ΤΓΥΡΟΝΟ ΚΕΝΣΡΟ ΤΠΟΣΗΡΙΞΗ Δρ. Αναζηαζία Κοηζοπούλοσ Φστολόγος Διδάκηωρ ηοσ Πανεπιζηημίοσ ηοσ Λονδίνοσ ςναιζθημαηική κακοποίηζη Tι είναι η ζςναιζθημαηική κακοποίηζη; Πνιινί άλζξσπνη ζπκπεξαίλνπλ όηη αλ δελ θαθνπνηνύληαη ζσκαηηθά από ην ζύληνθό ηνπο ή ην πεξηβάιινλ ηνπ, ηόηε δελ θαθνπνηνύληαη. Απηό δελ είλαη απαξαίηεηα θαη αιεζηλό. Μπνξεί λα βξίζθεζαη ζε κηα ζρέζε πνπ ζε θάλεη λα «ζηεξεύεηο»- κπνξεί λα κελ ην αλαγλσξίδεηο αιιά ν ζύληξνθόο ζνπ κπνξεί λα έρεη θαηαζηξέςεη ηελ απηνεθηίκεζή θαη ηελ επηπρία ζνπ. Η θαθνπνίεζε έρεη δηάθνξεο κνξθέο: ιεθηηθή, ζσκαηηθή, ζεμνπαιηθή θαη θπζηθά ζπλαηζζεκαηηθή πνπ πεξηιακβάλεη όινπο ηνπ ηύπνπο θαθνπνίεζεο. Με ποιούρ ηπόποςρ αζκείηαι η ζςναιζθημαηική κακοποίηζη; Υπάξρνπλ δηάθνξνη ηξόπνη κε ηνπο νπνίνπο αζθείηαη, δηαθέξνπλ ζε πεξηερόκελν αιιά ην θίλεηξν είλαη ην ίδην: Λέεη ςέκαηα ή ηε κηζή αιήζεηα γηα λα απνθύγεη λα αηηηνινγήζεη ηηο πξάμεηο ηνπ Καηεγνξεί ηνπο άιινπο γηα λα δηώμεη ηελ επζύλε από πάλσ ηνπ Αξλείηαη λα δεη ηελ πιεπξά ηνπ άιινπ θαη επηκέλεη ζηελ άπνςή ηνπ Δελ ιέεη όιεο ηηο ιεπηνκέξεηο/πιεξνθνξείο γηα λα θαηεγνξήζεη αξγόηεξα («έπξεπε λα ην μέξεηο απηό») Δελ αλαγλσξίδεη ηα ζπλαηζζήκαηα ηνπ άιινπ Γίλεηαη πξνζβιεηηθόο όρη κε επηζεηηθό ηξόπν αιιά κε αζηείν ηξόπν έηζη ώζηε ην ζύκα λα ζθεθηεί πσο αζηεηεπόηαλ, αλώ αζθεί θαθνπνίεζε Αιιάδεη ζέκα γηα λα απνζύξεη ηελ πξνζνρή από πάλσ ηνπ Κάλεη ηνλ άιιν λα λνηώζεη πσο δελ αμίδεη, ζηελ πξνζπάζεηά ηνπ λα ρακειώζεη ηελ απηνεθηίκεζε θαη λα ηνλ θέξεη ζην δηθό ηνπ επίπεδν Απειεί κε ζσκαηηθή ή ζεμνπαιηθή βηα Αξλείηαη πσο ππάξρεη πξόβιεκα Έρεη αλάξκνζηεο εθξήμεηο πνπ θάλνπλ ην ζύκα λα απνπξνζαλαηνιίδεηαη Ειέγρεη ηνπο άιινπο έηζη ώζηε λα κελ έρνπλ ειεπζεξία Ξερλάεη δεζκεύζεηο θαη ππνζρέζεηο Αξλείηαη ηελ επηηπρία ησλ άιισλ Εθκεηαιεύεηαη ηηο αδπλακίεο ηνπ άιινπ, ρξεζηκνπνηεί ηελ ληξνπή, ελνρή, θόβν Δηαθόπηεη ηνλ άιιν όηαλ κηιάεη Εμαιείπηεη ηελ ηθαλόηεηα επηινγώλ Θέηεη απξεπείο εξσηήζεηο ή ζρόιηα γηα λα πξνθαιέζεη ζπλαηζζεκαηηθή απόθξηζε. Με απηνύο ηνπο ηξόπνπο θάλεη «πιύζε εγθεθάινπ» κε ζθνπό λα έρεη έιεγρν ηεο ζθέςεο ηνπ άιινπ 1. Αξρηθά δελ ελεκεξώλεη ην ζύκα γηα ην ηη ζπκβαίλεη θαη ηηο αιιαγέο πνπ γίλνληαη (π.ρ. κπνξεί ν ζύληξνθόο ζαο λα ειέγρεη ηα νηθνλνκηθά ζαο, λα θάλεη ζρέδηα θαη λα κε ζαο ελεκεξώλεη κέρξη ηελ ηειεπηαία ζηηγκή) 2. Ειέγρεη ην ρξόλν θαη ην πεξηβάιινλ ηνπ ζύκαηόο ηνπ θαη ζηγά ζηγά ην απνκνλώλεη (π.