ο 1 ΓΕΛ ΤΡΙΚΑΛΩΝ Σχολικό Έτος : 2012-13 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Τα τέσσερα χρώματα του καλοκαιριού» ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ : Ζαραμπούκα Αθανασία ΠΕ3 Κοκκίνου Νικολέτα ΠΕ6 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Καλοκαίρι του 1970. Εχοντας μόλις λάβει το απολυτήριο του στρατού και λίγο προτού αρχίσει να εργάζεται σε κάποιο φροντιστήριο των Αθηνών, ένας νεαρός μαθηματικός δέχεται την πρόσκληση φίλου του από τη Σέριφο να περάσει μερικές ημέρες στο νησί. Φθάνει με το πλοίο της γραμμής προετοιμασμένος για τις πρώτες πραγματικές διακοπές της ζωής του αλλά εντελώς απροετοίμαστος για τα βέλη του έρωτα που τον χτυπούν αμέσως μόλις πατήσει το πόδι του στο νησί. Η Ερνεστίν, η νεαρή ιδιοκτήτρια του καφενείου στην παραλία, αφήνει το φλιτζάνι του σκέτου καφέ και παίρνει φεύγοντας την καρδιά του ήρωα. Πολύ σύντομα οι δύο νέοι αρχίζουν να ζουν τον έρωτά τους στην ερημική παραλία «τους» και στο σπίτι της Ερνεστίν όπου πηγαίνει ο ήρωάς μας όταν όλοι κοιμούνται. Αλλά, όπως προδίδει και το όνομά της, η Ερνεστίν δεν είναι μια συνηθισμένη κόπελα της Σερίφου. Μέσα από την αναδρομή στο γαλλοελληνικό οικογενειακό παρελθόν της ο συγγραφέας βρίσκει την ευκαιρία να σταθεί σε γεγονότα που σημάδεψαν την ευρωπαϊκή Ιστορία αλλά και την Ιστορία της Σερίφου. Ταυτόχρονα μας εισάγει σε έναν αιωνόβιο μαθηματικό γρίφο. Έναν γρίφο που περιγράφεται μεν πολύ απλά, αλλά που αποδεικνύεται πολύ δύσκολα. Ο γρίφος είναι ο εξής : «Το πρόβλημα εξετάζει τον αριθμό των διαφορετικών χρωμάτων που είναι απολύτως απαραίτητα για να χρωματίσουμε έναν χάρτη. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, τον χάρτη της Ελλάδας και των χωρών που συνορεύουν με αυτήν: Αλβανία, Γιουγκοσλαβία, Βουλγαρία και Τουρκία. Στον χάρτη θέλουμε να χρωματίσουμε τις χώρες έτσι ώστε αν δύο χώρες συνορεύουν, έχουν δηλαδή μια κοινή συνοριακή γραμμή, να μην έχουν το ίδιο χρώμα. Το ποια θα είναι τα χρώματα δεν έχει σημασία. Το μόνο που μας νοιάζει είναι το πόσα... Έρχομαι τώρα στην εικασία (...): οποιοσδήποτε επίπεδος χάρτης, πραγματικός ή φανταστικός, με οποιονδήποτε αριθμό χωρών, διατεταγμένων με κάθε δυνατό τρόπο, μπορεί να χρωματιστεί με τέσσερα το πολύ χρώματα, έτσι ώστε δυο χώρες με κοινό σύνορο να έχουν διαφορετικό χρώμα. Με λίγα λόγια, “τέσσερα χρώματα αρκούν για να χρωματίσουν οποιονδήποτε επίπεδο χάρτη”». Αυτός ο γρίφος, που εξηγεί και τον τίτλο του βιβλίου, κυριαρχεί στις ζωές των δύο ερωτευμένων νέων και τις κάνει άνω-κάτω. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το έναυσμα για το θέμα που ανέλαβε η ομάδα μας, ήταν το μαθηματικό μυθιστόρημα του Τεύκρου Μιχαηλίδη «Τα τέσσερα χρώματα του καλοκαιριού». Μέσα από τις σελίδες του ταξιδέψαμε στη Σέριφο , όπου εκεί άρχιζε μια ερωτική ιστορία. Μέσα από αυτή και με διάφορες ιστορικές αναδρομές μας μεταφέρει - στο φημισμένο πανεπιστήμιο του Γκέτιγκεν - σε γεγονότα του Α΄ και Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Φυσικά όλα αυτά τα γεγονότα, εμπλέκονται με ένα χρόνια άλυτο μαθηματικό πρόβλημα «Τα τέσσερα χρώματα». Το πρόβλημα αυτό λύθηκε τελικά μετά από χρόνια αλλά παρόλα αυτά έπαιξε σημαντικό ρόλο στη ζωή των ηρώων. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Αφού διαβάσαμε το μυθιστόρημα και το αναλύσαμε σε επιμέρους ιδέες αποφασίσαμε να το μελετήσουμε σε υπο-ενότητες Το νησί της Σερίφου : όπου εξελίσσεται η ιστορία μας 1. 2. Το Πανεπιστήμιο του Γκέτιγκεν: στο οποίο γίνεται ευθεία αναφορά και στο οποίο εργάστηκαν και προσέφεραν στην επιστήμη των μαθηματικών, της Φυσικής , της Χημείας και της Κοινωνιολογίας , οι πιο γνωστοί και φημισμένοι επιστήμονες του 20ου αιώνα. 3. Τα άλυτα μαθηματικά προβλήματα : τα οποία απασχόλησαν την επιστημονική κοινότητα και κάποια από τα οποία δεν έχουν λυθεί ακόμα μέχρι σήμερα. Τις χρονικές περιόδους στις οποίες εξελίσσεται η ιστορία μας 4. Τον Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμο 5. Τον Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμο Στη συνέχεια : Χωριστήκαμε σε ομάδες . Συγκεντρώσαμε πληροφορίες , τις μελετήσαμε , τις επεξεργαστήκαμε, τις διακρίναμε και τις ταξινομήσαμε. Βγάλαμε συμπεράσματα Κατασκευάσαμε τεχνήματα ( πόστερ) Καταγράψαμε όλη την εργασία και εκδώσαμε ένα μικρό « βιβλίο» Παρουσιάσαμε την εργασία μας στο σχολείο σε ειδική ημερίδα Η ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ 1η ΟΜΑΔΑ: ΣΕΡΙΦΟΣ Τα μέλη της ομάδας μας είναι: Παρασκευή Μαρία Θεοδώρου (Α υποομάδα) Άννα-Μαρία Κασιώλα (Β υποομάδα) Γιώργος Βασιλειάδης (Γ υποομάδα) Ηλέκτρα Κλιάφα (Δ υποομάδα) ΣΚΟΠΟΙ- ΣΤΟΧΟΙ: Η ερευνητική εργασία έχει σκοπό να πάρουμε γνώσεις για το νησί της Σερίφου ως προς:  την γεωγραφική θέση ,  την μυθολογία,  την ιστορία και  τα λαογραφικά της στοιχεία . Στόχος επίσης είναι να μάθουμε πώς να κάνουμε μια εργασία. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Χωριστήκαμε σε υποομάδες ανάλογα με τα υποθέματα που αναφέρονται πιο πάνω Μέσω υπολογιστή και βιβλίων συλλέξαμε τις ποικίλες πληροφορίες. Από αυτές επιλέξαμε τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία, τα οποία, μετά από μερική επεξεργασία, βάλαμε σε μια σειρά. Το συμπέρασμα που βγάλαμε είναι ότι η Σέριφος είναι ένα νησί με μεγάλη ιστορία και παράδοση. 7  Α υποομάδα: Γεωγραφία- Τοποθεσία της Σερίφου   Εντοπισμός στο χάρτη των τοποθεσιών που βρίσκονται στο βιβλίο Συλλογή φωτογραφιών των τοποθεσιών που αναφέρονται στο βιβλίο ( όπως ήταν τότε και σήμερα) ΥΠΕΥΘΥΝΗ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΜΑΡΙΑ ΘΕΟΔΩΡΟΥ  Β υποομάδα: Μυθολογία   Ο μύθος τοθ Περσέα Ερμηνεία των μύθων  Ανάλογοι μύθοι ΥΠΕΥΘΥΝΗ: ΑΝΝΑ-ΜΑΡΙΑ ΚΑΣΙΩΛΑ  Γ υποομάδα: Ιστορία της Σερίφου  Αρχαία / μεσαιωνική ιστορία  Εικοστός αιώνας τα μεταλλεία- η εξέγερση  Η Σέριφος μετά το κλείσιμο των μεταλλείων ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ  Δ υποομάδα: Λαογραφικά στοιχεία  Ενδυμασίες  Σπίτια – έπιπλα – σκεύη  Έθιμα  Πανηγύρια- γάμοι ΥΠΕΥΘΥΝΗ: ΗΛΕΚΤΡΑ ΚΛΙΑΦΑ 8 Γεωγραφία- Τοποθεσία της Σερίφου Η Σέριφος είναι ένα μικρό νησί στις Κυκλάδες και πιο συγκεκριμένα βρίσκεται ανάμεσα στην Κύθνο και τη Σίφνο 72 μίλια από τον Πειραιά. Έχει έκταση 70 τ χλμ. Είναι γεμάτη από εντυπωσιακούς ορεινούς όγκους, εύφορες κοιλάδες, πανέμορφους όρμους με καταπράσινα νερά και μαγευτικές παραλίες. Μερικές από αυτές είναι το Μέγα Λιβάδι, το Καράβι, η Λια, η Ψιλή Άμμος κ.α. Συνδέεται καθημερινά με τον Πειραιά με ταχύπλοα πλοία στη γραμμή καθώς και με συμβατικά πλοία. Από αυτή η μετάβαση στα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων είναι αρκετά εύκολη. 9 Μέγα Λιβάδι Καράβι Λια (παραλία της Ερνεστίν) Ψιλή Άμμος Σε ολόκληρο το νησί υπάρχουν πολλοί παραδοσιακοί οικισμοί διασκορπισμένοι, οι οποίοι ξεχωρίζουν για τη αρχιτεκτονική τους. Το λιμάνι του νησιού είναι από τα μεγαλύτερα και καλύτερα προστατευμένα φυσικά λιμάνια και φιλοξενεί σκάφη όλο το χρόνο. ΣΕΡΙΦΟΣ (σήμερα) 10 ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΕΡΝΕΣΤΙΝ (τότε) ΕΙΣΟΔΟΣ ΠΑΛΙΟΥ ΛΙΜΑΝΙΟΥ Ο γραφικός οικισμός της Χώρας που δεσπόζει ακριβώς από πάνω του, είναι ιδιαίτερα όμορφος και αντικατοπτρίζει τον εξαίσιο κυκλαδικό πολιτισμό. Πλακόστρωτα σοκάκια, συνοικίες διώροφων ή τριώροφων στενομέτωπων σπιτιών που συνδέονται μεταξύ τα με μικρά δρομάκια κυριαρχούν στο νησί. 11 Στην κορυφή του νησιού βρίσκεται το ενετικό κάστρο που χτίστηκε το 1434 και η εκκλησία του Αϊ Γιάννη που προσφέρουν μοναδική θέα στο Αιγαίο και στα γειτονικά νησιά. Η Σέριφος είναι πλούσια σε σιδηρομεταλλεύματα και υπάρχει μεγάλη ποικιλία πετρωμάτων όπως ο λιεβρίτης, ο πράσινος χαλαζίας, ο φθορίτης και οι κρύσταλλοι μολύβδου. ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ (σήμερα) ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ (τότε) ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΧΑΛΑΖΙΑΣ 12 O Μύθος του Περσέα και της Δανάης Ο Περσέας ήτανε γιός της Δανάης και του Δία. Ο πατέρας της Δανάης και βασιλιάς του Άργους,Ακρίσιος,είχε λάβει έναν χρησμό , οτι θα τον σκότωνε ο γιός της κόρης του .