Συναισθήματα - World Public Library

Συναισθήματα
Σειρά Ολιστικής Φιλοσοφίας
Άθως Όθωνος
Ιατρος Ομοιοπαθητικης Ιατρικης
1
Σειρά Ολιστικής Φιλοσουίας
΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΑ
-Ννεηηθά ΢πλαηζζήκαηα θαη Αζζέλεηα
-Ννεηηθά θαη Πλεπκαηηθά ΢πλαηζζήκαηα
-Ννεηηθή Δπηπρία θαη Πλεπκαηηθή Δπηπρία
-Έξσηαο θαη Ννεηηθή Αγάπε
-Πλεπκαηηθή Αγάπε
Άζσο Όζσλνο
Ηαηξόο
Οκνηνπαζεηηθήο Ηαηξηθήο
2
ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟ΢
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1
ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΑ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΑ
1.1 ΢διενζκέξ παναδμπέξ ηαζ πανακμήζεζξ βζα ηα ΢οκαζζεήιαηα
1.2 Πμζμξ έπεζ ΢οκαζζεήιαηα;
1.3 Γμιή ημο Ακενχπζκμο ΋κημξ ηαζ Αζζεήιαηα-΢οκαζζεήιαηα
1.4 Σμ Τθζημ-Δκενβεζαηυ ΢χια δεκ έπεζ δοκαηυηδηα αίζεδζδξ
1.5 Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα
1.6 Δλςηενζηέξ Πθδνμθμνίεξ, ΢ςιαηζηά ΢οιπηχιαηα, ΢ςιαηζηά
Αζζεήιαηα
1.7 Αζζεήζεζξ, Αζζεήιαηα ηαζ ΢οκαζζεήιαηα
1.8 Νμδηζηά, ΢οκεζδδζζαηά ηαζ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2
ΠΡΟΔΛΔΤ΢Ζ ΚΑΗ ΥΑΡΑΚΣΖΡΗ΢ΣΗΚΑ ΣΧΝ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΧΝ
2.1 Πχξ μζ Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ πνμηαθμφκ Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
2.2 Πχξ μζ Φοζζηέξ ΢ηέρεζξ πνμηαθμφκ ΢οκεζδδζζαηά ηαζ Πκεοιαηζηά
΢οκαζζεήιαηα
2.3 Ζ Αζζεδηζηή Φοπή βεκκάεζ ΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα
2.4 Ζ πνμζηυθθδζδ
΢οκαζζεήιαηα
ζε
κμδηζηέξ
ηαιπέθεξ
βεκκάεζ
Νμδηζηά
2.5 Πενίθδρδ βζα ηδκ Πνμέθεοζδ ηςκ Αζζεδιάηςκ ηαζ ΢οκαζζεδιάηςκ
3
2.6 ΢ςιαηζηά ηαζ Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα ηαζ Γοαδζηυηδηα
2.7 Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηαζ Γοαδζηυηδηα
2.8 ΢οκεζδδζζαηά ηαζ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηαζ Μμκαδζηυηδηα
2.9 Υαναηηδνζζηζηά ηςκ ΢ςιαηζηχκ ηαζ Δκενβεζαηχκ Αζζεδιάηςκ
2.10 Υαναηηδνζζηζηά ηςκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ
2.11 Υαναηηδνζζηζηά
΢οκαζζεδιάηςκ
ηςκ
΢οκεζδδζζαηχκ
ηαζ
Πκεοιαηζηχκ
2.12 Πενίθδρδ ηςκ Υαναηηδνζζηζηχκ ηςκ Αζζεδιάηςκ-΢οκαζζεδιάηςκ
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3
ΝΟΖΣΗΚΑ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΑ ΚΑΗ ΠΛΑΝΖ - Α΢ΘΔΝΔΗΑ
3.1 Σα ΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα είκαζ ελ’ μνζζιμφ θοζζμθμβζηά ηαζ πνήζζια
3.2 Αοηυκμιεξ Λεζημονβίεξ, Νμδηζηή Πανέιααζδ ηαζ Ανπή ημο
Ακηίεεημο Απμηεθέζιαημξ
3.3 Ανπή ηδξ Αοημννφειζζδξ
3.4 Τπμηαηάζηαζδ, Δλζδακίηεοζδ ηαζ δζαηαναπέξ ηςκ Αοηυκμιςκ
Λεζημονβζχκ
3.5 Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα, Κυζιμξ Γοαδζηυηδηαξ ηαζ Πθάκδ
3.6 Φμαίεξ, Έιιμκεξ ΢ηέρεζξ, Αβπμβυκεξ Καηαζηάζεζξ ηαζ Φυνηζζδ
3.7 Νμδηζηή ΢οκαζζεδιαηζηή Φυνηζζδ
3.8 Νμδηζηή ΢οκαζζεδιαηζηή Φυνηζζδ ηαζ Αζεέκεζα
3.9 Πυηε έκα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια είκαζ ανκδηζηυ;
3.10 Σα Ανκδηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα πνμηαθμφκ ΢οιπαεδηζημημκία
3.11 Σα Ανκδηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ιεζχκμοκ ή ιπθμηάνμοκ ηδ
νμή ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ ηαζ νίπκμοκ ηδ Γεκζηή Γζάεεζδ
3.12 Πενίθδρδ ηςκ Ανκδηζηχκ ηαζ Θεηζηχκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ
4
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4
ΓΗΑΚΡΗ΢Ζ ΝΟΖΣΗΚΧΝ ΑΠΟ ΑΝΧΣΔΡΑ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΑ
ΓΗΑΚΡΗ΢Ζ ΝΟΖΣΗΚΖ΢ ΑΠΟ ΠΝΔΤΜΑΣΗΚΖ ΔΤΣΤΥΗΑ
4.1 Ζ πθάκδ ηδξ ηαφηζζδξ ηςκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ ιε Ακχηενα
΢οκαζζεήιαηα
4.2 Κνζηήνζα βζα ηδ δζάηνζζδ ηςκ Νμδηζηχκ απυ ηα ΢οκεζδδζζαηά ηαζ
Φοπζηά ΢οκαζζεήιαηα
4.3 Ζ Νμδηζηή Δοηοπία είκαζ ιζα πίιαζνα
4.4 Ζ Δοηοπία είκαζ ζοκχκοιδ ηδξ Φοπζηήξ Δλέθζλδξ ημο αηυιμο
4.5 ΢φβηνζζδ Νμδηζηήξ ηαζ Πκεοιαηζηήξ Δοηοπίαξ
4.6 Ζ Νμδηζηή Δοηοπία είκαζ αβαευ ιε διενμιδκία θήλεςξ
4.7 Νμδηζηέξ ΢οκαζζεδιαηζηέξ Ακηαιμζαέξ
4.8 Νμδηζηή Δοηοπία ηαζ Πνμζηυθθδζδ ζε Τθζηά Αβαεά ηαζ ΢ςιαηζηέξ
Απμθαφζεζξ
4.9 Ζ πνμζηυθθδζδ ζε άθθμοξ Ακενχπμοξ είκαζ πδβή δοζηοπίαξ
4.10 Νμδηζηή Δοηοπία ηαζ πνμζηυθθδζδ ζε Ηδεμθμβίεξ
4.11 Ζ ζοκήεδξ ζδακζηή άπμρδ βζα ημκ Κυζιμ ηαζ δ Φοζζηή Άπμρδ
4.12 Σμ Μεζζζακζηυ ΢φκδνμιμ ειπενζέπεζ εβςζζιυ
4.13 Ζ ααεφηενδ εβςζζηζηή μοζία ηδξ Κνζηζηήξ
4.14 Ακχηενμξ Άκενςπμξ ηαζ Ηδεμθμβίεξ
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5
ΝΟΖΣΗΚΑ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΑ ΦΟΒΟ΢ - ΓΔΝΝΑΗΟΣΖΣΑ
5.1 Πνζκ απυ ηδκ ακάπηολδ ηδξ Γζακμδηζηήξ Φοπήξ ημ ανέθμξ δε ιπμνεί
κα αζχζεζ Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
5.2 Πίζς απυ ηάεε Φυαμ οπάνπεζ πάκηα ιζα ΢ηέρδ-Νμδηζηυ Πνυηοπμ
5
5.3 Γζάηνζζδ Φυαμο ηαζ Φμαίαξ
5.4 Φυαμξ ίζμκ ΢ηέρδ-Νμδηζηυ Πνυηοπμ ζοκ Φυνηζζδ
5.5 Ζ Γεκκαζυηδηα ζακ Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ακηίζημζπμ ημο
Φυαμο
5.6 Γζάηνζζδ Γεκκαζυηδηαξ απυ ηδκ Απάεεζα
5.7 Ζ ααεφηενδ μοζία ημο Φυαμο είκαζ δ Πνμζηυθθδζδ
5.8 Ο ζοκήεδξ ηνυπμξ οπένααζδξ ημο Φυαμο
5.9 Ζ Απμπνμζηυθθδζδ είκαζ μ εζςηενζηυξ ηνυπμξ οπενκίηδζδξ ημο
Φυαμο
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6
ΝΟΖΣΗΚΟ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑ ΛΤΠΖ - ΥΑΡΑ
6.1 Πυηε πνςημειθακίγεηαζ ημ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια Λφπδ - Υανά
6.2 Πχξ πνμηαθείηαζ έκα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια απυ ιζα ΢ηέρδ
6.3 ΢οιπενάζιαηα
΢οκαζζεδιάηςκ
ζπεηζηά ιε ηδκ
πνμέθεοζδ
ηςκ Νμδηζηχκ
6.4 Υαναηηδνζζηζηά ημο Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ Λφπδξ-Υανάξ
6.5 Λφπδ-Υανά ηαζ Φοζζηυξ Νυιμξ ημο ΢οκημκζζιμφ
6.6 Λφπδ ηαζ Υανά είκαζ μζ δου υρεζξ ημο ζδίμο κμδηζημφ κμιίζιαημξ
6.7 «Μέζα ηαζ Πάκς απυ ημκ Κυζιμ»
6.8 ΢οκεζδδζζαηή ηαζ Πκεοιαηζηή Υανά
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 7
ΝΟΖΣΗΚΟ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑ ΘΤΜΟ΢ – ΝΟΖΣΗΚΖ ΓΑΛΖΝΖ
7.1 Ονζζιυξ ημο Θοιμφ
6
7.2 Υαναηηδνζζηζηά ημο Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ Θοιυξ-Γαθήκδ
7.3 Ζ ααεφηενδ μοζία ημο Θοιμφ είκαζ δ άνκδζδ αθθαβήξ ιζαξ
πνμζηυθθδζδξ
7.4 Σμ Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ακηίζημζπμ ημο Θοιμφ είκαζ δ
Νμδηζηή Γαθήκδ
7.5 Γζαηί δ Νμδηζηή Γαθήκδ ειπενζέπεζ κμδηζηή πνμζηυθθδζδ
7.6 Ζ έκκμζα ημο Φοζζμθμβζημφ
7.7 Ζ έκκμζα ημο Χναίμο
7.8 Σμ ηάεε ηζ ζημ επίπεδμ ημο είκαζ ςναίμ ηαζ πνήζζιμ ηαζ ηαθυ
7.9 Ο Νεονζηυξ Άκενςπμξ ηαζ μ Τπμπςνδηζηυξ Άκενςπμξ
7.10 Θοιυξ-Γαθήκδ ηαζ Ακχηενμξ Άκενςπμξ
7.11 Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ δεκ είκαζ παεδηζηυξ δέηηδξ
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 8
ΝΟΖΣΗΚΟ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑ ΔΠΑΡ΢Ζ - ΥΑΜΖΛΟΦΡΟ΢ΤΝΖ
8.1 Εμφιε ζηδκ Δπμπή ηδξ Έπανζδξ
8.2 Ζ Έπανζδ είκαζ ιζα απαηδθή ακφρςζδ
8.3 Υαναηηδνζζηζηά
Υαιδθμθνμζφκδ
ημο
Νμδηζημφ
΢οκαζζεήιαημξ
Έπανζδ
-
8.4 Γζαηί δ Έπανζδ είκαζ Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια
8.5 Ζ ααεφηενδ μοζία ηδξ Έπανζδξ-Υαιδθμθνμζφκδξ είκαζ δ ιδ
επίβκςζδ ηδξ ζπέζδξ Δβχ-΢φιπακημξ
8.6 Ζ Έπανζδ είκαζ Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια αθθά έπεζ υιςξ εεηζηέξ
επζπηχζεζξ;
8.7 Δίκαζ δ Υαιδθμθνμζφκδ ηάηζ ακχηενμ;
8.8 Ακχηενμξ Άκενςπμξ, Δβχ ηαζ ζπέζδ ημο ιε ημ ΢φιπακ
7
8.9 Καηχηενμξ Άκενςπμξ ηαζ Έπανζδ
8.10 Ακχηενμξ Άκενςπμξ ηαζ Μεηνζμθνμζφκδ
8.11 ΢οβηνζηζηυξ Πίκαηαξ ηςκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 9
ΝΟΖΣΗΚΟ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑ ΝΟΖΣΗΚΖ ΑΓΑΠΖ - ΜΗ΢Ο΢
9.1 Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια Νμδηζηή Αβάπδ - Μίζμξ
9.2 Σμ Μίζμξ ειπενζέπεζ πνμζηυθθδζδ
9.3 Ακανίειδηεξ δζαθμνεηζηέξ απυρεζξ βζα ηδκ Αβάπδ
9.4 Ο Ένςηαξ ςξ ΢ςιαηζηυ Αίζεδια Αβάπδξ
9.5 ΢φβηνζζδ Ένςηα, Νμδηζηήξ Αβάπδξ, ΢οκεζδδζζαηήξ Αβάπδξ,
Πκεοιαηζηήξ Αβάπδξ
9.6 Παναδείβιαηα δζάηνζζδξ Ένςηα απυ Νμδηζηή Αβάπδ
ΔΠΗΛΟΓΟ΢
8
ΠΡΟΛΟΓΟ΢
-Σζ είκαζ ηα ΢οκαζζεήιαηα ηαζ πχξ πνμηαθμφκηαζ;
-Σζ ζδιαίκεζ κα είκαζ ηακείξ ζοκαζζεδιαηζηυξ;
-Σζ κα επζθέλεζ ηακείξ; ΢οκαίζεδια ή Λμβζηή;
-Γζαηί ηα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα πνμηαθμφκ δοζηοπία ηαζ αζεέκεζα;
-Πμζα είκαζ δ δζαθμνά ηςκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ απυ ηα
Πκεοιαηζηά;
-Πμζα ζοκαζζεήιαηα είκαζ εεηζηά, πμζά ανκδηζηά ηαζ βζαηί;
-Τπάνπεζ πναβιαηζηή εοηοπία;
-Γζαηί θμαυιαζηε, θοπυιαζηε ηαζ εοιχκμοιε;
-Πμζα είκαζ δ δζαθμνά ημο Ένςηα ηαζ ηδξ Νμδηζηήξ Αβάπδξ;
-Πμζα είκαζ δ δζαθμνά ηδξ Νμδηζηήξ απυ ηδκ Πκεοιαηζηή Αβάπδ;
-Γζαηί δ Νμδηζηή Αβάπδ είκαζ ηαηά ηακυκα πδβή δοζηοπίαξ;
-Τπάνπεζ πναβιαηζηή Αβάπδ;
-΋θμζ θέκε «΢’ αβαπχ». Οζ ζφκηνμθμζ, μζ βμκείξ, ηα παζδζά, μζ
ενδζηεουιεκμζ. Πμζα είκαζ ηα ηνζηήνζα ηδξ πναβιαηζηήξ Αβάπδξ;
΋θμζ ιαξ ηάπμζα ζηζβιή ηδξ γςήξ ιαξ έπμοιε ακανςηδεεί ηα ίδζα
πνάβιαηα. Πνυηεζηαζ βζα εεςνδηζηά θζθμζμθζηά ενςηήιαηα πςνίξ
πναηηζηή αλία; Μήπςξ ηέημζα εέιαηα αθμνμφκ ιυκμ ημοξ «εζδζημφξ»;
Μήπςξ εα πνέπεζ κα ακαγδηήζεζ ηακείξ «έημζιεξ απακηήζεζξ ηαζ θφζεζξ»
απυ ηζξ δζάθμνεξ ενδζηείεξ ηαζ ζδεμθμβίεξ; Μήπςξ δεκ οπάνπμοκ
απακηήζεζξ ηαζ ιάηαζα ηζξ ακαγδημφιε;
Ζ ειπεζνία ιμο ζακ μιμζμπαεδηζηυξ βζαηνυξ πμο ακηζιεηςπίγεζ
ροπμζςιαηζηά ημκ αζεεκή ημο αθθά ηαζ δ πνμζςπζηή ιμο ειπεζνία ζακ
9
«αζεεκήξ» ιε ηδκ εονεία έκκμζα ημο υνμο ηαζ υπζ ιυκμ ιε ηδ ζςιαηζηή,
ιε έπεζζε υηζ δ κμδηζηή δοζηοπία ηαζ δ ζςιαηζηή αζεέκεζα δεκ ηάκμοκ
δζαηνίζεζξ. Αθμνμφκ πθμφζζμοξ ηαζ θηςπμφξ, Έθθδκεξ ηαζ «ααναάνμοξ»,
κέμοξ ηαζ βένμοξ, άκηνεξ ηαζ βοκαίηεξ, ιμνθςιέκμοξ ηαζ αιυνθςημοξ,
έλοπκμοξ ηαζ παγμφξ, Υνζζηζακμφξ ηαζ «αθθυενδζημοξ», «άεεμοξ» ηαζ
«πζζημφξ», επχκοιμοξ ηαζ ακχκοιμοξ.
Σμ ιυκμ ακηίδμημ ζηδ κμδηζηή δοζηοπία ηαζ ηδ ζςιαηζηή αζεέκεζα είκαζ
δ ροπζηή ελέθζλδ ημο αηυιμο. Ζ εζςηενζηή ημο ζζμννμπία. Σμ δεζηυ ημο
επίπεδμ. Φοπζηή ελέθζλδ υιςξ ηαζ «βκχεζ ζαοηυ» δεκ είκαζ πανά
ζοβημζκςκμφκηα δμπεία. Ακ ημ άημιμ δε δχζεζ ημ ίδζμ, εκενβδηζηά,
απακηήζεζξ ζηα πζμ πάκς ενςηήιαηα δε ιπμνεί κα εθπίγεζ ζε ηίπμηα
ηαθφηενμ απυ ηδ βεκζηή δοζηοπία αοημφ ημο ηνεθμφ ηαζ πανάθμβμο
ηυζιμο.
Αθθά αέααζα ημ κα πνμζπαεήζεζ κα δχζεζ ηακείξ επανηείξ απακηήζεζξ
ζηα πνμαζχκζα ενςηήιαηα είκαζ ημ πνχημ αήια. Σμ δεφηενμ ηαζ
μοζζαζηζηυηενμ αήια είκαζ κα βίκεζ μ κέμξ, θοζζηυξ ηαζ ακχηενμξ ηνυπμξ
ζηέρδξ ηαζ δνάζδξ έκαξ ηαεδιενζκυξ ηνυπμξ γςήξ. Δδχ είκαζ δ Κυθαζδ,
εδχ ηαζ μ Πανάδεζζμξ. Ζ εηθμβή ήηακ, είκαζ ηαζ εα είκαζ πάκηα δζηή ιαξ.
Καζ αθμνμφζε, αθμνά ηαζ εα αθμνά πάκηα ημ «ηχνα». Δδχ ηαζ ηχνα
θμζπυκ! Ηδμφ δ Ρυδμξ, ζδμφ ηαζ ημ πήδδια!
10
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1
ΣΗ ΔΗΝΑΗ ΣΑ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΑ
1.1 ΢εκεξηλέο παξαδνρέο θαη παξαλνήζεηο γηα ηα ΢πλαηζζήκαηα
1.2 Πνηνο έρεη ΢πλαηζζήκαηα;
1.3 Γνκή ηνπ Αλζξώπηλνπ Όληνο θαη Αηζζήκαηα-΢πλαηζζήκαηα
1.4 Σν Τιηθν-Δλεξγεηαθό ΢ώκα δελ έρεη δπλαηόηεηα αίζζεζεο
1.5 Δλεξγεηαθά Αηζζήκαηα
1.6 Δμσηεξηθέο Πιεξνθνξίεο, ΢σκαηηθά ΢πκπηώκαηα, ΢σκαηηθά
Αηζζήκαηα
1.7 Αηζζήζεηο, Αηζζήκαηα θαη ΢πλαηζζήκαηα
1.8 Ννεηηθά, ΢πλεηδεζηαθά θαη Πλεπκαηηθά ΢πλαηζζήκαηα
1.1 ΢εκεξηλέο παξαδνρέο θαη παξαλνήζεηο γηα ηα ΢πλαηζζήκαηα
΢ογδηάιε ηαεδιενζκά ιε δζάθμνμοξ ηνυπμοξ βζα ηα ζοκαζζεήιαηα ιαξ.
Γζα ημ «ζοκαζζεδιαηζηυ ιαξ ηυζιμ». Λέιε ππ: «Δίιαζ πμθφ
ζοκαζζεδιαηζηυξ», «Μα δεκ έπεζξ ζοκαζζεήιαηα ιέζα ζμο;», «Μα δεκ
έπεζξ ηανδζά ηαζ αζζεήιαηα;», «Μμο πθήβςζεξ ηα αζζεήιαηα ιμο»,
«Δίζαζ ηεθείςξ ακαίζεδημξ».
Έκα απυ ηα πζμ ζδιακηζηά πνμαθήιαηα υθςκ ζπεδυκ ηςκ ακενχπςκ
είκαζ ημ ηζ βίκεηαζ ιε ηα «αζζεδιαηζηά» ημοξ. Γδθαδή ημ ηζ βίκεηαζ ιε ηδκ
ενςηζηή ηαζ ζοκηνμθζηή ημοξ γςή. Γκςνίγμοιε επίζδξ υθμζ υηζ ζε ηάεε
«άζπδιμ» ζοιαάκ μπμζμοδήπμηε είδμοξ οπάνπεζ ζπεδυκ πάκηα ζημοξ
11
πενζζζυηενμοξ ακενχπμοξ δ θεβυιεκδ «ζοκαζζεδιαηζηή ζοιιεημπή».
Γδθαδή δ αίςζδ «ανκδηζηχκ» ζοκαζζεδιάηςκ.
Καζ ιυκμ απυ ηα θίβα πζμ πάκς πμο ακέθενα πνμηφπημοκ έκα πθήεμξ
παναδμπέξ. Μζα ζεζνά πεπμζεήζεςκ ημο ζδιενζκμφ ακενχπμο βζα ηα
ζοκαζζεήιαηα. Αξ ηζξ ηαηαβνάρμοιε ηαη’ ανπήκ.
΢διενζκέξ παναδμπέξ βζα ηα ΢οκαζζεήιαηα:
1. Δίκαζ ηαθυ κα έπεζξ πμθθά ηαζ έκημκα ζοκαζζεήιαηα, δδθαδή κα είζαζ
εοαίζεδημξ, ζοκαζζεδιαηζηυξ
2. Δίκαζ ηαηυ κα είζαζ ακαίζεδημξ, κα ιδκ έπεζξ ηανδζά ηαζ αζζεήιαηα
3. Σα ανκδηζηά ζοκαζζεήιαηα είκαζ ηαηά ηαζ ηα εεηζηά ζοκαζζεήιαηα
είκαζ ηαθά
4. Δπεζδή αηνζαχξ κμζχεμοιε ηάπμζμ ζοκαίζεδια βζα ηάπμζμκ ηάκμοιε
δζάθμνεξ ζηέρεζξ βζ’ αοηυκ. Απυ ηα ζοκαζζεήιαηα ιαξ πνμηφπημοκ μζ
ζηέρεζξ ιαξ.
5. Απυ ηα ανκδηζηά ιαξ ζοκαζζεήιαηα πνμηφπηεζ δοζηοπία εκχ απυ ηα
εεηζηά ιαξ ζοκαζζεήιαηα πνμηφπηεζ εοηοπία
6. Ο Άκενςπμξ οπμθένεζ ηαζ αννςζηαίκεζ υηακ ημο πθδβχκμοιε ηα
ζοκαζζεήιαηα ημο. Άνα μζ ελςηενζημί πανάβμκηεξ είκαζ πμθθέξ θμνέξ
πδβή δοζηοπίαξ ηαζ αννχζηζαξ
7. Ακ δε αζχκεζξ δοκαηά ζοκαζζεήιαηα έζης ηαζ ανκδηζηά, ακ δεκ
οπμθένεζξ ηυηε είζαζ «ακαίζεδημξ» ή ημοθάπζζημκ δε «γεζξ» ηδ γςή
Ίζςξ κα λεκίζεζ πμθθμφξ ακαβκχζηεξ αοηυ πμο εα ζζπονζζηχ αθθά υθεξ
ακελαίνεηα μζ πζμ πάκς παναδμπέξ ζοκζζημφκ ηαηά ηδ βκχιδ ιμο πθάκεξ.
Λακεαζιέκεξ ενιδκείεξ ηδξ Πναβιαηζηυηδηαξ. Μζζέξ αθήεεζεξ. Βέααζα
ηίπμηα δεκ είκαζ απυθοηα θάεμξ. Κάεε πθάκδ, ηάεε πανακυδζδ ηνφαεζ
ιέζα ηδξ ηάπμζα αθήεεζα. Αθθά δεκ είκαζ δ ζθαζνζηή αθήεεζα. Δίκαζ δ
ιζζή αθήεεζα.
12
Σμ υηζ έπμοιε κα ηάκμοιε ιε πθάκεξ είκαζ έκα ζδιακηζηυ πνυαθδια. Σμ
ιεβάθμ πνυαθδια υιςξ λεηζκάεζ απυ ηδ ζηζβιή πμο αοηέξ μζ πθάκεξ
αθμνμφκ γςηζηέξ πθεονέξ ηδξ ίδζαξ ηδξ γςήξ ιαξ. Σμ ιεβάθμ πνυαθδια
λεηζκάεζ απυ ηζξ έκημκεξ επζπηχζεζξ πμο έπμοκ αοηέξ μζ πανακμήζεζξ
υζμκ αθμνά ηδκ οβεία ηαζ ηδκ εοηοπία ιαξ.
1.2 Πνηνο έρεη ΢πλαηζζήκαηα;
Αξ λεηζκήζμοιε ηδκ ακάθοζδ ιαξ ιε ζημπυ κα απακηήζμοιε ζηα πζμ
απθά αθθά ηαζ ηαοηυπνμκα πζμ δφζημθα ενςηήιαηα:
-Πμζμξ έπεζ ζοκαζζεήιαηα;
-Πμφ εδνάγμκηαζ αοηά ηα ζοκαζζεήιαηα;
-Πυηε ηαζ πχξ ειθακίγμκηαζ;
-Σζ είκαζ ηα ζοκαζζεήιαηα;
-Πμζα είκαζ ηα ζοκαζζεήιαηα;
-Γζαηί οπάνπμοκ ηα ζοκαζζεήιαηα;
Καηανπήκ πμζμξ έπεζ ζοκαζζεήιαηα; Οζ Άκενςπμζ είκαζ ζίβμονμ υηζ
έπμοκ ζοκαζζεήιαηα. Αηνζαχξ βζαηί είιαζηε άκενςπμζ ηαζ έπμοιε απυ
πνχημ πένζ ηδκ ειπεζνία ηδξ αίςζδξ ημοξ. Οζ πέηνεξ υιςξ, δδθαδή ημ
Ονοηηυ Βαζίθεζμ, έπεζ ζοκαζζεήιαηα; ΋θα δείπκμοκ υηζ δεκ έπμοκ. Καζ
βζαηί δεκ έπμοκ ζοκαζζεήιαηα; Δπεζδή δεκ έπμοκ Γζακμδηζηυ Δπίπεδμ,
δεκ έπμοκ Γζακμδηζηή Φοπή. Σζ βίκεηαζ υιςξ ιε ηα θοηά ηαζ ηα γχα;
Γκςνίγμοιε υηζ υθα ηα υκηα είκαζ ηαλζκμιδιέκα ζε ιζα ελεθζηηζηή
ηθίιαηα απυ ηα πζμ απθά ηαζ ηαηχηενα πνμξ ηα πζμ ζφκεεηα ηαζ
ακχηενα. Αοηή ηδκ ηαλζκυιδζδ ηδ δέπμκηαζ ηαζ μζ δζάθμνεξ ενδζηείεξ
αθθά ηαζ δ ζφβπνμκδ επζζηήιδ ηδξ Βζμθμβίαξ. Ζ ελεθζηηζηή αοηή
ηθίιαηα είκαζ: Ονοηηά - Φοηά - Εχα (ράνζα-ενπεηά-πηδκά) - Θδθαζηζηά
13
- Ακχηενα Θδθαζηζηά – Άκενςπμξ. Σμ ενχηδια είκαζ πυηε ανπίγμοιε
ζηα υκηα αοηά κα έπμοιε Φοπζηυ Δπίπεδμ.
Γζα κα ημ απακηήζμοιε αοηυ ημ ενχηδια αξ ηαηαηάλμοιε ηδ Γκςζηζηή
Λεζημονβία ζε πέκηε ααειίδεξ: Δνεεζζιυξ (ενεείγμιαζ - ακηζδνχ
αοηυιαηα), Ακηίθδρδ (ακηζθαιαάκμιαζ - εκζηζηηςδχξ ζηακμπμζχ),
΢ηέρδ (ζηέθημιαζ - αάζεζ ζπεδίμο πνάηης), Δπίβκςζδ (έπς επίβκςζδ ςεχ πνμξ ακχηενα επίπεδα), Μέεελδ (αζχκς - ιεηέπς).
΢ημ Ονοηηυ Βαζίθεζμ οπάνπεζ ιυκμ φθδ. Γεκ οπάνπεζ «Εςζηή Δκένβεζα»
ηαζ βζ’ αοηυ δεκ οπάνπεζ γςή. Γεκ οπάνπεζ επίζδξ Φοπή. Γζ’ αοηυ ηαζ
μκμιάγμοιε ηα μνοηηά ζακ άροπα πνάβιαηα. Δθυζμκ δεκ οπάνπεζ Φοπή
δε ιπμνεί κα οπάνπεζ ηαζ μπμζαδήπμηε οπμηοπχδδξ έζης, κμδηζηή
θεζημονβία (ζηέρδ, ζοκαίζεδια, ζοιπενζθμνά). Έκα ζίδενμ ή έκα
ημιπζμφηεν ή μπμζαδήπμηε ιδπακή υζμ ελεθζβιέκδ ηαζ κα είκαζ δε
ζηέθηεηαζ μφηε ηαζ ζοκαζζεάκεηαζ.
΢ημ Φοηζηυ Βαζίθεζμ οπάνπεζ Όθδ ηαζ Εςζηή Δκένβεζα. Γζ’ αοηυ ηαζ
οπάνπεζ γςή ιε υθα ηα παναηηδνζζηζηά ηδξ. Γδθαδή ημ θοηυ ηνέθεηαζ,
αολάκεηαζ ηαζ ακαπανάβεηαζ. Σα θοηά ειθακίγμοκ ημκ πνχημ ααειυ
βκςζηζηήξ θεζημονβίαξ δδθαδή ημκ Δνεεζζιυ. Δνεείγμκηαζ απυ δζάθμνα
ενεείζιαηα ημο ελςηενζημφ πενζαάθθμκημξ ηαζ ακηζδνμφκ αοηυιαηα,
δδθαδή ακηακαηθαζηζηά ιε αάζδ ημ ενέεζζια.
Ππ εηεί πμο οπάνπεζ οβναζία ηαζ ενεπηζηά ζοζηαηζηά πνμξ ηα εηεί
αολάκμκηαζ ηαζ μζ νίγεξ. Πνμξ ηα εηεί πμο οπάνπεζ θςξ, πνμξ ηα εηεί
ζηνέθμκηαζ ηαζ ηα ηθανζά ηαζ ηα θφθθα. Έπεζ δεζπεεί υιςξ υηζ οπάνπμοκ
ηαζ αηυιδ πζμ ζφκεεηεξ ακηζδνάζεζξ. Ππ ένεοκεξ έπμοκ δείλεζ υηζ υηακ ηα
θοηά δέπμκηαζ ηάπμζεξ επζεέζεζξ απυ ιφηδηεξ ή έκημια ηυηε εηηνίκμοκ
ηάπμζεξ μοζίεξ ζηα θφθθα ημοξ πμο ηα ηάκεζ ακεπζεφιδηα βζα ημοξ
εζζαμθείξ. Ή άθθεξ ένεοκεξ έπμοκ δείλεζ υηζ ηα θοηά επδνεάγμκηαζ απυ
ηζξ επμπζαηέξ ιεηααμθέξ ηδξ εέζδξ ηςκ πθακδηχκ. Ή υηζ ηα θοηά
14
ακηζδνμφκ εεηζηά ή ανκδηζηά υζμκ αθμνά ηδκ ακάπηολδ ημοξ ακάθμβα ιε
ηδ εεηζηή ή ανκδηζηή ζηάζδ απέκακηζ ημοξ απυ ημοξ ακενχπμοξ.
΋θα αοηά ανίζημοκ ελήβδζδ ζημ βεβμκυξ υηζ δ Εςζηή ημοξ Δκένβεζα
ιεηααάθθεηαζ ακάθμβα ιε ηζξ επζδνάζεζξ πμο εα δεπεεί απυ ηδ Εςζηή
Δκένβεζα ηςκ Ακενχπςκ ή άθθςκ γςκηακχκ μνβακζζιχκ ή απυ
ιεηααμθέξ ηδξ Κμζιζηήξ Δκένβεζαξ θυβς εέζδξ ηςκ πθακδηχκ ημο
Ζθζαημφ ιαξ ΢οζηήιαημξ.
Αοηυ πμο είκαζ ζδιακηζηυ είκαζ κα ηαηαθάαμοιε υηζ δεκ έπμοιε κα
ηάκμοιε ιε ζηέρδ. Γδθαδή ημ θοηυ δεκ ακηζθαιαάκεηαζ ιέζς ηάπμζμο
εβηεθάθμο ηαζ Αζζεδηζηήξ ηαζ Γζακμδηζηήξ Φοπήξ υηζ δέπεηαζ ηάπμζα
επίδναζδ ηαζ άνα ακηζδνά ζηυπζια ηαζ ηαηυπζκ ζηέρδξ. Απθά ενεείγεηαζ
είηε απυ οθζηά είηε απυ εκενβεζαηά ενεείζιαηα ηαζ ακηζδνά
ακηακαηθαζηζηά πςνίξ ζηέρδ. Δπμιέκςξ δ βκςζηζηή θεζημονβία ηςκ
θοηχκ ζοκίζηαηαζ ζημκ Δνεεζζιυ ηαζ δ «ζοιπενζθμνά» ημοξ ζοκίζηαηαζ
ζηδκ ακηακαηθαζηζηή ακηίδναζδ. ΋ηακ δεκ έπεζξ κεονζηυ ζφζηδια ηαζ
Φοπή δεκ έπεζξ ηαζ ηδ δοκαηυηδηα κα αζζεακεείξ ηαζ πμθφ πενζζζυηενμ
κα ζοκαζζεακεείξ, άνα δεκ έπεζξ ηαζ ζοκαζζεήιαηα.
΢ημ Εςζηυ Βαζίθεζμ εηηυξ απυ Όθδ ηαζ Εςζηή Δκένβεζα έπμοιε ηαζ
Φοπή. Σα γχα έπμοκ Αζζεδηζηή Φοπή ηαζ Γζακμδηζηή Φοπή αθθά
ζηενμφκηαζ ΢οκεζδδζζαηήξ Φοπήξ. Ζ Φοπή ημοξ είκαζ οπμηαβιέκδ ζε
ζζπονά έκζηζηηα. Δπζπθέμκ θαίκεηαζ, ημοθάπζζημκ βζα ηα ηαηχηενα ηαζ
αβεθαία γχα υηζ δ Φοπή ημοξ δεκ είκαζ Αημιζηή αθθά Οιαδζηή. Αοηυ
ζδιαίκεζ υηζ ηα Εχα έπμοκ ζοκαζζεήιαηα. Βέααζα ηα ζοκαζζεήιαηα ημοξ
είκαζ πζμ απθά, πζμ πνςηυβμκα. Γεκ είκαζ ηυζμ πμθφπθμηα ζε ζφβηνζζδ
ιε ηα ακενχπζκα ζοκαζζεήιαηα επεζδή αηνζαχξ ηαζ ημ Φοπζηυ ημοξ
Δπίπεδμ δεκ είκαζ ηυζμ ελεθζβιέκμ.
Ο Άκενςπμξ θαίκεηαζ κα έπεζ ζε ζφβηνζζδ ιε ημ Εςζηυ Βαζίθεζμ ηζξ πζμ
ελεθζβιέκεξ κμδηζηέξ θεζημονβίεξ ηαζ άνα ηαζ ηα πζμ ελεθζβιέκα
ζοκαζζεήιαηα ηαζ ηδκ πζμ ελεθζβιέκδ ζοιπενζθμνά. Βέααζα οπάνπμοκ
15
ιεβάθεξ δζαθμνμπμζήζεζξ ιέζα ζημ ίδζμ ημ ακενχπζκμ είδμξ. Οζ
ηαηχηενμζ πκεοιαηζηά άκενςπμζ (ιε ηδκ έκκμζα ηδξ ροπζηήξ ελέθζλδξ ηαζ
υπζ ιε ηδκ έκκμζα ηςκ βκχζεςκ) έπμοκ μπςζδήπμηε ηαζ ηαηχηενδ ζηέρδ,
ζοκαζζεήιαηα ηαζ ζοιπενζθμνά. Γζ’ αοηυ ηαζ παναηηδνίγμκηαζ πμθθέξ
θμνέξ απυ άθθμοξ ακενχπμοξ ζακ «γχα» ή «ηηήκδ» ιε ηδκ έκκμζα ημο
υηζ οπαημφμοκ πενζζζυηενμ ζηα «γςχδδ» έκζηζηηα ημοξ. Γδθαδή ζηδκ
Αζζεδηζηή Φοπή πανά ζηδ ΢οκεζδδζζαηή Φοπή. Οζ ακχηενμζ άκενςπμζ
έπμοκ πζμ εηθεπηοζιέκδ ηαζ ακχηενδ ζηέρδ, ζοκαζζεήιαηα ηαζ
ζοιπενζθμνά.
Άνα ζημ ενχηδια «Πμζμξ έπεζ ζοκαζζεήιαηα;» δ απάκηδζδ είκαζ υηζ ηα
μνοηηά ηαζ ηα θοηά δεκ έπμοκ ηαζ δε ιπμνμφκ πμηέ κα έπμοκ
ζοκαζζεήιαηα. Δκχ ηα υκηα ηδξ ελεθζηηζηήξ ηθίιαηαξ απυ ηα γχα ιέπνζ
ημκ Άκενςπμ έπμοκ μθμέκα ηαζ ακχηενα ηαζ πζμ εηθεπηοζιέκα
ζοκαζζεήιαηα. Κζ αοηυ ζοιααίκεζ θυβς ηδξ φπανλδξ Φοπζημφ Δπζπέδμο
ηαζ ηδξ μθμέκα ηαζ ακχηενδξ ζηέρδξ ημοξ. ΋θα αοηά πμο ακαθένμοιε
αέααζα αθμνμφκ ηα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηαζ υπζ ηα Πκεοιαηζηά
΢οκαζζεήιαηα βζα ηα μπμία ηαζ εα ιζθήζμοιε πζμ ηάης. Οζ απυρεζξ πμο
ακέθενα βζα ηδ δμιή ηςκ θοηχκ, ηςκ γχςκ ηαζ ημο ακενχπμο έπμοκ
ακαθοεεί εηηεηαιέκα ζε άθθα αζαθία ιμο βζ’ αοηυ ηαζ εεςνμφκηαζ
δεδμιέκεξ.
1.3 Γνκή ηνπ Αλζξώπηλνπ Όληνο θαη Αηζζήκαηα-΢πλαηζζήκαηα
Πμφ υιςξ εδνάγμκηαζ ηα ΢οκαζζεήιαηα; Δλανηάηαζ απυ ημ ηζ εκκμμφιε
υηακ θέιε ΢οκαζζεήιαηα. Αθθά ηαζ αοηυ ημ ενχηδια ελανηάηαζ απυθοηα
απυ ημ πμζα κμιίγμοιε υηζ είκαζ δ δμιή ημο Ακενχπζκμο ΋κημξ. Γζ’ αοηυ
ηαζ εα λεηζκήζμοιε απυ ημ ηεθεοηαίμ ενχηδια. Ο Άκενςπμξ, υπςξ
ακαθέναιε ηαζ ακαθφζαιε ζε άθθα αζαθία απμηεθείηαζ απυ ηα ελήξ
επίπεδα: Τθζημεκενβεζαηυ ΢χια, Εςζηή Δκένβεζα, Αζζεδηζηή Φοπή,
Γζακμδηζηή Φοπή, ΢οκεζδδζζαηή Φοπή ηαζ Αημιζηυ Πκεφια.
Κάεε Δπίπεδμ δέπεηαζ ηα δζηά ημο Δνεείζιαηα ηαζ έπεζ ημκ δζηυ ημο
Σνυπμ Γκχζδξ υπςξ ακαθέναιε ηαζ ζημ αζαθίμ βζα ηδ ΢ηέρδ. Αθμφ έπεζ
16
ημ δζηυ ημο ηνυπμ «ζηέρδξ» εα έπεζ ηαζ ηα δζηά ημο Αζζεήιαηα΢οκαζζεήιαηα. Αοηυ δείπκεζ ηαζ μ πζμ ηάης πίκαηαξ.
1.Τθζημεκενβεζαηυ ΢χια
Δλςηενζηά Τθζημ-Δκενβεζαηά ή ΢ςιαηζηά Δνεείζιαηα - Δνεεζζιυξ Αδσναμία Αίζθηζης ηαζ Ακηακαηθαζηζηή Απάκηδζδ πςνίξ Αίζεδζδ
2.Εςζηή Δκένβεζα
Δκενβεζαηά Δνεείζιαηα - Δκενβεζαηή Ακηίθδρδ - Ενεργειακά Αιζθήμαηα
3.Αζζεδηζηή Φοπή
α. Δλςηενζηά Δνεείζιαηα - Μεηαθμνά ιέζς κεφνςκ ζημκ Δβηέθαθμ Ακηίθδρδ απυ ηδκ Αζζεδηζηή Φοπή ςξ πθδνμθμνίαξ ηαζ αποσζία
αίζθηζης
α. ΢ςιαηζηά Δνεείζιαηα - Μεηαθμνά ιέζς κεφνςκ ζημκ Δβηέθαθμ Ακηίθδρδ απυ ηδκ Αζζεδηζηή Φοπή ςξ πθδνμθμνίαξ ηαζ αποσζία
αίζθηζης ή Σωμαηικά Αιζθήμαηα ή Σωμαηικά Σσμπηώμαηα
4.Γζακμδηζηή Φοπή
Δνεείζιαηα ΢ηέρδξ – ΢ηέρδ - Νοηηικά Σσναιζθήμαηα
5.΢οκεζδδζζαηή Φοπή
΢οκεζδδζζαηά Δνεείζιαηα
Σσναιζθήμαηα
΢ηέρδξ
Δπίβκςζδ
-
Σσνειδηζιακά
-
6.Αημιζηυ Πκεφια
Καηαζηάζεζξ Νμδηζηήξ
Σσναιζθήμαηα
Τπένααζδξ
-
Μέεελδ
-
Πνεσμαηικά
17
1.4 Σν Τιηθνελεξγεηαθό ΢ώκα δελ έρεη δπλαηόηεηα αίζζεζεο
Σμ Τθζημεκενβεζαηυ ΢χια δέπεηαζ δζάθμνα ενεείζιαηα. Αοηά
πνμένπμκηαζ είηε απυ ημ ζχια ημ ίδζμ(ππ πηχζδ ηδξ βθοηυγδξ ζημ αίια,
πυκμξ, δζάηαζδ εκηένμο), είηε απυ ημ ελςηενζηυ πενζαάθθμκ(μπηζηά
ενεείζιαηα,
αημοζηζηά
ενεείζιαηα,
επζδνάζεζξ
εενιυηδηαξ,
δθεηηνζζιμφ, ιαβκδηζζιμφ ηθπ).
Σμ ΢χια υιςξ απυ ηαηαζηεοήξ δεκ έπεζ ηαιία δοκαηυηδηα απυ ιυκμ ημο
κα αζζεακεεί ηζ ημο ζοιααίκεζ. Θα πνέπεζ κα ζηείθεζ ηα κεονζηά ζήιαηα
απυ ηα αζζεδηήνζα υνβακα ζημκ εβηέθαθμ ηαζ ιε ηδ αμήεεζα ηδξ
Αζζεδηζηήξ Φοπήξ κα ακηζθδθεεί ηζ ημο ζοιααίκεζ ηαζ έηζζ ιε αοηυ ημκ
ηνυπμ κα «κμζχζεζ». Γδθαδή κα έπεζ ΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα πυκμο, δίραξ,
πείκαξ ή κα έπεζ πθδνμθμνίεξ οπυ ιμνθή εζηυκςκ ηθπ. Σμ ΢χια θμζπυκ
δεκ έπεζ ηδ δοκαηυηδηα αίζεδζδξ. Γεκ έπεζ ηδ δοκαηυηδηα κα αζζεάκεηαζ
ηζ ημο ζοιααίκεζ.
Τπάνπμοκ υιςξ μνζζιέκεξ εθάπζζηεξ πενζπηχζεζξ υπμο μνζζιέκα
απηζηά(αθή) ηονίςξ ενεείζιαηα ιπμνεί κα πνμηαθέζμοκ άιεζδ
ακηακαηθαζηζηή απάκηδζδ ημο μνβακζζιμφ. Πνυηεζηαζ βζα ηα δζάθμνα
Νεονμθμβζηά Ακηακαηθαζηζηά υπςξ αοηά έπμοκ ηαηαβναθεί απυ ηδκ
Ηαηνζηή Δπζζηήιδ. ΋πςξ ππ ημ Απίθθεζμ ακηακαηθαζηζηυ, ημ Πεθιαηζαίμ
ακηακαηθαζηζηυ, ημ ακηακαηθαζηζηυ ημο βυκαημξ ηθπ. Αοηά υιςξ
οπάνπμοκ εη βεκεηήξ ηαζ ζοιααίκμοκ ζακ αοηυιαηδ ηαζ ζαθχξ
πνμηαεμνζζιέκδ απάκηδζδ ζε έκα ζοβηεηνζιέκμ μπηζηυ ενέεζζια. Γε
ιεζμθααεί ηαιία αίζεδζδ ημο αηυιμο. Δίκαζ ηα θεβυιεκα θοηζηά
ακηακαηθαζηζηά ηαζ ακηζζημζπμφκ ζημ θοηζηυ επίπεδμ ελέθζλδξ.
1.5 Δλεξγεηαθά Αηζζήκαηα
Ζ Εςζηή Δκένβεζα ημο Ακενχπμο δέπεηαζ δζάθμνα Δκενβεζαηά
Δνεείζιαηα είηε απυ ηδκ ακηαθθαβή Αζεενζηήξ Δκένβεζαξ ιε ημκ
Αζεενζηυ Κυζιμ (ακαπκμή, δζαηνμθή ηθπ) είηε απυ ηδκ ακηαθθαβή
18
εκένβεζαξ ιε ηζξ Εςζηέξ Δκένβεζεξ άθθςκ υκηςκ(ακενχπςκ, γχςκ,
θοηχκ). Ζ αολμιείςζδ ηδξ νμήξ ή ημ ιπθμηάνζζια ηδξ νμήξ ηδξ Εςζηήξ
Δκένβεζαξ ιέζα ζημ Τθζηυ ΢χια βίκμκηαζ ακηζθδπηά απυ ηδκ Αζζεδηζηή
Φοπή ζακ «Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα».
Ο ζφβπνμκμξ Άκενςπμξ ζοκήεςξ αβκμεί πακηεθχξ ηδκ εκενβεζαηή ημο
οπυζηαζδ. Γζ’ αοηυ ημ θυβμ ηαζ δεκ έπεζ ιάεεζ κα ζοκδέεζ ηζξ ιεηααμθέξ
ηδξ Εςζηήξ ημο Δκένβεζαξ ιε ηα αζζεήιαηα πμο ημο πνμηαθμφκ. Έηζζ
ζπάκζα ηαοημπμζεί ηέημζμο είδμοξ Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα ή ηα ζοβπέεζ ιε
΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα ή ΢οιπηχιαηα. Πανυθα αοηά ηάπμζεξ ηέημζεξ
ιεηααμθέξ έπμοκ ακαβκςνζζηεί ηαζ πενζβνάθμκηαζ. Ππ υηακ θάιε ιζα
πμθφ οβζεζκή ηαζ εκενβεζαηά ζζπονή ηνμθή(βκήζζμ ιέθζ, ιμφζθζ,
ααζζθζηυξ πμθηυξ) ιέζα ζε δεοηενυθεπηα ηαζ πνζκ αηυιδ βίκεζ
μπμζαδήπμηε δζαδζηαζία πέρδξ κμζχεμοιε έκα αίζεδια ζακ κα έπμοιε
«βειίζεζ» απυ εκένβεζα.
Πμθθμί αζεεκείξ παίνκμκηαξ έκα μιμζμπαεδηζηυ θάνιαημ ή ηάκμκηαξ
Βεθμκζζιυ κμζχεμοκ ιέζα ζε δεοηενυθεπηα ή θεπηά ηάπμζα πνςηυβκςνα
αζζεήιαηα. ΢ακ «ηάηζ κα βίκεηαζ». ΢ακ «ηάηζ κα ηζκείηαζ» ιέζα ημοξ.
Νμζχεμοκ έκα ηφια δνειίαξ ηαζ ακαημφθζζδξ. Αοηά ηα αζζεήιαηα
μθείθμκηαζ ζηδκ εκενβεζαηή ηυκςζδ ή ζημ λειπθμηάνζζια πμο βίκεηαζ
απυ ηδ δνάζδ ηςκ δφμ αοηχκ εκενβεζαηχκ εεναπεοηζηχκ ιέζςκ.
Σμ θαζκυιεκμ ημο «ιαηζάζιαημξ» ηαζ ημο «λειαηζάζιαημξ» έζης ηαζ ακ
δεκ έπεζ ιεθεηδεεί μοζζαζηζηά ηαζ βζ’ αοηυ ηαηαηάζζεηαζ ζηζξ «θασηέξ
πνμθήρεζξ» δεκ παφεζ κα είκαζ έκα θαζκυιεκμ πμο ηαηά πάζακ
πζεακυηδηα έπεζ εκενβεζαηή θφζδ. Πνυηεζηαζ πζεακυηαηα βζα εκενβεζαηέξ
αθθδθεπζδνάζεζξ ηςκ Εςζηχκ Δκενβεζχκ ή ηςκ ΢ηεπημιμνθχκ δφμ
αηυιςκ. Σμ άημιμ πμο «ιαηζάγεηαζ» κμζχεεζ ιζα απυημιδ ηαζ ακελήβδηδ
πηχζδ ηδξ εκένβεζαξ ημο. Μζα ευθςζδ ηςκ κμδηζηχκ ημο θεζημονβζχκ.
Αδοκαιία ηαζ αημκία. ΋θα αοηά θεφβμοκ ιέζα ζε δεοηενυθεπηα απυ ημ
«λειάηζαζια».
19
Ζ ζελμοαθζηή δζέβενζδ ηαζ δ εηηυκςζδ πμο ζοκηεθείηαζ ιε ημκ μνβαζιυ
εηηυξ απυ ζςιαηζηυ ενεεζζιυ ηαζ ζςιαηζηέξ αζζεήζεζξ δδμκήξ
πενζθαιαάκεζ ηαζ εκενβεζαηυ ενεεζζιυ ηαζ Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα
δζέβενζδξ ηαζ εηηυκςζδξ.
1.6 Δμσηεξηθέο Πιεξνθνξίεο, ΢σκαηηθά ΢πκπηώκαηα, ΢σκαηηθά
Αηζζήκαηα
Σμ ΢χια ιαξ δέπεηαζ δζάθμνα Δλςηενζηά Δνεείζιαηα. Αοηά ηα
ενεείζιαηα εκενβμπμζμφκ ηα πέκηε Αζζεδηήνζα ΋νβακα(μθεαθιυξ, αοηί,
βθχζζα, ιφηδ, δένια). ΋θα ηα ενεείζιαηα ιεηαηνέπμκηαζ ζε κεονζηά
ζήιαηα ηαζ ιεηαθένμκηαζ απυ ηα πενζθενεζαηά κεφνα πνμξ ημκ
εβηέθαθμ. Ζ Αζζεδηζηή Φοπή ηαηαβνάθεζ ηαζ ενιδκεφεζ αοηά ηα
ενεείζιαηα ηαζ έηζζ ημ άημιμ απμηηά Ακηίθδρδ ημο ελςηενζημφ ημο
πενζαάθθμκημξ. Σμ ηεθζηυ απμηέθεζια αοηήξ ηδξ δζαδζηαζίαξ είκαζ δ
απυηηδζδ πθδνμθμνζχκ βζα ημ ελςηενζηυ πενζαάθθμκ. Ζ απυηηδζδ
Δλςηενζηχκ Πθδνμθμνζχκ.
Αοηυ πμο έπεζ ζδιαζία κα ηαηαθάαμοιε είκαζ υηζ απυ ηδκ απυηηδζδ
αοηχκ ηςκ «μοδέηενςκ» ζοκαζζεδιαηζηά πθδνμθμνζχκ δεκ πνμηφπηεζ
ηάπμζμ άιεζμ ΢οκαίζεδια. Πνυηεζηαζ απθχξ βζα ιζα δζαδζηαζία
ηαηαβναθήξ ηαζ ακηίθδρδξ ηαζ υπζ βζα θεζημονβία ζοκαίζεδζδξ.
Αοηά υζμκ αθμνά ηα ενεείζιαηα πμο ένπμκηαζ απ’ έλς. Σζ βίκεηαζ υιςξ
ιε ηα ενεείζιαηα πμο ένπμκηαζ απυ «ιέζα»; Οζ δζάθμνεξ ιεηααμθέξ ηςκ
θοζζμθμβζηχκ θεζημονβζχκ ημο ΢χιαημξ υπςξ ππ ηδξ πέρδξ, ηδξ
ακαπκμήξ, ηδξ ηοηθμθμνίαξ ημο αίιαημξ ηαηαβνάθμκηαζ απυ
πενζθενεζαημφξ Αζζεδηζημφξ Τπμδμπείξ. Οζ Αζζεδηζημί Τπμδμπείξ
αζζεάκμκηαζ ηζξ ιεηααμθέξ αοηέξ ηαζ ηζξ ιεηαηνέπμοκ ζε κεονζηά ζήιαηα.
Σα ζήιαηα αοηά ιέζς ηςκ κεφνςκ ημο Αοηυκμιμο Νεονζημφ
΢οζηήιαημξ απμζηέθθμκηαζ ζε εζδζηυ ηιήια ημο Δβηεθάθμο. Με ημκ
ηνυπμ αοηυ μ εβηέθαθμξ απμηηά ακηίθδρδ ηδξ ηαηάζηαζδξ ηςκ
δζαθυνςκ θοζζμθμβζηχκ θεζημονβζχκ. Ο έθεβπμξ αοηυξ αθμνά
εηαημκηάδεξ θεζημονβίεξ ημο ζχιαημξ.
20
Ακά πάζα ζηζβιή πζθζάδεξ πθδνμθμνίεξ πμο αθμνμφκ αοηυκμιεξ
ζπθαπκζηέξ θεζημονβίεξ απμζηέθθμκηαζ ζημ εζδζηυ ηιήια ημο εβηεθάθμο
πμο αθμνά ημ Αοηυκμιμ Νεονζηυ ΢φζηδια. Σμ εηπθδηηζηυ υιςξ ζηδκ
οπυεεζδ αοηή είκαζ υηζ βζα εθάπζζηεξ απυ αοηέξ ηζξ πθδνμθμνίεξ
θαιαάκμοιε βκχζδ. Δθάπζζηεξ βίκμκηαζ ηεθζηά ζοκεζδδηέξ. ΋θα αοηά
βίκμκηαζ αοηυιαηα ηαζ ιε θμαενή αηνίαεζα ηαζ θεζημονβζηυηδηα αθθά
πςνίξ κα θαιαάκμοιε βκχζδ. Δηηυξ απυ δφμ πενζπηχζεζξ.
Ζ πνχηδ πενίπηςζδ αθμνά δζαηαναπέξ ηδξ θεζημονβίαξ ηςκ μνβάκςκ πμο
βίκμκηαζ αζζεδηέξ ζακ Σωμαηικά Σσμπηώμαηα υηακ δ δζαηαναπή οπεναεί
ηάπμζμ υνζμ. Ππ θοζζμθμβζηά δεκ αζζεακυιαζηε ηδ θεζημονβία ημο
ζημιάπμο, ημο εκηένμο ή ηδξ ηανδζάξ. ΋ηακ υιςξ ηάπμζμξ πάζπεζ απυ
βαζηνίηζδα ή ημθίηζδα ηυηε έπεζ δζάθμνα ζοιπηχιαηα υπςξ ππ
επζβαζηνζηυ πυκμ, νερίιαηα, θμφζηςια ζηδκ ημζθζά, βμονβμονδηά ηθπ.
΋ηακ πάζπεζ απυ ηανδζαηή αννοειία έπεζ επίζδξ ηάπμζα ζοιπηχιαηα
υπςξ ζθίλζιμ ζηδκ πενζμπή ηδξ ηανδζάξ, αίζεδζδ ζακ κα ζηαιαηάεζ δ
ηανδζά ημο ή ζακ κα «θηενμοβίγεζ» ηθπ.
Σα ζοιπηχιαηα αοηά είκαζ πάκηα «ανκδηζηά» ιε ηδκ έκκμζα ημο υηζ είκαζ
δοζάνεζηα εκμπθήιαηα. Ζ ακηίζημζπδ «εεηζηή» ημοξ πμζυηδηα είκαζ δ
εοελία πμο κμζχεεζ ημ άημιμ. Σμπζηή εοελία αθθά ηαζ βεκζηυηενδ εοελία.
Ζ δεφηενδ πενίπηςζδ αθμνά ηδ θεζημονβία μνβάκςκ ηα μπμία
θεζημονβμφκ ιε αάζδ ημκ Νυιμ ημο Ονβαζιμφ. Γδθαδή ιε εκαθθαβή
έκηαζδξ - εηηυκςζδξ - παθάνςζδξ - έκηαζδξ. Πνυηεζηαζ βζα θεζημονβίεξ
υπςξ πέρδ, μφνδζδ, αθυδεοζδ, ζελμοαθζηυηδηα. ΋ζμκ αθμνά ηδκ πέρδ
έπμοιε ζπδιαηζηά ηζξ ελήξ εκαθθαβέξ: Άδεζμ ζημιάπζ - πείκα – ηνμθή βειάημ ζημιάπζ – απυθαοζδ - άδεζμ ζημιάπζ. Έκαξ δεφηενμξ ηφηθμξ πμο
αθμνά ηδκ πέρδ είκαζ: Αθοδάηςζδ ημο μνβακζζιμφ – δίρα – κενυ εκοδάηςζδ ημο μνβακζζιμφ – απυθαοζδ - αθοδάηςζδ ημο μνβακζζιμφ.
21
΋ζμκ αθμνά ηδκ μφνδζδ έπμοιε: Γζάηαζδ ηδξ μονμδυπμο ηφζηδξ μφνδζδ -παθάνςζδ ηδξ μονμδυπμο ηφζηδξ – απυθαοζδ - δζάηαζδ ηδξ
μονμδυπμο ηφζηδξ. ΋ζμκ αθμνά ηδκ αθυδεοζδ έπμοιε ημκ ελήξ ηφηθμ:
Γζάηαζδ ημο εκηένμο – ηέκςζδ - παθάνςζδ ημο εκηένμο – απυθαοζδ δζάηαζδ ημο εκηένμο. Καζ υζμκ αθμνά ηδ ζελμοαθζηή θεζημονβία έπμοιε
ημκ ηφηθμ: ΢ελμοαθζηή έκηαζδ - εηηυκςζδ έκηαζδξ – μνβαζιυξ ζελμοαθζηή έκηαζδ.
΋ηακ μζ ζοβηεηνζιέκεξ αοηυκμιεξ θεζημονβίεξ ημο μνβακζζιμφ
ανίζημκηαζ ζε έκηαζδ ημ άημιμ κμζχεεζ δοζανέζηεζα, δοζθμνία,
κεονζηυηδηα. ΋ηακ δ έκηαζδ εηημκςεεί ηυηε ηδ ζηζβιή ηδξ εηηυκςζδξ ημ
άημιμ αζχκεζ εοπανίζηδζδ, δδμκή, μνβαζιυ. Μεηά επένπεηαζ παθάνςζδ
βζα ηάπμζμ δζάζηδια ηαζ ζηαδζαηά ζοζζςνεφεηαζ έκηαζδ μπυηε ηαζ
λακανπίγεζ μ θεζημονβζηυξ αοηυξ ηφηθμξ ή Ονβαζιζηυξ Κφηθμξ. Ζ
δζαθμνά απυ ηδκ πνμδβμφιεκδ πενίπηςζδ ηςκ ΢ςιαηζηχκ ΢οιπηςιάηςκ
είκαζ υηζ δεκ έπμοιε κα ηάκμοιε ιε δζαηαναπή ηδξ θοζζμθμβζηήξ
θεζημονβίαξ ηςκ μνβάκςκ. Γζ’ αοηυ ηαζ δε ιπμνμφιε κα μκμιάζμοιε ηα
αζζεήιαηα ηδξ έκηαζδξ - δδμκήξ πμο αζχκεζ ημ άημιμ ζακ ζοιπηχιαηα
αζεέκεζαξ. Ακηίεεηα ηα μκμιάγμοιε Σωμαηικά Αιζθήμαηα Έκηαζδξ ή
Ζδμκήξ.
Πνυηεζηαζ βζα εκαθθαβέξ «δοζάνεζημο» - εοπάνζζημο αζζεήιαημξ ζηδ
δζάνηεζα ημο θεζημονβζημφ ηφηθμο ιζαξ «μνβαζιζηήξ» αοηυκμιδξ
θεζημονβίαξ. Μάθζζηα εα θέβαιε υηζ αοηή δ εκαθθαβή «δοζάνεζηςκ» ηαζ
εοπάνζζηςκ αζζεδιάηςκ είκαζ ηαηά ηάπμζμ ηνυπμ έκα «αζμθμβζηυ
ηίκδηνμ». Δίκαζ δ ηζκδηήνζα δφκαιδ πμο ηναηάεζ ηδκ αοηυκμιδ αοηή
θεζημονβία «εκ γςή». Τπάνπμοκ άκενςπμζ πμο εα «λεπκμφζακ» κα θάκε
ακ δεκ οπήνπε δ δζαιανηονία ημο ζημιάπμο οπυ ιμνθή πείκαξ. Σέημζμζ
άκενςπμζ εα ηζκδφκεοακ απυ αενερία. Τπάνπμοκ ακηίεεηα ηαζ μζ
άκενςπμζ πμο εα ηζκδφκεοακ κα «ζηάζμοκ» απυ ημ πμθφ θαβδηυ ακ δ
δζάηαζδ ημο ζημιάπμο δεκ ημοξ δδιζμονβμφζε δοζθμνία ηαζ δεκ ημοξ
ακάβηαγε κα ζηαιαηήζμοκ κα ηνχκε.
22
Αξ ιδκ λεπκάιε επίζδξ υηζ δ ζελμοαθζηή έκηαζδ ηαζ δ ακηαιμζαή ημο
μνβαζιμφ ηάκεζ ημκ άκενςπμ κα πμεεί ημ ακηίεεημ θφθμ ηαζ αοηυ είκαζ
έκα πμθφ ζμαανυ αζμθμβζηυ ηίκδηνμ βζα ηδ ζοκεφνεζδ ηςκ δφμ θφθςκ.
Απυ αοηή ηδ ζοκεφνεζδ δ Φφζδ ελαζθαθίγεζ ηαζ ηδ δζαζχκζζδ ημο
ακενχπζκμο είδμοξ.
1.7 Αηζζήζεηο, Αηζζήκαηα θαη ΢πλαηζζήκαηα
΢ημ ζδιείμ αοηυ ηνίκεηαζ ακαβηαία ιζα πανέκεεζδ υζμκ αθμνά ημοξ
υνμοξ πμο πνδζζιμπμζχ. Σμ ιάηζ, ημ αοηί, δ ιφηδ, δ βθχζζα ηαζ ημ δένια
είκαζ ηα Αιζθηηήρια Όργανα ημο ζχιαημξ. Αιζθηηικούς Υποδοτείς
μκμιάγμοιε ιζηνά ακαημιζηά ιμνθχιαηα πμο οπάνπμοκ ιέζα ζημ ζχια
ηαζ ακζπκεφμοκ ακά πάζα ζηζβιή ηδκ ηαηάζηαζδ ηςκ ζςιαηζηχκ
θεζημονβζχκ υπςξ ππ ηδξ εκηενζηήξ θεζημονβίαξ, ηδξ ηοηθμθμνίαξ ημο
αίιαημξ ηθπ.
Ζ υναζδ, δ αημή, δ υζθνδζδ, δ βεφζδ ηαζ δ αθή είκαζ μζ Πέκηε
Αιζθήζεις. Αοηά πμο κμζχεεζ δ Αζζεδηζηή Φοπή υηακ παίνκεζ ηα δζάθμνα
ιδκφιαηα απυ ηα Αζζεδηήνζα ΋νβακα μκμιάγμκηαζ Αιζθήμαηα ηαζ υπζ
Αζζεήζεζξ. Ο υνμξ «Αζζεήζεζξ» αθμνά θεζημονβίεξ. Δκχ ηα Αζζεήιαηα
είκαζ αοηά πμο κμζχεεζ ημ άημιμ.
Γζ’ αοηυ ηαζ έηνζκα υηζ μ πζμ δυηζιμξ υνμξ βζα ημ ηζ κμζχεεζ δ Αζζεδηζηή
Φοπή απυ ηα ζςιαηζηά ενεείζιαηα είκαζ μ υνμξ Σωμαηικά Αιζθήμαηα ηαζ
υπζ ΢ςιαηζηέξ Αζζεήζεζξ. Γζα δε ημ ηζ κμζχεεζ μ Αζζεδζζαηυξ Νμοξ θυβς
εκενβεζαηχκ ενεεζζιάηςκ μ πζμ δυηζιμξ υνμξ είκαζ μ υνμξ Ενεργειακά
Αιζθήμαηα. ΢ηδκ ηαεδιενζκή μιζθία ακαθενυιαζηε ζε αζζεήιαηα ηαζ
ζοκαζζεήιαηα ζακ ζοκχκοιεξ θέλεζξ αθθά μζ ζςζημί επζζηδιμκζημί
ζαηνζημί υνμζ είκαζ κα θέιε αζζεήιαηα βζα υηζ ζςιαηζηυ αζζεακυιαζηε
ηαζ ζοκαζζεήιαηα βζα υηζ δζακμδηζηυ αζζεακυιαζηε.
Τπάνπεζ έκαξ αηυιδ πμθφ ζδιακηζηυξ θυβμξ βζα ηδκ επζθμβή ημο υνμο
ζοκ-αζζεήιαηα υζμκ αθμνά ημκ Φοπζηυ Κυζιμ. ΋ηακ αζζεάκμιαζ ηάηζ
23
ζημ ζχια δε ζοιιεηέπεζ δ αημιζηυηδηα ιμο ζηδκ ηεθζηή ελέθζλδ. Δκχ
υηακ ζοκ – αζζεάκμιαζ ζημ Φοπζηυ Δπίπεδμ ηυηε ζοιιεηέπεζ δ
Ηδζμζοβηναζία ιμο ζημ πχξ αημιζηά εα ενιδκεφζς ιε ηδκ αημιζηή ιμο
ζηέρδ ηα ενεείζιαηα πμο ιμο ένπμκηαζ απ’ έλς.
΋ζμκ αθμνά θμζπυκ ηα αζζεήιαηα πμο κμζχεεζ δ Γζακμδηζηή Φοπή
επζθέπεδηε μ υνμξ Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Δκχ βζα ηα αζζεήιαηα πμο
κμζχεεζ δ Γζακμδηζηή Φοπή θυβς ενεεζζιάηςκ ηδξ ΢οκεζδδζζαηήξ Φοπήξ
επζθέπεδηε μ υνμξ ΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα. Σέθμξ βζα ηα αζζεήιαηα
πμο κμζχεμοιε θυβς πκεοιαηζηχκ ενεεζζιάηςκ απυ ημ Αημιζηυ Πκεφια
ή ημκ Πκεοιαηζηυ Κυζιμ επζθέπεδηε μ υνμξ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα.
Γε εα πνέπεζ κα λεπκάιε υηζ υθςκ ηςκ εζδχκ ηα αζζεήιαηα είηε
πνμένπμκηαζ απυ ηάης είηε απυ πάκς αζχκμκηαζ απυ ηδ Γζακμδηζηή Φοπή
πμο είκαζ μ δζαπεζνζζηήξ ηδξ υθδξ Αημιζηήξ Όπανλδξ. Σμ
Τθζημεκενβεζαηυ ΢χια ηαζ δ Εςζηή Δκένβεζα δε ιπμνμφκ κα αζζεακεμφκ
απυ ιυκα ημοξ. Ακηίεεηα δ ΢οκεζδδζζαηή Φοπή ηαζ ημ Αημιζηυ Πκεφια
ιπμνμφκ κα αζζεακεμφκ απυ ιυκα ημοξ ιε ακχηενδξ θφζδξ «αζζεδηήνζα
υνβακα». ΋ιςξ ζηδκ πνάλδ μ ιέζμξ άκενςπμξ αζχκεζ ηονίςξ ιε ηδ
Γζακμδηζηή Φοπή υηζ ένπεηαζ απυ «πάκς», απυ Ακχηενα Δπίπεδα. Ο
Ακχηενμξ Άκενςπμξ αζχκεζ ιε ακχηενα απυ ηδ Γζακμδηζηή Φοπή
αζζεδηήνζα.
1.8 Ννεηηθά, ΢πλεηδεζηαθά θαη Πλεπκαηηθά ΢πλαηζζήκαηα
Ζ Γζακμδηζηή Φοπή δέπεηαζ δζάθμνα Δνεείζιαηα ΢ηέρδξ. ΋πςξ ήδδ
ακαθέναιε ζημ αζαθίμ πμο αθμνά ζηδ ΢ηέρδ αοηά ηα ενεείζιαηα
ιπμνμφκ κα είκαζ είηε Τθζηά είηε Λεηηζηά είηε Μκδιμκζηά είηε
΢ηεπημιμνθζηά. Σα ενεείζιαηα αοηά πνμηαθμφκ ηδ θεζημονβία ηδξ
ζηέρδξ. Σμ άημιμ ζηέθηεηαζ ηαζ πνάηηεζ αάζεζ ζπεδίμο. Ζ ζηέρδ υιςξ
αοηή ιπμνεί κα είκαζ μοδέηενδ ηαζ έηζζ κα ιδκ πνμηαθείηαζ ηακέκα
Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια.
24
Ππ δ μοδέηενδ ζηέρδ «1+1=2», ή «ημ ηναπέγζ είκαζ ιαφνμ» δε πνμηαθεί
Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Ακ υιςξ δ ζηέρδ είκαζ Πνμζςπζηή Άπμρδ,
είκαζ δδθαδή θμνηζζιέκδ ηαζ εα ελδβήζς ζηδ ζοκέπεζα ηζ εκκμχ
θμνηζζιέκδ, ηυηε εα έπμοιε πνυηθδζδ εκυξ Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ.
Ζ Γζακμδηζηή Φοπή δέπεηαζ υιςξ ηαζ ΢οκεζδδζζαηά Δνεείζιαηα ΢ηέρδξ.
Λυβς ηδξ ακχηενδξ ημοξ θφζδξ πνμηαθμφκ ηαζ ακχηενεξ ζηέρεζξ.
Φένκμοκ δδθαδή ηδ Γζακμδηζηή Φοπή ζε επαθή ιε ημκ Ακχηενμ Φοπζηυ
Κυζιμ ηαζ ιε ημ πενζεπυιεκμ ηδξ ΢οκεζδδζζαηήξ Φοπήξ. Οζ ακχηενεξ
αοηέξ ζηέρεζξ ηζξ μπμίεξ ηαζ πενζβνάραιε υηακ ακαθενυιαζηακ ζημκ
Ακχηενμ Άκενςπμ πνμηαθμφκ ακηίζημζπα ακχηενα ζοκαζζεήιαηα ηα
μπμία αξ μκμιάζμοιε Σσνειδηζιακά Σσναιζθήμαηα.
Ο ηνυπμξ βκχζδξ ηδξ Γζακμδηζηήξ Φοπήξ οπυ ηδκ επίδναζδ ηδξ
΢οκεζδδζζαηήξ Φοπήξ είκαζ υπςξ ακαθέναιε δ Δπίβκςζδ. Ζ Γζακμδηζηή
Φοπή απμηηά επίβκςζδ, αβαίκεζ πάκς απυ ημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ,
πάκς απυ ηα πνάβιαηα ηαζ ςεείηαζ πνμξ ακχηενμοξ ηυζιμοξ ηαζ
πμζυηδηεξ, πνμξ ημκ Κυζιμ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ.
΋ηακ ημ άημιμ οπεναεί ηδκ Αημιζηή Φοπή ηυηε έπεζ ηδ δοκαηυηδηα κα
αζχζεζ πκεοιαηζηέξ θεζημονβίεξ. Να αζχζεζ ηα Πνεσμαηικά Σσναιζθήμαηα.
Απαναίηδηδ πνμτπυεεζδ βζα κα βίκεζ αοηυ είκαζ δ κμδηζηή οπένααζδ δ
μπμία επζηοβπάκεηαζ ζε ηαηαζηάζεζξ απυθοηδξ ηαηάνβδζδξ ημο
εβςζζιμφ. ΋πςξ ππ ζε ηαηαζηάζεζξ εζθζηνζκμφξ πνμζεοπήξ, δζαθμβζζιμφ
ή Πκεοιαηζηήξ Αβάπδξ. Σα Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα δε αζχκμκηαζ απυ
ηδ Γζακμδηζηή Φοπή βζαηί δεκ έπεζ εη θφζεςξ αοηή ηδ δοκαηυηδηα. Ίζαίζα πμο πνμτπυεεζδ φπανλδξ ημοξ είκαζ δ απμοζία ηδξ ιε ηδκ έκκμζα ηδξ
πθήνμοξ δνειίαξ ηαζ ηδξ ιδ πανέιααζδξ ηδξ.
Βέααζα υπμηε ηαζ υηακ έκα άημιμ αζχκεζ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηυηε
ηαζ δ Γζακμδηζηή ημο Φοπή ελορχκεηαζ υζμκ αθμνά ηδ θεζημονβία ηδξ
ηαζ ηείκεζ ζημ κα θεζημονβεί ιε ακχηενεξ ζηέρεζξ ηαζ ακχηενα
ζοκαζζεήιαηα υπςξ ηα ΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα. Κφνζμ Πκεοιαηζηυ
25
΢οκαίζεδια είκαζ δ Πκεοιαηζηή Αβάπδ. Ο ηνυπμξ «βκχζδξ» ζ’ αοηυ ημ
επίπεδμ είκαζ δ Βίςζδ-Μέεελδ.
΢οιπεναζιαηζηά ζε ηάεε επίπεδμ φπανλδξ ακηζζημζπεί ηαζ μ ακάθμβμξ
Σνυπμξ Γκχζδξ ηαζ ηα ακάθμβα Αζζεήιαηα. Σμ ΢χια δεκ έπεζ ηδ
δοκαηυηδηα αίςζδξ αζζεδιάηςκ. Ζ Αζζεδηζηή Φοπή έπεζ ηδ δοκαηυηδηα
αίςζδξ Δκενβεζαηχκ Αζζεδιάηςκ, ΢ςιαηζηχκ Αζζεδιάηςκ ηαζ
΢ςιαηζηχκ ΢οιπηςιάηςκ. Ζ Γζακμδηζηή Φοπή έπεζ ηδ δοκαηυηδηα
αίςζδξ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ ηαζ ΢οκεζδδζζαηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ.
Καζ υηακ ημ άημιμ οπεναεί ηδκ Αημιζηή Φοπή ηυηε αζχκεζ Πκεοιαηζηά
΢οκαζζεήιαηα. ΢ηδκ ηαεδιενζκή ιαξ γςή αοηά πμο έπμοκ ιεβαθφηενδ
ζδιαζία υζμκ αθμνά ηδκ πνυηθδζδ αζεεκεζχκ ηαζ δοζηοπίαξ είκαζ ηα
Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηαζ βζα ηα μπμία εα ακαθενεμφιε εηηεκχξ.
26
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2
ΠΡΟΔΛΔΤ΢Ζ ΚΑΗ ΥΑΡΑΚΣΖΡΗ΢ΣΗΚΑ
ΣΧΝ
΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΧΝ
2.1 Πώο νη Πξνζσπηθέο Απόςεηο πξνθαινύλ Ννεηηθά ΢πλαηζζήκαηα
2.2 Πώο νη Φπζηθέο ΢θέςεηο πξνθαινύλ ΢πλεηδεζηαθά θαη
Πλεπκαηηθά ΢πλαηζζήκαηα
2.3 Ζ Αηζζεηηθή Φπρή γελλάεη ΢σκαηηθά Αηζζήκαηα
2.4 Ζ πξνζθόιιεζε ζε λνεηηθέο ηακπέιεο γελλάεη Ννεηηθά
΢πλαηζζήκαηα
2.5 Πεξίιεςε
΢πλαηζζεκάησλ
γηα
ηελ
Πξνέιεπζε
ησλ
Αηζζεκάησλ
θαη
2.6 ΢σκαηηθά θαη Δλεξγεηαθά Αηζζήκαηα θαη Γπαδηθόηεηα
2.7 Ννεηηθά ΢πλαηζζήκαηα θαη Γπαδηθόηεηα
2.8 ΢πλεηδεζηαθά θαη Πλεπκαηηθά ΢πλαηζζήκαηα θαη Μνλαδηθόηεηα
2.9 Υαξαθηεξηζηηθά ησλ ΢σκαηηθώλ θαη Δλεξγεηαθώλ Αηζζεκάησλ
2.10 Υαξαθηεξηζηηθά ησλ Ννεηηθώλ ΢πλαηζζεκάησλ
2.11 Υαξαθηεξηζηηθά
΢πλαηζζεκάησλ
2.12 Πεξίιεςε
΢πλαηζζεκάησλ
ησλ
ησλ
΢πλεηδεζηαθώλ
Υαξαθηεξηζηηθώλ
θαη
Πλεπκαηηθώλ
ησλ
Αηζζεκάησλ-
27
2.1 Πώο νη Πξνζσπηθέο Απόςεηο πξνθαινύλ Ννεηηθά ΢πλαηζζήκαηα
Σα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα πνμένπμκηαζ απυ ηδ Γζακμδηζηή Φοπή. Ζ
Γζακμδηζηή Φοπή πανάβεζ ΢οκεζνιζηέξ ΢ηέρεζξ ημο ηφπμο ηςκ
Πνμζςπζηχκ Απυρεςκ. Αοηέξ μζ Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ είκαζ
οπμηεζιεκζηέξ. Έπμοκ ζπέζδ υπζ ιε ηδκ Πναβιαηζηυηδηα αθθά ιε ημκ
οπμηεζιεκζηυ ηνυπμ ιε ημκ μπμίμ ημ άημιμ αθέπεζ ημκ ηυζιμ. Ή βζα κα
είιαζηε πζμ αηνζαείξ έπμοκ ζπέζδ ιε ημκ ηνυπμ πμο ημπμεεηείηαζ ημ
άημιμ απέκακηζ ζημκ ηυζιμ ζοιπενζθαιαακμιέκμο ηαζ ημο εαοημφ ημο.
Σμ άημιμ δζαπςνίγεζ ημκ εαοηυ ημο απυ ημ ΢φιπακ ηαζ ημπμεεηείηαζ.
Γδθαδή παίνκεζ εέζδ βζα ημ ΢φιπακ. Γζ’ αοηυ ηαζ υθεξ μζ Πνμζςπζηέξ
Απυρεζξ είκαζ ημο ηφπμο «Δβχ πζζηεφς υηζ...». ΋ηακ λεηζκάιε ιζα ζηέρδ
ιε ημ «Δβχ» ηείκμοιε κα εηθνάζμοιε ιζα Πνμζςπζηή Άπμρδ
δζαπςνίγμκηαξ αιέζςξ ημκ εαοηυ ιαξ απυ ημ ΢φιπακ ηαζ άνα ηαζ απυ
ημοξ ΢οιπακηζημφξ Νυιμοξ ηαζ ηζξ ζοιπακηζηέξ αθήεεζεξ. Σζ ζδιαίκεζ
αοηυ ηαζ πμζεξ είκαζ μζ επζπηχζεζξ ημο; Αξ ημ δμφιε ιε έκα πανάδεζβια
ηνζχκ πνμηάζεςκ:
-1δ πνυηαζδ: «Δβχ πζζηεφς υηζ δ Γδ είκαζ επίπεδδ»
-2δ πνυηαζδ: «Δβχ πζζηεφς υηζ δ Γδ είκαζ ζηνμββοθή»
-3δ πνυηαζδ: «Ζ Γδ είκαζ ζηνμββοθή»
΢ηδκ πνχηδ πνυηαζδ έπμοιε κα ηάκμοιε ιε ιζα άπμρδ πμο είκαζ πνχημκ
πνμζςπζηή ηαζ δεφηενμκ ιδ πναβιαηζηή. ΢ηδ δεφηενδ πενίπηςζδ έπμοιε
κα ηάκμοιε ηαζ πάθζ ιε ιζα άπμρδ πμο είκαζ πνμζςπζηή δ μπμία υιςξ
ακηαπμηνίκεηαζ πνμξ ηδκ πναβιαηζηυηδηα. ΢ηδκ ηνίηδ πενίπηςζδ δεκ
έπμοιε κα ηάκμοιε ιε πνμζςπζηή άπμρδ αθθά ιε έκα πναβιαηζηυ
βεβμκυξ. Δίκαζ ζδιακηζηυ κα ηαηαθάαμοιε υηζ ζηζξ πνχηεξ δφμ πνμηάζεζξ
έπμοιε κα ηάκμοιε ιε ιζα ημπμεέηδζδ. Με ιζα εέζδ. Με ιζα Πνμζςπζηή
Άπμρδ.
Απυ ηδ ζηζβιή πμο αάγμοιε ζηδ ιέζδ ημ «Δβχ πζζηεφς» ηείκμοιε κα
δδιζμονβήζμοιε ιζα πνμζηυθθδζδ ζε ιζα άπμρδ. Σμπμεεημφιαζηε ηαζ
28
επμιέκςξ εφημθα ηείκμοιε κα θμνηζζημφιε οπέν ή ηαηά απυρεςκ. Αοηή
δ πνμζηυθθδζδ πμο ζοκδέεζ παεμθμβζηά ιζα έκκμζα ή ζηέρδ ιε ημ Δβχ
ιαξ είκαζ δ ηζκδηήνζμξ δφκαιδ βζα ηδκ παναβςβή Νμδηζηχκ
΢οκαζζεδιάηςκ.
Αξ ημ δμφιε αοηυ ελεηάγμκηαξ ημ πζμ πάκς πανάδεζβια. Κάπμζα ζηζβιή
ειθακίζηδηε μ Γαθζθαίμξ ηαζ ελέθναζε έκα επζζηδιμκζηυ ζοιπέναζια:
«Ζ Γδ ηζκείηαζ ηαζ είκαζ ζηνμββοθή». Ο ζοθζθζηζηυξ θακαηζηυξ μπαδυξ
ηςκ ηυηε επίζδιςκ ενδζηεοηζηχκ απυρεςκ ζηέθηδηε ηαζ είπε: «Δβχ
πζζηεφς ηδκ επίζδιδ άπμρδ ηδξ ενδζηείαξ ιμο υηζ δ Γδ είκαζ επίπεδδ. Ζ
ενδζηεία ιμο(δδθαδή «Δβχ» μ Υνζζηζακυξ) είκαζ πάκηα ζςζηή ηαζ δε
ιπμνεί κα ηάκεζ θάεμξ. Άνα μ Γαθζθαίμξ ηάκεζ θάεμξ. Άνα μ Γαθζθαίμξ
ηαηδβμνεί ηδκ ενδζηεία ιμο(ηαζ Διέκα) υηζ ηάκεζ(ηάκμοιε) θάεμξ».
Αιέζςξ ιπμνεί κα πνμηθήεδηακ ηα ελήξ Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα: Θοιυξ
βζαηί εεςνχ υηζ μ Γαθζθαίμξ ιε είπε ακυδημ. Πίηνα ηαζ Απμβμήηεοζδ
βζαηί εεςνχ υηζ είκαζ ηνίια πμο μνζζιέκμζ άκενςπμζ εα παναζονεμφκ
απυ ηέημζεξ θακεαζιέκεξ ηαηά ηδ βκχιδ ιμο απυρεζξ ηαζ πζεακυκ κα
εβηαηαθείρμοκ ηδκ εηηθδζία. Φυαμ βζαηί πζζηεφς υηζ ηέημζεξ απυρεζξ
δείπκμοκ υηζ πθδζζάγμοιε ζηδκ επμπή ηςκ «αζνεηζηχκ» απυρεςκ ηαζ ημο
«Ακηίπνζζημο». Λφπδ βζαηί έκαξ επζζηήιμκαξ ηαηάκηδζε κα έπεζ ηέημζεξ
«ακηζπνζζηζακζηέξ» απυρεζξ. Υανά βζαηί εοηοπχξ εβχ δεκ πέθης ζε
ηέημζεξ «αιανηςθέξ» πθάκεξ.
