Μυκοβακτηρίδιο Φυματίωσης

Καλλιέργεια
6/10/2010
1
Καλλιέργεια
•
•
•
•
•
•
Μέθοδος αναφοράς
Ευαισθησία 80-85%
Ειδικότητα 98%
Ανιχνεύει 100-1000 βακίλουςml υλικού
Χρόνος επώασης 6 - 8 εβδομάδες
μέχρι 10 εβδομάδες (υποψία βραδέως αναπτυσσομένων)
μέχρι 16 εβδομάδες (επί θετικής μικροσκοπικής)
Απαραίτητη για
ταυτοποίηση του είδους
δοκιμασία ευαισθησίας στα αντιφυματικά
γονοτυπικό έλεγχο (επιδημιολογικές μελέτες και έλεγχος
εργαστηριακής επιμόλυνσης)
2
http://pubs.acs.org/cen/coverstory/85/8539cover.html
Απάντηση καλλιέργειας
Ανάγνωση
Αναφορά
Καμία ανάπτυξη
Αρνητική
1-19 αποικίες
Θετική (αριθμός αποικιών)
20-100 αποικίες
Θετική (1+)
100-200 αποικίες
Θετική (2+)
200-500 (σχεδόν συρρέουσες
αποικίες)
Θετική (3+)
>500 αποικίες (συρρέουσες
αποικίες)
Θετική (4+)
Επιμόλυνση
Επιμόλυνση
6/10/2010
4
Καλλιέργεια
νέες διαγνωστικές μέθοδοι
• Συστήματα ταχείας ανίχνευσης
μυκοβακτηριδίων
 BACTEC ΤΒ 460 (BD)
 BΑCTEC MycobacteriumGrowthIndicatorTube 960






(BD)
BΑCTEC 9000 (BD)
MB/BacT, BacT/ALERT (BioMerieux)
Septi-Check (Roche)
MBCheck (Hoffman – LaRoche)
MB Redox (Biotest)
ΕSP (Difco)
• Μέσος χρόνος ανάπτυξης
 BACTEC MGIT 960: 11 ημέρες (10-14 ημ.)
 Löwenstein-Jensen: 25 ημέρες (3-4 εβδ.)
6/10/2010
5
Μοριακές τεχνικές
• Άμεση ανίχνευση μυκοβακτηριδίου
• Ταυτοποίηση
• Ανίχνευση αντοχής
• Επιδημιολογία
6/10/2010
6
Μοριακές Τεχνικές
Άμεσης ανίχνευσης
μυκοβακτηριδίου
6/10/2010
7
Άμεση ανίχνευση ΜΤΒ
Nucleic acid amplification tests (NAATs)
Πολλαπλασιασμός
Μέθοδοι
•in house
•του εμπορίου
•στόχου
•ιχνηθέτη
•σήματος
1. δίνουν θετικό σήμα σε μικρή συγκέντρωση βακίλων (1-10)
2. διακρίνουν σαφώς το MTB από τα NTB και τα άλλα βακτήρια
3. δίνουν αποτέλεσμα σε λιγότερο από 48 ώρες
6/10/2010
8
Άμεση ανίχνευση: πολλαπλασιασμός στόχου
Nucleic acid sequence-based amplification
(NASBA)
Genotype Mycobacteria Direct
Άμεση ανίχνευση και
ταυτοποίηση
•M. tuberculosis complex
•M. avium
•M. intracellulare
•M. kansasii
•M. malmoense
6/10/2010
9
Άμεση ανίχνευση: πολλαπλασιασμός στόχου
