ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΚΡΖΣΖ ΓΗΑΣΜΖΜΑΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΟΠΣΗΚΖ ΚΑΗ ΟΡΑΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΜΟΝΣΔΛΟΤ ΤΠΔΡΣΟΝΗΑ Δ ΠΔΗΡΑΜΑΣΟΕΧΑ Υαηδεδάθε Άλλα Μεηαπηπρηαθό δίπισκα εηδίθεπζεο Ζξάθιεην , Ννέκβξηνο 2011 1 ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΚΡΖΣΖ ΓΗΑΣΜΖΜΑΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΟΠΣΗΚΖ ΚΑΗ ΟΡΑΖ κεηαπηπρηαθή εξγαζία : ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΜΟΝΣΔΛΟΤ ΤΠΔΡΣOΝΗΑ Δ ΠΔΗΡΑΜΑΣΟΕΧΑ Υαηδεδάθε Άλλα Δπηβιέπνλ Καζεγεηήο : Γθίλεο Υαξίιανο Ζξάθιεην , Ννέκβξηνο 2011 Ζ πανμφζα ενβαζία οπεαθήεδ ςξ ιένμξ ηςκ οπμπνεχζεςκ βζα ηδκ απμκμιή ημο ιεηαπηοπζαημφ δζπθχιαημξ εζδίηεοζδξ ημο Γζαηιδιαηζημφ Μεηαπηοπζαημφ Πνμβνάιιαημξ πμοδχκ «Οπηζηή ηαζ Όναζδ» ηαζ πανμοζζάζηδηε ζηδκ Σνζιεθή Δπζηνμπή (ανζζηενά) ηαζ ζηδκ επζηνμπή αλζμθυβδζδξ (δελζά) απμηεθμφιεκεξ απυ ημοξ: 1. Μηιηηάδεο Σζηιηκπάξεο 1. Μηράιεο Σαξνπδάθεο 2. Υαξίιανο Γθίλεο 2. Μηιηηάδεο Σζηιηκπάξεο 3. Δπζηάζηνο Γεηνξάθεο 3. Δπζηάζηνο Γεηνξάθεο 2 Αλάπηπμε Μνληέινπ Τπεξηoληαο ζε Πεηξακαηόδσα Υαηγδδάηδ Άκκα Μεηαπηοπζαηή Δνβαζία Γζαηιδιαηζηυ Πνυβναιια Μεηαπηοπζαηχκ πμοδχκ Οπηζηήξ ηαζ Όναζδξ Νμέιανζμξ, 2011 Πεξίιεςε Σμ βθαφηςια είκαζ ημ ζφκμθμ παεμθμβζηχκ ηαηαζηάζεςκ ημο μθεαθιμφ, πμο έπμοκ ζακ ημζκυ εφνδια ηδκ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ζε ηέημζμ ααειυ χζηε κα πνμηθδεεί αθάαδ ζημ μπηζηυ κεφνμ ηαζ εηπηχζεζξ ημο μπηζημφ πεδίμο. ε πμθθέξ πενζπηχζεζξ μζ αζεεκείξ παναιέκμοκ αζοιπηςηζημί ιέπνζξ υημο ζοιαεί ζμαανή απχθεζα ηδξ υναζδξ πςνίξ ηζξ πενζζζυηενεξ θμνέξ κα οπάνπεζ ηνυπμξ απμηαηάζηαζήξ ηδξ. ηζξ πενζζζυηενεξ πενζπηχζεζξ ημ μπηζηυ κεφνμ ηαηαζηνέθεηαζ απυ ηδκ ορδθή εκδμθεάθιζα πίεζδ ηαζ ζηδ ιείςζδ ηδξ ζημπεφμοκ υθεξ μζ οπάνπμοζεξ εεναπείεξ (θάνιαηα, laser, πεζνμονβζηέξ επειαάζεζξ). Ζ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηζξ πενζζζυηενεξ θμνέξ μθείθεηαζ ζηδκ πανειπυδζζδ ηδξ απμπέηεοζδξ εκυξ οβνμφ πμο πανάβεηαζ ζημ εζςηενζηυ ημο ιαηζμφ ιαξ, ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ. Σμ οδαημεζδέξ οβνυ πανάβεηαζ ηαζ απμπεηεφεηαζ ζοκεπχξ έηζζ, ακ βζα ηάπμζμ θυβμ πανειπμδζζηεί δ απμπέηεοζδ ημο, ηυηε αολάκεηαζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ. ημπυξ ηδξ πανμφζαξ ενβαζίαξ είκαζ δ ακάπηολδ ιμκηέθμο οπενημκίαξ ζε δεηαπέκηε (15) έβπνςια κεανά ημοκέθζα albino, ιέζς ηδξ ιείςζδξ ηδξ εοπένεζαξ εηνμήξ. Δζδζηυηενα, δδιζμονβήεδηε δζάθοια ιζηνμζθαζνζδίςκ απυ βοαθί δζαιέηνμο 1-20ιm ηα μπμία εζζαβάβαιε εκέζζια ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ημο μθεαθιμφ. 3 Καηυπζκ, ιεηνήεδηε δ εκδμθεάθιζα πίεζδ ζε δζάζηδια ηεζζάνςκ ιδκχκ ιε ημ Tonopen (θμνδηυ δθεηηνμκζηυ ημκυιεηνμ επαθήξ, ηαηάθθδθμ βζα πεζναιαηυγςα) χζηε κα ζοβηνζεεί ιε ηζξ ανπζηέξ ηζιέξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ πνζκ ηδκ εζζαβςβή ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ. ηδκ ζοκέπεζα ηδξ ιεθέηδξ, ιε ηδκ αμήεεζα ηδξ ιακμιεηνζηήξ ζοζηεοήξ ημο Πακεπζζηδιίμο Κνήηδξ, ιεηνήζαιε ηδκ εοπένεζα εηνμήξ (outflow facility) ηαζ ηδκ μθεαθιζηή αηαιρία (ocular rigidity), πανάιεηνμζ μζ μπμίμζ ζπεηίγμκηαζ ιε ηδκ μθεαθιζηή εθαζηζηυηδηα ηαζ ηδκ οδνμδοκαιζηή ημο μθεαθιμφ. Ζ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ζοκανηήζεζ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ πενζβνάθεηαζ ιε ημκ ζοκηεθεζηή εοπένεζαξ εηνμήξ, εκχ ςξ ιέηνμ ηςκ εθαζηζηχκ ζδζμηήηςκ ημο μθεαθιμφ, μ ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ μνίγεζ ηδ ζπέζδ πίεζδξ υβημο ημο μθεαθιμφ. Σέθμξ, ζε επζθεηηζηυ ανζειυ μθεαθιχκ πναβιαημπμζήεδηε ζζημθμβζηή ελέηαζδ βζα ημκ εκημπζζιυ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ηαζ ζημκ ζηθδνμηεναημεζδζηυ δειυ (trabeculum). ηδκ ιεθέηδ αοηή, επζαεααζχεδηε δ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ (πζεακχξ θυβς ηδξ απυθναλδξ θναβιμφ ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο απυ ηα ιζηνμζθαζνίδζα), αολήεδηε μ ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ηαζ ιεζχεδηε μ ζοκηεθεζηή εοπένεζαξ εηνμήξ (outflow facility). ηδκ ζζημθμβζηή ακάθοζδ παναηδνήεδηε ιεβάθδ ζοβηέκηνςζδ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ηαζ ζημκ ζηθδνμηεναημεζδζηυ δειυ (trabeculum) πςνίξ κα παναηδνδεεί θθεβιμκχδδξ ακηίδναζδ. 4 Development Model of Hypertonicity to Animals Anna Hatzidaki Master Thesis Graduate Program Optics and Vision, University of Crete November, 2011 Abstract Glaucoma is the whole pathology of the eye, which have the common finding of increased intraocular pressure to such an extent as to cause damage to the optic nerve and discounts of the field. In many cases patients remain asymptotic happen until serious vision loss more often than not no way to recovery. In most cases the optic nerve is damaged from high intraocular pressure and to reduce the target all existing treatments (medications, laser, surgery). The increase in intraocular pressure more often due to obstruction of drainage of a fluid produced inside the eye, the aqueous humor. The aqueous humor is constantly produced and drained so if for some reason blocked the drain, then increased intraocular pressure. The purpose of the present thesis was to develop an animal model of ocular hypertension in rabbits, by reducing the outflow facility. In particular, a solution of glass microspheres (1-20ιm in diameter), was injected in the anterior chamber of the each eye. The intraocular pressure was followed for an interval up to four months with Tonopen XL (portable electronic tonometer) and compared to baseline intraocular pressure (prior to microsphere injection). By using a purposely developed microdosage-pressure sensing device the ouflow facility and ocular rigidity were measured. These parameters are associated with ocular elasticity and hydrodynamics of the eye. The drainage of aqueous fluid as a function of intraocular pressure is described by outflow facility coefficient, while a measure of 5 the elastic properties of the eye, the ocular rigidity coefficient describes the pressure- volume relationship of the eye. Finally, a selective number of eyes underwent histological examination for the detection of microspheres in the anterior chamber and trabeculum. In this study, the increase of intraocular pressure following intracameral injection of glass microspheres was documented. Additionally, an increase of ocular rigidity and a reduction of the outflow facility coefficient was observed in the experimental eyes. Histopathological analysis of the eyes revealed microspheres in the trabeculum with no significant inflammatory reaction. 6 Δπραξηζηίεο ηα πθαίζζα αοηήξ ηδξ δζπθςιαηζηήξ ενβαζίαξ, είπα ηδκ ηφπδ ηαζ ηδκ ηζιή κα ζοκενβαζηχ ιε ακενχπμοξ, ηςκ μπμίςκ δ ζοκεζζθμνά ηαζ δ οπμζηήνζλδ ήηακ ζδζαίηενα ζδιακηζηή. Θα ήεεθα κα εοπανζζηήζς πμθθμφξ θίθμοξ, ζοκαδέθθμοξ ηαζ ηαεδβδηέξ, πμο ιε αμήεδζακ ζηδκ εηπυκδζδ ηδξ ενβαζίαξ πμο πανμοζζάγεηαζ ζε αοηήκ ηδκ ιεθέηδ. Ανπζηά, εα ήεεθα κα εοπανζζηήζς εενιά ημκ Κ. Μζθηζάδδ Σζζθζιπάνδ, δζεοεοκηή ηδξ Οθεαθιμθμβζηήξ Κθζκζηήξ ζημ Πακεπζζηδιζαηυ Νμζμημιείμ Ζναηθείμο ΠΔΠΑΓΝΖ. Με ηδκ εοβεκζηή ζοβηαηάεεζή ημο ηαζ ηδ εεηζηή ημο ζηέρδ, ιμο έδςζε ηδκ εοηαζνία κα αζπμθδεχ ιε έκα εέια ελαζνεηζηά εκδζαθένμκ ηαζ πνςηυηοπμ ηαζ κα ελμζηεζςεχ ιε ημ πεζναιαηζηυ ιένμξ ιζαξ ιεθέηδξ. Αηυιδ, ζε ηάεε απμνία ιμο ή εκδεπυιεκμ πνμαθδιαηζζιυ ιμο ήηακ μ άκενςπμξ πμο ιε ζηήνζλε, αμδεχκηαξ ιε ηδκ ιεβάθδ ημο ειπεζνία ζηδκ οθμπμίδζδ ηαζ ζπεδζαζιυ ηδξ ενβαζίαξ ηαεχξ επίζδξ ηαζ ζημ επειααηζηυ ημιιάηζ αοηήξ ηδξ ενβαζίαξ. ηδκ ζοκέπεζα, εα ήεεθα κα εοπανζζηήζς ημκ Κ. Υανίθαμ Γηίκδ PhD Φοζζηυ, επζαθέπμκηα ηαεδβδηή ιμο ζε αοηήκ ηδκ ενβαζία. Δίκαζ μ άκενςπμξ ιε ημκ μπμίμ ζοκενβάζηδηα ζηεκά ηαηά ηδκ δζάνηεζα εηπυκδζδξ ηδξ δζπθςιαηζηήξ ιμο ενβαζίαξ. Πνχηα, εα ήεεθα κα εηθνάζς ηδκ ζοιπάεεζα ηαζ ημκ εαοιαζηυ ιμο ζημ πνυζςπυ ημο ςξ άκενςπμ ηαζ ζηδκ ζοκέπεζα ςξ επζζηήιμκα. Καηά ηδκ δζάνηεζα ηδξ ζοκενβαζίαξ ιαξ ήηακ πάκηα πνυεοιμξ κα ιε ζοιαμοθέρεζ ηαζ κα ιε ηαεμδδβήζεζ ζηζξ απμνίεξ ηαζ ημοξ πνμαθδιαηζζιμφξ ιμο. Μέζα απυ ηζξ ζογδηήζεζξ ιαξ ηαηάθενε κα ιμο δζεβείνεζ αηυια πενζζζυηενμ ημ εκδζαθένμκ ιμο βζα ηδκ επζζηήιδ ηδξ υναζδξ ηαζ κα δχ ημ ιεηαπηοπζαηυ αοηυ απυ ιζα άθθδ μπηζηή βςκία, πςνίξ άβπμξ αθθά ιε υνελδ βζα δμοθεζά ηαζ ένεοκα. Οζ βκχζεζξ πμο απμηυιζζα απυ αοηήκ ηδκ ζοκενβαζία, ήηακ πμθθέξ ηαζ πμθφηζιεξ, πνήζζιεξ ζε πζεακή ζοκέπεζα ηςκ ζπμοδχκ ιμο. Δπζπνυζεεηα εέθς κα εηθνάζς ηζξ εοπανζζηίεξ ιμο ζηδκ ηονία Δζνήκδ Ναμοιίδδ PhD Βζμθυβμ, βζα ηδκ ζζημθμβζηή ιεθέηδ πμο έηακε ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ. Σδκ εοπανζζηχ βζα ηδκ πμθφηζιδ αμήεεζά ηδξ, ημκ πμθφηζιμ πνυκμ πμο ιμο αθζένςζε, ηδκ οπμιμκή ηδξ, ηζξ ζοιαμθέξ ηδξ, ηζξ βυκζιεξ ζογδηήζεζξ ιαξ ηαζ ηδκ ηαηακυδζδ πμο έδεζλε. 7 Αηυιδ, εα ήεεθα κα εοπανζζηήζς ημκ ηφνζμ Μζπάθδ Σανμοδάηδ, Καεδβδηή Μαεδιαηζηχκ ημο ηιήιαημξ Μαεδιαηζηχκ ημο Πακεπζζηδιίμο Κνήηδξ βζα ηζξ ζογδηήζεζξ, ηδκ ηαεμδήβδζδ ημο, ηδκ ηαθή δζάεεζδ, ηζξ βκχζεζξ, ηδκ οπμιμκή ηαζ ηάεε είδμοξ αμήεεζα υπςξ ηζξ πμθφηζιεξ ζοιαμοθέξ, δζμνεχζεζξ ηαζ επζζδιάκζεζξ επί ημο ηεζιέκμο, πνάβιαηα πμθφ πνήζζια βζα ηδκ ηαεδιενζκυηδηα. Θα ήηακ πανάθδρδ κα ιδκ εοπανζζηήζς εδχ ημκ Νίημ Κανοςηάηδ, οπμρήθζμ δζδάηημνα, βζα ηδκ ζοκενβαζία ιαξ ηαζ ηδκ ζοκεπή ηαεδιενζκή αμήεεζα ημο ζημ πεζναιαηζηυ ημιιάηζ ηδξ ενβαζίαξ ιμο, ηαεχξ ήηακ ημ άημιμ πμο ιε εκεάννοκε, ιε ζηήνζλε ηαζ ήηακ πάκηα δίπθα ιμο ζε αοηυ ημ δφζημθμ ένβμ. Θα ήεεθα κα εηθνάζς ημκ εαοιαζιυ ιμο πνμξ εηείκμκ, πνχηα ςξ άκενςπμ πμο ιε ημ ηέθζ ημο ηαζ ηδκ εοδζαεεζία πμο ημκ δζαηαηέπεζ δίκεζ πνχια εα έθεβα ζημ ενβαζηήνζμ αοηυ, ηαζ ιεηά ζακ ενεοκδηή, μ μπμίμξ είκαζ πάκηα πνυεοιμξ κα ιεηαθαιπαδεφζεζ ηζξ βκχζεζξ ημο. Ήηακ ημ άημιμ ημ μπμίμ έηακε ζπεδυκ υθεξ ηζξ επειαάζεζξ ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ ηαζ ημκ πεζνζζιυ ηδξ ιακμιεηνζηήξ ζοζηεοήξ βζα ηδκ ιέηνδζδ ημο outflow facility ηαζ rigidity. Δπίζδξ, εα ήεεθα κα εοπανζζηήζς ηα υθα ηα ιέθδ ηδξ μιάδαξ ημο ΒΔΜΜΟ, αθμφ ιμο πνμζέθενακ ηδκ αμήεεζά ημοξ υπμηε ημοξ γδηήεδηε πςνίξ δεφηενδ ζηέρδ ηαζ ζδζαίηενα ηδκ Μανία Υνζζημθμνίδμο, κμζδθεφηνζα ηδξ ηθζκζηήξ, πμο ζοκέπεζα ηδκ απαζπμθμφζα απυ ηδκ ηαεδιενζκή ηδξ ενβαζία γδηχκηαξ ηδξ παναηηδνζζηζηά “rumpun & imalgene”. Αηυιδ, εα ήεεθα κα εοπανζζηήζς ηδκ Αθίηδ Λζικμπμφθμο MD, ημκ Μζπάθδ Γνέκηγεθμ MD ηαζ ημκ Γεχνβζμ Κμκηαδάηδ MD. Δπζπθέμκ, εοπανζζηχ εενιά ημοξ μθεαθιζάηνμοξ Σάζμ Ακαζηαζάηδ ηαζ Μακζαηάηδ Γζχνβμ βζα ηδκ εοβέκεζά ημοξ αθθά ηαζ ηδκ παναπχνδζδ ημο ημκμιέηνμο tonopen χζηε κα ηάκς ηζξ ιεηνήζεζξ ιμο. Έκα ιεβάθμ εοπανζζηχ ζε υθα ηα παζδζά απυ ημ ιεηαπηοπζαηυ ιε ηα μπμία δμοθέραιε ιαγί υθμκ αοηυκ ημκ ηαζνυ ηάκμκηαξ ηδκ ηαεδιενζκυηδηα πζμ εοπάνζζηδ οβηεηνζιέκα εα ήεεθα κα ακαθενεχ ζημοξ: Πθάηα Κμοιαδςνάηδ Ανβονχ, Μπέκημ Βζθένζα, Σζιμεεάημ ηαφνμ, Σζυηα Παοθίκα, Λεςκίδμο Λμοηία ηαζ Πεκηάνδ Ζνχ. Αηυιδ, εοπανζζηχ ιέζα απυ ηδκ ηανδζά ιμο ημοξ θίθμοξ ιμο πμο ιε ζηδνίγμοκ ζε ηάεε ιμο αήια Λζαζάηδ Κχζηα, Καηζμφθδ Δοεοιία, Φζθζππάηδ Υνοζή, Καζυιπεσ Γήιδηνα, Κμοθάηδ Μακχθδ, Μπαθμιεκάηδ Υάνδ ηαζ θοζζηά ηδκ Εχνγμο Μανβανίηα ηαζ ημκ Φςηά Γδιήηνδ βζα ηζξ λέβκμζαζηεξ ζηζβιέξ. 8 Σέθμξ, εα ήεεθα κα εηθνάζς ηδκ εοβκςιμζφκδ ιμο πνμξ ηδκ μζημβέκεζα ιμο πμο υθα ηα πνυκζα ηςκ ζπμοδχκ ιμο ήηακ δίπθα ιμο ηαζ ιε ζηήνζλε ηυζμ μζημκμιζηά υζμ ηαζ δεζηά χζηε κα θηάζς χξ εδχ. αξ εοπανζζηχ υθμοξ! 9 Σηοςρ γονείρ μος Ιωάννη και Γπηγοπία 10 11 1. ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ 1. Πεξηερόκελα.............................................................................................12 Λίζηα ιε εζηυκεξ.......................................................................................15 Λίζηα ιε βναθήιαηα.................................................................................17 2. Δηζαγσγή ………………………………………………………………20 3. Γεληθό κέξνο Κεθάθαζμ 1μ O ΑΝΘΡΧΠΗΝΟ ΟΦΘΑΛΜΟ 1.1 Ηζημνζηή Ακαδνμιή...................................................................................23 1.2 Ακαημιία ημο Οθεαθιμφ...........................................................................25 Κεθάθαζμ 2μ ΣΟ ΤΓΑΣΟΔΗΓΔ ΤΓΡΟ 2.1 Σμ οδαημεζδέξ οβνυ....................................................................................28 2.2 Ζ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ.......................................................28 2.3 Φοζζμθμβία ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ...........................................................32 2.4 Βαζζηέξ θεζημονβίεξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ............................................35 Κεθάθαζμ 3μ Ζ ΔΝΓΟΦΘΑΛΜΗΑ ΠΗΔΖ 3.1 Ζ εκδμθεάθιζα πίεζδ ................................................................................36 3.2 Φοζζμθμβζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ ..............................................................37 3.3 Πανάβμκηεξ πμο επδνεάγμοκ ηδ θοζζμθμβζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ ...........39 3.4 Οπηζηυ κεφνμ .............................................................................................41 3.5 πέζδ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηαζ μπηζημφ κεφνμο ......................................42 3.6 Γζαηήνδζδ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ...............................................................43 Κεθάθαζμ 4μ ΣΟ ΓΛΑΤΚΧΜΑ 4.1 Σμ βθαφηςια.............................................................................................. 44 4.2 οπκυηδηα ημο βθαοηχιαημξ......................................................................45 4.3 Πνυηθδζδ βθαοηχιαημξ ............................................................................45 4.4 Πανάβμκηεξ ηζκδφκμο βθαοηχιαημξ ..........................................................46 12 4.5 Σφπμζ βθαοηχιαημξ.................................................................................... 47 4.6 φβπνμκεξ απεζημκζζηζηέξ ιέεμδμζ μπηζηήξ εδθήξ ....................................57 Κεθάθαζμ 5μ ΣΟΝΟΜΔΣΡΗΑ 5.1 Σμκμιεηνία επζπέδςζδξ (Goldmann)......................................................... 62 5.2 Σμκμιεηνία ειαφεζζδξ (Schiotz) ................................................................65 5.3 Σμ ημκυιεηνμ Tonopen ...............................................................................67 5.4 To ημκυιεηνμ Air puff (αένμξ) ..................................................................68 5.5 Ονζγυκηζα ημκμιεηνία επζπέδςζδξ (ημκυιεηνμ Graeger , ημκυιεηνμ Perkins, ημκυιεηνμ Mackay-Marg).......................................................................... 69 5.6 Σμ ημκυιεηνμ OBF (ocular blood flow analyzer) ......................................71 5.7 Dynamic Contour Tonometer (DCT) ........................................................72 5.8 Ακαθοηήξ μθεαθιζηήξ απυηνζζδξ (ORA)..................................................73 5.9 Μέηνδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. ζημ ζπίηζ ...................................................................74 Κεθάθαζμ 6μ ΟΦΘΑΛΜΗΚΖ ΑΚΑΜΦΗΑ (Ocular Rigidity) 6.1 Οθεαθιζηή αηαιρία ...................................................................................76 6.2 οκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ...........................................................77 6.3 οζπεηζζιυξ ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ιε άθθεξ παναιέηνμοξ ................83 6.4 Ο νυθμξ ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ζε οπενηαζζημφξ αζεεκείξ .................87 4. Δηδηθό κέξνο Κεθάθαζμ 7μ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ 7.1 Δζζαβςβή ...................................................................................................92 7.2 ημπυξ .......................................................................................................92 7.3 Μεεμδμθμβία............................................................................................. 92 Κεθάθαζμ 8μ ΠΔΗΡΑΜΑΣΗΚΖ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ- ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ 8.1 Πεζναιαηζηυ Μένμξ ..................................................................................99 8.2 Πεζναιαηζηά Απμηεθέζιαηα..................................................................... 107 5. πκπεξάζκαηα......................................................................................... 134 13 6. Παξάξηεκα Α…………………………………………………………137 7. Βηβιηνγξαθία .........................................................................................150 14 Λίζηα κε εηθόλεο Δηθόλα1.1.1. Μανιάνζκμ εζδχθζμ ακδνζηήξ ιμνθήξ ιε έκεεηα ιάηζα, 3200-2700π.X. Αεήκα, Δεκζηυ Ανπαζμθμβζηυ Mμοζείμ Δηθόλα1.1.2. O Έθδαμξ ηςκ Ακηζηοεήνςκ. Υάθηζκμ άβαθια, ένβμ πζεακυκ ημο Eοθνάκμνμξ, 340330 π.X. Αεήκα, Δεκζηυ Ανπαζμθμβζηυ Mμοζείμ. Παναηδνμφιε ημ έκημκμ ηαζ οβνυ αθέιια πμο εέθεζ κα απμδχζεζ μ Δοθνακυνμξ ζδιάδζ ηαθήξ οβείαξ, κζυηδξ ηαζ δφκαιδξ. Δηθόλα1.2.3. Ακαημιία ημο Οθεαθιμφ Δηθόλα2.2.4. Απεζηυκζζδ ημο trabeculum ηαζ ακαημιζηχκ ζημζπείςκ ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο Δηθόλα2.2.5. 1.Έλς αενμζζηζηά ζςθδκάνζα 2.Έζς αενμζζηζηά ζςθδκάνζα 3. ςθήκαξ ημο Schlemm 4. Τδάηζκεξ θθέαεξ 5. Μείγμκ ανηδνζαηυξ ηφηθμξ ίνζδαξ 6.Δκδμζηθδνζηυ θθεαζηυ πθέβια Δηθόλα2.2.6 Ρμή οδαημεζδμφξ οβνμφ Δηθόλα3.2.1 Καηακμιή ζοπκμηήηςκ ηδξ Δ.ΟΠ. ζε 5.220 μθεαθιμφξ Δηθόλα3.4.1 Σα ηέζζενα ακαημιζηά επίπεδα ημο μπηζημφ κεφνμο. a)ημ εκδμθεάθιζμ, b) ημ εκδμημβπζηυ, c) ημ εκδμηνδιαηζηυ ηαζ d) ημ εκδμηνάκζμ Δηθόλα4.4.1. Φοζζμθμβζηή υναζδ, μπηζηυ κεφνμ ηαζ μπηζηυ πεδίμ Δηθόλα4.4.2 Ανπυιεκεξ αθάαεξ υναζδξ, ακηίζημζπμ μπηζηυ κεφνμ ηαζ μπηζηυ πεδίμ Δηθόλα4.4.3 Μέηνζεξ αθάαεξ υναζδξ, ακηίζημζπμ μπηζηυ κεφνμ ηαζ μπηζηυ πεδίμ Δηθόλα4.4.4 διακηζηέξ αθάαεξ υναζδξ, ακηίζημζπμ μπηζηυ κεφνμ ηαζ μπηζηυ πεδίμ Δηθόλα4.4.1-4 θοζζμθμβζημφ μθεαθιμφ ηαζ ελεθζηηζημφ βθαοηχιαημξ Δηθόλα4.5.1 Πνςημπαεέξ βθαφηςια ακμζηηήξ βςκίαξ Δηθόλα4.5.2 Πνςημπαεέξ βθαφηςια ηθεζζηήξ βςκίαξ Δηθόλα4.6.1 Heidelberg Retina Tomograph Δηθόλα4.6.2 GDx Δηθόλα 4.6.3. Optical Coherence Tomography, OCT Δηθόλα5.1.1 Μέηνδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. ιε ημ ημκυιεηνμ Goldmann Δηθόλα5.1.2 Παναηήνδζδ ηςκ διζηοηθίςκ ζε θυκημ ιπθε κα εθάπημκηαζ, ημκυιεηνμ Goldmann Δηθόλα5.2.1 Σμκυιεηνμ ειαφεζζδξ Schiotz ηαζ δ ειαφεζζδ ημο ζημκ ηεναημεζδή Δηθόλα5.2.2 Σα αανίδζα ιέηνδζδξ ημο ημκμιέηνμο Schiotz Δηθόλα5.3.1 Σμ ημκυιεηνμ Tonopen (εζηυκα ζημ animal house, Ζνάηθεζμ 2011) Δηθόλεο5.4.1 θαη 5.4.2 Μέηνδζδ ιε ημ air puff ημκυιεηνμ ηαζ ημ air puff ημκυιεηνμ ακηίζημζπα Δηθόλα5.5.1, 5.5.2, 5.5.3 θαη 5.5.4 Σμ ημκυιεηνμ Draeger, Σμ ημκυιεηνμ Perkins, Σμ ημκυιεηνμ Mackay-Marg, ιζα ηοπζηή ιέηνδζδ ημο ημκμιέηνμο Marckay-Marg Δηθόλα5.6.1 Σμ ημκυιεηνμ OBF Δηθόλα5.7.1 Σμ ημκυιεηνμ DCT Δηθόλα5.8.1 Σμ ημκυιεηνμ ORA Δηθόλα5.9.1 Σμ ημκυιεηνμ Phospene 15 Δηθόλα 7.3.1 α) Υαθαγζαηή άιιμξ (δζμλείδζμ ημο πονζηίμο) είκαζ δ ηφνζα πνχηδ φθδ ζηδκ ειπμνζηή παναβςβή βοαθζμφ.α) Γοάθζκα ιζηνμζθαζνίδζα ζε δζάθμνεξ δζαιέηνμοξ. Παναηδνμφιε ηδκ θεία ηαζ ηέθεζα ζθαζνζηή επζθάκεζα ημοξ. Δηθόλα 7.3.2 Σμ ζφζηδια ιέηνδζδξ. Κεκηνζηά είκαζ μ αζζεδηήναξ πίεζδξ (βηνί ημοηί), δίπθα (ανζζηενά) μ ιδπακζζιυξ δμζμθμβίαξ BSS, δελζά μ οπμθμβζζηήξ ιε ημ εζδζηυ θμβζζιζηυ ηαζ ιπνμζηά απυ ημ ημοκέθζα ακεθαζηζηά ζςθδκάνζα ηαζ μζ ζηνυθζββεξ. Δηθόλα 7.3.3 Νάνηςζδ ημοκεθζμφ ηαζ πνμεημζιαζία βζα ηδκ εζζαβςβή ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ Δηθόλα 7.3.4 Δζζαβςβή ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ημο μθεαθιμφ ημο ημοκεθζμφ Δηθόλα 7.3.5 ηαζ Δηθόλα 7.3.6 Δζζαβςβή ηδξ ηυβπδξ ηδξ πεηαθμφδαξ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ χζηε κα ιεηνήεεί regidity ηαζ outflow facility ιε ηδκ ιακμιεηνδηή ζοζηεοή Δηθόλα8.2.3.1 Δζηυκα απυ ημ μπηζηυ ιζηνμζηυπζμ (light microscope) πνζκ αοηά εζζαπεμφκ ζημοξ μθεαθιμφξ, υπμο παναηδνμφκηαζ ηα ιζηνμζθαζνίδζα ζε δζάθμνεξ δζαιέηνμοξ Δηθόλα 8.2.3.2 Ζ δζαδζηαζία εζζαβςβήξ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ιε ηδκ ζφνζββα Δηθόλα 8.2.3.3 Δζηυκα ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο απυ ημ scan microscope υπμο παναηδνμφιε ηδκ φπανλδ ιζηνμζθαζνζδίςκ. Δηθόλα 8.2.3.4 Δζηυκα ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο απυ ημ scan microscope υπμο παναηδνμφιε ηδκ ειθακή πθέμκ φπανλδ ιζηνμζθαζνζδίςκ δζαιέηνςκ 10 ηαζ 3 ιm. (Πενζμπή Β εζηυκαξ 8.2.3.3) Δηθόλα 8.2.3.5 Δζηυκα ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο απυ ημ scan microscope υπμο παναηδνμφιε ηδκ ειθακή πθέμκ φπανλδ ιζηνμζθαζνζδίςκ ηαθοιιέκα ιε ηζξ ιειανάκεξ. (Πενζμπή Α εζηυκαξ 8.2.3.3) Δηθόλα8.2.3.6 Δζηυκα ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο απυ ημ scan microscope Δηθόλα8.2.3.7Δζηυκα ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο απυ ημ scan microscope ιε ιεβέεοκζδ x6000. Δηθόλα8.2.3.8. Δζηυκα ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ απυ ημ scan microscope. Δηθόλα 8.2.3.9 Δζηυκα ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ απυ ημ scan microscope ιε ιεβέεοκζδ x8000. Δηθόλα 8.2.3.10 Δζηυκα ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ απυ ημ scan microscope ιε ιεβέεοκζδ x2000. Δηθόλα 8.2.3.11 Δζηυκα ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ απυ ημ scan microscope ιε ιεβέεοκζδ x3500. Δηθόλα 8.2.3.12 Δζηυκα ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ απυ ημ scan microscope ιε ιεβέεοκζδ x2000. 16 Λίζηα κε γξαθήκαηα ρεδηάγξακκα4.1.1. Μδπακζζιυξ βθαοηχιαημξ Γηάγξακκα6.2.1: Πεζναιαηζηέξ ιεηνήζεζξ πίεζδξ υβημο ηςκ Ridley(ανζζηενά), Clarke(δελζά). A: θοζζμθμβζηυξ μθεαθιυξ, Β: βθαοηςιαηζηυξ αζεεκήξ, C: θοζζμθμβζηυξ μθεαθιυξ ζε παιδθή πίεζδ, D: πίεδημξ, E: βάηα, F: ζηφθμξ. Γηάγξακκα6.2.2: Σμ κμιυβναιια ημο Friedenwald. ε αοηυ εκχκμκηαξ δφμ ζδιεία (Α ηαζ Β) ηα μπμία ακηζζημζπμφκ ζε δφμ εκδείλεζξ ημο ημκμιέηνμο ιε δζαθμνεηζηά αάνδ, οπμθμβίγεηαζ δ Δ.ΟΠ. ηαεχξ ηαζ μ ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ εθαζηζηυηδηαξ απυ ηδκ ηθίζδ ηδξ ηαιπφθδξ. Γηάγξακκα6.3.1 : Οζ ηζιέξ ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ζφιθςκα ιε ημκ Friedenwald ζε ηέζζενζξ δθζηζαηέξ μιάδεξ. Γηάγξακκα6.3.2 πέζδ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ιε ηδκ αφλδζδ ηδξ δθζηίαξ Γηάγξακκα6.3.3 πέζδ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ιε ημ αλμκζηυ ιήημξ ημο μθεαθιμφ Γηάγξακκα6.3.4 πέζδ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ιε ημ ηεκηνζηυ πάπμξ ημο ηεναημεζδή Πίλαθαο6.4.1. οζπεηζζιυξ δθζηίαξ ηαζ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ Πίλαθαο6.4.2. οζπεηζζιυξ θφθμο ηαζ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ Πίλαθαο6.4.3. οζπεηζζιυξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ιε δζαθμνεηζηά ημκυιεηνα ηαζ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ Πίλαθαο 7.3.1. Οζ εενιζηέξ/ιδπακζηέξ, μπηζηέξ ζδζυηδηεξ, πδιζηέξ ηαζ ηέθμξ δθεηηνζηέξ ζδζυηδηεξ ημο soda lime glass Πίλαθαο 8.1.1 Πίκαηαξ Οθεαθιζηχκ δζαζηάζεςκ ζηα ημοκέθζα ηαζ ζημκ άκενςπμ. Πίλαθαο 8.1.2 Οζ ζοβηεκηνχζεζξ ηςκ δζαθοιάηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ Πίλαθαο 8.1.3.Οζ πμζυηδηεξ BSS πμο πνμζηέεδηακ ζηα δζαθφιαηα ιζηνμζθαζνζδίςκ ημο πίκαηα 8.1.2 Πίλαθαο 8.1.4. Οζ πμζυηδηεξ πμο ηεθζηά εζζαβάβαιε ζημκ ηάεε μθεαθιυ ιεηά ηζξ αναζχζεζξ ή ιδ ιε BSS. *ηζξ πμζυηδηεξ αοηέξ, ηαεχξ αθαζνμφζαιε ηδκ αεθυκα απυ ημκ μθεαθιυ ημο ημοκεθζμφ, «αβήηε» θίβμ δζάθοια απυ ημκ πνυζεζμ εάθαιμ βεβμκυξ πμο εα θδθεεί οπυρζκ ζηα απμηεθέζιαηα ηδξ ιεθέηδξ. Πίλαθαο 8.1.5 Οζ πμζυηδηεξ ηαζ μζ ζοβηεκηνχζεζξ ηςκ δζαθοιάηςκ πμο παναζηεοάζηδηακ ηαζ ηεθζηά εζζήπεδηακ ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ. *ηζξ πμζυηδηεξ αοηέξ, ηαεχξ αθαζνμφζαιε ηδκ αεθυκα απυ ημκ μθεαθιυ ημο ημοκεθζμφ, «αβήηε» θίβμ δζάθοια απυ ημκ πνυζεζμ εάθαιμ βεβμκυξ πμο εα θδθεεί οπυρζκ ζηα απμηεθέζιαηα ηδξ ιεθέηδξ. Γξάθεκα 8.2.1.1 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζε Ανζζηενμφξ Οθεαθιμφξ ζε δζάζηδια 4 ιδκχκ. Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.2 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζε Γελζμφξ Οθεαθιμφξ ζε δζάζηδια 4 ιδκχκ. Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). 17 Γξάθεκα 8.2.1.3 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 2 ζε δζάζηδια 121 διενχκ (~2ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.4 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 3 ζε δζάζηδια 77 διενχκ (~2,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.5 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 4 ζε δζάζηδια 107 διενχκ (~3,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.6 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 5 ζε δζάζηδια 114 διενχκ (~3,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.7 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 6 ζε δζάζηδια 121 διενχκ (~2 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.8 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 7 ζε δζάζηδια 53 διενχκ (~1,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.9 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 8 ζε δζάζηδια 30 διενχκ (~1 ιήκαξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Να ζδιεζςεεί υηζ ημ ημοκέθζ αοηυ απεαίςζε εκχ αηυια παναηδνμφζαιε ακμδζηή πμνεία ηδξ Δ.ΟΠ. Γξάθεκα 8.2.1.10 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 9 ζε δζάζηδια 47 διενχκ (~1,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.11 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 10 ζε δζάζηδια 53 διενχκ (~2 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Γξάθεκα 8.2.1.12 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 11 ζε δζάζηδια 42 διενχκ (~1,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Ο Α.Ο. ιεθεηήεδηε ςξ ιάηζ εθέβπμο (control eye). Γξάθεκα 8.2.1.13 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 12 ζε δζάζηδια 41 διενχκ (~1,5 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Ο Α.Ο. ιεθεηήεδηε ςξ ιάηζ εθέβπμο (control eye). 18 Γξάθεκα 8.2.1.14 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 13 ζε δζάζηδια 55 διενχκ (~2 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Ο Α.Ο. ιεθεηήεδηε ςξ ιάηζ εθέβπμο (control eye). Γξάθεκα 8.2.1.15 Μεηνήζεζξ ΔΟΠ ζημ ημοκέθζ 14 ζε δζάζηδια 55 διενχκ (~2 ιήκεξ). Ο ηάεεημξ άλμκαξ (y) ακηζπνμζςπεφεζ ηζξ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ (mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (x) ημκ πνυκμ (ζε διένεξ). Ο Α.