Θέμα: «Προοπτικές της πιστοποίησης των Ελληνικών αγροτο-διατροφικών προϊόντων – Βιολογική Γεωργία» Παναγιώτης Παπαδόπουλος, Γεωπόνος MSc , ΓΠΑ Τεχνικός Σύμβουλος Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων Σύμβουλος Αγροτικών Επιχειρήσεων Το σχέδιο αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η παρούσα δημοσίευση δεσμεύει μόνο τον συντάκτη της και η Επιτροπή δεν ευθύνεται για τυχόν χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν. Θέμα: «Προοπτικές της πιστοποίησης των Ελληνικών αγροτο-διατροφικών προϊόντων – Βιολογική Γεωργία» ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η ποιότητα των αγροτικών προϊόντων αποτελεί ένα πολύ σημαντικό θέμα που απασχολεί τόσο τους καταναλωτές , όσο και τους παραγωγούς σε παγκόσμια πλέον κλίμακα. Η πίστη των καταναλωτών στην ασφάλεια και την ποιότητα των τροφίμων , κλονίζεται συνεχώς από τις διατροφικές και περιβαλλοντικές κρίσεις , καθώς και από την πληθώρα αντικρουόμενων μηνυμάτων που μας κατακλύζουν καθημερινά. Σήμερα οι πολίτες/καταναλωτές των προϊόντων είναι πιο απαιτητικοί και ενημερωμένοι και αποζητούν ποιοτικά προϊόντα με εγγυήσεις σχετικά με την προέλευση και την διαδικασία παραγωγής τους. Πολλές έρευνες κοινής γνώμης τα τελευταία χρόνια αναδεικνύουν ότι υπάρχει σαφής στροφή του κοινού στα βιολογικά προϊόντα στις αγορές τροφίμων. Ταυτόχρονα ερευνητές, Φορείς άλλα και η Ευρωπαϊκή Ένωση προκρίνουν όλο και περισσότερο τη βιολογική γεωργία σαν μια σοβαρή πρόταση στην κατεύθυνση παραγωγής ασφαλών τροφίμων, παράλληλα με την προστασία του περιβάλλοντος. Προτόκολλα – Πρότυπα – Προδιαγραφές – ISO … Πρόκειται για τεκμηριωμένες αγροτικών προϊόντων. απαιτήσεις στην παραγωγή Η συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις παρέχει τη δυνατότητα παραγωγής προϊόντων με κοινές , «τυποποιημένες» προδιαγραφές. Πιστοποίηση (Αγροτικών προϊόντων ή συστήματος παραγωγής τους) Επιβεβαίωση , μετά από αντικειμενικό έλεγχο, της συμμόρφωσης σε απαιτήσεις και χαρακτηριστικά που αφορούν την διαδικασία παραγωγης ή/και το τελικό προιόν… ΣΗΜΑΤΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ Ε.Ε. ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Ευρωπαϊκά προϊόντα ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΠΕ. Πηγή : «The future of the Quality Policy in the light of the CAP post 2013» Ελληνικά προϊόντα ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΠΕ. Η Ελλάδα καταλαμβάνει μια από τις πρώτες θέσεις (5η) πανευρωπαϊκά ως προς τον αριθμό των προϊόντων που έχουν καταχωρηθεί στον ευρωπαϊκό κατάλογο ΠΟΠ και ΠΓΕ. Ως προς την αξία της παραγωγής τους, τα ελληνικά ποιοτικά προϊόντα υστερούν σημαντικά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η χαμηλή αξία της ελληνικής παραγωγής οφείλεται: α) στο χαμηλό βαθμό μεταποίησης, β) στο μικρό μέγεθος των περιοχών παραγωγής και γ) στο μικρό μέγεθος των αγορών που απευθύνονται τα περισσότερα ελληνικά προϊόντα ΠΟΠ-ΠΓΕ. Ελληνικά προϊόντα ΠΟΠ, ΠΓΕ Τυροκομικά TYPIA Ανεβατό ΠΟΠ Γαλοτύρι ΠΟΠ Γραβιέρα Αγράφων ΠΟΠ Γραβιέρα Κρήτης ΠΟΠ Γραβιέρα Νάξου ΠΟΠ Καλαθάκι Λήμνου ΠΟΠ Κασέρι ΠΟΠ Κατίκι Δομοκού ΠΟΠ Κεφαλογραβιέρα ΠΟΠ Κοπανιστή ΠΟΠ Λαδοτύρι Μυτιλήνης ΠΟΠ Μανούρι ΠΟΠ Μετσοβόνε ΠΟΠ Μπάτζος ΠΟΠ Ξυνομυζήθρα Κρήτης ΠΟΠ Πηχτόγαλο Χανίων ΠΟΠ Σαν Μιχάλη ΠΟΠ Φέτα ΠΟΠ Σφέλα ΠΟΠ Φορμαέλλα Αράχωβας Παρνασσού ΠΟΠ Ελληνικά προϊόντα ΠΟΠ, ΠΓΕ Ελαιόλαδο ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ Βιάννος Ηρακλείου Κρήτης ΠΟΠ Κολυμβάρι Χανίων Κρήτης ΠΟΠ Λυγουριό Ασκληπιείου ΠΟΠ Σητεία Λασιθίου Κρήτης ΠΟΠ Βόρειος Μυλοπόταμος Ρεθύμνης Κρήτης Κροκεές Λακωνίας ΠΟΠ Αποκορώνας Χανίων Κρήτης ΠΟΠ ΠΟΠ Σάμος ΠΓΕ Πέτρινα Λακωνίας ΠΟΠ Ζάκυνθος ΠΓΕ Κρανίδι Αργολίδας ΠΟΠ ΠΟΠ Πεζά Ηρακλείου Κρήτης ΠΟΠ Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Θραψανό Φοινίκι Λακωνίας Αρχάνες Ηρακλείου Κρήτης ΠΟΠ Άγιος Ματθαίος ΠΓΕ Λακωνία ΠΓΕ ΠΟΠ Χανιά Κρήτης ΠΓΕ Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Τροιζηνία Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Σέλινο Κρήτης Κεφαλονιά ΠΓΕ Ολυμπία ΠΓΕ Λέσβος ή Μυτιλήνη ΠΓΕ Πρέβεζα ΠΓΕ Ρόδος ΠΓΕ Θάσος ΠΓΕ Καλαμάτα ΠΟΠ ΠΟΠ ΠΟΠ Ελληνικά προϊόντα ΠΟΠ, ΠΓΕ Ελιές ΕΛΙΕΣ Ελιά Καλαμάτας ΠΟΠ Κονσερβολιά Αμφίσσης ΠΟΠ Κονσερβολιά Άρτας ΠΓΕ Κονσερβολιά Αταλάντης ΠΟΠ Κονσερβολιά Ροβίων ΠΟΠ Κονσερβολιά Στυλίδας ΠΟΠ Θρούμπα Θάσου ΠΟΠ Θρούμπα Χίου ΠΟΠ Θρούμπα Αμπαδιάς Ρεθύμνης Κρήτης ΠΟΠ Κονσερβολιά Πηλίου Βόλου ΠΟΠ Ελληνικά προϊόντα ΠΟΠ, ΠΓΕ Φρούτα – Λαχανικά – Ξηροί καρποί Όσπρια ΦΡΟΥΤΑ -ΛΑΧΑΝΙΚΑ - ΞΗΡΟΙ ΚΑΡΠΟΙ - ΟΣΠΡΙΑ Ακτινίδιο Σπερχειού ΠΟΠ ΠΟΠ Φασόλια γίγαντες ελέφαντες Κάτω Νευροκοπίου Φασόλια κοινά μεσόσπερμα Κάτω Νευροκοπίου Φασόλια (γίγαντες ελέφαντες) Πρεσπών Φλώρινας Φασόλια (πλακέ μεγαλόσπερμα) Πρεσπών Φλώρινας Κορινθιακή Σταφίδα Βοστίτσα Κελυφωτό φιστίκι Φθιώτιδας ΠΟΠ Κούμ Κουάτ Κέρκυρας ΠΓΕ Ξερά σύκα Κύμης ΠΟΠ Μήλα Ζαγοράς Πηλίου ΠΟΠ Τσακώνικη μελιτζάνα Λεωνιδίου ΠΟΠ Πατάτα Κάτω Νευροκοπίου ΠΓΕ Φιστίκι Μεγάρων ΠΟΠ Ακτινίδιο Πιερίας ΠΓΕ Φιστίκι Αίγινας ΠΟΠ Μήλο Καστοριάς ΠΓΕ Σύκα Βραβρώνας Μαρκοπούλου Μεσογείων Πορτοκάλια Μάλεμε Χανίων Κρήτης ΠΓΕ ΠΓΕ ΠΟΠ Φασόλια Γίγαντες-Ελέφαντες Καστοριάς Σταφίδα Ζακύνθου ΠΟΠ Κεράσια τραγανά Ροδοχωρίου ΠΟΠ Φάβα Σαντορίνης ΠΟΠ Μήλα Ντελίσιους Πιλαφά Τριπόλεως Ροδάκινα Νάουσας ΠΟΠ ΠΟΠ ΠΓΕ ΠΓΕ ΠΓΕ ΠΓΕ Ελληνικά προϊόντα ΠΟΠ, ΠΓΕ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΑΡΤΟΠΟΙΙΑΣ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣ Κρητικό Παξιμάδι ΠΓΕ ΨΑΡΙΑ ΜΑΛΑΚΙΑ ΝΩΠΑ ΜΑΛΑΚΟΣΤΡΑΚΑ Αυγοτάραχο Μεσολογγίου ΠΟΠ ΑΛΛΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΖΩΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ Μέλι Ελάτης Μαινάλου Βανίλια ΠΟΠ ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ Μαστιχέλαιο Χίου ΠΟΠ ΑΛΛΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ Κρόκος Κοζάνης ΠΟΠ ΓΟΜΕΣ - ΡΗΤΙΝΕΣ Τσίκλα Χίου ΠΟΠ Μαστίχα Χίου ΠΟΠ Ολοκληρωμένη Διαχείριση (Ελλάδα - πρότυπα AGRO): Τα ελληνικά προϊόντα φυτικής παραγωγής φέρουν πιστοποίηση με το σήμα AGRO, πρότυπα 2-1 και 2-2, τα χοιρινά με το σήμα AGRO πρότυπα 3-1, 3-2, 3-3, 3-4 και 3-5 και τα προϊόντα ιχθυοκαλλιέργειας το σήμα AGRO με το πρότυπο 4. Για τα πουλερικά και τα αβγά ισχύει ένα σύνολο προαιρετικών προδιαγραφών, που αφορούν την επιβεβαίωση του τρόπου εκτροφής (π.