ΒΟΤΑΝΑ & ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ (ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ) ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2011 - 2012 Αγριμόνιο: ζαχαροδιαβήτη, φαρυγγίτιδα, πόνοι λαιμού, διάρροια. Αλεξανδρινά φύλλα: δυσκοιλιότητα. Αλθαία: μαλακτική, λαρυγγίτιδα, βήχα, φαρυγγίτιδα. Αλόη βέρα Η Αλόη η γνησία (Aloe vera), επίσης γνωστή ως φαρμακευτική αλόη, είναι ένα είδος εύχυμου φυτού που κατά πάσα πιθανότητα κατάγεται από τη Βόρεια Αφρική, τις Κανάριους Νήσους και το Πράσινο Ακρωτήρι. Η Αλόη η γνησία μεγαλώνει σε άνυδρα κλίματα και συναντάται ευρέως στην Αφρική και άλλες άνυδρες περιοχές. Το είδος είναι γνωστό για τη χρήση του σε εναλλακτικές θεραπείες με χρήση φυτών. Πολλές επιστημονικές μελέτες έχουν γίνει για τη χρήση της, κάποιες όμως έρχονται σε αντίθεση με αυτές. Παρά τις αντιθέσεις αυτές, υπάρχουν στοιχεία ότι εκχυλίσματα της αλόης της γνησίας μπορεί να είναι χρήσιμα στην περιποίηση για επούλωση πληγών και εγκαυμάτων, αλλά και για την αντιμετώπιση του διαβήτη και αυξημένων λιπιδίων στο αίμα. Αχιλλέα: Αιμορροΐδες, κιρσούς, γρίπη, άσθμα, λιποδιάλυση, κυτταρίτιδα. Αψιθιά: ζάχαρο, διαταραχές εμμήνων, χωνευτική, εμετούς. Βαλεριάνα: ηρεμιστική, νεύρα, αϋπνίες, υστερία. Βάτος: ζαχαροδιαβήτη, διάρροια, πέτρες στα νεφρά, αρθριτικά, ρευματισμούς. Βασιλικός Το όνομά του προέρχεται από την Ελληνική λέξη βασιλιάς. Χρησιμοποιείται στην μαγειρική για αρωματισμό σαλτσών. Το εκχύλισμα του βασιλικού προλαμβάνει τις άφτρες, τους πονοκεφάλους, βοηθά στην πέψη και καταπραΰνει νεύρα και σπασμούς. Γλυκάνισο: κολικούς, αεροφαγία, χώνεψη, λιποδιάλυση, κοιλόπονους. Γλυκόριζα: αντιφλεγμονώδης, βήχα, κρυολόγημα, άσθμα, γαστρικά έλκη. Γκίνσενγκ: αφροδισιακό, τονωτικό, δίνει μακροζωία. Δάφνη Γνωστό φυτό της Μεσογείου, τα φύλλα του οποίου νοστιμίζουν σάλτσες, ψαρικά, κρέατα και όσπρια. Με δάφνινα στεφάνια αντάμοιβαν τους Ολυμπιονίκες στην αρχαιότητα. Το εκχύλισμα της δάφνης καταπολεμά τα φουσκώματα, ανοίγει την όρεξη και τονώνει τα τεμπέλικα στομάχια. Αντισηπτική, είναι πολύτιμη για το συνάχι και τη βρογχίτιδα. Το δαφνέλαιο είναι κατάλληλο για τους ρευματισμούς. Δενδρολίβανο Το δεντρολίβανο θεωρείται τονωτικό. Τονώνει τη λειτουργία του ήπατος, βοηθά στη μείωση της χοληστερίνης και αναζωογονεί τον κουρασμένο οργανισμό. Σαν προσθετικό σε διάφορα παρασκευάσματα ανακουφίζει τον πονόδοντο. Κατά της τριχόπτωση και της πιτυρίδας. Στην μαγειρική θεωρείται εξαιρετικό αρωματικό για ψητά και τηγανητά ψάρια. Δίκταμο Από τα χαρακτηριστικά φυτά της Κρήτης και από τα αγαπημένα βότανα των Κρητικών, οι οποίοι το χρησιμοποιούν για να καταπολεμήσουν το συνάχι, τη γρίπη, τους πονοκεφάλους, τις πεπτικές διαταραχές, τους ρευματισμούς κλπ. Σε εξωτερική χρήση βοηθά στην επούλωση τραυμάτων και εξάλειψη των μωλώπων. Στη Μινωϊκή εποχή είχε τιμητική θέση αφού θεωρούνταν το πολυτιμότερο βότανο. Δυόσμος Στον δυόσμο αποδίδονται πολλές ευεργετικές ιδιότητες, όπως καταπολέμηση των πόνων του στομάχου, της ναυτίας, του λόξυγκα και υποβοήθηση στην πέψη. Επίσης προσφέρει πολλά κατά της νευρώσεων και τις διάφορες εκδηλώσεις της: αϋπνίες, σπασμοί, τρεμούλες, ημικρανίες, ταχυπαλμίες. Στη μαγειρική χρησιμοποιείται αρκετά ως μυρωδικό σε κεφτέδες, καλλιτσούνια, μυζηθρόπιτες, σάλτσες κλπ. Εκουιζέτο: προστάτης, κυστίτιδα, πέτρες στα νεφρά, ρευματικά. Ζαμπούκος (άνθη ακτής) Είναι αρκετά γνωστός ό Ζαμπουκος ή Σαμπούκος. Δένδρο αρκετά μεγάλο, με αξιόλογες φαρμακευτικές ιδιότητες. Πολύ γνωστό στη λαϊκή θεραπευτική, άλλά και στην επίσημη φαρμακευτική. Μπορεί νά καλλιεργηθεί σέ μεγάλη ποικιλία έδαφών. Προτιμά όμως τά δροσερά χώματα και τόπους μισοσκιαζόμενους. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα πού τοποθετούνται για να ριζώνουν στη σκιά. Χρησιμοποιούνται: Τα άνθη, οι καρποί και οι φλοιοί του κορμού και της ρίζας. Ζοχαδόχορτο (φικάρια) Είναι φυτό μονοετές. Στην πατρίδα μας υπάρχουν περίπου 4050 είδη γνωστά με τα παραπάνω ονόματα Τα άνθη του είναι άοσμα με διάφορα χρώματα. Όπως κανείς καταλαβαίνει από το όνομα Ζοχαδόχορτο (Ζοχάδα = Αιμορροΐδα), το βότανο αυτό είναι ειδικό για τη θεραπεία των αιμορροΐδων. Για το σκοπό αυτό, μπορεί να ληφθεί εσωτερικά ή εξωτερικά σαν πολύ αποτελεσματική αλοιφή. Είναι επίσης χρήσιμο σε κάθε περίπτωση που χρειάζεται ένα στυπτικό. Το φυτό είναι δηλητηριώδες και τα χορτοφάγα ζώα το αποφεύγουν. Όταν όμως τα φυτά ξεραθούν οι δηλητηριώδεις ουσίες του χάνονται και τότε είναι κατάλληλα για φαγητό από τα ζώα. Ζιθοβότανο (λυκίσκος) Μέρος που χρησιμοποιείται: Οι ανθοταξίες. Συλλογή: Οι κώνοι του Λυκίσκου συλλέγονται πριν ωριμάσουν εντελώς, τον Αύγουστο και το Σεπτέμβριο. Τους ξηραίνουμε με προσοχή στη σκιά. Συστατικά: Λουπουλίνη, πικρά στοιχεία, ρητίνη, πτητικό έλαιο, τανίνη, οιστρογονικό συστατικό. Δράσεις: Ηρεμιστικό, υπνωτικό, αντισηπτικό, στυπτικό. Ενδείξεις: Ο Λυκίσκος είναι ένα βότανο με έντονη χαλαρωτική δράση στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Χρησιμοποιείται πολύ για την θεραπεία της αϋπνίας. Καταπραΰνει την ένταση και το άγχος και μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν αυτή η ένταση καταλήγει σε ανησυχία, πονοκεφάλους και ίσως δυσπεψία. Σαν στυπτικό με αυτές τις χαλαρωτικές ιδιότητες, μπορεί να χορηγηθεί σε παθήσεις όπως η βλεννώδης κολίτιδα. Ωστόσο, πρέπει να το αποφεύγουμε όταν υπάρχει έντονη κατάθλιψη, γιατί μπορεί να την επιδεινώσει. Εξωτερικά, η αντισηπτική του δράση χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ελκών. Ημεροτριφύλλι (γκαλέγκα) Κοινώς ήμερο τριφύλλι —.Το φυτό αυτό φέρεται ως γαλακταγωγό (προκαλεί τη ροή του γάλατος).