GenoQuick® MTB
•
•
•
•
Δείγματα πνευμονικά και εξωπνευμονικά
Τεχνική της εμβαπτιζόμενης ταινίας
(strip)
PCR: στόχος IS6110
Ανίχνευση σε ≈ 3 ώρες
10
Άμεση ανίχνευση: πολλαπλασιασμός στόχου
Πραγματικού χρόνου PCR (real-time PCR)
• PCR υπό συνεχή
έλεγχο
• Πολ/σμός στόχου &
•
•
ανίχνευση
ταυτόχρονα στο ίδιο
σωληνάριο
 σύνδεση
προϊόντος με
φθορίζουσα
χρωστική
 καταγραφή
κινητικής της
αντίδρασης
Ποσοτική & ποιοτική
ανάλυση
Ταχύτητα (≈2h)
Φθορισμός
Παράθυρο
ανάγνωσης
τελικού σημείου
Παράθυρο
ανάγνωσης
Real time PCR
Αριθμός
κύκλων
Αξιολόγηση μοριακών τεχνικών άμεσης ανίχνευσης
ΜΤΒ στη διάγνωση ΤΒ
•
•
Οι μοριακές τεχνικές δεν είναι δυνατόν να υποκαταστήσουν τη
μικροσκοπική εξέταση και την καλλιέργεια
Υψηλή ειδικότητα και θετική προγνωστική αξία (PPV)
σε ασθενείς με υψηλή πιθανότητα για ΤΒ είναι επιβεβαιωτικές,
ειδικά αν μικροσκοπική (+)
Χαμηλή ευαισθησία και αρνητική προγνωστική αξία (NPV)
 σε ασθενείς με μικροσκοπική (-) ή με εξωπνευμονική μορφή ΤΒ
 αρνητικό αποτέλεσμα δεν αποκλείει ΤΒ
 δεν γίνονται αν μικροσκοπική (-) και ή πιθανότητα ΤΒ μικρή
Αρνητικό αποτέλεσμα σε ασθενή με υψηλή υποψία ΤΒ δεν σημαίνει
διακοπή της περαιτέρω διαγνωστικής έρευνας
Μη διάκριση ζωντανών από νεκρούς βακίλους
 Όχι αν λήψη αντιφυματικής αγωγής για 7 ή περισσότερες ημέρες
και τους τελευταίους 12 μήνες

•
•
•
6/10/2010
Nahib P, Proc Am Thorac Soc, 2006
12
Πώς αξιολογούνται οι μοριακές τεχνικές στη
διάγνωση της φυματίωσης
AFB
NAA
Κλινική
υποψία
Σχόλια
Θετική
Θετική
Υψηλή / Χαμηλή
Ενεργός ΤΒ
Αρνητική
Αρνητική
Υψηλή / Χαμηλή
Δεν αποκλείεται η ενεργός ΤΒ
Αρνητική
Θετική
Υψηλή
Υποψία M. tuberculosis
Έναρξη θεραπευτικής αγωγής και επανεκτίμηση
θεραπείας με τα αποτελέσματα της καλλιέργειας
Αρνητική
Θετική
Χαμηλή
Ενεργός ΤΒ, παλαιά ΤΒ ή επιμόλυνση
Θετική
Θετική
Αρνητική
Αρνητική
Υψηλή
Χαμηλή
M. tuberculosis ή Νon Τuberculous Μycobacteria
Έναρξη θεραπευτικής αγωγής και επανεκτίμηση
θεραπείας με τα αποτελέσματα της καλλιέργειας
Συχνά ΝΤΜ. Δεν αποκλείεται M. tuberculosis.