χ. κοτόπουλο ελευθέρας βοσκής) ή διατροφής (π.χ. κοτόπουλο με 100% φυτική διατροφή) και όχι άλλα στοιχεία στον τρόπο παραγωγής. Ολοκληρωμένη Διαχείριση (Ελλάδα - πρότυπα AGRO): Στην Ελλάδα, τα συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης εφαρμόζονται κυρίως σε προϊόντα φυτικής παραγωγής, όπως ροδάκινα, νεκταρίνια, μήλα, κεράσια, ακτινίδια, δαμάσκηνα, σταφύλια, κηπευτικά, σπαράγγια, σιτηρά, όσπρια, ελιές, κ.ά. Επίσης εφαρμόζονται στην εκτροφή χοιρινών και στα προϊόντα ιχθυοκαλλιέργειας, ενώ υπάρχει η δυνατότητα κάποιων προαιρετικών πιστοποιήσεων στα βοοειδή και τα συσκευασμένα παράγωγά τους. 7 To AGRO 7, αφορά στις προδιαγραφές για την παραγωγή προϊόντων από ζώα που δεν εκτρέφονται με Γενετικά Τροποποιημένες Ζωοτροφές, με σχετική απόφαση του νεοσύστατου Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού- Δήμητρα. Το πρότυπο περιλαμβάνει απαιτήσεις που πρέπει να τηρούν οι εμπλεκόμενοι στην «αλυσίδα» παραγωγής, γάλακτος, κρέατος, αυγών ή ψαριών ιχθυοκαλλιέργειας. Πιστοποίηση Γεωργικών Προϊόντων Ένα Πρωτογενές αγροτικό προϊόν μπορεί επίσης να πιστοποιηθεί ως: Ολοκληρωμένης Διαχείρισης (GLOBALGAP): Η GLOBALG.A.P. είναι ένας φορέας ιδιωτικού τομέα ο οποίος θέτει εθελοντικά πρότυπα για την πιστοποίηση των αγροτικών προϊόντων σε όλο τον κόσμο. Ο σκοπός είναι η εγκαθίδρυση ΕΝΟΣ προτύπου για την Ορθή Γεωργική Πρακτική (Ο.Γ.Π.) με ξεχωριστές εφαρμογές ανά προϊόν ικανό να ταιριάζει στην παγκόσμια γεωργία. Πιστοποίηση Γεωργικών Προϊόντων Ολοκληρωμένης Διαχείρισης (GLOBALGAP): Η GLOBALG.A.P. είναι ένα πρότυπο φάρμας αποκλειστικά, που σημαίνει ότι το πιστοποιητικό καλύπτει τη διεργασία του πιστοποιημένου προϊόντος από τις εισροές στη φάρμα όπως η ζωοτροφή ή τα σπορόφυτα και όλες τις δραστηριότητες της φάρμας μέχρι το προϊόν να φύγει από τη φάρμα. Η GLOBALG.A.P. είναι μία διεπιχειρησιακή (business-tobusiness) σήμανση και συνεπώς δε γίνεται ορατή στους καταναλωτές. Πιστοποίηση Γεωργικών Προϊόντων Ένα Πρωτογενές αγροτικό προϊόν μπορεί να πιστοποιηθεί ως: Ολοκληρωμένης Διαχείρισης (Tesco Nature’s Choice): Η αγγλική εταιρία λιανικής πώλησης τροφίμων Tesco PLC δημιούργησε το δικό της πρότυπο (TNC) για τους προμηθευτές φρέσκων αγροτικών προϊόντων. Οι κώδικες κατοχυρώνονται στο πρότυπο, καλύπτουν το χειρισμό των εισροών στην καλλιέργεια, την πρόληψη της ρύπανσης, τη διατήρηση της άγριας χλωρίδας και πανίδας, την διατήρηση της ενέργειας και την προστασία της ανθρώπινης υγείας. Προϊόντα βιολογικής γεωργίας / κτηνοτροφίας Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής … άρθρο 1 παράγραφος 2 834/2007 α) ζωντανά ή αμεταποίητα γεωργικά προϊόντα· β) μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα για χρήση ως τρόφιμα· γ) ζωοτροφές· δ) το αγενές φυτικό πολλαπλασιαστικό υλικό και τους σπόρους