Είναι εφιδρωτικό και έχει την Ιδιότητα να ελαττώνει το σάκχαρο του ανθρωπίνου οργανισμού. Θάψια Φυτό κοινό στην Ελλάδα, πού το συναντούμε σε μέρη συνήθως ακαλλιέργητα. γνωστό στη Ζάκυνθο με το όνομα Πολύκαρπος. Παίρνει ύψος 50 εκ αλλά και αρκετά περισσότερο ανάλογα με την ποιότητα του εδάφους πού βρίσκεται . ο φλοιός τής ρίζας είναι δυνατό καθαρτικό Θυμάρι Το θυμάρι από θεραπευτική άποψη είναι στυπτικό, πικρό, τονωτικό καί γενικότερα «δυναμωτικό».Χρησιμοποιείται κατά τής ατονίας του πεπτικού συστήματος, στον χρόνιο κατάρρου και κατά τής λευκόρροιας και αμηνόρροιας. Είναι ακόμη άντισπασμωδικό. Καπνισμοί θυμαριού κατευνάζουν το «Λουμπάγκο»."Έγχυμα (τσάι) θυμαριού ως λοσιόν είναι κατά τής ψώρας και κατά των άτονων έλκώσεων. Φρέσκο θυμάρι ζεσταμένο στεγνό σε χύτρα είναι θεραπευτικό στο «στραβολαίμιασμα».Είναι φυτό κατά τής δυσπεψίας και κατά των αερίων. Αντισηπτικό, απολυμαντικό, κατευναστικό στη βρογχίτιδα, τον κοκίτη και γενικότερα κατά του επίμονου βήχα. Είναι ακόμη κατά των πονόδοντων. Αποσμητικό και βοηθά τον ύπνο (κάτω από το μαξιλάρι). Στο δωμάτιο άρρωστου δροσίζει τον αέρα. Ιεροβοτάνη (βερμπενά) Φυτό αυτοφυές τών καλλιεργούμενων χώρων.Έχει φύλλα μικρά οδοντωτά καί μικρά άνθη μώβ.Πολυετές φυτό ώς 80 έκ.με αραιές τρίχες.Στη θεραπευτική χρησιμοποιείται γιά τήν αυξηση τής εκκρίσεως του γάλατος.Τα συστατικά του φυτου έπιδρουν ευεργετικά στή μήτρα καί είναι κατά τών νευραλγιών. Θεωρείται ακόμη ώς φυτό έπουλωτικό. Η Βερμπενά συναντάται σέ πολλά μέρη τής Ελλάδος. Ινουλά Δράσεις: Αποχρεμπτικά, αντιβηχικό, εφιδρωτικά, στομαχικό, αντιβακτηριακό. Ενδείξεις: Η Ινούλα είναι ειδικό ίαμα για τον ερεθιστικό βρογχικό βήχα, ιδιαίτερα στα παιδιά. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν υπάρχει έντονη καταρροή, όπως π.χ. στη βρογχίτιδα ή το εμφύσημα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο άσθμα και το βρογχικό άσθμα. Ακόμη, έχει χρησιμοποιηθεί στη θεραπεία της φυματίωσης. Το πικρό στοιχείο που περιέχει διεγείρει την πέψη και ανοίγει την όρεξη. Ιξός (βίσκος) Δράσεις: Νευροτονωτικό, υποτασικό, κατασταλτικό της καρδιάς, πιθανό αντινεοπλασματικό. Ενδείξεις: Ο Ιξός είναι ένα εξαιρετικό χαλαρωτικό νευροτονωτικό που ενδείκνυται σε πολλές περιπτώσεις. Καταπραΰνει και τονώνει το νευρικό σύστημα.Ενεργεί απευθείας στο πνευμονογαστρικό νεύρο και επιβραδύνει τον καρδιακό ρυθμό, ενισχύοντας ταυτόχρονα τα τοιχώματα των περιφερειακών τριχοειδών αγγείων. Έτσι επιδρά μειώνοντας την πίεση του αίματος και βοηθά στην αρτηριοσκλήρωση. Μπορεί επίσης να είναι πολύ βοηθητικό στη νευρική ταχυκαρδία. Ανακουφίζει τους πονοκεφάλους που οφείλονται σε υπέρταση.Πρόσφατες αντικαρκινικές έρευνες απέδειξαν ότι έχει κάποια αντι-νεοπλασματική δράση. ΠΡΟΣΟΧΗ: Μη χρησιμοποιήσετε τους καρπούς. Ίρις Καλλιεργούμενοι κρίνοι μέ χρώμα ελαφρώς μπλέ, οί καλλωπιστικοί γνωστοί με τα ονόματα : Άγριόκρινοι, Κρινάκια, Κρίνοι.Ή γερμανική Ίρις είναι φυτό πού ζει πολλά χρόνια. Έχει «ρίζωμα» παχύ, σαρκώδες καί στέλεχος ώς 90 έκ. Φύλλα σάν σπαθιά πλατιά και άνθη ύποκύανα μεγάλα μέ ευχάριστη μυρωδιά, άνά 2-3 στην κορυφή του στελέχους. Τό ρίζωμα του στελέχους αυτού είναι εμετικό, καθαρτικό, όταν είναι φρέσκο. Σε ξερή κατάσταση είναι διουρητικό, άνθελμινθικό, τονωτικό, άποχρεμπτικό. Άλλο είδος Ίριδος ή Ίρις ή φλωρεντιανή (Iris florentiana) είναι γνωστή γιά τήν αρωματική της ρίζα (άρωμα όμοιο μέ τής βιολέττας).Έχει άνθη πολύ μεγάλα, λευκά ή ελαφρά μπλέ, Καλλιεργείται στήν Ελλάδα.Τό ρίζωμα αυτής τής Ίριδος συνιστάται σάν τονωτικό ελαφρό τών βρόγχων πού βοηθά τις αποχρέμψεις. Κακουλέ Συγκαταλέγεται ανάμεσα στα ακριβότερα μπαχαρικά του κόσμου μαζί με τη βανίλια και το σαφράν, γιατί έχει ιδιαίτερα δύσκολο τρόπο συγκομιδής και επεξεργασίας. Οι χρήσεις του είναι πολλές στη μαγειρική και ζαχαροπλαστική. Χρησιμοποιείτε για να αφαιρεί τις φακίδες και τις πανάδες, είναι καρδιοτονωτικό και περιέχει βιταμίνη C είναι αποτοξινωτικό, ανθελμινθικό και διουρητικό βότανο, καταπραΰνει τους ρευματικούς πόνους, ενώ βοηθά στην αντιμετώπιση της καταρροής. Συχνά χρησιμοποιείται σαν άφυσο όταν χορηγούνται καθαρτικά. Έχει θερμαντική δράση και ηρεμεί. Βοηθάει την πέψη των γαλακτοκομικών προϊόντων και μειώνει την παραγωγή βλέννας μετά από την κατανάλωσή τους Επίσης μειώνει την απότομη επίδραση που έχει ο καφές στο νευρικό σύστημα, είναι άριστο ορεκτικό και βοηθά στην μείωση των φακίδων και των πανάδων του δέρματος. Καλαμίνθη (νεπέτα) Είναι πολυετής πόα με γκριζωπή όψη. Στέλεχος που έρπει, 20- 60 εκατοστά, με πολλές διακλαδώσεις από τις οποίες άλλες είναι όρθιες και άλλες πλαγιαστές, άγονες. Φύλλα έμμισχα, αντίθετα, χνουδωτά, καρδιόσχημα, με οδοντωτά άκρα. Άνθη λευκά – υποκίτρινα ή ρόδινα με πορφυρές κηλίδες, που σχηματίζουν διακλαδισμένο στάχυ. Ρίζα λεπτή, ινώδης. Είναι σπάνιο φυτό. Φυτρώνει σε χέρσους αγρούς, άκρες δρόμων, πλαγιές και αναχώματα. Ημιαυτοφύεται σε μερικά μέρη. Το βότανο δρα ως άφυσο, αντισπασμωδικό, εφιδρωτικό, ηρεμιστικό και στυπτικό. Είναι ένα από τα παραδοσιακά φυτά για το κρυολόγημα και τη γρίπη. Είναι ισχυρό εφιδρωτικό και χρησιμοποιείται σε όλες τις εμπύρετες καταστάσεις, ιδιαίτερα στη βρογχίτιδα. Βοηθά στις αποχρέμψεις. Δρα κατά των φλογώσεων της μύτης και του φάρυγγος. Σαν άφυσο με αντισπασμωδικές ιδιότητες, η Νεπέτα ανακουφίζει τις στομαχικές διαταραχές, τη δυσπεψία, τον τυμπανισμό και τον κολικό. Είναι τέλειο ίαμα για τη θεραπεία της διάρροιας σε παιδιά. Η δράση αυτή οφείλεται κυρίως στις τανίνες που περιέχει το βότανο. Η ηρεμιστική της δράση στα νεύρα αυξάνει τις γενικές χαλαρωτικές της ιδιότητες. Η δράση αυτή οφείλεται στη νεπετολακτόνη που περιέχει το φυτό. Συνδυάζεται άριστα με το Ευπατόριο το διατρητόφυλλο, το Σαμπούκο, την Αχιλλέα ή το Καγιέν για τα κρυολογήματα. Εξωτερικά χρησιμοποιείται ως κατάπλασμα για τα έλκη. Το τσάι των φύλλων είναι τονωτικό. Τα φρέσκα φύλλα είναι ανακουφιστικά για τις αιμορροΐδες. Το ξέπλυμα των μαλλιών μετά το λούσιμο με τσάι Νεπέτας συντελεί στην