ΜΟΣΧΑΤΟ 248 Ο Παλμός της Aνθρωπιάς H Ακαδημία Αθηνών βράβευσε την Κοινωνική Μέριμνα Μοσχάτου το 1993 για το κοινωνικό της έργο ΝΟΕΜΒ ΡΙ ΟΣ 2012 • ETOΣ 32 ο • AP. ΦYΛΛOY 39 4 • Κ ΩΔ. 0 3 -3067 • e-mai l: kmerim na@ote net .gr • KO PAH 40 MO ΣXATO Η Τρίτη Ηλικία και η σημασία της πείρας Ομιλία του συγγραφέα και Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Βασίλη Καραποστόλη την Ημέρα της Τρίτης Ηλικίας στην ΚΜΜ Β ρισκόμαστε σήμερα εδώ για να αποτίσουμε φόρο τιμής στην Τρίτη Ηλικία. Αλλά τόσο ο ομιλών όσο κι εσείς που με ακούτε, αναγνωρίζουμε όλοι λίγο ως πολύ, ότι αυτή μας η συνάντηση αποκλίνει από το πνεύμα που κυριαρχεί στην εποχή μας –που είναι ένα πνεύμα μεταμφιεσμένο, ένα πνεύμα ντυμένο με τα ζωηρά ρούχα της νεότητας καθώς και με όλους τους τρόπους ή και τα καμώματα μιας παρατεινόμενης μετεφηβείας. Πράγματι, κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες η τάση μίμησης των νεώτερων από τους πρεσβύτερους είναι από τα πιο χτυπητά χαρακτηριστικά των δυτικών κοινωνιών. Μερικοί σχολιαστές μιλάνε για φαινόμενο νεοφιλίας. Είναι όμως φιλία πραγματικά; Είναι έλξη προς τη δροσιά και την αθωότητα των νέων ή μήπως η τάση αυτή προδίδει μια νέου τύπου ειδωλολατρεία, στην οποία το είδωλο μπροστά στο οποίο υποκλίνεται η κοινωνία ολόκληρη δεν είναι παρά το σωματικό σφρίγος; Πρόκειται, πράγματι, για λατρεία του σφρίγους. Είναι, ωστόσο, ένα σφρίγος που δεν ξέρει πού να διοχετευθεί. Γιατί για να μετατραπεί η φυσική ικμάδα σε ενέργειες που παράγουν ηθελημένα αποτελέσματα, είναι απαραίτητο να την κατευθύνει μια κάποια αρχή, μια αξία που να υπερβαίνει την απλή συντήρηση της καλής κατάστασης των μυώνων και γενικά των οργάνων του σώματος. Μ’ άλλα λόγια, τη ζωντάνια θα έπρεπε να την καθοδηγεί ένα είδος πνεύματος που θα παρείχε απώτερους σκοπούς και θ’ άνοιγε τους ορίζοντες. Η ζωή είναι κίνηση, αλλά μια κίνηση μπορεί και να είναι τυφλή ή για να το πούμε διαφορετικά, μια σπατάλη του έμφυτου στον άνθρωπο δυναμισμού. Βασικός όρος για να περιοριστεί αυτή η τυφλότητα είναι να αντλεί το παρόν όσο μπορεί περισσότερα από το παρελθόν. Χρειάζεται η δράση που εξ ορισμού ανιχνεύει, να αντλεί διαρκώς από την πείρα που εξ ορισμού έχει ανιχνεύσει. Κι εδώ ερχόμαστε στο σημερινό πρόβλημα. Μπορούμε να πούμε πως η κύρια αιτία που στην εποχή μας η Τρίτη Ηλικία περιθωριοποιείται κοινωνικά και ηθικά, κι αυτό παρά τις προόδους της ιατρικής και της φαρμακευτικής, είναι η απαξίωση της ανθρώπινης πείρας. Αυτό που αντιπροσωπεύουν οι ηλικιωμένοι είναι αυτό που έχει βιωθεί. Αλλά σήμερα το «έχει βιωθεί» αντικαθίσταται με το απλώς «έχει συμβεί». Είναι ανάγκη να το προσέξουμε αυτό. Ζώντας μέσα σε μια κοινωνία που κατακλύζεται από συμβάντα στον ρου μιας έντονης καθημερινής ζωής, καθώς και από ανάλογα συμβάντα που μεταδίδονται πληθωρικά από τα Μαζικά Μέσα Ενημέρωσης, σχηματίζουμε συχνά την εντύπωση ότι όσα βλέπουμε, ακούμε ή και αγγίζουμε με τα ίδια τα χέρια μας είναι για μια διαδεδομένη προκατάληψη της εποχής μας. Όχι ότι δεν εκδηλώνεται η ανάγκη των ηλικιωμένων να μιλήσουν για τα παλιά, αυτό είναι φυσικό, όμως ο σκοπός τους δεν είναι υποχρεωτικά να προσκολληθούν στα παλιά, αλλά συχνά να τα επισκεφθούν και να επανέλθουν στα τωρινά με μερικά αποστάγματα, με μερικές σκέψεις πάνω σε όσα έζησαν. Αυτό ακριβώς δυσκολεύεται να εννοήσει η εποχή μας. Δυσκολεύεται να διακρίνει τα συστατικά της πείρας, μάλιστα αυτή η ίδια η έννοιά της προκαλεί αμηχανία. Αλήθεια, πόσοι απ’ τους νεώτερους σήμερα θα μπορούσαν να στήσουν αυτί σε κάποιον που θα τους ανακοίνωνε ότι θα τους μιλήσει στο όνομα της πείρας του; Η πιο αυθόρμητη τάση στη νέα γενιά θα ήταν να απαντήσει σε μια τέτοια πρόταση λέγοντας ότι δεν ενδιαφέρεται ν’ ακούσει για βιώματα και για συμπεράσματα από βιώματα και θα προτιμούσε να της μεταφέρουν κάποιες γνώσεις, και μάλιστα γνώσεις όσο το δυνατόν πιο ειδικές και πιο ακριβείς. στιγμιαία επεισόδια μιας φοράς των πραγμάτων που δεν ξέρουμε ποια είναι η κατεύθυνσή της και που στο τέλος μάλλον καταλήγουμε να δεχθούμε πως δεν έχει κατεύθυνση. Ωστόσο, από την άλλη πλευρά αυτή η παροδικότητα προκαλεί άγχος. Γιατί; Γιατί δεν υπάρχει άνθρωπος που να μπορεί να παραδοθεί ολοκληρωτικά όχι στο γίγνεσθαι, αλλά στο παρέρχεσθαι. Δεν υπάρχει άνθρωπος που στον ένα ή στον άλλο βαθμό να μη νοσταλγεί την ενότητα στη ζωή. Οι τέχνες, ο πολιτισμός, αλλά και η φιλοσοφία αποτελούν μια προσπάθεια της ανθρωπότητας να αποκαταστήσει στη συνείδησή της μια εικόνα συνοχής, αν και όχι αναγκαστικά οριστικής συνοχής. Να όμως που μόλις θίγουμε αυτό το θέμα, τη νοσταλγία δηλαδή για την κοσμική ενότητα, αμέσως ο νους μας πάει στους ηλικιωμένους. Σ’ αυτούς συνήθως αποδίδεται αυτή η ροπή προς την παλινδρόμηση. Μ’ αυτούς συναρτάται η κίνηση της ψυχής προς τα πίσω, στο παρελθόν, και ακριβέστερα προς μια επιλεκτική αναστύλωση του παρελθόντος μέσα στη μνήμη. Συγχέεται έτσι συχνά η νοσταλγική διάθεση με την πείρα. Νομίζουν πολλοί ότι μόλις ο ηλικιωμένος ανοίξει το στόμα του θα ακούσουν αναπόφευκτα λόγια που γλιστράνε προς τα περασμένα για να αγκυροβολήσουν στο τέλος εκεί. Πρόκειται όμως Ε Συνέχεια στη σελίδα 6 ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ BAZAAR ΤΗΣ ΚΜΜ ΞΕΚΙΝΗΣΕ! πισκεφθείτε μας και βρείτε μεγάλη ποικιλία ειδών σε πολύ χαμηλές τιμές. Επιλέγοντας το παζάρι μας, εξοικονομείτε χρήματα από τις αγορές σας και ταυτόχρονα μας στηρίζετε για να συνεχίσουμε να φροντίζουμε τους απόρους ηλικιωμένους προστατευόμενούς μας. Κερδίστε, βοηθώντας την Τρίτη Ηλικία! Το παζάρι μας λειτουργεί καθημερινά, 8.00-14.00 και 17.00-20.00 στο κτήριο της ΚΜΜ (Κοραή 40, Μοσχάτο). Σας περιμένουμε! Αποκαλύπτεται εδώ μια πρώιμη χρησιμοθηρία. Προεξοφλούν οι νεώτεροι ότι όσα είναι πρόθυμοι να διηγηθούν οι παλαιότεροι θα έχουν τόση μικρή σχέση με τις τρέχουσες επιδιώξεις των νέων, ώστε να μην τους αξίζει να τους διαθέσουν τον απαραίτητο χρόνο. Ας μείνουν οι γέροι να μηρυκάζουν τα περασμένα, εμείς οι νέοι, έχουμε τα δικά μας προβλήματα κι αυτά επείγουν, καίνε. Το χάσμα που ανοίγεται, έτσι, είναι βαθύτερο από οποιοδήποτε άλλο ανάμεσα στις γενιές. Και είναι βαθύτερο γιατί απαξιώνει την ίδια την εσωτερική συνέχεια της ζωής, τη δυνατότητα δηλαδή να συνδεθεί το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον. Δεν είναι όμως να απορεί κανείς μ’ αυτή την αποσύνδεση, μ’ αυτή τη δυσπιστία στην πείρα. Σ’ έναν πολιτισμό όπου κυριαρχεί η τεχνική της μεσολάβησης και της αναπαράστασης δεν υπάρχει χώρος για την αμεσότητα. Ό,τι γίνεται και ό,τι έγινε καταλήγουν να μην είναι παρά υλικό για οθόνες, για οπτικά και ακουστικά αρχεία, για μηνύματα που αποθηκεύονται για να αποθηκεύονται. Αλλά η πείρα είναι ακριβώς μια διαφυγή από την αποθήκευση της ζωής. Δεν είναι αθροιστική συγκέντρωση περιστατικών, είναι διαλογή και επεξεργασία τους. Όταν δε αυτή η επεξεργασία προτείνεται προς τους άλλους αποτελεί μια θεμιτή απόπειρα του ανθρώπου που έχει αποσυρθεί από τη ενεργό οικονομική ζωή, να παραμείνει ο ίδιος ενεργός και ν’ αφήσει κάπου το ίχνος του. Είναι υπερβολικό αυτό; Είναι άραγε μωροφιλοδοξία των γέρων; 22ος ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΗΓΥΡΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΜΙΑ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΚΑΡΤΑ! ΣΕΛΙΔΑ 4 ΣΕΛΙΔΑ 5 ΣΕΛΙΔΑ 5 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2012 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ Ποίηση ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΣΕ ΔΩΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΖΑΡΙ ΠΟΥ ΔΙΑΤΗΡΟΥΜΕ ΟΛΗ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΣΕ ΠΟΛΥ ΧΑΜΗΛΕΣ ΤΙΜΕΣ ΠΕΝΘΗ Μένουμε και πάλι μόνοι Άμωμοι εν οδώ αλληλούια Λίγοι μείναμε οι φίλοι μ' άσπρα πλέον τα μαλλιά, και θυμόμαστε μ' αγάπη την παρέα την παλιά. Ήταν όμορφα τα χρόνια, όλα ήτανε καλά, και περνούσαμε ωραία, ζούσαμε πολύ απλά. Κι όλο λέμε ξαναλέμε σαν να ήμασταν παιδιά, τώρα ζούμε πληγωμένοι με σπασμένα τα φτερά. Ποιός αλήθεια μας θυμάται ποιός μας ξέρει στη ζωή, μείναμε με αναμνήσεις μες των χρόνων τη ροή. Όλα άλλαξαν στο διάβα που να βρεις την ανθρωπιά, τώρα είμαστε πια μόνοι, ξεχασμένοι στη γωνιά. Έχουμε θολά τα μάτια και τα πόδια μας βαριά, και η γνώση και ο νους μας λειτουργούνε πιο αργά. Χάθηκε και η συγνώμη, δεν υπάρχει σεβασμός, και φιλότιμο κανένα της γενιάς μας ο καημός. Πίσω πάμε σ' άλλα χρόνια, σ' άλλες θύμησες παλιές, σε χαρές, σε συγκινήσεις, μα ωραίες εποχές. Που να βρούμε πια παρέες τόσο ήσυχες, ζεστές, με αγάπη και φιλία δεν υπάρχει πια το χθες. Όλα πλέον τα μετράμε και τα κρίνουμε σκληρά, όμως δίκαια και πάλι θα' ρθει κι άλλων η σειρά. Θεσσαλονίκη, Νοέμβριος 2008 Νικόλαος Μοσκοφίδης Θεολόγος - ποιητής Σ τις 3 Οκτ 2012, έφυγε από κοντά μας σε ηλικία 87 ετών,ο Δημήτρης Βασιλείου, γέννημα θρέμα Μοσχατιώτης. Η εξόδιος ακολουθία έγινε στον Ι. Ν. Μετ/σεως Σωτήρος Μοσχάτου, τη δε σωρό του συνόδευσαν στο Γ' Νεκροτ. Νίκαιας συγγενείς, φίλοι και οι γείτονές του. Η οικογένειά του μετά τη νεκρώσιμη ακολουθία παρέθεσε γεύμα, στη μνήμη του, στο Σωματείο μας. Το Δ.