ΙΑ΄ ΤΣΙΡΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΛΕΜΕΣΟΥ (ΚΒ) Διευθύντρια: Μαρία Τράγγολα Παπά Σχέδιο Βελτίωσης και Ανάπτυξης της Σχολικής Μονάδας Σχολική Χρονιά 2012 - 2013 Οι εκπαιδευτικοί του σχολείου μας ως οι ηγέτες της τάξης και η διευθύντρια ως ηγέτης του σχολείου, ασκούν παιδαγωγική ηγεσία με στόχο τη βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης. Πιστεύουμε ότι: «Η μάθηση των παιδιών έρχεται πρώτα και μετά οτιδήποτε άλλο την υποστηρίζει.»(Stoll, Fink & Earl, 2003) 2 Το Όραμα για τη Σχολική μας Μονάδα: Σε συνθήκες συνεργασίας και ύπαρξης προϋποθέσεων για συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων να προσφέρουμε μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες σε όλους τους μαθητές του σχολείου μας υψηλής ποιότητας εκπαίδευση ΣχεδιασμόςΣχέδιο Δράσεων ΔράσηςΜε Βάση: Τις Εμφάσεις του ΥΠΠ Τις Εμφάσεις της Σχολικής Μονάδας 1. Συμμετέχουμε στην Κυπριακή Προεδρία Συμβάλλουμε στην Επιτυχία της Κύπρου 1. Πρόληψη της Παραβατικότητας 2. Ανάπτυξη Στάσεων και Συμπεριφορών που Διακρίνουν το Δημοκρατικό Πολίτη 2. Ανάπτυξη Αειφόρου Περιβαλλοντικής Πολιτικής: Ενέργεια 3. Γνωρίζω - Δεν Ξεχνώ και Αγωνίζομαι 3. Κατανόηση Οδηγιών 3 Εμφάσεις ΥΠΠ 1.Συμμετέχουμε στην Κυπριακή Προεδρία - Συμβάλλουμε στην Επιτυχία της Κύπρου Δραστηριότητες στις τάξεις:  Ενημέρωση από την ιστοσελίδα του ΥΠΠ για την Κυπριακή Προεδρία http://www.cy2012.eu/index.php/el/page/home  Συλλογή σχετικού με την Ε.Ε. και την κυπριακή προεδρία υλικού από διάφορες ιστοσελίδες και εφημερίδες  Ευρωκρυπτόλεξα  Ετοιμασία ευρωλεξικού στα ελληνικά και αγγλικά (Η.Υ.)  «Μαγειρεύοντας στην Ευρώπη», βιβλιαράκι με παραδοσιακές συνταγές από χώρες της Ε. Ε.  Σελιδοδείκτες με παραδοσιακές στολές ή αξιοθέατα από χώρες της Ε. Ε.  Ετοιμασία «Κώδικα Ευρωπαίου Μαθητή»  Ανάπτυξη συνεργασίας με ευρωπαϊκά σχολεία (Ελλάδα, Δημοτικό Σχολείο Σαλαμίνος)  Εργασίες τύπου projects  Δημιουργία πινακίδας στις τάξεις για ανάρτηση υλικού και εργασιών των μαθητών  Ανάπτυξη των ενοτήτων: Γνωριμία με την ταυτότητά μου και την ταυτότητα των άλλων, Η διαφορετικότητα και η καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού, Πρακτική εφαρμογή της πολιτικής του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων 4 Δραστηριότητες του Σχολείου:  Έκθεση έργων τέχνης των μαθητών «Στα χνάρια Κυπρίων και άλλων Ευρωπαίων ζωγράφων»  Επίσκεψη των μαθητών στην Έκθεση Λεονάρντο Ντα Βίντσι (Ιανουάριος 2012)  Λογοτεχνική ημερίδα με έργα Ευρωπαίων λογοτεχνών  Μουσική εκδήλωση 2.