Ο. ιεθεηήεδηε ςξ ιάηζ εθέβπμο (control eye). Πίλαθαο 8.2.2.1 Απμηεθέζιαηα Rigidity & Outflow facility απυ ηζξ ιεηνήζεζξ ζε πέκηε ημοκέθζα ιε ηδκ αμήεεζα ηδξ ιακμιεηνζηήξ ζοζηεοήξ ημο Πακεπζζηδιίμο Κνήηδξ Γξάθεκα 8.2.2.1 Γναθζηή πανάζηαζδ πίεζδξ υβημο βζα ημ ημοκέθζ 14 Ανζζηενυξ Οθεαθιυξ Γξάθεκα 8.2.2.2 Γναθζηή πανάζηαζδ πίεζδξ υβημο βζα ημ ημοκέθζ 14 Γελζυξ Οθεαθιυξ Γξάθεκα 8.2.2.3 Γναθζηή πανάζηαζδ πίεζδξ υβημο βζα ημ ημοκέθζ 13 Ανζζηενυξ Οθεαθιυξ Γξάθεκα 8.2.2.4 Γναθζηή πανάζηαζδ πίεζδξ υβημο βζα ημ ημοκέθζ 13 Γελζυξ Οθεαθιυξ Γξάθεκα 8.2.2.5 Γναθζηή πανάζηαζδ ζοκηεθεζηή εοπένεζαξ εηνμήξ ηαζ πνυκμο ζημ ημοκέθζ 14 ηαζ βζα ημοξ δφμ μθεαθιμφξ. Ο ηάεεημξ άλμκαξ (άλμκαξ ηςκ y) ακηζπνμζςπεφεζ ημ ζοκηεθεζηήξ εοπένεζαξ εηνμήξ(ιl/min/mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (άλμκαξ ηςκ x) ημκ πνυκμξ ( ζε msec). Γξάθεκα 8.2.2.6 Γναθζηή πανάζηαζδ ζοκηεθεζηή εοπένεζαξ εηνμήξ ηαζ πνυκμο ζημ ημοκέθζ 13 ηαζ βζα ημοξ δφμ μθεαθιμφξ. Ο ηάεεημξ άλμκαξ (άλμκαξ ηςκ y) ακηζπνμζςπεφεζ ημ ζοκηεθεζηήξ εοπένεζαξ εηνμήξ(ιl/min/mmHg) εκχ μ μνζγυκηζμξ άλμκαξ (άλμκαξ ηςκ x) ημκ πνυκμξ ( ζε msec). Πίλαθαο 8.2.2.2 Σζιέξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ιεηνδιέκεξ ζηδκ ιακμιεηνζηή ζοζηεοή ηαζ ιε ημ ημκυιεηνμ tonopen 19 2. ΔΗΑΓΧΓΖ Σμ βθαφηςια είκαζ κυζμξ ημο μπηζημφ κεφνμο, ημ μπμίμ ιπμνεί κα δδιζμονβήζεζ αθάαδ ζηζξ κεονζηέξ ίκεξ. οκέπεζα αοημφ, είκαζ δ δδιζμονβία πενζμπχκ ιεζςιέκδξ εοαζζεδζίαξ ζηα μπηζηά πεδία. Δάκ ημ μπηζηυ κεφνμ έπεζ ηαηαζηναθεί ζε υθδ ημο ηδκ έηηαζδ πνμηαθείηαζ μθζηή ηφθθςζδ. Έηζζ, ηαηαηάζζεηαζ εα θέβαιε, ζηζξ κεονμεηθοθζζηζηέξ δζαηαναπέξ πμο παναηηδνίγεηαζ απυ πνμμδεοηζηυ εάκαημ ηςκ βαββθζαηχκ ηοηηάνςκ ημο αιθζαθδζηνμεζδή (RGCs) ηαζ εηθφθζζδ ημο μπηζημφ κεφνμο. Δίκαζ δ ηφνζα αζηία ιδ ακαζηνέρζιδξ ηφθθςζδξ ιε απμηέθεζια ιζα ανπζηή απχθεζα ηδξ πενζθενζηήξ υναζδξ ιε ηεκηνζηέξ μπηζηέξ αηέθεζεξ πμο ειθακίγμκηαζ πμθφ ανβυηενα. Έπεζ δζαπζζηςεεί υηζ δ δζαηεηαιέκδ αφλδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. ζε βθαοηςιαηζηά ιμκηέθα ζοζπεηίγεηαζ εεηζηά ιε απχθεζα RGCs, αθάαδ ημο μπηζημφ πεδίμο ηαζ μπηζηά εθθείιιαηα. Ζ κυζμξ αοηή ημο βθαοηχιαημξ είκαζ δφζημθμ κα ιεθεηδεεί ζε ακενχπμοξ θυβς ηδξ παεμθμβίαξ ηδξ αθθά ηαζ θυβς ηδξ ζδιαζίαξ ηδξ ηαζ έηζζ μζ ιεθέηεξ ζηδνίγμκηαζ ζε γςζηά ιμκηέθα. Σα ημοκέθζα είκαζ έκα δδιμθζθέξ ιμκηέθμ θυβς ημο ορδθμφ ααειμφ δζαεεζζιυηδηαξ ημοξ, ημο ζπεηζημφ παιδθμφ ηυζημοξ, ηδξ ζφκημιδξ δζάνηεζαξ γςήξ, ηδξ εοημθίαξ πεζναβχβδζδξ ηαζ ηδξ εοημθίαξ πεζναιαηζημφ ηαζ βεκεηζημφ πεζνζζιμφ ιε δμιή ηαζ θοζζμθμβία μθεαθιμφ πανυιμζα ιε αοηή ημο ακενχπμο. Έπμοκ οπάνλεζ πμζηίθεξ ηεπκζηέξ αφλδζδξ ηδξ Δ.ΟΠ. υπςξ είκαζ δ θςημπδλία ιε laser, δ έβποζδ οπενημκζημφ θοζζμθμβζημφ μνμφ ζηζξ επζζηθδνζηέξ θθέαεξ, δ ηαοηδνίαζδ ηςκ επζζηθδνζηχκ θθεαχκ ηαζ δ έβποζδ μοζζχκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ βζα ηδκ πανειπυδζζδ ηδξ νμήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ. ηδκ ιεθέηδ αοηή αζπμθδεήηαιε ιε ηδκ εζζαβςβή βοάθζκςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ (δζαιέηνμο 1-20ιm) ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ δεηαπέκηε (15) ημοκεθζχκ. Καηυπζκ ακάννςζδξ 24 ςνχκ ιε πνήζδ ημθθονίςκ ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ, χζηε κα απμθεοπεμφκ ηοπυκ ιμθφκζεζξ, ιεηνήεδηε δ ΔΟΠ ιε ημ ημκυιεηνμ tonopen βζα κα ζοβηνζεεί ιε εηείκδ πνζκ ηδκ επέιααζδ. ηδκ ζοκέπεζα, ιε ηδκ αμήεεζα ηδξ ιακμιεηνζηήξ ζοζηεοήξ πμο δδιζμονβήεδηε ζημ Πακεπζζηδιίμο Κνήηδξ, ιεηά απυ ζοβηεηνζιέκμ πνμκζηυ δζάζηδια (εκυξ, δφμ , ηνζχκ ηαζ ηεζζάνςκ ιδκχκ) απυ ηδκ επέιααζδ ιεηνήεδηε δ 20 εοπένεζα εηνμήξ (outflow facility) ηαζ δ μθεαθιζηή αηαιρία (ocular rigidity) πανάιεηνμζ πμο ζπεηίγμκηαζ ιε ηδκ μθεαθιζηή εθαζηζηυηδηα ηαζ ηδκ οδνμδοκαιζηή ημο μθεαθιμφ. Αηυιδ, ζε πενζμνζζιέκμ ανζειυ μθεαθιχκ πναβιαημπμζήεδηε ζζημθμβζηή ελέηαζδ βζα ημκ εκημπζζιυ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ηαζ ζημκ ζηθδνμηεναημεζδζηυ δειυ (trabeculum). ημπυξ ηδξ πανμφζαξ ένεοκαξ ήηακ κα δδιζμονβδεεί έκα ιμκηέθμ οπενημκίαξ ζε πεζναιαηυγςα ιε ηδκ εζζαβςβή ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ. Ζ απυθναλδ ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο ηαζ δ φπανλδ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημ εζςηενζημφ ημο μθεαθιμφ δζαπζζηχεδηακ απυ ηδκ ζζημθμβζηή ελέηαζδ. Αηυιδ, ζε πεναζηένς ένεοκα ζηδνζγυιεκδ ζηδκ οπενημκία ηαζ ζημ βθαοηςιαηζηυ ιμκηέθμ εα ιπμνμφζε κα ελεηαζηεί δ Δ.ΟΠ βζα ιεβαθφηενμ πνμκζηυ δζάζηδια, ηαεχξ εκδεπμιέκςξ κα δδιζμονβμφζε ιμκηέθμ βθαοηχιαημξ ζηα πεζναιαηυγςα ιζαξ ηαζ ηα ημοκέθζα (υπςξ ηαζ ηα ηνςηηζηά) επζδεζηκφμοκ ιεβαθφηενδ ακεεηηζηυηδηα ζηδκ οπενημκία απυ πνςηεφμκηα εδθαζηζηά (υπςξ μ άκενςπμξ) κα ειθακίζμοκ ηδκ κυζμ. 21 3. Γεληθό Μέξνο 22 Κεθάιαην 1ν Ο ΑΝΘΡΧΠΗΝΟ ΟΦΘΑΛΜΟ 1.1 Ηζηνξηθή Αλαδξνκή Απυ ανπαζμηάηςκ πνυκςκ ηυζμ μζ ανπαίμζ Έθθδκεξ υζμ ηαζ μζ Ρςιαίμζ θυβς ηδξ απεζνίαξ ημοξ, ακηζιεηχπζγακ ημκ ακενχπζκμ μθεαθιυ ηαζ ηδκ θεζημονβία ημο ειπεζνζηά, βεβμκυξ πμο επδνέαζε ηαζ ηα πνχηα αήιαηα ηδξ επζζηδιμκζηήξ μθεαθιμθμβίαξ. Ανπζηά μ μθεαθιυξ ιεθεηήεδηε ηονίςξ ελςηενζηά απυ ημοξ έθθδκεξ θοζζμθυβμοξ ιε ηονζυηενμ εηπνυζςπμ ημκ Ανζζημηέθδ, επδνεάγμκηαξ ηυζμ ημοξ ιεηαβεκέζηενμοξ Πενζπαηδηζημφξ υζμ ηαζ ηδκ ημζκή βκχιδ ηδξ επμπήξ. Λίβμ ανβυηενα, μ Δοηθείδδξ, εηπνυζςπμξ ηδξ πενζπαηδηζηήξ ζπμθήξ, πενζέβναρε ιε βναιιζηυ ηνυπμ ηδκ ηίκδζδ ημο θςηυξ, εέημκηαξ ηζξ αάζεζξ ηδξ βεςιεηνζηήξ Οπηζηήξ (ηζξ μπμίεξ αλζμπμίδζε πμθφ ανβυηενα, ημκ 2μ αζ. ι.Υ., μ Κθαφδζμξ Πημθειαίμξ). Αημθμοεεί, δ ακάπηολδ ηςκ ηαηυπηνςκ ηαζ δ ελενεφκδζδ ηςκ δοκαημηήηςκ ημοξ, δ μπμία απμηέθεζε πεδίμ έκημκδξ δνάζδξ βζα ιεηαβεκέζηενμοξ θζθυζμθμοξ, υπςξ μ Ανπζιήδδξ. Όπςξ είκαζ θοζζηυ, μζ ακαγδηήζεζξ ηςκ θζθμζυθςκ ζαηνχκ ηαζ θοζζμθυβςκ ιυκμ έιιεζα επδνέαζακ ηδκ ηαεδιενζκυηδηα ημο εθθδκμνςιασημφ ηυζιμο. ηα ηείιεκα ημο Ανζζημθάκδ, πανμοζζάγμκηαζ πμθθέξ αζεέκεζεξ ηςκ μθεαθιχκ ηαζ δ ιάηαζδ ζοκήεςξ απυπεζνα εεναπείαξ ημοξ ηαεχξ ακηζιεηςπίγμκηακ ζοιπηςιαηζηά αάζεζ παναδμζζαηχκ πναηηζηχκ ηαζ ημζκχξ δζαδεδμιέκςκ ακηζθήρεςκ. Δηθόλα1.1.1 Μαξκάξηλν εηδώιην αλδξηθήο κνξθήο κε έλζεηα κάηηα, 3200-2700π.X. Aζήλα, Eζληθό Aξραηνινγηθό Mνπζείν. 23 Σδκ ίδζα ζηζβιή, δ ηέπκδ απμδίδεζ ιε εοβθςηηία ημκ ηνυπμ ιε ημκ μπμίμ ακηζιεηχπζγε μ εθθδκμνςιασηυξ ηυζιμξ ημ αθέιια ηαεχξ ηαζ ηδκ πνήζδ αμδεδηζηχκ διζδζάθακςκ ζςιάηςκ ιε πνχια βαθαγμπνάζζκμ πνήζζια ζηδκ λεημφναζδ ηςκ μθεαθιχκ (Πενί θίεςκ, βναιιέκμ βφνς ζημ 315/14 π.Υ.). Με αοηυκ ημκ ηνυπμ, δ δζέθεοζδ ηςκ μπηζηχκ αηηζκχκ δζαιέζμο ηςκ διζδζαθακχκ ζςιάηςκ είκαζ βζα ημοξ ανπαίμοξ θζθυζμθμοξ, εοενβεηζηή βζα ημ αθέιια ηαζ ηδκ θεζημονβία ημο, ηαεχξ δ δζαθάκεζα ηςκ ζςιάηςκ αοηχκ μθείθεηαζ ζηδ ιεβάθδ πενζεηηζηυηδηά ημοξ ζε κενυ (υπςξ άθθςζηε είκαζ θηζαβιέκμξ ηαζ μ μθεαθιυξ) πνάβια ημ μπμίμ πμθφ ζςζηά είπε ακαθένεζ ηαζ μ Ανζζημηέθδξ ζηδκ ανζζημηεθζηή εεςνία ημο πενί μνάζεςξ. Έηζζ, μ Ανζζημηέθδξ ημκίγεζ υηζ μ ακενχπζκμξ μθεαθιυξ είκαζ θηζαβιέκμξ απυ κενυ, χζηε κα ηαηαζηεί δζαθακήξ ηαζ κα δζεοημθφκεζ ηδκ υναζδ, ηαεχξ ιάηζα ηα μπμία ήηακ βεναζιέκα, έηεζκακ κα απμαάθθμοκ ημ κενυ απυ ημ εζςηενζηυ ημοξ ηαζ κα δαηνφγμοκ, υπςξ είπακ παναηδνήζεζ. Δηθόλα1.1.2. O Έθεβνο ησλ Αληηθπζήξσλ. Υάιθηλν άγαικα, έξγν πηζαλόλ ηνπ Eπθξάλνξνο, 340-330 π.X. Αζήλα, Δζληθό Αξραηνινγηθό Mνπζείν. Παξαηεξνύκε ην έληνλν θαη πγξό βιέκκα πνπ ζέιεη λα απνδώζεη ν Δπθξαλόξνο ζεκάδη θαιήο πγείαο, ληόηεο θαη δύλακεο. Πανυθμ πμο μ ακενχπζκμξ μθεαθιυξ είπε ενεοκδεεί δζελμδζηά απυ ημοξ έθθδκεξ αθθά ηαζ νςιαίμοξ ζαηνμφξ, μ ιδπακζζιυξ ηδξ υναζδξ πανέιεκε βζα ημκ εθθδκμνςιασηυ ηυζιμ έκα δοζκυδημ ιοζηήνζμ. Έηζζ, μ Ζνυθζθμξ ιε ημκ ζοκενβάηδ ημο Δναζίζηναημ (3 μξ αζ. π.Υ.) επζπείνδζακ ακαημιζηέξ ένεοκεξ αηυιδ ηαζ ζε γςκηακά ακενχπζκα «πεζναιαηυγςα» χζηε κα πενζβνάρμοκ ιε αηνίαεζα ηδκ ακαημιία ημο ακενχπζκμο μθεαθιμφ. 24 Απυ αοηήκ ημοξ ηδκ ένεοκα, μζ πενζβναθέξ ημοξ ηυζμ βζα ημκ ηεναημεζδή υζμ ηαζ βζα ημκ αιθζαθδζηνμεζδή πζηχκα αηυιδ ηαζ ζήιενα παναιέκμοκ έβηονεξ δεκ ηαηάθενακ υιςξ κα ακαβκςνίζμοκ ηαζ κα πενζβνάρμοκ ηδ θεζημονβία ημο θαημφ, ηαεχξ επδνεαζιέκμζ απυ ηδκ εοηθείδεζα Οπηζηή, πίζηεοακ πςξ μ μθεαθιυξ θεζημονβεί ςξ έκα ιαεδιαηζηυ ζδιείμ ηαζ υηζ δ υναζδ ζοκηεθείηαζ ζηδκ επζθάκεζά ημο. Ζ ακαεεχνδζδ αοηήξ ηδξ ζδέαξ έβζκε πμθφ ανβυηενα απυ ημκ άνααα επζζηήιμκα Ηιπκ Αθ Υασηάι ιυθζξ ημκ 11 μ αζχκα ι.Υ. 1.2 Αλαηνκία ηνπ Οθζαικνύ Ο μθεαθιυξ απμηεθεί ηθεζζηυ υνβακμ, έπεζ αζθαζνζηυ ζπήια ηαζ ηαηά ιέζμ υνμ, αλμκζηυ ιήημξ πενίπμο 24 mm. Ακαημιζηά απμηεθείηαζ απυ ημκ βολβό, μ μπμίμξ πενζαάθθεηαζ απυ ημκ ζκχδδ ελςηενζηυ πζηχκα, ημκ αββεζχδδ ηαζ ημκ αιθζαθδζηνμεζδή2. Δίκαζ θεοηυξ, ζηθδνυξ, αδζαθακήξ ηαζ ακεεηηζηυξ (πανά ημ ιζηνυ ημο πάπμξ, μ μπμίμξ ζακ ιέβζζηδ ηζιή ιπμνεί κα θηάζεζ ζημ 1 mm) πμο θέβεηαζ ζκληπόρ ηαζ ζε αοηυκ ηαηαθφμκηαζ μζ ελμθεάθιζμζ ιφεξ. ημ μπίζεζμ ηιήια ημο δζαπενκάηαζ απυ ημ οπηικό νεύπο, ηαεχξ ηαζ απυ αζζεδηζηά ηαζ ηζκδηζηά κεφνα ηαζ αββεία ημο αμθαμφ. Σμ πνυζεζμ ιένμξ ημο μθεαθιμφ απμηεθείηαζ απυ ημκ κεπαηοειδή, μ μπμίμξ είκαζ ζθαζνζηυξ ηαζ δζαοβήξ, επζηνέπμκηαξ ηδ ιεηάδμζδ ηαζ ηδ δζάεθαζδ ημο θςηυξ ζημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ.6 Απμηεθείηαζ απυ πέκηε ζημζαάδεξ9, ημ επζεήθζμ, ηδ ιειανάκδ ημο Bowman, ημ ζηνχια, ηδ ιειανάκδ ημο Descemet ηαζ ημ εκδμεήθζμ2. Έπεζ πνυζεζα αηηίκα ηαιποθυηδηαξ πενίπμο 7,8 mm εκχ μπίζεζα αηηίκα ηαιποθυηδηαξ πενίπμο 6,5 mm. ημ ηέκηνμ, μ ηεναημεζδήξ έπεζ πάπμξ 500-570ιm, ημ μπμίμ αολάκεηαζ ζε 650-700ιm ζηδκ πενζθένεζα2 ηαθφπημκηαξ ημ 1/6 ηδξ επζθάκεζαξ ημο μθεαθιμφ εκχ ηα οπυθμζπα 5/6 ημο μθεαθιμφ απμηεθμφκηαζ απυ ημκ ζηθδνυ πζηχκα. Πανυηζ δ ακεεηηζηυηδηά ημο είκαζ πμθφ ιεβάθδ, είκαζ ζδζαίηενα εοαίζεδημξ ζηδκ αθή. Ο ηεναημεζδήξ είκαζ ακάββεζμξ ηαζ θαιαάκεζ ηα απαναίηδηα ενεπηζηά ζοζηαηζηά ιε δζάποζδ απυ ηα αββεία ημο ζηθδνμηεναημεζδζημφ μνίμο(ΚΟ, ημ ζδιείμ πμο εκχκεηαζ μ ηεναημεζδήξ ιε ημκ ζηθδνυ), ημ οδαημεζδέξ οβνυ ηαζ ηα δάηνοα. Οζ ηφνζεξ θεζημονβίεξ ημο ηεναημεζδμφξ είκαζ δ πνμζηαζία απυ ηδ δζείζδοζδ ιζηνμμνβακζζιχκ εκηυξ ημο μθεαθιμφ ηαζ δ ιεηάδμζδ ηαζ εζηίαζδ (δζάεθαζδ) ημο θςηυξ ζημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ.6 25 Πνμπςνχκηαξ πνμξ ημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ, πίζς απυ ημκ ηεναημεζδή ανίζηεηαζ μ ππόζθιορ θάλαμορ, ιε αλμκζηυ ιήημξ 3 mm, υπμο ανίζηεηαζ ημ οδαημεζδέξ οβνυ, ημ μπμίμ πανέπεζ ενεπηζηά ζημζπεία ζημκ θαηυ, δ ίνζδα ηαζ μ ηνοζηαθθμεζδήξ θαηυξ. Ζ ίπιδα ιπμνεί κα έπεζ δζάθμνα πνχιαηα (υπςξ ιπθε, ηαθέ, πνάζζκμ ή βαθάγζμ), απμηεθείηαζ απυ ιοσηυ ζζηυ, απμηεθεί ηιήια ημο ναβμεζδή πζηχκα ημο μθεαθιμφ ηαζ ζημ ιέζμ ηδξ ανίζηεηαζ ημ άκμζβια ηδξ ηυνδξ. Ζ δζάιεηνυξ ηδξ ηοιαίκεηαζ απυ 3 έςξ 4 mm ηαζ μ νυθμξ ηδξ είκαζ κα νοειίγεζ ηδκ πμζυηδηα ημο θςηυξ πμο εζζένπεηαζ ζημ ιάηζ ηαζ θηάκεζ ζημκ αιθζαθδζηνμεζδή (ιε ζοζημθή ή δζαζημθή υηακ ημ θχξ είκαζ άθεμκμ ή θίβμ ακηίζημζπα).6 Δηθόλα1.2.3. Οβειηαία δηαηνκή ηνπ νθζαικνύ (δεμηόο νθζαικόο) 78 Πίζς αηνζαχξ απυ ηδκ ίνζδα (ηαζ ιπνμζηά απυ ηδκ πνυζεζα επζθάκεζα ημο οαθμεζδμφξ ζχιαημξ), ανίζηεηαζ μ κπςζηαλλοειδήρ θακόρ, ιε ζπήια αιθίηονημ, μ μπμίμξ νοειίγεζ ηδκ εοηνίκεζα παναηήνδζδξ ηυζμ ηςκ ιαηνζκχκ υζμ ηαζ ηςκ ημκηζκχκ ακηζηεζιέκςκ ιέζς ηδξ δζαδζηαζίαξ ηδξ πνμζανιμβήξ. Έπεζ πάπμξ 3,6mm ζε ηαηάζηαζδ ιδ πνμζανιμβήξ ηαζ πνυζεζα αηηίκα ηαιποθυηδηαξ απυ 16 έςξ 8,3mm, ηα μπμία δζαθμνμπμζμφκηαζ ιε ηδκ δθζηία9. Φοζζμθμβζηά είκαζ δζαοβήξ, εθαζηζηυξ, ακάββεζμξ ηαζ ζοιιεηέπεζ ζηδκ δζάεθαζδ ημο θςηυξ ηαζ ζηδκ δδιζμονβία εζηυκαξ πάκς ζημκ αιθζαθδζηνμεζδή ημο μθεαθιμφ. Με ηδκ αφλδζδ ηδξ δθζηίαξ (υπζ απαναίηδηα), δ ζφζηαζδ ημο θαημφ αθθάγεζ ηαζ βίκεηαζ πζμ εμθυξ 26 (βενμκηζηυξ ηαηαννάηηδξ).6 Ο ηνοζηαθθμεζδήξ θαηυξ, ανίζηεηαζ πενίπμο 10 πζθζμζηά πίζς απυ ηδκ ίνζδα, ζοβηναηείηαζ απυ ηζξ ίκεξ ηδξ γίκεζμο γχκδξ ηαζ πενζηθείεηαζ απυ δφμ ιειανάκεξ βκςζηέξ ςξ ππόζθιο ηαζ οπίζθιο πεπιθάκιο (απμηεθείηαζ απυ ηνία ιένδ, ημ πενζθάηζμ, ημ επζεήθζμ ημο θαημφ ηαζ ηδκ ζδίςξ μοζία ημο θαημφ1), μζ μπμίεξ ιαγί ιε ημκ ηεναημεζδή απμηεθμφκ ημ δζαεθαζηζηυ ζφζηδια ημο μθεαθιμφ (αθ. ζδιεζχζεζξ Γεχνβζμο Κοιζςκή,2009). ημ πίζς ιένμξ ημο ηνοζηαθθμεζδή θαημφ ανίζηεηαζ ημ ςαλοειδέρ ζώμα ή ςαλώδερ, ιζα δζαθακήξ μοζία ζε ιμνθή βέθδξ (99% πενζεηηζηυηδηα ζε κενυ6), ημ μπμίμ ηαηαθαιαάκεζ πενίπμο ημ 60% ημο ζοκμθζημφ υβημο ημο μθεαθιμφ ηαζ μοζζαζηζηά βειίγεζ ημ εζςηενζηυ ηιήια ημο, δίκμκηαξ ζημκ μθεαθιυ ημ ζθαζνζηυ ημο ζπήια. Δίκαζ πνμζημθθδιέκμ ζημκ αιθζαθδζηνμεζδή (θθμζυξ ημο οαθμεζδμφξ2) ζε ζοβηεηνζιέκα ζδιεία(ζημκ οπηικό δίζκο ηαζ ζηδκ ππιονωηή πεπιθέπεια). Σέθμξ, ημ οαθμεζδέξ ζχια αμδεά ζηδκ απμννυθδζδ ηδξ πίεζδξ ζε πενίπηςζδ ηναοιαηζζιμφ.6 ηα κέα άημια, ημ οαθμεζδέξ είκαζ ποηκυ ηαζ μιμζμβεκέξ. Με ηδκ πάνμδμ ημο πνυκμο υιςξ οθίζηαηαζ ιεηααμθέξ πμο παναηηδνίγμκηαζ απυ νεοζημπμίδζδ «μπηζηά ηεκά» ηαζ ζοκαίνεζδ (δζαπςνζζιμφ ηςκ οβνχκ ιενχκ απυ ηα ζηενεά).2 Φηάκμκηαξ ζημ πίζς ιένμξ ημο μθεαθιμφ, ανίζημοιε ημκ αμθιβληζηποειδή , ζημκ μπμίμ εζηζάγμκηαζ μζ εζζενπυιεκεξ ζημκ μθεαθιυ αηηίκεξ βζα ημκ ζπδιαηζζιυ ηςκ παναηδνμφιεκςκ εζηυκςκ.6 Έηζζ, ιεηαηνέπεζ ηζξ εζηζαζιέκεξ θςηεζκέξ εζηυκεξ ζε κεονζηέξ χζεζξ (ιεηαηνμπή θςηεζκήξ εκένβεζαξ ζε δθεηηνζηή). ημ ηέκηνμ ημο αιθζαθδζηνμεζδή οπάνπεζ ιζα πενζμπή πμο ηαθείηαζ ωσπά κηλίδα2(ελοπδνεηεί ζηδκ εοηνζκή ηεκηνζηή υναζδ) ζημ ηέκηνμ ηδξ μπμίαξ οπάνπεζ ημ κενηπικό βοθπίο, ημ μπμίμ ζηενείηαζ αββείςκ, ηνέθεηαζ απυ ημκ πμνζμεζδή2 ηαζ είκαζ πνήζζιμ βζα ορδθήξ πμζυηδηαξ υναζδ. 27 Κεθάιαην 2ν ΣΟ ΤΓΑΣΟΣΔΗΓΔ ΤΓΡΟ 2.1 Σν πδαηνεηδέο πγξό Σμ οδαημεζδέξ οβνυ είκαζ έκα άπνςιμ, δζαθακέξ, εκδμθεάθιζμ οβνυ πενζεηηζηυηδηαξ 99% κενμφ, πνςηεσκχκ, βθοηυγδξ ηαζ βαθαηηζημφ μλέμξ.9 Τδαημεζδέξ Τβνυ Πθάζια Na+ 153 143 HCO-3 19,6 25,0 134 106 Γθοηυγδ 3,7-4,8 4,7-6,5 Πνςηεΐκδ 0,3-1,0 70 Αζημναζηυ 1,06 0,04 Cl - Πίλαθαο2.1.1 πγθεληξώζεηο ζε κΜ/ml ησλ θπξηόηεξσλ ζπζηαηηθώλ ηνπ πδαηνεηδνύο πγξνύ ηνπ αλζξώπνπ θαη νη αληίζηνηρεο ηηκέο ζην πιάζκα 8 Πνμζθένεζ ζδιακηζηά ενεπηζηά ζοζηαηζηά ζημκ μθεαθιυ (ενέθεζ ημκ θαηυ ηαζ ημκ ηεναημεζδή), εκχ ηαοηυπνμκα εοεφκεηαζ βζα ηδ δζαηήνδζδ ηδξ μνεήξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηαεχξ ηάεε ιεηααμθή ηδξ παναβςβήξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ ηοηθμθμνίαξ ηαζ απμπέηεοζδξ έπεζ ζακ απμηέθεζια δζαηαναπέξ ηδξ. Πανάβεηαζ απυ ημ επζεήθζμ ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ ζε πμζυηδηα 2-3 ιl ημ θεπηυ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηδξ διέναξ, ακακεχκμκηαξ ημ οβνυ πμο ηαηαθαιαάκεζ ημκ πνυζεζμ εάθαιμ ηάεε 100 θεπηά.3 2.2 Ζ απνρέηεπζε ηνπ πδαηνεηδνύο πγξνύ Μέζς ηδξ ζοιααηζηήξ απμπέηεοζδξ, ημ οδαημεζδέξ οβνυ απμπεηεφεηαζ απυ ηδ βςκία ημο πνυζεζμο εαθάιμο, πενκχκηαξ απυ ημκ ζκληποκεπαηοειδικό ηθμό (trabeculum) ζημ ζωλήνα ή κανάλι ηος Schlemm χζηε κα ηαηαθήλεζ ζηζξ επζζηθδνζηέξ θθέαεξ. Πζμ ζοβηεηνζιέκα, 28 Ο ζηθδνμηεναημεζδζηυξ δειυξ ή trabeculum Ο ζηθδνμηεναημεζδζηυξ δειυξ είκαζ μ ζζηυξ απυ ημκ μπμίμ δζένπεηαζ ημ οδαημεζδέξ οβνυ χζηε κα θηάζεζ ζημ ζςθήκα ημο Schlemm ηαζ απυ εηεί ζηζξ πνυζεζεξ αηηζκμεζδείξ θθέαεξ ιέζς ημκ αενμζζηζηχκ ζςθδκανίςκ. Βνίζηεηαζ (ζημ ιεβαθφηενμ ιένμξ ημο) ζε ιία ημζθυηδηα ζημκ ζηθδνυ, εκχ ημ οπυθμζπμ ιένμξ ημο ανίζηεηαζ εηηυξ, χζηε κα ζοκακηά πνμελμπέξ ημο αηηζκςημφ ιουξ. Έπεζ ζπήια ηνζβςκζηυ ιε ηδκ αάζδ ημο ζηναιιέκδ πνμξ ημκ ζηθδναίμ πηενκδζηήνα (πνμελμπή ημο ζηθδνμφ) ηαζ ηδκ ημνοθή πνμξ ηα ειπνυξ, ακηίζημζπα πνμξ ημ ηέθμξ ηδξ Descement ιειανάκδξ ημο ηεναημεζδμφξ (δαηηφθζμξ ημο Schwalbe) ηαζ δ ιμνθή ημο εα θέβαιε πςξ ιμζάγεζ ιε «ζμονςηήνζ». Υςνίγεηαζ ζε ηνία ηιήιαηα. Α) Τον παγοειδικό ηθμό, μ μπμίμξ απμηεθεί ημ εζςηενζηυ ηιήια, ημ μπμίμ απμηεθείηαζ απυ ζπμζκμεζδείξ δμηίδεξ μζ μπμίεξ εηηείκμκηαζ απυ ηδ νίγα ηδξ ίνζδαξ ςξ ηδ βναιιή ημο Schwalbe. Οζ δζαδειμεζδζημί πχνμζ είκαζ ανηεηά ιεβάθμζ, πνμαάθθμκηαξ ακηίζηαζδ ζηδ νμή ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ. Β) Τον κεπαηοζκληπικό ηθμό, μ μπμίμξ ζπδιαηίγεζ ημ ιεζαίμ ηαζ ιεβαθφηενμ ηιήια, ημ μπμίμ εηηίκεηαζ απυ ημ ζηθδναίμ πηενκζζηήνα ςξ ηδ βναιιή ημο Schwalbe. Οζ δμηίδεξ ζε αοηυ ημ ηιήια είκαζ «ζακ ζεκηυκζα» ηαζ μζ δζαδειμεζδζημί πχνμζ είκαζ ιζηνυηενμζ απυ αοημφξ ημο ναβμεζδζημφ δειμφ. Γ) Τον ενδοθηλιακό (παπαζωληναπιακό) ηθμό, μ μπμίμξ απμηεθεί ημ ζηεκυ ελςηενζηυ ηιήια ημο δειμφ, ημ μπμίμ ζοκδέεζ ημ ζηθδνμηεναημεζδζηυ δειυ ιε ημ εκδμεήθζμ ημο έζς ημζπχιαημξ ημο ζςθήκα ημο Schlemm. Ο παναζςθδκανζαηυξ ζζηυξ είκαζ πμθφ ζδιακηζηυξ, δζυηζ πνμαάθθεζ ημ ζδιακηζηυηενμ πμζμζηυ ηδξ θοζζμθμβζηήξ ακηίζηαζδξ ζηδκ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ.1 Απμηεθείηαζ θμζπυκ, απυ πμθθά ηαζ δζάηνδηα πεηάθζα, ηα μπμία δζαηθαδίγμκηαζ ηαζ ζοιπθέημκηαζ ιεηαλφ ημοξ ζπδιαηίγμκηαξ έκα ηοηθζηυ ηνζζδζάζηαημ δίηηομ, ζημ εζςηενζηυ ημο μπμίμο οπάνπμοκ ιεζμδζαζηήιαηα πμο επζημζκςκμφκ ιεηαλφ ημοξ ιε ακμίβιαηα ηαζ πυνμοξ (δ δζάιεηνμξ ηςκ πυνςκ εθαηηχκεηαζ πνμμδεοηζηά απυ ημκ πνυζεζμ εάθαιμ πνμξ ημκ ζςθήκα ημο Schlemm). 29 Δηθόλα2.2.4. Απεηθόληζε ηνπ trabeculum θαη αλαηνκηθώλ ζηνηρείσλ ηεο γσλίαο ηνπ πξνζζίνπ ζαιάκνπ Ο ζςθήκαξ (ηακάθζ) ημο Schlemm Ο ζςθήκαξ (ή ηακάθζ) ημο Schlemm απμηεθεί ηοηθζηυ θθεαζηυ αββείμ ιήημοξ 36mm ηαζ δζαιέηνμο 350-500ιm (ζημοξ εκήθζηεξ) έπμκηαξ έλς ημίπςια, έζς ημίπςια ηαζ αοθυ. Βνίζηεηαζ πνμξ ηα έλς ημο trabeculum ηαζ ζε επαθή ιε αοηυ ζοθθέβμκηαξ έηζζ ημ οδαημεζδέξ οβνυ ημ μπμίμ δζένπεηαζ ιέζα απυ ηα ακμίβιαηα ημο trabeculum. Σμ έλς ημίπςια ημο ζςθήκα ημο Schlemm επαθίεηαζ ιε ημ ζηνχια ηδξ ζηθδνμηεναημεζδζηήξ γχκδξ, εκχ ηα έζς ημζπχιαηά ημο ιε ημκ ζηθδνμηεναημεζδζηυ δειυ, ηα μπμία ιε ηδκ ζεζνά ημοξ επαθείθμκηαζ απυ εκδμεδθζαηά ηφηηανα ζημκ αοθυ. οβηεηνζιέκα, ηα εκδμεδθζαηά ηφηηανα ημο έζς ημζπχιαημξ είκαζ δζαθμνεηζηά απυ αοηά ημο έλς ηαζ παίγμοκ ζδιακηζηυ νυθμ ζηδ δίμδμ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ πνμξ ημκ αοθυ ημο ζςθήκα. Ο αοθυξ είκαζ ηαηά εέζεζξ πμθφ ζηεκυξ ηαζ δζαπςνίγεηαζ εκίμηε ιε ζζηυ. Αηυιδ, ηα ημζπχιαηά ημο δεκ αημοιπάκε ιεηαλφ ημοξ ηαεχξ δζαζπίγεηαζ απυ δζαθνάβιαηα πμο αμδεμφκ ζε αοηήκ ηδκ θεζημονβία. Σμ έζς ημίπςια ημο ζςθήκα ημο Schlemm απμηεθείηαζ εηηυξ απυ ημ εκδμεήθζμ ηαζ απυ έκα ζηνχια ζοκδεηζημφ ζζημφ (juxtacanalicular connective tissue) ημ μπμίμ ένπεηαζ ζε επαθή πνμξ ηα έζς ιε ηα ιεζμδζαζηήιαηα ημο ζηθδνμηεναημεζδζημφ δειμφ (trabeculum). Ο ζζηυξ αοηυξ πενζέπεζ θζβυηενδ ημθθαβυκμ μοζία ηαζ πενζζζυηενα ηφηηανα απυ υηζ o ζηθδνμηεναημεζδζηυξ δειυξ ηαζ έκα είδμξ άιμνθμο μοζίαξ, δ 30 μπμία απμηεθείηαζ ηονίςξ απυ βθοημγαιζκμβθοηάκεξ. Υαναηηδνζζηζηή είκαζ αηυιδ δ φπανλδ ηενάζηζςκ ηεκμημπίςκ (εεςνείηαζ υηζ απμηεθμφκ ηδκ δίμδμ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ πνμξ ημκ ζςθήκα ημο Schlemm) ζημ ηοηηανυπθαζια ηςκ εκδμεδθζαηχκ ηοηηάνςκ, πενζααθθυιεκα απυ θεπηή πμνχδδ ιειανάκδ πνμξ ημ trabeculum ηαζ ημκ ζςθήκα ημο Schlemm. Σεθεζχκμκηαξ, ηα αενμζζηζηά ζςθδκάνζα, ηαηαηάζζμκηαζ ζε δφμ μιάδεξ: ηα έζω αθποιζηικά ζωληνάπια ηαζ ηα έξω αθποιζηικά ζωληνάπια. Σα έζς αενμζζηζηά ζςθδκάνζα είκαζ πμθφ πενζζζυηενα απυ ηα έλς (ακαθμβία 1:5), ανπίγμοκ απυ ημ έζς ημίπςια ημο ζςθήκα ημο Schlemm ηαζ ηαηαθήβμοκ ζημ δίηηομ ημο trabeculum, εκχ εεςνείηαζ υηζ μ νυθμξ ημοξ είκαζ δ αφλδζδ ηδξ έζς επζθάκεζαξ ημο ζςθήκα ημο Schlemm (δεκ πνδζζιεφμοκ ζηδκ ιεηαθμνά οδαημεζδμφξ οβνμφ). Ακηζεέηςξ, ηα έλς αενμζζηζηά ζςθδκάνζα(ή αθθζχξ οδάηζκεξ θθέαεξ) είκαζ πενίπμο 25-35 ζημκ ανζειυ, εηθφμκηαζ απυ ημ έλς ημίπςια ημο ζςθήκα ημο Schlemm ηαζ εκχκμκηαζ ιε ημ θθεαζηυ δίηηομ, εκχ απμηεθμφκ ηδκ ηονζυηενδ μδυ απαβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ απυ ημκ ζςθήκα ημο Schlemm πνμξ ημ εκδμζηθδνζηυ ηαζ επζζηθδνζηυ δίηηομ.4 Δηθόλα2.2.5. 1.Έμσ αζξνηζηηθά ζσιελάξηα 2.Έζσ αζξνηζηηθά ζσιελάξηα 3. σιήλαο ηνπ Schlemm 4. Τδάηηλεο θιέβεο 5. Μείδνλ αξηεξηαθόο θύθινο ίξηδαο 6.Δλδνζθιεξηθό θιεβηθό πιέγκα8 Σέθμξ, πανάβμκηεξ μζ μπμίμζ ιεζχκμοκ ηδκ παναβςβή ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ είκαζ δ δθζηία, δ ιεζςιέκδ ανηδνζαηή πίεζδ, δ αολδιέκδ Δ.ΟΠ., μζ θανιαηεοηζηέξ μοζίεξ ηαζ μζ παεμθμβζηέξ ηαηαζηάζεζξ 31 υπςξ, δ απμηυθθδζδ ημο αιθζαθδζηνμεζδμφξ. Ακηίζημζπα, πανάβμκηεξ μζ μπμίμζ ζοκδέμκηαζ ιε ηδκ αφλδζδ ηδξ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ, είκαζ δ ιείςζδ ηδξ ςζιςηζηυηδηαξ ημο πθάζιαημξ ηαζ δ αδνεκαθίκδ θυβς ηδξ εκενβμπμίδζδξ ηςκ α οπμδμπέςκ ημο επζεδθίμο ημο αηηζκςημφ. Φπζηνινγία πδαηνεηδνύο πγξνύ 2.3 Σμ οδαημεζδέξ οβνυ πθδνεί ημκ πνυζεζμ εάθαιμ (~0,25 ml) ηαζ ημκ μπίζεζμ (~0,06-0,1 ml) ημο μθεαθιμφ αμδεχκηαξ ημκ μθεαθιυ κα δζαηδνεί ημ ζπήια ημο χζηε μ μθεαθιυξ κα είκαζ θεζημονβζηυξ. Πανάβεηαζ απυ ημ ιδ πνςζηζημθυνμ, δίζηζαμ ιε ηα ηφηηανα ηδξ ηάεε ζηζαάδαξ κα είκαζ ημπμεεηδιέκα ημνοθή ιε ημνοθή, επιθήλιο ηων ακηινοειδών πποβολών(90% ηαζ ιυθζξ 10% απυ ηδκ ίνζδα) ηονίςξ ιε ενεπγό μεηαθοπά (ακηθία K-Na) δδθαδή ιε ηαηακάθςζδ εκένβεζαξ απυ ημ ηφηηανμ ηαζ θζβυηενμ ιε ςπεπδιήθηζη. Ζ έηηνζζδ ημο, εθαηηχκεηαζ απυ πανάβμκηεξ μζ μπμίμζ ακαζηέθθμοκ ημκ εκενβυ ιεηααμθζζιυ υπςξ δ οπμλία ηαζ δ οπμεενιία αθθά είκαζ ακελάνηδηδ ημο επζπέδμο ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ.1 Δηθόλα2.2.6. Ρνή πδαηνεηδνύο πγξνύ. Δπάλσ θαίλεηαη ε ζπκβαηηθή νδόο θαη θάησ ε ξαγνεηδνζθιεξηθή νδόο ηδ ζοκέπεζα, ιέζς ημο ημνζημφ πείθμοξ ηαηεοεφκεηαζ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ απ’ υπμο ηαζ απάβεηαζ ιέζς δφμ δζαθμνεηζηχκ μδχκ, ηηρ παγοειδοζκληπικήρ οδού (ή αζςνήθηρ οδόρ) (10%)1 ηαζ ημο γωνιακού δικηςωηού(ή ηθμοειδική ή αθθζχξ ζςνήθηρ οδόρ) (90%). ηδκ αζφκδεδ μδυ, ημ οδαημεζδέξ οβνυ πενκά δζαζπίγμκηαξ ημ αηηζκςηυ ζχια ζημκ οπενπμνζμεζδζηυ πχνμ ηαζ απμπεηεφεηαζ ιε ηδ θθεαζηή ηοηθμθμνία ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ ηςκ πμνζμεζδμφξ ηαζ ζηθδνμφ. Πμζυηδηα 32 οδαημεζδμφξ επίζδξ απμπεηεφεηαζ ιέζς ηδξ ίνζδαξ. Ακηίεεηα, ζηδ ζοκήεδ μδυ, ημ οδαημεζδέξ νέεζ δζαιέζμο ημο δειμφ ζημ ζςθήκα ημο Schlemm ηαζ έπεζηα απμπεηεφεηαζ απυ ηζξ επζζηθδνζηέξ θθέαεξ. Αοηή είκαζ ιζα μδυξ ιε ορδθή νμή εοαίζεδηδ ζηδκ πίεζδ, ηαεχξ εκδεπυιεκδ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ (βλέπε κεθάλαιο 3) πνμηαθεί αθθαβή ζηδκ εοπένεζα εηνμήξ. Ζ απμπέηεοζδ δζαιέζμο αοηήξ ηδξ μδμφ ιπμνεί κα αολδεεί ιε θάνιαηα, ιε ηδκ laser ηναιπεημοθμπθαζηζηή ηαζ ιε ηδκ ηναιπεημοθμημιή.1 Αηυιδ, υπςξ πνμείπαιε, απμπεηεφεηαζ ηαηά 80% απυ ηδκ ηθαζζζηή μδυ, δδθαδή απυ ηδ βςκία ημο πνυζεζμο εαθάιμο, πενκχκηαξ ιέζα απυ ηα ηακάθζα ηαζ ημοξ πυνμοξ ημο ζηθδνμηεναημεζδζηoφ δειoφ (trabeculum) ζημ ζςθήκα ημο Schlemm ηαηεοεοκυιεκμ πνμξ ηζξ επζζηθδνζηέξ θθέαεξ ιέζς ηςκ αενμζζηζηχκ ζςθδκανίςκ. Σεθεζχκμκηαξ ηδκ δζαδνμιή ημο, δζένπεηαζ απυ ηα δζαιοζηά δζαζηήιαηα ημο αηηζκςημφ ιουξ (ιέζς ηδξ ναβμεζδμζηθδνζηήξ μδμφ) ζημκ οπεναηηζκςηυ ηαζ οπενπμνζμεζδζηυ πχνμ ηαζ ηεθζηχξ απμπεηεφεηαζ ιέζς ημο ζηθδνμφ ή ηδξ αζιαηζηήξ ηοηθμθμνίαξ. Καηά 20% απμπεηεφεηαζ ιε ηδκ εκαθθαηηζηή μδυ, δδθαδή απυ ηδκ πνυζεζα επζθάκεζα ημο αηηζκςημφ πχνμο ιε δζαζηθδνζηή δζήεδζδ ηάης απυ ηζξ ηαηαθφζεζξ ηςκ μνεχκ ιοχκ ή ιε έλμδμ απυ ημ αμθαυ ιε ηζξ πενζδίκδηεξ θθέαεξ. ε ζοκεήηεξ ζζμννμπίαξ μ νοειυξ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ζζμφηαζ ιε ημ νοειυ απμπέηεοζδξ Fin ηαζ Fout ακηίζημζπα (ιεηνδιέκα ζε ιl ακά θεπηυ)9 (2.3.1) Πζμ ζοβηεηνζιέκα, εέθμκηαξ κα δχζμοιε ιζα πμζμηζηή πνμζέββζζδ ηδξ παναβςβήξ αθθά ηαζ ηδξ απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ έπμοιε ηα αηυθμοεα: Θεςνχκηαξ ςξ : Fs : μ νοειυξ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ιε έηηνζζδ Ff : μ νοειυξ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ιε οπενδζήεδζδ Ftrab: μ νοειυξ απμπέηεοζδξ ιέζς ηδξ ζοιααηζηήξ μδμφ Fu: μ νοειυξ απμπέηεοζδξ ιέζς εκαθθαηηζηήξ μδμφ Pblood: δ ανηδνζαηή πίεζδ ζηζξ ανηδνίεξ ηςκ αηηζκςηχκ πνμαμθχκ 33 Pi: δ εκδμθεάθιζα πίεζδ (ΗΟΡ) (~16mmHg, θοζζμθμβζηή ηζιή ζημκ άκενςπμ) Pe: δ επζζηθδνζηή θθεαζηή πίεζδ (~9mmHg, θοζζμθμβζηή ηζιή ζημκ άκενςπμ) υπμο, Fs μδυξ ακελάνηδηδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ, Ff ηαζ Ftrab πζεζμελανηχιεκεξ μδμί , ηαζ Fu μδυξ ακελάνηδηδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ βζα ηζιέξ ιεβαθφηενεξ ηςκ 7-10mmHg πνμηφπηεζ υηζ : μ πςθμόρ παπαγωγήρ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ζζμφηαζ ιε ημ άενμζζια ημο νοειμφ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ιε έηηνζζδ ηαζ ημο νοειμφ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ιε οπενδζήεδζδ. ε θοζζμθμβζηέξ ζοκεήηεξ ζζμφηαζ ιε 2,5ιl ημ θεπηυ. (Pblood- Pi ) (2.3.2) μ πςθμόρ αποσέηεςζηρ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ζζμφηαζ ιε ημ άενμζζια ημο νοειμφ απμπέηεοζδξ ιέζς ζοιααηζηήξ μδμφ ηαζ ημο νοειμφ απμπέηεοζδξ ιέζς εκαθθαηηζηήξ μδμφ9. (2.3.3) Αηυιδ, υπςξ είπαιε ηαζ παναπάκς, ημ οδαημεζδέξ οβνυ αημθμοεχκηαξ ηδκ εκαθθαηηζηή μδυ, αημθμοεεί ηδκ ηθίζδ ηδξ οδνμζηαηζηήξ πίεζδξ ηαζ ελανηάηαζ απυ ηδκ ακηίζηαζδ πμο πνμαάθθεηαζ απυ ηα ηακάθζα ηαζ ημοξ πυνμοξ ημο trabeculum. Έηζζ, ζζπφεζ δ ζπέζδ9 : Ctot=Ctrab+Cu+Cps (2.3.4) υπμο, Ctot (facility): δ εοημθία νμήξ ιεηνδιέκδ ζε ιl/mmHg*min (Ctot=1/R, υπμο: R δ ακηίζηαζδ, ιεηνδιέκδ ζε mmHg*min/ιl) Cps: δ εοημθία παναβςβήξ οδαημεζδμφξ οβνμφ Ctrab: δ εοημθία απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ ιέζς ηδξ ζοιααηζηήξ μδμφ 34 Cu: δ εοημθία απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ ιέζς ηδξ εκαθθαηηζηήξ μδμφ. φιθςκα ιε ηδκ ηνμπμπμζδιέκδ ελίζςζδ ημο Goldmann, δ ηοηθμθμνία ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ιπμνεί κα πνμζεββζζηεί ιε ηδκ αηυθμοεδ ελίζςζδ9: Fin= Fout= Ctrab*(Pi-Pe) + Fu (2.3.5) φιθςκα ιε ηδ ζπέζδ πμο πνμηάεδηε απυ ημκ Brubaker20, δ ακηίζηαζδ πμο πνμαάθθεζ δ ζοιααηζηή μδυξ ζηδκ απμπέηεοζδ είκαζ ηαζ αοηή πζεζμελανηχιεκδ, ιάθζζηα αολάκεηαζ ιε ηδκ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ, ηαζ πενζβνάθεηαζ απυ ημκ αηυθμοεμ ηφπμ: Rtrab=Ro+Ro*Q*(Pi-Pe) (2.3.6) υπμο: Q: ζοκηεθεζηήξ πμο εηθνάγεζ ηθαζιαηζηή ιεηααμθή ζηδκ ακηίζηαζδ Ro, υηακ δ ΔΟΠ εηνμήξ ιεηααάθθεηαζ ηαηά 1 mmHg Ro: δ ακηίζηαζδ εηνμήξ υηακ δ Δ.ΟΠ. βίκεζ ίζδ ιε ηδκ πίεζδ ζημ επζζηθδνζηυ θθεαζηυ δίηηομ. Pi: δ εκδμθεάθιζα πίεζδ (ΗΟΡ) Pe: δ επζζηθδνζηή θθεαζηή πίεζδ 2.4 Βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ πδαηνεηδνύο πγξνύ Μία απυ ηζξ ααζζηέξ θεζημονβίεξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ είκαζ δ απμιάηνοκζδ ηςκ άπνδζηςκ πνμσυκηςκ ημο ιεηααμθζζιμφ ημο ηνοζηαθθμεζδμφξ θαημφ ηαζ ημο ηεναημεζδή, υπςξ ημ βαθαηηζηυ μλφ, ημ πονμζηαθζθζηυ μλφ ηαζ CO2. Αηυιδ, αμδεά ζηδκ ιεηαθμνά μλοβυκμο ηαζ ενεπηζηχκ ζοζηαηζηχκ υπςξ δ βθοηυγδ, ηα αιζκμλέα η.α. ζηζξ ακάββεζεξ δμιέξ, υπςξ μ ηνοζηαθθμεζδήξ θαηυξ, μ ηεναημεζδήξ, ημ trabeculum αθθά ηαζ δ πνυζεζα επζθάκεζα ημο οαθμεζδμφξ. Μία αηυιδ θεζημονβία ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ, αθθά υπζ θζβυηενμ ζδιακηζηή, είκαζ υηζ ελοπδνεηεί ζε ιζηνυ ααειυ ηδ δζάεθαζδ (ιε δείηηδ δζάεθαζδξ 1,336)4,5 .Σέθμξ, απμηεθεί ημ ααζζηυ πανάβμκηα ζηδ νφειζζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ. 35 Κεθάιαην 3ν Ζ ΔΝΓΟΦΘΑΛΜΗΑ ΠΗΔΖ 3.1 Ζ ελδνθζάικηα πίεζε Ζ εκδμθεάθιζα πίεζδ (intraocular pressure, ΗΟP) ή ηαηά ημ βεκζηυ πθδεοζιυ δ άβκςζηδ πίεζδ είκαζ πμθφ ζδιακηζηή βζα ηδκ πμζυηδηα ή αηυια ηαζ βζα ελ’ μθμηθήνμο ηδκ υναζή ιαξ. Μζα ιεβάθδ πθεζμρδθία ημο πθδεοζιμφ ιεηνάεζ ηαηά ηαζνμφξ ηδκ ανηδνζαηή ημοξ πίεζδ, θίβμζ υιςξ εθέβπμοκ ηδκ πίεζδ ηςκ μθεαθιχκ ημοξ, αβκμχκηαξ αηυια ηαζ ηδκ φπανλή ηδξ. Χζηυζμ, είκαζ πμθφ ζδιακηζηυ κα ηδκ εθέβπμοιε, βζαηί ακ αολδεεί ηαζ δεκ νοειζζηεί ζςζηά ηαζ άιεζα, ιπμνεί κα αθάρεζ ηδκ υναζή ιαξ.68 ημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ οπάνπεζ ημ οδαημεζδέξ οβνυ (υπςξ πνμακαθενεήηαιε) ημ μπμίμ πανάβεηαζ ηαζ νέεζ ζοκεπχξ ιέζα ηαζ έλς απυ αοηυ. Ζ δζαηίκδζδ ημο οβνμφ αοημφ, πμο δεκ απμηεθεί ιένμξ ηςκ δαηνφςκ, δδιζμονβεί πίεζδ ζημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ πμο είκαζ ζπεηζηά ζηαεενή οπυ θοζζμθμβζηέξ ζοκεήηεξ. Ζ εκδμθεάθιζα πίεζδ δδιζμονβείηαζ ελαζηίαξ ηδξ φπανλδξ ηάπμζμο ααειμφ ακηίζηαζδξ ζηδ νμή ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ δζαιέζμο ημο δζδεδηζημφ δειμφ ηαζ ημο ζςθήκα ημο Schlemm. Ακ βζα ηάπμζμ θυβμ πανειπμδίγεηαζ δ πανμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ αοημφ οβνμφ, ηυηε αοηυ ζοζζςνεφεηαζ ιέζα ζημκ μθεαθιυ ηαζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ ακεααίκεζ. Δίκαζ βκςζηυ υηζ υθμζ μζ μθεαθιμί έπμοκ ιζα εζςηενζηή πίεζδ ,υπςξ υθμζ έπμοιε ηαζ ανηδνζαηή πίεζδ. 