Σ., ο επιτ. πρόεδρος και η Δ/ντρια εκφράζουν τα πιο θερμά τους συλλυπητήρια στους οικείους του. O ΠAΛMOΣ THΣ ANΘPΩΠIAΣ Iδιοκτήτης: Mηνιαία Eκδοση του Φιλανθρωπικού Σωματείου Kοινωνική Mέριμνα Mοσχάτου ΚΩΔ. 3067 Eκδότης - Δ/ντής: Μαρία Κουρή Kοραή 40, Mοσχάτο Tηλ. 210 9418193- 210 9415663 •Fax: 210 9419063 Συντακτική Επιτροπή: Μαρία Κουρή Τασσώ Γαΐλα Περικλής Ματαράγκας Ειρήνη Κατσούγκρη - Θεοφιλάτου Διορθώσεις: Βάσω Σεραφείμ Yπεύθυνος Aτελιέ: ΔEΣMOΣ N.Γ. ΠAΠAΔOΠOYΛOΣ Tηλ.: 210 3468268 - Fax: 210 3467155 E. Γιάνναρη 5, 118 53 -ΚΑΤΣΑΚΟΥΛΑ ΚΩΝ/ΝΑ -ΚΟΚΡΗ-ΜΠΙΘΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ -ΚΟΜΟΔΙΚΗ ΚΑΙΤΗ -ΚΟΝΤΟΓΟΥΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ -ΚΟΛΙΔΑ ΑΡΓΥΡΩ -ΚΟΣΙΩΡΗ ΣΟΦΙΑ -ΚΟΣΙΩΝΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ -ΚΟΤΟΥΛΑ ΣΟΦΙΑ -ΚΟΥΡΗ ΜΑΡΙΑ -ΚΥΡΙΑΚΟΓΚΟΝΑ ΑΡΕΤΗ -ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ -ΚΩΤΣΙΑ ΕΛΕΝΗ -ΛΑΜΠΡΟΥ ΦΩΤΕΙΝΗ -ΛΑΠΑ ΡΟΔΟΥΛΑ -ΜΑΜΜΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ -ΜΑΜΑΚΗ ΒΑΣΩ -ΜΕΡΙΚΟΥ ΤΟΥΛΑ -ΜΗΤΡΑΙΝΑ ΚΥΡΙΑΚΗ -ΜΟΥΖΑΚΗ ΜΠΟΥΡΙΤΣΑ ΕΛΕΝΗ -ΜΠΟΖΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ -ΜΠΟΤΙΝΟΥ ΜΑΡΙΑ -ΜΥΣΤΑΚΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ -ΜΩΚΟΥ ΡΟΥΛΑ -ΜΩΡΑΪΤΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΑ -ΝΟΤΗ ΒΙΚΤΩΡΙΑ -ΠΑΓΩΝΗ ΕΛΙΣΑΒΕΤ -ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΟΥ ΕΜΥ -ΠΑΝΑΓΟΥ ΣΟΥΛΤΑΝΑ -ΠΑΠΑΒΑΪΤΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑ -ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ -ΠΑΥΛΑΚΗ ΜΑΡΙΝΑ -ΡΗΓΚΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ -ΣΑΜΟΥΧΟΥ ΝΙΚΟΛ. ΜΑΡΙΑ -ΣΑΡΑΝΤΙΔΟΥ ΚΩΝ/ΝΑ -ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΕΙΡΗΝΗ -ΠΑΡΑΣΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ -ΠΟΥΛΗ ΕΥΓΕΝΙΑ -ΣΙΝΑΝΗΣ ΤΕΛΗΣ -ΣΤΑΜΠΟΛΙΔΗΣ ΦΩΤΗΣ -ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΗ ΑΝΝΑ -ΤΑΚΟΥΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ -ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΥ ΖΩΗ -ΤΖΑΦΕΡΗ ΑΡΕΤΗ -ΤΣΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ -ΤΣΕΛΕΝΤΗ ΡΟΖΥ -ΤΣΕΦΑΛΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ -ΦΙΝΙΤΣΗ ΙΩΑΝΝΑ -ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ ΣΤΕΛΛΑ -ΧΑΒΕΛΑ ΕΛΙΣΑΒΕΤ -Χ.Ι.ΧΥΤΗΡΟΓΛΟΥ -ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ -ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΝΙΚΗ Ζητούν την αγάπη σας Ανάγκες σε τρόφιμα και είδη •Λαχανικά κατεψυγμένα (φασολάκια, αγκινάρες και αρακάς) •Ντοματάκια (κονσέρβα) •Χυλοπίτες •Πάνες ακράτειας Νο 4 •Χαρτοπετσέτες •Χαρτιά υγείας -ΑΦΟΙ ΝΑΥΠΛΙΩΤΗ Ο.Ε -ΑΔΑΣΗ ΖΗΝΑ -ΑΝΑΣΤΑΣΑΚΗ ΕΙΡΗΝΗ -ΑΝΑΣΤΑΣΑΚΗ ΜΑΡΙΑ -ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΑ -ΑΝΝΙΝΟΥ ΜΑΡΛΕΝΑ -ΑΣΙΚΗ ΕΥΜΟΡΦΙΑ -ΑΣΙΚΗ ΒΙΟΛΕΤΤΑ -ΒΑΛΒΗ ΠΟΠΗ -ΓΑΡΓΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΥΣΑ -ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ ΠΑΤΡΑ -ΓΚΕΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ -ΔΑΝΙΑ ΙΩΑΝΝΑ -ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΣΤΕΛΛΑ -ΔΟΥΡΟΥ ΜΑΡΙΑ -Ι.Ν.ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΜΟΣΧΑΤΟΥ -ΙΩΑΝΝΟΥ ΑΛΙΚΗ -ΚΑΒΑΛΙΕΡΑΤΟΥ ΙΩΑΝΝΑ -ΚΑΒΑΚΑ ΜΑΡΙΝΑ -ΚΑΚΟΥΛΙΔΟΥ ΧΑΡΟΥΛΑ -ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ -ΚΑΡΑΜΑΝΟΥ ΤΑΣΟΥΛΑ Τρόποι συμπαράστασης στο έργο της ΚΜΜ: Οικονομικές δωρεές Οι δωρεές των φίλων του Σωματείου μας κατατίθενται στον Τραπεζικό Λογαριασμό μας στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος: 148/296018-49. Για οποιαδήποτε κατάθεση αποστέλλεται απόδειξη είσπραξης, η οποία επιφέρει μερική φορολογική ελάφρυνση. Σε περίπτωση μη λήψης της, παρακαλούμε επικοινωνήστε με τα γραφεία μας στα τηλέφωνα 210 9418193 & 210 9415663. *** Υλικές δωρεές Είδη διατροφής, υγιεινής (πχ. πάνες ακράτειας) και καθαριότητας, ιματισμός, έπιπλα, ηλεκτρονικά είδη, συσκευές, αλλά και κάθε είδους αντικείμενα καινούρια ή σε καλή κατάσταση είναι για εμάς πολύτιμα. Χρησιμοποιούνται για την κάλυψη των αναγκών των τροφίμων μας ή εμπλουτίζουν το παζάρι μας, που λειτουργεί όλο τον χρόνο. Εξαιρετικά σημαντική είναι και η προσφορά δώρων για τις λαχειοφόρους αγορές μας, που αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων για τη συνέχιση του έργου μας. ***  Παράθεση γεύματος Παραθέστε ένα γεύμα στους ηλικιωμένους προστατευόμενούς μας στο «Σπίτι της Ανθρωπιάς». Για να το οργανώσετε, επικοινωνήστε μαζί μας. Μπορείτε είτε να μας φέρετε τα τρόφιμα του γεύματος, είτε να προσφέρετε στο Σωματείο οποιοδήποτε ποσό και να οργανώσουμε το γεύμα σας εμείς, βάσει των επιθυμιών σας. Η ΚΜΜ είναι φιλανθρωπικό σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με κύρια δράση την φιλοξενία και την περίθαλψη απόρων και εγκαταλελειμμένων ηλικιωμένων συνανθρώπων μας σε μια στέγη αγάπης. Συνδράμετε και εσείς το φιλανθρωπικό έργο, που εδώ και 50 χρόνια ακούραστα επιτελούμε, δεδομένου ότι το Σωματείο μας δεν λαμβάνει κρατική επιχορήγηση, αλλά συντηρείται αποκλειστικά από τα ευγενή σας αισθήματα και τις δικές σας δωρεές. Μην ξεχνάτε τους υπερήλικες προστατευόμενούς μας! Αποζητούν και υπολογίζουν στην αγάπη σας. Δώστε την απλόχερα, την αξίζουν! Θυμηθείτε: οποιαδήποτε προσφορά, μικρή ή μεγάλη, δεν είναι απλώς καλοδεχούμενη, είναι απολύτως αναγκαία!  *** Δωρεά υπηρεσιών Βελτιώστε την ποιότητα ζωής των προστατευομένων μας, προσφέροντάς τους αναγκαίες υπηρεσίες, όπως για παράδειγμα ιατρικής, αισθητικής (πχ. περιποίηση μαλλιών), ψυχαγωγίας κλπ. ***  Άυλες δωρεές Ένα χαμόγελο, μια γλυκιά κουβέντα και αγάπη ομορφαίνουν τη μέρα όλων, πόσο μάλλον εκείνων που βρίσκονται στο λυκόφως της ζωής τους. Μοιραστείτε λίγο από τον πολύτιμο χρόνο σας και ομορφύνετε την ζωή των ηλικιωμένων προστατευομένων μας, κρατώντας τους συντροφιά ή βοηθώντας την καθημερινότητά τους. *** Παζάρι Προς: Νοικοκυριά, Βιομηχανίες, Βιοτεχνίες και Καταστήματα. Το καθιερωμένο παζάρι μας λειτουργεί όλο το χρόνο και αποτελεί πολύτιμη πηγή εσόδων για τη φροντίδα των ηλικιωμένων μας. Υποστηρίξτε το αγοράζοντας χρήσιμα αντικείμενα σε συμφέρουσες τιμές ή δωρίζοντάς μας είδη καινούρια ή σε καλή κατάσταση για τον εμπλουτισμό του (πχ. είδη ιματισμού, έπιπλα, ηλεκτρικές συσκευές, βιβλία, παιχνίδια κλπ.). *** Ενοικίαση «Μιχαλοδημητρακείου Αίθουσας» Η πρόσφατα ανακαινισμένη αίθουσα εκδηλώσεων του Σωματείου μας χωρητικότητας 350 ατόμων διατίθεται προς ενοικίαση για πολιτιστικές και επιστημονικές εκδηλώσεις, συγκεντρώσεις φορέων και συλλόγων και για λοιπές κοινωνικές εκδηλώσεις (πχ. χορούς, εορτασμούς πρωτοχρονιάς, επετείων, βαπτίσεων και γάμων, προσφορά καφέ κλπ.). Διαθέτει μικροφωνική εγκατάσταση και κλιματισμό. Για περισσότερες πληροφορίες ή ερωτήσεις σχετικά με τους τρόπους προσφοράς στο Σωματείο μας, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας στα τηλέφωνα 210 9418193 & 210 9415663. Π Ρ O Σ Φ O Ρ Ε Σ ΑΠΟ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ ΔΩΡΕΕΣ € -Αριθ.αποδ.1027 ..........................................................500 -Βασιλική Λυριτζή ..........................................................50 -Αιμιλία Γκιούλη.............................................................20 -Παναγιώτης Λυράκος....................................................20 ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ € -Οικογένεια Μαργαρίτας Κουρή, στη μνήμη συζύγου & πατέρα Ανδρέα Κουρή...............................300 -Μαρία Βασιλείου, στη μνήμη πατρός της Δημητρίου Βασιλείου ............................................200 -Τριανταφυλλιά Ρούσσου, στη μνήμη συζύγου Στυλιανού & τέκνων Δημητρίου & Κων/νου ................150 -Καλλιόπη Δροσοπούλου, στη μνήμη Αντωνίου .........100 -Θάνος & Μαίρη Τσακοπούλου, για την εξάμηνη απουσία της αδελφής τους Νίνας Ελευθερίου............100 -Πάτρα Γεωργοπούλου, στη μνήμη Γεράσιμου, γονέων & αδελφών .....................................................100 -Ελένη Κεχαγιά, στη μνήμη εξαδέλφης της Ελισάβετ Αμπελά...........................................................80 -Στέλιος Ντάντης, στη μνήμη των γονέων του .............70 -Εμμανουήλ Μανουσάκης, στη μνήμη πατρός του Μύρωνα Μανουσάκη ..................................60 -Έφη Ζαχαριάδου, στη μνήμη συζύγου της Ιωάννη, για τη συμπλήρωση 5 χρόνων από το θάνατό του & στη μνήμη ανηψιού της Γεωργίου Λαγιανδρέου, Σ Τ Η Ν για τη συμπλήρωση 10 χρόνων από το θάνατό του......50 -Μαρία Ζαμάνη, στη μνήμη αδελφού της Λουκά Ντούνα ...............................................................50 -Ελένη Καλόπλαστου, στη μνήμη Αγγελικής & Ευθυμίου ...................................................................40 -Ειρήνη Κρεμμύδα, στη μνήμη γονέων & συγγενών .....30 -Γεώργιος Παχός, στη μνήμη αδελφής του Αγγέλας Παχού .......................................................20 -Ρόζα Φλώρου, στη μνήμη αδελφού της Γεράσιμου.....20 -Βιολέτα Φούρναρη, στη μνήμη γονέων, συζύγου & αδελφής ......................................................20 -Κων/νος Φούρναρης, στη μνήμη πατρός του Δημητρίου...............................................................20 -Νικόλαος Χρονόπουλος, στη μνήμη μητρός του Δήμητρας ................................................................20 ΑΠΟ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΑΛΛΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΔΩΡΕΕΣ € -Αριθ.αποδ.1120 ........................................................1000 -Ελένη Σταμέλου.........................................................300 -Απόστολος Γεωργίου Μαλαμούσης ...........................200 -Σπύρος Μπιρπανάγος .................................................100 -Αλ.Καραχάλιου ...........................................................100 -Μαρία Μυστακίδου.......................................................50 ΔΩΡΕΕΣ ΣΕ ΕΙΔOΣ -ΦΑΡΜΑ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΙΔΗ ΕΠΕ -ΤΣΟΧΑΤΑΡΙΔΗΣ ΦΩΤΗΣ -ΚΟΝΤΟΒΕΡΟΣ ΑΕΒΕ -ΙΔΡΥΜΑ «ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ» -ΖΑΧ/ΣΤΕΙΟ «ΚΩΣΤΗΣ» -ΣΑΛΑΠΑΤΑΡΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ -ΜΑΙΜΟΥ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ -ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΊΟ «ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ» -ΤΑΒΕΡΝΑ «ΤΟ ΚΟΥΤΟΥΚΙ» -HANDMADE CHOCOLATES MAX PERRY ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ -ΠΟΥΛΙΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΦΛΩΡΙΔΗΣ ΑΕΒΕΚ -ΑΣΠΙΩΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΑΣ -ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ -ΑΓΡΑΦΙΤΗ ΕΛΕΝΗ -ΑΔΑΣΗ ΖΗΝΑ -ΑΛΕΞΙΑ ΟΥΡΑΝΙΑ -ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΥ ΕΙΡΗΝΗ -ΑΛΕΞΙΑΔΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ -ΑΝΑΣΤΑΣΑΚΗ ΜΑΡΙΑ -ΑΝΑΟΥΝΗ ΑΝΝΑ -ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ -ΑΞΙΣΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ -ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ & ΜΑΡΙΝΑ -ΑΦΕΝΤΡΑ ΠΑΡΘΕΝΟΠΗ -ΒΑΓΙΑΤΗ ΜΑΡΙΑ -ΒΑΣΙΛΑΤΟΥ ΕΥΓΕΝΙΑ -ΒΛΑΧΟΝΑΤΣΟΥ ΕΥΤΥΧΙΑ -ΒΟΥΡΔΟΥΚΑ ΔΗΜΗΤΡΑ -ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΣΟΥΛΑ -ΓΑΖΗ ΧΑΡΑ -ΓΕΡΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ -ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΙΡΗ -ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ -ΓΙΑΒΡΟΥΤΟΥ ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ -ΓΙΑΚΟΥΜΗ ΑΝΝΑ -ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΝΑ -ΓΙΑΤΡΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ -ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΕΥΑ -ΓΚΙΟΥΛΗ ΑΙΜΙΛΙΑ -ΓΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΗ -ΓΡΥΠΑΡΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ -ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ -ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ -ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ -ΔΗΜΗΤΟΓΛΟΥ ΑΛΙΚΗ -ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ -ΔΙΑΜΑΝΤΑΡΗ ΑΘΗΝΑ -ΔΟΥΚΑΚΗ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ -ΖΑΧ/ΣΤΕΙΟ «ΑΝΑΪΣ» -ΖΑΖΟΥ ΧΡΥΣΟΥΛΑ 3 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2012 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ -ΖΕΙΜΠΕΚΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ -ΖΗΣΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ -ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΜΑΡΙΑ -ΖΩΤΑΛΗ ΕΛΙΣΑΒΕΤ -ΘΩΜΑΪΔΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ -ΘΑΝΟΥ ΜΑΡΙΑ -Ι.Ν.ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΜΟΣΧΑΤΟΥ -ΙΩΑΝΝΟΥ ΕΛΠΙΔΑ -ITALFOOD ΕΠΕ -ΚΑΖΑΜΙΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ -ΚΑΒΑΚΑ ΜΑΡΙΝΑ -ΚΑΤΟΠΟΔΗ ΕΥΤΥΧΙΑ -ΚΑΡΑΘΑΝΟΥ ΡΙΤΣΑ -ΚΑΡΑΔΗΜΗΤΡΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ -ΚΑΤΣΑΚΟΥΛΑ ΚΩΝ/ΝΑ -ΚΑΤΣΑΡΑ ΡΕΑ -ΚΑΤΣΙΡΕΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ -ΚΑΙΣΑΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ -ΚΑΤΣΑΡΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ -ΚΑΤΣΙΜΑΝΗ ΚΩΝ/ΝΑ -ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ -ΚΟΛΥΒΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ -ΚΟΣΤΑΓΙΟΛΑ ΑΓΓΕΛΙΚΗ -ΚΟΤΟΥΛΑ ΣΟΦΙΑ -ΚΟΛΙΔΑ ΑΡΓΥΡΩ -ΚΟΝΤΟΓΟΥΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ -ΚΟΣΙΩΡΗ ΣΟΦΙΑ -ΚΟΤΣΑΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΤΑΜΑΤΙΑ -ΚΟΥΤΣΗ ΝΙΚΗ -ΚΟΥΦΟΥ ΜΑΡΙΝΑ -ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑ -ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ -ΚΥΒΕΛΗ ΜΑΡΓΑ -ΛΟΥΚΙΣΣΑ ΠΗΝΕΛΟΠΗ -ΛΥΜΠΕΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ -ΜΑΚΡΙΔΗΣ ΠΕΤΡΟΣ -ΜΑΚΡΥΔΑΚΗ ΝΙΚΗ -ΜΑΝΟΥΣΑΚΗ ΣΟΦΙΑ -ΜΑΡΑΒΕΛΗ ΑΝΝΑ -ΜΑΤΘΑΝΑ ΧΡΥΣΟΥΛΑ -ΜΕΛΕΤΗ ΕΛΕΝΗ -ΜΕΝΤΖΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ -ΜΗΤΡΙΝΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ -ΜΙΛΑΤΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ -ΜΙΧΑΛΟΔΗΜΗΤΡΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ -ΜΟΡΦΙΔΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ -ΜΟΡΦΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ -ΜΟΣΧΟΥ ΣΟΦΙΑ -ΜΠΑΛΤΑΣΗ ΒΑΣΩ -ΜΠΑΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ -ΜΠΑΡΕΛΙΕ ΑΝΝΑ -ΜΠΑΦΚΑ ΔΩΡΑ -ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΛΗ ΜΑΡΙΑ -ΜΠΟΥΡΟΥΖΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ -ΜΥΣΤΑΚΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ -ΝΤΑΓΚΙΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ -ΟΙΚΟΝΟΜΑΚΗ ΕΛΕΝΗ -ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ -ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΒΙΒΙΑΝ -ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ & ΕΛΕΝΗ -ΠΑΠΑΔΑΚΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ -ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΦΩΤΕΙΝΗ -ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ ΕΙΡΗΝΗ -ΠΑΡΑΣΚΕΥΑ ΜΑΡΙΑ -ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ -ΠΑΤΣΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ -ΠΑΥΛΙΔΟΥ ΑΗΔΟΝΙΤΣΑ -ΠΑΧΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ -ΠΕΤΡΑΤΟΥ ΙΩΑΝΝΑ -ΠΙΤΣΑΡΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ -ΠΟΛΙΤΗ ΕΛΕΝΗ -ΠΡΙΝΟΥ ΕΛΛΗ -ΡΗΓΑΝΑΚΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ -ΣΑΜΑΡΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ -ΣΑΜΟΥΧΟΥ ΝΙΚ.ΜΑΡΙΑ -ΣΑΡΚΙΣΙΑΝ ΕΣΜΑ -ΣΕΡΡΑ ΦΑΙΔΡΑ -ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΓΕΩΡΓ. -ΣΚΑΛΤΣΑ ΣΟΦΙΑ -ΣΚΟΠΕΤΟΥ ΤΖΕΝΗ & ΚΑΡΙΝΑ -ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ ΒΙΒΗ -ΣΤΑΜΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ -ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΥ ΦΩΤΕΙΝΗ -ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ -ΣΠΗΛΙΩΤΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ -ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΙΚΗ -ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΕΥΔΟΞΙΑ -ΤΟΥΡΝΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ -ΤΣΑΓΚΑΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ -ΤΣΕΜΠΕΡΛΗ ΚΛΕΑΝΘΗ -ΤΣΙΡΤΣΙΚΟΥ ΡΟΥΛΑ -ΤΣΟΡΜΠΑΤΖΟΥΔΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑ -ΤΣΟΧΛΟΥ ΕΛΕΝΗ -ΤΣΟΥΧΝΙΚΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ -ΦΑΡΑΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ -ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ «ΜΑΔΟΥΡΟΣ» -ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ-ΣΟΦΙΑ ΦΩΤΙΔΟΥ -ΦΛΕΜΕΤΑΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ -ΦΟΥΡΝΑΡΗ ΚΛΑΙΡΗ -ΦΟΥΡΝΑΡΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ -ΦΟΥΡΝΟΣ «ΚΑΡΑΤΣΑΝΗ» -FLOAREA NICOLAE -ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ -ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ -ΧΑΤΖΗΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΑΝΝΑ -ΧΕΛΙΩΤΗ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ -ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ -ΨΥΛΛΙΔΟΥ ΧΡΥΣΗ Κ Μ Μ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ € -Βαρβάρα Μαρινάτου, στη μνήμη πατρός της Θεοδώρου Μαρινάτου...........................................500 -Πειραιώς Πρακτορειακή Ασφαλιστικών Εργασιών Α.Ε στη μνήμη Δημητρίου πατρός Μαρίνας Νικολάου.......................................................500 -Αντώνης Τσομπάρης, στη μνήμη Αντωνίου και Αλεξάνδρας ................................................................150 -Αργυρώ Βάλβη, στη μνήμη Λάζαρου Πελεκάνου.......100 -Εριφίλη Καλκετενίδου, στη μνήμη συζύγου της Ευάγγελου Καλκετενίδη..............................................100 -Ρόζυ Τσελέντη, στη μνήμη συζύγου της Νικολάου, για τη συμπλήρωση 3 χρόνων από το θάνατό του......100 -Αριθ.αποδ.1033, στη μνήμη συζύγου Ιωάννου, γονέων & αδελφών .....................................................100 -Νικόλαος Μαραγκός, στη μνήμη Νικολάου & Φιλίτσας Κατέχη .......................................................100 -Ιουλιανός Καλαβρός, στη μνήμη Εμμανουήλ, Δεμενέου,Λεωνίδα,Γεωργίου, Δέσποινας,Αθανασίου, Μαρίας,Ιωάννου,Ειρήνης, Σοφίας & Εμμανουήλ..........100 -Ελευθερία Παυλίδου, στη μνήμη αδελφής της Γεωργίας..................................................................70 -Χριστίνα Ιωάννου, υπέρ αναπαύσεως Ελένης Τριανταφύλλου .................................................50 -Οικογ.