kvantna kemija [2,32 MiB]

Kvantna mehanika
EMZ
Klasična fizika
STARA KVANTNA TEORIJA
Valna priroda čestica
Eksperimenti
Linijski spektri
Zračenje
crnog tijela
Fotoelektrički
efekt
James Clerk Maxwell (1831 - 1879)
Sir Isaac Newton (1642-1727)
Modeli atoma
Christian Huygens (1629 –1695)
Elektromagnetsko zračenje
Područja
zračenja
λ=
c
ν
ν% =
1
λ
ν = cν%
Zračenje crnog tijela
Kvantna mehanika
EMZ
Klasična fizika
STARA KVANTNA TEORIJA
Valna priroda čestica
Linijski spektri
Eksperimenti
Zračenje
crnog tijela
Fotoelektrički
efekt
Modeli atoma
1
Gustoća energije zračenja
Jožef Stefan
Ludwig Eduard Boltzmann
1835 –1893
1844 –1906
M = σ T4
Stefan – Boltzmannov zakon
Fotoelektrični efekt
Kvantna mehanika
EMZ
Klasična fizika
STARA KVANTNA TEORIJA
Valna priroda čestica
Linijski spektri
Eksperimenti
Zračenje
crnog tijela
Fotoelektrički
efekt
Modeli atoma
Fotoelektrični efekt
Eksperimentalne činjenice
1. Električna struja proporcionalna je intenzitetu zračenja.
2. Kinetička energija elektrona neovisna je o intenzitetu zračenja.
E
Ek
Ek = hν − Ε 0
3. Maksimalna kinetička energija elektrona raste s frekvencijom zračenja.
4. Zračenje većih valnih duljina od neke granične više ne uzrokuje fotoefekt.
hν
E0
2
Eksperimentalne činjenice
Kvantna mehanika
EMZ
1. Električna struja proporcionalna je intenzitetu zračenja.
Klasična fizika
Veći intenzitet → veći broj fotona → veći broj izbačenih elektrona →
veća struja.
2. Kinetička energija elektrona neovisna je o intenzitetu zračenja.
STARA KVANTNA TEORIJA
Valna priroda čestica
Kinetička energija fotoelektrona ne ovisi o broju upadnih fotona.
3. Maksimalna kinetička energija elektrona raste s frekvencijom zračenja.
Linijski spektri
Kinetička energija fotoelektrona proporcionalna je energiji, odnosno
frekvenciji upadnih fotona.
4. Zračenje većih valnih duljina od neke granične više ne uzrokuje fotoefekt.
Izlazni rad ovisi samo o tome koliko su elektroni črvsto vezani u samom
metalu, a to ovisi o prirodi metala.
Linijski spektri
Eksperimenti
Zračenje
crnog tijela
Fotoelektrički
efekt
Modeli atoma
Bohrov model atoma
Balmerova serija
• Stacionarna stanja
• Pri prijelazu ∆E = hν
• Kvantiziranost L = nh
Kvantna mehanika
EMZ
kvantna mehanika
Klasična fizika
STARA KVANTNA TEORIJA
Valna priroda čestica
Linijski spektri
Modeli atoma
Eksperimenti
Zračenje
crnog tijela
Fotoelektrički
efekt
Erwin
Schrödinger
(1887 – 1961)
Paul Adrien
Maurice Dirac
(1902 – 1984)
The Nobel Prize in Physics 1933
"for the discovery of new productive forms of atomic theory"
3
Princip neodređenosti
∆x · ∆px ≈ h
Mikroskop s γ-zrakama
Mikroskop s γ- zrakama
Princip neodređenosti
UVOD U KVANTNU MEHANIKU
Postulati kvantne mehanike
Operatori
Valna funkcija
Mjerne
vrijednosti
Vremenska
ovisnost
Teoremi kvantne mehanike
Postulati kvantne mehanike
Valna funkcija
Operatori
Mjerne
vrijednosti
Vremenska
