1
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΤΑΞΗ: Β’
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ – ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Κεφάλαιο 1 – Η κατανόηση των συστημάτων επικοινωνιών......................................................................2
Στο κεφάλαιο αυτό αρχικά εξετάζεται το γενικό μοντέλο-υπόδειγμα με το οποίο συμμορφώνονται όλα τα
τεχνολογικά συστήματα και στη συνέχεια το αντίστοιχο εξειδικευμένο μοντέλο στο οποίο υπόκεινται τα
συστήματα επικοινωνίας. Επίσης γίνεται επεξήγηση όρων - εννοιών της επικοινωνίας και γίνεται
εισαγωγή σε τεχνικά συστήματα επικοινωνίας που εξετάζονται στο συγκεκριμένο μάθημα: επικοινωνίες
δεδομένων, τεχνικός σχεδιασμός, οπτική, γραφική επικοινωνία, συστήματα ήχου και εικόνας. (σελ. 6-21)
Κεφάλαιο 2 – Οι μεταβολές ως χαρακτηριστικό γνώρισμα της τεχνολογίας επικοινωνιών. ......................7
Στο κεφάλαιο αυτό εξετάζονται ορισμένες από τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί στους διάφορους τομείς
της τεχνολογίας επικοινωνιών και τις τάσεις που υπάρχουν, απόρροια της χρήσης των υπολογιστών.
Δίνονται παραδείγματα υπηρεσιών που προσφέρονται πλέον στον οικιακό χρήστη κι εξηγούνται έννοιες
όπως η ψηφιοποίηση και η ενοποίηση. (σελ. 22-39)
Κεφάλαιο 3 – Οι επιπτώσεις της τεχνολογίας επικοινωνιών.....................................................................12
Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται ορισμένοι από τους τρόπους με τους οποίου η χρήση της τεχνολογίας
επικοινωνιών επηρεάζει τον κόσμο μας σε πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό, πολιτιστικό, περιβαλλοντικό
και ηθικό επίπεδο (θετικά ή αρνητικά). (σελ. 40-55)
Κεφάλαιο 6 – Οι εφαρμογές των υπολογιστών........................................................................................ 6.1
Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται κάποιες εφαρμογές των υπολογιστών στις επιχειρήσεις, στη
βιομηχανία, στη λιανική πώληση και στις τραπεζικές συναλλαγές. (σελ. 121-126)
Κεφάλαιο 16 – Αρχές επικοινωνίας με ήχο και εικόνα............................................................................. 20
Στο κεφάλαιο αυτό εξηγούνται κι εξετάζονται οι επιστημονικές αρχές πάνω στις οποίες βασίζονται οι
επικοινωνίες με ήχο και εικόνα. Εξετάζονται τα κύματα, τα χαρακτηριστικά τους, η διαμόρφωσή τους και
οι δίαυλοι μέσω των οποίων μεταφέρονται. (σελ. 366-377)
Κεφάλαιο 17 – Εξοπλισμός ήχου και εικόνας...........................................................................................25
Στο κεφάλαιο αυτό εξετάζεται η λειτουργία διαφόρων συσκευών ήχου και εικόνας σε τεχνικό επίπεδο,
όπως το τηλέφωνο, το ραδιόφωνο, η τηλεόραση, τα ηχεία, το μικρόφωνο καθώς και οι τύποι των διαύλων
μετάδοσης και των κυμάτων που χρησιμοποιούνται για τη λειτουργία των συσκευών αυτών.(σελ. 378400)
Κεφάλαιο 18 – Εφαρμογές Συστημάτων Ήχου και Εικόνας.....................................................................42
Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται ορισμένες από τις συνήθεις και εξειδικευμένες χρήσεις του τηλεφώνου
και του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. (408-415, 418-420)
2
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 1)
Κεφάλαιο 1 – Η κατανόηση των συστημάτων επικοινωνιών
1. Δώστε έναν απλό ορισμό για την τεχνολογία.
Τεχνολογία είναι η αξιοποίηση γνώσεων εργαλείων και δεξιοτήτων για την επίλυση
προβλημάτων.
2. Δώστε έναν απλό ορισμό για την τεχνολογία επικοινωνιών.
Τεχνολογία επικοινωνιών είναι η αξιοποίηση γνώσεων συσκευών και δεξιοτήτων για να
επικοινωνούμε.
3. Τι περιγράφει το καθολικό υπόδειγμα συστημάτων; Δώστε παράδειγμα καθολικού
υποδείγματος συστήματος.
Το καθολικό υπόδειγμα συστημάτων περιγράφει κάθε σύστημα εξετάζοντας τις εισόδους, τη
διαδικασία, τις εξόδους του και την πιθανή ανάδραση των εξόδων. Οι όροι που περιγράφουν
το καθολικό υπόδειγμα συστημάτων είναι οι εξής:
 Είσοδοι που απαιτούνται ανεξάρτητα από την χρησιμοποιούμενη τεχνολογία, όπως
δεδομένα, πληροφορίες, υλικά, ενέργεια, οικονομικοί πόροι, ανθρώπινη
προσπάθεια.
 Διαδικασία που αναφέρεται στην εκτέλεση των εντολών (εισόδων). Το τμήμα της
διαδικασίας του υποδείγματος περιλαμβάνει τεχνικές διαδικασίες καθώς και έννοιες
και αρχές στις οποίες βασίζεται η τεχνολογία.
 Έξοδοι, που είναι τα αποτελέσματα των διαδικασιών είτε αυτά είναι επιθυμητά είτε
όχι.
 Ανάδραση, είναι κάτι που επιτελείται με την ανατροφοδότηση των εξόδων και έχει
επίπτωση στο συνολικό σύστημα.
Παράδεγμα: παράδειγμα αποτελεί η χρήση του αυτοκινήτου στο οποίο εισάγουμε βενζίνη
(είσοδος), που μέσω της διαδικασίας εσωτερικής καύσης κινεί το αυτοκίνητο (έξοδος). Υπάρχει
και η περίπτωση ανάδρασης π.χ. όταν δούμε ότι δεν υπάρχει αναμενόμενη απόδοση ή π.χ.
έχουμε μεγάλη εκπομπή ρύπων πάμε για σέρβις. Το παραπάνω σύστημα ως γνωστό έχει
περισσότερες από μία εισόδους (λάδια, νερό κ.α.), και εξόδους (π.χ. ρύπους).
Είσοδος
Διαδικασία
Έξοδος
Ανάδραση
4. Πώς περιγράφεται το υπόδειγμα συστήματος επικοινωνίας;
Υπάρχουν πολλές διαφορετικές τεχνολογίες επικοινωνιών αλλά όλες μπορούν να εξετασθούν
με βάση τα εξής κύρια μέρη:
 Το μήνυμα που μπορεί να έχει τη μορφή μιας εικόνας, ήχου ή γραπτής λέξης κ.α.
 Τη συσκευή αποστολής που θα στέλνει το μήνυμα
 Το δίαυλο επικοινωνίας μέσω του οποίου θα μεταφέρεται το μήνυμα
3
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 1)
 Τον δέκτη που λαμβάνει το μήνυμα
Τα παραπάνω μέρη περιγράφουν το υπόδειγμα συστήματος επικοινωνίας καθώς μπορείς να
συσχετίσεις κάθε σύστημα επικοινωνίας με αυτό.
Το υπόδειγμα συστήματος επικοινωνίας είναι υποσύνολο του καθολικού υποδείγματος
συστημάτων.
Παράδεγμα: Η τηλεφωνική κλήση μπορεί να περιγραφεί από το υπόδειγμα συστήματος
επικοινωνίας. Το μήνυμα (ήχος / ομιλία), αποστέλλεται από την συσκευή αποστολής
(τηλεφωνική συσκευή 1ου συνομιλητή) και μέσω του διαύλου επικοινωνίας (τηλεφωνικό
καλώδιο) φτάνει στον δέκτη (τηλεφωνική συσκευή 2ου συνομιλητή) η απάντηση του οποίου
αποτελεί την ανάδραση που επηρεάζει τη λειτουργία της κλήσης.
5. Με ποιους όρους – έννοιες περιγράφεται η διαδικασία της επικοινωνίας; Σχεδιάστε
σε διάγραμμα τον συσχετισμό αυτών των εννοιών. Δώστε ένα παράδειγμα
επικοινωνίας όπου θα αναγνωρίζεται αυτές τις έννοιες.
Έννοιες πολύ σημαντικές για τη διαδικασία της επικοινωνίας είναι ο σχεδιασμός, η
κωδικοποίηση, η αποθήκευση, η ανάκτηση, η μετάδοση, η λήψη και η αποκωδικοποίηση.
Διάγραμμα:
Σχεδιασμός
Κωδικοποίηση
Μετάδοση
Λήψη
Ανάκτηση
Αποθήκευση
Αποκωδικοποίηση
Μέσα αποθήκευσης
Παράδειγμα: Ένας λιλιπούτειος θέλει να στείλει στη νονά του μια ζωγραφιά – κάρτα για τις
γιορτές των Χριστουγέννων.
 Σκέφτεται στο μυαλό του τι να ζωγραφίσει (σχεδιασμός).
 Ανοίγει το πρόγραμμα ζωγραφικής και καθώς ζωγραφίζει ο υπολογιστής
κωδικοποιεί τη ζωγραφιά του σε δυαδικά ψηφία, bit (κωδικοποίηση).
 Στη συνέχεια ο μικρός αποθηκεύει τη ζωγραφιά σε αρχείο (αποθήκευση).
 Ανοίγει το πρόγραμμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, γράφει λίγα λόγια και ευχές
και επισυνάπτει τη ζωγραφιά του βρίσκοντάς τη στο σκληρό δίσκο (ανάκτηση).
 Συνδέεται στο διαδίκτυο και αποστέλλει το ηλεκτρονικό μήνυμα (μετάδοση)
 Η νονά του συνδέεται στο διαδίκτυο και «κατεβάζει» τα μηνύματά της, ένα από τα
οποία είναι του λιλιπούτειου (λήψη).
 Ανοίγει το επισυναπτόμενο αρχείο με τη ζωγραφική και βλέπει τη ζωγραφιά στην
οθόνη ή/και την τυπώνει στον εκτυπωτή (αποκωδικοποίηση)
4
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 1)
6. Τι είναι επικοινωνία; Ποιες είναι οι μορφές επικοινωνίας; Πότε έχουμε διαπλοκή;
Επικοινωνία είναι η ανταλλαγή / διαμοιρασμός πληροφοριών, σκέψεων, ιδεών μεταξύ των
μερών που εμπλέκονται σε αυτή.
Οι μορφές επικοινωνίας είναι οι εξής:
 Ανθρώπινη επικοινωνία
 Επικοινωνία των ζώων
 Επικοινωνία με μηχανήματα
Διαπλοκή έχουμε όταν πραγματοποιείται συνδυασμός των διαφόρων μορφών επικοινωνίας
π.χ. επικοινωνία ανθρώπου με μηχάνημα ή αντίθετα επικοινωνία μηχανήματος με άνθρωπο.
7. Τι είναι η τηλεπικοινωνία;
Τηλεπικοινωνία είναι η επικοινωνία από απόσταση. Π.χ. τηλεφωνική κλήση, ταχυδρομείο,
ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, σήματα καπνού!
8. Δώστε ένα παράδειγμα επικοινωνίας με μηχανήματα.
Όταν ένας άνθρωπος πληκτρολογεί ένα κείμενο στον υπολογιστή, τη στιγμή της
πληκτρολόγησης επικοινωνεί με τον υπολογιστή (επικοινωνία ανθρώπου με μηχάνημα). Η
εμφάνιση του δακτυλογραφούμενου κειμένου στην οθόνη είναι η επικοινωνία του υπολογιστή
με τον άνθρωπο (επικοινωνία μηχανήματος με άνθρωπο). Όταν ο άνθρωπος δώσει εντολή
εκτύπωσης του κειμένου, ο υπολογιστής επικοινωνεί με τον εκτυπωτή που είναι ένα άλλο
μηχάνημα (επικοινωνία μηχανήματος με μηχάνημα).
9. Τι είναι τα συστήματα ελέγχου με υπολογιστές; Δώστε ένα παράδειγμα.
Τα συστήματα ελέγχου με υπολογιστές (computer control systems) είναι τα πιο πολύπλοκα
συστήματα επικοινωνίας μεταξύ μηχανημάτων τα οποία περιλαμβάνουν και υπολογιστές. Τα
συστήματα αυτά συγκεντρώνουν εισόδους, επεξεργάζονται δεδομένα και κατόπιν παράγουν
εξόδους που είναι σήματα ελέγχου άλλων συσκευών.
Παράδειγμα συστήματος ελέγχου με υπολογιστή έχουμε σήμερα για τον έλεγχο του
περιβάλλοντος μεγάλων κτιρίων. Ένα τέτοιο σύστημα περιλαμβάνει αισθητήρες σε διάφορα
σημεία των κτιρίων τα οποία ανιχνεύουν ερεθίσματα όπως φως, θερμοκρασία/θερμότητα,
πίεση, ήχο κ.α. Έτσι διαχειρίζονται συστήματα/μηχανήματα θερμάνσεως, ψύξεως, φωτισμού,
αλλαγής αέρα κ.α. (κλιματιστικά, καλοριφέρ, φώτα, συστήματα πυρόσβεσης οροφής,
συναγερμούς).
10. Τι είναι τα τεχνικά συστήματα επικοινωνίας. Αναφέρετε τους τύπους τεχνικών
συστημάτων που γνωρίζετε.
Τεχνικά συστήματα επικοινωνίας ονομάζονται τα συστήματα επικοινωνίας που βασίζονται σε
συγκεκριμένα εργαλεία και εξοπλισμό. Τύποι τεχνικών συστημάτων είναι οι εξής:
 Συστήματα επικοινωνιών δεδομένων (ηλεκτρονικοί υπολογιστές)
 Συστήματα τεχνικού σχεδιασμού (εργαλεία CAD)
 Οπτικά συστήματα (φωτογραφία, Laser, οπτικές ίνες, ολογραφήματα)
 Συστήματα γραφικής παραγωγής (εκτυπώσεις, φωτοαντίγραφα)
 Συστήματα ήχου και εικόνας (τηλεόραση, ραδιόφωνο, τηλέφωνο)
 Ολοκληρωμένα συστήματα
5
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 1)
11. Τι είναι τα ολοκληρωμένα συστήματα επικοινωνίας;
Ολοκληρωμένα συστήματα επικοινωνίας ονομάζονται εκείνα όπου διάφοροι τομείς
συστημάτων επικοινωνίας επικαλύπτονται. Για παράδειγμα οι υπολογιστές (επικοινωνίες
δεδομένων) χρησιμοποιούνται στον καθένα από τους υπόλοιπους τομείς (οπτική, τεχνική
σχεδίαση, γραφική παραγωγή). Επίσης στις συσκευές λήψεως εικόνων (τηλεόραση)
εμφανίζονται οι φακοί (οπτικά συστήματα). Κανένα σύστημα επικοινωνίας λοιπόν δεν είναι
αυτόνομο και αυτοπροσδιοριζόμενο. Ο συνδυασμός συστημάτων επικοινωνίας που ανήκουν
σε διάφορους τομείς δημιουργεί τα ολοκληρωμένα συστήματα επικοινωνίας.
12. Τι είναι έρευνα και τι ανάπτυξη;
Έρευνα (research) είναι η αναζήτηση νέας γνώσης. Αυτή η νέα γνώση, που είναι σημαντική ως
ανθρώπινη κατάκτηση, μπορεί να αξιοποιηθεί αμέσως προς όφελος της κοινωνίας, μπορεί
όμως και να μην γίνει αυτό. Για παράδειγμα αποτέλεσμα έρευνας ήταν η ανακάλυψη του
ηλεκτρισμού.
Ανάπτυξη (development) ονομάζεται η εφαρμοσμένη έρευνα και γίνεται με σκοπό την επίλυση
ενός συγκεκριμένου προβλήματος. Τα αποτελέσματα στα οποία καταλήγει είναι ένα προϊόν ή
μια μέθοδος. Παράδειγμα ανάπτυξης ήταν η εφεύρεση του τηλεφώνου που αξιοποίησε τις
γνώσεις (αποτέλεσμα έρευνας) περί ηλεκτρισμού.
13. Τι είναι η μέθοδος επίλυσης προβλημάτων και ποια βήματα προβλέπει (αναφορικά);
Σχεδιάστε διαγραμματικά τη μέθοδο.
Ο τρόπος με τον οποίο ενεργούν οι ερευνητές για να ανακαλύψουν (εφεύρουν) κάτι ονομάζεται
μέθοδος επίλυσης προβλημάτων (problem solving method). Η μέθοδος αυτή προβλέπει
ορισμένα βήματα:
1. Ορισμός προβλήματος (ξεκάθαρη περιγραφή)
2. Έρευνα (συγκέντρωση και μελέτη σχετικών πληροφοριών)
3. Προσδιορισμός πιθανών λύσεων (διαμόρφωση όσο το δυνατόν περισσότερων)
4. Αξιολόγηση πιθανών λύσεων (δοκιμή μέσω εφαρμογών, κατασκευή πρωτοτύπου)
5. Τροποποίηση προβλήματος
6. Ανακάλυψη καλύτερης λύσης
Ορισμός προβλήματος
Έρευνα
Προσδιορισμός Λύσεων
Τροποποίηση προβλήματος
Ανάδραση
Αξιολόγηση Λύσεων
Τελική Λύση
Εφεύρεση-Καινοτομία
6
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 1)
ΑΠΟ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ
 Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράμμα κάθε μιας από τις παρακάτω προτάσεις και δίπλα
του τη λέξη Σωστό, αν θεωρείτε ότι η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν θεωρείτε ότι
η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Ανάπτυξη ονομάζεται η εφαρμοσμένη έρευνα η οποία γίνεται µε σκοπό την επίλυση ενός
συγκεκριμένου προβλήματος.
β. Τηλεπικοινωνία είναι η επικοινωνία από απόσταση.
γ. Το υπόδειγµα εισόδων/διαδικασιών/εξόδων, που εφαρµόζεται σε συστήµατα µεταφορών,
µπορεί να εφαρµόζεται και σε συστήµατα επικοινωνιών.
 Το υπόδειγμα συστήματος επικοινωνίας περιλαμβάνει κατά σειρά:
α. μήνυμα, συσκευή αποστολής, δίαυλο επικοινωνίας και δέκτη
β. μήνυμα, συσκευή αποστολής, ανάδραση και έξοδο
γ. μήνυμα, ανάδραση, συσκευή αποστολής και δέκτη
δ. είσοδο, συσκευή αποστολής, ανάδραση και δίαυλο επικοινωνίας.
 Να αναφέρετε τα βασικά μέρη που συνθέτουν το υπόδειγμα συστήματος επικοινωνίας.
Ποια είναι τα μέρη αυτά σε μια τηλεφωνική επικοινωνία δύο ατόμων;
 Οι μηχανικοί μιας εταιρίας τηλεπικοινωνιών αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα μετάδοσης
μηνυμάτων σε µακρινή απόσταση. Χρησιμοποιώντας την τυπική μέθοδο επίλυσης
προβλημάτων, να υποδείξετε τον τρόπο αντιμετώπισης του παραπάνω προβλήματος.
 Να δώσετε τους ορισμούς των εννοιών έρευνα και ανάπτυξη μαζί µε ένα παράδειγμα για
κάθε έννοια.
 Τι είναι η ανάδραση σε ένα σύστημα;
Να δώσετε δύο παραδείγματα συστημάτων που εμπεριέχουν ανάδραση, ένα από τον χώρο
του καθολικού υποδείγματος συστήματος και ένα από τον χώρο του υποδείγματος
συστήματος επικοινωνίας.
 Κάποιες βασικές έννοιες επικοινωνίας είναι: ο σχεδιασμός, η κωδικοποίηση, η
αποθήκευση, η ανάκτηση, η μετάδοση, η λήψη και η αποκωδικοποίηση.
Χρησιμοποιώντας όλες τις παραπάνω έννοιες να περιγράψετε τη διαδικασία σχεδιασμού µε
Η/Υ μιας αφίσας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Αθήνα μέχρι και την εκτύπωσή της σε
μια άλλη πόλη.
7
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 2)
Κεφάλαιο 2 – Οι μεταβολές ως χαρακτηριστικό γνώρισμα της τεχνολογίας
επικοινωνιών.
1. Αναφέρετε τις αλλαγές που πραγματοποιούνται στην τεχνολογία επικοινωνιών.
 Μετατροπή συστημάτων ώστε να συνδέονται με υπολογιστές
 Περιορισμός του όγκου των υπολογιστών
 Ψηφιοποίηση
 Ενοποίηση
 Αυξανόμενη χρήση υπολογιστών στο σπίτι
2. Με ποιον τρόπο έχουμε μετατροπή συστημάτων ώστε να μπορούν να συνδέονται με
υπολογιστές (computerization); Ποια τα πλεονεκτήματα;
Η πιο σημαντική αλλαγή στην τεχνολογία των επικοινωνιών είναι η μετατροπή συστημάτων
ώστε να μπορούν να συνδέονται με υπολογιστές (computerization). Ολοένα και περισσότερο
τα συστήματα επικοινωνίας βασίζονται στην ισχύ των υπολογιστών που τα καθιστούν ικανά να
λειτουργούν. Οι υπολογιστές δεν έχουν μόνο τη μορφή εκείνων που τοποθετούνται πάνω σε
ένα γραφείο. Υπάρχουν μικροϋπολογιστές (ολοκληρωμένα κυκλώματα, chips) μέσα στο
τηλέφωνό σου, στην τηλεόραση, στο φωτοτυπικό, στο ραδιόφωνο, στο CD/DVD-player στις
ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές. Σχεδόν κάθε συσκευή σχετική με την επικοινωνία διαθέτει
κάποιο είδος υπολογιστή ή πρόκειται σύντομα να διαθέτει.
Πλεονεκτήματα από την αξιοποίηση των υπολογιστών στην τεχνολογία επικοινωνιών:
 Βελτίωση της ποιότητας (εικόνα παλιάς και σύγχρονης τηλεόρασης, ήχος πικάπ και
CD player)
 Βελτίωση αξιοπιστίας συσκευών επικοινωνίας (οι υπολογιστές παλαιότερα
χαλούσαν ευκολότερα από ότι σήμερα, επίσης όλοι αναγνωρίζουν την αξιοπιστία
τους στην εκτέλεση εργασιών σε αντίθεση με παλαιότερα)
 Ταχύτερη διεκπεραίωση εργασιών (αποφυγή χρονοβόρων διαδικασιών επικοινωνίας
όπως η επικοινωνία με κοινό ταχυδρομείο)
 Εξοικονόμηση χρημάτων (επιτάχυνση μιας διαδικασίας επικοινωνίας σημαίνει
