ς 5 αιτίεσ που πρέπει να γνωρίζετε για τη νόσο του θυρεοειδούσ δού το ούς Λύ υρεοειδ ία του θ γ Παθολο Καρ κίν ος τ ου ίου ωδ ι εια ρκ ά επ Αν διο μ ώ τ α ατ Ά ς ού ειδ ρεο θυ μα φη ρά δή χογ οει ρ ερη ς θυ Υπ ού ον τ ειδ η ια σ ω ρεο αγ ρ θυ ακ λή ρμ μπ του Φά συ ίες πε ρα Θε τ κα / ς γχο η ιψ λ άθ Ιώ Σ π μ υ τα τη ό ειρ Στ θυρ εοε ι Αυ σία ο αν ση 2 5 αιτίες που πρέπει να γνωρίζετε για τη νόσο του θυρεοειδούς Ένα μικρό όργανο με σημαντική επίδραση στην υγεία σας: Πέντε αιτίες που πρέπει να γνωρίζετε για τον θυρεοειδή σας Γνωρίζατε ότι ο θυρεοειδής σας λειτουργεί σαν διευθυντής ορχήστρας, εναρμονίζοντας τη λειτουργία ολόκληρου του σώματός σας; Ο δυσλειτουργία του θυρεοειδούς έχει ευρείες επιπτώσεις στην υγεία και την ευεξία σας, αφού επιφέρει δυσμενείς επιπτώσεις σε πολλά όργανα και συστήματα. 1. Καρκίνος του θυρεοειδούς: Αυτό είναι το πιο τρομακτικό πρόβλημα από όλες τις ασθένειες του θυρεοειδούς. Ευτυχώς δεν είναι τόσο συχνός όσο άλλες μορφές καρκίνου και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι θεραπεύσιμος . 2. Αυτοανοσία: Ένα δυσλειτουργικό ανοσοποιητικό σύστημα προσβάλει συχνά τον θυρεοειδή αδένα. Αυτό έχει ως συνέπεια τον υποθυρεοειδισμό ή τον υπερθυρεοειδισμό, δηλαδή την παραγωγή πολύ λίγων ή πάρα πολλών θυρεοειδικών ορμονών από τον θυρεοειδή σας. 3. Στειρότητα: Η νόσος του θυρεοειδούς μπορεί να προκαλέσει στειρότητα τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες, ενώ εάν υπάρχει ιστορικό της νόσου του θυρεοειδούς στην οικογένειά σας, ο κίνδυνος δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς είναι αυξημένος. Εάν τα προβλήματα του θυρεοειδούς αποτελούν τη μοναδική αιτία για την ανικανότητα σύλληψης, τότε η θεραπεία του θα μπορούσε να επαναφέρει τη γονιμότητα. 4. Άγχος/κατάθλιψη: Πολλοί ασθενείς με διαταραχές του θυρεοειδούς αναφέρουν προβλήματα διάθεσης και γνωστικής λειτουργίας. Η ενδεδειγμένη θεραπεία της πάθησης του θυρεοειδούς θα μπορούσε να αντιστρέψει την πλειονότητα των ενοχλημάτων. 5. Ανεπάρκεια ιωδίου: Το ιώδιο αποτελεί το βασικό συστατικό για την παραγωγή της θυρεοειδικής ορμόνης, ενώ παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των εμβρύων και των βρεφών. Η έλλειψη αυτού του φυσικού χημικού στοιχείου είναι επιβλαβής για τη δική σας υγεία, καθώς και για την υγεία των παιδιών σας. Αυτό το ενημερωτικό φυλλάδιο σάς παρέχει πληροφορίες για τη φροντίδα του θυρεοειδούς σας. Περιλαμβάνει συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με πέντε ζητήματα: Τον καρκίνο του θυρεοειδούς, την αυτοανοσία, τη στειρότητα, το άγχος/την κατάθλιψη και την ανεπάρκεια ιωδίου. Οι πληροφορίες στο παρόν ενημερωτικό φυλλάδιο δεν προορίζονται ως υποκατάστατο της τεκμηριωμένης ιατρικής συμβουλής. Θα πρέπει να συμβουλεύεστε πάντοτε τον κατάλληλο επαγγελματία υγείας, σχετικά με οποιοδήποτε πρόβλημα ή ζήτημα το οποίο καλύπτεται από το παρόν υλικό, προτού λάβετε οποιαδήποτε μέτρα. Αυτό το γνωρίζατε; Ο θυρεοειδής είναι ένας αδένας σε σχήμα πεταλούδας που βρίσκεται στη βάση του λαιμού. Η λειτουργία του είναι ο έλεγχος του μεταβολισμού1 μέσω της παραγωγής τριών ορμονών: της θυροξίνης (επίσης γνωστής ως T4), της τριιωδοθυρονίνης (επίσης γνωστής ως T3) και της καλσιτονίνης.1,2 Ο θυρεοειδής λειτουργεί σε συνεργασία με δύο διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου προκειμένου να διασφαλίσει την κυκλοφορία των σωστών ποσοτήτων θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα: Με την υπόφυση, η οποία παράγει τη θυρεοειδοτρόφο ορμόνη (TSH) και τον υποθάλαμο που είναι υπεύθυνος για την εκλυτική ορμόνη της θυρεοτροπίνης (TRH).3 Όταν ο θυρεοειδής αδένας δεν παρέχει επαρκείς θυρεοειδικές ορμόνες για αρκετό διάστημα, τότε προκαλείται υποθυρεοειδισμός, ενώ όταν παράγει πάρα πολλές θυρεοειδικές ορμόνες, μακροπρόθεσμα παρουσιάζεται υπερθυρεοειδισμός. Η καλσιτονίνη παράγεται από τα κύτταρα C στον θυρεοειδή αδένα και συμβάλει στην εξισορρόπηση της περιεκτικότητας ασβεστίου και φωσφορικών αλάτων στο αίμα, αντιρροπώντας τη δράση της παραθυρεοειδικής ορμόνης (PTH). Η καλσιτονίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δείκτης όγκου, επειδή στον μυελοειδή καρκίνο του θυρεοειδούς τα επίπεδά της είναι αυξημένα.4 HIGH FIVE! 5 αιτίες που πρέπει να γνωρίζετε για τη νόσο του θυρεοειδούς 3 Καρκίνος του θυρεοειδούς: Τι θα πρέπει να γνωρίζετε Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αναπτύσσει συχνά οζίδια ή εξογκώματα χωρίς την πρόκληση κάποιων συμπτωμάτων. Για να διαπιστωθεί εάν έχετε κάποια οζίδια, ο γιατρός σας θα σας συστήσει πιθανότατα να κάνετε ένα υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς. Το υπερηχογράφημα αποτελεί μια ειδική τεχνική απεικόνισης με ηχητικά κύματα, η οποία παρέχει στοιχεία για το μέγεθος και το σχήμα του θυρεοειδούς αδένα και ανιχνεύει οζίδια ή κύστες. Σε περίπτωση ανίχνευσης οζιδίων, στην παθολογία του θυρεοειδούς μπορεί να διαπιστωθεί εάν στα οζίδια υπάρχουν καρκινικά κύτταρα. Ο γιατρός σας θα λάβει ένα ιστολογικό δείγμα μέσω παρακέντησης με λεπτή βελόνα. Μια μικροσκοπική εξέταση του ιστολογικού δείγματος μπορεί να δείξει εάν υπάρχουν καρκινικά κύτταρα, όπως και σε ποιόν τύπο καρκίνου ανήκουν. Ευτυχώς, λιγότερο από 1 στα 10 οζίδια είναι καρκινικά.1 ανάπτυξης που εξαπλώνεται γρήγορα και είναι Υπάρχουν τέσσερις κύριες μορφές καρκίνου του δύσκολος στην αντιμετώπισή του.1 θυρεοειδούς: Ο θηλώδης καρκίνος του θυρεοειδούς είναι η πιο συνηθισμένη μορφή Η διάγνωση καρκίνου του θυρεοειδούς καρκίνου και αφορά στο 70-80% των αποτελεί ένα σοκ που συνήθως προπεριπτώσεων. Είναι βραδείας ανάκαλεί πληθώρα συναισθημάτων, πτυξης, τείνει να εξαπλώνεται στα όπως λύπη, φόβο, θυμό, απόγνωση, λεμφογάγγλια του λαιμού και προκ.