vinarska vizba tikve{ ad - skopje izve{taj na nezavisniot revizor i

NACRT
VINARSKA VIZBA
TIKVE{ AD - SKOPJE
IZVE{TAJ NA NEZAVISNIOT REVIZOR
I
FINANSISKI IZVE{TAI ZA
GODINATA KOJA ZAVR{UVA NA
31. DEKEMVRI 2009 GODINA
Skopje, Mart 2010
Vibarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
SODR@INA
Izve[taj na nezavisniot revizor
Strana
1-2
Finansiski izve[tai
Bilans na uspeh za 2009 i 2008 godina
3
Bilans na sostojba so 31.Dekemvri 2009 i 2008 godina
4
Izve[taj za pari~nite tekovi vo 2009 i 2008 godina
5-6
Izve[taj za promenite vo kapitalot vo 2009 i 2008 godina
7-8
Bele[ki kon finansiskite izve[tai
9-43
М.Х.Јасмин 20, 1000 Скопје
Република Македонија
Тел: +389 (2)32 14 706
Факс: +389 (2)32 14 707
IZVE{TAJ NA NEZAVISNIOT REVIZOR
DO
SOBRANIETO NA AKCIONERI NA
VV TIKVE{ AD - Skopje
Nie izvr[ivme revizija na prilo`enite finansiski izve[tai na VV TIKVE{ AD Skopje (Dru[tvoto), koi [to go vklu~uvaat bilansot na sostojba zaklu~no so 31. Dekemvri
2009 godina, kako i bilansot na uspeh, izve[tajot za promeni vo kapitalot i izve[tajot za
pari~ni tekovi za godinata koja zavr[uva toga[ i pregledot na zna~ajnite
smetkovodstveni politiki i drugi objasnuva~ki bele[ki.
Odgovornost na menaxmentot za finansiskite izve[tai
Menaxmentot na Dru[tvoto e odgovoren za podgotvuvawe i objektivno prezentirawe na
ovie finansiski izve[tai vo soglasnost so Me\unarodnite standardi za finansisko
izvestuvawe koi se prifateni i objaveni vo Republika Makedonija. Ovaa odgovornost
vklu~uva: oblikuvawe, implementirawe i odr`uvawe na interna kontrola koja [to e
relevantna za podgotvuvaweto i objektivnoto prezentirawe na finansiski izve[tai koi
[to se oslobodeni od materijalno pogre[no prika`uvawe, bez razlika dali se rezultat na
izmama ili gre[ka, izbirawe i primena na soodvetni smetkovodstveni politiki, kako i
pravewe na smetkovodstveni procenki koi [to se razumni vo okolnostite.
Odgovornost na revizorot
Na[a odgovornost e da izrazime mislewe za ovie finansiski izve[tai, vrz osnova na
na[ata revizija. Nie ja sprovedovme na[ata revizija vo soglasnost so Me\unarodnite
standardi za revizija. Tie standardi baraat da gi po~ituvame eti~kite barawa i da ja
planirame i izvr[ime revizijata za da dobieme razumno uveruvawe za toa dali
finansiskite izve[tai se oslobodeni od materijalno pogre[no prika`uvawe.
Revizijata vklu~uva izvr[uvawe na postapki za pribavuvawe na revizorski dokazi za
iznosite i obelodenuvawata vo finansiskite izve[tai. Izbranite postapki zavisat od
rasuduvaweto na revizorot, vklu~uvaj]i ja i procenkata na rizicite od materijalno
pogre[no prika`uvawe na finansiskite izve[tai, bez razlika dali e rezultat na izmama
ili gre[ka. Koga gi pravi tie procenki na rizikot, revizorot ja razgleduva internata
kontrola relevantna za podgotvuvaweto i objektivnoto prezentirawe na finansiskite
izve[tai na Dru[tvoto za da oblikuva revizorski postapki koi [to se soodvetni vo
okolnostite, no ne za celta na izrazuvawe na mislewe za efektivnosta na internata
kontrola na Dru[tvoto. Revizijata isto taka vklu~uva i ocenka na soodvetnosta na
koristenite smetkovodstveni politiki i na razumnosta na smetkovodstvenite procenki
napraveni od strana na menaxmentot, kako i ocenka na sevkupnoto prezentirawe na
finansiskite izve[tai. Nie veruvame deka revizorskite dokazi koi [to gi imame
pribaveno se dostatni i soodvetni za da obezbedat osnova za na[eto revizorsko mislewe.
Независна членка на
Moore Stephens
International Limited
- членки во главните
градови низ светот
IZVE{TAJ NA NEZAVISNIOT REVIZOR (Prodol`enie)
DO
SOBRANIETO NA AKCIONERI NA
VV TIKVE{ AD - Skopje
Mislewe
Spored na[eto mislewe, finansiskite izve[tai ja prezentiraat objektivno, od site
materijalni aspekti, finansiskata sostojba na VV TIKVE{ AD - Skopje zaklu~no so
31.Dekemvri 2009 godina, kako i negovata finansiska uspe[nost i negovite pari~ni tekovi
za godinata koja [to zavr[uva toga[ vo soglasnost so Me\unarodnite standardi za
finansisko izvestuvawe koi se prifateni i objaveni vo Republika Makedonija.
Skopje, __.Mart 2010 godina
Ovlasten revizor
Upravitel
Goce Hristov
Antonio Veljanov
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BILANS NA USPEH za godinata koja zavr[uva na 31.Dekemvri
Bele[ka
2009
Den.000
2008
Den.000
1,210,964
(93,653)
1,117,311
(667,972)
449,339
1,299,259
(107,836)
1,191,423
(742,274)
449,149
Prihodi od proda`ba
Dadeni popusti i diskonti
Neto prihodi od proda`ba
Tro[oci na prodadeni proizvodi
BRUTO DOBIVKA
8
8
Ostanati operativni prihodi
Distributivni (proda`ni) rashodi
Administrativni rashodi
Ostanati operativni rashodi
OPERATIVNA DOBIVKA
10
11
12
13
44,617
(116,788)
(61,882)
(159,651)
155,635
36,095
(85,803)
(60,068)
(173,480)
165,893
Prihodi (rashodi) od finansirawe
Kapitalni dobivki (zagubi)
DOBIVKA PRED ODANO^UVAWE
14
(84,754)
70,881
(93,022)
72,871
Rashod za danok od dobivka
16
(3,369)
(13,110)
67,512
59,761
9
NETO DOBIVKA ZA PERIODOT
Osnovna zarabotuva~ka po akcija (Den. za 1 akcija)
33
260.15
304.48
Razvodneta zarabotuva~ka po akcija (Den. za 1 akcija)
33
249.63
287.66
Analiza na Bilansot na uspeh i tro[ocite spored prirodata i vidot na tro[ocite za 2009 i 2008 godina,
e kako [to sleduva:
Prihodi od proda`ba
Ostanati operativni prihodi
Promeni vo zalihi na gotovi proizvodi
Surovini i materijali
Amortizacija
Tro[oci za vraboteni
Ostanati operativni rashodi
Operativna dobivka
1,117,311
44,617
73,638
(578,733)
(88,470)
(118,726)
(294,002)
1,191,423
36,095
91,719
(659,132)
(83,957)
(132,257)
(277,998)
155,635
165,893
Upravniot Odbor na VV Tikve[ AD Skopje gi odobril ovie finansiski izve[tai za
objavuvawe i mu gi predlo`il na Sobranieto na akcioneri za usvojuvawe.
Pretsedatel na
Upraven Odbor
Bele[kite se sostaven del na finansiskite izve[tai za 2009 godina
Izve[tajot na revizorite e na strana 1 i 2.
3
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BILANS NA SOSTOJBA na den 31.Dekemvri
Bele[ka
2009
Den.000
2008
Den.000
17
18
19
19
20
1,554,521
7,371
936
8,813
3,413
1,538,202
5,291
936
9,084
3,952
1,575,053
1,557,464
1,154,470
388,579
13,921
7,902
6,772
1,100,778
342,303
18,402
13,676
138,004
Vkupno tekovni sredstva
1,571,644
1,613,163
VKUPNO SREDSTVA
3,146,697
3,170,627
842,962
169,135
81,204
3,801
335,127
842,962
169,135
72,240
4,072
277,521
1,432,229
1,365,930
826,523
684
853,143
1,610
827,207
854,753
490,203
162,078
203,245
31,735
426,692
256,855
239,903
26,494
Vkupno tekovni obvrski
Vkupno obvrski
887,261
1,714,468
949,944
1,804,697
VKUPNO KAPITAL I OBVRSKI
3,146,697
3,170,627
SREDSTVA
Netekovni sredstva
Nedvi`nosti, postrojki i oprema
Nematerijalni sredstva
Vlo`uvawa vo podru`nici
Vlo`uvawa raspolo`livi za proda`ba
Dadeni dolgoro~ni pozajmici
Vkupno netekovni sredstva
Tekovni sredstva
Zalihi
Pobaruvawa od proda`ba
Pobaruvawa za dadeni avansi
Ostanati kratkoro~ni sredstva i AVR
Pari~ni sredstva
KAPITAL I OBVRSKI
Kapital i rezervi
Akcionerski kapital
Premii na emitirani akcii
Rezervi
Objektivna vrednost na vlo`uvawa
Akumulirana dobivka
21
22
23
24
25
26
Vkupno kapital i rezervi
Netekovni obvrski
Dolgoro~ni krediti
Rezervirawa za tro[oci
29
27
Vkupno netekovni obvrski
Tekovni obvrski
Obvrski sprema dobavuva~i
Kratkoro~ni krediti
Tekovna dospeanost na dolgoro~nite obvrski
Ostanati kratkoro~ni obvrski i PVR
30
31
29
28
Bele[kite se sostaven del na finansiskite izve[tai za 2009 godina
Izve[tajot na revizorite e na strana 1 i 2.
4
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
IZVE{TAJ ZA PARI^NITE TEKOVI za godinata koja zavr[uva na 31.Dekemvri
Bele[.
Pari~ni tekovi od operativni aktivnosti
Dobivka pred odano~uvawe
Usoglasuvawe za:
Amortizacija
Rashodi (prihodi) od kamati i dividendi, neto
Prihodi od otpis na obvrski i vi[oci
Prihodi od voveduvawe na osnovno sredstvo
Ispravka na vrednost na pobaruvawa
Kapitalna zaguba od osnovni sredstva
17 i 18
14
13
Dobivka (zaguba) pred promeni vo obrtni sredstva
Pobaruvawa od proda`ba
Pobaruvawa za dadeni avansi
Ostanati tekovni sredstva i AVR
Zalihi
Obvrski od dobavuva~i
Ostanati tekovni obvrski i PVR
Neto pari upotrebeni vo raboteweto
Platena kamata
Platen danok od dobivka
Neto pari~ni tekovi od operativni aktivnosti
Pari~ni tekovi od vlo`uva~ki aktivnosti
Prilivi (odlivi) od kupoproda`ba na vlo`uvawa
Dadeni dolgoro~ni pozajmici
Primeni kamati
Primeni dividendi
Kupuvawe na nedvi`nosti, postrojki i oprema
Kupuvawe na licenci
Proda`bi na nedvi`nosti, postrojki i oprema
Neto pari~ni tekovi od vlo`uva~ki aktivnosti
19
20
14
14
17
18
17
2009
Den.000
2008
Den.000
70,881
72,871
88,470
90,266
(102)
1,824
251,339
83,957
86,229
(727)
(6,120)
11,193
1,617
249,020
(46,276)
4,481
4,510
(53,590)
63,511
4,373
228,348
(46,633)
(1,424)
3,300
(106,010)
(2,718)
(8,983)
86,552
(95,941)
(2,854)
129,553
(88,021)
(31,552)
(33,021)
539
5,380
440
(107,005)
(2,305)
221
(102,730)
(936)
(242)
490
440
(418,494)
(3,645)
9,380
(413,007)
(Prodol`uva)
Bele[kite se sostaven del na finansiskite izve[tai za 2009 godina
Izve[tajot na revizorite e na strana 1 i 2.
