( μοσχαρίσιου ; ) κρέατος σε Τρόφιμα Το χρονικό ενός «burger gate

Βασίλειος Τσουκαλάς
Χημικός Τροφίμων (PhD)- Τεχνικός Σύμβουλος
Κρέας Αλόγου αντί Βοδινού ( μοσχαρίσιου ; ) κρέατος σε Τρόφιμα - Το χρονικό ενός «burger gate »
Τρίτη, 19 Φεβρουαρίου 2013
Κρέας Αλόγου αντί Βοδινού ( μοσχαρίσιου ; ) κρέατος σε Τρόφιμα - Το χρονικό ενός «burger gate »
Λέξεις κλειδιά : κρέας αλόγου , κρέας βοδινό, χρονικό συμβάντος, παραπλάνηση καταναλωτή , νοθεία, ασφάλεια τροφίμων, εργαστηριακοί έλεγχοι DNA , bute (
φαινυλο-βουταζόνη)
Πολλοί το χαρακτήρισαν “ Νέο διατροφικό σκάνδαλο “. Άλλοι , πιο επιεικείς το χαρακτήρισαν “
Λανθασμένη Επισήμανση “.
Μήπως όμως είναι κάτι πιο σοβαρό ; “ τουλάχιστο ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗ , ΝΟΘΕΙΑ , ΑΠΑΤΗ ίσως ; “.
Το χρονικό , η κατάσταση σήμερα , οι ενέργειες των αρχών , η επικινδυνότητα , η ανίχνευση του επίμαχου
“ κρέατος υποκαταστάτη βοδινού κρέατος “ μας απασχόλησαν, το ψάξαμε ως επιστήμονες και
καταναλωτές . Αν θέλετε, μοιραστείτε την εμπειρία μας και τον προβληματισμό μας.
Το χρονικό ενός «burger gate »
Το σκάνδαλο ξεκίνησε στην Ιρλανδία και επεκτάθηκε γρήγορα για να εμπλέξει μέχρι στιγμής 13 χώρες και
28 εταιρείες. Κρέας αλόγου κατέληξε ως συστατικό σε λαζάνια, σε σάλτσα μπολονέζ , ακόμη και ως "νωπό
βόειο" , σε φυλακές αλλά και σε νοσοκομεία. Κάποιοι εικάζουν ότι μια απάτη μπορεί να είναι σε εξέλιξη
εδώ και κάποια χρόνια. Η τιμή του βόειου κρέατος έχει σχεδόν διπλασιαστεί τα τελευταία έξι χρόνια, ενώ η
τιμή του κρέατος αλόγου είναι σε ελεύθερη πτώση ( πηγή 1 : Der Spiegel online
http://www.spiegel.de/international/europe/british-author-susanna-forrest-on-the-horsemeat-scandal-in-europe-a-884081.html ) .
Είναι προφανές ότι πρόκειται για παράνομη πράξη , τουλάχιστο στο βαθμό που το κρέας αλόγου δεν
δηλώνεται ως τέτοιο στην επισήμανση των προϊόντων στα οποία εμπεριέχεται ως συστατικό. Αν , ωστόσο, η
πράξη της, εσκεμμένης ή μη, απόκρυψης του συστατικού ( κρέας αλόγου ) συνδυάζεται με την μεγάλη
διαφορά τιμής του κρέατος αλόγου σε σχέση με αυτή του βόειου κρέατος , τότε μάλλον συντρέχει λόγος
“νοθείας” παρά “απλής παραπλάνησης”.