Ανάπτυξη Στάσεων και Συμπεριφορών που Διακρίνουν το Δημοκρατικό Πολίτη Δραστηριότητες στις τάξεις: Οργάνωση κέντρων μάθησης με διαβαθμισμένες δραστηριότητες εντός της τάξης (εμπέδωση) Δημιουργία παρουσίασης power point «Η Δημοκρατία από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα» Αντιπαράθεση Δημοκρατίας/Δικτατορίας – Τα Δικαιώματα του Πολίτη Δημιουργία παρουσίασης power point «Έχω Δικαίωμα, Έχω Υποχρέωση» Δραματοποίηση σκηνής από την αρχαία Ελλάδα Μελέτη και σύγκριση κειμένων σχετικών με τη δημοκρατία Δραστηριότητες κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων: Οργάνωση και μεντορισμός μαθητών (διαμεσολαβητών) με στόχο τη διαχείριση συγκρούσεων μεταξύ των μαθητών κατά τη διάρκεια του διαλείμματος Εκπαίδευση μαθητών οι οποίοι επιθυμούν να προσφέρουν βοήθεια και στήριξη σε άλλους μαθητές σε οποιοδήποτε τομέα της σχολικής ζωής (μαθήματα, κοινωνικοποίηση, αθλήματα) 5 Δημιουργική ενασχόληση των παιδιών κατά τη διάρκεια του διαλείμματος με διάφορα παιχνίδια (αυλής, αθλητικά, επιτραπέζια) – Συμμετοχή των μαθητών στην κατασκευή, στο δανεισμό, στο στήσιμο και στη φύλαξη των παιχνιδιών, στον καθορισμό των κανόνων κ. ά. Δραστηριοποίηση του Κεντρικού Μαθητικού Συμβουλίου Δραστηριότητες κατά τη διάρκεια του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής Αξιοποίηση κάθε ευκαιρίας που προσφέρει το μάθημα της Φ. Α. έτσι ώστε μέσα από βιωματική και ενεργητική διδακτική στρατηγική να καλλιεργηθούν: Η αποδοχή όλων από όλους σε επίπεδο τάξης και σε επίπεδο ομάδων συνεργασίας Ο σεβασμός απέναντι στην προσπάθεια και στα επιτεύγματα του άλλου Η αυτοεκτίμηση Η κουλτούρα του σωστού παίχτη και του σωστού θεατή 3. Γνωρίζω, Δεν Ξεχνώ και Αγωνίζομαι Στόχοι Οι μαθητές να:  Γνωρίσουν τα γεγονότα που οδήγησαν στην κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η πατρίδα μας, καθώς και τις προσπάθειες που καταβάλλονται για επίλυση του προβλήματος.  Γνωρίσουν τα κατεχόμενα μέρη της πατρίδας μας.  Κατακτήσουν το σχετικό λεξιλόγιο εννοιολογικά και ορθογραφικά.  Αναπτύσσουν προβληματισμούς, να νοιάζονται και να τοποθετούνται κριτικά απέναντι στο εθνικό μας πρόβλημα.  Βιώσουν τα μηνύματα αγωνιστικότητας και πίστης για επιστροφή στις πατρογονικές μας εστίες. 6  Καλλιεργήσουν το πνεύμα της Δημοκρατίας, της ειρήνης, της συνεργασίας των λαών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της αλληλεγγύης κτλ. Δραστηριότητες Επεξεργασία επιλεγμένων κειμένων και αναφορών.  Επεξεργασία κειμένων από τα βιβλία «Δεν ξεχνώ και αγωνίζομαι», «Κυπριακό Ανθολόγιο» καθώς και από το διαδίκτυο.  Αξιοποίηση επίκαιρων (π.χ. νέα από ειδήσεις, εφημερίδες κλπ) που αφορούν στις διαπραγματεύσεις για επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Αξιοποίηση ζωντανών πηγών και προσωπικών βιωμάτων.  Συνεντεύξεις από πρόσωπα που βίωσαν την προσφυγιά, δίνοντας έμφαση στις αναμνήσεις για τη ζωή τους πριν και μετά το 1974, καθώς και στα συναισθήματα τους όταν άνοιξαν τα οδοφράγματα.  Αξιοποίηση των ζωντανών πηγών της κοινότητας με πρόσκληση σε πρόσωπα που έζησαν τα γεγονότα της εισβολής.  Αξιοποίηση προσωπικών βιωμάτων και οπτικού υλικού από επισκέψεις των παιδιών στα κατεχόμενα. Γνωριμία με τα κατεχόμενα χωριά και τις πόλεις μας.  Μελέτη μνημείων, αρχαιολογικών χώρων, εκκλησιών, μοναστηριών, κάστρων, θεάτρων, φρουρίων.  Έρευνα σχετικά με παραδόσεις και έθιμα από τα κατεχόμενα χωριά μας.  