5
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
IZVE{TAJ ZA PARI^NITE TEKOVI za godinata koja zavr[uva na 31.Dekemvri
2009
Den.000
2008
Den.000
Neto pari~ni tekovi od finansiski aktivnosti
(63,278)
(94,777)
(158,055)
368,460
(8,350)
27,871
162,602
550,583
Neto zgolemuvawe (namaluvawe) na pari~ni sredstva
(131,232)
104,555
138,004
6,772
33,449
138,004
Bele[.
Pari~ni tekovi od finansiski aktivnosti
Emisija na akcii
Isplateni dividendi
Iskoristeni (vrateni) dolgoro~ni krediti, neto
Iskoristeni (vrateni) kratkoro~ni krediti, neto
Pari~ni sredstva na po~etokot na godinata
Pari~ni sredstva na krajot od godinata
26
29
31
25
25
Bele[kite se sostaven del na finansiskite izve[tai za 2009 godina
Izve[tajot na revizorite e na strana 1 i 2.
6
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
IZVE{TAJ ZA PROMENI VO KAPITALOT za godinata koja zavr[uva na 31.Dekemvri
Obi~ni akcii
Broj na
Iznos
Akcii
Sostojba na 01 Januari 2008
Prioritetni akcii
Broj na
Iznos
Akcii
Rezervi
Premii na
emitir.
Akcii
Objektivna
vrednost na
vlo`uvawa
Vo (000) den.
Akumulirana
dobivka
(zaguba)
191,941
598,258
14,559
45,379
56,200
-
13,981
-
-
-
-
-
-
(9,909)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Izdadeni akcii
Dobivka (zaguba) za periodot
Izdvojuvawe za rezervi
Izdvojuvawe za dividendi
Drugo
63,950
-
199,325
-
-
-
16,040
-
169,135
-
-
Sostojba na 31 Dekemvri 2008
255,891
797,583
14,559
45,379
72,240
169,135
4,072
Promeni vo objektivnata vrednost
na sredstva raspolo`livi za
proda`ba
Kursni razliki priznaeni vo
kapitalot
Odlo`eni dano~ni sredstva/obvrski
priznaeni vo kapitalot
Ostanato
Vkupno nerealizirani dobivki i
zagubi priznaeni vo kapitalot
(9,909)
234,738
Vkupno
kapital
-
59,761
(16,040)
(938)
277,521
948,556
(9,909)
(9,909)
368,460
59,761
(938)
1,365,930
(Prodol`uva)
Bele[kite se sostaven del na finansiskite izve[tai za 2009 godina
Izve[tajot na revizorite e na strana 1 i 2.
7
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
IZVE{TAJ ZA PROMENI VO KAPITALOT za godinata koja zavr[uva na 31.Dekemvri
Obi~ni akcii
Broj na
Iznos
Akcii
Sostojba na 01 Januari 2009
Prioritetni akcii
Broj na
Iznos
Akcii
Rezervi
Premii na
emitir.
akcii
Objektivna
vrednost na
vlo`uvawa
4,072
Vo (000) den.
Akumulirana
dobivka
(zaguba)
255,891
797,583
14,559
45,379
72,240
169,135
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Promeni vo objektivnata vrednost
na sredstva raspolo`livi za
proda`ba
Kursni razliki priznaeni vo
kapitalot
Odlo`eni dano~ni sredstva/obvrski
priznaeni vo kapitalot
Ostanato
Vkupno nerealizirani dobivki i
zagubi priznaeni vo kapitalot
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
169,135
Izdadeni akcii
Dobivka (zaguba) za periodot
Izdvojuvawe za rezervi
Izdvojuvawe za dividendi
Drugo
-
-
-
-
8,964
-
-
-
Sostojba na 31 Dekemvri 2009
255,891
797,583
14,559
45,379
81,204
169,135
3,801
Bele[kite se sostaven del na finansiskite izve[tai za 2009 godina
Izve[tajot na revizorite e na strana 1 i 2.
(271)
(271)
277,521
Vkupno
kapital
-
67,512
(8,964)
(942)
335,127
1,365,930
(271)
(271)
67,512
(942)
1,432,229
8
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
1. Osnovni podatoci i dejnost
Akcionerskoto dru[tvo za proizvodstvo i prerabotka na vino VINARSKA
VIZBA TIKVE{ eksport import AD - Skopje (vo ponatamo[niot tekst
Dru[tvoto) e nastanato so podelba na AD Agrokombinat TIKVE{ c.o. - Kavadarci
na pove]e dru[tva.
Sedi[teto na Dru[tvoto e vo Skopje na ul. Trifun Haxi Janev br.5.
Osnovna dejnost na Dru[tvoto e proizvodstvo na vina. Rabotata na Dru[tvoto e
organizirana preku slednite organizacioni delovi:
•
•
•
•
•
Uprava na Dru[tvoto;
Sektor za proizvodstvo;
Sektor za komercijalno i marketin[ko rabotewe;
Finansov sektor i
Oddelenie za op[ti i pravni raboti
Vkupniot broj na vraboteni vo Dru[tvoto so 31.Dekemvri 2009 godina iznesuva 314
vraboteni (2008: 323 vraboteni).
Strukturata na brojot na vrabotenite na Dru[tvoto, spored organizacioni edinici
e kako [to sleduva:
Otsek / sektor
Prerabotka
@estoki pijaloci
Dorabotka finalizacija
Fla[ara
Odr`uvawe
Op[ti slu`bi
Stovari[ta
Menza, laboratorija, vozen park i odr`uvawe
VKUPNO:
Finansiski izve[tai za 2009 godina
2009
46
26
20
57
32
54
23
56
314
2008
52
31
21
63
35
63
8
50
323
9
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
2. Osnova za sostavuvawe na finansiski izve[tai
2.1. Osnov za podgotovka na finansiskite izve[tai
Finansiskite izve[tai, dadeni na stranicite od 3 zaklu~no so stranica 43, se
sostaveni vo soglasnost so Me\unarodnite Smetkovodstveni Standardi (MSS)
objaveni vo Republika Makedonija vo Pravilnikot za smetkovodstvo (Sl.Vesnik
94/2004) i primenlivi od 1 Januari 2005 godina, kako i vrz osnova na Me\unarodniot
Standard za Finansisko Izvestuvawe 1 (MSFI) i Tolkuvawata na Postojniot
Komitet za tolkuvawa (PKT) objaveni vo Sl.Vesnik na RM br.11/2005 i MSFI broj
2,3,4,5,6, i 7 objaveni vo Sl.Vesnik na RM br.116/2005.
Finansiskite izve[tai se podgotveni so sostojba na i za godinite koi zavr[uvaat na
31.Dekemvri 2009 i 2008 godina. Tekovnite i sporedbenite podatoci vo
finansiskite izve[tai se dadeni vo iljadi denari (MKD). Onamu kade [to e
potrebno, sporedbenite podatoci se prilagodeni i usoglaseni so cel da odgovaraat
na izvr[enata prezentacija vo tekovnata godina.
Finansiskite izve[tai za godinite koi zavr[uvaat na 31.Dekemvri 2009 i 2008
godina gi prezentiraat finansiskata sostojba, rezultatite od raboteweto,
pari~nite tekovi i promenite na kapitalot na Dru[tvoto VV Tikve[ AD Skopje.
Dru[tvoto ima dominantno u~estvo vo kapitalot na u[te edno dru[tvo osnovano i
formirano vo stranstvo i koe ne e konsolidirano vo ovie finansiski izve[tai za
2009 i 2008 godina poradi nezna~ajanost (Bele[ka 19). Podru`nicata Tikves Wine
LTD e osnovana kon krajot na 2008 godina. Zaklu~no so 31.Dekemvri 2009 godina, ova
dru[tvo raspolaga so vkupni sredstva vo iznos od 2,995 iljadi denari (2008: 1,842
iljadi denari) i ima ostvareno prihodi vo iznos od 2,069 iljadi denari i rashodi vo
iznos od 1,357 iljadi denari (2008: nema prihodi i rashodi).
2.2. Osnovni smetkovodstveni metodi
Finansiskite izve[tai se sostaveni vrz osnova na metodot na nabavna vrednost,
osven za nedvi`nostite, postrojkite i opremata (NPO) i nivnata amortizacija, kaj
koi se vr[eni korekcii vo minatite godini vrz osnova na principot na
revalorizacija so primena na unificirani koeficienti na porast na cenite na
proizvoditelite na industriski proizvodi, koi gi objavuva Dr`avniot zavod za
statistika na Republika Makedonija (Bele[ka 3.12) i za vlo`uvawata
raspolo`livi za proda`ba koi se priznaeni spored nivnata objektivna (pazarna)
vrednost (Bele[ka 3.11).
Finansiski izve[tai za 2009 godina
10
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
2. Osnova za sostavuvawe na finansiski izve[tai (Prodol`enie)
2.3. Koristewe na procenki i rasuduvawa
Pri podgotvuvaweto na ovie finansiski izve[tai Dru[tvoto primenuva odredeni
smetkovodstveni procenki. Odredeni stavki vo finansiskite izve[tai koi
nemo`at precizno da se izmerat se procenuvaat. Procesot na procenuvawe vklu~uva
rasuduvawa zasnovani na poslednite raspolo`livi informacii.
Procenki se upotrebuvaat pri procenuvawe na korisniot vek na upotreba na
sredstvata, objektivnata vrednost na pobaruvawata odnosno nivnata
nenaplatlivost, zastarenosta na zalihite, objektivnata vrednost na vlo`uvawata
raspolo`livi za proda`ba i sl.
Vo tekot na periodite odredeni procenki mo`e da se revidiraat dokolku se slu~at
promeni vo vrska so okolnostite na koi[to bila zasnovata procenkata ili kako
rezultat na novi informacii, pogolemo iskustvo ili posledovatelni slu~uvawa.
Efektite od promenite vo smetkovodstvenite procenki se vklu~uvaat vo
utvrduvaweto na neto dobivkata ili zagubata vo periodot na promenata i ili vo
idnite periodi dokolku promenata vlijae i na dvete.
2.4. Kontinuitet vo raboteweto
Finansiskite izve[tai se izgotveni vrz osnova na pretpostavkata za kontinuitet
vo raboteweto odnosno deka dru[tvoto ]e prodol`i da raboti vo dogledna idnina.
Dru[tvoto nema namera, nitu potreba da go likvidira ili materijalno da go
ograni~i opsegot na svoeto rabotewe.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
11
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
3. Osnovni smetkovodstveni politiki
Osnovnite smetkovodstveni politiki i procenki koristeni pri sostavuvaweto na
ovie finansiski izve[tai se dadeni podolu. Smetkovodstvenite politiki se
koristat konzistentno vo tekot na razgleduvaniot period.
3.1. Prihodi od proda`ba
Proda`ba na proizvodi i stoki
Prihodite od proda`ba na proizvodi i stoki se merat po objektivnata vrednost na
primenite sredstva ili pobaruvawa, namalen za vra]awe na stokite, trgovskite
popusti i koli~inskite rabati. Prihodot se priznava vo bilansot na uspeh koga na
kupuva~ot mu se preneseni zna~ajnite rizici i koristi od sopstvenosta na stokite,
dru[tvoto ne zadr`uva vistinska kontrola vrz prodadenite stoki, prihodite mo`e
verodostojno da se izmerat, koga verojatno e deka ekonomskite koristi ]e dojdat
kako priliv na dru[tvoto, tro[ocite vo vrska so transakcijata mo`e verodostojno
da se izmerat i soodveten dokaz za transakcijata postoi.
Obezbeduvawe na uslugi
Prihodite od izvr[eni uslugi se priznavaat vo bilansot na uspeh spored stepenot
na zavr[enost na uslugite na datumot na bilansot na sostojba i koga prihodot mo`e
verodostojno da se izmeri, koga e verojatno e deka dru[tvoto ]e ima priliv na
ekonomski koristi, tro[ocite za transakcijata i za dovr[uvawe na transakcijata
mo`e da se izmerat i soodveten dokaz za transakcijata postoi.
