VESNIK ZA ODVITKUVAWE IZLEGUVAL KOGA ]E MU TEKNE A SEGA SEKOJA PRVA SABOTA VO MESECOT IV IZDANIE ! GODINA 65 ! BR 1660 ! 6 NOEMVRI 2010 GODINA ! BESPLATEN PRIMEROK UBODNIK LUSTRIRANA MAKEDONIJA Lustracijata zema sè pogolem zamav. Pretsedatelot \orgi Ivanov odi kaj Boris Tadi} da mu dade da gi kopira dosiejata; Paraskeva kaj Ceca Ra`watovi} da ne i ostanalo ne{to od maòt i; Sr|an Kerim se nategnuva so Janko Ba~ev „koj e koj“ i koj e student na resavskata (prepi{uva~kata) {kola; nekoj frla dosieja vo dvorot i gradinata na [pend Qu{i i gi raboti lu|eto kako bav~i... Sega se o~ekuva vladata da raspi{e tender za baja~ka bidej}i komisijata za lustracija uplav fati od tolku rabota {to ja ~eka. Taa nitu smetala deka vo Makedonija moè da ima tolku kodo{i! Od kaj niknaa?! Zatoa predlaga: Pri popisot da se stavi grafa za samoprijavuvawe na kodo{lakot. Taka site naivni }e se zaletaat kako muva na lepak, nadevaj}i se deka eden den }e stanat politi~ari. Oti kaj nas, barem do sega, naj golemi kodo{i se onie koi se pletkaa i se pletkaat so politika. Dosega – ne vidovme normalen ~ovek da bide osomni~en za kodo{ewe! Izgleda deka i vo dràvniot vrv na Filipini ima nekoj Makedonec! I tamu e donesen dibidus glup zakon! Zamislete si: zakon so koj za pogre{no peewe himna sleduva kazna! E za ovoj Zakon kaj nas tolkavi budali da go donesat! Nie si imame zakon so koj Darko MARKOVI] EVROPA PREPORAÂ: VLASTA DA SE OBLEÊ VO PI@AMI! I ONAKA GO PRESPA MANDATOT! Vasil TOLEVSKI Vasil TOLEVSKI Miroslav GEORGIJEVSKI LUSTRACIJA sledi kazna za vr{ewe na golema i mala nu`da vo grmu{ka. Koj Makedonec }e vr{i golema nu`da i vo ist moment }e ja pee himnata?! Nikoj. Makedonecot kako poparen stanuva koga }e ja ~ue himnata, a ne pak koga sam ja intonira!. Zna~i: tehni~ki e neizvodlivo da se vr{i golema nu`da vo stoe~ki stav i da se pee himna. Koj ne mi veruva – neka proba! (za proba ne se naplatuva a i ne se kaznuva) A i higienski e prili~no neprakti~no. Vtora rabota: Makedonecot koga e vo golema nu` da, ne ja pee himnata. Toga{ ja isvirkuva. Zatoa pak makedonskite Albanci igraat fudbal pred ambasadata na Srbija vo Skopje, bidej}i Srbite vo Italija go zapalija znameto na Kosovo. A za toa {to nekoj go frli makedonskoto zname vo Ki~evo, nikoj nema aber {to igra se igra! Namesto na dva gola, site zastanaa na eden gol - igraat Viktorija. Taka na svetot ne mu dokaùvame deka sme sploteni. Vo Evropa nacionalno zname ne smee{ ni nakrivo da pogledne{, a kamoli da go gazi{. Zatoa na{ive sakaat da bidat azilanti – da go bacuvaat tu|oto zname. A so na{evo samo da odrùvaat higiena – gazot da si go bri{at. 2 DENOVI LI SE DENOVI MILuVAwE Janko Ba~ev veti ako Pretsedatelot go pomiluva deka }e go obelodeni dosieto na Sr|an Kerim. Najdobro }e e pretsedatelot Ivanov da go miluva se dodeka Ba~ev gi obelodeni site tajni dosieja! AzILAnTI Brisel pobara pod itno Vladata da si gi pribere azilantite. Dali toa zna~i deka i ministrite po~nale da baraat azil? DupKI Sre}a na{ata {to na{ite pati{ta se polni so dupki.Taka barem nema {ansi crna ma~ka da ni go prese~e patot za Evropa! JAVnOST Vladata po~na da se fali i so izgradbata i rekonstrukcijata na Javni toaleti. A opozicijata i zameruva deka ne pokaùva JAVNOST vo rabotata. KnI[KI Studentite obvinuvaat deka do studenski krevet naj~esno se doa|a so partiska kni{ka. Ne e to~no! Ako ne veruvaat neka proverat so partiska kni{ka na nekoja opoziciona partija! ÎTAJ pOVE]E Ne mie dokraj jasna kampawata „îtaj pove}e“. Ne e precizirano dali treba da se ~ita na glas ili vo sebe! Darko MARKOVI] GRADAcIJA Necenzurirana izjava na Gradoa~alnikot na Skopje Koce Bi~ Trajanovski: „So Gradona~alnikot Mexiti imame odli~ni odnosi... moè da se re~e deka se mnogu dobri...“ GAGA Ministerot Mile Janakievski e prezadovolen od probnoto vozewe so prototipot na dvokatniot avtobus vo retro stil. Taka e toa koga za proba pari ne se dava . ÎnEwE Opozicijata obvini deka spomenikot na Filip Vtori }e ~ini okolu tri miliona evra. Vistinska sre}a e {to vlasta ne re{ila da pravi spomenik na Filip Vtori. Kolku li milioni evra }e ~ine{e toj ako e tolku skap spomenikot na Filip Vtori! Lu\E Koga gi komentiraat odlukite na Ustavniot sud, ministrite istaknuvaat deka zboruvaat kako lu|e. [teta {to koga komentiraat drugi raboti ne zboruvaat kako lu|e!!! OTKA@uVAwE Od NATO po kojznae koj pat povtoruvaat deka ne se otkaùvaat od Makedonija. Kaj }e ni be{e krajot da ne vode{e NATO! Mile \OR\IJOSKI POLITI^KA METEOROLOGIJA Soobra}ajot na site patni pravci niz dràvata se odviva bavno po mestimi~no politi~ki korektni kolovozi. Na voza~ite im se prepora~uva prilagoduvawe na brzinata na dvièwe kon Evropa od 2 km na ~as i po~ituvawe na soobra}ajna signalizacija, jasno obeleàna od Evropskata Komisija. Krajna vnimatelnost niz trasiranite politi~ki prevoi, kade e po~esta pojavata na positni odroni koi moàt da eskaliraat do totalen zastoj vo nasoka kon Evropa. Ova osobeno se odnesuva za patniot pravec Skopje - Atina, i toa na delnicite kaj Vladata, vo blizina na Sobranieto i kaj Opoziciskata klisura. Svle~i{teto na me|unarodniot paten pravec Skopje - Brisel preku planinskiot prevoj Kompromis se o~ekuva da bide sanirano, za da se izbegne 10 godi{en zastoj na patnicite na grani~nite premini. Po zamaglenoto tranzicisko utro,soobra}ajot }e se odviva so ograni~ena vidlivost kon EU. Intenzitetot na soobra}ajot e umoren i letargi~en nadvor od gradskite sredini. Voza~ite se predupreduvaat da vnimavaat i na t.n. udarni dupki, koi pri pogolema brzina, moàt da gi razbudat od sonot za Evropa. Vo tekot na izveduvaweto na politi~kite potfati na patot kon Evropa, soobra}ajot }e se odviva samo ednonaso~no. Sudej}i po tempoto na izvedbata, dvonaso~nata cirkulacija se o~ekuva 2020 g. Edin HAJDARpA[I] DA SE GRI@EA ZA NARODOT, NEMA[E DA MU OTVORAAT NARODNI KUJNI. Sabota, 6 noemvri 2010 Mile \OR\IJOSKI ZAKUSKA Ne`na melodija go prekina sonot na Apostol. Bidej}i gladnite ptici ne moèa klun da otvorat a ne da peat, svireweto na crevata na Apostol be{e edinstvenoto ne{to {to ja ubiva{e mrtvata ti{ina. Se protegna, potstana i se seti na negoviot nekoga{en ritual – redovna utrinska zakuska. Go otvori friìderot, a tamu...! Pajaìna! „Izgleda vlasta ubavo ni ja soplete mreàta, pa taa stigna i vo na{ite friìderi“ – pomisli Apostol. I samo {to saka{e da ja zatvori vratata na prazniot friìder, vo agolot na mreàta zdogleda pajak. Da, pajak! Odedna{ se pojavi {iroka i optimisti~ka nasmevka na negovoto lice. Toa be{e bel pajak. A beliot pajak, spored predanijata {to gi slu{a{e od negoviot socijalisti~ki po~inat dedo, nosi sre}a. Bel pajak – sre~u deli! Apostol povtorno be{e sre}en. Be{e blagodaren na premierot, pretsedatelot, ministrite od ovaa i onaa vlada, zamenici ministri... Za àl na Apostol, nasmevkata mu trae{e kolku i nadeìte na na{ata fudbalska reprezentacija! Pajakot ne be{e bel, tuku katran crn, ama pobelen od studot vo friìderot! Toga{ gladniot pajak Apostol sfati deka vo friìderot nema nitu ronka a ne zakuska! Se ispla{i deka ako ne go istera pajakot od friìderot, èna mu moè da stane pajak – Crna vdovica. Najsmrtonosniot pajak za okolinata. Svetot po~na da mu se ru{i kako Kulite blizna~ki. O~ite po~nuvaa da mu se stesnuvaat kako na Kinez. Ku~eto [arko, koga vide deka Apostol stanuva Kinez, se ispla{i za svojata idnina. Kinezite so merak za zakuska jadat ku~iwa. Apostol, koj na smetkata ima{e samo eden golem „kompir“ sfati deka vo nivata ima zasadeno kompiri. Muzikata od crevata se pobrzo svire{e, pa Apostol mu ja letna vo ostavata da ja bara lopatata za da kopa kompiri. Vo ostavata ja nema{e. Isto i vo podrumot, pozadi ku}ata, vo ovo{tarnikot, vo plevnata... Lopatata kako vo zemja da propadna. Zazbivtan i razo~aran se zafrli vo stariot kau~ so iskoknati federi i pomisli deka lopatata dobila noze. Samo {to spomna „noze“, na TV-ekranot se pojavija nozete na premierot... a potoa i lopatata. Stana i se zagleda vo televiziskoto frlawe lopati. Toga{ Apostol sfati deka – nema leb bez motika. Naluteno, ja zede motikata i vleze vo najbliskata furna. Posle kratko ubeduvawe so furnaxijata, silni tresoci, stenkawa, ofkawa... na vratata od furnata se pojavi Apostol so dve vekni leb pod mi{kata. „Nema leb bez motika, kako ni pari bez lopata“ – si re~e Apostol, gladno goltaj}i topli zalaci. Ode{e kako da e iden premier na Makedonija ili najmalku minister za kultura, dodeka vo dale~inata se naslu{nuva{e sirenata na policiskata kola koja se upatuva{e kon furnata od koja Apostol si go izvadi lebot so motikata. Pogledna nagore i se obrati na Boga so molba da go za~uva premierot koj mu dade sovet kako da dojde do lebec. Marjan An\ELOVSKI TE[KO DEKA ]E IZLEZEME OD KRIZATA. IZLEZOT NI E ZATVOREN SO SPOMENICI! Vasil TOLEVSKI 3 Sabota, 6 noemvri 2010 Silata na edna dràva se gleda i od silata i sposobnostite na nivnite voda~i! Setete se samo koj ima najsilni lideri?! Se razbira – najsilnite dràvi. Aleksandar Makedonski?! Ne postoel pogolem majstor od nego za onaa rabota. Od Pela pa sè do Indija. Imal nebroeno èni, a da prostite, ni na maìte ne im prostuval. Site okolu nego imale malku podizlezeni o~i. Taka i radiusot na gledawe im bil pogolem, {to im pomagalo vo voenite dejstvija. Tito! Don @uanot na 20-ot vek? Vo negovo vreme Jugoslavija bila svetska velesila. Imal osumnaeset èni! Decata negovi na maka bile – ne znaele koja im e majkata! Ama koga prestanal da rastura, se rasturi Jugoslavija. Stalin be{e za red i disciplina. Zatoa po red onaduval. Bil dobar fizi~ar, pa onaduval na studeniot Sibir, zatoa {to na studeno sè se sobira. Pa i onaa rabota kaj ènite. Barak Obama?! Pretsedatelot na najsilnata dràva na Balkanot i po{iroko. Ja onaduval sopstvenata sekretarka! Tu, do kaj mu do{lo!! Ne oti mu se sakalo...tuku od patriotski pri~ini. Poradi demonstracija na silata na dràvata. Nema silna dràva bez silen pretsedatel. A silata mora da se dokaùva od den na den, i od no} vo no}. Sega planira i ènata da ja ostavi, samo za da i se posveti na onaa rabota i na SAD. Klinton? (Ako Grujo porano go izglasa{e zakonot za pu{ewe, Levinska }e ostane{e anonimna). Klinton rastural... Ne samo dràvi kako Jugoslavija i SSSR. Rastural sè {to odi na dve noze, iako ponekoga{ toj samiot moral da bide i na kolena. Zatoa SAD, za razlika od nego, nikoga{ ne padna na kolena. Zemete go Berluskoni. Premier vo pastuvska snaga. Sarkozi! Pijannepijan, onaa rabota ne smee da ja namali oti mu otide Francija. [reder pove}e pati bil na mati~ar otkolku vo biblioteka! A vo Afrika? Buto, Amin, Sengor...Tolku zapnaa da pravat silna dràva, {to od krevet ne izleguvaa ovie afri~ki lideri-lavovi. Im gi nosele na tacna. Eden od niv duri i mrtvi e... samo za da ja oìvee dràvata! Denes slu{ame kako Al Gor i Xorx Bu{ po~nale da se onaduvaat so sorabotnicite. (Bu{ so Kondoliza Rajs! Ne e za veruvawe! Jaka mu du{a). Koj na{ politi~ar moè da se pofali so vakvi aktivnosti? Ste slu{nale li nekoja afera od vakov tip? Ne? Normalno. Site se pravat cve}iwa za mirisawe, a dràvata ni stana magare{ki trn. Ama bratot Qube Bo{kovski ne se sloùva so toa na{ite vrednosti da ostanat anonimni. Veti deka }e go objavi spisokot na na{ite patriotihomoseksualci. Barem za niv narodot ne }e moè da kaè deka so gazot ne mrdaat za dràvata! Ovie `rtvi za narodot i toa kako mrdaat so gazovite! Zatoa ~estitki i blagodarnost za na{ive politi~ari koi se ugledaa na svetskite politi~ari, za Makedonija da stane svetska velesila. Za toa imame uslovi. Neli papandreu veli deka sme tvrdoglavi kako magariwa?! A se znae koj drug kvalitet, pokraj u{ite, go ima magareto. Od vakvite aktivnosti na na{ite politi~ari-homoseksualci sepak najmnogu }ar }e ima narodot. ]e moè da zdivne malku. Vasil TOLEVSKI MAKEDONIJA STANA KAKO DIZNILEND! DECATA SI IGRAAT VO NEA! Vasil TOLEVSKI Veselin zIDAROV Miroslav GEORGIJEVSKI ANGELOVI MAKI ZNAEME [TO E BO@JA KAZNA! NAPRAVIVME BOG OD VODAÔT. Mile \OR\IJOSKI OpOzIcIJA Zapalija sve}i za Gospod da go ~uva narodot! A potoa mu ja duvnaa. Ne ni treba vselenski brod za da vidime marsovci. Do sobranieto moè i pe{ da se stigne. Sarma za Ginis, tav~e za Ginis... Svetot }e pomisli deka imame {to da jademe. @ivotot pove}e ne ni visi na konec. Skinavme konci! ûdni se Bo`jite pati{ta. Osobenmo koga Gospod {eta niz makedonija. Vlasta e kako dobrata vila na Pepela{ka. Mnogu staorci,tikvi i kowi dobija novi ulogi. Na zemjinata topka ima mnogu pusti ostrovi. Balkanot e edinstveniot pust poluostrov. Marjan An\ELOVSKI Gligor BA[IROV 4 zlatko KRSTEVSKI NARODOT ZBORUVA Kako da sme go zgre{ile terminot za{to vremeto sekako sme go zgre{ile. Namesto lustracija pravime op{testvena kastracija. Sega sè izleguva na videlo - i na{ata politi~ka impotencija i na{iot op{testven kapacitet za istorisko ras~istuvawe so minatoto. Namesto da ras~istime so minatoto i so kodo{ite i taka da odime napred so jasna misla i otvoreni karti, nie napravivme novi dubiozi i novi somni~ewa. Sega se site somnitelni, osven onie koi si gi uni{tija svoite dosieja na vreme. Tie se sega najglasnite. Tie sudat i presuduvaat. Familijata navreme se obezbedi. Za nivniot istaknat ~len, Sozdatelot na Familijata nema ni{to, zatoa {to se e taka dobro uni{teno pa Familijata misli deka nikoj ne znae. A site znaat. Vo stilot na komunisti~kata praksa, vlasta ja izmisli lustracijata. Vo komunizmot bea vnatre{niot i nadvore{niot neprijatel. Bidej}i nadvore{niot ve}e i slu`beno si go imame (Grcija), ni treba{e i vnatre{en. Ova osobeno za ponudata da bide kompletna. Bidej}i Albancite, po Ramkoven, ve}e ne se neprijateli tuku cvrsti koalcioni partneri, tie ne moè da ja igraat taa uloga. No vlasta iskoristi i popatno da se osveti za nekoi neprijatnosti koi gi ima{e. Na primer, Ustavniot sud koj stavi rampa za eden kup nivni gluposti. Pa toga{ neka visi Pedro, to est pretsedatelot na Ustavniot sud. (Edna mala digresija. Spored kauzata na VMRO pretsedatelot na Ustavniot bi trebalo da bide niven, za{to se zanemaruva faktot deka ako bil vrbuvan od UDBA bil zaradi ideite na VMRO. I toj bi trebalo da bide junak {to na 16 godini bil tolku svesen. No izgleda toa ne e bitno, za{to bitnoto e deka e toj sega pretsedatel na Sudot. Vo niven prevod - neprijatel.) Arno ama, Albancite pak napravija smut i po~naa da fr~at dosieja Vujko, Tetka, Sava, Drina, pari, predavstvo. Toa ne be{e prvobitno vo planot na lustratorite. Kako }e se izvadat }e vidime. Sepak lustracijata ima pozitiven pridones. Duri sega sfa}ame kakvi bilmezi ne vodele sive ovie godini. Ili