2.GR_Workshop_PV-NET_Σταθμισμένο κόστος παραγωγής

Σταθμισμένο κόστος παραγωγής ενέργειας
(LCOE) από Φ/Β στην Ελλάδα και τη
Μεσόγειο
Γεώργιος Χ. Χριστοφορίδης
Επίκουρος Καθηγητής
Τμ. Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε.
ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας
Εισαγωγή (1)
www.pvnetmetering.eu
• Έως και πολύ πρόσφατα, οι Φ/Β εγκαταστάσεις χρειαζόταν πολιτικές
ενίσχυσής τους.
• Το υψηλό κόστος εγκατάστασης καθιστούσε τις τυχόν επενδύσεις χωρίς
ενίσχυση καθόλου ελκυστικές
• Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η
κατάσταση άλλαξε
• Το κόστος εγκατάστασης και κυρίως
αυτό των Φ/Β πλαισίων μειώθηκε
δραστικά
• Πλησιάζουμε, αν δεν έχουμε φτάσει
ήδη, στο σημείο που οι Φ/Β
εγκαταστάσεις είναι ανταγωνιστικές με
τις συμβατικές
Εισαγωγή (2)
www.pvnetmetering.eu
• Ωστόσο, υπάρχουν και ορισμένα ζητήματα προς αντιμετώπιση
• Τα διασυνδεδεμένα Φ/Β χωρίς αποθήκευση ΔΕΝ λειτουργούν
ανάλογα με τη ζήτηση (non-dispatchable)
• Το πρόσθετο κόστος της αποθήκευσης είναι και ο αδύναμος
κρίκος στην αλυσίδα
• Έως τη στιγμή που οι αυτόνομες εγκαταστάσεις (με
αποθήκευση) καταστούν ανταγωνιστικές, νέες πολιτικές και
λύσεις απαιτούνται για να διατηρηθεί η υπάρχουσα αγορά
• Προφανής λύσης  Ο συμψηφισμός (Net-Metering)
• Σε κάθε περίπτωση, όμως, πρέπει η επένδυση σε μια νέα
εγκατάσταση Φ/Β να παραμείνει ελκυστική
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
(Levelized Cost Of Energy-LCOE) από Φ/Β
www.pvnetmetering.eu
 Ορισμός: Το LCOE ορίζεται ως το θεωρητικό κόστος της παραγωγής
ενέργειας από Φ/Β, του οποίου η παρούσα αξία είναι ίση με όλα τα
κόστη που σχετίζονται με το Φ/Β σύστημα στη διάρκεια ζωής του.
LCOE =
•
Συνολικ ά έξοδα στη δι ά ρκεια ζω ής
Συνολικ ή παραγωγ ή εν έ ργειας
Όταν LCOE ≤ Τιμής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (in €/kWh), έχουμε
ισοτιμία δικτύου (Grid Parity)
•
Ουσιαστικά, σηματοδοτεί τη στιγμή που το κόστος παραγωγής
ενέργειας ΦΒ γίνεται συγκρισιμο με το αντίστοιχο των συμβατικών
μονάδων παραγωγής και άρα η τεχνολογία ανταγωνιστική χωρίς
επιδοτήσεις.
Τιμολόγια Ηλεκτρικής Ενέργειας στην
Ελλάδα
www.pvnetmetering.eu
 Τιμολόγιο Γ1: Το σύνηθες οικιακό.
 Συνολικά 9 διαφορετικές χρεώσεις!!
 Ανταγωνιστικές χρεώσεις
 Προμήθεια ενέργειας + πάγιο
 Ρυθμιζόμενες χρεώσεις
 Χρέωση για το δίκτυο μεταφοράς
 Χρέωση για το δίκτυο διανομής
 Λοιπές χρεώσεις
 Υπηρεσίες κοινής ωφέλειας
 Λοιπές επιβαρύνσεις και φόροι
 Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων
 Ειδικό τέλος 0,5%
 Ειδικός φόρος κατανάλωσης (ΕΦΚ)
 ΦΠΑ
Τιμολόγια Ηλεκτρικής Ενέργειας στην
Ελλάδα
www.pvnetmetering.eu
 Τιμολόγιο Γ1: Το σύνηθες οικιακό χωρίς χρονοχρέωση.