Κων/νου Κιοσπέ, αντί στεφάνου, στη μνήμη Βασιλείου Πυργιώτη ....................................50 -Καίτη Καστριώτου, αντί στεφάνου, στη μνήμη ανηψιού της Βασιλείου Πυργιώτη..................................50 -Ελένη Μαγγίνα, στη μνήμη Κων/νου Σαμψούνη..........50 -Μαρία Νικ.Σαμούχου, στη μνήμη Νικολάου Σαμούχου...50 -Βασιλική Νιάγκου, υπέρ των ψυχών.............................30 Κατέθεσαν στη μνήμη Παναγιώτη Κοντού: € -Κων/νος Κοντός ................................................400 -Στυλιανός Χατζηνικολαϊδης ................................30 -Μάριος Τζίνης......................................................30 -Σωτήρης Βαλασίδης ............................................20 -Φωτεινή Στασινοπούλου, στη μνήμη Παναγιώτη Κοντού................................................20 Κατέθεσαν αντί στεφάνου, στη μνήμη Ματθαίου Σαλτερή: € -Σπύρος Καραβοκύρης .........................................200 - Παναγιώτης Δέλλιος ............................................50 -Αποστόλης Σταρένιος ...........................................50 -Μάνθος Λινάκης....................................................50 -Κυριάκος Ζούλης...................................................50 -Ασκληπιός Κοντάκας .............................................50 -Νικόλαος Σφυρόερας ............................................50 -Ιορδάνης Χατζηαγάπογλου...................................50 -Φλώρα Σταθακάρου ..............................................50 -Σοφία Λαργώση .....................................................50 -Λένα Σαρρή ...........................................................30 -Κώστας Μεσσαριτάκης ..........................................25 -Καίτη Χουβαρδά ....................................................20 -Μαρία Αρβανίτη ....................................................20 -Βασιλική Μαρούλη................................................20 ΥΠΕΡ ΥΓΕΙΑΣ € -Βούλα Βούλγαρη....................................................50 -Μαργαρίτα Αλμπέρτη .............................................50 -Ηλέκτρα Πορφύρη .................................................20 Παράθεσε κι εσύ ένα γεύμα στο «ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ» της Κ.Μ.Μ. Κατά το μήνα Οκτώβριο παρέθεσαν γεύμα στους προστατευόμενούς μας, οι παρακάτω: -Αλίκη Δημήτογλου & Λούλα Σιδέρη, στη μνήμη μητρός τους Αικατερίνης -Ελένη Μαγγίνα, στη μνήμη Κων/νου Σαμψούνη -Πάτρα Γεωργοπούλου, στη μνήμη Γεράσιμου, γονέων & αδελφών -Ελένη Μελέτη -Αναστασία Χαραλαμπίδου, στη μνήμη συζύγου της Ιωάννη Παραπάνω καταγράφονται οι προσφορές φιλανθρώπων μέχρι την 15η Νοεμβρίου 4 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2012 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ 22ος ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΤΗΣ ΚΜΜ Η «Μιχαλοδημητράκειος» αίθουσα κατάμεστη με όλες τις γενιές! Οι βραβευθέντες με το πρώτο βραβείο. Οι βραβευθέντες με το δεύτερο βραβείο. έλια, χαρά και ζωντάνια γέμισε η «Μιχαλοδημητράκειος» αίθουσα του Σωματείου μας στην Τελετή Βράβευσης του 22ου Μαθητικού Διαγωνισμού Έκθεσης που διοργάνωσε και φέτος η ΚΜΜ, με θέμα την Τρίτη Ηλικία. Τη Δημοτική Αρχή εκπροσώπησε η Αντιδήμαρχος Παιδείας κα. Αγγελική Καπετανάκη, και τον Διευθυντή Σπουδών Α’ βάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού ο Σχολικός Σύμβουλος κ. Νικόλαος Σαλτερής, οι οποίοι απηύθυναν χαιρετισμό. ΑκοΗ Αντιδήμαρχος Παιδείας λούθησε ένα σύνκα. Α. Καπετανάκη. τομο διαγωνιστικό «κουίζ» αναφορικά με τον ρόλο και την ιστορία της Μέριμνας από την Πρόεδρο της ΚΜΜ, κα. Μαρία Κουρή, που ξεσήκωσε τους μαθητές, παρακινώντας τους να… ξεσκονίσουν τις σχετικές γνώσεις τους, προτού εστιάσουν στα βραβεία των εκθέσεων. Φέτος, τα «εκτάκια» των Δημοτικών Σχολείων του Μοσχάτου κλήθηκαν να γράψουν μια έκθεση με θέμα «Μια δύσκολη στιγμή στη ζωή του παππού ή της γιαγιάς μου. Πώς αντιμετώπισε τη δυσκολία αυτή;». Το θέμα αυτό είχε σαν στόχο να φέρει τα εγγονάκια κοντά στους παππούδες και τις γιαγιάδες τους: να ενδιαφερθούν και να πληροφορηθούν για τη ζωή τους, και έτσι να κερδίσουν κάτι από την πείρα και τη σοφία των μεγαλύτερων, ιδιαίτερα όσον αφορά στην θαρραλέα αντιμετώπιση των δυσκολιών της ζωής. Ο Σύλλογος Διδασκόντων κάθε σχολείου επέλεξε κατό- πιν αξιολόγησης τις δύο καλύτερες εκθέσεις για να βραβευθούν με το πρώτο και το δεύτερο βραβείο αντίστοιχα. Συνολικά επιδόθηκαν 14 βραβεία, που συνοδεύτηκαν από τιμητικά διπλώματα και χρηματικά έπαθλα, που προσέφεραν χορηγοί. Για τα έπαθλα εκδόθηκαν στο όνομα των δικαιούχων μαθητών βιβλιάρια στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, το οποίο δώρισε σε όλους τους βραβευθέντες από έναν κουμπαρά. Χορηγός: Αικατερίνη Νοητάκη Αθανάσιος Κολιοφούτης – Εκπαιδευτήρια «Λαμπίρη» Χορηγός: Μαρία Κοντοζιδάκη Γ Πρώτα βραβεία Χρυσούλα Μαρίνου – 1ο Δημοτικό Σχολείο Χορηγός: Αικατερίνη Στράντζαλη Δέσποινα Λάτση – 2ο Δημοτικό Σχολείο Χορηγός: Μαργαρίτα Κουρή Νικολέττα Δροσοπούλου – 3ο Δημοτικό Σχολείο Χορηγός: Κωνσταντίνος Κορρές Ελένη Ράδοβιτς – 4ο Δημοτικό Σχολείο Χορηγός: Βασιλική Τροβά Γεωργία Αργυρού – 5ο Δημοτικό Σχολείο Χορηγός: Ελευθερία Κουφομαργαρίτη Ελένη Παυλίδου – 6ο Δημοτικό Σχολείο Χορηγός: Γιούλα Λουκιδέλη Ειρήνη Μελισσουργού – Εκπαιδευτήρια «Λαμπίρη» Χορηγός: Έλλη Παππά Δεύτερα βραβεία Ντανιέλ-Αλεξάντρο Πόσο-Αράντα - 1ο Δημοτικό Σχολείο Χορηγός: Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μοσχάτου Χαράλαμπος Παππάς – 2ο Δημοτικό Σχολείο Χορηγός: Παναγιώτης Κουτρόπουλος Κυριακή Συνδουκά – 3ο Δημοτικό Σχολείο Χορηγός: Ελένη Κόλλια Νικόλαος Βιτάλης– 4ο Δημοτικό Σχολείο Χορηγός: Πανελλήνια Ένωση Συνταξιούχων ΔΕΗ Αλέξανδρος Λύκος-Ντίμπ – 5ο Δημοτικό Σχολείο Χορηγός: Χριστόφορος Σαραντής Μαριάννα Καμαράδου – 6ο Δημοτικό Σχολείο 3ο Δημοτικό Σχολείο - 1ο ΒΡΑΒΕΙΟ Η ΚΜΜ συγχαίρει τους βραβευθέντες αλλά και όλους τους διαγωνιζομένους και τους εύχεται καλή πρόοδο, υγεία και εργατικότητα στη ζωή τους! Επίσης, απευθύνει ένα μεγάλο «Ευχαριστώ» στους Διευθυντές, Δασκάλους, Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων, καθώς και στους Χορηγούς που με την στήριξη και την αγάπη τους κρατούν τον θεσμό του Διαγωνισμού Έκθεσης της ΚΜΜ ζωντανό από το 1990! Ευχαριστίες απευθύνουμε και στο ζαχαροπλαστείο «Αναΐς» για την προσφορά των κερασμάτων στους δασκάλους, καθώς και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο για την προσφορά του κουμπαρά στους βραβευθέντες. Ευχή και παράκλησή μας είναι να υπάρξει η δυνατότητα να υποστηριχθεί από Χορηγούς η πραγματοποίηση του Σχολικού Διαγωνισμού Έκθεσης και για τα σχολεία της τοπικής κοινότητας του όμορού μας Ταύρου! 2ο Δημοτικό Σχολείο - 2ο ΒΡΑΒΕΙΟ 1-10-2012 Δευτέρα 1 Οκτωβρίου 2012 " Μια δύσκολη στιγμή στη ζωή του παππού ή της γιαγιά σου. Πως αντιμετώπισε τη δυσκολία αυτή". Πρόπερσι το Πάσχα δεν τα γιορτάσαμε στο χωριό μου, τα γιορτάσαμε εδώ. Η μαμά 1 εβδομάδα αφού θα φεύγαμε για το χωριό πήγε τον παππού για εξετάσεις. Μετά από 2 ημέρες ήρθαν τα χαρτιά κάτι είχε πάθει στο νεφρό του, δεν κατάλαβα, αλλά μπορούσε να ήταν καρκίνος. Η μαμά ήταν πολύ στεναχωρημένη. Πήγε αμέσως τον παππού μου στο νοσοκομείο. Ο παππούς μου, όπως όλοι οι παππούδες, φοβάται κάτι. Ο παππούς φοβάται τα νοσοκομεία και τους γιατρούς, φοβάται γιατί δεν θέλει να του πουν κάτι κακό. Κι γι' αυτό δεν ήθελε να πάει αλλά τελικά πήγε. Η επόμενη μέρα ήταν πολύ χαρούμενη για μας. Ο παππούς δεν είχε πάθει καρκίνο είχε απλώς μια πέτρα αλλά αν δεν την είχε βγάλει, θα μπορούσε να είχε πεθάνει. Όταν ήρθε σπίτι όλοι ήμασταν πολύ χαρούμενοι. Εγώ με την μαμά του ετοιμάσαμε το αγαπημένο του γλυκό και η γιαγιά μου είχε μαγειρέψει το αγαπημένο του φαγητό. Όταν τα είδε όλα αυτά ο παππούς μου μας υποσχέθηκε ότι δε θα φοβόταν πια τους γιατρούς και θα πήγαινε για εξετάσεις όποτε του λέγαμε και μας ευχαρίστησε που όλοι τον βοηθήσαμε. Ααα! ξέ- Στη συνέχεια κληρώθηκαν και διαβάστηκαν δύο εκθέσεις. Στους δασκάλους διανεμήθηκαν αναμνηστικά διπλώματα για όλα τα παιδιά που συμμετείχαν στον Διαγωνισμό, και τα παιδιά γλυκάθηκαν με ένα μικρό κέρασμα προσφορά του ΔΣ της ΚΜΜ. χασα να σας πω, πως όταν ήταν να του βγάλουν την πέτρα ήμασταν όλοι στο νοσοκομείο και εγώ και ο αδελφός μου γράψαμε ένα γράμμα στο γιατρό που τον παρακαλούσαμε να τον κάνει καλά!! Τότε ο γιατρός ήρθε και μας είπε πως ο παππούς έχει έναν πολύ γερό οργανισμό και πως όλα θα πηγαίναν καλά που όντως πήγαν τέλος πάντων. Την άλλη μέρα 5 Μαΐου ο παππούς μου είχε γενέθλια. Όλοι σηκωθήκαμε πολύ πρωί και αρχίσαμε να κάνουμε το πρωινό και να στολίσουμε το σπίτι. Όταν ξύπνησε ο παππούς μου και τα είδε όλα αυτά ήταν ακόμα πιο χαρούμενος, γιατί νόμιζε πως δεν το θυμόμασταν και μας είπε πως μας αγαπάει πάρα πολύ και δεν θα 'θελε να ήταν αλλιώς!! Μετά καθίσαμε στο τραπέζι και λέγαμε ευχάριστα πράγματα και μετά λίγα ανέκδοτα. Περάσαμε πολύ ωραία. Τώρα πια ευτυχώς είναι όλα καλά. Παρόλο που θα