‹LKÖ⁄RET‹M
HAYAT B‹LG‹S‹ 3
DERS K‹TABI ve
Ö⁄RENC‹ ÇALIfiMA K‹TABI
2. K‹TAP
Aliyar KARACA
Seyfinaz KAPULU
Salim ÜLKER
Sevgi SERDAR
KOZA Yay›n Da¤›t›m Sanayi ve Ticaret Afi
OZ
y
›n
›t›
Ya
1987
m
A
K
Bu kitap, Millî E¤itim Bakanl›¤› Talim ve Terbiye Kurulu Baflkanl›¤›n›n
04.05.2009 tarih ve 57 say›l› karar›yla 2010 - 2011 ö¤retim y›l›ndan itibaren
5 (befl) y›l süreyle ders kitab› olarak kabul edilmifltir.
D a¤
Cevat Dündar Cad. Nu.:139 Ostim 06370 ANKARA
tel.: (0312) 385 91 91
belgeç: (0312) 354 04 44
www.kozayayin.com.tr
‹lkö¤retim Hayat Bilgisi 3. S›n›f Ders Kitab› ve
Ö¤renci Çal›flma Kitab›
Editör : Hediye Atefl
Dil Uzman› : Ahmet Kapulu
Görsel Uzman› : Ziya Harun Ergenç
Program Gelifltirme Uzman› : Özlem Do¤an
Rehberlik Uzman› : Türkan Çelik
Ölçme De¤erlendirme Uzman› : Dr. Nuri Do¤an
Yay›nc› Sertifika Nu. : 12 385
ISBN: 978 - 975 - 393 - 819 - 8 (Ders Kitab› için)
978 - 975 - 393 - 820 - 4 (Ö¤renci Çal›flma Kitab› için)
© KOZA Yay›n Da¤›t›m Sanayi ve Ticaret Afi
Bu eserin bütün haklar› sakl›d›r, yay›nevine attir.
Eserdeki metin, soru, görsel unsurlar yay›nevinin yaz›l› izni olmadan tümüyle
ya da k›smen ço¤alt›lamaz, yay›mlanamaz ve ticari amaçla kullan›lamaz.
KOZA Yay›n Da¤›t›m Sanayi ve Ticaret Afi
OZ
y
›n
›t›
Ya
1987
m
A
K
Bask›: KOZA Yay›n Da¤›t›m Afi, Ankara, 2014
D a¤
Cevat Dündar Cad. Nu.:139 Ostim 06370 ANKARA
tel.: (0312) 385 91 91
belgeç: (0312) 354 04 44
www.kozayayin.com.tr
‹ST‹KLÂL MARfiI
Korkma, sönmez bu flafaklarda yüzen al sancak;
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.
O benim milletimin y›ld›z›d›r, parlayacak;
O benimdir, o benim milletimindir ancak.
Çatma, kurban olay›m, çehreni ey nazl› hilâl!
Kahraman ›rk›ma bir gül! Ne bu fliddet, bu celâl?
Sana olmaz dökülen kanlar›m›z sonra helâl...
Hakk›d›r, Hakk’a tapan, milletimin istiklâl!
Mehmet Âkif ERSOY
1-C
ANDIMIZ
Türküm, do¤ruyum, çal›flkan›m,
‹lkem; küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak,
yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir.
Ülküm; yükselmek, ileri gitmektir.
Ey büyük Atatürk! Açt›¤›n yolda, gösterdi¤in hedefe
durmadan yürüyece¤ime ant içerim.
Varl›¤›m, Türk varl›¤›na arma¤an olsun.
“Ne mutlu Türküm diyene!”
1-Ç
Mustafa Kemal ATATÜRK
1-D
‹Ç‹NDEK‹LER
DERS K‹TABI
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Nas›l Anlafl›yoruz? . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kararlar› Birlikte Al›r›z . . . . . . . . . . . . . . .
Adil mi? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Plan Yapal›m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
Baflarmak istiyorum . . . . . . . . . . . . . . .
Neler Alabilirim? . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Haklara Sayg› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Atatürk ve ‹nsan Haklar› . . . . . . . . . .
‹yilik Yapal›m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Benim Amac›m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Amac›ma Ulaflmak ‹çin Ne
Yapabilirim? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Korkma, Dene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ailemle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lider Olmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Niçin Özenli Kullanmal›y›z? . . . . . .
Evdeki Güvenli¤imiz . . . . . . . . . . . . . .
Deprem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ülkemiz de Yuvam›zd›r . . . . . . . . . . . .
Vatandafll›k Görevlerimiz . . . . . . . .
Ayn› Gezegeni Paylafl›yoruz . . . .
74
75
76
77
78
80
82
83
85
86
Temada Geçen Kavramlar . . . . . 87
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME . . . . 88
DÜN, BUGÜN, YARIN
...
93
.........
94
...............
95
Hayat›mda De¤ifliklikler Oluyor
Duygular›m›z›n Yans›mas›
Hayat›m›z De¤ifliyor
..........
96
............
97
...................
99
Hangi Mesle¤i Seçsem?
Benim Hava Raporum
Atatürk ve Sanat
Liderlik Özellikleri
1-E
..................
100
Ulusal Lider
.........................
101
Oyunlar›m›z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Bayra¤›m›z
.........................
102
Geçmiflin ‹zleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
..........
103
Karfl›l›kl› Ba¤›ml›l›k
.......................
104
Do¤al Afetlerden Nas›l
105
Korunuruz? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
106
Temada Geçen Kavramlar
..
107
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME . . . . 115
...............
108
BEL‹RL‹ GÜN VE HAFTALAR
..............................
109
Geçmiflten Günümüze
Benim Fikrim
Hava ve Trafik
.....................
Tekerlekten Otomobile
..........
Hangi Amaçla Kullan›yoruz?
‹letiflim Teknolojileri
Eskiden
..................
....
......
112
114
124
Ö⁄RENC‹ ÇALIfiMA K‹TABI
Neler Alabilirim?
Haklara Sayg›
....................
67
......................
68
Atatürk ve ‹nsan Haklar›
‹yilik Yapal›m
..........
69
........................
70
Benim Amac›m
.....................
71
Amac›ma Ulaflmak ‹çin Ne
Yapabilirim?
.........................
......................
73
...............................
74
Korkma, Dene
Ailemle
Lider Olmak
.........................
76
...............
77
..............................
78
Evdeki Güvenli¤imiz
60
Ülkemiz de Yuvam›zd›r
...............
61
Vatandafll›k Görevlerimiz
..............................
62
Ayn› Gezegeni Paylafl›yoruz
63
Temada Geçen Kavramlar . . . . . . . 82
Nas›l Anlafl›yoruz?
.................
Kararlar› Birlikte Al›r›z
Adil mi?
Deprem
75
......
Niçin Özenli Kullanmal›y›z?
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
72
Plan Yapal›m
........................
Baflarmak ‹stiyorum
...............
............
........
....
79
80
81
65
1-F
Atatürk ve Sanat
..................
90
Liderlik Özellikleri
...................
91
Ulusal Lider
..........................
92
Bayra¤›m›z
..........................
93
Geçmiflten Günümüze
Benim Fikrim
...........
94
.........................
95
Hava ve Trafik
......................
Tekerlekten Otomobile
...........
Hangi Amaçla Kullan›yoruz?
‹letiflim Teknolojileri
DÜN, BUGÜN, YARIN
Eskiden
DÜN, BUGÜN, YARIN
...............
Hayat›mda De¤ifliklikler Oluyor
...
84
.........
85
...............
86
Duygular›m›z›n Yans›mas›
Hayat›m›z De¤ifliyor
83
Hangi Mesle¤i Seçsem?
Benim Hava Raporum
..........
87
.............
88
98
.................
99
.......................
Geçmiflin ‹zleri
....................
Karfl›l›kl› Ba¤›ml›l›k
97
....
.............................
Oyunlar›m›z
96
.................
100
101
102
103
Do¤al Afetlerden Nas›l
Korunuruz?
.........................
Temada Geçen Kavramlar
....
104
105
SÖZLÜK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ek-1
KAYNAKÇA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ek-3
TÜRK‹YE HAR‹TASI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ek-5
1-G
BENİM EŞSİZ YUVAM
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Çevrenizde hangi iletiflim türlerinin kullan›ld›¤›n› gözlemleyiniz.
Nasıl Anlaşıyoruz?
Ayfle teyze, sana yard›m
edeyim.
Siz daha çok nerede sözlü
iletiflim kuruyorsunuz?
Resimdeki ailede kimler, hangi
iletiflim yöntemini kullan›yor?
Hiç ö¤retmeniniz velinize bilgi
notu gönderdi mi? Siz birine mektup gönderdiniz mi? Sizce bunlar
yaz›l› iletiflim olabilir mi?
Otobüsteki çocuk “vücut dilini”
kullanarak ne söylemek istiyor?
Ö¤renciler ile ö¤retmen aras›nda hangi iletiflim türleri kullan›l›yor?
Çevrenizde hangi iletiflim türleri kullan›l›yor? Örneklerle aç›klay›n›z.
64
Sayfa 60
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Yak›n zamanda ailenizi ilgilendiren bir karar ald›n›z m›? Konuyla ilgili siz nas›l bir görüfl bildirirdiniz?
Kararları Birlikte Alırız
Resimlerdeki aile mutlu mu? Bunda, görev paylafl›m›n›n ve ev ifllerini birlikte yapman›n da etkisi olabilir mi?
Yeliz, ailede hangi yeni görevi üstleniyor? Bu görev için
ne gibi bir yeni fikir üretiyor?
Görev paylafl›m› bak›m›ndan ailenizle resimdeki ailenin benzerlik ve farkl›l›klar›n› söyleyiniz.
Yemekten sonra kardeflimi uyutmada anneanneme yard›mc› olabilirim. Onu ninni yerine müzik dinleterek uyutabilirim.
Ailenizi ilgilendiren konularda karar al›n›rken siz de
görüflünüzü bildirir misiniz?
Aileniz görüfl bildirmenizi istiyor mu? Hangi konularda görüfl bildirdi¤inize iliflkin örnek
veriniz.
Aile içinde demokratik bir
ortam›n oluflmas› niçin önemlidir? Buna nas›l katk›da bulunabilirsiniz? Tart›fl›n›z.
Aile içinde ne gibi görevler üstlendiniz? Belirtiniz. Bu görevleri siz mi
istediniz? Yoksa anneniz, baban›z m› verdi?
Aile içinde daha çok hangi görevleri üstlenmeyi istersiniz? Bu görevleri isteme nedenlerinizi aç›klay›n›z. Üstlenmeyi düflündü¤ünüz
görevlerle ilgili yeni fikirler üretiniz. Bunlar› ailenize anlat›n›z. Sonra
uygulay›n›z.
Aile içinde ne gibi yeni görevler üstlendiniz? Bunlarla ilgili olarak
gelifltirdi¤iniz yeni fikirler nelerdir? Aç›klay›n›z.
Sayfa 61
65
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Ailenizdeki bireylerin görevlerini düflününüz. Bireylerin görev da¤›l›mlar› dengeli mi? Sizce en zor
görev hangisidir?
Adil mi?
Ev ifllerini aile bireyleriyle eflleyerek görev da¤›l›m› yap›n›z.
yemek
haz›rlamak
bulafl›k
y›kamak
çamafl›r
y›kamak
pazara
gitmek
okul çantas›
haz›rlamak
temizlik
yapmak
oday›
toplamak
sofra
haz›rlamak
faturalar›
ödemek
hayvanlara
bakmak
ütü
yapmak
dikifl
dikmek
gazete
almak
bebe¤e
bakmak
tarlada, bahçede
çal›flmak
Yapt›¤›n›z görev da¤›l›m›nda kimler, hangi iflleri ortaklafla yap›yor?
‹fl bölümünü neye göre yapt›n›z? Aile bireylerinin hangi özelliklerini
dikkate ald›n›z? Aile içinde herkese eflit davrand›n›z m›? Görev da¤›l›m›n› adil bir biçimde yapt›n›z m›?
Yapt›¤›n›z efllefltirmeyi, arkadafllar›n›z›n yapt›klar›yla karfl›laflt›r›n›z. Hanginizin daha adaletli görev da¤›l›m› yapt›¤›n› tart›fl›n›z.
Sizce evinizdeki görev da¤›l›m› adil mi? fiimdiye kadar sorumluluklar›n›z› tam olarak yerine getirdi¤inize inan›yor musunuz?
Ailenizde görev da¤›l›m›n›n adil olmas› için neler yapmay› düflünüyorsunuz?
66
Sayfa 62
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Hafta sonlar› yapmak isteyip de yapamad›¤›n›z ifller
oluyor mu? Oluyorsa nedeni nedir?
Bu tür sorunlar› nas›l çözüyorsunuz?
Plan Yapalım
Resimlerde, çocu¤un günlük ifllerinden baz›lar›n› görüyorsunuz. Bunlar›, öncelik ve önem s›ras›na koyar m›s›n›z?
Bu çocuk, hangi saatte ne yap›yor? Aç›klay›n›z.
Her gün ayn› saatte tekrarlad›¤›n›z iflleriniz var m›? Hangi ifli günün
hangi saatinde yap›yorsunuz? Program›n›z d›fl›nda ortaya ç›kan ifllerinizi nas›l düzenliyorsunuz?
Günlük olarak yapman›z gereken iflleri, haz›rlayaca¤›n›z tablonun birinci sütununa listeleyiniz. Bofl zamanlar›n›z› belirleyiniz. Listenize,
bofl zamanlar›n›z› de¤erlendirmek için planlad›¤›n›z etkinlikleri ve sonradan ortaya ç›kan iflleri ekleyiniz. Bütün bu ifllerinizi önemine göre öncelik s›ras›na koyunuz. ‹fllerin öncelik s›ra numaralar›n› tablonun ikinci
sütununa yaz›n›z.
Yapt›¤›n›z tabloyu arkadafllar›n›z›n yapt›klar›yla karfl›laflt›r›n›z. Günlük yap›lmas› gereken ifllerin s›ralamas› ayn› m›? Di¤er etkinliklerin s›ralamas›nda öncelikleriniz farkl› m›? Nedenini aç›klay›n›z.
Haftal›k bir çizelge haz›rlay›n›z. Önemli ifllerinizi çizelgeye iflleyiniz. Haftal›k çal›flma
plan› için Çal›flma Kitab›’ndaki etkinli¤i yap›n›z.
Hangi gün, hangi çal›flmalar› yapaca¤›n›z› planlay›p uygulay›n›z. Uygulamada bir sorun ç›karsa nedenini ve çözüm fleklinizi aç›klay›n›z.
Günler
Pazartesi
Sal›
Çarflamba
Perflembe
Cuma
Cumartesi
Pazar
‹fller
Proje sunumu var.
Difl randevusu
Ali’nin do¤um günü
Teyzem gelecek.
Flüt kursu
Dedemi ziyaret
‹flleri öncelik ve önem s›ras›na koymak, buna göre günlük ve haftal›k plan yapmak ve bu planlara uymak neden önemlidir?
Sayfa 63-64
67
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Sizce resimdeki çocuk, okula gitmek için yataktan zaman›nda kalkm›fl m›d›r? Böyle düflünmenizin nedenini aç›klay›n›z.
Başarmak İstiyorum
...... / ......
...... / ......
kahvalt›
saati
beslenme
saati
...... / ......
ö¤le
yeme¤i
...... / ......
...... / ......
uyku
akflam
yeme¤i
...... / ......
oyun
...... / ......
ders
çal›flma
Resimdeki ö¤rencinin günlük yaflam›n› planlamas›na yard›mc› olunuz.
Etkinliklerinin saatlerini belirleyiniz. Bu ö¤rencinin yapt›¤›n›z plana göre davranmad›¤›n› düflününüz. Örne¤in, oyun saatini uzatm›fl olsun. Bunun sonucunda neler olur? Çocuk ne gibi sorunlar yaflar? Oyun saatinin
uzamas› di¤er program›n› nas›l etkiler? Bu durum çocu¤un baflar›s›n›
olumsuz etkiler mi? Nas›l?
Yemek, uyku, oyun ve ders çal›flma saatlerinin düzenli ya da düzensiz olmas›, baflar›s›n› nas›l etkiledi¤ini belirleyiniz.
Çevrenizdeki insanlar› gözlemleyiniz. Üst s›n›flarda okuyan baflar›l›
ö¤rencileri tan›maya çal›fl›n›z. Onlarla görüflünüz. Onlar›n günlük ve
haftal›k planlar› hakk›nda bilgi sahibi olunuz.
Planl› bir günlük yaflam›n kiflisel baflar›ya etkisini örneklerle aç›klay›n›z.
68
Sayfa 65-66
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Harçl›klar›n›z› günlük, haftal›k ya da ayl›k m› al›yorsunuz? Ald›¤›n›z harçl›klar›n hepsini harc›yor
musunuz?
Tutumlu olmak neden önemlidir?
Neler Alabilirim?
‹nceleyiniz, anlat›n›z.
Çocuk, harçl›klar›ndan ne kadar para biriktirmifl? Paras›yla neler almay› düflünüyor? Hangilerini alabilir? Öncelik
s›ras›na koyunuz. Hangisini alabilmek için daha çok beklemesi gerekir?
Siz paran›z› harcarken önceliklerinizi belirler misiniz? Alacaklar›n›z› s›raya koyar m›s›n›z? Örnek vererek aç›klay›n›z.
Yeni bir fleye sahip olmak için para biriktiriyor musunuz?
Alaca¤›n›z fleyin ne oldu¤unu ve bunun için ne kadar süre
sabretmeniz gerekti¤ini arkadafllar›n›za anlat›n›z.
Paran›z› harcarken önceliklerinizi belirlemeniz, alacaklar›n›z› s›ralaman›z neden önemlidir?
Sayfa 67
69
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Do¤um gününüzde sizin için yafl pasta haz›rland›.
Pastay› keserken eflit büyüklükteki dilimlere mi
ay›r›rs›n›z ? Niçin?
Haklara Saygı
Baba, çocuklar›na elma vermek istiyor.
Mutfa¤a gidince yaln›zca bir elma kald›¤›n› görüyor. Bu durumda ne yapabilir?
Yandaki resimde baba, çocu¤unun odas›na girmeden önce kap›y› çal›yor. Bu davran›fl› nas›l aç›klars›n›z?
Ailenizde demokratik bir ortam olup olmad›¤›n› günlük yaflam›n›zdan örneklerle
aç›klay›n›z.
Ailenizi ve yak›n akrabalar›n›z›
gözlemleyiniz. Baflkalar›n›n haklar›na sayg› gösterip göstermediklerini
belirleyiniz. Örne¤in;
• Gürültünüzden rahats›z olan var
m›?
• Ortak kullan›lan eflyan›n kullan›m›ndan ya da bak›m›ndan flikâyetçi olan
var m›?
• Ev hayvanlar›n›n komflusuna verdi¤i rahats›zl›k nedeniyle komflusuyla darg›n olan var m›?
• Bir fley için söz verip yerine getirmeyen var m›?
• Haklar›na sayg› gösterilmedi¤i için komflular›yla, akrabalar›yla veya
arkadafllar›yla küs olan var m›?
Evinizde birçok fleyi yapma hak ve hürriyetine sahipsiniz. Fakat bunun yan›nda çevrenize karfl› sorumluluklar›n›z da var. Örne¤in istedi¤iniz müzi¤i dinleyebilir, televizyon program›n› izleyebilirsiniz. Ancak
sesini komflular›n›z› rahats›z etmeyecek kadar açabilirsiniz.
Siz de sahip oldu¤unuz hak ve hürriyetler ile sorumluluklar›n›za örnekler bulunuz. Sahip oldu¤unuz haklar› korumak önemli midir? Aç›klay›n›z.
Ailede ve yak›n çevrede kiflilerin birbirlerinin haklar›na sayg›
göstermesi neden önemlidir?
70
Sayfa 68
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Bu sand›k, sahip oldu¤umuz hangi hak ve hürriyetleri ifade ediyor?
Atatürk ve İnsan Hakları
Atatürk’ün önderli¤inde hangi hak ve hürriyetleri kazand›¤›m›z› biliyor musunuz? Örnekler
veriniz.
fiimdi sahip oldu¤umuz afla¤›daki hak ve hürriyetler Atatürk’ün önderli¤inde kazan›lm›flt›r.
• Ö¤renim görme
• Seçme ve seçilme
• Kad›nlar›n çal›flmas›
• Yarg›lanma
• Düflünce ve inanç
Bu hak ve hürriyetlerle ilgili daha fazla bilgi edinmek için araflt›rma yap›n›z. Atatürk’ün insan hak ve hürriyetlerine verdi¤i önemle ilgili
an›lar bulup okuyunuz. Foto¤raf ve resimler toplay›p albüm oluflturunuz.