λπ. Η ενημέρωση σχετικά με την σβάλει άτομα κάθε ηλικίας.1 Ο ασθένειά σας και τις διαθέσιμες θυλακιώδης καρκίνος του θυρεθεραπείες θα μπορούσε να οειδούς αποτελεί το 10 με 15% σας βοηθήσει να αντιμετων καρκίνων του θυρεοειδούς τωπίσετε τον φόβο και είναι επίσης βραδείας ανάπτυτην απόγνωσή σας, ξης και μπορεί να εξαπλωθεί επιτρέποντάς σας να στα λεμφογάγγλια, στο αίμα λάβετε ενεργά μέρος και σε άλλους ιστούς. Προσβάστη θεραπευτική διαδικαλει συχνότερα τα οστά και τους σία. Τα καλά νέα είναι ότι πνεύμονες. Αυτός ο τύπος καρκίυπάρχει τρόπος αντιμετώνου είναι πιθανότερο να προσβάπισης του καρκίνου του θυρεοειλει άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. δούς και ότι συχνά θεραπεύεται. Και οι δυο μορφές ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία και πολλοί από τους Αφού διαγνωστεί ο καρκίνος του ασθενείς μπορούν να θεραπευτούν.1 θυρεοειδούς, ο γιατρός σας θα διεξαγάΟ μυελοειδής καρκίνος του θυρεοειδούς γει περαιτέρω παθολογικές εξετάσεις του αποτελεί το 5–10% και συνήθως εμφανίζεται θυρεοειδούς προκειμένου να διαπιστωθεί εάν με ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα καλσιτονίνης. Είναι τα καρκινικά κύτταρα έχουν εξαπλωθεί σε άλλους βραδείας ανάπτυξης και κληρονομικός. Η γονιδιακή μετάλιστούς. Είναι δυνατό να εφαρμοστούν οι παρακάτω διαγνωλαξη στα λεγόμενα πρωτοογκογονίδια RET μπορεί να μεταβιστικές μέθοδοι: Υπολογιστική αξονική τομογραφία, ακτινογραβαστεί από τον γονιό στο παιδί. Συνεπώς τα μέλη οικογενειών φία θώρακα ή βιοψία λεμφογαγγλίων. Τα στοιχεία που θα προπου έχουν κάποιον ασθενή με μυελοειδή καρκίνο του θυρεοεικύψουν θα επιτρέψουν στο γιατρό σας να διαπιστώσει το στάδιο δούς θα πρέπει να κάνουν έναν του καρκίνου σας, κάτι που έλεγχο γενετικής μετάλλαξης.1 είναι σημαντικό για την επιΕφόσον ανιχνευθεί προτού λογή της κατάλληλης θεραπροβληθούν άλλοι ιστοί, ο μυεπείας. Βασικά, ο καρκίνος Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αποτελεί μια μάλλον λοειδής καρκίνος του θυρεοχωρίζεται σε τέσσερα στάδια, σπάνια νόσο. Στις 27 ώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ειδούς μπορεί να θεραπευτεί. ανάλογα με το μέγεθος τη διαο δείκτης επίπτωσης κυμαίνεται στο 12,1 ανά 100.000 Ο αναπλαστικός καρκίνος του σποράς του όγκου.3 άνδρες και γυναίκες ετησίως, ενώ στις Ηνωμένες θυρεοειδούς είναι ο σπανιότεΠολιτείες στο 19,7.2 Ο μικρότερος δείκτης επίπτωσης ρος από τους καρκίνους του παρατηρείται στην Ασία, με 5,2 (Δυτική Ασία) και στην θυρεοειδούς και εμφανίζεται Αφρική, με 2,1 (Κεντρική Αφρική).2 σε ποσοστό μικρότερο του 2%. Αποτελεί έναν όγκο ταχείας Αυτό το γνωρίζατε; 4 Πολλά υποσχόμενη θεραπεία για τον καρκίνο του θυρεοειδούς Η πιο επιτυχής θεραπεία για σχεδόν κάθε μορφή καρκίνου του θυρεοειδούς είναι η χειρουργική αφαίρεση ολόκληρου του θυρεοειδούς αδένα, η οποία ονομάζεται θυρεοειδεκτομή. Στην περίπτωση που ο όγκος έχει ήδη εξαπλωθεί στα λεμφογάγγλια στον λαιμό ή στον άνω θώρακα, αφαιρούνται επίσης τα συγκεκριμένα λεμφογάγγλια. Μετά την αφαίρεση του θυρεοειδούς θα σας συστήσουν πιθανότατα τη λήψη λεβοθυροξίνης, μιας συνθετικής θυροξίνης που λειτουργεί ακριβώς όπως η θυρεοειδική ορμόνη που παράγεται από τον θυρεοειδή σας και την οποία θα πρέπει να λαμβάνετε σε μόνιμη βάση.5 Εάν ο όγκος σας είναι μεγάλος ή έχει εξαπλωθεί σε άλλους ιστούς, ο γιατρός σας θα εφαρμόσει τη θεραπεία ραδιενεργού ιωδίου (RAI) μετεγχειρητικά προκειμένου να καταστραφούν τα εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα. Καθώς το ραδιενεργό ιώδιο απορροφάται πλήρως από τον θυρεοειδικό ιστό, αυτή η μέθοδος αφαιρεί ακόμη και τα καρκινικά κύτταρα που έχουν εξαπλωθεί σε απομακρυσμένους ιστούς. Κατά την προετοιμασία σας γι‘ αυτή τη θεραπεία θα αποκτήσετε υποθυρεοειδισμό, είτε σταματώντας την υποκατάσταση της Τ4 είτε λαμβάνοντας TSH (θυρεοειδοτρόφο ορμόνη) σε ενέσιμη μορφή. Όσο λιγότερο ιώδιο παραμένει στο σώμα σας, τόσο πιο αποτελεσματική θα καταστεί η θεραπεία. Θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας σχετικά με τον τρόπο εξισορρόπησης του πιθανού κινδύνου έναντι των πλεονεκτημάτων αυτής της θεραπείας.1 Στην περίπτωση προχωρημένων σταδίων καρκίνου του θυρεοειδούς η χειρουργική επέμβαση και η θεραπεία ραδιενεργού ιωδίου ενδέχεται να μην επιφέρουν αποτελέσματα. Ο γιατρός σας θα σας συστήσει πρόσθετες θεραπείες, όπως ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία ή έναν συνδυασμό και των δύο.1 Η ακτινοβολία μπορεί να εφαρμοστεί εξωτερικά ή εσωτερικά. Η εξωτερική ακτινοβολία εφαρμόζεται με ακτίνες Χ, ενώ η εσωτερική ακτινοβολία με ραδιενεργές ουσίες που χορηγούνται σε ενέσιμη μορφή, εμφυτεύονται ή τοποθετούνται μέσα ή κοντά στον όγκο.6 Έχουν αναπτυχθεί νέες χημειοθεραπευτικές ουσίες που μπορούν να επιβραδύνουν, να σταματήσουν, ακόμη και να αναστρέψουν την ανάπτυξη ενός όγκου. Η βέλτιστη θεραπεία για εσάς εξαρτάται από τον τύπο και το στάδιο του καρκίνου σας. Μετά από μια επιτυχή θεραπεία απαιτούνται περιοδικές εξετάσεις παρακολούθησης για να διασφαλιστεί ότι ο καρκίνος δεν θα επανεμφανιστεί. Αυτές οι εξετάσεις περιλαμβάνουν σωματικές εξετάσεις και υπερηχογραφήματα της περιοχής του λαιμού, καθώς και αιματολογικές εξετάσεις. Με τις αιματολογικές εξετάσεις διαπιστώνεται εάν λαμβάνετε τη σωστή ποσότητα λεβοθυροξίνης και ελέγχεται η παρουσία της θυρεοσφαιρίνης. Μετά την αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα και τη θεραπεία ραδιενεργού ιωδίου, το σώμα σας δε θα πρέπει να παράγει πλέον την πρωτεΐνη θυρεοσφαιρίνη. Εάν ανιχνευτεί κατά την αιματολογική εξέταση, πιθανότατα ο καρκίνος έχει επανεμφανιστεί. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται περαιτέρω θεραπεία ραδιενεργού ιωδίου και χειρουργική επέμβαση. Σημείωση Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Θυρεοειδούς, ο καρκίνος του θυρεοειδούς παρουσιάζει ένα εξαιρετικό ποσοστό ανάρρωσης σε ασθενείς κάτω των 45 ετών με μικρό όγκο ή στους οποίους ο καρκίνος περιορίζεται στον θυρεοειδή αδένα. Σε αυτούς τους ασθενείς το ποσοστό 10ετούς επιβίωσης είναι 100%.1 Σε όλους τους ασθενείς με καρκίνο του θυρεοειδούς που διαγνώστηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες μεταξύ του 2003 και του 2009, η αξιολόγηση δεδομένων κατέδειξε ποσοστό 5ετούς επιβίωσης 97,7%.4 HIGH FIVE! 5 αιτίες που πρέπει να γνωρίζετε για τη νόσο του θυρεοειδούς 5 Αυτοανοσία: Όταν το σώμα αντιλαμβάνεται τον θυρεοειδή ως απειλή Ο ίδιος ο θυρεοειδής αδένας μπορεί να αποτελέσει στόχο ενός δυσλειτουργικού ανοσοποιητικού συστήματος. Φυσιολογικά, το ανοσοποιητικό σύστημα σάς προφυλάσσει από βλαβερούς ιούς και βακτήρια. Αυτό πραγματοποιείται χάρη στην παραγωγή αντισωμάτων, τα οποία καταστρέφουν τα εισβάλλοντα παθογόνα μικρόβια. Στις αυτοάνοσες νόσους, τα αυτοαντισώματα επιτίθενται στον ιστό του ίδιου του σώματος1, προκαλώντας ασθένειες, όπως η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο και η νόσος Γκρέιβς. Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο Σε αυτή την ασθένεια, τα αυτοαντισώματα επιτίθενται στον θυρεοειδή σας και δημιουργούν φλεγμονή, όπως και την σταδιακή μακροπρόθεσμη καταστροφή του θυρεοειδούς αδένα.2 Στην αρχή αυτή η χρόνια ασθένεια συχνά αναπτύσσεται χωρίς να γίνει αντιληπτή. Οι πρώτες ενδείξεις ενδέχεται να είναι ακόμη αυτά ενός υπερδραστήριου θυρεοειδούς, επειδή ο θυρεοειδής αδένας προσπαθεί να αντισταθμίσει τη σταδιακή καταστροφή των θυρεοειδικών κυττάρων, αυξάνοντας την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών. Καθώς η ασθένεια εξελίσσεται, ο θυρεοειδής αδένας χάνει ολοένα και περισσότερο τη λειτουργική του ικανότητα. Σημαντικό Τι πρέπει να γνωρίζετε Συμπτώματα της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο2,3 Αυτή η ασθένεια μπορεί να παραμείνει απαρατήρητη για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ειδικά στο αρχικό στάδιο της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο, ο θυρεοειδής αδένας προσπαθεί να αντισταθμίσει τη σταδιακή μείωση των θυρεοειδικών κυττάρων, αυξάνοντας την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ενδείξεις υπερθυρεοειδισμού, όπως: Καθώς η ασθένεια εξελίσσεται, ο θυρεοειδής αδένας χάνει ολοένα και περισσότερο τη λειτουργική του ικανότητα. Στα τελευταία στάδια της ασθένειας ο θυρεοειδής αδένας μπορεί να γίνει υποδραστήριος, παρουσιάζοντας ενδείξεις υποθυρεοειδισμού, όπως: • Γρήγορος καρδιακός ρυθμός • δυσανεξία στο κρύο • νευρικότητα, ευερεθιστικότητα • άγχος • απώλεια βάρους • προεξέχοντα, διογκωμένα μάτια • αυξημένη ευαισθησία σε υψηλές θερμοκρασίες • μυϊκή αδυναμία, ειδικά στα μπράτσα και τους μηρούς • αυξημένη εφίδρωση • συχνές εντερικές κινήσεις • ελαφρύτερες ή λιγότερο συχνές εμμηνορροϊκές περίοδοι • τρεμάμενα χέρια • νύχια που μεγαλώνουν γρήγορα • τριχόπτωση • λείο και λεπτό δέρμα. • Κόπωση, υπνηλία και/ή αδυναμία • δυσκολία συγκέντρωσης ή σκέψης • κατάθλιψη • αύξηση βάρους • διευρυμένο λαιμό ή παρουσία βρογχοκήλης και αργότερα, κατά την εξέλιξη της ασθένειας, μικρό ή συρρικνωμένο θυρεοειδή αδένα • ανώμαλες εμμηνορροϊκές περίοδοι • δυσκοιλιότητα • αρθραλγίες ή μυαλγίες • τριχόπτωση • ξηροδερμία • εύθραυστα νύχια • πρήξιμο στο πρόσωπο. Μικροσκοπική απεικόνιση υγιούς θυρεοειδικού ιστού (αριστερά) και θυρεοειδικού ιστού όταν υπάρχει θυρεοειδίτιδα Χασιμότο. 6 Στα τελικά στάδια της ασθένειας, ο θυρεοειδής σας δε θα μπορεί πλέον να παράγει αρκετές θυρεοειδείς ορμόνες, με αποτέλεσμα να πάσχετε από υποθυρεοειδισμό. Ο λόγος για τον οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στον θυρεοειδή αδένα παραμένει ακόμη ασαφής. Οι πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν το άγχος, κάποια σοβαρή ιογενή λοίμωξη και περιβαλλοντικούς παράγοντες, σε συνδυασμό με γενετική προδιάθεση.2 Ποια άτομα διατρέχουν κίνδυνο; Η χρόνια φλεγμονή ενδέχεται να προσβάλει οποιοδήποτε άτομο ανεξαρτήτως ηλικίας, ωστόσο παρατηρείται κυρίως σε γυναίκες μέσης ηλικίας και σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό νόσου του θυρεοειδούς.2 Πώς διαγιγνώσκεται η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο Τα συμπτώματα από μόνα τους δεν αποτελούν αξιόπιστη απόδειξη της ασθένειας. Απαιτούνται αιματολογικές εξετάσεις προκειμένου να πραγματοποιηθεί μια έγκυρη διάγνωση. Τα υψηλά επίπεδα TSH (θυρεοειδοτρόφου ορμόνης) στο αίμα και τα χαμηλά επίπεδα ελεύθερης Τ4 (θυροξίνης που κυκλοφορεί ελεύθερα στο αίμα), αποτελούν ένδειξη υποδραστήριου θυρεοειδούς.4 Μια επακόλουθη εξέταση αντισωμάτων θυρεοειδούς θα αποκαλύψει εάν ευθύνονται κάποιες αυτοάνοσες διεργασίες για τη δυσλειτουργία του θυρεοειδούς σας. Κατά τη διάρκεια αυτής της εξέτασης μετρούνται τα αντισώματα αντιθυρεοειδικής υπεροξειδάσης (TPO) και αντιθυρεοσφαιρίνης (TG).4 Θεραπεία της ασθένειας Μόλις διαγνωστεί η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο, ο γιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει τις ελλείπουσες θυρεοειδικές ορμόνες. Πιθανότητα θα σας χορηγηθεί λεβοθυροξίνη. Καθώς η λεβοθυροξίνη αποτελεί μια ορμόνη βραδείας δράσης –όπως και η φυσική σας Τ4– θα απαιτηθούν αρκετές εβδομάδες αυξημένων δόσεων λεβοθυροξίνης έως ότου τα επίπεδα της θυρεοειδικής σας ορμόνης επανέλθουν στα φυσιολογικά.5 Στη συνέχεια, τα ετήσια τσεκάπ θα διασφαλίσουν ότι λαμβάνετε τη βέλτιστη θεραπεία. HIGH FIVE! 5 αιτίες που πρέπει να γνωρίζετε για τη νόσο του θυρεοειδούς 7 Νόσος Γκρέιβς Σε αυτή την ασθένεια, τα αυτοαντισώματα προκαλούν την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων θυρεοειδικών ορμονών με αποτέλεσμα ο θυρεοειδής σας να καταστεί υπερδραστήριος.6 Και εδώ, οι υποβόσκουσες αιτίες δεν είναι πλήρως διασαφηνισμένες, ωστόσο ζητήματα κληρονομικότητας και περιβαλλοντικών παραγόντων βρίσκονται υπό εξέταση. Η νόσος Γκρέιβς σε ποσοστό λιγότερο από 5% συνοδεύεται από φλεγμονή και διόγκωση των οφθαλμών, γνωστή ως οφθαλμοπάθεια Γκρέιβς.6 Ποια άτομα διατρέχουν κίνδυνο; Οι γυναίκες, ιδιαίτερα στις ηλικίες μεταξύ 20 και 40 ετών είναι πιο ευάλωτες από τους άνδρες, όσον αφορά την εμφάνιση της νόσου Γκρέιβς, ενώ οι καπνιστές είναι πιθανότερο να εμφανίσουν προβλήματα με τα μάτια συγκριτικά με τους μη καπνιστές.1 Πώς διαγιγνώσκεται η νόσος Γκρέιβς Και εδώ, τα συμπτώματα από μόνα τους δεν αποτελούν αξιόπιστη απόδειξη της νόσου Γκρέιβς. Απαιτούνται σωματικές και αιματολογικές εξετάσεις προκειμένου να πραγματοποιηθεί μια έγκυρη διάγνωση. Οι ενδείξεις περιλαμβάνουν χαμηλά επίπεδα TSH στο αίμα και υψηλά επίπεδα ελεύθερης Τ4. Για να διαπιστωθεί η σοβαρότητα της υπερλειτουργίας του θυρεοειδούς σας, διεξάγεται μια εξέταση της Τ3. Δεν απαιτούνται πάντοτε αιματολογικές εξετάσεις για να επιβεβαιωθεί η ύπαρξη αντισωμάτων TSI ή TRAb (αντισώματα έναντι των υποδοχέων της θυρεοτροπίνης). Σε πολλές περιπτώσεις προβλήματα με τα μάτια, διευρυμένος θυρεοειδής αδένας ή οικογενειακό ιστορικό θυρεοειδούς ή άλλων αυτοάνοσων ασθενειών αποτελούν συχνά επαρκείς αποδείξεις για τη νόσο Γκρέιβς.6 Σημαντικό Τι πρέπει να γνωρίζετε6,7 Αυτή η ασθένεια μπορεί να παραμείνει μη διαγνωσμένη για μεγάλο χρονικό διάστημα, ωστόσο ενδέχεται να παρουσιάσετε κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα: • άγχος • απώλεια βάρους • προεξέχοντα, διογκωμένα μάτια • αυξημένη ευαισθησία σε υψηλές θερμοκρασίες • μυϊκή αδυναμία, ειδικά στα μπράτσα και τους μηρούς • αυξημένη εφίδρωση • συχνές εντερικές κινήσεις • ελαφρύτερες ή λιγότερο συχνές εμμηνορροϊκές περίοδοι • τρεμάμενα χέρια • νύχια που μεγαλώνουν γρήγορα • τριχόπτωση • λείο και λεπτό δέρμα. Θεραπεία της