ne znaele ili znaele ama ne im teknuvalo, ili iako im teknuvalo ni{to ne prezele. Samo kako mali deca si igrale i gledale po tu|i dosieja i se sitele so sitni ucenuvawa i podmestuvawa. Kako vo nekoe realiti {ou. O kej, drugite postkomunisti~ki zemji si napravija lustracija, ja zavr{ija rabotata na vreme. Kaj nas decata i vnucite na nekoga{nite udba{i zafa}aat najdobri mesta vo biznisot i op{testvoto i se e vo red. Nekoj od nivnite pretci }e bidat rehabilitirani vo vosok i staveni vo Muzejot na istorijata zamislena i tolkuvana od Grujo, Familijata i nekoi drugi koi so istorijata nemaat vrska. Na po~etokot na raspadot na Jugoslavija od Belgrad stignuvaa tezi za toa deka postojat narodi koi bile "istoriski“ i drugi koi bile "neistoriski“ i deka ovie vtorive nemale kapacitet da sozdadat svoi dràvi. Pojma nemam zo{to li mi padna na pamet ovaa epizoda? Spletkator Darko MARKOVI] LUSTRACIJA NATALITETOT VO DR@AVATA OPA\A. A I ONIE KOI [TO SE RODIJA - ZA @ALEWE SE! Sabota, 6 noemvri 2010 nikos TOMOVSKI cRKnATO cRncI pROMAJA Goran Misovski od NSDP najavuva akcija na dràvnite institucii: Poradi skore{niot popis, }e se bri{at umrenite od Izbira~kiot spisok, ama samo onie koj }e umrat do den dene{en! Tie {to }e umrat utre ili zadutre (ne daj Boè), }e imaat sre}a da ostanat vo Izbira~kiot spisok i }e u~estvuvaat vo najgolemata makedonska lotarija. 19 amerikanski kongresmeni go zamolija Barak Obama da pomogne Makedonija da se integrira vo NATO. Ima golemi {ansi ovoj predlog da se prifati od strana na Obama, smeta Tito Petkovski, bidej}i amerikanskiot pretsedatel sekoga{ pomaga na onie – {to crn~at! Sekoga{ koga na sobraniskata govornica e Vesna Bendevska, nejzinata sogra|anka, Aneta Stefanovska se podgotvuva za replika i sekoga{ e otvorena. Usta ne zatvora! ARHITEKTuRA Ermira Mehmeti smeta deka proektite na Makedoncite i Albancite - „Skopje 2014“ i plo{tadot Skenderbeg, mnogu }e ja ~inat vladata na RM. Edinstveno idniot proektot na Egip}anite vo Makedonija }e bide besplaten! Egip}anite sakaat da napravat proekt za – pustina! Glavnite vo RM, so svojata makotrpna rabota, maksimalno }e im pomognat da udovolat na ova barawe. Taka Egip}anite }e dobijat pustina koj nema da nè ~ini nitu skr{en dinar! BOJAXIJA GROBnIcA Vo filmot „Imeto e ime“ na{iot postojan mu{terija, Pasko Kuzman, bez usul izjavi: Grobot na Aleksandar Makedonski e tuka, ama ne go otkopuvame za da ne izbie Treta svetska vojna! Na ekspertot po politi~ki marketing, Petar Arsovski, ne mu ostana ni{to tuku samo da zaklu~i: Tuka ne e samo grobot na Aleksandar tuku i na{iot grob. Zatoa narodot bara, ako nema treta svetska vojna, barem da ima narodna buna. Pratenikot od VMRO, Cvetko Grozdanov, na TV-gleda~ite im odrà predavawe za asocijativnosta na boite vo Makedonija. Spored nego: sinata e boja na SDSM, crvenata na VMRO! Edinstveno ne ja objasni asocijativnosta na crnata boja. Za nea se podrazbira - taa e bojata na narodnata sudbina. GEJMEnKOVcI Spored nekoga{niot gradona~alnik na grad Skopje, Risto Penov, za razlika od Belgrad, vo Skopje nema {ansi da se organizira gej parada! Skopskite ulici se tesni za da sobere tolku gej-meni. Osobeno ako im se priklu~at i politi~kite rabotnici od site nivoa. FILMAXII Filmskiot reìser Mil~o Man~evski, ne moè{e a da ne zabeleì deka na otvaraweto na festivalot “Bra}ata Manaki” vo Bitola, 90% od publikata bea politi~ari! Namerata na politi~kata publika e jasna: Tamu bea za da go izu~at filmskiot zanaet pa polesno da mu pravat - filmovi na narodot! Sotir MAzGALOVSKI 5 Sabota, 6 noemvri 2010 Trkalo Makedonija, kako da svrti{, }e stane eden golem zabaven park. Muzej na voso~ni figuri. Repliki na barok i antika kako vo bajkite. Nedokvakani retro spomenici od nekoi drugi vremiwa. Infantilni reklami na Vladata. Infantilni ministri. Detski igrarii so paso{ite. Plaì bez voda. Trkaloto e kapak na se. Mislam, videle za prvpat ne{to na svoite slu`beni patuvawa i ne znaat {to e, ama sakaat da go imaat. Pa kolku ~ini neka ~ini. Ili pak bedata, moèbi, se gleda pomalku odozgora, od panoramskoto trkalo. No sepak e dobro, onie koi znaat od trkaloto }e moàt vedna{ i panoramski da gi vidat site gluposti na Gruevski. Zatvori Ima li zemja vo koja se smeta za rabotna pobeda ako renovirate nov zatvor ili go zgolemite kapcitetot. Vo seriozni op{testva ova se smeta za nu`no zlo. Kaj nas za uspeh na partijata na vlast. Manevski {eta po zatvori i pokaùva kolku naprednale ~ove~kite prava i slobodi(!?) Za niv izgleda i zatvorite se kruna na uspehot na zalagawata 24/7. Hilari Hilari Klinton na Balkanskata turneja ne dojde kaj nas. [teta, a imavme tolku da i pokaème, za{to od nejzinata po sledna poseta pred desettina godini koga ne u~e{e deka treba da vezeme i da pleteme ~ergi~iwa, mnogu naprednavme. Zo{to ne sme ve}e interesni? Moèbi zatoa {to golemite ja igraat igrata, pobeduvaat i potoa gubat interes. A nie sakame da si igrame pak iako ne proglasija za nikakvi igra~i. Grozjeto Grozjeto go obravme. Vo vistinska i vo prenosna smisla. Ova e eden od neposrednite pridonesi na dràvata vo eliminiraweto na mo`nosta Makedonija bilo koga da stane vinska zemja. I dosega dràvata se trude{e na site na~ini toa da go onevozmoì. No ovojpat se nadmina sebesi. Avtobusi Dvokatnite avtobusi }e bile pridones vo vra}aweto na stariot izgled na Skopje! Ako tolku ~ezneat za staro Skopje neka po~nat da otvoraat novi gerizi, neka vovedat kowski zapregi i pajtoni. Toa e retro. Dvokatnite avtobusi se okej. Se}avaweto veli deka gornite zadni }o{iwa na starite avtobusi redovno bea mesta za itni urinirawa. Nema da moraat da pravat javni toaleti. RAPORT Stev~e Stev~e Jakimovski od op{tina Karpo{ se àli i veli deka edvaj uspeva da se sprotivstavi na pritisokot za zgolemuvawe na katnosta na zgradite. No, toa e za naivnite. Na istiot toj Jakimovski pre~ekoruvawa vo katnosta na zgradite mu se slu~uva{e i vo minatoto i sega, samo na nekolku stotini metri od negoviot kabinet, a toj nitu reagira nitu spre~uva. Koga }e bide docna, }e se poàli i nekoj drug }e mu bide vinoven. Mile MAnÊVSKI Angel VASILEVSKI Uvod Makedonija se podgotvuva da se zadolì. Vaka - taka, okolu milijarda evra }e vlezat za kratko vreme. Zaedno so drugiot dolg cifrata stanuva zna~ajna. Ne e lo{o da se dobivaat krediti, osobeno koga nema{ pari. No koga parite }e otidat na gradbi na gluposti nameneti za podr{ka i kupuvawe na rejtingot na vlasta, toga{ potsetuvawata se zagriùva~ki. Koga se prezadolì, Jugoslavija se raspadna. Izgleda nikoj ne saka{e da gi vrati kreditite. Braniteli Branitelite baraat prava kako i borcite od NOB. Mislam deka sepak treba da se napravi nekoja razlika. Prvo, tie od NOB, kakvi takvi, ne oslobodile od okupatorot ili nim im dopadnala ~esta. Ovie od 2001 ne ne oslobodija, ama ni donesoa Ramkoven. Prvite otidoa dobrovolno, vtorive ne ba{, pove}e od nemajkade. I partizanite ne se pretegnale od borbi, glavno begale od okupatorot. Vtorive ne{to ne gi vidovme deka se borat osven {to bea prisutni na terenot. Ama podaleku od mestata kade {to se puka{e. Namesto da pukaat vo selski prodavnici menuvaa kur{umi za pivo. Vo konfliktot od 2001 nema nieden zaginat vo borba. Osven ako ne se smeta kapetanot koj se son~al na tenkot koga go granatirale. I