Ο ίδιος φοβούμενος οτι ο χρήσμος θα βγεί αληθινός, φυλάκισε την Δάναη σε ενα υπόγειο δωμάτιο και βεβαιώθηκε πως κανένας άνδρας δεν θα μπορούσε να την πλησιάσει. Ο Δίας όμως, ο οποίος είχε γοητευθεί από την ομορφιά και τις αρετές της Δανάης ,μεταμορφωμένος σε χρυσή βροχή , μπήκε στην φυλακή της. Η Δανάη μετα από αυτό το γεγονός έφερε στον κόσμο ένα αγόρι , τον Περσέα. Η Δανάη προσπάθησε να κρύψει το παίδι της από τον πατέρα της, αλλά οταν ο Ακρίσιος το έμαθε ,έβαλε την κόρη του και το παιδί σε ένα ξύλινο κιβώτιο και το πέταξε στην θάλασσα. Τα κύματα έφεραν το κιβώτιο στο νησί της Σερίφου , όπου ο ψαράς Δίκτυς το έφερε στο νησί με τα δίκτυα και τους πήρε υπό την προστασία του. Ο αδερφός του Δίκτυ και βασιλιάς της Σερίφου, Πολυδέκτης, ο οποίος είχε ερωτευθεί την Δανάη,έστειλε τον Περσέα, να του φέρει το κεφάλι της Μέδουσας, μιας εκ των τριών Γοργόνων.Ο Περσέαςμε την βοήθεια της θεάς Αθηνάς έφτασε στην Λιβυή, όπου βρήκε τις Γραίες, τρείς γυναίκες που μοιραζότανε ένα μάτι και ένα δόντι και ήταν αδερφές των Γοργόνων. Έτσι ο ίδιος με τις οδηγίες της Αθηνάς τους πήρε το ένα μάτι και τις ανάγκασε να του δείξουν τον δρόμο για τις Νύμφες. Αυτές πρόθυμα του έδωσαν τα φτερωτά σανδάλια , την περικεφαλαία του Άδη , η οποία έκανε αυτόν που την φορούσε αόρατο και τον μαγικό σάκο.Ο Περσέας έφτασε με τα φτερωτά σανδάλια στις ακτές του Ωκεανού, όπου βρήκε τις Γοργόνες να κοιμούνται. Επειδή μια ματιά των Γοργόνων μεταμόρφωνε τους άνδρες σε πέτρα, ο Περσέας χρησιμοποιώντας της ασπίδα του ως καθρέπτη, με μια γρήγορη κίνηση έκοψε το κεφάλι της Γοργόνας Μέδουσας και το πέταξε μέσα στο μαγικό του σάκο. Οι άλλες δυο Γοργόνες κατεδίωξαν τον Περσέα, ο οποίος ξέφυγε με την βοήθεια της περικεφαλαίας του και έφθασε στην Αιθιοπία. Στην Αιθιοπία σε μια ακρογιαλιά βρήκε μια όμορφη κοπέλα, την Ανδρομέδα, δεμένη σε έναν βράχο. Ρωτώντας έμαθε πως ήταν εκεί ως θυσία για να σταματήσει μια κατάρα του θεού Ποσειδώνα , κάτι το οποίο θα γινότανε όταν ένα θαλάσσιο τέρας θα έβγαινε και θα την έτρωγε. Ο Περσέας μετά απο συμφωνία με τον βασιλιά, ο οποίος ήτανε και πατέρας της, θα την παντρευότανε. Έτσι την ελευθέρωσε, σκότωσε το τέρας και γύρισε μαζι της στην Σέριφο. Στον γυρισμό, μαθαίνοντας οτι κατά την διάρκεια της απουσίας του ο Πολυδέκτης πίεζε την μητέρα του να τον παντρευτεί έβγαλε από τον σάκο το κεφάλι της Μέδουσας και μεταμόρφωσε αυτόν και τους φίλους του σε πέτρα.Έπειτα ανέβασε στον θρόνο τον Δίκτυ και έδωσε τα δώρα των Νυμφών στον Ερμή και το κεφάλι της Μέδουσας στην Αθηνά. Μετά ο Περσέας με την γυναίκα του και την μήτερα του επέστρεψαν στο Άργος. Στο μεταξύ , ο Ακρίσιος φοβούμενος τον χρησμό, για να αποφύγει τον Περσέα , είχε πάει στην Λάρισα της Θεσσαλίας. Όταν ο Περσέας βρήκε τον Ακρίσιο τον έπεισε πως δεν θα του έκανε κακό και ότι μπορούσε να γυρίσει στο Άργος. Προτού όμως ο Περσέας αναχωρήσει έλαβε μέρος σε κάτι αγώνες, όπου καταλάθος 13 σκότωσε τον Ακρίσιο με τον δίσκο.Έθαψε τον παππού του με τιμές και επειδή δεν ήθελε να ανέβει στον θρονο έκανε συμφωνία με τον Μεγαπένθη να ανταλλάξουνε τα βασίλεια τους. Έτσι πήρε το βασίλειο της Τύρινθος , αντι του Άργους και αργότερα έκτισε τις Μυκήνες. Η σημασία του μαντείου των Δελφών Αρχικά οι χρησμοί δίνονταν μόνο μια φορά το χρόνο, την 7η του μήνα Βύσιου, γενέθλια ημέρα του Απόλλωνα. Με την αύξηση της επισκεψιμότητας του Μαντείου, οι χρησμοί δίνονταν την 7η κάθε μήνα, εκτός από τους χειμερινούς, καθώς τότε, σύμφωνα με τον μύθο, ο Απόλλωνας έφευγε από τους Δελφούς και πήγανε στους Υπερβορείους. Οι χρησμοί αυτοί, που η φύση τους μας έγινε γνωστή τόσο από επιγραφές όσο και από τα έργα αρχαίων συγγραφέων όπως ο Ηρόδοτος, αποτελούσαν για τον Ελληνικό κόσμο της εποχής νόμο, κάνοντας το Μαντείο ένα είδος διαιτητή για πολύ σημαντικά θέματα όπως πόλεμοι ή αποικισμοί, δίνοντάς του έτσι τεράστια δύναμη. Οι νόμοι για παράδειγμα τηςΣπάρτης εισήχθησαν από τον Λυκούργος με το κύρος του Μαντείου, ενώ οι αποικίες στην κάτω Ιταλία ιδρύθηκαν ύστερα από εντολές του. Την περίοδο του 7ου και 6ου π.Χ. αιώνα, με την αύξηση του ενδιαφέροντος για νέες αποικίες, το Μαντείο των Δελφών γνωρίζει και την μεγαλύτερη του ακμή, καθώς αρκετές αποστολές ξεκινούσαν ύστερα από χρησμό του Μαντείου. Αυτές τιμούσαν τον Απόλλωνα σαν Αρχηγέτη, ενώ αρκετές έπαιρναν το όνομα Απολλωνία. Οι χρησμοί τις παλαιότερες εποχές ήταν γνωστοί για το διφορούμενο νόημά τους. Αρκετές ήταν οι φορές που το Μαντείο δεν κρατούσε αμερόληπτη στάση, αλλά έπαιρνε απροκάλυπτα το μέρος μιας παράταξης, όπως για παράδειγμα στον Πελοποννησιακό πόλεμο που πήρε το μέρος των Λακεδαιμονίων. Όμως, οι υπηρεσίες του δίνονταν προς όλους, άσχετα με την πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στις περιοχές τους. 14 Ανάλογοι μύθοι Φυσικά εκτός απο τον μύθο του Περσέα και της Δανάης υπάρχουνε και άλλοι. Ένας απο αυτούς είναι ο μύθος του Άτλαντα. Στην Τιτανομαχία ήταν αρχηγός των Τιτανιδών και μάλιστα ο δυνατότερος και ο επιδεξιότερος, που όμως μετά τη νίκη του ο Δίας τον τιμώρησε για πάντα υποχρεώνοντας τον να φέρει στους ώμους του τον Ουρανό . Επειδή τη "θεία τιμωρία" αυτή την υπέμενε με θαυμαστή και παραδειγματική εγκαρτέρηση έλαβε το όνομα Άτλας . Για τον λόγο αυτόν στεκόταν ο Άτλας επί της κορυφής μεγάλου όρους της Αφρικής, το οποίο πήρε το όνομά του. Εκεί τον βρήκε και ο Ηρακλής όταν τον «διέταξε» ο Ευρυσθέας να φέρει τα μήλα των Εσπερίδων και που επειδή, κατά συμβουλή του Προμηθέα, δεν ήθελε να πάει ο ίδιος στο κήπο των Εσπερίδων, αντικατέστησε τον Άτλαντα στα βαριά καθήκοντά του για όσο χρόνο εκείνος θα έλειπε. Όταν όμως ο Άτλας επέστρεψε με τα πολύτιμα φρούτα δεν ήθελε να κρατήσει τον ουρανό. Τότε προσποιούμενος ο Ηρακλής ότι θέλει λίγο βοήθεια για να κρατήσει τον θόλο καλύτερα κατάφερε να αφήσει στον Άτλαντα όλο το βάρος και έτσι να συνεχίσει τη τιμωρία του. Επίσης υπάρχει και ο μύθος της Ευρώπης: Μια όμορφη κοπέλα,η Ευρώπη, ξεγελιέται απο τον Δία, ο οποίος είναι μεταμορφωμένος σε άλογο και τον ιππευεί. . Τότε αυτός άρχισε να τρέχει με αστραπιαία ταχύτητα. Η Ευρώπη έκλαιγε, μα δεν μπορούσε να πηδήσει, γιατί φοβόταν μη σκοτωθεί. Ο μεταμορφωμένος σε ταύρο θεός διέσχισε τη θάλασσα συνοδευόμενος από Τρίτωνες και Νηρηίδες και έφτασε στην Κρήτη. Όταν αποβιβάστηκε στο νησί, ο ταύρος δεν φαινόταν πια, αλλά ο Δίας πήρε από το χέρι την Ευρώπη και την οδήγησε στο Δικταίον άντρο. Καρπός των ερωτικών ενώσεων του Δία και της Ευρώπης στην Κρήτη ήταν ο Μίνωας, ο Ραδάμανθυς και ο Σαρπηδόνας. Αργότερα, όταν ο Δίας εγκατέλειψε την Ευρώπη και πήγε στον Όλυμπο, η Ευρώπη πήρε για δεύτερο σύζυγό της το βασιλιά της Κρήτης Αστερίωνα, που υιοθέτησε και τα παιδιά που είχε αποκτήσει αυτή από το Δία. Μετά το θάνατο του βασιλιά Αστέριου, το θρόνο της Κρήτης πήρε ο μεγαλύτερος από τους θετούς γιους του, ο Μίνωας, ο οποίος έγινε ο πρώτος Έλληνας θαλασσοκράτορας και νομοθέτης. 15 Ιστορία της Σερίφου Α)Αρχαιότητα Σύμφωνα με τις αρχαίες μαρτυρίες πρώτοι κάτοικοι της Σερίφου ήταν Αιολείς από τη Θεσσαλία, ενώ αργότερα στο νησί έφτασαν Ίωνες άποικοι από την Αθήνα. Μεταλλεία σιδήρου και χαλκού υπήρχαν από την αρχαιότητα και οι μεταλλουργικές δραστηριότητες ανάγονται στους Πρωτοκυκλαδικούς χρόνους (3η π.Χ χιλιετία). Τα μόνα αρχαία κτίσματα που σώζονται είναι μαρμάρινοι πύργοι. Επίσης έχουν βρεθεί αρχαία νομίσματα από τον 6ο π.Χ αιώνα και έπειτα. Β) Μεσαίωνας-Νεώτεροι χρόνοι Η ιστορία της Σερίφου τον Μεσαίωνα είναι όμοια με αυτήν των υπόλοιπων Κυκλάδων. Την εποχή που ιδρύθηκε το Δουκάτο του Αιγαίου περιήλθε και αυτή σε οικογένειες Ιταλών ευγενών, οι οποίοι την διοικούσαν ως υποτελείς στον Δούκα του Αιγαίου, ενώ έπεφτε συχνά θύμα πειρατικών επιδρομών με αποκορύφωμα την επιδρομή του Μπαρμπαρόσα το 1537. Το 1566 όλες οι Κυκλάδες περιήλθαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, όπου και παρέμειναν ως την Επανάσταση του 1821.