ρ. επηκέλεη λα ζηακαηήζεηε έλα ρόκπη ή κηα ζπλαλαζηξνθή, λα κεηαθνκίζεηε καθξπά απν θίινπο θαη νηθνγέλεηα ή λα ζηακαηήζεηε λα επηθνηλσλήηε κε αλζξώπνπο πνπ ζαο ζηήξηδαλ). 3. Κάλεη ην ζύκα λα λνηώζεη αδπλακία, θόβν θαη εμάξηεζε, κέζα απν ηελ ιεθηηθή θαθνπνίεζε 4. πξνζπαζέη λα θάλεη ην ζύκα λα ζπκπεξηθεξζεί όπσο απηόο επηζπκεί 5. παξνπζηάδεη έλα «θιεηζηό θύθισκα-ζύζηεκα ινγηθήο» ην νπνίν δελ επηδέρεηαη θξηηηθή ή αιιαγέο. Με άιια ιόγηα γίλεηαη απηό πνπ ζα πεη... Ποιά είναι η ποπεία ηηρ κακοποίηζηρ; Η θαηάζηαζε όκσο δελ είλαη απιή, κηαο θαη ην ζύκα δελ αληηιακβάλεηαη ηελ επηθηλδπλόηεηα θαη ηελ απεηιή, έηζη γίλεηαη έλαο θύθινο όπσο θαίλεηαη θαη ζην ζρεδηάγξακκα πνπ αθνινπζεί: ΣΑΓΙΟ 1 – ΓΗΜΙΟΤΡΓΙΑ ΔΝΣΑΗ: Αςξάνεηαι η ένηαζη, διακοπηεηαι η επικοινωνια, ηο θύμα νοιώθει πωρ ππέπει να ηπεμήζει- μαλακώζει ηον θύηη ΣΑΓΙΟ 4 ΗΡΔΜΙΑ: Σο ζςμβάν «ξεσνιέηαι», δεν γίνεηαι άλλη κακοποίηζη ΚΥΚΛΟΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΑΓΙΟ 3ΤΜΦΙΛΙΩΗ: Ο θύηηρ απολογείηαι, βπίζκει δικαιολογίερ, καηηγοπεί ηο θύμα, απνείηαι ΣΑΓΙΟ 2 – ΤΜΒΑΝ: λεκηική και ζςναιζθημαηική κακοποίηζη. Θςμόρ, καηηγοπίερ, καβγάδερ, απειλέρ, εκθοβιζμόρ όηι έγινε «κακοποίηζη» ή όηι δεν είναι ηόζο άζσημα ηα ππάγμαηα όζο λέει ηο θύμα Ο αρχικός κύκλος με τρία στάδια είναι του Dr. Lenore Walker Ποιόρ είναι ο σαπακηήπαρ ηος αηόμος πος αζκεί ζςναιζθημαηική κακοποίηζη; Απηόο πνπ αζθεί ηελ ζπλαηζζεκαηθή θαθνπνίεζε, είλαη ζπλήζσο, θάπνηνο πνπ θαθνπνηήζεθε ζπλαηζζεκαηηθά ζαλ παηδί, ή ην βίσζε κέζα ζηελ νηθνγέλεηά ηνπ. Είλαη νμύζπκνο θαη εμνξγίδεηαη αθόκα θαη κε ηα πην αζήκαληα, είλαη θηεηηθόο θαη δειηάξεο ζέινληαο λα ειέγρεη ην ζύληξνθό ηνπ (ζε κεγαιύηεξν πνζνζηό είλαη άληξεο). Αηζζάλεηαη πόζν «άληξαο είλαη» αλάινγα κε ην πόζν εμαξηάηαη ε γπλαίθα από απηόλ. Οη ζρέζεηο ηνπ κε ηνπο άιινπο αλζξώπνπο είλαη επηθαλεηαθέο, έρεη ρακειή απηνεθηίκεζε, άθακπηεο ηδέεο πεξί γάκνπ, δελ ζπκβηβάδεηαη θαη πεξηκέλεη από ηελ ζπληξνθό ηνπ λα ζπκπεξηθέξεηαη αληίζηνηρα (ζπρλά όπσο ήηαλ ζηε δηθή ηνπ νηθνγέλεηα ή αθξηβώο αληίζεηα). Μα πάλσ απ’ όια εμαπαηά ηνλ εαπηό ηνπ γηα ηα πξνβιήκαηα πνπ πξνθύπηνπλ θαηεγνξώληαο ην ζύληξνθό ηνπ (π.