najva`no, dali na{a sudbina e postojano da imame nekoj koj }e ni trubi na glava - ej nie koga se borevme! Partizanite ne zaebavaa so toj {tos polovina vek. Zarem pak? Ili toa e ona, deka istorijata se povtoruva. STARI KODO[I[TA Nema olo{i ni kodo{i, nema ni tajna {piunaà! Sé e kameleon kamuflaà, i za narod mozo~na masaà. Lopatarewe Gruevski, na otvoraweto na nova sala na fakultetot za fizi~ka kultura, zaigra fudbal i ping pong. Soodvetno za promocija na noviot kapacitet. Dali, da re~eme, pri otvoraweto na klinika za urologija, na primer, toj dobrovolno }e se podloì, na primer, na pregled na prostatata. Soodvetno na povodot, neli. A. [OQAKOVSKI Ve laàt ovie dr~ni starci: Barajte {piuni-pili{tarci! Vratete se niz JU-vremeto... I }e vidite od kade im e semeto! Toni cVETKOVSKI [TETA [TO NARODOT NEMA PARI. PA DA SI GO OTKUPI ONA [TO MU GO UKRADOA. MESEÊN Miroslav GEORGIJEVSKI Risto FILÊVSKI 6 Sabota, 6 noemvri 2010 GLASOT NA NARODOT Mile \OR\IJOSKI Na rabotniot sostanok koj zapo~na vo 10 ~asot pretpladne, vo pretsedatelskata rezidencija, sovetnikot za mediumite ima{e ne{to va`no da soop{ti: - Gi dobiv rezultatite od najnovoto, mnogu obemno istraùvawe na raspoloènieto na javnosta. - I, {to ima novo?! - be{e nestrpliv pretsedatelot. - Poprvo moè da se kaè deka ova e anketa za neraspoloènieto na javnosta. - Vpe~atocite ostavi gi za sebe – se {trecna pretsedatelot – mene me interesiraat konkretni podatoci. - Zna~i, gra|anite ni pora~uvaat deka e vreme da si gi ispolnime predizbornite vetuvawa. - Koi vetuvawa, koga dadovme mnogu? – se vme{a vo razgovorot i sovetnikot za kultura. - Lu|eto baraat nekoi akcii. Vistina da vi kaàm, ne se ni se}avam za {to se raboti – zboruva{e sovetnikot za mediumite i gleda{e vo hartiite pred sebe. - Ako navistina sakaat akcija – go ima{e re{enieto pretsedatelot – toga{ na nacionalnata televizija emituvajte gi najubavite akcii! Neka se pokaùvaat najubavite akcii na Mesi od Barselona, Ronaldo od Real i Runi od Man~ester Junajted! - Lu|eto baraat i borba protiv kriminalot – prodolì mediumskiot sovetnik. - Za da ne go baraat toa, na televizija neka se prikaùvaat kriminalisti~ki filmovi i serii vo koi dobroto go pobeduva zloto, pravdata kriminalot, a zakonot korupcijata! [erlok Holms, Poaro i Eliot Nes – toa se na{ite favoriti! - A {to }e pravime so baraweto za pogolemi plati? - Sè moram jas da re{avam – vozdivna {efot na dràvata i na moment se zamisli – naredete im na kamerite da gi snimaat sega{nite plati, pa neka gi zgolemat so opti~ki zum i taka }e bidat zgolemeni nekolku pati! - [efe, vie ste genijalec! Dozvolete mi da vi se voodu{evuvam!-be{e voodu{even sovetnikot za vnatre{na politika. - [to ima u{te? – genijalniot {ef go zabrzuva{e sovetnikot koj referira{e za rezultatite od istraùvaweto. - Nezgodno mi e da vi go kaàm ova... - po~na da se tufka – Lu|eto baraat da si odite. - Sekako deka }e si odam. Naskoro odam. Podgotvete sè {to e potrebno za mojata prijatelska i pove}ednevna poseta na karipskite-banana dràvi so koi gradime iskreni partnerski odnosi na baza na polna ramnopravnost. Aleksandar ÔTRI] Miroslav GEORGIJEVSKI USTA [TO E POLNA SO KAKO DA NE SMRDI KOGA NAROD NE MELE NA PRAZNO. IMAME TOLKU RASIPANI. Kostadin uSTApETROV MOJ DO MOJOT Od borbata za podobar ìvot, ni ostana samo ìvotot! Na{ite politi~ari se u~eni lu|e. Ostanuva samo da gi nau~ime da mislat. Mladite }e si ja baraat sre}ata. Samo ~ekaat da napolnat 18 godini. Velat: Vetuvawe, na ludiot raduvawe. Zatoa vo partijata site se radosni. Se prerodivme! Vreme e za kr{tevka. nikos TOMOVSKI Keti RADEVSKA Miroslav GEORGIJEVSKI EVROPEIZACIJA Вистината е во Европа. Ама – се- Со новите членки Европа уште сме далеку од вистината! се подмладува.Со нас ќе се збудали. Марјан АНЃЕЛОВСКИ Весна ДЕНЧИЌ Нас не не погодуваат критиките од И до сега влегував во „Европа“ без визи – купував чоколади Европа. Добро се криеме. Љупка ЦВЕТАНОВА бонбони за децата! Костадин УСТАПЕТРОВ Ние сме примерни граѓани. Европа не зема за пример Власта го знае патот за Европа. како успеваме да преживееме! Само што тргна авто-стоп! Ристо ФИЛЧЕВСКИ Сашо БЕТОСКИ NE IM PRO[TEVAJ BO@E! DOBRO ZNAAT [TO PRAVAT. Qupka cVETAnOVA SÈ E BIV[O OSVEN MENE Koj }e pomisle{e deka so tranzicijata }e se slu~at nekoi ~udni raboti. Taka na primer: odedna{ jas stanav biv{i rabotnik od edna biv{a golema firma – biv{i zagubar, koja be{e edna od najgolemite i najuspe{nite vo biv{iot reìm vo biv{ata dràva. No, u{te pointeresno e toa {to mojata egzistencija prodolì vo nekoi novi privatni firmi, koi isto taka nabrzo stanaa – biv{i. [to se odnesuva do mojata sega{na egzistencija povtorno se javi problemot so istiot zbor. Pa taka, sega sum gra|anin na novata, no sepak biv{a, ili Biv{a Jugoslovenska Republika Makedonija. Koga }e se spasam od seto ova – biv{o? Pa, najverojatno koga i jas }e stanam isto taka – biv{i! Ivan RuSJAKOV 7 Sabota, 6 noemvri 2010 TRIUMFALNI PORAZI VASIL TOLEVSKI NA NA[IOT \AVOL I KRSTOT MU POMAGA! MUZIKA ZA GLUVI So piperki i patlixan ne se ìvee. Zatoa go obravme bostanot! Vo ime na narodot si napravi prezime. Koga }e stigneme vo Evropa? Me zabolea kolenata od odewe. Vlasta ne gi napu{ta svoite gra|ani. Gi drì v {aka. O~egledno deka nervite na Makedonecot se od slab materijal. Redovno mu se kinat. Zmija od ~ovek, pa u{te i so krila! Vlasta ne mu gine. Turisti~kite patuvawa deluvaat vrz emociite. Koga ja zapoznav svojata tatkovina – zaplakav. Darvin ja utna evolucijata. Kaj nas magariwata stanaa – me~ki! Imame individualen kvalitet za Evropa a kolektiven za Afrika! Narodot o~ekuva{e opera. A mu dràt opelo! Ne daj boè vlasta da stane idealna. Ne }e moàm aforizam da napi{am. Imaat vizija kako da ne izvle~at. ]e ne vle~at so jaè okolu vratot. Koga pozicijata e goltar, opozicijata moè da se nadeva deka nekogo }e seksa. Dobitokot se vrzuva so ortoma. Narodot so zakoni i amandmani. Na{ite bogovi i Biblijata }e si ja prepi{at sebe si. Nam ni treba voda~ so paranormalni sposobnosti, a ne so nenormalni! Mile MAnÊVSKI Miroslav GEORGIJEVSKI POKLONUVAWE Go vikaa Petre Makedonija, zatoa {to Makedonija ja saka{e pove}e od sebe. Nema{e utro a da ne pomine pokraj spomenikot {to be{e pred Vladata; da zastane vo ispraven stav, a potoa tivko da se pokloni. ]e postoe{e malku vo svitkan stav, a potoa }e se isprave{e i so vperen pogled vo spomenikot, im oddava{e utrinska po~it. A potoa gordo i ispraveno ode{e niz gradskite ulici. Denes Petre, nekoga{ so prekarot Makedonija a sega so nede- finiran prekar, trgna kon spomenikot pred vladata. Se pokloni po navika, se ispravi po navika i po navika, gordo i ispraveno trgna kon gradskiot plo{tad. A tamu?! Od spomenici ne moè{e da ja vidi nekoga{nata „Stokovna ku}a„. Od po~it kon Makedonija, se pokloni pred prviot spomenik. Potamu pred vtoriot, tretiot... Broj im nema{e. Navedni se, ispravi se... i taka mu mina celo pretpladne! Utredenta pak isto. Gore-dolu, gore-dolu... Po stotina pati na den. Decata po~naa da go vikaat Petre pumpata. Klap doluklap gore, ispravi se! Od po~it kon negovata Makedonija, se poklonuva{e pred sekoj spomenik. Bez ogled dali e so kow ili bez kow. Ovoj den Petre, nare~en Vardarska Makedonija, ne se pojavi pred spomenicite na utrinsko poklonuvawe. Eden od ìvite