Γνωριμία με κοινότητες των εκτοπισμένων μαθητών της τάξης.  Συνθετικές, δημιουργικές εργασίες για τα κατεχόμενα (με μικροέρευνες, κείμενα, ακροστιχίδες, κρυπτόλεξα, εικόνες κ.α.)  Δημιουργία λευκώματος από τα παιδιά με ήρωες που γεννήθηκαν στα κατεχόμενα μέρη μας. 7  Διαγωνισμός ποιήματος. Αξιοποίηση σχολικών εκδηλώσεων.  1η Οκτωβρίου. Ημέρα της Κυπριακής Ανεξαρτησίας  15 Νοεμβρίου. Ημέρα καταδίκης της ανακήρυξης ψευδοκράτους. Παρουσίαση και κατανόηση των εννοιών: εισβολή, πραξικόπημα, κατοχή, ψευδοκράτος, πρόσφυγες, αγνοούμενοι, εγκλωβισμένοι.  17 Νοεμβρίου. Ημέρα Μνήμης Πολυτεχνείου. Οι συνέπειες της κατάλυσης της Δημοκρατίας στη ζωή των ανθρώπων και στη ζωή της πατρίδας μας  20 Νοεμβρίου. Ημέρα Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Συζήτηση στα τμήματα για τα δικαιώματα των παιδιών στην Κύπρο που καταπατούνται. Γνωριμία με διεθνείς οργανισμούς οι οποίοι ασχολούνται με τα ανθρώπινα δικαιώματα.  19 Ιανουαρίου. Ημέρα Μνήμης Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄. Η ζωή και το έργο του και η μοίρα της Κύπρου  1η Απριλίου. Ο αγώνας των Κυπρίων για ανεξαρτησία, ο ρόλος των Άγγλων στην υπόθεση της Κύπρου Άλλες δραστηριότητες σχετικά με την τουρκική εισβολή στην Κύπρο Δημιουργία παρουσίασης power point για τα γεγονότα του 1974 Συγγραφή, ποιημάτων, διαλόγων και κειμένων. Διεξαγωγή έρευνας από τα παιδιά για να διαπιστωθεί πόσοι μαθητές είναι προσφυγόπουλα και μη – Γραφικές παραστάσεις. Προβολή διαφανειών και ταινιών σχετικά με την εισβολή και την κατοχή. Βίωση των γεγονότων μέσα από την υπόδηση ρόλων, απαγγελίες ποιημάτων και παρουσίαση σε εθνικές επετείους. Προβολή DVD σχετικά με την καταστροφή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Επίσκεψη των μαθητών της Στ΄ τάξης στο Μουσείο Αγώνος, Φυλακισμένα Μνήματα, Πράσινη Γραμμή. Αφιέρωμα στον Κύπριο ζωγράφο Μ. Κάσιαλο. 8 Εμφάσεις Σχολικής Μονάδας 1.Πρόληψη της Παραβατικότητας Επιτροπή Αγωγής Υγείας και Πρόληψης της Παραβατικότητας ΟΝΟΜΑ ΙΔΙΟΤΗΤΑ 1. Ταλιαδώρου Νικολέττα 2. Αντωνιάδου Πάολα 3. Μαθητική Επιτροπή Προαγωγής Υγείας Δασκάλα Δασκάλα Στόχος του προγράμματος Η εφαρμογή του προγράμματος για την πρόληψη της παραβατικής συμπεριφοράς, αρχικά στοχεύει στην ανάπτυξη θετικού σχολικού κλίματος, καθώς είναι ένας σημαντικός παράγοντας της διαδικασίας αντιμετώπισης της παραβατικότητας στο σχολικό χώρο. Επίσης, μέσα από τις διάφορες δραστηριότητες οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν και να καλλιεργήσουν τις κοινωνικές δεξιότητες τους (δεξιότητες επικοινωνίας, συνεργασίας, επίλυσης συγκρούσεων, έκφρασης των συναισθημάτων). Τα χαρακτηριστικά του θετικού και υγιούς σχολικού κλίματος:  προαγωγή ενθαρρυντικής, βοηθητικής και φιλικής ατμόσφαιρας  απαγόρευση της βίας  δημιουργία προστατευτικού περιβάλλοντος που να αποτρέπει τον εκφοβισμό  καλλιέργεια του σεβασμού της διαφορετικότητας  προώθηση της συνεργατικής μάθησης  σύνδεση του σχολείου με την οικογενειακή ζωή  προαγωγή της ισότητας