 Προσοχή! Δεν ισχύουν κλιμακωτές χρεώσεις!!
Κατανάλωση
4μήνου (kWh)
0-800
801-1600
1601-2000
2001-3000
>3000
Μέσο €/kWh
0,17
0.183
0.188
0.223
0.227
 Μία kWh μπορεί να κοστίσει έως και 70€!!
 Στην Κύπρο  0,27 €/kWh περίπου !
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
(Levelized Cost Of Energy-LCOE) από Φ/Β
www.pvnetmetering.eu
 Ο υπολογισμός του LCOE χρειάζεται ορισμένα δεδομένα-εισόδους και
είναι ιδιαίτερα «ευαίσθητος» σε αυτά.
 Μια απλή σχέση υπολογισμού είναι1:
 όπου:
 T  η διάρκεια ζωής της εγκατάστασης
 I  το κόστος επένδυσης
Ct
I+∑
t
(
1
+
r
)
LCOE = T t =1
Et
∑
t
(
1
+
r
)
t =1
T
 Ct  τα έξοδα λειτουργίας, συντήρησης, τόκων κτλ το έτος t
 Et  η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια το έτος t
 r  το επιτόκιο προεξόφλησης
1:
Grid Parity Monitor
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – δεδομένα εισόδου
www.pvnetmetering.eu
 Ξεκάθαρα δεδομένα εισόδου για να επιτρέπονται συγκρίσεις
 Στη βιβλιογραφία, αναφέρονται LCOE μεταξύ 0,15-0,8€/kWh !
 Δε λαμβάνονται υπόψη τυχόν επιδοτήσεις ή FiTs για την περίσσεια
ενέργειας που διοχετεύεται στο δίκτυο
 Ούτε τυχόν έξοδα απεγκατάσης ή έσοδα από πώληση των υλικών
μετά το πέρας του χρόνου ζωής
Ο χρόνος ζωής της εγκατάστασης λαμβάνεται μεταξύ 15 και 40 χρόνια.
Άλλες μελέτες προχωρούν και μέχρι τα 50 έτη.
 Στην ανάλυση χρησιμοποιείται το ονομαστικό (nominal) LCOE,
δηλαδή μια σταθερή-σημερινή τιμή σε €/kWh (και όχι προσαρμοσμένη
με βάση τον πληθωρισμό – real LCOE)
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – δεδομένα εισόδου
www.pvnetmetering.eu
 Ισχύς εγκατάστασης
 Η μελέτη αναφέρεται σε οικιακές εγκαταστάσεις.
 Θεωρείται η περίπτωση στέγης και όχι σε πλάκα (δηλαδή δε
λαμβάνεται η βέλτιστη κλίση)
 Ως εκ τούτου, λήφθησαν τρεις περιπτώσεις με ισχύ 3 kWp, 5 kWp και
7 kWp
 Δε
μελετάται
η
περίπτωση
ταυτόχρονης
εγκατάστασης
αποθηκευτικών μέσων
 Μεγαλύτερες εγκαταστάσεις θεωρούνται δύσκολα επιτεύξιμες σε
στέγες.
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – δεδομένα εισόδου
www.pvnetmetering.eu
 Κόστος επένδυσης
 Λήφθησαν τιμές από πραγματικές εγκαταστάσεις μέσα στο 2013.