λιγότερες ώρες εργασίας κι έτσι περιορισμός δαπανών μισθοδοσίας)
3. Τι είναι η ψηφιοποίηση (digitization); Για ποιο λόγο γίνεται;
Όλα τα συστήματα επικοινωνίας (γραφική παραγωγή, οπτική, τεχνικός σχεδιασμός, οπτικά και
ηχητικά συστήματα) που παραδοσιακά ήταν αναλογικά μετατρέπονται σήμερα σε ψηφιακά. Η
αλλαγή από τα αναλογικά στα ψηφιακά συστήματα ονομάζεται ψηφιοποίηση (digitization). Η
ψηφιοποίηση γίνεται επειδή οι υπολογιστές που κυριαρχούν στις επικοινωνίες είναι ψηφιακά
συστήματα και τα δεδομένα που επεξεργάζονται πρέπει να βρίσκονται σε ψηφιακή μορφή.
4. Τι είναι η ενοποίηση (integration) συστημάτων επικοινωνίας;
Ενοποίηση ονομάζεται ο συνδυασμός διαφόρων συστημάτων επικοινωνίας. Επιτυγχάνεται
χάρη στο γεγονός ότι τα δεδομένα που χρησιμοποιούν είναι ψηφιακά και μπορούν να
μεταφερθούν εύκολα από το ένα σύστημα στο άλλο εφόσον αυτά συνδεθούν μεταξύ τους. Ένα
παράδειγμα ολοκλήρωσης είναι οι φωτογραφικοί εκτυπωτές.
8
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 2)
Σήμερα υπάρχουν διαθέσιμα διάφορα προϊόντα που υλοποιούν αυτήν την ενοποίηση όπως
βιντεοτηλέφωνα, πληκτρολόγια φωνής, διαλογική τηλεόραση κ.α.
5. Δώστε παραδείγματα υπηρεσιών που προσφέρονται σε ένα χρήστη υπολογιστή
στο σπίτι.
Οι υπολογιστές στο σπίτι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ένα πλήθος από δραστηριότητες.
Μερικά παραδείγματα είναι τα εξής:
 Αγοραπωλησίες αγαθών, ακινήτων, μετοχών στο χρηματιστήριο κ.α.
 Κλείσιμο εισιτηρίων (αεροπορικών, ακτοπλοϊκών)
 Αναζήτηση/συλλογή πληροφοριών κάθε είδους
 Ειδησεογραφική πληροφόρηση
 Κατέβασμα προγραμμάτων υπολογιστών και στοιχείων πολυμέσων (εικόνες, ήχοι,
βίντεο)
 Τραπεζικές συναλλαγές
 Ηλεκτρονική αλληλογραφία
 Συζητήσεις σε forum
 Ανταλλαγή μηνυμάτων μέσω chat
 Τηλεδιάσκεψη
 Τηλεφωνία μέσω διαδικτύου
 Απομακρυσμένη ξενάγηση
 Απομακρυσμένη διαχείριση υπολογιστών
 Ηλεκτρονικός τζόγος
6. Τι αλλαγές αναμένεται να σημειωθούν στην τεχνολογία των επικοινωνιών όσον
αφορά τον τομέα των υπολογιστών; Σχολιάστε τις τάσεις που εμφανίζονται.
Στον τομέα των υπολογιστών υπάρχουν τρεις σπουδαίες τάσεις και αφορούν:
 Μέσα αποθήκευσης
Σήμερα στον τομέα των υπολογιστών χρησιμοποιούνται ένα πλήθος από μαγνητικά
(σκληροί
δίσκοι,
εύκαμπτοι
δίσκοι),
οπτικά
(CD,DVD)
και
ηλεκτρικά
προγραμματιζόμενα (μνήμες flash) μέσα αποθήκευσης. Οι χωρητικότητες των μέσων
αυτών συνεχώς αυξάνονται με αποτέλεσμα και τα προγράμματα που αποθηκεύονται
στον υπολογιστή μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερα, μεγαλύτερης ποικιλίας και πιο
αποτελεσματικά.
 Δίκτυα
Σήμερα οι περισσότεροι υπολογιστές έχουν τη δυνατότητα και συνδέονται μεταξύ τους
στα όρια ενός γραφείου δημιουργώντας τοπικά δίκτυα υπολογιστών καθώς επίσης
μπορούν να επικοινωνούν εύκολα και σε μεγάλες αποστάσεις μέσω τηλεφωνικών
γραμμών και δορυφόρων. Σπουδαία τεχνολογική κατάκτηση που χρησιμοποιεί τα
δίκτυα είναι το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail) με το οποίο η ανταλλαγή μηνυμάτων
με κείμενο και όχι μόνο, είναι απλή και γρήγορη υπόθεση σε αντίθεση με το συμβατικό
ταχυδρομείο. Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο επίσης εξυπηρετεί κάποιες φορές καλύτερα
και από το συμβατικό τηλέφωνο (βλέπε ενημέρωση πολλών ταυτόχρονα)
 Βάσεις Δεδομένων
Σήμερα πολλές πληροφορίες (για διάφορους τομείς) αποθηκεύονται οργανωμένα
δημιουργώντας ηλεκτρονικές πηγές πληροφοριών, που λέγονται επιγραμμικές βάσεις
9
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 2)
δεδομένων (online databases), με σκοπό την εύκολη και γρήγορη ανάκτησή τους μέσω
υπολογιστή.
7. Τι είναι η επιγραμμική βάση δεδομένων (online database); Δώστε παραδείγματα
τέτοιων βάσεων δεδομένων.
Επιγραμμική βάση δεδομένων (online database) είναι μια ηλεκτρονική πηγή πληροφοριών που
μπορεί να αποθηκευθεί και να ανακτηθεί μέσω υπολογιστή.
Παραδείγματα online databases:
Ηλεκτρονική βιβλιοθήκη, όπου οι καρτέλες όλων των βιβλίων μιας συμβατικής βιβλιοθήκης
(γιατί όχι και τα ίδια τα βιβλία αν είναι σε ψηφιακή μορφή!) αποθηκεύονται σε σύστημα
υπολογιστών. Σε αυτή την περίπτωση η αναζήτηση τίτλων βιβλίων ή βιβλίων συγγραφέα, είναι
παιγνίδι με τη χρήση κατάλληλου λογισμικού.
Σύστημα κρατήσεως αεροπορικών εισιτηρίων, όπου μπορεί κανείς να κάνει κράτηση για μια
πτήση.
Βάση μετεωρολογικών δεδομένων, όπου μπορεί κανείς να πληροφορηθεί τον καιρό ανά
τοποθεσία.
8. Ποιες αλλαγές επέρχονται στον τομέα του Τεχνικού Σχεδιασμού;
Οι περισσότεροι τεχνικοί σχεδιασμοί βασίζονται σε γεωμετρικά σχήματα τα οποία οι
υπολογιστές εύκολα μπορούν να δημιουργήσουν και να παρουσιάσουν με τη βοήθεια
κατάλληλου λογισμικού. Οι σχεδιαστές τεχνικών σχεδίων σχεδιάζουν πολλές φορές τα ίδια
αντικείμενα π.χ. στα σχέδια σπιτιών περιλαμβάνονται πόρτες, φώτα, κουζίνες, νεροχύτες,
μπάνια, ηλεκτρικές εγκαταστάσεις κ.α. Τα σύμβολα που παριστάνουν τα αντικείμενα αυτά είναι
πανεύκολο να ανακληθούν από τη μνήμη του υπολογιστή (μέσω του κατάλληλου λογισμικού)
και να χρησιμοποιηθούν για τη σχεδίαση. Αυτό το είδος Τεχνικού Σχεδιασμού ονομάζεται
σχεδίαση με τη βοήθεια υπολογιστών (CAD, Computer Aided Design).
Η τάση σύνδεσης σχεδιασμού και παραγωγής με τους υπολογιστές ονομάζεται μεταποίηση με
τη βοήθεια υπολογιστών (CAM, Computer Aided Manufacturing).
Η χρήση υπολογιστών για τον έλεγχο της συνολικής διαδικασίας μεταποίησης είναι γνωστή ως
ενοποιημένη μεταποίηση με υπολογιστές (CIM, Computer Integrated Manufacturing).
Η συνεχής αυτοματοποίηση της παραγωγής κάνει όλο και σπουδαιότερο τον ρόλο των
συστημάτων CAD, CAM, CIM.
9. Ποιες αλλαγές επέρχονται στον τομέα της Οπτικής;
Οι φωτογραφικές μηχανές συνεχώς εξελίσσονται στις μέρες μας και αυτό είναι αποτέλεσμα
των υπολογιστών. Οι φακοί συνεχώς βελτιώνονται επειδή χρησιμοποιούνται υπολογιστές για
το σχεδιασμό τους. Οι σύγχρονοι φακοί παράγουν εικόνες καλύτερης ποιότητας, ακόμη και
όταν υπάρχει λίγο φως.
Σύγχρονη τάση είναι και η παραγωγή πλήρως αυτοματοποιημένων φωτογραφικών μηχανών.
Ολοκληρωμένα κυκλώματα στο εσωτερικό τους ρυθμίζουν το διάφραγμα και την εστίαση του
φακού αφήνοντας το φωτογράφο να συγκεντρωθεί στο αντικείμενο της φωτογράφησης.
Η ψηφιακή φωτογραφία στις μέρες μας βρίσκεται στο απόγειο της χρήσης της. Σ’ αυτό
βοήθησε και ο περιορισμός του μεγέθους των ηλεκτρονικών μέσων αποθήκευσης (κάρτες
μνήμης).
10
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 2)
10. Ποιες αλλαγές επέρχονται στον τομέα της Γραφικής Παραγωγής ;
Σήμερα η χρήση των υπολογιστών στα συστήματα παραγωγής γραφικών, που ονομάζεται
ηλεκτρονική έκδοση ή έκδοση με τη βοήθεια υπολογιστή) είναι σχεδόν καθολική. Επειδή
σήμερα πολλοί από τους υπολογιστές που χρησιμοποιούνται είναι μικρού μεγέθους οι
άνθρωποι ονομάζουν τη διαδικασία αυτή επιτραπέζια έκδοση (desktop publishing).
Η έντονη παρουσία χρώματος επίσης είναι μια αλλαγή που οφείλεται στους υπολογιστές.
Σήμερα σπάνια ένα έντυπο μέσο να μην έχει καθόλου χρώμα. Μάλιστα με την πάροδο του
χρόνου τα χρώματα αναπαράγονται πιστότερα και οι ανατυπώσεις παλαιών βιβλίων είναι πολύ
πιο ποιοτικές από τις παλαιότερες εκδόσεις τους.
Μια άλλη τάση είναι η εκτύπωση κατά ζήτηση (printing on demand). Σήμερα η εκτύπωση
κειμένων/βιβλίων γίνεται ανάλογα με τις ανάγκες μας, όποτε αυτό χρειαστεί. Τα κείμενα/βιβλία
υπάρχουν σε ηλεκτρονική μορφή (σε αρχεία στους υπολογιστές) καταργώντας την σπατάλη
χρημάτων για χαρτί και μελάνι εκτύπωσης και το κόστος αποθήκευσης μεγάλης ποσότητας
τυπωμένου υλικού σε αποθήκες. Η ανατύπωση γίνεται βάσει της ζήτησης.
Τέλος η σχεδίαση με υπολογιστές δίνει στο σχεδιαστή τον απόλυτο έλεγχο αυτού που θέλει να
σχεδιάσει, εξοικονομώντας χρόνο και χρήμα, αφού λιγότερες διορθώσεις είναι απαραίτητες.
Έτσι η επικοινωνία σχεδιαστή – τυπογράφου γίνεται καλύτερη με προφανή την καλύτερη
ποιότητα στο αποτέλεσμα.
11. Τι ονομάζουμε επιτραπέζια έκδοση (desktop publishing);
Βλέπε 1η παράγραφο ερώτησης 10.
12. Τι ονομάζουμε εκτύπωση κατά ζήτηση;
Βλέπε 3η παράγραφο ερώτησης 10.
13. Ποιες αλλαγές επέρχονται στον τομέα ήχου - εικόνας;
Στον τομέα ήχου-εικόνας η «εισβολή» των CD και DVD έχει εξασφαλίσει την ποιότητα και την
ευκολία στον τομέα της διασκεδάσεως (κρυστάλλινος ήχος, ευκρινέστατο βίντεο). Τα οπτικά
αυτά μέσα αποθήκευσης είναι τα πλέον επιτυχημένα εμπορικώς ηλεκτρονικά προϊόντα στην
ιστορία.
Τα οπτικά και ηχητικά συστήματα μας οδηγούν προς την κατεύθυνση της παγκόσμιας
επικοινωνίας. Ήχοι και εικόνες μεταδίδονται σε όλο τον κόσμο σε ρυθμό ρουτίνας.
11
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 2)
ΑΠΟ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ
 Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράμμα κάθε μιας από τις παρακάτω προτάσεις και δίπλα
του τη λέξη Σωστό, αν θεωρείτε ότι η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν θεωρείτε ότι
η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Η αλλαγή από τα αναλογικά στα ψηφιακά συστήµατα ονοµάζεται ψηφιοποίηση.
β.Ένας οπτικός δίσκος, που αποθηκεύει δεδοµένα σε υπολογιστή, έχει περίπου την ίδια
ικανότητα αποθήκευσης δεδοµένων µε ένα τυπικό εύκαµπτο δίσκο.
 Επιγραµµική βάση δεδοµένων είναι ένα πακέτο πληροφοριών:
α. που περιέχεται σε κάρτες βιβλιοθηκών
β. καταγεγραµµένο σε έντυπη µορφή
γ. που µπορεί να αποθηκευθεί και να ανακτηθεί από έναν υπολογιστή
δ. που δεν αποθηκεύεται στον υπολογιστή
 Να δώσετε τους ορισµούς των παρακάτω εννοιών ή διαδικασιών: τηλεπικοινωνία,
ψηφιοποίηση, ηλεκτρονικό ταχυδροµείο (e-mail).
 Μία από τις πιο σηµαντικές αλλαγές στην τεχνολογία των επικοινωνιών είναι η µετατροπή
συστηµάτων έτσι ώστε να έχουν τη δυνατότητα να συνδέονται µε υπολογιστές.
a) Να αναφέρετε πέντε τύπους συσκευών επικοινωνιών όπου χρησιµοποιούνται
µικροϋπολογιστές.
b) Να αναφέρετε και να σχολιάσετε τρία πλεονεκτήµατα της αξιοποίησης των
υπολογιστών στην τεχνολογία επικοινωνιών.
 Τι είναι εκτύπωση κατά ζήτηση και ποια είναι τα πλεονεκτήματά της;
 Η τάση που υπάρχει σήµερα για συνδυασµό των συστηµάτων επικοινωνίας ονοµάζεται:
α. ψηφιοποίηση
β. ενοποίηση
γ. µείξη
δ. συνδυαστική.
12
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 3)
Κεφάλαιο 3 – Οι επιπτώσεις της τεχνολογίας επικοινωνιών.
1. Τι ονομάζεται αξιολόγηση της τεχνολογίας; Γιατί πολλές κυβερνήσεις έχουν ιδρύσει
Γραφεία Αξιολόγησης της Τεχνολογίας και ποιο σκοπό έχουν αυτά τα Γραφεία;
Αξιολόγηση της τεχνολογίας ονομάζεται η μελέτη και ο προσδιορισμός του συνόλου των
αποτελεσμάτων και των επιπτώσεων μιας νέας τεχνικής συσκευής (technology assessment).
Πολλές κυβερνήσεις έχουν ιδρύσει Γραφεία Αξιολόγησης της Τεχνολογίας επειδή οι διάφορες
τεχνολογικές αλλαγές έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην κοινωνία μας. Τα γραφεία αυτά έχουν
ως σκοπό την αξιολόγηση κάθε νέας εφεύρεσης, συσκευής, διαδικασίας, υπηρεσίας κλπ.
καθώς και τη διατύπωση προτάσεων σχετικά με τη χρήση της.
2. Σε σχέση με ποιους τομείς αξιολογείται η τεχνολογία των επικοινωνιών;
Η τεχνολογία των επικοινωνιών αξιολογείται σε σχέση με τους εξής τομείς:
 Πολιτικό: σ’ αυτόν ανήκει το σύνολο των θεμάτων που έχουν σχέση με τη
διακυβέρνηση ενός κράτους αλλά και τις σχέσεις μεταξύ κρατών.
 Κοινωνικό: αναφέρεται στις σχέσεις μεταξύ ατόμων, ομάδων και τάξεων που
συνθέτουν την κοινωνία.
 Οικονομικό: αναφέρεται στο σύνολο των δραστηριοτήτων, θεσμών και μέσων που
σχετίζονται με την παραγωγή και την κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών.
 Περιβαλλοντικό: σ’ αυτόν ανήκουν όλα τα θέματα που έχουν σχέση με το φυσικό
περιβάλλον.
 Πολιτιστικό: αναφέρεται στις δεξιότητες και τις τέχνες που αναπτύσσονται κατά τη
διάρκεια μια συγκεκριμένης περιόδου.
 Ηθικό: αναφέρεται στον ηθικό κώδικα, δηλαδή στο σύνολο των κανόνων συμπεριφοράς
που υπαγορεύεται από ένα σύστημα ηθικής και το οποίο προσδιορίζει τα όρια εντός
των οποίων το άτομα μπορεί να κινείται.
3. Τι είναι τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας (mass media) και πώς επιδρούν θετικά ή
αρνητικά στον πολιτικό τομέα;
Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας καλούνται οι τρόποι ή οι φορείς διακίνησης ιδεών και
πληροφόρησης σε ευρύτατο κοινό (τηλεόραση, ραδιόφωνο, τύπος).
Τα ΜΜΕ αναμφισβήτητα διαδραματίζουν έναν ιδιαίτερο ρόλο στο πολιτικό γίγνεσθαι ενός
κράτους. Πρωταγωνιστής είναι φυσικά η τηλεόραση, αφού διαθέτει τη δύναμη και την
αμεσότητα της εικόνας.
ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
Γνωστοποίηση των ιδεών, θέσεων και
Παραπληροφόρηση γύρω από διάφορα
απόψεων διάφορων πολιτικών,
θέματα ή πρόσωπα πολιτικού ενδιαφέροντος.
συνδικαλιστικών και κοινωνικών φορέων.
Π.χ. Μείωση της σημασίας ή η διαστρέβλωση
Π.χ. τηλεοπτικές συζητήσεις με άτομα
της πραγματικής εικόνας γεγονότων ή
διαφορετικών πολιτικών παρατάξεων,
καταστάσεων, η οποία γίνεται από διάφορα
εφημερίδες κομματικά προσκείμενες κ.α.
μέσα, προκειμένου να εξυπηρετηθούν
πολιτικά ή οικονομικά συμφέροντα.
Διεξαγωγή «πολιτισμένων» προεκλογικών Προσπάθεια επηρεασμού του εκλογικού
13
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 3)
αγώνων μέσα από τα ΜΜΕ σε σχέση με το
παρελθόν.
Π.χ. τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις μεταξύ
πολιτικών προσώπων κατά τη διάρκεια
προεκλογικής περιόδου.
σώματος κατά τη διάρκεια της προεκλογικής
περιόδου με την υιοθέτηση μεθόδων που
απευθύνονται περισσότερο στο θυμικό του
ψηφοφόρου και λιγότερο στη λογική του.
Π.χ. Ο τρόπος με τον οποίο ντύνεται, στέκεται,
εκφράζεται και προβάλλει τις θέσεις του ο
πολιτικός κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας ή
τηλεοπτικής αντιπαράθεσης, σχεδιάζεται από
ειδικούς συμβούλους ΜΜΕ.
4. Πώς επιδρούν θετικά ή αρνητικά στον πολιτικό τομέα οι δορυφορικές επικοινωνίες;
Οι επικοινωνιακοί δορυφόροι προσφέρουν τη δυνατότητα αμεσότατης επικοινωνίας μεταξύ
απομακρυσμένων περιοχών του πλανήτη. Τηλεφωνική επικοινωνία, επικοινωνία δεδομένων,
τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές μεταφέρονται ταχύτατα σε όλο τον κόσμο. Οι
πολιτικές επιπτώσεις των δορυφορικών επικοινωνιών φαίνονται παρακάτω:
ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
Αμεσότατη επικοινωνία κρατικών και
Οι οικονομικά και στρατιωτικά ισχυρές χώρες,
πολιτικών αξιωματούχων διαφόρων χωρών
που διαθέτουν τους δορυφόρους, μπορούν να
για την επίλυση τακτικών ή στρατηγικών
τους χρησιμοποιήσουν για κατασκοπεία.
θεμάτων ή για την εξομάλυνση κρίσεων.
Π.χ. Υποκλοπή απόρρητης επικοινωνίας ή
Π.χ. Η επικοινωνία μεταξύ Αθήνας,
χαρτογράφηση εδαφών με στόχο την
Ουάσιγκτον και Άγκυρας κατά τη διάρκεια της ανακάλυψη μελλοντικών απειλών.
κρίσης στα Ίμια το 1996 οδήγησε σε ομαλό
τερματισμό της υπόθεσης.
5. Πώς επιδρά θετικά ή αρνητικά στον κοινωνικό τομέα η τεχνολογία επικοινωνιών;
Οι επιπτώσεις της τεχνολογίας επικοινωνιών στον κοινωνικό τομέα στρέφονται κυρίως γύρω
από το θέμα της συγκέντρωσης και αξιοποίησης προσωπικών πληροφοριών που αφορούν τα
μέλη μιας κοινωνίας. Τέτοιου είδους πληροφορίες συνήθως συγκεντρώνονται σε Οργανισμούς
Τοπικής Αυτοδιοίκησης (δημοτολόγια και μητρώα), οικονομικές υπηρεσίες (αρχεία
φορολογουμένων),
χρηματοπιστωτικούς
οργανισμούς
(τραπεζικοί
λογαριασμοί),
ασφαλιστικούς φορείς (μητρώα ασφαλισμένων) κ.α. Οι επιπτώσεις από τη συσσώρευση
προσωπικών στοιχείων σε ηλεκτρονικά αρχεία είναι ποικίλες και παρουσιάζονται παρακάτω:
ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
Μείωση της γραφειοκρατίας και άρα ταχύτερη Κίνδυνος καταπάτησης ατομικών ελευθεριών
εξυπηρέτηση του συναλλασσόμενου.
και ελέγχου του πολίτη από το κράτος. Ο
Π.χ. έκδοση πιστοποιητικών οικογενειακής
κίνδυνος είναι έντονος σε απολυταρχικά
κατάστασης με μια απλή αίτηση, ανάληψη
καθεστώτα, ενώ κατά το δυνατόν
χρημάτων από ATM με χρήση κάρτας, έκδοση αποτελεσματικότερη λειτουργία των
φορολογικής ενημερότητας μέσω του
δημοκρατικών θεσμών ελαχιστοποιεί τον
Διαδικτύου κ.α.
κίνδυνο.
Π.χ. Παρακολούθηση των οικονομικών
συναλλαγών των πολιτών με τις τράπεζες, το
14
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 3)
Δημόσιο, το χρηματιστήριο κλπ.
Γρήγορη και ακριβής πιστοποίηση της
φερεγγυότητας του συναλλασσόμενου.
Π.χ. Σύναψη καταναλωτικών δανείων με
τράπεζες με απλές και γρήγορες διαδικασίες.