ρ. δελ ζα κεζνύζε αλ δελ ηνλ έπξεδε, δελ ζα λεπξίαδε αλ έθαλε όηη έπξεπε). Μπνξεί λα πεη θαλείο όηη έρεη δηπιή πξνζσπηθόηεηα: γνεηεπηηθόο ή ζθιεξόο, εγσηζηήο ή γελαηόδσξνο, κηαο θαη κπνξεί,ηέιεηα, λα εμαπαηήζεη ηνπο άιινπο Ποιέρ είναι οι ζςνέπειερ; Οη καθξνπξόζεζκεο ζπλέπεηεο ηεο ζπλαηζζεκαηηθήο θαθνπνίεζεο πεξηιακβάλνπλ ηελ απνμέλσζε θαη ηελ απνκόλσζε ηνπ ζύκαηνο θάλνληάο ην λα αηζζάλεηαη όηη δελ είλαη ξεαιηζηήο. Πέθηεη ε απηνεθηίκεζή ηνπ θαη ε πίζηε ηνπ γηα ην ηη αμίδεη. Οη παιηέο κλήκεο είλαη νκηριώδεηο θαη πνιιά θνκκάηηα ηνπ παξειζόληνο ζβήλνπλ ηειείσο. Σπζσξεπκέλα ζπλαηζζήκαηα από θαθνπνίεζε απνηεινύλ ηελ θύξηα αηηία ζπλαηζζεκαηηθώλ δπζιεηηνπξγηώλ, άγρνο, αγσλία, θξίζεηο παληθνύ, θαηάζιηςε, εκκνλέο, θνβίεο. Τπάπσει θεπαπεία-αποδέζμεςζη; Τν ρεηξόηεξν ζε απηή ηε θαηάζηαζε είλαη όηη ηα ζύκαηα εμαθνινπζνύλ λα δνπλ απηέο ηηο θαηαζηάζεηο θπξίσο γηαηί δελ μέξνπλ πσο λα απαγθηζηξσζνύλ. Όηαλ πξνζπαζνύλ λα αηηηνινγήζνπλ γηαηί ηνπο ζπκβαίλεη απηό, αλαθπθιώλνληάο ην ζην κπαιό ηνπο, εμαθνινπζνύλ λα ππνθέξνπλ. Κάπνηνη «θνπβαινύλ» απηέο ηηο εκπεηξίεο γηα ρξόληα, ίζσο γηα όιε ηνπο ηε δσή, θπιαθηζκέλνη ζε απηέο ηηο ζθέςεηο. Σπρλά ζθέθηνληαη όηη δελ κπνξνπλ λα μεθύγνπλ, ή όηη ηνπο αμίδεη λα δνπλ έηζη, ελώ πξέπεη λα αλαξσηεζνπλ: «βγαίλεη θάηη ζεηηθό από απηή ηε ζρέζε ζηε δσή κνπ;», «γηα πόζν θαηξό ζα ππνθέξσ γηα πξάγκαηα πνπ έγηλαλ πνιύ θαηξό πξηλ». Η θαθνπνίεζε, αλαπαξάγεη αξλεηηθά ζπλαηζζήκαηα , εμαληιεί ζσκαηηθάηα ζύκαηα, ζνιώλεη ηελ ζθέςε, θαη ηνπο εκπνδίδεη λα είλαη θαιύηεξνη. Αλ δνπλ ζε πεξηβάιινλ πνπ ηνπο θαθνπνηεί, πξέπεη λα θύγνπλ όζν ηξνκαθηηθή θαη αλ είλαη απηή ε ζθέςε, έζησ θαη αλ λνηώζνπλ πσο δελ έρνπλ επηινγέο: είλαη έηζη γηαηί ν ζύηεο ηνπο έθαλε λα λνηώζνπλ έηζη, ρσξίο δύλακε. Οη άλζξσπνη πνπ πθίζηαληαη ζπλαηζζεκαηηθή θαθνπνίεζε πξέπεη λα βξνπλ ηε δύλακε λα ην θάλνπλ θαη λα πξνρσξήζνπλ κε ηελ δσή ηνπο. Με ηελ βνήζεηα θάπνηνπ εηδηθνύ, ζα εξεπλήζνπλ ηα ζπλαηζζήκαηά ηνπο, ζα απνθαζίζνπλ όηη ήξζε ε ώξα λα πξνρσξήζνπλ, λα δξάζνπλ θαη λα απνθαζίζνπλ ηη αιιαγέο πξέπεη λα θάλνπλ γηα λα ζπλερίζνπλ ηε δσή ηνπο. Αλ παιηά γεγνλόηα εμαθνινπζνύλ λα ηνπο πξνθαινύλ ζπκό, ζύγρπζε, θόβν, απόξξηςε, ληξνπή, ελνρή ή άιια αξλεηηθά ζπλαηζζήκαηα ήξζε ε ζηηγκή λα πξνρσξήζνπλ θαη λα δήζνπλ όπσο θαληάδνληαη. Μαο αμίδεη λα δνπκε θαιύηεξα, καο αμίδεη κηα επθαηξία λα αιιάμνπκε...
© Copyright 2024 Paperzz