αύξηση των μαλλιών και το σταμάτημα της φαλάκρας. Απλά προσέχουμε απλά να μην ξεπερνάμε την συνιστώμενη δοσολογία Καλάνθρωπος (μανδραγόρας, μπερμπάσκο) Τα φύλλα του είναι πολύ μεγάλα, ωοειδή, με κυματιστά. Η ρίζα είναι σαρκώδης, μακριά μοιάζοντας με ανθρώπινο σώμα με 2 πόδια και ίσως αυτό συντέλεσε στην δημιουργία διαφόρων παραδόσεων και μύθων σχετικά με το φυτό αυτό. Στην Ελλάδα βρίσκεται σε περιοχές της Θεσσαλίας της Πελοποννήσου στη Στερεά και στα νησιά του Αιγαίου και είναι γνωστός και με τις ονομασίες σερνικοβότανο, καλάνθρωπος, μανδραγούδα, μεγαλοβοτάνι, αβγουδάτσα και άλλες. Ο μανδραγόρας είναι τοξικό φυτό περιέχει ατροπίνη, σκοπολαμίνη και υοσκυαμίνη που αποτελούν πολύτιμες φαρμακευτικές ουσίες και χρησιμοποιούνται σαν αντισπασμωδικά και καταπραϋντικά. Στην αρχαιότητα την ρίζα την χρησιμοποιούσαν και σαν υπνωτικό. Τα άνθη του πολυάριθμα σε πολλούς χρωματισμούς. Ο καρπός του είναι σαρκώδης σε σχήμα μήλου με γεύση υπόγλυκη και θεωρείται επικίνδυνος αν φαγωθεί. Σε κάποιες περιοχές καλλιεργείται για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Κανέλλα Έχει φινετσάτο, διακριτικά μεθυστικό άρωμα και χρώμα θεσπέσιο., που αποτελεί ιδιαίτερη απόχρωση του καφέ, το λεγόμενο κανελί. Αυτό το πασίγνωστο μπαχαρικό έχει σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες. Τα χρησιμοποιούμενα μέρη του είναι ο φλοιός και το αιθέριο έλαιο που λαμβάνεται από τον φλοιό ή τα φύλλα του δέντρου. Η επιστημονική της ονομασία είναι Cinnamomum zeylanicum (Κιννάμωμον το κεϋλανικό) και ευδοκιμεί στη Νοτιοδυτική Ινδία και την Σρι Λάνκα. Το κύριο συστατικό που περιέχει είναι το αιθέριο έλαιο το οποίο διαθέτει αντισηπτικές και αναλγητικές ιδιότητες. Ο φλοιός θερμαίνει και χαλαρώνει το πεπτικό σύστημα, ενώ ζεσταίνει όλη την κυκλοφορία με ευχάριστο τρόπο. Παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση πολλών πεπτικών διαταραχών και λοιμώξεων. Το αφέψημα του φλοιού είναι ένα εξαιρετικά ευχάριστο τσάι που βοηθά τη πέψη και μπορεί να λαμβάνεται σε καθημερινή βάση. Ξυλάκι ή σκόνη κανέλας σε ζεστό κρασί αναζωογονεί και ταυτόχρονα κατευνάζει. Έχει αποδειχθεί ότι το βάμμα του φλοιού της καταπολεμά το Ελικοβακτήριο του Πυλωρού (είναι ο μικροοργανισμός που δημιουργεί έλκος στομάχου και δωδεκαδακτύλου). Το τσάι της κανέλας είναι πολύ καλό για περιπτώσεις δυσπεψίας και μετεωρισμού και ανακουφίζει από πονοκεφάλους. Όταν πίνετε μυρίστε βαθιά το άρωμα της. Θα σας βοηθήσει να χαλαρώσετε. Στην Κίνα το βότανο θεωρείται θερμαντικό και τονωτικό για τα νεφρά, ωφέλιμο για καταστάσεις που συνδέονται με αδυναμία των νεφρών, όπως το άσθμα και το εμμηνοπαυσικό σύνδρομο. Τους νεαρούς βλαστούς τους χρησιμοποιούν ως διεγερτικό της κυκλοφορίας για να ζεσταίνει τα κρύα πόδια και χέρια. Επίσης ως ιδρωταγωγό, ιδανικό για «ψυχρές καταστάσεις». Το βότανο περιέχει αιθέριο έλαιο, κυρίως κινναμωμική αλδεϋδη στο φλοιό και ευγενόλη στα φύλλα, καθώς και τανίνες. Δρα ως αναλγητικό, αντιβακτηριακό, αντιμυκητισιακό, αντιιϊκό, σπασμολυτικό, αρωματικό πικρό, άφυσο, διεγερτικό του κυκλοφορικού, αποχρεμπτικό. Το λαμβάνουμε εσωτερικά σε προβλήματα καντινίασης, κρυολογήματα, γρίπη, βήχα και θωρακικές λοιμώξεις, δυσπεψία, μετεωρισμό, πονοκέφαλους, υπέρταση, ναυτία, πόνοι περιόδου, κράμπες και πόνοι στους μύες και το στομάχι, έλκος στομάχου και δωδεκαδακτύλου. Επίσης έχει θετική δράση κατά την ανάρρωση για να στηρίξει τις λειτουργίες του πεπτικού συστήματος και να βοηθήσει την αποκατάσταση του οργανισμού. Εξωτερικά έχει θετική δράση σε δερματικές μολύνσεις από βακτήρια και μύκητες, βήχα, κρυολογήματα και πιασμένους μύες. Όταν το λαμβάνουμε εσωτερικά το παρασκευάζουμε ως αφέψημα ή βάμμα. Εξωτερικά το λαμβάνουμε με εισπνοές ατμών για βήχα και κρυολογήματα. Εντριβές και μασάζ με το αιθέριο έλαιο αραιωμένο σε έλαιο-βάση, για μολύνσεις και μυϊκές κράμπες. Με το αιθέριο έλαιο πρέπει να είμαστε προσεκτικοί γιατί μπορεί να προκαλεί ερεθισμό σε κάποια άτομα. Καπνιά (φουμάρια) Είναι φυτό ποώδες, ετήσιο, ιθαγενές σε Ευρώπη και Βόρειο Αφρική και φύεται σε Ασία, Βόρειο Αμερική και Αυστραλία. Το όνομα της οφείλεται στο ότι μοιάζει με φυτό καπνού και έχει μακρά ιστορία χρήσης αφού οι ιδιότητές της ήταν γνωστές σε αρχαίους Έλληνες, Άραβες και πολλού λαούς της μεσαιωνικής Ευρώπης. Η φουμάρια περιέχει επτά αλκαλοειδή (μεταξύ των οποίων φουμαρίνη και προτοπίνη), φουμαρικό οξύ, τανικό οξύ, κάλιο, μηλικό ασβέστιο, αμινοξέα και ρητίνη. Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιούνται τα αέρια μέρη του φυτού. Το βότανο δρα ως διουρητικό, υπακτικό και εξομαλυντικό. Μπορεί να δράσει και ως ήπιο πικρό υπνωτικό ή τονωτικό, το οποίο δρα στους εσωτερικούς λείους μυς, αυξάνοντας την περισταλτικότητα των εντέρων, τη διούρηση και την έκκριση της χολής, δρώντας παράλληλα ως αντιφλεγμονώδες και ελαφρύ ηρεμιστικό. Το Καπνόχορτο έχει μεγάλη ιστορία στη θεραπεία δερματικών προβλημάτων, όπως το έκζεμα και η ακμή. Η δράση του μάλλον οφείλεται σε γενικό καθαρισμό του οργανισμού και γίνεται δια μέσου των νεφρών και του ήπατος. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για πλύσεις ματιών στην επιπεφυκίτιδα. Σε φλεγμονές των γυναικείων οργάνων λαμβάνεται εσωτερικά και γίνονται πλύσεις με το έγχυμα του φυτού. Συνδυάζεται καλά με το Άρκτιο και το Γάλιο. Δεν πρέπει να υπερβαίνουμε τη συνιστώμενη δοσολογία γιατί στοιχεία που περιέχει (όπως η φουμαρίνη) μπορεί να προκαλέσουν τοξική αντίδραση. Καπουτσίνος (τροπαίολο) Το φυτό αυτό, πού είναι πολύ γνωστό, ως καλοπιστικό. είναι θεραπευτικώς, αντιβιοτικό. Το τροπαίολο εισήχθη στην Ευρώπη από το Περού από τους Ισπανούς κονκισταδόρες. Λέγεται ότι τις θερμές καλοκαιρινές μέρες ξεπετάγονται σπίθες από την καρδιά των λουλουδιών του φυτού που οφείλονται στην υψηλή του περιεκτικότητα σε φωσφορικό οξύ. Το τροπαίολο είναι ένα φυσικό αντιβιοτικό, που σε αντίθεση με τα ορθόδοξα αντιβιοτικά, δεν βλάπτει την εντερική πανίδα. Έγχυμα από τα φύλλα χρησιμοποιείται για τη βρογχίτιδα και για τις λοιμώξεις του ουροποιητικού και των γεννητικών οργάνων. Επιπλέον, το τροπαίολο συντελεί στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Οι σπόροι έχουν καθαρτική δράση.