και της συμμετοχής όλων 9  μετάδοση στους μαθητές του αισθήματος ότι περιβάλλονται από εκπαιδευτικούς που τους ενθαρρύνουν και έχουν υψηλές προσδοκίες  καλλιέργεια του αισθήματος περηφάνιας για το σχολείο  ενίσχυση της εμπλοκής των γονέων στη διαδικασία παροχής ποιοτικής εκπαίδευσης. Τα πιο πάνω προϋποθέτουν την ουσιαστική συνεργασία των μελών της παιδαγωγικής ομάδας. Παράλληλα απαιτούν από τον εκπαιδευτικό γνώση των ιδιαιτεροτήτων, των ικανοτήτων αλλά και του ευρύτερου οικογενειακού ή κοινωνικού περιβάλλοντος των μαθητών του. Δραστηριότητες Μαθητές - διαμεσολαβητές Μαθητές, οι οποίοι θα διδαχθούν τις τεχνικές διαμεσολάβησης, μπορούν να προλαβαίνουν ή να παρεμβαίνουν σε περιπτώσεις κρίσεων/σύγκρουσης στο σχολείο. Μαθητές - μέντορες Εκπαιδευμένοι μαθητές οι οποίοι επιθυμούν να προσφέρουν βοήθεια και στήριξη σε άλλους μαθητές σε οποιοδήποτε τομέα της σχολικής ζωής, π.χ. στήριξη σε μαθήματα, κοινωνικοποίηση, αθλήματα, διαχείριση συμπεριφοράς κ.α. Αναγνώριση θετικών συμπεριφορών των μαθητών Το σχολείο προωθεί μηχανισμούς δημόσιας αναγνώρισης ή/και επιβράβευσης των θετικών συμπεριφορών των παιδιών. Ενθαρρύνονται έτσι να υιοθετούν τις πανανθρώπινες αξίες όπως αυτές της αλληλοβοήθειας, της κοινωνικής προσφοράς, του σεβασμού της αποδοχής της διαφορετικότητας… Ανάδειξη επιτευγμάτων των μαθητών Το σχολείο επιδιώκει με διάφορους τρόπους να αναδεικνύει τα έργα και επιτεύγματα των μαθητών. Αυτό μπορεί να γίνει κατά τη διάρκεια μαθητικών συγκεντρώσεων ή εκδηλώσεων στο χώρο του σχολείου ή στο χώρο της κοινότητας με διάφορους τρόπους. Δημιουργία χορευτικού ομίλου δημιουργικής απασχόλησης Απώτερος στόχος είναι η ενδυνάμωση των σχέσεων μαθητή-σχολείου-εκπαιδευτικού. Ο όμιλος θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες, δυνατότητες και ενδιαφέροντα των παιδιών και θα δημιουργηθεί από τους ίδιους τους μαθητές. Δημιουργική ενασχόληση μαθητών το διάλειμμα Ενασχόληση των παιδιών κατά τη διάρκεια του διαλείμματος με διάφορα παιχνίδια (παιχνίδια αυλής, αθλητικά, επιτραπέζια κτλ). Στην οργάνωση των δραστηριοτήτων θα 10 συμμετέχουν οι μαθητές με διάφορους τρόπους (στήσιμο παιχνιδιών, δανεισμό παιχνιδιών, συμμετοχή στον καθορισμό των κανονισμών, κτλ). Παρουσία των ενηλίκων Η παρουσία των ενηλίκων στους διαδρόμους, στο κυλικείο και κοντά στις τουαλέτες είναι ο καλύτερος τρόπος να προληφθούν ή και να μειωθούν περιστατικά βίας και εκφοβισμού μεταξύ των μαθητών. Η παρουσία αυτή αποτελεί για τους μαθητές απόδειξη τόσο του ενδιαφέροντος των εκπαιδευτικών για τη σχολική ζωή όσο και της πρόθεσης τους για τήρηση των σχολικών κανονισμών. Έναρξη σχολικής μέρας Ο εκπαιδευτικός αφιερώνει κάποια λεπτά στην έναρξη της ημέρας για φιλαναγνωσία (7 λεπτά σιωπηρή ανάγνωση λογοτεχνικού βιβλίου από τους μαθητές) ή παιχνίδι ενεργοποίησης (energizers). Κλείσιμο σχολικής μέρας Ο δάσκαλος της τάξης, αφιερώνει κάποια λεπτά στο τέλος της μέρας για να κάνει μια ανακεφαλαίωση των δραστηριοτήτων ή