Atatürk önderli¤inde kazan›lan hak ve hürriyetlerin bizim için önemini tart›fl›n›z.
Çeflitli haklara sahip olmam›z, özgür olmam›z can›m›z›n istedi¤i gibi
davranmam›z› gerektirir mi? Nedenini tart›fl›n›z.
Atatürk’ün öncülü¤ünde hangi haklara kavufltuk? Bunlar hayat›m›z› nas›l etkiliyor?
Sayfa 69
71
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
AFER‹N!
Yandaki kelime, hangi durumlarda kullan›l›r?
İyilik Yapalım
Yere düflen çocuk, kendisine yard›m eden
kifli hakk›nda neler düflünebilir? ‹kisi aras›nda
geçebilecek konuflmalar› tahmin ediniz. Arkadafl›n›zla canland›r›n›z.
‹ster misin?
Bölüflelim.
Teflekkür ederim.
Çok naziksin!
Resimdeki çocuklar›n davran›fllar›,
görgü kurallar›na uygun mu? Aç›klay›n›z.
Yak›n zamanda kimlere nas›l davrand›¤›n›z› düflününüz. Bunlar›n hangileri yard›msever, kibar, nazik, sayg›l› davran›fllard›? Bu yapt›klar›n›z›n karfl›l›¤›nda karfl›n›zdaki kifliler size nas›l davrand›, neler
söyledi? Bunlara örnek veriniz.
Dünü düflününüz. Evde ve okuldaki iletiflimlerinizde afla¤›daki ifadelerden hangilerini kulland›n›z? Listeleyiniz. Hangisini kaç kez kulland›¤›n›z› düflünüp karfl›s›na yaz›n›z.
•
•
•
•
•
•
Teflekkür ederim
‹yi günler
Geçmifl olsun
Afiyet olsun
Günayd›n
Özür dilerim
•
•
•
•
•
•
‹yi akflamlar
Kutlar›m
‹yi geceler
Rica ederim
Elinize sa¤l›k
Nefis olmufl
Babac›¤›m, lütfen tuzlu¤u verebilir misin?
Listenizi, arkadafllar›n›z›n listeleri ile
karfl›laflt›r›n›z. Sizce iletiflim kurarken
yeterince uygun davranm›fl m›s›n›z?
Görgü kurallar›na uygun davranmak, çevrenizle iliflkilerinizi nas›l etkiler? Örneklerle aç›klay›n›z.
72
Sayfa 70
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Yandaki sözün ne anlama geldi¤ini aç›klay›n›z.
Baflar›, “Baflaraca¤›m.” diye bafllayan›n ve
“Baflard›m.” diyebilenindir.
M. Kemal ATATÜRK
Benim Amacım
Sizce, bu çocuklar kendilerine uygun hedefler belirlemifller mi?
Hedeflerini belirlerken kiflisel geliflmelerini ve özelliklerini dikkate almalar› gerekir mi? Niçin?
Hedeflerini kiflisel özelliklerine göre belirleyen bu çocuklar, amaçlar›na nas›l ulaflabilirler? Hangi aflamalardan geçmeleri gerekir? Bu aflamalarda izleyecekleri yollar› planlamazlarsa ne olur? Amaçlar›na ulaflabilirler mi?
Kendinize bir amaç belirleyip defterinize yaz›n›z. Niçin bu alan› seçti¤inizi aç›klay›n›z.
Seçti¤iniz alan›n özelliklerini oluflturaca¤›n›z tablonun bir sütununa yaz›n›z. Di¤er bir sütuna da kendi kiflisel özelliklerinizi yaz›n›z. Sizce belirledi¤iniz amaç, kiflisel özelliklerinize ve geliflmenize yeterince uygun mu?
Amac›n›za ulaflabilmek için izleyece¤iniz
aflamalar› planlay›n›z. Her aflamada izleyece¤iniz yolu, neler yapman›z gerekti¤ini defterinize yaz›n›z.
Planlar›n›z› gerçeklefltirirken ne gibi
problemlerle karfl›laflabilece¤inizi düflününüz. Bu sorunlar›n çözüm yollar›n›, bunun
için yararlanman›z gereken yenilikleri
aç›klay›n›z. Plan›n›z› uygulamaya koyunuz.
Bu çal›flman›z› rapor hâline getirip s›n›fta arkadafllar›n›za sununuz.
‹nsan›n kendine bir amaç belirlemesi ve bunun için planlar yapmas› niçin önemlidir?
Sayfa 71
73
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Amac›n›z ödevinizi haz›rlay›p süresinde bitirmek ise ne yapars›n›z?
Amacıma Ulaşmak İçin Ne Yapabilirim?
Resimde görülen yar›flmac›n›n, bulundu¤u noktada çok yoruldu¤unu düflününüz. Bu durumda ne yapmal›? Biraz
daha sab›r ve çaba göstererek yar›fl›
bitirmeli mi yoksa karfl›laflt›¤› zorluk
karfl›s›nda yar›flmadan çekilmeli mi?
Yar›flmadan çekilirse ne olur?
Amac›n› gerçeklefltirmifl olur mu?
Amaçlay›p bafllad›¤›n›z bir ifli yar›da b›rakt›¤›n›z oldu mu? Varsa o
iflinizin ne oldu¤unu ve yar›da b›rakma nedeninizi belirtiniz. Sonucunda
neler hissetti¤inizi arkadafllar›n›za aç›klay›n›z.
Bir iflte bafllang›çta çok zorland›¤›n›z› düflününüz. Biraz daha çaba
gösterip iflinizi bitirerek amac›n›za ulaflt›¤›n›zda neler hissedersiniz?
Aç›klay›n›z. Böyle bir durum yaflad›n›zsa arkadafllar›n›za anlat›n›z.
Önceki derste yapt›¤›n›z gibi bir amaç belirleyiniz. Amac›n›za ulaflabilmek için izleyece¤iniz
aflamalar›, karfl›laflabilece¤iniz sorunlar› ortaya
koyunuz. Aflamalarda karfl›laflabilece¤iniz problemleri çözüp çözemeyece¤inizi de¤erlendiriniz.
Buna göre amac›n›z› yeniden gözden geçiriniz.
Çal›flman›z› elefltirmeleri için s›n›fta arkadafllar›n›za sununuz.
Arkadafllar›n›z›n elefltirilerini not ediniz. Bunlar› de¤erlendirip cevap veriniz. Sizce her elefltiri olumsuz mudur?
Çal›flmalar›n›z›, elefltirilere göre yeniden düzenleyiniz.
Elefltirilerin çal›flman›z›n daha iyi olmas›na katk›s›n› aç›klay›n›z.
Proje çal›flmalar›n›zda çevrenizdekilerin fikirlerini sorup elefltirilerini almak, baflar›n›z› art›r›r m›? Nedenini aç›klay›n›z.
74
Sayfa 72
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Bugüne kadar gerçeklefltirmeyi isteyip de gerçeklefltiremedi¤iniz amaçlar›n›z oldu mu? Gerçeklefltirememe nedenleriniz nedir?
Korkma, Dene
Çocu¤a, yeni bir bilgisayar al›nm›fl. Ancak onu kullanmas›n› bilmiyor.
Sizce cesaret gösterip denemeden, gayret etmeden kullanmay› ö¤renebilir mi? Siz olsayd›n›z o bilgisayardan yararlanmak için neler yapard›n›z?
Yeniliklere aç›k biri olup olmad›¤›n›z›, günlük yaflam›n›zdan örneklerle, arkadafllar›n›za aç›klay›n›z. Örne¤in, hangi konularda yenilikleri takip ediyorsunuz?
Yeni oyuncaklar›n›z›n, araç ve gereçlerinizin nas›l çal›flt›¤›n› nereden
ö¤reniyorsunuz? Onlar›n özelliklerini ö¤renmek için çaba gösteriyor
musunuz? Üzerlerinde yeni fleyler deniyor musunuz? Onlar›n bozulaca¤›ndan korkup oynamazsan›z, inceleyip özelliklerini tan›mazsan›z o
oyuncaktan zevk alabilir misiniz?
Kaybetme veya baflar›s›z olma olas›l›¤›n› dikkate alan biri yeni fleyler deneyebilir mi? Neden? Aç›klay›n›z.
Yeni bulufllar yapan insanlar›n ne gibi özelliklere sahip olabilece¤ini
tart›fl›n›z.
Daha önce bilmedi¤iniz, yapmad›¤›n›z bir fleyi denediniz ya da yenili¤i uygulad›n›z m›? Bu deneyiminizin ne oldu¤unu ve nas›l sonuçland›¤›n› aç›klay›n›z.
Sayfa 73
75
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Ailenizle birlikte e¤lendi¤iniz oluyor mu?
Ailenizi e¤lendirmek isterseniz bunu ne zaman ve
nas›l gerçeklefltirebilirsiniz?
Ailemle
Resimdeki aile ne yap›yor? Çocuk, ailesiyle e¤lenmek için bir oyun planlam›fl
olabilir mi?
Oyununu baflar›yla sundu¤unu ve etkili oldu¤unu söyleyebilir misiniz?
Ailenizle birlikte e¤lenmenin önemini tart›fl›n›z.
Ailenizle e¤lenmek için örnek bir plan haz›rlay›n›z. Plan›n›z› yazarak
önce arkadafllar›n›za aç›klay›n›z. Gerekli düzenlemeleri yapt›ktan sonra evde uygulay›n›z.
Çocu¤un anne ve babas›na flikâyet
Anne! Baba! ‹kiniz de gelip
etti¤i durumun gerçek mi yoksa bir
benim odaya bakar m›s›n›z?
plan m› oldu¤unu tart›fl›n›z. Sizce
Kardeflim her yeri da¤›tm›fl.
bir plan ise plan›n ne oldu¤unu ve
nedenini aç›klay›n›z.
Siz, ailenizle özel gün kutlamalar›
için planlar haz›rl›yor musunuz?
Hangi özel günler için neler planlad›n›z? Ailenizle birlikte e¤lenmek için
yapt›klar›n›za örnekler veriniz.
E¤lencelerinizde f›kralar, bilmeceler anlat›p taklitler yap›yor musunuz?
Kulland›¤›n›z mizah örneklerini arkadafllar›n›za sunabilir misiniz?
Ailenizle en son ne zaman kutlama yap›p e¤lendiniz? Bu kutlamada ailenizi e¤lendirmek için neler yapt›¤›n›z› yaz›l› olarak haz›rlay›p
s›n›fta arkadafllar›n›za sununuz.
76
Sayfa 74
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Herkes lider olabilir mi? Düflününüz.
Lider Olmak
Atatürk’ün Kurtulufl Savafl›’m›zda
Türk toplumu üzerinde ne gibi etkisi
olmufltur? Aç›klay›n›z.
Büyük Zafer’den Sonra Türk Ordusu ‹zmir’e Girerken
(Atatürk ve Kurtulufl Savafl› Müzesi)
Atatürk’ün liderlik
özellikleri :
• Gelece¤i görmesi
• Planl› olmas›
• Fedakârl›¤›
• Sab›rl› olmas›
• Üstün becerilere
sahip olmas›
Büyük Taarruz Savafl›
(Atatürk ve Kurtulufl Savafl› Müzesi)
Atatürk’ün silah arkadafllar›, onun komutanl›¤›n› neden kabul etmifltir? Tart›fl›n›z.
Atatürk’ün liderlik özelliklerini okuyunuz.
Bu özelliklerden hangisine sahipsiniz?
Aile içinde ya da okulda liderlik yapt›¤›n›z
bir etkinli¤iniz var m›? Nas›l bir gruba liderlik yapt›n›z? Örneklerle aç›klay›n›z.
Atatürk’ün bir lider olarak Türk toplumu üzerindeki etkilerini araflt›r›n›z.
Grup çal›flmalar›n›zda, tak›m oyunlar›n›zda ve ailede, liderlerin grup
üzerindeki etkilerini tart›fl›n›z.
Liderlerin, gruplar ve toplumlar› etkilediklerini, yönlendirdiklerini
düflününüz. Buna göre, çevrenizden lider örnekleri veriniz. Örne¤in; ailenizde, s›n›f›n›zda, okulunuzda liderler kimlerdir? Bu kifliler hangi
özelliklerinden dolay› liderdir?
Liderler, gruplar› ve toplumlar› nas›l etkiler ve yönlendirir? Örneklerle aç›klay›n›z.
Sayfa 75
77
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Kiflisel eflyalar›n›z› listeleyiniz. Bunlar›n içinde televizyon var m›? Neden yok?
Niçin Özenli Kullanmalıyız?
Sizin yandaki oyuncak tavflan gibi parçalanm›fl oyunca¤›n›z
var m›?
Bu oyunca¤›n sahibi taraf›ndan özenli kullan›ld›¤›n› söyleyebilir misiniz? Niçin öyle düflündü¤ünüzü aç›klay›n›z.
Oyunca¤a yap›lan bu davran›fl›n neden yanl›fl oldu¤unu tart›fl›n›z.
Bu oyunca¤›n sahibi, yapt›¤›ndan dolay› hangi sorunlarla
karfl›laflabilir ve bunlar› nas›l çözebilir?
Bu çocuk, ailesinden yeni bir oyuncak isterken ne hissedebilir? Yeni oyuncak alma imkân› yoksa ne yapabilir?
Afla¤›daki resimlerde ö¤renciler, kiflisel eflyalar›n› nas›l kullan›yor?
Bu ö¤rencilerin davran›fllar›n› tutumlu ve düzenli olmakla iliflkilendiriniz. Bu davran›fllar›n aile bütçesini
Anne! Geçen hafta eflofman›m
nas›l etkiledi¤ini söyleyiniz?
y›rt›lm›flt›, söylemeyi unuttum.
fiimdi spora nas›l gidece¤im?
Eflofman› y›rt›k çocu¤un bu durumda yaflayabilece¤i sorunlar› ve çözüm yollar›n› tart›fl›n›z. Bu çocu¤un yapt›¤› ifle sayg›l› olup olmad›¤› konusunda ne düflündü¤ünüzü aç›klay›n›z.
Kiflisel eflyalar›n›z› özenli kullan›yor musunuz? Nedenini aç›klay›n›z.
Kiflisel eflyalar›n›z› özensiz kulland›¤›n›zda hangi sorunlarla karfl›laflt›¤›n›z› ve sorunlar› nas›l çözdü¤ünüzü örneklerle anlat›n›z.
78
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Baz› durumlarda baflkalar›n›n eflyalar›n› kullanmam›z gerekebilir.
Afla¤›daki ifadeleri de¤erlendiriniz. Kim, ne istiyor? Bunlar›n aras›ndan hangileri, neden ödünç istenemez? Tart›fl›n›z.
rçan›
›
f
fl
i
D
iyim?
m
r
i
l
abi
kullan
Saç f›r
ça
verir m n›
isin?
n›
Çanta
?
miyim
r
i
l
i
b
a
l
a
a
Topunl
?
r miyim
i
l
i
b
a
y
oyna
ar›n› ?
y
a
s
i
Bilg ir miyim
bil
llana
ku
Kita
bend b›n bugü
e kal
n
abili
r mi?
‹zin almadan baflkas›n›n eflyas›n› kullanman›n do¤ru olup olmad›¤›n›
tart›fl›n›z.
Her isteyene eflyan›z› kullanmas› için izin verip vermedi¤inizi nedeniyle aç›klay›n›z.
Ödünç verdi¤iniz eflyan›z özenli kullan›lmad›¤› zaman neler hissedersiniz?
Her arkadafl›n›z, eflyas›n› kullanman›za izin veriyor mu? Vermeyen
olursa bunun nedenini düflünüyor ve ona sayg› gösteriyor musunuz?
‹zin al›nsa bile baflkas›n›n eflyas›n› kullan›rken nelere dikkat edilmesi gerekti¤ini tart›fl›n›z.
Arkadafl›n›zdan eflyas›n› ödünç istemeyi; özensiz kullanma sonucu
ç›kacak sorunu ve bunun çözümünü canland›r›n›z.
Kiflisel eflyam›z› neden özenli kullanmam›z gerekti¤ini yaz›n›z.
Baflkalar›n›n eflyas›n› kullan›rken ç›kabilecek sorunlara örnekler
veriniz.
Sayfa 76
79
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
‹letiflim araçlar›nda en çok hangi ev kazalar›yla ilgili haberlere
rastl›yorsunuz? Ev kazalar›na karfl› al›nmas› gereken hangi önlemlerden söz ediliyor?
Evdeki Güvenliğimiz
Yandaki resimde gördü¤ünüz çocu¤un
yapt›¤› hatal› davran›fl nedir? Bu davran›fl,
evde nas›l bir soruna yol açabilir?
Afla¤›daki resmi inceleyiniz. Evdeki güvenlik kurallar›ndan hangilerine dikkat
edilmemifltir? Bu durumda ne gibi tehlikeler olabilece¤ini tart›fl›n›z.
Küçük çocu¤un elektrik prizine bir fley sokarak
tehlike yaflamamas› için ne yap›labilir?
Evinizde, nelerin güvenli¤inizi tehlikeye düflürebilece¤ini belirleyiniz. Bunlara karfl› hangi önlemleri alabilece¤inizi arkadafllar›n›zla tart›flarak not ediniz. Evinizin güvenlik kurallar›n› oluflturunuz. Bunu ailenize sununuz. Onlar›n onay›n› alarak uygulamaya koyunuz.
80
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Resimleri inceleyiniz. Resimlerde neler anlat›lmak istendi¤ini söyleyiniz.
Elektrikli ev aletleri ve makineler, ne gibi tehlikeler yaratabilir?
Böyle bir durumda neler yap›lmal›d›r? Araflt›r›n›z.
110
Evinizde mutfakta tüp gaz kullan›l›yor. Siz eve girdi¤inizde gaz
kokusu oldu¤unu fark ettiniz. Ne
yapars›n›z? Tart›fl›n›z.
Acil durumlarda hangi telefon
numaralar›ndan, hangi kurumlar›
arayaca¤›n›z› biliyor musunuz?
Önceki s›n›flardan hat›rlay›n›z.
Evde meydana gelebilecek tehlikeli ve acil durumlarda neler yapabilece¤inizi tart›fl›n›z. Arkadafllar›n›zla canland›rmalar yap›n›z.
Bir yang›n senaryosu haz›rlay›n›z. Neler yap›labilece¤ini, ö¤retmeninizin gözetiminde uygulamal› olarak gösteriniz.
Sayfa 77
81
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Bu çocuk ne anlatmak istiyor?
Bir do¤al afet olan depremi önleyemezsiniz. Ancak al›nacak tedbirlerle hayatta kalabilirsiniz.
Deprem
Do¤al afetler hakk›nda bilgi sahibi olmak, bize ne kazand›r›r?
Deprem, sel, 盤, heyelan, yang›n vb. afetlerden korunabilmek için
neler yap›lmal›d›r? Afet öncesi yap›lan deprem ve yang›n tatbikatlar›n›n yararlar›n› tart›fl›n›z.
Bu tatbikatlara kat›lmak,
do¤al afetler s›ras›nda güvenli¤imizi ve sa¤l›m›z› koruma becerilerimizi gelifltirebilir mi? Tart›fl›n›z.
Hangisi, deprem an›nda
al›nmas› gereken do¤ru pozisyondur? Belirtiniz.
Do¤al afetler s›ras›nda evde neler yap›lmas› gerekti¤ini s›n›fta tart›fl›n›z. Tart›flma sonucunda, ö¤retmeninizin de yard›m› ile “Do¤al Afetlerden
Korunma Yönergeleri” oluflturunuz. Örne¤in, pencere ve balkondan uzak
durma, güvenli bir yerde yaflam üçgeni oluflturarak uygun pozisyonda durma, pani¤e kap›lmama vb. Ailenizle her afet için evde bir uygulama yap›n›z.
Do¤al afetlerle ilgili evde yapt›¤›n›z tatbikatlarda neler hissetti¤inizi
arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.
Deprem s›ras›nda binalar güvenli flekilde boflalt›lmal›d›r. Bunun için neler yap›lmas› gerekti¤ini ve önemini s›n›fta tart›fl›n›z. Yaflad›¤›n›z binadan
güvenli ç›k›fl yollar›n› ailenizle belirleyiniz. Tatbikat yaparak uygulay›n›z.
Deprem, su bask›n› ve yang›n s›ras›nda karfl›lafl›labilecek tehlikeleri
araflt›r›n›z. Evinizde bu tehlikelere karfl› gerekli önlemleri al›n›z.
Yaflad›¤›n›z bölgede en çok hangi do¤al afetler yaflan›yor?
