Το πότισμα του λαχανόκηπου

ft iaxno.gr
http://www.ftiaxno.gr/2012/01/blog-post.html
Το πότισμα του λαχανόκηπου
Το νερό των λαχανικών
Σε τ όπους δροσερούς ή ολίγον υγρούς, μπορούν, πολλά από τ α λαχανικά να καλλιεργηθούν
και ξερικά. Ωστ όσο όμως τ α περισσότ ερα είδη δεν επιτ υγχάνουν παρά με τ α αναγκαία
ποτ ίσματ α. Ο κάθε καλλιεργητ ής, επομένως, εκτ ός από τ ο έδαφος, πρέπει να εξασφαλίζει
απαραιτ ήτ ως και τ ο νερό, από τ ο οποίο, κυρίως, θα κανονίζει τ ην έκτ αση και τ α είδη τ ων
λαχανικών που πρόκειτ αι να καλλιεργήσει.
Το απαιτ ούμενο νερό, για ένα λαχανόκηπο, δεν είναι εύκολο να υπολογιστ εί, γιατ ί εξαρτ άτ αι,
από τ ο κλίμα, τ ην σύστ αση τ ου εδάφους, τ ο είδος τ ων φυτ ών και ακόμη, τ ον τ ρόπο τ ου
ποτ ίσματ ος. Ως τ όσο όμως, για μέτ ρια ελαφρά χώματ α, θεωρούν ως αναγκαίο ποσό νερού,
40—50 κυβ. μ. κατ ά στ ρέμμα και με συνήθη λαχανικά.
Ο κηπουρός, συνεπώς, με αυτ ή τ η βάση μπορεί να γνωρίζει περίπου τ ι νερό χρειάζετ αι για
ορισμένη έκτ αση, λαμβάνοντ ας υπόψη και όλους τ ούς άλλους όρους τ ου κτ ήματ ός τ ου,
καθώς και τ α είδη τ ων λαχανικών που πρόκειτ αι να καλλιεργήσει.
Η ποιότητα του νερού
Όλα τ α πόσιμα νερά είναι καλά για ποτ ίσματ α. Μετ αξύ όμως αυτ ών, καλύτ ερα θεωρούντ αι τ α
τ ρεχούμενα, τ ων ποτ αμών, τ ων πηγών, και τ ων λιμνών και κατ ά δεύτ ερο λόγο, τ ων
πηγαδιών, τ ων αρτ εσιανών και τ ελμάτ ων. Κατ ώτ ερα είναι τ α θειούχα, τ α γλυφά, τ α αλμυρά
και τ α πολύ ασβεστ ούχα, τ α όποια πάντ οτ ε σχηματ ίζουν κρούστ α.
Στ ο ζήτ ημα τ ων ποτ ισμάτ ων τ ων λαχανικών, πολύ μεγάλη σημασία έχει, επίσης, και η
θερμοκρασία τ ου νερού, κατ ά τ ην χρησιμοποίηση τ ου. Ότ αν αυτ ό, κατ ά τ α ποτ ίσματ α, είναι
ψυχρό η βλάστ ηση καθυστ ερεί, τ α φυτ ά υποφέρουν και αν τ υχόν βρίσκοντ αι στ ην άνθηση,
δεν δένουν και χάνουν τ α λουλούδια τ ους. Πρέπει, λοιπόν, τ ο νερό να μην είναι πολύ κρύο,
αλλά να έχει ανάλογη θερμοκρασία προς εκείνη τ ου εδάφους, ουδέποτ ε όμως χαμηλότ ερη.
Γενικώς, όταν η θερμοκρασία του είναι κάτω των 8—9 βαθμών, δεν εξεγείρει την βλάστηση, η
οποία δεν αναπτύσσεται, όταν δε υπερβεί τούς 30 βαθμούς, τότε τη βλάπτει.
Το νερό τ ην μεγαλύτ ερη επίδραση παρουσιάζει σε θερμοκρασία 25—30 βαθμούς, εάν και η
γη, εννοείτ αι, έχει τ ην ίδια θερμοκρασία περίπου.