spomenici, Vangel krofnaxijata, dozna deka Petre leì bolen vo Dràvnata bolnica. Mu se fatila ki~mata. Od po~it kon Makedonija. Velat: }e ostanel taka svitkan za navek. Taka na{iot Petre so nekoga{niot prekar Makedonija, nikoga{ pove}e nema da odi gordo i ispraveno niz gradskite ulici. ZA NEKOGO SOBRANIETO E PAZAR A ZA NEKOGO DR@AVNI JASLI. ZAVISI OD TOA ZA KAKVA STOKA SE RABOTI! NA[ATA ZEMJA Ne bi sakal da sum zemja. Pogotovo ne – na{a zemja. Na{ata zemja stana kako hartija, mora da trpi sè. Vo nea gi zakopuvaat mrtvite. A i ìvite! Samo {to na mrtvite im peat popovi, na ìvite-koj stigne od izbranite. Mrtvite imat {ansa barem na sekoi ~etiri godini da voskresnat. Kaj ìvo zakopanite toa odi malku pote{ko. Vo na{ata zemja mrtvite gi zakopuvaat ìvite! Ideolo{kite mrtovci se kako zombi – odat kako muvi bez glavi, go ìveat na{iot ìvot kako svoj, a ìvite - du{a nemaat od niv. Na{ata zemja porano ja sakav od dnoto na du{ata. Sega, otkako mi ja izvadija du{ata, mi ostana da go sakam samo dnoto. A na{eto dno e gore. Porano gi sakav ministerstvata. Go sakav ministerstvoto za zdravje. Vo sekoja klinika moèv da odam koga i da posakav i doma se vra}av cel! Dva bubrega, komplet xiger, 7 metri tenki creva, a deboloto ne go ni merev - mi be{e polno, itn. Sega ~ovek posle vra}awe od klinikite, mora da si gi prebroi bubrezite dali mu se na broj. Xiger nema – odamna ni go izedoa. A srceto?! Samo {to ne puknalo. Samo crevata ne mora da se proveruva- at, kr~eweto kaùva deka se tuka. Zgora na sè, site ministri go falat na{eto zdravstvo, a tie za obi~na kivavica begaat kaj prviot privatnik! Go sakav i ministerstvoto za vnatre{ni raboti. Koga }e me zapre{e toga{en milicaec (sega se policajci), prvo }e se pozdravevme kako najbliski rodnini, kako edna majka da ne rodila. Sega – majkata mi ja e... Po aktivnostite na na{ive policajci moè{ datata da ja odredi{! Dojde li 25-ti vo mesecot ostavi ja kolata doma i odi pe{, bidej}i po~nuva lovnata sezona. Se lovi i divo i ìvo, samo da se napolni buxetot za plata. Ako podnese{ barawe za biometriski paso{, }e mora bioritamot da ti se promeni. Velat deka se ~eka i do dve godini. Ni{to stra{no, koga se nema drug izbor... Nekoi so zadovolstvo ~ekaat i po ~etiri godini – koga ima drugi izbori. Go sakav i ministerstvoto za obrazovanie koe vade{e sekakov stru~en kadar. Sega se vadat u~eni kadri - od pamet da te izvadat. Na sekoja klupa – limena kutija od kompjuter; pred sekoe dete – badijala kniga; sekoj profesor – badijala odi na rabota... Pozadi sekoj }o{-univerzitet! Denes student ne moè da diplomira, samo ako umre! Gi sakav i drugite ministerstva, ja sakav vladata, premierot, pretsedatelot... Ja sakav makedonskata televizija, go sakav MANU, gi sakav fab- rikite, kombinatite, nivite, poliwata... So nekolku zbora - ja sakav svojata zemja. Taka me u~ea: Sakaj ja svojata zemja kako o~ite svoi. Duri i na onie {to ~itaa so Brajova azbuka im go velea toa! A go slu{av i }elavion... Lenin... U~i, u~i i samo u~i. I u~ev i u~ev i samo u~ev. Ama na mojata zemja, vakvi u~eni kadri ne i se potrebni. Poubavo da u~evme za prostitutki! Barem kaj niv rabotata redovno se pla}a. I so zadovolstvo se raboti. Sega na{ata zemja pove}e ne me saka. Nitu mene nitu mojot narod i narodnosti, malcinstva i malcinski grupi. Na{ata zemja pove}e ne ne saka nas - nejziniot narod. Gi saka niv. 8 Karikaturi: Darko MARKOVI] Sabota, 6 noemvri 2010 ANALIZA TRIUMFALEN KAPIXIK So meseci razmisluvam i nikako ne moàm da razberam koj e motivot i namerata premierot da gradi triumfalna porta vo centarot na Skopje na mesto koe sluì za parkirali{te na taksisti. Dali Gruevski saka da go ovekove~i poskapuvaweto na taksi uslugite ili ne{to posuptilno se krie zad ovaa napoleonska namera. Poznato e deka Gruevski izvojuva mnogu pobedi. Go uni{ti nacionalniot TV servis pretvoraj}i go vo vladin kajron, gi napolni {kolskite magacini i podrumi so pove}e kompjuteri otkolku {to imame deca i sega nabrzina mora da pravime deca zaradi kompjuterite. Vovede internet vo selata i sega, namesto da ja obrabotuvaat zemjata i pijat pivo pred selskite zadrugi, selanite dràt xojstici vo racete i otepuvaat vreme. Izgradi teniski igrali{ta, a nemame pari za top~iwa. Se redat pobedi na sekoj plan i vo sekoe selo i grad, a najmnogu vo Skopje. Pravi ì~arnica na Vodno, turisti~ko selo bez ìteli, panoramsko trkalo i bezbroj spomenici za site nacionalnosti. Ostanuva u{te da napravi spomenik na spomenicite. Moèbi toa }e bide triumfalnata porta. No,ne. Ima u{te zacrtani no neizvojuvani vojni. Univerzitetot "Sv Kiril i Metodij“ u{te dava otpor i ne dozvoluva da bide raspar~en, klini~kiot centar isto taka. Sportot e pobeden i nikade go nema. Ostanaa nekolku ìvi fudbaleri {to izbegaa vo stranstvo i tolku. I so decata vo u~ili{tata ne e zavr{eno. Kako preodna faza povle~eni se u~ebnicite i sega prevospituvaweto }e se odviva usno. No {to stanuva so vozrasnite. Golem del od niv sè u{te saka da misli so svoja glava, a toa ne e planirano vo prerodbata. Moèbi tuka leì odgovorot na pra{aweto zo{to Triumfalna porta? Koga posledniot "predavnik“ }e bide prevospitan i }e zeme partiska kni{ka od DPMNE, Grujo }e pomine triumfalno niz portata, pa }e se vrati nazad i pak }e pomine. I taka do beskraj. Edinstveno se pla{am deka otvorot na triumfalnata porta ne e dovolno {irok bidej}i toj koga odi mafta so nozete levo desno, a i racete gi kreva povisoko kako ptica koja saka da poleta taka {to postoi opasnost da se povredi, a nie toa ne go sakame. Nie sakame da odleta. DAR - MAR SO KROMID I LUTO PIPERÊ 1. Istorijata ja pi{uvaat onie {to }e pobedat na izbori. 2. Odime napred: sekoe ~udo za dva dena. 3. Gre{kite gi priznavame na tu|a smetka. 4. Imeto, imeto,... Ne ubeduvaat deka imeto ne e potpolno bez prezime. 5. Spomenik do spomenik, a narodot vo Kanada i Avstralija. 6. Koga dràvata e prezadolèna narodot ne moè da ja stasa. 7. Niz triumfalnite kapii narodot pominuva so navednati glavi. 8. Ekonomijata e sè poblisku do ekologijata. 9. Sakam da kaàm, ama ne znam da pre~am. 10. Zalutavme, a sekoj ode{e po svojot pat. DAR MAR 9 Sabota, 6 noemvri 2010 zO[TO RIBITE MOLÂT Odamna ribite sakaa da prozborat, no lo{oto iskustvo gi odvra}a{e od taa namera. Mnogu odamna, koga edno malo rip~e saka{e da kaè ne{to i ja otvori ustata, ne zabeleà deka zad nea ima pogolema riba koja ja do~eka so otvorena usta i ja lapna. Taa {to ja lapna male~kata be{e lapnata od druga pogolema riba, a taa od u{te pogolema i u{te pogolema i u{te pogolema. Sekoga{ ima{e nekoja pogolema riba i zatoa ribite, ednostavno, re{ija da mol~at odnosno da ne otvoraat usta. NARAVOUÊNIE: Ako ne saka{ da bide{ riba izlezi na suvo. KEnGuRÊTO I LILJAcITE ARBEn XAFERI koj karierata ja po~na kako izvestuva~ na TV pri{tina od filmskiot festival vo Belgrad STOLE pOpOV kone~no dobi pari za nov film. Ostanuva se ~ini kone~no i samiot dobi uloga vo lustracijata na enigma dali nikola Gruevski kone~no razbral koj e Mil~o Man~evski ili Stole popov razbral koj e nikola Gruevski. vrvot od DuI. Za da se zasolni od do`dot edna majka-kengur vleze vo pe{tera. Vnatre se rastrese od do`dovnite kapki i maloto kengur~e ja izvle~e glavata od maj~iniot xeb i pogledna kon pe{terskiot svod kade zabeleà stotina