για καλλιέργεια. Στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού αυτού εμπίπτει επίσης η συλλογή άγριων φυτών και φυκιών. Δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού: Προϊόντα κυνηγιού και αλιείας άγριων ζώων. …… ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 710/2009 τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 889/2008 ……. θέσπιση λεπτομερών κανόνων για τη βιολογική παραγωγή ζώων υδατοκαλλιέργειας και φυκιών Διασφάλιση βιολογικότητας σε όλα τα στάδια παραγωγής/παρασκευής Μεταφορά Συγκομιδή Καλλιέργεια Καταναλωτής Αποθήκευση Μεταποίηση Πώληση Ο κανονισμός 834/2007 εφαρμόζεται για κάθε επιχείρηση που συμμετέχει στις δραστηριότητες οιουδήποτε σταδίου παραγωγής, παρασκευής και διανομής βιολογικών προϊόντων ΚΑΝΟΝIΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 834/2007 , άρθρο 1 , παραγ. 4 Επισήμανση Βιολογικών Προϊόντων στην Ε.Ε. Το παλιό και το νέο λογότυπο της ΕΕ για τα βιολογικά προϊόντα: προϊόντα υπό μετατροπή στη βιολογική γεωργία προϊόντα γεωργίας βιολογικής Εξέλιξη της βιολογικής γεωργίας, έως την 31/12/2010 ΕΤΟΣ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ 6933 6299 6642 9002 15556 24666 24729 24860 25284 22860 Εξέλιξη της βιολογικής γεωργίας, ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Ø Διαρθρωτικά προβλήματα της Ελληνικής γεωργίας / κτηνοτροφίας; Ø Εξάρτηση των παραγωγών από τις επιδοτήσεις ; Μη στοχευόμενες Επιδοτήσεις ….. Ø Απουσία τεχνογνωσίας / Συμβούλων και Ερευνας; Έλλειψη ενημέρωσης και κατάρτισης των παραγωγών που ασχολούνται με την βιολογική γεωργία … Ø Βιολογικές Ζωοτροφές; Κόστος παραγωγής , διασύνδεση βιοκαλλιεργητών με βιοκτηνοτρόφους… Ø Προβλήματα στην διάθεση των βιολογικών προϊόντων ; Νομοθετικό πλαίσιο , Έλλειψη υποδομών και δικτύων διανομής … ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Καθετοποιημένες μονάδες παραγωγής και μεταποίησης / οικοτεχνίες ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Καινοτομία στο χώρο της Βιολογικής Γεωργίας Νέα μοντέλα διακίνησης των βιολογικών προιόντων Πώληση στο κτήμα / επισκέψιμα αγροκτήματα Αγορές βιολογικών προϊόντων / μόνο βιοκαλλιεργητές Καινοτομία στο χώρο της Βιολογικής Γεωργίας Πώληση μέσω διαδικτύου – παραγγελία Εξειδικευμένα καταστήματα Βιολογικών Προϊόντων Καινοτομία στο χώρο της Βιολογικής Γεωργίας Περιβαλλοντική εκπαίδευση σε βιολογικά αγροκτήματα βιολογικά προϊόντα σε σχολικές καντίνες / Βιολογικοί λαχανόκηποι σε αυλές σχολείων Καινοτομία στο χώρο της Βιολογικής Γεωργίας Συνδυασμός παραγωγής βιολογικών προϊόντων, με άλλες παράλληλες δράσεις Αγροτουρισμός / Οικολογικές δραστηριότητες και Βιοκαλλιέργεια Βιολογικά Καλλυντικά / Απορρυπαντικά (με πρώτες ύλες βιο ) Βιολογικά Υφάσματα ( με βιο βαμβάκι , μαλί και φυτικά χρώματα) Το σχέδιο αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η παρούσα δημοσίευση δεσμεύει μόνο τον συντάκτη της και η Επιτροπή δεν ευθύνεται για τυχόν χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν.
© Copyright 2024 Paperzz