Κίνδυνος εκμετάλλευσης των προσωπικών
δεδομένων από ανθρώπους που έχουν
πρόσβαση σε αυτά με παράνομους και
ανήθικους σκοπούς.
Π.χ. Η υπεξαίρεση χρημάτων από
τραπεζικούς λογαριασμούς που γίνεται από
άτομα που έχουν πρόσβαση ή απέκτησαν
παράνομα πρόσβαση στο πληροφοριακό
σύστημα μιας τράπεζας.
6. Ποιες είναι οι αλλαγές και τα πλεονεκτήματα στην εκπαίδευση και κατάρτιση από
την εισαγωγή και εφαρμογή της τεχνολογίας επικοινωνιών;
Οι αλλαγές στην εκπαίδευση και κατάρτιση είναι οι εξής:
1. Καθιέρωση μαθημάτων Πληροφορικής σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης με σκοπό
την ανάπτυξη δεξιοτήτων εκ μέρους των μαθητών πάνω στη χρήση υπολογιστή ως
εργαλείου διεκπεραίωσης πλήθους εργασιών.
2. Εμφάνιση νέων τρόπων μετάδοσης γνώσης με την παραγωγή και διανομή
εκπαιδευτικών ταινιών και τηλεοπτικών προγραμμάτων.
3. Χρήση εκπαιδευτικών multimedia CD ως εκπαιδευτικού μέσου, όπου ο μαθητής
καθορίζει ο ίδιος την πορεία της μάθησης.
4. Εφαρμογή εξομοιωτών στην εκπαίδευση, για το χειρισμό σύνθετων συστημάτων όπως
αεροσκάφη πυρηνικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας.
5. Ανάπτυξη συστημάτων εκπαίδευσης από απόσταση, όπου εκπαιδευτής και
εκπαιδευόμενοι βρίσκονται σε διαφορετικό τόπο κι επικοινωνούν μέσω δικτύων
υπολογιστών.
Τα κυριότερα πλεονεκτήματα:
1. Η διαδικασία της μάθησης γίνεται αμεσότερη και το ενδιαφέρον των μαθητών είναι
αυξημένο κατά τη διάρκεια του μαθήματος με την παρουσίαση πληροφοριών σε
διάφορες μορφές, όπως ήχος, ακίνητη και κινούμενη εικόνα, τρισδιάστατα κινούμενα
γραφικά κλπ.
2. Ο εκπαιδευτικός έχει περισσότερο χρόνο και μέσα ώστε να οργανώσει
πιο
αποτελεσματικά την εργασία του, αλλά και να παρακολουθήσει τους μαθητές του
καλύτερα.
7. Ποιες είναι οι αλλαγές στην αποθήκευση και την ανάκτηση πληροφορίας από την
εισαγωγή και εφαρμογή της τεχνολογίας επικοινωνιών;
Οι παραδοσιακοί τρόποι αποθήκευσης δεδομένων (χειρόγραφα και έντυπα κείμενα) έχουν
εμπλουτιστεί σημαντικά με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Σήμερα χρησιμοποιούνται μέσα, όπως
15
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 3)
οι μαγνητικές ταινίες, οι μαγνητικοί δίσκοι, οι οπτικοί δίσκοι κ.α. Οι σημαντικότερες επιπτώσεις
των τεχνολογικών εφαρμογών στο χώρο της αποθήκευσης και της ανάκτησης πληροφορίας
είναι:
ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
Δραστική μείωση του όγκου των
αποθηκευμένων πληροφοριών.
Π.χ. Ολόκληρη εγκυκλοπαίδεια μπορεί να
χωρέσει σε ένα CD-ROM.
Π.χ. Ο εντοπισμός κάποιου λήμματος σε
ηλεκτρονικό λεξικό γίνεται άμεσα, με την
πληκτρολόγηση μόνο των πρώτων
γραμμάτων του. Με τη βοήθεια των δικτύων
υπολογιστών ο τόπος όπου ανακτώνται οι
πληροφορίες μπορεί να είναι διαφορετικός
από τον τόπο όπου είναι αποθηκευμένες.
Π.χ. Ο εντοπισμός πληροφοριών γύρω από
κάποιο θέμα σε τράπεζες πληροφοριών μέσω
του Διαδικτύο.
ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
Κίνδυνος υπερπληροφόρησης επειδή οι
διατιθέμενες πληροφορίες στο μέσο άνθρωπο
είναι πάρα πολλές. Αυτό σημαίνει ότι ο
σύγχρονος πολίτης πρέπει να μπορεί να
απομονώνει τις πληροφορίες που τον
ενδιαφέρουν από το σύνολο των
πληροφοριών που τον βομβαρδίζουν
καθημερινά.
8. Ποιες είναι οι αλλαγές στην στον τρόπο ψυχαγωγίας από την εισαγωγή και
εφαρμογή της τεχνολογίας επικοινωνιών;
Ο σύγχρονος άνθρωπος αφιερώνει μεγάλο μέρος από τον ελεύθερο χρόνο του στην
παρακολούθηση τηλεοπτικών προγραμμάτων, ή ασχολούμενος με τον οικιακό του
υπολογιστή. Σε αντίθεση με το παρελθόν, αφιερώνει πολύ λιγότερο χρόνο στα μέλη της
οικογένειάς του ή σε φιλικές επισκέψεις.
9. Ποιες είναι οι επιπτώσεις της τεχνολογίας επικοινωνιών στον οικονομικό τομέα
όσον αφορά την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας;
Οι εξελίξεις στον τομέα της επικοινωνίας (σταθερή και κινητή τηλεφωνία, fax, δίκτυα
υπολογιστών κλπ.) λειτουργούν ως υπόβαθρο για την επέκταση και τη σύνδεση των εθνικών
οικονομιών σε παγκόσμιο επίπεδο. Μερικές από τις επιπτώσεις της τεχνολογίας επικοινωνιών
στην παγκόσμια οικονομία είναι οι ακόλουθες.
ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
Άμεση επικοινωνία επιχειρήσεων με
Λόγω της ταχύτατης μετάδοσης ειδήσεων σε
υποκαταστήματά τους ή άλλες επιχειρήσεις
όλο τον κόσμο, η πτώση του δείκτη τιμών σε
για την επίλυση τακτικών ή στρατηγικών
κάποιο χρηματιστήριο του κόσμου μπορεί,
θεμάτων.
λόγω πανικού, να οδηγήσει σε ανάλογες
Π.χ. Η επικοινωνία δυο επιχειρήσεων σε δυο
πτώσεις του δείκτη στα χρηματιστήρια άλλων
διαφορετικά σημεία του πλανήτη μέσω
χωρών που επηρεάζονται από το πρώτο.
16
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 3)
τηλεφώνου ή fax ή τηλεδιάσκεψη των
στελεχών διάφορων επιχειρήσεων που
βρίσκονται σε διαφορετικά σημεία του
κόσμου, μέσω ειδικών συστημάτων που
συνδυάζουν επικοινωνία δεδομένων, ήχου και
εικόνας.
Δυνατότητα προβολής των προϊόντων μιας
επιχείρησης αλλά και πραγματοποίηση
πωλήσεων σε όλο τον κόσμο μέσω δικτύων
υπολογιστών.
Π.χ. Διαφημίσεις προϊόντων – κρατήσεις
αεροπορικών εισιτηρίων – ηλεκτρονικό
εμπόριο στο Διαδίκτυο.
10. Ποιες είναι οι διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία από την εισαγωγή και
εφαρμογή της τεχνολογίας επικοινωνιών;
Η εξέλιξη της τεχνολογίας είναι υπεύθυνη για τη μεταστροφή ολοένα μεγαλύτερου μέρους του
εργατικού δυναμικού μιας χώρας από την παραγωγή αγαθών στην παροχή υπηρεσιών. Αυτό
οφείλεται στην υιοθέτηση νέων μηχανών και αυτοματοποιημένων διαδικασιών και μεθόδων σε
όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας. Οι επιπτώσεις από αυτό το φαινόμενο είναι
πολύπλευρες:
ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ
Η παραγωγή αγαθών γίνεται ταχύτερη,
Η αντικατάσταση του ανθρώπου από τη
ποιοτικότερη και με χαμηλότερο κόστος.
μηχανή στην παραγωγική διαδικασία
Π.χ. Πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες σήμερα
δημιουργεί βραχυπρόθεσμα έντονα
έχουν αυτοματοποιήσει σε τέτοιο βαθμό τις
προβλήματα ανεργίας. Τα τελευταία
γραμμές παραγωγής τους, ώστε να
επιλύονται σε ένα βαθμό με την
απασχολούνται σε αυτές ελάχιστοι εργάτες. Οι επανακατάρτιση των εργαζομένων σε άλλες
τεχνολογικές εξελίξεις και οι καινοτομίες
επαγγελματικές ειδικότητες, που ανήκουν
οδηγούν στη δημιουργία καινούριων
κυρίως στη σφαίρα της παροχής υπηρεσιών.
επαγγελμάτων ή επαγγελματικών
εξειδικεύσεων, κυρίως στο χώρο της παροχής Οι συνεχείς εξελίξεις και οι αλλαγές που
υπηρεσιών.
επιφέρει η τεχνολογία στις μεθόδους και τις
Π.χ. Τα σχετικά με τους υπολογιστές και την
διαδικασίες σε πλήθος επαγγελμάτων
Πληροφορική επαγγέλματα δεν υπήρχαν καν
οδηγούν έντονα στην ανάγκη της δια βίου
πριν το 1950.
κατάρτισης των εργαζομένων, προκειμένου να
παραμείνουν ανταγωνιστικοί και να μη χάσουν
τις θέσεις εργασίας που κατέχουν.
11. Πώς επηρεάζει η τεχνολογία επικ. την πιστωτική φερεγγυότητα των πολιτών;
Οι διαφημίσεις στα ΜΜΕ επηρεάζουν πλήθος ανθρώπων δημιουργώντας τους ή
υπερτονίζοντας διάφορες ανάγκες, προκειμένου να καταναλώσουν τα προϊόντα που
17
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 3)
προβάλλουν. Από την άλλη πλευρά, πολλά, ακριβά συνήθως, προϊόντα προσφέρονται με
δόσεις μέσω πιστωτικών καρτών. Τα παραπάνω οδηγούν στην υπέρμετρη κατανάλωση
αγαθών, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να ξοδεύουν περισσότερα από ότι κερδίζουν.
12. Ποιες είναι οι επιπτώσεις της τεχνολογίας επικοινωνιών στον περιβαλλοντικό
τομέα;
Η τεχνολογία επικοινωνιών σε σχέση με άλλες τεχνολογικές κατηγορίες έχει τη μικρότερη
επίδραση στο περιβάλλον. Οι κυριότερες από αυτές τις επιπτώσεις συνοψίζονται παρακάτω:
1. Τις τελευταίες δεκαετίες έχει αυξηθεί παγκόσμια, σε μεγάλο βαθμό, η παραγωγή
έντυπου υλικού. Αυτό έρχεται ως αποτέλεσμα της ευκολίας παραγωγής εντύπων που
προσφέρει η τεχνολογία των υπολογιστών και των συστημάτων γραφικής παραγωγής.
Η αύξηση όμως του όγκου των εκτυπώσεων ανεβάζει τη ζήτηση για χαρτί και κατά
συνέπεια αυξάνεται η υλοτόμηση των δασών αφού το χαρτί προέρχεται από το ξύλο.
Παράλληλα η ρύπανση του αέρα και των υδάτων αυξάνεται από τα απόβλητα της
χημικής βιομηχανίας κατεργασίας χάρτου.
2. Τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα, τα οποία εκπέμπονται από πλήθος συσκευών ασύρματης
επικοινωνίας, μπορεί να προκαλέσουν ηλεκτρομαγνητικές παρεμβολές σε άλλες
συσκευές, προκαλώντας λιγότερο ή περισσότερεο σοβαρά προβλήματα.
3. Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία επίσης ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην
ανθρώπινη υγεία, με την πρόκληση όγκων, σε ορισμένες περιπτώσεις.
13. Ποιες είναι οι επιπτώσεις της τεχνολογίας επικοινωνιών στον πολιτιστικό τομέα;
Η τηλεόραση αλλά και τα υπόλοιπα τεχνολογικά επιτεύγματα στο χώρο της επικοινωνίας έχουν
προκαλέσει σημαντικές αλλαγές σε πολιτιστικό επίπεδο. Μερικές από αυτές είναι:
1. Ο σημερινός άνθρωπος παρακολουθεί πολύ περισσότερο τηλεόραση και διαβάζει πολύ
λιγότερο, σε σχέση με τον άνθρωπο του παρελθόντος. Αυτό έχει ως συνέπεια ο
σύγχρονος άνθρωπος: α) να είναι λιγότερο καλλιεργημένος και β) να πλήττει πιο
εύκολα, καθώς η τηλεόραση τον έχει εθίσει σε γρήγορες και συνεχείς αλλαγές
προγραμμάτων.
2. Η αύξηση της βίας και της επιθετικότητας που παρατηρείται στις αναπτυγμένες χώρες
συνδέεται ως ένα βαθμό με την προβολή αντίστοιχων θεμάτων από την τηλεόραση.
3. Η διόγκωση της καταναλωτικής μανίας του σύγχρονου ανθρώπου σχετίζεται λιγότερο ή
περισσότερο με την επιρροή που ασκεί η τηλεοπτική διαφήμιση στον άνθρωπο.
14. Τι είναι η ψηφιακή συνάρμοση. Ποια είναι τα ηθικά προβλήματα που οφείλονται σ’
αυτή;
Ψηφιακή συνάρμοση ονομάζεται η επεξεργασία και η τροποποίηση πληροφοριών που
βρίσκονται αποθηκευμένες σε ψηφιακή μορφή.
Σήμερα τα περισσότερα έργα ανθρώπινης δημιουργίας στο χώρο των εικαστικών τεχνών
(ζωγραφική, φωτογραφία, κινηματογράφος) και της μουσικής μπορούν να ψηφιοποιηθούν, να
αποθηκευτούν και να τύχουν ψηφιακής συνάρμοσης. Η δυνατότητα αυτή συχνά εγείρει πλήθος
προβλημάτων, τα οποία σχετίζονται με τα πνευματικά δικαιώματα του δημιουργού, αλλά και με
τα δικαιώματα εκμετάλλευσης (εμπορικά δικαιώματα). Για παράδειγμα, μια φωτογραφία μπορεί
να αλλάξει εντελώς, σε σημείο που να μη θυμίζει καθόλου την αρχική. Το ίδιο ακριβώς μπορεί
18
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 3)
να συμβεί κι με μια μουσική σύνθεση. Σε αυτές τις περιπτώσεις τι δικαιώματα έχουν οι τεχνικοί
ή οι παραγωγοί που πραγματοποίησαν τις αλλαγές και τι γίνεται με τα δικαιώματα του
δημιουργού του πρωτότυπου έργου;
15. Ποια είναι τα ηθικά προβλήματα σχετικά με την ασφάλεια δεδομένων;
Στο χώρο της επικοινωνίας δεδομένων ανακύπτουν ηθικής αλλά και νομικής φύσεως
προβλήματα.
1. Το λογισμικό των ηλεκτρονικών υπολογιστών που κατασκεύασε μια ομάδα
πληροφορικών μπορεί (λιγότερο ή περισσότερο εύκολα) να τροποποιηθεί από κάποιον
άλλο. Κατά πόσο αυτό είναι επιτρεπτό;
2. Η αντιγραφή και η χρήση του λογισμικού πρέπει να επιτρέπονται και, αν ναι, σε ποιο
βαθμό;
3. Σε ποιον θα επιτρέπεται η πρόσβαση στα δεδομένα που είναι αποθηκευμένα σε έναν
υπολογιστή.
16. Τι είναι οι ιοί υπολογιστών;
Ιοί των υπολογιστών ονομάζονται προγράμματα που είναι κρυμμένα μέσα σε άλλα
προγράμματα ή αρχεία δεδομένων και τα οποία αντιγράφονται αυτόματα στους σκληρούς
δίσκους των υπολογιστών μέσω μεταφέρσιμών μέσων (δισκετών ή CDs) ή μέσω δικτύων (π.χ.
Διαδίκτυο). Στόχο έχουν την πρόκληση δυσλειτουργιών στον υπολογιστή όπου εγκαθίστανται
ή την αλλοίωση και καταστροφή αποθηκευμένων σε αυτόν δεδομένων.
6.1
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 6)
Κεφάλαιο 6 – Οι εφαρμογές των υπολογιστών.
1. Αναφέρετε βασικές χρήσεις των υπολογιστών στις επιχειρήσεις.
Οι υπολογιστές έχουν αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο γίνονται πολλές εργασίες, ιδιαίτερα
λογιστικής και γραμματειακής υποστήριξης, στα γραφεία των επιχειρήσεων. Τέτοιες είναι οι:
• Επεξεργασία κειμένου
• Παρουσιάσεις
• Λογιστική
• Διαχείριση βάσης δεδομένων
• Τηλεμοιοτυπική μετάδοση (FAX)
2. Πώς έχει ωφελήσει η χρήση των υπολογιστών τις επιχειρήσεις όσον αφορά τη
γραμματειακή υποστήριξή τους;
Η χρήση των προγραμμάτων επεξεργασίας κειμένου στους υπολογιστές έχει κάνει πολύ πιο
αποδοτική την γραμματειακή υποστήριξη των επιχειρήσεων. Κι αυτό γιατί η αποθήκευση των
δακτυλογραφούμενων κειμένων (εμπλουτισμένων πλέον και με εικόνες και διαγράμματα) στη
μνήμη των υπολογιστών επιτρέπει την ανά πάσα στιγμή ανάκτηση, τροποποίηση και
επανεκτύπωση καθαρών αντιγράφων χωρίς καθόλου κόπο. Σκεφτείτε τι συνέβαινε την
περίοδο των γραφομηχανών! Ο συνδυασμός των υπολογιστών που «τρέχουν» εφαρμογές
(προγράμματα) γραφείου με τους έγχρωμους εκτυπωτές laser υψηλής ποιότητας έχει κάνει
πραγματικότητα την επιτραπέζια έκδοση (desktop publishing). Οι διάφοροι οργανισμοί
μπορούν να παράγουν ενημερωτικές επιστολές, φυλλάδια ή άλλες απλές δημοσιεύσεις με τη
βοήθεια των υπολογιστών. Επίσης η παρουσίαση θεμάτων σε διασκέψεις και συνεδριάσεις
διοικητικών συμβουλίων με κατασκευή διαφανειών είναι πλέον ρουτίνα με τις εφαρμογές
γραφείου. Υψηλής ποιότητας διαφάνειες με πλούσιο πληροφοριακό υλικό σε εικόνες,
διαγράμματα και με το απαραίτητο επεξηγηματικό κείμενο έχουν καταστήσει την παρουσίαση
διαφόρων θεμάτων ελκυστική και αποτελεσματική.
3. Πώς έχει βοηθήσει η χρήση των υπολογιστών τις επιχειρήσεις όσον αφορά τα
λογιστικά τους;
Οι υπολογιστές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για λογιστική υποστήριξη των επιχειρήσεων με
χρήση των προγραμμάτων spreadsheets (λογιστικά φύλλα). Τα προγράμματα αυτά είναι
αρκετά ελαστικά και μπορούν να εκτελούν ένα ευρύ φάσμα λογιστικών και όχι μόνο εργασιών.
Τέτοιες μπορεί να είναι η παρακολούθηση προϋπολογισμών εσόδων εξόδων, δόσεων και
χρεολυσίων δανείων, μισθοδοτικών καταστάσεων, χρηματοδοτικά θέματα κλπ. Για την
εκτέλεση τέτοιου είδους εργασιών απαιτούνται υπολογισμοί επί αριθμητικών δεδομένων με
χρήση τύπων και συναρτήσεων, δυνατότητες που παρέχονται από τα λογιστικά φύλλα.
4. Τι γνωρίζετε για τη διαχείριση βάσεων δεδομένων;
Μια διαδεδομένη χρήση των υπολογιστών είναι η διαχείριση βάσεων δεδομένων. Μια βάση
δεδομένων είναι μια συλλογή από συσχετιζόμενα δεδομένα που είναι οργανωμένα σε αρχεία
(πίνακες). Παραδείγματα βάσεων δεδομένων είναι οι τηλεφωνικός κατάλογοι, οι κατάλογοι
διευθύνσεων, πελατολόγια και προμηθευτές επιχειρήσεων, λογαριασμοί τραπεζών, πτήσεις
αεροπορικών εταιρειών κλπ. Η διαχείριση των βάσεων δεδομένων γίνεται με τη χρήση ειδικού
6.2
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 6)
λογισμικού επεξεργασίας ερωτήσεων και προσπέλασης αποθηκευμένων δεδομένων το
οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από χρήστες μέσα από έτοιμες εφαρμογές ή από
προγραμματιστές με χρήση γλωσσών επερωτήσεων (π.χ. SQL) μέσα από γλώσσες
προγραμματισμού υψηλού επιπέδου. Όλα τα σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα στηρίζονται
σε συστήματα διαχείρισης βάσεων δεδομένων.
5. Τι γνωρίζετε για την τηλεμοιοτυπική μετάδοση (FAX);
Ένας από τους τρόπους αποστολής κειμένου ή φωτογραφιών που δεν προϋποθέτει
υπολογιστή και σύνδεση στον παγκόσμιο ιστό ή με εξυπηρετητές ηλεκτρονικής αλληλογραφίας
(email servers) είναι η τηλεμοιοτυπία ή fax. Η ιδέα στην οποία στηρίζεται το fax δεν είναι
καινούρια. Μια σελίδα κειμένου ή εικόνας πρώτα ψηφιοποιείται ή μετατρέπεται σε έναν
αριθμητικό κώδικα. Αυτό γίνεται με σαρωτή που είναι ενσωματωμένος στις συσκευές fax. Τα
δεδομένα κατόπιν στέλνονται μέσω τηλεφωνικών γραμμών σε ένα ή περισσότερα fax δέκτες.
Τα fax δέκτες λαμβάνοντας τα ψηφιακά δεδομένα παράγουν ως έξοδο το κείμενο που έχει
αποσταλεί μέσω θερμικής εκτυπώσεως ή εκτυπώσεως με laser.
Τα σημερινά fax αποστέλλουν μια σελίδα σε μερικά δευτερόλεπτα (συνήθως λιγότερο από
μισό λεπτό). Η ευκρίνεια ή ανάλυση του fax συνήθως είναι μέχρι 300x300 (κουκίδες ανά
τετραγωνική ίντσα).
6. Αναφέρετε βασικές χρήσεις των υπολογιστών στη βιομηχανία.
• Σχεδιασμός με τη βοήθεια του υπολογιστή (CAD)
• Μεταποίηση με τη βοήθεια του υπολογιστή (CAM)
• Ενοποιημένη μεταποίηση με υπολογιστές (CIM)
• Ανάδραση στα δεδομένα αισθητήρων
7. Τι περιλαμβάνει ένα τυπικό σύστημα σχεδιασμό με τη βοήθεια του υπολογιστή