παίρνει ένα χαπάκι παραπάνω είναι πολύ χαρούμενος και από τότε όντως πηγαίνει στο γιατρό και κάνει όλες τις εξετάσεις για μας, αλλά τις κάνει περισσότερο για τον εαυτό του !! Νικολέττα Δροσοπούλου Συνέντευξη από τον παππού για μια δύσκολή στιγμή Μια Κυριακή πρωί οι γονείς μου με έστειλαν να περάσω το Σαββατοκύριακο με τον παππού και την γιαγιά μου στο χωριό μου την Καρδίτσα. Μόλις τελείωσα τα μαθήματα μου ρώτησα τον παππού μου αν θέλει να παίξουμε το παιχνίδι με τον δημοσιογράφο, αυτός μου είπε ναι. Έτσι αρχίσαμε και εγώ τον ρώτησα. - Παππού πού γεννήθηκες και πώς ήταν τα παιδικά σου χρόνια; -Λοιπόν εγγονέ μου γεννήθηκα εδώ στο Μακριχώρι στο χωριό σου το 1929. Τα παιδικά μου χρόνια ήταν λίγο δύσκολα γιατί το σχολείο ήταν φτιαγμένο από χώμα, πέτρα και λάσπη και στις βροχές δεν άντεχε και πολύ. Έτσι ήταν τα παιδικά μου χρόνια δύσκολα. -Η δουλειά σου; Είχες δουλειά ναι ή όχι; - Είχα δουλειά και ήταν και δύσκολη. Δούλευα στα χωράφια και ξυπνούσα κάθε μέρα στις 5 τα χαράματα. -Και η ζωή τότε ήταν πιο δύσκολη ή πιο εύκολη; - Ήταν πολύ πιο δύσκολη, οι άνθρωποι είχαν λίγα βασικά πράγματα όπως: τυρί, ψωμί και γάλα. Έτσι ήταν. - Παππού είχες καμιά δυσάρεστη στιγμή; - Ναι είχα, όταν είχα χτυπήσει το πόδι μου. Είχα μείνει στο νοσοκομείο 5 μήνες και ο γιατρός είπε πως ήταν σοβαρό γιατί είχα σπάσει 5 κόκαλα. -Παππού έχεις ανάγκες τώρα για να ζεις; - Ναι έχω τα φάρμακα μου, το σπίτι μου, το φαγητό μου και τα ρούχα μου. -Παππού αν ξαναγινόσουν νέος τι θα έκανες; -Άκου, αν γινόμουν νέος θα έκανα πολλά πράγματα, θα πήγαινα βόλτα με τους φίλους μου, θα έτρωγα έξω, θα είχα το παλιό μου σπίτι, θα είχα πιο πολλές κότες, γαλοπούλες, πρόβατα και κατσίκια και το πιο βασικό θα πήγαινα στο καφενείο και θα έπαιζα τάβλι. Έτσι που λες εγγονέ μου. Όταν έφυγα από το σπίτι τους ευχήθηκα να είναι πάντα καλά και υγιείς μέχρι να ξαναπάω. Μου άρεσε πολύ. Παππάς Χαράλαμπός O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ 5 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2012 Εορτασμός της πανήγυρης του Αγίου Γερασίμου Μ ε ευλάβεια και σεβασμό εορτάστηκε την Παρασκευή 19 Οκτωβρίου και το Σάββατο 20 Οκτωβρίου 2012 στο Ναΐδριο του Αγίου Γερασίμου της Κοινωνικής Μέριμνας Μοσχάτου η ανακομιδή των ιερών λειψάνων του Αγίου Γερασίμου του εν Κεφαλληνία, του προστάτη τoυ Σωματείου μας. Την παραμονή της εορτής επιτελέστηκε Μέγας Εσπερινός μετ’ αρτοκλασίας και ανήμερα Θεία Λειτουργία μετ’ αρτοκλασίας και Εσπερινός με λιτάνευση της Ιεράς Εικόνας του Αγίου, πρωτοστατούντων των πατέρων του Ιερού Ναού Μεταμορφώσεως Σωτήρος Μοσχάτου κκ. Γεωργίου Πολυχρονόπουλου, Νικολάου Κατσαφαρόπουλου και Αντωνίου Μπάλα. Την περιφορά της εικόνας του Αγίου στην πόλη μας ακολούθησε πλήθος πιστών, μεταξύ των οποίων ο Δήμαρχος Μοσχάτου-Ταύρου, κ. Ανδρέας Ευθυμίου, ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας κ. Βασίλης Σπανάκης, Δημοτικοί και Τοπικοί Σύμβουλοι του Δήμου μας, φίλοι και υποστηρικτές του Σωματείου, καθώς και το ΔΣ και τρόφιμοι της Κοινωνικής Μέριμνας Μοσχάτου. Την περιφορά συνόδευσαν τα Τμήματα Κοινωνικής Πρόνοιας και Νοσηλευτικής του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού Πειραιά, ενώ παραστάθηκαν μέλη του Τμήματος Διασωστών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Είθε η χάρις του Θεού με τις μεσιτίες του Αγίου Γερασίμου να φωτίζει και να προστατεύει όλους μας! Ένα κεφάτο απόγευμα στην παρέα καλών φίλων! Μ εγάλη επιτυχία είχε το μουσικοχορευτικό ψυχαγωγικό απογευματινό της ΚΜΜ, που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 17 Οκτωβρίου 2012 στη “Μιχαλοδημητράκειο” αίθουσα του κτηρίου της ΚΜΜ. Οι φίλοι της Μέριμνας απέδειξαν έμπρακτα την συμπαράστασή τους στους ηλικιωμένους προστατευόμενούς μας, καθώς προσήλθαν αθρόα να απολαύσουν με την παρέα τους μια ευχάριστη βραδυά, υποστηρίζοντας με αυτόν τον τρόπο τους σκοπούς του Σωματείου μας. Την ιδιαίτερη νότα ... ή καλύτερα πολλές ιδιαίτερες νότες στην εκδήλωση προσέφεραν οι ταλαντούχες και σεμνές αδελφές Μιχαλάκα: η Νίκη στο αρμόνιο και η Μαρία στο τραγούδι, στο μπουζούκι και στο παραδοσιακό βιολί παρουσίασαν ένα πλούσιο και ποικίλο πρόγραμμα ελληνικής μουσικής. Αντλώντας από την επαγγελματική εμπειρία τους αλλά κυρίως από την αγάπη τους για τη μουσική, ξεσήκωσαν με το κέφι τους τους παρευρισκόμενους σε χορό, παίζοντας αμέτρητες αγαπημένες και γνωστές μελωδίες! Στο τουμπερλέκι τις συνόδευε η Νεφέλη Παπασαλού, επίσης ευγενώς προσφερθείσα. Το ΔΣ της ΚΜΜ ευχαριστεί θερμά όλους, που συνέβαλαν στην επιτυχία της εκδήλωσης. Πλέον των παρευρισκομένων, ευχαριστεί τη Μαρία, τη Νίκη και τη Νεφέλη για το ωραιότατο μουσικό πρόγραμμα που προσέφεραν, καθώς και τον Ιερό Ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μοσχάτου, που υποστήριξε την εκδήλωση προσφέροντας τον απαραίτητο ηχητικό εξοπλισμό. Επίσης, ευχαριστεί θερμά για την προσφορά τους σε νόστιμα εδέσματα την κα. Σταυρούλα Γεωργίου, ιδιοκτήτρια του ζαχαροπλαστείου «Κωστής», τον κ. Ευάγγελο Σαλαπατάρα, ιδιοκτήτη της κοσμικής ταβέρνας «Καταρράκτης», το σούπερ-μάρκετ Σκλαβενίτης και τον κ. Μιχάλη Καζαμιάκη, ιδιοκτήτη του ομώνυμου φούρνου της πόλης μας. Μια τεράστια κάρτα με εγκάρδιες ευχές! Μ ια ωραιότατη έκπληξη επεφύλαξαν οι μαθητές και οι δάσκαλοι του 2ου Δημοτικού Σχολείου του Μοσχάτου: μετά την τελετή βράβευσης του 22ου Μαθητικού Διαγωνισμού Έκθεσης της ΚΜΜ, επισκέφθηκαν τους παππούδες και τις γιαγιάδες της Μέριμνας για να τους προσφέρουν μια μεγάλη, χαρούμενη κάρτα γεμάτη αγάπη, ευχές και χρώματα ελπίδας από κάθε τάξη του δημοτικού σχολείου! Μικροί και μεγάλοι συνέβαλαν σε αυτό το μικρό θαύμα, που γέμισε χαμόγελα και συγκίνηση το «Σπίτι της Ανθρωπιάς». Τα παιδιά είδαν και μίλησαν λίγο με τους προστατευομένους μας. Μάλιστα, κάποια από αυτά ζήτησαν από την βραβευμένη συγγραφέα, εκδότρια και νυν προστατευομένη μας, κα. Αικατερίνη Τσαλίκη, αυτόγραφο! Η ευγενική και λεπτή αυτή χειρονομία του Σχολείου μας θυμίζει ότι η νεότητα δεν ξεχνάει την Τρίτη Ηλικία, γεμίζοντάς μας κουράγιο! Ευχαριστούμε θερμά τα παιδιά και τους δασκάλους τους για την πρωτοβουλία τους αυτή και ευχόμαστε η κίνησή τους να βρει και άλλους μιμητές, καθώς φέρνει αχτίδα χαράς και ζωής στα δύσκολα γηρατειά. Η Τρίτη Ηλικία και η σημασία της πείρας Οι Παλιοί μας φίλοι Ελβίρα Ντε Ιντάλγκο τρόπος να ορισθεί και να αναλυθεί διεξοδικά αυτή η στάση του ψυχικά όρθιου ανθρώπου και πολύ λιγότερο να εφαρμοσθεί η γνώση αυτή στην πράξη. Εδώ η πράξη κατά κανόνα προηγείται της γνώσης. Τι άλλο λοιπόν είναι οι ηλικιωμένοι εκτός από ζωντανά ακόμη μνημεία μιας τέτοιας πράξης; Μόνο από τη μαρτυρία κάποιου που έχει δείξει κουράγιο στη Μικρασιατική Καταστροφή, στον Ελληνο-ιταλικό πόλεμο, στην Κατοχή και στον Εμφύλιο, ή και στις περιπέτειες της μετανάστευσης μπορεί ένας νέος σήμερα που αγωνιά και παραπαίει στα πρώτα του κιόλας βήματα, μόνο από έναν τέτοιο αφηγητή έχει ελπίδες να λάβει αυτό που του λείπει. Τη ζωντανή απόδειξη δηλαδή πως το κουράγιο δεν είναι μια αρετή απρόσιτη και θεωρητική. Την είχαν κάποιοι συγκεκριμένοι άνθρωποι, τους βλέπει ο νέος αυτούς τους ανθρώπους και τους ακούει και συνεπώς ελπίζει πως κι αυτός ίσως πράξει ανάλογα, αν χρειασθεί. Έτσι, με τον τρόπο της η σημερινή κρίση φέρνει κοντύτερα τη νέα γενιά με τη γενιά των παππούδων τους, και η λέξη «παλαίμαχος» αποκτά ένα νόημα πιο δραστικό σε μια περίοδο όπου το να μαθαίνουν να μάχονται οι νέοι δεν το διδάσκονται καθόλου ούτε στο σχολείο ούτε και στην οικογένεια. Υπ’ αυτή την έννοια είναι ζήτημα επιβίωσης να φέρουμε τη νεότητα στην χώρα μας σε επαφή με τα γηρατειά. Το σχολείο και το Πανεπιστήμιο καλούνται να αναλάβουν πρωτοβουλίες, αρκεί βέβαια ό,τι γίνει να μη θυμίζει υποχρεωτική επίσκεψη σε μουσείο. Ο παππούς και η γιαγιά δεν είναι τ’ ανθρώπινα κειμήλια μιας οικογενειακής παράδοσης, είναι ακόμη τμήματα του ανθρώπινου κεφαλαίου της χώρας. Κι αυτό πρέπει να το καταλάβουν και κυρίως όσοι κόπτονται για την περιβόητη «ανάπτυξη». Συνέχεια από τη σελίδα 1 Ο Γκαίτε είχε δώσει μια περιεκτική απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα, λέγοντας πως το μόνο πάθος που έχει απομείνει στους γέροντες, αφού όλα τ’ άλλα έχουν εξασθενήσει είναι να ασκούν επιρροή. Ε, λοιπόν, τι το υπερβολικό, τι το φορτικό θα βρίσκαμε στην ανάγκη των ηλικιωμένων του καιρού μας που θεωρούνται ξοφλημένοι επειδή βγήκαν απ’ τον τροχό της εργασίας, να διηγηθούν κάτι που θα ωφελούσε, πιθανόν τους νεώτερους; Οι πολιτικοί επηρεάζουν, το ίδιο και οι δημοσιογράφοι, και οι επιχειρηματίες, όλοι για το υλικό κέρδος ή την εξουσία. Με ποια λογική θα εμποδίζονταν να ασκούν την επιρροή τους και οι ηλικιωμένοι για τους οποίους το μόνο κέρδος είναι να μεταδώσουν αυτά που έμαθαν από την ίδια τους τη ζωή; Αν υπήρχε πραγματικό ενδιαφέρον για τη νεολαία μια τέτοια μετάδοση θα εθεωρείτο κάτι σαν αναγκαία μύηση στα μυστικά της ζωής. Δεν πρέπει καθόλου να αποκλείεται ότι η εξιστόρηση, για παράδειγμα, από έναν Μικρασιάτη πρόσφυγα της επιβίωσής του θα έδινε σ’ ένα σημερινό μαθητή ή και φοιτητή