Ο ρςνζηυξ θακαηζηυξ μπαδυξ ημο ηυηε επζζηδιμκζημφ μνεμθμβζζιμφ
ζηέθηδηε ηαζ είπε: «Ζ επζζηδιμκζηή άπμρδ είκαζ ακακηίννδηα υηζ δ Γδ
είκαζ ζηνμββοθή. Δπμιέκςξ ηαηαννίπηεηαζ δ επίζδιδ άπμρδ ηδξ
Δηηθδζίαξ. Αιέζςξ ιπμνεί κα πνμηθήεδηακ ηα ελήξ Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα: Θοιυξ βζαηί ηυζα πνυκζα δ Δηηθδζία επέααθε
θακεαζιέκεξ απυρεζξ ζηδκ ημζκςκία επειααίκμκηαξ ζημ πχνμ ηδξ
Δπζζηήιδξ. Πίηνα ηαζ Απμβμήηεοζδ πμο πμθφξ ηυζιμξ αηυιδ ηαζ ιεηά
ηζξ ένεοκεξ ημο Γαθζθαίμο ελαημθμοεεί κα πζζηεφεζ ζηδκ παθαζυηενδ
άπμρδ. Φυαμ βζαηί υπμζμξ ζοκηάζζεηαζ ιε ημ Γαθζθαίμ ηζκδοκεφεζ απυ
ηδκ Δηηθδζία. Λφπδ βζα ημ βεβμκυξ υηζ ιμνθςιέκμζ ζενείξ ελαημθμοεμφκ
29
κα οπμζηδνίγμοκ ηζξ παθαζέξ απυρεζξ. Υανά βζα ηδ κίηδ ηδξ «Δπζζηήιδξ»
(άνα ηαζ ηδ δζηή ημο κίηδ) απέκακηζ ζηδκ «Θνδζηεία».
Ο αδζάθμνμξ ΢οηςηζηυξ, μπαδυξ ηδξ ηαθμπέναζδξ ζηέθηδηε ηαζ είπε:
«Καζ ηζ ιε κμζάγεζ ειέκα ακ είκαζ δ Γδ ζηνμββοθή ή υπζ; Γε ιαξ αθήκμοκ
ήζοπμοξ θές εβχ». Χξ εη ημφημο ιπμνεί κα ιδ δδιζμονβήεδηε ζ’ αοηυκ
ηακέκα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια. Ή ιπμνεί κα πνμηθήεδηε εοιυξ βζαηί ημκ
ζημηίζακε ηδκ χνα πμο πεζκμφζε ηαζ ήεεθε κα απμθαφζεζ ημ θαβδηυ ημο
ηαζ μζ ακηίεεημζ μπαδμί ηζαηςκυκημοζακ ηαζ πάθαβακ ηδκ δζοπία ημο.
2.2 Πώο νη Φπζηθέο ΢θέςεηο πξνθαινύλ ΢πλεηδεζηαθά θαη
Πλεπκαηηθά ΢πλαηζζήκαηα
Αξ δμφιε υιςξ ηαζ ηδ ζηάζδ εκυξ ακηζηεζιεκζημφ ηαζ ιδ θακαηζημφ
επζζηήιμκα. Σμ πζεακυηενμ είκαζ κα ζηέθηδηε: «Οζ ένεοκεξ ημο
Γαθζθαίμο θαίκμκηαζ ειπενζζηαηςιέκεξ ηαζ ελδβμφκ ηαθφηενα ηα θοζζηά
θαζκυιεκα απυ ηζξ παθαζυηενεξ απυρεζξ. Άνα πζεακυκ κα είκαζ μνευηενεξ
ηςκ παθαζμηένςκ. Σζξ απμδέπμιαζ ηαζ ηζξ οζμεεηχ αθθά πςνίξ θακαηζζιυ.
Ακ ζημ ιέθθμκ κεχηενεξ ένεοκεξ αηυιδ πζμ ειπενζζηαηςιέκεξ
απμννίρμοκ ή ζοιπθδνχζμοκ αοηέξ ηυηε ηαζ πάθζ εα αθθάλς άπμρδ».
Ο επζζηήιμκαξ αοηυξ δεκ έκμζςζε μφηε Νμδηζηή Υανά αθθά μφηε ηαζ
Νμδηζηή Λφπδ ή άθθμ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια. ΢οκεζδδημπμίδζε υιςξ υηζ
αοηά ηα κέα επζζηδιμκζηά δεδμιέκα αθθάγμοκ ημκ ηνυπμ ζηέρδξ ημο.
Σμκ ηάκμοκ κα έπεζ ιζα αηυια πζμ μθμηθδνςιέκδ εζηυκα ηδξ ανιμκίαξ
ηαζ ζμθίαξ αοημφ ημο ηυζιμο. Άνα ηαζ ιζα πζμ ααεεζά εζηυκα ηδξ
ανιμκίαξ, ζμθίαξ ηαζ αβάπδξ ημο Γδιζμονβμφ.
Αοηέξ μζ Φοζζηέξ ΢ηέρεζξ ηαηά πάζακ πζεακυηδηα ημο δδιζμφνβδζακ
΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα υπςξ ππ: Θαοιαζιυ βζα ηδ ζμθία ημο
Γδιζμονβμφ. Σαπεζκυηδηα ιπνμζηά ζηδκ απενακημζφκδ ηαζ ηδκ ανιμκία
ημο ΢φιπακημξ. Αίζεδζδ Δκυηδηαξ ιε ημ ΢φιπακ θυβς ημο υηζ
ζοκεζδδημπμίδζε ηδκ εκυηδηα ημο Μζηνυημζιμο ιε ημ Μαηνυημζιμ.
30
Καηακυδζδ ηςκ άθθςκ υηακ δζαπίζηςζε πυζμ ιζηνμί είιαζηε ηαζ πυζμ
ιζηνυροπμζ ηαζ αοεαίνεημζ ιπνμζηά ζηδκ κμιμηέθεζα ημο Φοζζημφ
Κυζιμο.
Ακάθμβεξ Φοζζηέξ ΢ηέρεζξ ηαζ ηαη’ επέηηαζδ ΢οκεζδδζζαηά
΢οκαζζεήιαηα πζεακυκ κα είπε ηαζ έκαξ αβκυξ ηαζ ηαπεζκυξ ζενέαξ ηδξ
επμπήξ εηείκδξ ζηδ δζάνηεζα ηδξ ηαπεζκήξ πνμζεοπήξ ημο. Ή έκαξ απθυξ
ηαζ αβκυξ πζζηυξ. Ή έκαξ εζθζηνζκά ενςηεοιέκμξ άκενςπμξ. Ή έκαξ
έθδαμξ, εζθζηνζκήξ ακαγδηδηήξ ηδξ αθήεεζαξ. Ή έκαξ ζμθυξ βένμκηαξ. Ή
έκαξ εζθζηνζκήξ εζςηενζζηήξ ζηδ δζάνηεζα ημο δζαθμβζζιμφ ημο.
Ονζζιέκμζ απυ αοημφξ ημοξ ακενχπμοξ πμο πθδιιφνζζακ απυ Φοζζηέξ
΢ηέρεζξ ηαζ ΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα είκαζ πμθφ πζεακυκ κα αίςζακ
ακαθαιπέξ Πκεοιαηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ. Δίηε ιέζα απυ ηδκ ακάηαζδ
θυβς επαθήξ ημοξ ιε ηδ ΢οκείδδζδ είηε ιέζα απυ ηδκ οπένααζδ ηδξ
Γζακμδηζηήξ Φοπήξ ιέζα απυ ημ Γζαθμβζζιυ ή ηδκ Πνμζεοπή. Καζ ζηζξ
δφμ πενζπηχζεζξ ημ άημιμ ήνεε ζε επαθή ιε ημ Αημιζηυ Πκεφια ηαζ άνα
ηαζ ιε ηα Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Σα άημια αοηά έκμζςζακ
Πκεοιαηζηή Αβάπδ. Καζ πχξ κα ηδκ πενζβνάρεζ ηακείξ ιε θυβζα; Αξ
πνμζπαεήζς κα ηάκς ιζα κμδηζηή ηανζηαημφνα αοημφ ημο Πκεοιαηζημφ
΢οκαζζεήιαημξ ιζθχκηαξ ιε ακαθμβίεξ, πανάδμλεξ πνμηάζεζξ, εζηυκεξ
ηαζ πνχιαηα.
΢ηζνηήιαηα ζημ ιένμξ ηδξ ηανδζάξ. Μζα βθοηεία γεζηαζζά δζαπέεηαζ ζημ
ζχια. Μονιδβηζάγς. Ακαννζβχ βθοηά. Βμονηχκς βθοηά. Κάηζ βθοηυ
ακεααίκεζ πνμξ ημ ηεθάθζ. Πζμ εθαθνφξ. Πζμ δζεζηαθιέκμξ. Υανμφιεκμξ.
Πμθφ πανμφιεκμξ. Έηζζ πςνίξ θυβμ. Αοηή δ πανά δζαπέεηαζ έλς απυ ηα
ζηεκά υνζα ημο ζχιαημξ. Γεκ λεπςνίγς απυ ηα πνάβιαηα ηαζ απυ ημοξ
βφνς ιμο. ΢ηα πείθδ μζ θνάζεζξ «Αβαπχ», «΢’ αβαπχ», «΢αξ αβαπχ
υθμοξ», «Δίιαζ υθμξ Αβάπδ», «Απ αξ ιδκ ηέθεζςκε πμηέ δ χνα εημφηδ
Θεέ ιμο».
31
Γαθήκδ. ΋πςξ ιζα απυθοηδ άπκμζα. ΋πςξ ιζα εάθαζζα «θάδζ». ΋πςξ
έκαξ αμοαυξ έκαζηνμξ μονακυξ. Νμζχες υιμνθα. Αλίγεζ πμο γς. Αλίγεζ
πμο έγδζα ηυζα πνυκζα αθμφ αίςζα ηαζ ιυκμ αοηή ηδ ζηζβιή. Γε ιε
κμζάγεζ ηζ ακ πεεάκς ηχνα. Αοηή ηδ ζηζβιή. Να παεχ ιέζα ζηδκ
Όπανλδ. Να θεζχζς. Να βίκς έκα ιε ημ Σίπμηα ηαζ ιε ηα Πάκηα.
Δοηοπία. Νζναάκα. Ακάηαζδ. Λζχζζιμ. Απχθεζα ηαζ Γζεφνοκζδ. Γζάθοζδ
ηαζ Γζαζημθή. Δφβθςηηδ ΢ζςπή. «΢’ εοπανζζηχ Θεέ ιμο!»
2.3 Ζ Αηζζεηηθή Φπρή γελλάεη ΢σκαηηθά Αηζζήκαηα
Αξ πνμζβεζςεμφιε υιςξ ηαζ πάθζ ζημ Νμδηζηυ Δπίπεδμ βζα κα δμφιε ιε
αάζδ ημ πζμ πάκς πανάδεζβια ηδξ ακαηάθορδξ ημο Γαθζθαίμο βζα ηδ Γδ
πχξ βεκκζμφκηαζ ηα δζάθμνα είδδ ζοκαζζεδιάηςκ.
Ο αδζάθμνμξ ΢οηςηζηυξ δεκ έκμζςζε ηάπμζμ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια βζα ημ
ζοβηεηνζιέκμ, αδζάθμνμ βζ’ αοηυκ ενέεζζια. Γμκμφιεκμξ πενζζζυηενμ
απυ ηδκ Αζζεδηζηή Φοπή ήηακ ζε άιεζδ ζπέζδ ηαζ ελάνηδζδ απυ ηα
ζςιαηζηά ηαζ ελςηενζηά ενεείζιαηα.
Ζ ηάζδ ημο ήηακ κα άβεηαζ ηαζ κα θένεηαζ απυ ηζξ ζςιαηζηέξ ημο
ακάβηεξ ηαζ μνιέξ. Ζ ηάζδ ημο ήηακ κα γεζ ζοκεπχξ ζημκ ηφηθμ ηςκ
΢ςιαηζηχκ Αζζεδιάηςκ ηδξ Γοζανέζηεζαξ ηαζ ηδξ Ζδμκήξ. Γζ’ αοηυ ηαζ
ημ ιυκμ πμο ημκ έκμζαγε ήηακ υηζ πεζκμφζε(΢ςιαηζηυ Αίζεδια Πείκαξ)
ηαζ ήεεθε κα θάεζ.
Ο αδζάθμνμξ ΢οηςηζηυξ είπε θμζπυκ ηδκ ηάζδ κα δμκείηαζ πενζζζυηενμ
ζημ επίπεδμ ηςκ ΢ςιαηζηχκ Αζζεδιάηςκ ηαζ υπζ ζημ επίπεδμ ηςκ
Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ. Ακ αέααζα ηάπμζμξ ημκ πμθοζηυηζγε βζα ηδκ
ακαηάθορδ ημο Γαθζθαίμο ιπμνεί ηαζ κα έκμζςεε ημ Νμδηζηυ
΢οκαίζεδια ημο εοιμφ βζαηί ημκ δζέημρακ απυ ηδκ «ηαθμπέναζδ» ημο
ηαζ ηζξ απμθαφζεζξ ημο.
32
2.4 Ζ πξνζθόιιεζε ζε λνεηηθέο ηακπέιεο γελλάεη Ννεηηθά
΢πλαηζζήκαηα
Ο θακαηζηυξ μπαδυξ ηδξ «Θνδζηείαξ» αθθά ηαζ μ θακαηζηυξ μπαδυξ ηδξ
«Δπζζηήιδξ» έκμζςζακ ηα ίδζα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Αθθά βζα
δζαθμνεηζημφξ ή αηυιδ ηαζ ακηίεεημοξ θυβμοξ μ ηαεέκαξ. Σα Νμδηζηά
αοηά ΢οκαζζεήιαηα δεκ πνμηθήεδηακ υπςξ ζηδκ πνμδβμφιεκδ
πενίπηςζδ απυ ηζξ μνιέξ ηαζ ακάβηεξ ημο ΢χιαημξ, δδθαδή απυ
ζςιαηζηή πνμζηυθθδζδ. Πνμηθήεδηακ απυ ηζξ κμδηζηέξ πνμζημθθήζεζξ
ηςκ δφμ ζοβηεηνζιέκςκ αηυιςκ ζε ζοβηεηνζιέκεξ έκκμζεξ, είηε
«ενδζηεοηζηέξ», είηε «επζζηδιμκζηέξ».
Πίζς υιςξ απυ ηδκ πνμζηυθθδζδ είηε ζηδκ «Θνδζηεία» είηε ζηδκ
«Δπζζηήιδ» ηνφαεηαζ έκα ημζκυ παναηηδνζζηζηυ ηαζ βζα ημοξ δφμ. Δίκαζ
μ εβςζζιυξ. Καζ ζηζξ δφμ πενζπηχζεζξ αοηυ πμο «είβεηαζ» δεκ είκαζ μφηε
δ Θνδζηεία μφηε δ Δπζζηήιδ. Αοηά ηα δφμ είκαζ απυ ηδ θφζδ ημοξ
μοδέηενεξ έκκμζεξ. Οοδέηενεξ ΢ηεπημιμνθέξ. Δίκαζ δ παεμθμβζηή ηαζ
εβςζζηζηή ζφκδεζδ ημο αηυιμο, δ πνμζηυθθδζδ ημο Δβχ ημο αηυιμο ζε
αοηέξ ηζξ ζδέεξ πμο ηζξ ηάκεζ πθέμκ ιδ μοδέηενεξ. Γε είβεηαζ θμζπυκ δ
έκκμζα. Θίβεηαζ ημ άημιμ. Ο εβςζζιυξ ημο αηυιμο. Αηνζαχξ βζαηί ημ
άημιμ εεςνεί ηαζ ακαηδνφζζεζ ημκ εαοηυ ημο ςξ «Υνζζηζακυ» ή ςξ
«Δπζζηήιμκα».
Ζ νίγα ηςκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ είκαζ δ ηαφηζζδ. Γδθαδή δ
πνμζηυθθδζδ εκυξ αηυιμο ζε κμδηζηέξ ηαιπέθθεξ ημο ηφπμο: «Δβχ είιαζ
Υνζζηζακυξ». «Δβχ είιαζ Μμοζμοθιάκμξ». «Δβχ είιαζ Γδιμηνάηδξ».
«Δβχ είιαζ ΢οκηδνδηζηυξ». «Δβχ είιαζ Άκηναξ». «Δβχ είιαζ Γοκαίηα».
«Δβχ είιαζ έλοπκμξ». «Δβχ είιαζ εοαίζεδημξ» ηθπ.
Ο ακηζηεζιεκζηυξ επζζηήιμκαξ, μ ηαπεζκυξ ηαζ ακμζπηυιοαθμξ ζενέαξ, μ
απθυξ ηαζ αβκυξ πζζηυξ, μ ροπζηά ενςηεοιέκμξ, μ εζθζηνζκήξ ακαγδηδηήξ
ηδξ αθήεεζαξ, μ ζμθυξ βένμκηαξ ηαζ μ αβκυξ εζςηενζζηήξ έπμοκ υθμζ ημοξ
έκα ημζκυ παναηηδνζζηζηυ. Λεζημονβμφκ πμθφ πενζζζυηενμ ιε ηδ
΢οκεζδδζζαηή Φοπή πανά ιε ηδ Γζακμδηζηή. Ή βζα κα είιαζηε πζμ
33
αηνζαείξ δ Γζακμδηζηή ημοξ Φοπή επδνεάγεηαζ ζηδ θεζημονβία ηδξ πμθφ
πενζζζυηενμ απυ ηδ ΢οκεζδδζζαηή Φοπή πανά απυ ηδκ Αζζεδηζηή Φοπή.
Έηζζ ημ άημιμ ηείκεζ κα ηάκεζ Φοζζηέξ
ζηέρδ ημο ιε ηζξ ΢ηεπημιμνθέξ ημο
Απμθεφβεζ υζμ ιπμνεί κα παβζδεφεηαζ
κμδηζηέξ πνμζημθθήζεζξ. ΢ε οθζηά
απμθαφζεζξ. ΢ε άημια ή ζε έκκμζεξ.
΢ηέρεζξ. Σείκεζ κα ζοκδέεζ ηδ
Ακχηενμο Φοπζημφ Κυζιμο.
ζε Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ. ΢ε
ακηζηείιεκα. ΢ε ζςιαηζηέξ
Σμ άημιμ ηείκεζ ηαηά ηα ημζκχξ θεβυιεκα κα θεζημονβεί πενζζζυηενμ «ιε
ηδκ ηανδζά» πανά «ιε ημ ιοαθυ». Κζ υηακ θέιε ηανδζά εκκμμφιε ηδ
΢οκείδδζδ ή ημ Αημιζηυ Πκεφια. Δπεζδή ηα άημια αοηά ηείκμοκ κα
ηάκμοκ Φοζζηέξ ΢ηέρεζξ βζ’ αοηυ ηαζ ηείκμοκ κα αζχκμοκ ΢οκεζδδζζαηά
΢οκαζζεήιαηα.
Ονζζιέκα απυ ηα άημια αοηά επεζδή αηνζαχξ ζοκδέμκηαζ ιε ημκ
Ακχηενμ Φοπζηυ Κυζιμ ηαζ ηδ ΢οκείδδζδ ηείκμοκ κα ένπμκηαζ ζε επαθή
ιε ημ Αημιζηυ Πκεφια ηαζ ηζξ πκεοιαηζηέξ θεζημονβίεξ. Ζ ηφνζα
πκεοιαηζηή θεζημονβία είκαζ δ Πκεοιαηζηή Αβάπδ. Σμ άημιμ ιέζα απυ
ηζξ πνμδβμφιεκεξ δζαδζηαζίεξ οπενααίκεζ ηδ Γζακμδηζηή Φοπή ηαζ
πθδιιονίγεζ απυ ΢οιπακηζηά Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηαζ Πκεοιαηζηή
Αβάπδ.
Γζα ηδ αίςζδ ηςκ Πκεοιαηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ δεκ είκαζ απαναίηδηδ δ
φπανλδ ζηέρδξ. Γζα ηδ αίςζδ υιςξ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ είκαζ
απαναίηδηεξ μζ ζηέρεζξ οπυ ηδ ιμνθή Πνμζςπζηχκ Απυρεςκ. Γζα ηδ
αίςζδ ΢οκεζδδζζαηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ είκαζ απαναίηδηεξ μζ Φοζζηέξ
΢ηέρεζξ. Αθθά βζα ηδ αίςζδ Πκεοιαηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ είκαζ
απαναίηδηδ δ «ηαηάνβδζδ» ηάεε ζηέρδξ. Κάεε ζοκήεμοξ Νμδηζηήξ
Λεζημονβίαξ. Ζ οπένααζδ ημο Νμο. Ζ δνειία ημο Νμο. Ζ οπένααζδ ηδξ
αημιζηήξ φπανλδξ. Ζ οπένααζδ ηδξ αημιζηυηδηαξ. Ζ οπένααζδ ημο εβςζζιμφ.
34
2.5 Πεξίιεςε
΢πλαηζζεκάησλ
γηα
ηελ
Πξνέιεπζε
ησλ
Αηζζεκάησλ
θαη
΢οκμρίγμκηαξ υζα έπμοιε πεζ βζα ηδκ πνμέθεοζδ ηςκ δζαθυνςκ
Αζζεδιάηςκ ηαζ ΢οκαζζεδιάηςκ εα θέβαιε ηα ελήξ:
΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα
1. Πνμένπμκηαζ απυ ηδκ έκημκδ επήνεζα ηςκ μνιχκ ημο ΢χιαημξ ζημ
Νμο
2. Πνμηαθμφκηαζ απυ ηδκ ζηακμπμίδζδ ή ιδ ηςκ μνιχκ ηαζ ακαβηχκ ημο
΢χιαημξ
3. Έπμοκ άιεζδ ζπέζδ ιε ηδκ Ακηίθδρδ ςξ θεζημονβία ηδξ Αζζεδηζηήξ
Φοπήξ
Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα
1. Πνμένπμκηαζ απυ ηζξ δζαηοιάκζεζξ ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ ημο αηυιμο
2. Μπμνμφκ κα πνμηθδεμφκ απυ ακηαθθαβέξ εκένβεζαξ ιε ημ εκενβεζαηυ
πενζαάθθμκ ή ηαζ απυ αθθδθεπζδνάζεζξ ιε ημ εκενβεζαηυ πεδίμ άθθςκ
υκηςκ
Νοηηικά Σσναιζθήμαηα
1. Πνμένπμκηαζ απυ ηδκ Αημιζηυηδηα ηαζ ημκ Δβςζζιυ ημο αηυιμο
2. Κμζκυ ημοξ ζημζπείμ είκαζ δ εβςζζηζηή πνμζηυθθδζδ ζε ακηζηείιεκα,
ζςιαηζηέξ
θεζημονβίεξ, άημια ή έκκμζεξ
3. Πνμηαθμφκηαζ απυ Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ ηδξ Γζακμδηζηήξ Φοπήξ
35
΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα
1. Πνμένπμκηαζ απυ ηδκ έιπκεοζδ ηδξ Γζακμδηζηήξ Φοπήξ απυ ηδ
΢οκεζδδζζαηή
2. Κμζκυ ημοξ ζημζπείμ είκαζ δ απμπνμζηυθθδζδ ηαζ δ ζοιπακηζηυηδηα
3. Πνμηαθμφκηαζ απυ Φοζζηέξ ΢ηέρεζξ ηδξ ΢οκεζδδζζαηήξ Φοπήξ
Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα
1. Πνυηεζηαζ βζα πκεοιαηζηέξ θεζημονβίεξ ημο Αημιζημφ Πκεφιαημξ
2. Δίκαζ ακελάνηδηα απυ ζηέρεζξ
3. Δθεοεενχκμκηαζ θυβς οπένααζδξ ημο Νμο ηαζ ημο Δβςζζιμφ ημο
αηυιμο
2.6 ΢σκαηηθά θαη Δλεξγεηαθά Αηζζήκαηα θαη Γπαδηθόηεηα
Σα ΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα, ηα Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα ηαζ ηα Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα οπαημφμοκ ζημ Νυιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ βζαηί πνμένπμκηαζ
ακηίζημζπα απυ ηδκ Αζζεδηζηή Φοπή, ηδ Εςζηή Δκένβεζα ηαζ ηδ
Γζακμδηζηή Φοπή. Δκχ ηα ΢οκεζδδζζαηά ηαζ ηα Πκεοιαηζηά
΢οκαζζεήιαηα επεζδή πνμένπμκηαζ απυ ηδ ΢οκεζδδζζαηή Φοπή ηαζ ημ
Αημιζηυ Πκεφια οπαημφμοκ ζημ Νυιμ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ.
Σα ΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα πενζμνίγμκηαζ ζε έκα πνςηυβμκμ απθυ δίπμθμ
Γοζανέζηεζαξ - Δοπανίζηδζδξ. Σμ ΢χια υπςξ ηαζ μ Τθζηυξ Κυζιμξ
οπαημφμοκ ζημ βεκζηυ ΢οιπακηζηυ Νυιμ ημο Ονβαζιμφ πμο είκαζ άιεζδ
απυννμζα ημο Νυιμο ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Σα πνάβιαηα ηαζ μζ ηαηαζηάζεζξ
ηζκμφκηαζ ακάιεζα ζε δφμ ακηίεεημοξ πυθμοξ Γζακβη ηαζ Γζκκ. Ακάιεζα
ζηδκ έκηαζδ ηαζ ζηδ παθάνςζδ. Ζ έκηαζδ δδιζμονβεί δοζανέζηεζα. Ζ
εηηυκςζδ ηδξ έκηαζδξ ηαζ δ παθάνςζδ δδιζμονβεί εοπανίζηδζδ.
36
΢ημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ πςνίξ κα πνμδβδεεί έκηαζδ δε ιπμνεί κα
οπάνλεζ εοπανίζηδζδ. Γε ιπμνεί ηακείξ κα εοπανζζηδεεί έκα θαβδηυ ακ
δεκ έπεζ ήδδ πνζκ πεζκάζεζ. Γε ιπμνεί ηακείξ κα εοπανζζηδεεί ηδ
ζελμοαθζηή πνάλδ ακ δεκ έπεζ πνζκ «πεζκάζεζ» ζελμοαθζηά.
Γοζανέζηεζα-Δοπανίζηδζδ ιπμνεί κα πνμέθεεζ απυ ηδκ ζηακμπμίδζδ ή
ιδ δζαθυνςκ ζςιαηζηχκ θεζημονβζχκ. Σέημζα θεζημονβζηά δίπμθα είκαζ
ππ δ πείκα-ανχζδ, δ δίρα-πυζδ, δ δζάηαζδ-ηέκςζδ ημο εκηένμο, δ
δζάηαζδ-ηέκςζδ ηδξ μονμδυπμο ηφζηδξ, δ ημφναζδ-λεημφναζδ, δ
εένιακζδ-ρφλδ, δ ρφλδ-εένιακζδ ηαζ δ ζελμοαθζηή έκηαζδ-εηηυκςζδ.
΢ημκ ίδζμ Νυιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ οπαημφμοκ ηαζ ηα Δκενβεζαηά
Αζζεήιαηα πμο πνμηαθμφκηαζ θυβς ηςκ δζαηοιάκζεςκ ηδξ Εςζηήξ
Δκένβεζαξ ημο αηυιμο. ΢ε βεκζηέξ βναιιέξ εα θέβαιε υηζ δ πηχζδ ή ημ
ιπθμηάνζζια ηδξ νμήξ ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ πνμηαθεί δοζάνεζηα
Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα εκχ ακηίζημζπα δ άκμδμξ ή ημ λειπθμηάνζζια
ηδξ νμήξ ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ πνμηαθεί εοπάνζζηα Δκενβεζαηά
Αζζεήιαηα.
2.7 Ννεηηθά ΢πλαηζζήκαηα θαη Γπαδηθόηεηα
Σα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα οπαημφμοκ ηαζ αοηά ζημ Νυιμ ηδξ
Γοαδζηυηδηαξ βζαηί υπςξ ακαθέναιε πνμένπμκηαζ απυ ηδ Γζακμδηζηή
Φοπή. Υςνίγμκηαζ ζε δφμ ιεβάθεξ ηαηδβμνίεξ. ΢ηα «Θεηζηά» ηαζ ζηα
«Ανκδηζηά». Έηζζ ιπμνμφιε κα ηα ηαηαηάλμοιε ζε μιάδεξ ακηίεεηςκ
δίπμθςκ. Ππ Υανά-Λφπδ, Νμδηζηή Αβάπδ-Μίζμξ, Νμδηζηή ΓαθήκδΘοιυξ. Διθακίγμοκ υιςξ ιζα ηενάζηζα πμζηζθία. Κζ αοηυ ζοιααίκεζ βζαηί
μ Νμοξ ζε ζπέζδ ιε ημ ΢χια είκαζ πμθφ πζμ ζφκεεημξ. Θα ακαθενεμφιε
ακαθοηζηά ηαζ εα ηαηαηάλμοιε ζε μιάδεξ ηα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
ανβυηενα αθθά αξ ακαθένμοιε εκδεζηηζηά ιενζηά υπςξ: Υανά, Λφπδ,
Θοιυξ, Εήθεζα, Μίζμξ, Νμδηζηή Αβάπδ, Φυαμξ, Αβςκία, Νηνμπή,
Γεζθία, Φευκμξ.
΢ήιενα οπάνπεζ ιζα βεκζηή ηαζ έκημκδ ηάζδ κα πνμζπαεμφιε ζε υθδ ιαξ
ηδ γςή κα γήζμοιε ιυκμ ηδ ιία υρδ ημο κμιίζιαημξ. Να γήζμοιε ιυκμ
ημκ «ηαθυ» πυθμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. ΋θμζ επζδζχημοιε κα είιαζηε ιυκμ
37
οβζείξ, ιυκμ υιμνθμζ, ιυκμ πθμφζζμζ, ιυκμ εοηοπζζιέκμζ. Να έπμοιε
ιυκμ πανά πςνίξ θφπδ. «Καζ ηζ ηαηυ οπάνπεζ ζ’ αοηή ηδκ επζδίςλδ;» εα
ιπμνμφζε κα πεζ ηάπμζμξ. «Σζ ηαηυ οπάνπεζ ζημ κα εέθεζ έκαξ άκενςπμξ
κα γήζεζ, κα πανεί, κα είκαζ υιμνθμξ ηαζ ζηακμπμζδιέκμξ;»
Τπάνπεζ έκαξ ςναίμξ ζπεηζηυξ ιφεμξ. Μζα ιάκα είπε δου βζμοξ. Εμφζακ
ηαζ μζ δου ζημ ίδζμ πςνζυ. Σμ πνςί επζζηέθεδηε ημκ έκα ηδξ βζμ πμο ήηακ
ηεναιμπμζυξ. «Μάκα» ηδξ είπε, «κα παναηαθάξ ημ Θευ κα ιδ ανέλεζ βζα
κα ζηεβκχζμοκ ηα ηεναιίδζα ιμο». «Δκηάλεζ παζδί ιμο», είπε δ ιάκα ηαζ
ηνάαδλε βζα ημ ζπίηζ ημο δεφηενμο βζμφ ηδξ πμο ήηακ αβνυηδξ. «Μάκα»,
ηδξ είπε μ δεφηενμξ βζμξ, «κα παναηαθάξ ημ Θευ κα ανέλεζ, αθθζχξ δ
ζμδεζά δε εα πάεζ ηαθά». «Δκηάλεζ παζδί ιμο», είπε δ ιάκα ηαζ έθοβε
αιήπακδ.
Δίκαζ αδφκαημ κα ζηακμπμζδεεί δ Γζακμδηζηή Φοπή ηαζ μζ επζδζχλεζξ
υθςκ ηςκ ακενχπςκ ηαοηυπνμκα. Ίζςξ μ ιυκμξ ηνυπμξ βζα κα ιείκμοκ
υθμζ μζ άκενςπμζ ηαοηυπνμκα εοπανζζηδιέκμζ εα ήηακ κα είκαζ υθμζ εεμί
ιε ημ δζηυ ημο ακελάνηδημ ΢φιπακ μ ηαεέκαξ ηαζ ιε ηδ δζηή ημο απυθοηδ
ηαζ αοεαίνεηδ ελμοζία. Καζ πάθζ υιςξ, ακ αοημί μζ εεμί είπακ ακενχπζκδ
Γζακμδηζηή Φοπή είκαζ πμθφ πζεακυ κα πμθειμφζακ ιεηαλφ ημοξ ή κα
αννχζηαζκακ απυ πθήλδ.
Δδχ ζηδκ επίβεζα γςή γμφιε ζημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Γε ιπμνεί
ζ’ αοηυ ημκ Κυζιμ κα οπάνλεζ ηαθμηαίνζ πςνίξ πεζιχκα. Εέζηδ πςνίξ
ηνφμ. Θεηζηυ πςνίξ ανκδηζηυ. Γε ιπμνεί κα οπάνλεζ πανά πςνίξ θφπδ.
Γαθήκδ πςνίξ εοιυ. Γεκκαζυηδηα πςνίξ θυαμ. Γκχζδ πςνίξ άβκμζα. ΋θμζ
υιςξ εέθμοιε κα είιαζηε πθμφζζμζ. ΋θμζ εέθμοιε κα είιαζηε υιμνθμζ.
΋θμζ εέθμοιε κα έπμοιε ελμοζία. ΋θμζ εέθμοιε κα είιαζηε
εοηοπζζιέκμζ. Καζ ηυηε πμζμζ εα είκαζ μζ θηςπμί; Πμζμζ εα είκαζ μζ
άζπδιμζ; Πμζμζ εα είκαζ μζ ελμοζζαγυιεκμζ; Πμζμζ εα είκαζ μζ
δοζηοπζζιέκμζ;
38
Σμ πνυαθδια λεηζκάεζ θμζπυκ απυ ηδ ζηζβιή πμο εέθμοιε κα γήζμοιε
ζχκεζ ηαζ ηαθά ιυκμ ηζξ «ηαθέξ» ηαζ «εεηζηέξ» ηαηαζηάζεζξ. Σμ
πνυαθδια λεηζκάεζ απυ ηδ ζηζβιή πμο ααθηίζαιε ηδκ δθζμθάκεζα «ηαθυ
ηαζνυ» ηαζ ηδ ζοκκεθζά «ηαηυ ηαζνυ».
«Χναία», εα ιπμνμφζε κα επζιείκεζ ηαζ πάθζ ηάπμζμξ, «ακηζθαιαάκμιαζ
υηζ πνάβιαηζ δε ιπμνμφιε κα είιαζηε υθμζ εοηοπζζιέκμζ ζ’ αοηυ ημκ
Κυζιμ. Γζαηί υιςξ κα οπάνπεζ υθδ αοηή δ δοζηοπία, δ αννχζηζα ηαζ μζ
ανκδηζηέξ πμζυηδηεξ ζ’ αοηυ ημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ; Καηά πυζμκ
ηαζνζάγμοκ ηέημζα δδιζμονβήιαηα ζε έκακ πάκζμθμ ηαζ βειάημ αβάπδ
ηαζ βκχζδ Γδιζμονβυ; Γζαηί μ Γδιζμονβυξ-Θευξ έπεζε ηυζμ έλς;»
Ο Κυζιμξ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ είκαζ έκαξ ηαηχηενμξ ηυζιμξ. Έκα
πνμηαηανηηζηυ ζπμθείμ. Σμ ΢πμθείμ ηδξ Εςήξ βζα ηζξ Αημιζηέξ Φοπέξ.
Καζ ζημ ζπμθείμ πάκε μζ αβνάιιαημζ βζα κα ιάεμοκ βνάιιαηα. Ακ υθμζ
ήλενακ βνάιιαηα δε εα οπήνπε ακάβηδ ζπμθείμο. Καζ δοζηοπχξ βζα ημκ
ίδζμ θυβμ οπάνπμοκ ηα παεήιαηα ζ’ αοηυ ημκ Κυζιμ. Γζα κα ιαξ βίκμοκ
ιαεήιαηα. Υςνίξ ανκδηζηέξ ηαηαζηάζεζξ δεκ οπάνπεζ δοζηοπία ηαζ
αννχζηζα Υςνίξ δοζηοπία ηαζ αννχζηζα δεκ οπάνπεζ πυκμξ. Υςνίξ πυκμ
δεκ οπάνπεζ λφπκδια. Καζ πςνίξ λφπκδια δεκ οπάνπεζ ιάεδια.
΋ηακ ηακείξ πάνεζ ηα ιαεήιαηα πμο ημο πνεζάγμκηαζ, ηα ιαεήιαηα «πμο
ηνααάεζ δ Φοπή ημο» ηυηε ζηαδζαηά θεφβεζ απυ ημκ ηαηχηενμ Κυζιμ ηδξ
Γοαδζηυηδηαξ ηαζ ανπίγεζ κα γεζ υθμ ηαζ πενζζζυηενμ ζημκ ακχηενμ
Κυζιμ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ. Καζ εηεί οπάνπμοκ ιυκμ «εεηζηέξ»
πμζυηδηεξ. Τπάνπεζ ιυκμ Αβάπδ. Γδθαδή ιυκμ Πκεοιαηζηή Αβάπδ ηαζ
υπζ Νμδηζηή Αβάπδ-Μίζμξ.
2.8 ΢πλεηδεζηαθά θαη Πλεπκαηηθά ΢πλαηζζήκαηα θαη Μνλαδηθόηεηα
Σα ΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα οπαημφμοκ ζημ Νυιμ ηδξ
Μμκαδζηυηδηαξ. Δπεζδή πνμένπμκηαζ απυ ηδ Γζακμδηζηή Φοπή ακήημοκ
39
ιεκ ζημκ Φοπζηυ Κυζιμ αθθά θυβς ηδξ έιπκεοζδξ ηδξ ΢οκεζδδζζαηήξ
Φοπήξ απμηεθμφκ ιένμξ ημο Ακχηενμο Φοπζημφ Κυζιμο.
Γζ’ αοηυ ημ θυβμ ηαζ δεκ οπάνπμοκ ζε γεοβάνζα ιε ηα ακηίεεηα ημοξ αθθά
αθμνμφκ ιυκμ εεηζηέξ πμζυηδηεξ. Γεκ οπάνπμοκ «ανκδηζηά»
΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα βζαηί υθα ηείκμοκ θυβς ηδξ έιπκεοζδξ ηδξ
΢οκεζδδζζαηήξ Φοπήξ πνμξ ημ ηαθυ ηαζ ημ αθδεζκυ, πνμξ ημ Αβαευ. Σμ
ημζκυ ζημζπείμ πμο ηα δζαηνέπεζ είκαζ δ ζοιπακηζηυηδηα ηαζ δ
απμπνμζηυθθδζδ.
Σέημζα ΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα είκαζ ππ: Θαοιαζιυξ ηαζ Γέμξ βζα
ηδ ζμθία ηαζ ανιμκία ημο ΢φιπακημξ. Αίζεδζδ Δκυηδηαξ ιε ημοξ
άθθμοξ, ιε ημ ΢φιπακ ηαζ ημ Θευ. Σαπεζκυηδηα απέκακηζ ζημ ιεβαθείμ
ηδξ φπανλδξ. Αίζεδζδ Πθδνυηδηαξ ηαζ Νμήιαημξ ζηδ γςή θυβς
ζοκεζδδημπμίδζδξ ηδξ εέζδξ ιαξ ζημ ΢φιπακ. Αίζεδζδ Καηακυδζδξ βζα
ηζξ ιζηνυηδηεξ ηςκ ακενχπςκ. ΢οιπυκζα ηαζ Αδεθθμζφκδ. Αίζεδζδ
΢εααζιμφ απέκακηζ ζημ θαζκυιεκμ ηδξ γςήξ ηαζ ζηζξ δζάθμνεξ ιμνθέξ
γςήξ. Αίζεδζδ Αθέιαημξ ημο ηφπμο «Γεκδεήης ημ εέθδια ΢μο».
Σα Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα δεκ οπαημφμοκ ζημ Νυιμ ηδξ
Μμκαδζηυηδηαξ. Απθά είναι δ ίδζα δ Μμκαδζηυηδηα. Γζ’ αοηυ ημ θυβμ ηαζ
μοζζαζηζηά οπάνπεζ ιυκμ έκα Πκεοιαηζηυ ΢οκαίζεδια: δ Πκεοιαηζηή
Αβάπδ. Ζ Γζακμδηζηή ιαξ Φοπή αέααζα κα λεπςνίγεζ δζάθμνεξ ιμνθέξ
αβάπδξ υπςξ ππ αβάπδ πνμξ ημκ εαοηυ ιαξ, πνμξ ημοξ ζοκακενχπμοξ
ιαξ, ιδηνζηή αβάπδ, αδεθθζηή, ενςηζηή, θζθζηή ηαζ ενδζηεοηζηή. Αθθά
υθα αοηά είκαζ κμδηζημί δζαπςνζζιμί πμο πνμηφπημοκ απυ ηδκ αδοκαιία
ιαξ κα αβαπάιε υθμ ημκ Κυζιμ. Ακηίεεηα δ ζμθή θασηή νήζδ ακαθένεζ:
«υπμζμξ αβαπάεζ, αβαπάεζ ημκ Κυζιμ υθμ» ηαζνζάγεζ ιε ημ ζοιπακηζηυ
παναηηήνα ηδξ Πκεοιαηζηήξ Αβάπδξ ηαζ ακαθένεηαζ ζημοξ πναβιαηζηά
ενςηεοιέκμοξ πμο έπμοκ έζης ηαζ βζα θίβμ οπεναεί ηα ζηεκά υνζα ημο
Νμο, πάκς ζηδ ιέεδ ημο ένςηα.
40
Πνάβιαηζ δ Πκεοιαηζηή Αβάπδ δεκ ηάκεζ δζαηνίζεζξ. Υςνάεζ ημκ Κυζιμ
υθμ. Είναι μ Κυζιμξ υθμξ, Σμ ΢φιπακ υθμ. ΢ημκ Φοπζηυ Κυζιμ αθθά
αηυια ηαζ ζημκ Ακχηενμ Φοπζηυ Κυζιμ οπάνπεζ αηυια δ δζάηνζζδ
ιεηαλφ ημο ηαθμφ ηαζ ημο αθδεζκμφ. Γδθαδή ιεηαλφ ηδξ Ζεζηήξ ηαζ ηδξ
Γκχζδξ. ΢ημκ Πκεοιαηζηυ Κυζιμ ηαθυ ηαζ αθδεζκυ, Ζεζηή ηαζ Αθήεεζα
είκαζ ημ ίδζμ πνάβια. Γεκ οπάνπεζ επίζδξ εηεί δζάηνζζδ ΢ηέρδξ,
΢οκαζζεήιαημξ ηαζ ΢οιπενζθμνάξ. ΋θεξ αοηέξ μζ κμδηζηέξ
ηαηδβμνζμπμζήζεζξ ηςκ θεζημονβζχκ δεκ έπμοκ ηακέκα κυδια ζημκ
Πκεοιαηζηυ Κυζιμ. Ζ Πκεοιαηζηή Αβάπδ είκαζ ηαζ βκχζδ ηαζ
ζοκαίζεδια ηαζ ζοιπενζθμνά. ΢ημκ Πκεοιαηζηυ Κυζιμ βκχζδ ηαζ
ιέεελδ είκαζ ημ ίδζμ πνάβια. Οζ δζαηνίζεζξ Δβχ ηαζ ΢φιπακ, Δβχ ηαζ
άθθμζ, Δβχ ηαζ Θευξ παφμοκ κα οπάνπμοκ. ΋θα βίκμκηαζ Έκα.
Ο ΢ςηνάηδξ ζε υθμοξ ημοξ Πθαηςκζημφξ Γζαθυβμοξ επζιέκεζ βζ’ αοηυ ημ
θυβμ κα ηαηαθήβεζ ζοπκά ζημ ζοιπέναζια υηζ υθεξ μζ αβαεέξ έκκμζεξ
υπςξ ππ δ δζηαζμζφκδ, δ ζςθνμζφκδ, ημ ηαθυ, ημ δεζηυ ηθπ, υθεξ μζ
ανεηέξ βίκμκηαζ ιία υπςξ ηαζ ακ ηδκ μκμιάζμοιε. Δίηε ηδκ μκμιάζμοιε
Αβαευ, είηε Αβάπδ, είηε Γκχζδ, είηε Ανεηή.
Ζ Πκεοιαηζηή Αβάπδ είκαζ υηζ ορδθυηενμ οπάνπεζ ζημ ΢φιπακ. Δίκαζ ημ
ίδζμ ημ ΢φιπακ. Γζ’ αοηυ ηαζ πμθθμί θςηζζιέκμζ δζακμδηέξ υπςξ ππ μ
Υνζζηυξ ακαθένμοκ παναηηδνζζηζηά υηζ «Ο Θευξ είκαζ Αβάπδ ηαζ δ
Αβάπδ Θευξ». Ακαθένμκηαζ αέααζα πάκηα ζηδκ Πκεοιαηζηή Αβάπδ ηαζ
υπζ ζηδ Νμδηζηή.
2.9 Υαξαθηεξηζηηθά ησλ ΢σκαηηθώλ θαη Δλεξγεηαθώλ Αηζζεκάησλ
Σα ΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα ελανηχκηαζ έκημκα απυ ηδ «πδιεία» ημο
΢χιαημξ ηαζ ηζξ δζαηοιάκζεζξ ηδξ. Δλανηχκηαζ δδθαδή απυ ηζξ
δζαηοιάκζεζξ ηςκ θοζζμθμβζηχκ θεζημονβζχκ ημο ΢χιαημξ. Σμ ΢χια
εζδμπμζεί ηδκ Αζζεδηζηή Φοπή υηζ πεζκάεζ, δζράεζ ηθπ. Σα ΢ςιαηζηά
Αζζεήιαηα είκαζ πνςηυβμκα, «γςχδδ» ηαζ έκημκα. Απαζημφκ ηδκ άιεζδ
ζηακμπμίδζδ ημοξ πςνίξ κα ηάκμοκ δζαηνίζεζξ ηδξ ηαηαθθδθυηδηαξ ημο
πχνμο, ημο πνυκμο ηαζ ηςκ βεβμκυηςκ πμο ζοιααίκμοκ ζημ άημιμ εηείκδ
ηδ ζηζβιή. Ππ δεκ ηαεμνίγμοιε ειείξ πυηε εα πεζκάζμοιε, πυηε εα
41
δζράζμοιε, πυηε εα δζεβενεμφιε ζελμοαθζηά ηαζ ακ είκαζ δ «ηαηάθθδθδ»
ζηζβιή ζε ζπέζδ ιε ηζξ ελςηενζηέξ ζοκεήηεξ.
Σα ΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα εα ιπμνμφζακ επίζδξ κα παναηηδνζζημφκ
«ηοθθά» ιε ηδκ έκκμζα υηζ δεκ ηάκμοκ δζάηνζζδ ζημ πμο εα ζηνέρμοκ ημ
άημιμ βζα ηδκ ζηακμπμίδζδ ημοξ. Ππ υηακ έκαξ έθδαμξ έπεζ ζελμοαθζηέξ
δζεβένζεζξ δ πνςηανπζηή ημο μνιή δεκ ηάκεζ δζάηνζζδ ζημ πμο εα
ζηναθεί δ ζελμοαθζηή ημο επζεοιία. Μπμνεί κα ζηναθεί ζε μπμζμδήπμηε
άημιμ ημο πενζαάθθμκημξ πςνίξ δζάηνζζδ ζοββέκεζαξ, δθζηίαξ αηυιδ ηαζ
θφθμο. Δίκαζ δ Γζακμδηζηή Φοπή πμο εα ένεεζ εη ηςκ οζηένςκ ηαζ εα
απμθαζίζεζ ηδκ ηεθζηή ηαηεφεοκζδ ηδξ ανπζηήξ «ηοθθήξ» επζεοιίαξ.
Σα Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα ελανηχκηαζ έκημκα απυ ηζξ δζαηοιάκζεζξ ηδξ
Εςζηήξ Δκένβεζαξ ημο αηυιμο. Αοηέξ μζ δζαηοιάκζεζξ μθείθμκηαζ ζηζξ
εκενβεζαηέξ αθθδθεπζδνάζεζξ ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ ημο αηυιμο ιε ημ
εκενβεζαηυ ελςηενζηυ πενζαάθθμκ(ακαπκμή, ενέρδ, ηθπ) ηαεχξ ηαζ ιε
άθθα έιαζα υκηα. Σα Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα είκαζ αδνά ηαζ βεκζημφ
παναηηήνα αζζεήιαηα. Γζ’ αοηυ ηαζ ημ άημιμ πμο ηα κμζχεεζ
δοζημθεφεηαζ ζοπκά κα ηα πενζβνάρεζ ιε ζαθήκεζα ή ηα ιπενδεφεζ ιε
΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα.
2.10 Υαξαθηεξηζηηθά ησλ Ννεηηθώλ ΢πλαηζζεκάησλ
Σα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα είκαζ αοεαίνεηα. Καζ είκαζ αοεαίνεηα βζαηί
πνμένπμκηαζ απυ ηζξ αοεαίνεηεξ, ζε ζπέζδ ιε ημοξ ΢οιπακηζημφξ
Νυιμοξ, ζηέρεζξ ηδξ Γζακμδηζηήξ Φοπήξ. Πνμένπμκηαζ δδθαδή απυ
Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ. Πχξ απμδεζηκφεηαζ υιςξ αοηή δ αοεαζνεζία; Απυ
ημ βεβμκυξ υηζ ζε εηαηυ ακενχπμοξ ημ ίδζμ αηνζαχξ βεβμκυξ ιπμνεί κα
πνμηαθέζεζ εηαηυ δζαθμνεηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Αοηυ ζοιααίκεζ
βζαηί ημ ίδζμ βεβμκυξ ενιδκεφεηαζ δζαθμνεηζηά απυ ημκ ηάεε άκενςπμ ηαζ
ςξ εη ημφημο πνμηαθεί δζαθμνεηζηέξ ζηέρεζξ. Αοηέξ μζ ζηέρεζξ
απμηεθμφκ μοζζαζηζηά ηζξ Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ ημο αηυιμο ηαζ μζ μπμίεξ
ιε ηδ ζεζνά ημοξ επζθένμοκ ηα ακηίζημζπα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα.
42
Ππ ημ βεβμκυξ ηςκ επενπυιεκςκ βδναηεζχκ ιπμνεί κα πνμηαθέζεζ ζε έκα
άημιμ εθίρδ βζαηί «ηα πνυκζα πέναζακ» πςνίξ αηυιδ «κα πανεί» ηδ γςή
ημο. ΢ε ηάπμζμκ άθθμ εα πνμηαθέζεζ θυαμ βζαηί «εα παεεί», εα πάρεζ κα
οπάνπεζ. ΢ε έκα ηνίημ άημιμ ιπμνεί κα πνμηαθέζεζ πανά βζαηί πζζηεφεζ
υηζ εα θφβεζ απυ αοηή ηδκ «άδζηδ ημζκςκία» ηαζ εα πάεζ «ημκηά ζημ
Θευ» ηαζ ζηδκ εοηοπία ημο Παναδείζμο. ΢ε έκα ηέηανημ άημιμ πζεακυκ
κα πνμηαθέζεζ εοιυ βζαηί ημ εεςνεί «άδζημ κα βενκάιε ηαζ κα βζκυιαζηε
άζπδιμζ». ΢ε έκα πέιπημ άημιμ εα πνμηαθέζεζ απμβμήηεοζδ βζαηί «υθα
είκαζ ηεθζηά ρεφηζηα ηαζ ιάηαζα». Βθέπμοιε θμζπυκ υηζ δ αοεαζνεζία ηδξ
ζηέρδξ ημο ηαεεκυξ μδδβεί ζηδκ αοεαζνεζία ηςκ Νμδηζηχκ
΢οκαζζεδιάηςκ.
Αοηή δ αοεαζνεζία ηδξ ζηέρδξ υπςξ ελδβήζαιε ζε πνμδβμφιεκα
ηεθάθαζα μθείθεηαζ ζηζξ πθάκεξ ηδξ Ηδζμζοβηναζίαξ ημο ηάεε αηυιμο.
Άθθςζηε δ Ηδζμζοβηναζία υπςξ ηδκ μνίζαιε είκαζ αηνζαχξ αοηυξ μ
αοεαίνεημξ ηνυπμξ ιε ημκ μπμίμ ηείκεζ κα ενιδκεφεζ ημ άημιμ ηδ ιία ηαζ
ιμκαδζηή Πναβιαηζηυηδηα. Οζ νίγεξ αέααζα ηδξ Ηδζμζοβηναζίαξ είκαζ μζ
Μζαζιαηζηέξ Καηααμθέξ ηαζ ηα Βαζζηά Πάεδ ημο αηυιμο. Σα Νμδηζηά
επμιέκςξ ΢οκαζζεήιαηα επδνεάγμκηαζ πάνα πμθφ απυ ηα Μζάζιαηα ηαζ
ηα Βαζζηά Πάεδ ημο αηυιμο.
Σα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα έπμοκ έκα αηυιδ ααζζηυ παναηηδνζζηζηυ.
Δίκαζ εβςζζηζηά. Ζ αάζδ ημοξ είκαζ μ Δβςζζιυξ. Ζ Αημιζηυηδηα. Σμ
αημιζηυ ζοιθένμκ. ΢ημ πνμδβμφιεκμ πανάδεζβια ηςκ επενπμιέκςκ
βδναηεζχκ ηα πέκηε άημια έκμζςζακ πέκηε δζαθμνεηζηά Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα, εθίρδ, θυαμ, πανά, εοιυ ηαζ απμβμήηεοζδ. Καζ ζηζξ
πέκηε πενζπηχζεζξ μζ θυβμζ βζα ημοξ μπμίμοξ έκμζςζακ ημ ακηίζημζπμ
ζοκαίζεδια ήηακ εβς-ζζηζημί. Δίπακ δδθαδή ζπέζδ ιε ημ Δβχ. Γεκ είπακ
ζπέζδ ιε ημοξ άθθμοξ. Οφηε ιε ημοξ ΢οιπακηζημφξ Νυιμοξ. Οφηε ιε ημ
΢φιπακ. Δπνυηεζημ βζα θυβμοξ πμο αθμνμφζακ ηδκ απυθαοζδ ημο
αηυιμο, ηδ ζοκέπζζδ ηδξ φπανλδξ ημο, ηδ δζηαίςζδ ημο, ηδκ μιμνθζά ηαζ
ιαηαζμδμλία ημο, ηδ ιδ ζηακμπμίδζδ ημο. Γδθαδή είπακ ζπέζδ ιε ημ
αημιζηυ ημο ζοιθένμκ.
43
2.11 Υαξαθηεξηζηηθά
΢πλαηζζεκάησλ
ησλ
΢πλεηδεζηαθώλ
θαη
Πλεπκαηηθώλ
Σα ΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα ζε ακηίεεζδ ιε ηδκ αοεαζνεζία ηςκ
Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ έπμοκ έκα ααζζηυ παναηηδνζζηζηυ. Δίκαζ
ημζκά ζε υθμοξ ημοξ ακενχπμοξ. Γδθαδή υθμζ μζ άκενςπμζ πμο
επζηοβπάκμοκ κα αζχζμοκ ΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα, αζχκμοκ ηεθζηά
ηα ίδζα πάκς-ηάης πνάβιαηα. Δκχ υζμκ αθμνά ηα Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα υπςξ ήδδ ακαθέναιε ημ ίδζμ βεβμκυξ πνμηαθεί ζε
δζαθμνεηζημφξ ακενχπμοξ δζαθμνεηζηά ζοκαζζεήιαηα.
Σμ υηζ ηα ΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα είκαζ ημζκά ζε υθμοξ ημοξ
ακενχπμοξ μθείθεηαζ ζημ Νυιμ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ ζημκ μπμίμ ηαζ
οπαημφμοκ. Γζ’ αοηυ ηαζ οπάνπμοκ ιυκμ «εεηζηά» ΢οκεζδδζζαηά
΢οκαζζεήιαηα. Γζα κα ιπμνέζεζ υιςξ έκαξ άκενςπμξ κα αζχζεζ ηέημζμο
είδμοξ ζοκαζζεήιαηα εα πνέπεζ κα «ακέαεζ ροπζηά». Να ελεθζπεεί
«εζςηενζηά». Να βίκεζ δεηηζηυξ ηαζ κα πθδιιονίζεζ απυ Φοζζηή ΢ηέρδ.
Να βίκεζ θζβυηενμ εβςζζηήξ ηαζ αημιζζηήξ. Να ανπίζεζ κα δίκεζ ηαζ υπζ
ιυκμ κα παίνκεζ. Να ανπίζεζ κα αβαπάεζ «ιε ηδκ ηανδζά»(΢οκείδδζδ ηαζ
Πκεφια) ηαζ υπζ «ιε ημ ιοαθυ»(Νμοξ). ΋ηακ θμζπυκ δζαθμνεηζημί
άκενςπμζ ορχκμοκ ημκ εαοηυ ημοξ ζε έκα ημζκυ ακχηενμ επίπεδμ πμο ημ
παναηηδνίγεζ δ ηάζδ βζα Δκυηδηα ηαζ Μμκαδζηυηδηα είκαζ επυιεκμ υηζ
ηαζ ηα ΢οκεζδδζζαηά ημοξ ΢οκαζζεήιαηα εα είκαζ ημζκά.
΢ηδκ πμνεία αοηήξ ηδξ ροπζηήξ ακυδμο δδιζμονβείηαζ ημ ακηίεεημ ημο
«θαφθμο ηφηθμο». Γδθαδή μ εεηζηυξ ηφηθμξ. Σμ άημιμ ακορχκεηαζ ιε
ηδ δνάζδ ημο ροπζηά ηαζ αοηυ ημκ ηάκεζ ζηακυ κα αζχζεζ ΢οκεζδδζζαηά
΢οκαζζεήιαηα. Ζ αίςζδ ηςκ ζοκαζζεδιάηςκ αοηχκ ημκ ελαβκίγεζ ηαζ
ημκ ακεαάγεζ αηυιδ πζμ ρδθά ροπζηά. Καζ ιε ηδ ζεζνά ημο αοηυ ημκ
ηάκεζ κα αζχκεζ υθμ ηαζ ζοπκυηενα, υθμ ηαζ ορδθυηενα ΢οκεζδδζζαηά
΢οκαζζεήιαηα. Πνυηεζηαζ βζα εεηζηή αθοζζδςηή ακηίδναζδ.
Γζα ηα Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα ζζπφεζ υηζ ηαζ βζα ηα ΢οκεζδδζζαηά
αθθά ζημκ απυθοημ εα θέβαιε ααειυ. Καζ πάθζ ζοκακηάιε ηδ βκςζηή
δοζημθία κα πενζβνάρμοιε ιε κμδηζηυ ηνυπμ, ιε ημκ βναπηυ θυβμ ηάηζ
44
πμο οπενααίκεζ ηδ κυδζδ. Πανυθα αοηά εα ηάκμοιε ηαζ πάθζ ιζα
ηανζηαημφνα ηςκ Πκεοιαηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ βζα θυβμοξ κμδηζηήξ
ηαηακυδζδξ. Ζ μπμία αέααζα κμδηζηή ηαηακυδζδ βζα υπμζμκ έπεζ αζχζεζ
ηέημζμο είδμοξ ζοκαζζεήιαηα είκαζ πενζηηή, θεζρή ηαζ άπνςιδ.
Σα Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα οπαημφμοκ ζημ Νυιμ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ
ζημκ απυθοημ ααειυ. ΋θα ηα Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα είκαζ ιυκμ έκα
ηαζ ημ αοηυ. Δίκαζ δ Πκεοιαηζηή Αβάπδ. Ζ μπμία είκαζ απυθοηα ημζκή
ηαζ ίδζα βζα υθμοξ ημοξ ακενχπμοξ πμο εα θηάζμοκ έζης ηαζ βζα θίβμ
ζηδκ πκεοιαηζηή εηείκδ ηαηάζηαζδ πμο εα επζηνέρεζ ηδκ ειθάκζζδ ηδξ.
Ζ αίςζδ Πκεοιαηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ είκαζ Μέεελδ. Καζ είκαζ ηαζ
εέςζδ. Σμ άημιμ ζοιιεηέπεζ (ιέεελδ) ζηδ εεία Οοζία(εέςζδ). Γζαηί
«Αβάπδ είκαζ μ Θευξ ηαζ μ Θευξ Αβάπδ».
Κζ ακ υθα αοηά θαίκμκηαζ ζε πμθθμφξ ζακ πμθφ «ενδζηεοηζηά», ζακ
πμθφ «ακαπυδεζπηα», ζακ πμθφ «θζθμθμβζηά» αξ πνμζπαεήζμοκ κα
ανμοκ μζ ίδζμζ ηάπμζα άθθδ βθχζζα πζμ θεζημονβζηή βζα κα ιζθήζμοκ βζ’
αοηά ηα πνάβιαηα.
Γεκ είκαζ ηοπαίμ πμο αηυιδ ηαζ μζ έκημκα μνεμθμβζζηέξ επζζηήιμκεξ πμο
πνμζέββζζακ ημ Θείμ ιέζα απυ ηδκ πνμπςνδιέκδ επζζηδιμκζηή ένεοκα
εηθνάζηδηακ βζα ημ Θευ ιυκμ ιέζα απυ ηδκ πμζδηζηή βθχζζα ή ηδ
θζθμθμβζηή βθχζζα ή ιέζα απυ ηδκ ελοικδηζηή «ενδζηεοηζηή» βθχζζα.
Γζαηί υπςξ δε ιπμνείξ κα δεζξ ηα ιζηνυαζα ιε ημ ημζκυ ιζηνμζηυπζμ ηαζ
πνεζάγεζαζ δθεηηνμκζηυ ιζηνμζηυπζμ, έηζζ δε ιπμνείξ κα ιζθήζεζξ βζα ημ
Θευ αθθά ιπμνείξ κα ηναβμοδήζεζξ ή κα πμνέρεζξ ή απθχξ κα
παιμβεθάζεζξ. Ο Καγακηγάηδξ ημ εηθνάγεζ πμθφ ςναία: «Ρχηδζα ηδ
ιοβδαθζά κα ιμο ιζθήζεζ βζα ημ Θευ. Καζ δ ιοβδαθζά άκεζζε!»
45
2.12 Πεξίιεςε
΢πλαηζζεκάησλ
ησλ
Υαξαθηεξηζηηθώλ
ησλ
Αηζζεκάησλ-
΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα
1. Τπαημφμοκ ζημ Νυιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ
2. Πενζμνίγμκηαζ ιυκμ ζημ δίπμθμ Γοζανέζηεζα-Δοπανίζηδζδ
3. Δλανηχκηαζ έκημκα απυ ηδ «πδιεία» ημο ζχιαημξ ηαζ ηζξ
δζαηοιάκζεζξ ηδξ
4. Δίκαζ πνςηυβμκα, έκημκα, ηαζ «ηοθθά» υζμκ αθμνά ηδκ ηαηεφεοκζδ
ημοξ
Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα
1. Τπαημφμοκ ζημ Νυιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ
2. Υςνίγμκηαζ ζε δφμ βεκζηέξ ηαηδβμνίεξ Δοπάνζζηςκ-Γοζάνεζηςκ
Αζζεδιάηςκ
3. Δλανηχκηαζ έκημκα απυ ηζξ δζαηοιάκζεζξ ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ ημο
αηυιμο
4. Δίκαζ αδνά, βεκζημφ παναηηήνα αζζεήιαηα
Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
1. Τπαημφμοκ ζημ Νυιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ
2. Διθακίγμοκ ιεβάθδ πμζηζθία
3. Δλανηχκηαζ έκημκα απυ ηδκ αοεαζνεζία ηδξ ΢οκεζνιζηήξ ΢ηέρδξ
4. Δίκαζ αοεαίνεηα, αζηαεή ηαζ εβςζζηζηά
5. Δπδνεάγμκηαζ ηαηά πμθφ απυ ηα Μζάζιαηα ηαζ ηα Βαζζηά Πάεδ ημο
αηυιμο
46
΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα
1. Τπαημφμοκ ζε ιεβάθμ ααειυ ζημ Νυιμ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ
2. Υαναηηδνίγμκηαζ απυ ζοιπακηζηυηδηα
3. Δίκαζ ημζκά ζε υθμοξ εηείκμοξ ημοξ ακενχπμοξ πμο βίκμκηαζ ζηακμί κα
ηα αζχζμοκ
4. Δίκαζ ζηαεενά ηαζ μδδβμφκ ζε ροπζηή ακάηαζδ
5. Γεκ επδνεάγμκηαζ απυ ηα Μζάζιαηα ηαζ ηα Βαζζηά Πάεδ
Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα
1. Τπαημφμοκ απυθοηα ζημ Νυιμ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ
2. Δίκαζ πμθθά ηαζ ηαοηυπνμκα έκα: δ Φοπζηή Αβάπδ
3. Δίκαζ ημζκά ζε υθμοξ ημοξ ακενχπμοξ πμο απμηημφκ ηδκ ζηακυηδηα κα
ηα αζχζμοκ
4. Γεκ επδνεάγμκηαζ απυ ηα Μζάζιαηα ηαζ ηα Βαζζηά Πάεδ
5. Δίκαζ υηζ ορδθυηενμ οπάνπεζ ζημ ΢φιπακ. Δίκαζ δ μοζία ημο ζδίμο ημο
΢φιπακημξ
47
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3
ΝΟΖΣΗΚΑ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΑ
ΚΑΗ
ΠΛΑΝΖ - Α΢ΘΔΝΔΗΑ
3.1 Σα ΢σκαηηθά Αηζζήκαηα είλαη εμ’ νξηζκνύ θπζηνινγηθά θαη
ρξήζηκα
3.2 Απηόλνκεο Λεηηνπξγίεο, Ννεηηθή Παξέκβαζε θαη Αξρή ηνπ
Αληίζεηνπ Απνηειέζκαηνο
3.3 Αξρή ηεο Απηνξξύζκηζεο
3.4 Τπνθαηάζηαζε, Δμηδαλίθεπζε θαη δηαηαξαρέο ησλ Απηόλνκσλ
Λεηηνπξγηώλ
3.5 Ννεηηθά ΢πλαηζζήκαηα, Κόζκνο Γπαδηθόηεηαο θαη Πιάλε
3.6 Φνβίεο, Έκκνλεο ΢θέςεηο, Αγρνγόλεο Καηαζηάζεηο θαη Φόξηηζε
3.7 Ννεηηθή ΢πλαηζζεκαηηθή Φόξηηζε
3.8 Ννεηηθή ΢πλαηζζεκαηηθή Φόξηηζε θαη Αζζέλεηα
3.9 Πόηε έλα Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα είλαη αξλεηηθό;
3.10
Σα
Αξλεηηθά
΢πκπαζεηηθνηνλία
Ννεηηθά
΢πλαηζζήκαηα
πξνθαινύλ
3.11 Σα Αξλεηηθά Ννεηηθά ΢πλαηζζήκαηα κεηώλνπλ ή κπινθάξνπλ
ηε ξνή ηεο Εσηθήο Δλέξγεηαο θαη ξίρλνπλ ηε Γεληθή Γηάζεζε
3.12 Πεξίιεςε
΢πλαηζζεκάησλ
ησλ
Αξλεηηθώλ
θαη
Θεηηθώλ
Ννεηηθώλ
48
3.1 Σα ΢σκαηηθά Αηζζήκαηα είλαη εμ’ νξηζκνύ θπζηνινγηθά θαη
ρξήζηκα
Τπμζηδνίγς υηζ απυ υθα ηα Αζζεήιαηα ηαζ ΢οκαζζεήιαηα αοηά πμο
μδδβμφκ ζε πθάκδ ηαζ αζεέκεζα είκαζ ηα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Σα
΢οκεζδδζζαηά ηαζ ηα Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα υκηαξ πάκς απυ ημκ
Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ δεκ έπμοκ ζπέζδ ιε ημ δίπμθμ οβεία-αζεέκεζα ή
ημ δίπμθμ ζζμννμπία-ακζζμννμπία ή ημ δίπμθμ κμδηζηή εοηοπία-κμδηζηή
δοζηοπία.
Απυ ηδκ άθθδ υπςξ εα δμφιε ηα ΢ςιαηζηά ηαζ Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα
απυ ιυκα ημοξ είκαζ θοζζμθμβζηά ηαζ υπζ αοεαίνεηα. Δίκαζ δ κμδηζηή
πανέιααζδ πμο ιπμνεί κα ηα δζαζηνέρεζ ηαζ κα πνμηαθέζεζ
ακζζμννμπία, αζεέκεζα ηαζ δοζηοπία. Αξ ημ δμφιε υιςξ ακαθοηζηά.
Σα ΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα είκαζ ελ' μνζζιμφ θοζζμθμβζηά ηαζ πνήζζια. Σα
΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα Γοζανέζηεζαξ ηζκδημπμζμφκ ημ άημιμ κα ηαθφρεζ
ααζζηέξ ακάβηεξ ημο μνβακζζιμφ. ΋πςξ ππ ενέρδ, μφνδζδ, αθυδεοζδ,
ζελμοαθζηυηδηα ηθπ. Σα ΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα Ζδμκήξ πνμζθένμοκ ζημ
άημιμ έκα επζπθέμκ ηίκδηνμ. Σδκ ακαημφθζζδ απυ ηδκ έκηαζδ.
Γοζανέζηεζα θμζπυκ ηαζ Ζδμκή είκαζ μζ δφμ πυθμζ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ.
Πανυηζ ακηίεεημζ πυθμζ ζοκενβάγμκηαζ βζα κα επζηεοπεεί δ δζαηήνδζδ ημο
θεζημονβζημφ ηφηθμο ηςκ ζοβηεηνζιέκςκ αοηυκμιςκ θεζημονβζχκ.
Υςνίξ ηδκ φπανλδ αοηχκ ηςκ θεζημονβζχκ δε εα ιπμνμφζε κα οπάνλεζ
ηαζ κα δζαηδνδεεί ημ θαζκυιεκμ ηδξ γςήξ.
΋πςξ υθεξ μζ θοζζμθμβζηέξ θεζημονβίεξ έηζζ ηαζ μζ «μνβαζιζηέξ» αοηέξ
αοηυκμιεξ θεζημονβίεξ ιπμνμφκ κα δζαζηναθμφκ Ο πνχημξ ηνυπμξ
δζαζηνμθήξ είκαζ δ κμδηζηή πανέιααζδ. Πνζκ δμφιε υιςξ πχξ δ κμδηζηή
πανέιααζδ δζαζηνέθεζ ηζξ αοηυκμιεξ θεζημονβίεξ αξ ελδβήζμοιε θίβμ ηζ
ζδιαίκεζ «Αοηυκμιεξ Λεζημονβίεξ».
49
3.2 Απηόλνκεο Λεηηνπξγίεο, Ννεηηθή Παξέκβαζε θαη Αξρή ηνπ
Αληίζεηνπ Απνηειέζκαηνο
Σμ Νεονζηυ ΢φζηδια ημο Ακενχπμο πςνίγεηαζ ζε δφμ ηιήιαηα. ΢ημ
Βμοθδηζηυ Νεονζηυ ΢φζηδια ηαζ ζημ Αοηυκμιμ Νεονζηυ ΢φζηδια. Σμ
Βμοθδηζηυ Νεονζηυ ΢φζηδια κεονχκεζ ημοξ ιφεξ ημο ζχιαημξ πμο
ελοπδνεημφκ ηζκήζεζξ μζ μπμίεξ βίκμκηαζ ιυκμ ιε ηδκ εέθδζδ ιαξ. Ππ
ημοξ ιφεξ ηςκ πενζχκ ηαζ ηςκ πμδζχκ.
Ακηίεεηα ημ Αοηυκμιμ Νεονζηυ ΢φζηδια κεονχκεζ ιφεξ ηαζ υνβακα πμο
δ θεζημονβία ημοξ δεκ οπυηεζηαζ ζηδ αμφθδζδ ιαξ. Ππ ημοξ ιφεξ ηδξ
μονμδυπμο ηφζηδξ ή ημο ζημιάπμο. Οζ ιφεξ ηαζ ηα υνβακα πμο
κεονχκμκηαζ απυ ημ Αοηυκμιμ Νεονζηυ ΢φζηδια έπμοκ έκα ααζζηυ
ηυκμ(νοειυ) θεζημονβίαξ. Αοηυξ μ ηυκμξ επδνεάγεηαζ απυ δζάθμνμοξ
πανάβμκηεξ πμο δεκ ηαεμνίγμκηαζ απυ ηδ αμφθδζδ ιαξ. ΋πςξ έδεζλακ
δζάθμνεξ ένεοκεξ δ αοημκμιία ηςκ θεζημονβζχκ αοηχκ είκαζ ζπεηζηή ηαζ
υπζ απυθοηδ.
΢ηζξ αοηυκμιεξ θεζημονβίεξ ζζπφεζ δ Ανπή ημο Ακηίεεημο
Απμηεθέζιαημξ. Αοηυ ζδιαίκεζ υηζ ακ πνμζπαεήζμοιε κα πανέιαμοιε
ιε ηδ αμφθδζδ ζε ιζα αοηυκμιδ θεζημονβία εα ηαηαθένμοιε ζοκήεςξ ημ
ακηίεεημ απμηέθεζια. Καζ υηζ ακ ήδδ οπάνπεζ ηάπμζμ πνυαθδια ηυηε εα
ιπενδέρμοιε αηυιδ πενζζζυηενμ ηα πνάβιαηα.
Ππ ακ πνμζπαεήζμοιε κα θάιε, κα πζμφιε, κα έπμοιε ιζα μφνδζδ ή
αθυδεοζδ ή ιζα ζελμοαθζηή πνάλδ πνζκ απυ ηδκ «χνα» ηδξ ηυηε δ
πανέιααζδ αοηή εα απμννοειίζεζ ημ θεζημονβζηυ ηφηθμ. Καζ υπζ ιυκμ δ
αοηυκμιδ θεζημονβία δε εα βίκεζ ζςζηά αθθά ηαζ δ ζηακμπμίδζδ πμο εα
πάνμοιε απυ αοηήκ εα είκαζ οπμθεζπυιεκδ. Ππ ακ θάεζ ηακείξ πνζκ απυ
ηδκ χνα ημο, δδθαδή πνζκ πεζκάζεζ ηυηε εα ζοιαμφκ ηα ελήξ: Πνχημκ
πζεακχξ κα ιδκ έπεζ μθμηθδνςεεί δ πνμδβμφιεκδ δζαδζηαζία ηδξ πέρδξ
ηαζ ημ ζημιάπζ κα ιδκ είκαζ άδεζμ. Έηζζ ιεηά ημ θαβδηυ εα έπμοιε ζημ
ζημιάπζ ηαοηυπνμκα ηαζ ιζζμπςκειέκα ηνυθζια ηαζ εκηεθχξ άεζηηα.
Αοηυ εα μδδβήζεζ ζε κέεξ βαζηνζηέξ εηηνίζεζξ μλέςκ, δοζπερία ηαζ
θμοζηχιαηα. Δπζπθέμκ δε εα εοπανζζηδεμφιε ημ θαβδηυ βζαηί δε εα
50
θάιε ιε υνελδ. Ζ πανεηηνμπή εκυξ θεζημονβζημφ ηφηθμο ιπμνεί
επζπθέμκ κα δζαηανάλεζ ηαζ ημκ επυιεκμ ηφηθμ.
Σμ ίδζμ ζοιααίκεζ ακ έκαξ άκηναξ πνμζπαεήζεζ κα έπεζ ζηφζδ ηαζ
ζελμοαθζηή πνάλδ πςνίξ κα έπεζ δζάεεζδ. Δίκαζ πμθφ πζεακυκ ημ
απμηέθεζια κα είκαζ παθανή ζηφζδ, πνυςνδ εηζπενιάηςζδ ή αδοκαιία
εηζπενιάηςζδξ. Ακ ιζα βοκαίηα πνμζπαεήζεζ ημ ίδζμ ηυηε εα έπεζ
ζοκήεςξ ιεζςιέκεξ ημθπζηέξ εηηνίζεζξ, λδνυηδηα ζημκ ηυθπμ ηαζ
εκυπθδζδ ηαηά ηδκ επαθή. ΢ε υθεξ ηζξ πενζπηχζεζξ πάκηςξ μ μνβαζιυξ ή
δε εα οπάνλεζ ηαευθμο ή εα είκαζ οπμθεζπυιεκμξ.
Οζ Ανπαίμζ Έθθδκεξ ήηακ πμθφ δυηζιμζ ζημοξ υνμοξ ημοξ. Ζ θέλδ
«ςναίμ» ιε ηδκ έκκμζα ημο ηαθμφ ηαζ υιμνθμο πνμένπεηαζ εηοιμθμβζηά
απυ ηδ θέλδ «χνα». Γδθαδή ςναίμ είκαζ αοηυ πμο ένπεηαζ, πμο
ζοιααίκεζ ζηδκ χνα ημο. ΢ηδκ ηαηάθθδθδ ζηζβιή. Σμ ίδζμ πνάβια
εηθνάγεηαζ ιε ηδ θασηή νήζδ «Κάεε πνάβια ζημκ ηαζνυ ημο».
Έκα θνμφημ είκαζ ςναίμ(κυζηζιμ) υηακ θαβςεεί ζηδκ χνα ημο. Γδθαδή
μφηε πμθφ άβμονμ αθθά μφηε ηαζ πμθφ χνζιμ. Μζα βοκαίηα είκαζ
ςναία(υιμνθδ) υηακ κηφκεηαζ ηαζ ζοιπενζθένεηαζ ακάθμβα ιε ηδκ χνα
ηδξ. Γδθαδή ακάθμβα ιε ηδκ δθζηία ηδξ. ΢ηεθηείηε πυζμ ακηζαζζεδηζηή
είκαζ ιζα βνζά βοκαίηα υηακ κηφκεηαζ ηαζ θένεηαζ ζακ ημνζηζυπμοθμ. Ή
ακηίζημζπα πυζμ άζπδιμ είκαζ έκα ημνζηζάηζ υηακ κηφκεηαζ ηαζ αάθεηαζ
ζακ ιεβάθδ ηονία. Δίκαζ επίζδξ βκςζηυ υηζ δ δδμκή πμο ιπμνεί κα πάνεζ
έκα άημιμ απυ ιζα αοηυκμιδ θεζημονβία είκαζ ηυζμ πζμ έκημκδ ηαζ άνηζα
υζμ πζμ «ζηδκ χνα ημοξ» ζοιααίκμοκ ηα πνάβιαηα.
Ζ ιεβάθδ πθεζμρδθία ηςκ ακηνχκ πμο πάζπμοκ απυ «πνυςνδ
εηζπενιάηςζδ» δεκ πάζπεζ θυβς μνβακζηχκ αζηζχκ. Αθθά αηνζαχξ βζαηί
πανααζάγεζ ηδκ Ανπή ημο Ακηίεεημο Απμηεθέζιαημξ. Ο θαφθμξ ηφηθμξ
ζοκήεςξ λεηζκάεζ ςξ ελήξ: Έκαξ άκηναξ ηοπαίκεζ ηάπμζα ζηζβιή ζε ιζα
ζελμοαθζηή ζοκεφνεζδ κα έπεζ πνυςνδ εηζπενιάηςζδ, παθανή ζηφζδ ή
αδοκαιία ζηφζδξ. Αοηυ ιπμνεί κα έβζκε βζα δζάθμνμοξ θυβμοξ. Μπμνεί
51
κα ήηακ ημοναζιέκμξ ή ιεεοζιέκμξ. Μπμνεί κα είπε ηναη βζαηί ήηακ δ
πνχηδ ζελμοαθζηή επαθή ιε ηδ βοκαίηα αοηή. Μπμνεί κα λεηίκδζε κα
ηάκεζ ένςηα πςνίξ πμθθή δζάεεζδ. Ή απθά ιπμνεί κα ιδκ ήηακ δ ιένα
ημο.
Ζ πνχηδ ακηίδναζδ είκαζ ζοκήεςξ μ πακζηυξ Λυβς εββναθχκ ιζα
ακδνμηναηζηήξ ημζκςκίαξ πμο εέθεζ ημκ άκηνα αημφναζημ επζαήημνα μ
ζοβηεηνζιέκμξ άκηναξ κμζχεεζ υηζ «έβζκε νεγίθζ». ΋ηζ «πνμζαθήεδηε μ
ακηνζζιυξ ημο». ΋ηζ «εα ημ ιάεμοκ μζ άθθμζ ηαζ δε εα λένεζ πμο κα
ηνοθηεί». ΋ηζ «ιεζχεδηε ζηα ιάηζα ηδξ ζοκηνυθμο ημο». ΋ηζ «είκαζ
ακίηακμξ». Ή αηυιδ ηαζ υηζ είκαζ «ηνοθμ-μιμθοθυθζθμξ».
Γειάημξ πακζηυ ζοκήεςξ απμθεφβεζ θυβς θυαμο απμηοπίαξ μπμζαδήπμηε
κέα επαθή. Μπμνεί υιςξ ηαζ κα ηάκεζ αηνζαχξ ημ ακηίεεημ. Γδθαδή κα
ανπίζεζ κα ηνέπεζ, έζης ηαζ πςνίξ δζάεεζδ κα έπεζ άιεζα κέεξ επαθέξ βζα
κα «ηα ηαηαθένεζ» ηαζ έηζζ κα απμδείλεζ ζημκ εαοηυ ημο υηζ δεκ είκαζ
«ακίηακμξ». ΋ηζ «δεκ έπεζ πνυαθδια». ΋ηζ «ήηακ ηάηζ πενζζηαζζαηυ».
Με ηέημζμ άβπμξ ημ πζεακυηενμ είκαζ κα ζοιαεί ηαζ κα λακαζοιαεί ημ
«πνυαθδια». Καζ έηζζ πθέμκ δ ηαηάζηαζδ πνμκίγεζ.
Έκα άθθμ πανάδεζβια είκαζ ημ ελήξ: Ονζζιέκμζ άκηνεξ πμο έπμοκ
πνυςνδ εηζπενιάηςζδ πνμζπαεμφκ κα ηαεοζηενήζμοκ ιε ημ γυνζ ηδκ
εηζπενιάηςζδ «βζα κα ζηακμπμζήζμοκ ηαζ ηδ ζφκηνμθμ ημοξ» υπςξ
ζζπονίγμκηαζ. Γδθαδή ηαη’ μοζίακ βζα κα απμδείλμοκ ημκ ακηνζζιυ ημοξ.
Με απμηέθεζια πανειααίκμκηαξ κα ιπενδεφμοκ αηυιδ πενζζζυηενμ ηα
πνάβιαηα. ΢ε υθεξ αοηέξ ηζξ πενζπηχζεζξ μ θαφθμξ ηφηθμξ είκαζ ήδδ
πναβιαηζηυηδηα.
Οζ αοηυκμιεξ θεζημονβίεξ είκαζ αοηυκμιεξ. Γεκ επζδέπμκηαζ αοεαίνεηεξ
πανειαάζεζξ. Γεκ επζδέπμκηαζ δζαηαβέξ. Σμ ιυκμ πμο ιπμνείξ κα ηάκεζξ
ηαζ ημ ηαθφηενμ είκαζ κα ηζξ αθήζεζξ κα ζοιααίκμοκ «ζηδκ χνα ημοξ» βζα
κα είκαζ ηαζ ςναίεξ.
52
3.3 Αξρή ηεο Απηνξξύζκηζεο
Τπάνπεζ ιζα ςναία ζζημνία πμο δείπκεζ πυζμ ζδιακηζηή είκαζ δ
αοημννφειζζδ βζα ηδ θεζημονβία ημο μνβακζζιμφ. Αθθά ηαζ πυζδ
ζδιαζία έπεζ μ ζεααζιυξ ηδξ αοημννφειζζδξ απυ ημ ίδζμ ημ άημιμ ακ
εέθεζ υπζ ιυκμ κα είκαζ ηαθά αθθά ηαζ κα ελεθζπεεί ροπζηά.
Κάπμηε γμφζε έκαξ αοημηνάημναξ πμο θδιζγυηακ βζα ηδκ πμθοιάεεζα
ημο. Γζάααγε ιακζςδχξ. Δίπε δδιζμονβήζεζ ιζα αζαθζμεήηδ ιε πζθζάδεξ
αζαθία. Δίπε ζηδκ «αοθή» ημο πάνα πμθθμφξ «ζμθμφξ» ηαζ «δαζηάθμοξ».
Πανυηζ υιςξ είπε δζααάζεζ υθεξ ηζξ «ζενέξ βναθέξ» ηαζ ηα ζμθά αζαθία
δεκ έκμζςεε εοηοπζζιέκμξ. Οφηε είπε ηαηαθένεζ πμθθά πνάβιαηα ζημ κα
ελεθζπεεί ροπζηά. Κάπμζα ιένα άημοζε υηζ ζε έκα απυιενμ ιένμξ ηδξ
αοημηναημνίαξ ημο γμφζε έκαξ θηςπυξ αθθά ζμθυξ βένμκηαξ. Πήνε
θμζπυκ ηδ ζοκμδεία ημο, ημοξ ζμθμφξ ηαζ ηα δζάθμνα «ζενά» αζαθία ηαζ
έθηαζε έλς απυ ηδκ ηαθφαα ημο βένμκηα.