(CAD). Ποια είναι τα πλεονεκτήματά του συγκρινόμενα με τη σχεδίαση με το χέρι;
Ένα τυπικό σύστημα σχεδιασμού με τη βοήθεια του υπολογιστή περιλαμβάνει ένα προσωπικό
υπολογιστή, πληκτρολόγιο, οθόνη, σκληρό δίσκο, οδηγό οπτικού δίσκου/μνήμης
flash/εύκαμπτου δίσκου, ποντίκι ή/και ταμπλέτα ψηφιοποιήσεως με λεπτή πένα, σχεδιογράφο
και κατάλληλο λογισμικό. Ο χρήστης επιλέγει διάφορες λειτουργίες του λογισμικού με το
ποντίκι ή την πένα της ταμπλέτας. Επίσης του δίνεται η δυνατότητα να επιλέξει σύμβολα που
παριστάνουν αντικείμενα από το εκάστοτε πεδίο εφαρμογής (π.χ. για αρχιτεκτονικά σχέδια:
πόρτες, σκάλες, τραπέζια και πολλά άλλα) και να τα τοποθετήσει σε οποιαδήποτε θέση του
σχεδίου του επιθυμεί τροποποιώντας παράλληλα και πλήθος ιδιοτήτων που αυτά διαθέτουν.
Τα συστήματα CAD πλεονεκτούν στα εξής:
• τα σχέδια που παράγουν μπορούν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή χωρίς να χρειαστεί
να γίνει εξαρχής σχεδιασμός.
• ο προσδιορισμός των διαστάσεων των διαφόρων αντικειμένων είναι αυτόματος
γλιτώνοντας το σχεδιαστή από πολύ κόπο και μετρήσεις για σωστή απόδοση του
σχεδίου υπό κλίμακα.
• οι αυτόματοι σχεδιογράφοι (CAD plotters) παράγουν ταχύτερα, ακριβέστερα και
ποιοτικότερα σχέδια ως έξοδο.
6.3
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 6)
8. Τι γνωρίζετε για τη μεταποίηση με τη βοήθεια υπολογιστή (CAM); Δώστε ένα
παράδειγμα.
Η χρήση υπολογιστών εφοδιασμένων με προγράμματα για την κατασκευή και τον έλεγχο
(ρύθμιση, σωστή τοποθέτηση) εργαλείων, ειδικών μηχανημάτων, εξαρτημάτων, καλουπιών
κλπ, που θα χρησιμοποιηθούν για εργασίες ή επεξεργασία πρώτων υλών κατά την παραγωγή
αγαθών ονομάζεται μεταποίηση με τη βοήθεια υπολογιστή.
Στη σύγχρονη παραγωγή η χρήση τέτοιων συστημάτων στα διάφορα βήματα της παραγωγικής
διαδικασίας είναι αυξανόμενη αντικαθιστώντας εν μέρει τον παραδοσιακό υπεύθυνο
παραγωγής. Στις περιπτώσεις που ο σχεδιασμός ενός προϊόντος έχει γίνει με σύστημα CAD οι
πληροφορίες που αυτό παρέχει μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη
προγραμμάτων που θα ελέγχουν μηχανήματα για την πραγματική παραγωγή του προϊόντος.
Παράδειγμα συστήματος μεταποίησης με τη βοήθεια υπολογιστή είναι το σύστημα που
χρησιμοποιείται στα χρωματοπωλεία για την παρασκευή χρωμάτων όπως αυτά είναι
κωδικοποιημένα σε χρωματολόγια. Σε ειδικό πρόγραμμα στον υπολογιστή δίνονται ο κωδικός
χρώματος και η επιθυμητή ποσότητα και ο υπολογιστής στη συνέχεια ελέγχει ένα μηχάνημα
που με ακρίβεια προσθέτει τις απαραίτητες ποσότητες από τα βασικά χρώματα και προχωρεί
στην ανάδευση για την παρασκευή του επιλεγμένου χρώματος.
9. Τι περιλαμβάνει η ενοποιημένη μεταποίηση με υπολογιστές (CΙM);
Ο πλήρης έλεγχος της διαδικασίας παραγωγής αγαθών στα σύγχρονα εργοστάσια από
υπολογιστές ονομάζεται ενοποιημένη μεταποίηση με υπολογιστές. Στην πραγματικότητα οι
υπολογιστές ελέγχουν ολόκληρες τις πλατφόρμες παραγωγής προϊόντων.
Αυτό εκτός από τον σχεδιασμό CAD, τον έλεγχο μηχανημάτων-ρομπότ CAM στα διάφορα
σημεία της πλατφόρμας περιλαμβάνει και άλλες διαδικασίες που συνοψίζονται στο παρακάτω
σχήμα.
Σχεδίαση με τη
Σύστημα
βοήθεια του
διαχείρισης υλικών
υπολογιστή
Σύστημα προγραμματισμού και
ελέγχου παραγωγής
Σύστημα
συναρμολογήσεως
Σύστημα ποιοτικού
ελέγχου
Σύστημα
παραγωγής
10. Ποια η σχέση αισθητήρων και υπολογιστών;
Οι αισθητήρες είναι για τους υπολογιστές ότι είναι οι αισθήσεις ή οι νευρικές απολήξεις για τον
άνθρωπο. Οι αισθητήρες συγκεντρώνουν στοιχεία όπως θερμότητα, υγρασία, φως, πίεση,
βάρος κ.α. τα μεταφέρουν σε υπολογιστές ή μικροεπεξεργαστές ειδικού σκοπού, που τα
επεξεργάζονται και προβαίνουν σε ενέργειες-έλεγχο άλλων συσκευών (βλ. ερώτηση 9 κεφ. 1).
Αυτές οι ενέργειες, η ανταπόκριση των υπολογιστών στα «ερεθίσματα» από τους αισθητήρες
αποτελούν την ανάδραση.
6.4
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 6)
Συστήματα αισθητήρων-υπολογιστών χρησιμοποιούνται κατά κόρον στις βιομηχανίες για τον
έλεγχο συνθηκών θερμοκρασίας, φωτισμού κλπ. χώρων, αλλά και για τον έλεγχο
βιομηχανικών ρομπότ κατά το χειρισμό πρώτων υλών.
11. Τι γνωρίζετε για τον έλεγχο αποθεμάτων στον τομέα λιανικής πώλησης;
Οι υπολογιστές χρησιμοποιούνται στον τομέα της λιανικής πώλησης για να παρακολουθούν
την κίνηση των εμπορευμάτων. Σήμερα στα περισσότερα καταστήματα τα ταμεία είναι
εφοδιασμένα με υπολογιστές-ταμειακές μηχανές που συνδέονται με βάσεις δεδομένων για την
παρακολούθηση των αποθεμάτων των καταστημάτων. Όλα τα προϊόντα φέρουν πάνω τους
έναν κωδικό (είτε ραβδωτό κωδικό (barcode) είτε μια ακολουθία αριθμών) που καθιστά το
προϊόν αυτό μοναδικό σε μια επιχείρηση ή σε ένα σύνολο συνεργαζόμενων επιχειρήσεων.
Όταν το προϊόν περάσει από τον σαρωτή barcode που είναι ενσωματωμένος στον πάγκο των
ταμείων ή τον σαρωτή χειρός (για τα μεγάλα προϊόντα) τότε γίνονται οι εξής ενέργειες:
• Ο κωδικός αποστέλλεται στη βάση δεδομένων της επιχείρησης
• Ανασύρεται η τιμή του προϊόντος που εμφανίζεται στην ταμειακή-υπολογιστή
Όταν πια σαρωθούν όλα τα προϊόντα που έχει αγοράσει ο πελάτης και πρόκειται να
οριστικοποιηθεί η συναλλαγή:
• Οι κωδικοί, οι ποσότητες και άλλα στοιχεία για κάθε προϊόν αποστέλλονται στη βάση
δεδομένων
• Ενημερώνονται οι πίνακες της βάσης δεδομένων με τα παραστατικά πωλήσεων
(αποδείξεις, τιμολόγια)
• Ενημερώνονται οι πίνακες της βάσης που περιέχουν ως πεδίο τη διαθέσιμη υπόλοιπη
ποσότητα κάθε προϊόντος στο κατάστημα.
• Ενημερώνεται ο υπεύθυνος παραγγελιών από το λογισμικό όταν τα διαθέσιμα
υπόλοιπα κάποιων προϊόντων πέσουν κάτω από συγκεκριμένα όρια ασφαλείας για να
προβεί σε παραγγελίες.
12. Τι γνωρίζετε για τις πιστωτικές και τις χρεωστικές κάρτες;
Όλες οι τράπεζες στις μέρες μας εκδίδουν πλαστικές κάρτες (πιστωτικές, χρεωστικέςανάληψης μετρητών) για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών τους στις συναλλαγές τους
με επιχειρήσεις που δέχονται τέτοιου είδους κάρτες (που έχουν τα απαραίτητα μηχανήματα και
τη διασύνδεση με τις τράπεζες).
Οι πιστωτικές κάρτες επιτρέπουν στους κατόχους τους την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών με
καταβολή της αξίας τους ή μέρους αυτής (αν η αγορά είναι σε δόσεις) από την τράπεζα που
την έχει εκδόσει. Η πίστωση αυτή καταγράφεται ως πιστωτικό υπόλοιπο του κατόχου και τα
δανεικά που του έδωσε η τράπεζα πρέπει να τα επιστρέψει χωρίς τόκο εντός κάποιων
ημερών (εξυπηρέτηση) ή με τσουχτερό επιτόκιο πέραν αυτών (κίνδυνος).
Οι χρεωστικές κάρτες, που στις περισσότερες περιπτώσεις πλέον ταυτίζονται με τις κάρτες
ανάληψης μετρητών, δίνουν τη δυνατότητα στους κατόχους τους να μην κουβαλούν μετρητά
στην τσέπη τους αλλά να πληρώνουν ό,τι αγοράζουν εφόσον ο λογαριασμός τους στην
τράπεζα με τον οποίο συνδέεται η κάρτα, έχει το απαραίτητο υπόλοιπο. Ενδείκνυνται και για
αγορές μέσω διαδικτύου, αρκεί ο λογαριασμός με τον οποίο συνδέονται να έχει το απαραίτητο
υπόλοιπο λίγο πριν γίνει μια αγορά και μόνο τότε.
Πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες συνδέονται με υπολογιστές και βάσεις δεδομένων τραπεζών
20
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 16)
Κεφάλαιο 16 – Αρχές επικοινωνίας με ήχο και εικόνα.
1. Σχεδιάστε το υπόδειγμα ηλεκτρονικής επικοινωνίας. Ποια είναι τα βασικά του μέρη
και τι ξέρετε γι’ αυτά;
Δίαυλος μετάδοσης
Πομπός
Είσοδος
Ενέργειας
Μετατροπή
Ενέργειας
σε ηλεκτρικό
σήμα
Κεραία
πομπού
Κεραία
δέκτη
Δέκτης
Ατμοσφαιρικός
δίαυλος
Ενίσχυση
σήματος
Ενίσχυση
σήματος
Φυσικός
δίαυλος
Ενίσχυση
σήματος
Μετατροπή
σήματος σε ακουστικό ή οπτικό
Τα βασικά του μέρη είναι:
 Ο πομπός, η συσκευή που στέλνει μηνύματα
 Ο δίαυλος μετάδοσης, το κανάλι μεταδόσεως που μεταφέρει τα μηνύματα
 Ο δέκτης, η συσκευή που παραλαμβάνει μηνύματα
Ο πομπός και ο δέκτης πολλές φορές ενσωματώνονται στην ίδια ηλεκτρονική συσκευή, οπότε
η συσκευή αυτή ονομάζεται πομποδέκτης. Για παράδειγμα στην τηλεφωνική επικοινωνία το
τηλέφωνο έχει και μικρόφωνο (πομπός) και ακουστικό (δέκτης). Σ’ αυτή την περίπτωση
δίαυλος μετάδοσης είναι το τηλεφωνικό καλώδιο (σύρμα) ή η ατμόσφαιρα (κινητή τηλεφωνία).
2. Τι ξέρετε για την μετατροπή ενέργειας;
Όλες οι ηλεκτρονικές επικοινωνίες αρχίζουν με ενέργεια της μιας ή της άλλης μορφής. Οι
επικοινωνίες ήχου για παράδειγμα, ξεκινούν ως μηχανική ενέργεια – τα ηχητικά κύματα
σχηματίζονται από μετακινούμενο αέρα. Οι επικοινωνίες με εικόνες αρχίζουν ως ενέργεια
φωτός. Οι μορφές αυτές ενέργειας πρέπει να αλλάξουν σε ηλεκτρική ενέργεια προκειμένου να
χρησιμοποιηθούν σε ένα σύστημα επικοινωνίας.
Στα συστήματα ήχου λοιπόν, η μηχανική ενέργεια (ηχητικά κύματα) μετατρέπονται σε
ηλεκτρική ενέργεια. Στα συστήματα εικόνας, συσκευές λήψεως εικόνων μετατρέπουν φως σε
ηλεκτρική ενέργεια. Η ηλεκτρική ενέργεια κατόπιν μεταδίδεται με τη μορφή σήματος.
Ορισμένες φορές ένα σήμα συνδυάζεται με ένα άλλο ισχυρότερο σήμα που το μεταφέρει μέσω
του αέρα για μεγάλες αποστάσεις. Στις ραδιοεπικοινωνίες για παράδειγμα, τα ραδιοκύματα
μεταφέρουν τα σήματα ήχου από την πηγή στο δέκτη. Συχνά το σήμα δέχεται διάφορες
επεμβάσεις με ποικίλους τρόπου, για να μειωθούν οι παρεμβολές ή/και για να ενισχυθεί.
Τα σήματα αυτά στέλνονται μέσω της ατμόσφαιρας είτε μέσω ενός σύρματος, είτε μέσω
ειδικών ινών. Κατόπιν προσλαμβάνονται με μία κεραία ή με άλλη συσκευή.
21
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 16)
Στο άκρο της λήψεως η διαδικασία αντιστρέφεται. Το σήμα αποκωδικοποιείται και αλλάζει
επιστρέφοντας σε μια μορφή ενέργειας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Στην περίπτωση π.χ.
του ραδιοφώνου το σήμα αλλάζει και επιστρέφει στην αρχική του μορφή (ήχος).
3. Τι ξέρετε για τον ηλεκτρισμό;
Ο ηλεκτρισμός εκδηλώνεται με τη ροή ελεύθερων ηλεκτρονίων. Τα ηλεκτρόνια αυτά είναι
στοιχεία των ατόμων από τα οποία αποτελείται το υλικό που διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύμα.
Υπό συγκεκριμένες συνθήκες (ηλεκτρική τάση), που σε ορισμένα υλικά (καλούς αγωγούς
ηλεκτρικού ρεύματος, π.χ. σύρμα χαλκού) επιτυγχάνονται πολύ εύκολα τα ηλεκτρόνιο
αποσπώνται από τις τροχιές που περιστρέφονται γύρω από τα άτομα, απελευθερώνοντας
ενέργεια με τη μορφή ηλεκτρικού ρεύματος. Η διαδρομή από το σημείο όπου παράγεται το
ηλεκτρικό ρεύμα και μεταφέρεται μέσω ενός αγωγού σε ένα άλλο σημείο δέκτη ονομάζεται
ηλεκτρικό κύκλωμα.
4. Τι είναι ο ηλεκτρομαγνητισμός και γιατί χρειάζεται στις τηλεπικοινωνίες;
Όταν μέσω ενός σύρματος διέρχεται ηλεκτρικό ρεύμα παράγεται μαγνητικό πεδίο. Επίσης όταν
ένα σύρμα κινείται στην περιοχή ενός μαγνήτη (ή όταν ένας μαγνήτης κινηθεί κοντά σε σύρμα)
παράγεται ηλεκτρικό ρεύμα που διαρρέει το σύρμα (αυτό ονομάζεται επαγωγή). Και στις δύο
περιπτώσεις έχουμε συνύπαρξη ηλεκτρικού και μαγνητικού πεδίου όπου το ένα παράγει το
άλλο. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε ηλεκτρομαγνητισμό. Ο ηλεκτρομαγνητισμός
χρησιμοποιείται κυρίως στη μετάδοση σημάτων (ηλεκτρομαγνητικά κύματα) αλλά και στη
λειτουργία επιμέρους ηλεκτρονικών συσκευών (μικρόφωνα, ηχεία κλπ).
5. Τι είναι το συνεχές και τι το εναλλασσόμενο ηλεκτρικό ρεύμα;
Όταν χάλκινο σύρμα διέρχεται μέσω ενός μαγνητικού πεδίου, τα ηλεκτρόνια (το ρεύμα) ρέουν
προς μία κατεύθυνση. Αυτό ονομάζεται συνεχές ηλεκτρικό ρεύμα. Αν το σύρμα
κουλουριασθεί και κατόπιν περιστραφεί στο μαγνητικό πεδίο, τα ηλεκτρόνια ρέουν πρώτα
προς μια κατεύθυνση και κατόπιν προς την αντίθετη. Το παραγόμενο ρεύμα ονομάζεται
εναλλασσόμενο. Κάθε αλλαγή στην κατεύθυνση ονομάζεται κύκλος. Είναι δυνατό να
δημιουργηθεί ηλεκτρικό ρεύμα που αντιστρέφει την κατεύθυνση του ακόμα και δισεκατομμύρια
φορές το δευτερόλεπτο. Τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα που παράγονται από τόσο γρήγορες
εναλλαγές ταξιδεύουν σε μεγάλη απόσταση και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μετάδοση
σημάτων ραδιοφώνου και τηλεοράσεως. Τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα κινούνται στο κενό ή
στον αέρα με την ταχύτητα του φωτός.
6. Τι είναι τα ραδιοκύματα;
Ραδιοκύματα είναι τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα. Παρόλο ότι χρησιμοποιούνται για ένα πλήθος
διαφορετικών εκπομπών, πιθανό ονομάζονται έτσι γιατί βρήκαν πρώτα εφαρμογή στο
ραδιόφωνο. Για σήματα ραδιοφώνου λοιπόν και τηλεοράσεως χρησιμοποιείται μια κεραία
μετάδοσης της οποίας το κύκλωμα φέρει εναλλασσόμενο ρεύμα. Αυτή απελευθερώνει
ηλεκτρομαγνητικά κύματα στην ατμόσφαιρα. Αυτά τα κύματα ταξιδεύουν εκατοντάδες
χιλιόμετρα. Μια κεραία λήψης τα προσλαμβάνει. Ένα ασθενέστερο ηλεκτρικό ρεύμα απ’ ότι
αυτό που δημιούργησε τα κύματα παράγεται εξ’ επαγωγής στην κεραία λήψεως.
22
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 16)
7. Για ένα οποιοδήποτε κύμα τι είναι πλάτος, τι μήκος κύματος και τι συχνότητα;
Το πλάτος ενός κύματος είναι η κατά ύψος μέγιστη μετατόπιση ενός σημείου, από το σημείο
ισορροπίας του κατά τη διέλευση του κύματος. Το πλάτος λοιπόν είναι η δύναμη του κύματος.
Μήκος κύματος είναι η απόσταση μεταξύ δυο διαδοχικών κορυφών ενός κύματος.
Συχνότητα ενός κύματος ονομάζεται ο αριθμός των κυμάτων που εκκινούν από μια πηγή κάθε
δευτερόλεπτο. Η βασική μονάδα μετρήσεως της συχνότητας των ραδιοκυμάτων είναι ένας
κύκλος ανά δευτερόλεπτο ή ένα Hertz (Hz). Ένα KHz είναι 1000 κύκλοι ανά δευτερόλεπτο, ένα
MHz είναι 1000000 κύκλοι το δευτερόλεπτο, ένα GHz είναι 1000000000 κύκλοι ανά
δευτερόλεπτο.
8. Τι ξέρετε για τις ζώνες συχνοτήτων (frequency bands).
Η ατμόσφαιρα είναι γεμάτη από ραδιοκύματα όλων των διαφορετικών συχνοτήτων. Η
συχνότητα των ραδιοκυμάτων κυμαίνεται από 30Hz ως 300GHz. Όλες οι συχνότητες αυτές
μπορούν να μεταφέρουν πληροφορίες. Για να μπορούμε να ελέγχουμε τις συχνότητες αυτές τις
υποδιαιρούμε σε 10 ζώνες συχνότητας.
ΖΩΝΕΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ
30-300Hz
Υπερβολικά χαμηλές συχνότητες
ELF
300Hz – 3KHz
Συχνότητα φωνής
VF
3 – 30 KHz
Πολύ χαμηλές συχνότητες
VLF
30 – 300 KHz
Χαμηλές συχνότητες
LF
300 – 3000 KHz
Μεσαίες συχνότητες
MF
3 – 30 MHz
Υψηλές συχνότητες
HF
30 – 300 MHz
Πολύ υψηλές συχνότητες
VHF
300 – 3000 MHz
Πάρα πολύ υψηλές συχνότητες
UHF
3 – 30 GHz
Πάρα πολύ υψηλές συχνότητες
SHF
30 – 300 GHz
Υπερβολικά υψηλές συχνότητες
EHF
Ορισμένες συχνότητες χρησιμοποιούνται για συγκεκριμένους τύπους επικοινωνίας ήχου ή
εικόνας. Υπάρχουν δυο λόγοι γι’ αυτό.
1. Ορισμένες συχνότητες επηρεάζονται περισσότερο από παράγοντες όπως ο καιρός και
οι αλλαγές στην ιονόσφαιρα. Κατά τη διάρκεια της ημέρας ζώνες μεσαίας συχνότητας
(MF) είναι καλές μόνο για μικρές αποστάσεις (το πολύ μέχρι λίγες εκατοντάδες
χιλιόμετρα). Το βράδυ που η ιονόσφαιρα χάνει μέρος του ηλεκτρικού της φορτίου οι
επικοινωνίες στο πεδίο MF έχουν εμβέλεια τη μισή περίμετρο της γης.
2. Η κυβέρνηση καθορίζει κανόνες για τις επικοινωνίες. Το Υπουργείο Μεταφορών και
Επικοινωνιών καθορίζει τις συχνότητες ραδιοφώνου (AM 526 – 1606KHz, FM 87,5 –
108MHz) και τηλεόρασης (VHF 174 – 230MHz, UHF 470 – 838 MHz).
9. Τι ξέρετε για τη διαμόρφωση;
Όταν δεν επεμβαίνουμε στα ραδιοκύματα αυτά έχουν σταθερό πλάτος και συχνότητα. Ηχούν
ως θόρυβοι αν τα ακούσουμε στο ραδιόφωνο. Για να στείλουν οι άνθρωποι μηνύματα με
23
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 16)
ραδιοκύματα επεμβαίνουν σε αυτά. Η αλλαγή των ραδιοκυμάτων ώστε να μεταφέρουν
μηνύματα ονομάζεται διαμόρφωση (modulation).
Σε εκπομπή ραδιοφώνου οι ταλαντώσεις του ήχου που πρέπει να μεταδοθεί συμπτύσσονται
σε ραδιοκύματα ή φέροντα κύματα. Πρώτα μετατρέπονται τα κύματα του ήχου σε ηλεκτρικά
σήματα και κατόπιν αυτά συνδυάζονται με το σήμα του φέροντος κύματος υψηλής συχνότητας.
Αν το φέρον κύμα επηρεαστεί όσον αφορά το πλάτος τότε λέμε ότι έχει υποστεί διαμόρφωση
πλάτους. Το σήμα αυτό μπορεί να το λάβει ένα ραδιόφωνο στις συχνότητες AM (Amplitude
Modulation – διαμόρφωση πλάτους).
Αν το φέρον κύμα επηρεαστεί όσον αφορά τη συχνότητα (τα κύματα συνωστίζονται ή
σκορπίζουν μακρύτερα το ένα από το άλλο) τότε λέμε ότι έχει υποστεί διαμόρφωση
συχνότητας. Το σήμα αυτό μπορεί να το λάβει ένα ραδιόφωνο στις συχνότητες FM
(Frequency Modulation). Στην τηλεόραση, η διαμόρφωση πλάτους (AM) εφαρμόζεται για τα
σήματα εικόνας, ενώ η διαμόρφωση συχνότητας (FM) για τα σήματα ήχου.