7,68 Ζ εκδμθεάθιζα πίεζδ, ελανηάηαζ ηονίςξ απυ ηδκ εοημθία εηνμήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ δζαιέζμο ημο δζδεδηζημφ δειμφ ηαζ ημο ζςθήκα ημο Schlemm. Όζμ ιεβαθφηενδ είκαζ δ ακηίζηαζδ ζηδ νμή, ηυζμ ορδθυηενδ είκαζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ. Πανυηζ μ μθεαθιυξ απμηεθείηαζ απυ πμθθά εζςηενζηά δζαιενίζιαηα, υζμκ αθμνά ηδκ πίεζδ ιπμνεί κα εεςνδεεί ςξ έκαξ εκζαίμξ ηθεζζηυξ πχνμξ. Έηζζ, δ πίεζδ πμο αζηείηαζ ζημ εζςηενζηυ ημο, είκαζ ίδζα ζε υθμ ημ ημίπςιά ημο. 7Αηυιδ, ελανηάηαζ απυ ηδκ ακηίζηαζδ δ μπμία ζοκακηάηαζ ζηα ηακάθζα απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ υπςξ ηαζ απυ ημ επίπεδμ πίεζδξ ηςκ επζζηθδνζηχκ θθεαχκ. 36 Ο νοειυξ έηηνζζδξ ημο οδαημεζδμφξ είκαζ ακάθμβμξ ηδξ Δ.ΟΠ. πθδκ ηδξ πίεζδξ ηςκ επζζηθδνζηχκ θθεαχκ. Ζ ζοζπέηζζδ ηςκ ηνζχκ αοηχκ παναβυκηςκ ιπμνεί κα εηθναζηεί ςξ: (3.1.1) υπμο, Πμ: είκαζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ (ζε mmHg) P: είκαζ μ νοειυξ απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ (θοζζμθμβζηυξ 2ιl/sec ) Δ: είκαζ δ εοπένεζα απμπέηεοζδξ οδαημεζδμφξ (θοζζμθμβζηή 0,2ιl/sec ακά mmHg) Πε: είκαζ δ πίεζδ ηςκ επζζηθδνζηχκ θθεαχκ.1 Γζα κα βίκεζ ηαθφηενα ηαηακμδηυ, θυβμο πάνδ εάκ δ πίεζδ ηςκ επζζηθδνζηχκ θθεαχκ είκαζ 20mmHg δ ΔΟΠ εα είκαζ (2/0,2)+20=30mmHg εκχ εάκ δ εοπένεζα απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ είκαζ 0,05 δ ΔΟΠ εα είκαζ (2/0,05)+10=50 mmHg. 3.2 Φπζηνινγηθή ελδνθζάικηα πίεζε ήιενα είκαζ βεκζηχξ απμδεηηυ υηζ ζημκ βεκζηυ πθδεοζιυ δ θοζζμθμβζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ (Δ.ΟΠ.) ηοιαίκεηαζ ηαηά ιέζμ υνμ ιεηαλφ 15 ηαζ 16-17 mmHg ιε ζηαεενή απυηθζζδ (SD) 2,5-3,0 mmHg. Σα ακχηενα απμδεηηά υνζα είκαζ 21-22 mmHg, εκχ ζημ βεκζηυ πθδεοζιυ δ ηζιή ηοιαίκεηαζ ιεηαλφ ημο 11 ηαζ 21 mmHg (ιέζδ ηζιή 16 +/- 2,5).1 Δάκ παναδεπεμφιε υηζ δ δζαζπμνά ηδξ Δ.ΟΠ.. ηςκ θοζζμθμβζηχκ αηυιςκ αημθμοεεί ηδκ ηαιπφθδ ημο Gauss1 , ηυηε ημ 97,5% ηςκ αηυιςκ εα έπμοκ ακχηενδ εκδμθεάθιζα πίεζδ ιζηνυηενδ ηςκ 21 mmHg (M+2SD) ηαζ ημ 99,5% ημο πθδεοζιμφ εκδμθεάθιζα πίεζδ ιζηνυηενδ ηςκ 24 mmHg(M+3SD) Πανυθα αοηά υιςξ, ιενζημί ενεοκδηέξ οπμζηδνίγμοκ υηζ οπάνπμοκ θοζζμθμβζηά άημια πμο δ Δ.ΟΠ. ημοξ οπενααίκεζ ηα πζμ πάκς ακχηενα υνζα ηαζ υηζ δ θοζζμθμβζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ ημο ακενχπμο δεκ αημθμοεεί οπμπνεςηζηά ηδκ ηαιπφθδ ημο Gauss. 1,8 Ζ θοζζμθμβζηή θμζπυκ Δ.ΟΠ ζημκ πθδεοζιυ δεκ έπεζ ηακμκζηή ηαηακμιή αθθά πανμοζζάγεζ ιζα ηθήζδ πνμξ ηα δελζά (δελζά θμλή ηαηακμιή), πμο έπεζ ςξ απμηέθεζια, ιεβάθμ πμζμζηυ ημο πθδεοζιμφ κα οπενααίκεζ ηα 21 mmHg. 37 Δηθόλα3.2.1 Καηαλνκή ζπρλνηήησλ ηεο Δ.ΟΠ. ζε 5.220 νθζαικνύο ζηελ Framingham Eye Study 9,18 Αηυιδ, δ θμλή αοηή ηαηακμιή αολάκεηαζ ιε ηδκ δθζηία ηαζ δζαθένεζ ακάθμβα ιε ηδκ θοθή, ηαεχξ μζ Ηάπςκεξ ηείκμοκ κα έπμοκ παιδθυηενεξ ηζιέξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ζοβηνζηζηά ιε θοθέξ ηδξ Αιενζηήξ. Κάεε δζαηαναπή θμζπυκ ζηδκ παναβςβή, ζηδκ εκδμθεάθιζα ηοηθμθμνία ηαζ ηονίςξ ζηδκ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ πνμηαθεί ιεηααμθή ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ, πμο εηδδθχκεηαζ ιε ηδκ ιμνθή αφλδζδξ (ζοκδείγεηαζ κα ζοκδοάγεηαζ ιε ηδκ ειθάκζζδ βθαοηχιαημξ) ή ιείςζδξ ηδξ ηζιήξ ηδξ.5 Άνα ηαηαθήβμκηαξ, ςξ «θοζζμθμβζηή» εκδμθεάθιζα πίεζδ μνίγεηαζ δ πίεζδ πμο δεκ πνμηαθεί βθαοηςιαηζηέξ αθθμζχζεζξ ημο μπηζημφ κεφνμο. Έηζζ, πανυηζ μ παναηηδνζζιυξ ηδξ θοζζμθμβζηήξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ βίκεηαζ ςξ απμηέθεζια ημο νοειμφ έηηνζζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ, ηδξ ακηίζηαζδξ δ μπμία ζοκακηάηαζ ζηα ηακάθζα απμπέηεοζδξ αθθά ηαζ ζημ επίπεδμ πίεζδξ ηςκ επζζηθδνζηχκ θθεαχκ, δεκ ιπμνεί κα οπάνλμοκ ζαθή ανζειδηζηά υνζα ηαεχξ ηάεε μθεαθιυξ ακηζδνά δζαθμνεηζηά ζε ζοβηεηνζιέκα επίπεδα πίεζδξ. 38 3.3 Παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηε θπζηνινγηθή ελδνθζάικηα πίεζε Καηά βεκζηή μιμθμβία, δ επίδναζδ ηδξ δθζηίαξ ζηδ ιέζδ ηζιή ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ είκαζ βεβμκυξ.9 Ζ αφλδζδ ηδξ ιέζδξ ηζιήξ ηδξ Δ.ΟΠ. ιε ηδκ δθζηία ιπμνεί κα μθείθεηαζ ζηδκ αφλδζδ ηδξ ανηδνζαηήξ πίεζδξ19 ηαζ ημο ζςιαηζημφ αάνμοξ ιε ηδκ δθζηία . Έηζζ, δ ιέζδ θοζζμθμβζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ αολάκεηαζ ιε ηδκ δθζηία (βζα άημια >40 εηχκ), πςνίξ ηα ακχηενα υνζα κα λεπενκμφκ ηα 21-22 mmHg. Ακ ηαζ ημ 7-8% ημο πθδεοζιμφ δθζηίαξ ιεβαθφηενδξ ηςκ 40 εηχκ έπμοκ ΔΟΠ ιεβαθφηενεξ απυ 21mmHg, ιυκμ ημ 1% ηςκ αηυιςκ ιε μθεαθιζηή οπενημκία εα ακαπηφλεζ βθαοηςιαηζηή απχθεζα μπηζημφ πεδίμο ηάεε πνυκμ. Ο ηίκδοκμξ ηδξ αθάαδξ αολάκεηαζ ηαεχξ αολάκεηαζ δ ΔΟΠ.1 Πνζνζηό εκθάληζεο γιαπθώκαηνο IOP (mmHg) αλνηθηήο γσλίαο 16-21 1,5% 22-29 8,0% >30 25,0% Πίλαθαο3.3.1 : πζρέηηζε κεηαμύ ΔΟΠ θαη πνζνζηνύ εκθάληζεο γιαπθώκαηνο αλνηθηήο γσλίαο Πανυθα αοηά, ηεθεοηαία παναηδνήεδηε υηζ ζημοξ Ηάπςκεξ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ εθαηηχκεηαζ ιε ηδκ δθζηία! Καηά ημ βήναξ, (δθζηία >60 εηχκ) ιεθέηεξ πμο έβζκακ ηυζμ ζε εονςπαίμοξ υζμ ηαζ ζε αιενζηάκμοξ έδεζλακ υηζ δ ιέζδ ηζιή ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ εθαηηχκεηαζ, ηονίςξ ζημοξ άκδνεξ. Αοηυ ιπμνεί κα μθείθεηαζ ηονίςξ ζηδκ εθάηηςζδ ηδξ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ζηδ ιεβάθδ δθζηία, θυβς εηθοθζζηζηχκ αθθμζχζεςκ ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ ή ηαζ ζε άθθμοξ πανάβμκηεξ. Δπίζδξ, οπάνπεζ ιζα ηάζδ βζα ιεβαθφηενεξ ηζιέξ ηδξ Δ.ΟΠ. ηαεχξ ηαζ βζα αολδιέκδ επίπηςζδ ημο βθαοηχιαημξ ακμζπηήξ βςκίαξ ζηα έβπνςια άημια. Ζ εκδμθεάθιζα πίεζδ αηυιδ, επδνεάγεηαζ απυ ημ θφθμ. Ο βοκαζηείμξ πθδεοζιυξ έπεζ ιέζδ θοζζμθμβζηή πίεζδ εθαθνχξ ορδθυηενδ απ’ αοηή ηςκ ακδνχκ ηαζ αοηυ μθείθεηαζ εκδεπμιέκςξ ζε μνιμκζημφξ πανάβμκηεξ. Δπζπνυζεεηα, ηα παπφζανηα άημια πανμοζζάγμοκ ορδθυηενδ εκδμθεάθιζα πίεζδ. 39 Ένεοκεξ (επζαεααζςιέκεξ απυ ηδκ Baltimore Eye Study70), απέδεζλακ υηζ οπάνπεζ ζαθήξ ζπέζδ ιεηαλφ ημο φρμοξ ηδξ ζοζηδιαηζηήξ ανηδνζαηήξ πίεζδξ (ηονίςξ ηδξ ζοζημθζηήξ) ηαζ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ.9 Ζ επίδναζδ αοηή ηδξ ζοζημθζηήξ πίεζδξ απμδίδεηαζ ηονίςξ ζηδκ αολδιέκδ οπενδζήεδζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ, θυβς αφλδζδξ ηδξ πίεζδξ ζηα ηνζπμεζδή ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ. Όπςξ υθμζ μζ αζμθμβζηέξ πανάιεηνμζ, έηζζ ηαζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ ειθακίγεζ ιεηααμθέξ ηαηά ηδ δζάνηεζα ημο 24χνμο9. Οζ διενήζζεξ ιεηααμθέξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηοιαίκμκηαζ ιεηαλφ 3 ηαζ 6 mmHg. Οζ ορδθυηενεξ ηζιέξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ζηα θοζζμθμβζηά άημια παναηδνμφκηαζ ηζξ πνχηεξ πνςζκέξ χνεξ (8-12πι ΔΟΠ~8mmHg1) ή ηαηά ηδκ έβενζδ ηαζ μζ παιδθυηενεξ ημ απυβεοια. διακηζηυ νυθμ ζηζξ ιεηααμθέξ αοηέξ παίγεζ ημ φρμξ ηςκ ημνηζημζηενμεζδχκ ζημ αίια ηαεχξ 3-4 χνεξ πνζκ ηδκ άκμδμ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ αολάκεηαζ δ ημνηζγυκδ ζημ πθάζια ημο αίιαημξ. Δηηυξ υιςξ απυ ηζξ διενήζζεξ ιεηααμθέξ δ Δ.ΟΠ. πανμοζζάγεζ ηαζ επμπζαηέξ δζαηοιάκζεζξ ιε παιδθυηενεξ ηζιέξ ηαηά ηδκ δζάνηεζα ηδξ άκμζλδξ ηαζ ακχηενεξ ηαηά ημκ πεζιχκα. (Οζ διενήζζεξ αοηέξ δζαηοιάκζεζξ ελανηχκηαζ απυ ηδκ ζδζμζοβηναζία ηάεε αηυιμο ηαζ είκαζ ιεβαθφηενεξ ζηα βθαοηςιαηζηά άημια). Ζ εκδμθεάθιζα πίεζδ επδνεάγεηαζ αηυιδ απυ ηδ ζηάζδ ημο ζχιαημξ ηαζ αολάκεηαζ εθαθνά ( ηαηά 0,3-0,6 mmHg) υηακ ημ άημιμ πενκά απυ ηδκ ηαεζζηζηή ζηάζδ ζηδκ μνζγυκηζα, εκχ αολάκεηαζ πενζζζυηενμ υηακ ημ ηεθάθζ ανίζηεηαζ ζε ηαηχηενμ επίπεδμ απυ ημ ζχια. Αηυιδ, δ εκδμθεάθιζα πίεζδ θαίκεηαζ κα επδνεάγεηαζ αηυια ηαζ απυ ημ ιήημξ ημο αμθαμφ. Σα ιοςπζηά άημια (πμο έπμοκ ιεβαθφηενμ- πζμ ιαηνφ αμθαυ) ειθακίγμοκ ορδθυηενδ εκδμθεάθιζα πίεζδ απυ ηα ειιεηνςπζηά (πμο έπμοκ πζμ ζοννζηκςιέκμ αμθαυ).49 Σεθεζχκμκηαξ, έπεζ απμδεζπεεί υηζ δ πνήζδ ημθθφνζμο ημνηζγυκδξ ιε ζοπκυηδηα 4 θμνέξ ηδκ διένα βζα δζάνηεζα 6 εαδμιάδςκ, πνμηαθεί αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ιεβαθφηενδ ηςκ 31 mmHg ζημ 5% ημο πθδεοζιμφ. Πζμ ζοβηεηνζιέκα, ημ 35% εα πανμοζίαγε αφλδζδ πμο εα ηοιαζκυηακ ιεηαλφ 22-30 mmHg ηαζ ημ οπυθμζπμ 60% δεκ εα πανμοζίαγε ηαιία ιεηααμθή ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ. Έηζζ, δ δζαημπή ηδξ ημπζηήξ πνήζδξ ημο ημνηζγμκμφπμο ημθθονίμο έπεζ ζακ 40 απμηέθεζια ηδ ζηαδζαηή εθάηηςζδ ηδξ Δ.ΟΠ ζηα επίπεδα πνζκ ηδξ έκανλδξ ημο ημθθονίμο. Γεκζηά, μπμζμζδήπμηε πανάβμκηαξ επδνεάγεζ ηδκ παναβςβή ή ηδκ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ υπςξ δ ζοζηδιαηζηή ανηδνζαηή πίεζδ, δ ηεκηνζηή θθεαζηή πίεζδ, δ ζηάζδ ημο ζχιαημξ ή αηυια ηαζ δ άζηδζδ πίεζδξ ζηδκ επζθάκεζα ημο μθεαθιμφ πνμηαθεί δζαηοιάκζεζξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ46. 3.4 Οπηηθό λεύξν Απυ ημοξ επζζηήιμκεξ οπμθμβίγεηαζ υηζ μζ άλμκεξ ημο μπηζημφ κεφνμο απμηεθμφκ ημ 38% ημο ζοκυθμο ηςκ κεονμαλυκςκ πμο εζζένπμκηαζ ηαζ ελένπμκηαζ ζημ ηεκηνζηυ ζφζηδια. Έηζζ εφημθα ηαηαθαααίκμοιε υηζ μ άκενςπμξ δζαεέηεζ έκα ορδθήξ ακάπηολδξ μπηζηυ ζφζηδια πμο ιεηαθένεζ ιε αηνζαή ηνυπμ υηζ οπάνπεζ ζημκ έλς ηυζιμ (ημ πενζαάθθμκ, παναζηάζεζξ η.α.), ιέζα ζημκ μνβακζζιυ χζηε δ βκχζδ πνμπςνά απυ βεκζά ζε βεκζά χζηε μ πμθζηζζιυξ κα ελεθίζζεηαζ ζηδ δζάνηεζα ηςκ αζχκςκ. Σμ μπηζηυ κεφνμ απμηεθείηαζ απυ πενζζζυηενεξ απυ 1,2 εηαημιιφνζα κεονζηέξ ίκεξ πμο επεκδφμοκ εζςηενζηά ημκ αιθζαθδζηνμεζδή.6 Αοηέξ μζ κεονζηέξ ίκεξ πνμένπμκηαζ απυ ηα βαββθζαηά ηφηηανα ημο αιθζαθδζηνμεζδή, ζοβηεκηνχκμκηαζ ζε ιζα δέζιδ πμο ηαθείηαζ μπηζηυ κεφνμ ιεηαθένμκηαξ μπηζηέξ πθδνμθμνίεξ ζημκ εβηέθαθμ. Σμ μπηζηυ κεφνμ έπεζ ιήημξ 4,5-5,0 cm ηαζ πςνίγεηαζ ζε 4 ακαημιζηά επίπεδα ζηδκ πμνεία ημο απυ ημκ μθεαθιζηυ αμθαυ πνμξ ημκ εβηέθαθμ. Σμ ενδοθθάλμιο (intraocular) ιήημοξ 1-2mm, ημ ενδοκογσικό (intraorbital) ιήημοξ 2530 mm , ημ ενδοηπημαηικό (intracanalicular) ιήημοξ 5-9mm ηαζ ημ ενδοκπάνιο (intracranial) ιήημοξ 9-10 mm. 41 Δηθόλα3.4.1 Σα ηέζζεξα αλαηνκηθά επίπεδα ηνπ νπηηθνύ λεύξνπ. a) ην ελδνθζάικην, b) ην ελδνθνγρηθό, c) ην ελδνηξεκαηηθό θαη d) ην ελδνθξάλην ημκ μπηζηυ δίζημ, δ δζάιεηνμξ ημο μπηζημφ κεφνμο είκαζ 1,5-2,0 mm. Σμ εκδμθεάθιζμ ηιήια ημο δζαηνοπά ηδ ζηθδνά ιήκζββα ιέζα απυ 200 -300 ακμίβιαηα, πμο απμηεθμφκ ημ ηεηπιμμένο πέηαλο ηος ζκληπού (lamina cribrosa). Σμ ηιήια αοηυ θαιαάκεζ ημ ζδιακηζηυηενμ πμζμζηυ ηδξ αζιάηςζήξ ημο ηαζ ανίζηεηαζ ζηα υνζα υπμο ζοκακηζμφκηαζ δ εκδμθεάθιζα ιε ηδκ εκδμηνάκζα πίεζδ.80 Σμ ζδιείμ έηθοζδξ ημο μπηζημφ κεφνμο ιπμνεί κα βίκεζ μναηυ πνδζζιμπμζχκηαξ ημ μθεαθιμζηυπζμ. Σμ ζδιείμ αοηυ ηαθείηαζ οπηική θηλή δ μπμία ζοπκά έπεζ ιζα ιζηνή ειαφεζζδ , δ μπμία ηαθείηαζ κοίλανζη ηηρ οπηικήρ θηλήρ. Σμ ιέβεεμξ ηδξ ημίθακζδξ αοηήξ ζε θοζζμθμβζηά ιάηζα ιπμνεί κα δζαθένεζ απυ άημιμ ζε άημιμ.7 3.5 ρέζε ελδνθζάικηαο πίεζεο θαη νπηηθνύ λεύξνπ Ζ εκδμθεάθιζα πίεζδ αζηείηαζ ζε υθα ηα ημζπχιαηα ημο μθεαθιμφ ζοιπενζθαιαακμιέκμο ημο μπηζημφ κεφνμο ηαζ ηςκ αββείςκ ημο. Σμ μπηζηυ κεφνμ αζιαηχκεηαζ απυ ηθάδμοξ ηδξ μθεαθιζηήξ ανηδνίαξ, δ μπμία είκαζ ηθάδμξ ηδξ έζς ηανςηίδαξ. Δάκ δ πίεζδ ζημ ιάηζ είκαζ πμθφ ορδθή, ιπμνεί κα πανειπμδίγεηαζ δ επανηήξ αζιάηςζδ ημο μπηζημφ κεφνμο. Ακ ημ θαζκυιεκμ έπεζ παναηεηαιέκδ δζάνηεζα, αοηή δ εθθζπήξ αζιαηζηή πανμπή ιπμνεί κα ηαηαζηνέρεζ ημ μπηζηυ κεφνμ. Έηζζ , δ ηαηαζηνμθή ημο μπηζημφ κεφνμο πνμηαθεί εθθείιιαηα ημο μπηζημφ πεδίμο. Σα εθθείιιαηα αοηά είκαζ επζθεηηζηά, αθθά ιε ηδκ πάνμδμ ημο πνυκμο ιπμνεί κα 42 βίκμοκ εηηεηαιέκα ή κα ηαηαθήλμοκ αηυιδ ηαζ ζε μθζηή απχθεζα ημο μπηζημφ πεδίμο. Ζ ακίπκεοζδ ηςκ εθθεζιιάηςκ ημο μπηζημφ πεδίμο πναβιαημπμζείηαζ ιε ημκ έθεβπμ ημο μπηζημφ πεδίμο (πενζιεηνία). Ζ μπηζηή μλφηδηα ζοπκά δεκ επδνεάγεηαζ ζηα πνχηα ζηάδζα. Με ηδ ιέηνδζδ υιςξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηαζ ηδκ εηηίιδζδ ηδξ ειθάκζζδξ ημο μπηζημφ κεφνμο, ιπμνεί κα ακζπκεοεεί εκδεπυιεκδ ή οπανηηή αθάαδ, χζηε κα επέιαεζ ηαηάθθδθα μ ζαηνυξ.7 Γηαηήξεζε ελδνθζάικηαο πίεζεο 3.6 Ζ δζαηήνδζδ ζηακμπμζδηζηήξ πίεζδξ ελανηάηαζ απυ έκακ ζφκεεημ αοημνοειζζηζηυ ιδπακζζιυ πμο ζζμννμπεί ηδκ εκδμθεάθιζα πίεζδ ηαζ ηδκ ανηδνζαηή πίεζδ χζηε κα ελαζθαθίγεηαζ ζηακμπμζδηζηή αζιάηςζδ ηςκ μθεαθιζηχκ ζζηχκ. Οπμζαδήπμηε δζαηαναπή αοημφ ημο ιδπακζζιμφ ιπμνεί κα πνμηαθέζεζ ιεβάθεξ αολμιεζχζεζξ ηδξ πίεζδξ, ζδζαίηενα ηαηά ηδ δζάνηεζα ηδξ κφπηα , δ μπμία ιπμνεί κα μδδβήζεζ ζε ειθάκζζδ ή ζε επζδείκςζδ ήδδ οπάνπμκημξ βθαοηχιαημξ. Αηυιδ, έπεζ παναηδνδεεί υηζ δ ακαπκμή ή αηυια ηαζ ημ αθεθάνζζια πνμηαθεί ιζηνμηαθακηχζεζξ ζημκ μθεαθιυ επδνεάγμκηαξ ηδκ εκδμθεάθιζα πίεζδ. Δπζπνυζεεηα, πανάβμκηεξ υπςξ δ δθζηία, δ θήρδ θανιάηςκ, ημ θφθμ, μνιμκζηέξ δζαηαναπέξ επδνεάγμοκ ζε ιεβαθφηενμ ή ιζηνυηενμ ααειυ ηδκ εκδμθεάθιζα πίεζδ. Σέθμξ, υπςξ ημκίζαιε ηαζ παναπάκς, δ εκδμθεάθιζα πίεζδ είκαζ ζηεκά ζοκδεδειέκδ ιε ηδκ παναβςβή ηαζ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ βεβμκυξ ημ μπμίμ βίκεηαζ εφημθα ακηζθδπηυ ακ ιεθεηήζμοιε ηδκ ζπέζδ ημο Goldmann δ μπμία θέεζ υηζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ ιεηααάθθεηαζ ακάθμβα ιε ημκ ααειυ έηηνζζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ηαζ ακηζζηνυθςξ ακάθμβα ιε ηδκ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ. Πζμ ζοβηεηνζιέκα, (3.6.1) υπμο : Po: δ εκδμθεάθιζα πίεζδ (mmHg) F: μ ααειυξ έηηνζζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ (ιL/ min) Pλ: δ επζζηθδνζηή θθεαζηή πίεζδ (mmHg) C: δ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ 43 Κεθάιαην 4ν ΣΟ ΓΛΑΤΚΧΜΑ 4.1 Σν γιαύθσκα Με ημκ υνμ βθαφηςια εκκμμφιε έκα ζφκμθμ παεμθμβζηχκ ηαηαζηάζεςκ ημο μθεαθιμφ, πμο έπμοκ ζακ ημζκυ εφνδια ηδκ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ζε ηέημζμ ααειυ χζηε κα πνμηθδεεί αθάαδ ζημ μπηζηυ κεφνμ ηαζ εηπηχζεζξ ημο μπηζημφ πεδίμο.5 Σμ βθαφηςια ζοπκά μκμιάγεηαζ «φπμοθμξ ηθέθηδξ ηδξ υναζδξ»79 , δζυηζ δ αζεέκεζα αοηή ζηα ανπζηά ζηάδζα δεκ πνμηαθεί ειθακή ζοιπηχιαηα πανυηζ ζοπκά μδδβεί ζε ηφθθςζδ (15-20% ηςκ ηοθθχκ έπμοκ πάζεζ ημ θχξ ημοξ απυ βθαφηςια). ε πμθθέξ πενζπηχζεζξ μζ αζεεκείξ παναιέκμοκ αζοιπηςιαηζημί ιέπνζξ υημο ζοιαεί ζμαανή απχθεζα ηδξ υναζδξ πςνίξ ηζξ πενζζζυηενεξ θμνέξ κα οπάνπεζ ηνυπμξ απμηαηάζηαζήξ ηδξ.79 Έηζζ, δ πνυθδρδ (ιε ζοπκή παναημθμφεδζδ ηδξ Δ.ΟΠ., ηςκ μπηζηχκ πεδίςκ ηαζ ηδξ μπηζηήξ εδθήξ), δ έβηαζνδ δζάβκςζδ ηαζ εεναπεία έπμοκ ηαεμνζζηζηή ζδιαζία βζα ηδκ ελέθζλδ ηδξ κυζμο. 8,66 ρεδηάγξακκα4.1.1. Μεραληζκόο γιαπθώκαηνο 44 4.2 πρλόηεηα ηνπ γιαπθώκαηνο Ζ ζοπκυηδηα ημο βθαοηχιαημξ ζημκ βεκζηυ πθδεοζιυ άκς ηςκ 40 εηχκ, ακένπεηαζ απυ 1,8 έςξ 2,2%. Αλζμζδιείςημ είκαζ ημ βεβμκυξ, υηζ ζηα άημια ηδξ ιαφνδξ θοθήξ δ ζοπκυηδηα ημο βθαοηχιαημξ είκαζ 15 θμνέξ ορδθυηενδ απυ υηζ ζηα άημια ηδξ θεοηήξ θοθήξ, ηδξ ίδζαξ μιάδαξ δθζηζχκ (>40 εηχκ).8 οκμθζηά ζημκ ηυζιμ, ζφιθςκα ιε ένεοκα πμο δζελήπεδ ημ 2000, μ ανζειυξ ηςκ παζπυκηςκ απυ βθαφηςια οπμθμβίγεηαζ ζε 66,8 εηαημιιφνζα άημια παβημζιίςξ. ηζξ ΖΠΑ οπμθμβίγεηαζ υηζ 2 εηαημιιφνζα πάζπμοκ απυ ηάπμζα ιμνθή βθαοηχιαημξ βκςνίγμκηαξ ημ ½ ελ αοηχκ υηζ πάζπμοκ. Αηυιδ, μ ζοκμθζηυξ ανζειυξ αηυιςκ ιε αιθμηενυπθεονδ ηφθθςζδ απυ βθαοηςιαηζηά ζφκδνμια παβημζιίςξ οπμθμβίγεηαζ ζε 6,7 εηαημιιφνζα. Σμ βθαφηςια ακμζπηήξ βςκίαξ , είκαζ δ δεφηενδ ζε ζοπκυηδηα αζηία ηφθθςζδξ ζηζξ ΖΠΑ ιεηά ηδκ δθζηζαηή εηθφθζζδ ηδξ ςπνάξ ηδθίδαξ ηαζ δ πνχηδ ζε ζοπκυηδηα αζηία ηφθθςζδξ πμο δοκδηζηά πνμθαιαάκεηαζ. Αηυιδ ζηζξ ΖΠΑ ηαζ ζηδκ Γοηζηή Δονχπδ οπμθμβίγεηαζ υηζ ιυκμζ μζ ιζζμί απυ ημοξ πάζπμκηεξ απυ ημ βθαφηςια ακμζπηήξ βςκίαξ βκςνίγμοκ υηζ πάζπμοκ, εκχ εκδζαθένμκ πανμοζζάγεζ ημ απμηέθεζια υηζ ιυκμ ημ 20% υζςκ βκςνίγμοκ υηζ πάζπμοκ απυ βθαφηςια ακμζπηήξ βςκίαξ βκςνίγμοκ υηζ αοηυ ζοζπεηίγεηαζ ζζπονυηενα ιε αολδιέκδ εκδμθεάθιζα πίεζδ. Σέθμξ έκα ζδιακηζηυ πμζμζηυ ημο πθδεοζιμφ ηςκ ΖΠΑ (30%) ημο δεκ έπμοκ αημφζεζ πμηέ βζα ημ βθαφηςια. (αθ. ζδιεζχζεζξ Δοζηάεζμο Γεημνάηδ,2009) 4.3 Πξόθιεζε γιαπθώκαηνο ημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ οπάνπεζ έκα ηφηθςια παναβςβήξ ηαζ απμπέηεοζδξ εκυξ ηαεανμφ οβνμφ, πμο ηαθείηαζ οδαημεζδέξ οβνυ υπςξ πνμείπαιε. Έηζζ , εάκ δ απμπεηεοηζηή βςκία απμθναπεεί, δ πίεζδ ημο οβνμφ ζημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ εα αολδεεί ηαζ ιπμνεί κα μδδβήζεζ αηυια ηαζ ζηδκ ηαηαζηνμθή ημο μπηζημφ κεφνμο. 45 4.4 Παξάγνληεο θηλδύλνπ γιαπθώκαηνο ημ βθαφηςια πνμηαθείηαζ ζηαδζαηή αθάαδ ζηα μπηζηά κεφνα21, ηα μπμία είκαζ οπεφεοκα βζα ηδκ ιεηάδμζδ μπηζηχκ ενεεζζιάηςκ απυ ημοξ μθεαθιμφξ ζημκ εβηέθαθμ (ηαζ ζοβηεηνζιέκα ζημκ ζκζαηυ θμαυ ημο εβηεθάθμο υπμο εδνεφεζ ημ ηέκηνμ ηδξ υναζδξ). Έηζζ ημ βθαφηςια είκαζ κυζμξ ημο μπηζημφ κεφνμ ημ μπμίμ ιεηαθένεζ απυ ημ ιάηζ ζημκ εβηέθαθμ εζηυκεξ (ιπμνμφιε κα ημ θακηαζημφιε ζακ έκα δθεηηνζηυ ηαθχδζμ πμο πενζέπεζ ηενάζηζμ ανζειυ ζονιάηςκ) . Σμ βθαφηςια θμζπυκ ιπμνεί κα πνμηαθέζεζ αθάαδ ζηζξ κεονζηέξ ίκεξ πνμηαθχκηαξ ιε ηδκ ζεζνά ημοξ ηδ δδιζμονβία ηςθλών ζημείων. Δάκ ημ μπηζηυ κεφνμ έπεζ ηαηαζηναθεί ζε υθδ ημο ηδκ έηηαζδ, πνμηαθείηαζ μθζηή ηφθθςζδ. Δίκαζ άθθςζηε βκςζηυ υηζ ημ βθαφηςια, ιεηά ημκ ηαηαννάηηδ, απμηεθεί ηδ δεφηενδ αζηία ηφθθςζδξ ζε υθμκ ημκ ηυζιμ.66,67,79 Ο ηονζυηενμξ πανάβμκηαξ πμο ζοκδέεηαζ ιε ηδκ πνυηθδζδ ημο βθαοηχιαημξ είκαζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ (Δ.ΟΠ.)46,14. Χζηυζμ, ιπμνεί κα οπάνπεζ ορδθή εκδμθεάθιζα πίεζδ αθθά ημ άημιμ κα ιδκ πάζπεζ απυ βθαφηςια. Άθθμζ πανάβμκηεξ ηζκδφκμο είκαζ ημ εεηζηυ μζημβεκεζαηυ ζζημνζηυ31, ημ ιζηνυ πάπμξ ζημ ηέκηνμ ημο ηεναημεζδή, δ δθζηία άκς ηςκ 40 εηχκ, δ οπυηαζδ (ηονίςξ ζε κεανέξ βοκαίηεξ), μ ζαηπανχδδξ δζααήηδξ, δ πμθφ ορδθή ιοςπία22, ημ ζζημνζηυ ηάπμζμο ηναφιαημξ, δ ιαφνδ θοθή ηαεχξ ηαζ δ ιαηνμπνυκζα ημπζηή ή ζοζηδιαηζηή πνήζδ ζηενμεζδχκ. 13 Εικόνα4.4.1.Φυζιολογική όραζη, οπηικό νεύρο και οπηικό πεδίο 46 Δηθόλα4.4.2Αξρόκελεο βιάβεο όξαζεο, αληίζηνηρν νπηηθό λεύξν θαη νπηηθό πεδίν Δηθόλα4.4.3Μέηξηεο βιάβεο όξαζεο, αληίζηνηρν νπηηθό λεύξν θαη νπηηθό πεδίν Δηθόλα4.4.4εκαληηθέο βιάβεο όξαζεο, αληίζηνηρν νπηηθό λεύξν θαη νπηηθό πεδίν Δηθόλα4.4.1-4 θπζηνινγηθνύ νθζαικνύ θαη εμειηθηηθνύ γιαπθώκαηνο 77 4.5 Σύπνη γιαπθώκαηνο Οζ δφμ ηφνζμζ ηφπμζ βθαοηχιαημξ εα θέβαιε υηζ είκαζ ημ ζςγγενέρ ή εξελικηικό ηαζ ημ επίκηηηο. Πεναζηένς οπμηαλζκυιδζδ ζε ηφπμοξ ακμζηηήξ βςκίαξ ηαζ ηθεζζηήξ βςκίαξ, ααζίγεηαζ ζημκ ιδπακζζιυ ιε ημκ μπμίμ ηςθφεηαζ δ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ. Σμ βθαφηςια ιπμνεί επίζδξ κα είκαζ ππωηοπαθέρ ή δεςηεποπαθέρ ακάθμβα ιε ηδκ πανμοζία ή απμοζία ζπεηζγυιεκςκ παναβυκηςκ μζ μπμίμζ ζοιαάθμοκ ζηδκ αφλδζδ ηδξ πίεζδξ ηαζ ζε ζςγγενέρ. ηα πνςημπαεή βθαοηχιαηα, δ αφλδζδ ηδξ ΔΟΠ δεκ ζπεηίγεηαζ ιε ηαιία μθεαθιζηή δζαηαναπή, ηαζ είκαζ ζοκήεςξ αιθμηενυπθεονμ, εκχ ζηα δεοηενμπαεή βθαοηχιαηα ιζα ακαβκςνίζζιδ μθεαθιζηή ή ιδ μθεαθιζηή δζαηαναπή δζαθμνμπμζεί ηδκ απμπέηεοζδ 47 ημο οδαημεζδμφξ, δ μπμία ιε ηδ ζεζνά ηδξ έπεζ ζακ απμηέθεζια ηδκ αφλδζδ ηδξ ΔΟΠ ηαζ είκαζ ιμκυπθεονμ. Σα δεοηενμπαεή βθαοηχιαηα αηυιδ, ιπμνεί κα είκαζ επίκηηηα ή εξελικηικά.1 Σέθμξ, ημ ζοββεκέξ βθαφηςια εηδδθχκεηαζ ζοκήεςξ ιέζα ζημοξ πνχημοξ έλζ ιήκεξ ηδξ γςήξ ηαεχξ απμδίδεηαζ ζε ακςιαθία δζάπθαζδξ ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο. Πμθφ πζμ ακαθοηζηά, μζ ααζζηέξ ηαηδβμνίεξ πμο ιπμνεί κα ηαηδβμνζμπμζδεεί ημ βθαφηςια είκαζ μζ ελήξ: 4.5.1 Πξσηνπαζέο γιαύθσκα Α. Υνυκζμ απθυ βθαφηςια ακμζπηήξ βςκίαξ Β. Πνςημπαεέξ βθαφηςια ηθεζζηήξ βςκίαξ 4.5.2 Γεπηεξνπαζέο γιαύθσκα Α. φκδνμιμ ημο ιεθαβπνςζηζημφ βθαοηχιαημξ Β. Σμ ρεοδμαπμθμθζδςηζηυ βθαφηςια Γ. Γεοηενμπαεέξ βθαφηςια μθεζθυιεκμ ζε παεήζεζξ ημο θαημφ Γ. Γεοηενμπαεέξ βθαφηςια μθεζθυιεκμ ζε αθθμζχζεζξ ημο πνυζεζμο ναβμεζδμφξ Δ. Σναοιαηζηυ βθαφηςια Σ. Μεηεβπεζνδηζηυ βθαφηςια Ε. Νεμαββεζαηυ ή αζιμνναβζηυ βθαφηςια Ζ. Φανιαηεοηζηυ βθαφηςια 4.5.3 πγγελέο γιαύθσκα Α. Πνςημπαεέξ ζοββεκέξ βθαφηςια ή αμφθεαθιμξ ή παζδζηυ βθαφηςια Β . Γεοηενμπαεέξ ζοββεκέξ βθαφηςια 4.5.4 Απόιπην γιαύθσκα ηδκ ζοκέπεζα αημθμοεεί ακαθοηζηή πενζβναθή, υιςξ επεζδή είκαζ πμθθά είδδ βθαοηχιαημξ, εα πενζβνάρς επζθεηηζηά ηάπμζα απυ αοηά ιε ηνζηήνζμ ηδ ζοπκυηδηα ειθάκζζδξ ημοξ ζημκ πθδεοζιυ. 48 4.5.1 Πξσηνπαζέο γιαύθσκα Α. Υνυκζμ απθυ βθαφηςια ακμζπηήξ βςκίαξ Σμ πνυκζμ απθυ βθαφηςια ακμζπηήξ βςκίαξ είκαζ απμηέθεζια ημο θαζκμιέκμο ηδξ βήνακζδξ6. Διθακίγεηαζ ζηδκ εκήθζημ γςή(ζοκήεςξ ιεηά ηα 65 πνυκζα), είκαζ ηθδνμκμιζηυ (ηθδνμκμιείηαζ ιε ηνυπμ πμθοπαναβμκηζηυ ή πμθοβμκζδζαηυ) ηαζ είκαζ ημ ζοπκυηενμ πνςημπαεέξ βθαφηςια απμηεθχκηαξ ημ 90% ηςκ πνςημπαεχκ βθαοηςιάηςκ. Απμηεθεί ηδ ζοπκυηενδ ιμνθή υθςκ ηςκ βθαοηςιάηςκ, 1,5% ζημ βεκζηυ πθδεοζιυ δθζηίαξ άκς ηςκ 40 εηχκ ηαζ αολάκεηαζ ιε ηδκ δθζηία ( 1,2% ιεηαλφ αηυιςκ δθζηίαξ 52-64 εηχκ, 3,5% ζηα άημια δθζηίαξ 75-85 εηχκ) ηαεχξ αηυιδ είκαζ ηαζ δ αζηία ηφθθςζδξ βζα ημ 20% υθςκ ηςκ πενζπηχζεςκ ηοθθυηδηαξ ζηδ Βνεηακία ηαζ ζηζξ ΖΠΑ. Αηυιδ, ζδιακηζηυ πανάβμκηαξ ζηδκ ειθάκζζή ημο είκαζ δ ιοςπία, ηαεχξ μζ ιοςπζημί μθεαθιμί είκαζ πενζζζυηενμ επζννεπείξ ζηδκ ακάπηολδ βθαοηςιαηζηήξ αθάαδξ. Υαναηηδνίγεηαζ απυ ηδκ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ πάκς απυ 21mmHg, απυ ηδκ ακμζπηή βςκία υπςξ ηαζ απυ ηδκ ημίθακζδ ηδξ μπηζηήξ εδθήξ ηαζ ηζξ εηπηχζεζξ ημο μπηζημφ πεδίμο. Οζ πενζζζυηενμζ ενεοκδηέξ πζζηεφμοκ υηζ δ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ είκαζ δ πνςημπαεήξ αζηία ηδξ αθάαδξ ημο αιθζαθδζηνμεζδμφξ ηαζ ημο μπηζημφ κεφνμο ηαζ υηζ δ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ μθείθεηαζ ηονίςξ ζηδκ αφλδζδ ηδξ ακηίζηαζδξ ζηδκ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ δζα ιέζμο ημο απμπεηεοηζημφ ζοζηήιαημξ ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο, ηαζ ζε εθάπζζηεξ ιυκμ πενζπηχζεζξ ζηδκ αφλδζδ ηδξ παναβςβήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ. Χξ ημ αηνζαέξ ζδιείμ ηδξ ακηίζηαζδξ, πζζηεφεηαζ υηζ εκημπίγεηαζ ζημ θεπηυ ζηνχια ζοκδεηζημφ ζζημφ (juxtacanalicular connective tissue), πμο απμηεθεί ηαζ ημ έζς ημίπςια ημο ζςθήκα ημο Schlemm, ή ζημ εκδμεήθζμ αοηυ ηαε’ αοηυ ημο ζςθήκα ημο Schlemm. Τπάνπμοκ αηυια δεδμιέκα πμο οπμζηδνίγμοκ υηζ ηαζ ημ ζφζηδια ημο ζςθήκα ημο Schlemm ιπμνεί κα απμηεθεί ηδκ έδνα ηδξ αφλδζδξ ηδξ ακηίζηαζδξ ζημκ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ. Ζ πνυμδμξ ηδξ κυζμο εα παναηηδνζγυηακ απυ πμθθμφξ ςξ «φπμοθδ» ηαεχξ μ αζεεκήξ ζοκήεςξ δεκ παναπμκζέηαζ βζα ηακέκα ζφιπηςια, έςξ υημο ιεηά απυ πμθθά πνυκζα επέθεεζ ζδιακηζηή έηπηςζδ ημο μπηζημφ πεδίμο ηαζ ηδξ ηεκηνζηήξ 49 υναζδξ.6 Ακ ηαζ δ κυζμξ είκαζ ζπεδυκ πάκηα αιθμηενυπθεονδ, μ έκαξ μθεαθιυξ ζοπκά πνμζαάθθεηαζ κςνίηενα ηαζ ζε ιεβαθφηενμ ααειυ5,8. Ζ ακηζιεηχπζζδ ηδξ κυζμο βίκεηαζ ζημ ιεβαθφηενμ ιένμξ ιε πεζνμονβζηή εεναπεία. Έηζζ, δ εεναπεία έπεζ δφμ ζηέθδ: ηδκ αηηζκμαμθία ιε αηηίκεξ laser ηδξ πενζμπήξ ημο trabeculum (trabeculoplasty – πνδζζιμπμζείηαζ ζακ αμδεδηζηή ηδξ θανιαηεοηζηήξ εεναπείαξ) ηαζ ηδκ εεναπεία ιε ηδκ δδιζμονβία ζήναββαξ ιεηαλφ ημο πνυζεζμο εαθάιμο ηαζ ημο πχνμο ηάης απυ ημκ επζπεθοηυηα (trabeculectomy) Δηθόλα4.5.1 Πξσηνπαζέο γιαύθσκα αλνηθηήο γσλίαο Β. Πνςημπαεέξ βθαφηςια ηθεζζηήξ βςκίαξ Σμ πνςημπαεέξ βθαφηςια ηθεζζηήξ βςκίαξ, είκαζ δέηα θμνέξ θζβυηενμ ζοπκυ απ’ υηζ ημ πνυκζμ απθυ βθαφηςια ακμζπηήξ βςκίαξ. Ο υνμξ πνςημπαεέξ βθαφηςια ηθεζζηήξ βςκίαξ (Angel closure glaucoma) έβζκε απμδεπηυξ ημ 1955 βζα κα επζζδιακεεί ημ βεβμκυξ υηζ δ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ είκαζ απμηέθεζια θεζημονβζηήξ ή μνβακζηήξ απυθναλδξ ηδξ απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ζηδ βςκία ημο πνυζεζμο εαθάιμο απυ ηδκ επαθή ηδξ νίγαξ ηδξ ίνζδαξ ζημ έλς ημίπςια ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο, απμηθεζυιεκδξ ηάεε άθθδξ κυζμο ημο μθεαθιμφ. Έηζζ, ζηζξ ιένεξ ιαξ δεκ οπάνπεζ ηαιία αιθζαμθία υηζ ημ πνυκζμ βθαφηςια ακμζπηήξ βςκίαξ ηαζ ημ πνςημπαεέξ βθαφηςια ηθεζζηήξ βςκίαξ είκαζ δφμ λεπςνζζηέξ κμζμθμβζηέξ μκηυηδηεξ. Αοηυ υιςξ δεκ ειπμδίγεζ ηδκ ειθάκζζή ημοξ ζημ ίδζμ άημιμ ηαζ ζήιενα πζζηεφεηαζ υηζ μ ζοκδοαζιυξ αοηυξ ειθακίγεηαζ πμθφ ζοπκά. Αηυιδ, αλίγεζ κα ζδιεζςεεί υηζ υηακ δ Δ.ΟΠ. ακεααίκεζ βνήβμνα, ηυηε δ ηαηάζηαζδ ηαθείηαζ οξύ γλαύκωμα κλειζηήρ γωνίαρ ιε έκημκα ζοιπηχιαηα πμο ακ δεκ ακηζιεηςπζζηεί έβηαζνα μδδβεί ζε βνήβμνδ ηφθθςζδ. Ζ ζπέζδ ιεηαλφ πνμκίμο απθμφ βθαοηχιαημξ ηαζ πνςημπαεμφξ βθαοηχιαημξ ηθεζζηήξ βςκίαξ είκαζ 9:1 πενίπμο. Ζ κυζμξ είκαζ ζπάκζα ζημοξ ηαημίημοξ ηςκ κήζςκ ημο Δζνδκζημφ ςηεακμφ (ζημοξ μπμίμοξ ελάθθμο υθμζ μζ ιμνθέξ ημο 50 βθαοηχιαημξ είκαζ ζπάκζεξ, ηαεχξ ηαζ ζημοξ Ηκδζάκμοξ ηδξ Αιενζηήξ). Ακηζεέηςξ, μ πθδεοζιυξ πμο πανμοζζάγεζ πμθφ πζμ ζοπκά ηδ κυζμ είκαζ μζ Δζηζιχμζ ηδξ Γνμζθακδίαξ ή ημο Κακαδά αθθά είκαζ αζφκδεεξ ζηδ ιαφνδ θοθή1. Ζ ζοπκυηδηα ηδξ κυζμο βζα άημια δθζηίαξ >60 εηχκ ακένπεηαζ βζα ημοξ άκδνεξ ζημ 1,28% ηαζ βζα ηζξ βοκαίηεξ ζημ 3,7%, ζοπκυηδηεξ απίζηεοηα ορδθέξ ακ ζηεθηεί ηάπμζμξ υηζ ζηδκ ηαοηάζζα θοθή δ ζοπκυηδηα ακένπεηαζ ιυθζξ ζημ 1ηδξ πζθίμζξ βζα άημια δθζηίαξ >40 εηχκ. Σμ βθαφηςια αοηυ, δεκ είκαζ ηθδνμκμιζηυ, ειθακίγεηαζ ζοπκυηενα ζηζξ βοκαίηεξ απ’ υηζ ζημοξ άκδνεξ (4:1), πνμζαάθθμκηαξ ζοκήεςξ άημια ηαηά ημ δεφηενμ ήιζζο ηδξ γςήξ ημοξ. Σα άημια πμο πάζπμοκ απυ αοηυκ ημκ ηφπμ βθαοηχιαημξ, ζοκδείγεηαζ κα έπμοκ ιεβαθφηενμ ηαζ θίβμ ιεηαημπζζιέκμ θαηυ, ηαεχξ μ θαηυξ είκαζ παπφηενμξ ημο θοζζμθμβζημφ ηαηά ημκ πνυζεζμ ηαζ μπίζεζμ άλμκα (5,2 mm έκακηζ 4,5 mm ημο θοζζμθμβζημφ) ηαζ πνμζθφεηαζ ζημ ημίπςια ημο αμθαμφ, δζα ηδξ γζκκείμο γχκδξ, ιε απμηέθεζια ημ «δζάθναβια» ίνζδαξ-θαηυξ κα πνμαάθθεζ πζμ ημκηά πνμξ ηδκ μπίζεζα επζθάκεζα ημο ηεναημεζδμφξ. Αηυιδ, δ δζάιεηνμξ ημο ηεναημεζδή είκαζ ιζηνυηενδ ηαηά ιέζμ υνμ 0,25 ημο θοζζμθμβζημφ πανμοζζάγμκηαξ πμθθέξ θμνέξ ιζα ευθςζδ. Σμ ιήημξ ημο αμθαμφ είκαζ ηαηά ιέζμ υνμ ιζηνυηενμ ημο θοζζμθμβζημφ (22mm έκακηζ 22,6-23,1). Έηζζ , ιε ηδκ ζοκφπανλδ ηςκ ηνζχκ αοηχκ παναβυκηςκ ζε έκακ μθεαθιυ έπεζ ζακ απμηέθεζια ηδ δδιζμονβία άααεμοξ πνμζείμο εαθάιμο (ιέζμξ υνμξ 1,8 mm έκακηζ 2,8 mm) ηαζ ζηεκήξ βςκίαξ πνμζείμο εαθάιμο. Έηζζ, μζ μθεαθιμί ιε ηα παναπάκς ακαημιζηά παναηηδνζζηζηά είκαζ δοκαηυκ κα πανμοζζάζμοκ ηάπμζα ζηζβιή απυθναλδ ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο απυ ηδ νίγα ηδξ ίνζδαξ. Απμηέθεζια ηδξ απυθναλδξ είκαζ δ πανειπυδζζδ ηδξ απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ (εκχ πανάβεηαζ ζοκέπεζα κέμ) ηαζ δ αφλδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. ζε ορδθά επίπεδα. Σεθεζχκμκηαξ, ηνείξ είκαζ μζ ιδπακζζιμί απυθναλδξ ηδξ βςκίαξ πνμζείμο εαθάιμο: μ μησανιζμόρ ηος κοπικού αποκλειζμού, δ απόθπαξη ηηρ γωνίαρ ηος ππόζθιος θαλάμος ηαζ μ μησανιζμόρ ηος κακοήθοςρ γλαςκώμαηορ8. Σα άημια πμο πάζπμοκ απυ αοηυκ ημκ ηφπμ βθαοηχιαημξ, έπμοκ ζοπκά καοηία, ημζθζαηυ άθβμξ, εάιαμξ υναζδξ, δαηηοθίμοξ μονάκζμο ηυλμο βφνς απυ ηζξ πδβέξ θςηυξ, ηεθαθαθβίεξ, εμθςιέκμ ηεναημεζδή ηαεχξ ηαζ ιεβάθδ άκμδμ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ. 