μια τροφή που δεν θα μπορούσε να του δώσει το βιβλίο της ιστορίας ή το σύγγραμμα. Η γνώση δεν θα πρέπει να βρίσκεται τόσο μακρυά από την ανθρώπινη πείρα. Και ας μη διστάζουμε καθόλου να πούμε και τούτο: ότι υπάρχουν πράγματα που δεν γίνεται να διδαχθούν μόνο από τα βιβλία. Δεν χρειάζεται να πάμε μακριά για να το δούμε αυτό. Ας μείνουμε σ’ αυτό που ζούμε όλοι σήμερα, το πνιγηρό κατάντημα της κρίσης. Οι δυσκολίες οξύνονται και η ανέχεια δείχνει τα δόντια της σ’ έναν λαό που είχε ήδη αρχίσει να ξεμαθαίνει τι σημαίνει να αντιμετωπίζει τις συμφορές. Πώς να διδαχθεί λοιπόν ξανά το κουράγιο; Δεν υπάρχει ΒιΒλίο Σ 6 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2012 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ Γεννήθηκε στην Αραγωνία της Ισπανίας στις 27 Δεκεμβρίου του 1892 και πέθανε στο Μιλάνο το 1980. Ήταν Ισπανίδα υψίφωνος και παιδαγωγός του τραγουδιού και της μελοδραματικής με εκπληκτική, ως προς την πρώτη ιδιότητα, διεθνή σταδιοδρομία και εμφανίσεις στην Ελλάδα που άφησαν εποχή. Η δεύτερη όμως ιδιότητά της και κυρίως ότι ήταν η πρώτη σημαντική δασκάλα της Μαρίας Κάλλας, επισκίασε απαράδεκτα τη πρώτη. Ήδη από το 1954 έγραψαν ότι δεν θα την θυμούνται τόσο ως τραγουδίστρια όσο μάλλον ως τη δασκάλα της Κάλλας. Οι Έλληνες ιστοριογράφοι του λυρικού μας θεάτρου, με το πρόσχημα ότι δεν ήταν Ελληνίδα, απέφυγαν να ασχοληθούν κάπως ειδικότερα μαζί της. Κι ας άφησε πέρα από τη γενικά μαρτυρούμενη αγάπη της για την Ελλάδα και τους Έλληνες, μια χρυσή ανάμνηση στο λυρικό μας προσκήνιο, μια σχεδόν άγνωστη αλλά ουσιαστική συμβολή της στην ελληνική δισκογραφία. Με παράδοση μακροβιότητας στην οικογένεια - έλεγε ότι η μητέρα της πέθανε 115 ετών - ενώ όταν πέθανε η ίδια ο αδερφός της Λουίς ντε Ιντάλγκο ζούσε ακόμα στο Μιλάνο. Όπως έλεγε η ίδια ανήκε σε πολύτεκνη οικογένεια ευγενών του Libro d' oro και θεωρούσε ιδιαίτερη πατρίδα της τη Βαρκελώνη. Ήταν παιδί θαύμα της μουσικής: 12 ετών εμφανίστηκε ως πιανίστα ενώ τη φωνή της την καλλιέργησε στη Βαρκελώνη και αργότερα στο Μιλάνο με τον Ραούλ Βιντάλ. Λέγεται ότι ντεμπουτάρισε το 1908 στο θέατρο «Σαν Κάρλο» της Νεάπολης (Ροζίνα στον «Κουρέα της Σεβίλλης», που χαρακτηρίζεται ο ρόλος της ζωής της). Το 1909 εμφανίστηκε στην Όπερα των Παρισίων με την Όπερα του Μόντε Κάρλο με το ίδιο έργο, με τον βαθύφωνο Φεντόρ Σαλιάπιν και τον βαρύτονο Τίτα Ρούφο στον ρόλο του Φίγκαρο. Με το ίδιο έργο έκανε και το ντεμπούτο της στην Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης τον Μάρτιο του 1910. Το 1916 κάνει την πρώτη εμφάνισή της στη Σκάλα του Μιλάνου και ακολουθούν πολλές παραστάσεις στη Ρώμη και αλλού με καταπληκτική επιτυχία. Το Φθινόπωρο του 1919 εμφανίστηκε στην Ελλάδα με τον «Κουρέα» και «Λουτσία» σε 11 παραστάσεις. Είσπραξη 50.000 δρχ με τιμές εισιτηρίων: πλατεία 3· δρχ., αμφιθέατρο 2 δρχ., και 0,50 δρχ. υπερώο. Στις παραστάσεις της ο βασιλιάς Αλέξανδρος και ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Στην Ελλάδα επέστρεψε πιθανότατα το 1930 και εμφανίστηκε με το Πέτρο Επιτροπάκη στον «Κουρέα» και ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΑ ΚΗ - ΛΙΒΑΝΙΟΥ ημαντική περίπτωση των νεότερων γραμμάτων η κ. Ευφροσύνη Κακογιαννάκη-Λιβανίου, αρθρογράφος, πεζογράφος και ποιήτρια, λογοτέχνιδα ακάματη και «χαμηλών τόνων», πρόσφατα εξέδωσε το 8ο της εργογραφίας της έργο - το παρουσιαζόμενο, «Ιστορίες που γράφει η ζωή». Πρόκειται για μια σειρά 7 διηγημάτων βγαλμένων -κυριολεκτικά- από την καθημερινότητα, ήρωες τους οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, κεντρικοί χαρακτήρες τους αληθινά και όχι φανταστικά πρόσωπα, εμείς οι Έλληνες της κρίσης, τα θύματα της παγκοσμιοποίησης, οι απελπισμένοι και κενοί ιδανικών, πιστεύω και οραμάτων σύγχρονοι Νεοέλληνες… Ο λόγος της συγγραφέως είναι απλός, γοργός, σαφής άμεσος και περιεκτικός και το λογοτεχνικό αποτέλεσμα αρκετά πειστικό και ελκυστικό. Τα παρουσιαζόμενα διηγήματα διαβάζονται με μεγάλο ενδιαφέρον, η γραφή της Ε. Κ. Λ. προκαλεί τον αναγνώστη όχι μόνο στο να διαβάσει το κείμενο, αλλά και να ευαισθητοποιηθεί να προβληματισθεί… στον «Ριγολέπο». Στη συνέχεια με Επιτροπάκη και Αγγελόπουλο στη «Τραβιάτα». Όταν πρωτοήρθε έμενε στο ξενοδοχείο «Ακροπόλ» και μετά έπιασε σπίτι στην οδό Βαλτετσίου στα Εξάρχεια. Τονίζεται ότι δεν παρέμεινε στην Ελλάδα επειδή η λάμψη της άρχιζε να ξεθωριάζει αλλά για καθαρά προσωπικούς και συναισθηματικούς λόγους. Πολύ κοντά της βρέθηκε ο βαρύτονος και αρχιμουσικός του Ελληνικού μελοδράματος Αλέκος Κυπαρίσσης και ο Παναγής Καραντινός. Επίσης τραγούδησε για Φιλανθρωπικούς σκοπούς υπό την διεύθυνση του Δημήτρη Μητρόπουλου. Λέγεται ότι όπως η άφιξή της, έτσι και η φυγή της από της Ελλάδα το 1948, οφείλεται σε συναισθηματικούς λόγους. Όπως μαρτυρούν προγράμματα της Ε.Λ.Σ. του 1949 και του Μάη του 1950 οι παραστάσεις της «Λουτσία» παίχτηκαν σε σκηνοθεσία της Ελβίρας ντε lντάλγκο. Τραγούδησε πλάι στους κολοσσούς του λυρικού τραγουδιού όπως ο Σαλιάπιν, Ρούφο, Στρατσιάρι, Μπατιστίνι, Ντανίζε, Σκίπα, Τζίλι και τέλος με τον εκπληκτικό Έλληνα Αγγελόπουλο. Αυτή της η πείρα διοχετεύτηκε μέσα από τη διδασκαλία της σε μια Κάλλας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Πουτσίνι της είχε υποσχεθεί μεγάλη καρριέρα αν δεχόταν να τραγουδά «Μπατερφλάι» σε όλο τον κόσμο. Σε απλούστερες μελωδίες όπως το «Μπάρμπα-Γιάννης ο κανατάς» και το «Τραλα-λα» καταλαβαίνει κανείς πόσο απίστευτα μεταμορφωμένες είναι και πόσο πείθουν και τον πιο απαιτητικό ακροατή με την τόσο άρτια τεχνική της. Το 1939 έχει πάρει αρκετά κιλά που μείναν μέχρι το τέλος της ζωής της. Ήταν ένα πλάσμα ερωτευμένο με τη ζωή που διέψευσε όλες της προδιαγραφές της ιατρικής τρώγοντας και καπνίζοντας σαν φουγάρο. Ο μαέστρος Τότης Καραλίβανος είχε πει για την Ελβίρα ντε Ιντάλγκο: «Μια αρτίστα πραγματική που πρόσεχε πολύ κάθε παράστασή της και που προτιμούσε για συνεργάτες εκείνους που διέθεταν φωνή μουσική μάλλον παρά εύηχη. Καταπληκτική ηθοποιός». Η Ελληνική λυρική τέχνη της οφείλει πάρα πολλά. (Οι πληροφορίες είναι από το βιβλίο του Υπουργείου Πολιτισμού «Λυρικό Θέατρο») Περικλής Ματαράγκας Καλλιτέχνης Ιστορίες που γράφει η ζωή Ανθρωπίστρια η εξαίρετη λογοτέχνιδα, ευαίσθητη και με έντονο θρησκευτικό συναίσθημα, καταφέρνει προσθέτοντας και το λογοτεχνικό της ταλέντο, μέσα από τις «ανθρώπινες» παρουσιαζόμενες ιστορίες να δώσει ένα μήνυμα ΕΛΠΙΔΑΣ, μήνυμα ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑΣ, μήνυμα ΥΠΑΡΞΗΣ ΛΥΣΗΣ στο σκοτεινό και απαισιόδοξο παρόν… «Το όνειρο του καπετάν Αλέξη» είναι ο τίτλος του έξοχου έκτου στη σειρά διηγήματος εκ των 7 του βιβλίου, διήγημα στο οποίο καταγράφεται ξεκάθαρα η ικανότητα της συγγραφέως στην άριστη ψυχογράφηση των χαρακτήρων των ηρώων της, καθώς και η αγάπη της στον ΑΝΘΡΩΠΟ. Προσέξτε το! Διήγημα με κεντρικό πρόσωπο έναν ηλικιωμένο καπετάνιο που βιώνει τις τελευταίες μέρες της επίγειας ζωής του. Σεβασμός στην Γ' ηλικία, τρυφερότητα, μήνυμα αισιοδοξίας, ναι, μέσα από ένα θάνατο! Τα νιάτα είναι δώρο Θεού, το δόγμα του καπετάν Αλέξη, μα και όλη η ζωή και ο θάνατος του Θεού δημιουργία, επιλογή δεν είναι; Το συγκεκριμένο διήγημα με τα πολλαπλά μηνύματα αποτελεί «Ευαγγέλιο -Οδηγό» όχι μόνο για τους ηλικιωμένους αλλά για όλους μας. Μοναξιά, απογοήτευση, ασθένεια, ο καπετάν Αλέξης συνεχώς μονολογεί: «Και τι δεν θα 'δινα να γινόμουν και πάλι νέος…» Τελικά; Η «ζωή είναι ένα ποτάμι», η ρήση του που θα θυμάται πάντα ο συνονόματος εγγονός του Αλέξης... Άριστη η προσέγγιση της ψυχοσύνθεσης των ηλικιωμένων από την κ. Ευφροσύνης Κακογιαννάκη - Λιβανίου σ’αυτό το διήγημα, προφανής η αφηγηματική της ικανότητα, είμαι βεβαία πως το βιβλίο της αυτό θα τύχει αναλόγου υποδοχής από τους φιλαναγνώστες, αντίστοιχου των προηγουμένων εκδόσεών της και δη των ποιητικών. Και, ναι, όπως είναι γνωστό τα ποιήματα της κ. Ε.Κ.