[101Υ] ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ • Ηρακλή Ρεράκη, Θεολογία και

[101Υ] ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ
 Ηρακλή Ρεράκη, Θεολογία και Θεολογικές Σπουδές, εκδ. Π.
Πουρναρά (όλο το βιβλίο)
ή
 Μάριου Μπέγζου, Το μέλλον του παρελθόντος, εκδ. Αρμός, (όλο το
βιβλίο)
[102Υ] ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ
1.1 Γενική Εἰσαγωγή (Ἀ. Παπαρνάκης): ἀπό τό βιβλίο τοῦ καθ. Σ.
Καλαντζάκη, Εἰσαγωγή στήν Π. Διαθήκη: 17-137 (ἐκτός σελ. 25-34, 49-55
καί
96-102),
163-169,
186-217
(ἐκτός
σελ.
200-209),
1.2. Εἰδική Εἰσαγωγή (Ε. Δάφνη): α) Γιά ὅσους ἔχουν ἐπιλέξει τό βιβλίο
τοῦ καθ. Σ. Καλαντζάκη, Εἰσαγωγή στήν Π. Διαθήκη: Πεντάτευχος (257372, ἐκτός σελ. 303-305, 317-319, 334-336, 350-351, 371-372), Ρούθ (σ. 398408), Τωβίτ (σ. 487-500), Ἰουδίθ (σ. 500-514), Ψαλμοί (σ. 553-579), Ἰώβ (σ.
580-594), Ἐκκλησιαστής (σ. 615-630), Σοφία Σολομώντος (σ. 641-660),
Ὠσηέ (683-694), Ἰωνάς (σ. 747-759), Ζαχαρίας (σ. 799-812), Ἠσαΐας (σ.
827-860), Ἰεζεκιήλ (σ. 931-960), Δανιήλ (σ. 961-981).
β) Γιά ὅσους ἔχουν ἐπιλέξει τό βιβλίο τοῦ καθ. Δ. Καϊμάκη: Ὁλόκληρο τό
βιβλίο γιά ὅλους τούς φοιτητές.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Ὑποχρεωτικά γιά ὅλους τούς φοιτητές εἶναι α) ἡ προσκόμιση
τοῦ κειμένου τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης κατά τούς Ο΄ (ἔκδοση Ἀποστολικῆς
Διακονίας ἢ Βιβλικῆς Ἑταιρείας Rahlfs/Hanhart) καὶ β) ἡ συμπλήρωση
ὅλων τῶν φύλλων ἐργασίας τοῦ τρέχοντος ἐξαμήνου σὲ χειρόγραφο.
Βαθμολογοῦνται. Φύλλα παλαιότερων ἐξαμήνων δὲν γίνονται δεκτά.
1.3. Ἠλεκτρονικό Τέστ: Xειρόγραφα Κουμράν καί ὅλα τά ὑπόλοιπα
βιβλία πλήν τῶν ἀνωτέρω συνοπτικά ἀπό τό φυλλάδιο τῶν
«Σημειώσεων».
Εἰδικά γιά τούς ἀλλοδαπούς φοιτητές ὡς ἐξεταστέα ὕλη ὁρίζονται μόνον
οἱ ἀκόλουθες ἑνότητες ἀπό τό βιβλίο τοῦ κ. Καλαντζάκη: ΓΕΝΙΚΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: 17-25, 56-85, 106-136, 163-168, 186-193 ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: 257-305, 553-579, 827-860.
Ὅλες οἱ παραπάνω σελίδες ἀπό τό βιβλίο τοῦ καθ. Σ. Καλαντζάκη,
Εἰσαγωγή στήν Π. Διαθήκη θα εἶναι ἀναρτημένες στό Blackboard.
Ὑπενθυμίζεται ὅτι σύμφωνα μέ τόν κανονισμό τοῦ Εὐδόξου, ὅποιος
φοιτητής/τρια δέν παραλάβει ἐγχειρίδιο καί ὀφείλει τό μάθημα, ἔχει τό
δικαίωμα νά ἐπιλέξει καί νά παραλάβει ἐγχειρίδιο τήν ἑπόμενη χρονιά.
2.
Ἡ
ἐξέταση
τοῦ
μαθήματος
θά
πραγματοποιηθεῖ
ὡς
ἑξῆς:
Ἡ ἐξεταστέα ὕλη χωρίζεται σέ τρία τμήματα, τά ὁποῖα θά ἐξεταστοῦν μέ
τρεῖς διαφορετικούς τρόπους (προφορικά, γραπτά, ἠλεκτρονικά), πού θά
βαθμολογηθοῦν αὐτοτελῶς καί ἀθροιστικά, γιά νά προκύψει ὁ τελικός
βαθμός τοῦ μαθήματος: προφορικά 4, γραπτά 4, ἠλεκτρονικό τέστ 2
(4+4+2=10).
α) ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ μέ τήν ἐξεταστέα ὕλη ὅπως
παραπάνω.
β) ΕΙΔΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ μέ τήν ἐξεταστέα ὕλη
ὅπως παραπάνω.
γ)
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ
ΤΕΣΤ:
ἡ
ἐξεταστέα
ὕλη
ὅπως
παραπάνω.
Παρατηρήσεις:
Ὁ βαθμός τόσο στήν προφορική ὅσο καί τή γραπτή ἐξέταση πρέπει νά
εἶναι προβιβάσιμος. Ἐάν κάποιος ἀπό τούς δύο δέν εἶναι προβιβάσιμος,
τότε ὁ/ἡ φοιτητής/τρια θά ὀφείλει ΜΟΝΟ τό μέρος τῆς ὕλης, πού
ἀντιστοιχεῖ σέ αὐτόν. Τό ἄλλο θά θεωρεῖται «περασμένο».
Ἡ συμμετοχή στό ἠλεκτρονικό τέστ εἶναι προαιρετική, ἑπομένως καί ἡ
μελέτη τῆς ὕλης πού ἀντιστοιχεῖ σέ αὐτό. Τό τέστ θά εἶναι διαθέσιμο στό
διαδίκτυο, στό ἠλεκτρονικό μάθημα «Εἰσαγωγή στήν Π. Διαθήκη» στήν
πλατφόρμα τοῦ Blackboard ἀπό τίς ἱστοσελίδες τῆς βιβλιοθήκης μας.
Μπορεῖ νά συμπληρωθεῖ ἀπό ὅποιο χῶρο ἐπιλέξει ὁ καθένας (νησίδα
Η/Υ, σπίτι, Internet cafe κλπ.).
Συνιστᾶται ἡ συμμετοχή καί στά τρία μέρη γιά τήν εὐκολότερη
διαμόρφωση
προβιβάσιμου
τελικοῦ
βαθμοῦ.
3. Ὁ χρόνος πραγματοποίησης τῶν ἐξετάσεων ὁρίζεται ὡς ἑξῆς:
α) ΓΡΑΠΤΗ καί ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ σύμφωνα μέ τό πρόγραμμα τῆς
ἐξεταστικῆς.
γ) ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΤΕΣΤ: Τό τέστ μπορεῖ νά συμπληρωθεῖ ὁποιαδήποτε
ἡμέρα καί ὥρα ἐπιλέξει κανείς κατά τήν περίοδο ἀπό 27 Δεκεμβρίου ἕως
31 Ἰανουαρίου. ΠΡΟΣΟΧΗ: Δίνεται μόνο ΜΙΑ δυνατότητα συμπλήρωσης
τοῦ τέστ καί ἑπομένως θά πρέπει νά ἐπιχειρηθεῖ ὅταν εἶναι κανείς ἕτοιμος
καί ὄχι δοκιμαστικά. Προκειμένου νά συμπληρωθεῖ τό τέστ ὁ
φοιτητής/τρια πρέπει νά ΕΧΕΙ eγγραφεi στό μάθημα ἀπό τό Κέντρο
διαχείρισης τοῦ Blackboard. Οἱ κωδικοί φοιτητῶν παλαιοτέρων ἐτῶν
ἰσχύουν και εἶναι οἱ ἴδιοι.
3. Ὅλα τά παραπάνω ισχυουν για ολουσ τουσ φοιτητεσ που οφειλουν το
μαθημα. Κάθε ἄλλη προηγούμενη ἐξέταση πού παρέμεινε ἐλλιπής
ἀκυρώνεται.
[103Υ] ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ
(Α) ΘΕΩΡΙΑ
Ι. Καραβιδόπουλου, Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη, Πουρναράς,
Θεσσαλονίκη 32007, σσ. 80-326
Το μάθημα θα εξεταστεί γραπτά κατά την ημέρα που ορίζεται στο
πρόγραμμα εξετάσεων.
(Β) ΑΣΚΗΣΗ ΚΡΙΤΙΚΟΥ ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΟΣ (για όσους εισήχθησαν στη Σχολή
κατά το ακαδημαϊκό έτος 2009-2010 κι εξής)
Βοηθητικό υλικό για την εξέταση:
- Έντυπο με επεξηγήσεις των συμβόλων του κριτικού μηχανισμού (οι
φοιτητές μπορούν να το βρουν στη σελίδα του μαθήματος στο
Blackboard, δεν χρειάζεται κωδικός)
- Ι. Καραβιδόπουλου, Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη,. Πουρναράς,
Θεσσαλονίκη 32007, σσ. 15-79
Το μάθημα θα εξεταστεί προφορικά την μέρα και την ώρα που θα ορισθεί.
