112/10-1-13 - Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών

ΠΡΑΚΤΙΚΟ (ΑΡ. 112/10.1.2013)
Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.) του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών
(Κ.Β.Ε.) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.)
Η συνεδρίαση έγινε την 10η Ιανουαρίου 2013, ημέρα Πέμπτη και ώρα 12:00 π.μ., στην αίθουσα
συνεδριάσεων του ΚΒΕ (κτήριο ΜΕΛΙΣΣΑ), ύστερα από την πρόσκληση με αριθμ. πρωτ. 611/10.1.2013 του
Προέδρου του Δ.Σ. του Κ.Β.Ε., καθηγητή του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. κ.
Αριστοτέλη Μέντζου. Σε αυτήν παρέστησαν, εκτός από τον Πρόεδρο, τα τακτικά μέλη του Δ.Σ.: η κ. Σ. Κοτζάμπαση,
καθηγήτρια του Τμήματος Φιλολογίας, ο κ. Φ. Ιωαννίδης, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Θεολογίας και
η κ. Π. Κατσώνη, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας.
Απουσίαζε η κ. Σ. Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου, επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Νομικής.
Πρακτικά κράτησε η Γραμματέας του Κ.Β.Ε. κ. Μαρία Χορτομάνη και, αφού διαπιστώθηκε η νόμιμη απαρτία
του σώματος, άρχισε η συνεδρίαση με θέματα Η.Δ. τα ακόλουθα :
1. Επικύρωση πρακτικού 111/9-11-2012.
2. Απολογισμός 2012.
3. Ανακοινώσεις – Αιτήσεις – Προτάσεις.
ο
1 ΘΕΜΑ
Επικύρωση πρακτικού 111/9-11-2012.
Επικυρώνεται το πρακτικό 111/9-11-2012.
2ο ΘΕΜΑ
Απολογισμός 2012.
Οι απολογισμοί των 5 Τμημάτων κατατέθηκαν στο Κ.Β.Ε. ως εξής:
1.
Τμήμα Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας
Τρέχον ερευνητικό πρόγραμμα
ο
ο
α) Τίτλος Δίκτυα γραφέων και λογίων τον 13 και 14 αιώνα
β) Επιστημονικός Υπεύθυνος Σ. Κοτζάμπαση (Καθηγήτρια Τμήματος
Φιλολογίας).
Εκπαιδευτικό έργο
Το Τμήμα Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας στο πλαίσιο των σεμιναρίων
επιμόρφωσης πτυχιούχων του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών οργάνωσε και πραγματοποίησε
κατά το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 Σεμινάριο με θέμα: «Καταλογογράφηση βυζαντινών χειρογράφων».
Το σεμινάριο περιλάμβανε 13 θεματικές ενότητες που διδάχθηκαν από μέλη ΔΕΠ του Τμήματος
Φιλολογίας του Α.Π.Θ. (Π. Σωτηρούδης, Ι. Βάσσης, Σ. Κοτζάμπαση), του Τμήματος Φιλολογίας
του Πανεπιστημίου Αθηνών (Θ. Αντωνοπούλου, Μ. Λουκάκη) και του Τμήματος Φιλολογίας
του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (R. Tocci), και συμμετείχαν 30 πτυχιούχοι (βλ. πρόγραμμα
και κατάσταση συμμετεχόντων).
Το Τμήμα οργάνωσε και πραγματοποίησε επίσης Θερινό Σεμινάριο Ελληνικής Παλαιογραφίας
(2-7 Ιουλίου 2012), διάρκειας 39 ωρών (βλ. πρόγραμμα), στο οποίο συμμετείχαν 42 φοιτητές
(προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί) από τα Τμήματα Φιλολογίας, Ιστορίας-Αρχαιολογίας και Θεολογίας
του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Πανεπιστημίου Αθηνών, του Πανεπιστημίου
Ιωαννίνων, του Πανεπιστημίου Πατρών και Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Στο σεμινάριο δίδαξαν
μέλη ΔΕΠ του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ. (Π. Σωτηρούδης, Ι. Βάσσης, Σ. Κοτζάμπαση), του
Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (Θ. Αντωνοπούλου, Μ. Λουκάκη) και του Τμήματος
Φιλολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (R. Tocci).
Ερευνητικό πρόγραμμα: Δίκτυα γραφέων και λογίων τον 13ο και 14ο αιώνα.
Το πρόγραμμα έχει ως σκοπό τη δημιουργία βάσης δεδομένων με ανώνυμους γραφείς του 13ου
και 14ου αιώνα με σκοπό αφενός να διευκολύνει την ταύτιση των γραφέων που συμμετείχαν
στην αντιγραφή διαφορετικών χειρογράφων, και αφετέρου τον εντοπισμό δικτύων γραφέων που
συνεργάζονται είτε με γνωστούς βυζαντινούς λογίους είτε με επώνυμους γραφείς είτε αντιγράφουν έργα
συγκεκριμένων συγγραφέων (είτε κλασικών είτε βυζαντινών).
Στο διάστημα 2011-2012 μελετήθηκαν 150 χειρόγραφα που χρονολογούνται μεταξύ των ετών
1260-1340 και εισήχθησαν στη βάση δεδομένων περίπου 300 γραφείς.
ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΓΙΑ ΤΟ
ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2011-12.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ
«ΚΑΤΑΛΟΓΟΓΡΑΦΗΣΗ ΚΑΙ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ»
10.11.2011
Σ. ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ
Εισαγωγή
24.11.2011
Π. ΣΩΤΗΡΟΥΔΗΣ
Η ιστορία του αρχαίου και βυζαντινού βιβλίου
8.12.2011
Π. ΣΩΤΗΡΟΥΔΗΣ
Υλικά γραφής, δομή του κώδικα
12.1.2012
Σ. ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ
Η χρονολόγηση των χειρογράφων
26.1.2012
Σ. ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ
Περιγραφή των κωδικολογικών χαρακτηριστικών, σύνθεσ
9.2.2012
Σ. ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ
Περιγραφή του υλικού γραφής, τετραδίων, χαράκωσης,
23.2.2012
Σ. ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ
Περιγραφή γραφής, εικονογράφησης, χρονολόγηση
8.3.2012
Σ. ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ
Περιγραφή σημειωμάτων – προέλευση
22.3.2012
Σ. ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ
Καταλογογράφηση χειρογράφων της Αγίας Γραφής
5.4.2012
Σ. ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ
Καταλογογράφηση υμνογραφικών και μουσικών χειρογρά
26.4.2012
Θ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ
Καταλογογράφηση αγιολογικών και ομιλητικών χειρογρά
10.5.2012
Μ. ΛΟΥΚΑΚΗ
Ι. ΒΑΣΣΗΣ
17.5.2012
R. TOCCI
Καταλογογράφηση χειρογράφων ρητορικών κειμένων
Καταλογογράφηση χειρογράφων ποιητικών συλλογών
Καταλογογράφηση κλειστών συλλογών
ΘΕΡΙΝΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΑΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
Δευτέρα, 2 Ιουλίου 2012
11:00 Έναρξη
11:30-13:00 Εισαγωγή στην ιστορία του βιβλίου (Π. Σωτηρούδης)
15:00-17:00 Μεγαλογράμματη γραφή ( Θ. Αντωνοπούλου – Ι. Βάσσης)
Βιβλική μεγαλογράμματη
Όρθια οξυκόρυφη
Κεκλιμένη οξυκόρυφη
Αλεξανδρινή μεγαλογράμματη
Λειτουργική στρογγυλόσχημη
Τρίτη, 3 Ιουλίου 2012
10:00-13:00 Μικρογράμματη γραφή: 9ος-10ος αι. (Ι. Βάσσης – Θ. Αντωνοπούλου)
Στουδιτική μικρογράμματη
Γωνιώδης αγκιστροειδής (Eckige Hakenschrift, τύπου Αναστασίου)
Keulenschrift à la Arethas
Σγουρή μικρογράμματη (minuscule bouletée)
15:00-17:00 Πρακτική άσκηση
Τετάρτη, 4 Ιουλίου 2012
Επίσκεψη στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Βέροιας για τη μελέτη χειρογράφων
Μικρογράμματη γραφή: 11ος-12ος αι. (Μ. Λουκάκη – R. Tocci)
Μαργαριτόπλεκτη (Perlschrift)
Κατωϊταλικές γραφές
Πέμπτη, 5 Ιουλίου 2012
10:00-13:00 Μικρογράμματη γραφή: 13ος-14ος αι. (Μ. Λουκάκη – Σ. Κοτζάμπαση)
Χρηστικές γραφές
Αρχαΐζουσες γραφές
Ανισοστρόγγυλη (Fettaugenschrift)
Beta–Gamma Schrift
15:00-17:00 Πρακτική άσκηση
Παρασκευή, 6 Ιουλίου 2012
10:00-13:00 Μικρογράμματη γραφή: 14ος-16ος αι. (R. Tocci – Σ. Κοτζάμπαση)
Γραφή τύπου Μετοχίτη
Γραφή τύπου Μονής Οδηγών
Αυτόγραφα
Έλληνες γραφείς στη Δύση (Ανδρέας Δαρμάριος κά.)
Μοναστηριακές γραφές (τύπου Οδηγών, Ματθαίος Μυρέων κά.)
15:00-17:00 Πρακτική άσκηση
20:00 Αποχαιρετιστήρια εκδήλωση στο Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών
Σάββατο, 7 Ιουλίου 2012
10:00-13:00 Πρακτική άσκηση
Επίσης, το Τμήμα Μεσαιωνικής Φιλολογίας οργανώνει σεμινάρια επιμόρφωσης
πτυχιούχων για το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013, με θέμα: «Εκδοτική βυζαντινών κειμένων».
Το σεμινάριο παρακολουθούν 20 άτομα.
ΚΕΝΤΡΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ
2012-2013
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
8.11.2012
ΟΜΙΛΗΤΗΣ
ΘΕΜΑ
Σ. ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ, ΚΑΘΗΓ. ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ
Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΠΟΧΗ
ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ.
22.11.2012
Σ. ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ, ΚΑΘΗΓ. ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ-ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ.
6.12.2012
Ι. ΒΑΣΣΗΣ, ΚΑΘΗΓ. ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ
ΤΟ ΣΤΕΜΜΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ.
10.1.2013
Χ. ΣΙΜΕΛΙΔΗΣ, ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ
ΕΚΔΟΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΝΑΖΙΑΝΖΗΝΟ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ.
24.1.2013
Μ. ΔΕΤΟΡΑΚΗ, ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓ.
Η ΕΚΔΟΣΗ ΑΓΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΠΡΩΙΜΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΦΙΛΟΛΟΦΙΑΣ ΠΑΝ. ΚΡΗΤΗΣ
7.2.2013
Α. ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ, ΚΑΘΗΓ. ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ
Η ΕΚΔΟΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Ε.Κ.Π.Α.
14.3.2013
Θ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΚΑΘΗΓ.
ΕΚΔΟΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΠΕΡΙ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Ε.Κ.Π.Α.