ovisnost
Postulati kvantne mehanike
Valna funkcija
Operatori
Mjerne
vrijednosti
Vremenska
ovisnost
ˆ
Ω
Ψ ( q, t )
Kontinuirana
Jednoznačna
Konačna funkcija
Integral konačan
Konačna derivacija
Postulati kvantne mehanike
Valna funkcija
Operatori
jednadžba svojstvenih vrijednosti
Mjerne
vrijednosti
Vremenska
ovisnost
ˆ ϕ =ωϕ
Ω
i
i i
ˆ dτ
∫Ψ ΩΨ
∫Ψ Ψ dτ
Postulati kvantne mehanike
Valna funkcija
Operatori
Mjerne
vrijednosti
Vremenska
ovisnost
∂Ψ ( q, t )
HˆΨ ( q, t ) = ih
∂t
∗
Ω =
Stacionarna stanja
∗
Ψ ∗ ( q, t )Ψ ( q, t ) =Ψ ∗ ( q )Ψ ( q )
ˆ dτ
Ω = ∫Ψ ∗ΩΨ
4
Harmonički oscilator
Hooke:
F = −k x
V = − ∫ Fdx = ∫ k x dx
V = 12 kx 2
Utjecaj mase
Utjecaj konstante sile
Čestica u kutiji
5
E=
h2 2
n
8mL2
∆E = En+1 − En =
h2
( 2n + 1)
8mL2
VODIKOV ATOM
H
Schrödingerova jednadžba
SPIN
Separacija varijabli
Kugline funkcije
Yl,m(θ, φ) = Θl,m (θ)Φ m (φ)
Radijalne funkcije
Rn(r)
Kvantni brojevi m i l
Kvantni broj n
Energija
6
Φ 0 (ϕ ) =
m=0
Φ m (ϕ ) =
1
2π
1 imϕ
e
2π
m=0
Φ m (ϕ ) =
m=1
1
2π
Φ1cos =
1
cos(ϕ )
π
Rješenja Θ
l=0
Θ 0,0 =
Φ1sin =
m=1
l=1
Θ1,0 =
6
cos ϑ
2
1
sin(ϕ )
π
Θ1,1 =
3
sin ϑ
2
1
2
7
l=2
Kugline funkcije
Y0,0 =
Y2,0 =
sin
Y1,1
=
2 π
Kugline funkcije
Kugline funkcije
Y1,0 =
1
1 5
(3cos 2 ϑ − 1)
4 π
1 3
cos ϑ
2 π
cos
Y2,1
=
1 15
sin ϑ cos ϑ cos ϕ
2 π
sin
Y2,1
=
1 15
sin ϑ cos ϑ sin ϕ
2 π
1 3
sin ϑ sin ϕ
2 π
Višeelektronski atomi
Spektar
Izborna pravila
Schrödingerova jednadžba
Aproksimacija središnjeg polja
Samousklađenost polja
Dvije kutne jednadžbe
Jedna radijalna jednadžba
Kvantni brojevi
ml i l
Kvantni brojevi
s i ms
Kvantni brojevi
nil
Energija
E
Elektronske
konfiguracije
Elektronska struktura
molekula
Born-Oppenheimerova aproksimacija
Teorija
ligandnog polja
Načelo izgradnje
Periodni sustav
elemenata
Energija ionizacije
Elektronski afinitet
Elektronegativnost
Metoda
valentnih
struktura
Usmjerenost veza
i hibridizacija
Metoda
molekularnih
orbitala
π-elektronska
teorija
Elektronska
struktura
kristala
8
Metoda valentnih struktura
Born-Opperheimerova aproksimacija
Ψ uk = Ψ N ⋅Ψ e
(Tˆ + V )Ψ
e
e
(Tˆ
= Ε e ⋅Ψ e
N
)
+ Ee Ψ N = Ε ⋅Ψ N
GIBANJE JEZGRA POD
UTJECAJEM
POTENCIJALA Ee
ELEKTRONSKA GIBANJA
UZ STALNI POLOŽAJ
JEZGRE
Hibridizacija
e2  1
1
1
1
1
1 
Hˆ = Tˆ1 + Tˆ2 +
−
+ +
− − −
=
4πε 0  rA1 rB1 rA2 rB2 r12 rAB 

e2   ˆ
e2 
=  Tˆ1 −
 +  T2 −
+
4πε 0 rA1  
4πε 0 rB2 

e  1
1
1
1  ˆ
+ +
− −
 = H A1 + Hˆ B2 + Hˆ ′
4πε 0  rB1 rA2 r12 rAB 
Pauling & Slater
- funkcije se miješaju i nastaju nove funkcije – hibridne orbitale
-s i p hibridne orbitale su ekvivalentne,
imaju maksimume u različitim smjerovima
2
+
n
Ψi = ∑ cijφ j = ci1φ1 + ci 2φ2 + ... + cinφn
j =1
n
∑ cij 2 = 1
n=
j =1
cx2 + c y2 + cz2
cs2
n
∑c
ij
2
=1
i =1
sp3
sp2
CH4
CH2 = CH2
9
Metoda molekularnih orbitala
sp

1  
1 
1 
e2  1
e2  1
e2  1
Hˆ = Tˆ1 −
+   + Tˆ2 −
+


 +
 +

4πε 0  rA1 rB1   
4πε 0  rA2 rB2   4πε 0  r12 rAB 

CH ≡ CH
10