Προϋπόθεση για να θεωρηθεί ότι έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς η εξέταση είναι
ο εξεταζόμενος σπουδαστής να έχει επιτύχει τουλάχιστον τη βάση τόσο στην
προφορική εξέταση της άσκησης όσο και στη δίωρη γραπτή εξέταση της
θεωρίας. Σε περίπτωση που αποτύχει σε ένα από αυτά τα μέρη, θα πρέπει να
επαναλάβει την εξέτασή του.
[105Υ] ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
Από το βιβλίο του καθηγ. Π. Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία, τόμ. Α´ (Εισαγωγή), εκδ. Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη 20083, σσ. 13-30, 67-174
[Διανομή από το Βιβλιοπωλείο “Αριστοτέλειο”, Ερμού 61].
[106Υ] ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ
 Κ. Καραϊσαρίδη, Ο Χριστιανικός Ναός, οι σελίδες: 29-79
 Ι. Φουντούλη, Λειτουργική Α΄, Εισαγωγή στη θεία λατρεία, οι
σελίδες: 23-69
[107Υ] ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
1. Πλάτωνος, Φαίδων, κεφ. Ι-ΙV και XII.
Μετάφραση, σχόλια (γραμματικά, συντακτικά, πραγματολογικά),
στοιχεία για τον συγγραφέα.
Για τη μετάφραση βλ. τις εκδόσεις με μετάφραση του Φαίδωνα του
Πλάτωνα στη Βιβλιοθήκη.
Για τη γραμματική και το συντακτικό βλ. τα εγχειρίδια της Δ/βάθμιας
Εκπαίδευσης.
2. Κ. Παπαδημητρίου, Γλώσσα και ερμηνεία της Καινής Διαθήκης.
Γλωσσολογικές θεολογικές ερμηνευτικές δοκιμές, Θεσσαλονίκη: University
Studio Press, 2004, σελ. 155-190 (κεφ. 6: «Τα θύραθεν χωρία στην Καινή
Διαθήκη»).
2. Το αρχείο στο Blackboard (https://blackboard.lib.auth.gr) με τίτλο «Η
θεωρία των ιδεών του Πλάτωνα».
[108Υ] ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
1) Όσοι επέλεξαν το βιβλίο του Χρ. Βάντσου, Εισαγωγή στην Ψυχολογία
μετά στοιχείων θεολογίας, εκδ. Αϊβάζη, Θεσσαλονίκη, τις σελίδες 21-142.
2) Όσοι επέλεξαν το βιβλίο του Αχ. Καψάλη, Παιδαγωγική Ψυχολογία, Δ΄
έκδοση, εκδ. Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2006, τις σελίδες: 30-78,
79-89, 113-126, 163-164, 180-196, 225-227, 256-302, 318-330, 351-355, 385-394,
611-694.
[201Υ] ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
1) Υποχρεωτική η συμπλήρωση όλων των Φύλλων Εργασίας του τρέχοντος
εξαμήνου. Βαθμολογούνται. Φύλλα παλαιότερων εξαμήνων δεν γίνονται
δεκτά.
2)
Μελέτη
του
Βοηθητικού
Υλικού
(Ιστορική
Κριτική
Μέθοδος).
3) Γιά όσους έχουν επιλέξει:
α) i. Π.Ν. Τρεμπέλα, Ἠσαίας: ερμηνεία των κεφ. 1-27 του Βιβλίου του Ησαϊου
[με ιδιαίτερη έμφαση στην λεγόμενη Αποκάλυψη Ησαϊου (κεφ.24-27)]
ii. Α. Παπαρνάκης, Ἑρμηνεία Κειμένων, Κεφ. Α΄.
β) i. Π.Ι. Μπρατσιώτου, Ὁ Προφήτης Ἠσαίας: ολόκληρο το βιβλίο.
ii. Μ. Κωνσταντίνου, ΄Ρῆμα Κυρίου, Κεφ. Α΄.
4) Κατά την προφορική εξέταση, προσκόμιση του πρωτοτύπου κειμένου της
Παλαιάς Διαθήκης κατά τους Ο΄ (έκδοση Rahlfs/Hanhart ή Αποστολικής
Διακονίας).