28.3.2013
Μ. ΛΟΥΚΑΚΗ, ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓ.
ΕΚΔΟΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΡΗΤΟΡΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Ε.Κ.Π.Α.
11.4.2013
Φ. ΚΟΛΟΒΟΥ, ΚΑΘΗΓ. ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ,
ΕΚΔΟΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΕΠΙΣΤΟΛΟΓΡΑΦΙΑΣ
ΠΑΝΕΠ. ΛΙΨΙΑΣ
25.4.2013
Η ΕΚΔΟΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
16.5.2013
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
4
2. Τμήμα Ιστορίας
Α) Παλαιότερο Ερευνητικό πρόγραμμα
α) Τίτλος Λεξικό Βυζαντινής Ορολογίας. Οικονομικοί όροι (Συνεχίζεται).
β) Επιστημονικός Υπεύθυνος Πολύμνια Κατσώνη
γ) Συνεργάτης Μάρθα Γρηγορίου-Ιωαννίδου
Β. Τρέχον ερευνητικό πρόγραμμα
α) Τίτλος: Λεξικό Βυζαντινής Ορολογίας. Οικονομικοί Όροι.
β) Επιστημονικός Υπεύθυνος: Πολύμνια Κατσώνη (Αν. Καθηγήτρια
Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας).
Στο Τμήμα Βυζαντινής Ιστορίας του Κ.Β.Ε. είναι σε εξέλιξη το ερευνητικό
πρόγραμμα με τίτλο: Λεξικό βυζαντινής ορολογίας. Οικονομικοί όροι». Ο σκοπός της έρευνας
και της έκδοσης του Λ.Ε.Β.Ο. είναι, περιληπτικά, η συλλογή, καταγραφή, ερμηνεία
καιπαρουσίαση της σημασιολογικής εξέλιξης των βυζαντινών τεχνικών οικονομικών όρων
αλλά και η εξέταση των αντίστοιχων θεσμών από τις απαρχές του Βυζαντινού κράτους έως
την πτώση του (324-1453). Το πρόγραμμα πραγματοποιείται από την κα Μάρθα ΓρηγορίουΙωαννίδου, ομότιμο καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. και την
κα Πολύμνια Κατσώνη, αν. καθηγήτρια στον τομέα Αρχαίας, ρωμαϊκής, Βυζαντινής και
Μεσαιωνικής Ιστορίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ., που είναι
επιστημονικός υπέυθυνος για την πραγματοποίηση των εργασιών του προγράμματος και
διευθύντρια του Τμήματος Βυζαντινής Ιστορίας του Κ.Β.Ε. Κατά τους μήνες Ιανουάριο-Ιούνιο
2011 πρόσφερε βοπηθητική εργασία στην πραγματοποίηση του προγράμματος ο κ.
Ειρηναίος Φιλίππου, μεταπτυχιακός φοιτητής του Π.Μ.Σ. του Τμήματος Ιστορίας και
Αρχαιολογίας με ειδίκευση στη Βυζαντινή Ιστορία. Κατά τους μήνες Σεπτέμβριο-Δεκέμβριο
2011 προσφεραν βοηθητική εργασία στην πραγματοποίηση του προγράμματος οι
μεταπτυχιακοί φοιτητές του Π.Μ.Σ. του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας με ειδίκευση στη
Βυζαντινή Ιστορία Ειρηναίος Φιλίππου, Ιωάννης Σαραντίδης και Γεώργιος Γεωργακάκης. Η κα
Μάρθα Γρηγορίοου-Ιωαννίδου διέκοψε προσωρινά τη συνεργασία της από τον Σεπτέμβριο
του 2011 ως τον Ιούνιο του 2012 για οικογενειακούς λόγους.
Σχετικά με την πρόοδο του ερευνητικού προγράμματος σημειώνεται ότι στο Λεξικό
ακολουθήθηκε και κατά τη διάρκεια του 2011-12 το εξής πρόγραμμα εργασίας.
1) Συλλογή υλικού – Ένταξη στο αρχείο
Η αποδελτίωση από πηγές και βοηθήματα και η ένταξη όρων στο αρχείο του Λεξικού
δεν πραγματοποιήθηκε κατά τον Ιανουάριο-Ιούνιο του 2011, λόγω έλλειψης βοηθητικού
ερευνητικού προσωπικού. Η αδυναμία πρόσληψης βοηθών ερευνητών στο Τμήμα Ιστορίας
του Κ.Β.Ε. επιβραδύνει σημαντικά τις εργασίες παρασκευής του Β΄ τόμου του Λεξικού
Βυζαντινής Ορολογίας. Η συλλογή υλικού περιορίστηκε στην κατάρτιση κατάλόγου νέων
οικονομικών μελετών προς αποδελτίωση και κατά τους μήνες Σεπτέμβριο-Δεκέμβριο 2011
πραγματοποιήθηκε έλεγχος στους παπύρους λημμάτων από –ε- και προσθήκη νέων
λημμάτων ή εμπλουτισμός των ήδη υπαρχόντων από νεότερες εκδόσεις. Αποδελτίωση
νεότερων εκδόσεων παπύρων και σχετικών μελετών. Αποδελτίωση εγγράων των μονών του
Αγ. Όρους από τη σειρά Archives de l’ Athos XXI, Actes de Vatopedi I, Paris 2001.
5
Προχώρησε η καταγραφή υλικού για τη δημιουργία ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων
από το γράμματ Κ. Πραγματοποιήθηκε η ηλεκτρονική επεξεργασία λημμάτων από κα-κασ-. Η
εργασία αυτή διακόπηκε λόγω έλλειψης χρημάτων και της συνεπαγόμενης αδυναμίας
εξεύρεσης συνεργατών τον Ιούνιο του 2011.
2) Σύνταξη λημμάτων
Kατά τη διάρκεια του 2011-2012 συντάχθηκαν 10 νέα λήμματα επήρεια-ερήμωσις.
3) Διορθώσεις
Aπό το 2005 ελέγχονται και καταγράφονται σε ειδικό αρχείο παροράματα και
παραλήψεις του A΄ τόμου του Λ.E.B.O. H διαδικασία αυτή συνεχίστηκε και κατά τη διάρκεια
του 2011. Παρασκευάζεται ειδικό πρόγραμμα που θα εκδοθεί μαζί με το Β΄ τόμο του Λ.Ε.Β.Ο.
(που θα περιέχει λήμματα από Δ-Ι). Tο παράρτημα αυτό θα εμπεριέχει προσθήκες νέων
λημμάτων, βιβλιογραφία και διορθώσεις λαθών που απαντούν σε ορισμένα από τα λήμματα
του A΄ τόμου του Λ.E.B.O.
Πραγματοποιήθηκε έλεγχος και έγιναν προσθήκες και διορθώσεις στους
συνταγμένους οικονομικούς όρους από –Ε- ώστε να είναι έτοιμοι για εκτύπωση στον υπό
παρασκευή Β΄ τόμο του Λεξικού Βυζαντινής Ορολογίας. Έγινε καθαρογραφή 70 συνταγμένων
οικονομικών όρων από Ε. Ενημερώθηκε ο κατάλογος της νέας βιβλιογραφίας που θα
περιλαμβάνεται στον Β΄ τόμο.
Άλλες εργασίες που πραγματοποιήθηκαν στο Τμήμα Βυζαντινής Ιστορίας
Συγχρόνως με τις εργασίες παρασκευής του Λεξικού η κα Πολύμνια Κατσώνη
ασχολήθηκε με τη διαχείριση των κονδυλίων του Τμήματος Ιστορίας. Στο πλαίσιο της
διάθεσης των κονδυλίων πραγματοποιήθηκε παραγγελία βιβλίων, κυρίως οικονομικών
μελετών.
Εκπαιδευτικό έργο
Πραγματοποιήθηκαν τακτές δίωρες διαλέξεις στο πλαίσιο του Προγράμματος
Σεμιναρίων Εξειδίκευσης Πτυχιούχων στις Βυζαντινές Σπουδές από τον ομότιμο καθηγητή
Βυζαντινής Ιστορίας κ. Θ. Κορρέ, την αναπλ. καθηγήτρια κα Π. Κατσώνη και τους Λέκτορες κ.
Γ. Λεβενιώτη και Ε. Χατζηαντωνίου κατά τους μήνες Νοέμβριο-Μάιο του ακαδημαϊκού έτους
2011-2012 με τα παρακάτω θέματα:
Το Βυζαντινό πολεμικό ναυτικό κα τα όπλα του. – Ιστορική Γεωργαφία του Βυζαντίου. –
ο
ο
Βυζαντινή Οικονομία και Εμπόριο από τον 9 – 12 αι. – Γενική επισκόπηση Βυζαντινής
ο
οικονομίας από τον 6ο – 12 αι.
Τα Σεμινάρια αυτά παρακολούθησαν 21 πτυχιούχοι.
6
ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΓΙΑ ΤΟ
ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2011-12.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
«ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ BYZANTIOY ΚΑΙ
ο
ο
ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΠΟ ΤΟΝ 9 – 12 ΑΙΩΝΑ»
ΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΩΡΑ
Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2011
6-8 μ.μ.
Πέμπτη 24 Νοεμβρίου 2011
6-8 μ.μ.
Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2011
6-8 μ.μ.
Πέμπτη 12 Ιανουαρίου 2012
6-8 μ.μ.
Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2012
6-8 μ.μ.
Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου 2012
6-8 μ.μ.
Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2012
6-8 μ.μ.
Πέμπτη 8 Μαρτίου 2012
6-8 μ.μ.
Πέμπτη 22 Μαρτίου 2012
6-8 μ.μ.
ΟΜΙΛΗΤΗΣ
Θ. Κορρές – Καθηγητής
του Τμήματος Ιστορίας
και Αρχαιολογίας
Θ. Κορρές – Καθηγητής
του Τμήματος Ιστορίας
και Αρχαιολογίας
Γ. Λεβενιώτης – Λέκτορας
του Τμήματος Ιστορίας
και Αρχαιολογίας
Γ. Λεβενιώτης – Λέκτορας
του Τμήματος Ιστορίας
και Αρχαιολογίας
Γ. Λεβενιώτης – Λέκτορας
του Τμήματος Ιστορίας
και Αρχαιολογίας
Γ. Λεβενιώτης – Λέκτορας
του Τμήματος Βυζαντινής
Ιστορίας
Ελ. Χατζηαντωνίου –
Λέκτορας του Τμήματος
Βυζαντινής Ιστορίας
Ελ. Χατζηαντωνίου –
Λέκτορας του Τμήματος
Βυζαντινής Ιστορίας
Ελ. Χατζηαντωνίου –
Λέκτορας του Τμήματος
Βυζαντινής Ιστορίας
ΘΕΜΑ
«Το βυζαντινό πολεμικό
ναυτικό και τα όπλα του»
«Το βυζαντινό πολεμικό
ναυτικό και τα όπλα του»
«Ιστορική Γεωγραφία του
Βυζαντίου»
«Ιστορική Γεωγραφία του
Βυζαντίου»
«Ιστορική Γεωγραφία του
Βυζαντίου»
«Ιστορική Γεωγραφία του
Βυζαντίου»
«Βυζαντινή Οικονομία και
ο
ο
εμπόριο από τον 9 – 12
αι.»