Evinizde do¤al afetlerden korunmak için ne gibi önlemler ald›n›z?
82
Sayfa 78
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Yurt, ülke, vatan sözcüklerinin anlamlar›n› araflt›r›n›z.
Ülkemiz de Yuvamızdır
Ülkemizi neden çok sevdi¤imizi tart›fl›n›z. “Vatan sevgisi” üzerine
yaz›lm›fl fliirler bulup okuyunuz. Arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.
Evimiz gibi okulumuzu da niçin yuva olarak kabul etti¤imizi tart›fl›n›z.
Afla¤›daki haritay› inceleyiniz. Ülkemizin s›n›rlar›n› evimizin d›fl duvarlar›na, bölgelerini de evimizin bölümlerine benzetebilir miyiz?
Yuvan›n insanlar için önemini düflününüz. D›fl etkilerden korunma ve
güven içinde yaflama bak›m›ndan önemini hat›rlay›n›z.
Bu durumda ülkemizi de yuvam›z olarak kabul edebilir miyiz?
Aileler bir araya gelerek topluluklar› oluflturur. Dil, tarih, ülkü gibi
ayn› de¤erleri paylaflan topluluklar, milleti oluflturur. Milletimiz, ülkemizde yüzlerce y›ld›r birlikte yaflamaktad›r. Yurdunu ve milletini çok
seven Atatürk’ün önderli¤inde hep birlikte yurdumuzu düflmanlardan
kurtard›k. Ata’m›z gibi biz de yurdumuzu ve milletimizi her zaman sevmeli ve korumal›y›z.
Evimiz ailemizle birlikte yaflad›¤›m›z, okulumuz ise e¤itim gördü¤ümüz yuvam›zd›r. Buna göre ülkemiz de millet olarak yaflad›¤›m›z yuvam›zd›r diyebilir miyiz?
Araştırma
Kültürel de¤erlerimizden ülke, bayrak ve dilin önemini, bunlar› nas›l koruyup gelifltirece¤imizi araflt›r›n›z.
83
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Türkiye haritas›ndan ülkemizin bölgelerini inceleyiniz. Yaflad›¤›n›z
ilin hangi bölgede oldu¤unu bulunuz. S›n›fta duvar haritas› üzerinde
bölgelerin farkl›l›klar›n› tart›fl›n›z.
Afla¤›da, bölgelerimizin özelliklerini gösteren örnek resimler verilmifltir. ‹nceleyiniz. Ülkemizi bir eve, bölgeleri evin bölümlerine benzetiniz. Bölgeleri karfl›laflt›r›n›z. Hangi bölgenin, hangi özelliklerinin öne
ç›kt›¤›n› belirleyiniz.
‹ç Anadolu
Bölgesi
Karadeniz
Bölgesi
Güneydo¤u
Anadolu
Bölgesi
Do¤u Anadolu
Bölgesi
Marmara
Bölgesi
Akdeniz
Bölgesi
Ege Bölgesi
Bir evin bölümlerini yaz›n›z. Bu bölümleri özellikleri ve ifllevleri
bak›m›ndan karfl›laflt›r›n›z. Evde bir bölümün olmad›¤› durumda ne gibi
sorunlar yaflanabilece¤ini örnekler vererek aç›klay›n›z.
Ülkemiz de evimiz gibi yuvam›zd›r. Bu nedenle bir bütün olarak
görürüz. Herhangi bir yerinde bir sorun ç›ksa hepimizi ilgilendirir.
Her bölgesi evimizin bölümleri gibi birbirini bütünler, birbirinden ayr›
düflünülemez. Evimizi korudu¤umuz gibi ülkemizi de sevip korumal›y›z.
Niçin ülkemiz de evimiz gibi yuvam›zd›r? Ülkemizin hangi bölgesinde yafl›yorsunuz? Yaflad›¤›m›z bölgeyi niçin yurdumuzun bütününden
ayr› göremeyiz? Evimizin bütünlü¤ü ile ba¤lant› kurarak aç›klay›n›z.
84
Sayfa 79
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
“Vatan›n› en çok seven, görevini en iyi yapand›r.” sözünü aç›klay›n›z.
Vatandaşlık Görevlerimiz
‹nceleyiniz, anlat›n›z.
Resimdeki pazarc›n›n aile içindeki sorumlulu¤u nedir? Pazarc› sorumlulu¤unu
yerine getiremezse aile bireyleri mutlu
olabilir mi? Nedenini tart›fl›n›z.
Pazar al›flverifli yapan çocuk ve babas›
mutlu görünüyor mu? Onlar, evdeki hangi
görevlerini yerine getiriyor? Sorumluluklar›m›z› yerine getirmemiz ailemizi sevmenin bir göstergesi olabilir mi? Tart›fl›n›z.
Evdeki gibi ülkemize karfl› da görev ve sorumluluklar›m›z›n oldu¤unu
biliyor musunuz? Bunlar›n neler olabilece¤ini tart›fl›n›z.
Yandaki resimde insanlar ne yap›yor?
Vatandafl olarak Cumhuriyet Döneminde
elde etti¤imiz hak ve görevlerden hangisini yerine getiriyor olabilirler?
Cumhuriyet Döneminde, seçme ve seçilme d›fl›nda baflka hangi hak ve görevlerimizin düzenlendi¤ini tart›fl›n›z.
Toplumu oluflturan insanlar ile yapt›klar› iflleri ve görevleri düflününüz. Bu insanlar, sorumluluklar›n› yerine getirmez
ise toplumu oluflturan bireyler mutlu olabilir mi? Çevrenizden örnekler vererek aç›klay›n›z.
Okul ve s›n›f araç ve gereçleri nas›l sa¤lan›yor? Niçin bunlara zarar vermeden, özenli kullanmam›z gerekiyor? Tart›fl›n›z.
Vatandafll›k görevlerimizi yerine getirmek vatan sevgisinin bir göstergesi olabilir mi? Tart›fl›n›z.
Ö¤renci olarak ailemize ve ülkemize karfl› sorumluluklar›m›z nelerdir?
Sayfa 80
85
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Di¤er ülkelerde yaflayan çocuklara benzeyen ve
onlardan farkl› olan yönleriniz neler olabilir?
Aynı Gezegeni Paylaşıyoruz
TÜB‹TAK Bilim ve Teknik dergisinden al›nm›flt›r.
Resmi inceleyiniz. Çocuklar›n, üzerinde yaflad›¤›m›z Dünya’y› güzellefltirmeye çal›flt›klar›n› söyleyebilir misiniz?
Bir gök cismi olan Dünya, Günefl’in etraf›nda dönen ve üzerinde canl›lar›n yaflad›¤› gezegendir.
Yerküre modelini ve dünya haritas›n› inceledi¤inizde dünyada birçok
ülkenin oldu¤unu gördünüz. Bildi¤iniz ülkelerin adlar›n› listeleyiniz. Bu
ülkelerde yaflayan insanlarla hiç karfl›laflt›n›z m›? Bunlardan birini televizyonda veya bir sinema filminde gördünüz mü? Onlar› ülkemizin insanlar› ile karfl›laflt›r›n›z. Benzerlik ve farkl›l›klar› aç›klay›n›z.
Üzerinde birlikte yaflad›¤›m›z insanlarla paylaflt›¤›m›z Dünya, bütün insanlar›n ortak miras›d›r. Bu mirasa sahip ç›kmam›z ve onu korumam›z gerekir. Bunun için herkes çevresini korumak zorundad›r. Bu nedenle çevre
haklar›na sahibiz. Dünya’m›z› korumak, daha iyi ve güzel hâle getirmek için
görev ve sorumluluklar›m›z› ö¤renmeli ve gere¤ini yerine getirmeliyiz.
Üzerinde yaflad›¤›m›z gezegenimiz Dünya’ya karfl› görev ve sorumluluklar›m›z neler olabilir? Aç›klay›n›z.
86
Sayfa 81
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Yandaki resmi afla¤›da verilen hangi kavramlarla iliflkilendirebilirsiniz? Neden?
Temada Geçen Kavramlar
deprem
sanat
mizah
hizmet
a
bar›nm
ön yar
g›
beden imgesi
kuzey
güney
toplum
sözsüz iletiflim
adalet
yön
yang›n
n
gezege
grup
Yukar›daki kavramlar›n sözlük anlamlar›n› ö¤reniniz.
Kavramlar› kullanarak tema ile ilgili cümleler kurunuz.
Oluflturdu¤unuz cümlelerle öyküler yaz›n›z. Bunlar›, arkadafllar›n›zla canland›r›n›z. Öykülerinizi çeflitli görsel materyaller ile
zenginlefltirip sergileyebilirsiniz.
Sayfa 82
87
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
A. Afla¤›daki sorular› cevaplay›n›z. Do¤ru olan seçene¤i iflaretleyiniz.
1. Afla¤›dakilerden hangisi, canl›lar›n bar›nmaya ihtiyaç duyma nedenlerinden de¤ildir?
A. Güven içinde yaflama
B. Beslenme
C. Yavrular›n› büyütme
2. Afla¤›daki ifadelerden hangisi do¤rudur?
A. Bir toplumdaki herkes ayn› flekilde düflünmelidir.
B. Farkl› özelliklere sahip kiflilere hoflgörüyle yaklaflmal›y›z.
C. Her insan, ayn› yetenek ve becerilere sahiptir.
3. Aile içinde görev da¤›l›m›n›n adil oldu¤unu afla¤›dakilerden hangisi anlat›r?
A. Her ifli annenin yapmas›
B. Çocuklar›n ifllere yard›m etmemesi
C. Her bireyin yapabilece¤i ifli üstlenmesi
4. Afla¤›daki meslek gruplar›ndan hangileri sa¤l›¤›m›zla ilgilidir?
A. Difl hekimli¤i, hemflirelik, doktorluk
B. Doktorluk, tamircilik, çiftçilik
C. Veterinerlik, polislik, kap›c›l›k
5. Günlük ve haftal›k çal›flma plan› yapmak ve uygulamak, afla¤›dakilerden hangisini etkilemez?
A. Oyun, uyku ve ders çal›flmaya dengeli zaman ay›rmay›
B. Sa¤l›kl› yaflamay› ve kiflisel baflar›y›
C. Okuldaki günlük ve haftal›k ders program›n›
6. Afla¤›dakilerden hangisi bir ihtiyaçt›r?
A. Kullan›lan kalem kutusunun yerine daha güzelini almak
B. K›fl›n ortas›nda yaz tatili için ikinci bir top almak
C. Biten defterin yerine yenisini almak
88
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
7. Yüzümüzü do¤uya döndü¤ümüzde sa¤ kolumuzun gösterdi¤i yön
afla¤›dakilerden hangisidir?
A. Kuzey
B. Güney
C. Bat›
8. Afla¤›dakilerden hangisi veya hangileri, Atatürk’ün önderli¤inde
kavufltu¤umuz hak ve hürriyetlerdir?
I. Seçme ve seçilme hak ve hürriyeti
II. Ö¤renim görme hakk›
III. Askerlik yapma
A. Yaln›z I
B. II ve III
C. I ve II
9. Amaçlar›m›za ulaflmam›zda afla¤›dakilerden hangisi bir engeldir?
A. Kiflisel olarak çok çaba harcamak ve elefltirilere aç›k olmak
B. ‹zlenecek aflamalar› planlamak ve karfl›lafl›labilecek problemleri belirlemek
C. Kaybetmekten ve baflar›s›z olmaktan korkarak yenilikleri denememek
10. Afla¤›daki telefon numaralar›ndan hangisi, evde karfl›laflabilece¤imiz acil durumlar ile do¤ru eflleflmemifltir?
A. Yaralanma - H›z›r acil servis: 112
B. Güvenlik - Alo trafik: 156
C. Yang›n - ‹tfaiye: 110
11. Afla¤›dakilerden hangileri, Türkiye Cumhuriyeti vatandafl› olarak
ülkemize karfl› olan görevlerimizdir?
I. Vergi vermek
II. Seçme ve seçilme hakk›na sahip olmak
III. Seçimlere kat›lmak
A. I ve III
B. Yaln›z I
C. II ve III
89
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
B. Afla¤›daki cümleleri verilen kelimelerden uygun olanlarla tamamlay›n›z.
kuzey,
güney,
çaba,
sab›rl›,
yönlendirir,
evimizin,
önceliklerimizi
1. Günefl’in do¤du¤u yön sa¤ taraf›m›za gelecek biçimde durdu¤umuzda önümüz
2. Param›z›
............,
arkam›z
......................................
.........................
yönünü gösterir.
belirleyerek harcamal›y›z.
3. Baflar›l› olabilmek için yeterince
yiz ve
..............
.........................
göstermeli-
olmal›y›z.
4. Lider, grubunu, toplumunu etkiler ve
.........................
5. Ülkemizin farkl› özelliklere sahip yerleri
.
...........................
bö-
lümlerine benzer ve bir bütündür.
C. Afla¤›daki cümlelerden do¤ru olanlar›n önüne “D”, yanl›fl olanlar›n
önüne “Y” yaz›n›z.
(. . . )
1. Yön bulma arac› pusulad›r. Ancak yön bulmada Günefl, y›ld›zlar
ve kar›nca yuvalar›ndan da yararlan›labilir.
(. . . ) 2.
S›n›fta parmak kald›rarak ö¤retmenden söz istemek, sözlü ile-
tiflim yöntemidir.
(. . . )
3. Bütün aileler ayn› özelliklere sahiptir.
(. . . ) 4.
(. . . )
Çevremizle iletiflim biçimimiz, bulundu¤umuz ortama göre de¤iflir.
5. Yenilikleri; baflar›s›z oluruz, beceremeyiz diye korkmadan de-
nemeliyiz.
(. . . )
6. ‹nsanlar›n mutlulu¤unun, bireylerin görev ve sorumluluklar›n›
yerine getirmeleriyle iliflkisi yoktur.
90
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Ç. Afla¤›daki sorular› cevaplay›n›z.
1. Atatürk’ün kiflilik özelliklerini örneklerle aç›klayabilir misiniz?
........................................................................................................
............................................................................................................
2. Herkesten farkl› oldu¤unu düflündü¤ünüz özellikleriniz nelerdir?
........................................................................................................
............................................................................................................
3. Aile içinde hangi görevleri ald›n›z? Bu görevleri almak niçin önemlidir?
.........................................................................................................
............................................................................................................
4. Atatürk’ün liderlik özellikleri nelerdir?
........................................................................................................
............................................................................................................
5. Deprem tatbikatlar› yapmak neden önemlidir?
........................................................................................................
............................................................................................................
6. Ülkemizi neden t›pk› yuvam›z gibi kabul ederiz?
........................................................................................................
............................................................................................................
D. Afla¤›daki sorunlara farkl› çözüm yollar› üretiniz.
Sorun: S›n›fa farkl› bir bölgeden yeni bir ö¤renci geldi. Ö¤retmen sizin yan›n›za oturttu. Konuflmas›, davran›fllar›, bilgisi, aile yap›s› size göre
farkl›l›klar gösteriyor. ‹letiflim kurmakta zorlan›yorsunuz. Ne yapars›n›z?
Çözüm: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
................................................................................................................
................................................................................................................
Sorun: Arkadafl›n›z›n topunu ödünç al›p baflka bir grup arkadafl›n›zla
oynad›n›z. Top patlad›. Ne yapars›n›z?
Çözüm: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
................................................................................................................
................................................................................................................
91
DÜN,
BUGÜN,
YARIN
92
DÜN, BUGÜN, YARIN
Geçen y›la göre büyüyüp geliflti¤inizi söyleyebilir misiniz? Bunu neye dayanarak söylersiniz?
Hayatımda Değişiklikler Oluyor
Boyunuzu ve kilonuzu geçen y›lki öz geçmifl bilgileriniz ile karfl›laflt›r›n›z. Bir y›lda boyunuzun ne
kadar uzad›¤›n›, kilonuzun ne kadar artt›¤›n› hesaplay›n›z. Farkl›l›¤›n nedenini aç›klay›n›z. Bu art›fllar›, arkadafllar›n›z›n boy ve kilolar›ndaki art›fllarla karfl›laflt›r›n›z. Herkesin ayn› h›zda büyüyüp
geliflti¤ini söyleyebilir misiniz? Niçin?
‹nceleyiniz, benzerlik ve farkl›l›klar› belirleyiniz.
Önceki y›llar
fiimdi
Resimdeki çocu¤un geçen y›llara göre büyüyüp geliflti¤ini söyleyebilir misiniz? Buna, ne gibi kan›tlar gösterebilirsiniz?
Do¤umunuzdan itibaren yafl›n›z ilerledikçe nas›l bir de¤iflim geçirdiniz? Hangi becerileriniz zamanla geliflti?
Büyümenizi ve geliflmenizi geçen y›llarda tek bafl›n›za yapamad›¤›n›z,
flimdi yapabildi¤iniz davran›fllar›n›z› listeleyerek aç›klay›n›z.
Arkadafllar›n›z› gözlemleyiniz. Herkeste ayn› beceriler, ayn› flekilde geliflmifl olabilir mi? Nedenini tart›fl›n›z.
Büyüyüp geliflti¤inizi nas›l aç›klars›n›z?
Önceki y›llarda tek bafl›n›za yapamay›p flimdi yapabildi¤iniz davran›fllara örnekler veriniz.
Sayfa 84
93
DÜN, BUGÜN, YARIN
Resimdeki çocu¤un yüz ifadesinden hangi duygular içinde oldu¤unu tahmin ediniz.
Duygular›m›z› sadece sözlerle mi ifade ederiz, baflka yollar da kullan›r m›y›z? Günlük hayat›n›zdan örnekler veriniz.
Duygularımızın Yansıması
‹nceleyiniz, anlat›n›z.
Resimlerdeki çocuklar›n hareketleri ve yüz ifadeleri neden birbirinden farkl›d›r?
Duygular›n›n yüzlerine ve davran›fllar›na yans›d›¤›n› söyleyebilir misiniz? Çocuk, sizce düflen arkadafl›n›n
duygular›na sayg› gösteriyor mu?
Resimlerdeki çocuklar›n yüz ve beden hareketlerinden hangi duygular
içinde olduklar›n› söyleyebilir misiniz?
‹nsanlar›n duygular› yüzlerine, hareket ve davran›fllar›na nas›l yans›r? Gün
boyu çeflitli olaylar ve durumlarla karfl›lafl›rs›n›z. Sizde hangi durumlara karfl› hangi duygular olufltu¤unu örneklerle
aç›klay›n›z. Sonra bunlar› canland›rarak
arkadafllar›n›za anlatmaya çal›fl›n›z.
S›n›f›n›zdan en az iki arkadafl›n›z› seçiniz. Gün boyu onlar› gözlemleyiniz. Yüz hatlar› ile davran›fllar›ndan, duygular›ndaki de¤iflimleri belirleyip not ediniz. Duygular›ndaki de¤iflimlerin nedenlerini
tahmin ediniz. Duygular›n›zda de¤iflim oldu¤unda bunun yüzünüze ve
bedeninize nas›l yans›d›¤›n› kendinizi aynada izleyerek belirleyiniz.
Çal›flman›z›, ürün dosyan›za koyabilecek biçimde haz›rlay›n›z.
94
Sayfa 85
DÜN, BUGÜN, YARIN
Ailenizdeki bireylerin çocukluklar› hakk›nda neler biliyorsunuz? Anlat›n›z.
Hayatımız Değişiyor
Yandaki resimler, bir kiflinin hayat›n›n de¤iflik dönemlerini göstermektedir. Bu kiflinin, zamanla hayat›ndaki
de¤iflimle ilgili neler söyleyebilirsiniz?
Resimlerden onunla ilgili her türlü bilgiye
ulaflabilir misiniz? Aç›klay›n›z.
Resimlere göre bu kiflinin hayat›nda ne
gibi de¤ifliklikler oldu¤unu
tart›fl›n›z.
Kendinizi tan›t›c› bir bilgi
formu haz›rlay›p doldurunuz. Buradaki bilgileri, geçen sene haz›rlad›¤›n›z öz geçmifl ya
da tan›t›m formundaki bilgilerle karfl›laflt›r›n›z. Kendinizdeki ölçülebilir de¤iflimleri belirleyiniz. Davran›fl ve becerilerinizde gözlemledi¤iniz de¤iflimleri de dikkate alarak bir y›ldaki de¤ifliminizi arkadafllar›n›za anlat›n›z.
Anne ve baban›z›n hayatlar› hakk›nda yaz›l› bir metin haz›rlay›n›z. Bunun için ö¤retmeninizle bir zaman belirleyiniz. Ailenizin çocukluklar›ndan bugüne kadar olan önemli de¤ifliklikleri arkadafllar›n›za anlat›n›z. Sunumunuzu görsellerle destekleyiniz. Arkadafllar›n›z›n sorular›n› cevaplay›n›z.