3.2. Prihodi od finansirawe
Prihodite od finansirawe koi se presmetani do datata na bilansot na sostojba, se
iska`uvaat kako prihodi vo godinata na koja se odnesuvaat, nezavisno dali se
naplateni. Tie se sostojat od prihodi od dividendi, kapitalni dobivki od proda`ba
na hartii od vrednost, prihodi od kamati i kursni razliki.
Dividendite se priznavaat kako prihodi koga ]e se utvrdi pravoto za primawe na
istata. Kamatite se priznavaat na presmetkovna osnova za periodot za koi se
odnesuvaat.
3.3. Rashodi od finansirawe
Rashodite od finansirawe koi se presmetani do datata na bilansot na sostojba, se
iska`uvaat kako rashodi vo godinata na koja se odnesuvaat, nezavisno dali se
plateni. Tie se sostojat od rashodi od kamati, provizii i kursni razliki. Kamatite
se priznavaat kako rashodi soglasno na vremenskiot period za koi se odnesuvaat.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
12
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
3. Osnovni smetkovodstveni politiki (Prodol`enie)
3.4. Kursni razliki
Delovnite promeni vo stranska valuta se iska`uvaat vo denari spored kursot
va`e~ki na denot na delovnata promena. Site monetarni sredstva i obvrski
iska`ani vo stranska valuta se prevrednuvaat vo denari spored sredniot kurs
va`e~ki na denot na bilansot na sostojbata.
Pozitivnite i negativnite kursni razliki [to nastanale so presmetka na
pobaruvawata i obvrskite vo stranska valuta vo nivnata denarska protivvrednost se
iska`ani vo bilansot na uspeh kako prihodi, odnosno rashodi od finansirawe vo
godinata na koja se odnesuvaat. Va`e~kite sredni kursevi na stranskite valuti na
31.Dekemvri 2009 i 2008, se slednite:
1 EUR =
1 USD =
2009
61.1732 den.
42.6651 den.
2008
61.4123 den.
43.5610 den.
3.5. Danok od dobivka (tekoven i odlo`en)
Danokot od dobivka se sostoi od tekoven i odlo`en danok. Danokot od dobivka se
priznava vo bilansot na uspeh na Dru[tvoto.
Tekovniot danok od dobivka se presmetuva soglasno odredbite na relevantnite
zakonski propisi vo Republika Makedonija. Soglasno izmenite na dano~nite
propisi vo 2009 godina, tekovniot danok od dobivka se presmetuva na osnova koja
pretstavuva odredeni tro[oci koi ne se priznavaat za celi na odano~uvawe
(nepriznaeni tro[oci) i vo slu~aj koga se vr[i raspredelba na dobivkata za
dividendi.
Danokot od dobivka se presmetuva so primena na va`e~kata dano~na stapka na
datumot na bilansot na sostojba po stapka od 10% (2008: 10%).
Odlo`eniot danok od dobivka se presmetuva so primena na metodata na obvrski za
site vremeni razliki koi se javuvaat na datumot na bilansot na sostojba kako
razliki pome\u dano~nata osnova na sredstvata i obvrskite i nivnata
smetkovodstvena vrednost, za celite na finansisko izvestuvawe. Odlo`enite
dano~ni sredstva i obvrski se merat spored va`e~kte zakonski dano~nite stapki
koi bile na sila i imaat pravno dejstvo na datumot na bilansot na sostojba.
Presmetkata na efektivnata dano~na stapka e dadena vo Bele[kata 16.
3.6. Zarabotuva~ka po akcija
Dru[tvoto ja prika`uva osnovnata i razvodnetata zarabotuva~ka po akcija od
obi~nite akcii. Presmetkata na osnovnata zarabotuva~ka po akcija e napravena so
podelba na neto dobivkata za godinata koja im pripa\a na imatelite na obi~ni akcii
so ponderiraniot prose~en broj na obi~ni akcii vo tekot na godinata.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
13
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
3. Osnovni smetkovodstveni politiki (Prodol`enie)
3.6. Zarabotuva~ka po akcija(Prodol`enie)
Razvodnetata zarabotuva~ka po akcija e presmetana so korekcija na neto dobivkata
za godinata koja im pripa\a na imatelite na obi~ni akcii i ponderiraniot prose~en
broj na obi~ni akcii vo tekot na godinata za efektite na site potencijalno
razvodneti obi~ni akcii, koi se sostojat od konvertabilni hartii od vrednost
(konvertabilni prioritetni akcii ili obvrznici) i opcii na akcii ovozmo`eni za
vrabotenite.
3.7. Pari~ni sredstva
Pari~nite sredstva se vodat vo bilansot na sostojba spored nominalna vrednost. Za
celite na finansiskite izve[tai, pari~nite sredstva se sostojat od gotovina vo
blagajni, pari~ni sredstva na denarski i devizni smetki vo banki, denarski depoziti
po viduvawe i oro~eni depoziti so rok na dostasuvawe do tri meseci.
3.8. Pobaruvawa od kupuva~i
Pobaruvawata od kupuva~i gi opfa]aat site pobaruvawa od proda`ba na u~inoci,
evidentirani po fakturna vrednost, namaleni za ispravkata na vrednost za
somnitelni i sporni pobaruvawa.
So tovarewe na rashodite se formiraa ispravka na vrednosta za site pobaruvawa za
koi se smeta deka se nenaplatlivi na datumot na bilansot na sostojba. Indikatori za
nenaplatlivosta na pobaruvawata se slednite: docnewe pri isplata na
pobaruvawata, insolventnost na kupuva~ite, mo`nost za likvidacija ili ste~aj na
kupuva~ite i drugo. Somnitelnite pobaruvawa celosno se otpi[uvaat koga istite ]e
se identifikuvaat za takvi.
3.9. Zalihi
Zalihite se iska`uvaat spored poniskata od nabavnata vrednost i neto
realizacionata vrednost. Nabavnata vrednost gi vklu~uva site tro[oci za
doveduvawe na zalihite vo nivna sega[na sostojba. Neto realizacionata vrednost e
proceneta pazarna vrednost namalena za site proda`ni, transportni i
distibucioni tro[oci potrebni za nivna proda`ba.
3.10. Vlo`uvawa vo podru`nici
Vlo`uvawa vo podru`nici se smetaat onie vlo`uvawa kade Dru[tvoto poseduva
kontrola nad glasa~kata sila (nad 50%) vo drugi dru[tva. Vlo`uvawata vo
podru`nici se evidentirani vo finansiskite izve[tai na Dru[tvoto spored
nivnata nabavna vrednost.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
14
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
3. Osnovni smetkovodstveni politiki (Prodol`enie)
3.11. Vlo`uvawa vo hartii od vrednost
Dru[tvoto vlo`uvawata gi kategorizira kako vlo`uvawa raspolo`ivi za proda`ba
i vlo`uvawa koi se ~uvaat do dospevawe. Vlo`uvawata raspolo`ivi za proda`ba se
onie koi se ~uvaat neograni~en period, no mo`e da bidat prodadeni vo sekoj moment
i se klasificiraat kako netekovni sredstva. Vlo`uvawata koi se ~uvaat do
dospevawe se sostojat od vlo`uvawa vo kratkoro~ni hartii od vrednost (dr`avni
zapisi ili blagajni~ki zapisi) izdadeni od strana na dr`avata ili Narodna Banka
na Republika Makedonija i koi Dru[tvoto gi ~uva vo svoeto portfolio do nivnoto
dospevawe zaradi ostvaruvawe na prihodi od kamati.
Po~etno, vlo`uvawata se iska`ani po nabavna vrednost, odnosno spored iznosot
na pari~ni sredstva i ekvivalenti na pari~ni sredstva plateni za nivna nabavka.
Posledovatelno, vlo`uvawata raspolo`livi za proda`ba se merat spored
objektivnata vrednost opredelena spored poslednata ponudena pazarna cena na
istite na datumot na bilansot na sostojba za onie za koi ima aktiven pazar, dodeka za
onie vlo`uvawa za koi ne postoi aktiven pazar se merat spored nivnata nabavna
vrednost namalena za eventualno nivno o[tetuvawe (ste~aj ili likvidacija).
Posledovatelno, site vlo`uvawa koi se ~uvaat do dospevawe se priznavaat spored
amortizirana nabavna vrednost koristej]i ja metodata na efektivna kamatna
stapka.
Dobivkite i zagubite od promenata na objektivnata vrednost na vlo`uvawata
raspolo`livi za proda`ba se priznavaat neposredno vo glavninata, se dodeka
vlo`uvaweto ne se prodade, naplati ili na drug na~in otu\i ili dodeka ne se utvrdi
deka e o[teteno, koga kumulativnata dobivka, odnosno zaguba, koja bila prethodno
priznaena vo glavninata, ]e se vklu~i vo neto dobivkata ili zagubata za periodot.
3.12. Nedvi`nosti, postrojki i oprema (NPO)
(1) Op[ta objava
Po~etno, NPO se evidentiraat po nivnata nabavna vrednost. Nabavnata vrednost ja
~ini fakturnata vrednost na nabavenite sredstva zgolemena za site tro[oci
nastanati do nivnoto stavawe vo upotreba.
Posledovatelno, Dru[tvoto vr[elo zakonska revalorizacija na NPO na krajot od
godinata so primena na oficijalno objavenite koeficienti za revalorizacija od
strana na Dr`avniot Zavod za Statistika koi odgovoraat na op[tiot indeks na
porast na ceni, vrz nivnata nabavna vrednost i akumulirana amortizacija. Vakva
revalorizacija pove]e ne se presmetuva i evidentira. Efekt od sprovedenata
revalorizacija e revalorizaciona rezerva vo ramkite na vkupniot kapital, koja do
2001 godina se rasporeduva[e srazmerno na akcionerskata glavnica, zakonskite
rezervi i nerasporedenata dobivka, a od 2002 godina pove]e ne se rasporeduva i se
evidentira i iska`uva izdvoeno vo bilansot na sostojba.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
15
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
3. Osnovni smetkovodstveni politiki (Prodol`enie)
3.12. Nedvi`nosti, postrojki i oprema (NPO)
Soglasno paragraf 44(b) od objaveniot MSS 8 Neto dobivka ili zaguba za periodot,
osnovni gre[ki i promeni vo smetkovodstvenite politiki (Sl. Vesnik na RM
br.94/2004) revaloriziranite vrednosti na NPO vo porane[nite godini se
tretiraat kako izvr[ena revalorizacija vo soglasnost so MSS 16, a ne kako promena
vo smetkovodstvenata politika.
Tro[ocite za tekovno i investiciono odr`uvawe se evidentiraat na tovar na
rashodite vo momentot na nivnoto nastanuvawe. Izdatocite koi se odnesuvaat na
rekonstrukcii i podobruvawa, koi go menuvaat kapacitetot ili korisniot vek na
upotreba na NPO, se dodavaat na nabavnata vrednost na tie sredstva.
Pozitivnata, odnosno negativnata razlika nastanata pri proda`ba na NPO se
kni`i kako kapitalna dobivka ili zaguba i se iska`uva vo ramkite na ostanatite
prihodi, odnosno rashodi.
(2) Amortizacija
Amortizacijata na NPO pretstavuva sistematska raspredelba na amortizira~kiot
iznos za vreme na korisniot vek na upotreba na sredstvoto. NPO se amortiziraat
poedine~no, se do nivniot celosen otpis. Zemji[teto i investiciite vo tek ne se
amortiziraat.