51 Δηθόλα4.5.2 Πξσηνπαζέο γιαύθσκα θιεηζηήο γσλίαο 4.5.2 Γεπηεξνπαζέο γιαύθσκα Γεοηενμπαεέξ βθαφηςια μκμιάγμκηαζ μζ πενζπηχζεζξ εηείκεξ υπμο δ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ζε παεμθμβζηά επίπεδα απμηεθεί ζφιπηςια ηάπμζαξ άθθδξ μθεαθιζηήξ πάεδζδξ. Απυ ηδ ιεβάθδ αοηή μιάδα βθαοηςιάηςκ εα πενζβνάρμοιε μνζζιέκεξ ιμνθέξ , πμο απακηχκηαζ ζοπκυηενα ζηδκ ηαεδιενζκή πνάλδ. Μεηαθθεβιμκχδεξ δεοηενμπαεέξ βθαφηςια Διθακίγεηαζ ζοκήεςξ ηαηά ηδ δζάνηεζα μλείαξ ή πνυκζαξ πνυζεζαξ ναβμεζδίηζδαξ (ζνζδμηοηθίηζδαξ). ε ιενζηέξ πενζπηχζεζξ είκαζ δφζημθμ κα πνμζδζμνζζεεί μ ιδπακζζιυξ ηδξ αφλδζδξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ, εκχ ζε άθθεξ πενζπηχζεζξ πενζζζυηενμζ ημο εκυξ ιδπακζζιμί είκαζ δοκαηυκ κα είκαζ οπεφεοκμζ βζα ηδκ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ. Οζ ηονζυηενμζ βκςζημί ιέπνζ ζήιενα ιδπακζζιμί είκαζ μζ ελήξ: απυθναλδ ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο θυβς ημνζημφ απμηθεζζιμφ, απυθναλδ ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο πςνίξ ημνζηυ απμηθεζζιυ, αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ πςνίξ πνμδβδεείζα απυθναλδ. Όηακ μζ εεναπείεξ βζα ηαηαπμθέιδζδ ηςκ θθεβιμκήξ δεκ επανημφκ, ηαηαθεφβεζ μ αζεεκήξ ζε πεζνμονβζηή εεναπεία (ηναιπεημοθεηημιή). Φαημβεκέξ δεοηενμπαεέξ βθαφηςια Ο θαηυξ ημο μθεαθιμφ ιπμνεί κα βίκεζ αζηία αφλδζδξ ηδξ Δ.ΟΠ. ιε δζάθμνμοξ ιδπακζζιμφξ. Οθείθεηαζ ζε απυθναλδ ημο δζδεδηζημφ δειμφ απυ ορδθμφ ιμνζαημφ αάνμοξ δζαθοηέξ πνςηεΐκεξ ημο θαημφ μζ μπμίεξ δζαννέμοκ απυ έκα αηέναζμ 52 πενζθάηζμ ζημ οδαημεζδέξ οβνυ. Οζ ιέπνζ ζήιενα βκςζημί ιδπακζζιμί πμο πνμηαθμφκ δεοηενμπαεέξ θαημβεκέξ βθαφηςια είκαζ μζ ελήξ: θαημθοηζηυ βθαφηςια, δεοηενμπαεέξ βθαφηςια απυ παναιμκή θαηζηχκ ιαγχκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ, θαημακαθοθαηηζηυ βθαφηςια, θαημημπζηυ βθαφηςια. Ακηζιεηςπίγεηαζ ιε ζπμθαζηζηή πθφζδ ηςκ θαηζηχκ ιαγχκ αθυημο απμιαηνοκεεί μ πάζπμκ θαηυξ. Μεηαηναοιαηζηυ βθαφηςια Σμ δεοηενμπαεέξ βθαφηςια, ειθακζγυιεκμ ιεηά απυ πθήλδ ημο αμθαμφ ημο μθεαθιμφ, μκμιάγεηαζ ιεηαηναοιαηζηυ βθαφηςια. Ζ αφλδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. δζαπζζηχκεηαζ είηε ηαηά ηζξ πνχηεξ ιεηά ηδκ πθήλδ ημο αμθαμφ ιένεξ, είηε ιήκεξ ή πνυκζα ιεηά ηδκ πθήλδ. Οθείθεηαζ ζε αθθμζχζεζξ ημο trabeculum πμο πνμηαθμφκηαζ απυ ηδ δζαηίκδζδ ηςκ οβνχκ ημο μθεαθιμφ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηδξ πθήλδξ ιε ηάπμζμ αιαθφ υνβακμ (υπςξ πέηνα, ιπαθάηζ ημο ηέκζξ, βνμεζά). ηζξ πενζζζυηενεξ πενζπηχζεζξ, δ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ οπμπςνεί αοηυιαηα ιεηά απυ ιενζημφξ ιήκεξ. ε θίβεξ πενζπηχζεζξ υιςξ, δ οπενημκία βίκεηαζ ιυκζιδ, πνμηαθχκηαξ υθεξ εηείκεξ ηζξ αθάαεξ ημο πνμκίμο απθμφ βθαοηχιαημξ, υπςξ ημίθακζδ ηδξ εδθήξ ημο μπηζημφ κεφνμο, εηπηχζεζξ ημο μπηζημφ πεδίμο ηαζ ηέθμξ, ηφθθςζδ. Νεμαββεζαηυ βθαφηςια Σμ δεοηενμπαεέξ κεμαββεζαηυ βθαφηςια απμηεθεί επζπθμηή ηδξ κεμαββεζχζεςξ ηδξ ίνζδαξ (ενφενςζδ ηδξ ίνζδαξ), δ μπμία απμηεθεί ζπεηζηή ζοπκή ηαζ ελαζνεηζηά ζμαανή ηαηάζηαζδ ιε απμηέθεζια ηδ αανζά ιείςζδ ηδξ υναζδξ. Έπεζ πςνζζηεί ζε ηνία ζηάδζα. Ζ ειθάκζζδ κεμαββείςκ είκαζ απμηέθεζια ζζπαζιίαξ ημο αιθζαθδζηνμεζδμφξ ιεηά απυ ενυιαςζδ ηδξ ηεκηνζηήξ θθέααξ ημο αιθζαθδζηνμεζδμφξ ή αανζάξ ιμνθήξ δζααδηζηήξ αιθζαθδζηνμεζδμπάεεζαξ. Αηυιδ, ημ κεμαββεζαηυ βθαφηςια δζαπςνίγεηαζ ζε δεοηενμπαεέξ κεμαββεζαηυ βθαφηςια ακμζηηήξ βςκίαξ, ζε δεοηενμπαεέξ κεμαββεζαηυ βθαφηςια ηθεζζηήξ βςκίαξ ηαζ ζε ενφενςζδ ηδξ ίνζδαξ.1 53 Φεοδμαπμθμθζδςηζηυ ζφκδνμιμ Σμ ρεοδμαπμθμθζδςηζηυ ζφκδνμιμ παναηηδνίγεηαζ απυ ηδκ εκαπυεεζδ εθαθνά βηνζγςπχκ θμθίδςκ ζηα πνυζεζα ιυνζα ημο μθεαθιμφ (πνυζεζα επζθάκεζα ημο θαημφ, ημνζηυ πείθμξ, ίνζδα, αηηζκμεζδέξ πνμαμθεξ, γίκκεζμ γχκδ ηαζ βςκία ημο πνυζεζμ εαθάιμο), ηδκ ιεβάθδ δζαηφιακζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηαηά ηδκ δζάνηεζα ηδξ διέναξ ηαεχξ ζοκήεςξ μδδβεί ζε αθάαδ ημο μπηζημφ κεφνμο. Σμ ζφκδνμιμ απακηάηαζ ζε υθεξ ζπεδυκ ηζξ πενζμπέξ ημο πθακήηδ ιαξ αθθά ιε δζαθμνεηζηή ζοπκυηδηα, απυ 0,5-50% ιε ορδθυηενδ ζοπκυηδηα ζηζξ ζηακδζκααζηέξ πχνεξ, ηδκ Ηζθακδία, ηδκ Δθθάδα, ηδκ Ρςζία, ηζξ Ηκδίεξ ηαζ αθθμφ. Πμθφ ζδιακηζηυξ πανάβμκηαξ ζηδκ ειθάκζζδ ηδξ ρεοδμαπμθμθίδςζδξ είκαζ δ δθζηία ηαεχξ είκαζ πμθφ ζπάκζα ζε άημια δθζηίαξ ηάης ηςκ 50 εηχκ, εκχ παναηδνείηαζ αφλδζδ ηδξ ζοπκυηδηαξ υζμ πνμπςνμφιε ζε ιεβαθφηενεξ δθζηίεξ(ζοκδεζζιέκμ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηδξ έαδμιδξ δεηαεηίαξ1). Σμ ζφκδνμιμ είκαζ αιθμηενυπθεονμ ζημ 70% ηςκ πενζπηχζεςκ ηαζ πνμζαάθεζ ελίζμο ηα δφμ θφθα. Αλίγεζ κα ζδιεζςεεί υηζ ζηδκ πενζμπή ηδξ Ζπείνμο, δ ζοπκυηδηα ημο ακένπεηαζ ζημ 20-24% ηςκ αηυιςκ δθζηίαξ >50 εηχκ. Σμ ζκχδεξ οθζηυ ηςκ θμθίδςκ, ζφιθςκα ιε ηζξ κευηενεξ απυρεζξ, πανάβεηαζ απυ ημ επζεήθζμ ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ, ηδξ ίνζδαξ ηαζ ημο θαημφ. Με ηδ θοζζμθμβζηή ηίκδζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ μζ θμθίδεξ δεκ παναζφνμκηαζ ηαζ εκαπμηίεεκηαζ ζε υθα ζπεδυκ ηα ηιήιαηα ηςκ πνυζεζςκ ιμνίςκ ημο μθεαθιμφ. Σμ ιεβαθφηενμ εκδζαθένμκ ημο ζοκδνυιμο είκαζ υηζ πμθφ ζοπκά ζοκμδεφεηαζ απυ βθαφηςια ακμζπηήξ βςκίαξ, ζε ζοπκυηδηα πμο δζαθένεζ απυ πχνα ζε πχνα (απυ 3 έςξ 50%). Μεηαλφ ηςκ πνμκίςκ βθαοηςιάηςκ ακμζπηήξ βςκίαξ πμο εεναπεφηδηακ ιε αηηζκμαμθία ημο trabeculum ιε αηηίκεξ laser (argon laser), ημ 50% πενίπμο είπε ρεοδμαπμθμθίδςζδ. Έηζζ άημια ιε ρεοδμαπμθμθίδςζδ ηαζ μνζαηή εκδμθεάθιζα πίεζδ πνέπεζ κα παναηηδνίγμκηαζ πνμβθαοηςιαηζηά άημια ηαζ κα παναημθμοεμφκηαζ ζηεκά. Σέθμξ έκα εκδζαθένμκ παναηηδνζζηζηυ ηςκ αηυιςκ ιε ρεοδμαπμθμθίδςζδ είκαζ υηζ πανμοζζάγμοκ πμθφ ζοπκά ηαηαννάηηδ. 54 Φανιαηεοηζηυ βθαφηςια Σμ ηονζυηενμ θάνιαημ πμο ιπμνεί κα πνμηαθέζεζ δεοηενμπαεέξ βθαφηςια είκαζ δ ημνηζγυκδ. Ζ ημπζηή πνήζδ ημθθονίμο ημνηζγυκδξ ηαεδιενζκά ηαζ βζα πνμκζηυ δζάζηδια ιεβαθφηενμ ημο ιδκυξ πνμηαθεί ζε μνζζιέκα άημια αφλδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. ζε παεμθμβζηά επίπεδα. Έηζζ, εάκ δ πνήζδ ημο ημθθονίμο παναηαεεί βζα πμθθμφξ ιήκεξ, ακαπηφζζεηαζ ηοπζηυ πνυκζμ βθαφηςια ακμζπηήξ βςκίαξ ιε ημίθακζδ ηδξ μπηζηήξ εδθήξ ηαζ εηπηχζεζξ ημο μπηζημφ πεδίμο, πμο ιπμνεί κα ηαηαθήλεζ ζε ηοθθχζεζξ. Ζ παναπάκς αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ μθείθεηαζ ζηδκ αφλδζδ ηδξ ακηίζηαζδξ ζηδκ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ. 4.5.3 Ο υνμξ Πξσηνπαζέο ζπγγελέο γιαύθσκα (Βνύθζαικνο) πνςημπαεέξ ζοββεκέξ βθαφηςια (congenital glaucoma) πνδζζιμπμζείηαζ βζα κα δδθχζεζ ηδκ φπανλδ δζαιανηίαξ πενί ηδκ δζάπθαζδ ημο μθεαθιμφ ηαηά ηδκ ειανοσηή γςή, πμο πνμηαθεί ή εα πνμηαθέζεζ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηςκ ηνζχκ πνχηςκ εηχκ ηδξ γςήξ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηαζ ζηδ ζοκέπεζα βθαφηςια. Ο υνμξ γλαύκωμα εκ διαμαπηίαρ πεπί ηην πλάζη, πζμ βεκζηά ηαθφπηεζ ηα ζοββεκή βθαοηχιαηα ηαζ ιενζηά άθθα βθαοηχιαηα πμο μκμιάγμκηαζ νεανικά γλαςκώμαηα ηαζ ειθακίγμκηαζ ιεηά απυ ημ ηνίημ έημξ απυ ηδ βέκκδζδ ηαζ ηα μπμία επίζδξ μθείθμκηαζ ζε δζαιανηία πενί ηδκ δζάπθαζδ ηδξ βςκίαξ ημο πνμζείμο εαθάιμο. Ζ Αιενζηακζηή πμθή δζαηνίκεζ ηνεζξ ηφπμοξ βθαοηςιάηςκ μθεζθυιεκςκ ζε δζαιανηία πενί ηδ δζάπθαζδ ηδξ βςκίαξ: Σμ ζςγγενέρ γλαύκωμα (congetital glaucoma) ημ μπμίμ οπάνπεζ ηαηά ηδ βέκκδζδ ημο αηυιμο, ημ παιδικό γλαύκωμα (infatile glaucoma), πμο ειθακίγεηαζ ηαηά ηδ δζάνηεζα ηςκ ηνζχκ πνχηςκ εηχκ απυ ηδκ βέκκδζδ ηαζ ημ νεανικό γλαύκωμα (juvenile glaucoma) πμο εηδδθχκεηαζ ηαηά ηδκ εκδθζηίςζδ ημο αηυιμο. Δπεζδή ηαηά ηδκ εκδμιήηνζα αθθά ηαζ ηαηά ηα ηνία πνχηα πνυκζα ηδξ γςήξ ημο ακενχπμο μ ζηθδνυξ πζηχκαξ ηαζ μ ηεναημεζδήξ ημο μθεαθιμφ είκαζ οπυ ελέθζλδ, δ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ζηδκ πενίμδμ αοηή πνμηαθεί δζάηαζδ μθυηθδνμο 55 ημο αμθαμφ. Έηζζ μ αμθαυξ παίνκεζ ιεβάθεξ δζαζηάζεζξ ελ μο ηαζ ημ υκμια «αμφθεαθιμξ» Ζ κυζμξ είκαζ ζπάκζα (1:100000) βεκκήζεζξ, ημ 65% αοηχκ είκαζ αβυνζα ηαζ ζε πενζζζυηενμ απυ ηα 2/3 ηςκ πενζπηχζεςκ δ ειθάκζζδ είκαζ ζπμναδζηή ,δδθαδή δεκ είκαζ μφηε ηθδνμκμιζηή μφηε μζημβεκήξ. Ζ παεμβέκεζα ηδξ κυζμο ιέπνζ ζήιενα απμηεθεί έκα αίκζβια. Οζ επζηναηέζηενεξ εεςνίεξ είκαζ δφμ. φιθςκα ιε ημοξ Barkan & Worst16 δ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ μθείθεηαζ ζηδκ φπανλδ ιζαξ ηοηηανζηήξ ιειανάκδξ πμο ηαθφπηεζ ηαζ απμθνάζζεζ ημ trabeculum , βζ’ αοηυ ιεηά ηδκ εεναπεοηζηή ζπάζδ ηδξ ιειανάκδξ αοηήξ (βςκζμημιή) δ εκδμθεάθιζα πίεζδ επακένπεηαζ πμθθέξ θμνέξ ζηα θοζζμθμβζηά επίπεδα. ε ακηίεεζδ ιε αοηήκ ηδκ εεςνία, μζ Allen & Maumenee17 οπμζηδνίγμοκ υηζ δεκ οπάνπεζ ηέημζα ιειανάκδ αθθά υηζ δ πενζθένεζα ηδξ ίνζδαξ ηαζ ημ ηοηθζηυ ζχια, πμο απμηεθμφκ ημ έζς ημίπςια ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο, δεκ ιπυνεζακ κα απμπςνζζεμφκ απυ ημ ναβμεζδζηυ trabeculum ημο έζς ημζπχιαημξ ιε απμηέθεζια κα ειπμδίγεηαζ δ εθεφεενδ πνυζααζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ πνμξ ημ trabeculum ηαζ ημ οπυθμζπμ απμπεηεοηζηυ ζφζηδια. Ζ εεναπεία ηδξ κυζμο υηακ δ δζάβκςζδ βίκεζ έβηαζνα, είκαζ ηαηά αάζδ πεζνμονβζηή ( ιε επζηοπία 65-85%) ηαζ δ επέιααζδ θέβεηαζ βςκζμημιή. Μπμνεί υιςξ κα εθανιμζεεί ηαζ ηναιπεημοθμημιή ή αηυιδ ηαζ ηναιπεημοθεηημιή. 4.5.4 Απόιπην γιαύθσκα Απμηεθεί ημ ηεθζηυ απμηέθεζια εκυξ ιδ ακηζννμπμφιεκμο βθαοηχιαημξ. Ο μθεαθιυξ είκαζ ηοθθυξ , ζηθδνυξ (θυβμ ιεβάθδξ αφλδζδξ ηδξ Δ.ΟΠ.) ηαζ ζοπκά επχδοκμξ. οκμρίγμκηαξ θμζπυκ, οπάνπμοκ πμθθμί ηφπμζ βθαοηχιαημξ, μζ μπμίμζ εκημπίγμκηαζ απυ ηδκ ελέθζλδ ημοξ ηαζ ηα ζοιπηχιαηα πμο πανμοζζάγμοκ μζ αζεεκείξ. Ακάθμβα ιε ημκ ηφπμ, οπάνπεζ ιζα ζμνία επειααηζηχκ ιεευδςκ πμο πνδζζιμπμζμφκηαζ βζα ηδκ ακηζιεηχπζζδ ημο βθαοηχιαημξ υπςξ, ηναιπεημοθμπθαζηζηή (ALT ή SLT), ηναιπεημοθμημιή, ηναιπεημοθεηημιή, εκ ης 56 αάεεζ ζηθδνεηημιή, έκεεζδ ακηζβθαοηςιαηζηήξ ααθαίδαξ, ηφηθμθςημπδλίαηοηθμηνομπδλία. 4.6 ύγρξνλεο απεηθνληζηηθέο κέζνδνη νπηηθήο ζειήο Όπςξ πνμείπαιε, ημ βθαφηςια ζηα ανπζηά ημο ζηάδζα πνμηαθεί γδιζά ζηα μπηζηά πεδία, πανμοζζάγεζ ιζα αφλδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. ηαεχξ επίζδξ πνμηαθεί ηαζ πνμαθήιαηα ζηδκ μπηζηή εδθή. Έηζζ, ακαπηφπεδηακ ζφβπνμκεξ πμζμηζημπμζδιέκεξ ηαζ ακηζηεζιεκζηέξ ιέεμδμζ εηηίιδζδξ ημοξ ιε ζηυπμ ηδκ πνχζιδ δζάβκςζδ ημο βθαοηχιαημξ, πμο εεςνδηζηά ιπμνεί κα επζηεοπεεί ηαζ πνζκ ηδκ ειθάκζζδ βθαοηςιαηζηχκ ζημηςιάηςκ. Πζμ ακαθοηζηά, δ ελέηαζδ ηςκ οπηικών πεδίων, ζημπυ έπεζ κα ζοιπενάκεζ μ βζαηνυξ ακ οπάνπεζ απχθεζα υναζδξ ζδζαίηενα πενζθενζηή, θυβς αθάαδξ ημο μπηζημφ κεφνμο. Ζ πανημβνάθδζδ ηςκ μπηζηχκ πεδίςκ , ή αθθζχξ πεπιμεηπία, πνδζζιμπμζείηαζ βζα ηδκ εηηίιδζδ ημο βθαοηχιαημξ. Σα πενίιεηνα, ηα μπμία είκαζ είηε πεζνμηίκδηα είκαζ αοηυιαηα, πανμοζζάγμοκ είηε ζηαηζηά είηε ηζκμφιεκα ενεείζιαηα. Σα ηζκμφιεκα ενεείζιαηα ιεηαηζκμφκηαζ εκηυξ ηδξ «μναηήξ» πενζμπήξ, απυ ιία «ιδ μναηή» πενζμπή. Έηζζ, ιε ηδκ πενζιεηνία πανημβναθείηαζ δ εοαζζεδζία ημο αιθζαθδζηνμεζδμφξ ζημ θςηεζκυ ενέεζζια, δ μπμία ςξ βκςζηυκ εθαηηχκεηαζ πνμμδεοηζηά απυ ηδκ ςπνά πνμξ ηδκ πενζθένεζα. Τπάνπμοκ δφμ ααζζηέξ ιέεμδμζ πενζιεηνίαξ, ακάθμβα ιε ηδκ πανμοζία ημο θςηεζκμφ ζηυπμο, δ κινηηική ηαζ δ ζηαηική. Ζ κινηηική πεπιμεηπία, εθέβπεζ ηάεε θμνά ηδκ εοαζζεδζία ηςκ δζαθυνςκ ηιδιάηςκ ημο αιθζαθδζηνμεζδμφξ ζε έκα μνζζιέκδξ έκηαζδξ ηαζ ιεβέεμοξ ζηυπμ. Ο ζηυπμξ αοηυξ είκαζ έκα θςηεζκυ ζδιείμ δζαθμνεηζημφ ιεβέεμοξ ηαζ έκηαζδξ ηάεε θμνά ηαζ ηζκείηαζ απυ ηδκ πενζθένεζα πνμξ ημ ζδιείμ πνμζήθςζδξ ημο ελεηαγυιεκμο, μ μπμίμξ ηαθείηαζ κα πθδνμθμνείζαζ ημκ βζαηνυ ηδκ ζηζβιή αηνζαχξ πμο ακηζθαιαάκεηαζ ημκ ζηυπμ. Ο θςηεζκυξ ζηυπμξ βίκεηαζ ηάεε θμνά ακηζθδπηυξ ζε υθα ηα ζδιεία ημο μπηζημφ πεδίμο πμο ακηζζημζπμφκ ζε ηιήιαηα ημο αιθζαθδζηνμεζδμφξ, πμο έπμοκ ηδκ εοαζζεδζία αοηή. Ακηζεέηςξ, ζηδ ζηαηική πεπιμεηπία, δ θςηεζκυηδηα ημο ενεείζιαημξ ζε 40 ελεηαγυιεκα ζδιεία ιεηααάθθεηαζ έςξ υημο βίκεζ ακηζθδπηυ απυ ημκ ελεηαγυιεκμ.6 Σμ ενέεζζια είκαζ αηίκδημξ θςηεζκυξ ζηυπμξ ηαζ μ ελεηαγυιεκμξ ηαθείηαζ ηαζ πάθζ κα απακηά ηάεε 57 θμνά πμο ακηζθαιαάκεηαζ ημκ ζηυπμ. Με ημκ ηνυπμ αοηυ πνμζδζμνίγεηαζ ημ εθάπζζημ ενέεζζια πμο βίκεηαζ ακηζθδπηυ ζηδ ζοβηεηνζιέκδ πενζμπή ημο μπηζημφ πεδίμο(μοδυξ εοαζζεδζίαξ).Έκαξ αοηυιαημξ ηυηε ακαθοηήξ εθέβπεζ ηδκ αλζμπζζηία ημο ελεηαγυιεκμο ηαζ ακαθφεζ ζηαηζζηζηά ηα δεδμιέκα. Ο ηάεε μθεαθιυξ ελεηάγεηαζ πςνζζηά ηαζ δ ελέηαζδ επακαθαιαάκεηαζ ηοπζηά ηάεε έλζ ή δχδεηα ιήκεξ. Αηυιδ, ιεβάθα εθθείιιαηα ημο μπηζημφ πεδίμο ανίζημκηαζ εφημθα ιε ηδκ απθή ηεπκζηή ηδξ ελέηαζδξ καηά ανηιπαπάθεζη ζηδκ μπμία μ αζεεκήξ ηάεεηε ζε απυζηαζδ ~1ιέηνμ απέκακηζ απυ ημκ ελεηαγυιεκμ.6 ε αοηήκ ηδκ ελέηαζδ, μ ελεηαζηήξ ζοβηνίκεζ πςνζζηά ημ μπηζηυ πεδίμ ημο εκυξ μθεαθιμφ ημο ιε αοηυ ημο ακηίζημζπμο μθεαθιμφ ημο ελεηαγυιεκμο, έπμκηαξ ηαζ μζ δφμ ημοξ ηθεζζηυ ημκ άθθμ μθεαθιυ. Ο ελεηαζηήξ ιεηαθένεζ ηυηε ημκ δείηηδ ημο πενζμφ ημο απυ ηδκ πενζθένεζα πνμξ ημ ηέκηνμ, γδηχκηαξ απυ ημκ ελεηαγυιεκμ κα απακηήζεζ πυηε ακηζθαιαάκεηαζ ημκ δείηηδ. Ζ ηίκδζδ επακαθαιαάκεηαζ ζε υθα ηα ηεηανηδιυνζα ημο μπηζημφ πεδίμο ηαζ εθυζμκ μ ελεηαγυιεκμξ έπεζ θοζζμθμβζηυ μπηζηυ πεδίμ, εα ακηζθδθεεί ηαοηυπνμκα ιε ημκ ελεηαζηή ημκ ηζκμφιεκμ δείηηδ. Σέθμξ, ζδιακηζηή ελέηαζδ ηςκ μπηζηχκ πεδίςκ αθθά θζβυηενδ ζοπκή ζηδκ ηαεδιενζκή πνάλδ είκαζ ο σάπηηρ ηος Amsler61,69, μ μπμίμξ επζηνέπεζ ημκ έθεβπμ ηδξ ηεκηνζηήξ ιμίναξ ημο μπηζημφ πεδίμο ζε έηηαζδ 20 μ (ηονίςξ ζηδκ πενζμπή ηδξ ςπνάξ). (αθ. ζδιεζχζεζξ Γεςνβίμο Κοιζςκή, 2009) Οζ απεζημκζζηζηέξ ιέεμδμζ οπηικήρ θηλήρ, ακελάνηδηα ηδξ ηαηδβμνίαξ ημο βθαοηχιαημξ απυ ηδκ μπμία πάζπμοκ, είκαζ μζ αηυθμοεεξ10(αθ. ζδιεζχζεζξ Δοζηάεζμο Γεημνάηδ, 2009): 1. Σςνεζηιακή Laser Οθθαλμοζκόπηζη Σάπωζηρ (Heidelberg Retina Tomograph, HRT). To HRT δδιζμονβεί ιζα ηνζζδζάζηαηδ εζηυκα ηδξ μπηζηήξ εδθήξ απυ ιία ζεζνά μπηζηχκ ημιχκ, μζ μπμίεξ βίκμκηαζ ζε δζαθμνεηζηυ αάεμξ εζηίαζδξ, ιεηνχκηαξ ημ πάπμξ ηδξ ζηζαάδαξ ηςκ κεονζηχκ ζκχκ. Απυ ηδκ ηνζζδζάζηαηδ εζηυκα δδιζμονβείηαζ ημπμβναθζηή απμηφπςζδ ιε πενζζζυηενεξ απυ 65000 ιεηνήζεζξ φρμοξ ιε πνήζδ πνςιαηζημφ ηχδζηα βζα ηδκ επελήβδζή ηδξ (εενιά πνχιαηα βζα ηζξ οπενορςιέκεξ πενζμπέξ (θυθμζ)ηαζ ροπνά πνχιαηα βζα ηζξ ειααεφκζεζξ (ημζθάδεξ)). 2. Αναλςηήρ Νεςπικών ινών (GDx). Σμ ιδπάκδια αοηυ ιεηνάεζ ημ ζπεηζηυ (ηαζ υπζ ημ απυθοημ) πάπμξ ηδξ ζηζαάδαξ ηςκ κεονζηχκ ζκχκ ημο 58 αιθζαθδζηνμεζδμφξ ηαεχξ δ ηαεοζηένδζδ(retardation) πμο οθίζηαηαζ ημ πμθςιέκμ θχξ υηακ δζένπεηαζ απυ ηδ ζηζαάδα ηςκ κεονζηχκ ζκχκ πνδζζιμπμζείηαζ βζα ημκ οπμθμβζζιυ ημο πάπμοξ ηδξ ζηζαάδαξ. 3. Οπηική Σςμθαζική Τομογπαθία (Optical Coherence Tomography, OCT). Eπεζ ηδ δοκαηυηδηα κα πανέπεζ ιζα απυθοηδ ιέηνδζδ ημο πάπμοξ ηδξ ζηζαάδαξ ηςκ κεονζηχκ ζκχκ, δζαηνίκμκηαξ ιζα θοζζμθμβζηή απυ ιζα παεμθμβζηή εζηυκα.6 Γζα ηδ ιέηνδζδ αλζμπμζείηαζ δ πνμκζηή οζηένδζδ ημο μπζζεμζηεδαγυιεκμο θςηυξ απυ ηδ ζηζαάδα ηςκ κεονζηχκ ζκχκ ζε ζπέζδ ιε ηάπμζμ ηάημπηνμ ακαθμνάξ. ηδκ ζοκέπεζα, έκαξ εζδζηυξ αθβυνζειμξ (Α5Υ1) ακζπκεφεζ ηδκ πνυζεζα επζθάκεζα ημο ιεθάβπνμοκ επζεδθίμο πνμζδζμνίγμκηαξ ηδ εέζδ ηςκ θςημτπμδμπέςκ. Σμ πάπμξ ηδξ κεονζηήξ ζηζαάδαξ(ζε ιm) ιεηνζέηαζ ζε 100-500 ζδιεία ηαηά ιήημοξ πενζθένεζαξ 360 ιμζνχκ βφνς απυ ηδ εδθή. Δηθόλα4.6.1 Heidelberg Retina Tomograph 59 Δηθόλα4.6.2 GDx Δηθόλα 4.6.3. Optical Coherence Tomography, OCT Σέθμξ, δ ημκμιέηνδζδ είκαζ δ πθέμκ ζοκδεζζιέκδ ελέηαζδ, δ μπμία πνμζδζμνίγεζ ηδκ εκδμθεάθιζα πίεζδ ημο μθεαθιμφ ηαζ άνα ηοπυκ βθαοηςιαηζηή ηαηάζηαζδ. ε αοηήκ ηδκ ιέεμδμ, εα ακαθενεμφιε δζελμδζηά ζημ ηεθάθαζμ πμο αημθμοεεί (ηεθάθαζμ 5μ) 60 Κεθάιαην 5ν ΣΟΝΟΜΔΣΡΗΑ Ζ ιέηνδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ (Δ.ΟΠ.) απμηεθεί ιία απυ ηζξ ζοπκυηενεξ πναηηζηέξ ηδξ μθεαθιμθμβζηήξ ελέηαζδξ ηαζ ηαηέπεζ ζδιακηζηυ νυθμ ηονίςξ ζηδ δζάβκςζδ ηαζ παναημθμφεδζδ ημο βθαοηχιαημξ. Ανπζηά, δ ιέηνδζδ βζκυηακ δαηηοθζηά. Ζ πζμ αηνζαήξ ιέεμδμξ ιέηνδζδξ ηδξ Δ.ΟΠ. είκαζ δ μανομεηπική (άμεζη μέθοδορ), δδθαδή ιε ηαεεηδνζαζιυ ημο πνμζείμο εαθάιμο ή ηδξ οαθμεζδζηήξ ημζθυηδηαξ, δ μπμία υιςξ δεκ είκαζ ζοιααηή ιε ηδκ ηαεδιενζκή ηθζκζηή πνάλδ, δζαηανάζζμκηαξ άιεζα ηαζ ηδκ Δ.ΟΠ. (αθ. ζδιεζχζεζξ Υανίθαμξ Γηίκδξ, 2010). Ζ ιακμιεηνία είκαζ ζοκήεςξ πνήζζιδ ιυκμ ζηα ενβαζηήνζα ηαζ ηονίςξ πνδζζιμπμζείηαζ ζε πεζναιαηυγςα, ιέεμδμξ πμο αημθμοεήζαιε ηαζ ειείξ βζα ηζξ ιεηνήζεζξ ιαξ (αθέπε ηεθάθαζμ 7μ). Έηζζ θμζπυκ ζηζξ ιένεξ ιαξ, δ ιέηνδζδ επζηοβπάκεηαζ έμμεζα, ηαεχξ ιεηνάιε ημ ααειυ ακηίζηαζδξ ημο ηεναημεζδή ζηδκ παναιυνθςζδ πμο πνμηαθεί ημ ημκυιεηνμ (ιε ειαφεζζδ ζημκ μθεαθιυ ή επζπέδςζδ ζημκ ηεναημεζδή), πςνίξ κα έπμοιε ηδκ δοκαηυηδηα κα εζζέθεμοιε εζςηενζηά. Άιεζδ ιέηνδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ εα ιπμνμφζαιε κα πναβιαημπμζήζμοιε ζε πεζναιαηυγςα είηε ζε αζεεκείξ δζεβπεζνδηζηά ηαηυπζκ παναηέκηδζδξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο. ήιενα έπμοκ ακαπηοπεεί ηα ημκυιεηνα, ηα μπμία είκαζ ζοζηεοέξ πμο ιεηνμφκ έιιεζα ηδκ Δ.ΟΠ. Κάεε ημκυιεηνμ ααζίγεηαζ ζε μνζζιέκεξ θοζζηέξ ανπέξ χζηε εθανιμγυιεκμ ελςηενζηά ημο αμθαμφ κα πανέπεζ ιζα εηηίιδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ. Δίκαζ βκςζηυ υηζ ηαηά ηδκ ιέηνδζδ πνέπεζ κα ζοκοπμθμβζζηεί ηαζ ημ πάπμξ ημο ηεναημεζδή, ηαεχξ έκαξ θεπηυξ ηεναημεζδήξ δίκεζ ιζηνυηενεξ ιεηνήζεζξ απυ ηζξ πναβιαηζηέξ, εκχ έκαξ παπφηενμξ δίκεζ εζθαθιέκα ιεβαθφηενεξ.68 Οζ πζμ δζαδεδμιέκεξ ιέεμδμζ ιέηνδζδξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ είκαζ μζ ελήξ : 5.1 Σμκμιεηνία επζπέδςζδξ (Goldmann) 5.2 Σμκμιεηνία ειαφεζζδξ (Schiotz) 5.3 Σμ ημκυιεηνμ Tonopen 5.4 Σμ ημκυιεηνμ Air puff (αένμξ) 61 Ονζγυκηζα ημκμιεηνία επζπέδςζδξ (ημκυιεηνμ Graeger , ημκυιεηνμ 5.5 Perckins,ημκυιεηνμ Mackay – Marg 5.6 Σμ ημκυιεηνμ OBF ή BFA (ocular blood flow analyzer) 5.7 Dynamic Contour Tonometer (DCT) 5.8 Ακαθοηήξ μθεαθιζηήξ απυηνζζδξ (ORA) Ζ ημκμιεηνία ηαηά Goldmann, ημ ημκυιεηνμ Tonopen, ημ Air puff, ημ ημκυιεηνμ Mackay-Marg, Graeger, Perkins ηαεχξ ηαζ ημ ημκυιεηνμ OBF ακήημοκ ζηα ημκυιεηνα επιπέδωζηρ(applanation tonometer) εκχ ημ ημκυιεηνμ Schiotz είκαζ ημκυιεηνμ εμβύθιζηρ (πνήζδ εζδζηχκ αανζδζχκ) 5.1 Σνλόκεηξν επηπέδσζεο (Goldmann) Σμ ημκυιεηνμ Goldmann (GAT) είκαζ ημ δδιμθζθέζηενμ ημκυιεηνμ επζπέδςζδξ απυ ημ 1955 26 ηαεχξ μζ πενζζζυηενεξ ιεθέηεξ (ζδζαίηενα ηδξ παναημθμφεδζδξ ημο βθαοηχιαημξ) έπμοκ πναβιαημπμζδεεί ζε αοηυ ή ιε πνυηοπμ αοηυ26, ηάκμκηάξ ημ κα απμηεθεί ημ «πνοζυ πνυηοπμ» ηδξ ημκμιεηνίαξ.12,25 Τπμθμβίγεζ ηδ δφκαιδ πμο πνεζάγεηαζ βζα ηδκ επζπέδςζδ ζοβηεηνζιέκδξ πενζμπήξ ημο ηεκηνζημφ ηεναημεζδμφξ ακαβάβμκηαξ ηδ ιέηνδζδ αοηή ζε πίεζδ. Ζ θεζημονβία ημο μνβάκμο ααζίγεηαζ ζηδκ ανπή ηςκ Imbert- Fick24,26,48, ζφιθςκα ιε ηδκ μπμία δ πίεζδ (P) ιέζα ζε ιία ζθαίνα ζζμφηαζ ιε ημ ηθάζια ηδξ δφκαιδξ (F) πμο πνεζάγεηαζ βζα ηδκ επζπέδςζδ ηιήιαημξ ηδξ δζα ηδκ επζθάκεζα (Α) ημο ηιήιαημξ αοημφ. (5.1.1)9 Ζ ανπή αοηή ζζπφεζ βζα επζθάκεζεξ ζδακζηά ζθαζνζηέξ, λδνέξ, θεπηέξ ηαζ εθαζηζηέξ, ηνίκμκηαξ ημκ ηεναημεζδή ςξ αηαηάθθδθμ ηαεχξ δεκ πθδνεί ηακέκα απυ ηα ηνζηήνζα (είκαζ αζθαζνζηυξ, οβνυξ, έπεζ ηάπμζμ πάπμξ ηαζ δεκ είκαζ απυθοηα εθαζηζηυξ). Καηά ηδκ επζπέδςζδ ημο ηεναημεζδμφξ υιςξ, αζημφκηαζ πάκς ημο δ δφκαιδ ημο ημκμιέηνμο, δ Δ.ΟΠ., δ επζθακεζαηή ηάζδ ημο δαηνοσημφ θζθι ηαζ δ ακηίζηαζδ ημο ηεναημεζδμφξ ζηδκ παναιυνθςζδ. Έπεζ οπμθμβζζηεί πεζναιαηζηά υηζ μζ δφμ ηεθεοηαίεξ δοκάιεζξ αθθδθμελμοδεηενχκμκηαζ βζα δζάιεηνμ επζπέδςζδξ 62 3,06mm. Έηζζ ζημκ μθεαθιυ αζημφκηαζ δφμ ακάθμβεξ δοκάιεζξ. Ζ δφκαιδ πμο πνεζάγεηαζ βζα ηδκ επζπέδςζδ ηδξ ηοηθζηήξ επζθάκεζαξ ημο ηεναημεζδμφξ δζαιέηνμο 3,06mm (ιεηνμφιεκδ ζε dynes) ηαζ δ Δ.ΟΠ. (ιεηνμφιεκδ ζε mmHg). H E.OΠ. ιάθζζηα είκαζ ημ 1/10 ηδξ πνχηδξ. Απυ ηδκ επζπέδςζδ ημο ημκμιέηνμο έπμοιε ιζα αφλδζδ ηδξ πίεζδξ ηδξ ηάλδξ ημο 2,5%. Έηζζ έπμοιε κα ζζπφεζ : (5.1.2) όπνπ, (5.1.3) Σμ υνβακμ πνμζανιυγεηαζ ζηδ ζπζζιμεζδή θοπκία, ιε ηδ αμήεεζα ηδξ μπμίαξ βίκεηαζ δ παναηήνδζδ. Απμηεθείηαζ απυ ηδ αάζδ ηαζ ηδκ ηεθαθή. Ζ εέζδ ηδξ αάζδξ είκαζ ηέημζα χζηε κα ιπμνεί κα παναημθμοεεί μ ελεηαζηήξ ηδ δφκαιδ πμο εθανιυγεηαζ πάκς ζημκ μθεαθιυ ηαζ δ μπμία ελανηάηαζ απυ ηδκ εκδμθεάθιζα πίεζδ υκηαξ ακελάνηδηδ ηδξ αηαιρίαξ ηςκ ημζπςιάηςκ ημο μθεαθιμφ, αθμφ δεκ εηημπίγεζ ανηεηυ οβνυ (ηδξ ηάλδξ ηςκ 5ιL). Δηθόλα5.1.1 Μέηξεζε ηεο Δ.ΟΠ. κε ην ηνλόκεηξν Goldmann Ζ ηεθαθή έπεζ ζημ πνυζεζμ ιένμξ ηδξ ιζα επίπεδδ επζθάκεζα, δ μπμία ένπεηαζ ζε επαθή ιε ηδκ ηεκηνζηή πενζμπή ημο ηεναημεζδή, έπμκηαξ ηδ δοκαηυηδηα πενζζηνμθήξ έςξ 180 ιμίνεξ (ιζζή πενζζηνμθή). Ακάιεζα ζηδκ επίπεδδ επζθάκεζα (δ μπμία εθάπηεηαζ ζημκ ηεναημεζδή) ηαζ ζημκ παναηδνδηή οπάνπεζ έκα δίππιζμα, ημ μπμίμ δζαπςνίγεζ ηδκ εζηυκα ζε δφμ εβηάνζζα ιεηαημπζζιέκα ηιήιαηα. Ανπίγμκηαξ ηδκ ελέηαζδ, ζηδκ δαηνοσηή ζηζαάδα ημο ηεναημεζδή εκζηαθάγεηαζ δζάθοια ακαζζεδηζημφ (ζοκήεςξ proparicaine (Alcaine) ή ηεηναηαΰκδ (Pontocaine)) ηαζ πνςιαηίγεηαζ ιε ιία εζδζηή πνςζηζηή ηδ θθμομνμζηείκδ 63 (fluorescein).25 Ζ παναηήνδζδ βίκεηαζ ιε ιπθε ημο ημααθηίμο, έκα ιπθε θίθηνμ ιπνμζηά ζηδ θςηεζκή δέζιδ ηδξ ζπζζιμεζδμφξ θοπκίαξ, χζηε κα επζηνέπεηαζ ιυκμ ζημ ιπθε πνχια κα είκαζ μναηυ. Έπεζηα εθανιυγεηαζ δφκαιδ πάκς ζημκ μθεαθιυ ηαζ ιε ηδκ αμήεεζα εκυξ δζπνίζιαημξ βίκεηαζ δ παναηήνδζδ. Ο αζεεκήξ είκαζ οπμπνεςιέκμξ κα ημζηάγεζ εοεεία ιπνμζηά, εκχ μ ελεηαζηήξ ηζκεί ημ πνίζια ιε ηδ αμήεεζα εκυξ ιμπθμφ (control stick) ιέπνζ κα ένεεζ ζε επαθή ιε ημ ιάηζ. Ζ δέζιδ εζζένπεηαζ ζημ πνίζια οπυ βςκία 60 ιμζνχκ θςηίγμκηαξ ημ ζηθδνμηεναημεζδζηυ υνζμ. Ο δαηηφθζμξ ημο ιδκίζημο ηδξ θθμομνμζηεσκδξ δζαπςνίγεηαζ ζε δφμ διζηφηθζα ζπεηζηά ιεηαημπζζιέκα ημ έκα ςξ πνμξ ημ άθθμ. Σα διζηφηθζα εα ειθακίγμκηαζ κα εθάπημκηαζ υηακ μ ιδκίζημξ (μ μπμίμξ πενζαάθθεζ ηδ γχκδ επζπέδςζδξ) έπεζ ζοβηεηνζιέκδ δζάιεηνμ24. Σμ δίπνζζια είκαζ ηέημζμ χζηε ηα διζηφηθζα κα ειθακίγμκηαζ κα εθάπημκηαζ υηακ έπεζ ένεεζ επζπέδςζδ ηδξ ηάλδξ ηςκ 3,06mm. Δηθόλα5.1.2 Παξαηήξεζε ησλ εκηθπθιίσλ ζε θόλην κπιε λα εθάπηνληαη, ηνλόκεηξν Goldmann Ο ελεηαζηήξ πενζζηνέθμκηαξ ημκ ααειμκμιδιέκμ ηφθζκδνμ, ιπμνεί κα νοειίζεζ ηδ δφκαιδ έςξ υημο ηα εζςηενζηά υνζα ηςκ δφμ πναζζκμηίηνζκςκ διζηοηθίςκ ζε θυκημ ιπθε εθάπημκηαζ. Σα διζηφηθζα πνέπεζ κα ανίζημκηαζ πάκηα ζημ ηέκηνμ ημο ηεναημεζδμφξ ηαζ κα έπμοκ ημ ίδζμ ιέβεεμξ χζηε ημ ημκυιεηνμ κα δχζεζ ηδ ηζιή ζημκ ελεηαζηή. Συηε, δ έκδεζλδ ημο ηοθίκδνμο ανηεί κα πμθθαπθαζζαζηεί επί ημκ θοζζηυ ανζειυ 10 βζα κα ανμφιε ηδκ ιεηνμφιεκδ εκδμθεάθιζα πίεζδ. Σμ υνβακμ είκαζ ααειμκμιδιέκμ βζα πνυζεζα αηηίκα ηαιποθυηδηαξ ηεναημεζδμφξ 7,8mm ιε ηεκηνζηυ πάπμξ ηεναημεζδμφξ 520 έςξ 540 ιm. Ζ δζυνεςζδ ζφιθςκα ιε ημοξ εζδζημφξ είκαζ 3,5 mmHg βζα ηάεε 50ιm απυηθζζδ απυ ηδκ πνυηοπδ παποιεηνία. Σμ ημκυιεηνμ ηέθμξ, δίκεζ απμηθίζεζξ απυ ηδκ πναβιαηζηή ηζιή ηδξ Δ.ΟΠ. υηακ μζ αζεεκείξ έπμοκ ορδθυ αζηζβιαηζζιυ, 64 μίδδια ηεναημεζδμφξ, έπμοκ ηάκεζ επέιααζδ LASIK η.α. ηάκμκηαξ ιαξ κα ημ παναηηδνίγμοιε θζβυηενμ αηνζαέξ απυ άθθα ημκυιεηνα24.(αθ. ζδιεζχζεζξ Υανίθαμξ Γηίκδξ, 2010) Πανυθα αοηά, οπάνπμοκ ανηεηά πζεακά ζθάθιαηα ηα μπμία ιπμνμφκ κα οπάνλμοκ ηαηά ηδ δζαδζηαζία ιέηνδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ιε ημ ημκυιεηνμ ημο Goldmann.27 Έκα απυ αοηά είκαζ ημ αηαηάθθδθμ ζπήια ηδξ θθμομνμζεσκδξ ελαζηίαξ οπεναμθζηήξ πμζυηδηαξ θθμομνμζεσκδξ, δ μπμία εα ηάκεζ ηα διζηφηθζα πμθφ παπζά ηαζ ηδκ αηηίκα πμθφ ιζηνή εκχ ακηίεεηα ακεπανηήξ πμζυηδηα θθμομνμζεσκδξ εα ηάκεζ ηα διζηφηθζα πμθφ θεπηά ηαζ ηδκ αηηίκα πμθφ ιεβάθδ. Σμ ζςζηυ ηεθζηυ ζδιείμ είκαζ υηζ ηα έζς άηνα ηςκ δφμ διζηοηθίςκ είκαζ ημο ηαηάθθδθμο πάπμοξ ηαζ ιυθζξ εθάπημκηαζ ιεηαλφ ημοξ. Έκα άθθμ πζεακυ ζθάθια είκαζ δ ελςηενζηή πίεζδ ζημ αμθαυ , δ μπμία εα έπεζ ζακ απμηέθεζια ιζα πθαζιαηζηά ορδθυηενδ έκδεζλδ. Αηυιδ, ζοπκυ είκαζ ημ θαζκυιεκμ ηδξ θακεαζιέκδξ νφειζζδξ(calibration)28,29, δ μπμία ιπμνεί κα έπεζ ζακ απμηέθεζια εζθαθιέκδ ιέηνδζδ. Δίκαζ έηζζ απαναίηδημ κα νοειίγεηαζ ηαηά ηαηηά πνμκζηά δζαζηήιαηα. διακηζηά είκαζ αηυια ηα ζοιπενάζιαηα υηζ δ ιέηνδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. ιε ημ ημκυιεηνμ ημο Goldmann είκαζ δζαθμνεηζηή ζε άημια ιε θεπηυ ηεναημεζδή30,13. Σέθμξ, δ ηεναημεζδζηή παεμθμβία υπςξ δ φπανλδ έκημκμο μζδήιαημξ ή ακμιμζμιμνθίαξ εα έπεζ ζακ απμηέθεζια ακαηνζαείξ ιεηνήζεζξ.1 5.2 Σνλόκεηξν εκβύζηζεο (Schiotz) Σμ ημκυιεηνμ ειαφεζζδξ Schiotz εζζήπεδ ζηδκ ηθζκζηή πναηηζηή 40 πνυκζα πνζκ απυ ημ ημκυιεηνμ ημο Goldmann , ημ 19051,33. Ζ ιέηνδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. βίκεηαζ ιε ηδκ ειαφεζζδ εζδζηά ααειμκμιδιέκμο ζηεζθεμφ ζημκ ηεναημεζδή ζε φπηζα εέζδ. 65 Δηθόλα5.2.1 Σνλόκεηξν εκβύζηζεο Schiotz θαη ε εκβύζηζε ηνπ ζηνλ θεξαηνεηδή12 Έηζζ, υζμ πζμ ιεβάθδ είκαζ δ ακηίζηαζδ θυβς αολδιέκδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ (ζηθδνυξ μθεαθιυξ) , ηυζμ θζβυηενμ ειαοείγεηαζ μ ζηοθευξ. Πζμ ακαθοηζηά, έκα έιαμθμ ζημ μπμίμ έπεζ εθανιμζηεί έκα πνμηαεμνζζιέκμ αάνμξ πζέγεζ ημκ ηεναημεζδή ζημ ηέκηνμ ημο ηαζ πνμηαθεί ειαφεζζδ ακάθμβα ιε ηδκ Δ.ΟΠ. ηαζ ηδκ μθεαθιζηή αηαιρία. Σα αανίδζα πμο πνδζζιμπμζμφκηαζ είκαζ ηδξ ηάλδξ ηςκ 5.5 , 7.5 , 10 αθθά ηαζ 15 βναιιανίςκ ηαζ δ ιεηαηνμπή ηδξ έκδεζλδξ ημο ημκμιέηνμο ζε ιμκάδεξ mmHg βίκεηαζ ιε ηδ αμήεεζα εζδζηχκ πζκάηςκ ηαζ κμιμβναιιάηςκ 12,32. Δηθόλα5.2.2 Σα βαξίδηα κέηξεζεο ηνπ ηνλνκέηξνπ Schiotz Ζ ηθίιαηα ημο ημκμιέηνμο είκαζ ααειμκμιδιέκδ έηζζ χζηε ηάεε ιμκάδα ηδξ ηθίιαηαξ κα ακηζπνμζςπεφεζ 0,05 mm πνμελμπήξ ημο ειαυθμο. Καηά ηδ ιέηνδζδ πανεηημπίγεηαζ μ υβημξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ απυ 6,85 ιέπνζ 33,69 ιl (αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζα πίεζδξ), επδνεάγμκηαξ ημκ νοειυ εζζνμήξ-εηνμήξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ υπςξ επίζδξ ηαζ ηδκ επζζηθδνζηή θθεαζηή πίεζδ, ηαεζζηχκηαξ έηζζ ημ υνβακμ εοαίζεδημ ζε δζάθμνεξ παναιέηνμοξ υπςξ π.π. δ μθεαθιζηή αηαιρία (rigidity). Έηζζ ημ υνβακμ παναηηδνίγεηαζ ακαηνζαέξ ζε άημια πμο έπμοκ 66 ιοςπία ηαεχξ ηαζ απυ άημια πμο απμηθίκμοκ απυ ηδ ιέζδ δοζηαιρία. Σα πθεμκεηηήιαηα ημο ημκμιέηνμο είκαζ δ απθή ηαζ εηηεηαιέκδ ηθζκζηή ημο πνήζδ υπςξ ηαζ ημ ζπεηζηά παιδθυ ημο ηυζημξ. 5.3 Σν ηνλόκεηξν Tonopen Δίκαζ έκα αοηυκμιμ, θμνδηυ, ιζηνμφ ιεβέεμοξ ημκυιεηνμ επζπέδςζδξ ημ μπμίμ ημπμεεηείηαζ ηάεεηα ζημ ηέκηνμ ημο ηεναημεζδμφξ. Σμ tonopen είκαζ έκα δθεηηνμκζηυ ημκυιεηνμ, ημ μπμίμ απμηεθεί ιζα θμνδηή παναθθαβή ημο ημκμιέηνμο ςκ Mackay-Marg34. Πνζκ λεηζκήζμοιε ηδ δζαδζηαζία απαναίηδηδ είκαζ δ ημπμεέηδζδ ζηδκ ηεθαθή ημο ημκμιέηνμο εκυξ πθαζηζημφ απμζηεζνςιέκμο ηαθφιιαημξ αθθά ηαζ ζημκ αζεεκή (ή πεζναιαηυγςμ) δ εκζηάθαλδ ημπζημφ ακαζζεδηζημφ (tetracaine) εθυζμκ ένπεηαζ ζε επαθή ιε ημκ ηεναημεζδή. Μεηνά ηδκ δφκαιδ πμο πνεζάγεηαζ χζηε κα ιεηαηζκδεεί ηαηά πενίπμο 10ιm ιία, ζηδνζγυιεκδ ζε εθαηήνζμ, αηίδα ηαεχξ αοηή αββίγεζ ημκ ηεναημεζδή. Έκαξ ήπμξ ηαηά ηδκ ιέηνδζδ, εζδμπμζεί υηζ έβζκε ζςζηά δ ιέηνδζδ, δίκμκηαξ ημ ημκυιεηνμ ζηδκ μευκδ οβνχκ ηνοζηάθθςκ ηδκ ιέηνδζδ (εηθναζιέκδ ζε mmHg ηαζ ιε ζοβηεηνζιέκδ αηνίαεζα) δ μπμία πνμέηορε απυ ημκ ιέζμ υνμ πμθθχκ ιεηνήζεςκ πμο πήνε ζηζβιζαία δ ηεθαθή. Σνεζξ δζαδμπζηέξ ιεηνήζεζξ δίκμοκ αηνζαέξ απμηέθεζια. Αηυιδ, ιπνμζηά απυ ηδκ μευκδ οπάνπμοκ μζ εκδείλεζξ 5%, 10%, 20% ηαζ >20% μζ μπμίεξ ακηζζημζπμφκ ζε αηνίαεζα ηςκ απμηεθεζιάηςκ. Σμ βεβμκυξ υηζ δ ηεθαθή ημο ημκμιέηνμο είκαζ πμθφ ιζηνή , υπςξ ηαζ υηζ είκαζ θμνδηυ ηαζ ιζηνυ ζε ιέβεεμξ, ημ ηαεζζηά πνήζζιμ ζε ακςιαθίεξ ημο ηεναημεζδή (υπςξ μοθμπμίδζδ), ζε αζεεκείξ πμο δε ζοκενβάγμκηαζ, παζδζά ηαζ ζε πεζναιαηυγςα. Σέθμξ, ζηα πεζνάιαηα ηα μπμία πναβιαημπμζήζαιε βζα πάνζκ αοηήξ ηδξ ενβαζίαξ , δ ιέηνδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ έβζκε απμηθείζηδηα ιε ημ tonopen, ηαεχξ ήηακ ημ πθέμκ εφπνδζημ ημκυιεηνμ βζα ηα πεζναιαηυγςά ιαξ (ημοκέθζα). 