Έναρξη θεραπευτικής αγωγής και επανεκτίμηση
θεραπείας με τα αποτελέσματα της καλλιέργειας
Οδηγίες CDC
MMWR Jan 19,2009
Aποστέλλονται στο εργαστήριο 2 δείγματα πτυέλων
Aποστέλλονται στο εργαστήριο 3 δείγματα πτυέλων
σε 2 διαφορετικές μέρες για άμεση μικροσκοπική
σε 3 διαφορετικές
μέρες για άμεση μικροσκοπική
εξέταση
και καλλιέργεια
εξέταση
και καλλιέργεια
Εφαρμογή
της μοριακής μεθόδου σε
•
ένα αρνητική:
δείγμα (τοεφαρμογή
πρώτο διαθέσιμο)
9τουλάχιστον
Μικροσκοπική
της
•
Αποτέλεσμα ΝΑΑΤ σε 48 οώρες από τη συλλογή
μοριακής μεθόδου στο 1 δείγμα
• Δεν γίνεται αν κλινική υποψία χαμηλή, γιατί PPV των
ΝΑΑΤ σε τέτοια περίπτωση
είναι < 50%
9 Μικροσκοπική
θετική: εφαρμογή
της μοριακής
• Ερμηνείαστο
σε σχέση με κλινική υποψία
μεθόδου
δείγμα ή τα δείγματα που είναι
Ένα ΝΑΑΤ (-) το αποτέλεσμα ΔΕΝ αποκλείει ΤΒ
θετικά
6/10/2010
14
Ταυτοποίηση
6/10/2010
15
M . tb
M. s
mag
mati
s
Sevilla et al. BMC Microbiology 2007 7:18
6/10/2010
M. go
rdona
e
16
GenoType Mycobacteria
(Hain LifeScience)
Geno Type Mycobacterium CM
M. avium
M. kansasii
M. celatum
M. malmoence
M. chelonae
M. peregrinum
M. fortuitum I
M. phlei
M. fortuitum II
M. scrofulatium
M. gordonae
MTB complex
M. intracellulare
M. xenopi
GenoType Mycobacterium AS
M.simiae
M.szulgai/M.intermedium
M.mucogenicum
M.phlei
M.gondii
M.haemophilum
M.celatum
M.kansasii
M.smegmatis
M.genavense
M.lentiflavum
M.heckesornense
6/10/2010
M.ulcerans
M.gastri
M.asiaticum
M.shimodei
17
Συμπεράσματα για την ταυτοποίηση των
Νon Τuberculous Μycobacteria
• Ταχεία & σωστή ταυτοποίηση των ΝΤΜ είναι απαραίτητη



Να αποκλείσει το M. tuberculosis
Να κατευθύνει την θεραπευτική αγωγή
Για επιδημιολογικούς λόγους
• Οι μοριακές τεχνικές ( sequencing, hybridigation probes &
PCR) είναι σήμερα οι πλέον ενδεδειγμένες για ανίχνευση,
ταυτοποίηση και ταξινόμηση των ΝΤΜ
• Νέα μοριακά μέσα πιθανόν να δώσουν τη δυνατότητα
ανάλυσης των ΝΤΜ σε επίπεδο, που ήταν δυνατόν μόνο για το
M.tb
6/10/2010
18
Μοριακές Τεχνικές - ψευδώς θετικό
αποτέλεσμα
Μη ειδικός υβριδισμός
 Μη προτυποποιημένο πρωτόκολλο
 Μέθοδος λήψης του DNA
 Μεγάλη συγκέντρωση ευκαρυωτικού DNA
Θετικό
αμφιλεγόμενο
Μη ειδικό
Επιμόλυνση με προϊόντα πολλαπλασιασμού
 Κακή εργαστηριακή πρακτική. Τελικά προϊόντα που
βρίσκονται σε μεγάλη συγκέντρωση στο περιβάλλον
του εργαστηρίου επιμολύνουν τα αρχικά στάδια
εκχύλισης DNA και προετοιμασίας του χημικού
μίγματος
6/10/2010
Ψευδώς θετικό
δυνατό σήμα
19
Μοριακές Τεχνικές - ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα
Μικρή συγκέντρωση στόχου, κάτω από το όριο της αναλυτικής
ευαισθησίας της μεθόδου
αναστολή της ενζυματικής
αντίδρασης
•
Φυσικές ουσίες
Αιμίνη
Πολυσακχαρίτες
•
Χημικά αντιδραστήρια
Ηπαρίνη, EDTA, SDS
Χαοτροπικά μόρια (guanidinium HCl)
•
Κλινικά δείγματα που πιθανά περιέχουν αναστολείς
Αίμα και αιματηρά βιολογικά υγρά
Ούρα
6/10/2010
Πτύελα
20
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΔΟΚΙΜΑΣΙΩΝ
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ, ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ (I)
•
•
•
•
•
Συναξιολόγηση με άλλα εργαστηριακά και κλινικά δεδομένα
Αρνητικό αποτέλεσμα δεν αποκλείει την ύπαρξη
μυκοβακτηριδίου σε συγκέντρωση μικρότερη από την
ευαισθησία της δοκιμασίας (ψευδώς αρνητικό)
Κατάλληλο δείγμα και σωστή διαχείρισή του