10. Ποιους τύπους διαύλων μετάδοσης γνωρίζετε και τι ξέρετε γι’ αυτούς;
Υπάρχουν δυο τύποι διαύλων μετάδοσης:
Οι Ατμοσφαιρικοί δίαυλοι μεταδόσεως (atmospheric transmission channels)
χρησιμοποιούν ηλεκτρομαγνητικά κύματα για να μεταφέρουν πληροφορίες μέσω της
ατμόσφαιρας. Τα κύματα εκπέμπονται από μια κεραία και μπορούν να αναμεταδοθούν από
δορυφόρο. Τα ραδιόφωνα, η τηλεόραση και τα κυψελοειδή τηλέφωνα (κινητά) όλα εξαρτώνται
από δίαυλο αυτής της μορφής.
Οι δίαυλοι φυσικής μεταδόσεως (physical transmission channels) διαθέτουν ένα καλώδιο
ή κάποιο άλλο μέσο συνδέσεως μεταξύ του αποστολέα και του δέκτη. Τα σταθερά τηλέφωνα
και η καλωδιακή τηλεόραση διαθέτουν αυτό το είδος διαύλου μεταδόσεως.
11. Δώστε ένα παράδειγμα συστήματος που μπορεί να περιγραφεί με το υπόδειγμα
ηλεκτρονικής επικοινωνίας. Περιγράψτε.
Ραδιόφωνο. Ένας υπεύθυνος μουσικών προγραμμάτων (DJ) μιλάει, άρα παράγει ήχο. Ο
ήχος μετατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργεια και μεταδίδεται μέσω του αέρα, με τη μορφή
ραδιοκυμάτων. Τα κύματα αυτά φθάνουν στην κεραία ενός ραδιοφώνου. Η συχνότητα των
κυμάτων επάγεται στην κεραία. Μέσα στη συσκευή του ραδιοφώνου τα κύματα αυτά
μετατρέπονται και γίνονται ξανά ήχος.
24
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 16)
ΑΠΟ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ
 Σωστό – Λάθος.
α. Η ζώνη συχνοτήτων UHF χρησιµοποιείται στη ραδιοφωνία.
β. Για τα σήµατα ενός τυπικού ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού σταθµού
χρησιµοποιείται µία κεραία µετάδοσης που διαρρέεται από συνεχές ρεύµα.
γ. Οι δίαυλοι φυσικής µετάδοσης χρησιμοποιούν ηλεκτρομαγνητικά κύματα για να
µεταφέρουν πληροφορίες µέσω της ατµόσφαιρας.
δ. Οι ατµοσφαιρικοί δίαυλοι απαιτούν καλώδιο για τη σύνδεση ποµπού και δέκτη.
ε. Στη διαµόρφωση πλάτους τα κύµατα συνωστίζονται ή σκορπίζουν µακρύτερα
το ένα από τ' άλλο.
 Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται ενδεικτικές τιµές συχνοτήτων ραδιοφωνικών
και τηλεοπτικών σταθµών. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της
Στήλης Α και δίπλα σε κάθε αριθµό το γράµµα της Στήλης Β που αντιστοιχεί.
Στήλη Α
Σταθµοί
1. Τηλεοπτικός σταθµός
2. Ραδιοφωνικός σταθµός
ΑΜ
3. Ραδιοφωνικός σταθµός
FM
Στήλη Β
Συχνότητες
α. 18 kHz
β. 729 kHz
γ. 90,9
MHz
δ. 472 MHz
 Να δώσετε τους ορισµούς των παρακάτω εννοιών ή διαδικασιών: συχνότητα
ραδιοκυµάτων, διαµόρφωση ραδιοκυµάτων, κλειστό κύκλωµα τηλεόρασης.
 Ένας ραδιοφωνικός σταθµός αναµεταδίδει ποδοσφαιρικό αγώνα ο οποίος
ακούγεται από µία συσκευή ραδιοφώνου. Να τοποθετήσετε στη σωστή σειρά
τα διαδοχικά βήµατα της παραπάνω επικοινωνίας.
α) µετατροπή ραδιοκυµάτων σε ήχο
β) λήψη ραδιοκυµάτων στην κεραία
γ) µετατροπή ήχου σε ηλεκτρικό σήµα
δ) µετάδοση µε µορφή ραδιοκυµάτων
25
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
Κεφάλαιο 17 – Εξοπλισμός ήχου και εικόνας.
1. Τι είναι και πώς λειτουργεί το μικρόφωνο άνθρακα;
Το μικρόφωνο άνθρακα είναι ο τύπος μικροφώνου που χρησιμοποιείται στα τηλέφωνα. Αυτό
μπορεί να αναπαράγει μόνο ένα μικρό φάσμα συχνοτήτων δηλαδή έχει περιορισμένη
φασματική απόκριση.
Το μικρόφωνο άνθρακα είναι κατασκευασμένο από ένα μικρό κύπελλο γεμάτο με κόκκους
άνθρακα το οποίο διαρρέεται από σταθερό ρεύμα χαμηλής τάσης. Δίπλα στο κύπελλο υπάρχει
εύκαμπτο μεταλλικό έλασμα που ονομάζεται διάφραγμα. Το διάφραγμα πάλλεται όταν
προσπίπτουν σε αυτό τα ηχητικά κύματα της φωνής του ομιλητή πιέζοντας τους κόκκους
άνθρακα και δημιουργώντας έτσι μεταβαλλόμενη τάση (μεταβαλλόμενο ηλεκτρικό σήμα) που
αντιπροσωπεύει τον ήχο που μεταδίδεται.
2. Τι γίνεται όταν καλείς ένα αριθμό τηλεφώνου στα παραδοσιακά τηλέφωνα (με
περιστρεφόμενο δίσκο) και τι στα τηλέφωνα με πλήκτρα;
Όταν καλείς ένα αριθμό τηλεφώνου σε ένα τηλέφωνο με περιστρεφόμενο δίσκο, ένας
ηλεκτρικός διακόπτης μέσα στο τηλέφωνο συνδέει και κατόπιν διακόπτει ένα κύκλωμα. Συνδέει
και διακόπτει μία φορά το κύκλωμα για τον αριθμό 1, δύο φορές για τον αριθμό 2 κοκ. Τα
τηλέφωνα με πλήκτρα στέλνουν σήματα διαφορετικών συχνοτήτων για να αντιπροσωπεύουν
τον κάθε αριθμό που επιλέγεται. Κάθε συσκευή που μπορεί να στείλει τις συχνότητες αυτές
μπορεί να καλέσει ένα αριθμό. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο τα συστήματα υπολογιστών
μπορούν να τηλεφωνούν.
3. Πώς μεταδίδονται τα σήματα μέσα από τους διαύλους μεταδόσεως στην περίπτωση
της τηλεφωνίας;
Οι περισσότερες τηλεφωνικές κλήσεις εξαρτώνται από διαύλους φυσικής μεταδόσεως, δηλαδή
σύρματα, ίνες και καλώδια.
Το σήμα ταξιδεύει μέσω του σύρματος που ξεκινά από το τηλέφωνο σου και καταλήγει σε ένα
καλώδιο που έρχεται στο κτίριο σου. Το καλώδιο αυτό καταλήγει στο τηλεφωνικό κέντρο που
τροφοδοτεί με ενέργεια το τοπικό σου σύστημα. Το κέντρο δρομολογεί την κλήση σου σε ένα
άλλο τηλεφωνικό κέντρο που προσδιορίζεται από τους πρώτους τρεις αριθμούς του
τηλεφωνικού αριθμού που καλείς (έξι πρώτους αν η κλήση είναι υπεραστική). Οι τελευταίοι
τέσσερις αριθμοί προσδιορίζουν το συγκεκριμένο τηλέφωνο που είναι συνδεδεμένο με το
κέντρο αυτό. Όλες αυτές οι συνδέσεις γίνονται αυτομάτως. Όταν το ακουστικό σου είναι στη
θέση του το κύκλωμα μεταξύ αυτού και του τηλεφωνικού κέντρου είναι ανοικτό. Όταν σε καλεί
κάποιος το κέντρο στέλνει ρεύμα χαμηλής τάσεως κατά μήκος του κυκλώματος, με
αποτέλεσμα το τηλέφωνό σου να ηχεί. Όταν σηκώνεις το ακουστικό το κύκλωμα κλείνει κι έτσι
το κέντρο πληροφορείται ότι το τηλέφωνο σου έχει απαντήσει. Το κέντρο κατόπι μετάγει την
κλήση στο τηλέφωνό σου.
4. Ποιους διαύλους φυσικής μεταδόσεως γνωρίζετε ότι χρησιμοποιούνται στην
τηλεφωνία; Τι ξέρετε γι’ αυτούς;
Στην τηλεφωνία χρησιμοποιούνται δυο είδη διαύλων φυσικής μετάδοσης:
26
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
Το καλώδιο διπλαγωγών (χάλκινο καλώδιο) το οποίο συνηθίζεται να χρησιμοποιείται για
τοπικές τηλεφωνικές μεταδόσεις. Αποτελείται από δυο λεπτά μονωμένα χάλκινα σύρματα που
έχουν συστραφεί το ένα γύρω στο άλλο (συνεστραμμένο ζεύγος). Οι διπλαγωγοί
ομαδοποιούνται σχηματίζοντας μεγάλα καλώδια που εκτείνονται σε όλη τη χώρα. Κεντρικά
τηλεφωνικά κέντρα συνδέονται το ένα με το άλλο με τέτοια καλώδια. Από τα κεντρικά αυτά
τηλεφωνικά κέντρα φεύγουν καλώδια προς τα τηλέφωνα των κατοικιών.
Η οπτική ίνα, μια λεπτή εύκαμπτη ίνα από γυαλί, η οποία χρησιμοποιείται σήμερα για
μεταδόσεις μεγάλων αποστάσεων. Το σήμα ταξιδεύει ως παλμοί φωτός που δημιουργούνται
από ακτίνα laser η οποία εκπέμπεται από κάποιο ολοκληρωμένο κύκλωμα laser όταν αυτό
διεγερθεί από ηλεκτρικό ρεύμα. Η εκπεμπόμενη ακτίνα διαμορφώνεται ώστε να μεταφέρει
πληροφορίες, το διαμορφωμένο σήμα μεταδίδεται μέσω της οπτικής ίνας και στο άλλο άκρο
αποδιαμορφώνεται και μετατρέπεται ξανά σε ήχο. Τα καλώδια οπτικών ινών μεταφέρουν πολύ
περισσότερα μηνύματα από τα καλώδια χαλκού (πολλές οπτικές ίνες στο ίδιο καλώδιο) και με
λιγότερη παραμόρφωση.
5. Τι είναι η πολύπλεξη; Ποιες μεθόδους πολύπλεξης γνωρίζετε και πώς αυτές
επιτυγχάνονται;
Η πολύπλεξη (multiplexing) επιτρέπει σε δύο ή περισσότερα σήματα να σταλούν μέσω ενός
διαύλου μεταδόσεως την ίδια χρονική στιγμή.
Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τρόποι να γίνει αυτό:
Πολύπλεξη με διαίρεση συχνότητας (FDM). Μ’ αυτή τη μέθοδο διαιρείται ο δίαυλος
μετάδοσης σε δύο ή περισσότερες ζώνες συχνότητας. Το κάθε μήνυμα στέλνεται
χρησιμοποιώντας ένα φέρον σήμα με διαφορετική συχνότητα. Αυτό μοιάζει πολύ με τις
ραδιοφωνικές εκπομπές αλλά η πολύπλεξη γίνεται μέσα σε ένα καλώδιο ή σύρμα.
Πολύπλεξη με διαίρεση χρόνου (TDM). Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται συνήθως στην
ψηφιακή μετάδοση. Δεδομένα σε bits στέλνονται σε καθορισμένα διαστήματα. Για παράδειγμα
αν τρεις υπολογιστές θέλουν να στείλουν δεδομένα σε ένα τέταρτο μέσα από το ίδιο καλώδιο
με τη μέθοδο αυτή ο πρώτος π.χ. μπορεί να στέλνει μικρό μέρος των δεδομένων κατά τη
διάρκεια του 1ου χρονικού παραθύρου, ο δεύτερος κατά τη διάρκεια του 2 ου χρονικού
παραθύρου και ο τρίτος κατά τη διάρκεια του 3 ου χρονικού παραθύρου. Αυτό επαναληπτικά
ωσότου σταλούν όλα τα δεδομένα. Στην πράξη τα δεδομένα στέλνονται τόσο γρήγορα ώστε
δεν υπάρχει καθυστέρηση στην επικοινωνία.
6. Δίαυλοι ατμοσφαιρικής μετάδοσης στην τηλεφωνία.
Τα τηλέφωνα δεν περιορίζονται μόνο στη φυσική μετάδοση. Το φορητά τηλέφωνα για
παράδειγμα είναι στην πραγματικότητα πομποδέκτες χαμηλής ισχύος. Στέλνουν και δέχονται
μηνύματα ηλεκτρομαγνητικώς. Για μια κλήση μπορεί να χρησιμοποιηθούν δύο είδη διαύλων.
Μια τηλεφωνική κλήση μπορεί να αρχίσει ενσύρματα και να αλλάξει σε μικροκυματικό σήμα και
να σταλεί σε ένα σταθμό λήψης μέσω της ατμόσφαιρας. Τα μικροκύματα (microwaves) είναι
ηλεκτρομαγνητικά κύματα τα οποία εστιάζονται καλύτερα από τα ραδιοκύματα.
7. Περιγράψτε την διαδικασία της λήψης φωνής μέσω τηλεφώνου.
Οι δέκτες λειτουργούν αντίστροφα από τους πομπούς. Ένας τυπικός δέκτης τηλεφώνου
(ακουστικό), αποτελείται από πηνίο δηλ. περιελιγμένο σύρμα γύρω από ράβδο σιδήρου. Μαζί
αποτελούν έναν ηλεκτρομαγνήτη. Συνδεδεμένο με το σίδερο είναι ένα εύκαμπτο μεταλλικό
27
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
διάφραγμα. Όταν το ηλεκτρικό σήμα εισέρχεται στο δέκτη, ταξιδεύει μέσω του πηνίου. Αυτό
μαγνητίζει το σίδηρο που έλκει το διάφραγμα. Το διάφραγμα πάλλεται και αναπαράγει τον ήχο.
8. Περιγράψτε συνοπτικά τη ραδιοφωνική μετάδοση.
Η ραδιοφωνική μετάδοση ακολουθεί συνοπτικά την εξής διαδικασία:
Μικρόφωνα μετατρέπουν ηχητική ενέργεια σε ένα ηλεκτρικό σήμα. Σε ένα δωμάτιο ελέγχου οι
μηχανικοί ήχου τροποποιούν ή συνδυάζουν το σήμα αυτό με άλλα σήματα χρησιμοποιώντας
μία κονσόλα ήχου. Κατόπιν το ολοκληρωμένο σήμα ενισχύεται και στέλνεται στον πομπό. Στον
πομπό ηλεκτρομαγνητικά φέροντα κύματα παράγονται και διαμορφώνεται με το ηχητικό σήμα.
Το σύνθετο σήμα ενισχύεται και στέλνεται στην κεραία, η οποία το απελευθερώνει στην
ατμόσφαιρα.
9. Περιγράψτε το μικρόφωνο πυκνωτή.
Το μικρόφωνο πυκνωτή είναι το πλέον χρησιμοποιούμενο μικρόφωνο για εκπομπές
ραδιοφώνου. Έχει ένα μεταλλικό διάφραγμα προσαρμοσμένο κοντά σε μία σταθερή μεταλλική
πλάκα. Η μεταλλική πλάκα είναι ηλεκτρικά φορτισμένη. Καθώς τα ηχητικά κύματα
προσπίπτουν στο διάφραγμα αυτό πάλλεται. Η ταλάντωση δημιουργεί μια αλλαγή στην τάση
της πλάκας. Η μεταβαλλόμενη τάση αντιπροσωπεύει το σήμα. Τα μικρόφωνα πυκνωτή έχουν
άριστη φασματική απόκριση. Επίσης είναι κατάλληλα για τον περιορισμό του όγκου
ηλεκτρονικών συσκευών (miniaturization).
10. Τι μηχανήματα περιλαμβάνει ένα δωμάτιο ελέγχου του ήχου; Σε τι χρησιμεύει το
καθένα;
Το δωμάτιο ελέγχου του ήχου είναι ένα ηχομονωμένο δωμάτιο, όπου εργάζονται οι μηχανικοί
ήχου ενός ραδιοφωνικού σταθμού και περιλαμβάνει συνήθως έναν πίνακα συνδέσεως, ένα
σύστημα παρακολουθήσεως ήχου και μία κονσόλα ήχου.
Ο πίνακας συνδέσεως χρησιμοποιείται για να συνδέονται διάφορες συσκευές εισόδου και
εξόδου.
Το σύστημα παρακολουθήσεως ήχου επιτρέπει στους μηχανικούς να παρακολουθούν τις
διάφορες ενδείξεις σχετικές με τον ήχο που χρησιμοποιείται ή δημιουργείται.
Οι κονσόλες ήχου ή οι μείκτες προσφέρονται σε πολλά σχήματα και μεγέθη όμως κάνουν όλες
το ίδιο πράγμα. Επιτρέπουν σε ένα μηχανικό ήχου να ελέγχει την ακουστική ένταση και την
ποιότητα του εισερχόμενου ήχου.
11. Τι δυνατότητες μας δίνουν οι έλεγχοι στην κονσόλα ήχου;
Οι έλεγχοι στην κονσόλα ήχου δίνουν τη δυνατότητα για τα παρακάτω:
• Η εισερχόμενη ακουστική ένταση αυξάνει ή μειώνεται με ολισθαίνοντες
μεταγωγείς που επιτρέπουν λεπτές ρυθμίσεις.
• Οι ήχοι μπορούν να εξισορροπηθούν. Για παράδειγμα ο ήχος από έναν
τραγουδιστή μπορεί να γίνει δυνατότερος και ήχοι από την ορχήστρα
απαλότεροι.
• Οι υψηλές (τρεμουλιαστές), μέσου φάσματος και χαμηλών (μπάσων) συχνότητες
μπορούν να εξισορροπηθούν.
• Έλεγχοι ηχούς και αντηχήσεως μπορούν να προσθέσουν ένα εφέ ηχούς.
28
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
•
Ένας αριθμός ηχητικών εισόδων όπως οι φωνές τραγουδιστών και οι ήχοι
μουσικών οργάνων, μπορούν να συνδυασθούν σε ένα σήμα και να ρυθμίζονται
μέσω ενός διακόπτη
• Η συνολική δύναμη του σήματος εξόδου σε μια συσκευή μαγνητοφωνήσεως
μπορεί να παρακολουθηθεί από ένα όργανο.
12. Τι είναι η μείξη; Δώστε ένα παράδειγμα.
Μείξη (mixing) είναι ο συνδυασμός ζωντανών ήχων, μαγνητοφωνημένης μουσικής, ειδικών
ηχητικών εφέ, φωνών που έχουν εγγραφεί επάνω σε υπάρχοντες ήχους κ.ο.κ.
Για παράδειγμα η εγγραφή ζωντανής μουσικής παρουσιάζει ιδιαίτερα προβλήματα. Η
ορχήστρα τοποθετείται σε ένα στούντιο εγγραφής δίπλα σε ένα δωμάτιο ελέγχου, όπου ο
μηχανικός μπορεί να παρακολουθεί και να μαγνητοφωνεί τη μουσική. Όλοι οι τραγουδιστές και
τα όργανα έχουν τα δικά τους μικρόφωνα. Τα επίπεδα ακουστικής εντάσεως και
εξισορροπήσεως έχουν καθορισθεί για το καθένα από τα όργανα ξεχωριστά.
Η τελική εγγραφή γίνεται προσθέτοντας σταδιακά επίπεδα ήχου, το ένα πάνω στο άλλο. Για
παράδειγμα τα μουσικά όργανα μπορεί να εγγραφούν σε πρώτη φάση και κατόπιν να
προστεθούν οι φωνές. Οι τραγουδιστές ακούν την εγγραφείσα πλέον μουσική (playback) των
οργάνων, καθώς εγγράφεται η φωνή τους. Αυτό είναι ευκολότερο για το μηχανικό ήχου καθώς
η μείξη γίνεται απλούστερη. Τα ειδικά ηχητικά εφέ προστίθενται συχνά με αυτόν τον τρόπο.
Μπορούν να δημιουργηθούν στο στούντιο ή να διατεθούν ως είσοδος μαγνητοφωνημένα
ειδικά εφέ.
13. Τι είναι ο πομπός και τι ο ενισχυτής σε μια ραδιοφωνική μετάδοση; Τι είδους κεραίες
χρησιμοποιεί ο πομπός;
Στον πομπό δημιουργούνται τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα που χρησιμοποιούνται για να
μεταφέρουν το ηχητικό σήμα. Αυτό γίνεται με την παροχή συνεχούς ηλεκτρικού ρεύματος σε
μια συσκευή που ονομάζεται ταλαντωτής. Ο ταλαντωτής μετατρέπει το συνεχές ρεύμα σε
εναλλασσόμενο που έχει σταθερή συχνότητα και πλάτος. Το εναλλασσόμενο ρεύμα δημιουργεί
το φέρον κύμα. Το ηχητικό σήμα συνδυάζεται με το φέρον κύμα κι έπειτα ενισχύεται πριν
σταλεί στην κεραία του πομπού.
Ο ενισχυτής είναι η συσκευή που χρησιμοποιείται για να ενισχύσει ηλεκτρικά σήματα. Περιέχει
τρανζίστορ ή άλλα στοιχεία που μπορούν να ελέγχουν και να αυξάνουν το επίπεδο ενός
ηχητικού σήματος χωρίς να αλλάζουν τη μορφή του κύματος. Κατά τη διάρκεια ραδιοφωνικών
μεταδόσεων/λήψεων χρησιμοποιούνται αρκετά είδη ενισχυτών.
Οι κεραίες εκπομπής μπορούν να είναι πύργοι ή παραβολικοί ανακλαστήρες (πιάτα). Τα
ραδιοκύματα που φεύγουν από τους πύργους σκεδάζονται προς όλες τις κατευθύνσεις. Οι
παραβολικοί ανακλαστήρες μπορούν να εκπέμπουν ραδιοκύματα σε ευθείες γραμμές προς την
κατεύθυνση ενός στόχου.
14. Ποιες είναι οι μορφές κυμάτων που μπορούν να δημιουργηθούν στη ραδιοφωνική
μετάδοση; Τι ξέρετε γι’ αυτές;
Οι μορφές των κυμάτων που χρησιμοποιούνται στη ραδιοφωνική μετάδοση είναι τα άμεσα, τα
εδάφους και τα ιονοσφαιρικά.
29
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
Τα άμεσα κύματα ταξιδεύουν σε ευθείες γραμμές από σημείο σε σημείο. Οι πομποί
μικροκυμάτων είναι παράδειγμα άμεσων κυμάτων. Τα μικροκύματα μπορούν να σταλούν
κατευθείαν σε ένα πιάτο λήψεως ή να ξαναμεταδοθούν από ένα δορυφόρο.
Τα κύματα εδάφους ακολουθούν την καμπυλότητα της γης. Μπορούν να ταξιδεύουν για
χιλιάδες χιλιόμετρα πριν εξασθενίσουν.
Τα ιονοσφαιρικά κύματα κινούνται προς την κατεύθυνση του διαστήματος. Τα ιονοσφαιρικά
κύματα χαμηλότερης συχνότητας ανακλώνται προς την κατεύθυνση της γης από την
ιονόσφαιρα. Οι ραδιοφωνικές εκπομπές βραχέων κυμάτων βασίζονται στα ιονοσφαιρικά
κύματα. Όταν οι καιρικές συνθήκες είναι καλές είναι πιθανό τα ιονοσφαιρικά κύματα να κάνουν
το γύρο του κόσμου.
15. Τι περιλαμβάνει ένα τυπικό ραδιόφωνο; Περιγράψτε τη διαδικασία λήψης στη
ραδιοφωνία.
Ένα τυπικό ραδιόφωνο περιλαμβάνει μια κεραία, έναν ενισχυτή RF (ραδιοσυχνοτήτων), ένα
μείκτη, έναν ενισχυτή IF (ενδιάμεσης συχνότητας), ένα φωρατή, έναν ενισχυτή AF
(ακουστικής συχνότητας) και ένα ηχείο.
Τα ραδιοκύματα που παράγονται στην κεραία (διπολική, Yagi ή οποιοδήποτε μήκος σύρματος)
οδηγούνται σε τρεις διαφορετικούς ενισχυτές. Ο ενισχυτής RF επιλέγει πρώτα τη συχνότητα
όπου είναι συντονισμένος ο ραδιοεπιλογέας. Για παράδειγμα αν έχεις συντονισθεί στον AM