lilaci kako spijat visej}i so glavite nadolu - Mamo za{to nie kengurite ne spieme vaka kako lilacite? - Ja pra{a majka si maloto kengur~e. - Zatoa {to sè }e ni ispadne od xebovite, - mu odgovori taa. Kengur~eto se zamisli malku i go pikna glav~eto nazad vo xebot. NARAVOUÊNIE: ne gledaj nagore ako zavisi{ od tu|iot xeb. KOALIcIJA Lavot nikako ne moè{e da ja zadavi ìrafata. Sekoga{ koga saka{e da i se ka~i odzadi za da potoa preku grbot dojde do nejziniot vrat i da ja zadavi, ìrafata ke mavne{e silno so kopitata i }e go butne{e lavot na zemja. Lavot dolgo vreme razmisluva{e kako da go re{i ovoj problem za da dojde do vratot i najposle sfati deka treba da vleze vo koalicija so majmunot. Majmunot lesno se iska~i po vratot na ìrafata, a taa za da se oslobodi od nego, mora{e da go svitka vratot za da go udri majmunot od zemja. Vo toj moment lavot skokna od zad grmu{kata, ja zgrap~i za vratot i ìrafata nikoga{ pove}e ne ja krena glavata. NARAVOUÊNIE: Ako saka{ da dojde{ do vrvot koaliciraj i so majmuni. MAÔROT MOMO JAnKO ILKOVSKI -JADI BuREK, simbolot na "uspe{pAnDE KOLEMI[EVSKI eden od doajenite na ma- noto“ TV-voditelstvoto od vremeto na nikola Gruevski kedonskoto novinarstvo, pokraj nekolkute kolumni denovive na golemo se vrati na na{ata mediumska scena u~estvuvaj}i vo "Milenko nedelkovski {ou“. Dobro e {to pande po~na da se vra}a od dnoto. e fenomen sam za sebe. pokraj Milenko nedelkovski i Slobodan Tomi}. Janko e najsilnata alka od trojkata zaslu`ni za doa|aweto na Grujo na vlast. Istovremeno toj }e bide i eden od najzaslu`nite za negovoto zaminuvawe. Ma~orot Momo gleda{e televizija. Ima{e dokumentarna programa vo koja Momo so zanes gleda{e kako me~kite lovat lososi vo rekite na Kam~atka. Momo uìva{e vo snaodlivosta na me~kite koi, stoej}i na eden trkalezen kamen vo vodata, gi fa}aa za stotinka od sekunda golemite ribi koga }e skoknea nad vodata. Pou~en od ova iskustvo ma~orot Momo izleze nadvor i otide na kejot od ezeroto. Zastana na rabot i se zagleda vo malite rip~iwa podgotven so ednata {epa vo moment da go zgrap~i rip~eto {to }e skokne. No nitu edno rip~e ne skokna nad vodata. Docna vo no}ta se vrati Momo doma so prazni race i prazen stomak. Se zagleda za moment vo maliot ekran, no ne go vklu~i. Legna i zaspa gladen. NARAVOUÊNIE: Gledajte turski serii. DAR-MAR 10 Sabota, 6 noemvri 2010 SPOMENICI TOP HIRURGIJA STARO SKOPJE KREDITI VODA TRIUMFALNA PORTA URBANIZAM 11 Sabota, 6 noemvri 2010 NIZ IGLENI U[I Dolu demokratijata ! Treba da ja po~ustvuvaat i onie na dnoto ! Za razlika od nas Sizif bil sre}en ~ovek. Ne nosel nikogo vrz grb . I sovesta ima vkus. Ne gi jade politi~arite . Imaat nose~ka uloga. Gi vle~at za nos ! Go izneverija narodot. Mu dozvolija da se vqubi vo niv ! Oblekata ne go pravi ~ovekot, ama na nudisti~ka plaà ! Na{ite politi~ari vnimavaat na identitetot. Zatoa i ne ja simnuvaat maskata . Si pravat vol{ebno stap~e. Go delkaat narodot . Na tapite politi~ari se im bode o~i ! I koga diktatorot ja zadovoluva pravdata podanicite se kako ebani ! Vrv na demokratijata: prvo voda~ot si izbra narod, a potoa narodot so izbira voda~! Mile \OR\IJOSKI KRLEVIZMI Mnogu gi sakam bankomatite! Do petnaesetti moàm da vadam pari, a do prvi da se slikam. “Imate li mozok?” – pra{a lokalniot politi~ar vo mesarnicata i slatko gi nasmeja prisutnite. Nu`data gi menuva zakonite, no ne ~ekajte narodot da dobie proliv! Koga se jade – jadam, a koga se pie – pijam. Koga se raboti, mnogumina mi пречat. Sekoj na{ politi~ar ima stav… na sedewe vo debatnite TV emisii. Na{ata nema opozicija treba da ja ispratime vo Pariz. Tamu ima mnogu muzei za unikati. Penzionerite imaat svoi top listi. Kaj masloto za jadewe, denovive, vodi toa od sedumdeset denari i pedeset deni. Atanas KRLEVSKI EDIN-STVENA VISTINA Po~na lustracijata. Se somnevam deka site }e gi sobere vo eden ko(do){ ! Ne rabotime za plata, nie sme za trajni vrednosti. Koj tebe so kamen, ti nego so leb, zbogaten so èlezo! Nie se hranime najzdravo – apstinirame. Mile MAnÊVSKI AFO-RIZNICA Lica so hendikep: Diplomci isfrleni Zakonite ni se stakleni. Zatoa i se kr{at! na ulica! Tragikomo~no e koga i vo porazite gledame pobedi! Dimitri LE[nIKOVSKI Nema zima za narod koj ima odbrano Marks ja napi{al negovata tragedija. drveni politi~ari. Sega nie ja doìvuvame! Ako e narodot Prometej, toga{ dràVo golema demokratija se ra|aat go- vata e orel. lemi demagozi. Stanav renesansen karikaturist! @iVo mojata sostojba i kowot stanuva ma- veam vo 21-ot vek a crtam na sve}i! gare-re~e obvinetiot pred sudijata. Mile MILEVSKI petar nAnEVSKI Najpametniot e najglupav me|u glupavite. Miodrag KuRJAK Politi~arite se daltonisti – ne moàt da se prepoznaat. petar nAnEVSKI I po Tito-Tito! Zna~i i toga{ imalo Tamu kade {to site popuvaat nema me- redenka! sto za vernici. Koga patriotot }e ja opcue dràvata Koga ve}e kokodakate toga{ barem ne- toa e incest. sete jajca. Prodavaj}i magla si go is~istija patot! Samo ~ovekot kogo go podma~kuvaat Blaè DOKuLEVSKI r’|osuva. Bara opcija za porcija! Onoj svet e – ovde! Georgi HAXIVASKOV Koga dràvata e na stakleni noze, demokratijata e lesno skr{liva. Koj veli deka vlasta e gluva koga nonNie za niv dadovme se od sebe. Tie ni stop me prislu{kuva! zedoa se {to imavme! Toj doa|a od tvrdoto krilo. Zatoa teMetodi pRAnGOVSKI {ko moàm da go svaram. Vlasta podgotvuva vojna. Formira arCel ìvot me tovarea, a me vikaa ~ovek! mija od nevraboteni! Kolku me sakaat prijatelite, vidov Sa{o BETOSKI duri otkako padnav! Koga e vo pra{awe sorabotkata, politi~arite treba da zemat primer od Du{an uSOVI] kriminalcite! Sekoja politi~ka partija narodot go Vo makedonsko-gr~kiot spor za imeto, koristi kako toaletna hartija. ima crveni linii od koi treba poliToni cVETKOVSKI ti~arite da pocrveneat! 17-ti Oktomvri e me|unaroden den na siroma{tijata. Toa ni doa|a kako nacionalen praznik ! Keti RADEVSKA Kako da fatime ~ekor so vremeto, koga dvete noze ni gi stavija vo eden ~evel?! Nemojte da go zaobikoluvate narodot.]e ve na~eka na izbori. Sekoj bi molzel ne{to, ako znae deka nema da go klocnat! IVANIZMI Edin HAJDARpA[I] Najmnogu si stojat na zborot onie {to vetuvaat deka nema da stanat od foteljata! MOZO^NA KALDRMA Najgolema kriza e koga ve}e nema da ostane od {to da se pravi kriza! Da ne bea xebxiite }e trgnevme goli ! Gladniot na sitiot mu veruva, no samo za toa deka e – sit! Govedata imaat harizma – cel narod trgna po niv ! Go pokaàa vistinskoto lice. Mu go svtea grbot na narodot! Te{ko si na ona op{testvo {to e prezasiteno od gladni gra|ani! Ne gi pro~itavme, zatoa i go povtorija mandatot ! Da im go videa liceto nema{e da im go liàt zadnikot . Koga go vodat gladni za vlast na narodot mu krkorat crevata ! Ne gi laè pametot, zatoa i se pravat ludi ! Ne ja spu{taat topkata, znaat deka na zemja ne gazime ! Da se pra{uva{e narodot mnozina nema{e usta da otvorat! nata{a \OR\IJOSKA Miroslav GEORGIJEVSKI Si go {titat identitetot. Ne ja simnuvaat maskata ! Najglupava e onaa ovca koja ne veruva deka moè da bide ostriàna! ôvekojadcite ne se tolku gladni za kulturata, kolku za – kulturnite dejci! Muzikata od prazniot stomak se razlikuva po onaa od polniot ne samo po zvukot, tuku i po – mirisot! Ivan RuSJAKOV 12 JAPONCI I KINEZI Se odmoram so zatvoreni o~i, Panda moja i Samoil na{ mislat deka spijam,pa, da ne me razbudat, odat na prsti, glas ne pu{taat od sebe, ne di{at. Ova vnimanie pove}e me odmora od samiot odmor. Taman zavenav, se oglasi Samoil: - Mamooo...! - Psss...! Se slu{a budilnikot, tik-tak, tik-tak... - Mamooo...! - Psss...! Skosti se i zanemi! Tik-tak, tik-tak...ama qubopitnosta po~na da ja grize Panda moja: - [to „mamo„?