Τήρηση όλων των οδηγιών του κατασκευαστή
Το προσωπικό πρέπει να είναι ειδικά εκπαιδευμένο
6/10/2010
21
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΔΟΚΙΜΑΣΙΩΝ
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ, ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ (II)
• Οι μοριακές τεχνικές δεν είναι δυνατόν να υποκαταστήσουν τη
μικροσκοπική, την καλλιέργεια και τη δοκιμή ευαισθησίας
• Η προγνωστική αξία μιας ανάλυσης εξαρτάται από τον
επιπολασμό του νοσήματος στον εκάστοτε πληθυσμό
• Προσοχή στις επιμολύνσεις (ψευδώς θετικά)
• Πρέπει να μην παραβλέπεται το οικονομικό κόστος των
μοριακών δοκιμασιών και η άσκοπη επιβάρυνση του
εργαστηρίου
6/10/2010
22
Αντί συμπερασμάτων
•
•
•
Η PCR και οι άλλες τεχνικές της μοριακής μικροβιολογίας έχουν
πλέον καθιερωθεί στο κλινικό εργαστήριο
Υπάρχουν όρια στην εφαρμογή τους και κανόνες που πρέπει να
γίνονται σεβαστοί
Πιθανόν η συμβατική και η μοριακή μικροβιολογία θα δρουν
συμπληρωματικά η μια της άλλης για μεγάλο χρονικό διάστημα
ακόμη
6/10/2010
23
Αντιφυματικά Φάρμακα
Πρωτεύοντα
αντιφυματικά
• Ισονιαζίδη
• Ριφαμπικίνη
• Εθαμπουτόλη
• Πυραζιναμίδη
6/10/2010
Δευτερεύοντα αντιφυματικά
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Υδροχλωρική εθαμβουτόλη (υψηλή
συγκέντρωση)
Καπρεομυκίνη
Εθειοναμίδη
Καναμυκίνη
Οφλοξασίνη
PAS
Ριφαμπουτίνη
Στρεπτομυκίνη (2 συγκεντρώσεις)
Δοκιμασίες για κυκλοσερίνη δεν
συστήνονται καθώς είναι δύσκολη η
επανάληψη
24
Ο ρόλος του Εργαστηρίου
Ανάπτυξη M. tb complex
Έλεγχος ευαισθησίας
σε INH, RIF, EMB, PZA
Αντοχή στη RIF ή σε 2 πρωτεύοντα φάρμακα
Έλεγχος ευαισθησίας
στα κατάλληλα δευτερεύοντα αντιφυματικά
6/10/2010
25
Αντοχή
• Πρωτοπαθής αντοχή (primary resistance)
μόλυνση με ανθεκτικό στέλεχος
• Δευτεροπαθής αντοχή ( secondary ή acquired
resistance)
η αντοχή εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της
θεραπείας
6/10/2010
26
Αντοχή
• Μόνο αντοχή (Monoresistance)
αντοχή σε 1 μόνο αντιφυματικό
• Σύνθετη αντοχή ( Poly resistance)
αντοχή σε 2 ή περισσότερα αντιφυματικά, εκτός INH και
RIF
• Πολυαντοχή (Multi Drug Resistance – MDR) (1990)
αντοχή σε INH + RIF
• Εκτεταμένη (Extensively Drug Resistance – XDR)
(2006)
αντοχή σε INH + RIF + κινολόνες + τουλάχιστον σε 1
από τα ενέσιμα αντιφυματικά (AN, KAN, CAP)
6/10/2010
27
Ανθεκτικότητα Μυκοβακτηριδίου Φυματίωσης
• Δεν αναπτύσσεται με πρόσληψη γονιδίων
• Είναι χρωμοσωμιακή (δημιουργία μεταλλάξεων)
• Δημιουργείται σε συνθήκες πίεσης
ή
είναι αποτέλεσμα τυχαίων μεταλλάξεων
•
(χρειάζονται 5000 - 10.000 χρόνια, ώστε ένας πληθυσμός να αναπτύξει αυτόματο
φαινότυπo αντοχής στην ΙΝΗ 1%)
28
6/10/2010
Αυτόματες μεταλλάξεις
Drug
6/10/2010
Mutation Rate
Rifampin
10-8
Isoniazid
10-6
Pyrazinamide
10-6
29
INH
RIF
PZA
INH
6/10/2010
30
INH
RIF
INH
MDR TB
6/10/2010
31
Αιτίες εμφάνισης πολυανθεκτικών
στελεχών ΜΤΒ
•
Ασθενής που μολύνθηκε με πολυανθεκτικό στέλεχος και
λαμβάνει κλασική αντιφυματική θεραπεία
•
Χορήγηση λάνθασμένης θεραπευτικής αγωγής
•
Μη συμμόρφωση ασθενούς (άρνηση, ασυνέπεια κτλ)
• Μη διαθεσιμότητα φαρμάκων
•
Ελλιπές ιστορικό ασθενούς όσον αφορά τα προηγούμενα
θεραπευτικά σχήματα που του χορηγήθηκαν
• Συνυπάρχουσα λοίμωξη με άλλα στελέχη
6/10/2010
32
Δοκιμή ευαισθησίας στα αντιφυματικά φάρμακα
(DRUG SUSCEPTIBILITY TESTING - DST)
Πότε γίνεται?