[202Υ] ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΑΞΕΩΝ ΤΩΝ
ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ
Ι. Καραβιδόπουλου, Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, εκδ. Πουρναρά,
Θεσσαλονίκη 2008, σσ. : 41-111. 137-199. 212-231. 265-417
[203Υ] ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΚΥΠΡΟΥ 1
Αθ. Αγγελόπουλου, Εκκλησιαστική Ιστορία (ιστορία των δομών διοικήσεως
και ζωής της Εκκλησίας της Ελλάδος. Εικοστός αιώνας), οι σελ. 15-97
[204Υ] ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Βλ. Φειδά, Εκκλησιαστική Ιστορία, τ. Β΄, σελ: 40-175, 393-428, 482-554, 569639
[205Y] EIΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΑ
Willi Braun-Russel McCutcheon, Εγχερίδιο Θρησκειολογίας, Εκδόσεις Βάνιας,
Θεσσαλονίκη 2003, σσ.: 55-63, 81-111, 166-185, 210-231, 428-433
[206Υ] ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
1. Πλουτάρχου, Περί παίδων αγωγής, κεφ. 1 μέχρι και 5.
Μετάφραση, σχόλια (γραμματικά, συντακτικά, πραγματολογικά).
Βιογραφία του Πλουτάρχου.
Για τη μετάφραση και τη βιογραφία του Πλουτάρχου βλ. τις εκδόσεις με
μετάφραση του Περί παίδων αγωγής του Πλουτάρχου στη Βιβλιοθήκη.
Για τη γραμματική και το συντακτικό βλ. τα εγχειρίδια της Δ/βάθμιας
Εκπαίδευσης.
2. Τζέφρυ Χόρροκς, Ελληνικά. Ιστορία της γλώσσας και των ομιλητών της, σελ.
109-118 και 177-229
ή
F. R. Adrados, Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, μερ. ΙΙ, «Από την Κοινή μέχρι
τις μέρες μας», κεφ. Ι, 1 μέχρι και 6, σελ. 299-349
[207Y] ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
Νίκου Ματσούκα Ιστορία της Φιλοσοφίας (Αρχαίας Ελληνικής-ΒυζαντινήςΔυτικοευρωπαϊκής, με σύντομη εισαγωγή στη Φιλοσοφία), ΦΘΒ 47,
Θεσσαλονίκη: Π. Πουρναράς 2002, σσ. 17-43, 53-70, 79-99 («Εισαγωγή»),
100-297 («Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία») και 345-489 («Βυζαντινή
Φιλοσοφία»)
[208Υ] ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Α΄ επιλογή
 Κ. Ζαφειρόπουλου, Πώς γίνεται μια επιστημονική εργασία; Επιστημονική
έρευνα και συγγραφή εργασιών, εκδ. Κριτική, Αθήνα 2005, σσ.: 19-80
και 157-255
Β΄ επιλογή
 π. Θεοδώρου Ζήση, Επιστημονική Τεχνογραφία. Πώς γράφεται μια
επιστημονική εργασία, Θεσσαλονίκη 2008, σσ. 8-18 και 26-118
[209Υ] ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
α) Aπό το βιβλιό του καθηγητού π. Σπ. Aντωνίου, “Θεωρία και Πράξη της
Ψαλτικής Τέχνης” σσ. 1- 66,
157 - 176 και 198 - 201
Οι φροντιστηριακές εργασίες, να παραδοθούν ως τις εξετάσεις για να βγει ο
βαθμός.
[210Υ] ΙΣΤΟΡΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
 Όσοι φοιτητές επέλεξαν το βιβλίο του Κ. Γιαννακόπουλου,
Μεσαιωνικός Δυτικός Πολιτισμός και οι κόσμοι του Βυζαντίου και του
Ισλάμ, οι σελ: 19-209, 347-435, 469-521, 575-604.
 Όσοι φοιτητές επέλεξαν το βιβλίο του G. Ostrogorsky, Ιστορία του
Βυζαντινού Κράτους, τ. Β΄, θα εξεταστούν στις σελ: 15-241
[301Υ] ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΚΥΠΡΟΥ 2
Αθ. Αγγελόπουλου, Εκκλησιαστική Ιστορία (ιστορία των δομών διοικήσεως
και ζωής της Εκκλησίας της Ελλάδος. Εικοστός αιώνας), οι σελ. 98-160
[302Υ] ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΡΕΣΒΥΓΕΝΩΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΩΝ
1. Από το βιβλίο των Β. Κουκουσά-Δ. Βαλαή (Θέματα Εκκλησιαστικής
Ιστορίας Β΄, εκδ. Μπαρμπουνάκη, Θεσσαλονίκη 2011) οι σελίδες: 337-459
(χωρίς τα κείμενα)
2. Το άρθρο του καθ. Βλ. Φειδά, Η Ιωάννειος αποστολικότης του θρόνου
Κωνσταντινουπόλεως (eclass.auth.gr, περιοχή έγγραφα).