«Βυζαντινή Οικονομία και
ο
ο
εμπόριο από τον 9 – 12
αι.»
«Βυζαντινή Οικονομία και
ο
ο
εμπόριο από τον 9 – 12
αι.»
7
Επίσης, το Τμήμα Βυζαντινής Ιστορίας οργανώνει σεμινάρια επιμόρφωσης
πτυχιούχων για το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013, με θέμα: «Όψεις της βυζαντινής κοινωνίας».
Το σεμινάριο παρακολουθούν 23 άτομα.
ΚΕΝΤΡΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ
2012-2013
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Ημερομηνία
15.11.2012
29.11.2012
13.12.2012
17.1.2013
31.1.2013
14.2.2013
28.2.2013
21.3.2013
4.4.2013
18.4.2013
23.5.2013
6.6.2013
Ομιλητής/Ομιλήτρια
Θ. Κορρές
Θ. Κορρές
Θ. Κορρές
Θέμα
Διδάσκοντες: Θ. Κορρές, Δ. Μισίου και Γ. Λεβενιώτης.
α α
ατα διε ά ονται η έρα Πέ πτη, ώρα 6-8 . ., στο Κέντρο υ αντινών
ρευνών, ασ.
ας
κτίριο
), Θεσσα ονίκη.
παρακο ο ηση είναι υπο ρε τικ .
3. Τμήμα Βυζαντινής Θεολογίας
Α. Παλαιότερα ερευνητικά προγράμματα
i. α) Τίτλος: Άγιοι Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως κατά τη Βυζαντινή
περίοδο (Συνεχίζεται).
β) Επιστημονικοί Υπεύθυνοι: Σ. Πασχαλίδης (Αν. Καθηγητής Τμήματος
Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας) και Ευαγγ Αμοιρίδου (Επίκ.
Καθηγήτρια Τμήματος Θεολογίας)
ii. α) Τίτλος: Κατάλογοι των αγιολογικών χειρογράφων των βιβλιοθηκών του
Αγίου Όρους (Συνεχίζεται).
β) Επιστημονικοί Υπεύθυνοι: Σ. Πασχαλίδης (Αν. Καθηγητής Τμήματος
Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας) και Ευαγγ. Αμοιρίδου (Επίκ.
Καθηγήτρια Τμήματος Θεολογίας).
8
Β. Τρέχον ερευνητικό πρόγραμμα
i. α) Τίτλος: Η αλληλογραφία ανατολικών Ιεραρχών με δυτικούς κατά τη
Βυζαντινή περίοδο.
Επιστημονικός Υπεύθυνος: Φ. Ιωαννίδης (Αν. καθηγητής Τμήματος
Θεολογίας.
Εκπαιδευτικό έργο
Στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του πανεπιστημιακού έτους 2011-2012, το Τμήμα
Βυζαντινής Θεολογίας προσέφερε Σεμινάρια Επιμόρφωσης σε πτυχιούχους Α.Ε.Ι., τα οποία
περάτωσαν με επιτυχία 10 άτομα και έλαβαν σχετική πιστοποίηση. Τα Σεμινάρια
πραγματοποιήθηκαν σε αίθουσες του Κ.Β.Ε. και του Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου με
την αφιλοκερδή συνδρομή 10 μελών Δ.Ε.Π. της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. (10 τρίωρα
μαθήματα).
9
ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΓΙΑ ΤΟ
ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2011-12
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ
«ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ»
ΗΜΕΡΑ
Ο Μ ΙΛ Η Τ Η Σ
ΘΕΜΑ
22-­­11-­­2011
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΖΙΑΚΑ
Επ. Καθηγήτρια Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
Η Θεσσαλονίκη ως σταυροδρόμι πολιτισμών
και θρησκειών
6-­­12-­­2011
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΡΑΛΙΔΗΣ
Επ. Καθηγητής Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
Από τη ρωμαϊκή στη χριστιανική πόλη:
Λατρείες στη Θεσσαλονίκη κατά τον 4ο
αιώνα
10-­­1-­­2012
ΑΝΤΩΝΙΑ ΚΥΡΙΑΤΖΗ
Λέκτορας Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
Η
Θεσσαλονίκη
την
εποχή
του
ος
ος
Αρχιεπισκόπου Ιωάννη Α' (6 -­­ 7 αι.)
24-­­1-­­2012
ΣΥΜΕΩΝ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ
Αν. Καθηγητής Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
Η θεολογική παραγωγή στη μεσοβυζαντινή
Θεσσαλονίκη: πρόσωπα, κείμενα και τάσεις
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
Ο Βαρλαάμ ο Καλαβρός και οι πνευματικές
7-­­2-­­2012
21-­­2-­­2012
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΓΙΑΓΚΟΥ
Καθηγητής Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
ζυμώσεις στη Θεσσαλονίκη του 14ου αιώνα
Το ‘Σύνταγμα’ του Ματθαίου Βλάσταρη και η
χρήση του στις Νομοκανονικές Συλλογές της
Τουρκοκρατίας
Mystagogia
Thessalonicensis:
η
θεία
Ευχαριστία κατά τους Νικόλαο Καβάσιλα και
Συμεών Θεσσαλονίκης
6-­­3-­­2012
Πρ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΝΑΣΣΗΣ
Λέκτορας Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
20-­­3-­­2012
ΑΝΝΑ ΚΟΛΤΣΙΟΥ -­­ ΝΙΚΗΤΑ
Η γραμματεία του Αγίου Δημητρίου από την
Αν. Καθηγήτρια Θεολ. Σχολής ΑΠΘ πόλη της Θεσσαλονίκης σε πόλεις και
εκκλησίες της Δύσης
3-­­4-­­2012
8-­­5-­­2012
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ
Καθηγητής Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
Ο Γρηγόριος Παλαμάς και η λογοτεχνική
γενιά του ’30 στη Θεσσαλονίκη
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΡΚΑΛΟΧΩΡΊΟΥ
ΚΑΣΤΕΛΛΙΟΥ ΚΑΙ ΒΙΑΝΝΟΥ
Κ. ΑΝΔΡΕΑΣ ΝΑΝΑΚΗΣ
Καθηγητής Θεολ. Σχολής Α.Π.Θ.
Ο από Θεσσα ονίκης Οικου ενικός Πατριάρ ης
Ι ακεί ο Γ΄.
10
Επίσης, το Τμήμα Βυζαντινής Θεολογίας οργανώνει σεμινάρια επιμόρφωσης
πτυχιούχων για το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013, με θέμα: «Θεολόγοι της Θεσσαλονίκης».
Το σεμινάριο παρακολουθούν 8 άτομα.
ΚΕΝΤΡΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ
2012-2013
ΘΕΜΑ
ΗΜΕΡΑ
6-11-2012
ΟΜΙΛΗΤΗΣ
ΦΩΤΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
Αν. Καθηγητής Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
Άγιος Συμεών Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης.
Πτυχές της θεολογίας του
Ο Μητροπολίτης Νήφων και ο απόηχος της
Συνόδου Φεράρας – Φλωρεντίας
8-1-2013
ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΑΜΟΙΡΙΔΟΥ
Αν. Καθηγήτρια Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
ΑΝΝΑ ΚΟΛΤΣΙΟΥ - ΝΙΚΗΤΑ
Αν. Καθηγήτρια Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΣΙΓΚΟΣ
Αν. Καθηγητής Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
22-1-2013
ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ
Αν. Καθηγητής Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
Ο άγιος Φιλόθεος Κόκκινος και η θεολογία τού
14ου αιώνα
12-2-2013
ΗΛΙΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ
Επ. Καθηγητής Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
Η Θεσσαλονίκη και ο κόσμος των Σλάβων
26-2-2013
ΣΥΜΕΩΝ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ
Αν. Καθηγητής Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
12-3-2013
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
Καθηγητής Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
O Nικηφόρος Χούμνος και το έργο του
2-4-2013
ΝΙΚΗ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
Αν. Καθηγήτρια Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
Γυναίκες θεολόγοι. Η συμβολή
σύγχρονη θεολογική επιστήμη
14-5-2013
π. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΝΑΣΣΗΣ
Λέκτορας Θεολ. Σχολής ΑΠΘ
Προσεγγίσεις στο λειτουργικό έργο του Συμεών
Θεσσαλονίκης
από
συγγραφείς
της
μεταβυζαντινής περιόδου
20-11-2012
4-12-2012
Οι αδελφοί Κυδώνη και η συμβολή τους στα
θεολογικά γράμματα
Η θεολογική μεθοδολογία του αγίου Γρηγορίου
του Παλαμά
Ένας φιλόλογος με πλούσιο θεολογικό έργο: Ο
αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης Ευστάθιος
τους
Όλα τα μαθήματα διεξάγονται ημέρα Τρίτη, 4-6 μ.μ.
στο Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών, Βασ. Όλγας 36 (κτίριο Μέλισσα).
Η παρακολούθηση είναι υποχρεωτική.
4. Τμήμα Αρχαιολογίας και Τέχνης
11
στη
Α) Παλαιότερα Ερευνητικά προγράμματα
i. α) Τίτλος: Ανασκαφή πρωτοβυζαντινής οικίας στο Δίον.
β) Επιστημονικός Υπεύθυνος: Αρ. Μέντζος
Πραγματοποιήθηκε η ανασκαφική έρευνα της πρωτοβυζαντινής οικίας στο Δίον
Πιερίας, για την οποία είχε υποβληθεί πρόγραμμα – ερευνητική πρόταση- για το έτος 2009. Οι
εργασίες έγιναν στο διάστημα 6/7 έως 14 /8/2010. Δαπανήθηκαν 4774 Ευρώ από τα κονδύλια
του Κέντρου, ήτοι το ένα τρίτο από τα συνολικά διαθέσιμα κονδύλια του Τμήματος Βυζαντινής
Αρχαιολογίας. Οι αρχαιολογικές εργασίες κατατίθενται σε ιδιαίτερη έκθεση.
ii. α) Τίτλος Σύνταγμα των παλαιοχριστιανικών ψηφιδωτών δαπέδων της
Ελλάδος, τόμος ΙΙΙ.2: Μακεδονία (εκτός Θεσσαλονίκης)-Θράκη
β) Επιστημονικός Υπεύθυνος Π. Ασημακοπούλου-Ατζακά
Μετά τη συνταξιοδότηση της κας Ατζακά στις 31 Αυγούστου 2009, το Δ.Σ. του
Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών αποφάσισε ομόφωνα να της αναθέσει τη συνέχιση (στον ίδιο
χώρο εργασίας) του προγράμματος «Σύνταγμα των παλαιοχριστιανικών ψηφιδωτών
δαπέδων της Eλλάδος» έως την ολοκλήρωσή του (συνεδρίαση αρ. 72/4.5.2009).