γνώσεων που εφαρμόστηκαν ή αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια της μέρας. Μπορεί να γίνει επίσης αξιολόγηση αυτών των δραστηριοτήτων και εμπειριών των παιδιών ή του εβδομαδιαίου στόχου της τάξης. Είναι πολύ σημαντικό, το κλείσιμο να γίνεται με θετικό τρόπο ώστε να δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να αποβάλλουν κάθε αρνητικό συναίσθημα που δυνατόν να προέκυψε κατά τη διάρκεια της σχολικής μέρας και να φεύγουν από το σχολείο πάντα με θετικές εντυπώσεις. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με σύντομες, ευχάριστες και χαλαρωτικές δραστηριότητες πχ. παιχνίδι με τη μπάλα (αναφορά σε συναισθήματα), τραγούδι κτλ. Το ευχάριστο κλείσιμο επιτυγχάνεται επίσης με τον αποχαιρετισμό των μαθητών από τον εκπαιδευτικό. Πιο συγκεκριμένα, ο δάσκαλος στο τέλος της σχολικής μέρας, αποχαιρετά ένα- ένα τους μαθητές τονίζοντας έτσι τη μοναδικότητα του κάθε παιδιού. Ακόμα, με τη συγκεκριμένη πρακτική καλλιεργεί στους μαθητές δεξιότητες επικοινωνίας (μαθαίνουν τα παιδιά να χαιρετούν, να αντικρίζουν τον άλλο όταν του απευθύνουν το λόγο κτλ.) και βοηθά στη δημιουργία ενός θετικού κλίματος. Ώρα «Κοινωνία της Τάξης» Στη συγκεκριμένη πρακτική καθορίζεται συγκεκριμένος χρόνος στο πρόγραμμα της τάξης κατά τον οποίο δίνεται η ευκαιρία στους μαθητές να συζητούν θέματα που αφορούν άμεσα τη ζωή τους στο σχολείο με τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό της τάξης. Δίνεται έτσι η δυνατότητα στους μαθητές και εκπαιδευτικούς να εκφράζουν τους προβληματισμούς, τις απόψεις τους, τις εισηγήσεις τους και να συζητούν διάφορα προβλήματα που έχουν σχέση με τη ζωή τους στην τάξη. Στο συγκεκριμένο χρόνο καταβάλλεται προσπάθεια επίλυσης των προβλημάτων/συγκρούσεων. Βασικό στοιχείο επιτυχίας της όλης διαδικασίας είναι η λήψη αποφάσεων μέσα από ψηφοφορία. Με αυτό τον τρόπο ενισχύεται η συμμετοχή των μαθητών στη διαχείριση της ζωής στην τάξη. 11 Δημιουργία διόδου επικοινωνίας μαθητών – εκπαιδευτικών Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να έχουν δικαίωμα άποψης. Αυτό στο σχολείο μπορεί να επιτευχθεί με τη δημιουργία διόδων επικοινωνίας μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών. Μια καλή πρακτική που εφαρμόστηκε σε διάφορα δημοτικά σχολεία είναι το «Κουτί Επικοινωνίας». Συγκεκριμένα σε ένα ειδικό κουτί οι μαθητές τοποθετούν γραπτά μηνύματα προς τους εκπαιδευτικούς και τη διεύθυνση του σχολείου. Στα μηνύματα διατυπώνουν τις απορίες, τους προβληματισμούς και τις εισηγήσεις τους, επώνυμα ή ανώνυμα. Το κουτί βρίσκεται σε χώρο στον οποίο έχουν εύκολη πρόσβαση τα παιδιά. Οι μαθητές είναι καλό να γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι για να λαμβάνονται υπόψη τα αιτήματά τους πρέπει να πληρούνται κάποια κριτήρια (πχ τα μηνύματα να είναι γραμμένα με σαφήνεια, να μην έχουν υβριστικό ύφος κτλ). Το «Κουτί Επικοινωνίας» μπορεί να λειτουργεί και σε επίπεδο τάξης. Σε αυτή την περίπτωση, στο κουτί τοποθετούνται