Upotrebenite godi[ni stapki na amortizacija odnosno predvidenite korisni
vekovi na upotreba na NPO za 2009 godina vo odnos na 2008 godina se slednite:
Nedvi`nosti
Postrojki i oprema
Transportni sredstva
Kompjuterska oprema
Kancelariski mebel
2009
2.5-10 %
10 %
10-25 %
25 %
20 %
2008
2.5-10 %
10 %
10-25 %
25 %
20 %
2009
10-40 godini
10 godini
4-10 godini
4 godini
5 godini
2008
10-40 godini
10 godini
4-10 godini
4 godini
5 godini
3.13. Nematerijalni sredstva
Edno sredstvo se priznava za nematerijalno koga e sigurno deka subjektot go
poseduva istoto, mo`e da go identifikuva i koe nema fizi~ka sodr`ina.
Po~etnoto merewe na edno nematerijalno sredstvo e spored nabavnata vrednost [to
ja so~inuvaat tro[ocite za negovo steknuvawe, a toa se iznosot na isplateni
pari~ni sredstva ili ekvivalenti na pari~ni sredstva vo momentot na negovo
steknuvawe. Posledovatelno, nematerijalnite sredstva se priznavaat po nivnata
nabavna vrednost namalena za akumuliranata amortizacija.
Amortizacijata na nematerijalnite sredstva pretstavuva sistematska raspredelba
na amortizira~kiot iznos za vreme na korisniot vek na upotreba na sredstvoto.
Stapkata na amortizacija vo 2009 godina iznesuva 20% godi[no (2008: 20%
godi[no).
Finansiski izve[tai za 2009 godina
16
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
3. Osnovni smetkovodstveni politiki (Prodol`enie)
3.14. O[tetuvawe na sredstvata
Sredstvata koi imaat neograni~en vek na koristewe i ne se amortiziraat se
predmet na godi[na analiza za mo`nosta za nivno o[tetuvawe. Sredstvata koi se
amortiziraat se predmet na analiza za mo`nosta za nivno o[tetuvawe sekoga[ koga
postojat uslovi koi uka`uvaat deka nivnata sega[na smetkovodstvena vrednost e
povisoka od nivnata nadomestuva~ka vrednost [to poka`uva deka istite se
o[teteni. Zagubata poradi o[tetuvawe se evidentira za iznosot za koj sega[nata
vrednost ja nadminuva nadomestuva~kata vrednost. Nadomestuva~ka vrednost
pretstavuva povisokata vrednost od neto proda`nata vrednost na sredstvoto
namalena za tro[ocite za proda`ba i upotrebnata vrednost na sredstvoto.
3.15. Obvrski sprema dobavuva~i
Obvrskite sprema dobavuva~i se iska`uvaat vo visina na nominalnite iznosi [to
proizleguvaat od delovnite transakcii.
Obvrskite sprema dobavuva~i se otpi[uvaat po istekot na rokot na zastarenost ili
so vonprocesno poramnuvawe, so tovarewe na ostanatite prihodi.
3.16. Obvrski po krediti
Obvrskite po krediti se sostojat od obvrski po kratkoro~ni i dolgoro~ni krediti i
se iska`uvaat spored nivnata nominalna vrednost. Iznosite na dogovorenata kamata
se iska`uvaat vo korist na ostanatite obvrski, a na tovar na rashodite od
finansirawe i ostanati rashodi. Obvrskite po kreditite od stranstvo se
iska`uvaat spored kursot na Denarot na denot na bilansot na sostojba, a kursnite
razliki se evidentiraat vo ramkite na prihodi, odnosno rashodi od finansirawe.
3.17. Kapital
(1) Osnovna glavnina
Osnovnata glavnina se priznava vo visina na nominalnata vrednost na izdadenite i
uplateni akcii.
(2) Otkupeni sopstveni akcii
Akciite koi se izdadeni od Dru[tvoto i koi gi poseduva istoto se tretiraat kako
sopstveni (trezorski) akcii, se priznavaat po nivnata nabavna vrednost i se
prezentiraat kako namaluvawe na kapitalot na Dru[tvoto.
Sopstvenite akcii se steknuvaat so nivno otkupuvawe na sekundarniot pazar na
hartii od vrednost (berza) po tekovni berzanski ceni so prethodno doneseni odluki
za nivno steknuvawe od strana na nadle`nite organi na upravuvawe na Dru[tvoto.
Steknatatite sopstveni akcii se priznavaat po nivnata nabavna vrednost vo koja
[to se vklu~eni i transakcionite tro[oci (provizii) napraveni za nivnoto
steknuvawe.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
17
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
3. Osnovni smetkovodstveni politiki (Prodol`enie)
3.17. Kapital (Prodol`enie)
Sopstvenite akcii se otu\uvaat po pat na nivno povtorno izdavawe (javna ili
privatna ponuda), kako i so netrgovski prenosi (kompenzacija, zalog i sl) soglasno
odredbite na Zakonot za hartii od vrednost. Razlikata [to se javuva pri
otu\uvaweto na sopstvenite akcii pome\u nivnata nabavna i proda`na vrednost se
priznava kako premija na emitirani akcii i se prika`uva vo ramkite na vkupniot
kapital na Dru[tvoto.
(3) Zakonski rezervi
Zakonskite rezervi se formiraat od ostvarenata dobivka vrz osnova na zakonskite
odredbi i so raspored na revalorizacionite rezervi, a mo`at da se upotrebat za
pokrivawe na zagubata. Soglasno zakonskite odredbi, Dru[tvoto e dol`no da izdvoi
od dobivkata za tekovnata godina minimum 15% za zakonski rezervi, se dodeka
rezervite ne dostignat 20% od osnovnata glavnina na Dru[tvoto. Dokolku iznosot
na ovaa rezerva ne nadminuva 20% od vrednosta na osnovnata glavnina, istata mo`e
da bide upotrebena samo za pokrivawe na zagubi. Dokolku rezervata nadmine 20% od
akcionerskiot kapital na Dru[tvoto, mo`e da bide upotrebena za isplata na
dividendi so prethodna odluka na Sobranieto na akcioneri.
(4) Revalorizaciona rezerva
Revalorizacionata rezerva se formira vrz osnova na izvr[enata godi[na
revalorizacija soglasno iznesenoto vo to~ka 3.12. na ovie bele[ki. Vo soglasnost so
zakonskite propisi, saldoto na revalorizacionata rezerva po godi[nata presmetka
se evidentira vo ramkite na kapitalot. Ovaa rezerva ne e predmet na raspredelba.
3.18. Naemi
Naemite so koi se prenesuvaat na Dru[tvoto site rizici i koristi koi
proizleguvaat od sopstvenosta na iznajmenoto sredstvo se priznavaat kako
finansiski naemi, pri [to sredstvoto se evidentira spored negovata objektivna
vrednost ili dokolku e taa poniska, sega[nata vrednost na minimalnite pla]awa za
naemot. Vo tekot na razgleduvaniot period Dru[tvoto ima transakcii koi
pretstavuvaat finansiski naemi (Bele[ka 29).
Naemite kade [to zna~aen del od rizicite i koristite koi proizleguvaat od
sopstvenosta se zadr`ani od naemodavatelot, se klasificiraat kako operativni
naemi. Pla]awata za naem pri operativen naem se iska`uvaat vo bilansot na uspeh
na ramnomerna osnova za vremetraeweto na naemot vo evidencijata na naematelite.
Naemodavatelite gi prezentiraat sredstvata koi se predmet na operativen naem vo
bilansot na sostojba kako sredstva za izdavawe ili vlo`uvawa vo nedvi`nosti.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
18
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
3. Osnovni smetkovodstveni politiki (Prodol`enie)
3.19. Koristi na vrabotenite
Koristi na vrabotenite se site formi na nadomestok koj go dava Dru[tvoto vo
razmena za izvr[enata usluga od strana na vrabotenite.
(1) Kratkoro~ni koristi za vrabotenite
Kratkoro~ni koristi za vrabotenite se koristi koi dospevaat za pla]awe vo
ramkite na dvanaeset meseci po krajot na periodot vo koj vrabotenite ja izvr[ile
uslugata. Tuka spa\aat platite i pridonesite za socijalno osiguruvawe,
kratkoro~no plateni otsustva, u~estva vo dobivkite i drugi nemonetarni koristi.
Site kratkoro~ni koristi za vrabotenite se priznavaat kako rashod i obvrska vo
visina na nediskontiraniot iznos na koristite.
(2) Koristi po prestanok na vrabotuvaweto
Dru[tvoto vr[i uplata na pridonesite za penzisko i invalidsko osiguruvawe na
vrabotenite vo soglasnost so doma[nata zakonska regulativa. Pridonesite,
zasnovani na platite na vrabotenite, se uplatuvaat vo Nacionalniot fond.
Dru[tvoto nema nikakvi dopolnitelni obvrski povrzani so pla]aweto na ovie
pridonesi.
Dru[tvoto e obvrzano da im isplati na vrabotenite koi zaminuvaat vo penzija
minimalna otpremnina koja odgovara na dva mese~ni prose~ni plati isplateni vo
dr`avata vo momentot na penzionirawe.
3.20. Rezervacii
Rezervacii (rezervi za obvrski) se priznavaat koga Dru[tvoto ima sega[na obvrska
(pravna ili izvedena) kako rezultat na minat nastan, koga e verojatno deka ]e
nastanat idni odlivi na sredstva po toj osnov i koga e mo`no da se proceni iznosot
na obvrskata. Koga se o~ekuva nadomestuvawe na del od vakva obvrska vo idnina,
primer preku dogovori za osiguruvawe, nadomestuvaweto se priznava kako posebno
sredstvo no samo koga e izvesno deka ]e bide primeno istoto. Rashodot za bilo koja
rezervacija se priznava vo bilansot na uspeh namaleno za iznosot na
nadomestuvaweto. Ako efektot od vremenskata dimenzija na parite e zna~aen,
rezervaciite se diskontiraat na nivnata sega[na vrednost so primena na stapki
pred odano~uvawe koi gi odrazuvaat tekovnite pazarni procenki.
3.21. Neizvesnosti
Neizvesna obvrska e mo`na obvrska koja proizleguva od minati nastani, ~ie
postoewe ]e bide potvrdeno so slu~uvawe ili neslu~uvawe na eden ili pove]e
neizvesni idni nastani, koi ne se vo celost pod kontrola na Dru[tvoto. Neizvesni
obvrski ne se priznavaat vo finansikite izve[tai, tuku samo se obelodenuvaat.
Neizvesni sredstva se mo`ni sredstva koi proizleguvaat od minati nastani, ~ie
postoewe ]e bide potvrdeno so slu~uvawe ili neslu~uvawe na eden ili pove]e
neizvesni idni nastani, koi ne se vo celost pod kontrola na Dru[tvoto. Neizvesni
sredstva se priznavaat samo koga e verojaten prilivot na ekonomski koristi.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
19
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
4. Finansiski rizici i upravuvawe so istite
Dru[tvoto vleguva vo razli~ni transakcii koi proizleguvaat od negovoto
sekojdnevno rabotewe, a koi se odnesuvaat na kupuva~ite, dobavuva~ite i
kreditorite. Glavnite rizici na koi Dru[tvoto e izlo`eno i politikite za
upravuvawe so niv se slednite:
4.1. Pazaren rizik
Rizik od promeni na kursevite
Dru[tvoto vleguva vo transakcii vo stranska valuta, koi proizleguvaat od
proda`bi i nabavki na stranski pazari, pri [to istoto e izlo`eno na sekojdnevni
promeni na kursevite na stranskite valuti. Dru[tvoto nema posebna politika za
upravuvawe so ovoj rizik so ogled deka vo Republika Makedonija ne postojat posebni
finansiski instrumenti za izbegnuvawe na ovoj vid na rizik. Spored ova,
Dru[tvoto e izlo`eno na mo`nite fluktuacii na stranskite valuti, ~ij efekt e
daden vo tabelata podolu.
Rizik od promeni na cenite
Dru[tvoto e izlo`eno na rizik od promeni na cenite na vlo`uvawata
raspolo`livi za proda`ba i istiot e nadvor od kontrola na Dru[tvoto.
