SLUŽBENI GLASNIK
OPŠTINE DERVENTA
Izdavač
Skupština opštine
Derventa
GOD. 20. BROJ 6/11
Derventa, 03. 06. 2011. god.
Odgovorni urednik:
MALEŠEVIĆ SANJA
Štampa ''Grafika'' Derventa
141.
Član 2.
Na osnovu člana 30. Zakona o lokalnoj samoupravi ("Službeni glasnik Republike Srpske", broj:
101/04, 42/05 i 118/05) i člana 37. Statuta opštine
Derventa ("Službeni glasnik opštine Derventa",
broj: 6/05, 4/08 i 6/08), Skupština opštine Derventa
na 27. sjednici održanoj 28. aprila 2011. godine,
donijela je
ODLUKU
o usvajanju Strategije razvoja opštine Derventa
za period 2011-2016. godine
Član 1.
Usvaja se Strategija razvoja opštine Derventa
za period 2011 - 2016. godine.
Sastavni dio ove Odluke je Strategija razvoja
opštine Derventa za period 2211 - 2016. godine.
Član 3.
Ova Odluka stupa na snagu osmog dana od
dana objavljivanja u "Službenom glasniku opštine
Derventa".
SKUPŠTINA OPŠTINE DERVENTA
Broj: 01-022-88/11
Datum: 28. aprila, 2011. godine.
Predsjednik SO-e
Ilija Zirdum, s.r.
___________________________________
Strana 2 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 3
STRATEGIJA RAZVOJA
OPŠTINE DERVENTA
2011 - 2016
Opština Derventa je otvorena, ekonomski i društveno dinamična pro - evropska
opština, koja na prepoznatljiv način u okviru RS/BiH i šireg okruženja,
osigurava ekonomsku, kulturnu i socijalnu atraktivnost, razvoj i kvalitet života
za svoje građane i ljude koji u njoj borave, investiraju i stvaraju.
(Vizija opštine Derventa)
Derventa, april 2011.
Strana 4 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
SADRŽAJ:
2. UVOD ................................................................................................................................................... 7
3. METODOLOGIJA .............................................................................................................................. 8
3.1.PRINCIPI......................................................................................................................................... 8
3.2. PRISTUP ........................................................................................................................................ 8
3.3. AKTERI ......................................................................................................................................... 9
3.4. METODOLOGIJA I POSTUPAK ............................................................................................... 10
3.5. SVOT ANALIZA ........................................................................................................................ 12
3.6. VIZIJA .......................................................................................................................................... 14
3.7. OPERATIVNI PLAN ................................................................................................................... 16
3.8. PROGRAMIRANJE ..................................................................................................................... 17
3.9. STRUKTURA I SADRŽAJ ........................................................................................................ 18
4. UPOREDNA SOCIO EKONOMSKA ANALIZA DERVENTE
I REPUBLIKE SRPSKE. .................................................................................................................. 20
4.1. KLIMATSKE KARAKTERISTIKE ............................................................................................ 21
4.2. STANOVNIŠTVO ...................................................................................................................... .22
4.3. ENERGETIKA ............................................................................................................................. 25
4.4. POLJOPRIVREDA ..................................................................................................................... .25
4.5. ŠUMARSTVO.............................................................................................................................. 27
4.6. INDUSTRIJA ............................................................................................................................... 27
4.6.1 TRGOVINA ....................................................................................................................... .29
4.6.2 GRAĐEVINARSTVO ........................................................................................................ 29
4.6.3 SAOBRAĆAJ .................................................................................................................... .30
4.7. TURIZAM .................................................................................................................................... 31
4.8. OBRAZOVANJE ......................................................................................................................... 32
4.9. ZDRAVSTVO .............................................................................................................................. 34
4.10. SOCIJALNA ZAŠTITA ............................................................................................................. 34
5. UPOREDNA SOCIO - EKONOMSKA ANALIZA DERVENTE I OKRUŽENJA
(REGIJA DOBOJ) ............................................................................................................................ 36
5.1. GEOGRAFSKI POLOŽAJ .......................................................................................................... 36
5.2. PRIRODNI POTENCIJALI REGIJE DOBOJ . ........................................................................... 36
5.3. DRUŠTVENI POTENCIJALI REGIJE DOBOJ ........................................................................ 37
5.4. PRIVREDNI POTENCIJALI REGIJE DOBOJ . ......................................................................... 37
6. SOCIO – EKONOMSKE KARAKTERISTIKE OPŠTINE DERVENTA ................................... 44
6.1. POZICIJA OPŠTINE DERVENTA ............................................................................................ .44
6.2. PRIRODNI RESURSI – ZEMLJIŠTE ........................................................................................ 50
6.3. PRIRODNI RESURSI – VODE .................................................................................................. .50
6.3.1. RIJEKA UKRINA ............................................................................................................. 50
6.4. ŠUMSKI RESURS ...................................................................................................................... .52
6.4.1. DRŽAVNE ŠUME ............................................................................................................ 52
6.4.2. PRIVATNE ŠUME ............................................................................................................ 53
6.5. PUTNA INFRASTRUKTURA .................................................................................................... 53
6.6. VODOVODNA MREŽA ............................................................................................................ .58
6.7. KLIMATSKI USLOVI................................................................................................................. 59
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 5
6.8. PROSTORNO - DEMOGRAFSKA STRUKTURA OPŠTINE DERVENTA ........................... .63
6.9. TRŽIŠTE RADA ......................................................................................................................... .67
6.10. POSLOVANJE PRIVREDE ...................................................................................................... 72
6.11. SAMOSTALNE RADNJE (BROJNO STANJE I STRUKTURA) .......................................... .73
6.12. ZAPOSLENOST NA PODRUČJU OPŠTINE........................................................................... 74
6.13. STANJE NEZAPOSLENOSTI .................................................................................................. 75
6.14. SPOLJNO TRGOVINSKA RAZMJENA OPŠTINE DERVENTA U 2009. GOD. .................. 76
6.15. AKTUELNA PROBLEMATIKA U PRIVREDI ....................................................................... 77
7. KARAKTERISTIKE GRANE POLJOPRIVREDE NA PROSTORU O.DERVENTA ............. 83
7.1. ZEMLJIŠTE ................................................................................................................................. 83
7.2. RATARSKA PROIZVODNJA .................................................................................................... 85
7.3. VOĆARSKA PROIZVODNJA .................................................................................................... 86
7.4. POVRTLARSTVO ...................................................................................................................... .87
7.5. STOČARSKA PROIZVODNJA .................................................................................................. 88
7.6. GOVEDARSTVO I PROIZVODNJA MLIJEKA ....................................................................... 88
7.7. SVINJOGOJSTVO ...................................................................................................................... .89
7.8. PERADARSTVO ........................................................................................................................ .89
7.9. OVČARSTVO .............................................................................................................................. 90
7.10. PČELARSTVO ......................................................................................................................... .90
7.11. RIBARSTVO.............................................................................................................................. 90
7.12. POLJOPRIVREDNA MEHANIZACIJA ................................................................................... 91
7.13. PRERAĐIVAČKI KAPACITETI ............................................................................................. .91
7.14. MLINSKO PEKARSKA INDUSTRIJA .................................................................................... 92
7.15. POLJOPRIVREDNE ZADRUGE ............................................................................................. .92
7.16. POLJOPRIVREDNA UDRUŽENJA ........................................................................................ .92
8. TURIZAM.......................................................................................................................................... .94
8.1. MANIFESTACIONI TURIZAM ................................................................................................ .94
8.2. LOV I RIBOLOV ........................................................................................................................ .95
8.3. ISTORISKO – KULTURNI TURIZAM ...................................................................................... 95
8.4. KONGRESNI TURIZAM ............................................................................................................ 96
8.5. SEOSKI TURIZAM „ETNO“ ..................................................................................................... 96
8.6. KULTURNI CENTAR ............................................................................................................... .97
8.7. SPORTSKO – REKREATIVNI TURIZAM ................................................................................ 97
8.8. VJERSKI TURIZAM .................................................................................................................. .97
8.8.1. PRAVOSLAVNI SABORNI HRAM U DERVENTI ...................................................... .97
8.8.2. MANASTIR – DONJA BIŠNJA ...................................................................................... .98
8.8.3. CRKVA I SAMOSTAN NA PLEHANU ......................................................................... .99
8.8.4. DŽAMIJA U DERVENTI „Gradska Džamija“ ................................................................. 99
8.9. FENOMEN VODENOG CVIJETA ............................................................................................. 99
8.10. TURISTIČKA ORGANIZACIJA OPŠTINE DERVENTA ................................................... .100
9. OBRAZOVANJE I ŠKOLSTVO NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTA ............................ 104
10. ZDRAVSTVENO – SOCIJALNI POKAZATELJI NA PROSTORU O.DERVENTA ........... 109
10.1. KAPACITETI U ZDRAVSTVU NA PROSTORU O.DERVENTA ...................................... 109
10.2. KADROVSKI POTENCIJAL U ZDRAVSTVU .................................................................... 110
10.3. PROJEKAT PORODIČNE MEDICINE ................................................................................. 111
10.4. SOCIJALNA ZAŠTITA U OPŠTINI DERVENTA ............................................................... 111
10.5. CENTAR ZA SOCIJALNI RAD DERVENTA ...................................................................... 111
10.6. ANALIZA INTERESNIH GRUPA ........................................................................................ 112
Strana 6 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
10.7. ZAKLJUČNA ANALIZA SOCIJALNOG SEKTORA .......................................................... 114
10.8. ZAVOD ZA SLIJEPA I SLABOVIDA LICA „BUDUĆNOST“ ........................................... 115
10.9. NATALITET I MORTALITET .............................................................................................. 117
11. SOCIJALNA KOHEZIJA I KVALITET ŽIVOTA ................................................................... 119
11.1. OMLADINA ........................................................................................................................... 119
11.2. SPORT ..................................................................................................................................... 120
11.3. CIVILNO DRUŠTVO U DERVENTI .................................................................................... 122
11.3.1. UDRUŽENJA GRAĐANA KOJA ZASTUPAJU
MISIJE ODREĐENIH GRUPACIJA ........................................................................... 123
11.3.2. UDRUŽENJA GRAĐANA PROISTEKLA IZ RATA ................................................ 123
11.3.3. UG. KOJA SE BAVE PROBLEMATIKOM LICA
SA POSEBNIM POTREBAMA .................................................................................... 123
11.3.4. UDRUŽENJA GRAĐANA SA DRUŠTVENO EKONOMSKIM MISIJAMA ........... 124
11.3.5. UDRUŽENJA GRAĐANA SA EKOLOŠKOM PRIRODNJAČKOM MISIJOM ...... 124
11.3.6. UDRUŽENJA GRAĐANA ZA KULTURU, OMLADINU I SPORT ........................ 124
11.4. INFORMACIJE I MEDIJI ...................................................................................................... 124
11.5. ZELENE POVRŠINE............................................................................................................... 126
12. STANJE POVRATKA I POVRATNIČKE POPULACIJE
NA PODRUČJU OPŠTINE DERVENTA . ................................................................................. 128
12.1. SANACIJA POVRATNIČKIH I DRUGIH STAMBENIH
OBJEKATA OŠTEĆENIH U RATNOM DEJSTVU .............................................................. 130
12.2. PREGLED ULOŽENIH DONATORSKIH SREDSTAVA .................................................... 131
12.3. POTREBE OPŠTINE DERVENTA ZA IZBJEGLA,
RASELJENA LICA I POVRATNIKE .................................................................................... 132
13. USKLAĐIVANJE STRATEGIJE SA STRATEGIJAMA NA VIŠIM NIVOIMA.................. 133
14. VIZIJA OPŠTINE DERVENTA ................................................................................................. .136
15. STRATEŠKI CILJEVI OPŠTINE DERVENTA ....................................................................... 139
16. MATRICA RAZVOJA OPŠTINE DERVENTA ....................................................................... 141
17. GENERALNI PLAN IMPLEMENTACIJE ............................................................................... 146
18. MONITORING, EVALUACIJA I AŽURIRANJE .................................................................... 161
19. OBRASCI PROJEKATA STRATEŠKOG RAZVOJA OPŠTINE DERVENTA ................. .163
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 7
2. UVOD
Strateški plan razvoja opštine Derventa pripremljen je od strane posebno formiranog opštinskog tima za
lokalni razvoj. U procesu izrade strateškog plana aktivno je učestvovala Partnerska grupa za opštinski razvoj
koja je usmjeravala rad na izradi strategije. Metodološku, savjetodavnu i ekspertsku pomoć pružili su
konsultanti (GOODWILL – Consulting agency) iz Dervente.
Formiran je opštinski tim, multidisciplinaran po sastavu i multisektorski po radu. Imajući u vidu
definiciju lokalnog ekonomskog razvoja kao procesa u kojem partneri iz javnog, privatnog i nevladinog
sektora rade zajedno kako bi stvorili bolje uslove za ekonomski rast i zapošljavanje, formirana je Partnerska
grupa za opštinski razvoj koju čine predstavnici javnog, privatnog i nevladinog sektora.
Strategija razvoja opštine Derventa za period 2011. – 2016. godina predstavlja skup ciljeva, mjera,
projekata i programa za unapređenje ekonomskog i socijalnog razvoja u sferi nadležnosti i odgovornosti
vlasti opštine Derventa, za čiju se realizaciju angažiraju ograničeni javni resursi u novcu, prirodnim i
naslijeđenim resursima, ljudskim resursima, organizaciji i institucijama.
Ovakva definicija strategije potrebna je radi jasnijeg razlikovanja njenog sadržaja, ciljeva i dometa. Bez
toga, strategija se često pogrešno tretira kao dokument u kome treba da se nađu sve moguće aktivnosti i
problemi koji nisu rješeni na nivou opštine Derventa, bez obzira na raspoloživost resursa.
Zato se ovakvom definicijom strategije omogućava potrebno selekcioniranje prioriteta u skladu sa
raspoloživim resursima. U tom se smislu strategija razvoja može smatrati najsloženijim dokumentom za
vođenje efikasnih javnih politika u javnom interesu.
Proces pripreme strateškog plana trajao je tokom 2011. godine, obuhvatajući sljedeće glavne aktivnosti:
•Prikupljanje i obrada podataka za Socio – ekonomsku analizu;
•Izrada Socio – ekonomske analize sa SVOT analizom;
•Kreiranje vizije razvoja sa razradom strateških i operativnih ciljeva;
• ... Kandidovanje i razrada razvojnih projekata;
•Razrada plana implementacije i projektnih akcionih planova i
•Finalizacija strateškog dokumenta
Partnerska grupa za razvoj opštine Derventa je podržala predloženi nacrt strateškog plana i preporučila
ga za razmatranje i usvajanje Skupštini opštine Derventa.
Strana 8 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
3. METODOLOGIJA
3.1. PRINCIPI
Geografski, administrativni, ekonomski te socijalni faktori, tijesno povezani i međusobno uslovljeni, svi
su od značaja za postupak strateškog planiranja bez obzira da li je plan na lokalnom, regionalnom ili bilo
kojem drugom nivou.Bez obzira koje tijelo izrađuje strateški plan, primjenjuju se isti osnovni principi.
Partnerstvo u postupku izrade strategije i njenom provođenju prijeko je potrebno za održivost i
neophodno za mijenjanje ekonomskih uslova. Proces izrade strategije teži postizanju konsenzusa, na osnovu
realnih očekivanja zajednice, te predstavljanju ovih nalaza organima vlasti. Stoga su sve relevantne
zainteresovane strane pozvane da uzmu učešće u procesu, poput predstavnika lokalnih vlasti, institucija,
poslovnih udruženja, trgovačkih komora, preduzeća, nevladinih organizacija, civilnog društva itd.
Zajedničko vlasništvo i učešće. Cilj procesa je da se potakne učešće odabranih donosioca odluka,
zainteresovanih strana, stručnjaka, predstavnika nevladinih organizacija, donatora i dr.; te da se osigura
“zajedničko vlasništvo” nad rezultatima, kako predstavnika javnog tako i predstavnika privatnog sektora.
Ovakav pristup omogućava široki društveni konsenzus i jasnu javnu podršku strategijama i programima. Sve
aktivnosti su osmišljene na način koji svima onima koji imaju interesa za privredni razvoj dozvoljava da
izvrše snažan uticaj.
Transparentnost postupka - Odluke u svim fazama postupka treba da obuhvataju javne rasprave i
širenje informacija o rezultatima.
Strategija je kombinacija vizije, dugoročnih strateških usmjerenja te srednjoročnih prioriteta (ili
konkretnih ciljeva).
Izgradnja strategije je trajan postupak-Razvijen strateški dokument se stalno nadzire, analizira te
ažurira. Svaki implementirani projekt i svako ekonomsko poboljšanje mijenja okolinu za dalje strateško
planiranje.
Paradoks dualiteta-S jedne strane, strategija je dinamičan dokument podložan promjenama, dok se, s
druge strane, ona mora poštivati i implementirati.
Hijerarhija strateških planova -Obim strateških planova na višem nivou mora se zasnivati na širim
osnovama, ali oni uspostavljaju okvir za konkretnije akcije na nižim nivoima (to je tzv. princip
subsidijarnosti).
3.2. PRISTUP
Korak po korak- Postupak izrade strategije sadrži skup faza i koraka koji su međusobno povezani na
način da se rezultati jednog koraka koriste kao ulazni podaci (inputi) za slijedeći.
Stroga koordinacija svih faza postupka i grupa- Metodologija koja je definisana za postupak izrade
strategije mora obuhvatiti i metode i alate za koordinaciju faza, kako bi se izbjeglo preklapanje aktivnosti. U
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 9
svakoj fazi se mora ostaviti dovoljno vremena, kako bi se izlazni podaci (outputi) analizirali, te kako bi se
pripremili za uvrštavanje u slijedeću fazu.
Aktivnosti, a naročito izlazni podaci zainteresovanih strana u postupku moraju se koordinirati i
analizirati jedni u odnosu na druge.
Izlazni podaci svake faze predmet su za diskusiju i odobravanje tokom donošenja odluke
(konferencije, forumi, vlade, itd).
Uspješne strategije karakteriše sljedeće:
❑ Partnerstvo i participativni pristup;
❑ Visok stepen javnog koncenzusa, efikasnost i poslovno ponašanje;
❑ Uključivanje velikog broja zainteresovanih strana
iz svih segmenata života zajednice;
❑ Svijest o činjenici da kvalitet jedne završene faze utiče na uspjeh slijedeći;
❑ Ukupna koordinacija postupka.
3.3. AKTERI
Operativna i upravljačka struktura procesa je posebno oblikovana, kako bi osigurala učešće svih aktera
razvoja:
1. Donosioca odluka;
2.Izabranih predstavnika institucija/organizacija (zainteresovanih strana)
koje imaju uticaja na proces razvoja;
3.Stručnjaka iz različitih sektora
OPŠTINSKI TIM ZA
LOKALNI RAZVOJ
(Koordinira)
Relevantni odjeli
u Vladi, stručnjaci
Lokalne institucije, komore, zavodi,
univerziteti, NVO
RADNA GRUPA
PARTNERSKA
GRUPA
FOKUSNE GRUPE
Stručnjaci;
Eksperti;
Specijalisti.
SLIKA 3.3.1. Šematski prikaz upravljačke i operativne strukture
Strana 10 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Radna grupa - Radnu grupu, glavno operativno tijelo procesa izrade strategije u svakom od ciljnih
područja, čini tim koji se sastoji od predstavnika lokalnih vlasti (opština), razvojnih agencija (RA), te
stručnjaka kojima je povjereno učešće u operacijama.
Partnerska grupa - Partnerska grupa se sastoji od glavnih donosilaca političkih odluka i predstavnika
poslovne zajednice, fakulteta, komora, udruženja, itd. Partnerska grupa pozvana je da, na svojim sastancima,
diskutuje o privremenim rezultatima procesa izrade Strategije, da daje primjedbe na njih te da ih izmjeni i
dopuni.
Fokus grupe - Fokus grupe čine članovi radne i partnerske grupe.U pogledu kvaliteta operativnog
dijela strateškog dokumenta, fokus grupe daju kreativni doprinos unosom podataka o scenarijima i
instrumentima za provođenje strategije. Kada je to neophodno, fokus grupe angažuju stručnjake i specijaliste
kako bi pojasnili konkretna strateška usmjerenja i orijentacije za njihovu primjenu.
Da se izbjegne horizontalno i vertikalno preklapanje razvojnih mjera, te da se očuva održivost strateških
i operativnih elemenata, može se uspostaviti međudisciplinarna fokus grupa koja bi se sastojala od
predsjedavajućih svih fokus grupa.
3.4. METODOLOGIJA I POSTUPAK
Postupak izrade strategije sastoji se od kombinacije radionica za obuku o metodologijama i alatima, te
tehničke pomoći grupama uključenim u postupak za izvođenje praktičnih aktivnosti tokom cijelog postupka.
Metodološke mjere za obuku mogu se upotpuniti predstavljanjem najboljih praksi iz izabranih regija u
Evropi i dodatnim radionicama usmjerenim na posebne teme regionalnog razvoja, kao što su: razvoj
inovacija, mala i srednja preduzeća, obuka/kvalifikacije, itd.
SLIKA 3.4.1. Postupak i alati strateškog planiranja
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 11
Na redovnim stručnim radionicama, grupe imaju priliku da prodiskutuju napredak, kvalitet rezultata te
naredne korake. Definisane ključne tačke u postupku zaključuju se konferencijama (forumi, sastanci vlada,
itd.), čija je svrha: da se izvjesti o stanju, da se prodiskutuje o rezultatima te da se odobre elementi strategije
razrađeni u to vrijeme.
Uvodni sastanak - Postupak strateškog planiranja započinje posebno osmišljenim uvodnim sastankom,
kako bi se svi relevantni akteri uključili u postupak planiranja. Početna faza procesa mora prvenstveno biti
usmjerena ka: stvaranju širokog koncenzusa o procedurama i ciljevima; prihvatanju obaveze učešća (te isto
tako pružanja podrške), što je moguće uz veći broj lokalnih aktera u aktivnostima i uspostavljanju operativne
strukture neophodne radi realizacije projekta izgradnje strategije.
Rezultati faze:
•Zainteresovane strane su pozvane da učestvuju u postupku i formirane su operativne grupe za
izgradnju strategije;
•Dogovorena metodologija i plan aktivnosti.
Socioekonomski pregled - Ova faza se koncentriše na pregled postojećih socioekonomskih i
strukturalnih podataka na državnom, regionalnom, lokalnom ili bilo kojem drugom nivou institucija.
Istovremeno, potrebno je razviti zajednički okvir za prikupljanje i obradu podataka, kao obaveznu smjernicu
za sav empirijski rad koji se izvodi tokom procesa izgradnje strategije. Ova posljednja aktivnost je ključni
zadatak za stručnjake (razvojna agencija) kako bi se izgradile dobre analitičke osnove za „SWOT“ analizu te
pomoglo u identifikaciji razvojnih potencijala.
Minimalni sadržaj socioekonomskog pregleda:
•Geografija i topografija/ opis područja - položaj, veličina, polja, planine, rijeke, jezera, nadmorska
visina, posebne mogućnosti i prepreke za razvoj, te veze.
•Prostorni karakter/ tip (poljoprivredni, industrijski, seoski, gradski.), prirodni resursi i razvojni
centri.
•Stanovništvo i demografija/ broj stanovnika, životni vijek, stopa nataliteta, stopa mortaliteta, gustoća
naseljenosti, starosna struktura, spolna struktura, nacionalni sastav i migracioni trendovi.
•Infrastruktura i komunikacije/ saobraćaj, logistika, infrastruktura životne okoline, snabdijevanje
energijom, industrijska infrastruktura, komunikaciona infrastruktura, obrazovna infrastruktura,socijalna
infrastruktura i infrastruktura odmora.
•Poslovanje i privreda/ makroekonomski pokazatelji, struktura bruto prihoda i ukupni
rashodi,pokazatelji po sektorima, prihodi po vrsti imovine, uvoz i izvoz, tržište, strana ulaganja,finansijske
institucije, infrastruktura poslovnih usluga i tehničko-tehnološke institucije.
•Tržište rada i ljudski resursi (starosna struktura radno aktivnog stanovništva, radna snaga,obrazovni
profil i struktura dohotka).U svrhu lakšeg prikupljanja i obrade podataka treba napraviti praktičnu tabelu za
svaki od predmeta analize
Strana 12 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
3.5. SVOT „SWOT“ ANALIZA
Ovo je ključni alat za identifikaciju komparativnih prednosti područja i pruža glavne ulazne podatke za
određivanje elemenata za razvoj. Izvodi se putem “Brainstorming” diskusije (unutar grupa), o internim
(podložnim kontroli) snagama i slabostima te eksternim (nepodložnim kontroli) prijetnjama i prilikama.
SLIKA 3.5.1. Šematski prikaz matrice SVOT analize
Snage-su prednosti/faktori koji zajednici ili regiji daju njene konkurentske prednosti, te čine područje
atraktivnim mjestom za život i poslovanje. (Pomoć u identifikaciji snaga bilo bi pitanje: “U koju svrhu bi ova
snaga bila korisna?” ; npr. za direktna strana ulaganja, za početak biznisa, za mogućnosti novih radnih
mjesta, itd).
Slabosti - su faktori ili trendovi koji predstavljaju prepreke ili ograničenja za privredni razvoj. One
mogu biti: društvene, fizičke, finansijske, zakonske, političke, nacionalne, tradicionalne, itd.
Moguća pitanja:
❑Gdje smo slabi i šta loše radimo?
❑Šta možemo poboljšati?
❑Šta treba da izbjegavamo?
Prilike - su uslovi koji olakšavaju ili omogućuju razvoj konkurentskih prednosti.Osnovni element za
identifikovanje neke prilike je trend.
Moguća pitanja:
❑ Koji trendovi bi bili korisni za razvoj?
❑ Koje snage bi mogle postati i šanse?
❑ Koje pozitivne promjene se predviđaju?
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 13
Prijetnje - su nepovoljni trendovi koji dovode do gubitka ili opadanja konkurentnosti ili privrednog
razvoja uopšte.
Moguća pitanja:
❑ S kojim se preprekama suočavamo?
❑ Koji trendovi izazivaju opadanje ili pojavljivanje prepreka u razvoju (negativni trendovi)?
❑ Da li neke promjene izvan područja utiču na razvoj?
Nekoliko savjeta:
1. SVOT mora voditi do konkurentskih prednosti područja, tako da to nije
“spisak za kupovinu” lokalnih zainteresovanih strana.
2. SVOT mora biti jasan i iskren/realan.
3. SVOT mora biti kratak i ciljan.
4. Svaki od četiri faktora SVOT-a može imati oko 10-15 elemenata.
5. Sva četiri faktora SVOT-a moraju se analizirati jedni u odnosu na druge (matrica).
6. Rezultati “brainstorminga” o SVOT-u, moraju se pažljivo analizirati.
SLIKA 3.5.2. Grafički prikaz SVOT matrice
Da bi se odredila odgovarajuća kombinacija strategija koje su ponuđene u matrici, mora se uzeti u obzir
sljedeće:
❑ Stepen trenutnog razvoja / nerazvijene zemlje ili zajednice treba da koriste
strategiju snaga i prilika (SO) - strategija „maksi-maksi“;
❑ Kako fokusirana strategija zadovoljava neke potrebe (npr. strategija krize –
strategija snaga i prijetnji);
❑ Koja je svrha planiranja razvoja (npr. prevazilaženje trenutnih problema -strategija
reforme).
Strana 14 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
3.6. VIZIJA
Vizija je optimistična slika koju bi ljudi imali o realnom razvoju svoje zajednice ili svog područja.
Definicija vizije zasniva se na razvojnim potencijalima i daje pretpostavku strateških orijentacija. Vizija
treba da se odredi za dugoročni period od nekih 20 godina, ali treba da sadrži sve relevantne vrijednosti koje
zajednica odobrava kao komparativne prednosti i kapacitete na putu za postizanje vizije.
Komparativne prednosti i strateške orijentacije
Korak 1. Analiza strategije snaga i prilika (strategija Maksi-Maksi „Maxi-Maxi“), uz pomoć matrice,
daje pokazatelje za identifikaciju komparativnih prednosti. Zapravo, to su najznačajniji resursi i potencijali
za fokusirani razvoj. Svaka prilika koja proizilazi iz SVOT analize, koja je obuhvaćena snagom odnosno
snagama, treba se posmatrati kao temelj za identifikaciju komparativnih prednosti te kao ulazni podatak za
strateške orijentacije.
Korak 2. Analiza vizije i njenih vrijednosti te komparativnih prednosti. Neophodno je odgovoriti na
sljedeća pitanja:
❑Gdje smo sada? (trenutna situacija);
❑Gdje želimo biti? (cilj);
❑Kako dolazimo do cilja? (opšti scenarij);
❑Kada možemo stići do cilja? (vremenski okvir);
❑Šta je za to neophodno? (resursi).
Korak 3. Analiza održivosti identifikovanih strateških orijentacija tzv. “guraj-vuci” analizom (“Rush
Rull” analiza), identifikacija “Rull” faktora koji vuku (mogući negativni uticaji iz okruženja ili potencijalni
rizici) za svaki “Rush” faktor komparativnih prednosti (snage i šanse) koji gura ka razvoju.
Korak 4. Određivanje strateških orijentacija prema SVOT matrici, komparativnim prednostima
(modifikovanim “Push Pull” analizom), te viziji.
Stablo ciljeva - Stablo ciljeva je rezultat zaključaka; izvedenih iz dugoročnih, srednjoročnih te
kratkoročnih ciljeva budućih razvojnih napora. Oblik stabla ciljeva daje jasnu sliku svih elemenata strategije
razvoja, sa njihovim međusobnim odnosima i hijerarhijom.
SLIKA 3.6.1. Šematski prikaz stabla ciljeva i vizije razvoja kroz implementaciju strateških ciljeva
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 15
Strateški ciljevi - Strateški ciljevi su veoma globalni, dugoročni ciljevi. Oni su, zapravo, odgovor na
pitanje: Gdje treba da idemo (strateška orijentacija i vizija)?; uzimajući u obzir naše resurse (SVOT, matrica,
komparativne prednosti). Skup od dva do pet strateških ciljeva rezultat je svih prethodnih faza.
SLIKA 3.6.2. Šematski prikaz međusobnog odnosa strateških ciljeva
i kontrola “Push - Rull” metodom
Međusobni odnos strateških ciljeva kontroliše se “Rush-Rull” metodom. Ovo je značajno za sinergetski
pristup razvoju te za utvrđivanje scenarija koji prevazilazi potencijalne negativne uticaje.
Prioritetni ciljevi (konkretni ciljevi) - Konkretni ciljevi su realni i mjerljivi ciljevi koji, s raspoloživim
resursima i u vremenskom okviru, vode ostvarenju strateških ciljeva i približavaju razvoj viziji. U
nerazvijenim zemljama ili područjima gdje je razvoj prioritet, to je izuzetno težak i složen zadatak. On
zahtijeva konsenzus svih aktera u postupku strateškog planiranja. Prije odabira prioritetnih ciljeva, kriteriji se
moraju zasnivati na tome da li je strateška vrijednost ili je visoka efikasnost od izuzetnog značaja za
zajednicu.
Rezultati faze V su:
❑Osmišljeno stablo ciljeva;
❑Određeni strateški ciljevi i konkretni ciljevi (prioritetni ciljevi);
❑Konferencije, forumi ili sastanci vlada po pitanju strateških ciljeva i prioritetnih
ciljeva.
Mjere - Mjere su srednjoročni putevi za postizanje konkretnih ciljeva (prioritetnih ciljeva) u nekom
vremenskom okviru. One su instrumenti za korišćenje resursa kako bi se postigao neki konkretan cilj. Mjere
su proizvod stručnog znanja (poznavanja konkretnih područja - zajednice i iskustva na terenu). Mjere su, u
tehničkom smislu, most između strateških i operativnih dijelova strateškog dokumenta.
Strana 16 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Takođe, mjere mogu predstavljati međusobne veze između dva ili više konkretnih ciljeva (prioritetnih
ciljeva) i strateških ciljeva (npr. “mjere proaktivnog zapošljavanja”).
Primjer: za konkretan cilj “ojačan sektor malih i srednjih preduzeća” mjera bi mogla biti“uspostaviti
fondove za poticanje sektora malih i srednjih preduzeća” ili “udruživanje malih i srednjih preduzeća radi
zajedničkog nastupa na stranim tržištima”.
Rezultati faze VI su:
❑Određene prioritetne mjere.
3.7. OPERATIVNI PLAN - Razrada programskog dokumenta
Identifikacija i izbor projekata - Programi i projekti su kratkoročni alati za provođenje mjera. Projekt
ima samo jednu svrhu (neposredni cilj) dok ih programi imaju više (program se sastoji od više projekata).
Identifikacija projekata-korak 1.
❑ Uspostavljanje “menija” mogućnosti (Meny of Opportunities) (definisanje projekata
iz SVOT-a);
❑ “Brainstorming” o potencijalnim projektima u okviru određenih mjera;
❑ Sastavljanje inventara već identifikovanih projekata.
Izbor projekata-korak 2.
❑Razrada liste projekata;
❑Određivanje kriterija za odabir (određivanje prioriteta);
❑Odlučivanje o metodama i alatima za odabir;
❑Odabir projekata za programski dokument.
Alati za izbor projekata
Analiza uporedbom para (Paired Comparison analysis) - određuje relativni značaj različitih opcija.
Ovaj alat je naročito koristan tamo gdje ne postoje objektivni podaci na kojima bi se odluka zasnivala. Ona
olakšava odabir rješenja koje će obezbijediti najveću prednost. Analiza uporedbom para pomaže u
određivanju prioriteta, tamo gdje se zahtjevi za resursima međusobno sukobljavaju, ali postoje jasni faktori
za odabir koji naglašavaju razlike u značaju između pojedinih faktora. U slučaju kada brojni faktori utiču na
odabir, analiza uporedbom para se prvobitno koristi za ocjenu faktora.
Analiza ukrštanjem (Grid analysis) - je alat za pravljenje izbora u situaciji kada brojni faktori moraju
biti uravnoteženi. Ona je najefektnija kada postoji nekoliko dobrih alternativa i brojni faktori koje treba uzeti
u obzir.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 17
3.8. PROGRAMIRANJE
Svrha programiranja je da se pripremi odgovarajuća faza implementacije strategije, u smislu ljudskih,
tehničkih i finansijskih inputa/resursa za implementaciju projekata. Programiranje se sastoji od tri glavna
koraka.
Korak 1 u programiranju
❑ Grupisanje izabranih glavnih projekata u međusobno snažno povezane programe i pod programe.
Grupisanje je zasnovano na tri glavna principa.
Uslovljenost -znači da je jedan projekt preduslov za implementaciju drugog projekta odnosno drugih
projekata, ili da kreira osnovu/okvir/sistem/strukturu za implementaciju drugog projekta odnosno drugih
projekata.
Komplementarnost -znači da dva ili više projekata zajednički doprinose ostvarenju strateških ciljeva,
dok implementacija samo jednog od projekata iz grupe će teško voditi ostvarenju postavljenog cilja.
Sinergija - znači da će dva ili više projekata, kada se implementiraju zajedno, stvoriti dodatne efekte, u
odnosu na kada bi se bilo koji od ovih projekata implementirao zasebno. Projekti grupisani na način kako je
prethodno opisano formiraju programe i pod programe.
Sinergetske veze većinom grupišu projekte u programe, dok uslovljenost (preduslovi) i efekat
komplementarnosti kreiraju jače veze između projekata i obično ih grupišu u pod programe u okviru
programa. Ova situacija se ne susreće uvijek. Ponekad, programi mogu biti i bez pod programa. Kako bi se
izradili sveobuhvatni programi i podprogrami, dodatni projekti mogu biti identifikovani i u fazi grupisanja
projekata.
Korak 2 u programiranju
❑ Definisanje vrijednosti projekta, vremena potrebnog za implementaciju i implementatora.
Korak 3 u programiranju
❑ Analiza potencijalnih finansijskih izvora i raspoređenost finansijskih inputa za
implementaciju projekata u vremenskom okviru, kao i potencijalnih implementatora.
❑ Raspoređivanje projekata odgovarajućim redoslijedom (u vremenskom okviru) u okviru
jednog programa ili podprograma, logički i u zavisnosti od dostupnih sredstava, da bi
se definisao precizan plan implementacije.
❑ Priprema kratkih opisa programa/potprograma i projekata.
Osnovni elementi potrebni za ovaj korak su:
❑ Profesionalni apsorbcijski kapacitet za implementaciju (raspoloživi eksperti);
❑ Tehničke mogućnosti (objekti, zemljište, oprema.);
❑ Dostupni indikativni finansijski izvori;
❑ Uslovljenost (preduslovi) i logički redosljed implementacije.
Strana 18 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
U zaključku, operativni plan strategije treba da se sastoji od:
❑ Programa s navedenim prioritetnim ciljevima i mjerama na koje se taj program odnosi;
❑ Potprograma u okviru programa, sa kratkim opisom: očekivanih rezultata, vremenskog
okvira za implementaciju, indikativnih finansijskih izvora koji su dostupni te
odgovornih institucija i organizacija.
❑ Projekata u okviru potprograma sa kratkim opisom (očekivani rezultati, glavne
aktivnosti, indikatori, vrijednost i vrijeme potrebno za implementaciju).
Realizacijom ova tri koraka u fazi programiranja, pripremljene su sve potrebne informacije za
definisanje operativnog dijela strategije.
SLIKA 3.8.1. Prikaz šeme metodologije pristupa izradi strategije
3.9. STRUKTURA I SADRŽAJ
Struktura strateškog dokumenta treba da bude jasna i lako čitljiva. Njegovo “tijelo” sastoji se od
strateškog dijela (strateški ciljevi, konkretni prioritetni ciljevi i mjere) te operativnog dijela - programskog
dokumenta sa programima i projektima.
Glava I: Uvod
❑ Misija i principi
❑ Okvir (planski dokument na višem nivou)
❑ Akteri u procesu
❑ Metodologija i postupak
❑ Vidljivost
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Glava II: Osnove i elementi razvoja
❑ Sažetak socio-ekonomskog pregleda (analiza relevantnih podataka)
❑ SVOT matrica
❑ Komparativne prednosti i strateške orijentacije
❑ Društveni i ekonomski uslovi za strategiju razvoja (stablo problema, elementi
razvoja, razvojne institucije)
Glava III: Vizija
Glava IV: Strategija
❑ Strateški ciljevi
❑ Konkretni ciljevi (prioritetni ciljevi)
❑ Mjere
Glava V: Operativni plan - programski dokument
❑ Programi i projekti
Glava VI: Institucionalni okvir za provođenje
Glava VII: Sistem i proces monitoringa
Broj 6 Strana 19
Strana 20 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
4. UPOREDNA SOCIO – EKONOMSKA ANALIZA
DERVENTE I REPUBLIKE SRPSKE
Teritorija Republike Srpske nalazi se između 42°33' i 45°16' sjeverne geografske širine, te 16°11 ' i
19°37' istočne geografske dužine. Zahvata sjeverni i istočni dio geoprostora Bosne i Harcegovine. Republika
Srpska ima površinu od 25.053 kvadratnih kilometara ili 49% teritorije Bosne i Hercegovine na kojoj, prema
zvaničnim procjenama iz 2009. godine, živi 1.435.179 stanovnika.
Republika Srpska je smještena na kontaktu dviju velikih prirodno-geografskih i društveno-ekonomskih
regionalnih cjelina - panonske i mediteranske. U saobraćajno-geografskom smislu ovakav njen položaj ima
poseban značaj, jer je prosjecaju vitalne komunikacione veze. To se prvenstveno odnosi na meridijanski
pravac koji međusobno povezanim riječnim dolinama Bosne i Neretve, presjecajući dinarski planinski
kompleks povezuje srednjoevropsku i mediteransku makroregiju. Ništa manjeg značaja nije niti uporedni
pravac koji povezuje Republiku Srpsku sa centralnobalkanskim i zapadnoevropskim prostorom. U tom
pogledu je neophodno istaći važnost izlaza Republike Srpske na rijeku Savu kojom se veže na evropsku
riječnu saobraćajnicu Rajna-Majna-Dunav. Dakle, prostor Republike Srpske predstavlja sponu Panonskog i
Jadranskog bazena, s jedne strane i zapadne Evrope i centralnog Balkana, s druge strane.
Ukupna dužina granice Republike Srpske iznosi oko 2170 kilometara, od čega se 1080 kilometara
odnosi na razgraničenje sa Federacijom Bosne i Hercegovine. Ako bi teritorija Republike Srpske, sa
površinom koju ima, bila u obliku kruga, ukupna dužina njenih granica bi onda iznosila svega 561
kilometara. To znači da je koeficijent razuđenosti granice 3,6 što je rijetkost u svijetu.
Prirodne odlike Republike Srpske su veoma složene, što je rezultat njene pripadnosti različitim
prirodnogeografskim cjelinama i njihovoj geomorfološkoj evoluciji.
U geomorfološkom izgledu na prostoru Republike Srpske se smjenjuju različiti oblici. U sjevernom
peripanonskom dijelu brežuljkasti tereni izgrađeni od kenozojskih naslaga postepeno se spuštaju u
ravničarske prostore sa aluvijalnim zaravnima i riječnim terasama koji ujedno čini i najplodniji dio
Republike Srpske. Na tom prostoru izdižu se samo nekoliko usamljenih planina - Kozara, Prosara, Motajica
(teritorija opštine Derventa), Vučijak i Trebovac, te krajnji sjeveroistočni ogranci Majevice. Prema jugu
ravničarski prostor preko brežuljkastog terena prelazi u planinsko područje koje zauzima i najveći dio
površine Republike Srpske.
U tom smsilu, ovim prostornim planom definiše se 6 mezoregionalnih cjelina, i to:
- Mezoregija Banja Luka;
- Mezoregija Bijeljina
- Mezoregija Doboj (u sastavu pomenute regije je i opština Derventa)
- Mezoregija Prijedor
- Mezoregija Istočno Sarajevo
- Mezoregija Trebinje
Mezoregionalni centri su Banja Luka, Prijedor, Doboj, Bijeljina, dvojni mezoregionalni centar Pale –
aglomeracija Sarajevo (Istočna Ilidža), Lukavica i Trebinje, dok su subregionalni centri Gradiška, Zvornik,
Mrkonjić Grad i Foča.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 21
Tabela 4.1. Grafički prikaz mezoregionalnih i subregionalnih centara Republike Srpske
4.1. KLIMATSKE KARAKTERISTIKE
Republički hidrometeorološki zavod Republike Srpske (u daljem tekstu RHMZ) je osnovan jula
mjeseca 1992. godine u Banjoj Luci u cilju praćenja stanja atmosfere, hidrosfere i Zemlje, zaštite prirodnih i
radom stvorenih materijalnih dobara, zaštite čovjeka i životne sredine od stihijskog djelovanja nepovoljnih
atmosferskih, hidroloških i seizmoloških procesa, kao i racionalnog korištenja povoljnih vremenskih uslova i
vodnih resursa u svakodnevnom životu.
U skladu sa propisima Svjetske meteorološke organizacije (WMO), RHMZ svakodnevno za potrebe
brojnih korisnika (ministarstava, privrednih subjekata, medija, javnosti i drugih subjekata) objavljuje
meteorološke biltene, tj. izvještaje koji sadrže pregled i prognozu meteoroloških uslova (3 puta dnevno),
hidrološke, seizmološke i ekološke biltene. Takođe, kontinuirano se objavljuju redovni mjesečni, sezonski i
godišnji bilteni. U slučaju vanrednih okolnosti (atmosferski poremećaji, poplave, zemljotresi, povećana
zagađenost vazduha, itd.) RHMZ objavljuje i vanredne biltene.
Strana 22 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Kroz svoju mrežu meteoroloških i hidroloških stanica širom Republike Srpske, RHMZ vrši monitoring
stanja atmosfere, stanja voda i kvaliteta vazduha. Takođe, posredstvom mreže digitalnih seizmoloških
stanica, obavlja se registracija i prenos, a zatim i kompletna analiza potresa.
Republički hidrometeorološki zavod je zajedno sa Federalnim hidrometeorološkim zavodom
nominovan za Nacionalni referentni centar za kvalitet voda i vazduha u Bosni i Hercegovini. Kroz projekat
RANSMO (Razvoj nacionalnog sistema za monitoring okoline) u 2005. godini, RHMZ je preuzeo obaveze
prikupljanja podataka vezanih za kvalitet vode i vazduha, pohranjivanje svih podataka u centralnu bazu
podataka, obradu i slanje u međunarodnu razmjenu i Evropsku mrežu (EI.net).
4.2. STANOVNIŠTVO
Očekivane promjene u prirodnom priraštaju stanovništva zasnivaju se na ekstrapolarnim tendencijama
koje ukazuju na stagnaciju rađanja i smrtnosti. Analiza vitalne statistike za 2000. god. ukazuje da 88,9%
opština Republike Srpske ima negativan ili nizak prirodni priraštaj veći od 5‰. Komparacije radi, negativan
prirodni priraštaj 1996.god. imalo je 47 % opština Republike Srpske. Negativan trend prirodnog rasta
moguće je zaustaviti aktivnim mjerama demografske politike, pri čemu bi povratak izbjeglog i raseljenog
stanovništva mogao da pomogne.
Nepovoljne tendenicije u redistribuciji i uspostavljanju prostorno –demografske polarizacije odražavaju
se u poremaćajima u demografskim strukturama, ali i na jačanju procesa ukupnog starenja stanovništva,
posebno u ruralnim sredinama. Ove tendencije izražavaju i sve izraženijom polarizacijom u reprodukciji
stanovništva u kojoj primat preuzimaju urbane sredine.
Sa trendnom niskog i negativnog prirodnog priraštaja koji ima i neposredan utjecaj na urbani proces
starenja populacije, dovodi se u pitanje dalji rast stanovništva Republike Srpske.
Dramatično stanje stope prirodnog priraštaja stanovništva u Republici Srpskoj ugrožava prostu
reprodukciju. Posljedice su moguće u svim sferama društvenog života i položaja Republike Srpske u odnosu
na njeno orkuženje. Navedeni demografski pokazatelji upozoravaju na hitnost rješavanju ovih problema.
GOD.
2005.
2007.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA
10.362
10.149
10.635
DERVENTA
241
243
261
Tabela 4.2.1. Uporedna tabela stanja nataliteta Repbulike Srpske i opštine Derventa
Datum: 03. 06. 2011. god.
GOD.
2005.
2007.
2009.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
REPUBLIKA SRPSKA
13.802
14.146
13.775
Broj 6 Strana 23
DERVENTA
311
275
323
Tabela 4.2.2. Uporedna tabela stanja mortaliteta Republike Srpske i opštine Derventa
Naredna tabela pokazuje odnos novosklopljenih brakova između Republike Srpske i opštine Derventa
za 2005., 2007. i 2009. godinu.
GOD.
2005.
2007.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA
6.810
7.093
6.131
DERVENTA
142
181
147
Tabela 4.2.3. Uporedna tabela stanja novoformiranih brakova
Republike Srpske i opštine Derventa
GOD.
2005.
2007.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA
721
596
455
DERVENTA
30
8
25
Tabela 4.2.4. Uporedna tabela stanja rastavljenih brakova Republike Srpske i opštine Derventa
Migraciona kretanja stanovništva Republike Srpske predpostavljaju dosadašnje trendove slabijeg
inteziteta koji za posljedicu imaju negativan migracioni saldo. Takođe i unutrašnje migracije na relaciji selograd gubiće na intezitetu, pa se posmatrano u cjelini ne očekuju značajnije promjene ukupnog broja
stanovništva Republike Srpske izazvane raznim oblicima migracije.
Negativni trendovi u prostornom razmještaju stanovništva Republike Srpske, praćeni niskim i
negativnim prirodnim priraštajem uopšte djeluju ograničavajuće na ostvarenju ciljeva društveno –
ekonomskog razvoja.
Na tabelama (dole) su predstavljena migraciona kretanja u međusobnom odnosu Republike Srpske i
opštine Derventa za period 2007., 2008. i 2009. godinu.
Strana 24 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
REPUBLIKA SRPSKA
FBIH
BRČKO DISTRIKT
DOSELJENI U 2007. GOD.
101
50
5
Datum: 03. 06. 2011. god.
ODSELJENI U 2007. GOD.
175
72
5
Tabela 4.2.5. Uporedna tabela stanja migracionih kretanja opštine Derventa u odnosu prema Republici
Srpskoj, Federaciji BiH i Brčko Distriktu za 2007. godinu.
REPUBLIKA SRPSKA
FBIH
BRČKO DISTRIKT
DOSELJENI U 2008. GOD.
111
68
9
ODSELJENI U 2008. GOD.
162
44
2
Tabela 4.2.6. Uporedna tabela stanja migracionih kretanja opštine Derventa u odnosu prema Republici
Srpskoj, Federaciji BiH i Brčko Distriktu za 2008. godinu.
REPUBLIKA SRPSKA
FBIH
BRČKO DISTRIKT
DOSELJENI U 2009. GOD.
90
44
%
ODSELJENI U 2009. GOD.
155
43
4
Tabela 4.2.7. Uporedna tabela stanja migracionih kretanja opštine Derventa u odnosu prema Republici
Srpskoj, Federaciji BiH i Brčko Distriktu za 2009. godinu.
GOD.
2005.
2015.
REPUBLIKA SRPSKA
1.317.369
1.399.625
DERVENTA
32.000
33.971
Tabela 4.2.8. Projekcija broja stanovnika u odnosu Republike Srpske i Dervente za period
2005.-2015.(Stanovništvo u zemlji – procjena Urbanističkog zavoda Republike Srpske)
GOD.
1996.
2001.
2006.
2011.
2015.
REPUBLIKA SRPSKA