1
Τρίτη, 19 Φεβρουαρίου 2013
Βασίλειος Τσουκαλάς
Χημικός Τροφίμων (PhD)- Τεχνικός Σύμβουλος
Κρέας Αλόγου αντί Βοδινού ( μοσχαρίσιου ; ) κρέατος σε Τρόφιμα - Το χρονικό ενός «burger gate »
Το Νοέμβριο του 2012 οι Ιρλανδικές αρχές ελέγχου Τροφίμων εντόπισαν DNA αλόγου αντί βοδινού
κρέατος σε κατεψυγμένα μπιφτέκια οικονομικής τιμής και στα μέσα Ιανουαρίου 2013 ανακοίνωσαν τα
αποτελέσματα εκτεταμένης έρευνας . Από τότε το θέμα απασχόλησε έντονα τις χώρες κράτη μέλη της ΕΕ
και τις Βρυξέλες , καθώς διαπιστώθηκε ότι έχει ευρύτερες διαστάσεις. Μεγάλες , γνωστές Εταιρείες
τροφίμων φέρονται να εμπλέκονται στο “σκάνδαλο”, με διακίνηση ( εν γνώσει ή εν αγνοία τους ; ) κρέατος
και άλλων προϊόντων κρέατος, εκτός από μπιφτέκια και σε λαζάνια ( γέμιση ). Από τις εργαστηριακές
έρευνες έχει προκύψει ότι η παρουσία κρέατος αλόγου δεν περιορίζεται μόνο σε επίπεδα ανίχνευσης αλλά
και σε εντοπισμό “ υψηλών ποσοστών συμμετοχής κρέατος αλόγου “.
Ο Ενιαίος Φορέας Τροφίμων ( ΕΦΕΤ )
Ο ΕΦΕΤ προέβη σε σχετική ανακοίνωση ( 17. 2.2013 ) “σχετικά με πιθανή παρουσία κρέατος αλόγου
σε κατεψυγμένα γεύματα με μοσχαρίσιο κρέας”, σύμφωνα με την οποία βρίσκεται σε συνεχή
επικοινωνία τόσο με τις αντίστοιχες αρμόδιες Αρχές του εξωτερικού όσο και με σχετικούς
επαγγελματικούς συνδέσμους στη χώρα μας.
Από τα μέχρι τώρα στοιχεία, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΕΦΕΤ, “δεν προκύπτει θέμα ασφάλειας
από την κατανάλωση των εν λόγω προϊόντων” , ενώ ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι μέχρι σήμερα για
το θέμα δεν έχει ενεργοποιηθεί το Σύστημα Ταχείας Ειδοποίησης για την Ασφάλεια των Τροφίμων
(RASFF) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με σχετική δήλωση του Προέδρου του ΕΦΕΤ κ. Ι. Τσιάλτα στον ΒΗΜΑ FM (ΤΑ NEA.gr της 18 Φεβρ. ’13)
επαναλαμβάνεται ότι δεν συντρέχουν λόγοι ασφάλειας και το θέμα χαρακτηρίζεται ως θέμα “
παραπλάνησης “ του καταναλωτή. Ωστόσο, προληπτικά αποσύρθηκαν παρτίδες προϊόντων “εισαγωγής
“ . O κ. Πρόεδρος φέρεται ακόμη να δήλωσε ότι πρόκειται “να γίνει ένας έλεγχος προληπτικός σε όλες
τις βιομηχανίες παρασκευής σκευασμάτων κρέατος και να πάμε από το προϊόν μέχρι την πρώτη
ύλη”. Για το ίδιο θέμα αποφασίστηκε σε επίπεδο Μόνιμης Επιτροπής για την Αλυσίδα Τροφίμων και
Υγείας των Ζώων ( SCoFCAH ) / Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εφαρμοστεί άμεσα , σε όλες τις χώρες κράτη
μέλη , πρόγραμμα εργαστηριακών ελέγχων ανίχνευσης DNA-αλόγου σε προϊόντα βόειου κρέατος.
Αντιλαμβανόμαστε την σπουδαιότητα αλλά και την δυσκολία του εγχειρήματος τόσο σε επίπεδο
διοικητικού ελέγχου , ανιχνευσιμότητας όσο και σε επίπεδο εργαστηριακής προσέγγισης του θέματος.
Ωστόσο, με κλονισμένη εμπιστοσύνη των καταναλωτών και από αυτό το σκάνδαλο, θα περιμένουμε
με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα αποτελέσματα των ελέγχων , ώστε να μη υφίσταται η παραμικρή
αμφιβολία για το ότι όταν αγοράζουμε προϊόντα όπου δηλώνεται “ κρέας βοδινό ή μοσχαρίσιο* ”, να
υπάρχει περίπτωση “ παραπλάνησης “ (η περίπτωση νοθείας πρέπει να ερευνηθεί ).