4.2. Krediten rizik
Dru[tvoto e izlo`eno na krediten rizik vo slu~aj koga negovite kupuva~i nema da
bidat vo sostojba da gi ispolnat svoite obvrski za pla]awe. Dru[tvoto nema
zna~ajna koncentracija na krediten rizik so ogled deka kupuva~i se golem broj na
dru[tva vo zemjata i stranstvo. Dru[tvoto nema izgradeno posebna politika so cel
da se upravuva ili da se namali kreditniot rizik.
4.3. Kamaten rizik
Dru[tvoto se izlo`uva na rizik od promeni na kamatni stapki vo slu~aj koga
koristi krediti i pozajmici ili koga ima deponirani sredstva vo banki dogovoreni
po varijabilni kamatni stapki. So ogled deka vo 2009 i 2008 godina, Dru[tvoto ima
koristeno vakvi krediti i pozajmici, mo`e da se ka`e deka postoi izlo`enost
sprema vakov vid na rizik, no toj zavisi od dvi`ewata na finansiskite pazari i
Dru[tvoto nema na~in istiot da go namali.
4.4. Likvidnosen rizik
Likvidnosen rizik ili rizik od nelikvidnost postoi koga Dru[tvoto nema da bide
vo sostojba so svoite pari~ni sredstva redovno da gi pla]a obvrskite sprema svoite
doveriteli. Vakviot rizik se nadminuva so konstantno obezbeduvawe na potrebnata
gotovina za servisirawe na svoite obvrski i Dru[tvoto nema vakvi problemi vo
svoeto rabotewe.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
20
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
4. Finansiski rizici i upravuvawe so istite (Prodol`enie)
4.5. Dano~en rizik
Soglasno zakonskite propisi vo RM, finansiskite izve[tai i smetkovodstvenite
evidencii na Dru[tvoto podle`at na kontrola od strana na dano~nite vlasti po
podnesuvaweto na dano~nite izve[tai za godinata. Zaklu~no so datumot na
Izve[tajot na revizorite, ne e izvr[ena kontrola na danokot od dobivka za 2009
godina, kako i na danokot na dodadena vrednost, personalen danok na dohod i
pridonesi na li~ni primawa. Spored ova, dopolnitelni danoci vo slu~aj na idna
kontrola od strana na dano~nite vlasti vo ovoj moment ne mo`e da se opredelat so
razumna sigurnost.
5. Utvrduvawe na objektivna vrednost
Dru[tvoto raspolaga so finansiski sredstva i obvrski koi gi vklu~uvaat
pobaruvawata od kupuva~i, vlo`uvawata raspolo`livi za proda`ba, obvrskite kon
dobavuva~i i obvrskite po krediti, kako i nefinansiski sredstva za koi golem broj
na smetkovodstveni politiki i obelodenuvawa baraat utvrduvawe na nivnata
objektivna vrednost.
Objektivnata vrednost na finansiskite sredstva i obvrski e pribli`na na nivnata
smetkovodstvena vrednost so ogled na faktot deka istite imaat relativno kratka
dospeanost vo rok od maksimum do edna godina od datumot na bilansot na sostojba, so
isklu~ok na vlo`uvawata raspolo`livi za proda`ba koi imaat karakter na
dolgoro~ni sredstva i za koi objektivnata vrednost e utvrdena vrz osnova na
poslednata pazarna cena na istite na datumot na bilansot na sostojba.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
21
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
6. Finansiski instrumenti
6.1. Rizik na finansirawe
Dru[tvoto vr[i finansirawe na svoeto rabotewe po pat na koristewe na
kratkoro~ni i dolgoro~ni krediti so cel da obezbedi soodveten povrat na
vlo`uvawata. Dru[tvoto kontinuirano ja sledi svojata zadol`enost preku
soodvetna analiza koja so sostojba na 31.Dekemvri 2009 i 2008 godina e slednata:
2009
2008
Obvrski po krediti
Pari i pari~ni ekvivalenti
1,191,846
(6,772)
1,349,901
(138,004)
Neto obvrski (pari)
Vkupen kapital
% na zadol`enost
1,185,074
1,432,229
83%
1,211,897
1,365,930
89%
6.2. Rizik od devizni valuti
Dru[tvoto vleguva vo transakcii vo stranska valuta, koi proizleguvaat od
proda`bi i nabavki na stranski pazari, pri [to istoto e izlo`eno na sekojdnevni
promeni na kursevite na stranskite valuti.
Sostojbata so deviznite iznosi na sredstvata i obvrskite denominirani do denari
na 31.Dekemvri 2009 i 2008 godina po valuti e slednata:
Sredstva
2009
EUR
USD
Drugi
244,761
52
487
245,300
Obvrski
2009
2008
335,519
2,457
337,976
1,194,767
313
5,126
1,200,206
2008
1,311,442
839
976
1,313,257
Dru[tvoto prete`no e izlo`eno na EUR. Izlo`enosta sprema EUR kaj obvrskite gi
vklu~uva i obvrskite po krediti od doma[ni banki koi imaat devizna klauzula i
~ija otplata vo denari zavisi od dvi`ewata na kursot na denarot vo odnos na Evroto.
Slednata tabela ja poka`uva senzitivnata analiza na zgolemuvawe ili namaluvawe
za 10% na makedonskiot denar vo odnos na stranskite valuti. Analizata e napravena
na deviznite salda na sredstvata i obvrskite na datumot na bilansot na sostojba.
Pozitivnite iznosi se zgolemuvawa na dobivkata, a negativnite se namaluvawa na
dobivkata za soodvetniot period.
Zgolemuvawa za 10%
2009
2008
EUR
USD
Drugi
Neto Efekt
(95,001)
(26)
(464)
(95,491)
Namaluvawa za 10%
2009
2008
(97,592)
(84)
148
(97,528)
Finansiski izve[tai za 2009 godina
95,001
26
464
95,491
97,592
84
(148)
97,528
22
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
6. Finansiski instrumenti (Prodol`enie)
6.3. Rizik od promeni na kamatite
Dru[tvoto se izlo`uva na rizik od promeni na kamatni stapki vo slu~aj koga
koristi krediti i pozajmici ili koga ima plasirano sredstva kaj drugi dru[tva ili
banki dogovoreni po varijabilni kamatni stapki.
Slednata tabela ja poka`uva senzitivnata analiza na zgolemuvawe ili namaluvawe
za 10% na kamatnite stapki na koristenite krediti i dadeni depoziti vo banki.
Analizata e napravena na saldata na obvrski za krediti i dadeni depoziti na
datumot na bilansot na sostojba. Pozitivnite iznosi se zgolemuvawa na dobivkata a
negativnite se namaluvawa na dobivkata za soodvetniot period.
Zgolemuvawa za 10%
2009
2008
Namaluvawa za 10%
2009
2008
Zemeni krediti
Dadeni depoziti
(8,413)
-
(9,250)
594
8,413
-
9,250
(594)
Neto Efekt
(8,413)
(8,657)
8,413
8,657
6.4. Rizik od likvidnost
Slednata tabela ja dava ro~nosta na finansiskite sredstva i obvrski na Dru[tvoto
so sostojba na 31.dekemvri 2009 godina spored nivnata dospeanost:
Do 1 mesec
1 - 3 mes.
3-12 mes.
Pari~ni sredstva
Kupuva~i
Dadeni avansi
Ostanati pobaruv.
Dadeni pozajm.
Vlo`uvawa
6,772
295,255
302,027
93,324
93,324
13,921
7,902
Dobavuva~i
Obvrski za avansi
Krediti
Ostanati obvrski
226,211
102
40,587
31,246
298,146
92,457
102,541
489
195,487
Nad 12
mes.
Vkupno
8,813
30,636
3,413
936
4,349
6,772
388,579
13,921
7,902
3,413
9,749
430,335
171,433
222,195
826,523
393,628
826,523
490,101
102
1,191,846
31,735
1,713,784
Finansiski izve[tai za 2009 godina
23
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
6. Finansiski instrumenti (Prodol`enie)
6.4. Rizik od likvidnost (Prodol`enie)
Slednata tabela ja dava ro~nosta na finansiskite sredstva i obvrski na Dru[tvoto
so sostojba na 31.dekemvri 2008 godina spored nivnata dospeanost:
Do 1 mesec
1 - 3 mes.
3-12 mes.
Nad 12
mes.
Vkupno
Pari~ni sredstva
Kupuva~i
Dadeni avansi
Ostanati pobaruv.
Dadeni pozajm.
Vlo`uvawa
13,004
209,865
222,869
125,000
132,438
257,438
18,402
13,676
32,078
3,952
10,020
13,972
138,004
342,303
18,402
13,676
3,952
10,020
526,356
Dobavuva~i
Obvrski za avansi
Krediti
Ostanati obvrski
277,730
32,402
61,283
24,860
396,275
116,560
86,398
1,634
204,592
349,076
349,076
853,144
853,144
394,290
32,402
1,349,901
26,494
1,803,087
Finansiski izve[tai za 2009 godina
-
24
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
7. Segmentno izvestuvawe
7.1. Primaren izvestuva~ki segment - delovni segmenti
Dru[tvoto vo tekot na svoeto rabotewe e organizirano vo slednite delovni
segmenti:
•
•
•
•
Fla[irano vino - proizvodstvo i proda`ba na fla[irano vino,
Nalivno vino - proizvodstvo i proda`ba na nalivno vino,
Alkoholni pijaloci - proizvodstvo i proda`ba na alkoholni pijaloci i
Ostanato (razno).
Rezultatite po segmenti za godinata koja [to zavr[uva na 31.Dekemvri 2009 godina
kako i ostanatite segmenti informacii se slednite:
Prihodi od proda`ba
Dadeni rabati (-)
Fla[irano
Vino
Nalivno
vino
Alkoholni pija.
Ostanato
Vkupno
975,278
(46,691)
97,465
(37,516)
137,298
(9,441)
923
(5)
1,210,964
(93,653)
928,587
59,949
127,587
918
1,117,311
129,348
8,351
17,810
128
155,636
Neto prihodi od prod.
Operativna
dobivka/rezultat
segmentot
na
Prihodi(rashodi) od
finansirawe
Dobivki (zagubi) od
vlo`uvawa
(84,754)
-
Bruto dobivka
Danok od dobivka
Neto dobivka
70,882
(3,369)
67,513
Drugi informacii
Vkupni sredstva po
segmenti
Vkupni obvrski po
segmenti
Amortizacija
Investicii
osnovni sredstva
2,615,191
168,835
360,085
2,585
3,146,697
1,424,879
91,989
196,191
1,409
1,714,468
73,527
4,747
10,124
73
88,470
88,931
5,741
12,245
88
107,005
vo
7. Segmentno izvestuvawe (Prodol`enie)
Finansiski izve[tai za 2009 godina
25
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
7.1. Primaren izvestuva~ki segment - delovni segmenti
Rezultatite po segmenti za godinata koja [to zavr[uva na 31.Dekemvri 2008 godina
kako i ostanatite segmenti informacii se slednite:
Prihodi od proda`ba
Dadeni rabati (-)
Neto prihodi od prod.
Operativna
dobivka/rezultat
segmentot
na
Fla[irano
vino
Nalivno
vino
Alkoholni pija.
Ostanato
Vkupno
1,086,318
(99,150)
84,266
(36)
114,618
(7,624)
14,057
(1,026)
1,299,259
(107,836)
987,168
84,230
106,994
13,031
1,191,423
137,453
11,728
14,898
1,844
165,893
Prihodi(rashodi) od
finansirawe
Dobivki (zagubi) od
vlo`uvawa
(93,022)
Bruto dobivka
Danok od dobivka
Neto dobivka
72,871
(13,110)
59,761
-
Drugi informacii
Vkupni sredstva po
segmenti
Vkupni obvrski po
segmenti
Amortizacija
Investicii
osnovni sredstva
2,627,061
224,154
284,733
34,678
3,170,627
1,495,304
127,587
162,068
19,739
1,804,697
69,564
5,936
7,540
918
83,957
346,748
29,586
37,582
4,577
418,494
vo
7. Segmentno izvestuvawe (Prodol`enie)
Finansiski izve[tai za 2009 godina
26
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
7.2. Sekundaren izvestuva~ki segment - geografski segmenti
Republika Makedonija e mati~na zemja za Dru[tvoto, pri [to istoto ostvaruva del
od svoite aktivnosti (proda`bi) i na nadvore[nite pazari, i toa kako [to sleduva:
Proda`bi vo:
Republika Makedonija
Jugioisto~na Evropa
Zapadna Evropa
Drugi zemji (Sad, Rusija i dr)
Vkupno
2009
2008
586,168
392,507
103,000
35,636
1,117,311
591,233
464,238
38,790
97,162
1,191,423
Prika`uvaweto na proda`bite e spored potekloto na kupuva~ite.