νόσου Γκρέιβς Υπάρχουν αρκετές επιλογές θεραπείας, προκειμένου να σταματήσει ο θυρεοειδής σας να παράγει νέες θυρεοειδικές ορμόνες. Ο γιατρός σας θα συζητήσει μαζί σας τις καλύτερες επιλογές θεραπείας. Τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα επιτρέπουν τον έλεγχο του υπερθυρεοειδισμού χωρίς να καταστρέφεται ο θυρεοειδής αδένας, ωστόσο θα πρέπει να χορηγούνται για τουλάχιστον έξι μήνες και όχι για περισσότερο από δυο χρόνια. Σε μικρό αριθμό ασθενών η νόσος ενδέχεται να αντιμετωπιστεί με αυτόν τον τρόπο.6,8 Η ακτινοβολία ραδιενεργού ιωδίου (RAI) αποτελεί άλλη μια επιλογή, ωστόσο θα απαιτηθούν 3 έως 6 μήνες μέχρι να γίνουν αισθητά τα οφέλη αυτής της μεθόδου.6,8 Η τρίτη επιλογή περιλαμβάνει την αφαίρεση τμημάτων ή ολόκληρου του θυρεοειδούς αδένα με χειρουργική επέμβαση. Η RAI και η χειρουργική επέμβαση μπορούν να προκαλέσουν υποθυρεοειδισμό, ο οποίος στη συνέχεια μπορεί να αντιμετωπιστεί με υποκατάσταση λεβοθυροξίνης.6,8 Εάν υποφέρετε από συμπτώματα της νόσου Γκρέιβς, ο γιατρός σας ενδέχεται να σας συστήσει για μια μεταβατική περίοδο τη λήψη β-αναστολέων που θα σας κάνουν να νιώσετε καλύτερα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Για να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη επιτυχία της θεραπείας θα απαιτηθούν ετήσια τσεκάπ.6,8 Τι πρέπει να γνωρίζετε: Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο και η νόσος Γκρέιβς αποτελούν χρόνιες, προοδευτικές ασθένειες που απαιτούν θεραπεία εφ‘ όρου ζωής. Τα συμπτώματα της οφθαλμοπάθειας Γκρέιβς ενδέχεται να περιλαμβάνουν τα εξής: • Κόκκινα ή ερεθισμένα μάτια • πρήξιμο του ιστού γύρω από τα μάτια • διόγκωση οφθαλμών • και πολύ σπάνια, μειωμένη όραση ή διπλωπία. Υπερηχογραφική απεικόνιση διευρυμένου θυρεοειδικού λοβού με παρουσία της νόσου Γκρέιβς. 8 Στειρότητα: Δεν μπορείτε να μείνετε έγκυος; Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας, προκειμένου να ελεγχθεί ο θυρεοειδής σας! Γνωρίζατε ότι η καλή λειτουργία του θυρεοειδούς αποτελεί το μυστικό για τη σύλληψη και την επιτυχή και υγιή κυοφορία, μέχρι τον τοκετό; Παρόλο που τα ζευγάρια αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας για πολλούς και διαφορετικούς λόγους, η αντιμετώπιση των προβλημάτων του θυρεοειδούς πριν από τη σύλληψη, είναι πολύ πιο σημαντική απ΄όσο ενδέχεται να πιστεύετε. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Θυρεοειδούς (American Thyroid Association - ΑΤΑ), τα προβλήματα του θυρεοειδούς μπορούν να οδηγήσουν σε στειρότητα, να δημιουργήσουν επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και να επηρεάσουν τη νευρολογική ανάπτυξη του νεογέννητου. Συχνά τα συμπτώματα ενδέχεται να παραμένουν αφανή, συνεπώς ο καλύτερος τρόπος για να βεβαιωθείτε είναι να μιλήσετε με τον γιατρό σα, σχετικά με την πιθανότητα δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς. Προβλήματα του θυρεοειδούς και στειρότητα Η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς είναι καλά τεκμηριωμένη, ωστόσο αποτελεί συχνά έναν παράγοντα που παραβλέπεται στην ανδρική όσο και στη γυναικεία στειρότητα. Ο θυρεοειδής αδένας με φυσιολογική λειτουργία ή η επαρκής ιατρική υποκατάσταση της λειτουργίας του θυρεοειδούς με βιολογικά ταυτόσημες ορμόνες αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για την ωορρηξία, την εμφύτευση και τη διατήρηση μιας υγιούς εγκυμοσύνης.1 Οι θυρεοειδικές ορμόνες οι οποίες προγενέστερα δεν θεωρούνταν ότι επηρεάζουν την ανδρική γονιμότητα, τώρα αναγνωρίζονται για τον σημαντικό τους ρόλο, πχ. στην παραγωγή σπέρματος.2,3,4 Σε περίπτωση που έχετε προσπαθήσει να μείνετε έγκυος για διάστημα μεγαλύτερο του μέσου όρου των έξι Τι πρέπει να γνωρίζετε Οι υπερ- και υποθυρεοειδικοί άντρες είναι πιθανότερο να πάσχουν από προβλήματα στύσης (ED).1,3 Εφόσον οι εξετάσεις δείξουν κάποια ορμονική ανισορροπία, η κατάλληλη θεραπεία για το πρόβλημα του θυρεοειδούς σας ενδέχεται να αποκαταστήσει τη φυσιολογική σεξουαλική λειτουργία και επομένως και τη γονιμότητα.5 μηνών έως και ενός χρόνου, επισκεφτείτε τον γιατρό σας για να εξετάσει την κατάσταση του επιπέδου των ορμονών του θυρεοειδούς σας, πριν να ξεκινήσετε άλλες ιατρικές διαδικασίες. Ελέγξτε τον θυρεοειδή σας, ιδιαίτερα εάν υπάρχουν μέλη της οικογένειάς σας με προβλήματα θυρεοειδούς, καθώς η νόσος του θυρεοειδούς οφείλεται συχνά σε γενετικά αίτια. Εάν κάποιο πρόβλημα του θυρεοειδούς παρεμβαίνει στον εμμηνορροϊκό σας κύκλο, η στειρότητα είναι αναστρέψιμη. Όταν το πρόβλημα του θυρεοειδούς σας αντιμετωπιστεί, οι κύκλοι σας θα πρέπει να επανέλθουν στο φυσιολογικό, ενώ θα μπορέσετε να απολαύσετε την εμπειρία της εγκυμοσύνης και της γέννησης. Πού θα αναζητήσετε βοήθεια: Έλεγχος και θεραπεία της σχετικής με τον θυρεοειδή στειρότητας Για να ξεκινήσετε τη διαδικασία ελέγχου του θυρεοειδούς σας θα χρειαστεί να επισκεφτείτε κάποιον ενδοκρινολόγο, έναν ειδικό στη διάγνωση και τη θεραπεία ασθενειών, όπως οι διαταραχές του θυρεοειδούς. Πιθανότατα θα σας ζητήσει να κάνετε μια αιματολογική εξέταση θυρεοειδοτρόφου ορμόνης (TSH), προκειμένου να διαπιστωθεί εάν ο θυρεοειδής σας παράγει τη σωστή ποσότητα των ορμονών (θυροξίνης (Τ4) και τριιωδοθυρονίνης (Τ3)). Εάν τα επίπεδά της TSH σας είναι υψηλά, ο θυρεοειδής σας δεν μπορεί παράγει αρκετές θυρεοειδικές ορμόνες (υποθυρεοειδισμός). Εάν το επίπεδό της TSH σας είναι χαμηλό, ο θυρεοειδής σας παράγει πάρα πολλές θυρεοειδικές ορμόνες (υπερθυρεοειδισμός). Με τη διαπίστωση της ποσότητας (συνολική Τ3 και Τ4) αυτών των ορμονών και της διαθεσιμότητάς τους στο αίμα (ελεύθερη Τ3 και Τ4), είναι εφικτό να προσδιοριστεί καλύτερα ο ενδεδειγμένος τύπος θεραπείας για κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Καθώς η αυτοάνοση νόσος του θυρεοειδούς (AITD) είναι η πιο κοινή ενδοκρινολογική διαταραχή στις γυναίκες σε ηλικία τεκνοποιίας6 είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί μια εξέταση αντισωμάτων, ειδικότερα όταν τα επίπεδα του θυρεοειδούς είναι φυσιολογικά, αλλά υπάρχουν ενδείξεις και συμπτώματα της διαταραχής του θυρεοειδούς. (Βλ. επίσης: Συμπτώματα της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο και της νόσου Γκρέιβς στο προηγούμενο κεφάλαιο) Σημείωση Όταν τα επίπεδα της ορμόνης του θυρεοειδούς είναι ελαφρώς μη φυσιολογικά (υποκλινικά), ο ιατρός σας απλά μπορεί να παρακολουθεί τη λειτουργία του θυρεοειδούς σας. Όσον αφορά την εγκυμοσύνη, ακόμα και ο