1540KHz ο ενισχυτής RF επιλέγει μόνο τα ραδιοκύματα που ταξιδεύουν στη συχνότητα αυτή.
Μετά ο ενισχυτής RF ενισχύει το σήμα και το μεταφέρει στο μείκτη. Ο μείκτης μετατρέπει το
εισερχόμενο σήμα σε μια ενδιάμεση συχνότητα (IF) όπως τα 445KHz. Αυτό γίνεται επειδή το
σήμα πρέπει να ενισχυθεί ξανά και είναι ευκολότερο για ένα δέκτη να ενισχύει μια σταθερή
συχνότητα παρά πολλές διαφορετικές. Το σήμα κατόπιν ενισχύεται από τον ενισχυτή IF.
Στο σημείο αυτό το σήμα είναι ακόμη στη μορφή ενός διαμορφωμένου φέροντος κύματος.
Πρέπει να αποδιαμορφωθεί. Αυτό γίνεται από το φωρατή. Το σήμα που δημιουργείται
ενισχύεται μια ακόμη φορά από έναν ενισχυτή ακουστικής συχνότητας (AF) και κατόπιν
στέλνεται στο ηχείο.
16. Ποιους τύπους ηχείων γνωρίζετε; Πώς αυτά λειτουργούν; Από τι εξαρτάται η
ποιότητα του ήχου των ηχείων;
Υπάρχουν δυο τύποι ηχείων (δυναμικών μεγαφώνων κινητού πηνίου): τα ηχεία μόνιμου
μαγνήτη (PM) και τα ηλεκτροδυναμικά.
Τα ηχεία μόνιμου μαγνήτη (PM) αποτελούνται από ένα μόνιμο μαγνήτη και ένα πηνίο φωνής
προσαρμοσμένο πίσω από έναν κώνο. Το ηλεκτρικό σήμα εισέρχεται στο πηνίο φωνής. Αυτό
παράγει ένα μεταβαλλόμενο μαγνητικό πεδίο που αναγκάζει το πηνίο φωνής να δονείται. Αφού
το πηνίο φωνής συνδέεται με τον εύκαμπτο χάρτινο κώνο, ο κώνος δονείται επίσης. Η δόνηση
αυτή παράγει ακουστικά κύματα που ακούμε.
Το ηλεκτροδυναμικό ηχείο λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό με τον ίδιο τρόπο. Όμως διαθέτει
ηλεκτρομαγνήτη αντί για μόνιμο μαγνήτη.
Και στους δυο τύπους των ηχείων το υλικό του κώνου είναι σημαντικό για την ποιότητα του
ήχου. Για τον κώνο χρησιμοποιείται επεξεργασμένο χαρτί διαφόρων ειδών. Μαλακότεροι κώνοι
μορφής στυπόχαρτου αναπαράγουν ήχους χαμηλών συχνοτήτων (μπάσα). Πιο σκληροί κώνοι
αναπαράγουν υψηλότερους τόνους. Όσο μεγαλύτερος είναι ο κώνος τόσο πιο ισχυρό το ηχείο
30
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
και με καλύτερη απόδοση μπάσων. Υπάρχουν κώνοι κατασκευασμένοι από δύο ή
περισσότερα διαφορετικά υλικά για καλύτερη ακουστική ποιότητα.
Επίσης το κιβώτιο ή πλαίσιο στο οποίο τοποθετείται το ηχείο παίζει μεγάλο ρόλο στην
ποιότητα του ήχου. Το μέγεθος, το σχήμα και το υλικό που χρησιμοποιείται καθορίζουν το
τελικό αποτέλεσμα. Για παράδειγμα διαφορετικοί τύποι ηχείων μπορούν να προσαρμοσθούν
σε ένα κιβώτιο προκειμένου εμείς να εκμεταλλευτούμε τα διαφορετικά τονικά φάσματά τους
(π.χ. ηχεία τριών δρόμων με woofer, μεσαίο ηχείο και tweeter).
Τα ακουστικά κεφαλής είναι μικροσκοπικά μεγάφωνα προσαρμοζόμενα στα αυτιά. Αφού ο
ήχος που παράγουν τροφοδοτεί απευθείας το αυτί προσφέρουν ποιοτικότερη ακουστική
εμπειρία. Τα ηχεία μέσα σ’ αυτά είναι όπως αυτά στα ακουστικά τηλεφώνων.
17. Περιγράψτε μια συσκευή λήψεως εικόνων (κάμερα).
Οι συσκευές λήψεως εικόνων μετατρέπουν ό,τι «βλέπουν» σε ηλεκτρικά σήματα που κατόπιν
μεταδίδονται. Αναλυτικότερα:
Ο φακός της συσκευής λήψεως συγκεντρώνει το φως και το κατευθύνει στη λυχνία λήψεως
μέσα στη συσκευή. Η πλέον κοινή λυχνία λήψεως είναι το vidicon. Η λυχνία λήψεως έχει μια
γυάλινη πρόσθια πλάκα. Στο πίσω μέρος της πρόσθιας πλάκας υπάρχει μια επάλειψη που
ονομάζεται πλάκα σήματος. Πίσω από αυτή υπάρχει ένα άλλο στρώμα (από υλικό που άγει
τον ηλεκτρισμό) που ονομάζεται στόχος. Το φως διαπερνά τη διαφανή πρόσθια πλάκα και
προσπίπτει στο στόχο κάνοντάς τον να εκπέμψει ηλεκτρόνια προς την κατεύθυνση της πλάκας
του σήματος ανάλογα με την προσπίπτουσα ποσότητα φωτός. Οι φορτισμένες πλέον θετικά
επιφάνειες του στόχου αντιστοιχούν στην αρχική εικόνα. Στο άλλο άκρο της λυχνίας λήψεως
ένα ηλεκτρονικό πυροβόλο παράγει μια δέσμη που σαρώνει όλη την επιφάνεια του στόχου.
Σαρώνει από τα αριστερά της εικόνας προς τα δεξιά και από πάνω προς τα κάτω. Η εικόνα
σχηματίζεται από 525 οριζόντιες σαρώσεις, 30 φορές το δευτερόλεπτο. Οι φωτεινότερες
(περισσότερο θετικές) επιφάνειες έλκουν περισσότερα ηλεκτρόνια. Τα ηλεκτρόνια διαπερνούν
το στόχο και προσπίπτουν στην πλάκα σήματος δημιουργώντας σ’ αυτήν ηλεκτρικό ρεύμα που
η τάση του μεταβάλλεται συνεχώς ανάλογα με τον αριθμό των ηλεκτρονίων που προσπίπτουν
σ’ αυτή. Αυτό είναι το ηλεκτρικό σήμα που πρέπει να μεταδοθεί.
Σήμερα αντί της παραδοσιακής λυχνίας χρησιμοποιούνται διατάξεις σύζευξης φορτίου (CCDs)
σε ορισμένες συσκευές λήψεως. Μια διάταξη με σύζευξη φορτίου (CCDs) είναι ένα ειδικός
τύπος ολοκληρωμένου κυκλώματος που περιέχει ένα πολύ λεπτό πλέγμα από
φωτοευαίσθητους πυκνωτές που αποθηκεύουν ηλεκτρόνια. Η τάση εξόδου από αυτούς
μεταβάλλεται ανάλογα με την ποσότητα του φωτός που προσπίπτει σ’ αυτούς. Ο σχηματισμός
των μεταβαλλόμενων τάσεων δημιουργεί το σήμα εικόνας. Οι CCDs είναι μικρές, ανθεκτικές,
ελαφριές και προσαρμοσμένες σε ευρύ φάσμα εντάσεως φωτός κι έχουν αντικαταστήσει τη
λυχνία λήψεως.
Οι έγχρωμες συσκευές λήψεως έχουν τρεις λυχνίες λήψεως, μια για κάθε χρώμα: κόκκινο (R),
πράσινο (G), μπλε (B). Το φως που περνά από το φακό προσπίπτει σε 3 καθρέπτες ή ένα
πρίσμα, αναλύεται σε τρεις εικόνες, καθεμιά από τις οποίες κατευθύνεται σε διαφορετική
λυχνία λήψεως. Μπροστά από κάθε λυχνία υπάρχει ένα φίλτρο που επιτρέπει να περνά μόνο
ένα χρώμα. Οι λυχνίες λειτουργούν όπως η ασπρόμαυρη λυχνία. Τα τρία σήματα έπειτα
συνδυάζονται για να διαμορφώσουν ένα σύνθετο σήμα.
18. Που χρησιμοποιούνται τα μικρόφωνα πυκνωτή ηλεκτρίτη;
31
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
Τα μικρόφωνα πυκνωτή ηλεκτρίτη μπορεί να κατασκευασθούν τόσο μικρά όσο η καρφίτσα για
μια γραβάτα. χρησιμοποιούνται συχνά στις τηλεοπτικές παραγωγές, όταν τα μικρόφωνα δεν
θα πρέπει να είναι ορατά. Τα μικρόφωνα αυτά στην ουσία μετατρέπουν τα ακουστικά κύματα
σε ηλεκτρικά σήματα όπως ακριβώς και στο ραδιόφωνο.
19. Τι περιλαμβάνει το δωμάτιο ελέγχου τηλεοπτικού σταθμού (περιληπτικά);
Ο εξοπλισμός ελέγχου του ήχου για την τηλεόραση είναι όμοιος με τον εξοπλισμό για το
ραδιόφωνο και βασίζεται σε κονσόλα ήχου. Ορισμένες φορές συνδυάζονται τα κέντρα ελέγχου
ήχου και εικόνας. Συχνά όμως βρίσκονται σε ξεχωριστά δωμάτια. Στο δωμάτιο ελέγχου εικόνας
οι μηχανικοί χειρίζονται τα μηχανήματα εικόνας, ενώ «είναι στον αέρα» το πρόγραμμα. Στο
δωμάτιο ελέγχου εικόνας υπάρχουν ένας μεταγωγέας εικόνων, οθόνες παρακολουθήσεως και
ένας συναρμογέας εικόνων.
20. Τι είναι ο μεταγωγέας εικόνων και τι επιτρέπει στο σκηνοθέτη να κάνει;
Ο μεταγωγέας εικόνων (switcher) είναι μια συσκευή που μπορεί και δέχεται είσοδο από πολλές
συσκευές λήψεως (κάμερες που μπορεί να είναι εγκατεστημένες σε ένα χώρο για μια
μαγνητοσκόπηση) και επιτρέπει στο σκηνοθέτη που είναι υπεύθυνος παραγωγής να επιλέξει
ποια εικόνα θα εγγράψει κάνοντας μεταγωγή από τη μια κάμερα στην άλλη. Αναλυτικότερα
επιτρέπει στο σκηνοθέτη να κάνει τα παρακάτω:
1. Να κόψει τη θέαση από τη μία κάμερα και να προβάλει εικόνες από άλλη κάμερα ή
διαφορετική πηγή όπως μια βιντεοταινία.
2. Να παρεμβάλει μια μαύρη ή κενή εικόνα.
3. Να ξεθωριάσει ή να διαλύσει μια εικόνα
4. Να παρουσιάσει κείμενο πάνω από εικόνα (υπότιτλους, τίτλους αρχής-τέλους) με τη
βοήθεια ενός υπολογιστή που ονομάζεται γεννήτρια χαρακτήρων.
5. Να επιθέσει μια σκηνή πάνω σε άλλη (όπως π.χ. στις σκηνές ονείρων)
6. Να «σκουπίσει» μια εικόνα εκτός οθόνης αντικαθιστώντας την με άλλη, με διάφορους
τρόπους.
7. Να διαιρεθεί η οθόνη με ποικίλους τρόπους (μέγεθος, σχήμα, σχέδιο) ώστε να είναι
ορατές δύο ή περισσότερες εικόνες την ίδια στιγμή.
8. Να κάνει μια εικόνα να φαίνεται σε παράθυρο μέσα σε μια άλλη εικόνα. Χρησιμοποιείται
στα δελτία ειδήσεων ώστε να φαίνεται ο εκφωνητής σε μια γωνία.
21. Τι είναι οι οθόνες παρακολουθήσεως;
Οι οθόνες παρακολουθήσεως (video monitors) στο δωμάτιο ελέγχου τηλεοπτικού σταθμού
είναι οι οθόνες εκείνες που δείχνουν σκηνές από τις διαφορετικές συσκευές λήψεως – που
χρησιμοποιούνται σε μια μαγνητοσκόπηση – ή από άλλες πηγές. Ο σκηνοθέτης τις
παρακολουθεί κι επιλέγει ποιες σκηνές θα εγγράψει. Η εικόνα που εγγράφεται εμφανίζεται σε
μια κύρια οθόνη.
22. Τι είναι η συνάρμοση εικόνων και τι ο ηλεκτρονικός συναρμογέας εικόνων;
Συνάρμοση εικόνων είναι η διαδικασία πραγματοποίησης αλλαγών σε μαγνητοσκοπημένα
προγράμματα με την επιλογή εικόνων από διάφορες εγγεγραμμένες λήψεις και σύνθεσή τους
από το σκηνοθέτη με τη βοήθεια του ηλεκτρονικού συναρμογέα εικόνων.
32
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
Ο ηλεκτρονικός συναρμογέας εικόνων ελέγχει μια μηχανή προβολής βιντεοταινιών και μια
μηχανή εγγραφής. Το πρωτότυπο της ταινίας που δεν έχει τύχει επεξεργασίας τοποθετείται
στη μηχανή προβολής και μια κενή βιντεοταινία στο μαγνητοσκόπιο. Ο σκηνοθέτης επιλέγει
τμήματα της πρωτότυπης ταινίας και τα εγγράφει στην κενή ταινία με όποια σειρά επιθυμεί.
Γενικά οι τηλεοπτικές εκπομπές δημιουργούνται εκ των προτέρων και αποθηκεύονται σε
βιντεοταινίες. Αργότερα μεταδίδονται κατά τον ίδιο τρόπο που μεταδίδεται ένα ραδιοφωνικό
σήμα.
23. Πώς γίνονται οι εκπομπές εξ’ αποστάσεως;
Οι εκπομπές εξ’ αποστάσεως γίνονται μακριά από το στούντιο με τη βοήθεια φορτηγού τύπου
βαν εξοπλισμένου για εξωτερικές παραγωγές, με διαμορφωμένο δωμάτιο ελέγχου και
εξοπλισμό για δημιουργία τηλεοπτικών σημάτων. Μια κεραία μεταδόσεως μορφής πιάτου
χρησιμοποιείται για να μεταδώσει τα σήματα σε κεραία αναμεταδόσεως ή δορυφόρο. Τέτοια
βαν και φορητές κάμερες χρησιμοποιούνται για ζωντανά ρεπορτάζ και αθλητικούς αγώνες.
24. Περιγράψτε τη διαδικασία εκπομπής του τηλεοπτικού σήματος μέσω της κεραίας
εκπομπής.
Τα σήματα ήχου και εικόνας που δημιουργούνται στο δωμάτιο ελέγχου περνούν μέσα από ένα
ενισχυτή και στέλνονται κατόπιν στον πομπό. Ένας ταλαντωτής δημιουργεί τα φέροντα
ραδιοκύματα. Το σήμα εικόνας διαμορφώνεται κατά πλάτος ενώ το ακουστικό κατά συχνότητα
με διαφορετικά φέροντα ραδιοκύματα. Κατόπιν τα κύματα συνδυάζονται σε ένα κύμα που
ενισχύεται και στέλνεται στην κεραία εκπομπής. Η μετάδοση των τηλεοπτικών σημάτων
λέγεται μετάδοση μέσω «γραμμής οπτικής επαφής». Κτίρια και μεγάλα εμπόδια εμποδίζουν
τη μετάδοσή τους. Επίσης η εμβέλειά τους είναι κατά προσέγγιση η ορατή περιοχή από τον
πύργο μεταδόσεως (περίπου 120χλμ.) Για μετάδοση σε μεγαλύτερες αποστάσεις
χρησιμοποιούνται σταθμοί αναμετάδοσης που προσλαμβάνουν, ενισχύουν και αναμεταδίδουν
τα σήματα.
25. Δίαυλοι μεταδόσεως τηλεοπτικών σημάτων.
Τα περισσότερα τηλεοπτικά σήματα ταξιδεύουν μέσω της ατμόσφαιρας χρησιμοποιώντας
φέροντα ραδιοκύματα στις ζώνες συχνότητας VHF και UHF.
Τα τελευταία χρόνια έχει διαδοθεί ευρέως και η καλωδιακή τηλεόραση, τα σήματα της οποίας
είναι ισχυρότερα αφού μεταδίδονται από δίαυλο φυσικής μετάδοσης και δεν επηρεάζονται από
τις ατμοσφαιρικές συνθήκες.
Η μετάδοση των τηλεοπτικών σημάτων δεν μπορεί να γίνει ικανοποιητικά με σύρμα χαλκού
όπως στην τηλεφωνία, λόγω της υψηλής συχνότητας τους. Γι’ αυτό το λόγο σχεδιάστηκε το
ομοαξονικό καλώδιο που αποτελείται από ένα αριθμό συρμάτων που περιβάλλονται από
πλαστικά μονωτικά. Τα χάλκινα σύρματα και τα μονωτικά συγκρατώνται μέσα σε ένα κούφιο
κύλινδρο. Το ραδιοκύμα ταξιδεύει μεταξύ του σύρματος και των τοιχωμάτων του κυλίνδρου.
Λόγω της σχεδίασης του το ομοαξονικό καλώδιο μπορεί να μεταφέρει πολύ μεγαλύτερο αριθμό
σημάτων συγκριτικά με το καλώδιο συνεστραμμένου ζεύγους.
26. Περιγράψτε τη διαδικασία λήψης ενός τηλεοπτικού σήματος.
33
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
Δέκτης των τηλεοπτικών σημάτων προφανώς είναι η τηλεοπτική σου συσκευή (π.χ.
τηλεόραση, tv-tuner). Το σήμα επάγεται σε μία εσωτερική ή εξωτερική κεραία και στέλνεται
στον επιλογέα καναλιού. Ρυθμίζοντας τον επιλογέα καναλιού στην συσκευή σου «λες» στον
επιλογέα ποια συχνότητα θέλεις να ψάξει. Ο επιλογέας επιλέγει αυτό το σήμα και το στέλνει σε
ένα μείκτη που το μετατρέπει σε ενδιάμεση συχνότητα. Κατόπιν ενισχύεται από άλλον
ενισχυτή. Το σήμα έπειτα στέλνεται στους φωρατές που διαχωρίζουν τα φέροντα κύματα από
το ακουστικό και το οπτικό σήμα.
Στο φωρατή ήχου το ακουστικό σήμα ξεχωρίζεται και στέλνεται στο ηχείο. Οι περισσότεροι
ήχοι τηλεοπτικών εκπομπών είναι χαμηλής ποιότητας μονοφωνικοί, αλλά υπάρχει η τάση για
στεροφωνικό ήχο.
Στο φωρατή εικόνας το σήμα εικόνας διαχωρίζεται. Το έγχρωμο τμήμα της εικόνας του
σήματος διαχωρίζεται περαιτέρω σε δύο σήματα, σε σήμα χρώματος και σήμα φωτεινότητας.
Ένας αποκωδικοποιητής τα αλλάζει σε σήματα κόκκινου, πράσινου και μπλε της πρωτότυπης
εικόνας. Κατόπιν αυτά στέλνονται στη λυχνία εικόνας.
27. Περιγράψτε ένα σωλήνα καθοδικών ακτίνων.
Ο σωλήνας καθοδικών ακτίνων (CRT) είναι η διάταξη εκείνη που λαμβάνει τα σήματα εικόνας
και δημιουργεί την εικόνα που βλέπουμε π.χ. στην τηλεόρασή μας. Μοιάζει πολύ με το σωλήνα
σε μία οθόνη Η/Υ.
Η επίπεδη άκρη του σωλήνα καλύπτεται με φωσφορικό άλας. Στο άλλο άκρο υπάρχει ένα
ηλεκτρονικό πυροβόλο (ασπρόμαυρες τηλεοράσεις) που εκτοξεύει ηλεκτρόνια διεγείροντας τα
φωσφορικά άλατα ώστε αυτά να λάμπουν. Τα σημεία που λάμπουν δημιουργούν την εικόνα
που βλέπεις.
Στον έγχρωμο σωλήνα CRT υπάρχουν 3 ηλεκτρονικά πυροβόλα που σαρώνουν την επιφάνεια
η οποία καλύπτεται από ομάδες κόκκινου, πράσινου και μπλε φωσφόρου. Κάθε ομάδα είναι
γνωστή ως εικονοστοιχείο (pixel).
Το σήμα που εκπέμπεται από τον τηλεοπτικό σταθμό ελέγχει την έξοδο των ηλεκτρονικών
πυροβόλων που σαρώνουν την επιφάνεια με τα pixel διεγείροντας τον φώσφορο στις
κατάλληλες αναλογίες ώστε να μπορεί να εμφανίζεται οποιοδήποτε χρώμα στην οθόνη.
34
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
28. Πώς γίνεται η εγγραφή και η επανεκτέλεση ήχου στα μαγνητόφωνα;
Το ηλεκτρικό σήμα που αντιπροσωπεύει τον προς εγγραφή ήχο μπορεί να έχει προκύψει
από μικρόφωνο ή να προέρχεται κατευθείαν από συσκευές όπως ραδιόφωνο, άλλο
μαγνητόφωνο, πικάπ, cd-player. Ενισχύεται και κατευθύνεται σε μια ή περισσότερες κεφαλές
εγγραφής που είναι στην πραγματικότητα ηλεκτρομαγνήτες. Η μεταβαλλόμενη τάση του
σήματος δημιουργεί μεταβαλλόμενο μαγνητικό πεδίο στις κεφαλές κάνοντάς τις να μαγνητίζουν
τη μαγνητική ταινία των κασετών κατά τρόπο που να αναπαρίσταται το αρχικό ακουστικό κύμα.
Οι μαγνητικές ταινίες είναι κατασκευασμένες συνήθως από πολυεστέρα επαλειμμένο με
μεταλλικά οξείδια σιδήρου ή χρωμίου που μπορεί να μαγνητισθούν. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία
ταινιών σε πλάτος (1/4" , 1/2", 1", 2" ιντσών) και ποιότητα (εξαρτάται από τον τύπο των
οξειδίων και την ταχύτητα εγγραφής). Τα μαγνητόφωνα αποθηκεύουν το σήμα στην ταινία σε
λεπτές διαδρομές που εκτείνονται σε όλο το μήκος της και ονομάζονται ίχνη. Ένα
στερεοφωνικό μαγνητόφωνο οικιακής χρήσης που εγγράφει δυο διαφορετικά ακουστικά
σήματα την ίδια χρονική στιγμή απαιτεί τουλάχιστο τέσσερα ίχνη (1 ο και 3ο για την Α πλευρά
της κασέτας και 2ο, 4ο για τη Β).
Η επανεκτέλεση μαγνητοφωνημένου μηνύματος γίνεται από άλλο ηλεκτρομαγνήτη την
κεφαλή επανεκτελέσεως που λειτουργεί κατά αντίστροφο τρόπο από την κεφαλή εγγραφής.
Όταν η μαγνητική ταινία περνά πάνω από την κεφαλή επανεκτελέσεως τα μαγνητικά οξείδια
επάγουν μικρό ρεύμα που αναδημιουργεί το ηλεκτρικό σήμα που είχε εγγραφεί. Αυτό
ενισχύεται και αποστέλλεται στα ηχεία.
29. Πώς γίνεται η ψηφιακή εγγραφή ήχου;
Το ηλεκτρικό σήμα που αναπαριστά τον ήχο είναι ένα αναλογικό σήμα. Αυτό σημαίνει ότι
παρουσιάζεται σε μια συνεχή μορφή που μεταβάλλεται με την είσοδο ήχου. Η ψηφιακή
εγγραφή ήχου σε ταινία (DAT) μετατρέπει το αναλογικό σήμα σε bits με χρήση ενός
Digital/Analog μετατροπέα και το εγγράφει στην ταινία μαγνητικά. Οι κεφαλές επανεκτελέσεως
μετατρέπουν το ψηφιακό σήμα σε αναλογικό και πάλι. Τα ψηφιακά συστήματα παράγουν
ποιοτικότερο ήχο από τα αναλογικά συστήματα εγγραφής.
Οι οπτικοί δίσκοι (CD) είναι δίσκοι οπτικής αποθηκεύσεως που αποθηκεύουν επίσης ένα σήμα
ψηφιακά. Ο ήχος εγγράφεται με τη χρήση laser. Το laser καίει την επιφάνεια του δίσκου
δημιουργώντας μικρές οπές. Οι οπές αυτές αναπαριστάνουν το ακουστικό σήμα σε ψηφιακή
μορφή. Μια άλλη δέσμη laser μέσα στη συσκευή εκτελέσεως διαβάζει το ανακλώμενο από τις
οπές φως, που μετά αλλάζει σε ήχο. Επειδή δεν υπάρχουν αυλακιές που φθείρονται οι δίσκοι
CD/DVD εξασφαλίζουν την υψηλότερη ποιότητα ήχου που είναι δυνατή σήμερα.
30. Πώς γίνεται η εγγραφή και η επανεκτέλεση ήχου στα βίντεο;