Έτσι, κατά το ακαδημαϊκό έτος 2009-2010 συνεχίστηκε το παραπάνω ερευνητικό
πρόγραμμα που βρίσκεται στη φάση προετοιμασίας του τέταρτου τόμου της σειράς, ο οποίος
θα περιλαμβάνει τα ψηφιδωτά της Mακεδονίας και της Θράκης (εκτός της Θεσσαλονίκης, τα
ψηφιδωτά της οποίας δημοσιεύτηκαν στον τρίτο τόμο).
H έρευνα επικεντρώθηκε στους νομούς Θεσσαλονίκης, Σερρών, Κιλκίς και Γρεβενών,
με τη συγκέντρωση της βιβλιογραφίας, των φωτογραφιών και των σχεδίων, και έγινε η
σύνθεση των σχετικών λημμάτων των μνημείων των περιοχών αυτών, ενώ ολοκληρώθηκε και
η
πρώτη
γραφή
του
συνθετικού
μέρους
που
αφορά
στο
παραπάνω
υλικό.
Πραγματοποιήθηκαν επίσης αρκετές μεταβάσεις στην Aθήνα, με σκοπό την αποδελτίωση
περιοδικών και μονογραφιών στις βιβλιοθήκες των ξένων Aρχαιολογικών Σχολών, ενώ τον
Φεβρουάριο του 2010 στις βιβλιοθήκες των Aρχαιολογικών Σχολών της Ρώμης ενημέρωσε το
αρχείο με αποδελτιώσεις έργων που δεν είναι δυνατόν να ανευρεθούν στις βιβλιοθήκες της
Ελλάδας.
Παράλληλα, συνεχίστηκε ο εμπλουτισμός των αρχείων που περιλαμβάνουν τα
ψηφιδωτά και τα μαρμαροθετημένα δάπεδα όλης της Mεσογείου από την κλασική και την
ελληνιστική περίοδο έως το τέλος της ύστερης αρχαιότητας.
Τέλος, συνεχίστηκε η προσπάθεια ψηφιοποίησης του τεράστιου υλικού του αρχείου
του προγράμματος των ψηφιδωτών.
Στις δύο τελευταίες εργασίες προσέφεραν πολύτιμη βοήθεια -με τη συχνότητα που
επιτρέπουν τα πενιχρά οικονομικά μέσα του προγράμματος- η υποψήφια διδάκτορας Ευτυχία
Αλεβίζου και η μεταπτυχιακή φοιτήτρια Μαρία Λεβαντή. Οι δύο αρχαιολόγοι ειδικεύονται
παράλληλα στην έρευνα του συγκεκριμένου επιστημονικού αντικειμένου, σύμφωνα και με
τους σκοπούς του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών.
12
Δημοσιεύσεις:
P. Assimakopoulou-Atzaka, M. Parcharidou-Anagnostou, Mosaici con iscrizioni vescovili in
Grecia (dal IV al VII secolo), στο Ideologia e cultura artistica tra Adriatico e Mediterraneo
Orientale (IV-X secolo). Il ruolo dell’autorità ecclesiastica alla luce di nuovi scavi e ricerche,
Atti del Convegno Internazionale, Bologna-Ravenna, 26-29 Novembre 2007, Bologna 2009,
25-43
Υπό εκτύπωση:
Τα ψηφιδωτά δάπεδα της Θεσσαλονίκης κατά τη ρωμαϊκή αυτοκρατορική περίοδο,
Τιμητικός τόμος στον καθηγητή Δ. Παντερμαλή
Τα ψηφιδωτά δάπεδα της Θεσσαλονίκης κατά τη ρωμαϊκή αυτοκρατορική περίοδο,
Κατάλογος της Έκθεσης του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης με θέμα αγρός, οικία,
κήπος, τόπος
The Mosaic Floor Decoration in the Triconch Church or Martyrion in Akrini, Western
Macedonia, Musiva et Sectilia 5, 2008, σ. 53-80
.. τέχνη νίκησα πρόπαντας ψηφοθέτας .. Το επάγγελμα του ψηφοθέτη στην αρχαιότητα
(4ος αι. π.Χ. – 8ος αι. μ.Χ.), μονογραφία στις εκδόσεις ΑΓΡΑ
Υπό δημοσίευση:
The Mosaic Pavement of the Church at Tell Amarna. Iconographical Study, στον τόμο
O. Tunca, T. Waliszewski, V. Koniordos (eds), Tell Amarna (Syrie) V, La basilique byzantine
et ses mosaïques (publications de la Mission archéologique de l’Université de Liège en
Syrie), Louvain – Paris – Dudley (MA)
The mosaic pavements of the greek mainland during the early christian period, numero
special des Dossiers de l’Archeologie, Paris
iii. α) Τίτλος Ανασκαφή οχυρού βυζαντινού οικισμού Ρεντίνας
β) Επιστημονικός Υπεύθυνος Ν. Μουτσόπουλος
γ) Συνεργάτις Ε. Βαγδατζόγλου
Πραγματοποιήθηκε
ανασκαφή
στον
οχυρό
βυζαντινό
οικισμό
της
Ρεντίνας
(12,10,2009-13,11,2009).
Καταρτίσθηκαν λεπτομερείς κατάλογοι και αρχείο των κινητών ευρημάτων (275
κεραμικής
κλπ.,278
φακελλάκια
μικροαντικειμένων,84
νομίσματα),καθώς
και
αρχείο
φωτογραφιών και σχεδίων.
13
Κατατέθηκαν στο ΥΠΠΟ σύντομη έκθεση πεπραγμένων για το 2009,καθώς και για την
τελευταία πενταετία 2005-2009 και σύντομο ιστορικό της ανασκαφής από την έναρξη της
(1976) έως σήμερα.
Συντάχθηκε λεπτομερές ημερολόγιο ανασκαφής που θα κατατεθεί σύντομα στο ΥΠΠΟ.
Β) Τρέχοντα ερευνητικά προγράμματα
i. α) Τίτλος: Ανασκαφή Οικίας Όψιμης Αρχαιότητας στο Δίον
β) Επιστημονικός Υπεύθυνος: Αριστοτέλης Μέντζος (Καθηγητής
Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας)
Συνεργασία με τον Τομέα Αρχαιολογίας και την Πανεπιστημιακή Ανασκαφή του Δίου.
ii. α) Τίτλος: Σύνταγμα των παλαιοχριστιανικών ψηφιδωτών δαπέδων της
Ελλάδας
Επιστημονικός Υπεύθυνος: Παναγιώτα Ασημακοπούλου-Ατζακά
(Ομότιμη Καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας)
iii. Τίτλος: Ερευνητικό πρόγραμμα ανασκαφής Ρεντίνας
Επιστημονικός Υπεύθυνος: Ν.Κ. Μουτσόπουλος (Ομότιμος καθηγητής
Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών)
Συνεργάτης: Ευαγγ. Βαγδατζόγλου-Μπακογιάννη.
Εκπαιδευτικό έργο:
Στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του πανεπιστημιακού έτους 2011-2012, το Τμήμα
Βυζαντινής Αρχαιολογίας πραγματοποίησε 13 μαθήματα και μετείχαν συνολικά οκτώ μέλη
ΔΕΠ, ομότιμοι καθηγητές και ειδικοί επιστήμονες του Τομέα Αρχαιολογίας του Τμήματος και
του Κ.Β.Ε., καθώς και διακεκριμένοι αρχαιολόγοι.
Τα μαθήματα αυτά τα παρακολούθησαν 26 πτυχιούχοι.
Εκδηλώσεις:
Το Τμήμα, δια του Διευθυντή με τη βοήθεια των συνεργατών, οργάνωσε Έκθεση
φωτογραφιών από τη δράση του G. Gerola στην Κρήτη και τα Δωδεκάνησα στις αρχές του
ου
20
αιώνα, με τίτλο: «Giuseppe Gerola: αρχαιολογικές διαδρομές από το Αιγαίο στη
Ραβέννα» (14.3.2012 – 20.4.2012).
Καθώς επίσης, το Τμήμα, δια του Διευθυντή με τη βοήθεια των συνεργατών,
οργάνωσε Έκθεση φωτογραφιών, με τίτλο: «Αποτυπώματα: Η βυζαντινή Θεσσαλονίκη σε
φωτογραφίες και σχέδια της Βρετανικής Σχολής Αθηνών (1888-1910)» (5.12.2012 –
31.1.2013).
Επίσης, πραγματοποιήθηκε στο Κ.Β.Ε. διάλεξη της κ. Judith Herrin, ομότιμης
καθηγήτριας του King’s College του Λονδίνου, με τίτλο: «The Byzantine Palace of Ravenna»
και αναγορεύθηκε σε αντεπιστέλλον μέλος του Κ.Β.Ε. στις 12/12/2012.
14
ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΓΙΑ ΤΟ
ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2011-12.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ
«ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»
Ημερομηνία
09.11.2011
23.11.2011
Ομιλητής/Ομιλήτρια
Αριστοτέ ης Μέντ ος
Αριστοτέ ης Μέντ ος
Θέμα
1
ισα
ικό ά η α
2
ο ανάκτορο και η Ροτόντα
Θεσσα ονίκης
3
07.12.2011
Αριστοτέ ης Μέντ ος
Ο ναός και η τι
του Α ίου Δη ητρίου
στη Θεσσα ονίκη
4
21.12.2011
υτέρπη Μαρκ
αφές και ταφικά έ ι α
της Θεσσα ονίκης
5
18.01.2012
Με ίνα Παϊσίδου
Υ ικά κατά οιπα
της εσοβυ αντιν ς
Θεσσα ονίκης
6
01.02.2012
ανουέ α Γο ναρη
Οι παραστάσεις της
ης
της Θεσσα ονίκης
7
15.02.2012
Πανα ιώτα
α ψηφιδ τά δάπεδα
Αση ακοπο ου-Ατ ακά
της Θεσσα ονίκης
8
29.02.2012
ένη Χρυσάφη
Ο ψηφιδ τός διάκοσ ος
της Ροτόντας Θεσσα ονίκης
9
14.03.2012
Isabella Baldini-Lippolis
Early Byzantine Gortyna
10
28.03.2012
Γεώρ ιος ε ένης
βυ αντιν Θεσσα ονίκη
έσα από τις επι ραφές
11
25.04.2012
Α ανάσιος Σέ ο ου
Θέ ατα της πα αιο ό ειας
ραφικ ς στη Θεσσα ονίκη
12
09.05.2012
Αναστασία Π ιώτα
Οι οικίες της Θεσσα ονίκης
και της ευρ τερης περιο ς της
κατά την στερη αρ αιότητα
13
23.05.2012
Χριστίνα Παπακυριακο
α δη όσια εά ατα
και
οι
ώροι φι ο ενίας τους
Επίσης, το Τμήμα Βυζαντινής Αρχαιολογίας οργανώνει σεμινάρια επιμόρφωσης
στη Θεσσα ονίκη
πτυχιούχων για το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013, με θέμα: «Σχέσεις
και Αγίου
κατά τηνΘεσσαλονίκης
στερη αρ αιότητα
Όρους».