1.355.885
1.449.477
1.487.767
1.525.612
1.553.187
DERVENTA
37.140
42.006
42.248
44.418
45.273
Tabela 4.2.9. Projekcija broja stanovnika u odnosu Republike Srpske i Dervente
za period 1996., 2001., 2006., 2011., i 2015. (ukupno stanovništva)
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 25
4.3. ENERGETIKA
Energetski sektor Republike Srpske obuhvata proizvodnju, prenos i distribuciju električne energije,
proizvodnju uglja, kao energetske sirovine, proizvodnju industrijskih, odnosno tehničkih gasova, preradu
nafte i proizvodnju derivata nafte i transport i distribuciju gasa.
U proizvodnji električne energije u Republici Srpskoj dominira hidroenergija sa oko 55 % ukupne
proizvodnje struje. Ostalih 45 % otpada na termoelektrane.
Specifična potrošnja električne energije po stanovniku u Republici Srpskoj iznosi oko 2.000 kWh
godišnje što je višestruko niže od prosjeka zemalja Evropske unije. Republika Srpska sada zadovoljava svoje
potrebe za strujom i ima manje količine za izvoz.
Postojeća rafinerija nafte u Brodu i ulja u Modriči značajni su prije svega zbog toga što zadovoljavaju
potrebe Republike Srpske za naftnim derivatima i motornim uljima, čega ima i za izvoz. Ukoliko bi se
uspjelo da se tranzitni naftovod od Konstance preko Pančeva spusti južno od Save, kroz posavski dio
Republike Srpske, mogao bi se očekivati značajan rast kapaciteta ove rafinerije, koja bi se našla na putu
ekspanzije ruske energetske politike.
Gasifikaciju Republike Srpske koja je u toku, treba maksimalno ubrzati, jer je riječ o srazmjerno
jeftinom i ekološki povoljnom energentu. Republika Srpska kao konzumno područje treba da bude povezana
sa područjima Republika Srbije i Hrvatske.
Predviđene vrijednosti investicija u energetski sektor Republike Srpske do 2030. godine iznosiće 11,5
milijardi KM, potvrđeno je Strategijom razvoja energetike RS. Dinamika ulaganja, koja je navedena u
strategiji, predviđa najveće aktivnosti do 2015. godine, odnosno investiranje skoro šest milijardi KM, da bi u
narednim petogodišnjim fazama ulaganja bila smanjivana, zaključno do 2030. godine. Uvođenje takse za
potrošače struje u RS, ali i određene proizvođače električne energije, u svrhu podsticaja izgradnje objekata i
korištenja obnovljivih izvora energije.
Republika Srpska, kao i ostale zemlje regije, nema proračunskih sredstava za poticaj obnovljivih izvora
energije niti će se ta sredstva pojaviti u dogledno vrijeme. To znači da bi se ta sredstva, kao i drugdje,
prikupljala od kupaca energije ili onih koji emisijama gasova utiču na okoliš.
U periodu koji slijedi očekuje se srazmjerno brza ekspanzija energetskog sektora uz istovremeno
ostvarivanje prvih pokušaja u korišćenju alternativnih energija – geotermalne, solarne energije, energije
vjetra, biomase i drugo.
4.4. POLJOPRIVREDA
Osnovu poljopirvredne proizvodnje u Republici Srpskoj čini proizvodnja seljaka na malom
poljoprivrednom posjedu koji se sastoji od više malih parcela. Što je najgore, zemljište se i dalje dijeli i
usitnjava mehanizmima nasljeđivanja ali i drugačije. Do nedavno snažan faktor ukrupnjivanja seoskog
posjeda bilo je postojanje zemljišnog maksimuma, a od kada je zemljišni maksimum ukinut nisu kreirane
nikakve mjere za stimulisanje povećanja posjeda seljaka.
Strana 26 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Selo u Republici Srpskoj, odnosno stanovnici sela u Republici Srpskoj nisu dovoljno organizovani,
zadrugarstvo skoro da ne postoji, slaba je povezanost primarne proizvodnje i prerade, slaba je veza između
poljoprivredne proizvodnje i finansijskih institucija, odnosno ne postoje linije kvalitetnog finansiranja
poljoprivredne proizvodnje koje bi bile primjerene karakteru te proizvodnje, odnosno proizvodnim ciklusima
u poljoprivredi.
Republika Srpska bi mogla da organizuje znatan izvoz povrća, voća, a naročito šljive i proizvoda na
bazi grožđa, prije svega vina. Isto tako, Republika Srpska bi mogla značajno da poveća tov goveda i ovaca,
da poveća proizvodnju ribe i proizvodnje na bazi pčelarenja.
Kada je riječ o prehrambenoj industriji nju prije svega karakteriše velika usitnjenost proizvođačkih
kapaciteta. Druga karakteristika prehrambene industrije Republike Srpske je izrazito nepovoljna distribucija
kapaciteta u prostoru. Tako su na primjer, mlinska i pekarska industrija, te industrija mlijeka
predimenzionirane u sjevernom dijelu Republike Srpske, a nedovoljno razvijene u istočnim dijelovima
Republike Srpske.
GOD.
2005.
2007.
2009.
PŠENICA
6.790
9.275
8.825
KUKURUZ
22.500
20.840
30.758
JEČAM
750
2.091
2.080
Tabela 4.4.1. Proizvodnja ratarskih kultura u tonama na području opštine Derventa
GOD.
2005.
2007.
2009.
JABUKA
560
420
700
ŠLJIVA
1.800
1.530
2.890
KRUŠKA
120
120
160
Tabela 4.4.2. Proizvodnja voćarskih kultura u tonama na području opštine Derventa
ORANICE I
BAŠTE
ZASIJANO
NEOBRAĐENO
2005.
593.036 RS
29.977 Derventa
345.530 RS
9.181 Derventa
247.022 RS
20.796 Derventa
2007.
595.708 RS
29.973 Derventa
351.586 RS
13.135 Derventa
243.777 RS
16.838 Derventa
2009.
584.406 RS
29.961 Derventa
323.362 RS
12.676 Derventa
260.588 RS
17.285 Derventa
Tabela 4.4.3. Oranične površine prema načinu korištenju u međusobnom odnosu
Republike Srpske i opštine Derventa za 2005., 2006. i 2009. godinu
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 27
4.5. ŠUMARSTVO
Pod šumama se nalazi oko polovina teritorije Republike Srpske. Uprkos tome, površine pod šumama
treba povećavati na tri osnovna načina – pošumljavanje goleti uglavnom u istočnoj Hercegovini, podizanjem
šumskih zasada u okviru kompleksa antierozivnih radova i pošumljavanjem poljoprivrednog zemljišta koje
je nastalo krčenjem šuma, čime bi se zemljišta niske plodnosti pretvorila u šumska zemljišta visoke
produktivnosti.
Šumska područja Republike Srpske nejednako su otvorena, odnosno veoma su nejednako privedena
eksploataciji. Raspoloživi godišnji prirast drvne mase procjenjuje se na 6.350.000 m³, efektivna sječa
procjenjuje se na 4.500.000 m³
Prema raspoloživim podacima izvoz trupaca dostiže 21 % ukupne vrijednosti izvoza drveta, a rezana
građa čak 70 %. Kapacitet instaliranih pilana dvostruko prevazilazi obim planirane sječe itd.
ZA 2009. GODINU
REPUBLIKA
SRPSKA
DERVENTA
1.034.447
12.619
Tabela 4.5.1. Prikaz šumske površine u hektarima u međusobnom odnosu
Republike Srpske i opštine Derventa za 2009. god.
4.6. INDUSTRIJA
Pod pojmom industrije u Republici Srpskoj se podrazumjeva metalurgija, prerada metala,
elektroindustrija, hemijska, gumarska industrija, industrija nemetala, tekstilna, kožarska, grafička i tzv.
namjenska industrija.
Industrija je veoma bitna za razvoj Republike Srpske uopšte, a posebno za razvoj sistema gradova i
opštinskih centara, kao i dijela vangradskog prostora kada je riječ o sirovinskim lokacijama. Industrijska
proizvodnja podrazumijeva viši i najviši stepen prerade sirovina što znači veće zapošljavanje, veći prihod po
osnovu proizvodnje vrednije robe, brži razvoj i dr.
GOD.
2005.
2007.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA
17.653
20.453
22.993
DERVENTA
317
376
422
Tabela 4.6.1. Odnos broja pravnih subjekata Republike Srpske i opštine Derventa
za period 2005., 2007. i 2009. god.
Strana 28 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
OBLIK PRAVNOG
ORGANIZOVANJA
JAVNA PREDUZUĆA
AKCIONARSKA DRUŠTVA
DOO
KOMANDITNA DRUŠTVA
ORTAČKA DRUŠTVA
PREDUZEĆA ZA ZAPOŠLJAVANJE
INVALIDA
POSLOVNA UDRUŽENJA
REPUBLIKA
SRPSKA
200
2.242
13.871
1
175
24
155
234
5
20
20
767
3
9
15
446
24
58
4.514
36
108
21
32
30
22.993
2
70
1
6
1
1
422
ZADRUŽNI SAVEZI
FONDOVI
DR.FINANSIJSKE ORGANIZACIJE
FONDACIJE
VJERSKE ORG.I ZAJEDNICE
STRANE NVO
PREDSTAVNICI STRANIH LICA
OSTALI OBLICI ORGANIZOVANJA
UKUPNO
2
40
247
2
-
OPŠTE ZADRUGE
UDRUŽENJA
DERVENTA
1
SPECIJALNE ZADRUGE
USTANOVE
TIJELA ZAKONODAVNE I IZVRŠNE
VLASTI
SUDSKI I PRAV.ORGANI
Datum: 03. 06. 2011. god.
Tabela 4.6.2. Odnos broja pravnih subjekata prema obliku organizovanja Republike Srpske
i opštine Derventa a period 2005., 2007. i 2009. god.
GOD.
2005.
2006.
2007.
2008.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA
(u KM)
707
793
875
1.132
1.204
DERVENTA
(u KM)
601
677
733
800
857
Tabela 4.6.3. Uporedni prikaz prosječnih bruto plata Republike Srpske i
opštine Derventa izraženo u KM.
GOD.
2005.
2006.
2007.
2008.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA (u KM)
465
521
585
755
788
DERVENTA (u KM)
396
455
493
541
569
Tabela 4.6.4. Uporedni prikaz prosječnih neto plata Republike Srpske
i opštine Derventa izraženo u KM.
Datum: 03. 06. 2011. god.
GOD.
2005.
2006.
2007.
2008.
2009.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
REPUBLIKA SRPSKA
242.624 (139.682 M) (102.942 Ž)
248.139 (143.514 M) (104.625 Ž)
258.236 (149.201 M) (109.035 Ž)
259.205 (150.569 M) (108.636 Ž)
258.634 (148.713 M) (109.921 Ž)
Broj 6 Strana 29
DERVENTA
4.680 (2.554 M) (2.126 Ž)
5.150 (2.852 M) (2.298 Ž)
5.991 (3.308 M) (2.683 Ž)
6.178 (3.444 M) (2.734 Ž)
6.159 (3.339 M) (2.820 Ž)
Tabela 4.6.5. Uporedni prikaz broja zaposlenih sa razvrstavanjem prema polu
u međusobnom odnosu Republike Srpske i opštine Derventa
4.6.1. TRGOVINA
U dosadašnjem razvoju trgovina je bila sektor koji se najspontanije razvija, odnosno sektor koji je
najmanje kontrolisan i usmjeravan kada je riječ o prostornoj distribuciji trgovinskih kapaciteta. Sada u
Republici Srpskoj postoji veliki broj trgovinskih preduzeća sa izrazito neravnomjernim rasporedom po
teritoriji Republike Srpske.
Iz aspekta planiranja i razvoja trgovine veoma je bitno da se postigne što ravnomjernija pokrivenost
teritorije Republike Srpske kapacitetima trgovine na veliko, magacinima, skladištima i sl. Kapaciteti ovih
objekata treba da zadovolje i to na duži rok potrebe gravitirajuće populacije čime bi se ostvario u osnovi,
koncept snabdjevačke trgovine, tek poslije toga treba razmišljati o razvoju trgovine na principima
konkurencije.
GOD.
2005.
2007.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA
2.233.103
3.017.867
2.392.976
DERVENTA
44.604
79.339
72.945
Tabela 4.6.1.1. Uporedni prikaz prometa robe na malo za Republiku Srpsku i
opštinu Derventa (u 000 maraka)
4.6.2. GRAĐEVINARSTVO
Teritorija Republike Srpske u dužem periodu biće investiciono područje kada je riječ o izgradnji
objekata raznih vrsta i namjena. Tako npr. na teritoriji Republike Srpske nalazi se oko pet stotina hiljada
stambenih jedinica, pretežno kuća za individualno stanovanje. Računajući da je vijek trajanja ovih objekata
100 godina, godišnje bi trebalo zamijeniti najmanje 5.000 objekata, a računajući moralno zastarijevanje
objekata, objekte oštećene u ratu i dr., taj broj je mnogo veći.
Strana 30 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Kao mlada politička teritorija čiji se prostor formira i restrukturira, Republika Srpska će u dužem
vremenu imati potrebu za izgradnjom svih vrsta poslovnih prostora i svih vrsta infrastruktura, što je
objektivno velika šansa za razvoj građevinarstva.
Sada na teritoriji Republike Srpske ima mnogo registrovanih privrednih subjekata u oblasti
građevinarstva. U periodu plana očekuje se ukrupnjavanje građevinskih preduzeća.
STAMBENE
ZGRADE
NESTAMBENE
ZGRADE
OBJEKTI
NISKOGRADNJE
2005.
127.416 RS
1.411 Derventa
211.281 RS
1.294 Derventa
259.278 RS
2.508 Derventa
2007.
190.953 RS
1.155 Derventa
204.652 RS
1.075 Derventa
362.981 RS
6.541 Derventa
2009.
190.953 RS
705 Derventa
233.803 RS
586 Derventa
236.790 RS
6.399 Derventa
Tabela 4.6.2.1. Uporedni prikaz vrijednosti izvršenih radova prema vrsti građevinskih objekata za
Republiku Srpsku i opštinu Derventa (u 000 KM)
4.6.3. SAOBRAĆAJ
Drumski saobraćaj - Očekivani ubrzani razvoj putne privrede u Republici Srpskoj koji podrazumijeva
poboljšanje i razvoj svih fragmenata mreže puteva biće osnova za ubrzan i stabilan razvoj putne privrede u
narednom periodu. Kada je riječ o preduzećima za prevoz putnika treba očekivati razvoj koji će voditi ka
smanjenu broja prevoznika, odnosno ukrupnjavanju preduzeća za prevoz putnika. Očekuje se podizanje
kvaliteta svih oblika ponude u oblasti prevoza putnika.
Što se tiče preduzeća za gradski i prigradski prevoz treba očekivati ubrzaniji razvoj ovih preduzeća,
naročito u gradovima koji su doživjeli intenzivan teritorijalni i populacioni razvoj. U prevozu robe takođe
treba očekivati smanjenje broja prevoznika, tj. ukrupnjivanje kapaciteta kao i specijalizacija u oblasti
transportnog rada.
Željeznički saobraćaj - Željeznica je veoma stradala u građanskom ratu, ali se sada stabilizuje i stalno
povećava obim rada. Očekuje se još veća modernizacija, podizanje nivoa postojećih usluga i dalji stabilan
razvoj. Očekuje se relativno povećanje uloge željeznice u transportu robe.
Riječni saobraćaj - Očekuje se stalno povećanje značaja riječnog saobraćaja u ukupnom saobraćaju u
Republici Srpskoj. Očekuje se formiranje flote pored onih kapaciteta koji sada služe samo za eksploataciju
pijeska i šljunka. Očekuje se ubrzan razvoj lučkih preduzeća, prije svega Šamca, kao i Gradiške, Broda i
Rače.
Naftni terminal u Brodu dijeliće sudbinu rafinerije i tranzitnog naftovoda od Konstance do Krka.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 31
4.7. TURIZAM
Turistička ponuda Republike Srpske zasniva se na raznolikosti njene prirode i kulturnog nasljeđa.
Prilagođena je svim onim turistima, koji imaju visoke zahtjeve u pogledu kvalitete i jedinstvenosti prirodnih
i antropogenih atrakcija, a koji su spremni „zažmiriti na jedno oko“ kada je riječ o samoj turističkoj
infrastrukturi. Aktivan odmor, gostoljubivost lokalnog stanovništva, te zdrava hrana pripremljena na
tradicionalne načine - samo su neki od faktora koji čine da svi oni koji posjete ovaj dio fascinantnog Balkana
ponovo dođu i otkriju neke nove čari.
Neke od najznačajnijih turističkih atrakcija Republike Srpske su svakako: Nacionalni park „Sutjeska“,
Kanjon rijeke Tare, opština Trebinje, grad Banja Luka, Višegardska ćuprija, Perućac u NP „Sutjeska“,
Vodeni Ćiro na Limu i Drini, rafting na Vrbasu i Tari, skijanje na Jahorini, mušičarenje na Plivi itd.
Turizam ima sve značajniju ulogu u ukupnoj ekonomiji RS, ali njegov daljnji rast zavisi kako od
koordiniranog i planskog razvoja, tako i od sposobnosti prilagođavanja turističkog proizvoda savremenim
tržišnim trendovima.
Turizam je, poput ostalih privrednih grana, pretrpio značajne štete tokom rata u BiH, koje još uvijek
narušavaju nesmetano obavljanje ove djelatnosti. Štete nanesene turizmu su možda i najveće, budući da
turistička djelatnost u mnogome zavisi od stabilnosti i imidža zemlje u cjelini.
Stoga, neophodno je donošenje dugoročne strategije razvoja, čiji bi cilj bio pravilno usmjeravanje
ulaganja. Strateško planiranje bi trebalo da bude zajednički poduhvat javnog i privatnog sektora, a
revitalizaciji turističke privrede trebalo bi se pristupiti planski, etapno i koordinirano, kako se ne bi dalje
uništavali krhki i već ratom oštećeni resursi.
Budući da se razvoj turizma u Republici Srpskoj odvija stihijski i bez jasnih vizija, dugoročna strategija
razvoja turizma doprinijela bi da se: istraži stanje i struktura postojećih turističkih kapaciteta, te na osnovu
toga odrede prioritetna ulaganja, kao i turističke destinacije koje će biti nosioci razvoja. osmisli i planira
razvoj svih oblika turizma, sa akcentom na specifične oblike za koje imamo komparativne prednosti (npr.
ekoturizam, kulturni turizam).
Međutim, da bi se to realizovalo i konačno obezbijedila planirana sredstva za planski razvoj turizma,
bilo bi uputno i na nivou entiteta turizam proglasiti za stratešku granu privrede, kako su to već uradila
dugoročna strategija BiH te većina zemalja u okruženju.
GOD.
2005.
2007.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA
(u KM)
50.224.156
77.341.480
103.334.702
DERVENTA
(u KM)
402.109
560.312
1.350.862
Tabela 4.7.1. Uporedni prikaz prometa u ugostiteljstvu Republike Srpske
i opštine Derventa (izraženo u KM)
Strana 32 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
GOD.
2005.
2007.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA
150.526
222.729
226.957
Datum: 03. 06. 2011. god.
DERVENTA
1.060
792
1.603
Tabela 4.7.2. Uporedni prikaz ostvarenih turističkih dolazaka
u Republiku Srpsku i opštinu Derventa
GOD.
2005.
2007.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA
397.976
561.995
564.091
DERVENTA
2.524
1.846
2.949
Tabela 4.7.3. Uporedni prikaz ostvarenih turističkih noćenja
u Republiku Srpsku i opštinu Derventa
Republika Srpska ima jasno definisane turističke zone:
- Kozarsko-pounska zona;
- Gornjo-sansko-plivska zona;
- Vrbasko-motajička zona (teritorija opštine Derventa pripada navedenoj zoni);
- Kneževsko-borjanska zona;
- Podrinska zona;
- Jahorinsko-romanijska zona;
- Maglićko-zelengorsko-treskavička zona;
- Hercegovačka zona (trebinjsko-bilećko-nevesinjska zona)
4.8. OBRAZOVANJE
Predškolskim ustanovama obuhvaćeni su dječiji vrtići, osnovne škole i druge ustanove koje su na dan 1.
oktobra imale neki od organizovanih oblika predškolskog vaspitanja i obrazovanja.
Statističkom aktivnošću osnovnog obrazovanja obuhvaćena je svaka redovna osnovna škola (centralnamatična i samostalna), kao i područna odjeljenja koja su prostorno izmještena od matične/centralne škole.
Od školske 2003./2004. godine u Republici Srpskoj osnovno obrazovanje traje devet godina. U prvi
razred upisuju se djeca koja do 1. septembra u tekućoj godini navršavaju šest godina. Učenici koji su na
kraju školske 2002./2003. godine završili razrede od I–VII upisuju se na početku školske 2003./2004. godine
od III do IX razreda (Uputstvo ministra prosvjete i kulture Republike Srpske za prelazak na devetogodišnje
osnovno obrazovanje od 7.3.2003. godine).
Paralelno sa sticanjem osnovnog obrazovanja i vaspitanja može se sticati i umjetničko obrazovanje i
vaspitanje (muzičko, baletsko i sl.) pod uslovima i na način propisan Zakonom o osnovnom obrazovanju i
vaspitanju Republike Srpske. Niže muzičko i baletsko obrazovanje i vaspitanje učenici stiču uz obavezno
osnovno školovanje.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 33
Statističkom aktivnošću srednjeg obrazovanja obuhvaćene su sve redovne javne i privatne srednje
škole. Djelatnost srednjeg obrazovanja obuhvata različite vrste i oblike obrazovanja kojim se nakon završene
osnovne škole stiču znanja i sposobnosti potrebni za rad u struci i za dalje obrazovanje pojedinca. U
zavisnosti od vrste nastavnog plana i programa srednja škola može biti osnovana kao: gimnazija, umjetnička
škola, stručna tehnička škola, stručna škola, vjerska škola, škola za učenike sa posebnim potrebama i škola
za obrazovanje odraslih. Od školske 2004./2005. godine srednje obrazovanje se realizuje po novim nazivima
struka.
Podaci o vanrednim učenicima srednjih škola prate se na kraju školske godine i uključeni su u ukupan
broj učenika srednjih škola koji su završili školu. U okviru osnovnog i srednjeg obrazovanja obuhvaćene su
škole, odjeljenja, učenici i nastavno osoblje redovnih osnovnih i srednjih škola i škola za djecu sa posebnim
obrazovnim potrebama.
Statističkom aktivnošću visokog obrazovanja obuhvaćene su sve visokoškolske ustanove, javne i
privatne, te svi studenti, redovni i vanredni, kao i studenti koji studiraju putem obrazovanja na daljinu. Ovom
aktivnošću, obuhvaćeni su i studenti koji obnavljaju upis kao i svi studenti koji su diplomirali na nekoj od
viših škola, fakulteta ili akademija, u toku kalendarske godine. Od školske 2008./2009. godine, u ukupan broj
studenata uključeni su i studenti koji imaju status apsolventa.
Podaci za školske godine 1997./1998. do 2003./2004. godine, prikazani su u skladu sa tada važećim
zakonima, Zakon o višoj školi (Službeni glasnik Republike Srpske br. 13/94) i Zakon o univerzitetu
(Službeni glasnik br. 12/93). Podaci od školske 2006./2007. godine prikazuju se prema novom Zakonu o
visokom obrazovanju (Službeni glasnik br. 85/06 i 30/07). Prema novom Zakonu o visokom obrazovanju,
obrazovanje u Republici Srpskoj se sprovodi prema načelima Bolonjske deklaracije. Odredbe ovog zakona
ne odnose se na vjerske visokoškolske ustanove, kao ni na Visoku školu unutrašnjih poslova, koje mogu biti
u sastavu univerziteta što se reguliše posebnim ugovorom.
GOD.
2004./2005.
2006./2007.
2008./2009.
REPUBLIKA SRPSKA
24.528
32.969
41.246
DERVENTA
350
468
495
Tabela 4.8.1. Uporedni prikaz upisanih studenata u odnosu
na Republiku Srpsku i opštinu Derventa
GOD.
2005.
2007.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA
2.186
4.301
6.931
DERVENTA
21
38
86
Tabela 4.8.2. Uporedni prikaz diplomiranih studenata u odnosu na ukupan broj
u Republici Srpskoj i sa područja opštine Derventa
Strana 34 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
4.9. ZDRAVSTVO
Sistem zdravstvenih ustanova formira se na teritoriji Republike Srpske kao autonoman sistem poslije
stvaranja dva entiteta u Bosni i Hercegovini. Osnovu sistema zdravstvene zaštite u Republici Srpskoj čine
dva klinička centra – u Banjoj Luci koji se nalazi u izgradnji i u Istočnom Sarajevu koji se rekonstruiše.
Dio sistema republičkog značaja su opšte bolnice u Bijeljini, Gradišci, Doboju, Zvorniku, Kasindolu,
Nevesinju, Prijedoru, Trebinju i Foči; specijalizovane bolnice − zavodi u Banjoj Luci, Garevcu (Jakeš) i
Sokocu; Institut za zaštitu zdravlja u Banjoj Luci sa regionalnim zavodima i Institut za fizikalnu medicinu i
rehabilitaciju u Mlječanici kod Kozarske Dubice.
Najniži nivo specijalističke zaštite su opštinski domovi zdravlja, to je najrasprostranjeniji i građanima
najdostupniji nivo specijalističkih službi. U osnovi, sistem institucija zdravstva u Republici Srpskoj je
formiran. Teritorija je dobro pokrivena zdravstvenim ustanovama, od nivoa doma zdravlja, pa naviše.
Reforma zdravstva Republike Srpske koja je u toku podrazumijeva formiranje sistema porodične
medicine, što znači maksimalnu pokrivenost teritorije Republike Srpske, odnosno maksimalnu dostupnost
ovog oblika zdravstvene zaštite. Osnovu koncepta čini jedan tim stručnjaka porodične medicine koga sačine
jedan ljekar i dva medicinska tehničara koji brinu o zdravlju 1.500 do 2.500 građana.
Četiri do deset timova brinu o zdravlju maksimalno 25.000 stanovnika i oslonjeni su na teritorijalno
nadležni dom zdravlja. U toku je izgradnja infrastrukture za funkcionisanje ovog sistema porodične
medicinske zaštite, tj. izgradnja i formiranje ambulanti sa potrebnom opremom. Na teritoriji Republike
Srpske trebalo bi da radi oko 750 timova porodične medicine
4.10. SOCIJALNA ZAŠTITA
Prirodna patologija stanovništva Republike Srpske bitno je izmijenjena tokom rata u Bosni i
Hercegovini, pojavom većeg broja invalida i drugih lica kojima je potrebna socijalna pomoć.
Republika Srpska je u osnovi već formirala svoj institucionalni sistem zaštite koga čine sljedeće
institucije: domovi za djecu i omladinu u Banjoj Luci i Kiseljaku kod Zvornika, domovi za djecu i omladinu
ometenu u razvoju u Čirkin Polju kod Prijedora i Višegradu, Dom za tjelesno invalidnu djecu i omladinu sa
očuvanim mentalnim sposobnostima u Derventi, domovi za penzionere i stara lica u Banjoj Luci, Lukavici,
Prijedoru i Trebinju, Dom za odrasla invalidna lica u Banjoj Luci, Zavod za profesionalnu rehabilitaciju i
zapošljavanje invalidnih lica u Donjim Mladicama u opštini Istočna Ilidža.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 35
U vremenu koje slijedi, funkcija socijalne zaštite spuštaće se sve više na lokalni nivo, naročito kada je
riječ o većim gradovima i jačim opštinama.
Tako se predviđa izgradnja domova za stare u Banjoj Luci, Bijeljini i Derventi koje bi finansirala
lokalna samouprava. Istovremeno se planira i uvođenje sistema otvorene zaštite starih, kao i formiranje
institucija za zaštitu djece i omladine ometene u razvoju, koje bi bile oslonjene na regionalne centre
identifikovane ovim planom (Bijeljina i Doboj).
GOD.
2005.
2007.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA
73.597
87.925
92.418
DERVENTA
658
740
222
Tabela 4.10.1. Uporedni prikaz maloljetnih lica korisnika socijalne zaštite
Republike Srpske i opštine Derventa
GOD.
2005.
2007.
2009.
REPUBLIKA SRPSKA
204.786
219.388
248.132
DERVENTA
2.708
1.818
377
Tabela 4.10.2. Uporedni prikaz punoljetnih lica korisnika socijalne zaštite
Republike Srpske i opštine Derventa
Strana 36 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
5. UPOREDNA SOCIO – EKONOMSKA ANALIZA
DERVENTE I OKRUŽENJA (REGIJA DOBOJ)
5.1. GEOGRAFSKI POLOŽAJ
Regija Doboj je jedna od pet regija koje sačinjavaju Republiku Srpsku (osim Banja Luke, Bijeljine,
Istočnog Sarajeva i Trebinja). Prostire se središnjim dijelom sjevernog dijela Republike Srpske i Bosne i
Hercegovine, spajajući Panonski i Jadranski bazen.
Željezničkim i drumskim saobraćajnicama povezuje srednju Evropu i Mediteran, a izlaskom na rijeku
Savu uključuje se na evropsku riječnu saobraćajnicu Rajna-Majna-Dunav.
Regiju Doboj sačinjava osam opština: Derventa, Doboj, Modriča, Vukosavlje, Petrovo, Brod, Teslić i
Šamac.
Državna granica BiH sa Republikom Hrvatskom na sjeveru regije i entitetska granica sa Federacijom
BiH na istoku, jugoistoku i jugu, daju regiji Doboj odgovarajući vojnostrateški značaj.
5.2. PRIRODNI POTENCIJALI REGIJE DOBOJ
Prirodni potencijali regije Doboj su poljoprivredno zemljište, šumski kompleksi, hidro-klimatski uslovi
i rudni i mineralni resursi.
Poljoprivredno zemljište, kao primarni strateški potencijal, ima različitu iskorišćenost zavisno od
pripadnosti pojedinim morfološkim cjelinama. Po kategorijama, najveće površine pripadaju oranicama i
baštama, te pašnjacima, livadama i voćnjacima. Poljoprivredne površine su dominantna kategorija zemljišta uglavnom više od 50%, maksimalno 95%. Gaje se kulture: pšenica, raž, ječam, ovas, mrkva, krastavci,
kukuruz, krompir, pasulj, kupus i kelj, luk crni, paradajz, paprika, kukuruz za krmu, stočna repa, mješavina
trava i mahunjača, djetelina, lucerka, grahorica, duvan, soja, te razne vrste voća - jabuke, kruške, dunje,
šljive, breskve, orasi, trešnje, višnje i kajsije.
Šumski kompleks, kao osnovno nacionalno bogatstvo, obuhvata 38% ukupne površine regije.
Strukturu zemljišta, sa aspekta šumskog kompleksa, čine visoke šume, izdanačke šume, neobraslo šumsko
zemljište. Posljednja ratna događanja su negativno uticala na šume pretvarajući ih u šikare i goleti i
zahtijevaju nove pristupe u eksploataciji šumskih površina, posebno značajnih kategorija visokih šuma u
južnim dijelovima regije gdje svojim kvalitetom utiču na privredni razvoj područja.
Hidro-klimatski uslovi regije su dobri, čemu osim povoljne klime doprinose slivovi rijeka sa malim
godišnjim proticajima. Vodni potencijal najracionalnije se može iskoristiti za navodnjavanje poljoprivrednih
površina, vodne akumulacije i programe dugoročnog snabdijevanja pitkom vodom.
Rudni i mineralni resursi, uslovljeni geološkom građom pojedinih područja regije Doboj, mogu se
podijeliti u nemetalne mineralne sirovine i sirovine za dobijanje građevinskih materijala, termalne i
mineralne vode i energetske sirovine.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 37
5.3. DRUŠTVENI POTENCIJALI REGIJE DOBOJ
Stanovništvo je primarni društveni potencijal regije Doboj. Negativan aspekt su stopa prirodnog
priraštaja stanovništva koja vrlo je blizu nuli i vodi u pravcu starenja populacije, te izraženo migraciono
kretanje kao posljedica posljednjih ratnih događanja.
Obrazovanje, kao potencijal, kvantitativno i kvalitativno je na zadovoljavajućem nivou i obezbjeđuje
održanje kvalifikacionog nivoa regije. Postoje visoke, više, srednje i osnovne škole sa oko 30.000 učenika i
studenata.
Zaposlenost se kreće na nivou od 22.000, sa problematikom od 24.000 nezaposlenih. Godišnji nivo
zapošljavanja iznosi oko 3.000 novozaposlenih.
Ekonomski potencijal je osnova daljeg razvoja regije i obuhvata privredno-administrativne centre,
privredne kapacitete i infrastrukturne sisteme. Kod administrativne povezanosti regije specifično je da se
nosioci pojedinih regionalnih funkcija nalaze u raznim opštinama (uprava javnih prihoda, platni promet,
fondovi PIO-a i zdravstva itd.). U privredi, najznačajnije mjesto pripada industriji koja predstavlja glavni
segment u strategiji dugoročnog društveno-ekonomskog razvoja. Podatke po kojima na području regije
Doboj djeluje oko 1.500 preduzeća (najvećim dijelom u privatnoj svojini) i oko 5.000 zanatlija i
preduzetnika treba uzimati sa rezervom jer je veliki broj „ugašenih“ poslovnih subjekata (preduzeća,
ustanova, organizacija, itd.) još uvijek u zvaničnim evidencijama ili nisu u mogućnosti izvršavanja svojih
zakonskih obaveza.
Najznačajnije proizvodnje na regiji Doboj su: proizvodnja uglja lignita, proizvodnja derivata nafte, crna
metalurgija, metalo-prerađivačka djelatnost, mašinogradnja, proizvodnja električnih mašina i aparata,
proizvodnja baznih hemijskih proizvoda, prerada hemijskih proizvoda, proizvodnja rezane građe,
proizvodnja finalnih proizvoda od drveta, proizvodnja tekstilnih proizvoda, proizvodnja kožne obuće i
galanterije i proizvodnja prehrambenih proizvoda. Posebnu pažnju u privrednom živou regije Doboj zauzima
saobraćaj. Grad Doboj je drugi najveći željeznički čvor u bivšoj Jugoslaviji nakon Vinkovaca, (Republika
Hrvatska) i raskrsnica drumskih saobraćajnica jugoistočne Evrope.
5.4. PRIVREDNI POTENCIJALI REGIJE DOBOJ
Na području regije Doboj egzistira preko 1.000 pravnih lica registrovanih za obavljanje privrednih
djelatnosti, koji se bave proizvodnim i uslužnim djelatnostima.
Poljoprivreda
Iako regija Doboj raspolaže vrlo respektivnim obradivim poljoprivrednim površinama, poljoprivreda je
zapostavljena. Privredni subjekti koji se bave ovom djelatnošću, organizovani kao poljoprivradna dobra,
poljoprivredno-industrijski kombinati ili zemljoradničke zadruge, imaju sve mogućnosti da se bave
proizvodnjom žitarica svih vrsta, krmnog bilja, voća i povrća, te stočarskom proizvodnjom.
Strana 38 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Jedan od najznačajnih na regiji je A.D. Poljoprivrednik Derventa. Nažalost, firme koje se bave
poljoprivredom prepuštene su propadanju. Iako je skoro potpuno zamrla intenzivna proizvodnja u svim
sektorima, zapaža se postepeno oživljavanje zemljoradničkih zadruga (koje su u poslijeratnom periodu skoro
potpuno nestale).
Poljoprivredom se ponajviše bave sitna poljoprivredna domaćinstva po selima, te još sitnije okućnice
radnika koji su prinuđeni da se bave poljoprivredom kako bi podmirili svoje potrebe, a eventualne viškove
plasirali na tržište. Veliki su potencijali regije Doboj sa aspekta ovakvog načina proizvodnje, ako bi se radilo
organizovano i pružila garancija potencijalnim proizvođačima da će im proizvod biti otkupljen.
Godišnje se zasije oko 44.000 hektara od čega samo jedan promil pripada državnom sektoru
privređivanja. Oko 35.000 hektara obuhvata zasade žitarica (kukuruz 92%, ostatak pšenica, zob i ječam), a
ostatak zasade povrtnog, krmnog i industrijskog bilja.
Šumarstvo
Obzirom da je preko 38% pripadajuće površine pokriveno šumama, regija Doboj smatra se šumovitom.
Iako raspolaže sa velikim šumskim kompleksima, zastupljenost visokih šuma nije zadovoljavajuća.
Eksploatacijom šuma ne mogu se dobiti potrebne količine drveta koje bi, po vrstama i kvalitetu, zadovoljile
potrebe prerađivačkih kapaciteta. Šumama Republike Srpske gazduje Javno preduzeća Srpske šume putem
šumskih gazdinstava, a šumska gazdinstva su formirana na područjima koja su bogata šumom.
Na regiji Doboj, šumska gazdinstva postoje u opštinama i to: Šumsko gazdinstvo “Vučjak” Derventa,
Šumsko gazdinstvo “Doboj” Doboj, Šumsko gazdinstvo “Ozren” Petrovo i Šumsko gazdinstvo “Borja”
Teslić, te Srpske šume – Centar za sjemensko-rasadničku proizvodnju Doboj.
Rudarstvo
Iako na regiji postoji veliki broj nalazišta uglja, eksploatacija se vrši samo na najvećem nalazištu lignita
u Stanarima kod Doboja od strane rudnika lignita u Stanarima. Predratni kapacitet rudnika bio je 600.000
tona godišnje, a u poslijeratnom periodu rudnik je zapušten i radi sa malim kapacitetom. Komparativna
prednost rudnika uglja u Stanarima je ekološki ugalj koji se na ovom području nalazi u ogromnim
količinama.
EFT-Grupa Rudnik lignita Stanari, registrovan za vađenje i separaciju uglja, ima dobre izglede za
dugoročni samoodrživi razvoj.
Vodoprivreda
Vodoprivreda na regiji Doboj nije razvijena i fokusirana je na dio sliva rijeke Bosne i Ukrine. Zbog
nedostatka sredstava, nema inicijativa za uređivanje riječnih korita i priobalnog područja, a nekontrolisanom
eksploatacijom šljunka vrlo ozbiljno se narušavaju vodotoci ovih rijeka koje zbog toga često mijenjaju svoje
korito i ugrožavaju poljoprivredno zemljište i okolna naselja. U proteklom periodu, ovom djelatnošću se
bavilo vodoprivredno preduzeće „Ušće Bosne“ Šamac.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 39
Vađenje kamena, šljunka i pijeska
Kamen, šljunak i pijesak su prirodni resursi veoma zastupljeni na regiji Doboj, posebno u opštinama
Petrovo, Doboj, Derventa i Teslić. Na području opština Doboj, Derventa i Teslić, kamen se eksploatiše i
drobi u raznim granulacijama koje se koriste u građevinarstvu i izgradnji puteva. Nedaleko od Doboja je
veliko nalazište vrlo kvalitetnog krečnjaka od kojeg se dobija kreč izuzetnog kvaliteta, a zbog čega je
izgrađena tvornica kreča sa velikim proizvodnim kapacitetom.
Nažalost, ona je pretrpjela veliku ratnu štetu i još nije aktivirana. Pored kamena, na regiji Doboj je
zastupljena i vrlo intenzivna eksploatacija šljunka i pijeska iz korita rijeke Bosne. Ovom djelatnošću se bave
Eurogradnja Doboj, te pojedina građevinska preduzeća.
Prehrambena industrija
Iako regija Doboj raspolaže velikim potencijalom za razvoj sirovinske baze neophodne za prehrambenu
industriju, nije došlo do razvoja velikih prerađivačkih kapaciteta. Glavni predratni kapaciteti za preradu voća
i povrća i žitarica, u poslijeratnom periodu nisu ušli u funkciju i došlo je do zastoja u razvoju sirovinske
baze. Prerađivački kapaciteti državnog sektora privređivanja su zbog neadekvatnog procesa privatizacije
dovedeni do potpunog propadanja.
Istovremeno, došlo je do razvoja privatnog sektora privređivanja i izgradnje brojnih sitnih kapaciteta za
proizvodnju hljeba i peciva, za proizvodnju sokova, te klanica i malih kapaciteta za preradu mesa koje se
plasira preko vlastitih prodajnih objekata uglavnom na područje regije Doboj. Regija Doboj, ima veoma
dobre uslove za stvaranje sirovinske baze i izgradnju prerađivačkih kapaciteta za proizvodnju zdrave hrane.
Konfekcija, obuća i galanterija
Zbog vrlo niskih investicionih ulaganja po radnom mjestu, ogromnog pritiska nezaposlenih i hitne
potrebe nihovog zapošljavanja, na regiji Doboj došlo je do ekspanzije kapaciteta u ovoj djelatnosti. Skoro u
svakoj opštini izgrađen je bar jedan proizvodni kapacitet iz ove oblasti. Svi proizvodni kapaciteti su radnointenzivni i zapošljavaju veliki broj radnika ženskog pola.
Obzirom da su ti kapaciteti prebukirani, proizvodi se moraju izvoziti, a proizvođači se prilagođavaju
uslovima koji vladajui na svjetskim tržištima.
Prije rata, razvijeni su giganti u kožarskoj i tekstilnoj industriji u Derventi, Doboju, Šamcu, Brodu,
Modriči i Tesliću, ali u posljednje vrijeme, skoro svi ovi kapaciteti su u fazi propadanja, a neki su već
odavno prestali sa radom. Ipak, tradicija u ovim djelatnostima se nastavlja, jer se razvijaju novi značajni
kapaciteti u privatnoj svojini kao što su derventski kapaciteti: Sanino Derventa, Amika Derventa, Baja
kompani Derventa.
Prerada drveta i proizvodnja namještaja
Ovi kapaciteti su izvanredno razvijeni i najznačajniji su izvoznici na regiji Doboj - Nova forma Šamac i
Enterijer Kotorsko. Najznačajnije preduzeće iz navedenog sektora u opštini Derventa je „Drvoprerada –
Đurić“ Derventa. Neki od kapaciteta prerade drveta su trenutno u fazi transformacije vlasništva - 28.juni
Modrča i Borja Teslić. Nakon rata, naglo su se razvili kapaciteti niske faze prerade drveta.
Strana 40 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Grafička djelatnost
Na regiji Doboj, grafička djelatnost je prilično razvijena, a najvećim proizvodno/uslužnim kapacitetima
raspolaže Grafičar Doboj. U svim opštinama regije Doboj zastupljene su firme i preduzetnici u grafičkoj
djelatnosti i čija ponuda obuhvata štampanje knjiga, časopisa, novina, kataloga, te koričenje štampanog
materijala.
Na prostoru opštine Derventa najznačajniji privredni predstavnik u ovoj oblasti je „Intergraf DK –
Derventa“.
Proizvodnja derivata nafte i ulja
Najznačajniji i jedini kapaciteti u Republici Srpskoj i BiH koji se bave proizvodnjom i preradom
derivata nafte nalaze se na regiji Doboj. To su Rafinerija nafte Brod koja raspolaže najsavremenijom
opremom i tehnologijom, sa spremnim kapacitetima za preradu 2.000.000 tona nafte godišnje, i proizvodi
sve vrste motornih benzina i bazno ulje koje se dalje prerađuje u Rafineriji ulja Modriča. (Procjene
investitora su da sa određenim ulaganjima koja su planirana, proizvodnja će biti nakon modernizacije
postrojenja podigunuta na 4,5 miliona tona nafte godišnje).
Osim toga, u Rafineriji nafte Brod proizvodi se bitumen i propan-butan gas kao nusproizvod. Zbog vrlo
snažnog naftnog političkog lobija u cjelokupnoj BiH, koji na sve načine ometa redovan rad Rafinerije nafte
Brod punim kapacitetom, u posljednje vrijeme ona radi samo povremeno.
S vremena na vrijeme, Rafinerija nafte Brod prerađuje po nekoliko desetina hiljada tona nafte, zatim
zaustavlja proizvodni proces i čeka do sljedeće pošiljke nafte što rezultuje nizom negativnih efekata među
kojima se ističe neophodnost Rafinerije ulja Modriči da tada uvozi bazna ulja. Proizvodnjom tehničkih
gasova bave se Tehnogas Kakmuž i Tehnogas-Doboj V.Bukovica.
Proizvodnja i prerada hemijskih proizvoda od plastike
Na regiji Doboj locirani su značajni kapaciteti hemijske industrije, od kojih je sa najdužom tradicijom
Destilacija Teslić koja proizvodi retortni ugalj, razne kiseline i druge proizvode na bazi suve destilacije
drveta. U Hemiji Modriča izgrađeni su kapaciteti za proizvodnju sredstava za zaštitu metala i drveta,
pomoćnih sredstava za obradu tekstila i gume i niza drugih hemijskih proizvoda.
Hemoprodukt Doboj raspolaže kapacitetima za proizvodnju aluminijum-sulfata koji se koristi za
prečišćavanje pitke vode, te za proizvodnju proizvoda na bazi poliuretanskih smjesa. Pored ovih, na regiji
Doboj razvijeni su vrlo značajni kapaciteti za preradu plastičnih masa, od kojih se većina bavi proizvodnjom
duvane ambalaže.
Metaloprerađivačka djelatnost
Metaloprerađivačka djelatnost je na regiji Doboj u predratnom periodu bila vrlo razvijena i zastupljena
većinskim procentom, sa proizvodnim kapacitetima u svim opštinama.
Preduzeća matalo-prerade nude tržištu vrlo šarolik dijapazon proizvoda, a među njima najznačajnija su
Unis - Fabrika cijevi Derventa.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 41
Snabdijevanje električnom energijom, gasom i vodom
Regija Doboj ne raspolaže kapacitetima za intenzivnu proizvodnju električne energije, ali ima vrlo
značajne kapacitete za kvalitetan prenos i distribuciju električne energije do potrošača. Elektrodistribucija se
vrši preko 110, 35 i 10 KW dalekovoda ukupne dužine od preko 1800 km.
Glavni elektrodistributer je Elektro-Doboj Doboj, koji pokriva cijelu regiju u cjelosti svojim radnim
jedinicama i kvalitetnom niskonaponskom mrežom. Snabdijevanje gasom još nije obezbijeđeno, ali postoje
nagovještaji o izgradnji gasovoda u bliskoj budućnosti.
Po pitanju snabdijevanja vodom, u svakoj opštini postoji posebna firma i sva se problematika rješava na
opštinskom nivou. Regija Doboj i šire okruženje imaju probleme u snabdijevanju stanovništva kvalitetnom
vodom za piće, te je pokrenuta aktivnost na rješavanju ovog problema izgradnjom regionalnog vodovoda sa
izvorištima na lokalitetima opštine Teslić.
Istaknuti kapaciteti u ovoj djelatnosti su Vodovod Doboj i Vodovod-Osječani Osječani. Progres KP
Doboj, Gradska toplana Doboj i Rad KP Teslić.
Građevinarstvo i industrija građevinskog materijala
Građevinarstvo na regiji Doboj ima dugogodišnju tradiciju. Zastupljene su sve oblasti, od
projektovanja, preko klasične niskogradnje i visokogradnje, do izgradnje mostova i tunela.
Građevinska djelatnost je u posljednje vrijeme u velikoj ekspanziji i u svakoj opštini postoji više firmi
registrovanih za ovu djelatnost.
Građevinski lideri iz ovog sektora su i derventska preduzeća EHTA-R Derventa i Geokop Derventa.
Regija Doboj raspolaže i sa kapacitetima za proizvodnju građevinskih materijala kao što su cigla, kreč,
pijesak, drobljeni kamen, beton, betonski elementi i drugo.
Stambeno-komunalne djelatnosti
U svim opštinama regije Doboj formirane su posebne firme za održavanje stambenog fonda,
proizvodnju i snabdijevanje stanovništva vodom i ostale komunalne poslove.
Na regiji Doboj jedino grad Doboj ima dobro riješeno gradsko centralno grijanje, a Brod djelomično korišćenjem kapaciteta industrijskih toplovodnih postrojenja.
Trgovina
Trgovina je djelatnost sa izrazito velikom ekspanzijom u posljednjih desetak godina isključivo u
privatnom sektoru privređivanja. Državna trgovinska preduzeća nisu se uspjela prilagoditi tržišnoj ekonomiji
i u laganom su propadanju na cijeloj regiji Doboj. Od ukupnog broja firmi registrovanih na regiji Doboj,
trgovina obuhvata preko 40% sa zapošljavanjem oko 15% od ukupnog broja zaposlenih radnika na regiji
Doboj.
Neke od najuspješnijih trgovinskih firmi na regiji Doboj su i derventske firme: Gatarić doo Derventa,
Frukta trade doo Derventa, Interprom doo Derventa, Niveks d.o.o. Derventa.
Strana 42 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Ugostiteljstvo i turizam
Geografska pozicija, prirodni resursi, kulturno-istorijski spomenici, etno-kulturna obilježja i dobra
saobraćajna povezanost regije Doboj sa bližim i daljim okruženjem čine kvalitetne preduslove za razvoj ovih
djelatnosti.
U svim opštinskim centrima postoje manje ili više kvalitetni kapaciteti za smještaj gostiju hotelskog ili
motelskog tipa
Posebno mjesto pripada zdravstvenom turizmu, a vodeći je Zdravstveno-turistički centar „Banja
Vrućica“ Teslić koji svojim gostima pruža usluge na evropskom nivou nudeći i rekreativne programe,
kongresni turizam, održavanje likovnih kolonija i sabore izvornog narodnog stvaralaštva, te organizovane
izlete, planinarenje, lov i ribolov. Značajniji derventski kapaciteti u ugostiteljstvu i turizmu su hotel Biser,
motel Babino Brdo, motel Dvor, Sportsko-rekreativni centar Derventa, Sporstsko-rekreativni centar Olimp.
Saobraćaj
Geostrateški položaj regije Doboj, kao najveći i ključni regionalni potencijal, imao je velik uticaj na
razvoj svakovrsnog saobraćaja i prateće infrastrukture. Poseban značaj ima željeznički saobraćaj jer je grad
Doboj, tradicionalno nazvan gradom željezničara, najveći željeznički čvor u BiH i drugi po veličini
željeznički čvor u bivšoj SFR Jugoslaviji, veoma važna raskrsnica željezničkih puteva koji povezuju
Zapadnu i Srednju sa Jugoistočnom Evropom. U Doboju je sjedište AD Željeznice Republike Srpske.
Prema Prostornom planu Republike Srpske predviđena je izgradnja željezničke pruge Brod – Modriča,
koja će prolaziti preko teritorije opštine Derventa.
Izgradnjom "Koridora 5-C" koji će prolaziti u blizini opštine i brzog puta Banjaluka-Doboj koji će
prolaziti kroz samu teritoriju opštine, regija Doboj kao i opština Derventa će povećati svoje učešće u
saobraćajnoj strukturi Republike Srpske i šire regije.
Najznačajnije firme sa teritorije regije, a koje su iz opštine Dervente koje se bave prometom robe i
putnika su: STP Derventa, Mandić komerc, Tadić transport.
Banke i osiguravajuća društva
Regija Doboj dobro je pokrivena bankarskim uslugama preko filijala i ekspozitura velikog broja
banaka, te uslugama osiguranja imovine i lica preko filijala ili ekspozitura više osiguravajućih društava.
Nažalost, na regiji Doboj nema sjedište nijedna banka niti osiguravajuće društvo.
Agencija za ekonomiku Doboj igra posebno značajnu ulogu u stručnoj podršci firmama regije Doboj sa
aspekta problematike stečajnog postupka i likvidacije
Uporednom analizom opštine Derventa, odnosno njenih kapaciteta i resursa sa pozicijom regije
Doboj, može se primjetiti da su mnogi pokazatelji koji se tiču ekonomskih prilika i uopšte razvoja po skoro
svim elementima na strani Dervente. To se može vidjeti iz toga što svi važniji sektori poslovanja dobro stoje
u paritetima sa regijom ali i sa čitavom Republikom.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 43
To se prije svega odnosi na podatak da derventska privreda učestvuje sa 54% ukupnog izvoza regije
Doboj ali i činjenicom da po analizama najjača industrija regije je smještena u Derventi, misleći pri tom na
sve kapacitete (zanatske radnje, uslužne djelatnosti, MSP,). Također, se može konstatovati da je Derventa
postala privredni sub-regionalni centar, a da nije imala previše veliku potporu, već je sopstvenim
kapacitetima napravila svoje mjesto i poziciju razvoja u regiji ali i globalnom okruženju.
Možemo konstatovati da će se pozicija Dervente i po Prostornom planu Republike Srpske od 2015.
godine naći u mnogo boljem položaju, a samim tim dobiće na značaju i važnosti kako Republičkom
projekcijom za naredni period ali i stvarnim napretkom i zalaganjem koje konstantno pokazuje u svim
vidovima održivog razvoja i života. Očekuje se i to da se u Derventi smjesti i nekoliko državnih institucija na
nivou agencije, kancelarije ili terenskog odjeljenja jer se stvorila potreba ali i uslovi za njihov stalan
boravak i rad na području opštine Derventa ali i teritorija koje gravitiraju njoj.
U ovom svjetlu se može okarakterisati i koncepcija investiranja u Derventu koja je procjenjena kao
povoljna sredina sa modernom lokalnom upravom. Iz gore navedenog se može vidjeti da Derventa sa
Strategijom razvoja opštine za period 2011. - 2016. nastavlja sa konstantnim prosperitetom ali i započinje
preuzimanje liderske uloge u regiji,koju će neminovno opravdati inplementacijom strateških ciljeva i
projekata iz svoje Strategije i sveobuhvatnim sinergijskim djelovanjem sa višim instancama i partnerima,na
zadovoljstvo i interes svih.
Strana 44 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
6. SOCIO – EKONOMSKE KARAKTERISTIKE
OPŠTINE DERVENTA
6.1. POZICIJA OPŠTINE DERVENTA
Po svojim prirodnim karakteristikama i geografskom položaju grad Derventa, kao i cjelokupan prostor
derventske opštine, pripada makroregionalnoj cjelini peripanonskog prostora (oboda Panonske nizije). Prema
regionalizaciji Republike Srpske, opština Derventa pripada mezoregiji Doboj, zauzimajući centralni dio te
regije (SZR), i gravitira Doboju kao regionalnom centru u upravnom, ekonomskom i kulturnom pogledu, a
sam grad Derventa ima neke oznake subregionalnog centra.
Kroz sjeverni dio derventske opštine prolazi 45. paralela. Na osnovu toga možemo matematičkogeografski položaj opštine ocijeniti izrazito povoljnim jer je smještena u sredini sjevernog umjerenog
toplotnog pojasa. Gradsko jezgro Dervente nalazi se na odredišnim koordinatama 44˚58’ sjeverne geografske
širine i 17˚54’ istočne geografske dužine.
SLIKA 6.1.1. Geografski položaj sa granicama i veličinom opštine Derventa
Teritorija na kojoj je razvijeno naselje Derventa znatno je reljefno izdiferencirana. Visinski interval
kreće se od 103 metara nadmorske visine (kota rijeke Ukrine) do 190 m.n.v. (kota kod groblja na brdu
Rabić). Prosječna nadmorska visina urbane aglomeracije iznosi oko 146 metara.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 45
SLIKA 6.1.2.Teritorijalni opseg i granica opštine Derventa
Granica urbanog područja Derventa utvrđena je prostornim planom Opštine prema kome prostorna
veličina grada obuhvata nešto više od 800 ha, što odgovara potrebama demografskog i ekonomskog razvoja
u neposrednoj budućnosti.
U prostorni obuhvat grada ulaze i prigradska naselja: Potočani, Čardak, Omeragići, dio naselja Lug i
industrijska zona, koja je locirana sjeveroistočno od grada.
Strana 46 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Područje opštine Derventa prostire se između niskih planina Motajice na sjeverozapadu, Vučjaka na
sjeveroistoku i Krnjina na jugozapadu. Krajnju sjeverozapadnu granicu opštine čini rijeka Sava, a to je i
ujedno i granica Republike Srpske, odnosno državna granica Bosne i Hercegovine sa Republikom
Hrvatskom.
Drugi dio sjeverne granice opštine vodi preko Vučjaka do blizu rijeke Bosne kod sela Podnovlja gdje
granica skreće prema jugozapadu na planinu Krnjin (Prokop 255 i 357 m.n.v.) gdje je i južna granica opštine.
Odatle granica vodi prema sjeveru dolinom Ukrine i to je zapadna granica opštine Derventa, sve do istočnih
obronaka planine Motajice.
Istočni obronci Motajice (357 m.n.v.) pripadaju derventskoj opštini dok se veći dio ove planine nalazi u
opštini Srbac.
Gledano u cjelini, područje opštine je pretežno brežuljkasto, osim uske ravnice uz rijeku Ukrinu, gdje se
nalazi oko 10% od ukupne površine teritorije opštine.
Derventska opština se, dakle, nalazi na sjeveru Republike Srpske i graniči sa opštinama: Brod, Modriča,
Doboj, Prnjavor, Srbac, a granica na sjeveru, koju čini rijeka Sava, predstavlja državnu granicu Bosne i
Hercegovine sa Republikom Hrvatskom. Površina opštine Derventa iznosi 517 kvadratnih kilometara.
Grad Derventa je udaljen od Doboja 40 km, od Broda 23 km, od Prnjavora 35 km, a od Banja Luke,
glavnog i najvećeg grada Republike Srpske, 85 km. Zanimljiv podatak predstavlja činjenica da je Derventa u
odnosu na Beograd, Zagreb i Sarajevo udaljena podjednako cca 200 kilometara
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 47
PEST analiza opštine Derventa
POLITIČKI FAKTORI
 Raspodjela PDV-a (uticaj raspodjele
PDV-a na budžete opština)
 Reforma javne uprave u BiH (smanjenje
administracije)
 Opšte nepovjerenje u vlast
 Ustavne promjene u BiH
 Implementacija strategije razvoja lokalne
samouprave u BiH (funkc. i fiskalna
decentralizacija)
 Proces integrisanja BiH u Evropsku uniju
 Sporazum o slobodnoj trgovini u JI
Evropi (otvaranje novih mogućnosti za
razvoj trgovine i poslovanja)
 Specijalne veze sa Srbijom (RS) i
Hrvatskom (FBiH)
EKONOMSKI FAKTORI