Στη Σέριφο χτίστηκε το 1572 η Μονή Ταξιαρχών, λειτουργώντας και ως φρούριο. Γ) Μεταλλεία Από τα τέλη του 19ου αιώνα ξεκίνησε η συστηματική εξόρυξη μετάλλων από εταιρίες στις οποίες είχε παραχωρηθεί το αποκλειστικό δικαίωμα από το κράτος. Πρώτη ήταν η «Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία» το 1870. Το 1880 την εκμετάλλευση των σιδηρομεταλλευμάτων του νησιού ανέλαβε η εταιρεία « Σέριφος-Σπηλιαζέζα » εκχωρώντας την εκμετάλλευση των σιδηρομεταλλευμάτων εργολαβικά στον γερμανό Αιμίλιο Γρώμαν. Το 1882 και 1884 η εταιρεία διήλθε οικονομική κρίση και ξέσπασαν οι πρώτες εργατικές αναταραχές. Η λειτουργία των μεταλλείων έφερε άνθηση στο νησί και ο πληθυσμός διπλασιάστηκε κατά την περίοδο 1880– 1910 εξαιτίας της εισροής εργατών. Δ) Εξέγερση Ωστόσο, οι συνθήκες εργασίας στα μεταλλεία ήταν κακές και τα εργατικά ατυχήματα πολύ συχνά. Τον Αύγουστο του 1916 κήρυξαν απεργία οι μεταλλωρύχοι στο Μεγάλο Λιβάδι ζητώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας και μεγαλύτερους μισθούς. Οργανωτής της απεργίας ήταν ο τότε αναρχοσυνδικαλιστής Κώστας Σπέρας. Λόγω της αδιαλλαξίας της εταιρίας, οι μεταλλωρύχοι κατέλαβαν το λιμάνι και δεν επέτρεπαν στα πλοία επί 20 ημέρες να φορτώσουν μετάλλευμα. Στις 21 Αυγούστου 1916 επενέβη η χωροφυλακή και μετά από διάφορες συγκρούσεις επιτεύχθηκε το 1925 η εφαρμογή και στα μεταλλεία του οκταώρου που είχε ήδη νομοθετηθεί το 1920. Ε)Κλείσιμο μεταλλείων Τα μεταλλεία φυτοζωούν μέχρι το 1934, οπότε, λόγω της ανάκαμψης στις παγκόσμιες αγορές, αρχίζει και πάλι η εντατική εκμετάλλευση με διευθυντή τον γιο του Γρώμαν, Γεώργιο. Τα μεταλλεία παραμένουν ενεργά κατά την διάρκεια της Κατοχής. Κλείνουν οριστικά το καλοκαίρι του 1963 ως συνέπεια της εξάντλησης των αποθεμάτων, του υψηλού κόστους της σχετικά μικρής κλίμακας εκμετάλλευσης, και κυρίως ως συνέπεια της κατάρρευσης των τιμών των σιδηρομεταλλευμάτων παγκοσμίως. 16 Λαογραφικά στοιχεία Η Σέριφος είναι γνωστή εκτός από την ιστορία και το μύθο της και για τα λαογραφικά της στοιχεία. Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα στοιχεία του νησιού είναι τα παραδοσιακά σπίτια. Τα σπιτάκια της χώρας είναι κολλημένα το ένα στο άλλο , έτσι που η στέγη του ενός είναι βεράντα του άλλου. Αυτό συνέβαινε διότι στα παλιά χρόνια οι πειρατές επισκέπτονταν συχνά το νησί, για να εισπράξουν όσους φόρους ο τακτικός φοροεισπράκτορας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είχε αφήσει ανείσπρακτους. Για να προστατευθούν οι κάτοικοι είχαν αραδιάσει τις κατοικίες τους με τρόπο που να δημιουργούν ένα είδος φρουρίου. Τα δρομάκια ήταν όλα εσωτερικά, δαιδαλώδη, ζωσμένα με σπίτια και απ’ τις δυο μεριές. Όλες οι προσβάσεις στην χώρα προστατεύονταν από λότζιες, δηλαδή βαριές οχυρωμένες πόρτες τριγυρισμένες από πολεμίστρες. Τα κάτασπρα ασβεστωμένα σπίτια συνθέτουν ένα εξαίσιο φόντο για τους ολάνθιστους κατακόκκινους ιβίσκους που είναι φυτεμένοι σε τεράστια σιδερένια βαρέλια. Στη Σέριφο, όλο το χρόνο γίνονται κεφάτα πανηγύρια με τοπική μουσική, ντόπιο κρασί και νόστιμα εδέσματα που ετοιμάζουν οι κτήτορες, δηλαδή απλοί πολίτες φορώντας πολύχρωμες ποδιές, στα περισσότερα ξωκλήσια και μοναστήρια του νησιού. Τα πιο σημαντικά είναι: το πανηγύρι της Ξυλοπαναγιάς, το οποίο προέρχεται από τα τσακώματα με ξύλινες ράβδους μεταξύ ανδρών για την κατάκτηση της ομορφότερης γυναίκας και όποιο ζευγάρι χόρευε πρώτο μπροστά από την ελιά θα παντρευόταν μέσα στο χρόνο, της Λιόμαντρας, που επαναλαμβάνεται τέσσερις φορές το χρόνο και της Καπετανιάς, που γίνεται την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς και έχει ρίζες στον απελευθερωτικό αγώνα. Ακόμη γνωστό είναι το έθιμο της κούνιας, όπου μια μεγάλη κούνια στολισμένη με ολάνθιστα ανοιξιάτικα λουλούδια που κουνάει μικρούς και μεγάλους και προσφέρονται κόκκινα αυγά, παραδοσιακό κρασί και πασχαλινά εδέσματα. 17 Ο γάμος είναι επίσης ένα γνήσιο χαρακτηριστικό του νησιού. Οι πιο σημαντική από τις προετοιμασίες πριν το γάμο είναι το στήσιμο της <νυφικής παστάδας> , κατά την διάρκεια της οποίας η νύφη με τις φιλενάδες της στολίζουν το σπίτι και στρώνουν το νυφικό κρεβάτι με τα καλύτερα προικιά της. Από κει και περνάνε όλοι οι προσκαλεσμένοι για να δουν τα προικιά και να ευχηθούν τα καλορίζικα. Την Κυριακή, τη μέρα του γάμου, μια χαρμόσυνη πομπή ξεκινάει από το σπίτι του γαμπρού. Εκείνος μαζί με τους φίλους και τους συγγενείς του, ακολουθεί τα όργανα και διασχίζουν τα σοκάκια του χωριού κρατώντας στα χέρια τους το δίσκο με τα στέφανα του γάμου και λίγα κουφέτα. Όλοι μαζί περνάνε από το πατρικό σπίτι της νύφης, απ’ όπου ο άνδρας παραλαμβάνει τη νύφη και ως μελλόνυμφη πάνε στην εκκλησιά. Μετά το μυστήριο του γάμου, προσφέρεται παστέλι. Παλιά ο γάμος κρατούσε τρεις μέρες. Την επόμενη του γάμου γίνονταν ο < αντίγαμος> , άλλη μια μέρα γιορτής. Ακόμα η Σέριφος είναι γνωστή και για την ιδιαίτερη κουζίνα της. Τα παραδοσιακά φαγητά είναι οι ρεβιθοκεφτέδες, το κατσικίσιο τυρί, η μυζίθρα, η ξινομυζίθρα, τα κριθαρένια παξιμάδια, η λιαστή ντομάτα με κάπαρη, η κακαβιά, η ψαρόσουπα, οι μαραθοτηγανίτες, η ρεβιθάδα και η φάβα, που σερβίρεται και στα πανηγύρια, ντόπια λουκάνικα και σκεπαστάρια, ντόπιο κρασί αλλά και τη σούμα που είναι ένα είδος ρακής. . 18 Στο νησί έχει δημιουργηθεί και το μουσικό όργανο, σουραύλι, ένα πνευστό όργανο, που φτιάχνεται από καλάμι, από τους ίδιος τους μουσικούς. Ένα σκεύος που χρησιμοποιούσαν στο μαγείρεμα είναι η κακάβη. Οι παραδοσιακές φορεσιές των ανδρών είναι τοπικές κλασικές φορεσιές ενός ναυτικού. Κύριο στοιχείο η βράκα, το φέσι του κεφαλιού με τη μακριά φούντα, το βαμβακερό σφιχτό ζωνάρι της μέσης, το γιλέκο, την πουκαμίσα, τα μανίκια που έκαναν φουφούλα στον καρπό με λάστιχο και τη μαντίλα. Επίσης φορούσαν λευκή γκιλότα και μοντέρνα με τακούνια. 19 2η ΟΜΑΔΑ ΤΟ ΓΚΕΤΙΝΓΚΕΝ Η ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ: ΑΡΚΟΜΑΝΗ ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΖΕΡΒΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ 20 Α υποομάδα: Ίδρυση – Ιστορία ΥΠΕΥΘΥΝΗ: Παπαδημητρίου Παναγιώτα Β υποομάδα: Ο Γκάους ΥΠΕΥΘΥΝΗ: Αρκομάνη Φωτεινή Γ υποομάδα: Τα μαθηματικά στο Γκέτινγκεν ΥΠΕΥΘΥΝΗ: Ζέρβα Ευαγγελία Δ υποομάδα: Οι φυσικές επιστήμες στο Γκέτινγκεν ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Αναγνώστου Απόστολος 21 Ιστορία – Ίδρυση Το πανεπιστήμιο του Γκέτιγκεν που είναι γνωστό ανεπίσημα ως Augusta Γεωργία, είναι ένα πανεπιστήμιο στην πόλη του Γκέτιγκεν στην Γερμανία. Η ίδρυσή του έγινε το 1734 από το Βασιλεία της Μεγάλης Βρετανίας Γεώργιος Β΄. Το μέγεθος και η δημοτικότητα του Γκέτιγκεν μεγάλωσε σύντομα και αποτέλεσε μια ιστορική πανεπιστημιακή πόλη. Το πανεπιστήμιο κατατάσσεται στα υψηλότερα πανεπιστήμια στην Γερμανία τον 18ο αιώνα και συνδέεται με 45 νομπελίστες. Διέθετε μια βιβλιοθήκη με πάνω από 250.000 τόμους βιβλίων. Το Γκέτιγκεν είχε θεωρηθεί ως το μεγαλύτερο κέντρο των μαθηματικών όπου δίδασκαν διάσημοι καθηγητές. Στα τέλη του 19ου αιώνα ως τις αρχές του 20ου αιώνα το πανεπιστήμιο είχα φτάσει στην κορυφή. Ήταν επίσης ένα από κύρια κέντρα της ανάπτυξης της σύγχρονης φυσικής. Μεγάλη άνθηση είχαν οι κοινωνικές σπουδές και η μελέτη των ανθρωπιστών κυριότερος εκπρόσωπος των οποίων ήταν ο κοινωνιολόγος Max Weber. Το 1737 ιδρύθηκε επίσημα το πρώτο χημικό Ινστιτούτο. Ο Otto Wallach ήταν ο πρώτος χημικός του Γκέτιγκεν ο οποίος το 1910 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ για το έργο του στον τομέα των τερπενιών. Εκτός από το τμήμα Χημείας δημιουργήθηκε Ινστιτούτο Ανόργανης Φυσικής και Χημείας. Τέλος, επειδή το κτίριο της Χημείας στο Γκέτιγκεν δεν ήταν πλέον επαρκές στο κέντρο της πόλης, μετακινήθηκε στις παρόν εγκαταστάσεις στην περιοχή του πανεπιστημίου του Βορρά. 22 ΒΙΟΓΡΑΦΊΕΣ: Θα παρουσιάσουμε τώρα τη ζωή και το έργο των πιο σημαντικών μαθηματικών και φυσικών επιστημόνων που σπούδασαν αλλά και δίδαξαν στο πανεπιστήμιο του Γκέτιγκεν. Η συμβολή τους στο τομέα των μαθηματικών και της Φυσικής αποδείχθηκε σπουδαία και καταλυτική ΓΚAΟΥΣ: Ο Γιόχαν Καρλ Φρίντριχ Γκάους (1777 – 1855) υπήρξε ένας επιφανής για την εποχή του μαθηματικός. Γεννήθηκε στο Μπράουνσβαϊγκ της Γερμανίας και προερχόταν από φτωχό περιβάλλον. Χαρακτηριζόταν από πολλούς ως πρώιμη ιδιοφυία και το 1792 του δόθηκε και υποτροφία από το «Collegium Carolinum». Συνέχισε τις σπουδές του στο Γκέτινγκεν από το 1795 μέχρι το 1798. Παντρεύτηκε δύο φορές και απέκτησε συνολικά έξι παιδιά, εκ των οποίων μόνο η κόρη του Βιλελμίνα κληρονόμησε το ταλέντο του. Ως άνθρωπος, ήταν εργασιομανής και τελειομανής. Σπανίως συνεργαζόταν και γι’ αυτό θεωρούνταν αυστηρός από πολλούς και επιφυλακτικός. Ασκούσε έντονη κριτική στους συναδέλφους του και δεν υποστήριζε έρευνες μεταγενέστερων μαθηματικών. Ήταν βαθιά θρησκευόμενος, ωστόσο και η πολιτική ιδεολογία του ήταν αυστηρή. Απεβίωσε στον χώρο του Γκέτινγκεν στις 23 Φεβρουαρίου. Το έργο του. Ο Γκάους υπήρξε πολυγραφότατος, καθώς δημοσίευσε αρκετές εργασίες και διατριβές, η πλειονότητα των οποίων συντέθηκε κατά την διάρκεια των σπουδών του στο Γκέτινγκεν. Οι ανακαλύψεις του συνεισέφεραν αρκετά στον χώρο των μαθηματικών. Σταθμό αποτέλεσε η ανακάλυψή του για μη ευκλείδειες γεωμετρίες η οποία αποτέλεσε τη βάση για τη θεωρία της σχετικότητας. Στην ηλικία των 21 ετών δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο, με τίτλο «Disquitiones Arithmeticae» (αριθμητικές έρευνες), του οποίου η έκδοση χρονολογείται στο 1801. Ακόμη, αρκετές ανακαλύψεις του, όπως το όργανο «ηλιοτρόπιο», συντέλεσαν σε πολλές διαφορετικές πτυχές των επιστημών. 