3. Το corpus για την Εκκλησία των Ιεροσολύμων (eclass.auth.gr, περιοχή
έγγραφα).
4. Το corpus των σημειώσεων (eclass.auth.gr, περιοχή έγγραφα).
[303Υ] ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑ
Από το βιβλίο του καθηγ. Π. Χρήστου, Εκκλησιαστική Γραμματολογία, τόμ.
Α´, εκδ. Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη 20052, σσ. 3-6, 23-139
[Διανομή από το Βιβλιοπωλείο “Αριστοτέλειο”, Ερμού 61].
[304Υ] ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΞΕΝΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ
Γ.Δ. Ζιάκα, Θρησκείες και πολιτισμοί της Ασίας, Εκδόσεις Κορ-νηλία
Σφακιανάκη, Θεσσαλονίκη 2006, σσ.: 69-100, 138-200, 271-294, 303-347,
368-386, 439-448, 503-531, 565-591
[305Υ] XΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ 1
Ιωάννα Στουφή-Πουλημένου, Χριστιανική και Βυζαντινή Αρχαιολογία και
Τέχνη, Αθήνα 2013, σ. 13-254.
ή
Γ.Γ. Γούναρης, Εισαγωγή στην παλαιοχριστιανική αρχαιολογία,
Θεσσαλονίκη 2007 (όλο το βιβλίο)
και
σημειώσεις
του
μαθήματος
για
την
ζωγραφική της παλαιοχριστιανικής περιόδου
[306Υ] ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ
Γ. Μαντζαρίδη, Κοινωνιολογία του Χριστιανισμού,
Θεσσαλονίκη, σσ. 29-101, 163-179, 263-320
εκδ.
Πουρναρά,
[308Υ] ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΟΥΣΙΚΟΛΟΓΙΑ – ΨΑΛΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ
α) Aπό το βιβλίο του καθηγητού π. Σπ. Aντωνίου, « Θεωρία και Πράξη της
Ψαλτικής Τέχνης » σσ. 4-66, 78-132, 157-159, 174-178
Ύμνοι σσ. 205-209, 255-259.
β) Aπό το βιβλίο του π. Σπ. Aντωνίου, MOPΦOΛOΓIA THΣ BYZANTINHΣ
EKKΛHΣIAΣTIKHΣ MOYΣIKHΣ σσ. 41-266
Χωρίς τα μουσικά κείμενα
[401Υ] ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
Ἀπό τό βιβλίο Σ. Καλαντζάκη, Ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ Θεός. Ἑρμηνευτική
ἀνάλυση τῶν περί δημιουργίας διηγήσεων τῆς Γενέσεως, Θεσσαλονίκη
2001, οἱ ἑνότητες:
1.
Εἰσαγωγή (σ. 21-29),
2.
Προλεγόμενα καί Ἡ ἐκ τοῦ μηδενός δημιουργία (σ. 41-94),
3.
Ἡ δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου (σ. 331-465),
4.
Ἡ ἐπαγγελία τῆς λύτρωσης (σ. 575-590).
5.
Ἐπίλογος (σ. 654-678).
[402Υ] ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
1. Κ. Παπαδημητρίου, Ερμηνεύοντας την ειρήνη στην Καινή Διαθήκη,
UNIVERSITY STUDIO PRESS, Θεσσαλονίκη 2007, σελ. 97-157 (Η ειρήνη ως
συνθήκη κοινωνίας).
2. Ι. Καραβιδόπουλου, Αποστόλου Παύλου Επιστολές προς Εφεσίους,
Φιλιππησίους, Κολοσσαείς, Φιλήμονα, ΠΟΥΡΝΑΡΑΣ, Θεσσαλονίκη 2008, σελ.
33-42 (Γενική εισαγωγή) και 241-365 (Η προς Φιλιππησίους Επιστολή, κεφ. 13).
[403Y] ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΣΛΑΒΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ
ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ
Μιχ. Γ. Τρίτου, Ιστορία και σύγχρονος βίος των σλαβικών και λοιπών
Ορθοδόξων Εκκλησιών, Θεσσαλονίκη 2013:
α) Από το Κεφάλαιο, Οι πατριάρχες της Ορθοδόξου Εκκλησίας της
Ρουμανίας, σσ. 37-73 και 103-157 και
β) Από το Κεφάλαιο, Η Εκκλησία στο Ανατολικό Ιλλυρικό και Αλβανία, σσ.