Το σεμινάριο παρακολουθούν 19 άτομα.
15
ΚΕΝΤΡΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ
2012-2013
1
Ημερομηνία
21.11.2012
Ομιλητής/Ομιλήτρια
Σ. Πασ α ίδης
2
05.12.2012
Σ. Καδάς
3
19.12.2012
Α. Μέντ ος
4
5
09.01.2013
23.01.2013
Α. άντσης
Ι. αβ άκης
6
13.02.2013
Ι. Παπά ε ος
7
27.02.2013
Θ. Πα αράς
8
13.03.2013
Α. Σέ ο ου
9
27.03.2013
Α. Σέ ο ου
10
10.04.2013
Μ. Παϊσίδου
11
24.04.2013
Θέμα
Θεσσα ονίκη και Ά ιον ρος:
Πνευ ατικές σ έσεις
ιδ σεις ια τη Θεσσα ονίκη
σε εν υ σεις ειρο ράφ ν
του Α ίου ρους
Σ έσεις Θεσσα ονίκης
και Α ίου ρους
έσα από έρ α ικροτε νίας
1976-2011: 35 ρόνια
προστασίας τ ν νη εί ν
του Α ίου ρους.
Ο ρό ος της Θεσσα ονίκης
Ο Θεσσα ονικε ς
ράφος
του 14ου αιώνος, κυρ Μανου
Αρ ιτεκτονικ
υπτικ
Α ίου ρους:
Κ νσταντινο πο η
Θεσσα ονίκη;
πα αιο ό εια
ραφικ :
Θεσσα ονίκη, Ά ιον ρος
ραφικ του 1 ου αι στο
Ά ιον ρος
Ο Διον σιος εκ Φουρνά, το
κίνη α επιστροφ ς στην
Πα αιο ό εια
ραφικ και η
επίδρασ του στη Θεσσα ονίκη
και την ευρ τερη περιο
α α
ατα διε ά ονται η έρα ετάρτη, ώρα 4. ., στο Κέντρο υ αντινών
ρευνών, ασ.
ας
κτίριο
), Θεσσα ονίκη.
παρακο ο ηση είναι υπο ρε τικ .
16
5. Τμήμα Δικαίου
Α) Παλαιότερα Ερευνητικά Προγράμματα
1. α) Τίτλος: Ευρετήριο των Βασιλικών (Index Basilicorum)
β) Επιστημονικοί Υπεύθυνοι: Δ. Τσούρκα-Παπαστάθη, συνταξ. Λέκτορας Τμήματος
Νομικής και Δάφνη Παπαδάτου, Επίκ. Καθηγήτρια Τμήματος Νομικής
α) Τίτλος: Βιβλιογραφία Βυζαντινού Δικαίου
β) Επιστημονικοί Υπεύθυνοι: Δ. Τσούρκα-Παπαστάθη, συνταξ. Λέκτορας Τμήματος
Νομικής και Δάφνη Παπαδάτου, Επίκ. Καθηγήτρια Τμήματος Νομικής
Β. Τρέχον ερευνητικό πρόγραμμα
α) Τίτλος: Το Βυζάντιο στις δικαιικές του εμφάνσεις κατά την Οθωμανική
περίοδο. Συνέχεια ή ασυνέχεια;
β) Επιστημονικός Υπεύθυνος: Σοφία Τζωρτζακάκη-Τζαρίδου (Επίκ.
Καθηγήτρια Τμήματος Νομικής)
Το Πρόγραμμα βρίσκεται στη φάση της συγκέντρωσης υλικού και ειδικότερα
ανεύρεσης και μετάφρασης οθωμανικών αυτοκρατορικών διαταγμάτων και αυτοκρατορικών
τίτλων ιδιοκτησίας (15
ου
ου
– 16
αι.) των Μονών του Αγίου Όρους, προκειμένου να μελετηθούν
με αντίστοιχα χρυσόβουλλα και άλλα έγγραφα παραχώρησης εμπραγμάτων δικαιωμάτων στις
ίδιες παραπάνω Μονές κατά τη βυζαντινή περίοδο.
Εκπαιδευτικό έργο
Στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του πανεπιστημιακού έτους 2011-2012, το Τμήμα
Βυζαντινού Δικαίου πραγματοποίησε 12 μαθήματα, τα οποία παρακολούθησαν 16
πτυχιούχοι,
οι
οποίοι
έλαβαν
στο
τέλος
σχετική
πιστοποίηση.
Τα
Σεμινάρια
πραγματοποιήθηκαν σε αίθουσα του Κ.Β.Ε. με την αφιλοκερδή συνδρομή μελών Δ.Ε.Π. και
Ομότιμων Καθηγητών του Τμήματος Νομικής της Σχολής Νομικών, Οικονομικών και
πολιτικών Επιστημών, καθώς και του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής
Σχολής του Α.Π.Θ.
17
ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΓΙΑ ΤΟ
ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2011-12.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
«ΘΕΣΜΟΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ Η ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥΣ
ΣΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ»
Σοφία Τζωρτζακάκη – Τζαρίδου, Εισαγωγή στις πηγές του βυζαντινού και του
οθωμανικού δικαίου (16.11.2011).
Γεώργιος Νάκος, Η μετεξέλιξη θεσμών του βυζαντινού ιδιωτικού δικαίου κατά την
οθωμανική περίοδο: α) Θεώρητρο, Υπόβολο, Προικοϋπόβολο – Μπαμπά Χακί, Αγριλίκι, β)
Μεταβίβαση per cartam, εμφύτευση, δενδροκτησία, επιφάνεια – tasarruf, γεντίκι, νόβελλο
(30.11.2011).
Καλλιόπη Παπακωνσταντίνου, Το αξίωμα του Αυτοκράτορα των Ρωμαίων (14.12.2011).
Βασίλης Δημητριάδης, Ο θεσμός του Σουλτάνου στην Οθωμανική Αυτοκρατορία
(11.1.2012).
Δέσποινα Ειρήνη Τσούρκα – Παπαστάθη, Η νομολογία των κοσμικών δικαστηρίων στο
Βυζάντιο. Η «Πείρα» Ευσταθίου του Ρωμαίου – 11ος αι. (25.1.2012).
Ανδρέας Γκουτζιουκώστας, Κοσμικά δικαιοδοτικά όργανα και κεντρικά δικαστήρια της
Βυζαντινής Αυτοκρατορίας [324-1453] (8.2.2012).
Βασιλική Διάφα, Η προίκα κατά το βυζαντινό και το μεταβυζαντινό δίκαιο. Η νομολογία
των εκκλησιαστικών δικαστηρίων της Κοζάνης για το θεσμό της προίκας [1745 – 1912]
(22.2.2012).
Κωνσταντίνος Καμπουρίδης, Οθωμανική Αυτοκρατορία: Ιερός Νόμος – Πολιτικός Νόμος
– Δικαστική δικαιοδοσία (7.3.2012).
Δημήτρης Παπασταματίου, Εξέλιξη και προβλήματα του οθωμανικού γαιοκτητικού
συστήματος (21.3.2012).
Δάφνη Παπαδάτου, Περί χρεοφειλετών: Ρώμη – Βυζάντιο (4.4.2012).
Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Το ζήτημα της νομικής προσωπικότητας των εκκλησιών
και των μονών κατά τη βυζαντινή περίοδο (25.4.2012).
Φωκίων Κοτζαγεώργης, Η συγκρότηση του αγιορειτικού παραγωγικού χώρου κατά την
οθωμανική περίοδο [15ος – αρχές 19ου αι.] (9.5.2012).
Κώστας Βλάχος, Η εξελικτική κατοχύρωση του απαραγράπτου των διεκδικητικών
αγωγών του Δημοσίου στο βυζαντινό δίκαιο (23.5.2012).
Επίσης, το
Τμήμα
Βυζαντινού Δικαίου
οργανώνει σεμινάρια
επιμόρφωσης
πτυχιούχων για το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013, με θέμα: «Θεσμοί ιδιωτικού βυζαντινού
δικαίου μέσα από τη νομολογία και τη δικαστηριακή πρακτική».
Το σεμινάριο παρακολουθούν 18 άτομα.
18
ΚΕΝΤΡΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ
2012-2013
21.11.2012 Γεώργιος Νάκος, Βασικοί θεσμοί ιδιωτικού (οικογενειακού) δικαίου στο
βυζαντινό [ρωμαϊκό] Δίκαιο μέσα από τη νομολογία και τη δικαστηριακή πρακτική.
5.12.2012 Δημήτριος Νικολακάκης, Σχέσεις εκκλησιαστικής και ποινικής δίκης στο
Βυζάντιο
19.12.2012 Κωνσταντίνος Βλάχος, «Διάλυσις»: Ο θεσμός του συμβιβασμού στο
βυζαντινό δίκαιο
9.1.2013 Καλλιόπη Παπακωνσταντίνου, Ο θεσμός της συνεισφοράς στο βυζαντινό
κληρονομικό δίκαιο
23.1.2013, Γεώργιος Γκαβαρδίνας, Το άσυλο στο βυζαντινό δίκαιο 6.2.2013,
Ανδρέας Γκουτζιουκώστας, Η εύρεση του δικαίου στα επαρχιακά δικαστήρια της
βυζαντινής αυτοκρατορίας
20.2.2013, Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Το περιουσιακό καθεστώς των μοναχών
κατά τη βυζαντινή περίοδο
6.3.20123, Δάφνη Παπαδάτου, Περί καταβολών του βυζαντινού ιδιωτικού δικαίου
20.3.2013, Δέσποινα Ειρήνη Τσούρκα – Παπαστάθη, Ζητήματα κληρονομικού
δικαίου από την ΠΕΙΡΑ Ευσταθίου του Ρωμαίου
3.4.2013, Ελευθερία Παπαγιάννη, Μορφές συγκυριότητας και γειτονικό δίκαιο στο
ύστερο Βυζάντιο
17.4.2013, Σοφία Τζωρτζακάκη – Τζαρίδου, Οι γαμικές δωρεές του συζύγου στο
βυζαντινό δίκαιο
15.5.2013, Σπύρος Τρωιάνος, Το έμβρυο στο βυζαντινό δίκαιο
3ο ΘΕΜΑ
Ανακοινώσεις – Αιτήσεις – Προτάσεις.
Ο κ. Πρόεδρος αναφέρθηκε εκ νέου στο θέμα του Αρχιμανδρίτη Π.-Γ.
Τζορμπατζόγλου σχετικά με την μακρόχρονη απουσία του από το Κ.Β.Ε. και πρότεινε να
παραπεμφθεί το θέμα στο επόμενο Δ.Σ.
Ο κ. Ιωαννίδης ενημέρωσε για τη συζήτηση που είχε με τον Αρχιμανδρίτη και τόνισε
ότι υπήρξε αδυναμία στο να ανταποκριθεί με τρόπο που να ικανοποιεί το Κ.Β.Ε. ως προς το
επιστημονικό έργο που του έχει ανατεθεί.
