Λογοτεχνικές διάλεκτοι Η αρχαία ελληνική λογοτεχνία χαρακτηρίζεται από το σπάνιο φαινόµενο ότι δεν γράφεται σε µια ενιαία κοινή γλώσσα ούτε καν στη µητρική διάλεκτο τού λογοτέχνη, αλλά στη διάλεκτο τού είδους. Ο Βοιωτός Ησίοδος λ.χ. δεν γράφει στη Βοιωτική (Β. Αχαϊκή) αλλά στην Ιωνική. Ο Σπαρτιάτης Τυρταίος γράφει τις ελεγείες του όχι στη Λακωνική αλλά στην Ιωνική. Επίσης ο Θέογνις ο Μεγαρεύς χρησιµοποιεί στην ποίησή του αντί τής Μεγαρικής την Ιωνική, ο Αθηναίος Σόλων την Ιωνική, ο Βοιωτός Πίνδαρος τη ∆ωρική και ο Ίων Βακχυλίδης γράφει τη χορική του ποίηση σε δωρική διάλεκτο. Υπάρχει δηλ. γλώσσα λογοτεχνικού είδους, λογοτεχνική διάλεκτος. Τα διάφορα λογοτεχνικά είδη γράφονται σε ορισµένη διάλεκτο, πράγµα σηµαντικό όσο και σπάνιο στην ιστορία τής λογοτεχνίας. Οι λογοτεχνικές αυτές διάλεκτοι έχουν καθοριστεί µε διαφόρους τρόπους: από το κύρος τής γλώσσας µεγάλων λογοτεχνικών προτύπων όπως ο Όµηρος, από την αρχική διατύπωση ορισµένου είδους κ.λπ. Η λογοτεχνική διάλεκτος δεν είναι κάποια συγκεκριµένη επιχώρια διάλεκτος, αλλά είναι συνήθως «υπερτοπική» µορφή διαλέκτου. Η ∆ωρική λ.χ. τής χορικής ποίησης είναι µια γενικότερη µορφή ∆ωρικής και όχι η ∆ωρική τής Σπάρτης ή των Μεγάρων ή τής Κορίνθου κ.λπ. Όλες, τέλος, οι λογοτεχνικές διάλεκτοι εµφανίζουν µεγάλη ανάµειξη µε στοιχεία τής µητρικής διαλέκτου τού συγγραφέα και άλλων ακόµη διαλέκτων. Οι λογοτεχνικές διάλεκτοι που χρησιµοποιήθηκαν στην αρχαία, είναι: (i) Η Ιωνική, που χρησιµοποιείται στην επική ποίηση και σε διάφορα είδη ποιήσεως. Έτσι, η γλώσσα των οµηρικών επών είναι η ιωνική διάλεκτος µε αιολικούς αρχαϊσµούς και αττικούς νεωτερισµούς. Οµοίως, Ιωνική είναι η γλώσσα τής ποιήσεως τού Ησίοδου µε αιολικά (βοιωτικά) και δωρικά στοιχεία. Τέλος, σε ιωνική διάλεκτο έχει γραφεί: η ελεγειακή ποίηση (Αρχίλοχος, Τυρταίος, Σόλων, Θέογνις κ.ά.) το επίγραµµα (Σιµωνίδης ο Κείος κ.ά.) και η ιαµβοτροχαϊκή ποίηση (Αρχίλοχος, Ιππώναξ, Βακχυλίδης, Ανακρέων κ.ά). (ii) Η ∆ωρική, που χρησιµοποιείται στη χορική ποίηση (Πίνδαρος, Στησίχορος, Βακχυλίδης, Ίβυκος, κ.ά.) (iii) Η Αχαϊκή, που χρησιµοποιείται στη µελική ποίηση (Σαπφώ, Αλκαίος). Στην τραγωδία χρησιµοποιείται µικτό είδος διαλέκτων: στα µεν χορικά η ∆ωρική, στο δε κείµενο η Ιωνική µε µεγάλη επίδραση τής Αττικής. Υπάρχουν και εξαιρέσεις λογοτεχνών που γράφουν σε επιχώρια διάλεκτο, ιδίως προκειµένου για τη µελική ποίηση: Η Κόριννα γράφει στη Βοιωτική, η Σαπφώ και ο Αλκαίος στη Λεσβιακή, ενώ ο Ανακρέων στην Ιωνική.