31-82
[405Υ] ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑ. ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ 1(Β)
Η εξεταστέα ύλη του μαθήματος είναι η εξής: Από τα συγγράμματα του Π.
Χρήστου, Ελληνική Πατρολογία τ. Δ΄, εκδ. Κυρομάνος, Θεσ/νίκη 2006 κ΄
Εκκλησιαστική Γραμματολογία τ. Α΄, εκδ. Κυρομάνος, Θεσ/νίκη 2005
(διανέμεται στο προηγούμενο εξάμηνο) οι εξής πατέρες: Μ. Αθανάσιος, Μ.
Βασίλειος, Γρηγόριος Θεολόγος, Γρηγόριος Νύσσης, Ι. Χρυσόστομος,
Πρόκλος Κων/πόλεως, Κύριλλος Αλεξανδρείας, Κύριλλος Ιεροσολύμων,
Επιφάνιος Κωνσταντίας, Λεόντιος Βυζάντιος, Σωφρόνιος Ιεροσολύμων,
Μάξιμος Ομολογητής, Ιωάννης Δαμασκηνός, Γερμανός Α΄ Κων/πόλεως,
Νικηφόρος Α΄ Κων/πόλεως, Θεόδωρος Στουδίτης.
[406Υ] ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ 2
Χαράλαμπος Μπούρας, Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Τέχνη, Αθήνα 2001, σ.
67-132, 193-219 και Ιστορία του Ελληνικού Έθνους τ. Θ΄, σ. 400-414,
428-449.
[407Υ] ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
Ιωάννου Κορναράκη, Εγχειρίδιο Ποιμαντικής Ψυχολογίας, σσ. 1-72 και 115178
[408Υ] ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Κων. Βακαλόπουλου, Νεοελληνική Ιστορία, σ. 23-48, 72-78, 83-109, 329-351
[501Υ] ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
Χ. Οικονόμου, Θεολογία της Καινής Διαθήκης και Πατερική Ερμηνευτική,
Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2005: σσ. 19-187. 217-229. 313-348
[503Υ] ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ 2
1) Π. Χρήστου, Εκκλησιαστική Γραμματολογία. Πατέρες και θεολόγοι του
Χριστιανισμού, τόμ. Α΄, εκδ. Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη 22003.
Ύλη εξετάσεων: σελ. 331-336, 342-343, 356-358, 365-373,407-409
2) Π. Χρήστου, Εκκλησιαστική Γραμματολογία. Πατέρες και θεολόγοι του
Χριστιανισμού, τόμ. Β΄, εκδ. Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη 22003.
Ύλη εξετάσεων: σελ. 5-34.
[504Υ] Χριστιανική και βυζαντινή αρχαιολογία και τέχνη 3
Γ. Κόρδης, Ιεροτύπως, Αθήνα 2002 (όλο το βιβλίο)
[ 505Y] IΣΤΟΡΙΑ ΔΟΓΜΑΤΩΝ
•Από το Διδακτικό Εγχειρίδιο που διανεμήθηκε, Κ. ΣΚΟΥΤΕΡΗ, Ιστορία
Δογμάτων τομ. Β´ (κόκκινο βιβλίο) οι παρακάτω σελίδες:
61-70, 102-120, 185-208, 276-283, 329-331, 509-518, 725-749.
•Από το Διδακτικό Εγχειρίδιο Γ. ΜΑΡΤΖΕΛΟΥ, Ιστορία της Ορθόδοξης
Πνευματικότητας (Σημειώσεις από τις Πανεπιστημιακές Παραδόσεις), εκδ.
Υπηρεσία Δημοσιευμάτων Α. Π. Θ.: το σύνολο των σελίδων. [Το
συγκεκριμένο Eγχειρίδιο υπάρχει σε ηλεκτρονική μορφή στην πλατφόρμα
e-class (eclass.auth.gr-Κατάλογος Μαθημάτων-Τμήμα Ποιμαντικής).
[507Υ] ΥΜΝΟΛΟΓΙΑ
Aπό το βιβλίο του Θ. Δετοράκη «Bυζαντινή Yμνογραφία», σσ. 5-97, 255-268.