SOCIJALNI FAKTORI








Smanjenje prirodnog priraštaja
(pogoršanje starosne strukture i
smanjenje udjela
radno-sposobnog stanovništva)
Migracije (kako privući stručne ljude i
kako iskoristiti njihova znanja i iskustvo)
Odlazak mladih i obrazovanih iz zemlje
Urbanizacija (procjena da će do 2030.
oko 60% svjetskog stanovništva živjeti u
gradovima)
Globalizacija (globalne kompanije i
ekonomije rade u lokalnom okruženju)
Velika konkurencija na području
međunarodne ekonomije znanja
Pristup fondovima Evropske unije
Kreditiranje MSP (strategija za BiH
Evropske banke za obnovu i razvoj)
Partnerstvo javnog i privatnog sektora
(PPP)
BiH kao jedinstveni ekonomski prostor
Neefikasna privatizacija i
prestrukturiranje
Brendiranje i specijalizacija gradova
(konkurencija gradova)
Razvoj poslovnih usluga
Kvote koje organičavaju proizvodnju
poljoprivrednih proizvoda u zemljama
EU
Turizam postaje sve profitabilnija
privredna grana
TEHNOLOŠKI FAKTORI




E-uprava i elektronsko poslovanje
Selenje prljavih tehnologija u zemlje u
razvoju
Spora implementacija velikih
infrastrukturnih projekata u BiH
„Ishod obrazovanja u BiH neprihvatljivo
nizak“ (oko 40% učenika/studenata u BiH
ne stiče znanja i vještine nakon završene
škole).
SLIKA 6.1.3. PEST analiza opštine Derventa
Strana 48 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Opšta / globalna SVOT analiza opštine Derventa
SNAGE - STRENGHTS

















Povoljan geografski položaj
Dosta mladih obrazovanih ljudi
Komunikacijska povezanost
Jaka motivacija za rad i napredak
Razvijeno obrazovanje
Dobre pretpostavke za razvoj turizma
Čista prirodna sredina
Prirodni resursi
Marljivost i gostoljubivost
Prepoznatljiv identitet sredine
Kulturni potencijal, nasljeđe i tradicija
Preduzetnički duh
Strateški planovi lokalnog razvoja
Dobra saradnja institucija na lokalnom nivou
Jaka motivacija za razvoj opštine
Blizina velikih urbanih centara
Raspoloživost jeftine i kvalitetne radne
snage
 Razvijen nevladin sektor
 Dijaspora
 Kvalitetan napredak u razvoju lokalne
uprave
SLABOSTI- WEAKNESSES

















...........................................................................
Nedovoljna iskorištenost prirodnih resursa
Nezaposlenost
Nerazvijena komunalna infrastruktura
Neadekvatno rješeno pitanje socijalnih
kategorija
Nedovoljno podsticanje mladih za ostanak na
teritoriji opštine Derventa
Negativni ekonomski i socijalni efekti
privatizacije
Nedovoljna briga za životnu sredinu
Smanjen rad industrije
Usitnjen zemljišni posjed
Niska informatička pismenost
Nedostatak baza podataka-raznih ( zemljišni,
stočni fond, šuma, socijalna kategorija,
hendikepirani, neprofitni sektor,sport,...)
Nedostatak svjesti o zaštiti životne sredine
Nesprovođenje planskih dokumeneta i
nekompetentnost sa dokumentima viših nivoa
vlasti
Kanalizacija
Nedostatak i nefunkcionisanje sistema za
centralno-daljinsko grijanje
Nedovoljno razvijena turistička infrastruktura
Nedostatak strategija razvoja, parcijalnog
karaktera
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
ŠANSE- OPPORTUNITIES
 Regionalno i prekogranično povezivanje
 Prilagođavanje standardima EU
 Razvijanje savjesti o održivom razvoju i
zaštiti životne sredine
 Razvoj turizma
 Ulaganja
 Koncesije
 Stvaranje povoljne klime za regionalna
uvezivanja kroz investicije
 Stalno stručno i poslovno usavršavanje na
konceptu cijeloživotnog učenja
 Izrada i usaglašavanje strateških razvojnih
dokumenata
 Saradnja obrazovnih institucija i privrede
 Potencijal za proizvodnju hrane, a pogotovo
organske
Broj 6 Strana 49
PRIJETNJE - THREATING











Odlazak obrazovanih ljudi
Odlazak mladih
Politička nestabilnost
Nepoznavanje prednosti integracija prema EU
Siva ekonomija
Ne postoji interes stranih investitora za
ulaganje u proizvodnju
Usporeno stvaranje novog preduzetničkog
društva
Usporeno razvijanje regiona
Bespravna izgradnja
Negativan prirodni priraštaj
Sporost prilagođavanja zakonske regulative
stvarnim potrebama
SLIKA 6.1.4. Opšta / globalna SVOT analiza opštine Derventa
Strana 50 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
6.2. PRIRODNI RESURSI - ZEMLJIŠTE
Zemljište je osnovni prirodni resurs na kome većina stanovništva opštine temelji svoju egzistenciju, i
važno je spomenuti da je zemljište još uvijek očuvano od zagađenja. Poljoprivredno zemljište je prirodno
bogatstvo i dobro od opšteg interesa, to je temelj poljoprivredne proizvodnje i proizvodnje hrane za čovjeka i
njegove potrebe.
Na području ruralnog dijela opštine Derventa prisutno je 38.825 posjednika zemljišta, sa 61.235
poljoprivredne parcele i 35.671 ha ukupnih poljoprivrednih površina
U pogledu boniteta (kvaliteta) zemljišta, područje opštine 26,7% čini zemljište od I – IV klase, koje
predstavlja kvalitetno poljoprivredno zemljište., 73,3% zemljište od V – VII klase.
Poljoprivredno zemljište u površini od oko 35.671 ha na području opštine, raspoređeno je na privatno i
državno vlasništvo, pod privatnim je oko 34.198 ha površine ili 96,37%, a u državnoj svojini 1.473 ha
površine ili 3,63%. Obradivog poljoprivrednog zemljišta je oko 34.803 ha površine, od čega je u privatnoj
svojini oko 33.720 ha ili 96,88 %, a u državnoj svojini oko 1.083 ha ili 3,12 %.
6.3. PRIRODNI RESURSI - VODE
Prostor opštine Derventa po godišnjoj raspodjeli padavina spada u sušnija područja, ali, s obzirom na
zastupljenu ravnomjernost padavina i povoljan geološki, geomorfološki i floristički sastav, hidrografska
mreža ovog područja je dobro razvijena. Vode sa ovog područja pripadaju crnomorskom slivu.
Prema podacima iz vodomjerne stanice u Derventi najveći vodostaji na rijeci Ukrini bilježeni su u
martu, aprilu i maju, zatim novembru. Ovi podaci nam govore da Ukrina ima nivalno-pluvijalni režim, što
znači da je udio snijega u hranjenju rijeke veći nego udio kišnice. Tačnije, maksimum u proljetnim
mjesecima uslovljen je otapanjem snijega i pojačan je proljetnim kišama (čime je nivalni faktor donekle
relativizovan), a sekundarni maksimum u mjesecu novembru prouzrokovan je jesenjim kišama.
6.3.1. RIJEKA UKRINA
Glavni vodotok na području opštine Derventa je rijeka Ukrina. Ona nastaje od Velike i Male Ukrine sa
ukupnim slivnim područjem od oko 1516 km2. Rijeka Ukrina se svrstava u vodotok druge kategorije, što
znači da se te vode mogu koristiti za kupanje, rekreaciju, sportove na vodi, gajenje ribe ili koje se uz metode
obrade mogu koristiti u prehrambenoj industriji i za piće.
Dužina glavnog toka, od Kulaša - gdje se ove dvije rijeke sastaju pa do ušća u Savu (kod Koraća),
iznosi oko 85 kilometara. Rijeka Ukrina kroz opštinu Derventa protiče u dužini od 37 km. Dužina toka od
izvora Velike Ukrine (na planini Uzlomac) pa do ušća u Savu iznosi 119 kilometara. Na osnovu tog podatka,
treba istaći da je Ukrina najduža autohtona (domaća) rijeka u Republici Srpskoj. Narod rijeku Ukrinu, zbog
njenog bujičnog karaktera zove još i „Derava“. Inače, za porijeklo naziva ove rijeke postoje različite
pretpostavke. Prema tvrdnjama hrvatskih istoričara ime rijeke vodi porijeklo od Ugara, to jest naziv Ugrina
(posjed koji pripada Ugrima) navodno je vremenom transformisan u - Ukrina.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 51
Rječica Lupljanica, desna pritoka Ukrine, doživjela je izrazitije smanjenje proticaja. To je
najvjerovatnije prouzrokovano krčenjem nekadašnje šume Bajkovac, koja je pretvorena u oranične površine.
Izvor Lupljanice poslužio je zbog smanjenja količine vode, kao i zbog širenja grada, Derventa se morala
orijentisati na nove izvore vode. Tako je 1971.godine, u vodovodni sistem uvedeno novo izvorište u Koraću.
Tokom ratnih dejstava 1992.godine, derventski vodovod je, u značajnioj mjeri, bio razoren. Nakon rata, uz
pomoć vlada Norveške i Švedske, prišlo se sanaciji vodosistema. Danas se grad i predgrađa snadbijevaju
vodom sa tri crpilišta: Koraće, Lupljanica i Bilića vrelo.
Na području derventske opštine postoji i veći broj potoka, kao što su: Agićki potok, Vukovija, Žirovina,
Gakovac, Glavninac, Derventski potok i drugi. Oni nemaju većeg hidrološkog značaja, dok su oni u
gradskim i prigradskim naseljima zapušteni i gotovo pretvoreni u kanalizacione kolektore. Prvi i osnovni
potencijal rijeke Ukrine je sama njena voda koja je obogaćena veoma raširenim ribljim fondom.Vodu rijeke
Ukrine iskorištavaju i dva ribnjaka u Prnjavoru i Brodu.
Rijeka Ukrina je poznata po pojavi takozvanog ''Cvjetanja rijeke Ukrine'' čime se pored Ukrine može
pohvaliti veoma mali broj rijeka u svijetu. Ovo je pojava da se u ljetnjim večerima i noćima krajem avgusta
iznad i oko vodotoka pojavljuje rojevi vodenih insekata-leptira „Palngenia Longicauda“ nama poznatijeg
naziva ''Tiski cvet'', zbog toga što se ovaj fenomen javlja i na rijeci Tisi.
Iskorištavanje rijeke Ukrine ogleda se i u eksploataciji šljunčanog materijala iz vodotoka koji prije
svega služi za nasipanje puteva. Za Opštinu Derventa rijeka Ukrina pokazuje veliko interesovanje i plan je da
se svi potencijali uvežu i uključe u zaštitu i očuvanje rijeke. Najviše energije biće usmjereno na očuvanje
eko-sistema, na uređenje i kontrolu iskorišćavanja pomenutih potencijala, posebno na podizanje nivoa
svijesti svih građana opštine Derventa.
Problemi i opasnosti na rijeci Ukrini su mnogobrojni, a najvažniji su:








Problem nekontrolisanog ispuštanja otpadnih voda pri eksploataciji uglja u rudniku Stanari,
Problem uzimanja vode, a posebno ispuštanja biološki onečišćene vode od strane ribnjaka u
Prnjavoru i Brodu, gdje se prilikom ovih aktivnosti javljaju veliki gubici vode,
Postojanje divljih deponija smeća uz vodne tokove kako uz Ukrinu, tako i uz njene pritoke,
Izlovljavanje ''Vodenog cvijeta'' u vrijeme njegovog razmnožavanja (polaganja jaja u vodotok),
Nekontrolisana eksploatacja šljunčanog materijala, prolazak motornih vozila kroz vodotok,
čime remete pravilan tok. Obično se ove radnje izvode djelimično ispravnim mašinama koje uz
svu štetu još nerijetko ispuste motorno ulje u vodotok,
Upuštanje otvorenih kanalizacionih tokova direktno u vodotok bez potrebnih kolektora,
Nekontrolisano ispuštanje industrijskih otpadnih voda,
Nekontrolisano korišćenje raznih vrsta herbicida i hemijskih sredstava koja se koriste pri zaštiti
bilja, a nepažnjom dospijevaju u vodotokove, a time i do Ukrine.
Strana 52 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
6.4. ŠUMSKI RESURS
Šume i šumska zemljišta zbog svojih opštekorisnih funkcija i privrednog značaja su dobra od opšteg
interesa i kao takvi zaslužuju i uživaju posebnu brigu,što je regulisano Zakonom o šumama i ostalim aktima
o gazdovanju šumama.
Gazdovanje šumama (zaštita šuma od svih vrsta šteta, uzgajanje šuma, korištenje šuma i šumskog
zemljišta,izgradnja i održavanje šumskih komunikacija i unapređenje svih korisnih funkcija šuma) ostvaruje
se pod uslovima i na način utvrđen Zakonom o šumama, Zakonom o zaštiti bilja, Zakonom o sjemenu i
sadnom materijalu, podzakonskim aktima (uredbe, pravilnici, uputstva , šumsko-privrednim osnovama,
izvedbenim projektima i ostalim aktima koji imaju zakonsku osnovu).
Od pravilne i stručne realizacije šumsko-privredne osnove i projekata za izvođenje zavisi i uspješnost
gazdovanja šumama, očuvanost i unapređenje opšte funkcije šuma, povećanje prirasta, potrajnost
gazdovanja, a samim tim prevođenje svih kategorija šuma u što kvalitetnije i produktivnije šumske
komplekse (sastojine).
Nadzor nad gazdovanjem šumama, kao i izvršenje stručnih usluga u ovoj oblasti te vršenje kontrola u
svim segmentima šumarstva vrši republička inspekcija za šumarstvo. U okviru administrativnih granica
opštine Derventa korisnik državnih šuma je Javno preduzeće šumarstva „Šume Republike Srpske“ a.d.
Sokolac, Šumsko gazdinstvo „Doboj“ -Doboj, Šumska uprava Derventa, koje je takođe izvršilac stručnotehničkih poslova u šumama u privatnoj svojini.
6.4.1. DRŽAVNE ŠUME
Javno preduzeće šumarstva „Šume Republike Srpske“ a.d. Sokolac, Šumsko gazdinstvo „Doboj“
Doboj, Šumska uprava Derventa, gazduje i upravlja šumama u državnoj svojini na površini od 2.542,50 ha.
Od 2.542,50 ha, visoke šume zauzimaju površinu od 698,27 ha, izdanačke šume 1.832,73 ha, a 11,50 ha
zauzimaju površine podesne i nepodesne za gazdovanje.
R.B.
1
2
3
4
5
6
KATEGORIJA
Visoke šume sa prirodnom obnovom
Visoke degradirane šume
Šumske kulture
Izdanačke šume (sve kategorije)
Površine podesne za pošumljavanje i
gazdovanje
Površine nepodesne za gazdovanje
UKUPNO
IZNOS U HEKTARIMA
(ha)
304,60
3,30
390,37
1.832,73
2,20
9,30
2.542,50
SLIKA 6.4.1.1. Prikaz strukture šumskog gazdinstva u državnoj svojini
na teritoriji opštine Derventa
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 53
6.4.2. PRIVATNE ŠUME
Šumsko gazdinstvo „Doboj“ Doboj, Šumska uprava Derventa, pored korištenja i upravljanja državnim
šumama, na području opštine Derventa vrši stručne usluge u gazdovanju privatnim šumama na površini od
10.093,94 ha, a u skladu sa važećom Šumsko-privrednom osnovom.
Osnovni cilj vršenja stručnih usluga u gazdovanju šumama na kojima postoji pravo svojine, jeste da se
sve mjere, radnje i postupci u uzgoju, zaštiti i iskorištavanju šuma koji se primjenjuju u državnim šumama,
aktivno ostvare i u privatnim šumama, od zaštite na svim nivoima, uzgoja šuma, uređivanja šuma i pri
realizaciji drvnih sortimenata. Prije izvršenja sječe vlasnici privatnih šuma su dužni Šumskoj upravi uz
zahtjev za sječu priložiti i uredne dokaze o vlasništvu nad navedenim šumama, tj. prepis posjedovnog lista,
skicu i gruntovni izvadak.
U toku prošle godine u privatnim šumama podnešeno je 149 zahtjeva od kojih je 147 odobreno, te je na
osnovu njih realizovano 3.265 m3 neto drvne mase.
R.B.
1
2
3
4
5
KATEGORIJA
IZNOS U HEKTARIMA
(ha)
Trupci bukve
Trupci hrasta
Trupci ostalih lišćara
Ostala oblovina
Ogrevno drvo lišćara
UKUPNO
54,00
1.205,00
188,00
9,00
1.809,00
2.542,50
SLIKA 6.4.2.1. Prikaz realizacije drvnih sortimenata na području
opštine Derventa za 2009. god.
Na površinama privatnih šuma je utoku 2009. godine obavljeno je pošumljavanje na površini od 1,50
ha, a tom prilikom je pošumljeno 3.700 komada sadnica (Duglazija 750 komada, Smrča 400 komada, Crni
bor 650 komada, hrast Kitnjak 900 komada i hrast Lužnjak 1.000 komada).
6.5. PUTNA INFRASTRUKTURA
Prema Prostornom planu Republike Srpske predviđena je izgradnja željezničke pruge Brod – Modriča,
koja će prolaziti preko teritorije opštine Derventa.
Izgradnjom "Koridora 5-C" koji će prolaziti u blizini opštine i brzog puta Banjaluka-Doboj koji će
prolaziti kroz samu teritoriju opštine, Derventa će povećati svoj saobraćajni značaj i kapacitet na području
Republike Srpske i šire regije.
Dijelovi magistralnih puteva koji prolaze kroz opštinu Derventa su:
•
•
•
•
M-14.1 Derventa - Trstenci 16.450,00 metara,
M-16L Derventa - Tromeđa 10.563,00 metara,
M-17.2 Derventa - Brod 12.200,00 metara,
M-17.2 Derventa - Brezici 16.628,00 metara,
Strana 54 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Dijelovi regionalnih puteva koji prolaze kroz opštinu Derventa su:
• R 472 - Polje - Podnovlje 16.960,00 metara,
• R 474 - Živinice - Mišinci 10.247,00 metara.
Na području opštine Derventa lokalni putevi se razvrstavaju na:
R.BR.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
NAZIV PUTA
Lupljanica – Osinja
OŠ Osinja - Jaćimovići - most Ilova
Osinja centar - crkva - škola – rijeka Ilova
Osinja - Pojezna centar - Starčevići - Ilova
Pojezna spomenik - Brkići – groblje - Jaćimovići
Donji Cerani - Delića brdo - do raskrsnice iza škole
Švabići - Bjeloševići
Provalija - Tri kruške - Crnča – rijeka Ilova
Spomenik u Modranu - Mišinci centar
Marjanovići - Velika Sočanica centar
Kuzmanovići - Savića brdo - škola – Tri kruške - Voča - Đukići
Derventa - Kalenderovci do centra
Kalenderovci - Vajića groblje-Bjeloševići-Mandići-most na Ukrini
Mandići - Razbijeni kamen - Borojevići
Tošića hrast - Savića raskršće - Razbijeni kamen
Vajića groblje - Gornji Detlak škola - most na Ukrini
Kalenderovci centar - Novi most naUkrini
Kalenderovci - Donji Detlak - Martići – most na Ukrini
Lipe - Sredelji - Simići - Todorići
Hepting - Rapćani škola - Ćebedžije - MP
Kukavice - Debela obala - Mišića most -Malica
Rabić - Tetima - Vrhovi - G.Lupljanica -Tešića Bare - Leksija
Koca Rašića - vodovod - Lanište - Ravlići - Debela obala
6 KM - Bunar - Brezici (spomenik)
RP Božinci škola - Poljari - Bunar -Velika –
MP (Dvanaesti km.)
Donji Šušnjari - Poljari
Žeravac - Višnjik do škole
Donji Višnjik - Velika Bukovica - Topuz- RP
MP - Zelenike dom - groblje – Polje - RP
RP - Mala Kulina - Lješnica - Žeravac
Begluci - Novi Lužani
Begluci - Kostreš
MP Begluci - Raščići - Bijelo Brdo -Dubočac - MP
Od MP Derventa – Srbac do centra Dubočac
MP - Kuljenovci - Pjevalovac - MP
MP Derventa - Srbac - Kamenovac
RP Cer - Mišinci - Mala Sočanica, škola
SLIKA 6.5.1. Lokalni putevi na području opštine Derventa
DUŽINA PUTA
U METRIMA
13.500,00
6.108,10
6.263,98
5.624,68
3.181,32
2.300,00
5.682,09
10.110,00
4.750,00
1.990,00
8.970,85
9.100,00
7.700,00
3.300,00
3.850,00
3.645,68
3.424,23
6.760,00
7.388,00
5.630,00
8.815,00
7.411,79
5.348,26
8.823,17
7.773,99
5.152,50
9.400,00
7.849,37
5.375,12
4.500,00
8.400,00
4.000,00
7.300,00
980,00
8.500,00
1.010,70
6.100,00
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Nekategorisani putevi na području opštine Derventa su:
Broj 6 Strana 55
Strana 56 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLIKA 6.5.2. Prikaz nekategorisanih puteva na području opštine Derventa (izraženo u metrima)
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 57
Postojeće gradske ulice na području opštine Derventa su:
SLIKA 6.5.3. Prikaz gradskih ulica u urbanom području opštine Derventa(izraženo u metrima)
Strana 58 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
6.6. VODOVODNA MREŽA
U Derventi djeluje sa radom akcionarsko društvo „Komunalac“ i ono je glavni operater vodovodnog
sistema. U organizacionoj strukturi preduzeće je podjeljeno na slijedeće sektore: održavanje, proizvodnja i
ekonomija. Ukupan broj zaposlenih je 42.
Tipovi vodovodnog sistema koji su zastupljeni u vodosnabdjevanju Dervente su: potisni, gravitacioni i
kombinovani, pri čemu kombinovani sistem je najzastupljeniji sa preko 90% domaćinstava.
Ukupan broj domaćinstava koji su priključeni na vodovodni sistem je 5.349.
Izvorišta koja se koriste za snabdjevanje Dervente su „Koraće“ sa 30 l/s, „Bilića Vrelo“ sa 27,5 l/s i
„Lupljanica“ sa 17 l/s.
Svi vodozahvati izvorišta su bunari.
Naziv izvorišta
Koraće
Bilića Vrelo
Lupljanica
Zahvaćena količina vode m3/god
869.000
712.000
387.000
Isporučena količina vode m3/god.
603.000
643.000
348.000
SLIKA 6.6.1. Zahvaćena i isporučena količina vode na vodovodnoj mreži
Što se tiče tretmana vode ona se vrši kroz dezinfekciju,i to dva puta sedmično,putem uzoraka čiju
kontrolu obavlja Zavod za zaštitu zdravlja Doboj.
Naziv izvorišta
Koraće
Bilića Vrelo
Lupljanica
Maksimalni kapacitet pumpnih stanica m3/h
172,8
133,2
68,4
SLIKA 6.6.2 Maksimalni kapacitet pumpnih stanica na vodovodnoj mreži
Ukupna dužina primarnih cjevovoda je 27,8 km, a dužina sekundarnih cjevovoda 244 km. Njihova
prosječna starost je 30 do 40 godina. Materija li do kojih su cjevovodi su ACC, LŽ, PE, PVC, DL.
Broj vodomjera na području opštine se kreće oko 2300, a njihova prosječna starost je oko 10 godina.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Krajnji potrošač
Individualne kuće
Zgrade
Privredni objekti
Javne ustanove
Broj 6 Strana 59
Opremljenost krajnjih potrošača vodomjerima
(komada)
1.864
105
258
27
SLIKA 6.6.3. Opremljenost krajnjih potrošača vodomjerima
Ovdje možemo napomenuti da postoje djelimične papirne i elektronske karte vodovodnog sistema.
Naziv rezervoara
Bijelo Brdo
Babino Brdo
Gakovac
Vrhovi
Glavica
Tomasovo Brdo
Zapremina (m3)
300
2.000
1.500
200
300
200
SLIKA 6.6.4. Rezervoari vodovodnog sistema
Ukupni troškovi održavanja vodovodne mreže iznose u prosjeku godišnje 206.360 KM.
Potrošač
Fizička lica
Pravna lica
Ostali
Fakturisana proizvodnja vode (KM/god)
391.140,00
153.988,00
23.578,00
SLIKA 6.6.5. Prikaz fakturirane proizvodnje vode po potrošačima
6.7. KLIMATSKI USLOVI
Poznavanje klime nekog prostora je od velike važnosti, kako za uspješno iskorištavanje privrednih
potencijala tako i za ukupno organizovanje života i rada na tom prostoru. Za područje opštine Derventa se
može reći da ima umjereno-kontinentalnu klimu, konkretnije izmijenjeno-panonsku klimu (kao podtip).
Uticaj panonske klime sa sjevera (koja je, takođe, podtip umjereno-kontinentalne klime) ublažen je
brdovitošću i šumovitošću predjela, tako da su ljeta nešto svježija, a zime nešto hladnije u odnosu na
panonsku ravnicu. Prisutni su i česti prodori vlažnog vazduha pod uticajem zapadnih vjetrova.
Strana 60 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
MJESECI
Januar
Februar
Mart
April
Maj
Juni
Juli
Avgust
Septembar
Oktobar
Novembar
Decembar
GODIŠNJI
PROSJEK
Datum: 03. 06. 2011. god.
SREDNJE MJESEČNE
TEMPERATURE U (°C)
-3,3
1,0
4,9
11,3
15,8
19,2
20,5
19,9
15,9
10,7
6,6
-0,4
SREDNJE MJESEČNE
PADAVINE U (mm)
66
59
75
70
67
91
76
84
93
43
80
86
10,17
890
SLIKA 6.7.1. Tabelaran prikaz prosječnih mjesečnih temeperatura i padavina
Prosječna temperatura najtoplijeg mjeseca jula iznosi 20,5 ºC. Zime su većinom umjereno hladne.
Prosječna temperatura najhladnijeg mjeseca januara iznosi -3,3 ºC. Godišnje kolebanje temperature je oko 24
ºC. Prosječna godišnja temperatura je nešto malo viša od 10 ºC. Jeseni i proljeća su približno topla.
Ljeti temperatura vazduha može znatno porasti i dostići apsolutne vrijednosti oko 40 ºC. Zimski
ekstremi mogu dostići i do -35 ºC.
SLIKA 6.7.2. Grafički prikaz prosječnih mjesečnih temeperatura
i padavina na teritoriji opštine Derventa
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 61
Vjetrovi na području Dervente su slabi i rijetki. Jačina vjetrova po Boforovoj skali iznosi prosječno od
2,5 do 3. Najviše vjetrova duva iz pravca sjeveroistoka 24%, sa istoka 20%, zatim sjeverozapada 18%.
Sa sjevernog kvadranta duva polovina svih vjetrova, što u procentima iznosi ovako: N 8, NE 24, NW
18. Sa južnog kvadranta duva samo 20% vjetrova: S 1, SE 8, SW 11%.
Na osnovu navedenih klimatskih i meteoroloških pokazatelja možemo da zaključimo da područje grada
i opštine Derventa ima izmijenjeno-panonsku klimu (kao podtip umjereno-kontinentalne klime). Ovakvo
podneblje pruža povoljne mogućnosti za razvoj raznih vidova privrednih djelatnosti, a naročito
poljoprivrede.
Strana 62 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
SVOT analiza sektora infrastrukture, urbanizma
i prostornog uređenja opštine Derventa
SNAGE - STRENGHTS
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Geografski položaj
Izgrađenost drumske infrastrukture
Postojanje zakonskih i podzakonskih akata
Institucionalna razvijenost
Postojeći elektroenergetski objekti
Rijeka Ukrina
Lokalna izvorišta
Postojanje određenog broja kvalitetnih
kadrova
Razvijen sektor građevinarstva
...........................................................................
SLABOSTI - WEAKNESSES
• Pitanje stvarne nadležnosti i
neusklađenosti zakonske regulative u
oblastima srodnim planiranju i građenju
• Nedostatak važeće planske dokumentacije
• Nejasni i nerješeni imovinsko-pravni
poslovi na nivou opštine
• Nedostatak investicija
• Nedostatak stručnog kadra
• Nedovoljno razvijena svijest javnosti o
značaju planske i tehničke dokumentacije
• Nedovoljna finansijska sredstva za izradu
prostorno-planske dokumentacije
• Neadekvatna postojeća saobraćajna
infrastruktura
• Neadekvatna postojeća el.en.infrastruktura
• Nedostatak kapaciteta i resursa iz oblasti
zaštite životne sredine
• Ne postoji javni parking za smještaj
teretnih vozila
• Dotrajalost drumske infrastrukture
• Veliki broj pristupnih puteva na
magistralne puteve
• Zagušenje saobraćaja u urbanom području
• Nedovoljan broj parking mjesta u užem
dijelu grada
• Loša funkcionalnost raskrsnica
• Loša vertikalna i horizontalna signalizacija
• Nepostojanje plana razvoja drumskog
saobraćaja i putne infrastrukture
• Nedovoljna obučenost kadrova
• Veliki tehnički gubici električne energije
• Neodgovarajuća zaštita izvorišta
• Dotrajalost i veliki gubitci u vodovodnoj
mreži
• Nedovoljna izgrađenost i kapacitet
objekata vodosnabdjevanja i tretmana
otpadnih voda
• Nedovoljna propusna moć sistema
vodovoda i kanalizacija
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
ŠANSE- OPPORTUNITIES
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Izgradnja brzih cesta i povezivanje sa
glavnim koridorima
Dugoročno projektovanje i planiranje
Modernizacija postojeće drumske
infrastrukture
Pokretanje servisa javnog parkinga
Rekonstrukcija postojećih i igradnja novih
elektroenergentskih objekata
Bolje naponske prilike i kontinuitet u
isporuci el.energije
Izrada elaborata, projekata i planova za
dugoročna rješenja vodosnabdjevanja i
tretmana otpadnih voda
Izrada programa i planova zaštite izvorista
i površinskih tokova
Realizacija gotovih projekata
Broj 6 Strana 63
PRIJETNJE - THREATING
• Nedovoljna podrška republičkih institucija
• Nedostatak finansijskih sredstava
• Ukidanje carinskih ispostava i terminal u
Derventi
• Odlazak kadrova
• Elementarne nepogode prouzrokuju veće
havarije na sistemima infrastructure
• Degradacija šuma i zemljišta
• Nepostojanje tretmana otpadnih voda
• Nekontrolisana primjena pesticida, herbicida
i vještačkih đubriva u zonama i pojasevima
sanitarne zaštite
• Spora realizacija projekata
SLIKA 6.7.3. SVOT analiza sektora infrastrukture,
urbanizma i prostornog uređenja opštine Derventa
6.8. PROSTORNO - DEMOGRAFSKA STRUKTURA OPŠTINE
SLIKA 6.8.1. Prikaz mjesnih zajednica sa područjem gradske zone (markirani dio) u opštini Derventa
Strana 64 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Podatke o stanovništvu treba uslovno prihvatiti, jer popis nije obavljen od 1991. godine
U toku ratnih zbivanja u Bosni i Hecegovini, koji se evindetira do 1995. godine opština Derventa je
imala velika osciliranja u demografskoj strukturi. U toku rata, kao i u poslijeratnom periodu slika se mjenjala
u broju stanovništva kao i u nacionalnoj strukturi
Prostorni razmještaj stanovništva je, u principu, usklađen sa prirodnim uslovima i resursima.
Na području opštine Derventa postoji više naselja mješovitog tipa, koja imaju ulogu dijelom ruralnih,
dijelom urbanih područja.
Odlukama Skupštine opštine Derventa obrazovano je 31 mjesnih zajednica i to:
1.
Mjesna zajednica Agići sa sjedištem u Agićima obuhvata sljedeća naseljena mjesta: Agići,
Kuljenovci, Lug, Lužani i Rapćani.
2.
Mjesna zajednica Lužani Bosanski sa sjedištem u Lužanima Bosanskim obuhvata sljedeća
naseljena mjesta: Lužani Bosanski i Žeravac.
3.
Mjesna zajednica Velika Sočanica sa sjedištem u Velikoj Sočanici obuhvata sljedeća naseljena
mjesta: Velika Sočanica i Dažnica.
4.
Mjesna zajednica Kalenderovci Gornji sa sjedištem u Kalenderovcima Gornjim obuhvata
sljedeća naseljena mjesta: Kalenderovci Gornji, Kalenderovci Donji i Donji Detlak.
5.
Mjesna zajednica Gornji Višnjik sa sjedištem u Gornjem Višnjiku obuhvata sljedeća naseljena
mjesta: Gornji Višnjik, Donji Višnjik, Gornji Božinci, Poljari, Bukovica Mala i Bukovica Velika.
6.
Mjesna zajednica Derventa I, sa sjedištem u Derventi obuhvata dio grada oivičen sljedećim
ulicama: lijeva strana ulice 1. maja od početka kod stare benzinske pumpe do Gakovačkog potoka,
desna strana ulice Trg oslobođenja ispred Centra za kulturu Derventa do izlaska na ulicu Trg
pravoslavlja, desna strana ulice Trg pravoslavlja do izlaska na ulicu Kralja Petra I, desna strana
ulice Kralja Petra I, do izlaska na stari most i nadalje desna obala Ukrine desno od starog mosta.
7.
Mjesna zajednica Derventa II, sa sjedištem u Derventi, obuhvata dio grada oivičen sljedećim
ulicama: lijeva strana Gakovačkog potoka do izlaska na ulicu 1. maja, desna stana ulice 1. maja od
početka kod stare benzinske pumpe do Gakovačkog potoka, lijeva stana ulice Trg oslobođenja do
raskrsnice ispod Centra za kulturu Derventa, lijeva strana ulice Đenerala Draže do izlaska na ulicu
Marka Kraljevića.
8.
Mjesna zajednica Derventa III, sa sjedištem u Derventi obuhvata dio grada oivičen sljedećim
ulicama: desna strana ulice Trg oslobođenja od raskrsnice kod stare benzinske pumpe do
raskrsnice ispod Centra za kulturu Derventa, desna strana ulice Đenerala Draže od početka do
izlaska na ulicu Marka Kraljevića, lijeva strana ulice Trg oslobođenja od raskrsnice kod stare
benzinske pumpe, do izlaska na ulicu Trg pravoslavlja, lijeva strana ulice Trg pravoslavlja do
izlaska na ulicu Kralja Petra I, lijeva strana ulice Kralja Petra I do starog mosta i nadalje desna
obala Ukrine lijevo od starog mosta.
Datum: 03. 06. 2011. god.
9.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 65
Mjesna zajednica „Čardak“ Derventa sa sjedištem u Derventi obuhvata dio grada oivičen
sljedećim ulicama : desna strana Gakovačkog potoka do izlaska na ulicu 1.Maja , i dalje desnom
stranom ulice 1.Maja do izlaska na raskrsnicu na zaobilaznici kod nadvožnjaka na magistralnom
putu prema Doboju, ulice Kosovskih junaka, Solunska (desno od Gakovačkog potoka), Miloša
Vujakovića, Gavrila Principa, Petra Mećave, Petra Kočića, Vukovarska i Jasikovača.
10. Mjesna zajednica Derventa „UKRINA“ sa sjedištem u Derventi obuhvata dio grada s lijeve
obale Ukrine.
11. Mjesna zajednica Donja Cerani sa sjedištem u Ceranima obuhvata dio naseljenog mjesta Cerani
(Donji Cerani).
12. Mjesna zajednica Donja Lupljanica sa sjedištem u Donjoj Lupljanici obuhvata sljedeća
naseljena mjesta: Donja Lupljanica i Gornja Bišnja.
13. Mjesna zajednica Drijen sa sjedištem u Drijenu obuhvata naseljeno mjesto: Drijen.
14. Mjesna zajednica Kostreš sa sjedištem u Kostrešu obuhvata sljedeća naseljena mjesta: Kostreš,
Lužani Novi i Gradac.
15. Mjesna zajednica Mala Sočanica sa sjedištem u Maloj Sočanici obuhvata naseljeno mjesto: Mala
Sočanica
16. Mjesna zajednica Mišinci sa sjedištem u Mišincima obuhvata sljedeća naseljena mjesta: Mišinci,
Gradina i Tunjestala.
17. Mjesna zajednica Miškovci sa sjedištem u Miškovcima obuhvata naseljeno mjesto: Miškovci.
18. Mjesna zajednica Osojci sa sjedištem u Osojcima obuhvata sljedeća naseljena mjesta:
Osojci,Tetima i Donja Bišnja.
19. Mjesna zajednica Osinja sa sjedištem u Osinji obuhvata naseljeno mjesto: Osinja i dio
naseljenog mjesta Cerani (Gornji Cerani).
20. Mjesna zajednica Polje sa sjedištem u Polju obuhvata sljedeća naseljena mjesta: Polje, Zelenike,
Živinice i Šušnjari.
21. Mjesna zajednica Pojezna sa sjedištem u Pojezni obuhvata naseljeno mjesto: Pojezna.
22. Mjesna zajednica Trstenci sa sjedištem u Trstencima obuhvata sljedeća naseljena mjesta:
Trstenci i Pjevalovac.
23. Mjesna zajednica Crnča sa sjedištem u Crnči obuhvata naseljeno mjesto: Crnča.
24. Mjesna zajednica Gornja Lupljanica sa sjedištem u Gornjoj Lupljanici obuhvata sljedeća
naseljena mjesta: Gornja Lupljanica i Vrhovi.
25. Mjesna zajednica Bosanski Dubočac sa sjedištem u Bosanskom Dubočcu obuhvata naseljeno
mjesto: Bosanski Dubočac.
Strana 66 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
26. Mjesna zajednica Bunar sa sjedištem u Bunaru obuhvata sljedeća naseljena mjesta: Bunar,
Stanići, Velika, Brezici, Bukovac i Kovačevci.
27. Mjesna zajednica Gornji Detlak sa sjedištem u Gornjem Detlaku obuhvata naseljeno mjesto:
Gornji Detlak.
28. Mjesna zajednica Kulina sa sjedištem u Kulini obuhvata naseljeno mjesto: Kulina.
29. Mjesna zajednica Modran sa sjedištem u Modranu obuhvata naseljeno mjesto: Modran.
30. Mjesna zajednica Bijelo Brdo sa sjedištem u Bijelom Brdu obuhvata naseljeno mjesto: Bijelo
Brdo.
31. Mjesna zajednica Begluci sa sjedištem u Beglucima obuhvata naseljeno mjesto: Begluci
Opštinu Derventu čine 57 naseljenih mjesta koji su različite udaljenosti od centra
REDNI
BROJ
NAZIV NASELJA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
Agići
Begluci
Bijelo Brdo
Bosanski Dubočac
Brezici
Bukovac
Bukovica Mala
Bukovica Velika
Bunar
Cerani
Crnča
Derventa
Dažnica
Donja Bišnja
Donja Lupljanica
Donji Detlak
Donji Višnjik
Drijen
Gornja Bišnja
Gornja Lupljanica
Gornji Božinci
Gornji Detlak
Gornji Višnjik
Gradac
Gradina
Kalenderovci Donji
Kalenderovci Gornji
Kostreš
Kovačevci
UDALJENOST
OD GRADA U
km
6
3
6
12
17
11
14
12
11
25
28
0
8
3
7
12
16
17
4
10
12
13
16
4
13
7
9
5
10
REDNI
BROJ
NAZIV NASELJA
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
Kulina
Kuljenovci
Lug
Lužani
Lužani Bosanski
Lužani Novi
Mišinci
Miškovci
Modran
Osinja
Osojci
Pjevalovac
Pojezna
Poljari
Polje
Rapćani
Stanići
Sočanica Mala
Sočanica Velika
Šušnjari
Tetima
Trstenci
Tunjestala
Velika
Vrhovi
Zelenike
Žeravac
Živinice
UDALJENOST
OD GRADA U
km
10
3
4
4
12
8
18
9
8
25
5
16
28
11
4
8
14
22
20
6
2
18
13
12
13
4
12
3
SLIKA 6.8.2. Tabela koja prikazuje udaljenost naseljenih mjesta od centra grada (u kilometrima)
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 67
Prema podacima posljednjeg zvaničnog popisa (1991. godine), na cjelokupnom prostoru opštine
Derventa živjelo je 56.328 stanovnika u 16.216 domaćinstava ili 3,47 stanovnika po domaćinstvu.
Na osnovu podataka iz nezvaničnog popisa 1993. godine, nakon strašnih ratnih razaranja, na području
derventske opštine živjelo je 21.549 stanovnika u 6.310 domaćinstava, što čini prosječnu veličinu
domaćinstva od 3,42 člana.
NACIONALNOST
Srbi
Muslimani (Bošnjaci)
Hrvati
Jugosloveni
Ostali
UKUPNO
1971.god
23.124
6.548
25.228
573
666
56.141
1981.god
22.840
6.034
23.629
3.752
755
57.010
1991.god
22.986
7.122
21.972
3.306
942
56.328
SLIKA 6.8.4. Prikaz etničke strukture u opštini Derventa u periodu 1971. – 1991.
U tabeli je prikazana etnička struktura, u opštini Derventa u periodu 1971. - 1991. godina. Kao što se
vidi u tabeli, u periodu od 1981. - 1991. opština Derventa je postala depopulacijsko područje - što je,
vjerovatno, posljedica kako demografske tranzicije tako i pojačane migracije. Građanski rat (1992.-1995.) je
promjenio demografsku strukturu stanovništva.
Nezvaničnim popisom 1996. godine ustanovljeno je da na području opštine Derventa živi 35.608
stanovnika, što čini prosječnu gustinu naseljenosti od 69 stanovnika po kilometru kvadratnom, veću od
republičkog prosjeka. Naime, te godine relativna gustina naseljenosti u Republici Srpskoj iznosila je 56
stanovnika po km2.
6.9. TRŽIŠTE RADA
OBLIK
ORGANIZOVANJA
D.O.O.
SAMOSTALNE
DJELATNOSTI
DRŽAVNE
INSTITUCIJE
AKCIONARSKA
DRUŠTVA
UKUPNO
% UČEŠĆE U RS-U
2004.god
2005.god
2006.god
2007.god
2008.god
Broj
subjek.
Broj
zaposl.
Broj
subjek.
Broj
zaposl.
Broj
subjek.
Broj
zaposl.
Broj
subjek.
Broj
zaposl.
Broj
subjek.
Broj
zaposl.
204
1.950
222
2.258
246
2.743
270
3.217
287
3.334
585
1.017
608
1.058
644
1.115
687
1.288
652
1.332
70
1.788
73
1.703
65
1.407
64
1.467
65
1.405
28
632
30
621
35
798
36
835
35
849
885
5.396
933
5.640
990
6063
1.057
6.807
1.038
6.920
2,28%
2.32%
2,44%
2.63%
2.65%
SLIKA 6.9.1. Prikaz zaposlenosti stanovništva u odnosu na privrednu strukturu na području opštine
Derventa
Strana 68 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Struktura stanovništva u pogledu zaposlenosti na području opštine Derventa, na samom početku 2008.
godine, izgleda ovako. U privrednim i vanprivrednim djelatnostima ukupno je radilo 6.920 lica. U odnosu na
isti period 2007. godine, broj zaposlenih je povećan za 2,3 % u 2008.godini.
Najviše radnika zaposleno je u privatnim preduzećima (blizu 3.334), u državnim ustanovama zaposlena
je 1.405 radnika, u akcionarskim društvima 849 radnika, dok samostalni privrednici zapošljavaju1.332
radnika.
Učešće u Republici Srpskoj u zapošljavanju za period od 2004. do 2008. godine je u laganom porastu za
od 0,38 %, to jest za navedene godine srednja godišnja stopa rasta je 0,07 % po jednoj godini.
6 920
6 807
7000
6 063
6000
5 640
5 396
5000
4000
3000
0
0
1000
990
933
885
0
0
2000
1 039
1 057
0
0
0
0
2007.
0
2008.
2006.
2005.
2004.
SLIKA 6.9.2. Prikaz rasta privrednih subjekata na području opštine Derventa
U dijagramu može da se vidi rast privrednih subjekata i potreba zapošljavanja u institucijama te
otvaranje novih pravnih subjekata u svim oblicima (državne agencije, D.O.O., AD, STR, SZR, itd)
U periodu od 2004. godine pa do 2008. godine je povečanje za 14 %, pogotovo je primjetan rast u
periodu od 2006. do 2008. godine.
Od 2004. do 2008. godine za 21,5 % je porast u broju novozaposlenih (1.524 nova radna mjesta)
Red.br.
1.
2.
3.
VELIČINA
POSJEDA
BROJ
DOMAĆINSTAVA
UKUPNO ANGAŽOVANO
STANOVNIKA/POSJED
STANOVNIŠTVO
ZAPOSLENO
U POLJOPRIVREDI
Do 30 dunuma
Od 30-80 dunuma
Preko 80 dunuma
UKUPNO
2.629
1.662
237
4.528
2.629
3.324
830
6.783
1
2
3,5
---
SLIKA 6.9.3. Prikaz odnosa veličine poljoprivredne parcele i angažovanosti broja
zaposlenih u poljoprivredi
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 69
U poljoprivredi je najveći problem usitnjenost parcela, što je i generalan problem na nivou države. U
tabeli je prikazan odnos po veličini parcele te angažovanost stanovništva i broj zaposlenih u poljoprivredi
gdje je uzeto paritet 30 dunuma parcela 1 radno mjesto iz domaćinstva.
SLIKA 6.9.4. Tabelarni prikaz starosne strukture stanovništva zaposlenog u
poljoprivredi, koji su podjeljeni u tri aktuelne starosne dobi.
Struktura zaposlenosti raspoređena po segmentima djelatnosti u opštini pokazuje da se u periodu od
2003. do 2009. godine vidno povećava otvaranja novih radnih mjesta kroz pokretanje malog biznisa (G), a
pokazetelji u oblasti uslužne djelatnosti i djelatnostima komunalnih usluga primjetan je pad 66,3 %.
Trgovina na veliko i malo, opravka
motora, vozila, motocikala i
predmeta za ličnu upotrebu u
domaćinstvu
A
Poljoprivreda, lov i
šumarstvo
G
C
D
Vađenje ruda i kamenja
H
I
Saobraćaj, skladištenje i veze
J
Finansijsko posredovanje
E
F
Prerađivačka industrija
Proizvodnja i
snadbijevanje
el.energijom, gasom i
vodom
Građevinarstvo
K
Hoteli i restorani
Aktivnosti u vezi nekretnina,
iznajmljivanja i poslovne
aktivnosti
L
Državna uprava i odbrana,
obavezno socijalno osiguranje
M
N
Obrazovanje
Zdravstvo i socijalni rad
O
Ostale komunalne, društvene i
lične uslužne djelatnosti
SLIKA 6.9.5. Pregled i struktura zaposlenih po sektorima na prostoru opštine Derventa
Strana 70 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
SLIKA 6.9.6. Poljoprivreda, lov i šumarstvo
pokazuju trend rasta.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLIKA 6.9.7 Prerađivačka industrija
pokazuje rast najviše u periodu 2008.
godine, a pojavom svjetske ekonomske
krize primjetan je mali pad u 2009.god.
SLIKA 6.9.8. Trgovina ima tendenciju rasta do 2008. godine, a što je također uticala ekonomska kriza da
se u periodu od početka 2008. do kraja 2009. godine nalazi u fazi stagniranja.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 71
SLIKA 6.9.9. I u ostalim djelatnostima takođe se bilježi pozitivan trend rasta.
U oblasti usluga i djelatnosti pokazatelji su da je tenzija usluga u padu, što ne prati trendove koje se
kreću na Evropskom tržištu, a posebno u domenu komunalnih usluga koje su u svijetu trend i imaju svoju
posebnu granu djelovanja i konstantnog razvoja.
SLIKA 6.9.10. Prikaz broja zaposlenih u Republici Srpskoj i Doboju
(kao regionalnom centru) u odnosu na opštinu Derventa
SLIKA 6.9.11. Evindentirani broj penzionera u opštini Derventa
za period od 2003.- 2008. godine
Strana 72 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
6.10. POSLOVANJE PRIVREDE
Analiza stanja, poteškoća i potreba u oblasti privrede sa posebnim osvrtom na teškoće u oblasti
zapošljavanja, u svjetlu mogućih teškoća vezanih za svjetsku finansijsku krizu i moguće negativne posljedice
na privredu naše opštine, koja je bila predmet razmatranja Skupštine opštine je, pored ostalih elemenata, bila
polazna osnova za izradu Prijedloga mjera za suzbijanje negativnih efekata svjetske ekonomske krize na
opštinu Derventa, koje su usvojene od strane SO-e. Sve definisane mjere imaju za cilj poboljšanje likvidnosti
privrede, rasterećenje i podsticanje privrednog razvoja i zapošljavanje.
Realizacija utvrđenih podsticajnih mjera u domenu privrede uglavnom teče predviđenom dinamikom.
Derventska privreda, uprkos krizi i gašenju pojedinih, uglavnom manjih proizvodnih pogona, u protekloj
godini pokazala je svoju fleksibilnost, zadržana su radna mjesta, a i dalje se ostvaruju dobri izvozni rezultati.
Analizirajući stanje prijava i odjava obavljanja djelatnosti samostalnih privrednika na području opštine,
vidljivo je da je u 2009. godini sa obavljanjem djelatnosti počelo novih 166 privrednika (preduzeća i
samostalne radnje), dok je istovremeno djelatnost prestalo da obavlja 126 privrednika. Radi poređenja
napominjemo da je u 2008. godini sa obavljanjem djelatnosti počelo novih 182 privrednika, dok je djelatnost
prestalo da obavlja 164 privrednika.
Prema podacima iskazanim u godišnjim obračunima rezultata poslovanja podnesenim Agenciji za
posredničke, informativne i finansijske poslove „APIF“, a.d. Banja Luka, Poslovna jedinica Doboj, privredni
subjekti sa područja opštine Derventa u 2009. godini su ostvarili ukupne prihode u iznosu od 297.325.734,00
KM ili za 22,99% manje u odnosu na 2008. godinu.
Ukupni rashodi iznose 266.577.899,00 KM, što je za 28,36% manje u odnosu na prethodnu godinu.
Pozitivno je poslovalo 130 privrednih društava i zadruga, a ostvarena dobit iznosi 13.492.595,00 KM,
što je za 10,57% manje u odnosu na 2008. godinu.
Sa gubitkom je poslovalo 61 privredno društvo i zadruga, a ukupan gubitak iznosi 3.500.849,00 KM,
što je u odnosu na prethodnu godinu više za 46%.
U sljedećoj tabeli prikazani su ostvareni finansijski rezultati poslovanja privrednih subjekata na
području opštine u 2009. i 2008. godini.
Datum: 03. 06. 2011. god.
Red.
broj
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
FINANSIJSKI
REZULTAT
1
2
1.
2.
3.
Ukupni prihodi
Ukupni rashodi
Dobit
Broj privrednih subjekata koji su
ostvarili dobit
Gubitak
Broj privrednih subjekata koji su
ostvarili gubitak
Broj zaopslenih (na bazi ostvarenih
časova rada)
Ukupni prihodi po zaposlenom
Ukupni rashodi po zaposlenom
Dobit po zaposlenom
Gubitak po zaposlenom
Broj privrednih subjekata
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
2009. god
(u KM)
3
Broj 6 Strana 73
2008. god
(u KM)
INDEKS
2009./2008.
4
5
297.325.734,00
266.577.899,00
13.492.595,00
386.047.862,00
372.105.026,00
15.080.222,00
77,01
71,64
89,43
130
136
95,58
3.500.849,00
2.397.766,00
146,00
61
56
108,92
4.069,49
4.048,17
100,52
73.062,16
65.506,46
3.315,54
860,26
191
95.363,55
91.919,32
3.725,19
592,30
192
76,61
71,26
89,00
145,24
99,47
SLIKA 6.10.1. Ostvareni finansijski rezultati poslovanja privrednih subjekata na
području opštine Derventa u 2009. i 2008. godini.
6.11. SAMOSTALNE RADNJE – BROJNO STANJE I STRUKTURA
Prema evidencijama Odjeljenja za privredu i društvene djelatnosti u 2009. godini registrovano je novih
96 samostalnih radnji, a u istom periodu sa radom su prestale 94 radnje. U poređenju sa 2008. godinom, kada
je registrovano novih 97 radnji, a sa radom prestalo 132 radnje , uočljivo je da je u 2009. godini odjavljeno
38 radnji manje, a broj novoprijavljenih je približno na istom nivou.
Kretanje broja samostalnih radnji u 2009. godini prikazano je u sljedećoj tabeli:
Red.
broj
1.
2.
3.
4.
5.
Vrsta djelatnosti
Samostalne trgovačke radnje
Samostalne ugostiteljske
radnje
Samostalne zanatske radnje
Uslužne radnje
Samostalna djelatnost - ostalo
UKUPNO:
Broj radnji
2009. god
Broj radnji 2008.
god
INDEKS
2009./2008.
222
100,90
178
180
98,88
168
48
43
175
45
37
96.00
106,66
116,21
661
659
100,30
224
SLIKA 6.11.1. Tabelarni pregled strukture samostalnih radnji u 2009. i 2008. godini
Pored navedenog, za obavljanje trgovinske djelatnosti na pijacama registrovan je 140 preduzetnika.
(stanje u 2009. godini, bez većih izmjena u odnosu na 2008. godinu). Pregled trenutno registrovanih
zanatskih radnji po vrstama djelatnosti je u prilogu informaciji.
Strana 74 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
6.12. ZAPOSLENOST NA PODRUČJU OPŠTINE
Prema podacima dostavljenim od strane Fonda PIO RS, poslovnica Derventa, na području opštine, u
oblasti privrede i vanprivrede, na kraju 2009. godine bilo je zaposlenih 6.763 radnika. Broj zaposlenih manji
je u odnosu na isti period 2008. godine za 2,27 % (na kraju 2008. godine bilo je zaposlenih 6.920 radnika).
Najveći broj zaposlenih u 2009. godini bio je u privatnim preduzećima (d.o.o.) – 3.286 radnika, što je za
1,40% manje u odnosu na stanje krajem 2008. godine. U državnim ustanovama i javnim preduzećima bilo je
zaposlenih 1.463 radnika, što je za 4,12% više u odnosu na isti period 2008. godine, a u akcionarskim
društvima 770 radnika, ili za 9,31% manje u odnosu na isti period 2008. godine.
U samostalnim radnjama bilo je zaposleno 1.244 radnika, ili za 6,60% manje u odnosu na isti period
2008. godine.
Na području opštine krajem 2009. godine poslovalo je:
-
-
34 akcionarska društva,
67 subjekata u državnim ustanovama i javnim preduzećima (ovaj broj obuhvata i sve
organizacione jedinice državnih ustanova i javnih preduzeća koji se u Fondu PIO, prema
propisanim evidencijama vode kao posebni subjekti, te organizacione dijelove javnih
preduzeća i državnih ustanova koji rade u Derventi, a čije je sjedište van Dervente i sl.),
443 privatna preduzeća (d.o.o.), i
661 samostalna radnja.
U sljedećoj tabeli prikazani su uporedni podaci o stanju zaposlenosti na području opštine prema obliku
organizovanja u 2009. i 2008. godini.
Red.
broj
1.
2.
3.
4.
Vrsta pravnog lica
Državne ustanove i javna
preduzeća
Akcionarska društva
Privatna preduzeća (d.o.o.)
Samostalne djelatnosti
UKUPNO:
Broj zaposl. 31.12.
2009. god.
Broj zaposl. 31.12.
2008. god.
INDEKS
2009./2008.
1.463
1.405
104,12
770
3.286
1.244
849
3.334
1.332
90,69
98,56
93,39
6.763
6.920
97,73
SLIKA 6.12.1. Stanje zaposlenosti na području opštine Derventa u 2009. i 2008. godini
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 75
Prema podacima kojim raspolaže Republički zavod za statistiku, struktura zaposlenosti na području
opštine Derventa u 2009.god. prema jedinstvenoj klasifikaciji djelatnosti je sljedeća:
BROJ
ZAPOSLENIH
VRSTA DJELATNOSTI
Poljoprivreda, lov šumarstvo
Vađenje rude i kamena
Prerađivačka industrija
Proizvodnja i snadbijevanje električnom energijom, gasom i vodom
Građevinarstvo
Trgovina na veliko i trgovina na malo, opravka motornih vozila, motocikala i predmeta za
ličnu upotrebu i domaćinstvo
Hoteli i restorani
Saobraćaj, skladištenje i veze
Finansijsko posredovanje
Aktivnosti u vezi sa nekretninama, iznajmljivanje i poslovne aktivnosti
Državna uprava i odbrana, obavezno socijalno osiguranje
Obrazovanje
Zdravstveni i socijalni rad
Ostale komunalne, društvene i lične uslužne aktivnosti
348
15
2.520
121
328
1.101
UKUPNO:
6.132
280
249
22
160
260
420
204
104
SLIKA 6.12.2. Struktura zaposlenosti na području opštine Derventa za 2009. god.
6.13. STANJE NEZAPOSLENOSTI
Prema podacima Zavoda za zapošljavanje RS, Biro Derventa na evidenciji nezaposlenih u Derventi na
dan 01.01.2010. godine godine bilo je prijavljenih 2.109 lica, što je za oko 10 % više u odnosu na stanje u
istom periodu 2008. godine.
Stanje na dan 01. 01. 2010. god.
Red.
broj
Stepen stručne spreme
Nekvalifikovani radnici
Polukvalifikovani i NSS radnici
Kvalifikovani radnici, raznih
kvalifikacija
Lica sa srednjom stručnom spremom
Visokokvalifikovani radnici
Lica sa višom školskom spremom
Lica sa visokom stručnom spremom
UKUPNO
Broj lica
Učešće u ukupnom
broju. (%)
681
80
32,29
3,79
744
35,28
503
27
28
46
23,85
1,28
1,32
2,19
2.109
100,00
SLIKA 6.13.1. Kvalifikaciona struktura nezaposlenih na dan 01. 01. 2010. godine
Strana 76 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
6.14. SPOLJNO TRGOVINSKA RAZMJENA
OPŠTINE DERVENTA U 2009. GODINI
Prema podacima Privredne komore regije Doboj na području ove regije najveći obim spoljnotrgovinske
razmjene u 2009. godini, kao i u prethodnih nekoliko godina ostvarila je opština Derventa.
Obim spoljnotrgovinske razmjene opštine Derventa u 2009. godini iznosio je 321.776.000,00 KM, od
toga izvoz iznosi 155.920.000,00 KM, a uvoz 165.856.000,00 KM.
U odnosu na 2008. godinu opština Derventa je u 2009. godini ostvarila izvoz manji za 28,79 %, dok je
ostvareni uvoz manji za 39,30 %.
U 2009. godini Derventa je u izvozu Regije, koji iznosi 299.670.000,00 KM učestvovala sa 52,36 %, a
u uvozu Regije, koji iznosi 428.562.000,00 KM sa 38,70 %. Pokrivenost uvoza izvozom za opštinu Derventa
u 2009. godini je 94,01 %.
Opština Derventa je u 2009. godini učestvovala sa 9,10% u izvozu Republike Srpske, a sa 4,65% u
uvozu Republike Srpske.
Iz BiH najviše se izvozi u Hrvatsku, Njemačku, Srbiju, Italiju i Sloveniju. Od ukupnog izvoza u ove
zemlje je izvezeno 66%. Što se tiče uvoza, najviše se uvozi iz Hrvatske, Srbije, Slovenije, Njemačke i Italije.
Iz ovih zemalja uvezeno je 59% od ukupnog uvoza BiH.
Kretanja u ostvarenoj spoljnotrgovinskoj razmjeni opštine Derventa u periodu 2007.-2009. godine i
učešće u spoljnotrgovinskoj razmjeni regije Doboj u istom periodu ilustruju podaci Privredne komore Regije
Doboj, prikazani u sljedećim tabelama:
Ostvarena vrijednost izvoza
(u 000 KM)
2007.g.
192.762
2008.g.
218.987
2009.g.
155.920
Ostvarena vrijednost uvoza
(u 000 KM)
2007.g.
234.382
2008.g.
273.138
2009.g.
165.856
Pokrivenost uvoza izvozom
( u %)
2007.g.
82,24
2008.g.
80,17
2009.g.
94,01
SLIKA 6.14.1. Ostvarena vrijednost izvoza i uvoza opštine Derventa
u periodu 2007. – 2009. godine
Ostvarena vrijednost izvoza
regije Doboj
(u 000 KM)
Učešće opštine Derventa u izvozu regije Doboj
(u 000 KM) i u %
2007. g
2008. g
2009. g
2007. u
(000KM)
u%
2008. u
(000 KM)
u%
2009. u
(000 KM)
u%
363.581
411.394
299.670
192.762
53,01
218.987
53,23
155.920
52,36
SLIKA 6.14.2. Učešće opštine Derventa u izvozu Regije Doboj u periodu 2007. – 2009. godine
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Ostvarena vrijednost uvoza
regije Doboj (u 000 KM)
Broj 6 Strana 77
Učešće opštine Derventa u uvozu regije Doboj
(u 000 KM) i u %
2007. g
2008. g
2009. g
2007.g u
(000KM)
u%
2008. u
(000 KM)
u%
2009. u
(000 KM)
u%
541.544
671.165
428.562
234.382
43,28
273.138
40,69
165.856
38,70
SLIKA 6.14.3. Učešće opštine Derventa u uvozu Regije Doboj u periodu 2007. – 2009. godine
6.15. AKTUELNA PROBLEMATIKA U PRIVREDI
S obzirom na složenost i težinu ekonomske situacije u Republici Srpskoj i do sada je bila evidentna
problematika rada i poslovanja, kako malih i srednjih, tako i velikih firmi.
U kontaktima sa privrednicima opštine naglašen je zahtjev i neophodnost za brže i adekvatnije
rješavanje problematike karakteristične za sve privredne grane i poslovne subjekte, a to su:











Visoke i neujednačene stope poreza i doprinosa, gdje se zahtjeva hitno smanjenje i izjednačavanje na
području cijele BiH u cilju sprječavanja nelojalne konkurencije;
Visoka parafiskalna opterećenja (vodni doprinosi, doprinosi za šume i dr.), traži se smanjenje i
ukidanje;
Nedostaju mehanizmi zaštite domaće proizvodnje;
Nedostaju stimulativne mjere izvoza, supstitucije uvoza i novog zapošljavanja;
Visoke carinske stope, traži se oslobađanje carina na uvoz repromaterijala, opreme i rezervnih
dijelova koji se ne proizvode u BiH u cilju podizanja konkurentnosti na domaćem i inostranom
tržištu;
Izražen je problem raznih vidova nelojalne konkurencije;
Visoke kamatne stope, nepovoljna kreditna sredstva;
Komplikovane carinske procedure;
Komplikovane i skupe administrativne procedure;
Problem razrješenja unutrašnjih dugova (obaveze državi se moraju platiti odmah, jer se obračunavaju
kamate, a naplata urađenog posla se prolongira);
Visoke cijene energenata i komunalnih usluga.
Strana 78 Broj 6
Redni broj
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
VRSTA DJELATNOSTI
ODRŽAVANJE I OPRAVKA MOTORNIH VOZILA
(automehaničar, autoelektričar, autolimar, vulkanizer i
autopraonice itd.)
ELEKTROMEHANIČAR
POPRAVKA I ODRŽAVANJE BIROTEHNIKE
POPRAVAK KUĆANSKIH APARATA
TV SERVIS
FOTOGRAF I IZRADA KLJUČEVA
AUTOOTPAD
KOVAČKO – BRAVARSKA DJELATNOST
PROIZVODNJA BEZALKOHOLNIH PIĆA (sokova)
KROJAČKI SALON - USLUGE
PROIZVODNJA RADNE ODJEĆE
KROJENJE I ŠIVANJE OBUĆE
POPRAVKA OBUĆE - OBUĆAR
POPRAVKA PILA
PRERADA VOSKA
USLUŽNO MLJEVENJE ŽITARICA
PROIZVODNJA MLINSKIH PROIZVODA
PEKARE – PROIZVODNJA HLJEBA
PROIZVODNJA KORA ZA PITE
IZRADA PAPIRNE GALANTERIJE
OPTIČARSKE RADNJE
PRŽIONICE KAFE
ZLATARE
IZRADA BIŽUTERIJE I OBRADA METALA
FRIZERSKI SALON
REKLAMA I PROPAGANDA
KAMENOREZAC
PROIZVODNJA ELEMENATA OD BETONA
PROIZVODI OD PEČENE GLINE (opeka)
PROIZVODNJA AMBALAŽE OD DRVETA
PROIZVODNJA ALATA
OSNOVNI MAŠINSKI RADOVI
PROIZVODNJA METALNE KONSTRUKCIJE
PROIZVODNJA METALNIH PROIZVODA ZA
GRAĐEVINARSTVO
PROIZVODNJA PLASTIČNIH MASA
VIKLOVANJE MOTORA I IZRADA KLJUČEVA
STAKLAR
LIMAR
STOLAR
PROIZVODNJA NAMJEŠTAJA
IZDAVAČKA DJELATNOST
TAPETAR
KLAONICA
CVJEĆARE
UKUPNO:
Datum: 03. 06. 2011. god.
BROJ RADNJI
37
4
1
3
3
2
1
1
1
2
2
4
2
2
1
2
2
5
2
5
4
3
4
1
26
1
4
3
1
2
1
1
3
1
5
1
2
1
5
1
1
1
2
6
162
SLIKA 6.15.1. Pregled zanatskih radnji razvrstanih po vrstama djelatnosti
(stanje na dan 20.06.2010.god.)
Datum: 03. 06. 2011. god.
Redni
broj
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
VRSTA DJELATNOSTI
VIDEOTEKA
PRODAJA KASETA
KOMPJUTERSKI KLUB
PROJEKTNI BIRO
POGREBNA DJELATNOST
TRAŽENJE IZGUBLJENIH LICA
HIMIJSKA ČISTIONICA
ZABAVNI PARKOVI
KOZMETIČKI SALONI
SAUNE I SOLARIJ
VETERINARSKE AMBULANTE
AGENCIJE ZA NEKRETNINE
AGENCIJE ZA VOĐENJE KNJIGA
UKUPNO
Broj 6 Strana 79
BROJ RADNJI
7
1
3
1
7
1
2
1
2
2
5
1
14
47
SLIKA 6.15.2. Pregled uslužnih radnji razvrstanih po vrstama djelatnosti
(stanje na dan 20.06.2010.god.)
Redni
broj
1.
2.
3.
4.
VRSTA DJELATNOSTI
ZAVRŠNI RADOVI U GRAĐEVINARSTVU
instalaterski, izolacioni radovi, postakljivanje, postavljanje
cijevnih instalacija, postavljanje zidnih i podnih obloga,
malterisanje, staklarski radovi, farbarski radovi, fasadni i
štrokaturni radovi itd.
UTOVARIVAČKA I ROVOKOPAČKA DJELATNOST,
RUŠENJE I RAZBIJANJE OBJEKATA, KOPANJE
KANALA, ZEMLJANI RADOVI itd.
POPRAVKA I ODRŽAVANJE TEŠKIH
GRAĐEVINSKIH MAŠINA
ČIŠĆENJE OBJEKATA
UKUPNO
BROJ RADNJI
33
10
1
1
45
SLIKA 6.15.3. Pregled djelatnosti koje ne zahtjevaju poslovne prostorije
(stanje na dan 20.06.2010.god.)
Strana 80 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
SVOT analiza za sektor privrede i MSP opštine Derventa
SNAGE - STRENGHTS










Potencijal radne snage
Odlučnost lokalne zajednice na provođenju
politike razvoja male privrede
Obučena radna snaga
Tradicija i iskustvo u određenim granama
industrije
Geografski položaj
Klima
Zdrava životna sredina
Postoje određeni objekti za rad industrije
Postoji industrijska infrastruktura
Povećanje broja malih i srednjih preduzeća
SLABOSTI - WEAKNESSES
 Sve veći broj nezaposlenih
 Neiskorišćenost postojećih proizvodnih
pogona
 Nedostatak kvalifikovane radne snage za
određene djelatnosti
 Nedovoljna praktična znanja stečena kroz
obrazovni sistem
 Nedovoljno angažovanje institucija za
prekvalifikaciju i obuku
 Neadekvatna menadžerska znanja
 Nedostatak kvalitetnih centara obuke
 Nedovoljan razvoj i transfer novih
tehnologija u sektoru privrede
 Nedovoljno obezbjeđen prostor za razvoj
industrije (poslovne zone, industrijske zone
i slobodne zone)
 Nepostojanje adekvatnog prostornog plana
 Postojeća infrastruktura nije adekvatna za
razvoj i rast privrednik kapaciteta
 Nedostatak klastera
 Administrativne i zakonske barijere
 Nizak izvozni kapacitet male privrede i
nedovoljna znanja o tržištu
 Nelojalna konkurencija
 Nedostatak povoljnih finansijskih sredstava
za rad i razvoj
 Neadekvatna znanja i primjena
informacionih tehnologija
 Nedovoljan broj srednjih preduzeća
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
ŠANSE - OPPORTUNITIES


























Agencija za razvoj
Poslovni inkubator
Srednje škole
Centar za obrazovanje kadrova
Strukovna udruženja/klasteri
Kontinuirana podrška u obrazovanju
preduzetnika
Carinska ispostava
Izrada strategije razvoja malih i srednjih
preduzeća
Postojanje velikog broja poslovnih ljudi iz
Dervente u inostranstvu
Saradnja sa dijasporom
Privlačenje investicija za izgradnju
proizvodnih kapaciteta po standardima EU
Izmjena zakonske regulative
Regionalno udruživanje
Transfer znanja
Razvoj obrazovnih institucija
Uvođenje preduzetništva u formalne
programe obrazovanja
Rekonstrukcija i izgradnja infrastrukture
Eliminisanje rada na crno
Povećanje broja poslovnih subjekata
Uvođenje novih tehnologija i viših faza
prerade
Razvoj tržišta kapitala
Direktna strana ulaganja
Stvaranje povoljnog ambijenta za
investiranje
Promocija opštine Derventa kao mjesta za
investiranje
Centar za radnu orijentaciju
Obezbjeđivanje sredstava pod povoljnim
uslovima, emitovanje vrijednosnih papira
 Pristup fondovima EU
Broj 6 Strana 81
PRIJETNJE - THREATING
 Odliv radne snage (omladina, obrazovane
i stručne osobe)
 Neusklađenost obrazovnog sistema sa
tržištem rada i potrebama privrede
 Rad na crno
 Nerazvijanje infrastrukture
 Nedovoljna direktna strana ulaganja
 Nestimulativna politika banaka
 Nepripremljenost male privrede za
konkurentske pritiske sa tržišta EU
 Nepoznavanje standarda EU
 Nekoordiniranost u provođenju mjera i
programa za malu privredu
 Nedovoljan pristup sredstvima za razvoj iz
Evropskih fondova
 Vizni režim
Strana 82 Broj 6







SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Obučavanje kadrova za izradu projekata za
sredstva EU
Stvaranje centra za obuku đaka, omladine i
nezaposlenih lica
Spremnost lokalne zajednice da podstakne
nove investicije
Industrijska zona - revitalizacija i proširenje
Veća saradnja privrednih i neprivrednih
organizacija sa obrazovnim institucijama
radi školovanja kadrova određenog profila
Stvaranje prepoznatljivog Brenda
Uvođenje podsticajnih mjera za proizvodna
i izvozno orijentisana preduzeća
SLIKA 6.15.4. SVOT analiza - sektor privrede i MSP-a opštine Derventa
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 83
7. KARAKTERISTIKE GRANE POLJOPRIVREDE
NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTA
7.1. ZEMLJIŠTE
Opština Derventa zauzima sjeverni dio Republike Srpske i u pogodnom je položaju za ekonomski
razvoj.
Zemljište je osnovni prirodni resurs na kome većina stanovništva opštine temelji svoju egzistenciju, i
važno je spomenuti da je zemljište još uvijek očuvano od zagađenja. Poljoprivredno zemljište je prirodno
bogatstvo i dobro od opšteg interesa, to je temelj poljoprivredne proizvodnje i proizvodnje hrane za čovjeka.i
njegove potrebe.
Podaci poljoprivrednog zemljišta koji se vode u statistici katastarskog operata duži niz godina nisu
usklađeni prema stanju na terenu.
Stvarno stanje na terenu je drugačije i zbog raznih razloga jedan oblik korištenja je prešao u drugi. Kao
na primjer, voćnjaci u državnoj svojini više nisu u funkciji proizvodnje, površine pod ribnjacima nisu nigdje
evidentirane, mada na području opštine ima preko 10 ha površine pod ribnjacima, dio površina pod
vinogradima nije nigdje evidentiran, dio površina privatnog i državnog sektora, sitne parcele, duži niz godina
se ne obrađuju, zarasle su u šiblje pa i u šume. Na dijelu površina poljoprivrednog zemljišta izvršena je
promjena kulture zemljišta, a dijelu je promijenjena namjena (pr. građevinsko zemljište).
Zbog ovakvog stanja prave se greške u statističkim podacima kod procjena šteta i planiranja.
RACIONALNO
KORIŠTENJE
ZEMLJIŠTA I
RADNE SNAGE
POVEZANOST SA
TURIZMOM –
GASTRONOMSKI
ASPEKTI
POVEZANOST SA
NUČNIM
INSTITUCIJAMA
POLJOPRIVREDA
I RAZVOJ
RURALNIH
PODRUČIJA
POVEZIVANJE SA
PREHRAMBENOM
INDUSTRIJOM
POVEZANOST SA
TRGOVINOM I
DISTRIBUCIJOM
POVEZANOST SA
TRADICIJOM
SLIKA 7.1.1. Strateški kontekst za razvoj poljoprivrede u opštini Derventa
Strana 84 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Na prostoru opštine javljaju se razne vrste zemljišta. Najveću površinu opštine pokriva pseudoglej,
smonice i aluvijalni nanosi.
U pogledu boniteta (kvaliteta) zemljišta, područje opštine ima najniži bonitet na dobojskoj regiji, jer
svega 26,7 % čini zemljište od I – IV klase, koje predstavlja kvalitetno poljoprivredno zemljište, 73,3 %
zemljište od V – VII klase.
KLASA ZEMLJIŠTA
UČEŠĆE U %
I
0.7
II
3.0
III
11.6
26.7%
IV
11.4
V
27.0
VI
VII
33.5
11.7
73.3%
VIII
1.1
UKUPNO
100
100%
SLIKA 7.1.2. Prikaz klasifikacije zemljišta i odnos učešća istog u dobojskoj regiji.
Poljoprivredno zemljište u površini od oko 35.671 ha na području opštine, raspoređeno je na privatno i
državno vlasništvo, pod privatnim je oko 34.198 ha površine ili 96,37 %, a u državnoj svojini 1.473 ha
površine ili 3,63 %.
Obradivog poljoprivrednog zemljišta je oko 34.803 ha površine, od čega je u privatnoj svojini oko
33.720 ha ili 96,88 %, a u državnoj svojini oko 1.083 ha ili 3,12 %.
U predratno vrijeme, ali i danas, zemljište se dosta neracionalno koristilo, nije se obrađivalo u
potpunosti, ili se nedovoljno obrađivalo, a najviše je bilo prisutno neobrađenih površina i površina pod
ugarom.
SLIKA 7.1.3. Prikaz obradivog poljoprivrednog
zemljišta sa vlasničkom strukturom.
SLIKA 7.1.4. Prikaz poljoprivrednog
zemljišta sa vlasničkom strukturom.
Treba istaći problem usitnjenost poljoprivrednih parcela, što predstavlja ograničavajući faktor za
organizovanom poljoprivrednom proizvodnjom za tržište. Uzrok ovog problema treba tražiti i u konfiguraciji
terena i istorijskim faktorima. Prevazilaženje problema arondacijom i komasacijom je vrlo osjetljiv proces,
koji zahtijeva učešće stručnjaka, finansijska sredstva i dr.
Prije građanskog rata poljoprivrednim površinama derventske opštine vlasnički je raspolagalo nešto
manje od deset hiljada gazdinstava. Nakon rata, broj gazdinstava je smanjen otprilike za polovinu, ali ne kao
posljedica ukrupnjavanja posjeda.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 85
Na području ruralnog dijela opštine Derventa prisutno je 38.825 posjednika zemljišta, sa 61.235
poljoprivredne parcele i 34.018 ha ukupnih poljoprivrednih površina. Iz toga proističe da je prosječna
veličina poljoprivredne parcele 0,56 ha površine, a prosječna veličina posjeda u ruralnom dijelu opštine 0,88
ha površine. Ovako dominantan sitan posjed na opštini je negativan faktor u tržišnom obliku privređivanja.
Red.br.
1.
2.
3.
VELIČINA
POSJEDA
Do 30 dunuma
Od 30-80 dunuma
Preko 80 dunuma
UKUPNO
BROJ
DOMAĆINSTAVA
UKUPNO
ANGAŽOVANO
STANOVNIKA/POSJED
STANOVNIŠTVO
ZAPOSLENO
U POLJOPRIVREDI
Učešće u
(%)
2.629
1.662
237
4.528
2.629
3.324
830
6.783
1
2
3,5
---
38,76
49,00
12,24
100,00
SLIKA 7.1.5. Prikaz klasifikacije zemljišta i odnos učešća istog na prostoru opštine Derventa.
7.2. RATARSKA PROIZVODNJA
Poljoprivredna proizvodnja predstavlja jednu od osnovnih djelatnosti na ovom području. Zemljište,
povoljni klimatski uslovi, postojeći kapaciteti, edukovani proizvođači i dugogodišnje iskustvo u
poljoprivredi, glavne su pretpostavke njenog razvoja.
Poljoprivredna proizvodnja se odvija u uslovima umjereno – kontinentalne klime (nadmorska visina
pretežnog dijela područja opštine iznosi 160 m), gdje se proizvode sve vrste poljoprivrednih proizvoda tog
klimata.
SLIKA 7.2.1. Prikaz ratarske proizvodnje na području opštine Derventa za period
1990., 1995. i 2003. godinu.
Strana 86 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Uopšte gledano, opština ima izvanredne uslove i za proizvodnju zdrave hrane.
U današnjoj strukturi ratarstva, preovlađuje biljna proizvodnja za potrebe stočarstva, što je posljedica
intenziviranja ove poljoprivredne grane. Od ukupno obradivih površina, godišnje se obrađuje oko 12.000 13.000 ha površine , tako da gledano uopšte, velike površine zemljišta ostaju neobrađene. Prinosi su niski i
manji su dva do tri puta nego u razvijenim zemljama.
Najzastupljenija biljna kultura je kukuruz koji je zasijan na oko 45% ukupne sjetvene površine.
Prosječan prinos kukuruza iznosi oko 6 tona po hektaru. Druga biljna kultura po zastupljenosti je pšenica,
koja je zasijana na oko 20% sjetvenih površina. Prosječan prinos je oko 4 tone po hektaru. U posljednje
vrijeme sve veći značaj ima tritikale , koji ima sve važniju ulogu u ishrani stoke. Pod ovom biljnom kulturom
je oko 8 % ukupnih sjetvenih površina.
SLIKA 7.2.2. Prikaz učešća proizvodnje ratarskih kultura na području opštine Derventa.
Posmatrajući ukupnu površinu obradivog zemljišta vidimo da je procenat korištenja oko 40% , što ne
možemo da budemo zadovoljni obzirom na značaj poljoprivredne proizvodnje uopšte. Ovako nizak nivo
korištenja obradivog zemljišta povezan je sa migracijom stanovništva uslijed ratnih dejstava na području
opštine.
Zbog nerentabilnosti proizvodnje posledice niske cijene na tržištu kao i zbog konkurencije stranih
proizvoda prisutnih na našem tržištu, čak i onih proizvoda koji ovdje predstavljaju glavne kulture, veoma je
izražen nizak nivo tržišnog karaktera poljoprivredne proizvodnje.
U razvoju ratarske proizvodnje, u narednom periodu očekuje se smanjenje površina pod žitima, a
povećanje površina pod krmnim i povrtnim biljem, dok će ozbiljniji rast industrijskog bilja zavisiti od
pokretanja prerađivačkih kapaciteta.
7.3. VOĆARSKA PROIZVODNJA
Klimatski i zemljišni uslovi omogućavaju intenzivnu proizvodnju voća na našem prostoru, mada je
osnovna karakteristika njena ekstenzivnost, zastario sortiment, neadekvatna agrotehnika i zaštita. Površine
koje su pogodne za kvalitetnu obradu rezervisane su za ratarsku proizvodnju, tako da su voćnjacima
prepušteni tereni sa nagibom, što sve otežava održavanje i primjenu odgovarajućih agromjera.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 87
Prema statističkim podacima proizvodnja voća se zasniva na površini od 2.381 ha.
U poslednjih 10 godina na području opštine zasnovano je oko 50 ha voćnjaka sa intenzivnom
proizvodnjom jabučastog i koštičavog voća, ali i oko 6 ha novih plantažnih zasada vinograda, gdje su
ispoštovani standardi visokointenzivne proizvodnje.
U našoj opštini su zastupljene gotovo sve kontinentalne vrste voća kao što su šljiva, jabuka, kruška,
višnja, trešnja, kajsija, breskva, orah, jagodičasto voće.
Problem u voćarskoj proizvodnji je tradicionalno nemaran odnos prema voćarskim kulturama. Ustaljena
je praksa ulaska u voćnjake samo u vrijeme berbe i za vrijeme rezidbe. U najvećem broju slučajeva
proizvodnja služi za zadovoljenje vlastitih potreba domaćinstva.
Voćarska proizvodnja predstavlja jedan od najprofitabilnijih vidova poljoprivredne proizvodnje i nije
moguća bez primjenjenih tehničko - tehnoloških znanja.
Poljoprivredni proizvođači koji se odluče na investiraju u voćarsku proizvodnju moraju da prihvate
potpuno novi način rada i razmišljanja, jer se tehnologija gajenja u mnogome razlikuje unazad par godina.
Imajući u vidu potrebe prerađivačke industrije za voćem kao sirovinom za preradu, kao i mogućnost
plasmana ovih proizvoda na domaćem tržištu, gdje postoji značajan deficit, trebalo bi značajniju pažnju
posvetiti povećanju obima voćarske proizvodnje.
7.4. POVRTLARSTVO
Povrtlarska proizvodnja se odvija po navici, bez adekvatne agrotehnike i kvalitetnog sjemenskog i
sadnog materijala. Loše vremenske prilike kao što su velike količine padavina, visoka vlažnost vazduha i
visoke temperature pogoduju razvoju biljnih bolesti naročito plamenjače na paradajzu, krastavcima,
krompiru, grahu i luku, što prouzrokuje kraće trajanje vegetacije.
Da bi se povećale površine pod povrtnim biljem potrebno je primjeniti savremenu tehnologiju gajenja,
kvalitetan sjemenski i sadni materijal, pravilnu ishranu i zaštitu usjeva, navodnjavanje, te bi se tada ova
oblast biljne proizvodnje svrstala u profitabilnu proizvodnju.
U posljednjih nekoliko godina plastenička proizvodnja kod nas poprima sve veći značaj, jer
obezbjeđuje veći profit u odnosu na brojne vidove proizvodnje hrane.
Prinosi dobijeni u ovakvim uslovima uzgoja značajno su veći nego na otvorenom polju. Takvo povrće
na tržištu ima visoku cijenu, jer su najviše orjentisani na ranu proizvodnju (van sezone u jesen, zimi i rano u
proljeće) kao što je proizvodnja paradajza, paprike, salate, krastavaca.
Ovu plasteničku proizvodnju treba maksimalno podržati iz razloga kontinuirane proizvodnje i
snabdjevenosti tržišta tokom cijele godine, a to je posebno budućnost domaćinstava sa malom površinom
zemljišta i koja raspolažu sa malo radne snage. Na području opštine ima 21 plasteničar sa površinom
plastenika preko 2,0 ha, koji se bave robnom proizvodnjom i svoje proizvode plasiraju na lokalno i šire
tržište. Veliki broj poljoprivrednih domaćinstava opštine Derventa posjeduje plastenike za svoje potrebe.
Strana 88 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
7.5. STOČARSKA PROIZVODNJA
Stočarstvo spada među najznačajnije faktore razvoja poljoprivredne proizvodnje. Statistički podaci
govore da postoji tendencija ubrzanog kvalitativnog i kvantitativnog rasta stočnog fonda na području opštine.
Što se tiče značaja pojedinih vrsta stoke , s obzirom na raznovrsnost, količinu i vrijednost proizvoda koje se
od njih dobijaju, goveda dolaze na prvo mjesto. Poslije goveda, po značaju dolazi živina za koje imamo
široki plasman ugovorene proizvodnje, zatim svinje i ovce, mada je njihov plasman vezan za lokalno tržište.
7.6. GOVEDARSTVO I PROIZVODNJA MLIJEKA
U govedarskoj proizvodnji, najzastupljenija je proizvodnja mlijeka i ona po ekonomskom značaju
zauzima prvo mjesto u stočarstvu. Proizvodnji mlijeka okreće se sve veći broj poljoprivrednih proizvođača iz
razloga što ta proizvodnja ima obezbjeđen plasman. Organizovan je svakodnevni otkup mlijeka od strane 3
mljekare („Mlijeko – produkt“ Kozarska Dubica, „Natura Vita“, Blatnica, Teslić i „Inmer“, Gradačac).
Najveći otkupljivač mlijeka na području opštine je „Mlijeko-Produkt“ iz Kozarske Dubice, koje je
svojim organizovanim i profesionalnim otkupom mlijeka uticalo da dođe do obogaćenja stočnog fonda,
popravke rasnog sastava, vodeći računa o zdravstvenom stanju muznih krava, potencirajući da se muzna grla
jednom godišnje ispituju na prisustvo zaraznih oboljenja (bruceloza, tuberkoloza, leukoza i leptispiroza) što
je rezultiralo veću proizvodnju mlijeka.
Na području opštine najzastupljenije je oko 80 % goveče u tipu simentalca , crveni i crni holštajn, te
ostala ukrštena grla.
Godišnji otkup svježeg sirovog mlijeka je oko 6.400,000 litara. Zaštitom stočnog fonda na području
opštine bave se A.D. „Veterinarska stanica“, Derventa sa dvije ambulante, te privatne veterinarske ambulante
„Jelić“, „Tatić“, „Jelisić“, „Sveti Luka 2“ i „Zlatan-vet“ koje teritorijalno pokrivaju cijelu opštinu.
GODINA
2003.
2004.
2005.
2006.
2007.
2008.
2009.
Mlijekoprodukt
Natura vita
Inmer
količina
količina
količina
--------3.502,239
4.986,971
4.593,560
5.961,960
6.390,135
5.012,135
----------------------------------------126.836
251.054
1.246,452
--------------------------------------------------54.000
83.000
UKUPNO
LITARA
3.150,000
3.502,239
4.986,971
4.593,560
6.088,796
6.665,189
6.341,567
SLIKA 7.6.1. Tabelarni prikaz količine otkupljenog sirovog mlijeka na teritoriji opštine Derventa.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 89
7.7. SVINJOGOJSTVO
Po svojim prirodnim karakteristikama i realnoj mogućnosti razvoja, svinjogojstvo treba da zauzme
visoko mjesto u strukturi proizvodnje mesa. Međutim, nije takav slučaj, iz razloga što svinjogojska
proizvodnja služi za zadovoljenje vlastitih potreba domaćinstva, a samo se mali broj plasira na tržište.
Premda, u svinjogojstvu postoje daleko veće mogućnosti povećanja proizvodnje, zbog relativno brzog
prirasta. Oporavak ove proizvodnje je veoma spor, bez obzira na kratki uzgojni interval. To je odraz
nedostatka obrtnog kapitala za nabavku kvalitetnog rasnog sastava, trenutno niskom cijenom na tržištu,
gubitka tržišta i sl.
REDNI
BROJ
1.
2.
3.
4.
5.
VRSTA STOKE
1990. Godina
1995. Godina
2003. Godina
Goveda
Svinje
Ovce
Živina
Konji
11.308
34.272
3.247
114.031
564
5.200
21.000
1.400
60.000
250
6.000
25.000
4.400
265.000
200
SLIKA 7.7.1. Tabelarni prikaz količine stočnog fonda za period 1990., 1995. i 2003.
7.8. PERADARSTVO
Zauzima značajno mjesto u stočarstvu na području opštine, ne samo zbog instalisanih objekata, nego i
zbog povećane potražnje za mesom peradi. Prema podacima sa kojim raspolažemo izgrađeno je preko 50
objekata za tov peradi mini farmi, ukupnog kapaciteta sa oko 420.000 komada pilića u jednom turnusu,
proizvodnja sa oko 5.040 tona mesa na godišnjem nivou. U toku jedne godine proizvođači ostvare i do 6
turnusa, što ovu proizvodnju čini profitabilnom (sa izuzetno brzim obrtom kapitala) u odnosu na ostale
proizvodnje.
To je proizvodnja koja je poprimila sve principe savremene proizvodnje zahvaljujući naučnim i
tehnološkim dostignućima kao što su: genetska dostignuća, dostignuća u proučavanju fiziologije kod živine,
a posebno iz oblasti ishrane živine.
Proizvođači živinskog mesa svoje proizvode plasiraju ne samo na tržište BiH, već i izvan granica, a sve
se više odlučuju na ugovorenu proizvodnju iz razloga sigurnog otkupa. Rast proizvodnje živinskog mesa je
podstaknuta tržišnom tražnjom.
Trenutno je useljeno oko 392.000 komada pilića u jednom turnusu , sa proizvodnjom oko 784.000 kg
mesa u jednom turnusu. Na godišnjem nivou je to oko 4.704 tone proizvedenog svježeg pilećeg mesa.
Strana 90 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
7.9. OVČARSTVO
Trenutno je nedovoljno zastupljeno na području opštine i ekstezivnog je karaktera, premda postoje
povoljni uslovi za razvoj ove stočarske proizvodnje.
U poslijeratnom periodu ovčarstvo se počelo razvijati i za ovu granu proizvodnje očekivalo se da će u
budućem periodu imati brži razvoj, koji bi se bazirao na iskorišćavanju velikih neobrađenih poljoprivrednih
površina i na malim investicionim zahvatima. Međutim, kako je na ovom području manja potražnja za
ovčijim proizvodima, to se negativno odrazilo na ovčarsku proizvodnju.
7.10. PČELARSTVO
Pčelarstvo ima veliki značaj, jer se prvenstveno radi o proizvodnji izuzetno zdrave hrane. Pčelarstvo
ima i ekološku dimenziju, jer su pčele dragocjeni oprašivači ratarskih, povrtlarskih i voćarskih biljnih vrsta.
Područje derventske opštine pruža idealne uslove za razvoj pčelarstva, koji je tradicionalno prisutan na ovom
prostoru.
U poslednjih nekoliko godina ova grana poljoprivrede doživjela je revitalizaciju proizvodnje. Na
ubrzano stanje razvoja pčelarstva uticala je i teška ekonomska situacija, nezaposlenost u mnogim granama
privrede, pa se mlađi ljudi u potrazi za izvorima egzistencije okreću pčelarstvu.
Na području opštine postoji i prerada pčelinjeg voska, izrada satnih osnova za pčele savremenim
mašinskim postupkom.
Broj pčelara se stalno uvećava i nekome je pčelarstvo hobi, ali koristan, a drugima je profesija. Na
području opštine ima približno 10.000 košnica pčelinjih društava, sa godišnjom proizvodnjom od cca 150
tona meda.
7.11. RIBARSTVO
Gajenje ribe je jedna od profitabilnijih poljoprivrednih grana.Ulaganja u ribarstvo su povoljna, jer je
proizvodnja ribljeg mesa višestruko jeftinija nego proizvodnja mesa u stočarstvu. Shodno tome, i cijena
ovakovog mesa bi trebalo da bude isto tako niža.
Na području opštine postoji dovoljno površina zemljišta koje se ne koristi za ratarsku i biljnu
proizvodnju. Postoje zemljišta na kojima je izvršena eksploatacija raznog materijala i šljunka i dovoljno
zemljišta koje ima visok nivo podzemnih voda, i koja bi se mogla iskoristiti za izgradnju ribnjaka.
Sa podacima sa kojim raspolažemo na području opštine je trenutno pod toplovodnim šaranskim
ribnjacima oko 10 ha površine.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 91
7.12. POLJOPRIVREDNA MEHANIZACIJA
Kada je u pitanju poljoprivredna mehanizacija generalno posmatrano, potrebno je naglasiti da je u
odnosu na predratni nivo, taj broj znatno manji. Isto tako u periodu od posljednih deset godina, došlo je do
utrostručenja poljoprivredne mehanizacije, što svakako pokazuje pozitivan trend ulaganja u osnovna sredstva
derventskog agrara.
Ako posmatramo strukturu poljoprivredne mehanizacije, poljoprivrednici su najviše sredstava trošili na
nabavku novih traktora, kao i priključnu mehanizaciju i prateće mašine.
REDNI
VRSTA MEHANIZACIJE
BROJ
1.
Traktori
2.
Kombajni za žito i
berači za kukuruze
3.
Priključne mašine
KOMADA
1991. GODINA
2003. GODINA
2.700
1.451
151
123
6.683
5.883
SLIKA 7.12.1. Prikaz broja poljoprivrednih mašina u odnosu na period 1991. - 2003.
7.13. PRERAĐIVAČKI KAPACITETI
Jedino preduzeće koje se bavi proizvodnjom i preradom prehrambenih proizvoda „FRUKTA TREJD“
d.o.o. To je prehrambena kompanija koja je usmjerena na proizvodnju sokova, kečapa, majoneze i pakovanje
slatkog i slanog asortimana.
Na području opštine prisutne su 3 klaonice i to: „MESOPROM“d.o.o., koji se bavi proizvodnjom,
obradom, hlađenjem, zamrzavanjem i preradom mesa, „ KLAONICA NEDINIĆ“ koji se bavi proizvodnjom,
obradom, hlađenjem i zamrzavanjem mesa i preradom i sušenjem mesa, „KLAONICA PANZALOVIĆ“ koji
se bavi proizvodnjom, obradom, hlađenjem i zamrzavanjem mesa.
Nedavno je izvršena privatizacija nekadašnjeg giganta ODP „POLJOPRIVREDNIK“ – a, i u narednom
periodu očekujemo vrlo značajnu privrednu aktivnost.
Na području opštine prisutna su preduzeća „EKO BOSANSKA POSAVINA“ d.o.o. i „BRAĆA
MARJANOVIĆ“ d.o.o koji se bave proizvodnjom žitarica.
Strana 92 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
7.14. MLINSKO PEKARSKA INDUSTRIJA
U oblasti mlinsko pekarske industrije na području opštine su prisutna 2 privredna subjekta iz ove oblasti
i to: „BRAĆA MARJANOVIĆ“ d.o.o., koje se bavi proizvodnjom mlinskih proizvoda, i SZR „ŽITO
PROMET“, koje se bavi uslužnim mljevenjem žitarica u mlinu.
Na području opštine registrovano je 5 pekara koje se bave proizvodnjom hljeba i peciva i to su: SZR
„KK“, „KLAS“ a.d., SZR „ILIĆ“, SZR „LUG“, „BRAĆA MARJANOVIĆ“ d.o.o.
7.15. POLJOPRIVREDNE ZADRUGE
Na području opštine registrovane su i trenutno obavljaju djelatnost 4 zadruge i to: Zemljoradnička
zadruga „LAN“ , Zemljoradnička zadruga “AGROPOSAVINA FARM“, opšta zemljoradnička zadruga
„EKO PRODUKT-PLEHAN“ i jedna specijalizovana pčelarska zadruga „MEDOPROM“.
Na području opštine registrovano je još 7 zadruga ali ne obavljaju djelatnost.
7.16. POLJOPRIVREDNA UDRUŽENJA
Na području opštine registrovana su 6 udruženja od toga: 4 poljoprivredna udruženja i to: Udruženje
farmera opštine Derventa, Udruženje poljoprivrednih proizvođača Derventa, Udruženje poljoprivrednih
proizvođača „FARMA SOČANICA“ i Udruženje poljoprivrednika u Republici Srpskoj, Derventa i 2
udruženja pčelara i to: Udruženje pčelara „LIPA“ i „ZLATNA PČELA“
Ciljevi koje treba postići u poljoprivredi na području opštine Derventa bili bi da se ona razvija ne samo
u funkciji snadbijevanja stanovništva hranom, nego prvenstveno radi trajnog povećanja dohotka,
zapošljavanja i zadržavanje mladih na selu.
Danas je poljoprivreda privredna grana u kojoj se može ostvariti finansijska sredstva za normalnu
egzistenciju, što pakazuju svi lokalni parametri kao i praksa iz bližeg okruženja.
Rizici su više prirodne ili političke vrste, neosigurani usjevi od elementarnih nepogoda, i nedovoljno
prepoznavanje od strane države za povećanje stimulansa u poljoprivredi, kao i podrška lokalnim
proizvođačima u stvaranju domaće tržišne marke (brenda).
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 93
SVOT analiza sektora poljoprivrede opštine Derventa
SNAGE - STRENGHTS
 Kvalitetni prirodni resursi
 Čista sredina za kombinovanu i
ekološku/organsku proizvodnju
 Ljudski resursi
 Spremnost lokalnog stanovništva za saradnju
 Postojanje organizovanih oblika
poljoprivrednih proizvođača
 Tradicija i iskustvo u nekim proizvodnjama
 Postojanje obrazovne institucije (srednja
poljoprivredna škola)
 Podsticanje domaće proizvodnje
 Inteviziranje određenih proizvodnji
(proizvodnja mlijeka, voća, plastenička
proizvodnja i organska)
ŠANSE - OPPORTUNITIES











Pristup tržištu
Domaća prerađivačka industrija
Specijalizacija proizvodnje
Plansko korištenje prirodnih resursa
Zakonske i institucionalne reforme
Veće korištenje domaćih stručnih potencijala
Uvezivanje primarne poljoprivredne
proizvodnje i prerađivačkih kapaciteta
Podsticanje ruralnog razvoja
Izrada strategije ruralnog razvoja opštine
Derventa
Raspoloživi kapaciteti unutar prerađivačkog
sektora (mlinarsko-pekarski,mesarski,
mljekarski, voćarski)
Infrastruktura u poljoprivredi
SLABOSTI - WEAKNESSES
 Usitnjenost poljoprivrednog zemljišta
 Nesređeni i nerazjašnjeni imovinsko-pravni
odnosi
 Nizak nivo specijalizacije proizvodnje
 Nedostatak tehnološke opremljenosti
 Nedovoljna podsticajna sredstva
 Nedostatak povoljnih kreditnih sredstava
 Nizak nivo investiranja
 Neorganizovanost tržišta
 Izlazak na strana tržišta
 Nespremnost za sticanje standarda, procedura i
regulative za svrhu izvoza
PRIJETNJE - THREATING
 Nelojalna konkurencija
 Neefikasan domaći sistem otkupa i distribucije
proizvoda
 Nedostatak povoljnih razvojnih sredstava
 Spor razvoj infrastrukture
 Loše stanje i odnos prema ekologiji
 Odlazak mladog, radnog sposobnog
stanovništva iz seoskih područja
SLIKA 7.16.1. SVOT analiza sektora poljoprivrede opštine Derventa
Strana 94 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
8. TURIZAM NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTA
Geografski položaj područja opštine Derventa pružaju značajne mogućnosti za lovni i seoski
turizam.Opština Derventa ima površinu od 517 kvadratnih kilometara i zauzima centralni položaj prostora
sjeverne Bosne, koji predstavlja tranzitno područje koje povezuje Panonsku niziju, preko Dinarskih planina
sa Jadranskim morem.
Kultuno – istorijsko
naslijeđe i prirodni
resursi
Investicije u smještajne i
receptivne kapacitete
privlačenje investicija
Preduzetnički orjentisani
akteri turizma: privatne
škole, javne kampanje i
agencije za promociju
Unaprijeđenje uslova
naslijeđa kroz novu
materijalnu kulturu
RAZVOJ
TURIZMA U
OPŠTINI
DERVENTA
Infrastruktura turizma –
partnerstvo javnog i
privatnog sektora
Gastronomska ponuda,
poljoprivreda i hrana,
ruralni razvoj
Unaprijeđenje i zaštita
okoliša
SLIKA 8.1. Strateški kontekst za razvoj turizma u opštini Derventa
Opština Derventa se graniči sa opštinama Brod, Modriča, Doboj, Prnjavor i Srbac, a na sjeveru je rijeka
Sava koja predstavlja četrnaest (14) kilometara dugu granicu sa Republikom Hrvatskom.
Grad Derventa predstavlja čvorište magistralnih pravaca: Brod-Derventa – Doboj – Sarajevo (pravac
sjever-jug) i Bijeljina – Derventa - Banja Luka -Novi Grad (pravac istok-zapad).
8.1. MANIFESTACIONI TURIZAM
U okviru „Velikogospojinskog sabora“, održava se i nadaleko poznata manifestacija sa tradicijom
dugom 160. godina - Derventski vašar, jedan od najpoznatijih vašara bivše Jugoslavije. Pored vašara,
održava se i veliki broj kulturno-umjetničkih i sportskih aktivnosti (sportska takmičenja, Sajam privrede,
motorijada, izložbe, prezentacije i sl.)
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 95
Glavni dan vašara je 28.avgust (Velika Gospojina), kad je i Krsna slava opštine Derventa, a ujedno i
najveća posjećenost vašara.
Osim ove manifestacije,najznačajnija kulturna događanja su “Proljeće u Derventi“, “Studentsko ljeto“,
„Oktobarski dani kulture“ i „Nikoljdanske i Božićne svečanosti“.
Derventa je prepoznatljiva po dugoj tradiciji njegovanja folklora, narodne nošnje, običaja, igre i pjesme.
U Derventi postoji nekoliko kulturno-umjetničkih društava i udruženja koja su nosioci pomenutih
aktivnosti, a to su:
SPKD „PROSVJETA“,SKUD „DERVENTA“, KUDM „BOSILJAK“, Književni klub „VIHOR“,
Udruženje likovnih stvaraoca „ULIKS“, NVO “DUH“, Omladinski centar “DERBENT“, Moto klub
„GROMOVNIK“, kao i mnogi drugi.
Potrebno je istaći da je JU Centar za kulturu stvarni nosilac razvoja kulture na području opštine
Derventa, gdje se praktično svaki drugi dan organizuje određen kulturni događaj ili manifestacija druge
vrste.
8.2. LOV I RIBOLOV
Konfiguracija terena i bogatstvo divljači, kao i rasprostranjenost vodnih tokova pružaju povoljne uslove
za razvoj lovnog i ribolovnog turizma. Cijela teritorija je bogata divljači niskog lova, a obronci Motajice
poznati su po srnećoj divljači. Lovačko društvo „Motajica“ formirano je još 1932. godine, a 1963. godine
izgrađena je prva fazanerija. Na Babinom brdu je danas moderan objekat sa kapacitetom za uzgoj 2.500
fazana godišnje.
Sportsko-ribolovno društvo „Ukrina“,koristi vodne tokove rijeka Ukrine i Save, koje su bogate svim
vrstama ribe (smuđ, šaran, štuka, babuška, škobalj i dr.)
8.3. ISTORIJSKO KULTURNI TURIZAM
Područje opštine Derventa bilo je naseljeno još u praistoriji. U neposrednoj blizini grada Dervente ističu
se nalazišta paleolita na lokalitetima: Čardak, Veliko polje, Gradac, Markovac i dr. ostaci iz Rimskoantičkog perioda utvrđeni su na nekoliko lokaliteta: “Crkvine“ u Kuljenovcima,“Ambarine“ u Detlaku,
“Kamen“ u Lupljanici i Markovcu i „Krčevine“ kod Lužana. Ambarine u Detlaku se dovode i u vezu s
postojanjem starog manastira, gdje je 1509. godine pisano Jevanđelje, koje se nalazi i čuva u Narodnoj
biblioteci, rumunske Patrijaršije u Bukureštu.
Po dokumentaciji iz Prostornog plana Republike Srpske zaštićeni prirodni predjeli su:
- Motajica (na opštinama Derventa i Srbac);
- Vučjak (na opštinama Derventa i Brod);
- Hidrološki spomenici prirode (42 lokaliteta na prostoru opštine);
- Dendrološki spomenici – pojedinačna stabla (5 lokaliteta na prostoru opštine);
- Rezervati prirode (9 lokaliteta na prostoru opštine);
Strana 96 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Istorijske građevine i spomenici na prostoru opštine Derventa kategorisani u Prostornom planu
Republike Srpske su:
- Zgrada Gimnazije;
- Narodna biblioteka „Branko Radičević“;
- Ambarine, Detlak – Crkva sv.Ilije;
- Plehan – ostaci samostana.
Istorijske građevine i spomenici proglašeni „Nacionalnim spomenicima“ na prostoru opštine Derventa
kategorisani Prostornim planom Republike Srpske su:
- Rimokatoličko groblje – Rabić
Graditeljske cjeline proglašene nacionalnim spomenicima na teritoriji opštine Derventa po Prostornom
planu Republike Srpske su:
- Dolnjačka džamija;
- Gradska džamija u Derventi i
- Rimokatoličko groblje – Rabić
8.4. KONGRESNI TURIZAM
Što se tiče pretpostavki i mogućnosti za kongresni turizam, u Derventi se organizuju razni seminari,
poslovni sastanci, stručni skupovi i slično, u prostorijama konferencijske i skupštinske sale Opštine
Derventa, motela „Dvor“ i Centra za kulturu.
Možemo napomenuti da u Derventi postoje ugostiteljski kapaciteti visokog standarda koje se ogledaju
kroz usluge i kapacitete derventskog hotela „Biser“ (hotel „Biser“ posjeduje 4 zvjezdice što potvrđuje visok
standard i kvalitetu usluge u oblasti hotelijerstva).
8.5. SEOSKI TURIZAM „ETNO“
Seoski turizam može biti pokretač oživljavanja seoskog prostora i ostvariti bitan uticaj na promjene u
njegovoj društveno-ekonomskoj strukturi. Zasnovan je na iskorištavanju autentične seoske sredine u
kontekstu turističke ponude. Nema odlike masovnosti i kompatibilan je sa aspektima održivog turizma, a po
pravilu podrazumijeva i ekološku poljoprivrednu proizvodnju. Uporišne tačke mogu biti seoska domaćinstva
koja egzistenciju temelje na poljoprivredi, a višak svojih proizvoda plasiraju putem seoskog turizma. Osim
prodaje poljoprivrednih i drugih proizvoda, prihod u okviru seoskog domaćinstva može se ostvariti i
pružanjem usluga smještaja, prehrane, učestvovanja u nekim oblicima poljoprivrednih radova.
Na području opštine Derventa, postoje dobri uslovi za razvoj seoskog vida turizma, kao što su očuvana
priroda, čist vazduh, bogato etno-kulturno nasljeđe, gastronomija, mogućnosti za odmor, šetnju i rekreaciju,
te blizina kulturno-istorijskih spomenika. Seoski ili tzv. zeleni turizam privlači ljude koji bi voljeli da se
odmore od gradske buke i uz tradicionalan način života na selu. To je, takođe i način očuvanja tradicije,
običaja i starih zanata.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 97
8.6. KULTURNI CENTAR
Od 1. januara 2011. godine u Derventi djeluje Javna ustanova Centar za kulturu. Ona je nastavak
djelovanja nekadašnjeg Doma Jugoslovenske narodne armije.
Programe koji su do danas organizovani vidjelo je preko milion posjetilaca. Objekat u osnovi ima 1.000
m2, a ukupna površina prostora je 2.500 m2. Građanima i ostalim korisnicima usluga na raspolaganju stoje
velika sala sa pozornicom kapaciteta 400 mjesta i mala sala, kapaciteta 120 mjesta, koja se koristi i kao
galerijski prostor. Restoran sa 300 mjesta pogodan je promocije, svadbe i druge vrste svečanosti. Centar
raspolaže opremom za prikazivanje filmova, ima više prostorija za organizovanje seminara i predavanja.
Takođe, Centar raspolaže i velikom bibliotekom iz vojne oblasti.
JU Centar za kulturu je stvarni nosilac razvoja kulture na području opštine i praktično svaki drugi dan
organizuje se neka kulturna ili manifestacije druge vrste.
Narodna biblioteka „Branko Radičević“ Derventa je namijenjena opštem obrazovanju, informisanju i
zadovoljavanju kulturnih potreba stanovništva opštine Derventa.
Osnovna djelatnost Biblioteke je bibliotekarstvo, a proširena djelatnost je muzejska.
Sportsko-kulturni centar Derventa pruža dobre uslove za razvoj sporta i sportskih takmičenja, kao i
organizovanja i održavanja sajmova.
8.7. SPORTSKO – REKREATIVNI TURIZAM
Na Ukrini postoji nekoliko kupališta,a to su gradske plaže „Patkovača“ i „Ploče“, “Prljača“u Donjim
Ceranima i „Rajska dolina“ u Detlaku.
8.8. VJERSKI TURIZAM
U posljednje vrijeme, na turističkoj berzi Republike Srpske sve važniju ulogu ima vjerski turizam. U
isto vrijeme, turistička putovanja motivisana vjerskim razlozima organizuju se sve češće za stanovnike
Dervente i njene okoline. Na taj način zadovoljavaju se duhovne i kulturne potrebe sve većeg broja
dervenćana.
Derventa je prije svega bazirana na tranzitnom turizmu kao dopunska ponuda. Pored vjerskih objekata
srpskog naroda, turističku ponudu upotpunjuju i sakralni objekti drugih konfesionalnih zajednica rimokatoličke i islamske.
8.8.1. PRAVOSLAVNI SABORNI HRAM U DERVENTI
Godine 1850/51. tadašnji paroh derventski sa trgovcima: Đorđom Kostićem, Ristom Kostićem i Simom
Karamitrovićem i ostalim parohijanima počeli su gradnju derventske crkve. Zidanje crkve je trajalo 4-5
godina tako da je na Uspenije Presvete Bogorodice (kome je crkva i posvećena) 1855. godine osveštana.
Strana 98 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Od 1851. godine, kada su osveštani temelji hrama datira i Velikogospojinski vašar.
Austrougarske vlasti 1915. godine odnijele su zvono sa crkve, a 1919. godine kupljena nova zvona,
1934. godine osnovana parohija Derventa – Selo, a 1936. godine sazidan zvonik od armiranog betona. 1938.
godine sazidan je parohijski dom.
Stara Crkva je uređena 1978. godine, osvećenje na Vavedenje obavio Episkop Vasilije, a poslije dugoga
niza godina, više od decenije, napokon, opština Derventa dozvolila je gradnju zvonika kod crkve, a prvi dio
te građevinske aktivnosti završen je uoči sv. Arhangela Mihaila, tako što su urađeni temelji, lučni stubovi i
stavljena betonska ploča na prvu etažu
Na Spasovdan 04. juna 1992. godine neprijatelji miniraju srpsku crkvu u ranim jutarnjim časovima iz
koje nije ništa iznešeno. Zvona, na svu sreću, ostala su čitava i neoštećena.
Dana 24. februara 1994. godine održana je prva sjednica Građevinskog odbora za izgradnju Srpske
pravoslavne crkve u Derventi. U ponedjeljak 09. maja 1994. godine u 11 časova svečano je osvećen i
postavljen kamen temeljac za gradnju nove crkve u Derventi. Treba naglasiti da su prve količine betona u
crkvu ugrađene 01. oktobra 1994. godine. Hram je 29.09.2010. osveštalo pet vladika Srpske pravoslavne
crkve - banatski Nikanor, sremski Vasilije, slavonski Sava, zahumsko-hercegovački i primorski Gligorije i
zvorničko-tuzlanski Vasilije, a svečanosti je prisustvovalo oko deset hiljada vjernika i delegacija Vlade
Republike Srpske.
Saborni i spomen hram Uspenje presvete Bogorodice u Derventi najveća je pravoslavna bogomolja koja
je sagrađena u raškom stilu. Ima i kriptu, što je rijetkost kod pravoslavnih crkava, a područje oko crkve nosi
ime Trg pravoslavlja.
8.8.2. MANASTIR – DONJA BIŠNJA
Neki izvori i škrti pisani tragovi govore da je prije 500 godina u Donjem Detlaku pored rijeke Ukrine
postojao manastir na području Dervente. Navodno, Jevanđelje pisano u Detlaku 1509. Godine nalazi se u
Narodnoj biblioteci u Bukureštu – Rumunska patrijaršija. U tom Jevanđelju piše: „Ovo Jevanđelje pisano je
u selu Detlak na rijeci Ukrini“ – „Srpski imenoslov“, Velibor Lazarević, Beograd 2001.
Na validnim temeljima iz prošlosti, ideja o gradnji manastira rodila se u mislima Ratka Đekića još 1992
godine, kada je u saglasnosti sa porodicom, odlučio da Srpskoj pravoslavnoj crkvenoj opštini Derventa
pokloni zemljište, koje je naslijedio u selu Donja Bišnja od svojih roditelja. Ovo zemljište nalazi se na putu
od Dervente prema Kalenderovcima, uz rječicu Bišnju nedaleko od Dervente (3 kilometra). Dio zemljišta,
zapadno od rječice, blago se uzdiže na brdo i obrastao je šumom. Mjesto djeluuje umirujuće sa florom i
faunom, divnim pašnjacima, šumom sa raznolikim vrstama drveća i divljeg voća. Do manastira vodi
savremeni asfaltni put. Manastirski komleks, izgrađen u veoma lijepom prirodnom okruženju, u potpunosti je
spreman da zadovolji potrebe vjernika, kako duhovne tako i kulturne. Zahvaljujući njegovom položaju,
manastir ima perspektivu sve većeg udjela u vjerskom turizmu Republike Srpske.
Manastir je osvećen na Vidovdan (28. juna) 2006. godine. Od tog datuma, manastir je zabilježio brojne
posjete – đačkih ekskurzija i pravoslavnih vjernika iz raznih krajeva.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 99
8.8.3. CRKVA I SAMOSTAN NA PLEHANU
Plehan je jedan veći brežuljak, smješten oko 9 km jugoistočno od Dervente u Bosanskoj Posavini.
Nadmorska visina mu je oko 315 metara, a naziv mu vjerovatno potiče od glagola „plehati“, odnosno pleati,
tj. lupati, razbijati kamen, jer se tu od davnina vadio dobar kamen. Brežuljak ima takav zemljopisni položaj
da se s njega golim okom može vidjeti dobar dio Bosne: Ozren, Vlašić i Krnjin na jugu, Manjača i Motajica
na zapadu, Vučjak i Majevica na istoku, a na sjeveru slavonska ravnica sve do Đakova pa i dalje. Nije čudno
što su u drugoj polovici 19. vijeku. na tom brežuljku franjevci sagradili samostan i crkvu.
Atribut „plehanski“ tako se proširio prvo na katoličku župu, s crkvom sv. Marka u središtu, a onda i na
cijeli kraj između rijeka Bosne, Save, Ukrine i Foče. Na temelju fermana, dobijenog u Istanbulu 1850.
godine, gradnja crkve u Plehanu počela je 1869. godine, ali je 1898. godine po projektima Ivana Holza
započela gradnja nove reprezentativne crkve u neoromaničkom stilu.
Bazilikalni trobrodni prostor crkve sa dva niza stupova sa polukružnom apsidom i korom ostavljao je
dojam monumentalnosti i sklada. Kako je samostan bio na brijegu doimao se poput dvorca, koji dominira
čitavim prostorom. Samostan, je sagrađen 1932. godine, uz crkvu na temeljima starog po projektu arh. Karla
Paržika.
Crkvu je oslikao 1909. godine. Marko Antonini, gdje se među temama posebno isticala kompozicija
"Navještenje". Osim vitraža i mozaika, tu je bila zbirka vrijednih predmeta i bogata biblioteka.
8.8.4. DŽAMIJA U DERVENTI POZNATA KAO „GRADSKA DŽAMIJA”
Ali-aga je utemeljitelj prve džamije u Derventi poznata kao gradska džamija. Godine 1895. otpočelo je
renoviranje džamije. Austrijski car Franjo Josip I darovao je kao svoj prilog za izgradnju džamije 500 forinti.
U neposrednoj blizini džamije izgraćena je 1912. godine velika zgrada Realne gimnazije. Za vrijeme AustroUgarske monarhije i Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, odnosno Jugoslavije, u gradskoj džamiji na dan
carske, odnosno kraljevske svečanosti, održavana je posebna molitva za dug život cara Franje Josipa te kralja
Aleksandra i Petra Karađorđevića.
Preko puta džamije nalazila se zgrada Kotarskog poglavarstva i Kotarskog suda.
8.9. FENOMEN VODENOG CVIJETA
„Cvjetanje rijeke Ukrine“ (fenomen Vodenog cvijeta) je izuzetno interesantna i rijetka pojava, koji se
u ovom vodotoku javlja već stotinama godina. Krajem avgusta u ljetnim večerima iznad i oko vodotoka
pojavljuju se iz vode milioni bijelih leptirića koji stvaraju neobičan dekor, kao da je riječ o snježnim
pahuljicama.
Nakon tri godine života u obliku larve, na dnu rijeke, ovi insekti se pare iznad vode i žive svega
nekoliko sati. Na prostoru bivše Jugoslavije, od svih rijeka cvjetale su još samo Morava, Tisa i Korana.
Zagađenje vode otjeralo je leptiriće iz Morave i Tise, a na Korani je znatno smanjena ova pojava, tako da je
rijeka Ukrina ostala jedna od rijetko čistih voda sa svojim fenomenom Vodenog cvijeta.
Strana 100 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
8.10. TURISTIČKA ORGANIZACIJA OPŠTINE DERVENTA (TOD)
Turistička organizacija Derventa (TOD) u saradnji sa drugim subjektima, javnim institucijama i
građanima jača turizam kao jednu kvalitetnu privrednu granu koja već postaje značajan faktor privrednog
razvoja opštine. Značajne aktivnosti koje su već počele u 2009. godini će biti uveliko nastavljene i usmjerene
na zaštitu životne sredine, koja je preduslov za formiranje turističkog proizvoda.Na dobrobit svih građana
naše opštine i onih koji povremeno dolaze (turista).
Zajedničkom saradnjom sa subjektima iz oblasti kulture, privrede, sporta i NVO sektora, vrši se
promociju njihovih manifestacija i učestvovanje kao suorganizatori u manifestacijama od kojih su neke već
tradicionalne.
Od smještajnih kapaciteta, najznačajniji su motel hotel „Biser“ , motel „Dvor“ i motel „Babino brdo“ na
Babinom brdu (3 kilometra od centra grada), SUR Pansion „Karibik“, a za odmor, rekreaciju kao i zabavu
adekvatan je SPORTSKO REKREATIVNI CENTAR "OLIMP" .
SLIKA 8.10.1. Oficijelni logotip turističke organizacije opštine Derventa
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 101
SVOT analiza sektora turizma i zaštite životne sredine opštine Derventa
SNAGE - STRENGHTS
















Prirodni resursi
Arheološka nalazišta
Klimatski uslovi
Raznolikost flore i faune
Progresivno orijentisana lokalna uprava
Blizina gusto naseljenih područja (Banja
Luka, Doboj, S.Brod...)
Postoje uslovi za razvoj seoskog,
rekreacionog i manifestacionog turizma
Potencionalna radna snaga
Strateški i geoprometni položaj
Vrijedno kulturno istorijsko naslijeđe
Identitet i atraktivnost nacionalne
gastronomije
Postojanje turističke organizacije
Pozitivan odnos stanovništva prema turizmu
Opština Derventa raspolaže sa značajnim
vodenim resursima
Veliki broj izvorišta pitke vode nalazi se u
ruralnim zonama gdje je moguće sprovesti
kvalitetne mjere zaštite
Nizak nivo učešća industrijskog zagađenja
vazduha
SLABOSTI- WEAKNESSES
 Saobraćajna infrastruktura
 Komunalna infrastruktura
 Ne postoji studija zaštite životne sredine i
razvoja ekologije
 Nedovoljna novčana sredstva za razvoj turizma
 Ne postoji marketing plan za turizam
 Neadekvatan imidž i poznavanje Ukrine
 Loša paleta turističke ponude
 Nedovoljan broj smještajnih kapaciteta
 Nedostatak sistema upravljanja otpadom
 Nedostatak turističke signalizacije
 Nedovoljna zaštita i održavanje glavnih
prirodnih resursa i atrakcija
 Nedostatak jakih preduzeća u turističkoj
industriji
 Nedostatak uslužnih sadržaja na turistički
aktivnim lokacijama
 Nedostatak novootvorenih turističkih atrakcija i
destinacija
Strana 102 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
 Uspostavljanje režima redovnog odvoza
smeća u svim urbanim zonama kao i u
određenom broju seoskih mjesnih zajednica
 Izvršena sanacija velikog broja divljih
deponija
 Funkcionisanje komunalne policije
 Preduzimaju se određene radnje i koraci u
selektivnom prikupljanju čvrstog otpada
 NVO na području opštine Derventa daju
stalni doprinos podizanju svijesti u oblasti
zaštite životne sredine
 Veliki broj izvorišta pitke vode nalazi se u
ruralnim zonama gdje je moguće sprovesti
kvalitetne mjere zaštite
Datum: 03. 06. 2011. god.
 Nedostatak kadrova u turističkim zanimanjima
 Nema svijesti o Derventi kao turističkoj
destinaciji
 Nema jasne definicije ciljanih tržišta,
 Nerazvijen informacijski sistem, turistička
statistika i tržišna istraživanja turizma
 Nepostojanje profesionalne web stranice,
marketinškog i prodajnog karaktera
 Nizak budžet za turistički marketing i
marketing turističkih proizvoda
 Nedostatak realnih lokalnih vizija,te koncepata
i projekata za razvoj turizma
 Nedostatak klastera u turizmu
 Neiskorištene mogućnosti seoskog
(agroturizma) turizma/turisti posmatraju i
učestvuju u tradicionalnim
seoskim(poljoprivrednim) radovima
 Slaba iskorištenost ostalih kombinovanih
oblika ruralnog turizma (događaji, festivali,
rekreacija na otvorenom, proizvodnja i prodaja
lokalnih suvenira i poljoprivrednih proizvoda )
 Neiskorištene mogućnosti posebnih interesa
turista (kampovanje, pješačenje, biciklizam,
aktivnosti vezane za prirodu, ribolov,lov, ...)
 Neiskorištene mogućnosti turističkih događaja
(vjerske manifestacije, karnevali, festivali,
itorijske komemoracije, izložbe, koncerti,
ekonomsko-trgovinski sajmovi i berze,
profesionalna i amaterska sportska takmičenja,
seminari,kongresi, investicione
konferencije,inauguracije,..)
 Prisutan stalni proces zagađivanja površinskih
voda usljed ispuštanja komunalnih otpadnih
voda, odlaganja čvrstog i drugog otpada
 Ispuštanje komunalnih i industrijskih otpadnih
voda vrši se bez njihovog prečišćavanja
 Prisutna stalna opasnost od plavljenja
 Još uvijek prisutne pojave nekontrolisanog
odlaganja čvrstog otpada,pogotovo u zonama
vodotoka
 Nedovoljna projektna inicijativa preduzetnika
u segmentu turizma
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
ŠANSE - OPPORTUNITIES
 Saradnja javnog, privatnog i civilnog
sektora u razvoju turizma
 Stvaranje prepoznatljivosti Dervente
 Organizacija manifestacija
 Stvaranje sveobuhvatnog masters plana za
razvoj turizma u Derventi
 Potencijal dijaspore
 Blizina glavnih putnih pravaca i auto-puta
 Kooperacija preduzetnika u turizmu
 Interes privatnog kapitala za infrastrukturna
ulaganja
 Rekreativni i turistički potencijal Ukrine i
Save
 Dostupnost finansijskih fondova i
usmjeravanje ka turizmu
 Primjena evropskih rješenja i standarda u
derventskom turizmu
 Pojačan interes seoskih domaćinstava za
privređivanje u turizmu
 Dostupnost marketinških alata
 Izrada turističkog brenda
 Suvenir
 Uključivanje kulture u turističku ponudu
 Mogućnost korištenja sredstava
međunarodnih organizacija i budžetskih
sredstava RS
 Izgradnja projektne dokumentacije za
vodoprivredu
 Kontinuirana praćenja metereoloških
parametara
Broj 6 Strana 103
PRIJETNJE - THREATING
 Konkurencija na turistučkom tržištu
 Slabo i nejasno pozicioniranje u poređenju sa
drugim centrima
 Nedostatak domaćih izvora za finansiranje
 Gubitak potencijalnog tržišta zbog zaostajanja
za konkurencijom
 Nizak rast produktivnosti
 Hotelijerstvo i većina segmenata turizma u
inicijalnoj fazi razvoja
 Pogoršanje životnog standarda stanovništva
 Otežan dogovor o prioritetima u turizmu i nizak
nivo osjećaja prema javnom dobru i javnim
interesima
 Globalne klimatske promjene
 Nizak nivo finansijskih sredstava koje se koriste
za ove namjene
 Nizak nivo svijesti građana o potrebi očuvanja
zdrave životne sredine
 Nemogućnost plasmana određenih vrsta
komercijalnog otpada
SLIKA 8.10.2. SVOT analiza sektora turizma i zaštite životne sredine opštine Derventa
Strana 104 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
9. OBRAZOVANJE I ŠKOLSTVO
NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTA
Osnovno školstvo - u Derventi ima relativno dugu tradiciju. Nakon što je Austrougarska okupirala
Bosnu i Hercegovinu (1878.), već 1879. godine u Derventi je otvorena Narodna osnovna škola (tako se zove
od 1885. god.). Do okupacije, a i poslije, tri etničko-vjerske zajednice su imale svoje konfesionalne škole. Iz
Narodne osnovne škole vremenom će se razviti Osmogodišnja škola „Nikola Tesla“.
Prije građanskog rata u derventskoj opštini bilo je osam centralnih osnovnih škola i jedna škola za
osnovno muzičko obrazovanje i vaspitanje
Danas u derventskoj opštini rade četiri centralne osnovne škole. To su dvije gradske osnovne škole –
OŠ „Nikola Tesla“, u okviru koje djeluje i osnovna muzička škola i OŠ „19. april“, zatim – OŠ „Todor
Dokić“ u Kalenderovcima i OŠ „Đorđo Panzalović“ u Osinji. Postoje planovi da se obnovi rad osnovne škole
„Zdravko Čelar“. Na taj način bi se olakšao rad u dvjema postojećim gradskim osnovnim školama
Srednje obrazovanje - u Derventi ima dugu tradiciju. Godine 1912. u Derventi je osnovana Učiteljska
škola, koja je, uz prekid tokom Prvog svjetskog rata, radila sve do 1926. godine, kada je vlasti Kraljevine
Srba, Hrvata i Slovenaca ukidaju. Ukidanjem gimnazije Derventa privremeno ostaje bez srednjeg školstva.
Gimnazija se ponovo otvara 1937. godine prerastavši u Višu gimnaziju. Nakon Drugog svjetskog rata,
Gimnazija nastavlja sa radom sve do 1982. godine, kada je ukinuta reformom školstva. Međutim, u okviru
Centra za usmjereno obrazovanje mogle su se izučavati metalska, elektro, poljoprivredna, veterinarska,
obućarska, tekstilna, geodetska, matematičko-fizičko-računarska, prosvjetno-prevodilačka, trgovačka,
ugostiteljsko-turistička i grafička struka.
Školske 1991/92. godine, u predvečerje građanskog rata, obnavlja se rad derventske Gimnazije, koja je
tada bila jedna od najopremljenijih u Bosni i Hercegovini. Nažalost, u ratnom vihoru mnogo toga je uništeno.
Prestankom ratnih dejstava na derventskom području, pristupilo se obnovi i do danas je, uz pomoć stranih
donatora, dosta urađeno.
U Derventi danas rade dvije srednje škole – Gimnazija sa tehničkim školama i Srednja stručna
škola za radnička zanimanja. U Gimnaziji sa tehničkim školama učenici se školuju za zanimanja -opšti
smjer gimnazije, tehničar računarstva, tehničar elektroenergetike, auto električar, električar; dok se u
Stručnoj školi za radnička zanimanja školuju za sljedeća zanimanja – poljoprivredni tehničar, veterinarski
tehničar, cvjećar, bravar, automehaničar, instalater, metalorezač, metalostrugar, ekonomski tehničar,
poslovno-pravni tehničar, trgovac, trgovinski tehničar, finansijski tehničar, ugostiteljsko-kulinarski tehničar,
kuvar, konobar, obućar, konfekcionar. Vrše se i pripreme za otvaranje Srednje građevinske škole.
U okviru Zavoda za slijepa i slabovida lica „Budućnost“, koji je u Derventi osnovan 1947. godine,
postoji osnovno obrazovanje i srednjoškolsko obrazovanje za slijepe i slabovide učenike.
Učiteljski odsjek Filozofskog fakulteta iz Banjaluke otvorio je u Derventi – Studijski program za
Razrednu nastavu, baziran na tradiciji nekadašnje derventske Učiteljske škole. Takođe na prostoru opštine
Derventa sa radom djeluje i privatni fakultet Visoka škola za primjenjene i pravne nauke „Prometej“.
Planira se otvaranje i novih Visokoškolskih ustanova.
Datum: 03. 06. 2011. god.
R.BR.
Škol.
Godina
1.
2.
3.
4.
5.
6.
2004/2005
2005/2006
2006/2007
2007/2008
2008/2009
2009/2010
UKUPNO:
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 105
OŠ
Nikola
Tesla
Derventa
OŠ
19.April
Derventa
OŠ
Đorđe
Panzalović
Osinja
OŠ
Todor
Dokić
Kalenderov
Svega
učenika
U OŠ
Gimnazija se
tehničkim
školama
Stručna
škola za
radnička
zanimanja
Svega
učenika
SŠ
SVEGA
UČENIK.
Dječije
obdan.
TROL“
Svega
Predš.
Osnovn.
Srednje
1.243
1.141
1.134
1.121
1.125
1.089
6.853
858
830
802
791
790
767
4.838
498
484
479
480
467
439
2.847
318
314
291
277
253
230
1.683
2.917
2.769
2.706
2.699
2.635
2.525
16.221
781
784
778
731
582
566
4.222
573
545
530
543
552
619
3.362
1.354
1.329
1.308
1.274
1.134
1.185
7.684
4.271
4.098
4.014
3.943
3.769
3.710
23.805
99
96
98
109
114
120
636
4.370
4.194
4.112
4.052
3.883
3.830
24.441
SLIKA 9.1. Prikaz stanja broja učenika za Osnovne i Srednje škole i broja djece
u dječijem obdaništu po godinama.
U periodu od 2004. - 2010. godine u osnovnim školama ima manje upisanih učenika od 10 do 18 %
zavisno od lokaliteta škole.
U periodu od 2004. - 2010. godine smanjen je upis u srednje škole za 12 %, što pokazuje da se mora
više posvetiti pažnje mladim i trendovima obrazovanja u regiji kao i samog njenog bližeg okruženja.
Ukupno u osnovne i srednje škole upisano je manje 561 učenik, što je u paritetu sa jednom generacijom
stručne škole za radnička zanimanja.
SLIKA 9.2. Prikaz broja učenika u Osnovnim školama kroz šest školskih godina.
Strana 106 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
1.400
1.350
1.354
1.329
1.300
1.308
1.250
1.274
1.200
1.150
1.185
1.100
1.134
1.050
1.000
2004/05
2005/06
2006/07
2007/08
2008/09
2009/10
SLIKA 9.3. Prikaz broja učenika u Srednjim školama kroz šest školskih godina.
2009/10
2008/09
2007/08
2006/07
2005/06
2004/05
2004/05
2005/06
2006/07
2007/08
2008/09
2009/10
Series2
573
545
530
543
552
619
Series1
781
784
778
731
582
566
Stručna škola za radnička zanimanja
Gimnazija sa tehničkim školama
SLIKA 9.4. Prikaz po godinama broja upisanih učenika u Gimnaziju sa tehničkim
školama i Stručnu školu za radnička zanimanja.
Zainterosovanost kod mladih za vrstu ponuđenog obrazovanja se u periodu od 2004. do 2010. godine
dosta promijenilo. Interesovanje za gimnaziju i tehničku školu se drastično smanjilo u odnosu na stručna i
radnička zanimanja.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 107
SVOT analiza sektora obrazovanja i kulture opštine Derventa
SNAGE - STRENGHTS
 Postajanje predškolskih objekata
 Postojanje kvalitetnog i moderno urađenog
programa rada u predškolskoj ustanovi
 Razvijena mreža osnovnih škola
 Srednjoškolski centar
 Kadrovski resursi postoje
 Visoka škola
 Tradicija korištenja kulturnog sadržaja
 Volonterizam u kulturi
 Postojanje velikog broja obrazovanih ljudi u
sektoru kulture
 Entuzijazam
 Postoje objekti za rad
 Postoje spomenici kulturnog nasljeđa
...........................................................................
SLABOSTI - WEAKNESSES
 Stanje školskog i neškolskog obrazovanja ne
odgovara razvojnim potrebama Dervente
 Obrazovanje odraslih kod nas je nazapušteniji
dio obrazovnog sistema
 Loše stanje pojedinih objekata
 Loša infrastruktura
 Loši higijensko zdravstveni uslovi
 Ne postoji dovoljan broj fiskulturnih sala i
sportskih terena
 Prilazi i dvorišta škola neuređeni
 Didaktička sredstva nedostaju u svim školama
razredne nastave
 Kabineti prirodnih i društvenih nauka nisu
opremljeni
 Nedostaje oprema za fizičku i muzičku kulturu
 Nedostatak stručne literature
 Nedovoljna i zastarjela informatička oprema
 Ne postoje internet mreže
 Nedostatak i opremljenost kabineta za praktičnu
nastavu
 Sve manji broj učenika, posebno na seoskom
području
 Nedovoljna profesionalna orijentacija u skladu
sa potrebama tržišta rada
 Deficitarni kadrovi
 Nefleksibilnost u uvođenju novih nastavnih
planova i programa
 Nije razvijeno partnerstvo obrazovnih institucija
sa javnim, privatnim i civilnim sektorom
 Nedovoljno znanje stranih jezika
 Nedovoljan broj i profil profesionalnih kadrova
za rad i razvoj kulture
 Nedovoljna motivacija kadrova
 Nedovoljno učešće mladih u kulturi
 Nepostojanje strategije razvoja kulture na nivou
opštine
 Nedovoljno sponzorstvo i donacije
 Neadekvatan marketinšski pristup
Strana 108 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
ŠANSE- OPPORTUNITIES
 Jačati inovativne pristupe u vaspitnom i
obrazovnom procesu
 Povećati direktnu podršku razvoju
obrazovanja kroz povećanu uključenost
porodica, lokalne zajednice, socijalnih i
drugih partnera
 Jačanje preventivne uloge škole protiv
društveno neprihvatljivih ponašanja
 Poboljšavanje predškolskog vaspitanja i
obrazovanja
 Modernizacija opšteg srednjeg obrazovanja
 Reforma srednjeg stručnog obrazovanja
 Cjelodnevni boravak učenika
 Obrazovanje odraslih treba sa zasnivati na
koncepciji doživotnog učenja
 Utvrditi obrazovne potrebe odraslih te
uskladiti potrebe i ponude
 Poboljšati saradnju škola-zajednica i
povećati odgovornost zajednice za
obrazovanje
 Razviti ljudske potencijale u oblasti
obrazovanja
 Partnerstvo privatnog, društvenog i civilnog
sektora u kulturi
Datum: 03. 06. 2011. god.
PRIJETNJE - THREATING