Sayfa 86
95
DÜN, BUGÜN, YARIN
Törenle doktor diplomas› alan kiflilerin yerinde olmak ister miydiniz? Neden?
Hangi Mesleği Seçsem?
Ne Olaca¤›m?
Annem doktor ol diyor,
Babam mimar istiyor.
Ama onlar bilmiyor
Ben bakkal olaca¤›m.
Çocuklara masallar
Oyunlar sataca¤›m.
fiiirde hangi mesleklerden söz ediliyor?
Anne ile baba, çocu¤un ne olmas›n› istiyor?
Çocuk, hangi mesle¤i seçmek istiyor? Bunu istemesinin nedenini aç›klay›n›z.
Afla¤›daki resimlerin hangi mesleklere
ait oldu¤unu arkadafllar›n›zla tart›fl›n›z.
Tezcan ÖZBEY
Ben Çocu¤um
Tüm mesleklerin ihtiyaç
duydu¤u dil, sanat, matematik, fen, el becerileri ayn›
m›d›r? Çeviklik, yarat›c›l›k,
do¤a sevgisi, sab›r, fedakârl›k gibi özellikler hangi mesleklerde daha önemlidir?
Çevrenizdeki çal›flanlar›n mesleklerini düflününüz. Hangi meslek sahiplerinin, hangi özelliklere sahip olmalar› gerekti¤ini tart›fl›n›z.
Gelecekte hangi mesle¤i seçmeyi düflünüyorsunuz? Bu mesle¤i seçerken neleri göz önünde bulundurman›z gerekti¤ini biliyor musunuz?
Bu konularda bilmek istediklerinizle ilgili bir soru listesi haz›rlay›n›z.
Sonra bu sorular›n cevaplar›n› araflt›r›n›z.
Gelecekte seçmeyi düflündü¤ünüz meslek nedir? Kiflisel özellikleriniz bu mesle¤e uygun mudur? Seçmeyi düflündü¤ünüz mesle¤in
gerektirdi¤i iflleri ve zorluklar› içeren sorular haz›rlay›n›z. Bunlar›
ne kadar baflaraca¤›n›z konusunda kendinizi test ediniz.
96
Sayfa 87
DÜN, BUGÜN, YARIN
Hava durumunu nerelerden ö¤reniriz?
Hava durumunu gözlemlemenin, tahminleri ö¤renmenin bize ne gibi faydalar› olabilir?
Benim Hava Raporum
Hava durumunun nas›l olaca¤›n› meteoroloji raporlar›ndan ö¤reniriz.
Meteoroloji kurumu, çeflitli bilimsel yöntemlerle toplad›¤› verileri de¤erlendirir ve havan›n nas›l olaca¤›n› tahmin eder. Sonuçlar tablo ve
grafiklerle gösterilebilir.
Afla¤›daki tablolar› inceleyiniz. Hava durumunun günlük ve haftal›k
olarak nas›l gösterildi¤ini söyleyiniz.
1
Nisan
Pazartesi
Yandaki tabloyu inceleyiniz. 1 Nisan Pazartesi günü
hava durumunun ve hava s›cakl›¤›n›n nas›l oldu¤unu belirtiniz.
20 °C
1
Nisan
2
Nisan
3
Nisan
4
Nisan
5
Nisan
Pazartesi
Sal›
Çarflamba
Perflembe
20 °C
19 °C
18 °C
16 °C
Cuma
6
Nisan
Cumartesi
7
Nisan
Pazar
16 °C
17 °C
15 °C
Grafik: Haftal›k Hava Tahmini
Gün say›s›
Grafi¤i inceleyiniz.
7
Güneflli, parçal› bulutlu, bulutlu, ya¤murlu, kar
ya¤›fll› gün say›lar›n› söyleyiniz.
6
5
4
Grafi¤in yukar›da verilen haftal›k hava tahmin durumuna uygun olup
olmad›¤›n› belirtiniz.
3
2
1
Güneflli
Parçal›
bulutlu
Bulutlu
Ya¤murlu
Kar
ya¤›fll›
Hava durumu
97
DÜN, BUGÜN, YARIN
1
Nisan
2
Nisan
3
Nisan
4
Nisan
5
Nisan
6
Nisan
7
Nisan
Pazartesi
Sal›
Çarflamba
Perflembe
Cuma
Cumartesi
Pazar
20 °C
19 °C
18 °C
16 °C
16 °C
17 °C
15 °C
8
Nisan
9
Nisan
10
Nisan
11
Nisan
12
Nisan
13
Nisan
14
Nisan
Pazartesi
Sal›
Çarflamba
Perflembe
Cuma
Cumartesi
Pazar
14 °C
12 °C
12 °C
12 °C
14 °C
14 °C
13 °C
15
Nisan
16
Nisan
17
Nisan
18
Nisan
19
Nisan
20
Nisan
21
Nisan
Pazartesi
Sal›
Çarflamba
Perflembe
Cuma
Cumartesi
Pazar
14 °C
15 °C
15 °C
14 °C
13 °C
13 °C
12 °C
22
Nisan
23
Nisan
24
Nisan
25
Nisan
26
Nisan
27
Nisan
28
Nisan
Pazartesi
Sal›
Çarflamba
Perflembe
Cuma
Cumartesi
Pazar
13 °C
13 °C
14 °C
14 °C
13 °C
15 °C
17 °C
29
Nisan
30
Nisan
Pazartesi
Sal›
Yukar›daki tabloyu inceleyiniz. Ayl›k hava durumunun nas›l oldu¤unu gün s›ras› ile söyleyiniz.
13 °C
Tablodaki hava durumu, yaflad›¤›n›z yerin nisan ay› hava durumuna benziyor mu? Benzer ve
farkl› olan durumlar› tart›fl›n›z.
13 °C
Siz de yaflad›¤›n›z yerde günlük, haftal›k ve ayl›k hava durumunu
gözlemleyip tablo ve grafikler oluflturunuz. Gözlem sonuçlar›n›z› meteorolojinin tahminleriyle karfl›laflt›r›n›z.
Birkaç günlük hava tahmininde bulununuz. Tahmininizi neye göre
yapt›¤›n›z› not ediniz. Sonuçlar›n›z› meteorolojinin tahminleriyle
karfl›laflt›r›n›z. Sonucu s›n›fta sununuz.
98
Sayfa 88-89
DÜN, BUGÜN, YARIN
Atatürk’ün hayat› ile ilgili nas›l bir resim yapmak istersiniz? Aç›klay›n›z.
Atatürk ve Sanat
Atatürk’ün, çocukluk ve ö¤rencilik y›llar› hakk›nda neler biliyorsunuz? Anlat›n›z.
Afla¤›daki tabloyu inceleyiniz. Sizce bu tablo, bir bilginin sanat yoluyla anlat›ld›¤› bir çal›flma olabilir mi? Neden böyle düflündü¤ünüzü
aç›klay›n›z. Atatürk portresinin çevresindeki resimler size neler hat›rlat›yor? Bu resimlerin Atatürk’ün hayat›n›n hangi dönemleriyle iliflkili olabilece¤ini tart›fl›n›z.
Atatürk’ün hayat›n› yukar›daki gibi tabloyla anlatmak isterseniz siz
nas›l bir düzenleme düflünürdünüz?
Ata’m›z›n hayat›yla ilgili konular› baflka hangi sanat yoluyla anlatmak
isterdiniz? Aç›klay›n›z.
Atatürk’ün hayat›n› fliir, kompozisyon, flark› gibi yaz›l› anlat›m
yollar›ndan hangisiyle anlatmak istersiniz? ‹stedi¤iniz yöntemle anlat›m›n›z› yap›n›z. Neden bu yöntemi seçti¤inizi aç›klay›n›z.
Sayfa 90
99
DÜN, BUGÜN, YARIN
Yandaki foto¤raf›, Atatürk’ün liderlik
özelli¤i ile nas›l iliflkilendirebilirsiniz?
Liderlik Özellikleri
Atatürk, yurdumuzun düflmanlardan kurtar›lmas›nda Türk milletine
önderlik etti. Bu savaflta büyük güçlüklerle karfl›laflt›. Mücadele s›ras›nda ümitsizli¤e kap›lsayd› neler olurdu? Tart›fl›n›z.
Afla¤›da, Atatürk’ün baz› kiflilik özellikleri verilmifltir. Bu özellikler
ile onun ulusal bir lider olmas› aras›ndaki iliflkiyi tart›fl›n›z.
• Vatan ve millet sevgisi
• Sab›rl›, planl› olmas›
• Disiplinli çal›flmas›
• Yeniliklere aç›k oluflu
• ‹nsan hak ve hürriyetlerine verdi¤i önem
• Vatanseverli¤i
• Güçlükler karfl›s›nda y›lmamas›
Benim naçiz vücudum, elbet bir gün
toprak olacakt›r. Fakat, Türkiye Cumhuriyeti sonsuza kadar yaflayacakt›r.
Mustafa Kemal ATATÜRK
Atatürk’ün yukar›daki sözünden ne anlad›¤›n›z› aç›klay›n›z.
Atatürk, liderimiz olarak bize bir görev
vermifl olabilir mi? Tart›fl›n›z.
Atatürk’ün bir lider olarak Türk milletine önderlik etti¤ini gösteren çeflitli resimlerini bulunuz. Bunlar› fon k⤛d›na yap›flt›r›n›z.
Her resmin alt›na, resimle ve Atatürk’ün oradaki kiflilik özelli¤iyle
ilgili düflüncelerinizi yaz›n›z. Çal›flman›z› panoda sergileyiniz.
100
Sayfa 91
DÜN, BUGÜN, YARIN
Baflkomutan Mustafa Kemal Atatürk
dendi¤inde akl›n›za neler geliyor?
Ulusal Lider
Sakarya Meydan Muharebesi
(Atatürk ve Kurtulufl Savafl› Müzesi)
Atatürk’ün Türk milletine yapt›¤› hizmetleri düflününüz. Sizce yapt›¤› en büyük hizmet hangisidir? Nedenini aç›klay›n›z.
Yurdumuzun düflmanlardan nas›l kurtar›ld›¤›n› ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin nas›l kuruldu¤unu araflt›r›n›z. Araflt›rman›z›
görsel materyal ile destekleyerek
s›n›fta arkadafllar›n›za sununuz.
Atatürk’ün ülkemiz ve milletiSakarya Meydan Muharebesi
(Atatürk ve Kurtulufl Savafl› Müzesi)
miz için yapt›klar›na bakarak ulusal bir lider oldu¤unu söyleyebilir miyiz?
Atatürk’ün kurdu¤u cumhuriyet yönetiminin bize kazand›rd›¤› haklar›n neler oldu¤unu belirtiniz. Vatan›n› seven kifliler olarak ülkemizi,
devletimizi, cumhuriyetimizi korumak için neler yapabiliriz?
Vatansever olmak ne demektir? Atatürk’ün vatan›m›z için yapt›¤›
hizmetlerden örnekler vererek aç›klay›n›z.
Sayfa 92
101
DÜN, BUGÜN, YARIN
Bayra¤›m›z ve özellikleri hakk›nda neler
biliyorsunuz?
Bayrağımız
Her bayra¤›n farkl› bir ülkeyi ve
ulusu temsil etti¤ini söyleyebilir
misiniz? Neden?
Türkiye
‹spanya
Azerbaycan
KKTC
Türkmenistan
Brezilya
Kanada
Almanya
Cezayir
‹ngiltere
Bayraklar› inceleyiniz.
Türk bayra¤›na en çok hangi ülkenin bayra¤› benziyor? Bu benzerlik,
daha çok hangi noktalardad›r?
Bayra¤›m›z›n di¤er bayraklardan ne gibi farkl›l›klar› vard›r?
Bayra¤›m›z› niçin seviyoruz? Türk bayra¤›, milletimiz için ne ifade
ediyor?
Millî bayramlarda, di¤er ülkelerin tak›mlar›yla yap›lan spor karfl›laflmalar›nda balkonlara bayrak asar›z. Asker yolculama, dü¤ün gibi çeflitli toplumsal etkinliklerde binalar›m›za bayrak asar; bayrak sallar›z.
Bunlar, bayra¤›m›z›n kültürümüzün bir parças› oldu¤unu gösterir mi?
Tart›fl›n›z.
Türk bayra¤›na bu biçimin niçin verildi¤ini araflt›r›n›z. Araflt›rma sonucunu ö¤retmeninizle belirleyece¤iniz bir zamanda s›n›fta sununuz.
Bayra¤›m›z ile KKTC bayra¤›n›n benzerliklerini ve farkl›l›klar›n›
belirtiniz.
102
Sayfa 93
DÜN, BUGÜN, YARIN
Yandaki resimde neler gördü¤ünüzü aç›klay›n›z. Bu görüntüyle nerelerde karfl›laflabilece¤inizi söyleyiniz.
Geçmişten Günümüze
‹nceleyiniz, anlat›n›z.
Resimler, hangi olaylar› hat›rlat›yor? Bu olaylar›, kutlad›¤›m›z hangi
özel günlerle iliflkilendirebilirsiniz? Neden?
Millî bayramlar nas›l ortaya ç›km›flt›r? Niçin kutlan›r?
Hangi millî bayram›n, hangi tarihî olayla iliflkili oldu¤unu araflt›r›n›z.
Bin dokuz
yüz yirmi
Bin dokuz
yüz on dokuz
Bin dokuz
yüz yirmi üç
Millî Egemenlik ve TBMM (Tablo, Fahri Karagözo¤lu)
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayram›’n›n önemini tart›fl›n›z.
19 May›s Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayram› hangi tarihî
olayla iliflkilidir? Bu olay›n Kurtulufl Savafl›’m›zdaki önemini aç›klay›n›z.
Aile büyüklerinizden eskiden millî bayramlar›n nas›l kutland›¤›n› ö¤reniniz. Ö¤rendiklerinizi arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.
Millî bayramlarda kutlamalara kat›l›yor musunuz? Bu sizi heyecanland›r›yor mu? Bunun nedeni vatanseverlik olabilir mi? Aç›klay›n›z.
Millî bayram günleri bizim için neden önemlidir?
Sayfa 94
103
DÜN, BUGÜN, YARIN
Kendinizi ülkemizin yöneticisi
olarak hayal etti¤iniz oldu mu?
Böyle bir durumda ülkemiz için neler yapmay› düflünürdünüz?
Benim Fikrim
‹nceleyiniz.
Millî Mücadelede Türk Kad›n›n›n Fedakârl›klar›
(Atatürk ve Kurtulufl Savafl› Müzesi)
Büyük Taarruz
(Atatürk ve Kurtulufl Savafl› Müzesi)
Cumhuriyete nas›l kavufltu¤umuzu biliyorum.
Atatürk’ün en büyük eseri olan Türkiye Cumhuriyeti, Ata’m›zdan bize kalan ortak de¤erdir. Cumhuriyeti korumak ve yaflatmak bizim önde gelen
görevimizdir. Böylece geçmiflten günümüze var
olan cumhuriyetimiz gelecekte de var olacakt›r.
“Cumhuriyeti biz kurduk, onu yaflatacak ve yükseltecek olan sizlersiniz.” M. Kemal ATATÜRK
Ata’m›z›n bu sözünden ne anl›yorsunuz? Bu, Ata’m›z›n bizlere verdi¤i bir görev midir? Bu görevi nas›l yerine getirebiliriz? Tart›fl›n›z.
Cumhuriyetimizi koruma, güçlendirme ve gelifltirmede vatandafll›k
görevlerini yerine getirmenin etkisi nedir? Tart›fl›n›z.
fiimdi, bir ö¤renci olarak neler yapman›z gerekiyor? Yeni fikirler
üretiniz. Bunlar› bir proje hâline getirip arkadafllar›n›za sununuz.
Neden cumhuriyetimizi korumak, güçlendirmek ve gelifltirmek gerekiyor?
104
Sayfa 95
DÜN, BUGÜN, YARIN
Hangi mevsimde, hangi araçla seyahat etmeyi seviyorsunuz?
Ya¤murlu havada arabalar›n sileceklerinin bozulmas› trafik
aç›s›ndan ne gibi sorunlar yarat›r?
Hava ve Trafik
‹nceleyiniz, anlat›n›z.
K›fl mevsiminde neden araçlar›n ve yayalar›n kar›flt›¤› daha fazla kaza olmaktad›r? Yollarda ne gibi tehlikeler oluflmaktad›r? Niçin?
Ya¤murlu havalarda kaza olma olas›l›¤›, normal zamana göre artar
m›, azal›r m›? Niçin? Böyle havalarda yayalar ve sürücüler nas›l sorunlarla karfl›lafl›r? Tart›fl›n›z.
Trafikte, kötü hava koflullar›ndan araç sürücüleri ve yayalar gibi yolcular da etkilenir mi? Nas›l?
Yukar›daki resimleri inceleyiniz. Hangi arac›n hava koflullar›ndan olumsuz etkilendi¤ini belirtiniz.
Araçlar ›slak zeminde mi, kuru zeminde mi daha güvenli dururlar? Tart›fl›n›z.
K›fl flartlar›nda yaya, yolcu ve sürücü olarak hangi önlemleri almam›z gerekti¤ini araflt›r›n›z. Bu önlemlerin niçin al›nd›¤›n› aç›klay›n›z.
Toplad›¤›n›z bilgileri, s›n›fta arkadafllar›n›za sunacak flekilde yaz›l›
olarak haz›rlay›n›z.
Sayfa 96
105
DÜN, BUGÜN, YARIN
Çevrenizde kullan›lan ulafl›m araçlar›n› listeleyiniz.
En yayg›n olan› belirleyiniz. Bu arac›n, ortaya ç›k›fl›ndan günümüze kadar geçirdi¤i de¤iflimi araflt›r›n›z.
Tekerlekten Otomobile
Afla¤›daki resimleri s›ras›yla inceleyiniz. Tekerle¤in nas›l de¤iflim geçirdi¤ini ve ulafl›mdaki önemini söyleyiniz.
Sizce kara yolu ulafl›m›nda en büyük de¤iflim hangi araçta olmufltur?
Hava yolu ulafl›m›nda, hangi
araç geçmifli anlat›yor?
Sizce insanlar uçma iste¤ini gerçeklefltirmek için ilk
önce neler yapm›fllard›r?
Deniz yolu araçlar›nda ne
gibi de¤iflimler olmufltur?
Araştırma
Sizce ulafl›mdaki en önemli
bulufl nedir? Bu buluflun geliflimi ile ilgili bir araflt›rma yap›n›z.
S›n›fta arkadafllar›n›za sununuz.
Gelece¤in ulafl›m arac› ile ilgili bir proje haz›rlay›n›z.
106
Sayfa 97
DÜN, BUGÜN, YARIN
Çevrenizde kimler, hangi ifllerde bilgisayar kullan›yor?
Hangi Amaçla Kullanıyoruz?
Çeflitli amaçlar için kullan›lan bilgisayar,
günlük yaflant›m›z›n bir parças› hâline gelmifltir. Resimlerde bilgisayar›n günlük kullan›m amaçlar›ndan baz›lar› gösterilmifltir.
‹nceleyiniz.
Çocu¤un bilgisayar› hangi
amaçla kulland›¤›n› belirtiniz.
Bilgisayarla arkadafllar›n›za
mektup gönderebilir misiniz?
Resimdeki çocuk, ‹nternet’e
girmifl olabilir mi?
Çevrenizdeki kifliler günlük yaflamlar›nda bilgi edinmek için ne tür
bilgi ve iletiflim teknolojilerden yararlan›yorlar? Tart›fl›n›z.
Kitap, dergi, gazete, radyo, televizyon ve bilgisayar gibi bilgi ve iletiflim teknolojilerinin günlük hayat›m›zdaki önemini araflt›r›n›z. Bunun
için farkl› mesleklerden insanlarla görüflebilir ya da mesleki dergileri
inceleyebilirsiniz. Araflt›rma sonuçlar›n›z› s›n›fta arkadafllar›n›za bilgisayardan sunabilirsiniz. Toplad›¤›n›z bilgileri resim, flekil, tablo, grafik ve sembol kullanarak görsellefltirebilirsiniz. Konuyla ilgili duygu ve
düflüncelerinizi drama, müzik, oyun gibi yollarla aktarabilirsiniz.
Bilgisayar günlük hayat›m›zda hangi amaçlarla kullan›lmaktad›r?
Örnekler veriniz. Bu bilgileri hangi kaynaklardan sa¤lad›n›z?