ήπιος υποθυρεοειδισμός στη μητέρα αντιμετωπίζεται με θεραπεία υποκατάστασης της ορμόνης του θυρεοειδούς, προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος αποβολής, θνησιγένειας και πρόωρης γέννησης9, συμβάλλοντας στην υγιή εγκεφαλική ανάπτυξη του μωρού.10 HIGH FIVE! 5 αιτίες που πρέπει να γνωρίζετε για τη νόσο του θυρεοειδούς 9 Εάν έχετε υποθυρεοειδισμό, ίσως χρειαστεί να λάβετε συμπληρώματα θυρεοειδικής ορμόνης. Η θεραπεία για την υπολειτουργία του θυρεοειδούς με χορήγηση λεβοθυροξίνης, μιας συνθετικής θυροξίνης που λειτουργεί ακριβώς όπως η ορμόνη του θυρεοειδούς που παράγεται από τον θυρεοειδή αδένα,7 συνήθως βελτιώνει ή κανονικοποιεί τις διαταραχές της έμμηνου ρύσης στις γυναίκες, όπως και τις ανωμαλίες του σπέρματος και τη στυτική δυσλειτουργία στους άντρες, αποκαθιστώντας έτσι τη γονιμότητα.8 Εάν ο υποθυρεοειδισμός σας προκαλείται λόγω πολύ χαμηλής πρόσληψης ιωδίου στη δίαιτά σας, θα σας χορηγηθούν συμπληρώματα ιωδίου. Σημείωση Ακόμα και αν ο θυρεοειδής σας είναι δυνατόν να ελεγχθεί αυτό δε σημαίνει πάντα ότι θα παρακαμφθούν όλοι οι περιορισμοί της στειρότητας. Εφόσον έχετε «φυσιολογική» λειτουργία του θυρεοειδούς ή έχετε ρυθμίσει τα επίπεδα του Εάν πάσχετε από υπερθυρεοειδισμό, η αγωγή αφορά στη συγκεκριμένη αιτία και ενδέχεται να περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, θεραπεία ραδιενεργού ιωδίου ή χειρουργική επέμβαση. Στις γυναίκες, η χορήγηση αγωγής ραδιενεργού ιωδίου πριν μείνουν έγκυες εξαλείφει συνήθως την ανάγκη αντιθυρεοειδικών φαρμάκων. Για προληπτικούς λόγους η γυναίκα θα πρέπει να περιμένει τουλάχιστον έξι μήνες μετά την αγωγή ραδιενεργού ιωδίου προτού επιχειρήσει να μείνει έγκυος.6 Οι άντρες που έχουν υποβληθεί σε αγωγή ραδιενεργού ιωδίου θα πρέπει να περιμένουν τέσσερις μήνες προτού επιχειρήσουν να τεκνοποιήσουν.11 θυρεοειδούς και της TSH μέσω αγωγής, ενώ εξακολουθείτε να μην μπορείτε να μείνετε έγκυος, τότε θα χρειαστεί να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό σε θέματα γονιμότητας για πρόσθετη αγωγή και ιδέες (βλ. επίσης www.fertility.com). 10 Άγχος και κατάθλιψη: Συχνά επακόλουθα της δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς Οι θυρεοειδικές ορμόνες επηρεάζουν πολλούς ιστούς και όργανα του σώματος, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου. Οι ασθενείς με δυσλειτουργία του θυρεοειδούς ενδέχεται να υποφέρουν συχνά από διαταραχές διάθεσης και γνωστικής λειτουργίας. Η σχέση μεταξύ της λειτουργίας του θυρεοειδούς και των διαταραχών διάθεσης έχει ήδη περιγραφεί το 1825 από τον γιατρό C. H. Parry.1 Χάρη στις σύγχρονες τεχνικές απεικόνισης γίνεται ολοένα και πιο αποδεκτό ότι τόσο ο υποθυρεοειδισμός όσο και ο υποθυρεοειδισμός μπορούν να οδηγήσουν σε διαταραχές διάθεσης και γνωστικής εξασθένισης.1 Ωστόσο, οι μηχανισμοί που κρύβονται πίσω από αυτές παραμένουν ασαφείς, ενώ τα αποτελέσματα ερευνών εξακολουθούν να είναι αντικρουόμενα. Οι θυρεοειδικές ορμόνες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου αλλά και μετέπειτα, ενώ διαφοροποιούν τη μεταβολική δραστηριότητα του εγκεφάλου στους ενήλικες. Η έλλειψη θυρεοειδικών ορμονών (υποθυρεοειδισμός) μπορεί να οδηγήσει σε παρόμοιες δομικές και λειτουργικές μεταβολές στον εγκέφαλο, όπως παρατηρείται στη μείζονα κατάθλιψη.2 Σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν υπερβολικά πολλές θυρεοειδικές ορμόνες (υπερθυρεοειδισμός), παρατηρούνται μετρήσιμες αλλαγές σε ψυχιατρικές και νευροψυχολογικές λειτουργίες.3 Η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς, η κατάθλιψη και το άγχος έχουν κοινά συμπτώματα Ορισμένα συμπτώματα της δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς μοιάζουν με αυτά που παρατηρούνται στην κατάθλιψη και το άγχος. Το αίσθημα κόπωσης και/ή κατάθλιψης και η έλλειψη ενέργειας αποτελούν κοινά συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού, της κατάθλιψης και των αγχωδών διαταραχών. Η ταχυπαλμία και η απώλεια βάρους αποτελούν τυπικά συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού και άγχους. Η αδύναμη μνήμη, η μειωμένη συγκέντρωση και η απώλεια της λίμπιντο ενδέχεται να παρατηρηθούν στον υποθυρεοειδισμό, τον υπερθυρεοειδισμό, την κατάθλιψη και το άγχος. Τι πρέπει να γνωρίζετε Εάν η κατάθλιψή σας αντιμετωπίζεται με λίθιο, τότε ο θυρεοειδής σας θα πρέπει να ελέγχεται τακτικά. Το λίθιο μπορεί να προκαλέσει βρογχοκήλη και υποθυρεοειδισμό.5 Περίπου το 60% των ασθενών που πάσχουν από υπερθυρεοειδισμό παρουσιάζουν αγχώδεις διαταραχές και το 31% έως 69% καταθλιπτικές διαταραχές.1 Η κατάθλιψη δημιουργείται συχνά και εξαιτίας του υποθυρεοειδισμού, όπου το 40% των ασθενών λέγεται ότι υποφέρουν από κάποια μορφή κατάθλιψης.4 Εφόσον διαγνωστεί κάποια αυτοάνοση ασθένεια του θυρεοειδούς, είτε οφείλεται στη θυρεοειδίτιδα Χασιμότο είτε στη νόσο Γκρέιβς, είναι πολύ πιθανό να πάσχετε επίσης από κατάθλιψη.5 Από την άλλη, το 1% έως 4% των ασθενών με διαταραχές διάθεσης πάσχουν από υποθυρεοειδισμό και το 4% έως 40% από μια ήπια μορφή υποθυρεοειδισμού, τον λεγόμενο υποκλινικό υποθυρεοειδισμό.1 Για τον λόγο αυτό, η Αμερικανική Ένωση Κλινικών Ενδοκρινολόγων και η Αμερικανική Ένωση Θυρεοειδούς συνιστούν τα εξής στις οδηγίες τους: «Η διάγνωση υποκλινικού ή έκδηλου υποθυρεοειδισμού θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για κάθε ασθενή που πάσχει από κατάθλιψη.»5 Νέες μητέρες: Ιδιαίτερα ευάλωτες για κατάθλιψη Έως και ένα έτος μετά τον τοκετό οι γυναίκες κινδυνεύουν ιδιαίτερα από την εμφάνιση θυρεοειδίτιδας μετά τον τοκετό (PPT) και επιλόχειας κατάθλιψης.6 Η θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό είναι συνηθισμένη σε γυναίκες με αυτοάνοσες ασθένειες και χαρακτηρίζεται από διαδοχικές φάσεις υπερθυρεοειδισμού και υποθυρεοειδισμού. Όπως είναι γνωστό από αρκετές μελέτες, η επιλόχεια κατάθλιψη εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες που έχουν διαγνωστεί με αυτοαντισώματα και ειδικότερα με αυτοαντισώματα ΤΡΟ στο αίμα, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.6 Εάν υποφέρετε από άγχος, αϋπνία, ταχυπαλμία, απώλεια βάρους και ευερεθιστότητα εντονότερα από άλλες μητέρες κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες μετά τη γέννηση του παιδιού σας, τότε θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας, αφού υπάρχει το ενδεχόμενο ο θυρεοειδής σας να προκαλεί το πρόβλημα. Συχνά αυτή η φάση υπερθυρεοειδισμού