 Δεν έγινε ενδελεχής έρευνα – δεν ήταν μέσα στους στόχους
 Ένα μέσο κόστος 1,8 €/Wp λήφθηκε για ισχύς εγκατάστασης 7 kWp
 Για τις περιπτώσεις των 3 kWp και 5 kWp το μέσο κόστος λήφθηκε:
 Ίδιο με τα 7 kWp, δηλαδή 1,8€/Wp ή,
 Από μελέτη του ΣΕΦ μέσα στο 2013, για τα 3 kWp  2,65 €/Wp
 Από μελέτη του Ήλιος, για τα 5 kWp  2,2 €/Wp
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – δεδομένα εισόδου
www.pvnetmetering.eu
 Έξοδα συντήρησης-λειτουργίας-τόκων
 Δεν εξετάζουμε την περίπτωση δανειοδότησης που αυξάνει το
συνολικό σταθμισμένο κόστος
 Μια εγκατάσταση Φ/Β έχει πολύ μικρές ανάγκες συντήρησης και
μηδενικό κόστος λειτουργίας
 Θεωρήθηκαν 2 ώρες εργασιών συντήρησης με βάση το μέσο ωριαίο
κόστος εργασίας στην Ελλάδα το 2013 (14,9 €), αυξημένο κατά 60% ως
περιθώριο κέρδους για τις υπηρεσίες αυτές
 Το κόστος αυτό αυξάνεται ανά έτος σύμφωνα με τον πληθωρισμό-
στόχο της ΕΚΤ (2%)
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – δεδομένα εισόδου
www.pvnetmetering.eu
 Αντικατάσταση Inverter:
 Η EPIA (European Photovoltaic Industry Association) θεωρούσε ως
εγγυημένη διάρκεια ζωής των inverter τα 15 χρόνια το 2010 και τα 2025 χρόνια το 2020.
 Στη μελέτη μας η αντικατάσταση του inverter γίνεται στα 20 χρόνια
Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται μόνο μία αλλαγή στη διάρκεια 40 ετών
Σύμφωνα με προβλέψεις της EPIA, το
κόστος inverter το 2030 θα είναι στο 20%
της ονομαστικής τιμής εγκατάστασης
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – δεδομένα εισόδου
www.pvnetmetering.eu
 Κόστος ασφάλειας:
 Το κόστος ασφάλειας κυμαίνεται μεταξύ 0,6%-1,2% του συνολικού
κόστους του συστήματος.
 Για
συντηρητικούς
υπολογισμούς
λαμβάνεται
το
1,2%
προσαρμοσμένο ανά έτος με βάση πληθωρισμό 2%
 Επιτόκιο Προεξόφλησης: Μια ιδιαίτερα «ευαίσθητη» παράμετρος
 Θα πρέπει να είναι ισοδύναμη με το κέρδος που θα είχε ο επενδυτής
αν επένδυε σε άλλο έργο με παρόμοιο ρίσκο
 Θεωρούμε ότι ο επενδυτής περιμένει τουλάχιστον ένα επιτόκιο ίσο με
το Μ.Ο. του πληθωρισμού των τελευταίων 5 ετών, συν 3% για το ρίσκο
της επένδυσης του  5,85% για την Ελλάδα
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – δεδομένα εισόδου
www.pvnetmetering.eu
 Απόδοση Φ/Β:
 Στόχος να έχουμε μια «ασφαλή»
υπόθεση,
προσαρμοσμένη
στα
χαρακτηριστικά της εγκατάστασης (μηβέλτιστη)
Χρήση
απλών
διαθέσιμων
διαδικτυακών μέσων
 PV-GIS: PV potential in built-up areas
by regions
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – δεδομένα εισόδου
www.pvnetmetering.eu
 Απόδοση Φ/Β:
 Λαμβάνουμε το μέσο όρο της μέγιστης
παραγωγής (kWh/kWp) μεταξύ οριζόντιας
και βέλτιστης κλίσης.
 Μείωση απόδοσης σύμφωνα με τις
συνήθεις εγγυήσεις κατασκευαστών
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – δεδομένα εισόδου
www.pvnetmetering.eu
 Απόδοση Φ/Β στις υπόλοιπες χώρες:
Κύπρος
Ετήσια παραγωγή
Περιοχή
[kWh/1kWp]
Λάρνακα
1323
Λεμεσός
1334.5
Λευκωσία
1332
Πάφος
1355
Σλοβενία
Koroska
923.5
Obalno-Kraska
1024
Πορτογαλία
Algarve
1383.5
Norte
1224.5
 Λαμβάνουμε
ίδιο
κόστος
εγκατάστασης
(1,8€/Wp)
λόγω
έλλειψης ασφαλών δεδομένων
 Το επιτόκιο προεξόφλησης και το
ωριαίο κόστος εργασίας είναι
διαφορετικό για κάθε χώρα, αν και δε
διαφέρει σημαντικά
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – αποτελέσματα
www.pvnetmetering.eu
 Υπολογισμός LCOE για διάφορες περιοχές της Ελλάδας, 7 kWp
εγκατάσταση και κόστος 1,8€/kWh.