Σε όλες τ ις περιπτ ώσεις, τ ο νερό, πριν χρησιμοποιηθεί για ποτ ίσματ α, πρέπει να είναι καλά
αερισμένο, για να αποκτ ά αρκετ ό οξυγόνο απαραίτ ητ ο στ η χημική διάλυση τ ων τ ροφών.
Για τ ον λόγο αυτ όν στ α λαχανόκηπο πρέπει να υπάρχει δεξαμενή, ότ αν μάλιστ α τ ο νερό
προέρχετ αι από πηγάδια, αρτ εσιανά ή είναι πολύ ασβεστ ούχο. Στ η δεξαμενή, όπου μένει
εκτ εθειμένο στ ον ήλιο αποκτ ά τ ην θερμοκρασία που πρέπει, αερίζετ αι και παίρνει τ ο
ανάλογο οξυγόνο που είναι χρήσιμο, και εάν έχει πολλή ασβέστ η, η περίσσεια κατ ακάθετ αι
και τ ο νερό γίνετ αι κατ αλληλότ ερο για ποτ ίσματ α.
Όπως έγινε λόγος προηγουμένως, τ ο μέγεθος μιας δεξαμενής κανονίζετ αι από τ ο διαθέσιμο
ή αναγκαίο νερό και από τ ην έκτ αση τ ου λαχανόκηπου που πρόκειτ αι να εξυπηρετ ήσει. Κατ ά
μέσον όρο, για έκτ αση 5 στ ρεμ., η δεξαμενή πρέπει να χωρεί 50—60 κυβ. μ. νερό
τ ουλάχιστ ον.
Τρόποι ποτισμάτων
Τα ποτ ίσματ α γίνοντ αι κατ ά διαφόρους τ ρόπους, σύμφωνα με τ ην επιφάνεια τ ης γης, τ α είδη
τ ων καλλιεργούμενων λαχανικών και τ ις τ οπικές συνήθειες. Οι συνηθέστ εροι όμως τ ρόποι
είναι με πλημμύρισμα, με κατ άβρεγμα και με αυλάκια.
1) Το πότ ισμα με πλημμύρισμα γίνετ αι μόνο σε ισοπεδωμένες βραγιές είτ ε σε σποριές, όπου
τ ο νερό κατ ακλύζει ολόκληρη τ ην επιφάνεια και έρχετ αι σ' επαφή με τ α φυτ ά, απ’ ευθείας.
Κάθε αυλάκι που οδηγεί στ ο νερό πρέπει να γίνετ αι κοινό για κάθε δύο σποριές ώστ ε να
ποτ ίζοντ αι αμφότ ερες .
Το πότ ισμα αυτ ό συνηθίζετ αι για λαχανικά που αρέσκοντ αι στ ο πολύ νερό και δεν
βλάπτ οντ αι από τ ην επαφή τ ου.
2) Στ ο πότ ισμα με κατ άβρεγμα, τ ο νερό σκορπίζετ αι με ποτ ιστ ήρια τ ου χεριού ή με
εκτ οξευτ ικούς σωλήνες, είτ ε ακόμη και με ειδική εγκατ άστ αση, δηλ. τ εχνητ ή βροχή. Κατ ά τ η
τ ελευτ αία περίπτ ωση, τ ο πότ ισμα γίνετ αι αυτ ομάτ ως.
Γενικώς, τ ο πότ ισμα με κατ άβρεγμα είναι κατ άλληλο μάλλον για επιπολαιόρριζα λαχανικά και
για μικρές εκτ άσεις. Τούτ ο πρέπει, να γίνετ αι κατ ά τ ις βραδινές ώρες, ουδέποτ ε δε με
καυτ ερό ήλιο, επειδή οι στ αγόνες που μένουν στ α φύλλα ενεργούν σαν φακοί και τ α καίνε.
3) Το πότ ισμα με αυλάκια εφαρμόζετ αι για λαχανικά που φυτ εύοντ αι σε γραμμές ή τ ριβάδια.
