Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2010 - Τεύχος 122 - €6,00
Διμηνιαία έκδοση του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων - Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων
• Αφιέρωμα στην Ελληνική Γλώσσα
• Γκασταρμπάιτερ ή αλλιώς ‘φιλοξενούμενος εργάτης’
• Μοχάμεντ Άλι - Μ. Τοσίτσας: Μια φιλία που έγραψε ιστορία
• Ελληνίδα μπαλαρίνα βραβεύεται από τον Πρόεδρο της Ρωσίας
• Μύθοι και Ήρωες στην Αρχαία Ελλάδα και Κίνα • Ο Κόσμος της Κύπρου
περιεχόμενα
04
12
Ο Δημήτρης Δόλλης υφυπουργός Εξωτερικών....................................................................... 3
Αφιέρωμα
Διεθνής Συνάντηση Εργασίας για την Ελληνική Γλώσσα
και τη Γλωσσική Αγωγή - Νεοελληνιστές απ΄ όλο τον κόσμο
μιλούν στην ‘Ε. Δ.’.................................................................................................................................................................. 4
Μια Ποντιοπούλα στα περίφημα μπαλέτα Μαριίνσκι............................................... 12
Γκασταρμπάιτερ ή αλλιώς ‘φιλοξενούμενος εργάτης’ (β΄ μέρος)............ 14
Β. Μαύρου-Παϊδούση: Μια ζωή αγώνες για την Ελλάδα,
την Κύπρο και τους αδύναμους................................................................................................................ 18
Μοχάμεντ Άλι - Μιχαήλ Τοσίτσας: Μία φιλία που έγραψε ιστορία....... 21
Ε. Γκόγκου: Εφυγε η ‘γιαγιά’ της ελληνικής
παροικίας της Αυστραλίας................................................................................................................................ 22
Είκοσι χρόνια Ελληνικό Θέατρο Βούπερταλ......................................................................... 24
Ο ανεξάντλητος πλούτος του Ελληνικού Πολιτισμού
2.500 χρόνια μετά......................................................................................................................................................... 25
Εθελοντές σβήνουν φωτιές στην Ελλάδα.................................................................................. 26
Μύθοι και Ήρωες στην Αρχαία Ελλάδα και Κίνα.......................................................... 27
Ομογενειακά νέα.......................................................................................................................................................... 28
Ανταποκρίσεις................................................................................................................................................................ 30
Βουλή των Ελλήνων.................................................................................................................................................. 32
Ο Κόσμος της Κύπρου
Το 23ο Συνέδριο Αποδήμων Κυπρίων ΠΟΜΑΚ - ΠΣΕΚΑ.............................. 34
Πλήρης συμπαράσταση των Αποδήμων στις προσπάθειες
για επίλυση του Κυπριακού............................................................................................................................. 35
18
Νέες ρεαλιστικές προτάσεις στηριγμένες σε αρχές
για την επίλυση του Κυπριακού................................................................................................................. 36
Συνάντηση Χριστόφια με τον Έλληνα Πρωθυπουργό............................................ 37
Ο Πρόεδρος της Βουλής συναντήθηκε με ομογενείς φοιτητές
από τις ΗΠΑ - Επαφές του ΥΠΕΞ Μ. Κυπριανού στην Αθήνα...................... 38
Εναρξη λειτουργίας της προκαταρκτικής ιστοσελίδας της
Κυπριακής Προεδρίας της ΕΕ 2012 - Επίσημη Επίσκεψη
στην Κύπρο της Επιτρόπου Ανδρούλας Βασιλείου....................................................... 39
Αναβαθμίζεται η επικοινωνία με τους αποδήμους Επίτιμος δημότης της Κέρκυρας ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας............... 40
Μελετή απονομής των Βραβείων Επιχειρηματικότητας 2010 Οι κυπριακές Τράπεζες μπορούν να αντέξουν και
σε ακραίες καταστάσεις....................................................................................................................................... 41
Παλλαϊκή εκδήλωση για επιστροφή στην Αμμόχωστο.......................................... 42
Συνάντηση των Υπουργών Εσωτερικών Κύπρου και Ελλάδας Εκδήλωση για την ανάπτυξη του κυπριακού νηολογίου.......................................... 43
Η Τράπεζα Κύπρου με τους Κύπριους απόδημους.................................................. 44
Πανεπιστήμιο Κύπρου: Hγετικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα.......................................... 46
Ρόδος: Στο βιβλίο Guinness το Μελεκούνι.............................................................................. 47
Οικονομία
Με το ΕΣΠΑ έχουμε στόχο!...................................................................................................................... 48
Eνημέρωση............................................................................................................................................................................ 50
Εξώφυλλο: Το «Αχίλλειον» στην Κέρκυρα
ΕΚΔΟΣΗ
Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων Α.Ε.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Λιάνα Αλεξανδρή
ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Διαμαντένια Ριμπά
Σ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ:
Διμηνιαία έκδοση για την Ελληνική Ομογένεια
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010, ΤΕΥΧΟΣ 122
2
Θ. Αυγερινός, Δ. Δημητρακούδης,
Ν. Κάτσικας, Α. Κούρκουλας,
Π. Παναγιώτου, Σ. Παπαδοπούλου,
Σ. Χατζημανώλης
ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ - MARKETING ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ
Βασιλική Θεοτοκάτου ([email protected])
Βαγγέλης Πάλλας ([email protected])
LAY-OUT - ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Μαυρογένης Α.Ε.
Ολύμπου 3, Καλοχώρι, Θεσσαλονίκη
Τηλ.: 2310 700 770 - Fax: 2310 700 767
e-mail: [email protected]
Ελληνική Διασπορά
Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων
Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων
Κουντουριώτου 11 - 546 25 Θεσσαλονίκη
Τηλ.: 2310 244 101 (10 γραμμές) • Fax: 2310 244 100 & 105
e-mail: [email protected] • www.ana-mpa.gr
Ο Δημήτρης
Δόλλης
Υφυπουργός
Εξωτερικών
Ένας έμπειρος πολιτικός της διασποράς,
ο Δημήτρης Δόλλης, είναι ο νέος
υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για
θέματα Απόδημου Ελληνισμού.
Γ
εννήθηκε στις 19 Μαΐου του 1956 στην Καστοριά, απ΄ όπου με-
τανάστευσε, σε ηλικία 15 ετών, με την οικογένειά του στη Μελβούρνη
της Αυστραλίας. Από νεαρή ηλικία ανέπτυξε πολιτική δράση. Διετέλεσε
δημοτικός σύμβουλος, βουλευτής του Εργατικού Κόμματος Αυστραλίας
(1988-1999), «σκιώδης» υπουργός και υπαρχηγός του Εργατικού Κόμματος Βικτώριας, καθώς και μέλος της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου της
Μελβούρνης.
Ο κ. Δόλλης είναι, επίσης, συγγραφέας αρκετών δημοσιευμάτων σε θέματα παγκοσμιοποίησης, φορολογικής μεταρρύθμισης, διεθνών σχέσεων,
ρατσισμού και πολιτιστικής ταυτότητας, ενώ έχει διατελέσει και πρόεδρος
της Επιτροπής για το Εβραϊκό Μνημείο Θεσσαλονίκης.
Το 1996 πρωτοστατεί στην ίδρυση της Παγκόσμιας Διακοινοβουλευτικής
Ένωσης του Ελληνισμού (ΠΑΔΕΕ), και εκλέχθηκε πρώτος πρόεδρός της.
Το 1999 επιστρέφει στην Ελλάδα, ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα του
τότε υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Παπανδρέου για να αναλάβει Γενικός
Γραμματέας Απόδημου Ελληνισμού, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το
καλοκαίρι του 2003. Στη συνέχεια, και μέχρι τις εκλογές του 2004, διετέλεσε Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Αναπτυξιακής
Συνεργασίας του ΥΠΕΞ.
Με το Γιώργο Παπανδρέου ο κ. Δόλλης συνδέεται στενά από την εποχή
που πολιτευόταν στην Αυστραλία και τον στήριξε στην πορεία του. Ως
πρωθυπουργός, ο Γ. Παπανδρέου τον όρισε πρέσβη εκ προσωπικοτήτων
και ειδικό απεσταλμένο στις διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση
του Έλληνα δασκάλου Θανάση Λερούνη, ο οποίος είχε απαχθεί από τους
Ταλιμπάν.
«Θεωρώ τιμή για τον Ελληνισμό της Αυστραλίας, αλλά και τον Ελληνισμό της Διασποράς, γενικότερα, η ανάθεση του υφυπουργείου Εξωτερικών
στο πρόσωπό μου», ήταν η πρώτη δήλωση του Δημήτρη Δόλλη στο «Νέο
Κόσμο» της Αυστραλίας, επισημαίνοντας ότι η απόφαση του πρωθυπουργού, Γιώργου Παπανδρέου, να τον συμπεριλάβει στην κυβέρνηση αποτελεί
«μεγάλη τιμή αλλά και μεγάλη πρόκληση». Ο κ. Δόλλης υποσχέθηκε πως
κι από την θέση αυτή, στο πλαίσιο της κυβερνητικής πολιτικής, «θα κάνει
το καλύτερο δυνατό για τον απόδημο ελληνισμό».
Με την εκλογή του ο κ. Δόλλης έλαβε πολλές επιστολές μεγάλων ομογενειακών οργανώσεων, αλλά και απλών ομογενών, απ΄ όλο τον κόσμο.
Συγχαρητήρια απέστειλαν-μεταξύ άλλων-ο Πρόεδρος του ΣΑΕ, Στέφανος
Ταμβάκης, ο Συντονιστής ΣΑΕ ΗΠΑ, Θεόδωρος Σπυρόπουλος, ο βουλευτής
της Ρωσικής Ντούμα, Ιβάν Σαββίδης, η ΟΕΚ Γερμανίας κ.ά.
Δ.Ρ. ■
3
α
Γλ
ώσ
σ
νικ
ή
λη
Ελ
στ
ην
ιέ ρ
ωμ
α
Αφ
Διεθνής Συνάντηση
Εργασίας για την
Ελληνική Γλώσσα
και τη Γλωσσική Αγωγή
της Διαμαντένιας Ριμπά
Μ
ε τη συμμετοχή 65 Ελλήνων και ξένων ελληνιστών πραγμα-
τοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη η «Διεθνής Συνάντηση Εργασίας για
την Ελληνική Γλώσσα και τη Γλωσσική Αγωγή». Η κλειστή αυτή Συνάντηση
Εργασίας (οργανωτικό σχήμα σπανιότατο στη χώρα μας) οργανώθηκε σε
κορυφαίο επίπεδο από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας και υλοποιήθηκε
μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» του Υπουργείου Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων
με τη συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου. Μέρος
των συνεδριών παρακολούθησαν η Υπουργός Άννα Διαμαντοπούλου και
η Ειδική Γραμματέας του Υπουργείου Ι. Ορφανού σε ένδειξη της μεγάλης
σημασίας που αποδίδει η ηγεσία του Υπουργείου στη Συνάντηση για τη
χάραξη εθνικής στρατηγικής για τη γλώσσα.
Ομάδες πανεπιστημιακών, σε χωριστά στρογγυλά τραπέζια, συζήτησαν
θέματα όπως: Διδασκαλία της ελληνικής ως μητρικής, ως δεύτερης ή ξένης
γλώσσας (στο εσωτερικό και το εξωτερικό, σε μαθητές και σε ενήλικους),
Διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής, «Έδρες» ελληνικών σπουδών στο εξωτερικό, Γλώσσα και ΜΜΕ. Η χρονική στιγμή ήταν η πιο κατάλληλη, διότι τα
ευρωπαϊκά προγράμματα που εκτελέστηκαν την τελευταία δεκαετία έχουν
αποφέρει μεγάλο όγκο ερευνητικού και εφαρμοσμένου έργου, που θα τεθεί
σε ελεύθερη χρήση με κοινές αρχές. Το γεγονός αυτό, καθώς και το ότι για
πρώτη φορά η σύγκλιση μεταξύ των φορέων και των ερευνητών το τριήμερο αυτό υπήρξε τόσο μεγάλη, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για τη
συνέχεια με κοινή πορεία όλων: Με πλήρη σύμπνοια διαμορφώθηκε κοινή
4
Δέσμη προτάσεων προς το Υπουργείο Παιδείας για την ουσιαστικοποίηση
της γλωσσικής παιδείας στο εσωτερικό, για την αναμόρφωση του μαθήματος
των αρχαίων και για τη στήριξη των εδρών στο εξωτερικό.
Έγινε νηφάλια επισκόπηση της γλώσσας των ΜΜΕ και διατυπώθηκαν
για πρώτη φορά προτάσεις για τη σχολική αξιοποίηση του παραγόμενου
εκεί γλωσσικού (και μάλιστα πολυτροπικού) υλικού με καινοτόμο πνεύμα.
Έτσι θα συνδεθεί ουσιαστικά ο τεράστιος όγκος των παραγομένων κειμένων και εκπομπών με το νέο είδος κριτικού γραμματισμού, που προωθεί
το Νέο Σχολείο.
Αναδύεται τώρα η προοπτική ενός Ψηφιακού Σύμπαντος για την Ελληνική,
με κεντρικό σημείο αναφοράς την Πύλη για την ελληνική γλώσσα (www.
greek-language.gr) του ΚΕΓ, όπου άφθονο ψηφιακό υλικό – αυτό που υπάρχει
και το νέο που θα παραχθεί συμπληρωματικά – θα κυκλοφορεί ελεύθερα
στα ανά την υφήλιο διασυνδεμένα αλλεπάλληλα δίκτυα Δασκάλων και Kαθηγητών, Μαθητών, Σχολείων και «Εδρών», αλλά και Ελληνικών Πανεπιστημίων
και Ερευνητικών Κέντρων. Κοινή είναι και η πρόταση να εκπονηθούν (α)
ένα ενιαίο Πλαίσιο Αρχών Διδακτικής για την ελληνική ως δεύτερη / ξένη
γλώσσα και (β) ένα ενιαίο Πλαίσιο Αρχών και Υλικού για την Επιμόρφωση
των Διδασκόντων και, τέλος, να προωθηθεί δυναμικά η Πιστοποίηση Ελληνομάθειας σε όλο τον κόσμο, σε συνεργασία και με το ΣΑΕ.
Για την υλοποίηση όλων αυτών, στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας αναγνωρίστηκε από όλους κεντρικός ρόλος, και σε διακεκριμένους ελληνιστές –
έλληνες και ξένους – σημαντικός συμβουλευτικός ρόλος.
■
ελλη
νικη
γλωσ
σα
Δ
ιακεκριμένοι Νεοελληνιστές, ελληνικής, και μη, καταγωγής,
από την Ελλάδα, από χώρες της Ευρώπης, τις ΗΠΑ, την Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών, την Αυστραλία, ανταποκρίθηκαν πρόθυμα στο
κάλεσμα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας (ΚΕΓ) να συμμετάσχουν στη
διεθνή συνάντηση, που διοργάνωσε στις αρχές Ιουλίου στη Θεσσαλονίκη,
υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας για να μεταφέρουν την πολύτιμη
πείρα τους.
Οι εργασίες του συνεδρίου του ΚΕΓ αναπτέρωσαν τις προσδοκίες των
συμμετεχόντων για ένα καλύτερο αύριο για τις ελληνικές σπουδές στο εξωτερικό. Τα μηνύματα υπήρξαν αισιόδοξα και όλοι δήλωσαν την ετοιμότητά
τους να συνδράμουν τις προσπάθειες της Ελλάδας, που έχει βάλει τον πήχη
των προσδοκιών ψηλά, ώστε η ελληνική γλώσσα, διαχρονικό φαινόμενο, να
γίνει η πρώτη ξένη γλώσσα, που θα επιλέγεται, από άποψη.
Στόχος φιλόδοξος, αλλά όχι και ανέφικτος. Αρκεί η στρατηγική, που θα
κληθεί να καλύψει το έλλειμμα που υπάρχει σήμερα, να συστρατεύσει τους
καλύτερους για την προβολή της πατρίδας μας, ως ιδέας, στην οικουμενική
της διάσταση.
Με την ευκαιρία της παραμονής τους στη Θεσσαλονίκη, επίλεκτοι νεοελληνιστές και ο Συντονιστής Εκπαίδευσης στο Σικάγο μίλησαν στην
«Ελληνική Διασπορά» για το έργο τους και τη θέση που έχει η ελληνική
γλώσσα στις χώρες, όπου ζουν.
Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton
Καθηγήτρια γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Reading
Το όνομα της Ειρήνης Φιλιππάκη-Warburton, καθηγήτριας γλωσσολογίας
στο Πανεπιστήμιο του Reading, στην Αγγλία, έχει αναπόσπαστα συνδεθεί
με την ανάλυση της Νέας Ελληνικής, μέσα από σύγχρονα θεωρητικά πρότυπα. Αυτό που της αναγνωρίζουν όλοι, είναι η ουσιαστική συμβολή του
πρωτοποριακού, επιστημονικού και ερευνητικού της έργου στην εξέλιξη και
περαιτέρω διαμόρφωση του προτύπου της Γενετικής-Μετασχηματιστικής
θεωρίας του Noam Chomsky. Η πλούσια συγγραφική της δραστηριότητα
περιλαμβάνει περισσότερα από 100 δημοσιεύματα σχετικά με τη δομή της
ελληνικής γλώσσας και πολλά βιβλία.
Η διακεκριμένη γλωσσολόγος, με καταγωγή από το Ηράκλειο της Κρήτης, ζει και εργάζεται από το 1969 στην Αγγλία, προερχόμενη από τις ΗΠΑ,
Νεοελληνιστές
απ΄όλο τον κόσμο
μιλούν στην
‘Ελληνική Διασπορά’
Τους ενώνει το πάθος τους
για την ελληνική γλώσσα, αυτή
που επέλεξαν συνειδητά να
υπηρετήσουν στις πατρίδες τους.
Συμβάλλουν στην προώθηση της
ελληνικής πολιτιστικής διπλωματίας,
για την οποία γίνεται τόσος
λόγος, εδώ και χρόνια, χωρίς
να περιμένουν ανταλλάγματα,
δικαιώνοντας το χαρακτηρισμό της
παγκοσμιότητας της γλώσσας μας,
που ομολογουμένως, εμπεριέχει
πανανθρώπινες και διαχρονικές
αξίες.
Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton
Νίκος Νικολιδάκης
όπου πήγε για διδακτορικές σπουδές στην εφαρμοσμένη γλωσσολογία, με
υποτροφία του Ιδρύματος Φούλμπραϊτ. Δικό της έργο είναι και το πρώτο
συνέδριο γλωσσολογίας, που πραγματοποιήθηκε το 1983 στο Πανεπιστήμιο
του Reading, και διοργανώνεται έως σήμερα, σε διάφορα πανεπιστήμια του
εξωτερικού, με πιο πρόσφατο αυτό του 2009, στο Σικάγο. Στο συνέδριο του
ΚΕΓ, όπου έλαβε μέρος με την ιδιότητα της συντονίστριας του Προγράμματος «Παιδεία Ομογενών», στη Μεγάλη Βρετανία, η κ. Φιλιππάκη εξέφρασε
την αισιοδοξία της για το μέλλον της ελληνικής γλώσσας.
«Πιστεύω ότι πάμε μπροστά. Παλιά, δεν υπήρχε επίγνωση του τι είναι
η γλώσσα μας. Σήμερα υπάρχουν πολλά προγράμματα σπουδών ελληνικής γλώσσας. Της γλώσσας μας που την αγαπάμε και θέλουμε να την
προωθήσουμε, αλλιώς θα έχουμε αποτύχει ως Έλληνες της διασποράς»,
επισημαίνει η κ. Φιλιππάκη.
Νίκος Νικολιδάκης
Συντονιστής Εκπαίδευσης στο Προξενείο του Σικάγου
Έχοντας διατελέσει, επί έξι θητείες, Συντονιστής Εκπαίδευσης στο
Προξενείο της Νέας Υόρκης, και άλλα τέσσερα χρόνια επιθεωρητής στα
5
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Έλσα Αμανατίδου
Henri Tonnet
Ευρωπαϊκά Σχολεία στην ΕΕ, ο Νίκος Νικολιδάκης, σήμερα, ως Συντονιστής
Εκπαίδευσης στο Προξενείο του Σικάγου, έχει πολύτιμη εμπειρία στα εκπαιδευτικά πράγματα της αλλοδαπής, έχοντας συμβάλει σημαντικά στην
προώθηση του θεσμού της ελληνομάθειας στις ΗΠΑ. Ήταν, άλλωστε, ο
μόνος Συντονιστής Εκπαίδευσης που συμμετείχε στο συνέδριο του ΚΕΓ.
Ο ίδιος εργάστηκε συστηματικά για την προώθηση του πιστοποιητικού ελληνομάθειας στις ΗΠΑ. Μάλιστα, όπως λέει, η συμμετοχή στις εξετάσεις για
την απόκτηση του συγκεκριμένου πιστοποιητικού αυξάνεται συνεχώς.
«Το πιστοποιητικό ελληνομάθειας, ο μόνος επίσημος κρατικός τίτλος
επάρκειας της ελληνικής γλώσσας, αποτελεί ένα ισχυρό κίνητρο για να
πείσει γονείς, μαθητές και δασκάλους, και να λειτουργήσει ως ‘μπούσουλας’
για όλους», τονίζει ο κ. Νικολιδάκης.
Και προσθέτει: «Στις εξετάσεις αυτές συμμετέχουν και πολλοί, μη ελληνικής καταγωγής, σπουδαστές, ο αριθμός των οποίων, ευελπιστώ πως θα
αυξηθεί σημαντικά με τα οκτώ, υπάρχοντα, σήμερα, Charter Schools ελληνικού ενδιαφέροντος. Τα σχολεία αυτά είναι ένας επιτυχημένος θεσμός,
όπου σε καθημερινή βάση οι μαθητές, στην πλειοψηφία τους αλλοεθνείς,
διδάσκονται καθημερινά δύο ώρες την ελληνική γλώσσα και αποτελούν μία
πολύ καλή ευκαιρία να επεκτείνουμε τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα».
Ο κ. Νικολιδάκης, σε αντίθεση με άλλους, είναι αισιόδοξος για τα Ελληνικά
Γράμματα στην Αμερική, όπου το σύστημα ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης
μετράει εκατό και πλέον χρόνια. Ιδιαίτερα το μοντέλο των δίγλωσσων ελληνο-αμερικανικών σχολείων, που έχουν επιβιώσει από το 1908, όπως μας
είπε, δείχνει ότι οι ρίζες είναι γερές και ότι πέτυχε αυτό που προσδοκούσε
η ομογένεια. Ο ίδιος σημειώνει ότι η Ελλάδα είναι αυτή που δημιούργησε,
ειδικά τα τελευταία χρόνια, κάποιες επίπλαστες προσδοκίες, δημιουργώντας σύγχυση.
«Στην Αμερική, διδάσκοντες (με προσόντα ή μη), είναι περίπου 1.200,
άρα η Ελλάδα είναι αδύνατον πρακτικά να μπορεί καλύψει την εκπαίδευση
εκεί. Αυτό που σήμερα αναθεωρείται, και φάνηκε στη συνάντηση εργασίας
του ΚΕΓ, είναι ότι θα πρέπει να ξαναδούμε με ρεαλισμό, ότι η ομογενειακή
εκπαίδευση στις ΗΠΑ (αλλά θεωρώ και στις υπόλοιπες χώρες, όπου υπάρχει
ελληνισμός) είναι υπόθεση των εκεί φορέων, με την Ελλάδα δίπλα τους να
στηρίζει το θεσμό», επισημαίνει ο κ. Νικολιδάκης.
Ο ίδιος θυμίζει την περίοδο 1930-1935, όταν η ελληνο-αμερικανική κοινότητα δεν μπορούσε να βρει εκπαιδευτικούς από την Ελλάδα και δημιούργησε
μία ακαδημία-φυτώριο εκπαιδευτικών, την ακαδημία Αγ. Βασιλείου στη Νέα
Υόρκη. Από το 1943 έως το 1974, που λειτουργούσε η συγκεκριμένη ακαδημία,
έβγαλε συνολικά 280 δασκάλες. Αυτό επιτεύχθηκε με μια καμπάνια, που
ονομάστηκε «μονοδόλαρο», καλώντας όλους τους ομογενείς να δώσουν ο
καθένας από ένα δολάριο ετησίως για τον συγκεκριμένο σκοπό.
«Η ομογένεια στην Αμερική έχει τη δυνατότητα, κάθε φορά, να αντιμετωπίζει τις ανάγκες της, χρειάζεται όμως να υπάρχει ο ομφάλιος λώρος με
την Ελλάδα. Και η υπουργός Παιδείας, Άννα Διαμαντοπούλου, έδωσε αυτό
το στίγμα, η Ελλάδα θα είναι στην Αμερική, με μία νέα χάραξη πολιτικής,
στηρίζοντας και ενισχύοντας τους ομογενειακούς θεσμούς», υπογραμμίζει
ο συντονιστής εκπαίδευσης.
6
Στο πλαίσιο αυτό, ευνοϊκά εξετάζεται από το Υπουργείο Παιδείας της
Ελλάδας η σύναψη μνημονίου συνεργασίας με το κρατικό πανεπιστήμιο
του Ιλλινόι, για ένα πιλοτικό πρόγραμμα, που είναι ήδη έτοιμο εδώ και τρία
χρόνια, έπειτα από ενέργειες του κ. Νικολιδάκη, για την επιμόρφωση και
πιστοποίηση ομογενών εκπαιδευτικών.
«Αυτή θεωρείται και η πλέον ενδεδειγμένη λύση, που προωθείται και
από τον Συντονιστή της Περιφέρειας ΣΑΕ ΗΠΑ, Θεόδωρο Σπυρόπουλο»,
σημειώνει ο κ. Νικολιδάκης, ενώ ενδιαφέρον επέδειξε και ο πρόεδρος
του ΣΑΕ, Στέφανος Ταμβάκης, ο οποίος συμμετείχε στις εργασίες του
συνεδρίου, στη Θεσσαλονίκη. Το πρόγραμμα μπορεί να λειτουργήσει ως
μοντέλο και για άλλες χώρες.
«Θα μπορούμε από σήμερα, με ορίζοντα μιας πενταετίας, να έχουμε
ανανεώσει το εκπαιδευτικό προσωπικό με ομογενείς εκπαιδευτικούς, καλύπτοντας της ανάγκες της ομογένειας», καταλήγει ο κ. Νικολιδάκης, αναφέροντας και μία ακόμη προοπτική, που θα συμβάλει στην αναζωογόνηση
του ελληνικού στοιχείου - να δοθούν υποτροφίες σε φοιτητές στις ΗΠΑ
για διατριβές με θέμα την ιστορία του απόδημου Ελληνισμού.
Έλσα Αμανατίδου
Διευθύντρια του Κέντρου Ξένων Γλωσσών στο πανεπιστήμιο Brown
των ΗΠΑ
Το ενδιαφέρον για την ελληνική γλώσσα στα πανεπιστήμια των ΗΠΑ παραμένει σταθερό, επισημαίνει η Έλσα Αμανατίδου, διδάκτωρ νεοελληνικών
και διευθύντρια του Κέντρου Ξένων Γλωσσών στο πανεπιστήμιο Brown,
καθώς υπάρχει ενδιαφέρον για την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Στην
Αμερική υπάρχουν περίπου 40 προγράμματα ελληνικών σπουδών, αλλά
και μερικές έδρες, όπως αυτές στα πανεπιστήμια του Χάρβαρντ, του Σαν
Φρανσίσκο, του Μίσιγκαν, του Κολούμπια κ.ά.
Από τις αρχές της δεκαετίας του ΄80 στο πανεπιστήμιο Brown, της
πολιτείας του Ροντ Άιλαντ των ΗΠΑ, λειτουργεί πρόγραμμα νεοελληνικών
σπουδών, που σήμερα έχει εμπλουτιστεί με διάφορα άλλα γνωστικά αντικείμενα, όπως ιστορία, ανθρωπολογία, λογοτεχνία και πρόσφατα, βυζαντινή
ιστορία και λογοτεχνία.
Όπως αναφέρει η κ. Αμανατίδου, το πρόγραμμα, όπως και άλλα παρόμοια
στις ΗΠΑ, δημιουργήθηκε με ένα κληροδότημα από την ομογένεια, ενώ
αργότερα χρηματοδοτήθηκε από διάφορα ιδρύματα, όπως το Ωνάσειο, και
χορηγίες φίλων των Ελληνικών Γραμμάτων.
«Το ακαδημαϊκό έτος 2009-2010 είχαμε συνολικά περίπου 200 φοιτητές,
αριθμός σεβαστός, αν αναλογιστούμε ότι έχουμε συνολικά περίπου 4.000
προπτυχιακούς σπουδαστές», σημειώνει η κα Αμανατίδου.
Και καταλήγει: «Οι περισσότεροι από αυτούς είναι μη ελληνικής καταγωγής, που μαθαίνουν τη γλώσσα μας, ορμώμενοι από ένα αυθεντικό
ενδιαφέρον για τον ελληνικό πολιτισμό».
Henri Tonnet
Διευθυντής του Νεοελληνικού Ινστιτούτου της Σορβόννης
Η έδρα του Νεοελληνικού Ινστιτούτου της Σορβόννης, που ίδρυσε ο
Ελευθέριος Βενιζέλος για τη σύσφιξη των πολιτισμικών σχέσεων ΕλλάδοςΓαλλίας, με πρώτο καθηγητή τον γλωσσολόγο Hubert Pernot (1870-1946),
έχει να επιδείξει αξιόλογη δράση.
«Το Ινστιτούτο έχει σημαντική πορεία. Σήμερα έχει εξελιχθεί σε ένα
αξιόλογο πανεπιστημιακό πρόγραμμα, όπου οι σπουδαστές μας έχουν τη
δυνατότητα να πάρουν μάστερ και διδακτορικό, στην ελληνική γλώσσα»,
επισημαίνει ο καθηγητής Henri Tonnet, ο οποίος διευθύνει εδώ και επτά
χρόνια το Ινστιτούτο.
«Στη Γαλλία- προσθέτει- όπως και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, τα
νεοελληνικά, δυστυχώς, δεν διδάσκονται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση,
παρά μόνο τα αρχαία ελληνικά. Μόνο στο Παρίσι έχουμε τέσσερα Λύκεια,
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
όπου διδάσκονται τα νεοελληνικά. Οπότε έχουμε πολλούς αρχαρίους
φοιτητές, γι’ αυτό και τα πρώτα τρία επίπεδα σπουδών είναι αφιερωμένα
στην εκμάθηση της γλώσσας. Παράλληλα, συνεργαζόμαστε με την Εταιρεία
Νεοελληνικών Σπουδών της Γαλλίας, με την οποία εκδίδουμε το περιοδικό
‘Επιθεώρηση των Νεοελληνικών Σπουδών’, με άρθρα στην ελληνική και
στη γαλλική γλώσσα».
Ο πρώτος λόγος που οι φοιτητές επιλέγουν την ελληνική γλώσσα, σύμφωνα με τον κ. Tonnet, είναι συναισθηματικός, όπως άλλωστε και ο ίδιος
ξεκίνησε την πορεία του στα Ελληνικά Γράμματα.
«Από αγάπη για την Ελλάδα, πολλοί από τους φοιτητές μας εγγράφονται
στο Ινστιτούτο μας. Έχοντας επισκεφθεί την όμορφη χώρα σας, έχουν
δημιουργήσει φιλίες και φυσικό είναι να θέλουν να μάθουν ελληνικά για να
επικοινωνούν καλύτερα μαζί τους. Ο δεύτερος λόγος είναι επιστημονικός,
καθώς έχουμε πολλούς φοιτητές, που επιλέγουν κλασικές σπουδές, και
στη συνέχεια επιδεικνύουν ενδιαφέρον για τα νεοελληνικά», υπογραμμίζει
ο καθηγητής.
Ο κ. Tonnet μας εξομολογείται ότι από μαθητής στο Μπορντό, όπου
γεννήθηκε, είχε πάθος για τα αρχαία ελληνικά. Φοιτητής πια, τυχαία βρήκε
σε κάποιο παλαιοπωλείο ένα δίγλωσσο βιβλίο του Ιωάννη Κονδυλάκη, με
τίτλο ‘Όταν ήμουν δάσκαλος’. Πίστευε ότι, θα μπορούσε να το διαβάσει,
αλλά έκπληκτος διαπίστωσε ότι οι γνώσεις των αρχαίων ελληνικών δεν
επαρκούσαν. Έτσι, τού γεννήθηκε η επιθυμία να μάθει τη νεοελληνική και
έπεισε τους γονείς του να ταξιδέψουν, το 1963, στην Ελλάδα. Οδικώς, από
το Μπορντώ κατέληξαν στην Θεσσαλονίκη. Αυτή ήταν και η αρχή του
μαγικού ταξιδιού του στην ελληνική γλώσσα του σήμερα, που του έδωσε
την ευκαιρία να κάνει προσωπικούς φίλους, Έλληνες, όπως ο συγγραφέας
Βασίλης Αλεξάκης, που ζει μόνιμα στο Παρίσι.
Για τη κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ελληνικές σπουδές στη
Γαλλία, ο κ.Tonnet σημειώνει ότι, μπορεί να μην υπάρχει άνθιση, όπως στο
παρελθόν, δεν είναι όμως και δραματική. «Υπάρχουν επτά έδρες νεοελληνικών σπουδών στη Γαλλία, με τακτικούς καθηγητές, και εννέα πανεπιστήμια,
με εστίες ελληνομάθειας. Συνολικά, στα πανεπιστήμιά μας έχουμε περισσότερους από 600 φοιτητές νεοελληνικών. Αυτό οφείλεται κυρίως στην
κυριαρχία των αγγλικών, αλλά και στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
που παρ΄ όλο που δηλώνει ότι στηρίζει τις λεγόμενες ‘μικρές’ γλώσσες,
στην πραγματικότητα κυριαρχεί η αγγλική. Από την άλλη, είναι πια μακριά η
εποχή της χούντας και της μεταπολίτευσης. Την εποχή εκείνη, στη Γαλλία,
υπήρχε μεγάλο ρεύμα συμπάθειας για την Ελλάδα και στο Παρίσι είχαμε
πολλούς Έλληνες αντιστασιακούς. Τότε, είχε αυξηθεί κατακόρυφα και ο
αριθμός των φοιτητών που επέλεγαν τα νέα ελληνικά», τονίζει.
Προοπτική βελτίωσης της κατάστασης υπάρχει, σύμφωνα με τον κ.
Tonnet, αρκεί να υφίσταται, πρωτίστως, η βούληση να εργαστεί κάποιος
για τον σκοπό αυτό. Ο ίδιος άνοιξε κέντρα διδασκαλίας νεοελληνικής σε
άλλα παραρτήματα του πανεπιστημίου της Σορβόννης, αποκαλύπτοντας
νέους ορίζοντες. «Είναι θέμα προσφορά και ζήτησης», υπογραμμίζει και
καταλήγει: «Είστε φορείς ενός πολιτισμού, με το γόητρο που ξέρουμε. Ως
εκ τούτου, αποτελείτε μία εξαίρεση και αυτό κάνει τη χώρα σας ακόμα
πιο ελκυστική».
Vicente Fernandez Gonzalez
Διευθυντής του Τμήματος Μετάφρασης και Διερμηνείας Νέων Ελληνικών
στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα
Στην Ισπανία, αν και δεν υπάρχει έντονο ελληνικό στοιχείο, το ενδιαφέρον για την ελληνική γλώσσα είναι δεδομένο στην ακαδημαϊκή κοινότητα,
όπως διαβεβαιώνει ο αναπληρωτής καθηγητής Μετάφρασης και Διερμηνείας Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, Vicente Fernandez
Gonzalez, ο οποίος ηγείται του Τμήματος Μετάφρασης και Διερμηνείας.
Το Τμήμα δημιουργήθηκε το 1991 και έναν χρόνο μετά ξεκίνησαν τα μαθήματα νεοελληνικών.
Vicente Fernandez Gonzalez
Lucia Marcheselli
«Πηγή έμπνευσης, ακόμα από τη δεκαετία του ΄70, αποτέλεσε στην
Ισπανία η μορφή του Καβάφη, ένα στοιχείο ανανέωσης της ισπανικής ποίησης και του αυξανόμενου ενδιαφέροντος της ισπανικής διανόησης για τα
νεοελληνικά γράμματα, αλλά και οι περιπτώσεις Σεφέρη και Καζαντζάκη»,
τονίζει ο κ. Gonzalez.
«Η ανακάλυψη αυτών των συγγραφέων -επισημαίνει- δικαιώνει το ενδιαφέρον για την εισαγωγή της ελληνικής γλώσσας σε πανεπιστημιακά
μεταφραστικά προγράμματα. Αργότερα, στις αρχές τις δεκαετίας του ’90
δημιουργούνται σε πανεπιστήμια της Ισπανίας μεταφραστικά Τμήματα,
όπως και σε άλλα πανεπιστήμια της Ευρώπης».
Τρεις μόνιμοι διδάσκοντες, δύο Ισπανοί και μία Ελληνίδα, αποτελούν το
μόνιμο προσωπικό του Τμήματος, συνεπικουρούμενοι από δύο επιστημονικούς συνεργάτες. Η Ιωάννα Νικολαΐδου, Αιγυπτιώτισσα στην καταγωγή,
η οποία ειδικεύεται στο έργο του Τσίρκα, συνέβαλε αποφασιστικά στη
δημιουργία του Τμήματος. Η Ελλάδα στηρίζει το Τμήμα με εκπαιδευτικό
υλικό, υποτροφίες, και τα δύο τελευταία χρόνια με την απόσπαση μιας εκπαιδευτικού. Την τετραετή φοίτηση στο Τμήμα επιλέγουν περίπου είκοσι
σπουδαστές, σημαντικός αριθμός, σύμφωνα με τα δεδομένα της Ισπανίας,
ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιλέγουν προαιρετικά να μάθουν τα ελληνικά, ως μία ακόμη ξένη γλώσσα.
Ο κ. Gonzalez αντιλαμβάνεται το έργο του Τμήματος ως ένα ακόμη
«παράθυρο» της Ελλάδας στην Ισπανία, όπως είναι και όλες οι εστίες
ελληνικών σπουδών σε πανεπιστήμια του εξωτερικού. Αν και σπούδασε
ισπανική φιλολογία, τα ελληνικά τον έχουν συνεπάρει τόσο πολύ, που εδώ
και πολλά χρόνια έχει αφιερωθεί στη μετάφραση Ελλήνων συγγραφέων και
κυρίως ποιητών -Σεφέρη, Κώστα Μαυρουδή, Δημήτρη Καλοκύρη, Θανάση
Χατζόπουλο κ.ά.
Τώρα, σε συνεργασία με την Ιωάννα Νικολαϊδου, ολοκληρώνει τη μετάφραση της τριλογίας του Τσίρκα, «Ακυβέρνητες Πολιτείες». Στα σκαριά
είναι και οι μεταφράσεις επιλογών του ποιητικού έργου του Εμπειρίκου,
της Έρσης Σωτηροπούλου και της Βερονίκης Δαλακούρα.
«Δεν είναι απλά μία δουλειά, αυτό που κάνουμε. Προσωπικά, θεωρώ ότι
είναι υπόθεση ζωής», τονίζει ο κ. Gonzalez. Το σημαντικό, όπως αναφέρει,
είναι οι μεταφράσεις σύγχρονων Ελλήνων συγγραφέων, που έχουν αναλάβει απόφοιτοι του Τμήματος, οι οποίες καταλαμβάνουν ειδική θέση στον
εκδοτικό-λογοτεχνικό χώρο της Ισπανίας. Λαμπρό παράδειγμα αποτελεί η
μετάφραση της «Φόνισσας» του Παπαδιαμάντη στα ισπανικά, από τη Λάουρα Σάλας, που κυκλοφόρησε πριν από τρεις εβδομάδες. «Αυτό δικαιώνει
το έργο μας και μας ικανοποιεί πλήρως, αφού έχουμε καταφέρει να βγει μία
γενιά επαγγελματιών μεταφραστών επιπέδου. Αυτή είναι και η προοπτική
του μέλλοντος, γι’ αυτό και τη θεωρώ πολύ σημαντική», τονίζει.
Το Τμήμα Μετάφρασης και Διερμηνείας, στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα έχει στενή συνεργασία με το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, ένα από τα
σοβαρά επιστημονικά ιδρύματα στην Ευρώπη, όπως το χαρακτηρίζει ο
Ισπανός καθηγητής. Εδώ και χρόνια, το Τμήμα του είναι ένα από τα αναγνωρισμένα εξεταστικά κέντρα της Ισπανίας για την παροχή πιστοποιητικού
ελληνομάθειας.
7
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Αντρί Σαβένκο
Μιχάλης Τσιανίκας
στη μετάφραση προκηρύξεων. Χρόνια έντονα και μεστά, όπως λέει η κα
Marcheselli, η οποία βρίσκει πάντα χρόνο να ασχολείται ενεργά και με την
ελληνική κοινότητα της Τεργέστης. Σημειώνει την έντονη παρουσία του
Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού, όπου παραδίδονται μαθήματα ελληνικών,
ενώ οργανώνονται μεγάλες εκδηλώσεις, όπως, για παράδειγμα, το αφιέρωμα
για τα 100 χρόνια του Νίκου Καββαδία, τον περασμένο μήνα, που προσελκύουν πολλούς Ιταλούς φιλέλληνες.
Αντρί Σαβένκο
Τα ελληνικά διδάσκονται στην Ισπανία σε πολλές πανεπιστημιακές εστίες: στη Γρανάδα, στα Κανάρια Νησιά κ.ά. Οι σημαντικότερες εστίες διδασκαλίας της γλώσσας μας, όμως, είναι η Μαδρίτη - στο Κέντρο Γλωσσών
του Πανεπιστημίου και στην Κρατική Σχολή Ξένων Γλωσσών- όπως και η
Βαρκελώνη, όπου, κατά μέσο όρο, τα μαθήματα παρακολουθούν περίπου
250 μαθητές, κάθε χρόνο.
«Δεν είναι και λίγοι, αλλά το σημαντικό δεν είναι ο αριθμός των φοιτητών,
αλλά η ποιότητα των παρεχόμενων σπουδών. Ποτέ δεν θα έχουμε πολλούς
φοιτητές, γιατί δεν υπάρχει επαγγελματική προοπτική, αλλά το να υπάρχουν λίγοι καλοί, που να ολοκληρώνουν τις ελληνικές σπουδές, μέχρι και
το διδακτορικό και στη συνέχεια να ενσωματώνονται σε κάποιο πλαίσιο
υψηλών προδιαγραφών, θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό. Είναι, άλλωστε
και υπόθεση κύρους για την ελληνική παρουσία στα πανεπιστήμιά μας»,
καταλήγει ο κ. Gonzalez.
Lucia Marcheselli
Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών
Η Lucia Marcheselli από την Τεργέστη της Ιταλίας, εκπροσώπησε στις
εργασίες του συνεδρίου του ΚΕΓ, την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Νεοελληνικών
Σπουδών, της οποίας είναι αντιπρόεδρος. Σκοπός της Εταιρείας, που ιδρύθηκε το 1995 με πρόεδρο τον Κωνσταντίνο Δημάδη, είναι η προώθηση της
έρευνας και της διδασκαλίας της νεοελληνικής γλώσσας, της λογοτεχνίας,
της ιστορίας και γενικά του νεοελληνικού πολιτισμού.
Τον προσεχή Σεπτέμβριο, η Εταιρεία διοργανώνει, στο Κέντρο Βυζαντινών,
Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών του πανεπιστημίου της Γρανάδας,
το 4ο συνέδριο της, όπου αναμένεται μεγάλη συμμετοχή επιστημόνων.
Σε ό,τι αφορά την Ιταλία, η κα Marcheselli αναφέρει ότι, το ενδιαφέρον
των πανεπιστημίων για της νεοελληνικές σπουδές, όπως και για τις υπόλοιπες
«μικρές γλώσσες», έχει μειωθεί, λόγω της οικονομικής κρίσης.
Οι περισσότερες έδρες νεοελληνικών δημιουργήθηκαν στη χώρα, τη
δεκαετία του ‘70. Κάποιες είναι καλά στελεχωμένες, με πρώτη αυτή του
Παλέρμο. Έδρες υπάρχουν, επίσης, στη Ρώμη, την Κατάνη, το Μπάρι, τη
Νάπολη.