Η ύλη της Υμνολογίας παρέχεται και στο www.lib.auth.gr_blacboard
[508Υ] ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΕΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ
Πρωτ. Αντ. Αλεβιζόπουλου, Εγχειρίδιο Αιρέσεων και Παραχριστιανικών
Ομάδων, Γ΄έκδ, Αθήνα 1994, σσ. 15 - 70, 157 - 178, 444 - 479, 529 – 541
[602Υ] ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ 2(Β)
ΖΗΣΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ, Θεολόγοι της Θεσσαλονίκης, Πατερικά 4, εκδ.
Βρυέννιος, Θεσσαλονίκη 1997
Ύλη εξετάσεων: σελ. 29-247
[605Υ] ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Α) Β. Τσίγκου, Προλεγόμενα στή θεολογική γνωσιολογία, σ. 40-108, 124-144·
Β) Ν. Ματσούκα, Δογματική καί Συμβολική Θεολογία Β´. Ἔκθεση τῆς ὀρθόδοξης
πίστης, σ. 17-158, 166-216·
Γ) Οἱ σημειώσεις τῶν παραδόσεων
[606Υ] ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΔΟΓΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Ι
Δέσπω Αθ. Λιάλιου, Ερμηνεία Δογματικών και Συμβολικών κειμένων της
Ορθοδόξου Εκκλησίας, τόμ. Α′, εκδ. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1992, σσ. 1363, 89-128, 179-205
[608Υ] ΑΓΙΟΛΟΓΙΑ
Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Δημ. Τσαμη, Ἁγιολογία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, ἐκδ.
Πουρναρᾶ, σσ. 17-63, 93-162.
[609Υ] ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ
Χρήστου Βάντσου, Ιεραποστολική, Θεσσαλονίκη, σσ. 13-219
[610Υ] ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
1. Κ. Παπαδημητρίου, Πριν τη θεωρία. Προδρομική πατερική ερμηνευτική,
σελ. 9-41 και 71-133
ή
Σ. Αγουρίδη, Ερμηνευτική των ιερών κειμένων, «Εισαγωγικά», σελ. 17-29,
μέρος ΙΙ, «Σύντομη ιστορία της ερμηνείας των Γραφών», κεφ. Α΄ μέχρι και
Δ΄, σελ. 97-195, και κεφ. ΣΤ΄, σελ. 234-275.
2. Κ. Παπαδημητρίου, Γλώσσα και ερμηνεία της Καινής Διαθήκης.
Γλωσσολογικές θεολογικές ερμηνευτικές δοκιμές, Θεσσαλονίκη: University
Studio Press, 2004, σελ. 11-16 (Η γλώσσα ως εργαλείο ερμηνείας) και 47-75
(Η σημασιολογία της λ. ὑγιαίνω).
[701Υ] ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΠΑΤΕΡΩΝ
Α) Θ. Πιτταράς: προαπαιτούμενη εργασία και θεολογικά σχόλια από κείμενο
του Μ. Αθανασίου (Λόγος περί ενανθρωπήσεως) αναρτημένο στο site της
σχολής και
Β) Σ. Λάμπρου: προαπαιτούμενη εργασία και από το σύγγραμμα του
πρωτοπρ. Νικολάου Ιωαννίδη, Μελετήματα πατερικής και αντιρρητικής
θεολογίας, εκδ. Έννοια, Αθήνα 2011
[702Υ] ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ Ι
Γεωργίου Μαντζαρίδη, Χριστιανική
Θεσσαλονίκη 2002, σ. 19-286
Ηθική
Ι,
Εκδόσεις
Πουρναρά,
ή
2) Απόστολου Νικολαϊδη, Προβληματισμοί χριστιανικού ήθους, Εκδόσεις
Γρηγόρη, Αθήνα 2002, (όλο το βιβλίο)
[704Υ] ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ 1
Παντελεήμονος Ροδοπούλου, Μητροπολίτου Τυρολόης και Σερεντίου,
Επιτομή Κανονικού Δικαίου, σσ.1-111
[705Υ] ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
 Γ. Πουλή, Νομοθετικά κείμενα εκκλησιαστικού δικαίου, εκδ.
Σάκκουλα, σσ. 35-217
ή
 Θ. Ξ. Γιάγκου, Χριστοφόρου Προδρομίτου Κανονικόν, εκδ. Μυγδονία,
σσ. 35¤-222¤ (εξαιρουμένων των σελίδων 127¤ - 153¤)
[706Υ] ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΜΕ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Ι
π. Αθανασίου Γκίκα, Μαθήματα Ποιμαντικής,σελ, 1-92
[707Υ] ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΜΕ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ
1) Όσοι επέλεξαν το βιβλίο του Ιω. Κογκούλη, Εισαγωγή στην Παιδαγωγική,
έκδοση Ε΄, εκδ. Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2008, τις σελίδες17-39,
43-53, 127-266, 273-396.