Περιέχει μεγάλη ποσότητα βιταμίνης C, πού βρίσκεται στα φύλλα, πριν την άνθηση. Θεωρείται ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν ύποκατάτστατο του πιπεριού για τους πάσχοντες από έλκη στους οποίους απαγορεύεται το πιπέρι. Αλλά να γίνεται χρήση με μέτρο. Κάρβι Οι καρποί του βοτάνου έχουν φωτεινό καφέ χρώμα και ωριμάζουν τον Αύγουστο. Θεραπευτικώς δρα ως άφυσο, αντισπασμωδικό, αποχρεμπτικό, εμμηναγωγό, γαλακταγωγό, στυπτικό και αρωματικό. Χρησιμοποιείται λοιπόν ως ηρεμιστικό βότανο για να καταπραΰνει τη δυσπεψία με αέρια και τον εντερικό κολικό, ιδιαίτερα σε παιδιά. Ανοίγει την όρεξη και η στυπτικότητά του βοηθά στη θεραπεία της διάρροιας. Βοηθά επίσης σε περιπτώσεις λαρυγγίτιδας (σε γαργάρες), στη βρογχίτιδα και το βρογχικό άσθμα. Η αντισπασμωδική του δράση βοηθά στους πόνους της έμμηνης ροής. Κασκαρά (ράμνος πουρσιανός) Δενδρύλλιο αρκετά κοινό στήν Ελλάδα (ορεινούς τόπους στα μεσόγεια καί στήν Κέρκυρα) μεταξύ πολλών άλλων ειδών, πού συναντώνται ομοίως στην Ελλάδα. Δίνει κόκκινους καρπούς χυμώδεις, στρογγυλούς, πού κατά την ωρίμανση τους γίνονται μαύροι: Περιέχουν τρεις σκληρούς σπόρους. Τά άνθη του είναι λευκά με 5 πέταλλα και 5 στήμονες. Χρησιμοποιείται ό φλοιός του πού συλλέγεται Όκτώβριο — Νοέμβριο και είναι υπακτικός (σε μικρή ποσότητα) και σε μεγαλύτερες ποσότητες καθαρτικός. Η χρήση του γίνεται μέ φαρμακευτικά παρασκευάσματα.Αλλά γίνεται καί αφέψημα. Ήπιο καθαρτικό, πικρό τονωτικό. Ενδείξεις: Η Κασκάρα Σαγκράντα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη χρόνια δυσκοιλιότητας γιατί ενισχύει την περίσταλση και τονώνει τους χαλαρωμένους μύες του πεπτικού νερό. Χρησιμοποιείται ως δραστικό καθαρτικό χωρίς παρενέργειες.. Κέντρο (άρκευθος) Πρόκειται για αειθαλές δενδρύλλιο που φτάνει σε ύψος τα 3 μέτρα. Τα κλαδιά του είναι απλωτά ή όρθια και τα φύλλα του κοντά και αγκαθωτά. Τα άνθη του είναι κίτρινα, πολύ μικρά και διακρίνονται σε αρσενικά και θηλυκά και φυτρώνουν σε διαφορετικά φυτά Ο καρπός του τον πρώτο χρόνο μοιάζει με πράσινη ράγα και τον δεύτερο χρόνο έχει χρώμα μαύρο-κυανό. Στη χώρα μας τον συναντούμε σε Θεσσαλία, Πελοπόννησο και Δυτική Μακεδονία και τον συναντούμε σε ξερά και βραχώδη εδάφη, σε ξέφωτα δασών, χέρσους τόπους και λιβάδια. Δρα ως διουρητικό, αντισηπτικό, άφυσο και αντιρρευματικό. Είναι εξαιρετικό αντισηπτικό για παθήσεις όπως η κυστίτιδα. Το αιθέριο έλαιο που περιέχουν οι καρποί, είναι ισχυρό διεγερτικό των νεφρικών νεφρώνων και για τον λόγο αυτό η χρήση τους πρέπει να αποφεύγεται στις νεφρικές παθήσεις. Η πικρή δράση του βοηθά στην πέψη και καταπραΰνει το φυσώδη κολικό. Χρησιμοποιείται στους ρευματισμούς και στην αρθρίτιδα. Εξωτερικά καταπραΰνει τον πόνο στις αρθρώσεις και τους μύες. Το βότανο το αποφεύγουμε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης γιατί είναι διεγερτικό της μήτρας. Δεν επιτρέπεται επίσης η χρήση του αν υπάρχει βλάβη νεφρών. Αποφύγετε το βότανο στην εγκυμοσύνη επειδή είναι διεγερτικό της μήτρας μπορείτε να το πάρετε κατά τον τοκετό. Το κέντρο μπορεί να ερεθίσει τα νεφρά όταν γίνεται μακροχρόνια χρήση, έτσι μην το πάρετε εσωτερικά για περισσότερο από 6 εβδομάδες χωρίς διακοπή μην το πάρετε καθόλου αν ήδη υπάρχει βλάβη των νεφρών. Κισσός Είναι αειθαλής θάμνος, μακρόβιος, αναρριχώμενος ή έρπων και σπάνια δενδρύλλιο. Τα φύλλα του είναι τοποθετημένα εναλλάξ, με μακρύ μίσχο, ωοειδή, τριγωνικά, ρομβοειδή και καρδιόσχημα. Συχνά εμφανίζουν το φαινόμενο της ετεροφυλλίας. Αυτό σημαίνει ότι πάνω στο ίδιο φυτό υπάρχουν φύλλα με διαφορετικό σχήμα (ρομβοειδή και τρίλοβα ή πεντάλοβα). Ο αναρριχώμενος κισσός δημιουργεί μικρές εναέριες ρίζες (τις λεγόμενες απτικές ρίζες) , που συντελούν στη συγκράτηση του φυτού κατά την αναρρίχηση σε διάφορα υποστηρίγματα. Τα άνθη του είναι διγενή με 5 σέπαλα, 5 πέταλα, 5 στήμονες και πεντάχωρη ωοθήκη. Είναι διαταγμένα σε σφαιρικά σκιάδια, που μπορεί να είναι απλά ή να ενώνονται σε σύνθετες ταξιανθίες. Τα άνθη του δίνουν γύρη μέτριας αξίας και μέλι λευκό αρωματικό που κρυσταλλώνει γρήγορα. Ο καρπός είναι ράγα, συνήθως μελανού χρώματος, με 2-5 σπέρματα. Μπορεί να αναπτυχθεί σε μεγάλο εύρος περιβαλλοντικών συνθηκών, όμως αναπτύσσεται καλύτερα σε ημισκιαζόμενες και σκιασμένες θέσεις, σε μέτρια υγρά, καλά στραγγιζόμενα, ουδέτερα ή αλκαλικά εδάφη. Στα χωριά χρησιμοποιούσαν τα φύλλα του Κισσού ως γάζα για τις πληγές. Εσωτερικά, για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιείται για την ποδάγρα, ρευματικούς πόνους, κοκίτη, λαρυγγίτιδα και βρογχίτιδα. Υπό μορφή τσαγιών χρησιμοποιείται ως δυναμωτικό της καρδιάς και σαν μέσο για την αποβολή των φλεμάτων και των υγρών από τους πνεύμονες, στους χρόνιους ερεθισμούς του αναπνευστικού συστήματος και ενάντια στα παράσιτα. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι η χρήση του Κισσού εσωτερικά χρειάζεται προσοχή. Σε μεγάλες δόσεις το βότανο είναι δηλητηριώδες και προκαλεί εμετό. Νευρικές διαταραχές και μηνιγγίτιδα είναι επίσης πιθανές σε υπερδοσολογία. Αντίθετα η εξωτερική του χρήση σε καταπλάσματα είναι πολύ θετική σε μία σειρά από παθήσεις και θεωρείται από τα καλύτερα βότανα. Αυτό αφορά τα φύλλα, διότι η ράγα του Κισσού είναι τοξική και ερεθιστική του δέρματος στο οποίο δημιουργεί φλύκταινες. Τα νεαρά φύλλα του Κισσού λοιπόν μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα και δρουν τονωτικά, αντιπυρετικά και εφιδρωτικά. Ρυθμίζουν την περίοδο και επαναφέρουν στην αρχική τους κατάσταση ιστούς που προσβλήθηκαν από έλκη, οιδήματα και όγκους. Επιπλέον είναι παυσίπονα για τους ρευματισμούς και τους πόνους. Τα νωπά φύλλα είναι επίσης αντινευραλγικά, αποσυμορητικά και κατά της κυτταρίτιδας. Μπορούν να συμβάλουν στην απώλεια λίπους και να βελτιώσουν έτσι την εμφάνιση του σώματος. Σήμερα ο Κισσός χρησιμοποιείται στην ομοιοπαθητική, σε βάμμα εναντίον της ρινίτιδας, του ραχιτισμού και του καταρράκτη. Κιτροβάλσαμο (μέλισσα) Το ωραίο, μυρωδάτο και χρήσιμο αυτό φυτό το συναντάμε σε όλη την Ελλάδα με τα κοινά ονόματα: Μελισσόχορτο, Άγριομέλισσα, Μελισσοβότανο και παλαιότερα: Κιτροβάλσαμο. Το φυτό αυτό φθάνει σε ύψος μέχρι 80 έκατ. και είναι χνουδωτό. Είναι το φυτό πού θεωρείται ότι «απομακρύνει το γήρας» και «θεραπεύει την ανικανότητα».Πιστεύεται ότι διευκολύνει την απομάκρυνση του «υστέρου» μετά τη γέννα. Είναι φυτό πολυετές, ποώδες, έχει στέλεχος όρθιο, υψηλό, τετραγωνικό με διακλαδώσεις. Τα φύλλα του είναι άνοιχτοπράσινα, ωοειδή οδοντωτά και στη βάση καρδιόσχημα. Τα άνθη του χαρακτηριστικά τής οίκογένειας πού ανήκει, είναι λευκά, αλλά σκεπάζονται πολύ από τα φύλλα. Η ρίζα του είναι κυλινδρική σκληρή και Ινώδης. Το φυτό αυτό πού πιστεύεται ότι είναι φυτό τής «μακροζωίας» ανθίζει όλο το καλοκαίρι. Χρησιμοποιείται κατά των δηλητηριωδών τσιμπημάτων .Είναι ευεργετικό στις νευρικές ανωμαλίες και ανακουφιστικό στους πόνους τής δυσεντερίας. Καταπλάσματα Μέλισσας είναι κατά των πόνων των αρθρώσεων. Χυμός του φυτού με αλάτι, αφαιρεί τούς καλοήθεις όγκους τής σάρκας και του λαιμού. Είναι φυτό διεγερτικό, τονωτικό, έφιδρωτικό, αντισπασμωδικό, καταπραϋντικό, στομαχικό, επουλωτικό, και κατά των αερίων και ακόμη κατά του βόμβου των αυτιών. 'Αλλά οι θεραπευτικές Ιδιότητες τού πολύτιμου αυτού φυτού δεν σταματούν εδώ. Είναι και κατά της ξινίλας, κατά τής δυσπεψίας και ακόμη, κατά του οδοντόπονου και του πόνου των αυτιών .Κατά τής άσχημης απόπνοιας, τής αναπνοής. Θεωρείται και ως φυτό κατά τής ασφυξίας. Σε μορφή αλοιφής είναι κατά του αρθρίτη. Κατά των πληγών εξωτερικώς και κατά των ρευματισμών. Και ακόμη, είναι τονωτικό τής καρδιάς. Με πλύσεις είναι ευεργετικό στο δέρμα, εσωτερικώς δε ευεργετικό στα νευρα. Κιχώριο (ραδίκι) Πρόκειται εδώ, για το άγριο ραδίκι του βουνού, το πραγματικό ραδίκι, πού είναι περιζήτητο για τις διαιτητικές και θεραπευτικές του ιδιότητες.Το άγριο ραδίκι είναι τονωτικό με τις πικρές του ουσίες. Η ευεργετική επίδραση στον ανθρώπινο οργανισμό δεν φαίνεται αμέσως. Τα αποτελέσματα τής ευεργετικής επιδράσεως του ραδικιοϋ φαίνονται ύστερα από μακριά χρήση του. Τα φύλλα το ραδικιού τονώνουν την πέψη (αναζωογονούν τις πεπτικές δυνάμεις ύστερα από πυρετούς).Διεγείρουν εξ άλλου την όρεξη και δρουν διαλυτικά και ευεργετικά για το σκότη και τη χοληδόχο κύστη και τα εντόσθια. Είναι καθαρτικά στις παθήσεις του δέρματος (λειχήνες, κοκκινίλες κλπ. Είναι και αντιπυρετικά. Τα καλά φύλλα του ραδικιού — τα τρυφερά — επιδρούν υπακτικά όταν τρώγονται ως σαλάτα. Χρησιμοποιείται το ραδίκι κυρίως ως σαλάτα βραστή (ή ωμή, τρυφερών φύλλων, για το σκοπό πού είπαμε παραπάνω) και ως έγχυμα των φύλλων και της ρίζας. Χυμός από φρέσκο ραδίκι πίνετε σε ποσότητα ενός μικρού κουταλιού τέσσερις φορές τη μέρα. Γίνεται πιο δραστικό όταν συνδυάζεται με το Γάλιο. Η χημική σύνθεση του ραδικιού είναι: Φύλλα: λεύκωμα, ζάχαρη, χλωροφύλλη, πικρές ουσίες και διάφορα αλάτια, μεταξύ των οποίων το νιτρικό κάλιο και αλάτια κοβαλτίου. Η ρίζα περιέχει «Ινουλίνη». Κόλιαντρος Μέρος που χρησιμοποιείται: Οι ώριμοι σπόροι. Συλλογή: Συλλέγουμε τις ανθοφόρες κεφαλές (σκιάδια) στα τέλη του καλοκαιριού και τις αφήνουμε να ωριμάσουν. Κατόπιν είναι εύκολο να αφαιρέσουμε τους σπόρους τινάζοντας τα κλαδιά. Συστατικά: Αιθέριο έλαιο που περιέχει κοριανδρόλη, έλαιο, τανίνη, σάκχαρο. Δράσεις: Άφυσο, αρωματικό. Ενδείξεις: Αυτό το θαυμάσιο μπαχαρικό χρησιμοποιείται θεραπευτικά σαν βότανο που βοηθά το πεπτικό σύστημα να απαλλαχτεί από τα αέρια και να καταπραΰνει τον σπαστικό πόνο (κολικό) που τα συνοδεύει μερικές φορές. Καταπραΰνει επίσης τη διάρροια, ιδίως στα παιδιά. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν ισοδύναμο του εκχύματος από σπόρους Άνηθου για τον κολικό πόνο. Το έλαιο ενεργεί ως διεγερτικό για το στομάχι, αυξάνοντας την έκκριση των πεπτικών υγρών, πράγμα που διεγείρει την όρεξη. Κολουτέα Ρίζες έχει ινώδεις. Φύλλα πού αναπτύσσονται την άνοιξη σε μήκος ως 30 έκατ. και πλάτος 2-4 έκατ. Είναι ίσια στενόμακρα γυαλιστά με χρώμα σκούρο πράσινο. Το ένα φύλλο σκεπάζει το άλλο και έτσι σχηματίζουν ένα είδος ροζέττας στο μέσο τής οποίας είναι ο καρπός. Το άνθη του φαίνονται πριν τα φύλλα κατά το φθινόπωρο και είναι λεπτά και ωραία στην εμφάνιση. Οι καρποί το φυτού αυτού (κατά το καλοκαίρι) έχουν μέγεθος καρυδιού και σπόρους καστανωπούς σφαιρικούς ή ωοειδείς. Παρά το επικίνδυνο τής τοξικότητός του, αυτό το φυτό, είναι πολύτιμο όταν γίνεται ή κατάλληλη χρήση του Έχει τα κοινά ονόματα, άγριόκρινος, χιονίστρα, σπασόχορτο. Είναι φυτό αναλγητικό (κατά των πονόδοντων) και δραστικό στις περιπτώσεις άρθριτισμου και κυρίως στους όξεις άρθριτισμούς και ακόμη στους χρόνιους ρευματισμούς. Δεν ενδείκνυται στης περιπτώσεις νεφρικής ανεπάρκειας. Πάντως ή χρήση του πρέπει να γίνεται κατόπιν ιατροφαρμακευτικής οδηγίας γιατί είναι* πολύ επικίνδυνο για το λόγο τής τοξικότητας του. Χρησιμοποιούνται: οι βολβοί του φυτού, τα άνθη του και οι σπόροι του. Κομβαλλαρία Η Κομβαλλάρια μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας και της κατακράτησης υγρών, όταν αυτή έχει σχέση με καρδιακά προβλήματα. Βοηθά τον οργανισμό όταν υπάρχει δύσπνοια λόγω συμφορητικών καταστάσεων της καρδιάς. Διεγείρει τις συστολές και βελτιώνει την απόδοση της καρδιάς και είναι χρήσιμο για την αδύναμη και ανεπαρκή καρδιά των