Girişimcilik 2

KÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANSMAN
İŞLEVİ VE YENİ FİNANSAMAN
YÖNTEMLERİ
Öğr. Gör. Aynur Arslan BURŞUK
KÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANSMAN İŞLEVİ
• Finansman, işletmelerin temel işlevlerini yerine
getirirken yararlanacakları kaynakların miktarı ve
bunların nerelerden elde edilebileceği konusunda
yapılan işlemleri kapsar.
• Finans, genel olarak bir işletmenin para ve kredi
konularıyla ilgili faaliyetlerini düzenleme veya yönetme
sistemi, gerçek veya tüzel kişilere parasal kaynak
sağlama ya da bir işletmenin kuruluşu için gerekli
parayı sağlayarak ilk kuruluş sermayesini oluşturma
biçiminde tanımlanmaktadır.
• Finansman ise bir işletmeye ihtiyaç duyduğu parayı
sağlama faaliyetidir.
• Finans dendiğinde, ödeme ve tahsilat ile bu ikisi arasında bir
dengenin sağlanması hatıra gelmektedir.
• Burada yapılması gereken, vade farkı aynı olmak kaydıyla, ödeme
vadesinin tahsilat vadesinden uzun tutulmasıdır. Ödeme ve
tahsilatta vade farkı değişirse, bu temel ölçüt doğrultusunda valörü
dengeleyebilir.
• Bunun yapılmaması halinde işletmelerde zaman zaman ödeme
sorunları yaşanmakta ya da atıl kaynak oluşturmaktadır. İkisi de
uygun olmayan bir durumdur.
• Birincisinde, taahhüt edilen ödemeler yapılmamakta, üçüncü
kişilere karşı mahcup olunmakta, ticari itibar zedelenmektedir.
• İkinci durumda ise elde atıl kaynaklar oluşmaktadır. Bunun elde
tutulmasının da bir maliyeti vardır.
• Finans işlevi, işletmeye gerekli olan fonları en
uygun zamanda, en iyi koşullarda sağlamak ve bu
fonların işletmenin amaçları doğrultusunda en
etkin kullanımı gerçekleştirmek,biçiminde
tanımlanabilir.
• Finans işlevinin ve böylece finans yönetiminin
amacı ise işletmenin finansal güvenliğini ve
karlılığını, dolayısıyla da işletmenin gelişme içinde
sürekliliğini sağlamaktır.
• Finansman aracı para veya paraya çevrilebilir
likit varlıkları içeren parasal sermaye, çeşitli
şekillerde gruplandırılabilir.
• Ödenmiş sermaye ve ödenmemiş sermaye
• Öz sermaye ve yabancı sermaye
• Kuruluş sermayesi ve işletme sermayesi
FİNANSMAN KAYNAKLARI
• Finansman kaynakları, işletmeye gerekli fonların elde
edilebileceği kaynaklardır; kısa vadeli yabancı
kaynaklar, uzun vadeli yabancı kaynaklar ve öz
kaynaklar olmak üzere 3 grupta incelenir. Detaylı olarak
• Öz kaynaklar
• Oto finansman
• Kısa ve uzun vadeli banka kredileri
• Borç senetleri
• Ticari borçlar
• Tahvil ihracı
biçiminde sıralanabilir.
• Oto finansman, kendi kendini finanse etme
anlamına gelir. İşletmenin kendi faaliyetleri
sonucu elde ettiği karların tümünün ve ya bir
kısmının dağıtılmayarak işletmede bırakılması
yoluyla sermaye ihtiyacının karşılanmasıdır.
• Bunların dışında leasing, factoring, forfaiting
gibi bir takım finansman yöntemleri de vardır
YENİ FİNANSMAN YÖNTEMLERİ
Leasing
• Belirli bir süre için kiralayan ve kiracı arasında düzenlenen,
üreticiden kiracı tarafından seçilip, kiralayan tarafından satın alınan
malın mülkiyetini kiralayanda, kullanımını ise kiracıda bırakan bir
anlaşmadır.
• Leasing işlemi yatırım malları ve dayanıklı tüketim mallarının
finansmanı için kullanılan orta ve uzun vadeli bir finansman
yöntemidir.
• Yapılan anlaşmaya göre kiracı, belirli bir süre sonunda kiraladığı
malın sahibi de olabilmektedir.
• KOBİ’ler banka kredisi dışındaki diğer finansman araçlarından
yeterince yararlanmamaktadır. Bu tür teknikleri kullanmak
ekonomik kriz dönemlerinde daha da önemli hale gelmektedir.
• Leasing, ülkemizde 1985 yılından itibaren uygulanmaya başlamıştır.
Leasingin Avantajları
• Öz kaynakların tüketilmemesi ve kredi
imkanlarının saklı tutulması,
• Vergi avantajı sağlaması,
• KDV avantajı sağlaması,
• İşlemlerin daha basit olması,
Leasingin Dezavantajları
• Özellikle döviz cinsinden leasing yapan
işletmelerin devalüasyon olması durumunda,
leasing’den olumsuz etkilenmesi,
• Finansal kiralamanın kullanımındaki
sınırlamalar,
• Hurda değerinden yararlanamama durumu,
• Kredibilitenin düşmesi
Factoring
• Vadeli satış yapan firmaların her türlü mal ve
hizmet satışından doğan alacak haklarını “factor”
adı verilen finansal kuruluşlara satmak suretiyle
kısa vadeli kaynak sağladıkları bir finansman
tekniğidir.