Sayfa 98
107
DÜN, BUGÜN, YARIN
‹nsanlar, eskiden iletiflimde güvercinlerden niçin
ve nas›l yararlan›rlard›? Ö¤reniniz.
İletişim Teknolojileri
‹nceleyiniz, anlat›n›z.
Resimdeki kifli hangi
yöntemle iletiflim
kurmaya çal›flmaktad›r?
‹letiflimde hayvanlardan yararlan›l›p yararlan›lamayaca¤›n› tart›fl›n›z.
Resimlerdeki iletiflim araçlar›n› inceleyiniz. ‹lk kullan›m zamanlar›na
göre defterinize s›rayla adlar›n› yaz›n›z. Bunlara baflka hangi iletiflim
araçlar›n› ekleyebilirsiniz? Geçmiflten günümüze do¤ru iletiflim teknolojisinde ne gibi de¤ifliklikler oldu¤unu tart›fl›n›z.
Araştırma
Bildi¤iniz iletiflim araçlar›n›n bir listesini yap›n›z. Listenizdeki iletiflim araçlar›ndan birini belirleyiniz. Bu alanda geçmiflten
günümüze teknolojik de¤iflimi araflt›r›n›z. Resim ve foto¤raflarla destekledi¤iniz araflt›rman›z› arkadafllar›n›za sununuz.
Sizce, geçmiflten günümüze kadar iletiflim teknolojisindeki en
önemli de¤iflim nedir? Niçin?
108
Sayfa 99
DÜN, BUGÜN, YARIN
Yaflad›¤›n›z çevrede yeni binalar yap›l›yor, yeni yollar aç›l›yor mu? Sizce buna
neden gerek duyuluyor?
Eskiden
Yandaki resimler, ayn› yerleflim yeriyle ilgilidir. Hangisi eski durumu,
hangisi yeni durumu gösteriyor?
Resimlerde de¤iflmeyen yerler nerelerdir?
Hayvanat bahçesinin kuruldu¤u
yerde eskiden ne yap›l›yormufl?
Afla¤›daki tabloda, bir yerleflim yerine ait araflt›rma sonuçlar› verilmifltir.
A fiehri
Y›llar
Aile
Okul
1960
112
1
2005
708
3
Yerleflim biriminde yaflayan aile say›s›n›n y›llara göre artm›fl olmas›, okul say›s›n›n artmas›nda da etkili olmufl mudur? Bu yerleflim biriminde zaman
içinde baflka ne gibi de¤iflimler yaflanm›fl olabilir?
Yaflad›¤›n›z yerleflim birimlerinin eski ve yeni durumlar›n› gösteren
resimler bulunuz. Bunlar› karfl›laflt›rarak benzerlik ve farkl›l›klar› belirleyip yaz›n›z. Çal›flman›z› s›n›f›n›zda sergileyiniz.
Çevrenizdeki eski yerleflim birimlerine, tarihî mekân ve binalara bir
gezi planlayabilirsiniz. ‹nceleme sonucunda arkadafllar›n›zla böyle çevrelerin neden korunmas› gerekti¤ini tart›fl›n›z. Yaflad›¤›m›z yerleflim
birimlerini de evimiz gibi yuvam›z kabul ediyoruz. Oralarda bulunan
tarihî mekân ve binalar da evimizin de¤erli varl›klar› gibidir.
Yaflad›¤›n›z yerleflim biriminde zamanla neler de¤iflmifl? Bu de¤iflimin nedenleri neler olabilir?
Sayfa 100
109
DÜN, BUGÜN, YARIN
Arkadafllar›n›zla oynad›¤›n›z oyunlardan baz›lar›n› dedelerinizin de oynad›¤›n› hiç düflündünüz mü? Bunlar, hangi oyunlar olabilir?
Oyunlarımız
Resimlerdeki oyunlar›n adlar›n› söyleyiniz. Sizce aile büyükleriniz çocukken bu
oyunlar›n hepsini oynam›fl olabilirler mi?
Böyle düflünmenizin nedenini aç›klay›n›z.
Arkadafllar›n›zla oynad›¤›n›z oyunlar›n
bir listesini yap›n›z. Listenizdeki oyunlar›n hangilerini aile büyüklerinin de oynam›fl olabileceklerini tahmin ederek iflaretleyiniz.
Aile büyüklerinize sorarak çocukken
oynad›klar› oyunlar›n listesini yap›n›z. Bu
listeyi, kendi oyunlar›n›z›n listesi ile karfl›laflt›r›n›z.
Büyüklerinizin oynad›¤› hangi oyunlar›
flimdi siz de oynuyorsunuz? Bu oyunlar›n
de¤iflmemesinin, sürüp gitmesinin nedeni
sizce ne olabilir? Tart›fl›n›z.
Sizce neden baz› oyunlar de¤iflmifl ve yeni oyunlar ortaya ç›km›flt›r?
Resimlerdeki sporlardan sizce hangisi eskiden beri süregelen sporlardan biridir? Neden böyle düflündü¤ünüzü aç›klay›n›z.
Aile büyüklerinizin küçükken oynad›¤› oyunlardan hangisi, flimdi sizin çok severek oynad›¤›n›z oyundur? Bu oyunu niçin çok sevdi¤inizi
aç›klay›n›z. Eskisine göre farkl›l›¤› varsa belirtiniz.
110
Sayfa 101
DÜN, BUGÜN, YARIN
Evinizde elde dokunmufl eski hal› veya kilim var m›?
Eskiden evlerde hal›lar›n nas›l dokundu¤unu araflt›r›n›z.
Geçmişin İzleri
Sayfadaki müze resimlerini inceleyiniz.
Antalya Müzesi
Yandaki resimde görülen eserler, kullan›lan malzeme, araç ve gereci ile o dönemdeki insanlar›n
yaflam flekli, k›yafeti hakk›nda bilgi verebilir mi?
Müzelerdeki eserleri günümüzde yap›lan benzer eserlerle karfl›laflt›r›n›z. Zamanla nelerin
de¤iflti¤ini tart›fl›n›z.
Müzelerdeki eserler ve tarihî mekânlar eski zamanlar hakk›nda bilgi verebilir mi? Zaman içindeki de¤iflimleri gösterebilir mi? Tart›fl›n›z.
Müzeler, geçmiflte yaflayan kiflilerin düEfes
flünce, yaflay›fl, sanat anlay›fllar› hakk›nda bir
çok bilgi edinmemizi sa¤l›yor mu? Öyleyse
müzeler; sanat, bilim, tarih ve kültürle ilgili
eserlerin sakland›¤›, sergilendi¤i yerdir diyebilir miyiz?
Ülkemizdeki tarihî mekânlar, müzelerimizdeki varl›klar bize, bizim
ülkemize aittir. Bunun için kültürel de¤erlerimizdendir. Neden onlar›
korumam›z gerekti¤ini tart›fl›n›z.
Çevrenizde koruma alt›na al›nan tarihî evler var m›? Onlara “eski ev”
denmesinin nedeni, onlar›n eskimifl olmalar› m› yoksa farkl› özellikler
tafl›malar› m›d›r? Evlerin eski ve yeni hâllerini karfl›laflt›r›n›z. Zaman
içinde nelerin de¤iflti¤ini aç›klay›n›z.
Gezi - İnceleme
Beypazar›
Müze veya tarihî bir yer belirleyiniz.
Ö¤retmeninize, gezi tan›tma ve turizm
kulübündeki arkadafllar›n›za gezi düzenlemeleri için öneri götürünüz.
Gezinin nas›l yap›labilece¤i konusunda ön haz›rl›k yap›n›z.
Müzeler ve tarihî mekânlar bize ne gibi bilgiler veriyor?
Sayfa 102
111
DÜN, BUGÜN, YARIN
Siz, kimseye muhtaç olmadan tek bafl›n›za
yaflayabilir misiniz?
Karşılıklı Bağımlılık
Günlük hayat›m›zda tüketti¤imiz ya da kulland›¤›m›z
ürünleri düflününüz. Örne¤in, ekmek kimlerin katk›s›yla
sofram›za geliyor?
Afla¤›daki meslek sahiplerinin ekmekteki katk›lar›n›
aç›klay›n›z.
• Çiftçi
• Bakkal
• De¤irmenci
• Ziraat mühendisi
• Elektrik mühendisi
• Makine mühendisi
• ‹nflaat mühendisi
• Nakliyeci
• F›r›nc›
Bu¤day tohumunun tarlaya ekilmesinden sofram›za ekmek olarak
getirilmesine pek çok insan katk›da bulunuyor.
Çevrenizdeki meslek sahiplerini düflününüz. Bunlar›n hayat›m›zdaki önemini tart›fl›n›z.
Yandaki resmi inceleyiniz.
Sürücü ile otobüs yolcular›
aras›ndaki karfl›l›kl› ba¤›ml›l›¤› aç›klay›n›z.
Karfl›l›kl› ba¤›ml›l›k, sadece bireyler ve toplumlar aras›nda m›d›r? Birey ve toplumlar›n çevre ile de karfl›l›kl› ba¤›ml›l›¤› olabilir mi?
Büyük yerleflim yerlerinin kuruldu¤u çevreleri inceleyiniz. ‹nsanlar›n
neden oralarda toplanm›fl olabilece¤ini tart›fl›n›z. Yerleflilen çevrenin
toplum yaflam›n› etkileyip etkilemeyece¤ini aç›klay›n›z.
Bireylerin ve toplumun, yaflad›¤› çevreyi nas›l etkiledi¤ine örnekler
veriniz. Bireylerin ve toplumun çevreye zarar verecek davran›fllarda
bulunmas›n›n sonuçlar›n› tart›fl›n›z.
Toplum yaflam›nda insanlar›n karfl›l›kl› ba¤›ml›l›¤›na çevrenizden
örnekler veriniz.
112
Sayfa 103
DÜN, BUGÜN, YARIN
AKUT
Yandaki kelimeyi okuyunuz. Ne anlama geldi¤ini
araflt›r›n›z.
AKUT hakk›nda bilgi toplay›n›z.
Doğal Afetlerden Nasıl Korunuruz?
‹nceleyiniz, anlat›n›z.
Resimdeki çocuk, deprem ve sel gibi do¤a olaylar›ndan korunma konusunda neler düflünüyor? Aç›klay›n›z. Siz hangi do¤al afetten korunmayla ilgili nas›l bir resimle düflüncelerinizi aç›klamak isterdiniz?
Do¤al afetlerden korunmak için önceki s›n›flardan ve ünitelerden
neler hat›rl›yorsunuz? Bu konuda neler yapabilece¤inizi düflününüz.
Baflka ne gibi çözüm yollar› önerebilirsiniz? Tart›fl›n›z.
Do¤a olaylar›n›n zararl› etkilerinden nas›l korunabilece¤inizi
araflt›r›n›z. Çal›flman›z› görsellerle destekleyiniz. Araflt›rma sonuçlar›n›z› s›n›fta arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.
Sayfa 104
113
DÜN, BUGÜN, YARIN
“Dün, Bugün, Yar›n” temas›nda yapt›¤›n›z etkinlikleri düflününüz. En sevdi¤iniz etkinli¤i söyleyiniz.
Temada Geçen Kavramlar
kültürel de¤er
cumhuriyet
bilgisayar
zaman
yerleflim birimi
tahmin
müze
grafik
meteoroloji
iletiflim teknolojisi
Yukar›daki tema kavramlar›n›, iflledi¤iniz konularla ilgili birer
cümlede kullan›n›z. Bu cümlelerden öyküler oluflturunuz.
Öykülerinizi resimlendiriniz ya da canland›rarak s›n›fta arkadafllar›n›za sununuz.
Sayfa 105
114
DÜN, BUGÜN, YARIN
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
A. Afla¤›daki sorular› cevaplay›n›z. Do¤ru olan seçene¤i iflaretleyiniz.
1. Afla¤›daki millî bayramlarla hangi tarihî olaylar yanl›fl efllefltirilmifltir?
A. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayram› - Cumhuriyetin ilan
edilmesi
B. 19 May›s Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayram› - Atatürk’ün Samsun’a ç›kmas›
C. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayram› - TBMM’nin aç›lmas›
2. Ulafl›m araçlar›n›n geliflmesinde en önemli bulufl afla¤›dakilerden
hangisidir?
A. Tekerlek
B. Uçak
C. At arabas›
3. Bilgisayar, afla¤›daki amaçlardan hangisi ya da hangileri için kullan›labilir?
I. Oyun oynamak
II. Ders haz›rlamak
III. Araflt›rma yapmak
A. Yaln›z I
B. I ve II
C. I, II ve III
4. Afla¤›daki araçlardan hangisi zaman› göstermez?
A. Takvim
B. Saat
C. Metre
5. Afla¤›dakilerden hangileri do¤al afetlerin zararlar›ndan korunmak
için al›nabilecek önlemlerdendir?
I. Yerleflim planlar›na uygun yerlerde depreme dayan›kl› binalar yapmak
II. Do¤al afetlerle ilgili tatbikatlar yaparak bilgi sahibi olmak
III. Çevrenin a¤açland›r›lmas›na ve yeflillendirilmesine önem vermek
A. Yaln›z I
B. II ve III
C. I, II ve III
115
DÜN, BUGÜN, YARIN
B. Afla¤›daki sorular› cevaplay›n›z.
1. Anne ve baban›z›n hayat›nda ne gibi önemli de¤ifliklikler olmufl?
........................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
2. Gelecekte seçmek istedi¤iniz meslekle ilgili akl›n›zdan geçen sorular
nelerdir?
........................................................................................................
............................................................................................................
3. Atatürk’ün ulusal bir lider olmas›, hangi kiflisel özellikleriyle yak›ndan iliflkilidir?
........................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
4. Cumhuriyetimizi korumak, güçlendirmek ve gelifltirmek için neler
yapabiliriz?
........................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
5. Müzelerdeki eserler, yap›ld›klar› zamanla ilgili bize neler anlatabilir?
........................................................................................................
............................................................................................................
............................................................................................................
116
DÜN, BUGÜN, YARIN
C. Verilen kelimelerden uygun olanlar› boflluklara yazarak afla¤›daki cümleleri tamamlay›n›z.
meteoroloji, davran›fllar›m›za, cumhuriyeti, gürefl, Kurtulufl, duygular, cirit
1. Gün boyunca farkl›
..............................
gular›m›zdaki de¤iflimler,
yaflayabiliriz. Duy-
.......................................
yans›r.
2. Atatürk’ün Türk milletine yapt›¤› hizmetlerin bafl›nda,
baflkomutan olarak
..........................
....................................
Savafl›’n› yönetmesi ve
kurmas› gelir.
3. Ata sporlar›m›zdan
.........................
ve
..........................
de¤i-
flikli¤e u¤ramadan günümüze kadar gelen önemli sporlard›r.
4.
...............................
hava olaylar›n› inceleyerek hava duru-
mundaki de¤ifliklikleri tahmin eder.
5. Yaflad›¤›m›z çevreyi temiz tutmam›z
...................................
ile
yak›ndan iliflkilidir.
Ç. Afla¤›daki cümlelerden do¤ru olanlar›n önüne “D”, yanl›fl olanlar›n
önüne “Y” yaz›n›z.
(...)
1. Herkesin büyümesi, beceri ve yeteneklerinin geliflmesi ayn›
flekildedir.
(...)
2. Bayra¤›m›z, millî kültürümüzün ögelerinden biridir.
(...)
3. ‹letiflimde hayvanlardan da yararlan›lm›flt›r.
(...)
4. Oyunlar›m›z dedelerimizin, anneannelerimizin oyunlar› ile ay-
n›d›r, hiç de¤iflmemifltir.
(...)
5. Trafik, hava koflullar›ndan etkilenmez.
117
BEL‹RL‹ GÜN VE HAFTALAR
YEŞİLAY HAFTASI (Mart ayının ilk haftası)
Baz› insanlar sigara içer, içki kullan›r. Her ikisi de kötü al›flkanl›kt›r.
‹çki ve sigara, insan›n sa¤l›¤›n› bozar. Hastal›klara yol açar.
‹nsanlar içki ve sigara yerine bol bol süt, meyve suyu içseler daha iyi
olmaz m›?
Yeflilay Derne¤inin kurulufl tarihini içine alan 1 - 7 Mart tarihleri
aras› ülkemizde Yeflilay Haftas› olarak kutlanmaktad›r. Yeflilay Haftas›nda alkollü içkilerin, sigaran›n ve uyuflturucular›n topluma, aileye ve
bireye zararlar› anlat›l›r.
Yeflilay, insanlar› içki ve sigaraya karfl› uyar›r. ‹çki ve sigar›n›n zararlar›n› anlat›r.
Sevgili arkadafllar, Yeflilay’›n çal›flmas›na bizler de yard›mc› olal›m.
Sigara içen büyüklerimizi uyaral›m. Ne dersiniz?
Yeflilay
Yeflil bir ay bembeyaz,
Bayra¤›m›n tek süsü.
Sa¤l›¤›m›z, can›m›z,
Yeflilay›n ülküsü.
Korumaya çal›fl›r,
Yurttafllar› içkiden.
‹nsanl›ktan s›yr›l›r,
Çünkü sarhofl bir beden.
Vatan›n› sevenler,
Korumal› milleti.
Ocaklar› söndüren,
‹çki, kumar illeti.
‹smail Hakk› TALAS
Belirli Gün ve Haftalar
124
BEL‹RL‹ GÜN VE HAFTALAR
DÜNYA TİYATROLAR GÜNÜ (27 Mart)
Özge’nin ö¤retmeni, o gün s›n›fa geldi¤inde elindeki biletler tüm s›n›f›n dikkatini çekmiflti. Acaba bunlar neydi? S›n›ftaki k›p›rdanmay›
fark eden ö¤retmen, onlara bir sürprizi oldu¤unu söyledi. Ama önce bu
günün önemini bilmeleri ve bunu anlatan bir öykü yazmalar›n› istedi. Bu
çok kolayd›. Hepsi de 27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü oldu¤unu biliyordu. Hemen öykülerini yazmaya bafllad›lar. Kimi önceden gitti¤i tiyatro
oyunlar›n› anlatt›. Kimi de televizyonda tiyatroyla ilgili izlediklerinden
söz etti. Tiyatroyla ilgili kendi bildiklerini yazanlar da vard›. S›rayla
öykülerini okumaya bafllad›lar. Ö¤retmenleri hepsine teflekkür etti.
Sonra dersin bafl›nda gördükleri biletlerin ne anlama geldi¤ini aç›klad›. Hafta sonu bir tiyatro oyunu gösterime giriyordu. Ö¤retmenin elindeki biletler de bu oyunla ilgiliydi. Bütün s›n›f, tiyatroya davetliydi.
Ö¤renciler, 27 Martla ilgili bu özel hediyeye çok sevinmifllerdi. Oyunun sonunda birbirlerine anlatacak ne çok fleyleri olacakt› kim bilir!
Sahneler
Umutlarla sevgiler,
Hayal ile gerçekler,
Dramlar, komediler
‹zlenir sahnelerde.
Orda bir baflka yaflam,
Yaflan›r ço¤u akflam,
Baflar›l› bölümler
Alk›fllan›r her akflam.
Sahnede oyuncular,
Al›p bizi götürür,
Güldürür, düflündürür,
Düflündürür, güldürür.
Dünyan›n her yerinde,
On binlerce sahnede,
Sorunlar, mutluluklar,
‹zlenir sahnelerde.
Erol YAVUZ
Belirli Günler ve Haftalar
125
BEL‹RL‹ GÜN VE HAFTALAR
23 NİSAN ULUSAL EGEMENLİK VE
ÇOCUK BAYRAMI
Birinci Dünya Savafl› sonunda birlik oldu¤umuz devletler yenildi. Biz
de yenilmifl say›ld›k. Bunun üzerine düflmanlar yurdumuza asker ç›kard›. Topraklar›m›z› paylaflmaya bafllad›lar.
Mustafa Kemal, yurdumuzu düflmanlardan kurtarmak istiyordu. Bu
amaçla 19 May›s bin dokuz yüz on dokuzda Samsun’a ç›kt›. Erzurum’da,
Sivas’ta toplant›lar düzenledi. Halk›n deste¤ini ald›. Halk ona inand›, güvendi. Güç verdi.
Mustafa Kemal, daha sonra Ankara’ya geldi. 23 Nisan bin dokuz yüz
yirmide Türkiye Büyük Millet Meclisinin aç›l›fl›n› sa¤lad›. Yeni bir hükûmet kuruldu. Ordular oluflturuldu. Düflmanlarla çetin savafllar yap›ld›.
Kurtulufl Savafl› kazan›ld›. Düflmanlar yurttan at›ld›.
Türkiye Büyük Millet Meclisinin aç›ld›¤› 23 Nisan günü bayram kabul
edildi. Atatürk, bu bayram› çocuklara arma¤an etti.