Από τα χέρια της Lucia Marcheselli, η οποία επί 40 χρόνια κι έως το 2009
δίδασκε την ελληνική γλώσσα ως επικεφαλής της Έδρας Νεοελληνικών
Σπουδών στο πανεπιστήμιο της Τεργέστης, πέρασαν ουκ ολίγοι φοιτητές.
Παιδί πολύτεκνης οικογένειας, αναγκάστηκε στα φοιτητικά της χρόνια για
εργαστεί τα καλοκαίρια στο Ιταλικό Ινστιτούτο της Αθήνας, την οποία και
αγάπησε από την πρώτη στιγμή.
«Η Ελλάδα, είναι για μένα αυτό που δεν ήταν υποχρεωτικό. Ανέκαθεν
αγαπούσα τα αρχαία ελληνικά, που διδάχτηκα στο σχολείο, και σ’ αυτά
ήμουν καλύτερη απ’ ό,τι στα λατινικά. Τα ελληνικά, σήμερα, είναι η δεύτερή
μου γλώσσα», μας λέει.
Την περίοδο της χούντας γνώρισε στην Ιταλία και τον μετέπειτα σύζυγό της, Στάθη Λουκά, ο οποίος την προσέγγισε, ζητώντας της βοήθεια
8
Διδάκτωρ επιστημών, διευθυντής της Έδρας Ελληνικών Σπουδών
του πανεπιστημίου Ταράς Σεβτσένκο του Κιέβου
Δυναμική είναι η παρουσία των νεοελληνικών στην Ουκρανία, που έχει
παράδοση στις νεοελληνικές σπουδές, η οποία οφείλεται σε δύο επιφανείς
καθηγητές φιλέλληνες, τον Αντρεϊ Μπιλέτσκι και τη σύζυγό του Τσερνεσόβα,
που ήταν πρωτοπόροι. Το όνομα του Μπιλέτσκι φέρει το Κέντρο Ελληνικών
Σπουδών και Πολιτισμού, που λειτουργεί στην Έδρα Ελληνικών Σπουδών
του πανεπιστημίου Ταράς Σεβτσένκο, του Κιέβου.
«Η έδρα ιδρύθηκε το 1999, σε συνεργασία με μεγάλα ελληνικά πανεπιστήμια, μεταξύ αυτών και το Καποδιστριακό», αναφέρει ο διευθυντής της
Αντρί Σαβένκο, προσθέτοντας: «Τα νέα ελληνικά άρχισαν για πρώτη φορά
να διδάσκονται στο πανεπιστήμιο Ταράς Σεβτσένκο, του Κιέβου, από τους
φλογερούς φιλέλληνες Μπιλέτσκι και Τσερνεσόβα, μέσα από πειραματικές
ομάδες. Στη μνήμη του Μπιλέτσκι διοργανώνουμε το 2011 μεγάλο συνέδριο,
με προσκεκλημένους νεοελληνιστές απ΄ όλη την Ευρώπη».
Στην Έδρα Ελληνικών Σπουδών του πανεπιστημίου Ταράς Σεβτσένκο φοιτούν, σήμερα, 60 φοιτητές. Τα ελληνικά διδάσκονται, επίσης, στο Ινστιτούτο
Φιλολογίας, ως δεύτερη ξένη γλώσσα και στο Ινστιτούτο Δημοσιογραφίας,
του Κιέβου, ενώ ήδη έχει ξεκινήσει ο διάλογος για την ένταξη της γλώσσας
μας στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων.
Σε όλη την Ουκρανία- εκτός από το Κίεβο- τα νεοελληνικά διδάσκονται στα Πανεπιστήμια της Συμφερούπολης, Ανθρωπιστικών Σπουδών της
Μαριούπολης, της Οδησσού, στο Χάρκοφ, την πρώτη πρωτεύουσα της
Ουκρανία, όπως και στο Λβοφ, όπου υπάρχει και το Πολιτιστικό Κέντρο
που φέρει το όνομα του λόγιου Αρσένιου Ελασσόνα (1550-1526), ο οποίος
έζησε κάποιο διάστημα στην πόλη.
Ο κ. Σαβένκο επισημαίνει ότι οι απόφοιτοι των εδρών ελληνικών σπουδών στην Ουκρανία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τη διδασκαλία
της ελληνικής γλώσσας σε σχολεία της χώρας του, κάτι που συζητήθηκε
εκτενώς και στο συνέδριο του ΚΕΓ.
Κλείνοντας, ο 33χρονος Αντρί, που αγάπησε την Ελλάδα από την αρχαιοελληνική μυθολογία, διαβάζοντας από μικρός σχετικά βιβλία, μας δήλωσε
ότι η χώρα μας είναι ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής του. Μια δεύτερη
πατρίδα, καθώς έχει εδώ φίλους αδελφικούς.
Μιχάλης Τσιανίκας
Υπεύθυνος του Τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών του Flinders University,
στην Αδελαϊδα της Αυστραλίας
Στην Αυστραλία, οι ομογενείς μας, αυτό τον καιρό δίνουν συντονισμένα
μία δύσκολη «μάχη» για την ελληνική γλώσσα, ώστε να καταλάβει μία από
τις επτά θέσεις των αναγνωρισμένων γλωσσών στη μέση εκπαίδευση της
χώρας. «Πιστεύω ότι θα το πετύχουμε, αλλά αν στο μεταξύ δεν κινηθούμε
προς τη σωστή κατεύθυνση, τότε σε δέκα χρόνια η μάχη αυτή θα χαθεί. Η
ομογένεια πέτυχε πάρα πολλά στην Αυστραλία. Στο βαθμό, όμως, που δεν
θα μπορέσει να αναπτύξει μία φιλοσοφία επενδυτικών πολιτικών, φοβάμαι
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Ντέιβιντ Χόλτον
ότι, πολύ σύντομα, ο ελληνισμός θα αφομοιωθεί», τονίζει ο καθηγητής
Μιχάλης Τσιανίκας, υπεύθυνος του Τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών του
Flinders University, στην Αδελαϊδα.
«Η λύση θα ήταν η δημιουργία Ελληνικών Ιδρυμάτων, με τη συνεισφορά
επιφανών ομογενών, που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν και ως ισχυρό
λόμπι, που θα συνομιλεί και με διάφορα πανεπιστήμια. Να λειτουργήσουν
ως ένα σώμα που θα φυλάει, ως κόρη οφθαλμού, τα συμφέροντα του ελληνισμού», υπογραμμίζει ο κ. Τσιανίκας.
Τα ελληνικά διδάσκονται σε τρία πανεπιστήμια του Σίνδεϊ, στη Μελβούρνη, όπου έχει επιβιώσει μόνο ένα πρόγραμμα στο πανεπιστήμιο του
Λα Τρομπ, στο πανεπιστήμιο της Αδελαίδας, σε ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο
της Πέρθης και από το 2004 στο πανεπιστήμιο του Ντάργουιν, από όπου
ξεκίνησε ο καθηγητής Τσιανίκας. Προσπάθειες καταβάλλονται για τη δημιουργία προγράμματος και στη Βρισβάνη.
«Εκτός από τη διδασκαλία των ελληνικών, επιμορφώνουμε στο πανεπιστήμιο του Ντάργουιν ομογενείς εκπαιδευτικούς, οι οποίοι στελεχώνουν
προγράμματα ελληνικών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Η εισαγωγή της
ελληνικής σε δημοτικά σχολεία της Βόρειας Επικράτειας της Αυστραλία,
επιτεύχθηκε μετά την ισχυρή πίεση της ελληνικής ομογένειας. Σήμερα, είμαστε ευτυχείς που 1.000 παιδιά μαθαίνουν τα ελληνικά, χάρη στο πρόγραμμα.
Αυτό που ζητάμε δεν είναι χρήματα, παρά η υπογραφή ενός μνημονίου
συνεργασίας με το Υπουργείο Παιδείας της Ελλάδας, που θα υποδηλώνει,
εμπράκτως, το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας για τα προγράμματα
αυτά. Ας μην ξεχνάμε ότι η πίεση που ασκείται από τις ασιατικές γλώσσες
είναι μεγάλη», επισημαίνει ο κ. Τσιανίκας.
Εδώ και τρία χρόνια εκκρεμεί η δημιουργία ενός Κέντρου Ελληνικής
Γλώσσας και Πολιτισμού στην Αδελαϊδα, για το οποίο έχει υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ της πολιτείας της Ν. Αυστραλίας, του Flinders
University και της Ελλάδας. Η δημιουργία του κέντρου αυτού, όπως αναφέρει
ο κ. Τσιανίκας, αποσκοπεί στην επιμόρφωση ομογενών εκπαιδευτικών, και
για τις τρεις βαθμίδες της μέσης εκπαίδευσης. Η τοπική κυβέρνηση, που
αναμένει την εκδήλωση ενδιαφέροντος από ελληνικής πλευράς, έχει ήδη
προσφέρει το ποσό των 600.000 δολαρίων.
«Αυτό το δώρο, που μας προσφέρεται από την πολιτεία της Ν. Αυστραλίας για την προώθηση της ελληνικής γλώσσας δεν πρέπει να χαθεί. Κάτι
πρέπει να γίνει», τονίζει ο κ. Τσιανίκας, ο οποίος ευελπιστεί ότι, η νέα ηγεσία
του Υπουργείου Παιδείας της Ελλάδας θα δρομολογήσει την υλοποίηση
του μνημονίου αυτού.
Γεννημένος στην Ελλάδα, με καταγωγή από την Ανατολή, στο όρος Όσα,
ο Μιχάλης Τσιανίκας σπούδασε φιλολογία στο ΑΠΘ και συνέχισε τις
μεταπτυχιακές του σπουδές στη Γαλλία, όπου δίδαξε γαλλικά στη Μέση
Εκπαίδευση. Τα τελευταία 21 χρόνια ζει στην Αυστραλία, ενώ πάνω από 15
χρόνια ηγείται του Τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών του Flinders University,
που θεωρείται ένα από τα πιο επιτυχημένα, όχι μόνο στην Αυστραλία, αλλά
και σε όλο τον κόσμο.
Κάθε δύο χρόνια διοργανώνει, με μεγάλη απήχηση, επιστημονικά συνέδρια. Η Κύπρος και το Κυπριακό αποτελούν πάντα ένα σημαντικό μέρος
των συνεδρίων αυτών. Άλλωστε, ο κ Τσιανίκας διδάσκει στο πανεπιστήμιο και ένα μάθημα για την Κύπρο, που προσελκύει το ενδιαφέρον των
σπουδαστών.
Τον Ιούλιο του 2011 διοργανώνεται το 9ο κατά σειρά Συνέδριο. Ειδικό
θέμα θα αποτελέσουν οι Έλληνες ομογενείς, τρίτης ηλικίας και στις εργασίες αναμένεται να λάβουν μέρος και εκπρόσωποι άλλων εθνικοτήτων,
καθώς τα θέματα ατόμων τρίτης ηλικίας, απασχολούν ευρύτερα την τοπική
κοινωνία. ■
Ερωτευμένος
με την
Ελλάδα
της Σοφίας Παπαδοπούλου
Ε
ρωτεύτηκε την Ελλάδα με την πρώτη ματιά, όταν στα 19 του
χρόνια, φοιτητής κλασσικής φιλολογίας, την επισκέφθηκε για πρώτη
φορά. Σήμερα, μόλις τρία χρόνια πριν από τη συνταξιοδότησή του, ο εξέχων νεοελληνιστής, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Cambridge, Ντέιβιντ
Χόλτον, εξακολουθεί να δηλώνει, σε άπταιστα ελληνικά, ερωτευμένος με τη
γλώσσα, τους ανθρώπους και τον πολιτισμό της χώρας μας.
«Την Ελλάδα την αγάπησα από την πρώτη φορά, που την επισκέφθηκα.
Ήρθα στα 19 μου χρόνια, ως φοιτητής της Κλασσικής Φιλολογίας, όπως
έκαναν πολλοί άλλοι φοιτητές από τη Βρετανία. Ήταν κάτι πολύ συνηθισμένο.
Επειδή είχα σπουδάσει αρχαία ελληνικά, ήταν φυσικό να κάνω μια προσπάθεια να μάθω καθημερινές εκφράσεις της σύγχρονης ελληνικής. Επισκέφθηκα
πολλά μέρη μέσα σ’ έναν μήνα που έμεινα στην Αθήνα. Πώς να το πω…
Ερωτεύτηκα, κατά κάποιον τρόπο, την Ελλάδα και την ελληνική γλώσσα»,
δηλώνει στην «Ελληνική Διασπορά» ο Ντέιβιντ Χόλτον, ο οποίος βρέθηκε
γι’ ακόμη μια φορά σε ελληνικό έδαφος, συμμετέχοντας στο συνέδριο που
διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη, το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (ΚΕΓ). Όταν
τού δόθηκε η ευκαιρία να αλλάξει ρότα στις σπουδές του, αντί να συνεχίσει με την Αρχαία Γραμματεία, προτίμησε να ασχοληθεί με τη νεοελληνική
γλώσσα και να παρακολουθήσει όλη την εξέλιξή της, από την αρχαιότητα
έως σήμερα, καθώς και τη σχετική φιλολογική παραγωγή Ελλήνων ή ελληνόφωνων λογοτεχνών ανά τους αιώνες. Δεν κρύβει, μάλιστα, την ιδιαίτερη
προτίμησή του προς τη λογοτεχνία της Κρητικής Αναγέννησης. «Είναι το
μεράκι μου», λέει χαρακτηριστικά ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός.
Ο Ντέιβιντ Χόλτον υπηρέτησε πιστά τη νεοελληνική γλώσσα και τον
πολιτισμό καθ’ όλη τη διάρκεια της ακαδημαϊκής του πορείας και, τώρα,
στην ολοκλήρωση της πορείας αυτής έχει επιδοθεί σ’ έναν μαραθώνιο
για τη διάσωση του τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών στο πανεπιστήμιο του Cambridge, όπου διδάσκει από το 1981. Από τη μία η
δυσμενής οικονομική συγκυρία κι από την άλλη η εξάντληση του αρχικού
κληροδοτήματος, βάσει του οποίου δημιουργήθηκε το τμήμα, απειλούν
με κλείσιμό του, αφού η έδρα, την οποία κατέχει τώρα ο κ. Χόλτον, δεν
πρόκειται να καλυφθεί μετά τη συνταξιοδότησή του.
Θύμα της Κρίσης και το Νεοελληνικό Τμήμα
«Το μέλλον, όπως προδιαγράφεται τώρα, είναι το κλείσιμο του τμήματος
των Νεοελληνικών Σπουδών. Το αρχικό κληροδότημα δεν επαρκεί πλέον για
να καλύψει τα λειτουργικά έξοδα κι η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει και
τα βρετανικά πανεπιστήμια. Έχουν δημιουργηθεί νέα τμήματα και σχολές
και το κράτος δεν μπορεί, πλέον, να τα χρηματοδοτήσει επαρκώς. Επειδή
η μισθοδοσία του διδακτικού προσωπικού αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος
των εξόδων λειτουργίας των ανθρωπιστικών σχολών, δεν θα πληρωθούν οι
θέσεις αυτές», εξηγεί ο Βρετανός καθηγητής.
Παρότι προβληματισμένος από τη διαμορφωθείσα κατάσταση, ο φημισμένος νεοελληνιστής, φιλόλογος και βυζαντινολόγος θεωρεί πως το
μέλλον, δεν είναι αναγκαστικά δυσοίωνο. «Η κατάσταση -τονίζει- μπορεί
να αλλάξει, αλλά δεν μπορούμε να έχουμε προσδοκίες από το κράτος και
από το πανεπιστήμιο, που έχει πολλές ευθύνες, σε όλα τα τμήματα. Εμείς,
για να σωθούμε, πρέπει να ενεργήσουμε οι ίδιοι».
9
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Εδώ και καιρό, ο ίδιος έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία ενημέρωσης των
αρμόδιων αρχών, κοινωφελών ιδρυμάτων, αλλά και χορηγών, για να εξασφαλίσει τα απαραίτητα κονδύλια, που θα δώσουν παράταση ζωής στο τμήμα
νεοελληνικών σπουδών του βρετανικού πανεπιστημίου. Η εκστρατεία αυτή
του κ. Χόλτον ευαισθητοποίησε απόφοιτο του Cambridge, η δωρεά του
οποίου, ωστόσο, αρκεί να καλύψει τη λειτουργία του τμήματος μόνο για
τρία - τέσσερα χρόνια.
«Υπάρχει, σίγουρα, ενδιαφέρον, αλλά είμαστε σε μια περίοδο λιτότητας,
τεράστιων οικονομικών δυσχερειών για όλους μας […]. Υπάρχει ενδιαφέρον,
εκ μέρους ιδρυμάτων γνωστών -δεν θα αναφέρω ονόματα- που, ίσως, αποφασίσουν να μας βοηθήσουν με χρήματα. Τα ποσά, ωστόσο, που χρειάζονται
για μια τουλάχιστον θέση, για μόνιμη χρηματοδότηση, προικοδότησή της,
είναι πολύ μεγάλα», παραδέχεται ο κ. Χόλτον.
Ήδη, το πανεπιστήμιο του Cambridge αποφάσισε πως, από το φετινό
ακαδημαϊκό έτος δεν θα εισαχθούν νέοι φοιτητές στο τμήμα, προκειμένου,
στην τριετία που απομένει για τη συνταξιοδότηση του κ. Χόλτον, να έχει
ολοκληρωθεί ο κύκλος σπουδών όλων των φοιτητών, οι οποίοι, από τον
πρώτο κιόλας χρόνο των σπουδών τους μαθαίνουν να διαβάζουν από το
πρωτότυπο Καβάφη, Σεφέρη, Βαλτινό, Ελύτη κ.ά.
Σεφέρης από το πρώτο έτος
«Αποκτούν τις αναγκαίες γνώσεις -εξηγεί ο Βρετανός ακαδημαϊκός- για
να μπορούν να διαβάζουν λογοτεχνικά κείμενα, κυρίως του 20ου αιώνα,
στο πρωτότυπο, να κάνουν μετάφραση άγνωστου κειμένου στα αγγλικά
και να ασχοληθούν, επίσης, με συγκεκριμένα θέματα, όπως το γλωσσικό
ζήτημα και η διαμόρφωση της γλωσσικής ταυτότητας, αλλά και τη σχέση
της σύγχρονης Ελλάδας με το κλασικό της παρελθόν».
Ο φημισμένος νεοελληνιστής δεν κρύβει τον θαυμασμό του για τον
αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και το αρχαίο πνεύμα, αλλά θεωρεί πως η Ελλάδα έχει ένα άλλο, σύγχρονο πολιτιστικό πρόσωπο, που θα έπρεπε να
προβάλλει περισσότερο.
«Η Ελλάδα, στο εξωτερικό προβάλλει τον αρχαίο πολιτισμό της. Αυτό δεν
είναι άσχημο, αλλά δεν είναι μόνο αυτό η Ελλάδα, το κλασικό της παρελθόν.
Η χώρα έχει πολλούς καλλιτέχνες -λογοτέχνες, ζωγράφους, μουσικοσυνθέτες- που συνεισφέρουν σ’ αυτόν το σύνολο που λέγεται νεοελληνικός
πολιτισμός. Η σημερινή κουλτούρα των Ελλήνων δεν προβάλλεται στον
βαθμό που αξίζει», εκτιμά ο κ. Χόλτον και προσθέτει διστακτικά: « Ίσως,
γιατί οι ίδιοι οι Έλληνες δεν εκτιμούν αρκετά τον νεοελληνικό πολιτισμό
τους. Δεν ξέρω πώς αλλιώς να το πω.».
Έργο- παρακαταθήκη
Έργο αναφοράς στην ελληνική γλώσσα της μεσαιωνικής περιόδου και
«προσωπικό στοίχημα» του κ. Χόλτον αποτελεί η συγγραφή της «Γραμματικής της Μεσαιωνικής Ελληνικής 1100-1700». Το σημαντικό αυτό ερευνητικό πρόγραμμα ξεκίνησε το 2004, με επιστημονικά υπεύθυνο τον ίδιο τον
Ντέιβιντ Χόλτον, με στόχο τη σύνταξη μιας γραμματικής της μεσαιωνικής,
δημώδους ελληνικής. Ο τόμος, ο οποίος, όπως λέει ο καθηγητής ευελπιστεί πως θα είναι έτοιμος για να κυκλοφορήσει την επόμενη χρονιά, από
τον εκδοτικό οίκο του Πανεπιστημίου του Cambridge, θα είναι ο καρπός
ενός φιλόδοξου ερευνητικού προγράμματος της Σχολής Μεσαιωνικών και
Σύγχρονων Γλωσσών του βρετανικού πανεπιστημίου, που «αγκάλιασαν» με
θέρμη, όχι μόνο οι συνεργάτες του κ. Χόλτον, που ασχολούνται επισταμένως μ’ αυτήν, αλλά και καθηγητές από ελληνικά πανεπιστήμια, των οποίων
η συμβολή είναι πολύτιμη.
Η γλωσσική περιγραφή της ελληνικής γλώσσας ανάμεσα στα 1.000 και
στα 1.700 βασίζεται στην ανάλυση κυρίως μη λογοτεχνικών κειμένων και τα
επί μέρους γλωσσικά χαρακτηριστικά περιγράφονται σε συνάρτηση με τη
χρονολογική τους εξέλιξη και τη γεωγραφική τους κατανομή, ενώ λαμβάνονται υπόψη ιδιαιτερότητες που σχετίζονται με το λογοτεχνικό είδος και τον
τύπο των εγγράφων, έτσι ώστε να είναι κατανοητή η εναλλαγή των γλωσσικών τύπων, η εξέλιξή τους και η επικράτειά τους στη νέα ελληνική. ■
10
Η ελληνική
γλώσσα
και τα Μέσα
Μαζικής
Επικοινωνίας
Κ
αίρια και ουσιαστικά ως προς τις παρεμβάσεις τους είναι τα συ-
μπεράσματα έρευνας, ομάδας ακαδημαϊκών και δημοσιογράφων για
την «ελληνική γλώσσα και τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας» που παρουσιάστηκε στη «Διεθνή Συνάντηση Εργασίας για την Ελληνική Γλώσσα και
τη Γλωσσική Αγωγή». Στην ομάδα συνεργάστηκαν οι: Μαρία Κακαβούλια,
Σπύρος Μοσχονάς, Βασίλης Μέρτζιος, Αλέξης Καλοκαιρινός, Μιχάλης
Μεϊμάρης, Κώστας Μπλιάτκας, Γιάννης Παπακώστας, Περικλής Πολίτης,
Παντελής Σαββίδης, Μαρία Χούκλη, Δημήτρης Ψυχογιός, με συντονιστή
Χριστόφορο Χαραλαμπάκη. Τα τελικά συμπεράσματα καιοι προτάσεις της
ομάδας συνοψίζονται ως εξής:
● Η ομάδα εργασίας κατά πλειοψηφία δεν συμμερίζεται την άποψη ότι
υπάρχει γλωσσική κρίση γενικότερα και ειδικότερα στα ΜΜΕ. Η νεοελληνική
γλώσσα εξελίσσεται και παρουσιάζει δυναμισμό και εκφραστική πληρότητα.
Χωρίς καμία διάθεση κινδυνολογίας, εντοπίστηκαν ιδιαιτερότητες του δημοσιογραφικού λόγου, όπως η στερεοτυπία των ειδησεογραφικών κειμένων,
η χαρακτηριστική προσωδία του εκφωνούμενου λόγου (π.χ., σωρευτικοί
παρατονισμοί, ταχύτητα εκφοράς, μικρή διάρκεια παύσεων στα ρεπορτάζ)
κ.ά., ενώ υπήρξε ομοφωνία στο ότι η ποιότητα του δημοσιογραφικού λόγου
μπορεί να βελτιωθεί σε όλα τα επίπεδα. Επίσης, εντοπίστηκαν προβλήματα
προτυποποίησης της ελληνικής γραφής στα νέα Μέσα.
● Ο γραμματισμός στα ΜΜΕ (media literacy) αποτελεί ξεχωριστό γνωστικό αντικείμενο το οποίο πρέπει να καλλιεργηθεί σταδιακά ήδη από
τις τελευταίες τάξεις του δημοτικού σχολείου και να επεκταθεί στη Διά
Βίου Μάθηση.
● Είναι απαραίτητη η ένταξη του έντυπου και ηλεκτρονικού λόγου των
παραδοσιακών και νέων ΜΜΕ στη διδασκαλία της ελληνικής ως μητρικής
και ως δεύτερης/ξένης γλώσσας.
● Τα σώματα δημοσιογραφικών κειμένων και οι ψηφιακοί πόροι προσφέρονται ιδιαίτερα για διδακτική αξιοποίηση με τρόπους που να αναδεικνύουν
την πολυτροπικότητα των κειμένων.
● Η ψηφιοποίηση των σχολικών βιβλίων πρέπει να λάβει τη μορφή προγραμμάτων αλληλεπίδρασης με/στον υπολογιστή και να μην περιορίζεται
στην ψηφιακή απεικόνιση της έντυπης μορφής τους. Δύο μέλη της ομάδας (Ι. Παπακώστας και Π. Σαββίδης) εξέφρασαν την άποψη ότι με την
ψηφιοποίηση θα συρρικνωθεί η χρήση του βιβλίου και, σε ό,τι αφορά την
ελληνική λογοτεχνία, θα περιοριστεί η φιλαναγνωσία.
Προτάσεις
Α. Εκπαίδευση
● Στήριξη των μαθημάτων δημοσιογραφίας στα πανεπιστημιακά τμήματα
των ΜΜΕ σε συνεργασία με καταξιωμένους επαγγελματίες.
● Συνεχής κατάρτιση και επιμόρφωση των δημοσιογράφων από τα Πανεπιστημιακά Τμήματα ΜΜΕ και άλλους συναφείς φορείς. Η κατάρτιση /
επιμόρφωση θα γίνεται μέσω σεμιναρίων άσκησης στα παραδοσιακά και τα
νέα είδη της δημοσιογραφίας. Στην ομάδα αυτή των σεμιναρίων θα περιλαμβάνεται μάθημα για τα πρότυπα του γραπτού λόγου τα οποία εφαρμόζονται
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
ευρύτερα από συντάκτες, επιμελητές και διορθωτές κειμένων. Είναι χρήσιμη
επίσης η επιμόρφωση των δημοσιογράφων στις βασικές αρχές της γλωσσολογίας καθώς και της γλωσσολογίας των Μέσων, ώστε να αποφεύγεται
η αναπαραγωγή εσφαλμένων απόψεων για τη γλώσσα από τα ΜΜΕ.
Ξεχωριστό μάθημα επιλογής στο Λύκειο με αντικείμενο τον Γραμματισμό
στα ΜΜΕ. Το μάθημα αυτό θα είναι ανεξάρτητο από τα γλωσσικά μαθήματα και θα διδάσκεται από τους τελειοφοίτους των πανεπιστημιακών
Τμημάτων ΜΜΕ.
● Ενεργή και συμμετοχική εκπαιδευτική δράση στη β/θμια εκπαίδευση
με τη δημιουργία ιστολογίων για κάθε τάξη, ηλεκτρονικών εφημερίδων
καθώς και ενός πανελληνίου δικτύου που θα επιτρέπει στους μαθητές να
ανταλλάσσουν πληροφορίες.
● Δημιουργία και συν-δημιουργία με τους νέους ψηφιακών παιχνιδιών που
περιλαμβάνουν και γλωσσικές δραστηριότητες. Τα παιχνίδια, ιδίως τα παιχνίδια ρόλων μέσω του διαδικτύου, είναι εξαιρετικά δημοφιλή στο νεανικό
κοινό. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρεται το «Μαγικό Φίλτρο»,
παιχνίδι το οποίο ανέπτυξε το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο
Εφηρμοσμένης Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
●
Β. Έρευνα
Σχετικά με την επίδραση των ΜΜΕ υπάρχουν παγιωμένες συλλογικές
αντιλήψεις, απουσιάζουν όμως οι επιστημονικές έρευνες ειδικά για την
ελληνική γλώσσα. Οι υπάρχουσες έρευνες για τα νέα Μέσα αρκούνται
στην καταγραφή γνώμης με βάση την οποία προβαίνουν συχνά σε αυθαίρετα συμπεράσματα σχετικά με την πραγματική χρήση. Προτείνονται οι
ακόλουθες έρευνες:
● Έρευνα για την επίδραση των ΜΜΕ (και ειδικότερα της τηλεόρασης) στη
γλωσσική αλλαγή.
● Έρευνα για την πραγματική γλωσσική χρήση σε μορφές επικοινωνίας,
όπως τα sms, τα e-mail κ.λπ. Καταγραφή των αντιλήψεων γι’ αυτούς τους
τρόπους επικοινωνίας.
● Έρευνες για την πρόσληψη των ειδησεογραφικών κειμένων.
Καθώς οι έρευνες αυτές προϋποθέτουν πολυμελή ομάδα ειδικευμένων
ερευνητών/ερευνητριών και μακροχρόνια παρακολούθηση των Μέσων,
κρίνεται αναγκαία η προκήρυξη ενός μεγάλου ερευνητικού προγράμματος
Καταγραφής και Ανάλυσης του Λόγου των ΜΜΕ με τριετή τουλάχιστον
διάρκεια και δράσεις στις οποίες μπορούν επίσης να περιλαμβάνονται
εφαρμογές όπως οι παρακάτω:
Γ. Βάσεις δεδομένων
● Συγκρότηση σώματος τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων. Για την επεξεργασία του σώματος αυτού θα υπάρχει η δυνατότητα αναζήτησης που θα
επιστρέφει τμήματα των βίντεο που ικανοποιούν τη συνθήκη αναζήτησης.
● Ένα τέτοιο σώμα θα διευκολύνει το έργο των δημοσιογράφων, αλλά θα
είναι επίσης διαθέσιμο για διδακτικές εφαρμογές.
● Συγκρότηση σώματος παιδικών προγραμμάτων. Στόχος ενός τέτοιου
σώματος είναι η μελέτη του λόγου που χρησιμοποιείται στα παιδικά προγράμματα.
● Συγκρότηση σώματος κειμένων ομογενειακού Τύπου.
Δ. Προτυποποίηση
● Προτείνεται η ενεργοποίηση της παρ. 2 του άρθ. 20 του Ν. 3592/ 2007
που προβλέπει την πρόσληψη από τα κανάλια ειδικών επιστημόνων και
διορθωτών κειμένων καθώς και τη διοργάνωση σεμιναρίων για την επιμόρφωση των δημοσιογράφων.
● Πρέπει να υπάρξει πρόνοια ώστε τα διεθνή πρότυπα κωδικοποίησης να
χρησιμοποιούνται με συνεπή τρόπο στις ελληνικές εφαρμογές τους, ώστε
να μη δημιουργούνται προβλήματα, όπως τα ακόλουθα:
- Οι χρήστες του ελληνικού αλφάβητου στις διάφορες ψηφιακές πλατφόρμες
(κυρίως Διαδίκτυο και κινητή τηλεφωνία) αντιμετωπίζουν σειρά προβλημάτων
που οφείλονται σε κακή χρήση των διεθνών προτύπων. Αποτέλεσμα είναι να
δημιουργούνται προβλήματα κατά τη μεταφορά κειμένων από υπολογιστή
σε υπολογιστή, από πρόγραμμα σε πρόγραμμα ή από λειτουργικό σύστημα
σε λειτουργικό σύστημα ή από χώρα σε χώρα.
- Οι παραγωγοί περιεχομένου για το Διαδίκτυο ή άλλες ψηφιακές πλατφόρμες στις εφημερίδες, τα ιστολόγια, τα ψηφιακά βιβλία, κ.τλ., αντιμετωπίζουν
συστήματα διαχείρισης περιεχομένου (content management systems) που
δεν είναι φιλικά για το ελληνικό αλφάβητο και την ελληνική γλώσσα, με
αποτέλεσμα οι διαδικασίες παραγωγής, αρχειοθέτησης, ευρετηρίασης και
επαναχρησιμοποίησης του υλικού να είναι προβληματικές.
- Τα προγράμματα διόρθωσης και μετάφρασης, τα λεξικά και οι θησαυροί λέξεων που χρησιμοποιούνται είτε από τους μεγάλους παραγωγούς
περιεχομένου ή από απλούς χρήστες και διατίθενται στην αγορά, κατά
κανόνα έχουν δημιουργηθεί από εταιρείες που δεν είχαν την κατάλληλη
γλωσσολογική τεχνογνωσία με αποτέλεσμα να κυκλοφορούν προϊόντα
στην αγορά που δεν ανταποκρίνονται στοιχειωδώς στις απαιτήσεις της
γραμματικής ή της λεξικολογίας.
- Υπάρχουν διαφορές ορολογίας στα συνήθη προγράμματα που χρησιμοποιούν οι απλοί και επαγγελματίες χρήστες (επεξεργαστές κειμένου,
browsers, φύλλα επεξεργασίας, e-mail) οι οποίες δημιουργούν προβλήματα στη χρήση τους και θα ήταν ευκταία η ενοποίηση της ορολογίας από
κάποιον οργανισμό, π.χ. το ΚΕΓ. ■
11
Μια
Ποντιοπούλα
στα περίφημα
μπαλέτα
Μαριίνσκι
Με διάταγμα του προέδρου
της Ρωσικής Ομοσπονδίας,
Ντμίτρι Μεντβέντεφ, το 2009
της απονεμήθηκε ο τίτλος της
«Τιμώμενης Καλλιτέχνιδας της
Ρωσίας», σε αναγνώριση της
προσφοράς της στον τόσο
απαιτητικό χώρο του κλασικού
μπαλέτου. Με τα περίφημα μπαλέτα
Μαριίνσκι έχει περιοδεύσει- μεταξύ
άλλων- σε χώρες της Ευρώπης, στις
ΗΠΑ, τη Λ. Αμερική, την Κίνα, την
Ιαπωνία, σ’ ένα ατέλειωτο ταξίδι
στο δρόμο προς την επαγγελματική
καταξίωση. Οι στίχοι του Διονύσιου
Σολωμού «Κλείσε μέσα στην ψυχή
σου την Ελλάδα και θα αισθανθής
μέσα σου να λαχταρίζη κάθε είδος
μεγαλείου», την εκφράζουν απόλυτα
ως Ελληνίδα και καλλιτέχνιδα, όπως
χαρακτηριστικά δηλώνει.
12
Ο
λόγος, για την Αλεξάνδρα Ιωσηφίδη, την πανύψηλη μπαλαρίνα
των Μαριίνσκι (ύψος 1,82), που κατάφερε να ξεχωρίσει με το ταλέντο
και την έμφυτη μεγαλοπρέπεια που διαθέτει, όπως έχει χαρακτηριστικά
πει γι’ αυτή η «μούσα» των μπαλέτων Μαριίνσκι, Ουλιάνα Λοπάτκινα, πλάι
στην οποία εμφανίστηκε, πέρυσι, στο Ηρώδειο, στους πρωταγωνιστικούς
ρόλους στη «Λίμνη των Κύκνων».
Η Λοπάτκινα, φειδωλή στους χαρακτηρισμούς της για άλλους συναδέλφους, είχε πει-μεταξύ άλλων- ότι, «η Αλεξάνδρα έχει έμφυτη μια βασιλική
στάση και χάρη στο ελληνικό αίμα έχει ιδιαίτερη ομορφιά».
Η ποντιακής καταγωγής μπαλαρίνα των Μαριίνσκι μίλησε στην «Ελληνική
Διασπορά», από την Αγία Πετρούπολη, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε με
τους γονείς της και τις δύο αδελφές της, την Ελισάβετ και τη Ναταλία. Η
ιστορία της οικογένειά της, μία από τις χιλιάδες των Ελλήνων του Πόντου,
την έχει σημαδέψει από μικρό παιδί, μέσα από τις διηγήσεις του πατέρα.
«Ο πατέρας μου, Αλέξανδρος, κατάγεται από την Κριμαία, όπου οι πρόγονοί μας μεταφέρθηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα από την Τραπεζούντα»
μας διηγείται η Αλεξάνδρα. «Τις παραμονές της Οκτωβριανής Επανάστασης
του 1917, πολλοί Έλληνες φεύγουν από την Κριμαία στην Ελλάδα. Η προγιαγιά
μου, όμως, μένει στη Ρωσία, λόγω του τραυματισμού του άνδρα της, που
είχε τότε καφενείο στη Σεβαστούπολη. Οι τρεις αδελφές της προγιαγιάς
μου και ένας αδελφός αναχωρούν για την Αθήνα».
Είκοσι χρόνια μετά, κατά την περίοδο των σταλινικών εκκαθαρίσεων,
χιλιάδες Έλληνες εκτελούνται με την κατηγορία του «εχθρού του λαού» ή
εκτοπίζονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης της Σιβηρίας. Έτσι οι πρόγονοί
της, αν και Έλληνες υπήκοοι, βρέθηκαν στο Ουζμπεκιστάν, σε μια μικρή πόλη
της περιοχής Φεργκάνα, την Κοκάντ, 300 χιλιόμετρα από την Τασκένδη.
«Εκεί γεννήθηκαν ο πατέρας μου και ο αδελφός του. Τα χρόνια εκείνα ήταν πολύ σκληρά. Ο μπαμπάς μας θυμάται πως έκλαιγαν η μάνα του,
οι γιαγιάδες του και άλλοι συγγενείς για τη χαμένη πατρίδα. Τα ελληνικά
σχολεία ήταν απαγορευμένα και στο σπίτι φοβόντουσαν οι γονείς να διδάσκουν ελληνικά στα παιδιά. Οι μεγάλοι μιλούσαν μόνο μεταξύ τους την
ποντιακή γλώσσα. Τα παιδιά ήξεραν μόνο κάποιες ελληνικές φράσεις. Πήγαν
στο σοβιετικό σχολείο, γι’ αυτό, δυστυχώς, και εμείς σήμερα δεν μιλάμε
ελληνικά στο σπίτι. Καμαρώνουμε, βέβαια, που η αδελφή μου, Ελισάβετ,
όχι μόνο έμαθε τα ελληνικά, αλλά σήμερα κάνει το διδακτορικό της στην
ελληνική γλώσσα, στο πανεπιστήμιο της Αγ. Πετρούπολης».
Παρ’ όλα τα βάσανα που πέρασαν οι δικοί της, δεν αρνήθηκαν την
ελληνική τους ταυτότητα και διατήρησαν το ελληνικό επώνυμο Ιωσηφίδη.
Γι΄ αυτό και αισθάνθηκε ως ένα πολύ σημαντικό γεγονός στη ζωή της την
απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας, την άνοιξη του 2009.
«Αποκτήσαμε αυτό που υποχρεώθηκαν να χάσουν οι πρόγονοί μας»,
τονίζει η Αλεξάνδρα.
«Τα πόδια μου είχαν το άνοιγμα του Σαρλώ»
Η Αλεξάνδρα γεννήθηκε στις 30 Ιουνίου 1977 στο Λένινγκραντ (σημερινή Αγία Πετρούπολη), όπου ο πατέρας της πήγε για σπουδές. Εκεί
γνώρισε και τη Ρωσίδα μητέρα της. Και οι δύο ασχολήθηκαν έντονα με
τον πρωταθλητισμό.
«Η μητέρα μου με έπαιρνε μαζί της, όταν έφευγε για αγώνες σε άλλες
πόλεις. Σε ένα από τα ταξίδια αυτά, μια προπονήτρια γυμναστικής πρόσεξε
ότι είχα πόδια μπαλαρίνας και συμβούλεψε τη μητέρα μου να με στρέψει
στο χορό. Κανείς ως τότε δεν το είχε σκεφθεί, αφού από τη γέννα τα πόδια
μου είχαν το άνοιγμα του Σαρλώ. Ήμουν και πολύ ψηλή για την ηλικία μου,
γεγονός που με έκανε, τότε, να γέρνω την πλάτη μου», μας διηγείται.
Έτσι, στην ηλικία των 10 χρόνων η Αλεξάνδρα πέρασε από διαγωνισμό
και εγγράφηκε στην παγκοσμίως γνωστή Ακαδημία Ρωσικού Μπαλέτου
της Α. Βαγκάνοβα. Με την αποφοίτησή της, το 1995, πήρε το δίπλωμα του
Διεθνούς Διαγωνισμού Βαγκάνοβα (Vaganova-Prix) στην Αγία Πετρούπολη
και μπήκε στον θίασο του Θεάτρου Μαριίνσκι. Το μπαλέτο είναι το παν στη
ζωή της, καθώς, όπως λέει, είναι το εργαλείο επικοινωνίας, που τη φέρνει
πιο κοντά στους λάτρεις του είδους σε όλο τον κόσμο. Το πάθος της είναι
τόσο μεγάλο, που μόλις τέσσερις μήνες μετά τη γέννηση της κορούλας της,
ξαναεμφανίστηκε στη σκηνή.
« Έχω περιοδεύσει με τα μπαλέτα Μαριίνσκι σε όλο τον κόσμο και
δοξάζω το Θεό γι΄ αυτό. Επίσης, έχω λάβει μέρος στο Διεθνές Φεστιβάλ
‘Dance Open’ και στο Διεθνές Φεστιβάλ Μπαλέτου του Τσεμποκσάρι. Την
άνοιξη του 2007 και του 2009 χόρεψα ως προσκεκλημένη σολίστα στο
‘Teatro dell’Οpera di Roma’ στο μπαλέτο ‘Le Sacre du printemps’ (The
Chosen One) και στις ‘Νύχτες της Αιγύπτου’ (Κλεοπάτρα). Η πιο ιδιαίτερη στιγμή, όμως, για μένα ήταν η εμφάνισή μου στη σκηνή του Ηρωδείου,
στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, στις 6 και 7 Ιουλίου του 2009, και της
Επιδαύρου την ίδια χρονιά».
Το πιο μεγάλο όνειρο της Αλεξάνδρας, που σήμερα είναι στην κορυφή της τεχνικής της τελειότητας, είναι να κάνει ένα γκαλά μπαλέτου στην
ιστορική της πατρίδα και, γιατί όχι, να εγκατασταθεί στην Ελλάδα και να
ανοίξει μια δική της σχολή μπαλέτου.
Σήμερα, παράλληλα με τις εμφανίσεις της με τα Μαριίνσκι, βελτιώνει
τη δεξιοτεχνία της ως καθηγήτρια μπαλέτου. Σπουδάζει, ως μεταπτυχιακή
φοιτήτρια, στην Ακαδημία Ρώσικου Μπαλέτου της Βαγκάνοβα, που την ανέδειξε. Έχει χορέψει, ως σολίστ, σε πολλές παραστάσεις, μεταξύ των οποίων
ξεχωρίζει «Το συντριβάνι του Μπαχτσισαράι», την «Ωραία Κοιμωμένη», το
«Δον Κιχώτη», και τον «Καρυοθραύστη», ενώ έχει εμφανιστεί πλάι σε μεγάλους χορευτές: Ζελένσκι, Κουζνεζόφ, Ιβάντσενκο, Περετόκιν, Ζαχάροβα,
Λοπάτκινα, Μαχάλινα, Βισνέβα, Νιοράτζε κ.ά.
Δ.Ρ. ■
13
Η οργάνωση των Ελλήνων στη Γερμανία
‘Γκασταρμπάιτερ’
ή αλλιώς
‘φιλοξενούμενος
εργάτης’
Δύσκολα τα μεταπολεμικά χρόνια στη
χώρα μας, με τα χωριά να ερημώνουν
από την εσωτερική μετανάστευση προς
τις μεγαλουπόλεις, λόγω της φτώχιας
και της ανεργίας. Αλλά κι εκεί, λύση δεν
υπήρχε. Η Ελλάδα δεν μπορούσε να
θρέψει τα παιδιά της. Έτσι, η υπογραφή
της ελληνογερμανικής Σύμβασης για
την οικονομική μετανάστευση των
Ελλήνων στη Γερμανία, αποτέλεσε
μία «μεγάλη ευκαιρία» για χιλιάδες
Έλληνες και Ελληνίδες, κυρίως από τη
Βόρεια Ελλάδα, που παρά την τρομερή
εμπειρία της γερμανικής κατοχής
και το μεγάλο αριθμό των θυμάτων
του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην
Ελλάδα, ξεκίνησαν για τη Γερμανία,
αναζητώντας το νέο, το καλύτερο, το
αναγκαίο.