67 Δηθόλα5.3.1 Σν ηνλόκεηξν Tonopen (εηθόλα ζην animal house, Ζξάθιεην 2011) 5.4 Σν ηνλόκεηξν Air puff (αέξνο) Σμ ημκυιεηνμ αοηυ, ααζίγεηαζ ζηδκ ανπή θεζημονβίαξ ημο ημκμιέηνμο Goldmann25 ηαζ οπμθμβίγεζ ηδκ Δ.ΟΠ. ιεηνχκηαξ ημ πνυκμ πμο είκαζ απαναίηδημξ (πενίπμο 8 msec) βζα δεδμιέκδ ηαπφηδηα αένα(δ δφκαιδ ηδξ μπμίαξ αολάκεηαζ βναιιζηά) χζηε κα επζπεδςεεί μ ηεναημεζδήξ. Ο πνυκμξ πμο πνεζάγεηαζ βζα ηδκ επζπέδςζδ ημο ηεναημεζδή δζαθένεζ απυ ιάηζ ζε ιάηζ, ηαεχξ έκα «ιαθαηυ»(ιάηζ ιε παιδθή εκδμθεάθιζα πίεζδ) ιάηζ εέθεζ θζβυηενμ πνυκμ επζπέδςζδξ απ’ υηζ έκα «ζηθδνυ» (ιάηζ ιε ορδθή εκδμθεάθιζα πίεζδ). Ακζπκεφεζ ηδκ επζπέδςζδ ιέζς εκυξ μπημδθεηηνμκζημφ ζοζηήιαημξ ηαζ εηηζιά ηδκ Δ.ΟΠ. απυ ηδ δφκαιδ εκυξ πίδαηα αένα (air jet) ηδ ζηζβιή ηδξ επζπέδςζδξ Ακήηεζ ζηδκ ηαηδβμνία ηςκ ημκμιέηνςκ πςνίξ επαθή (non contact) ηαζ έηζζ είκαζ εφπνδζημ ζε πνμβνάιιαηα πνυθδρδξ μιάδςκ πθδεοζιμφ ηαεχξ δεκ απαζηείηαζ απμθφιακζδ ηδξ ηεθαθήξ ιεηαλφ δφμ δζαδμπζηχκ ιεηνήζεςκ ζε αζεεκείξ. Γε πνεζάγεηαζ κα βίκεζ εκζηάθαλδ ημπζημφ ακαζζεδηζημφ ή θθμομνεζείκδξ υπςξ αηυιδ δεκ οπάνπεζ ηίκδοκμξ ιυθοκζδξ ηαηά ηδκ ημκμιέηνδζδ. Πνέπεζ αηυια κα ημκζζηεί υηζ δ ιέηνδζδ βίκεηαζ ζε ηαεζζηή ζηάζδ ημο αζεεκμφξ.35Γεκ είκαζ ζδζαίηενα αηνζαέξ (ζδζαίηενα ζε παιδθέξ εκδμθεάθιζεξ πζέζεζξ) ηαζ αλζυπζζημ υπςξ ηαζ πμθθέξ θμνέξ μζ αζεεκείξ δεκ ημ πνμηζιμφκ θυβς ημο υηζ δεκ ιπμνμφκ κα ηναηήζμοκ ημ ιάηζ ημοξ ακμζπηυ ηαηά ηδκ δζάνηεζα ηδκ ειθφζδζδξ. 68 Δηθόλεο5.4.1 θαη 5.4.2 Μέηξεζε κε ην air puff ηνλόκεηξν θαη ην air puff ηνλόκεηξν αληίζηνηρα 5.5 Οξηδόληηα ηνλνκεηξία επηπέδσζεο (ηνλόκεηξν Draeger, ηνλόκεηξν Perkins, ηνλόκεηξν Mackay – Marg) Σα ηεθεοηαία πνυκζα έπμοκ ηαηαζηεοαζηεί δθεηηνμκζηά ημκυιεηνα, πμο ααζίγμκηαζ είηε ζηδκ επζπέδςζδ είηε ζηδκ ειαφεζζδ (έιιεζεξ ιέεμδμζ). Σν ηνλόκεηξν Draeger Δίκαζ έκα θμνδηυ ημκυιεηνμ επζπέδςζδξ, ημ μπμίμ ααζίγεηαζ ζηδκ ανπή θεζημονβίαξ ημο ημκμιέηνμο Goldmann25 απαζηχκηαξ απυ ημκ ελεηαγυιεκμ κα είκαζ ζε μνζγυκηζα εέζδ. Απμηεθείηαζ απυ ιζα ηεθαθή ιε πνίζιαηα ηαζ ιζα θμνδηή πδβή θςηυξ (ιπθε ημο ημααθηίμο , υπςξ ζημ ημκυιεηνμ Goldmann). Σμ υνβακμ έπεζ ιζα εζδζηή οπμδμπή , δ μπμία αημοιπά ζημ ιέηςπμ ημο αζεεκή ηαζ δ ηεθαθή ημο μνβάκμο ένπεηαζ ζε επαθή ιε ημκ ηεναημεζδή , ζημκ μπμίμ έπμοιε ηάκεζ ακαζζεδζία ημπζηά (εκζηάθαλδ θθμομνμζηεσκδξ). Ζ δφκαιδ πμο αζηεί ημ ημκυιεηνμ νοειίγεηαζ αοηυιαηα απυ έκα ιμηέν36 ηαζ παναηδνμφκηαζ ηα βκχνζια διζηφηθζα ( ιέεμδμξ Goldmann). Ζ ζοκέπεζα είκαζ υιμζα ιε αοηή ηδξ ιεευδμο ημο Goldmann. Ο αζεεκήξ, ανίζηεηαζ ζε μνζγυκηζα εέζδ υπμο ιζα ηεθαθή αημοιπά ζημ πνυζεζμ ηιήια ηεκηνζηά ημο ηεναημεζδμφξ ιε πενζμπή επζπέδςζδξ ηα 3,06mm. Ζ δφκαιδ εθανιυγεηαζ πνδζζιμπμζχκηαξ έκα δθεηηνζηυ ιδπακζζιυ Σν ηνλόκεηξν Perkins 69 Δίκαζ έκα θμνδηυ ημκυιεηνμ επζπέδςζδξ πεζνυξ ημ μπμίμ ζηδνίγεηαζ ζηδκ ανπή θεζημονβίαξ ημο ημκμιέηνμο Goldmann δ θεζημονβία ημο μπμίμο είκαζ υιμζα ιε αοηή ημο ημκμιέηνμο Graeger, ημ μπμίμ πνδζζιμπμζεί έκα πνίζια Goldmann εθανιμζιέκμ ζε ιζα ιζηνή θςηεζκή πδβή1. Ζ ιυκδ δζαθμνά είκαζ υηζ δ δφκαιδ πμο αζηείηαζ ζημκ ηεναημεζδή , νοειίγεηαζ πεζνμηίκδηα ηαζ υπζ απυ έκα ιμηέν υπςξ βίκμκηακ ζημ ημκυιεηνμ Graeger. Πανυηζ , ιπμνεί κα εθανιμζηεί είηε ζε ηαεζζηυ είηε ζε λαπθςιέκμ αζεεκή , απαζηεί μ ελεηαζηήξ κα είκαζ ζδζαίηενα έιπεζνμξ ζηδ πνήζδ ημο χζηε κα απμθεοπεμφκ θάεδ.37 Σν ηνλόκεηξν Mackay-Marg Δίκαζ έκα δθεηηνμκζηυ ημκυιεηνμ , ιδ απμδεηηυ απυ πμθθμφξ μθεαθιζάηνμοξ. Γζα κα πάνεζ ιέηνδζδ μ αζεεκήξ πνέπεζ κα είκαζ λαπθςιέκμξ. Υνδζζιμπμζεί έκακ ζηοθευ , μ μπμίμξ έπεζ ζηδκ ηεθαθή ημο έκακ αζζεδηήνα πίεζδξ πθάημοξ πενίπμο εκυξ πζθζμζημφ. Όηακ πάνεζ ιέηνδζδ, δ ηζιή (ζε ιμνθή παθιχκ) ηαηαβνάθεηαζ ζε έκα πανηί ημ μπμίμ ηοπχκεηαζ απυ έκα ιδπάκδια ζημ μπμίμ είκαζ ζοκδεδειέκμ ημ ημκυιεηνμ. Αλίγεζ κα ζδιεζςεεί υηζ ημ φρμξ ημο ηάεε παθιμφ ιεηνάεζ ηδκ εκδμθεάθιζα πίεζδ εκχ ημ πθάημξ είκαζ εκδεζηηζηυ ιέβεεμξ ηδξ ακεθαζηζηυηδηαξ ημο ηεναημεζδμφξ. Απμηεθεί έκακ βνήβμνμ ηαζ αηνζαή ηνυπμ ιέηνδζδξ , ςζηυζμ εθανιυγεηαζ ηονίςξ ζε πεζνάιαηα πμο βίκμκηαζ ζε πεζναιαηυγςα.38,39 οκμρίγμκηαξ, ζηζξ ιένεξ ιαξ απμθεφβεηαζ δ πνήζδ ηςκ ημκμιέηνςκ επζπέδςζδξ απυ ημοξ μθεαθιζάηνμοξ ηαεχξ ιπμνεί εφημθα κα πνμαμφκ ζε θακεαζιέκα ζοιπενάζιαηα πνμενπυιεκα είηε απυ ηδκ εκδεπυιεκδ απεζνία ημο ελεηαζηή, είηε απυ έθθεζρδ ζοκενβαζίαξ ιε ημκ αζεεκή , είηε απυ ακςιαθίεξ ζηδκ επζθάκεζα ημο ηεναημεζδή , είηε αηυιδ απυ ηαηή ηαθζιπνάνζζδ ημο μνβάκμο. 70 Δηθόλα5.5.1, 5.5.2, 5.5.3 θαη 5.5.4 Σν ηνλόκεηξν Draeger, Σν ηνλόκεηξν Perkins37, Σν ηνλόκεηξν Mackay-Marg39, κηα ηππηθή κέηξεζε ηνπ ηνλνκέηξνπ Marckay-Marg39 5.6 Σν ηνλόκεηξν OBF (ocular blood flow analyzer) Σμ ημκυιεηνμ αοηυ πνδζζιμπμζεί βζα ηδκ ιέηνδζδ ημο ιζα εθαζηζηή πμθφ θεπηή ιειανάκδ απυ ζζθζηυκδ, δζαιέηνμο πενίπμο 5 πζθζμζηχκ, δ μπμία ηαθακηχκεηαζ (θυβς φπανλδξ πεπζεζιέκμο αένα) ζημκ ηεναημεζδή. Όηακ ιειανάκδ ηαζ ηεναημεζδήξ ένεμοκ ζε επαθή, πνμηφπημοκ αθθαβέξ ζηδκ ζδζμζοπκυηδηα ημο ζοζηήιαημξ ιέπνζ κα επέθεεζ επζπέδςζδ. Συηε οπμθμβίγεηαζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ ιέζς δζάηαλδξ πμο ιεηαηνέπεζ ηδκ πίεζδ ζε ακαθμβζηυ ζήια. Ζ ιέηνδζδ ηδξ πίεζδξ βίκεηαζ έιιεζα ιέζς ηδξ ιέηνδζδξ ηδξ ζοπκυηδηαξ ιε ηδκ μπμία ηαθακηχκεηαζ δ ιειανάκδ απυ έκα ηαηάθθδθμ ιζηνυθςκμ ημπμεεηδιέκμ ζημκ αοθυ ηδξ πανμπήξ ημο πεπζεζιέκμο αένα. Οζ ζδζμζοπκυηδηεξ ηδξ ηαθάκηςζδξ είκαζ ηδξ ηάλδξ ηςκ ιενζηχκ kHz επζηνέπμκηαξ ηδκ ιέηνδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ 200 θμνέξ ημ δεοηενυθεπημ. Έηζζ ημ ημκυιεηνμ αοηυ επζηνέπεζ ηδκ ηαηαβναθή ηςκ δζαηοιάκζεςκ ηδξ πίεζδξ πμο πνμηαθμφκηαζ απυ ηδκ αζιαηζηή νμή ζημκ μθεαθιυ. Ζ ηάεε ιέηνδζδ δζανηεί πενίπμο 7 έςξ 20 δεοηενυθεπηα , έπεζ ζοπκυηδηα 200Hz, μ αέναξ πμο δζαθεφβεζ ζηδκ αηιυζθαζνα ακαπθδνχκεηαζ αοηυιαηα απυ αοηυ, εκχ ηαοηυπνμκα παίνκμοιε πθδνμθμνίεξ βζα ηδκ εκδμθεάθιζα πίεζδ , ημ πθάημξ ημο 71 παθιμφ, ηδκ μθεαθιζηή νμή αίιαημξ(microliters/sec)(δ Δ.ΟΠ. πανμοζζάγεζ δζαηοιάκζεζξ ζε ηάεε ηανδζαηυ παθιυ) ηαεχξ ηαζ ημοξ ζοζημθζημφ-δζαζημθζημφξ ηφηθμοξ. οκμρίγμκηαξ θμζπυκ, ημ ημκυιεηνμ OBF ή αθθζχξ BFA (Blood Flow Analyzer) είκαζ έκα ανηεηά αηνζαέξ ημκυιεηνμ , μζ ιεηνήζεζξ ημο επδνεάγμκηαζ απυ ημ πάπμξ ημο ηεναημεζδή ηαζ έκα απυ ηα πνμηενήιαηα ημο είκαζ υηζ ιπμνεί κα πάνεζ ιέηνδζδ πάκς απυ θαημφξ επαθήξ.40,41 Δηθόλα5.6.1 Σν ηνλόκεηξν OBF 5.7 Dynamic Contour Tonometer (DCT) Ζ Γοκαιζηή Πενζιεηνζηή Σμκμιεηνία (DCT), απμηεθεί ιζα κέα ιέεμδμ ιέηνδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. ζηδνζγυιεκδ ζηδκ εθανιμβή πίεζδξ ζημκ μθεαθιυ, πςνίξ ηδκ αθθαβή ημο ζπήιαημξ ημο ηεναημεζδή. Οζ ιεηνήζεζξ ημο δεκ ζπεηίγμκηαζ ιε ηάπμζα ηεναημεζδζηή πανάιεηνμ υπςξ ζε αοηέξ ζηδκ ημκμιεηνία επζπέδςζδξ ηαζ ειαφεζζδξ μζ μπμίεξ εεςνμφκ ιζα ιέζδ ηζιή ηςκ ηεναημεζδζηχκ παναιέηνςκ υιμζα βζα υθμοξ ημοξ μθεαθιμφξ, επδνεάγμκηαξ ηδκ αηνίαεζα ηςκ ιεηνήζεχκ ημοξ. Έηζζ, ημ DCT, ακηζιεηςπίγεζ ημκ ηάεε μθεαθιυ λεπςνζζηά πςνίξ κα ημ ζοβηνίκεζ ιε άθθμοξ, ζηδνζγυιεκμ ζηδκ εκανιυκζζδ ημο πενζβνάιιαημξ (contour matching)ιεηαλφ ηεναημεζδμφξ ηαζ ηεθαθήξ ημο ημκμιέηνμο. Πθεμκεηηήιαηα ημο ημκμιέηνμο πμο πδβάγμοκ απυ ηα παναπάκς είκαζ υηζ δεκ ελανηάηαζ απυ παποιεηνία ηαζ ηαιποθυηδηα ημο ηεναημεζδμφξ, δοζηαιρία, μθεαθιζηή αηαιρία, αζηζβιαηζζιυ, ημ αάεμξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο, ημ αλμκζηυ ιήημξ, ηδκ αηηίκα ηαιποθυηδηαξ ημο ηεναημεζδή ηαζ βεκζηέξ αθθαβέξ ζημκ ηεναημεζδή ιεηά παναδείβιαημξ πάνζκ απυ δζαεθαζηζηή πεζνμονβζηή.42 Πναηηζηά , ημ ημκυιεηνμ αοηυ πνμζανιυγεηαζ πάκς ζηδ ζπζζιμεζδή θοπκία επζηνέπμκηαξ ζοκεπή ηαηαβναθή ηδξ Δ.ΟΠ. ιέζς εκυξ πζεγμδθεηηνζημφ αζζεδηήνα 72 πίεζδξ δζαιέηνμο 0,25mm , μ μπμίμξ ανίζηεηαζ ιέζα ζε ιζα ημίθδ επζθάκεζα δζαιέηνμο 10,5mm. Έηζζ, δ παναιυνθςζδ ηδξ επζθάκεζαξ ημο ηεναημεζδμφξ εθαπζζημπμζείηαζ. Ζ ηεθαθή ημο, αζηεί ζηαεενή δφκαιδ (αάνμοξ 1g) ζημκ ηεναημεζδή , μ μπμίμξ πνέπεζ κα δζαηδνεί ημ ζπήια ημο43 Ζ Δ.ΟΠ. οπμθμβίγεηαζ απυ ηδκ ιέζδ ηζιή ηςκ 300-500 ιεηνήζεςκ πμο ηαηαβνάθεζ ημ υνβακμ ζε δζάζηδια πενίπμο 3-5 sec. Αηυιδ , ιε ηδκ αμήεεζα αοημφ ημο μνβάκμο, θαιαάκμοιε πθδνμθμνίεξ βζα ηδ δζαθμνά ιεηαλφ ζοζημθζηήξ ηαζ δζαζημθζηήξ πίεζδξ ημο μθεαθιμφ (μθεαθιζηυ εφνμξ παθιμφ). Σμ ημκυιεηνμ PASCAL είκαζ έκα εονφηαηα βκςζηυ ημκυιεηνμ , ημ μπμίμ ακήηεζ ζε αοηήκ ηδκ ηαηδβμνία. Δίκαζ έκα ρδθζαηυ ημκυιεηνμ επαθήξ ,πμο ένπεηαζ ζε επαθή ιε ηδ ζπζζιμεζδή θοπκία παίνκμκηαξ ιέηνδζδ ιε ηδκ αμήεεζα ιζα ηεθαθήξ ιε εκζςιαηςιέκδ αηίδα πμο ένπεηαζ ζε επαθή ιε ημκ ηεναημεζδή. Έηζζ , ηα ζθάθιαηα ημο ιδπακήιαημξ ηαηά ηδκ ιεηαηνμπή ηδξ δφκαιδξ ηδξ αηίδαξ ζε πίεζδ είκαζ εθάπζζηα έςξ ιδδαιζκά ηαεχξ δ παναιυνθςζδ ημο ηεναημεζδή είκαζ εθάπζζηδ ηάκμκηαξ ηδκ ιέηνδζδ ακελάνηδηδ ηδξ παποιεηνίαξ ημο ηεναημεζδή.13 Δηθόλα5.7.1 Σν ηνλόκεηξν DCT 5.8 Αλαιπηήο νθζαικηθήο απόθξηζεο (ORA) Ο ακαθοηήξ μθεαθιζηήξ απυηνζζδξ (Ocular Response Analyzer, ORA) είκαζ επίζδξ έκα κέμ ημκυιεηνμ, ημ μπμίμ υπςξ ηαζ ημ DCT δεκ είκαζ πνήζζιμ ιυκμ βζα ηδκ ιέηνδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ αθθά ηαζ βζα άθθεξ παναιέηνμοξ ημο μθεαθιμφ. Δζδζηυηενα, έκαξ παθιυξ αένα ηαηεοεφκεηαζ ζημ ηέκηνμ ημο ηεναημεζδμφξ πνμηαθχκηαξ ηίκδζδ πνμξ ηα εζςηενζηά αοημφ, επζπέδςζδ ηαζ ειαφεζζδ. ηδ ζοκέπεζα, μ παθιυξ θείκεζ ηαζ μ ηεναημεζδήξ επακένπεηαζ πενκχκηαξ ηαζ πάθζ απυ εέζδ επζπέδςζδξ. Έκα δθεηηνμμπηζηυ ζφζηδια πνδζζιμπμζείηαζ βζα 73 ηδκ ακίπκεοζδ ηςκ δζαδμπζηχκ εέζεςκ ημο ηεναημεζδμφξ ηαζ ηδ ιεηαηνμπή ζε έκδεζλδ πίεζδξ. Ζ ιέζδ ηζιή ηςκ δφμ εκδείλεςκ πίεζδξ βζα ηζξ δφμ ηαηαζηάζεζξ επζπέδςζδξ ζοζπεηίγεηαζ ζζπονά ιε ηδ ιέηνδζδ ιε ημ ημκυιεηνμ Goldmann, εκχ δ δζαθμνά ημοξ μνίγεηαζ ςξ ηεναημεζδζηή οζηένδζδ , έκα κέμ ιέβεεμξ πμο εεςνείηαζ υηζ πενζβνάθεζ ηζξ αζμιδπακζηέξ ζδζυηδηεξ ημο ηεναημεζδμφξ. Δηθόλα5.8.1 Σν ηνλόκεηξν ORA 5.9 Μέηξεζε Δ.ΟΠ. ζην ζπίηη Ζ ηαηαβναθή ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ άνπζζε ιε ημ πέναζια ηςκ πνυκςκ κα βίκεηαζ υθμ ηαζ ζοπκυηενδ ιε απμηέθεζια μζ ζπεδζαζηέξ ηςκ ημκμιέηνςκ κα ακαγδηήζμοκ κέμοξ εφπνδζημοξ ηνυπμοξ ιέηνδζδξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ χζηε ηα άημια πμο πάζπμοκ απυ αολδιέκδ Δ.ΟΠ. κα έπμοκ ηδκ δοκαηυηδηα ιέηνδζήξ ηδξ αηυια ηαζ απυ ημ ζπίηζ. Έηζζ, ηαεχξ δ αολδιέκδ εκδμθεάθιζα πίεζδ, είκαζ έκαξ απυ ημοξ ζδιακηζηυηενμοξ πανάβμκηεξ πμο ζπεηίγμκηαζ ιε ηδκ ακάπηολδ ηαζ ηδκ ελέθζλδ ημο βθαοηχιαημξ δδθαδή άημια ηδξ ηνίηδξ δθζηίαξ ηονίςξ, ήηακ δφζημθμ ημ βεβμκυξ κα πδβαίκμοκ αοηά ηα άημια ζηζξ ηθζκζηέξ ηαζ ζηα κμζμημιεία χζηε κα ανμοκ ηα υνβακα ιέηνδζδξ ηδξ Δ.ΟΠ. ηαζ κα ηάκμοκ ημ ηαεζενςιέκμ Check–up. Αηυια , δεκ είκαζ θίβμζ μζ αζεεκείξ πμο ιέκμοκ είηε ιαηνζά απυ ημ ηέκηνμ είηε πμο ακηζιεηςπίγμοκ ηαζ άθθα πνμαθήιαηα οβείαξ χζηε κα ιδκ ιπμνεί κα βίκεζ εθζηηή δ πανμοζία ημοξ ζε ηάπμζμ κμζμημιείμ. Έηζζ ζε ηαηαζηάζεζξ αολδιέκδξ Δ.ΟΠ., παναιεθχκηαξ ημ πνυαθδια ημοξ ,ιδ έπμκηαξ ηδκ δοκαηυηδηα κα ημ πνμθάαμοκ ζηα ανπζηά ζηάδζα ένπμκηαζ ακηζιέηςπμζ ιε ιζα ιδ ακαζηνέρζιδ εκ ηέθεζ δ ηαηάζηαζή ημοξ ηαζ ηφθθςζδ. Ζ ακάπηολδ θμζπυκ ημκμιέηνςκ ηέημζμο ηφπμο είκαζ βεβμκυξ, επζηνέπμκηαξ ηδκ ζοκεπή παναημθμφεδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ απυ ημοξ ίδζμοξ ημοξ αζεεκείξ, 74 πςνίξ κα πνεζάγμκηαζ κα έπμοκ ειπεζνία πεζνζζιμφ ή ηδκ αμήεεζα απυ ελεζδζηεοιέκμ πνμζςπζηυ. Αηυιδ, ημ ηυζημξ είκαζ ανηεηά παιδθυ επζηνέπμκηαξ ηα κα αβμναζημφκ απυ εονφ ημζκυ υιςξ ιεζμκεηημφκ θίβμ ζηδκ αηνίαεζα ηςκ ιεηνήζεςκ. Γφμ θμζπυκ είκαζ μζ πζμ δζαδεδμιέκμζ ηνυπμζ ιέηνδζδξ ηδξ Δ.ΟΠ. απυ ημ ζπίηζ : Οι θακοί επαθήρ ειδικοί για ηονομέηπηζη ηαζ ημ ηονόμεηπο phospene. Πζμ ζοβηεηνζιέκα: Φαθνί επαθήο εηδηθνί γηα ηνλνκέηξεζε Δίκαζ εζδζηά ζπδιαηζζιέκμζ θαημί, μζ μπμίμζ δζαεέημοκ ζημ ηέκηνμ ημοξ έκακ πζεγμδθεηηνμκζηυ αζζεδηήνα πίεζδξ πμο ιεηνάεζ ζοκέπεζα ηδκ εκδμθεάθιζα πίεζδ ηαζ ημ πθάημξ ηάεε παθιμφ. ημ ηέκηνμ ημο θαημφ οπάνπεζ ιζα ιειανάκδ δζαιέηνμο 2,5 πζθζμζηχκ χζηε κα επζπεδχκεζ ημκ ηεναημεζδή η κα επένπεηαζ δ ιέηνδζδ. Πίζς απυ ηδκ ιειανάκδ οπάνπεζ ιία ημζθυηδηα, δ μπμία έπεζ θάδζ ζζθζηυκδξ ηαζ ζοκδέεηαζ ιε έκακ πζεγμδθεηηνζηυ αζζεδηήνα, μ μπμίμξ ιεηαηνέπεζ ηζξ ιεηνήζεζξ ζε ρδθζαηή ιμνθή. Ο θαηυξ έπεζ αάνμξ 25 βναιιάνζα ηαζ δ πίεζδ ιεηνάηαζ ιε ζοπκυηδηα 100Hz. Γεκ εκμπθεί ημκ αζεεκή, ηαεχξ δεκ δζαθένεζ πμθφ απυ έκα ζοκδεζζιέκμ θαηυ επαθήξ. Σν ηνλόκεηξν phospene Σμ phospene είκαζ έκα ημκυιεηνμ πμο μπηζηά εα θέβαιε ιμζάγεζ ιε ημ tonopen. Απμηεθείηαζ απυ έκακ ζηοθευ, μ μπμίμξ ηαηά ηδκ ημκμιέηνδζδ αζηεί πίεζδ ιε ηδκ ηεθαθή ιέζς ιζαξ επζθάκεζαξ επζπέδςζδξ πμο έπεζ, δζαιέηνμο 3,06 πζθζμζηχκ. Ζ πίεζδ αζηείηαζ απυ ημκ ίδζμ ημκ αζεεκή ζηδκ νζκζηή πθεονά ημο άκς αθεθάνμο (ηαζ υπζ ηεκηνζηά, υπςξ ημ tonopen), μπυηε ηαζ ζζβά ζζβά ιεηαθένεηαζ ζημκ αιθζαθδζηνμεζδή χζηε κα ενεεζζημφκ ιε ηδκ ζεζνά ημοξ μζ θςημτπμδμπείξ ηαζ ηα δίπμθα ηφηηανα. Ζ ανπή θεζημονβίαξ ημο ημκμιέηνμο αοημφ είκαζ κα ακηζθδθεεί μ μθεαθιυξ θχξ, ιεηά απυ ηδ ιδπακζηή δζέβενζδ ημο αιθζαθδζηνμεζδή. Έηζζ, δ πίεζδ πμο απαζηήεδηε χζηε κα θηάζεζ ημ θχξ ζημκ αιθζαθδζηνμεζδή, ιεηνάηαζ απυ ιζα εζδζηή δζάηαλδ, ηδκ μπμία έπεζ μ ζηοθευξ, ιέζς ηδξ μπμίαξ εκδείηκοηαζ δ ιεηνμφιεκδ εκδμθεάθιζα πίεζδ. 75 Δίκαζ θμζπυκ, έκα ζδζαίηενα εφημθμ ηαζ εφπνδζημ ημκυιεηνμ, εκχ εηηζιά ηδκ εκδμθεάθιζα πίεζδ πςνίξ κα πνεζαζηεί κα ένεεζ ζε επαθή ιε ημκ ηεναημεζδή ηαζ κα ημκ επζπεδχζεζ.44 Δηθόλα5.9.1 Σν ηνλόκεηξν Phospene44 οκμρίγμκηαξ θμζπυκ υθα ηα παναπάκς, ηαηαθήβμοιε ζημ υηζ υθα ηα παναπάκς υνβακα ιεηνμφκ ηδκ Δ.ΟΠ., άθθα ιε ιεβαθφηενδ ηαζ άθθα ιε ιζηνυηενδ αηνίαεζα. Όιςξ, υπςξ έπεζ ακαθενεεί ηαζ παναπάκς, δ εκδμθεάθιζα πίεζδ δεκ είκαζ μκηυηδηα απυ ιυκδ ηδξ μφηε έκα ιέβεεμξ ακεπδνέαζημ απυ ημκ πνυκμ ή ημοξ ηανδζαημφξ νοειμφξ. Κεθάιαην 6ν ΟΦΘΑΛΜΗΚΖ ΑΚΑΜΦΗΑ (Οcular Rigidity) 6.1 Οθζαικηθή αθακςία Ζ μθεαθιζηή αηαιρία ή μθεαθιζηή εθαζηζηυηδηα (ocular rigidity) είκαζ ιζα ιδπακζηή ιαηνμζημπζηή πανάιεηνμξ, δ μπμία πενζβνάθεζ ηζξ εθαζηζηέξ ζδζυηδηεξ ημο μθεαθιζημφ αμθαμφ. ημκ ακενχπζκμ μθεαθιυ ηαζ ηαη’ επέηηαζδ ζε ηάεε μθεαθιυ, δ ζπέζδ πίεζδξ υβημο ήεδζηε κα πνδζζιμπμζείηαζ ςξ ιέηνμ ηδξ αηαιρίαξ ημο ή ηδξ εθαζηζηυηδηαξ ημο ηαεχξ ιαεδιαηζηά μνίγεηαζ ςξ δ ιεηααμθή ηδξ πίεζδξ πνμξ ηδκ ιεηααμθή ημο υβημο ημο μθεαθιμφ .52 Ζ πανάιεηνμξ αοηή πμζμηζημπμζεί ηδ δμιζηή εθαζηζηυηδηα ημο ημζπχιαημξ ημο μθεαθιμφ (ζηθδνυξ, ηεναημεζδήξ, πμνζμεζδήξ, αββεία) εεςνχκηαξ αιεθδηέεξ ηζξ εζςηενζηέξ δμιέξ ημο. 76 Έηζζ εφημθα άβεηαζ ημ ζοιπέναζια, υηζ δ μθεαθιζηή αηαιρία είκαζ δ ακηίζηαζδ πμο πνμαάθεζ μ μθεαθιυξ ζηδκ παναιυνθςζή ημο. Καηά ηαζνμφξ, έπμοκ πνμηαεεί δζάθμνεξ ελζζχζεζξ βζα ηδκ πενζβναθή ηδξ ζπέζδξ ιεηααμθήξ πίεζδξ υβημο ημο μθεαθιμφ, μζ μπμίεξ δζαθένμοκ ακάθμβα ιε ημ είδμξ ηςκ ιεηνήζεςκ ηαζ ηζξ οπμεέζεζξ ηαηά ηδκ ακάθοζδ ηςκ απμηεθεζιάηςκ. 6.2 πληειεζηήο νθζαικηθήο αθακςίαο Οζ πνχηεξ πνμζπάεεζεξ πνμζδζμνζζιμφ ημο ζοκηεθεζηή μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ έβζκακ ημκ 18o ηαζ 19o αζχκα, ζε ακενχπμοξ ηαζ πεζναιαηυγςα ιε ηδκ πνήζδ επειααηζηχκ ζοζηεοχκ, απυ ημοξ Weber(1887), Schulten, Koster, Schiotz, Ridley (1930), Clark(1932) ηαζ ανβυηενα απυ ημκ Friedenwald(1937)45, μ μπμίμξ πενζέβναρε ημκ ζοκηεθεζηή μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ςξ «ηδκ ιέηνδζδ ηδξ ακηίζηαζδξ πμο πνμαάθθεζ μ μθεαθιυξ ζηζξ δοκάιεζξ πμο ηείκμοκ κα ημκ παναιμνθχζμοκ». Σμ πείναια ημ μπμίμ πναβιαημπμζήεδηε ήηακ ημ παναηάης. Σμ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ ηαζ ζοβηεηνζιέκα μ πνυζεζμξ εάθαιμξ ζοκδέεδηε ιε ιζα ηάκμοθα, δ μπμία ήηακ ζοκδεδειέκδ ιε έκα δμπείμ πμο πενζείπε ηάπμζμ δζάθοια. Όηακ ημ δμπείμ ημπμεεημφκηακ πζμ ρδθά, μ μθεαθιυξ δζμβηςκυηακ εκχ ηαοηυπνμκα ιεηνμφζακ ημκ υβημ ημο εζζενπυιεκμο οβνμφ. Οζ πεζναιαηζηέξ αοηέξ ιεηνήζεζξ έβζκακ ζε θοζζμθμβζημφξ μθεαθιμφξ ιεηά απυ έηεεζδ ζε ορδθέξ πζέζεζξ, ζε θοζζμθμβζημφξ μθεαθιμφξ ιε παιδθή πίεζδ, ζε βθαοηςιαηζημφξ αζεεκείξ (μζ μπμίμζ πανμοζίαγακ ορδθή πίεζδ) ηαζ ζε ηάπμζα γχα (πίεδημξ, βάηα, ζηφθμξ), ηα δζαβνάιιαηα ηςκ μπμίςκ θαίκμκηαζ παναηάης: 77 Γηάγξακκα6.2.1: Πεηξακαηηθέο κεηξήζεηο πίεζεο όγθνπ ησλ Ridley(αξηζηεξά), Clarke(δεμηά). A: θπζηνινγηθόο νθζαικόο, Β: γιαπθσκαηηθόο αζζελήο, C: θπζηνινγηθόο νθζαικόο ζε ρακειή πίεζε, D: πίζεθνο, E: γάηα, F: ζθύινο . Έηζζ, μζ ενεοκδηέξ παναηήνδζακ υηζ μζ ηαιπφθεξ πμο πνμέηορακ απυ ηδ ιεθέηδ είπακ ιεηαλφ ημοξ ηδκ ίδζα ιμνθή ηαιπφθδξ δδθαδή ήηακ ιδ βναιιζηή, ημίθδ ιε ηα ημίθα πνμξ ηα πάκς, ιε απυημιδ ηθίζδ βζα ορδθέξ πζέζεζξ, βεβμκυξ πμο επζαεααίςζακ ανηεηά πνυκζα ανβυηενα (2009) μζ Η.Γ Παθθήηανδξ, Υ. Γηίκδξ ηαζ ζοκενβ. ιεηνχκηαξ ηδκ Δ.ΟΠ. ζε μθεαθιμφξ πμο έπαζπακ απυ ηαηανάηηδ. 46 Υαναηηδνζζηζηυ ήηακ υηζ μ μθεαθιυξ πανμοζίαγε ιεβάθδ εθαζηζηυηδηα ζε παιδθέξ πζέζεζξ, εκχ ζε ορδθέξ ιζηνή αθθαβή ημο υβημο πνμηαθμφζε ιεβάθδ αθθαβή ζηδκ πίεζδ. Παναηδνήεδηε αηυιδ υηζ δ ηθίζδ ηδξ ηαιπφθδξ ήηακ πζμ απυημιδ υηακ μ μθεαθιυξ είπε ιεβάθδ πίεζδ βζα ιεβάθμ δζάζηδια έπμκηαξ πανυιμζα ιμνθή ιε ημοξ βθαοηςιαηζημφξ αζεεκείξ. Σέθμξ, ζοιπένακακ υηζ δ αζιαηζηή νμή δεκ δζαδναιάηζγε ζδιακηζηυ νυθμ ζηζξ ιεηνήζεζξ ημοξ βεβμκυξ πμο έβζκε ηαθφηενα ηαηακμδηυ υηακ ζφβηνζκακ ημοξ ίδζμοξ μθεαθιμφξ εκ γςή ηαζ ιεηά απυ εοεακαζία. ηα απμηεθέζιαηα αοηά υιςξ, μζ ενεοκδηέξ δεκ είπακ θάαεζ οπυρδ ημοξ ηοπυκ δζαννμή ημο οδαημεζδμφξ ηαζ «άδεζαζια» ημο πνυζεζμο εαθάιμο απυ ημ ζδιείμ ηδξ έβποζδξ, βεβμκυξ ημ μπμίμ αθθάγεζ ηαηά πμθφ ηα απμηεθέζιαηα ηςκ ιεηνήζεςκ, αθμφ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ εα ήηακ παιδθυηενδ. Μαεδιαηζηά απυ ηα απμηεθέζιαηα ηςκ ιεηνήζεςκ πνμέηορε μ ηφπμξ: 78 (6.2.1) υπμο, dP δ ιεηααμθή ηδξ πίεζδξ πνζκ ηαζ ιεηά ηδκ έβποζδ, P δ πίεζδ ημο μθεαθιμφ ιεηά ηδκ έβποζδ, dV δ ιεηααμθή ημο υβημο πνζκ ηαζ ιεηά ηδκ έβποζδ ηαζ k έκαξ ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ εθαζηζηυηδηαξ πμο εεςνείηαζ ακελάνηδημξ ημο υβημο.50 Ανβυηενα μ Friedenwald51, ακηζηαηέζηδζε ημκ θυβμ ιε ηδ ζηαεενά Κ (ζςνηελεζηήρ οθθαλμικήρ ελαζηικόηηηαρ, εηθνάγεζ ηδκ ακηίζηαζδ ημο μθεαθιμφ ζηζξ δοκάιεζξ πμο ηείκμοκ κα ημ παναιμνθχζμοκ, δζαθμνεηζηυξ ζε ηάεε μθεαθιυ) εθυζμκ εεχνδζε υηζ μ μθεαθιζηυξ υβημξ παναιέκεζ ζηαεενυξ ηαζ ίζμξ ιε ημκ υβημ ημο αδζαηάναπμο μθεαθιμφ Vo (δ αθθαβή dV είκαζ πμθφ ιζηνή ηαζ άνα αιεθδηέα). Δπίζδξ, ηυκζζε υηζ δ ηθίζδ ηδξ ηαιπφθδξ ζζμφηαζ ιε ημκ ζοκηεθεζηή μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ (Κ) ηαεχξ αηυιδ ηαζ υηζ δ ηθίζδ ηδξ ηαιπφθδξ πίεζδ υβημο είκαζ ακάθμβδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ απμδεζηκφμκηαξ ηδκ ζπέζδ: (6.2.2) υπμο ΓV δ ιεηααμθή ημο εκδμθεάθιζμο υβημο, Κ μ ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ (ocular rigidity) μ μπμίμξ πάκηα οπμθμβίγεηαζ ιε πνήζδ θμβανίειςκ ιε αάζδ ημ δέηα, P1 δ ανπζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ ηαζ P2 δ ηεθζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ ηαηυπζκ ιεηααμθήξ ημο υβημο ημο μθεαθιμφ. Πζμ ακαθοηζηά, μθμηθδνχκμκηαξ ηδκ ζπέζδ (6.2.1) έπμοιε υηζ: (6.2.3) ηαζ θμβανζειίγμκηαξ ηδκ ζπέζδ (6.2.3) έπμοιε: (6.2.4) υπμο c1 ζηαεενά. Ο Friedenwald πνδζζιμπμίδζε ζηζξ πνάλεζξ ημο ημκ ζοκηεθεζηή Μ=2,303 χζηε κα ιεηαηνέρεζ ημοξ θμβανίειμοξ ιε αάζδ ημ e ζε δεηαδζημφξ θμβανίειμοξ ηαζ έηζζ απυ ηδκ ζπέζδ (6.2.4) ηεθζηά ηαηέθδλε ζημκ ηφπμ: 79 (6.2.5) ηδκ ζπέζδ (6.2.5) ακηζηαηέζηδζε ηδκ ηζιή ημο μθεαθιζημφ υβημο ιε ηδκ πναβιαηζηή ηζιή ημο, δ μπμία επήθεε ιεηά ηδκ ελζζμννυπδζδ ηδξ πίεζδξ P, ηαεχξ εεχνδζε ςξ ΓV ηδκ δζαζημθή ημο μθεαθιμφ πμο απαζηήεδηε βζα ηδκ ελζζμννυπδζδ αοηή: logP=c2+K(Vo +ΓV) ηαζ άνα logP=c΄ +KΓV (6.2.6) υπμο, Vo μ υβημξ ημο μθεαθιμφ ιεηά ηδκ έβποζδ ημο εκδμθεάθιζμο οβνμφ ηαζ c΄ ιζα ζηαεενά Γζα ΓV=0 δδθαδή ζημκ πνυκμ 0 πμο δεκ έπεζ λεηζκήζεζ δ δζαδζηαζία αηυια ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ημο μθεαθιμφ, δ ζπέζδ (6.2.6) βίκεηαζ: logPo=c΄ (6.2.7) δδθαδή δ ζηαεενά ζζμφηαζ ιε ημκ δεηαδζηυ θμβάνζειμ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ημο αδζαηάναηημο μθεαθιμφ μπυηε ηεθζηά ηαηέθδλε : logP=logPo+KΓV δδθαδή log =KΓV (6.2.8) υπμο, Po δ ανπζηή πίεζδ πνζκ ηδκ έβποζδ ημο εκδμθεάθιζμο οβνμφ ζημκ μθεαθιυ52,53 ηδκ υθδ ιεθέηδ ημο μ Friedenwald ακηζιεηχπζζε ημ πνυαθδια ιε ημκ πνμζδζμνζζιυ ημο υβημο ειαφεζζδξ, μ μπμίμξ ήηακ ακαβηαίμξ βζα ημκ πνμζδζμνζζιυ ημο ζοκηεθεζηή μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ υπςξ παναηδνμφιε ηαζ απυ ηζξ παναπάκς ζπέζεζξ. ακ ιία θμζπυκ πνχηδ πνμζέββζζή, μ οπμθμβζζιυξ ηδξ πίεζδξ έβζκε ιε ηδκ πνήζδ ημο ηφπμο W=AP 80 (6.2.9) υπμο, W δ δφκαιδ πμο ηείκεζ κα παναιμνθχζεζ ημ μθεαθιζηυ ημίπςια, Α πενζμπή ειααδμφ ηαζ P δ εκδμθεάθιζα πίεζδ. Έβζκακ δφμ ιεηνήζεζξ βζα ημκ οπμθμβζζιυ ηδξ μθεαθιζηήξ εθαζηζηυηδηαξ ηαεχξ επίζδξ αοηυ πμο ιεηνήεδηε ιε ημ ημκυιεηνμ δεκ ήηακ ημ ειααδυκ ημο ημζθχιαημξ αθθά ημ αάεμξ ημο. H ζοζπέηζζδ ηςκ παναιέηνςκ ιεηαλφ ημοξ (αάεμξ ημζθχιαημξ , ειααδυκ ημζθχιαημξ ηαζ υβημξ ημζθχιαημξ) έβζκε είηε ιε απθμπμίδζδ ηάπμζμκ οπμεέζεςκ (υπςξ ημ ζπήια ημο ιαηζμφ είκαζ ιζα ηέθεζα ζθαίνα) είηε ιε ημκ εοεφ οπμθμβζζιυ ηςκ ηζιχκ αοηχκ απυ πεζναιαηζηέξ ιεηνήζεζξ. Μζα πζμ απθή ζπέζδ πμο ζοκδέεζ ημ αάεμξ ημο ημζθχιαημξ ιε ημ ειααδυκ ημο ημζθχιαημξ είκαζ δ ελήξ: R=a+bD (6.2.10) υπμο R δ αηηίκα ηδξ επζθάκεζαξ ειαφεζζδξ, D ημ αάεμξ ημο ημζθχιαημξ ηαζ a ηαζ b ζηαεενέξ. Με πνήζδ ηςκ απμηεθεζιάηςκ ημο Schiotz ανίζημοιε υηζ a=1,62 0,02 mm ηαζ b=~1. (υζμ ιεβαθφηενδ δ ακηίζηαζδ ημο ηεναημεζδή υηακ ημκ ηονηχκμοιε ηυζμ ιεβαθφηενδ δ ηζιή ημο b). Άνα ιε ηα παναπάκς δεδμιέκα, ηαηαθήβμοιε ζημκ ηφπμ: (6.2.11) υπμο d ιέηνδζδ ημο ημκμιέηνμο. Σέθμξ, οπμεέημκηαξ υηζ μ υβημξ ειαφεζζδξ έπεζ ηςκζηυ ζπήια, ηαηαθήβμοιε ζημ υηζ: (6.2.12) Σμ υνβακμ πμο πνδζζιμπμίδζδ μ Friedenward βζα ημκ οπμθμβζζιυ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ήηακ ημ ημκυιεηνμ Schiotz ιε θίβμ δζαθμνμπμζδιέκμ αάνμξ, γοβίγμκηαξ πςνίξ ημ έιαμθμ 13gr ακηί ημο πνυηοπμο πμο γοβίγεζ12gr. Καη’ επέηηαζδ έβζκε ιεηαηνμπή ηςκ απμηεθεζιάηςκ ημο Schiotz ηαζ δδιζμονβήεδηε έκα κέμ δζάβναιια. Πανυθα αοηά ζε ηάπμζεξ ιεηνήζεζξ πνδζζιμπμζήεδηακ ηαζ ηα δφμ 81 υνβακα, υπμο παναηδνήεδηε ηαφηζζδ ηςκ απμηεθεζιάηςκ. Οζ ιεηνήζεζξ ζημκ ηάεε μθεαθιυ έβζκακ ιε πνήζδ δφμ ή πενζζζμηένςκ ημκμιεηνζηχκ αανχκ βζα πενζζζυηενδ αλζμπζζηία ζηα απμηεθέζιαηα. Καηά ηδκ δζάνηεζα ηςκ ιεηνήζεςκ, μ αζεεκήξ ήηακ ζε μνζγυκηζα εέζδ ηαζ ιεηά απυ ηδκ εκζηάθαλδ δζαθφιαημξ ακαζζεδηζημφ πναβιαημπμζήεδηακ δφμ ιεηνήζεζξ ζε ηάεε μθεαθιυ βζα ηάεε αάνμξ λεπςνζζηά. Απυ ηζξ ιεηνήζεζξ ζοθθέπεδηε μ ιέζμξ υνμξ ηςκ απμηεθεζιάηςκ. ηδκ δεφηενδ πνμζέββζζδ ηςκ απμηεθεζιάηςκ ζοκέδεζε ημ ιάηζ ιε έκα ιακυιεηνμ, εκχ ιεηνμφζε ιε ημ ημκυιεηνμ βζα δζαθμνεηζηέξ ηζιέξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ αημθμοεχκηαξ δφμ δζαθμνεηζηέξ δζαδζηαζίεξ. ηδκ πνχηδ δ ζφκδεζδ ιακμιέηνμο-μθεαθιμφ ήηακ ακμζηηή εκχ ζηδ δεφηενδ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ αθμφ ανπζηά είπε ζηαεενμπμζδεεί ζε ηάπμζμ ζδιείμ, έηθεζκακ ηδκ ζφκδεζδ ιε ημ ιακυιεηνμ. Σα απμηεθέζιαηα αοηά παναζηάεδηακ βναθζηά πνμηφπημκηαξ πανάθθδθα ηαζ μ ηφπμξ: Καηυπζκ ιεθέηδξ ηςκ απμηεθεζιάηςκ, παναηδνήεδηε υηζ βζα ιζηνέξ ιεηνήζεζξ πζέζεςκ μ ηφπμξ ημο Schiotz (6.2.13) ήηακ μ πθέμκ ηαηάθθδθμξ εκχ βζα ιεηνήζεζξ ιεβαθφηενεξ ημο 5 (ηζιή πμο έδεζπκε ημ ημκυιεηνμ) ηαίνζαγε ηαθφηενα μ ηφπμξ ημο Friendenwald (6.2.11) ηδ ζοκέπεζα έηακε ηζξ ιεηνήζεζξ πνδζζιμπμζχκηαξ δζαθμνεηζηά αάνδ ζημ ημκυιεηνμ ζοθθέβμκηαξ ηα πεζναιαηζηά δεδμιέκα ζηδ ζπέζδ πίεζδξ υβημο. Έηζζ, βναθζηά, ζπδιαηίζηδηε ιζα εοεεία απυ ηδκ έκςζδ ηςκ ζδιείςκ ηδξ πίεζδξ πμο έπμοκ πανεεί ιε άθθα αάνδ ηαζ ηα μπμία απεζημκίζηδηακ ζε θμβανζειζηυ δζάβναιια. Ζ εοεεία αοηή ακηζπνμζςπεφεζ ηδ ζπέζδ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ υβημο. ε αοηυ ημ ζδιείμ εα πνέπεζ κα ζδιεζςεεί υηζ οπμθμβίζηδηε δ ιέζδ ηζιή ημο ζοκηεθεζηή αηαιρίαξ ζε 0,0215 mmHg/ιl.11 Παναηάης, απεζημκίγεηαζ ημ κμιυβναιια ημο Friedenwald, ζημ μπμίμ εκχκμκηαξ δφμ ζδιεία ηα μπμία ακηζζημζπμφκ ζε δφμ δζαθμνεηζηέξ εκδείλεζξ ημο ημκμιέηνμο ιε δζαθμνεηζηά αάνδ, ιπμνμφιε κα οπμθμβίζμοιε ηδκ ανπζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ ηαζ ημκ ζοκηεθεζηή μθεαθιζηήξ εθαζηζηυηδηαξ (απυ ηδκ ηθίζδ ηδξ εοεείαξ). 82 Γηάγξακκα6.2.2: Σν λνκόγξακκα ηνπ Friedenwald. ε απηό ελώλνληαο δύν ζεκεία (Α θαη Β) ηα νπνία αληηζηνηρνύλ ζε δύν ελδείμεηο ηνπ ηνλνκέηξνπ κε δηαθνξεηηθά βάξε, ππνινγίδεηαη ε Δ.ΟΠ. θαζώο θαη ν ζπληειεζηήο νθζαικηθήο ειαζηηθόηεηαο από ηελ θιίζε ηεο θακπύιεο. Ο Friedenwald ,άκμζλε θμζπυκ ημκ δνυιμ βζα ηδκ ακάπηολδ πμζηίθςκ ηεπκζηχκ ιέηνδζδξ ηαζ ηδκ εονφηενδ ιεθέηδ ημο ζοκηεθεζηή ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ, απμηεθχκηαξ ςξ ζήιενα παβηυζιζμ ενεοκδηζηυ ακηζηείιεκμ. μνία ιεθεηδηχκ έηημηε ιεθέηδζακ ηδκ μθεαθιζηή αηαιρία ιε ηονζυηενμοξ ημοξ McBain, Holland & Madison (1960)54, McEwen & St Helen (1965)55, Hibbard & Lyon (1970)56, Woo & Kobayashi (1972)57, Van der Werff (1981)58, Pallikaris & Kymionis & Ginis & Kounis & Tsilimbaris (2005).23,52 6.3 πζρεηηζκόο ηεο νθζαικηθήο αθακςίαο κε άιιεο παξακέηξνπο φιθςκα ιε ιδ επειααηζηέξ ιεηνήζεζξ (ημκυιεηνμ Schiotz) απυ ημκ Friedenwald, μ ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ αολάκεηαζ ιε ηδκ αφλδζδ ηδξ δθζηίαξ, ηδ ιείςζδ ημο αλμκζημφ ιήημοξ, ηδ ιεζςιέκδ ηαιποθυηδηα ηεναημεζδμφξ 83 ηαζ ηδκ φπανλδ πνυκζμο βθαοηχιαημξ. ημ πανεθευκ, ακαπηφπεδηε απυ ηδκ ενεοκδηζηή μιάδα ημο B.E.M.M.O. (IG Pallikaris, GD Kymionis, HS Ginis, GA Kounis and MK Tsilimbaris) ιζα ζοζηεοή, ιέζς ηδξ μπμίαξ ηαείζηαηαζ εθζηηή δ ιδ επειααηζηή ιέηνδζδ ημο ζοκηεθεζηή ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ. Έηζζ, επζαεααίςζακ ζηαηζζηζηά ζδιακηζηή αφλδζδ ιε ηδκ δθζηία ηαζ ηαηέδεζλακ ηάζδ βζα ιεζςιέκδ αηαιρία ζε ιεβάθα αλμκζηά ιήηδ. Γεκ απμηαθφθεδηε ζοζπέηζζδ ιε ημ ηεκηνζηυ πάπμξ ημο ηεναημεζδή. Δπίζδξ, ανέεδηε αολδιέκδ ηζιή ημο ζοκηεθεζηή μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ζε κεμαββεζαηή δθζηζαηή εηθφθζζδ ηδξ ςπνάξ.47 Δκδεζηηζηά ακαθένμοιε: ρέζε ειηθίαο κε ηελ νθζαικηθήο αθακςίαο O Friedenwald ιεηά πμο ακέθοζε ηα απμηεθέζιαηά ημο ζε 500 θοζζμθμβζημφξ μθεαθιμφξ, πχνζζε ημ δείβια ημο ζε ηέζζενεζξ δθζηζαηέξ μιάδεξ (ηάης απυ 30, 3050, πάκς απυ 50 ηαζ πάκς απυ 60 πνμκχκ). Έηζζ, πνμέηορακ ηα παναηάης δζαβνάιιαηα: Γηάγξακκα6.3.1 : Οη ηηκέο ηεο νθζαικηθήο αθακςίαο ζύκθσλα κε ηνλ Friedenwald ζε ηέζζεξηο ειηθηαθέο νκάδεο.47 84 Γεκ είκαζ δφζημθμ κα παναηδνήζμοιε υηζ μζ δφμ πνχηεξ ηαιπφθεξ ιμζάγμοκ πμθφ ιεηαλφ ημοξ, είκαζ ζοιιεηνζηέξ, αημθμοεχκηαξ ηακμκζηή ηαηακμιή ηαζ δζαθμνμπμζμφκηαζ ανηεηά απυ ηζξ άθθεξ δφμ δθζηζαηέξ μιάδεξ , μζ μπμίεξ πανμοζζάγμοκ εεηζηά θμλή ηαηακμιή (αζφιιεηνεξ μζ ηαιπφθεξ).. Αφλδζδ ηδξ μθεαθιζηήξ εθαζηζηυηδηαξ ιε ηδκ δθζηία ηονίςξ ιεηαλφ ηςκ κεανχκ αηυιςκ ηαζ ηςκ οπμθμίπςκ, παναηδνήεδηε απυ ημοξ Graasterland ηαζ Kupfer μζ μπμίμζ ιέηνδζακ ηδκ εκδμθεάθιζα πίεζδ ιε ημ ημκυιεηνμ Schiotz. ηα ίδζα ζοιπενάζιαηα ηαηέθδλακ ανηεηά ανβυηενα (2003) μζ Lam ηαζ Chan , μζ μπμίμζ ιέηνδζακ ιε δζαθμνεηζηυ ημκυιεηνμ. οβηεηνζιέκα δζαπίζηςζακ υηζ ιε ηδκ αφλδζδ ηδξ δθζηίαξ, μ ζηθδνυξ βίκεηαζ πζμ δφζηαιπημξ έηζζ χζηε κα αολάκεηαζ ηαζ δ ηζιή ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ.23,45,47 Γηάγξακκα6.3.2 ρέζε νθζαικηθήο αθακςίαο κε ηελ αύμεζε ηεο ειηθίαο23 ρέζε αμνληθήο δηάζιαζεο κε ηελ νθζαικηθήο αθακςίαο φιθςκα ιε ηζξ ιεθέηεξ ημο Friedenwald, παναηδνήεδηε υηζ μζ ηζιέξ ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ είκαζ ιεβαθφηενεξ ζηα οπενιεηνςπζηά ιάηζα απ’ υηζ ζηα ειιεηνςπζηά υπςξ ηαζ ζηα ιοςπζηά. Γδθαδή, δ μθεαθιζηή αηαιρία είκαζ ιεβαθφηενδ ζημοξ οπενιεηνςπζημφξ μθεαθιμφξ, ιζηνυηενδ ζημοξ ειιεηνςπζημφξ μθεαθιμφξ ηαζ ανηεηά ιζηνυηενδ ζημοξ ιοςπζημφξ μθεαθιμφξ (ζπέζδ ακηίεεηδ απυ αοηή πμο εα πενζιέκαιε)23 .