«Γένμκηα, έπς δζααάζεζ υθα ηα ζενά αζαθία, υθεξ ηζξ βναθέξ, ιεθεηάς
ηαεδιενζκά ηαζ έπς δμηζιάζεζ υθεξ ηζξ ηεπκζηέξ βζα εοηοπία ηαζ ροπζηή
ελέθζλδ. Γκςνίγς αοηυ... βκςνίγς εηείκμ... βκςνίγς ημ άθθμ... εέθς κα
ιμο πεζξ ηδ βκχιδ ζμο πχξ εα θηάζς ζηδ εέςζδ;» Ο βένμκηαξ ιε
οπμιμκή ημκ άημοβε πμθθή χνα κα απανζειεί ηζξ «βκχζεζξ» ημο ηαζ υηακ
ζηαιάηδζε ημο είπε: «Α είκαζ πμθφ απθυ αοημηνάημνα ιμο. εα
αημθμοεήζεζξ ιυκμ έκακ ηακυκα. Σίπμηα άθθμ». «Καζ πμζμξ είκαζ αοηυξ
μ θμαενυξ ηαζ ζμθυξ ηακυκαξ. Πεξ ημκ ιμο βνήβμνα ηαζ εα ημκ
εθανιυζς αιέζςξ».
«Δίκαζ πμθφ απθυ: ΋ηακ πεζκάξ εα ηνςξ. ΋ηακ δεκ πεζκάξ δε εα ηνςξ.
΋ηακ δζράξ εα πίκεζξ. ΋ηακ δε δζράξ δε εα πίκεζξ. ΋ηακ κοζηάγεζξ εα
ημζιάζαζ. ΋ηακ δε κοζηάγεζξ δε εα ημζιάζαζ». Ο αοημηνάημναξ κεονίαζε
βζαηί εεχνδζε υηζ μ βένμκηαξ ημκ ημνυζδεοε ηαζ ζδηχεδηε ηαζ έθοβε
ανίγμκηαξ.
53
Ζ Ανπή ηδξ Αοημννφειζζδξ είκαζ απθή αθθά ηαζ ηαοηυπνμκα ζμθή. Ο
Γδιζμονβυξ ιέζς ηςκ ΢οιπακηζηχκ Νυιςκ έπεζ δχζεζ ηδ δοκαηυηδηα
ζημ ΢φιπακ κα αοημνοειίγεηαζ. Καζ ηδκ ίδζα δοκαηυηδηα έπεζ ηάεε έιαζμ
μκ. Σμ ίδζμ ζζπφεζ ηαζ βζα ημκ Άκενςπμ. Ο Άκενςπμξ υιςξ θυβς
εβςζζιμφ εεςνεί υηζ είκαζ πζμ ζμθυξ απυ ηδ Φφζδ ή ημ Θευ βζ’ αοηυ ηαζ
πανειααίκεζ αοεαίνεηα βζα κα νοειίζεζ μ ίδζμξ ηα πνάβιαηα ηαηά ηδ δζηή
ημο αοεαίνεηδ Αημιζηή Βμφθδζδ. Σμ απμηέθεζια είκαζ κα πανααζάγεζ
ηδκ Ανπή ημο Ακηίεεημο Απμηεθέζιαημξ ηαζ κα πνμηαθεί έκακ ή
πενζζζυηενμοξ θαφθμοξ ηφηθμοξ. Σμ ηεθζηυ απμηέθεζια είκαζ δ
ζςιαηζηή αζεέκεζα ηαζ δ κμδηζηή δοζηοπία.
3.4 Τπνθαηάζηαζε, Δμηδαλίθεπζε θαη δηαηαξαρέο ησλ Απηόλνκσλ
Λεηηνπξγηώλ
Δηηυξ υιςξ απυ ηδ δζαηαναπή ιζα αοηυκμιδξ θεζημονβίαξ θυβς κμδηζηήξ
πανέιααζδξ ημ ίδζμ ιπμνεί κα ζοιαεί υηακ οπμηαεζζημφιε ιζα θοζζηή
δνάζδ ιε έκα οπμηαηάζηαημ. ΢ημ αζαθίμ βζα ηδκ Αζηζμθμβία ηδξ
Αζεέκεζαξ, ζημ ηεθάθαζμ βζα ηα Βαζζηά Πάεδ ελδβήζαιε εηηεκχξ ημ
πχξ ιζα δνάζδ πμο ζοκζζηά οπμηαηάζηαζδ ημο θοζζμθμβζημφ μδδβεί ζε
οπμθεζπυιεκμ μνβαζιυ ηαζ άνα ηαζ ζε οπμθεζπυιεκμ ημνεζιυ. Αοηυ έπεζ
ζακ απμηέθεζια ημ άημιμ κα αολάκεζ ηδκ πνμζπάεεζα ημο κα
ζηακμπμζδεεί ηαζ κα πέθηεζ ζε έκα θαφθμ ηφηθμ πνμζηυθθδζδξ ηαζ
οπμδμφθςζδξ. ΢ε έκα θαφθμ ηφηθμ πάεμοξ.
Δίπαιε ηυηε ακαθένεζ ημ πανάδεζβια ιε ηδκ ακεοβζεζκή δζαηνμθή. Μζα
ακεοβζεζκή ηνμθή ιπμνεί κα ζηακμπμζήζεζ ηδ βεφζδ. Γεκ ηαθφπηεζ υιςξ
μφηε ενεπηζηά αθθά μφηε ηαζ εκενβεζαηά ημκ μνβακζζιυ. ΢ακ απμηέθεζια
μ μνβακζζιυξ επζγδηεί λακά ηαζ λακά ηνμθή ιε απμηέθεζια ημ πάεμξ ηδξ
θαζιανβίαξ βζα ηδ ζοβηεηνζιέκδ ακεοβζεζκή ηνμθή.
Έκα άθθμ πανάδεζβια είκαζ αοηυ ηδξ ακηζηαηάζηαζδξ ηδξ θοζζμθμβζηήξ
ενςηζηήξ πνάλδξ ιε έκα οπμηαηάζηαημ. Ππ ιε ζαδμιαγμπζζηζηέξ
πνάλεζξ. Ο μνβαζιυξ ηαζ ηαη’ επέηηαζδ μ ημνεζιυξ είκαζ
οπμθεζπυιεκμξ. Ζ νμή ηαζ εηηυκςζδ ηδξ ζελμοαθζηήξ εκένβεζαξ είκαζ
54
οπμθεζπυιεκδ ιε απμηέθεζια ηάζδ βζα επακάθδρδ, πνμζηυθθδζδ ηαζ
πάεμξ.
Έκα ηνίημ πανάδεζβια οπμηαηάζηαζδξ είκαζ δ ηαηαζημθή ηδξ ζςιαηζηήξ
μνιήξ ηαζ δ πνμζπάεεζα «οπμηαηάζηαζδξ» ιε ηάηζ ημ δζακμδηζηυ.
Πνυηεζηαζ βζα ημ βκςζηυ ιδπακζζιυ ηδξ ελζδακίηεοζδξ ζημκ μπμίμ
ακαθενεήηαιε επίζδξ εηηεκχξ ζημ ηεθάθαζμ «Βαζζηά Πάεδ». Καζ ζηδκ
πενίπηςζδ αοηή επεζδή ημ ζχια δε «πμνηαίκεζ» ιε έκκμζεξ αθθά ιε
ζελμοαθζηή «ηνμθή», μ μνβαζιυξ ηαζ μ ημνεζιυξ είκαζ οπμθεζπυιεκμξ.
Γζ’ αοηυ ηαζ δ απθή θοζζμθμβζηή θεζημονβία βίκεηαζ πάεμξ.
Γζ’ αοηυ παναηδνείηαζ ημ θαζκυιεκμ υηακ ππ έκαξ κέμξ απμθαζίζεζ κα
βίκεζ ιμκαπυξ ηαζ κα ζηαιαηήζεζ ηάεε ζελμοαθζηή δναζηδνζυηδηα ζημ
υκμια ηδξ ροπζηήξ ημο ελέθζλδξ ηυηε εκχ πνζκ δεκ είπε ζδζαίηενδ
ζελμοαθζηή επζεοιία ιεηά αοηή ημο βίκεηαζ έιιμκδ ζηέρδ ηαζ πάεμξ.
3.5 Ννεηηθά ΢πλαηζζήκαηα, Κόζκνο Γπαδηθόηεηαο θαη Πιάλε
Έπς ήδδ οπμζηδνίλεζ επακεζθδιιέκα υηζ ηα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
πνμηαθμφκ κμδηζηή δοζηοπία ηαζ ζςιαηζηή αζεέκεζα. Γζαηί υιςξ βίκεηαζ
αοηυ ηαζ ιε πμζμ ηνυπμ;
΋πςξ ήδδ ακαθέναιε υηακ μ Άκενςπμξ αζχκεζ ιε ηδ ΢οκείδδζδ ηαζ ημ
Αημιζηυ Πκεφια ηυηε θεζημονβεί ζημκ Κυζιμ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ.
Γδθαδή ζημκ Κυζιμ ηδξ Δκυηδηαξ. Δηεί πμο ηα πάκηα είκαζ Έκα ηαζ ημ
Έκα ηα πάκηα. Αθμφ ημ Έκα είκαζ ηα πάκηα αοηυ ζδιαίκεζ υηζ αοηυιαηα
βκςνίγεζ ηαζ ηα πάκηα. Έπεζ απυθοηδ βκχζδ. Άνα δεκ έπεζ πθάκεξ.
Άθθςζηε δ πθάκδ δεκ είκαζ ηίπμηα άθθμ απυ απμοζία βκχζδξ. Με ημκ
ίδζμ ηνυπμ πμο ημ ζημηάδζ είκαζ δ απμοζία θςηυξ
΋ηακ υιςξ μ Άκενςπμξ αζχκεζ ιε ηδ Γζακμδηζηή Φοπή ηυηε θεζημονβεί
ζημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Γδθαδή ζημκ Κυζιμ ηδξ Αημιζηυηδηαξ
55
ηαζ ηδξ Πμζηζθμιμνθίαξ. Δηεί πμο ηα πάκηα είκαζ λεπςνζζηά ημ έκα απυ
ημ άθθμ. Ο ηάεε άκενςπμξ αθέπεζ ημκ εαοηυ ημο λεπςνζζηά απυ ημοξ
οπυθμζπμοξ. Ο ηαενέθηδξ, ηαηά ηδκ αθθδβμνία ημο Πθμφηανπμο έπεζε
ζηδ Γδ ηαζ απυ έκαξ (Μμκαδζηυηδηα) έβζκε πίθζα ημιιάηζα
(Πμζηζθμιμνθία). Αοηή δ δζάζπαζδ πνμηάθεζε απχθεζα ηδξ Αθήεεζαξ.
Απχθεζα ηδξ Γκχζδξ. Απυ ηυηε μζ άκενςπμζ οπμπίπημοκ ζε πθάκεξ βζαηί
ανίζημοκ έκα ημιιάηζ ημο ηαενέθηδ ηαζ κμιίγμοκ υηζ ανήηακ υθδ ηδκ
Αθήεεζα.
Ζ Πθάκδ υιςξ είκαζ δ πνςηανπζηή αζηία ηάεε κμδηζηήξ δοζηοπίαξ ηαζ
ζςιαηζηήξ αζεέκεζαξ. Καζ έπμοιε ήδδ δζεοηνζκίζεζ ζε πνμδβμφιεκα
ηεθάθαζα υηζ δ ιυκδ Πθάκδ πμο εη θφζεςξ οπάνπεζ είκαζ δ Νμδηζηή
Πθάκδ. Γεκ οπάνπεζ Πκεοιαηζηή Πθάκδ ελ’ μνζζιμφ θυβς απυθοηδξ
βκχζδξ. Γεκ οπάνπεζ Τθζηή Πθάκδ ελ’ μνζζιμφ θυβς απυθοηδξ απμοζίαξ
ηδξ δοκαηυηδηαξ βκχζδξ. Ο Νμοξ υιςξ έπμκηαξ ιενζηή βκχζδ ελ’
μνζζιμφ οπμπίπηεζ ζε πθάκεξ.
Ακαθέναιε ήδδ ζε άθθα αζαθία ηδκ Πθάκδ ζακ πνςηανπζηή αζηία ηάεε
κμδηζηήξ δοζηοπίαξ ηαζ ζςιαηζηήξ αζεέκεζαξ. Καζ έπμοιε ήδδ επίζδξ
ακαθένεζ υηζ αοηή δ Πθάκδ ζημκ Άκενςπμ οπάνπεζ ιε πζμ ζοβηεηνζιέκδ
ιμνθή πμο είκαζ μζ Μζαζιαηζηέξ Καηααμθέξ ημο αηυιμο ηαζ ηα Βαζζηά
ημο Πάεδ. ΢ηα ακηίζημζπα ηεθάθαζα είδαιε ακαθοηζηά πχξ ηα Μζάζιαηα
ηαζ ηα Βαζζηά Πάεδ ημο ηάεε αηυιμο μδδβμφκ ζε αοεαίνεηδ, ιδ Φοζζηή
΢ηέρδ. Γδθαδή ζε Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ. Έπμοιε ήδδ ελδβήζεζ πχξ μζ
Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ είκαζ μοζζαζηζηά «θμνηζζιέκεξ» ΢ηέρεζξ. Αοηέξ μζ
θμνηζζιέκεξ ΢ηέρεζξ μδδβμφκ ζε Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηαζ ηα Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα μδδβμφκ ζοπκά ζε ιδ Φοζζηή ΢οιπενζθμνά. Γδθαδή ζε
΢οιπενζθμνά πμο ακηζααίκεζ ημοξ Φοζζημφξ ή ΢οιπακηζημφξ Νυιμοξ.
Αοηή δ ιδ Φοζζηή ΢οιπενζθμνά δνα ανκδηζηά ζε δφμ ηαηεοεφκζεζξ.
Πνμξ ηδκ ηαηεφεοκζδ ημο Τθζημφ ΢χιαημξ ηαζ πνμξ ημ Πενζαάθθμκ. Ζ
Αθφζζηδ ΢οιπενζθμνά αννςζηαίκεζ ημ Τθζηυ ΢χια. Πνχηα
απμννοειίγεηαζ δ νμή ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ ηαζ αοηή δ απμνφειζζδ
μδδβεί ζηδκ αζεέκεζα ημο μνβακζζιμφ.
56
Ζ ιδ Φοζζηή ΢οιπενζθμνά δνα επίζδξ ανκδηζηά ηαζ ζημ Πενζαάθθμκ.
΋ηακ δ ανκδηζηή ιαξ δνάζδ αθμνά ημ Φοζζηυ Πενζαάθθμκ ηυηε
εζζπνάηημοιε ανκδηζηή ακηίδναζδ οπυ ηδ ιμνθή ηδξ ακηίδναζδξ απυ ηα
οθζηά ζχιαηα ηαζ οπυ ηδ ιμνθή ηδξ μζημθμβζηήξ ακζζμννμπίαξ οπυ ηδκ
εονεία ηδξ έκκμζα. ΋ηακ δ ανκδηζηή ιαξ δνάζδ αθμνά ηα άθθα έιαζα
υκηα εζζπνάηημοιε ανκδηζηή ακηίδναζδ οπυ ηδ ιμνθή ηδξ δζηήξ ημοξ
ανκδηζηήξ ζοιπενζθμνάξ απέκακηζ ιαξ. Αοηή δ ανκδηζηή ζοιπενζθμνά
ημοξ πονμδμηεί ζοπκά ηαζκμφνζεξ ανκδηζηέξ ζηέρεζξ, ζοκαζζεήιαηα ηαζ
ζοιπενζθμνά απυ ιένμοξ ιαξ ηαζ μ θαφθμξ ηφηθμξ έπεζ ανπίζεζ ηαζ
ζοκεπίγεηαζ.
3.6 Φνβίεο, Έκκνλεο ΢θέςεηο, Αγρνγόλεο Καηαζηάζεηο θαη Φόξηηζε
Πμθφ ζοπκά αημφιε ηζξ ελήξ θνάζεζξ: «Γζαηί είζαζ ηυζμ θμνηζζιέκμξ;»
«Μυθζξ ζηεθηχ ηζ ιμο ζοκέαδ θμνηίγμιαζ» «Γε ιπμνχ κα ηαηαθάας
βζαηί ιε θμνηίγεζ ηυζμ πμθφ αοηή δ οπυεεζδ». ΢ε υθεξ αοηέξ ηζξ
πενζπηχζεζξ αοηή δ «θυνηζζδ» είκαζ ανκδηζηή ιε ηδκ έκκμζα ημο υηζ
πνμηαθεί οπενέκηαζδ ηαζ δοζάνεζηδ αίζεδζδ ζημ άημιμ.
Τπάνπμοκ υιςξ ηαζ μζ πενζπηχζεζξ πμο ημ άημιμ θμνηίγεηαζ εεηζηά.
Αημφιε ππ ηάπμζμκ κα θέεζ υηζ: «΋ηακ είιαζ ιέζα ζηδ Φφζδ ζηέθημιαζ
ςναία ηαζ ηυηε κμζχες ιζα θμαενή θυνηζζδ. Νμζχες κα ακεααίκς».
«Μυθζξ ζηεθηχ ηα αβαπδιέκα ιμο πνυζςπα (ζφκηνμθμξ, βμκείξ, παζδζά,
θίθμζ) κμζχες ιζα βθοηζά θυνηζζδ».
Γκςνίγμοιε επίζδξ απυ ηδκ Φοπμθμβία υηζ ηάεε έιιμκδ ζηέρδ, ηάεε
θμαία ή ηάεε αβπμβυκα ηαηάζηαζδ δεκ είκαζ ηίπμηα πενζζζυηενμ απυ ιζα
θμνηζζιέκδ ζηέρδ. Θα ιπμνμφζαιε ηάθθζζηα κα ημ απμδχζμοιε αοηυ
ιε ιαεδιαηζηέξ ελζζχζεζξ ημο ηφπμο:
Φμαία ή Έιιμκδ ΢ηέρδ ή Αβπμβυκα Καηάζηαζδ = ΢ηέρδ + Φυνηζζδ
57
Ππ ηάπμζμξ θμαάηαζ ηα ζηοθζά. Δίκαζ ακαιεκυιεκμ έκαξ άκενςπμξ κα
θμαάηαζ έκα άβνζμ ηαζ δοκαηυ ιακηνυζηοθμ. Γεκ είκαζ υιςξ
ακαιεκυιεκμ κα θμαάηαζ έκα ημοηααάηζ. Σμ άημιμ αοηυ έπεζ πθήνδ
επίβκςζδ υηζ είκαζ πανάθμβμξ ή ημοθάπζζημκ οπεναμθζηυξ μ θυαμξ ημο
υζμκ αθμνά ημ ημοηααάηζ. Αθθά πανυθα αοηά οπάνπεζ πένακ ηδξ
θμβζηήξ ημο ζηέρδξ ηάηζ αηυιδ πμο ημκ ιπθμηάνεζ. Τπάνπεζ ιζα
θυνηζζδ.
Έκα κεονμθοηζηυ άημιμ ιεηά απυ ηάπμζα επαββεθιαηζηή ή αζζεδιαηζηή
ζηεκμπχνζα έπεζ πνμηάνδζα εκμπθήιαηα ηαζ ηαποπαθιίεξ. Σνέπεζ θμζπυκ
ζημοξ
βζαηνμφξ
ηαζ
αβάγεζ
δεηάδεξ
ηανδζμβναθήιαηα,
οπενδπμβναθήιαηα ηανδζάξ αηυιδ ηαζ ζηεθακζμβναθία. ΋θεξ μζ
ελεηάζεζξ δείπκμοκ υηζ «δεκ οπάνπεζ ηίπμηα ημ παεμθμβζηυ».
Σμοθάπζζημκ απυ ζςιαηζηήξ πθεονάξ. Έκα «θμβζηυ» θμζπυκ άημιμ εα
έπνεπε κα λεπάζεζ ημ υθμ εέια. Πανυθα αοηά υιςξ ηα κεονμθοηζηά
άημια υπζ ιυκμ δε ιπμνμφκ κα λεπάζμοκ ημ εέια αθθά δ γςή ημοξ
βίκεηαζ ιζα ηυθαζδ. Οζ ζηέρεζξ ένπμκηαζ ηαζ λακάνπμκηαζ ηαζ ιαγί ημοξ
ένπεηαζ ηαζ δ «θυνηζζδ». Σμ άημιμ ηαζ ζ’ αοηή ηδκ πενίπηςζδ βκςνίγεζ
πθήνςξ υηζ μζ θυαμζ ημο είκαζ οπεναμθζημί αθθά δε ιπμνεί κα ημοξ
λεπενάζεζ.
Έκα ροπακαβηαζηζηυ άημιμ εέθεζ κα πθέκεζ ζοπκά ηα πένζα ημο βζαηί
«θμαάηαζ ηα ιζηνυαζα». Τπάνπμοκ ροπακαβηαζηζηυ άημια πμο ιπμνεί
κα πθέκμοκ ηαζ 50 θμνέξ ηα πένζα ημοξ ηδκ διένα ηαζ ιάθζζηα ιε
μζκυπκεοια. Κάεε θμνά πμο ηα έπμοκ πθφκεζ ένπεηαζ δ ζηέρδ πμο θέεζ:
«Μήπςξ υιςξ δεκ ηα έπθοκα ηαθά;» Καζ ηυηε ηα ροπακαβηαζηζηά άημια
ηνέπμοκ ηαζ πάθζ κα ηα πθφκμοκ εκχ βκςνίγμοκ ηαθά υηζ ζίβμονα ημ
έπμοκ ήδδ ηάκεζ ηαζ ιάθζζηα πμθθέξ θμνέξ ηαζ ζπμθαζηζηά. Καζ πάθζ
ιπθμηάνεηαζ δ «θμβζηή». Καζ πάθζ έπμοιε κα ηάκμοιε ιε ζηέρδ ζοκ
θυνηζζδ.
Έκαξ θμζηδηήξ δζααάγεζ ιένα-κφπηα ηαζ μζ ααειμί ημο δεκ λεθεφβμοκ απυ
ημ άνζζηα. Κμκηεφεζ κα ηεθεζχζεζ ηδ ζπμθή ημο ηαζ δεκ έπεζ απμηφπεζ
μφηε ζε έκα δζαβχκζζια. Πανυθα αοηά ηάεε θμνά πμο ζηέθηεηαζ ηδ θέλδ
58
δζαβχκζζια ημκ πενζθμφγεζ ηνφμξ ζδνχηαξ. Αβπχκεηαζ ηαζ ηνέιεζ. Σμ
πανεθευκ ημο δε δζηαζμθμβεί θυαμ απμηοπίαξ. Πανυθα αοηά ηαζ ζηδκ
πενίπηςζδ αοηή ανίζημοιε ηα ημζκά ζημζπεία ιε ηα πνμδβμφιεκα
παναδείβιαηα. Γδθαδή ηδ ζηέρδ, ημκ πανάθμβμ επδνεαζιυ, ηδ βκχζδ
απυ ημ άημιμ ημο «πανάθμβμο» ημο επδνεαζιμφ ημο ηαζ ηέθμξ ηδ
θυνηζζδ.
3.7 Ννεηηθή ΢πλαηζζεκαηηθή Φόξηηζε
Σζ είκαζ υιςξ ηέθμξ πάκηςκ αοηή δ «θυνηζζδ»; Πμζά είκαζ δ θφζδ ηδξ; Σζ
ιένμξ ημο θυβμο είκαζ;
Μήπςξ είκαζ οθζηήξ θφζεςξ; Μήπςξ δδθαδή πνυηεζηαζ βζα ηάπμζα
έηηνζζδ ιζαξ πδιζηήξ μοζίαξ ή μνιυκδξ πμο πνμηαθεί αοηή ηδκ
ακαζηάηςζδ; Γκςνίγμοιε ήδδ ηδ δνάζδ μνζζιέκςκ μοζζχκ υπςξ ππ ηδξ
αδνεκαθίκδξ, πμο έπμοκ ζοκδεεεί ιε ημ ζηνεξ ηαζ μζ μπμίεξ επζθένμοκ
ηενάζηζα ακαζηάηςζδ ζημ ζχια. Γκςνίγμοιε ηδ ζπέζδ ηδξ αδνεκαθίκδξ
ιε ημ ΢οιπαεδηζηυ Νεονζηυ ΢φζηδια ηαζ ηδ ζπέζδ ημο ηεθεοηαίμο ιε ημ
ζηνεξ ηαζ ηζξ Φοπμζςιαηζηέξ Παεήζεζξ. Γκςνίγμοιε δδθαδή ανηεηά βζα
ηδ αζμπδιζηή πθεονά ηδξ «θυνηζζδξ» αθθά αοηυ δε ιαξ δίκεζ απακηήζεζξ
βζα ημ ηζ είκαζ αοηυ πμο πνμηαθεί αοηή ηδκ αθθαβή ηδξ αζμπδιείαξ.
Θα πνέπεζ κα ιάεμοιε κα ζηεθηυιαζηε ιε Φοζζηή ΢ηέρδ. Γδθαδή
ζεαυιεκμζ ημοξ ΢οιπακηζημφξ Νυιμοξ. Γδθαδή ζεαυιεκμζ ημκ Νυιμ ηδξ
Ηενανπίαξ. Γε ιπμνμφιε πθέμκ κα ιέκμοιε ζηακμπμζδιέκμζ ιε ηδ
ιδπακζζηζηή ζηέρδ πμο θέεζ υηζ «Αζηία ημοξ ζηνεξ είκαζ δ οπενέηηνζζδ
αδνεκαθίκδξ». Γζαηί αοηυ είκαζ ακαηνίαεζα. Γζαηί δ οπενέηηνζζδ
αδνεκαθίκδξ δεκ πνμηαθεί ημ κμδηζηυ ζηνεξ αθθά πνμηαθεί ηα ζςιαηζηά
ζζμδφκαια ημο ζηνεξ. Γδθαδή εοεφκεηαζ βζα ημ ιδπακζζιυ δδιζμονβίαξ
ζςιαηζηχκ ζοιπηςιάηςκ. Σμ γήηδια είκαζ «Σζ είκαζ αοηυ πμο πνμηαθεί
ηδκ οπενέηηνζζδ αδνεκαθίκδξ;». ΢ίβμονα ιε αάζδ ημκ Νυιμ ηδξ
Ηενανπίαξ οπάνπεζ έκαξ ζενανπζηά ακχηενμξ ιδπακζζιυξ πμο πνμηαθεί
αοηή ηδκ οπενέηηνζζδ.
59
Γκςνίγμοιε απυ ημ Βεθμκζζιυ ηαζ ηδκ Οιμζμπαεδηζηή Ηαηνζηή βζα ηδ
Εςζηή Δκένβεζα. Μήπςξ δ θυνηζζδ είκαζ έκαξ ιδπακζζιυξ πμο εδνάγεηαζ
ζημ εκενβεζαηυ αοηυ επίπεδμ φπανλδξ ημο Ακενχπμο; ΋πςξ ήδδ έπμοιε
ακαθένεζ ζε πνμδβμφιεκα ηεθάθαζα μ Βεθμκζζιυξ έπεζ ζοκδέζεζ ηα
δζάθμνα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα υπςξ ππ ημ θυαμ ή ηδ θφπδ ιε
ζοβηεηνζιέκμοξ Δκενβεζαημφξ Μεζδιανζκμφξ ηαζ ιε ηα ζςιαηζηά
υνβακα πμο ακηζζημζπμφκ ζε αοημφξ. Δίκαζ υιςξ δεδμιέκμ απυ υζα
ακαθέναιε ζε πνμδβμφιεκα ηεθάθαζα υηζ μ Νμοξ ηαζ ηα Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα είηε είκαζ εεηζηά, είηε είκαζ ανκδηζηά πνμδβμφκηαζ ηαζ
επδνεάγμοκ εη ηςκ άκς ηδ νμή ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ ημο αηυιμο.
Δπμιέκςξ δ θυνηζζδ πμο ζοκμδεφεζ ηζξ Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ ηαζ δ μπμία
εοεφκεηαζ βζα ηδκ πνυηθδζδ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ είκαζ ιζα
Νμδηζημφ Δπζπέδμο ηαηάζηαζδ. Γκςνίγμοιε ήδδ υηζ ημ Νμδηζηυ Δπίπεδμ
δεκ ηαοηίγεηαζ ιε ημκ εβηέθαθμ ηαζ ηζξ εβηεθαθζηέξ ημο θεζημονβίεξ. Ο
εβηέθαθμξ είκαζ ημ πζάκμ αθθά μ Νμοξ είκαζ μ πζακίζηαξ. Υςνίξ πζακίζηα
ημ πζάκμ δε ιπμνεί κα παίλεζ ιμοζζηή. Υςνίξ πζάκμ μ πζακίζηαξ οπάνπεζ
αθθά δε ιπμνεί κα παίλεζ ιμοζζηή. Ο πζακίζηαξ υιςξ οπάνπεζ έζης ηαζ
ακ ηαηαζηναθεί ημ πζάκμ.
Σμ Νμδηζηυ Δπίπεδμ υπςξ ήδδ ακαθέναιε ζε πνμδβμφιεκα ηεθάθαζα
είκαζ έκα εκενβεζαηυ επίπεδμ ορδθυηενμ απυ ημ εκενβεζαηυ επίπεδμ ηδξ
Εςζηήξ Δκένβεζαξ. Άνα ηαζ δ θυνηζζδ αοηή ηςκ Νμδηζηχκ
΢οκαζζεδιάηςκ είκαζ ιζα εη θφζεςξ ακχηενδ Δκενβεζαηή Φυνηζζδ. Αξ
ηδκ μκμιάζμοιε Νμδηζηή ΢οκαζζεδιαηζηή Φυνηζζδ.
3.8 Ννεηηθή ΢πλαηζζεκαηηθή Φόξηηζε θαη Αζζέλεηα
Καζ βζα κα αάθμοιε ηα πνάβιαηα ζε ιζα ζενανπζηή ζεζνά εα θέβαιε υηζ μ
ιδπακζζιυξ βζα ηδκ πνυηθδζδ αζεέκεζαξ θυβς Νμδηζηήξ
΢οκαζζεδιαηζηήξ Φυνηζζδξ είκαζ μ ελήξ: ΋ηακ ιζα ΢οκεζνιζηή ΢ηέρδ
έπεζ ημκ παναηηήνα ηδξ Πνμζςπζηήξ Άπμρδξ ηυηε αοηή δ ζηέρδ ημο
αηυιμο πνμηαθεί έκα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια. Σμ Νμδηζηυ αοηυ
΢οκαίζεδια απμηεθείηαζ απυ ηδκ Πνμζςπζηή Άπμρδ(ζηέρδ) ζοκ ηδ
Νμδηζηή ΢οκαζζεδιαηζηή Φυνηζζδ πμο ηδ ζοκμδεφεζ.
60
Αοηυ ημ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια επδνεάγεζ ηδ νμή ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ
είηε εεηζηά είηε ανκδηζηά. Με ηδ ζεζνά ηδξ δ νμή ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ
επδνεάγεζ
ηδ
θεζημονβία
ημο
Αοηυκμιμο
Νεονζημφ
΢οζηήιαημξ(΢οιπαεδηζηυ ηαζ Παναζοιπαεδηζηυ Νεονζηυ ΢φζηδια). Σμ
Αοηυκμιμ Νεονζηυ ΢φζηδια επδνεάγεζ ημ Ονιμκζηυ ΢φζηδια ηαεχξ ηαζ
ηδ θεζημονβία ηςκ αοηυκμιςκ μνβάκςκ. ΢ημ ζηάδζμ αοηυ ηδξ δζαδζηαζίαξ
ειπθέηεηαζ ηαζ δ αδνεκαθίκδ ηαεχξ ηαζ πθείζηεξ άθθεξ πδιζηέξ μοζίεξ
ημο μνβακζζιμφ.
Αοηέξ μζ θεζημονβζηέξ αθθαβέξ πνμηαθμφκ ιζα ζεζνά αζμπδιζηχκ
αθθαβχκ. Αοηέξ ιε ηδ ζεζνά ημοξ ακ δ επίδναζδ αοηή είκαζ πνυκζα
ιπμνμφκ κα πνμηαθέζμοκ ζζημθμβζηέξ ηαζ ακαημιζηέξ αθθαβέξ ηςκ
μνβάκςκ ημο ζχιαημξ. Αοηέξ μζ ακαβκςνίζζιεξ αθθαβέξ ζηδκ ακαημιία,
αζμπδιεία ηαζ θοζζμθμβία ημο μνβακζζιμφ ιαγί ιε ηα ενβαζηδνζαηά
εονήιαηα ηαζ ηα ζοιπηχιαηα ημο αηυιμο ζοκζζημφκ ηζξ δζάθμνεξ
κμζμθμβζηέξ μκηυηδηεξ ηδξ ζοκήεμοξ Ηαηνζηήξ, δδθαδή ηζξ Νυζμοξ. Έηζζ
ηεθζηά απυ ιζα Πνμζςπζηή Άπμρδ ηαηαθήβμοιε ζε ιζα κυζμ.
Αξ ζοκμρίζμοιε ηζ έπμοιε πεζ ιέπνζ αοηή ηδ ζηζβιή. Ακαθέναιε υηζ
εθυζμκ ηα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ακήημοκ ζημκ Φοπζηυ Κυζιμ μ
μπμίμξ οπαημφεζ ζημ Νυιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ ηυηε οπυηεζκηαζ ζε πθάκεξ.
΢ημ ιδπακζζιυ ηδξ πθάκδξ πνςηανπζηυ αζηζμθμβζηυ νυθμ παίγμοκ μζ
Μζαζιαηζηέξ Καηααμθέξ ηαζ ηα Βαζζηά Πάεδ ημο αηυιμο. Κζ αοηυ
ζοιααίκεζ βζαηί ηαεμνίγμοκ ημ πενζεπυιεκμ ηςκ Νμδηζηχκ Πνμηφπςκ
ημο. Βάζεζ αοηχκ ηςκ πνμηφπςκ ημ άημιμ ιε αθμνιή δζάθμνα βεβμκυηα
ηάκεζ δζάθμνεξ ζηέρεζξ ημο ηφπμο ηςκ Πνμζςπζηχκ Απυρεςκ. Οζ
ζηέρεζξ αοηέξ έπμοκ ημ ζδιακηζηυηαημ παναηηδνζζηζηυ υηζ δεκ είκαζ
μοδέηενεξ. Δίκαζ θμνηζζιέκεξ. Ζ θυνηζζδ αοηή δεκ έπεζ ζπέζδ μφηε ιε ημ
ζςιαηζηυ επίπεδμ αθθά μφηε ηαζ ιε ημ επίπεδμ ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ.
Έπεζ ζπέζδ ιε ημ Νμδηζηυ Δπίπεδμ βζ’ αοηυ ηαζ ηδκ μκμιάζαιε Νμδηζηή
΢οκαζζεδιαηζηή Φυνηζζδ.
61
΢οιπενάκαιε επίζδξ υηζ ηάεε θμαία, ηάεε έιιμκδ ζηέρδ, ηάεε
ροπακαβηαζηζηή ζηέρδ αθθά ηαζ βεκζηυηενα ηάεε εεηζηά ή ανκδηζηά
θμνηζζιέκδ ζηέρδ απμηεθείηαζ απυ ιζα Πνμζςπζηή Άπμρδ ζοκ ηδ
Νμδηζηή ΢οκαζζεδιαηζηή Φυνηζζδ. Σα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
επδνεάγμοκ ιέζς ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ ημ ζςιαηζηυ επίπεδμ
πνμηαθχκηαξ ζηαδζαηά αζεέκεζα. Πανάθθδθα ηαεμνίγμοκ ηδ
΢οιπενζθμνά ημο αηυιμο ηαζ ηζξ πζεακέξ ακηζδνάζεζξ πμο εα δεπεεί θυβς
αοηήξ ηδξ ζοιπενζθμνάξ απυ ημ πενζαάθθμκ ημο. Γδθαδή ηαεμνίγμοκ ζε
ιεβάθμ ααειυ ηδ γςή ημο. Καζ υθα αοηά λεηζκάκε απυ ιζα θμνηζζιέκδ
ζηέρδ. Απυ ιζα Πνμζςπζηή Άπμρδ.
3.9 Πόηε έλα Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα είλαη αξλεηηθό;
Εμφιε ζημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Δπμιέκςξ μζ Πνμζςπζηέξ
Απυρεζξ δε ιπμνμφκ κα πνμηαθμφκ ιυκμ ανκδηζηέξ επζπηχζεζξ αθθά ηαζ
εεηζηέξ επζπηχζεζξ. Γδθαδή ιπμνμφκ κα πνμηαθμφκ ηαζ Ανκδηζηά αθθά
ηαζ εεηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Ανκδηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
είκαζ ππ δ θφπδ, δ γήθεζα, μ θυαμξ, μ εοιυξ. Θεηζηά Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα είκαζ ππ δ πανά, δ κμδηζηή αβάπδ, μ εκεμοζζαζιυξ ηθπ.
΋ιςξ ζημ ζδιείμ αοηυ εβείνμκηαζ δζάθμνα ενςηδιαηζηά ηαζ δζαθςκίεξ.
΋πςξ ππ ημ βζαηί εεςνμφιε ημ θυαμ ή ηδ γήθεζα ή ημ εοιυ ζακ ανκδηζηά
ζοκαζζεήιαηα; Με αάζδ πμζυ ηνζηήνζμ ημ ηάκμοιε αοηυ;
Έκα άημιμ οπυ ηδκ επήνεζα ηδξ ζδζμζοβηναζίαξ Λάπεζζξ ηαζ ημ μπμίμ
ηαη’ ελμπήκ αζχκεζ ημ κμδηζηυ ζοκαίζεδια ηδξ γήθεζαξ εα έπεζ ακηίεεηδ
άπμρδ υζμκ αθμνά ημ παναηηδνζζιυ ηδξ γήθεζαξ ζακ ανκδηζηυ
ζοκαίζεδια. Ίζα-ίζα πμο πμθθέξ θμνέξ εεςνεί υηζ ημ κα γδθεφεζ ππ ημ
ζφγοβμ ηδξ «είκαζ ηάηζ θοζζμθμβζηυ» αθμφ «ημκ αβαπάεζ». Μάθζζηα
εεςνεί ημ ααειυ ηδξ γήθεζαξ ηδξ ζακ ιέηνμ ηδξ «αβάπδξ» ηδξ. Έκαξ
αζμθυβμξ, μπαδυξ ηδξ θμβζηήξ ηδξ επζαίςζδξ εεςνεί ημ θυαμ ζακ εεηζηυ
ζοκαίζεδια δζυηζ ηαηά ηδκ άπμρδ ημο πνμζηαηεφεζ ημ άημιμ απυ
δζάθμνμοξ ηζκδφκμοξ.
Έκαξ ιπμλέν ιπμνεί ηάθθζζηα κα εεςνεί ημ εοιυ ζακ έκα πμθφ εεηζηυ
ηαζ πνήζζιμ ζοκαίζεδια υηακ ακεααίκεζ ζημ νζκβη. Ο θακαηζηυξ ζενέαξ
62
ζοπκά εοθμβεί ημ εοιυ ηςκ μιυενδζηςκ ημο ηαηά ηςκ αθθμενήζηςκ. Ο
ιέζμξ εεαηήξ ζοπκά εεςνεί «δίηαζμ» ηαζ «εεηζηυ» ημ εοιυ ηαζ ηδκ
εηδζηδηζηυηδηα ημο αδζηδιέκμο ήνςα.
΋θα ηα πζμ πάκς παναδείβιαηα ηαζ πμθθά άθθα πμο ζοκακηάιε
ηαεδιενζκά δείπκμοκ υηζ ακάθμβα ιε ηζξ Μζαζιαηζηέξ ιαξ Καηααμθέξ, ηα
Βαζζηά ιαξ Πάεδ, ηδκ Ηδζμζοβηναζία ιαξ ηαζ ηα Νμδηζηά ιαξ Πνυηοπα
ηαηαηάζζμοιε έκα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ζακ ανκδηζηυ ή εεηζηυ. Γζ’ αοηυ
ηαζ οπάνπμοκ ηυζμ ιεβάθεξ δζαθμνέξ απυρεςκ ζηα δζάθμνα άημια.
Αθθά αηυιδ ηαζ ημ ίδζμ άημιμ ζοπκά εεςνεί ημ ίδζμ ζοκαίζεδια ππ ημ
εοιυ, ζακ ηάηζ εεηζηυ ή ανκδηζηυ ακάθμβα ιε ημ πχξ ημκ αμθεφεζ. Ππ
εεςνεί «θοζζηυ» ηαζ «εεηζηυ» κα εοιχζεζ υηακ ηαηά ηδκ άπμρδ ημο
πάκηα, «αδζηείηαζ». Δκχ εεςνεί ανκδηζηυ ημ κα πάζεζ ηδκ ροπναζιία ημο
ηαζ κα εοιχζεζ ιε έκα δφζημθμ πεθάηδ ή έκα πνμσζηάιεκμ ηαζ κα
αιαονςεεί δ επαββεθιαηζηή ημο «εζηυκα».
3.10
Σα
Αξλεηηθά
΢πκπαζεηηθνηνλία
Ννεηηθά
΢πλαηζζήκαηα
πξνθαινύλ
Θα πνέπεζ θμζπυκ κα ακαγδηήζμοιε ηάπμζα ημζκά, ζηαεενά ηαζ ζζπονά
ηνζηήνζα πμο εα παναηηδνίγμοκ έκα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ζακ ανκδηζηυ
ή εεηζηυ. Καζ πάθζ ζηεπηυιεκμζ ιε αάζδ ηδ Φοζζηή ΢ηέρδ ηαζ ιε αάζδ
ημ Νυιμ ηδξ Ηενανπίαξ εα πνέπεζ κα δμφιε ηζξ επζπηχζεζξ εκυξ Νμδηζημφ
΢οκαζζεήιαημξ ζηα δζάθμνα επίπεδα φπανλδξ ημο Ακενχπμο. Γδθαδή
ζημ ΢ςιαηζηυ Δπίπεδμ, ζημ Δπίπεδμ ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ, ζημ Νμδηζηυ
Δπίπεδμ ηαζ ζημ Πκεοιαηζηυ Δπίπεδμ.
΢ημ ΢ςιαηζηυ Δπίπεδμ οπάνπεζ έκαξ δοσζιυξ. ΋πςξ ήδδ ακαθέναιε ζε
πνμδβμφιεκα ηεθάθαζα υθα ηα αοηυκμια υνβακα ηαζ μζ αοηυκμιεξ
θεζημονβίεξ ημο ακενχπζκμο μνβακζζιμφ επδνεάγμκηαζ ζηδ θεζημονβία
ημοξ απυ ηδκ ζζμννμπία ημο ΢οιπαεδηζημφ ηαζ ημο Παναζοιπαεδηζημφ
Αοηυκμιμο Νεονζημφ ΢οζηήιαημξ. Σμ ΢οιπαεδηζηυ Νεονζηυ ΢φζηδια
ηαοηίγεηαζ ιε ημ «ζηνεξ» ηαζ ηδκ «οπενέκηαζδ» εκχ ημ
Παναζοιπαεδηζηυ ιε ηδ «παθάνςζδ».
63
Έκα πνχημ θμζπυκ ηνζηήνζμ βζα ηδκ ηαηάηαλδ εκυξ Νμδηζημφ
΢οκαζζεήιαημξ ζε ανκδηζηυ ή εεηζηυ είκαζ ημ ακ δζεβείνεζ ημ
΢οιπαεδηζηυ ή ημ Παναζοιπαεδηζηυ Νεονζηυ ΢φζηδια. Καηά ηακυκα ηα
Ανκδηζηά
Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα
πνμηαθμφκ
΢οιπαεδηζημημκία(δζέβενζδ ημο ΢οιπαεδηζημφ Νεονζημφ ΢οζηήιαημξ).
Δκχ
ηα
εεηζηά
Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα
πνμηαθμφκ
Παναζοιπαεδηζημημκία (δζέβενζδ ημο Παναζοιπαεδηζημφ Νεονζημφ
΢οζηήιαημξ).
Ππ υηακ έκα άημιμ κμζχεεζ θφπδ ηυηε ημ ζοκαίζεδια αοηυ πνμηαθεί
οπενέηηνζζδ βαζηνζημφ μλέμξ. Ζ οπενέηηνζζδ ιε ηδ ζεζνά ηδξ ημο
πνμηαθεί πυκμ, θμοζηχιαηα ηαζ δοζπερία. Αοηά ηα ζοιπηχιαηα
δείπκμοκ ΢οιπαεδηζημημκία. Γδθαδή δζέβενζδ ημο ΢οιπαεδηζημφ
Νεονζημφ ΢οζηήιαημξ. ΋ηακ υιςξ ιεηά απυ θίβμ ηάπμζμ άθθμ βεβμκυξ
ημο πνμηαθέζεζ πανά ηυηε υθα αοηά ηα ζοιπηχιαηα οπμπςνμφκ.
Δπζπθέμκ κμζχεεζ ηαζ ιζα εοελία ζηδκ πενζμπή. Αοηυ βίκεηαζ θυβς
Παναζοιπαεδηζημημκίαξ. Λυβς δδθαδή ιζαξ ακηίεεηδξ δνάζδξ πμο
επέθενε ζζμννμπία ηαζ εοελία.
Δίπαιε ακαθένεζ πζμ πάκς ηάπμζα παναδείβιαηα ακενχπςκ πμο
ζζπονίγμκηακ υηζ ηα ζοκαζζεήιαηα ημοξ ήηακ εεηζηά ή πνήζζια ή
ημοθάπζζημκ υπζ ανκδηζηά. ΋πςξ ζημ πανάδεζβια ηδξ Λάπεζζξ πμο
γήθεοε ή ζημ πανάδεζβια ημο μπαδμφ ηδξ επζαίςζδξ πμο θμαυηακ ή ζημ
πανάδεζβια ημο ιπμλέν ή ημο εηδζηδηή πμο εφιςκε. ΢ε υθεξ αοηέξ ηζξ
πενζπηχζεζξ ημ Αοηυκμιμ Νεονζηυ ΢φζηδια ανζζηυηακ ζε
΢οιπαεδηζημημκία. Άνα ηα ζοβηεηνζιέκα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα είκαζ
ελ’ μνζζιμφ ανκδηζηά.
Ζ Φφζδ δε κμζάγεηαζ βζα ηζξ πνμζςπζηέξ ηαζ αοεαίνεηεξ ενιδκείεξ ηςκ
αηυιςκ. Έπεζ ημοξ δζημφξ ηδξ Φοζζημφξ Νυιμοξ πμο θεζημονβμφκ
ακελάνηδηα απυ ηδκ αοεαίνεηδ αμφθδζδ ιαξ. Δίηε ημ εέθμοιε είηε δεκ ημ
εέθμοιε. Δίηε ημ πζζηεφμοιε είηε δεκ ημ πζζηεφμοιε. Δίηε ημ
ηαηαθαααίκμοιε είηε δεκ ημ ηαηαθαααίκμοιε. Δίηε ιαξ ανέζεζ είηε δε ιαξ
64
ανέζεζ. Οζ ίδζμζ κυιμζ ηδξ Φφζδξ ζζπφμοκ ηαζ βζα ημ ααειυ παθάνςζδξ ή
έκηαζδξ ημο αηυιμο.
Ζ Δπζζηήιδ ηδξ Βζμακάδναζδξ ιαξ έπεζ εθμδζάζεζ ζήιενα ιε πθήεμξ
επζζηδιμκζηά ιδπακήιαηα πμο ιεηνμφκ ημ ααειυ παθάνςζδξ ή έκηαζδξ
ημο αηυιμο. Ζ ιέηνδζδ αθμνά θοζζμθμβζηέξ θεζημονβίεξ υπςξ
εβηεθαθζηή θεζημονβία, πίεζδ ημο αίιαημξ, εενιμηναζία ημο ζχιαημξ,
εθίδνςζδ, ηανδζαηή θεζημονβία ηθπ. Πμθφ ζοπκά δζάθμνα άημια
οπμδφμκηαζ βζα θυβμοξ εζηυκαξ υηζ είκαζ «ήνειμζ», «ρφπναζιμζ»,
«παθανμί». Αθθά ημ ζχια δε θέεζ πμηέ ρέιαηα βζαηί απθχξ αημθμοεεί
πςνίξ δοκαηυηδηα αοεαζνεζίαξ ημοξ Φοζζημφξ Νυιμοξ.
Ο βκςζηυξ ζε υθμοξ ιαξ «Ακζπκεοηήξ Φεφδμοξ» πμο πνδζζιμπμζείηαζ
απυ ηζξ αζηοκμιζηέξ ανπέξ βζα ηδκ ελζπκίαζδ εβηθδιάηςκ ζηδνίγεηαζ
ζηδκ Δπζζηήιδ ηδξ Βζμακάδναζδξ. Μεηνάεζ ηζξ ζςιαηζηέξ ακηζδνάζεζξ
ημο φπμπημο αηυιμο (ζθοβιμί ηανδζάξ, εβηεθαθζηυξ νοειυξ ηθπ) ζε
ηαίνζεξ ενςηήζεζξ. ΋ζμ ηαζ ακ πνμζπαεεί κα ηνφρεζ μ ενςηχιεκμξ ηδκ
εκμπή ημο, ηανάγεηαζ υηακ ένπεηαζ ακηζιέηςπμξ ιε ηδκ αθήεεζα ηδκ μπμία
βκςνίγεζ ιέζα ημο έζης ηαζ ακ ηδκ απμηνφπηεζ.
3.11 Σα Αξλεηηθά Ννεηηθά ΢πλαηζζήκαηα κεηώλνπλ ή κπινθάξνπλ
ηε ξνή ηεο Εσηθήο Δλέξγεηαο θαη ξίρλνπλ ηε Γεληθή Γηάζεζε
Έκα δεφηενμ ηνζηήνζμ βζα ημ ακ έκα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια είκαζ ανκδηζηυ
ή εεηζηυ είκαζ ημ ιε πμζμ ηνυπμ επδνεάγεζ ηδ νμή ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ
ημο αηυιμο. Σα Ανκδηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ιεζχκμοκ ή
ιπθμηάνμοκ ηδ νμή ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ εκχ ηα εεηζηά Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα ηδκ νοειίγμοκ. Μπμνεί κα ιδκ οπάνπμοκ ενβαζηδνζαηά
ιδπακήιαηα υπςξ ζηδκ πνμδβμφιεκδ πενίπηςζδ ημο ζχιαημξ πμο κα
ιεηνμφκ πμζμηζηά ηδ δζαηαναπή. Αθθά πανυθα αοηά οπάνπεζ δ
δοκαηυηδηα ηδξ ακαβκχνζζδξ ηδξ έιιεζα ιε ημοξ ελήξ ηνυπμοξ.
65
΋ζμζ ιεθεημφκ ηδκ Αφνα ημο ΢χιαημξ έπμοκ ηαοημπμζήζεζ εηείκεξ ηζξ
πνςιαηζηέξ ηαζ ιμνθμθμβζηέξ αθθαβέξ ηδξ πμο μθείθμκηαζ ζε ανκδηζηή
ζοκαζζεδιαηζηή θυνηζζδ Οζ Βεθμκζζηέξ ηαζ μζ Οιμζμπαεδηζημί βζαηνμί
ιπμνμφκ κα ακαβκςνίγμοκ αοηέξ ηζξ δζαηαναπέξ έιιεζα ιέζς ηδξ
«βθχζζαξ ηςκ ζοιπηςιάηςκ». Αθθά ηαζ πμθθμί άκενςπμζ κμζχεμοκ
ζοπκά «κα πθακάηαζ ζηδκ αηιυζθαζνα» δ «ανκδηζηή» ή δ «εεηζηή»
θυνηζζδ πμο ζοκμδεφεζ έκα άημιμ υηακ δμκείηαζ έκημκα ζοκαζζεδιαηζηά.
Έκα ηνίημ ηνζηήνζμ βζα ημ ακ έκα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια είκαζ ανκδηζηυ ή
εεηζηυ είκαζ ημ πχξ επδνεάγεζ ηδ Γεκζηή Φοπζηή Γζάεεζδ ημο αηυιμο.
Πχξ επδνεάγεζ αοηυ πμο απθά θέιε «ηέθζ» ή «δζάεεζδ». Ρςηάιε ζοπκά
ημοξ βφνς ιαξ: «Πχξ είζαζ;», «Πχξ κμζχεεζξ;», «Απυ ηέθζα πχξ ηα παξ;»
Οπμζμδήπμηε απυ ηα πμθθά ηαζ δζάθμνα Νμδηζηά ιαξ ΢οκαζζεήιαηα
ιπμνεί κα ιαξ επδνεάζεζ ηδ Γεκζηή Γζάεεζδ είηε πνμξ ηα ηάης είηε πνμξ
ηα πάκς. Δίηε ανκδηζηά είηε εεηζηά. Έκα θμζπυκ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια
πμο ιαξ νίπκεζ ηδ Γεκζηή Γζάεεζδ είκαζ Ανκδηζηυ. Δκχ έκα Νμδηζηυ
΢οκαίζεδια πμο ιαξ ακεαάγεζ ηδ Γεκζηή Γζάεεζδ είκαζ εεηζηυ.
Μέπνζ ηχνα ιζθήζαιε βζα ημ ΢ςιαηζηυ Δπίπεδμ, ημ Δπίπεδμ ηδξ Εςζηήξ
Δκένβεζαξ ηαζ ημ Νμδηζηυ Δπίπεδμ. Γδθαδή βζα επίπεδα ζηα μπμία ζζπφεζ
μ Νυιμξ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Έηζζ ήηακ θοζζηυ κα ζογδηάιε βζα Θεηζηά
ηαζ Ανκδηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα. ΢ημ επίπεδμ υιςξ ημο Ακχηενμο
Φοπζημφ Κυζιμο, ζημ Δπίπεδμ ηδξ ΢οκεζδδζζαηήξ Φοπήξ ηαζ ζημ
επίπεδμ ημο Αημιζημφ Πκεφιαημξ ζζπφεζ μ Νυιμξ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ
ηαζ βζ’ αοηυ ζηα επίπεδα αοηά οπάνπμοκ ιυκμ «εεηζηά» ΢οκαζζεήιαηα.
Ακ ηαζ μ υνμξ «εεηζηά» ηαείζηαηαζ πθέμκ αδυηζιμξ βζαηί πνμτπμεέηεζ
ζφβηνζζδ ιε ακηίζημζπα οπάνπμκηα ανκδηζηά.
΢ημ Ακχηενμ Φοπζηυ Δπίπεδμ δ Φοζζηή ΢ηέρδ υπςξ ακαθενεήηαιε ζε
πνμδβμφιεκα ηεθάθαζα πνμηαθεί αοηυ πμο πενζβνάραιε ηυηε ςξ Φοζζηά
΢οκαζζεήιαηα. Αοηά ηα Φοζζηά ΢οκαζζεήιαηα ζηα μπμία ακαθενεήηαιε
ηυηε είκαζ ζοκχκοια ηςκ ΢οκεζδδζζαηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ ηα μπμία
μνίζαιε ζηδκ ανπή αοημφ ημο ηεθαθαίμο. Σμ παναηηδνζζηζηυ ηςκ
΢οκεζδδζζαηχκ ηαζ πμθφ πενζζζυηενμ ηςκ Πκεοιαηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ
66
είκαζ αηνζαχξ αοηή δ ιμκαδζηυηδηα ημοξ ζε ακηίεεζδ ιε ηδ δοαδζηυηδηα
ή ηαθφηενα ηδκ πμζηζθμιμνθία ηςκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ.
3.12 Πεξίιεςε
΢πλαηζζεκάησλ
ησλ
Αξλεηηθώλ
θαη
Θεηηθώλ
Ννεηηθώλ
Α. Ανκδηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
1. Δπίπηςζδ ζημ ΢χια: ΢οιπαεδηζημημκία
2. Δπίπηςζδ ζηδ Εςζηή Δκένβεζα: Μείςζδ ή ιπθμηάνζζια ηδξ νμήξ ηδξ
3. Δπίπηςζδ ζηδ Γζακμδηζηή Φοπή: Πηχζδ ηδξ Γεκζηήξ Γζάεεζδξ
Β. Θεηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
1. Δπίπηςζδ ζημ ΢χια: Παναζοιπαεδηζημημκία
2. Δπίπηςζδ ζηδ Εςζηή Δκένβεζα: Αφλδζδ ή νφειζζδ ηδξ νμήξ ηδξ
3. Δπίπηςζδ ζηδ Γζακμδηζηή Φοπή: Άκμδμξ ηδξ Γεκζηήξ Γζάεεζδξ
67
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4
ΓΗΑΚΡΗ΢Ζ ΝΟΖΣΗΚΧΝ ΑΠΟ ΑΝΧΣΔΡΑ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΑ
ΓΗΑΚΡΗ΢Ζ ΝΟΖΣΗΚΖ΢ ΑΠΟ ΠΝΔΤΜΑΣΗΚΖ ΔΤΣΤΥΗΑ
4.1 Ζ πιάλε ηεο ηαύηηζεο ησλ Ννεηηθώλ ΢πλαηζζεκάησλ κε
Αλώηεξα ΢πλαηζζήκαηα
4.2 Κξηηήξηα γηα ηε δηάθξηζε ησλ Ννεηηθώλ από ηα ΢πλεηδεζηαθά
θαη Φπρηθά ΢πλαηζζήκαηα
4.3 Ζ Ννεηηθή Δπηπρία είλαη κηα ρίκαηξα
4.4 Ζ Δπηπρία είλαη ζπλώλπκε ηεο Φπρηθήο Δμέιημεο ηνπ αηόκνπ
4.5 ΢ύγθξηζε Ννεηηθήο θαη Πλεπκαηηθήο Δπηπρίαο
4.6 Ζ Ννεηηθή Δπηπρία είλαη αγαζό κε εκεξνκελία ιήμεσο
4.7 Ννεηηθέο ΢πλαηζζεκαηηθέο Αληακνηβέο
4.8 Ννεηηθή Δπηπρία θαη Πξνζθόιιεζε ζε Τιηθά Αγαζά θαη
΢σκαηηθέο Απνιαύζεηο
4.9 Ζ πξνζθόιιεζε ζε άιινπο Αλζξώπνπο είλαη πεγή δπζηπρίαο
4.10 Ννεηηθή Δπηπρία θαη πξνζθόιιεζε ζε Ηδενινγίεο
4.11 Ζ ζπλήζεο ηδαληθή άπνςε γηα ηνλ Κόζκν θαη ε Φπζηθή Άπνςε
4.12 Σν Μεζζηαληθό ΢ύλδξνκν εκπεξηέρεη εγσηζκό
4.13 Ζ βαζύηεξε εγσηζηηθή νπζία ηεο Κξηηηθήο
4.14 Αλώηεξνο Άλζξσπνο θαη Ηδενινγίεο
68
4.1 Ζ πιάλε ηεο ηαύηηζεο ησλ Ννεηηθώλ ΢πλαηζζεκάησλ κε
Αλώηεξα ΢πλαηζζήκαηα
΋πςξ ήδδ ακαθέναιε ζηδκ ανπή ημο ηεθαθαίμο αοημφ ιζα απυ ηζξ
ιεβαθφηενεξ πθάκεξ ζπεηζηά ιε ηα ΢οκαζζεήιαηα είκαζ δ ηαφηζζδ ηςκ
Θεηζηχκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ ιε ηα ακχηενα ΢οκεζδδζζαηά ηαζ
Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Ππ δ ζφβποζδ ηδξ ζδζμηεθμφξ ηαζ οπυ
πνμτπμεέζεζξ Νμδηζηήξ Αβάπδξ ιε ηδκ ακζδζμηεθή ηαζ άκεο
πνμτπμεέζεςκ Πκεοιαηζηή Αβάπδ. Έκαξ πμθφ ζδιακηζηυξ θυβμξ βζ’
αοηή ηδκ πανακυδζδ είκαζ ημ βεβμκυξ υηζ θυβς βεκζηήξ ροπζηήξ
ηαηάπηςζδξ ημο πθδεοζιμφ εθάπζζημζ άκενςπμζ αζχκμοκ ΢οκεζδδζζαηά
ηαζ πμθφ θζβυηενμζ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Με απμηέθεζια κα ιδ
ιπμνεί κα οπάνλεζ ιέζα ζημκ ιέζμ άκενςπμ δ δοκαηυηδηα ζφβηνζζδξ
ιεηαλφ ηςκ δφμ.
Έκαξ δεφηενμξ θυβμξ είκαζ μ ηαηαηθοζιυξ ημο ιέζμο ακενχπμο ιε
θακεαζιέκα ιδκφιαηα. Ζ ιεβάθδ πθεζμρδθία ηςκ θμβμηεπκζηχκ ένβςκ,
ηςκ ηδθεμπηζηχκ ζήνζαθ, ηςκ ηζκδιαημβναθζηχκ ηαζκζχκ ηαεχξ ηαζ μζ
πενζζζυηενμζ άκενςπμζ ημο πενζαάθθμκημξ ιαξ, ιαξ πενκάκε ζοκεπχξ ημ
θακεαζιέκμ ιήκοια υηζ ηα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα είκαζ αβκά ηαζ
ακζδζμηεθή ελ’ μνζζιμφ, εζδζηά ηα Θεηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα.
Δθυζμκ οπμζηδνίγς υηζ οπάνπεζ αοηή δ πανακυδζδ είκαζ ηυηε ηνζηζηήξ
ζδιαζίαξ ημ κα ιπμνεί ηακείξ κα δζαηνίκεζ ιε ζζβμονζά πυηε έκα
ζοκαίζεδια είκαζ Νμδηζηυ ηαζ πυηε είκαζ ακχηενμ, δδθαδή ΢οκεζδδζζαηυ
ή Πκεοιαηζηυ. Ζ δζάηνζζδ ιπμνεί κα βίκεζ απυ ηα ααζζηά ημοξ
παναηηδνζζηζηά ηα μπμία ηαζ έπμοκ ήδδ ακαθενεεί πνμδβμοιέκςξ ζημ
ακηίζημζπμ οπμηεθάθαζμ. ΢οκμπηζηά εα ηα επακαθάας.
4.2 Κξηηήξηα γηα ηε δηάθξηζε ησλ Ννεηηθώλ από ηα ΢πλεηδεζηαθά
θαη Φπρηθά ΢πλαηζζήκαηα
Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
1. Τπαημφμοκ ζημ Νυιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ
69
2. Πνμένπμκηαζ απυ ηδκ Αημιζηυηδηα ηαζ ημκ Δβςζζιυ ημο αηυιμο
3. Πνμηαθμφκηαζ απυ Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ ηδξ ζοβηεηνζιέκδξ
Γζακμδηζηήξ Φοπήξ
4. Δλανηχκηαζ έκημκα
ζοβηεηνζιέκμο αηυιμο
απυ
ηδκ
αοεαζνεζία
ηδξ
ζηέρδξ
ημο
5. Υαναηηδνίγμκηαζ απυ πνμζηυθθδζδ ζε ακηζηείιεκα, ζςιαηζηέξ
ακάβηεξ, άημια ηαζ έκκμζεξ
6. Δπδνεάγμκηαζ έκημκα απυ ηα Μζάζιαηα, ηα Βαζζηά Πάεδ ηαζ ηδκ
Ηδζμζοβηναζία ημο αηυιμο
7. Γζα ημ ίδζμ βεβμκυξ δζαθμνεηζημί άκενςπμζ κμζχεμοκ δζαθμνεηζηά
Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
8. Δίκαζ αζηαεή ηαζ πνμζςνζκά
9. Μεζχκμοκ ηδκ επίβκςζδ ημο αηυιμο ηαζ ημ μδδβμφκ ζε πθάκεξ
10. Οδδβμφκ ημ άημιμ ζε δζημφξ ημο ηυζιμοξ εηηυξ Πναβιαηζηυηδηαξ
11. Οδδβμφκ ημ άημιμ ζε πανααίαζδ ηςκ Φοζζηχκ Νυιςκ ηαζ ζε ιδ
Φοζζηή ΢οιπενζθμνά
12. Πνμηαθμφκ κμδηζηή δοζηοπία ηαζ ζςιαηζηή αζεέκεζα
13. Πνμηαθμφκ ροπζηή ηαηάπηςζδ ηαζ ιεηαιμνθχκμοκ ημ άημιμ ζε
Καηχηενμ Άκενςπμ
΢οκεζδδζζαηά ηαζ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα
1. Τπαημφμοκ ζημ Νυιμ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ
2. Υαναηηδνίγμκηαζ απυ ζοιπακηζηυηδηα
3. Πνμηαθμφκηαζ απυ Φοζζηέξ ΢ηέρεζξ ηδξ ΢οκεζδδζζαηήξ Φοπήξ ή απυ
οπένααζδ ηδξ Γζακμδηζηήξ Φοπήξ
4. Δίκαζ ακελάνηδηα απυ ηδκ αοεαίνεηδ ζηέρδ ημο ζοβηεηνζιέκμο
αηυιμο
70
5. Κφνζμ παναηηδνζζηζηυ ημοξ είκαζ δ απμπνμζηυθθδζδ απυ ακηζηείιεκα,
ζςιαηζηέξ ακάβηεξ, άημια ή έκκμζεξ
6. Τπενααίκμοκ ηα Μζάζιαηα, ηα Βαζζηά Πάεδ ηαζ ηδκ Ηδζμζοβηναζία
ημο αηυιμο
7. Γζα ημ ίδζμ βεβμκυξ, δζαθμνεηζημί άκενςπμζ κμζχεμοκ πάκς-ηάης ηα
ίδζα ΢οκεζδδζζαηά ηαζ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα
8. Δίκαζ ζηαεενά ηαζ ιυκζια
9. Αολάκμοκ ηδκ επίβκςζδ ημο αηυιμο ηαζ ιεζχκμοκ ηζξ πθάκεξ ημο
10. Βμδεάκε ημ άημιμ κα γεζ εκηυξ πναβιαηζηυηδηαξ, αθθά «ιέζα ηαζ
πάκς» απυ ημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ
11. Διπκέμοκ ημ άημιμ ζημ κα ζέαεηαζ ημοξ Φοζζημφξ Νυιμοξ ηαζ ζημ
κα οζμεεηεί αοευνιδηα ιζα Φοζζηή ΢οιπενζθμνά
12. ΢οκηείκμοκ ζηδκ εοηοπία ηαζ ζςιαηζηή οβεία ημο αηυιμο
13. Δλαβκίγμοκ, πνμηαθμφκ ροπζηή ακάηαζδ ηαζ ιεηαιμνθχκμοκ ημ
άημιμ ζε Ακχηενμ Άκενςπμ
4.3 Ζ Ννεηηθή Δπηπρία είλαη κηα ρίκαηξα
΢ημ ζδιείμ αοηυ είκαζ ακαιεκυιεκμ κα ακανςηδεεί ηακείξ: «Πνμξ ηζ
αοηή δ ιαηνμζηεθήξ ηαηάηαλδ ηςκ ΢οκαζζεδιάηςκ ακά επίπεδμ
φπανλδξ; Σζ πναηηζηή αλία έπεζ; ΢ε ηζ εα ιμο πνδζζιεφζεζ ζηδκ
ηαεδιενζκή γςή;» Ακ υιςξ ζοκεζδδημπμζήζμοιε υηζ ηα Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα είκαζ πδβή δοζηοπίαξ ηαζ αζεέκεζαξ εκχ ηα ΢οκεζδδζζαηά
ηαζ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα είκαζ πδβή εοηοπίαξ ηαζ οβείαξ ηυηε
ηέημζα ενςηήιαηα παφμοκ κα οθίζηακηαζ.
Καζ ηυηε ημ επυιεκμ ενχηδια είκαζ: «Πχξ εα επζηφπεζ ηακείξ κα αζχκεζ
ακχηενα ζοκαζζεήιαηα βζα κα βίκεζ οβζήξ ηαζ εοηοπζζιέκμξ;» Μέπνζ κα
απακηδεεί υιςξ ημ ενχηδια αοηυ ακαθοηζηά εα πνέπεζ κα βίκεζ ιζα
εηηεκήξ πεζνμονβζηή ημιή ζημ βζαηί αννςζηαίκμοιε. Καζ αοηή δ ημιή
71
πενζθαιαάκεζ ηαζ ιζα ζενανπζηή ηαηημπμίδζδ ιέζα ιαξ ηςκ δζαθυνςκ
ιενχκ ηδξ φπανλδξ ιαξ ηαεχξ ηαζ ηςκ θεζημονβζχκ ημοξ.
Ακ νςηήζμοιε ζήιενα ημ ιέζμ άκενςπμ ηζ εέθεζ βζα κα είκαζ
εοηοπζζιέκμξ είκαζ ζπεδυκ ζίβμονμ υηζ δ ιεβάθδ πθεζμρδθία εα δζαθέλεζ
ιυκμ ηζξ «εεηζηέξ» πμζυηδηεξ. Ππ ζημ Τθζηυ Δπίπεδμ εα εέθεζ κα είκαζ
πθμφζζμξ ηαζ υπζ θηςπυξ. ΋ιμνθμξ ηαζ υπζ άζπδιμξ. Τβζήξ ηαζ υπζ
αζεεκήξ. Γοκαηυξ ηαζ υπζ αδφκαημξ. Νέμξ ηαζ υπζ βένμξ. ΢ημ δε Νμδηζηυ
Δπίπεδμ εα εέθεζ κα είκαζ πάκηα πανμφιεκμξ, ήνειμξ, ηεθάημξ, πςνίξ
θυαμοξ, βειάημξ αβάπδ απυ ημ πενζαάθθμκ. Γδθαδή δζαθέβεζ απυ ηα
Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ιυκμ ηα Θεηζηά. Κακέκαξ δε εέθεζ ηδ θφπδ, ημ
θυαμ, ημ εοιυ. Κζ υιςξ πχξ ζοιααίκεζ εκχ υθμζ εέθμοκ ηα Θεηζηά
Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηεθζηά ζηδκ πνάλδ υθμζ κα είκαζ πθδιιονζζιέκμζ
απυ Ανκδηζηά ΢οκαζζεήιαηα;
Αοηυ ζοιααίκεζ βζαηί δ ιεβάθδ πθεζμρδθία ηςκ ακενχπςκ επζθέβεζ κα
γεζ ζημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Γδθαδή επζθέβεζ κα δμκείηαζ ζημ
επίπεδμ ηδξ Γζακμδηζηήξ ή ηδξ Αζζεδηζηήξ Φοπήξ ιε απμηέθεζια κα
οπάβεηαζ ζημοξ Νυιμοξ ημο Κυζιμο ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Κζ υηακ γεζ
ηακείξ ζημκ Κυζιμ αοηυ είκαζ ακαπυθεοηημ κα έπεζ ηαζ ηα δφμ. Γε
ιπμνεί ηακείξ ζημ επίπεδμ αοηυ κα αζχκεζ ιυκμ εεηζηέξ ή ιυκμ ανκδηζηέξ
πμζυηδηεξ. Δίκαζ ζακ κα εέθεζ ηακείξ κα οπάνπεζ Βυνεζμξ Πυθμξ ημο
ιαβκήηδ πςνίξ Νυηζμ Πυθμ. Δίκαζ ζακ κα εέθεζ κα οπάνπεζ «ηάης» πςνίξ
«πάκς». «Μέζα» πςνίξ «έλς». Εςή πςνίξ εάκαημ. ΋ζα πθμφηδ ή
δφκαιδ ή ελμοζία ηαζ κα έπεζ ηακείξ πμηέ δεκ πνυηεζηαζ, εθυζμκ γεζ ζημκ
Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ κα ελαβμνάζεζ ιυκμ ηζξ εεηζηέξ πμζυηδηεξ.
Ζ δοζηοπία ελαημθμοεεί κα επζζηέπηεηαζ ζηαεενά ηαζ ηα ηαθφαζα ηαζ ηα
παθάηζα. Καζ ημοξ αβνάιιαημοξ ηαζ ημοξ αηαδδιασημφξ. Καζ ημοξ
θεοημφξ ηαζ ημοξ ιαφνμοξ. Καζ ημοξ Μμοζμοθιάκμοξ ηαζ ημοξ
Υνζζηζακμφξ. Καζ ημοξ Γενιακμφξ ηαζ ημοξ Αθνζηακμφξ. Ζ δοζηοπία δεκ
ηάκεζ δζάηνζζδ ζε πνχια, θοθή, εεκζηυηδηα, θφθμ, δθζηία, πμθζηζηέξ ή
ενδζηεοηζηέξ πεπμζεήζεζξ, ημζκςκζηή ή μζημκμιζηή ηαηάζηαζδ. Ζ
δοζηοπία ακαβκςνίγεζ ιυκμ έκα πνάβια. Σμ επίπεδμ ροπζηήξ ελέθζλδξ
72
ημο αηυιμο. ΋πζ ημ επίπεδμ ηςκ λενχκ αηαδδιασηχκ ημο βκχζεςκ. Οφηε
ηδκ ελοπκάδα ή ηδκ εοζηνμθία ημο. ΋θα ηα πνμδβμφιεκα είκαζ ζδζυηδηεξ
είηε ημο ΢χιαημξ, είηε ημο Νμο. Καζ δοζηοπία οπάνπεζ υηακ ηαζ υζμ
ηακείξ δμκείηαζ ηονίςξ ζε αοηά ηα δφμ επίπεδα.
4.4 Ζ Δπηπρία είλαη ζπλώλπκε ηεο Φπρηθήο Δμέιημεο ηνπ αηόκνπ
Ακηίεεηα ζημ Πκεοιαηζηυ Δπίπεδμ δεκ οπάνπεζ δοζηοπία. Γζαηί δ
δοζηοπία είκαζ υνμξ ζοκχκοιμξ εη θφζεςξ ηδξ Νμδηζηήξ Γοζηοπίαξ. Γεκ
οπάνπεζ πκεοιαηζηή δοζηοπία βζαηί δεκ οπάνπεζ πκεοιαηζηή αοεαζνεζία.
Θα ιπμνμφζαιε κα πμφιε υηζ υζμ αολάκεηαζ δ ροπζηή ηαθθζένβεζα ημο
αηυιμο ηυζμ ιεζχκεηαζ δ δοζηοπία ημο ηαζ ηυζμ αολάκεζ δ εοηοπία ημο.
Αοηυ είκαζ ηαζ ημ μοζζαζηζηυηενμ ηνζηήνζμ βζα ημ επίπεδμ ροπζηήξ
ηαθθζένβεζαξ ηαζ ελέθζλδξ εκυξ αηυιμο. Δίκαζ εοηοπζζιέκμξ; ΋ζμ πζμ
ζηαεενή ηαζ αηθυκδηδ είκαζ δ εοηοπία ημο ηυζμ πζμ ορδθυ είκαζ ηαζ ημ
επίπεδμ ροπζηήξ ημο ελέθζλδξ.
Αζχκεξ ηχνα έκα πνάβια δζδάζημοκ ηαζ δζαηδνφζζμοκ υθμζ μζ ροπζηά
ελεθζβιέκμζ ακά ηδ Γδ. Ο Ζνάηθεζημξ, μ ΢ςηνάηδξ, μ Βμφδαξ, μ Υνζζηυξ,
μ Μςάιεε ηαζ ηυζμζ άθθμζ επχκοιμζ ηαζ ακχκοιμζ «ιεβάθμζ». ΋ηζ ακ
εέθεζ ηάπμζμξ κα εοηοπήζεζ, ακ εέθεζ ηάπμζμξ κα «ηθδνμκμιήζεζ ηδκ
Βαζζθεία ηςκ Οονακχκ», ακ εέθεζ ηάπμζμξ κα «αβεζ απυ ημκ ηφηθμ ηςκ
βεκκήζεςκ ηαζ ηςκ εακάηςκ» ηυηε εα πνέπεζ μ ίδζμξ κα ακεαάζεζ ημ
επίπεδμ ηδξ ροπζηήξ ημο ελέθζλδξ. Θα πνέπεζ κα ηείκεζ πνμξ ηδκ έλμδμ
απυ ημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Θα πνέπεζ κα ακαπηφλεζ ζηαδζαηά
Φοζζηή ΢ηέρδ, ΢οκεζδδζζαηά ηαζ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα, Φοζζηή
΢οιπενζθμνά. Γζαηί υθα αοηά εκηάζζμκηαζ ζηα πθαίζζα ημο Κυζιμο ηδξ
Μμκαδζηυηδηαξ.
Ζ εθάπζζηδ έζης, αίςζδ Πκεοιαηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ μδδβεί ημ άημιμ
ζημ κα δμκείηαζ ζε ακχηενα Πκεοιαηζηά Δπίπεδα ηαζ ιε ηδ ζεζνά ηδξ
αοηή δ δυκδζδ ηάκεζ ημ άημιμ κα αζχκεζ υθμ ηαζ πενζζζυηενα
Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Καζ εκχ πνζκ ήηακ εβηαηεζηδιέκμξ ηαζ
θεζημονβμφζε μ Νμδηζηυξ Φαφθμξ Κφηθμξ ηχνα εβηαείζηαηαζ ζζβά-ζζβά
ηαζ θεζημονβεί μ Πκεοιαηζηυξ εεηζηυξ Κφηθμξ.
73
4.5 ΢ύγθξηζε Ννεηηθήο θαη Πλεπκαηηθήο Δπηπρίαο
Θεςνχ πνήζζιμ κα πνμηείκς έκα κέμ υνμ. Σμκ υνμ ηδξ Νοηηικής
Εσηστίας ζε ακηζδζαζημθή ιε ημκ υνμ ηδξ Πνεσμαηικής Εσηστίας ή απθχξ
Δοηοπίαξ, ιζαξ ηαζ πνυηεζηαζ βζα ηδκ μοζζαζηζηή Δοηοπία. Καζ βζα θυβμοξ
ηαηακυδζδξ εα επζπεζνήζς ιζα ζοβηνζηζηή ακάθοζδ ιε ηδ αμήεεζα εκυξ
πίκαηα.
Νμδηζηή Δοηοπία
1. Πνμένπεηαζ απυ ηδκ πενζζηαζζαηή ζφιπηςζδ ηςκ αημιζηχκ «εέθς»
ιε ηζξ ηαηαζηάζεζξ ηδξ ηαεδιενζκήξ γςήξ
2. Δλανηάηαζ νζγζηά απυ ηα βεβμκυηα ηδξ ηαεδιενζκήξ γςήξ
3. Τπάνπεζ «οπυ πνμτπμεέζεζξ» βζ’ αοηυ ηαζ είκαζ εθήιενδ
4. Βζχκεηαζ ιενζηχξ ηαζ ιάθζζηα ζημ Νμδηζηυ Δπίπεδμ εκχ επδνεάγεζ
εεηζηά ημ ΢ςιαηζηυ Δπίπεδμ
5. Δίκαζ αημιζηή, ζδζαίηενδ βζα ηάεε άημιμ
6. Αθθάγεζ πενζεπυιεκμ ακάθμβα ιε ηζξ αθθαβέξ ηςκ «εέθς» ημο αηυιμο
7. Βαζίγεηαζ ζε πνμζημθθήζεζξ βζ’ αοηυ ηαζ εφημθα ακαηνέπεηαζ θυβς
νμήξ ηδξ γςήξ
8. ΋πμζμξ ηδ αζχκεζ ζοπκά ηδκ επζδεζηκφεζ εβςζζηζηά ή ηθείκεηαζ απυ
θυαμ ιδκ ηδ πάζεζ
9. Σμ πενζεπυιεκμ ηδξ αθθάγεζ πνμκζηά
10. ΢ηδνίγεηαζ ζε ελςηενζηά ακηζηείιεκα, ζςιαηζηέξ απμθαφζεζξ, άημια
ή έκκμζεξ
Πκεοιαηζηή Δοηοπία
1. Πνμένπεηαζ απυ ηδκ ηαηάνβδζδ ηάεε αημιζημφ «εέθς»
2. Δίκαζ ακελάνηδηδ απυ ηα βεβμκυηα ηδξ ηαεδιενζκήξ γςήξ
74
3. Τπάνπεζ οπυ μπμζεζδήπμηε ζοκεήηεξ βζ’ αοηυ ηαζ δεκ είκαζ εθήιενδ
4. Βζχκεηαζ μθμηθδνςηζηά ηαζ ιάθζζηα ζημ ΢οκεζδδζζαηυ ή ζημ
Πκεοιαηζηυ Δπίπεδμ. Χξ εη ημφημο επδνεάγεζ εεηζηά ιε νζγζηυ ηνυπμ ηαζ
ημ Νμδηζηυ ηαζ ημ ΢ςιαηζηυ Δπίπεδμ
5. Δίκαζ ημζκή ζε υθα ηα άημια
6. Σμ πενζεπυιεκμ ηδξ είκαζ πάκηα ημ ίδζμ
7. Βαζίγεηαζ ζηδκ απμπνμζηυθθδζδ βζ’ αοηυ ηαζ δεκ επδνεάγεηαζ απυ ηδ
νμή ηδξ γςήξ
8. ΋πμζμξ ηδ αζχκεζ αηηζκμαμθεί ηαζ ακμίβεηαζ πνμξ ημοξ άθθμοξ
ακζδζμηεθχξ
9. Σμ πενζεπυιεκμ ηδξ είκαζ δζαπνμκζηυ
10. Πδβάγεζ ιυκμ απυ ημκ εζςηενζηυ Πκεοιαηζηυ Κυζιμ ημο αηυιμο
4.6 Ζ Ννεηηθή Δπηπρία είλαη αγαζό κε εκεξνκελία ιήμεσο
Έπμκηαξ ηα παναηηδνζζηζηά πμο ακαθέναιε δ Νμδηζηή Δοηοπία
ακαδεζηκφεηαζ ζε ιζα δζαπνμκζηή Υίιαζνα. ΢ε ιζα πθάκδ. Ίζςξ ζηδ
ιεβίζηδ ηςκ πθακχκ. Ο άκενςπμξ πμο επζδζχηεζ ηδ Νμδηζηή Δοηοπία
είκαζ «απυ πένζ» παιέκμξ. Γζαηί ιενζηά απυ ηα ααζζηά παναηηδνζζηζηά
ηδξ θφζδξ ημο ακενχπζκμο Νμο είκαζ δ αζηάεεζα, δ αοεαζνεζία, δ
έθθεζρδ ημνεζιμφ ηαζ ζηακμπμίδζδξ, δ απθδζηία.
Πανυθα αοηά εα ζοκακηήζεζ ηακείξ ζοπκά ακενχπμοξ πμο εκχ είκαζ
πνμζημθθδιέκμζ ζε οθζηά αβαεά ή ζςιαηζηέξ απμθαφζεζξ ή άθθμοξ
ακενχπμοξ ή έκκμζεξ, πανυθα αοηά δδθχκμοκ εοηοπζζιέκμζ. Καζ
θαίκμκηαζ ηαζ εοηοπζζιέκμζ. ΋ηακ έκαξ «θάηνδξ» ηςκ αοημηζκήηςκ
απμηηά ιζα ηαζκμφνζα θζιμογίκα θαίκεηαζ εοηοπζζιέκμξ. ΋ηακ έκαξ
θαίιανβμξ απμθαιαάκεζ έκα θμοημφθθεζμ βεφια θαίκεηαζ εοηοπζζιέκμξ.
΋ηακ έκαξ ηανδζμηαηαηηδηήξ ζοκεονίζηεηαζ ιε ημ «εήναια» ημο
θαίκεηαζ εοηοπζζιέκμξ. ΋ηακ ιζα ιάκα αθέπεζ ημ παζδί ηδξ κα πνμμδεφεζ
θαίκεηαζ εοηοπζζιέκδ. ΋ηακ έκαξ ενςηεοιέκμξ αθέπεζ υηζ μ ενςηζηυξ ημο
ζφκηνμθμξ, ημο είκαζ πζζηυξ, θαίκεηαζ εοηοπζζιέκμξ. ΋ηακ έκαξ
75
ζδεμθυβμξ αθέπεζ ηδκ ζδεμθμβία ημο κα «δζηαζχκεηαζ» ηαζ κα ελαπθχκεηαζ
θαίκεηαζ εοηοπζζιέκμξ.
Καζ δε θαίκμκηαζ απθχξ εοηοπζζιέκμζ αθθά ηαζ είκαζ! «Συηε πμο είκαζ ημ
πνυαθδια;» εα ιπμνμφζε ηάθθζζηα ηάπμζμξ απυ ημοξ πνςηαβςκζζηέξ
ηςκ πζμ πάκς παναδεζβιάηςκ κα πεζ. «Γζαηί, ζχκεζ ηαζ ηαθά εα πνέπεζ δ
δζηή ιμο εοηοπία κα είκαζ δ ίδζα ιε ηδ δζηή ζμο, δδθαδή ιε αοηήκ πμο
εζφ μκμιάγεζξ Πκεοιαηζηή Δοηοπία ηαζ ηδ εεςνείξ ημζκή βζα υθμοξ;»
Έκαξ ΢οηςηζηυξ ιάθζζηα εα ιπμνμφζε κα ημ εηθνάζεζ αηυιδ πζμ απθά
ηαζ ηαηδβμνδιαηζηά: «Δβχ θίθε ιμο ηδ ανίζης έηζζ ηζ εζφ ηδ ανίζηεζξ
αθθζχξ. Καζ μζ δου υιςξ ηδκ ανίζημοιε. Άνα πμο είκαζ ημ πνυαθδια;
Αθμφ ηδ ανίζημοιε ηαζ μζ δου άνα ηαζ μζ δομ θεζημονβμφιε ζςζηά".