(β΄ μέρος)
της Διαμαντένιας Ριμπά
Ο
ι Έλληνες της Γερμανίας είναι και η πρώτη μεταναστευτική ομάδα
που προχώρησε στην ίδρυση συλλόγων, που το 1965 συνενώθηκαν
κάτω από την «ομπρέλα» της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων (ΟΕΚ),
που ιδρύθηκε στη Στουτγκάρδη.
«Η ΟΕΚ, στην οποία ανήκουν 150 Ελληνικές Κοινότητες απ΄ όλη τη
χώρα, με περίπου 50.000 μέλη, μελετά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν
οι Έλληνες στο Ομόσπονδο Κράτος της Γερμανίας και προασπίζεται τα
δικαιώματά τους, προωθώντας στους αρμοδίους φορείς τα δίκαια αιτήματά
τους», υπογραμμίζει στην «Ε.Δ.», ο επί τρεις θητείες πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Κωνσταντίνος Δημητρίου.
«Παράλληλα- επισημαίνει- αγωνίζεται για τη διατήρηση και καλλιέργεια
της εθνικής, γλωσσικής και πολιτιστικής ταυτότητας των Ελλήνων μεταναστών
και των παιδιών τους και εργάζεται για την ευρύτερη διάδοση της πολιτιστικής κληρονομιάς και των προοδευτικών παραδόσεων του λαού μας».
Γεννημένος στη Γερμανία, με καταγωγή από τη Θεσπρωτία, ο κ. Δημητρίου έχει βιώσει, ως παιδί, τις συνέπειες της μετανάστευσης, έχοντας ζήσει
για πολλά χρόνια κοντά στους παππούδες και τις γιαγιάδες, στην Ελλάδα.
Αποκαλεί «γενιά της θυσίας» τους πρώτους μετανάστες, που στερήθηκαν
την ασφάλεια της οικογένειας, την πατρίδα, τη νεότητά τους.
«Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται μελό είναι όμως η αλήθεια», σημειώνει
ο κ. Δημητρίου, προσθέτοντας: «Πενήντα χρόνια μετά θα πρέπει, όμως, να
κάνουμε και τον απολογισμό μας, που είναι θετικός,. Και αυτό τονίστηκε
στην εκδήλωση, που είχαμε πρόσφατα στην Παλιά Βουλή, στη Βόννη. Όλα
αυτά τα χρόνια οι Έλληνες της Γερμανίας πέτυχαν να κερδίσουν μία περίοπτη θέση στην αγορά εργασίας, αλλά και να ενσωματωθούν με τέτοια
επιτυχία, ώστε οι γερμανικές αρχές να τους περιγράφουν ως ‘η αφανής
μειονότητα’. Είτε σαν εργάτες - ειδικευμένοι ή ανειδίκευτοι - είτα σαν
υπάλληλοι, γιατροί, γαστρονόμοι ή επιχειρηματίες ακόμη και σαν ερευνητές
και καθηγητές πανεπιστημίων, έχουν καταστεί πλέον αναπόσπαστο μέρος
της γερμανικής κοινωνίας».
Ο κ. Δημητρίου υπενθυμίζει ότι, η ελληνική μετανάστευση εργαζομένων
στην Γερμανία οδήγησε και «σε μία άνευ προηγουμένου στενή συνεργασία,
αλλά και σε μία λίαν επιτυχημένη φιλική σχέση, στην μακρά ιστορία των
δύο λαών. Οι Έλληνες λειτούργησαν σαν ‘γέφυρα’ επικοινωνίας, προωθώντας και διατηρώντας την κατανόηση και την φιλία και αυτό ακόμη και σε
δύσκολους καιρούς».
50χρονα και για την ελληνορθόδοξη εκκλησία
«Το 1960 ξεκινήσαμε από το μηδέν και σήμερα είμαστε η τρίτη αναγνωρισμένη εκκλησία στη Γερμανία, με δικούς μας ναούς, παιδικούς σταθμούς
και πολιτιστικά κέντρα», δηλώνει στην «Ε.Δ.», ο Μητροπολίτης Γερμανίας
και Έξαρχος Κεντρώας Ευρώπης κ. Αυγουστίνος, με την ευκαιρία της
50χρονης παρουσίας των Ελλήνων στη χώρα αυτή.
14
Κωνσταντίνος Δημητρίου.
Μητροπολίτης Γερμανίας κ. Αυγουστίνος.
«Όλοι οι Έλληνες που ήρθαν στη Γερμανία ήταν πρέσβεις της χώρας
μας. Ήρθαν ως ξένοι εργάτες, αλλά πέτυχαν, στάθηκαν σωστά στην ‘καρδιά’
της Ευρώπης, και έτσι σήμερα είμαστε μία ζωντανή παρουσία στη Γερμανία,
όπου έχουμε το πιο καλό όνομα. Αυτό, κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει. Ας μη ξεχνάμε ότι, χωρίς την παρουσία των Ελλήνων και όλων των
ξένων μεταναστών, η Γερμανία δεν θα ήταν αυτή που είναι σήμερα. Αυτό
πιστεύω ότι οι Γερμανοί το αναγνωρίζουν και το τιμούν. Γι΄ αυτό και τονίζω
ότι σήμερα η οικονομική κρίση δεν πρέπει να μας οδηγήσει σε πολιτισμική
κρίση», επισημαίνει ο Μητροπολίτης Αυγουστίνος.
Στα έγκατα της γης
Οι μετανάστες αναλάμβαναν πολλές φορές δουλειές, που δεν ήθελαν να κάνουν οι Γερμανοί. Έτσι, βρέθηκαν και στο μέτωπο της εξόρυξης
άνθρακα, που την εποχή εκείνη ήταν η σημαντικότερη πηγή ενέργειας
της γερμανικής οικονομίας. Οι συνθήκες της καθημερινής δουλειάς ήταν
ιδιαίτερα σκληρές.
Ο Παναγιώτης Διγκόλης, από το Παλαιόκαστρο Κοζάνης, που δούλεψε στα ορυχεία της Ρηνανίας-Βεστφαλίας, μιλώντας στην «Ε.Δ.», θυμάται:
«Δεν είχα κλείσει ακόμα τα 25 μου χρόνια, όταν πήρα την απόφαση να
φύγω για τη Γερμανία. Έκανα πρώτα την αίτηση στην Κοζάνη και από εκεί
με ειδοποίησαν να πάω στη Θεσσαλονίκη, όπου οι Γερμανοί μας πέρασαν
από ιατρικές εξετάσεις, από την κορυφή ως τα νύχια. Μου βρήκαν πως
έχω δύο δόντια χαλασμένα, που αν δεν τα σφράγιζα, δεν θα με πέρναγαν.
Άντε λεφτά και για οδοντίατρο, αλλά τι να έκανα; Έπρεπε να φύγω, αλλιώς
χανόμασταν». Τελικά, έφυγε από τον Πειραιά στις 25 Αυγούστου 1963, με
τον «Κολοκοτρώνη», για να πάει στην Ιταλία και από εκεί στο Μόναχο, με
τρένο. Κατέληξε στο Έσσεν, της Ρηνανίας-Βεστφαλίας, όπου έπρεπε να περάσει ξανά από ιατρικές εξετάσεις. Η πρώτη κατοικία του ήταν στις ειδικά
διαμορφωμένες για τους μετανάστες παράγκες, στο Όμπερχάουζ, όπου
οι συνθήκες διαβίωσης ήταν υποτυπώδεις. «Το πρώτο που μας είπαν-μας
εξιστορεί ο Παναγιώτης Διγκόλης- ήταν να έχουμε πάντα την κάρτα μαζί
μας. Ένα νούμερο ήμουν και εγώ, όπως όλοι μας. Ποιος ήξερε το όνομά μου;
Στη σειρά μου ήμασταν 27 άτομα, όλοι νέοι. Ανάσα δεν πήραμε. Το βράδυ
φτάσαμε, το ξημερώματα μας πήγαν για δουλειά. Ένα μήνα, περίπου, μας
εκπαίδευαν για το πώς θα εργαστούμε στα ανθρακωρυχεία. Μας έδωσαν
και 100 μάρκα προκαταβολή.
Δεν θα ξεχάσω την πρώτη φορά που κατεβήκαμε με το σιδερένιο
κλουβί στη βάθη της γης. Φόβος δεν υπήρχε στο μυαλό μου. Εννιακόσια
μέτρα βάθος και εγώ δεν σκεφτόμουν τίποτα άλλο, παρά μόνο ότι έπρεπε
να μείνω σε αυτή τη δουλειά, διαφορετικά θα με γυρνούσαν πίσω. Μόνο
αυτό σκεφτόμουν. Όταν βγήκαμε ξανά στη γη δεν μπορούσαμε να γνωρίσουμε ο ένας τον άλλον από τη μουτζούρα του κάρβουνου. Γελούσαμε με
την ψυχή μας, σαν μικρά παιδιά και χαιρόμασταν τον ήλιο».
Παναγιώτης Διγκόλης.
Μαρίνα Μούσα.
Δύο χρόνια άντεξε σε αυτή τη δουλειά, ο κ. Παναγιώτης, ώσπου κάποιοι
συμπατριώτες του βρήκαν δουλειά σε χαρτοποιείο, στο Μπεργκισγκλάντμπαχ, απ΄ όπου πήρε και τη σύνταξή του. Εν τω μεταξύ είχε φροντίσει
να πάει στο χωριό του, όπου παντρεύτηκε την Περιστέρα του, με την οποία
έχει αποκτήσει τέσσερις κόρες.
Η πρώτη δασκάλα
Έχουν περάσει γενιές και γενιές Ελλήνων της Γερμανίας από τα χέρια
της. Όλοι, αναφέρονται με σεβασμό στην πρώτη δασκάλα που έφτασε
στο Μόναχο το 1959, μέσω ενός προγράμματος ανταλλαγής φοιτητών,
έχοντας αποφοιτήσει από την Παιδαγωγική Ακαδημία Αθηνών. Ο λόγος
για την Μαρίνα Μούσα, το γένος Σταματάκη, από το Ηράκλειο της Κρήτης. «Τελικά, επέλεξα να μείνω στο Μόναχο για να συνεχίσω τις σπουδές
μου, κάνοντας μετεκπαίδευση στη θεραπευτική αγωγή. Εκεί, γνωρίστηκα
με πολλούς Έλληνες, με τους οποίους είχαμε την ιδέα να μαζέψουμε τα
Ελληνόπουλα για να τα διδάξουμε τα ελληνικά», θυμάται η 74χρονη σήμερα
εκπαιδευτικός, μιλώντας στην «Ε.Δ.». « Ήταν πάνω από 200 παιδιά. Έτσι,
δημιουργήσουμε ένα ελληνικό σχολείο, βάσει του γερμανικού εκπαιδευτικού προγράμματος, με τη βοήθεια του Βαυαρικού Υπουργείου Παιδείας.
Στην αρχή, ήμασταν μόνο τρεις εκπαιδευτικοί. Ιδρύσαμε και ένα σύλλογο
για την προστασία των συμφερόντων μας. Στην επιτροπή βάλαμε και τον
Πρίγκιπα του Ανοβέρου, για να έχουμε την εύνοιά του. Το γυμνάσιο που
ιδρύσαμε το ονομάσαμε Όττο, βασιλεύς της Ελλάδος’ και αυτό ενθουσίασε
τους Γερμανούς», συνεχίζει.
Η πρώτη αυτή προσπάθεια εξαπλώθηκε στη συνέχεια και σε άλλες
πόλεις της Βαυαρίας. Αργότερα, η κα Σταματάκη αποφάσισε να μετακομίσει στη Ρηνανία-Βεστφαλία, ανταλλάσσοντας τη θέση της με τον διαπρεπή
σήμερα καθηγητή, Βασίλειο Φθενάκη. Πενήντα ένα χρόνια μετά την έλευσή
της στη Γερμανία, η κα Σταματάκη, η οποία και σήμερα συνεχίζει να διδάσκει
εθελοντικά, μιλάει για μία «αναγέννηση του ελληνισμού».
«Τα 50χρονα των ελλήνων της Γερμανίας, που γιορτάσαμε πανηγυρικά
στη Βόννη φέτος, μου χαρίζουν καινούργια δύναμη, ενθυμούμενη τις πολλές προσπάθειες που καταβάλλαμε όλοι οι έλληνες. Έστω και στην ηλικία
που είμαι θα συνεχίσω να προσφέρω ό,τι μπορώ. Με χαρά διαπιστώνω και
θέλω να το γράψετε αυτό, ότι οι Έλληνες της Γερμανίας έχουν ενσωματωθεί,
χωρίς να έχουν αφομοιωθεί όμως, και αυτό το θεωρώ σημαντικό. Αυτή είναι
άλλωστε η φύση του Έλληνα. Όπου και αν πήγε, με την εργατικότητα και
το φιλότιμο που μας διακρίνει, αγάπησε το ξένο περιβάλλον κα το έκανε
δικό του, όπως και οι Έλληνες της Γερμανίας».
Παντρεμένη με τον Παλαιστίνιο, Ζαμίλ Μούσα, από το 1964, η κα Σταματάκη αντιμετώπισε την «απορία», όπως λέει, των φίλων Γερμανών, που
δεν περίμεναν από την ίδια να κάνει έναν τέτοιο γάμο. Καταλήγοντας, δεν
παραλείπει να μας αναφέρει ότι στο αρνητικό κλίμα που δημιουργήθηκε
15
Ιωάννα Ζαχαράκη.
Σεβαστός Σαμψούνης.
στις σχέσεις Ελλάδας-Γερμανίας πρόσφατα, αντιτίθενται πολλοί Γερμανοί,
οι οποίοι τονίζουν ότι οι σχέσεις των δύο χωρών δεν πρέπει να διαταραχτούν.
έχοντας εξειδικευτεί σε θέματα μετανάστευσης και διαπολιτισμικότητας.
Έχει στο ενεργητικό της πολλά συγγράμματα, ενώ τώρα είναι σε εξέλιξη
ένα πρόγραμμά της, για μαθητές ηλικίας 10-13 ετών, που ήδη εφαρμόζεται
στο πειραματικό σχολείο του Σόλινγκεν.
«Το πρόγραμμα αυτό, που απευθύνεται όχι μόνο στους μαθητές, αλλά
και στους γονείς και τους δασκάλους, έχει ως στόχο την ανατροφή των
αξιών εκείνων που θα ενισχύσουν το σεβασμό προς το συνάνθρωπο, ένα
θέμα που απασχολεί ιδιαίτερα τη γερμανική κοινωνία», τονίζει η κα Ζαχαράκη, εκφράζοντας την ελπίδα να μεταφερθεί το πρόγραμμα και στην
Ελλάδα, που τώρα έχει γίνει χώρα υποδοχής μεταναστών.
Η Ιωάννα Ζαχαράκη, εκλέγεται, εδώ και δέκα χρόνια, δημοτικός σύμβουλος στην πόλη του Σόλινγκεν, ενώ είναι μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής
του Δικτύου Ελλήνων Αιρετών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Τα παιδιά που έμεναν πίσω
Τραγική πτυχή στην υπόθεση της μετανάστευσης των Ελλήνων στη
Γερμανία αποτέλεσαν τα παιδιά τους, που ήταν αναγκασμένοι να αφήσουν
πίσω, με τους παππούδες και τις γιαγιάδες ή σε κάποια θεία, ακόμα και σε
μακρινό συγγενή. Τραύματα ανεξίτηλα άφησε η ιστορία αυτή και στα παιδιά
και στους γονείς. Τα παιδιά, που κάποια από αυτά καλά- καλά δεν θυμόνταν
τους γονείς, πάσχιζαν να είναι υπόδειγμα. Οι δε γονείς, που τα έβλεπαν να
μεγαλώνουν μέσα από τις φωτογραφίες, «ξεγελούσαν» τον εαυτό τους, με
την παρηγοριά πως ό,τι έκαναν ήταν για το δικό τους καλό.
Συγκινητικές είναι και οι ιστορίες των γυναικών, που έμεναν, συνήθως
πολλές μαζί, σε ένα δωμάτιο, όπου κάθε βράδυ, μετά τη δουλειά, έκλαιγαν
απαρηγόρητες, τα πρώτα χρόνια. Έπρεπε, όμως, να αντέξουν.
«Οσμιζόμασταν τα ρούχα της μητέρας, όταν
τη νοσταλγούσαμε»
Μία από τις τρεις κόρες της οικογένειας Ζαχαράκη, η Ιωάννα από τη
Χρυσομηλιά Καλαμπάκας, γεύτηκε από μικρή την πίκρα που ένιωσαν τα
παιδιά των μεταναστών που έμειναν πίσω.
«Ήμουν μόλις οκτώ ετών, όταν η μητέρα μας, Σοφία Ζαχαράκη, έφυγε
για τη Γερμανία, για να εργαστεί σε εργοστάσιο σοκολάτας στο Άαχεν, μαζί
με τη θεία μου. Θυμάμαι ακόμα και σήμερα ότι παρακαλάγαμε να πάνε όλα
καλά εκεί στη Γερμανία, ώστε να μπορέσει η μητέρα μας να γυρίσει στο
σπίτι. Κάθε φορά που τη νοσταλγούσαμε πηγαίναμε στην ντουλάπα για να
οσμιστούμε τη μυρωδιά των ρούχων της», αφηγείται στην «Ε.Δ.» η Ιωάννα
Ζαχαράκη, που σήμερα ζει στο Σόλινγκεν της Γερμανίας.
Και συνεχίζει, με δάκρυα στα μάτια: «Η μόνη μας παρηγοριά, τα γράμματα και οι φωτογραφίες που παίρναμε. Και εμείς στέλναμε τις δικές μας,
όλο χαμόγελα, για να μην καταλάβουν τη στεναχώρια μας. Στο πίσω μέρος
των φωτογραφιών ιχνηλατούσαμε τα χεράκια μας για να δει η μητέρα
πόσο μεγαλώσαμε».
Τις δουλειές του σπιτιού τις είχαν αναλάβει- εξ’ ολοκλήρου- οι τρεις
αδελφές, παιδούλες ακόμη. Ζύμωναν, κουβάλαγαν ξύλα, φρόντιζαν και
τον παππού, που ήταν άρρωστος. Από 14 ετών, η Ιωάννα αναγκάστηκε να
ζήσει μόνη της στην Καλαμπάκα, όπου ολοκλήρωσε τις σπουδές της. Τον
Οκτώβριο του 1981, ταξίδεψε μόνη της με το τραίνο «Ακρόπολη», για να
πάει στους γονείς της, στη Γερμανία.
Το πάθος της να ανταμείψει τους κόπους και τις θυσίες που έγιναν γι΄
αυτήν, την οδήγησε στο να σπουδάσει γερμανική φιλολογία και κοινωνιολογία. Σήμερα, διδάσκει στα πανεπιστήμια του Μπόχουμ και του Ντίσελντορφ,
16
Ένα από τα επωνομαζόμενα παιδιά
«βαλίτσα», θυμάται…
Τα παιδικά του χρόνια τα θυμάται ως ένα ατέλειωτο «πήγαινε-έλα», μεταξύ Ελλάδας- Γερμανίας. Ο λόγος για τον Σεβαστό Σαμψούνη, αντιπρόεδρο
της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων Γερμανίας και ιδιοκτήτη του εκδοτικού
οίκου «Grossenwahn Verlag Frankfurt Am Main», στη Φρανκφούρτη.
Την πρώτη φορά που τον άφησαν οι γονείς του στη γιαγιά του, στο
Τυχερό Έβρου, απ΄ όπου κατάγονταν ο πατέρας, ήταν μόλις τριών μηνών.
Ακλούθησαν άλλες επτά μετοικήσεις. Τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού τις
τελείωσε στο Τυχερό, τις υπόλοιπες στο Ντάρμσταντ, ενώ στη διάρκεια
του Γυμνασίου υποχρεώθηκε να αλλάξει τρεις διαφορετικές πόλεις στην
Ελλάδα. Λύκειο τελείωσε στη Φρανκφούρτη.
«Ο πατέρας ήρθε στη Γερμανία το 1963 και αρχικά δούλεψε σε ανθρακωρυχείο του Έσσεν. Η μητέρα ήρθε αργότερα, το 1965, όταν αποφάσισαν
να εγκατασταθούν στο Ντάρμσταντ, όπου και γεννήθηκα», εξιστορεί στην
«Ε.Δ.» ο Σεβαστός Σαμψούνης. «Ανήκω στα παιδιά δεύτερης γενιάς, τα
επωνομαζόμενα και ‘παιδιά βαλίτσα’, αφού πέρασα όλη μου την παιδική
ηλικία, με μια βαλίτσα στο χέρι» μας λέει και συνεχίζει: «Μεγαλώσαμε χωρίς να γνωρίζουμε καλά τους γονείς μας. Μου έλειπε πολύ η οικογένεια. Τη
στοργή των γονιών μου την αναπλήρωνε η οικογένεια της θείας μου, την
οποία φώναζα μαμά. Όταν έλεγαν τα ξαδέλφια μου ότι δεν είναι δική μου
(μαμά), αλλά δική τους, και πως η δική μου ήταν στη Γερμανία, έκλαιγα. Δεν
μπορούσα τότε να καταλάβω γιατί έπρεπε συνεχώς η μητέρα μου να είναι
κάπου αλλού και όχι μαζί μου. Ξέρετε ότι το κάθε παιδί χρειάζεται μία ιδιαίτερη φροντίδα και όσο να σε προσέχουν, ούτε οι γιαγιάδες ούτε οι θείες
μπορούν να αναπληρώσουν την αγκαλιά της μητέρας και του πατέρα».
Σήμερα, στα 44 του χρόνια, ο Σεβαστός συναισθάνεται ότι αυτά που έζησε ήταν μία αναγκαιότητα, αν και πολλές φορές στο παρελθόν κατηγορούσε
τους γονείς του για όσα περνούσε. «Τα χρόνια εκείνα, τα νέα ζευγάρια, παρ΄
Εμμανουήλ Γκόγκος.
Αλεξάνδρα και Γρηγόρης Τάτσης.
όλες τις δεσμεύσεις που είχαν, έκαναν οικογένεια και παιδιά, όπως άλλωστε
όλοι οι Έλληνες, αλλά και οι άλλης εθνικότητας μετανάστες στη Γερμανία.
Πίστευαν πως θα έμεναν μόνο για λίγα χρόνια στην Γερμανία και πως θα
επέστρεφαν γρήγορα πίσω, γι΄ αυτό και έστελναν τα παιδιά τους στην Ελλάδα σε παππούδες και θείους, προκειμένου να πάνε σε ελληνικό σχολείο
και να μην αποκοπούν από την ελληνική πραγματικότητα. Προσωπικά, μετά
τα 16 μου χρόνια άρχισα να δένομαι με τους γονείς μου», μας λέει.
Τελικά, ο Σεβαστός κατάφερε «να σταθεί» στα πόδια του και, όπως
εξομολογείται, η ευαισθησία αυτή των παιδιών του χρόνων διοχετεύτηκε
στο γράψιμο και τη ζωγραφική. Ξεκίνησε από τα 13 του χρόνια, γράφοντας
στίχους- δύο έγιναν και τραγούδια λαϊκά- αλλά δεν συνέχισε. Το 1995,
εξέδωσε μία ποιητική συλλογή, «Η ακολουθία της Αλώσεως», με δικά του
σχέδια και πολύ αργότερα, το 2005, εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα
«Η επικίνδυνη συνήθεια να αισθάνομαι», από της εκδόσεις Β. Κυριακίδη.
Το 2009, εικονογράφησε ένα παιδικό βιβλίο της γνωστής συγγραφέως,
Ελένης Τσακμάκη, μετανάστριας και αυτής στη Γερμανία. Αυτό που θα επιθυμούσε ο κ. Σαμψούνης, είναι να προβάλει, μέσα από τον εκδοτικό του
οίκο, τα έργα συγγραφέων που γράφουν στα γερμανικά, έχοντας μεγαλώσει
ανάμεσα σε δύο πατρίδες.
«Οι άνθρωποι αυτοί έχουν να πουν πολλά σε σχέση με όλους τους
άλλους, που έχουν μεγαλώσει με μία πατρίδα, μία οικογένεια. Προσωπικά,
αισθάνομαι σήμερα υπέροχα που είχα αυτή την τύχη. Δυστυχώς, κάποια από
τα παιδιά που μεγάλωσαν όπως εγώ δεν κατάφεραν ποτέ να ισορροπήσουν,
κάνοντας ακόμα και λάθος επιλογές», λέει ο Σεβαστός.
ακό κύκλο στη μοναξιά των εργατικών εστιών, από τις συναισθηματικά
φορτισμένες σκηνές αποχαιρετισμού έως τη σταδιακή εγκατάσταση στη
«δεύτερη πατρίδα».
Ανάμεσα σε δυο πατρίδες
Γεννήθηκε στην Κολωνία, από πατέρα Έλληνα από την Καβάλα και μητέρα Γερμανίδα. Ο 39χρονος, σήμερα, δημοσιογράφος Εμμανουήλ Γκόγκος,
ασχολήθηκε ειδικότερα, τα τελευταία χρόνια, με το θέμα της μετανάστευσης
των Ελλήνων, συναισθανόμενος ο ίδιος την ανάγκη να ανατρέξει στις ρίζες
του. Με δική του πρωτοβουλία συγκεντρώθηκε ένα μεγάλο φωτογραφικό
αρχείο, από τα πρώτα χρόνια των Ελλήνων στη Γερμανία. Το υλικό αυτό
αποτέλεσε και τη βάση της έκθεσης «Ελληνική μετανάστευση στη Γερμανία
1960-1980», την οποία επιμελήθηκε ο ίδιος, για λογαριασμό του Κέντρου
Τεκμηρίωσης και του Μουσείου DOMiD, της Κολωνίας.
«Πατρίδα μου είναι η Γερμανία, αγαπώ πολύ όμως και την Ελλάδα»,
δηλώνει στην «Ε.Δ.», ο κ. Γκόγκος, ο οποίος έχει σπουδάσει γερμανική φιλολογία και φιλοσοφία. «Η έκθεση αυτή- προσθέτει- ήταν ένα χρέος προς
τον πατέρα μου και προς όλους τους Έλληνες, που ήρθαν στη Γερμανία
προσωρινά, έγιναν όμως αναπόσπαστο κομμάτι της τοπικής κοινωνίας».
Η φωτογραφική έκθεση παρουσιάζει τη διαδρομή των Ελλήνων μεταναστών από τα καπνοχώραφα της τότε φτωχής μεσογειακής χώρας στις
γραμμές παραγωγής των γερμανικών εταιρειών, από τον ευρύ οικογενει-
Στην πλαγιά του βουνού, μήπως και δει
την κόρη της στη Γερμανία...
Η Αλεξάνδρα Τάτση, με καταγωγή από το Δαμακίνι Πατρών, ήθελε
πολύ να φύγει από την Ελλάδα, όπως μας είπε. Δεν τη φόβιζε το άγνωστο,
ούτε και οι ενδεχόμενες δυσκολίες. Και τα κατάφερε. Δεν συνδέθηκε, όμως,
ποτέ συναισθηματικά με τη Γερμανία, όπου πήγε το 1963. Δούλεψε στην
αρχή σε κουζίνα, σ’ ένα χωριό έξω από το Μόναχο. Στη συνέχεια εργάστηκε
στη Siemens, μέχρι να γνωριστεί με τον σύζυγό της, Γρηγόρη και να πάει,
το 1965, στην BMW, όπου εργαζόταν ο ίδιος. O Γρηγόρης Τάτσης, με
καταγωγή από τους Παπαδάτες, Πρεβέζης, ήταν από τους πρώτους έλληνες
που πήγαν στη Γερμανία, όπου παρέμεινε μέχρι το 2004. Έτσι, είχε αναλάβει
το ρόλο του μεγάλου αδελφού, καθώς γνώριζε τη γλώσσα καλύτερα και
έφερε, έναν μετά τον άλλον, τα 3 αδέλφια του.
Ο Γρηγόρης και η Αλεξάνδρα απέκτησαν δυο παιδιά, τον Γιάννη και
τον Κώστα. Και οι δύο σπούδασαν στην Ελλάδα. Ο Κώστας επέστρεψε
πίσω, δημιούργησε οικογένεια στο Μόναχο και απέκτησε δυο αγόρια, τον
Γρηγόρη και το Γιάννη, που είναι και η 3η γενιά μεταναστών, γεγονός που η
Αλεξάνδρα, «φέρει βαρέως», καθώς θεωρεί μεγάλο της, αδιόρθωτο, σφάλμα, όπως λέει, ότι άφησε πίσω στη Γερμανία το παιδί της. Έπρεπε αμέσως
μετά το Γυμνάσιο να φύγουμε, λέει.
Και μία συγκινητική αναφορά. Η μητέρα της Αλεξάνδρας, που δεν γνώριζε πόσο μακριά είναι η Γερμανία, ανέβαινε στην πλαγιά του βουνού, στο
Δαμακίνι, μήπως και … δει την κόρη της.
«Πιστεύω, ότι η Ελλάδα και ο Ελληνισμός έχει μεγάλη υποχρέωση σε
όλους αυτούς τους ανθρώπους, που μέσα από αντίξοες συνθήκες δημιούργησαν φορείς και Κοινότητες, διατήρησαν μέσα από αυτούς την ελληνικότητα
και τη συσπείρωση του Ελληνισμού για δεκαετίες ολόκληρες. Προπάντων,
πρόσφεραν όμως οικονομικά στην πατρίδα», τονίζει ο Κώστας Τάτσης, ο
οποίος είναι και ο πρώτος έλληνας του εξωτερικού, που έχει εκλεγεί στη
θέση του Γραμματέα Απόδημου Ελληνισμού, του ΠΑΣΟΚ. Και συνεχίζει:
«Ο Ελληνισμός πρέπει να διατηρήσει την ελληνικότητά του μέσα σε πιο
δύσκολες συγκυρίες, καθώς η 3η γενιά λειτουργεί σε διαφορετικό πλαίσιο,
από ότι η 1η γενιά. Πρέπει να δώσει μεγαλύτερη σημασία στη συμμετοχή
του στην τοπική κοινωνία, κάτι που δεν μπορούσε αντικειμενικά να πράξει
η1η, αλλά κατά πολύ και η 2η γενιά», σημειώνει ο κ. Τάτσης. «Μπορεί και
πρέπει να αναβαθμίσει τη δική του παρουσία και τη δική του ζωή στην
κοινωνία που ζει, αλλά να είναι σε θέση να μπορεί να βοηθήσει και την Ελλάδα, όποτε αυτό είναι αναγκαίο. Και πολλές φορές η αναγκαιότητα αυτή
έρχεται χωρίς να μας ρωτήσει. Όπως τώρα». ■
17
Βρισηίδα Μαύρου-Παϊδούση
Μια ζωή αγώνες
για την Ελλάδα,
την Κύπρο
και τους
αδύναμους
Απρίλιος του 1968. Το χουντικό προξενείο της
«Μόντρεαλ,
Ελλάδας καλεί τον ελληνισμό της καναδικής μεγαλούπολης στη
δοξολογία, την 21η Απριλίου, έναν χρόνο μετά την εγκαθίδρυση της χούντας στην Ελλάδα. Κινητοποιηθήκαμε άμεσα για να παρεμποδίσουμε την
εκδήλωση. Μαζί μας και οι δημοσιογράφοι Δημήτρης Γκιώνης, που σήμερα
εργάζεται στην Ελευθεροτυπία, και Δημήτρης Σκουλάκης. Οι άνδρες της
ιδιωτικής φρουράς, που είχε μισθώσει ο χουντοπρόξενος, μας έριξαν αλάτι
και πιπέρι στα μάτια, μας συνέλαβαν και μας οδήγησαν στην αστυνομία,
απ΄ όπου τελικά αφεθήκαμε ελεύθεροι».
Αυτές είναι μερικές μόνο από τις μνήμες μιας αγέρωχης Ελληνίδας, η
οποία αγωνίστηκε, με πάθος, στον Καναδά, για την πτώση της χούντας των
συνταγματαρχών. Σήμερα, έχοντας μπει στην έβδομη δεκαετία της ζωής
της, συνεχίζει να προσφέρει, με όλες τις δυνάμεις της, για την επούλωση
άλλης μίας βαθειάς «πληγής», την υπόθεση της Κύπρου -και όχι μόνο- σε
εθελοντική, πάντοτε, βάση.
18
Ο λόγος για την Βρισηίδα Μαύρου-Παϊδούση, την Ελληνίδα «πασιονάρια», όπως την είχε χαρακτηρίσει η μεγαλύτερη γαλλόφωνη εφημερίδα
του Μόντρεαλ, «Λα Πρες», δημοσιεύοντας φωτογραφία της από αντιδικτατορική διαδήλωση της εποχής εκείνης.
«Αυτά που έπραξα και πράττω μέχρι σήμερα, είναι αυτά που πιστεύω:
η πίστη μου στην ανθρωπιά, τη δικαιοσύνη, στην ευτυχία των συνανθρώπων
μου, στην ελευθερία, στην αξιοπρέπεια της ανθρώπινης ύπαρξης, στα παιδιά
και την ευθύνη να τούς χαρίσουμε ένα καλύτερο αύριο», δηλώνει στην «Ελληνική Διασπορά» η κ. Παϊδούση, η οποία βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη, για
να τιμηθεί, με άλλες απόδημες Ελληνίδες, από τη Νομαρχία και το ΣΑΕ.
Δύσκολα παιδικά χρόνια
Από μικρό παιδί έζησε την πίκρα και τις στερήσεις. Ο πατέρας της,
Ανάργυρος Μαύρος, Κύπριος στην καταγωγή από την κατεχόμενη, σήμερα,
Όρκα, βρέθηκε το ’40-’41 στην Ήπειρο, ως συνταγματάρχης του ελληνικού
στρατού. Εκεί, πήρε την απόφαση να περάσει στον ΕΛΑΣ, μαζί με τους
φαντάρους του. Αυτή ήταν και η αρχή του Γολγοθά της οικογένειας. Η ίδια,
ως παιδί δεν θυμάται να έπαιξε ποτέ, όπως τα παιδιά όλου του κόσμου,
φτωχά ή πλούσια.
Τα μαθητικά χρόνια «μαύρα, μέσα στην απομόνωση από τα άλλα παιδιά», γιατί είχε έναν πατέρα, που μεταφερόταν πότε στη φυλακή και πότε
στα ξερονήσια της εξορίας. Στη Γενική Ασφάλεια Αθηνών, όπου πήγαινε
καθημερινά μ’ ένα καλάθι τρόφιμα για τον πατέρα, την ήξεραν όλοι και την
φώναζαν χαϊδευτικά το «Μαυράκι». Τώρα, το στήριγμα ήταν η μητέρα της
Σοφία, που είχε τη δική της πονεμένη ιστορία. Παιδί τριών ετών, βρέθηκε
μόνη της, τον Σεπτέμβριο του 1922, στην καταστροφή της Σμύρνης, απ΄
όπου την πήραν Αμερικανοί και την πήγαν στη Σύρο. Μεγάλωσε σε οικογένεια Αρμενίων. Σπούδασε, έγινε δασκάλα.
«Αυτή ήταν η ζωή μας, μέχρι που το 1963 αποφάσισα, φοιτήτρια πια στο
τρίτο έτος της ιατρικής, στο πανεπιστήμιο Αθηνών, να πάρω των ομματιών
μου και να πάω στον Καναδά, παρ΄ όλες τις αντιρρήσεις των γονιών μου.
Ένοιωθα ότι μέλλον σ’ αυτόν τον τόπο δεν είχα. Όπως όλοι οι νέοι, έτσι κι
εγώ είχα πολλά όνειρα: να ολοκληρώσω της σπουδές που είχα αρχίσει στην
Ελλάδα, να επιτύχω, να κάνω καριέρα», θυμάται η κ. Παϊδούση.
Εν τω μεταξύ, είχε αποφοιτήσει από τη Σχολή Εθελοντριών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, ενώ είχε ολοκληρώσει σπουδές στο Εθνικό Ωδείο
Αθηνών, στο τμήμα Φωνητικής. Δύσκολα τα πρώτα βήματα στο Μόντρεαλ,
χωρίς κανένα γνωστό και φίλο. Έπειτα από πολλές ταλαιπωρίες, τη βοήθησε
ένας μετανάστης, ο Κώστας Αλμπάνης, τον οποίο είχε γνωρίσει στην Αθήνα.
Αυτός, όπως και άλλοι Έλληνες, της συμπαραστάθηκαν και απάλυναν τις
δυσκολίες που αντιμετωπίζει κάθε άνθρωπος, που αποφασίζει να εγκαταλείψει την πατρίδα του κάτω από αντίξοες συνθήκες.
Στα μέσα του 1964, προσλαμβάνεται στην τράπεζα «Toronto Dominion»,
όπου με την παρουσία της, γρήγορα, αποκτά μεγάλη πελατεία από νεοφερμένους Έλληνες μετανάστες, που αποζητούσαν εξυπηρέτηση στη γλώσσα μας. Παράλληλα, παρακολουθεί βραδινά μαθήματα στο πανεπιστήμιο
McGill, απ΄ όπου παίρνει πτυχίο Κοινωνικής Λειτουργού και Λειτουργίας
Διαδηλώσεις στο Μόντρεαλ για την Κύπρο.
Τραπεζικού Συστήματος στον Καναδά. Επιτέλους, η ζωή της χαμογελούσε.
Οδηγός στη ζωή της τα λόγια του πατέρα της: «Βρισηίς, να θυμάσαι πάντα
-πρώτα ο άνθρωπος και μετά εσύ».
Στον αγώνα κατά της δικτατορίας
1967. Η πατρίδα, που την γέμισε πίκρα και την ανάγκασε να την εγκαταλείψει, αλλά όχι και να την απαρνηθεί, είχε μπει στο γύψο. Οι γονείς της,
ως από θαύμα, πρόλαβαν και πήγαν στον Καναδά, μία εβδομάδα μετά την
21η Απριλίου.
«Δύσκολα χρόνια, δύσκολοι καιροί, αλλά η νεανική μου ψυχή με
οδήγησε στον αγώνα της κάθε ημέρας, που περνούσε και αυτής που ερχόταν. Ξεκινήσαμε μια καινούργια πάλη με την αρπαγή της εξουσίας από
τη στρατιωτική χούντα των συνταγματαρχών», σημειώνει η κ. Παϊδούση,
η οποία πρωτοστάτησε στην ίδρυση αντιστασιακών οργανώσεων, όπως ο
‘’Μακρυγιάννης’’ (1967), το ΠΑΜ και το Greek Relief Fund, με στόχο τη
συγκέντρωση χρημάτων για την ανακούφιση των πολιτικών κρατουμένων
και των οικογενειών τους στην Ελλάδα.
«Σκοπός μας ήταν να ενημερώνουμε τους Καναδούς για τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα, ζητώντας τη συμπαράστασή τους. Επισκεπτόμαστε τον
πρωθυπουργό τον υπουργό εξωτερικών, προσεγγίζαμε όσους πιστεύαμε
ότι θα μας συμπαραστεκόταν αποτελεσματικά», θυμάται η κα Παϊδούση.
«Και ενώ η εκκλησία μοίραζε το πιστεύω του Παπαδόπουλου, αυτή είναι
η αλήθεια και πρέπει να λέγεται, εμείς διοργανώναμε πολλές διαδηλώσεις,
μαζεύαμε χρήματα για τους πολιτικούς κρατούμενους και τις οικογένειές
τους, αλλά και για τις γιάφκες των αντιστασιακών στην Ελλάδα, με τους
οποίους είχαμε έρθει σε επαφή. Φτιάξαμε πομπούς να επικοινωνούν μεταξύ τους. Εγώ τούς μετέφερα μέχρι την Αγγλία, όπου τούς παρέδωσα στον
Σπύρο Μερκούρη. Για όσα κάναμε τα χρόνια εκείνα θα χρειαζόμουν ώρες
να σας τα απαριθμήσω».
Μάζευαν και υπογραφές από φοιτητικούς συλλόγους. Με τα γεγονότα
της Νομικής, το 1973 στην Ελλάδα, κινητοποίησαν όλες τις Σχολές Νομικής
του Καναδά για συμπαράσταση και συγκέντρωσαν 300.000 υπογραφές,
μία υπόθεση καθόλου εύκολη. Επίσης, όταν η ταινία «Ζ» του Κώστα Γαβρά
προβάλλονταν στους κινηματογράφους του Καναδά, κινητοποιούνται και
πάλι οι ομογενείς μας και συγκεντρώνουν χιλιάδες δολάρια, κυρίως από
Καναδούς, που ευαισθητοποιούνται. Από εκείνη την εποχή είναι και η φωτογραφία της στη «Λα Πρες», του Μόντρεαλ, που έγραψε για την Ελληνίδα
«πασιονάρια», που αγωνίζεται κατά της Χούντας στην Ελλάδα. Οι συναυλίες,
μεταξύ αυτών και με τη Μαρία Φαραντούρη για την απελευθέρωση του
Μίκη Θεοδωράκη, που γνώρισε αργότερα, «χαλάγανε κόσμο».
Από τις πιο σπουδαίες κινήσεις, όπως λέει η κα Παϊδούση, ήταν η κινητοποίηση Ελλήνων καθηγητών πανεπιστημίων του Καναδά, που κατάφεραν
να έρθουν σε επαφή με το Δικηγορικό Σύλλογο της χώρας και είχε ως αποτέλεσμα να παραστούν Καναδοί δικηγόροι σε δίκες πολιτικών κρατουμένων,
Η Βρισηίς Μαύρου-Παϊδούση (Α) με τον πρωθυπουργό του Καναδά Ζαν Κρετιέν και την
ομογενή βουλευτή Ελένη Μπακοπάνου
Mε τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο.
στην Ελλάδα. Τροφοδοτούσαν, επίσης, με νέα από τη «λαβωμένη» πατρίδα
μεγάλες εφημερίδες, όχι μόνο στον Καναδά, αλλά και τις ΗΠΑ, όπως τις
«New York Times» και «The Washington Post».
«Τα δίναμε όλα για τον αγώνα. Διοργανώναμε αναρίθμητες διαδηλώσεις, τις περισσότερες φορές κάτω από αντίξοες συνθήκες, λόγω καιρικών
συνθηκών, αλλά και λόγω της παρουσίας εντεταλμένων χαφιέδων, οι οποίοι,
σε συνεργασία με την εκκλησία και μερικούς πιστούς φίλους της χούντας,
φρόντιζαν να παρεμποδίζουν το έργο μας, ευτυχώς χωρίς αποτέλεσμα, χρησιμοποιώντας ακόμη και αθέμιτα μέσα, έως και ξυλοδαρμούς. Και ξέρετε πια
ήταν η πληρωμή μου; Αφαίρεση ιθαγένειας και κατάσχεση του διαβατηρίου
μου, όταν πήγα να το ανανεώσω», αναφέρει η κα Παϊδούση.
Τα χρόνια εκείνα, η Βρισηίς πρωτοστατεί και στην ίδρυση του Εργατικού
Συλλόγου Ελλήνων Κεμπέκ (1973), της Ελληνικής Ομοσπονδίας Γονέων και
Κηδεμόνων και της Οργάνωσης για τα Δικαιώματα του Πολίτη, με σκοπό την
προσφορά αρωγής στους Έλληνες μετανάστες και βοήθεια για την ένταξή
19
Mε τον Μίκη Θεοδωράκη (Α) στο Μόντρεαλ, μετά την πτώση της Xούντας.
Aντιδικτατορική διαδήλωση στο Μόντρεαλ.
τους στην καναδική κοινωνία, σε εθελοντική πάντα βάση. Η κ. Παϊδούση
μιλάει, με αγάπη και σεβασμό, για τη φιλόξενη, δεύτερη πατρίδα της, τον
Καναδά. «Η ζωή μας είναι ένας αγώνας που δεν τελειώνει. Πέρασαν χρόνια
από τότε, αλλά τα σημάδια της πορείας μου σε αυτή την πόλη, που αγάπησα
σαν δική μου, μένουν ανεξίτηλα στην ψυχή μου», θα μας πει.
Για την Κύπρο
1974. Και ενώ η Ελλάδα πανηγύριζε την πτώση της Χούντας, η Κύπρος
βρέθηκε σε χειρότερη μοίρα. «Το ένα κακό έφυγε, το άλλο μας βρήκε.