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayram›’n› bin dokuz yüz yetmifl
dokuz y›l›ndan beri dünya çocuklar› ile birlikte kutluyoruz. Tüm çocuklara kutlu olsun!
23 Nisan
Biz dünyaya gelmeden,
Her yeri düflman alm›fl.
Atatürk düflmanlar›,
Yurdumuzdan ç›karm›fl.
23 Nisan günü
Meclis kuruldu diye,
Büyük bayram verilmifl,
Çocuklara hediye...
Gülelim, e¤lenelim,
Kutlayal›m bayram›,
Verelim hep el ele,
Yükseltelim vatan›...
Melahat U⁄URKAN
Temel E¤itim Ansiklopedisi 3
126
BEL‹RL‹ GÜN VE HAFTALAR
KÜTÜPHANELER HAFTASI
(Mart ayının son pazartesi günü başlayan hafta)
Kitaplar, en iyi arkadaflt›r. ‹nsanlar, bilmedikleri konular› kitaplardan ö¤renir. Bir düflünür, “Kitaplar falakas›z, cetvelsiz ö¤retmendir.”
demifl. Kitaplarla ilgimizi kesmeyelim. Sürekli okuyal›m. Ancak okumak
istedi¤imiz kitaplar›n hepsini almam›z mümkün olmaz. Kütüphanelerin
kurulmas›na bunun için ihtiyaç duyulmufltur.
Kütüphaneler, okuyucular›n yararlanmas› için çeflitli kitaplar›n topland›¤› yerlerdir. Herkes arad›¤› kitab› kütüphanelerde kolayca bulabilir. Biz de çevremizdeki kütüphanelerden yararlanmas›n› bilelim.
Okuyucular, kütüphanelerdeki kitaplardan ücretsiz olarak yararlan›r.
Ayr›ca kütüphaneler, gelecek kuflaklara bilgi aktaran kültür hazineleridir.
Kitap
Okumay›, yazmay›
Gördüm, ö¤rendim senden.
Büyükleri saymay›
Yine ö¤rendim senden.
Do¤ruluk ve güzellik
Senin yolun insana,
Bize sensin üstelik
Ö¤retmen, ana, baba.
Sende bilgi, görgü var.
Sende bütün gerçekler.
Sayfalar›n› açar,
Okurum birer birer.
Seni temiz tutar›m,
Kirletmem hiçbir zaman.
Esirgerim, okflar›m,
Usanmam okumaktan.
‹smail Hakk› TALAS
Belirli Gün ve Haftalar
127
BEL‹RL‹ GÜN VE HAFTALAR
TRAFİK VE İLK YARDIM HAFTASI
(Mayıs ayının ilk haftası)
MONOLOG
Çocuk: (Düdük öttürerek gelir.)
Dürrt, Dürrt... Beyefendi, dikkat
etsenize! Bak›n k›rm›z› yan›yor. Siz
geçmeye çal›fl›yorsunuz. Araba alt›nda kalsan›z ne olacak? Lütfen
han›mefendi, bekleyin efendim. Tafl›tlar geçsin. Tamam, yayalar için
yeflil yand›. fiimdi geçebilirsiniz. Biraz h›zl›! Geçifllerde sa¤dan yürüyünüz. Karfl›dan gelenle çarp›flmazs›n›z. Evet, iflte böyle. Teflekkür ederim. K›rm›z›, k›rm›z› yand› kardeflim, neden geçmeye çal›fl›yorsun. Ceza m› yazay›m yani? Acele iflin mi var? Herkesin ifli var. Bekle, yeflil
yans›n. Görmüyor musun k›rm›z› yan›yor? Acelesi varm›fl! Acele eden,
ecele gider. Sinir olmak iflten de¤il yani. Dürrt, dürtt! Minibüsçü, orada yolcu mu indirilir be kardeflim? Trafi¤i t›k›yorsun. Bak, arkandan
korna çal›yorlar. Duymuyor musun? Haydi, lütfen aksatma trafi¤i! (Seyircilere dönerek) Görüyorsunuz de¤il mi, ne zor flu trafik polisli¤i,
›fl›kl› lamba var ama bu yetmiyor. Baz›lar› hiç dikkat etmiyor yeflile,
k›rm›z›ya. Baz›lar›n›n da acelesi olur her zaman. Bir dakika geç kalsalar k›yamet kopar sanki. Her trafik lambas›n›n yan›na bir de polis koyamay›z ki her zaman. Ah, ah! ‹flimiz gerçekten zor çocuklar. Oysa hepimiz trafik kurallar›na uysak hiçbirimizin can› yanmayacak. Kazalar
olmayacak. Aman, dikkatli olun. Yoldan karfl›ya geçerken her zaman bir
trafik lambas› ya da bir polis bulamazs›n›z. Ne yapars›n›z peki? Evet,
evet. Önce sola, sonra sa¤a bakars›n›z. Bir daha sola bakar, tafl›t yoksa h›zl› ad›mlarla karfl›ya geçersiniz. Aferin, çok güzel. Her zaman
böyle yap›n. Çünkü yaflam›n›z hepimiz için çok de¤erli. Unutmay›n, dikkatli olun, trafik kurallar›na mutlaka uyun. Ne demifl atalar›m›z? “Kaza
geliyorum demez.” Hepinize kazas›z belas›z günler dilerim (Düdük öttürerek, eliyle geç iflareti yaparak ç›kar.).
Aziz S‹VASLIO⁄LU
128
BEL‹RL‹ GÜN VE HAFTALAR
ANNELER GÜNÜ
(Mayıs ayının ikinci pazar günü)
Annemiz, bizim en de¤erli varl›¤›m›zd›r. Onsuz yaflaman›n tad› olmaz. Çünkü, o bizi herkesten çok sever. S›k›nt›l›, üzüntülü zamanlar›m›zda bizi öper, okflar, ba¤r›na basar.
Annemizin bizim için yapmayaca¤› fedakârl›k yoktur. Can›n› verir de
bizim bir yerimizin ac›mas›n›, incinmesini istemez. Hastalansak bafl›m›zdan ayr›lmaz, uyku uyumaz. Üzülür, a¤lar. Sa¤l›kl› ve mutlu olmam›z
için elinden geleni esirgemez.
Her y›l may›s ay›n›n ikinci pazar günü Anneler Günü olarak kutlan›r.
Anneler Günü’nde küçük de olsa annemize bir arma¤an verir, sevgi ve
sayg› bildiren sözler söyler, elini öperiz. Bir demet çiçek, tatl› bir öpücük annemizi mutlu eder.
Annem
Ba¤›m olsa, bahçem olsa,
‹pek kumafl bohçam olsa,
Sabah olsa, akflam olsa,
Annem gitmese yan›mdan.
Her zaman baksam yüzüne,
Uyurum, yatsam dizine,
Rastlamad›m kem sözüne,
Sesi ç›kmaz kula¤›mdan.
Bi sözünü iki etmem,
Can›m› verir incitmem,
Annemsiz cennete gitmem,
Onu can›mdan çok severim.
‹brahim fi‹MfiEK
fiiir Diliyle Üniteler
129
BEL‹RL‹ GÜN VE HAFTALAR
19 MAYIS ATATÜRK’Ü ANMA VE
GENÇLİK VE SPOR BAYRAMI
Birinci Dünya Savafl› sonunda Osmanl› Devleti yenilmiflti. Bu yenilgi üzerine yurdumuzun bir
bölümü, düflmanlar taraf›ndan iflgal edilmiflti.
Halk periflan, yurdumuz tehlikede idi. O zaman yurdumuzun bafl›nda bulunan padiflah da
düflmanlar›n isteklerine uyuyordu. Karfl› ç›kam›yordu.
Mustafa Kemal, düflmanlarla savaflmaya, onlar› yurttan atmaya karar verdi. Bu niyetle ‹stanbul’dan ayr›ld›. 19 May›s bin dokuz yüz on
dokuzda Samsun’a ayak bast›. Mustafa Kemal’in Samsun’a ç›kmas›yla
Kurtulufl Savafl› bafllam›fl oldu.
Mustafa Kemal, Samsun’dan sonra Erzurum’a, Sivas’a gitti. Yurdun
baflka yerlerini gezdi. Halkla konufltu. Onlara yurdumuzun durumunu
anlatt›.
Mustafa Kemal’in önderli¤inde Türkiye Büyük Millet Meclisi kuruldu. Yeni ordular oluflturuldu. Düflmanlarla çetin savafllar yap›ld›. En sonunda düflmanlar yenilerek topraklar›m›z› terk etmek zorunda kald›.
Böylece, yurdumuz düflmanlardan temizlenmifl oldu.
Atatürk bu günü, Türk gençli¤ine arma¤an etmifltir. Her y›l 19 May›s gününü, Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayram› olarak sevinç
ve mutluluk içinde kutluyoruz.
19 May›s
19 May›s günü,
Yafl›yor kalbimizde.
Atatürk günefl gibi
Her zaman içimizde.
Tembellik yasak bize,
Parolam›z ileri.
Dünyaya örnek olsun
Çal›flkan Türk gençleri.
Ülkü verir, h›z verir,
Bize 19 May›s.
Yurdumuzu kurtaran
Ata’y› unutmay›z.
Fahrünnisa ELMALI
Ulusal Bayram fiiirleri
130
BEL‹RL‹ GÜN VE HAFTALAR
MÜZELER HAFTASI (18 - 24 Mayıs)
18-24 May›s tarihleri aras› Müzeler Haftas›’d›r. Bu hafta süresince
ülkemizin tarih ve kültür varl›klar› tan›t›l›r. Müzeler gezilerek eski
eserleri koruman›n önemi belirtilir.
Müzeler; sanat, bilim, tarih ve kültürle ilgili eserlerin sergilendi¤i
yerlerdir. Geçmifl y›llarda yaflayanlar›n inanç, yaflay›fl ve sanat anlay›fllar›n›, bize b›rakt›klar› eserlerden ö¤reniriz.
Yurdumuza gelen turistlerin büyük bölümü müzelerimizi gezmektedir. Müzelerin zenginlefltirilmesi için tarihî eserleri müzelere teslim
etmeliyiz. ‹zinsiz kaz› yapanlar›, devletimizin güvenlik birimlerine bildirmeliyiz. Müzeleri mutlaka gezmeliyiz. Yaflad›¤›m›z topraklarda bizden önce yaflam›fl olan insanlar› tan›maya çal›flmal›y›z. Sahip oldu¤umuz
tarihî eserleri korumak ve sahip ç›kmak yurttafll›k görevidir.
Müze
Tarih, sanat, kültürün
Hazinesidir müze.
En gerçek bilgileri
O verir hepimize.
Antik eser bulursak
Verelim müzelere.
Tarihî hazinemiz
Ün sals›n ülkelere.
Onunla ayd›nlan›r
En eski uygarl›klar.
Orada sergilenir
Çok de¤erli varl›klar.
Tarihî eserleri
Özenle koruyal›m.
Turisti çekti¤ini
Her an hat›rlayal›m.
Naim YILDIZ
Önemli Günler ve Haftalar
131
BEL‹RL‹ GÜN VE HAFTALAR
ÇEVRE KORUMA HAFTASI
(Haziran ayının 2. pazartesi günü başlayan hafta)
Canl›lar›n içinde yaflad›¤› do¤al ortama çevre
diyoruz. Do¤ada yer alan
tüm canl›lar bir uyum ve
denge içindedir. Ne var ki
insan nüfusunun artmas›
ve geliflmifl teknoloji hava
kirlili¤i, toprak kirlili¤i, su
kirlili¤i, gürültü vb. olumsuzluklar› beraberinde
getirmifltir. Do¤al çevrede dengeler bozulmaya
bafllam›fl ve çevre sorunlar› ortaya ç›km›flt›r.
Sa¤l›ks›z bir çevre, canl› yaflam›n› tehlikeye düflürmektedir. Birçok
canl› türünün yok olmas›na veya sa¤l›ks›z yaflamas›na neden olmaktad›r.
Çevre kirlili¤inin h›zla artmas›, dünya ülkelerini bu konuda önlemler
almaya yöneltmifltir. Bu amaçla Birleflmifl Milletlerin önerisi ile 5 Haziran günü, Çevre Günü olarak kabul edildi. Haziran ay›n›n ikinci pazartesi günü ile bafllayan hafta ise Çevre Koruma Haftas›d›r. Haftan›n
amac›, do¤al çevrenin korunmas› ve çevre kirlili¤inin önlenmesidir. Bu
konuda hükûmetlerin ald›¤› kararlara halk›n kat›lmas›n› sa¤lamak ve
çevre koruma bilincini yayg›nlaflt›rmakt›r. Bu amaçla çocuklara verilecek e¤itim; onlara do¤a sevgisini afl›lamak, yaflad›¤› dünyan›n temiz havaya, topra¤a ve suya ihtiyac› oldu¤u bilincini yerlefltirmektir.
Anayasam›za göre çevre kirlenmesini önlemek ve çevre sa¤l›¤›n› korumak, hem devletin hem vatandafllar›n görevidir. Sa¤l›kl› bir çevre
için, bu konuda çal›flan Çekül (Çevre ve Kültür De¤erlerini Koruma ve
Tan›tma Vakf›), TEMA (Türkiye Erozyonla Mücadele, A¤açland›rma ve
Do¤al Varl›klar› Koruma Vakf›) gibi resmî ve gönüllü kurulufllar›n çal›flmalar›na kat›lal›m. Do¤ay› koruman›n ve sevmenin insan› korumak ve
sevmek oldu¤unu unutmayal›m.
132
BENİM EŞSİZ YUVAM
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Nasıl Anlaşıyoruz?
Afla¤›da belirtilen durumlarda ve ortamlarda hangi iletiflim türleri
kullan›l›r. Gözlem ve araflt›rmalar›n›za göre yaz›n›z.
Araflt›rma K⤛d›
Araflt›rma sorular›
Annesinden bir fley isteyen çocuk, hangi iletiflim yollar›n› kullanabilir?
Cevaplar
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
‹flitme engelli kiflilerle
hangi tür iletiflimden yararlan›l›r?
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
Uzaktaki kiflilerle nas›l
iletiflim kurabiliriz?
.............................................................................................
.............................................................................................
S›n›fta, arkadafllar aras›nda hangi iletiflim türleri kullan›l›r?
.............................................................................................
Kurum ve kurulufllarla
hangi tür iletiflim kullan›l›r?
.............................................................................................
60
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
.............................................................................................
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Kararları Birlikte Alırız
Ailenizle birlikte ald›¤›n›z ve ailenizin tümünü ilgilendiren bir karar› yaz›n›z. Bu karar al›n›rken aile bireyleri ve sizin ileri sürdü¤ünüz görüfllerin neler oldu¤unu belirtiniz.
.............................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
Evde al›nan ve sizi de ilgilendiren kararlar› düflününüz. Bir tarafta
sizin kat›lmad›¤›n›z ve görüfl bildirmedi¤iniz, di¤er yanda kat›larak
görüfllerinizi aç›klad›¤›n›z kararlar var. Bunlar sizi nas›l etkiler? Kutular›n içine yaz›n›z.
r
kara
z
i
n
i
edi¤
m
....
r
i
d
.......
l
.
.
i
.
.
.
b
.
..
fl
.....
.......
Görü
.......
.......
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
..
..
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
....
...
....
....
.......
.......
.......
.......
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
..
..
....
.....
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
..
...
...
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
..
.......
.......
.......
.......
.......
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
....
örüfl
.......
G
.......
.
.
.
.
.
.
....
.......
r
kara
z
i
n
i
irdi¤
bild
......
.......
.
.
.
.
.
.
...
.......
.....
.......
.
.
.
.
.......
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
.......
.......
.....
.......
.
.
.
.
.
.......
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
.......
.......
....
.......
.
.
.
.
.......
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
...
.......
.......
.......
.
.
.
.
.
.
.......
.......
61
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Adil mi?
Resimleri inceleyiniz. Ailede kimler, hangi iflleri yapabilir? Kutucuklara yaz›n›z. Görevin zorlu¤una, kifliye uygunlu¤una göre her göreve 1
ile 5 aras›nda puan veriniz.
Görev
Görev
Puan›
........................................ .........
........................................ ..........
........................................ ..........
Toplam
Görev
Yaflas›n
herkese
görev
verdim!
Puan›
........................................ .........
........................................ ..........
........................................ ..........
Toplam
..........
Puan›
Görev
..........
Puan›
........................................ .........
........................................ .........
........................................ ..........
........................................ ..........
........................................ ..........
........................................ ..........
Toplam
..........
Toplam
..........
Görevleri karfl›laflt›r›n›z. En çok puan› olandan itibaren s›ralay›n›z.
Görev da¤›l›m›n›n adil olup olmad›¤›n› belirleyiniz. Evinizde demokratik
bir ortam›n oluflmas›na uygun olup olmad›¤›n› söyleyiniz.
S›ralama
Anne
Baba
K›z çocuk
Erkek çocuk
62
Görev
say›s›
Toplam
puan›
Adaletli mi?
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Plan Yapalım
Bugün yapaca¤›n›z ifllerden dört tanesini afla¤›ya yaz›n›z. Sonra öncelik ve önem s›ras›na göre yelpazenin yapraklar›na yaz›n›z.
....................................................................................................
.........................................................................................................
......................................................................................................
..............................................................................................
1
..................................................................................
Yelpaze resmi
.......................................................................
....
.....
.
.
.
.
.....
.....
.
.
.
.
......................................................
.....
.....
.
.
.
.
....
...............................................
.....
.
.
.
.
.....
.....
.
.
.
.
....
.....
.
.
.
.
...
.....
.....
...............................................................
2
..............................................................................................
......
......
......
......
......
...
......
...
......
...
......
...
......
...
......
...
......
...
......
.
...
Öncelik s›ra......
...
......
...
......
...
....
...
lamas›n›n nedenini
...
...
...
...
aç›klay›n›z.
...
...
...
...
...
...
...
...............................................................
...
...
...
...
............................................................................
...
...
...
...
......................................................................................
3
4
...................................................................................................
.............................................................................................................
......................................................................................................................
..............................................................................................................................
63
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Bir haftan›z› planlay›n›z. Yapaca¤›n›z iflleri ve saatlerini, günlük olarak afla¤›daki takvim üzerinde yazarak gösteriniz.
Haftal›k çal›flma plan›
Pazartesi
Sal›
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
Çarflamba
Perflembe
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
Cuma
Cumartesi
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
Pazar
.......................................................................
.......................................................................
.......................................................................
64
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Başarmak İstiyorum
Uyku saatlerinize özen göstermeniz, baflar›n›z› nas›l etkiler? Yaz›n›z.
.
.....................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
Derslerinizi zaman›nda yapmaman›z, baflar›n›z› nas›l etkiler?
Aç›klay›n›z.
....................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
Hep oyun oynarsan›z baflar›l› olabilir misiniz? Aç›klay›n›z.
..............................................................................................................................
.....................................................................................................................................
Bir gün 24 saattir. Bu süreyi günlük ifllerinize göre saat olarak da¤›t›n›z. Her bir saatlik süreyi bir flekil ile gösterebilirsiniz. Her etkinlik
için ay›rd›¤›n›z saat kadar flekil çiziniz. Bir tablo oluflturunuz. Sonra
etkinliklerinizin sürelerini karfl›laflt›r›n›z.
Etkinlik
Etkinlik süresi (saat)
Okulda bulunma
Oyun
Ders çal›flma
Uyku
Yemek ve aileyle birlikte olma
Televizyon izleme
Ay›rd›¤›n›z süreler dengeli mi? Bu sürelerin sizin baflar›n›zla ya da
baflar›s›zl›¤›n›zla nas›l bir iliflkisi var? Aç›klay›n›z.
65
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Afla¤›daki sorular›, büyük s›n›flardan baflar›l› buldu¤unuz bir ö¤renciye sorunuz. Ald›¤›n›z cevaplar› yaz›n›z. Araflt›rma sonuçlar›n› arkadafllar›n›z›n bulgular›yla karfl›laflt›r›n›z.
Araflt›rma K⤛d›
Görüflülen kiflinin ad›, soyad›:
....................................................................................
‹fllerinizi öncelik ve önemine göre s›ralay›p günlük ve haftal›k plan
ve program yap›yor musunuz?
.....................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Yapt›¤›n›z günlük ve haftal›k çal›flma planlar›n› uygular m›s›n›z?
....................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Planl› yaflaman›n sa¤l›¤›n›z› ve baflar›n›z› olumlu etkiledi¤ini gözlemlediniz mi?
....................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Yemek saatlerine uymak, sa¤l›¤›n›z› ve baflar›n›z› nas›l etkiliyor?