Στη συνέχεια ο κ. Πρόεδρος αναφέρθηκε στην έκδοση του περιοδικού ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ
και όρισε υπεύθυνη της επιμέλειάς του η κα Αν. Πλιώτα.
Η κα Κοτζάμπαση αναφέρθηκε στις εκδόσεις των διατριβών της κ. Ελένης
Καλτσογιάννη, με τίτλο: «Το αγιολογικό και ομιλητικό έργο του Ιωάννη Ζωναρά – Εισαγωγική
μελέτη – Κριτική έκδοση» και της κ. Ηλιάννας Παρασκευοπούλου, με τίτλο: «Το αγιολογικό και
ομιλητικό έργο του Νικηφόρου Γρηγορά». Τα βιβλία αυτά θα ενταχθούν στη σειρά «Βυζαντινά
Κείμενα και Μελέτες» και θα εκδοθούν από το Κ.Β.Ε. Πρότεινε να ζητηθούν προσφορές από
19
την εταιρεία «Copyhouse» και τον εκδοτικό οίκο «Μαυρογένης Α.Ε.». Υπολογίζεται ότι το
κόστος του ενός βιβλίου θα στοιχίσει 500 ευρώ (τα 2 βιβλία 1.000 ευρώ).
Επίσης, ανέφερε ότι το περιοδικό «ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ» 32 είναι έτοιμο.
Κατόπιν, αναφέρθηκε στο άρθρο που της έστειλε ο κ. Pavlikianov με τίτλο: «Unknown
document of the metropolitan of Lakedaimon Matthew». Το άρθρο δόθηκε στην κ. Κατσώνη
για να το ελέγξει, αν είναι κατάλληλο να ενταχθεί στο περιοδικό «ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ» 33.
Στη συνέχεια, τα μέλη του Δ.Σ. συζήτησαν τον τρόπο της κρίσης των διατριβών που
εκδίδονται από το Κ.Β.Ε.
Ο κ. Ιωαννίδης ανέφερε αν θα πρέπει τα μέλη του Δ.Σ. να κρίνουν τις διατριβές που
κατατίθενται στο Κ.Β.Ε. προς έκδοση.
Η κ. Κατσώνη πρότεινε τις διατριβές να τις αναλαμβάνουν άτομα που έχουν μεγάλη
εμπειρία σε ό,τι αφορά το γνωστικό τους αντικείμενο (π.χ. όσον αφορά τους ιστορικούς, η κ.
Βαρμάζη και η κ. Ζαφράκα).
Η κ. Κοτζάμπαση ανάφερε ότι υπάρχουν διατριβές που πήραν «άριστα» και
τυπώθηκαν στο Κ.Β.Ε,
Στη συνέχεια, η κ. Τζωρτζακάκη κατέθεσε μια αίτηση στο Κ.Β.Ε. σχετικά με την
ου
παραχώρηση της αίθουσας διαλέξεων και του χωλ του 1 ορόφου για τις 27 και 28
Σεπτεμβρίου 2013, προκειμένου να διεξαχθεί η 2η Διεθνής Επιστημονική Συνάντηση Νέων
Ιστορικών του Δικαίου με αντικείμενο το Βυζαντινορωμαϊκό Δίκαιο.
Κατόπιν, κλήθηκε η κ Παπακυριακού για να ενημερώσει τα μέλη του Δ.Σ. για την
εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο ΝΟΗΣΙΣ από τις 18 έως τις 20 Ιανουαρίου 2013.
Η εκδήλωση αυτή πραγματοποιείται σε συνεργασία της Επιτροπής Ερευνών του
Α.Π.Θ. και της Δομής Απασχόλησης και Σταδιοδρομίας του Α.Π.Θ., με θέμα: «Εκθέτοντας το
Α.Π.Θ.» - Φεστιβάλ Καινοτομίας, Εκπαίδευσης και Πολιτισμού.
Το Κ.Β.Ε. θα λάβει μέρος με stand με βιβλία, αφίσες, βίντεο και γενικά υλικό από
διάφορες εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Κ.Β.Ε.
Το κείμενο που έχει υποβάλει η κ. Παπακυριακού είναι το εξής:
«Το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
ιδρύθηκε το 1966. Περιλαμβάνει πέντε τμήματα: Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας,
Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης, Ιστορίας, Θεολογίας και Δικαίου.
Σκοποί του ΚΒΕ είναι η έρευνα του βυζαντινού πολιτισμού, η εξειδίκευση πτυχιούχων
ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Ελλάδας και του εξωτερικού και η κατάρτιση ειδικών
ερευνητών στους παραπάνω κλάδους των βυζαντινών σπουδών.
Το ΚΒΕ πραγματοποιεί τους στόχους του με την οργάνωση ερευνητικών
προγραμμάτων, τη δημοσίευση των ερευνητικών πορισμάτων, την οργάνωση ειδικών
σεμιναρίων, επιστημονικών συναντήσεων, διαλέξεων και συνεδρίων, τη συνεργασία με άλλα
επιστημονικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού, την οργάνωση εξειδικευμένης
βιβλιοθήκης, την έκδοση επιστημονικού περιοδικού, μονογραφιών και άλλων εκδόσεων.
Εποπτικό υλικό: φωτογραφίες του κτηρίου και του εσωτερικού
Λεζάντες: Το κτήριο ΜΕΛΙΣΣΑ όπου στεγάζεται το ΚΒΕ
Η βιβλιοθήκη του ΚΒΕ
Παρουσίαση των δράσεων του ΚΒΕ σε τρεις άξονες :
Το ερευνητικό έργο του ΚΒΕ
Από την ίδρυσή του έως σήμερα εκπονήθηκαν στο ΚΒΕ περισσότερα από σαράντα
ερευνητικά προγράμματα. Τα περισσότερα πραγματοποιήθηκαν με τη χρηματοδότηση του
ΚΒΕ (ερευνητικά κονδύλια).
Παρουσιάζονται εδώ ενδεικτικά τα παρακάτω προγράμματα:
Τμήμα Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας
1. Τίτλος προγράμματος: Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας
(1100-1669)
20
Διάρκεια προγράμματος: 1967-1998
Επιστημονικός υπεύθυνος: καθηγητής Εμμανουήλ Κριαράς
Συνεργάτες (διαχρονικά): Ι. Καραγιάννη, Κ. Μητσάκης, Δ. Παπαδοπούλου, Ε. Ζάμπα, Ν.
Παπατριανταφύλλου, Ά. Φιλιππίδη, Κ. Πηδώνια, Γ. Πασχαλίδου-Παπαδοπούλου, Κ. Δημάδης,
Ε. Κωνσταντίνου-Μπουζίκα, Χ. Τζανετάκη, Α. Τζιβανοπούλου, Β. Κωνσταντινίδου, Χ.
Παπαϊωάνου, Α. Παπαχρήστου-Τριανταφύλλου, Α. Τακαλιός, Μ. Παπαθανασίου, Κ.
Τζιβοπούλου, Γ. Γώγου, Φ. Μπάκα, Ά. Περσίδου, Ι. Δημάδη, Χ. Κοσμά, Π. Πολυμέρου, Κ.
Μητσοπούλου, Α. Αργύρη, Α. Ζήση, Κ. Δημοπούλου, Β. Χαριζοπούλου, Α. Μυλωνά, Ρ.
Μανάβη, Π. Κατσώνη, Α. Βουλγαροπούλου, Ε. Χριστέλη, Τ. Καραναστάσης, Μ. Παπαμόσχου,
Β. Χαχοπούλου, Κ. Βουτυρά, Μ. Παπαϊωάννου, Ε. Μοναστηριώτη, Σ. Σταυρακοπούλου, Π.
Αλμπανούδης, Β. Βασιαρδάνη, Ι. Οικονόμου, Ν. Παπαηλιάκη, Α. Βαμβακά, Γ. Ρώσσιου, Π.
Χατζηπαπάς, Δ. Κοκκώνης, Μ. Μυτιληνάκη, Ν. Ασλανίδου, πτυχιούχοι και μεταπτυχιακοί
φοιτητές.
Χορηγοί: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ford Foundation, Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη,
Υπουργείο Πολιτισμού, Υπουργείο Προεδρίας, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών Α.Π.Θ.,
Φιλοσοφική Σχολή Α.Π.Θ., Κοινωφελές Ίδρυμα «Αλέξανδρος Ωνάσης».
Εποπτικό υλικό : 1 τόμος του Λεξικού διαστάσεων: 24Χ17εκ.
2. Τίτλος προγράμματος: Η Θεσσαλονίκη στη βυζαντινή λογοτεχνία, ρητορική και
αγιολογικά κείμενα
Διάρκεια προγράμματος: 2000-2002
Επιστημονικός υπεύθυνος: αν. καθηγήτρια Σοφία Κοτζάμπαση
Συνεργάτες: Ελένη Καλτσογιάννη, Ηλιάνα Παρασκευοπούλου, Ελένη Τσιαρδακλή
Στο πλαίσιο του προγράμματος συγκεντρώθηκε βιβλιογραφία για τη βυζαντινή Θεσσαλονίκη
(βλ. www.kbe.auth.gr/farxeia.html)
Εποπτικό υλικό : 1 βιβλίο διαστάσεων : 25Χ18εκ.
Τμήμα Βυζαντινής Ιστορίας
1. Τίτλος προγράμματος: Λεξικό Βυζαντινής ορολογίας
Διάρκεια προγράμματος: 1966-σήμερα
Επιστημονικοί υπεύθυνοι: καθηγητής Ιωάννης Ε. Καραγιαννόπουλος
(1966-1997),
καθηγήτριες Αλκμήνη Σταυρίδου-Ζαφράκα, Μάρθα Γρηγορίου-Ιωαννίδου, Πολύμνια Κατσώνη
(1997-2000), αν. καθηγήτρια Πολύμνια Κατσώνη (2009-σήμερα)
Συνεργάτες (διαχρονικά): Αλκμήνη Σταυρίδου-Ζαφράκα, Μίνα Πατεράκη, Μυρτώ Εξίκη,
Απόστολος Καρπόζηλος, Μάρθα Γρηγορίου-Ιωαννίδου, Σωτήριος Βαρναλίδης, Πολύμνια
Κατσώνη, υποψήφιοι διδάκτορες και μεταπτυχιακοί φοιτητές.
Χορηγοί: Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, Εταιρεία Βυζαντινών Ερευνών.
Εποπτικό υλικό : 1 βιβλίο διαστάσεων : 24Χ17εκ.
Τμήμα Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης
1. Τίτλος προγράμματος: Σύνταγμα των παλαιοχριστιανικών ψηφιδωτών δαπέδων της
Ελλάδος
Διάρκεια προγράμματος: 1967 - σήμερα
Επιστημονικός υπεύθυνος: καθηγητής Στυλιανός Πελεκανίδης (1967-1980) καθηγήτρια
Παναγιώτα Ασημακοπούλου - Ατζακά (1980 -σήμερα)
Συνεργάτες (διαχρονικά): Αικ. Καλαμαρτζή, Β. Νικήτα, Δ. Αϊβάζογλου, Ε. Πελεκανίδου, Δ.