Σα επζπεζνήιαηα αοηά εκζζπφμκηαζ αηυιδ πενζζζυηενμ απυ έκα αηυιδ
βεβμκυξ. Απυ ημ βεβμκυξ υηζ είηε έκα άημιμ κμζχεεζ πανά απυ ζςζηή
δνάζδ είηε κμζχεεζ πανά απυ θάεμξ δνάζδ ηαζ ζηζξ δομ πενζπηχζεζξ ζημ
΢ςιαηζηυ ημοθάπζζημκ Δπίπεδμ έπμοιε ηδκ ίδζα αηνζαχξ αθοζίδα
εοπάνζζηςκ επζδνάζεςκ. Γδθαδή έπμοιε ηαζ ζηζξ δομ πενζπηχζεζξ
΢οιπαεδηζημημκία, ηαθή θεζημονβία ηςκ ζςιαηζηχκ μνβάκςκ ηαζ
αίζεδια ζςιαηζηήξ εοελίαξ. ΢ε ηζ επμιέκςξ οπενηενεί δ Πκεοιαηζηή
Δοηοπία απυ ηδ Νμδηζηή Δοηοπία;
Αξ ακαθένς ιζα ακαθμβία απυ ημ ζςιαηζηυ επίπεδμ βζα κα δμφιε ηζξ
δζαθμνέξ. Έκα άημιμ ηνχεζ έκα εφβεζημ αθθά ακεοβζεζκυ θαβδηυ. Έκα
άθθμ άημιμ ηνχεζ έκα εφβεζημ αθθά οβζεζκυ θαβδηυ. Καζ ηα δφμ άημια
υζμκ αθμνά ηδκ ζηακμπμίδζδ ηδξ βεφζδξ ιέκμοκ εοπανζζηδιέκα. Αθθά
υζμκ αθμνά ηδ θεζημονβία ημο πεπηζημφ ζοζηήιαημξ, υζμκ αθμνά ηδ
ενέρδ ημο ζχιαημξ ηαζ υζμκ αθμνά ηδ «ενέρδ» ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ
έπμοκ πμθφ ιεβάθεξ δζαθμνέξ.
Δπζπθέμκ μζ ιειμκςιέκεξ αοηέξ θεζημονβίεξ επδνεάγμοκ ηαζ ημ ζφκμθμ
ηδξ ηνζαδζηήξ οπυζηαζδξ ημο αηυιμο. Μπμνεί αέααζα μζ επζπηχζεζξ κα
ιδ θαίκμκηαζ πάκηα άιεζα θυβς φπανλδξ απμεειάηςκ. Οπςζδήπμηε
76
υιςξ μζ επζπηχζεζξ θαίκμκηαζ ζε ιζα πνυκζα θάεμξ δνάζδ ζηδκ μπμία
ζηακμπμζείηαζ δ βεφζδ εζξ αάνμξ ηδξ ενέρδξ. ΋ηακ ζηακμπμζείηαζ ημ
ηαηχηενμ εζξ αάνμξ ημο ακχηενμο.
Καη’ ακαθμβία θμζπυκ ιπμνεί έκα ππ ζοθζθζηζηυ άημιμ κα παίνεηαζ υηακ
ηάκεζ ηαηυ ζημοξ άθθμοξ ή υηακ ηάκεζ ιζα θάεμξ δνάζδ ηαζ έκα ηαθυ
άημιμ κα παίνεηαζ επίζδξ υηακ ηάκεζ ηάηζ ηαθυ. Καζ ηα δφμ άημια
παίνμκηαζ. Αθθά οπάνπεζ ιζα μοζζαζηζηή δζαθμνά. Ζ θασηή νήζδ θέεζ:
«΋ ρεφηδξ ηζ μ ηθέθηδξ ημκ πνχημ πνυκμ παίνμκηαζ». Καζ πνάβιαηζ
επεζδή αάζεζ ημο Νυιμο ηδξ Γνάζδξ ηαζ ηδξ Ακηίδναζδξ «΋ηζ ζπείνεζξ
εα εενίζεζξ» μζ θάεμξ δνάζεζξ ημο πνχημο αηυιμο εα επζθένμοκ ανβά ή
βνήβμνα ακηζδνάζεζξ πμο εα ημο δοζημθέρμοκ ηδ γςή. Σμ ηεθζηυ
απμηέθεζια είκαζ ημ άημιμ υζμ ζπανηανάεζ ζηα δίηηοα ημο Νυιμο ηδξ
Γνάζδξ ηαζ ηδξ Ακηίδναζδξ ηυζμ πενζζζυηενμ κα ιπενδεφεηαζ ηαζ ηυζμ
θζβυηενμ κα ιπμνεί κα παίνεηαζ ηαζ κα εοηοπεί.
Δπμιέκςξ δ Νμδηζηή Δοηοπία ειπενζέπεζ ημ ζπένια ηδξ αζοκέπεζαξ ηδξ.
Σδξ οπμκυιεοζδξ ηδξ. Δίκαζ αβαευ ιε διενμιδκία θήλεςξ. Δπεζδή
ααζίγεηαζ ζε πνμζημθθήζεζξ ιμζναία δ αθθαβή ηδξ νμήξ ηδξ γςήξ ηαζ μζ
πανααζάζεζξ ηςκ Φοζζηχκ Νυιςκ εα μδδβήζμοκ ζηδκ ακαίνεζδ ηδξ. Ζ
Νμδηζηή Δοηοπία αοημακαζνείηαζ. Άνα ιζα ααζζηή δζαθμνά ηδξ Νμδηζηήξ
απυ ηδκ Πκεοιαηζηή Δοηοπία είκαζ υηζ δ πνχηδ είκαζ κμιμηεθεζαηά
εθήιενδ εκχ δ δεφηενδ ηείκεζ πνμξ ηδκ εβηαείδνοζδ ιμκζιυηδηαξ.
4.7 Ννεηηθέο ΢πλαηζζεκαηηθέο Αληακνηβέο
Μζα επίζδξ ααζζηή δζαθμνά είκαζ υηζ δ Πκεοιαηζηή Δοηοπία ηείκεζ κα
ακορχκεζ ροπζηά ημ άημιμ εκχ δ Νμδηζηή Δοηοπία ηείκεζ είηε κα ημ
ειπμδίγεζ κα ελεθζπεεί είηε κα ημ παιδθχκεζ ροπζηά. Ππ ηάπμζμξ
πακηνεφεηαζ ηαζ ηάπμζα ζηζβιή δζαπζζηχκεζ υηζ δ ζπέζδ ημο είκαζ είηε
ζοιααηζηή είηε ανηεηά πνμαθδιαηζηή. Έηζζ αζχκεζ ηαεδιενζκά δζάθμνεξ
θφπεξ. Πανάθθδθα υιςξ αζχκεζ ηαζ ηάπμζεξ ιζηνμπανέξ. Γζαηί ππ έπεζ
αμθεοηεί μζημκμιζηά ηαζ παίνεηαζ ημ αηνζαυ αιάλζ ή ημ ελμπζηυ ή ηδκ
πθμφζζα γςή.
77
Έκα άθθμ άημιμ δέπεηαζ ηδκ ηαηαπίεζδ ηςκ βμκζχκ ημο επεζδή ι’ αοηυ
ημκ ηνυπμ παίνεηαζ βζαηί ημο έπμοκ έημζιμ θαβδηυ, βζαηί ημκ ηακαηεφμοκ
ηαζ βζαηί ημκ ηάκμοκ κα κμζχεεζ αζθάθεζα. Κάπμζμ άθθμ άημιμ δεκ είκαζ
ηαευθμο εοπανζζηδιέκμ απυ ηδ ζοιπενζθμνά ημο πνμσζηαιέκμο ημο
αθθά έπεζ ηδκ εοπένεζα απυ ημ πυζημ αοηυ κα παίνεηαζ λεζπχκηαξ ηαζ
ηαθαζπςνχκηαξ ημοξ οθζζηαιέκμοξ ημο.
΢ε υθεξ αοηέξ ηζξ πενζπηχζεζξ ημ άημιμ κμζχεεζ αοηυ πμο θέιε
παναηηδνζζηζηά «ιζηνμπανέξ» ιπνμζηά ζηζξ ιεβαθφηενεξ θφπεξ πμο
επςιίγεηαζ θυβς ηςκ θακεαζιέκςκ ημο επζθμβχκ. Αοηέξ μζ ιζηνμπανέξ,
αοηέξ μζ Νοηηικές Σσναιζθημαηικές Ανηαμοιβές είκαζ ζοπκά έκαξ απυ ημοξ
πανάβμκηεξ βζα ηδκ ηαεήθςζδ πμθθχκ αηυιςκ ζε πνμαθδιαηζηέξ
ηαηαζηάζεζξ. Αοηέξ μζ ιζηνμπανέξ, αοημφ ημο είδμοξ δ Νμδηζηή Δοηοπία
ειπμδίγεζ ηδκ ροπζηή ελέθζλδ ημο αηυιμο.
Ζ ζδιακηζηυηενδ υιςξ δζαθμνά ηδξ Νμδηζηήξ Δοηοπίαξ απυ ηδκ
Πκεοιαηζηή Δοηοπία είκαζ δ δζαθμνά πμζυηδηαξ. Μζα δζαθμνά πμο δεκ
πενζβνάθεηαζ ιε θυβζα αθθά ιπμνεί ιυκμ κα αζςεεί. Γζ’ αοηυ ηαζ
μπμζαδήπμηε απυπεζνα πενζβναθήξ δεκ έπεζ κυδια.
4.8 Ννεηηθή Δπηπρία θαη Πξνζθόιιεζε ζε Τιηθά Αγαζά θαη
΢σκαηηθέο Απνιαύζεηο
Αξ δμφιε θίβμ ημ πανάδεζβια ημο ακενχπμο πμο επζδζχηεζ ηδ Νμδηζηή
Δοηοπία ιέζς ηδξ πνμζηυθθδζδξ ημο Νμο ζε οθζηά αβαεά. Αξ
οπμεέζμοιε υηζ δ Νμδηζηή Δοηοπία ιπμνεί κα επζηεοπεεί ιέζς ηδξ
επάνηεζαξ ζε ααζζηά είδδ δζααίςζδξ ηαεχξ ηαζ ηδξ επάνηεζαξ ζε
«ημιθυν» ηαζ ακέζεζξ. Θα έπνεπε ηυηε έκα ιεβάθμ ιένμξ ημο πθδεοζιμφ
ηςκ ακεπηοβιέκςκ πςνχκ κα είκαζ εοηοπζζιέκμζ. Γζαηί ηαζ ηα ααζζηά
είδδ δζααίςζδξ ππ ηνμθή, ζηέβδ, έκδοζδ είκαζ βζα πάνα πμθθμφξ
ελαζθαθζζιέκα αθθά ηαζ βζαηί μ ιέζμξ ηαηακαθςηήξ ηςκ ακεπηοβιέκςκ
πςνχκ δζαεέηεζ ζημ κμζημηονζυ ημο εηαημκηάδεξ ακέζεζξ. Πανυθα αοηά
μζ ζδιενζκμί εκήθζηεξ πμο έγδζακ παθαζυηενα ζηδ θηχπεζα ηαζ ζήιενα
78
γμοκ ζηδκ εοιάνεζα δε θαίκμκηαζ κα είκαζ ηαζ πζμ εοηοπζζιέκμζ. Με ηδκ
ίδζα θμβζηή μζ εηαημιιονζμφπμζ εα έπνεπε κα είκαζ μζ πζμ εοηοπζζιέκμζ
άκενςπμζ επί Γδξ.
Κζ υιςξ μ Άκενςπμξ δε θαίκεηαζ κα ζηακμπμζείηαζ υζα πενζζζυηενα ηαζ
ακ ημο δμεμφκ. Δοηοπεί βζα θίβμ ιε ημ πμδήθαημ. Μεηά εέθεζ
ιμημζζηθέηα. Όζηενα αοημηίκδημ. ΢ηδ ζοκέπεζα εέθεζ πμθοηεθέξ ηγζπ ή
θζιμογίκα. Καζ ιεηά εέθεζ ζδζςηζηυ ηγεη αενμπθάκμ. Καζ ζηδ ζοκέπεζα
ηνέπεζ πίζς απυ ημ ηαζκμφνζμ ιμκηέθμ, ημ πζμ ελεθζβιέκμ, ημ πζμ
αζηναθηενυ, ημ πζμ πμθοηεθέξ, ημ πζμ αηνζαυ ημη.
Βέααζα δ απθδζηία ημο υζμκ αθμνά ηαηακαθςηζηά αβαεά έπεζ ηαζ ιζα
οθζηή αάζδ. Έπεζ έκα πναβιαηζηυ πάνε-δχζε. Θα θάεζ πενζζζυηενμ, εα
αημφζεζ ηαθφηενμ ήπμ, εα ηαλζδέρεζ πζμ άκεηα, εα ημζιδεεί ζε ηαθφηενμ
ζπίηζ ημη. Δηηυξ υιςξ απυ ηα ηαηακαθςηζηά αβαεά ημ ίδζμ άπθδζημξ
βίκεηαζ ηαζ ζηδ ζοζζχνεοζδ πνήιαημξ ή αηίκδηδξ πενζμοζίαξ. Αοηυ πμο
αολάκεζ ζηζξ πενζπηχζεζξ αοηέξ δεκ είκαζ δ άιεζδ ημο ζςιαηζηή
εοπανίζηδζδ. Απθά αθθάγμοκ ηάπμζα ιδδεκζηά ζηζξ ηναπεγζηέξ ημο
ηαηαεέζεζξ. Μδδεκζηά πμο ιπμνεί πμηέ κα ιδκ ηα πνδζζιμπμζήζεζ. Δίηε
βζαηί εα ηα πάζεζ, είηε βζαηί εα πεεάκεζ κςνίξ, είηε βζαηί πςνίξ κα ηα πανεί
εα ηα ιεηααζαάζεζ ζημοξ ηθδνμκυιμοξ ημο.
Ακηίεεηα μζ άκενςπμζ μζ μπμίμζ πέηοπακ ηδκ Πκεοιαηζηή Δοηοπία ήηακ
ζοπκά άημια ηα μπμία είηε πενζθνυκδζακ ηα οθζηά αβαεά είηε ήζακ
μθζβανηείξ. ΢ε ηαιία υιςξ πενίπηςζδ δεκ παναηηδνίγμκηακ απυ ημ
ααζζηυ πάεμξ ηδξ Απθδζηίαξ. Ήζακ δδθαδή άκενςπμζ πμο έκμζςεακ ημ
ίδζμ άκεηα ηαζ ζε έκα ηαθφαζ ηαζ ζε έκα παθάηζ.
Τπάνπεζ επίζδξ ημ πανάδεζβια ημο ακενχπμο πμο επζδζχηεζ ηδ Νμδηζηή
Δοηοπία ιέζα απυ ηζξ ζςιαηζηέξ απμθαφζεζξ. Γδθαδή ιέζα απυ ηδκ
ζηακμπμίδζδ ηςκ ζςιαηζηχκ αζζεήζεςκ. Φαβδηυ, πμηυ, ηζζβάνμ,
κανηςηζηά, ζελ. Οπμζμζδήπμηε ιέζμξ άκενςπμξ ηςκ ακεπηοβιέκςκ
ημζκςκζχκ ή μπμζμζδήπμηε πθμφζζμξ άκενςπμξ μπμζαζδήπμηε πχναξ
79
ιπμνεί ζήιενα κα έπεζ άιεζδ ηαζ απενζυνζζηδ πνυζααζδ ζε υθα αοηά.
Καεδιενζκά ηαζ βζα πνυκζα ιπμνεί κα ηνχεζ, κα πίκεζ, κα ηαπκίγεζ, κα
ζοκεονίζηεηαζ.
Κακέκαξ υιςξ δε πυνηαζε πμηέ υζα ηαζ ακ έθαβε. Μάθζζηα ζζπφεζ
ζοκήεςξ αηνζαχξ ημ ακηίεεημ. ΋ζμ πζμ πμθφ ηακείξ αοείγεηαζ ζηζξ
ζςιαηζηέξ απμθαφζεζξ ηυζμ πζμ απυνηαβμξ ηαζ ακζηακμπμίδημξ βίκεηαζ.
Συζμ πζμ θηςπυξ «εκ ιέζς πθμφημο» βίκεηαζ. Σέημζα άημια ιμζάγμοκ ιε
ημ Μίδα πμο υζμ πενζζζυηενμ πνοζάθζ απμηημφζε ηυζμ δοζημθυηενα
ιπμνμφζε κα ημ πανεί ηαζ ηυζμ ιεβαθφηενμ αάνμξ ημο βζκυηακ. Έκα
ηέημζμ άημιμ βίκεηαζ μθμέκα ηαζ πζμ ένιαζμ ημο πάεμοξ ηδξ Λαβκείαξ ιε
ηδ βεκζηή έκκμζα ημο υνμο.
Καζ ζ’ αοηή ηδκ πενίπηςζδ μζ άκενςπμζ πμο αζχζακ ή αζχκμοκ ηδκ
Πκεοιαηζηή Δοηοπία ήζακ ηαζ είκαζ άημια ημο «ιέηνμο». Άημια πμο δεκ
παφμοκ αέααζα κα βεφμκηαζ, κα μζθναίκμκηαζ, κα αθέπμοκ, κα
ζοκεονίζημκηαζ πςνίξ υιςξ κα βίκμκηαζ ένιαζα ηςκ ζςιαηζηχκ ημοξ
απμθαφζεςκ. Δίκαζ άκενςπμζ πμο πςνίξ κα ηαηαζηέθθμοκ ηδ ζςιαηζηή
ημοξ οπυζηαζδ ζενανπμφκ μνεά ημ Νμο πάκς απυ ημ ΢χια ηαζ ημ
Πκεφια πάκς απυ ημ Νμο.
4.9 Ζ πξνζθόιιεζε ζε άιινπο Αλζξώπνπο είλαη πεγή δπζηπρίαο
Τπάνπμοκ επίζδξ μζ άκενςπμζ πμο επζδζχημοκ ηδ Νμδηζηή Δοηοπία ιέζα
απυ ηζξ πνμζημθθήζεζξ ζε ακενχπμοξ. Λέεζ ππ δ ιάκα: «Δβχ δε εέθς
ηίπμηα άθθμ απυ ηδ γςή πανά κα είκαζ ηα παζδζά ιμο ηαθά ηαζ
εοηοπζζιέκα». Λέεζ επίζδξ μ (κμδηζηά) ενςηεοιέκμξ: «Έκα πνάβια ζμο
γδηχ ιυκμ Θεέ ιμο: κα γήζς εοηοπζζιέκμξ ιε ηδκ/ημκ αβαπδιέκμ ιμο
ιέπνζ εακάημο».
Απυ ηδ ζηζβιή υιςξ πμο ηάπμζμξ εέηεζ ηέημζμοξ υνμοξ, πνμζημθθήζεζξ
ηαζ πνμτπμεέζεζξ βζα κα είκαζ εοηοπζζιέκμξ ηυηε έπεζ αοηυιαηα πάζεζ ημ
παζπκίδζ. Τπέζηαρε ηα εειέθζα ηδξ ηαημζηίαξ ημο. Εδηάεζ υπζ ιυκμ
80
ηάπμζεξ ελςηενζηέξ ζοκεήηεξ κα είκαζ υπςξ αοηυξ εέθεζ αθθά κα είκαζ
έηζζ ηαζ δζα αίμο. Αθθά δ ίδζα δ νμή ηδξ γςήξ ακαηνέπεζ υθα ηα
ηαηεζηδιέκα. Καζ ακ δεκ ηα ακαηνέρεζ δ γςή δ ίδζα εα ηα ακαηνέρεζ
ηεθζηά μ εάκαημξ ημο αβαπδιέκμο πνμζχπμο.
Σμ πνμζημθθδιέκμ άημιμ έπεζ ζοπκά ηδκ ρεοδαίζεδζδ υηζ δ
πνμζηυθθδζδ ημο είκαζ «αθηνμοζζηζηή». ΋ηζ είκαζ ακζδζμηεθήξ. Κζ αοηυ
βζαηί κμιίγεζ υηζ δε γδηάεζ ηάηζ βζα ημκ ίδζμ αθθά βζα ημ αβαπδηυ ημο
πνυζςπμ. Πνμζθένεζ ζημ αβαπδηυ ημο πνυζςπμ ή γδηάεζ απυ ημ Θευ κα
είκαζ ηαθά ημ αβαπδηυ ημο πνυζςπμ. Αθθά δ πμκδνζά ηαζ δ απάηδ ημο
Νμο εονίζηεηαζ αηνζαχξ ζηδκ θνάζδ «αβαπδηυ ιμο πνυζςπμ». Καζ
ζδζαίηενα ζημ «ιμο». Γζαηί δεκ ημ γδηάεζ αοηυ ηαζ βζα ημ βείημκα, υπςξ
ηαζ βζα ημκ ηάεε άκενςπμ; Ακηίεεηα ημ γδηάεζ ιυκμ βζα ηα δζηά ημο
παζδζά ή βμκείξ ή αβαπδιέκμ.
Δπζπθέμκ αοηή δ θαζκμιεκζηή ακζδζμηέθεζα παφεζ κα οπάνπεζ απυ ηδ
ζηζβιή πμο γδηάεζ ηάηζ ηέημζμ, αηνζαχξ ηαζ ιυκμ βζα κα είκαζ μ ίδζμξ
εοηοπζζιέκμξ. Άνα οπάνπεζ ζδζμηέθεζα. Μπμνεί κα ιδκ είκαζ ζδζμηέθεζα
βζα οθζηά αβαεά αθθά είκαζ ζίβμονα κμδηζηή ζδζμηέθεζα. Δπζπθέμκ, ακ
αέααζα εζζαημοζεμφκ πμηέ μζ παναηθήζεζξ ημο ηαεεκυξ ιαξ βζα ημοξ
αβαπδιέκμοξ ημο ηυηε αοηυιαηα δ Γδ εα ήηακ έκαξ Πανάδεζζμξ. ΢ε
πμζμκ εα πήβαζκακ μζ αννχζηζεξ, ηα αηοπήιαηα, ηα κανηςηζηά, μζ
αζαζιμί, μζ αίαζμζ εάκαημζ, δ θηχπεζα, μζ απμβμδηεφζεζξ, μζ ζηεκμπχνζεξ;
Πυζμ εβςζζηζηυ είκαζ υιςξ κα εέθεζ ηακείξ ηα παζδζά ημο, μζ βμκείξ ημο,
μ ζφκηνμθμξ ημο, μζ ζοββεκείξ ημο, μζ θίθμζ ημο κα είκαζ «ηαθά»; Με
αάζδ ηζξ ζοκήεεζξ ακηζθήρεζξ υπζ ιυκμ θαίκεηαζ κα είκαζ εβςζζηζηυ αθθά
θαίκεηαζ ηαζ ανηεηά αθηνμοζζηζηυ. Λεζημονβεί ζακ ηνζηήνζμ
ακζδζμηέθεζαξ. Ζ ζοκήεδξ ακηίθδρδ θέεζ υηζ αοηυ είκαζ ημ παζδί ιμο. Σμ
ζπθάπκμ ιμο. Δβχ ημ δδιζμφνβδζα. Δβχ ημ βέκκδζα. Δβχ ημ ακάενερα.
Γζ’ αοηυ ηαζ ιμο ακήηεζ ηαζ ημ αβαπχ. Αοηυ ημ παζδί είκαζ δ ζοκέπεζα
ημο μκυιαημξ ιμο ηαζ ηδξ μζημβέκεζαξ ιμο, ιζαξ πμο εβχ είιαζ θεανηυξ
ηαζ εα πεεάκς. ΢’ αοηυκ εα αθήζς ηδκ ηθδνμκμιζά ιμο ηαζ εα ζοκεπίζς
κα «οπάνπς» ιέζς αοημφ. Καζ ημ ίδζμ εα βίκεζ ιε αοηυκ ηαζ ηα παζδζά
81
ημο, δδθαδή ηα εββυκζα ιμο. Δθυζμκ θμζπυκ εβχ ηαζ ημ παζδί ιμο
είιαζηε μζ ηνίημζ ιζαξ αθοζίδαξ είκαζ θοζζηυ κα εέθς κα επζαζχζεζ αοηή
δ αθοζίδα, βζαηί είκαζ δ αθοζίδα ιμο.
Απυ ηδκ άπμρδ υιςξ ηδξ Φοζζηήξ ΢ηέρδξ ηα πνάβιαηα αθθάγμοκ
άνδδκ. Με αάζδ ηδ Φοζζηή ΢ηέρδ ηάεε άκενςπμξ είκαζ ιζα λεπςνζζηή
Αημιζηή Φοπή εκδεδοιέκδ ιε έκα Αημιζηυ Πκεφια ηαζ ιε έκα Αημιζηυ
΢χια. Σμ ΢χια πάκεηαζ ιε ημ εάκαημ αθθά δ Αημιζηή Φοπή ηαζ ημ
Αημιζηυ Πκεφια επακεκζανηχκμκηαζ βζα κα ζοκεπίζμοκ ηδκ πμνεία ημοξ
ιε ζημπυ κα πάνμοκ ηα ιαεήιαηα ημοξ. Ο ηεθζηυξ ζηαειυξ ηδξ πμνείαξ
αοηήξ ηδξ ροπζηήξ ελέθζλδξ υπζ ιυκμ ηδξ δζηήξ ιαξ Αημιζηήξ Φοπήξ
αθθά ηαζ υθςκ ηςκ άθθςκ Αημιζηχκ Φοπχκ είκαζ δ έκςζδ ημοξ ιε ημ
΢οιπακηζηυ Πκεφια. Με ημ Θευ. Με ημ Γδιζμονβυ. Δπμιέκςξ ηα παζδζά
ιαξ ηαεχξ ηαζ μζ βμκείξ ιαξ είκαζ ηαζ αοημί ζοκηαλζδζχηεξ ζημ ίδζμ
ηαλίδζ.
Τπάνπεζ αέααζα ηάπμζμξ θυβμξ πμο αοηέξ μζ Αημιζηέξ Φοπέξ ζ’ αοηή ηδκ
εκζάνηςζδ, ζ’ αοηή ηδκ επίβεζα γςή είκαζ ζοββεκείξ ιαξ. Κάπμζα
ιαεήιαηα πνέπεζ κα πάνμοκ αοηέξ απυ ειάξ ηαζ ειείξ απυ αοηέξ. Καζ ημ
ηονζυηενμ ιάεδια είκαζ δ Πκεοιαηζηή Αβάπδ. Ζ ακζδζμηεθήξ αβάπδ. Ζ
αβάπδ πςνίξ πνμζηυθθδζδ. Μπμνμφιε ηαζ πνέπεζ κα πνμζθένμοιε ημ
ηαθφηενμ δοκαηυκ ζηα παζδζά ιαξ αθθά δεκ παφμοκ κα είκαζ λεπςνζζηέξ
οπάνλεζξ. Γεκ παφμοκ κα είκαζ άθθεξ Αημιζηέξ Φοπέξ ιε ηδ δζηή ημοξ
πμνεία ροπζηήξ ελέθζλδξ είηε πνμξ ηα πάκς είηε πνμξ ηα ηάης.
Με αάζδ αοηέξ ηζξ Φοζζηέξ ΢ηέρεζξ ηάεε πνμζηυθθδζδ πνμξ ημοξ
ζοββεκείξ ή ζοκακενχπμοξ είκαζ αθφζζηδ. Καζ βζ’ αοηυ είκαζ πδβή
δοζηοπίαξ βζα ημκ πνμζημθθδιέκμ. Δίκαζ αέααζα πμθφ δφζημθμ βζα ημ
ιέζμ άκενςπμ κα ηαηακμήζεζ πχξ ιπμνεί ηακείξ κα αβαπάεζ πςνίξ κα
πνμζημθθάηαζ. Αοηυ ζοιααίκεζ βζαηί μ ιέζμξ άκενςπμξ έπεζ ηαοηίζεζ ηδκ
έκκμζα ηδξ αβάπδξ ιε ηδ Νμδηζηή Αβάπδ. Καζ αέααζα ζζπφεζ υηζ Νμδηζηή
Αβάπδ ίζμκ Πνμζηυθθδζδ. Λίβμζ είκαζ αοημί πμο έπμοκ αζχζεζ ηδκ
Πκεοιαηζηή Αβάπδ ηδξ μπμίαξ ααζζηυ παναηηδνζζηζηυ είκαζ δ πνμζθμνά
ηαζ ημ δυζζιμ πςνίξ ζδζμηέθεζα. Ζ έκςζδ πςνίξ πνμζηυθθδζδ.
82
΋πςξ πμθφ ςναία θέεζ μ πμζδηήξ: «Σα παζδζά ζμο δεκ είκαζ παζδζά ζμο.
Δίκαζ δ θαπηάνα ηδξ γςήξ βζα ηδ γςή. Μπμνείξ κα ημοξ πνμζθένεζξ αθθά
δε ιπμνείξ κα ηα ηαηεοεφκεζξ. Δίζαζ ημ ηυλμ ηαζ αοηά είκαζ ημ αέθμξ. Καζ
ημ ιυκμ πμο ιπμνείξ κα ηάκεζξ είκαζ κα ημλεφζεζξ ιε δφκαιδ». Αθθά ημ
πμο εα πάκε ηαζ ηζ εα απμβίκεζ ιε αοηά έπεζ ζπέζδ ιε ηδ δζηή ημοξ πμνεία
ροπζηήξ ελέθζλδξ.
4.10 Ννεηηθή Δπηπρία θαη πξνζθόιιεζε ζε Ηδενινγίεο
Τπάνπμοκ ηέθμξ μζ άκενςπμζ πμο επζδζχημοκ ηδ Νμδηζηή Δοηοπία ιέζς
ηδξ πνμζηυθθδζδξ ζε Ηδεμθμβίεξ. Γεκ ακαθένμιαζ αέααζα ζηζξ
πενζπηχζεζξ ηςκ ζοθζθζηζηχκ ζοκήεςξ ακενχπςκ πμο οπμηνζηζηά
δζαηδνφζζμοκ υηζ «πζζηεφμοκ ηαζ παθεφμοκ» βζα ηζξ ζδεμθμβίεξ ημοξ
πςνίξ κα ζοιααίκεζ ηάηζ ηέημζμ ζηδκ πνάλδ. Ακαθένμιαζ ζε αοημφξ πμο
πζζηεφμοκ εζθζηνζκά ηαζ μζ μπμίμζ είκαζ ζοκήεςξ ρςνζηήξ
ζδζμζοβηναζίαξ.
Πνυηεζηαζ ππ βζα Κμιιμοκζζηέξ ή ΢μζζαθζζηέξ ή Γδιμηνάηεξ ή
Φζθεθεφεενμοξ ή ΢οκηδνδηζημφξ πμο πζζηεφμοκ ζημκ αβχκα βζα ηδκ
επζηνάηδζδ ημο μνάιαημξ ηδξ ζδεμθμβίαξ ημοξ ζε υθμ ημκ ηυζιμ. Ή βζα
Υνζζηζακμφξ, Μμοζμοθιάκμοξ, Ηκδμοζζηέξ, Βμοδζζηέξ, Δζςηενζζηέξ πμο
πζζηεφμοκ επίζδξ ημ ίδζμ. Ή βζα ακενχπμοξ πμο ιάπμκηαζ βζα δζάθμνεξ
άθθεξ ζδεμθμβίεξ. ΋πςξ ππ βζα ηδκ επζηνάηδζδ μνεχκ επζζηδιμκζηχκ
απυρεςκ, ακενςπζζηζηχκ ζδεχκ, μνεχκ ζαηνζηχκ ακηζθήρεςκ,
πμθζηζζηζηχκ ζδεχκ, ημζκςκζηχκ ζδεχκ ηθπ.
Θα ιπμνμφζε ηάπμζμξ κα πεζ: «Σζ ημ ηαηυ οπάνπεζ ζημ κα ακαθχζεζ
ηακείξ ηδ γςή ημο βζα ηδκ επζηνάηδζδ ηςκ ορδθχκ ζδακζηχκ ημο;» «Σζ ημ
ηαηυ οπάνπεζ ζημ κα ιάπεηαζ ηακείξ βζα έκακ ςναίμ ηαζ ορδθυ ζημπυ;»
«Πμο εα ανζζηυηακ αηυιδ μ ηυζιμξ ακ δεκ οπήνπακ άκενςπμζ ζδεμθυβμζ
πμο έδςζακ ηδ γςή ημοξ βζα ηδκ παηνίδα ημοξ, βζα ηδ ενδζηεία ημοξ βζα
ηδκ εθεοεενία, βζα ηδ δζηαζμζφκδ, βζα ηδκ ζζυηδηα, βζα ηδ δδιμηναηία,
βζα ηδκ επζηνάηδζδ ηαθφηενςκ ζοκεδηχκ γςήξ;» «Γζα πμζυ θυβμ
83
πάεδηακ μζ άκενςπμζ αοημί βζα ημοξ μπμίμοξ πνέπεζ ηζιή ηαζ δυλα ηαζ υπζ
επζηνίζεζξ;» «Μήπςξ οπμκμείξ υηζ ιάηαζα πάεδηακ; ΋ηζ δδθαδή πάεδηακ
«βζα έκα πμοηάιζζμ αδεζακυ, βζα ιζακ Δθέκδ»; Μήπςξ πάεδηακ βζα ιζα
Υίιαζνα;»
4.11 Ζ ζπλήζεο ηδαληθή άπνςε γηα ηνλ Κόζκν θαη ε Φπζηθή Άπνςε
Σα πνάβιαηα ηαζ πάθζ εα λεηαεανίζμοκ ακ πάρμοιε κα ζηεθηυιαζηε ιε
ηδ ζοκήεδ ζηέρδ ηαζ απμηαεμφιε ζηδ Φοζζηή ΢ηέρδ. Ζ ζοκήεδξ ζηέρδ
θέεζ ιε δομ θυβζα ηα ελήξ: Ο Κυζιμξ ανίζηεηαζ ζηαεενά ζε ιζα εοεεία
ελεθζηηζηή πμνεία πνμξ ηα ιπνμξ. Ξεηζκήζαιε απυ ημκ πνςηυβμκμ ηαζ
αιυνθςημ άκενςπμ. Ο άκενςπμξ παθεφεζ ζοκέπεζα ιε ηδκ «άβνζα» Φφζδ
ηαζ ιε δζάθμνμοξ ελςηενζημφξ επενμφξ βζα κα πνμμδεφζεζ πνμξ ιζα
ηαθφηενδ ημζκςκία.
Τπάνπεζ ιζα αζχκζα πάθδ ηςκ ηαθχκ ηαζ πνμμδεοηζηχκ ακενχπςκ ιε ηα
ζημζπεία ηδξ Φφζδξ ηαζ ιε ημοξ ηαημφξ ηαζ ζοκηδνδηζημφξ ακενχπμοξ.
Υςνίξ ηδκ πάθδ ηαζ ηδ εοζία ηςκ ηαθχκ ακενχπςκ εα ανζζηυιαζηακ
αηυια ζημ Μεζαίςκα. Άνα ημ κα παθεφεζ ηακείξ ιε ημοξ «ηαημφξ» ή ηα
«ηαηά ζημζπεία ηδξ Φφζδξ» είκαζ ηάηζ ημ ςναίμ, ημ δεζηυ, ημ ηαθυ, ημ
βεκκαίμ, ημ αθηνμοζζηζηυ, ημ ορδθυ. Γζ’ αοηυ ηαζ υθμζ υζμζ ημ έπμοκ
ηάκεζ αοηυ ααθηίγμκηαζ απυ ηδκ ημζκςκία ζακ ήνςεξ, ζππυηεξ,
ζεναπυζημθμζ, άβζμζ, ακενςπζζηέξ, επακαζηάηεξ, πνυηοπα, ιεβάθεξ
ιμνθέξ, αβςκζζηέξ ακαιμνθςηέξ ηθπ. Καζ βζ’ αοηυ πενκάκε ζημ πάκεεμκ
ηςκ δνχςκ ηδξ ζζημνίαξ. Δίκαζ παναδείβιαηα πνμξ ιίιδζδ βζα ημοξ
κέμοξ.
Ζ Φοζζηή ΢ηέρδ θέεζ υηζ μ Κυζιμξ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ πμο γμφιε είκαζ
έκα «΢πμθείμ Εςήξ». Ο ζηυπμξ φπανλδξ ημο δεκ είκαζ κα βίκεζ ηάπμηε
Πανάδεζζμξ επί Γδξ. Ξένμοιε ήδδ απυ ηδκ ζζημνία υηζ ημοθάπζζημκ ιέζα
ζε 3.000 πνυκζα βκςζηήξ ζζημνίαξ ιπμνεί κα πνμπςνήζαιε ηεπκμθμβζηά
αθθά ζακ ροπζηή ελέθζλδ δ ιεβάθδ ιάγα ηςκ ακενχπςκ παναιέκεζ είηε
ζηα ίδζα, είηε ειθακίγεζ ιζηνέξ αεθηζχζεζξ, είηε πεζνμηενεφεζ, είηε ηάκεζ
ηφηθμοξ ιπνυξ-πίζς.
84
Ακ ιδ ηζ άθθμ ιενζηά απυ ηα ηνζηήνζα βζα ηδ ιάγα ζζπφμοκ απανάθθαπηα
ιέπνζ ζήιενα. Ππ μζ πυθειμζ ηαζ μζ ειθφθζμζ ζπαναβιμί. Ζ θηχπεζα ηαζ δ
πείκα. Οζ αννχζηζεξ. Ζ δοζηοπία. Ζ ηαηία. Ζ αιάεεζα. Σα πάεδ ηαζ μζ
πνμζημθθήζεζξ. Ζ έθθεζρδ ζεααζιμφ ζηα ηαηχηενα είδδ ηαζ ζηδ Φφζδ.
΋θα αοηά ελαημθμοεμφκ απανάθθαπηα κα είκαζ μ ηακυκαξ ηαζ υπζ δ
ελαίνεζδ βζα ηδκ ελαζνεηζηά ιεβάθδ πθεζμρδθία ηςκ ακενχπςκ.
Γοζηοπχξ μ ιέζμξ άκενςπμξ ηςκ ακεπηοβιέκςκ ημζκςκζχκ έπεζ ηδκ
ρεοδαίζεδζδ υηζ επεζδή έπεζ πνμπςνήζεζ ηεπκμθμβζηά, επεζδή δεκ
πεζκάεζ, επεζδή έπεζ δζααάζεζ ηαζ πέκηε αζαθία, επεζδή έπεζ ιζα ζπεηζηά
ζηαεενή πμθζηζηή ηαζ μζημκμιζηή ηαηάζηαζδ υηζ αοηυ ζδιαίκεζ ηαζ
ροπζηή ελέθζλδ.
Ζ Φοζζηή ΢ηέρδ θέεζ υηζ δ Γδ δεκ πνυηεζηαζ πζεακχξ πμηέ κα βίκεζ
Πανάδεζζμξ. Πανάδεζζμξ ιε ηδκ έκκμζα ημο υηζ υθμζ ή ημοθάπζζημκ δ
ιεβάθδ πθεζμρδθία ηςκ ακενχπςκ εα βίκμοκ ηαθμί. Βέααζα αηυιδ ηαζ
ακ αοηυ βίκεζ ιέζα ζε 1000 ή 10.000 πνυκζα αοηυ δεκ έπεζ ηακέκα κυδια
βζα ηζξ ηνέπμοζεξ βεκεέξ ηςκ μπμίςκ δ γςή ζηδ δζάνηεζα ιζαξ
εκζάνηςζδξ είκαζ πμθφ ιζηνή ηαζ εθήιενδ ζοβηνζηζηά ιε ηέημζα πνμκζηά
ιεβέεδ. Άνα μ ζηυπμξ δεκ είκαζ ηαζ δεκ ιπμνεί βζα ημ άημιμ κα είκαζ
ζοκμθζηυξ.
Ζ Μδπακζζηζηή ΢ηέρδ είκαζ πάκηα θοβυηεκηνμξ, ελςηενζηή εκχ δ
Φοζζηή ΢ηέρδ είκαζ ηεκηνμιυθμξ, εζςηενζηή. Γζα ηδ Φοζζηή ΢ηέρδ μ
ζημπυξ ηδξ ηάεε αημιζηήξ φπανλδξ είκαζ δ ροπζηή ηδξ ηεθείςζδ ηαζ δ
ηεθζηή έκςζδ ιε ημ ΢οιπακηζηυ Πκεφια. Αοηυ ζζπφεζ ηαζ βζα ηδκ
Αημιζηή Φοπή ζηδκ δζάνηεζα ιζαξ γςήξ ηδξ, δδθαδή ζηδ δζάνηεζα ιζαξ
εκζάνηςζδξ ηδξ. Αοηυ ζδιαίκεζ υηζ μ ζημπυξ ημο ηάεε ακενχπμο δεκ
είκαζ πνςηανπζηά κα αθθάλεζ ημκ Κυζιμ πνμξ ημ ηαθφηενμ αθθά κα
αθθάλεζ ημκ εαοηυ ημο πνμξ ημ ηαθφηενμ.
Άθθςζηε μ ζηυπμξ ημο κα αθθάλεζ μ Κυζιμξ πνμξ ημ ηαθφηενμ εα
ζοκηεθεζηεί απυ ιυκμξ ημο ακ δ πθεζμρδθία ηςκ αηυιςκ αθθάλεζ πνμξ ημ
ηαθφηενμ ηαοηυπνμκα. Γζαηί ακ ιδ ηζ άθθμ μ Κυζιμξ(ηςκ ακενχπςκ) δεκ
85
είκαζ ηίπμηα άθθμ απυ ημ ζφκμθμ ηςκ αηυιςκ ζε ιζα δεδμιέκδ πνμκζηή
πενίμδμ.
4.12 Σν Μεζζηαληθό ΢ύλδξνκν εκπεξηέρεη εγσηζκό
Δπμιέκςξ ιε αάζδ ηδ Φοζζηή ΢ηέρδ δ πνμζπάεεζα ηαο κα αθθάλεζ έκαξ
«ήνςαξ» ημκ Κυζιμ πνμξ ημ ηαθφηενμ δεκ είκαζ πανά ιζα πίιαζνα. Δίκαζ
ιζα πνμζπάεεζα ζε θάεμξ ηαηεφεοκζδ. Δίκαζ έκα Μεζζζακζηυ ζφκδνμιμ.
Γζα ημοξ πμθθμφξ μ Ζναηθήξ υπςξ ηαζ μ ηάεε Ζναηθήξ ηάκεζ άεθμοξ
κζηχκηαξ ημ ελςηενζηυ «ηαηυ». Ο αθδεζκυξ υιςξ Ζναηθήξ είκαζ αοηυξ
πμο κζηάεζ ημ εζςηενζηυ «ηαηυ». Γδθαδή υηζ ηαηχηενμ οπάνπεζ ιέζα
ημο.
Ο αθδεζκυξ άεθμξ είκαζ μ εζςηενζηυξ άεθμξ. Ο μοζζαζηζηυξ άεθμξ ημο
αθδεζκμφ Ζναηθή είκαζ δ επζθμβή ημο «Γνυιμο ηδξ Ανεηήξ» ακηί ημο
«Γνυιμο ηδξ Καηίαξ». Καζ αοηυ δε βίκεηαζ ιζα θμνά ζηδ γςή. Γίκεηαζ
ηάεε χνα, ηάεε ζηζβιή ζηδ δζάνηεζα υθδξ ιαξ ηδξ γςήξ. Οζ δέηα
ελςηενζημί άεθμζ ημο Ζναηθή δεκ είκαζ πανά δ παναθεμνά ημο
εζςηενζημφ κμήιαημξ ημο ανπζημφ ιφεμο ιε ζημπυ κα βίκεζ εφπεπημξ
πνμξ θασηή ηαηακάθςζδ.
Αοηυ πμο δζαθεφβεζ ηδξ πνμζμπήξ ημο ιέζμο ακενχπμο είκαζ υηζ υθμζ
αοημί μζ «ελςηενζημί» ήνςεξ πμο εέθμοκ κα αθθάλμοκ ημκ Κυζιμ πνμξ
ημ ηαθφηενμ δεκ ειθμνμφκηαζ ηαηά ηδκ βκχιδ ιμο απυ αθηνμοζζιυ.
Μπμνεί κα πενζθνμκμφκ ηζξ οθζηέξ πνμζημθθήζεζξ ηαζ ημκ πθμφημ.
Μπμνεί κα πενζθνμκμφκ ηζξ πνμζημθθήζεζξ ζηζξ ζςιαηζηέξ απμθαφζεζξ
αθθά έπμοκ ιζα πζμ θεπηή αθθά ηαζ πζμ ζμαανή πνμζηυθθδζδ. Μζα
κμδηζηή πνμζηυθθδζδ. Έκακ «εηθεπηοζιέκμ» ηαζ ηαθά ηνοιιέκμ
Δβςζζιυ ιε Δ ηεθαθαίμ.
΋ζμζ εέθμοκ κα αθθάλμοκ ημκ Κυζιμ εεςνμφκ αοεαίνεηα υηζ έηζζ υπςξ
είκαζ ακά πάζα ζηζβιή είκαζ ζηνααυξ, θακεαζιέκμξ, άζπδια θηζαβιέκμξ.
Γδθαδή εεςνμφκ υηζ μ ίδζμξ μ πάκζμθμξ Γδιζμονβυξ έπεζ ηάκεζ θμαενά
86
ηαζ ηνμιενά θάεδ. Άνα αοημί είκαζ ηαηά ζοκέπεζα πζμ ζμθμί, δοκαημί ηαζ
ιε πενζζζυηενδ αβάπδ. Ένπμκηαζ θμζπυκ ςξ αοηυηθδημζ ζςηήνεξ κα
ζχζμοκ ημκ Κυζιμ ή κα αεθηζχζμοκ ηα θάεδ ηδξ Φφζεςξ, ηα θάεδ ημο
Θεμφ, ηα θάεδ ημο Γδιζμονβμφ. Θεςνμφκ ιάθζζηα ζοπκά αοηή ηδκ
«απμζημθή» ημοξ ζακ ζενή, εευπκεοζηδ, δεζηή, αθηνμοζζηζηή.
Αθθά «Σμ πνήια πμθθμί ειίζδζακ, ηδκ δυλακ υιςξ μοδείξ». Μζα ηέημζα
δνάζδ υζμ ηαζ ακ επζθακεζαηά λεβεθάεζ πενί ημο ακηζεέημο ηνφαεζ έκακ
έκημκμ εβςζζιυ. Δηηυξ αοημφ είκαζ έκα απυ ηα πζμ ζζπονά παζπκίδζα ημο
Νμο βζα κα ηναηήζεζ ημ άημιμ ιαηνζά απυ ηδκ μοζζαζηζηή ημο
εζςηενζηή ελέθζλδ.
΋θμζ μζ ελςηενζημί ήνςεξ πμο πνμζπαεμφκ κα αθθάλμοκ ημκ Κυζιμ
μοζζαζηζηά πνμζπαεμφκ κα αθθάλμοκ ημοξ «άθθμοξ». Γδθαδή εεςνμφκ
υηζ αοημί είκαζ εκηάλεζ. Γζαηί ακ έκμζςεακ υηζ αοημί δεκ είκαζ εκηάλεζ ηυηε
εα άνπζγακ πνχηα απυ ημ κα αθθάλμοκ ημκ εαοηυ ημοξ ηαζ ιεηά απυ ημοξ
άθθμοξ. ΋ηακ πέθηεζ ημ ζπίηζ ζμο δεκ ιπμνείξ κα ηνέπεζξ κα θηζάλεζξ ημ
ζπίηζ ημο άθθμο.
Αθθά αηυιδ ηαζ ακ ηάπμζμξ είπε ηδκ «αθηνμοζζηζηή» δζάεεζδ κα
αζπμθδεεί πνχηα ιε ημοξ άθθμοξ(πμο ζοκήεςξ είκαζ ρεοδμαθηνμοζζιυξ), ηίεεκηαζ ιενζηά γδηήιαηα. Πμζμξ ημο είπε υηζ μζ άθθμζ
εέθμοκ κα αθθάλμοκ; Καζ πμζμξ ημο είπε υηζ αοηυξ είκαζ εηείκμξ πμο
πνέπεζ κα ημοξ αθθάλεζ; Καζ πμζμξ ημο είπε υηζ μζ άθθμζ εέθμοκ κα
αθθάλμοκ πνμξ ηδκ ηαηεφεοκζδ πμο αοηυξ εέθεζ ηαζ υπμηε αοηυξ εέθεζ
ηαζ υπςξ αοηυξ εέθεζ; Καζ πμζμξ ημο είπε υηζ αοηυξ είκαζ μ ζςζηυξ ηαζ μζ
άθθμζ μζ θακεαζιέκμζ; Καζ πμζμξ ημο είπε υηζ ιπμνεί ηαζ λένεζ πχξ κα
ημοξ αθθάλεζ;
Μήπςξ υθα αοηά δεκ είκαζ πανά έκαξ ηαθά ηνοιιέκμξ εβςζζιυξ; Μήπςξ
υθα αοηά, υθμξ αοηυξ μ αβχκαξ βζα ηδκ αθθαβή ηςκ άθθςκ δεκ είκαζ
πανά ιζα ηαθά ηαιμοθθανζζιέκδ δζηαζμθμβία βζα κα ιδκ αθθάλεζ μ ίδζμξ
ημκ εαοηυ ημο πνμξ ημ ηαθφηενμ;
87
4.13 Ζ βαζύηεξε εγσηζηηθή νπζία ηεο Κξηηηθήο
Ο εβςζζιυξ ηαζ δ απμθοβή ηδξ δζηήξ ιαξ αθθαβήξ είκαζ ηαζ δ ααεφηενδ
μοζία ηδξ ηνζηζηήξ. Σδξ μπμζαζδήπμηε ηνζηζηήξ. Γεκ είκαζ ηοπαίμ πμο μ
ίδζμξ μ Υνζζηυξ ακήβαβε ηδκ απμθοβή ηδξ ηνζηζηήξ ζε ιζα απυ ηζξ πζμ
ζδιακηζηέξ Δκημθέξ: «Μδκ ηνίκεηε ίκα ιδκ ηνζεείηε». Αοηυξ πμο ηνίκεζ
αάγεζ αοηυιαηα ημκ εαοηυ ημο ζημ νυθμ ημο μνεμφ ηαζ ημο ηαθμφ.
Ακαβάβεζ ημκ εαοηυ ημο ζε ζςζηυ. Γζαηί ακ δεκ ήηακε ζςζηυξ ιε αάζδ
πμζυ ιέηνμ ζφβηνζζδξ εα έηνζκε ημοξ άθθμοξ; Θεςνχ ππ ημκ εαοηυ ιμο
ηακμκζηυ ζε φρμξ άνα υπμζμξ είκαζ πζμ ηάης απυ ιέκα είκαζ ημκηυξ. Καζ
υπμζμξ είκαζ πζμ πάκς απυ ιέκα είκαζ ρδθυξ. Ακ δεκ λένς εβχ ηζ είιαζ
πχξ εα ηνίκς; Με αάζδ πμζμ ιέηνμ ζφβηνζζδξ; Κνίκς ζδιαίκεζ υηζ ήδδ
εεςνχ υηζ βκςνίγς.
Ο ΢ςηνάηδξ υιςξ μνεχξ απμθεφβεζ κα ηνίκεζ βζαηί έπεζ
ζοκεζδδημπμζήζεζ υηζ «έκ μίδα, υηζ μοδέκ μίδα». Ζ δζδαζηαθία ημο
΢ςηνάηδ είκαζ έκα πανάδεζβια ιεηάδμζδξ «επακαζηαηζηήξ» βκχζδξ
πςνίξ ηνζηζηή. Ζ Μαζεοηζηή ιέεμδμξ δζδαζηαθίαξ ημο είκαζ ιμκαδζηή.
Σμο γδημφκ κα πεζ ηδ βκχιδ ημο ή κα ηνίκεζ ηάπμζα άπμρδ ή ηάπμζμκ. Ο
ίδζμξ εέηεζ ηαη’ ανπήκ ημκ εαοηυ ημο ζηδ εέζδ ημο ιδ εζδήιμκα. Πεηάεζ
ημ ιπαθάηζ ζημ ζοκμιζθδηή ημο ηαζ ημο γδηά κα ημο πεζ ηδ δζηή ημο
βκχιδ.
Ο ζοκμιζθδηήξ ανπίγεζ κα αναδζάγεζ ημκ έκα ιεηά ημκ άθθμ ζζπονζζιυ ή
άπμρδ. Ο ΢ςηνάηδξ ηάκεζ ιζα ζεζνά απυ εφζημπεξ παναηδνήζεζξ ηαζ
οπμδείλεζξ υζμκ αθμνά ηζξ ακηζθάζεζξ πμο ειπενζέπμοκ μζ απυρεζξ ημο
ζοκμιζθδηή ημο. Σεθζηά μ ζοκμιζθδηήξ πενζένπεηαζ ζε αδζέλμδμ ηαζ
ακαβηάγεηαζ ζηαδζαηά κα παναδεπεεί ηδκ άβκμζα ημο. Ο ΢ςηνάηδξ ιε
απθά θυβζα ηάκεζ ημ «παγυ» ηαζ ακαβηάγεζ ημ ζοκμιζθδηή ημο πμο «έπεζ
άπμρδ» κα ανπίζεζ κα αιθζαάθθεζ βζα ηδκ πμθοιάεεζα ημο.
Αθμφ μ ζοκμιζθδηήξ ζοκεζδδημπμζήζεζ ηδκ άβκμζα ημο ενςηά ιε
αβακάηηδζδ: «Πεξ ιμο ηυηε εζφ, ηέθμξ πάκηςκ πμζυ είκαζ ημ ζςζηυ;
88
Πμζά είκαζ δ άπμρδ ζμο;» Καζ αέααζα δεκ παίνκεζ απάκηδζδ υπςξ εα ηδκ
ήεεθε. Γδθαδή μνζζηζηή, απυθοηδ, λεηάεανδ. Ήδδ υιςξ ιέζα απυ ηδκ
πενί Ζεζηήξ ζογήηδζδ, ιέζα απυ ηδ ζοκεζδδημπμίδζδ ηδξ άβκμζαξ ηαζ
ιέζα απυ ηδ ιείςζδ ημο εβςζζιμφ ημο, μ ζοκμιζθδηήξ ελαβκίγεηαζ.
Καεανίγεζ. Δλορχκεηαζ δεζηά. Γζαηί «μ ηαπεζκχκ εαοηυκ ορςεήζεηαζ».
Ζ υθδ υιςξ δζαδζηαζία δεκ πενζθαιαάκεζ πμοεεκά ηδκ ηνζηζηή ιε ηδ
ζοκήεδ έκκμζα ημο υνμο.
Θα πνέπεζ αέααζα κα δζεοηνζκζζηεί υηζ αοηή δ έκκμζα ηδξ εβςζζηζηήξ
ηνζηζηήξ δεκ έπεζ ηαιία ζπέζδ ιε ηδκ απθή ηαζ αθυνηζζηδ «έηθναζδ
μοδέηενδξ βκχιδξ». ΋ηακ ππ ηάπμζμξ βζαηνυξ ηάκεζ ηδκ αθυνηζζηδ
δζάβκςζδ υηζ «αοηυξ μ άκενςπμξ έπεζ ζπζγμθνέκεζα» δε ζδιαίκεζ ζε
ηαιία πενίπηςζδ υηζ επζηνίκεζ ή οπμηζιά ημκ αζεεκή ηαο. ΢ηα ίδζα
πθαίζζα ηζκμφιεκμξ ακ πς «αοηυξ μ άκενςπμξ είκαζ ιαφνμξ», ηυηε ηάκς
απθχξ ιζα ακαθμνά ζε έκα πναβιαηζηυ βεβμκυξ. Μζα απθή δζαπίζηςζδ.
Ακ υιςξ πς ημ ίδζμ πνάβια θμνηζζιέκμξ ιε ναηζζζηζηή πνμηαηάθδρδ
πθέμκ έπμοιε κα ηάκμοιε υπζ ιε ιζα Οοδέηενδ ΢ηέρδ αθθά ιε ιζα
Πνμζςπζηή Άπμρδ.
Θα ιπμνμφζε ηάπμζμξ κα εεςνήζεζ υηζ ηαζ ημ αζαθίμ αοηυ είκαζ βειάημ
ηνζηζηή. Ηδζαίηενα υηακ ακαθένεηαζ ζημκ Καηχηενμ Άκενςπμ. Πζζηεφς
υιςξ υηζ υζα θέβμκηαζ βζα ημκ Καηχηενμ Άκενςπμ δεκ είκαζ πανά
αθυνηζζηεξ δζαπζζηχζεζξ. Γδθαδή Οοδέηενεξ ΢ηέρεζξ. Γζ’ αοηυ ηαζ
πενζβνάθς ημκ Ακχηενμ Άκενςπμ ζακ ηάπμζμκ μ μπμίμξ μφηε επζηνίκεζ,
μφηε οπμηζιά αθθά μφηε ηαζ επζιέκεζ ζχκεζ ηαζ ηαθά, κα αθθάλεζ ημκ
Καηχηενμ Άκενςπμ. Γδθαδή κα ημο επζαάθεζ εβςζζηζηά ηδκ άπμρδ ημο,
έζης ηαζ ακ αοηή δ άπμρδ είκαζ δ θοζζηά ζςζηή.
4.14 Αλώηεξνο Άλζξσπνο θαη Ηδενινγίεο
΢οιπεναζιαηζηά δ μδυξ ηδξ πνμζηυθθδζδξ ζε μπμζαδήπμηε ζδεμθμβία,
ζε μπμζμκδήπμηε εεςνδηζηυ «-ζζιυ» μδδβεί ζηδ δοζηοπία ημο αηυιμο ηαζ
είκαζ ζοπκά ειπυδζμ ζηδκ ροπζηή ημο ελέθζλδ. Βέααζα δε εα πνέπεζ κα
αβκμήζμοιε υηζ πμθφ ζοπκά ηέημζεξ πνμζημθθήζεζξ είκαζ πνμζςνζκμί
δνυιμζ ελέθζλδξ ημο αηυιμο. ΢οβηνζηζηά ιε δνυιμοξ πνμζηυθθδζδξ ζε
89
οθζηά ακηζηείιεκα ή ζςιαηζηέξ απμθαφζεζξ είκαζ ακχηενεξ ροπζηά
ηαηαζηάζεζξ. ΋ζμ ηαζ ακ αοηυ θαίκεηαζ πανάδμλμ αξ ιδκ λεπκάιε υηζ
γμφιε ζημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ ηαζ υηζ αοηυ πμο είκαζ «ηάης» βζα
ημ πζμ «πάκς», είκαζ ηαοηυπνμκα «πάκς» βζα ημ πζμ «ηάης».
Γζ’ αοηυ ημ θυβμ ηαζ μ Ακχηενμξ Άκενςπμξ πμο ηαηέπεζ ηδ Φοζζηή
΢ηέρδ δεκ απμννίπηεζ, μφηε ηαζ πθεοάγεζ ηζξ ζδέεξ ή ημοξ «-ζζιμφξ». Δίηε
πνυηεζηαζ βζα ενδζηείεξ, είηε βζα ημζκςκζημπμθζηζηέξ ζδεμθμβίεξ. Αοηυ
πμο απμννίπηεζ είκαζ ηδ ζηείνα πνμζηυθθδζδ ζε αοηέξ. Δηείκδ ηδκ
πνμζηυθθδζδ πμο ελ’ μνζζιμφ μδδβεί ημ άημιμ ζημ «βνάιια» ηδξ
ζδεμθμβίαξ ηαζ υπζ ζημ γςκηακυ ηδξ «πκεφια». Δηείκδ ηδκ πνμζηυθθδζδ
πμο ηάκεζ ημ άημιμ κα εέθεζ κα αθθάλεζ «ημοξ άθθμοξ» ηαζ «ημκ Κυζιμ»
ηαζ υπζ ημκ εαοηυ ημο.
΋ζμ ηαθά ζημζπεία(ιε ηδ θοζζηή έκκμζα ημο υνμο) ηαζ ακ πενζέπεζ έκαξ
«-ζζιυξ» δε ιπμνμφκ ζε ηίπμηα κα αμδεήζμοκ έκα άημιμ ακ δεκ ημο
βίκμοκ αίςια γςήξ. Σνυπμξ γςήξ. Ακ δεκ εκζςιαηςεμφκ ζημκ ηνυπμ
ζηέρδξ ηαζ δνάζδξ ημο αηυιμο. Ακ δεκ ηα αθμιμζχζεζ εζςηενζηά. Ακ
δεκ αθθάλμοκ ημκ ίδζμ.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ έπεζ απμηηήζεζ ζηαδζαηά ηδκ επίβκςζδ υηζ υθεξ
μζ ζδεμθμβίεξ, υθεξ μζ ενδζηείεξ αηυιδ ηαζ αοηέξ πμο ειπενζέπμοκ ηαζ
ανκδηζηά ζημζπεία δεκ είκαζ πανά δ ιενζηή αθήεεζα. Καζ υηζ ιέζα απυ
αοηέξ, ακ αέααζα δεκ πνμζημθθδεεί ζ’ αοηέξ ζακ μπαδυξ ιπμνεί κα ανεζ
ηα ημιιάηζα ημο παγθ. Μπμνεί κα ανεζ ηα ζπαζιέκα ημιιάηζα ημο
«Καενέθηδ ηδξ Αθήεεζαξ» ημο Πθμφηανπμο.
90
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5
ΝΟΖΣΗΚΑ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΑ
ΦΟΒΟ΢ - ΓΔΝΝΑΗΟΣΖΣΑ
5.1 Πξηλ από ηελ αλάπηπμε ηεο Γηαλνεηηθήο Φπρήο ην βξέθνο δε
κπνξεί λα βηώζεη Ννεηηθά ΢πλαηζζήκαηα
5.2 Πίζσ από θάζε Φόβν ππάξρεη πάληα κηα ΢θέςε-Ννεηηθό
Πξόηππν
5.3 Γηάθξηζε Φόβνπ θαη Φνβίαο
5.4 Φόβνο ίζνλ ΢θέςε-Ννεηηθό Πξόηππν ζπλ Φόξηηζε
5.5 Ζ Γελλαηόηεηα ζαλ Θεηηθό Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα αληίζηνηρν ηνπ
Φόβνπ
5.6 Γηάθξηζε Γελλαηόηεηαο από ηελ Απάζεηα
5.7 Ζ βαζύηεξε νπζία ηνπ Φόβνπ είλαη ε Πξνζθόιιεζε
5.8 Ο ζπλήζεο ηξόπνο ππέξβαζεο ηνπ Φόβνπ
5.9 Ζ Απνπξνζθόιιεζε είλαη ν εζσηεξηθόο ηξόπνο ππεξλίθεζεο ηνπ
Φόβνπ
Έπμοιε ήδδ ηάκεζ ιζα ηαηάηαλδ ηςκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ ζε
Ανκδηζηά ηαζ Θεηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Ακαθέναιε ήδδ υηζ αοηυξ μ
δοσζιυξ έπεζ κυδια ιυκμ ζημ επίπεδμ ημο Κυζιμο ηδξ Γοαδζηυηδηαξ.
Δκχ ζηα ΢οκεζδδζζαηά ηαζ πμθφ πενζζζυηενμ ζηα Πκεοιαηζηά
΢οκαζζεήιαηα μ δοσζιυξ αοηυξ παφεζ κα οπάνπεζ. Σα Θεηζηά Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα απυ πθεονάξ ροπζηήξ ελέθζλδξ είκαζ ζαθχξ ακχηενα απυ
ηα Ανκδηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα βζαηί πανααζάγμοκ ζε ιζηνυηενμ
ααειυ ημοξ Φοζζημφξ Νυιμοξ. ΢ε ζπέζδ υιςξ ιε ηα ΢οκεζδδζζαηά ηαζ
91
Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα είκαζ ζαθχξ ηαηχηενα βζαηί ειπενζέπμοκ
ιεβάθμ ααειυ ζδζμηέθεζαξ ηαζ κμδηζηήξ πνμζηυθθδζδξ ημο αηυιμο.
Γζα κα βίκμοκ αοηέξ μζ δζαθμνέξ ηαηακμδηέξ είκαζ ζηυπζιμ κα
ελεηάζμοιε ηα πέκηε ηφνζα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ή Εεφβδ
΢οκαζζεδιάηςκ. Γδθαδή ημ Φυαμ-Γεκκαζυηδηα, ηδ Λφπδ-Υανά, ημ
Θοιυ-Νμδηζηή Γαθήκδ, ημ Μίζμξ-Νμδηζηή Αβάπδ ηαζ ηδ
Υαιδθμθνμζφκδ-Έπανζδ. Ζ ζεζνά αοηή δεκ είκαζ ηοπαία. Έπεζ ζπέζδ, ζε
αδνέξ βναιιέξ πάκηα, ιε ηδ πνμκζηή ζεζνά ειθάκζζδξ ημοξ δθζηζαηά. Σμ
πνχημ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια πμο ιπμνεί κα αζχζεζ έκα ανέθμξ είκαζ μ
Φυαμξ. Γζα ημκ ίδζμ θυβμ πζεακυηαηα είκαζ ηαζ ημ ηονίανπμ ζοκαίζεδια
ζημοξ πνςηυβμκμοξ ακενχπμοξ ηαζ ζηα γχα.
5.1 Πξηλ από ηελ αλάπηπμε ηεο Γηαλνεηηθήο Φπρήο ην βξέθνο δε
κπνξεί λα βηώζεη Ννεηηθά ΢πλαηζζήκαηα
Σζ είκαζ υιςξ μ Φυαμξ; Οζ πζμ απθέξ ενςηήζεζξ είκαζ πάκηα ηαζ μζ πζμ
δφζημθεξ κα απακηδεμφκ. Σμ εοπάνζζημ ή δοζάνεζημ είκαζ υηζ ζηδ
ζοβηεηνζιέκδ πενίπηςζδ υθμζ ιαξ έπμοιε αζχζεζ ημ Νμδηζηυ
΢οκαίζεδια ημο Φυαμο ηαζ βζ’ αοηυ ημ θυβμ δεκ ηίεεηαζ εέια
ακαβκχνζζδξ ή ζοκεκκυδζδξ. Αθθά αοηυ πμο έπεζ ζδιαζία βζα ηδ δζηή
ιαξ ζογήηδζδ είκαζ ημ «Πμζά είκαζ δ ααεφηενδ μοζία ημο Φυαμο; Απυ ηζ
πνμηαθείηαζ; Πμζεξ είκαζ μζ αζηίεξ ημο;» Καζ έπεζ ζδιαζία βζαηί ιυκμ έηζζ
εα ιπμνέζμοιε κα απακηήζμοιε ηαζ ζημ ηνίζζιμ ενχηδια ημο πχξ
ακαζνείηαζ ηαζ ακ ακαζνείηαζ μ Φυαμξ.
Ζ Φοζζηή ΢ηέρδ επζιέκεζ κα ελεηάγεζ ηα πνάβιαηα ζενανπζηά ηαζ
ελεθζηηζηά. Μ’ αοηυ ημκ ηνυπμ οπάνπεζ δ δοκαηυηδηα κα είιαζηε πζμ
ημκηά ζηδκ αθήεεζα. Αξ δμφιε θμζπυκ ηζ βίκεηαζ ιε έκα ανέθμξ. ΋πςξ
ήδδ ακαθέναιε πζεακυηαηα μ Φυαμξ είκαζ ημ πνχημ Νμδηζηυ
΢οκαίζεδια πμο ιπμνεί κα κμζχζεζ έκα ανέθμξ ή έκαξ πνςηυβμκμξ
άκενςπμξ. Ο θυβμξ είκαζ υηζ απαζηεί πμθφ απθέξ κμδηζηέξ δζενβαζίεξ,
πμθφ απθέξ ζηέρεζξ βζα κα ειθακζζηεί. Δλδβήζαιε ζημ ηεθάθαζμ ηδξ
΢ηέρδξ υηζ μπμζμδήπμηε Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια πανάβεηαζ απυ ιζα ζηέρδ.
92
Πάκηα πνμδβείηαζ ιζα ζηέρδ έζης απθμφζηαηδ, έζης αζοκείδδηδ, έζης
πνςηυβμκδ πνζκ απυ ηδκ ειθάκζζδ εκυξ Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ.
Πμθθμί ζφβπνμκμζ ροπμθυβμζ ακηζθαιαακυιεκμζ ηδκ ανπέβμκδ θφζδ ημο
Φυαμο έθεαζακ ζημ ζδιείμ κα ζοκδέζμοκ ημ Φυαμ ιε ηα Έκζηζηηα.
Ανηεημί ιίθδζακ βζα ημ ανπέβμκμ Έκζηζηημ ημο Φυαμο ημ μπμίμ οπάνπεζ
εη βεκεηήξ. Δίκαζ αθήεεζα αέααζα υηζ ημ ανέθμξ αηυιδ ηαζ απυ ημ ζηάδζμ
ημο ειανφμο, δδθαδή αηυιδ ηαζ ιέζα ζηδ ιήηνα ειθακίγεζ
ακηακαηθαζηζηέξ ακηζδνάζεζξ πμο εοιίγμοκ θυαμ. Πμο εοιίγμοκ
ηνυιαβια. Γε εα ιπμνμφζαιε υιςξ κα εεςνήζμοιε απαναίηδηα υηζ
πνμένπμκηαζ απυ ημ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ημο Φυαμο. ΋πςξ ήδδ
ακαθέναιε ζηδκ ανπή ημο ηεθαθαίμο δ ειθάκζζδ Αζζεδιάηςκ ή
΢οκαζζεδιάηςκ αημθμοεεί ηδκ ελέθζλδ ηδξ ηνζαδζηήξ οπυζηαζδξ ημο
Ακενχπζκμο ανέθμοξ.
Ζ ελέθζλδ ηδξ «ζηέρδξ» ημο ανέθμοξ ή ηαθφηενα ηδξ Γκςζηζηήξ
Λεζημονβίαξ ημο είκαζ:
-Δνεεζζιυξ: (ενεείγμιαζ - ακηζδνχ αοηυιαηα) πμο εηηεθείηαζ απυ ημ
΢χια
-Ακηίθδρδ: (ακηζθαιαάκμιαζ - εκζηζηηςδχξ ζηακμπμζχ) πμο είκαζ
θεζημονβία ηδξ Αζζεδηζηήξ Φοπήξ
-΢ηέρδ: (ζηέθημιαζ - αάζεζ ζπεδίμο πνάηης) πμο είκαζ θεζημονβία ηδξ
Γζακμδηζηήξ Φοπήξ
-Δπίβκςζδ: (έπς επίβκςζδ - ςεχ πνμξ ακχηενα επίπεδα) πμο είκαζ
θεζημονβία ηδξ ΢οκεζδδζζαηήξ Φοπήξ
-Μέεελδ: (αζχκς - ιεηέπς) πμο είκαζ θεζημονβία ημο Αημιζημφ
Πκεφιαημξ
93
΋πςξ επίζδξ ήδδ ακαθέναιε εθυζμκ ημ Αίζεδια ή ΢οκαίζεδια
ελανηάηαζ άιεζα απυ ηδ ζηέρδ-βκςζηζηή θεζημονβία ακάθμβδ είκαζ ηαζ δ
ελέθζλδ ημο ςξ ελήξ:
-Έθθεζρδ ΢οκαζζεήιαημξ: πμο ακηζζημζπεί ζημ ΢χια
-Ακηακαηθαζηζηή Απάκηδζδ: πςνίξ ζοκαίζεδια πμο ακηζζημζπεί ζημ
΢χια
-Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα: πμο αζχκμκηαζ απυ ηδ Εςζηή Δκένβεζα
-΢ςιαηζηά ΢οιπηχιαηα: πμο αζχκμκηαζ απυ ηδκ Αζζεδηζηή Φοπή
-΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα: πμο αζχκμκηαζ απυ ηδκ Αζζεδηζηή Φοπή
-Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα: πμο αζχκμκηαζ απυ ηδ Γζακμδηζηή Φοπή
-΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα: πμο πνμηαθμφκηαζ απυ ηδ ΢οκεζδδζζαηή
Φοπή ηαζ αζχκμκηαζ απυ ηδ Γζακμδηζηή Φοπή
-Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα: πμο αζχκμκηαζ ζε ηαηαζηάζεζξ κμδηζηήξ
οπένααζδξ ηαζ εθεφεενδξ έηθναζδξ ημο Αημιζημφ Πκεφιαημξ
Αοηυ ζδιαίκεζ υηζ πνζκ απυ ηδκ ακάπηολδ ηδξ Γζακμδηζηήξ Φοπήξ ημ
ανέθμξ δε ιπμνεί κα αζχζεζ Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Μπμνεί κα αζχζεζ
υιςξ Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα, ΢ςιαηζηά ΢οιπηχιαηα ηαζ ΢ςιαηζηά
Αζζεήιαηα. Καζ υηακ ηα αζχκεζ ηυηε ακηζδνά αοηυιαηα ιε ακηζδνάζεζξ
δοζθμνίαξ. Ππ «ηθςηζζέξ» εκηυξ ηδξ ιήηναξ, ανεθζηέξ ηζκήζεζξ, ηθάια
δοζθμνίαξ. Αοηά αέααζα απέπμοκ πμθφ απυ ημ κα παναηηδνζζημφκ ζακ
Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια Φυαμο.
5.2 Πίζσ από θάζε Φόβν ππάξρεη πάληα κηα ΢θέςε-Ννεηηθό
Πξόηππν
Δίκαζ ζδιακηζηυ κα ηαηαθάαμοιε υηζ ημ πενζεπυιεκμ ημο Νμδηζημφ
΢οκαζζεήιαημξ ημο Φυαμο είκαζ δ ΢ηέρδ. Γζ’ αοηυ ηαζ δ δθζηζαηή
ελέθζλδ ηςκ Φυαςκ έπεζ άιεζδ ζπέζδ ιε ηδκ δθζηζαηή ελέθζλδ ηδξ
΢ηέρδξ. Αοηυ εκζζπφεηαζ ηαζ απυ ημ βεβμκυξ υηζ ηα ιζηνά παζδζά πνζκ
94
ιάεμοκ κα θμαμφκηαζ ηάηζ ή πνζκ ημοξ ζοιαεί έκα άζπδιμ βεβμκυξ πμο
εα εβηαηαζηήζεζ θυβς ζοκεζνιζηήξ ζηέρδξ ιζα θμαία, δε θμαμφκηαζ
αηυιδ ηαζ έκημκα επζηίκδοκεξ ηαηαζηάζεζξ.
Ππ ηα παζδζά δε θμαμφκηαζ ηδ θςηζά. Ή δε ζοκεζδδημπμζμφκ ημκ ηίκδοκμ
ηδξ πηχζδξ απυ φρμξ. Ζ εβηαηάζηαζδ ηςκ Φυαςκ ένπεηαζ είηε ιε ημ
«πάεδια» ηαηά ημ βκςζηυ νδηυ «Σα παεήιαηα βίκμκηαζ ιαεήιαηα», είηε
ιε ηδκ απ’ εοεείαξ ιάεδζδ απυ ημοξ βμκείξ. Γδθαδή ή εα ηαείξ ηαζ εα
ανπίζεζξ απυ εηεί ηαζ έπεζηα κα θμαάζαζ ηδ θςηζά ή εα ζημ ελδβήζμοκ
ηαζ εα ιάεεζξ κα ηδ θμαάζαζ έζης ηαζ ακ οθζηά δεκ έπεζξ ένεεζ ζε επαθή
ιε ημκ ηίκδοκμ.
Οζ πνχημζ θυαμζ ημο παζδζμφ είκαζ ζοβηεηνζιέκμζ ηαζ αθμνμφκ
ακηζηείιεκα ηαζ άημια ημο Τθζημφ Κυζιμο. ΢ηαδζαηά υηακ ιε ηδκ
πνυμδμ ηδξ δθζηίαξ πνμμδεφεζ ηαζ δ ζηέρδ ημο ηαζ βίκεηαζ πζμ
πμθφπθμηδ ηαζ πζμ αθδνδιέκδ ημ ίδζμ ζοιααίκεζ ηαζ ιε ημοξ θυαμοξ ημο.
Σμ άημιμ ανπίγεζ κα θμαάηαζ ηδκ ημνμσδία ηςκ ζοιιαεδηχκ ημο. ΋ηζ εα
πάρμοκ κα ημ αβαπμφκ μζ δζημί ημο. ΋ηζ εα ημ ηζιςνήζεζ μ Θευξ. Μπμνεί
επίζδξ κα ανπίζεζ κα θμαάηαζ ημ δζάαμθμ, ηζξ αννχζηζεξ, ημ ζημηάδζ, ημ
εάκαημ ημη.
Με αάζδ ηα πζμ πάκς ηάεε άκενςπμξ πμο θμαάηαζ εα έπνεπε κα λένεζ
επαηνζαχξ ηαζ βζαηί θμαάηαζ. Αθθά δε ζοιααίκεζ πάκηα αοηυ. Κζ αοηυ
βζαηί υπςξ οπάνπεζ δ ζοκεζδδηή ζηέρδ έηζζ οπάνπεζ ηαζ δ αζοκείδδηδ
ζηέρδ. ΢ε ηέημζεξ θμζπυκ πενζπηχζεζξ πίζς απυ ημ ζοβηεηνζιέκμ θυαμ
ηνφαμκηαζ αζοκείδδηεξ ή ηαζ απςεδιέκεξ ζηέρεζξ ζοκήεςξ θυβς
ηναοιαηζηχκ βεβμκυηςκ.
5.3 Γηάθξηζε Φόβνπ θαη Φνβίαο
΢ημ ζδιείμ αοηυ εα πνέπεζ κα ηάκμοιε ιζα πμθφ ζδιακηζηή δζάηνζζδ. Σδ
δζάηνζζδ ιεηαλφ ημο Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ ημο Φυαμο απυ ηδ ιζα
πθεονά ηαζ ηδξ Φμαίαξ απυ ηδκ άθθδ πθεονά. Ζ δζαθμνά αοηή είκαζ ημο
95
ζδίμο ηφπμο υπςξ δ δζαθμνά ΢ηνεξ ηαζ Άβπμοξ ή υπςξ δ δζαθμνά ΢ηέρδξ
ηαζ Έιιμκδξ ΢ηέρδξ. Ο Φυαμξ είκαζ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια εκχ δ Φμαία
είκαζ Νεφνςζδ. Φμαζηή Νεφνςζδ. Δίκαζ δδθαδή Αζεέκεζα. Ο Φυαμξ
είκαζ δ θμβζηή ηαζ ιεηνδιέκδ ζοκαζζεδιαηζηή ακηίδναζδ ζε έκα οπανηηυ
ηαζ πναβιαηζηυ ηίκδοκμ. Ζ Φμαία είκαζ δ πανάθμβδ ηαζ πςνίξ ιέηνμ
πνυκζα ζοκαζζεδιαηζηή ακηίδναζδ ζε έκακ θακηαζηζηυ ηαζ ιδ
πναβιαηζηυ ηίκδοκμ.
Ππ είκαζ θμβζηυ κα θμαάηαζ ηακείξ έκα άβνζμ ηαζ επζεεηζηυ ιακηνυζηοθμ.
Δίκαζ επίζδξ θμβζηυ κα παίνκεζ ηαζ ηζξ ιεηνδιέκεξ αέααζα πνμθοθάλεζξ
ημο υηακ ακηζιεηςπίγεζ ή πνυηεζηαζ κα ακηζιεηςπίζεζ έκα ηέημζμ
εκδεπυιεκμ. Αθθά δεκ είκαζ θμβζηυ κα θμαάηαζ έκα ιζηνυ ημοηααάηζ ηαζ
ιυθζξ ημ δεζ κα ηανάγεηαζ ζςιαηζηά ηαζ κμδηζηά ηαζ κα ημ αάγεζ ζηα
πυδζα. Δίκαζ θμβζηυ κα θμαάηαζ ηακείξ υηζ ιπμνεί ακ πακηνεοηεί μ βάιμξ
ημο κα ηαηαθήλεζ ζε απμηοπία ηαζ κα ηαθαζπςνδεεί. Δίκαζ υιςξ
πανάθμβμ κα απμθεφβεζ εκηεθχξ ημ άθθμ θφθμ ηαζ κα ηνέιεζ ζηδκ ζδέα
ημο βάιμο.
Καζ μ Φυαμξ αθθά ηαζ δ Φμαία απμηεθμφκηαζ απυ ζηέρδ ζοκ θυνηζζδ.
Αθθά δ ζηέρδ πμο πνμηαθεί ημ θυαμ είκαζ απθή, άιεζδ, ιεηνδιέκδ,
θμβζηή ηαζ πναβιαηζηή. Δκχ δ ζηέρδ ηδξ Φμαίαξ είκαζ πμθφπθμηδ,
ζοπκά έιιεζδ, άιεηνδ, πανάθμβδ ηαζ ιδ πναβιαηζηή. Σμ επίζδξ
ζδιακηζηυ ζημζπείμ είκαζ υηζ μ ιεκ Φυαμξ πανένπεηαζ ζπεδυκ αιέζςξ ιε
ηδ θήλδ ημο θμαμβυκμο ενεείζιαημξ. Ζ Φμαία υιςξ παναιέκεζ ηαζ ιεηά
ηδ θήλδ ημο. Μπμνεί επίζδξ δ Φμαία κα πνμηαθείηαζ ηαζ πςνίξ ελςηενζηυ
θμαμβυκμ ενέεζζια ιυκμ ηαζ ιυκμ ιε ηδκ ακάικδζδ ημο θμαμβυκμο
ενεείζιαημξ ή ηάπμζμο ζοββεκμφξ ενεείζιαημξ.
5.4 Φόβνο ίζνλ ΢θέςε-Ννεηηθό Πξόηππν ζπλ Φόξηηζε
Έπμοιε ήδδ ημκίζεζ επακεζθδιιέκα υηζ Φυαμξ ή Φμαία = ΢ηέρδ +
Νμδηζηή ΢οκαζζεδιαηζηή Φυνηζζδ. Σμ υηζ πίζς απυ ημ Φυαμ ηαζ ηδ
Φμαία οπάνπεζ πάκηα ιζα ζηέρδ θαίκεηαζ ηαζ απυ ημ βεβμκυξ υηζ πάκηα
θέιε «κμζχες θυαμ βζα...». Οζ ζφβπνμκμζ Φοπμθυβμζ έπμοκ πενζβνάρεζ
πςνίξ οπεναμθή δεηάδεξ πζθζάδεξ Φμαίεξ. Απυ ηζξ πζμ απθέξ ηαζ
96
ζοβηεηνζιέκεξ ιέπνζ ηαζ ηζξ πζμ πμθφπθμηεξ ηαζ πανάλεκεξ. Κάεε ζηέρδ
υιςξ πμο πνμηαθεί θυαμ, ηάεε δδθαδή «Φμαζηή ΢ηέρδ» δεκ είκαζ ηίπμηα
πενζζζυηενμ ή θζβυηενμ απυ έκα Νμδηζηυ Πνυηοπμ. Γδθαδή ιζα
εηιαεδιέκδ έκκμζα. Γζ’ αοηυ ηαζ μζ Φυαμζ ή μζ Φμαίεξ ημο ηάεε
λεπςνζζημφ αηυιμο δζαθένμοκ ζοκήεςξ ηαηά πμθφ.
Αοηυ ημ λένμοιε ηαζ απυ ηδ βκχζδ ηςκ Ακενχπζκςκ Ηδζμζοβηναζζχκ
υπςξ έπμοκ πενζβναθεί ζηδκ Οιμζμπαεδηζηή Ηαηνζηή. Κάεε
Ηδζμζοβηναζία ηείκεζ κα έπεζ ημοξ δζημφξ ηδξ ζδζαίηενμοξ θυαμοξ ή θμαίεξ
αηνζαχξ βζαηί ηείκεζ κα οζμεεηεί ηα δζηά ηδξ ζδζαίηενα Νμδηζηά Πνυηοπα.
Αοηή δ δζαπίζηςζδ είκαζ πάνα πμθφ ζδιακηζηή ηαζ πναηηζηά υζμκ
αθμνά ηδ εεναπεία ιζαξ Φμαίαξ. Πμθθμί ροπμθυβμζ πνμζπαεμφκ κα
εεναπεφζμοκ ηζξ δζάθμνεξ Φμαίεξ δζχπκμκηαξ ηζξ Φμαζηέξ ΢ηέρεζξ ημο
αηυιμο. Γδθαδή θοζζμθμβζημπμζχκηαξ εηείκα ηα Νμδηζηά Πνυηοπα ημο
ηα μπμία είκαζ οπεφεοκα βζα ημ Φυαμ. Αοηή είκαζ δ Φοπακαθοηζηή
πνμζέββζζδ δ μπμία εεςνεί υηζ ακ αμδεήζς έκα άημιμ κα ένεεζ ζε
ηαηάθθδθδ επαθή ιε ηζξ ζοκεζδδηέξ ή αζοκείδδηεξ ζηέρεζξ πμο
πνμηαθμφκ ηδ Φμαία ημο ηυηε δ Φμαία αοηή εα εεναπεοηεί. Καζ πμθφ
πενζζζυηενμ ακ θένς ζημ ζοκεζδδηυ ηα ηναοιαηζηά βεβμκυηα πμο
αμήεδζακ ζημ κα εβηαηαζηαεεί δ Φμαία, ηυηε δ Φμαία αοηή εα
εεναπεοεεί. Οζ ίδζμζ μζ Φοπακαθοηέξ υιςξ έπμοκ δζαπζζηχζεζ υηζ αοηή δ
εεναπεία είκαζ επίπμκδ, ιαηνμπνυκζα ηαζ πμθθέξ
θμνέξ
ακαπμηεθεζιαηζηή.
Ο θυβμξ είκαζ υηζ εηηυξ απυ ηδ ΢ηέρδ παίγεζ ιεβάθμ νυθμ ζηδκ Φμαία δ
Νμδηζηή ΢οκαζζεδιαηζηή Φυνηζζδ πμο ηδ ζοκμδεφεζ δ μπμία είκαζ
εκενβεζαηήξ θφζεςξ. Γζ’ αοηυ ηαζ άθθμζ εεναπεοηέξ πνμζπαεμφκ κα
εεναπεφζμοκ ηζξ θμαίεξ ιε εκενβεζαηά εεναπεοηζηά ιέζα. Ππ δ
Οιμζμπαεδηζηή ηαζ μ Βεθμκζζιυξ ιέζα απυ ηδκ εκενβεζαηή ηυκςζδ ημο
αηυιμο αμδεάκε μοζζαζηζηά ζηδ ιείςζδ ηδξ Νμδηζηήξ ΢οκαζζεδιαηζηήξ
Φυνηζζδξ. Γζ’ αοηυ ηαζ έπμοκ ζδιακηζηά εεναπεοηζηά απμηεθέζιαηα ζηζξ
Φμαζηέξ Νεονχζεζξ. Σμ πνχημ πμο οπμπςνεί ζηζξ πενζπηχζεζξ αοηέξ
είκαζ δ Φυνηζζδ πμο ζοκμδεφεζ ηδ Φμαζηή ΢ηέρδ ηαζ ζηαδζαηά οπμπςνεί
97
ηαζ δ Φμαζηή ΢ηέρδ. Ακαιθζζαήηδηα μ ζοκδοαζιυξ ιεευδςκ πμο
ηαηαπμθειμφκ ηαζ ηδ Φμαζηή ΢ηέρδ ηαζ ηδ Νμδηζηή ΢οκαζζεδιαηζηή
Φυνηζζδ είκαζ μ πθέμκ απμηεθεζιαηζηυξ ηνυπμξ.