Vkupni sredstva vo:
Republika Makedonija
Jugioisto~na Evropa
Zapadna Evropa
Drugi zemji (Sad, Rusija i dr)
Vkupno
Vkupni investicii vo:
Republika Makedonija
Jugioisto~na Evropa
Zapadna Evropa
Drugi zemji (Sad, Rusija i dr)
Vkupno
2009
2008
2,903,280
227,447
15,970
3,146,697
2,959,053
206,177
2,697
2,700
3,170,627
2009
2008
107,005
418,494
418,494
107,005
Finansiski izve[tai za 2009 godina
27
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
8. PRIHODI OD PRODA@BA
a) Analiza po pazari
2009
Den. 000
2008
Den. 000
Prihodi od proda`ba na proizvodi na doma[en pazar
Prihodi od proda`ba na proizvodi na stranski pazar
Namaleno za dadeni rabati
621,234
589,730
(93,653)
640,482
658,777
(107,836)
Vkupno prihodi od proda`ba
1,117,311
1,191,423
b) Analiza po vidovi
Prihodi od proda`ba na nalivno vino
Prihodi od proda`ba na fla[irano vino
Prihodi od proda`ba na `estoki pijaloci
Ostanati prihodi
Namaleno za dadeni rabati
Vkupno prihodi od proda`ba
97,465
975,278
137,298
923
(93,653)
1,117,311
84,266
1,086,318
114,618
14,057
(107,836)
1,191,423
9. TRO{OCI NA PRODADENI PROIZVODI
Potro[eni surovini i materijali
Energija
Amortizacija
Plati na direktni rabotnici
Razlika na po~etni i krajni zalihi na gotovi proizvodi
2009
Den. 000
576,566
24,883
83,317
56,844
(73,638)
2008
Den. 000
656,855
27,230
77,719
72,189
(91,719)
Vkupno tro[oci na prodadeni proizvodi
667,972
742,274
2009
Den. 000
523
68
17,131
102
2008
Den. 000
2,009
73
10,648
727
11,554
2,979
12,260
5,623
6,148
10,867
44,617
36,095
10. OSTANATI OPERATIVNI PRIHODI
Prihodi od proda`ba na stoki
Prihodi od naemnina
Prihodi od proda`ba na materijali
Vi[oci
Prihodi od naplata na somnitelni i otpi[ani
pobaruvawa
Prihodi od nadomesti od osiguruvawe i razvoj
Ostanati
Vkupno ostanati operativni prihodi
Finansiski izve[tai za 2009 godina
28
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
11. DISTRUBUTIVNI (PRODA@NI) RASHODI
Transport na proizvodi na doma[en pazar
Transport na proizvodi na stranski pazar
Tro[oci za unapreduvawe na proda`bata
Tro[oci za saemi
Tro[oci za marketing i propaganda
2009
Den. 000
3,645
1,268
12,198
14,347
85,330
2008
Den. 000
4,023
910
9,851
14,535
56,484
Vkupno proda`ni rashodi
116,788
85,803
2009
Den. 000
39,253
6,428
16,201
2008
Den. 000
38,434
10,162
11,472
61,882
60,068
Potro[ena energija
Potro[eni rezervni delovi
Tro[oci za telefoni
Uslugi za odr`uvawe i za[tita
Razni uslugi (nematerijalni)
Amortizacija
Reprezentacija i sponzorstvo
Premii za osiguruvawe
Kazni, penali i sudski re[enija
Kapitalna zaguba od otu\uvawe na osnovni sredstva
Ispravka na vrednosta na pobaruvawa i vlo`uvawa
Bankarski provizii
Ostanati op[ti rashodi
2009
Den. 000
7,491
4,871
5,645
3,400
36,246
5,153
38,006
3,866
190
1,824
5,594
47,365
2008
Den. 000
9,461
7,600
6,922
5,200
33,975
6,238
42,846
5,626
12
1,617
11,193
8,145
34,645
Vkupno ostanati operativni rashodi
159,651
173,480
12. ADMINISTRATIVNI RASHODI
Plati na administrativni rabotnici
Tro[oci za nadomestoci na vrabotenite
Tro[oci za slu`beni patuvawa
Vkupno administrativni rashodi
13. OSTANATI OPERATIVNI RASHODI
Finansiski izve[tai za 2009 godina
29
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
14. PRIHODI (RASHODI) OD FINANSIRAWE
2009
Den. 000
2008
Den. 000
Prihodi od dividendi
Prihodi po osnov na kamati
Prihodi po osnov na kursni razliki
Rashodi za kamati od krediti
Kursni razliki
440
5,380
7,224
(96,086)
(1,712)
440
490
2,693
(87,159)
(9,486)
Vkupno neto prihodi (rashodi) od finansirawe
(84,754)
(93,022)
2009
Den. 000
2008
Den. 000
96,097
6,428
16,201
110,623
10,162
11,472
118,726
132,257
2009
Den. 000
70,881
42,040
(8,350)
33,690
3,369
3,369
4.75%
2008
Den. 000
72,871
58,671
(440)
131,102
13,110
13,110
17.99%
15. TRO{OCI ZA VRABOTENI
Bruto plati na vraboteni
Tro[oci za nadomestoci na vrabotenite
Tro[oci za slu`beni patuvawa
Vkupno tro[oci za vraboteni
16. DANOK OD DOBIVKA
Dobivka pred odano~uvawe
Nepriznaeni rashodi
Oslobodeni prihodi
Dano~na osnova
Presmetan danok od dobivka od 10% (2008: 10%)
Drugi osloboduvawa
Danok od dobivka
Efektivna dano~na stapka
Soglasno izmenite na dano~nite propisi vo 2009 godina, tekovniot danok od dobivka se
presmetuva na osnova koja pretstavuva odredeni rashodi koi ne se priznavaat za celi na
odano~uvawe (nepriznaeni rashodi) i vo slu~aj koga se vr[i raspredelba na dobivkata za
dividendi.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
30
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
17. NEDVI@NOSTI, POSTROJKI I OPREMA
Promeni vo tekot na 2009 godina:
Zemji[te Postrojki i
i grade`ni
oprema
objekti
Den.000
Den.000
Nabavna vrednost
Sostojba na 1. Januari
Nabavki
Prenos od investicii vo tek
Proda`bi i rashodi
Drugi namaluvawa
Prenosi
Sostojba na 31,Dekemvri
Ostanati
osnovni
sredstva
Den.000
Investicii
vo tek
Den.000
Vkupno
Den.000
207,170
57,743
(254,547)
10,366
2,441,510
107,005
(98,436)
(424)
2,449,655
1,095,955
28,803
245,151
(3,208)
1,732
1,368,433
1,132,625
19,901
9,396
(95,228)
373
1,067,067
5,760
558
(424)
(2,105)
3,789
Akumulirana amortizacija
Sostojba na 1. Januari
Amortizacija
Proda`bi i rashodi
Drugi namaluvawa
Sostojba so 31.Dekemvri
400,655
28,856
(1,670)
427,841
501,742
58,629
(94,721)
(28)
465,622
911
760
1,671
Sega[na vrednost na:
31.12.2009 godina
31.12.2008 godina
940,592
601,445
2,118
10,366
1,554,521
695,300
630,883
4,849
207,170
1,538,202
-
903,308
88,245
(96,391)
(28)
895,134
So sostojba na 31.Dekemvri 2009 godina, celokupniot nedvi`en i podvi`en imot na Dru[tvoto e
zalo`en kako obezbeduvawe za iskoristenite kratkoro~ni i dolgoro~ni krediti, garancii i
akreditivi kaj bankite vo Republika Makedonija, pred se kaj Komercijalna banka AD Skopje, kako
najgolema banka doveritel na Dru[tvoto.
Site nedvi`nosti so koi raspolaga Dru[tvoto se koristat za obavuvawe na negovite aktivnosti.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
31
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
18. NEMATERIJALNI SREDSTVA
2009
Den. 000
2008
Den. 000
Nabavna vrednost
Sostojba na 1. Januari
Nabavki
Nematerijalni sredstva vo podgotovka
Sostojba na 31,Dekemvri
5,657
1,890
415
7,962
2,012
323
3,322
5,657
Akumulirana amortizacija
Sostojba na 1. Januari
Amortizacija za tekovna godina
Sostojba so 31.Dekemvri
Sega[na vrednost na 31.Dekemvri
366
225
591
7,371
279
87
366
5,291
Nematerijalnite sredstva vo celost se sostojat od kupeni licenci ili prava koi se koristat
za obavuvawe na dejnosta na Dru[tvoto.
19. VLO@UVAWA
A. Vlo`uvawa raspolo`livi za proda`ba
a) kotira~ki doma[ni dru[tva
Komercijalna Banka AD Skopje
b) ostanati doma[ni dru[tva
Centralna Kooperativna Banka AD Skopje
Makedonska Banka AD Skopje vo likvidacija
TTK Banka AD
Ilinden Del~evo AD
Taska PTP AD
UTP Unionmak AD
Ispravka na vrednosta na vlo`uvawata
B. Vlo`uvawa vo podru`nici
Tikves Wine LTD
Vkupno vlo`uvawa
2009
Den. 000
2008
Den. 000
6,491
6,375
376
3,860
127
1,061
159
944
13,018
(4,205)
8,813
376
3,860
514
1,061
159
944
13,289
(4,205)
9,084
936
936
9,749
936
936
10,020
Vlo`uvawata vo doma[nite subjekti se daleku pod 20% od kapitalot na ovie dru[tvo i
istite imaat karakter na malcinski u~estva. Menaxmentot na Dru[tvoto smeta deka istite
se raspolo`livi za proda`ba.
Vo tekot na 2008 godina izvr[eno e vlo`uvawe vo novoformirano me[ovito dru[tvo Tikves
Wine LTD, pri [to Dru[tvoto poseduva 51% od glavninata na dru[tvoto.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
32
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
20. DADENI DOLGORO^NI POZAJMICI
Pozajmici na restoran Vodenica-Skopje
Dadeni pozajmici na kontrolori
Drugi pozajmici
Vkupno dadeni pozajmici
(a)
(b)
2009
Den. 000
1,843
1,370
200
3,413
2008
Den. 000
1,843
2,109
3,952
(a) Dogovor za bezkamatna pozajmica na iznos od 1,843 iljadi denari so rok na vra]awe od 36
meseci. (b) Dogovori so kontrolori za kupoproda`ba na vozila so rok na vra]awe od 5 godini.
21. ZALIHI
Materijali
Rezervni delovi
Siten inventar i ambala`a
Gotovi proizvodi
Trgovski stoki
2009
Den. 000
39,971
26,157
20,666
1,064,347
3,329
Vkupno zalihi
1,154,470
2008
Den. 000
50,048
27,314
23,151
990,709
9,556
1,100,778
Dru[tvoto ima dadeno zalihi vo vkupen iznos od 69,003 iljadi denari pod zalog kako
obezbeduvawe za zemeni krediti i garancii od banki ili drugi dru[tva (bele[ka 29).