Εισβολή, κατοχή από τις ορδές του Αττίλα στην Κύπρο. Ξεκινήσαμε έναν
νέο αγώνα, ακόμα πιο δύσκολο και απαιτητικό, στον οποίο δόθηκα ολοκληρωτικά», θυμάται η κα Παϊδούση, που έγινε ένα από τα ιδρυτικά μέλη της
Επιτροπής Αλληλεγγύης για την Κύπρο, στην οποία συμμετέχουν Σύλλογοι,
Οργανισμοί και Κοινότητες του Μόντρεαλ. Η ίδια είναι γραμματέας της
Επιτροπής, εδώ και 20 χρόνια.
«Το πρώτο μέλημά μας ήταν η συγκέντρωση κάθε είδους βοήθειας
στους ξεριζωμένους Ελληνοκύπριους. Ευτυχώς, η παροικία μας ανταποκρίθηκε γενναιόδωρα. Σε πρώτη φάση δημιουργήσαμε το πρόγραμμα ανάδοχων γονέων για 500 παιδιά προσφύγων, σε μηνιαία βάση. Κύριο μέλημα της
Επιτροπής ήταν και η ενημέρωση της καναδικής κοινής γνώμης».
Για την ενημέρωση των ομογενών, γύρω από το Κυπριακό, η Βρισηίς
παρουσιάζει ακόμα και σήμερα δύο προγράμματα, εβδομαδιαίως, σε ελληνόφωνους ραδιοφωνικούς σταθμούς, με νέα από την Κύπρο και άλλα
ενδιαφέροντα θέματα που αφορούν τη Μεγαλόνησο.
Με το σύντροφο της ζωής της
Μέσα από την Επιτροπής Αλληλεγγύης για την Κύπρο η Βρισηίς γνώρισε και τον μετέπειτα σύζυγό της, τον καθηγητή του πανεπιστημίου ΜcGill,
Μιχάλη Παϊδούση, Επίτιμο Γενικό Πρόξενο της Κύπρου στο Μοντρεάλ.
Στον αγαπημένο σύντροφο της ζωής της οφείλει για το «ταξίδι στα χρόνια
20
και στα χιόνια, ένα μεγάλο ‘ευχαριστώ’, από καρδιάς, για την υπομονή, την
αγάπη και την αφοσίωσή του».
Με καταγωγή από Ελλάδα και Κύπρο, ο Μιχάλης Παϊδούσης μεγάλωσε
στο Κάιρο, απ΄ όπου έφυγε για σπουδές στον Καναδά, το 1953. Ο ίδιος έχει
τη δική του πορεία στον αντιδικτατορικό αγώνα και όπως μας είπε, ήταν
ίσως ο μόνος πανεπιστημιακός στην ομάδα του ΠΑΚ. Διετέλεσε, επίσης,
πρόεδρος του συλλόγου ελληνικής καταγωγής αποφοίτων του ΜcGill.
Μέσα από το ΠΑΚ ήρθε σε επαφή με τον αείμνηστο Ανδρέα Παπανδρέου, «έναν άνθρωπο με πολύ ενεργητικότητα, πάθος και χάρισμα
να συμπαρασύρει τους άλλους». Ο Παπανδρέου έμενε στο Τορόντο,
αλλά πήγαινε συχνά στο Μόντρεαλ. Με δική του παρότρυνση, ο Μιχάλης
Παϊδούσης συμμετείχε στην ομάδα που μελετούσε διάφορα συντάγματα
σοσιαλιστικών χωρών, όπως αυτό της Σουηδίας, ώστε να δούνε τι θα κάνουν
με το Σύνταγμα της Ελλάδας, μετά την πτώση της χούντας.
Στο ΠΑΚ έμεινε μέχρι την πτώση της χούντας, καθώς δεν έβλεπε τον
λόγο να συνεχίσει να ασχολείται με τα πολιτικά της Ελλάδας. Όχι πως δεν
τον ενδιέφεραν, αλλά πίστευε ότι «από εκεί και πέρα ήταν υπόθεση των
Ελλήνων, που ζούσαν στην πατρίδα. Αυτοί θα διαμόρφωναν τις καταστάσεις».
Ήρθε άλλωστε και η εισβολή στην Κύπρο, οπότε δεν είχε πλέον χρόνο για
τίποτα άλλο. Αμέσως, εντάχθηκε στο κίνημα για την Κύπρο και έγινε πρώτος
πρόεδρος της Επιτροπής Αλληλεγγύης για την Κύπρο. Είχε γνωρίσει, στο
μεταξύ, την Βρισηίδα, που ομόρφυνε και γέμισε τη ζωή του.
«Για μένα η Ελλάδα, παρ΄ όλο που δεν έχω ζήσει εκεί, είναι αυτό που
είμαι - όλο μου το είναι, η ταυτότητά μου. Αν δεν το είχα αυτό, δεν θα
μπορούσα ποτέ να διανοηθώ την ύπαρξή μου. Είμαι Καναδός πολίτης, μέσα
στην καρδιά μου όμως είμαι Έλληνας», λέει ο Μιχάλης Παϊδούσης.
Κοινωνική δράση
Το αίσθημα δικαιοσύνης δεν αφήνει την κα Παϊδούση να ησυχάσει,
γι΄ αυτό και φροντίζει για τους μη προνομιούχους της κοινωνίας, που και
στον Καναδά, μία χώρα με υψηλό βιοτικό επίπεδο, δεν είναι λίγοι, όπως μας
διαβεβαιώνει. Ιδιαίτερα χρήσιμο αποδεικνύεται το πτυχίο της κοινωνικής
λειτουργού, που της επέτρεψε, παράλληλα με τη δουλειά της στην τράπεζα, να εργάζεται σε καναδική υπηρεσία αρωγής οικογενειών με πολλαπλά
προβλήματα (βία, ναρκωτικά, ψυχολογικά νοσήματα κ.ά.). Ακόμα και σήμερα,
εργάζεται εθελοντικά για τον ίδιο σκοπό, όπως και για νοσοκομεία παίδων,
για ηλικιωμένους, για τους μη προνομιούχους συμπάροικους. Πρωτοστατεί
στη διοργάνωση εράνων για κάθε φυσική καταστροφή, όπως για τις πυρκαγιές στην Ελλάδα, τους σεισμούς στην Αϊτή, την Ινδονησία και αλλού,
και πάντα με μεγάλη επιτυχία, χωρίς να εξαιρούνται τα νοσοκομεία των
παίδων. Ασχολείται, επίσης, με τη διοργάνωση εράνων, σε ετήσια βάση, για
τα σχολεία της ελληνικής κοινότητας του Μόντρεαλ.
Η προσφορά της αυτή έχει εκτιμηθεί απεριόριστα από την ελληνική
παροικία- και όχι μόνο- γι αυτό και πολλοί οργανισμοί θέλησαν να την ανταμείψουν οργανώνοντας διάφορες τιμητικές εκδηλώσεις.
Δ.Ρ. ■
Αλεξάνδρεια
Μοχάμεντ Άλι
Μιχαήλ Τοσίτσας:
Μία φιλία που
έγραψε ιστορία
του Ν. Κάτσικα
Ο
πως καταγράφει σε πρόσφατη μελέτη του ο Διευθυντής της
Πατριαρχικής Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας κ. Απόστολος Τριφύλλης, οι αδελφοί Τοσίτσα είχαν γνωρισθεί και συνεργασθεί με τον Μοχάμεντ
Άλι στη γενέτειρα του Καβάλα, όπου οι πρώτοι είχαν μετοικήσει από την
Ήπειρο στα τέλη του 18ου αιώνα.
Νέοι, είχαν πολύ συνδεθεί, ενώ λέγεται πως ο Μοχάμεντ Άλι, σε μία δύσκολη στιγμή της ζωής του, είχε δανειστεί από τον Κωνσταντίνο Τοσίτσα
δύο ρουπίες. Το 1800 οι δρόμοι τους χωρίζουν. Ο Μοχάμεντ Άλι, αναχώρησε
από την Καβάλα, καθώς κατατάχθηκε σε στρατιωτικό σώμα που συμμετείχε
σε εκστρατεία με στόχο την εκδίωξη από την Αίγυπτο των στρατευμάτων
του Ναπολέοντα. Δεν πέρασαν πέντε χρόνια όταν στην Καβάλα έφθασε
το παράδοξο νέο ότι ο Μοχάμεντ Άλι αναρριχήθηκε στο ύπατο αξίωμα
του Μπάσα (Πασά) της Αιγύπτου.
Όταν αργότερα οι αδελφοί Τοσίτσα έχασαν στο εμπόριο των καπνών
την περιουσία τους, μετανάστευσαν το 1820 στην Αίγυπτο. Ο Κωνσταντίνος Τοσίτσας, αδυνατώντας να εισέλθει στα ανάκτορα και να πλησιάσει
τον Πασά, μηχανεύτηκε να τον περιμένει την ώρα που έβγαινε πάνω σε
άμαξα για περίπατο από το ανάκτορο του Ρας ελ Τιν, για να του μιλήσει.
Ο Μοχάμεντ Άλι τον είδε με μεγάλη ευχαρίστηση και έκτοτε οι αδελφοί
Τοσίτσα έτυχαν υποστήριξης και εύνοιας από τον Πασά.
Ο «χαουάγκα» Τοσίτσας
Περισσότερο από όλα τα αδέλφια εκτίμησε ο Μοχάμεντ Άλι τον Μιχαήλ Τοσίτσα, τον μετέπειτα πρώτο Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στην
Αλεξάνδρεια, και ταυτόχρονα Ιδρυτή, Πρόεδρο και Μέγα Ευεργέτη της
Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας (ΕΚΑ). Υπήρξε ένας από τους πολυτιμότερους συμβούλους του, περιβαλλόμενος από τον ηγεμόνα με απόλυτη
εμπιστοσύνη.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κ. Τριφύλλης, ο Μοχάμεντ Άλι απευθυνόταν στον Μιχαήλ Τοσίτσα με το όνομα «Χαουάγκα», δηλαδή «κύριε»
(για τους ξένους), με τη λέξη αυτή όλοι ήξεραν ότι γινόταν αναφορά στον
Τοσίτσα. Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι ο Μιχαήλ Τοσίτσας, ήταν ο μόνος
που είχε ελεύθερη πρόσβαση στον Μοχάμεντ Άλι, χωρίς να υποχρεούται
προηγουμένως να αναγγελθεί.
Όταν το 1833, ο Μοχάμεντ Άλι πήγε στην Κρήτη, συνοδευόταν από τον
Άγγλο Πρόξενο και τρεις εμπόρους της Αλεξάνδρειας, δύο εκ των οποίων
Έλληνες, ο Μιχαήλ Τοσίτσας και ο Στέφανος Ζιζίνιας. Όταν το 1838 πήγε
για δεύτερη φορά στο Σουδάν, κυρίως για να εξακριβώσει ο ίδιος κατά
πόσο ήταν ακριβείς οι πληροφορίες ότι υπήρχαν μεταλλεία χρυσού, πήρε
μαζί του το Μιχαήλ Τοσίτσα με τέσσερις μεταλλειολόγους.
Στις 27 Ιανουαρίου 1843 ο Μιχαήλ Τοσίτσας και ο Γάλλος Παστρέ τίθενται επικεφαλής της Τράπεζας του Κράτους, που ιδρύθηκε με έδρα την
Αλεξάνδρεια από τον Μοχάμεντ Άλι, με κεφάλαιο 700.000 δολάρια, εκ των
οποίων 400.000 κατατέθηκαν άτοκα από το κράτος και το υπόλοιπο από
τους δύο διευθυντές της. Το 1846 ο Μιχαήλ Τοσίτσας θα συμμετάσχει ως
ιδρυτικό μέλος και στη μεγάλη ποταμοπλοϊκή εταιρεία που δημιούργησε
ο Μοχάμεντ Άλι.
Η στενή φιλία του Μιχαήλ Τοσίτσα με τον Αιγύπτιο ηγέτη λειτούργησε
Καθοριστικό ρόλο για την εμπέδωση της
ελληνικής παρουσίας στην Αλεξάνδρεια
των νεότερων χρόνων έπαιξε η στενή
φιλία ανάμεσα στο Μοχάμεντ Άλι, τον
ιδρυτή του σύγχρονου αιγυπτιακού
κράτους, και το Μιχαήλ Τοσίτσα, το
μεγάλο Έλληνα, που τιμάται ως η ψυχή και
το πνεύμα της ίδρυσης και ανάπτυξης της
Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας.
ευεργετικά για όλη την ελληνική παροικία. Μέχρι το 1854 οπότε αναχώρησε
για την Ελλάδα, προκειμένου να εγκατασταθεί σε αυτή μόνιμα, ο Μιχαήλ
Τοσίτσας υπήρξε πυρήνας κάθε ελληνικής κίνησης και προόδου.
Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 ο Μιχαήλ Τοσίτσας εργάστηκε αόκνως ώστε η Αίγυπτος να προσφέρει άσυλο στους διωκόμενους
Έλληνες, ενώ θερμή υπήρξε η συμβολή του στην απελευθέρωση των εξανδραποδισθέντων Ελλήνων. Έκπληξη προκαλεί το γεγονός ότι, καθ’ όλη τη
διάρκεια της εκστρατείας του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο, οι Έλληνες
της Αιγύπτου τύγχαναν προστασίας, ακόμα και μετά την οδυνηρή για τον
αιγυπτιακό στόλο ναυμαχία του Ναυαρίνου.
Η άνθιση της παροικίας
Με τον ίδιο ζήλο ο Μιχαήλ Τοσίτσας εργάστηκε για να καλύψει τις ανάγκες
ίδρυσης ελληνικού νοσοκομείου, ελληνικού σχολείου και εκκλησίας. Όταν
ανακοίνωσε στον Μοχάμετ Άλι την επιθυμία των Ελλήνων της Αλεξανδρείας να χτίσουν μεγαλοπρεπή ελληνικό ναό, ο Μοχάμεντ Άλι το άκουσε με
χαρά και, κατά παράδοση, διατύπωσε την εξής προτροπή: «Οικοδομήστε
εκκλησία τόσο μεγαλοπρεπή ώστε και εγώ να αγάλλομαι όταν την βλέπω.
Εάν δεν έχετε φιρμάνι εγώ θα σας το δώσω.» Με αρωγό λοιπόν την ανεξίθρησκη βασιλεία του Μοχάμεντ Άλι, οι Ελληνικές Κοινότητες Αλεξανδρείας
και Καΐρου αναπτύχθηκαν από τότε σε σημαντικό επίπεδο.
Ο Μοχάμεντ Άλι, πέθανε στις 2 Αυγούστου του 1849 στην Αλεξάνδρεια
και η σορός του μεταφέρθηκε στο Κάιρο μέσω της διώρυγας Μαχμουντίας
και του Νείλου την 4η Αυγούστου, προκειμένου να ταφεί στο φερώνυμο
Τέμενος, που ο ίδιος είχε χτίσει στην Ακρόπολη του Καΐρου.
Πλέον, οι δύο στενοί φίλοι, Μιχαήλ Τοσίτσας και Μοχάμεντ Άλι, κοσμούν
την κλίμακα που οδηγεί στην Αίθουσα του Θρόνου του Πατριαρχείου
Αλεξανδρείας, με τα πορτραίτα τους να βρίσκονται πλάι στην ελληνική και
την αιγυπτιακή σημαία.
Και όπως έγραψε ένας άσπονδος εχθρός του Μοχάμεντ Άλι, ο Γενικός
Πρόξενος της Αγγλίας, Μάρεϊ: «Για να είμαστε δίκαιοι προς τη μνήμη του,
πρέπει να θυμόμαστε ότι ενώ επί μακρά έτη ουδείς χριστιανός μπορούσε
να βαδίσει δια μέσου οιασδήποτε πόλεως ευρισκομένης υπό την διοίκηση
του Σουλτάνου, [επί Μοχάμεντ Άλι] μπορούσε να περιπλανιέται προς όλες
τις κατευθύνσεις άοπλος, δια μέσου της κοιλάδας του Νείλου και των γειτονικών ερήμων, με την ίδια ασφάλεια για τον εαυτό του και την περιουσία
του, όπως στο Χάιντ Πάρκ μέρα μεσημέρι». ■
21
του Σ. Χατζημανώλη
Μ
ικρά Ασία, καταστροφή, δυο φορές προσφυγιά, αναζήτηση νέας
Εφυγε η «γιαγιά»
της ελληνικής
παροικίας
της Αυστραλίας
Ήταν μια ξεχωριστή προσωπικότητα
η Ευτυχία Γκόγκου. Με μια ζωή που
διήρκεσε έναν σχεδόν αιώνα, την οποία
έζησε σε τέσσερις χώρες και τρεις
διαφορετικές ηπείρους, υπήρξε ώς
ένα βαθμό και η προσωποποίηση της
σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.
22
πατρίδας, αποδοκιμασίες και ρατσισμός, πολλές φορές των ντόπιων,
στερήσεις, αγωνία για επιβίωση, πόλεμος, κατοχή, εμφύλιος, μετανάστευση,
Αυστραλία και θρίαμβος της ανθρώπινης θέλησης είναι τα στοιχεία που σημάδεψαν τη ζωή της Ευτυχίας Γκόγκου.
Η ίδια σε συνέντευξή της πριν λίγα χρόνια μας είπε είχε πει, μεταξύ άλλων:
«Γεννήθηκα το 1911 στα Καράμπουρνα της Μικράς Ασίας. Σε ένα μέρος, γνωστό
τότες ως του Γιαννάκη τα μαγαζιά. Ήταν ακροθαλασσιά, δεν υπήρχε κανείς
γεωργός εκεί. Ήταν όλοι θαλασσινοί. Το Καράμπουρνο είχε 16 χωριά. Ο πατέρας μου ήταν έμπορος, είχε μαγαζί με όλα τα απαραίτητα και κατέβαιναν όλοι,
Τούρκοι και χριστιανοί, από τα γύρω χωριά για να ψωνίσουν».
Για τους Μικρασιάτες το 1922 ήταν η μοιραία χρονιά που εγκατέλειψαν για
πάντα τις πατρογονικές εστίες τους. Πολλοί απ’ αυτούς, όμως, είχαν ήδη ζήσει
στο πετσί τους την προσφυγιά και νωρίτερα, όταν, φοβούμενοι τους Τούρκους,
είχαν εγκαταλείψει τα μέρη τους και εγκαταστάθηκαν στα ελληνικά νησιά για
να επιστρέψουν στα μέρη τους όταν «ηρέμησαν τα πράγματα» μετά την άφιξη
του ελληνικού στρατού.
Για τον πρώτο ξεριζωμό, η κυρία Ευτυχία Γκόγκου δεν θυμάται και πολλά
πράγματα: « Έντρομοι, φοβούμενοι σφαγές Τούρκων, φύγαμε το 1914 για Χίο.
Η περιοχή Καράμπουρνου είναι ακριβώς απέναντι από τη Χίο. Ήμουν τριών
χρονών και το μόνο που θυμάμαι είναι ένα μπαουλάκι που το άφησαν στην
άκρη της θάλασσας. Αυτό το έρημο μπαουλάκι είναι η μοναδική μου ανάμνηση
από τον πρώτο μας ξεριζωμό.
Μέχρι το 1919 ζήσαμε στην Χίο. Εμείς που τα είχαμε όλα, τώρα ζούσαμε
στερημένοι. Αλλά δυσκολότερα χρόνια έμελλε να μας βρουν αργότερα. Εκεί
στη Χίο θυμάμαι, επίσης, τα Ζέπελιν - γερμανικά αεριωθούμενα με βάση στην
Τουρκία ,τα οποία κατέβαιναν χαμηλά πάνω απ’ το νησί και πυροβολούσαν.
Ένας στρατιώτης, μάλιστα, που ήταν στη βεράντα, τουφέκισε έναν τούρκο
αξιωματικό και ακόμη θυμάμαι τη μεγαλοπρεπή κηδεία του.
Το 1919 που γυρίσαμε πάλι πίσω, θυμήθηκα το μέρος και το μπαούλο και
ήξερα το μέρος που ήταν το σπίτι μας. Ζήσαμε στην Μικρά Ασία άλλα τρία
χρόνια - έως το 1922. Ήμουν πιο μεγάλη, πλέον και θυμάμαι ότι ήταν όμορφα
και πλούσια χρόνια. Ο πατέρας μου, πάλι ως ελεύθερος επαγγελματίας με το
μαγαζί, και ως έμπορος ασχολήθηκε με την εξαγωγή σταφίδας μέσω Σμύρνης
με προορισμό την Αμερική. Η καλύτερη ροζακί σταφίδα παραγόταν στο Καράμπουρνο».
Η καταστροφή
Αύγουστος 1922. Η Σμύρνη στις φλόγες, Σφαγές, λεηλασίες, καταστροφές,
από τα κεμαλικά στρατεύματα στη «νύμφη της Ιωνίας». Χιλιάδες τρομαγμένες,
απελπισμένες υπάρξεις, γυναίκες, παιδιά, γέροι, στα αναφιλητά τους πνίγουν τον
πόνο του ξεριζωμού και προσπαθούν να σωθούν με τα σκάφη που θα τους
μεταφέρουν μακριά από τις φλεγόμενες εστίες τους.
Το χωριό της κυρίας Ευτυχίας Γκόγκου ακριβώς απέναντι από την Αιγνούσα
(νησιωτικό σύμπλεγμα μεταξύ Χίου και Μικράς Ασίας). Η ίδια θυμάται για τις
τραγικές εκείνες μέρες: «Ήρθαν δυο Έλληνες στρατιώτες και είπαν σε όλους
στο χωριό να φύγουν το συντομότερο πριν έρθουν οι Τούρκοι. Μας έλεγαν
ότι αν μας προλάβαιναν οι Τούρκοι, ένεκα που και κάποιοι δικοί μας είχαν
κακομεταχειριστεί οικογένειές τους, δεν θα μέναμε ζωντανοί. Έτσι άρχισε ο
ξεσηκωμός και έφευγαν οι Έλληνες από εκεί όπως-όπως. Εμείς με βάρκα, πήγαμε
στην Αιγνούσα και μείναμε στον εκεί συνοικισμό, όπου η οικογένειά μας ήταν η
μόνη που πρόλαβε και πήρε κάποια πράγματα. Στο συνοικισμό υπήρχαν πολλές
χήρες γυναίκες, αφού οι άνδρες τους είχαν σφαχτεί από τους τούρκους.
Εκείνο τον καιρό αρρώστησε και ο πατέρας μου βαριά. Ήρθαν τρεις γιατροί
να τον εξετάσουν και οι οποίοι ως αμοιβή δεν πήραν χρήματα, αλλά διάλεξαν
ό,τι τους άρεσε και το πήραν. Τελικά, μισοπεθαμένο πήγαν τον πατέρα μου
στο νοσοκομείο «Σκυλίτσειο» στην Χίο, το οποίο ήταν ήδη γεμάτο από τραυματίες στρατιώτες. Μάλιστα, τον είχαν βάλει στο ίδιο δωμάτιο με το στρατηγό
Πλαστήρα (μετέπειτα πρωθυπουργό της Ελλάδας). Ο πατέρας μου, λόγω της
καταστροφής, δεν συνήλθε. Στην Αιγνούσα ζήσαμε δύο χρόνια και μετά γυρίσαμε στην Χίο όπου μείναμε με έναν θείο μας προσωρινά και, στη συνέχεια,
στον προσφυγικό συνοικισμό Βαρβάσι».
Για τους πρόσφυγες, ο ξεριζωμός ήταν «μαχαιριά στην καρδιά», αλλά και
τα πρώτα χρόνια της διαβίωσής τους στην Ελλάδα ήταν εξίσου σκληρά. Όχι
μόνο λόγω των στερήσεων και των κακουχιών, αλλά, κυρίως, λόγω της κακής
συμπεριφοράς πολλών ντόπιων απέναντί τους, όπως θυμάται η κ. Γκόγκου:
«Μέσα στον συνοικισμό», λέει, «που ήταν όλοι πρόσφυγες δεν έβλεπες κακή ή
ρατσιστική μεταχείριση, αλλά γνωρίζαμε σαφώς ότι οι Χιώτες μας απωθούσαν,
γιατί συνεχώς έλεγαν στα παιδιά τους όταν δεν έτρωγαν το φαγητό ότι θα τους
φέρουν τους πρόσφυγες για να τα τρομοκρατήσουν και να φάνε! Απέφευγαν
δε να παντρολογούν τις κόρες τους με πρόσφυγες. Συχνά τους αποκαλούσαν
«τουρκόσπορους», κάτι που τους πλήγωνε κατάκαρδα».
Λέει, λοιπόν, η κ. Γκόγκου για τα πρώτα χρόνια στο αιγαιοπελαγίτικο νησί:
«Στη Χίο όπου ζήσαμε δεν εργαστήκαμε γιατί είχαμε έρθει με χρήμα και χρυσές λίρες. Ο πατέρας στην Μικρά Ασία έκανε εμπόριο, είχε σπουδαίες ιδέες
και είχε αποκτήσει πλούτη. Εγώ πήγα στο καλύτερο σχολείο της Χίου, στη
Μητρόπολη, παρά το γεγονός ότι εκεί τότε δεν επέτρεπαν πρόσφυγες. Είχα
μια θεία μου, Χιώτισσα κι αυτή, που βοήθησε στο να με δεχθούν. Όσο καιρό
έζησα στην Χίο, νοστάλγησα πολλές φορές το χωριό μου, απέναντι στη Μικρά
Ασία, αλλά δεν σκέφτηκα ποτέ την επιστροφή, γιατί φοβόμουν τους Τούρκους.
Ποτέ δεν επέστρεψα στο χωριό μου».
Ο γάμος στη Χίο
Το μελλοντικό σύζυγό της η κ. Γκόγκου τον γνώρισε στη Χίο. Η ίδια θυμάται: «Ο σύζυγός μου, ο Γιώργος, ήταν επίσης Μικρασιάτης από τα Αλάτσατα.
Έφτασε στη Χίο κι εκείνος το ΄22, σε ηλικία 12 ετών και, μάλιστα, μ’ ένα μανίκι,
όπως τον τραβούσαν οι Τούρκοι κι όμως τους ξέφυγε και γλίτωσε. Ήταν και
εκείνος από πλούσια οικογένεια. Γνωριστήκαμε στη Χίο, ήμασταν γειτόνοι και
οι γονείς μας έκαναν συνοικέσιο. Παντρευτήκαμε το 1930. Επένδυσε τα χρήματά
του σ’ ένα αυτοκίνητο.
Το 1931 γεννήθηκε ο Τάκης (ο μετέπειτα εκδότης της εφημερίδας «Νέος
Κόσμος» της Μελβούρνης, Δημήτρης Γκόγκος), η Ρένα το 1934, το 1937 ένα
κοριτσάκι που χάσαμε σε ηλικία 5 χρονών και το 1948, μετά τον πόλεμο, γεννήθηκε η Μαίρη. Τα καλά χρόνια, όμως, δεν κράτησαν και πολύ. Τον Οκτώβριο
του 1940, η Ιταλία κήρυξε τον πόλεμο στην Ελλάδα και παρά τις ηρωικές νίκες
των Ελλήνων στο αλβανικό μέτωπο, ακολούθησε η κατάρρευση του μετώπου
και η σκληρή γερμανική κατοχή. Οι Γερμανοί επίταξαν και τα αυτοκίνητα της
οικογένειας Γκόγκου. Η ανέχεια άρχισε να την αγγίζει σκληρά και τότε πήρε
ξανά την απόφαση της προσφυγιάς. Επόμενος σταθμός τους η Κύπρος:
«Μέχρι το 1941 είχαμε αποκτήσει τρία αυτοκίνητα, το ένα με συνέταιρο.
Άρχισαν, όμως, οι δυσκολίες με τους Γερμανούς και αποφασίσαμε για να μην
πεθάνουμε στο τέλος από την πείνα, να κατεβούμε στην Κύπρο.
Εδώ αρχίζει η ταλαιπωρία. Έπρεπε να φύγουμε μια βροχερή νύχτα και να πάμε
σ’ ένα βουνό κι από εκεί με βάρκα απέναντι στην Τουρκία. Ήμασταν εμείς, τα
δυο παιδιά και οι δύο γιαγιάδες. Μόλις φτάσαμε μούσκεμα από την βροχή στην
Τουρκία, μας περιέλαβαν οι Τούρκοι, έσπασαν στο ξύλο το Χιώτη βαρκάρη και
όταν τους μίλησε η μητέρα μου που γνώριζε τούρκικα να σταματήσουν γιατί
δεν έφταιγε αυτός, της είπαν ότι πριν τρεις μέρες είχε φέρει άλλους, οι οποίοι
είχαν πεθάνει από τη δίψα.
Καταλαβαίνεις τι φόβο είχαμε να πάμε ως την Κύπρο. Ταξιδέψαμε με τούρκικο
πλοίο που είχε την ονομασία «Τατσούκ» («Φαρμάκι»). Πραγματικό φαρμάκι!
Ήμασταν μέσα 216 άτομα και μας είχε φάει η ψείρα».
Χίος και Μελβούρνη
Δυστυχώς, αμέσως μετά την απελευθέρωση, είχαμε τον εμφύλιο σπαραγμό,
που δεν άφησε ανέγγιχτη και την οικογένεια Γκόγκου, που στο μεταξύ επέστρεψε στη Χίο: «Στη δίνη του εμφυλίου πολέμου επισκέφτηκαν την Χίο, από την
Αυστραλία, κάτι ξαδέλφια του ανδρός μου που ζούσαν εδώ (στη Μελβούρνη).
Κατάγονταν από τα Αλάτσατα και είχαν έρθει από παλιά στη Μελβούρνη. Μας
έλεγαν, λοιπόν, ότι εδώ η ζωή ήταν πολύ καλύτερη.
Αποφασίσαμε να στείλουμε τον Τάκη. Στη Χίο και σε νεαρή ηλικία είχε
ασχοληθεί με την πρώτη εφημερίδα του νησιού, την «Πρωία», όπου με μανία
έγραφε την αλήθεια και υπέστη διώξεις. Από μικρός, όταν τον ρωτούσαν τι
θέλει να γίνει, έλεγε «δημοσιογράφος».
Η Πρωτοχρονιά του 1950 ήταν μια από τις πιο σκληρές που έζησε η οικογένεια Γκόγκου. Είχαν προηγηθεί, βέβαια, οι Πρωτοχρονιές του ΄23, μετά τη
Μικρασιατική Καταστροφή και της κατοχής στην Κύπρο, αλλά η πίκρα γι’ αυτήν
του ‘50 ήταν διαφορετικής φύσης.
Ήταν τότε, λοιπόν, το 1950, όταν ο μονάκριβος γιος της, ο Τάκης όπως τον
αποκαλεί, πήρε το δρόμο της ξενιτιάς. Προορισμός η Μελβούρνη, όπου ζούσε
ένας θείος του, ο Γιάννης Γκόγκος. Πρωτοχρονιά του ΄50, ο νεαρός Τάκης Γκόγκος,
πατά το πόδι του στη Μελβούρνη, αλλά, πίσω στη Χίο, η μάνα του, ο πατέρας
του και η αδελφή του Ρένα, δεν μπορούσαν να αντέξουν το χωρισμό «τώρα
που το παιδί τους πήγε στην άλλη άκρη του κόσμου» και μετά από τα δύσκολα
χρόνια που είχαν ήδη περάσει. Λίγα χρόνια αργότερα, όλη η οικογένεια Γκόγκου
έφτανε στη Μελβούρνη με πολλά όνειρα, σίγουρη ότι οι κακές μέρες θα έμεναν
οριστικά πίσω. Την μεγάλη χαρά, αμέσως αντικατάστησε η απογοήτευση.
Θυμάται η κ. Γκόγκου: «Ήταν τρομερή η απογοήτευση μας όταν φθάσαμε
στο λιμάνι της Μελβούρνης και αντικρίσαμε την πόλη. Καμιά σχέση με το σήμερα. Όντως, ήταν πολύ διαφορετικά τότες η κατάσταση, πολύ φτωχά. Παντού
λαμαρίνες και ξύλινα σπίτια. Όταν ρωτήσαμε τον Τάκη, γιατί δεν μας έγραψε
την πραγματικότητα, μας είπε ότι θα πιστεύαμε τους μεγαλύτερούς του και όχι
εκείνον και θα νομίζαμε ότι ήθελε να γυρίσει πίσω. Μέσα στο κλίμα εκείνης της
εποχής και καθώς έφταναν τα καράβια γεμάτα Έλληνες μετανάστες, ξεκίνησε
και ο «Νέος Κόσμος».
Ας δούμε πώς θυμάται η κ. Γκόγκου το ξεκίνημα της εφημερίδας: «Όταν
ξεκίνησε την εφημερίδα, ήταν ελάχιστες σελίδες. Έως τότε εγώ δεν είχα ποτέ
εργαστεί, εκτός σπιτιού. Όταν, όμως, έμεινα μόνη μου, χωρίς τον άνδρα μου
και την μητέρα μου, οι οποίοι, στο μεταξύ, είχαν πεθάνει, ο Τάκης μου πρότεινε να κατεβαίνω κάτω στο γραφείο όπου υπήρχε ελληνικό προσωπικό και
να βοηθώ στην έκδοση της εφημερίδας, που τότε έβγαινε κάτω από ιδιαίτερα
σκληρές και αντίξοες συνθήκες, αλλά και να περνάει η μέρα μου πιο ευχάριστα.
Βοηθούσα και εγώ με το να διπλώνω εφημερίδες και, μάλιστα, ήμουν και πολύ
γρήγορη από πολλούς νέους. Ήταν δύσκολα, αλλά και πολύ όμορφα χρόνια.
Ήμουν περιτριγυρισμένη από καλούς συνεργάτες».
Η ίδια θυμάται ότι πολλά πρωινά «ξεπάγιαζε», όταν μαζί με τον Τάκη έκαναν την διανομή της εφημερίδας μ’ ένα παμπάλαιο αυτοκίνητο που έμπαζε
από παντού.
Η Ευτυχία Γκόγκου, μητέρα του ιδιοκτήτη της ομογενειακής εφημερίδας «Νέος
Κόσμος», Δημήτρη Γκόγκου, και γιαγιά του διευθυντή της, Χριστόφορου Γκόγκου,
έφυγε από τη ζωή στις 19 Ιουλίου, σε ηλικία 98 ετών, στη Μελβούρνη.
■
23
Είκοσι χρόνια
Ελληνικό Θέατρο
Βούπερταλ
Χρονιά σταθμός το 2010 για το
Ελληνικό Θέατρο Βούπερταλ, που φέτος
συμπληρώνει είκοσι χρόνια λειτουργίας.
Ένα «ταξίδι ζωής» για την ηθοποιό
Μαρία Καραβία, που με πολύ μεράκι
το διευθύνει από την ίδρυσή του μέχρι
σήμερα.
Μ
ετά την αποφοίτησή της από τη Σχολή Θεάτρου του Γιώργου
Θεοδοσιάδη στην Αθήνα, η εκ Καβάλας ορμώμενη Μαρία Καραβία
δηλώνει συνεχή παρουσία σε κεντρικά θέατρα της πρωτεύουσας, εμφανίσεις
στην τηλεόραση και παρουσιάσεις στην κρατική ραδιοφωνία, με θεατρικές
και άλλες εκπομπές. Μία επίσκεψη όμως στο Βούπερταλ, της Γερμανίας,
το 1989, όπου πήγε να δει την αδελφή της, άλλαξε την πορεία της. Και δεν
το μετάνιωσε. Ένα χρόνο μετά, έχοντας επίγνωση των δυσκολιών που θα
συναντούσε, εγκαθίσταται μόνιμα στην πόλη και αποφασίζει να ιδρύσει
το Ελληνικό Θέατρο Βούπερταλ, με μοναδικό εχέγγυο την μεγάλη αγάπη
της για το θέατρο.
«Είναι η καθημερινότητά μου, η ζωή μου όλη. Είναι η λύτρωση που μου
δίνει κουράγιο να ξεπερνώ πράγματα και καταστάσεις. Με το θέατρο η ζωή
γίνεται πιο ελαφριά», θα μας πει από καρδιάς η Μαρία Καραβία.
Δίγλωσσο θέατρο
Το μεγάλο στοίχημα, στο ξεκίνημά της, ήταν να «κεντρίσει» το ενδιαφέρον των ελλήνων μεταναστών, καθώς όπως επισημαίνει στην «Ε.Δ.»
η κα Καραβία, η πρώτη γενιά έμεινε μακριά από το θέατρο, αλλά και του
γερμανικού θεατρόφιλου κοινού. Και τα κατάφερε, καθώς την αγκάλιασαν
ελληνικές κοινότητες από πολλές πόλεις της Γερμανίας, αλλά και γερμανοί.
Ανεβάζει, ως επί το πλείστον, ελληνικά έργα, στα Ελληνικά και Γερμανικά.
«Παίζουμε σε δύο γλώσσες για να ανοίξουμε τα σύνορά μας, να ανοίξουμε τα όριά μας, να ανοίξουμε την πόρτα του θεάτρου να μπει μέσα και
το γερμανικό κοινό. Αλλά και η νεώτερη γενιά των ελλήνων, η οποία δεν
μιλάει καλά ελληνικά, να μπορεί να καταλάβει τί λέμε πάνω στη σκηνή», θα
μας πει. «Γέρμα», του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, «Οι κουραμπιέδες», του
Γιώργη Χασάπογλου, «Ηλέκτρα», του Σοφοκλή, είναι μερικά από τα πρώτα
24
έργα που ανέβασε το Ελληνικό Θέατρο Βούπερταλ, με τη Μαρία πρωταγωνίστρια. Συνεργάζεται με γερμανούς και έλληνες ηθοποιούς και σκηνοθέτες.
Σκηνοθετεί όμως και η ίδια, όπως τη «Λυσιστράτη» του Αριστοφάνη, τη
«Μήδεια» του Ευριπίδη, κ.ά.
Βασικό μέλημά της ήταν να αποφύγει κάθε στοιχείο υπερβολής στην
παρουσίαση κλασσικών έργων και δηλώνει κατηγορηματικά ότι δεν κάνει
«αυτό που κάνουν οι Γερμανοί, που βγάζουνε ηθοποιούς στη σκηνή να
καπνίζουνε στην «Αντιγόνη» λόγου χάρην».
Η δική της «Αντιγόνη», που ανέβηκε πριν από χρόνια, στο πλαίσιο
ενός προγράμματος ενάντια στο ρατσισμό του υπουργείου Εργασίας του
κρατιδίου της Ρηνανίας Βεστφαλίας, σίγουρα ήταν διαφορετική, αλλά και
πολυεθνική. Σε αυτήν συμμετείχαν καλλιτέχνες από την Τουρκία, το Αφγανιστάν, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Αυστρία.
Εξαιρετικές εντυπώσεις αφήνουν και οι δίγλωσσες-μουσικές παραστάσεις, αφιερωμένες σε έλληνες ποιητές: «Αυτός, ο κόσμος ο μικρός ο
μέγας!», σε κείμενα του Οδυσσέα Ελύτη, «Κουβέντα μ’ ένα λουλούδι», σε
κείμενα του Γιάννη Ρίτσου, «Στον πηγαιμό για την Ιθάκη», σε κείμενα του
Καβάφη, «Αγγελικό και μαύρο φως..!», σε κείμενα του Σεφέρη, «Παράθυρο στον κόσμο της Ποίησης και της Μουσικής», μία σκηνική παρουσίαση
έργων των ποιητών: Κ. Καβάφη, Γ. Ρίτσου, Γ. Σεφέρη, Οδ. Ελύτη. Άριστες
οι εντυπώσεις και από την παράσταση «Η Ελλάδα τραγουδάει Μπρέχτ»
(ποίηση και τραγούδια του Μπρεχτ στην ελληνική και γερμανική γλώσσα,
μελοποιημένα από τον Κουρτ Βάιλ και έλληνες συνθέτες).
Σε όλη την Ευρώπη
Με τα χρόνια το Ελληνικό Θέατρο Βούπερταλ «ταξίδεψε» στο Βέλγιο,
την Ολλανδία, την Ελβετία, την Κύπρο, την Πολωνία. Μέσα στις δραστηριότητες του Θεάτρου, η Μαρία Καραβία συμπεριέλαβε και τη διοργάνωση
προγράμματος επαγγελματικής κατάρτισης παλινοστούντων μεταναστών,
ηλικίας 18-25 χρονών. Παράλληλα διοργάνωσε συναυλίες με τη συμμετοχή
μαθητών του ελληνικού Δημοτικού Σχολείου του Βούπερταλ, ομάδες παιδιών
ιταλικής, γερμανικής και τουρκικής καταγωγής, αλλά και Εργαστήρι Τέχνης
για παιδιά ηλικίας 9-15 χρονών.
Πριν από τρία χρόνια μετέφερε ένα μέρος των δραστηριοτήτων της
στη γενέτειρα της και σε συνεργασία με την Πολιτιστική, μη κερδοσκοπική,
Εταιρεία «ΘΕΑΤΡΟΥ ΑΝΑΒΑΣΙΣ», με έδρα την Καβάλα, ανεβάζουν από
κοινού με το Ελληνικό Θέατρο Βούπερταλ πολιτιστικές εκδηλώσεις και
συμπαραγωγές, κυρίως στην περιοχή της Μακεδονίας και της Θράκης, αλλά
και σε άλλες πόλεις της Ελλάδος και του εξωτερικού, με στόχο την προβολή
του ελληνικού πολιτισμού και την επίτευξη καλλιτεχνικών ανταλλαγών.
Τον περασμένο Μάρτιο η κ. Καραβία βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη για
τρεις παρατάσεις με το θεατρικό «Η Άννα που περπατά στα σύννεφα..!»,
του Μάκη Αντωνόπουλου, ένα έργο που υπηρετεί την ειρήνη, όπως λέει
η ίδια. Ένα έργο ξεχωριστό, πάντα επίκαιρο και γεμάτο συγκίνηση, που
για τέταρτη συνεχή χρονιά με ιδιαίτερη ευαισθησία παρουσιάζει η ίδια και
συναρπάζει το κοινό σε πόλεις της Γερμανίας και της Ελλάδος.
«Είναι μία παράσταση φόρος τιμής στη γυναίκα, φόρος τιμής στη μητέρα. Μέσα από το θεατρικό λόγο ξετυλίγεται η ιστορία των μανάδων της
Κύπρου και κατ΄ επέκταση των μανάδων των αγνοουμένων σε ολόκληρο
τον κόσμο, χωρίς εθνικιστικές εξάρσεις, κάτω από την ανθρώπινή τους
διάσταση», τονίζει η Μαρία Καραβία. «Είναι ένα έργο που έχει γραφτεί για
να δείξει τα αποτελέσματα του πολέμου και μας διδάσκει μαθήματα ειρήνης.
Εμείς δεν κάνουμε τον πόλεμο, τον κάνουν οι μεγάλοι. Εμείς κάνουμε την
ειρήνη. Αγγίζοντας το θέμα της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974,
που ακόμη και σήμερα θεωρείται για πολλούς Έλληνες «ταμπού», το έργο
αυτό αποτελεί μια προσπάθεια προσέγγισης των θυμάτων ενός πολέμου,
τα οποία δεν είναι μόνον οι νεκροί ή οι τραυματίες στα πεδία των μαχών,
αλλά και οι γύρω τους, οι οποίοι ζουν ταλαντευόμενοι ανάμεσα στην ελπίδα
και την απελπισία». Δ.Ρ. ■
του Θεόδωρου Σπυρόπουλου*
Τ
ις ημέρες αυτές κορυφώνονται οι επετειακές εκδηλώσεις τιμής και
μνήμης της κοσμοϊστορικής μάχης του Μαραθώνα του 490 π.Χ. Είναι
μία από τις σημαντικότερες μάχες της αρχαιότητας παγκοσμίως η οποία
κατέστη σύμβολο ελευθερίας, πνεύματος και ανθρωπισμού, πηγή εθνικής
αυτογνωσίας και έμπνευσης για την ανθρωπότητα.
Η νικηφόρα μάχη του Μαραθώνα ήταν καθοριστική για τη διάσωση της
Αθηναϊκής Δημοκρατίας και την λαμπρή εξέλιξη του ελληνικού κλασσικού
πολιτισμού κρίνοντας την τύχη του παγκόσμιου πολιτισμού και ιστορίας.