•Πρώτη απομόνωση του μυκοβακτηριδίου της φυματίωσης
• Ασθενείς με ατελή θεραπεία
• Με αποτυχημένη θεραπεία
• Με αναζωπύρωση της νόσου
• Με πιθανή MDR – TB
• Ασθενείς που παρά τη θεραπεία έχουν μικροσκοπική (+)
• Σε καλλιέργεια θετική μετά από θεραπεία 2 μηνών
33
Δοκιμή αντοχής στα αντιφυματικά
• Μοριακές
9 Proportion
μέθοδοι
method
Στερεά & Υγρά
θρεπτικά υλικά
Ανίχνευση γονιδίων
αντοχής
9 Absolute
concentration
method
9 Relative ratio
method
Test Ευαισθησίας
Μυκοβακτηριοφάγοι*
2010
*Ο μυκοβακτηριοφάγος πολλαπλασιάζεται
μόνο στα ζωντανά μυκοβακτηρίδια
Μέθοδος αναλογιών
Στερεά θρεπτικά Υλικά
(LJ, 7H10, 7H11)
•
Προτυποποιημένη
•
Μέτρηση αποικιών
•
Επώαση για 3 εβδομάδες
6/10/2010
35
Αρχή της Μεθόδου
• Όλα τα στελέχη της φυματίωσης περιέχουν μερικούς
βακίλους που είναι ανθεκτικοί στα αντιφυματικά
• Στα ανθεκτικά στελέχη η αναλογία αυτών των βακίλων
είναι πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη των
ευαίσθητων στελεχών
6/10/2010
36
Πότε ένα στέλεχος είναι ανθεκτικό in vitro?
• Όταν αναπτύσσεται σε ποσοστό > 1%,
παρουσία της κριτικής συγκέντρωσης της
ΙΝΗ και RIF
• Όταν αναπτύσσεται σε ποσοστό > 10%,
παρουσία της κριτικής συγκέντρωσης της
ETH, PYZ, STR
Κριτική Συγκέντρωση
Η χαμηλότερη συγκέντρωση του φαρμάκου που
• Αναστέλλει την ανάπτυξη όλων των ευαίσθητων στελεχών
και
επιτρέπει την ανάπτυξη όλων των ανθεκτικών στελεχών
6/10/2010
37
Critical Concentrations
Rifampin
Isoniazid
Ευαίσθητο
Ανθεκτικό
S.J. Kim. 2005. Eur Respir J 25:564.