Στ ο σύστ ημα αυτ ό γίνετ αι μεγάλη οικονομία νερού και τ α φυτ ά τ ο δέχοντ αι με απορρόφηση,
χωρίς καθόλου να τ α αγγίζει. Όπου υπάρχει έλλειψης νερού, τ ο πότ ισμα με αυλάκια πρέπει να
θεωρείτ αι προτ ιμότ ερο από όλους τ ούς παραπάνω τ ρόπους.
Ο αριθμός τ ων ποτ ισμάτ ων είναι αδύνατ ον να οριστ εί γιατ ί εξαρτ άτ αι από τ ο έδαφος, από
τ ην εποχή, από τ α λαχανικά και από τ ον τ ρόπο που καλλιεργούντ αι. Κατ ά κανόνα, όσο τ ο
έδαφος είναι ελαφρό, είτ ε η εποχή είναι ξηρά και ζεστ ή, τ α ποτ ίσματ α πρέπει να είναι
συχνότ ερα και αφθονότ ερα. Αντ ιθέτ ως δε, όσο τ α χώματ α είναι πιο σφικτ ά και δροσερά, είτ ε
η εποχή είναι βροχερή ή τ α λαχανικά λιγότ ερο υδροχαρή, τ όσο και τ α ποτ ίσματ α πρέπει να
περιορίζοντ αι και να γίνοντ αι αναλόγως ελαφρότ ερα.
Οπωσδήποτ ε, τα ποτίσματα πρέπει να γίνονται σε κατάλληλη στιγμή και πάντοτε πριν τα φυτά
διψάσουν, αλλιώς χάνουν τ η βλαστ ική τ ους διάθεση και τ ο χειρότ ερο δεν επανέρχοντ αι
γρήγορα στ η πρώτ η τ ους κατ άστ αση. Στ η κάθε φορά, τ ο νερό τ ους πρέπει να είναι αρκετ ό
για να φτ άνει στ ις ρίζες τ ων λαχανικών, χωρίς όμως και να σκεπάζει μέρος ή όλο τ ο φύλλωμά
τ ους.
Κατ ά γενικό όρο, τ α πλατ ύφυλλα λαχανικά έχουν ανάγκη από πολύ και άφθονο νερό, για να
μπορέσουν να κάμουν μεγάλα και τ ρυφερά φύλλα. Ότ αν δεν ποτ ίζοντ αι επαρκώς ζαρώνουν,
ανθίζουν παράκαιρα και η παραγωγή τ ων είναι ελάχιστ η και κατ ωτ έρας ποιότ ητ ος.
Τα λαχανικά πού προορίζονται για καρπούς ή σπόρους, απεναντίας δεν θέλουν πολύ νερό,
μάλιστ α δε, κατ ά τ ην άνθηση δεν πρέπει να ποτ ίζοντ αι παρά μετ ά τ ο δέσιμο και χωρίς να
γίνετ αι κατ άχρηση. Εξ αυτ ών, πολλά ποτ ίσματ α απαιτ ούν ορισμένα είδη, κυρίως, τ α
κολοκυνθώδη. Τέλος τ α κονδυλόρριζα και τ α βολβώδη αρέσκοντ αι και δίνουν καλλίτ ερα
αποτ ελέσματ α με τ η χρήση μετ ρίων ποτ ισμάτ ων.
Οι καλύτερες ώρες για την εκτέλεση των ποτισμάτων είναι:
Για τ ην εαρινή, φθινοπωρινή ή χειμερινή περίοδο, οι πρωινές ώρες
Για τ ην καλοκαιρινή περίοδο, οι βραδινές
Με καυτ ερό ήλιο τ α ποτ ίσματ α, γενικώς, πρέπει να αποφεύγοντ αι.
Πηγή: Ο πρακτικός οδηγός του λαχανόκηπου-Λάμπρου Οικονομίδου-Αθήναι 1940
Διαβάστε ακόμα: Συλλογή-αποθήκευση-εκμετάλευση βρόχινου νερού