Είναι βαθειά ριζωμένη στην ελληνική και στην παγκόσμια συνείδηση καθώς
2.500 χρόνια μετά τιμάται με το Ολυμπιακό άθλημα του Μαραθωνίου στις
πέντε ηπείρους, εμπνευσμένο από τον άθλο του Αθηναίου στρατιώτη ο
οποίος ξεπερνώντας τα όρια της ανθρώπινης αντοχής μετέφερε το μήνυμα
της νίκης με τη θρυλική φράση «Νενικήκαμεν», πριν πέσει νεκρός. Το ιστορικό γεγονός της μάχης του Μαραθώνα τιμάται και με τη μεταλαμπάδευση
της μαραθώνιας φλόγας στις πόλεις όπου διεξάγονται οι αγώνες.
Ως φυσικοί θεματοφύλακες της πολιτιστικής μας κληρονομιάς οφείλουμε
να αναδείξουμε τις αξίες, τις ιδέες και τα ιδανικά που συνδέονται με την
ιστορική μάχη του Μαραθώνα: τη δύναμη της θέλησης, την υπομονή, την
αντοχή και την επιμονή, το «ευ αγωνίζεσθαι», το αγαθό της ελευθερίας
και ανεξαρτησίας, την αξία της συλλογικότητας στον αγώνα θέτοντας το
«εμείς» υπεράνω του «εγώ», τον αυτοσεβασμό. Κυρίως, όμως, η μάχη του
Μαραθώνα συμβολίζει τη νίκη της Δημοκρατίας.
Ο κίνδυνος σήμερα δεν προέρχεται από τον ανατολικό δεσποτισμό αλλά
από τη λήθη και την κατάλυση των αξιών στην ζωή μας. Η συμπλήρωση 25
αιώνων από την ηρωϊκή μάχη των προγόνων μας παρουσιάζει μια μοναδική
ευκαιρία να αναλογισθούμε τον ανεξάντλητο πλούτο της πολιτιστικής μας
κληρονομιάς και να συμβάλουμε στην επαναφορά των αξιών αυτών που
σήμερα η ανθρωπότητα έχει ανάγκη όσο ποτέ.
Ας μη λείψει κανείς από τις επετειακές εκδηλώσεις της ομογένειας και
ως Αμερικανοί πολίτες Ελληνικής καταγωγής ας αδράξουμε κάθε ευκαιρία
για να προβάλουμε τα ελληνογενή οικουμενικά μηνύματα του Μαραθώνα
στην Αμερικανική κοινωνία. Ας αναδείξουμε την ελληνική οικουμενικότητα
και όλοι μαζί ας κτίσουμε ένα καλύτερο μέλλον. ■
2.500
χρόνια μετά:
Ο ανεξάντλητος
πλούτος
του Ελληνικού
Πολιτισμού
«Δεν υπάρχει άνθρωπος, του οποίου η
ψυχή να μην νιώθει ανάταση, ακούγοντας
το όνομα του Μαραθώνα και να μην
ασπάζεται και να σέβεται με πραγματική
χαρά αυτό το όνομα».
Αίλειος Αριστείδης, 2ος μ.Χ. αιώνα
*Ο Θ. Γ. Σπυρόπουλος είναι Συντονιστής ΣΑΕ Περιφέρειας ΗΠΑ και
Πρόεδρος Ελληνο-Αμερικανικού Ιδρύματος «Φύτεψε τις Ρίζες Σου στην Ελλάδα»
25
Από τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία
της Διαμαντένιας Ριμπά
Εθελοντές Ο
λόγος για τον Αναστάσιο Ντέμο, από το Αμβούργο της Γερμανίας, που
σβήνουν φωτιές
στην Ελλάδα
Συνδράμουν το έργο του Εθελοντικού Σώματος
Ελλήνων Πυροσβεστών-Αναδασωτών
Από μικρό παιδί ονειρευόταν να
οδηγήσει πυροσβεστικό όχημα και
να σβήνει φωτιές. Σε ηλικία μόλις
εννέα ετών πήγε μόνος του στο
σταθμό της πυροσβεστικής, κοντά
στο σπίτι του, και ζήτησε να τον
εντάξουν στα ειδικά εκπαιδευτικά
σεμινάρια, ώστε το όνειρο να γίνει
πραγματικότητα.
Αναστάσιος Ντέμος
26
Αντρέας Μέγιερ
μαζί με άλλους 29 εθελοντές πυροσβέστες, Έλληνες και Γερμανούς, ήρθε και
φέτος στην Ελλάδα. Οι νεαροί εθελοντές, ηλικίας 20 έως 30 ετών, αφιέρωσαν και
φέτος δύο εβδομάδες από τις διακοπές τους για να συμμετάσχουν σε προγράμματα του Εθελοντικού Σώματος Ελλήνων Πυροσβεστών - Αναδασωτών (ΕΣΕΠΑ), στα
Ριζώματα, Βέροιας.
Μία υπόθεση δική τους πλέον, καθώς έχουν δημιουργήσει το Σύλλογο «Οι φίλοι
του ΕΣΕΠΑ» (Freunde der ESEPA e.V), με πρόεδρο το Γερμανό φιλέλληνα Αντρέα
Μέγιερ από το Ανόβερο και Ταμία τον Αναστάσιο Ντέμο.
Σκοπός του συλλόγου είναι η ηθική και υλική υποστήριξη του εθελοντικού πυροσβεστικού κινήματος στην Ελλάδα και η παροχή βοήθειας στη χώρα μας, για την
αντιμετώπιση πυρκαγιών και εκτάκτων καταστάσεων.
Τα μέλη της έρχονται, κάθε χρόνο, με δικά τους έξοδα, στην Ελλάδα και συμμετέχουν στην προσπάθεια κατάσβεσης πυρκαγιών, όπως και στην εκπαίδευση Ελλήνων
εθελοντών πυροσβεστών. Επίσης, συγκεντρώνουν χρήματα για την αγορά ελαφρώς
μεταχειρισμένων πυροσβεστικών οχημάτων από τη Γερμανία, που προορίζονται για
υπηρεσίες δασοπροστασίας στην Ελλάδα.
Στις ειδήσεις για τις πυρκαγιές
Η ιδέα για την ίδρυση του γερμανικού Συλλόγου «Οι φίλοι του ΕΣΕΠΑ», ξεκίνησε
πριν από περίπου τρία χρόνια από τον Τάσο, όπως τον αποκαλούν οι φίλοι του. Σκίρτησε η καρδιά του, βλέποντας στις ειδήσεις τις μεγάλες πυρκαγιές στην Ελλάδα.
«Πάντα με ενδιέφερε το τι συμβαίνει στην Ελλάδα, και ειδικότερα στην Ήπειρο,
απ’ όπου κατάγεται ο πατέρας μου, Ευάγγελος Ντέμος. Είναι κι αυτή μία πατρίδα για
εμένα και τα τρία αδέλφια μου, είναι μέρος της ζωής μας εδώ στη Γερμανία», τονίζει
σε δηλώσεις του στην «Ελληνική Διασπορά», από το Αμβούργο, ο 21 ετών, σήμερα,
Τάσος. Και συνεχίζει: «Η εικόνα των Ελλήνων που προσπαθούσαν να σβήσουν τα
πύρινα μέτωπα μεγάλων πυρκαγιών, ξυπόλητοι με κλαδιά στα χέρια, με άφησε άφωνο.
Δεν πίστευα στα μάτια μου τα όσα είδα στις ειδήσεις, πριν από τρία χρόνια. Τότε
αποφάσισα ότι δεν έχουμε το δικαίωμα να μείνουμε άπραγοι. Έπρεπε κάτι να κάνουμε.
Στην πορεία μάθαμε για την ΕΣΕΠΑ και γνωρίσαμε το έργο του κ. Νίκου Σαχινίδη,
που πραγματικά αξίζει τη στήριξη όλων. Έτσι ιδρύσαμε τον δικό μας σύλλογο».
Η αξιέπαινη αυτή πρωτοβουλία έχει σήμερα την υποστήριξη της Πανηπειρωτικής
Ομοσπονδίας Γερμανίας, που καλεί ειδικά τους νέους ομογενείς να συστρατευτούν
σε αυτή την προσπάθεια, αλλά και του γενικού προξένου Ανοβέρου, Δημήτρη Ιωάννου, ο οποίος έγινε επίτιμο μέλος του συλλόγου. Με δική του πρωτοβουλία, άλλωστε,
διοργανώθηκε, τον περασμένο Μάιο, εκδήλωση γνωριμίας και ενημέρωσης με τον
σύλλογο «Οι φίλοι του ΕΣΕΠΑ», στο ενοριακό κέντρο «Τριών Ιεραρχών», Ανοβέρου,
όπου παρέστη και η δήμαρχος της πόλης, Ingrid Lange. Στη συνέχεια, στον προαύλιο
χώρο της εκκλησίας, δόθηκαν μαθήματα πυρόσβεσης, στα οποία συμμετείχε ακόμα
και ο πατέρας Γεράσιμος.
Ο Αναστάσιος Ντέμος δεν παραλείπει να αναφερθεί στην άρτια οργάνωση των
Εθελοντικών Σωμάτων Πυροσβεστών στη Γερμανία, όπου ο αριθμός των εθελοντών
πυροσβεστών ανέρχεται σε πάνω από εκατομμύριο άτομα, ενώ το μόνιμο προσωπικό
είναι μόλις 28.000. Τα έξοδα για τον εξοπλισμό των εθελοντών καλύπτονται από το
κράτος. Παρόμοια είναι και η εικόνα στην Αυστρία, όπου ο αριθμός των εθελοντών
πυροσβεστών φτάνει στις 250.000, με τακτικό προσωπικό περίπου 5.000.
■
Από την παρουσίαση του βιβλίου «Μύθοι και Ήρωες στην Αρχαία Ελλάδα και Κίνα», στη
Διεθνή Έκθεση Βιβλίου. Από αριστερά προς δεξιά: Ιωάννης Σταθογιάννης, ο Qin Ying,
διευθυντής του κινεζικού εκδοτικού οίκου «Guang Dong Publishing House», ο εκδότης
Γιώργος Γιανναδάκης και ο συγγραφέας Πάνος Σταθόγιαννης.
‘Μύθοι και Ήρωες
στην Αρχαία
Ελλάδα και Κίνα’
Τ
ι κοινό μπορεί να έχουν ο Προμηθέας, ο Ηρακλής, ο Περσέας
και η Μέδουσα, ο μύθος της Πανδώρας και άλλες μορφές της μυθολογίας μας με μυθικούς ήρωες της Κίνας, όπως ο Κουάα Φου, ο Τσιν Τιάν, ο
Βοσκός και η Υφάντρα και η Τσανκ Ε, αντίστοιχα; Εκ πρώτης όψεως καμία,
αφού πρόκειται για μύθους που ανέθρεψαν οι δύο λαοί, με πολιτισμούς
πανάρχαιους, λίκνα του Δυτικού και Ασιατικού πολιτισμού, που στην ουσία
δεν «συναντήθηκαν» ποτέ. Εντούτοις, παρουσιάζουν κάποιες ομοιότητες,
που εντυπωσιάζουν, τις οποίες ανιχνεύει ο Ιωάννης Σταθογιάννης, στο βιβλίο-λεύκωμα «Μύθοι και Ήρωες στην Αρχαία Ελλάδα και Κίνα». Πρόκειται
για μία δίγλωσση έκδοση (ελληνικά και κινεζικά), «καρπό» συνεργασίας
μεταξύ των εκδόσεων «Helm», με έδρα την Αθήνα, και τον μεγάλο Κινέζικο
εκδοτικό οίκο «Guang Dong Publishing House».
Η συγγραφική αυτή προσπάθεια, μέσα σε εκατό εικονογραφημένες σελίδες, παρουσιάζει γνωστούς μύθους, ήρωες, λαογραφικά στοιχεία, αλλά και
ιστορικά πρόσωπα των δύο λαών, όπως και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά
των αρχαίων πολιτισμών τους, ως ένα πολιτιστικό ταξίδι Ελλάδας-Κίνας,
που στόχο έχει να συμβάλλει στην καλλιέργεια των διμερών πολιτιστικών
σχέσεων.
«Είναι ωραίο να είσαι ταξιδιώτης: ταξιδιώτης του χρόνου, των Μύθων και
των Ηρώων, της Ιστορίας, ταξιδιώτης του ίδιους σου του εαυτού», δηλώνει
στην ‘Ελληνική Διασπορά», ο 33χρονος συγγραφέας, ο οποίος ασχολείται
με την καταγραφή και την διάσωση μύθων, με σκοπό την κατανόηση του
ελληνικού πολιτισμού από την παγκόσμια κοινότητα.
« Ήθελα το βιβλίο μου αυτό να είναι ένα αναγνωστικό και αισθητικό
ταξίδι στους δύο πολιτισμούς. Γι΄ αυτό και προσπάθησα να συμπεριλάβω
στο βιβλίο μου τους σημαντικότερους μύθους και θρύλους, καθώς και κάποιες από τις μεγάλες μορφές και γεγονότα που άλλαξαν την ιστορία των
δύο λαών. Εξετάζω, επίσης, τα κοινά χαρακτηριστικά κατά την αρχαιότητα,
καθώς και τα πολιτιστικά και πνευματικά ρεύματα που ξεπήδησαν από τις
χώρες αυτές και εν τέλει διαμόρφωσαν τον Δυτικό και Ανατολικό τρόπο
σκέψης», σημειώνει.
O μαίανδρος
Πώς ξεκίνησε η όλη προσπάθεια; Αφορμή για τη συγγραφή του βιβλίου,
που κυκλοφόρησε στα τέλη του 2007, στην Κίνα (στα αγγλικά και τα κινεζικά), με τον τίτλο «Πολιτιστικό Ταξίδι μεταξύ Ελλάδας και Κίνας» (Cultural
Travelling between Greece and China), στάθηκε η παρατηρητικότητα του
κ. Σταθογιάννη. Με την ιδιότητα του ειδικού σε ψηφιακές μορφές Τέχνης
και δη, στην κίνηση της εικόνας, βρέθηκε στην Καντόνα, το 2006, για να
διδάξει στο Τμήμα Πληροφορικής και Οπτικοαουστικών Μέσων στο Raffles
Education Corporation Singapore, Raffles LaSalle Institute. Εκεί, νεοφερμένος
ακόμη, έκπληκτος εντόπισε τον ελληνικό μαίανδρο, σε διάφορα σημεία της
πόλης της Καντόνα, σε αρχαία και σύγχρονα κτήρια, ακόμα και σε σκεύη
και αντικείμενα καθημερινής χρήσης.
Προτού προχωρήσει στην πρώτη αγγλο-κινεζική έκδοση, το 2007, ο κ.
Σταθογιάννης φρόντισε να εξασφαλίσει τη σύμφωνη γνώμη τριών επιστημόνων από την Ελλάδα και από το Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, της αρχαιολόγου Σταυρούλας Βραχιονίδου, και των καθηγητών Duan Jifang και Cai
Jianhua, που επεξεργάστηκαν τα κείμενα.
Στα οκτώ κεφάλαια του εικονογραφημένου βιβλίου (Γένεσις, Θεοί, Θρύλοι και Μύθοι, Ήρωες, Νικηφόροι Στρατηγοί, Διανοητές και Ποιητές, Επικοί
Πόλεμοι, Αθλήματα και Παιχνίδια), ο αναγνώστης μπορεί να ανατρέξει στα
σύντομα, γραμμένα σε κατανοητή γλώσσα, κείμενα και να διαβάσει- μεταξύ
άλλων- για το Μέγα Αλέξανδρο και τον Κινέζο Αυτοκράτορα Τσιν Σιι Χουάνγκ, το Σωκράτη και τον Κομφούκιο, τον Όμηρο και το μεγαλύτερο ποιητή
της περιόδου των Πολέμων των Επαρχιών (475-221 π.Χ.) Κιου Ουάν, κ.ά.
Η έκδοση γίνεται ακόμη πιο ελκυστική με την εικονογράφηση, που επιμελήθηκε έτσι ώστε να προσεγγίζει, με έναν μοντέρνο τρόπο, τους αναγνώστες. Για την ελληνο-κινεζική έκδοση, εξασφαλίστηκε η συνεργασία των
βραβευμένων σχεδιαστών του παιχνιδιού « Ήρωες στη Μυθική Ελλάδα»
(Γιάννη Ρουμπόλια, Χρήστου Μαρτίνη και Αλέξανδρου Καραγιαννόπουλο),
ενώ τα σχέδια της κινεζικής μυθολογίας, υπογράφουν οι Cyrus Zhang και
Oru Kabir. Το βιβλίο προλογίζει ο πρόεδρος του Ελληνοκινεζικού Επιμελητηρίου, Κωνσταντίνος Γιαννίδης.
Αξίζει να αναφερθεί ότι, η πρώτη αγγλο-κινεζική έκδοση εξαντλήθηκε
πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου 2008 και ο εκδοτικός
οίκος προχωρά σε ανατύπωση.
Εκτός από τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Πεκίνου (2007), η έκδοση παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης, όπου τιμώμενη
χώρα ήταν φέτος η Κίνα, στις Διεθνείς Εκθέσεις Βιβλίου, Φρανκφούρτης,
Κωνσταντινούπολης, Ντουμπάι και Tianjin (Κίνα), αποσπώντας άριστες
κριτικές, καθώς και σε ειδική εκδήλωση στην πόλη του Άργους, γενέτειρα
του συγγραφέα, με τη συμμετοχή επίσημων αποστολών και από τις δύο
χώρες. Δ.Ρ. ■
27
ομογενειακά νέα
Γιώργος Χατζημαρκάκης
‘Τώρα είναι η στιγμή
της αρωγής και της
αλληλεγγύης’
Ε
νώπιον Ελλήνων και ξένων Ευρωβουλευτών,
δημοσιογράφων, επιχειρηματιών, διπλωματών και
στελεχών του Κοινοβουλίου
και της Κομισιόν, σε ημερίδα
της ΠΑΔΕΕ στις Βρυξέλλες,
ο ελληνικής καταγωγής Ευρωβουλευτής των Γερμανών
Φιλελευθέρων και Πρόεδρος του Γερμανο-Ελληνικού
Επιχειρηματικού Συνδέσμου
(DHW) Γιώργος Χατζημαρκάκης κάλεσε όλους να
στηρίξουν την Ελλάδα με
κάθε μέσο. Στο χαιρετισμό
του στην αρχή της ημερίδας
«Η ελληνική διασπορά και
πως μπορεί να συμβάλλει
στην οικονομική ανάκαμψη
της Ελλάδας» που οργανώθηκε υπό την αιγίδα του στο
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο
κ. Χατζημαρκάκης ζήτησε
από την ελληνική κυβέρνηση
ένα «one stop shop» αποκλειστικά για επενδυτές της
διασποράς και ένα υπουργείο ανοικοδόμησης για την
καλλίτερη εκμετάλλευση του
τεράστιου επιχειρηματικού
και επιστημονικού ανθρώπινου δυναμικού των 7 εκατομμυρίων Ελλήνων ανά τον
κόσμο.
Τον πολιτικό κόσμο εκπροσώπησαν στο πάνελ της
ημερίδας ο Πρόεδρος της
Παγκόσμιας Διακοινοβουλευτικής Ένωσης Ελληνισμού
(ΠΑΔΕΕ) Γιάννης Πανταζόπουλος από την Αυστραλία
28
Ελληνοαμερικανίδα στο πλευρό
των Αφγανών γυναικών
Μ
ία ομάδα Αμερικανίδων από όλα τα
Σώματα του Στρατού των
ΗΠΑ, με επικεφαλής την
ομογενή αξιωματικό του
στρατού ξηράς, Θεοφανώ Δαλαγγέλη (Tiffany
Dalagelis), δίνει τη δική της
μάχη για τη στήριξη των
Αφγανών γυναικών, οι οποίες ζουν εδώ και δεκαετίες
και από το Ευρωπαϊκό
κάτω από την αδυσώπητη
Κοινοβούλιο ο Σταύρος Λα- καταπίεση των Ταλιμπάν,
μπρινίδης (Ομάδα Σοσιαλι- που δεν επιτρέπουν στις
στών) και η Μαριέττα Γιαν- γυναίκες να μορφώνονται,
νάκου (Ευρωπαϊκό Λαϊκό
ενώ τις μεταχειρίζονται
Κόμμα). Την επιχειρηματική κατά τρόπο εξουθενωτικό.
κοινότητα εκπροσώπησε ο Η Θεανώ Δαλαγγέλη, που
Αντιπρόεδρος του DHW
κατάγεται από τη ΦιλαΦαίδων Κοτσαμπόπουδέλφεια, τους τελευταίους
λος, τη δε επιστημονική ο
καθηγητής του Παν/μίου
Μακεδονία Λόης Λαμπριανίδης. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος
Κώστας Αργυρός.
Στην εισήγησή του ο Αντιπρόεδρος του DHW αναφέρθηκε στο σχέδιο ΗΡΑΚΛΗΣ για την οικονομική
ανάπτυξη της Ελλάδος που
έχει διατυπώσει ο Γιώργος
Χατζημαρκάκης και αναφέρθηκε στα αιτήματα της
επιχειρηματικής κοινότητας
των ομογενών, μεταξύ των
οποίων στην ίδρυση Παγκοσμίου Επιμελητηρίου
Ομογενών, την υπαγωγή του
έους δρόμους συInvest in Greece Agency
νεργασίας ανοίγει
στο Μέγαρο Μαξίμου, την
το ρωσόφωνο περιοδικό
σωστή αξιοποίηση του δυ- «Ελλάδα», με τον ελληνοναμικού των ομογενών και
ρωσικό διαδικτυακό κόμβο
τις διαρθρωτικές αλλαγές
www.ellada-russia.ru, και
που πρέπει να γίνουν στην σκοπό την αναβαθμισμένη
Ελλάδα για την καλλίτερη
ενημέρωση, την κάλυψη
αντιμετώπιση της κρίσης,
όλου του φάσματος των
την ίδρυση νέων επιχειρήελληνορωσικών και κυπροσεων και επιχειρηματικών
ρωσικών σχέσεων, αλλά και
συνεργασιών, την καλύτερη την προβολή υπηρεσιών
απορρόφηση κονδυλίων
και προϊόντων από Ελλάδα
του ΕΣΠΑ και την προσέλ- και Κύπρο. Το περιοδικό,
κυση επενδύσεων.
με εκδότη-διευθυντή το
μήνες εργάζεται στο Αφγανιστάν στην περιοχή
Φαράχ (Farah) της περιφέρειας Σιμπ Κο (Shib
Koh. Μαζί με άλλες πέντε
γυναίκες αξιωματικούς
του αμερικανικού στρατού
αποτελούν την επίλεκτη
ομάδα γνωστή ως «Γυναικεία Ομάδα Περιφερειακής
Ανασυγκροτήσεως της Φαράχ». Κύρια αποστολή της
ομάδας είναι να βοηθήσει
την περιφερειακή αφγανική
διακυβέρνηση στη διοργάνωση προγραμμάτων και να
παράσχει ευκαιρίες σε Αφγανές γυναίκες, οργανώνοντας και παρακολουθώντας
συγκεντρώσεις γυναικών,
μαζί με Αφγανούς αξιωματούχους, προκειμένου
ώστε να βρεθούν λύσεις
στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες του
Αφγανιστάν. Στη «Γυναικεία
Ομάδα Περιφερειακής
Ανασυγκροτήσεως της Φαράχ», εκτός από τη Θεανώ
Δαλαγγέλη, συμμετέχουν
τρεις γυναίκες αξιωματικοί
του Ναυτικού, μία αξιωματικός της Αεροπορίας και μία
αξιωματούχος της Οργάνωσης Διεθνούς Αναπτύξεως
των Ηνωμένων Πολιτειών
(USAID).
Το ρωσόφωνο περιοδικό «Ελλάδα»
εγκαινιάζει κόμβο στο Ίντερνετ
Ν
δημοσιογράφο Θανάση
Αυγερινό, εκδίδεται στη
Μόσχα, ανελλιπώς, από την
άνοιξη του 2007. Κυκλοφορεί, πλέον, με 112 σελίδες,
κατ’ ελάχιστον, και τιράζ
20.000-25.000, σε 5 εκδόσεις ετησίως, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του περιοδικού. Το νέο
τεύχος περιλαμβάνει άρθρα
και συνεντεύξεις του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών
Σ.Λαβρόφ, του υφυπουργού Εξωτερικών Σπ.Κουβέλη, όπως και αφιερώματα
στην επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στη Ρωσία και στα
65 χρόνια της Νίκης, με
συνέντευξη του Μ.Γλέζου.
Θα υπάρχουν, επίσης, άρθρα-αφιερώματα στην Κρήτη, την Πάτμο, τον Πόρο,
την Κεφαλονιά, το εθνικό
πάρκο του Ακάμα, την Αμμόχωστο, για τις επενδυτικές ευκαιρίες στην Κύπρο,
τις ενάλιες αρχαιότητες
και πολλούς άλλους παραδοσιακούς προορισμούς
και προϊόντα. Η ρωσόφωνη «Ελλάδα» διανέμεται
δωρεάν στις πτήσεις της
Αεροφλότ και το «check
in» της Cyprus Airways από
Μόσχα προς Ελλάδα, Κύπρο και αντιστρόφως, στις
αίθουσες ‘business’ τριών
αεροδρομίων της Μόσχας,
σε κλαδικές εκθέσεις και
εκδηλώσεις, Πρεσβείες
και Προξενεία Ελλάδος,
Κύπρου, Ρωσίας στις τρεις
χώρες, σε παρεμφερείς
υπηρεσίες και φορείς, πλήθος εταιρειών ελληνικών και
κυπριακών συμφερόντων
κ.ά. Το δίκτυο διανομής
διαρκώς διευρύνεται, επιδιώκοντας να καλύψει όλο
και μεγαλύτερο κοινό και
επιλεγμένες ομάδες σε χώρες της πρώην Σοβιετικής
Ένωσης (Ουκρανία, Λευκορωσία, Καζακστάν κλπ).
ομογενειακά νέα
1ο Παγκόσμιο Συνέδριο των Απανταχού Νέων Φλωρινιωτών
Τ
ις βάσεις για τη δικτύωση των Νέων
Αποδήμων Φλωρινιωτών,
απανταχού της γης, έθεσε
το 1ο Παγκόσμιο Συνέδριο
που διοργανώθηκε στην
όμορφη αυτή ακριτική πόλη
της Δυτικής Μακεδονίας,
με τη συμμετοχή νέων από
την Αυστραλία, τον Καναδά
και την Ευρώπη. Το συνέδριο οργανώθηκε από τη
Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση
Φλώρινας, με τη στήριξη
του Δήμου, της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, της
Μητρόπολης Φλώρινας και
τοπικών φορέων.
Τρεις ημέρες πολύτιμων
εμπειριών, που θα μεταφέρουν στους φίλους τους,
ελληνικής και μη καταγωγής,
επεφύλαξε το Συνέδριο
στους νέους απόδημους,
που συμμετείχαν στη συνάντηση. Στην επίσημη έναρξη των εργασιών, στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου
Φλωρίνης, η «άλλη» Ελλάδα,
αυτή που δημιούργησαν
οι ομογενείς μας στις νέες
τους πατρίδες, ήταν στο
επίκεντρο. Κηρύσσοντας
την έναρξη των εργασιών,
η υφυπουργός Εσωτερικών,
Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης,
Θεοδώρα Τζάκρη, αναφέρθηκε στην τεράστια, όπως
είπε, προσπάθεια που καταβάλλει η χώρα μας για να
δημιουργήσει τις προϋποθέσεις μιας αξιόπιστης και
σεβαστής πατρίδας.
Η υλοποίηση του συνεδρίου αποτελεί απόφαση του
3ου Παγκοσμίου Συνεδρίου
και όπως τόνισε ο νομάρχης, Ιωάννης Βοσκόπουλος,
πρόεδρος του Συμβουλίου
Απανταχού Φλωρινιωτών
«η αξιοποίηση όλων των
δυνάμεων που διαθέτει ο
Νομός, εντός και εκτός
συνόρων, είναι περισσότερο
αναγκαία από οποιαδήποτε
άλλη φορά».
Οι νέοι ομογενείς, από την
πλευρά τους, υποσχέθηκαν να καταβάλουν κάθε
δυνατή προσπάθεια για
να εντοπίσουν κι άλλους
νέους Φλωρινιώτες ομογενείς. Μάλιστα, για το σκοπό
αυτό, με τη λήξη των εργασιών του συνεδρίου εξέλε-
ξαν το προσωρινό συμβούλιό τους, που θα αναλάβει
και τη διοργάνωση του
επόμενου συνεδρίου τους.
«Είμαστε η νέα γενιά ομογενών, καταγόμενων από τη
Φλώρινα, κι αυτό μας γεμίζει ευθύνες για τη συνέχιση
των δεσμών με τον τόπο
μας», θα μας πει ο Φώτης
Βακιτσίδης, τραπεζικός
υπάλληλος από την Αδελα-
ΐδα, μέλος του προσωρινού
Συμβουλίου Απανταχού
Νέων Φλωρινιωτών. Ο ίδιος
θέλει να βαδίσει στα χνάρια
της μητέρα του, Αλεξάνδρας, που έχει τιμηθεί στην
Αυστραλία και την Ελλάδα,
έχοντας κάνει καθημερινή
της πράξη τον εθελοντισμό
και την αλληλεγγύη, αλλά
και τις αρχές του γενέθλιου
τόπου.
«Ο Βενιζέλος και οι Ρουμάνοι», νέα έκδοση του εκδοτικού οίκου «Ομόνοια»
Τ
ην έκδοση μιας νέας
μονογραφίας αφιερωμένης στον Ελευθέριο
Βενιζέλο και τις σχέσεις
του με τους Ρουμάνους και
τη Ρουμανία, παρουσιάζει
ο εκδοτικός οίκος «Ομόνοια», του Βουκουρεστίου.
Πρόκειται για μία εκτενή
επιστημονική έρευνα του
συγγραφέα Κονσταντίν Ιορντάν (Constantin Iordan), με
τίτλο «Ο Βενιζέλος και οι
Ρουμάνοι». Η δεύτερη αυτή
έκδοση, 392 σελίδων (σ.σ.
η πρώτη δημοσιεύτηκε το
2004), είναι εμπλουτισμένη
μ’ ένα ανέκδοτο υποκεφάλαιο, κατάλογο ονομάτων
και γαλλική περίληψη. «Ο
Ελευθέριος Βενιζέλος, μια
από τις πλέον γνωστές πολιτικές φυσιογνωμίες της
σύγχρονης Ελλάδας, κράτη-
σε, πάνω από δυο δεκαετίες,
στενές σχέσεις με εξαιρετικούς πρωταγωνιστές της
πολιτικής σκηνής της Ρουμανίας», επισημαίνει στην
«Ε.Δ.», από το Βουκουρέστι,
η Έλενα Λαζάρ, ιδιοκτήτρια
και διευθύντρια του εκδοτικού οίκου «Ομόνοια»,
που εκδίδει αποκλειστικά
μεταφράσεις νεοελληνικής λογοτεχνίας. Το βιβλίο
χρηματοδοτήθηκε από το
Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και
Μελετών «Ελευθέριος K.
Βενιζέλος» και από τον Έλληνα επιχειρηματία στη Ρουμανία, Βασίλη Χρέλια, αρωγή
που αποδεικνύεται ακόμα
πιο αξιόλογη, στο πλαίσιο
της οικονομικής κρίσης, που
αποθαρρύνει τώρα όποια
επιστημονική προσπάθεια,
καταλήγει η κα Λαζάρ.
ανταποκρίσεις
Εγκαινιάστηκε το σχολείο
‘Ιβάν Κανίδης’ στο
μαρτυρικό Μπεσλάν
ΡΩΣΙΑ, του Θ. Αυγερινού
Α
κριβώς έξι χρόνια μετά την τρομοκρατική επίθεση στο σχολείο
του Μπεσλάν στη ρωσική Δημοκρατία της Βορείου Οσετίας στον
Καύκασο, εγκαινιάστηκε στις 6 Σεπτεμβρίου στη μαρτυρική πόλη ένα νέο
υποδειγματικό σχολείο, στην ανέγερση του οποίου πρωταγωνίστησαν το
ελληνικό και νορβηγικό ΥΠΕΞ και η τοπική ελληνική κοινότητα.
Σε μια ιδιαίτερα συγκινητική τελετή, φορτωμένη με τη βαριά θύμηση της
ομηρίας εκατοντάδων ανθρώπων, που κατέληξε στο θάνατο 336 εξ αυτών,
Εγκαίνια εικαστικής
έκθεσης στη Θεολογική
Σχολή της Χάλκης
ανάμεσά τους 186 παιδιών, τιμήθηκε η μνήμη των θυμάτων και ειδικότερα
του ηρωικού καθηγητή Φυσικής Αγωγής, Ιβάν Κανίδη, ο οποίος βρήκε
τραγικό θάνατο από τους ισλαμιστές τρομοκράτες υπερασπιζόμενος τους
μαθητές του και αρνούμενος ως το τέλος να τους εγκαταλείψει, αν και του
προτάθηκε αυτή η διέξοδος.
Προς τιμήν του 74χρονου ομογενούς, το όνομα του οποίου έγινε θρύλος
και παράδειγμα προς μίμηση στη Ρωσία, το νέο σχολείο πήρε το όνομά του
και πρώτος του διευθυντής ορίστηκε ο γιος του, Κωνσταντίνος.
Παρόντες στην τελετή των εγκαινίων του σχολείου, που άρχισε από
φέτος να λειτουργεί κανονικά, ήταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Β.
Οσετίας, Ταϊμουράζ Μαμσούροφ, ο υφυπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας,
Εspen Eide, και ο πρέσβης της Ελλάδας στη Ρωσία, Μιχάλης Σπινέλλης, ενώ
στην τελετή συμμετείχε χορευτικό συγκρότημα των Ελλήνων ομογενών του
ιδιαίτερα δραστήριου τοπικού συλλόγου, που χόρεψε ποντιακούς χορούς
και τραγούδησε ελληνικά τραγούδια.
Ελλάδα και Νορβηγία χρηματοδότησαν την κατασκευή του σχολείου
προσφέροντας από 2,5 εκατ. ευρώ μέσω του προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για την ανάπτυξη, στο σχολείο θα φοιτούν έως και 200 μαθητές
μελλοντικοί αθλητές, με έμφαση στο ποδόσφαιρο, εκ των οποίων 72 οικότροφοι. Οι εγκαταστάσεις του κρίνονται υποδειγματικές για ολόκληρη την
περιοχή, ενώ ο σχεδιασμός και η κατασκευή του από την τοπική εταιρεία
«ΒλαντΣτρόι», ιδιοκτησίας του προέδρου του ελληνικού Συλλόγου, Γιούρι
Ασλανίδη, εισέπραξε τα συγχαρητήρια όλων των επισήμων, που ξεναγήθηκαν
εντυπωσιασμένοι στους χώρους του.
«Ένα μεγάλο ευχαριστώ προς όσους μας βοήθησαν να βγούμε από το
αδιέξοδο που είχε δημιουργηθεί από τη δήθεν οργάνωση «Αλληλεγγύη»
και πρώτα απ’ όλα στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, στο πρόσωπο
του κ. Σπινέλλη στο τελικό στάδιο, και στον Χρήστο Σοφιανίδη από την
Ένωση «Αργώ» της Καλλιθέας», δήλωσε ο Γ. Ασλανίδης, ικανοποιημένος
που η σημαντική αυτή πρωτοβουλία υλοποιήθηκε.
Εκ μέρους του ελληνικού ΥΠΕΞ, ο κ. Σπινέλλης επισκέφθηκε και κατέθεσε
λουλούδια στο παλιό σχολείο του Μπεσλάν και στο μνημείο-νεκρόπολη
των θυμάτων.
Ξενάγηση του Οικουμενικού
Πατριάρχη Βαρθολομαίου (Α)
και του υπουργού Πολιτισμού
Παύλου Γερουλάνου (Δ)
από την επιμελήτρια της
έκθεσης «Ιχνηλατώντας την
Κωνσταντινούπολη» Ίρις
Κρητικού και την Αναστασία
Μάνου που εμπνεύσθηκε και
οργάνωσε την έκθεση στη
Θεολογική Σχολή της Χάλκης
ΤΟΥΡΚΙΑ, του Α. Κούρκουλα
Τ
ην λύπη του γιατί η Θεολογική Σχολή της Χάλκης εξακολουθεί
να παραμένει κλειστή εξέφρασε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εγκαινιάζοντας την εικαστική έκθεση «Ιχνηλατώντας την Κωνσταντινούπολη», στο χώρο της ιστορικής σχολής. «Η περίπτυστος αυτή
Θεολογική Σχολή εξακολουθεί να παραμένει κλειστή», είπε απευθυνόμενος
σε εκατοντάδες επισκέπτες που ήλθαν από την Αθήνα για τα εγκαίνια τη
έκθεσης. «Και τούτο παρά πάσαν προσδοκίαν». «Κατανοούν οι αρμόδιοι
το άδικον αναστολής της λειτουργίας, υπόσχονται λύσιν, αλλ΄ ουδέν πλέον
τούτου- -τουλάχιστον προς το παρόν κάνουν», είπε .
«Για τη δύναμη της δημιουργίας της πίστης και την προαναγγελία νέων
εποχών που θα μας κάνουν όλους, Έλληνες και Τούρκους να αισθανθούμε
υπερήφανοι», μίλησε ο υπουργός Πολιτισμού κ. Παύλος Γερουλάνος απευ30
θυνόμενος στους προσκεκλημένους των εγκαινίων.
Ο γενικός γραμματέας του Τουρκικού Υπουργείου Πολιτισμού, ο Δήμαρχος των Πριγκιποννήσων, ο διευθυντής του Μουσείου του Τοπ Καπί, πολλοί
καλλιτέχνες Έλληνες και Τούρκοι ήταν μεταξύ των προσκεκλημένων στα
εγκαίνια και τη δεξίωση που ακολούθησε στους κήπους της Θεολογικής
Σχολής στη Χάλκη.
Η έκθεση «Ιχνηλατώντας την Κωνσταντινούπολη» έχει συγκεντρώσει
εκατοντάδες επισκέπτες από την Αθήνα και πολλούς από τους 101 καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην έκθεση . Ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Νικήτας
Κακλαμάνης που ενισχύει την έκθεση μέσα από την Τεχνόπολη του Δήμου
Αθηναίων, βρίσκεται επίσης στην Κωνσταντινούπολη για το γεγονός και παρέστη και στα χθεσινά εγκαίνια της έκθεσης στο Σισμανόγλειο Μέγαρο.
ανταποκρίσεις
Μια άλλη εκδοχή του ‘Ρέκβιεμ’
από ομογενή συνθέτη
ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ, του Σ. Χατζημανώλη
Σ
την αίθουσα του δημαρχείου Αδελαΐδας έγινε μια ακόμα προ-
σπάθεια ερμηνείας του ολοκληρωμένου «Ρέκβιεμ» του Μότσαρτ, αυτήν
τη φορά από τον Ελληνοαυστραλό συνθέτη, Λιθ Κωστόγλου, σε συνεργασία
με τη μουσική δραματουργό Νάϊκ Λεβέντη, με στόχο να δοθεί ζωντανά μια
πραγματικά παραδοσιακή ολοκλήρωση αυτού του θαυμάσιου έργου.
Το έργο του μεγάλου μουσουργού θεωρείται μία από τις πλέον θαυμαστές
δουλειές του, που συνέθεσε προς το τέλος της ζωής του, το 1791 και γι’ αυτό
έμεινε ανολοκλήρωτο. Ο συνθέτης Franz Xaver Sussmayr (1766-1803) ήταν ο
Η όπερα ‘Spam’ του
Π. Λιακάκη στη Βιέννη
πρώτος που επιχείρησε μια παραδοσιακή ολοκλήρωση του έργου αυτού του
Μότσαρτ και η οποία παραμένει μέχρι σήμερα η πλέον ακριβής. Από εκεί και
πέρα, υπάρχει μια άλλη, πιο ριζοσπαστική, σχολή συνθετών, οι οποίοι έχουν
δώσει κατά καιρούς τη δική τους εκδοχή για το έργο αυτό του Μότσαρτ.
Ο Κωστόγλου εντρύφησε επί έξι μήνες στο έργο του Μότσαρτ, μελετώντας, παράλληλα, τις υπόλοιπες λειτουργίες του μεγάλου μουσουργού και
δανειζόμενος ακόμα ολόκληρα τμήματα άλλων έργων του, τα εμφυτεύει
στον σκελετό της αυθεντικής δουλειάς του Μότσαρτ.
Ανοικοδόμηση στο
‘Σημείο Μηδέν’ χωρίς
την εκκλησία του
Αγίου Νικολάου
ΒΙΕΝΝΗ, του Δ. Δημητρακούδη
Τ
η νέα του, σύγχρονη κοινωνική όπερα «Σπαμ», στην οποία με
πρωτότυπο τρόπο διακωμωδεί το ομώνυμο φαινόμενο του «σπαμ»,
δηλαδή της απρόκλητης και ανεπιθύμητης ηλεκτρονικής αλληλογραφίας
μέσω Διαδικτύου, παρουσίασε ο νεαρός Έλληνας κλασικός συνθέτης, Περικλής Λιακάκης, σε πρώτη παγκόσμια πρεμιέρα σε μια από τις γνωστότερες
θεατρικές σκηνές στην Αυστρία, στο «Σάουσπιλχαους» της Βιέννης.
Ο Περικλής Λιακάκης γεννήθηκε το 1970 στην Αθήνα, όπου έκανε τις
αρχικές του μουσικές σπουδές, θεωρητικά και κοντραμπάσσο, με τον μουσικό της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Γιάννη Σερελέα, για να σπουδάσει στη
συνέχεια από το 1995 μέχρι το 2002, που αποφοίτησε με άριστα παμψηφεί
στο πτυχίο «μάστερ», στην Ανωτάτη Σχολή Μουσικής και Παραστατικών
Τεχνών της Βιέννης, το σημερινό Μουσικό Πανεπιστήμιο.
Έργα του έχουν εκτελεστεί την τελευταία δεκαετία σε διάφορες γνωστές μουσικές αίθουσες της Αυστρίας, της Γερμανίας αλλά και στο Μέγαρο
Μουσικής Αθηνών, όπου, τον Μάιο του 2007, με έργο του και την ορχήστρα
της ΕΡΤ, άνοιξε το φεστιβάλ «Ελληνικές μουσικές γιορτές». Το πρώτο έργο
όπερας του Περικλή Λιακάκη, «Παπουτσωμένος γάτος», απέσπασε το 2001
το πρώτο βραβείο του Διαγωνισμού Όπερας Δωματίου του Μουσικού
Πανεπιστημίου Βιέννης, αλλά και το ειδικό βραβείο της επιτροπής του
Διαγωνισμού Νέου Σκηνικού Έργου της αυστριακής καγκελαρίας.
Το 2004 κέρδισε αυστριακή κρατική υποτροφία για υποστήριξη της δουλειάς του, ενώ η δεύτερη όπερά του, «Η ιστορία της ωραίας Μαγκελόνε»,
απέσπασε το 2006 βραβείο στο Διεθνή Διαγωνισμό Όπερας της πόλης
του Γκρατς, με την τωρινή του όπερα «Σπαμ» να είναι η τρίτη στη σειρά
στο χώρο των δημιουργιών του.
Ο Περικλής Λιακάκης διδάσκει, από τον Σεπτέμβριο του 2002, Ανώτερα
Θεωρητικά και Εισαγωγή στη Σύνθεση στο Μουσικό Πανεπιστήμιο Βιέννης,
στον τομέα Σύνθεσης και Ηλεκτροακουστικής Μουσικής.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ, του Π. Παναγιώτου
Ο
ι αντιδράσεις για την ανέγερση τεμένους και μουσουλμανικού
πολιτιστικού κέντρου κοντά στο «Σημείο Μηδέν» του Μανχάταν και
η άρνηση της Λιμενικής Αρχής Νέας Υόρκης και Νέας Υερσέης (υπό τη
δικαιοδοσία της βρίσκεται η περιοχή) για να κτιστεί η εκκλησία του Αγίου
Νικολάου είχαν ως αποτέλεσμα την κινητοποίηση ομογενειακών φορέων,
παραγόντων, αλλά και Αμερικανών πολιτικών. Με συνεντεύξεις, ανακοινώσεις
και επαφές απαιτούν να συμπεριληφθεί ο ελληνορθόδοξος ναός, όπως ήταν
η αρχική συμφωνία, στο συνολικό έργο ανοικοδόμησης του οικοδομικού
τετραγώνου που καταστράφηκε από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης
Σεπτεμβρίου 2001. Αρκετοί συνδέουν τα δύο θέματα, υποστηρίζοντας ότι
«είναι απαράδεκτο να δίνεται άδεια για το τζαμί και όχι για εκκλησία».