6/10/2010
38
Critical Concentration
Ethambutol
6/10/2010
S.J. Kim. 2005. Eur Respir J 25:564
39
Πιθανές αιτίες για ασυμφωνία αποτελεσμάτων
• Εργαστηριακό λάθος
• Πληθυσμός βακτηρίων
• Διαφορετικοί ρυθμοί ανάπτυξης
• Διαφορετικές μέθοδοι εμβολιασμού του υλικού
• Διαφορετικά υλικά
• Επιμολύνσεις
• Το ίδιο το μικρόβιο (MIC ~ κριτική συγκέντρωση)
•
Προβληματικά στελέχη και φάρμακα
6/10/2010
40
Περιορισμοί στα δευτερεύοντα
αντιφυματικά
•
Τεχνικά πολύπλοκες δοκιμασίες και μη προτυποποιημένες
•
Φάρμακα ασταθή in vitro
•
Οι κριτικές συγκεντρώσεις ορίζουν την αντοχή, συχνά κοντά στην MIC των
φαρμάκων
•
Αντοχή σε πολλαπλά φάρμακα ταυτόχρονα δεν έχει πλήρως διερευνηθεί
•
Αδυναμία συσχέτισης με κλινική ανταπόκριση
•
Λίγα εργαστήρια έχουν την τεχνική δυνατότητα για τις δοκιμασίες αυτές
6/10/2010
41
Δοκιμασία ευαισθησίας
•Αντοχή στις χαμηλές συγκεντρώσεις
•Έλεγχος και στις υψηλές συγκεντρώσεις
Στην απάντηση αναφέρεται
•Η συγκέντρωση του φαρμάκου
•Το θρεπτικό υλικό
•Η μέθοδος που εφαρμόστηκε
6/10/2010
42
Ευαισθησία σε υγρά θρεπτικά υλικά
MGIT 960
BACTEC 460
•
•
•
•
•
•
Κατανάλωση Ο2 και φθορισμός
•
Έγκριση FDA για τα πρωτεύοντα
αντιφυματικά: STR, INH,
RIF, ETH, PYZ
Ημιαυτόματο σύστημα, βελόνες
Υλικό 12Β
Ραδιομετρική μέθοδος
• Αρκετές μελέτες για τα
Ανίχνευση παραγωγής CO2
δευτερεύοντα
STR, INH, RIF, ETH, PYZ
•
6/10/2010
Χρόνος: 7-14 ημέρες
43
Πυραζιναμίδη
ƒ Δρα σε όξινο pH (pH 5.6)
ƒ Δεν γίνεται δοκιμή ευαισθησίας σε στερεά θρεπτικά υλικά
ƒ Επιτυχής σε ημιαυτόματα συστήματα (υγρά – ΜGIT)
6/10/2010
44
Αιτίες αναζωπύρωσης της Φυματίωσης
• Μετανάστευση – Εθνικές μειονότητες
• Άστεγοι
– Φτώχεια
• Ιδρυματοποιημένες ομάδες
• HIV πανδημία
• Ανάδυση MDR -XDR στελεχών
• Αποδυνάμωση προγραμμάτων ελέγχου φυματίωσης
6/10/2010
45
Μοριακές Δοκιμασίες DST
6/10/2010
46
Μοριακές μέθοδοι ανίχνευσης
αντοχής στα αντιφυματικά φάρμακα
• Ανίχνευση γονιδίων αντοχής στα αντιφυματικά φάρμακα
Σε στελέχη μυκοβακτηριδίων
Σε κλινικό δείγμα
6/10/2010
47
ΓΟΝΙΔΙΑ ΠΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΤΟΧΗ ΤΩΝ
ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΣΤΑ ΑΝΤΙΦΥΜΑΤΙΚΑ
ΦΑΡΜΑΚΑ
•
Isoniazid
katG: 60-70%
inhA: <10%
inhA & katG >80%
oxyR/ahpC: 20%
•
Streptomycin
rrs <10%
rpsL 60%
6/10/2010
Pyrazinamide
pncA 70-100%
•
Ethambutol
embA,B,C 70%
•
Ethionamide
inhA <10%
ethA NA
Rifampicin
rpoB 72-97%
•
•
•
Kanamycin
rrs -65%
•
Fluoroquinolone
gyrA >90%
gyr B NA
48
Inno-LiPA Rif.TB (Innogenetics)
Άμεση ανίχνευση
M. tb complex και
αντοχή στη RIF
Ευαισθησία Rif ®
82-100%
Ειδικότητα Rif ®
100%
η
R2: Asp516Val
R4a: His526Tyr
R4b: His526Asp
R5: Ser531Leu
6/10/2010
49
GenoType MTBDRplus (Hain Lifescience)
Ανίχνευση των συχνότερων μεταλλάξεων ταυτόχρονα στα rpoB, katG
και inhA γονίδια, υπεύθυνα για την αντοχή σε ριφαμπικίνη και ισονιαζίδη