-pra{uva so {epot. - Za{to nie imame velosiped...? - Zatoa {to mu treba na tatko ti – gimnazijata e daleku, zar da odi pe{...? - Mamooo...! - Psss...! Mu treba odmor na tatko ti. Mu trba son! Raboti so mozok! Profesor! Tri usti rani! Me imponira ova razbirawe od Panda-taka se vospituva dete! Da znae da go ceni trudot na tatka si! - Mamooo...! - Pak toj! Zatni ja taa...! - Mamo, ti ne raboti{ so mozok? - Mmmm! Jas-mozok!...Moè...malkunya mozo~e... kolku vo sutlija{ot mesto {e}er da ne turam sol...mesto... - Mamooo... - Maknal, puknal! Tatko ti...Psss...! - Mamooo, i ~i~ko Atanas, tatko mu na Zoki, e profesor vo gimnazijata... - Znam...zanemi...! - î~ko Atanas nema velosiped... - Negova rabota... - Ama toj ne odi pe{... - Toj leta? - Pred edna nedela kupi „Tojota„... - Toj...toj... {to e toa? - „Tojota„ mamo! Japonska limuzina! Da ja vidi{ mamo...! Zoki mene sega me vika Kinez! - Zo{to Kinez? - Za{to tate odi na rabota so velosiped, kako site Kinezi {to klavkaat na vrelosipedi... Ne si videla na televizija? Panda moja vresna: - A slepecov na{ durli!!! A nie ne di{eme za da ne go razbudime!...Stanuvaj!!!-i Donka udri so rakata po masata. Sabota, 6 noemvri 2010 Andon VASILEVSKI MILE POPOVSKI Izigruvam razbuduvawe, se protegam, se proyevam: - Docnam?! - Ne docni{, ne boj se! So tvojot velosiped segde stignuva{! - Bogami, Pando, stignuvam! To~en sum kako kompjuter!... Dobro {to me razbudi - prednata guma mi e dupnata, da ja zalepam... - Prednata guma! Koj {to pravi, ti samo gumi lepi{! Ubav primer mu dava{ na Samoil! Lepewe gumi! - Pa koga se kinat! Novi ne se kupuvaat na ova skapotija...! - A onoj me{lo Atanas kupil limuzina! Japonska! Zaedno studiravte, zaedno rabotite vo gimnazija, toj japonska limuzina, ti skapan velosiped. Kako Kinez! - Toj e matemati~ar, Pandooo! Roditelite mu davaat pod raka koj ova, koj ona, nekoj sirewe, nekoj meso, nekoj jajca, nekoj vino, nekoj rakija – za ni{to pari ne dava! Besplatno mu ja molerisuvaat ku}ata, mu stavaat parket, plo~ki vo klozetot... Drì privatni ~asovi - ti ne znae{ kolku u~enici imaat kecovi po matematika...! - Na{ibaj im gi kecovite na u~enicite pa posle i ti drì im ~asovi... I nam neka ni nosat doma, koj ova, koj ona – nam ne ni e zatnata pustinata! - Kako da im na{ibam kecovi, èno edna, koga u~enicite makedonskiot literaturen jazik go znaat desetpati podobro od na{ite MANU-ci! - Manuci?! - ^lenovi, akademici na Makedonskata akademija na naukite i umetnostite... pa stopati podobri od na{ite profesori, pisateli, novinari, politi~ari...! - Pa koj |avol te teral da studira{ makedonski? - Me tera{e srcevo! Me tera{e mojot patriotizam! Mojot idealizam! Mojot makedonizam! - Te teral tvojot idiotizam, glavo debela! Tvojot velosipedizam!... Slu{aj me sega! ]e pojde{ kaj Atanas i }e go zamoli{... - Jas nikogo ne molam! Jas imam dostoinstvo!Gordost! - Gordost! So skapan velosiped!... ]e pojde{ kaj Atanas i }e zamoli{: toj da se izmo~a, ti da se udavi{! FILUVANO OD RISTOS Trgovijata so lu|e e zabraneta. Trgovijata so glasovi e dobredojdena. Site ni popuvaat. Nam ni ostanuva samo da se krstime. Dodeka ne gi kreneme ga}ite, znameto }e ni go simnuva koj stigne! Nie sme samostojna dràva. Samo stoime i ne odime napred. Mi go svrtea grbot. Zaboravija deka grbot i zadnikot se na ista strana. Puka{e od zdravje dodeka ne mu puknaa so - pi{tol. Risto FILÊVSKI MAKEDONECOT IMA TOPLA DU[A. NORMALNO, KOGA SÈ OKOLU NEGO GORI! Vasil TOLEVSKI (od knigata JAVAÎ nA SVIwI - humoristi~na proza, 1996.) paskolos HABIDIS Miroslav GEORGIJEVSKI NOVA ZEMJA Site na{i {ansi za Evropa propadnaa vo anti~kata dupka. Site probaa da go reìraat na{iot film. Zaglavija vo glavnata uloga. Tolku mnogu ~ekori napravija a nikade ne stignaa! Na{eto minato e nemerlivo. Sekoj nov den mu dava nova dimenzija! So tolklu skapi skulpturi, umetnosta ja prodadovme evtino. Na{eto minato e nedovr{eno. Mladite umetnici }e mu stavat kraj. Iako sme siroma{ni sepak ne sme zaboraveni. Postojano ne spomnuvaat vo nivnite vetuvawa! Qupka cVETAnOVA 13 Sabota, 6 noemvri 2010 SE TEÊ NI[TO NE SE MENUVA OTIDE LAZO – ZA DA DOJDE KAREV Kratka istorija: Bidej}i nezakopan, mnogu se izna{eta i iznatalka duhot na Karev, pretsedatel na prvata socijalisti~ka republika na Balkanot – Kru{evskata republika! ]e pra{ate: pa kade be{e dosega duhot na pretsedatelot Karev? Normalno – duhot na Pretsedatelot Karev se krie{e 45 godini vo – Lazar Koli{evski! I za da ne se seti rabotata, mo{tite mu bea skrieni vo vizbata na muzejot vo Kru{evo. ]e pra{ate: Kako moèl Lazo tolku dolgo da go krie duhot na pretsedatelot Karev? Od u~ebnicite za egzorcizam i socijalisti~ko vospitanie doznavme deka: duhot na eden ~ovek se krie onolku vreme kolku {to e nezakopan! Od Lazo (Lazo otide) duhot premina vo Jezdimir. Oti, duri i Jezdimir stana pretsedatel na Republikata (kolektiven). I normalno – duhot treba{e da si se vrati na mesto. Kaj mo{tite na pretsedatelot Karev. Na mnogumina ne im be{e jasno: kako toa prvo mo{tite na pretsedatelot Karev bea spu{teni pod edno mermerno plo~ule vo podot ( vo pogolema konzerva zalemena so kalaj) – a potoa za 28. april 1990 g. e zakaàn ZAKOP so sve~en ru~ek!... Taka e postapeno za da moè Jezdimir na 28. april da otvori usta na Gumewe vo Kru{evo. Epilog: I – Jezdimir na 28. april – OTVORI USTA. Ne za da kaè ne{to – oti vidovme {to kaà tuku otvori usta za da moè da izleze duhot na pretsedatelot Karev i da si se vrati kaj mo{tite, izjavuvaj}i specijalno za „Osten„: Na edni koskite im zastanaa v grlo a na edni koskite im stanaa mo{ti... blaze si im! Eftim pROEVSKI (Osten,1990g.) EPIDRAMI JAnuARI Ti si mesec {to tro{i mnogu pari! Koj li taa vistina da ja svari?! Ni doa|a mesec mal, Fevruari – toj moè da se pomine i bez pari. KApITALIzAM Sistem si {to nekoga{ te mrazea! Te plukaa i re~isi te gazea! Novi vremiwa ete sega dojdoa vo pregratka mnogu maì ti pojdoa! KRIMInALcI Nekoga{ na filmovi samo ve gledavme, koga ve lovea site se raduvavme! Sega dojde nekoj nov mig i ~as site sakame da sme so vas. Risto FILÊVSKI (Osten, 1998.) VISTINA Od vistinata nema ni{to pogolemo i posveto, no i pokraj toa ~esto si laème po svoeto! Ivan RuSJAKOV TOLERANCIJA Jas imam prekrasna sopruga nesebi~na, fin karakter. Sekoga{ mi popu{ta vo kujnata da sum glaven akter. Mi{ko DAMJAnOVSKI 14 Sabota, 6 noemvri 2010 BALKANSKA KORIDA * Se izvinivme za storenite voeni zlostorstva. Ne e te{ko da se bide fin. * Kamen na sopnuvawe. Toa e na{ata rodna grutka. Vesna DEnÎ] * Polna ni e ustata so demokratija. Treba toa da se svari. * Onie koi nekoga{ ne brkaa, odamna ne pretrkaa. Rade \ERGOVI] * Go nosea na ramewata, a toj gi java{e. * Najgolemiot birokrat dava pe~at na vremeto vo koe ìveeme. Sr|an DInÎ] * Onoj {to ìvee{e od denes do utre, umre v~era! Grujo LERO * Mito ne primam javno. Go ~uvam obrazot. Savo MARTInOVI] * Koga