..................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Uyku, oyun ve ders çal›flma saatlerinizi belirleyip planl›yor musunuz?
.................................................................................................................................................
Uyku ve oyun saatlerinize dikkat ediyor musunuz? Bu durum sa¤l›¤›n›z› ve baflar›n›z› nas›l etkiliyor?
.................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
66
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Neler Alabilirim?
50 TL paran›z var. Bunu hangi ihtiyaçlar›n›z için harcars›n›z?
Önceliklerinize göre kutucuklara yaz›n›z.
Öncelik s›ras›na göre ihtiyaçlar›n›z
Harcayaca¤›n›z miktar
Öz De¤erlendirme Ölçe¤i
Afla¤›daki tabloyu doldurunuz.
ÖLÇÜTLER
Her
zaman
(3)
Bazen
(2)
Hiçbir
zaman
(1)
Harçl›¤›mla ihtiyaç duydu¤um fleyleri sat›n
al›r›m.
‹htiyaçlar›m› öncelik s›ras›na koyar›m.
Harçl›klar›mdan artan› biriktiririm.
Harçl›klar›mdan biriktirdi¤im parayla ne
alaca¤›m› önceden belirlerim.
67
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Haklara Saygı
Kendimi De¤erlendiriyorum
Tabloda verilen ifadeleri okuyup gözlemlerinize göre uygun gördü¤ünüz sütunu iflaretleyiniz. Kendinizi ve ailenizi de¤erlendiriniz.
DAVRANIfiLAR
Her
zaman
(3)
Bazen
(2)
Hiçbir
zaman
(1)
Ailem, benimle ilgili kararlar al›rken fikrimi
soruyor. Örne¤in, giysi al›rken birlikte seçiyoruz.
Ailem, hepimizi ilgilendiren her konuda düflüncemi al›yor.
Ailede herkes birbirinin hakk›na sayg› gösteriyor. Birbirimize sayg›l› ve hoflgörülü davran›yoruz.
Aile içi görev da¤›l›m›nda sorumluluklar›m› biliyor ve yerine getiriyorum.
Ailede birlikte al›nan kurallara uymad›¤›m
zaman ailemin gösterdi¤i tepkiyi hakl› görüyorum.
Ailem taraf›ndan bana verilen sözler hep yerine getiriliyor.
Ailem, ö¤renim görme hakk›na sayg› gösteriyor. Beni ve kardefllerimi okutmak için bütün imkânlar› sa¤l›yor.
Ailem, akrabalar›m›z›n ve komflular›m›z›n haklar›na sayg› gösteriyor. Kimseyi rahats›z etmiyor.
Sahip oldu¤umuz haklar› yerine getirirken baflkalar›n› rahats›z etmememiz gerekti¤ini biliyoruz.
Çevremizdekilere ona göre davran›yoruz.
Toplam puan:
.....................
Toplam puan›n›z 18’den az ise aile içinde haklara sayg› göstermede
daha özenli davran›lmas› gerekmektedir.
68
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Atatürk ve İnsan Hakları
Atatürk’ün insan haklar›na verdi¤i önemi resim, fliir, hikâye, müzik
gibi sanat dallar›ndan biriyle anlat›n›z.
69
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
İyilik Yapalım
Afla¤›daki durumlarda nas›l davran›rs›n›z? Karfl›n›zdakilerle nas›l iletiflim kurars›n›z? Karfl›l›kl› birer konuflma yaz›n›z.
Kardeflinle oyun oynarken
Eve misafir geldi¤inde
.....................................................................
.................................................................
..........................................................................
.....................................................................
..........................................................................
.....................................................................
..........................................................................
.....................................................................
..........................................................................
.....................................................................
..........................................................................
.....................................................................
..........................................................................
.....................................................................
..........................................................................
.....................................................................
..........................................................................
.....................................................................
Öz De¤erlendirme Ölçe¤i
Afla¤›daki tabloyu doldurunuz.
ÖLÇÜTLER
Baflkalar› konuflurken sözlerini kesmeden sonuna kadar dinlerim.
Küçüklere sevgi gösteririm.
Yafll› insanlara yard›m ederim.
Büyüklerime sayg› gösteririm.
Komflular›m›z›n haklar›na sayg› gösteririm.
Oyuncaklar›m› arkadafllar›mla paylafl›r›m.
Görgü kurallar›na uygun kelimeler kullan›r›m.
70
Her
zaman
(3)
Bazen
(2)
Hiçbir
zaman
(1)
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Benim Amacım
Birkaç hafta içinde gerçeklefltirebilece¤iniz bir amaç belirleyiniz.
Bu amaç, ödev yapma, proje haz›rlama, araflt›rma ya da gözlem yapma
gibi bir etkinlik olabilir.
Belirledi¤iniz etkinli¤i ve amac›n›z› afla¤›ya yaz›n›z. Amac›n›z› gerçeklefltirmek için izleyece¤iniz aflamalar› planlay›n›z. Plan›n›z› afla¤›da
aç›klay›n›z.
Etkinli¤in ad›: ................................................................................................................
Amaç: ....................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
‹zleyece¤iniz aflamalar
.................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Etkinli¤i, planlad›¤›n›z flekilde aflama aflama uygulay›n›z. Çal›flman›z
sonuçlan›nca haz›rlad›¤›n›z raporu ö¤retmeninizle belirleyece¤iniz bir
günde arkadafllar›n›za sununuz. Amac›n›z› ne ölçüde gerçeklefltirdi¤inizi tart›fl›n›z.
71
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Amacıma Ulaşmak İçin Ne Yapabilirim?
fiimdiye kadar çaba harcayarak gerçeklefltirdi¤iniz bir amac›n›z›
yaz›n›z. Bu amac›n›za ulaflmak için hangi güçlüklerle karfl›laflt›¤›n›z› ve
bunlar› nas›l aflt›¤›n›z› aç›klay›n›z.
...............................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Öz De¤erlendirme Ölçe¤i
Afla¤›daki tabloyu doldurunuz.
ÖLÇÜTLER
Kendimi gelifltirmek için baz› amaçlar belirlerim.
Baflar›ya ulaflmak için planlama yapar›m.
Amac›ma ulafl›rken arkadafllar›m›n elefltirilerini dinlerim.
Amac›ma ulaflmak için kiflisel çaba göstermem gerekti¤inin fark›nday›m.
Amac›ma ulaflmay› kolaylaflt›racak önerileri
dinlerim.
Amac›ma ulaflmak için çaba gösterirken sorunlarla karfl›laflabilece¤imi bilirim.
Karfl›laflabilece¤im sorunlar› önceden tahmin
etmeye ve de¤erlendirmeye çal›fl›r›m.
Elefltirilerle karfl›laflabilece¤imi bilirim.
72
Her
zaman
(3)
Bazen
(2)
Hiçbir
zaman
(1)
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Korkma, Dene
Ünlü bilim insanlar› bulufllar›n› nas›l yapm›fllard›r? Bulufllar›n› ilk denemelerinde mi yoksa birçok denemeden sonra m› gerçeklefltirmifllerdir? Araflt›r›p örnekler veriniz.
..............................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Bir icat yapmak istedi¤inizde ilk denemenizde baflar›s›z olsayd›n›z
ne yapard›n›z? Düflüncenizi yaz›n›z.
...............................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Bir proje haz›rl›yorsunuz. ‹lk araflt›rman›zda istedi¤iniz kaynaklara
ve bilgilere ulaflamad›¤›n›z› düflününüz. Vazgeçip baflka bir proje yapmak m› isterdiniz yoksa araflt›rmaya devam m› ederdiniz? Niçin?
...............................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
73
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Ailemle
Ailenize sürpriz yapmak, onlar› e¤lendirmek ve birlikte e¤lenmek istiyorsunuz. Ailenizle yapaca¤›n›z özel gün kutlamas› için nas›l bir yöntem düflünürdünüz? Aç›klay›n›z.
...............................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..............................................................................................................
.................................................................................
Kendimi De¤erlendiriyorum
Tabloda verilen ifadeleri okuyunuz. Uygun gördü¤ünüz sütunu
iflaretleyiniz.
DAVRANIfiLAR
Her
zaman
(3)
Bazen
(2)
Hiçbir
zaman
(1)
Ailemle oyun oynar›m.
Ailemle oynamak ve e¤lenmek beni mutlu eder.
Ailemle e¤lenmek için plan yapar›m, planlar›m›
uygular›m.
Benim nefleli olmam, özel gün kutlamalar›nda
flakalar yapmam, ailemin hofluna gider.
Toplam puan:
.....................
Puan›n›z 9’dan az ise ailenizle birlikte e¤lenmek için daha çok çaba
harcamal›s›n›z.
74
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Lider Olmak
Yak›n çevrenizden, liderlik özelliklerine sahip oldu¤unu düflündü¤ünüz bir kifli belirleyiniz. Bu kiflinin, grubunu veya toplumu nas›l etkiledi¤ini fliir, müzik, resim, kes-yap›flt›r ve drama gibi yöntemlerden biriyle anlat›n›z.
75
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Niçin Özenli Kullanmalıyız?
En çok hangi kiflisel eflyan›z›
kullan›rken sorun yafl›yorsunuz?
Niçin?
............................................................
.................................................................
.................................................................
Kiflisel eflyan›z› özensiz kullanma nedeniyle yaflad›¤›n›z sorunu nas›l çözümlüyorsunuz?
............................................................
.................................................................
.................................................................
.................................................................
.................................................................
.................................................................
.................................................................
.................................................................
.................................................................
.................................................................
Baflkas›n›n eflyas›n› özensiz kullan›rsan›z ne gibi sorunlar ç›kabilir? Bu sorunlar› nas›l çözebilirsiniz? Örneklerle aç›klay›n›z. Bu konuda yaz›l› bir sunum haz›rlay›n›z.
............................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
76
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Evdeki Güvenliğimiz
Afla¤›daki sorular› cevapland›r›n›z.
Evde karfl›lafl›labilecek tehlikeli ya da acil durumlar nelerdir?
...............................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.............................................................................................................................
Evdeki tehlikeli durumlar›n azalt›lmas› için al›nabilecek
güvenlik önlemleri nelerdir?
............................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.............................................................................................................................
Evde bir yang›n›n bafllad›¤›n› gördünüz. Neler yapars›n›z?
Öncelik s›ras›na göre yaz›n›z.
.............................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.............................................................................................................................
77
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Deprem
Afla¤›daki çoktan seçmeli test sorular›nda bir do¤ru cevap vard›r. Bulup iflaretleyiniz.
1. Hangisi do¤al afet de¤ildir?
A. Sel
B. Hastal›k
C. Deprem
2. Do¤al afetlerle ilgili ifadelerden hangisi yanl›flt›r?
A. Do¤al afetler s›ras›nda nas›l davran›laca¤› uygulamayla önceden ö¤renilmelidir.
B. Do¤al afetlerin zararl› etkilerinden korunmak hiçbir flekilde mümkün de¤ildir.
C. Do¤al afetlerin etkisini azaltmak için önceden çeflitli önlemler al›nabilir.
3. Deprem s›ras›nda hangisi yap›lmal›d›r?
A. Karyola veya sedirin alt›na ya da gard›rop gibi eflyalar›n
önüne uzanmal›y›z.
B. D›flar› ç›kmak için hemen asansöre ya da merdivenlere koflmal›y›z.
C. Sa¤lam bir eflyan›n yan›na çömelip bafl›m›z› kollar›m›zla korumal›y›z.
4. Afla¤›dakilerden hangisi deprem öncesi evde al›nabilecek önlemlerden de¤ildir?
A. Duvarlarda as›l› eflyalar sabitlenmelidir.
B. Devrilebilecek dolaplar sabitlenmelidir.
C. Do¤al gaz ve su vanalar› kapat›lmal›d›r.
5. Deprem sonras› afla¤›dakilerden hangisi yap›lmal›d›r?
A. Kargafla yaratmadan bir düzen içinde merdivenleri kullanarak h›zla bina terk edilmelidir.
B. Binadan fazla uzaklaflmadan bir duvar ya da direk dibinde
di¤er insanlar beklenmelidir.
C. Evdeki su ve do¤al gaz vanalar›n›, elektrik sigortas›n› kapatmadan binadan ç›k›lmal›d›r.
6. Afla¤›dakilerden hangisi tahliye s›ras›nda karfl›lafl›labilecek tehlikelerden olamaz?
A. Kopmufl elektrik kablolar›
B. Tahliye plan›na uymak
C. Duvardan sallanan eflyalar
78
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Ülkemiz de Yuvamızdır
Ülkemizi de bir yuva olarak görmemizin nedenlerini aç›klay›n›z.
..................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
Afla¤›daki haritadan ülkemizin bölgelerini inceleyiniz.
Bölgelerle ilgili bildi¤iniz birer özelli¤i yaz›n›z. Yazd›klar›n›z› arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.
Marmara Bölgesi:
...............................................................................
Karadeniz Bölgesi:
..............................................................................
Ege Bölgesi:
.............................................................................................
‹ç Anadolu Bölgesi:
...........................................................................
Do¤u Anadolu Bölgesi:
Akdeniz Bölgesi:
....................................................................
..................................................................................
Güneydo¤u Anadolu Bölgesi:
........................................................
79
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Vatandaşlık Görevlerimiz
Cumhuriyet Döneminde Türk milleti, baz› hak ve hürriyetlere kavuflmufltur. Bunun yan›nda Türkiye Cumhuriyeti vatandafl› olarak bizlere baz› görev ve sorumluluklar yüklenmifltir. Afla¤›da verilenlerden
hangileri sahip oldu¤umuz hak ve hürriyetler, hangileri görev ve sorumluluklar›m›zd›r? Karfl›lar›na yaz›n›z.
Seçimlere kat›lma:
Seçme ve seçilme:
Vergi ödeme:
....................................................................................................
.......................................................................................................
...................................................................................................................
Askerlik yapma:
Ö¤renim görme:
.......................................................................................................
..........................................................................................................
‹stedi¤i iflte çal›flma:
...............................................................................................
Kamu mal›n› koruma:
..........................................................................................
Afla¤›daki sorular› s›rayla dosya k⤛d›na yazarak cevapland›r›n›z.
1. Vatandafl olarak haklar›m›z nelerdir?
2. Vatandafl olarak görevlerimiz nelerdir?
3. Vatandafll›k hak ve görevlerimiz ne zaman düzenlenmifltir?
4. Vatandafll›k görevlerimizi yerine getirmemiz neden önemlidir?
5. Çocuk olarak aile içindeki görevlerimiz nelerdir? Bu görev ve sorumluluklar›m›z› yerine getirmemiz niçin önemlidir?
6. Aile bireylerinin görev ve sorumluluklar›n› yerine getirmeleri ailenin mutlu olmas›n› etkiler mi? Örneklerle aç›klay›n›z.
7. Ülkedeki insanlar›n mutlulu¤u için bizlere düflen görevler nelerdir?
80
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Aynı Gezegeni Paylaşıyoruz
Dünya’m›z neden bütün insanlar›n ortak miras›d›r? Niçin bu miras›
korumam›z gerekiyor? Aç›klay›n›z.
.................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
Dünya’y› daha iyi hâle getirmek için size düflen görevler nelerdir?
.................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
Çevre haklar› konusunda düflüncelerinizi yans›tacak görsel bir çal›flma yap›n›z.
81
BEN‹M EfiS‹Z YUVAM
Temada Geçen Kavramlar
Temada geçen afla¤›daki kavramlar bulmaca içinde sakl›d›r. Gizli
kavramlar› bulup üzerlerini boyayarak gösteriniz.
Bulmacadaki kavramlar›n her biriyle birer cümle kurunuz.
bar›nma, sanat, yön, ön yarg›
iletiflim, yang›n, mizah
S
Ö
N
Y
A
R
G
I
M
‹
Z
‹
Z
E
A
T
A
A
K
Ü
R
G
B
‹
T
K
‹
Y
M
S
A
N
A
T
H
A
R
L
U
M
L
A
M
Ü
P
G
E
Z
A
G
E
N
H
⁄
E
T
‹
Z
M
I
D
Ü
N
R
E
M
G
E
T
N
Z
E
K
N
Ü
L
L
U
Z
E
Y
T
‹
P
A
C
Ü
F
N
K
Ç
P
⁄
Ü
Ö
U
fi
L
H
A
S
‹
T
A
C
Ö
E
Ç
N
L
‹
A
S
T
E
R
F
H
M
A
D
F
E
E
M
T
B
A
R
I
N
M
A
K
Ü
Z
G
‹
T
‹
....................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
82
DÜN
BUGÜN
YARIN
83
DÜN, BUGÜN, YARIN
Hayatımda Değişiklikler Oluyor
Afla¤›daki sorular›n cevaplar›n› kapsayacak flekilde yaz›l› bir sunum
haz›rlay›n›z.
• Do¤umunuzdan bu güne kadar sizde ne gibi de¤iflimler oldu?
• Önceden yapamad›¤›n›z neleri flimdi yapabiliyorsunuz?
• Okul döneminde hangi becerileri elde ettiniz?
• Vücudunuzdaki de¤ifliklikleri nas›l gözlemliyorsunuz?
• Zaman içinde fiziksel özelliklerinizde ve becerilerinizdeki de¤iflmeleri nas›l aç›klayabilirsiniz? Bütün bunlar zamanla büyüyüp geliflmenizle ilgili olabilir mi? Bu de¤iflmelerle ilgili olarak duygu ve düflünceleriniz nedir?
............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
84
DÜN, BUGÜN, YARIN
Duygularımızın Yansıması
Duygular›n›zdaki de¤iflime göre el, kol hareketlerinizin, yüz ifadelerinizin ve beden duruflunuzun nas›l de¤iflti¤ini örneklerle aç›klay›n›z.
.....................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Çeflitli olaylar karfl›s›nda arkadafllar›n›z› gözlemleyiniz. Duygular›ndaki de¤iflimin yüzlerine ve bedenlerine nas›l yans›d›¤›n› belirleyip aç›klay›n›z.
.......................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Afla¤›daki durumlarda nas›l davran›rs›n›z? Kendinizi ve arkadafllar›n›z› gözlemleyiniz. Yüzünüzde ve bedeninizde nas›l de¤ifliklikler olur?
Aç›klay›n›z. Yüz flekillerini basit çizimlerle gösteriniz.
Korku:
.................................
Sevinç:
...................................
......................................................
.......................................................
......................................................
.......................................................
Üzüntü:
Heyecan:
..................................
................................
........................................................
.......................................................
........................................................
........................................................
85
DÜN, BUGÜN, YARIN
Hayatımız Değişiyor
Anne ya da baban›zla konuflarak afla¤›daki formu doldurunuz.
Ad›, soyad›:
.............................................................................
Do¤um tarihi ve yeri: .....................................................
Nüfusa kay›tl› oldu¤u yer: .......................................
Bitirdi¤i okullar: ..................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Mesle¤i: ................................................................... .............................................................
Kiflisel özellikleri: ..........................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Çocukken yapmaktan hoflland›¤› fleyler: ......................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
fiimdi yapmaktan hoflland›¤› fleyler: .............................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Evlili¤in getirdi¤i de¤ifliklikler: .........................................................................
Evlendikten sonraki fiziksel görünümündeki de¤ifliklikler: ..........
.........................................................................................................................................................
Zaman içinde hayat›n›zda oluflan de¤ifliklikleri metin hâline getiriniz. Görsellerle de destekleyerek sunum yapacak biçimde haz›rlay›n›z.
..................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
86
DÜN, BUGÜN, YARIN
Hangi Mesleği Seçsem?
Gelecekte hangi mesle¤i seçerseniz baflar›l› olursunuz? Hangi noktalar› göz önünde bulundurarak bu düflünceye vard›¤›n›z› aç›klay›n›z.
.......................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Hayalinizdeki mesle¤i anlatan bir resim yap›n›z.
87
DÜN, BUGÜN, YARIN
Benim Hava Raporum
Farkl› hava olaylar›n› gösterecek iflaretler tasarlay›n›z. ‹flaretlerinizi afla¤›daki alanlara çizip boyay›n›z. Bunlar› fotokopi ile küçültüp ço¤altarak gözlem grafiklerinizde kullanabilirsiniz.
Güneflli
Parçal›
bulutlu
Bulutlu
Ya¤murlu
Kar
ya¤›fll›
Rüzgârl›
Araflt›rma K⤛d›
Bir gün belirleyiniz. O gün hava durumunu izleyip afla¤›daki grafi¤e
iflleyiniz.
........ /........ /.....................