θέματα τόσο από τους μαθητές και όσο και τον εκπαιδευτικό τα οποία αφορούν αποκλειστικά τη ζωή της τάξης. Τα εγειρόμενα θέματα μπορούν να συζητούνται κατά τη διάρκεια της ώρας «Κοινωνία της Τάξης». Αυτοαξιολόγηση Ο εκπαιδευτικός δίνει συστηματικά τη δυνατότητα στους μαθητές του να αξιολογούν την προσωπική τους προσπάθεια σε σχέση με την επίτευξη των στόχων της τάξης. Με αυτή την πρακτική δίνεται η ευκαιρία στο μαθητή να προβληματιστεί για τις δικές του προσπάθειες και είτε να νιώσει την ικανοποίηση της επιτυχίας είτε να αναλογιστεί πού χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια. Η αξιολόγηση είναι ατομική, δε λειτουργεί συγκριτικά και δεν αποτελεί αντικείμενο κριτικής από τον εκπαιδευτικό. Μαθητές Υψηλού Κινδύνου O εντοπισμός και η στήριξη των μαθητών υψηλού κινδύνου για παραβατικότητα πρέπει να γίνονται έγκαιρα. Τα παιδιά αυτά βρίσκονται συνεχώς αντιμέτωπα με παράγοντες επικινδυνότητας (π.χ. δυσλειτουργίες στην οικογένεια, κακοποίηση, σχολική αποτυχία) Κάποιες καλές πρακτικές εντοπισμού και στήριξης των μαθητών είναι οι ακόλουθες:  ενεργοποίηση της Επιτροπής Αγωγής Υγείας και Πρόληψης της Παραβατικότητας  συμμετοχή του οικείου εκπαιδευτικού ψυχολόγου στην Επιτροπή και συνεργασία του σχολείου με αυτόν για εντοπισμό των μαθητών υψηλού κινδύνου  στήριξη από μέλος του σχολικού προσωπικού (π.χ. εκπαιδευτικό με συμβουλευτικές ικανότητες, συνοδό) 12 Αξιολόγηση (Αρχική αξιολόγηση, παρακολούθηση εφαρμογής του προγράμματος, αξιολόγηση των διαδικασιών, αξιολόγηση αποτελέσματος) Οι δάσκαλοι μέσα από συζητήσεις και παρατηρώντας τις στάσεις των μαθητών θα επισημάνουν προβλήματα συμπεριφοράς, αποδοχής και συνεργασίας ανάμεσά τους. Το πρόγραμμα αξιολογείται στην πορεία με την παρακολούθηση στάσεων και συμπεριφοράς μαθητών κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Πριν από κάθε δραστηριότητα θα γίνεται είτε μέσα από συζήτηση ή προκαταρκτική δραστηριότητα μια αξιολόγηση του βαθμού στον οποίο κατέχουν τα παιδιά τους στόχους στους οποίους στοχεύει η προγραμματισμένη δραστηριότητα. Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας ο εκπαιδευτικός θα έχει την ευκαιρία να αξιολογήσει την επίτευξη των στόχων μέσα από τις αντιδράσεις των παιδιών. Στο τέλος κάθε δραστηριότητας οι εκπαιδευτικοί θα ζητούν τις απόψεις των παιδιών σχετικά με:   το τι τους άρεσε/δεν άρεσε από τη δραστηριότητα με ποιο τρόπο νομίζουν θα εφαρμόσουν αυτά που έμαθαν στην καθημερινή τους ζωή. Οι εκπαιδευτικοί επίσης θα συζητούν μεταξύ τους γύρω από τα πιο κάτω θέματα:       Στο σύνολο της η δραστηριότητα πέτυχε τους στόχους τους οποίους εξυπηρετούσε; Τα παιδιά έδειχναν να εμπλέκονται με όρεξη στη δραστηριότητα; Υπήρχε ενδιαφέρον για συνέχεια; Τι δραστηριότητες μπορούν να ακολουθήσουν ώστε να δοθεί συνέχεια; Τι άλλα θέματα προέκυψαν από τη δραστηριότητα τα οποία φαίνεται να συμβάλλουν θετικά στην καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων; Πώς θα μπορούσε το