*ο όρος παραπέμπει σε “βοδινό κρέας” ενώ ο όρος “μοσχάρι” αφορά σε βόειο κρέας και παραπέμπει σε ηλικία του ζώου.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat (theguardian ) η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες που διακινούν
( εισαγωγή / εξαγωγή ) πολύ μικρές ( 7 - ποσότητα σε 100 Kg- ) ποσότητες κρέατος ιπποειδών ( μεταξύ των
οποίων και αλόγου ) σε σχέση με τις συνολικά διακινούμενες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (502497- ποσότητα σε
2
Τρίτη, 19 Φεβρουαρίου 2013
Βασίλειος Τσουκαλάς
Χημικός Τροφίμων (PhD)- Τεχνικός Σύμβουλος
Κρέας Αλόγου αντί Βοδινού ( μοσχαρίσιου ; ) κρέατος σε Τρόφιμα - Το χρονικό ενός «burger gate »
100 Kg- , στοιχεία Ιαν-∆εκ. 2012)
. Ακόµη , δεν συµπεριλαµβάνεται στον χάρτη της πιθανής διαδροµής κρέατος αλόγου (
βλ εικόνα 1, περισσότερα στην πηγή 1 ).
.
( εικόνα 1 ).
DER SPIEGEL
Ωστόσο, στην Ελλάδα εισάγονται μεγάλες ποσότητες βόειου κρέατος από χώρες της ΕΕ, που
συγκαταλέγονται σε αυτές που διακινούν πολύ μεγάλες ποσότητες κρέατος ιπποειδών και συνεπώς
μια έρευνα/έλεγχος προς όλες τις κατευθύνσεις θεωρείται σκόπιμη και χρήσιμη συνάμα.
Το “διαβατήριο ίππου ” –Συντρέχουν λόγοι ασφάλειας από κατανάλωση κρέατος αλόγου ;
Το “διαβατήριο ίππου ” έχει θεσπιστεί στην ΕΕ και προορίζεται να παρέχει πληροφόρηση , αν το ζώο
έχει ένα καθαρό ιατρικό αρχείο-ιστορικό. Είναι παράνομο και επικίνδυνο, κρέας από άλογα που
παίρνουν το παυσίπονο bute ( φαινυλο-βουταζόνη) να μπουν στην τροφική αλυσίδα. Ωστόσο,
σύμφωνα με τον οργανισμό World Horse Welfare charity, οι κυβερνήσεις των κρατών μελών δεν έχουν
χρηματοδοτήσει την εφαρμογή του συστήματος. ( πηγή 2 : http://www.eurofoodlaw.com/horsemeatscandal/horse-passportsystem-is-a-shambles-says-charity--1.htm ), ώστε να διασφαλίζεται η νομιμότητα της σφαγής του και η ασφαλής
διάθεση του κρέατος στην αγορά τροφίμων. Ειδικοί εκτιμούν ότι ο κίνδυνος σ αυτή την περίπτωση
είναι μικρός καθώς επίσης και αλλεργικές αντιδράσεις από την κατανάλωση κρέατος αλόγου. Υπ΄αυτό
το πρίσμα και στον βαθμό που δεν πιστοποιείται η ακριβής προέλευση του κρέατος , είναι λογικό να
υπάρχουν κάποιες επιφυλάξεις.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για την Ασφάλεια των Τροφίμων ( EFSA ), από την πλευρά της, με σχετική
αναφορά της στην ιστοσελίδα της αναγνωρίζει ότι με την “μόλυνση” προϊόντων βόειου κρέατος με
κρέας αλόγου τίθεται θέμα “λανθασμένης επισήμανσης”, ποιότητας και ιχνηλασιμότητας στην
Ευρωπαϊκή τροφική αλυσίδα. Μολονότι σήμερα δεν υπάρχει ένδειξη θέματος ασφάλειας η EFSA
δηλώνει έτοιμη να παρέξει επιστημονική αρωγή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και / η στα κράτη μέλη ,
εφόσον της ζητηθεί ( πηγή 3:EFSA - http://www.efsa.europa.eu/en/press/news/130211.htm).
3
Τρίτη, 19 Φεβρουαρίου 2013

Download Report