23 ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΓΚΕΤΙΓΚΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΉ Πρόκειται για έναν κορυφαίο Έλληνα μαθηματικό που διακρίθηκε σε παγκόσμιο επίπεδο που το έργο του επεκτείνεται σε πολλούς τομείς των μαθηματικών, της φυσικής και της αρχαιολογίας. Από το 1883 έως το 1885 που φοιτούσε στο Γυμνάσιο αισθάνθηκε την αγάπη του για τη Γεωμετρία. Πήρε μέρος σε μαθηματικούς διαγωνισμούς όπου και πήρε την πρώτη θέση. Από το 1891 έως το 1895 σπούδασε πολιτικός μηχανικός στις Βρυξέλλες. Το 1900, αποφάσισε να εγκαταλείψει το επάγγελμα του Μηχανικού και πάει στη Γερμανία να σπουδάσει Μαθηματικά. Εκεί του δόθηκε η ευκαιρία να παρακολουθήσει μαθήματα από μεγάλους Μαθηματικούς όπως ο Χέρμαν Σβαρτς. Από το 1909 έως το 1920 δίδαξε Μαθηματικά σε διάφορα Γερμανικά ακαδημαϊκά ιδρύματα. Ήρθε σε επαγγελματική επαφή με μεγάλους ομολόγους της εποχής όπως ο Άλμπερτ Αϊνστάιν. Το Δεκέμβριο του 1949 έδωσε την τελευταία του διάλεξη στο Μόναχο. Πέθανε δύο μήνες αργότερα. Η σορός του ενταφιάστηκε στο Κοιμητήριο Waldfriedhof του Μονάχου. Το έργο του ήταν τεράστιο και πολύπλευρο και κατατάσσετε με τα μεγαλύτερα μαθηματικά έργα. Καταπιάστηκε με όλους σχεδόν τους κλάδους των μαθηματικών. Επίσης, βοήθησε στην ανάπτυξη της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας. Η συμβολή του στη Θεωρητική Φυσική ήταν η ουσιαστική μαθηματική θεμελίωση των τομέων της Φυσικής. Το μαθηματικό του έργο συλλέχθηκε επιμελώς από τον γιό του και εκδόθηκε στα γερμανικά το 1957 BERNHARD RIAMANN Η ΖΩΗ ΤΟΥ: Γεννήθηκε στο Μπρέζελεντς, ένα χωριό της Γερμανίας, όπου ζούσε με τους γονείς του και τα πέντε αδέρφια του. Από μικρή ηλικία έδειξε ασυνήθιστες μαθηματικές ικανότητες. Το 1840 πήγε στο Ανόβερο για να σπουδάσει. Αρχικά μελέτησε φιλολογία και θεολογία όμως η αγάπη του για τα μαθηματικά δεν υποχώρησε και τον επόμενο χρόνο γράφτηκε στο Γκέτιγκεν όπου παρακολούθησε διαλέξεις του Γκάους. Στα 33 του χρόνια εκλέχθηκε καθηγητής και επικεφαλής στο τμήμα των μαθηματικών στο Γκέτιγκεν. Το 1862 παντρεύτηκε την Elise Koch και απέκτησαν μια κόρη, ενώ μετά από τέσσερα χρόνια σε ηλικία σαράντα ετών απεβίωσε από φυματίωση. ΤΟ ΈΡΓΟ ΤΟΥ: Το έργο του Ρίμαν άνοιξε νέες ερευνητικές περιοχές συνδυάζοντας την Ανάλυση με την Γεωμετρία. Η θεωρία των επιφανειών που είχε αναπτύξει, αναπτύχθηκε περεταίρω από τους Φέλιξ Κλάιν και Άντολφ Χούρεβιτς και σήμερα συνιστά θεμέλιο της τοπολογίας. Όρισε το ολοκλήρωμα του Ρίμαν με την βοήθεια των αθροισμάτων Ρίμαν, ανέπτυξε μια θεωρία για τις τριγωνομετρικές σειρές και μελέτησε το διαφορικό ολοκλήρωμα Ρίμαν-Λιουβίλ. Συνέβαλε επίσης και στην αναλυτική θεωρία των αριθμών εισάγοντας την συνάρτηση ζ του Ρίμαν. Ένα ακόμη σημαντικό του επίτευγμα είναι η εφαρμογή της αρχής του Dirichlet που επέφερε σπουδαία αποτελέσματα. 24 EMMY NOETHER Η ΖΩΗ ΤΗΣ: Γεννήθηκε to 1882 σε μια εβραϊκή οικογένεια στη βαυαρική πόλη του Earlagen. Είχε αποφασιστεί από την οικογένεια της αφού κάνει τις απαραίτητες σπουδές να διδάξει αγγλικά και γαλλικά, όμως η αγάπη της για τα μαθηματικά υπερίσχυσε και σπούδασε στο πανεπιστήμιο του Earlagen, όπου τη δίδαξε ο πατέρας της που ήταν μαθηματικός. Το 1907 εργάστηκε χωρίς αμοιβή στο Ινστιτούτο μαθηματικών του Earlagen, ενώ το 1915 προσκλήθηκε από τους μαθηματικούς Hilbert και Klein να ενταχθούν στο τμήμα μαθηματικών του Γκέτιγκεν. Παρέμεινε εκεί το 1933 όμως τον επόμενο χρόνο η ναζιστική κυβέρνηση της Γερμανίας απέρριψε τους εβραίους από πανεπιστημιακές θέσεις και η Noether ανέλαβε μια θέση στο Bryn Mawr College στην Πενσυλβάνια. Το 1935 υποβλήθηκε σε χειρουργήθηκε επέμβαση και πέθανε στην ηλικία των 53. ΤΟ ΈΡΓΟ ΤΗΣ: Γερμανίδα μαθηματικός γνωστή για την πρωτοποριακή συμβολή της στην αφηρημένη άλγεβρα και θεωρητική φυσική. Στη φυσική το θεώρημα που ανέπτυξε εξηγεί τη θεμελιώδη σχέση της συμμετρίας και τους νόμους διατήρησης. Στην περίοδο 1908-1919 έκανε σημαντικές συνεισφορές στο πεδίο των αριθμών. EDMUND LANDAU Η ΖΩΗ ΤΟΥ: Γεννήθηκε το 1877 σε μια εύπορη Εβραϊκή οικογένεια στο Βερολίνο της Γερμανίας. Σπούδασε μαθηματικά στο τοπικό πανεπιστήμιο και έλαβε το διδακτορικό του το 1899. Ο Landau δίδαξε στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου από το 1899 έως το 1909 και κατέλαβε μια θέση στο Γκέτιγκεν από τότε και μετά. Το 1920 συνέβαλε στην ίδρυση του Ινστιτούτου μαθηματικών στο Εβραϊκό πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ. Το 1905 παντρεύτηκε την Marianne Ehrlic και το 1927 μαζί με την οικογένειά του μετανάστευσε στην Παλαιστίνη και άρχισε να διδάσκει στο Εβραϊκό πανεπιστήμιο. Αργότερα αποφάσισε να επιστρέψει στο Γκέτιγκεν και παρέμεινε εκεί μέχρι το 1933 οπότε και εκδιώχθηκε από το ναζιστικό καθεστώς. Ένα χρόνο μετά μετακόμισε στο Βερολίνο όπου και πέθανε στις αρχές του 1938 από φυσικά αίτια. ΤΟ ΈΡΓΟ ΤΟΥ: Το 1903 ο landau έδωσε την πιο απλή απόδειξη που ήταν τότε γνωστή από το θεώρημα των πρώτων αριθμών. Αργότερα παρουσίασε την πρώτη συστηματική θεραπεία για την θεωρία των αναλυτικών αριθμών. Γενικότερα είναι ιδιαίτερα γνωστός για την καταλυτική συμβολή του στη θεωρία των αριθμών και την πολύπλοκη ανάλυση. 25 HERMAN MINKOWSKI Η ΖΩΗ ΤΟΥ: Γεννήθηκε το 1864 στην Aleksota, στο βασίλειο της Πολωνίας σε Εβραϊκή οικογένεια. Σπούδασε μαθηματικά στο πανεπιστήμιο του Konisberg στην Albertina. Αργότερα έγινε προτεστάντης προκειμένου να ακολουθήσει ακαδημαϊκή καριέρα. Δίδαξε στα πανεπιστήμια της Βόννης, του Γκέτιγκεν, του Konisberg και της Ζυρίχης. Πέθανε 1909 από σκωληκοειδίτιδα στο Γκέτιγκεν. ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ: Ο Herman Minkowski δημιούργησε και ανέπτυξε τη γεωμετρία των αριθμών που χρησιμοποιούνται στη μαθηματική φυσική. Είναι όμως πιο γνωστός για το έργο του στη σχετικότητα. Το 1905 παρουσίασε αλγεβρικά τη θεωρία της σχετικότητας και συνέβαλε στην ανάπτυξη της θεωρίας των τεσσάρων διαστάσεων του χώρο-χρόνου. Το 1896 παρουσίασε μια γεωμετρική μέθοδο που έλυσε τα προβλήματα στη θεωρία των αριθμών. 26 ΟΙ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΣΤΟ ΓΚΕΤΙΓΚΕΝ ΣΙΛΑΡΝΤ Ο Λέο Σίλαρντ (1898 – 1964) ήταν ένας Ούγγρος – Αμερικανός φυσικός, στον οποίο αποδίδεται η ανακάλυψη ότι η πυρηνική σχάση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πηγή ενέργειας. Γεννήθηκε στη Βουδαπέστη, Ουγγαρία. Αν και προερχόταν από θρησκευτικό περιβάλλον, αφού οι γονείς του ήταν Εβραίοι, ο ίδιος ασπάστηκε τον αγνωστικισμό. Άρχισε τις σπουδές του το 1916 στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης, οι οποίες διακόπηκαν από την αιφνίδια στράτευσή του. Τις συνέχισε στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου το 1919 και έπειτα έγινε λέκτορας στο Γκέτινγκεν (1927). Κατά τη διάρκεια αυτή, ασχολήθηκε με πολυάριθμες τεχνικές ανακαλύψεις, δημοσίευσε αρκετές εργασίες και συνεργάστηκε με σημαντικούς επιστήμονες (Αϊνστάιν). Η «Μεγάλη Εκκαθάριση» το 1933 των Ναζί είχε ως αποτέλεσμα τον διωγμό του από το Γκετινγκεν. Κατέφυγε στις ΗΠΑ όπου και παντρεύτηκε. Το 1961 εκδόθηκε το βιβλίο του με σύντομες ιστορίες που αντλούν το περιεχόμενό τους από τον Ψυχρό Πόλεμο. Διαγνώστηκε με καρκίνο της χολής, από τον οποίο γλύτωσε, και πέθανε τον Μάιο του 1964 από έμφραγμα. ΜΑΞ ΠΛΑΝΚ Γερμανός φυσικός και κάτοχος Βραβείου Νόμπελ Φυσικής. Γεννήθηκε στις 23 Απριλίου 1858 στο Κίελο της Γερμανίας και πέθανε στις 8 Οκτωβρίου 1947 στο Γκέτιγκεν. Θεωρείται ως ο πατέρας της Κβαντικής Θεωρίας. Ο Πλανκ καταγόταν από οικογένεια πανεπιστημιακών . Το 1867 η οικογένεια μετακόμισε στο Μόναχο και ο Μαξ εγγράφηκε στο περίφημο Königliches Maximilians gymnasiun , όπου είχε ως διδάσκαλο τον μαθηματικό Herman Muller , ο οποίος του δίδαξε επίσης Αστρονομία και Μηχανική. Είχε ταλέντο στη Μουσική καθώς έπαιζε πιάνο , εκκλησιαστικό όργανο και βιολοντσέλο , τραγουδούσε και σύνθετε τραγούδια και όπερες. Παρόλα αυτά αποφάσισε να σπουδάσει Φυσική. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών έγινε άμισθος υφηγητής στο Μόναχο. Συνέχισε την έρευνα στη θεωρία της θερμότητας και ανακάλυψε ανεξάρτητα τον φορμαλισμό της Θερμοδυναμικής χωρίς να το συνειδητοποιήσει. Τον Απρίλιο του 1885 διορίσθηκε εκτάκτως καθηγητής της Θεωρητικής Φυσικής στο πανεπιστήμιο του Κίελου. Τέσσερα χρόνια αργότερα χρίστηκε διάδοχος του Κίρκοφ στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Το 1892 έγινε τακτικός καθηγητής και χάρη σ ’αυτόν έξι χρόνια μετά συνενώθηκαν διάφορες τοπικές Εταιρείες Φυσικής στη Γερμανία και σχημάτισαν τη Γερμανική Φυσική Εταιρεία στην οποία ήταν πρόεδρος από το 1905 - 1909. Σημαντικά έργα του θεωρούνται η σταθερά του Πλάνκ , δηλαδή η θεμελιώδης σταθερά περί της Κβαντικής Φυσικής και ο νόμος του Πλανκ για την ακτινοβολία μέλανος σώματος. Τέλος , δέχθηκε αρκετές τιμητικές διακρίσεις μεταξύ των οποίων και οι εξής :  «Pourle Merite» για την Επιστήμη και τις Τέχνες 1915.  Βραβείο Nobel Φυσικής 1918 (δόθηκε το 1919)  Μετάλλιο Lorentz 1927  Adlerschild Deutschen Reiches (1928)  Μετάλλιο Max Planck το 1928 ( μαζί με τον Αϊνστάιν)  Ανακήρυξη σε επίτιμο διδάκτορα από πανεπιστήμια : Φρανκφούρτης , Μοναχού , Ροστόκ , Βερολίνου , Γκρατς , Αθηνών , Κέμπριτζ , Λονδίνου και Γλασκόβης 27 3η ΟΜΑΔΑ: ΑΛΥΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Η ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ: ΜΠΑΣΑΓΙΑΝΝΗ ΒΙΚΗ ΠΑΤΣΕ ΣΩΤΗΡΗΣ ΜΩΡΙΚΗΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΓΚΟΥΖΙΩΤΗΣ ΧΑΡΗΣ 28 A’ ΥΠΟΟΜΑΔΑ : 1) AΛΥΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚA ΠΡΟΒΛHΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙOΤΗΤΑΣ - ΤΟ ΔΗΛΙΟ ΠΡΌΒΛΗΜΑ ΤΡΙΧΟΤΌΜΗΣΗ ΓΩΝΊΑΣ ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΣΜΌΣ ΤΟΥ ΚΎΚΛΟΥ) ΟΝΟΜΑ:ΧΑΡΗΣ ΓΚΟΥΖΙΩΤΗΣ 2) ΤΟ ΘΕΩΡΗΜΑ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ ΟΝΟΜΑ: ΠΑΤΣΕ ΣΩΤΗΡΗΣ Β’ΥΠΟΟΜΑΔΑ : 1)   ΕΙΚΑΣΊΑ ΓΚΟΛΝΤΜΠΑΧ ΠΡΏΤΟΙ ΤΟΥ MERSENNE   ΕΙΚΑΣΊΑ ΤΟΥ ΠΟΥΑΝΚΑΡΈ ΔΊΔΥΜΟΙ ΠΡΏΤΟΙ ΑΡΙΘΜΟΊ ΟΝΟΜΑ: ΜΠΑΣΑΓΙΑΝΝΗ ΒΙΚΗ 2) ΤΟ 10Ο ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ HILBERT   ΤΈΛΕΙΟΣ ΑΡΙΘΜΌΣ ΆΡΤΙΟΣ ΤΈΛΕΙΟΣ ΑΡΙΘΜΌΣ ΟΝΟΜΑ: ΜΩΡΙΚΗΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ 29 Ανοικτά μαθηματικά προβλήματα Δίδυμοι πρώτοι αριθμοί ονομάζονται οι πρώτοι αριθμοί που η διαφορά τους είναι 2, π.χ. 11 και 13, 17 και 19. Είναι γνωστό άλυτο πρόβλημα της θεωρίας των Διδύμων Πρώτων στην οποία πρώτοι ρ τέτοιοι ώστε και ο αριθμός ρ=2 να είναι πρώτος. Σημειώνεται ότι 3 είναι η μικρότερη απόσταση μεταξύ δύο πρώτων καθώς αν ο ρ είναι πρώτος θα είναι περιττός ( με μοναδική εξαίρεση τον αριθμό 2 ) και άρα ο ρ+1 θα είναι άρτιος και άρα σύνθετος αριθμός. Το 1849 ο de Polignak διατύπωσε την πιο γενική εικασία ότι για κάθε φυσικό αριθμό κ, υπάρχουν άπειρα ζευγάρια πρώτων ρ και ρ’ τέτοια ώστε ρ-ρ’ =2κ. Η περίπτωση όπου κ=1 είναι η εικασία των Διδύμων Πρώτων. 3,5 #1 5,7 #2 11,13 #3 17,19 #4 29,31 #5 41,43 #6 59,61 #7 71,73 #8 101,103 #9 107,109 #10 ΤΑ 10 ΠΡΩΤΑ ΖΕΥΓΗ ΔΙΔΥΜΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ ΟΙ ΠΡΏΤΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΤΟΥ Martin Mersenne Ο Martin Mersenne Eδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τους πρώτους αριθμούς( πρώτος είναι ένας αριθμός που διαιρείται με την μονάδα και τον εαυτό του). Είχε την ιδέα να δημιουργεί πρώτους απλά πολλαπλασιάζοντας το 2 πολλές φορές με τον εαυτό του και αφαιρώντας την μονάδα. ( 2 Ν – 1) για π.χ. 2*2*2-1=7. Κατάλαβε όμως, πως για να έχει κάποια τύχη αυτός ο τύπος θα έπρεπε το Ν να είναι πρώτος. 30 ΕΙΚΑΣΊΑ ΓΚΌΛΝΤΜΠΑΧ Η εικασία του Γκόλντμπαχ είναι από τα παλιότερα άλυτα προβλήματα το οποίο εκφράζει ότι κάθε άρτιος θετικός μεγαλύτερος του 2 μπορεί να γραφεί ως άθροισμα δύο πρώτων αριθμών (2n =p + q όπου p,q πρώτοι αριθμοί). Π.χ. 4= 2+2, 6=3+3, 8=4+4, 10=3+7 η 5+5, 12=5+7, 14=3+11 η 7+7. Παραμένει άλυτο έως και σήμερα παρότι έχουν γίνει πολλές προσπάθειες επίλυσης. Μαθηματικά προβλήματα που άντεξαν στο χρόνο Άλυτα προβλήματα της αρχαιότητας Τρία είναι τα πλέον διάσημα για τα οποία έχει αναπαραχθεί ιδιαίτερος προβληματισμός και προσπάθεια. Το < Δήλιο πρόβλημα > δηλ. ο διπλασιασμός του κύβου πρόβλημα που έγινε Πανελληνίως γνωστό, όταν το μαντείο του Δηλίου Απόλλωνος απάντησε για το τι πρέπει να γίνει ώστε να απαλλαγεί από τον λοιμό που την μάστιζε.: Να διπλασιαστεί ο κυβικός βωμός του Απόλλωνος. Το Δήλιο πρόβλημα είναι κάτι ανάλογο του <διπλασιασμού του τετραγώνου.> Δηλ. αν έχω τετράγωνο πλευράς α να βρεθεί τετράγωνο πλευράς δ=δ2=2α2 πράγμα που μας οδηγεί στη λύση του δ ως της διαγωνίου του αρχικού τετραγώνου. Οι λύσεις που δίνονται είναι 12 και η αρχαιότερη είναι του Αρχότα.   Τριχοτόμηση γωνiας Ο χωρισμός τυχούσας γωνίας σε 3 ίσες γωνίες ονομάζεται τριχοτόμηση γωνίας. Η τριχοτόμηση της ορθής γωνίας είναι εύκολο πρόβλημα το 1/3 της ορθής είναι η οποία κατασκευάζεται από τη διχοτόμηση της γωνίας ω= 600. Όμως η διχοτόμηση μιας αμβλείας γωνίας αφαιρούμενης της ορθής που τριχοτομείται, ανάγεται στην τριχοτόμηση οξείας γωνίας. Η εξίσωση αυτού του προβλήματος είναι 3ου βαθμού χωρίς να αναχθεί και να είναι κατασκευάσιμη εφ3θ=3εφθ-εφ3θ:1-3εφ3θ. Αν θέσουμε εφ3θ=α και εφ θ= χ και με πράξεις μετατρέπεται σε χ3-3αχ2-3χ+α=0. Ο τετραγωνισμός της εξίσωσης αυτής αποδείχθηκε αδύνατος το 1837. 31  Ο τετραγωνισμός του κύκλου, δηλαδή η εύρεση τετραγώνου το οποίο να έχει ίσο εμβαδόν με κύκλο γνωστής και δοθείσης ακτίνας. Η καμπύλη του Ιππία του Ηλείου είναι γνωστή ως τετραγωνίζουσα του Δεινοστράτους, αφού χρησιμοποιείται και για τον τετραγωνισμό του κύκλου όπως είπαμε παραπάνω.  Εικασία του Πουανκαρέ αναφέρεται στο ότι η επιφάνεια της Γης τοπολογικά θεωρείται μία δισδιάστατη σφαίρα. Αν υποθέσουμε ότι την περικυκλώνουμε με ένα λάσο, μπορούμε να φανταστούμε πως είναι δυνατόν να την περιορίσουμε σταδιακά σε ένα σημείο. Αν όμως έχουμε ένα ντόνατ και το λάσο περάσει από μέσα του, είναι αδύνατον να το περιορίσει σε ένα σημείο, χωρίς πρώτα να κόψει σε κάποιο σημείο την επιφάνεια του. Βλέπουμε δηλαδή ότι η Γη μπορεί τοπολογικά να ταυτιστεί π.χ. με ένα μήλο, αλλά διαφέρει από ένα σημείο όπως το ντόνατ. Τον Νοέμβριο του 2002 ο Ρώσος μαθηματικός Grigori Perelman κατάφερε να βρει τη λύση αυτού του γεωμετρικού προβλήματος την οποία απέδειξε σε κείμενο 473 σελίδων. Οι συνάδελφοι του χρειάστηκαν 4 χρόνια να ελέγξουν αυτή την απόδειξη η οποία στο τέλος ήταν αληθής. TO 10o ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ HILBERT ΤΟ 10Ο πρόβλημα του Hilbert είναι στη σειρά 10ο από τα 23 προβλήματα που έθεσε ο David Hilbert. Το πρόβλημα αυτό έλεγε ότι για να βρεθεί διαδικασία (δηλ. ‘αλγόριθμος’) η οποία σε πεπερασμένο αριθμό βημάτων να αποφαίνεται κατά πόσο μία πολυώνυμη (διαφαντική) εξίσωση ( με ακέραιους συντελεστές και με πολλές μεταβλητές) έχει ή δεν έχει ακέραιες λύσεις. Το πρόβλημα αυτό λύθηκε το 1970 από τον Yuri Matijasevich με αρνητικό τρόπο: <Τέτοια διαδικασία δεν υπάρχει.> Η απόδειξη χρησιμοποιεί εργαλεία Μαθηματικής Λογικής και Θεωρίας Αριθμών. 