22. POBARUVAWA OD PRODA@BA
Minus: Ispravka na vrednosta na somnitelni pobaruvawa
2009
Den. 000
41,519
235,559
67,350
44,151
388,579
-
2008
Den. 000
35,723
198,247
80,539
38,957
353,466
(11,163)
Vkupno pobaruvawa od proda`ba
388,579
342,303
Struktura na pobaruvawa po dospeanost:
Nedospeani
Dospeani do 30 dena
Dospeani do 90 dena
Dospeani nad 90 dena
Ispravka na somnitelni pobaruvawa
Vkupno pobaruvawa od proda`ba
241,979
68,717
33,071
44,812
388,579
243,021
68,538
26,221
15,686
(11,163)
342,303
Kupuva~i vo zemjata
Kupuva~i vo stranstvo
Pobaruvawa od distributeri na pijaloci-Makedonija
Pobaruvawa od distributeri na pijaloci-Skopje
Finansiski izve[tai za 2009 godina
33
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
22. POBARUVAWA OD PRODA@BA (Prodol`enie)
Promeni vo ispravka na vrednosta za godinata:
Sostojba na 1.Januari
Novi somnitelni pobaruvawa
Naplati na somnitelni pobaruvawa
Otpisi
Sostojba na 31.Dekemvri
2009
Den. 000
2008
Den. 000
11,163
(11,163)
-
11,163
11,163
2009
Den. 000
2008
Den. 000
23. POBARUVAWA ZA DADENI AVANSI
Dadeni avansi na dobavuva~i vo zemjata
Dadeni avansi na dobavuva~i vo stranstvo
Vkupno pobaruvawa za dadeni avansi
6,063
7,858
5,073
13,329
13,921
18,402
2009
Den. 000
2008
Den. 000
24. OSTANATI KRATKORO^NI SREDSTVA I AVR
Pobaruvawa za danok od dobivka i drugi dava~ki
Pobaruvawa od vrabotenite
Odnapred plateni tro[oci
3,737
1,820
2,345
5,397
3,489
4,790
Vkupno ostanati kratkoro~ni sredstva i AVR
7,902
13,676
25. PARI^NI SREDSTVA
2009
Den. 000
2008
Den. 000
Denarski smetki kaj komercijalni banki
Denarski akreditivi
Denarski blagajni
Devizni smetki
Devizni blagajni
Drugi pari~ni sredstva
Depoziti vo banki
4,427
9
390
1,518
365
63
-
10,851
53
636
1,175
227
62
125,000
Vkupno pari~ni sredstva
6,772
138,004
Finansiski izve[tai za 2009 godina
34
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
26. AKCIONERSKI KAPITAL
2009
Br. na akcii
2008
Br. na akcii
2009
Den. 000
2008
Den. 000
Obi~ni akcii
Prioritetni akcii
255,891
14,559
255,891
14,559
797,583
45,379
797,583
45,379
Vkupno
270,450
270,450
842,962
842,962
Vo tekot na 2008 godina e izvr[ena emisija na novi 63,950 obi~ni akcii, koi se prodadeni za
vkupna proda`na vrednost od 368,460 iljadi denari, odnosno nominalna vrednost od 199,325
iljadi denari i premija na emitirani akcii od 169,135 iljadi denari. Izdadenite akcii se
prodadeni na Evropskata Banka za rekonstrukcija i razvoj (EBRD).
Nominalnata vrednost na edna akcija iznesuva 100 DEM (51.13 EUR).
Strukturata na akcionerskiot kapital so sostojba na den 31.Dekemvri 2009 godina spored
evidencijata na CDHV e kako [to sleduva:
31.Dekemvri 2009 godina
Broj na
% na
akcii
U~estvo
Akcioneri:
M-6 DOO Skopje
Evropska Banka za rekonstrukcija i razvoj (EBRD)
Fond za PIOM (prioritetni akcii)
Ostanati pomali akcioneri so pod 5% od akciite
138,130
63,950
14,559
53,811
51.07%
23.65%
5.38%
19.90%
Vkupno
132,320
100.00%
27. REZERVACII ZA TRO{OCI
So sostojba na 31.Dekemvri 2009 godina, Dru[tvoto ima evidentirano dolgoro~ni rezervirawa
po osnov na planovi za tehnolo[ki vi[ok na vraboteni vo iznos od 684 iljadi denari (2008:
1,610 iljadi denari). Iznosot e presmetan vrz osnova na planiraniot broj na vraboteni koi bi
zaminale kako tehnolo[ki vi[ok i iznosot na pari~ni sredstva koi istite imaat pravo da gi
dobivaat kako nadomest vrz osnova na zakonskite propisi i kolektivni dogovori.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
35
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
28. OSTANATI KRATKORO^NI OBVRSKI I PVR
2009
Den. 000
2008
Den. 000
Obvrski sprema vrabotenite za neto plati
Obvrski sprema dr`avata za dava~ki od plati
Obvrski za kamati po krediti
Obvrski za DDV
Obvrski za danok od dobivka
Obvrski za dividendi
Ostanati obvrski sprema vrabotenite
Obvrska za akcizni marki~ki
Drugi
4,892
2,588
5,199
5,120
489
942
2,093
10,412
-
5,251
3,189
5,054
2,510
1,634
3,802
4,718
336
Vkupno ostanati kratkoro~ni obvrski i PVR
31,735
26,494
2009
Den. 000
2008
Den. 000
29. DOLGORO^NI KREDITI
Dolgoro~en kredit od Komercijalna Banka
Dolgoro~en kredit od Komercijalna Banka
Dolgoro~en kredit od Komercijalna Banka
Dolgoro~en kredit od Komercijalna Banka
Dolgoro~en kredit od Komercijalna Banka
Dolgoro~en kredit od Komercijalna Banka
Dolgoro~en kredit od Komercijalna Banka
Dolgoro~en kredit od Komercijalna Banka
Vkupno za banka
(a)
(b)
(v)
(g)
(d)
(\)
(e)
(`)
345,790
24,793
26,047
86,865
58,417
43,183
46,899
15,528
647,522
404,134
28,975
30,442
101,519
68,275
50,470
53,224
18,424
755,463
Dolgoro~en kredit od Invest Banka AD Skopje
Dolgoro~en kredit od Stopanska Banka AD Bitola
Dolgoro~en kredit od Stopanska Banka AD Bitola
Dolgoro~en kredit od Stopanska Banka AD Bitola
Dolgoro~en kredit od Invest Banka AD Skopje
Pozajmica od M-6 DOO Skopje
Dolgoro~en kredit od EBRD
(z)
(y)
(i)
(j)
(k)
(l)
(m)
35,768
28,507
12,235
16,669
74
152,933
58,581
10,046
42,989
18,424
27,915
22,072
-
M.MAU Avstrija
Hipo-Alpe Adrija Lizing Skopje - naemi
Vkupno dolgoro~ni krediti
(n)
(w)
45,571
90,489
1,029,768
46,869
110,687
1,093,046
Minus: tekovna dospeanost na dolgoro~ni krediti
Neto dolgoro~ni krediti
Finansiski izve[tai za 2009 godina
(203,245)
(239,903)
826,523
853,143
36
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
29. DOLGORO^NI KREDITI (Prodol`enie)
(a) Dogovor za kredit od 14.06.2007 i Aneks od 15.06.2007 godina na iznos 464,709 iljadi
denari, so otplata na 90 ednakvi mese~ni rati, po~nuvaj]i od 15.01.2008 godina i kamatna
stapka 7% godi[no.
(b) Dogovor za kredit od 24.08.2006 i Aneks od 21.06.2007 na iznos od 33,320 iljadi denari, so
otplata na 90 mese~ni rati po~nuvaj]i od 15.01.2008 godina i kamatna stapka od 7% godi[no.
(v) Dogovor za kredit od 20.12.2006 i Aneks od 15.06.2007 na iznos od 571,968 evra ili 35,005
iljadi denari, so otplata na 90 mese~ni rati, po~nuvaj]i od 15.01.2008 i kamatna stapka od 7%
godi[no.
(g) Dogovor za kredit od 15.09.2006 godina i Aneks od 21.06.2007 godina, na iznos 116,736
iljadi denari, so otplata na 90 ednakvi mese~ni rati, po~nuvaj]i od 15.01.2008 godina i
kamatna stapka 7% godi[no.
(d) Dogovor za kredit od 03.03.2006 i Aneks od 21.06.2007 godina, na iznos 78,508 iljadi denari,
so otplata na 90 ednakvi mese~ni rati, po~nuvaj]i od 15.01.2008 godina i kamatna stapka 7%
godi[no.
(\) Dogovor za kredit od 25.10.2006 i Aneks od 21.06.2007 godina, na iznos od 58,034 iljadi
denari, so otplata na 90 ednakvi mese~ni rati, po~nuvaj]i od 15.01.2008 godina i kamatna
stapka 7% godi[no.
(e) Dogovor za kredit od 17.05.2007 i Aneks od 15.06.2007 godina, na iznos 61,202 iljadi denari,
so otplata na 90 ednakvi mese~ni rati, po~nuvaj]i od 15.01.2008 godina i kamatna stapka 7%
godi[no.
(`) Dogovor za kredit od 01.09.2008 godina, na iznos 18,424 iljadi denari, so otplata na 12
ednakvi trimese~ni rati, po~nuvaj]i od 15.01.2009 godina i kamatna stapka 8% godi[no.
Site krediti iskoristeni od Komercijalna banka se odobreni vrz osnova na Dogovor za
ramkoven revolving kredit limit na iznos od 15,000,000 EUR, so rok na va`ewe do 07.05.2016
godina, pri [to kako obezbeduvawe e daden zalog na celokupniot nedvi`en i podvi`en imot
na Dru[tvoto, del od zalihite na gotovi proizvodi, kako i zalog na 10,000 obi~ni akcii
izdadeni od Pivara Skopje sopstvenost na M-6 DOO Skopje.
Site krediti od Komercijalna banka AD Skopje se denarski krediti so devizna klauzula vo
EUR.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
37
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
29. DOLGORO^NI KREDITI (Prodol`enie)
(z) Dogovor za kredit br.6146 od 21.09.2004 godina za koristewe na sredstva do iznos od 120,000
iljadi denari, odnosno 1,995,000 evra (soglasno dogovorot so MBPR), kamatna stapka od 7%
godi[no, so otplata vo 22 ednakvi tromese~ni rati, po~nuvaj]i od 15.04.2006 godina.
Obezbeduvawe e daden zalog na oprema.
(y) Dogovor za kredit br.08-4092/2 od 27.09.2004 godina, na iznos od 700,000 evra i rok na
vra]awe od 5 godini, so grejs period od 12 meseci i kamatna stapka od 7.5%
godi[no.Obezbeduvawe e zalog na oprema na Dru[tvoto.
(i) Dogovor za kredit br.08-1990/4 od 01.09.2008 godina, na iznos od 700,000 evra i rok na
vra]awe od 3 godini, i kamatna stapka od LIBOR + 2.5% godi[no.Obezbeduvawe e zalog na
oprema na Dru[tvoto.
(j) Dogovor za kredit br.08-1990/3 od 01.09.2008 godina, na iznos od 300,000 evra i rok na
vra]awe od 3 godini, i kamatna stapka od 8% godi[no.Obezbeduvawe e zalog na oprema na
Dru[tvoto.
(k) Dogovor za kredit br.9790 od 12.06.2008 godina, na iznos od 500,000 evra i rok na vra]awe od
5 godini, i kamatna stapka od 8% godi[no.Obezbeduvawe e zalog na oprema na Dru[tvoto.
(l) Dogovor za beskamatna pozajmica od M-6 DOO Skopje od 05.01.2007 godina so rok na
vra]awe od dve godini, odnosno rok na dospevawe na 04.01.2009 godina.
(m) Dogovor za kredit od EBRD na iznos 2,500,000 Evra ili 152,933 iljadi denari so otplata vo
18 ednakvi tromese~ni rati od koi prvata rata dospeva na 04.02.2011 godina i promenliva
kamatna stapka koja po~nuva od 5.25% godi[no. Kreditot e obezbeden so garancija dadena od
strana na mati~noto dru[tvo M-6 DOO Skopje, kako i zalog na zemji[te i objekti.