Πολίτη, Α. Τσαλαμανιού-Τσολάκη, Σ. Ταμπάκη, Μ. Παρχαρίδου, Αν. Πλιώτα, Χ.
Παπακυριακού, Ε. Χρυσάφη, Ε. Αλεβίζου, Β. Καραϊσκου, Δ. Σαμαρά, Δ. Τσιαφάκη, Ε.
Τσαγκαράκη, Θ. Καραγιαννίδης, Γ. Μιλτσακάκης.
Χορηγοί: Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, Α.Π.Θ., Επιτροπή Ερευνών,
Υπουργείο Μακεδονίας -Θράκης, Ίδρυμα Κωστόπουλου, Ίδρυμα Λεβέντη.
Εποπτικό υλικό : 1 βιβλίο διαστάσεων : 29Χ21,5εκ.
2. Τίτλος προγράμματος: Ανασκαφή στον οχυρό οικισμό της Ρεντίνας
Διάρκεια προγράμματος: 1977 –σήμερα
Επιστημονικός υπεύθυνος: καθηγητής Νικόλαος Μουτσόπουλος
21
Συνεργάτες (διαχρονικά): Ε. Αδαμογιάννης, Ε. Βαγδατζόγλου -Μπακογιάννη,
Δ.
Λυκόπουλος, Άρτ. Νούτσου, Μ. Βώτη, Ελ. Σενίκογλου, ειδικοί επιστήμονες, συντηρητές και
φοιτητές.
Χορηγοί: Α.Π.Θ. (τακτικός προϋπολογισμός-κοσμητεία πολυτεχνικής σχολής), Υπουργείο
Μακεδονίας-Θράκης, Αρχαιολογική Εταιρεία, ΟΠΑΠ, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών,
Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος.
Εποπτικό υλικό : 1 βιβλίο διαστάσεων 29Χ22εκ.
3. Τίτλος προγράμματος : Εικονογραφημένα χειρόγραφα του Αγίου Όρους
Διάρκεια προγράμματος: 1967 - σήμερα
Επιστημονικός υπεύθυνος: καθηγητής Σωτήριος Καδάς
Εποπτικό υλικό : 1 βιβλίο διαστάσεων 29Χ21εκ.
Τμήμα Βυζαντινής Θεολογίας
1. Τίτλος προγράμματος: Θεσσαλονικείς συγγραφείς
Διάρκεια προγράμματος: 1977 -1985
Επιστημονικός υπεύθυνος: καθηγητής Δημήτριος Τσάμης
Συνεργάτες: καθηγητές Δημήτριος Καϊμάκης, Βασίλειος Ψευτογκάς
Εποπτικό υλικό : 1 βιβλίο διαστάσεων 25Χ18εκ.
2. Τίτλος προγράμματος: Τα μοναστήρια της Μακεδονίας κατά τη βυζαντινή και
μεταβυζαντινή περίοδο
Διάρκεια προγράμματος: 1989-1995
Επιστημονικός υπεύθυνος: καθηγητής π. Θεόδωρος Ζήσης
Συνεργάτες (διαχρονικά): Ν. Μουτσόπουλος, Γ. Στογιόγλου, Ευθ. Τσιγαρίδας, Σ. Καδάς, Σ.
Κίσσας, Χ. Αραμπατζής, Ά. Καραμανίδου, Δ. Κατσίκας, Α. Κραλίδης, Σ. Λάμπρου, Σ.
Πασχαλίδης, Τ. Τσομπάνης, Γ. Χατζούλη, Δ. Στρατής και αποσπασμένοι καθηγητές της
Μέσης Εκπαίδευσης.
Χορηγοί:Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης, Α.Π.Θ.
Εποπτικό υλικό : 1 βιβλίο διαστάσεων 29Χ22εκ.
Ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα διεθνούς συνεργασίας
Τίτλος προγράμματος: Byzantium - early Islam (Euromed Heritage III)
Συμμετέχουσες χώρες: Ελλάδα (Ελληνική Εταιρεία για την προστασία του περιβάλλοντος
και της πολιτιστικής κληρονομιάς, Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών Α.Π.Θ., Ισραήλ (Israel
Antiquities Authority), Παλαιστινιακή Αρχή (Mosaic Centre Jericho), Κύπρος (Τεχνικό
Επιμελητήριο), Τουρκία (Middle East Technical University)
Επιστημονικός υπεύθυνος για την έκδοση των αποτελεσμάτων του προγράμματος:
καθηγήτρια Παναγιώτα Ασημακοπούλου - Ατζακά (2007 - 2008)
Συνεργάτες: Αν. Πλιώτα, Χ. Παπακυριακού, J. Smith
Εποπτικό υλικό : 1 βιβλίο διαστάσεων 29Χ22εκ.
Το εκδοτικό έργο του ΚΒΕ
Το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών έχει να επιδείξει, στα σαράντα και πλέον χρόνια λειτουργίας
του, πλούσιο εκδοτικό έργο. Από το 1969 εκδίδει το ετήσιο επιστημονικό περιοδικό
ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ. Έως σήμερα έχουν εκδοθεί τριανταένας τόμοι. Το 2010 ξεκίνησε το πρόγραμμα
ψηφιοποίησης του περιοδικού.
Παράλληλα εκδίδονται από το ΚΒΕ πέντε σειρές μονογραφιών και μελετών:
ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΕΣ (έχουν κυκλοφορήσει πενήντα οκτώ μονογραφίες).
ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ (αριθμεί δεκαέξι εκδόσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος).
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ (έχουν εκδοθεί τέσσερις τόμοι με τα έργα του
Φιλοθέου Κοκκίνου και του Ιωσήφ Καλοθέτου).
22
ΜΝΗΜΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ (περιλαμβάνει μία έκδοση για τους ναούς στο Γεράκι
της Μάνης).
ΠΟΙΚΙΛΑ (αριθμεί δέκα βιβλία, κυρίως συλλογικά έργα και πρακτικά συνεδρίων).
Το 2009 εγκαινιάστηκαν άλλες δύο σειρές εκδόσεων, τα ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ
ΜΕΛΕΤΕΣ και τα ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ.
Εποπτικό υλικό : 1 τόμος του περιοδικού ΒΥΖΑΝΤΙΝΆ (ο τελευταίος) διαστ.
Σε φωτογραφίες των εξωφύλλων : ΒΚΜ (αρ. 54, 58)
ΒΜ (αρ. 14)
ΠΟΙΚΙΛΑ (αρ. 9)
Γεράκι διαστ. 31Χ25εκ.
ΜΚΜ (αρ.1)
ΜΜ (αρ.2)
Το εκπαιδευτικό έργο του ΚΒΕ
Σεμινάρια πτυχιούχων
Από το ακαδημαϊκό έτος 2007-2008 λειτουργούν στους τομείς έρευνας των πέντε τμημάτων
του ΚΒΕ σεμινάρια εξειδίκευσης πτυχιούχων. Το τρέχον ακαδημαϊκό έτος συμμετέχουν 113
πτυχιούχοι ανώτατων σχολών, ενώ, από την έναρξη του προγράμματος, παρακολούθησαν τα
σεμινάρια 485 άτομα.
Τα θέματα των σεμιναρίων για το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 είναι τα εξής:
Τμήμα Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας: «Εκδοτική βυζαντινών κειμένων»
Τμήμα Βυζαντινής Ιστορίας: «Όψεις της βυζαντινής κοινωνίας»
Τμήμα Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης: «Σχέσεις Θεσσαλονίκης και Αγίου Όρους κατά τα
βυζαντινά και μεταβυζαντινά χρόνια»
Τμήμα Βυζαντινής Θεολογίας: «Θεολόγοι της Θεσσαλονίκης»
Τμήμα Βυζαντινού Δικαίου: «Θεσμοί βυζαντινού δικαίου»
Εποπτικό υλικό : φωτογραφίες από τα σεμινάρια
Λεζάντες : Σεμινάριο Βυζαντινής Αρχαιολογίας, 10.4.2008
Σεμινάριο Βυζαντινού Δικαίου, 2011
Σεμινάριο Μεσαιωνικής Ελληνικής Φιλολογίας, 2013
Θερινό πανεπιστήμιο 2009, 2010
Στο πλαίσιο της συμφωνίας που υπογράφηκε το 2008 μεταξύ του Κέντρου Βυζαντινών
Ερευνών
του
Α.Π.Θ.
και
του
Κέντρου
Βυζαντινών,
Νεοελληνικών
και
Νοτιοανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών της Ανώτατης Σχολής Κοινωνικών Επιστημών της
Γαλλίας (École des Hautes Études en Sciences Sociales, C.R.H., Centre d’Études
Byzantines, Néo-Helléniques et Sud-Est Européennes, Paris), οργανώθηκε το 2009 στη
Δράμα το πρώτο Θερινό Πανεπιστήμιο με θέμα: «Η ερμηνεία του Βυζαντινού Τεκμηρίου:
Τεχνικές και Μέθοδοι», στο οποίο συμμετείχαν 25 υπότροφοι φοιτητές μεταπτυχιακού,
διδακτορικού και μεταδιδακτορικού επιπέδου από 17 χώρες.
Το 2010 οργανώθηκε, επίσης στη Δράμα, το δεύτερο Θερινό Πανεπιστήμιο με θέμα : « Το
Βυζαντινό παλάτι» (Le Palais byzantine), στο οποίο συμμετείχαν τριάντα πέντε υπότροφοι.
Εποπτικό υλικό : το πρόγραμμα των σεμιναρίων
Θερινό Σεμινάριο Ελληνικής Παλαιογραφίας
Με τη συμμετοχή σαράντα δύο προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών από το
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Ιωαννίνων, Πατρών
και Δημοκρίτειο Θράκης πραγματοποιήθηκε, στο διάστημα 2 έως 7 Ιουλίου 2012, το Θερινό
Σεμινάριο Ελληνικής Παλαιογραφίας, που οργάνωσε το Τμήμα Μεσαιωνικής Ελληνικκής
Φιλολογίας του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών.
Στο Σεμινάριο δίδαξαν οι: Θ. Αντωνοπούλου (Παν. Αθηνών), Ι. Βάσσης (Α.Π.Θ.), Σ.
Κοτζάμπαση (Α.Π.Θ.), Μ. Λουκάκη (Παν. Αθηνών), Π. Σωτηρούδης (Α.Π.Θ.) και R. Tocci
(Δ.Π.Θ.).
23
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ
Δευτέρα, 2 Ιουλίου 2012
11:00 Έναρξη (στο αμφιθέατρο του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού)
11:30-13:00 Εισαγωγή στην ιστορία του βιβλίου (Π. Σωτηρούδης)
15:00-17:00 Μεγαλογράμματη γραφή (Δ. Αντωνοπούλου – Ι. Βάσσης)
Τρίτη, 3 Ιουλίου 2012 (στο νέο κτίριο της Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ.)