5.5 Ζ Γελλαηόηεηα ζαλ Θεηηθό Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα αληίζηνηρν ηνπ
Φόβνπ
Αξ επακέθεμοιε υιςξ ζημ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ημο Φυαμο. Ακαθέναιε
ήδδ υηζ ηα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ειθακίγμκηαζ ακά γεφβδ. Σμ γεφβμξ ππ
ηδξ θφπδξ είκαζ δ πανά. Πμζυ είκαζ υιςξ ημ γεφβμξ ημο Φυαμο; Θα
ηαηαθφβς ζηδ αμήεεζα εκυξ πνήζζιμο πίκαηα ημκ μπμίμ ηαζ εα
ακαθφζμοιε ζηδ ζοκέπεζα.
Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα Φόβνπ-Γελλαηόηεηαο
Ανκδηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια: Φυαμξ
΢οββεκή Ανκδηζηά ΢οκαζζεήιαηα: Άβπμξ, Γεζθία, Αβςκία, Σνυιμξ,
Πακζηυξ
Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια: Γεκκαζυηδηα
΢οββεκή Θεηζηά ΢οκαζζεήιαηα: Ρζρμηίκδοκδ δζάεεζδ
Μέζδ ΢οκαζζεδιαηζηή Καηάζηαζδ: Απμοζία Φυαμο ή Γεκκαζυηδηαξ
θυβς απμοζίαξ ζδζαίηενςκ ακηίζημζπςκ ελςηενζηχκ ενεεζζιάηςκ
Βαεφηενδ μοζία ημο ΢οκαζζεήιαημξ: κμζχες υηζ ηζκδοκεφς αηνζαχξ
βζαηί ηζκδοκεφεζ δ κμδηζηή πνμζηυθθδζδ πμο έπς
΢οκεζδδζζαηυ ΢οκαίζεδια: Έθθεζρδ θυαμο ή βεκκαζυηδηαξ θυβς
απμπνμζηυθθδζδξ ηαζ μοζζαζηζηήξ εζςηενζηήξ επίβκςζδξ. Δζςηενζηή
δνειία ηαζ αηαναλία.
Ο Φυαμξ είκαζ ημ Ανκδηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια. Καζ είκαζ ανκδηζηυ
βζαηί πθδνμί ηα ηνζηήνζα πμο είπαιε ακαθένεζ πνζκ βζα ημ παναηηδνζζιυ
εκυξ Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ ςξ Ανκδηζημφ. Γδθαδή ζημ ζχια
πνμηαθεί ζοιπαεδηζημημκία. ΢ημ επίπεδμ ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ
98
πνμηαθεί ιπθμηάνζζια ηδξ νμήξ ηδξ. Καζ ηέθμξ ζημ Νμδηζηυ Δπίπεδμ
ηάκεζ ημ άημιμ κα κμζχεεζ άζπδια επδνεάγμκηαξ ανκδηζηά ηδ Γεκζηή ημο
Νμδηζηή Γζάεεζδ.
Θα πνέπεζ κα ημκίζμοιε υηζ έκα Ανκδηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια δε
ζδιαίκεζ απαναίηδηα υηζ δεκ είκαζ ηαζ πνήζζιμ. Καζ πνάβιαηζ μ
Φυαμξ(ηαζ υπζ δ Φμαία) είκαζ απυ πθεονάξ επζαίςζδξ έκαξ πάνα πμθφ
ζδιακηζηυξ θοζζηυξ ιδπακζζιυξ επζαίςζδξ ημο αηυιμο. Σμκ πνμζηαηεφεζ
απυ ημοξ οπανηημφξ ηαζ πναβιαηζημφξ ηαεδιενζκμφξ ηζκδφκμοξ. ΋πςξ ππ
ηαζ μ πυκμξ μ μπμίμξ πανυηζ είκαζ ιζα επχδοκδ ηαηάζηαζδ είκαζ ηνμιενά
πνήζζιμξ αζμθμβζηά βζα κα εζδμπμζεί ημ άημιμ βζα ηάπμζα δζαηαναπή ηςκ
θεζημονβζχκ ημο ζχιαημξ ή βζα ηάπμζμ ηναφια ηαζ κα ημκ οπμπνεχκεζ κα
ανεζ θφζεζξ.
Βέααζα ζζπφεζ ηαζ ζηδκ πενίπηςζδ αοηή δ θασηή ζαηνζηή νήζδ υηζ «Ή
δυζδ είκαζ πμο ηάκεζ ημ θάνιαημ». Ή υηζ «Οηζδήπμηε ζηδ ζςζηή
δμζμθμβία(ιέηνμ) είκαζ θάνιαημ, ζηδ θάεμξ δμζμθμβία είκαζ θανιάηζ».
΢οββεκή ημο θυαμο ανκδηζηά ζοκαζζεήιαηα είκαζ ηαηά ζεζνάκ έκηαζδξ δ
δεζθία, δ ακδζοπία, ημ άβπμξ, δ αβςκία, μ ηνυιμξ ηαζ μ πακζηυξ.
Πμζμ υιςξ είκαζ ημ Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια πμο είκαζ ακηίζημζπμ ηαζ
ζοιπθδνςιαηζηυ ημο Φυαμο; Δθυζμκ Φυαμξ είκαζ δ ανκδηζηή
ζοκαζζεδιαηζηή ακηίδναζδ θυβς ζοκαίζεδζδξ εκυξ ηζκδφκμο ηυηε ημ
ακηίζημζπμ Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια εα πνέπεζ θμβζηά κα είκαζ δ
εεηζηή ζοκαζζεδιαηζηή ακηίδναζδ εκ βκχζεζ ηδξ φπανλδξ πναβιαηζημφ
ηζκδφκμο. Θα ιπμνμφζε θμζπυκ κα ήηακ δ Αθμαία; ΋πζ, βζαηί βζα κα είκαζ
Θεηζηυ έκα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια δε εα πνέπεζ κα ανηείηαζ απθχξ ζηδκ
απμοζία ημο ανκδηζημφ αθθά εα πνέπεζ κα έπεζ ηαζ ιζα επζπθέμκ εεηζηή
πμζυηδηα. Γζ’ αοηυ ηαζ μ πζμ δυηζιμξ υνμξ βζα ημ Θεηζηυ Νμδηζηυ
΢οκαίζεδια πμο είκαζ ακηίζημζπμ ημο Φυαμο είκαζ δ Γεκκαζυηδηα.
΢οββεκέξ εεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια είκαζ δ νζρμηίκδοκδ δζάεεζδ.
99
Γζαηί υιςξ δε θμαάηαζ μ «βεκκαίμξ»; Μα αηνζαχξ βζαηί δε θμαάηαζ κα
πάζεζ αοηυ πμο ζοκήεςξ μζ άθθμζ θμαμφκηαζ κα πάζμοκ. Καζ δε θμαάηαζ
κα ημ πάζεζ βζαηί δεκ έπεζ πνμζηυθθδζδ ζ’ αοηυ. Πάνηε ππ ημ πανάδεζβια
ηςκ δζαθυνςκ «βεκκαίςκ» ηδξ Ηζημνίαξ. Γε θμαυκημοζακ κα πεεάκμοκ
βζαηί δεκ είπακ πνμζηυθθδζδ ζημ εέια «γςή». Γεκ ημοξ έκμζαγε κα
πάζμοκ ηα οθζηά ημοξ αβαεά ή ηζξ απμθαφζεζξ ηδξ γςήξ.
Μπμνεί αέααζα κα ημοξ πείναγε πμο έπακακ ηα αβαπδιέκα ημοξ πνυζςπα
αθθά ζενανπμφζακ ζακ πζμ ζδιακηζηυ ζηδ γςή ημοξ ημ εέια ηδξ «ηζιήξ»,
ηδξ «αλζμπνέπεζαξ», ηδξ «ακδνείαξ», ηδξ «αβάπδξ πνμξ ηδκ παηνίδα», ηδξ
«ενδζηείαξ» ηθπ. Έπμοιε ιήπςξ κα ηάκμοιε ιε άημια
απμπνμζημθθδιέκα; Δκ ιένεζ καζ, εκ ιένεζ υπζ. Μπμνεί κα ιδκ είπακ ηζξ
ζοκήεεζξ οθζηέξ πνμζημθθήζεζξ ηςκ πμθθχκ αθθά είπακ ηζξ κμδηζηέξ
πνμζημθθήζεζξ είηε ζηδ θήιδ ημοξ είηε ζε ζδεμθμβίεξ.
5.6 Γηάθξηζε Γελλαηόηεηαο από ηελ Απάζεηα
Θα πνέπεζ ζημ ζδιείμ αοηυ κα δζαηνίκμοιε ηδ Γεκκαζυηδηα απυ ηδκ
Απάεεζα. ΢ηδ Γεκκαζυηδηα ημ άημιμ βκςνίγεζ υηζ αοηυ πμο ζοιααίκεζ
είκαζ επζηίκδοκμ αθθά δε αζχκεζ ηδκ ζοκαζζεδιαηζηή ακηίδναζδ ημο
θυαμο. Δκχ ζηδκ Απάεεζα ημ άημιμ δε θμαάηαζ επεζδή δε βκςνίγεζ υηζ
οπάνπεζ ηίκδοκμξ. Ζ ιεκ Γεκκαζυηδηα αθμνά ημ ζοκαίζεδια εκχ δ
Απάεεζα αθμνά ηδ ζηέρδ. Γδθαδή ηδ δζαδζηαζία ακηίθδρδξ ιζαξ
ηαηάζηαζδξ.
Γε ιπμνμφιε ππ κα παναηηδνίζμοιε ζακ άθμαμ ηαζ βεκκαίμ έκα ιζηνυ
παζδί πμο επεζδή δεκ λένεζ ηδκ επζηζκδοκυηδηα ημο εβπεζνήιαημξ αάγεζ ημ
πένζ ζηδ θςηζά. Οφηε ιπμνμφιε κα παναηηδνίζμοιε έκα ιεεοζιέκμ, έκα
ημλζημιακή ή έκα ζπζγμθνεκή ζακ άθμαα ηαζ βεκκαία άημια επεζδή
πενπαημφκ ζημ βείζμ ηδξ αηάθοπηδξ ηανάηζαξ. Κζ αοηυ βζαηί αζηία ηδξ
πνάλδξ ημοξ είκαζ δ ιδ ζοκεζδδημπμίδζδ ηδξ επζηζκδοκυηδηαξ ημο
ζοβηεηνζιέκμο εβπεζνήιαημξ.
100
Ο άκενςπμξ υιςξ δε ανίζηεηαζ ζοκέπεζα είηε ζε ηαηάζηαζδ Φυαμο είηε
ζε ηαηάζηαζδ Γεκκαζυηδηαξ. Ο Γοσζιυξ δεκ είκαζ ηαη’ μοζίακ ιζα
ηαηάζηαζδ δφμ άηνςκ ακηζεέηςκ πυθςκ πμο δε ζοκδέμκηαζ ιεηαλφ ημοξ.
Τπάνπεζ ιζα ζοκέπεζα ηαζ ιζα ζηαδζαηή ιεηάπηςζδ απυ ημ έκα άηνμ ζημ
άθθμ. Τπάνπεζ έκα μθυηθδνμ θάζια πμζηίθςκ εκδζάιεζςκ ηαηαζηάζεςκ.
Τπάνπεζ ηαζ ιζα ηαηάζηαζδ πμο εα ιπμνμφζαιε κα ηδκ μκμιάζμοιε
Μέζδ ΢οκαζζεδιαηζηή Καηάζηαζδ. Ζ ηαηάζηαζδ αοηή είκαζ ηαζ δ πζμ
ζοπκή πνμκζηά. Δίκαζ δ απμοζία Φυαμο θυβς υιςξ απμοζίαξ θμαμβυκμο
ενεείζιαημξ. Δίκαζ υιςξ ηαζ απμοζία Γεκκαζυηδηαξ. Σμ ιέζμ άημιμ ζηδκ
ηαηάζηαζδ αοηή δεκ παφεζ κα έπεζ Φμαζηά Νμδηζηά Πνυηοπα απθά δεκ
είκαζ εκενβμπμζδιέκα θυβς απμοζίαξ θμαμβυκμο ενεείζιαημξ.
5.7 Ζ βαζύηεξε νπζία ηνπ Φόβνπ είλαη ε Πξνζθόιιεζε
Πμζά είκαζ υιςξ δ ααεφηενδ μοζία ημο Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ ημο
Φυαμο; Δθυζμκ είκαζ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια δ ααεφηενδ ημο μοζία πνέπεζ
κα είκαζ ηαζ αοηή κμδηζηήξ θφζεςξ. Σμ άημιμ ζε υθεξ ηζξ πενζπηχζεζξ
Φυαμο, θμαάηαζ υηζ «ηζκδοκεφεζ». Κζκδοκεφεζ υιςξ ζε ηζ; Κζκδοκεφεζ κα
πάζεζ ηάηζ. Δίκαζ θυαμξ απχθεζαξ. Κζκδοκεφεζ ππ κα πάζεζ ηδκ γςή ημο.
Σδκ ανηζιέθεζα ημο. Σδκ οβεία ημο. Σα αβαπδιέκα ημο πνυζςπα. Σα
απμηηήιαηα ημο. Σδκ απυθαοζδ ημο. Σδκ ηζιή ηαζ ηδκ αλζμπνέπεζα ημο.
Σδ θήιδ ημο. Σδκ μιμνθζά ημο. Σδ «ζςηδνία ηδξ ροπήξ» ημο.
Κζκδοκεφεζ δδθαδή κα πάζεζ ηάηζ ζημ μπμίμ είκαζ πνμζημθθδιέκμξ. Γζαηί
ακ δεκ ήηακ πνμζημθθδιέκμξ δε εα ημκ πείναγε κα ημ πάζεζ. Γεκ εα ήηακ
ελ’ μνζζιμφ, απχθεζα. Ακ δε ιε κμζάγεζ δ θήιδ ιμο δε θμαάιαζ ηδ
δοζθήιδζδ. Ακ δε ιε κμζάγεζ κα πεεάκς δε θμαάιαζ ημ εάκαημ. Ακ δεκ
αβαπχ ημ βείημκα δε θμαάιαζ ιήπςξ πεεάκεζ. Φμαάιαζ υιςξ ιήπςξ
πεεάκεζ δ ιδηένα ιμο βζαηί έπς ιζα πνμζηυθθδζδ ζε αοηήκ. Ζ Νμδηζηή
Πνμζηυθθδζδ είκαζ επμιέκςξ δ ααεφηενδ μοζία ημο Νμδηζημφ
΢οκαζζεήιαημξ ημο Φυαμο. Δίηε πνυηεζηαζ βζα πνμζηυθθδζδ ζε
ακηζηείιεκα, ζςιαηζηέξ ακάβηεξ, άημια ή ζδεμθμβίεξ.
101
5.8 Ο ζπλήζεο ηξόπνο ππέξβαζεο ηνπ Φόβνπ
Μπμνεί ημ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ημο Φυαμο κα λεπεναζηεί; Ή είκαζ
απυθοηα θοζζμθμβζηή δ φπανλδ ημο ηαζ επμιέκςξ είκαζ αθφζζημ ή
αδφκαημ κα βίκεζ ηάηζ ηέημζμ; ΢ογδηάιε αέααζα υπζ ιυκμ βζα ηδκ
πενίπηςζδ ηδξ Φμαίαξ αθθά ηαζ βζα ηδκ πενίπηςζδ ημο ζοκήεμοξ Φυαμο.
Τπάνπμοκ εα έθεβα ζπδιαηζηά δφμ ηνυπμζ κα λεπεναζηεί. Ο πνχημξ
ηνυπμξ είκαζ μ ζοκδεζζιέκμξ ή ελςηενζηυξ ηνυπμξ ηαζ μ δεφηενμξ μ
εζςηενζηυξ ηνυπμξ.
Αξ δμφιε υιςξ ιενζηά παναδείβιαηα ζοκδεζζιέκμο ηνυπμο
λεπενάζιαημξ ημο θυαμο. Μζα βοκαίηα δε βκςνίγεζ κα ημθοιπάεζ ηαζ
επμιέκςξ είκαζ θμβζηυ κα θμαάηαζ ηα ααεεζά κενά. ΢ε ιζα επείβμοζα
ηαηάζηαζδ υιςξ, υηακ ππ ηζκδοκεφεζ ημ παζδί ηδξ κα πκζβεί ιπμνεί κα
αμοηήλεζ άθμαα πνμηεζιέκμο κα ημ ζχζεζ. Μπμνεί αηυιδ κα θηάζεζ ηαζ
ζημ ζδιείμ κα πκζβεί. Να θηάζεζ δδθαδή ζημ ζδιείμ κα ιδ θμαδεεί μφηε
ηαζ βζα ηδ γςή ηδξ.
Έκα αδφκαημ ζςιαηζηά άημιμ ζηνζιχπκεηαζ απυ ηζξ ηαηαζηάζεζξ.
Βνίζηεηαζ ζε ηαηάζηαζδ γςήξ ή εακάημο. Βνίζηεηαζ ζε αδζέλμδμ. Ή εα
βίκεζ «εδνίμ» ηαζ εα ακηζιεηςπίζεζ ημοξ ζςιαηζηά οπένηενμοξ
ακηζπάθμοξ ημο ή εα πεεάκεζ. Καζ ηυηε, ακ δεκ παναθφζεζ απυ ημ θυαμ
ημο ιπμνεί κα ανεζ ημ εάννμξ κα δνάζεζ ιε βεκκαζυηδηα βζα κα ζςεεί.
΢οπκά υηακ αβεζ απυ ηδκ ηαηάζηαζδ αοηή απμνεί ηαζ μ ίδζμξ ιε ημ
εάννμξ ημο.
΢ε υθεξ αοηέξ ηζξ πενζπηχζεζξ ηίεεηαζ μ πανάβμκηαξ «πνμηεναζυηδηα» ηαζ
έηζζ ημ άημιμ λεπενκάεζ ημ ζοκαίζεδια ημο θυαμο. Δίκαζ υιςξ ιζα
ηαηάζηαζδ πνμζςνζκή ηαζ ιπμνεί κα επζηεοπεεί οπυ εζδζηέξ ζοκεήηεξ.
Γεκ είκαζ ζοκεζδδηή ηαζ ιυκζιδ επζθμβή ημο αηυιμο.
Τπάνπμοκ επίζδξ ηαζ μζ πενζπηχζεζξ πμο ημ άημιμ λεπενκάεζ ημ θυαμ
ημο θυβς κμδηζημφ «κημπανίζιαημξ». Ππ μζ ζηναηζχηεξ πμο κημπάνμκηαζ
102
ενδζηεοηζηά ή παηνζςηζηά ηαζ μνιμφκ ζηδ ιάπδ βζα ηα «ζδακζηά» ημοξ.
Ή δ πενίπηςζδ ηςκ πονμααηχκ ή ηςκ αηνμααηχκ πμο επζπεζνμφκ ηάηζ
νζρμηίκδοκμ. Σμ άημιμ πείεεζ ηδ Γζακμδηζηή ημο Φοπή κα αάθεζ ηαηά
ιένμξ ηα ζοκήεδ Φμαζηά Νμδηζηά Πνυηοπα. Κζ αοηυ θυβς
πνμηεναζυηδηαξ ηάπμζςκ «ζδακζηχκ» δδθαδή ηάπμζςκ άθθςκ πζμ
ζζπονχκ βζα ημ άημιμ Νμδηζηχκ Πνμηφπςκ. Πάκηα ζε ηέημζεξ
πενζπηχζεζξ πνμδβείηαζ ηάπμζαξ ιμνθήξ ηεθεημονβία (πφνζκεξ
παηνζςηζηέξ μιζθίεξ, εηηθδζζαζιμί) πμο ηάκεζ ημ άημιμ κα ιπεζ ζε ιζα
ηαηάζηαζδ εζδζηήξ δζέβενζδξ πμο εα ημ αμδεήζεζ κα παναιενίζεζ ημ
θυαμ βζα ημκ ηίκδοκμ.
Αθθά ηαζ αοηέξ μζ πενζπηχζεζξ είκαζ πνμζςνζκέξ ηαηαζηάζεζξ. Σμ
απμηέθεζια επζηοβπάκεηαζ οπυ εζδζηέξ ζοκεήηεξ. Δπζπθέμκ οπάνπμοκ
ιεβάθα ενςηδιαηζηά βζα ημ ηαηά πυζμκ ηάηζ ηέημζμ είκαζ ζοκεζδδηή ηαζ
εθεφεενδ επζθμβή ημο αηυιμο ηαζ υπζ αοηυ πμο θέιε ηαζ εκκμμφιε ιε ημ
κημπάνζζια. Γδθαδή ιεζςιέκδ ζοκεζδδηυηδηα.
5.9 Ζ Απνπξνζθόιιεζε είλαη ν εζσηεξηθόο ηξόπνο ππεξλίθεζεο ηνπ
Φόβνπ
Τπάνπεζ υιςξ ηαζ μ εζςηενζηυξ ηνυπμξ οπενκίηδζδξ ημο θυαμο. Ο
΢ςηνάηδξ ακηζιεηχπζζε ημ εάκαημ ιε πανμζιζχδδ ροπναζιία.
Απέηνμοζε ζηαεενά ηζξ πνμηάζεζξ ηςκ ιαεδηχκ ημο κα δζαθφβεζ ημο
εακάημο ιε δζάθμνμοξ ηνυπμοξ.
Πχξ ημ ηαηάθενε αοηυ; Ακ δμφιε ημ εέια ααεφηενα εα δζαπζζηχζμοιε
υηζ αοηή δ ζηάζδ δεκ ήηακ απμηέθεζια ιζαξ οπενάκενςπδξ πνμζπάεεζαξ
ηδξ ηεθεοηαίαξ ζηζβιήξ θυβς εζδζηχκ ζοκεδηχκ. Ζ ζηάζδ ημο ήηακ δ
μιαθή ζοκέπεζα ηδξ εζδζηήξ ζηάζδξ γςήξ πμο είπε ζε υθδ ημο ηδκ
πνμδβμφιεκδ εκήθζηδ γςή. Δίπε ηαηαθένεζ κα επζηφπεζ ηδκ ηαηάζηαζδ
εζςηενζηήξ ζζμννμπίαξ πμο επζηοβπάκεζ υπμζμξ απμηηά Φοζζηή ΢ηέρδ
αηνζαχξ επεζδή έπεζ οζμεεηήζεζ ηδ Φοζζηή Ζεζηή. Γζ’ αοηυ ηαζ αίςκε
΢οκεζδδζζαηά ηαζ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Γζ’ αοηυ ηαζ δ
ζοιπενζθμνά ημο ήηακ οπυδεζβια Φοζζηήξ ΢οιπενζθμνάξ.
103
Βαζζηυ ζημζπείμ ηδξ ζηάζδξ γςήξ ημο ΢ςηνάηδ αθθά ηαζ ηάεε Ακχηενμο
Ακενχπμο είκαζ δ Απμπνμζηυθθδζδ. Απμπνμζηυθθδζδ απυ ηα πάκηα.
Απυ ηα οθζηά αβαεά. Ο ΢ςηνάηδξ γμφζε θζηή γςή ηαζ ιάθζζηα πνμέηνεπε
ηαζ ημοξ ιαεδηέξ ημοξ πνμξ ηδκ ίδζα ηαηεφεοκζδ. Δπζπθέμκ γμφζε
εκάνεηδ γςή πςνίξ οπεναμθέξ αθθά ηαζ πςνίξ απάνκδζδ ηςκ ζςιαηζηχκ
απμθαφζεςκ. Μπμνμφζε κα αβαπά ααεφηαηα ιεκ αθθά πςνίξ
πνμζηυθθδζδ ημοξ ζοββεκείξ, θίθμοξ ηαζ ιαεδηέξ ημο.
Ο ΢ςηνάηδξ ιζθμφζε βζα έκκμζεξ αθθά δεκ ήηακ πνμζημθθδιέκμξ ζ’
αοηέξ. Οζ έκκμζεξ βζ’ αοηυκ δεκ ήηακ πανά θέλεζξ βζα κα επζημζκςκεί ιε
ημοξ ζοκακενχπμοξ ημο. Λέλεζξ υιςξ πμο δεκ ήηακ εεςνδηζηέξ. Λέλεζξ
πμο είπακ ακηίηνζζια ζηδκ πνάλδ. ΢ηδκ ηαεδιενζκή ημο γςή. ΋ηακ μ
΢ςηνάηδξ ιζθμφζε βζα δεζηή αοηυ πήβαγε ιέζα απυ ηδκ ηαεδιενζκή ημο
δεζηή ηαζ εκάνεηδ γςή. Γεκ έπεζεε ιέζς θυβςκ υπςξ μζ ΢μθζζηέξ.
Έπεζεε ιέζα απυ ημ γςκηακυ ημο πανάδεζβια.
Δίκαζ ηαζνυξ πζζηεφς κα απμιοεμπμζήζμοιε έκα αηυιδ ζδιείμ ηδξ γςήξ
ηέημζςκ ιεβάθςκ δζακμδηχκ. Δίκαζ πνμζςπζηή ιμο άπμρδ υηζ μ
΢ςηνάηδξ υπςξ ηαζ άθθμζ Ακχηενμζ Άκενςπμζ δεκ «πέεακακ βζα ηα
ζδακζηά ημοξ». Γεκ «πέεακακ βζα κα ζχζμοκ ημκ ηυζιμ». Γεκ «πέεακακ
βζα κα είκαζ πανάδεζβια βζα ημοξ ιεηέπεζηα». Αοηυ εα ήηακ ιζα κμδηζηή
πνμζηυθθδζδ ζε έκκμζεξ ή αηυιδ ηαζ έκαξ εβςζζηζηυξ ζημπυξ. Δθυζμκ
υθα δείπκμοκ υηζ είπακ πεηφπεζ ηδ Φοζζηή Ζεζηή, ηδ Φοζζηή ΢ηέρδ ηαζ
΢οιπενζθμνά είκαζ πζμ θμβζηυ κα εεςνήζμοιε υηζ ηαζ δ ζηάζδ ημοξ ζημ
εέια ημο εακάημο δε εα ηαεμνζγυηακ απυ πνμζημθθήζεζξ.
Θα ήιαζηακ πζζηεφς πζμ ημκηά ζηδκ πναβιαηζηυηδηα ακ εεςνμφζαιε υηζ
πανέιεζκακ ζηαεενμί ζημκ ηνυπμ ζηέρδξ ηαζ δνάζδξ ημοξ απμδεπυιεκμζ
ηδκ ελέθζλδ ηςκ υπμζςκ βεβμκυηςκ. ΢ακ ημ κενυ πμο ηοθάεζ
«εοηοπζζιέκμ» ζηδκ ημίηδ ημο πμηαιμφ. ΢ε ιζα πμνεία πμο ιπμνεί κα
δζαηανάζζεζ ηδκ εοεεία βναιιή αθθά δε δζαηανάζζεζ ηδκ εοηοπία ημο. ΢ε
ιζα πμνεία πμο δε δζαηανάζζεζ ημ άθεια ημο οπμηεζιέκμο ζημοξ
Φοζζημφξ Νυιμοξ ηαζ ηδκ ελ’ αοημφ ημο αθέιαημξ ιαηανζυηδηα. Ο
104
Ακχηενμξ Άκενςπμξ είκαζ ακχηενμξ αηνζαχξ βζαηί δε εέθεζ. Γεκ έπεζ
αημιζηά «εέθς». Γζ’ αοηυ ηαζ δεκ έπεζ πνμζημθθήζεζξ. Γζ’ αοηυ ηαζ
βίκεηαζ έκα ιε ηδ νμή ηςκ πναβιάηςκ. Καζ παίνεηαζ αοηή ηδ νμή υπμζα
ηαζ ακ είκαζ.
Ακ αέααζα δ Φοζζηή Ζεζηή ηαζ Φοζζηή ΢οιπενζθμνά ημο ΢ςηνάηδ ηαζ
άθθςκ Ακχηενςκ Ακενχπςκ, εη ηςκ οζηένςκ πνμζέδςζε ζημ υκμια
ημοξ θήιδ ηαζ δυλα, δε ζδιαίκεζ υηζ έβζκε ιε ηίκδηνμ αοηή ηδκ
οζηενμθδιία. Αθθά μφηε ηαζ ιε ηίκδηνμ κα ζςεεί, ζχκεζ ηαζ ηαθά μ
ηυζιμξ. Γζα ημκ ίδζμ θυβμ δε ιπμνμφιε κα ημοξ επζννίρμοιε εοεφκεξ ηαζ
βζα ηζξ θμβήξ-θμβήξ ενιδκείεξ ηδξ γςήξ ημοξ ή ηαζ βζα ηα εβηθήιαηα πμο
έπμοκ δζαπναπεεί ηαζ δζαπνάηημκηαζ ζημ υκμια ηδξ ζδεμθμβίαξ ή ηδξ
ενδζηείαξ «ημοξ».
΢οιπεναζιαηζηά, μ εζςηενζηυξ ηνυπμξ οπενκίηδζδξ ημο θυαμο αθθά
υπςξ εα δμφιε ζηδ ζοκέπεζα ηαζ ηάεε Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ είκαζ δ
απμπνμζηυθθδζδ απυ ηα πάκηα. Ζ απμπνμζηυθθδζδ απυ οθζηά αβαεά.
Απυ ζςιαηζηέξ απμθαφζεζξ. Απυ ημκ πνμζςπζηυ εβςζζιυ. Απυ ηδκ
αημιζηή ιαηαζμδμλία. Απυ άημια ηαζ ζδεμθμβίεξ. Αοηή δ
απμπνμζηυθθδζδ είκαζ ημ ααζζηυ παναηηδνζζηζηυ ηδξ Φοζζηήξ Ζεζηήξ,
ηδξ Φοζζηήξ ΢ηέρδξ, ηςκ Φοζζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ ηαζ ηδξ Φοζζηήξ
΢οιπενζθμνάξ.
105
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6
ΝΟΖΣΗΚΟ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑ
ΛΤΠΖ - ΥΑΡΑ
6.1 Πόηε πξσηνεκθαλίδεηαη ην Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα Λύπε - Υαξά
6.2 Πώο πξνθαιείηαη έλα Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα από κηα ΢θέςε
6.3 ΢πκπεξάζκαηα ζρεηηθά κε ηελ πξνέιεπζε ησλ Ννεηηθώλ
΢πλαηζζεκάησλ
6.4 Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ Ννεηηθνύ ΢πλαηζζήκαηνο Λύπεο-Υαξάο
6.5 Λύπε-Υαξά θαη Φπζηθόο Νόκνο ηνπ ΢πληνληζκνύ
6.6 Λύπε θαη Υαξά είλαη νη δπό όςεηο ηνπ ηδίνπ λνεηηθνύ λνκίζκαηνο
6.7 «Μέζα θαη Πάλσ από ηνλ Κόζκν»
6.8 ΢πλεηδεζηαθή θαη Πλεπκαηηθή Υαξά
6.1 Πόηε πξσηνεκθαλίδεηαη ην Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα Λύπε - Υαξά
΋πςξ ήδδ είπαιε ακαθένεζ υηακ ζογδηήζαιε ημ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια
ημο Φυαμο δ ελέθζλδ ηςκ Αζζεδιάηςκ ηαζ ΢οκαζζεδιάηςκ ζημ
ακενχπζκμ ανέθμξ αημθμοεεί ηδκ ελέθζλδ ηδξ ζηέρδξ. ΢ηα πνχηα ζηάδζα
ημο ανέθμοξ υηακ δ βκςζηζηή θεζημονβία ηαοηίγεηαζ ιε ημκ Δνεεζζιυ ηαζ
ηδκ Ακηίθδρδ δε ιπμνμφιε κα ζογδηάιε βζα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια
Υανάξ-Λφπδξ. Γδθαδή βζα ηάπμζμ ζοκαίζεδια ημ μπμίμ πανάβεηαζ απυ
έκα ζαθή ηαζ δζαηνζηυ ζοκεζνιυ. Απυ ιζα μθμηθδνςιέκδ ζηέρδ.
106
Μπμνμφιε υιςξ κα ιζθήζμοιε βζα ακηακαηθαζηζηέξ απακηήζεζξ πςνίξ
ζοκαίζεδια. Ππ έκα ανέθμξ ή αηυιδ ηαζ έκα έιανομ ηάκεζ ηάπμζεξ
ηζκήζεζξ ηςκ άηνςκ ηαζ ζοζπάζεζξ ηςκ ιοχκ ημο πνμζχπμο πμο ιπμνεί
κα εηθδθεμφκ ςξ πανά ή θφπδ. Αθθά αοηυ βίκεηαζ ζοπκά
«ακηακαηθαζηζηά» ζε δζάθμνα ενεείζιαηα. Γε ζδιαίκεζ υηζ ημ ανέθμξ ή
ημ έιανομ ιέζα ζηδκ ιήηνα «παίνεηαζ».
Μπμνμφιε επίζδξ απυ ιζα δθζηία ηαζ έπεζηα κα ιζθήζμοιε βζα
Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα. Σμ έιανομ ηαζ ημ ανέθμξ αζζεάκεηαζ ηζξ αθθαβέξ
ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ ηδξ ιδηέναξ ημο αθθά ηαζ ηςκ βφνς ημο ηαζ
ακηζδνά είηε «εεηζηά» είηε «ανκδηζηά». Αθθά αοηή δ εεηζηή, ζπεδυκ
ακηακαηθαζηζηή ακηίδναζδ ιμζάγεζ πενζζζυηενμ ιε ακηίδναζδ έθλδξ ή
άπςζδξ δφμ ιαβκδηχκ (δομ εκενβεζαηχκ πεδίςκ) πανά βζα πανά ή θφπδ
ιε ζοκεζδδηή ζηέρδ.
Σμ ανέθμξ επίζδξ αζζεάκεηαζ ηζξ αθθαβέξ ηςκ ζςιαηζηχκ ημο
θεζημονβζχκ. Οζ αθθαβέξ αοηέξ βίκμκηαζ αζζεδηέξ ζακ ΢ςιαηζηά
Αζζεήιαηα πείκαξ, δίραξ, πυκμο, δζέβενζδξ, εηηυκςζδξ ηθπ. Οζ αθθαβέξ
αοηέξ ιπμνμφκ κα αζςεμφκ είηε ζακ εοπανίζηδζδ είηε ζακ δοζανέζηεζα.
Αθθά ηαζ πάθζ δε ιπμνμφκ κα εεςνδεμφκ ζακ Λφπδ ηαζ Υανά ιε ηδκ
έκκμζα ηςκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ. Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ΛφπδξΥανάξ ανπίγεζ ημ ακενχπζκμ ανέθμξ κα έπεζ απυ ηδ ζηζβιή πμο δ
βκςζηζηή ημο θεζημονβία ελεθίζζεηαζ ηαζ θηάκεζ ζημ επίπεδμ ηδξ ζηέρδξ.
΋ηακ δδθαδή ανπίγεζ κα θεζημονβεί δ Γζακμδηζηή ημο Φοπή.
6.2 Πώο πξνθαιείηαη έλα Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα από κηα ΢θέςε
΋πςξ αηνζαχξ ελδβήζαιε ζημ πνμδβμφιεκμ ηεθάθαζμ υηζ μ θυαμξ
πνμένπεηαζ απυ ιζα ζηέρδ έηζζ ηαζ ημ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ηδξ Λφπδξ ή
ηδξ Υανάξ πνμένπεηαζ ηαζ πάθζ απυ ιζα ζηέρδ ημο αηυιμο. Αξ δμφιε
θίβμ ημ ιδπακζζιυ ιε ημκ μπμίμ δδιζμονβείηαζ έκα ηέημζμ ζοκαίζεδια.
΢οιααίκεζ έκα Δνέεζζια ΢ηέρδξ. Μπμνεί κα είκαζ έκα Δλςηενζηυ
107
Δνέεζζια ΢ηέρδξ, έκα ΢ςιαηζηυ Δνέεζζια ΢ηέρδξ, έκα Λεηηζηυ
Δνέεζζια ΢ηέρδξ, έκα Μκδιμκζηυ Δνέεζζια ΢ηέρδξ ή έκα
΢ηεπημιμνθζηυ Δνέεζζια ΢ηέρδξ.
Σμ ενέεζζια αοηυ πνμηαθεί ηαη’ ανπήκ ιζα ζοβηεηνζιέκδ ζηέρδ ηαεχξ
ηαζ ιζα αθοζίδα ζοββεκχκ ζοκεζνιχκ. Οζ ζηέρεζξ αοηέξ ζοβηνίκμκηαζ
αοηυιαηα ιε ηα Νμδηζηά Πνυηοπα ημο αηυιμο πμο είκαζ ηαηαπςνδιέκα
ζηδ Μκήιδ. Ακ δε ανεεεί ηάπμζμ Νμδηζηυ Πνυηοπμ πμο κα ζοκδέεηαζ ιε
ηδ ζοβηεηνζιέκδ ζηέρδ είηε ιε ανκδηζηή είηε ιε εεηζηή θυνηζζδ, ηυηε
ηακέκα ζοκαίζεδια δεκ πνμηαθείηαζ βζα ημ ζοβηεηνζιέκμ άημιμ.
Πνυηεζηαζ βζα ιζα Οοδέηενδ ΢ηέρδ υζμκ αθμνά πάκηα ημ ζοβηεηνζιέκμ
άημιμ ζηδ ζοβηεηνζιέκδ πνμκζηή ζηζβιή.
Ακ υιςξ ηάπμζμ Νμδηζηυ Πνυηοπμ ζοκδέεηαζ είηε ιε ανκδηζηή είηε ιε
εεηζηή θυνηζζδ ιε ηδ ζοβηεηνζιέκδ ζηέρδ ηυηε έπμοιε κα ηάκμοιε ιε
ιζα Πνμζςπζηή Άπμρδ δ μπμία ηαζ πνμηαθεί δζάθμνα Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα. ΋ηακ ημ Δνέεζζια ΢ηέρδξ πνμένπεηαζ απυ ημκ Ακχηενμ
Φοπζηυ Κυζιμ ή υηακ είκαζ ΢οκεζδδζζαηυ Δνέεζζια ΢ηέρδξ ηυηε δ
ζηέρδ πμο πνμηαθείηαζ είκαζ Φοζζηή ΢ηέρδ. Αοηή δ Φοζζηή ΢ηέρδ
πνμηαθεί πςνίξ ηδ ιεζμθάαδζδ ηδξ Μκήιδξ δζάθμνα ΢οκεζδδζζαηά
΢οκαζζεήιαηα (Φοζζηά ΢οκαζζεήιαηα) ή αηυιδ μδδβεί ηαζ πνμξ ηδ
αίςζδ Πκεοιαηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ.
Αξ δμφιε υιςξ δζάθμνα παναδείβιαηα δδιζμονβίαξ ζοκαζζεήιαημξ
Λφπδξ-Υανάξ. Έκα άημιμ δέπεηαζ έκα Δλςηενζηυ Δνέεζζια ΢ηέρδξ.
Βθέπεζ ππ έκα θμοθμφδζ. Ζ πνχηδ ζηέρδ πμο ηάκεζ είκαζ ιζα απθή
Ακηζθδπηζηή ΢ηέρδ εκυξ ελςηενζημφ ακηζηεζιέκμο. ΢ηέθηεηαζ δδθαδή υηζ
«Αοηυ είκαζ έκα θμοθμφδζ». ΢ηδ ζοκέπεζα ανπίγεζ δ ΢οκεζνιζηή ΢ηέρδ
ηαζ ημ άημιμ ακαζφνεζ απυ ηδ Μκήιδ ημο ημ Νμδηζηυ Πνυηοπμ, ηδ
Νμδηζηή Έκκμζα «Λμοθμφδζ». Ζ πνχηδ ζεζνά ζοκεζνιχκ είκαζ: «ηα
θμοθμφδζα είκαζ υιμνθα», «ηα θμοθμφδζα είκαζ γςή», «ηα θμοθμφδζα
είκαζ Φφζδ», «ηα θμοθμφδζα μιμνθαίκμοκ ηδ γςή» ηθπ. Πανάθθδθα
ακαζφνμκηαζ απυ ηδ Μκήιδ ημο δζάθμνεξ εοπάνζζηεξ ακαικήζεζξ απυ
πενζπηχζεζξ ζηζξ μπμίεξ ημο είπακ πανίζεζ θμοθμφδζα.
108
Οζ εεηζηά θμνηζζιέκεξ ζηέρεζξ ημο Νμδηζημφ Πνμηφπμο «Λμοθμφδζ»
ηαεχξ ηαζ μζ ακηίζημζπεξ εεηζηά θμνηζζιέκεξ ακαικήζεζξ πνμηαθμφκ ημ
Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ηδξ Υανάξ. Σμ άημιμ παίνεηαζ. ΢ε θίβμ υιςξ ζημ
Νμο ημο ακαζφνεηαζ ιζα άζπδιδ ακάικδζδ. Θοιάηαζ ηα ιαναιέκα
θμοθμφδζα πμο γςβνάθζζε υηακ πχνζζε πνυζθαηα ιε ημκ ή ηδ ζφκηνμθμ
ημο. Ζ ανκδηζηά θμνηζζιέκδ αοηή ακάικδζδ ηαεχξ ηαζ άθθεξ ζηέρεζξ
πμο ζοκδέμκηαζ ιε αοηήκ πνμηαθμφκ ζημ άημιμ ημ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια
ηδξ Λφπδξ. Σμ άημιμ θοπάηαζ.
Έκα άθθμ άημιμ πμο έπεζ ημ ίδζμ Δλςηενζηυ Δνέεζζια ΢ηέρδξ, δδθαδή
αθέπεζ ημ ίδζμ θμοθμφδζ ιπμνεί ακ δε θδιίγεηαζ βζα ημ «νμιακηζζιυ» ημο
κα ιδκ κμζχζεζ ηακέκα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια. Οφηε θφπδ αθθά μφηε ηαζ
πανά. Σμ Νμδηζηυ ημο Πνυηοπμ «Λμοθμφδζ» δεκ πενζέπεζ ζηέρεζξ ή
ακαικήζεζξ ζδζαίηενα θμνηζζιέκεξ είηε εεηζηά είηε ανκδηζηά. Μπμνεί ππ
κα πνυηεζηαζ βζα έκα άημιμ ιε «ηεηνάβςκδ» θμβζηή βζα ημ μπμίμ μζ ιυκμζ
ζοκεζνιμί πμο ζοκδέμκηαζ ιε ημ εέια είκαζ μοδέηενμζ ημο ηφπμο: «ηα
θμοθμφδζα θοηνχκμοκ ζηδκ ελμπή ή ηα αβμνάγμοιε απυ ηα ακεμπςθεία»,
«πνέπεζ κα πανίγεζξ θμοθμφδζα ζε ηάπμζμκ υηακ ημκ επζζηέπηεζαζ ακ
εέθεζξ κα θαίκεζαζ εοβεκζηυξ», «οπάνπμοκ πμθθά ηαζ δζαθμνεηζηά
θμοθμφδζα».
Με ημκ ίδζμ ηνυπμ εα δδιζμονβδεμφκ Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ακ ζημ
άημιμ ζοιαμφκ ΢ςιαηζηά Δνεείζιαηα ΢ηέρδξ, Λεηηζηά Δνεείζιαηα
΢ηέρδξ, Μκδιμκζηά ή ΢ηεπημιμνθζηά Δνεείζιαηα ΢ηέρδξ. ΢ε υθεξ ηζξ
πενζπηχζεζξ δζαπζζηχκμοιε ηα ελήξ:
6.3 ΢πκπεξάζκαηα ζρεηηθά κε ηελ πξνέιεπζε ησλ Ννεηηθώλ
΢πλαηζζεκάησλ
1. Γζα ηδκ πνυηθδζδ μπμζμοδήπμηε Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ είκαζ
ακαβηαία αθθά υπζ ηαζ ζηακή πνμτπυεεζδ δ φπανλδ εκυξ Δνεείζιαημξ
΢ηέρδξ. Σμ Δνέεζζια ΢ηέρδξ ιπμνεί κα είκαζ Δλςηενζηυ, ΢ςιαηζηυ,
Λεηηζηυ, Μκδιμκζηυ ή ΢ηεπημιμνθζηυ
109
2. Ηηακή ζοκεήηδ βζα ηδκ πνυηθδζδ μπμζμοδήπμηε Νμδηζημφ
΢οκαζζεήιαημξ είκαζ δ φπανλδ ζπεηζημφ ιε ημ Δνέεζζια ΢ηέρδξ
«θμνηζζιέκμο» Νμδηζημφ Πνμηφπμο. Γδθαδή εα πνέπεζ ημ Νμδηζηυ
Πνυηοπμ κα είκαζ είηε Πνμζςπζηή Άπμρδ είηε ιζα Φμνηζζιέκδ
Ακάικδζδ εκυξ βεβμκυημξ
3. Οζ Οοδέηενεξ ΢ηέρεζξ ή Ακαικήζεζξ δεκ πνμηαθμφκ Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα
4. Οζ ανκδηζηά θμνηζζιέκεξ Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ ή Ακαικήζεζξ
πνμηαθμφκ Ανκδηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Οζ εεηζηά θμνηζζιέκεξ
Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ ή Ακαικήζεζξ πνμηαθμφκ ακηίζημζπα Θεηζηά
Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
5. Σμ πενζεπυιεκμ ηςκ Νμδηζηχκ Πνμηφπςκ εκυξ αηυιμο έπεζ
ηαεμνζζηζηή ζδιαζία βζα ημ ακ εα πνμηθδεεί ηάπμζμ Νμδηζηυ
΢οκαίζεδια ηαζ βζα ημ πμζμ εα είκαζ αοηυ
6. Σμ πενζεπυιεκμ ηςκ Νμδηζηχκ Πνμηφπςκ εκυξ αηυιμο έπεζ ιεβάθδ
ζπέζδ ιε ηδκ Ηδζμζοβηναζία ημο ηαζ ςξ εη ημφημο ιε ηζξ Μζαζιαηζηέξ
ημο Καηααμθέξ ηαζ ηα Βαζζηά ημο Πάεδ
7. Ζ ζοκμθζηή Δκενβεζαηή Καηάζηαζδ εκυξ αηυιμο(Εςζηή Δκένβεζα,
Φοπζηή Καηάζηαζδ, Πκεοιαηζηή Καηάζηαζδ) επδνεάγεζ ημ πενζεπυιεκμ
ηδξ ΢ηέρδξ ηαζ ηαη’ επέηηαζδ ηαζ ηςκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ ημο
αηυιμο
8. Σμ ίδζμ βεβμκυξ ή ημ ίδζμ Δνέεζζια ΢ηέρδξ ιπμνεί κα πνμηαθέζεζ
δζαθμνεηζηά, αηυιδ ηαζ ακηίεεηα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ζε δζαθμνεηζηά
άημια ή ζημ ίδζμ άημιμ ζε δζαθμνεηζηή πνμκζηή ζηζβιή
9. Γζαηαναβιέκμ Νμδηζηυ
δζαηαναβιέκδξ ΢ηέρδξ
΢οκαίζεδια
ζδιαίκεζ
πνμΰπανλδ
10. Ζ δζάηνζζδ ιεηαλφ «θμβζηχκ» ηαζ «ζοκαζζεδιαηζηχκ» αηυιςκ δεκ
έβηεζηαζ ζημ υηζ μ έκαξ ζηέθηεηαζ ιε ηδ θμβζηή ηαζ μ άθθμξ ιε ημ
ζοκαίζεδια. Καζ μζ δφμ αημθμοεμφκ ημκ ίδζμ ιδπακζζιυ δδθαδή ΢ηέρδ ΢οκαίζεδια. Γζαθένμοκ υιςξ υζμκ αθμνά ηα Νμδηζηά ημοξ Πνυηοπα ηαζ
ηδκ Ηδζμζοβηναζία
110
11. Οπμζαδήπμηε πνμζπάεεζα εεναπείαξ δζαηαναπχκ ημο ζοκαζζεήιαημξ
εα πνέπεζ βζα κα είκαζ νζγζηή κα ζημπεφεζ ζηδ εεναπεία ηςκ Νμδηζηχκ
Πνμηφπςκ ημο αηυιμο ηαζ ηδξ Ηδζμζοβηναζίαξ ημο
6.4 Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ Ννεηηθνύ ΢πλαηζζήκαηνο Λύπεο-Υαξάο
Αξ δμφιε υιςξ έκα αμδεδηζηυ πίκαηα υζμκ αθμνά ημ Νμδηζηυ
΢οκαίζεδια ηδξ Λφπδξ-Υανάξ υπςξ αηνζαχξ ηάκαιε ηαζ βζα ημ δίδοιμ
Φυαμξ-Γεκκαζυηδηα.
Ανκδηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια: Λφπδ
΢οββεκή Ανκδηζηά ΢οκαζζεήιαηα: Μεθαβπμθζηή δζάεεζδ, Νμζηαθβία,
Απαζζζμδμλία, Απμβμήηεοζδ, Θθίρδ, Οδφκδ, Απεθπζζία, Καηάεθζρδ
Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια: Υανά
΢οββεκή Θεηζηά ΢οκαζζεήιαηα: Δοεοιία, Αζζζμδμλία, Δοπανίζηδζδ,
Αβαθθίαζδ
Μέζδ ΢οκαζζεδιαηζηή Καηάζηαζδ: Απμοζία πανάξ ή θφπδξ θυβς
απμοζίαξ ζδζαίηενςκ εεηζηχκ ή ανκδηζηχκ ενεεζζιάηςκ
Βαεφηενδ μοζία ημο ΢οκαζζεήιαημξ: Ηηακμπμίδζδ ή ιδ ηςκ αημιζηχκ
ιμο «εέθς»
΢οκεζδδζζαηυ ΢οκαίζεδια: Βαεφ ζοκαίζεδια πανάξ πμο αζχκεζ ημ άημιμ
ακελάνηδηα απυ ηα ελςηενζηά ενεείζιαηα. Σμ ζοκαίζεδια αοηυ πδβάγεζ
απυ ηδ ζοκεζδδημπμίδζδ απυ ημ άημιμ ηδξ εκυηδηαξ ημο ιε ηδ Φφζδ ηαζ
ημ Γδιζμονβυ ηαεχξ ηαζ ηδκ επίβκςζδ ημο ηςκ Φοζζηχκ Νυιςκ ηαζ ημο
Κμζιζημφ Παζπκζδζμφ.
Δίκαζ δεδμιέκμ υηζ υθμζ ιαξ έπμοιε κμζχζεζ ημ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ηδξ
Λφπδξ. ΢οββεκή Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηαηά ζεζνά έκηαζδξ είκαζ δ
Μεθαβπμθζηή δζάεεζδ, δ εθίρδ, δ Οδφκδ, δ Καηάεθζρδ. ΢ηδκ ίδζα
ηαηδβμνία ιπμνμφιε κα ζοιπενζθάαμοιε ηαζ ηάπμζα άθθα ανκδηζηά
111
ζοκαζζεήιαηα υπςξ δ Νμζηαθβία, δ Απαζζζμδμλία, δ Απμβμήηεοζδ ηαζ δ
Απεθπζζία.
Σμ Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια πμο ακηζζημζπεί ζηδ Λφπδ είκαζ δ Υανά.
΢ογδηάιε αέααζα πάκηα βζα ηδκ Νμδηζηή Υανά. ΢οββεκή ηδξ Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα είκαζ δ Δοεοιία, δ Αζζζμδμλία, δ Δοπανίζηδζδ ηαζ δ
Αβαθθίαζδ.
Ζ ααεφηενδ μοζία ηδξ Λφπδξ-Υανάξ είκαζ δ Πνμζηυθθδζδ ζε ηάπμζμ
«εέθς». Πμζμ είκαζ ημ ημζκυ ζημζπείμ πμο δζαηνέπεζ ηα δφμ αοηά
θαζκμιεκζηά ακηίεεηα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηδξ Λφπδξ ηαζ ηδξ Υανάξ;
Σμ ημζκυ ζημζπείμ είκαζ δ πνμζηυθθδζδ ζε ηάπμζμ εέθς. ΋ηακ βίκεηαζ
αοηυ πμο εέθς ηυηε κμζχες πανά. ΋ηακ δε βίκεηαζ αοηυ πμο εέθς ηυηε
κμζχες θφπδ. ΋ηακ απμηηχ αοηυ πμο εέθς κμζχες πανά. ΋ηακ ημ πάκς
κμζχες θφπδ. Σμ αημιζηυ αοηυ «εέθς» ιπμνεί κα αθμνά οθζηά αβαεά,
ζςιαηζηέξ απμθαφζεζξ, άθθα άημια ή ηαζ έκκμζεξ.
Ππ παίνμιαζ βζα ηάπμζα ιμο οθζηά απμηηήιαηα. Αοηυιαηα αοηή δ
πνμζηυθθδζδ ειπενζέπεζ δοκδηζηά ηαζ ηδ θφπδ απυ ηδκ ζηζβιή πμο ζηδκ
πμνεία ηδξ γςήξ είκαζ ζίβμονμ υηζ εα ηα πάζς. Άνα αοηή δ πανά είκαζ
πνμζςνζκή. Διπενζέπεζ ηδκ αοημακαίνεζδ ηδξ. Κζ αοηυ βζαηί ζημκ Κυζιμ
ηδξ Γοαδζηυηδηαξ «ηα πάκηα νεί». Σμ ίδζμ ζζπφεζ ηαζ βζα ηζξ ζςιαηζηέξ
απμθαφζεζξ. Υαίνμιαζ υηακ απμθαιαάκς αθθά εθυζμκ είιαζ
πνμζημθθδιέκμξ ζηζξ ζςιαηζηέξ απμθαφζεζξ θοπάιαζ υηακ δε ιπμνχ
πθέμκ κα απμθαφζς.
Αηυια πζμ ιάηαζδ είκαζ δ πνμζηυθθδζδ ζε άθθμοξ ακενχπμοξ. Αοηή δ
πνμζηυθθδζδ είκαζ ίζςξ δ πζμ ζοπκή ηαζ δ πζμ δφζημθδ απυ υθεξ. Δίκαζ
ίζςξ δ ιεβαθφηενδ πδβή δοζηοπίαξ βζα ημ ζδιενζκυ άκενςπμ. Υαίνμιαζ
ημοξ βμκείξ ιμο, ηα παζδζά ιμο, ημ ζφκηνμθμ ιμο, ημοξ ζοββεκείξ ιμο,
ημοξ θίθμοξ ιμο. Καζ ιάθζζηα ημοξ παίνμιαζ υηακ ζοιπενζθένμκηαζ υπςξ
εβχ εέθς, υπμηε εβχ εέθς ηαζ υζμ εβχ εέθς. Αθθά αοηυ είκαζ ιζα
πίιαζνα. Γζαηί υθμζ αοημί μζ άκενςπμζ απμηθείεηαζ κα θεζημονβήζμοκ
112
υπςξ εβχ εέθς ηαζ ιάθζζηα κα θεζημονβμφκ έηζζ ζοκέπεζα βζα ιζα γςή.
Καζ εί δοκαηυκ κα ιδκ πεεάκμοκ μφηε ηαζ κα βενάζμοκ. Οφηε αοημί αθθά
μφηε ηαζ εβχ.
΋θμζ μζ άκενςπμζ βζα κα παίνμκηαζ εέθμοκ κα είκαζ μζ ίδζμζ ηαθά, μζ
βμκείξ ημοξ ηαθά, ηα παζδζά ημοξ ηαθά, μζ ζοββεκείξ ημοξ ηαθά ηαζ μζ
θίθμζ ημοξ ηαθά. Μα υθμζ μζ άννςζημζ πμο οπάνπμοκ ζημκ ηυζιμ, υθμζ
μζ κεηνμί ηςκ πμθέιςκ ηαζ ηςκ αηοπδιάηςκ, υθμζ μζ εβηθδιαηίεξ, υθμζ μζ
ζηθδνμί ηαζ ηαημί άκενςπμζ είκαζ μζ βμκείξ ηάπμζςκ. Σα παζδζά ηάπμζςκ
άθθςκ. Οζ ζφκηνμθμζ, μζ ζοββεκείξ ηαζ μζ θίθμζ ηάπμζςκ άθθςκ! Θα
πνέπεζ επίζδξ κα δζεοηνζκίζμοιε υηζ αοηυ ημ "ηαθά" είκαζ ιζα έκημκα
εβςζζηζηή ηαηάζηαζδ. Γζαηί ζδιαίκεζ έκα "ηαθά" υπςξ αηνζαχξ ειείξ
εέθμοιε ηαζ πζζηεφμοιε. Πνυηεζηαζ βζα ιζα εβςζζηζηή ηαζ οπμηεζιεκζηή
ηαηάζηαζδ.
Λέιε ζοπκά: «Μα βζαηί κα ιμο ηφπεζ ειέκα ηάηζ ηέημζμ;». Λεξ ηαζ ειείξ
δεκ οπαβυιαζηε ζημοξ ίδζμοξ κυιμοξ πμο οπάβμκηαζ ηαζ μζ άθθμζ
άκενςπμζ. Λεξ ηαζ ειείξ είιαζηε δ ελαίνεζδ. Γοζηοπχξ δ ηαιπάκα
πηοπάεζ βζα υθμοξ. Ή βζα κα είιαζηε πζμ ζςζημί ηαζ μοζζαζηζημί θαίκεηαζ
υηζ δ ηαιπάκα πηοπάεζ βζα υθμοξ υζμοξ έπμοκ πνμζημθθήζεζξ.
6.5 Λύπε-Υαξά θαη Φπζηθόο Νόκνο ηνπ ΢πληνληζκνύ
Δίπαιε ακαθένεζ ηάπμζα ζηζβιή ημ Φοζζηυ Νυιμ ημο ΢οκημκζζιμφ.
Ακαθέναιε υηζ ιε αάζδ αοηυ ημ κυιμ έθημοιε υπμζα βεβμκυηα
ηαζνζάγμοκ ζηζξ πνμζημθθήζεζξ ιαξ. Έθημοιε ηα παεήιαηα πμο
ηαζνζάγμοκ ζηζξ πθάκεξ ιαξ βζα κα πάνμοιε ηα ακηίζημζπα ιαεήιαηα. Ο
κυιμξ αοηυξ δεκ έπεζ ηάπμζα «ιεηαθοζζηή» ή «ιαβζηή» ή «ιοζηδνζαηή»
πνμζά. Μδ θακηαζημφιε υηζ οπάνπεζ απαναίηδηα ηάπμζμξ αξ πμφιε
«ηζιςνυξ άββεθμξ» ή «επζηδνδηήξ ημο Φοζζημφ Νυιμο» πμο αζπμθείηαζ
ιε ηδκ αημιζηή ιαξ πενίπηςζδ. Καζ μ μπμίμξ ηαηαβνάθεζ ηάεε ηζ πμο
ηάκμοιε ηαζ απμθαζίγεζ βζα ηζξ πμζκέξ ιαξ. Καηά πάζακ πζεακυηδηα ηα
πνάβιαηα θεζημονβμφκ πζμ αοηυιαηα. Πζμ κμιμηεθεζαηά. Με αάζδ ηδκ
αοηυιαηδ θεζημονβία ηςκ Φοζζηχκ Νυιςκ.
113
Ππ αθήκμοιε ιζα ζθαζνζηή ιπάθα κα ηοθήζεζ ζε έκα επίπεδμ πμο έπεζ
«θαηημφαεξ» δζαθυνςκ ζπδιάηςκ. Γδθαδή ηνζβςκζηέξ, ζθαζνζηέξ,
ηεηνάβςκεξ. Δίκαζ ακαιεκυιεκμ υηζ υπμο ηαζ κα πάεζ δ ζθαίνα εα
ηαηαθήλεζ ηεθζηά ζηδκ ζθαζνζηή θαηημφαα. ΋πζ επεζδή αοηή δ θαηημφαα
ηδκ «έθηεζ» ιε ηάπμζμ «ιαβζηυ» ηνυπμ αθθά βζαηί ιμνθμθμβζηά
ηαζνζάγμοκ.
Με ηδκ ίδζα κμιμηέθεζα έκαξ ιαβκήηδξ εα έθλεζ απυ πζθζάδεξ δζαθμνεηζηά
ακηζηείιεκα ιυκμ ηα ιεηαθθζηά. Έκα πμνημθαβζηυ γχμ εα αβκμήζεζ
πζθζάδεξ κυζηζια βζα ημοξ ακενχπμοξ ηαζ βζα ηα ζανημθάβα γχα θαβδηά
ηαζ εα θάεζ ιυκμ ηα ιανμφθζα. Έκαξ αθημμθζηυξ έθηεηαζ ηαζ επζθέβεζ
ιυκμ ημ αθημυθ. Έκαξ θάβκμξ ακάιεζα ζε 100 ηακάθζα ηδθευναζδξ εα
επζθέλεζ ημ «πμκδνυ» ηακάθζ βζαηί απυ αοηυ έθηεηαζ.
Με ημκ ίδζμ ηνυπμ έκαξ απνυζεηημξ έθηεζ ηναοιαηζζιμφξ. Σα ηαηαθένκεζ
πάκηα κα πηοπάεζ. Έκαξ κεονζηυξ έθηεζ πάκηα ημοξ ηαοβάδεξ. Έκαξ
οπμπςνδηζηυξ έθηεζ πάκηα ημοξ ηαηαπζεζηέξ πμο μζθναίκμκηαζ ημ
εήναια ημοξ απυ ιαηνζά. Μζα θάβκα βοκαίηα πμο κηφκεηαζ πνμηθδηζηά
έθηεζ ημοξ θάβκμοξ άκηνεξ. Έκαξ εκάνεημξ άκενςπμξ έθηεζ εκάνεηεξ
ηαηαζηάζεζξ ή ακενχπμοξ. «΋πμζμξ ακαηαηεφεηαζ ιε ηα πίημονα ημκ
ηνχκε μζ ηυηεξ». «΋πςξ ζηνχζεζξ εα ημζιδεείξ». «΋ηζ ζπείνεζξ εα
εενίζεζξ». Ο Νυιμξ ημο ΢οκημκζζιμφ πνμηφπηεζ αηνζαχξ απυ ημ
βεκζηυηενμ ΢οιπακηζηυ Νυιμ ηδξ Αζηίαξ ηαζ ημο Απμηεθέζιαημξ ή Νυιμ
ηδξ Γνάζδξ ηαζ ηδξ Ακηίδναζδξ ή Νυιμ ημο Κάνια.
6.6 Λύπε θαη Υαξά είλαη νη δπό όςεηο ηνπ ηδίνπ λνεηηθνύ λνκίζκαηνο
΋ηακ θμζπυκ ηάπμζμξ έπεζ ιζα μπμζαδήπμηε πνμζηυθθδζδ, έκα
μπμζμδήπμηε «εέθς» είκαζ κμιμηεθεζαηά ζίβμονμ υηζ έθηεζ ιε ημκ ίδζμ
ηνυπμ ηαζ ηδ κμδηζηή πανά υηακ ημο πάκε ηαθά ηα πνάβιαηα ηαζ ηδ θφπδ
υηακ ημο πάκε άζπδια. Οζ άκενςπμζ υιςξ επζιέκμοκ κα εέθμοκ ιυκμ ηζξ
πανέξ. Δπζιέκμοκ κα εέθμοκ κα ημοξ ζοιααίκεζ ιυκμ δ εεηζηή βζ’ αοημφξ
114
πθεονά ημο κμιίζιαημξ. Οζ ηεναιμπμζμί εέθμοκ ιυκμ ηδ θζαηάδα. Οζ
αβνυηεξ εέθμοκ ιυκμ ηζξ ανμπέξ.
΋ηακ υιςξ εζζάβεζξ ζηδ γςή ζμο ηδκ έκκμζα ημο πνήιαημξ ηυηε αοηυιαηα
εζζάβεζξ ιαγί ιε ημκ πθμφημ ηαζ ηδ θηχπεζα. ΋ηακ εζζάβεζξ ζηδ γςή ζμο
ηδκ έκκμζα ηδξ ζςιαηζηήξ απυθαοζδξ βίκεζαζ ημζκςκυξ ηαζ ηδξ
απυθαοζδξ αθθά ηαζ ηδξ ζηένδζδξ. ΋ηακ δέκεζαζ ιε έκα μπμζμδήπμηε
άημιμ δέκεζαζ ηαζ ιε ηδ πανά αθθά ηαζ ιε ηδ θφπδ. ΋ηακ πνμζημθθάζαζ
ζε ιζα έκκμζα βίκεζαζ απμδέηηδξ ηαζ ηδξ πανάξ ηαζ ηδξ θφπδξ.
Γζαηί υθα ηα πνμδβμφιεκα είηε είκαζ οθζηά αβαεά, είηε ζςιαηζηέξ
απμθαφζεζξ, είηε άθθα άημια ή υκηα, είηε έκκμζεξ ακήημοκ υθα ζημκ
Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ ηαζ έπμοκ ηαζ ηζξ δφμ υρεζξ ημο κμιίζιαημξ.
Καζ αοηέξ μζ υρεζξ είκαζ αλεπχνζζηεξ. Γζ’ αοηυ οπάνπεζ ηαζ δ θασηή νήζδ
υηζ «Ή αβάπδ(κμδηζηή αβάπδ) ηαζ ημ ιίζμξ είκαζ ημκηά». Ή δ θασηή νήζδ
«Ή πανά ηαζ δ θφπδ πάκε ιαγί» ή δ νήζδ υηζ «΋ηακ κμζχζεζξ ιεβάθδ
πανά ηυηε εα ζμο ένεεζ ηαζ ιεβάθδ θφπδ».
Γζαηί υιςξ ζοιααίκεζ αοηυ; Γζαηί κα είκαζ «ηαηυ» πνάβια δ πανά;
Γδθαδή βζαηί κα μδδβεί ηεθζηά ζηδ θφπδ; Μα αηνζαχξ δζυηζ πνυηεζηαζ βζα
Νμδηζηή Υανά. Καζ δ Νμδηζηή Υανά δε ιπμνεί κα οπάνλεζ πςνίξ θφπδ.
Δίκαζ δ αδζαίνεηδ δοαδζηυηδηα. Σμ ημζκυ ζημζπείμ ηαζ ηςκ δφμ είκαζ δ
πνμζηυθθδζδ. Ζ αζηία ηδξ δοζηοπίαξ είκαζ δ πνμζηυθθδζδ. Ζ δοζηοπία
είκαζ ηαη’ ελμπήκ κμδηζηή ηαηάζηαζδ. Γεκ οπάνπεζ δοζηοπία ζηδκ φθδ.
Τπάνπεζ υιςξ δοζηοπία θυβς κμδηζηήξ πνμζηυθθδζδξ ζηδκ φθδ. Αθθά
αοηή είκαζ ηαζ πάθζ κμδηζηή δοζηοπία.
Γεκ οπάνπεζ δοζηοπία ζημ Πκεοιαηζηυ Δπίπεδμ. Γζαηί ζημ Πκεοιαηζηυ
Δπίπεδμ θεζημονβεί μ Νυιμξ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ. Δηεί δεκ οπάνπεζ πανά
ηαζ θφπδ. Γεκ οπάνπμοκ ανκδηζηά ηαζ εεηζηά ζοκαζζεήιαηα. Τπάνπμοκ
ιυκμ ΢οκεζδδζζαηά ηαζ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηα μπμία
παναηηδνίγμκηαζ απυ ιμκαδζηυηδηα. Δίκαζ δε πάκηα «εεηζηά», ακ
ιπμνμφιε κα πνδζζιμπμζήζμοιε αοηυ ημκ υνμ, ιε ηδκ έκκμζα ημο υηζ εη
115
θφζεςξ δεκ έπμοκ ηδ κμδηζηή αοεαζνεζία. Δη θφζεςξ αημθμοεμφκ ημοξ
Νυιμοξ ηδξ Φφζδξ ηαζ έηζζ πνμηαθμφκ ιυκμ εοηοπία. Πκεοιαηζηή υιςξ
Δοηοπία.
6.7 «Μέζα θαη Πάλσ από ηνλ Κόζκν»
Μπμνεί υιςξ μ άκενςπμξ κα οπεναεί ηδ θφπδ; Μπμνεί κα οπάνλεζ
απεθεοεένςζδ απυ ημ ιαββακμπήβαδμ ηδξ κμδηζηήξ θφπδξ-πανάξ;
Γζαπζζηχζαιε ήδδ υηζ δ θφζδ ημο κα πνμζπαεεί ημ άημιμ κα ζηακμπμζεί
ηα εέθς ημο βζα κα έπεζ ιυκμ πανέξ είκαζ ελ’ μνζζιμφ ακέθζηηδ ζημκ
Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ.
Δπίζδξ ημ κα εονίζηεηαζ ημ άημιμ ζε ιζα Μέζδ ΢οκαζζεδιαηζηή
Καηάζηαζδ ιδ θφπδξ ηαζ ιδ πανάξ είκαζ επίζδξ ακέθζηημ. Γζαηί ιζα
ηέημζα ηαηάζηαζδ οπάνπεζ ζε απμοζία ζδζαίηενςκ εεηζηχκ ή ανκδηζηχκ
ενεεζζιάηςκ, ζε ζπέζδ αέααζα πάκηα ιε ηα αημιζηά εέθς ηαζ ηζξ
αημιζηέξ πνμζημθθήζεζξ ημο αηυιμο. Αθθά «ηα πάκηα νεί». Δίκαζ θμζπυκ
ακαιεκυιεκμ ηαζ θυβς αθθαβχκ ηδξ γςήξ αθθά ηαζ θυβς ημο Νυιμο ημο
΢οκημκζζιμφ ημ άημιμ εθυζμκ έπεζ πνμζημθθήζεζξ κα έθηεζ ηεθζηά
ηαηαζηάζεζξ πμο κα ενεείγμοκ αοηέξ ηζξ πνμζημθθήζεζξ ηαζ κα ημο
πνμηαθμφκ θφπδ ηαζ δοζηοπία.
Τπάνπεζ ηεθζηά θφζδ ή πνυηεζηαζ βζα Γυνδζμ Γεζιυ; Δίκαζ πνάβιαηζ έκαξ
Γυνδζμξ Γεζιυξ. Αθθά υπςξ ηάεε Γυνδζμξ Γεζιυξ ιπμνεί κα ιδ θφκεηαζ
αθθά ηυαεηαζ. Κυαεηαζ υηακ ηακείξ ηυρεζ ηζξ πνμζημθθήζεζξ ημο. ΋ηακ
απμπνμζημθθδεεί. ΋ηακ ακεαάζεζ ροπζηά ημκ εαοηυ ημο ζε ηέημζμ ααειυ
πμο κα δμκείηαζ πθέμκ ηονίςξ ζημκ Κυζιμ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ ηαζ υπζ
ζημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Αοηυ αέααζα δε ζδιαίκεζ υηζ εα θφβεζ
απυ αοηυ ημκ Κυζιμ ηαζ εα πάεζ ζε ηάπμζμκ άθθμ. Θα ελαημθμοεεί κα
γεζ ηαζ κα ενβάγεηαζ ηαζ κα θεζημονβεί ιέζα ζημκ Κυζιμ. Αθθά επεζδή ημ
ηέκηνμ αάνμοξ ηδξ δυκδζδξ ηαζ ημο ζοκημκζζιμφ ημο εα είκαζ μ
Ακχηενμξ Φοπζηυξ ηαζ μ Πκεοιαηζηυξ Κυζιμξ ηαζ υπζ μ Καηχηενμξ
Φοπζηυξ ή μ Τθζηυξ βζ’ αοηυ ημ θυβμ ηαζ εα ηαηαθένκεζ ηαοηυπνμκα κα
είκαζ ηαζ πάκς απυ ημκ Κυζιμ.
116
Σαοηυπνμκα ιέζα ηαζ πάκς απυ ημκ ηυζιμ. Αοηυξ είκαζ μ δνυιμξ ηςκ
θςηζζιέκςκ. Αοηυ είκαζ ημ «ιοζηζηυ» ηςκ ιοζηχκ. Αοηή είκαζ δ
«θζθμζμθζηή θίεμξ» ηςκ αθπδιζζηχκ. Αοηή είκαζ δ «ααζζθζηή μδυξ» ηςκ
εζςηενζζηχκ. Αοηυξ είκαζ μ δνυιμξ ηδξ «ιδ δνάζδξ» ηςκ μπαδχκ ημο
Εεκ. Αοηυξ είκαζ μ «Πανάδεζζμξ επί Γδξ». Αοηή είκαζ δ «κζναάκα» ηςκ
Βμοδζζηχκ.
Γεκ είκαζ αέααζα έκαξ δζαηυπηδξ πμο ημκ βονίγεζξ ηαζ ηεθείςζε. Γεκ
ζζπφεζ υηζ απυ εηεί ηαζ έπεζηα ιπαίκεζξ ακεπζζηνεπηί ζε άθθδ ηαηάζηαζδ.
Τπάνπεζ πάκηα δ πζεακυηδηα ηδξ πνμξ ηα ηάης πμνείαξ. Γεκ είκαζ ιζα
αοηυιαηδ δζαδζηαζία. Γεκ είκαζ ηάηζ ηοπαίμ. Δίκαζ ιζα ηαηάζηαζδ ζηδκ
μπμία μδδβείηαζ ηακείξ ιε ζοκεζδδηή ηαζ ηαεδιενζκή πνμζπάεεζα. Δίκαζ
ιζα ηαηάζηαζδ πμο εέθεζ δζανηή ζοκηήνδζδ.
Ο Ζναηθήξ ζημ ζπεηζηυ ιφεμ θαίκεηαζ ζακ κα ηάκεζ ιζα θμνά ιυκμ ηδ
ζοκεζδδηή επζθμβή ιεηαλφ ημο Γνυιμο ηδξ Ανεηήξ ηαζ ημο Γνυιμο ηδξ
Καηίαξ. Αθθά αοηυ είκαζ έκαξ ιφεμξ. ΢ηδκ ηαεδιενζκή γςή ηαθμφιαζηε
ακά πάζα ζηζβιή κα ηάκμοιε αοηή ηδκ επζθμβή ζε υθα ηα επίπεδα. ΢ημ
Τθζηυ Δπίπεδμ, ζημ Δπίπεδμ ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ ηαζ ζημ Φοπζηυ
Δπίπεδμ. Σμ ακ εα αζχκμοιε μοζζαζηζηή εοηοπία ηαζ πανά, δδθαδή
Πκεοιαηζηή Δοηοπία ηαζ έζης ΢οκεζδδζζαηή Υανά αοηυ έπεζ ζπέζδ ιε ημ
ροπζηυ επίπεδμ ημ μπμίμ έπμοιε επζηφπεζ.
Δθυζμκ έπμοιε ζχια δε εα πάρμοιε κα έπμοιε ζςιαηζηυ πυκμ. Δθυζμκ
έπμοιε Νμο δε εα πάρμοιε κα έπμοιε Νμδηζηή πανά ηαζ θφπδ. Αθθά ημ
ακ ιπμνμφιε κα ηα λεπενκάιε ηαζ πυζμ εφημθα αοηυ ελανηάηαζ απυ ημ
ηαηά πυζμκ είιαζηε ζοκημκζζιέκμζ ιε ημ Πκεοιαηζηυ ιαξ Δπίπεδμ. Απυ
ημ ηαηά πυζμκ δ Ζεζηή ιαξ είκαζ Φοζζηή, δ ΢ηέρδ ιαξ Φοζζηή, ηα
΢οκαζζεήιαηα ηαζ δ ΢οιπενζθμνά ιαξ Φοζζηά. Συηε εα ιπμνμφιε κα
αζχκμοιε ηδ ΢οκεζδδζζαηή ηαζ Πκεοιαηζηή Υανά.
117
6.8 ΢πλεηδεζηαθή θαη Πλεπκαηηθή Υαξά
Μπμνεί κα πενζβναθεί ιε θυβζα δ ΢οκεζδδζζαηή Υανά ηαζ δ Πκεοιαηζηή
Υανά; ΋πζ απυθοηα. Μπμνμφιε υιςξ κα ηάκμοιε ιζα πνμζπάεεζα κα ηδκ
πνμζεββίζμοιε ηαεανά βζα θυβμοξ κμδηζηήξ ηαηακυδζδξ. Γζαηί ακ δε
θηάζμοιε ζημ πκεοιαηζηυ επίπεδμ βζα κα ιπμνέζμοιε κα ηδ αζχζμοιε
ηυηε απθχξ ηάκμοιε αζηήζεζξ επί κμδηζημφ πάνημο. Θα επζιείκς ζημ κα
μκμιάζς αοηυ πμο εα πενζβνάρς ζακ ΢οκεζδδζζαηυ ΢οκαίζεδια Υανάξ
βζαηί υηακ ιζθάιε βζα Πκεοιαηζηυ ΢οκαίζεδια ηυηε ιυκμ βζα Αβάπδ εα
ιπμνμφζαιε κα ιζθήζμοιε.
Σμ ΢οκεζδδζζαηυ ΢οκαίζεδια ηδξ Υανάξ είκαζ ηαη’ ανπήκ ιμκαδζηυ. Γεκ
είκαζ δίπμθμ πανά-θφπδ. Κζ αοηυ βζαηί εκηάζζεηαζ ζημκ Κυζιμ ηδξ
Μμκαδζηυηδηαξ. Δίκαζ «εεηζηυ». Αθθά υπζ ιε ηδκ αημιζηή ενιδκεία ημο
ηαεεκυξ. Δίκαζ εεηζηυ απυ θοζζηήξ απυρεςξ. Με ηδκ έκκμζα ημο υηζ είκαζ
παναηηδνζζηζηυ ιζαξ ακχηενδξ ροπζηά ηαηάζηαζδξ. Με ηδκ έκκμζα ημο
υηζ ζέαεηαζ ημοξ Φοζζημφξ Νυιμοξ ηαζ ζοιαάθθεζ ζηδ ζοκηήνδζδ ημο
θαζκμιέκμο ηδξ γςήξ. Με ηδκ έκκμζα ημο υηζ ακεαάγεζ ροπζηά ημ άημιμ.
Σμ ΢οκεζδδζζαηυ ΢οκαίζεδια Υανάξ είκαζ έκα ααεφ ζοκαίζεδια πμο
ηείκεζ απυ ηδ θφζδ ημο κα εβηαηαζηαεεί ιυκζια. Γεκ ελανηάηαζ απυ ηδκ
αημιζηυηδηα ημο ηάεε αηυιμο δ μπμία αημιζηυηδηα αθθάγεζ ζοκεπχξ ηαζ
δεκ έπεζ ζηαεενέξ αάζεζξ. Γεκ ελανηάηαζ ηαζ δεκ πδβάγεζ απυ ηδκ
ζηακμπμίδζδ ηςκ εηάζημηε αημιζηχκ «εέθς» ηαζ πνμζημθθήζεςκ ημο
αηυιμο. Πδβάγεζ απυ ηδκ απμπνμζηυθθδζδ. Πδβάγεζ απυ ηδκ ηαηάνβδζδ
ηςκ αημιζηχκ «εέθς». Πδβάγεζ απυ ηδκ ηάζδ βζα εκυηδηα ιε ημ ΢φιπακ.
Πδβάγεζ απυ ηδκ ηάζδ βζα οζμεέηδζδ ηςκ Φοζζηχκ Νυιςκ ζακ ηδξ ιυκδξ
αμφθδζδξ ημο αηυιμο. Πδβάγεζ απυ ηδκ ηαηάνβδζδ ηδξ Δλςηενζηήξ
Βμφθδζδξ ηαζ ηδκ εκανιυκζζδ ιε ηδκ Δζςηενζηή Βμφθδζδ.
Σμ άημιμ παίνεηαζ. Έηζζ, πςνίξ θυβμ. Γδθαδή πςνίξ αημιζηυ θυβμ. Υςνίξ
αημιζηυ ζοιθένμκ. Υαίνεηαζ ακζδζμηεθχξ. Απθχξ ηαζ ιυκμ βζαηί
ζοκεζδδημπμζεί ηδκ εκυηδηα ημο ιε ημ ΢φιπακ ηαζ ηδ ιεβαθμζφκδ ιζαξ
ηέημζαξ εκυηδηαξ. Υαίνεηαζ ζακ αφνα πμο πκέεζ ηαζ δζαπενκά ηα πάκηα
πςνίξ κα πνμζημθθάηαζ ζε ηίπμηα. Υαίνεηαζ ιε ημ δθζμααζίθεια. Με ημ
118
ηεθάδδδια ηςκ πμοθζχκ. Με ημ άνςια ηδξ ανμπήξ. Με ηδ ζμθία ημο
δδιζμονβμφ. Με ηδκ ανιμκία ηδξ Φφζδξ. Με ηδκ επίβκςζδ ημο
Κμζιζημφ Παζπκζδζμφ. Με ηδ δοκαηυηδηα ημο, κα αθέπεζ απυ ρδθά. Με
ηδ δοκαηυηδηα ημο, κα είκαζ ιέζα ηαζ πάκς απυ ηα ηαεδιενζκά.
Υαίνεηαζ αηυιδ ηαζ ιε ηα ανκδηζηά ημο Κυζιμο ηδξ Γοαδζηυηδηαξ.
Υαίνεηαζ ηαζ ιε ηζξ πανέξ αθθά ηαζ ιε ηζξ θφπεξ ηςκ άθθςκ βζαηί βκςνίγεζ
υηζ υθα αοηά είκαζ ιέζα ζημ ζμθυ Κμζιζηυ Παζπκίδζ. Γζαηί υθα αοηά
είκαζ πνήζζια ηαζ βζα ημ επίπεδμ ημοξ υιμνθα αθήξ ζηζβιήξ υθα
ζοιαάθθμοκ ζηδ δοκαηυηδηα ροπζηήξ ακυδμο ημο ηάεε υκημξ. Υαίνεηαζ
βζαηί ζε ηάεε ηζ αθέπεζ ημ δζεονοιέκμ ημο εαοηυ. Σδ Φφζδ. Σμ
΢οιπακηζηυ Πκεφια. Σμκ ίδζμ ημ Θευ.
119
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 7
ΝΟΖΣΗΚΟ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑ
ΘΤΜΟ΢ – ΝΟΖΣΗΚΖ ΓΑΛΖΝΖ
7.1 Οξηζκόο ηνπ Θπκνύ
7.2 Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ Ννεηηθνύ ΢πλαηζζήκαηνο Θπκόο-Γαιήλε
7.3 Ζ βαζύηεξε νπζία ηνπ Θπκνύ είλαη ε άξλεζε αιιαγήο κηαο
πξνζθόιιεζεο
7.4 Σν Θεηηθό Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα αληίζηνηρν ηνπ Θπκνύ είλαη ε
Ννεηηθή Γαιήλε
7.5 Γηαηί ε Ννεηηθή Γαιήλε εκπεξηέρεη λνεηηθή πξνζθόιιεζε
7.6 Ζ έλλνηα ηνπ Φπζηνινγηθνύ
7.7 Ζ έλλνηα ηνπ Χξαίνπ
7.8 Σν θάζε ηη ζην επίπεδν ηνπ είλαη σξαίν θαη ρξήζηκν θαη θαιό
7.9 Ο Νεπξηθόο Άλζξσπνο θαη ν Τπνρσξεηηθόο Άλζξσπνο
7.10 Θπκόο-Γαιήλε θαη Αλώηεξνο Άλζξσπνο
7.11 Ο Αλώηεξνο Άλζξσπνο δελ είλαη παζεηηθόο δέθηεο
7.1 Οξηζκόο ηνπ Θπκνύ
Ζ πνμέθεοζδ ηδξ θέλδξ Θοιυξ είκαζ ανηεηά εκδζαθένμοζα. ΢ηδκ Ανπαία
Δθθάδα πνδζζιμπμζήεδηε ιε πμθθέξ ζδιαζίεξ. Ο Θοιυξ ήηακ δ ροπή ή
ημ πκεφια ή δ πκμή γςήξ εκυξ αηυιμο. Ή ήηακ ημ ζημζπείμ ηδξ γςήξ, ηδξ
αζζεήζεςξ ή ηδξ ζηέρδξ. Χξ Θοιυξ εεεςνείημ ηαζ δ ζζπφξ ημο αηυιμο, δ
ηυθιδ ημο, ημ εάννμξ. Μζα άθθδ έκκμζα ημο ήηακ δ ροπζηή δζάεεζδ ημο
120
αηυιμο ή δ επζεοιία ημο. Χξ εοιμεζδέξ ή εοιζηυ εεεςνείημ επίζδξ δ
έδνα ημο εοιμφ, ημο εάννμοξ, ηδξ εθπίδαξ, ηδξ μνβήξ.
΢ηδ ζοβηεηνζιέκδ ιαξ ακάθοζδ δ θέλδ Θοιυξ πνδζζιμπμζείηαζ ιε ηδκ
έκκμζα ημο Ανκδηζημφ Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ ζηα πθαίζζα ημο
δίπμθμο Θοιυξ-Νμδηζηή Γαθήκδ. Καζ ζηδκ πενίπηςζδ ημο
ζοκαζζεήιαημξ αοημφ αοηυ πμο ιαξ εκδζαθένεζ είκαζ δ ααεφηενδ μοζία
ημο Θοιμφ. Απυ πμο πδβάγεζ Θοιυξ ηαζ βζαηί.