2) Όσοι επέλεξαν το βιβλίο του Ηλ. Ματσαγγούρα, Η σχολική τάξη: Χώρος,
Ομάδα, Πειθαρχία, Μέθοδος, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 2001 (Ολόκληρο το
βιβλίο).
[708Υ] ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
1) Podskalksy G., Η ελληνική θεολογία επί Τουρκοκρατίας 1453-1821. Η
Ορθοδοξία στη σφαίρα επιρροής των Δυτικών δογμάτων μετά τη
μεταρρύθμιση, μεταφ. Πρωτοπρεσβύτερος Γ. Δ. Μεταλληνός, εκδ.
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2005.
Ύλη εξετάσεων: σελ. 43-67.
2) Χρήστου Π., Εκκλησιαστική Γραμματολογία. Πατέρες και θεολόγοι του
Χριστιανισμού, τόμ. Β΄, εκδ. Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη 22003.
Ύλη εξετάσεων: σελ. 268-310, 319-325.
[801Y] ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
1) Ν. Ματσούκα, Δογματική καί Συμβολική Θεολογία Β´. Ἔκθεση τῆς ὀρθόδοξης
πίστης, σ. 217-380, 411-513, 524-553
2) Β. Τσίγκου, Θεσμική καί χαρισματική διάσταση τῆς Ἐκκλησίας, σ. 44-51, 57-173,
195-233, 253-261
3) Οἱ σημειώσεις τῶν παραδόσεων
[802Υ] ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΔΟΓΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ 2
Δέσπω Αθ. Λιάλιου, Ερμηνεία Δογματικών και Συμβολικών κειμένων της
Ορθοδόξου Εκκλησία, τόμ. Β′, εκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 1994, 95-234,
325-343, 379-400
[803Υ] ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ ΙΙ
Γεωργίου Μαντζαρίδη, Χριστιανική Ηθική
Θεσσαλονίκη 2003, σ. 13-268 και 329-492
ΙΙ,
Εκδόσεις
Πουρναρά,
ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ
Μιλτιάδη Βάντσου, Η ιερότητα
Θεσσαλονίκη 2010, σ. 176-234
ή
της
ζωής,
Εκδόσεις
Σφακιανάκη,
2) Μιλτιάδη Βάντσου, Η ιερότητα της ζωής, Εκδόσεις Σφακιανάκη,
Θεσσαλονίκη 2010, σ. 13-412
[804Y] ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ. ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ
Α. Από το βιβλίο του π. Κ. Καραϊσαρίδη, Αναβαθμοί Λειτουργικής ζωής:
 Ιεροσύνη και Άσκηση (σσ. 21-45)
 Η θεία Λειτουργία. Από τα σύμβολα στην πραγματικότητα (σσ. 49-71)
 Η ποιμαντική της θείας Λειτουργίας. Η ενεργός συμμετοχή του λαού
στη θεια Λειτουργία (σσ. 75-97)
 Η Εθνική Βαττολογία και η Λειτουργική προσευχή της Εκκλησίας (σσ.
177-194)
 Η Ακολουθία του Όρθρου (σσ. 197-230)
 Ιστορική εξέλιξη των ακολουθιών του Αρραβώνος και του Γάμου
μέχρι και τα τέλη του η΄ αι. (σσ. 251-262)
 Ο Χριστιανικός Ναός σε σχέση με τη διακόσμηση και επίπλωσή του
(265-284)
 Οι εορτές του Τιμίου Σταυρού (σσ. 305-323)
[805Y] KANONIKO ΔΙΚΑΙΟ ΙΙ
Παντελεήμονος Ροδόπουλου, Επιτομή Κανονικού Δικαίου, Θεσσαλονίκη 2005
(Εκδόσεις Μυγδονία), σ.σ. 115 -200
[806Υ] ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΜΕ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 2
Φροντιστηριακή Εργασία ( περίπου 35-40 σελίδων)
[807Υ] ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ
1) Όσοι επέλεξαν το βιβλίο του Ηρ. Ρεράκη, Σύγχρονη Διδακτική του
Μαθήματος των Θρησκευτικών, εκδ. Π. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2010
(Ολόκληρο το βιβλίο).
2) Όσοι επέλεξαν το βιβλίο του Ιω. Κογκούλη, Διδακτική των
Θρησκευτικών, (Ολόκληρο το βιβλίο).
[808Y] KANONIKO ΔΙΚΑΙΟ. ΣΧΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Ιωάννη Κονιδάρη, Εγχειρίδιο Εκκλησιαστικού Δικαίου, σ. 1-265