32  Το πρόβλημα των τεσσάρων χρωμάτων Ο Francis Gurthie ήταν ο πρώτος που διατύπωσε την υπόθεση των 4 χρωμάτων το 1852. Αρχικά επιχείρησε να χρωματίσει τις κομητείες της Αγγλίας και διαπίστωσε ότι 4 χρώματα είναι αρκετά έτσι ώστε κάθε κομητεία να έχει το δικό της χρώμα και οι γειτονικές κομητείες να έχουν διαφορετικά χρώματα. Εκείνη την εποχή ο Francis παρακολουθούσε τον μαθηματικό Augustus De Morgan στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου . Αργότερα ο αδερφός του Francis, ο Gurthie παρακολουθούσε τον De Morgan στον οποίο και γνωστοποίησε το θεώρημα των 4 χρωμάτων μαζί με μία απόδειξη του αδερφού του. Η απόδειξη όμως αυτή ήταν ανεπαρκής σύμφωνα με τον De Morgan . Τελικά η λύση βρέθηκε από τους Μαθηματικούς Kemeth , Apper και Wolfgang Haken. H δουλειά τους στηρίχτηκε στις ιδέες του. 33 4η ΟΜΑΔΑ 1ος ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ Η ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ Θωμάς Καλέτσης Κων/νος Κωσταρέλλος Κων/νος Καραντώνης 34 ΕΙΡΙΝΙΣΤΙΚΑ ΚΙΝΙΜΑΤΑ ΣΤΟΝ 1Ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ 1. ΖΑΝ ΣΩΡΕΣ Ο Ζαν Ζωρές ήταν Γάλλος σοσιαλιστής πολιτικός και φιλειρηνιστής. Δολοφονήθηκε λίγο μετά την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, από έναν 29χρονο εθνικιστή συμπατριώτη του, λόγω της αντίθεσής του στον πόλεμο. Το 1901 ίδρυσε το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα και το 1904 στο συνέδριο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς στο Άμστερνταμ διακήρυξε ότι ήταν ενάντια σε έναν μαρξισμό που παρέμενε σε ένα ουτοπικό επίπεδο. Εξαιτίας αυτής του της στάσης αρκετοί σοσιαλιστές τον εγκατέλειψαν, παρόλ' αυτά ο Ζωρές εκλέχτηκε επανειλημμένα βουλευτής, από την επόμενη χρονιά και μετά. Την ίδια χρονιά ίδρυσε την εφημερίδα Ουμανιτέ. Τα χρόνια πριν την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου ο Ζωρές δραστηριοποιήθηκε έντονα κατά της προοπτικής της ένοπλης σύγκρουσης και προσπάθησε να πείσει τους σοσιαλιστές, όχι μόνο στη Γαλλία, να καταδικάσουν τον πόλεμο. Υποστήριξε τη Γενική Συνομοσπονδία Εργασίας της Γαλλίας που είχε δηλώσει ότι θα κήρυττε γενική απεργία σε περίπτωση κήρυξης πολέμου. Ακόμα και μετά τη δολοφονία του διαδόχου του αυστροουγγρικού θρόνου στο Σαράγεβο και την επιδείνωση της κατάστασης, ο Ζωρές συνέχισε να πιστεύει ότι έστω και την ύστατη ώρα ήταν δυνατή η αποφυγή του πολέμου. Προσπάθησε να πείσει διάφορους υπουργούς στη Γαλλία στους οποίους είχε κάποια επιρροή και όταν η γερμανική κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση κινδύνου πολέμου σκέφτηκε να ζητήσει τη διαιτησία προέδρου των Η.Π.Α. Γουίλσον. Η προοπτική του πολέμου όμως όχι μόνο γινόταν αποδεκτή από την πλειοψηφία τόσο των Γάλλων όσο και των υπόλοιπων Ευρωπαίων αλλά και προκαλούσε έντονο ενθουσιασμό ενώ και η πλειοψηφία των σοσιαλιστών στην Ευρώπη ήταν σύμφωνη με τον πόλεμο. Οι ενέργειες του Ζωρές υπέρ της ειρήνης φαίνεται πως εξόργισαν τους εθνικιστικούς κύκλους στη Γαλλία, και έτσι στις 31 Ιουλίου του 1914 ο Ραούλ Βιλαίν, ένας Γάλλος εθνικιστής, πυροβόλησε και σκότωσε τον Ζαν Ζωρές σε ένα καφέ στην οδό Μονμάρτρης. 2.ΕΜΙΛ ΖΟΛΑ Ο Εμίλ Ζολά είναι ένας ξεχωριστός λογοτέχνης όχι μόνο επειδή υπήρξε ο πιο σημαντικός εκπρόσωπος του νατουραλισμού αλλά πρωτίστως επειδή άσκησε τεράστια κοινωνική επιρροή με το έργο και τις παρεμβάσεις του. Η μητέρα του ήθελε να τον δει νομικό, ωστόσο εκείνος απέτυχε να περάσει τις απαιτούμενες εξετάσεις. Έτσι, πρώτα εργάστηκε ως γραμματέας, μετά στο τμήμα πωλήσεων ενός εκδοτικού οίκου. Κατόπιν άρχισε να αρθρογραφεί σε εφημερίδες σχετικά με τη λογοτεχνία, την τέχνη και την πολιτική. Χαρακτηριστικές υπήρξαν οι θέσεις του κατά του Ναπολέοντα και του ιερατείου. Μετά το πρώτο σημαντικό μυθιστόρημά του Τερέζ Ρακέν (1867), ξεκίνησε μια σειρά έργων με τον τίτλο “Λε Ρουγκόν Μακάρ”, όπου περιλαμβάνονται περισσότερα από τα μισά μυθιστορήματά του, θέλοντας να αναλύσει με διεισδυτική κριτική ματιά τις πτυχές της τότε γαλλικής κοινωνίας. Σε αυτή τη σειρά συγκαταλέγεται Η ταβέρνα (1877), ένα αριστούργημα το οποίο εμβαθύνει στο φαινόμενο του αλκοολισμού και της φτώχειας στην εργατική τάξη. Επίσης, η Νανά (1880), που, με τη συμβολική μορφή μιας πόρνης η οποία διαφθείρει την παριζιάνικη ελίτ, δηλώνεται η κατάπτωση της Δεύτερης Γαλλικής Αυτοκρατορίας. Επιπλέον, με το Ζερμινάλ (1885) το καλύτερο ίσως έργο του έστρεψε τον προβολέα στις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας των ανθρακωρύχων. Στη συνέχεια, από τη βαθυστόχαστη καταγραφή των κοινωνικών προβλημάτων στράφηκε στη σοσιαλιστική ουτοπία με δύο τριλογίες του, Οι τρεις πόλεις και Τα τέσσερα Ευαγγέλια, με τη δεύτερη να μένει ανολοκλήρωτη. Στα τελευταία του χρόνια έμελλε να συνταράξει συθέμελα τη γαλλική κοινωνία με την ανοιχτή επιστολή του προς τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η οποία δημοσιεύτηκε στο εξώφυλλο της εφημερίδας L'Aurore υπό τον τίτλο “Κατηγορώ!” (1898). Ξεσκέπαζε μια μηχανορραφία που κόστισε την ελευθερία στον στρατιωτικό Άλφρεντ Ντρέιφους εξαιτίας του αντισημιτισμού του Υπουργείου Αμύνης. Την αποκάλυψη ακολούθησαν 35 δραματικά γεγονότα που κατέληξαν όχι απλώς στη δικαίωση του αθώου αλλά και στη μεταρρύθμιση του συστήματος, συμπεριλαμβανομένου του χωρισμού εκκλησίας και κράτους. Πριν όμως δει αυτή την τελευταία εξέλιξη, βρέθηκε νεκρός υπό συνθήκες που θεωρούνται ύποπτες 3.ΥΠΟΘΕΣΗ ΝΤΡΕΙΦΟΥΣ Η Υπόθεση Ντρέιφους, ή Ντρέυφους, υπήρξε ένα τεράστιο στρατιωτικοπολιτικό σκάνδαλο κατασκοπείας και ταυτόχρονα μία από τις μεγαλύτερες διεθνώς δικαστικές πλάνες που συντάραξε τη Γαλλία επί δώδεκα χρόνια, στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα. Εκ των υστέρων χαρακτηρίστηκε, περισσότερο προπαγανδιστικά, και σαν η πρώτη πολύ σοβαρή ένδειξη του επερχόμενου αντισημιτισμού στην Ευρώπη κατά τον 20ο αιώνα, που ίσως και ν' αποτελούσε ένα παρακλάδι της γενικότερης ανησυχίας, ενώ οι κύριοι λόγοι ήταν πολύ βαθύτεροι, προερχόμενοι κυρίως από τη γενικότερη κατάσταση που επικρατούσε την εποχή εκείνη στη Γαλλία, (της Γ΄ Δημοκρατίας), όπου ένα απλό επεισόδιο του πολέμου μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών αναδείχθηκε σε μέγα δικαστικό κυκεώνα. Το όνομα της υπόθεσης αυτής λήφθηκε από το κεντρικό πρόσωπο αυτής, που ήταν ο Γάλλος λοχαγός Αλφρέδος Ντρέυφους. ΠΟΛΕΜΟΣ ΧΑΡΑΚΩΜΑΤΩΝ Ο Α΄Παγκόσμιος πόλεμος χαρακτηρίστηκε ως πόλεμος των "χαρακωμάτων" και των "θέσεων", καθώς σε όλα τα μέτωπα όσοι πολεμούσαν έμεναν καθηλωμένοι για μήνες ολόκληρους στα χαρακώματα. 36 ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΑΙ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 1. ΤΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ Κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου ο ελληνικός αγροτικός χώρος γνώρισε ραγδαίες εξελίξεις και αλλαγές. Η ριζοσπαστική αγροτική μεταρρύθμιση και η αγροτική εγκατάσταση των προσφύγων, η ίδρυση του υπουργείου Γεωργίας το 1917 και των αυτόνομων οργανισμών συγκέντρωσης και διαχείρισης εγχώριων προϊόντων στη συνέχεια, η ψήφιση του ν. 602/1914 για τους γεωργικούς συνεταιρισμούς και η επέκταση των χορηγήσεων της Εθνικής Τράπεζας στον αγροτικό πληθυσμό μετά το 1915, η ίδρυση της Αγροτικής Τράπεζας το 1929, τα μεγάλα εγγειοβελτιωτικά έργα στην ελληνική ύπαιθρο, η προώθηση της πολιτικής της «αυτάρκειας» και η επέκταση των εξαγωγικών φυτειών σε βάρος των «παραδοσιακών» καλλιεργειών, συνθέτουν τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της περιόδου, της πρώτης στην ιστορία του νεοελληνικού κράτους κατά την οποία ο κρατικός μηχανισμός, μέσω θεσμικών παρεμβάσεων, επιδοτήσεων και ελαφρύνσεων μεταφέρει πόρους προς το τομέα της γεωργίας. Η έγγειος ιδιοκτησία πήρε πλέον σε όλη τη χώρα τη μορφή της ελεύθερης απεριόριστης ατομικής ιδιοκτησίας, ενώ σημαντικές αλλαγές μεταμόρφωσαν τη φυσιογνωμία της ελληνικής υπαίθρου: Κατ' αρχήν επιτεύχθηκε η αγροτική εγκατάσταση ενός σημαντικού μέρους του προσφυγικού πληθυσμού. Δεύτερον, καταγράφηκε διπλασιασμός των καλλιεργούμενων εκτάσεων και μια εξίσου εντυπωσιακή αύξηση της αξίας της γεωργικής παραγωγής, ενώ δημιουργήθηκαν και οι προϋποθέσεις για την περαιτέρω εμπορευματοποίηση της αγροτικής παραγωγής, μέσω της ανανέωσης και του αναπροσανατολισμού των καλλιεργειών. Η μείωση της παραγωγής της σταφίδας αντισταθμίστηκε από την ενίσχυση της βαμβακοκαλλιέργειας και κυρίως από την ταχύτατη επέκταση της καπνοκαλλιέργειας, που αν και καταλάμβανε μόνο το 3%-4% της καλλιεργούμενης επιφάνειας, συμμετείχε στο συνολικό εισόδημα της γεωργίας κατά 20%, ενώ ταυτόχρονα εξασφάλιζε περισσότερο από το 50% της συνολικής αξίας των εξαγωγών της χώρας. Τέλος, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι συνέπειες της διεθνούς κρίσης του 1929 που έπληξε ιδιαίτερα τα εξαγώγιμα ελληνικά αγροτικά προϊόντα, το κράτος προώθησε τη δημιουργία μιας σειράς αυτόνομων οργανισμών, αποστολή των οποίων ήταν η συγκέντρωση των προϊόντων, η απορρόφηση των πλεονασμάτων και η εξασφάλιση τιμών ασφαλείας στους παραγωγούς, ενώ για τα προϊόντα εσωτερικής κατανάλωσης η κρατική παρέμβαση αποσκοπούσε στην επίτευξη αυτάρκειας και στην εξοικονόμηση συναλλάγματος, όπως έγινε με τα σιτηρά, αφού η σιτάρκεια ήταν πρωταρχικός στόχος των μεσοπολεμικών κυβερνήσεων. 