ne dava da mu padne vlakno od glavata, mu pa|a glavata. Boris ARnAuDOV * Koga budalata }e se opameti, odi vo politi~ari. nenad ]ORILI] Ilija MARKOVI] * Nema damki vo biografija. Se ~uvaat za vremeto koga }e dojde na vlast. * Ne sakam da bidam ni pozicija ni opozicija. Sakam da bidam ~ovek. Sabahudin HAXIALI] Dejan TOFÊVI] * Go razbivme organiziraniot kriminal. Sega kradat samo poedinci. Du{an \OR|EVI] * Koj se poklonuva dlaboko, najlesen e za {utirawe. * Vo po~etokot be{e glasawe. Ostana mol~ewe. * Politi~arite se talas vo moreto na gluposti. * Ako sekoga{ ve sopkaat, legni i obidi se da polzi{! Jasim MRKAQ KADMuS * Vo na{ata zemja sekoga{ ne{to se gotvi. Rabotat narodnite kujni. Stanislav TOMI] Borisav BOGDAnOVI] Radmilo MI]KOVI] * Nie so godini rabotime so gubitoci. Takva ni e stopanskata politika. zoran T. pOpOVI] * Moram da ja zemam vilata v race za da go is~istam |ubreto od politikata. Jovo nIKOLI] * Baravte kapitalizam. Gladuvajte. @eqko MARKOVI] * Bi se simnal od vlasta ama ne moè od onie {to sakaat da se ka~at. Stevan KOJI] * Ovoj narod e odbran da trpi. Ne e sekoj dorasnat za taka seriozna zada~a. Ra{a pApE[ Krasimir GEORGIEV * Nepotkovanite ritaat najsilno. Krsto DAMJAnOV Dragutin KARLO MInI] * Kaj nas ne e mo`na tajnata ve~era. Se {to imame izeduvame pretpladne. @ivko VuJI] JAS KAKO SATIRIÂR MO@AM DA SERAM KOLKu [TO SAKAM, A OVAA VLAST AKO E DEMOKRATSKA nEKA GO GOLTnE TOA. Ivan KOLAROV pOLITIÂRITE nE LA@AT, AMA nE TREBA DA SE SOMnEVAME VO nIVnITE nAMERI. Slobodan SIMI] * I opozicijata ja saka vlasta, ama ne ovaa. * Oko za oko, zab za zab... i kompletnata glava otide za zamena. * Mnogu pravda ima onamu kade umira vistinata. Milen MILIVOJEVI] Abdurahman HALILOVI] AHIL * Saka{ da voskresne{? Umri. * Simbol na na{eto sudstvo bi trebalo da e polàvot. I toa goliot. * Stra{ilata se otvoren pritisok na pti~jata sloboda. KU]A NA LAKTI Posle pettiot ne dojde {estiot tuku {estiot otide petti po desetti pat. Vo aut. Zo{to posle pettiot ne osamna {estiot, znaat onie (i ovie) koi preku no} go reformiraa kalendarot. Od toga{ lo{o im se pi{uva samo na smrtnicite, koi znaat da ~itaat: Na 5 Oktomvri 1 Avgust mu drì otstapnica. Na demokratite pove}e im e do prviot otkolku do {estiot. Da ne se prestroija pobednicite na vreme, pettata kola ne bi bila prva postava. Nie navistina go pobedivme pettiot, ama vie go pobedivte prviot me|u ednakvite. Na petti se slu~i narod, a {estiot voda~ot go demantira Arhimed: Dajte mi go lostot na vlasta i nema da me pomrdnete za ìva glava! Bidej}i vo dadeniot-otkradnatiot moment ne se otvoreni dosiejata, ne znaeme koj odnese pobeda. Zna~i, ne e presudno {to rabotevte na pettiot, tuku e za osuda {to ne rabotevte na {estiot. [estiot da ni be{e dostapen, nema{e sekoja godina da bide prestapna. [estiot da se slu~e{e so zadr{ka i zapr{ka, drugi ptici bi ja peele istata pesna. Demokratijata nema{e da bide demodirana, nitu pak odi bi i peele grablivcite. Bez golema nu`da 5 Oktomvri ne bi se izrodil vo ona {to be{e. Vo borbata za vlast {iqokuranite se rakovodat od politikata na svr{en ~in. Dodeka yirka~ite si gi parat o~ite na javniot servis, golata vistina bara pomiluvawe od golite lagi. I ja usli{aa poslednata èlba. Ja pomiluvaa. Izbira~koto telo ne veruva vo svoite o~i se dodeka ne dobie po nos. So vistinskite krivini na ~eloto sekoga{ }e go najdeme vistinskiot pat. Po logikata na rabotata, demokratskata vlast e vo pravo. Po zakonot na zdraviot razum – vo obvrska. Narod se pra{uva na laì~ka: Kakvi promeni se mo`ni vo enterierot na ku}ata, koga e ku}ata na lakti? Ilija MARKOVI] Milenko KOSAnOVI] VESELIN ZIDAROV Ako eden ti kaè deka si glupav, ne se griì! No ako toa ti go kaàt petmina, vedna{ formiraj partija. Veselin zIDAROV NINUS NESTOROVI] nikola RuDI] Dejan MILOJEVI] RADE JOVANOVI] Za dràvata vo koja vladee temnica, zao|aweto na Sonceto e istorisko slu~uvawe. Tretina od Srbite gladuva. A vladata mora da gubi vreme so {trajkuva~ite so glad! Vlasta ~esto pominuva od eden xeb vo drug. Ne ni e prv pat da u~estvuvame vo bratoubistvena vojna. Nie sme stara srpska familija. Ve razbiram deka ja imate vlasta vo racete. Ama vie vladeete so race i noze! Imam razvieni setila: zatoa me povlekoa za nos. Za da pomine vo partizani ~etnikot denes bi dobil: Pari, stan, avtomobil i ma{inka za bri~ewe. Koga nie }e re{ime da preìveeme, ne ni moè ni{to nitu proevropskata vlada! Trgnav po bel svet – i ni{to. Bel den ne vidov! Ja prativ ènata na pazar, a decata vo vojna. Sakam, bre, na raat da ~itam novini! Za vladata ne se problem [iptarite na Kosovo. Taa ne znae {to }e pravi so Srbite! 15 Sabota, 6 noemvri 2010 SVETOT SE SMEE A NIE MU JA MISLIME Anatolij STAnûLOV BELOSVETSKI NASMEVKI Stratfordskiot park. Razgovaraat dvajca stari prijateli: - Slu{am si nai{ol na idealna èna! - To~no e toa {to si go slu{nal. - Zna~i, definitivno i ti }e se oèni{? - Nema da se oènam. - Zo{to?! - Zatoa {to i taa bara idealen ma`. *** Ahmet OzuTuRK LEVEnT Ismet VOQEVIcA Vo prostoriite na najgolemata nau~na ustanova na svetot, CERN, dvajca poznati nau~nici razvivaat diskusija. - Ne mi gi spomnuvaj naslednite osobini, te molam. - Ama naukata tvrdi...- se obiduva drugiot nau~nik da si ja odbrani naukata. - Nikako nemoj da me ubeduva{. Kaj nasle dnite osobini naukata nema nikakva uloga. - Ama... - [to ama?! Eve to dokaz. Majkata na mojata èna be{e nema, a mojava usta ne moè da zatvori. *** Prostorija za priem na poseta vo frankfurtskiot zatvor. - Broj 324, izleguvaj vo dvorot. Ima{ poseta. Ti dojde ènata. - Koja èna? - Kako koja èna?! - Taka ubavo. Tuka sum poradi bigamija. *** Gregor SuMOVSKI - Tate. Ma` se pijan~i – se àli }erkata. - êkaj mori }erko. Pa od kaj znae{ deka se pijan~i?! - Taka ubavo. Go slu{am kako zboruva vo son. - A {to zboruva?! - Slu{am kako mrmori vo sonot: Dajte mi dupli viski...Dajte dupli viski.... Kaj vas i onaka e besplaten. - Besplaten?! Slu{aj }erko,ve~er potrudi se da slu{ne{ dali }e ja kaè adresata na kafeanata kade davaat besplaten viski. *** Rufat, sinot na Murat od Velebrdo, mu se fali na svojot tatko. - Tate, koga }e porasnam }e stanam alvaxija. - Aman be sinko. Denes nikoj ne kupuva alvi. - Mi e gajle {to ne kupuvaat. Jas }e gi pravam za da jadam. *** Burhanetin ADRIGAL - I vie gospo|o tvrdite ovoj ~ovek e tatko na va{eto dete. - Tvrdam ~esen sude. Go zapoznav vo vozot koj ode{e za Tenesi. - I kolku dolgo trae{e va{ata vrska? - Pa... dodeka izleze vozot od tuelot, ~esen sudijo. *** Aleksandro GATO Adresa: 8-ma Udarna brigada br. 2 1000 Skopje Republika Makedonija Izleguva: edna{ mese~no - Moeto ku~e ima osum {epi – objasnuva Stojko od Pati{ka reka. -Kaj se videlo ku~e so osum {epi! -Eve, broj. Ima dve levi, dve desni, dve predni i dve zadni. HUMORISTI^NO-SATIRIÊN VESNIK Direktor: Mice Jankulovski Glaven i odgovoren urednik: Darko Markovi} www.osten.com.mk e-mail:[email protected] tel.: +389 02 3213 665 Pe~ati: Pe~atnica Misirkov, Skopje Redakcija: Vasil Tolevski (urednik za tekst); Miroslav Georgijevski (urednik za karikatura); Nikola Simovski (tehni~ki urednik) SVETSKA GALERIJA NA KARIKATURI Darko DRQEVI] Frans EFEBE Miodrag STOJAnOVI] Hevmas pATRIK Aleksandar KLAS EROnDA Vlasta zABRInSKI natalija VARÊnKO Jeno DALOS Stefan pROVInIn