αποδίδεται στην καινούρια κατάσταση της νέας μητέρας και παραβλέπεται. Είναι πολύ πιο συνηθισμένο οι γυναίκες να αντιλαμβάνονται την υποθυρεοειδική φάση της θυρεοειδίτιδας μετά τον τοκετό και να συμβουλεύονται το γιατρό τους.7 Εάν πάσχετε από PPT, ο γιατρός σας θα συζητήσει μαζί σας για το εάν και το πώς θα αντιμετωπιστούν οι φάσεις δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς σας. Στο 80% των ασθενών η λειτουργία του θυρεοειδούς αποκαθίσταται,7 ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις η επιλόχεια κατάθλιψη υποχωρεί. HIGH FIVE! 5 αιτίες που πρέπει να γνωρίζετε για τη νόσο του θυρεοειδούς 11 Το άγχος και η κατάθλιψη που συνοδεύουν τη δυσλειτουργία θυρεοειδούς είναι αναστρέψιμα Εάν έχετε υπερδραστήριο θυρεοειδή είναι πιθανό να παρουσιάσετε μορφές άγχους και κατάθλιψης. Όταν το πρόβλημά σας οφείλεται στην έλλειψη θυρεοειδικών ορμονών, είναι πιθανότερο να παρουσιάσετε κατάθλιψη και γνωστική εξασθένιση.8 Τα καλά νέα είναι ότι στους περισσότερους ασθενείς οι διαταραχές διάθεσης και τα γνωστικά ελλείμματα εξαφανίζονται μετά την επιτυχή θεραπεία της νόσου του θυρεοειδούς.5,9 Κατά τη θερα- πεία του υποθυρεοειδισμού θα απαιτηθούν μερικές εβδομάδες έως ότου η λειτουργία του θυρεοειδούς σας επανέλθει στη φυσιολογική της κατάσταση. Η αντιμετώπιση του υπερθυρεοειδισμού διαρκεί περισσότερο, ωστόσο μόλις το επίπεδο των θυρεοειδών ορμονών σας επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα, σε πολλές περιπτώσεις το άγχος και η κατάθλιψη υποχωρούν. 12 Ανεπάρκεια ιωδίου: Η πιο κοινή αποτρέψιμη αιτία εγκεφαλικών βλαβών1 Για να παραχθούν αρκετές θυρεοειδικές ορμόνες, ο θυρεοειδής σας απαιτεί επαρκείς ποσότητες ιωδίου. Όσο μικρή είναι η καθημερινή ανάγκη αυτού του διαιτητικού θρεπτικού συστατικού, τόσο ευρείες είναι οι επιπτώσεις της ανεπάρκειας ιωδίου (ID). Αλάνθαστες ενδείξεις για διαταραχές ανεπάρκειας ιωδίου (IDD) αποτελούν η βρογχοκήλη και ο κρετινισμός, μια κατάσταση εξαιρετικά καθυστερημένης σωματικής και πνευματικής ανάπτυξης, εξαιτίας της σοβαρής ανεπάρκειας ιωδίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.2 Λιγότερο εμφανής, ωστόσο εξαιρετικά μεγαλύτερης σημασίας είναι η νοητική ανεπάρκεια που μπορεί να προκληθεί ακόμη κι από μια ήπια έλλειψη ιωδίου, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η οποία μπορεί να μειώσει τη διανοητική ικανότητα των παιδιών στο σχολείο και στη μετέπειτα ζωή τους.3 Τα καλά νέα είναι ότι η πρόληψη της ανεπάρκειας ιωδίου είναι απλή, αποτελεσματική και οικονομική. Ιώδιο: Ιδιαίτερα απαραίτητο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, της βρεφικής και της παιδικής ηλικίας Εξαιτίας του σημαντικού ρόλου του ιωδίου στην ανάπτυξη του εμβρύου και του βρέφους, όπως και στην παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, το ιώδιο αποτελεί μια κρίσιμη θρεπτική ουσία, η οποία είναι απαραίτητη για την καλή υγεία σε κάθε στάδιο της ζωής. Η ανεπάρκεια ιωδίου, εξαιτίας ανεπαρκούς ημερήσιας πρόσληψης, είναι η πιο κοινή αίτια υποθυρεοειδισμού παγκοσμίως.3 (Για τη συνιστώμενη πρόσληψη, συμβουλευτείτε τον παρακάτω πίνακα). Ο υποθυρεοειδισμός βλάπτει τη υγεία σας σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής σας, ωστόσο οι σοβαρότερες επιπτώσεις αφορούν στα παιδιά και τις γυναίκες που είτε είναι έγκυες είτε θηλάζουν τα βρέφη τους. Συστάσεις ημερήσιας πρόσληψης ιωδίου (ΣΗΔ)* Ηλικία Άνδρας Γυναίκα 7-12 μήνες 130 mcg** 130 mcg** Γέννηση έως 6 μηνών 1-8 ετών 9-13 ετών 14-18 ετών 18 + ετών Έγκυες γυναίκες Θηλάζουσες γυναίκες 110 mcg** 90 mcg 120 mcg 150 mcg 150 mcg 110 mcg** 90 mcg 120 mcg 150 mcg 150 mcg 220 mcg 290 mcg * Τ α στοιχεία προέρχονται από τον οργανισμό Food and Nutrition Board του Institute of Medicine των Η.Π.Α.4 ** Επαρκής πρόσληψη (ΕΠ): Αναφέρεται όταν υπάρχουν ανεπαρκή στοιχεία για τη ΣΗΔ (Συνιστώμενη Ημερήσια Δόση) και καθορίζεται σε ένα επίπεδο που θεωρείται ότι διασφαλίζει διατροφική επάρκεια. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO), το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (UNICEF) και το Διεθνές Συμβούλιο για τον Έλεγχο των Διαταραχών Ιωδιοπενίας (ICCIDD) συνιστούν μια ελαφρώς υψηλότερη πρόσληψη ιωδίου για τις έγκυες γυναίκες των 250 μικρογραμμαρίων ανά ημέρα.5 Όταν προγραμματίζετε μια εγκυμοσύνη, η πρόσληψη ιωδίου είναι ζωτικής σημασίας Οι θυρεοειδείς ορμόνες, και συνεπώς, το ιώδιο, είναι απαραίτητα για τη φυσιολογική ανάπτυξη του εγκέφαλου και του νευρικού συστήματος.6 Ακόμα και η ήπια έλλειψη ιωδίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να έχει μη αναστρέψιμα αποτελέσματα στην πρώιμη ανάπτυξη του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος του βρέφους. Αυτές οι επιπτώσεις είναι συχνά μη αναστρέψιμες και μπορούν να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη διανοητική ικανότητα της μετέπειτα ζωής.1 Τα βρέφη βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο ανεπάρκειας ιωδίου, επειδή η ανάγκη τους για ιώδιο και θυρεοειδική ορμόνη είναι πολύ υψηλότερη σε σχέση με το βάρος τους, συγκρινόμενη με οποιαδήποτε άλλη περίοδο της ζωής τους.7 Όταν ένα μωρό θηλάζει αποκλειστικά, τότε η πρόσληψη ιωδίου του εξαρτάται μόνο από τη συγκέντρωση ιωδίου στο μητρικό γάλα, το οποίο με τη σειρά του εξαρτάται από το επίπεδο ιωδίου της μητέρας. Για τον λόγο αυτό η Αμερικανική Ένωση Θυρεοειδούς συνιστά τη λήψη συμπληρώματος που να περιέχει τουλάχιστον 150 μικρογραμμάρια ιωδίου ημερησίως, σε όλες τις έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες.3 Εξαιτίας των δυνητικών παρενεργειών και ανεπιθύμητων αλληλεπιδράσεων με φάρμακα, θα πρέπει να λαμβάνετε συμπληρώματα διατροφής μόνο υπό την επίβλεψη έμπειρου ιατρού. Τι πρέπει να γνωρίζετε Τα βρέφη διατρέχουν ιδιαίτερα μεγάλο κίνδυνο για ανεπάρκεια ιωδίου κατά τη διάρκεια του απογαλακτισμού, όταν η πρόσληψη ιωδίου εξαρτάται από σπιτικές τροφές, τυποποιημένες τροφές ανάλογα με την ηλικία ή τυποποιημένα συμπληρωματικά παρασκευάσματα.7 HIGH FIVE! 5 αιτίες που πρέπει να γνωρίζετε για τη νόσο του θυρεοειδούς 13 Ακόμη και η ήπια ανεπάρκεια ιωδίου επηρεάζει τη σχολική απόδοση Πώς μπορείτε να σιγουρευτείτε ότι λαμβάνετε επαρκή ποσότητα ιωδίου; Τα δύο τρίτα των εφήβων στο Ηνωμένο Βασίλειο πάσχουν από έλλειψη αυτού του ιχνοστοιχείου, κυρίως επειδή η κατανάλωση γάλακτος έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια.8 Η ανεπάρκεια ιωδίου είναι εξαιρετικά σοβαρή σε αυτό το στάδιο της ζωής, επειδή ακόμη και η ήπια έλλειψη θυρεοειδικών ορμονών έχει αρνητική επίπτωση (ανάλογα με την ηλικία) στη σωματική και πνευματική ανάπτυξη και ωρίμανση. Η ανεπάρκεια ιωδίου δημιουργεί κίνδυνο IQ8 και μπορεί να προκαλέσει μαθησιακές δυσκολίες, καθώς και έλλειψη συγκέντρωσης. Σε περιπτώσεις σοβαρής ανεπάρκειας ενδέχεται να παρατηρηθεί αργότερη ανάπτυξη και πρόωρη εφηβεία. Τα καλά νέα είναι ότι με την αποκατάσταση της ανεπάρκειας ιωδίου είναι δυνατό να βελτιωθούν ακόμη και σοβαρές διαταραχές. Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας. Αυτός μπορεί να εξακριβώσει εάν διατρέχετε κίνδυνο ανεπάρκειας ιωδίου. Η αποτελεσματική θεραπεία της ανεπάρκειας ιωδίου εξαρτάται από την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία υπό τη φροντίδα ενός εξειδικευμένου γιατρού. Από την Παγκόσμια Σύνοδο Κορυφής για τα Παιδιά του 1990 και έπειτα, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, όσον αφορά τις δράσεις για την εξάλειψη της ανεπάρκειας ιωδίου: Κάθε χρόνο 84 εκατομμύρια γεννήσεις προστατεύονται από εγκεφαλικές βλάβες,9 ενώ σχεδόν 91 εκατομμύρια παιδιά από μαθησιακές δυσκολίες, χάρη στην πρόληψη της ανεπάρκειας ιωδίου.10 Παρόλα ταύτα, περίπου 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο συμπεριλαμβανομένων 266 εκατομμυρίων παιδιών σχολικής ηλικίας (31,5%), εξακολουθούν να υποφέρουν από ανεπάρκεια ιωδίου.11 14 Παραπομπές: Εισαγωγή: Στειρότητα: 1. American Thyroid Association. Thyroid Function Tests. 2012 http://www.thyroid.org/patients/brochures/FunctionTests_brochure.pdf Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 1. Poppe, K, Glinoer D, Tournaye H et al (2008) Thyroid function and assisted reproduction. In: The Thyroid and Reproduction, METS Riga 2008. Georg Thieme Verlag Stuttgart 2009; 33-38. 2. Deutsche Krebshilfe. Krebs der Schilddrüse, Die blauen Ratgeber 09; 3/2012: 7-97. http://www.krebshilfe.de/fileadmin/Inhalte/Downloads/ PDFs/Blaue_Ratgeber/009_0033_Schilddruese.pdf Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 2. Meikle AW (2004) The interrelationship between tyriod dysfunction and hypogonadism in men and boys. Thyroid 14 (Suppl 1): S17-S25 3. Thyroid Foundation of Canada 2012. Thyroid Disease – Overview of thyroid function. http://www.thyroid.ca/thyroid_gland.php Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 4. K aranikas G, Moameni A, Poetzi C et al. Frequency and relevance of elevated calcitonin levels in patients with neoplastic and nonneoplastic thyroid disease and in healthy subjects. J Clin Endocrinol Metab 2004; 89 (2): 515-519 Καρκίνος του θυρεοειδούς: 1. American Thyroid Association. Thyroid cancer. 2013 http://www.thyroid.org/cancer-of-the-thyroid-gland/ Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 2. Cancer Research UK. Thyroid cancer incidence statistic. http://www. cancerresearchuk.org/cancer-info/cancerstats/types/thyroid/incidence/#geog Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 3. National Cancer Institute. Stages of thyroid cancer http://www.cancer.gov/cancertopics/pdq/treatment/thyroid/Patient/page2 Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 4. National Cancer Institute. SEER Stat Facts: Cancer of the Thyroid http://seer.cancer.gov/statfacts/html/thyro.html Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 5. Hypothyroidism. The American Thyroid Association. 2012 http://www. thyroid.org/what-is-hypothyroidism/ Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 6. National Cancer Institute. Treatment options overview http://www.cancer.gov/cancertopics/pdq/treatment/thyroid/Patient/page4 Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 Αυτοανοσία: 1. Wood LC, Cooper DS, and Ridgway EC. Your Thyroid. Ballantine Books Trade Paperback Edition. New York 2006 2. Chronic thyroiditis (Hashimoto’s disease) http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000371.htm Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 3. Merck Serono. Schilddrüsenerkrankungen. Broschüre Hashimoto-Thyreoidits-Ratgeber. http://www.merckserono.de/cmg.merckserono_de_2011/de/images/Hashimoto_Thyreoiditis-Ratgeber_ tcm1635_117718.pdf Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 4. Thyroid Function Test. American Thyroid Association. 2012 http:// www.thyroid.org/patients/brochures/FunctionTests_brochure.pdf Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 5. H ypothyroidism. American Thyroid Association. 2012 http://www.thyroid.org/what-is-hypothyroidism/ Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 6. Graves’disease. American Thyroid Association. 2012 http://www.thyroid.org/what-is-graves-disease/ Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 7. Merck Serono. Schilddrüsenerkrankungen. Broschüre Ihr Morbus-Basedow-Ratgeber. http://www.merckserono.de/cmg.merckserono_ de_2011/de/images/Morbus_Basedow_Ratgeber_tcm1635_117720. pdf Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 8. Daumerie C. Epidemiology. in: Wiersinga WM, Kahaly Gj (eds): Graves’ Orbitopathy: A Multidisciplinary Approach – Questions ans Answers. Basel, Karger 2010: 33-39 9. Hyperthyroidism. American Thyroid Association. 2012 http://www.thyroid.org/what-is-hyperthyroidism/ Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 3. Krassas GE, Tziomalos K, Papadopoulou F, Pontikides N, Perros P (2008) Erectile dysfunction in patients with hyper- and hypothyroidism: how common and should we treat? J Clin Endocrinol Metab 93:1815– 1819 4. Singh R, Hamada AJ, Agarwal A. (2011) Thyroid hormones in male reproduction and fertility. The Open Reproductive Science Journal; 3: 98-104 5. Carani C, Isidori AM, Granata A et al (2005) Multicenter study on the prevalence of sexual symptoms in male hypo- and hyperthyroid patients. J Clin Endocrinol Metab;90:6472-9 6. Krassas GE, Poppe K, Glinoer D (2010) Thyroid function and human reproductive health. Endocr.Rev. 2010 31:702-755 7. Hypothyroidism Brochure. The American Thyroid Association (2012) http://www.thyroid.org/what-is-hypothyroidism Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 8. Krassas, G.E. (2000) Thyroid disease and female reproduction. Fertil. Steril.,74: 1063-1070 9. Abalovich M, Gutierrez S et al. (2002) Overt and subclinical hypothyroidism complicating pregnancy. Thyroid 12:63 10. Li Y., Shan Z, Teng W, Yu X et al. Abnormalities of maternal thyroid function during pregnancy affect neuropsychological development of their children at 25–30 months. Clin Endocrinol (Oxf) 2010;72:825– 829.