2. ΦΕΝΤΕΡΑΣΙΟΝ Στα 1910 με πληθυσμό 150.000 κατοίκους, η Θεσσαλονίκη ήταν μια από τις πιο σημαντικές πόλεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αποτελούσε συγκοινωνιακό κόμβο στο δίχτυο των σιδηροδρόμων που ένωνε την Κωνσταντινούπολη με τους κυριότερους ευρωπαϊκούς άξονες. Από το λιμάνι της διεξαγόταν σχεδόν το 1/7 του εξωτερικού εμπορίου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Εξάγονταν δημητριακά, ορυκτά, καπνός, βαμβάκι, όπιο, δέρματα, μεταξωτά. Εισάγονταν βιομηχανικά προϊόντα, υφάσματα, αποικιακά και αγροτικά προϊόντα. Η εμπορική δραστηριότητα της πόλης τροφοδοτούσε μια ελαφρά βιομηχανία που πήρε τη θέση της κατεστραμμένης χειροτεχνίας. Στις αρχές του 20ού αιώνα υπήρχαν δύο νηματουργεία, μια αλευροβιομηχανία, μια κεραμοποιεία, μια ζυθοποιεία, σαπωνοποιίες, μεταξουργεία, ταπητουργίες, υποδηματοποιίες και προπαντός καπνεργοστάσια. Συνολικά απασχολούσαν 20.000 εργάτες που μαζί με τους 5.000 περίπου εργαζόμενους στις μεταφορές, αποτελούσαν το προλεταριάτο της πόλης. Εκτός από τους πολυάριθμους Εβραίους, στην πλειονότητά τους εξισλαμισμένους, υπήρχαν Έλληνες, Βούλγαροι, Τούρκοι, Σέρβοι, Αλβανοί και Αρμένιοι εργάτες. Το κύμα πληθωρισμού που ξέσπασε το 1900 και ανέβασε το κόστος ζωής κατά 50% και η εξαντλητική δουλειά των 14-16 ωρών ώθησε τους εργάτες να δημιουργήσουν τις πρώτες 37 συνδικαλιστικές ομάδες ανεξάρτητες από τα "ταμεία αλληλοβοήθειας" που ελέγχανε οι εργοδότες. Το 1904 θα ξεσπάσουν οι πρώτες απεργίες στη μεγαλύτερη καπνοβιομηχανία, τον Ρεζί, και στα τσαγκαράδικα. Το 1905 στη μάχη θα μπουν οι κλωστοϋφαντουργοί και στα 1906 οι εργάτες κεραμοποιίας Αλατίνη. Οι οικονομικές διεκδικήσεις της νεαρής εργατικής τάξης της πόλης αναπόφευκτα μπλέκονταν με το άλυτο εθνικό πρόβλημα στα Βαλκάνια και με το λεγόμενο "εβραϊκό ζήτημα". Η νεοτουρκική επανάσταση (23 Ιούνη 1908) που είχε για ορμητήριό της τη Θεσσαλονίκη, θα μετατρέψει την πόλη σε κέντρο πολιτικών ζυμώσεων με πρωταγωνιστές την εβραϊκή κοινότητα, που αριθμητικά και οικονομικά ήταν η πιο ισχυρή. Οι ισραηλίτες εργάτες αποτελούσαν τα 2/3 του προλεταριάτου της πόλης. Κυρίως ήταν καπνεργάτες, σιδηροδρομικοί και τυπογράφοι. Ανάμεσά τους ο Αβραάμ Μπεναρόγια, ένας μικρόσωμος τυπογράφος - που είχε γίνει σοσιαλιστής στη Βουλγαρία και ακολουθούσε τη συντηρητική τάση των λεγόμενων "φαρδιών" σοσιαλιστών οργάνωσε μαζί με άλλους τριάντα περίπου Ισραηλίτες, την πρώτη εργατική λέσχη. Σκοπός τους ήταν να επωφεληθούν από τις προσωρινές ελευθερίες που τους είχαν δώσει οι Νεότουρκοι και να οργανώσουν όλη την εργατική τάξη της πόλης σε μια ενιαία ομοσπονδιακή σοσιαλιστική οργάνωση, ξεπερνώντας τις εθνικές διαιρέσεις. Ταυτόχρονα κατάφεραν να αποσπάσουν τα "ταμεία αλληλοβοήθειας" των εργατών από τον έλεγχο των εργοδοτών. Ο γιορτασμός της πρώτης επετείου της νεοτουρκικής επανάστασης θα γίνει αφορμή για μια τεράστια εργατική παρέλαση σε αντιπαράθεση με τον επίσημο γιορτασμό του Νεοτουρκικού Κομιτάτου. Ενα μανιφέστο γραμμένο σε 4 γλώσσες - τουρκική, ελληνική, βουλγαρική και ισπανο-εβραϊκή (λαντίνο) - που κυκλοφόρησε σε χιλιάδες αντίτυπα ανάμεσα στους διαδηλωτές, καλεί τους εργάτες να ιδρύσουν σοσιαλιστική εργατική ομοσπονδία. Το κάλεσμα βρίσκει άμεση ανταπόκριση και η Φεντερασιόν είναι πια γεγονός. 3.ΣΕΚΕ Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος είναι το αρχικό όνομα του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος και ιδρύθηκε το 1918. Στο 3ο Έκτακτο Συνέδριο τον Νοέμβριο του 1924, το κόμμα μετονομάστηκε σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΣΕΚΕ Η Οκτωβριανή Επανάσταση είχε ξεσηκώσει επαναστατική θύελλα σε όλη την Ευρώπη που συνεχίστηκε για πολλά χρόνια μετά το 1917. Τον Ιανουάριο του 1918 εκδηλώθηκε επανάσταση στην Φινλανδία και εγκαθίδρυση εργατικής εξουσίας μέχρι τον Μάιο του 1919. Το Νοέμβριο του ίδιου έτους άρχισε στη Γερμανία επανάσταση που κατέλυσε την Μοναρχία άλλα την ηγεσία της πήραν οι δεξιοί Σοσιαλδημοκράτες που κυνήγησαν το νεοσύστατο Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας και δολοφόνησαν τους ηγέτες του Καρλ Λίμπκνεχτ και Ρόζα Λούξεμπουργκ. Τα καπιταλιστικά κράτη στις αρχές του 1919 οργάνωσαν εκστρατεία κατά της νεοσύστατης Σοβιετικής Ένωσης στην οποία πήρε μέρος και η Ελλάδα. Η εκστρατεία απέτυχε. Το 1919 η Ουγγαρία κηρύχτηκε σοβιετική δημοκρατία που διήρκεσε για 133 μέρες μέχρι την κατάλυση της από την Αντάντ. Επαναστατικό εργατικό κίνημα άνθισε και στην Αμερική καθώς και δυνάμωσε το εθνικόαπελευθερωτικό κίνημα στις αποικίες. Σε αυτές τις συνθήκες εμφανίστηκε στην Ελλάδα το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος. 4. ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΓΣΕΕ Η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας ή Γ.Σ.Ε.Ε. είναι το ανώτατο Συνδικαλιστικό Όργανο των εκτός Δημοσίου εργαζομένων στην Ελλάδα. Ίδρυση Η Γ.Σ.Ε.Ε. ιδρύθηκε το 1918 μετά από συνέδριο που έγινε τον Οκτώβριο (21-28) του έτους στην Αττική. Αναφέρεται ότι σε αυτό το πρώτο και καθοριστικό συνέδριο συμμετείχαν «214 σωματεία με 180 αντιπροσώπους που αντιπροσώπευαν 65.000 οργανωμένους εργάτες». Πρώτος γενικός γραμματέας της εξελέγη ο Ευάγγελος Μαχαίρας, που υποστήριζε το Βενιζελικό κόμμα, το οποίο είχε και την εξουσία στη διοίκηση. Επίσης υπήρχαν εκπρόσωποι του ΣΕΚΕ και των σοσιαλιστών. 38 5η ΟΜΑΔΑ 2ος ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ Τα μέλη της ομάδας μας είναι: Ειρήνη Κουτσιούμπα Ευαγγελία Σκαμπαρίνα Γκαμπριέλα Γκινάι 39 Α υποομάδα : Η άνοδος του ναζισμού     Η δημοκρατία της Βαϊμάρης Το κραχ Ρατσισμός – Αντισημιτισμός Έριχ Μαρία Ρεμαρκ   Κατοχή και αντίσταση στην Ευρώπη Αντιναζιστική τέχνη – Μουσική Μαουτχάουζεν Υπεύθυνη : ΕΙΡΗΝΗ ΚΟΥΤΣΙΟΥΜΠΑ Β υποομάδα : Η εκδίωξη των Εβραίων επιστημόνων από τη Γερμανία    Το Institute of Advanced Studies του Princeton Το σχέδιο Μανχάταν Gödel – Einstein Υπεύθυνη : ΓΚΙΝΑΪ ΓΑΒΡΙΕΛΛΑ Γ υποομάδα : Η πληροφορική και ο πόλεμος     Τούρινγ και Μπλέτσλεϊ Παρκ ENIAC Von Neumann Ραντάρ Υπεύθυνη : ΣΚΑΜΠΑΡΙΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ 40 Η ομάδα μας ασχολήθηκε με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αρχικά χωριστήκαμε σε τρεις υποομάδες , αναζητώντας πληροφορίες στο διαδίκτυο αλλά και σε διαφορές εγκυκλοπαίδειες. 41 Δημοκρατία Της Βαϊμάρης Ο όρος Δημοκρατία της Βαϊμάρης επικράτησε ως ιστορικός και πολιτικός όρος στη σύγχρονη διεθνή βιβλιογραφία και εννοείται η ονομασία του πολιτεύματος της Γερμανίας από το 1919 έως την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία το 1933. Κατά τη διάρκεια της Δημοκρατίας της Βαϊμαρης το γερμανικό Ράιχ απαρτίζεται από 17 ομόσπονδα κρατίδια, το καθένα με τη δική του κυβέρνηση και κοινοβούλιο, τα οποία εκπροσωπούνταν στο κεντρικό συμβούλιο. Το σύνταγμα καθορίζει ένα πολιτικό σύστημα με στοιχειά της κοινοβουλευτικής και της προεδρευόμενης δημοκρατίας. Το κοινοβούλιο είναι το λεγόμενο Ράιχσταγκ και η πρωτεύουσα το Βερολίνο. Το Οικονομικό Κραχ του 1929 Η κατάρρευση του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης τον Οκτώβριο του 1929 θα σημάνει την είσοδο τον ΗΠΑ, αρχικά, και ολοκλήρου του κόσμου, στη συνεχεία, σε μια περίοδο παρατεταμένης οικονομικής ύφεσης. Η οικονομική ανέχεια θα αποτελέσει έναν από τους κυριότερους παράγοντες έξαρσης του εθνικισμού και ανέλιξης στην εξουσία δικτατορικών καθεστώτων, όπως για παράδειγμα του Χίτλερ στη Γερμάνια, με τα δυσμενή αποτελέσματα του στην παγκόσμια ειρήνη. Το οικονομικό κραχ του 1929 αποτελεί ένα γεγονός – σταθμό στην περίοδο που ξεκίνησε με τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και ουσιαστικά εκτείνεται μέχρι τις απαρχές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η μεταπολεμική κατάσταση που διαμορφώθηκε με το τέλος του πρώτου αιματηρού πολέμου στην ευρωπαϊκή Ιστορία, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως η ιδανική για την διατήρηση της ειρήνης. Η αδυναμία της Συνθήκης των Βερσαλλιών (1919) να ορίσει τις διαδικασίες εκείνες επιβολής των ορών της, παρότι οι συντάκτες της επέλεξαν να διατηρήσουν μια άκαμπτη και αυστηρή στάση έναντι του ηττημένου, δημιούργησε επιπρόσθετες ανησυχίες. 