 ‘Ελεγχος Grid Parity:
 Επιτυχής για καταναλώσεις
>2000 kWh/4μηνο
 Για μικρότερες καταναλώσεις,
υπό συνθήκες και μόνο σε
ορισμένες περιοχές
 Στον
Έβρο δεν προκύπτει
ουτε για 40 έτη διάρκεια ζωής
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – αποτελέσματα
www.pvnetmetering.eu
 Υπολογισμός LCOE για διάφορες περιοχές της Ελλάδας, 3 kWp
εγκατάσταση και κόστος 1,8€/kWh.
 ‘Ελεγχος Grid Parity:
 Επιτυχής για καταναλώσεις
>2000 kWh/4μηνο και διάρκεια
ζωής > 17 ετών
 Για μικρότερες καταναλώσεις,
υπό
συνθήκες,
ορισμένες
μόνο
περιοχές
διάρκεια ζωής >20 ετών
σε
και
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – αποτελέσματα
www.pvnetmetering.eu
 Υπολογισμός LCOE για τη Θεσσαλονίκη, χρόνο ζωής 15-40 έτη και
ισχύ εγκατάστασης 3-5-7 kWp, κόστος σταθερό 1,8€/Wp.
Υπολογισμός LCOE - Θεσσαλονίκη
Χρόνος ζωής (έτη)
0.250
0.200
3 kWp
0.150
5 kWp
7 kWp
0.100
15
20
25
30
LCOE (€/kWh)
35
40
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – αποτελέσματα
www.pvnetmetering.eu
 Υπολογισμός LCOE για τη Θεσσαλονίκη, χρόνο ζωής 15-40 έτη και
ισχύ εγκατάστασης 3-5-7 kWp, κόστος 2,65€/Wp, 2,2€/Wp και
1,8€/Wp αντίστοιχα.
 ‘Ελεγχος Grid Parity:
 Επιτυχής
για
καταναλώσεις
>2000 kWh/4μηνο και ισχύ 7kWp,
ενώ για 5 kWp με διάρκεια ζωής
>22 ετών
 Για μικρότερες καταναλώσεις,
μόνο με διάρκεια ζωής>30 ετών
 Ποτέ για ισχύ 3 kWp
Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας
από Φ/Β – αποτελέσματα
www.pvnetmetering.eu
 Υπολογισμός LCOE για διαφορετικές περιοχές στις 4 χώρες της
μελέτης με κοινό κόστος εγκατάστασης 1,8 Wp και 3kWp ισχύ.
Συμπεράσματα
www.pvnetmetering.eu
 Ο υπολογισμός της LCOE είναι εξαιρετικά ευαίσθητος στα δεδομένα
εισόδου.
 Έγινε προσπάθεια τα αποτελέσματα που παρουσιάστηκαν να
βρίσκονται στην ασφαλή πλευρά.
 Τουλάχιστον 20% διαφορά στις ακραίες τιμές του LCOE για τις
περιοχές της Ελλάδας.
 Για καταναλώσεις που ξεπερνούν τις 2000 kWh/4μηνο, είμαστε ήδη
σε Grip Parity εάν το κόστος εγκατάστασης περιοριστεί ~2€/Wp,
ανεξαρτήτως εγκατεστημένης ισχύος
 Η Κύπρος βρίσκεται σε κάθε περίπτωση σε GP λόγω του μεγάλου
κόστους ηλεκτρικής ενέργειας
www.pvnetmetering.eu
Ευχαριστώ Πολύ για την Προσοχή
σας!