Επώνυμο Αρβάλης Όνομα Παναγιώτης

Επώνυμο
Όνομα
Αρβάλης
Παναγιώτης
Τόπος Γέννησης
Τρίπολη (;)
(;)
Τρίπολη
Βυτίνα
Μάϊος 1821
Χρόνος Γέννησης
Τόπος Καταγωγής
Τόπος Θανάτου
Χρόνος Θανάτου
Βιογραφικά Στοιχεία
Ο Παναγιώτης Αρβάλης ήταν ένας από τους σημαντικούς και
δραστήριους εμπόρους της Τρίπολης κατά τα προεπαναστατικά χρόνια.
Κατά την πρώιμη και κύρια επαναστατική περίοδο αναδείχθηκε ως ένα
από τα πιο δυναμικά μέλη της Φιλικής Εταιρείας τόσο στην περιοχή της
αρκαδικής πρωτεύουσας όσο και στην ευρύτερη Πελοπόννησο. Στην
εταιρεία μυήθηκε το 1819, από τον Νικηφόρο Παμπούκη, όταν εκείνος
έφτασε από το Άργος στην Τριπολιτσά. Εγκατέλειψε την εμπορική του
δράση για να αφοσιωθεί αποκλειστικά στην προετοιμασία και ενίσχυση
του επαναστατικού σκοπού. Οι πολλές και σημαντικές επαφές που
διέθετε λόγω της εμπορικής του ιδιότητας, βοήθησαν στην προώθηση
της αποστολής του. Διατηρούσε επαφές με εμπόρους της
Πελοποννήσου και προεστούς (όπως ήταν ο Σωτήρης Χαραλάμπης)
καθώς και με Οθωμανούς αξιωματούχους και άλλους ανώτερους
υπαλλήλους όπως ήταν ο διερμηνέας του πασά της Τριπολιτσάς. Ο
Παναγιώτης Αρβάλης, μεταξύ άλλων, ήταν και ενοικιαστής προσόδων
σε περιοχές της Πελοποννήσου. Συνέβαλε αποφασιστικά στην
ενθάρρυνση της συμμετοχής στον αγώνα των συμπατριωτών του ενώ
στάλθηκε και σε άλλες περιοχές, στις Σπέτσες, στην Ύδρα, με στόχο
να μυήσει και άλλους στη Φιλική, στην προετοιμασία της προσπάθειας
για την επίτευξη της ελληνικής ανεξαρτησίας. Η δραστηριότητά του
κορυφώθηκε κατά το 1820. Η οικία του αποτελούσε σημείο συνάντησης
Φιλικών και παραγόντων που μετείχαν στις επαναστατικές
προεργασίες. Τον Μάρτιο του έτους αυτού συνυπέγραψε το έγγραφο
που τιτλοφορείται «Στοχασμοί των Πελοποννησίων περί καλού
Συστήματος». Σε αυτό διατυπώνονταν προς την Αρχή προτάσεις
σχετικά με την αποτελεσματικότερη εσωτερική λειτουργία και
οργάνωση της Φιλικής Εταιρείας. Μεταξύ άλλων, συνυπέγραψε επίσης
το «συστατικόν προς την Αρχήν» του Ι. Παπαρρηγόπουλου που
απευθυνόταν στη Φιλική, βοήθησε στη διάσωση του Αναγνωσταρά στην
Πολιανή, διορίστηκε ταμίας της εφορείας Πελοποννήσου. Η γενικότερη
παρουσία και ο λόγος του Παπαφλέσσα φαίνεται πως ενίσχυσαν
περαιτέρω την επαναστατική του ορμή προσανατολίζοντας τις
ενέργειές του προς την άμεση και δραστική συνέχιση των
επαναστατικών προεργασιών. Το γεγονός ότι ο Π. Αρβάλης ενεργούσε
κατά κύριο λόγο στην Τριπολιτσά, όπου και διέμενε, στην έδρα του
πασαλικίου του Μοριά, του διοικητή και άλλων ισχυρών και ανώτερων
Οθωμανών, τον υποχρέωνε να διατηρεί μία προσεκτική στάση ώστε να
μην θέτει σε κίνδυνο την προετοιμασία του αγώνα. Και προσπαθούσε
πράγματι να προστατέψει την Εταιρεία, να μην κινήσει υποψίες. Φαίνεται
όμως ότι μετά την συνάντησή του με τον Δίκαιο, ο ενθουσιασμός του
άρχισε να γίνεται μάλλον ασυγκράτητος και οι ενέργειες του