(n) Dogovor br.0733-227 od 09.02.2006 godina i Aneks od 2009 godina na vkupen iznos 1,140,000
evra, so otplata na 22 tromese~ni rati od koi prvata rata dospeva na 30.09.2009 i kamatna
stapka od 6% godi[no.
(w) Dogovori za kupuvawe na oprema na finansiski lizing, so otplata na 60 mese~ni rati, od
koi prvata rata dospeva na 01.12.2007 godina i kamatna stapka od 3 mese~en Euribor.
Dospevaweto na dolgoro~nite krediti e kako [to sleduva:
Vo rok od edna godina
Vo rok nad edna do pet godini
Nad 5 godini
Finansiski izve[tai za 2009 godina
2009
Den. 000
2008
Den. 000
203,245
750,945
75,578
1,029,768
239,903
496,621
356,522
1,093,046
38
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
30. OBVRSKI SPREMA DOBAVUVA^I
2009
Den. 000
2008
Den. 000
Obvrski sprema individualnite proizvoditeli na grozje
Obvrski spremaSloboda DGZR
Obvrski sprema Ekopak MS
Obvrski sprema M-6 Agrar DOOEL
Obvrski sprema ostanatite dobavuva~i vo zemjata
Obvrski sprema dobavuva~i vo stranstvo
Obvrski za nefakturirani stoki, materijali i uslugi
Obvrski za primeni avansi
146,362
28,466
54,987
30,600
170,581
57,666
1,439
102
78,825
41,882
54,660
23,495
144,601
44,026
6,801
32,402
Vkupno obvrski sprema dobavuva~i
490,203
426,692
2009
Den. 000
30,587
61,173
21,518
48,800
2008
Den. 000
37,027
30,590
61,000
6,120
30,000
61,412
30,706
-
162,078
256,855
31. KRATKORO^NI KREDITI
Komercijalna banka AD Skopje-akreditiv
TTK Banka AD Skopje
Komercijalna banka AD Skopje
Komercijalna banka AD Skopje
Komercijalna banka AD Skopje
Faktor banka Slovenija
Invest banka AD Skopje
Invest banka AD Skopje
Komercijalna banka AD Skopje
Komercijalna banka AD Skopje
(a)
(b)
(v)
(g)
Vkupno kratkoro~ni krediti
(a) Dogovor za kratkoro~en revolving kredit od 01.07.2008 godina na iznos od 500,000 Evra so rok
na vra]awe do 07.2009 godina i kamatna stapka od 8% godi[no. Obezbeden e so 1,000 akcii
izdadeni od AD Pivara Skopje, a vo sopstvenost na M-6 DOO Skopje.So Aneks od 2009 godina,
rokot za vra]awe e prolongiran do 01.07.2010 godina.
(b) Dogovor za kratkoro~en kredit od Invest banka AD Skopje od 10.02.2009 na iznos 1,000,000
Evra so rok na vra]awe do 15.02.2010 godina i kamatna stapka od 7.9% godi[no.
(v) Dogovor za kratkoro~en kredit od Komercijalna banka AD Skopje od 25.03.2009 godina na
iznos od 439,700 Evra vo denarska protivvrednost, so rok na vra]awe do 25.09.2010 godina i
kamatna stapka od 8% godi[no.
(g) Dogovor za kratkoro~en kredit od Komercijalna banka AD Skopje od 01.10.2009 godina na
iznos od 48,800 iljadi denari, so rok na vra]awe do 01.10.2010 godina i kamatna stapka od 8.5%
godi[no.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
39
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
OBRAZLO@ENIJA KON FINANSISKITE IZVE{TAI
32. POTENCIJALNI OBVRSKI
a) Dadeni hipoteki na svojot imot
Dru[tvoto ima dadeno hipoteki na svojot imot kako obezbeduvawe na pla]awe sprema bankite i
drugi dru[tva za slednite prevzemeni obvrski:
Hipotekaren doveritel
Komercijalna
Skopje
Banka
AD
Invest Banka AD Skopje
Stopanska Banka AD Bitola
EBRD
Objekt/Imot
Obezbeduvawe za:
oprema i
nedvi`nosti
ramkoven revolving kredit-limit vo iznos od
15,000,000 Evra, so rok do 07.05.2016 godina
oprema
stokova kreditna linija od 120,000 iljadi
denari
oprema
zemji[te i
objekti
Dogovori za dolgoro~ni i kratkoro~ni
krediti
Dolgoro~en kredit vo iznos od 2,500,000 Evra
b) Sudski sporovi
Dru[tvoto se javuva kako tu`itel vo pogolem broj na sudski postapki koi proizleguvaat od
redovnoto rabotewe na Dru[tvoto. Vkupniot iznos na vakvi tu`bi vo korist na Dru[tvoto na
31.Dekemvri 2009 godina iznesuva 45,597 iljadi denari, od koi 16,810 iljadi denari se dobieni
sudski predmeti i predadeni na izvr[uvawe vo korist na Dru[tvoto.
Od druga strana, Dru[tvoto se javuva kako tu`ena stranka vo pove]e sudski sporovi, vo vkupen
iznos od 80,055 iljadi denari, naj~esto za dolgovi ili nadomest na [teta. Menaxmentot na
Dru[tvoto smeta deka ne postoi mo`nost za zna~ajni odlivi na sredstva vo idnina od ovie sudski
sporovi.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
40
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
33. ZARABOTUVA^KA PO AKCIJA
Presmetkata na osnovnata i razvodnetata zarabotuva~ka po akcija se kako [to sleduva:
a) osnovna zarabotuva~ka po akcija
Neto dobivka raspolo`iva na akcionerite
Dividenda na prioritetni akcii
Koregirana Neto dobivka
2009
Den. 000
67,512
(942)
66,570
2008
Den. 000
59,761
(938)
58,823
broj na akcii
2009
Ponderiran prose~en broj na obi~nite akcii
Izdadeni obi~ni akcii na 1.Januari
Izdadeni novi 63,950 obi~ni akcii (vo Dekemvri 2008)
Ponderiran prose~en broj na obi~nite akcii na 31.dekemvri
Osnovna zarabotuva~ka po akcija (vo MKD)
2008
255,891
255,891
191,941
1,250
193,191
260.15
304.48
b) razvodneta zarabotuva~ka po akcija
Bidejki Dru[tvoto ima izdadeno 14,559 participativni, konvertibilni prioritetni akcii, se
presmetuva i razvodneta zarabotuva~ka po akcija.
Neto dobivka raspolo`iva na akcionerite (Den.000)
Ponderiran prose~en broj na zapi[ani i izdadeni obi~ni akcii
Ponderiran prose~en broj na konvertibilni prioritetni akcii
Koregiran ponderiran prose~en broj na obi~ni akcii
Razvodneta zarabotuva~ka po akcija (Vo MKD)
2009
67,512
255,891
14,559
270,450
249.63
2008
59,761
193,191
14,559
207,750
287.66
34. DIVIDENDA PO AKCIJA
Vo tekot na 2009 i 2008 godina, Dru[tvoto soglasno odlukite na Sobranieto na akcioneri nema
izdvoeno del za dividendi na obi~nite akcii, osven za prioritetnite akcii na Fondot za
PIOM vo iznos od 942 iljadi denari (2008: 938 iljadi denari), koi [to iznosi pretstavuvaat 2%
od nominalnata vrednost na prioritetnite akcii.
35. NASTANI PO DATUMOT NA BILANSOT NA SOSTOJBA
Po datumot na sostavuvawe na bilansot na sostojba ne se slu~ile nastani od materijalno
zna~ewe, koi bi trebalo da se prika`at vo finansiskite izve[tai.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
41
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
36. TRANSAKCII SO POVRZANI SUBJEKTI
Pobaruvawa i obvrski od:
M-6 DOO Skopje
M-6 Agrar DOOEL Skopje
Menaxment trejding DOOEL Skopje
M-6 Edukativen centar DOOEL Skopje
Progresiv Srbija
Geplastik DOO Gevgelija
EBRD
Vkupno pobaruvawa i obvrski so povrzani subjekti
Pobaruvawa i obvrski od:
M-6 DOO Skopje
M-6 Agrar DOOEL Skopje
Menaxment trejding DOOEL Skopje
M-6 Edukativen centar DOOEL Skopje
Progresiv Srbija
Geplastik DOO Gevgelija
Vkupno pobaruvawa i obvrski so povrzani subjekti
Prihodi i rashodi so:
M-6 DOO Skopje
M-6 Agrar DOOEL Skopje
Menaxment trejding DOOEL Skopje
M-6 Edukativen centar DOOEL Skopje
Progresiv Srbija
Geplastik DOO Gevgelija
EBRD
31. Dekemvri 2009 godina
Pobaruvawa
Obvrski
74
30,600
58
4,609
637
17,272
23
152,933
17,353
31. Dekemvri 2008 godina
Pobaruvawa
Obvrski
22,072
20
23,495
7
3,050
174
17,111
1,887
17,138
Prihodi i rashodi so:
M-6 DOO Skopje
M-6 Agrar DOOEL Skopje
Menaxment trejding DOOEL Skopje
M-6 Edukativen centar DOOEL Skopje
Progresiv Srbija
Geplastik DOO Gevgelija
Finansiski izve[tai za 2009 godina
38,853
31. Dekemvri 2008 godina
Prihodi
Rashodi
253
29,468
74
347
28,209
2,700
28,535
Vkupno prihodi i rashodi
50,678
31. Dekemvri 2009 godina
Prihodi
Rashodi
31,118
74
4,495
608
18,783
19
2,633
18,876
Vkupno prihodi i rashodi
188,853
32,514
42
Vinarska Vizba TIKVE{ AD - Skopje
BELE{KI KON FINANSISKITE IZVE{TAI
36. TRANSAKCII SO POVRZANI SUBJEKTI (Prodol`enie)
Dru[tvoto e povrzano so svoeto mati~no dru[tvo M-6 DOO Skopje i so ostanatite akcioneri
koi imaat zna~ajno u~estvo od nad 5% od akciite so pravo na glas, kako i so ostanatite dru[tva
koi se povrzani i kontrolirani od strana na mati~noto dru[tvo.
Dru[tvata M-6 Agrar DOOEL, Menaxment trejding DOOEL, M-6 Edukativen centar DOOEL,
Progresiv Srbija i Geplastik DOO se dru[tva koi se kapitalno povrzani i kontrolirani od
strana na mati~noto dru[tvo M-6 DOO Skopje i po toj osnov se povrzani so VV Tikve[ AD
Skopje.
Obvrskite sprema mati~noto dru[tvo M-6 DOO Skopje vo iznos od 74 iljadi denari
poteknuvaat od iskoristeni bezkamatni pozajmici.
Obvrskite sprema dru[tvo M-6 Agrar DOOEL Skopje, koe e vo celosna sopstvenost na
mati~noto dru[tvo M-6 DOO Skopje vo iznos od 30,600 iljadi denari poteknuvaat od neplateni
obvrski za kupeno grozje vo tekot na 2009 godina.
Obvrskite sprema dru[tvata Menaxment trejding DOOEL i M-6 Edukativen centar DOOEL
poteknuvaat od iskoristeni uslugi vo tekot na 2009 godina.
Pobaruvawata od dru[tvoto Progresiv Srbija vo iznos od 17,272 iljadi denari proizleguvaat
od izvr[eni proda`bi na proizvodi vo tekot na 2009 godina. Proda`bite se vo iznos od 18,783
iljadi denari.
Obvrskite sprema akcionerot EBRD vo iznos od 152,933 iljadi denari poteknuvaat od
iskoristen dolgoro~en kredit vo iznos od 2,500,000 EUR vo tekot na 2009 godina. Po osnov na
ovoj kredit evidentiran e rashod od kamata za 2009 godina vo iznos od 2,633 iljadi denari.
Finansiski izve[tai za 2009 godina
42