Αφού και η εικόνα και ο ήχος μετατρέπονται σε ηλεκτρικά σήματα δεν είναι δύσκολο να
καταλάβει κανείς ότι τα βίντεο θα μοιάζουν με τα μαγνητόφωνα. Κεφαλές ηλεκτρομαγνητικής
εγγραφής μαγνητίζουν οξείδια στην ταινία από ένα σήμα – είσοδο προερχόμενο από
μικρόφωνα και βιντεοκάμερες. Οι κεφαλές επανεκτελέσεως το αλλάζουν πάλι σε σήμα που
«οδηγεί» τον δέκτη της τηλεοράσεως. Ωστόσο τα βίντεο αφού χειρίζονται ταυτόχρονα εικόνα
και ήχο είναι πιο πολύπλοκα. Τα βίντεο χρησιμοποιούν 2 ή 4 κεφαλές εγγραφής που
καλύπτουν περισσότερη επιφάνεια ταινίας και είναι τοποθετημένες σε ένα ταχύτατα
35
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
περιστρεφόμενο δίσκο που τις φέρνει να γράφουν κάθετα κατά μήκος της ταινίας. Τα βίντεο
έχουν επίσης ακουστικές κεφαλές για να εγγράφουν ένα ή δύο ακουστικά ίχνη. (βιβλ σχ.17.35).
31. Ποια video formats γνωρίζετε;
Τα video formats αναφέρονται στον τύπο της βιντεοταινίας που χρησιμοποιείται για κάθε
σύστημα. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι ταινίες 2", 1", 3/4", 1/2" και 8 mm.
Οι μηχανές 1", 2" χρησιμοποιούνται για επαγγελματική εγγραφή και μοντάζ σε στούντιο. Το
format 3/4" είναι πρότυπο στη βιομηχανία των τηλεοπτικών ειδήσεων. Τα βίντεο με κασέτες
1/2" προορίζονται για οικιακή χρήση. Το σύστημα των 8mm προορίζεται αποκλειστικά για
οικιακή χρήση. Το μικρό του μέγεθος επιτρέπει στη βιντεοκάμερα και το μαγνητόφωνο να
συνδυασθούν σε μια μονάδα. Οι συσκευές αυτές λήψεως και εγγραφής (video camcorders)
είναι πολύ δημοφιλείς στους καταναλωτές.
36
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
ΑΠΟ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ
 Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό κάθε έννοιας της Στήλης Α και δίπλα
του το γράµµα της Στήλης Β που αντιστοιχεί σ’ αυτή την έννοια:
Στήλη Α
1. Τηλεπικοινωνία
2. Έρευνα
3. ∆ίαυλοι φυσικής µετάδοσης
Στήλη Β
α. Πληροφορίες
β. Σύρµατα, ίνες, καλώδια
γ. Η αναζήτηση νέας γνώσης
4. ∆εδοµένα (data)
δ. Ατµόσφαιρα
ε. Επικοινωνία από απόσταση
 Σωστό-Λάθος
α. Ανάπτυξη ονοµάζεται η εφαρµοσµένη έρευνα η οποία γίνεται µε σκοπό την
επίλυση ενός συγκεκριµένου προβλήµατος.
β. Τα µικρόφωνα boom µπορούν να προσαρµοστούν στο πουκάµισο του
οµιλητή, ώστε να µην είναι εύκολα αντιληπτά.
γ. Η αλλαγή από τα αναλογικά στα ψηφιακά συστήµατα ονοµάζεται ψηφιοποίηση.
δ. Οι παραβολικοί ανακλαστήρες (κεραίες – «πιάτα») µπορούν να εκπέµπουν
ραδιοκύµατα σε ευθείες γραµµές προς την κατεύθυνση ενός στόχου.
ε. Το µικρόφωνο άνθρακα είναι κατάλληλο για την αναπαραγωγή ενός µεγάλου
φάσµατος συχνοτήτων
 Οι κονσόλες ήχου (µείκτες) είναι συσκευές που επιτρέπουν σε ένα µηχανικό
να ελέγχει την ακουστική ένταση και την ποιότητα του εισερχόµενου ήχου. Να
περιγράψετε τρεις από τις δυνατότητες των συσκευών αυτών.
 Το σύρµα συνεστραµµένου ζεύγους συνηθίζεται να χρησιµοποιείται:
α. σε δορυφορικές µεταδόσεις
β. σε τοπικές τηλεφωνικές µεταδόσεις
γ. σε τηλεοπτικές µεταδόσεις
δ. στα φορητά τηλέφωνα.
37
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
 Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της Στήλης Α και δίπλα το γράµµα
της Στήλης Β, που αντιστοιχεί στο σωστό συµβολισµό.
Στήλη Α
Στήλη
Β
1. ∆ιαµόρφωση πλάτους
α. IF
2. Πολύπλεξη µε διαίρεση χρόνου
β. FM
3. Ενισχυτής ενδιάµεσης συχνότητας γ. FDM
4. ∆ιαµόρφωση συχνότητας
δ. RF
5.
Πολύπλεξη
µε
διαίρεση ε. TDM
συχνότητας
στ. AF
ζ. ΑΜ
 Να περιγράψετε τη λειτουργία κλήσης ενός αριθµού τηλεφώνου µε τηλεφωνική
συσκευή: α. µε περιστρεφόµενο δίσκο Μονάδες 6 β. µε πλήκτρα
 α. Τι είναι η οπτική ίνα και πού χρησιµοποιείται;
β. Να εξηγήσετε πώς µεταφέρεται µία πληροφορία δια µέσου µιας οπτικής ίνας.
 Να περιγράψετε τη διαδικασία λήψης τηλεοπτικού σήµατος από την κεραία
λήψης του δέκτη τηλεόρασης µέχρι τον σωλήνα καθοδικών ακτίνων.
 Σωστό-Λάθος
α. Η ζώνη συχνοτήτων UHF χρησιµοποιείται στη ραδιοφωνία.
β. Τα ραδιόφωνα πολιτών (CB) χρησιµοποιούνται και για αµφίδροµη
επικοινωνία.
γ. Για τα σήµατα ενός τυπικού ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού σταθµού
χρησιµοποιείται µία κεραία µετάδοσης που διαρρέεται από συνεχές ρεύµα.
δ. Ψηφιακή συνάρµοση είναι η διαδικασία που επιτρέπει να µεταδίδονται
ψηφιακά λέξεις, εικόνες και ήχοι από υπολογιστή σε υπολογιστή.
38
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
ε. Οι παραβολικοί ανακλαστήρες µπορούν να εκπέµπουν ραδιοκύµατα σε ευθείες
γραµµές προς την κατεύθυνση ενός στόχου.
 Πώς γίνεται ο σχηµατισµός του χρώµατος σε ένα εικονοστοιχείο ενός σωλήνα
καθοδικών ακτίνων έγχρωµης εικόνας;
 Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της Στήλης Α και δίπλα το γράµµα
της Στήλης Β που αντιστοιχεί σωστά.
Στήλη Α
Στήλη Β
1. Το µικρόφωνο
α.αποδιαµορφώνει το διαµορφωµένο φέρον κύµα
2. Ο ενισχυτής
εισόδου
3. Το ηχείο
β.µετατρέπει το ηλεκτρικό σήµα σε ηλεκτρονική
4. Ο φωρατής
δέσµη σάρωσης
ραδιοφωνικού δέκτη
γ.αυξάνει το επίπεδο ενός σήµατος
δ.µετατρέπει το ηχητικό σήµα σε ηλεκτρικό σήµα
ε.εξισορροπεί τις υψηλές συχνότητες
στ.µετατρέπει το ηλεκτρικό σήµα σε ηχητικό σήµα
 Ποια είναι η διαφορά λειτουργίας µεταξύ της κεφαλής εγγραφής και της
κεφαλής επανεκτέλεσης σε ένα µαγνητόφωνο;
 Σε ποια θέση ενός ραδιοφωνικού δέκτη βρίσκεται ο µείκτης; Ποιος είναι ο
ρόλος του µείκτη ; Γιατί δεν θα λειτουργούσε αποδοτικά ο δέκτης, εάν δεν
υπήρχε ο µείκτης;
 Τι γίνεται κατά την εγγραφή ήχου και την επανεκτέλεση σε ταινία(DAT); Πώς
γίνεται η εγγραφή ήχου σε οπτικό δίσκο (CD); Γιατί υπάρχει διαφορά στην
ποιότητα του παραγόµενου ήχου κατά την εγγραφή ήχου σε ταινία (DAT) και
σε οπτικό δίσκο (CD);
 Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό κάθε έννοιας της Στήλης Α και δίπλα
του το γράµµα της Στήλης Β που αντιστοιχεί σ' αυτή την έννοια.
39
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
Στήλη Α
Στήλη Β
1. CB
α. φωρατής εικόνας
2. Πυκνωτής ηλεκτρίτη
β. δίσκος βινυλίου
3. Καλούπι λάκκας
γ. λυχνία λήψης vidicon
4. Πλάκα σήµατος (signal δ. ραδιόφωνα πολιτών
plate)
ε.
µικροσκοπικό
µικρόφωνο
 Σωστό-Λάθος
α. Σε µια ραδιοφωνική εκποµπή η κεραία λήψης διαφέρει από την κεραία
εκποµπής.
β. Τα σήµατα καλωδιακής τηλεόρασης είναι ισχυρότερα από αυτά που
προσλαµβάνονται από µια κεραία.
γ. Η πραγµατοποίηση αλλαγών σε µαγνητοσκοπηµένα προγράµµατα
ονοµάζεται συνάρµοση εικόνων.
δ. Τα άµεσα κύµατα ανακλώνται πάντα στην ιονόσφαιρα.
ε. Οι δίαυλοι φυσικής µετάδοσης µεταφέρουν πληροφορίες µέσω της
ατµόσφαιρας.
 Η µετάδοση µέσω γραµµής οπτικής επαφής γίνεται:
α. µε γραµµή µετάδοσης µέσω οπτικής ίνας
β. στην ορατή περιοχή από τον πύργο µετάδοσης
γ. µε γραµµή µετάδοσης µέσω οµοαξονικού καλωδίου
δ. µε µεταβίβαση µέσω ενσύρµατης γραµµής.
 Σε µια κλήση διάσκεψης µπορούν να συνοµιλούν ταυτόχρονα αρκετοί
άνθρωποι χρησιµοποιώντας:
α. διαφορετικά τηλέφωνα σε ασύνδετες µεταξύ τους διαφορετικές γραµµές
β. διαφορετικά τηλέφωνα στην ίδια γραµµή
γ. το ίδιο τηλέφωνο διαδοχικά ο ένας µετά τον άλλον
δ. το ίδιο τηλέφωνο σε ασύνδετες µεταξύ τους διαφορετικές γραµµές.
 Να αναφέρετε ονοµαστικά τις τρεις βασικές συσκευές επεξεργασίας εικόνας,
τις οποίες περιλαµβάνει συνήθως το δωµάτιο ελέγχου της εικόνας σε ένα
τηλεοπτικό σταθµό.
40
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
 Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα κάθε πρότασης και δίπλα το γράµµα
Σ αν είναι σωστή ή το γράµµα Λ αν είναι λάθος:
α) Τηλεπικοινωνία είναι η επικοινωνία από απόσταση.
β) Το ηχείο µόνιµου µαγνήτη αποτελείται από ένα ηλεκτροµαγνήτη και ένα
πηνίο φωνής.
γ) Οι ατµοσφαιρικοί δίαυλοι απαιτούν καλώδιο για τη σύνδεση ποµπού και
δέκτη.
δ) Ραντάρ σηµαίνει ραδιοκατεύθυνση και µέτρηση εµβέλειας.
ε) Το οµοαξονικό καλώδιο µπορεί να µεταφέρει πολύ µεγαλύτερο αριθµό
σηµάτων συγκριτικά µε το σύρµα συνεστραµµένου ζεύγους.
 Τι επιτρέπει η πολύπλεξη; Να ονοµάσετε τους τρόπους µε τους οποίους
επιτυγχάνεται αυτή.
 Τι είναι διάταξη µε σύζευξη φορτίου;
 Αντιστοίχιση
Στήλη Α
1. Τα άµεσα κύµατα
Στήλη Β
α) κινούνται προς την κατεύθυνση του
διαστήµατος
2. Τα κύµατα εδάφους
β) ταξιδεύουν σε ευθείες γραµµές από
σηµείο σε σηµείο
3. Τα ιονοσφαιρικά κύµατα
γ) ταξιδεύουν προς όλες τις διευθύνσεις
δ) ακολουθούν την καµπυλότητα της γης
 Ποια είναι η λειτουργία του ταλαντωτή, που βρίσκεται µέσα σε ένα ποµπό
ραδιοφωνικής µετάδοσης;
 Μια φορητή συσκευή λήψης παρακολουθεί την εξέλιξη ενός αθλητικού
γεγονότος στην Αθήνα. ΄Ενας τηλεθεατής παρακολουθεί ταυτόχρονα το
γεγονός στον Καναδά. Να αναφέρετε τα διαδοχικά βήµατα µετάδοσης του
σήµατος από τη φορητή κάµερα µέχρι την κεραία του τηλεοπτικού δέκτη του
τηλεθεατή
41
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 17)
 Μερικοί τύποι µικροφώνων µπορούν να χρησιµοποιηθο ύν για ραδιοφωνικές
εκποµπές καθώς και για άλλες µορφές επικοινωνίας.
α. Να αναφέρετε δύο από τους τύπους αυτούς (εκτός του µικροφώνου
πυκνωτή).
β. Να περιγράψετε πως λειτουργεί το µικρόφωνο πυκνωτή.
γ. Να γράψετε τα πλεονεκτήµατα του παραπάνω µικροφώνου.
 Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα
που αντιστοιχεί στη πρόταση που είναι σωστή:
α. Η πολύπλεξη µε διαίρεση συχνότητας επιτρέπει να σταλούν δύο ή
περισσότερα σήµατα µέσω ενός διαύλου µετάδοσης την ίδια χρονική στιγµή.
β. Η πολύπλεξη µε διαίρεση συχνότητας επιτρέπει να σταλούν δύο ή
περισσότερα σήµατα µέσω ενός διαύλου µετάδοσης σε διαφορετικές χρονικές
στιγµές το καθένα.
γ. Η πολύπλεξη µε διαίρεση συχνότητας επιτρέπει να σταλεί ένα σήµα µέσω
ενός διαύλου µετάδοσης σε διαφορετικές χρονικές στιγµές.
δ. Η πολύπλεξη µε διαίρεση συχνότητας επιτρέπει να σταλούν δύο ή
περισσότερα σήµατα µέσω δύο διαφορετικών διαύλων µετάδοσης.
 Από τι αποτελείται ένας τυπικός δέκτης τηλεφώνου που βρίσκεται στο
ακουστικό και πώς αναπαράγεται ο ήχος µέσα σ’ αυτό;
 Σωστό-Λάθος
α. Οι οπτικοί δίσκοι (CD) έχουν μεγαλύτερη χωρητικότητα από τους δίσκους
βινυλίου.
β. Κάθε εικονοστοιχείο (pixel) της επιφάνειας του έγχρωμου CRT (έγχρωµου
καθοδικού σωλήνα) αποτελείται από ομάδες κόκκινου, πράσινου, μπλε και
λευκού φωσφόρου.
γ. Τα μικροκύµατα εστιάζονται καλύτερα από τα ραδιοκύματα.
δ. Οι δίαυλοι φυσικής μετάδοσης χρησιμοποιούν ηλεκτρομαγνητικά κύματα,
για να µμεταφέρουν πληροφορίες µέσω της ατμόσφαιρας.
 Δημοσιογράφος εκφωνεί το δελτίο ειδήσεων σε µεγάλο ραδιοφωνικό σταθµό.
Αναφέρατε συνοπτικά τη διαδικασία δημιουργίας και μετάδοσης του
ραδιοφωνικού σήματος.
42
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 18)
Κεφάλαιο 18 – Εφαρμογές Συστημάτων Ήχου και Εικόνας.
1. Παραθέστε περιληπτικά τις εφαρμογές του τηλεφώνου στην προσωπική
επικοινωνία.
 Προώθηση κοινωνικών / διαπροσωπικών σχέσεων.
 Προσφορά ψηφιακών υπηρεσιών προσωπικού γραμματέα (αυτόματοι τηλεφωνητές,
προώθηση /φιλτράρισμα/ θέαση εισερχόμενων κλήσεων, ειδοποίηση με ηλεκτρονικό
βομβητή-beeper)
 Ύπαρξη τηλεφωνικών γραμμών άμεσης βοήθειας (π.χ. 100, 166)
 Δυνατότητα επικοινωνίας των πολυάσχολων επιχειρηματιών (ή πλέον οποιουδήποτε)
με χρήση κινητών τηλεφώνων ή τηλεφώνων σε αυτοκίνητα, όταν αυτοί απουσιάζουν για
πολύ ώρα από τον τόπο εργασίας/κατοικίας τους.
2. Παραθέστε περιληπτικά τις εφαρμογές του τηλεφώνου στις επιχειρήσεις.
 Δυνατότητα κλήσεων διασκέψεως όπου αρκετοί άνθρωποι μπορούν να συνομιλούν
χρησιμοποιώντας διαφορετικά τηλέφωνα αλλά στην ίδια γραμμή.
 Μίσθωση ιδιωτικών τηλεφωνικών γραμμών από ορισμένες επιχειρήσεις για ειδικούς
σκοπούς (γρήγορη/ασφαλής/αξιόπιστη ανταλλαγή δεδομένων)
 Δυνατότητα διαφήμισης, πωλήσεων, επιθετικού μάρκετινγκ.
 Προσφορά καλύτερων υπηρεσιών στους πελάτες μέσω των αριθμών δωρεάν
υπεραστικών κλήσεων
 Δυνατότητα μετάδοσης δεδομένων/επικοινωνίας/ανταλλαγής μηνυμάτων μέσω modem
και τηλεφωνικών γραμμών που υλοποιούν δίκτυα τα οποία καλύπτουν μεγάλες
αποστάσεις.
3. Παραθέστε περιληπτικά τις εφαρμογές του ραδιοφώνου στην ψυχαγωγία και
πληροφόρηση.
 Μετάδοση συνδυασμού μουσικών προγραμμάτων, ειδήσεων και εκπομπών λόγου
(συζητήσεων) από τους περισσότερους ραδιοφωνικούς σταθμούς. Ορισμένοι σταθμοί
δεν προσφέρουν τίποτα άλλο παρά ειδήσεις, άλλοι προσφέρουν μόνο «κυκλοφοριακά»
νέα κλπ. Αυτοί είναι σχεδιασμένοι γι’ ανθρώπους που είναι πολυάσχολοι ή που οδηγούν
συχνά αυτοκίνητο αντίστοιχα ώστε αυτοί οι ακροατές να μην περιμένουν πολύ ώρα για
να ακούσουν αυτό που θέλουν.
 Μετάδοση ραδιοφωνικών προγραμμάτων λόγου. Κάποιος ειδικός σε έναν τομέα, όπως
η ιατρική, η ψυχολογία, τα οικονομικά κλπ. διευθύνει το πρόγραμμα και δέχεται
ερωτήσεις από ακροατές που τηλεφωνούν.
 Προώθηση θέσεων από ομάδες ειδικών ενδιαφερόντων προς τους ακροατές που έχουν
κοινά ενδιαφέροντα. Π.χ. προσπάθεια προώθησης πολιτικών θέσεων από πολιτικούς
οργανισμούς.
 Διαφήμιση προϊόντων ή υπηρεσιών που παρέχουν επιχειρήσεις κυρίως από τους
ιδιωτικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς. Οι δημόσιοι σταθμοί είναι μη κερδοσκοπικοί, δεν
έχουν πολλές διαφημίσεις, εξαρτώνται από δωρητές που τους χρηματοδοτούν και
παρουσιάζουν προγράμματα κυρίως πολιτιστικού ενδιαφέροντος..
43
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 18)
4. Παραθέστε περιληπτικά τις εφαρμογές του ραδιοφώνου στην αμφίδρομη
επικοινωνία.
Το ραδιόφωνο έχει πάρα πολλές εφαρμογές αμφίδρομης επικοινωνίας.
 Επικοινωνία πολιτών μεταξύ τους μέσω ραδιοφώνων που εκπέμπουν σε ζώνες για
πολίτες. Αυτά είναι τα γνωστά ραδιόφωνα πολιτών (CBs) και είναι ευρέως διαδεδομένα.
Αρχικά τα χρησιμοποιούσαν άνθρωποι σε ζούγκλες ή σε πλοία, οδηγοί φορτηγών κ.α.
και τους επέτρεπαν να συνομιλούν με μέλη της οικογένειάς τους που βρίσκονταν στο
πεδίο εμβέλειας και είχαν και οι ίδιοι ραδιόφωνο CB. Στη συνέχεια ειδικά στις Η.Π.Α.
έγιναν μόδα.
 Επικοινωνία μεταξύ ραδιοερασιτεχνών ανά τον κόσμο «στα βραχέα». Τα ραδιοφωνικά
σήματα βραχέος κύματος ταξιδεύουν σε μεγάλες αποστάσεις. Οι ραδιοερασιτέχνες
έχουν άδεια από την πολιτεία για τη χρήση αυτών των συχνοτήτων.
 Χρήση των αμφίδρομων ραδιοφώνων για την ασφάλεια και την άμυνα. Περιπολικά
αστυνομίας, πυροσβεστικά οχήματα, στρατιωτικά οχήματα επικοινωνούν μεταξύ τους
μέσω αμφίδρομων ραδιοφώνων σε συγκεκριμένες συχνότητες.
 Χρήση των αμφίδρομων ραδιοφώνων από τους πιλότους αεροπλάνων για να
λαμβάνουν οδηγίες προσγείωσης-απογείωσης.
 Χρήση των αμφίδρομων ραδιοφώνων από εταιρείες και επιχειρήσεις π.χ. από εταιρείες
ταξί όπου ένας συντονιστής («κέντρο») αναφέρει στο δίκτυο τις αιτήσεις πελατών.
 Χρήση των walkie-talkie π.χ. από τους υπαλλήλους εταιρειών security που φυλάσσουν
χώρους.
 Χρήση των walkie-talkie από επαγγελματίες στη δουλειά τους π.χ. από οικοδόμους που
κτίζουν πολύ ψηλές κατασκευές.
 Συστήματα ενδοεπικοινωνίας οικιακής χρήσης για παρακολούθηση βρεφών από τους
γονείς τους.
5. Παραθέστε περιληπτικά τις πιο εξειδικευμένες χρήσεις των ραδιοκυμάτων.
 Εφαρμογή των ραδιοκυμάτων στη ραδιοαστρονομία, όπου γιγαντιαία πιάτα λαμβάνουν
ραδιοκύματα από το σύμπαν και πληροφορούν τους αστρονόμους για πολλά πράγματα
και αλλαγές που συμβαίνουν σε αυτό. Αυτό οδήγησε στο ερώτημα αν υπάρχουν έμβια
όντα σε άλλους πλανήτες που προσπαθούν να έλθουν σε επαφή μαζί μας με χρήση
ραδιοκυμάτων. Ορισμένοι επιστήμονες στέλνουν συνεχώς ραδιοκύματα στο σύμπαν
προσπαθώντας να έρθουν σε επαφή με άλλα έμβια όντα σε άλλους πλανήτες.
 Χρήση ραδιοκυμάτων στις ηλεκτρονικές συσκευές ακροάσεως («κοριοί») για
κατασκοπεία, για έρευνες από ιδιωτικούς αστυνομικούς κλπ. Αυτές οι συσκευές είναι
μικροσκοπικά ραδιόφωνα μιας κατεύθυνσης.
 Χρήση των ραδιοκυμάτων στις συσκευές ελέγχου εξ’ αποστάσεως, όπως συσκευές που
ανοίγουν πόρτες γκαράζ, τηλεχειριστήρια ηλεκτρονικών συσκευών κ.α.
 Χρήση των ραδιοκυμάτων στην πλοήγηση πλοίων από την ακτή, στον έλεγχο
εξοπλισμού διαστημοπλοίων π.χ από τη NASA.
 Χρήση των ραδιοκυμάτων στα ραντάρ. Ραντάρ σημαίνει ραδιοκατεύθυνση και
μέτρηση εμβέλειας. Το ραντάρ έχει ένα πομπό που στέλνει μικροκύματα εστιασμένα
με μεγάλη ακρίβεια σε βραχυχρόνιες ριπές και μια κεραία για να λαμβάνει πιθανή
44
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 18)
ανάκλαση αυτών, οπότε το υπεύθυνο για την ανάκλαση αντικείμενο εμφανίζεται στην
οθόνη του ραντάρ. Χρησιμοποιούνται στα αεροπλάνα αλλά και από την τροχαία!
6. Παραθέστε περιληπτικά τις χρήσεις των ταινιών (κασετών) ήχου και των
μαγνητοφώνων.