Στη θέση όπου βρισκόταν ο ναός του Αγίου Νικολάου (155 Cedar
Street) έχουν ήδη ξεκινήσει έργα για τη δημιουργία χώρων στάθμευσης.
Ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος επανέλαβε ότι η Αρχιεπισκοπή είναι
απόλυτα προσηλωμένη στο στόχο της ανοικοδόμησης της εκκλησίας σε
άλλο σημείο (130 Liberty Street), με μεγαλύτερο χώρο, όπως προβλέπει η
συμφωνία (Ιούλιος 2008) με τις αρμόδιες αρχές. Η μικρή εκκλησία του Αγίου
Νικολάου είχε δημιουργηθεί από Έλληνες μετανάστες, κυρίως ναυτικούς,
το 1916 και ισοπεδώθηκε από την κατάρρευση των δίδυμων πύργων. Ήταν
ο μοναδικός τόπος λατρείας που καταστράφηκε εκείνη την ημέρα.
Εντωμεταξύ, τρισάγιο στη μνήμη των θυμάτων της 11ης Σεπτεμβρίου
2001 ανήμερα της επετείου ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος, κοντά
στο σημείο όπου βρισκόταν η μικρή εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Με μια
λιτή τελετή, η Ελληνοαμερικανική κοινότητα τίμησε όσους χάθηκαν κατά
τα τρομοκρατικά χτυπήματα στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου, ανάμεσα
τους και τριάντα περίπου ομογενείς.
31
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Ο Πρόεδρος της Βουλής
με ομογενείς μαθητές
Συνάντηση του Φ. Πετσάλνικου
με την Παγκόσμια Παναρκαδική
Συνομοσπονδία
Μ
ε αντιπροσωπεία της Παγκόσμιας Παναρκαδικής Συνομοσπονδίας
Ο
μογενείς μαθητές από τη Μαριούπολη της Ουκρανίας, το Μοναστήρι της FYROM και την Αλβανία υποδέχθηκε στο Κοινοβούλιο
ο κ. Φίλιππος Πετσάλνικος. Τα παιδιά προέρχονται από 13 σχολεία της
Μαριούπολης, ένα σχολείο του Μοναστηρίου και 6 σχολεία της Βορείου
Ηπείρου, στα οποία διδάσκονται η ελληνική γλώσσα και ιστορία, καθώς
και παραδοσιακοί χοροί. Το πρόγραμμα αυτό, που λειτουργεί εδώ και 12
χρόνια, στηρίζεται από το Σύνδεσμο των Φίλων της Μαριούπολης, ενώ στην
προσπάθεια συμμετέχει ενεργά και η Βουλή των Ελλήνων.
Ο Πρόεδρος της Βουλής συνεχάρη τους 50 μαθητές και τους εκπαιδευτικούς συνοδούς τους, «γιατί -όπως ανέφερε- κρατάτε ζωντανή τη
γλώσσα μας, την παράδοση και τον πολιτισμό μας. Έναν πολιτισμό που
δεν ανήκει μόνο στη χώρα μας, αλλά σε όλο τον κόσμο, αφού, όπως είναι
γνωστό, η Ελλάδα, εδώ και χιλιάδες χρόνια, έβαλε τη δική της σφραγίδα
με τον πολιτισμό της στις τέχνες, τις επιστήμες, τη φιλοσοφία, γενικότερα
στη δημιουργία και την πρόοδο των ανθρώπων».
Ο κ. Πετσάλνικος τόνισε ακόμη ότι «η ελληνική γλώσσα θα σας δώσει τη δυνατότητα να γνωρίζετε όλο και περισσότερο, όλο και καλύτερα
τον ελληνικό πολιτισμό που αποτελεί τη βάση του δυτικού πολιτισμού,
έχει όμως επηρεάσει ολόκληρο τον κόσμο. Χαιρόμαστε που βρίσκεστε
σήμερα εδώ, στην πατρίδα μας την Ελλάδα, που έχει ως βασικές αρχές
τη διαφύλαξη της ειρήνης, τη συνεργασία ανάμεσα στις χώρες και στους
λαούς, την αλληλοκατανόηση και μέσα από τη συνεργασία την ανάπτυξη
σε όλα τα επίπεδα».
Στη συνάντηση παρευρέθησαν, επίσης, ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής κ.
Δημήτρης Σιούφας και ο Γενικός Γραμματέας κ. Θάνος Παπαϊωάννου. ■
Ο Π. Ευθυμίου στην
1η Παγκόσμια Σύνοδο
Νέων Βιομηχανιών
στην Κίνα
Σ
τις εργασίες της 1ης Παγκόσμιας Συνόδου Νέων Βιομηχανιών για
το 2010, που πραγματοποιήθηκε στις πόλεις Changchun και Jincheng
της Κίνας συμμετείχε ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του
Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ)
βουλευτής κ. Πέτρος Ευθυμίου. Ο κ. Ευθυμίου στο πλαίσιο της Συνόδου
πραγματοποίησε συναντήσεις με πολιτικούς ηγέτες της Κίνας, όπως με
32
αποτελούμενη από τον Πρόεδρό της κ. Δημήτρη Φίλιο, από την Ομοσπονδία της Αμερικής, και τους Προέδρους των Ομοσπονδιών Αυστραλίας
κ. Δημήτρη Αλεξόπουλο και Ελλάδας κ. Γιώργο Τζινιέρη. συναντήθηκε ο
Πρόεδρος της Βουλής Φίλιππος Πετσάλνικος. Η συζήτηση περιεστράφη
γύρω από τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και τις προοπτικές
ανάκαμψής της, καθώς και από θέματα του απόδημου ελληνισμού.
«Όλοι όσοι έχουμε ζήσει στο εξωτερικό ως απόδημοι ή έχουμε ασχοληθεί με διάφορες ιδιότητες με τον απόδημο ελληνισμό γνωρίζουμε πολύ
καλά την τεράστια σημασία που έχει για ολόκληρο τον ελληνισμό η δικιά
σας δραστηριότητα, οι προσπάθειες που κάνετε κυρίως για τη διατήρηση
της πολιτισμικής μας ταυτότητας και της ελληνικής γλώσσας, καθώς και η
συμπαράσταση που δίνετε πάντα με πρωτοβουλίες και αγώνες σε κάθε
θέμα που αφορά την πατρίδα μας. Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω εκ μέρους όλων των βουλευτών και των κομμάτων της ελληνικής Βουλής ότι θα
είμαστε δίπλα σας και με κάθε τρόπο θα στηρίζουμε τις πρωτοβουλίες σας»,
επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος της Βουλής ενώ ο Πρόεδρος της
Παγκόσμιας Παναρκαδικής Συνομοσπονδίας υπογράμμισε ότι: «Στη σημερινή δύσκολη συγκυρία εκφράζουμε την ομόθυμη συμπαράστασή μας –όχι
μόνο οι Αρκάδες, όλοι οι απόδημοι– στη γενέτειρα Ελλάδα. Πιστεύουμε
ότι η πατρίδα μας, παρά τα προβλήματα, θα ξεπεράσει τις δυσκολίες. Οι
απόδημοι συζητάμε διάφορους τρόπους ενίσχυσης, και ηθικής και υλικής
και με επενδύσεις. Εξετάσαμε την προοπτική τουριστικής ανάπτυξης της
Αρκαδίας, αλλά και με δραστηριότητες στον πολιτιστικό τομέα και στην
προστασία του περιβάλλοντος. Και βεβαίως στα εθνικά θέματα, υπό την
αιγίδα του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού, είναι δεδομένη η στήριξη
όχι μόνο των Αρκάδων αλλά ολόκληρης της ομογένειας». ■
τον κ. Wang Qishan, Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης της Κίνας, τον κ. Sun
Zhengcai, Πρώτο Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας του
Jilin και τον κ. Wang Rulin, Κυβερνήτη του Jilin της Κίνας.
Συνδιοργανώτρια της Συνόδου μαζί με την Κυβέρνηση της Κίνας ήταν η
Asian Pacific Association (APCEO), με επικεφαλής τον πρώην Πρωθυπουργό της Γαλλικής Δημοκρατίας κ. Dominique de Villpen. Άλλοι διακεκριμένοι
μετέχοντες ήταν ο πρώην Πρωθυπουργός της Ν. Αυστραλίας κ. Bod Carr,
ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας λόρδος Howell
of Guildford, ο κ. Benjamin A. Gilman πρώην Πρόεδρος της Επιτροπής
Διεθνών Σχέσεων της Αμερικανικής Βουλής.
Ο κ. Ευθυμίου, με την ιδιότητα του Προέδρου της Κοινοβουλευτικής
Συνέλευσης του ΟΑΣΕ, ήταν από τους βασικούς ομιλητές στη 2η ενότητα
της Συνόδου που αφορούσε σε θέματα Ενεργειακής Ασφάλειας σε συνδυασμό με τη Νέα Βιομηχανική Ανάπτυξη και την Πράσινη Οικονομία. ■
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Με την Αντιπρόεδρο
του Κοινοβουλίου της Κίνας
Με τη Γενική Διευθύντρια
της Unesco
Μ
ε τη Γενική Διευθύντρια της Unesco κυρία Irina Bokova συναντήθηκε ο Πρόεδρος της Βουλής Φίλιππος Πετσάλνικος. Την κυρία
Bokova συνόδευαν ο κ. Γιωργος Αναστασόπουλος, μόνιμος αντιπρόσωπος
της Ελλάδας στην Unesco, η κυρία Κατερίνα Τζιτζικώστα, πρόεδρος της
ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την Unesco, καθώς και άλλοι υπηρεσιακοί
παράγοντες του διεθνούς Οργανισμού. Στη συνάντηση παρέστη επίσης ο
Γενικός Γραμματέας της Βουλής κ. Θάνος Παπαΐωάννου.
Ο κ. Πετσάλνικος επεσήμανε στην κυρία Bokova την ανάγκη προστασίας
των πολιτιστικών δημιουργημάτων της νοτιοανατολικής Ευρώπης αλλά και
παγκοσμίως, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των πολιτιστικών
Τ
ις εξαιρετικές σχέσεις μεταξύ των λαών και των κυβερνήσεων
Ελλάδας και Κίνας, που τα δύο τελευταία χρόνια διευρύνονται με
ταχείς ρυθμούς, εξέφρασαν ο Πρόεδρος του Ελληνικού Κοινοβουλίου κ.
Φίλιππος Πετσάλνικος και η κυρία Chen Zhili (Τσεν Ζιλί), Aντιπρόεδρος
του Κινεζικού Κοινοβουλίου, κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους στη
Βουλή των Ελλήνων.
Καλωσορίζοντας την εκπρόσωπο του αντιπροσωπευτικού Σώματος της
Κίνας στην Ελλάδα, ο Πρόεδρος της Βουλής αναφέρθηκε στη διαχρονικά
άριστη σχέση των δύο λαών και τη συνεργασία, που ιδιαίτερα τα τελευταία
χρόνια επεκτείνεται στον οικονομικό, εμπορικό, μορφωτικό και τουριστικό
τομέα., ενώ τόνισε τη χαρά του για την επικείμενη επίσκεψη, στις αρχές
του μήνα, του Πρωθυπουργού της Κίνας Wen Jiabao.
Η κυρία Chen Zhili από την πλευρά της, τόνισε ότι οι σχέσεις των δύο
λαών σε όλους τους τομείς αποτελεί παράδειγμα με δεδομένο ότι οι δύο
χώρες απέχουν τόσο πολύ, έχουν διαφορετικά κοινωνικά συστήματα, ιστορία
και πολιτισμό. Σημείωσε ακόμα, την ενίσχυση της οικονομικής και εμπορικής συνεργασίας που επικυρώθηκε με την πρόσφατη υπογραφή σειράς
συμφωνιών μεταξύ του Αναπληρωτή Πρωθυπουργού της Κίνας και του
Έλληνα Πρωθυπουργού καταλήγοντας ότι «η ελληνοκινεζική συνεργασία θα
παίξει ρόλο για να ξεπεραστεί η κρίση στη χώρα σας και εποικοδομητικό
ρόλο στη δική μας ανάπτυξη. Η επίσκεψη του Πρωθυπουργού της Κίνας
θα επισφραγίσει το νέο αναβαθμισμένο επίπεδο των σχέσεων των δύο
χωρών». ■
Με το Δ.Σ. της Παγκόσμιας
Διακοινοβουλευτικής Ένωσης
Ελληνισμού
θησαυρών στα κατεχόμενα εδάφη της βόρειας Κύπρου και στην ευρύτερη
περιοχή των Βαλκανίων. Ο Πρόεδρος του ελληνικού Κοινοβουλίου έθεσε
επίσης το θέμα του επαναπατρισμού των έργων πολιτισμού και τέχνης που
έχουν απομακρυνθεί με βίαιο τρόπο από τον τόπο δημιουργίας τους, όπως
είναι τα Μάρμαρα του Παρθενώνα.
Από την πλευρά της η Γενική Διευθύντρια της Unesco εξήρε το ρόλο
της Ελλάδας και της Εθνικής Επιτροπής της χώρας μας στον διεθνή Οργανισμό, στην προώθηση των πρωτοβουλιών του σε όλους τους τομείς. Η
κυρία Bokova εξέφρασε την επιθυμία της Unesco για την ισχυροποίηση
των σχέσεων και της συνεργασίας με τα εθνικά Κοινοβούλια ώστε να καθίσταται αποτελεσματικότερο το έργο της.
Όπως είπε χαρακτηριστικά η κ. Bokova, η Unesco είναι σε επίγνωση
του λεπτού ζητήματος της επιστροφής πολιτιστικών θησαυρών όπως τα
Μάρμαρα του Παρθενώνα στον τόπο δημιουργίας τους και ειδική επιτροπή
του Διεθνούς Οργανισμού έχει αναλάβει μεταξύ άλλων να προετοιμάσει τις
συνθήκες διαλόγου μεταξύ της ελληνικής και της βρετανικής κυβέρνησης
για το θέμα αυτό. ■
Μ
ε το Διοικητικό Συμβούλιο της Παγκόσμιας Διακοινοβουλευ-
τικής Ένωσης Ελληνισμού (Πα.Δ.Ε.Ε) με επικεφαλής τον Πρόεδρό
της και Μέλος της Κάτω Βουλής στην Πολιτεία Βικτώρια της Αυστραλίας
κ. Γιάννη Πανταζόπουλο, συναντήθηκε ο Πρόεδρος της Βουλής Φίλιππος
Πετσάλνικος.
Κατά τη συνάντηση, ο κ. Πετσάλνικος υπογράμμισε το σημαντικό ρόλο
που διαδραματίζει η Παγκόσμια Διακοινοβουλευτική Ένωση Ελληνισμού,
μέλη της οποίας εκλέγονται σε νομοθετικά σώματα και Κοινοβούλια σε
26 χώρες ανά τον κόσμο, προς την κατεύθυνση της ενημέρωσης της
διεθνούς κοινής γνώμης για τα εθνικά μας θέματα και ιδιαιτέρως για τα
μέτρα που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση για την έξοδο της χώρας από την
οικονομική κρίση.
Η αντιπροσωπεία της Πα.Δ.Ε.Ε. ευχαρίστησε τον κ. Πετσάλνικο για τη
θερμή υποδοχή και ανέλυσε θέματα ενδιαφέροντος των μελών της. ■
33
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ε Παγκόσμιο Συνέδριο ΝΕΠΟΜΑΚ
23ο Συνέδριο
Αποδήμων Κυπρίων
ΠΟΜΑΚ - ΠΣΕΚΑ
Ο
ι πρόσφατες εξελίξεις στο Κυπριακό, η διεθνής οικονομική κρίση
και τα πενηντάχρονα της Κυπριακής Δημοκρατίας συζητήθηκαν κατά
τη διάρκεια της 23ης Συνεδρίας των Κεντρικών Συμβουλίων της Παγκόσμιας
Ομοσπονδίας Αποδήμων Κυπρίων (ΠΟΜΑΚ) και της Παγκόσμιας Συντονιστικής Επιτροπής Κυπριακού Αγώνα (ΠΣΕΚΑ) και του 5ου Παγκόσμιου
Συνεδρίου Νεολαίας Αποδήμων Κυπρίων (ΝΕΠΟΜΑΚ). Κατά τη διάρκεια
των συνεδριών έγινε απολογισμός δραστηριοτήτων και παρουσίαση των
εκθέσεων δράσης των διαφόρων Ομοσπονδιών Αποδήμων
Την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου κήρυξε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας, στις 24 Αυγούστου. Τους συνέδρους
χαιρέτισαν με ομιλίες τους ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων
Μάριος Καρογιάν, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος Β’, ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκος Κυπριανού, ο Πρόεδρος της ΠΟΜΑΚ Χάρης
Σοφοκλείδης, ο Πρόεδρος της ΠΣΕΚΑ Φίλιπ Κρίστοφερ και ο Πρόεδρος
της ΝΕΠΟΜΑΚ Χρίστος Καραολής. Χαιρετισμούς απηύθυναν, επίσης, ο
Πρόεδρος του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ) Στέφανος Ταμβάκης, ο Επίτιμος Πρόεδρος του ΣΑΕ Αντριου Αθενς και ο Πρόεδρος
του Οργανισμού Νεολαίας Κύπρου Ανδρέας Βύρας. Οι σύνεδροι έτυχαν,
επίσης, ενημέρωσης από αρχηγούς ή εκπροσώπους των κοινοβουλευτικών
κομμάτων, ενώ εκπρόσωποι διαφόρων Υπουργείων ενημέρωσαν τους Κύ-
34
πριους απόδημους επί διαφόρων θεμάτων που απασχολούν την κυπριακή
Ομογένεια.
Κατά τις εργασίες της Συνόδου της ΠΣΕΚΑ, τους συνέδρους χαιρέτισαν
με ομιλίες τους, μεταξύ άλλων, ο Προεδρικός Επίτροπος Γιώργος Ιακώβου,
ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Στέφανος Στεφάνου, ο Αντιπρόεδρος της
Επιτροπής Κατεχόμενων Δήμων, Δήμαρχος Μόρφου Χαράλαμπος Πίττας,
εκπρόσωποι της Κεντρικής Τράπεζας και του Υπουργείου Οικονομικών και
ο Πρόεδρος της ΑΧΕΠΑ Νικόλας Καρακώστας.
Τη δεύτερη μέρα των εργασιών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η
σύζυγός του, Έλση Χριστόφια, παρέθεσαν στο Προεδρικό Μέγαρο δεξίωση προς τιμήν των συνέδρων, ενώ την τελευταία μέρα πραγματοποιήθηκε
κοινή συνέντευξη Τύπου των Προέδρων ΠΟΜΑΚ, ΠΣΕΚΑ, ΑΧΕΠΑ και
ΝΕΠΟΜΑΚ.
Ενημέρωση των εκπροσώπων των αποδήμων από
τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας
Συνάντηση με τα μέλη των Κεντρικών Συμβουλίων της ΠΟΜΑΚ και
της ΠΣΕΚΑ είχε στο Προεδρικό Μέγαρο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Δημήτρης Χριστόφιας, στο πλαίσιο της Συνεδρίας των Κεντρικών Συμβουλίων ΠΟΜΑΚ-ΠΣΕΚΑ. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης ο Πρόεδρος
Χριστόφιας ενημέρωσε τους εκπροσώπους των αποδήμων για το Κυπριακό,
τις πρόσφατες εξελίξεις σε συνάρτηση και με την πορεία των απευθείας
συνομιλιών αλλά και τη διαμόρφωση του διεθνούς πολιτικού σκηνικού. Στη
συνέχεια προβλήθηκε ολιγόλεπτο φιλμάκι παραγωγής ΡΙΚ για την ιστορία
του Κυπριακού.
Κατά την προσέλευση τους στο Προεδρικό, οι εκπρόσωποι των αποδήμων κατέθεσαν στεφάνια στον ανδριάντα του Εθνάρχη Μακαρίου Γ’ που
βρίσκεται στο προαύλιο του Προεδρικού. Στεφάνια κατέθεσαν εκπρόσωπος
της ΠΟΜΑΚ, ο πρόεδρος της ΠΣΕΚΑ Φίλιπ Κρίστοφερ και ο πρόεδρος
της ΝΕΠΟΜΑΚ Χρίστος Καραολής.
Τη συνάντηση ακολούθησε δεξίωση που παρέθεσε στους απόδημους
ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η σύζυγος του Ελση στους κήπους του
Προεδρικού.
Στη δεξίωση παρευρέθηκαν μεταξύ άλλων υπουργοί της κυβέρνησης,
πρέσβεις, και εκπρόσωποι κομμάτων.
■
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Πλήρης συμπαράσταση
των Αποδήμων στις
προσπάθειες
για επίλυση
του Κυπριακού
Τ
ις άοκνες προσπάθειες που καταβάλλει η πλευρά μας για λύση
του Κυπριακού, στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και του διεθνούς
δικαίου, καθώς και τη μέχρι στιγμής απογοητευτική στάση της άλλης πλευράς, αλλά και την ανάγκη για ενότητα στο εσωτερικό μέτωπο, επεσήμαναν
στις ομιλίες τους όλοι όσοι απηύθυναν χαιρετισμό στην τελετή έναρξης
του 23ο Συνεδρίου Αποδήμων Κυπρίων.
Χάσμα χωρίζει τις θέσεις των δύο πλευρών στα ουσιώδη και κεφαλαιώδη θέματα του Κυπριακού, τόνισε στο χαιρετισμό του ο Πρόεδρος
της Βουλής Μάριος Καρογιάν, επισημαίνοντας ότι, σε αυτήν την ιδιαίτερα
δύσκολη περίοδο, επιβάλλεται ανασχεδιασμός στρατηγικής και τακτικής,
συλλογικότητα και ενότητα. Ο κ. Καρογιάν τόνισε ότι η φετινή συνεδρία
πραγματοποιείται ‘’σε μιαν ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για την Κύπρο και
το Κυπριακό’’, επισημαίνοντας ότι ‘’οι απευθείας διαπραγματεύσεις του
Προέδρου της Δημοκρατίας με τον Τ/κ ηγέτη βρίσκονται σε ένα ιδιαίτερα
κρίσιμο, κομβικό σημείο. Βρισκόμαστε μπροστά σε μιαν ιδιαίτερα δύσκολη
περίοδο, μπροστά σε πολύ δύσκολα δεδομένα, που επιβάλλουν ανασχεδιασμό στρατηγικής και τακτικής, και επιβάλλουν παράλληλα συλλογικότητα
και ενότητα, ενότητα δυνάμεων, συλλογικό σχεδιασμό και συλλογική δράση.
Πρέπει χωρίς χρονοτριβή και χωρίς μικροπολιτικές αιτιάσεις, να συνεννοηθούμε, να συμφωνήσουμε και να συνδιαμορφώσουμε την πάρα πέρα
πορεία μας, την πάρα πέρα στρατηγική και τακτική μας, μια διεκδικητική
τακτική και στρατηγική που να αντιμετωπίζουν με αποτελεσματικότητα τις
τουρκικές μεθοδεύσεις και επιδιώξεις’’.
Στο χαιρετισμό του ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος Β΄
κάλεσε την πολιτική ηγεσία του τόπου σε ενότητα και πρόταξη των ίδιων
θέσεων στο Κυπριακό ώστε να αντιμετωπισθούν οι μεθοδεύσεις της Άγκυρας, διατυπώνοντας ταυτόχρονα τη θέση ότι η Τουρκία θα μετακινηθεί από
τις αδιάλλακτες θέσεις μόνο εφόσον καταβάλει τίμημα στις ενταξιακές
διαπραγματεύσεις της. «Θα πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας προσδιορίζοντας με σύνεση, ρεαλισμό, αλλά χωρίς ηττοπάθεια τις περαιτέρω
κινήσεις μας, όχι ασφαλώς με την αποδοχή όρων παράδοσης, αλλά κινούμενοι με αξιοπρέπεια προς την κατεύθυνση ενός ιστορικού συμβιβασμού,
που θα εξασφαλίσει τη συνέχεια μας στην προαιώνια αυτή τη κοιτίδα του
ελληνικού πολιτισμού», υπογράμμισε.
Επικαλούμενος την αγγλική ρήση: «Τους δώσαμε ένα μίλι και δεν μας
έδωσαν ούτε ίντσα», ο Πρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Αποδήμων
Κυπρίων (ΠΟΜΑΚ) Χάρης Σοφοκλείδης ανέφερε στο χαιρετισμό του
πως η πολιτική βούληση, οι προτάσεις και οι τολμηρές παραχωρήσεις του
Προέδρου της Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια για λύση του Κυπριακού
δεν βρίσκουν ανταπόκριση από την τουρκική πλευρά. Στην προσφώνησή του
κατά την τελετή έναρξης των εργασιών της 23ης Συνεδρίας του Κεντρικού
Συμβουλίου ΠΟΜΑΚ – ΠΣΕΚΑ και του Ε’ Παγκοσμίου Συνεδρίου ΝΕΠΟΜΑΚ, την οποίο διάβασε ο Πίτερ Δρουσιώτης, ο κ. Σοφοκλείδης, ο οποίος
δεν μπόρεσε να παραστεί λόγω ασθενείας, κάλεσε όλους σε ενότητα και
κομματική εκεχειρία ώστε η Κύπρος να αντιμετωπίσει τη δύσκολη καμπή
που διέρχεται τόσο σε ό, τι αφορά το εθνικό θέμα, όσο και την παγκόσμια
οικονομική ύφεση. Εκφράζοντας την ελπίδα ότι στις επικείμενες συναντήσεις του Προέδρου Χριστόφια με τον Τ/κ ηγέτη, η τουρκική πλευρά θα
εγκαταλείψει τις απαράδεκτες θέσεις της και ότι θα υποβάλει εποικοδομητικές και παραγωγικές προτάσεις, διατύπωσε τη θέση ότι «σήμερα όσο
ποτέ άλλοτε επιβάλλεται ενότητα και ομοψυχία».
«Έχουμε την ιστορική ευκαιρία να αλλάξουμε τη σταθερή πολιτική των
ΗΠΑ η οποία πάντα έγερνε προς την Τουρκία, μέσω μιας πολιτικής τριών
αξόνων», δήλωσε ο Πρόεδρος της Παγκόσμιας Συντονιστικής Επιτροπής
Κυπριακού Αγώνα (ΠΣΕΚΑ) Φίλιπ Κρίστοφερ, στο χαιρετισμό του στο
συνέδριο. Ο κ. Κρίστοφερ τόνισε ότι η πολιτική των ΗΠΑ μπορεί να
επαναπροσδιοριστεί αν πρώτον υπάρξει μια μαζική εκστρατεία δημόσιων
σχέσεων, η οποία θα φέρει στο επίκεντρο της προσοχής την εισβολή και
τη συνεχιζόμενη κατοχή. Δεύτερον, μέσω μιας ογκώδους εκστρατείας σε
αμερικανικές και ευρωπαϊκές δεξαμενές σκέψεις, οι οποίες αναζητούν εναλλακτικές λύσεις για την Τουρκία, και τρίτον μέσω μια στενότερης σχέσης
με το Ισραήλ, το οποίο μαζί με την Κυπριακή Δημοκρατία είναι οι μόνες
μη μουσουλμανικές χώρες της περιοχής.Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο
κ. Κρίστοφερ αναγνώρισε πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης
Χριστόφιας είναι αυτός που έχει επιδείξει το μεγαλύτερο θάρρος προβαίνοντας σε συμβιβασμούς και καταρρίπτοντας τον μύθο για την δήθεν
ελληνική αδιαλλαξία.
Την πεποίθησή του ότι μόνο με ενότητα και συνεργασία μπορεί να
βοηθηθεί η Κύπρος εξέφρασε ο Επίτιμος Πρόεδρος της του Συμβουλίου
Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ) Αντριου Αθενς, στο χαιρετισμό του κατά
την εναρκτήρια τελετή των εργασιών της 23ης Συνεδρίας των Κεντρικών
Συμβουλίων ΠΟΜΑΚ και ΠΣΕΚΑ και του Ε’ Παγκόσμιου Συνεδρίου της
ΝΕΠΟΜΑΚ. «Όταν συντονίζουμε τις προσπάθειές μας για την Κύπρο τότε
επιτυγχάνουμε στην αποστολή μας να βοηθήσουμε τους φίλους Έλληνες
της Κύπρου. Πιστεύω ότι η ενότητα και η συνεργασία είναι τα μοναδικά
επιτυχή μέσα για βοηθήσουμε πραγματικά την Κύπρο. Έχουμε ήδη δείξει
τη θέληση μας για συνεργασία με την Τουρκία και θα συνεχίσουμε να το
πράττουμε. Συγχαίρουμε τον Πρόεδρο Χριστόφια για τη συνεχή, επιδέξια
και αξιόλογη ηγεσία του, καθώς και το Υπουργείο Εξωτερικών και τη Βουλή
των Αντιπροσώπων».
Σ’ αυτή την πολύ κρίσιμη και καθοριστική περίοδο για την Κύπρο,
η ΝΕΠΟΜΑΚ εκφράζει τη συμπαράσταση και τη συμμετοχή της στους
ακούραστους αγώνες του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρη
Χριστόφια για την επανένωση της Κύπρου και του λαού της, τόνισε στο
δικό του χαιρετισμό, ο Πρόεδρος της ΝΕΠΟΜΑΚ Χρίστος Καραολής.«Η
ΝΕΠΟΜΑΚ», είπε, «θα συνεχίσει να μεταφέρει την κραυγή αγωνίας, των
προσφύγων, των εγκλωβισμένων, και των συγγενών των αγνοουμένων μας,
στις επαφές της με Βρετανούς βουλευτές και στελέχη του βρετανικού
Υπουργείου Εξωτερικών, με Αυστραλούς Βουλευτές, με Ελληνες Βουλευτές, με Ευρωβουλευτές, και στο Συνέδριο της ΠΣΕΚΑ στην Ουάσινγκτον».
Ο κ. Καραολής ανέφερε ότι η ΝΕΠΟΜΑΚ εκπληρώνει τις υποχρεώσεις
της προς την πατρίδα και τον κυπριακό λαό, προσθέτοντας ότι με τις
δραστηριότητες της συμβάλλει σημαντικά για να κρατηθεί η νεολαία των
αποδήμων «δεμένη με τις ρίζες και τις παραδόσεις της φυλής μας και να
εργάζεται συστηματικά για τον τερματισμό της κατοχής και την ελευθερία
της Κύπρου». ■
35
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Νέες ρεαλιστικές
προτάσεις
στηριγμένες
σε αρχές για
την επίλυση
του Κυπριακού
Γ
«
ια να προωθήσουμε ακόμα πιο αποφασιστικά τις προσπάθειες
για λύση σύντομα, προτείνουμε ξανά πακέτο προτάσεων που αν γίνει
αποδεκτό από την τουρκική πλευρά, θα δώσει νέα ώθηση στη διαπραγματευτική διαδικασία», τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης
Χριστόφιας, σε εκδήλωση καταδίκης του πραξικοπήματος και της εισβολής,
στο Προεδρικό Μέγαρο.
«Θέλω για μια ακόμα φορά να υπογραμμίσω ότι οι προτάσεις που καταθέτουμε ως ελληνοκυπριακή πλευρά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων
βρίσκονται απολύτως στα πλαίσια της συμφωνημένης βάσης λύσης. Είναι
προτάσεις που στηρίζονται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ, στο διεθνές και το
ευρωπαϊκό δίκαιο, είναι προτάσεις που έλκουν τη νομιμοποίησή τους από
τις διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι προτάσεις που
στηρίζονται σε αρχές και που παράλληλα είναι ρεαλιστικές, γιατί λαμβάνουν
υπόψη τις συνθήκες που προκάλεσε το δίδυμο έγκλημα του πραξικοπήματος
και της εισβολής και η κατοχή. Λαμβάνουν υπόψη τις εύλογες ανησυχίες
των δύο κοινοτήτων, της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής, και
στοχεύουν σε μια λύση δίκαιη υπό τις περιστάσεις, βιώσιμη και λειτουργική,
σημείωσε ο Πρόεδρος Χριστόφιας και συνέχισε:
Πρώτον: Προτείναμε τη διασύνδεση της συζήτησης τριών κεφαλαίων του
Κυπριακού. Το περιουσιακό συνδέεται και πρέπει να συζητηθεί ταυτόχρονα μαζί με το κεφάλαιο των εδαφικών αναπροσαρμογών και το κεφάλαιο
της μετανάστευσης, ιθαγένειας, αλλοδαπών και ασύλου. Είναι φανερό ότι
η διευθέτηση του κεφαλαίου των εδαφικών αναπροσαρμογών όπως και
του θέματος του εποικισμού αναμφίβολα θα διευκολύνει την επίλυση του
περιουσιακού, που είναι περίπλοκο και ακανθώδες. Ο συνδυασμός της συζήτησης αυτών των τριών κεφαλαίων εκ των πραγμάτων θα εντατικοποιήσει
και θα επισπεύσει το διάλογο.
36
Δεύτερον: Καλούμε την Τουρκία να εφαρμόσει το ψήφισμα 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που υιοθετήθηκε από το 1984. Το ψήφισμα
προνοεί την παράδοση από την Τουρκία της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου στα Ηνωμένα Έθνη. Στόχος η επιδιόρθωση και αποκατάσταση
της πόλης και η επιστροφή της στους νόμιμους κατοίκους της. Μαζί με την
αποκατάσταση της πόλης των Βαρωσίων είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε
ευθύνη για αποκατάσταση της παλιάς πόλης της Αμμοχώστου, που αποτελεί κοινή πολιτιστική κληρονομιά. Ταυτόχρονα με την αποκατάσταση της
περίκλειστης πόλης, να ανοίξει το λιμάνι της Αμμοχώστου υπό την αιγίδα
της Ευρωπαϊκής Ένωσης για διεξαγωγή εμπορίου από πλευράς των Τουρκοκυπρίων συμπατριωτών μας. Με μια τέτοια πρόταση η τουρκοκυπριακή
κοινότητα θα επωφεληθεί της ενίσχυσης των σχέσεων της με την Ευρωπαϊκή Ένωση χρησιμοποιώντας το λιμάνι της Αμμοχώστου. Η Τουρκία θα
επωφεληθεί της προώθησης της ενταξιακής της πορείας, αφού θα ανοίξουν
κεφάλαια που σήμερα είναι παγωμένα.
Τρίτον: Γίνεται πολύς λόγος για σύγκληση διεθνούς διάσκεψης. Εμείς
θεωρούμε αναγκαία τη σύγκληση διεθνούς διάσκεψης όταν φτάσουμε σε
ακτίνα συμφωνίας πάνω στις εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού. Η διεθνής
διάσκεψη θα πρέπει να συγκληθεί από τα Ηνωμένα Έθνη και σ’ αυτήν να
συμμετέχουν τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι εγγυήτριες δυνάμεις, η Κυπριακή Δημοκρατία και οι δύο
κυπριακές κοινότητες.
Η διεθνής διάσκεψη θα ασχοληθεί με τη διεθνή πτυχή του Κυπριακού
που περιλαμβάνει το θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας, την παρουσία των ξένων στρατευμάτων στην Κυπριακή Δημοκρατία όπως και την
παρουσία των ξένων που παράνομα έχουν εγκατασταθεί στο κατεχόμενο
μέρος της πατρίδας μας.
Κάθε αντικειμενικός παρατηρητής μπορεί εύκολα να διαπιστώσει ότι
οι προτάσεις μας είναι ρεαλιστικές, υλοποιήσιμες και ισορροπημένες, αφού
όλοι οι εμπλεκόμενοι στο Κυπριακό θα αποκομίσουν όφελος, υπογράμμισε
ο Πρόεδρος Χριστόφιας.
«Μέσα από αυτή την αντικειμενική σύγκριση θα πρέπει ο διεθνής παράγοντας να προσεγγίζει και να αξιολογεί τις θέσεις της κάθε πλευράς»,
τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και συνέχισε: «Από το βήμα τούτης
της σημαντικής εκδήλωσης θέλω να στείλω ένα ισχυρό μήνυμα προς τους
Τουρκοκύπριους συμπατριώτες. Θέλω να τους διαβεβαιώσω ότι θα συνεχίσω
να εργάζομαι με τον ίδιο ζήλο για την επίτευξη λύσης που θα φέρει τις δύο
κοινότητες ξανά μαζί, που θα διασφαλίσει συνθήκες μόνιμης ειρήνης και
ασφάλειας στην κοινή μας πατρίδα, στην οποία Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι να συνδιαχειρίζονται τις υποθέσεις του κράτους, στα πλαίσια μιας
διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως περιγράφεται
στα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ».
■
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Συνάντηση Χριστόφια με τον Έλληνα Πρωθυπουργό
Η
Προωθείται διεθνώς
το πακέτο προτάσεων
Χριστόφια
απόφαση αυτή για κοινή δράση και συντονισμό, ανακοινώθηκε
στην κοινή διάσκεψη Τύπου που έδωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Δημήτρης Χριστόφιας με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου,
στις 21 Ιουλίου, στο αεροδρόμιο Λάρνακας, όπου είχαν συνάντηση στο
πλαίσιο σύντομης ενδιάμεσης στάσης που έκανε ο Έλληνας Πρωθυπουργός
στη Λάρνακα, καθοδόν προς το Ισραήλ.
Βρισκόμαστε ένα βήμα μπροστά στις πρωτοβουλίες
Ο κ. Παπανδρέου δήλωσε ότι η επίλυση του Κυπριακού αποτελεί
προϋπόθεση για πλήρη εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. «Η
Κύπρος ή θα μας διαιρεί ή θα μας ενώνει». Επιλέγουμε το δεύτερο, πρόσθεσε λέγοντας ότι το πρόσφατο πακέτο προτάσεων του Προέδρου
Χριστόφια μπορεί να δώσει ώθηση στις συνομιλίες, να βελτιώσει το κλίμα
και δείχνει ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας βρίσκεται ένα βήμα μπροστά
στις πρωτοβουλίες για την επίλυση του προβλήματος. «Ευχόμαστε η τ/κ
πλευρά και η Τουρκία να τις μελετήσουν σοβαρά».
Στόχος, σημείωσε, παραμένει ο τερματισμός της τουρκικής κατοχής
και η εξεύρεση μιας λύσης δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής στη βάση
των αποφάσεων του ΟΗΕ και των αρχών και αξιών της ΕΕ, χωρίς στενά
χρονοδιαγράμματα και επιδιαιτησία. Μια λύση στο πλαίσιο ενός δικοινοτικού, διζωνικού ομοσπονδιακού κράτους με πολιτική ισότητα, όπως αυτή
ορίζεται από τις αποφάσεις του ΟΗΕ, με μια κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα και μια ιθαγένεια.
Ο ρόλος της Τουρκίας, τόνισε, είναι κρίσιμος και η επίδειξη από μέρους
της πραγματικής βούλησης για λύση με απτά αποτελέσματα, θα επιτρέψει
να υπάρξει γρήγορα πρόοδος ώστε να πετύχουμε σύντομα μια αμοιβαία
αποδεκτή συμφωνία, όπως άλλωστε διατείνεται συνεχώς ότι επιθυμεί η
ίδια να συμβεί. Θα ωφεληθούν όλοι και πρωτίστως η Τουρκία, πρόσθεσε
ο κ. Παπανδρέου, αφού – όπως εξήγησε – θα επηρεαστούν θετικά, καθοριστικά οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και θα διευκολυνθεί η ενταξιακή της
προσπάθεια.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος Χριστόφιας δήλωσε ότι ενημέρωσε
τον Έλληνα Πρωθυπουργό για την πορεία των συνομιλιών μετά την εκλογή
του Ντερβίς Έρογλου στην ηγεσία των Τ/κ, αλλά και για τα επικοινωνιακά
τεχνάσματα της τουρκικής και τ/κ πλευράς. «Η σκλήρυνση της στάσης
της άλλης πλευράς βρίσκεται σε πλήρη αντιπαράθεση με τις δηλώσεις
από πλευράς Τουρκίας και τ/κ ηγεσίας, ότι επιθυμούν λύση μέχρι τέλους
χρόνου», υπογράμμισε. Επανέλαβε ότι η λύση θα βασίζεται σε αρχές και
θα αποτελεί έναν έντιμο και αμοιβαία αποδεκτό συμβιβασμό, λύση που
θα δώσει την ευκαιρία σε Ε/κ και Τ/κ να κτίσουν το μέλλον τους στην
κοινή πατρίδα.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επανέλαβε τους τρεις άξονες του
πρόσφατου πακέτο προτάσεών του, λέγοντας ότι εάν γίνει αποδεκτό θα
αλλάξει το κλίμα και θα οδηγήσει σε αποτελέσματα που θα είναι θετικά
και για τους Τ/κ και για την ίδια την Τουρκία και για τους Ε/κ.
Επανέλαβε, επίσης, ότι το πακέτο προτείνει τη διασύνδεση της συζήτησης τριών κεφαλαίων του Κυπριακού.
Το περιουσιακό, είπε, συνδέεται και θα πρέπει να συζητηθεί ταυτόχρονα με το κεφάλαιο των εδαφικών αναπροσαρμογών και το κεφάλαιο της
μετανάστευσης, ιθαγένειας, αλλοδαπών και ασύλου.
«Είναι ξεκάθαρο ότι η διευθέτηση του κεφαλαίου των εδαφικών αναπροσαρμογών όπως και του θέματος του εποικισμού αναμφίβολα θα διευκολύνει
την επίλυση του περιουσιακού», επεσήμανε ο Πρόεδρος Χριστόφιας.
Το συντονισμό τόσο σε επίπεδο
ηγεσίας όσο και σε διπλωματικό
επίπεδο, στον ευρωπαϊκό και διεθνή
χώρο, αποφάσισαν από κοινού Κύπρος
και Ελλάδα, με στόχο την ανάδειξη
και προώθηση του πακέτου των τριών
προτάσεων για το Κυπριακό που
παρουσίασε ο Πρόεδρος Χριστόφιας
στις 15 Ιουλίου. Κύπρος και Ελλάδα
εκτιμούν ότι οι προτάσεις αυτές, εάν
γίνουν αποδεκτές, μπορούν πραγματικά
να ανοίξουν το δρόμο της επίλυσης του
Κυπριακού το συντομότερο.
Όπως είπε, ο συνδυασμός της συζήτησης αυτών των τριών κεφαλαίων
εκ των πραγμάτων θα εντατικοποιήσει και θα επισπεύσει τον διάλογο. Επίσης, μέρος του πακέτου είναι και η εφαρμογή του ψηφίσματος 550 του ΣΑ
του ΟΗΕ. «Καλούμε την Τουρκία να εφαρμόσει το ψήφισμα 550 του ΣΑ
του ΟΗΕ που προνοεί την παράδοση των Βαρωσίων στα ΗΕ με στόχο την
επιδιόρθωση και αποκατάσταση της πόλης και την επιστροφή της στους
νόμιμους κατοίκους της. Μαζί με αυτό θα αναλάβουμε ευθύνη για αποκατάσταση της παλιάς πόλης της Αμμοχώστου που αποτελεί κοινή πολιτιστική
κληρονομία», είπε. Ο Πρόεδρος Χριστόφιας επεσήμανε ότι ταυτόχρονα θα
ανοίξει το λιμάνι της Αμμοχώστου υπό την αιγίδα της ΕΕ για τη διεξαγωγή
εμπορίου από πλευράς Τουρκοκυπρίων
■
37
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ο Πρόεδρος
της Βουλής
συναντήθηκε
με ομογενείς
φοιτητές από
τις ΗΠΑ
Σ
υνάντηση με ομογενείς φοιτητές από τις ΗΠΑ, είχε στις 23
Ιουνίου, στη Βουλή, ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Μάριος
Καρογιάν. Η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της προσπάθειας
που καταβάλλεται από το AHI για ενημέρωση της νεότερης γενιάς Ελληνοαμερικανών για το Κυπριακό και για άλλα εθνικά θέματα σε σχέση με
την αμερικανική εξωτερική πολιτική. Κατά τη συνάντηση, ο Πρόεδρος της
Βουλής προέβη σε σύντομη ενημέρωση σχετικά με τις τρέχουσες εξελίξεις
στις απευθείας συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού και έγινε ανταλλαγή απόψεων αναφορικά με τους τρόπους προώθησης των θέσεων της
Κύπρου. Ο κ. Καρογιάν τόνισε τη δυναμική που μπορεί να δημιουργήσει η
διεθνής κοινότητα στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού αν στρέψει
τις πιέσεις της προς την Τουρκία ώστε να υλοποιήσει τις υποχρεώσεις της
προς την ΕΕ, ως υποψήφια για ένταξη χώρα, και να επιδείξει έμπρακτα καλή
θέληση για επίλυση του προβλήματος. Επανέλαβε δε την προαναφερθείσα
θέση, απαντώντας σε σειρά ερωτήσεων των ομογενών φοιτητών από τις
ΗΠΑ, για τις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού. Επίσης, ο Πρόεδρος της
Βουλής εξέφρασε τις ευχαριστίες του για τη σταθερή στήριξη που προσφέρει η ομογένεια στην Κύπρο, μέσα από τη δράση του Ελληνοαμερικανικού
λόμπι στα κέντρα λήψεως αποφάσεων των ΗΠΑ.