• Factoring, her türlü mal ve hizmet satışarından
kaynaklanan kısa vadeli (genellikle 90 gün) ticari
alacakların factoring şirketine devri, borçlunun
bundan haberdar edilerek tahsilatın factor
tarafından yapılması olarak tanımlanmaktadır.
Factoring’in Avantajları
•
•
•
•
Zaman ve eleman tasarrufu sağlayabilir,
Alacakların ödenmeme riskini ortadan kaldırır,
Ek finansman olanağı sağlar,
Gerek kriz dönemlerinde gerekse normal
dönemlerde alternatif bir finansman
yöntemindir.
Forfaiting
• İhracatçıların mal ve hizmet ihracından doğan
orta vadeli alacaklarını, tahsil edememe riskiyle
birlikte forfaiter’e satmasıdır.
• Forfaiting, ithalatçıya kredili ithalat olanağı
sağlarken, forfaiter’a da senetlerin tahsili için
banka garantisi sağlamaktadır.
• Forfaiting işleminin başlıca dezavantajı, sağlanan
tüm avantajlara ve risklerin üstlenmesine bağlı
olarak maliyetlerin nispeten artmasıdır.
Factoring İle Forfaiting Arasındaki Farklar
• Factoring genellikle 1–6 ay vadeli alacaklar için
forfaiting ise 6 ay-5 yıl vadeli vadeli belgeye bağlı
alacaklar için kullanılmaktadır.
• Factoring her para birimine uygulanırken,
forfaitinge konu olan alacakların kovertibl para
birimleri ile ifade edilmeleri
• Forfaiting genellikle uluslar arası işlemlerde
uygulanır.
• Forfaiting işlemlerinde politik, transfer ve
ödenmeme riskleri üstlenilirken, factoring’de
politik risk dışındaki riskler üstlenilmektedir.
Swap
• İki taraf arasında önceden belirlenen gelecekteki bir
tarihte nakit akışlarının karşılıklı değişimine denir.
• Swap, faiz oranları ve döviz kurlarından kaynaklanan
riski azaltmak için geliştirilen bir tekniktir.
• Faiz oranı swapı, kredi değerliliği farklı iki şirketin aynı
tutarda, fakat faiz koşulları değişik borçlarının
gerektirdiği ödemeleri belli bir süre için
değiştirmeleridir.
• Para swapı’nda sadece faiz ödemeleri el değiştirmekte,
ana paralar değiştirilmemekte, kredi değerliliği düşük
olan borçlu, kredi değerliliği yüksek olan tarafa bir prim
ödemektedir.
Barter
• Firmaların ihtiyaçları olan ve nakit para ödeyerek
satın almış oldukları mal ve hizmetleri
kasalarındaki nakit ile değil kendi sattıkları mal ve
hizmetleri vererek satın almalarıdır.
• Barter’ ı takastan ayıran en önemli özellik bu
işlemlerin bir Barter organizasyonu denetiminde
ve birçok firmanın bir araya geldiği bir mal havuzu
içinde gerçekleştirmesidir.
Angel Finanslama
• Melek finanslama anlamına gelir.
• Girişim tecrübesine sahip özel yatırımcıların
kendi para ve deneyimleriyle genellikle işe
yeni başlayan ve ilk evrelerinde olan
işletmelere yaptıkları ortaklık içeren bir
finansman tekniğidir.
Angel Finanslamanın Avantajları
• Angel yatırımcılar genellikle yeni başlayan ve
ilk evrelerinde olan işletmelere yatırım
yaparlar.
• Angel yatırımcılar farklı coğrafyalarda tüm
sektörlere yatırım yapabilirler.
• Angel yatırımcılardan sağlanan para kaldıraç
etkisi yapar.
Angel Finanslamanın Dezavantajları
• Angel yatırımcılar, aynı firmaya takip eden
yatırımlar yapmaktan kaçınırlar.
• Angel yatırımcılar girişimin kontrol gücünden
ödünç vermesine sebep olabilecek söz hakkına
sahip olmak isterler.
• Angel yatırımcılar firmaya yardımcı olmaktan
çok tek başına hareket eden bir canavara
dönüşebilirler.
Risk Sermayesi
• Dinamik ve yaratıcı ancak finansal gücü yeterli olmayan
girişimcilerin yatırım fikirlerini gerçekleştirmelerine
katkıda bulunan bir yatırım finansman biçimidir. Risk
sermayesi finansmanında risk faktörleri şunlardır:
• Teknolojik risk
• Yönetim riski
• Finansman riski
• Üretim riski
• Pazarlama riski
• Demode olma riski
Risk Sermayesinin Kobi’lere
Sağlayacağı Katkılar
• Atıl tasarrufların bu tür yeni girişimcilere etkin
biçimde aktarılmasını kolaylaştırma
• Küçük işletmeler aracılığıyla yeni teknolojilerin
denenmesi ve uygulamaya konulmasını
kolaylaştırma
• KOBİ’leri sağlam finansal yapı ve sağlıklı
büyüme imkanına kavuşturma
• Yabancı kaynak teminine ilişkin sorunlardan
kurtulma
FİNANS PLANI
• Bir finans planında bulunması gereken genel
bilgiler şunlardır:
• Finans ihtiyacının belirlenmesi
• Finans yöntemleri
• Para kaynakları
• Yatırımcı bulma
• Diğer finans kaynakları
• Fırsatlar
gibi başlıklardan olşmalıdır.
SON