Λ. γνωρίζουν ευρεία διάδοση, συχνά η εφημερίδα μας φιλοξενεί στίχους της, αυτή τη φορά η αξιόλογη ποιήτρια ευγενικά προσέφερε στην βιβλιοθήκη της Κ. Μέριμνας (της οποίας η ίδια είναι αφοσιωμένη φίλη πολλά-πολλά χρόνια), το «Ιστορίες που γράφει η ζωή» σειρά διηγημάτων. Πολλές - πολλές ευχές για την επιτυχία αυτής της έκδοσης της οποίας όλα τα έσοδα θα διατεθούν για το «ΛΥΡΕΙΟ ΙΔΡΥΜΑ» (παιδικό Ίδρυμα στο Μάτι Αττικής). Η ταλαντούχος λογοτέχνης και εξαίρετη προσωπικότητα κ. Ευφροσύνη Κακογιαννάκη-Λιβανίου παραχωρεί σχεδόν όλων των βιβλίων της τα έσοδα υπέρ φιλανθρωπικών σκοπών, εθελόντρια, ανθρωπίστρια, φιλάνθρωπη… με πράξεις και όχι στα… λόγια. Ενισχύστε το έργο της, διαβάζοντας όμορφα… λόγια στο «Ιστορίες που γράφει η ζωή» Εκδόσεις «ΣΜΥΡΝΙΩΤΑΚΗΣ». Τασσώ Γαΐλα Εις υγείαν της Τρίτης Ηλικίας! Διατροφή για υπεραιωνόβιους. Η ζωή μπαίνει από το στόμα Οι υπεραιωνόβιοι, όταν τους ρωτούν πού αποδίδουν τη μακροβιότητά τους, συχνά απαντούν ότι την αποδίδουν στον τρόπο διατροφής τους. •Τα κοινά χαρακτηριστικά τους είναι η λιτή τροφή και η σκληρή σωματική εργασία. Τρώνε λιγότερο και δουλεύουν πολύ. Ο γέροντας πρέπει να τρώει ό,τι και ο ενήλικος σε μικρότερες ποσότητες. Η τρίτη ηλικία χρειάζεται καθημερινά 1.800-2.200 θερμίδες. Με τη μείωση της φυσικής δραστηριότητας οι ανάγκες σε θερμίδες ελαττώνονται. Ωστόσο, οι ανάγκες σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία μένουν αμετάβλητες. Δύο στοιχεία είναι αυτά που συνήθως λείπουν απ' τη διατροφή της τρίτης ηλικίας: ο σίδηρος και το ασβέστιο. Οι γέροντες αποφεύγουν το κόκκινο κρέας που έχει πολύ σίδηρο γιατί το βρίσκουν σκληρό. Το ίδιο ισχύει και με το γάλα, που έχει πολύ ασβέστιο. Λίγοι είναι εκείνοι που συστηματικά παίρνουν τα 3 ποτήρια γάλα που ο οργανισμός έχει ανάγκη . Ποιές τροφές να προτιμούν -Ψάρι, κοτόπουλο. Αν ο υπερήλικος παίρνει αυτές τις τροφές 3 φορές την εβδομάδα, δε χρειάζεται να φάει κόκκινο κρέας . -Ωμά φρούτα και φρέσκα λαχανικά σε μεγάλες ποσότητες, για να καλυφθούν οι ανάγκες σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία και να εξασφαλιστεί η καλή λειτουργία του εντέρου, που στα μεγάλα άτομα δημιουργεί προβλήματα. -Άφθονο νερό, που εξασφαλίζει τους μηχανισμούς κάθαρσης του οργανισμού. Λίγο πε- Η δίαιτα του παππού ρισσότερο δεν κάνει κακό. Το νερό δημιουργεί προβλήματα, όταν υπάρχει περίσσευμα αλατιού. Γιαγιά, πιές το γάλα σου Η οστεοπόρωση παραμονεύει Θεραπεία για την οστεοπόρωση δεν υπάρχει. Υπάρχει όμως πρόληψη . •Από τη μικρή ηλικία η γυναίκα πρέπει να αγαπήσει τις τροφές που περιέχουν πολύ ασβέστιο. Το τυρί, το γιαούρτι, τις σαρδέλες, τα πράσινα λαχανικά και πρώτα απ' όλα το γάλα. Να πίνει πολύ, περίπου 1 λίτρο καθημερινά. Και σ' όλη τη ζωή της. Περισσότερο μετά την εμμηνόπαυση. •Για να απορροφηθεί το ασβέστιο είναι απαραίτητη η βιταμίνη D. Γι' αυτό μας αρκεί λίγος ήλιος κάθε μέρα. •Ένας καλός τρόπος για να δυναμώσουν τα κόκαλα, σ' όλες τις ηλικίες, είναι η καθημερινή γυμναστική. Δε χρειάζονται δύσκολες ασκήσεις. Μισή ώρα γρήγορο περπάτημα καθημερινά αρκεί. •Το κάπνισμα προκαλεί πρόωρη εμμηνόπαυση. Και στην εμμηνόπαυση η οστεοπόρωση καλπάζει. Γι' αυτό κόψτε το τσιγάρο και ζητήστε τη συμβουλή του γιατρού σας σχετικά με τη θεραπεία υποκατάστασης ορμονών. Σε πολλές γυναίκες η αναπλήρωση των χαμένων ορμονών βοηθά να κρατήσουν τα οστά δυνατά. Στέφανος Ι. Καραγιαννόπουλος Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστημ. Αθηνών "365 Μυστικά Υγείας" εκδ. Μοντέρνοι Καιροί. Ένα υπόδειγμα σωστού καθημερινού διαιτολογίου για τους μεσήλικες και τους ηλικιωμένους είναι το παρακάτω: ται από ένα μεγάλο πιάτο σαλάτα με ένα κουταλάκι ελαιόλαδο, 40 γρ. τυρί και μία έως δύο λεπτές φέτες ψωμί πολύσπορο. Ένα-δύο ποτηράκια κρασί, όχι περισσότερο. ΠΡΩΙ: ένα ποτήρι αποβουτυρωμένο γάλα και μία φέτα ψωμί ή ένα ποτήρι χυμό από δύο εσπεριδοειδή φρούτα εποχής και μία λεπτή φέτα τυρί ΑΠΟΓΕΥΜΑ: ένα φρούτο (κατά προτίμηση), ή ένα-δυο κράκερ, ή μια λεπτή φέτα ψωμί με λίγο τυρί ΣΤΙΣ 11: ένα φρούτο ή μια φρυγανιά με λίγο τυρί ή ένα λαχανικό με μια φρυγανιά ΜΕΣΗΜΕΡΙ: 120 γρ. ψαχνό από ψάρι ή 100 γρ. κοτόπουλο χωρίς πέτσα ή 80 γρ. μπιφτέκι ή δύο ασπράδια τηγανητά ή ένα ως δύο γεμιστά ή ένα ρηχό πιάτο όσπρια ή μια μερίδα αμυλώδη λαχανικά (αρακάς, φασολάκια κ.ά.). Αυτά θα πρέπει να συνοδεύον- 7 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2012 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ ΒΡΑΔΥ: Τα ίδια είδη φαγητών με το μεσημέρι, αλλά στις μισές ποσότητες, ή δύο φρούτα με μία-δύο φρυγανιές, ή ένα ποτήρι γάλα και ένα φρούτο, ή ένα γιαούρτι με ένα φρούτο, ή ένα βραστό αβγό με μια φρυγανιά «Παππού, πιες το γάλα σου!» Τόσο αναγκαίο όσο και στον εγγονό! Η γιαγιά ήταν πάντα μια αρχοντική γυναίκα. Ψηλή, θηλυκιά, κοκέτα. Τα μαλλιά της ξανθά που συχνά τα τύλιγε με τα ρόλει για να κάνει τις μπούκλες που της άρεσαν. Η επιδερμίδα της άσπρη. Όταν βαφόταν έβαζε μόνο πούδρα και κόκκινο κραγιόν στα χείλη. Της άρεσε να φοράει μεγάλα δαχτυλίδια στα χέρια και κολιέ στο λαιμό. Το ντύσιμό της προσεγμένο: πουκάμισα μεταξωτά, φούστες μάξι, γόβες και κεντητά φουλάρια. Μεγάλα κοκάλινα γυαλιά ηλίου και πικέ παλτό… ήταν μερικά από τα αγαπημένα της! Όσο για τις τσάντες, που κράταγε σε κάθε περίπτωση και σε κάθε περίσταση, ήταν φτιαγμένες από την ίδια. Αυτή ήταν η δουλειά της…η τέχνη της όπως έλεγε. Σχεδίαζε, διάλεγε τα δέρματα και ύστερα με την μηχανή της δημιουργούσε το αγαπημένο αξεσουάρ κάθε γυναίκας, το τρίτο χέρι! Το πρώτο μωρό της οικογένειας Λεονταρή του Σαράντη και της Μαρίκας από την Τζια ήταν η Φρόσω…που έγινε παιδί, έφηβη, ενήλικας, γυναίκα, σύζυγος, μητέρα, ζωντοχήρα, σύζυγος ξανά, ζωντοχήρα ξανά, γιαγιά. Μια ολόκληρη ζωή σε τίτλους. Η γιαγιά Φρόσω ζει, υπάρχει ακόμα, όμως πολλούς από τους παραπάνω τίτλους τους ξεχνάει. Τους μπερδεύει. Η μνήμη άρχισε να παίζει μαζί της στην αρχή απλά, καθημερινά… Πρότυπα σεβασμού της Τρίτης Ηλικίας Ο σεβασμός στους παλαίμαχους της ζωής είναι κατοχυρωμένος από τις εποχές εκείνες, όπου η σοφία, που κέρδιζε κάποιος μέσα από έναν μακρύ βίο, αποτελούσε κεφάλαιο για τις ανθρώπινες κοινωνίες. Στους ηλικιωμένους αποδιδόταν η τιμητική θέση που τους άξιζε, διότι αναγνωριζόταν έμπρακτα η σοφία, η εμπειρία και η προσφορά τους. Η σύγχρονη κοινωνία δίνει έμφαση στη διατήρηση ακόμη και μιας επίπλαστης νεότητας. Συνεπώς, καθιστά το γήρας ταμπού και δεν αποδέχεται εύκολα την συνεχιζόμενη και σημαντική προσφορά της Τρίτης Ηλικίας, ούτε της προσφέρει τον προσήκοντα σεβασμό. Με αυτή τη στήλη επιδιώκουμε να αναδείξουμε πρότυπα τιμητικής συμπεριφοράς και ειλικρινούς εκτίμησης προς τους ηλικιωμένους συνανθρώπους μας, όπως αναδύονται μέσα από την πλούσια πολιτισμική παράδοση της χώρας μας και, συγκεκριμένα από την ελληνική αρχαιότητα. Ο Αινείας και το πολυτιμότερο αγαθό του Ας φανταστούμε μια κατάσταση πολέμου ή καταστροφικής θεομηνίας, όπου πρέπει να εγκαταλείψουμε άμεσα σπίτια, ανέσεις και υπάρχοντα και να πάρουμε μαζί μόνο ένα πράγμα. Τι θα διαλέγαμε; Μπροστά σε αυτή τη δύσκολη απόφαση βρέθηκε ο Τρώας ήρωας Αινείας, όταν οι Αχαιοί, χρησιμοποιώντας το τέχνασμα του Δούρειου Ίππου, εισέβαλαν και κατέκτησαν την Τροία, κερδίζοντας έτσι τον δεκαετή Τρωικό πόλεμο. Ο Αινείας ήταν γιος της Αφροδίτης και του Αγχίση, ο οποίος σύμφωνα με τον μύθο ήταν απόγονος του Δία και του Δαρδάνου και απόγονος του Ίλου, του ιδρυτή της Τροίας (Ίλιον). Αν και συγγενής του βασιλιά της Τροίας, του Πριάμου, ο Αινείας δεν έλαβε εξ αρχής μέρος στον Τρωικό πόλεμο, παρά μόνο αφού τον εξεδίωξε από το βουνό Ίδη ο Αχιλλέας και αναγκάστηκε να καταφύγει στην Τροία. Εκεί, ηγήθηκε Δαρδανών στρατιωτών εναντίον των Αχαιών. Ο Όμηρος στην Ιλιάδα του περιγράφει τον Αινεία ως τον πιο ξακουστό Τρώα σε σύνεση, ανδρεία, τιμιότητα, ειλικρίνεια και θεοσέβεια μετά τον ονομαστό Έκτορα. Όλα αυτά τα χαρίσματα δοκιμάστηκαν, όταν οι Αχαιοί κατέλαβαν την Τροία. Ο Αινείας με μια ομάδα πολεμιστών δεν παραδόθηκε, αλλά συνέχισε να πολεμά. Θαυμάζοντας τη γενναιότητά τους οι Αχαιοί τους θεώρησαν «υπόσπονδους» και τους επέτρεψαν να αποχωρήσουν δίνοντάς τους την άδεια να πάρουν μαζί τους ό,τι μπο- Παιχνίδια μνήμης… Όταν η μνήμη της άρχισε να την προδίδει, τότε ξεκίνησε η ταλαιπωρία… η ταλαιπωρία για εκείνη και για εμάς. - Τι ήθελα τώρα να κάνω; - Τι ήθελα τώρα να πω; Άρχισε να μπερδεύει ονόματα οικείων της, ημέρες, δρόμους…αλλά θυμόταν με κάθε λεπτομέρεια την εποχή του «τότες»… που ήταν κοριτσάκι και μαζί με τον μπαμπά της μάζευαν ξύλα στο βουνό του «Τρελού», αυτό ήταν το παρατσούκλι του Υμηττού, το 1943! Θυμάται την κατοχή, την πείνα, ιστορίες με την φίλη της την Λούλα, που τώρα δε ζει, τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα… 2012: η γιαγιά Φρόσω σηκώνεται δύο η ώρα το βράδυ από το κρεβάτι της και κατευθύνεται προς την κουζίνα. Ανοίγει το φως και παρατηρεί τον χώρο. Αλήθεια τι ήθελε να κάνει; Γιατί σηκώθηκε; Περιφέρεται… Άδικος κόπος. Κλείνει το φως, πάει στο δωμάτιο της. Ξαπλώνει και τότε θυμάται πως αυτό που ήθελε ήταν ένα ποτήρι νερό. - Α’ στο καλό χαζή Φρόσω, μονολογεί και ο ύπνος την ρούσαν να σηκώσουν στα χέρια τους. Και ενώ όλοι διάλεξαν σακιά με χρυσάφι, κοσμήματα και άλλα πολύτιμα αντικείμενα, ο Αινείας επέλεξε να σηκώσει στους ώμους του τον γέροντα και τυφλό πατέρα του, Αγχίση, για να τον διασώσει από τη φλεγόμενη πόλη. Τόσο θαύμασαν τη στάση του οι Αχαιοί, που του επέτρεψαν να πάρει από το σπίτι του ό,τι άλλο επιθυμούσε. Και πάλι εκείνος διάλεξε τα ιερά ξόανα των θεοτήτων και τα οικογενειακά κειμήλια, δείχνοντας με την επιλογή του αυτή, πώς ιεραρχούσε τα αγαθά της ζωής. Τα πολυτιμότερα αγαθά του ήταν ο ανήμπορος γέροντας πατέρας του, ο σεβασμός του στη θεία δύναμη και η διαφύλαξη της ιστορίας της οικογένειάς του, όπως διατηρείτο τόσο στη μνήμη του πατέρα του όσο και στα μοναδικά οικογενειακά κειμήλια. Η θαυμαστή στάση του Αινεία του εξασφάλισε την ποθητή υστεροφημία και τον σεβασμό των επόμενων γενεών, μένοντας στην ιστορία. Για να εξυμνήσει τον ήρωα, ο Βιργίλιος συνέγραψε το σημαντικότερο ίσως έπος στη λατινική γλώσσα, την «Αινειάδα», η οποία εξιστορεί τις περιπέτειες του Αινεία μετά την αποχώρησή του από την Τροία με αποκορύφωμα την ίδρυση της Ρώμης. Το ηθικό ανάστημα