ηλικιωμένων. Πρέπει να χορηγείται μαζί με ένα διουρητικό όπως το Ταραξάκο ή με τονωτικά όπως ο κράταιγος και το Γκίγκο Μπιλόμπα, ανάλογα με την αιτία της πάθησης. Συνδυάζεται επίσης καλά με τον Λεόνουρο. Η Κομβαλλάρια όμως είναι ένα βότανο που το παίρνουμε με προσοχή και μόνο κάτω από την επίβλεψη ειδικού. Οι υψηλές δόσεις προκαλούν βαρείς εμετούς και ενδεικτικά, η μέγιστη ασφαλής δόση στη Βρετανία είναι μέχρι 1 ml βάμμα την ημέρα. Κουνούκλα (κίστος) Είναι νανώδης αρωματικός θάμνος ύψους έως 1 μ. Έχει φύλλα αντίθετα, μικρά, ωοειδή ή μακρουλά, τριχωτά, χνουδωτά, που μοιάζουν με της φασκομηλιάς. Τα άνθη του εμφανίζονται μεμονωμένα ή σε ομάδες των 2-7, στην άκρη των κλαδιών. Θυμίζουν τα ολιγοπέταλα τριαντάφυλλα και μοιάζουν σαν «τσαλακωμένα». Έχουν πέντε ωοειδή – λογχοειδή, μυτερά σέπαλα και πέντε ρόδινα πέταλα, τα οποία συνήθως είναι εύοσμα, αλλά εύκολα πέφτουν. Το συναντάμε και σε σημεία με υγρασία όπως σε ρεματιές και φαράγγια. Εξαπλώνεται στο μεγαλύτερο τμήμα της Μεσογείου και είναι κοινό στην Ελλάδα. Δράσεις - Χρήση Κυρίως καταπραϋντικό, στυπτικό, θερμαντικό, αντικαταρροϊκό, σπασμολυτικό, αποχρεμπτικά. Το φαρμακευτικό λάβδανο χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της αϋπνίας, της διάρροιας, του πονόδοντου και του τετάνου, αλλά η εσωτερική χρήση του πρέπει να γίνεται μόνο κατόπιν ιατρικής οδηγίας. Κριθάρι Ανήκει στην οικογένεια των σιτηρών και είναι πλούσιο σε άμυλο. Η κατανάλωση κριθαριού μειώνει τα επίπεδα της κακής χοληστερόλης προστατεύοντας την καρδιά. Περιέχει ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες. Εσωτερικά λαμβάνεται ως βύνη η οποία αποτελεί τη βάση για την παρασκευή της μπύρας, και έχει δράση κατά της δυσπεψίας. Συνιστάται κατά της καταρροής και της χρόνιας βρογχίτιδας. Οι δροσιστικές ιδιότητες του κριθαριού είναι αρκετά γνωστές. Είναι ακόμη μαλακτικό και αυξάνει τη ρευστότητα του αίματος. Εσωτερικά παίρνεται με αφέψημα. Ομοίως παρασκευάζεται κριθαρόμελο με αφέψημα στο όποιο ανακατώνεται μέλι. Κρίνο λευκό (λίλιο) Λευκό κρίνο γνωστό ως καλλωπιστικό στους κήπους άλλα και ως φάρμακο στη φαρμακολογία. Χρησιμοποιείται ό βολβός του κρίνου και τα μεγάλα λευκά πέταλα του άνθους του. Ό βολβός βρασμένος σε γάλα πολτοποιημένος και ανακατωμένος με χοιρινό λίπος γίνεται ένα κατάπλασμα μαλακτικό και διαλυτικό. Τα πέταλα του άνθους πού θα μουσκέψουν σε οινοπνευματούχο νερό είναι θεραπευτικά των επιφανειακών πληγών. Και μίγμα με ελαιόλαδο είναι αποτελεσματικό κατά των ελαφρών εγκαυμάτων. Κρόκος (Crocus sativus, L. ή C. officinalis) - Σαφράν Αυτοφυές στήν Ελλάδα, φυτρώνουν πολλά άλλα είδη πού έχουν τα κοινά ονόματα, ζαφράν, μαμελούκος, σαφράνι. Ολόκληρο το χωρίο στη Μακεδονία, πού έχει το όνομα «ΚΡΟΚΟΣ» καλλιεργεί το φυτό αυτό για το «στίγματα» του άνθους του (όχι τούς στήμονες όπως κακώς αναφέρεται). Ενδιαφέρον είναι το εμπόριο του φυτού πού χρησιμοποιείται κυρίως για καρύκευμα και για χρώμα (στο βούτυρο κλπ.). Έχει όμως και θεραπευτικές ιδιότητες όχι ευκαταφρόνητες. Ό κρόκος είναι φυτό τής κατηγορίας των κρίνων (Ίριδωδών) είναι φυτό βολβόριζο με βολβό στρογγυλό, σαρκώδη, λευκό εσωτερικώς. Εξωτερικώς είναι σκεπασμένος ό βολβός με «λέπυρα» με χρώμα γκριζοκόκκινο και από κάτω έχει ρίζες ινώδεις κιτρινωπές. Τα φύλλα τού φυτού είναι ενωμένα άσε ένα κολεό μεμβρανώδη πού ξεκινά από το βολβό. Τα άνθη του (κατά το φθινόπωρο) βγαίνουν πριν να βγουν τα φύλλα. Έχουν χρώμα βιολετί. Ό καρπός του (κάψουλα) είναι ωοειδής, τριγωνικός. Ό κρόκος θέλει χώματα ελαφρά άσβεστοαργιλώδη λιπασμένα. Πολλαπλασιάζετε με τούς βολβούς του (Ιούλιο). Ή βλάστηση του φυτού κρατάει μερικά χρόνια. Θεραπευτικός ό κρόκος είναι κυρίως έμμηναγωγός καταπραυντικός, άντισπασμωδικός, άντιυστερικός. Είναι ακόμη τονωτικός και λίγο ναρκωτικός και στομαχικός. Παρασκευάζεται σιρόπι, για εντριβές των ούλων στις περιπτώσεις πόνων της οδοντοφυιας. Είναι κατά τής γαστραλγίας τής υστερίας και του κοκίτη. Και ακόμη είναι διουρητικός. Ό κρόκος χρησιμοποιείται ως τσάι (4 γρ. σε ένα λίτρο νερό). Ως σκόνη και μέ άλλα φαρμακευτικά παρασκευάσματα, απλά ή σύνθετα. Χημικώς ό κρόκος περιέχει: λάδι πτητικό, ειδική χρωστική ουσία γκόμμα, λεύκωμα φυτικό. Κύμινο (Cuminum cuminum) Χρησιμοποιείται σαν καρύκευμα όμως, έχει και θεραπευτικές Ιδιότητες . Οι σπόροι του (καρποί) πού είναι καθαρτικοί των αερίων του στομάχου, έμμηναγωγοί, στομαχικοί, διουρητικοί και κατά της κωφώσεως. Λαδανιά Είναι θάμνος που φτάνει σε ύψος έως και 1 μέτρο. Είναι φυτό αρωματικό και γνωστό από τα αρχαία χρόνια. Από τα φύλλα και τους βλαστούς βγαίνει ρητίνη με το όνομα "λάδανο". Ο Διοσκουρίδης αναφέρει ότι έχει θερμαντικές, μαλακτικές και στυπτικές ιδιότητες. Τα φύλλα του είναι ωοειδή και τα άνθη του κόκκινα, λευκά ή μωβ. Χρησιμοποιείται σαν: 1.καταπραϋντικό 2.σπασμολυτικό για την αντιμετώπιση της αϋπνίας της διάρροιας, του πονόδοντου, 3.για εντριβές στα κρυολογήματα 4.στις βρογχίτιδες, 5.για τα άλατα και τον τέτανο. Λεβάντα Πρόκειται για φυτό φρυγανώδες και πολύκλαδο, με όρθιους βλαστούς που φύονται από τη βάση. Είναι, συνεπώς, θάμνος, με ύψος 30 έως 80 εκατοστά. Έχει γκριζοπράσινα φύλλα, στενά ώς λογχοειδή. Οι ανθοφόροι βλαστοί καταλήγουν σε ταξιανθία τύπου στάχεος.Το αιθέριο έλαιο της λεβάντας χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, τη σαπωνοποιία και στη φαρμακευτική ως τονωτικό και αντικαταρροϊκό. Κύριο συστατικό του είναι η χημική ένωσηοξικό λιναλύλιο. Εκτός αυτού, έχει διουρητικές, παρασιτοκτόνες και αντισπαμωδικές ιδιότητες. Στην Ελλάδα καλλιεργείται στην Αρκαδία, την Κεφαλληνία, τις Σέρρες την Κομοτηνή και τη Σαμοθράκη. Τα λουλούδια της λεβάντας (φρέσκα ή ξηρά) εκπέμπουν μια ισχυρή, αρωματική, «ανεβαστική» μυρωδιά όταν τρίβονται στα δάχτυλα μας. Για να ανεβάσετε γρήγορα τη διάθεσή σας ή για στιγμιαία ανακούφιση απ' το στρες, τρίψτε στα δάχτυλα σας μερικά άνθη και εισπνεύσατε τη μυρωδιά, αργά και βαθιά. Ο συνδυασμός της βαθιάς εισπνοής και εισπνοής της μυρωδιάς της λεβάντας θα σας ηρεμήσει από τη νευρική ένταση, την ανησυχία και τα συναισθήματα πανικού, εντός λίγων λεπτών. Χρησιμοποιείται 1.