Τπάνπεζ ιζα ζπέζδ ακηζζηνυθςξ ακάθμβδ ημο υβημο ημο μθεαθιμφ ηαζ ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ. Σέθμξ, κα ζδιεζςεεί ζε αοηυ 85 ημ ζδιείμ υηζ άημια δθζηίαξ πάκς ηςκ 50 εηχκ δεκ ζοιπενζθήθεδηακ ζηδ ιεθέηδ δζυηζ είκαζ πζεακή δ δδιζμονβία ιοςπίαξ θυβς ζηθήνοκζδξ ημο θαημφ, δ μπμία ιπμνεί κα μδδβήζεζ ζε θακεαζιέκα ζοιπενάζιαηα.47 Γηάγξακκα6.3.3 ρέζε νθζαικηθήο αθακςίαο κε ην αμνληθό κήθνο ηνπ νθζαικνύ23 ρέζε θακππιόηεηαο ηνπ θεξαηνεηδή κε ηελ νθζαικηθήο αθακςίαο Γζα ηδ ιέηνδζδ πνδζζιμπμζήεδηε ηεναηυιεηνμ ηαζ έβζκε ζφβηνζζδ ηςκ δεδμιέκςκ ζπεηζηά ιε ημκ ηεναημεζδζηυ αζηζβιαηζζιυ ηαζ ηδκ αηηίκα ηαιποθυηδηαξ(ιεβάθδ μθεαθιζηή αηαιρία ζε μθεαθιμφξ ιε ιζηνή αηηίκα ηαιποθυηδηαξ). Έηζζ απυ αοηή ηδκ ιεθέηδ, ανέεδηε ζζπονή ανκδηζηή ζοζπέηζζδ ηδξ αηηίκαξ ηαιποθυηδηαξ ηαζ ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ εκχ δεκ ανέεδηε ζπέζδ ιεηαλφ ημο αζηζβιαηζζιμφ.45,47 ρέζε πάρνπο θεξαηνεηδή κε ηελ νθζαικηθήο αθακςίαο Σμ πάπμξ ημο ηεναημεζδή ηεκηνζηά , επδνεάγεζ ηδκ μθεαθιζηή αηαιρία ηαεχξ έπεζ παναηδνδεεί υηζ υζμ αολάκεηαζ ημ πάπμξ ηεκηνζηά ημο ηεναημεζδή, αολάκεηαζ ηαζ δ μθεαθιζηή αηαιρία23 Έηζζ, δζαθμνέξ ζημ πάπμξ ημο ηεναημεζδή ζηδκ επζθάκεζα επζπέδςζδξ (3,06mm ηεκηνζηά ημο ηεναημεζδή ηαηά Goldmann) 86 δδιζμονβμφκ αφλδζδ ζηδ ιέηνδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ, θυβς ηςκ ημπζηχκ αθθαβχκ ζηδκ μθεαθιζηή αηαιρία ηαζ ηςκ εθαζηζηχκ ζδζμηήηςκ ημο ηεναημεζδή.47 Γηάγξακκα6.3.4 ρέζε νθζαικηθήο αθακςίαο κε ην θεληξηθό πάρνο ηνπ θεξαηνεηδή23 6.4 Ο ξόινο ηεο νθζαικηθήο αθακςίαο ζε ππεξηαζηθνύο αζζελείο ηδ ιεθέηδ έβζκακ ιεηνήζεζξ ζε 30 αζεεκείξ ιε ηδκ αμήεεζα ημο ημκμιέηνμο ημο Schiotz ηαζ ηάπμζμο άθθμο ημκμιέηνμο επζπέδςζδξ, ηαηδβμνζμπμζχκηαξ ηα απμηεθέζιαηα ιε αάζδ ηδκ δθζηία ηαζ ημ θφθμ59. Οζ ιεηνήζεζξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ζημοξ αζεεκείξ έβζκακ ηαζ ιε ηα δφμ ημκυιεηνα πςνζζηά βζα αάνδ 5.5 , 7.5 ηαζ 10gr , μζ μπμίεξ ζηδκ ζοκέπεζα ηαηαβνάθδηακ ζοβηεκηνςηζηά ζε πίκαηεξ. Πζμ ζοβηεηνζιέκα έπμοιε: 87 Age No. of Mean scleral Group patient rigidity G-1 G-2 G-1 G-2 30-40 6 2 0.023 0.020 40-50 10 9 0.026 0.021 50-60 10 11 0.025 0.023 60 and 4 8 0.019 0.021 above Πίλαθαο6.4.1. πζρεηηζκόο ειηθίαο θαη νθζαικηθήο αθακςίαο Απυ ημκ πίκαηα6.4.1 παναηδνμφιε υηζ δεκ οπάνπεζ ζζπονή ζοζπέηζζδ ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ιε ηδκ δθζηία ηαζ βζα ηζξ δφμ ηαηδβμνίεξ αζεεκχκ (οπενηαζζημφξ ηαζ ιδ οπενηαζζημφξ) , βεβμκυξ ημ μπμίμ ένπεηαζ ζε ακηίεεζδ ιε ηζξ ιεθέηεξ ηςκ Friedenwald45ηαζ IG Pallikaris ηαζ ζοκενβάηεξ23 No. of patients Scleral Rigidity Group I Male Female Group 2 Male Female 10 0.021 20 0.0259 14 0.0248 16 0.0214 Πίλαθαο6.4.2. πζρεηηζκόο θύινπ θαη νθζαικηθήο αθακςίαο Σμ Group1(ιε ιέζμ υνμ δθζηίαξ ηα 50) ακαθένεηαζ ζηδκ πνχηδ μιάδα ακενχπςκ μζ μπμίμζ ήηακ οπενηαζζημί αζεεκείξ, εκχ ημ Group2(ιε ιέζμ υνμ δθζηίαξ ηα 55) ακαθένεηαζ ζηδ δεφηενδ μιάδα ακενχπςκ πμο ήηακ μζ ιδ οπενηαζζημί αζεεκείξ. Παναηδνμφιε υηζ δεκ οπάνπεζ ηάπμζα ζοζπέηζζδ ιεηαλφ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ηαζ θφθμο ζημοξ οπενηαζζημφξ ηαζ ημοξ ιδ οπενηαζζημφξ αζεεκείξ, ηαεχξ μζ ηζιέξ ημο rigidity είκαζ ζπεδυκ υιμζεξ. 88 Group 1 Measure Goldmann IOP Schiotz IOP Group 2 Right Left Right Left Eye Eye Eye Eye 16.0 14.83 13.83 18.9 13.4 14.6 0.024 0.020 0.024 15.66 17.3 0.024 Scleral Rigidity Πίλαθαο6.4.3. πζρεηηζκόο ελδνθζάικηαο πίεζεο κε δηαθνξεηηθά ηνλόκεηξα θαη νθζαικηθήο αθακςίαο ημκ πίκαηα3 ηέθμξ, παναηδνμφιε υηζ δεκ είκαζ ζηαηζζηζηά ζδιακηζηή δ δζαθμνά ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ηαζ ζημοξ δφμ μθεαθιμφξ ηαηά ηδκ ιέηνδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ(ΗΟP) ιε δζαθμνεηζηά ημκυιεηνα (ημκυιεηνμ επζπέδςζδξ Goldmann ηαζ ημκυιεηνμ ειαφεζζδξ Schiotz). οκμρίγμκηαξ θμζπυκ απυ υθα ηα παναπάκς ηαηαθήβμοιε ζηα ελήξ ζοιπενάζιαηα: Μεβάθμ ζοκηεθεζηή μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ έπμοιε ζε ηαηαζηάζεζξ ορδθήξ οπενιεηνςπίαξ, πνυκζμο βθαοηχιαημξ, ζε οπενιέηνςπεξ, δθζηζςιέκμοξ ηαζ άημια ιε παπφ ηεκηνζηυ ηεναημεζδή45,60 .O ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ έπεζ ιεβαθφηενδ ηζιή ζε αζεεκείξ ιε δθζηζαηή εηθφθζζδ ηδξ ςπνάξ. 15 Ο ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ Κ , υπςξ ιεηνήεδηε απυ ηα πεζνάιαηα ημο Friedenwald είκαζ ίζμξ ιε 0,0245. 45 Ο ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ζηζξ ιένεξ ιαξ ηαηυπζκ ζμνίαξ ιεθεηχκ, παίνκεζ ηζιέξ ιεηαλφ 0,0215 ηαζ 0,0267 (+/- 0,005) ζε θοζζμθμβζημφξ μθεαθιμφξ ακενχπςκ. 89 90 4. Δηδηθό Μέξνο 91 Κεθάιαην 7ν ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ 7.1 Δηζαγσγή Όπςξ έπεζ ακαθενεεί ηαζ ζηα πνμδβμφιεκα ηεθάθαζα, ημ βθαφηςια είκαζ κυζμξ ημο μπηζημφ κεφνμο ημ μπμίμ ιπμνεί κα δδιζμονβήζεζ αθάαδ ζηζξ κεονζηέξ ίκεξ ιε επαηυθμοεδ δδιζμονβία πενζμπχκ ιεζςιέκδξ εοαζζεδζίαξ ζηα μπηζηά πεδία. Δάκ ημ μπηζηυ κεφνμ έπεζ ηαηαζηναθεί ζε υθδ ημο ηδκ έηηαζδ πνμηαθείηαζ μθζηή ηφθθςζδ. Υαναηηδνζζηζηυ ημο βθαοηχιαημξ ημ μπμίμ ζοζπεηίγεηαζ ηαζ ιε ηδκ ελέθζλδ ηςκ αθααχκ, είκαζ δ οθθαλμική ςπεπηονία δ μπμία ακαπηφζζεηαζ εάκ ημ ζζμγφβζμ νμχκ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ έπεζ δζαηαναπεεί βζα πανάδεζβια ιέζς ηδξ ιείςζδξ ημο ζοκηεθεζηήξ εοπένεζαξ εηνμήξ ( outflow facility). Έηζζ θμζπυκ, ιε αάζδ ηα παναπάκς, ζηδκ πανμφζα ενβαζία εα ιεθεηήζμοιε ηδκ εθεβπυιεκδ αφλδζδ οπενημκίαξ ζε ιμκηέθμ πεζναιαηυγςμο (ημοκέθζα). 7.2 θνπόο Ο ζημπυξ ηδξ πανμφζαξ ιεθέηδξ είκαζ κα δδιζμονβδεεί ιε επειααηζηυ ηνυπμ οπενημκία ζε έβπνςια κεανά ημοκέθζα ιέζς ηδξ ιείςζδξ ημο ζοκηεθεζηή εοπένεζαξ εηνμήξ (outflow facility). Έηζζ, ιε ηδκ αμήεεζα βοάθζκςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ιζηνήξ δζαιέηνμο (1-20ιm), ηα μπμία εζζήπεδζακ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ιε πνήζδ ζφνζββαξ 30G, ιε ζημπυ ηδκ απυθναλδ ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο χζηε κα δζαηαναπεεί ημ ζζμγφβζμ νμχκ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ, ιε απμηέθεζια ηδκ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηαζ εκδεπυιεκδ ηεθζηή πνυηθδζδ αθααχκ βθαοηςιαηζημφ ηφπμο. 7.3 Μεζνδνινγία Γζα ηδκ απυθναλδ ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο, πνδζζιμπμζήεδηακ μικποζθαιπίδια από γςαλί ( Dragonite® Solid Glass Beads, Jaygo Incorporated) ηα 92 μπμία είκαζ ιζηνμζημπζηέξ ζθαίνεξ ηαηαζηεοαζιέκεξ βζα έκα εονφ θάζια πνήζεςκ ζηδκ ένεοκα, ζηδκ ζαηνζηή, ζε δζάθμνεξ αζμιδπακίεξ ηαζ αθθμφ. οκήεςξ ηα ιζηνμζθαζνίδζα αοηά είκαζ 1-1000 ιζηνυιεηνα ζε δζάιεηνμ, ακ ηαζ ημ ιέβεεμξ ιπμνεί κα ηοιαίκεηαζ απυ 100 κακυιεηνα έςξ 5 πζθζμζηά ζε δζάιεηνμ.71 ηδκ ενβαζία αοηή, ημ ιέβεεμξ πμο πνδζζιμπμζήζαιε πνμηεζιέκμο κα επέθεεζ δ απυθναλδ, ηοιαζκυηακ ακάιεζα ζηα 1 ηαζ 20 ιm. Σα ζθαζνίδζα πανάβμκηαζ απυ ορδθήξ πμζυηδηαξ ηαζ ηαεανυηδηαξ soda-lime βοαθί, ημ μπμίμ απμηεθείηαζ ηαηά 6075% απυ δζμλεζδίμο ημο πονζηίμο, 12-18% μλείδζμ ημο καηνίμο (soda) ηαζ 5-12% απυ μλείδζμ ημο αζαεζηίμο (lime). Σμ βοαθί αοηυ, πνδζζιμπμζείηαζ εονέςξ βζα ηδκ ηαηαζηεοή ιζηνμζθαζνζδίςκ εθυζμκ είκαζ θηδκυ, άηαιπημ, πδιζηά ζηαεενυ, θείμ ιε ηαεανή επζθάκεζα, μοζζαζηζηά αδνακέξ ηαζ ακεεηηζηυ ζε πδιζηέξ μοζίεξ απυ οδαηζηά δζαθφιαηα, χζηε κα ιδκ ιμθφκμοκ ημ πενζαάθθμκ ζημ μπμίμ πνδζζιμπμζμφκηαζ (εδχ ημκ πνυζεζμ εάθαιμ).72.Έηζζ, πθδνμί υθεξ ηζξ πνμτπμεέζεζξ πμο απαζημφκηαζ βζα ηδκ ενβαζηδνζαηή ημο εθανιμβή ηαεχξ ηα ιζηνμζθαζνίδζα έπμοκ μιμζυιμνθμ ζπήια, είκαζ πθήνςξ ζθαζνζηά πανμοζζάγμκηαξ ορδθή ακηίζηαζδ ζηδ δζάανςζδ. α) α) Δηθόλα 7.3.1 α) Υαιαδηαθή άκκνο (δηνμείδην ηνπ ππξηηίνπ) είλαη ε θύξηα πξώηε ύιε ζηελ εκπνξηθή παξαγσγή γπαιηνύ.73β) Γπάιηλα κηθξνζθαηξίδηα ζε δηάθνξεο δηακέηξνπο. Παξαηεξνύκε ηελ ιεία θαη ηέιεηα ζθαηξηθή επηθάλεηα ηνπο.74 ημκ πίκαηα πμο αημθμοεεί, ακαβνάθμκηαζ μζ εενιζηέξ/ιδπακζηέξ, μζ μπηζηέξ ζδζυηδηεξ, μζ πδιζηέξ ηαζ ηέθμξ μζ δθεηηνζηέξ ζδζυηδηεξ ημο soda lime glass. 93 Θεξκηθέο/κεραληθέο Οπηηθέο Υεκηθέο Ζιεθηξηθέο ηδηόηεηεο ηδηόηεηεο ηδηόηεηεο ηδηόηεηεο Θενιζηή αβςβζιυηδηα: Γείηηδξ δζάεθαζδξ: Τδνμθοηζηή Γζδθεηηνζηή ζηαεενά: 0,937W/mK 1,523 (θ=435) ακηίζηαζδ: 7,75 (ζημοξ 20 μC) class3 Δζδζηή εενιυηδηα: 0,21 Δζδζηή ακηίζηαζδ:9,7 (ζημοξ 25 μC & 1000Hz) Ποηκυηδηα: 2,44 g/cm (ζημοξ 20 μ C) διείμ πήλδξ: 546 oC διείμ ηήλδξ: 726 oC Λυβμξ Poisson: 0,22 Δζδζηυ αάνμξ:2,483 g/cm Δζδζηή αανφηδηα: 2,53 οκηεθεζηήξ εενιζηήξ δζαζημθήξ: 8,6*10-6 /oC ηθδνυηδηα (Moh΄s Scale): 6-7 οκηεθεζηήξ εθαζηζηυηδηαξ: 7,2*1010 Pa Μέηνμ αηαιρίαξ: 3*1010 Pa Πίλαθαο 7.3.1.Οη ζεξκηθέο/κεραληθέο, νπηηθέο ηδηόηεηεο, ρεκηθέο θαη ηέινο ειεθηξηθέο ηδηόηεηεο ηνπ soda lime glass75 ημ πείναια, πνδζζιμπμζήεδηε πμζυηδηα ιζηνμζθαζνζδίςκ ζε δζάθοια απυ BSS. Σμ BSS® (Balanced Salt Solution) ή αθθζχξ αθαηυκενμ, είκαζ ζζυημκμ ιε ημοξ ζζημφξ ημο μθεαθιμφ (ηαζ άνα ηαζ ιε ημ οαθμεζδέξ) ηαζ απμηεθείηαζ απυ πθςνζμφπμ κάηνζμ (NaCl), πθςνζμφπμ ηάθζμ (KCl), πθςνζμφπμ αζαέζηζμ (CaCl2•H2O), πθςνζμφπμ ιαβκήζζμ (MgCl2•6H2O), μλζηυ κάηνζμ (C2 H3 NaO2•3H2O), δζέκοδνμ ηζηνζηυ κάηνζμ (C6H5Na3O7•2H2O). (Κάεε ml πενζέπεζ: πθςνζμφπμ κάηνζμ 0,64%, πθςνζμφπμ ηάθζμ 0.075%, πθςνζμφπμ αζαέζηζμ 0.048%, πθςνζμφπμ ιαβκήζζμ 0,03%, μλζηυ κάηνζμ 0,39%, ηζηνζηυ κάηνζμ 0,17%, οδνμλείδζμ ημο καηνίμο ηαζ / ή οδνμπθςνζηυ μλφ (βζα νφειζζδ ημο pH) ηαζ κενυ) 76 Γζα ηδκ δζελαβςβή ημο πεζνάιαημξ, δδιζμονβήζαιε ηνζχκ εζδχκ ζοκμθζηά δζαθφιαηα ιζηνμζθαζνζδίςκ ηαζ BSS, χζηε κα ανμφιε ηδκ πθέμκ ηαηάθθδθδ ζοβηέκηνςζδ ιζηνμζθαζνζδίςκ βζα ηδκ απυθναλδ ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο. Έηζζ, ζε 3 ημοκέθζα, ζημ θζαθίδζμ ιε BSS αάθαιε 1/100 ηαηά αάνμξ 94 (w/w) ιζηνμζθαζνίδζα, ζε 2 ημοκέθζα 1/10 ηαηά αάνμξ (w/w) ιζηνμζθαζνίδζα εκχ ζηα οπυθμζπα 10, αάθαιε 2/10 (20% w/w) ηαηά αάνμξ ιζηνμζθαζνίδζα. Αηυιδ, ζημ πείναια πνδζζιμπμζήζαιε ιζα επειααηζηή ιακμιεηνζηή ζοζηεοή δ μπμία ακαπηφπεδηε ζημ Πακεπζζηήιζμ Κνήηδξ23,62, χζηε κα οπμθμβζζηεί μ ζοκηεθεζηήξ εηνμήξ (outflow) ηαζ δ μθεαθιζηή αηαιρία (rigitidy) ζε ηάπμζμοξ απυ ημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ επζθεηηζηά. Αοηυ βζαηί δ ελάνηδζδ ημο νοειμφ εηνμήξ ζηδκ Δ.ΟΠ. ιπμνεί κα ζπεηίγεηαζ ιε ηζξ ιδπακζηέξ ζδζυηδηεξ ημο μθεαθιμφ ηαζ ιάθζζηα α) δ ζπέζδ ιεηαλφ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηαζ ημο νοειμφ εηνμήξ ιπμνεί κα πενζβναθεί απυ ημκ ζοκηεθεζηή εηνμήξ (outflow facility) ηαζ α) δ ακηίζηαζδ ημο μθεαθιμφ ζηδκ παναιυνθςζδ ημο, δ μπμία μθείθεηαζ απυ ηδκ αφλδζδ Δ.ΟΠ ζημ πείναια αοηυ, πενζβνάθεηαζ απυ ημκ ζοκηεθεζηή μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ (rigidity). Πζμ ζοβηεηνζιέκα, δ ιακμιεηνζηή ζοζηεοή, απμηεθείηαζ απυ ηδκ ιμκάδα ημο οπμθμβζζηή ιε ημ πνμζανιμζιέκμ θμβζζιζηυ πμο ακαπηφπεδηε ηαηάθθδθα (National Instruments LabView 8.5), ημκ αζζεδηήνα πίεζδξ, ημκ ιδπακζζιυ δμζμθμβίαξ BSS ηαζ ημ αθαημφπμ δζάθοια BSS ημπμεεηδιέκμ ζε οδνμζηήθδ. Δηθόλα 7.3.2 Σν ζύζηεκα κέηξεζεο. Κεληξηθά είλαη ν αηζζεηήξαο πίεζεο (γθξί θνπηί), δίπια (αξηζηεξά) ν κεραληζκόο δνζνινγίαο BSS, δεμηά ν ππνινγηζηήο κε ην εηδηθό ινγηζκηθό θαη κπξνζηά από ην θνπλέιη ηα αλειαζηηθά ζσιελάξηα θαη νη ζηξόθηγγεο. Τπάνπεζ αηυιδ ηαζ έκαξ ιεηαηνμπέαξ δζαθμνζηήξ πίεζδξ (0-5 psi, 1 ms απυηνζζδ ιε ημκ πνυκμ, ιμκηέθμ 286-686 RS Componets, Ltd, Taipei, Taiwan) μ 95 μπμίμξ ηαηαζηεοάζηδηε ιαγί ιε έκακ δθεηηνμκζηυ εκζζποηή ηαζ έκακ 12-bit A/D ιεηαηνμπέα ζε έκα ημοηί, ημ μπμίμ επζημζκςκεί ιε ηδκ ιμκάδα ημο οπμθμβζζηή ιέζς ιζαξ δζαζφκδεζδξ δεδμιέκςκ (RS-23 RS Components, Ltd). Σμ ζφζηδια δμζμθμβίαξ BSS, απμηεθείηαζ απυ έκα ηζκδηήνα ιε αήια (1,8 μ ηζκδηήνζαξ βςκίαξ, ιμκηέθμ 440-420 RS Components Ltd) ηαζ ιζα ζφνζββα ηδξ ηάλεςξ ημο 1ml (Vtgon, E’couen France). Σα αήιαηα BSS πμο δίκεζ μ ηζκδηήναξ, εθέβπμκηαζ απυ έκα εζδζηυ θμβζζιζηυ, ημ μπμίμ μδδβεί ηδ ζφνζββα πνμξ ηα πίζς ή πνμξ ηα ειπνυξ ιέπνζ κα έπεζ ηδκ επζεοιδηή πμζυηδηα BSS (0,5 ml) ιε ηδκ αμήεεζα ιζαξ 6mm αηζάθζκδξ αίδαξ. Ο αζζεδηήναξ πίεζδξ έπεζ εοαζζεδζία ηαηαβναθήξ πίεζδξ 0,015mmHg, ηαεχξ οπάνπεζ ηαζ εοαζζεδζία ηδξ ηάλεςξ ηςκ 0,1 mmHg απυ ημκ ευνοαμ πμο εκδέπεηαζ κα πνμηθδεεί. ημκ ιδπακζζιυ δμζμθμβίαξ BSS δ έβποζδ ημο υβημο ζε αήιαηα βίκεηαζ ιε αηνίαεζα 0,08 ιl έβποζδξ ακά αήια. Δπζπνυζεεηα, ημ ζφζηδια δζακμιήξ ημο αθαημφπμο δζαθφιαημξ απυ ηδκ θζάθδ BSS πμο ανίζηεηαζ ζηδκ οδνμζηήθδ ιέπνζ ημκ αζζεδηήνα πίεζδξ απμηεθείηαζ απυ δφμ ιμκυδνμιεξ ζηνυθζββεξ ιε νάιπεξ (μζ μπμίεξ ακμζβμηθείκμοκ) ηαζ ηνείξ απυ πμθοαζεοθέκζμ, αζοιπίεζηα ζςθδκάνζα ιήημοξ 50 cm (1 mm δζάιεηνμ, ακεεηηζηυηδηαξ έςξ 40kg/cm2, Vygon). Σα ζςθδκάνζα ζοκδέμκηαζ ιε ηζξ νάιπεξ ηςκ ζηνμθίββςκ ζπδιαηίγμκηαξ έηζζ έκα ηθεζζηυ ζφζηδια πμο πενζθαιαάκεζ ημκ αζζεδηήνα πίεζδξ, ηδ ζφνζββα, ημ δμπείμ ιε ημ BSS ηαζ ημκ μθεαθιυ ημο ημοκεθζμφ ζημ μπμίμ εζζάβμοιε ημ BSS ιε πεηαθμφδα 21G (gauge) απυ ημκ πνυζεζμ εάθαιμ. Ζ ιεηαηνμπή ηςκ mm H2O (BSS) ζε mmHg (ιμκάδεξ ιέηνδζδξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ) εηηεθείηαζ ιε ηδκ αμήεεζα ημο θμβζζιζημφ, υπμο 76mm Hg = 10600 mm H2O. Σέθμξ, πνζκ απυ ηάεε πείναια, μ αζζεδηήναξ ηδξ πίεζδξ υπςξ ηαζ υθδ δ δζάηαλδ ιε ηα ζςθδκάνζα ηαζ ηζξ ζηνυθοββεξ δμηζιαγυηακ ιε ηθεζζηή έλμδμ ( πνμξ ημκ πνυζεζμ εάθαιμ) χζηε κα εκημπίγμκηακ πζεακέξ δζαννμέξ ή θοζαθίδεξ αένα ηαηά ηδκ δζαδνμιή δ φπανλδ ηςκ μπμίςκ ιπμνμφζε κα επδνεάζεζ ηδκ αηνίαεζα ηςκ ιεηνήζεςκ. Πνζκ ηδκ δζαδζηαζία ηδξ εζζαβςβήξ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ, μ πεζνμονβζηυξ πάβημξ αθθά ηαζ ηα ενβαθεία πμο επνυηεζημ κα πνδζζιμπμζήζμοιε απμζηεζνχκμκηακ ηαζ ηαεανίγμκηακ ηαθά χζηε κα απμθφβμοιε πζεακέξ ιμθφκζεζξ ηαζ εζζαβςβή ιζηνμαίςκ ζημοξ μθεαθιμφξ. Αηυια, ιε δζάθοια betadin ηαζ BSS απμζηεζνχκαιε ηαζ ημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ πμο επνυηεζημ κα βίκεζ ημ πείναια. Όθεξ μζ ιεηνήζεζξ έβζκακ ηαηυπζκ μθζηήξ ακαζζεδζίαξ εζζάβμκηαξ οπμδυνζα δζάθοια rompun ηαζ imalgene ζε ακαθμβία 2:1 ηαζ υβημο 96 3ml. Καηυπζκ παναιμκήξ 15 θεπηχκ ηαζ εθυζμκ βζκυηακ ηαζ ημπζηή ακαζζεδζία ιε εκζηάθαλδ 2-3 ζηαβυκςκ ηεηναηαΐκδξ (tetracaine) ζημκ ηάεε μθεαθιυ, ημπμεεημφζαιε ημ ηάεε ημοκέθζ ζε φπηζα εέζδ (Εικόνα 7.3.2) ηαζ μ πεζνμονβυξ έιπαζκε ανβά ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ιε αεθυκα 31G, εζζήβαβε ηα ιζηνμζθαζνίδζα πνμζπαεχκηαξ κα δδιζμονβήζεζ ημφκεθ ιε ζδζυηδηα «ααθαίδαξ». Δηθόλα 7.3.3 Νάξθσζε θνπλειηνύ θαη πξνεηνηκαζία γηα ηελ εηζαγσγή ησλ κηθξνζθαηξηδίσλ ηδκ ζοκέπεζα αθαζνμφζε ηδκ αεθυκα πνμζεηηζηά, χζηε κα απμθεοπεεί δ εηνμή οδαημεζδμοξ οβνμφ απυ ημκ πνυζεζμ εάθαιμ. Δηθόλα 7.3.4 Δηζαγσγή κηθξνζθαηξηδίσλ ζηνλ πξόζζην ζάιακν ηνπ νθζαικνύ ηνπ θνπλειηνύ 97 Δπζθεηηζηά, ιεηά απυ ηδκ δζαδζηαζία εζζαβςβήξ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ηςκ ημοκεθζχκ, ηδκ ίδζα ιένα ή ιεηά απυ ηάπμζμ πνμκζηυ δζάζηδια, πνμααίκαιε ζηδκ δζαδζηαζία ιέηνδζδξ rigidity ηαζ outflow facility ιε ηδκ αμήεεζα ηδξ ιακμιεηνζηήξ ζοζηεοήξ εζζάβμκηαξ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ πεηαθμφδα 21g. Πνζκ ηδκ είζμδμ ηδξ πεηαθμφδαξ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ, δ άηνδ ηδξ ημπμεεημφκηακ ζημ φρμξ ημο μθεαθιμφ χζηε κα βζκυηακ ααειμκυιδζδ ημο αζζεδηήναξ ιέζμ ημο θμβζζιζημφ ημο οπμθμβζζηή. Ο πεζνμονβυξ πνδζζιμπμζχκηαξ ηδκ άηνδ ηδξ θυβπδξ 21g δδιζμονβμφζε πφθδ εζζυδμο ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ, έηζζ χζηε ιυκμ δ άηνδ ηδξ θυβπδξ κα δζαπενκά ηδ δεζηειέηεζμ ιειανάκδ ηαζ δ άηνδ ηδξ κα θηάκεζ ζημ ηέκηνμ πενίπμο ημο ημνζημφ πεδίμο πνμζέπμκηαξ πανάθθδθα κα ιδκ ένεεζ ζε επαθή ιε ημκ ηνοζηαθθμεζδή θαηυ, βζα κα ιδκ οπήνπε ηίκδοκμξ κα ηνοπδεεί ημ πνυζεζμ πενζθάηζμ ημο θαημφ. Ζ πεηαθμφδα δζαηδνμφκηακ ζε αοηή ηδκ εέζδ (εζςηενζηά ημο μθεαθιμφ) ηαε’ υθδ ηδ δζάνηεζα ηδξ ιέηνδζδξ. Δηθόλα 7.3.5 θαη Δηθόλα 7.3.6 Δηζαγσγή ηεο θόγρεο ηεο πεηαινύδαο ζηνλ πξόζζην ζάιακν ώζηε λα κεηξήζεί regidity θαη outflow facility κε ηελ καλνκεηξεθή ζπζθεπή Ξεηζκχκηαξ ηδκ δζαδζηαζία ιέηνδζδξ ημο outflow facility ηαζ ημο rigidity, ηαηαβνάθμκηακ απυ ημ θμβζζιζηυ δ ανπζηή πίεζδ ημο ημοκεθζμφ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ, δ μπμία αλίγεζ κα ζδιεζςεεί υηζ δεκ ήηακ ίζδ ιε αοηή πμο είπαιε ιεηνήζεζ ιε ημ tonopen πνζκ απυ ηδκ δζαδζηαζία αθθά ορδθυηενδ ηαηά 3-5 mmHg. ηδκ ζοκέπεζα, απυ ημκ οπμθμβζζηή αοηυιαηα νοειίγμκηακ δ ΔΟΠ ζημ επίπεδμ ηςκ 10mmHg ιε ηαηάθθδθδ πνμζεαθαίνεζδ οδαημεζδμφξ οβνμφ ηαζ BSS. Δθυζμκ έπμοιε ανπίζεζ ηδκ δζαδζηαζία έβποζδξ δζαθφιαημξ BSS ζε αήιαηα ηςκ 4ιl, μ αζζεδηήναξ ιεηά απυ 1 sec χζηε κα έπεζ οπάνλεζ ζημ ζφζηδια ιζα ζπεηζηή 98 ζζμννμπία λεηζκάεζ ηδκ δζαδζηαζία ιέηνδζδξ βζα 2 sec (χζηε κα ιεζμθααήζμοκ πενίπμο 2 ηανδζαημί ηφηθμζ) ιε ζοπκυηδηα δεζβιαημθδρίαξ 200 ή 2000Hz. Όηακ δ ΔΟΠ θηάζεζ ζηα 40 mmHg, δ δζαδζηαζία ηδξ έβποζδξ δζαηυπηεηαζ ηαζ μ αζζεδηήναξ ηαηαβνάθεζ ηδ ιεζoφιεκδ (θυβς ηδξ απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ) εκδμθεάθιζα πίεζδ. Απυ ηδκ ιέηνδζδ αοηή δδιζμονβείηαζ έκα βνάθδια ζπέζδξ πίεζδξ υβημο πνμηεζιέκμο κα οπμθμβζζηεί μ ζοκηεθεζηήξ εηνμήξ (outflow facility coefficient) βζα ηζξ δζάθμνεξ πζέζεζξ. Ζ ιέηνδζδ δζανηεί ζοκμθζηά 2-3 θεπηά. Κεθάιαην 8ν ΠΔΗΡΑΜΑΣΗΚΖ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ- ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ 8.1 Πεηξακαηηθό Μέξνο ηδ ιεθέηδ αοηή πνδζζιμπμζήεδηακ ιζηνά, άζπνα εδθοηά ημοκέθζα albino. Σα ημοκέθζα είκαζ πμθφ δδιμθζθή ζηζξ ιεθέηεξ ηαεχξ ημ ιέβεεμξ ημο μθεαθιμφ ημοξ είκαζ πανυιμζμ ιε αοηυ ημο ακενχπμο, έπμοκ ορδθυ ααειυ δζαεεζζιυηδηαξ, ζπεηζηά παιδθυ ηυζημξ, ζφκημιδ δζάνηεζα γςήξ, ηαζ εοημθία ζηδ πεζναβχβδζδ. Πανυθδ ηδκ μιμζυηδηα υιςξ, μ μθεαθιυξ ημο ημοκεθζμφ πανμοζζάγεζ ηάπμζεξ δζαθμνέξ ζοβηνζηζηά ιε αοηυ ημο ακενχπμο. Πζμ ζοβηεηνζιέκα, μ μθεαθιυξ ημο ημοκεθζμφ έπεζ ιεβαθφηενμ δαηνοσηυ αδέκα, ιμκαδζηυ ζφζηδια απμπέηεοζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ζηενμφιεκμ ημο ηακαθζμφ ημο Sclemm (πχνμξ ημο Fontana ή trabecular canal=7 έςξ 12ι πθάημξ, μ μπμίμξ δζαηθαδίγεηαζ ζε δφμ ή πενζζζυηενα ηακάθζα ιε ζοκμθζηυ πθάημξ 30 έςξ 50ι ηαζ ζοκδέμκηαζ ιε ζηθδνυ πζηχκα 65), ηαεχξ ηαζ μ ηεναημεζδήξ ημο ημοκεθζμφ ζηενείηαζ ηδξ ιειανάκδξ ημο Bowman. Σμ αηηζκςηυ ζχια ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ είκαζ πμθφ θηςπζηυ ζοβηνζηζηά ιε αοηυ ηςκ πνςηεουκηςκ εδθαζηζηχκ ηαζ ζοβηνζηζηά επίπεδμ θυβς ηδξ έθθεζρδξ ιοσηχκ ζκχκ. Αηυιδ, μ ηνοζηαθθμεζδήξ θαηυξ είκαζ ιεβαθφηενμξ ηαζ πενζζζυηενμ ζθαζνζηυξ ηαηαθαιαάκμκηαξ πενζζζυηενμ πχνμ ζημκ μθεαθιυ.81ημκ πίκαηα πμο αημθμοεεί, ζδιεζχκμκηαζ μζ μθεαθιζηέξ δζαζηάζεζξ ζηα ημοκέθζα ζοβηνζηζηά ιε αοηέξ ηςκ ακενχπςκ. 99 Κνπλέιη Άλζξσπνο Πνμζεμπίζεζα 16-19 24 Ονζγυκηζα 18-20 23,5 Καηαηυνοθα 17-18 Βνιβόο (mm) Κεξαηνεηδήο Γηάκεηξνο (mm) Ονζγυκηζα 15 11,7 Καηαηυνοθα 13,5-14 10,6 Αηηίκα ηαιποθυηδηαξ 7-7,5 7,5-8 Κεκηνζηά 0,3-0,4 0,5 Πενζθενζηά 0,45 0,7-1 Δκδμεδθζαηή ποηκυηδηα 3200 4003-1547 (12-74 πν.) Αλμκζηυ αάεμξ (mm) 2,9 +- 0,36 3,5 +-0,35 Αλμκζηή δζάιεηνμξ (mm) άβκςζηδ ιέπνζ ζηζβιήξ Όβημξ οαθμεζδμφξ (ml) 0,25-3 0,24-0,28 Αλμκζηή βςκία Άβκςζηδ ιέπνζ ζηζβιήξ 15μ-40μ Γζάιεηνμξ ηυνδξ (mm) 7 (5-11) 2,5-4 Γζάιεηνμξ (mm) 11 9-10 (40 πν.) Πάπμξ (mm) 7,6 4 (40 πν.) Πνυζεζα αηηίκα (mm) 5,3 11 Οπίζεζα αηηίκα (mm) 5 6 Όβημξ (cm3) Άβκςζημξ ιέπνζ ζηζβιήξ 90 ανπζηά, 163 ζε 30-40 (mm) Πάρνο θεξαηνεηδή (mm) ηςκ ηοηηάνςκ (cells/mm2) Πξόζζηνο ζάιακνο 12,5 Κξπζηαιινεηδήο θαθόο πνμκχκ, 244 ζε 80-90 πνμκχκ Πίλαθαο 8.1.1 Πίλαθαο Οθζαικηθώλ δηαζηάζεσλ ζηα θνπλέιηα θαη ζηνλ άλζξσπν. 100 οκμθζηά ιεθεηήεδηακ δεθαπέληε (15) ημοκέθζα βζα ημ πνμκζηυ δζάζηδια ηςκ έλζ (6) ιδκχκ εη ηςκ μπμίςκ: ειζάγαμε μικποζθαιπίδια και ζηοςρ δςο οθθαλμούρ ζε δέθα (10). ημ ημοκέθζ 1, ζημ ημοκέθζ 2, ζημ ημοκέθζ 3, ζημ ημοκέθζ 4, ζημ ημοκέθζ 5, ζημ ημοκέθζ 6, ζημ ημοκέθζ 7, ζημ ημοκέθζ 8, ζημ ημοκέθζ 9 ηαζ ζημ ημοκέθζ 10. επαναλάβαμε ηην διαδικαζία ειζαγωγήρ μικποζθαιπιδίων ζε δύν (2). ημ ημοκέθζ 3 ηαζ ζημ ημοκέθζ 6. ειζάγαμε μικποζθαιπίδια ζηον έναν οθθαλμό (δεξιό) ενώ ηον άλλο(απιζηεπό) ηον σπηζιμοποιήζαμε ωρ μάηι ελέγσος (control eye) ζε πέληε (5). ημ ημοκέθζ 0, ζημ ημοκέθζ 11, ημοκέθζ 12, ημοκέθζ 13 ηαζ ζημ ημοκέθζ 14. απεβίωζαν ηέζζεξα (4). Σμ ημοκέθζ 0 ημ μπμίμ ήηακ ημ πεζναιαηζηυ ημοκέθζ ζηδκ έκανλδ ημο πεζναιαηζημφ ιένμοξ, ημ ημοκέθζ 2, ημ ημοκέθζ 8 ηαζ ημ ημοκέθζ 11. δόθηκαν για ιζηολογική εξέηαζη επηά (7). Σμ ημοκέθζ 3, ημ ημοκέθζ 4, ημ ημοκέθζ 5, ημ ημοκέθζ 7, ημ ημοκέθζ 9, ημ ημοκέθζ 10 ηαζ ημ ημοκέθζ 12. έγινε confocal ζηον κεπαηοειδή ζε έλα (1) . ημ ημοκέθζ 0. μεηπήθηκαν με ηην μανομεηπική ζςζκεςή για rigidity και outflow facility νθηώ (8). Σμ ημοκέθζ 0, ημ ημοκέθζ 5, ημ ημοκέθζ 6, ημ ημοκέθζ 9, ημ ημοκέθζ 10, ημ ημοκέθζ 12, ημ ημοκέθζ 13 ηαζ ημ ημοκέθζ 14. Πνζκ λεηζκήζεζ ηάεε θμνά δ πεζνμονβζηή δζαδζηαζία ιε ηδκ εζζαβςβή ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ηαζ ζημοξ δφμ μθεαθιμφξ ή ζημκ έκακ, βζκυηακ δ δδιζμονβία ημο δζαθφιαημξ ιζηνμζθαζνζδίςκ ιε BSS ζηζξ ακαθμβίεξ πμο ακαθένμκηαζ παναπάκς. Πζμ ζοβηεηνζιέκα, ζηα ημοκέθζα 0, 1 ηαζ 2 εζζείπεεζ δζάθοια BSS ιε ζοβηέκηνςζδ ιζηνμζθαζνζδίςκ 1/100 ηαηά αάνμξ (w/w), ζηα ημοκέθζα 3 ηαζ 4 δζάθοια BSS ιε ζοβηέκηνςζδ ιζηνμζθαζνζδίςκ 1/10 ηαηά αάνμξ (w/w), εκχ ζηα οπυθμζπα ημοκέθζα ( 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 ηαζ 14) δζάθοια BSS ιε ζοβηέκηνςζδ ιζηνμζθαζνζδίςκ 20/100 ηαηά αάνμξ (w/w). ηδκ ζοκέπεζα, ημ δζάθοια ιζηνμζθαζνζδίςκ ηαζ BSS απμζηεζνςκυηακ ζε ηθίαακμ ζημοξ 120 μC βζα πενίπμο ιία χνα χζηε κα εζζέθεεζ ιεηά ζημκ μθεαθιυ ημο ημοκεθζμφ (βζα ηδκ απμζηείνςζδ μ ηθίαακμξ πνεζάγεηαζ 20 θεπηά εκχ ηα 101 οπυθμζπα θεπηά είκαζ ιέπνζ κα ένεεζ μ ηθίαακμξ ζηδκ ηαηάθθδθδ εενιμηναζία ηςκ 120 μC). Έπεζηα, εθυζμκ ηνφςκε ημ δζάθοια επζθέπεδηε ηαηάθθδθδ πμζυηδηα απυ αοηυ χζηε κα ηδκ εζζάβπεεί ζημκ μθεαθιυ. Πζμ ακαθοηζηά: Κουνζλι / ποςότθτα(ςε ml) από το διάλυμα BSS και μικροςφαιριδίων 0 1 2 3 Προορίηεται για τον Αριςτερό Οφθαλμό(Α.Ο.) Προορίηεται για τον Δεξιό Οφθαλμό (Δ.Ο.) 4 5 6 control eye 0,1 ml 0,2 ml Πρϊτη φορά 0,1 ml, Δεφτερη φορά 0,05 ml 0,1 ml 0,5 ml 0,05 ml (και τισ 2 φορζσ) 7 8 9 10 11 12 13 14 0,05 ml 0,05 ml 0,1 ml 0,1 ml control eye control eye control eye control eye 0,1 ml 0,1 ml 0,1 ml Πρϊτη φορά 0,1 ml, Δεφτερη φορά 0,05 ml 0,1 ml 0,5 ml Πρϊτη φορά 0,1 ml, Δεφτερη φορά 0,05 ml 0,05 ml 0,05 ml 0,1 ml 0,1 ml 0,1 ml 0,1 ml 0,1 ml 0,1 ml Πίλαθαο 8.1.2 Οη ζπγθεληξώζεηο ησλ δηαιπκάησλ κηθξνζθαηξηδίσλ ε αοηυ ημ ζδιείμ αλίγεζ κα ζδιεζςεεί υηζ μζ παναπάκς πμζυηδηεξ δεκ ήηακ αοηέξ πμο εζζαβάβαιε ζημοξ μθεαθιμφξ ςξ είπακ αθθά ζε πμθθά ημοκέθζα βζκυηακ αναίςζδ ιε BSS (πίνακαρ 8.1.3) ηαζ απυ ημ κέμ δζάθοια πμο ζπδιαηίγμκηακ παίνκαιε ηάπμζα ζοβηεηνζιέκδ πμζυηδηα (πίνακαρ 8.1.4). Πζμ ζοβηεηνζιέκα ζημκ πίκαηα 8.1.3 πμο αημθμοεεί πανμοζζάγμκηαζ ζε πμζμφξ μθεαθιμφξ έβζκε ακάιεζλδ ημο ανπζημφ δζαθφιαημξ ιε πμζυηδηα BSS, εκχ ζημκ πίνακα 8.1.4 πανμοζζάγεηαζ δ πμζυηδηα πμο εζζείπεεζ ηεθζηά ζημοξ μθεαθιμφξ: 102 Κουνζλι / ανάμειξθ με BSS 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Προορίηεται για τον Αριςτερό Οφθαλμό(Α.Ο.) control eye +0,9 ml BSS +0,8 ml BSS Πρώτη φορά +0,9 ml BSS, Δεύτερη φορά χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS Πρώτη φορά χωρίσ αραίωςη με BSS, Δεύτερη φορά χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS +0,9 ml BSS +0,9 ml BSS control eye control eye control eye control eye Προορίηεται για τον Δεξιό Οφθαλμό (Δ.Ο.) +0,9 ml BSS +0,9 ml BSS +0,9 ml BSS Πρώτη φορά +0,9 ml BSS, Δεύτερη φορά χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS Πρώτη φορά +0,1 ml BSS, Δεύτερη φορά χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS +0,9 ml BSS +0,9 ml BSS +0,9 ml BSS +0,9 ml BSS +0,9 ml BSS +0,9 ml BSS Πίλαθαο 8.1.3.Οη πνζόηεηεο BSS πνπ πξνζηέζεθαλ ζηα δηαιύκαηα κηθξνζθαηξηδίσλ ηνπ πίλαθα 8.1.2 ηδκ ζοκέπεζα ιεηά απυ αναίςζδ ηςκ δζαθοιάηςκ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ιε BSS, απυ ημ δζάθοια πμο ζπδιαηζγυηακ βζκυηακ πνήζδ ζοβηεηνζιέκδξ πμζυηδηαξ ηάεε θμνά χζηε κα δ ηαηάθθδθδ πμζυηδηα βζα κα απμθναπεεί δ βςκία ημο πνμζείμο εαθάιμο ημο μθεαθιμφ, κα δζαηαναπεεί ανημφκηςξ ημ ζζμγφβζμ νμχκ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ηαζ ηεθζηά κα πνμηφρεζ ιμκηέθμ οπενημκίαξ. ημκ πίνακα 8.1.4 πμο αημθμοεεί, πανμοζζάγμκηαζ μζ ζοβηεκηνχζεζξ ιζηνμζθαζνζδίςκ ηαηυπζκ ηδξ αναίςζδξ ιε BSS πμο εζζήπεδηακ ζημκ ηάεε μθεαθιυ ηςκ ημοκεθζχκ. Αηυιδ, ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ 0, 11, 12, 13, 14 μζ μπμίμζ πνδζζιμπμζήεδηακ ςξ ιάηζα εθέβπμο (control eye), εζζήπεδηε ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ηαεανυ (πςνίξ ιζηνμζθαζνίδζα) BSS πμζυηδηαξ 0,1 ml χζηε κα επαθδεεοηεί υηζ δ Δ.ΟΠ. αολήεδηε θυβμ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ηαζ υπζ απυ ημκ υβημ ημο οβνμφ πμο εζζήπεδηε. 103 Κουνζλι / ειςαγάγαμε ςτον Αριςτερόσ Οφθαλμόσ(Α.Ο.) οφθαλμό 0 control eye (δεν ειςαγάγαμε τίποτα) 1 0,05 ml 2 0,05 ml 3 Πρώτη φορά 0,1 ml, Δεύτερη φορά 0,05 ml 4 0,1 ml 5 0,5 ml 6 Πρώτη φορά 0,05 ml, Δεύτερη φορά 0,05 ml 7 0,05 ml* 8 0,05 ml* 9 0,1 ml 10 0,1 ml 11 control eye (0,1 BSS) 12 control eye (0,1 BSS) 13 control eye (0,1 BSS) 14 control eye (0,1 BSS) Δεξιόσ Οφθαλμόσ (Δ.Ο.) 0,1 ml 0,1 ml* 0,1 ml* Πρώτη φορά 0,1 ml*, Δεύτερη φορά 0,05 ml 0,1 ml 0,5* Πρώτη φορά 0,05 ml, Δεύτερη φορά 0,05 ml* 0,05 ml* 0,05 ml 0,1 ml* 0,1 ml 0,1 ml* 0,1 ml* 0,1 ml 0,1 ml Πίλαθαο 8.1.4. Οη πνζόηεηεο πνπ ηειηθά εηζαγάγακε ζηνλ θάζε νθζαικό κεηά ηηο αξαηώζεηο ή κε κε BSS. *ηηο πνζόηεηεο απηέο, θαζώο αθαηξνύζακε ηελ βειόλα από ηνλ νθζαικό ηνπ θνπλειηνύ, «βγήθε» ιίγν δηάιπκα από ηνλ πξόζζην ζάιακν γεγνλόο πνπ ζα ιεθζεί ππόςηλ ζηα απνηειέζκαηα ηεο κειέηεο. οβηεκηνςηζηά, ηα παναπάκς θαίκμκηαζ ζημκ πίνακα 8.1.5 πμο αημθμοεεί. Αριθμόσ Ποςότθτα(ςε ml) Ποςότθτα BSS Ποςότθτα Ποςότθτα(ςε ml) Ποςότθτα BSS από το διάλυμα που προςθζςαμε που από το διάλυμα που προςθζςαμε κουνελιοφ που ςτο διάλυμα που ειςαγάγαμε που ςτο διάλυμα που παραςκευάςτθκε παραςκευάςτθκε ςτον Α.Ο. παραςκευάςτθκε παραςκευάςτθκε BSS και Α.Ο. BSS και Δ.Ο. μικροςφαιριδίων μικροςφαιριδίων Α.Ο. Δ.Ο. 0 control eye control eye control eye 0,1 ml +0,9 ml BSS (δεν ειςαγάγαμε τίποτα) 1 0,1 ml +0,9 ml BSS 0,05 ml 0,1 ml +0,9 ml BSS Ποςότθτα που ειςαγάγα με ςτον Δ.