του Αινεία ενέπνευσε την τέχνη κάθε εποχής, με αποτέλεσμα η ιστορία του να φτάνει μέχρι εμάς σήμερα, προτείνοντάς μας ένα πρότυπο έμπρακτου σεβασμού στην Τρίτη Ηλικία ακόμη και υπό τις πιο αντίξοες συνθήκες. Μαρία Κουρή παίρνει με την λαχτάρα και το παράπονο για εκείνο το νερό. Οικογενειακά τραπέζια στο σπίτι της γιαγιάς σε γιορτές και Κυριακές μοσχοβολούσε ο τόπος όλος, από τα εδέσματά της. Πίτες, γιαπράκια, ζυμωτό ψωμί, σουτζουκάκια, φρικασέ. Όλα ήταν φτιαγμένα με αγάπη και φροντίδα. Ακόμα και το στρογγυλό τραπέζι στο σαλόνι το έστρωνε πάντα με τα καλά σερβίτσια, το άσπρο λινό τραπεζομάντιλο και τα κρυστάλλινα ποτήρια. Τώρα το σαλόνι είναι ερμητικά κλειστό. Τώρα το τραπέζι της κουζίνας είναι εκείνο που είναι γεμάτο από φάρμακα. Ένα σωρό φάρμακα. Δεκατέσσερα χάπια την ημέρα… δυσανασχετεί κάθε φορά που είναι να τα πάρει, που πρέπει να τα θυμηθεί και άλλες πάλι που τα ξεχνάει. Η διάγνωση από την αξονική εγκεφάλου έδειξε πως είναι στην αρχή της άνοιας. Τα χάπια τώρα θα γίνουν δεκαπέντε και η γιαγιά η Φρόσω θα αρχίσει να απομακρύνεται από το σήμερα και την καθημερινότητά του... Δε θα μπορεί πια να επιβιώσει μέσα σε αυτό όπως της αξίζει! Η ζωή της θα συρρικνώνεται σε παλιές αγαπημένες και γνώριμες στιγμές, από εκείνες που έχει φυλαγμένες στο συρτάρι της, σε ασπρόμαυρες φωτογραφίες. Ιωάννα Κρητικού 8 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2012 O ΠΑΛΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΑΣ Ένα όραμα μπορεί να αλλάξει τον κόσμο 50 Χρόνια Κ.Μ.Μ. Της Μαργαρίτας Στράντζαλη - Κουρή Με αφορμή τις απαρχές και τα 50 χρόνια ζωής της ΚΜΜ, αναδεικνύουμε εφαρμοσμένα οράματα ανθρώπων, που συνέβαλαν στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής πολλών. Επιδίωξη της στήλης δεν είναι να κρίνει, να συγκρίνει ή να εξισώσει την προσφορά διαφορετικών ατόμων στο κοινωνικό σύνολο, αλλά να προσφέρει μια νότα αισιοδοξίας -τόσο απαραίτητη στη δύσκολη εποχή που διανύουμε- παρουσιάζοντας πραγματικά παραδείγματα ζωής. Μέσα από αυτά αποδεικνύεται ότι τα όνειρα, όταν πραγματοποιούνται, έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τον κόσμο προς το καλύτερο! ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ 1883-1962: 50 Χρόνια από τον θάνατό του «Θέλω να πολεμήσω εμπρός εις την πρώτην γραμμήν και ή να πέσω τίμια ή να φέρω εκ των πρώτων την σημαία της προόδου εις τον δρόμον του μέλλοντος». Πιστός σε αυτό το όραμα από τα νεανικά του χρόνια ο μέγας ερευνητής γιατρός Γεώργιος Παπανικολάου με ισχυρή θέληση, συνεχή προσπάθεια και επιδιώκοντας σε όλη του τη ζωή την τελειότητα παρά τις αναπόφευκτες απογοητεύσεις, κατόρθωσε με σκληρό πολύχρονο αγώνα να δημιουργήσει ένα σπάνιο έργο. Χωρίς καν να υπάρξει συνεχιστής έρευνας άλλου ερευνητού, όπως γίνεται συνήθως στην εξέλιξη της επιστήμης, πρώτος συνέλαβε μια καινοτόμο ιδέα, την οποία κατόρθωσε να πραγματοποιήσει και να αποδώσει ατόφια στον άνθρωπο, σώζοντας εκατομμύρια ζωές: την μοναδική προληπτική μέθοδο έγκαιρης διάγνωσης λανθάνοντος καρκίνου! Προικισμένος με εξαιρετική ευαισθησία, εξυπνάδα και φιλομάθεια, ήταν το τρίτο παιδί μιας αστικής πολυμελούς οικογένειας της Κύμης Ευβοίας, η οποία φρόντισε ιδιαίτερα την ανατροφή και εκπαίδευση των παιδιών της. Ενστερνιζόμενος βασικές αρχές της οικογένειάς του -αγάπη για τον άνθρωπο, αλληλεγγύη και προσήλωση σε ευγενείς στόχους- πέρασε τα παιδικά του χρόνια σε ένα περιβάλλον, όπου η αγάπη ήταν δεμένη με την ζωή. Ο πατέρας του Νικόλαος, γιατρός και πολιτευτής ως βουλευτής Καρυστίας και δήμαρχος Κύμης, πρόσφερε πολλά στον τόπο του με την αξιοσέβαστη, πνευματικά καλλιεργημένη και πολύ αγαπητή για την καλοσύνη και το ήθος της σύζυγό του Μαρία. Έτσι, η σκέψη του «ζεστού πατρικού σπιτιού του» αποτελούσε πάντα για τον Γεώργιο την τρυφερότερη ανάμνηση της παιδικής και νεανικής του ζωής. Πέραν της ιατρικής, που σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου εισήλθε σε ηλικία 15 ετών το 1898, ο Γ. Παπανικολάου απέκτησε ευρύτατη καλλιέργεια στην μουσική, στην λογοτεχνία, την ποίηση και φιλοσοφία. Όντας ανήσυχο πνεύμα απέρριψε χωρίς δισταγμό την σιγουριά μιας θέσης στρατιωτικού ιατρού, γράφοντας στον πατέρα του: «όχι, δεν θέλω να γίνω στρατιωτικός γιατρός. Θέλω να μείνω ελεύθερος, να αισθανθώ την χαρά που δίνει ο αγών της ζωής. Εμένα δεν με τρομάζει το πέλαγος….». Πείθοντας τον πατέρα του, σπούδασε στην Γερμανία βιολογία και ζωολογία και πήρε διδακτορικό δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Μονάχου αποκτώντας σημαντική εργαστηριακή πείρα. Επηρεασμένος από τους Γερμανούς φιλοσόφους Γκαίτε, Κάντ, Σοπενάουερ και Νίτσε, απέκτησε μια αντίληψη ζωής, που είχε σαν στόχο έναν μεγάλο, ιδανικό σκοπό. Για αυτόν τον σκοπό το 1913 ο Γεώργιος με την σύζυγό του Μάχη πήγαν στην Νέα Υόρκη, όπου ιδιαίτερα τον πρώτο καιρό η ζωή τους υπήρξε πολύ σκληρή. Για να ζήσουν αναγκάστηκαν να κάνουν δουλειές άσχετες με την μόρφωσή τους. Αλλά από το 1914 ο Παπανικολάου ερευνούσε και πειραματιζόταν σκληρά στο τμήμα Ανατομίας στο αμερικανικό Πανεπιστήμιο Cornell και εικοσιπέντε χρόνια μετά αξιώθηκε να ζήσει την κορυφαία στιγμή της εφαρμογής του γνωστού διαγνωστικού Pap-Test, που μείωσε αισθητά παγκοσμίως την θνησιμότητα από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και που ο ίδιος χαρακτήρισε σαν κατάκτηση της επιστήμης. Αυτή η μέθοδος της πρώιμης ανίχνευσης του καρκίνου με την μελέτη των αποφολιδωτικών κυττάρων στο κολπικό υγρό και αργότερα σε σίελο, ούρα και άλλα ιστικά υγρά είχε τεράστια σημασία και απήχηση σε όλο τον κόσμο, αφού με τη κατάλληλη θεραπεία οδηγεί στην σωτηρία χιλιάδων ανθρώπων. Ο Γεώργιος Παπανικολάου δεν σκέφτηκε να αποκομίσει οικονομικά οφέλη από την ανακάλυψή του. Αντίθετα την διέδωσε αφιλοκερδώς και με γενναιοδωρία στην ιατρική κοινότητα όλης της Οικουμένης δημιουργώντας μια παγκοσμίου κύρους επιστημονική σχολή και νέο κλάδο, την «Αποφολιδωτική Κυτταρολογία». Στο πάθος του για την έρευνα και την επίτευξη του στόχου του θυσίασε κάθε προσωπική απόλαυση. Δέχτηκε άπειρες εκδηλώσεις ευγνωμοσύνης και τιμήθηκε διεθνώς με πολλά βραβεία και διακρίσεις. Προτάθηκε δύο φορές για το βραβείο Νόμπελ 1953 και 1960 για την τεράστια προσφορά του στην πάσχουσα ανθρωπότητα και το χάραγμα νέων ερευνητικών δρόμων στην Επιστήμη. Πέθανε στις 19.2.1962 στην Φλόριντα, όπου είχε αναλάβει την οργάνωση ενός μεγάλου ερευνητικού αντικαρκινικού κέντρου. Συγκινεί μια ιδιαίτερα πρωτότυπη εκδήλωση το 1978 στο νοσοκομείο Cornell, όπου εργάστηκε το μεγαλύτερο μέρος της επιστημονικής του ζωής. Εκεί φυτεύτηκε ενώπιον των επισήμων προς τιμήν του ένα πλατάνι, από τον ιστορικό πλάτανο του Ιπποκράτη στην Κω. Ο πρόεδρος της Αμερικανικής Αντικαρκινικής εταιρείας είπε ότι «το όνομα του ερευνητού Γεωργίου Παπανικολάου θα παραμείνει στην ιστορία μαζί με του Παστέρ και του Κωχ, ως ενός από τους αθανάτους της ιατρικής όλων των εποχών». Πρωτοσέλιδο του φύλλου 73 του «ΠΑΛΜΟΥ» τον Αύγουστο 1983. Για να τιμήσει τη μνήμη του καταξιωμένου ερευνητή Γ. Παπανικολάου η ΚΜΜ διοργάνωσε μεγάλη εκδήλωση και κυκλοφόρησε γραμματόσημο 7 δραχμών με τη μορφή του Παπανικολάου. ΤΟ ΝΗΣΙ Μια φορά κι έναν καιρό, υπήρχε ένα νησί στο οποίο ζούσαν όλα τα συναισθήματα Η λύπη ήταν πιο πέρα και έτσι η Αγάπη αποφάσισε να ζητήσει από αυτή βοήθεια. Εκεί ζούσαν Η Ευτυχία, η Λύπη, η Γνώση, η Αγάπη και όλα τα άλλα συναισθήματα «Λύπη άφησέ με να έρθω μαζί σου». Μια μέρα έμαθαν ότι το νησί τους θα βούλιαζε και έτσι όλοι επισκεύασαν τις βάρκες τους και άρχισαν να φεύγουν. Η Αγάπη ήταν η μόνη που έμεινε πίσω. Ήθελε να αντέξει μέχρι την τελευταία στιγμή. Όταν το νησί άρχισε να βυθίζεται, Η Αγάπη αποφάσισε να ζητήσει βοήθεια Βλέπει τον Πλούτο που περνούσε με μια λαμπερή Θαλαμηγό. Η Αγάπη τον ρωτάει: «Πλούτε, μπορείς να με πάρεις μαζί σου;» «Όχι, δεν μπορώ» απάντησε ο Πλούτος. «Έχω ασήμι και χρυσάφι στο σκάφος μου και δεν υπάρχει χώρος για σένα». Η Αγάπη τότε αποφάσισε να ζητήσει βοήθεια από την Αλαζονεία που επίσης περνούσε από μπροστά της σε ένα πανέμορφο σκάφος. «Σε παρακαλώ βοήθησέ με» είπε η Αγάπη. «Δεν μπορώ να σε βοηθήσω Αγάπη. Είσαι μούσκεμα και θα μου χαλάσεις το όμορφο σκάφος μου» της απάντησε η Αλαζονεία. «Ω Αγάπη, είμαι τόσο λυπημένη που θέλω να μείνω μόνη μου» είπε η Λύπη Η Ευτυχία πέρασε μπροστά από την Αγάπη αλλά και αυτή δεν της έδωσε σημασία. Ήταν τόσο ευτυχισμένη, που ούτε καν άκουσε την Αγάπη να ζητά βοήθεια. Ξαφνικά ακούστηκε μια φωνή: «Αγάπη, έλα προς τα εδώ! Θα σε πάρω εγώ μαζί μου!» . Ήταν ένας πολύ ηλικιωμένος κύριος που η Αγάπη δεν γνώριζε, αλλά ήταν γεμάτη από τέτοια ευγνωμοσύνη, που ξέχασε να ρωτήσει το όνομά του. Όταν έφτασαν στην στεριά ο κύριος έφυγε και πήγε στο δρόμο του. Η Αγάπη γνωρίζοντας πόσα χρωστούσε στον κύριο που τη βοήθησε, ρώτησε την Γνώση: «Γνώση, ποιος με βοήθησε»; «Ο Χρόνος» της απάντησε η Γνώση. «Ο Χρόνος;; ρώτησε η Αγάπη. «Γιατί με βοήθησε ο Χρόνος;» Τότε η Γνώση χαμογέλασε και με τη βαθιά σοφία της είπε: «Μόνο ο Χρόνος μπορεί να καταλάβει πόσο μεγάλη σημασία έχει η Αγάπη». Μάνος Χατζιδάκις