Zadržavanje postojećeg stanja
Pogoršanje ekonomske situacije
Odlazak stručnih kadrova
Neprovođenje neophodnih reformi u
obrazovanju
Neprilagođavanje obrazovanja zahtjevima
tržišta rada
Izostanak partnerstva
Odlazak kadrova iz sfere kulture
Gubljenje motivacije
Smanjenje volonterskog duha
Uticaj kvazi kulture
SLIKA 9.5. SVOT analiza sektora obrazovanja i kulture opštine Derventa
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 109
10. ZDRAVSTVENO – SOCIJALNI POKAZATELJI
NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTA
10.1. KAPACITETI U ZDRAVSTVU NA PROSTORU OPŠTINE
Dom zdravlja Derventa smješten je u tri zgrade u gradu sa 4.700 m2 i četiri ambulante porodične
medicine na terenu. U sjedištu Doma zdravlja nalazi se osam ambulanti porodične medicine koje rade u dvije
smjene. Terenske ambulante porodične medicine nalaze se u sljedećim naseljima sa udaljenošću od sjedišta
Doma zdravlja u km i to:
- Ambulanta Osinja ............................... 25 km
- Ambulanta Crnča ................................ 15 km
- Ambulanta Kalenderovci .................... 12 km
- Ambulanta Bunar ................................ 12 km
- Ambulanta Lužani ................................. 7 km
Aktivna registracija je urađena krajem 2006., međutim registracija stanovnika po timovima porodične
medicine je kontinuiran proces i zaključno sa 30.09.2010. godine registrovano je 25.000 stanovinika opštine
Derventa. U ambulanti Bunar i Lužani obezbjeđen je samo rad medicinske sestre – tehničara, a u ambulanti
Kalenderovci i Osinja obezbjećen je jedan ljekar specijalista Porodične medicine i po dvije medicinske sestre
– tehničara doedukovanih iz porodične medicine.
Pored porodične medicine u sjedištu Doma zdravlja organizovane su sljedeće službe:
- Stanica hitne medicinske pomoći
- Laboratorija
- RTG kabinet
- Centar za mentalno zdravlje CMZ (u okviru CMZ-a odnedavno funkcioniše Metadonski centar za
liječenje ovisnika)
- Centar za med.rehabilitaciju CBR
- Stomatološka služba koja ima:
- 4 ambulante u gradu
- ambulantu u terenskoj ambulanti Osinja
- specijalistički dio –ortodoncija
- Konsultativno specijalističke službe:
- Ginekološka služba
- Pedijatrija
- Porodilište
- Higijensko-epidemiološka služba (HES)
Strana 110 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
10.2. KADROVSKI POTENCIJAL U ZDRAVSTVU
Dom zdravlja Derventa razpolaže sa zadovoljavajućim ljudskim kapacitetima koji se ogledaju u ovom
brojnom stanju:
1. Doktori medicine ukupno
2. Doktori specijalisti ukupno
 Ginekologa
 Specijalista opšte medicine
 Specijalista medicine rada
 Specijalista porodične medicine
 Specijalista neuropsihijatar
 Fizijatar
 Pedijatar
 Specijalista ortodoncije
3.Doktori medicine na specijalizaciji
(do kraja 2010 godine završavaju specijalizaciju)
 Oftamologija
 Pedijatrija
 Radiologija
4.Stomatolozi
5.Stomatologija-specijalisti
 Ortodont
 Specijalista dječije preventive
6.VSS –ostali medicinske struke
 Psiholog
 Dipl.ing biohemije
Ukupno VSS medicinske struke
7. VŠS




Viša medicinska sestra
Viši sanitarni tehničar
Viši fizioterapeut
Viši RTG tehničar
8. SSS








Medicinska sestra-tehničar
Medicinski laborant
Medicinska sestra-akušerka
Stomatološka sestra
Fizioterapeut
Sanitarni tehničar
Zubni tehničar
Farmaceutski tehničar
Ukupan broj zaposlenih u Domu zdravlja Derventa iznosi 136 osobe, od čega je ukupno zdravstvenih
radnika i zdravstvenih saradnika 99, a nemedicinskih radnika 37.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 111
10.3. PROJEKAT PORODIČNE MEDICINE
Ovom djelatnošću obezbjeđuje se provođenje aktivnih i pasivnih mjera zdravstvene zaštite
novorođenčadi, dojenčadi i djece do 6 godina kroz savjetovališta i ordinacije, te aktivan nadzor i unapređenje
zdravlja i pravilnog psihofizičkog razvoja. U tom smislu prioritetno se obezbjeđuje: obavljanje pregleda
novorođenčadi, sistematski i kontrolni pregledi dojenčadi, male djece i predškolske djece, pregledi pri upisu
u školu, vakcinacije u skladu sa planom imunizacije i zdravstveno-vaspitni rad te pregledi i intervencije u
svrhu prevencije i liječenja, stanja i povreda.
Obezbjeđuju se mjere aktivne i pasivne zdravstvene zaštite školske djece do 19 godina kroz sistematske
i kontrolne preglede učenika i preglede radi profesionalne orjentacije, vakcinacija u skladu sa planom
imunizacije, usluga zdravstvenog nadzora u školama, zdravstveno-vaspitni rad kroz male grupe, intervjue,
predavanja, te preglede i intervencije u smislu prevencije i liječenja oboljenja, stanja i povreda.
Kroz djelatnost porodične medicine obezbjeđuje se provodjenje aktivnih i pasivnih mjera zdravstvene
zaštite odraslog stanovništva (19 i više godina) usmjerenih na unapređenje zdravlja i sprečavanje obavljanja,
rano otkrivanje, blagovremeno liječenje naročito onih oboljenja koja su najčešći uzroci smrti i invalidnosti.
Obezbijediti provođenje aktivnih mjera prevencije nezaraznih bolesti iz Programa Ministarstva zdravlja 30%
ukupnih usluga prevencije.
10.4. SOCIJALNA ZAŠTITA U OPŠTINI DERVENTA
Naravno, kao ni druge opštine tako ni opština Derventa nije oslobođena socijalnih problema u vidu
siromaštva, nezaposlenosti, socio-patoloških pojava i sl. U prilog ovoj tvrdnji ide i podatak da je u 2009. god
pravo na novčanu pomoć koristilo čak 270 domaćinstava. Prisutnost određenih vidova socio – patoloških
pojava na području derventske opštine je takođe vidljiv, tako da se svake godine u Centar za socijalni rad
registruje oko 25 maloljetnih počinilaca prekršajnih i krivičnih dijela. Samo u 2009. godini evidentirano je i
10 slučajeva nasilja u porodici.
10.5. CENTAR ZA SOCIJALNI RAD DERVENTA
Nakon završetka ratnih dejstava na prostoru Dervente, Skupština opštine Derventa ponovo osniva Javnu
ustanovu Centra za socijalni rad Derventa kao ustanovu socijalne zaštite sa javnim ovlašćenjima iz oblasti
socijalne, dječije, porodičnopravne, krivičnopravne zaštite, starateljstva, izvršavanju vaspitnih mjera i mjera
zaštitnog nadzora te ustanovu za obavljanje usluga socijalnog rada.
Centar obavlja i druge poslove u okviru svoje nadležnosti u skladu sa pozitivnim zakonskim propisima i
podzakonskim aktima iz oblasti socijalne, porodično – pravne, krivično pravne i dječije zaštite. Socijalna
zaštita obezbjeđuje se građanima koji su nesposobni za rad, koji nemaju sredstava za život i srodnika koji su
zakonom obavezni i u mogućnosti da im obezbjeđuju izdržavanje, kao i lica kojima je zbog posebnih
okolnosti potrebna socijalna zaštita.
Centar u obavljanju svoje djelatnosti sarađuje sa korisnikom, porodicom, građanima, ustanovama iz
oblasti zdravstva, vaspitanja, obrazovanja, osposobljavanja i rehabilitacije, organizacijama Crvenog krsta,
invalidskim organizacijama, kao i dr.asocijacijama građana.
Strana 112 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Sistem socijalne zaštite dodatno opterećuje i broj nezaposlenih radno sposobnih lica, kao i lica koja su
zbog raznih uzroka dovedeni u stanje socijalne potrebe.
Red.broj
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Stepen stručne spreme
Visoka stručna sprema
Viša školska sprema
Srednja.str.sprema i KV radnici
Nekvalifikovani i PK radnici
Volonteri
Ukupno
Muškaraca - zaposleni
Žene - zaposlene
Do 35 god.zaposleni
Preko 35 god.zaposleni
Broj radnika
6
2
1
1
10
3
7
3
7
SLIKA 10.5.1. Kvalifikaciona struktura zaposlenih u Centru za socijalni rad Derventa
Stručni poslovi i zadaci u centru se rješavaju timski, tj.u okviru stručnih timova, koji su formirani u tri
grupe i to:
- Stručni tim socijalne zaštite;
- Stručni tim porodično pravne zaštite i
- Stručni tim krivično – pravne zaštite
Centar za socijalni rad Derventa posjeduje svoj vlastiti poslovni prostor u kojem se obavlja djelatnost
navedene ustanove.
10.6. ANALIZA INTERESNIH GRUPA
Prava u socijalnoj zaštiti u smislu Zakona o socijalnoj zaštiti su:
- Novčana pomoć;
- Dodatak za pomoć i njegu drugog lica;
- Jednokratna novčana pomoć;
- Pravo na pomoć za osposobljavanje za rad;
- Pravo na pomoć u kući, smještaj u ustanovu socijalne zaštite ili drugu porodicu (pomoć u kući,
smještaj u ustanovu socijalne zaštite, smještaj u drugu porodicu);
- Zdravstveno osiguranje i
- Usluge socijalnog rada
Novčana pomoć
Dodatak na pomoći i njegu dr.lica
Jednokratne novčane pomoći
UKUPNO
Broj
domaćinstava
Broj članova
porodice
270
362
326
328
362
326
958
1.016
SLIKA 10.6.1. Broj korisnika prava na novčanu pomoć i prava na dodatak na pomoć
i njegu drugog lica u opštini Derventa
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 113
Broj malodobnih korisnika
koji se nalaze na smještaju
Naziv ustanove socijalne zaštite
Zavod za zaštitu ženske djece i omladine „Višegrad“
Dom za djecu „Kiseljak“ Zvornik
Dom za djecu „Rada Vranješević“ Banja Luka
Dom za djecu i omladinu „Vera Blagojević“ Banja
Koviljača
Gimnazija „Živorad Janković“ sa domom učenika u
Novom Sadu
Dom učenika Doboj
2
2
4
1
1
1
UKUPNO
11
SLIKA 10.6.2. Broj maloljetnih lica sa prostora opštine Derventa koja su smještena u
ustanovama socijalne zaštite
Naziv ustanove socijalne zaštite
Broj malodobnih korisnika koji
pohađaju osnovno obrazovanje
Centar „Zaštiti me“ Banja Luka
Centar za vaspitanje i rehabilitaciju sluha i
govora Banja Luka
Zavod „Budućnost“ Derventa
3
4
UKUPNO
8
1
SLIKA 10.6.3. Maloljetna lica sa posebnim potrebama sa prostora opštine
Derventa koja su smještena u ustanovama socijalne zaštite
Naziv ustanove socijalne zaštite
Broj korisnika koji se nalaze na
smještaju u 2009. god.
Dom za penzionere i stara lica u Prijedoru
Dom za djecu i omladinu ometenu u razvoju u Prijedoru
– „Ćirikin polje“
Dom za penzionere i stara lica Istočno Sarajevo
Zavod za zaštitu ženske djece i omladine Višegrad
Socijalno – gerijatrijski centar Banja Luka
Zavod za zbrinjavanje mentalno invalidnih osoba
Bakovići
Psihijatrijska klinika Sokolac
Zavod za liječenje i rehabilitaciju hroničnih duševnih
bolesnika „Jakeš“ Modriča
Prihvatni centar „Duje“ Klokotnica, Gračanica
7
6
UKUPNO
32
3
2
1
2
1
5
5
SLIKA 10.6.4. Punoljetna lica sa prostora opštine smještena u ustanove
socijalne zaštite
Strana 114 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
10.7. ZAKLJUČNA ANALIZA SOCIJALNOG SEKTORA
Opština Derventa je pretrpila velika razaranja u toku građanskog rata, možda čak i najveća na prostoru
Bosne i Hercegovine. Velika finansijska sredstva su morala biti uložena u Derventu da bi se samo sanirala
oštećenja nastala usljed ratnih dejstava. U takvoj porušenoj Derventi, javljaju se veliki socijalni problemi
koji su uzrokovani dolaskom velikog broja izbjeglica na teritoriju opštine, razrušenom privredom,
nemogućnosti zaposlenja, gubitkom pojedinih članova porodice (najčešće radno sposobnih muškaraca),
nesnalaženju u novo nastaloj situaciji koju nosi postratni period itd. Ovakvo navedeno stanje stvara veliki
broj socijalno ugroženih lica. U prilog ovoj tvrdnji ide to da na području derventske opštine pravo na
novčanu pomoć ostvaruje 270 domaćinstava, da je samo u 2009. god. priznato 326 jednokratnih pomoći, da
oko 500 porodica koristi pravo na dodatak na djecu čije je ostvarivanje uslovljeno veoma rigoroznim
imovinskim cenzusom, tako da i te porodice skoro možemo da uvrstimo u kategoriju socijalno ugroženih
porodica.
Na osnovu svega dosad izloženog možemo zaključiti da je socijalna situacija na području opštine
Derventa izrazito nepovoljna. Međutim, i u takvoj nepovoljnoj socijalnoj situaciji Centar za socijalni rad
Derventa da vrši svoju osnovnu funkciju, odnosno maksimalno se angažuje na predupređenju, ublažavanju i
savladavanju nepovoljnih okolnosti koje ometaju ljude da normalno zadovoljavaju životne potrebe. Naravno,
i kod samog centra postoje određena ograničenja u vršenju svoje djelatnosti koje su uzrokovane, kako smo
već rekli, nedovoljnim brojem angažovanog kadra na stručnom poslu kao i nedostatkom finansijskih
sredstava za nesmetano i potpuno funkcionisanje ustanove.
Lokalna vlast u Derventi prepoznaje probleme sa kojim se Centar za socijalni rad u svom radu susreće i
spremna je da pomogne u rješavanju istih. Međutim, ta pomoć često nije dovoljna, stoga bi centar moga da
usmjeri pažnju prema ostvarivanju jačih partnerskih veza sa drugim organizacijama i ustanovama, naročito
pojedinim nevladinim organizacijama čija je djelatnost usmjerena prema pomoći pojedinim kategorijama
socijalno ugroženog stanovništva te kroz izradu raznih projekata i programa obezbjedio finansijska sredstva
za zadovoljavanje životnih potreba pojedinim kategorijama ljudi koji su u stanju socijalne potrebe.
Na području opštine Derventa postoji velika potreba za zbrinjavanje starih lica i penzionera. Prema
evidenciji Centra za socijalni rad u Derventi 65 starih lica, korisnika prava iz socijalne zaštite živi u
nepovoljnim stambenim uslovima. Trenutno, u ustanovama zaštite iz reda ove populacije nalazi se 10
štićenika.
Pored obezbjeđenja stanovanja, njege, zdravstvene zaštite, kulturno-zabavne, rekreacione i druge vrste
aktivnosti moguće je organizovati i poslove prihvatne stanice za odrasla i stara lica. Trenutno sa područja
opštine Derventa u ovakvim prihvatnim Centrima smješteno je 8 štićenika za koje se izdvajaju sredstva od
68.000 KM na godišnjem nivou.
Osnivanjem Gerentološkog centra u Derventi dobija se mogućnost obavljanja poslova pružanja pomoći
u kući - zdravstvena njega, nabavka lijekova i hrane, održavanja higijene i sl., kao i dnevne boravke za
penzionere i druga stara lica. Iz ovih podataka jasna je potreba osnivanja ovakve ustanove na području
opštine Derventa.
Postoje prostorni kapaciteti na prostoru Doma zdravlja, gdje je prilično osposobljena infrastrukura, ali
je svakao neophodno izvršiti određena ulaganja za nesmetano funkcionisanje ovakve ustanove.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 115
Trenutno je u fazi izrada studije izvodljivosti ovakvog projekta ali po svim do sada obrađenim
parametrima ova ustanova bi bila ekonomski isplativa, samoodrživa i doprinjela bi većem zapošljavanju
lokalnog stanovništva.
U ovakvom objektu (stara zgrada hirurgije) bilo bi moguće smjestiti oko 90 korisnika.
10.8. ZAVOD ZA SLIJEPA I SLABOVIDA LICA „BUDUĆNOST”
Zavod za slijepe i slabovidne “Budućnost“ osnovan je 01. oktobra 1947. godine Rješenjem Ministarstva
narodnog zdravlja i socijalne politike. Od svog osnivanja pa do početka rata 1992. godine Zavod je prešao
dug razvojni put na kojem je zabilježio značajne uspjehe.
Dana 11. 06. 1996. Vlada Republike Srpske donosi odluku o obnavljanju Zavoda. Prema odluci Vlade
djelatnost Zavoda se ogleda u obezbjeđenju stanovanja, ishrane, rehabilitacije, obrazovanja i radnog
osposobljavanja za odgovarajuće poslove, zapošljavanja, socijalne integracije kasnije oslijepljelih i vršenja
drugih usluga, zavisno od potreba i interesa korisnika.U obnavljanju Zavoda su, pored vladinih institucija,
učestvovale i brojne međunarodne humanitarne organizacije.
Danas se na školovanju nalazi 36 slijepih i slabovidih učenika, zaposleno je 37 radnika (22 u školi sa
internatom i 15 u proizvodnom procesu). Na predškolskom, osnovnoškolskom i srednjoškolskom vaspitanju
i obrazovanju radi 9 nastavnika. Posebnim programom se sistematski razvijaju sposobnosti učenika i pomažu
u sticanju znanja slijepe i slabovide djece.
Naročito se radi na razvijanju psihomotorike, orijentacije u prostoru, razvoju vizuelne percepcije
slabovidih učenika, a veoma veliki značaj se pridaje korektivnoj gimnastici preko koje djeca ispravljaju
određene deformacije. Pored toga, slijepe učenike obučavaju za čitanje i pisanje Brajevog pisma, a slabovide
za korišćenje uvećane crne štampe. Posebno prilagođenim nastavnim metodama i sredstvima nastavnici
Zavoda izvode nastavu tako da slijepa i slabovida djeca mogu potpuno učestvovati u njoj.
Krojačka radionica ima 6 zaposlenih radnika od kojih su 3 invalidna lica. Osnovna djelatnost
radionice je izrada svih vrsta radne odjeće, kao i pružanje usluga građanstvu.
Stolarska radionica ima 7 zaposlenih radnika od kojih su 5 iz grupe invalidnih lica. Stolarska
radionica vrši izradu vanjske i unutrašnje stolarije, te pruža usluge građanima.
Zavod za slijepe i slabovidne „Budućnost“ konstantno unaprjeđuje svoj rad iako jedan dio njihovih
kapaciteta još uvijek nije obnovljen od oštećenja nastalih tokom ratnih dejstava
Cilj- je da ponudi određeni broj aktivnosti i mjera koje će u konačnici dovesti do izgrađenog, uređenog
i pouzdanog sistema djelovanja na polju brige o licima sa posebnim potrebama, a samim tim i do poboljšanja
uslova života, podizanja psiho- fizičkih sposobnosti i njihovog uspješnog uključivanja u širu društvenu
zajednicu.
Zadaci
•
•
Sagledati trenutno stanje u oblasti života i rada djece i omladine sa posebnim potrebama;
Identifikovati i opisati najadekvatnije mjere iz oblasti socijalne zaštite, a koje su predviđene
važećim i budućim zakonskim aktima;
Strana 116 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
•
Uključiti savremene tendencije i rješenja iz oblasti specijalne edukacije i rehabilitacije;
•
Proširiti obim prava i broj usluga iz oblasti socijalne zaštite koji se mogu ponuditi
korisnicima opštine Derventa;
Korisnici - Pošto je pojam djece i omladine sa posebnim potrebama prilično širok i često dolazi do
njegovog nepravilnog tumačenja, neophodno je precizirati na koju grupu se on odnosi. Ovaj pojam se odnosi
na djecu i omladinu koja pripadaju onim kategorijama koje propisuje važeći Pravilnik o razvrstavanju lica sa
smetnjama u psihičkom i fizičkom razvoju.
Prema Pravilniku o razvrstavanju lica sa smetnjama u fizičkom i psihičkom razvoju („Službeni glasnik
Republike Srpske“ broj 115/ 03), a u skladu sa međunarodnom klasifikacijom bolesti (ICD- 10,1990.)
smatraju se lica:
1.
Sa oštećenjem vida- slijepa i slabovida lica razvrstana u 5 kategorija na osnovu oštrine vida i
širine vidnog polja;
2.
Sa oštećenjem sluha- gluva i nagluva lica razvrstana u 5 kategorija na osnovu stepena
oštećenja sluha i razvijenosti glasovnog sporazumijevanja;
3.
Sa smetnjama u glasu, govoru i jeziku- razvrstanih u 6 kategorija kao lica kod kojih je došlo
do poremećaja u razvoju ili oštećenja već stečenih komunikativnih sposobnosti usljed
različitih etioloških faktora;
4.
Sa tjelesnim oštećenjima- smatraju se lica sa oštećenjima, deformitetima funkcionalnim ili
motoričkim smetnjama, zbog kojih im je potrebna zaštita i osposobljavanje za život i rad pod
posebnim uslovima, a koji nastaju usljed oštećenja lokomotornog aparata, centralnog i
perifernog nervnog sistema, kao i oštećenja nastalih kao posljedica hroničnih bolesti drugih
sistema ili kao posljedica povreda;
5.
Sa psihičkom zaostalošću- lica sa mentalnom zaostalošću razvrstana u 4 kategorije na osnovu
testiranja intelektualnog nivoa ličnosti izraženog u IQ jedinicama;
6.
Sa višestrukim smetnjama- kod kojih postoje dvije ili više smetnji predviđenih ovim
pravilnikom i ostalih smetnji u skladu sa ICD- 10;
7.
Autizam- dječiji i atipični;
8.
Sa drugim smetnjama u skladu sa ICD- 10,1990.- podrazumijeva sve one smetnje propisane
ICD- 10, 1990. koje nisu obuhvaćene ovim pravilnikom.
Program se odnosi na lica u hronološkoj dobi od 0 - 28. godine života.
Sama uloga centara za socijalni rad predstavlja osnovnu jedinicu u sistemu socijalne zaštite. Na
području derventske opštine Centar za socijalni rad se brine o otkrivanju, razvrstavanju i evidenciji djece sa
posebnim potrebama.
Centar za socijalni rad sarađuje i sa osnovnim i srednjim školama, kao i sa medicinskim centrom u
svrhu otkrivanja i rješavanja postojećih problema u radu sa djecom i omladinom sa posebnim potrebama.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 117
U ovoj oblasti se izvodi permanentna edukacija stručnih radnika Centra kako kroz interno usavršavanje
tako i kroz učešće na raznim seminarima posvećenim pomenutoj populaciji. Aktivno pratimo promjene
zakonske regulative i u toku smo sa savremenim tendencijama i dešavanjima u ovoj oblasti.
10.9. NATALITET I MORTALITET
Broj upisanih u matične knjige rođenih na području opštine Derventa u poslednjih pet godina je 1.309
od čega 652 ženskog pola i 657 muškog pola.
Broj upisanih u matične knjige umrlih na području opštine Derventa u poslednjih pet godina je 1.104 od
čega 475 ženskog pola i 629 muškog pola.
Broj upisanih u matične knjige rođenih i matične knjige umrlih nije realan, odnosno stvarni pokazatelj
stope nataliteta i mortaliteta na području opštine Derventa.
Postojeći pokazatelji, odnosno upisi u matične knjige, ne daju realnu, odnosno stvarnu sliku o broju
novorođene djece i o broju umrlih lica na području opštine Derventa, zbog činjenice da se određen broj
poroda obavlja u bolnici u Doboju , što podrazumjeva da se i upisi novorođene djece u matične knjige
rođenih vrše u matičnoj službi opštine Doboj, kao i činjenicu da se određen broj umrlih lica upisuje u
matične knjige umrlih opštine Doboj i Banja Luka zbog toga što se bolesni hospitalizuju u zdravstvenim
ustanovama Doboj i Banja Luka.
Godina upisa
Broj upisanih u matične
knjige rođenih
Pol ženski
Pol muški
2005.
271
135
136
2006.
276
145
131
2007.
262
129
133
2008.
250
116
134
2009.
250
127
123
UKUPNO
1.309
652
657
SLIKA 10.9.1. Broj upisanih u MKR na području opštine Derventa
Godina upisa
Broj upisanih u matične
knjige umrlih
Pol ženski
Pol muški
2005.
225
93
132
2006.
226
102
124
2007.
2008.
2009.
229
217
207
94
100
86
135
117
121
UKUPNO
1.104
475
629
SLIKA 10.9.2. Broj upisanih u MKU na području opštine Derventa
Strana 118 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
SVOT analiza sektora zdravstva i socijalne zaštite opštine Derventa
SNAGE - STRENGHTS









Stručni kadar
Razumjevanje i podrška lokalne zajednice
Dostupni različiti vidovi zbrinjavanja
Dostupnost različitih vidova edukacije
Dugogodišnja tradicija
Mlad i stručan kadar
Infrastruktura Doma zdravlja
Promocija zdravlja-prevencija bolesti
Postoji višak prostornih kapaciteta koji se uz
malo ulaganje mogu koristiti za nove
sadržaje
ŠANSE - OPPORTUNITIES
 Већа финансијска издвајања за област
социјалне заштите
 Стимулација приватног сектора за
запошљавање корисника социјалне
заштите
 Отварање дневног центра за старе особе
 Промоција хранитељства
 Широке привредне могућности
 Отварање центра за дјецу и особе са
онеспособљенима
 Мрежа амбуланти
 Научно-технички прогрес у подручју
медицине
 Растуће потребе популације за
едукацијом из области превентивне и
примарне здравствене заштите
 Развој нових услуга
SLABOSTI- WEAKNESSES
 Nedovoljna povezanost sa privredom
 Nedostatak raspoloživih finansijskih sredstava
obzirom na potrebe
 Povećan broj zahtjeva za svim vidovima
socijalne zaštite
 Neprilagođena baza podataka
 Nejednak pristup i nedostatak koordinacije
između svih aktera u lokalnoj zajednici
uključenih u oblast socijalne zaštite
 Upitan kvalitet određenih usluga zbog
zastarijelosti opreme
PRIJETNJE - THREATING
 Socijalna nesigurnost
 Nedovoljna uvezanost institucija u rješavanju
istih problema
 Porast psiho socijalnih patologija
 Agresivna i nelojalna konkurencija
SLIKA 10.9.3. SVOT analiza sektora zdravstva i socijalne zaštite opštine Derventa
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 119
11. SOCIJALNA KOHEZIJA I KVALITET ŽIVOTA
11.1. OMLADINA
Prepoznatljivost omladinske incijative na prostoru opštine Derventa je vidljiva, prvenstveno
zahvaljujući raznim sportskim i kulturnim udruženjima. Uslovi rada omladine su se dosta poboljšali što se
vidi iz velikog broja uspješnih akcija i inicijativa vezanih za razvoj kulture, sporta, studiranja itd. Često
derventska omladina daje i poseban značaj dešavanjima u Derventi prije svega za vrijeme ljetnih mjeseci
kada dolaze studenti na odmor iz univerzitetskih centara i na taj način podižu opšti nivo kulture u našoj
opštini.
Svoja prava i inicijative derventska omladina najčešće ostvaruje kroz razne oblike omladinskog
organizovanja, ali nisu rijetki ni slučajevi samostalnih inicijativa i neformalnih grupa kao i raznih akcija, a
sve u cilju poboljšanja statusa omladine u našoj opštini.
U skladu sa odredbama Zakona o omladinskom organizovanju („Sl.glasnik RS 98/04“), usaglašavanje
svojih Statuta i drugih pravnih akata, kao i upis u omladinski registar u skladu sa ovim zakonom na području
naše Opštine izvršile su i trenutno su registrovane 3 (tri) omladinske organizacije i to:
1.
2.
3.
Derventsko udruženje mladih „DUH“
Omladinski centar „Derbent“
Svetosavska omladinska zajednica-Derventa
Krajem 2008. godine sa radom je prestala omladinska organizacija „Savjet mladih Derventa“
Misija kod svih omladinskih organizacija je želja da se mladi izgrade u sposobne i potpune ličnosti i da
preuzmu odgovornost za poboljšanje njihovog položaja.
Osnovni ciljevi omladinskog organizovanja su:
•
Edukacija mladih,
•
Afirmacija mladih i njihovo angažovanje u društvu,
•
Animiranje mladih za učešće u društvenom životu,
•
Poboljšanje materijalnog položaja mladih,
•
Zapošljavanje mladih,
•
Razvoj omladinskog turizma
Prema podacima sa kojim raspolaže nadležno odjeljenje, ukupan broj mladih osoba koje pripadaju
omladini procjenjuje se na preko 3.000 lica, od čega se u srednjim školama nalazi oko 1.130 lica, na
fakultetima RS i drugih država oko 350 lica, a oko 1.500 lica su pripadnici drugih grupa.
Od ukupnog broja omladine, većina njih traži posao, a manji broj lica iz ove kategorije su zaposleni.
Prema podacima Zavoda za zapošljavanje RS - Biro Derventa, na evidenciji nezaposlenih u Derventi na dan
30.06.2009. godine bilo je ukupno 491 lice starosne dobi od 15 do 30 godina, što čini oko 23% ukupnog
broja nezaposlenih lica na području opštine Derventa (ukupno je nezaposlenih na evidenciji 2.085 lica).
Omladinske organizacije na području opštine Derventa imaju obezbijeđene prostorije za rad u zgradi
„Vatrogasnog doma“, prostorijama u „bivšem kinu“ i zgradi „Crvenog krsta“ sa osnovnom tehničkom
Strana 120 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
opremom. Na ovaj način izgrađeni su prostorni kapaciteti za realizaciju projekata i djelovanje omladine,
međutim često su te prostorije prazne i ostala omladina koji nisu aktivisti tih organizacija ne koriste tehničku
opremu i obezbijeđeni prostor za rad.
Omladinske organizacije su kroz svoje projekte i donacije opremili navedene prostorije tehničkom
opremom i minimalnom infrastrukturom i redovno plaćaju korišćenje prostorija opštini Derventa.
Broj međunarodnih donatora koji finansiraju omladinske organizacije je sve manji, tako da omladinske
organizacije moraju tražiti druge oblike za finansiranje svog rada i to prvenstveno kroz oblik izrade
programa koji mogu koristiti privredne i druge organizacije u svom radu.
Mada je Omladinskom politikom predviđeno osnivanje omladinskih organizacija na seoskim
područjima još uvijek nije registrovana ni jedna takva organizacija, iako je u pokušaju bilo par inicijativa, ali
zbog relativno komplikovane pravne procedure nije do kraja realizovana ova pozitivna inicijativa.
Kao jedna od bitnih stavki za razvoj omladine predstavlja obrazovanje i stipendiranje i naša opština je
prepoznala značaj toga i trenutno finansira 323 stipendista (294 studenata i 29 učenika).
11.2. SPORT
Na području opštine Derventa djeluje 32 sportska kolektiva koji u zavisnosti od finansijske situacije i
organizovanosti, bilježe prosječne i dobre rezultate u svojim disciplinama i sportskim granama.
Primjetan je povećan broj mlađih kategorija u kolektivnim sportovima, te konstantnost u takmičenju u
republičkim ligama, čime se pruža stabilna takmičarska budućnost za kolektivne sportove.
Kod borilačkih sportova nastavljen je trend dobrih rezultata i pregršt medalja dolazi u naš grad. Aktivno
učešće u kreiranju sportskih prilika u našoj opštini ima i Savjet za sport, koji je imenovala Skupština opštine
Derventa i Stručni savjet za sport opštine Derventa koji je osnovao Načelnik opštine i koji je sastavljen od
predstavnika i stručnih lica iz sportskih klubova.
U okviru nadležnog Odjeljenja napravljena je interna podjela sportskih udruženja radisistematičnijeg
pristupa finansiranju i praćenju rada sportskih kolektiva. Tako imamo:
Kolektivne sportove:
1.
2.
3.
4.
Rukometni klub „Derventa“ – Derventa
Ženski odbojkaški klub „Derventa“
Ženski rukometni klub „Derventa“
Fudbalski klub „Tekstilac“ – Derventa
Datum: 03. 06. 2011. god.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 121
Fudbalski klub „Sloboda“ – Velika Sočanica
Fudbalski klub „Borac“ – Osinja
Fudbalski klub „Borac 1975.“ – Osinja
Fudbalski klub „4.juli“- Pojezna
Košarkaški klub „Derventa“
Ženski odbojkaški klub iz Osinje
Klub malog fudbala „Derventa“
Ragbi klub „Gladijatori“, Derventa
Pojedinačne sportove:
1.
2.
3.
4.
5.
Karate klub „Derventa“
Tea kwon do klub „Derventa“ – Derventa
Kik boks klub „Imperija“ iz Dervente
Bokserski klub „Derventa“
Bokserski klub „Simić“ iz Dervente
Sportove lica sa posebnim potrebama:
1.
2.
3.
Odbojkaški klub invalida „Derventa“
Odbojkaški klub invalida „Veteran“
Klub specijalnih sportova „DUGA“ Derventa
Ostala sportska udruženja:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Šahovski klub „Derventa“
Ribolovački savez „Ukrina“
Lovački savez „Motajica“
Streljački klub „Ekstrem“-Derventa
Kuglaški klub „Derventa“
Moto klub „Gromovnik“
AMD - Moto super sport 600 ccm
Auto moto klub „Adrenalin“, Derventa
„Airsoft klub Derventa“
Sportsko društvo za uzgoj i zaštitu sitnih životinja „Hobi“, Derventa
Planinarsko društvo „Kesten“
Stonoteniski klub
Na području naše opštine imamo relativno malo sportskih kapaciteta za obavljanje trenažnog ciklusa i
održavanje zvaničnih takmičenja.
Najveći kapacitet za rad sportskih udruženja posjeduje JU Sportsko kulturni centar
„Derventa“.Trenutno u ovoj ustanovi aktivno treniraju odbojkašice,košarkaši i rukometaši. Treba
napomenuti da je i ove godine opština Derventa izdvojila sredstva za sufinasiranje plaćanja termina za
održavanje utakmica i treninga, čime je znatno olakšano funkcionisanje rada klubova iz reda kolektivnih
sportova.
U školskim salama treniraju uglavnom mlađe kategorije košarkaša i odbojkašica, dok karatisti koriste
salu u „Gimnaziji“. Ostali borilački sportovi treniraju u preuređenim privatnim salama za treniranje.
Strana 122 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Veliki kapacitet za sport, a nedovoljno iskorišten predstavlja rukometno igralište „Partizanovo“ koje je
tokom 2009. godine djelimično uređeno. Ove aktivnosti finansijski je podržala i opština Derventa.
Pored lokacija u gradu iskorišteni su i sportski tereni na selima koji bi uz dodatna ulaganja postali
središte razvoja sporta u ruralnim sredinama.
Za pomoć udruženjima građana iz oblasti fizičke kulture u 2009. godini iz Budžeta opštine (rebalans)
predviđena su sredstva u ukupnom iznosu od 305.500 KM, što je u odnosu na 2008. godinu više za oko 7%,
što pokazuje da je opština Derventa strateški orjentisana ka razvijanju sporta i sportske kulture, te još većoj
afirmaciji i animiranju mladih u sportske kolektive.
11.3. CIVILNO DRUŠTVO U DERVENTI
Na području opštine Derventa registrovano je 79 razna udruženja građana sa svojim misijama, ciljevima
i aktivnostima.
Prema Zakonu o udruženjima i fondacijama („Sl.glasnik RS“ br.52/01 i 42/05) najmanje tri fizička ili
pravna lica mogu osnovati udruženje građana, tako da je proces registracije udruženja građana dosta
jednostavan i uz minimalna sredstva svaka zainteresovana grupa može da osnuje udruženje građana i da se
bori za svoja prava i ciljeve.
Pojam „nevladine organizacije – NVO“ se u pomenutom Zakonu nigdje decidno ne spominje, ali taj
izraz je postao svakodnevan u javnom životu, tako da možemo staviti znak ekvivalencije između udruženja
građana i nevladine organizacije.
Postoji 8 grupacija udruženja građana podijeljenih prema njihovoj misiji i ciljevima.
To su:
 Udruženja građana koja zastupaju misije određenih grupacija (15 udruženja građana);
 Udruženja građana proisteklih iz rata (5 udruženja građana);
 Udruženja građana koja se bave problematikom lica sa posebnim potrebama (6 udruženja
građana);
 Udruženja građana sa društvenim misijama (7 udruženja građana);
 Udruženja građana sa ekološko – prirodnjačkom misijom (6 udruženja građana);
 Udruženja građana u vezi omladinske problematike (3 udruženja građana);
 Udruženja građana u vezi sporta (32 udruženja građana) i
 Udruženja građana u vezi kulture (5 udruženja građana)
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 123
11.3.1. UDRUŽENJA GRAĐANA KOJA ZASTUPAJU
MISIJE ODREĐENIH GRUPACIJA
U ovu grupu NVO organizacija spadaju sledeća udruženja:















Udruženje žena „Derventa“;
Udruženje penzionera opštine Derventa;
Udruženje dopisnika i novinara opštine Dervente;
OO Crvenog krsta – Derventa;
Udruženje izbjeglih i raseljenih lica „Ostanak“;
Opštinsko udruženje farmera – Derventa;
Udruženje privrednika opštine Derventa;
Zajednica povratnika Bosanske Posavine- Višnjik;
Amaterski radio klub „Nikola Tesla“, Derventa;
10. Udruženje poljoprivrednika u Republici Srpskoj –Derventa;
Udruženje poljoprivrednih proizvođača „ Farma Sočanica“- Derventa;
Udruženje poljoprivrednih proizvođača Republike Srpske –Opštinsko
poljoprivrednih proizvođača Derventa;
Humanitarno udruženje građana „Merhamet“ Derventa;
Udruženje Roma opštine Derventa;
Udruženje samohranih roditelja „Novi početak“
udruženje
11.3.2. UDRUŽENJA GRAĐANA PROISTEKLIH IZ RATA
U ovu grupaciju udruženja građana spadaju:
1.
2.
3.
4.
5.
Boračka organizacija opštine Derventa;
Opštinska organizacija porodica zarobljenih i poginulih boraca i nestalih civila Derventa;
Udruženje ratnih zarobljenika opštine Derventa;
Udruženje ratnih vojnih invalida opštine Derventa 1991-1995;
SUBNOR;
11.3.3. UDRUŽENJA GRAĐANA KOJA SE BAVE
PROBLEMATIKOM LICA SA POSEBNIM POTREBAMA
U ovu grupaciju udruženja građana spadaju:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Udruženje paraplegičara, oboljelih od dječije paralize i ostalih tjelesnih invalida regije Doboj
Kancelarija za brigu o licima sa posebnim potrebama „Bios plus“;
Međuopštinska organizacija saveza slijepih Derventa, Brod i Vukosavlje – MOSS;
Udruđenje gluvih i nagluvih opštine Derventa;
Savez invalida rada opštinska organizacija Derventa;
Udruženje roditelja djece i omladine sa posebnim potrebama i invalidnih osoba „Sunce“ Derventa;
Klub specijalnih sportova „Duga“ Derventa;
Strana 124 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
11.3.4. UDRUŽENJA GRAĐANA SA DRUŠTVENO – EKONOMSKIM MISIJAMA
U ovu grupaciju udruženja građana spadaju:
•
•
•
•
Forum NVO – Derventa;
NGO „Krajina“ – kancelarija u Derventi;
„IMIC –Zajedno“ – Derventa;
Društvo za unapređenje mirovnog rada pokreta Pah Kristi „Pax Christi“, Ahen (Aechen) Njemačka, sa sjedištem kancelarije u Derventi;
Centar za lokalni regionalni razvoj „CELOR“ – Derventa;
Forum za Evropske integracije Derventa;
NGO Ugled „Goodwill“ - Derventa
•
•
•
11.3.5. UDRUŽENJA GRAĐANA SA
EKOLOŠKOM - PRIRODNJAČKOM MISIJOM
U ovu grupaciju spadaju sledeća udruženja građana:
-
Kinološko društvo;
Ekološko društvo “Ekologika”;
Ekološki pokret “Eko – vaga”;
Sportsko društvo za odgoj i zaštitu sitnih životinja „Hobi“, Derventa;
Udruženje pčelara „Lipa“- Derventa;
Pčelarsko ekološko društvo „Zlatna pčela“ – Lužani ;
11.3.6.UDRUŽENJA GRAĐANA ZA OMLADINU
U Derventi djeluju sledeća omladinska udruženja:



Derventsko udruženje mladih „DUH“;
Omladinski centar „Derbent“;
Svetosavska omladinska zajednica SOZ – Derventa;
11.4. INFORMISANJE I MEDIJI
Informisanje i obavještavanje građana u lokalnoj zajednici i društvu u cjelini ima poseban značaj i
ulogu, u funkciji je demokratizacije društva i doprinosi unapređenju i razvoju ukupnih društvenih odnosa.
Pravovremeno, objektivno i istinito informisanje omogućava građanima da ostvaruju Ustavom
zagarantovana ljudska prava i slobode, da aktivno učestvuju u radu svoje lokalne zajednice, da pokreću
inicijative, daju prijedloge i sugestije i uključuju se u aktivnosti koje se pokreću u sredinama u kojima žive i
rade. Informacija, a posebno sredstvo kojim se prenosi ima veliku moć i uticaj prvenstveno u formiranju
javnog mnjenja i promocija načela javnosti rada.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 125
Informacije iz derventske opštine plasiraju se putem „Derventskog lista“, regionalnog lista „Posavske
novosti“, putem dopisničke mreže javnih glasila: „Glas Srpske“, „Nezavisne novine“, Novinska agencija
Republike Srpske „SRNA“, dnevne novine „Fokus“, „Blic“, „Dnevni avaz“, TV Kanal 3 i RTV Republike
Srpske.
1. Derventski list
“Derventski list” je jedino opštinsko glasilo koje izlazi skoro stotinu godina kao sedmodnevne novine.
Trenutno se štampa u dvije hiljade primjeraka, u pravilu na 12 strana. U prošloj godini veliki broj izdanja je
izlazio na više strana, sa isključivo sadržajima iz opštine Derventa, obuhvatajući oblast politike, privrede,
kulture, sporta i drugo i sa tradicionalnim rubrikama, poput malih oglasa, čitulja, obavještenja, reklama i
slično.
Derventski list nastoji da afirmiše sva pozitivna kretanja i događaje u opštini, mada ne izostaju ni
kritički tonovi, ali bez senzacionalizma.
Još uvijek svi stanovnici opštine, posebno na selu, nemaju mogućnosti da dobiju Derventski list, što
umanjuje značaj informacija koje se u listu plasiraju.
Kada je u pitanju predstavljanje opštine Derventa na širem području, onda značajnu ulogu u tome ima
elektronska verzija lista, gdje čitaoci širom svijeta imaju priliku da se upoznaju sa najaktuelnijim
događajima.
2. Posavske novosti
Posavske novosti su regionalni list koji izlazi dva puta mjesečno, od novembra 2006. godine. Sjedište
lista je u Derventi, a pokriva područja nekoliko opština, kako u Republici Srpskoj tako i u Federaciji BiH,
čime je stvorena dobra šansa za predstavljanje opštine Derventa na regionalnom nivou, bilo da se radi o
privrednim, turističkim, političkim ili drugim dešavanjima.
Prema podacima dobijenim od vlasnika i novinara lista, u 2009. godini ukupno je objavljeno 86
novinskih tekstova sa seoskog i gradskog područja opštine Derventa. Važno je napomenuti da se radi o
novinskim prilozima koji se tiču mladih, učenika, studenata, poljoprivrednika, boračke populacije,
penzionera, vjerskih zajednica, rada i aktivnosti u Skupštini opštine Derventa, jednom rječju aktuelnih
dešavanja na području opštine Derventa. Prilozi su izvještajno-reportažnog karaktera, sa pratećim
fotografijama i detaljnim opisom.
3. Radio Derventa i dopisni el.mediji
Prestankom sa radom Radio Dervente, oduzimanjem frekvencije od strane Regulatorne agencije za
komunikacije (CRA) u novembru 2001. godine, građani Dervente ostali su bez vlastitog medija, preko koga
su blagovremeno upoznavani o svim aktuelnim pitanjima i dešavanjima sa područja opštine. Nastali problem
u informisanju građana i medijskom predstavljanju opštine, u mjeri u kojoj je to objektivno bilo moguće,
riješen je uspostavljanjem saradnje sa prnjavorskom televizijom „K 3“.
S obzirom da TV Kanal 3 svojim signalom pokriva gotovo cijelo područje opštine, izuzetno je važno da
informacije iz Dervente budu plasirane putem ove TV kuće. Na taj način veliki broj stanovnika opštine
Derventa ima mogućnost da se upozna s radom najviših opštinskih organa vlasti, ali i o drugim dešavanjima
u opštini.
Strana 126 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Prema nezvaničnim prosječnim podacima dobijenim od prodavača novina najviše se prodaju, odnosno
najčitaniji su: „Večernje novosti“ (203 primjerka), „Blic“ (167 primjeraka), Pres (150 primjeraka), „Glas
Srpske“ (143), „Nezavisne novine“ (52), „Politika“ (40 primjeraka) „Fokus“ (30), „Sport“ (28), „Žurnal“
(24), i „Dnevni avaz“ (20).
Kada je u pitanju nedjeljna štampa najviše se prodaju i čitaju: „Svet“ (90 primjeraka, „Nedeljni
telegraf“ (24), „Ekstra magazin“ (18), „Revija 92“ (17), „NIN“ (16), i „Reporter“ 9 primjeraka.
11.5. ZELENE POVRŠINE
Opština Derventa spada u kategoriju deficitarnih zajednica po pitanju parkova i reprezentativnih zelenih
površina. Shodno tome u dosadašnjem ispitivanju javnog mijenja i konsultacijama sa stručnim službama,
evidentirana je potreba za izgradnjom gradskog parka na području grada Dervente, kao i stvaranje novih
zelenih površina multifunkcionalnog sadržaja. Iz dole navedenih podataka vidljivo je da grad nema dovoljno
gradskog zelenila, a stanje jednog jedinog parka u gradu nije na zavidnom nivou, dakle u lošem stanju kako
drveća tako i opreme urbanog mobilijara ili bilo kakvog drugog sadržaja što je vidljivo u njegovom
zdravstvenom stanju stabala koja su osnovni element sadržaja jednog parka.
U saradnji sa Odjeljenjem za prostorno uređenje prikupljeni su podaci gdje je važećim regulacionim
planovima predviđeno da se mogu izgraditi javne zelene površine ili parkovi.
Po dostavljenim izvodima iz regulacionih planova br. 07-36-39 od 26.05.2009. godine od strane
Odjeljenja za prostorno uređenje predviđena izgradnja javnih zelenih površina - parkova može se vršiti na
sledećim lokalitetima:









u ul. Srpske vojske – postojeći park .
u ul. Milovana Bjeloševića – Belog – ispred autobuske stanice ,
u ul. Marije Bursać – kod benziske punpe ,
u ul. Kralja Petra I kod bivšeg Marksističkog centra ,
u ul. 5. Kozaračke brigade – kod temelja Srpske Pravoslavne crkve ,
u ul. Solunska i Hajduk Veljka - novo stambeno kolektivno stanovanje ,
u ul. Đure Jakšića - iza objekata Miladinovića idr.,
u ul Stevana Nemanje – iz stambenih objekata i „Bokorove kuće“,
u ul. Omladinska – od mosta uz rijeku Ukrinu
Sve navedene površine su u različitim područjima grada i u suštini su neuređene , samo važećim
planskim aktima predviđene za realizaciju, nemaju potrebnu urađenu izvedbenu projektnu dokumentaciju i u
većini slučajeva su neriješeni imovinsko – pravni odnosi.
Kad su u pitanju javne zelene površine u gradu, na tabeli je predstavljen tabelarni pregled svih javnih
površina i uličnih pojaseva na prostoru opštine Derventa, kao i proces njihovog redovitog održavanja.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
R.B.
JAVNA POVRŠINA
VRSTA
RADOVA
1
2
3
4
5
6
7
8
Kod Doma kulture
mašinsko
Kod taksi stanice
mašinsko
Kod benzinske pumpe
mašinsko
U naselju „Kineska četvrt“
mašinsko
Kod Pravoslavnog hrama
mašinsko
Park u ulici Srpske vojske
mašinsko
Prostor kod hotela Biser
mašinsko
Pojas uz rijeku Ukrinu
Mašinsko, ručno i
krčenje pojasa
Površina u ul.Omladinska
mašinsko
9
10
11
Kod autobuske stanice
mašinsko
Putni pojas u industrijskoj
zoni
Mašinsko, ručno i
krčenje pojasa
12
Lokalitet Sajmište
Mašinsko, ručno i
krčenje pojasa
13
Zelena površina kod zgrade
stare opštine
Pojas uz Trim staze
mašinsko
14
15
16
17
18
Ulični pojasevi na području
grada
Zelena površina između
zgrada SP 106 i SP 50
Košenje trave u
Partizanskom groblju
Površine koje će se krčiti i
kositi interventno
UKUPNO
ručno i mašinski
Broj 6 Strana 127
POVRŠINA
(m2)
360
400
1.500
4.000
2.500
8.400
450
5.000
5.000
17.000
1.350
38.166
25.444
52.144
19.654
1.800
mašinsko
3.100
28.000
mašinsko
1.850
ručno i mašinski
5.417
ručno i mašinski
5 – 10.000
282.535
SLIKA 11.5.1. Prikaz zelenih površina koje se održavaju na prostoru opštine Derventa
Strana 128 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
12. STANJE POVRATKA I POVRATNIČKE POPULACIJE
NA PODRUČJU OPŠTINE DERVENTA
Kao što je vidljivo položaj povratnika na svoja ognjišta i stvaranje normalnih uslova za život teče sporo,
s dosta indikatora koji proizvode takvo stanje. Veliki broj ljudi je bio izigran u dosadašnjim procesima
organizovanijeg povratka kako od strane velikih donatora, koji su to činili preko raznih nivoa vlasti, tako i od
hrvatskih političara koji su na istima skupljali „političke bodove“ i manipulisali njima.
Krajnje posljedice toga su još uvijek veliko nepovjerenje, poluobnovljene kuće i domovi i velik broj
povratnika u dosta odmaklom dobu, dok mlađe stanovništvo ne vidi nikakvu perspektivu u svemu tome. Ali i
pored toga, ovdje nije riječ o stereotipu da su to ljudi neobrazovani i ne edukovani za određene agro ili biznis
aktivnosti. Riječ je o vrlo iskusnim ljudima s dugogodišnjom tradicijom poljoprivredne proizvodnje
karakterističnih za ova podneblja.
Kada se razumno sumiraju dosadašnji događaji te uspostave određeni ciljevi za dalji proces zaključit
ćemo da je ovdje potrebno stvoriti kvalitetno moderno ekonomsko tijelo koje će se početi brinuti o životima
ljudi koji su se vratili, jer oni su po stečenim dojmovima dosta zapostavljeniji od ljudi koji se još nisu vratili,
a na koje se stavlja naglasak i daje im se prioritet.
Stanovništvo koje se vratilo ima mnoge izazove, jer radi se uglavnom o ruralnim područjima (95%),
gdje se najviše ljudi vratilo i gdje se najviše vraća, a koje podrazumijeva poljoprivrednu proizvodnju ili
pokretanje malog biznisa kako bi se uopšte moglo preživjeti. Opis komponenti i resursa opštine Derventa
ukazuje na postojanje određenih i jasnih prilika privlačnih za određena ulaganja, ali i na neophodnost
iznalaženja načina i sredstava s ciljem potpunog iskorištavanja njihova potencijala. Opis također ukazuje na
postojanje mnogih prepreka koje je neophodno svladati da bi se ojačala privreda na korist domaćih građana,
povratnika, ljudi koji još imaju status raseljenih osoba i povratnika.
Globalna SVOT analiza opštinskog razvoja u Derventi je omogućila prepoznavanje komparativnih
prednosti opštine i strateških pravaca koje treba slijediti kako bi se u potpunosti pokazao potencijal opštine.
Komparativne prednosti na kojima će se graditi povratak poredane prema svom značenju za opštinski razvoj
jesu:
 Geostrateška pozicija izražena u komunikacijskim vezama: ceste, blizina željeznice i
aerodroma, te položaj prema Jugoistočnoj Evropi. Blizina Republike Hrvatske, što je od
krucijalnog značenja, jer veliki broj Hrvata opštine Derventa danas živi u Hrvatskoj i čeka
dobar vektor i impuls za povratak;
 Prirodni uslovi i resursi kao što je klima, nezagađeno zemljište, poljoprivredni potencijal,
očuvano i zdravo okruženje s bogatim izvorima pitke vode, čistim rijekama i šumama;
 Tradicija i iskustvo u poljoprivredi, stočarstvu i voćarstvu s dosta dobrom poljoprivrednom
infrastrukturom;
 Potencijali za multisektorski razvoj privrede izražen proizvodnjom hrane i prehrambenih
proizvoda (industrije), zasnovane na izvoznim mogućnostima, značajnom internom tržištu
regije i otvorenosti za strana ulaganja;
 Potencijali za razvoj ljudskih resursa zasnovani na prilagodljivoj i iskusnoj platformi, u
slučaju održivog povratka, i dobrim osmišljenim modelima animiranja i kreativna te dobro
obučena mlada radna snaga.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 129
Ako zajedno s rezultatima i SVOT analizom uzmemo u obzir ove faktore, možemo zaključiti da izazov
za povratak u opštinu leži u:
 Optimalnom korištenju raznolikih opštinskih potencijala radi razvoja održive i izvozno
orijentisane privrede otvorene za strana ulaganja;
 Razvoju ekologije i turizma, industrije zdravlja i odmora, zasnovane na korištenju prirodnih
resursa, na geostrateškom položaju, tradiciji i ljudskim resursima, ali također i na uvođenju
visokih ekoloških standarda u zaštiti čovjekove okoline;
 Razvoju inovacija, tehnologija i ljudskih resursa kao osnova za dostizanje visoke stope
zaposlenosti i visokog životnog standarda u budućnosti;
 Uspostavljanju međuregijskih partnerstava i razvoju institucionalne infrastrukture zasnovane na
zajedničkim naporima koja bi uveliko izjednačila odnos povratničke populacije s onom koja je
ostala ovdje u vrijeme rata.
Održivost razvoja mogla bi biti ugrožena zbog nemogućnosti da se odgovori na izazove vanjskih rizika.
Objektivna identifikacija i analiza prijetnji i određivanje instrumenata koji će umanjiti njihov uticaj posebno
su bitni. U ovom smislu, kontrolisane smetnje identifikovane kroz masters SVOT analizu i njihova rješenja
navedeni su u nastavku.

Pogoršanje demografske situacije, izražene negativnom stopom porasta stanovništva,
prvenstveno povratka raseljenih osoba, zatim emigracijom mlađih osoba, starenjem
stanovništva i migracijom stanovništva iz seoske u urbane sredine zbog posljednjih ratnih
događanja i loše ekonomske situacije i povećanja dispariteta između sela i gradova, mogla bi
biti riješena kroz razvoj planova za otvaranje novih radnih mjesta, veću podršku rastu privrede i
posvećivanjem veće pozornosti problemima s kojima je suočeno mlađe stanovništvo.

Program Evropske Unije - jedinstven ekonomski prostor i dalje aktivnosti na konsolidiranju
ekonomske regije mogli bi imati pozitivan uticaj na integraciju i konsolidaciju ekonomskog
područja s različitim administrativnim jedinicama.

Pogoršanje ekonomskog i životnog standarda, koje se ogleda u nezaposlenosti, siromaštvu itd.
moglo bi biti riješeno integracijom svih napora na ubrzanju privrednih i socijalnih reformi,
izjednačavanjem povratnika sa srpskim stanovništvom, jamstvom ljudskih prava, te jačanjem
privrede i podržavanjem planova stvaranja novih radnih mjesta.

Rješenje za nepovoljno poslovno okruženje uzrokovano neefikasnim i skupim komunalnim
uslugama, sporom i skupom administracijom i raznovrsnim admini-strativnim i regulativnim
barijerama, slabom obnovom prijeratnih kapaciteta moglo bi se pronaći u prestrukturiranju
komunalnih usluga (posebno energetskog i telekomunikacijskog sektora) u reformi lokalnih
administracija u skladu s Poveljom Evropske Unije o lokalnoj administraciji, pri čemu bi se
moralo maksimalno involvirati povratnike u procese

Negativne posljedice potpuno otvorenog domaćeg tržišta i problem nekonkurentnosti domaćih
proizvoda trebalo bi rješavati olakšicama za sektore koji imaju kapacitet za supstituciju uvoza i
posebnom podrškom izvozno orijentisanim sektorima.
Kada je riječ o biznis sektoru, ima zainteresiranih pojedinaca za pokretanje malog biznisa i to uglavnom
u sektoru poljoprivrede ali i proizvodnje iz područja bravarskog zanata, zatim proizvodnja i obrada mlinskog
kamenja, te proizvodnja ljekovitog bilja kao poseban vid obrade zemlje.
Strana 130 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Analizom upitnika koji su popunjeni u naseljima Žeravac, Višnjik, Poljari, Kulina, Modran, Bunar,
Gornji Šušnjari, Plehan, Mišinci (Cer), Gradina, Velika, Bišnja, Lupljanica, Tetima, Bijelo Brdo, Pjevalovac,
Begluci, Kuljenovci i Dubočac, utvrđeno je da povratnici na navedenim područjima, i pored postojanja vrlo
kvalitetnih obradivih površina, poljoprivrednu djelatnost obavljaju samo za svoje potrebe.
12.1.SANACIJA POVRATNIČKIH I DRUGIH STAMBENIH
OBJEKATA OŠTEĆENIH U RATNOM DEJSTVU
Sanacija ratom oštećenih objekata na području opštine Derventa otpočela je 1996. godine po pitanju
povratka izbjeglica, raseljenih lica i povratnika. Ove aktivnosti su naročito povećane u toku 1998. godine
potpisivanjem sporazuma sa međunarodnim donatorskim organizacijama u kojima je predviđeno da se
uporedo sa sanacijom stambenih objekata većinskog stanovništva vrši sanacija stanbenih objekata
manjinskog stanovništva-povratnika koji trenutno žive van područja Republike Srpske.
Skupština opštine Derventa je na sjednici održanoj 26.02.1999. godine donijela Plan povratka i
zbrinjavanja izbjeglih i raseljenih lica na teritoriji opštine Derventa,a odnosi se na : 1.zbrinjavanje interno
raseljenih lica; 2. zbrinjavanje izbjeglih i raseljenih lica; a) koji koriste napuštenu imovinu; b) lica iz
kolektivnog smještaja; 3. povratnici iz reda većinskog naroda, 4. povratnici iz reda manjinskog naroda.
Poštujući odredbe Aneksa 7. Mirovnog sporazuma SO Derventa i njeni organi su odlučili da izbjeglim i
raseljenim licima omogući ostvarivanje svih prava koja su im zagarantovana ovim aktom,a prema njihovim
ličnim opredeljenima i to: 1.povratak iz reda manjinskih naroda u vlastite kuće; 2.zbrinjavanje izbjeglih i
raseljenih lica iz reda većinskog naroda, koji su izrazili želju da ostanu u Derventi; 3.zamjenu imovine;
4.pravičnu naknadu za imovinu; 5.povratak u vlastite kuće interno raseljenih lica.
OŠTEĆENI
BROJ
5.160
ZGRADE
STAMBENE
JEDINICE
UNIŠTENI
%
40
BROJ
7.740
7.752
UKUPNO
%
60
BROJ
12.900
11.610
19.362
SLIKA 12.1.1. Pregled oštećenih i uništenih stambenih jedinica u privatnom vlasništvu
VRSTA STANA
OŠTEĆEN BROJ
OŠTEĆENI m2
Garsonjera
Jednosoban
Jednoiposoban
Dvosoban
Dvoiposoban
Trosoban
28
352
15
520
40
55
812
15.488
750
31.200
2.560
4.290
UKUPNO
1.001
55.198
SLIKA 12.1.2. Struktura oštećenih stanova u državnom vlasništvu
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 131
12.2. PREGLED ULOŽENIH DONATORSKI SRADSTAVA
Na prostoru opštine Derventa je u periodu od 1996. do 2008. godine ukupno uloženo 25.134.147,00
KM.
Pojedinačno po godinama iznos doniranih sredstava i kreditnih sredstava koji su uloženi u obnovu
iznosi:
1996. - 1.065.000 KM
1997. - 2.460.000 KM
1998 . - 2.135.000 KM + Kreditna sredstva Svjetske banke 2.952.997 KM
1999. - 3.908.000 KM + Kreditna sredstva Svjetske banke 3.285.894,52 KM
2000. - 4.163.312 KM + Kreditna sredstva Svjetske banke 2.385.594,47 KM
2001.+2002. - 4.411.000 KM
2003.+2004. - 2.373.000 KM
2005.+2006. - 1.758.307 KM
2007. - 1.150.000 KM
2008. - 1.710.528 KM
GODINA
Iznos utrošenih donatorskih
sredstava u KM
1996.
1997.
1998.
1999.
2000.
2001.+2002.
2003.+2004.
2005.+2006.
2007.
2008.
1.065.000
2.460.000
2.135.000
3.908.000
4.163.312
4.411.000
2.373.000
1.758.307
1.105.000
1.710.528
UKUPNO
25.134.147
SLIKA 12.2.1. Prikaz utrošenih donatorskih novčanih sredstava za obnovu
na području opštine Derventa
Pored donatorskih sredstava u iznosu od 25.134.147, za period 1998. -2000. utrošena su i kreditna
sredstva Svjetske banke u iznosu od 8.624.485.99 KM
U 2009. godini u realizaciji su sredstva u iznosu od 755.000 KM.
Ukupan broj saniranih objekata na području opštine Dervente je oko 6.500 (izvještaj iz 2009.).
Strana 132 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
12.3. POTREBE OPŠTINE DERVENTA ZA IZBJEGLA,
RASELJENA LICA I POVRATNIKE
Po procjeni za naredni kratkoročni period je potreban iznos od 32.537.000.00 KM koja bi se utrošila
srazmjerno na:

Za rekonstrukciju kuća evidentirano je 1.145 zahtjeva, što je 28.625.000 KM

Elektrifikacija u povratničkim naseljima je 567.000 KM

Za sanaciju puteva 3.045.000 KM

Za vodovodnu mrežu 300.000 KM
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 133
13. USKLAĐIVANJE STRATEGIJE RAZVOJA OPŠTINE
DERVENTA SA STRATEGIJAMA NA VIŠIM NIVOIMA
Postojanje sveobuhvatne koncepcije razvoja je veoma važno za rad na lokalnom nivou, kao najbitnijem
operativnom nivou. Integrisanje vlastitih mjera u cjelokupan okvir znači iskoristiti sinergijske efekte, izbjeći
kolizije sa mjerama od entitetskog, pa čak i BiH značaja, te oblikovati koncepciju u skladu sa očekivanom ili
već isplaniranom politikom na višem nivou.
Takođe, neplanirano finansiranje pojedinačnih projekata i programa ili razvoja određenih sektora i
područja vodi ka rasipanju sredstava. Iz tog razloga prilikom izrade Strategije razvoja opštine Dervente
vodilo se računa o usklađivanju sa razvojnim planovima i strategijama koje su urađene za viši nivo, odnosno
entitetskim i strategijama na BiH nivou.
STRATEGIJA
Srednjoročna razvojna strategija BiH
Prioriteti / ciljevi definisani strategijom






Strategija za Bosnu i Hercegovinu,
dokument Evropske banke za obnovu i
razvoj (UBRD) – odobrena 2005.
Strategija integrisanja BiH u Evropsku
Uniju
Strategija razvoja MSP u BiH
2005 -2007.
Održati makroekonomsku stabilnost;
Povećati privatne investicije;
Restruktuirati ekonomiju;
Povećati zaposlenost i poboljšati veze između
ljudskih resursa i tržišta rada;
Poboljšati sistem socijalne zaštite;
Povećati transparentnost i mogućnost društva BiH;



Razvoj aktivnosti privatnog sektora;
Strukturna i institucionalna reforma;
Regionalne integracije i progres prema članstvu u
EU;
Strategija integrisanja BiH u EU izdvaja neka od
područja koja su od izuzetnog značaja za BiH i njene
građane: energija, poljoprivreda, transport, životna
sredina, borba protiv organizovanog kriminala i
liberalizacija viznog režima.
 Stvaranje konzistentnog pravnog okvira za MSP;
 Uklanjanje barijera koje otežavaju i usporavaju
pokretanje i rad preduzeća;
 Definicija MSP-a (prateći preporuke EU) i
uspostavljanje statistike;
 Organizaciona struktura/institucionalni okvir za
poslovnu podršku;
 Horizontalni i vertikalni instrumenti za poslovni
razvoj;
Strana 134 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA



Strategija razvoja lokalne samouprave
u BiH






Ekonomska politika Republike Srpske






Strategija razvoja poljoprivrede RS




Strategija razvoja malih i srednjih
preduzeća RS 2006-2010


Datum: 03. 06. 2011. god.
Ostvariti suštinsku funkcionalnu decentralizaciju;
Ostvariti istovremeno odgovarajuću fiskalnu
decentralizaciju;
Osigurati moderno vođstvo i profesionalno,
kompetentno i motivisano osoblje;
Osigurati stalno unaprjeđivanje kvaliteta i
ekonomičnosti usluga;
Ostvariti visok stepen građanskog učešća u
javnim poslovima;
Osigurati odgovorno i jedinstveno vršenje javih
poslova svih nivoa vlasti u lokalnoj zajednici;
Razviti produktvinu međusobnu saradnju
jedinica lokalne samouprave u zemlji i regionu;
Uspostavljanje makroekonomske stabilnosti;
Nastavak reformi u javnom sektoru privrede i
ubrzanje njegovog prestruktuiranja;
Unapređenje zakonodavno – pravne regulative i
institucija kojima će se obezbjediti;
Povoljniji tržišni ambijent za investiranje i
održivi privredni rast;
Obezbjeđenje trajne prehrambene sigurnosti
Povećanje konkurentnosti, tržišnosti i izvoza
poljoprivrednih prehrambenih proizvoda;
Izgradnja i razvoj institucija i mehanizama
tržišnog privređivanja u sektoru agrobiznisa;
Ekonomska zaštita tržišno orjentisanih
proizvođača; integralni ruralni i uravnoteženi
regionalni razvoj;
Implementacija međunarodnih standarda
kvaliteta respektujući princip održivog razvoja;
Brže i svestranije uključivanje u regionalne,
evropske procese i međunarodne organizacije;
Povećanje broja MSP;
Povećanje ukupnog broja zaposlenih u sektoru
MSP;
Povećanje konkurentnosti MSP u cilju jačanja
njihovog izvoznog potencijala i stepena
internacionalizacije;
Povećanje učešća MSP-a u bruto dodatnoj
vrijednosti;
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Prostorni plan Republike Srpske do
2015. godine.
Broj 6 Strana 135
 Ostvarivanje podsticajnih razvojnih uslova poticajno
značajnih privrednih potencijala;
 Stvaranje i uslovi izgradnje sistema za korištenje
voda i zaštitu od voda;
 Zaštita i režim korištenja pojedinih vrijednih
prirodnih, ambijentalnih i istorijskih značajnih
lokaliteta;
 Režim korištenja prostora radi ostvarivanja i
obezbjeđivanja povoljne sredine za život i rad ljudi;
Okvir za strateške ciljeve opštine Derventa za 2011.-2016. godinu.
PET IZVORA RAZVOJA
1. Ljudi i znanja – upravljanje razvojem
2. Prirodni resursi
3. Naslijeđena materijalna kultura
4. Izgrađena ekonomska struktura
5. Geostrateška pozicija i integrisanost u RS/BiH, region, EU i Svjetsko tržište
DESET STUBOVA RAZVOJA
1. Konkurentna ekonomija
2. Kvalitetno obrazovanje i vaspitanje
3. Napredno visoko školstvo, usavršavanje i neformalno obrazovanje
4. Vrijedan socijalni kapital (zdravstvo, socijalna zaštita, kultura i sport)
5. Prostor i napredna infrastruktura
6. Internacionalizacija, integracija i prepoznatljivost Dervente u regionalnim okvirima
7. Zaštita životne sredine
8. Preduzetništvo u svim sferama djelatnosti
9. Unaprjeđenje kvaliteta urbanog i ruralnog razvoja
10. Nove razvojne paradigme (upravljački kapacitet, apsorpcijski kapacitet prema EU, finansiranje
razvoja, javno i privatno partnerstvo (PPP)
PET PRAVACA KONVERGENCIJE SA OKRUŽENJEM
1. Razvoj ljudskih potencijala
2. Zaštita životne sredine
3. Hrana
4. Voda
5. Turizam
PET STRATEŠKIH CILJEVA
1. Ubrzan ekonomski razvoj i kvalitetna poslovna ifrastruktura
2. Razvoj ljudskih resursa i unapređenje kvaliteta života
3. Posticanje uravnoteženog i održivog razvoja opštine Dervente sa ključnim potencijalima u turizmu i
poljoprivredi
4. Građenje prepoznatljivog identiteta u okruženju te društveni koncenzus i razvoj institucija u
5. opštini Derventa
6. Ekološki napredna i infrastrukturalno izgrađena sredina u skladu sa evropskim standardima
SLIKA 13.1. Okvir za strateške ciljeve opštine Derventa za 2011. – 2016.
Strana 136 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
14. VIZIJA OPŠTINE DERVENTA
VIZIJA OPŠTINE DERVENTA
Opština Derventa je otvorena, ekonomski i društveno dinamična pro - evropska opština, koja na
prepoznatljiv način u okviru RS/BH i šireg okruženja, osigurava ekonomsku, kulturnu i socijalnu
atraktivnost, razvoj i kvalitet života za svoje građane i ljude koji u njoj borave, investiraju i stvaraju.
Demografija i
tržište rada
Ekonomska
struktura i
razvoj
Poljoprivreda i
ruralni razvoj
Privreda
Mjesto kvalitetnih uslova za život, rad i razvoj ljudskih
resursa,zasnovano na obrazovanoj i obučenoj radnoj snazi sa visokim
stepenom zaposlenosti, lokalne energije i motivacije za uspjeh.
Ekonomska struktura opštine Derventa kao struktura koja promoviše i
osigurava ekonomski, ekološki, tehnološki i socijalno održivi, human,
balansiran, kompentativan i potpun razvoj, odnosno koja osigurava
efikasno korištenje prirodnih resursa, zaštitu okoliša, otvaranje novih
radnih mjesta u sektorima i djelatnostima koje su kompentativni u
RS/BH i regionalnim okvirima.
Od strane preduzetnih, za nove ideje i saradnju otvorenih ljudi kreiran
sektor, prosperitetan, na BiH, regionalnom i EU tržištu konkurentan
sektor, uređen od strane moderne, odgovorne i preduzetne uprave
koja potiče razvoj kroz partnerstvo svih zainteresiranih snaga, koji
permanentno unapređuje kvalitet življenja svih građana.
Privredu opštine Derventa će u narednom periodu činiti moderne,
tržišno orijentisane, industrijske grane čiji kapaciteti će biti locirani u
svim dijelovima opštine. Prerađivačkom djelatnošću će se baviti
privatna preduzeća vođena obrazovanim preduzetnicima. Izvozno
orijentisana industrija će značajno povećati učešće u GDP Republike
Srpske, u ukupnom broju zaposlenih, zadržavajući visoko obrazovane
mlade ljude u Derventi, pružajući im šansu da sami započnu vlastite
biznise u različitim oblastima. Privreda, u svim svojim oblicima
proizvodnje, će biti ekološki prihvatljiva grana.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 137
Turizam
Vizija razvoja turizma na području opštine Derventa je kreiranje
višedimenzionalne turističke ponude za generiranja pozitivnih
ekonomskih i društvenih efekata u okviru usvojene vizije
ekonomskog razvoja, te za unapređenja uslova za uravnotežen i
kvalitetan život lokalnog stanovništva.
Trgovina
Razvoj modernog trgovinskog sektora koji će doprinijeti podizanju
životnog standarda u Derventi, većoj zaposlenosti i promociji domaće
proizvodnje u smislu njene što veće zastupljenosti u kanalima
prodaje.
Saobraćaj
Kreiranje modernog operativnog sistema koji će sa visokom
efikasnošću pružati usluge u robnom i putničkom prometu,
doprinositi zaposlenosti i životnom standardu na području opštine i
šire.
Finansijski
servis
Razvoj finansijskog sektora koji će omogućavati rast, zaposlenost i
nove investicije u sektoru, racionalnu mobilizaciju štednje na
području opštine i direktnu alokaciju financijskih resursa od strane
vlasnika kapitala, te dostupnost kredita i mikrokreditiranja za razvoj
koji vodi novim investicijama i zaposlenosti u Derventi.
Razvoj MSPSektor mikro,
malih i srednjih
preduzeća
Sektor rastuće konkurentnosti sa porastom udjela znanja i partnerstva
u njegovom razvoju i rastućim uticajem na unapređenje kvaliteta
života u opštini Derventa.
Prostorni
razvoj
Obrazovanje
Prostorni razvoj i infrastruktura bazirani na principima održivog
razvoja i u velikoj mjeri usklađeni sa zahtjevima savremenog
ekonomskog razvoja u uslovima globalizacije, predstavljaju dobru
osnovu za uravnoteženu izgradnju opštine Derventa kao ambijenta
poželjnog za investiciono ulaganje, rad i življenje.
Vizija sektora obrazovanja je izgradnja institucionalnih kapaciteta za
razvoj ljudskih resursa, koji čine ključni faktor održivog razvoja
moderne ekonomije 21. vijeka - ekonomije znanja, koja se zasniva na
preduzetništvu i kreativnoj primjeni inovacija uglavnom u malim i
srednjim preduzećima (MSP).
Strana 138 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Socijalni razvoj treba da obezbijedi veći nivo društvenog blagostanja
stanovništva, unapređenje kvaliteta života i socijalne inkluzije,
kvalitet i raznovrsnost socijalnih servisa pod jednakim uslovima za
sve stanovnike i efikasnost upotrebe javnih servisa.
Socijalni
razvoj
Zdravstvo
Unaprjeđeno zdravstveno stanje stanovništva kroz sveobuhvatan,
dostupan, kvalitetan i efikasan zdravstveni sistem temeljen na
održivosti i solidarnosti na cijelom području opštine Derventa, koji je
snažan i prepoznatljiv zdravstveni centar u okruženju.
.
SLIKA 14.1. Definisanje vizije pojedinih sektora unutar opštine Derventa
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 139
15. STRATEŠKI I OPERATIVNI CILJEVI
Strateški ciljevi
1.
Ubrzan ekonomski razvoj i kvalitetna poslovna ifrastruktura
2.
Razvoj ljudskih resursa i unapređenje kvaliteta života
3.
Posticanje uravnoteženog i održivog razvoja opštine Dervente sa ključnim
potencijalima u turizmu i poljoprivredi
4.
Građenje prepoznatljivog identiteta u okruženju te društveni koncenzus i razvoj
institucija u opštini Derventa
5.
Ekološki napredna i infrastrukturalno izgrađena sredina u skladu sa evropskim
standardima
Operativni ciljevi
Operativni ciljevi strateškog cilja br.1.
1.1.
1.2.
1.3.
1.4.
1.5.
Izrada prostorno planske i druge razvojno-planske dokumentacije iz oblasti
prostornog uređenja;
Inteviziranje razvoja prerađevačke industrije,sa akcentom na finalizaciji
proizvoda i usluga;
Razvijena privredna infrastruktura;
Kreiranje konkretnog poslovnog okruženja;
Identifikacija i usvajanje mjera za stimulisanje investicija i razvoj preduzetništva;
Operativni ciljevi strateškog cilja br.2.
2.1. Razvoj uspješnog upravljanja ljudskim resursima;
2.2. Program uvođenja novih zanimanja u srednjim školama;
2.3. Jačanje MSP-a kroz jačanje ljudskih resursa te transferi znanja;
Operativni ciljevi strateškog cilja br.3.
3.1. Uređenje, promocija i reafirmacija turističkih kapaciteta;
3.2. Izgradnja i unapređenje turističkih proizvoda;
3.3. Podrška i razvoj promociji turizma;
3.4. Kreiranje i podrška povoljnog okruženja za razvoj poljoprivrede;
3.5. Investiranje u ruralna područja;
3.6. Uvezivanje poljoprivrednih proizvođača sa prerađivačima, distributerima i
potrošačima;
Strana 140 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Operativni ciljevi strateškog cilja br.4.
4.1. Razvoj lokalnih medija;
4.2. Program unapređenja zdravstvene zaštite;
4.3. Rekonstrukcija i modernizacija zdravstvenih objekata i uvođenje novih sadržaja i
Namjena;
4.4. Unapređenje socijalne zaštite;
4.5. Zaštita kulturno-istorijskog naslijeđa;
4.6. Obnova objekata kulture i unapređenje položaja mladih i NVO;
4.7. Podrška samoodrživom povratku;
Operativni ciljevi strateškog cilja br.5.
5.1. Izrada razvojno-studijske dokumentacije iz oblasti zaštite životne sredine;
5.2. Program adaptacije (sanacije) i modernizacije škola i drugih obrazovno-vaspitnih
ustanova;
5.3. Modernizacija i izgradnja komunalne infrastrukture;
5.4. Organizovanje sistema upravljanja otpadom;
5.5. Izrada programa uređenja gradskog građevinskog zemljišta i izgradnje komunlnih
objekata i uređenja kao osnovnog instrumenta implementacije prostorno planske
dokumentacije;
5.6. Kontinuirano unapređenje saobraćajne infrastrukture;
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 141
16. MATRICA RAZVOJA OPŠTINE DERVENTA
VIZIJA RAZVOJA OPŠTINE DERVENTA DO 2016.
Opština Derventa je otvorena, ekonomski i društveno dinamična pro - evropska
opština, koja na prepoznatljiv način u okviru RS/BH i šireg okruženja, osigurava
ekonomsku, kulturnu i socijalnu atraktivnost, razvoj i kvalitet života za svoje građane
i ljude koji u njoj borave, investiraju i stvaraju.
STRATEŠKI
CILJEVI
OPERATIVNI CILJEVI
PROJEKTI
1. Revizija Prostornog plana
opštine Derventa;
1.1. Izrada prostorno planske
i druge razvojnoplanske dokumentacije
iz oblasti prostornog
ređenja;
1. Ubrzan ekonomski
razvoj i kvalitetna
poslovna
infrastruktura
1.2. Inteviziranje razvoja
prerađevačke
industrije,sa akcentom
na finalizaciji
proizvoda i usluga;
1.3. Razvijena privredna
infrastruktura;
1.4. Kreiranje konkretnog
poslovnog okruženja;
1.5. Identifikacija i usvajanje
mjera za stimulisanje
investicija i razvoj
preduzetništva;
2. Revitalizacija, proširenje i
promocija industrijsko-poslovne
zone;
3. Formiranje agencije za razvoj
opštine Derventa;
4. Formiranje opštinske kancelarije
za razvoj;
5. Studija uspostavljanja slobodne
poslovne zone opštine Derventa;
6. Osnivanje „ONE STOP SHOP“
sistema na prostoru opštine
Derventa;
7. Strategija razvoja MSP-a;
8. Formiranje poslovnog
inkubatora;
9. Pomoć izvozno orjentisanim
preduzećima;
10. Kreditno garantni fond za
MSP;
11. Podsticaj zapošljavanju u
sektoru MSP-a;
Strana 142 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
2.1. Razvoj uspješnog
upravljanja ljudskim
resursima;
2. Razvoj ljudskih
resursa i
unapređenje
kvaliteta života
2.2. Program uvođenja
novih zanimanja u
srednjim školama;
2.3. Jačanje MSP kroz
jačanje ljudskih resursa
te transferi znanja;
3.1. Uređenje, promocija i
reafirmacija
turističkih kapaciteta;
3. Podsticanje
uravnoteženog i
održivog razvoja
opštine Dervente
sa ključnim
potencijalima u
turizmu i
poljoprivredi
3.2. Izgradnja i unapređenje
turističkih
proizvoda;
3.3. Podrška i razvoj
promocije turizma;
3.4. Kreiranje i podrška
povoljnog okruženja
za razvoj poljoprivrede;
3.5. Investiranje u ruralna
područja;
3.6. Uvezivanje
poljoprivrednih
proizvođača
sa prerađivačima,
distrubiterima i
potrošačima
Datum: 03. 06. 2011. god.
1. Društveno i ekonomsko
prosvjećivanje žena na
ruralnom području;
2. Program internacionalne
saradnje;
3. Obuka mladih poljoprivrednih
proizvođača;
4. Formiranje tima za
profesionalnu orjentaciju;
5. Program obuke za pisanje
projekata usmjerenih prema
evropskim fondovima;
6. Program obuke za pisanje biznis
planova;
7. Podsticaj stambenom
zbrinjavanju mladih , visoko
obrazovanih bračnih parova;
8. Studija kadrovskih potencijala i
potreba opštine Derventa
zasnovana na strategiji razvoja;
9. Izrada Socijalne karte opštine
Derventa;
1. Rekreaciono pješačko biciklistička staza (relacija DerventaBabino Brdo – Donja Bišnja);
2. Promocija seoskog turizma i
pilot klasteri;
3. Uređenje izletišta „Patkovača“ i
,,Prljača,“;
4. Promocija turističkih kapaciteta
opštine Derventa;
5. Razvoj lovnog turizma;
6. Projekat zaštite vodenog cvijeta
kao prirodnog endemskog
fenomena na Ukrini;
7. Uspostavljanje EKO sela na
prostoru opštine Derventa;
8. Strategija razvoja poljoprivrede i
ruralnog razvoja na području
opštine Derventa;
9. Izrada poljoprivredne karte
opštine Derventa;
10. Osavremenjavanje i razvijanje
peradarskog sektora na prostoru
opštine Derventa;
11. Podrška i razvoj proizvodnje
meda i pčelarskih proizvoda;
12. Razvoj klastera organske
proizvodnje;
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
4.1. Razvoj lokalnih medija;
4.2. Program unapređenja
zdravstvene
zaštite;
4. Građenje
prepoznatljivog
identiteta u
okruženju te
društveni
koncenzus i razvoj
institucija u opštini
Derventa
4.3. Rekonstrukcija i
modernizacija
zdravstvenih objekata i
uvođenje novih
sadržaja i namjena;
4.4. Unapređenje socijalne
zaštite;
4.5. Zaštita kulturnoistoriskog naslijeđa;
4.6. Obnova objekata kulture
i unapređenje
položaja mladih i NVO;
4.7. Podrška samoodrživom
povratku.
Broj 6 Strana 143
13. Proizvodnja biljaka u
zaštićenom prostoru;
14. Unapređenje i podrška
proizvodnji mlijeka i
mliječnih proizvoda;
15. Razvoj mini farmi od studije do
izvodljivosti;
16. Razvoj voćarstva na teritoriji
opštine Derventa;
17. Uspostavljanje Agro poslovnog
centra;
18. Podrška razvoju preradi
poljoprivrednih proizvoda;
19. Uspostava otkupnih stanica za
ljekovito bilje;
20. Kreditno –garantni fondfondacija za razvoj
poljoprivrede na području
opštine Derventa;
21. Sportsko – ribolovna staza na
lokaciji (Trstenci –
Bos.Dubočac);
1. Izrada reprezentativne VEB
sranice opštine Derventa;
2. Formiranje medija centra;
3. Emitovanje programa radio
Dervente;
4. Izrada i publikovanje godišnjeg
privrednog vodiča;
5. Afirmacija i proširenje sadržaja u
Sportsko kulturnom centru
Derventa;
6. Formiranje turističko – informativnog centra u pješa-koj
zoni na prostoru centra grada;
7. Gerontološki centar Derventa;
8. Zdravstveno prosvjećivanje žena
na ruralnom području;
9. Osnivanje savjetovališta za
roditelje i djecu;
10. Informativne kampanje o
jednakosti i ravnopravnosti
spolova;
11. Dnevni centar za OSI (Osobe sa
invaliditetom);
12. Kreiranje registra i kataloga
spomenika;
13. Arheološki kompleks
,,Ambarine,,
Strana 144 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
5. Ekološki napredna
i infrastrukturno
izgrađena sredina
u skladu sa
evropskim
standardima
Datum: 03. 06. 2011. god.
14. Dopuna vašarskih aktivnosti;
15. Strategija razvoja sporta na
prostoru opštine Derventa;
16. Stalna postavka zavičajne građe
sa tendencijom prerastanja u
muzej u biblioteci Branko
Radičević;
17. Strategija razvoja kulture na
području opštine Derventa;
18. Rekonstrukcija i obnova Doma
kulture u Derventi;
19. Dokument Omladinska politika
u narednih 5 godina;
20. Strategija razvoja održivog
povratka;
1. Revitalizacija derventske bare
„Starača“;
2. Korištenje, upravljanje i zaštita
šumskim zemljištem na
5.1. Izrada razvojno-studijske
prostoru opštine Derventa;
dokumentacije iz oblasti
3. Izrada strategije sliva rijeke
zaštite životne sredine;
Ukrine;
5.2. Program adaptacije
4. Izrada LEAP-a opštine
(sanacije) i
Derventa;
modernizacije škola i
5. Izrada studije prikupljanja
drugih obrazovnočvrstog otpada na području
vaspitnih ustanova;
opštine Derventa;
6. Izrada studije energetske
5.3. Modernizacija i
efikasnosti i obnovljivih izvora
izgradnja komunalne
energije na području opštine
infrastrukture;
Derventa;
7. Formiranje Eko škole;
5.4. Organizovanje sistema
8. Azil za pse;
upravljanja otpadom;
9. Sanacija i dezinfekcija
5.5. Izrada programa
vodozahvatnog objekta u
uređenja gradskog
seoskim osnovnim školama;
građevinskog zemljišta i
10. Rekonstrukcija Osnovne škole
izgradnje komunlnih
„Todor Dokić“, Kalenderovci;
objekata i uređenja kao
11.
Sportski centar Tekstilac;
osnovnog instrumenta
12. Rekonstrukcija terena za male
implementacije
sportove-Rukometno igralište
prostorno planske
u Derventi;
dokumentacije;
13. Formiranje i izgradnja O.Š.
5.6. Kontinuirano
„Zdravko Čelar“;
unapređenje saobraćajne 14. Formiranje Samostalne muzičke
infrastrukture
škole;
15. Obdanište TROL (proširivanje
kapaciteta);
16. Rekonstrukcija O.Š. „Đorđo
Panzalović“, Osinja;
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 145
17. Formiranje dječijih igrališta u
sklopu gradskih naselja grada
Dervente;
18. Izgradnja gradskog groblja;
19. Nastavak rekonstrukcije
kanalizacionog sistema na
području grada;
20. Nastavak rekonstrukcije sistema
za vodosnabdjevanje na
području grada;
21. Izgradnja seoskih vodovoda
(Miškovci, Gornji Detlak,
Osojci, Osinjsko područje,
Polje, Bos. Lužani);
22. Prečistač otpadnih voda;
23. Uređenje gradske tržnice i javne
garaže;
24. Regionalna deponija-alternativa
Projekat pretovarnih stanica za
čvrsti otpad na području
opštine Derventa;
25. Studija toplifikacije grada
Dervente;
26. Estetska regulacija centra grada;
27. Gradski park;
28. Izgradnja glavnih projekata
rekonstrukcije i sanacije
objekata za odbranu od poplave
i odvođenje unutrašnjih i
spoljnih voda na području grada
Derventa sa prigradskim
naseljima;
29. Nastavak regulacije korita
rijeke Ukrine;
30. Asfaltiranje kategorisanih
seoskih puteva i puteva koji
vežu MZ i druge opštine;
31. Rekonstrukcija i izgradnja
gradskih ulica i pješačkih staza
na području grada;
32. Izgradnja infrastrukture u
Novom naselju;
33. Projekat sancije klizišta na
području opštine Derventa;
34. Projekat elektrifikacije i
rekonstrukcije niskonaponske mreže na području
opštine Derventa;
35. Projekat rekonstrukcije mostova
na području opštine Derventa;
Strana 146 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
17. GENERALNI PLAN IMPLEMENTACIJE
1. Revizija
Prostornog
plana opštine
Derventa;
Ubrzan
ekonomski
razvoj i
kvalitetna
poslovna
infrastruktura
2. Revitalizacija, proširenje i
promocija
industrijskoposlovne zone;
x
x
x
x
3. Formiranje
agencije za
razvoj opštine
Derventa;
4. Formiranje
opštinske
kancelarije za
razvoj;
5. Studija
uspostavljanja
slobodne
poslovne zone
opštine
Derventa;
x
x
x
x
2015-V
GODINA
PROJEKTI
2011-I
GODINA
2012-II
GODINA
2013III
GODINA
2014-IV
GODINA
STRATEŠKI CILJ
TRAJANJE I VRIJEME
IMPLEMENTACIJE
MOGUĆI
FINANSIJER
Opština Derventa;
Ministarstvo za
prostorno
uređenje,građevinarstvo i
ekologiju;
EU donatori;
Opština Derventa;
Republička
agencija za razvoj
MSP-a;
Ministarstvo za
prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju;
Kreditna sredstva;
Strani donatori;
Razvojni program
Vlade RS;
MOGUĆI IMPLEMENTATOR/I
Odjeljenje za prostorno
urećenje;
Odabrana projektantska
kuća;
SO Derventa;
Građani Dervente;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Agencija za razvoj
opštine Dervente;
privatni sektor-javno
privatno partnerstvo;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Namjenska
sredstva nastala
prodajom
zemljišta;
Opština Derventa;
Fondovi EU;
Odjeljenje za privredu i
Republička age- društvene djelatnosti;
ncija za razvoj
NVO;
MSP; NVO;
x
Opština Derventa;
Opština Derventa; Stručna služba načelnika
opštine;
x
Opština Derventa;
Ministarstvo
trgovine i
turizma;
Strani donatori;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Agencija za razvoj
opštine Derventa;
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
6. Osnivanje
„ONE STOP
SHOP“
sistema na
prostoru
opštine
Derventa;
7. Strategija
razvoja MSPa;
x
x
8. Formiranje
poslovnog
inkubatora;
x
x
9. Pomoć
izvozno
orjentisanim
preduzećima;
x
x
10. Kreditno
garantni fond
za MSP;
x
x
11. Podsticaj
zapošljavanju
u sektoru
MSP-a;
x
x
x
Opština Derventa;
Ministarstvo
uprave i lokalne
samouprave;
IPA program;
Razvojne
kancelarije
zemalja EU;
Opština Derventa;
Republička
agencija za razvoj
MSP;
Ministarstvo
industrije,
energetike i
rudarstva;
Ministarstvo
civilnih poslova
BiH;
Razvojne
Agencije EU;
USAID
(projekat
„FIRMA“)
Opština Derventa;
Ministarstvo
nauke i
tehnologije;
IPA programprekogranična
saradnja;
Agencija za
razvoj MSP;
USAID
(projekat
„FIRMA“);
Opština Derventa;
Vlada RS;
Ministastvo
vanjske trgovine i
ekonomskih
odnosa BiH;
Razvojne agencije
zemalja EU;
Opština Derventa; Donatorska
sredstva;
Kreditna sredstva;
Opština Derventa; Vlada RS;
Privredna komora RS; EU
fondovi;
Broj 6 Strana 147
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Odjeljenje za opštu
upravu; NVO;
Agencija za razvoj;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
Konsultantske kuće;
Komisija za razvoj
opštine Derventa;
Partnerske i fokus grupe;
Agencija za razvoj
opštine Derventa;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Agencija za razvoj
opštine Derventaopštinska kancelarija za
razvoja;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Agencija za razvoj
opštine Derventaopštinska kancelarija za
razvoja;
Ovlaštena kuća za
Sertifikovanje;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
Strana 148 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
1. Društveno i
ekonomsko
prosvjećivanje
žena na
ruralnom
području;
x
2. Program
internacionalne saradnje;
x
3. Obuka
Razvoj
mladih
ljudskih
poljoprivreresursa i
unapređenje dnih
proizvođača;
kvaliteta
života
x
4. Formiranje
tima za
profesionalnu
orjentaciju;
5. Program
obuke za
pisanje
projekata
usmjerenih
prema
evropskim
fondovima;
6. Program
obuke za
pisanje Biznis
planova;
x
x
x
x
x
h
x
x
x
x
x
x
x
x
NVO;
Opština Derventa;
Džender centar
RS;
Ministarstvo
Civilnih poslova
BiH;
Opština Derventa;
Ministarstvo za
ekonomske
odnose i
regionalnu
saradnju;
Ministarstvo za
porodicu,omladinu i sport;
Ministarsvo
civilnih poslova
BiH;
EU donatori;
Privatni sektor;
Opština Derventa;
Ministarstvo
poljoprivrede,šum
arstva i
vodoprivrede;
IFAD;
UNDP;
SandensDubrovnik
fondacija;
Opština Derventa;
Ministarstvo
prosvjete i kulture
RS; Ministarstvo
nauke i
tehnologije RS;
Agencija za
obrazovanje
odraslih;
Datum: 03. 06. 2011. god.
NVO sektor;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
NVO sektor;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Agencija za razvoj;
Srednja poljoprivredna
škola;
NVO sektor;
Udruženja farmera;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Agencija za razvoj;
Stručni kadar u školi;
NVO sektor;
x
Opštinska kancelarija za
Opština Derventa;
razvoj;
Direkcija za
NVO sektor;
evropske
Stručni konsultanti;
integracije;
EU donatori;
x
Opština Derventa;
Republička
agencija za razvoj
MSP;
EU donatori;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
NVO sektor;
Stručni konsultanti;
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
7. Podsticaj
stambenom
zbrinjavanju
mladih, visoko
obrazovanih
bračnih
parova;
8. Studija
kadrovskih
potencijala i
potreba opštine
Derventa
zasnovana na
strategiji
razvoja;
x
x
potencijalima u
turizmu i
poljoprivredi
x
x
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
Opština Derventa;
razvoj;
Stručni konsultanti;
Zavod za zapošljavanje;
x
9. Izrada
Socijalne karte
opštine
Derventa
1. Rekreaciono pješačko
biciklistička
staza
(relacija
DerventaPodsticanje Babino brdo –
uravnotež- Donja Bišnja);
enog i
održivog
2. Promocija
razvoja
seoskog
opštine
Dervente sa turizma i pilot
klasteri;
ključnim
x
Opština Derventa;
Ministarstvo za
porodicu,
omladinu i sport;
Ministarstvo za
boračko
invalidsku zaštitu;
IRB; Privatni
sektor;
Broj 6 Strana 149
Opština Derventa;
Ministarstvo
zdravlja i
socijalne zaštite;
EU donatori;
Opština Derventa;
IPA program
prekogranične
saradnje;
Ministarstvo
Trgovine i
turizma;
EU fondovi;
x
x
x
x
x
3. Uređenje
izletišta
„Patkovača“ i
,,Prljača“;
x
x
x
4. Promocija
turističkih
kapaciteta
opštine
Derventa;
x
x
x
x
x
x
x
x
Centar za socijalni rad;
Mjesne zajednice;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
NVO sektor;
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Opštinska kancelarija za
razvoj; Turistička
organizacija opštine
Derventa; NVO sektor;
Opština Derventa;
Turistička organizacija
TO Derventa;
opštine Derventa;
Ministarstvo za
trgovinu i
NVO sektor;
turizam;
Strani donatori;
Turistička organizacija
opštine Dervente;
Opština Derventa;
Odjeljenje za stambenoTO Derventa;
komunalne poslove;
NVO sektor;
Opština Derventa; Turistička organizacija
opštine Dervente;
TO Derventa;
NVO sektor;
TORS;
Ministarstvo
Agencija za ravoj;
trgovine i turizma Opštinska kancelarija za
RS;
razvoj;
Strana 150 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
5. Razvoj
lovnog
turizma;
6. Projekat
zaštite
Vodenog
cvijeta kao
prirodnog
endemskog
fenomena na
Ukrini;
7. Uspostavljanje EKO
sela na
prostoru
opštine
Derventa;
8. Strategija
razvoja
poljoprivrede i
ruralnog
razvoja na
području
opštine
Derventa;
9. Izrada
poljoprivredne karte
opštine
Derventa;
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
10. Osavremenjavanje i
razvijanje
peradarskog
sektora na
prostoru
opštine
Derventa;
x
x
x
x
11. Podrška i
razvoj proizvodnje meda i
pčelarskih
proizvoda;
x
x
x
x
Opština
Derventa;
TO Derventa;
Ministarstvo
trgovine i
turizma; Privatni
sektor;
Lovački savez
RS;
Opština Derventa;
UNESKO;
TORS;
Ministarstvo za
prostorno
uređenje građevinarstvo i
ekologiju,Fond za
zaštitu životne
sredine;
Datum: 03. 06. 2011. god.
Turistička organizacija
opštine Dervente;
NVO sektor; Agencija za
ravoj; Opštinska
kancelarija za razvoj;
LU „Motajica“;
Turistička organizacija
opštine Dervente;
Udruženje ribara
„Ukrina“;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Odjeljenje za inspekciju;
NVO sektor;
Opština Derventa;
TO Derventa;
Privatni partneri;
NVO sektor
Turistička organizacija
opštine Dervente;
Zainteresovani pravni
subjekti; NVO sektor;
Opština Derventa;
Ministarstvo
poljoprivrede,
šumarstva i
vodoprivrede;
EU donatori;
IFAD
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
Stručni konsultanti;
Mjesne zajednice;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opština Derventa;
Odjeljenje za prostorno
USAID
uređenje;
(program
Opštinska kancelarija za
„FARMA“);
razvoj;
Stručni konsultanti;
Opština Derventa;
Odjeljenje za privredu i
Ministarstvo
društvene djelatnosti;
poljoprivrede,
Opštinska kancelarija za
šumarstva i
razvoj;
vodoprivrede;
NVO sektor;
USAID (projekat
Privredni subjekti;
„Farma“);
Poljoprivredni fakultet;
Dr. međunarodni
Poljopr.institut;
fondovi ;
Opština Derventa; Odjeljenje za privredu i
Ministarstvo
društvene djelatnosti;
poljoprivrede,
Opštinska kancelarija za
šumarstva i
razvoj;
vodoprivrede;
NVO sektor – Pčelarska
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
12. Razvoj
klastera
organske
proizvodnje;
13. Proizvodnja biljaka u
zaštićenom
prostoru;
14. Unapređenje i podrška
proizvodnji
mlijeka i
mliječnih
proizvoda;
15. Razvoj mini farmi od
studije do izvodljivosti;
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
USAID (projekat
„Farma“);
Dr. međunarodni
fondovi;
Privatni sektor;
Opština Derventa;
Ministarstvo
poljoprivrede,
šumarstva i
vodoprivrede;
USAID
(projekat
„Farma“);
Dr. međunarodni
fondovi;
Opština Derventa;
Ministarstvo
poljoprivrede,
šumarstva i
vodoprivrede;
USAID
(projekat
„Farma“);
Dr. međunarodni
fondovi;
Privatni sektor;
Opština Derventa;
Ministarstvo
poljoprivrede,
šumarstva i
vodoprivrede;
USAID
(projekat
„Farma“);
Dr. međunarodni
fondovi;
Sredstva
privatnog sektora
za proizvodnju
mlijeka;
Opština Derventa;
Ministarstvo
Poljoprivrede,
šumarstva i
vodoprivrede;
USAID (proje-kat
„Farma“);
Dr. međunarodni
fondovi;Privatni
sektor;
Broj 6 Strana 151
udruženja;
Privredni subjekti;
Poljoprivredni fakultet;
Poljopr.institut;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
NVO sektor;
Privredni subjekti;
Poljoprivredni fakultet;
Poljopr. institut;
Ovlaštene kuće za
sertifikovanje;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
NVO sektor;
Privredni subjekti;
Poljoprivredni fakultet;
Poljopr. institut;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
razvoj; NVO sektor;
Privredni subjekti;
Poljoprivredni fakultet;
Poljopr. institut;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
razvoj; NVO sektor;
Privredni subjekti;
Poljoprivredni fakultet;
Poljopr. institut;
Strana 152 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
16. Razvoj
voćarstva na
teritoriji
opštine
Derventa;
x
x
x
17. Uspostavljanje Agro
poslovnog
centra;
x
18. Podrška
razvoju preradi
poljoprivredni
h proizvoda;
x
19. Uspostava
otkupnih
stanica za
ljekovito bilje;
20. Kreditno –
garantni fondfondacija za
razvoj poljoprivrede na
području
opštine
Derventa;
21.Sportsko –
ribolovna staza
na lokaciji
(Trstenci –
Bos.Dubočac)
x
x
x
x
x
x
x
x
Opština Derventa;
Ministarstvo
poljoprivrede,
šumarstva i
vodoprivrede;
USAID (projekat
„Farma“);
Dr. međunarodni
fondovi; Vlastito
učešće farmera;
Sredstva
privatnog sektora;
Opština Derventa;
EU fondovi;
Vlada RS;
Sredstva
privatnog sektora;
Opština Derventa;
EU fondovi;
Vlada RS;
Sredstva
privatnog sektora;
Datum: 03. 06. 2011. god.
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
razvoj; NVO sektor;
Privredni subjekti;
Poljoprivredni fakultet;
Poljopr. institut;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Agencija za razvoj
opštine Derventi;
Privatni sektor;
P.udruženja i
zemljoradničke zadruge;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Agencija za razvoj
opštine Derventa;
Privatni sektor;
P.udruženja i
zemljoradničke zadruge;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
NVO sektor;
Privredni subjekti;
Poljoprivredni fakultet;
Poljopr. institut;
Ovlaštene kuće za
sertifikovanje;
x
Opština Derventa;
Ministarstvo
poljoprivrede,
šumarstva i
vodoprivrede;
EU fondovi;
Sredstva
privatnog sektora;
x
x
Opština Derventa;
Bankarski sektor;
Fondacija
„Sandens“
Dubrovnik;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
x
Opština Derventa;
Ministarstvo za
porodicu, omladinu i sport;
Ministarstvo
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Odjeljenje za komunalne
x
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 153
trgovine i
poslove;
turizma;
Turistička organizacija;
Udruženje ribara; Udruženje ribolovaca;
Međunarodni
donatori;
1. Izrada
reprezentativne WEB
stranice
opštine
Derventa;
2. Formiranje
medija centra;
3. Emitovanje
Građenje programa radio
prepozna- Dervente;
4. Izrada i
tljivog
identiteta u publikovanje
okruženju te godišnjeg
društveni privrednog
koncenzus i vodiča;
razvoj
5. Afirmac-ija i
institucija proši-renje
u opštini sadržaja u
Derventa Sportsko
x
Opštinska kancelarija za
Opština Derventa; razvoj;
Stručno lice - IT sektor;
x
Odjeljenje za privredu i
Opština Derventa;
društvene djelatnosti;
Vlada RS;
Derventski list;
RTRS;
Radio Derventa;
x
x
x
x
x
x
kulturnom
centru
Derventa;
6. Formiranje
turističko –
informativnog
centra u
pješačkoj zoni
na prostoru
centra grada;
7. Gerontološki centar
Derventa;
8. Zdravstveno prosvjećivanje žena
na ruralnom
području;
9.Osnivanje
savjetovališta
x
x
Derventski list;
Radio Derventa;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opština Derventa;
Opštinska kancelarija za
Privatni sektor;
razvoj;
Privredni sektor;
Opština Derventa;
Ministarstvo za
porodicu,
Odjeljenje za privredu i
omladinu i sport društvene djelatnosti;
RS;
SKC Derventa;
Ministarstvo
Udruženja građana;
civilnih poslova
BiH;
x
x
Opština Derventa;
x
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Opština Derventa; Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Turistička organizacija
Dervente;
x
Opština Derventa;
Ministarstvo
zdravlja i
socijalne zaštite;
EU donatori;
x
x
x
x
x
x
x
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
JU Gerontološki centar
Derventa;
Dom zdrvlja Derventa;
Opština Derventa; Dom zdravlja;
Džender centar
Centar za socijalni rad;
RS; UNDP;
NVO sektor;
Opština Derventa; Dom zdravlja;
Ministarstvo za
Centar za socijalni rad;
Strana 154 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
za roditelje i
djecu;
10. Informativne kampanje o jednakosti i ravnopravnosti
spolova;
11. Dnevni
centar za OSI
(Osobe sa
invaliditetom);
porodicu,
omladinu i sport;
x
x
x
x
12. Kreiranje
registra i
kataloga
spomenika;
13.Arheološki
kompleks
,,Ambarine,,
14. Dopuna
vašarskih
aktivnosti;
15. Strate-gija
razvoja sporta
na
prostoru
opštine
Derventa;
16. Stalna
postavka
zavičajne
građe sa
tendencijom
prerastanja u
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Datum: 03. 06. 2011. god.
NVO sektor;
Opština Derventa;
Džender centar
NVO sektor;
RS;
Stručni konstultanti;
UNDP;
Opština Derventa;
Ministarstvo
zdravlja i
socijalne zaštite;
UNDP (MDGF
program);
Opština Derventa;
Narodna
biblioteka;
Zavod za zaštitu
spomenika;
Ministarstvo
prosvjete i
kulture;
Opština Derventa;
Narodna
biblioteka;
Zavod za zaštitu
spomenika;
Ministarstvo
prosvjete i
kulture;
UNICEF i
UNESKO;
Opština Derventa;
Turistička
organizacija
opštine Derventa;
AD Komunalac;
Ministarstvo
trgovine i
turizma;
TORS;
NVO sektor;
Dom zdravlja;
Centar za socijalni rad;
JU Gerontološki centar;
Narodna biblioteka;
Centar za kulturu;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Stručni konstultanti;
Turistička organizacija
Dervente;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Zavod za zaštitu
spomenika;
Kancelarija za razvoj
opštine Derventa;
SKC Derventa;
AD Komunalac;
Turistička organizacija
opštine Dervente;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
x
NVO sektor;
Opština Derventa; Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Stručni konsultanti;
x
Opština Derventa;
Narodna biblioteka;
Zavod za zaštitu
Centar za kulturu;
spomenika;
Stručni konsultanti;
EU fondovi;
x
x
x
x
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
muzej u
biblioteci
„Branko
Radičević“;
17. Strategija
razvoja kulture
na području
opštine
Derventa;
x
19. Dokument
Omladinska
politika u
narednih 5
godina;
20. Strategija
razvoja
održivog
povratka;
Ekološki
napredna
i infrastrukturno
izgrađena
sredina u
skladu sa
evropskim
standardima
1. Revitalizacija derventske bare
„Starača“;
2. Korištenje,
upravljanje i
zaštita
šumskog
zemljišta na
prostoru
opštine
Derventa;
NVO sektor;
Opština Derventa; Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Stručni konsultanti;
x
18. Rekonstrukcija i obnova Doma
kulture u
Derventi;
x
Broj 6 Strana 155
Odjeljenje za stambeno –
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
Opština Derventa;
uređenje;
Međunarodni
Odjeljenje za privredu i
donatori;
društvene djelatnosti;
Izvođači radova (stručna
- projektantska firma)
x
x
Opština Derventa;
Ministarstvo za
porodicu,
omladinu i sport;
EU donatori;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
NVO sektor;
Komisija za mlade;
Osnovne i srednje škole;
x
Opština Derventa;
Ministarstvo za
izbjeglice i
raseljena lica RS;
Ministarstvo za
ljudska prava BiH
;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Udruženja povratnika;
Stručni konsultanti;
x
x
x
x
Opština Derventa;
Vlada RS;
Fond za zaštitu
životne sredine;
Međunarodni
fondovi
(projekti
REK-a);
Opština Derventa;
Ministarstvo
poljoprivrede,
vodoprivrede i
šumarstva;
Sredstva
privatnog sektora;
Međunarodna
donatorska
sredstva;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Odjeljenje za komunalne
poslove;
Turistička organizacija;
Agencija za razvoj;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Šumsko gazdinstvo
„Vučijak“ Derventa;
NVO sektor;
Privatni sektor;
Strana 156 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
3. Izrada
strategije sliva
rijeke Ukrine;
4. Izrada
LEAP-a
opštine
Derventa;
5. Izrada
studije
prikupljanja
čvrstog otpada
na području
opštine
Derventa;
6. Izrada studije energetske
efikasnosti i
obnovljivih
izvora energije
na području
opštine
Derventa;
x
Opština Derventa;
Radne i partnerske grupe
Tri partnerske
za izradu Strategije;
opštine u slivu
Turistička organizacija;
rijeke Ukrine;
x
Radne i partnerske grupe
Opština Derventa;
za izradu Strategije;
UNDP;
Stručni konsultanti;
x
x
Opština Derventa;
Radne i partnerske grupe
Evropska
za izradu Strategije;
Komisija (IPA
Stručni konsultanti;
program 2009);
x
x
Opština Derventa; Radne i partnerske grupe
UNDP;
za izradu Strategije;
Stručni konsultanti;
x
Opština Derventa;
Ministarstvo za
prostorno
uređenje
građevinarstvo i
ekologiju;
Međunarodni
donatori;
x
Odjeljenje za stambeno –
komunalne poslove;
Opština Derventa;
Odjeljenje za inspekcije;
EU donatori;
Veterinarska stanica
Sredstva
Derventa;
privatnog sektora;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
x
x
7. Formiranje
Eko škole;
8. Azil za pse;
9. Sanacija i
dezinfekcija
vodozahvatnog
objekta u
seoskim
osnovnim
školama;
10. Rekonstrukcija Osnovne škole
„Todor Dokić“, Kalenderovci;
Datum: 03. 06. 2011. god.
x
x
x
NVO sektor;
Opštinska kancelarija za
razvoj;
Stručni kadar iz
osnovnih i srednjih
škola.
x
Odjeljenje za privredu i
Opština Derventa;
društvene djelatnosti;
Ministarstvo
Stručni konsultanti;
prosvjete i
Direktori škola;
kulture;
Izvođači radova;
x
Opština Derventa; Ministarstvo
prosvjete i
kulture;
Ministarstvo
civilnih poslova;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Direktor O.škole;
Izvođač radova;
Datum: 03. 06. 2011. god.
11.Sportski
centar
„Tekstilac“;
12.Rekonstrukcija terena za
male sportoveRukometno
igralište u
Derventi;
13.Formiranje
i izgradnja
O.Š. "Zdravko
Čelar“;
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
x
x
x
x
14. Formiranje Samostalne muzičke
škole;
x
15. Obdanište
TROL
(proširivanje
kapaciteta);
x
16. Rekonstrukcija O.Š.
„Đorđo
Panzalović“,
Osinja;
x
x
x
Opština Derventa;
Ministarstvo
porodice,
omladine i sporta
RS;
Ministarstvo
civilnih poslova
BiH;
Sredstva
privatnog sektora;
Opština Derventa;
Ministarstvo
porodice,
omladine i sporta;
Ministarstvo
civilnih poslova
BiH; Sredstva
privatnog sektora;
Opština Derventa;
Razvojni program Vlade RS;
Ministarstvo
prosvjete i
kulture;
Ministarstvo
civilnih poslova
BiH;
Međunarodni
donatori;
Broj 6 Strana 157
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
SKC Derventa;
Fudbalski klub
„Tekstilac“;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
SKC Derventa;
Rukometni klub
„Derventa“;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Opštinska razvojna
kancelarija;
Izvođači radova;
Odjeljenje
za privredu i društvene
Opština Derventa; djelatnosti;
Ministarstvo
Odjeljenje za stambeno
prosvjete i
komunalne poslove;
kulture;
Osnovna škola „Nikola
Tesla“;
Stručna lica;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Odjeljenje za stambeno
Opština Derventa; komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Obdanište „Trol“
Izvođač radova;
x
x
Opština Derventa;
Ministarstvo
prosvjete i
kulture;
Odjeljenje za privredu i
društvene djelatnosti;
Direktor Osnovne škole;
Izvođač radova;
Strana 158 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
17.Formiranje
dječijih
igrališta u
sklopu
gradskih
naselja grada
Dervente;
x
18. Izgradnja
gradskog
groblja;
19.Nastavak
rekonstrukcije
kanalizacionog
sistema na
području
grada;
20.Nastavak
rekonstru-kcije
sistema za
vodosnabdjeva
nje na
području
grada;
21. Izgradnja
seoskih
vodovoda
(Miškovci,
Gornji Detlak,
Osojci,
Osinjsko
područje,
Polje, Bos.
Lužani);
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
22. Prečistač
otpadnih voda;
x
x
x
24. Regionalna deponijaalternativa
Projekat
pretovarnih
stanica za
x
x
x
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
NVO sektor; Građani;
Odjeljenje za stambeno
Opština Derventa;
komunalne poslove;
Privatni sektor –
Odjeljenje za prostorno
Javno privatno
uređenje;
partnerstvo;
Privatni sektor;
Odjeljenje za stambeno
Opština Derventa;
komunalne poslove;
AD Komunalac;
Odjeljenje za prostorno
EU fondovi;
uređenje;
Vlada RS;
AD Komunalac;
(KFW bank);
Izvođači radova;
x
Opština Derventa;
AD Komunalac;
EU fondovi;
Vlada RS;
(KFW bank);
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
AD Komunalac;
Izvođači radova;
x
Opština Derventa;
AD Komunalac;
Sredstva građana;
Ministarstvo
poljoprivrede
(sredstva za
ruralni razvoj);
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
AD Komunalac;
MZ;
Izvođači radova;
x
23. Uređenje
gradske tržnice
i javne garaže;
Opština Derventa;
Privatni sektor;
Međunarodni
fondovi; NVO
sektor;
Datum: 03. 06. 2011. god.
x
Opština Derventa;
Ministarstvo za
prostorno
uređenje,
građevinarstvo i
ekologiju;
EU fondovi;
Kreditna sredstva
Opština Derventa;
Privatni sektor –
Javno privatno
partnerstvo;
Bankarski sektor;
Opština Derventa;
Kreditna sredstva;
Ministarstvo za
prostorno
uređenje,
građevinarstvo i
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
AD Komunalac;
Privatni sektor;
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Privatni sektor;
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
AD Komunalac;
Privatni sektor;
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
čvrsti otpad na
području
opštine
Derventa;
ekologiju;
EU fondovi;
25. Studija
toplifikacije
grada
Dervente;
x
x
26. Estetska
regulacija
centra grada;
x
x
27. Gradski
park;
x
x
28. Izgradnja
glavnih
projekata
rekonstrukcije
i sanacije
objekata za
odbranu od
poplave i
odvođenje
unutrašnjih i
spoljnih voda
na području
grada Derventa
sa prigradskim
naseljima;
x
x
29. Nastavak
regulacije
korita rijeke
Ukrine;
30. Asfaltiranje kategorisanih
seoskih puteva
i puteva
koji vežu MZ
i druge
opštine;
Broj 6 Strana 159
x
x
x
x
x
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Opština Derventa;
Odjeljenje za prostorno
Vlada RS;
uređenje;
Stručni konsultanti;
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Opština Derventa;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Stručni konsultanti;
Opština Derventa;
Ministarstvo za
Odjeljenje za stambeno
prostorno
komunalne poslove;
uređenje,
Odjeljenje za prostorno
građevinarstvo i uređenje;
ekologiju;
Stručni konsultanti;
Međunarodni
NVO sektor;
donatori;
x
x
x
x
x
x
x
Opština Derventa;
Vlada RS;
UNDP;
Agencija za vode
RS;
Evropska banka
za obnovu i
razvoj;
Opština Derventa;
Vlada RS;
UNDP;
Agencija za vode
RS;
Evropska banka
za obnovu i
razvoj;
Opština Derventa; Vlada RSsredstva za ruralni razvoj;
Direkcija za
puteve; Sredstva
građana; Ministarstvo saobraćaja i veza RS;
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Izvođači radova;
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Izvođači radova;
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
MZ;
Strana 160 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
31. Rekonstrukcija i izgradnja gradskih
ulica i
pješačkih
staza na
području
grada;
32. Izgradnja
infrastrukture u
Novom
naselju;
x
x
33. Projekat
sancije klizišta
na području
opštine
Derventa;
x
x
x
x
Opština Derventa;
Vlada RS;
Direkcija za
puteve;
Ministarstvo
saobraćaja i veza
RS;
Opština Derventa;
Ministarstvo za
izbjegla i
raseljena lica RS;
Sredstva građana;
x
x
x
x
x
x
x
x
34. Projekat
elektrifikacije i
rekonstrukcije
niskonaponske
mreže na
području
opštine
Derventa;
x
x
x
x
x
35. Projekat
rekonstrukcije
mostova na
području
opštine
Derventa
x
x
x
x
x
Datum: 03. 06. 2011. god.
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Izvođači radova;
Odjeljenje za stambeno
komunalne poslove;
Odjeljenje za prostorno
uređenje;
Izvođači radova;
Odjeljenje za stambeno
Opština Derventa; komunalne poslove;
Vlada RS;
Odjeljenje za prostorno
EU donatori;
uređenje;
Izvođači radova;
Opština Derventa;
Ministarstvo
industrije
Odjeljenje za stambeno
energetike i
komunalne poslove;
rudarstva;
Odjeljenje za prostorno
Ministarstvo za
uređenje;
izbjeglice i
Elektro distribucija;
raseljena lica RS; Izvođači radova;
Elektro
distribucija;
Opština Derventa;
Vlada RS;
Odjeljenje za stambeno
Direkcija za
komunalne poslove;
puteve;
Odjeljenje za prostorno
Ministarstvo
uređenje;
saobraćaja i veza Izvođači radova;
RS;
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 161
18. MONITORING, EVALUACIJA I AŽURIRANJE
Prihvatanje vizije, njene misije i strateških ciljeva neminovno će dovesti do promjena u organizacionoj
strukturi lokalne uprave, u sistemu komunikacija i načinu ponašanja, kadrovskog osposobljavanja i primjene
novih vještina - kako bi se stvorila zajednička vrijednosna kultura svih učesnika društvenog života radi
realizacije strateških ciljeva.
Ova Strategija neće imati puno šanse za uspjeh ukoliko svi (Administrativna služba opštine Derventa,
odbornici Skupštine opštine, javna i druga preduzeća, građani i svi koji žive u našoj opštini) ne prihvate
neophodnost promjena koje imaju transformacioni karakter. Krupne i radikalne transformacione promjene
zahtijevaju vrijeme. Ukoliko se bude stvorio vodeći tim sa neophodnom podrškom, prve ozbiljne rezultate
možemo očekivati u periodu od šest do osamnaest mjeseci od početka implementacije.
Za realizaciju Strategije razvoja odgovorni su:



Načelnik opštine;
Načelnici odjeljenja Administrativne službe za dijelove Strateškog plana koji se odnose na njihovu
oblast rada;
Koordinaciono tijelo za implementaciju Strategije razvoja koje će imenovati Skupština opštine, a
činiće ga najkompetentniji stručnjaci za pojedina područja razvoja
Radi promocije Strategije razvoja, Načelnik opštine Derventa će donijeti uputstvo i procedure, kojima
će ona biti prezentovana javnosti. Neophodno je formirati stručne timove za pojedine oblasti, koji će
doprinijeti implementaciji Strateškog plana. U tom smislu potrebno je uključiti sve subjekte društvenog
života, nevladine organizacije i druga udruženja građana.
Implementacija bilo koje vrste transformacione promjene, podrazumijeva akciju velikog broja ljudi.
Radi praćenja, odnosno kontrole realizacije Strateškog plana biće primjenjivani sljedeći oblici kontrole:
- Kontrola tekuće ralizacije,
- Kontrola promjena u lokalnoj upravi i u drugim subjektima koji učestvuju u implementaciji.
Prilikom razrade kontrolnih mehanizama treba utvrditi njihove jasne oblike i vrste, kao i nivoe
odgovornosti za implementaciju Strategije. Potrebno je obezbijediti istovremeno prikupljanje i selekciju
informacija, njihovu obradu, identifikaciju, a posebno izdvajanje
ključnih faktora koji su dominantni za uspješnu implementaciju ili za upoređivanje prijedloga za
korektivne aktivnosti.
U procesu implementacije mora se jasno definisati razuman rok, naročito u oblasti investicija, da bismo
izbjegli varljiva mjerila u kontroli i negativne posljedice. Svakodnevnu kontrolu vrši će implementatori, a
načelnik opštine će svakog polugodišta vršiti ocjenu ralizacije i o tome jednom godišnje izvještavati
Skupštinu opštine.
Najviši stepen kontrole očekuje se od građana u različitim ulogama u okvirima lokalne zajednice. Radi
toga će se najmanje jednom godišnje provesti anketa među građanima čiji će rezultati biti uzeti u obzir
prilikom revizije pojedinih aktivnosti i ciljeva u Strategiji razvoja.
Strana 162 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
Najosjetljivije područje transformacionog djelovanja odvijaće se na polju prihvatanja kulture promjena.
Za ovo je uz naporan rad potrebno tri do deset godina. Na kraju ovog planskog perioda trebalo bi se jasno
vidjeti da li smo usvojili kulturu promjena ili je došlo do regresije.
Implementacija će zahtijevati svođenje na minimalnu mjeru svih vrsta podjela. Svaki građanin u
Derventi treba da ovaj Strateški plan prihvati kao svoj i da se u zajedničkoj interakciji jača identitet i
pripadnost našoj sredini, što je cilj broj jedan.
Radi podrške realizaciji Strategije razvoja neophodno je sačiniti plan medijskog predstavljanja
Strateškog plana i njegove važnosti za ukupan razvoj opštine Derventa. Time će biti obezbijeđena i javnost
provođenja Strategije razvoja.
U fazi usvajanja Strategije razvoja neophodno je putem sredstava javnog informisanja i drugim
vidovima prezentovanja omogućiti učešće građana u izmjenama, ali i potvrđivanju zamišljenih i planiranih
projekata. U fazi implementacije treba stalno obavještavati javnost o
načinu realizacije Strategije razvoja. Istovremeno, treba izvršiti prevod strateškog plana razvoja na
engleski jezik i predstaviti ga na web stranici, sa ciljem da svi zainteresovani mogu aktivno učestvovati u
konačnom dizajniranju dokumenta.
O svakom realizovanom programu i projektu iz Strategije razvoja treba obavještavati građane opštine
Derventa, kao i o mogućim teškoćama. Da bi bila što uspješnije sprovedena Strategija razvoja, neophodno je
pronaći načine za motivisanje građana opštine Derventa u procesu realizacije ovog dokumenta, u prvom redu
programima popularizacije koji znače vidljive pomake u stvaranju sredine kvalitetnog, sigurnog i
podsticajnog životnog okruženja.
Da bi se ubrzala implementacija ovog plana i njegovo medijsko predstavljanje, neophodno je:
- izvještavati o aktuelnim događajima i isticati pozitivne primjere,
- promovisati potrebu mobilisanja svih građana u ostvarivanju definisane
vizije, ciljeva, planova i projekata.
Prilozi i emisije u medijima moraju biti aktuelni, dinamični, sistematični i raznovrsni.
U tom smislu priloge treba uređivati tako što bi se aktuelni događaji komentarisali, pokretale akcije,
tražila rješenja za pojedine probleme, inicirale rasprave o razvoju i povezala dimenzija sadašnjosti i
budućnosti.
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
19. OBRASCI PROJEKATA STRATEŠKOG
RAZVOJA OPŠTINE DERVENTA
PROJEKTI IZ OBLASTI INFRASTRUKTURE
PROJEKTI IZ OBLASTI MALIH I SREDNJIH PREDUZEĆA
PROJEKTI IZ OBLASTI OBRAZOVANJA, KULTURE, SPORTA I NVO
PROJEKTI IZ OBLASTI POLJOPRIVREDE
PROJEKTI IZ OBLASTI TURIZMA
PROJEKTI IZ OBLASTI EKOLOGIJE
PROJEKTI IZ OBLASTI ZDRAVSTVA I SOCIJALNE ZAŠTITE
Broj 6 Strana 163
Strana 164 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
PROJEKTI IZ OBLASTI INFRASTRUKTURE





























FORMIRANJE AGENCIJE ZA RAZVOJ OPŠTINE DERVENTA
IZRADA STUDIJE ENERGETSKE EFIKASNOSTI I OBNOVLJIVE ENERGIJE
NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTE
ESTETSKA REGULACIJA CENTRA GRADA
FORMIRANJE OPŠTINSKE KANCELARIJE ZA RAZVOJ
GRADSKI PARK
IZGRADNJA GRADSKOG GROBLJA
IZGRADNJA VODOVODA U MZ
(GORNJI DETLAK, MIŠKOVCI, OSOJCI, OSINJSKO PODRUČJE,
POLJE I BOS. LUŽANI)
IZRADA REPREZENTATIVNE VEB STRANICE OPŠTINE I USPOSTAVLJANJE
ON-LINE SERVISA
FORMIRANJE MEDIJA CENTRA
EMITOVANJE PROGRAMA RADIO DERVENTE
IZRADA GLAVNIH PROJEKATA REKONSTRUKCIJE I SANACIJE OBJEKATA
ZA ODBRANU OD POPLAVE I ODVODNJE UNUTRAŠNJIH I SPOLJNIH
VODA NA PODRUČJU GRADA DERVENTA SA PRIGRADSKIM NASELJIMA
REVITALIZACIJA, PROŠIRENJE I PROMOCIJA INDUSTRIJSKE
POSLOVNE ZONE
PODSTICAJ STAMBENOM ZBRINJAVANJU MLADIH, VISOKO OBRAZOVANIH
BRAČNIH PAROVA
STRATEGIJA RAZVOJA ODRŽIVOG POVRATKA NA PROSTORU
OPŠTINE DERVENTA
STUDIJA USPOSTAVLJANJA SLOBODNE POSLOVNE ZONE OPŠTINE
DERVENTA
UREĐENJE GRADSKE TRŽNICE I JAVNE GARAŽE
PROJEKAT REKONSTROKCIJE MOSTOVA NA PODRUČJU OPŠTINE
DERVENTA
PROJEKAT ELEKTRIFIKACIJE I REKONSTRUKCIJE NISKONAPONSKE
MREŽE NA PODRUČJU OPŠTINE DERVENTA
PROJEKAT SANACIJE KLIZIŠTA NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTA
IZGRADNJA INFRASTRUKTURE U NOVOM NASELJU
REKONSTRUKCIJA I IZGRADNJA ULICA I PJEŠAČKIH STAZA NA
PROSTORU GRADA
ASFALTARIRANJE KATEGORISANIH SEOSKIH PUTEVA I PUTEVA
KOJI VEŽU MZ I DRUGE OPŠTINE
NASTAVAK REGULACIJE KORITA RIJEKE UKRINE
STUDIJA TOPLIFIKACIJE GRADA DERVENTA
REGIONALNA DEPONIJA-ALTERNATIVA PROJEKAT PRETOVARNIH
STANICA ZA ČVRSTI OTPAD NA PODRUČJU OPŠTINE DERVENTA
PREČISTAČ ODPADNIH VODA
NASTAVAK REKONSTRUKCIJE SISTEMA ZA VODOSNADBIJEVANJE NA
PODRUČJU GRADA
NASTAVAK REKONSTRUKCIJE KANALIZACIONOG SISTEMA NA
PODRUČJU GRADA
REVIZIJA PROSTORNOG PLANA OPŠTINE DERVENTA
I
N
F
R
A
S
T
R
U
K
T
U
R
A
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 165
PROJEKTI IZ OBLASTI MALIH I SREDNJIH PREDUZEĆA












FORMIRANJE POSLOVNOG (BIZNIS) INKUBATORA
IZRADA I PUBLIKOVANJE GODIŠNJEG PRIVREDNOG VODIČA
KREDITNO – GARANTNI FOND ZA (MSP-SME)
OSNIVANJE „ONE STOP SHOP“ SISTEMA NA PROSTORU OPŠTINE
DERVENTA
POMOĆ IZVOZNO ORIJENTISANIM PREDUZEĆIMA
STRATEGIJA RAZVOJA MALIH I SREDNJIH PREDUZEĆA
(MSP) NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTA
DRUŠTVENO I EKONOMSKO PROSVJEĆIVANJE ŽENA U
RURALNIM SREDINAMA DERVENTSKE OPŠTINE
FORMIRANJE TIMA ZA PROFESIONALNU ORJENTACIJU
PROGRAM OBUKE ZA PISANJE PROJEKATA USMJERENIH PREMA
EVROPSKIM FONDOVIMA
PROGRAM OBUKE ZA PISANJE BIZNIS PLANOVA
STUDIJA KADROVSKIH POTENCIJALA I POTREBA OPŠTINE
DERVENTA ZAZNOVANA NA STRATEGIJI RAZVOJA
PODSTICAJ ZAPOŠLJAVANJU U SEKTORU MSP-a
M
S
P
Strana 166 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
PROJEKTI IZ OBLASTI OBRAZOVANJA,
SPORTA, KULTURE I NVO
















KREIRANJE REGISTRA I KATALOGA SPOMENIKA KULTURNO
ISTORIJSKOG NASLIJEĐA U OPŠTINI DERVENTA ZA NAUČNE SVRHE
I PROMOVISANJE TURIZMA
PROŠIRIVANJE KAPACITETA U JU DJEČIJE OBDANIŠTE
„TROL“ DERVENTA
OSNIVANJE SAMOSTALNE MUZIČKE ŠKOLE
SPORTSKI CENTAR „TEKSTILAC“
STALNA POSTAVKA ZAVIČAJNE GRAĐE SA TENDENCIJOM
PRERASTANJA U MUZEJ U BIBLIOTECI „BRANKO RADIČEVIĆ“
STRATEGIJA RAZVOJA SPORTA NA PODRUČJU OPŠTINE DERVENTA
FORMIRANJE DJEČIJIH IGRALIŠTA U SKLOPU NASELJA
GRADA DERVENTE
FORMIRANJE OSNOVNE ŠKOLE „ZDRAVKO ČELAR“
REKONSTRUKCIJA OŠ „TODOR DOKIĆ “ KALENDEROVCI
SANACIJA I DEZINFEKCIJA VODOZAHVATNOG OBJEKTA U
SEOSKIM OSNOVNIM ŠKOLAMA
STRATEGIJA RAZVOJA KULTURE NA PODRUČJU OPŠTINE
DERVENTA
REKONSTRUKCIJA I OBNOVA DOMA KULTURE U DERVENTI
DOKUMENT OMLADINSKA POLITIKA U NAREDNIH 5 GODINA
REKONSTRUKCIJA OBJEKTA OŠ „ĐORĐO PANZALOVIĆ “ OSINJA
AFIRMACIJA I PROŠIRENJE SADRŽAJA U SKC DERVENTA
REKONSTRUKCIJA TERENA ZA MALE SPORTOVE – RUKOMETNO
IGRALIŠTE U DERVENTI
O
B
R
A
Z
O
V
A
NJ
E
-S
P
O
R
T
-K
U
L
T
U
R
A
-N
V
O
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 167
PROJEKTI IZ OBLASTI POLJOPRIVREDE














IZRADA POLJOPRIVREDNE KARTE OPŠTINE DERVENTA
OBUKA MLADIH POLJOPRIVREDNIH PROIZVOĐAČA
OSAVAREMENJAVANJE I RAZVIJANJE PERADARSKOG SEKTORA
NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTA
PODRŠKA I RAZVOJ PROIZVODNJE MEDA I PROIZVODA OD
MEDA NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTA
PODRŠKA RAZVOJU PRERADI POLJOPRIVREDNIH PROIZVODA
PROIZVODNJA BILJAKA U ZAŠTIĆENOM PROSTORU
RAZVOJ KLASTERA ORGANSKE PROIZVODNJE
RAZVOJ MINI FARMI OD STUDIJE DO IZVODLJIVOSTI
RAZVOJ VOĆARSTVA NA TERITORIJI OPŠTINE DERVENTA
STRATEGIJA RAZVOJA POLJOPRIVREDE I RURALNOG RAZVOJA
NA PODRUČJU OPŠTINE DERVENTA
UNAPRIJEĐENJE I PODRŠKA PROIZVODNJI MLIJEKA I
MLIJEČNIH PROIZVODA NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTA
USPOSTAVLJANJE AGRO-POSLOVNOG CENTRA
USPOSTAVLJANJE OTKUPNIH STANICA ZA LJEKO BILJE
KREDITNO GARANTNI FOND- FONDACIJA ZA RAZVOJ
POLJOPRIVREDE NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTA
P
O
LJ
O
P
R
I
V
R
E
D
A
Strana 168 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
PROJEKTI IZ OBLASTI TURIZMA











INTERNACIONALNE SARADNJE
PROMOCIJA SEOSKOG TURIZMA I RAZVOJ PILOT KLASTERA
PROMOCIJA TURISTIČKIH KAPACITETA OPŠTINE DERVENTA
RAZVOJ LOVNOG TURIZMA
SPORTSKO RIBOLOVNA STAZA NA RELACIJI
„TRSTENCI-BOSANSKI DUBOČAC”
FORMIRANJE TURISTIČKOG INFORMATIVNOG CENTRA U
PJEŠAČKOJ ZONI U CENTRU GRADA
UREĐENJE IZLETIŠTA „PATKOVAČA“ I „PRLJAČA“
PROJEKAT FORMIRANJA „EKO (ETNO) SELA“
ARHEOLOŠKI KOMPLEKS „AMBARINE“
DOPUNA VAŠARSKIH AKTIVNOSTI
REKREATIVNO PJEŠAČKO BICIKLISTIČKA STAZA
(RELACIJA DERVENTA-BABINO BRDO-D.BIŠNJA)
T
U
R
I
Z
A
M
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 169
PROJEKTI IZ OBLASTI EKOLOGIJE








IZRADA LEAP-a OPŠTINE DERVENTA
FORMIRANJE EKO – ŠKOLE
IZRADA STRATEGIJE ZAŠTITE SLIVA RIJEKE UKRINE
KORIŠTENJE, ZAŠTITA I UPRAVLJANJE ŠUMAMA I
ŠUMSKIM ZEMLJIŠTEM NA PROSTORU OPŠTINE DERVENTA
REVITALIZACIJA DERVENTSKE BARE „STARAČA“
STUDIJA UPRAVLJANJA ČVRSTIM OTPADOM NA PROSTORU
OPŠTINE DERVENTA
PROJEKAT ZAŠTITE „VODENOG CVIJETA“ KAO PRIRODNOG
ENDEMSKOG FENOMENA NA RIJECI UKRINI
AZIL ZA PSE
E
K
O
L
O
G
I
J
A
Strana 170 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
PROJEKTI IZ OBLASTI ZDRAVSTVA I SOCIJALNE ZAŠTITE
 DNEVNI CENTAR ZA OSI
 GERONTOLOŠKI CENTAR DERVENTA
 INFORMATIVNE KAPMPANJE O DEMOKRATIZACIJI I JEDNAKOSTI
POLOVA
 OSNIVANJE SAVJETOVALIŠTA ZA RODITELJE I DJECU
 ZDRAVSTVENO PROSVJEĆIVANJE ŽENA U RURALNIM
SREDINAMA DERVENTSKE OPŠTINE
 IZRADA SOCIJALNE KARTE OPŠTINE DERVENTA
Z
D
R
A
V
S
T
V
O
I
S
O
C
I
J
A
L
N
A
Z
A
Š
T
I
T
A
Datum: 03. 06. 2011. god.
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Broj 6 Strana 171
Strana 172 Broj 6
SLUŽBENI GLASNIK OPŠTINE DERVENTA
Datum: 03. 06. 2011. god.
SADRŽAJ
Red. broj.
Strana
SKUPŠTINA OPŠTINE
141. Odluka o usvajanju Strategije razvoja opštine
Derventa za period 2011 - 2016. godine ............................................................................................. 1

prirodni resursi - Bosna i Hercegovina

Aneks 11b - Strategija 2024

NOVI GRAD INVESTICIONI SAŽETAK

Потврду о заинтересованости општине потребно је

програм кориштења прихода од посебних намјена за шуме у

POLITIKA LOKALNOG RAZVOJA UVODNI PRISTUP Lokalni razvoj

izborni-program

Стратегија за младе 2010-2012

"Službeni glasnik opštine Derventa" broj: 8/13

Ovdje - WordPress.com