ριψοκίνδυνες. Τον Δεκέμβριο του 1820, Φιλικοί και συνεπαρχιώτες του
υποστηρίζεται πως απέφευγαν να τον συναναστραφούν θεωρώντας τον
επικίνδυνα εκδηλωτικό. Τον Δεκέμβριο του 1820, όταν έφτασε στην
Ύδρα ο Δίκαιος Παπαφλέσσας, οι πρόκριτοι του Μοριά έστειλαν εκεί
τον Αρβάλη για να τον μεταπείσει σχετικά με την πρόθεσή του να
αρχίσει άμεσα ο αγώνας. Ο Π. Αρβάλης συνάντησε τον Παπαφλέσσα
στις Σπέτσες αλλά ενστερνίστηκε τις απόψεις του λόγω του ένθερμου
ζήλου του. Παρέμεινε μάλιστα εκεί ως αντιπρόσωπος του Παπαφλέσσα,
προκειμένου ο τελευταίος να λάβει μέρος στις προετοιμασίες για τη
συνέλευση της Βοστίτσας. Τον Ιανουάριο του 1821 ο προεστός και
Φιλικός Σωτήρης Χαραλάμπης τον πήρε μαζί του στα Καλάβρυτα,
καθώς είχε διαδοθεί πως ο Παναγιώτης ήταν έτοιμος να μυήσει στη
Φιλική Εταιρεία και στον επαναστατικό σκοπό ακόμα και τον ίδιο τον
πασά της Τριπολιτσάς. Εγκαταστάθηκε αρχικά στα Χάσια και οι
προσπάθειες των εκεί προκρίτων να τον συγκρατήσουν δεν
αποδείχθηκαν ιδιαίτερα αποτελεσματικές. Ο Παναγιώτης συμμετείχε
στην Αγία Λαύρα το Μάρτιο του 1821, ακολούθησε τον Α. Λόντο στο
Διακοφτό προσπαθώντας να πείσει για την ανάγκη μιας δυναμικής
εξέλιξης των επιχειρήσεων, μετείχε στο συμβούλιο της Ζαρούχλας για
τον συντονισμό των ενεργειών στην ευρύτερη περιοχή. Με την έκρηξη
της Επανάστασης έλαβε μέρος στην πολιορκία της Τριπολιτσάς, στη
μάχη στα Βέρβαινα. Ο ίδιος όπως και οι υπόλοιποι έμποροι της πόλης
διέθεσαν περιουσιακά τους στοιχεία για την προμήθεια και τον
εφοδιασμό των στρατοπέδων στις μάχες αυτές. Στη μάχη του Λεβιδίου,
φρόντισε για την ενίσχυση και οργάνωση πολλών Τριπολιτών, που
επίσης έλαβαν μέρος, και σχεδίαζε τη δημιουργία στρατοπέδου. Όμως,
στο πλαίσιο των επιχειρήσεων αυτών ασθένησε και αποσύρθηκε
προσωρινά στη Βυτίνα. Δεν κατάφερε να ανακάμψει και πέθανε εκεί την
περίοδο που βρισκόταν σε εξέλιξη η μάχη του Βαλτετσίου, τον Μάιο του
1821. Εκτός από τον ίδιο, στην επανάσταση έλαβαν μέρος και άλλα μέλη
της οικογένειάς του, οι ανιψιοί του Γεώργιος και Ευστάθιος,
δαπανώντας υπολογίσιμα ποσά από την περιουσία της οικογένειας για
τις ανάγκες του αγώνα της ελληνικής ανεξαρτησίας. Προς τιμή του
Παναγιώτη Αρβάλη, το όνομά του δόθηκε σε οδό της Τρίπολης.
Βιβλιογραφία
•
Παπαθεωδορόπουλος Κ. Θάνος, (λήμμα Παναγιώτη Αρβάλη),
Μεγάλη Πελοποννησιακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 3ος, σ. 144-5.
•
Φώτιος Χρυσανθόπουλος, Βίοι Πελοποννησίων ανδρών…,
Αθήνα 1888, σ. 206.
•
Φιλήμονος Ιωάννου, Δοκίμιον ιστορικόν περί της Ελληνικής
Επαναστάσεως, Αθήνα 1834.
•
Γριτσόπουλος Τάσος, Ιστορία της Τριπολιτσάς, τ. 2ος, Αθήνα
1976.
•
Παπαδόπουλος-Παπαργυριάδης Πάνος, «Αι κατά το 1821 εις
τα Χάσια των Καλαβρύτων επαναστατικαί εκδηλώσεις και ο
Τριπολιτσιώτης Π. Αρβάλης», Πελοποννησιακά, τ. ΙΒ΄,
Παράρτημα, Αθήνα 1997, σ. 82-86.
Συντάκτρια:
Σοφία Μπελόκα

Download Report