Ο. 0,1 ml 0,1 ml* 2 0,2 ml +0,8 ml BSS 0,05 ml 0,1 ml +0,9 ml BSS 0,1 ml* 3 Πρϊτη φορά 0,1 ml, Δεφτερη φορά 0,05 ml Πρώτη φορά +0,9 ml BSS, Δεύτερη φορά χωρίσ αραίωςη με BSS Πρώτη φορά 0,1 ml, Δεύτερη φορά 0,05 ml Πρϊτη φορά 0,1 ml, Δεφτερη φορά 0,05 ml Πρώτη φορά +0,9 ml BSS, Δεύτερη φορά χωρίσ αραίωςη με BSS Πρώτη φορά 0,1 ml*, Δεύτερη φορά 0,05 ml 104 4 0,1 ml 0,1 ml χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS Πρώτη φορά χωρίσ αραίωςη με BSS, Δεύτερη φορά χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS +0,9 ml BSS 0,1 ml 0,1 ml 5 0,5 ml 6 0,05 ml (και τισ 2 φορζσ) 7 0,05 ml 0,5 ml 0,5 ml Πρώτη φορά 0,05 ml, Δεύτερη φορά 0,05 ml 0,05 ml* Πρϊτη φορά 0,1 ml, Δεφτερη φορά 0,05 ml 0,05 ml* 0,05 ml 0,1 ml 0,1 ml χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS +0,9 ml BSS 8 0,05 ml 9 10 0,1 ml +0,9 ml BSS 0,1 ml 0,1 ml +0,9 ml BSS 0,1 ml 11 control eye control eye 0,1 ml +0,9 ml BSS 0,1 ml* 12 control eye control eye 0,1 ml +0,9 ml BSS 0,1 ml* 13 control eye control eye 0,1 ml +0,9 ml BSS 0,1 ml 14 control eye control eye control eye (0,1 BSS) control eye (0,1 BSS) control eye (0,1 BSS) control eye (0,1 BSS) 0,1 ml +0,9 ml BSS 0,1 ml 0,05 ml χωρίσ αραίωςη με BSS χωρίσ αραίωςη με BSS Πρώτη φορά +0,1 ml BSS, Δεύτερη φορά χωρίσ αραίωςη με BSS Πίλαθαο 8.1.5 Οη πνζόηεηεο θαη νη ζπγθεληξώζεηο ησλ δηαιπκάησλ πνπ παξαζθεπάζηεθαλ θαη ηειηθά εηζήρζεθαλ ζηνπο νθζαικνύο ησλ θνπλειηώλ. *ηηο πνζόηεηεο απηέο, θαζώο αθαηξνύζακε ηελ βειόλα από ηνλ νθζαικό ηνπ θνπλειηνύ, «δηέξξεπζε» κηθξή πνζόηεηα δηαιύκαηνο από ηνλ πξόζζην ζάιακν. Αθμφ παναζηεοάγμκηακ ημ δζάθοια ηαζ απμζηεζνχκμκηακ, βζκυηακ ιέηνδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ημο ημοκεθζμφ, ιε ημ tonopen (ηαηυπζκ ημπμεέηδζδξ θεπημφ πνμζηαηεοηζημφ πενζαθήιαημξ απυ LATEX ζημ πνυζεζμ ιένμξ ημο ιεηαθθζημφ αζζεδηήνα βζα κα απμθφβμοιε ηοπυκ ιμθφκζεζξ) χζηε κα παναημθμοεεί πςξ αοηή εα ελεθζζζυηακ ζηδκ πμνεία ηδξ ένεοκαξ ιεηά απυ ηδκ εζζαβςβή ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ. ηδ ζοκέπεζα, ηαεχξ μ πνυζεζμξ εάθαιμξ ηςκ ημοκεθζχκ είκαζ πζμ ζηεκυξ ηαζ μ θαηυξ πζμ ιεβάθμξ απ’ υηζ ζημοξ ακενχπμοξ (βλ παπάγπαθο 8.1) ιε ηδκ αεθυκα μ πεζνμονβυξ εζζενπυηακ εθαπηςιεκζηά χζηε κα ιδκ ηνοπήζεζ ημκ ηνοζηαθθμεζδή θαηυ. Μεηά ηδκ επέιααζδ, ημπμεεηήεδηακ ζημοξ μθεαθιμφξ ημο ημοκεθζμφ ακηζαζμηζηά χζηε κα πνμζηαηεοεεί απυ ηοπυκ ιμθφκζεζξ ηαζ ιζηνυαζα ηαζ ζηδκ ζοκέπεζα ιεηαθενυηακ ημ ημοκέθζ ζημ animal house ζηζξ εβηαηαζηάζεζξ ημο ΠΑ.ΓΝΖ βζα ηδκ 24χνδ ακάννςζδ ημο. Δηεί, ιεηνήεδηε ιε ημ tonopen ιεηά απυ 105 0,1 ml 0,5* Πρώτη φορά 0,05 ml, Δεύτερη φορά 0,05 ml* 0,05 ml* 0,05 ml 0,1 ml* 24 χνεξ δ ΔΟΠ, ηαεδιενζκά ημκ ζημ ανπζηυ δζάζηδια ιεηά ηδκ επέιααζδ ηαζ ζηδ ζοκέπεζα ζε δζαζηήιαηα ιίαξ εαδμιάδαξ ηδκ εκδμθεάθιζα πίεζδ ηαηά ηζξ απμβεοιαηζκέξ χνεξ, ζοβηνίκμκηαξ ηδκ ιε ηδκ πνμδβμφιεκδ διένα ηαζ ιε ηδκ ανπζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ πνζκ ηδκ εζζαβςβή ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ. Δπζεοιδηή εα ήηακ δ ακμδζηή πμνεία ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηδξ ηάλδξ ηςκ 10 ή ηαζ 20 mmHg χζπμο αοηή ιεηά απυ ζοβηεηνζιέκμ δζάζηδια κα ζηαεενμπμζμφκηακ ζε ιζα ηζιή. Ο ιέζμξ υνμξ ηνζχκ δζαδμπζηχκ ιεηνήζεςκ ζηζξ ιένεξ πμο ιεηνήεδηε δ ΔΟΠ ζε ηάεε ημοκέθζ πςνζζηά δίκεηαζ ζημοξ πίκαηεξ πμο αημθμοεμφκ. Να ζδιεζςεεί υηζ ηα ημοκέθζα 0 ηαζ 1 δεκ ιεηνήεδηακ δζελμδζηά ηαζ έηζζ δεκ παναεέημκηαζ παναηάης. Σμ ημοκέθζ 0 ήηακ ημ πεζναιαηζηυ ημοκέθζ ζηδκ έκανλδ αοηήξ ηδξ ενβαζίαξ ζημ μπμίμ έβζκε confocal ζημκ ηεναημεζδή εθυζμκ απεαίςζε ηδκ πνχηδ εαδμιάδα ηαζ ημ ημοκέθζ 1 δεκ παναημθμοεήεδηε θυβς ηεναηίηζδαξ πμο δεκ επέηνεπε ηδκ αηνζαή ημκμιέηνδζδ. Σα δεδμιέκα ηςκ ιεηνήζεςκ παναηίεεκηαζ ζημ πανάνηδια Α. Ζ ιέηνδζδ ηδξ ΔΟΠ βζα υθα ηα πεζναιαηυγςα έβζκε ηδκ ίδζα χνα ηδξ διέναξ χζηε κα απμθεοπεμφκ θακεαζιέκεξ ιεηνήζεζξ θυβς ηδξ δζαηφιακζδξ αοηήξ ηαηά ηδκ δζάνηεζα ηδξ διέναξ. Δπζθεηηζηά, θίβμ πνζκ εοζζαζηεί ηάπμζμ ημοκέθζ ζοκήεςξ (ηάπμζεξ θμνέξ ηαζ αιέζςξ ιεηά απυ ηδκ δζαδζηαζία εζζαβςβήξ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ) βζκυηακ ιέηνδζδ ημο ζοκηεθεζηδ εοπένεζαξ εηνμήξ ηαζ ηδξ εθαζηζηυηδηαξ Σα απμηεθέζιαηα ηςκ ιεηνήζεςκ παναεέημκηαζ παναηάης ζηδκ ενόηηηα 8.2. Σέθμξ, επηά (7) ημοκέθζα δυεδηακ βζα ζζημθμβζηή ελέηαζδ. Πζμ ζοβηεηνζιέκα ζηδκ ζζημθμβζηή αοηή ιεθέηδ, δ μπμία πναβιαημπμζήεδηε ζε 14 μθεαθιμφξ, ανπζηά ακαιφπεδηακ ζε δζάθοια 2.6% glutaraldehyde (βθμοηαναθδεΰδδξ) ζε 0.1Μ cacodylate buffer (νοειζζηήξ ελμοδεηένςζδξ, PH 7.4). Μεηά απυ ιζα κφπηα πμο πανέιεζκακ μζ μθεαθιμί ζε αοηυ ημ δζάθοια, ηα δείβιαηα ηςκ ζζηχκ πμο είπακ δζαπςνζζηεί απυ ημοξ μθεαθιμφξ εζζήπεδζακ ζε δζάθοια απυ 2% osmium tetroxide (ηεηνμλείδζμ ημο μζιίμο) ζε 0.1Μ cacodylate buffer (νοειζζηήξ ελμοδεηένςζδξ, PΖ 7.4) βζα ιία χνα ζημοξ 4 μC, ηαζ αθοδαηχεδηακ ζε ιζα ζεζνά απυ αθθαβέξ ζε δζαθφιαηα πμο πενζείπακ αθημυθ. Έπεζηα, ηα δείβιαηα ημπμεεηήεδηακ ζε ζηεθέβπμζ αθμοιζκίμο επζηαθοιιέκα ιε πνοζυ ηαζ ελεηάζηδηακ ζημ μικποζκόπιο ζάπωζηρ (microscope JEOL JSM-6390LV Japan). Σαοηυπνμκα ελεηάζηδηακ ζημ θωηονικό μικποζκόπιο, υπμο βζα ηδκ θςημκζηή δζαδζηαζία έπεζ βίκεζ δ ηοπζηή ηαζ ζφκδεδ 106 δζαδζηαζία. Ώξ βκςζηυκ, εηεί ηα δείβιαηα επίζδξ αθοδαηχκμκηακ αθθά ιε δζαθμνεηζηυ ηνυπμ απ’ υηζ ζημ ιζηνμζηυπζμ ζάνςζδξ ηαζ έηζζ ιεηά απυ ηδκ πθήνδξ αθοδάηςζδ ιέζα απυ ιζα ζεζνά εκαθθαβήξ δζαθοιάηςκ ηςκ δεζβιάηςκ (ανπζηά ηα δείβιαηα ήηακ ηαεέκα πςνζζηά ζε κενυ, ιεηά ιπήηακ ζε μζκυπκεοια, ιεηά ζε propylene oxide (μλείδζμ ημο πνμπζθεκείμο) ηαζ ηέθμξ ζε epoxy resin (επμλεζδζηή νδηίκδ) ιέζα απυ ιία δζαδζηαζία εζδζηήξ ημπήξ, χζηε κα δμφιε εάκ οπήνπακ ιζηνμζθαζνίδζα ζημοξ ζζημφξ ηαζ ζε πμζα ζδιεία. Γζα ημκ εκημπζζιυ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ δζαπζζηχεδηε υηζ, ημ θςημκζηυ ιζηνμζηυπζμ δεκ ήηακ ημ πθέμκ ηαηάθθδθμ εθυζμκ ήηακ δφζημθμ κα ημπμφκ ηα ιζηνμζθαζνίδζα ιε ημ εζδζηυ ιαπαίνζ ηαεχξ ημαυκημοζακ ιε αοηυ μζ ζζημί παναζένκμκηαξ ηα ιζηνμζθαζνίδζα ζε πενίπηςζδ πμο οπήνπακ. Ακηζεέηςξ, ημ ιζηνμζηυπζμ ημ μπμίμ αμήεδζε ανηεηά ζημ κα εκημπζζημφκ ηα ιζηνμζθαζνίδζα ηαζ κα θακεί ακ ηεθζηά οπήνπακ ή υπζ ζημοξ ζζημφξ ήηακ ημ ιζηνμζηυπζμ ζάνςζδξ (scan-microscope), απ’ υπμο θάκδηακ ηαεανά ηα ιζηνμζθαζνίδζα υηζ οπήνπακ εζςηενζηά ηςκ ζζηχκ. 8.2 Πεηξακαηηθά Απνηειέζκαηα 8.2.1 Δλδνθζάικηα πίεζε Απυ ηζξ ιεηνήζεζξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ ζε δζάζηδια ηεζζάνςκ ιδκχκ ζοβηεκηνςηζηά ηα απμηεθέζιαηα ήηακ ηα αηυθμοεα: Γζα ημοξ ανζζηενμφξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ ηα απμηεθέζιαηα ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ πανμοζζάγμκηαζ ζημ βνάθδια πμο αημθμοεεί: 107 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Γξάθεκα 8.2.1.1 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζε Αξηζηεξνύο Οθζαικνύο ζε δηάζηεκα 4 κελώλ. Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). Γζα ημοξ δελζμφξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ ηα απμηεθέζιαηα ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ πανμοζζάγμκηαζ ζημ βνάθδια πμο αημθμοεεί: 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Γξάθεκα 8.2.1.12 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζε Γεμηνύο Οθζαικνύο ζε δηάζηεκα 4 κελώλ. Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). Παναηδνμφιε ελίζμο ηαζ ζημοξ δφμ μθεαθιμφξ υηζ μζ ηζιέξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ έπμοκ ακμδζηή πμνεία ιεηά απυ ηδκ εζζαβςβή ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ βζα ανηεηυ δζάζηδια (πενίπμο 50 διένεξ) ιε ελαίνεζδ ημ ημοκέθζ 3 υπμο δ 108 εκδμθεάθιζα πίεζδ αολήεδηε βζα 30 διένεξ πενίπμο ηαζ ζημοξ δφμ μθεαθιμφξ, ημ ημοκέθζ 4 ζημ μπμίμ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ αολήεδηε βζα 70 διένεξ πενίπμο ζημκ δελζυ μθεαθιυ ηαζ ημ ημοκέθζ 5 υπμο δ εκδμθεάθιζα πίεζδ αολήεδηε βζα 18 διένεξ πενίπμο. Μεηά απυ αοηυ ημ δζάζηδια δ εκδμθεάθιζα πίεζδ δεκ έπεζε ζηζξ ανπζηέξ ηζιέξ ηδκ Δ.ΟΠ. αθθά ζηαδζαηά ζηαεενμπμζήεδηε ζε ιζα ηζιή ιεβαθφηενδ ηαηά 2 ή ηαζ 3 θμνέξ ηδξ ανπζηήξ. Πζμ ακαθοηζηά, ελεηάγμκηαξ ηζξ ηζιέξ ηδξ Δ.ΟΠ. ζε ηάεε ημοκέθζ πςνζζηά ηαζ βζα ημοξ δφμ μθεαθιμφξ έπμοιε ηα αηυθμοεα βναθήιαηα: Κμοκέθζ 2 25 20 15 Α.Ο. Δ.Ο. 10 5 0 0 20 40 60 80 100 120 140 Γξάθεκα 8.2.1.3 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 2 ζε δηάζηεκα 121 εκεξώλ (~2κήλεο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). 109 Κμοκέθζ 3 30 25 20 Α.Ο. 15 Δ.Ο. 10 5 0 0 20 40 60 80 100 Γξάθεκα 8.2.1.4 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 3 ζε δηάζηεκα 77 εκεξώλ (~2,5 κήλεο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). Κμοκέθζ 4 35 30 25 20 Α.Ο. 15 Δ.Ο. 10 5 0 0 20 40 60 80 100 120 Γξάθεκα 8.2.1.5 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 4 ζε δηάζηεκα 107 εκεξώλ (~3,5 κήλεο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). 110 Κμοκέθζ 5 30 25 20 Α.Ο. 15 Δ.Ο. 10 5 0 0 20 40 60 80 100 120 Γξάθεκα 8.2.1.6 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 5 ζε δηάζηεκα 114 εκεξώλ (~3,5 κήλεο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). Κμοκέθζ 6 25 20 15 Α.Ο. Δ.Ο. 10 5 0 0 20 40 60 80 100 120 140 Γξάθεκα 8.2.1.7 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 6 ζε δηάζηεκα 121 εκεξώλ (~2 κήλεο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). 111 Κμοκέθζ 7 25 20 15 Α.Ο. Δ.Ο. 10 5 0 0 10 20 30 40 50 60 Γξάθεκα 8.2.1.8 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 7 ζε δηάζηεκα 53 εκεξώλ (~1,5 κήλεο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). Κμοκέθζ 8 20 18 16 14 12 10 Α.Ο. 8 Δ.Ο. 6 4 2 0 0 5 10 15 20 25 30 35 Γξάθεκα 8.2.1.9 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 8 ζε δηάζηεκα 30 εκεξώλ (~1 κήλαο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). Να ζεκεησζεί όηη ην θνπλέιη απηό απεβίσζε ελώ αθόκα παξαηεξνύζακε αλνδηθή πνξεία ηεο Δ.ΟΠ. 112 Κμοκέθζ 9 20 18 16 14 12 10 Α.Ο. 8 Δ.Ο. 6 4 2 0 0 10 20 30 40 50 Γξάθεκα 8.2.1.10 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 9 ζε δηάζηεκα 47 εκεξώλ (~1,5 κήλεο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). Κμοκέθζ 10 25 20 15 Α.Ο. Δ.Ο. 10 5 0 0 10 20 30 40 50 60 Γξάθεκα 8.2.1.11 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 10 ζε δηάζηεκα 53 εκεξώλ (~2 κήλεο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). 113 Κμοκέθζ 11 18 16 14 12 10 Α.Ο. 8 Δ.Ο. 6 4 2 0 0 10 20 30 40 50 Γξάθεκα 8.2.1.12 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 11 ζε δηάζηεκα 42 εκεξώλ (~1,5 κήλεο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). Ο Α.Ο. κειεηήζεθε σο κάηη ειέγρνπ (control eye). Κμοκέθζ 12 18 16 14 12 10 Α.Ο. 8 Δ.Ο. 6 4 2 0 0 10 20 30 40 50 Γξάθεκα 8.2.1.13 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 12 ζε δηάζηεκα 41 εκεξώλ (~1,5 κήλεο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). Ο Α.Ο. κειεηήζεθε σο κάηη ειέγρνπ (control eye). 114 Κμοκέθζ 13 18 16 14 12 10 Α.Ο. 8 Δ.Ο. 6 4 2 0 0 10 20 30 40 50 60 Γξάθεκα 8.2.1.14 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 13 ζε δηάζηεκα 55 εκεξώλ (~2 κήλεο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). Ο Α.Ο. κειεηήζεθε σο κάηη ειέγρνπ (control eye). Κμοκέθζ 14 14 12 10 8 Α.Ο. 6 Δ.Ο. 4 2 0 0 10 20 30 40 50 60 Γξάθεκα 8.2.1.15 Μεηξήζεηο ΔΟΠ ζην θνπλέιη 14 ζε δηάζηεκα 55 εκεξώλ (~2 κήλεο). Ο θάζεηνο άμνλαο (y) αληηπξνζσπεύεη ηηο ηηκέο ηεο ΔΟΠ (mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (x) ηνλ ρξόλν (ζε εκέξεο). Ο Α.Ο. κειεηήζεθε σο κάηη ειέγρνπ (control eye). 115 8.2.2 Οθζαικηθή Αθακςία (Ocular Rigidity) & Δπρέξεηα Δθξνήο (Outflow facility) Απυ ηζξ ιεηνήζεζξ πμο έβζκακ ζε πέκηε (5) ημοκέθζα, ιε ηδκ αμήεεζα ηδξ ιακμιεηνζηήξ ζοζηεοήξ πμο έπεζ ακαπηοπεεί ζημ Πακεπζζηήιζμ Κνήηδξ πάνεδηακ ηα αηυθμοεα απμηεθέζιαηα: Όλνκα Κνπλειηνύ Rigidity (κl-1) Οθζαικόο Outflow facility coefficient (κl/min/mmHg) Rabbit 14 Rabbit 13 Rabbit 10 Rabbit 6 Rabbit 5 Left 0,0182624 0,12659 Right 0,0190496 0,150399 Left 0,0187781 0,0927016 Right 0,0201676 0,108042 Left 0,0172369 0,134602 Right 0,0193676 0,115519 Left 0,0177981 0,293761 Right 0,0187489 0,259501 Left 0,0136929 0,130224 Right 0,0276897 0,085076 Πίλαθαο 8.2.2.1 Απνηειέζκαηα Rigidity & Outflow facility από ηηο κεηξήζεηο ζε πέληε θνπλέιηα κε ηελ βνήζεηα ηεο καλνκεηξηθήο ζπζθεπήο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Κξήηεο Παναηδνμφιε υηζ ζημ Κμοκέθζ 14 μ ζοκηεθεζηήξ αηαιρίαξ ζημκ δελζυ μθεαθιυ ζημκ μπμίμ έβζκε δ έβποζδ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ είκαζ ιεβαθφηενμξ απυ αοηυκ ζημκ ανζζηενυ μθεαθιυ μ μπμίμξ πνδζζιμπμζήεδηε ςξ ιάηζ εθέβπμο (control eye) ηαηά 0,0007872 ιμκάδεξ (Γπάθημα 8.2.2.1 και Γπάθημα 8.2.2.2). Οιμίςξ ηαζ ζημ Κμοκέθζ 13 ηαηά 0,0013895 ιμκάδεξ (Γπάθημα 7.5.2.3 και Γπάθημα 8.2.2.4). Γκςνίγμκηαξ υηζ έκαξ ζηθδνυξ μθεαθιυξ (άηαιπημξ) έπεζ ηδκ ηάζδ κα αολάκεζ πζμ εφημθα ηδκ πίεζδ ημο βζα ημκ ίδζμ υβημ ημο οβνμφ πμο εζζένπεηαζ ζημ εζςηενζηυ ημο, είηε είκαζ οδαημεζδέξ οβνυ είηε αίια πμο πνμζπαεεί κα ιπεζ ζε ηάεε ηανδζαηυ παθιυ ζημκ μθεαθιυ, δεκ πνμηαθεί εκηφπςζδ ημ βεβμκυξ ηδξ αφλδζδξ ημο 116 ζοκηεθεζηή αηαιρίαξ ζημοξ δελζμφξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ. Αηυια παναηδνμφιε ιζα αφλδζδ ζηζξ ηζιέξ ημο ζοκηεθεζηή αηαιρίαξ ηαζ ηςκ οπυθμζπςκ ημοκεθζχκ ηαζ ζημοξ δφμ μθεαθιμφξ( ηαεχξ εζζαβάβαιε ιζηνμζθαζνίδζα ηαζ ζημοξ δφμ μθεαθιμφξ ημοξ), δζαπζζηχκμκηαξ υηζ μ δελζυξ μθεαθιυξ έπεζ ιεβαθφηενεξ ηζιέξ ζημκ ζοκηεθεζηή αηαιρίαξ. Σα βναθήιαηα πμο αημθμοεμφκ δείπκμοκ ηζξ ιεηνήζεζξ ηδξ Δκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ζε ζπέζδ ιε ημκ υβημ ημο θοζζμθμβζημφ μνμφ ιέζα ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ζημκ μθεαθιυ. Ζ ιέηνδζδ έβζκε ζε ζοπκυηδηα 2000Hz (ηαζ υπζ 400Hz) αθμφ μ ηανδζαηυξ νοειυξ ημο ημοκεθζμφ είκαζ πμθφ πζμ αδφκαιμξ απυ ημο ακενχπμο βζα 500 θεπηά ηαζ ζηα δφμ ημοκέθζα. Σα δεδμιέκα ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηαζ ημο υβημο, πνδζζιμπμζήεδηακ απυ ημ εζδζηυ θμβζζιζηυ ημο οπμθμβζζηή βζα ημκ οπμθμβζζιυ ηδξ ηθίζδξ ηδξ ηαιπφθδξ δ μπμία ηαεμνίγεζ ημκ ζοκηεθεζηή μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ. Αηυια αθέπμοιε υηζ δ ζπέζδ πίεζδξ υβημο είκαζ ιδ βναιιζηή ηαζ δ θαζκμιεκζηή εθαζηζηυηδηα ιεζχκεηαζ ιε ηδκ αφλδζδ ηδξ Δ.ΟΠ. Γξάθεκα 8.2.2.1 Γξαθηθή παξάζηαζε πίεζεο όγθνπ γηα ην θνπλέιη 14 Αξηζηεξόο Οθζαικόο 117 Γξάθεκα 8.2.2.2 Γξαθηθή παξάζηαζε πίεζεο όγθνπ γηα ην θνπλέιη 14 Γεμηόο Οθζαικόο Γξάθεκα 8.2.2.3 Γξαθηθή παξάζηαζε πίεζεο όγθνπ γηα ην θνπλέιη 13 Αξηζηεξόο Οθζαικόο 118 Γξάθεκα 8.2.2.4 Γξαθηθή παξάζηαζε πίεζεο όγθνπ γηα ην θνπλέιη 13 Γεμηόο Οθζαικόο Έηζζ, ηαεχξ δ μθεαθιζηή αηαιρία είκαζ ιζα θοζζηή πανάιεηνμξ πμο εηθνάγεζ ηζξ εθαζηζηέξ ζδζυηδηεξ ημο μθεαθιμφ παναηδνμφιε απυ ηζξ βναθζηέξ παναζηάζεζξ υηζ υζμ αολάκεηαζ δ μθεαθιζηή αηαιρία ηυζμ πζμ απυημιδ είκαζ δ ηαιπφθδ. Πνάβιαηζ, ζηα γπαθήμαηα 8.2.2.1 ηαζ 8.2.2.3 δ ηθίζδ ηδξ ηαιπφθδξ είκαζ ιζηνυηενδ απ’ υηζ ζηα γπαθήμαηα 8.2.2.2 ηαζ 8.2.2.4 ακηίζημζπα ζηα μπμία έπμοιε εζζαβάβεζ ιέζα ζημκ μθεαθιυ ιζηνμζθαζνίδζα.Παναηδνμφιε δδθαδή υηζ αολάκεηαζ δ μθεαθιζηή αηαιρία (πζμ απυημιδ δ ηαιπφθδ ηαζ άνα πζμ ζηθδνυξ- άηαιπημξ μ μθεαθιυξ) ιε ηδκ αφλδζδ ημο υβημο ημο οβνμφ πμο εζζένπεηαζ ζημκ μθεαθιυ, βεβμκυξ ημ μπμίμ ηάκεζ ηδκ μθεαθιζηή αηαιρία κα έπεζ ζοκάθεζα ιε δζάθμνεξ ηθζκζηέξ ηαηαζηάζεζξ υπςξ είκαζ ημ βθαφηςια. ηδκ ζοκέπεζα, απυ ηδκ ιέηνδζδ ηςκ μθεαθιχκ ηςκ ημοκεθζχκ ιε ηδκ ιακμιεηνζηή ζοζηεοή ημο Πακεπζζηδιίμο Κνήηδξ απυ ηζξ ηζιέξ πμο ηαηαβνάθδηακ βζα ημκ ζοκηεθεζηή εοπένεζαξ εηνμήξ (outflow facility) ηαζ ημκ πνυκμ, δδιζμονβήζαιε ηζξ αηυθμοεεξ δφμ βναθζηέξ παναζηάζεζξ (Γπάθημα 8.2.2.5 ηαζ Γπάθημα 8.2.2.6) βζα ημοξ μθεαθιμφξ (δελί ηαζ ανζζηενυ) ηςκ ημοκεθζχκ 14 ηαζ 13 ακηίζημζπα, μζ μπμίεξ παναεέημκηαζ παναηάης: 119 Outflow Rabbit14 45.000.000 40.000.000 35.000.000 30.000.000 25.000.000 outflow_rabbit14_R 20.000.000 outflow_rabbit14_L 15.000.000 10.000.000 5.000.000 0 0,00E+00 5,00E+11 1,00E+12 Γξάθεκα 8.2.2.5 Γξαθηθή παξάζηαζε ζπληειεζηή επρέξεηαο εθξνήο θαη ρξόλνπ ζην θνπλέιη 14 θαη γηα ηνπο δύν νθζαικνύο. Ο θάζεηνο άμνλαο (άμνλαο ησλ y) αληηπξνζσπεύεη ην ζπληειεζηήο επρέξεηαο εθξνήο(κl/min/mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (άμνλαο ησλ x) ηνλ ρξόλνο ( ζε msec). Outflow Rabbit13 50.000.000 45.000.000 40.000.000 35.000.000 30.000.000 25.000.000 20.000.000 15.000.000 10.000.000 5.000.000 0 outflow_rabbit13_R outflow_rabbit13_L 0 5E+11 1E+12 Γξάθεκα 8.2.2.6 Γξαθηθή παξάζηαζε ζπληειεζηή επρέξεηαο εθξνήο θαη ρξόλνπ ζην θνπλέιη 13 θαη γηα ηνπο δύν νθζαικνύο. Ο θάζεηνο άμνλαο (άμνλαο ησλ y) αληηπξνζσπεύεη ην ζπληειεζηήο επρέξεηαο εθξνήο(κl/min/mmHg) ελώ ν νξηδόληηνο άμνλαο (άμνλαο ησλ x) ηνλ ρξόλνο ( ζε msec). Απυ ηζξ βναθζηέξ παναζηάζεζξ ζοβηνίκμκηαξ ημοξ μθεαθιμφξ ζημοξ μπμίμοξ εζζαβάβαιε ηα ιζηνμζθαζνίδζα ιε αοημφξ πμο εζζαβάβαιε δζάθοια BSS παναηδνμφιε υηζ μζ μθεαθιμί ιε ηα ιζηνμζθαζνίδζα έπμοκ ιζηνυηενμ ζοκηεθεζηή 120 εηνμήξ (outflow facility) δδθαδή υηζ ημ οδαημεζδέξ οβνυ εηνέεζ πζμ δφζημθα έλς απυ ημκ μθεαθιυ. Σέθμξ ηαηά ηδκ ιέηνδζδ ηδξ εοπένεζαξ εηνμήξ ζημκ ανζζηενυ μθεαθιυ ζημ Κμοκέθζ 13 αθέπμοιε κα ειθακίγεηαζ ιζα ηάεεηδ βναιιή ζημκ ανζζηενυ μθεαθιυ δ μπμία πζεακυκ κα μθείθεηαζ ζε ηάπμζμ ημφκδια ημο μθεαθιμφ ηαηά ηδκ ιέηνδζδ. Σεθεζχκμκηαξ αλίγεζ ζε αοηυ ημ ζδιείμ κα ακαθένμοιε υηζ δ ηζιή ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ εζζυδμο ιεηεβπεζνδηζηά ηαηά ηδκ ιέηνδζδ ηδξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ηαζ ηδξ εοπένεζαξ εηνμήξ, ιε ηδκ ιακμιεηνζηή ζοζηεοή ήηακ δζαθμνεηζηή (ιεβαθφηενδ) απυ αοηή πμο ιεηνήζαιε ζηα ημοκέθζα ιε ημ ημκυιεηνμ πεζνυξ tonopen. Πζμ ζοβηεηνζιέκα, μζ ηζιέξ ηδξ πίεζδξ εζζυδμο ηαηά ηδκ ιέηνδζδ ιε ηδκ ιακμιεηνζηή ζοζηεοή ζηα Κμοκέθζα 5, 6, 9, 10, 12, 13, 14 ήηακ ζημοξ ανζζηενμφξ μθεαθιμφξ 19, 15, 5, 22, 18, 19.8, 20 ηαζ ζημοξ δελζμφξ μθεαθιμφξ 24, 11, 16, 22, 22, 20.3, 19 ακηίζημζπα. Οζ ηζιέξ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηαηά ηδκ ιέηνδζδ ιε ημ ημκυιεηνμ πεζνυξ tonopen ζηα Κμοκέθζα 5, 6, 9, 10, 12, 13, 14 ήηακ ζημοξ ανζζηενμφξ μθεαθιμφξ 16.5, 10, 15.25, 17, 11.6 , 15, 8.6 ηαζ ζημοξ δελζμφξ μθεαθιμφξ 17, 14, 17, 20, 14.3, 16.5, 13 ακηίζημζπα. ε αοηυ ημ ζδιείμ αλίγεζ κα ακαθενεμφιε ζηδκ ένεοκα πμο δζελήπεδ ζημ Πακεπζζηήιζμ Κνήηδξ απυ ημοξ Υ. Γηίκδξ, Γ. Κμοκήξ, . Υανίζδξ ηαζ Μ. Σζζθζιπάνδ63 ζηδκ μπμία βίκεηαζ ακαθμνά βζα ημκ ηφπμ ηδξ αθδεζκήξ πίεζδξ (Real_IOP). Real_IOP=1,3472* TONOPEN-7,0333 (mmHg) (8.2.2.1) Έηζζ εάκ οπμθμβζζηεί δ αθδεζκή πίεζδ, ιε ηδκ αμήεεζα ημο ηφπμο (8.2.2.1), πνδζζιμπμζχκηαξ ηζξ ηζιέξ πμο ιεηνήζαιε ιε ημ ημκυιεηνμ πεζνυξ, εα είιαζηε πζμ ημκηά ζηζξ ηζιέξ ημο ιακμιέηνμο εθυζμκ ημ tonopen οπμηζιά ηδκ πναβιαηζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ.63 ημκ πίκαηα πμο αημθμοεεί, πανμοζζάγμκηαζ μζ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ πμο ιεηνήεδηακ ιε ηδκ ιακμιεηνζηή ζοζηεοή, μζ ηζιέξ ηδξ ΔΟΠ πμο ιεηνήεδηακ ιε ημ tonopen ηαζ δ ιεηαλφ ημοξ δζαθμνά. 121 Όλνκα Οθζαικόο Κνπλειηνύ IOP κε ΗΟΡ κε Γηαθνξά καλνκεηξηθή tonopen (mmHg) ζπζθεπή (mmHg) (mmHg) Rabbit 5 Rabbit 6 Rabbit 9 Rabbit 10 Rabbit 12 Rabbit 13 Rabbit 14 Right 24 17 7 Left 19 16.5 2,5 Right 11 14 -3 Left 15 10 5 Right 16 17 -1 Left 5 15.25 -10,25 Right 22 20 2 Left 22 17 5 Right 22 14.3 7,7 Left 18 11.6 6,4 Right 20.3 16.5 3,8 Left 19.8 15 4,8 Right 19 13 6 Left 20 8.6 11,4 Πίλαθαο 8.2.2.2 Σηκέο ελδνθζάικηαο πίεζεο κεηξεκέλεο ζηελ καλνκεηξηθή ζπζθεπή θαη κε ην ηνλόκεηξν tonopen οκμρίγμκηαξ θμζπυκ παναηδνμφιε υηζ ιε ελαίνεζδ ηα Κμοκέθζα 6 (δελζυξ μθεαθιυξ), 9 (δελζυξ ηαζ ανζζηενυξ μθεαθιυξ) ζηα μπμία δ εκδμθεάθιζα πίεζδ ήηακ ιεβαθφηενδ ηαηά ηδκ ιέηνδζδ ιε ημ ημκυιεηνμ πεζνυξ, ζηα οπυθμζπα ημοκέθζα δ εκδμθεάθιζα πίεζδ ήηακ ορδθυηενδ ηαηά ηδκ ιέηνδζδ ηδξ ιακμιεηνζηήξ ζοζηεοήξ ιε ηδκ δζαθμνά κα ηοιαίκεηαζ απυ 2 έςξ 11,4 mmHg έκακηζ ημο ημκμιέηνμο tonopen. 8.2.3 Ηζηνινγηθό Μέξνο 122 Χξ βκςζηυκ ηα ιζηνμζθαζνίδζα πμο πνδζζιμπμζήεδηακ βζα κα εζζαπεμφκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ηςκ μθεαθιχκ ήηακ απυ 1-20 ιm δζάιεηνμ. Με ηδκ αμήεεζα ημο μπηζημφ ιζηνμζημπίμο πνζκ αοηά εζζαπεμφκ έπμοιε ιζα εζηυκα ηδξ ιμνθήξ Εικόνα8.2.3.1 υπμο παναηδνμφκηαζ κα έπμοκ ηέθεζα ζθαζνζηή δμιή ζε δζάθμνεξ δζαζηάζεζξ. Δηθόλα8.2.3.1 Δηθόλα από ην νπηηθό κηθξνζθόπην (light microscope) πξηλ απηά εηζαρζνύλ ζηνπο νθζαικνύο, όπνπ παξαηεξνύληαη ηα κηθξνζθαηξίδηα ζε δηάθνξεο δηακέηξνπο. ηδ ζοκέπεζα, ιεηά απυ ηαηάθθδθδ πνμεημζιαζία ηαζ δδιζμονβία δζαθοιάηςκ (αθ. Κεθάθαζμ 7 ηαζ Κεθάθαζμ 8) ηα ιζηνμζθαζνίδζα εζζαβάβμκηακ ζημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ ιε ζφνζββα 31G δζαπενκυκηαξ εθαπηςιεκζηά ηδ δεζηειέηεζμ ιειανάκδ ιε ηδκ άηνδ ηδξ αεθυκαξ κα θηάκεζ ζημ ηέκηνμ πενίπμο ημο ημνζημφ πεδίμο, υπςξ θαίκεηαζ ζηδκ επυιεκδ εζηυκα: 123 Δηθόλα8.2.3.2 Ζ δηαδηθαζία εηζαγσγήο ησλ κηθξνζθαηξηδίσλ ζηνλ πξόζζην ζάιακν κε ηελ ζύξηγγα Μεηά απυ δζάζηδια ηεζζάνςκ, ηνζχκ, δφμ ηαζ εκυξ ιδκυξ απυ ηδκ εζζαβςβή ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ, ελεηάζηδηακ ηάπμζα απυ ηα ημοκέθζα ζζημθμβζηά, χζηε κα ελεηαζηεί ακ οπήνπακ εζςηενζηά ημο μθεαθιμφ ιζηνμζθαζνίδζα. Πζμ ζοβηεηνζιέκα, ηα ημοκέθζα 4 ηαζ 5 ελεηάζηδηακ ζζημθμβζηά ιεηά απυ ηέζζενζξ ιήκεξ απυ ηδκ διενμιδκία πμο είπακ εζζαπεεί ηα ιζηνμζθαζνίδζα, ημ ημοκέθζ 3 ιεηά απυ ηνεζξ ιήκεξ, ηα ημοκέθζα 7 ηαζ 9 ιεηά απυ δφμ ιήκεξ ηαζ ηα ημοκέθζα 10 ηαζ 12 ιεηά απυ έκα ιήκα. Έηζζ, απυ ηδκ ζζημθμβζηή ελέηαζδ ηαζ ιε ηδκ αμήεεζα ημο ιζηνμζημπίμο ζάνςζδξ ελεηάζηδηε δ βςκία ημο πνυζεζμο εαθάιμο, ημ αηηζκςηυ ζχια, ημ trabeculum (ζηθδνμηεναημεζδζηυξ δειυξ), ηα αενμζζηζηά ζςθδκάνζα ηαζ ημ ηακάθζ ημο Schlemm. Αλίγεζ κα ακαθενεεί ζε αοηυ ημ ζδιείμ υηζ, ζημκ άκενςπμ μζ ηνείξ ζηνχζεζξ ημο ζηθδνμηεναημεζδζημφ δειμφ (trabeculum meshwork) ηαζ ημ εζςηενζηυ ημίπςια ημο ηακαθζμφ ημο Schlemm πανέπμοκ ηδκ απαναίηδηδ ζδιακηζηή ακηίζηαζδ βζα ηδκ νμή ημο οδαημεζδμφξ. Σμ ελςηενζηυ ζηνχια ημο trabeculum meshwork είκαζ ζοκδεδειέκμ ιε ημοξ ηέκμκηεξ ημο αηηζκςημφ ιουξ χζηε ηάεε ιδπακζζιυξ πμο παθανχκεζ ή εκζζπφεζ ημοξ ηέκμκηεξ κα ηθζιαηχκεζ ημκ πχνμ ιεηαλφ ηςκ ζηνςιάηςκ ημο trabeculum ηαζ κα νοειίγεζ έηζζ ηδκ ακηίζηαζδ ζηδκ εηνμή ημο 124 οδαημεζδμφξ. Όθα ηα παναπάκς υιςξ δεκ ζζπφμοκ βζα ημκ ιδπακζζιυ ηδξ νμήξ ημο οδαημεζδμφξ βζα ημοξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ65,79. Σμ ημοκέθζ, δεκ έπεζ ηακάθζ ημο Schlemm υπςξ ημ βκςνίγμοιε μφηε ηαζ ακεπηοβιέκμ trabeculum meshwork ή ζηθδνυ πζηχκα ηαζ έηζζ δ ζπέζδ ιεηαλφ αηηζκςημφ ιουξ ηαζ trabeculum δεκ είκαζ ζζπονή βζα ηδκ ακηίζηαζδ ζηδκ εηνμή. Ακηαοηχκ οπάνπεζ έκαξ θααφνζκεμξ, υπςξ παναηηδνίγεηαζ απυ ημοξ ενεοκδηέξ, ζημ ζηθδνυ πζηχκα απυ ημκ ζηθδνμηεναημεζδζηυ δειυ ιέπνζ ηζξ επζζηθδνζηέξ θθέαεξ. Έηζζ, δδιζμονβείηαζ έκαξ πμθφπθμημξ ιδπακζζιυξ (trabecular canal & intrascleral channels) ζηα ημοκέθζα βζα ηδκ ζφζηαζδ ημο αηηζκςημφ ιουξ δζαθμνεηζηυξ απυ αοηυκ ηςκ ακενχπςκ ηαζ άθθςκ πνςηεφμκηςκ εδθαζηζηχκ (Schlemm scannel & aquerous veins)65 ηαζ έηζζ, θεζημονβεί δ βςκία ημο πνμζείμο εαθάιμο βζα ηδκ απμπέηεοζδ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ, ηάκμκηαξ ιαξ κα ενεοκάιε εηείκδ ηδκ πενζμπή βζα ηοπυκ ιζηνμζθαζνίδζα. Πζμ ζοβηεηνζιέκα, απυ ηδκ ζζημθμβζηή ιεθέηδ, ελεηάγμκηαξ ηδκ βςκία ημο πνυζεζμο εαθάιμο (Εικόνα 8.2.3.3) ηαζ ιε ιζηνή ιεβέεοκζδ (x500) παναηδνμφιε αιοδνά ηδκ φπανλδ ιζηνμζθαζνζδίςκ ηεκηνζηά ηαζ ηάης ανζζηενά. Δηθόλα 8.2.3.3 Δηθόλα ηεο γσλίαο ηνπ πξνζζίνπ ζαιάκνπ από ην scan microscope όπνπ παξαηεξνύκε ηελ ύπαξμε κηθξνζθαηξηδίσλ. Κάκμκηαξ ιεβαθφηενδ ιεβέεοκζδ ζε αοηήκ ηδκ εζηυκα ζημ ηάης ανζζηενά ιένμξ, πενζμπή Β (ιεβέεοκζδ x5000) αθθά ηαζ ζηδκ πενζμπή Α (ιεβέεοκζδ x2000) (Εικόνα8.2.3.4) ηαζ (Εικόνα8.2.3.5) ακηίζημζπα, ιπμνμφιε κα δζαηνίκμοιε πθέμκ 125 λεηάεανα ηα ιζηνμζθαζνίδζα, ηα μπμία ζηδκ Εικόνα8.2.3.4 παναηδνμφιε κα έπμοκ δζάιεηνμ πενίπμο 10ιm ηαζ 3ιm. ηδκ Εικόνα 8.2.3.5 πανμοζζάγμκηαζ κα είκαζ ηαθοιιέκα απυ ιειανάκεξ ηάκμκηαξ ιαξ κα ενεοκήζμοιε ημ εκδεπυιεκμ κα έπμοκ εζζπςνήζεζ εζςηενζηά ηςκ ζζηχκ ηαζ ζε πμζμ αηνζαχξ ζδιείμ ημοξ (ζδιείμ ηςκ ζζηχκ) κα ανίζημκηαζ ιε ηδκ εθπίδα υηζ δεκ είκαζ ηαθοιιέκα απυ θεοημηφηηανα. Παναηδνμφιε αηυιδ, κα ιδκ είκαζ μιμζυιμνθα ηαηακειδιέκα αθθά κα οπάνπμοκ ζδιεία πμο κα ιαγεφμκηαζ πζμ εφημθα ηαζ άθθα ζδιεία εκηεθχξ ηεκά. Δηθόλα 8.2.3.4 Δηθόλα ηεο γσλίαο ηνπ πξνζζίνπ ζαιάκνπ από ην scan microscope όπνπ παξαηεξνύκε ηελ εκθαλή πιένλ ύπαξμε κηθξνζθαηξηδίσλ δηακέηξσλ 10 θαη 3 κm. (Πεξηνρή Β εηθόλαο 8.2.3.3) 126 Δηθόλα 8.2.3.5 Δηθόλα ηεο γσλίαο ηνπ πξνζζίνπ ζαιάκνπ από ην scan microscope όπνπ παξαηεξνύκε ηελ εκθαλή πιένλ ύπαξμε κηθξνζθαηξηδίσλ θαιπκκέλα κε ηηο κεκβξάλεο. (Πεξηνρή Α εηθόλαο 8.2.3.3) Απυ ηδκ ελέηαζδ εκυξ άθθμο μθεαθιμφ ιζαξ δζαθμνεηζηήξ πενζμπήξ ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο θίβμ πάκς απυ ημκ αιθζαθδζηνμεζδή (Εικόνα8.2.3.6), ιε ιζα πνχηδ ιαηζά ζε ιεβέεοκζδ (x50) δεκ είκαζ ηυζμ θακενή δ φπανλδ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ. 127 Δηθόλα8.2.3.6 Δηθόλα ηεο γσλίαο ηνπ πξνζζίνπ ζαιάκνπ από ην scan microscope Κάκμκηαξ ηαζ εδχ ιεβαθφηενδ ιεβέεοκζδ (x6000) ζηδκ πενζμπή Γ έπμοιε ηδκ Εικόνα 8.2.3.7. 128 Δηθόλα8.2.3.7Δηθόλα ηεο γσλίαο ηνπ πξνζζίνπ ζαιάκνπ από ην scan microscope κε κεγέζπλζε x6000. ηδκ εζηυκα αοηή, θαίκεηαζ πάκς δελζά έκα θεοημηφηηανμ ιε ηδκ θεία ιμνθή. Κονζανπμφκ ζημκ ζζηυ ημο μθεαθιμφ ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο (Εικόνα7.5.6), μζ ίκεξ ημθθαβυκμο, εκχ ηεκηνζηά θαίκεηαζ δ πζεακή φπανλδ ιζηνμζθαζνζδίςκ, ηα μπμία ανίζημκηαζ εζςηενζηά ημο ζκχδδ ζζημφ. Δηηυξ υιςξ απυ ηδκ βςκία ημο πνμζείμο εαθάιμο, ελεηάζαιε ηαζ ηδκ πενζμπή ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ ημκηά ζηδκ πενζμπή ημο αιθζαθδζηνμεζδή (αάζδ ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ) ημ trabeculum ηαζ ημκ πχνμ μ μπμίμξ θεζημονβεί ζακ ημ ηακάθζ ημο schlemm.(Εικόνα8.2.3.8) 129 Δηθόλα8.2.3.8. Δηθόλα ηνπ αθηηλσηνύ ζώκαηνο από ην scan microscope. Απυ αοηυ ημ ιένμξ ημο μθεαθιμφ ελεηάζηδηε ζζημθμβζηά δ αάζδ ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ χζηε κα δμφιε ακ οπήνπακ ιζηνμζθαζνίδζα. Έηζζ ιε δζαθμνεηζηέξ ιεβεεφκζεζξ x8000, x2000, x3500, x2000 πήναιε ηζξ αηυθμοεεξ εζηυκεξ, υπμο ηαείζηαηαζ θακενή δ φπανλδ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ. Δηθόλα 8.2.3.9 Δηθόλα ηνπ αθηηλσηνύ ζώκαηνο από ην scan microscope κε κεγέζπλζε x8000. 130 Δηθόλα 8.2.3.10 Δηθόλα ηνπ αθηηλσηνύ ζώκαηνο από ην scan microscope κε κεγέζπλζε x2000. Δηθόλα 8.2.3.11 Δηθόλα ηνπ αθηηλσηνύ ζώκαηνο από ην scan microscope κε κεγέζπλζε x3500. 