υφιστάμενο Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας του σχολείου να διαμορφωθεί ώστε τα θέματα αυτά να συμπεριληφθούν/αντιμετωπιστούν; Δόθηκε η ευκαιρία στα παιδιά να εκφραστούν ικανοποιητικά και εποικοδομητικά; Αν όχι τι θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά ώστε να γίνει η δραστηριότητα πιο παιδοκεντρική; Αν ο εκπαιδευτικός είχε την ευκαιρία να επαναλάβει τη δραστηριότητα τι θα έκανε διαφορετικά; Τι άρεσε στον εκπαιδευτικό από τη δραστηριότητα; Η τελική αξιολόγηση περιλαμβάνει τη διαπίστωση στάσεων και γνώσεων των μαθητών στο τέλος της σχολικής χρονιάς. Γίνεται μια αξιολόγηση της συμπεριφοράς των μαθητών με τις ανάλογες αλλαγές με συζητήσεις και μέσα από θεατρικά παιχνίδια. Επίσης μέσα από μια μικροέρευνα και με αυτοαξιολόγηση των μαθητών. 13 Γενικά η αξιολόγηση θα περιλαμβάνει:  Αποτελέσματα μικροερευνών.  Συντρέχουσα αξιολόγηση.  Συζητήσεις στη Συντονιστική Ομάδα Προαγωγής Υγείας του σχολείου μας.  Αυτοαξιολόγηση στο τέλος κάθε δραστηριότητας για προβληματισμό και επαναστοχοθέτηση.  Μηνιαία δελτία αυτοαξιολόγησης των παιδιών.  Παρατήρηση.  Project και άλλες γραπτές εργασίες των παιδιών.  Παρουσιάσεις των παιδιών.  Κατάθεση απόψεων των γονιών.  Η συντονιστική επιτροπή θα διατηρεί πορτφόλιο με υλικό που παράγεται (π.χ. φωτογραφίες, απόψεις και εργασίες μαθητών κτλ.) 14 2. Ανάπτυξη Αειφόρου Περιβαλλοντικής Πολιτικής: Ενέργεια Επιτροπή Αειφόρου Περιβαλλοντικής Πολιτικής ΟΝΟΜΑ 1. Γιώργος Σολωμού 2. Έλενα Παπαδοπούλου 3. Μαθητική Επιτροπή Περιβαλλοντικής Πολιτικής ΙΔΙΟΤΗΤΑ Β. Διευθυντής Δασκάλα Επιμέρους θέματα Τι είναι ενέργεια;  Μορφές ενέργειας (κινητική, φωτεινή, ακουστική, θερμική, χημική κτλ.)  Μετατροπές της ενέργειας  Διατήρηση της ενέργειας  Πηγές της ενέργειας (ανανεώσιμες και μη) Μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας  Γαιάνθρακας  Πετρέλαιο  Φυσικό αέριο  Πυρηνική ενέργεια Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας  Ήλιος  Άνεμος  Νερό σε κίνηση  Βιομάζα Εξοικονόμηση ενέργειας – Ορθολογική χρήση της  Για το φωτισμό  Για τις ηλεκτρικές συσκευές  Για τις μετακινήσεις κτλ. Το ενεργειακό σύστημα της Κύπρου Αγορά ηλεκτρικών συσκευών Ενεργειακό αποτύπωμα Κλιματικές αλλαγές 15 Δραστηριότητες Επίσκεψη στο σχολείο λειτουργού του Επαρχιακού Γραφείου Πολιτών για παρουσίαση του θέματος «Ενέργεια – Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας - Βιοκαύσιμα». Επίσκεψη σε πάρκο αιολικής ενέργειας. Συγγραφή κώδικα εξοικονόμησης ενέργειας. Δημιουργία πινακίδας στην τάξη για θέματα και εργασίες σχετικές με την ενέργεια. Δημιουργία πινακίδων σε κεντρικά σημεία του σχολείου με θέματα και εργασίες σχετικές με την ενέργεια. Γνωριμία με το δίκτυο διανομής του σχολείου, τον κεντρικό διακόπτη και το μετρητή. Ο λογαριασμός της Α.Η.