Akademik Goran Nikolić MD. Ph.D. 2011 www.gorannikolic.me ABC radiologije Medical imaging -radiografija Medical imaging-RADIOLOGIJA Osnova: Emitovana energija reaguje sa organizmom i u toj rekaciji nastaje “slika” Medical imaging-RADIOLOGIJA ENERGIJA DETEKCIJA IMAGING METODA X zrak Rendgenski film - PES Radiografija - skopija X zrak Detektori CT UZ talas UZ sonda Ultrazvuk Magnetnog polja Kalem - antena MRI Radioaktivni izotop Gama kemera Scintigrafija Delovi rendgen aparata Delovi rendgen aparata: 1. Komandni sto 2. Transformator 3. Rendgenska cev 4. Pacijent sto 5. Rendgenski film-PES Dobijanje X zraka Anoda Bremsstrahlung radiation Katodna spirala X zrak je elektromagnetski talas E=r/λ Koje su osobine X zraka važne za radiologiju: 1. Osobina “prolaska” PENETRACIJE tkiva i intereakcije sa atomima tkiva 2. Osobina FLUORESCENCIJE Od čega zavisi absorbcija X zraka u organizmu : 1. Energije X zraka 2. “Debljine” sloja tkiva kroz koji prolazi 3. Četvrtog stepena rednog broja atoma tkiva (X4) Brane koje “modifikuju” X zrak povećavajući mu efikasnost : 1. Između izvora i pacijenta PRIMARNE BRANE 2. Između pacijenta i filma SEKUNDARNE BRANE Funkcija primarnih brana 1. Smanjenje volumena ozračenog tkiva 2. Manja “distorzija” slike “OTVOREN” SNOP “ZATVOREN” SNOP VIŠE OZRAČENOG TKIVA MANJE OZRAČENOG TKIVA VEĆA “DISTORZIJA” SLIKE MANJA “DISTORZIJA” SLIKE PRIMARNE BRANE Funkcija sekundarnih brana 1. Absorbcija “sekundarnog zračenja” “Potter Bucky” rečetka SEKUNDARNE Oblici detekcije izlaznog X zraka 1. Dinamični RENDGENSKA SKOPIJA 2. Statični RENDGENSKA GRAFIJA Indikacije za rendgen skopiju 1. Pregledi GIT-a 2. Angiografski pregledi 3. Intreventna radiologija 4. Posebne indikacije Rendgenska skopija Za grafiju su neophodne rendgenske FOLIJE Šta su rendgenske folije? Folije su foto-osetljivi sloj soli koji je osetljiviji na X zrake više nego fotografska emulzija Čemu one služe? Folije principom fluorescencije pojačavaju evetlosni efekat X zraka nekoliko stotina puta Šta se time postiže? Sanjenje ukupne doze zračenje isto toliko puta Rendgenska grafija Rendgenski film Fotoemilzija srebro-nitrata i natrijum-bromida na trasnparentnom sloju celuloze Kako se se on eksponira? Svetlonsim efektom folija Kako se on štiti od dnevne svetlosti? Nalazi se u kasetama Rendgenska grafija Moguće projekcije lopte i valjka Pojam “senke” u radiologiji 1. Svetlosni zrak, ne prolazi kroz objekt koji ga kompletno absorbuje i iz iza sebe stvara “senku”. 2. X zrak prolazi kroz objekt koji može: i a. Kompletno da ga absorbuje nastaje “senka”. i b. Delimično da ga absorbuje nastaje “polusenka”. c. Da ga ne obsorbuje i zrak nepromenjen prolazi kroz objekt. Pravilo radiografije u dva pravca PA grafija dozvoljava analizu šta je levo ili desno LL grafija dozvoljava analizu šta je napred ili pozadi Fiziološki kontrasti na rendgen filmu 1. Transparencija vazduha 2. Polusenka masnog tkiva 3. Senka mekog tkiva 4. Senka intenziteta kosti 5. Senka intenziteta metala –kontrastnih sredstava Akademik Goran Nikolic, M.D. PhD. 2011 22 “Must See” Radiološke dijagnoze za studente medicine “Must see” Dijagnoza 1 “Must see” Da li znate zašto ovaj bolesnik ima otežano disanje? “Must see” Pneumothorax “Must see” Pneumothorax “Must see” Pomeranje srca i traheje u levo (tenzioni pneumotorax) Kompletni kolaps pluća desno Pneumothorax Kada bolesnik leži na leđima vazduh se raspoređuje napred Ant Desno Lijevo Post Pneumothorax “Must see” Dijagnoza 2 “Must see” Bolesnik ima otežano disanje, kašalj sa iskašljavanjem i temperaturu “Must see” Lobarna pnueumonjia “Must see” Lobarna pnueumonjia “Must see” Dijagnoza 3 “Must see” Zašto ovaj bolesnik razvija abdominalni bol? “Must see” Gas ispod površine hemidijafragme Pneumoperitoneum “Must see” Free air Free air CT scan 2 dva različita pacijenta pokazuje malu i veliku količinu slobodnog gasa koji se nakuplja u najvišoj tački abdomena ekstraluminalno. Pneumoperitoneum - CT RENDGENSKA FIZIKA Prof. dr. Sci. Goran Nikolić
© Copyright 2024 Paperzz