Ευαισθησία:
•98.4% RIF,
•88.7% ΙΝΗ
Ling et al., Eur Resp J 2008
Ειδικότητα:
98.9% RIF
99.2% ΙΝΗ
Ευαισθησία:
73% ΙΝΗ
Lacoma et al., JCM 2008
50
Ανίχνευση μεταλλάξεων με real-time PCR και beacon
probes
Αυτοματοποιημένη τεχνική ΝΑΑΤ
Xpert TB assay (Cepheid)
Ταυτόχρονη ανίχνευση
• ΜΤΒ
• Αντοχή στη RIF
Πλεονεκτήματα
•Ταχύτητα
• Μη εξειδικευμένο προσωπικό
Χρόνος προετοιμασίας 2 λεπτά
Επώαση: 15 λεπτά
Αποτελέσματα: 90 λεπτά
Sensitivity and Specificity
• Sensitivity σε ΖΝ (-) & LJ (+) 90.9% (70/77)
• Sensivity ΖΝ (+) & LJ (+) 100% (275/275)
• Specificity της μεθόδου ανίχνευσης Τb 98.3%
• Sensitivity για αντοχή στη Rifampicin 96.7%
• Specificity για αντοχή στη Rifampicin 98.6%
6/10/2010
52
Αλγόριθμος ανίχνευσης αντοχής
με Μοριακές Τεχνικές
Δείγμα
Smear (+)
Καλλιέργεια (+)
Επιβεβαίωση ΜΤΒ
με Μοριακές Τεχνικές
Ανίχνευση γονιδίων αντοχής στη RIF και ΙΝΗ
6/10/2010
Αναμονή αποτελεσμάτων
κλασικών τεχνικών
(Telentis A.JCM, 1997)
53
Πλεονεκτήματα Μοριακών Τεχνικών DST
• Μείωση χρόνου εξέτασης
•Σαφής καθορισμός μετάλλαξης
• Μείωση επικίνδυνων αποβλήτων στο εργαστήριο
6/10/2010
54
Μειονεκτήματα Μοριακών Τεχνικών DST
• Δυσκολίες αξιολόγησης των αποτελεσμάτων και εφαρμογής στην κλινική
πράξη
• Συχνά πρέπει να ελέγχονται πολλά γονίδια για να υπάρχει σαφής εικόνα
αντοχής
• Η μελέτη των γονιδίων αντοχής δεν έχει ολοκληρωθεί
•Κάποιες μεταλλάξεις δεν ανιχνεύονται
•Αρχόμενη αντοχή σε μεικτούς πληθυσμούς μπορεί να μην ανιχνευθεί
•Κάποιες μεταλλάξεις μπορεί να μην συνεπάγονται αντοχή
6/10/2010
55
Νεότερες δοκιμασίες DST
6/10/2010
56
Νεότερες δοκιμασίες DST
6/10/2010
57
“Σε
ποιο εργαστήριο
θα γίνει
δοκιμή ευαισθησίας”
•Σε εργαστήριο Αναφοράς
•Πολλά δείγματα - Σύγκριση αποτελεσμάτων - Εμπειρία
•Εξωτερικός ποιοτικός έλεγχος
6/10/2010
58
Ποιοτικός έλεγχος (QC)
Ο ποιοτικός έλεγχος πρέπει να γίνεται και στα
δευτερεύοντα
Δεν υπάρχει μέχρι σήμερα εξωτερικός ποιοτικός
έλεγχος για την πυραζιναμίδη
Clin Microbiol Infect 2007; 13: 1144–1156
6/10/2010
59
Καταγραφή – Δήλωση αποτελεσμάτων
αντοχής
• Σωστή καταγραφή και δήλωση
• Επανέλεγχος και διόρθωση διπλοδηλωθέντων
ασθενών
• Προσθήκη καθυστερημένων αποτελεσμάτων
6/10/2010
60
Προβλήματα
•
Ο έλεγχος των δειγμάτων συχνά δεν ολοκληρώνεται στο ίδιο εργαστήριο
•
Προβληματική η επικοινωνία μεταξύ των εργαστηρίων
•
Συχνά ελλιπής επικοινωνία με τους θεράποντες ιατρούς
•
Δισταγμός των εργαστηρίων να αναφέρουν ανίχνευση αντοχής πριν την
επιβεβαίωση
•
Ασυμφωνία αποτελεσμάτων μεταξύ διαφορετικών εργαστηρίων αλλά
ακόμα και στο ίδιο εργαστήριο
•
Έλλειψη προσωπικού και εκπαίδευσης προσωπικού
6/10/2010
61
The Return to a Pre-antibiotic Era
Drug
susceptible
TB*§
*or limited
resistance
manageable
with 4 drug
regimen DOTS
6/10/2010
MDR-TB
XDR-TB
Total DR
1990§
2006§
?