Πνζκ πνμπςνήζμοιε υιςξ ζημ ηονίςξ εέια εα πνέπεζ κα ηάκμοιε ηδ
δζάηνζζδ ιεηαλφ ημο Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ ημο Θοιμφ απυ άθθεξ
ηαηχηενεξ ηαηαζηάζεζξ. Ππ έκα ανέθμξ ιπμνεί κα ηάκεζ ηάπμζεξ
ακηακαηθαζηζηέξ ηζκήζεζξ ακηζδνχκηαξ ζε δζάθμνα ελςηενζηά ή
ζςιαηζηά ενεείζιαηα ηαζ αοηέξ κα εηθδθεμφκ ζακ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια
Θοιμφ. Δπίζδξ δζάθμνα εκμπθδηζηά ενεείζιαηα ιπμνμφκ κα
πνμηαθέζμοκ ζημ ανέθμξ ηάπμζα ανκδηζηά ΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα ή
ηάπμζα ανκδηζηά Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα. Αοηά ηα αζζεήιαηα εα
πνμηαθέζμοκ ιε ηδ ζεζνά ημοξ ιζα ζοιπενζθμνά «μνβήξ» εκυξ
εκμπθδιέκμο ανέθμοξ. Αθθά αοηά δε εα ιπμνμφζαιε κα ηα εεςνήζμοιε
ζακ Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα βζαηί ημ Νμδηζηυ Δπίπεδμ δεκ είκαζ αηυιδ
ανηεηά χνζιμ.
7.2 Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ Ννεηηθνύ ΢πλαηζζήκαηνο Θπκόο-Γαιήλε
Αξ δμφιε υιςξ ημκ πίκαηα πμο αημθμοεεί ηαζ αθμνά ημ δίπμθμ ΘοιυξΝμδηζηή Γαθήκδ. Ανκδηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια: εοιυξ
΢οββεκή
Ανκδηζηά
΢οκαζζεήιαηα:
Δκυπθδζδ,
Δηκεονζζιυξ,
Αβακάηηδζδ, Ονβή, Μέκμξ εεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια: Νμδηζηή
Γαθήκδ ΢οββεκή εεηζηά ΢οκαζζεήιαηα: Ζνειία
Μέζδ ΢οκαζζεδιαηζηή Καηάζηαζδ: Απμοζία εοιμφ ή Γαθήκδξ θυβς
απμοζίαξ ζδζαίηενςκ εεηζηχκ ή ανκδηζηχκ ενεεζζιάηςκ
Βαεφηενδ μοζία ημο ΢οκαζζεήιαημξ: Ανκδηζηή ακηίδναζδ απέκακηζ ζε
υηζ ιεηααάθθεζ ιζα πνμζηυθθδζδ ή αίζεδζδ ζζβμονζάξ βζα ηδκ δζαηήνδζδ
121
ηδξ πνμζηυθθδζδξ ΢οκεζδδζζαηυ ΢οκαίζεδια: ΢οκεζδδζζαηή Δζςηενζηή
Γαθήκδ. Αίζεδζδ αδζαηάναηηδξ απυ μπμζμδήπμηε βεβμκυξ δνειίαξ.
Αίζεδζδ υηζ ημ άημιμ είκαζ "πάκς" απυ ηα πνάβιαηα εκχ γεζ "ιέζα" ζηα
πνάβιαηα, έημζιμ κα δεπεεί ακεπδνέαζημ ηάεε αθθαβή.
Ανκδηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια: Θοιυξ
΢οββεκή
Ανκδηζηά
΢οκαζζεήιαηα:
Αβακάηηδζδ, Ονβή, Μέκμξ
Δκυπθδζδ,
Δηκεονζζιυξ,
Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια: Νμδηζηή Γαθήκδ
΢οββεκή Θεηζηά ΢οκαζζεήιαηα: Ζνειία
Μέζδ ΢οκαζζεδιαηζηή Καηάζηαζδ: Απμοζία Θοιμφ ή Γαθήκδξ θυβς
απμοζίαξ ζδζαίηενςκ ανκδηζηχκ ή εεηζηχκ ενεεζζιάηςκ
Βαεφηενδ Οοζία ημο ΢οκαζζεήιαημξ: Ανκδηζηή ακηίδναζδ απέκακηζ ζε
υηζ ιεηααάθθεζ ιζα πνμζηυθθδζδ ή αίζεδζδ ζζβμονζάξ βζα ηδ δζαηήνδζδ
ηδξ πνμζηυθθδζδξ
Ακηίζημζπμ ΢οκεζδδζζαηυ ΢οκαίζεδια: ΢οκεζδδζζαηή Δζςηενζηή
Γαθήκδ. Αίζεδζδ αδζαηάναηηδξ απυ μπμζμδήπμηε βεβμκυξ, δνειίαξ.
Αίζεδζδ υηζ ημ άημιμ είκαζ «πάκς» απυ ηα πνάβιαηα εκχ γεζ «ιέζα»
ζηα πνάβιαηα έημζιμ κα δεπεεί ακεπδνέαζημ ηάεε αθθαβή.
Σμ Ανκδηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ημο Θοιμφ είκαζ ηάηζ πμο έπεζ αζςεεί
απυ υθμοξ ημοξ ακενχπμοξ ηαζ δε πνεζάγεηαζ ζδζαίηενδ πνμξ ημφημ
πενζβναθή. ΢οββεκή Ανκδηζηά ΢οκαζζεήιαηα είκαζ ηαηά ζεζνά έκηαζδξ δ
Δκυπθδζδ, μ Δηκεονζζιυξ, δ Αβακάηηδζδ, δ Ονβή ηαζ ημ Μέκμξ. Σμ
Θεηζηυ ΢οκαίζεδια είκαζ δ Νμδηζηή Γαθήκδ εκχ ΢οββεκή Θεηζηά
΢οκαζζεήιαηα είκαζ δ Ζνειία.
122
7.3 Ζ βαζύηεξε νπζία ηνπ Θπκνύ είλαη ε άξλεζε αιιαγήο κηαο
πξνζθόιιεζεο
Σζ είκαζ υιςξ αοηυ πμο πνμηαθεί ημ Θοιυ; Γζαηί εοιχκμοιε; Αξ
πνμζπαεήζμοιε κα ανμφιε ημ ημζκυ κήια πμο ζοκδέεζ δζάθμνεξ
ηαηαζηάζεζξ εοιμφ ελεηάγμκηαξ δζάθμνα παναδείβιαηα.
Ο ηφνζμξ Παπαδυπμοθμξ είκαζ έκαξ ιέζμξ άκενςπμξ. Ξφπκδζε
εοιςιέκμξ βζαηί υθδ ηδ κφηηα ζημ επάκς δζαιένζζια έηακακ θαζανία
ηαζ δεκ ημκ άθδζακ κα πμνηάζεζ φπκμ. ΋θδ ηδ κφηηα ζηεθηυηακ πχξ εα
ιπμνμφζε άοπκμξ κα ακηαπελέθεεζ ζηζξ αονζακέξ απαζηήζεζξ ηδξ δμοθεζάξ
ημο. Ο πνςζκυξ ημο ηαθέξ ήηακ απαίζζμξ ηαζ δε ιπυνεζε κα απμθαφζεζ
υζμ εα ήεεθε ηδ βεφζδ πμο ημκ ζοκμδεφεζ ηάεε πνςί πνυκζα μθυηθδνα.
Καζ ζακ κα ιδκ έθηακε αοηυ μ ιζηνυξ ημο βζμξ, ημο παζάθεζρε ημ
ημζημφιζ ημο ιε ιανιεθάδα. Αθθά ημ πζμ εηκεονζζηζηυ ήηακ πμο δ
βοκαίηα ημο ελαημθμοεμφζε πανά ηζξ επακεζθδιιέκεξ πενί ημφημο
ζογδηήζεζξ κα ηαημιαεαίκεζ ηα παζδζά ηαζ κα δζηαζμθμβεί υθεξ ημοξ ηζξ
εκένβεζεξ.
΢ηδ δζαδνμιή μζ «αννοειίεξ» ηδξ ιδπακήξ ημο αοημηζκήημο ημο, ημο
εφιζζακ υηζ ήηακ ηαζνυξ κα πάνεζ έκα ηαζκμφνζμ αιάλζ. Αθθά πμο κα ανεζ
ηα απαναίηδηα πνήιαηα; Σμκ ελυνβζγε ήδδ ανηεηά ημκ ηεθεοηαίμ ηαζνυ
ημ βεβμκυξ υηζ μζ δυζεζξ βζα ημ δζαιένζζια ηαεχξ ηαζ ηα δζάθμνα
ηνέπμκηα έλμδα είπακ ζηεκέρεζ ηαηά πμθφ ηα πενζεχνζα άκεζδξ ημο. ΋θδ
ιένα έπνεπε κα ηνέπεζ βζα κα ζοκηδνήζεζ ηδκ μζημβέκεζα ημο.
Καζ ζακ κα ιδκ έθηακε ημ άβπμξ ηδξ δμοθεζάξ ημο δεκ εφνζζηε ηδκ
ακάθμβδ ζοιπανάζηαζδ απυ ηδκ μζημβέκεζα ημο. Καζ απυ πάκς έπνεπε
κα ζοβηναηεί ηα κεφνα ημο υηακ μ ιζηνυξ ημο βζμξ ζοκεπχξ ημο έηακε
γδιζέξ. Αιέζςξ υιςξ άνπζζε κα ηα αάγεζ ιε ημκ εαοηυ ημο πμο δε
ιπμνμφζε κα ζοβηναηήζεζ ηα κεφνα ημο ηδ ζηζβιή πμο ηαηαθάααζκε υηζ
δε ιπμνμφζε κα γδηήζεζ ηαζ πμθθά πνάβιαηα απυ έκα ιζηνυ παζδί.
Άθθςζηε υπςξ εοιήεδηε ηαζ αοηυξ ζηδκ παζδζηή ημο δθζηία δεκ πήβαζκε
πίζς ζε γςδνυηδηα, απνμζελίεξ αηυιδ ηαζ γααμθζέξ.
123
«Πνυζεπε δθίεζε...» θχκαλε ζημκ μδδβυ ημο ηαλί ιπνμζηά ημο μ μπμίμξ
ζηαιάηδζε απυημια ηαζ πςνίξ πνμεζδμπμίδζδ βζα κα πάνεζ έκακ πεθάηδ.
«Μα ηέθμξ πάκηςκ πμζμξ ημοξ δίκεζ ηα δζπθχιαηα; Καζ πμζμξ ημοξ
εθέβπεζ;», ακανςηήεδηε. «Πμφ είκαζ ημ ηνάημξ; Πμφ είκαζ δ Πμθζηεία;
Μυκμ βζα θυνμοξ κμζάγμκηαζ».
΋θδ ιένα ζηδ δμοθεζά ημο ήηακ ζε οπενέκηαζδ. Σα πνμβνάιιαηα ημο
πήβακ πίζς. Ο πνμσζηάιεκμξ ημο ημκ επέπθδλε άδζηα. Ο ίδζμξ ηα έραθθε
ζημοξ οθζζηαιέκμοξ ημο. Έκαξ πεθάηδξ ήηακ ζδζαίηενα εηκεονζζηζηυξ.
Καζ ημ ηαηαναιέκμ ΢ααααημηφνζαημ ήηακ αηυιδ ιαηνζά ιζαξ ηαζ ήηακ
αηυια δ ανπή ηδξ εαδμιάδαξ. «Μα πςξ ήηακ δοκαηυ έκαξ ακίηακμξ
πνμσζηάιεκμξ κα ημο είβεζ ηδκ αλζμπνέπεζα ιπνμζηά ζε ηυζμοξ άθθμοξ
ζοκαδέθθμοξ;» «Σζ έβζκε δ αλζμηναηία, δ εοβέκεζα, δ δζηαζμζφκδ; 'Ή
έζης πμο πήβε δ ακενςπζά ηαζ ημ θζθυηζιμ;» Να ιπμνμφζε ημοθάπζζημκ
κα πναβιαημπμζήζεζ ημ υκεζνμ ημο: κα είπε ανηεηά θεθηά κα γήζεζ ήζοπα
ηαζ ήνεια απμζονιέκμξ ζηδκ ελμπή. Σζ εα έπνεπε δδθαδή κα βίκεζ
ζοκηαλζμφπμξ βζα κα γήζεζ επζηέθμοξ;
Αοηή δ ηαεδιενζκή «κεονζηή δζαδνμιή» πμο ιυθζξ πενζβνάραιε δεκ
αθμνά ιυκμ ημκ άκηνα ενβαγυιεκμ. Αθμνά ηδ κμζημηονά, ηδκ
ενβαγυιεκδ βοκαίηα, ημ παζδί, ημκ παππμφ ηαζ ηδ βζαβζά. Καζ δεκ αθμνά
ιυκμ ηα «κεονζηά» άημια. Αθμνά υθμοξ ιαξ. Ακ ημζηάλμοιε ηδκ
ηαεδιενζκή ιαξ γςή εα δζαπζζηχζμοιε υηζ ζηδ δζάνηεζα ηδξ ιέναξ είκαζ
δεηάδεξ μζ θμνέξ πμο εκμπθδεήηαιε, αβακαηηήζαιε, κεονζάζαιε ή
ελμνβζζηήηαιε ιε δζάθμνα βεβμκυηα.
Σα βεβμκυηα αοηά ιπμνμφκ κα αθμνμφκ είηε ηδ ζπέζδ ιαξ ιε οθζηά
ακηζηείιεκα, είηε ηδ ζπέζδ ιαξ ιε ζςιαηζηέξ απμθαφζεζξ. Μπμνεί επίζδξ
κα αθμνμφκ ηδ ζπέζδ ιαξ ιε άθθμοξ ακενχπμοξ ηαζ ζδζαίηενα ιε ημοξ
δζημφξ ιαξ, ηδ ζπέζδ ιαξ ιε ηδκ ημζκςκία ηαζ ιε ημ ηνάημξ. Μπμνεί
αηυιδ κα αθμνμφκ ηδ ζπέζδ ιαξ ιε δζάθμνεξ αθδνδιέκεξ έκκμζεξ.
124
Σμ ημζκυ κήια πμο ζοκδέεζ υθεξ ηζξ πζμ πάκς πενζπηχζεζξ Θοιμφ είκαζ δ
πνμζηυθθδζδ ημο αηυιμο. Ζ πνμζηυθθδζδ ημο ζε οθζηά αβαεά, ζε
απμθαφζεζξ, ζε άημια ή ζε έκκμζεξ. Ζ πνμζηυθθδζδ ημο ζηδκ
πνμζηυθθδζδ ημο. Καζ δεκ είκαζ θμβμπαίβκζμ δ πνμδβμφιεκδ πνυηαζδ.
Σμ ιέζμ άημιμ ηείκεζ κα ακηζδνά ζε μηζδήπμηε ημο παθάεζ ηδ ζπέζδ ημο
ιε ημ ακηζηείιεκμ πνμζηυθθδζδξ ημο. Ππ ζημ ζοβηεηνζιέκμ πανάδεζβια
πμο ακαθέναιε πζμ πάκς έκαξ ιέζμξ άκενςπμξ κεονζάγεζ υηακ ηα
αβαπδιέκα νμφπα ημο ή ημ αοημηίκδημ ημο(οθζηά ακηζηείιεκα)
ηαηαζηνέθμκηαζ. ΋ηακ δε ιπμνεί κα απμθαφζεζ ημκ ηαθέ ημο(ζςιαηζηέξ
απμθαφζεζξ). ΋ηακ δ βοκαίηα ημο ηαζ ημ παζδί ημο(άθθα άημια) δεκ ημκ
ηαηαθαααίκμοκ. ΋ηακ δεκ οπάνπεζ εοκμιία, αλζμηναηία, δζηαζμζφκδ,
εθεοεενία, θζθυηζιμ, αβάπδ(έκκμζεξ).
Σμ ημζκυ κήια ημο Θοιμφ ημο είκαζ μζ πζμ πάκς πνμζημθθήζεζξ ημο. Καζ
πζμ ζοβηεηνζιέκα δ άνκδζδ ημο κα δεπεεί υηζ «ηα πάκηα νεί». ΋ηζ ηα
πάκηα αθθάγμοκ. ΋ηζ δ γςή δεκ οπαημφεζ ζε πνμβνάιιαηα ηαζ ιάθζζηα
αημιζηά πνμβνάιιαηα. ΋ηζ δ γςή δεκ οπαημφεζ ζε υκεζνα. Καζ πμθφ
πενζζζυηενμ ζε αοεαίνεηα αημιζηά υκεζνα. Γζαηί ηάεε πνυβναιια, ηάεε
«υκεζνμ», ηάεε ζηυπμξ είκαζ ελ’ μνζζιμφ πνμζηυθθδζδ. Κζ αοηυ δεκ
αθμνά ιυκμ ηα αημιζηά «εέθς» ηαζ υκεζνα. Αθθά ηαζ ηα μιαδζηά. Κάεε
ημζκςκζηυ, πμθζηζηυ, ενδζηεοηζηυ, μζημκμιζηυ, μζημθμβζηυ ή άθθμ υναια
είκαζ δοκδηζηά ιζα πνμζηυθθδζδ.
΋ηακ θμζπυκ δ ίδζα δ γςή ακαηνέπεζ ηα αημιζηά ή μιαδζηά ιαξ «εέθς»,
ηα πνμβνάιιαηα ηαζ μνάιαηα ιαξ, ηυηε εοιχκμοιε. Καζ αέααζα βζα κα
είιαζηε αηνζαείξ δεκ είκαζ δ γςή πμο θηαίεζ βζα ηδκ ακαηνμπή ηςκ
«εέθς» ιαξ. Δίκαζ δ δδιζμονβία ηαζ οζμεέηδζδ απυ ιένμοξ ιαξ αημιζηχκ
«εέθς», πνμβναιιάηςκ ηαζ μναιάηςκ ηα μπμία ένπμκηαζ ζε ακηίεεζδ ιε
ημοξ Φοζζημφξ Νυιμοξ πμο μδδβεί ζε ζοβηνμφζεζξ ιε ηδ νμή ηδξ γςήξ.
Με ηδ «ζηθδνή» πναβιαηζηυηδηα. Ζ ααεφηενδ θμζπυκ μοζία ημο
Ανκδηζημφ Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ ημο Θοιμφ είκαζ δ άνκδζδ αθθαβήξ
θυβς πνμζηυθθδζδξ. Ζ ανκδηζηή ακηίδναζδ ζηδκ αθθαβή. Ζ ιδ απμδμπή
ηδξ νμήξ ηδξ γςήξ.
125
7.4 Σν Θεηηθό Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα αληίζηνηρν ηνπ Θπκνύ είλαη ε
Ννεηηθή Γαιήλε
Πμζυ είκαζ υιςξ ημ εεηζηυ ακηίζημζπμ ημο Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ ημο
Θοιμφ; Μήπςξ είκαζ δ Απάεεζα; Μήπςξ δ Αδζαθμνία; Μήπςξ δ
Φοπναζιία; Ή ιήπςξ δ Ζνειία; Ή δ Γαθήκδ; Γζα κα ημ ανμφιε εα
αμδεδεμφιε ακ οζμεεηήζμοιε ηα πζμ ηάης ηέζζενα ηνζηήνζα. Θα πνέπεζ
έκα ηέημζμ ζοκαίζεδια:
α. κα ζοκζζηά πνμζηυθθδζδ υζμκ αθμνά ηδ νμή ηδξ γςήξ
α. κα είκαζ εεηζηυ ηαζ ςξ
΢χια(παναζοιπαεδηζημημκία)
εη ημφημο κα δνα εεηζηά ζημ
β. κα είκαζ ημ ακηίεεημ ημο Θοιμφ
δ. ημ άημιμ κα έπεζ «ζχα» ηδκ ακηζθδπηζηή ημο θεζημονβία
Ζ Απάεεζα είκαζ δ ηαηάζηαζδ ζηδκ μπμία ημ άημιμ ιπμνεί κα έπεζ
πνμζηυθθδζδ αθθά δεκ ακηζθαιαάκεηαζ ηα βεβμκυηα θυβς ηαηήξ
θεζημονβίαξ ηςκ κμδηζηχκ θεζημονβζχκ. Με απθά θυβζα ημ άημιμ δε
εοιχκεζ βζαηί δεκ ηαηαθαααίκεζ ηζ βίκεηαζ. Πνυηεζηαζ βζα παεμθμβζηή
ηαηάζηαζδ δδθαδή βζα κμδηζηή αζεέκεζα. Ππ έκαξ ιεεοζιέκμξ ή έκαξ
ημλζημιακήξ οπυ ηδκ επήνεζα κανηςηζηχκ ή έκα άημιμ ιε ζοβποηζηά
θαζκυιεκα δε εοιχκεζ βζαηί δε θεζημονβεί ηαθά μ εβηέθαθμξ ημο θυβς
«ημλίκςζδξ». Άνα δ Απάεεζα δεκ πθδνμί ημκ υνμ δ.
Ζ Αδζαθμνία είκαζ ηαηάζηαζδ ζηδκ μπμία ημ άημιμ δε εοιχκεζ υπζ βζαηί
είκαζ ακχηενμ ηαζ απμπνμζημθθδιέκμ άημιμ αθθά βζαηί ζημ
ζοβηεηνζιέκμ γήηδια ηοπαίκεζ κα ιδκ έπεζ πνμζηυθθδζδ. Άνα δε είβεηαζ
βζαηί δεκ ημκ εκδζαθένεζ. Αθθά ημ άημιμ αοηυ ζε άθθα γδηήιαηα πμο έπεζ
πνμζημθθήζεζξ, εα εοιχζεζ. Ζ Αδζαθμνία επμιέκςξ δεκ πθδνμί ημκ υνμ
α αθθά επίζδξ ηαζ ημκ υνμ α βζαηί δεκ είκαζ εεηζηυ ζοκαίζεδια.
Ζ Φοπναζιία είκαζ δ ηαηάζηαζδ ζηδκ μπμία ημ άημιμ έπεζ ιεκ
πνμζηυθθδζδ αθθά πνμζπαεεί είηε κα εοιχζεζ θζβυηενμ είηε κα
126
ηαηαπκίλεζ ημ εοιυ ημο ηαζ έηζζ κα ζοιπενζθενεεί πζμ «θμβζηά», πζμ
ήπζα, πζμ ρφπναζια. Πανυηζ μ ρφπναζιμξ(ροπνυ αίια) εεςνείηαζ ημ
ακηίεεημ ημο εενιυαζιμο(εενιυ αίια) δεκ είκαζ υιςξ ιζα εεηζηή
ηαηάζηαζδ αθθά πενζζζυηενμ ιζα ηαηαζημθή ημο εοιμφ. Άθθςζηε δ
ροπναζιία κμείηαζ πενζζζυηενμ ζακ ζοιπενζθμνά πανά ζακ ζοκαίζεδια.
Ο άκενςπμξ υιςξ δε ανίζηεηαζ ζοκέπεζα ζε ηαηάζηαζδ εοιμφ. Μπμνεί
υιςξ δ απμοζία εοιμφ, δδθαδή δ Ζνειία κα εεςνδεεί ζακ ημ ακηίζημζπμ
εεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ημο Θοιμφ; ΋πζ, βζαηί δεκ πθδνμί ημκ υνμ β.
Γζαηί δεκ είκαζ ημ ακηίεεημ ημο Θοιμφ αθθά είκαζ απθχξ δ απμοζία ημο.
Γζα ημκ ίδζμ θυβμ πμο απμοζία ιίζμοξ δε ζδιαίκεζ ηαζ φπανλδ κμδηζηήξ
αβάπδξ. ΢ηδκ μοζία δ απμοζία Θοιμφ οπάνπεζ θυβς απμοζίαξ ζδζαίηενςκ
ανκδηζηχκ ενεεζζιάηςκ. Ζ πνμζηυθθδζδ οπάνπεζ αθθά δεκ οπάνπμοκ ηα
ηαηάθθδθα ενεείζιαηα.
Σμ Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ημ ακηίζημζπμ ημο Θοιμφ είκαζ
μοζζαζηζηά δ Γαθήκδ. Ζ Γαθήκδ πθδνμί ηαζ ημοξ ηέζζενεζξ υνμοξ πμο
πνμακαθέναιε. Γδθαδή ειπενζέπεζ πνμζηυθθδζδ, είκαζ εεηζηυ
ζοκαίζεδια, είκαζ ακηίεεηδ ηαηάζηαζδ ημο Θοιμφ ηαζ ημ άημιμ
ακηζθαιαάκεηαζ θοζζμθμβζηά ημ ηζ βίκεηαζ βφνς ημο.
7.5 Γηαηί ε Ννεηηθή Γαιήλε εκπεξηέρεη λνεηηθή πξνζθόιιεζε
Γζαηί υιςξ ζζπονίγμιαζ υηζ δ Νμδηζηή Γαθήκδ ειπενζέπεζ κμδηζηή
πνμζηυθθδζδ; Γζαηί αηνζαχξ ελ’ μνζζιμφ ηαζ ζε ακηίεεζδ ιε ηδκ
Δζςηενζηή Γαθήκδ πνυηεζηαζ βζα Νμδηζηή Γαθήκδ. Γζα Δλςηενζηή
Γαθήκδ. Γζα Γαθήκδ πμο ελανηάηαζ απυ ηα βεβμκυηα ηαζ ηα Νμδηζηά
Πνυηοπα ημο Αηυιμο. Ππ ιζα βοκαίηα ιαεαίκεζ υηζ μ άκηναξ ηδξ
ηαθφηενδξ ηδξ θίθδξ ηδκ απαηά. Ακαθμβίγεηαζ υηζ ακ ηάηζ ηέημζμ
ζοκέααζκε ζηδκ ίδζα εα βζκυηακ έλς θνεκχκ. Αθθά εοηοπχξ μ άκηναξ ηδξ
είκαζ οπυδεζβια ζογοβζηήξ πίζηδξ. Νμζχεεζ έκα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια
Γαθήκδξ αθμφ κμζχεεζ ελαζθαθζζιέκδ. Αθμφ κμζχεεζ υηζ δεκ ηζκδοκεφεζ
απυ ιζα ηέημζα απυημιδ αθθαβή ηαηάζηαζδξ.
127
Έπεζ δδθαδή ηδ κμδηζηή πνμζηυθθδζδ ζημ ζοβηεηνζιέκμ άημιμ ηαζ ζηδκ
έκκμζα ηδξ ζογοβζηήξ πίζηδξ αθθά δ ιεβάθδ ζζβμονζά βζα ηδκ απμοζία
ανκδηζηχκ βεβμκυηςκ ηαζ ελεθίλεςκ ηδκ ηάκεζ κα κμζχεεζ ηαθά. Σδκ
ηάκεζ κα κμζχεεζ Γαθήκδ. Ζ Γαθήκδ υιςξ αοηή επεζδή αηνζαχξ είκαζ
Νμδηζηή ηαζ Δλςηενζηή είκαζ οπυ ζοκεήηεξ ηαζ οπυ πνμτπμεέζεζξ
Γαθήκδ. Δλανηάηαζ άιεζα απυ ηα Νμδηζηά Πνυηοπα ημο Αηυιμο ηαζ απυ
ηζξ ελςηενζηέξ ζοκεήηεξ. Γδθαδή απυ ημ άθθμ άημιμ, απυ ημ ζφκηνμθμ
ηδξ.
Με ημκ ίδζμ ηνυπμ πμο μ Θοιυξ ιπμνεί κα πνμέθεεζ απυ πνμζηυθθδζδ ζε
οθζηά αβαεά, ζςιαηζηέξ απμθαφζεζξ, άημια ηαζ έκκμζεξ, ιε ημκ ίδζμ
ηνυπμ ηαζ δ Νμδηζηή Γαθήκδ ιπμνεί κα πνμέθεεζ απυ ηζξ ίδζεξ
ηαηδβμνίεξ πνμζημθθήζεςκ. Ο Θοιυξ πνμένπεηαζ απυ ηδκ ακηίδναζδ ζε
ιζα μπμζαδήπμηε αθθαβή δ μπμία εέηεζ ζε ηίκδοκμ ιζα ζοβηεηνζιέκδ
πνμζηυθθδζδ. Ζ Νμδηζηή Γαθήκδ πνμένπεηαζ απυ ηδ ζζβμονζά ηαζ ηδκ
αζθάθεζα πμο κμζχεεζ ημ άημιμ υηακ δζαπζζηχκεζ απυ ηα βεβμκυηα υηζ ημ
ακηζηείιεκμ ηδξ πνμζηυθθδζδξ ημο είκαζ ελαζθαθζζιέκμ.
Έκα άημιμ πμο έπεζ πνμζηυθθδζδ ζημ ηαζκμφνζμ ημο θακηαπηενυ ζπμν
αιάλζ ιπμνεί κα ημζιάηαζ ήζοπμ ηαζ βαθήκζμ αθμφ ιυθζξ εβηαηέζηδζε ημ
ηαζκμφνζμ ζφζηδια πνμζηαζίαξ ημο αιαλζμφ ημο. Έκα άημιμ πμο
ααζακίγεηαζ απυ θαζιανβία κμζχεεζ βαθδκειέκμ υηακ λένεζ υηζ ηεθείςζακ
μζ ιένεξ ηδξ «λδνάξ ηνμθήξ» ιζαξ ηαζ πθέμκ είκαζ ζημ ζπίηζ δ
«πνοζμπένα» ιαιά έημζιδ κα ζηακμπμζήζεζ ημκ ηάεε ημο βαζηνζιανβζηυ
πυεμ. Ζ οπενπνμζηαηεοηζηή ιδηένα κμζχεεζ ήζοπδ ηαζ βαθδκειέκδ αθήξ
ζηζβιήξ μ ηαζκμφνζμξ δάζηαθμξ έπεζζε ημκ ηειπέθζημ ηαζ ακηζδναζηζηυ
ηακαηάνδ ηδξ κα βίκεζ έκαξ επζιεθήξ ηαζ ηαθυξ ιαεδηήξ. Ο πμθζηζηυξ ή μ
επζπεζνδιαηίαξ ή ιπμνεί ηχνα κα λεημοναζηεί ηαζ κα κμζχζεζ βαθήκδ
αθήξ ζηζβιήξ μ δζάδμπμξ ημο ιε ζφκεζδ ηαζ ζοκέπεζα ακέθααε κα
ζοκεπίζεζ ημ πμθζηζηυ ή επζπεζνδιαηζηυ ημο ένβμ. Νμζχεεζ υηζ ημ ένβμ
ημο δεκ πήβε παιέκμ.
΋θα ηα Θεηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα έπμοκ ημ ζημζπείμ ηδξ κμδηζηήξ
πνμζηυθθδζδξ αθθά ιε ηδκ «εεηζηή» ημο ζημπζά. Ππ δ κμδηζηή πανά
128
οπαημφεζ ζηδκ πνμζηυθθδζδ ζε αημιζηά εέθς υπςξ ηαζ δ κμδηζηή θφπδ.
Ζ κμδηζηή αβάπδ οπαημφεζ ζε πνμζημθθήζεζξ ζε άθθα άημια υπςξ ηαζ
ημ ιίζμξ. ΋πςξ ήδδ ακαθφζαιε δ κμδηζηή βεκκαζυηδηα είκαζ ηαζ αοηή ιζα
πνμζηυθθδζδ ζε ιζα έκκμζα υπςξ αηνζαχξ ηαζ μ θυαμξ αθθά απυ ηδκ
ακηίεεηδ ζημπζά. Ζ Νμδηζηή Γεκκαζυηδηα, δ Νμδηζηή Υανά, δ Νμδηζηή
Αβάπδ ηαζ δ Νμδηζηή Γαθήκδ ειπενζέπμοκ κμδηζηέξ πνμζημθθήζεζξ βζ’
αοηυ ηαζ οπάνπμοκ οπυ πνμτπμεέζεζξ.
7.6 Ζ έλλνηα ηνπ Φπζηνινγηθνύ
Καζ θηάκμοιε πθέμκ ζε έκα άθθμ ιεβάθμ ενχηδια. Έκα ενχηδια πμο
ακηζιεηςπίζαιε υηακ ζογδημφζαιε βζα ημ Φυαμ. Δίκαζ μ Φυαμξ
θοζζμθμβζηυ ζοκαίζεδια; Δίκαζ μ Θοιυξ θοζζμθμβζηυ ζοκαίζεδια;
Ζ έκκμζα ημο θοζζμθμβζημφ δε ιπμνεί κα ζογδηδεεί πςνίξ κα ελεηαζηεί
ζενανπζηά. Γζαηί ημ πνχημ ηαζ άιεζμ ενχηδια πμο πνμηφπηεζ είκαζ ημ
ελήξ: «Φοζζμθμβζηυ ζε ζπέζδ ιε ηζ; Φοζζμθμβζηυ ζε ζπέζδ ιε πμζμ
επίπεδμ;»
Ππ εεςνμφιε θοζζμθμβζηυ έκα παζδί κα εοιχκεζ επεζδή δεκ ημο ηάκαιε
υθα ημο ηα παηίνζα. Αθθά δεκ είκαζ αοηυ θοζζμθμβζηυ βζα έκακ εκήθζηα.
Θεςνμφιε θοζζμθμβζηυ έκαξ άκενςπμξ κα εοιχκεζ επεζδή ημκ είπακε
ρεφηδ. Αθθά απυ έκα «θςηζζιέκμ» ή «άβζμ» ή «ηαθθζενβδιέκμ»
άκενςπμ πενζιέκμοιε ηάπμζα δζαθμνεηζηή ζοκαζζεδιαηζηή ακηίδναζδ.
Θεςνμφιε επίζδξ θοζζμθμβζηυ κα εοιχκεζ ηακείξ βζα ζμαανά εέιαηα ηαζ
ιδ θοζζμθμβζηυ κα εοιχκεζ βζα ιζηνμπνάβιαηα.
Απυ ηδκ άθθδ ιενζά ιπμνεί κα εεςνήζμοιε αθφζζημ υηακ έκαξ
άκενςπμξ δε εοιχκεζ εκχ ηάπμζμξ άθθμξ ημκ είβεζ έκημκα ή ημο
ηαηαπαηά ηα δζηαζχιαηα ημο ή εέηεζ ζε ηίκδοκμ ηδ γςή ημο. Μζθάιε ηυηε
βζα απάεεζα ή βζα αδζαθμνία ή βζα δεζθία ή βζα «ακαζζεδζία». Πμζυ είκαζ
ηεθζηά ημ θοζζμθμβζηυ; Ή είκαζ ιήπςξ ημ θοζζμθμβζηυ ιζα απυθοηα
129
ζπεηζηή ηαηάζηαζδ; Μήπςξ δεκ οπάνπεζ ηάηζ ακηζηεζιεκζηά
θοζζμθμβζηυ; Μήπςξ δεκ οπάνπεζ ηάηζ θοζζηά θοζζμθμβζηυ;
Γζα κα ιπμνέζμοιε κα λεηαεανίζμοιε ηα πνάβιαηα εα πνέπεζ ηαη’ ανπήκ
κα λεπςνίζμοιε ηδκ έκκμζα θοζζμθμβζηυ απυ ηδκ έκκμζα ακαιεκυιεκμ.
Σμ ακαιεκυιεκμ αθμνά ηδκ άπμρδ ηςκ πμθθχκ βζα έκα εέια. Ζ άπμρδ
υιςξ αοηή ελανηάηαζ απυθοηα απυ ημ πμζμζ είκαζ αοημί μζ πμθθμί.
Δλανηάηαζ δδθαδή απυ ηζξ ζζημνζηέξ ζοκεήηεξ, ηζξ ημζκςκζηέξ,
μζημκμιζηέξ ηαζ πμθζηζηέξ ζοκεήηεξ ηαζ ηζξ πμθζηζζηζηέξ ζοκεήηεξ. Απυ
ηα εηάζημηε ήεδ ηαζ έεζια. Απυ ηδκ εηάζημηε ιυδα. Απυ ηζξ εηάζημηε
ηονίανπεξ απυρεζξ. Απυ ηζξ εηάζημηε ηαηεζηδιέκεξ απυρεζξ.
Καζ αέααζα βκςνίγμοιε υθμζ ιαξ πυζμ αοηέξ μζ απυρεζξ ηςκ πμθθχκ
αθθάγμοκ απυ ημζκςκία ζε ημζκςκία ζηδκ ίδζα επμπή. Καεχξ ηαζ απυ
επμπή ζε επμπή βζα ηδκ ίδζα ημζκςκία. Ζ βκχιδ θμζπυκ ηςκ πμθθχκ είκαζ
ζαθχξ ζπεηζηή ηαζ βζ’ αοηυ πμθφ ζοπκά δζαθένεζ απυ ηδκ ακηζηεζιεκζηή
θοζζηή άπμρδ ηςκ πναβιάηςκ. Γζα ημκ ίδζμ θυβμ πμο μζ ακενχπζκμζ
κυιμζ δζαθένμοκ απυ ημοξ Φοζζημφξ Νυιμοξ.
7.7 Ζ έλλνηα ηνπ Χξαίνπ
Τπάνπεζ υιςξ ηάηζ θοζζηά θοζζμθμβζηυ; Τπάνπεζ. Καζ οπάνπεζ απυ ηδ
ζηζβιή πμο οπάνπμοκ αζχκζμζ, ζηαεενμί ηαζ ιε απυθοηδ ζζπφ Φοζζημί
Νυιμζ πμο δζέπμοκ ηα δζάθμνα Δπίπεδα Όπανλδξ. Ακ υιςξ ηάπμζμξ δε
θάαεζ οπυρζκ ημο αοηή ηδκ ζενανπζηή δζάηαλδ ημο ΢φιπακημξ, δδθαδή
ηδκ φπανλδ ηςκ δζαθμνεηζηχκ Δπζπέδςκ, ηυηε εα ηαηαθήλεζ εζθαθιέκα
ζημ ζοιπέναζια υηζ αηυιδ ηαζ μζ Φοζζημί Νυιμζ είκαζ ζπεηζημί.
Ππ ηάπμζμξ εα ιπμνμφζε κα πεζ υηζ δ ζφβπνμκδ Φοζζηή ιε ηδκ
ακαηάθορδ ημο Νυιμο ηδξ ΢πεηζηυηδηαξ ημο Ασκζηάζκ ηαηέννζρε ζακ
εζθαθιέκμ ημ Νυιμ ηδξ Βανφηδηαξ ημο Νεφηςκα. Αθθά αοηυ δεκ είκαζ
αθήεεζα. Ο Νυιμξ ημο Νεφηςκα ίζποε ηαζ ζζπφεζ ιε πμθφ ιεβάθδ
πνμζέββζζδ βζα ημ ζοβηεηνζιέκμ πενζμνζζιέκμ επίπεδμ ηαποηήηςκ ηαζ
130
εκενβεζχκ. Αθθά ζε άθθμ επίπεδμ, υηακ ζογδηάιε βζα ηενάζηζεξ ιάγεξ ή
ζθζββζχδεζξ ηαπφηδηεξ ηα πνάβιαηα αθθάγμοκ άνδδκ. Καζ ηυηε ζζπφεζ
απυθοηα μ Νυιμξ ηδξ ΢πεηζηυηδηαξ. Αθθά μ έκαξ κυιμξ δεκ ακαζνεί ημκ
άθθμ.
Έκαξ κυιμξ Ακςηένμο Δπζπέδμο έπεζ ζζπφ ηαζ ζηα Καηχηενα Δπίπεδα.
Δίκαζ υιςξ θάεμξ κα πνμζπαεήζεζ ηάπμζμξ κα εθανιυζεζ έκα Νυιμ
Καηςηένμο Δπζπέδμο ηαζ πενζμνζζιέκδξ ζζπφμξ ζε έκα Ακχηενμ Πεδίμ.
Γζα ημκ ίδζμ θυβμ πμο δε ιπμνεί ηάπμζμξ ιε ημ ιζηνμζηυπζμ κα ενεοκήζεζ
ηα άζηνα. Γζα ημκ ίδζμ θυβμ πμο δε ιπμνεί κα ζοιπενάκεζ απυθοηα βζα
ηδκ ακενχπζκδ ζοιπενζθμνά ιεηαθένμκηαξ αοημφζζα ηα ζοιπενάζιαηα
ημο απυ ημκ πχνμ ηςκ θοηχκ ή αηυιδ ηαζ ηςκ γχςκ. Γζα ημκ ίδζμ θυβμ
πμο θάνιαηα ηα μπμία δμηζιάγμκηαζ ιε επζηοπία ζηα πμκηίηζα ηςκ
ενβαζηδνίςκ δεκ έπμοκ ηδκ ίδζα επζηοπή δνάζδ ηαζ ζημοξ ακενχπμοξ.
Με αάζδ αοηή ηδκ θμβζηή άθθα είκαζ ηα πθαίζζα ημο θοζζμθμβζημφ βζα
έκα ανέθμξ ηαζ άθθα βζα έκα εκήθζηα Αηνζαχξ βζαηί μ εκήθζηαξ είκαζ ή
εα πνέπεζ κα είκαζ χνζιμξ. Δίκαζ εη θφζεςξ ακχηενμξ. Δίκαζ ζε άθθμ
επίπεδμ. Απυ αοηή ηδκ ζενάνπδζδ πνμηφπηεζ ηαζ δ ανπαζμεθθδκζηή
εηοιμθμβία ημο «ςναίμξ». Χναίμ είκαζ υηζ βίκεηαζ «ζηδκ χνα ημο». ΢ηδκ
επμπή ημο. ΢ηδκ ηαηάθθδθδ ζηζβιή. «Κάεε πνάβια ζημκ ηαζνυ ημο», θέεζ
δ θασηή νήζδ. Έκα πανζηςιέκμ ημνζηζάηζ πμο αάθεηαζ ηαζ κηφκεηαζ ζακ
ιεβαθμηονία δεκ είκαζ ςναίμ. Μζα δθζηζςιέκδ ηονία πμο κηφκεηαζ ζακ
ημνζηζάηζ δεκ είκαζ ςναία.
7.8 Σν θάζε ηη ζην επίπεδν ηνπ είλαη σξαίν θαη ρξήζηκν θαη θαιό
Αθθά ηαζ υηακ ζοβηνίκμοιε άημια ηδξ ζδίαξ δθζηίαξ, ππ εκήθζηεξ εα
πνέπεζ κα θάαμοιε οπυρζκ ημ ροπζηυ επίπεδμ ημο ηαεεκυξ. Άκενςπμζ
πμο έπμοκ ιείκεζ ζημ επίπεδμ ςνίιακζδξ ηδξ Αζζεδηζηήξ Φοπήξ, δδθαδή
άκενςπμζ πμο ηονζανπμφκηαζ απυ ηδκ ηάζδ βζα αζζεδζζαηέξ απμθαφζεζξ
έπμοκ άθθα θοζζμθμβζηά πνυηοπα απυ ακενχπμοξ πμο ηονζανπμφκηαζ
απυ ηδ Γζακμδηζηή Φοπή. Καζ αοημί δζαθένμοκ ηαηά πμθφ απυ
ακενχπμοξ πμο θεζημονβμφκ ζε έκα ακχηενμ ΢οκεζδδζζαηυ ή
Πκεοιαηζηυ Δπίπεδμ. Μπμνεί αέααζα ηα θοζζηά θοζζμθμβζηά πνυηοπα
131
βζα ηάεε επίπεδμ κα είκαζ δζαθμνεηζηά αθθά ηα πνυηοπα ηςκ Ακχηενςκ
Δπζπέδςκ δεκ παφμοκ κα είκαζ ακχηενα απυ ηα πνυηοπα ηςκ Καηςηένςκ
Δπζπέδςκ.
Σδκ ζενανπζηή αοηή ηαηάηαλδ ηάκαιε αημθμοεχκηαξ ημ επίπεδμ ροπζηήξ
ςνζιυηδηαξ ημο ακενχπζκμο υκημξ ηαζ υζμκ αθμνά ηα αζζεήιαηα ηαζ
ζοκαζζεήιαηα. Ππ ιζθήζαιε βζα ΢ςιαηζηά Αζζεήιαηα, Δκενβεζαηά
Αζζεήιαηα, Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα, ΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα ηαζ
Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Γζαθμνεηζημί κυιμζ ζζπφμοκ βζα ημ ηάεε
επίπεδμ.
Σμ ηεθζηυ ζοιπέναζια είκαζ υηζ ημ ηάεε ηζ ζημ επίπεδμ ημο είκαζ ςναίμ
ηαζ πνήζζιμ ηαζ «ηαθυ» ηαζ θοζζμθμβζηυ. Έπεζ εη ημο θοζζημφ ημο ηδκ
απμζημθή ημο ηαζ ημ κυδια φπανλδξ ημο. Δπμιέκςξ μζ έκκμζεξ «ςναίμ»,
«πνήζζιμ», «ηαθυ», ηαζ «θοζζμθμβζηυ» είκαζ ζπεηζηέξ ημοθάπζζημκ υζμκ
αθμνά ημ επίπεδμ φπανλδξ ημο Κυζιμο ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Σμ ίδζμ ζζπφεζ
ηαζ βζα ηδκ έκκμζα ηαηχηενμ ηαζ ακχηενμ. Αθθά αοηυ δεκ ζδιαίκεζ υηζ
δεκ οπάνπεζ ημ απυθοημ ηαθυ, αβαευ, αθδεζκυ ηαζ ακχηαημ. Τπάνπεζ.
Αθθά οπάνπεζ ζημ επίπεδμ φπανλδξ ημο Κυζιμο ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ ηαζ
ηαοηίγεηαζ ιε ημ Θευ. Με ημ Τπένηαημ Οκ, ιε ημ Γδιζμονβυ, ιε ημ
΢οιπακηζηυ Πκεφια.
Ο Καηχηενμξ Άκενςπμξ ιε ηδκ πενζμνζζιέκδ ημο ακηίθδρδ λεπςνίγεζ ηα
πνάβιαηα ζε απυθοηα «ηαθά» ηαζ απυθοηα «ηαηά». ΢ηδ Φφζδ δεκ
οπάνπεζ αοηή δ έκκμζα ημο ηαθμφ ηαζ ημο ηαημφ υπςξ αέααζα ηδκ μνίγεζ
αοεαίνεηα μ Άκενςπμξ. Τπάνπεζ δ έκκμζα ημο πνήζζιμο ηαζ ςναίμο(ιε
ηδκ έκκμζα πμο ακαθέναιε πνμδβμοιέκςξ). Καζ πνήζζιμξ είκαζ ηαζ μ
ανκδηζηυξ ηαζ μ εεηζηυξ δθεηηνζζιυξ. Καζ ημ πάκς ηαζ ημ ηάης. Καζ μ
ημκηυξ ηαζ μ ρδθυξ. Καζ δ πθδεχνα ηαζ δ έθθεζρδ. Καζ μ πθμφζζμξ ηαζ μ
θηςπυξ. Καζ μ δεζηυξ ηαζ μ ακήεζημξ. Καζ δ δοζηοπία ηαζ δ εοηοπία. Σμ
ηάεε έκα υιςξ ζημ επίπεδμ ημο.
132
Ο ηακυκαξ «ημ ηάεε ηζ είκαζ ηαθυ ζημ επίπεδμ ημο» ζζπφεζ ηαζ βζα ηα
ζοκαζζεήιαηα. Ππ βζα ημ Θοιυ. Έκαξ πνςηυβμκμξ άκενςπμξ
ακηζιεηςπίγεζ ιζα ηαηάζηαζδ ηνίζζιδ βζα ηδκ επζαίςζδ ημο. Θοιχκεζ ηαζ
αοηυξ μ Θοιυξ ημο ηζκδημπμζεί υθμοξ ημο ημοξ ζςιαηζημφξ ιδπακζζιμφξ
βζα ηδκ επζαίςζδ ημο. Πάκς ζημ Θοιυ ημο ιπμνεί κα ακηζιεηςπίζεζ
αηυιδ ηαζ έκα θζμκηάνζ ή πμθοάνζειμοξ επενμφξ. Ο Θοιυξ ημο είκαζ
άβνζμξ, εμνοαχδδξ. Μαίκεηαζ. Δίκαζ αίαζμξ. Καζ αοηυ είκαζ «ςναίμ».
Δίκαζ ζηδκ χνα ημο. Δίκαζ ημ πζμ ηαηάθθδθμ βζα ηα ζοβηεηνζιέκα
δεδμιέκα. Γζα ημ ζοβηεηνζιέκμ επίπεδμ. ΢ε ιζα ηέημζα θοθή ηαζ ζε
ηέημζεξ άβνζεξ ζοκεήηεξ γςήξ «ηαθυξ» άκενςπμξ είκαζ αοηυξ πμο έπεζ
ηδκ ζηακυηδηα κα εοιχκεζ έκημκα ηαζ κα βίκεηαζ δοκαηυξ ηαζ εανναθέμξ.
΢ε ιζα ζδιενζκή Γοηζηή ελεθζβιέκδ ηεπκμθμβζηά ημζκςκία έκαξ
ενβαγυιεκμξ ηάημζημξ ιζαξ ιεβαθμφπμθδξ ακηζιεηςπίγεζ πμθθαπθέξ
πζέζεζξ απυ ημ ημζκςκζηυ ηαζ μζημβεκεζαηυ πενζαάθθμκ ημο. Ακ
επδνεάγεηαζ απυ ιζα οπμπςνδηζηή ζδζμζοβηναζία ηαζ δε εοιχκεζ είκαζ
ζπεδυκ ζίβμονμ υηζ εα ημκ «ηαπεθχζμοκ» μζ βφνς ημο αηυιδ ηαζ μζ πμθφ
δζημί ημο. Ακηίεεηα υηακ ανπίγεζ κα εοιχκεζ, εηεί ημοθάπζζημκ πμο είκαζ
ακαβηαίμ ηυηε ηαζ ιυκμ ηυηε ηαηαθένκεζ κα ιδ πάκεζ ημοθάπζζημκ ηα
δζηαζχιαηα ημο. Να ιδ βίκεηαζ εφια.
7.9 Ο Νεπξηθόο Άλζξσπνο θαη ν Τπνρσξεηηθόο Άλζξσπνο
΋ηακ έκαξ άκενςπμξ εοιχκεζ υηακ δε πνεζάγεηαζ ή βζα ιζηνμπνάβιαηα ή
ακ δζαηδνεί ημ εοιυ ημο ηαζ υηακ πανέθεεζ ημ εοιμβυκμ ενέεζζια, ηυηε
ζζπφεζ ημ ίδζμ πμο ζζπφεζ ηαζ ιε ημ ζηνεξ. Ηζπφεζ δ ίδζα εζδμπμζυξ δζαθμνά
ημο ζηνεξ (θοζζμθμβζηυξ ιδπακζζιυξ) απυ ημ άβπμξ (παεμθμβζηυξ
ιδπακζζιυξ). Ακηίζημζπα εα ιπμνμφζαιε κα ιζθήζμοιε βζα ηδ δζαθμνά
ημο Θοιμφ(θοζζμθμβζηυξ βζα ημ επίπεδμ ημο ιδπακζζιυξ) απυ ηα
«κεφνα»(παεμθμβζηυξ ιδπακζζιυξ, κεφνςζδ).
Ο άκενςπμξ πμο οπμθένεζ απυ ηα «κεφνα» ημο, δδθαδή μ Νεονζηυξ
Άκενςπμξ είκαζ ζοπκά εοιςιέκμξ. Δίκαζ εοέλαπημξ, εοιχκεζ εηεί πμο δε
πνεζάγεηαζ ή βζα ιζηνμπνάβιαηα. Δπζπθέμκ μ εοιυξ ημο δεκ έπεζ
ακηζζημζπία υζμκ αθμνά ηδκ έκηαζδ ζε ζπέζδ ιε ημ εοιμβυκμ ενέεζζια.
133
Καζ ζακ κα ιδκ έθηακε αοηυ μ εοιυξ ημο παναιέκεζ ηαζ ιεηά ηδκ πάνμδμ
ημο ενεείζιαημξ.
Ζ πενίπηςζδ ημο Νεονζημφ Ακενχπμο είκαζ δ ιία υρδ ηδξ ακζζμννμπίαξ
ζημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Ζ άθθδ υρδ είκαζ δ πενίπηςζδ ημο
Τπμπςνδηζημφ Ακενχπμο. Πνυηεζηαζ βζα άημια πμο θμαμφκηαζ κα
εοιχζμοκ. Φμαμφκηαζ ηδκ ηυκηνα. Φμαμφκηαζ ηδ ιάπδ. Πνμηζιμφκ κα
πάζμοκ ηάπμζα πνάβιαηα ζηα μπμία έπμοκ πνμζηυθθδζδ πνμηεζιέκμο κα
πάζμοκ ηδκ αηεναζυηδηα ημοξ ή ηδ γςή ημοξ ή ηάηζ άθθμ ζημ μπμίμ έπμοκ
ιεβαθφηενδ πνμζηυθθδζδ.
Ζ δεζθία ημοξ ιπμνεί κα θαίκεηαζ ή ιπμνεί ηαζ κα ιδ θαίκεηαζ. Μπμνεί
κα ηαθφπηεηαζ. Καζ πμθφ ζοπκά ηαθφπηεηαζ ιε έκα πέπθμ «πκεοιαηζηήξ
ακςηενυηδηαξ», «πμθζηζζιέκμο αηυιμο», «εζνδκζζηή», «μπαδμφ ηδξ ιδ
αίαξ», «ιεβαθμροπίαξ», «αμοδζζηζηήξ αηαναλίαξ», «ζενμιάνηονα». Ή ιε
έκα πέπθμ «εοζίαξ» πάνζκ ηάπμζμο άθθμο ή ηάπμζαξ έκκμζαξ ή ιε έκα
πέπθμ «πνζζηζακζηήξ εβηανηένδζδξ».
Καζ μζ δφμ υρεζξ ημο κμιίζιαημξ οπάνπμοκ ζακ ηονίανπεξ ζδεμθμβίεξ
ζηδκ επμπή ιαξ. Αξ δμφιε πζμ ακαθοηζηά δζάθμνεξ ιμνθέξ πμο ιπμνεί κα
πάνεζ έκαξ Νεονζηυξ Κονζανπζηυξ Άκενςπμξ. Δίκαζ ημ ιζηνυ παζδί πμο
λένεζ υηζ ιε ημ κα εοιχκεζ μζ βμκείξ ημο οπμπςνμφκ ηαζ βίκεηαζ ημ δζηυ
ημο. Δίκαζ μ «επακαζηαηδιέκμξ» έθδαμξ πμο δε ζδηχκεζ ημοαέκηα απυ
ημοξ βμκείξ ημο. Δίκαζ μ «πμφθζβηακ» πμο ηα ζπάεζ ζηα βήπεδα ή πμο
αβάγεζ ημ εοιυ ημο ζηζξ «ηυκηνεξ» ιε ιδπακάηζα ή ηαηαζηνέθμκηαξ
πνάβιαηα ή δένκμκηαξ ημοξ άθθμοξ. Δίκαζ μ αοηανπζηυξ ηαζ κεονζηυξ
παηέναξ πμο δένκεζ ηδ ζφγοβμ ηαζ ηα παζδζά. Δίκαζ δ κεονζηή βοκαίηα
πμο αβάγεζ ηα κεφνα ηδξ είηε άιεζα είηε ιε οζηενία. Δίκαζ μ κεονζηυξ
πνμσζηάιεκμξ πμο ανίγεζ ημοξ πάκηεξ ηαζ ηα πάκηα.
Μπμνεί αηυιδ κα είκαζ μ κεονζηυξ ζενμηήνοηαξ ή πμθζηζηυξ πμο
ηαηαηεναοκχκεζ ημοξ ακηζπάθμοξ ημο. Ο ηνμιμηνάηδξ ή μ ακανπζηυξ πμο
ηα ζπάεζ υθα «ηυκηνα ζημ ηαηεζηδιέκμ». Ο απενβυξ πμο ηαηαζηνέθεζ
134
ηδκ επζπείνδζδ ημο ενβμδυηδ ημο ή ηα βναθεία ημο ηοαενκχκημξ
ηυιιαημξ. Ο κεονζηυξ ηαζ ζηθδνυξ εηπαζδεοηζηυξ πμο εθανιυγεζ
αοζηδνή πεζεανπία ζημοξ εηπαζδεουιεκμοξ. Ο κεονζηυξ ζηναηζςηζηυξ ή δ
κεονζηή δβμοιέκδ ή δ αοζηδνή πνμσζηαιέκδ αδεθθή κμζμηυια. Ο
ακηζημζκςκζηυξ ηαζ ιμκαπζηυξ άκενςπμξ πμο είκαζ εοιςιέκμξ ιε υθμοξ
ηαζ ιε υθα.
Αξ δμφιε επίζδξ ακηίζημζπα ηζξ δζάθμνεξ ιμνθέξ πμο ιπμνεί κα πάνεζ
ζηδκ ηαεδιενζκή γςή μ Τπμπςνδηζηυξ Άκενςπμξ. Δίκαζ ημ δεζθυ παζδί
πμο ηνφαεηαζ πίζς απυ ηδ θμφζηα ηδξ ιαιάξ ημο ή ημο ιεβαθφηενμο ημο
αδεθθμφ. Δίκαζ μ «ηαθυξ» ιαεδηήξ πμο δε ηζαηχκεηαζ βζαηί «δεκ
πνέπεζ». Καζ αέααζα υηακ ηα άθθα παζδζά ημκ αδζημφκ πνμηζιά κα πάεζ κα
ημ πεζ ζηδ ιαιά ημο ή ζηδ δαζηάθα ημο. Δίκαζ ημ ιζηνυ παζδί πμο δε
εοιχκεζ έζης ηαζ ακ αδζηείηαζ απυ ημοξ βμκείξ ημο βζα κα «ιδ πάζεζ ηδκ
αβάπδ ημοξ». Δίκαζ μ οπάημομξ, ζοκεζηαθιέκμξ ηαζ κηνμπαθυξ έθδαμξ.
Δίκαζ μ απυ θυαμ μπαδυξ ηςκ ηαθχκ ηνυπςκ, ηδξ εοβέκεζαξ, ηδξ
«πμθζηζζιέκδξ ζοιπενζθμνάξ».
Δίκαζ μ κμιζιυθνςκ πμθίηδξ, πμο είκαζ υιςξ κμιζιυθνςκ βζαηί θμαάηαζ
ηδκ ηάεε είδμοξ ελμοζία. Δίκαζ μ μπαδυξ «ημο κυιμο ηαζ ηδξ ηάλδξ» ηαζ μ
μπαδυξ ηδξ «Ζεζηήξ» υπζ θυβς ζοκεζδδηυηδηαξ αθθά βζαηί θμαάηαζ ημ
«πάμξ», «ημ κυιμ ηδξ γμφβηθαξ», «ηδκ ακδεζηυηδηα», «ηδκ
αηοαενκδζία». Δίκαζ μ οπμπςνδηζηυξ παηέναξ πμο δδθχκεζ
«δδιμηναηζηυξ» ή «θζθεθεφεενμξ» ή «θειζκζζηήξ» πνμηεζιέκμο κα
απμθφβεζ ηδκ ηυκηνα ιε ηδκ ηονζανπζηή ζφγοβμ ημο ή ηα ακηζδναζηζηά
παζδζά ημο.
Δίκαζ δ οπμπςνδηζηή ιδηένα πμο δδθχκεζ «ηαθή ιδηένα» ηαζ ηάκεζ υθα
ηα παηίνζα ζημκ άκηνα ηαζ ζηα παζδζά ημοξ βζα «κα ιδκ πάεμοκ ηα κεφνα
ημοξ». Δίκαζ μ οπμπςνδηζηυξ πνμσζηάιεκμξ πμο επεζδή θμαάηαζ ηδκ
ηυκηνα δδθχκεζ «μπαδυξ ημο δζαθυβμο ηαζ ηδξ ζοκενβαζίαξ» ή
«θζθενβαηζηυξ» ή «ζοκαδεθθζηυξ».
135
Δίκαζ αηυιδ μ ζενέαξ ή μ ιμκαπυξ ή μ δάζηαθμξ ή μ βημονμφ πμο
δδθχκεζ πνάμξ, πςνίξ πάεδ, ήνειμξ, αηάναπμξ, άβζμξ, βαθήκζμξ εκχ ζηδκ
πναβιαηζηυηδηα θμαάηαζ κα εοιχζεζ. Δίκαζ μ ηαηαπζεζιέκμξ
ενβαγυιεκμξ πμο θζθμζμθεί βζα «ηδ ζηθδνή ηαζ άδζηδ ημζκςκία»
αηνζαχξ επεζδή θμαάηαζ κα εοιχζεζ ηαζ κα δζεηδζηήζεζ ηαθφηενεξ
ζοκεήηεξ ενβαζίαξ. Ή ιπμνεί κα θμαάηαζ κα αθθάλεζ επάββεθια. Δίκαζ μ
«ήπζμξ», «πνάμξ», «πμθζηζζιέκμξ» ηαζ «ηαθθζενβδιέκμξ» ή
«πκεοιαηζηυξ» άκενςπμξ πμο θμαάηαζ ηδκ ηυκηνα ηαζ βζ’ αοηυ δδθχκεζ
«ακχηενμξ» άκενςπμξ.
Τπάνπεζ υιςξ ηαζ δ πζμ ζζμννμπδιέκδ υρδ. Ο άκενςπμξ πμο δεκ είκαζ
ηςκ άηνςκ. Οφηε πμθφ κεονζηυξ αθθά μφηε ηαζ πμθφ οπμπςνδηζηυξ. Πυηε
εοιχκεζ, πυηε είκαζ οπμπςνδηζηυξ. Αθθά ζπάκζα είκαζ αηναίμξ. Γεκ
παφεζ υιςξ κα έπεζ πνμζημθθήζεζξ πμο ημκ ηαθαζπςνμφκ. Ζ πζμ
ζζμννμπδιέκδ ηαηάζηαζδ ημο δεκ είκαζ απαναίηδηα ιζα
ζοκεζδδημπμζδιέκδ ζηάζδ. Δίκαζ πζμ ζζμννμπδιέκμξ είηε θυβς
ζδζμζοβηναζίαξ, είηε θυβς πνμζανιμβήξ βζα κα ιδκ έπεζ ιεβάθεξ ηνζαέξ
ιε ημ πενζαάθθμκ ημο. Δίκαζ ιζα ηαηάζηαζδ ιέζδξ μδμφ ζηδκ μπμία
ηζκμφκηαζ πμθθμί άκενςπμζ βζα κα ιδκ έπμοκ πνμαθήιαηα. Γζα κα ιδκ
έπμοκ ζδζαίηενεξ ηνζαέξ ιε ημοξ άθθμοξ.
7.10 Θπκόο-Γαιήλε θαη Αλώηεξνο Άλζξσπνο
΋θεξ μζ πζμ πάκς παναθθαβέξ αθμνμφκ ημ Γζακμδηζηυ Άκενςπμ. Σμκ
άκενςπμ πμο ηονζανπείηαζ απυ ηδ Γζακμδηζηή Φοπή. Πμο ηζκείηαζ ζημ
επίπεδμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Σμκ Καηχηενμ Άκενςπμ. Πμζα είκαζ υιςξ δ
ζπέζδ ημο Ακχηενμο Ακενχπμο, ημο ΢οκεζδδζζαημφ Ακενχπμο ιε ημ
δίπμθμ Θοιυξ-Νμδηζηή Γαθήκδ;
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ αζχκεζ ηονίςξ ΢οκεζδδζζαηά ηαζ Πκεοιαηζηά
΢οκαζζεήιαηα. Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ αζχκεζ ιζα Δζςηενζηή Γαθήκδ.
Μζα ΢οκεζδδζζαηή Γαθήκδ. Ζ Νμδηζηή Γαθήκδ ημο Καηχηενμο
Ακενχπμο ελανηάηαζ απυ ηα Νμδηζηά ημο Πνυηοπα, ηζξ πνμζημθθήζεζξ
ημο ηαζ ηδ νμή ηδξ ηαεδιενζκήξ γςήξ. Ζ Δζςηενζηή Γαθήκδ ημο
Ακχηενμο Ακενχπμο πδβάγεζ απυ ηδ ζπέζδ ημο ιε ηδ ΢οκείδδζδ ηαζ ημ
136
Αημιζηυ Πκεφια. Πδβάγεζ απυ ηδκ επίβκςζδ ημο ηςκ Φοζζηχκ Νυιςκ.
Απυ ηδκ επίβκςζδ ημο, ημο αθδεζκμφ ηαζ ημο ηαθμφ πενζεπμιέκμο ηδξ
΢οκείδδζδξ. Πδβάγεζ απυ ηδ ιέεελδ ημο ιε ημ Αημιζηυ Πκεφια ηαζ ημκ
Πκεοιαηζηυ Κυζιμ.
Ζ Δζςηενζηή Γαθήκδ ημο Ακχηενμο Ακενχπμο δεκ πδβάγεζ απυ ηδκ
απμοζία ελςηενζηχκ ενεεζζηζηχκ παναβυκηςκ αθθά απυ ηδκ εζςηενζηή
ημο ζζμννμπία. Απυ ηδκ πκεοιαηζηυηδηα ημο. Απυ ηδ ζοκεζδδηυηδηα ημο.
Πδβάγεζ απυ ηδ ζοκεζδδηή οζμεέηδζδ ηαζ ηαηάηηδζδ απυ ημκ ίδζμ ηδξ
Φοζζηήξ Ζεζηήξ ηαζ ηδξ Φοζζηήξ ΢ηέρδξ. Ζ Φοζζηή Ζεζηή ηαζ δ Φοζζηή
΢ηέρδ απμννίπημοκ μπμζαδήπμηε πνμζηυθθδζδ ζηα οθζηά αβαεά, ζηζξ
απμθαφζεζξ, ζηα υκηα ηαζ ζηζξ έκκμζεξ ημο Κυζιμο ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Ζ
ιυκδ «πνμζηυθθδζδ» πμο επζηνέπεηαζ είκαζ δ πνμζηυθθδζδ, δδθαδή ημ
άθεια ζημοξ Φοζζημφξ Νυιμοξ ηςκ ακχηενςκ ηαζ ακχηαηςκ
πκεοιαηζηχκ επζπέδςκ.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ αζχκεζ ιζα ζπεδυκ αδζαηάναηηδ ή πνυζηαζνα
δζαηαναζζυιεκδ βαθήκδ. Μζθχκηαξ ιε υνμοξ ηδξ Φοζζηήξ Δπζζηήιδξ εα
θέβαιε υηζ δ Δλςηενζηή Γαθήκδ ακηζζημζπεί ζηδκ Αζηαεή Ηζμννμπία ππ
εκυξ πθμίμο εκχ δ Δζςηενζηή Γαθήκδ ακηζζημζπεί ζηδκ Δοζηαεή
Ηζμννμπία. Έκα πθμίμ ιε αζηαεή ζζμννμπία αμοθζάγεζ ιε ηα πνχηα
ηφιαηα βζαηί εφημθα ακαηνέπεηαζ. Ακηίεεηα έκα πθμίμ ιε Δοζηαεή
Ηζμννμπία βένκεζ ιεκ αθθά έπεζ ηδκ ζζπονή ηάζδ κα επακέθεεζ ζε
ζζμννμπία βζ’ αοηυ ηαζ δε αμοθζάγεζ. Σμ ιεκ πθμίμ δε αμοθζάγεζ βζαηί ημ
ηέκηνμ αάνμοξ ημο είκαζ παιδθά μ δε Ακχηενμξ Άκενςπμξ δε
«αμοθζάγεζ» ζηζξ ακηζλμυηδηεξ ηδξ ηαεδιενζκήξ γςήξ βζαηί ημ ηέκηνμ
αάνμοξ ημο είκαζ «ρδθά». Γδθαδή ζε ακχηενα επίπεδα.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ έπεζ ηάκεζ πνάλδ ηδκ εζςηενζηή ανπή «ιέζα ηαζ
πάκς απυ ηα πνάβιαηα». Εεζ ιέζα ζηδκ επμπή ημο. Μέζα ζηδκ ημζκςκία
ημο. Γζαηί βκςνίγεζ υηζ δ ροπζηή ημο ελέθζλδ δε ιπμνεί κα ζοκηεθεζηεί
ζηδκ απμιυκςζδ. Ζ απμιυκςζδ δε εα ημκ πνμιδεεφζεζ ιε ηζξ
απαναίηδηεξ ηνζαέξ βζα κα ζιζθεοηεί δ ροπζηή ημο ελέθζλδ. Σμ ημζκςκζηυ
πεδίμ είκαζ ημ αιυκζ ηαζ ηα βεβμκυηα ηδξ ηαεδιενζκήξ γςήξ ημ ζθονί.
137
«Μεηαλφ ζθφναξ ηαζ άηιμκμξ» εα δζαιμνθςεεί δ ηαζκμφνζα ημο
οπυζηαζδ. Μέζα απυ αοηυ ημ ζθονμηυπδια ηδξ ηαεδιενζκήξ γςήξ εα
θακεί δ πμζυηδηα ηδξ ιεηαθθζηήξ ημο ηαηαζηεοήξ.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ δε θμαάηαζ ηζξ ηνζαέξ. ΋πζ απυ εβςζζιυ. Αθθά
απυ άθεια ηαζ ειπζζημζφκδ ζηζξ ζηακυηδηεξ ημο ΢ζδενά-Γδιζμονβμφ.
Γεκ μκμιάγεζ ηα πηοπήιαηα ημο ΢ζδενά «πηοπήιαηα ηδξ Μμίναξ». Σα
μκμιάγεζ πκεοιαηζηά ιαεήιαηα. Γεκ έπεζ δζηά ημο εέθς. Γε εέθεζ ζχκεζ
ηαζ ηαθά κα πάνεζ αοηυ ή εηείκμ ημ ζπήια. Αθήκεηαζ ζημοξ Νυιμοξ ηδξ
Φφζδξ ηαζ ζηδ ΢μθία ημο Γδιζμονβμφ. Ζ ιυκδ ημο έβκμζα είκαζ δ Ζεζηή.
Σμ κα παναιέκεζ δεζηυξ. Σμ κα είκαζ ζςζηυξ ζε ζπέζδ ιε ημοξ Φοζζημφξ
Νυιμοξ ακελάνηδηα απυ ηζξ ελεθίλεζξ ηαζ οπυ μπμζεζδήπμηε ζοκεήηεξ.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ βκςνίγεζ υηζ ημ πζμ εφημθμ πνάβια είκαζ κα
εοιχζεζ ηακείξ. Γδθαδή κα οπμηαπεεί ζε έκα ζοκαίζεδια πμο
πνμένπεηαζ απυ ιζα αοεαίνεηδ ζηέρδ. Πμο ιε ηδ ζεζνά ηδξ πνμένπεηαζ
απυ έκα αοεαίνεημ κμδηζηυ πνυηοπμ. Πμο ιε ηδ δζηή ημο ζεζνά
πνμένπεηαζ απυ ιζα αοεαίνεηδ ηαζ αθφζζηδ πνμζηυθθδζδ. Ο Ακχηενμξ
Άκενςπμξ δεκ ενιδκεφεζ ηα βεβμκυηα ζακ «ηαθά» ηαζ «ηαηά» ακάθμβα
ιε ημ ακ ηαζνζάγμοκ ή υπζ ζηζξ πνμζημθθήζεζξ ημο υπςξ ππ ηάκεζ μ
Καηχηενμξ Άκενςπμξ. Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ πνμζπαεεί κα είκαζ
απνμηαηάθδπημξ. Να ιδκ έπεζ πνμζημθθήζεζξ. Ή ημοθάπζζημκ κα
ακαβκςνίγεζ ηζξ πνμζημθθήζεζξ ημο ηαζ κα πνμζπαεεί κα ιδκ ημκ
επδνεάγμοκ. Να ηζξ εθαπζζημπμζεί ηαζ κα ηζξ ελμοδεηενχκεζ.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ οζμεεηεί ηδκ θζθμζμθία ηαζ ηεπκζηή ημο Κανάηε
ζηδ ιάπδ ηδξ ηαεδιενζκήξ γςήξ. εεςνεί υηζ δ γςή είκαζ έκαξ εοβεκζηυξ
αβχκαξ πμο δεκ έπεζ ζημπυ ηδκ εβςζζηζηή κίηδ ή ηδκ ήηηα. Αθθά ηδ
αεθηίςζδ ηςκ ροπζηχκ ηαζ ζςιαηζηχκ ζηακμηήηςκ ηςκ ιαπδηχκ. Γζ’
αοηυ δε εεςνεί υηζ ιέζα ζημ νζκβη οπάνπμοκ επενμί ηαζ θίθμζ, «ηαθυ»
ηαζ «ηαηυ». Οζ δφμ θαζκμιεκζημί ακηίπαθμζ δεκ είκαζ πανά ζοκενβάηεξ
ζημ Κμζιζηυ Παζπκίδζ ηδξ Δλέθζλδξ ηδξ ηάεε Αημιζηήξ Φοπήξ. Ακ
θμζπυκ εοιχζεζ ιε ημ ζοκενβάηδ ακηίπαθμ ημο έπεζ πάζεζ ημ παζπκίδζ.
Διπθέηεηαζ. Πνμζημθθάηαζ. Πνμζημθθάηαζ ζε πάεδ ηαζ δζαπςνζζιμφξ.
138
Νμζάγεηαζ βζα ημ απμηέθεζια ακηί κα πανεί ηδ δζαδζηαζία ηαζ κα ηδκ
εηιεηαθθεοηεί βζα ηδκ ελέθζλδ ημο.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ πνμζπαεεί κα ιδκ ειπθέηεηαζ. Να ιδ εοιχκεζ ιε
ηα πνάβιαηα, ηα βεβμκυηα ηαζ ημοξ ακενχπμοξ. Απθά ακηζιεηςπίγεζ ηζξ
ηαηαζηάζεζξ υπςξ ένπμκηαζ. Σα ακηζιεηςπίγεζ ιε ημκ ηαθφηενμ δοκαηυ
ηνυπμ. Γδθαδή αημθμοεχκηαξ ηδ Φοζζηή Ζεζηή ηαζ ημοξ Νυιμοξ ηδξ
Φφζδξ. ΋ηακ ππ δέπεηαζ ιζα επζεεηζηή ηαζ βειάηδ εοιυ βνμεζά απυ ημκ
ακηίπαθμ ημο αημθμοεεί ημ Νυιμ ηςκ Δθαπίζηςκ Σνζαχκ. Ακηί κα
μνεχζεζ ημ ακάζηδια ημο ηαζ κα δεπεεί ηδκ πθήνδ ζζπφ ηδξ επζεεηζηήξ
αοηήξ βνμεζάξ πνδζζιμπμζεί ρφπναζια ηδκ αιοκηζηή ηεπκζηή
«παναιενίγς». Καζ δ επζεεηζηή βνμεζά ελακειίγεηαζ πθήνςξ ζημκ αένα.
Απθά ανκείηαζ κα βίκεζ απμδέηηδξ ημο εοιμφ ημο άθθμο. Ανκείηαζ κα
ειπθαηεί. Κμζκχξ, «δε ηζζιπάεζ ημ δυθςια».
Σμο θέεζ ππ ηάπμζμξ: «Δίζαζ ρεφηδξ, ακήεζημξ, άζπδιμξ, ανςιμέθθδκαξ,
βεθμίμξ Υνζζηζακυξ, παγυξ Βμοδζζηήξ, ακηζεπζζηδιμκζηυξ, θηςπυξ,
ακίηακμξ ηθπ». Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ δεκ ηαοηίγεηαζ ιε ηαιζά απυ
αοηέξ ηζξ ηαιπέθθεξ. Δπζπθέμκ δεκ ειπθέηεηαζ ζε έκα αβχκα ιάηαζδξ
δυλαξ πνμζπαεχκηαξ κα πείζεζ ημοξ άθθμοξ βζα ημ ακχηενμ ηδξ
οπυζηαζδξ ημο. Γε εέθεζ κα βίκεζ μφηε ελμοζζαζηήξ αθθά μφηε ηαζ
ελμοζζαγυιεκμξ. Δθυζμκ θμζπυκ δεκ ειπθέηεηαζ, εθυζμκ δε ηζζιπάεζ ημ
δυθςια δ βνμεζά ημο άθθμο πέθηεζ ζημ ηεκυ.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ βκςνίγεζ υηζ ανίζηεηαζ ζε πθεμκεηηζηή εέζδ.
Πνχημκ, μ ακηίπαθμξ ημο ειπθέηεηαζ. Άνα ημ ιοαθυ ημο δεκ είκαζ
ηαεανυ ηαζ βαθήκζμ. Άνα μζ ηζκήζεζξ ημο δε εα είκαζ ηέθεζεξ, εα είκαζ
πανμνιδηζηέξ. Γεφηενμκ, μ ακηίπαθμξ ημο ελακηθεί ηζξ δοκάιεζξ ημο βζαηί
ηάεε επίεεζδ εέθεζ πενζζζυηενδ εκένβεζα απυ ηδκ άιοκα. Σνίημκ, μ
ακηίπαθμξ ημο ημκ πθδζζάγεζ ηάεε θμνά πμο ημο επζηίεεηαζ. Καζ υηακ δ
επίεεζδ ημο πέθηεζ ζημ ηεκυ ηυηε ανίζηεηαζ ζε ζηζβιή αδοκαιίαξ. Δίκαζ
ηνςηυξ. Δφημθα θμζπυκ ιε ιζα ιζηνή ακηεπίεεζδ ιπμνεί κα ημκ κζηήζεζ.
139
Ζ Δζςηενζηή Γαθήκδ ημο Ακχηενμο Ακενχπμο πνμηφπηεζ απυ ηδκ
εζςηενζηή ημο βκχζδ ηαζ απυ ημ βεβμκυξ υηζ δεκ έπεζ πνμζημθθήζεζξ.
Δθυζμκ δεκ έπεζ πνμζημθθήζεζξ δεκ έπεζ κα πάζεζ ηίπμηα μπμζαδήπμηε
ηαζ κα είκαζ δ έηααζδ ηδξ ιάπδξ. Σμ έπαεθμ βζα ημκ Ακχηενμ Άκενςπμ
είκαζ μ ηαθυξ αβχκαξ ηαζ δ ελ’ αοημφ ροπζηή ημο ελέθζλδ. Έπεζ
ζοκεζδδημπμζήζεζ ηδκ εζςηενζηή ανπή υηζ: «Γεκ οπάνπεζ δνυιμξ βζα ηδκ
Δοηοπία. Ο δνυιμξ είκαζ δ Δοηοπία. Ζ Δοηοπία δε ανίζηεηαζ ζημ ηέθμξ
ημο δνυιμο αθθά οπάνπεζ ζε υθδ ηδ δζαδνμιή. Ανηεί κα ηδκ
ακαβκςνίζεζξ ηαζ κα ηδ αζχζεζξ».
Ακηίεεηα μ Καηχηενμξ Άκενςπμξ εεςνεί ηδκ ηάεε ζπέζδ ζακ
ζφβηνμοζδ. ΢ακ αβχκα. ΋πζ υιςξ ζακ εοβεκζηυ αβχκα άιζθθαξ. Αθθά
ζακ αβχκα επζηνάηδζδξ. Παίγεζ ημ παζπκίδζ ηδξ ελμοζίαξ. Σμ παζπκίδζ ηδξ
επζαίςζδξ. Έπεζ πνμζηυθθδζδ ζημ απμηέθεζια ημο αβχκα. ΢ηδ κίηδ. ΢ηα
έπαεθα. ΢ηα ηένδδ. Καζ βζ’ αοηυ έπεζ άβπμξ ηαζ αβςκία βζα ηδ κίηδ. Γζ’
αοηυ ηαζ πάκεζ πάκηα ακελάνηδηα απυ ηδκ έηααζδ ημο αβχκα. Ακ δηηδεεί
πάκεζ ηδ κίηδ. Ακ κζηήζεζ πάκεζ ηδ δοκαηυηδηα κα απμπνμζημθθδεεί βζαηί
ιπαίκεζ υθμ ηαζ πενζζζυηενμ ζημ θαφθμ ηφηθμ ημο κα δζαηδνήζεζ ηδκ
κίηδ ημο ή κα ηενδίζεζ πενζζζυηενα. Καζ ζηζξ δφμ πενζπηχζεζξ είκαζ
παιέκμξ.
0 Ακχηενμξ Άκενςπμξ είηε ηενδίζεζ είηε πάζεζ ζημ ζοιααηζηυ επίπεδμ
βκςνίγεζ υηζ είκαζ ηενδζζιέκμξ ζε ακχηενμ επίπεδμ αθήξ ζηζβιήξ έπεζ
ιείκεζ πζζηυξ ζηδ Φοζζηή Ζεζηή ηαζ απμπνμζημθθδιέκμξ. Ακ έπεζ
ηδνήζεζ αοηή ηδκ εζςηενζηή ζηάζδ ηυηε ιέζα απυ ηάεε ιάπδ, ιέζα απυ
ηάεε παζπκίδζ ηδξ ηαεδιενζκήξ γςήξ αβαίκεζ πζμ ελεθζβιέκμξ ροπζηά, πζμ
παθοαδςιέκμξ, πζμ εοηοπζζιέκμξ.
7.11 Ο Αλώηεξνο Άλζξσπνο δελ είλαη παζεηηθόο δέθηεο
Τπάνπεζ ιζα ιεβάθδ πανακυδζδ. ΋ηζ μ Ακχηενμξ Άκενςπμξ είκαζ έκαξ
αδζαηάναηημξ Βμφδαξ. Έκαξ Ακχηενμξ Άκενςπμξ πμο δε εοιχκεζ. Πμο
δεκ ακηζδνά. Πμο βίκεηαζ ένιαζμ ζηζξ ηαεδιενζκέξ ελεθίλεζξ ηαζ
παναδίδεηαζ αιαπδηί πάνζκ ιζαξ πνμζηυθθδζδξ ημο ζηδκ ζδέα ηδξ
140
δνειίαξ. Μζαξ πνμζηυθθδζδξ πμο ημκ ηάκεζ κα ιδ κμζάγεηαζ βζα ημ ηζ
ζοιααίκεζ βφνς ημο.
Ο ιέζμξ δεζηυξ άκενςπμξ οπμπίπηεζ ζοπκά ζηδκ πθάκδ ημο κα
ελζδακζηεφεζ ηα πνάβιαηα. Ππ εεςνεί ζακ πανάδεζβια ηέθεζαξ
ηαεδιενζκήξ ηαζ ακχηενδξ δνάζδξ ηδκ άκεο ιάπδξ εοζία. Δίκαζ άναβε
Ακχηενμξ Άκενςπμξ μ Υνζζηζακυξ πμο πέθηεζ ζημ θάηημ ηςκ θευκηςκ
ηναβμοδχκηαξ ενδζηεοηζημφξ φικμοξ; Δίκαζ ακχηενδ δνάζδ πνυεοια
ηαζ αδζαιανηφνδηα κα ζηαονχκεηαζ ζημ ζηαονυ ημο ιανηονίμο; Μήπςξ
πνέπεζ μ Ακχηενμξ Άκενςπμξ κα ιμζνμθαηνεί; Μήπςξ πνέπεζ κα δέπεηαζ
παεδηζηά ηδ θηχπεζα ημο πάνζκ ιζαξ θακεαζιέκδξ ακηίθδρδξ πενί
απάνκδζδξ ηςκ οθζηχκ αβαεχκ; Μήπςξ πνέπεζ κα εοζζάγεηαζ υπςξ μζ
πνχημζ Υνζζηζακμί ή μζ πνχημζ Κμιιμοκζζηέξ ή μζ υπμο βδξ αβκμί
παηνζχηεξ «οπέν πίζηεςξ ηαζ παηνίδμξ»;
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ βκςνίγεζ υηζ μ ηεθζηυξ ημο ζημπυξ είκαζ κα
ελεθζπεεί ροπζηά ηαζ κα βίκεζ έκα ιε ημ Αημιζηυ ημο Πκεφια. Αοηυ
ιπμνεί κα βίκεζ ιυκμ ιε εζςηενζηέξ δζαδζηαζίεξ υηακ ανπίζεζ κα δμκείηαζ
ζε υθμ ηαζ ορδθυηενα επίπεδα. Δπίπεδα υιςξ πμο έπμοκ ζπέζδ ιε ηδ
δζηή ημο αημιζηή οπυζηαζδ. Θα πνέπεζ κα ιάεεζ ζηαδζαηά κα δμκείηαζ
ηονίςξ ζηδ ΢οκεζδδζζαηή Φοπή ηαζ ζημ Αημιζηυ Πκεφια. Γεκ
παναβκςνίγεζ υιςξ υηζ αοηυ είκαζ ημ ζδακζηυ. ΋ηζ αοηυ είκαζ ημ ηεθζηυ
απμηέθεζια πμο εα ημκ μδδβήζεζ ηάπμζα ζηζβιή κα αβεζ απυ ημκ Κφηθμ
ηςκ Δκζανηχζεςκ ηαζ ηάπμζα ζηζβιή ζακ Αημιζηυ Πκεφια κα
ηαημζηήζεζ ιυκζια ζημκ Πκεοιαηζηυ Κυζιμ.
Αθθά απυ ηδ ζηζβιή πμο ανίζηεηαζ ζηδ Γδ ηαζ δζαεέηεζ ΢χια, Αζζεδηζηή
Φοπή ηαζ Γζακμδηζηή Φοπή ηαζ εθυζμκ πενζζημζπίγεηαζ απυ Τθζηυ ηαζ
Κμζκςκζηυ Δπίπεδμ εα πνέπεζ κα ζέαεηαζ ημοξ ηαηχηενμοξ έζης κυιμοξ
θεζημονβίαξ ηςκ ακηίζημζπςκ επζπέδςκ. Γε ιπμνεί κα απμδεζιεοηεί απυ
ημοξ κυιμοξ ηαζ ηζξ ακάβηεξ ημο ζχιαημξ. Γε ιπμνεί κα ηζξ αβκμήζεζ.