42 Έριχ Μαρία Ρεμάρκ Ο Έριχ Μαρία Ρεμάρκ (1898-1970) ήταν Γερμανός μυθιστοριογράφος. Επιστρατεύτηκε σε ηλικία 18 ετών κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και πολέμησε στο Δυτικό Μέτωπο. Το 1929 δημοσιεύτηκε το περίφημο μυθιστόρημα του « Ουδέν νεότερο από το Δυτικό Μέτωπο », ένα αντιπολεμικό έργο στο οποίο περίγραφε τις εμπειρίες του από τον πόλεμο. Το 1931 εγκαταστάθηκε στην Ελβετία οπού και έζησε μέχρι το 1939. το 1933 οι Ναζί απαγόρευσαν και έκαψαν τα βιβλία του. Το 1939 έφυγε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 1948 επέστρεψε στην Ελβετία οπού και έζησε ως το τέλος της ζώνης του. Τα βιβλία του γνωρίσαν τεραστία επιτυχία. Ρατσισμός – Αντισημιτισμός Ως αντισημιτισμός χαρακτηρίζεται η οποιαδήποτε συστηματική αντίθεση προς την Εβραϊκή φυλή, φθάνοντας συχνά στην εχθρότητα, αλλά και σε προσπάθειες ακόμη μέχρι και την εξόντωση της. Ο αντισημιτισμός απαντάται από τα αρχαιότερα χρόνια αλλά μέχρι και σήμερα. Ιστορικά η βιαιότερη έκφραση του αντισημιτισμού υπήρχε στο ολοκαύτωμα των Εβραιών από τη Ναζιστική Γερμάνια του Χίτλερ. Χάινριχ Μπέλ Ο Χάινριχ Μπελ (1917-1985) ήταν Γερμανός πεζογράφος, κάτοχος βραβείου Νομπέλ Λογοτεχνίας το 1972. Είχε πολεμήσει στο ρωσικό και σε αλλά μέτωπα στα 6 χρονιά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τραυματίστηκε αρκετές φορές και αιχμαλωτίστηκε από του Αμερικανούς. Τα έργα του άρχισαν να δημοσιεύονται το 1947. στα πρώτα από αυτά περιγράφεται η αθλία ζωή των στρατιωτών κατά τη διάρκεια του πολέμου έχω στη συνέχιζα η κριτική του στράφηκε στις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες της σύγχρονης Γερμανίας. 43 Το Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν – Γκούζεν Το Στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν – Γκούζεν ήταν Ναζιστικό στρατόπεδο που κατασκευάστηκε στην Αυστρία κύρια για την κράτηση και την καταναγκαστική εργασία κοινωνικών ομάδων που αντιτίθονταν στο Ναζιστικό καθεστώς, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι σε αυτό δεν γίνονταν ατομικές και ομαδικές εκτελέσεις κρατουμένων. Από την ίδρυση μέχρι την απελευθέρωσή του υπολογίζεται ότι σε αυτό βρήκαν τον θάνατο περίπου 100.000 άτομα. Όταν το στρατόπεδο άρχισε να λειτουργεί, σχεδόν αποκλειστική εργασία των κρατουμένων ήταν η κατασκευή του, αφού τον Ιανουάριο του 1939 μόνον 375 κρατούμενοι εργάζονταν στο λατομείο. Από το φθινόπωρο του 1939, όμως, σταδιακά άρχισαν να μεταφέρονται περισσότεροι στις εξορυκτικές εργασίες. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους απασχολούνταν 1.066 και τον Ιούλιο του 1940 ο αριθμός είχε φθάσει τους 3.581. Στα τέλη του 1939 η DESΤ αγόρασε τα λατομεία Γκούζεν και Κάστενχοφ. Για την εκμετάλλευσή τους μεταφέρθηκαν στο νέο στρατόπεδο του Γκούζεν οι πρώτοι κρατούμενοι (αρχές 1940). Τον χειμώνα του 1942-43 στα λατομεία του Γκούζεν εργάζονταν 2.800 κρατούμενοι, στην πλειοψηφία τους Πολωνοί, και σε αυτά του Μαουτχάουζεν περίπου 2.000. Οι κρατούμενοι χωρίζονταν σε ομάδες καθεμιά από τις οποίες είχε επικεφαλής έναν άνδρα των δυνάμεων της SS. Οι μεγαλύτερες ομάδες είχαν έναν ανώτερο. Η εργασία ξεκινούσε στις 06:30 την θερινή και στις 07:30 την χειμερινή περίοδο. Η μεσημεριανή διακοπή διαρκούσε μισή ή μία ώρα και η εργασία συνεχιζόταν ως τις 4:45 μμ ή τις 6:30 μμ ανάλογα με την εποχή. Αυτό σήμαινε ότι η εργάσιμη ημέρα διαρκούσε 11 ώρες τη θερινή και 8 έως 8 ώρες τη χειμερινή περίοδο (54 - 60 ώρες εβδομαδιαίως). Αν κάποιοι κρατούμενοι επιλέγονταν προς θανάτωση, είτε από τους άνδρες της SS είτε από το διοικητή του στρατοπέδου, υποχρεώνονταν να ανεβάζουν τα τεμάχια του γρανίτη από το ορυχείο στην επιφάνεια μέσω μιας ξύλινης σκάλας (της επιλεγόμενης και "σκάλας του Θανάτου") μέσα σε ξύλινο πηλοφόρι. Πρακτικά σε αυτή την εργασία τοποθετούνταν, κατά πρώτο λόγο, όλοι οι Εβραίοι κρατούμενοι. Το 1941 το στρατόπεδο απέκτησε "ιδιόκτητο" θάλαμο αερίων και αποτεφρωτήριο, αν και οι εγκαταστάσεις αυτές αρχικά δεν χρησιμοποιούνταν συχνά. Περιοδικά, όλοι οι κρατούμενοι του συστήματος στρατοπέδων περνούσαν από "διαλογή" για να κριθεί η καταλληλότητά τους για εργασία. Όσοι κρίνονταν ακατάλληλοι θανατώνονταν είτε στις εγκαταστάσεις του Στρατοπέδου είτε μεταφέρονταν, για τον ίδιο λόγο, στο σχετικά παραπλήσιο Σλος Χάρτχαϊμ, το οποίο αποτελούσε κέντρο ευθανασίας. Στο ιατρείο του στρατοπέδου διεξάγονταν, επίσης, ψευδοϊατρικά πειράματα με χορήγηση τεστοστερόνης, επιμολύνσεις με βακίλους φυματίωσης, φθείρες και διάφορες χειρουργικές διαδικασίες. Παράλληλα, το Γκούζεν χωρίστηκε, με αγκαθωτό συρματόπλεγμα, σε δύο τμήματα: Στο πρώτο διέμειναν όσοι εκτελούσαν καταναγκαστική εργασία, στο δεύτερο σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου, κυρίως αξιωματικοί, γι΄αυτό και αποκλήθηκε "Στρατόπεδο των Ρώσων". Η περιοχή του στρατοπέδου επεκτάθηκε για να στεγάσει μια τεράστια αποθήκη των SS, στην οποία μεταφέρονταν και υφίσταντο διαλογή ποικίλων ειδών αγαθά, τα οποία είχαν υφαρπαγεί από τις κατακτημένες χώρες, μέχρι να μεταφερθούν στην Γερμανία. Η αποθήκη αυτή "επέζησε" μέχρι τον Μάρτιο του 1944, οπότε εκκενώθηκε ολοσχερώς και μετατράπηκε σε δεύτερο στρατόπεδο, που ονομάστηκε Γκούζεν ΙΙ. 44 Όπως είναι φυσικό, οι 17.000 κρατούμενοι σε αυτό δεν διέθεταν τα μέσα για να καλύψουν ούτε τις βασικές τους ανάγκες. Τον Δεκέμβριο του 1944, στο παρακείμενο χωριό Λούνγκιτζ δημιουργήθηκε νέο τμήμα του στρατοπέδου, που ονομάστηκε Γκούζεν ΙΙΙ, κάνοντας χρήση του κτηρίου ενός παλαιού εργοστασίου που υπήρχε εκεί. Παρά τις επεκτάσεις και τα παραρτήματα, το στρατόπεδο ήταν ήδη υπερφορτωμένο με κρατουμένους. Η κατάσταση υπερπληθύσμωσης άρχισε να εκφεύγει από τον έλεγχο όταν το φθινόπωρο του 1944 δημιουργήθηκε το λεγόμενο "στρατόπεδο με τις σκηνές". Στο αντίθετο άκρο από την κεντρική πύλη του στήθηκαν δεκαέξι μεγάλες σκηνές, για να στεγάσουν τις μεγάλες ομάδες Εβραίων που άρχισαν να καταφθάνουν από την Ουγγαρία. Συνολικά μεταφέρθηκαν εκεί περίπου 11.000 Εβραίοι της Ουγγαρίας, πολλοί από τους οποίους βρήκαν τον θάνατο είτε κατά την διαλογή είτε κατά την μεταφορά τους. 45 Ιστορία του Ελληνικού Έθνους Ζώνες κατοχής στην Ελλάδα(1941-1944)  Γερμανική Ζώνη – ανήκει η Ανατολική Θράκη, Κεντρική και Δυτική Μακεδονία  Ιταλική Ζώνη –Θεσσαλία, Ήπειρος, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα και Στερεά Ελλάδα  Ιταλική προσάρτηση – Ιόνιο  Βουλγάρικη Στρατιωτική παρουσία (υπό γερμανική κατοχή) –Κεντρική Μακεδονία Η πολεμική προσπάθεια στο εξωτερικό - Απρίλιος 1941 Πλοία του στόλου αφού είχαν διασωθεί από βομβαρδισμούς των Γερμανών καταφεύγουν εγκαίρως στην Αλεξάνδρεια και ενώνονται με τις Βρετανικές δυνάμεις. - Μάιος 1941 Φτάνει στην Αλεξάνδρεια το θωρακισμένο καταδρομικό << Γ. Αβέρωφ>> (έξι αντιτορπιλικά, τρία τορπιλοβόλα, πέντε υποβρύχια και ένα πλωτό συνεργείο) - 1942 Η Βρετανία ενισχύει το λιμενικό στόλο - Ιανουάριος – Απρίλιος 1942  Αποστολές  Συνοδείες νηοπομπών και περιπολίες μεταξύ της Αιγύπτου, της Παλαιστίνης, της Συρίας, τη Κύπρου και της Ρόδου  Ελληνικά πλοία συνοδεύουν νηοπομπές στον Ινδικό ωκεανό, στην Ερυθρά θάλασσα και στην Κεντρική Μεσόγειο  Υποβρύχια περιπολούν στο Αιγαίο (μέχρι τις Κυκλάδες) και στις ακτές της Ηπειρωτικής Ελλάδας - 30 Αυγούστου έως 5 Νοεμβρίου 1942 Η 1η Ταξιαρχία διακρίθηκε σε σκληρές επιχειρήσεις στο μέτωπο της Βόρειας Αφρικής - 1943 Αύξηση δύναμης της ελληνικής αεροπορίας στο μέτωπο της Αφρικής - Ιούλιος 1943 Αποβατικές επιχειρήσεις στη Σικελία - Σεπτέμβριος 1943 Αποβατικές επιχειρήσεις στο Ρέτζιο της Καλαβρίας και στο Σαλέρνο - Απρίλιος 1944 Διάλυση 1ης και 2ης Ταξιαρχίας, δημιουργία 3ης Ταξιαρχίας – Διάκρισή ης κατά της επιχειρήσεις του Σεπτεμβρίου 1944 στην Ιταλία και στη μάχη του Ρίμινι - Μάιος 1944 46 Η ελληνική αεροπορία αναλαμβάνει βάσεις στην Ιταλία Ο πόλεμος προκάλεσε μια μείωση περίπου 10% του πληθυσμού της Ελλάδας Μεταξύ θυμάτων ήταν 60.000 Έλληνες Εβραίοι Απώλειες της Ελλάδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο Απώλειες Προπολεμικά Μεγέθη Ποσοστό Απωλειών 475.000 7.335.000 6,5 855.000 2.005.000 42.6 12.305.000 24.840.000 49,5 Δάση Σιδηροδρο μικές Γέφυρες(ά νω των 10m) Οικοδομές 5.000 km² 96 19.180km² 96 25 100 401.000 1.730.000 23,2 Εμπορικά πλοία (μέχρι Απρίλιο 1945) Σιδηροδρο μικό τροχαίο υλικό(ατμο μηχανές, βαγόνια κ.λπ.) 434 583 74,5 6.080 6.502 93,5 Ανθρώπιν ες απώλειες Νεκροί (19401944) Υλικές καταστρο φές Ζώα εργασίας Πρόβατα, χοίροι, πουλερικά 47 ΤΕΧΝΗΜΑΤΑ 48 49 50 Από την παρουσίαση στις 24 Απριλίου 2013 51 Βιβλιογραφία – Πηγές Εγκυκλοπαίδεια : Ιστορία Του Ελληνικού Έθνους Ισότοποι Διαδικτύου : www.wikipedia.org www.istoria.gr Τα τέσσερα χρώματα του καλοκαιριού, Τεύκτρος Μιχαηλίδης, 52 1ο ΓΕΛ ΤΡΙΚΑΛΩΝ http:1lyk-trikal.tri.sch.gr 53