Εγγραφή μουσικής

Εγγραφή βιβλίων και θεατρικών έργων (όχι τόσο συχνά)

Εγγραφή εμπορικών προγραμμάτων ραδιοφώνου και εκπομπή τους στον αέρα
αργότερα (μαγνητοφωνημένα προγράμματα).

Χρήση ταινιών στις συσκευές υπαγορεύσεως κειμένου προς δακτυλογράφους
(από επιχειρήσεις).
7. Παραθέστε περιληπτικά τις χρήσεις των βιντεοταινιών (βιντεοκασετών) και των
μαγνητοσκοπίων.

Συστήματα ασφαλείας κλειστού κυκλώματος (χρήσιμα σε περιπτώσεις ληστειών)

Εγγραφή μαγνητοσκοπημένων μηνυμάτων από επιχειρήσεις για διασκέψεις και
την κατάρτιση υπαλλήλων.

Εγγραφή μαγνητοσκοπημένων τηλεοπτικών προγραμμάτων κι εκπομπή τους
στον αέρα αργότερα.

Παραγωγή βιντεοταινιών με κινηματογραφικά έργα με σκοπό την ενοικίαση ή
πώληση.

Εγγραφή τηλεοπτικών προγραμμάτων σε βιντεοταινίες π.χ. από τους συλλέκτες
ταινιών ή από τους πολυάσχολους που δεν προλαβαίνουν να δουν κάτι που τους
αρέσει στην τηλεόραση.
8. Τι είναι το κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης; Παραθέστε περιληπτικά τις εφαρμογές του.
Το κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης είναι ένα σύστημα αποτελούμενο από μία ή περισσότερες
κάμερες τοποθετημένες στους χώρους που θέλουμε να παρακολουθούμε και από συνήθως
ένα τηλεοπτικό δέκτη όπου φαίνονται αυτοί οι χώροι ξεχωριστά ή και όλοι μαζί. Το σήμα στο
κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης μεταδίδεται μόνο προς τον συγκεκριμένο τηλεοπτικό δέκτη.
Χρησιμοποιούνται:
 Στις ΜΕΘ των νοσοκομείων για παρακολούθηση ασθενών
 Στα χειρουργεία των νοσοκομείων για ιατρικούς σκοπούς (εγχειρήσεις με τη χρήση
ελαστικών σωλήνων οπτικών ινών με κάμερα στην άκρη και μόνιτορ) αλλά και
εκπαιδευτικούς σκοπούς (παρακολούθηση εγχειρήσεων από φοιτητές)
 Στα ιδιωτικά ιατρεία για παρακολούθηση από τους γιατρούς του χώρου αναμονής
ασθενών.
 Στους μετεωρολογικούς δορυφόρους για πρόγνωση καιρικών φαινομένων.
 Στους κατασκοπευτικούς δορυφόρους
 Στα διαστημικά οχήματα για την εξερεύνηση του διαστήματος
 Σε μαγνητοσκοπημένα προγράμματα που προβάλλονται από επιχειρήσεις για την
εκπαίδευση και κατάρτιση νεοπροσληφθέντων υπαλλήλων.
 Στην παρακολούθηση από εργαζόμενους βιομηχανιών των εργασιών που εκτελούν
οι ελεγχόμενες από υπολογιστές μηχανές-ρομπότ.
 Παρακολούθηση αντιδραστήρων σε πυρηνικά εργοστάσια.
 Σε τράπεζες ή καταστήματα για ασφάλεια από ληστείες ή κλοπές.
45
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 18)
 Στις φυλακές για παρακολούθηση των κελιών μιας πτέρυγας.
 Στα σπίτια ιδιωτών για καταγραφή ύποπτων κινήσεων
 Στα σπίτια ιδιωτών για παρακολούθηση βρεφών
 Στην αρχαιολογία για εργασίες κάτω από το νερό.
9. Παραθέστε περιληπτικά τις χρήσεις της τηλεόρασης.
Η τηλεόραση χρησιμοποιείται για ποικίλους σκοπούς:
 Πληροφόρηση. Παρουσίαση ειδήσεων πολλές φορές την ημέρα ή και τη νύκτα,
αλλά και άλλων προγραμμάτων σχετικών με ενημέρωση π.χ. ντοκυμαντέρ, ακροάσεις
κυβερνητικών επιτροπών, διαγγέλματα, εκπομπές ειδικού ενδιαφέροντος όπως
αθλητικά γεγονότα κλπ.
 Διαφήμιση. Κάθε είδους διαφήμιση παρουσιάζεται στην τηλεόραση (προϊόντων,
υπηρεσιών, πολιτικές κλπ)
 Εκπαίδευση. Πολλές επιμορφωτικές εκπομπές παρουσιάζονται από τη δημόσια
και την ιδιωτική τηλεόραση. Από εκπαιδευτική τηλεόραση (ντοκυμαντέρ κάθε είδους),
έως εκπομπές για την υγεία, τη διατροφή, την άθληση (και σε ψυχαγωγικές εκπομπές),
τη μαγειρική κ.ο.κ.
 Ψυχαγωγία. Τηλεοπτικές εκπομπές κάθε είδους προβάλλονται για την ψυχαγωγία.
Κωμωδία, δράμα, τηλεοπτικές σειρές, παιδικά προγράμματα, κινηματογραφικά έργα κ.α
10. Περιγράψτε τα στάδια δημιουργίας μιας τηλεοπτικής παραγωγής.
Μια τηλεοπτική παραγωγή αρχίζει με τον προγραμματισμό. Άνθρωποι στο τμήμα
προγραμματισμού ενός τηλεοπτικού σταθμού αποφασίζουν ποιες ιδέες θα υλοποιηθούν. Οι
ίδιοι οι τηλεοπτικοί σταθμοί παράγουν οι ίδιοι πολλά προγράμματα ενώ άλλα παράγονται από
ανεξάρτητες εταιρείες. Σε κάθε περίπτωση μόλις μια ιδέα γίνει αποδεκτή ένας παραγωγός
ορίζεται υπεύθυνος για το πρόγραμμα.
Ο παραγωγός (producer) παίρνει το σενάριο, επιβλέπει τα σχέδια των σκηνικών, το
φωτισμό, επιλέγει τους ηθοποιούς και μελετά κάθε λεπτομέρεια. Επίσης διαχειρίζεται τα
χρήματα που ξοδεύονται ώστε να είναι εντός προϋπολογισμού.
Συγγραφή του σεναρίου: Η παραγωγή τηλεοπτικού υλικού αρχίζει συνήθως με ένα σενάριο
(script) που είναι η περιγραφή σημείο προς σημείο του έργου. Περιλαμβάνει το περιεχόμενό
του (ρόλοι-ηθοποιοί, κείμενα, οδηγίες προς τους κάμεραμαν κ.α.). Η μορφή των σεναρίων
ποικίλει ανάλογα με τον τύπο του προγράμματος (διαφήμιση, ειδήσεις, αθλητικά, συζητήσεις)
Σκηνοθέτης: Ο παραγωγός προσλαμβάνει ένα σκηνοθέτη (director), υπεύθυνο για την
υλοποίηση του προγράμματος. Αφού εγκριθεί το σενάριο από τον παραγωγό, παραγωγός και
σκηνοθέτης μαζί επιλέγουν τους ηθοποιούς και τους άλλους συντελεστές του. Κάθε σκηνή που
περιγράφεται στο σενάριο μπορεί να παραχθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, πράγμα
που αφήνεται στο σκηνοθέτη.
Ειδικοί παραγωγής: Η παραγωγή ενός προγράμματος απαιτεί πολλές ικανότητες. Ράψιμο
ενδυμάτων, σχεδιασμό σκηνικών, διακόσμηση κάθε σκηνής, κάμερες, φώτα, μικρόφωνα και
άλλος τεχνικός εξοπλισμός πρέπει να επιλεγούν και να τεθούν σε λειτουργία.
Δοκιμές: Οι δοκιμές είναι απαραίτητες για την επιτυχία κάθε παραγωγής. Π.χ. οι μουσικοί και
οι μουσικοσυνθέτες εξασκούνται για πολλές ώρες προκειμένου να έχουν τέλειο αποτέλεσμα.
Τα μαγνητοσκοπημένα προγράμματα απαιτούν περισσότερο χρόνο για δοκιμές επειδή
περισσότεροι άνθρωποι εμπλέκονται. Οι δοκιμές γίνονται υπό την επίβλεψη του σκηνοθέτη.
Παραγωγή: Θα αναλυθεί στις επόμενες ερωτήσεις.
46
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 18)
11. Σε ποιους χώρους γίνεται η μαγνητοσκόπηση προγραμμάτων που εγγράφονται σε
ταινία; Τι μηχανήματα περιλαμβάνονται σ’ αυτούς τους χώρους;
Για την εγγραφή ενός προγράμματος σε ταινία, χρησιμοποιείται ένα τηλεοπτικό στούντιο ή ένα
στούντιο εγγραφής ήχου. Το στούντιο περιλαμβάνει όλα τα μηχανήματα που χρειάζονται. Τα
στούντιο εγγραφής εικόνων απαιτούν ικριώματα φωτισμού, οθόνες για φόντο, χώρο
αποθηκεύσεως σκηνικών και αρκετό χώρο για τις συσκευές λήψεως ώστε να μπορούν να
κινούνται γύρω-γύρω. Τα στούντιο σχεδιάζονται επίσης με στόχο την καλύτερη ποιότητα ήχου.
Πλήρη σκηνικά κατασκευάζονται για τηλεοπτικά προγράμματα που εκπέμπονται σε ώρα
αιχμής και τα κινηματογραφικά έργα. Οι μεγάλες εταιρείες παραγωγής στο Hollywood έχουν
στη διάθεσή τους ολόκληρες εκτάσεις, όπου υπάρχουν διαφορετικά σκηνικά.
12. Τι γνωρίζετε για τις συσκευές λήψεως που χρησιμοποιούνται σε μια τηλεοπτική
παραγωγή; Ποιες είναι οι διαφορετικές γωνίες λήψεως σε μια μαγνητοσκόπηση και
τι ξέρετε γι’ αυτές;
Οι συσκευές λήψεως (κάμερες) που χρησιμοποιούνται σε τηλεοπτικές παραγωγές είναι
συνήθως μεγάλες και βαριές αλλά διαθέτουν βάσεις με τροχούς για τη μετακίνησή τους. Οι
σκηνές που θα μαγνητοσκοπηθούν με μια κάμερα από τον κάμεραμαν ορίζονται από πριν από
το σκηνοθέτη. Αλλάζοντας το σημείο θεάσεως μιας κάμερας αλλάζει και το αποτέλεσμα της
εικόνας. Για να ρυθμίζεται η εστίαση του φακού με ευκολία οι κάμερες έχουν την δυνατότητα
μεταβολής της εστιακής απόστασης (zoom). Ο φακός μεταβλητής εστιακής απόστασης
επιτρέπει στο χειριστή να αλλάζει το οπτικό πεδίο σύμφωνα με τις επιλογές του με την πίεση
ενός κουμπιού.
Η μαγνητοσκόπηση ενός αντικειμένου με μετακίνησή μιας κάμερας γύρω του (για τη
δημιουργία διαφόρων εφέ) μπορεί να γίνει από τις εξής γωνίες λήψεως:
 «Κανονική» γωνία λήψεως: στο επίπεδο των ματιών του ανθρώπου που
μαγνητοσκοπείται.
 Μαγνητοσκόπηση από ψηλά: πάνω από το επίπεδο των ματιών, οπότε το αντικείμενο
φαίνεται μικρότερο. Αυτή η γωνία λήψης βοηθά στο «στήσιμο της σκηνής».
 Μαγνητοσκόπηση από χαμηλά: κάτω από το επίπεδο των ματιών, οπότε το αντικείμενο
φαίνεται μεγαλύτερο.
 Λήψη με κεκλιμένη μηχανή: σα να βλέπουμε τη σκηνή με τα μάτια ενός από τους
πρωταγωνιστές. Με μια τέτοια λήψη δημιουργείται ένα συναίσθημα φόβου.
13. Ποια είναι τα συνηθέστερα είδη φωτισμού που χρησιμοποιούνται κατά τη
μαγνητοσκόπηση; Τι ξέρετε γι’ αυτά;
Για μια μαγνητοσκόπηση συνηθίζεται να χρησιμοποιούνται τέσσερα είδη φωτισμού:
 Φωτισμός-κλειδί: είναι η βασική πηγή φωτός για το αντικείμενο. Συνήθως τοποθετείται
από πάνω και προς την πλευρά του αντικειμένου.
 Μαλακά φώτα γεμίσματος: Τοποθετούνται στις πλευρές του αντικειμένου απέναντι
από τα σώματα που παρέχουν το φωτισμό-κλειδί, με σκοπό την εξάλειψη σκιών που
δημιουργούνται απ’ αυτόν.
 Οπίσθιος φωτισμός: Εφαρμόζεται πίσω από το αντικείμενο. Φωτίζονται οι άκρες του
αντικειμένου, όπως μαλλιά και ώμοι. Βοηθάει στη δημιουργία τρισδιάστατης εικόνας.
47
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 18)
 Φωτισμός για φόντο: Εφαρμόζεται για να φωτίζει το φόντο της σκηνής. Γίνεται για να
τονίζονται ορισμένες περιοχές ή να αφαιρούνται ανεπιθύμητες σκιές.
Τα φωτιστικά σώματα σε ένα στούντιο προσαρμόζονται γενικά επάνω στην οροφή σε ένα
πλέγμα από σωλήνες. Το πλέγμα επιτρέπει στα φώτα να τοποθετηθούν οπουδήποτε
απαιτείται και είναι εκτός του οπτικού πεδίου της συσκευής λήψεως. Τα φώτα επίσης
μπορούν να στηριχθούν σε βάσεις δαπέδου. Οι βάσεις δαπέδου είναι ιδιαίτερα χρήσιμες
έξω από το στούντιο. Χρησιμοποιούνται επίσης για οπίσθιο φωτισμό και για φωτισμό υπό
χαμηλή γωνία.
14. Τι είδους μικρόφωνα χρησιμοποιούνται σε μια τηλεοπτική παραγωγή
(μαγνητοσκοπημένη ή μη);
Σε μια μαγνητοσκοπημένη ή ζωντανή τηλεοπτική παραγωγή μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα
εξής μικρόφωνα για τον ήχο:
 Μικρόφωνο-μανταλάκι (lavalier), χρησιμοποιείται στα γυρίσματα και προσαρμόζεται
στο πουκάμισο ενός ηθοποιού ή στο πέτο ώστε να μην είναι εύκολα αντιληπτό.
 Μικρόφωνα που κρατούνται στο χέρι, είναι θαυμάσια για τους τραγουδιστές, τους
παρουσιαστές ή τους ανταποκριτές.
 Μικρόφωνα σε βάσεις δαπέδου, χρησιμοποιούνται συχνά για την εγγραφή μουσικής
που παίζει μια ορχήστρα.
 Μικρόφωνα boom, προσαρτώνται σε ένα στύλο ή καρότσι που μπορεί να κινείται
γύρω-γύρω στη σκηνή. Κρατούνται εκτός του οπτικού πεδίου της κάμερας.
 Μικρόφωνα προσαρμοσμένα σε ακουστικά κεφαλής, τοποθετούνται πολύ κοντά
στο στόμα του ομιλητή, λαμβάνουν μόνο τη φωνή του προσώπου αυτού και ελάχιστα
τους ήχους του χώρου.
15. Πώς εγγράφεται ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα σε ταινία;
Τα περισσότερα τηλεοπτικά προγράμματα εγγράφονται πρώτα σε ταινία και εκπέμπονται
αργότερα. Ο σκηνοθέτης κάθεται στο δωμάτιο ελέγχου μαζί με τους μηχανικούς ήχου και
εικόνας και άλλους συντελεστές, τους ειδικούς παραγωγής. Μέσω ακουστικών κεφαλής,
που διαθέτουν ένα μικρόφωνο και ακουστικά ο σκηνοθέτης μπορεί να επικοινωνεί με τους
κάμεραμεν και άλλους συντελεστές στη σκηνή. Παρακολουθεί τις εικόνες που δείχνουν τι
«βλέπει» η κάθε κάμερα. Η απόφαση για το ποια εικόνα θα εγγραφεί είναι του σκηνοθέτη.
Αργότερα η ταινία μπορεί να συναρμοσθεί (μοντάζ). Νέες σκηνές μπορεί να ενσωματωθούν
σε διαφορετικά σημεία. Κατόπιν, η τελική εκλογή της ταινίας αποθηκεύεται μέχρις ότου
προβληθεί στο κοινό.
48
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓ. ΒΑΡΒΑΡΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013
ΤΑΞΗ: Β’
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΠΕ19 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΕΙ)
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (ΚΕΦ 18)
ΑΠΟ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ
 Σωστό-Λάθος
o Τα µικρόφωνα boom µπορούν να προσαρµοστούν στο πουκάµισο του
οµιλητή, ώστε να µην είναι εύκολα αντιληπτά.
o Τα ραδιόφωνα πολιτών (CB) χρησιµοποιούνται και για αµφίδροµη
επικοινωνία.
o Το ραντάρ µπορεί να ανιχνεύσει τροπικές καταιγίδες.
 Βασική πηγή φωτός κατά τη µαγνητοσκόπηση σε ένα τηλεοπτικό στούντιο
είναι:
α. Ο οπίσθιος φωτισµός
β. Ο φωτισµός για φόντο
γ. Ο φωτισµός - κλειδί
δ. Τα µαλακά φώτα γεµίσµατος.
 Να περιγράψετε τον τρόπο µε τον οποίο λειτουργεί το ραντάρ.
 Οι συσκευές ελέγχου εξ αποστάσεως βασίζονται, µεταξύ άλλων, και σε
µετάδοση µε ραδιοκύµατα. Να αναφέρετε τρία παραδείγµατα εφαρµογής
αυτών των συσκευών.
 Να περιγράψετε πώς ένα κλειστό κύκλωµα τηλεόρασης µπορεί να
χρησιµοποιηθεί για υποθαλάσσιες αρχαιολογικές έρευνες.
 Να αναφέρετε τρία παραδείγµατα της χρήσης του κλειστού κυκλώµατος
τηλεόρασης από τις επιχειρήσεις και τη βιοµηχανία.

Εργασία

Τεύχος 01/2013

αρχείο - εφεπαε

Κανονισμοί - Αρχή Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου

α νά π τυξη εξωστρέφεια EΤΟΣ4ο TEYXΟΣ 21 IOYΛΙΟΣ

Πλήρες Κείμενο

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΓΩΝΙΑΣ

ΞΕΝΟΦΩΝ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ.pdf

Οδηγός επιλογής και σχεδιασμού συστημάτων SAHC