10:00-13:00 Μικρογράμματη γραφή: 9ος-10ος αι. (Ι. Βάσσης – Δ. Αντωνοπούλου)
15:00-17:00 Πρακτική άσκηση
Τετάρτη, 4 Ιουλίου 2012 (στην αίθ. εκδηλώσεων της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Βέροιας)
Επίσκεψη στη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Βέροιας για εξέταση βυζαντινών χειρογράφων
Μικρογράμματη γραφή: 11ος-12ος αι. (Μ. Λουκάκη – R. Tocci)
Πέμπτη, 5 Ιουλίου 2012 (στο νέο κτίριο της Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ.)
10:00-13:00 Μικρογράμματη γραφή: 13ος-14ος αι. (Μ. Λουκάκη – Σ. Κοτζάμπαση)
15:00-17:00 Πρακτική άσκηση
Παρασκευή, 6 Ιουλίου 2012 (στο νέο κτίριο της Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ.)
10:00-13:00 Μικρογράμματη γραφή: 14ος-16ος αι. (R. Tocci – Σ. Κοτζάμπαση)
15:00-17:00 Πρακτική άσκηση
20:00 Αποχαιρετιστήρια εκδήλωση στο Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών
Σάββατο, 7 Ιουλίου 2012 (στην αίθουσα σεμιναρίων του ΚΒΕ)
10:00-13:00 Πρακτική άσκηση
Εποπτικό υλικό : φωτογραφίες
Λεζάντες: Επίσκεψη στη Δημόσια Βιβλιοθήκη Βέροιας
Θερινό Σεμινάριο Ελληνικής Παλαιογραφίας 2012
Δράσεις εξωστρέφειας του ΚΒΕ
Διαλέξεις
Το ΚΒΕ προσκαλεί Έλληνες και ξένους ειδικούς ερευνητές του βυζαντινού πολιτισμού για να
δώσουν επιστημονικές διαλέξεις ή να παρουσιάσουν ερευνητικά προγράμματα άλλων
πανεπιστημίων και ευρωπαϊκών ερευνητικών κέντρων. Επίσης, οργανώνει παρουσιάσεις
νέων σημαντικών εκδόσων για το Βυζάντιο.
Εποπτικό υλικό : αφίσες και φωτογραφίες
Λεζάντες: Διάλεξη A. Ovadiah, 26.2.2008
Παρουσίαση του βιβλίου οι Νεαρές του Λέοντος ΣΤ΄του Σοφού
Διάλεξη Ν. Τουφεξή, 21.5.2008
Αναγορεύσεις
Το ΚΒΕ τίμησε με τον τίτλο του Αντεπιστέλλοντος Εταίρου διεθνούς φήμης βυζαντινολόγους,
όπως τους Ηerbert Hunger, Σπυρίδωνα Τρωιάνο, Παναγιώτη Βοκοτόπουλο, Diether Roderich
Reinsch, Paul Magdalino, Judith Herrin.
Επίσης, απένειμε τον τίτλο του Επίτιμου Προέδρου του ΚΒΕ στους διατελέσαντες Προέδρους
του ΔΣ του ΚΒΕ, καθηγητές Εμμ. Κριαρά και Ν. Μουτσόπουλο.
Εποπτικό υλικό : αφίσες και φωτογραφίες
Λεζάντες : Αναγόρευση της Judith Herrin, 12.12.2012
Αναγόρευση Παν. Βοκοτόπουλου, 28.5.2009
Αναγόρευση Σπ. Τρωιάνου, 12.2.2009
Τιμητική εκδήλωση για τον Εμμ. Κριαρά, 8.4.2009
Αναγόρευση P. Magdalino, 16.12.2010
24
Εκθέσεις
Giuseppe Gerola
Το ΚΒΕ διοργάνωσε, σε συνεργασία με το Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της
Μπολόνιας, έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Giuseppe Gerola: αρχαιολογικές διαδρομές από
το Αιγαίο στη Ραβέννα», η οποία φιλοξενήθηκε στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο του
Δήμου Θεσσαλονίκης στο διάστημα 14/3/2012 έως 20/4/2012. Παρουσιάστηκε μία επιλογή
από τις πολυάριθμες φωτογραφίες που τράβηξε ο Giuseppe Gerola κατά το πρώτο τέταρτο
του εικοστού αιώνα από την Κρήτη, τα νησιά του Αιγαίου, από το Βένετο τη Ρομάνια και το
Τρεντίνο. Η έκθεση φωτογραφιών γύρω από τη ζωή και το έργο του Giuseppe Gerola
φιλοξενήθηκε αρχικά στη Ραβέννα και, στη συνέχεια, στην Ελλάδα, καταρχήν στη
Θεσσαλονίκη, κατόπιν στη Ρόδο, σε συνεργασία με την 4η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων,
και, τέλος, στην Αθήνα σε συνεργασία με το Iνστιτούτο Bυζαντινών Eρευνών του Eθνικού
Ιδρύματος Ερευνών.
Εποπτικό υλικό : αφίσα, φωτογραφίες, ένα βιβλίο/κατάλογος της έκθεσης διαστάσεων : 21Χ21
εκ.
Αποτυπώματα
Το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών, συμμετέχοντας στον εορτασμό για τα εκατό χρόνια από την
ενσωμάτωση της Θεσσαλονίκης στο Eλληνικό Kράτος, διοργάνωσε έκθεση φωτογραφίας με
τίτλο Αποτυπώματα· η βυζαντινή Θεσσαλονίκη σε φωτογραφίες και σχέδια της Βρετανικής
Σχολής Αθηνών (1888-1910), που φιλοξενείται από 5 Δεκεμβρίου 2012 έως 31 Ιανουαρίου
2013 στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Θεσσαλονίκης. Η έκθεση περιλαμβάνει
ανέκδοτες, στο μεγαλύτερο μέρος τους, φωτογραφίες, καθώς και σχέδια βυζαντινών μνημείων
της πόλης, όπως αποτυπώθηκαν από Βρετανούς αρχιτέκτονες και αρχαιολόγους που
επισκέφθηκαν τη Θεσσαλονίκη στο χρονικό διάστημα 1888-1910, αλλά και μετά την
πυρκαγιά του 1917. Η σημασία της έκθεσης έγκειται στο γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του
υλικού παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό.
Εποπτικό υλικό : αφίσα, φωτογραφίες, ένα βιβλίο/κατάλογος της έκθεσης διαστάσεων :
21Χ26εκ.
Εκπαιδευτικές εκδρομές
Το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών διοργάνωσε τον Μάρτιο του 2010 επίσκεψη στο Κέντρο
Σλαβο-βυζαντινών Σπουδών «Ivan Dujčev» του Πανεπιστημίου «Sv. Kliment Ohridski» στη
Σόφια, στο οποίο φυλάσσονται τα ελληνικά χειρόγραφα της Μονής Τιμίου Προδρόμου
Σερρών, της Παναγίας Εικοσιφοινίσσσης Παγγαίου και άλλων μοναστηριών της Μακεδονίας
και της Θράκης.
Επίσης, το ΚΒΕ οργάνωσε εκπαιδευτική εκδρομή στην Αχρίδα της ΠΓΔΜ και την περιοχή της,
με σκοπό την επίσκεψη των βυζαντινών μνημείων. Η εκδρομή έγινε 24 και 25 Σεπτεμβρίου
2010.
Στις εκπαιδευτικές εκδρομές συμμετείχαν πτυχιούχοι που παρακολουθούν τα σεμινάρια του
ΚΒΕ και άλλοι πανεπιστημιακοί.
Εποπτικό υλικό : φωτογραφίες
Λεζάντες: αρ.1: 08pdf : Εκπαιδευτική εκδρομή στην ΠΓΔΜ, 2010. Στόβοι, θέατρο
αρ 2.: Εκπαιδευτική εκδρομή στην ΠΓΔΜ, 2010. Ξενάγηση
Ηράκλεια Λυγκηστική
στην
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
- Αποφασίζεται το θέμα του Αρχιμανδρίτη Π.-Γ. Τζορμπατζόγλου σχετικά με την μακρόχρονη
απουσία του από το Κ.Β.Ε. να παραπεμφθεί στο επόμενο Δ.Σ.
- Αποφασίζεται η επιμέλεια του περιοδικού «ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ» να ανατεθεί στην κα Αν. Πλιώτα.
25
- Αποφασίζεται η έκδοση από το Κ.Β.Ε. των διατριβών της κ. Ελένης Καλτσογιάννη, με τίτλο:
«Το αγιολογικό και ομιλητικό έργο του Ιωάννη Ζωναρά – Εισαγωγική μελέτη – Κριτική
έκδοση» και της κ. Ηλιάννας Παρασκευοπούλου, με τίτλο: «Το αγιολογικό και ομιλητικό έργο
του Νικηφόρου Γρηγορά» στη σειρά «Βυζαντινά Κείμενα και Μελέτες». Αποστολή
προσφορών από την εταιρεία «Copyhouse» και τον εκδοτικό οίκο «Μαυρογένης Α.Ε.».
- Αποφασίζεται το άρθρο του κ. Pavlikianov με τίτλο: «Unknown document of the metropolitan
of Lakedaimon Matthew» να δοθεί στην κ. Κατσώνη για να το ελέγξει, αν είναι κατάλληλο να
ενταχθεί στο περιοδικό «ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ» 33.
- Αποφασίζεται να εγκριθεί η αίτηση της κας Τζωρτζακάκη, σχετικά με την παραχώρηση της
ου
αίθουσας διαλέξεων και του χωλ του 1 ορόφου για τις 27 και 28 Σεπτεμβρίου 2013,
προκειμένου να διεξαχθεί η 2η Διεθνής Επιστημονική Συνάντηση Νέων Ιστορικών του Δικαίου
με αντικείμενο το Βυζαντινορωμαϊκό Δίκαιο.
- Αποφασίζεται η συμμετοχή του Κ.Β.Ε. στην εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο
ΝΟΗΣΙΣ από τις 18 έως τις 20 Ιανουαρίου 2013 σε συνεργασία της Επιτροπής Ερευνών του
Α.Π.Θ. και της Δομής Απασχόλησης και Σταδιοδρομίας του Α.Π.Θ., με θέμα: «Εκθέτοντας το
Α.Π.Θ.» - Φεστιβάλ Καινοτομίας, Εκπαίδευσης και Πολιτισμού.
Συμφωνούν όλα τα μέλη του Δ.Σ. ομόφωνα στις παραπάνω αποφάσεις.
Δεν υπάρχουν άλλα θέματα προς συζήτηση και λύεται η Συνεδρίαση.
ΤΑ ΜΕΛΗ
Σ. ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΑΡ. ΜΕΝΤΖΟΣ
Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Μ. ΧΟΡΤΟΜΑΝΗ
Φ. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
Π. ΚΑΤΣΩΝΗ
26
27