Μπμνεί υιςξ κα ηζξ ζηακμπμζήζεζ ιε ιέηνμ. Γε ιπμνεί κα αβκμήζεζ ημκ
ηνυπμ πμο θεζημονβεί μ Νμοξ ηαζ πνέπεζ κα ημκ ζηακμπμζήζεζ. Γε ιπμνεί
μφηε κα βίκεζ επενυξ ημο Νμο ημο ηαζ κα ημκ πμθειά βζα κα ημκ
141
ηαηανβήζεζ. Γεκ ηαηανβείηαζ μ Νμοξ. Μπμνεί υιςξ αοηυ ημ άβνζμ εδνίμ
κα ημ διενέρεζ ηαζ κα ημ ακαιμνθχζεζ. Μπμνεί κα ημ έπεζ βζα ζφκηνμθμ
ηαζ ζοκενβάηδ ηαζ υπζ βζα επενυ.
΢ηδκ δζαδζηαζία ημο κα βίκεζ έκαξ άκενςπμξ Ακχηενμξ Άκενςπμξ δε εα
πάρεζ κα εοιχκεζ, κα παίνεηαζ, κα ηθαίεζ, κα αβαπά κμδηζηά. Αθθά
ζηαδζαηά εα πάρεζ κα είκαζ ένιαζμ ηςκ Νμδηζηχκ ημο ΢οκαζζεδιάηςκ.
΢ηαδζαηά εα δμκείηαζ πενζζζυηενμ απυ ηα ΢οκεζδδζζαηά ηαζ ηα
Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Κζ αοηυ βζαηί ζηαδζαηά εα ακηζηαηαζηήζεζ
ηδκ Ακενχπζκδ Ζεζηή ιε ηδ Φοζζηή Ζεζηή ηαζ ηδ Νμδηζηή ΢ηέρδ,
δδθαδή ηζξ Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ ηαζ ηδ Μδπακζζηζηή Λμβζηή ιε ηδ
Φοζζηή ΢ηέρδ.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ θμζπυκ δεκ ειπίπηεζ ζημ πνυηοπμ ημο
αδζαηάναηημο Βμφδα. Αοηυ ημ πνυηοπμ θεζημονβεί ηέθεζα ιυκμ ζημκ
Οονακυ ηαζ ζηζξ ηζκδιαημβναθζηέξ ηαζκίεξ ηαζ υπζ ζηδ Γδ. Ο Ακχηενμξ
Άκενςπμξ ιπμνεί αηυιδ ηαζ κα πνμζπμζδεεί υηζ έπεζ εοιχζεζ. ΋πζ
αέααζα βζα κα επζηφπεζ αημιζηέξ εβςζζηζηέξ επζδζχλεζξ αθθά ζακ ηεπκζηή
άιοκαξ βζα κα ελμοδεηενχζεζ επενζηέξ επζεέζεζξ. Αηυιδ ηαζ ηυηε υιςξ
αοηυ είκαζ έκα ζοκεζδδηυ παζπκίδζ.
Ζ ίδζα δ γςή υιςξ είκαζ έηζζ θηζαβιέκδ πμο υηακ έκαξ Ακχηενμξ
Άκενςπμξ ηδνεί μθμέκα ηαζ πενζζζυηενμ ημοξ Φοζζημφξ Νυιμοξ ηαζ έπεζ
μθμέκα ηαζ θζβυηενεξ πνμζημθθήζεζξ ηυηε ένπεηαζ μθμέκα ηαζ θζβυηενμ
ζε επαθή ιε έκημκεξ ηνζαέξ. Γζαηί αάζεζ ημο Νυιμο ημο ΢οκημκζζιμφ
έθηεζ μθμέκα ηαζ θζβυηενα πνμαθήιαηα. Γζαηί αηνζαχξ θζβμζηεφμοκ ηα
ιαεήιαηα πμο πνεζάγεηαζ κα πάνεζ.
142
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 8
ΝΟΖΣΗΚΟ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑ
ΔΠΑΡ΢Ζ - ΥΑΜΖΛΟΦΡΟ΢ΤΝΖ
8.1 Ενύκε ζηελ Δπνρή ηεο Έπαξζεο
8.2 Ζ Έπαξζε είλαη κηα απαηειή αλύςσζε
8.3 Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ Ννεηηθνύ ΢πλαηζζήκαηνο Έπαξζε Υακεινθξνζύλε
8.4 Γηαηί ε Έπαξζε είλαη Θεηηθό Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα
8.5 Ζ βαζύηεξε νπζία ηεο Έπαξζεο-Υακεινθξνζύλεο είλαη ε κε
επίγλσζε ηεο ζρέζεο Δγώ-΢ύκπαληνο
8.6 Ζ Έπαξζε είλαη Θεηηθό Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα αιιά έρεη όκσο
ζεηηθέο επηπηώζεηο;
8.7 Δίλαη ε Υακεινθξνζύλε θάηη αλώηεξν;
8.8 Αλώηεξνο Άλζξσπνο, Δγώ θαη ζρέζε ηνπ κε ην ΢ύκπαλ
8.9 Καηώηεξνο Άλζξσπνο θαη Έπαξζε
8.10 Αλώηεξνο Άλζξσπνο θαη Μεηξηνθξνζύλε
8.11 ΢πγθξηηηθόο Πίλαθαο ησλ Ννεηηθώλ ΢πλαηζζεκάησλ
8.1 Ενύκε ζηελ Δπνρή ηεο Έπαξζεο
Γζακφμοιε ιζα ΢οθζθζηζηή Δπμπή. Μζα επμπή ζηδκ μπμία ιεβάθδ ιενίδα
ημο πθδεοζιμφ επδνεάγεηαζ απυ ημ ΢οθζθζηζηυ Μίαζια. Χξ εη ημφημο
ηαζ ηα δζάθμνα ημζκςκζηά πνυηοπα ηαζ αλίεξ έπμοκ ζοθζθζηζηυ
πενζεπυιεκμ.
143
Κφνζμ παναηηδνζζηζηυ ημο ζοθζθζηζημφ ιζάζιαημξ υπςξ ήδδ έπμοιε
ακαθένεζ ζημ αζαθίμ βζα ηδκ Αζηζμθμβία ηςκ Αζεεκεζχκ είκαζ δ ηάζδ βζα
ελμοζία. Ζ ηάζδ βζα δφκαιδ ηαζ ηονζανπία. Πμζυ είκαζ ημ ημζκυ ζημζπείμ
ηδξ ελμοζίαξ, ηδξ δφκαιδξ ηαζ ηδξ ηονζανπίαξ; Ζ ηάζδ βζα «δζυβηςζδ»
ημο Δβχ. Γζα ακφρςζδ ημο. ΋πζ υιςξ υζμκ αθμνά ηδκ ροπζηή ημο
ακάπηολδ υπςξ είκαζ δ ηάζδ εκυξ ρςνζημφ αηυιμο. Αθθά δ ηάζδ βζα
δζυβηςζδ ηδξ Αημιζηυηδηαξ. Ζ ηάζδ βζα δζυβηςζδ ημο ΢χιαημξ ηαζ
πμθφ πενζζζυηενμ ηδξ Γζακμδηζηήξ Φοπήξ.
Ζ «δζυβηςζδ» ημο ζχιαημξ ζημοξ ιεκ ζοθζθζηζημφξ άκηνεξ αθμνά ηδ
ζςιαηζηή νχιδ, ζηζξ δε ζοθζθζηζηέξ βοκαίηεξ ηδκ μιμνθζά. Ζ
«δζυβηςζδ» ηδξ Γζακμδηζηήξ Φοπήξ αθμνά ηδκ ελοπκάδα. Σδκ πμκδνζά.
Σζξ λδνέξ βκχζεζξ, δδθαδή ηδκ πμθοιάεεζα. Σδκ ζηακυηδηα βζα ίκηνζβηεξ.
Σδκ ζηακυηδηα βζα επζαμθή. Σδκ ζηακυηδηα βζα δζαζηνμθή ηςκ
πναβιάηςκ. Γεκ είκαζ ηοπαίμ πμο ηα ηονίανπα ημζκςκζηά πνυηοπα
ζήιενα είκαζ δ δφκαιδ ηαζ δ ελμοζία,. Ζ ελοπκάδα ηαζ δ πμκδνζά. Ζ
θήιδ ηαζ δ επζηοπία. Σμ πνήια. Ζ μιμνθζά. Ζ ιαηαζμδμλία.
8.2 Ζ Έπαξζε είλαη κηα απαηειή αλύςσζε
Οζ ανπαίμζ διχκ πνυβμκμζ είπακ ιζα πμθφ ςναία θέλδ βζα υθα ηα πζμ
πάκς. Σδκ Έπανζδ. Δηοιμθμβζηά δ θέλδ πνμένπεηαζ απυ ημ νήια αίνς
πμο ζδιαίκεζ ορχκς. Ο έπςκ έπανζδ, μ επ-δνιέκμξ ορχκεζ ημκ εαοηυ
ημο. Σζ υιςξ ορχκεζ απυ ημκ εαοηυκ ημο; Μήπςξ ορχκεζ ημκ εαοηυ ημο
πνμξ ηδκ ηαηεφεοκζδ ηδξ ΢οκεζδδζζαηήξ Φοπήξ ή ημο Αημιζημφ
Πκεφιαημξ;
΢ίβμονα υπζ, βζαηί ηάπμζμξ πμο ακηζηεζιεκζηά έπεζ βίκεζ Ακχηενμξ
Άκενςπμξ δεκ επαίνεηαζ. Γεκ έπεζ ηαιία ακάβηδ κα δείπκεζ ακχηενμξ.
Δίκαζ. Σμ κμζχεεζ. Καζ έπεζ επίβκςζδ. Γε πνεζάγεηαζ ηαιζά έλςεεκ
επζαεααίςζδ. Σζ ορχκεζ υιςξ μ έπςκ έπανζδ; Τρχκεζ ημ ΢χια ημο ηαζ
ηονίςξ ηδ Γζακμδηζηή ημο Φοπή. Άθθςζηε μ επδνιέκμξ ηαοηίγεζ ημκ
εαοηυ ημο δδθαδή ημ Δβχ ημο ιε αοηά ηα δφμ ηαζ ηονίςξ ιε ηδ
144
Γζακμδηζηή ημο Φοπή. Δίκαζ υιςξ αοηή δ ακφρςζδ ιζα πναβιαηζηή
ακφρςζδ; Ή είκαζ ηάηζ πμο οπάνπεζ ιυκμ ιέζα ζημ Νμο ημο επδνιέκμο;
Αξ ημ δμφιε ιε ιενζηά παναδείβιαηα.
Μζα βοκαίηα είκαζ άζπδιδ αθθά δ ίδζα κμζχεεζ ηαζ ζζπονίγεηαζ υηζ είκαζ
πακέιμνθδ. Έκαξ άκηναξ είκαζ αδφκαημξ αθθά κμζχεεζ υηζ είκαζ πάνα
πμθφ δοκαηυξ. Έκαξ άκενςπμξ ιέζςκ ή ηαζ παιδθχκ δζακμδηζηχκ
ζηακμηήηςκ ζζπονίγεηαζ υηζ είκαζ πακέλοπκμξ. Έκαξ πζακίζηαξ παιδθχκ
απμδυζεςκ δζαηείκεηαζ υηζ είκαζ αοεεκηία. Δίκαζ λεηάεανμ υηζ ζε υθεξ ηζξ
πζμ πάκς πενζπηχζεζξ ημ άημιμ πζζηεφεζ ηαζ ζζπονίγεηαζ υηζ είκαζ ζε πζμ
ρδθυ επίπεδμ απ’ υηζ ακηζηεζιεκζηά είκαζ. Θα ιπμνμφζαιε θμζπυκ κα
εεςνήζμοιε ημ ηνζηήνζμ αοηυ ζακ ηνζηήνζμ έπανζδξ; εα ιπμνμφζαιε
θμζπυκ κα πμφιε υηζ ημ άημιμ πμο επαίνεηαζ κμζχεεζ ηαζ ζζπονίγεηαζ υηζ
είκαζ πζμ πάκς απμ ημ επίπεδμ απμ ημ μπμίμ πναβιαηζηά είκαζ;
Σζ βίκεηαζ υιςξ ιε ηζξ ελήξ πενζπηχζεζξ; Ζ ιζξ Κυζιμξ κμζχεεζ ηαζ
ζζπονίγεηαζ υηζ είκαζ δ πζμ υιμνθδ βοκαίηα ημο Κυζιμο. Ο παθαζζηήξ
πνςηαεθδηήξ Κυζιμο κμζχεεζ ηαζ δζαηείκεηαζ υηζ είκαζ μ πζμ δοκαηυξ
άκενςπμξ ζημκ Κυζιμ. Ο πθμοζζυηενμξ άκενςπμξ ημο Κυζιμο πζζηεφεζ
ηαζ ζζπονίγεηαζ υηζ είκαζ μ πζμ πθμφζζμξ άκενςπμξ ημο Κυζιμο. Σζ
βίκεηαζ ζηδκ πενίπηςζδ πμο μ Ασκζηάζκ εα έκμζςεε ηαζ εα ζζπονζγυηακ
υηζ είκαζ δ ιεβαθφηενδ θοζζηή ηαζ ιαεδιαηζηή δζάκμζα ηδξ επμπήξ ημο;
Σζ βίκεηαζ ακ μ Πζηάζμ ζζπονζζηεί υηζ είκαζ μ ηαθφηενμξ ή έκαξ απυ ημοξ
ηαθφηενμοξ γςβνάθμοξ ηδξ επμπήξ ημο; Δίκαζ ή δεκ είκαζ έπανζδ αοηυ;
Δίκαζ ηα άημια αοηά οπενήθακα ηαζ οπενμπηζηά;
Φαζκμιεκζηά μδδβμφιαζηε ζε αδζέλμδμ. Αθθά ζηδκ πνάλδ υπζ. Σμ
αδζέλμδμ πνμηφπηεζ απυ ηδ ζηζβιή πμο δ μπηζηή ιαξ βςκία ιε ηδκ μπμία
αθέπμοιε ηα πνάβιαηα είκαζ ελαζνεηζηά πενζμνζζιέκδ ηαζ
ακενςπμηεκηνζηά πνμζδζμνζζιέκδ. Δπίζδξ, αδζέλμδμ πνμηφπηεζ απυ ηδ
ζηζβιή πμο μνίγμοιε ημκ Άκενςπμ ιυκμ ζακ ζχια ή ιυκμ ζακ ζχια ηαζ
κμο ηαζ υπζ ζακ ηνζαδζηή μκηυηδηα ηαζ υπζ ζακ ιένμξ ημο ΢φιπακημξ.
145
Αξ δμφιε έκα-έκα ηα πζμ πάκς παναδείβιαηα. Πνχημκ δ ιζξ Κυζιμξ.
Δπεθέβδ ςξ δ πζμ υιμνθδ βοκαίηα ημο Κυζιμο. Μήπςξ έθααακ ιένμξ
ζηα ηαθθζζηεία υθεξ ακελαίνεηα μζ πενίπμο 2-3 δζζεηαημιιφνζα βοκαίηεξ
ηδξ Γδξ; ΢ίβμονα υπζ. Με πμζα ηνζηήνζα έβζκε δ επζθμβή; Μήπςξ ιε ηα
ηνζηήνζα υθςκ ηςκ ακενχπςκ ηδξ Γδξ; ΢ίβμονα υπζ. Ζ επζθμβή έβζκε απυ
ιζα επζηνμπή 10 ή 20 ή 100 αηυιςκ. Με ηα ηνζηήνζα θμζπυκ αοηχκ ηςκ
μθίβςκ αηυιςκ έβζκε δ επζθμβή.
Δπζπθέμκ μ ηίηθμξ είκαζ ιζξ Κυζιμξ. Αθθά ζηδκ πνάλδ ηα ηαθθζζηεία
έβζκακ ζημκ πθακήηδ Γδ. Καζ υπζ ιυκμ μζ αζηνμκυιμζ αθθά ηαζ μ ηαεέκαξ
ιαξ ζήιενα βκςνίγεζ ημ πυζμ «ηυηημξ άιιμο» είκαζ δ Γδ ζε ζπέζδ ιε
ημκ Τθζηυ Κυζιμ, ζε ζπέζδ ιε ημ ΢φιπακ. Καζ ηακείξ ιαξ δε ιπμνεί κα
πεζ ιε αεααζυηδηα πυζμζ ηαημζηδιέκμζ πθακήηεξ οπάνπμοκ ζημ ΢φιπακ
ηαζ πυζεξ άθθεξ «βοκαίηεξ» οπάνπμοκ, ιε ηδκ έκκμζα ημο εδθοημφ
ακενχπμο.
Ακ επζπθέμκ επζηεκηνςεμφιε ζηδκ έκκμζα «Οιμνθζά» ηυηε ηα πνάβιαηα
ιπενδεφμκηαζ αηυιδ πενζζζυηενμ. Σζ είκαζ πζμ υιμνθμ; Ζ ιζξ Κυζιμξ ή
έκα δθζμααζίθεια; Ή ιήπςξ ηα πνχιαηα ηαζ ηα ζπήιαηα ηςκ
ηνοζηάθθςκ εκυξ μπμζμοδήπμηε ιεηάθθμο; Ή ιήπςξ είκαζ πζμ υιμνθδ
ιζα ιάκα πμο αβαπάεζ πκεοιαηζηά ημ παζδί ηδξ ηαζ θάιπεζ αβηαθζάγμκηαξ
ημ; Ή ιήπςξ είκαζ πζμ υιμνθδ δ αββεθζηή ιμνθή ιζαξ βοκαίηαξ πμο
αηηζκμαμθεί υηακ βίκεηαζ έκα ιε ημ Θευ ηδ ζηζβιή πμο αζχκεζ
Πκεοιαηζηή Θνδζηεοηζηή Αβάπδ;
Ο πνςηαεθδηήξ Κυζιμο ζηδκ πάθδ κμζχεεζ ηαζ δζαηείκεηαζ υηζ είκαζ μ
πζμ δοκαηυξ άκενςπμξ ζημκ Κυζιμ. Καζ πάθζ ζζπφμοκ μζ ίδζεξ απμνίεξ
υπςξ ηαζ πνμδβμοιέκςξ. Γδθαδή πυζμζ άκενςπμζ δζαβςκίζηδηακ; Με
πμζα ηνζηήνζα ηνίεδηακ; Με πμζα ακηζηεζιεκζηυηδηα; ΢ε πμζμκ «Κυζιμ»;
Καζ επζπθέμκ ηζ ζδιαίκεζ Γφκαιδ; Ακ επζηεκηνςεμφιε ζηδκ έκκμζα
«Γφκαιδ» ηυηε μ ζοβηεηνζιέκμξ παθαζζηήξ ςπνζά ιπνμζηά ζηδ δφκαιδ
εκυξ εθέθακηα ή ιζαξ θάθαζκαξ. Δηιδδεκίγεηαζ ιπνμζηά ζηδ δφκαιδ εκυξ
δθαζζηείμο ή εκυξ ηοθχκα ή ιζαξ παθίννμζαξ ή ιζαξ πονδκζηήξ έηνδλδξ.
Καζ πχξ εα κμζχεεζ άναβε ιπνμζηά ζηζξ δοκάιεζξ ημο Ήθζμο ή ζηζξ
146
ηενάζηζεξ εθηηζηέξ ηαζ απςζηζηέξ δοκάιεζξ ηςκ πθακδηχκ, ηςκ βαθαλζχκ
ή ημο ΢φιπακημξ;
Σζ βίκεηαζ υιςξ ιε ημκ πθμοζζυηενμ άκενςπμ ημο Κυζιμο; Δδχ δε
θαίκεηαζ κα ηίεεηαζ εέια οπμηεζιεκζηχκ ηνζηδνίςκ ηάπμζαξ επζηνμπήξ.
Έπεζ ηα πενζζζυηενα πνήιαηα ζημκ Κυζιμ άνα είκαζ ηαζ μ πθμοζζυηενμξ
ζημκ Κυζιμ. Ο μνζζιυξ ημο πθμφζζμο υιςξ είκαζ ζηδκ μοζία μνζζιυξ
πμο αθμνά πυζα ηαηέπεζ έκα άημιμ. Πυζα είκαζ δζηά ημο. Πμζα
αβμναζηζηή αλία ηαηέπεζ. Έζης υηζ ιπμνεί κα αβμνάζεζ ηδ ιζζή Γδ. Ή
έζης υηζ ηαηέπεζ υθδ ηδ Γδ. Αθθά πςξ ηδκ «ηαηέπεζ» αθήξ ζηζβιήξ δε
ιπμνεί κα ηδκ εθέβλεζ; Αθμφ δε ιπμνεί κα ηδκ ηάκεζ υηζ εέθεζ; Οζ
ηοθχκεξ δεκ αβμνάγμκηαζ. Σα αμοκά ηαζ δ εάθαζζα δεκ εθέβπμκηαζ. Σμ
΢φιπακ δεκ αβμνάγεηαζ.
Έζης επίζδξ υηζ υθμζ μζ άκενςπμζ είκαζ οπάθθδθμζ ή αηυιδ ηαζ δμφθμζ
ημο. Μπμνεί αέααζα κα αβμνάζεζ ηδκ ενβαηζηή δφκαιδ εκυξ ακενχπμο.
Αθθά δε ιπμνεί κα αβμνάζεζ μφηε έκα βναιιάνζμ ηδξ θζθίαξ ή ηδξ
αβάπδξ εκυξ ακενχπμο αηυιδ ηαζ ημο πζμ ηαπεζκμφ. Γε ιπμνεί κα
αβμνάζεζ ηδκ οβεία ημο. Γε ιπμνεί κα αβμνάζεζ ηδ γςή ημο ηαζ ημ εάκαημ
ημο. Γε ιπμνεί κα αβμνάζεζ ηδ «ζςηδνία ηδξ ροπήξ ημο». «Σζ
ςθεθήζεηαζ άκενςπμξ ακ απμηηήζεζ υθμ ημκ ηυζιμ ηαζ απςθέζεζ ηδκ
ροπή ημο;» Γζα πμζμ Πθμφημ ιζθάιε; Γζα Τθζηυ Πθμφημ ή βζα Πθμφημ
Φοπήξ; Καζ πμζμξ πθμφημξ είκαζ ηεθζηά μ πζμ «πθμφζζμξ»;
Καζ ηζ βίκεηαζ ιε ημκ Πζηάζμ; Οζ πζκεθζέξ ημο ςπνζμφκ ιπνμζηά ζηα
ζπήιαηα ηαζ ηα πνχιαηα ηδξ Φφζδξ. Κζ αξ ιδκ λεπκάιε υηζ μ γςβνάθμξ
απεζημκίγεζ ηάηζ ζε δφμ δζαζηάζεζξ. Δκχ δ Φφζδ δ ίδζα πανάβεζ ακά πάζα
ζηζβιή αιέηνδηεξ ηνζζδζάζηαηεξ πναβιαηζηέξ εζηυκεξ απανάιζθθδξ
μιμνθζάξ. Μπμνεί μ Πζηάζμ κα γςβναθίζεζ ηδκ πκεοιαηζηή μιμνθζά;
Μπμνεί κα γςβναθίζεζ ηδκ Πκεοιαηζηή Αβάπδ;
Κζ μ Ασκζηάζκ; Ζ ιεβαθφηενδ δζάκμζα ημο Κυζιμο; Σμο εδυεδ αοηυξ μ
ηίηθμξ βζαηί ηαηάθενε κα ζοθθάαεζ ιε ηδ Γζακμδηζηή ημο Φοπή έκα Νυιμ
147
πμο αθμνά ηδκ Όθδ ηαζ ηδκ Δκένβεζα. Γε ιίθδζε υιςξ πμηέ βζα ημοξ
Νυιμοξ πμο αθμνμφκ ημκ Φοπζηυ Κυζιμ ή ημκ Πκεοιαηζηυ Κυζιμ. Ο
ίδζμξ μ Ασκζηάζκ μιμθμβεί ιε ανηεηή ηαπεζκυηδηα υηζ ζε ιζα ζηζβιή
παθάνςζδξ ιπυνεζε κα ζοθθάαεζ αοηυ πμο ζοκέθααε. Γδθαδή δ
Γζακμδηζηή ημο Φοπή ήνεε βζα θίβμ ζε επαθή ιε ΢ηεπημιμνθέξ ημο
Φοπζημφ Κυζιμο. Καζ ιπυνεζε κα δακεζζηεί έκα ηυηημ ζμθίαξ απυ ηδ
Φφζδ ηαζ κα ημκ δζαηοπχζεζ ζηδ βθχζζα ηςκ Μαεδιαηζηχκ. Τπήνλε
δδθαδή έκαξ ακαβκχζηδξ ιζαξ ζεθίδαξ εκυξ αζαθίμο απυ ηδκ ηενάζηζα
αζαθζμεήηδ ημο ΢φιπακημξ.
΢ογδηάιε βζα δζάκμζα, βζα ελοπκάδα, βζα ζμθία. Σζ ζφβηνζζδ ιπμνεί κα
βίκεζ ημο I.Q, δδθαδή ημο Γείηηδ Νμδιμζφκδξ εκυξ ακενχπμο ιε ηδ
ζμθία ημο Ακχηενμο Φοπζημφ Κυζιμο; Πμθφ πενζζζυηενμ ηζ ζφβηνζζδ
ιπμνεί κα βίκεζ ιε ηδ ζμθία ηδξ ΢οκεζδδζζαηήξ Φοπήξ ηαζ ημο Αημιζημφ
Πκεφιαημξ; Ή ιε ηδκ απυθοηδ ζμθία ημο Θεμφ;
Καηά ηδκ Πθαηςκζηή Θεςνία ηςκ Ηδεχκ ηάεε βήζκδ ηαηάζηαζδ υπςξ
μιμνθζά, δφκαιδ, πθμφημξ, ζμθία, δζηαζμζφκδ, εθεοεενία ηθπ μθείθεζ
ηδκ οπυζηαζδ ηδξ ζε ιζα ακηίζημζπδ ζδακζηή έκκμζα, ζε ιζα «Ηδέα» ημο
Πκεοιαηζημφ Κυζιμο. ΋ηζ δεκ είκαζ ηάηζ πμο πανάβεηαζ απυ ηάης πνμξ
ηα πάκς αθθά ηάηζ πμο δζαπέεηαζ απυ πάκς πνμξ ηα ηάης. Απυ ημ έκα
ηαζ απυθοημ πνμξ ηα πμθθά ηαζ ζπεηζηά. Απυ ημκ Κυζιμ ηδξ
Μμκαδζηυηδηαξ ζημκ Κυζιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ ηαζ Πμζηζθμιμνθίαξ. Απυ
ημκ Πκεοιαηζηυ Κυζιμ πνμξ ημκ Φοπζηυ ηαζ πνμξ ημκ Τθζηυ Κυζιμ.
Απυ ημ Θευ, απυ ημ Γδιζμονβυ πνμξ ηα ηάης.
΋θεξ αοηέξ μζ πμζυηδηεξ πμο ακαθέναιε δδθαδή δ μιμνθζά, δ δφκαιδ, δ
ζμθία, δ δζηαζμζφκδ, δ δεζηή, δ αβάπδ υηακ ηζξ πνμεηηείκμοιε πνμξ ηα
πάκς, πνμξ ηζξ ζδακζηέξ ημοξ πμζυηδηεξ παφμοκ κα δζαηνίκμκηαζ ιεηαλφ
ημοξ. Πενζμνίγμκηαζ ανπζηά ζε δφμ πμζυηδηεξ δδθαδή ζηδ
Γκχζδ(Αθήεεζα) ηαζ ζηδκ Ζεζηή(Αβαευ). Καζ ηεθζηά ζημ Πκεοιαηζηυ
Δπίπεδμ εκμπμζμφκηαζ ζηδκ Αβάπδ. ΢ηδκ Πκεοιαηζηή Αβάπδ πμο είκαζ
ηαζ δ μοζία ηαζ δ οπυζηαζδ ημο Θεμφ.
148
΋θδ αοηή δ πανέκεεζδ έβζκε βζα κα ηαηαδεζπεεί υηζ αηυιδ ηαζ ζηζξ
πενζπηχζεζξ αηυιςκ ιε έκημκεξ ζηακυηδηεξ ημ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ηδξ
Έπανζδξ μνίγεηαζ ζακ δ αίζεδζδ ημο αηυιμο υηζ ημ Δβχ ημο είκαζ πζμ
ρδθά απυ υηζ πναβιαηζηά είκαζ ζηδκ ζενανπζηή ηθίιαηα. ΋ηζ αλίγεζ
πενζζζυηενμ. Αοηυξ πμο κμζχεεζ Έπανζδ δεκ έπεζ επίβκςζδ ηδξ εέζδξ
ημο ζηδκ ζενανπζηή ηθίιαηα. Τπενεηηζιά εαοηυκ. Ζ Έπανζδ λεηζκάεζ
ζακ ζηέρδ. ΢ηδ ζοκέπεζα πνμηαθεί ημ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ηδξ Έπανζδξ
ηαζ αοηυ ιε ηδ ζεζνά ημο εηθνάγεηαζ ζε ζοιπενζθμνά Έπανζδξ, ζε
επδνιέκδ ζοιπενζθμνά.
8.3 Υαξαθηεξηζηηθά ηνπ Ννεηηθνύ ΢πλαηζζήκαηνο Έπαξζε Υακεινθξνζύλε
Δνπυιαζηε θμζπυκ ζημ βκςζηυ αμδεδηζηυ πίκαηα πμο αθμνά ημ Νμδηζηυ
΢οκαίζεδια ηδξ Υαιδθμθνμζφκδξ - Έπανζδξ ημκ μπμίμ ηαζ εα
ακαθφζμοιε.
Ανκδηζηυ ΢οκαίζεδια: Υαιδθμθνμζφκδ
΢οββεκή
Ανκδηζηά
΢οκαζζεήιαηα:
΢οζημθή,
Αζδδιμζφκδ, Σναη, Έθθεζρδ Αοημπεπμίεδζδξ
Νηνμπαθυηδηα,
Θεηζηυ ΢οκαίζεδια: Έπανζδ
΢οββεκή Θεηζηά ΢οκαζζεήιαηα: Τρδθμθνμζφκδ,
Τπμηζιδηζηή δζάεεζδ, Πενδθάκζα, Τπενμρία
Πενζθνυκδζδ,
Μέζδ
΢οκαζζεδιαηζηή
Καηάζηαζδ:
Απμοζία
Υαιδθμθνμζφκδξ θυβς απμοζίαξ ενεεζζιάηςκ
Έπανζδξ
ή
Βαεφηενδ μοζία ημο ΢οκαζζεήιαημξ: Γζάηνζζδ ημο Δβχ απυ ημ ΢φιπακ,
άνκδζδ εκυηδηαξ, πνμζηυθθδζδ ζημ θαζκμιεκζηά λεπςνζζηυ Δβχ
΢οκεζδδζζαηυ ΢οκαίζεδια: Δπίβκςζδ ημο επζπέδμο πκεοιαηζηήξ
ακάπηολδξ ημο αηυιμο ζε ζπέζδ ηαζ ιε ημοξ «ηάης» ηαζ ιε ημοξ «πάκς»,
Σαπεζκυηδηα ιπνμζηά ζηδ ιεβαθμζφκδ ηαζ ηδ ζμθία ηαζ ηδκ αβάπδ ημο
Θεμφ, Μεβαθμζφκδ θυβς ζοκεζδδημπμίδζδξ ηδξ εκυηδηαξ ημο ιε ημ Θευ
ηαζ ηδξ εεσηήξ ημο μοζίαξ, Μεηνζμθνμζφκδ, Σαπεζκμθνμζφκδ, ΢εικυηδηα
149
8.4 Γηαηί ε Έπαξζε είλαη Θεηηθό Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα
Πζεακυκ ήδδ κα οπάνπεζ ιζα εφθμβδ απμνία. Γζαηί εεςνχ ηδκ Έπανζδ
ζακ Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ηαζ υπζ ζακ ανκδηζηυ; Γζαηί εεςνχ ηδ
Υαιδθμθνμζφκδ ζακ Ανκδηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια; Σμ ηνζηήνζμ
ηαηάηαλδξ υιςξ δεκ είκαζ ημ δεζηυ ηνζηήνζμ ζηδ ζοβηεηνζιέκδ
πενίπηςζδ.
Γδθαδή δε ιπμνμφιε κα πμφιε υηζ δ Έπανζδ είκαζ «ηαηυ» πνάβια άνα
είκαζ Ανκδηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια. ΋πςξ ήδδ έπμοιε ακαθφζεζ ζε
πνμδβμφιεκα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα εεςνμφιε ζακ Ανκδηζηυ Νμδηζηυ
΢οκαίζεδια υηζ έπεζ ιζα ζεζνά ζοβηεηνζιέκςκ ανκδηζηχκ επζδνάζεςκ
ζημ ΢ςιαηζηυ Δπίπεδμ ηαζ ζημ Φοπζηυ Δπίπεδμ.
΢οβηεηνζιέκα δ Υαιδθμθνμζφκδ ιε ηδκ έκκμζα ηδξ οπμηίιδζδξ ηδξ
εαοημφ πνμηαθεί ζοιπαεδηζημημκία ηαζ ηζξ ακηίζημζπεξ ζςιαηζηέξ
εηδδθχζεζξ πμο ηδ ζοκμδεφμοκ. Ππ ημηηίκζζια ημο πνμζχπμο,
ηναφθζζια, άκμδμ ηδξ πίεζδξ, ηαποηανδία, ηνφμ ζδνχηα ηθπ. Δπζπθέμκ
ζημ Φοπζηυ Δπίπεδμ παναηδνμφιε ιζα πηχζδ ηδξ Γεκζηήξ Γζάεεζδξ ημο
αηυιμο. Άνα πθδνμφκηαζ ηα δφμ ηνζηήνζα πμο είπαιε εέζεζ ηαζ ζε
πνμδβμφιεκα ηεθάθαζα βζα ημ παναηηδνζζιυ εκυξ Νμδηζημφ
΢οκαζζεήιαημξ ςξ ανκδηζημφ. Με ηα ίδζα ηνζηήνζα ηαζ δ Έπανζδ
παναηηδνίγεηαζ ςξ Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια βζαηί πνμηαθεί
παναζοιπαεδηζημημκία ηαζ εοελία ζςιαηζηή απυ ηδ ιζα ιενζά ηαζ απυ
ηδκ άθθδ πνμηαθεί άκμδμ ηδξ Γεκζηήξ Γζάεεζδξ ημο αηυιμο.
΢οββεκή Θεηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηδξ Έπανζδξ είκαζ δ
Πενζθνυκδζδ, δ Τπμηζιδηζηή Γζάεεζδ απέκακηζ ζημοξ άθθμοξ, δ
Τπενδθάκεζα, δ Τρδθμθνμζφκδ ηαζ δ Τπενμρία. ΢ε υθεξ αοηέξ ηζξ
πενζπηχζεζξ οπάνπεζ δ εζδμπμζυξ μιμζυηδηα ιε ηδκ Έπανζδ. Γδθαδή ημ
άημιμ κμζχεεζ υηζ ανίζηεηαζ ζε ορδθυηενμ επίπεδμ απυ υηζ πναβιαηζηά
είκαζ.
150
΢οββεκή Ανκδηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηδξ Υαιδθμθνμζφκδξ είκαζ δ
΢οζημθή, δ Νηνμπαθυηδηα, δ Αζδδιμζφκδ, ημ Σναη ηαζ δ Έθθεζρδ
Αοημπεπμίεδζδξ. Ζ εζδμπμζυξ μιμζυηδηα ζε υθεξ αοηέξ ηζξ πενζπηχζεζξ
είκαζ υηζ ημ άημιμ κμζχεεζ υηζ ανίζηεηαζ ζε έκα παιδθυηενμ επίπεδμ απυ
υηζ πναβιαηζηά είκαζ.
Οιμθμβχ υηζ δοζημθεφηδηα ανηεηά βζα κα ανς έκακ υνμ πμο κα απμδίδεζ
ηαθφηενα ημ ακηίεεημ ηδξ Έπανζδξ. Ζ Μεηνζμθνμζφκδ, δ
Σαπεζκμθνμζφκδ ηαζ δ ΢εικυηδηα δε ιπμνμφκ κα είκαζ ηα ακηίεεηα ηδξ
Έπανζδξ βζαηί ακηζζημζπμφκ απθχξ ζηδκ απμοζία ηδξ. Γεκ ακηζζημζπμφκ
ζηδκ ηαηάζηαζδ σποηίμηζης ημο εαοημφ. Δπεζδή δ Έπανζδ είκαζ
ζοκχκοιμ ηδξ Τρδθμθνμζφκδξ ακαβηάζηδηα κα πνδζζιμπμζήζς ημ
θεηηζηά ακηίεεημ ηδξ Τρδθμθνμζφκδξ. Γδθαδή ημκ υνμ Υαιδθμθνμζφκδ
πανά ημ βεβμκυξ υηζ δε πνδζζιμπμζείηαζ ηαζ ίζςξ αημοζηζηά λεκίγεζ.
8.5 Ζ βαζύηεξε νπζία ηεο Έπαξζεο-Υακεινθξνζύλεο είλαη ε κε
επίγλσζε ηεο ζρέζεο Δγώ-΢ύκπαληνο
Πμζά είκαζ υιςξ δ ααεφηενδ μοζία ημο Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ
Υαιδθμθνμζφκδ-Έπανζδ; Καζ ζηζξ δφμ πενζπηχζεζξ υπςξ ήδδ
ηαηαδείλαιε ημ άημιμ δεκ έπεζ επίβκςζδ ηδξ ηαηάζηαζδξ ημο. Γεκ έπεζ
επίβκςζδ ημο ζενανπζημφ επζπέδμο ζημ μπμίμ ανίζηεηαζ είηε υζμκ αθμνά
έκα ζοβηεηνζιέκμ παναηηδνζζηζηυ είηε υζμκ αθμνά ημ βεκζηυ ημο
επίπεδμ. Δίηε οπενηζιά είηε οπμηζιά εαοηυκ. Απυ πμο πνμηφπηεζ υιςξ
αοηή δ έθθεζρδ επίβκςζδξ; Αοηή δ πθάκδ; Πνμηφπηεζ απυ ηδ
θακεαζιέκδ βκχζδ υζμκ αθμνά ηδ ζπέζδ Δβχ-΢φιπακ.
Ο ιέζμξ άκενςπμξ, δδθαδή μ Καηχηενμξ Άκενςπμξ ηαηαηνφπεηαζ απυ
ιζα ζεζνά πθάκεξ, πανακμήζεζξ ηαζ παναδμπέξ υζμκ αθμνά ημ Δβχ ημο
ηαζ ημ ΢φιπακ. Αοηέξ είκαζ μζ ελήξ:
1. Δβχ είιαζ ημ ΢χια ιμο ηαζ μ Νμοξ ιμο(ηαζ υπζ ηαζ δ ΢οκείδδζδ ηαζ ημ
Πκεφια)
151
2. Δβχ είιαζ εκηεθχξ λεπςνζζηυξ απυ υθμοξ ημοξ άθθμοξ ηαζ απυ ηδ
Φφζδ
3. Δβχ, δδθαδή μ Νμοξ ιμο, έπς ηζξ δζηέξ ιμο απυρεζξ βζα ιέκα ηαζ ηδ
Φφζδ
4. Δβχ πζζηεφς υηζ δεκ οπάνπεζ ηάηζ πμο κα ζοκδέεζ υθα ηα υκηα ηαζ
πνάβιαηα
Με αάζδ αοηέξ ηζξ απυρεζξ ημ άημιμ εεςνεί ημκ εαοηυ ημο ςξ ηάηζ λέκμ
ηαζ λεπςνζζηυ ζε ζπέζδ ιε ηδ Φφζδ. Καζ αέααζα έπμκηαξ αοηή ηδ ζηάζδ
δε ιπμνεί κα ζοβηνίκεζ ακυιμζα πνάβιαηα(Δβχ ηαζ Φφζδ) ηαζ κα ηα
αάθεζ ζε ιζα ζενανπζηή ζεζνά. Δπζπθέμκ εθυζμκ δε ζοκεζδδημπμζεί ηδκ
μιμζυηδηα ηαηαζηεοήξ ηςκ πναβιάηςκ ηαζ υκηςκ ηαεχξ ηαζ ηδκ
ελεθζηηζηή ημοξ ζοκέπεζα ηαζ πάθζ αδοκαηεί κα ηα ζενανπήζεζ. Αοηή δ
αδοκαιία ζενάνπδζδξ μδδβεί ζε οπμηίιδζδ (παιδθμθνμζφκδ) ή
οπενηίιδζδ (έπανζδ) ηδξ αλίαξ ημο.
Αξ ημ δμφιε αοηυ ιε έκα πανάδεζβια βζα κα βίκεζ ηαηακμδηυ ηζ εκκμχ.
Έζης υηζ εβχ είιαζ δ θέλδ «Δβχ» ηαζ εέθς κα ιάες ηδ ζπέζδ ιμο ηαζ ηδ
εέζδ ιμο ζημ ΢φιπακ πμο θέβεηαζ Δθθδκζηή Γθχζζα. Έζης υηζ εβχ
βκςνίγς υθα ηα βνάιιαηα ημο αθθααήημο ηαζ υθεξ ηζξ εθθδκζηέξ θέλεζξ.
Γκςνίγς επίζδξ ηζ είκαζ βνάιια, ηζ είκαζ θέλδ, ηζ είκαζ θνάζδ, ηζ είκαζ
πνυηαζδ, ηζ είκαζ πανάβναθμξ, ηζ είκαζ ζφββναιια. Έπς επίζδξ επίβκςζδ
ηςκ ζπέζεςκ ηαζ ηδξ εκυηδηαξ υθςκ αοηχκ ηςκ ζοιαυθςκ ηαζ ιενχκ ημο
θυβμο. Δπίζδξ έπς επίβκςζδ ηδξ ζενανπίαξ ημο θυβμο(ζοκηαηηζηυ,
βναιιαηζηή). Καζ ηέθμξ έπς επίζδξ επίβκςζδ υηζ υθμξ αοηυξ μ πθμφημξ
ηαζ δ πμζηζθμιμνθία ηδξ Δθθδκζηήξ Γθχζζαξ μθείθεηαζ ζηδκ ανιμκζηή
ζφγεολδ ιε αάζδ ηάπμζμοξ κυιμοξ ηςκ 24 βναιιάηςκ ηδξ Αθθααήηα.
Αθήξ ζηζβιήξ βκςνίγς υθα ηα πνμδβμφιεκα αοηυιαηα βκςνίγς υηζ εβχ
είιαζ ιζα θέλδ ιε ηνία βνάιιαηα ηαζ δομ ζοθθααέξ. ΋ηζ είιαζ ακχηενμξ
απυ έκα βνάιια ηαζ ιζα ζοθθααή αθθά ηαηχηενμξ απυ ιζα πμθοζφθθααδ
θέλδ. ΋ηζ ζακ βναιιαηζηυ ιένμξ ημο θυβμο είιαζ ιζα πνμζςπζηή
ακηςκοιία. ΋ηζ δεκ είιαζ νήια αθθά μφηε ηαζ μοζζαζηζηυ. ΋ηζ πανυθα
152
αοηά ζοκενβάγμιαζ ιε ηα νήιαηα ηαζ ηα μοζζαζηζηά βζα κα ηάκς
πνμηάζεζξ. ΋ηζ ζε ζπέζδ ιε έκα ζφββναιια εβχ είιαζ έκα ιονιήβηζ. ΋ηζ
ζε ζπέζδ ιε έκα βνάιια ημο Αθθααήημο είιαζ ανηεηά πζμ ιεβάθμ ηαζ υηζ
επζπθέμκ έπς ηάπμζμ ιεβαθφηενμ κυδια. Άνα έπς πθήνδ επίβκςζδ ηδξ
εέζδξ ιμο ηαζ ηδξ απμζημθήξ ιμο ζημ ΢φιπακ πμο θέβεηαζ Δθθδκζηή
Γθχζζα.
Έζης πάθζ υηζ είιαζ δ θέλδ «Δβχ» αθθά υηζ δε βκςνίγς υηζ είιαζ
ακαπυζπαζημ ιένμξ ημο ΢φιπακημξ ηδξ Δθθδκζηήξ Γθχζζαξ. Έζης υηζ
δεκ βκςνίγς επίζδξ υηζ απμηεθμφιαζ απυ ηα ίδζα δμιζηά οθζηά(βνάιιαηα,
ζοθθααέξ) πμο απμηεθείηαζ υθμ ημ οπυθμζπμ ΢φιπακ ηδξ Δθθδκζηήξ
Γθχζζαξ. ΋ηζ δεκ βκςνίγς επίζδξ υηζ είιαζ ιζα πνμζςπζηή ακηςκοιία.
Αξ οπμεέζμοιε επίζδξ υηζ δεκ έπς επίβκςζδ ηςκ κυιςκ ηαζ
βναιιαηζηχκ ηακυκςκ ημο ζφιπακημξ αοημφ. Αξ δεπεμφιε επζπθέμκ υηζ
έπς ηδκ ηάζδ κα έπς αοεαίνεηεξ απυρεζξ ηαζ εεςνίεξ βζα ηδκ Δθθδκζηή
Γθχζζα ιδ δεπυιεκμξ ηδκ φπανλδ ιζαξ Ακχηενδξ Δκμπμζμφ Ανπήξ.
Δίκαζ ζπεδυκ ζίβμονμ υηζ δε εα έπς επίβκςζδ ηδξ εέζδξ ιμο ιέζα ζηδκ
Δθθδκζηή
Γθχζζα.
Δίηε
εα
οπενηζιχ(έπανζδ)
είηε
εα
οπμηζιχ(παιδθμθνμζφκδ) ημκ εαοηυ ιμο. Αθθά μφηε εα έπς ηαζ
επίβκςζδ ηδξ απμζημθήξ ιμο ιέζα ζηδκ Δθθδκζηή Γθχζζα. Πυζμ
ιάθθμκ ακ απυ ηα ηνία βνάιιαηα απυ ηα μπμία απμηεθμφιαζ (ε, β, ς) εβχ
κμιίγς ή ακαβκςνίγς υηζ μ εαοηυξ ιμο απμηεθείηαζ ιυκμ απυ ηα πνχηα
δφμ, δδθαδή ηα ε ηαζ β (΢χια ηαζ Φοπή) εκχ αβκμχ ζοζηδιαηζηά ημ
ηνίημ δδθαδή ημ ς(Πκεφια).
Δπμιέκςξ δ ααεφηενδ μοζία ημο Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ
Υαιδθμθνμζφκδ-Έπανζδ είκαζ δ δζάηνζζδ ημο Δβχ απυ ημ ΢φιπακ. Ζ
άβκμζα ιμο βζα ηδκ εκυηδηα ημο εαοημφ ιμο ιε ημ ΢φιπακ. Ζ άβκμζα ιμο
βζα ηδκ ηνζαδζηή ιμο οπυζηαζδ ηαζ βζα ηδκ ηαη’ εζηυκα ηαζ ηαε’ μιμίςζδ
ημο ΢φιπακημξ ηαηαζηεοή ιμο. Ζ πνμζηυθθδζδ ιμο ζημ θαζκμιεκζηά
λεπςνζζηυ Δβχ. Ο εβςζζιυξ ιμο. Ζ ηαφηζζδ ημο Δβχ ιμο ιε ημ ΢χια ηαζ
ηδκ Φοπή ιυκμ. Ζ άβκμζα ηςκ Φοζζηχκ Νυιςκ ημο ΢φιπακημξ ηαζ
ζδζαίηενα ημο Νυιμο ηδξ Ηενανπίαξ.
153
8.6 Ζ Έπαξζε είλαη Θεηηθό Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα αιιά έρεη όκσο
ζεηηθέο επηπηώζεηο;
Ακαηφπημοκ υιςξ ηχνα ιζα ζεζνά εφθμβα ενςηήιαηα; Δίκαζ δ Έπανζδ
ηάηζ ηαθυ; Κάηζ δεζηυ; Κάηζ θοζζμθμβζηυ; Κάηζ ακχηενμ; Ή είκαζ ηάηζ
ηαηυ; Κάηζ ακήεζημ; Κάηζ αθφζζημ; Κάηζ ηαηχηενμ;
Μζα πνχηδ άπμρδ είκαζ υηζ είκαζ ζαθχξ ηάηζ ηαθυ απυ ηδ ζηζβιή πμο
υπςξ ακαθέναιε είκαζ Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ημ μπμίμ πνμηαθεί
παναζοιπαεδηζημημκία ζημ ΢χια ηαζ ηαθφηενδ Γεκζηή Γζάεεζδ ζημ
Νμο. Σμ άημιμ πμο έπεζ έπανζδ κμζχεεζ ηαθά. Αθμφ είκαζ εεηζηή δ
επίδναζδ ημο ζημ ΢χια ηαζ ημ Νμο άνα ιε αάζδ ηδκ άπμρδ αοηή είκαζ
θοζζμθμβζηυ, ηαθυ, δεζηυ ηαζ ακχηενμ. Καζ εη πνχηδξ υρεςξ εα είπε
δίηαζμ υπμζμξ οπμζηήνζγε ηάηζ ηέημζμ.
Γζαηί υιςξ μζ ανπαίμζ διχκ πνυβμκμζ έηακακ ηυζδ θαζανία ηαηά ηδξ
Έπανζδξ; Γζαηί ηδ εεςνμφζακ ςξ «φανδ» απέκακηζ ζηα εεία; Γζαηί μ
΢ςηνάηδξ εεςνεί ιεβίζηδ ανεηή ηδ ζηάζδ «εκ μίδα υηζ μοδέκ μίδα»;
Γζαηί μ Υνζζηυξ επζιέκεζ υηζ «μ ορχκ εαοηυκ ηαπεζκςεήζεηαζ»; Γζαηί δ
θασηή ζμθία πνμαθέπεζ ιφνζα ηαηά βζα υζμοξ «έπμοκ πάνεζ ηα ιοαθά
ημοξ αένα»;
Αξ δμφιε ηδκ ελήβδζδ αήια πνμξ αήια. Σζ ζδιαίκεζ Έπανζδ βζ’ αοηυκ
πμο ηδκ έπεζ; ΋ηζ κμζχεεζ πζμ πάκς απυ υηζ είκαζ. Αθμφ κμζχεεζ έηζζ
ζδιαίκεζ υηζ ηαζ δ ζοιπενζθμνά ημο εα είκαζ πζμ πάκς απυ υηζ ακηέπεζ κα
είκαζ. Άνα ηαζ μζ δνάζεζξ ημο εα είκαζ οπεναμθζηέξ, οπένιεηνεξ. Υάκεζ ημ
ιέηνμ. Καζ υπμζμξ πάκεζ ημ ιέηνμ πανααζάγεζ πάνα πμθθμφξ κυιμοξ ηδξ
Φφζδξ. Κάκεζ θάεμξ δνάζεζξ ηαζ άνα εα δεπεεί ακηίζημζπεξ ακηζδνάζεζξ
ηζξ μπμίεξ δε ιπμνεί κα ζδηχζεζ. Καζ έηζζ εα είκαζ ζοκεπχξ ζε ηυκηνα ιε
ηδκ ίδζα ηδ Φφζδ ηαζ ιε ηζξ δοκαηυηδηεξ ημο. Δπζπθέμκ ιε ηδ ζηάζδ ημο
πάκεζ ζε ιεβάθμ ααειυ ηάεε δοκαηυηδηα κα δζαβκχζεζ ηζξ μοζζαζηζηέξ
αζηίεξ ηδξ «αζεέκεζαξ» ημο. Καζ έηζζ ηαηαδζηάγεηαζ ζε ιδ ακάννςζδ.
Υάκεζ ηδ δοκαηυηδηα εεναπείαξ.
154
Ακ ιπμνχ κα ζδηχζς ιυκμ 50 ηζθά αάνμξ ηαζ εβχ θυβς έπανζδξ
πνμζπαεήζς κα ζδηχζς 200 είκαζ δεδμιέκμ υηζ εα οπμζηχ ηζξ
ζοκέπεζεξ. Ακ κμιίγς υηζ είιαζ ηαθθμκή ηαζ πνμζπαεήζς κα βίκς
ιακεηέκ πςνίξ κα έπς ηα ακάθμβα πνμζυκηα ηυηε εα απμηφπς
επαββεθιαηζηά ηαζ πζεακυκ ηαζ ζηδκ υθδ ιμο γςή. Ακ κμιίγς υηζ είιαζ
πακέλοπκμξ ηαζ πνμζπαεήζς κα αημθμοεήζς ακχηενεξ ζπμοδέξ ηυηε
«εα ηα ανς ιπαζημφκζα» ηαζ εα θάς ηα ιμφηνα ιμο.
Μπμνεί θυβς έπανζδξ κα βίκς αηυια ηαζ ακυδημξ. Θοιδεείηε βζα θίβμ
ημκ Ξένλδ. Μαζηίβςζε ηδ εάθαζζα βζαηί ήηακ ηνζηοιζζιέκδ ηαζ
εεχνδζε υηζ ιε αοηυ ημκ ηνυπμ ακηζζηεηυηακ ζηδ ιεβαθεζυηδηα ημο.
Θοιδεείηε ημ «βοικυ ααζζθζά» πμο λεαναηχεδηε απυ έκα ιζηνυ παζδάηζ
ζηδ δζάνηεζα ηδξ ααζζθζηήξ πανέθαζδξ ζημ παναιφεζ «Σα ηαζκμφνζα
νμφπα ημο Αοημηνάημνα».
Τπάνπεζ ιζα ςναία ζφβπνμκδ θέλδ βζα ηζξ πενζπηχζεζξ αοηέξ. Ζ θέλδ
«ρχκζμ». Λέιε: «Αοηυξ ηδκ ρχκζζε». Σζ «ρχκζζε»; Σζ αβυναζε;
Πνμθακχξ αβυναζε ηδκ έπανζδ ημο απυ ημ ηαηάζηδια ιε ηζξ πθάκεξ. Ζ
επίβκςζδ ημο είκαζ ηυζμ ιζηνή πμο πάκεζ ηάεε ιέηνμ ηαζ λεθεφβεζ απυ
ηδκ πναβιαηζηυηδηα. Καζ έηζζ βίκεηαζ πενίβεθμ υθςκ ηςκ οπμθμίπςκ
πςνίξ δοζηοπχξ μ ίδζμξ κα ζοκεζδδημπμζεί ηδ βεθμζυηδηα ημο. Ζ
ηαηάζηαζδ αοηή είκαζ έκα ζηαθμπάηζ πνζκ απυ ηδ ΢πζγμθνέκεζα. Πνζκ
απυ ηδκ Φφπςζδ. Άθθςζηε δεκ είκαζ ηοπαίμ πμο πάνα πμθθμί
ζπζγμθνεκείξ έπμοκ ζακ ααζζηυ ζημζπείμ ημο παναθδνήιαημξ ημοξ ηζξ
ζηέρεζξ ιεβαθείμο. Νμιίγμοκ υηζ είκαζ μ Υνζζηυξ ή μ Μέβαξ Ναπμθέςκ ή
μ Θευξ.
Απυ αοηά πμο ακαθένεδηακ ημ ζοιπέναζια είκαζ υηζ δ Έπανζδ είκαζ έκα
Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ηαζ ζακ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια είκαζ ζαθχξ
ηαηχηενμ απυ ηα ακηίζημζπα ΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα πμο εα
πενζβναθμφκ ζηδ ζοκέπεζα. Δπζπθέμκ ιπμνεί πνυζηαζνα κα πνμζθένεζ
ηάπμζα ζςιαηζηή εοελία ηαζ κμδηζηή πανά ζημ άημιμ αθθά αοηή είκαζ
πνυζηαζνδ ηαζ απαηδθή. Ζ Έπανζδ μδδβεί ημ άημιμ ιε ιαεδιαηζηή
155
αηνίαεζα ζηδ ζοζηδιαηζηή πανααίαζδ ηςκ Φοζζηχκ Νυιςκ ηαζ
επμιέκςξ ζηδκ αζεέκεζα ηαζ ηδ δοζηοπία. Με αάζδ αοηά ηα θσζικά
κριηήρια δ Έπανζδ είκαζ ζαθχξ ανκδηζηή ηαηάζηαζδ.
8.7 Δίλαη ε Υακεινθξνζύλε θάηη αλώηεξν;
Ακαηφπηεζ υιςξ ηχνα ιζα άθθδ ζεζνά εφθμβςκ ενςηδιάηςκ; Δίκαζ δ
Υαιδθμθνμζφκδ ηάηζ ηαθυ; Κάηζ δεζηυ; Κάηζ θοζζμθμβζηυ; Κάηζ
ακχηενμ; Ή ιήπςξ είκαζ ηάηζ ηαηυ; Κάηζ ακήεζημ; Κάηζ αθφζζημ; Κάηζ
ηαηχηενμ;
Μζα πνχηδ άπμρδ είκαζ υηζ αοηυξ πμο κμζχεεζ Υαιδθμθνμζφκδ είκαζ έκα
«εοαίζεδημ» άημιμ ιε «θεπηά αζζεήιαηα». Έκα άημιμ πςνίξ εβςζζιυ.
Έκα άημιμ πμο ακ ιδ ηζ άθθμ δε αθάπηεζ ηακέκακ. Με ιζα δεφηενδ ιαηζά
υιςξ εα δζαπζζηχζμοιε ζοπκά υηζ αοηή δ επζθακεζαηή εζηυκα ηδξ
ζοκαζζεδιαηζηήξ εοαζζεδζίαξ δεκ είκαζ πανά ιζα δεζθία. Μζα δεζθία πμο
πνμηφπηεζ απυ κμδηζηέξ πνμζημθθήζεζξ ημο αηυιμο. Δπζπθέμκ πμθθέξ
θμνέξ ηα άημια αοηά ιπμνεί κα ηνφαμοκ ιέζα ημοξ ζηθδνυηδηα ηαζ
απςεδιέκεξ ηαηαζηάζεζξ ηα μπμία υιςξ ακαζηέθθμοκ θυβς δεζθίαξ.
Μζα δεφηενδ πανακυδζδ είκαζ υηζ ηα άημια πμο κμζχεμοκ
παιδθμθνμζφκδ έπμοκ θζβυηενμ εβςζζιυ. Ο ζοκεζνιυξ είκαζ μ ελήξ:
αθμφ έπμοκ παιδθή αοημεηηίιδζδ ηυηε έπμοκ θζβυηενμ εβςζζιυ. Αθθά
αοηυ είκαζ ιζα επζθακεζαηή μπηζηή βςκία. Ο εβςζζιυξ δεκ ηαεμνίγεηαζ
ιυκμ ιε ηδκ εκηφπςζδ πμο έπμοιε βζα ημ εβχ ιαξ. Καεμνίγεηαζ απυ ηδκ
ηαφηζζδ πμο ηάκμοιε ιε ημ Δβχ ιαξ. Απυ ημ πυζμ πνμζημθθδιέκμζ
είιαζηε ζηδκ αημιζηυηδηα ιαξ. Απυ ημ πυζμ εεςνμφιε ημκ εαοηυ ιαξ
ηέκηνμ ημο ΢φιπακημξ ιαξ. ΋ηακ έκα άημιμ έπεζ ηναη ή είκαζ δεζθυ ή
είκαζ ζοκεζηαθιέκμ ζοπκά είκαζ έκα ανηεηά εβς-ηεκηνζηυ άημιμ. Μπμνεί
κα ιδ ιπμνεί κα επζαθδεεί ζημοξ άθθμοξ αθθά δεκ παφεζ κα είκαζ έκα
άημιμ ιε ηζξ πνμζημθθήζεζξ ημο ηαζ ηα πάεδ ημο.
156
Σμ άημιμ ιε έθθεζρδ αοημπεπμίεδζδξ δεκ έπεζ απμννίρεζ ημ Δβχ ημο.
Οφηε έπεζ ζοκεζδδημπμζήζεζ ηδκ εκυηδηα ημο ιε ηδ Φφζδ. Ίζα-ίζα ποθεί
έκα Δβχ πμθφ πζμ ζζπονυ. Σμ υκεζνμ ημο ηαζ υθεξ ημο μζ πνμζημθθήζεζξ
αθμνμφκ έκα πζμ ζζπονυ Δβχ. Πμεεί ηδ δζάηνζζδ. Σδκ αημιζηυηδηα. Καζ
πμθθέξ θμνέξ υηακ μζ πενζζηάζεζξ ημο δχζμοκ ηδ δοκαηυηδηα κα ακέαεζ
είηε ημζκςκζηά είηε μζημκμιζηά είηε επαββεθιαηζηά ηυηε ιπμνεί κα βίκεζ
ζηθδνυηενμξ ηαζ ηαηαπζεζηζηυηενμξ απυ αοημφξ πμο πνμδβμοιέκςξ
ηαηδβμνμφζε. Δίκαζ ημ ζφκδνμιμ ημο δμφθμο πμο βίκεηαζ λαθκζηά
αθέκηδξ. Δίκαζ ημ ζφκδνμιμ ημο κευπθμοημο.
Έπμοιε ήδδ δζαηνίκεζ ηδ Υαιδθμθνμζφκδ απυ ηδ Μεηνζμθνμζφκδ, ηδκ
Σαπεζκμθνμζφκδ ηαζ ηδ ΢εικυηδηα. Σα ηνία ηεθεοηαία ζοκαζζεήιαηα
είκαζ μοζζαζηζηά ΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα ηαζ εα πενζβναθμφκ ζηδ
ζοκέπεζα. Ζ δζαθμνά ημοξ απυ ηδ Υαιδθμθνμζφκδ έβηεζηαζ ζημ υηζ ηα
άημια πμο είκαζ ζεικά, ηαπεζκυθνμκα ή ιεηνζυθνμκα δεκ οπμηζιμφκ ημκ
εαοηυ ημοξ αθθά απθά έπμοκ επίβκςζδ ηδξ εέζδξ ημοξ ζηδκ ζενανπζηή
ηθίιαηα.
Μζα επίζδξ ζδιακηζηή δζάηνζζδ είκαζ δ δζάηνζζδ ιεηαλφ
Υαιδθμθνμζφκδξ ηαζ οπμηνζηζηήξ Υαιδθμθνμζφκδξ ή οπμηνζηζηήξ
Μεηνζμθνμζφκδξ. ΋πςξ ήδδ έπς ακαθένεζ επακεζθδιιέκα ζε άθθα
αζαθία ηα ζοθζθζηζηά ηονίςξ άημια εκχ δζαηνίκμκηαζ βζα ηδ ιεβάθδ ημοξ
αοημπεπμίεδζδ ηαζ εβςζζιυ ηείκμοκ κα οπμηνίκμκηαζ παιδθμθνμζφκδ
βζα κα ηαηαθένμοκ δζάθμνμοξ ζηυπμοξ. Οζ ζηυπμζ ημοξ είκαζ ζοκήεςξ δ
ηονζανπία, δ ελμοζία, δ δφκαιδ, ημ πνήια. ΋ηακ μζ ζοκεήηεξ δεκ
εοκμμφκ ηδκ ηαηά ιέηςπμ ηαζ εοεεία δζεηδίηδζδ ηδξ ελμοζίαξ ηυηε ηα
ζοθζθζηζηά άημια αημθμοεμφκ ηδκ πθάβζα ηαζ φπμοθδ μδυ. Κμθαηεφμοκ,
οπμδφμκηαζ ημοξ ηαπεζκμφξ, μνβακχκμοκ ίκηνζβηεξ. ΢ηα πθαίζζα θμζπυκ
αοηήξ ηδξ πνμζπάεεζαξ ημοξ ζοπκά οπμδφμκηαζ άημια ιεηνζυθνμκα ή
αηυιδ ηαζ παιδθυθνμκα ιε ζημπυ πάκηα κα λεβεθάζμοκ ηα εφιαηα ημοξ.
Ζ Υαιδθμθνμζφκδ είκαζ ηάηζ αθφζζημ ηαζ ηαηχηενμ βζα έκα αηυιδ
θυβμ. ΋κηαξ οπμηίιδζδ ημο εαοημφ ζδιαίκεζ υπςξ ηαζ ζηδκ πενίπηςζδ
ηδξ Έπανζδξ υηζ ημ άημιμ δεκ έπεζ ιέηνμ. Άνα μζ δνάζεζξ ημο εα
157
οπμθείπμκηαζ ηδξ πναβιαηζηυηδηαξ ηαζ εα πανααζάγμοκ ημοξ Φοζζημφξ
Νυιμοξ ιε δζάθμνμοξ ηνυπμοξ. Ππ έκα άημιμ θυβμ έθθεζρδξ
αοημπεπμίεδζδξ δε ιπμνεί κα ζηαεεί επαββεθιαηζηά, αζζεδιαηζηά ηαζ
ημζκςκζηά. Αοηυ ζδιαίκεζ πνχημκ υηζ μ ίδζμξ βίκεηαζ πνμαθδιαηζηυξ ηαζ
ηαηά ζοκέπεζα θμνηίγεηαζ έκημκα ζοκαζζεδιαηζηά. Αοηή δ θυνηζζδ, αοηά
ηα «απςεδιέκα» είκαζ ακαιεκυιεκμ κα αβαίκμοκ ζηζξ δνάζεζξ ημο είηε
απέκακηζ ζημοξ δζημφξ ημο είηε απέκακηζ ζημοξ λέκμοξ. Θα ηάκεζ θμζπυκ
δνάζεζξ πμο δεκ εα έπμοκ ιέηνμ, δε εα είκαζ ζζμννμπδιέκεξ ηαζ έηζζ εα
δεπεεί ηζξ ακάθμβεξ ακηζδνάζεζξ.
Δπζπθέμκ εα βίκεζ αάνμξ ζημοξ δζημφξ ημο, ζηδκ μζημβέκεζα ημο. Οζ
μπμίμζ δζημί ημο ιπμνεί είηε κα ημκ απμννίρμοκ αιέζςξ ακ δεκ έπμοκ
ζδζαίηενδ ηαηακυδζδ είηε κα δδιζμονβδεεί ιζα αννςζηδιέκδ ζπέζδ
ελάνηδζδξ ηαζ ακςνζιυηδηαξ ημο αηυιμο απυ ημοξ μζηείμοξ ημο. Ζ μπμία
αέααζα ελ’ μνζζιμφ είκαζ ηαζ πάθζ πδβή πνμαθδιάηςκ θυβς αθφζζηδξ
δνάζδξ. Έκαξ αηυιδ πανάβμκηαξ πνμαθδιάηςκ είκαζ υηζ ημ παιδθυθνςκ
ηαζ ακχνζιμ άημιμ εα βίκεζ εφημθα εφια εκυξ μπμζμοδήπμηε
ορδθυθνμκα αηυιμο. Καζ εα μδδβδεεί ζε αηυιδ ιεβαθφηενεξ αθφζζηεξ
δνάζεζξ.
Τπάνπεζ αέααζα αηυιδ ιζα πζεακυηδηα. Ζ Μέζδ ΢οκαζζεδιαηζηή
Καηάζηαζδ ζηδκ μπμία ανίζημκηαζ ηαηά ηαζνμφξ μζ άκενςπμζ υηακ θυβς
ζοκεδηχκ δεκ έπμοκ μφηε έπανζδ αθθά μφηε ηαζ παιδθμθνμζφκδ. Ζ
ηαηάζηαζδ αοηή δεκ μθείθεηαζ υιςξ ζε επίβκςζδ ηδξ εέζδξ ημο αηυιμο
ζηδκ ζενανπζηή ηθίιαηα. Γεκ μθείθεηαζ ζε «βκχεζ ζαοηυ». Σμ άημιμ έπεζ
ηδκ πνμδζάεεζδ είηε βζα έπανζδ είηε βζα παιδθμθνμζφκδ αθθά θυβς
ζοκεδηχκ δεκ εοκμείηαζ μφηε δ ειθάκζζδ ημο εκυξ αθθά μφηε ηαζ ημο
άθθμο ζοκαζζεήιαημξ. Πνυηεζηαζ αέααζα βζα ιζα αζηαεή ηαζ πνμζςνζκή
ηαηάζηαζδ. Γζα ιζα οπυ ζοκεήηεξ κδκειία.
8.8 Αλώηεξνο Άλζξσπνο, Δγώ θαη ζρέζε ηνπ κε ην ΢ύκπαλ
Τπάνπεζ δζέλμδμξ απυ αοηυ ημκ ηοηεχκα; Απυ αοηυ ημ θαφθμ ηφηθμ είηε
ηδξ Έπανζδξ είηε ηδξ Υαιδθμθνμζφκδξ; Τπάνπεζ δζέλμδμξ απυ ηα
πνμαθήιαηα πμο δδιζμονβμφκ ηα Νμδηζηά αοηά ΢οκαζζεήιαηα; Τπάνπεζ
158
ηαζ είκαζ δ αίςζδ ηςκ ακηίζημζπςκ ΢οκεζδδζζαηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ απυ
ημκ άκενςπμ πμο έπεζ ηαηαθένεζ κα ηαηαηηήζεζ ηδ Φοζζηή ΢ηέρδ ηαζ
άνα έπεζ βίκεζ ζηακυξ κα αζχκεζ ηέημζμο είδμοξ ζοκαζζεήιαηα. Αξ δμφιε
θμζπυκ ακαθοηζηά πμζά είκαζ αοηή δ ηαηάζηαζδ.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ παναηηδνίγεηαζ υπςξ επακεζθδιιέκα έπμοιε πεζ
απυ ηδ Φοζζηή ΢ηέρδ. Βαζζηέξ ανπέξ αοηήξ ηδξ ζηέρδξ είκαζ δ
δζαθεηηζηυηδηα. Ζ δζαθεηηζηή ζηέρδ δεκ ορχκεζ ημίπμοξ δζάηνζζδξ
ακάιεζα ζηα πνάβιαηα, ζηα υκηα ηαζ ζηα θαζκυιεκα. Γεκ πανααθέπεζ
ηδκ εκυηδηα ηαζ ημοξ κυιμοξ πμο δζέπμοκ ηζξ ζπέζεζξ. Γεκ είκαζ ζηαηζηή.
Βθέπεζ ηδ δζανηή νμή ηδξ γςήξ ηαζ ελεηάγεζ ηα πνάβιαηα ζηδκ ελέθζλδ
ημοξ. Γε εεςνεί ηα πνάβιαηα ηοπαία ηαζ αζοκάνηδηα. Βθέπεζ ηδκ
αθθδθμοπία αζηίαξ ηαζ απμηεθεζιάηςκ. Γε εεςνεί ηα πνάβιαηα ζακ
«πθίκεμοξ ηαζ ηενάιμοξ αηάηηςξ εννζιέκμοξ». Λεζημονβεί πάκηα ιε
αάζδ ηδκ ζενανπζηή ηθίιαηα ηαηάηαλδξ ηςκ πναβιάηςκ, ηςκ
θαζκμιέκςκ ηαζ ηςκ υκηςκ.
Δπμιέκςξ είκαζ ακαιεκυιεκμ μ Ακχηενμξ Άκενςπμξ κα ιδκ ορχκεζ
απυνεδημοξ ημίπμοξ ακάιεζα ζημ Δβχ ημο ηαζ ζηδ Φφζδ. Θεςνεί υηζ
είκαζ ακαπυζπαζημ ιένμξ ηδξ Φφζδξ. ΋ηζ ανίζηεηαζ ζε ιζα δζανηή ζπέζδ
αθθδθεπίδναζδξ ηαζ αθθδθελάνηδζδξ ιε ηδ Φφζδ. ΋ηζ απμηεθείηαζ απυ
ηα οθζηά ηδξ Φφζδξ ηαζ οπαημφεζ ζημοξ Φοζζημφξ Νυιμοξ. ΋ηζ δ ζπέζδ
ημοξ δεκ είκαζ ζηαηζηή αθθά ανίζηεηαζ ζε ελέθζλδ.
΋ηζ ηίπμηα δεκ είκαζ ηοπαίμ αθθά υθα οπαημφμοκ ζημοξ Νυιμοξ ηδξ
Φφζδξ. ΋ηζ δ αημιζηυηδηα αθθά ηαοηυπνμκα ηαζ δ εκυηδηα ημο ιε ηδ
Φφζδ έπμοκ ηάπμζμ κυδια. ΋ηζ δ ίδζα δ γςή ημο έπεζ ηάπμζμ
ζοβηεηνζιέκμ κυδια ημζκυ βζα υθμοξ ημοξ ακενχπμοξ. ΋ηζ ανίζηεηαζ ζε
έκα ζοβηεηνζιέκμ ζηαθμπάηζ ηδξ ζενανπζηήξ ηθίιαηαξ υπςξ υθα ηα υκηα.
΋ηζ οπάνπμοκ ηάπμζα υκηα πμο είκαζ ηαηχηενα απυ αοηυκ ηαζ ηάπμζα πμο
είκαζ ακχηενα. ΋ηζ δε ανίζηεηαζ ηοπαία ζημ ζηαθμπάηζ αοηυ αθθά υηζ
αοηυ είκαζ απμηέθεζια ηςκ πνμδβμοιέκςκ ημο δνάζεςκ. ΋ηζ έπεζ ηδ
159
δοκαηυηδηα κα πάεζ ηαζ πνμξ ηα ηάης ηαζ πνμξ ηα πάκς ηαζ υηζ αοηυξ
έπεζ ημκ ηεθεοηαίμ ηαζ ηαεμνζζηζηυ νυθμ ζε ιζα ηέημζα πμνεία.
8.9 Καηώηεξνο Άλζξσπνο θαη Έπαξζε
Ο Καηχηενμξ Άκενςπμξ αθέπεζ ημοξ ηαημίημοξ ηςκ ηαηχηενςκ
ζηαθμπαηζχκ ηδξ ελεθζηηζηήξ ηθίιαηαξ ηαζ βειίγεζ ιε έπανζδ. Γειίγεζ
ζηακμπμίδζδ ηαζ αοηανέζηεζα πμο δεκ είκαζ «θοηυ». Μπμνεί ηαζ ηζκείηαζ
ηαζ ζηέθηεηαζ. Βνίγεζ αοημφξ πμο εεςνεί ηαηχηενμοξ ημο ζακ «γχα»,
ζακ «ηηήκδ» ή ζακ «πνςηυβμκμοξ». Θεςνεί ημκ εαοηυ ημο ζακ ηδκ
ημνςκίδα ηδξ ελέθζλδξ. Νμζχεεζ λεπςνζζηυξ. Αθμφ ιπμνεί ηαζ ζηέθηεηαζ,
αθμφ είκαζ ανηεηά έλοπκμξ κα λεβεθάζεζ ημοξ άθθμοξ ηαζ κα ημοξ
κζηήζεζ, αθμφ έπεζ ηαηαθένεζ δζάθμνα ιε ηα πνμζυκηα ημο, πάεζ κα πεζ
υηζ είκαζ ηάηζ ακχηενμ. Κάηζ ιμκαδζηυ.
Ο Καηχηενμξ Άκενςπμξ υηακ έπεζ έπανζδ δδιζμονβεί ζοκήεςξ βφνς ημο
έκα ιζηνμπενζαάθθμκ πμο ημκ εοκμεί. Μζα ιζηνή «αοθή». Μαγεφεζ βφνς
ημο «αοθζημφξ», οπδνέηεξ, ηυθαηεξ ηαζ βεθςημπμζμφξ. Μαγεφεζ βφνς ημο
άημια ιε έθθεζρδ αοημπεπμίεδζδξ. Ή ιπμνεί αηυιδ ηαζ κα ιαγεφεζ βφνς
ημο δοκαηά άημια αθθά ηα μπμία μπςζδήπμηε κα είκαζ ηαηχηενμζ ημο
ζοκενβάηεξ ηαζ οπμηαβιέκα ζημοξ ζημπμφξ ημο. Με αοηυ ημκ ηνυπμ
δδιζμονβεί έκα πενζαάθθμκ πμο ημο επζαεααζχκεζ ηαεδιενζκά ηδκ
ακςηενυηδηα ημο. Δίκαζ θοζζηυ θμζπυκ κα εεςνεί ηδκ έπανζδ ημο
δζηαζμθμβδιέκδ ή ηαζ επζαεαθδιέκδ. Γζ’ αοηυκ είκαζ ηάηζ ημ απυθοηα
θοζζμθμβζηυ αθμφ είκαζ μ πνχημξ ηαζ ηαθφηενμξ. Αθμφ υπζ ιυκμ αοηυξ
ημ κμζχεεζ αθθά ηαζ πμθθμί άθθμζ ημ ακαβκςνίγμοκ.
Πμθφ ζοπκά ιπμνεί είηε πζζηεφμκηαξ ημ είηε εεαηνζκίζηζηα κα
παναπμκζέηαζ υηζ αβςκίγεηαζ ιυκμξ ημο. ΋ηζ έπεζ θμνηςεεί υθα ηα αάνδ.
΋ηζ αοηυξ είκαζ ημ εφια βζαηί υθμζ μζ άθθμζ αθέπμκηαξ ηδκ αλία ημο ηαζ
ηδ δοκαιζηυηδηα ημο, ημο ηα έπμοκ θμνηχζεζ υθα. Καζ υηζ έπεζ ηαεήημκ
εη ηςκ πναβιάηςκ κα είκαζ μ ανπδβυξ ηαζ κα θνμκηίγεζ υθμοξ ημοξ
οπυθμζπμοξ. Μπμνεί κα ανίγεζ ηαζ κα ιέιθεηαζ υθμοξ ημοξ άθθμοξ βζ’
αοηυ. Μπμνεί κα πνμζπαεεί κα ημοξ δδιζμονβεί εκμπέξ βζα ηδκ
«ακζηακυηδηα» ημοξ. Μπμνεί απυ ηδ ιζα κα ημοξ ηαηαπζέγεζ ηαζ κα ημοξ
160
εηιεηαθθεφεηαζ ηαζ απυ ηδκ άθθδ απυ ηαζνμφ εζξ ηαζνυκ κα ηάκεζ
δζάθμνεξ επζδεζηηζηέξ ηζκήζεζξ δήεεκ θνμκηίδαξ υπςξ δςνεέξ,
αβαεμενβίεξ ηθπ. ΋θα αοηά αέααζα ζηα πθαίζζα ηάπμζςκ δδιμζίςκ
ζπέζεςκ. ΋θα αοηά βζα κα ιπμνέζεζ κα εδναζχζεζ αηυιδ πενζζζυηενμ
ηδκ ηονζανπία ημο.
Ο Καηχηενμξ άκενςπμξ αθέπεζ αοημφξ πμο είκαζ πζμ πάκς ημο ζηδκ
ζενανπζηή ηθίιαηα υζμκ αθμνά ηα οθζηά αβαεά ή ηζξ ζςιαηζηέξ
απμθαφζεζξ ηαζ κμζχεεζ άζπδια. Κακείξ δε δζηαζμφηαζ κα είκαζ πζμ πάκς
απυ αοηυκ. Εδθεφεζ. Φεμκεί. ΢οκήεςξ δζηαζμθμβεί ημκ εαοηυ ημο
θέβμκηαξ υηζ αοημί ηα ανήηακ έημζια. Ή υηζ ήηακ ηοπενμί. Ή υηζ δε
δυεδηακ ζε αοηυκ ίζεξ ιε ημοξ άθθμοξ εοηαζνίεξ.
Ο Καηχηενμξ Άκενςπμξ ακαθχκεηαζ ζε έκα αβχκα δνυιμο είηε βζα κα
ρδθχζεζ μ ίδζμξ ηαζ κα λεπενάζεζ ημοξ άθθμοξ είηε βζα κα ημοξ αάθεζ
ηνζηθμπμδζά ηαζ έηζζ κα πέζμοκ παιδθυηενα απυ αοηυκ. Ο αβχκαξ βζα
δφκαιδ ηαζ ελμοζία είκαζ αδοζχπδημξ ηαζ αηεθείςημξ απυ ηδ θφζδ ημο.
Γεκ έπεζ κζηδηέξ ηαζ δηηδιέκμοξ. ΋θμζ υζμζ ειπθέημκηαζ ζε αοηυ ημ
θαφθμ ηφηθμ είκαζ απυ πένζ δηηδιέκμζ. Κζ αοηυ βζαηί πάκμοκ ηδ γςή ημοξ
ιε ηαηχηενα πνάβιαηα ηαζ αλίεξ. Οζ αλίεξ ημο Καηχηενμο Ακενχπμο
είκαζ δ πμζυηδηα. Πυζα έπεζ; Πυζα οθζηά αβαεά έπεζ; Πυζμοξ
ακενχπμοξ εθέβπεζ; Αηυιδ ηαζ πυζμ έλοπκμξ ή πμκδνυξ είκαζ.
Απέκακηζ ζε έκα πκεοιαηζηυ άκενςπμ, απέκακηζ ζε έκα Ακχηενμ
Άκενςπμ, απέκακηζ ζε έκα ηαθθζενβδιέκμ ηαθθζηέπκδ μ Καηχηενμξ
Άκενςπμξ κμζχεεζ ελ’ μνζζιμφ άαμθα. Ο άκενςπμξ αοηυξ δεκ
εκηάζζεηαζ ζηζξ αλίεξ ημο. Γε ιπμνεί κα ημκ αβμνάζεζ. Γε ιπμνεί κα
ζοβηνζεεί ιαγί ημο βζαηί ηαηέπμοκ δζαθμνεηζηά πνάβιαηα. Άνα μ
Καηχηενμξ Άκενςπμξ εα πνέπεζ κα πνμζπαεήζεζ κα οπμαζαάζεζ ηδκ αλία
ηςκ πναβιάηςκ πμο ηαηέπεζ έκαξ Ακχηενμξ Άκενςπμξ.
Θα παναηηδνίζεζ υθα αοηά πενί ροπζηήξ ελέθζλδξ, πενί ηέπκδξ, πενί
ακενςπζάξ, πενί βκχζδξ, αθήεεζαξ ηαζ δεζηήξ ιε δζάθμνμοξ
161
ελεοηεθζζηζημφξ παναηηδνζζιμφξ. Γζ’ αοηυκ υθα αοηά είκαζ βεθμία. Υαγά
ηαζ νμιακηζηά. Ρμγ ζφκκεθα. ΋θα αοηά είκαζ βζα ημοξ δεζθμφξ ηαζ ημοξ
απμηοπδιέκμοξ ηδξ γςήξ. Γζα ημοξ ηνεθμφξ. Γζα ημοξ πανάλεκμοξ. Γζα
ημοξ πενζεςνζαημφξ. Γζα ημοξ αζεενμαάιμκεξ
8.10 Αλώηεξνο Άλζξσπνο θαη Μεηξηνθξνζύλε
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ έπεζ επίβκςζδ ηδξ εέζδξ ημο υζμκ αθμνά ηα
ηαηχηενα ελεθζηηζηά υκηα. Έπεζ ζοκεζδδημπμζήζεζ υηζ ανίζηεηαζ ζηδκ
ημνοθή ηδξ ποναιίδαξ υζμκ αθμνά ηα υκηα ηδξ Γδξ. ΋ηζ δ ζενανπζηή
αθοζίδα είκαζ μνοηηά-θοηά-ράνζα-ενπεηά-πηδκά-εδθαζηζηά-άκενςπμξ.
΋ηζ απμηεθείηαζ απυ ελεθζβιέκμ ΢χια, Φοπή ηαζ Πκεφια.
Αοηυ υιςξ δεκ ημκ ηάκεζ κα πενζθνμκεί ηζξ ηαηχηενεξ ααειίδεξ γςήξ.
Ίζα-ίζα ηζξ ζέαεηαζ ηαζ θνμκηίγεζ κα δνα ζημ πενζαάθθμκ ημο ιε ηζξ
εθάπζζηεξ ηνζαέξ. Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ έπεζ ζοκαίζεδζδ υηζ υθεξ αοηέξ
μζ ηαηχηενεξ ιμνθέξ γςήξ είκαζ ζοκηαλζδζχηεξ ημο ζηδκ ελεθζηηζηή
πμνεία. ΋ηζ δζαεέημοκ γςή. Καζ υηζ μζ ακχηενεξ ιμνθέξ υπςξ ηα γχα
δζαεέημοκ ηαζ Φοπζηυ Δπίπεδμ. Δίκαζ δδθαδή Αημιζηέξ Φοπέξ υπςξ ηαζ
αοηυξ αθθά εκδεδοιέκεξ ιε δζαθμνεηζηυ, ιε ηαηχηενμ έκδοια. Έπμοκ ηα
πνμαθήιαηα ημοξ ηαζ ημ δζηυ ημοξ αβχκα.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ έπεζ ζοκεζδδημπμζήζεζ υηζ ημ ηνζηήνζμ βζα ημ ακ
είκαζ ή υπζ ηάπμζμξ ακχηενμξ είκαζ δ ζηάζδ ημο ηαζ δ ζοιπενζθμνά ημο
απέκακηζ ζημοξ ηαηχηενμοξ απυ αοηυκ. Απέκακηζ ζημοξ αδφκαιμοξ ζε
ζπέζδ ιε αοηυκ. Γείηε πχξ ζοιπενζθένεηαζ έκα άημιμ ζηα γχα. Πχξ
ζοιπενζθένεηαζ ζημοξ θηςπυηενμοξ ημο. ΢ημοξ ακάπδνμοξ. ΢ημοξ
οθζζηαιέκμοξ ημο. ΢ηα ιζηνά παζδζά. ΢ημοξ βένμκηεξ. Πχξ
ζοιπενζθένεηαζ βεκζηά υηακ εονίζηεηαζ ζε εέζδ ζζπφμξ. Αοηή ημο δ
ζοιπενζθμνά είκαζ ημ ηαθφηενμ ηνζηήνζμ βζα ημ πμο ανίζηεηαζ απυ
πθεονάξ ροπζηήξ ελέθζλδξ.