[PubMed] 11. The American Thyroid Association and American Association of Clinical Endocrinologists Taskforce on Hyperthyroidism and Other Causes of Thyrotoxicosis. Hyperthyroidism and Other Causes of Thyrotoxicosis: Management Guidelines of the American Thyroid Association and American Association of Clinical Endocrinologists. Thyroid 2011; 21 (6): 593-646 http://thyroidguidelines.net/sites/thyroidguidelines.net/files/ file/THY_2010_0417.pdf Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014. Άγχος/κατάθλιψη: 1. Hage MP and Azar ST. The Link between Thyroid Function and Depression. J Thyroid Research 2012; 2012: 590648 doi: 10.1155/2012/590648. 2. Pilhatsch M, Marxen M, Winter C et al. Hypothyroidism and mood disorders: Integrating novel insights from brain maging techniques. Thyroid Research 2011; 4 (1): 53 Full text available: http://www.thyroidresearchjournal.com/content/4/S1/S3 Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 3. American Thyroid Association and American Association of Clinical Endocrinologists Taskforce. Hyperthyroidism and Other Causes of Thyrotoxicosis: Management Guidelines of the American Thyroid Association and American Association of Clinical Endocrinologists. Thyroid 2011; 21 (6): 593- 641 4. Heinrich TW and Grahm G. Hypothyroidism Presenting as Psychosis: Myxedema Madness Revisited. Prime Care Companion J Clin Psychiatry 2003; 5 (6): 260-266 5. Garber JR, Cobin RH, 3 Gharib H et al. for The Clinical Practice Guidelines for American Thyroid Association and American Association of Clinical Endocrinologists Taskforce. Hypothyroidism in Adults. Thyroid 2012; 22 (12): 1-36 6. Mariotti S, Carta M, and Piga M. Thyroid Autoimmunity and Mood Disorders. In: The Thyroid and Autoimmunity. Ed. Wiersinga WM, Drexhage HA, Weetman AP, and Butz S. Georg Thieme Verlag 2007; 19:153-161 HIGH FIVE! 5 αιτίες που πρέπει να γνωρίζετε για τη νόσο του θυρεοειδούς 15 7. American Thyroid Association. Postpartum thyroiditis. 2012 http:// www.thyroid.org/postpartum-thyroiditis/ Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 5. The International Council for the Control of Iodine Deficiency Disorders (ICCIDD). How much iodine? Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014. 8. Chakrabarti S. Thyroid Functions and Bipolar Affective Disorder. J Thyroid Res. 2011; 2011: 306367. Full text available: http://www.hindawi.com/journals/jtr/2011/306367/ Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 6. Zimmermann MB (2009) Iodine deficiency in pregnancy and the effects of maternal iodine supplementation on the offspring: a review. The American Journal of Clinical Nutrition: 89; 668S-672S. 9. Vogel A, Elberling TV, Hørding M et al. Affective symptoms and cognitive functions in the acute phase of Graves’ thyrotoxicosis. Psychoneuroendocrinology 2007; 32( 1): 36-43 http://www.sciencedirect. com/science/article/pii/S0306453006001697 Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 7. Zimmermann MB. Low iodine intakes in weaning infants. http://www. iccidd.org/cm_data/IDD-NL-2010-4.pdf. Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014. Ανεπάρκεια ιωδίου: 8. Vanderpump MP. Iodine status of UK schoolgirls. The Lancet June 11, 2011; 377 http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS01406736(13)60436-5/abstract 1. W HO. Micronutrient deficiencies. Iodine deficiency disorders. Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014. 9. Experts urge complete global access to iodized salt; prevents IQ loss and brain damage in babies http://www.physorg.com/news116687532. html Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014. 2. American Thyroid Association. Goiter http://www.thyroid.org/patients/ patient_brochures/goiter.html Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014. 10. UNICEF. Micronutrients – Iodine, Iron and Vitamin A http://www.unicef. org/nutrition/index_iodine.html Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014. 3. American Thyroid Association. Iodine Deficiency http://www.thyroid. org/patients/patient_brochures/iodine_deficiency.html Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014 11. W HO. Iodine deficiency in 2007: Global progress since 2003 http:// www.who.int/nutrition/publications/micronutrients/FNBvol29N3sep08. pdf Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014. 4. F ood and Nutrition Board, Institute of Medicine-National Academy of Sciences. Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc. Washington, DC: National Academy Press, 2001. DIETARY REFERENCE INTAKES: RECOMMENDED INTAKES FOR INDIVIDUALS, ELEMENTS. Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014. 12. Markou KB et al. Treating iodine deficiency: Long term effects of Iodine Repletion on Growth and Pubertal Development in School-Age Children. Thyroid 2008; 18 (4):449-454. 13. WHO. Unhealthy diet. http://www.who.int/gho/ncd/risk_factors/unhealthy_diet_text/en/index.html Πρόσβαση: Ιανουάριος 2014. Χρήσιμοι πόροι Σε περίπτωση που επιθυμείτε περαιτέρω πληροφορίες για τις δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς, σας παρακαλούμε να επισκεφτείτε τους παρακάτω δικτυακούς τόπους: www.thyroidweek.com Επίσημος ιστότοπος της Παγκόσμιας Εβδομάδας Ευαισθητοποίησης για τον Θυρεοειδή από τη Διεθνή Ομοσπονδία Θυρεοειδούς http://www.webwiki.de/thyroid-fed.org Πληροφορίες ασθενών από τη Διεθνή Ομοσπονδία Θυρεοειδούς http://www.endocrine.org/education-and-practice-management/clinical-practice-guidelines Κατευθυντήριες Οδηγίες Κλινικής Πρακτικής της Ενδοκρινολογικής Εταιρείας http://www.thyroid.org Πληροφορίες για τον ασθενή σχετικά με την υγεία του θυρεοειδούς δημοσιεύονται από την Αμερικανική Ένωση Θυρεοειδούς (American Thyroid Association - ΑΤΑ) Το παρόν φυλλάδιο προέρχεται από τον δικτυακό τόπο www.thyroidweek.com και δημιουργήθηκε τον Ιανουάριο του 2014. Σας παρακαλούμε να συμβουλευτείτε τη Δήλωση Απορρήτου και Νομικού Περιεχομένου του προαναφερόμενου δικτυακού τόπου, κατά την ανάγνωση του παρόντος. An initiative supported by