Για κάθε πόνο, ακόμα και της καρδιάς 2.για ημικρανίες και πονοκεφάλους 3.κακή χώνεψη 4. λιποθυμία 5.επουλώνει πληγές, εγκαύματα, ακμή, ψώρα. 6.Κατεβάζει την υπέρταση 7.λιγοστεύει την ταχυπαλμία 8. για το σκόρο στα ρούχα. 9.Άσθμα 10.Νευρώσεις 11.Νευρώσεις 12.Γρίπη ΛΟΥΪΖΑ Η λουίζα είναι ένας φυλλοβόλος και πολύ όμορφος θάμνος που φτάνει σε ύψος περίπου τα δύο μέτρα και "κατάγεται" από την Αμερική επειδή όμως έχει εγκλιματιστεί πλήρως στην χώρα μας πολλοί νομίζουν ότι είναι γηγενές βότανο της Ελλάδας. Αυτός ο θάμνος δεν παύει να έχει υπέροχο άρωμα και πανέμορφα μικρά λευκά ή ανοιχτόχρωμα πράσινα έως μωβ άνθη που αν τα πιάσουμε στα χέρια μας μυρίζουν έντονα λεμόνι γι' αυτό "το λεμονόχορτο" ένα από τα ονόματα της λουίζας, τα φύλλα της είναι λογχοειδή σκούρα πράσινα τα οποία περιέχουν αιθέριο έλαιο που συνήθως χρησιμοποιείται ευρέως στην αρωματοθεραπεία για να ανακουφίσει από το άγχος, την αϋπνία και την κατάθλιψη . Το βότανο αυτό χρησιμοποιείται : 1) για νοσήματα του στομάχου 2) σταματά την διάρροια και την αιμορραγία 3) είναι βοηθητικό του αδυνατίσματος καθώς λιώνει τα λίπη του οργανισμού όπως την κυτταρίτιδα 4) είναι αποτελεσματικό τονωτικό αλλά ταυτόχρονα 5) καταπραϋντικό ι 6) αντιπυρετικό 7) διουρητικό και συνίσταται σε περιπτώσεις νεφρολιθιάσεων 8)βοηθά στην αποτοξίνωση του οργανισμού ΠΡΟΣΟΧΗ α) δεν πρέπει να χρησιμοποιείται άμεσα στο δέρμα σε άτομα που είναι ευαίσθητα στο φως του ήλιου διότι η λουίζα είναι φωτοευαίσθητο βότανο β) δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης χωρίς την συμβουλή γιατρού ή ειδικού αρωματοθεραπευτή... γ)η λουίζα είναι ένα φαρμακευτικό και αρωματικό βότανο με φύλλα άνθη και βλαστούς ιδιαίτερα ευεργετικά για τον οργανισμό μας...όπως όλα τα βότανα όμως έτσι και η λουίζα πρέπει να χρησιμοποιείται με μέτρο διότι περιέχει καμφορά η υπερβολική και αλόγιστη χρήση της μπορεί να επιφέρει προβλήματα στα νεφρά για αυτό χρειάζεται προσοχή στις ποσότητες Μάραθο (Foeniculum vulgare ) είναι ένα εδώδιμο, εποχιακών βότανο που μοιάζει με τον άνηθο.Ανακαλύφθηκε στην περιοχή της Μεσογείου και της Νοτιοανατολικής Ασίας (από τα ανατολικά του Μαρόκο και την Πορτογαλία, όλη τη διαδρομή προς το Πακιστάν). Το μεγαλύτερο καλλιεργητές μάραθο σήμερα είναι: οι Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία, την Ινδία και Rusia. Μάραθο μεταφέρθηκε στη Βόρεια Αμερική από την ισπανική missionaires να καλλιεργούν στους κήπους τους, τις δικές φάρμακα. Στην Καλιφόρνια, είναι γνωστό με το όνομα «γλυκάνισο». Περιέχει πολλά μέταλλα και βιταμίνες: βιταμίνη C, φυτικές ίνες, μαγγάνιο, potasium, μαγνήσιο, ασβέστιο, σίδηρο, βιταμίνη Β3 κλπ. Η βιταμίνη C από το βολβό του φυτού είναι antibacterian και πολύ χρήσιμο για το ανοσοποιητικό σύστημα. Επιπλέον, η λάμπα μάραθο είναι μια σημαντική πηγή ινών που συμβάλλουν στη μείωση της χοληστερόλης. Επίσης, οι ίνες από αυτό το βότανο μπορεί να αποτρέψει καρκίνο του εντέρου, λόγω του γεγονότος ότι μπορούν να εξουδετερώσουν τις τοξίνες και καρκινικές ουσίες από τα έντερα. Το χορτάρι είναι πλούσιο σε potasium - ένα βασικό μεταλλικό στοιχείο που βοηθά στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Σπόροι, φύλλα και οι ρίζες είναι βρώσιμα, αλλά το λίπος εξάγεται από τους σπόρους μάραθου αποδείχθηκε ότι είναι τοξικά ακόμα και σε μικρές ποσότητες - που οδηγεί σε δερματικά εξανθήματα, αναπνευστικά προβλήματα και ναυτία. Μαντζουράνα Είναι φυτό πολυετές με βλαστό όρθιο. Τα φύλλα του είναι ωοειδή με χρώμα γκρί όπως και όλο το φυτό. Τα άνθη της είναι κόκκινα και εμφανίζονται το καλοκαίρι. Συλλέγονται πριν την ωρίμανση αποξηραίνονται και αποστάζονται. Το αιθέριο έλαιο που περιέχεται στο φυτό έχει καταπραϋντικές, εφιδρωτικές και αντισπασμωδικές ιδιότητες. Στην φαρμακευτική χρησιμοποιούνται τα άνθη και τα φύλλα της. Χρησιμεύει: 1.Τέτανος 2. Ωτίτιδα 3.άγχος 4. πονοκεφάλους 5. κρυολόγημα 6. αμυγδαλές 7. αϋπνίες 8.βοηθάει τον οργανισμό να διώξει τις τοξίνες, τα πρηξίματα, δυσπεψία και πονόκοιλο. Μελισσόχορτο Πολυετής θάμνος που φτάνει ύψος έως και 1 μ. Τα φύλλα του είναι μεγάλα, ωοειδή και πριονωτά και τα άνθη του λευκά η ροζ. Είναι διακοσμητικό αλλά και φαρμακευτικό φυτό. Έχει ιδιότητες αντισπασμωδικές, καταπραϋντικές, τονωτικές και εφιδρωτικές. Τα φύλλα χρησιμοποιούνται αφού αποξηραθούν. χρησιμεύει: 1.Ταχυκαρδία-καρδιοπάθειες 2. Αμοιβάδωση 3.Ατονία 4.Ωτίτιδα 5.Δηλητηριάσεις (με συνταγή ιατρού) 6.για ζαλάδες 7.βουητό στα αυτιά 8. άσθμα 9. νευραλγίες των δοντιών και των αυτιών 10. ανακουφίζει από τον τυμπανισμό της κοιλιάς 11.για πόνους από τσιμπήματα σφήκας και άλλων εντόμων 12.Ειναι τονωτικό για α) την καρδιά, β)τον εγκέφαλο, γ) το πεπτικό σύστημα και δ)τη μελαγχολία Μέντα Είναι φυτό πολυετές της Ελληνικής χλωρίδας. Είναι γνωστό από τα αρχαία χρόνια. Έχει όρθιο βλαστό με φύλλα ωοειδή ή λογχοειδή και πριονωτά και τα άνθη της είναι μωβ. Καλλιεργείται κυρίως για το αιθέριο έλαιο που περιέχει το οποίο χρησιμοποιείται στην ποτοποιία, την αρωματοποιία, την ζαχαροπλαστική και την φαρμακευτική. Είναι πολύτιμο φάρμακο. Είναι αποχρεμπτικό, τονωτικό, στομαχικό, χωνευτικό, αντισπασμωδικό, μαλακτικό, αποχρεμπτικό, εμμηναγωγό, καταπραϋντικό, διουρητικό . Χρησιμεύει: 1.Νευραλγία 2.Λαρυγγίτιδα 3.Δηλητηριάσεις 4.Δυσμηνόρροια 5.Ηπατικές παθήσεις 6.Κυστίτιδα 7.Χολολιθίαση 8.Ισχιαλγία 9.