162
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ έπεζ ζοκεζδδημπμζήζεζ υηζ λεπςνίγεζ απυ ηδ ιάγα
ηςκ πμθθχκ. ΋ηζ ηάπμηε ήηακ ηαζ αοηυξ ζηδ εέζδ εηείκδ. ΋ηζ ζζπφεζ ημ
νδηυ «εηεί πμο είζαζ ήιμοκα ηαζ εηεί πμο είιαζ εα ‘ζαζ». Αθθά αοηυ δεκ
ημκ ηάκεζ κα κμζχεεζ έπανζδ. Σμκ ηάκεζ πζμ ιεηνζυθνμκα. Πζμ
ηαπεζκυθνμκα. ΢εικυηενμ. Κζ αοηυ βζαηί ζηδκ πμνεία ηδξ ροπζηήξ ημο
ελέθζλδξ έπεζ δζαπζζηχζεζ υηζ είκαζ πμθφ εφημθμ κα παναζονεεί ηακείξ
απυ ηα ηαηχηενα ημο ζοζηαηζηά, απυ ημ ΢χια ηαζ ημ Μοαθυ ηαζ κα
ηαηναηοθήζεζ πνμξ ηα ηάης. Πμθθέξ θμνέξ έηακε ζθάθιαηα ηαζ
πθήνςζε βζ’ αοηά. Ζ δζαθμνά ημο απυ ημκ Καηχηενμ Άκενςπμ υιςξ,
αοηή δ εζδμπμζυξ δζαθμνά πμο ημκ έζςγε ηάεε θμνά ήηακ υηζ
παναδεπυηακ ηεθζηά ηα ζθάθιαηα ημο. ΋ηζ ακαθάιαακε ηζξ εοεφκεξ ημο.
΋ηζ ζοκέπζγε κα ειπζζηεφεηαζ ηδ ΢οκείδδζδ ημο ηαζ λακάνπζγε ηδκ πνμξ
ηα πάκς πμνεία.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ έπεζ ζοκεζδδημπμζήζεζ υηζ ηάεε θμνά αοηυ πμο
ημκ πνυδζδε ήηακ δ "ελοπκάδα" ημο, δδθ. μ Γζακμδηζηυξ ημο Νμοξ. Καζ
υηζ αοηυ ζοκέααζκε υπμηε ηαφηζγε ημκ εαοηυ ημο ιε ημκ Γζακμδηζηυ Νμο.
Έηζζ απυ ηάπμζα ζηζβιή ηαζ έπεζηα άνπζζε κα επαβνοπκεί βζα ηάεε ημο
ηίκδζδ. Γζα ηάεε αθθαβή ζηδ γςή ημο. Άνπζζε κα ελέηαγα ιε δεζηά
ηνζηήνζα ηαζ ιε ηνζηήνζα ροπζηήξ ελέθζλδξ ηδκ ηάεε ημο απυθαζδ.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ έπεζ απμηηήζεζ ηεθζηά ηδκ επίβκςζδ υηζ δ πηχζδ
απυ ρδθά είκαζ πζμ μδοκδνή. Έπεζ δεζ ζηδκ πμνεία ηδξ γςήξ ημο ή έπεζ
ιάεεζ απυ ηδκ ζζημνία υηζ πθήεμξ θςηζζιέκμζ ηαζ πναβιαηζηά Ακχηενμζ
Άκενςπμζ ανέεδηακ λαθκζηά θυβς έπανζδξ ηαζ ιαηαζμδμλίαξ πμθφ
παιδθά. Καηχηενμζ ηαζ απυ ημ ιέζμ άκενςπμ.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ δεκ έπεζ έπανζδ απέκακηζ ζημοξ Καηχηενμοξ
Ακενχπμοξ. ΢οκοπάνπεζ ιαγί ημοξ αθθά εη ηςκ πναβιάηςκ είκαζ «ηαζ
ιαγί ηαζ πχνζα». Γεκ εκζηενκίγεηαζ ηζξ ηαηχηενεξ ανπέξ ημοξ ηαζ ημκ
ηαηχηενμ ηνυπμ γςήξ ημοξ. Σα έπεζ γήζεζ αοηά ηαζ ηα έπεζ απμννίρεζ.
Έπεζ υιςξ απμννίρεζ ημκ ηνυπμ γςήξ ημοξ αθθά υπζ ηαζ ημοξ ζδίμοξ. Σμοξ
ζέαεηαζ. Καζ υπμο ημο ημ επζηνέπμοκ ιε ηδ ζηάζδ ημοξ, ημοξ αμδεά.
163
Αθθά ηφνζμ ιέθδια ημο δεκ είκαζ κα αθθάλεζ ημοξ άθθμοξ. Κφνζμ ιέθδια
ημο είκαζ κα θνμκηίζεζ βζα «ηδ ζςηδνία ηδξ ροπήξ ημο». ΋πζ εβςζζηζηά
παηχκηαξ επί πηςιάηςκ ή αδζαθμνχκηαξ βζα ηζξ ηαεδιενζκέξ ημζιζηέξ
ημο εοεφκεξ απέκακηζ ζηα παζδζά ημο, ζημοξ βμκείξ ημοξ, ζημοξ θίθμοξ
ημο, ζημοξ ζοκακενχπμοξ ημο. Απθά ζενανπεί ζςζηά ηδ γςή ημο. Έπεζ
λεηάεανεξ πνμηεναζυηδηεξ. Γκςνίγεζ υηζ αοηή δ γςή είκαζ πμθφ ζφκημιδ
ηαζ εα πνέπεζ κα ηδκ αλζμπμζήζεζ ιε ημκ ηαθφηενμ δοκαηυ ηνυπμ. Καζ
αθμφ μ ζημπυξ ηδξ γςήξ ημο δεκ είκαζ άθθμξ απυ ημ ελεθζπεεί ροπζηά,
δίκεζ υθεξ ημο ηζξ δοκάιεζξ πνμξ ηδκ ηαηεφεοκζδ αοηή.
Δίκαζ έκαξ ιαεδηήξ. Σμ κυδια ηδξ γςήξ ημο είκαζ κα ιάεεζ βζα κα
ιπμνέζεζ ηάπμηε κα απμθμζηήζεζ επζηοπχξ απυ ημ ΢πμθείμ ηδξ Εςήξ. Θα
ηάκεζ ηαζ ηζξ «ημπάκεξ» ημο, εα ηάκεζ ηαζ ηζξ γααμθζέξ ημο, εα πάεζ ηαζ
ζηα πάνηζ, εα ενςηεοεεί, εα ιείκεζ ηαζ αδζάααζημξ ηαιζά θμνά. Αθθά ημ
ηφνζμ ιέθδια ημο είκαζ κα ιάεεζ. Γεκ είκαζ μφηε ακέναζημξ ηαθυβδνμξ
αθθά μφηε ηαζ νδπυξ ιαεδηήξ. Ζ επζιέθεζα ημο δεκ πνμηφπηεζ απυ
ηαηακαβηαζιυ. Πνμηφπηεζ απυ ςνζιυηδηα. Δίκαζ ζοκεζδδηή.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ έπεζ επίβκςζδ ημο πμζμξ είκαζ ακχηενμξ ημο.
Έπεζ οζμεεηήζεζ ηα θοζζηά ηνζηήνζα πμο ημκ αμδεμφκ ηα ιέβζζηα βζα κα
απμθαζίζεζ ακ ηάπμζμξ είκαζ ακχηενμξ ή ηαηχηενμξ ημο. Δίκαζ πνυεοιμξ
κα παναδεπεεί ηδκ ακςηενυηδηα ηάπμζμο άθθμο. Γε εα βίκεζ υιςξ
ακεβηέθαθμξ μπαδυξ ημο. Γε εα βίκεζ δμφθμξ ημο. Γε εα αθήζεζ ηδ γςή
ημο ηαζ ηζξ απμθάζεζξ ημο ζηα πένζα ημο ακχηενμο αηυιμο. Ζ αημιζηή
εοεφκδ δε ιεηααζαάγεηαζ.
Άθθςζηε έκα ηνζηήνζμ ημο ακ πναβιαηζηά είκαζ ηάπμζμξ Ακχηενμξ
Άκενςπμξ ή υπζ, είκαζ υηζ πμηέ δε δέπεηαζ κα έπεζ μπαδμφξ. ΋ηζ ημοξ
δμφθμοξ ημοξ δζχπκεζ απυ ημκηά ημο. ΋ηζ ηφνζμ ιέθδια ημο είκαζ κα
δζδάλεζ ιε ημκ ηνυπμ γςήξ ημο ηαζ υπζ ηυζμ ιε θυβζα. Να ειπκεφζεζ. ΋ηζ
μφηε πνμζημθθάηαζ ζε ακχηενμοξ ημο αθθά μφηε ηαζ δέπεηαζ κα αμδεήζεζ
ιε μπμζμκδήπμηε ηνυπμ ηάπμζμοξ κα πνμζημθθδεμφκ επάκς ημο. Ο
Ακχηενμξ Άκενςπμξ δεκ εκεαννφκεζ ηδκ πνμζηυθθδζδ. Σδκ απμηνέπεζ.
Γεκ εκεαννφκεζ ηδκ ελάνηδζδ. Σδκ απμηνέπεζ.
164
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ δεκ πνμζπαεεί κα ζχζεζ ή κα αθθάλεζ ημοξ
άθθμοξ ή ημκ ηυζιμ. Πνμζπαεεί κα αθθάλεζ ημκ εαοηυ ημο πνμξ ημ
ηαθφηενμ. Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ δε βίκεηαζ μπαδυξ ηαιίαξ ενδζηείαξ ή
ζδεμθμβίαξ ή ηακεκυξ «Γαζηάθμο». Δίκαζ δεηηζηυξ ζημ κα ειπκεοζεεί
απυ υθα ηα πνμδβμφιεκα αθθά λένεζ υηζ υθα αοηά είκαζ ζοκηαβέξ. Θα
πνέπεζ ιυκμξ ημο κα πνμζπαεήζεζ κα ιάεεζ κα ιαβεζνεφεζ ηαζ κα βίκεζ
αηυια ηαθφηενμξ. Ζ ροπζηή ελέθζλδ είκαζ αημιζηή οπυεεζδ ημο ηαεεκυξ.
Δίκαζ ζηα πένζα ημο ηαεεκυξ. Γεκ είκαζ ζοθθμβζηυ ένβμ. Γεκ αβμνάγεηαζ.
Γε δίκεηαζ μφηε ιε «ιοήζεζξ» μφηε ιε εκηνφθδζδ ζε ηείιεκα. Καζ
απμηηζέηαζ αήια πνμξ αήια ζηδκ ηαεδιενζκή γςή.
Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ κμζχεεζ ηαπεζκυηδηα ιπνμζηά ζηδ ιεβαθμζφκδ
ηαζ ηδ ζμθία ημο Γδιζμονβμφ. Αθθά δε θμαάηαζ ημ Θευ. Γεκ ημ θμαάηαζ
βζαηί δεκ είκαζ επενυξ ημο. Γεκ ημ θμαάηαζ βζαηί ημκ εεςνεί δίηαζμ,
πάκζμθμ ηαζ βειάημ ακζδζμηεθή αβάπδ. Γκςνίγεζ υηζ ημκ ιυκμ πμο πνέπεζ
κα θμαάηαζ είκαζ ημκ εαοηυ ημο. Καζ πζμ ζοβηεηνζιέκα ηδ Γζακμδηζηή ημο
Φοπή, ημ Μοαθυ ημο.
Ζ ηαπεζκυηδηα ηαζ ζεικυηδηα ημο Ακχηενμο Ακενχπμο δεκ είκαζ
δμοθζηή. Ζ ζπέζδ ημο ιε ημ Θευ δεκ είκαζ ζπέζδ δμφθμο ηαζ αθέκηδ.
Κακέκαξ δμφθμξ δε εα ήεεθε κα βίκεζ έκα ιε ημκ αθέκηδ. ΋πζ κα βίκεζ
αθέκηδξ ζηδ εέζδ ημο αθέκηδ αθθά κα βίκεζ έκα ιε ημκ αθέκηδ. Αθθά μ
ζηυπμξ ημο Ακχηενμο Ακενχπμο είκαζ αηνζαχξ αοηυξ. Σμ κα βίκεζ έκα ιε
ημ Θευ. Να επζζηνέρεζ ημ Αημιζηυ ημο Πκεφια ζημκ ςηεακυ ημο
Πκεοιαηζημφ Κυζιμο.
΢οιπεναζιαηζηά, μ Ακχηενμξ Άκενςπμξ παναηηδνίγεηαζ απυ επίβκςζδ
ημο επζπέδμο πκεοιαηζηήξ ακάπηολδξ ημο ζε ζπέζδ ηαζ ιε ημοξ «ηάης»
ηαζ ιε ημοξ «πάκς». Απυ ηαπεζκυηδηα ιπνμζηά ζηδ ιεβαθμζφκδ ηαζ ηδ
ζμθία ημο Θεμφ. Απυ ιεβαθμζφκδ θυβς ζοκεζδδημπμίδζδξ ηδξ εεσηήξ
ημο θφζδξ ηαζ ηδξ εκυηδηαξ ημο ιε ημ Θευ. Ο Ακχηενμξ Άκενςπμξ
παναηηδνίγεηαζ απυ ιεηνζμθνμζφκδ, ηαπεζκμθνμζφκδ ηαζ ζεικυηδηα.
165
8.11 ΢πγθξηηηθόο Πίλαθαο ησλ Ννεηηθώλ ΢πλαηζζεκάησλ
Πνζκ πνμπςνήζμοιε ζηδκ πενζβναθή ημο ηεθεοηαίμο δίπμθμο Νμδηζημφ
΢οκαζζεήιαημξ, δδθαδή ηδξ Νμδηζηήξ Αβάπδξ-Μίζμοξ πμο ειπενζέπεζ
ιφνζεξ πανακμήζεζξ εεςνχ ζηυπζιμ κα παναεέζς έκα ζοβηνζηζηυ πίκαηα
ηςκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ. Αοηυξ μ πίκαηαξ εα δείλεζ ηαζ πάθζ αοηυ
πμο εεςνχ πζμ ζδιακηζηυ απυ υθα. ΋ηζ δδθαδή δ ααεφηενδ μοζία υθςκ
ηςκ Νμδηζηχκ ΢οκαζζεδιάηςκ είκαζ δ Πνμζηυθθδζδ. Γζ’ αοηυ ηαζ δ
ηεθζηή ημοξ επίδναζδ, δ πνυκζα επίδναζδ ημοξ είκαζ ανκδηζηή υζμκ
αθμνά ηδ ζςιαηζηή οβεία ηαζ ηδκ εοηοπία ημο αηυιμο.
ΑΡΝΖΣΗΚΑ ΝΟΖΣΗΚΑ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΑ
ΦΟΒΟ΢
΢οββεκή ΢οκαζζεήιαηα: Άβπμξ, Γεζθία, Αβςκία, Σνυιμξ, Πακζηυξ
Βαεφηενδ Οοζία: Φυαμξ απχθεζαξ ημο ακηζηεζιέκμο ηδξ πνμζηυθθδζδξ
ΛΤΠΖ
΢οββεκή
΢οκαζζεήιαηα:
Μεθαβπμθζηή
δζάεεζδ,
Νμζηαθβία,
Απαζζζμδμλία, Απμβμήηεοζδ, Θθίρδ, Οδφκδ, Απεθπζζία, Καηάεθζρδ
Βαεφηενδ Οοζία: Μδ ζηακμπμίδζδ ηςκ αημιζηχκ «εέθς»
ΘΤΜΟ΢
΢οββεκή ΢οκαζζεήιαηα: Δκυπθδζδ, Δηκεονζζιυξ, Αβακάηηδζδ, Ονβή,
Μέκμξ Βαεφηενδ Οοζία: Ανκδηζηή ακηίδναζδ απέκακηζ ζε υηζ
ιεηααάθθεζ ιζα πνμζηυθθδζδ
166
ΜΗ΢Ο΢
΢οββεκή ΢οκαζζεήιαηα: Ακηζπάεεζα. Απμζηνμθή, Έπενα, Εήθεζα,
Φευκμξ, Καηία, Μμπεδνία, ΢ηθδνυηδηα
Βαεφηενδ Οοζία: Ανκδηζηή πνμζηυθθδζδ ζε άθθμ έιαζμ
ακηζηείιεκμ, ζςιαηζηή απυθαοζδ ή έκκμζα
μκ,
ΥΑΜΖΛΟΦΡΟ΢ΤΝΖ
΢οββεκή ΢οκαζζεήιαηα: ΢οζημθή, Νηνμπαθυηδηα, Αζδδιμζφκδ, Σναη,
Έθθεζρδ αοημπεπμίεδζδξ
Βαεφηενδ Οοζία: Τπμηίιδζδ ηδξ εέζδξ εκυξ αηυιμο ζηδκ ζενανπζηή
ηθίιαηα
ΘΔΣΗΚΑ ΝΟΖΣΗΚΑ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑΣΑ
ΓΔΝΝΑΗΟΣΖΣΑ
΢οββεκή ΢οκαζζεήιαηα: Ρζρμηίκδοκδ δζάεεζδ
Βαεφηενδ Οοζία: Έθθεζρδ πνμζηυθθδζδξ ζημ ζοβηεηνζιέκμ εέια ηαζ
πζμ έκημκδ πνμζηυθθδζδ ζε ηάηζ άθθμ πμο εεςνχ ακχηενμ
ΥΑΡΑ
΢οββεκή ΢οκαζζεήιαηα: Δοεοιία. Αζζζμδμλία, Δοπανίζηδζδ, Αβαθθίαζδ
Βαεφηενδ Οοζία: Ηηακμπμίδζδ ηςκ «εέθς» ιμο
ΝΟΖΣΗΚΖ ΓΑΛΖΝΖ
΢οββεκή ΢οκαζζεήιαηα: Ζνειία
Βαεφηενδ Οοζία: Νμζχες υηζ είκαζ ελαζθαθζζιέκεξ μζ πνμζημθθήζεζξ
ιμο
167
ΝΟΖΣΗΚΖ ΑΓΑΠΖ
΢οββεκή ΢οκαζζεήιαηα: Δκδζαθένμκ, ΢οιπάεεζα, Φζθζηή δζάεεζδ, Αβαεή
δζάεεζδ, ΢ημνβή, Καθςζφκδ, Ένςηαξ(κμδηζηή αβάπδ)
Βαεφηενδ Οοζία: Θεηζηή πνμζηυθθδζδ ζε άθθμ έιαζμ μκ, ακηζηείιεκμ,
ζςιαηζηή απυθαοζδ ή έκκμζα
ΔΠΑΡ΢Ζ
΢οββεκή ΢οκαζζεήιαηα: Τρδθμθνμζφκδ, Πενζθνυκδζδ, Τπμηζιδηζηή βζα
ημοξ άθθμοξ δζάεεζδ, Πενδθάκεζα, Τπενμρία, Αθαγμκζηή δζάεεζδ
Βαεφηενδ Οοζία: Τπενηίιδζδ ηδξ εέζδξ εκυξ αηυιμο ζηδκ ζενανπζηή
ηθίιαηα
168
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 9
ΝΟΖΣΗΚΟ ΢ΤΝΑΗ΢ΘΖΜΑ
ΝΟΖΣΗΚΖ ΑΓΑΠΖ - ΜΗ΢Ο΢
9.1 Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα Ννεηηθή Αγάπε - Μίζνο
9.2 Σν Μίζνο εκπεξηέρεη πξνζθόιιεζε
9.3 Αλαξίζκεηεο δηαθνξεηηθέο απόςεηο γηα ηελ Αγάπε
9.4 Ο Έξσηαο σο ΢σκαηηθό Αίζζεκα Αγάπεο
9.5 ΢ύγθξηζε Έξσηα, Ννεηηθήο Αγάπεο, ΢πλεηδεζηαθήο Αγάπεο,
Πλεπκαηηθήο Αγάπεο
9.6 Παξαδείγκαηα δηάθξηζεο Έξσηα από Ννεηηθή Αγάπε
9.1 Ννεηηθό ΢πλαίζζεκα Ννεηηθή Αγάπε - Μίζνο
΋πςξ ηαζ ηα πνμδβμφιεκα ηφνζα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα πμο
πενζβνάραιε έηζζ ηαζ ημ δίπμθμ Νμδηζηή Αβάπδ-Μίζμξ ανπίγεζ κα
ειθακίγεηαζ υηακ ακαπηοπεμφκ μζ βκςζηζηέξ θεζημονβίεξ ημο ανέθμοξ ηαζ
πενάζμοιε ζημ ζηάδζμ ηδξ ζηέρδξ. ΢ημ πνχζιμ ζηάδζμ ημο Δνεεζζιμφ
ηαζ ηδξ Ακηίθδρδξ ιπμνμφιε κα ιζθήζμοιε ιυκμ βζα ακηακαηθαζηζηέξ
ηζκήζεζξ ή βζα ΢ςιαηζηέξ Αζζεήζεζξ Δοπανίζηδζδξ-Γοζανέζηεζαξ. Αοηέξ
υιςξ μζ αζζεήζεζξ απέπμοκ πμθφ απυ ημ κα παναηηδνζζημφκ ζακ Νμδηζηά
΢οκαζζεήιαηα Μίζμοξ-Νμδηζηήξ Αβάπδξ.
΢ημ πνχζιμ αοηυ ζηάδζμ δ ανκδηζηή ή εεηζηή ακηίδναζδ ημο ανέθμοξ
πνμξ ηα άημια ημο πενζαάθθμκημξ ημο έπμοκ ζπέζδ ιε ηζξ ανκδηζηέξ ή
εεηζηέξ ειπεζνίεξ ημο απυ ηα άημια αοηά. Γδθαδή ιε απθά θυβζα ακ ημ
θνμκηίγμοκ ή ακ ημ ηαθαζπςνμφκ. Ακ ημο δδιζμονβμφκ εοπάνζζηα
169
ζςιαηζηά ενεείζιαηα ή δοζάνεζηα. Ακ εκενβεζαηά ημ έθημοκ ή ημ
απςεμφκ.
΢ηδκ ακάθοζδ ημο δίπμθμο Μίζμξ-Νμδηζηή Αβάπδ εα ιαξ θακεί ηαζ πάθζ
πνήζζιμξ μ ακηίζημζπμξ πίκαηαξ:
Ανκδηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια: Μίζμξ
΢οββεκή Ανκδηζηά ΢οκαζζεήιαηα: Ακηζπάεεζα. Απμζηνμθή, Έπενα,
Εήθεζα, Φευκμξ, Καηία, Μμπεδνία, ΢ηθδνυηδηα
Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια: Νμδηζηή Αβάπδ
΢οββεκή Θεηζηά ΢οκαζζεήιαηα: Δκδζαθένμκ, ΢οιπάεεζα, Φζθζηή
Γζάεεζδ, Αβαεή Γζάεεζδ, ΢ημνβή, Καθμζφκδ, Ένςηαξ(κμδηζηή αβάπδ)
Μέζδ ΢οκαζζεδιαηζηή Καηάζηαζδ: Απμοζία Μίζμοξ ή Νμδηζηήξ
Αβάπδξ θυβς απμοζίαξ ενεεζζιάηςκ
Βαεφηενδ μοζία ημο ΢οκαζζεήιαημξ: Ανκδηζηή ή εεηζηή Πνμζηυθθδζδ
ζε άθθμ έιαζμ μκ ή ζε οθζηυ ακηζηείιεκμ ή ζε ζςιαηζηή απυθαοζδ ή ζε
έκκμζεξ.
΢οκεζδδζζαηυ ΢οκαίζεδια: ΢οκεζδδζζαηή Αβάπδ
Πκεοιαηζηυ ΢οκαίζεδια: Πκεοιαηζηή Αβάπδ
Σμ Ανκδηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ημο δίπμθμο είκαζ ημ Μίζμξ. Σμ
ααζζηυ παναηηδνζζηζηυ ημο Μίζμοξ είκαζ δ άπςζδ. Ζ ανκδηζηή δζάεεζδ
απέκακηζ ζε έκα άθθμ άημιμ, έιαζμ μκ, οθζηυ ακηζηείιεκμ, ζςιαηζηή
απυθαοζδ ή έκκμζα. ΢οββεκή Ανκδηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα είκαζ
ηαηά ζπεηζηή ζεζνά έκηαζδξ δ Ακηζπάεεζα, δ Απμζηνμθή, δ Έπενα, δ
Εήθεζα, μ Φευκμξ, δ Καηία, δ Μμπεδνία ηαζ δ ΢ηθδνυηδηα.
Σμ Θεηζηυ Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια ημο δίπμθμο είκαζ δ Νμδηζηή Αβάπδ.
Βαζζηυ παναηηδνζζηζηυ ηδξ Νμδηζηήξ Αβάπδξ είκαζ δ έθλδ. Ζ εεηζηή
170
δζάεεζδ απέκακηζ ζε έκα άθθμ άημιμ, έιαζμ μκ, ζςιαηζηή απυθαοζδ ή
έκκμζα. ΢οββεκή Θεηζηά Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα είκαζ ηαηά ζπεηζηή ζεζνά
έκηαζδξ ημ Δκδζαθένμκ, δ ΢οιπάεεζα, δ Φζθζηή Γζάεεζδ, δ Αβαεή
Γζάεεζδ, δ ΢ημνβή, δ Καθμζφκδ ηαζ μ Ένςηαξ ιε ηδκ ημζκή έκκμζα ηδξ
κμδηζηήξ αβάπδξ.
9.2 Σν Μίζνο εκπεξηέρεη πξνζθόιιεζε
΋πςξ ήδδ δζαπζζηχζαιε απυ πνμδβμφιεκα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα
ααζζηυ παναηηδνζζηζηυ ημοξ είκαζ δ Πνμζηυθθδζδ. Με ηδκ έκκμζα πάκηα
ηδξ Νμδηζηήξ Πνμζηυθθδζδξ. ΢ηδκ πενίπηςζδ ημο Φυαμο δ
πνμζηυθθδζδ αθμνά ηάπμζμ οθζηυ αβαευ, ζςιαηζηή απυθαοζδ, άημιμ
ηαζ έκκμζεξ. Ακαθέναιε υηζ μ Φυαμξ πνμηαθείηαζ θυβς πναβιαηζημφ ή
θακηαζηζημφ ηζκδφκμο απχθεζαξ ημο ακηζηεζιέκμο ηδξ πνμζηυθθδζδξ.
΢ηδκ πενίπηςζδ ηδξ Λφπδξ δ πνμζηυθθδζδ αθμνά ηαζ πάθζ ηζξ ίδζεξ
ηαηδβμνίεξ ηαζ πνμηαθείηαζ απυ ηδκ απχθεζα ημο ακηζηεζιέκμο
πνμζηυθθδζδξ. ΢ηδκ πενίπηςζδ ημο Θοιμφ ημ ανκδηζηυ ζοκαίζεδια
πνμηαθείηαζ απυ ηδκ ακηίδναζδ ημο αηυιμο ζηδκ αθθαβή ημο
ακηζηεζιέκμο ηδξ πνμζηυθθδζδξ ημο.
Μζα πνχηδ απμνία είκαζ βζαηί εεςνχ υηζ ημ Μίζμξ πνμένπεηαζ απυ
πνμζηυθθδζδ αθήξ ζηζβιήξ ααζζηυ παναηηδνζζηζηυ ημο Μίζμοξ δεκ
είκαζ δ έθλδ αθθά δ άπςζδ. Δη πνχηδξ υρεςξ ημ άημιμ υπζ ιυκμ
θαίκεηαζ κα ιδκ έπεζ ζπέζδ ιε ημ άημιμ πμο ιζζεί αθθά απςεείηαζ
ηζυθαξ. Ή ίδζα δ άπςζδ υιςξ υπςξ ηαζ δ έθλδ δεκ είκαζ πανά ιζα
ιδιαίηερη ζπέζδ. Αοηυξ πμο ιζζεί επδνεάγεηαζ ιδιαίηερα απυ ημ
ιζζμφιεκμ άημιμ. Σανάγεηαζ. Υάκεζ ηδκ ζζμννμπία ημο. Απμννοειίγεηαζ.
Αξ δμφιε ιενζηά παναδείβιαηα βζα κα βίκεζ αοηυ ηαθφηενα ηαηακμδηυ.
Σα αθθενβζηά άημια έπμοκ ιζα «πνμζηυθθδζδ» ζηζξ αθθενβζμβυκεξ
μοζίεξ. Μζα εζδζηή εοαζζεδζία. Ο ακηζδναζηζηυξ ηαζ ακέναζημξ αζηδηήξ
πμο αθέπεζ ζε ηάεε ζςιαηζηή απυθαοζδ ηδκ αιανηία έπεζ πνμζηυθθδζδ
ζηδ ζελμοαθζηή θεζημονβία υζμ ηαζ ακ ηδκ λμνηίγεζ είηε ιε πνμζεοπέξ
είηε ιε ηαηάνεξ. ΋ηακ ακηζπαεμφιε ή επενεουιαζηε ηάπμζμκ έπμοιε
171
πνμζηυθθδζδ ζ’ αοηυκ. Μαξ απαζπμθεί ηδ ζηέρδ, ημ ζοκαίζεδια ηαζ ηδ
ζοιπενζθμνά. Μαξ βίκεηαζ έιιμκδ ζηέρδ. Μαξ επδνεάγεζ.
΋ηακ γδθεφμοιε ή θεμκμφιε ηάπμζμκ δεκυιαζηε ιαγί ημο ιε πμθφ
ζζπονά δεζιά. Διείξ μζ ίδζμζ ημκ έπμοιε ηάκεζ ιένμξ ημο εαοημφ ιαξ ηαζ
ιάθζζηα υζμ πζμ ζζπονυ είκαζ ημ ανκδηζηυ ιαξ ζοκαίζεδια ηυζμ πζμ
έκημκμ ημιιάηζ ημο εαοημφ ιαξ ηαηαθαιαάκεζ ημ άημιμ αοηυ. ΋ηακ
εέθμοιε ημ ηαηυ ηάπμζμο ηαζ ημ ιυκμ πμο ζηεθηυιαζηε είκαζ ημ πχξ κα
ημκ αθάρμοιε δεκ ηάκμοιε ηίπμηα άθθμ πανά κα ειπθεηυιαζηε ζε έκα
δίπηο ιε ημ άημιμ αοηυ. Αολάκμοιε ηδ ζοζπέηζζδ ιαξ ιαγί ημο.
Γεκυιαζηε ιε ημ άημιμ αοηυ.
Τπάνπμοκ ιάθζζηα πμθθά παναδείβιαηα υπμο ημ ιίζμξ ζηζξ δζάθμνεξ ημο
ιμνθέξ οπμδεζηκφεζ ιζα έκημκα απςεδιέκδ ηαηάζηαζδ. ΢ηζξ πενζπηχζεζξ
αοηέξ ημ άημιμ ιζζεί απυ άιοκα. Νμζχεεζ ιζα έκημκδ έθλδ ηαζ ιε ημ
ιίζμξ πνμζπαεεί κα ηδκ λμνηίζεζ. Έκαξ θακαηζηυξ πμθέιζμξ ηδξ
μιμθοθμθζθίαξ πμο ζοκεπχξ ανίγεζ ηαζ ημνμσδεφεζ ημοξ μιμθοθυθζθμοξ
είκαζ πμθφ πζεακυ κα έπεζ απςεδιέκδ μιμθοθμθζθζηή δζάεεζδ.
΋πςξ ακέθενα ηαζ πνμδβμοιέκςξ έκαξ θακαηζηυξ ιμκαπυξ ή ιζα
θακαηζηή ηαθυβνζα ή ιζα ακέναζηδ βενμκημηυνδ πμο θοζζμιακμφκ ηαηά
ηδξ ζελμοαθζηήξ εθεοεενζυηδηαξ ηαζ αιανηίαξ ααζακίγμκηαζ ζοπκά απυ
απςεδιέκδ ζελμοαθζηή δζάεεζδ. Έκαξ άκηναξ ή ιζα βοκαίηα πμο απςεεί
έκημκα έκα ζοβηεηνζιέκμ άημιμ ημο άθθμο θφθμο ιπμνεί κα ημ ηάκεζ
απυ άιοκα βζαηί θμαάηαζ ηδκ έθλδ πμο ημο πνμηαθεί ημ άημιμ αοηυ. Γε
ζδιαίκεζ αέααζα αοηυ υηζ υπμο οπάνπεζ ιίζμξ οπάνπεζ απυ πίζς ημο
απςεδιέκδ έθλδ. Οζ βεκζηεφζεζξ μδδβμφκ ηαηά ηακυκα ζε θάεδ.
Δίδαιε θμζπυκ υηζ ηαζ ημ κμδηζηυ ζοκαίζεδια ημο Μίζμοξ ζοκζζηά
πνμζηυθθδζδ. Αθθά ανκδηζηή πνμζηυθθδζδ. Καζ είκαζ πνμζηυθθδζδ
βζαηί απυ ηα πζθζάδεξ άημια πμο οπάνπμοκ βφνς ιαξ έπμοιε ζδζαίηενεξ
ζπέζεζξ υπζ ιυκμ ιε αοημφξ πμο αβαπάιε αθθά ηαζ ιε αοημφξ πμο
ιζζμφιε. Έκα ιάθζζηα ηαθυ ηνζηήνζμ βζα κα ανμφιε ηζξ πνμζημθθήζεζξ
172
ιαξ είκαζ κα εκημπίζμοιε πμζα άημια ιαξ δδιζμονβμφκ έκημκα κμδηζηά
ζοκαζζεήιαηα. Δίηε εεηζηά είηε ανκδηζηά. Δίιαζηε έκημκα
πνμζημθθδιέκμζ ζε υζμοξ ιζζμφιε. Δίιαζηε έκημκα πνμζημθθδιέκμζ ζε
υζμοξ ιαξ πνμηαθμφκε θφπδ. Δίιαζηε έκημκα πνμζημθθδιέκμζ ζε υζμοξ
ιαξ πνμηαθμφκε εοιυ. Δίιαζηε έκημκα πνμζημθθδιέκμζ ζε υζμοξ
θμαυιαζηε.
Γζαηί δεκ ακηζδνμφιε έκημκα ζοκαζζεδιαηζηά ηαζ ιε ημ βείημκα ή ιε ημκ
ηάδε ή ιε ημ δείκα πμο ημκ πνμζπενκάιε αδζάθμνα; Συζμζ άκενςπμζ
πεεαίκμοκ ηαεδιενζκά βφνς ιαξ. Γζαηί δε θοπυιαζηε βζ’ αοημφξ εκχ βζα
ηάπμζμοξ άθθμοξ «πεεαίκμοιε»; Μα βζαηί αηνζαχξ δεκ έπμοιε
πνμζηυθθδζδ μφηε εεηζηή αθθά μφηε ηαζ ανκδηζηή απέκακηζ ημοξ.
Ρςηήζηε ηάπμζμκ πμζμοξ ιζζεί ηαζ πμζμοξ αβαπά. Καζ ζημοξ δφμ έπεζ
πνμζηυθθδζδ. ΢ημοξ πνχημοξ ανκδηζηή πνμζηυθθδζδ, ζημοξ δεφηενμοξ
εεηζηή. Δίκαζ ζακ ηάπμζμζ κα ζμο πνςζημφκ ηαζ ζε ηάπμζμοξ άθθμοξ κα
πνςζηάξ. Έπεζξ ζδζαίηενδ μζημκμιζηή ζηδκ πνμηεζιέκδ πενίπηςζδ, ζπέζδ
ηαζ ιε ημοξ μθεζθέηεξ ηαζ ιε ημοξ δακεζζηέξ.
Θοιδεείηε βζα θίβμ ημ πυζμ έκημκα πενζβνάθεηαζ ζηδκ ηθαζζζηή
θζθμθμβία δ ζπέζδ ιίζμοξ ή γήθεζαξ ή ηαηίαξ ιεηαλφ δφμ επενχκ. Πυζμ
δ γςή αοημφ πμο ιζζεί ηαεμνίγεηαζ απυ αοηυ ημο ημ πάεμξ; Πυζμ ζηεκή
είκαζ δ ζπέζδ ημο ιε ημ ιζζμφιεκμ; Πμθθμί ιάθζζηα πζζηεφμοκ υηζ ζοπκά
ημ ιίζμξ είκαζ πζμ έκημκδ ηαηάζηαζδ απυ ηδ κμδηζηή αβάπδ.
΢οπκά δζαπζζηχκμοιε υηζ ζζπφεζ δ θασηή νήζδ υηζ «Ή αβάπδ(κμδηζηή
αβάπδ) ηαζ ημ ιίζμξ είκαζ ημκηά». Καζ πνάβιαηζ υζμκ αθμνά ημ ιέζμ
άκενςπμ ζοπκά ιζα Νμδηζηή Αβάπδ ιεηαηνέπεηαζ ιεηά απυ ιζα
ηναοιαηζηή ειπεζνία ζε έκημκμ Μίζμξ. Δκχ ακηίζημζπα έκα έκημκμ Μίζμξ
ιπμνεί κα οπμηνφπηεζ ιζα έκημκα απςεδιέκδ Νμδηζηή Αβάπδ. ΋θα αοηά
ζοιααίκμοκ θυβς ηδξ δζπμθζηήξ ζπέζδξ Μίζμοξ-Νμδηζηήξ Αβάπδξ.
Πνυηεζηαζ βζα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα ηαζ βζ’ αοηυ οπαημφμοκ ζημ Νυιμ
ηδξ Γοαδζηυηδηαξ. Καζ πνυηεζηαζ ηαζ ζηζξ δφμ πενζπηχζεζξ βζα δφμ
ακηίεεημοξ πυθμοξ πμο ημζκυ ημοξ παναηηδνζζηζηυ είκαζ δ πνμζηυθθδζδ.
173
9.3 Αλαξίζκεηεο δηαθνξεηηθέο απόςεηο γηα ηελ Αγάπε
Ακ υιςξ εφημθα ιπμνεί ηακείξ κα πεζζεεί υηζ πνάβιαηζ ηεθζηά ημ Μίζμξ
είκαζ ιζα ιμνθή πνμζηυθθδζδξ έπς ηδ βκχιδ υηζ δφζημθα εα πεζζεεί υηζ
δ Νμδηζηή Αβάπδ είκαζ ηαζ αοηή ιζα ιμνθή Νμδηζηήξ Πνμζηυθθδζδξ. Κζ
αοηυ βζαηί οπάνπεζ ιζα ηνμιενή ζφβποζδ υζμκ αθμνά ηδκ έκκμζα ηδξ
Αβάπδξ.
΋πςξ ήδδ ακαθέναιε ζηδκ ανπή αοημφ ημο αζαθίμο μ ιέζμξ άκενςπμξ
ηαθακίγεηαζ απυ δεηάδεξ ζδιακηζηέξ πανακμήζεζξ υζμκ αθμνά ηα
΢οκαζζεήιαηα. Ζ ηενάζηζα πθεζμρδθία ηςκ πμζδιάηςκ ηαζ ηναβμοδζχκ
ακαθένμκηαζ ζηδκ αβάπδ. Έκα πμθφ ιεβάθμ ιένμξ ηςκ ιοεζζημνδιάηςκ,
ηςκ ηδθεμπηζηχκ ηαζ ηζκδιαημβναθζηχκ ηαζκζχκ ακαθένμκηαζ ζηδκ
αβάπδ. Πμθθά ενδζηεοηζηά αζαθία ακαθένμκηαζ ζηδκ αβάπδ. Πμθθά
εβηθήιαηα αθμνμφκ ηδ ζοκηνμθζηή ή ηδ βμκζηή αβάπδ.
Οζ πενζζζυηενμζ πυθειμζ βίκμκηαζ ζημ υκμια ηδξ αβάπδξ. Σδξ αβάπδξ
πνμξ ηδκ παηνίδα. Σδξ αβάπδξ πνμξ ηδ ενδζηεία. Σδξ αβάπδξ πνμξ ημοξ
ζοκακενχπμοξ ιαξ. Σα ιεβαθφηενα εβηθήιαηα ζηδκ ζζημνία ηδξ
ακενςπυηδηαξ έβζκακ ζημ υκμια ηδξ αβάπδξ. Σα πενζζζυηενα
μζημβεκεζαηά δνάιαηα βίκμκηαζ ζημ υκμια ηδξ αβάπδξ. Πμθθέξ
ααναανυηδηεξ ηδξ Ηαηνζηήξ ή ηςκ άθθςκ Δπζζηδιχκ βίκμκηαζ ζημ υκμια
ηδξ αβάπδξ.
Σα ενςηήιαηα είκαζ ακανίειδηα ηαζ ζοκήεςξ ακαπάκηδηα: Πμζαξ
αβάπδξ; Σζ ζδιαίκεζ αβάπδ; Πμζα είκαζ ηα ηνζηήνζα υηζ ηάπμζμξ αβαπά;
Πμζα είκαζ δ αθδεζκή αβάπδ; Δίκαζ δ αβάπδ πδβή δεζκχκ; Καζ βζαηί; Σζ
ζπέζδ έπεζ δ θζθζηή αβάπδ ιε ηδ ζοκηνμθζηή αβάπδ, ιε ηδ βμκζηή αβάπδ
ηαζ ιε ηδ ενδζηεοηζηή αβάπδ; Δίκαζ αοηυ πμο κμζχες βζα ηάπμζμκ
αβάπδ; Γζαηί πνζκ ημκ αβαπμφζα ηαζ ηχνα ιμο είκαζ αδζάθμνμξ ή ηαζ ημκ
ιζζχ; Πυζμ ηναηάεζ ιζα αθδεζκή αβάπδ; Γζαηί δ αβάπδ ηαζ ημ ιίζμξ είκαζ
ηυζμ ημκηά; Πμζά είκαζ δ δζαθμνά αβάπδξ ηαζ ένςηα; Γζαηί εκχ εβχ
αβαπχ ηάπμζμκ αοηυξ δε ιε αβαπάεζ; Γζαηί εκχ εβχ αβαπχ ηάπμζμκ αοηυξ
ιε πθδβχκεζ;
174
Δηηυξ απυ ηα ενςηήιαηα μζ δζάθμνεξ απυρεζξ, ηα δζάθμνα Νμδηζηά
Πνυηοπα ηαζ μζ μνζζιμί δίκμοκ ηαζ παίνκμοκ: «Ή αβάπδ είκαζ ηαδιυξ».
«Ζ αβάπδ είκαζ ημ ςναζυηενμ πνάβια ζημκ ηυζιμ». «Αθμφ δε ιε
γδθεφεζξ ζδιαίκεζ υηζ δε ιε αβαπάξ». «Γεκ οπάνπεζ αβάπδ. Τπάνπεζ
ιυκμκ ένςηαξ». «Ή αθδεζκή αβάπδ οπάνπεζ ιυκμ ζηα παναιφεζα». «Ή
πνχηδ αβάπδ είκαζ δ ιυκδ αθδεζκή». «Ή αβάπδ πνμξ ημ Θευ είκαζ δ ιυκδ
μοζζαζηζηή αβάπδ». «Υςνίξ αιμζααζυηδηα δεκ οπάνπεζ αβάπδ». «Ή
αθδεζκή αβάπδ είκαζ απυθοηδ πνμζηυθθδζδ ζημκ άθθμ, απυθοημ άθεια».
«΋ηακ ιπεζ ζηδ ιέζδ ημ ζελ ηυηε δ αβάπδ πάκεηαζ. Ζ αθδεζκή αβάπδ
είκαζ δ Πθαηςκζηή αβάπδ».
Έπμοιε θηάζεζ ζημ ζδιείμ μζ μνζζιμί ηδξ αβάπδξ κα πςθμφκηαζ ζακ
ηαηακαθςηζηυ αβαευ ζε ημκηάνδεξ, ζμοαεκίν ηαζ εοπεηήνζεξ ηάνηεξ. ΢ε
ηέημζεξ ηάνηεξ ακαβνάθμκηαζ ζοπκά μνζζιμί ημο ηφπμο: «Αβάπδ είκαζ κα
ζμο πανίγμοκ θμοθμφδζα». «Αβάπδ είκαζ κα εοιμφκηαζ ηα βεκέεθζα ζμο».
«Αβάπδ είκαζ ιζα γεζηή αβηαθζά». «Αβάπδ είκαζ κα ζηέθηεηαζ βζα ζέκα
πνζκ απυ ζέκα».
9.4 Ο Έξσηαο σο ΢σκαηηθό Αίζζεκα Αγάπεο
Σζ είκαζ ηεθζηά δ αβάπδ; Γε εα ιπμνέζμοιε κα δχζμοιε μνεή απάκηδζδ
ακ δεκ εθανιυζμοιε ηαζ εδχ ημ Φοζζηυ Νυιμ ηδξ Ηενανπίαξ. Αθήξ
ζηζβιήξ μ Άκενςπμξ απμηεθείηαζ απυ δζάθμνα επίπεδα ηαζ αθήξ ζηζβιήξ
υπςξ ήδδ έπμοιε ακαθφζεζ, ηα ΢οκαζζεήιαηα ημο οπαημφμοκ ζ’ αοηά ηα
επίπεδα ημ ίδζμ ζζπφεζ ηαζ βζα ηδκ αβάπδ.
Δπμιέκςξ οπάνπεζ αβάπδ ζημ ΢ςιαηζηυ Δπίπεδμ, ζημ Νμδηζηυ Δπίπεδμ
ηαζ ζημ Πκεοιαηζηυ Δπίπεδμ. Αξ μκμιάζμοιε ηδκ αβάπδ ημο ΢ςιαηζημφ
Δπζπέδμο(΢χια ηαζ Εςζηή Δκένβεζα) ςξ Ένςηα, ηδκ αβάπδ ηδξ
Γζακμδηζηήξ Φοπήξ ςξ Νμδηζηή Αβάπδ, ηδκ αβάπδ ημο ΢οκεζδδζζαημφ
Δπζπέδμο ςξ ΢οκεζδδζζαηή Αβάπδ ηαζ ηδκ αβάπδ ημο Πκεοιαηζημφ
Δπζπέδμο ςξ Πκεοιαηζηή Αβάπδ.
175
Με αάζδ ημκ πνμδβμφιεκμ μνζζιυ Ένςηαξ είκαζ ημ ΢ςιαηζηυ ηαζ
Δκενβεζαηυ Αίζεδια πμο αζχκεζ ημ άημιμ υηακ δζεβείνεηαζ ζελμοαθζηά.
΋ηακ δ ζελμοαθζηή θεζημονβία ανίζηεηαζ ζε θάζδ δζέβενζδξ ζοιααίκμοκ
δζάθμνεξ αθθαβέξ ζημ ζχια. Αθθαβέξ ζηδκ ηοηθμθμνία ημο αίιαημξ ζηα
βεκκδηζηά υνβακα μζ μπμίεξ ζημκ άκηνα ιεηαλφ άθθςκ επζθένμοκ ηδ
ζηφζδ ηαζ ζηδ βοκαίηα ιεηαλφ άθθςκ επζθένμοκ ηδκ φβνακζδ ημο
ηυθπμο, ηδ δζυβηςζδ ηδξ ηθεζημνίδαξ ηαζ ηδ δζυβηςζδ ηςκ πεζθέςκ ημο
αζδμίμο. Αοηέξ μζ ζςιαηζηέξ αθθαβέξ ζηδ αζμπδιεία ηαζ ηδ θοζζμθμβία
ημο αηυιμο αζχκμκηαζ απυ ημ άημιμ ςξ ΢ςιαηζηυ Αίζεδια ημο Ένςηα ή
υπςξ ζοκδείγεηαζ κα θέβεηαζ ςξ Δνςηζηή Γζέβενζδ.
Οζ ακηίζημζπεξ ζςιαηζηέξ αθθαβέξ πμο αθμνμφκ ηδ ζελμοαθζηή
εηηυκςζδ αζχκμκηαζ ζακ ΢ςιαηζηυ Αίζεδια ημο Ονβαζιμφ. Ακάθμβεξ
αθθαβέξ έπμοιε ζημ ηιήια ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ πμο αθμνά ηδ
ζελμοαθζηή θεζημονβία. Δηεί έπμοιε κα ηάκμοιε ιε εκενβεζαηή
εηηυκςζδ ηαζ Δκενβεζαηυ Αίζεδια Ονβαζιμφ.
Ο Ένςηαξ επμιέκςξ είκαζ έκα ζφκεεημ ΢ςιαηζηυ ηαζ Δκενβεζαηυ
Αίζεδια πμο πνμένπεηαζ απυ ηδ θάζδ δζέβενζδξ ηδξ ζελμοαθζηήξ
θεζημονβίαξ. Ο Ονβαζιυξ είκαζ ημ ΢ςιαηζηυ Αίζεδια πμο αζχκεηαζ απυ
ημ άημιμ ζηδ θάζδ ηδξ εηηυκςζδξ ηδξ ζελμοαθζηήξ έκηαζδξ. Δκχ ημ ΢ελ
είκαζ δ ίδζα δ μθμηθδνςιέκδ ενςηζηή πνάλδ πμο πενζθαιαάκεζ ηαζ ηδ
θάζδ ηδξ δζέβενζδξ ηαζ ηδ θάζδ ηδξ εηηυκςζδξ.
9.5 ΢ύγθξηζε Έξσηα, Ννεηηθήο Αγάπεο, ΢πλεηδεζηαθήο Αγάπεο,
Πλεπκαηηθήο Αγάπεο
Έπμοιε ήδδ ιζθήζεζ βζα ημκ Ένςηα ιε ηδκ έκκμζα ηδξ ΢ςιαηζηήξ
Αβάπδξ. Δίκαζ ζηυπζιμ κα ηάκμοιε ζημ ζδιείμ αοηυ ιζα ζοβηνζηζηή
πανάεεζδ ηςκ παναηηδνζζηζηχκ ημο Ένςηα, ηδξ Νμδηζηήξ Αβάπδξ, ηδξ
΢οκεζδδζζαηήξ Αβάπδξ ηαζ ηδξ Πκεοιαηζηήξ Αβάπδξ πνζκ ζογδηήζμοιε
ηδκ ηάεε ιμνθή ακαθοηζηά.
176
Υαναηηδνζζηζηά ημο ΢ςιαηζημφ Αζζεήιαημξ ημο Ένςηα
1. Δίκαζ έκα ζφκεεημ Δκενβεζαηυ ηαζ ΢ςιαηζηυ Αίζεδια
2. Πνμηαθείηαζ απυ ηζξ εκενβεζαηέξ(Εςζηή Δκένβεζα) ηαζ
ζςιαηζηέξ(΢χια) αθθαβέξ πμο ζοιααίκμοκ ζηδ δζάνηεζα ηδξ δζεβενηζηήξ
θάζδξ ηδξ ζφκεεηδξ ΢ελμοαθζηήξ Λεζημονβίαξ(Δκενβεζαηυ ηαζ ΢ςιαηζηυ
Δπίπεδμ)
3. Δλανηάηαζ απυ ημ ααειυ ζελμοαθζηήξ δζέβενζδξ δ μπμία έπεζ άιεζδ
ζπέζδ ιε ηζξ δζαηοιάκζεζξ ηδξ ΢ελμοαθζηήξ Δκένβεζαξ(Λίιπζκημ) πμο
είκαζ ηιήια ηδξ Εςζηήξ Δκένβεζαξ ηαζ ιε ηζξ δζαηοιάκζεζξ ζηδκ έηηνζζδ
ηςκ βεκκδηζηχκ μνιμκχκ ημο αηυιμο
4. Οζ δζαηοιάκζεζξ ηδξ ΢ελμοαθζηήξ Δκένβεζαξ ηαζ δ έηηνζζδ ηςκ
βεκκδηζηχκ μνιμκχκ δεκ επδνεάγμκηαζ ιυκμ απυ ζςιαηζηά ενεείζιαηα
αθθά ηαζ απυ κμδηζηά ενεείζιαηα ιέζς ημο κεονμμνιμκζημφ άλμκα
Τπμεάθαιμξ - Τπυθοζδ - Γεκκδηζημί αδέκεξ
5. Χεεί ημ άημιμ πνμξ ηδ ζελμοαθζηή ζηακμπμίδζδ ιέζς ηδξ εηηυκςζδ
ηδξ έκηαζδξ, (εκενβεζαηή ηαζ ζςιαηζηή εηηυκςζδ). ΢ηδ δζάνηεζα ηδξ
εηηυκςζδξ πνμηαθείηαζ ημ ζφκεεημ ΢ςιαηζηυ ηαζ Δκενβεζαηυ Αίζεδια
ημο Ονβαζιμφ
6. Ο Ένςηαξ ςξ ζφκεεημ Δκενβεζαηυ ηαζ ΢ςιαηζηυ Αίζεδια είκαζ
«ηοθθυξ» ιε ηδκ έκκμζα ημο υηζ δε ιπμνεί κα επζθέλεζ ζημ πμο εα
ζηναθεί. Σμ ιυκμ πμο γδηά είκαζ δ ζηακμπμίδζδ ιέζς ηδξ εηηυκςζδξ
7. Ο Ένςηαξ οπμπςνεί ιε ηδ ζελμοαθζηή εηηυκςζδ βζα κα επακέθεεζ ιε
ιζα ηαζκμφνζα θάζδ δζέβενζδξ ηδξ ζελμοαθζηήξ θεζημονβίαξ
8. Ο Ένςηαξ πανυηζ επδνεάγεηαζ απυ ηζξ Νμδηζηέξ Λεζημονβίεξ ζε
ιεβάθμ ααειυ, πανυθα αοηά ιπμνεί κα οπάνλεζ ιε ιεβάθδ ζπεηζηή
ακελανηδζία βζαηί έπεζ ζπέζδ ιε ηδ ζςιαηζηή αοηυκμιδ θεζημονβία ηδξ
ζελμοαθζηήξ δζέβενζδξ. Ππ ιπμνεί κα ιαξ έθηεζ ζελμοαθζηά έκα άημιμ
πμο κμδηζηά ιαξ απςεεί
9. Δίκαζ έκα θοζζηυ ηαζ πνήζζιμ Αίζεδια. Έκαξ ηνίημξ ιζαξ ζδιακηζηήξ
θοζζμθμβζηήξ αθοζίδαξ θεζημονβζχκ (΢ελμοαθζηή Λεζημονβία,
Δκενβεζαηή Λεζημονβία, Ακαπαναβςβζηή Λεζημονβία)
177
Υαναηηδνζζηζηά ημο Νμδηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ ηδξ Νμδηζηήξ Αβάπδξ
1. Δίκαζ έκα Νμδηζηυ ΢οκαίζεδια
2. Πνμηαθείηαζ υηακ μνζζιέκεξ ζοβηονίεξ Δλςηενζηχκ, ΢ςιαηζηχκ,
Λεηηζηχκ, Μκδιμκζηχκ ή ΢ηεπημιμνθζηχκ Δνεεζζιάηςκ ΢ηέρδξ ανμοκ
εοκμσηυ έδαθμξ ζηα Νμδηζηά Πνυηοπα ημο αηυιμο ηαζ ζηδκ Αημιζηή ημο
Βμφθδζδ
3. Σα Νμδηζηά Πνυηοπα ηαζ δ Αημιζηή Βμφθδζδ ημο αηυιμο
επδνεάγμκηαζ ιε ηδ ζεζνά ημοξ απυ ηδκ Δλςηενζηή Βμφθδζδ, ηα
Μζάζιαηα, ηα Βαζζηά Πάεδ ηαζ ηδκ εκ βέκεζ Ηδζμζοβηναζία ημο αηυιμο
ζηδ δεδμιέκδ ζοβηονία
4. Μπμνεί κα ζοκδοάγεηαζ ιε Δνςηζηή Γζάεεζδ(υπςξ μνίζηδηε
πνμδβμοιέκςξ) ή υπζ
5. Μπμνεί κα πάνεζ δζάθμνεξ ιμνθέξ υπςξ ΢οκηνμθζηή Αβάπδ, Φζθζηή
Αβάπδ, Γμκζηή Αβάπδ πνμξ ηα παζδζά, Παζδζηή Αβάπδ πνμξ ημοξ βμκείξ,
Αδεθθζηή Αβάπδ, Θνδζηεοηζηή Αβάπδ ηθπ
6. ΢ηδ αάζδ ηδξ ανίζημκηαζ ιζα ζεζνά Πνμζςπζηέξ Απυρεζξ ημο Αηυιμο,
δδθαδή θμνηζζιέκεξ ζηέρεζξ, δδθαδή Νμδηζηέξ Πνμζημθθήζεζξ
7. Δίκαζ ζοβηονζαηή ηαζ αζηαεήξ, αθθάγεζ εφημθα ηαζ εφημθα ιπμνεί κα
ιεηαηναπεί αηυιδ ηαζ ζημ ακηίεεημ ηδξ δδθαδή ζημ Μίζμξ
8. Τπαημφεζ ζημ Νυιμ ηδξ Γοαδζηυηδηαξ βζ’ αοηυ ηαζ οπάνπεζ πάκηα ζακ
δίπμθμ Μίζμξ-Νμδηζηή Αβάπδ
9. Πνμένπεηαζ απυ ηδκ Αημιζηυηδηα ηαζ ημκ Δβςζζιυ ημο αηυιμο
10. Πνμηαθείηαζ αθθά ηαζ ελανηάηαζ έκημκα απυ ηδκ αοεαζνεζία ηδξ
ζηέρδξ ημο
ζοβηεηνζιέκμο αηυιμο
11. Μεζχκεζ ηδκ επίβκςζδ ημο αηυιμο ηαζ ημ μδδβεί ζε πθάκεξ. Κάκεζ ημ
άημιμ κα γεζ ζημ δζηυ ημο ηυζιμ, ζηδ δζηή ημο πναβιαηζηυηδηα
12. Οδδβεί ημ άημιμ ζε πανααίαζδ ηςκ Φοζζηχκ Νυιςκ ηαζ ζε ιδ
θοζζηή ζοιπενζθμνά
13. Πνμηαθεί κμδηζηή δοζηοπία ηαζ ζςιαηζηή αζεέκεζα
178
14. ΢ε ζπέζδ ιε ημκ Ένςηα ηαζ ημ Μίζμξ δ Νμδηζηή Αβάπδ είκαζ έκα
ακχηενμ ζηάδζμ ροπζηήξ ελέθζλδξ ηαζ ιπμνεί κα μδδβήζεζ ημ άημιμ πνμξ
ηα πάκς. ΢ε ζπέζδ υιςξ ιε ηδ ΢οκεζδδζζαηή Αβάπδ είκαζ έκα ζαθχξ
ηαηχηενμ επίπεδμ. ΢οπκά ηναηάεζ ημ άημιμ πνμζημθθδιέκμ πνμξ ηα
ηάης ηαζ ημ ειπμδίγεζ κα ελεθζπεεί ροπζηά.
Υαναηηδνζζηζηά ημο ΢οκεζδδζζαημφ ΢οκαζζεήιαημξ ηδξ ΢οκεζδδζζαηήξ
Αβάπδξ
1. Δίκαζ έκα ΢οκεζδδζζαηυ ΢οκαίζεδια
2. Πνμηαθείηαζ απυ Φοζζηέξ ΢ηέρεζξ (Γζακμδηζηή Φοπή οπυ ηδκ
έιπκεοζδ ηδξ ΢οκεζδδζζαηήξ Φοπήξ) πμο μδδβμφκ ημ άημιμ ζημ κα
αζχκεζ ζηεπημιμνθέξ ημο Ακχηενμο Φοπζημφ Κυζιμο
3. Σείκεζ κα οπεναεί ηδκ Δλςηενζηή Βμφθδζδ, ηα Μζάζιαηα, ηα Βαζζηά
Πάεδ ηαζ ηδκ Ηδζμζοβηναζία ημο αηυιμο
4. Βμδεάεζ ημ άημιμ κα ελανηάηαζ υθμ ηαζ θζβυηενμ απυ ηδκ Δνςηζηή
Γζάεεζδ (ζςιαηζηέξ ηαζ εκενβεζαηέξ μνιέξ) εκχ ηαοηυπνμκα ημ άημιμ
ιπμνεί κα αζχκεζ πζμ μθμηθδνςιέκμ ζςιαηζηυ αθθά ηαζ πμθοεπίπεδμ
μνβαζιυ
5. Βμδεάεζ ημ άημιμ κα απμπνμζημθθδεεί απυ ηζξ παβίδεξ ηδξ Νμδηζηήξ
Αβάπδξ
6. Σείκεζ κα βίκεζ εκζαία ηαζ κα ιδκ λεπςνίγεηαζ ζε αδεθθζηή,
ζοκηνμθζηή, ενδζηεοηζηή ηθπ
7. Κφνζμ παναηηδνζζηζηυ ηδξ είκαζ δ ηάζδ βζα απμπνμζηυθθδζδ δ μπμία
μδδβεί ηεθζηά ζε ηάζδ βζα ζοιπακηζηυηδηα
8. Σείκεζ κα βίκεζ ζηαεενή ηαζ ιυκζιδ
9. Τπαημφεζ ζημ Νυιμ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ
10. Αολάκεζ ηδκ επίβκςζδ ημο αηυιμο ηαζ ιεζχκεζ ηζξ πθάκεξ ημο
11. Βμδεάεζ ημ άημιμ κα γεζ εκηυξ Πναβιαηζηυηδηαξ αθθά «ιέζα ηαζ
πάκς απυ ημκ Κυζιμ»
179
12. Διπκέεζ ημ άημιμ ζημ κα ζέαεηαζ ημοξ Φοζζημφξ Νυιμοξ ηαζ κα
οζμεεηεί αοευνιδηα ιζα Φοζζηή ΢οιπενζθμνά
13. ΢οκηείκεζ ζηδκ εοηοπία ηαζ ζςιαηζηή οβεία ημο αηυιμο
14. Δλαβκίγεζ, πνμηαθεί ροπζηή ακάηαζδ ηαζ ιεηαιμνθχκεζ ημ άημιμ ζε
Ακχηενμ Άκενςπμ
Υαναηηδνζζηζηά ημκ Πκεοιαηζημφ ΢οκαζζεήιαημξ ηδξ Πκεοιαηζηήξ
Αβάπδξ
1. Δίκαζ ημ ιυκμ Πκεοιαηζηυ ΢οκαίζεδια
2. Πνμηαθείηαζ απυ οπένααζδ ημο Νμο ιέζς ηδξ πνμζεοπήξ, ημο
δζαθμβζζιμφ, ηδξ πίζηδξ, ηδξ Φοζζηήξ ΢ηέρδξ ηθπ
3. Δίκαζ ακελάνηδηδ απυ ηζξ ζηέρεζξ ημο ζοβηεηνζιέκμο αηυιμο βζαηί
πνμτπυεεζδ ειθάκζζδξ ηδξ είκαζ δ οπένααζδ ημο Νμδηζημφ Δπζπέδμο
4. Τπενααίκεζ ηα Μζάζιαηα, ηα Βαζζηά Πάεδ ηαζ ηδκ Ηδζμζοβηναζία ημο
αηυιμο
5. Δίκαζ ηεθείςξ ακελάνηδηδ ηδξ Δνςηζηήξ Γζάεεζδξ πςνίξ κα ζδιαίκεζ
αοηυ υηζ δε ζοκδοάγεηαζ ιε αοηήκ. Οδδβεί ζε ζελμοαθζηή οβεία ηαζ άνα
ζε μθμηθδνςιέκμ ηαζ πμθοεπίπεδμ μνβαζιυ
6. Καηανβεί ηδ Νμδηζηή Αβάπδ βζαηί ηδ ιεηαζπδιαηίγεζ ζε ακχηενδ
Πκεοιαηζηή Αβάπδ
7. Δίκαζ ιία ηαζ εκζαία. Γεκ λεπςνίγεηαζ ζε αδεθθζηή, ζοκηνμθζηή,
ενδζηεοηζηή ηθπ
8. Κφνζμ παναηηδνζζηζηυ ηδξ είκαζ δ απμπνμζηυθθδζδ ηαζ δ
ζοιπακηζηυηδηα
9. Δίκαζ ζηαεενή ηαζ ιυκζιδ
10. Τπαημφεζ ζημ Νυιμ ηδξ Μμκαδζηυηδηαξ
11. ΢ηδ δζάνηεζα ηδξ οπάνπεζ απυθοηδ επίβκςζδ ηαζ απμοζία πθάκδξ
12. Βμδεάεζ ημ άημιμ κα οπεναεί ηα ηαηχηενα επίπεδα ηαζ ιέζς ιέεελδξ
κα αζχζεζ υθα ηα Δπίπεδα Όπανλδξ
180
13. Γδιζμονβεί απυθοηδ ηαφηζζδ ιε ημοξ Φοζζημφξ Νυιμοξ ηαζ ςξ εη
ημφημο Φοζζηή ΢οιπενζθμνά
14. Δίκαζ ηαοηυζδιδ ιε ηδκ εοηοπία ηαζ ζςιαηζηή οβεία ημο αηυιμο
15. Δλαβκίγεζ, ηαοηίγεηαζ ιε ροπζηή ακάηαζδ ηαζ ακεαάγεζ ημ άημιμ ζε
εεσηά Δπίπεδα
Αοηή δ εηηεκήξ ακαθμνά ζηζξ δζάθμνεξ ιμνθέξ αβάπδξ ηαζ ζηα
παναηηδνζζηζηά ηδξ ηάεε ιζαξ ιπμνεί κα αμδεήζεζ έκα άημιμ κα
ζοκεζδδημπμζήζεζ ημ επίπεδμ ημο εηάζημηε ζοκαζζεήιαημξ ημο. Να
ακηζθδθεεί ακ αοηυ πμο κμζχεεζ είκαζ Ένςηαξ, Νμδηζηή Αβάπδ,
΢οκεζδδζζαηή Αβάπδ ή Φοπζηή Αβάπδ. Υςνίξ αοηυ κα ζδιαίκεζ υηζ δ ιζα
ιμνθή ηαηανβεί απαναίηδηα ηδκ άθθδ.
Ππ ιπμνεί ιε ιζα βοκαίηα πμο είπα ιζα ζπέζδ ηδξ ιζαξ κφπηαξ κα οπήνλε
ιυκμ Ένςηαξ ζημ ζςιαηζηυ ηαζ εκενβεζαηυ επίπεδμ ηαζ ιάθζζηα πμθφ
ηαθυξ. Μπμνεί ακ λακαανεεμφιε κα ακαπηοπεεί ηαζ Ένςηαξ ηαζ Νμδηζηή
Αβάπδ. Ακ ζοκεπζζηεί δ ζζημνία ιαξ εα ιπμνμφζε κα ακαπηοπεεί ηαζ ζε
ακχηενεξ ιμνθέξ αβάπδξ υπςξ ΢οκεζδδζζαηή ηαζ Πκεοιαηζηή. Μπμνεί
υιςξ κα βκςνίγς ιζα βοκαίηα ηαζνυ, κα έπεζ ακαπηοπεεί ιζα έκημκδ
Νμδηζηή Αβάπδ πςνίξ υιςξ ζςιαηζηά κα κμζχες Ένςηα απέκακηζ ηδξ.
Ή κα κμζχες ΢οκεζδδζζαηή ηαζ Πκεοιαηζηή Αβάπδ βζα ηάπμζα βοκαίηα
πςνίξ κα κμζχεε Ένςηα βζ’ αοηήκ. Μπμνεί επίζδξ κα είιαζ θίθμξ ιε ιζα
βοκαίηα ηαζ κα κμζχες έκημκδ Νμδηζηή Αβάπδ ηαζ ηάπμζα ζηζβιή αοηή
κα βονίζεζ ηαζ ζε Ένςηα. Ζ Εςή δε ιπαίκεζ ζε απυθοηα κμδηζηά
ηαθμφπζα.
Άθθςζηε αξ ιδκ λεπκάιε υηζ αοηά ηα ζοκαζζεήιαηα αβάπδξ πνμένπμκηαζ
απυ ηα δζάθμνα επίπεδα φπανλδξ πμο οπάνπμοκ ηαοηυπνμκα ιέζα ζημκ
ίδζμ Άκενςπμ. Αοηυ πμο ηαεμνίγεζ ημ ηζ επζπέδμο ζοκαίζεδια εα
κμζχζμοιε είκαζ ημ ζε πζμ επίπεδμ δμκμφιαζηε ηάεε θμνά. Πμζυ επίπεδμ
ηαθθζενβμφιε. Πνμξ πμζυ επίπεδμ ηείκμοιε. Οζ άκενςπμζ πμο ηείκμοκ
πνμξ ακχηενα επίπεδα αζχκμοκ ηαζ ακχηενα ζοκαζζεήιαηα. Δπζπθέμκ
ηείκμοκ κα αζχκμοκ πζμ μθμηθδνςιέκα ζοκαζζεήιαηα αηυιδ ηαζ ζηα
181
ηαηχηενα επίπεδα. Ππ έκαξ άκενςπμξ πμο αζχκεζ ζοπκά ΢οκεζδδζζαηή ή
ηαζ Πκεοιαηζηή Αβάπδ δε ιπμνεί πανά κα είκαζ ηαζ πζμ οβζήξ ηαζ
θεζημονβζηυξ ηαζ ζημ ΢ςιαηζηυ Δπίπεδμ. Έηζζ ηαζ δ Δνςηζηή ημο
Γζάεεζδ ηαζ μ Ονβαζιυξ ζημ ΢ςιαηζηυ ηαζ Δκενβεζαηυ Δπίπεδμ εα είκαζ
πθήνδξ ηαζ πμθοεπίπεδμξ.
Πανυθδ ηδκ εηηεκή ακαθμνά ζε ηνζηήνζα βζα ηδ δζάηνζζδ ηςκ δζαθυνςκ
ιμνθχκ Αβάπδξ είκαζ πνήζζιμ ιέζα απυ ιενζηά παναδείβιαηα κα δμφιε
πχξ εθανιυγμκηαζ αοηά ζηδκ πμθοπθμηυηδηα ηδξ ηαεδιενζκήξ γςήξ.
9.6 Παξαδείγκαηα δηάθξηζεο Έξσηα από Ννεηηθή Αγάπε
Έκαξ έθδαμξ ή έκαξ κέμξ 20-25 πνυκςκ πμο είκαζ αηυιδ «πανεέκμξ» ή
έκαξ εκήθζηαξ κμζχεεζ ιζα πζεζηζηή ζελμοαθζηή επζεοιία. Τπυ ηδκ πίεζδ
ηδξ ζςιαηζηήξ αοηήξ μνιήξ πνμζπαεεί κα ανεζ ηνυπμοξ εηηυκςζδξ ηδξ
ζελμοαθζηήξ ημο δζέβενζδξ. Σοπαίκεζ θμζπυκ δ επζεοιία αοηή κα ζηναθεί
πνμξ ιζα ζοβηεηνζιέκδ βοκαίηα. Σμ άημιμ ήηακ ήδδ ηάης απυ ζοκεήηεξ
έκημκδξ ζελμοαθζηήξ θυνηζζδξ ηαζ δ ζοβηεηνζιέκδ βοκαίηα είκαζ δ
ζηαβυκα πμο λεπείθζζε ημ πμηήνζ.
Δπζεοιεί θμζπυκ έκημκα ιζα ζελμοαθζηή ζοκεφνεζδ ιε ηδ βοκαίηα αοηή ή
ηαηαθένκεζ ηεθζηά ηαζ ζοκεονίζηεηαζ ιαγί ηδξ. Πμθφ ζοπκά ζε ηέημζεξ
πενζπηχζεζξ ιεηά ηδ ζοκεφνεζδ ημ άημιμ αοηυ κμιίγεζ υηζ «αβαπάεζ» ηδ
βοκαίηα αοηή. Νμζχεεζ «ενςηεοιέκμξ ιε ηδ βοκαίηα αοηή. Πμθθέξ
πενζπηχζεζξ «ηεναοκμαυθμο ένςηα» εκηάζζμκηαζ ζηδκ ηαηδβμνία αοηή.
Γεκ πνυηεζηαζ υιςξ ζηδ ζοβηεηνζιέκδ πενίπηςζδ ανπζηά ημοθάπζζημκ
βζα Νμδηζηή Αβάπδ. Γζαηί ημ ηφνζμ ζημζπείμ είκαζ μ Ένςηαξ. Γδθαδή δ
Δνςηζηή Γζάεεζδ, δ Δνςηζηή Έθλδ. Αοηυ δε ζδιαίκεζ αέααζα υηζ αοηυξ μ
Ένςηαξ δε ιπμνεί κα ελεθζπεεί ζηαδζαηά ή ηαζ άιεζα ζε Νμδηζηή Αβάπδ.
Μπμνεί υιςξ ιε ηδκ ζηακμπμίδζδ ημο Δνςηζημφ πάεμοξ ιεηά απυ
ιενζηέξ ζελμοαθζηέξ ζοκεονέζεζξ δ ζπέζδ αοηή κα ζαήζεζ ηυζμ απυημια
υζμ απυημια άνπζζε. Πμθθέξ «αβάπεξ ηδξ ιζαξ κφπηαξ» ή ηδξ «ιζαξ
182
αδμιάδαξ» ή «αβάπεξ ηςκ δζαημπχκ» ή πνμζςνζκέξ «εθδαζηέξ αβάπεξ»
είκαζ πενζπηχζεζξ Ένςηα ηαζ υπζ ηυζμ Νμδηζηήξ Αβάπδξ. Ή είκαζ
πενζπηχζεζξ Ένςηα πμο μδήβδζε ζε πμθφ πνμζςνζκή Νμδηζηή Αβάπδ.
Σέημζεξ πενζπηχζεζξ ζοιααίκμοκ ζοκήεςξ ζε ζελμοαθζηά ηαζ ροπζηά
ακχνζια άημια. Ακχνζιμξ αέααζα δεκ είκαζ ιυκμ μ άπεζνμξ ζελμοαθζηά
έθδαμξ. Δίκαζ ηαζ μ «έιπεζνμξ» ηαζ «βοκαζηάξ». Ζ ροπζηή ημο
ακςνζιυηδηα ημκ μδδβεί ηαζ ζε ζελμοαθζηή ακςνζιυηδηα δ μπμία
έβηεζηαζ ζηδκ απμοζία μθμηθδνςιέκδξ απυθαοζδξ. Κάηζ πμο ημκ μδδβεί
ζε έκα ηοκήβζ ηδξ μθμηθήνςζδξ ιέζα απυ ζοκεπείξ αθθαβέξ
ζελμοαθζηχκ ζοκηνυθςκ. Σμ ίδζμ αέααζα ζζπφεζ ηαζ βζα ηζξ βοκαίηεξ
εηείκεξ πμο πνμζπαεμφκ κα αζχζμοκ ηάηζ ιέζα απυ πςνίξ υνζα ηαζ
ηνζηήνζα επζθμβήξ, αθθαβέξ ενςηζηχκ ζοκηνυθςκ.
Γζαπζζηχκμοιε θμζπυκ υηζ δ Δνςηζηή(ζςιαηζηή) έθλδ ιεηαλφ δφμ
ζοκηνυθςκ είκαζ ιζα αάζδ βζα ζοκηνμθζηή ζπέζδ. Μζα αάζδ υιςξ πμο
ζοκήεςξ απμδεζηκφεηαζ πνμζςνζκή, αζηαεήξ ηαζ αδφκαηδ. Μπμνεί ημ
Δνςηζηυ πάεμξ κα είκαζ έκημκμ ηδ ζηζβιή πμο ζοιααίκεζ αθθά δ
ζςιαηζηή εηηυκςζδ επζθένεζ ιενζηέξ θμνέξ ηαζ ηδ δζάθοζδ ημο. Ζ
ζοκηνμθζηή ζπέζδ πμο ζηδνίγεηαζ ζημκ Ένςηα ελανηάηαζ υπςξ
παναηηδνζζηζηά θέβεηαζ απυ ηζξ «μνιυκεξ» ηςκ αηυιςκ ηαζ ηζξ
δζαηοιάκζεζξ ημοξ. Δίκαζ δδθαδή ηυζμ αζηαεήξ υζμ ηαζ μζ δζαηοιάκζεζξ
ηςκ μνιμκχκ. ΋ζμ ηαζ μζ δζαηοιάκζεζξ ημο ΢ςιαηζημφ Δπζπέδμο.
Θα πνέπεζ αέααζα κα δζεοηνζκίζμοιε υηζ ζηα πζμ πάκς παναδείβιαηα ημ
άημιμ πζζηεφεζ πναβιαηζηά υηζ «αβαπάεζ» ημκ ακηίζημζπμ ζφκηνμθμ.
Έζης ηαζ ακ αοηυ πνμένπεηαζ απυ ηαεανή ενςηζηή(ζςιαηζηή) επζεοιία
ηαζ υπζ απυ κμδηζηή επζεοιία. Τπάνπμοκ υιςξ ηαζ μζ πενζπηχζεζξ ηδξ
οπμηνζηζηήξ ζοιπενζθμνάξ. Ππ έκαξ άκηναξ ή ιζα βοκαίηα πνμηεζιέκμο
κα ηενδίζμοκ ενςηζηά έκακ άθθμ άκενςπμ δδθχκμοκ υηζ ημκ «αβαπμφκ»
ιυκμ ηαζ ιυκμ βζα κα ημκ νίλμοκ ζημ ηνεαάηζ βζα θίβμ δζάζηδια ή βζα κα
ημκ εηιεηαθθεοημφκ πμζηζθμηνυπςξ. Βέααζα αοηυ βίκεηαζ δοκαηυ βζαηί
ρανεφμοκ ζε εμθά κενά. ΢ηα εμθά κενά ηδξ ζελμοαθζηήξ ηαζ ροπζηήξ
ακςνζιυηδηαξ ημο άθθμο. Δηεί πμο δεκ οπάνπεζ λεηάεανδ δζάηνζζδ
183
ιεηαλφ Ένςηα, Νμδηζηήξ
Πκεοιαηζηήξ Αβάπδξ.
Αβάπδξ,
΢οκεζδδζζαηήξ
Αβάπδξ
ηαζ
184
ΔΠΗΛΟΓΟ΢
Κανδζά,
αζζεήιαηα
ηαζ
θμβζηή,
ζοκαζζεήιαηα,
αβάπδ,
ζοκαζζεδιαηζζιυξ. Ο ημιέαξ ηςκ ΢οκαζζεδιάηςκ ηαζ εζδζηά ημο
ζοκαζζεήιαημξ ηδξ αβάπδξ είκαζ μ πθέμκ πανελδβδιέκμξ. ΢ημκ ημιέα ηδξ
΢ηέρδξ ηαζ πμθφ πενζζζυηενμ ζημκ ημιέα ηδξ ΢οιπενζθμνάξ έπμοκ βίκεζ
πμθοάνζειεξ ένεοκεξ ηαζ ακαθφζεζξ απυ ηδ ζφβπνμκδ Φοπμθμβία. Αθθά
υζμκ αθμνά ηα ζοκαζζεήιαηα πανά ηζξ πμθοάνζειεξ ακαθμνέξ επζηναηεί
ιζα έκημκδ ζφβποζδ ηαζ αιέηνδηεξ πθάκεξ.
Δοεθπζζηχ υηζ δ ζενανπζηή ηαηάηαλδ ηςκ ΢οκαζζεδιάηςκ ζε ΢ςιαηζηά
Αζζεήιαηα, Δκενβεζαηά Αζζεήιαηα, Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα,
΢οκεζδδζζαηά ΢οκαζζεήιαηα ηαζ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα πμο
επζπεζνήεδηε ζημ ζοβηεηνζιέκμ αζαθίμ ζοκέααθε ζημ κα λεηαεανίζμοκ
ανηεηά ηα πνάβιαηα. Δθπίγς επίζδξ υηζ έβζκε ζαθέξ πθέμκ υηζ ημ επίπεδμ
ηαζ ημ είδμξ ηςκ ζοκαζζεδιάηςκ εκυξ αηυιμο έπεζ άιεζδ ζπέζδ ιε ηδκ
ροπζηή ημο ελέθζλδ. Με ημ Δπίπεδμ Όπανλδξ ζημ μπμίμ ηονίςξ δμκείηαζ
έκα άημιμ.
΢ημ λεηαεάνζζια ημο εμθμφ πχνμο ηςκ ζοκαζζεδιάηςκ πμθφ ιεβάθδ
ζδιαζία έπεζ επίζδξ δ ζοκεζδδημπμίδζδ ημο βεβμκυημξ υηζ ηάεε
ζοκαίζεδια πανάβεηαζ ζηα πθαίζζα ηδξ αθοζίδαξ Γεβμκυξ-΢ηέρδ΢οκαίζεδια-΢οιπενζθμνά. Καζ υηζ μ ηαεμνζζηζηυηενμξ ηνίημξ ζ’ αοηή
ηδκ δζαδζηαζία είκαζ μ ηνίημξ ηδξ ΢ηέρδξ. Καζ πζμ ζοβηεηνζιέκα δ
ενιδκεία ημο υπμζμο βεβμκυημξ αάζεζ δφμ παναβυκηςκ. Βάζεζ ηδξ
Ηδζμζοβηναζίαξ ημο αηυιμο ηαζ αάζεζ ηςκ Νμδηζηχκ ημο Πνμηφπςκ. ΢ε
ηεθζηή ακάθοζδ πνμηεζιέκμο βζα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα δ ακηζδζηία
θμβζηή-ζοκαίζεδια δεκ είκαζ πανά ιζα αηυιδ πθάκδ ηδξ ιδπακζζηζηήξ
ζηέρδξ. ΢ηδκ πνάλδ ηάεε κμδηζηυ ζοκαίζεδια πνμένπεηαζ πάκηα απυ
ιζα ζηέρδ πμο πνμδβείηαζ ημο ζοκαζζεήιαημξ.
Σα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα, εη θφζεςξ δεκ οπενααίκμοκ ηδ ζηέρδ ηαζ ηδ
θμβζηή. Σα ιυκα ζοκαζζεήιαηα πμο οπενααίκμοκ ημ Νμο, είκαζ ηα
185
Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα ιε ηονίανπμ εηπνυζςπμ ηδκ Πκεοιαηζηή
Αβάπδ.
Δίκαζ ελαζνεηζηά ζδιακηζηυ βζα υπμζμκ εέθεζ κα είκαζ οβζήξ ηαζ
εοηοπζζιέκμξ κα ηαηακμήζεζ υηζ οπάνπεζ ηενάζηζα δζαθμνά ακάιεζα ζηδ
Νμδηζηή Αβάπδ ηαζ ζηδκ Πκεοιαηζηή Αβάπδ. Δίηε πνυηεζηαζ βζα
ζοκηνμθζηή αβάπδ, είηε βζα βμκζηή αβάπδ, είηε βζα παζδζηή αβάπδ, είηε
βζα ενδζηεοηζηή αβάπδ είηε βζα μπμζαδήπμηε ιμνθή αβάπδξ. Δίκαζ δ ίδζα
δζαθμνά πμο οπάνπεζ ιεηαλφ Νμδηζηήξ Δοηοπίαξ ηαζ Πκεοιαηζηήξ
Δοηοπίαξ.
Γζα άθθδ ιζα θμνά μ ακαβκχζηδξ πνμηνέπεηαζ κα ζοκεζδδημπμζήζεζ υηζ
αοηά πμο απμηαθεί «ζοκαζζεήιαηα ημο» ηαζ «ζοκαζζεδιαηζηυ ημο
ηυζιμ» δεκ είκαζ μ ααεφηενμξ ημο εαοηυξ. Γεκ είκαζ ηακ δζηά ημο ιε ηδκ
έκκμζα ηδξ εθεφεενδξ επζθμβήξ. Σα Νμδηζηά ΢οκαζζεήιαηα δεκ είκαζ
πανά απμηνζάηζηα ημζημφιζα ζε έκακ πανάθμβμ ηαζ εβςζζηζηυ ηυζιμ.
Γζ’ αοηυ ηαζ ζοπκά πίζς απυ ηδκ αζηεία θάηζα ημο πανμφιεκμο ηθυμοκ
ηνφαεηαζ ηαηά ηακυκα ιεβάθδ δυζδ κμδηζηήξ δοζηοπίαξ.
Σμ εθπζδμθυνμ υιςξ ιήκοια είκαζ υηζ οπάνπεζ πνάβιαηζ έκαξ ααεφηενμξ
εαοηυξ πμο πάθθεηαζ απυ ααεφηαηα θςηεζκά ζοκαζζεήιαηα, ηα μπμία
ακαγςμβμκμφκ ημ άημιμ ηαζ ημ ακεαάγμοκ «ροπή ηε ηαζ ζχιαηζ».
Πνυηεζηαζ βζα ηα ΢οκεζδδζζαηά ηαζ Πκεοιαηζηά ΢οκαζζεήιαηα. Κζ αοηά
δεκ πενζβνάθμκηαζ. Ακαηαθφπημκηαζ. Βζχκμκηαζ. Αθθά ιυκμ υηακ
«αδεζάζεζ ηακείξ ημ ηφπεθθμ ημο» απυ ηζξ πθάκεξ ηςκ Νμδηζηχκ
΢οκαζζεδιάηςκ. Δοεθπζζηχ υηζ ημ αζαθίμ αοηυ βζα ηάπμζμοξ ακενχπμοξ
εα είκαζ έκα θζεανάηζ πνμξ ηδκ ηαηεφεοκζδ αοηή.
Dr. Athos Stavrou Othonos
I practice Homeopathic Medicine as a private doctor in Athens the last 28
years, being a member of the Athens Medical Association and a member of the
Greek Association of Homeopathic Medicine.
I've always enjoyed reading and writing books! Up to now I have written 21
books on Holistic Philosophy, 16 Homeopathic Medical books and 8 Litterature
books. In my Homeopathic Medical Books one can find a complete course on
Homeopathic Medicine and the description of the Method of Miasmatic
Idiosyncratic Diagnosis developed by me the last 15 years.
My books either philosophical, novels or medical are the outcome of this
theoretical search and also the outcome of many years of medical and personal
experience. Their common ground is Holistic Thinking and Holistic Philosophy.
My choice to offer all my books for free in my web site homeomed.gr and in
other sites for free e-books is in accordance with my holistic beliefs.