131 Δηθόλα 8.2.3.12 Δηθόλα ηνπ αθηηλσηνύ ζώκαηνο από ην scan microscope κε κεγέζπλζε x2000. ηδκ Εικόνα8.2.3.9 παναηδνμφιε υηζ δ φπανλδ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ είκαζ ζε υθμκ ημκ ζοκδεηζηυ ζζηυ πςνίξ ζδζαίηενδ ηάθορδ απυ ζκχδδ ζζηυ, εκχ ζηδκ Εικόνα8.2.3.10 ηάπμζα απυ ηα ζθαζνίδζα είκαζ ηαθοιιέκα ιε ζκχδδ ζζηυ πζεακυ ημθθαβυκμ. Έηζζ, ακ ηαζ θαίκεηαζ υηζ οπάνπεζ ζφκδεζδ ιε ημκ ζκχδδ ζζηυ ηαζ ηα ιζηνμζθαζνίδζα, αοηή εφημθα δζαθφεηαζ ηάκμκηαξ ηα ιζηνμζθαζνίδζα αοηυκμια πςνίξ κα πνμηαθμφκ ακηίδναζδ ηςκ θεοημηοηηάνςκ ζημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ. Ακηίεεηα ιε ηδκ Εικόνα8.2.3.9 υπμο ηα ιζηνμζθαζνίδζα είκαζ ζε υθμκ ημκ ζοκδεηζηυ ζζηυ, ζηδκ Εικόνα8.2.3.11 ηα ιζηνμζθαζνίδζα δεκ έπμοκ βειίζεζ υθα ηα «ηεκά» πμο ζπδιαηίγμκηαζ ζημκ ζοκδεηζηυ ζζηυ ζοιπθδνχκμκηαξ ημ 1/5 ημο υβημο πενίπμο. οκμρίγμκηαξ θμζπυκ, απυ ηδκ ζζημθμβζηή ιεθέηδ ηαηαθήλαιε ζηα ελήξ ζοιπενάζιαηα: Σα ιζηνμζθαζνίδζα δεκ πνμηάθεζακ ηδκ ακηίδναζδ ηςκ θεοηχκ ηοηηάνςκ ζημ εζςηενζηυ ημο. Σα ιζηνμζθαζνίδζα οπήνπακ ιέζα ζημοξ ζζημφξ ζηδκ βςκία ημο πνμζείμο εαθάιμο ηαζ ζηδ αάζδ ημο αηηζκςημφ ζχιαημξ, βεβμκυξ πμο θαίκεηαζ ηαζ απυ ηδκ επζθάκεζα αθθά πενζζζυηενα ζηα ακμίβιαηα πμο έπμοιε ηάκεζ χζηε κα δμφιε ημ εζςηενζηυ ημοξ. 132 Γεκ ανέεδηακ ζδιεία υπμο ηα ιζηνμζθαζνίδζα ιαγεφμκηακ εηεί απμηθεζζηζηά. Τπήνπακ πακημφ δζαζημνπζζιέκα αθθά, άθθεξ πενζμπέξ είπακ πενζζζυηενα ηαζ άθθεξ θζβυηενα. οκήεςξ ζε ηάπμζεξ πενζμπέξ ηα ιζηνμζθαζνίδζα θαιαάκμοκ απυ ημ 20% έςξ ημ 30% ημο υβημο. Αλζμζδιείςημ είκαζ ημ βεβμκυξ υηζ δεκ ανέεδηακ ηαευθμο ιζηνμζθαζνίδζα πάκς ηαζ ιέζα ζημκ αιθζαθδζηνμεζδή. Γεκ ανέεδηακ ηαευθμο ιζηνμζθαζνίδζα δζαιέηνμο 20ιm ηαζ ιάθζζηα μφηε ηακ ιζηνμζθαζνίδζα πάκς απυ 10ιm. 133 5. πκπεξάζκαηα ημπυξ ηδξ ενβαζίαξ αοηήξ ήηακ δ ακάπηολδ εκυξ ιμκηέθμο οπενημκίαξ ζε πεζναιαηυγςμ (ημοκέθζα albino) ιέζς ηδξ εζζαβςβήξ βοάθζκςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ ημο μθεαθιμφ, χζηε κα ιεζςεεί δ εοπένεζα εηνμήξ (outflow facility). ηδκ ιεθέηδ αοηή πενζβνάθεδηε έκα ιμκηέθμ μθεαθιζηήξ οπενημκίαξ ζε ημοκέθζα, ζηα μπμία δ αφλδζδ ηδξ ΔΟΠ ιπμνεί κα εθεβπεεί απυ ηδ πμνήβδζδ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ πνυζεζμ εάθαιμ. Απυ ηδκ ένεοκα πμο δζελήπεεζ, παναηδνήεδηε υηζ ζε ιεβαθφηενδ ζοβηέκηνςζδ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζημκ ίδζμ υβημ δζαθφιαημξ δ αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ήηακ εκημκυηενδ. Αηυιδ, παναηδνήεδηε αφλδζδ ηδξ εκδμθεάθιζαξ πίεζδξ ηαηά δφμ έςξ ηέζζενζξ θμνέξ απυ ηδκ ανπζηή εκδμθεάθιζα πίεζδ. Δπζπνυζεεηα, παναηδνήεδηε υηζ αιέζςξ ιεηά απυ ηδκ επειααηζηή δζαδζηαζία, ηα ιζηνμζθαζνίδζα ζημνπίγμκηακ άηαηηα ζημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ ακελάνηδηα απυ ημ ζδιείμ ηδξ έκεζδξ ηαζ ημκ υβημ πμο εζζήπεεζ, βεβμκυξ θοζζμθμβζηυ, θυβς ηδξ ηίκδζδξ ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ ιέζα ζημκ μθεαθιυ. Μεηά απυ δζάζηδια πενίπμο 30 θεπηχκ, θζβυηενα ιζηνμζθαζνίδζα ήηακ μναηά ηαζ αοηά ήηακ ζοβηεκηνςιέκα ζημ ηάης ιένμξ ημο μθεαθιμφ ημκηά ζημ trabecular meshwork ηαζ ζηδκ βςκία ημο πνυζεζμο εαθάιμο (πζεακυκ θυβς ημο αάνμοξ ημοξ). Καεχξ ημ ιμκηέθμ ααζίζηδηε ζε πενζμνζζιέκμ ανζειυ πεζναιαηυγςςκ (15 ημοκέθζα), ζε ζοβηεηνζιέκμ ανζειυ ημοκεθζχκ (5 ημοκέθζα) πνδζζιμπμζήεδηε ημκ έκακ μθεαθιυ ςξ ιάηζ εθέβπμο αάγμκηαξ ζζμδφκαιμ υβημ δζαθείιιαημξ BSS, εκχ ζημκ άθθμ μθεαθιυ εζζάπεδηακ ιζηνμζθαζνίδζα. Ζ ελέηαζδ ηυηε ημο πνυζεζμο ηιήιαημξ ημο μθεαθιμφ οπμδδθχκεζ υηζ ηα ιζηνμζθαζνίδζα παναζφνεδηακ απυ ηδκ νμή ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ πνμξ ημ trabeculum meshwork, υπμο ηαζ πανέιεζκακ. Πανά ημ βεβμκυξ υηζ ιε ηδκ εζζαβςβή ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ αολήεδηε δ Δ.ΟΠ , ζηα ιάηζα εθέβπμο υπμο αάθαιε ζζμδφκαιμο υβημο BSS, είπε εθάπζζηδ ή ζπεδυκ ηαιία επίδναζδ ζηδκ Δ.ΟΠ. Σμ βεβμκυξ αοηυ είκαζ θοζζμθμβζηυ ηαεχξ ηα ιζηνμζθαζνίδζα ειπυδζζακ ηδκ εηνμή ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ πςνίξ κα αολήζμοκ ημκ υβημ ημο πνμζείμο εαθάιμο. Αλζμζδιείςημ είκαζ ημ βεβμκυξ υηζ ηα ιζηνμζθαζνίδζα έιεζκακ ημκηά ζηδκ πενζμπή εηνμήξ, βεβμκυξ ημ μπμίμ ιέκεζ κα ελεηαζηεί ζε ιεηαβεκέζηενδ ιεθέηδ. 134 Γζαπζζηχεδηε αηυια υηζ ημ ιέβεεμξ ηδξ αφλδζδξ ηδξ ΔΟΠ υπςξ ιεηνήεδηε ηαηά ηδκ ημκμιέηνδζδ ιε ημ tonopen, εα ιπμνμφζε κα εθεβπεεί ζε ζπέζδ ιε ηδκ ποηκυηδηα ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ. Αηυιδ, παναηδνήεδηε υηζ δ εκδμθεάθιζα πίεζδ πανέιεζκε αολδιέκδ ηαευθδ ηδ δζάνηεζα ηδξ ιεθέηδξ. Πανυθα αοηά, δεκ έβζκε ηάπμζμξ έθεβπμξ βζα βθαοηςιαηζημφ ηφπμο αθθμζχζεζξ, ηαεχξ ηα ημοκέθζα πνεζάγμκηαζ πενζζζυηενμ πνυκμ χζηε κα εηδδθςεεί δ αζεέκεζα, οθζηυ βζα ηδ δζελαβςβή πενεηαίνς ένεοκαξ ηαζ ιεθέηδξ, βζα ηδ δζαπίζηςζδ ηδξ φπανλδξ ημο βθαοηχιαημξ. Ο ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ζημοξ μθεαθιμφξ ιε ιζηνμζθαζνίδζα ήηακ ιεβαθφηενμξ ζοβηνζηζηά ιε ημοξ μθεαθιμφξ πμο δεκ έβζκε δ έβποζδ ιζηνμζθαζνζδίςκ εκχ, μ ζοκηεθεζηήξ εηνμήξ ζημοξ μθεαθιμφξ ιε ηα ιζηνμζθαζνίδζα ήηακ ιζηνυηενμξ ζοβηνζηζηά ιε αοημφξ πμο δεκ είπαιε εζζάβεζ ιζηνμζθαζνίδζα. Αοηυ απμηεθεί έκα εφνδια αθθά βζα κα έπμοιε πζμ αηνζαή ηαζ αζθαθή ζοιπενάζιαηα εκδεπμιέκςξ εα πνεζαγυηακ ιεβαθφηενμξ ανζειυξ πεζναιαηυγςςκ ζηα μπμία κα έπεζ ιεηνδεεί ημ outflow facility ηαζ ημ rigidity. ε αοηυ ημ ζδιείμ αλίγεζ κα ακαθενεεί υηζ ηα κεανά ημοκέθζα είπακ παιδθυηενδ Δ.ΟΠ. απυ ηα ιεβαθφηενα, εκχ είπακ αολδιέκδ νμή ημο οδαημεζδμφξ οβνμφ (aqueous flows). Αηυιδ, παναηδνήεδηε αολδιέκδ εκδμθεάθιζα πίεζδ ηδ κφπηα βεβμκυξ ημ μπμίμ κα μθείθεηαζ ζηδκ ιείςζδ ηδξ εοπένεζαξ εηνμήξ (outflow facility) ηζξ αναδζκέξ χνεξ. Γζ αοηυ ημ θυβμ έβζκε πνμζπάεεζα κα βίκμοκ μζ ιεηνήζεζξ ιε ημ ημκυιεηνμ ηαηά ηζξ ιεζδιενζακέξ ηαζ πνχηεξ απμβεοιαηζκέξ χνεξ χζηε κα απμθεοπεμφκ θακεαζιέκα απμηεθέζιαηα θυβς ηδξ χναξ ηαζ υπζ θυβς ηδξ ζοβηέκηνςζδξ ιζηνμζθαζνζδίςκ ιέζα ζημοξ μθεαθιμφξ. Απυ ηζξ ιεηνήζεζξ πμο έβζκακ ιε ηδκ ιακμιεηνζηή ζοζηεοή ηαζ απυ ηζξ βναθζηέξ παναζηάζεζξ πμο δδιζμονβήεδηακ, παναηδνήεδηε υηζ μ ζοκηεθεζηήξ μθεαθιζηήξ αηαιρίαξ ζημοξ μθεαθιμφξ πμο έβζκε δ έβποζδ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ήηακ ιεβαθφηενμξ ζοβηνζηζηά ιε ημοξ μθεαθιμφξ πμο πνδζζιμπμζήεδηακ ςξ ιάηζ εθέβπμο, εκχ μζ μθεαθιμί ιε ηα ιζηνμζθαζνίδζα έπμοκ ιζηνυηενμ ζοκηεθεζηή εηνμήξ (outflow facility). Ζ παναπάκς παναηήνδζδ δζηαζμθμβείηαζ ηαεχξ έκαξ ζηθδνυξ- άηαιπημξ μθεαθιυξ έπεζ ηδκ ηάζδ κα αολάκεζ πενζζζυηενμ ηδκ πίεζδ ημο βζα ημκ ίδζμ υβημ οβνμφ πμο εζζένπεηαζ ζημκ μθεαθιυ. Αηυια αοηυ παναηδνήεδηε ηαζ ζηα ημοκέθζα πμο έβζκε ηαζ ζημοξ δφμ μθεαθιμφξ δ εζζαβςβή ιζηνμζθαζνζδίςκ, ζδιεζχκμκηαξ ιάθζζηα ιεβαθφηενεξ ηζιέξ ζημκ ζοκηεθεζηή αηαιρίαξ βζα ημοξ 135 δελζμφξ μθεαθιμφξ ηςκ ημοκεθζχκ, βεβμκυξ ημ μπμίμ εκδέπεηαζ κα απμηεθέζεζ ακηζηείιεκμ πενεηαίνς ένεοκαξ. Σέθμξ απυ ηδκ ζζημθμβζηή ιεθέηδ πμο πναβιαημπμζήεδηε, παναηδνήεδηε δ εκαπυεεζδ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζε ζοβηεηνζιέκεξ πενζμπέξ εκχ άθθεξ ήηακ εκηεθχξ ηεκέξ. ηα πθαίζζα αοημφ ημο πεζνάιαημξ ήηακ αδφκαημ κα δζαπζζηςεεί ηζ πνμηαθεί αοηή ηδ ζοβηέκηνςζδ ηςκ ιζηνμζθαζνζδίςκ ζηζξ ζοβηεηνζιέκεξ πενζμπέξ, ημ μπμίμ ιπμνεί κα βίκεζ ακηζηείιεκμ πενεηαίνς ένεοκαξ. Αηυιδ, ανέεδηε υηζ ηα ιζηνμζθαζνίδζα ηα μπμία εζζπχνδζακ ζημ εζςηενζηυ ημο μθεαθιμφ δεκ ήηακ ιεβαθφηενα απυ 10ιm. Πζμ ζοβηεηνζιέκα, ηα ιζηνμζθαζνίδζα πμο ανέεδηακ ήηακ δζαιέηνςκ ιεηαλφ ηςκ 1,25ιm ηαζ 10ιm (ακαθοηζηυηενα ηαηά αφλμοζα ζεζνά δζαιέηνςκ 1,25, 1.5, 1.8, 2, 2.3, 2.5, 2.72, 3, 3.27, 3.3, 3.5, 3.6, 3.8, 5.3, 5.9, 6.1, 6.15, 6.9, 10). Αοηυ δζυηζ πζεακυηαηα α) ήηακ πμθφ αανζά βζα κα πνμπςνήζμοκ ηαζ έηζζ θυβς ηδξ αανφηδηαξ έιεζκακ ζημ πνυζεζμ εάθαιμ ημο μθεαθιμφ ηαζ δεκ πέναζακ ζημ εζςηενζηυ ηαζ α) δεκ πςνμφζακ θυβμ ηδξ ιεβαθφηενδξ δζαιέηνμο πμο είπακ απυ αοηήκ ηδξ βςκίαξ ημο πνυζεζμο εαθάιμο κα πενάζμοκ απυ αοηήκ . 136 Παξάξηεκα Α Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 3/5/2011 Ημζρα 0 0,04 1 2 3 11 21 27 31 32 33 34 35 36 37 38 39 41 42 43 44 45 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 59 60 61 62 κουνζλι_2 Ώρα 12:00 13:00 17:00 16:00 12:15 13:30 15:30 14:00 14:30 12:00 16:00 17:00 16:00 16:30 15:30 13:30 17:30 16:00 13:30 16:30 16:00 13:30 17:30 17:15 14:30 14:30 15:00 17:00 17:00 16:30 16:30 13:00 16:00 15:00 19:00 19:00 14:00 A.O 5,33 13,66 14 4,4 7,5 7,33 7,33 19,33 16,6 17 22 13,55 17,66 6,4 17 16 15 14,33 12,33 11,66 12 9 14 13,66 11,66 11,33 10,33 14 9,75 10 11 11 12,33 15,25 17,33 15 13,5 137 Δ.O 5,66 4 7 5,16 6,5 6,33 7,66 9,66 15,25 11,22 15,33 17,66 17 5,25 17,33 14 12,66 13 13,33 10,2 8,8 9,4 12,8 13,66 10 9,33 8,33 12,33 8,5 9,33 9,25 10 11,33 13,25 14,66 12 11,25 63 65 66 69 70 71 72 74 76 79 80 81 83 84 85 91 ew97 105 112 118 119 120 121 Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 6/5/2011 Ημζρα 0 1 2 8 12 15 16 18 19 24 28 29 30 31 32 15:30 16:30 16:00 16:30 16:00 16:30 15:00 16:00 15:00 15:30 13:30 16:00 15:30 16:30 16:30 16:30 16:00 14:30 16:00 16:30 18:30 17:00 14:00 14,66 14 13,33 15 13 15 16 15,33 16 14,33 14,66 15,5 15,66 16,66 16 17,33 16 14,66 16 14 14,33 14 14,75 12,33 12,33 12 14,6 11,33 9 7 10,66 12,66 14 12,33 12 14,33 16,66 14 12,33 15 13 15 14,33 15,33 15 15,5 κουνζλι_3 Ώρα 13:15 17:00 18:00 13:30 13:30 13:30 15:30 15:30 16:30 14:00 14:30 12:00 16:00 17:00 16:00 A.O 5 9 6 11,33 10,66 12,66 18,75 12,33 5 17,5 20,4 23,4 24,33 20 19,33 138 Δ.O 8 8,33 4,66 11,33 5 12,66 14,66 12,66 19,25 21,66 17,25 21,83 25,66 20,33 20 33 34 35 36 38 39 40 41 42 44 45 46 (Επανάληψη πειράματοσ) 47 48 49 50 51 52 53 54 56 57 58 59 60 62 63 66 67 68 69 71 73 76 77 16:30 15:30 13:30 17:30 16:00 13:30 16:30 16:00 13:30 17:30 17:15 14:30 21 19,25 15,6 19 17,25 18 14,55 19 18,33 20,2 17 12,66 23 18,25 14,4 18,85 17 17,33 14,57 16,66 18,6 14 18,33 13,2 14:30 15:00 17:00 17:00 16:30 16:30 13:00 16:00 15:00 19:00 19:00 14:00 15:30 16:30 16:00 16:30 16:00 16:30 15:00 16:00 15:00 15:30 13:30 11 10 9,33 7,33 10 11,33 11,66 10,66 14,66 17,66 15,75 13,33 15 19 15,5 15,33 16 16,33 17,33 16,66 16,75 15,33 16,5 11,5 9,33 9,33 6,66 7,33 8 9,66 9,33 13 16,8 16,66 13,33 14 15,6 12,75 14 15 13 13,33 12,66 12,33 12,66 14 139 Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 12/5/2011 Ημζρα 0 1 2 6 9 12 13 18 22 23 24 25 26 27 28 29 30 32 33 34 35 36 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 50 51 52 53 54 56 57 κουνζλι_4 Ώρα 14:00 14:00 13:30 13:30 13:30 15:30 16:30 14:00 14:30 12:00 16:00 17:00 16:00 16:30 15:30 13:30 17:30 16:00 13:30 16:30 16:00 13:30 17:30 17:15 14:30 14:30 15:00 17:00 17:00 16:30 16:30 13:00 16:00 15:00 19:00 19:00 14:00 15:30 16:30 16:00 A.O 5 5 9,33 7,33 7,33 7,66 8,66 11,66 13,33 14 11,16 16,33 12,28 16,25 16 15,25 15 11 12,33 12,33 12,33 11 13,5 10,66 10,66 11 7,33 12,66 9,5 11 11,33 11 8,66 15 16,66 13,6 13 14,66 16 13,66 140 Δ.O 4,66 8,66 9 5,75 7 9 8 8,66 12,25 10,33 10,33 7,25 13,33 12 10,66 7,66 15,71 11,66 15 9,33 8,33 7,2 9 8 9 9,66 9,33 12 9,66 11 12,66 11,66 13,66 15,75 19,5 19 20,66 24 24,33 25 60 61 62 63 65 67 70 71 72 74 75 76 82 88 96 101 107 Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 19/5/2011 Ημζρα 0 0,04 1 2 3 5 6 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 22 23 16:30 16:00 16:30 15:00 16:00 15:00 15:30 13:30 16:00 15:30 16:30 16:30 16:30 16:00 14:30 16:00 16:30 15 13,33 14,66 17,66 17 16,66 18 17,66 17,33 18 16,66 18 15,66 16,75 13,33 13 13,33 23 19,33 23,33 28 27,66 27 24,33 23 25 26,33 27 29,66 12,33 21,66 18,33 18 17,66 κουνζλι_5 Ώρα 13:00 14:00 15:00 13:30 15:30 15:30 16:30 14:00 14:00 14:30 12:00 16:00 17:00 16:00 16:30 15:30 13:30 17:30 16:00 13:30 A.O 5,66 26,66 6,66 9,33 13,66 7 8 13,33 11,66 17 19 27,66 19 18,33 19,33 17,33 15 17,66 17 12,6 141 Δ.O 10,33 5 5 7,66 13 7,66 12,66 14,33 11,8 14,75 11,83 13,33 14,6 15 17,57 14,75 12,8 19,33 17 11,75 24 25 26 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 40 41 42 43 44 46 47 50 51 52 53 55 57 60 61 62 64 65 66 72 78 86 93 99 100 101 102 108 113 114 16:30 16:00 13:30 17:30 17:15 14:30 14:30 15:00 17:00 17:00 16:30 16:30 13:00 16:00 15:00 19:00 19:00 14:00 15:30 16:30 16:00 16:30 16:00 16:30 15:00 16:00 15:00 15:30 13:30 16:00 15:30 16:30 16:30 16:30 16:00 14:30 16:00 16:30 18:30 17:00 14:00 13:30 17:00 14:00 14 13,55 12,5 14,33 14 10,75 8,66 10 14 10,25 10,66 12,33 9 13,66 14,33 15,33 13,33 13 14,33 14,66 14,5 17,33 15,66 16,66 16,33 15,66 15,33 13,5 14 14,33 15 13,66 13,66 16,66 18 14,66 15 14,33 14,33 15 15,5 17,33 16 16,5 142 14,66 12,8 11,25 14,5 13,75 9,66 10 10 12,66 11 10,66 10,33 9,33 13 15 13,33 13,33 11,66 15,33 16 15,33 17,33 14,66 16,5 18,25 17,66 17,33 16 14,33 13 13 12,66 13,33 16 16,33 18,66 18 17,33 17 17,5 17,66 18 16,66 17 Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 23/5/2011 Ημζρα 0 0,04 1 2 3 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 27 28 29 (Επανάληψη πειράματοσ) 30 31 32 33 34 35 36 37 39 40 41 κουνζλι_6 Ώρα 17:00 18:00 15:30 16:30 16:30 14:00 14:00 18:00 14:00 14:30 12:00 16:00 17:00 16:00 16:30 15:30 13:30 17:30 16:00 13:30 16:30 16:00 13:30 17:30 17:15 14:30 A.O 4 4,66 7,5 12,6 16,33 21,6 17,25 22,66 20,33 19,33 21 13,71 13,75 11,25 12 9 8,25 9,33 9 7,66 7 10 6 8,33 8,33 5,66 Δ.O 5,66 5 12,66 13,33 11,33 11,33 9,66 10 15,71 6,5 5,6 14,75 11 10,2 6,8 13 8,66 13,33 7,07 9 9 8,25 7,16 11,2 11,66 7,66 14:30 15:00 17:00 17:00 16:30 16:30 13:00 16:00 15:00 19:00 19:00 4,66 4 6,66 4,33 8 7,66 4,66 7,33 7,25 12 10,66 8,33 7,66 9,25 8,2 8,33 10 5,66 7,33 9,33 13 11 143 42 43 45 46 49 50 51 52 54 56 59 60 61 63 64 65 71 77 85 92 98 99 100 101 107 112 121 Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 30/5/2011 Ημζρα 0 1 2 3 4 5 6 7 8 14:00 15:30 16:30 16:00 16:30 16:00 16:30 15:00 16:00 15:00 15:30 13:30 16:00 15:30 16:30 16:30 16:30 16:00 14:30 16:00 16:30 18:30 17:00 14:00 13:30 17:00 12:30 8,66 10 9,33 11,66 10,33 7,66 9,66 11,66 11 11 10,33 12,33 11,66 10,66 12 15 12 12,66 14 13 11 11,66 11 11 13 11,33 10 8 8,66 8,66 9 11,66 8,66 11,66 12,66 11,66 11 11,33 11,33 12 12 10 10,66 14 14,33 12,66 13,66 12,66 12 13,33 13,66 13 13 14 κουνζλι_7 Ώρα 16:00 14:00 18:00 14:00 14:30 12:00 16:00 17:00 16:00 A.O 7,8 15 5 16,33 11,4 17 8,8 21,66 13,25 Δ.O 9,25 13 5,33 9,8 11 6,6 10 12,66 8 144 9 10 11 12 14 15 16 17 18 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 32 33 34 35 36 38 39 42 43 44 45 47 49 52 53 16:30 15:30 13:30 17:30 16:00 13:30 16:30 16:00 13:30 17:30 17:15 14:30 14:30 15:00 17:00 17:00 16:30 16:30 13:00 16:00 15:00 19:00 19:00 14:00 15:30 16:30 16:00 16:30 16:00 16:30 15:00 16:00 15:00 15:30 13:30 14,75 17,85 18,2 15,87 16 14 11,5 11,75 12,25 13 13,66 7,4 11 6,6 11,66 9,33 9,66 10,66 11 13 12,75 15 14 13 13 14,66 13 14 12,33 14,33 16 17,33 17,25 16,66 16,75 8,8 14 11,4 12,66 9,8 7 9,5 9,25 10 8,33 12,25 10 6,33 5,66 12,66 8,75 9,33 10 6,66 5,6 12,83 14,33 11,33 10,8 12,5 13 11,33 13,33 11,66 13,33 14,66 16 16 14 15 145 Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 21/6/2011 Ημζρα 0 1 2 3 4 5 6 7 8 10 11 12 13 14 16 17 20 21 22 23 25 27 30 Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 22/7/2011 Ημζρα 0 1 3 4 5 11 17 25 32 38 κουνζλι_8 Ώρα 17:00 14:30 15:00 17:00 17:00 16:30 16:30 13:00 16:00 15:00 19:00 19:00 14:00 15:30 16:30 16:00 16:30 16:00 16:30 15:00 16:00 15:00 15:30 A.O 7,66 7 6 9,66 9 11,33 8,33 9 12 12,66 14,6 13,66 11,8 12,33 10 11,33 12 10,33 12,66 13,33 13 13,33 13 Δ.O 8,66 9,66 5,33 7 5 8 8,66 8 9 12,66 16 15,33 15 12,6 13 13 14,33 13,5 15,66 17,33 16 15,75 15,66 κουνζλι_9 Ώρα 15:30 16:00 15:30 16:30 16:30 16:30 16:00 14:30 16:00 16:30 A.O 14,33 14 13 12,66 14 15,33 18,66 15,33 15 15,25 Δ.O 13,33 13,66 13,33 12,66 13,66 12,33 14,5 15,66 17 16,33 146 39 40 41 47 Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 22/7/2011 Ημζρα 0 1 2 3 4 10 16 24 31 37 38 39 40 47 52 53 Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 28/7/2011 Ημζρα 0 5 6 12 20 27 33 18:30 17:00 14:00 13:30 15 15,33 15 15,25 16 16,25 17 17 κουνζλι_10 Ώρα 15:30 16:00 15:30 16:30 16:30 16:30 16:00 14:30 16:00 16:30 18:30 17:00 14:00 13:30 17:00 14:00 A.O 11 12,66 13,33 14 16,66 14 18,66 15 15 15,66 15 15 15,5 13 16,6 17 Δ.O 12,33 13,66 14 13,66 15,66 17 17,25 18 17 16,33 16 17 17,33 18 20 20 κουνζλι_11 Ώρα 13:30 15:30 16:30 16:00 14:30 16:00 16:30 A.O 11 10,66 9,33 10,66 11 10,66 11,33 Δ.O 12,66 14 12,66 12,75 14,33 15 15,33 147 34 35 36 42 Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 28/7/2011 Ημζρα 0 4 5 11 19 26 32 33 34 35 41 Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 28/7/2011 Ημζρα 0 4 5 11 19 26 32 33 34 35 41 46 55 18:30 17:00 14:00 13:30 11,33 11 10,5 9 15,5 16 15,75 14 κουνζλι_12 Ώρα 13:30 15:30 16:30 16:00 14:30 16:00 16:30 18:30 17:00 14:00 13:30 A.O 11 12,33 12,33 12 12 11,66 12,33 11 12,33 12,33 11,66 Δ.O 12 14 13,66 14,2 14 14,66 14 15,5 14,2 14,66 14,33 κουνζλι_13 Ώρα 13:30 15:30 16:30 16:00 14:30 16:00 16:30 18:30 17:00 14:00 13:30 17:00 14:00 A.O 12 13,33 13 13 12,66 10,66 11,66 12 11,66 10,66 12 13,5 15 Δ.O 12 15,33 14,33 15 15 13,66 12,75 13 13,5 14,2 14 14,5 16,5 148 Ημζρα ζγχυςησ μικροςφαιριδίων 28/7/2011 Ημζρα 0 4 5 11 19 26 32 33 34 35 41 46 55 κουνζλι_14 Ώρα 13:30 15:30 16:30 16:00 14:30 16:00 16:30 18:30 17:00 14:00 13:30 17:00 13:30 A.O 9,66 10,33 9,33 10,33 10 9,33 10,33 10 9,33 9,33 8 10,66 8,66 Δ.O 10 12,33 10,33 11,25 10 12 11,5 11 12,75 12,5 11,5 11,66 13 149 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ ..βιβλία 1. Κιηληθή Οθζαικνινγία Jack J. Kanski, Αεήκα – 4δ έηδμζδ 2. Δηζαγσγή ζηελ Οθζαικνινγία Μζπαήθ Ν. Μυζπμξ, εηδυζεζξ Εήηα 3. Atlas of Clinical Ophthalmology Spalton DJ, Hitchings RA , Hunter PA (2005) –third edition 4. Κιηληθή Οθζαικνινγία ηάβημξ Ν., Θεζζαθμκίηδ (2002) 5. Δπίηνκε Οθζαικνινγία Θεμδμζζάδδξ Γ., ζαηνζηέξ εηδυζεζξ Λίηζαξ, Αεήκα (1996) 6. Οθζαικνινγία, Έβπνςιμ Δζημκμβναθδιέκμ Δβπεζνίδζμ, Mark Batterbury, Brad Bowling, Conor Murphy 3δ έηδμζδ, Δπζζηδιμκζηέξ εηδυζεζξ Πανζζζάκμο Α.Δ. (2010) 7. Βαζηθή Οθζαικνινγία Frank G. Berson, MD American Academy of Ophthalmology, Ηαηνζηέξ εηδυζεζξ Π.Υ. Παζπαθίδδξ, Δπζιέθεζα ιεηάθναζδξ Η.Γ. Παθθήηανδξ , Μ.Κ. Σζζθζιπάνδξ (2001) 8. Δηζαγσγή ζηελ Οθζαικνινγία θαη ζηε Νεπξννθζαικνινγία Κ.Γ. Φφθθαξ University Studio Press Θεζζαθμκίηδ (1994) 9. Adler, Physiology Of The Eye, clinical application,10th edition, Paul L. Kaufman, Albert Alm, Mosby (2003) 10. Δπίηνκε νθζαικνινγία δηάγλσζε-ζεξαπεία Yanoff M, ζαηνζηέξ εηδυζεζξ Λίηζαξ, Αεήκα (2004) 11. American Academy of Ophthalmology-Glaucoma, The Eye MD Association 2008-2009 12. Walker HK, Hall WD, Hurst JW, Tonometry, Clinical Methods: The History, Physical and Laboratory Examinations 3rd edition (1990) ..άπθπα 13. G. Kopsinis, E. Constantakopoulou, G. Charonis et all, Pascal dynamic contour tomomety versus Goldmann applanation tonometry after Excimer 150 laser refractive surgery: influence of corneal pachymetry changes on intraocular pressure, Athens Vision Eye Institute, 2007 14. R.Thomas The role of central corneal thickness in the diagnosis of glaucoma. Indian Journal of Ophthalmology, 2005 15. Friedman E, Ivry M, Ebert E, Glynn R, Gradoudas E, Seddon J. Decreased scleral rigidity and Age-related macular degeneration. Opthalmology 1988 16. J.G.F. Worst The Pathogenesis of Congenital Glaucoma. An Embryological and Goniosurgical Study, Brti. J. Ophthal. 1967 17. Natalio J. Izquierdo, MD, Elias I. Traboulsi, MD, Cheryl Enger, MS, Irene H. Maumenee, MD Glaucoma in the Marfan Syndrome, Trans Am Ophthalmal Soc 1992 18. Theodore Colton,D.Sc and Fred Ederer M.S. The Distribution of Intraocular Pressures in the General Population, Survey of Ophthalmology, December 1980 19. Bulpitt CJ, et all. Intraocular pressure and systematic blood pressure in the elderly . Br J Opthalmol 1975 20. Richard F. Brubaker Τhe effect of intraocular pressure on conventional outflow resistance in the enucleated human eye, IOVS, April 1975 21. Lee PP, W. J. Association between intraocular pressure variation and glaucoma progression: data from a United States chart review. Am J Ophthalmology 2007 22. Shen m, F.F. Biomechanical properties of the cornea in high myopia, 2008 23. Ioannis G Pallikaris, George D Kymionis, Harilaos S Ginis, George A Kounis and Miltiadis K Tsilimbaris, Ocular Rigidity in Living Human Eyes, Investigative Opthalmology & Visual Science, Febr2005 24. Marc M. Whitacre, MD and Richard Stein, MD Sources of Error with use of Goldmann type Tonometers, Survey of Ophthalmology August 1993 25. Kelechi C Ogbuehi, John C Chijuka, Uchechukwu L Osuagwu Twoposition measurement of intraocular pressure by PT100 noncontact tonometry in comparison with Ophthalmology, September2011 151 Goldmann tonometry, clinical 26. Cordon C Stuckey Franzco Application of physical principles in the development of tonometry, Clinical and Experimentral Ophthalmology, 2004 27. Graham A Lee Franzco, Peng T Khaw FRCOphth,et all, The cornal thickness and intraocular pressure story: where are we now? , Clinical and Experimentral Ophhtalmology, 2002 28. Nikhil S. Choudhari, DNB, Mani Baskaran, DO, DNB et all, Measurement of Goldmann applanation Tonometer Calibration Error, Ophthalmology, 2009 29. N. Kuman and RJ Hillier Goldmann tonometer calibration: a national survey, Eye Oct 2007 30. Dina H. Erickson, O.D., Denise Goodwin et all, Comparison of dynamic contour tonometry and Goldmann applanation tonometry and their relationship to corneal properties, refractive error, and ocular pulse amplitude, Optometry, April 2009 31. A.Ralph Rosenthal and Edward S. Perkins. Family studies in glaucoma. British Journal of Ophthalmology 1985 32. W.B. Marple Some Observations on the Use of the Schiotz Tonometer, Trans Am Ophthalmol Soc 1910 New York City 33. Cridland B. The tonometer of Schiotz, Br J Ophthalmol 1917 34. Orna Geyer, Yoram Mayron, Anat Loewenstein, Meira Neudorfer,Leonard Rothkoff, Moshe Lazar Tonopen tonometry in normal and on post keratoplasty eyes, British Journal of Ophthalmology, 1992 35. Fleury V, Al kilani A et all Introducing the scanning air puff tonometer for biological studies, Phys Rev E stat Nonlin Soft Matter Phys, Feb 2010 36. Draeger J. Principle and clinical application of a protable applanation tonometer, Invest Ophthalmol. April 1967 37. Silvia Franco Andrade, Tatiana Cremonezi et all, Evaluation of the Perkins handheld applanation tonemeter in the measurement of intraocular pressure in dogs and cats, Veterinary Ophthalmology, 2009 38. M. R. Jain and V. J. Parmion Rapid pneumatic and Mackay- Marg applanation tonometry to evaluate the postural effect on intraocular pressure, Brit Ophthal., 1976 152 39. Robert A. Moses et all, Evaluation of the basic validity and clinical usefulness of the Mackay-Marg tonometer, Invest Ophthalmol, 1962 40. Andrew Morgan and Sarah Hosking Ocular blood flow tonometer reproducibility: the effect of operator experience and mode of application, Ophthal. Physiol. Opt, 2001 41. Andrew K.C Lam et all, A Preliminary study on the Ocular Blood Flow (OBF) of Hong Kong Chinese, Ophthal. Physiol. Opt, 1999 42. Kaufmann C, Bachmann LM, Thiel MA. Comparison of dynamic contour tonometry with Goldmann applanation tonometry. Invest Ophthalmol Vis Sci, 2004 43. H.E. Kanngiesser, ODC AG, Zurich and Y.C.A. Robert, Stadspital Triamli, Zurich, Switzerland, Dynamic Contour Tonometry: A New Method for the direct and continuous Measurement of Intraocular Pressure (IOP), ARVO May 2002 44. Shigeta Naruse et all, Evaluation of the pressure phospene tonometer as a self-tonometer, Ophthal. Physiol. Opt. 2005 45. J Friedenwald. Contribution to the theory and practice of tonometry, Am Jour Ophtalmol 1937 46. Anna I. Dastiridou, Harilaos S. Ginis, Dirk De Brouwere, M.K. Tsilimbaris, I.G. Pallikaris, Ocular Rigitity, Ocular Pulse Ampitude and Pulsatile Ocular Blood Flow: The Effect of Intraocular Pressure, Investigative Ophthalmology & Visual Science, Dec 2009 47. I.G.Pallikaris, George D.Kymionis, Harilaos S. Ginis, G.A.Kounis, E. Christodoulakis, M.K. Tsilimbaris, Ocular Rigitity in Patients with Agerelated Macular Degeneration, American Journal of Ophthalmology, Apr2006 48. Gloster J, Perkins Es. The validity of the imbert-flick law as applied to applanation tonometry, Exp Eye Res 1963 49. Fatmire Berisha, Oliver Findl et all, A study comparing ocular pressure pulse and ocular fundus pulse in dependence of axial eye length and ocular volume, Acta Ophthalmologica 2010 50. Jan Ytteborg The role of intraocular blood volume in rigidity measurements on human eyes, acta ophthalmologica 1960 153 51. Jan Ytteborg The effect of intraocular pressure on rigidity coefficient in the human eye, acta ophthalmologica 1960 52. I.G.Pallikaris, A.I.Dastiridou, M.K.Tsilimbaris, N.G.Karyotakis, H.S.Ginis Ocular rigidity, Exp Rev. Ophthalmol 2010 53. E.S. Perkins and J. Gloster Distensibility of the eye, Brit J. Ophthal 1957 54. Holland MG, Madison J., Bean W. The ocular rigidity function, Am J. Ophthalmol. 1960 55. McEwen WK, St Helen R., Rheology of the human sclera. Unifying formulation of ocular rigidity, Ophthalmologica 1965 56. Hibbard RR, Lyon CS, Shepherd MD, McBain EH, McEwen Wk, Immediate rigidity of an eye. I. Whole, segments and strips, Exp Eye Res 1970 57. Woo SL, Kobayashi AS, Lawrence C, Schlegel WA Mathematical model of the corneo-scleral shell as applied to intraocular pressure-volume relations and applanation tonometry, Ann Biomed Eng 1972 58. Van Der Werff TJ A new single parameter ocular rigidity function, Am J Ophthalmol 1981 59. Dr Sudesh K Arya, Dr Ram Lal Sharma, Dr S P Dhir, Role of Scleral Rigidity in Hypertensive Patients Undergoing Cataract Surgery, Dept. of Opthalmology,Institute of Medical Sciences, Banaras Hindu University 60. Drance SM The coefficient of sclera rigidity in normal and glaucomatous eyes. Arch Opthalmol 1960 61. Nguyen DT, Fahimi A, Fink W, Nazemi PP, Kim JK, Sadunn AA , Novel 3D computer-automated threshold Amsler grid visual field testing of scotomas in patients with glaucoma, Eur J Opthalmol 2009 62. Karyotakis, H.S. Ginis, A.I. Dastiridou, M.K. Tsilimparis, I.G. Pallikaris Pressure‐dependent outflow facility in the living human eye, N.G. Institute of Vision and Optics (IVO), University of Crete, Heraklion Greece 63. S.K Charisis, H.S Ginis, G.A. Kounis, M.K. Tsilimbaris Tonopen XL tonometry during application of a suction ring in rabbits, BMC Ophthalmology, 2008 154 64. Min Zhao, Joseph J. Hejkal, Carl B. Camras and Carol B. Toris, Aqueous Humor Dynamics during the Day and Night in Juvenile and Adult Rabbits, Physiology and Pharmacology IOVS 2010 65. Benjamin Sheppard, MD Intrascleral drainage channels of the normal rabbit eye Tl. ANI. OPHTH. SOC 1959 .. ιζηοζελίδερ 66. http://www.laser4myopia.gr/glaucoma.html 67. http://www.laservision.gr/PDF-Greek/Glaukoma/gla4.pdf 68. http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=146759 69. http://www.opt.indiana.edu/riley/HomePage/Amsler_Grid/4TEXTamsler_gr id.html 70. http://www.hopkinsmedicene.org/wilmer/research/balteye.html 71. http://translate.google.gr/translate?hl=el&langpair=en%7Cel&u=http://en.wi kipedia.org/wiki/Glass_microsphere 72. http://www.lenntech.com/glass.htm 73. http://en.wikipedia.org/wiki/Glass 74. http://www.ceroglass.com/Products/Others 75. http://www.valleydesign.com/sodalime.htm 76. http://home.intekom.com/pharm/alcon/bss.html 77. http://www.eye-care.gr/info/glaucoma 78. http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CF%80%CF%84%CE%B9%CE%B A%CF%8C%CF%82_%CE%B4%CE%AF%CF%83%CE%BA%CE%BF% CF%82_%28%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%BC %CE%AF%CE%B1%29 79. http://ygeia.tanea.gr/default.asp?pid=8&articleID=9155&ct=98 80. http://www.pitsilidis.gr/magazine_gr.asp?category=41&id=470 81. http://books.google.gr/books?id=v1hi0HKxyh0C&pg=PA184&lpg=PA184 &dq=eye+dimensions+in+rabbits&source=bl&ots=fIrX5s_qAo&sig=cOK7 2C7UvIT4pW6xHlolUfXTg1Q&hl=el&ei=nmoLTtDHONCRswbZmeCvD g&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=8&ved=0CFoQ6AEwBw#v= onepage&q&f=false 155 156
© Copyright 2024 Paperzz