Συναχι,βηχα,πονολαιμο Μολόχα Είναι ιδιαίτερα διεσπαρμένο φυτό σε όλη την λεκάνη της Μεσογείου και σε πολλά ακόμα μέρη. Αναπτύσσεται από την παράκτια ζώνη μέχρι αρκετά μεγάλο υψόμετρο. Η μολόχα έχει πυκνό φύλλωμα, με φύλλα παλαμοσχιδή και άνθη κυρίως ρόδινα, που φύονται από τον βλαστό. Η περίοδος ανθοφορίας της περιλαμβάνει όλη την περίοδο της άνοιξης και το ξεκίνημα του καλοκαιριού. Η Μολόχα, που φυτρώνει σε γόνιμα χωράφια έχει έντονα ρόδινα άνθη,ενώ αν φυτρώνει σε ξερό πετρώδες μέρος τα άνθη του είναι ξέθωρα ροζ ή άσπρα ή βιολετιά. Χρησιμοποιείται ακόμα σε περιπτώσεις: βρογχικών βήχα λαρυγγίτιδας ουλίτιδας δερματικών προβλημάτων εντερικών προβλημάτων γαστρίτιδας διάρροιας καταρροής πνευμονίας για την βραχνάδα της φωνής δυσουρίας κατακράτησης ούρων αιματουρίας φλεγμονών της ουροδόχου κύστης προβλημάτων των νεφρών Ο χυμός της θεραπεύει από τα τσιμπήματα της μέλισσας ή της σφήκας Κράταιγος Οι βοτανοθεραπευτές της Δύσης το θεωρούν κυριολεκτικά ως «τροφή της καρδιάς», που βελτιώνει τη ροή του αίματος στους καρδιακούς μυς και επαναφέρει στο κανονικό τους καρδιακούς παλμούς. Πρόσφατες έρευνες έχουν επιβεβαιώσει την εγκυρότητα αυτών των χρήσεων. Ο κράταιγος έχει μούρα έντονου κόκκινου χρώματος κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου. Χρησιμοποιείται σε γιατρικά για τη θεραπεία ποικίλων διαταραχών του κυκλοφορικού συστήματος. Ο κράταιγος είναι δενδρώδης αγκαθωτός θάμνος που απαντάται σε όλη την Ευρώπη και στην Ελλάδα στα αραιά δάση και τους φράχτες, στενός συγγενής του πυράκανθου. Είναι ένας αρκετά πυκνός αγκαθωτός θάμνος, που γίνεται 5-8 μέτρα. Τα φύλλα του είναι μικρά, τριγωνικά, λαμπερά, με λοβούς. Τα άνθη του λευκά μικρά, κατά κορύμβους με στρογγυλωπά πέταλα και με πολλούς στήμονες, που κάποτε είναι κόκκινοι και πολύ αρωματικοί. Είναι επίσης καρδιοτονωτικό, διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, χαλαρωτικό, αντιοξειδωτικό. Νταμιάνα Η Νταμιάνα (Turnera diffusa) είναι ένας μικρός θάμνος που ευδοκιμεί στη Κεντρική και Νότια Αμερική, το Μεξικό και την Καραϊβική. Οι καρποί της έχουν τη γεύση σύκου, ενώ τα μικρά κίτρινα άνθη της είναι πολύ αρωματικά (το άρωμα τους θυμίζει το χαμομήλι). Το φυτό, σε πλήρη ανάπτυξη, μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 2 μέτρα, ενώ τα τα φύλλα του μπορούν να φτάσουν σε μήκος μέχρι και τα 25εκ. Θεωρείται ότι κατέχει καταπραϋντικές, ήπια καθαρτικές και αφροδισιακές ιδιότητες. Έχει χρησιμοποιηθεί στην κατάθλιψη, στη νευρική δυσπεψία, στη δυσκοιλιότητα, στη συνουσιακή ανεπάρκεια και ειδικότερα στην αγχώδη νεύρωση με κυρίαρχο τον σεξουαλικό παράγοντα. Έχει διουρητικές ιδιότητες καθώς τονώνει τα νεφρά. Πασιφλώρα Εύρωστο φυλλοβόλο είδος ταχείας ανάπτυξης με γυαλιστερό πράσινο φύλλωμα. Έχει μεγάλα άνθη με απαλό μπλέ μοβ χρώμα. Κίτρινους πορτοκαλί καρπούς, σαν μικρά αυγά, που δεν τρώγονται. Έχει λευκά άνθη με μπλε στήμονες διαμέτρου 10cm το καλοκαίρι και το φθινόπωρο τα οποία μοιάζουν με ρολόι. Οι εργαστηριακές έρευνες έχουν αποδώσει την αποτελεσματικότητά της στο άγχος στην ουσία βενζοφλαβόνη που περιέχει, χωρίς να μπορεί να αποκλειστεί και η αγχολυτική δράση κάποιου άλλου από τα δεκάδες χημικά συστατικά της πασιφλώρας. Πολυτρίχι ή Αδίαντο Είναι ποώδης φτέρη και εμφανίζεται σε διάφορα είδη, ορισμένα από τα οποία καλλιεργούνται ως διακοσμητικά. Το μήκος της φτάνει τα 40 εκατοστά και έχει οριζόντιο ρίζωμα. Έχει φύλλα σύνθετα που το μήκος τους φτάνει έως και τα 60 εκατοστά. Το χειμώνα είναι ανθεκτικά και διαθέτουν καστανόμαυρους μίσχους με λέπια στη βάση. Τα φύλλα είναι ελασματοειδή σε πράσινο χρώμα, με ελαφρά σχισίματα στις άκρες. Φυτρώνει κοντά σε πηγές, σε σχισμές βράχων, σε τοιχώματα πηγαδιών, σε υγρές περιοχές κοντά στη θάλασσα και γενικά σε περιοχές που υπάρχει άφθονο νερό. Θεραπευτικές Ιδιότητες Το αδίαντο χρησιμοποιείται ως αντιβηχικό, αντιπυρετικό, τονωτικό, καταπραϋντικό, καθαριστικό, ψυκτικό, εφιδρωτικό. Ακόμα, δρα ως μαλακτικό για τις παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος. Βοηθάει στην ψαμμίαση, στον ξηρό βήχα, την καταρροή, την περιφερειακή κυκλοφορία του αίματος και στον εγκέφαλο. Συνδυάζεται με αγριάδα, φούντες καλαμποκιού και άλλα διουρητικά φυτά. Έχει καρδιοτονωτικές ιδιότητες και δρα θετικά σε κυκλοφοριακά προβλήματα στα άκρα, στον εγκέφαλο και στις αρρυθμίες. Το έγχυμά του είναι ωφέλιμο στη βρογχίτιδα, στα κρυολογήματα και τη φαρυγγίτιδα. Χρησιμοποιείται ως αποτοξινωτικό σε προβλήματα αλκοολισμού. Οι θεραπευτικές του ιδιότητες βρίσκονται κυρίως στα φύλλα. Το εξωτερικό των φύλλων του χρησιμοποιείται σε σκευάσματα για την πιτυρίδα ή ως τονωτικό των μαλλιών. Μερικές φτέρες περιέχουν καρκινογόνες ουσίες. Επίσης περιέχουν ένα ένζυμο, το οποίο απορροφά τις βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Σε μεγάλες ποσότητες το ένζυμο αυτό, προκαλεί σοβαρό πρόβλημα υγείας, ενώ σε μικρές ποσότητες δεν είναι επικίνδυνο για ανθρώπους που έχουν μία σωστή διατροφή, πλούσια σε βιταμίνη Β. Το συγκεκριμένο ένζυμο μπορεί να καταστραφεί με το μαγείρεμα ή την αποξήρανση του φυτού. Συνεπώς, είναι ασφαλέστερο αν αποξηρανθεί και έχει καλύτερα αποτελέσματα αν χρησιμοποιηθεί φρέσκο. Παλιούρι Για δυσκοιλιότητα. Πικροδιαλέτα: Κατεβάζει το ζάχαρο και τα τριγλυκερίδια. Πολύκομπο: Σκοτώνει τα σκουλήκια και παράσιτα των εντέρων. Σταματάει την αιμορραγία της μύτης και αιμορροΐδων. Επουλώνει τις πληγές και έλκη. Χρησιμοποιείται για κολικούς, πέτρα στα νεφρά. Πιπερόριζα: τονωτική, αφροδισιακή. Πράσινο τσάι Κίνας: χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, συκώτι, χολή, καρκίνο στομάχου. Οξαλίδα: είναι καθαριστική και διουρητική αλλά σε μεγάλες ποσότητες είναι ερεθιστική λόγω της οξύτητας της. Η οξαλίδα εξωτερικά χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση εξωτερικών παθήσεων και για κούρες ομορφιάς. Σαλέπι : Το σαλέπι είναι πολύ θρεπτικό και μαλακτικό. Αποτελεί εδώδιμο είδος εξαιρετικής αξίας για αδύναμους ενήλικους και παιδιά.
© Copyright 2024 Paperzz