Κ που φτάνει στο σπίτι μας. Ανάλυση του τρόπου υπολογισμού του κόστους. Υπολογισμός της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στο σπίτι και στο σχολείο Γραφικές παραστάσεις. Διαγωνισμός για κατασκευή αφίσας και συνθημάτων για την εξοικονόμηση ενέργειας. Οργάνωση ομάδων επίβλεψης για να σβήνουν τα φώτα την ώρα του διαλείμματος. Εισηγήσεις για εξοικονόμηση ενέργειας στο σπίτι. Ετοιμασία ενημερωτικού δελτίου. Πηγές  http://www.cie.org.cy/ (Ίδρυμα Ενέργειας Κύπρου, στο σύνδεσμο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα).  Βιβλίο δασκάλου Στ΄ Επιστήμης (για το θεωρητικό υπόβαθρο περισσότερο).  Τα ΝΑΠ για την ΠΕ – ΕΑΑ (από την ιστοσελίδα του ΠΙ, http://www.nap.pi.ac.cy/) (Εδώ υπάρχει εκτός από τα ΝΑΠ και Οδηγός Εκπαιδευτικού με τις θεματικές ενότητες, τις παιδαγωγικές μεθόδους αλλά και τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα).  www.schools.ac.cy/klimakio/Themata/perivallontiki_ekpaidefsi/energeia.html (ΥΠΠ) 16 4.Κατανόηση κειμένου και οδηγιών Ο καθορισμός του εκπαιδευτικού στόχου της σχολικής μονάδας θα γίνει μέσα από τη διαδικασία της ανοικτής προσέγγισης: Θα συζητηθούν στη συνεδρία προσωπικού και θα διατυπωθούν ιδέες για πιθανές ανάγκες του σχολείου, οι ιδέες αυτές θα καταγραφούν παίρνοντας τη μορφή ερωτηματολογίου για θα ιεραρχηθεί-αποτιμηθεί ο βαθμός προτεραιότητας για κάθε δήλωση-ανάγκη. Τέλος, θα συγκεντρωθούν τα αποτελέσματα, θα αναλυθούν και θα συζητηθούν με στόχο να καθοριστεί όσο το δυνατό πιο συναινετικά η προτεραιότητα με την οποία θα ασχοληθούμε. Η όλη διαδικασία καθόρισε ως προτεραιότητα την κατανόηση κειμένου και οδηγιών. Καλές Πρακτικές  Εντοπισμός και χρωμάτισμα των λέξεων – κλειδιών  Επανάληψη των οδηγιών και παραδείγματα.  Γραφή στον πίνακα των οδηγιών σε απλοποιημένη μορφή.  Γραπτές ερωτήσεις.  Σύγκριση κειμένων.  Ένας μαθητής επαναλαμβάνει την οδηγία. 17 Αξιολόγηση του Σχεδίου Δράσης για τις πιο πάνω Εμφάσεις Η παρακολούθηση της προόδου και η αξιολόγηση για την κάθε έμφαση θα είναι συνεχής, διαμορφωτική και τελική και θα στηρίζεται σε ποιοτικά κριτήρια αξιολόγησης. Τα κριτήρια αυτά θα αναφέρονται στους συγκεκριμένους στόχους και τις δραστηριότητές τους και θα αφορούν: στην καταλληλότητά τους στο όφελος και τη χρησιμότητά τους για τη σχολική μονάδα στην εφαρμοσιμότητά τους στο βαθμό επίτευξης και υλοποίησής τους Κάθε μέλος του προσωπικού θα αυτοαξιολογεί την προσωπική συμβολή του στην υλοποίηση των πιο πάνω και θα αναπροσαρμόζει ανάλογα τους σχεδιασμούς του στον εβδομαδιαίο/δεκαπενθήμερο προγραμματισμό του. Σε συλλογικό επίπεδο θα παρακολουθείται στενά η πορεία υλοποίησης του σχεδίου δράσης και θα ανταλλάσσονται ιδέες για συνεχή βελτίωση, κυρίως στις συνεδρίες προσωπικού. Εντός του Ιανουαρίου θα γίνει συλλογικά μια ενδιάμεση αποτίμηση και αυτοαξιολόγηση της όλης προσπάθειας για την κάθε έμφαση ξεχωριστά, με στόχο την επισήμανση και κάλυψη τυχόν αδυναμιών και ελλείψεων, και τον επαναπροσδιορισμό της όλης πορείας δράσης για το υπόλοιπο της σχολικής χρονιάς. Τον Ιούνιο θα γίνει και πάλι σε συλλογικό επίπεδο τελική αποτίμηση του βαθμού υλοποίησης των εμφάσεων της σχολικής μονάδας. 18