Οι φοιτητές συνοδεύονταν από τον Εκτελεστικό Διευθυντή του Αμερικανικού Ελληνικού Ινστιτούτου (AHI) Nick Larigakis και τον Διευθυντή για
θέματα Τύπου του Ινστιτούτου Francisco Economides.
■
Επαφές του ΥΠΕΞ Μάρκου
Κυπριανού στην Αθήνα
Ε
πίσκεψη στην Αθήνα, πραγματοποίησε ο Υπουργός Εξωτερικών
Μάρκος Κυπριανού, στις 19 και 20 Ιουνίου, όπου είχε συναντήσεις με
τον Αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών Δημήτρη Δρούτσα, τον Πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου και τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας
Κάρολο Παπούλια.
«Ο χρόνος, που έχει περάσει από την τουρκική εισβολή, είναι πάρα
πολύς και η σημερινή απαράδεκτη κατάσταση πρέπει επιτέλους να τερματισθεί, να φύγουν όλα τα κατοχικά στρατεύματα, για να ζήσει επιτέλους ο
κυπριακός λαός ελεύθερος με ειρήνη, ασφάλεια και ευημερία», τόνισε στις
19 Ιουλίου ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Δημήτρης
Δρούτσας, μετά τη συνάντηση που είχε στη Αθήνα με τον Υπουργό Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Μάρκο Κυπριανού.
Η συνάντηση Δρούτσα - Κυπριανού ήταν μακρά και ιδιαίτερα γόνιμη,
όπως ανέφεραν και οι δύο συνομιλητές, και στη διάρκειά της, μεταξύ άλλων,
έγινε επισκόπηση των εξελίξεων, ανταλλάχθηκαν απόψεις για τις προοπτικές της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας στην ΕΕ, έγινε ενημέρωση για τις
επαφές, που είχε ο Κύπριος Υπουργός στη Μεγάλη Βρετανία και συζητήθηκαν και άλλα θέματα, όπως η κοινή πρωτοβουλία Ελλάδας - Κύπρου για
την αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα.
Ο κ. Κυπριανού ανέφερε επίσης ότι η Κυπριακή Δημοκρατία παραμένει
δεσμευμένη σε μια συμφωνημένη λύση, που θα προβλέπει τη μετεξέλιξη του
νησιού σε μια διζωνική - δικοινοτική ομοσπονδία με βάση τα ψηφίσματα
των Ηνωμένων Εθνών και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, μια ιθαγένεια και μία διεθνή
προσωπικότητα. Εκείνο, που έχει ιδιαίτερη σημασία, είπε ο κ. Κυπριανού,
είναι η ανάγκη διαφύλαξης της μορφής της διαδικασίας, που ήταν αναπόσπα38
στο κομμάτι της απόφασης για την επανέναρξη των απευθείας συνομιλιών,
χωρίς χρονοδιαγράμματα κι επιδιαιτησία. ‘’Δεν μπορεί κανείς να αλλάζει
τους όρους του παιχνιδιού, από τη στιγμή που ήταν βασική προϋπόθεση
για την έναρξη του διαλόγου’’ και ‘’περιμένω από την Τουρκία την έμπρακτη προσπάθεια για εποικοδομητικές προτάσεις στις συνομιλίες και όχι
επικοινωνιακά παιχνίδια και τεχνάσματα’’, τόνισε ο κ. Κυπριανού.
‘Οι προτάσεις του Προέδρου Χριστόφια’’, υπογράμμισε, ‘’αποσκοπούν
στην ουσιαστική ενίσχυση των συνομιλιών και το να ανοίξουν τα υπόλοιπα
κεφάλαια των συνομιλιών θα βοηθήσει την επίσπευση και ελπίζουμε και
την πιο γρήγορη κατάληξη των συνομιλιών’’.
Εξάλλου, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας, μετά τη συνάντηση που είχε με τον κ. Κυπριανού, στις 20 Ιουλίου,
αναφέρθηκε στην αντίσταση του κυπριακού λαού και δήλωσε ότι ‘’εάν
είχε υποκύψει ο λαός και μοιρολατρικά αποδεχόταν τα τετελεσμένα, δεν
θα υπήρχε σήμερα δυνατότητα για την Ελλάδα να στηρίξει μαζί σας αυτό
ακριβώς, το να δίνετε τη μάχη, μια σκληρή μάχη, που πολλοί Ευρωπαίοι
δεν καταλαβαίνουν τα γεγονότα, και κανένας δεν μιλάει για στρατιωτική
κατοχή’’.
■
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Έναρξη λειτουργίας
της προκαταρκτικής
ιστοσελίδας της
Κυπριακής Προεδρίας
της ΕΕ 2012
www.cy2012eu.gov.cy
Ι
στορική πρόκληση χαρακτήρισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας,
Δημήτρης Χριστόφιας, την ανάληψη της Προεδρίας της ΕΕ εκ μέρους
της Κύπρου το δεύτερο εξάμηνο του 2012.
Σε μήνυμά του που προβάλλεται στην προκαταρκτική ιστοσελίδα της
Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, η οποία παρουσιάστηκε
σε συνέντευξη Τύπου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογραμμίζει ότι η
ανάληψη της Προεδρίας αποτελεί για την Κύπρο, ως νέο μέλος της ΕΕ, ένα
πολύ σημαντικό γεγονός και μια ιστορική πρόκληση.
«Ένας σημαντικός στόχος που έχουμε ως προεδρεύουσα χώρα είναι να
συμβάλουμε στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό ώστε η ΕΕ μέσα από τις πολιτικές της να λειτουργεί ως δύναμη προόδου, ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας στη διεθνή σκηνή,» υπογραμμίζει ο Πρόεδρος στο μήνυμά του.
Όπως αναφέρεται σε δελτίο Τύπου της Γραμματείας της Κυπριακής
Προεδρίας της ΕΕ, η Κύπρος αναλαμβάνει την εξάμηνη Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 2012, ένα γεγονός που έχει
χαρακτηριστεί από τις πιο σημαντικές προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει
η χώρα στην ιστορία της.
Την προκαταρκτική ιστοσελίδα της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, η οποία αποτελεί μια σημαντική πηγή πληροφόρησης για
τις δραστηριότητες που γίνονται στο πλαίσιο της προετοιμασίας της Κύπρου, παρουσίασαν ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Στέφανος Στεφάνου, και
ο Επικεφαλής της Γραμματείας της Κυπριακής Προεδρίας 2012, Ανδρέας
Μολέσκης. Η ιστοσελίδα (www.cy2012eu.gov.cy) λειτουργεί σε τέσσερις
γλώσσες, Ελληνικά, Τουρκικά, Αγγλικά, και Γαλλικά και απευθύνεται τόσο
σε δημοσιογράφους όσο και στους πολίτες. Περιέχει πληθώρα πληροφοριών, από ημερολόγιο και ανακοινώσεις με τις κύριες επαφές και ομιλίες,
μέχρι έγγραφα και ενημερωτικό υλικό για το ρόλο και τη διάρθρωση της
Γραμματείας. Επειδή απευθύνεται και σε ξένους δημοσιογράφους, οι οποίοι
άρχισαν ήδη να ενδιαφέρονται για την Κυπριακή Προεδρία της ΕΕ, υπάρχουν τμήματα σχετικά με την Κύπρο, όπως για παράδειγμα τα μέλη της
κυβέρνησης, αλλά και τουριστικές πληροφορίες.
Πρόκειται για την προκαταρκτική ιστοσελίδα, αφού μερικές βδομάδες
πριν την ανάληψη της Προεδρίας, θα αρχίσει να λειτουργεί η επίσημη ιστοσελίδα, που θα καλύπτει καθαρά ζητήματα της Προεδρίας.
■
Επίσημη Επίσκεψη
στην Κύπρο
της Επιτρόπου
Ανδρούλας Βασιλείου
Ε
πίσημη επίσκεψη στην Κύπρο, κατά την οποία είχε επαφές
και μίλησε σε διάφορες εκδηλώσεις, πραγματοποίησε η Επίτροπος
Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Πολυγλωσσίας και Νεολαίας της ΕΕ, Ανδρούλα
Βασιλείου.
Μεταξύ άλλων, παρευρέθηκε στη δικοινοτική εκδήλωση που διοργανώθηκε από την Πρεσβεία της Σλοβακίας στην Κύπρο με θέμα ‘’Ο ρόλος
της εκπαίδευσης προς μία επανενωμένη Κύπρο’’, στην περιοχή του Λήδρα
Πάλας. Οι εκπρόσωποι των ε/κ και τ/κ εκπαιδευτικών οργανώσεων που
συμμετείχαν στην εκδήλωση, τόνισαν την κοινή διαπίστωση ότι ο ρόλος
της εκπαίδευσης και των εκπαιδευτικών και στις δύο κοινότητες του νησιού είναι πολύ σημαντικός στην προσπάθειας επίλυσης του κυπριακού
προβλήματος και στην επανένωση.
Μιλώντας στην εκδήλωση, τόνισε ότι η εκπαίδευση στην επανενωμένη
Κύπρο πρέπει έμπρακτα πλέον να οικοδομήσει στη σχέση μεταξύ των ανθρώπων από τις δύο κοινότητες και να αναδείξει το κοινό μέλλον.
Σημείωσε ότι «η Ευρώπη μπορεί να μας διδάξει πολλά γι’ αυτόν το
ρόλο της εκπαίδευσης», προσθέτοντας ότι «συχνά λέγεται ότι η Ευρωπαϊκή
ολοκλήρωση είναι στην ουσία μια διαδικασία που προάγει την ειρήνη. Η
διαδικασία διεύρυνσης, θεωρείται ότι αποτέλεσε την πιο αποτελεσματική
Ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική ασφάλειας. Εξωτερική πολιτική ασφάλειας,
για να το πω διαφορετικά, η οποία συμπεριέλαβε χώρες, ιδιαίτερα από τα
νότια και ανατολικά της Ευρώπης με μεγάλη ανομοιογένεια. Η διαδικασία
αυτή αποδείχτηκε και ως η καλύτερη απόδειξη Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης
μέσω της ειρήνης και της επανένωσης».
Κατά τη δημόσια συζήτηση που ακολούθησε, η κ. Βασιλείου πρότεινε
τη πραγματοποίηση μιας συνάντησης στην οποία θα συμμετάσχουν ε/κ και
τ/κ εκπαιδευτικοί με αντικείμενο συζήτησης του ευρωπαϊκούς στόχους για
την παιδεία, επισημαίνοντας ότι μια τέτοια συνάντηση θα ήταν πολύ χρήσιμη και σημαντική γιατί και οι δύο πλευρές θα πρέπει να γνωρίζουν ποίοι
είναι οι στόχοι της ΕΕ μέχρι το 2020». Όπως υπογράμμισε τέλος, αυτή η
συνάντηση θα μπορούσε να γίνει στο Σπίτι της Ευρώπης από κοινού από
όλες τις εκπαιδευτικές οργανώσεις.
Εξάλλου, η Επίτροπος συναντήθηκε με την Υπουργό Συγκοινωνιών και
Έργων Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή, καθώς και με τη Διευθύντρια του εθνικού Ιδρύματος Διαχείρισης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Δια Βίου Μάθησης
Ανδρούλα Παπαναστασίου.
■
39
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Βελτίωση στις μεταφορές και
στα δορυφορικά προγράμματα
Αναβαθμίζεται η
επικοινωνία με
τους αποδήμους
Γ
ια τη Δορυφορική Υπηρεσία, τη μετάδοση και αναβάθμιση των
προγραμμάτων του ΡΙΚ και άλλων σταθμών, για τους νέους τρόπους
επαφής και επικοινωνίας στο διαδίκτυο, για τα αεροπορικά ναύλα και την
ανανέωση του στόλου των Κυπριακών Αερογραμμών ενημέρωσαν στο 23
Συνέδριο Αποδήμων, εκπρόσωποι του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου,
των Κυπριακών Αερογραμμών και του Τμήματος Υπηρεσιών Πληροφορικής
απόδημους Κυπρίους.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης των πιο πάνων θεμάτων, που διεξήχθη
στο πλαίσιο της 23ης Συνεδρίας του Κεντρικού Συμβουλίου ΠΟΜΑΚ –
ΠΣΕΚΑ, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΡΙΚ Μάκης Συμεού
είπε ότι οι απόδημοι από το Σεπτέμβριο θα βλέπουν δορυφορικά έξι νέα
προγράμματα, τα οποία θα περιλαμβάνονται στην πρωινή, τη μεσημβρινή
και την απογευματινή ζώνη. Όπως πρόσθεσε, από το Σεπτέμβριο θα γίνει
και η έναρξη ταξιδιωτικών προγραμμάτων σε συνεργασία με τον Κυπριακό
Οργανισμό Τουρισμού.
Ο Γενικός Διευθυντής του ΡΙΚ Θέμης Θεμιστοκλέους διαβεβαίωσε
τους απόδημους ότι το Ιδρυμα κάνει ότι είναι δυνατόν για του δοθούν
τα δικαιώματα, ώστε να μπορεί να μεταδίδει δορυφορικά κάποια αθλητικά προγράμματα, όπως ποδοσφαιρικοί αγώνες της Εθνικής Κύπρου και
οτιδήποτε άλλο αθλητικό γεγονός επιθυμεί να δει ο απόδημος Κύπριος.
Ανέφερε, εξάλλου, πως το ΡΙΚ σύναψε συμφωνία με εταιρία των ΗΠΑ και
έχουν σχεδιάσει ένα συμβόλαιο, που αφορά συνδρομητικό κανάλι και που
το Ιδρυμα θα προσφέρει δωρεάν το σήμα του. Ζήτησε από τους απόδημους όπως υποστηρίξουν το κανάλι αυτό, με το οποίο σε 15 ημέρες θα
υπογράψουν και επισήμως συμβόλαιο.
Επίτιμος δημότης της
Κέρκυρας ο Πρόεδρος
της Δημοκρατίας
Σ
ε επίτιμο δημότη του Δήμου Κερκυραίων ανακηρύχθηκε ο Πρόε-
δρος της Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας, στις 21 Ιουνίου. Αναφερόμενος στην ανακήρυξή του ο κ. Χριστόφιας επεσήμανε ότι «αυτό αποτελεί
μεγάλη τιμή για μένα. Σας ευχαριστώ από τα βάθη της ψυχής μου για την
τιμή, για τα καλά σας λόγια και για την υποδοχή που μας επιφυλάξατε στο
πανέμορφο νησί σας και την ιστορική πόλη σας. Θεωρώ ότι αυτή η διάκριση
αντανακλά τη βαθιά εκτίμηση όλων σας, αλλά και ολόκληρου του ελληνικού
λαού προς την Κύπρο και το λαό της και δηλώνει την αντοχή και τη συνέχεια
των ακατάλυτων ιστορικών δεσμών της Κύπρου με την Ελλάδα, του Κύπριου
με τον Κερκυραίο. Σας ευχαριστώ εκ μέρους όλων των Κυπρίων για τη διαχρονική στήριξη και συμπαράστασή σας» τόνισε ο κ. Χριστόφιας.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο Πρόεδρος Χριστόφιας είπε πως η
επανένωση της Κύπρου αποτελεί στόχο ζωής για τον ίδιο και υπογράμμισε
40
Ο κ. Συμεού αναφέρθηκε στα κόστη των δορυφορικών προγραμμάτων,
λέγοντας ότι η διανομή των προγραμμάτων στους απόδημους κοστίζει
2.500.000 ευρώ, εκτός τους κόστους παραγωγής των προγραμμάτων. Είπε
ακόμα πως όλοι οι εμπλεκόμενοι μάχονται καθημερινά, ώστε να γίνει εφικτή
η ύπαρξη ενός δορυφορικού προγράμματος παγκόσμια.
Ο Εμπορικός Διευθυντής των Κυπριακών Αερογραμμών Χρήστος
Αγαπίου κάλεσε τους απόδημους να συνεχίσουν να στηρίζουν τον Εθνικό
Αερομεταφορέα, διαβεβαιώνοντας τους πως η εταιρεία θα συνεχίσει να βάζει
τη σφραγίδα της στην ποιότητα. Σε ό,τι αφορά τα αεροπορικά ναύλα, ο κ.
Αγαπίου είπε ότι οι Κυπριακές Αερογραμμές συνεχίζουν να είναι ευέλικτες
στο θέμα των μειωμένων τιμών, αφού το παιχνίδι του ανταγωνισμού λόγω
της οικονομικής κρίσης συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό. Ανέφερε ότι με την
οικονομική κρίση όλες οι αεροπορικές εταιρείες έχουν ριχθεί στο παιχνίδι
«ενός αδυσώπητου ανταγωνισμού», κίνηση αναπόφευκτη αφού καλούνται
να αγωνιστούν και να επιβιώσουν στη βάση καινούργιων δεδομένων, ενώ
υπογράμμισε ότι οι ΚΑ θα πράξουν τα μέγιστα για το καλώς νοούμενο
συμφέρον των αποδήμων. «Θέλουμε η εταιρεία να καταστεί συνειδητή
επιλογή του κάθε Κύπριου στο εξωτερικό», πρόσθεσε.
Για το θέμα της ανανέωσης του στόλου της εταιρείας, ο Εμπορικός
Διευθυντής των ΚΑ σημείωσε πως υπάρχει ήδη εν ενεργεία ένα σχέδιο
ανανέωσης του στόλου. Προτεραιότητα έχει δοθεί στα αεροσκάφη Α320.
Μέχρι το τέλος του χρόνου η εταιρεία θα έχει αντικαταστήσει εφτά από
τα Α320 αεροσκάφη της με καινούργια ή σχεδόν καινούργια, ενώ μέσα στο
2011 θα αντικαταστήσει και τα άλλα δύο που απομένουν. Οι ΚΑ διαθέτουν
στο στόλο του σύνολο εννιά αεροσκάφη Α320 και δύο Α330.
■
ότι ο στόχος είναι ξεκάθαρος: «Λύση που θα απαλλάσσει την Κύπρο από
την κατοχή και τον εποικισμό και θα επανενώνει το έδαφος, το λαό, τους
θεσμούς και την οικονομία. Μια λύση που θα αποκαθιστά και θα διασφαλίζει
τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες ολόκληρου του λαού,
Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων».
Τόνισε ακόμα ότι η λύση του Κυπριακού «θα επιτευχθεί στη βάση
των Συμφωνιών Υψηλού Επιπέδου του 1977 και 1979 μεταξύ των ηγετών
των δύο κοινοτήτων, και των περί Κύπρου Ψηφισμάτων του Οργανισμού
Ηνωμένων Εθνών. Οι Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου και τα Ψηφίσματα του
Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών προβλέπουν για λύση διζωνικής, δικοινοτικής
ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως αυτή περιγράφεται στα Ψηφίσματα
του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, που θα διασφαλίζει την
ενότητα του κράτους με μια μόνη και αδιαίρετη κυριαρχία, μια και μόνη
διεθνή προσωπικότητα και μια και μόνη ιθαγένεια.
«Τα συνθήματα της τουρκικής και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας περί
λύσης μέχρι το τέλος του χρόνου θα αποδειχθούν συστατικό ενός επικοινωνιακού παιγνιδιού απόδοσης ευθυνών εάν δεν συνοδεύονται με δημιουργικές και λογικές προτάσεις και θέσεις στο τραπέζι των συνομιλιών»
σημείωσε και τόνισε ότι «αναμένουμε με υπομονή να αποδείξει η τουρκική
πλευρά- Άγκυρα και τουρκοκυπριακή ηγεσία- ότι περνά από τα συνθήματα
στη δημιουργική πράξη», υπογράμμισε ο Πρόεδρος Χριστόφιας.
Καταλήγοντας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξέφρασε τις ευχαριστίες του στον Δήμαρχο, το Δημοτικό Συμβούλιο, τους δημότες και τους
Κυπρίους της Κέρκυρας για την απόφαση για ανακήρυξη του σε επίτιμο
δημότη του Δήμου Κερκυραίων. ■
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Τελετή απονομής
των Βραβείων
Επιχειρηματικότητας
2010
Η
έρευνα και η καινοτομία πρέπει να είναι η βάση της νέας οικο-
νομίας, γιατί η κυπριακή οικονομία πρέπει να επαναπροσδιοριστεί και
να καταστεί περισσότερο ανταγωνιστική, δήλωσε ο Πρόεδρος της Βουλής
Μάριος Καρογιάν, ο οποίος είπε πως για να υπάρξει μεγέθυνση της κυπριακής οικονομίας πρέπει να αναζητηθούν νέοι επιχειρηματικοί δρόμοι και
αυτούς ακριβώς τους νέους δρόμους αναζητά και εντοπίζει η έρευνα.
Σε χαιρετισμό του, στην τελετή απονομής των Βραβείων Επιχειρηματικότητας 2010, ο Πρόεδρος της Βουλής είπε επίσης πως ως κράτος και
ως κοινωνία πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας στην έρευνα και την
καινοτομία και να επενδύσουμε περισσότερα στην έρευνα.
‘’Αν είναι δυνατό’’, υπέδειξε, ‘’να καταστήσουμε την Κύπρο κέντρο
έρευνας. Σε μια τέτοια περίπτωση θα είμαστε σίγουροι ότι θα οδεύσουμε
Οι κυπριακές Τράπεζες
μπορούν να αντέξουν
και σε ακραίες
καταστάσεις
με σιγουριά στο δρόμο της ανάπτυξης και θα δώσουμε μια νέα προοπτική
στην κυπριακή οικονομία και, βεβαίως, θα πετύχουμε υψηλότερους δείκτες
απασχόλησης και ψηλότερα επίπεδα ευημερίας’’.
Σήμερα, η ανάπτυξη και η πρόοδος οικοδομούνται πάνω στη γνώση
και τη σωστή αξιοποίηση της τεχνολογίας. Και, βεβαίως, στη σωστή αξιοποίηση του επιστημονικού προσωπικού. Ας μην ξεχνούμε ότι η Κύπρος
διαθέτει πλούτο επιστημόνων καθώς και εξαίρετα επιστημονικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Αναφερόμενος στο Διαγωνισμό Επιχειρηματικότητας, είπε ότι έχει
κατορθώσει να προσφέρει την ευκαιρία να μετουσιωθεί σε προτάσεις
επιχειρηματικότητας η συσσωρευμένη επιστημονική γνώση που υπάρχει
στον τόπο μας. ■
στο τραπεζικό σύστημα και στη βελτίωση της πληροφόρησης του πολίτη, επενεργώντας θετικά στην εμπέδωση συνθηκών χρηματοοικονομικής
σταθερότητας’’, αναφέρει.
Πρόσθεσε ότι ‘’ο συγκεκριμένος στόχος της άσκησης προσομοίωσης
ακραίων καταστάσεων, η οποία κάλυψε 91 πιστωτικά ιδρύματα από όλες τις
χώρες μέλη της ΕΕ, είναι η εκτίμηση της ανθεκτικότητας του ευρωπαϊκού
τραπεζικού συστήματος ευρύτερα, και των τραπεζικών ιδρυμάτων ειδικότερα, να απορροφήσουν ενδεχόμενες δυσμενείς αναταράξεις την περίοδο
2010-2011, αναφέρει το Υπουργείο’’.
Η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου
Τ
α αποτελέσματα για τις δύο κυπριακές τράπεζες που έλαβαν
μέρος στην άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, δηλ. της
Τράπεζας Κύπρου και της Marfin Popular Bank, είναι θετικά, και αυτό καταδεικνύει την ικανότητα του κυπριακού τραπεζικού συστήματος να απορροφήσει ενδεχόμενους κλυδωνισμούς, αναφέρει το Υπουργείο Οικονομικών.
Σε ανακοίνωσή του, το Υπουργείο Οικονομικών χαιρέτισε τα αποτελέσματα
της άσκησης προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων για τον τραπεζικό
τομέα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
‘’Το Υπουργείο Οικονομικών χαιρετίζει τη διενέργεια άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για τον τραπεζικό τομέα της Ευρωπαϊκής
Ενωσης, η οποία θα συμβάλει ουσιαστικά στη διασφάλιση διαφάνειας
Τη βαθιά ικανοποίησή της αναφορικά με τα ατομικά αποτελέσματα
των δύο κυπριακών τραπεζών, Κύπρου και Μαρφίν Λαϊκή, στην άσκηση
προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων εξέφρασε η Κεντρική Τράπεζα (ΚΤ)
της Κύπρου, αναφέροντας παράλληλα ότι τα αποτελέσματα ‘’τονίζουν την
ικανότητα του εγχώριου τραπεζικού τομέα να αντέχει στους κραδασμούς
από ακραίες καταστάσεις δυσμενών σεναρίων’’.
Επίσης, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου αναφέρει ότι υιοθετεί και
αποδέχεται το αποτέλεσμα των προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων
που πραγματοποιήθηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Σε ανακοίνωση μετά τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για την Τράπεζα Κύπρου και τη Μαρφίν Λαϊκή
Τράπεζα, οι οποίες έλαβαν μέρος στην άσκηση για το 2010, η ΚΤ αναφέρει
ότι ‘’τα αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων
υποδεικνύουν την ύπαρξη προστατευτικών αποθεμάτων πρωτοβάθμιου
κεφαλαίου ύψους 470 εκ. ευρώ για την Τράπεζα Κύπρου και ύψους 302 εκ.
ευρώ για την Μαρφίν Λαϊκή Τράπεζα, πέραν του ορίου 6% πρωτοβάθμιου
κεφαλαίου που είχε συμφωνηθεί αποκλειστικά για σκοπούς της άσκησης
προσομοίωσης’’. Προσθέτει ότι ‘’το όριο αυτό σε καμία περίπτωση δεν
δύναται να ερμηνευθεί ως εποπτικό ελάχιστο όριο (το ελάχιστο εποπτικό
όριο για το δείκτη πρωτοβάθμιου κεφαλαίου είναι 4%), ούτε ως στόχος
επίτευξης κεφαλαίου σε σχέση με το προφίλ κινδύνου ιδρύματος το οποίο
καθορίζεται ως αποτέλεσμα της διαδικασίας εποπτικής εξέτασης και αξιολόγησης στα πλαίσια του Πυλώνα 2 της Οδηγίας για τις Κεφαλαιακές
Απαιτήσεις’’. ■
41
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Παλλαϊκή, αντικατοχική εκδήλωση για επιστροφή στην Αμμόχωστο
‘Μαζί φέτος στην Αμμόχωστο Αγώνας - Επιστροφή’
Π
λήθος Αμμοχωστιανοί κρατώντας αναμμένες δάδες και πλακάτ
με συνθήματα και φωνάζοντας συνθήματα, όπως «Μαζί φέτος στην
Αμμόχωστο» και «Δεν ξεχνούμε την Αμμόχωστο και τα άλλα κατεχόμενα
εδάφη μας - Αγώνας - Επιστροφή», πορεύθηκαν στις 6 Αυγούστου, το
βράδυ, προς το Οδόφραγμα της Δερύνειας, ζητώντας απελευθέρωση της
Κύπρου και επιστροφή στις πατρογονικές τους εστίες. Στο Οδόφραγμα
επιδόθηκε ψήφισμα προς αξιωματικό της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.
Οι αντικατοχικές εκδηλώσεις του Δήμου Αμμοχώστου άρχισαν στον
υπαίθριο χώρο του Πολιτιστικού Κέντρου της Κατεχόμενης Αμμοχώστου
στη Δερύνεια. Τον κόσμο καλωσόρισε ο Δήμαρχος Δερύνειας Ανδρέας Σιαπάνης, ενώ ο επικεφαλής της διακομματικής αντιπροσωπείας της
Βουλής των Ελλήνων Μιχάλης Κατρίνης απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό.
Χαιρετισμό απηύθυνε, επίσης, ο Δήμαρχος της κατεχόμενης Αμμοχώστου
Αλέξης Γαλανός, ενώ κύριος ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο Πρόεδρος
της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας.
Στη συνέχεια, ο αντιδήμαρχος Αμμοχώστου Ανδρέας Σιοπαχάς ανέγνωσε το ψήφισμα που επιδόθηκε νωρίτερα σε αξιωματικό της ΟΥΝΦΙΚΥΠ
στο Οδόφραγμα της Δερύνειας.
Ακολούθησε καλλιτεχνικό πρόγραμμα με αντικατοχικά τραγούδια από
τη Λαϊκή Ορχήστρα του ΡΙΚ υπό τη διεύθυνση του Μάριου Μελετίου και με
τη συμμετοχή της χορωδίας του Δήμου Αμμοχώστου την οποία διηύθυνε
ο συνθέτης και μαέστρος Νίκος Βήχας.
Στην ομιλία του, με πολλαπλά μηνύματα στο εξωτερικό και το εσωτερικό, ο Πρόεδρος Χριστόφιας επισήμανε, μεταξύ άλλων, ότι προεξάρχουσα
θέση κατέχει στο πακέτο και το θέμα της επιστροφής της Αμμοχώστου,
όπου καλείται η Τουρκία να εφαρμόσει το Ψήφισμα 550 του Συμβουλίου
Ασφαλείας του ΟΗΕ που προνοεί την παράδοση από την Τουρκία της
πόλης των Βαρωσίων στα Ηνωμένα Εθνη.
Στόχος, είπε ο Πρόεδρος Χριστόφιας, είναι η επιδιόρθωση και η αποκατάσταση της πόλης και η επιστροφή της στους νόμιμους κατοίκους της
και πρόσθεσε ότι «μαζί με την αποκατάσταση της πόλης των Βαρωσίων
είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε ευθύνη για αποκατάσταση της παλιάς
πόλης της Αμμοχώστου που αποτελεί κοινή πολιτιστική κληρονομιά». Η
πρόταση, ταυτόχρονα με την αποκατάσταση της πόλης, περιλαμβάνει το
άνοιγμα του λιμανιού της Αμμοχώστου υπό την αιγίδα της ΕΕ για διεξαγωγή εμπορίου από πλευράς των Τουρκοκυπρίων. «Με μια τέτοια εξέλιξη, η
τουρκοκυπριακή κοινότητα θα επωφεληθεί χρησιμοποιώντας το λιμάνι της
Αμμοχώστου. Η Τουρκία θα έχει, επίσης, να επωφεληθεί αφού μια τέτοια
εξέλιξη θα δώσει, εκ των πραγμάτων, ώθηση και στην ενταξιακή της πορείας,
42
αφού θα ανοίξουν διαπραγματευτικά κεφάλαια από αυτά που σήμερα είναι
παγωμένα. Άλλη οδός για επίτευξη λύσης εκτός από τη διαπραγμάτευση,
δεν υπάρχει και ότι δεν έχουμε κανένα ηθικό δικαίωμα να συμβιβαστούμε
με τα τετελεσμένα και να εγκαταλείψουμε τον αγώνα, υπογράμμισε ότι «Φάρος και καθοδήγησή μας πρέπει να αποτελεί το αξίωμα ότι η Κύπρος είναι
πάνω απ’ όλα και όλους». Τέλος, ο Πρόεδρος εξέφρασε την εκτίμησή του
στις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει ο Δήμαρχος, το Δημοτικό Συμβούλιο,
καθώς και όλοι οι Αμμοχωστιανοί, στις προσπάθειες για ευαισθητοποίηση
της διεθνούς κοινότητας, όπως και για τη διαφώτιση στο ευρωπαϊκό και τον
ευρύτερο διεθνή χώρο για το θέμα της Αμμοχώστου και, γενικότερα, για το
Κυπριακό. Αποτελούν πολύτιμη βοήθεια στις δικές μας προσπάθειες, για
την εξεύρεση μιας δίκαιης, βιώσιμης, αμοιβαία αποδεκτής και λειτουργικής
λύσης του κυπριακού προβλήματος», κατέληξε.
Ο Δήμαρχος της κατεχόμενης Αμμοχώστου, Αλέξης Γαλανός αναφέρθηκε στην ανάγκη για «νέες στρατηγικές που, όμως, θα μας φέρνουν
πιο κοντά στη λύση, όχι να μας απομακρύνουν ακόμη περισσότερο από
αυτή. Στρατηγικές επανένωσης, ανάκτησης πατρογονικών εστιών κι όχι
στρατηγικές οριστικής απεμπόλησής τους. Ατενίζουμε και σήμερα την
πόλη μας, βουβή πίσω από το συρματόπλεγμα, ζωντανή όμως μαρτυρία
του εγκλήματος της κατοχής και της τραγικότητας της διαίρεσης της πατρίδας μας», είπε στην ομιλία του, στο Πολιτιστικό Κέντρο Κατεχόμενης
Αμμοχώστου, ο κ. Γαλανός.
Ο Δήμος Αμμοχώστου, σε ψήφισμα που ενέκρινε στην αντικατοχική
εκδήλωση, κάλεσε την Τουρκία να επιδείξει την αναγκαία βούληση για
επιστροφή της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της, στη βάση της
Συμφωνίας Υψηλού Επιπέδου του 1979 και των σχετικών ψηφισμάτων του
Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ως κίνηση καλής θέλησης και έμπρακτης
συμβολής της στις προσπάθειες για επίλυση του κυπριακού προβλήματος.
Τόνισε ότι το θέμα επιστροφής της Αμμοχώστου, μιας ευρωπαϊκής πόλης
-φάντασμα, την οποία η Τουρκία κρατά όμηρο από το 1974, είναι και ανθρωπιστικό και σαν τέτοιο πρέπει να τύχει χωριστού χειρισμού, ως μέτρο
οικοδόμησης εμπιστοσύνης, ενισχυτικό των προσπαθειών επίλυσης του
κυπριακού προβλήματος. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι το θέμα θα μπορούσε να αποτελέσει ένα κρίσιμο τεστ καλής θέλησης για την Τουρκία, το
οποίο θα δημιουργούσε ένα μομέντουμ που θα βελτίωνε θετικά το κλίμα
ενόψει των απευθείας συνομιλιών. Τέλος, χαιρέτισε τις προσπάθειες του
Προέδρου της Δημοκρατίας, οι οποίες στο πλαίσιο των απευθείας συνομιλιών, έχουν σαν μοναδικό στόχο τη συνολική επίλυση του κυπριακού
προβλήματος.
■
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Συνάντηση
των Υπουργών
Εσωτερικών
Κύπρου
και Ελλάδας
Θ
έματα που άπτονται όλου του εύρους των κοινών τους αρμοδι-
οτήτων, όπως θέματα μετανάστευσης, ιθαγένειας, Τοπικής Αυτοδιοίκησης και αποκέντρωσης, συζήτησαν στις 2 Ιουλίου, οι Υπουργοί Εσωτερικών
Κύπρου και Ελλάδας σε διευρυμένη σύσκεψη στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Στις δηλώσεις του, ο Υπουργός Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Ελλάδας Γιάννης Ραγκούσης, ο οποίος πραγματοποίησε
επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο, ανέφερε ότι στο προσεχές διάστημα θα
πραγματοποιηθεί μια ακόμη συνάντηση, εξίσου καλά προετοιμασμένη,
στην Ελλάδα, μετά από επίσημη πρόσκληση που απηύθυνε στον Κύπριο
ομόλογό του, προκειμένου να συζητηθεί η εμβάθυνση και προώθηση όλων
εκείνων των θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος.
«Το μήνυμα είναι ότι υπάρχει πραγματικά πεδίο δόξης λαμπρό, κοινής
συνεργασίας, βαθιάς συνεργασίας σε θέματα που αφορούν τους Έλληνες
και Κύπριους πολίτες, με γνώμονα την καλύτερη και πιο αποτελεσματική
εξυπηρέτησή τους», είπε.
Στις δηλώσεις του, ο Υπουργός Εσωτερικών Νεοκλής Συλικιώτης επεσήμανε ότι συζητήθηκαν όλα τα θέματα που αφορούν τις σχέσεις των δύο
Υπουργείων, ιδιαίτερα στους τομείς της μετανάστευσης και της ιθαγένειας,
της συνεργασίας στα προγράμματα που εφαρμόζονται και στην Κύπρο
και στην Ελλάδα, τη συνεργασία στα πλαίσια της ΕΕ και την προσπάθεια
να διαμορφωθεί μια ενιαία μεταναστευτική πολιτική. Συζητήθηκαν ακόμη
ζητήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και «το μεγάλο άλμα που
κάνει η Ελλάδα» σε ό, τι αφορά τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με το πρόγραμμα Καλλικράτης, αλλά και η πορεία μεταρρυθμίσεων
της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Κύπρο, αξιοποιώντας και τη μελέτη και
τις εμπειρίες του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης
της Ελλάδας. «Συζητήσαμε και ζητήματα δημόσιας διοίκησης, την ανάγκη
εκσυγχρονισμού της. Και η Ελλάδα είναι στην πορεία να πάρει μέτρα που
θα συμβάλουν περισσότερο στη διαφάνεια, την καλύτερη εξυπηρέτηση
του πολίτη και ενημερώσαμε για τα προγράμματα που εφαρμόζουμε στην
Κύπρο», τόνισε.
Ο κ. Συλικιώτης ευχαρίστησε τον Έλληνα Υπουργό για τη στήριξη
που παρέχεται από το Εθνικό Κέντρο της Ελλάδας στην προσπάθεια της
Κύπρου να βελτιώσει θέματα διοίκησης ενόψει της προεδρίας της ΕΕ
που θα αναλάβει η Κύπρος το δεύτερο εξάμηνο του 2012. Όπως είπε, η
συνεργασία των δύο Υπουργείων θα συνεχιστεί τόσο για την απόκτηση
περισσότερης τεχνογνωσίας και εμπειρίας σε θέματα κοινών αρμοδιοτήτων,
όσο και εντός της ΕΕ.
Εξάλλου, μέσα στα πλαίσια της επίσκεψής του στην Κύπρο, ο Έλληνας
Υπουργός Εσωτερικών έγινε δεκτός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας
Δημήτρη Χριστόφια και είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο της Βουλής Μάριο
Καρογιάν. ■
Από την Κυπριακή Ένωση Πλοιοκτητών
Εκδήλωση για
την ανάπτυξη
του κυπριακού
νηολογίου
Σ
τα πλαίσια εκστρατείας της Κυπριακής Ενωσης Πλοιοκτητών για
περαιτέρω ανάπτυξη του κυπριακού νηολογίου, το Διοικητικό Συμβούλιο
της Ένωσης οργανώνει, στις 8 του προσεχούς Οκτωβρίου, ειδική προς αυτό
το σκοπό εκδήλωση, στο Λονδίνο. Πρόκειται για τη δεύτερη κατά σειρά
εκδήλωση με τον ίδιο στόχο που αποβλέπει στην προβολή των πλεονεκτημάτων με τα οποία ευνοείται η εγγραφή στο κυπριακό νηολόγιο.
Σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της Ενωσης, Γιώργος Μούσκας, αναφέρθηκε στην πρώτη παρόμοια εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην
Ελλάδα τον περασμένο Ιούνιο με ικανοποιητικά αποτελέσματα. Οσο πιο
ισχυρό γίνεται το κυπριακό νηολόγιο - το οποίο τώρα αριθμεί περί τα
2,000 σκάφη εξασφαλίζοντας τη 10η θέση διεθνώς - τόσο μεγαλύτερη
γίνεται η αδικία σε βάρος της Κύπρου ως αποτέλεσμα της παρανομίας εκ
μέρους της Τουρκίας να έχει κλειστούς τους λιμένες της για την Κυπριακή
Δημοκρατία, σημείωσε.
Στα πλαίσια της ίδιας εκστρατείας της Κυπριακής Ενωσης Πλοιοκτητών
για το όλο θέμα, ο κ. Μούσκας είχε πρόσφατα γεύμα με τους ανωτέρους
λειτουργούς του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών, Stephen McCormick
και Sophia Hayward, τους οποίους ενημέρωσε για την ιστορία και τη σημερινή θέση του κυπριακού νηολογίου όπως και για τις συνέπειες από τη
συνεχιζόμενη αυθαιρεσία της Τουρκίας. ■
43
ΚΥΠΡΟΣ
Η Τράπεζα
Κύπρου
με τους
Κύπριους
απόδημους
Συναισθανόμενη τη
σημασία του έργου που
επιτελούν οι απόδημοι
Κύπριοι σε πολλές χώρες
του κόσμου, η Τράπεζα
Κύπρου φιλοξένησε
και δεξιώθηκε στις
εγκαταστάσεις του
Πολιτιστικού Ιδρύματος
Τραπέζης Κύπρου, τους
σύνεδρους του ΚΓ΄
Συνεδρίου των Κεντρικών
Συμβουλίων ΠΟΜΑΚ
και ΠΣΕΚΑ, και του Ε΄
Παγκόσμιου Συνεδρίου της
Νεολαίας της Παγκόσμιας
Ομοσπονδίας Αποδήμων
Κυπρίων (ΝΕΠΟΜΑΚ)
που διοργανώθηκαν στην
Κύπρο από το Υπουργείο
Εξωτερικών.
Τ
ους απόδημους υποδέχθηκαν και καλωσόρισαν ο Πρόεδρος
του Διοικητικού Συμβουλίου του Συγκροτήματος της Τράπεζας Κύπρου
κ. Θεόδωρος Αριστοδήμου, και ο κ. Γιάννης Κυπρή, Αναπληρωτής Διευθύνων
Σύμβουλος του Συγκροτήματος και Πρόεδρος του Πολιτιστικού Ιδρύματος
Τραπέζης Κύπρου. Οι απόδημοι είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν από τον
κ. Κυπρή στην έκθεση φωτογραφίας «Διέσεις και Υφέσεις που πονούν»,
που φιλοξενείται στο χώρο του Πολιτιστικού Ιδρύματος και η οποία περιλαμβάνει φωτογραφίες από τα κατεχόμενα. Επίσης είχαν την ευκαιρία
να επισκεφθούν την έκθεση χαρτών, χαρακτικών, και υδατογραφιών του
Πολιτιστικού Ιδρύματος, καθώς και το Μουσείο Ιστορίας της Κυπριακής
Νομισματοκοπίας, και το Αρχαιολογικό Μουσείο Συλλογής Γεωργίου και
Νεφέλης Τζιάπρα ( Δωρεά Κλειώς και Σόλωνα Τριανταφυλλίδη ) που επίσης
φιλοξενούνται στο ίδιο χώρο.
44
ΚΥΠΡΟΣ
Στη συνέχεια η Τράπεζα Κύπρου διοργάνωσε προς τιμήν των αποδήμων
κυπριακή βραδιά στο χώρο του Πολιτιστικού Ιδρύματος, η οποία περιελάμβανε δείπνο με κυπριακή κουζίνα και μουσικό πρόγραμμα.