Resistanc
e to H&R –
Resistance
to 2nd line
drugs –
Treatment
options
seriously
restricted
Treatable
with 2nd
line drugs
Resistance to
all available
drugs –
No
treatment
options
62
Συμπεράσματα DST
•
•
Συλλογή δείγματος πριν την έναρξη της θεραπείας
Σωστή δοκιμή ευαισθησίας είναι ουσιώδης για τη θεραπεία του
ασθενούς
•
•
•
•
•
•
Γρήγορη ανίχνευση αντοχής στη rifampicin και isoniazid
Για MDRTB, ελέγχονται τα 2ης γραμμής αντι-ΤΒ βάσει της εμπειρίας
του κάθε εργαστηρίου (απαιτούνται βελτιώσεις)
Η άμεση και σωστή εργαστηριακή ανίχνευση της αντοχής (πχ MDR)
είναι σημαντική, αλλά δεν είναι ικανή από μόνη της να οδηγήσει στη
θεραπεία του ασθενούς, σημαντική η συμβολή του ακτινολογικού
εργαστηρίου και του έμπειρου κλινικού γιατρού. Η λανθασμένη
αντιμετώπιση οδηγεί στην εμφάνιση των XDR M.tuberculosis
Μοριακές μέθοδοι πρέπει να γίνονται σε συνδυασμό με τις κλασικές
Γονοτυπικές και φαινοτυπικές νεότερες μέθοδοι με λογικό κόστος
Λάθος δοκιμή είναι χειρότερη από το να μη γίνει καθόλου
6/10/2010
63
6/10/2010
64
Η ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟ
6/10/2010
ΠΡΟΒΛΗΜΑ
65
14 settings with ≥ 6% MDR-TB among new
cases 2002-2007
6/10/2010
66
16 settings with ≥ 25% MDR-TB among
previously treated cases 2002-2007
6/10/2010
67
6/10/2010
68
6/10/2010
69
Bacteriologically confirmed new tuberculosis cases
among Νative Greeks and Immigrants (1995-2009)
700
600
NEW TB CASES (no)
500
400
300
200
100
0
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
YEAR
NEW CASES (TOTAL)
6/10/2010
NEW CASES (GREEKS)
NEW CASES (IMMIGRANTS)
70
Resistance phenotypes against first-line anti-tuberculous drugs
(Greeks + Immigrants) (1995-2009)
OTHER
11%
PZA+SM+INH+EMB+RIF
3%
EMB
3%
INH+SM+RIF
4%
SM
26%
RIF
4%
SM+EMB+INH
4%
INH+RIF
5%
INH
16%
SM+INH+EMB+RIF
9%
SM+INH
15%
6/10/2010
71
Αξιοπιστία επιδημιολογικών δεδομένων
• Απουσία σωστής επιδημιολογικής καταγραφής
• Παράνομη μετανάστευση, μετακινήσεις πληθυσμών
• Αδυναμία ανίχνευσης όλων των νέων περιστατικών
• Απουσία ομοιόμορφης εργαστηριακής προσέγγισης
6/10/2010
72
Any Resistance (%) to Isoniazid (INH), Rifampicin (RIF) and
Multidrug Resistance (MDR) among Native Greeks (1993-2009)
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
6/10/2010
Res-INH
Res-RIF
MDR
73
Any Resistance (%) to Isoniazid (INH), Rifampicin (RIF) and
Multidrug Resistance (MDR) among Immigrants (1993-2009)
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
6/10/2010
Res-INH
Res-RIF
MDR
74