Σε ομιλία του στη διάρκεια της εκδήλωσης ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας Κύπρου κ. Θεόδωρος Αριστοδήμου, αφού
καλωσόρισε τους απόδημους εκφράζοντας την χαρά και συγκίνησή του
για την παρουσία τους στην Κύπρο, τους ευχαρίστησε και τους συγχάρηκε
για τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουν και για το έργο που επιτελούν
με ανιδιοτέλεια προς όφελος της πατρίδας μας. Αφού αναφέρθηκε στην
προσφορά του απόδημου Ελληνισμού γενικότερα και στη μακρόχρονη
σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ αποδήμων και
Τράπεζας Κύπρου, ο κ. Αριστοδήμου δήλωσε ότι «Στο σύγχρονο περιβάλλον της παγκοσμιοποίησης, της ελεύθερης διακίνησης πολιτών μεταξύ των
χωρών και ιδιαίτερα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για εργασιακούς και άλλους
λόγους, θεωρούμε τους απόδημους όχι μόνο σαν αναπόσπαστο κομμάτι
της εθνικής μας ταυτότητας και υπόστασης, αλλά και ως βραχίονα που στηρίζει και διευρύνει τη δυναμική του μητροπολιτικού κράτους, την πρόοδο
και διατήρηση της πολιτιστικής μας ταυτότητας και την πραγμάτωση των
αγώνων μας για εθνική δικαίωση και οικονομική πρόοδο και ευημερία. Η
Τράπεζα Κύπρου νιώθει την ανάγκη και υποχρέωση να βρίσκεται πάντοτε
κοντά στους απόδημους και στις ανάγκες τους. Πέραν των οικονομικών
συναλλαγών, στόχος μας είναι να βρισκόμαστε κοντά στις όποιες πρωτοβουλίες και προσπάθειες των αποδήμων, διοργανώνοντας ή χορηγώντας,
μεταξύ άλλων, τοπικές εκδηλώσεις σε όλες τις χώρες που δραστηριοποιούμαστε». ■
45
ΚΥΠΡΟΣ
Πανεπιστήμιο Κύπρου
Hγετικό
Εκπαιδευτικό
Ίδρυμα
Τ
ο Πανεπιστήμιο Κύπρου (Π.Κ.) ιδρύθηκε το 1989 ως το πρώτο
δημόσιο πανεπιστήμιο της Κύπρου, και δέχθηκε τους πρώτους του
φοιτητές το 1992. Παρόλο που μετρά σχετικά λίγα χρόνια λειτουργίας, το
Π.Κ. έχει καταφέρει μέχρι σήμερα να μετατραπεί στο ηγετικό εκπαιδευτικό
ίδρυμα της Κύπρου και σε ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα
της Μεσογείου, φιλοξενώντας περισσότερους από 6000 φοιτητές. Την ίδια
στιγμή, είναι διεθνώς αναγνωρισμένο για την πορεία του προς την αριστεία,
τόσο σε διδακτικό όσο και σε ερευνητικό επίπεδο. Το Π.Κ. αποτελείται
από 6 Σχολές:
Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών
Τμήμα Αγγλικών Σπουδών , Τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών,
Τμήμα Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών
Σχολή Θετικών και Εφαρμοσμένων Επιστημών
Τμήμα Βιολογικών Επιστημών, Τμήμα Χημείας, Τμήμα Πληροφορικής, Τμήμα
Μαθηματικών και Στατιστικής, Τμήμα Φυσικής
Σχολή Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής
Τμήμα Επιστημών της Αγωγής, Τμήμα Νομικής, Τμήμα Ψυχολογίας, Τμήμα
Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Σχολή Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης
Τμήμα Οικονομικών, Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Πολυτεχνική Σχολή
Τμήμα Αρχιτεκτονικής, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών,
Τμήμα Μηχανικών Μηχανολογίας και Κατασκευαστικής 46
Φιλοσοφική Σχολή
Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών, Τμήμα Κλασικών Σπουδών
και Φιλοσοφίας
Συμμετοχή σε διεθνή δίκτυα
Όλα τα ακαδημαϊκά τμήματα προσφέρουν 31 προπτυχιακά προγράμματα,
43 προγράμματα σε επίπεδο μάστερ (από τα οποία τα τρία προσφέρονται
και στα Αγγλικά όπως το MBA και το MSc in Economic Analysis) και 33
προγράμματα σε επίπεδο διδακτορικού (τα περισσότερα από τα οποία
επίσης προσφέρονται στην αγγλική γλώσσα). Η Αριστεία στη διδασκαλία
και την έρευνα υποστηρίζεται και από τις νέες υποδομές του Π.Κ. Το καινούριο πανεπιστήμιο προσφέρει τάξεις διδασκαλίας με τις πιο σύγχρονες
προδιαγραφές, εργαστήρια τα οποία είναι επαγγελματικά εξοπλισμένα με
την τελευταία τεχνολογία, και αίθουσες διαλέξεων σχεδιασμένες για μέγιστη απόδοση σε ήχο και εικόνα. Το πανεπιστήμιο διαθέτει επίσης ξενώνες
φιλοξενίας των φοιτητών εντός της Πανεπιστημιούπολης, ενώ η Βιβλιοθήκη
του έχει βραβευτεί με τη διάκριση EFQM Award of Excellence.
Την ίδια στιγμή το Π.Κ. έχει αναπτυχθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να
υποστηρίζει ένα διαπολιτισμικό φοιτητικό σώμα. Λαμβάνει μέρος ενεργά
στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ERASMUS από το 1998-99, όπως επίσης και
σε άλλα προγράμματα ανταλλαγών και τοποθετήσεων, όπως το Leonardo,
το Campus Europae κ.α. Μόνο κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους
2008-2009, 95 φοιτητές από Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια ήρθαν στο Π.Κ.,
ενώ 116 φοιτητές του Π.Κ. επισκέφθηκαν Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια μέσα
στο πλαίσιο του Προγράμματος ERASMUS.
Η ακαδημαϊκή αριστεία υποστηρίζεται επίσης από την ενεργό συμμετοχή του Π.Κ. σε περισσότερα από 30 πανεπιστημιακά δίκτυα και οργανισμούς διεθνώς, κατέχοντας την Προεδρία του UNICA (Network of
Universities from the Capitals of Europe), του EAEC (European Association
of Erasmus Coordinators), καθώς και την Αντιπροεδρία του HUMANE
(Heads of University Management and Administration Network in Europe).
Το Π.Κ. έχει αναπτύξει ένα διεθνές προφίλ στη διδασκαλία και την έρευνα,
με τις προτεραιότητες του να στρέφονται προς τη δημιουργικότητα και
την καινοτομία. ■
Ρόδος
Στο βιβλίο
GUINNESS
το Μελεκούνι
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε
στη Ρόδο η παρασκευή τεράστιου
Μελεκουνιού για την καταγραφή
του στο βιβλίο GUINNESS, παράλληλα
με την αναπαράσταση παραδοασιακού
ροδίτικου γάμου, χορών και μουσικής
κατά την Ημέρα Τουρισμού.
Τ
ο Επιμελητήριο Δωδεκανήσου μέσω της ΔΕΤΑΠ και ο Δωδεκα-
νησιακός Οργανισμός Τουρισμού, για να τιμήσουν την Ημέρα Τουρισμού
προετοίμασαν μια μοναδική εκδήλωση, που απευθυνόταν σε όλους τους
τουρίστες και επισκέπτες του τόπου καθώς και τους ντόπιους και τους
προσφέρει μια αξέχαστη εμπειρία Ροδίτικης παράδοσης.
Το τεράστιο Μελεκούνι, κατ’ εξοχήν παραδοσιακό γλύκισμα και κέρασμα του γάμου, του νησιού από την αρχαιότητα έως σήμερα, έκλεψε την
παράσταση αφού παρασκευάστηκε επί τόπου και καταγράφηκε στα ρεκόρ
του βιβλίου Γκίνες. Οι πρόθυμοι «μελεκουνάδες» που εργάστηκαν ήταν:
Σοφία Μόσχου, Μιχάλης Λόγγος, Ειρήνη Μαργαρίτη, και η Μελισσοκομική
Δωδεκανήσου. Φυσικά μετά την παρασκευή, καταμέτρηση και έλεγχο του
έργου, το τεράστιο μελεκούνι απήλαυσαν οι οποίοι γεύτηκαν το ροδίτικο
θυμαρίσιο μέλι, το καβουρδισμένο σουσάμι και τα αμύγδαλα καθώς και τα
αρώματα των εσπεριδοειδών και μπαχαρικών που θα απελευθερωθούν
στο στόμα.
Στόχος του εγχειρήματος ήταν να τιμηθούν με την ευκαιρία της Ημέρας
Τουρισμού οι ξένοι επισκέπτες που θα βρίσκονταν στο νησί και να παρουσιαστούν αυθεντικά στοιχεία παράδοσης μέσα από βιωματικές εμπειρίες.
Στην εκδήλωση κυρίαρχο ρόλο είχε ο ροδίτικος παραδοσιακός γάμος
με τα έθιμά του από τον σύλλογο Σορωνής Αμπερνάλλι, οι παραδοσιακοί
χοροί του γάμου από το Λύκειο Ελληνίδων και η μουσική από το σχήμα
του κ.Αναστασιάδη.
Τη μεγάλη διοργάνωση στήριξαν ο Δήμος Ροδίων, το τυπογραφείο κου
Χατζηκαλημέρη, το «Αμπερνάλλι», Το Λύκειο Ελληνίδων Ρόδου –« Εργάνη
Αθηνά», το Σωματείο Διπλωματούχων Ξεναγών Δωδεκανήσου, η ΑΣΤΕΡ, το
Σώμα Εθελοντών Σαμαρειτών, το Σώμα Ελλήνων προσκόπων – περιφέρεια
Δωδεκανήσου, η Μελισσοκομική Δωδεκανήσου, η Magnus Magister-Εμμ.
Παπαδημητρίου Α.Ε., το νερό Νύμφη, η digital dreams Louizidis, το μουσικό συγκρότημα κ.Αναστασιάδη, ηχητικά Vagelis, Music Spot, κ.Μιχάλης
Λογγος και η Praxis Plus.
Για την καταγραφή στο ρεκόρ Γκίνες μάρτυρες ήταν: ο κ. Μιχάλης Ζεμπιλάς, Αστυκτηνίατρος Υποστράτηγος της Ελληνικής Αστυνομίας και η κα
Ράνια Κοσιώρη, Υποπρόξενος Μεγάλης Βρετανίας στη Ρόδο ενώ επιθεωρητής ήταν ο κ. Νίκος Χριστοφόρου, πρόεδρος της Λέσχης Αρχιμαγείρων
Κυκλάδων & Δωδεκανήσων. ■
Πολιτιστικός και Λαογραφικός Σύλλογος
Σορωνής Ρόδου «Το Αμπερνάλλι»
Μικρή Αφήγηση
Σορωνιάτικου
Ροδίτικου Γάμου
H
Χορευτική Ομάδα Ενηλίκων του Πολιτιστικού και Λαογραφικού Συλλόγου Σορωνής Ρόδου «Το Αμπερνάλλι» παρουσίασε κάποια από τα πολλά δρώμενα, ήθη και έθιμα, ενός ροδίτικου
παραδοσιακού γάμου.
Η προετοιμασία ξεκινούσε μία εβδομάδα πριν το γάμο, την Κυριακή.
Από τη Δευτέρα έως την Τετάρτη έφτιαχναν τα ζυμάρια και τα ψωμιά,
ενώ την Πέμπτη έκαναν τα μελεκούνια, το παραδοσιακό γλύκισμα του
γάμου. Τη Παρασκευή γίνονταν τα καλέσματα για το γάμο.
Την ημέρα του γάμου, στο σπίτι του κουμπάρου ζέσταιναν νερό
και ετοίμαζαν ότι χρειάζονταν για να λούσουν το γαμπρό, να τον
ξυρίσουν και να τον ντύσουν, καθώς και να λούσουν τη νύφη, να την
χτενίσουν και να την στολίσουν.
Με τραγούδια, ευχές και παινέματα ο γαμπρός και η νύφη οδηγούνταν στο νέο τους σπίτι. Εκεί γίνονταν τα μετανοίκια, όπου οι
κανακιστές καλούν έναν – έναν όλους τους συγγενείς να ευχηθούν
στο νέο ζευγάρι, χαρίζοντάς τους χρήματα και κοσμήματα.
Αφού ευχόντουσαν όλοι, ξεκινούσαν για την εκκλησία τραγουδώντας παινέματα και ευχές για το ζευγάρι, ενώ οι γυναίκες περιμένοντας
έξω από τα σπίτια τους, έραιναν το αντρόγυνο με ρύζι και καραμέλες
για να ριζώσουν και να είναι γλυκιά η ζωή τους.
Πριν το μυστήριο, στο προαύλιο της εκκλησίας, το αντρόγυνο
και οι συγγενείς χόρευαν παραδοσιακούς χορούς. Όταν τελείωνε
το μυστήριο και εύχονταν όλοι, ο ιερέας συνόδευε το αντρόγυνο
στο νέο του σπιτικό όπου γίνονταν το γλέντι. Χοροί: γαϊτάνι, ροδίτικος πηδηχτός (ή κρητικός) και γύρισμα σε σορωνιάτικη σούστα
και καλαματιανό.
47
OIKONOMIA
Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Με το ΕΣΠΑ έχουμε στόχο!
Τι είναι το ΕΣΠΑ
Το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ), είναι το πρόγραμμα
για την ανάπτυξη, με πόρους από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) ύψους 20,4
δισ. ευρώ, και εθνική συμμετοχή από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων
(ΠΔΕ) που φθάνει τα 5,8 δισ. ευρώ.
Ένα συνολικό χρηματοδοτικό πλαίσιο για αναπτυξιακές επενδύσεις στο
σύνολο της ελληνικής Περιφέρειας, ύψους 26,2 δισ. ευρώ, χωρίς στο ποσό
αυτό να προσμετράται ενδεχόμενη περαιτέρω εθνική δαπάνη καθώς και η
αναγκαία –σε κάποιες δράσεις- ιδιωτική συμμετοχή.
Την ευθύνη για το συντονισμό του σχεδιασμού και της υλοποίησης του
ΕΣΠΑ έχει το Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας.
Ποιό είναι το περιεχόμενο του ΕΣΠΑ
Το ΕΣΠΑ αποτελείται από δεκατέσσερα Επιχειρησιακά Προγράμματα
(ΕΠ) (εννέα Τομεακά και πέντε Περιφερειακά), που περιλαμβάνουν τους
δικούς τους στόχους και δράσεις, αλλά συνεργούν μεταξύ τους προκειμένου
να οδηγήσουν στην επίτευξη των στόχων του ΕΣΠΑ συνολικά.
Α. Τομεακά ΕΠ (με αρμόδιες αρχές για τη διαχείρισή τους
Υπουργεία)
• ΕΠ Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (www.epperaa.gr)
• ΕΠ Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας (www.epep.gr)
• ΕΠ Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα
(www.antagonistikotita.gr)
• ΕΠ Ψηφιακή Σύγκλιση (www.infosociety.gr)
• ΕΠ Διοικητική Μεταρρύθμιση (www.epdm.gr)
• ΕΠ Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού (www.epanad.gov.gr,
www.ygeia-pronoia.gr)
• ΕΠ Εκπαίδευση και Δια Βία Μάθηση (www.edulll.gr )
• ΕΠ Εθνικό Αποθεματικό Απροβλέπτων (www.espa.gr)
• ΕΠ Τεχνική Υποστήριξη Εφαρμογής (www.espa.gr )
48
Β. Περιφερειακά ΕΠ – ΠΕΠ (με αρμόδιες αρχές για τη διαχείριση
τους το Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας
και τις 13 Περιφέρειες)
• ΠΕΠ Μακεδονίας - Θράκης (www.makedonia-thrace.gr)
• ΠΕΠ Δυτικής Ελλάδας - Πελοποννήσου - Ιονίων Νήσων
(www.dytikiellada-peloponnisos-ionio.gr)
• ΠΕΠ Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας - Ηπείρου
(www.thessalia-stereaellada-hpeiros.gr)
• ΠΕΠ Κρήτης και Νήσων Αιγαίου (www.kriti-aigaio.gr)
• ΠΕΠ Αττικής (www.attikis.gr)
Που στοχεύει το ΕΣΠΑ
Το ΕΣΠΑ, αποτελεί και σήμερα το μοχλό ανάπτυξης της χώρας και
των Περιφερειών της, την προοπτική βελτίωσης της ποιότητας ζωής των
πολιτών.
Η αναπτυξιακή προσπάθεια –με τη συμβολή και της Ε.Ε.- επικεντρώνεται
στη στήριξη της επιχειρηματικότητας, στην προώθηση της έρευνας και της
καινοτομίας, στο ανθρώπινο κεφάλαιο, στην απασχόληση και στην κοινωνική
συνοχή, στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, στην προστασία του
περιβάλλοντος και την Πράσινη Ανάπτυξη, στην ολοκλήρωση των αναγκαίων
υποδομών, στο σεβασμό και στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Στη βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων των πολιτών χωρίς αποκλεισμούς,
με ταυτόχρονη άμβλυνση των κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων.
Η ελληνική οικονομία πρέπει να ανακάμψει και να επανέλθει το ταχύτερο
δυνατόν σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Βασικό παράγοντα σ’ αυτή την προσπάθεια θα αποτελέσει η ελληνική
και κοινοτική συγχρηματοδότηση.
Πώς ωφελείται η ελληνική Περιφέρεια
Το μέλλον κάθε ελληνικής Περιφέρειας εξαρτάται από την ανταγωνιστικότητα του παραγωγικού ιστού της. Τα προγράμματα του ΕΣΠΑ στηρίζουν
OIKONOMIA
Σήμερα, τα προγράμματα του ΕΣΠΑ
έρχονται πιο κοντά στον Έλληνα
πολίτη και μπορούν να υλοποιηθούν
πιο άμεσα και πιο αποτελεσματικά.
Με την Απλοποίηση των διαδικασιών
και την Αποκέντρωση των
αποφάσεων εξασφαλίζουμε τη
μεγαλύτερη Αποτελεσματικότητα των
δικών σας στόχων...
κάθε προσπάθεια για ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας ιδιαίτερα σε
κλάδους παραγωγής, που είναι εκτεθειμένοι στον ανταγωνισμό, καθώς και
όλες τις επενδύσεις στις υποδομές αλλά και το ανθρώπινο δυναμικό που
καθιστούν τις Περιφέρειες τόπους ελκυστικούς να ζεις και να δραστηριοποιείσαι.
Ελλάδα ενισχύοντας την πράσινη ανάπτυξη, βελτιώνοντας τις υποδομές,
αυξάνοντας τις θέσεις εργασίας, δίνοντας πνοή στην περιφέρεια και επενδύοντας στους επιχειρηματικούς τομείς που θα γίνουν η κινητήριος δύναμη
για να βγει η χώρα μας από την κρίση!
Ποιούς αφορά το ΕΣΠΑ και τα Προγράμματά του
Σήμερα, τα προγράμματα του ΕΣΠΑ έρχονται πιο κοντά στον Έλληνα
πολίτη και μπορούν να υλοποιηθούν πιο άμεσα και πιο αποτελεσματικά.
Με την Απλοποίηση των διαδικασιών και την Αποκέντρωση των αποφάσεων εξασφαλίζουμε τη μεγαλύτερη Αποτελεσματικότητα των δικών σας
στόχων.
Αποτέλεσμα είναι να προχωρά ήδη η υλοποίηση του ΕΣΠΑ με σημαντικά ταχύτερους ρυθμούς και η απορρόφησή του να έχει τριπλασιαστεί σε
λιγότερο από ένα χρόνο.
Σήμερα, έχει πλέον ενεργοποιηθεί περίπου το 75% του ΕΣΠΑ και έχουν
ενταχθεί έργα περίπου 11 δισ. ευρώ.
Χωρίς υπερβολή, όλους τους έλληνες πολίτες, είτε άμεσα είτε έμμεσα.
Άμεσα ωφελούνται αυτοί που θα επιδοτηθούν για μια επένδυση, για τον
εκσυγχρονισμό της επιχείρησής τους, για το ερευνητικό τους έργο, για τις
μεταπτυχιακές τους σπουδές, για την κατάρτιση και εκπαίδευσή τους, για
την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας, για την αγορά ηλεκτρονικού υπολογιστή, για την εξοικονόμηση ενέργειας, για προσφορά «βοήθειας στο σπίτι»,
για την εύρεση θέσης εργασίας κ.α.
Έμμεσα ωφελούνται όλοι. Από έργα συγκοινωνιακών υποδομών που μας
πάνε ταχύτερα και με ασφάλεια στον προορισμό μας. Από έργα προστασίας του περιβάλλοντος. Από έργα ύδρευσης, αποχέτευσης, αντιπλημμυρικής προστασίας. Από νέες σύγχρονες νοσοκομειακές κλίνες. Από έργα
ανάδειξης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς σε μνημεία, αρχαιολογικούς
χώρους, μουσεία κλπ. Από έργα αναπλάσεων στις πόλεις, τα χωριά και
τις γειτονιές. Από σύγχρονα σχολεία και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Από δράσεις πληροφορικής και γρήγορο internet παντού. Από καλύτερη
εξυπηρέτηση του πολίτη κ.α.
Οικονομική Κρίση και ΕΣΠΑ
Στις σημερινές εξαιρετικά κρίσιμες οικονομικές συνθήκες, μόνη διέξοδος είναι η ανάπτυξη!
Οι παραγωγικές και δημιουργικές δυνάμεις της χώρας χρειάζονται ευκαιρίες και στήριξη για να μπορέσουν όχι μόνο να ξεπεράσουν την ύφεση αλλά
και να γυρίσουν σελίδα και να χτίσουν τις βάσεις για μια νέα Ελλάδα.
Για αυτή την ανάπτυξη υπάρχει η στήριξη του ΕΣΠΑ. Στηρίζουμε την
Απλοποίηση - Αποκέντρωση - Αποτελεσματικότητα
Το πιστεύουμε - Το μπορούμε!
Με περισσότερα από 25 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια, δίνουμε πνοή
στην ελληνική οικονομία.
Απαντάμε στην κρίση και με κοινή προσπάθεια επιτυγχάνουμε την
ανάκαμψη.
Η Ανάκαμψη είναι υπόθεση όλων μας
Δείτε λοιπόν πώς σας αφορά και … «ψάξτε το κι άλλο» !!!
Μάθετε από … ΕΣΠΑ.
www.espa.gr
49
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
ΣΒΒΕ
ΕΕΔΕΒΕ
Σ
σε κρίση - Ώρα για το επόμενο βήμα - Αντιδρούμε έ-ξυπνα»
«Ηαγορά
ήταν το θέμα ημερίδας που οργανώθηκε με πρωτοβουλία της Ένω-
Ζητούμενο
η διατήρηση των
θέσεων εργασίας
υνάντηση της Διοίκησης του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου
Ελλάδος (ΣΒΒΕ), με την Υπουργό Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης
κα Λούκα Κατσέλη στα γραφεία του ΣΒΒΕ πραγματοποιήθηκε κατά τη
διάρκεια της ΔΕΘ.
Ο Πρόεδρος του ΣΒΒΕ κ. Ν. Πέντζος επεσήμανε προς την κ. Υπουργό
ότι ζητούμενο για όλες τις επιχειρήσεις με έδρα τη Βόρεια Ελλάδα είναι
η διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας, για την εξασφάλιση της
κοινωνικής συνοχής στην Ελληνική περιφέρεια.
Συνεχίζοντας υπογράμμισε ότι οι επιχειρήσεις σε καμία απολύτως περίπτωση δεν επιθυμούν να προβούν σε μειώσεις προσωπικού, αλλά αντίθετα
προσπαθούν καθημερινά να επιβιώσουν και παράλληλα να διασφαλίσουν
τις υφιστάμενες θέσεις εργασίας. Προς τούτο πρότεινε από τώρα και στο
εξής να υπάρξουν σχετικές κυβερνητικές πρωτοβουλίες που θ΄ αντισταθμίζουν τα επιδόματα ανεργίας με την επιδότηση της εργασίας, μέσω της
επιδότησης των εργοδοτικών εισφορών.
Ακόμη, ο κ. Πέντζος ζήτησε από την Υπουργό να μην επιβληθούν άλλοι
άμεσοι και έμμεσοι φόροι, όπως για παράδειγμα η συζητούμενη αύξηση
του ΦΠΑ, και πρότεινε να δημοσιοποιηθούν από την κυβέρνηση το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα δράσεις προστασίας των χαμηλών και
μεσαίων εισοδημάτων. Επίσης, τόνισε ότι τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι
εργαζόμενοι δεν αντέχουν την επιβολή νέων φόρων.
Συνοπτικά, οι προτάσεις του ΣΒΒΕ για τα εργασιακά θέματα συνίσταται
στα ακόλουθα:
- στην έμπρακτη προσπάθεια πάταξης της εισφοροδιαφυγής και της αδήλωτης εργασίας , οι οποίες αποτελούν το μεγαλύτερο πρόβλημα για το
ασφαλιστικό σύστημα της χώρας,
- στον εξορθολογισμό της λειτουργίας και στη μείωση του κόστους λειτουργίας των ασφαλιστικών οργανισμών, γεγονός που θα συμβάλλει καθοριστικά
στην εξυγίανση των ασφαλιστικών ταμείων,
- στην απλοποίηση και στον περιορισμό των γραφειοκρατικών διαδικασιών
που υποβάλλονται σήμερα οι επιχειρήσεις για τη διαχείριση των ασφαλιστικών τους υποχρεώσεων, και,
- στη διαμόρφωση ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις επιχειρήσεις που θα
ενισχύει την επιχειρηματικότητα, θα εξασφαλίζει τις υφιστάμενες θέσεις
εργασίας και θα δημιουργεί προοπτικές για τη δημιουργία νέων.
Ημερίδα για την Κρίση
της αγοράς
στη Θεσσαλονίκη
σης Επιχειρήσεων Διαφήμισης και Επικοινωνίας Βορείου Ελλάδος (ΕΕΔΕΒΕ)
στο Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, με σκοπό την ενημέρωση
των επαγγελματιών, των ανθρώπων του μάρκετινγκ και της επιχειρηματικής
ανάπτυξης. Η εκδήλωση, υπό την αιγίδα της Νομαρχίας και του Δήμου Θεσσαλονίκης, συνδιοργανώθηκε για πρώτη φορά από 4 επαγγελματικούς φορείς,
το «Ελληνικό Κέντρο Επικοινωνίας», το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, τον Εμπορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης και την ΕΕΔΕΒΕ. Χαιρετισμό
στους συνέδρους απηύθυναν, ο Νομάρχης Θεσσαλονίκης Π. Ψωμιάδης, ο
πρόεδρος της «Δημοκρατικής Αναγέννησης» Στ. Παπαθεμελής, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Κ. Χατζαρίδης, ο πρόεδρος
της ΕΕΔΕΒΕ και του Ελληνικού Κέντρου Επικοινωνίας Ντ. Κωστόπουλος, ο
εκπρόσωπος του Δημάρχου Θεσσαλονίκης Αντιδήμαρχος Ν. Παπαγιαννόπουλος, ο οικονομολόγος Π. Κοκκόρης, ο εκπρόσωπος του Επαγγελματικού
Επιμελητήριου Θεσσαλονίκης Κ. Ποσειδώνος, η υπεύθυνη του Τομέα Επιμόρφωσης του ΕΛ.Κ.Ε. Α. Λουμάκου, ο Γενικός Γραμματέας της ΕΕΔΕΒΕ Α.
Κωνσταντίνου και ο επίτιμος πρόεδρος του Ε.Ε.Θ. Α. Ποσδρικίδης.
Η Ημερίδα οργανώθηκε για να απαντήσει σε καίρια ερωτήματα της αγοράς και να προτείνει νέους τρόπους για την αντιμετώπιση της οικονομικής
κρίσης. Με κεντρικούς ομιλητές δύο διακεκριμένους και έμπειρους επιχειρηματικούς συμβούλους από την Αθήνα και την Κύπρο, τον Τ. Παγκάκη
σύμβουλο επικοινωνίας και διευθυντή του ομίλου CIVITAS και τον Γρ. Νεοκλέους (Bsc, MBA) σύμβουλο επικοινωνίας και ανθρώπινων Σχέσεων σε
θέματα διαχείρισης και επίλυσης διαφορών, προτάθηκαν αποτελεσματικές
και χρήσιμες λύσεις για διέξοδο από την κρίση.
Ημερίδα
‘Χρέος - ΔΝΤ:
Πως θα σωθούμε’
Ε
κδήλωση προβληματισμού και συζήτησης με θέμα «Χρέος -
ΔΝΤ: Πως θα σωθούμε» οργάνωσε το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών
του ΑΠΘ και το Ίδρυμα Δημητρίου και Μαρίας Δελιβάνη, με τη συνεργασία
του Γενικού Προξενείου της Γαλλίας στην αίθουσα τελετών της παλιάς
Φιλοσοφικής. «Η βαθιά ύφεση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα μας ελαχιστοποιεί τους ρυθμούς της οικονομικής δραστηριότητας, αποθαρρύνει
τις επενδύσεις, μειώνει το ΑΕΠ και καταποντίζει τα κρατικά έσοδα, έτσι
που το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ να διευρύνεται διαχρονικά»
, ήταν ο κεντρικός άξονας των εισηγήσεων ελλήνων και ξένων επιστημόνων
που συμμετείχαν στην ημερίδα.
Οι διακεκριμένοι ομιλητές ήταν, οι C. Albagli, Καθηγητής στο Παν/μιο
50
12 του Παρισιού και Πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Οικονομολόγων
CEDIMES, Κ. Βεργόπουλος, ομότιμος καθηγητής στο Παρίσι και στο Πάντειο, A. Bienaymé, ομότιμος καθηγητής στο Παν/μιο Paris Dauphine και
Διευθυντής του CEDIMES για τη Γαλλία, Χ. Γιανναράς, ομότιμος καθηγητής
Φιλοσοφίας, Μ. Νεγρεπόντη-Δελιβάνη, πρ. πρύτανης και καθηγήτρια στο
Παν/μιο Μακεδονίας, πρόεδρος του Ιδρύματος Δελιβάνη, Β. ΠορταρίτουΚρεστενίτη, οικονομολόγος, πρ. διευθύντρια του ΙΚΑ, Chr.Thimonier, Γενικός
Πρόξενος της Γαλλίας στη Θεσσαλονίκη, Μ. Σιδηρόπουλος, καθηγητής,
πρόεδρος του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ
Τον συντονισμό είχε ο δημοσιογράφος της εφημερίδας Αγγελιοφόρος
Τραϊανός Χατζηδημητρίου.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Αρχοντικό Καλτεζιώτη
E
να από τα πιο καλαίσθητα ορεινά resorts στην Πελοπόννησο,
το «Αρχοντικό Καλτεζιώτη» αποτελεί από μόνο του τον προορισμό για
αποδράσεις με φόντο το ελατοσκέπαστο Μαίναλο, βάζοντας στον ταξιδιωτικό χάρτη τα άγνωστα μέχρι πρότινος Κάψια Μαντινείας, ένα χωριό – πύλη
στην ορεινή Αρκαδία, σε απόσταση αναπνοής από την Αθήνα. Πρόκειται
για ένα ιδιαίτερα ατμοσφαιρικό συγκρότημα που μοιράζεται ανάμεσα σε
ένα ξενοδοχείο με στοιχεία ορεινού resort, σε ένα αναπαλαιωμένο παραδοσιακό αρχοντικό του 1860 με πολυτελείς σουίτες και σε ένα μοναδικό
luxury boutique hotel, το Chalet, σκαρφαλωμένο στην πλαγιά του βουνού
με εξαιρετική θέα στο χιονοδρομικό κέντρο του Μαινάλου.
Η μοναδικότητα του συγκροτήματος έγκειται, στις ανέσεις και την πολυτέλεια των δωματίων, στο άψογο σέρβις, στους ατμοσφαιρικούς κοινόχρηστους χώρους, την ευγένεια και τη φιλοξενία των ιδιοκτητών. Ανάλογα
με τις προτιμήσεις σας μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα στα κλασσικά και
άνετα δωμάτια του ξενοδοχείου στις πολυτελείς σουίτες του παλιού αρχοντικού, ενώ για κάτι πιο ξεχωριστό επιλέξτε ένα από τα δώδεκα superior
με mountain view δωμάτια της πτέρυγας του Chalet.
Οι πλήρεις παροχές και τα δωμάτια διαφόρων τύπων κάνουν το συγκρότημα ιδανικό για επισκέπτες διαφορετικών κατηγοριών: από οικογένειες με
παιδιά και λάτρεις της ατμόσφαιρας και της χαλάρωσης, μέχρι φυσιολάτρες
που αγαπούν τις καταπράσινες διαδρομές του Μαινάλου, αλλά και επαγ-
Νέος Συντονιστής Καλλιτεχνικού
Προγραμματισμού στον ΟΜΜΘ
Ο
Γιώργος Λαζαρίδης αναλαμβάνει καθήκοντα Συντονιστή Καλ-
λιτεχνικού Προγραμματισμού στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης.
Από τη θέση αυτή ο διεθνούς φήμης Έλληνας πιανίστας θα διαμορφώνει
το καλλιτεχνικό πρόγραμμα του Οργανισμού. Ο Γιώργος Εμμανουήλ Λαζαρίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1978 και ξεκίνησε σαν πιανίστας,
συνθέτης και αυτοσχεδιαστής από τα έξι του χρόνια. Σήμερα διανύει μια
λαμπρή διεθνή καριέρα και οι εκτελέσεις του έχουν χαρακτηριστεί ως
«τόσο ξεχωριστές, που διατηρούν τη μοναδικότητά τους ακόμη και όταν
γελματίες εφ’ όσον διαθέτει συνεδριακό χώρο με δυνατότητες να φιλοξενήσει έως και 200 άτομα, για τη διοργάνωση συνεδρίων, επιχειρηματικών
συναντήσεων και εκπαιδευτικών σεμιναρίων.
Στον ατμοσφαιρικό χώρο του εστιατορίου θα αφεθείτε στους γευστικούς πειρασμούς που ετοιμάζει ο chef του ξενοδοχείου. Το Health Club
με γυμναστήριο, sauna, υδρομασάζ, χαμάμ και relax room, σας υπόσχεται
απόλυτη αίσθηση ευεξίας και ισορροπίας, ενώ η πισίνα προσφέρει αναζωογονητική θέα στις πλαγιές του Μαινάλου.
Το «Αρχοντικό Καλτεζιώτη» είναι ένας χώρος για τους λάτρεις της άνεσης
και της φινέτσας, σε μια από τις δημοφιλέστερες «γειτονιές» της Ορεινής
Ελλάδας, την Αρκαδία, μόλις μιάμιση ώρα από την Αθήνα.
Κάψια Μαντινείας, Ορεινή Αρκαδία, ΤΚ 22100, Τηλ.: 2710 235822-3, 234341,
234347, Φαξ: 2710 234335, E-mail: [email protected], www.kaltezioti.gr
σκεφτούμε σπουδαίες ηχογραφήσεις των Argerich, Horowitz, Brendel,
Zimerman» (Grammophone Music Magazine, Bryce Morrison).
Με 13 παραγωγές υποδέχεται το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης τη
φετινή επετειακή χρονιά συμπληρώνοντας 10 χρόνια από τη λειτουργία του.
Στη σκηνή του ΟΜΜΘ θα ζωντανέψει η ιστορία του «Καρυοθραύστη», το
γνωστό μπαλέτο του Τσαικόφσκι, ενώ το πρόγραμμα περιλαμβάνει ακόμα
συναυλία της Νένας Βενετσάνου και των Plaza Ensemble, Χριστούγεννα με
το Μάριο Φραγκούλη με τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, ενδιαφέρουσες
τζαζ προτάσεις στο πλαίσιο του 22ου Εθνο-Τζαζ Φέστιβαλ, αλλά και ένα
έργο του Γιώργου Κουμεντάκη σε πανελλήνια πρώτη για τα «γενέθλια» του
ΟΜΜΘ. Επίσης αφιέρωμα στο ισπανικό λυρικό τραγούδι με την Beatriz
Jimenez κ.ά. αξιόλογες παραγωγές.
Σταύρος Χρήστου
Oι Ελληνες στη Νότια Ρωσία
Α
πό τις εκδόσεις University Studio Press κυκλοφόρη-
σε ο νέος τίτλος «Οι Έλληνες στη Νότια Ρωσία», του
Σταύρου Χρήστου. Σκοπός του βιβλίου, είναι η παρουσίαση
μιας σύντομης ανασκόπησης των ελληνικών παροικιών της
Νότιας Ρωσίας, εμπλουτισμένης με τιμολόγια, έγγραφα, καρτ
ποστάλ κλπ, ώστε να γίνει πιο ενδιαφέρουσα και καλύτερα
κατανοητή. Οι Έλληνες στη Νότια Ρωσία, στο γενικότερο
σχέδιο της Ρωσίας για εποικισμό της περιοχής, γίνονται ιδιαίτερα αποδεκτοί λόγω της προσφοράς του Βυζαντίου και των
μεταναστών μετά την πτώση για άνοδο της ρωσικής κοινωνίας.
Οι ελληνικές παροικίες εκεί παρουσιάζουν μια ιδιαιτερότητα
σε σχέση με τις άλλες ελληνικές παροικίες που ήκμασαν στην
περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Οδησσός, Μαριούπολη, Ταϊγάνιον, Ροστόβ και άλλες πόλεις ανθίζουν ιδιαίτερα στον 19ο αιώνα και επικρατούν στην
οικονομία, κυρίως στο εμπόριο εξαγωγής σιτηρών ιδρύοντας
ισχυρούς εμπορικούς και εμποροναυτιλιακούς οίκους. Έτσι
συμβάλλουν στη γρήγορη ανάπτυξη των πόλεων και της περιοχής της Νότιας Ρωσίας, μέσα σ’ ένα φιλόξενο περιβάλλον
προστασίας και παραχώρησης δικαιωμάτων.
‘Ελληνική Διεθνής Γλώσσα’
Α
ρθρα για τις Ελληνικές λέξεις στην ρουμανική γλώσσα, τις Νεοελληνικές Σπουδές στην Βαρσοβία, τους Συλλόγους
Ελλήνων Βουλγαρίας, τα Ελληνικά για τους Πομάκους καθώς και διάφορα άλλα άρθρα για την Ελληνική Γλώσσα στον κόσμο, περιλαμβάνονται στο νέο τεύχος 2(79) του περιοδικού, το οποίο εκδίδει κάθε τρίμηνο ο Οργανισμός για την Διάδοση
της Ελληνικής Γλώσσας Αθηνών.
Πολύ ενδιαφέρον είναι και το άρθρο σχετικά με το βιβλίο της κ. Λεονόρας Ζέελινγκ, με το οποίο προτείνει την οικονομική
υποστήριξη της Ελλάδας με βάση τις ελληνικές λέξεις που υπάρχουν σε όλες τις γλώσσες.
51
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Οι προτάσεις του ΕΛ.Κ.Ε.
στην ολομέλεια πολιτιστικών
φορέων της Θεσσαλονίκης
Σ
υμμετέχοντας στη Σύνοδο της Ολομέλειας των Πολιτιστικών και
Κοινωνικών Φορέων της Θεσσαλονίκης με την παρουσία του Προέδρου
του Διοικητικού Συμβουλίου κ. Ντίνου Κωστόπουλου, το Ελληνικό Κέντρο Επικοινωνίας έκανε δύο παρεμβάσεις. Η πρώτη αφορά την μετονομασία της πλατείας
παληάς Ηλεκτρικής Εταιρίας - που είναι η κεντρικότερη πλατεία της Θεσσαλονίκης- σε Πλατεία Μεγάλου Αλεξάνδρου, γιατί αυτό συνάδει με τη θέση της (αρχή
της Λεωφόρου Μεγ. Αλεξάνδρου και πολύ κοντά στο άγαλμα του στρατηλάτη
- εκπολιτιστή Μεγ. Αλεξάνδρου).
Η 2η παρέμβαση του ΕΛ.Κ.Ε. ήταν για το θέμα της Τουριστικής Προβολής
της Θεσσαλονίκης στο εξωτερικό. «Καμία σοβαρή προσπάθεια δεν έχει γίνει
μέχρι σήμερα, παρά το γεγονός της συγκρότησης του Οργανισμού Τουριστικής
Προβολής Νομού Θεσσαλονίκης από τον οποίο απουσιάζει προκλητικά ο «καθ’
ην αρμόδιος φορέας» η Ένωση Επιχειρήσεων Διαφήμισης & Επικοινωνίας Βορείου Ελλάδος και το Ελληνικό Κέντρο Επικοινωνίας», επεσήμανε ο Πρόεδρος
του ΕΛ.Κ.Ε. Ντίνος Κωστόπουλος. «Χρειάζεται διαρκής και συνεχής προβολή
της Θεσσαλονίκης σε όλες τις γειτονικές Βαλκανικές πρωτεύουσες. Οι αυριανοί
επισκέπτες - τουρίστες της πόλης είναι πρώτα οι γείτονές μας».
Ανασχηματισμός
Η σύνθεση της νέας Κυβέρνησης (07-09-2010):
Πρόεδρος της Κυβέρνησης: Γεώργιος Παπανδρέου
Αντιπρόεδρος Κυβέρνησης: Θεόδωρος Πάγκαλος
Υπουργός Εσωτερικών: Γιάννης Ραγκούσης
Υφυπουργός: Γιώργος Ντόλιος
Υφυπουργός: Θεοδώρα Τζάκρη
Υπουργός Οικονομικών: Γιώργος Παπακωνσταντίνου
Υφυπουργός: Φίλιππος Σαχινίδης
Υφυπουργός: Δημήτρης Κουσελάς
Υπουργός Εξωτερικών: Δημήτρης Δρούτσας
Αναπληρώτρια Υπουργός: Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου
Υφυπουργός: Σπύρος Κουβέλης
Υφυπουργός: Δημήτρης Δόλλης
Αναπληρωτής Υπουργός: Φώφη Γεννηματά
Υφυπουργός: Εύη Χριστοφιλοπούλου
Υφυπουργός: Γιάννης Πανάρετος
Υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων:
Δημήτρης Ρέππας
Υφυπουργός: Γιάννης Μαγκριώτης
Υφυπουργός: Σπύρος Βούγιας
Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης:
Λούκα Κατσέλη
Αναπληρωτής Υπουργός: Γιώργος Κουτρουμάνης
Υφυπουργός: Βασίλης Κεγκέρογλου
Υφυπουργός: Αννα Νταλάρα
Υπουργείο Περιβάλλοντος: Τίνα Μπιρμπίλη
Αναπληρωτής Υπουργός: Νίκος Σηφουνάκης
Υφυπουργός: Γιάννης Μανιάτης
Υφυπουργός: Θάνος Μωραϊτης Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης:
Ανδρέας Λοβέρδος
Υφυπουργός: Χρήστος Αηδόνης
Υφυπουργός: Μιχάλης Τιμοσίδης
Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
Κώστας Σκανδαλίδης
Υφυπουργός: Μιλένα Αποστολάκη
Υφυπουργός: Γιάννης Κουτσούκος
Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων: Χάρης Καστανίδης
Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Χρήστος Παπουτσής
Υφυπουργός: Μιχάλης Οθωνας
Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού: Παύλος Γερουλάνος
Αναπληρωτής Υπουργός: Τηλέμαχος Χυτήρης
Υφυπουργός: Γιώργος Νικητιάδης Υπουργός Παιδείας, Δια βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων:
Αννα Διαμαντοπούλου
Υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός
Εκπρόσωπος: Γιώργος Πεταλωτής
Υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας: Ευάγγελος Βενιζέλος
Αναπληρωτής Υπουργός: Πάνος Μπεγλίτης
Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας:
Μιχάλης Χρυσοχοϊδης
Αναπληρωτής Υπουργός: Σωκράτης Ξυνίδης
Υφυπουργός : Παναγιώτης Ρήγας
Υφυπουργός: Ντίνος Ρόβλιας
Υπουργός Θαλασσίων Υποθέσεων Νήσων και Αλιείας:
Γιάννης Διαμαντίδης
Υφυπουργός: Ελπίδα Τσουρή
52

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ - Καστοριά

τεύχος 156

Ακόμη - Aegean Marine Petroleum Network Inc.

Τεύχος 127

Untitled - Καστοριά - ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας

της εσωτερικης κρισης στο αιγαιο - Φωνή Κορινθίας

Πρωτοφανή κίνητρα για μεγάλες επενδύσεις

Αρχαία Κύρια Ονόματα και Σημασία τους (δες και `Ιπποι

Ένας άλλος κόσμος είναι υπαρκτός. Λίστα κοινωνικών αντιστάσεων

Τα μαθηματικά στην καθημερινή ζωή. Υπεύθυνος

Αρχαία Κύρια Ονόματα και Σημασία τους - δες `Ιπποι