Sabah
Hava Durum Grafi¤i
Ö¤le
Akflam
Gece
Hava
durumu
S›cakl›k
(˚C)
Araflt›rma K⤛d›
Takvimden bir hafta belirleyiniz. Her gün hava durumunu gözlemleyiniz. Gözlemlerinize göre bir hafta süreyle günlük hava durumunu
haftal›k grafikte gösteriniz.
Tarih
Gün
Hava
durumu
S›cakl›k (˚C)
Hava durumunun hafta içindeki de¤iflimini de¤erlendiriniz.
............................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................
88
DÜN, BUGÜN, YARIN
Araflt›rma K⤛d›
Bir ay süreyle her gün gözlem yap›n›z. O günkü gözleminize göre
ertesi gün havan›n nas›l olaca¤›na iliflkin tahminde bulununuz.
Günlük tahminlerinizi afla¤›daki 1. tabloda gösteriniz. 2. tabloya ise
meteorolojinin günlük hava tahminlerini araflt›rarak iflaretleyiniz.
Tabloda gösterece¤iniz her hava olay› için uygun bir resim çiziniz.
si
e
art
z
Pa
a
l›
Sa
b
flam
rfl
r
Ça
e
b
em
Pe
ma
Cu
si
e
art
r
za
m
Cu
Pa
1. hafta
2. hafta
3. hafta
4. hafta
si
e
art
z
Pa
a
l›
Sa
r
Ça
b
flam
e
b
em
fl
r
Pe
a
m
Cu
si
e
art
m
Cu
ar
z
Pa
1. hafta
2. hafta
3. hafta
4. hafta
Sürenin sonunda iki tabloyu karfl›laflt›r›n›z.
Ayda kaç gün hava durumunu do¤ru tahmin ettiniz?
En büyük farkl›l›k, hangi hava olay›nda olmufltur?
...........................
...............................
En iyi tahminde bulundu¤unuz hava olay› hangisidir?
..........................
89
DÜN, BUGÜN, YARIN
Atatürk ve Sanat
Atatürk’ün hayat›n› resim, afifl, poster, drama gibi görsel bir sanat yoluyla anlat›n›z.
90
DÜN, BUGÜN, YARIN
Liderlik Özellikleri
Araflt›rma K⤛d›
Atatürk’ün ulusal bir lider olmas› ile ba¤lant›l› olarak düflündü¤ünüz kiflilik özelliklerini kutucuklara yaz›n›z.
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
....................................................................
Lider
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
................................................................................
91
DÜN, BUGÜN, YARIN
Ulusal Lider
Araflt›rma K⤛d›
Atatürk’ün ulusal lider olarak cumhuriyeti kurduktan sonra Türk
milletine yapt›¤› hizmetleri araflt›r›n›z. Araflt›rman›z› görseller ile
zenginlefltiriniz.
Atatürk’ün Cumhuriyet Döneminde Türk milletine yapt›¤›
hizmetler:
.................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
92
DÜN, BUGÜN, YARIN
Bayrağımız
‹stedi¤iniz bir materyal ile Türk bayra¤› yap›n›z.
Afla¤›daki bayraklardan hangisi bayra¤›m›za benziyor? Seçiniz. Sonra bayraklar› ülke isimleriyle efllefltiriniz.
KKTC
Kanada
‹ngilter
e
aycan
Azerb
Türkiye
Seçti¤iniz bayra¤› hangi özelliklerinden dolay› bayra¤›m›za benzettiniz?
.......................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................
93
DÜN, BUGÜN, YARIN
Geçmişten Günümüze
Millî bayramlar› kutlamak ve bayramlara kat›lmak niçin önemlidir? Bayram kutlamalar›na kat›l›nca neler hissediyorsunuz?
........................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
Öz De¤erlendirme Ölçe¤i
Afla¤›daki tabloyu doldurunuz.
ÖLÇÜTLER
Millî bayramlar›n tarihî olaylarla ilgili
olduklar›n› biliyorum.
Hangi millî bayram›n hangi tarihî olayla
iliflkili oldu¤unu söyleyebilirim.
Bayram haz›rl›klar›na severek ve isteyerek kat›l›yorum.
Bayram törenlerine kat›lmaktan mutluluk duyuyorum.
Bayram törenlerinde görev al›nca heyecanlan›yor ve gururlan›yorum.
Bayram törenlerinde o günkü tarihî olay› yafl›yormufl gibi oluyorum.
Bayram an›lar›n› anlatan büyüklerimi
zevkle dinliyorum.
94
Her
zaman
(3)
Bazen
(2)
Hiçbir
zaman
(1)
DÜN, BUGÜN, YARIN
Benim Fikrim
Sihirli bir de¤ne¤iniz oldu¤unu düflününüz. Bu sihirli de¤nekle gerçeklefltirebilece¤iniz sadece üç dile¤iniz var. Dileklerinizi Türkiye Cumhuriyeti için neler yapabilece¤inizi düflünerek belirleyiniz. Dileklerinizi ve
nedenlerini afla¤›daki balonlara yaz›n›z.
2. dile¤im
.....................................
1. dile¤im
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
3. dile¤im
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
Bu dileklerinizi gerçeklefltirmenize yard›mc› olacak bir proje haz›rlay›n›z.
Projenizi ve aflamalar›n› aç›klay›n›z.
Türkiye Cumhuriyeti’ni koruma ve gelifltirme projesi
........................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
95
DÜN, BUGÜN, YARIN
Hava ve Trafik
Trafik kazalar›n›n en çok hangi mevsimde oldu¤unu araflt›r›n›z.
Nedenlerini yaz›n›z.
....................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Yaz mevsiminin trafik üzerinde ne gibi etkileri olur?
K›fl mevsiminin trafik
üzerinde ne gibi etkileri olur?
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
...............................................................
Afla¤›daki resimlerin hangi hava koflullar›n› gösterdi¤ini belirtiniz.
Bu hava koflullar›nda, sürücülerin trafikte ne gibi önlemler almalar›
gerekir?
Hava koflullar›
............................
.................................
Önlem
..................................................................
..................................................................
..................................................................
..................................................................
............................
.................................
..................................................................
..................................................................
..................................................................
..................................................................
96
DÜN, BUGÜN, YARIN
Tekerlekten Otomobile
Yandaki bulmacada,
afla¤›daki ulafl›m araçlar›n›n adlar› gizlenmifltir. Bunlar› bulup
iflaretleyiniz.
bisiklet
sandal
fayton
tren
kamyon
sal
otobüs
uçak
otomobil
vapur
O
T
O
B
Ü
S
S
B
F
O
O
R
N
K
A
T
A
‹
A
T
V
S
U
A
U
R
L
S
Y
O
A
A
Ç
T
K
E
O
‹
T
M
P
N
A
P
Ç
N
T
K
O
O
U
D
K
A
A
E
O
L
N
B
R
A
L
B
A
L
O
E
O
‹
A
L
C
G
T
R
E
T
C
L
K
A
M
Y
O
N
A
Y
O
N
Yukar›daki bulmacada belirtilen araçlar› motorlu ve motorsuz araçlar olarak afla¤›ya grupland›r›n›z.
Motorlu araçlar
Motorsuz araçlar
..........................................................................
..........................................................................
..........................................................................
..........................................................................
..........................................................................
..........................................................................
..........................................................................
..........................................................................
..........................................................................
..........................................................................
..........................................................................
..........................................................................
Buldu¤unuz araçlar› bir de eskiden yeniye do¤ru defterinizde s›ralay›n›z. Bu araçlar›n bildi¤iniz özelliklerini anlat›n›z.
97
DÜN, BUGÜN, YARIN
Hangi Amaçla Kullanıyoruz?
Bilgisayar› e¤itim amac›yla nas›l kullan›yorsunuz? Yaz›n›z.
............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
Bilgisayar›n hangi amaçlarla kullan›ld›¤› hakk›nda kimlerden veya
nerelerden bilgi edinebilirsiniz? Bilgisayar›n farkl› kullan›m alanlar›n›
ve amaçlar›n› belirleyip afla¤›daki tabloyu doldurunuz.
Bilgi kayna¤›n›z
98
Bilgisayar kullan›m alan› ve amac›
DÜN, BUGÜN, YARIN
İletişim Teknolojileri
Telefonda günümüze kadar olan de¤iflimi araflt›r›n›z.
Araflt›rman›z› görsellerle de destekleyerek sununuz.
......................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
Günümüzde yayg›n olarak kullan›lmakta olan bir bireysel, bir de toplumsal iletiflim arac› belirleyiniz. Adlar›n› yaz›n›z. Bu araçlar icat edilmeden önce bunlar›n yerlerine kullan›lan iletiflim tekniklerini belirtiniz.
Bireysel iletiflim
Toplumsal iletiflim
Arac›n ad›: ...........................................
Arac›n ad›:
Eskiden kullan›lan teknikler:
Eskiden kullan›lan teknikler:
............................................................................
.........................................................................
............................................................................
.........................................................................
............................................................................
.........................................................................
............................................................................
.........................................................................
............................................................................
.........................................................................
............................................................................
.........................................................................
............................................................................
........................................................................
......................................
99
DÜN, BUGÜN, YARIN
Eskiden
Araflt›rma K⤛d›
Yaflad›¤›n›z yerde annenizin ve baban›z›n çocuklu¤undan bugüne kadar neler de¤iflmifl? Bir araflt›rma yaparak tabloyu tamamlay›n›z.
Ev say›s›
Önce
fiimdi
Nüfus
Fabrika say›s›
Okul say›s›
Çevrenizden bir yerin eski ve yeni durumunu gösteren birer
foto¤raf bularak afla¤›ya yap›flt›r›n›z.
Foto¤raflar› karfl›laflt›r›n›z. Farkl›l›klar› belirleyip nelerin de¤iflti¤ini
yaz›n›z.
....................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
100
DÜN, BUGÜN, YARIN
Oyunlarımız
Dedelerinizle, anneanne ve babaannenizle görüflünüz. Onlar›n çocuklu¤unda oynad›klar› oyunlarla sizin oyunlar›n›z› karfl›laflt›r›n›z. Afla¤›daki “Oyunlar›m›z” tablosunu doldurunuz.
Tablo: Oyunlar›m›z
Eskiden oynand›¤› hâlde
flimdi oynanmayan oyunlar
Eskisi gibi sürüp
giden oyunlar
De¤iflikli¤e u¤ram›fl
oyunlar
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
Büyüklerinizin oynad›¤› ama gününümüzde de¤iflime u¤ram›fl bir oyunu sizin oynad›¤›n›z flekliyle karfl›laflt›r›n›z. Benzerliklerini ve farkl›l›klar›n› yaz›n›z. De¤iflimin nedenlerini aç›klay›n›z.
......................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
101
DÜN, BUGÜN, YARIN
Geçmişin İzleri
Araflt›rma K⤛d›
Araflt›rma sorular›
Eski dönemlere ait tarihî
eserleri nerelerde görüp inceleyebiliriz?
Cevaplar
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
Çevrenizde tarihî mekânlar, müzeler var m›? Birkaç›n›n ismini yaz›n›z.
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
Tarihî mekânlar, gezenlere ne tür bilgiler verir?
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
‹nsanlar, müzelere niçin
gider? ‹nsan oradaki eserlerden nas›l bilgi edinir?
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
Müzelerde, flu anda kulland›¤›m›z araçlar›n eski modellerini görebilir miyiz?
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
Aile büyüklerinize kömürlü
ütüyü anlatt›r›n›z. Onu evdeki
ütüyle karfl›laflt›r›n›z. Farkl›l›klar›n› ve de¤iflimi yaz›n›z.
Çok eskiden yaflam›fl insanlar›n yaflay›fl flekli ile ilgili bilgi
edinmek istiyorsunuz. Bunun
için nerelere gitmeniz gerekir?
102
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
DÜN, BUGÜN, YARIN
Karşılıklı Bağımlılık
Bir çiftçi, bu¤day üretirken çevreden nas›l etkilenir? Aç›klay›n›z.
Bu çiftçinin üretti¤i bu¤day, ekmek oluncaya kadar hangi aflamalardan geçer? Bu aflamalarda kimler yer al›r? Listeleyiniz. Çiftçinin
bu¤day üretimini etkileyen çevre, baflka kimleri de etkilemifl olur?
Aç›klay›n›z.
.....................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Toplumda birbirine ba¤›ml› olan insanlara yak›n çevrenizden örnekler veriniz. Yapt›klar› iflleri aç›klay›n›z.
...................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
103
DÜN, BUGÜN, YARIN
Doğal Afetlerden Nasıl Korunuruz?
Depremin zararl› etkilerini azaltmak ve zararlar›ndan korunmak için önerebilece¤iniz çözüm yollar›n› yaz›n›z.
......................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
Sellerin etkilerini azaltmak ve zararlar›ndan korunmak için
önerebilece¤iniz çözüm yollar›n› yaz›n›z.
.....................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
104
DÜN, BUGÜN, YARIN
Temada Geçen Kavramlar
Afla¤›daki kavramlar› verilen bofllu¤a, alfabe s›ras›na koyarak s›ralay›n›z. Karfl›lar›na, kavram›n geçti¤i konu ile ilgili akl›n›za gelen en
önemli fleyi yaz›n›z.
●
Kültürel de¤er
●
Teknolojik ürün
●
Cumhuriyet
●
Bilgisayar
●
Yerleflim birimi
●
Meteoroloji
●
Müze
●
Zaman
●
‹letiflim teknolojisi
●
Karfl›l›kl› ba¤›ml›l›k
●
Grafik
●
Tahmin
.......................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
105
SÖZLÜK
A
adil: 1. Adaletle ifl gören, adaletten, haktan ayr›lmayan. 2. Hakka uygun, adaletli.
akraba: Kan veya evlilik yoluyla birbirine ba¤l› olan kimseler.
aktif: Etkin, canl›, hareketli, çal›flkan.
anlaflmazl›k: ‹ki veya daha çok taraf›n düflünce ve amaçlar› aras›nda ayr›l›k, uyuflmazl›k.
B
beceri: Elinden ifl gelme durumu, ustal›k.
belge: Bir gerçe¤e tan›kl›k eden yaz›, foto¤raf, resim, film vb.
biçim: D›fl görünüfl, flekil.
bütçe: Devletin, bir kuruluflun, bir aile veya bir kimsenin gelecekteki belirli bir süre
için tasarlad›¤› gelir ve giderlerini tür ve ayr›nt›lar›yla gösteren çizelge.
Ç
çat›flma: Çat›flmak ifli, kavga etmek.
çevik: Kolayl›k ve çabuklukla davranan, atik.
D
davran›fl: Davranma ifli veya biçimi, tutum, hareket.
deney: Bilimsel bir gerçe¤i göstermek, bir yasay› do¤rulamak, bir varsay›m› kan›tlamak amac›yla yap›lan ifllem, tecrübe.
dönem: Belli özellikleri olan zaman parças›, devre, devir.
E
erozyon: Afl›nma, afl›n›m, topra¤›n afl›nmas›.
etkinlik: Etkin olma durumu, çal›flma, ifl yapma gücü, faaliyet.
F
faaliyet: 1. Çal›flkanl›k, çal›flma, canl›l›k, hareket. 2. ‹fller durumda olma, etkinlik.
fedakârl›k: Özveri.
H
heyelan: Toprak kaymas›.
‹
ilk yard›m: Tedavisi gereken kimselerin ilk bak›mlar›nda uygulanan basit tedavi.
ilke: Temel düflünce, temel inanç.
ink›lap: Bir durumdan baflka bir duruma geçifl, dönüflüm.
israf etmek: Gereksiz yere harcamak, savurganl›k etmek, tutumsuzluk etmek.
istiklal: Ba¤›ms›zl›k.
ifl birli¤i: Amaç ve ç›karlar› bir olanlar›n oluflturduklar› çal›flma ortakl›¤›.
K
kara: Yeryüzünün denizle örtülü olmayan bölümü, toprak.
kural: Davran›fllar›m›za yön veren, uyulmas› gereken ilke.
kültür: Bir topluma veya halk toplulu¤una özgü düflünce ve sanat eserlerinin bütünü.
L
lider: Yönetimde gücü ve etkisi olan kimse, önder, flef.
Ek-1
SÖZLÜK
M
mekân: 1. Yer, bulunulan yer. 2. Ev, yurt.
meslek: Bir kimsenin geçimini sa¤lamak için yapt›¤› sürekli ifl.
N
naçiz: De¤ersiz, önemsiz.
Ö
öge: Birleflik bir fleyi oluflturan basit fleylerden her biri, unsur, eleman.
öz geçmifl: Bir kiflinin kendisinin anlatt›¤› hayat›, yaflam öyküsü.
özgü: Özellikle birine veya bir fleye ait olan, belli bir kimsede veya fleyde bulanan.
P
pansuman: Yara temizli¤i ve bak›m›.
peri: Do¤aüstü güçleri oldu¤una inan›lan, hayal d›fl› varl›k.
proje: Tasarlanm›fl fley, tasar›.
R
rozet: Yakaya tak›lmak için çeflitli biçimlerde yap›lan, bir kuruluflun sembolü say›lacak
ufak k⤛t veya metal nesne.
S
seyahat: Yolculuk, gezi.
simgelemek: Sembol durumuna getirmek.
sorumluluk: Kiflinin kendi davran›fllar›n› veya kendi yetki alan›na giren herhangi bir olay›n sonuçlar›n› üstlenmesi.
T
tahliye: Boflaltma.
tarif: 1. Tan›m. 2. Bir iflin yap›l›fl yöntemini aç›klama ve belirtme. 3. Bir fleyin bulundu¤u yeri, çevre ile ilgisini belirterek aç›klama.
tasarruf: 1. Para veya herhangi bir fleyi dikkatli kullanma, idareli tüketme. 2. Para biriktirme, art›r›m.
tercih: Bir fleyi öbürüne göre daha iyi, üstün veya önemli sayma.
U
ulafl›m: 1. Ulaflmak ifli. 2. Köyler, flehirler, ülkeler aras›nda bir yerden bir yere gidifl
gelifl.
Ü
üye: Herhangi bir toplulu¤u oluflturan bireylerden her biri.
V
vakit: 1. Zaman. 2. Bir ifle ayr›lm›fl veya bir ifl için al›fl›lm›fl saatler.
veteriner: Hayvan hastal›klar› hekimi, baytar.
Y
yak›t: Odun, kömür, do¤al gaz, mazot gibi ›s› sa¤lamak amac›yla yak›lan madde.
yöntem: Bir amaca eriflmek için izlenen, tutulan yol, sistem.
Z
ziyaret: Birini görmeye, biriyle görüflmeye gitme, görüflme.
Ek-2
KAYNAKÇA
Akkök, Füsun, ‹lkö¤retimde Sosyal Becerilerin Gelifltirilmesi (Ö¤retmen El Ki tab›), ‹stanbul, 2003.
Atatürkçülük I, Millî E¤itim Bakanl›¤› Yay›nlar›, ‹stanbul, 1998.
Atatürk ve Kurtulufl Savafl› Müzesi, T.C. Genelkurmay Baflkanl›¤› Yay›nevi, Ankara. (Ressam Ayd›n Erkmen’in eskizleri, Moskova Sanat Akademisi’nde Azeri ve
Rus ressamlar taraf›ndan büyük duvar resimlerine dönüfltürülmüfltür.)
Aytar, E., Seçme Çocuk Oyunlar›, Damla Yay›nevi, ‹stanbul, 2003.
Bayram, Gönül; Ö. Bayram, Belirli Gün ve Haftalar, Koza Yay›n Da¤›t›m Afi, Ankara, 2005.
Bengi, Türkan G., Çocuklar M›z›kç› De¤ildir, T.C. Kültür Bakanl›¤›, Ankara, 2001.
Çetin, F. ve Arkadafllar›, Çocuklardan Sosyal Beceriler, Epsilon Yay›nc›l›k Tic.
San. Ltd. fi, ‹stanbul, 2003.
Demirel, Özcan, Planlamadan De¤erlendirmeye Ö¤retme Sanat›, PegemA Yay›nc›l›k, Ankara, 1999.
Dökmen, Üstün, Selam, Sistem Yay›nlar›, ‹stanbul, 2002.
Dirim, Aygören, ‹lkö¤retim Okullar› ‹çin Çocuk Oyunlar›, Esin Yay›nevi, ‹stanbul,
2000.
Ergun, M. La Fontaine, Ezop, Masallar, Seçmeler, Ergun Yay›nlar›, Ankara, 1998.
Ersan, Adnan, Çocuk F›kralar›, Arkadafl Yay›nevi, Ankara, 2003.
Gül, Metin; Yalç›n, ‹lhan, Aç›klamal› Atasözleri ve Özdeyifller Sözlü¤ü, Koza Yay›n Da¤›t›m, Ankara, 2000.
Günefl, H., Çocuk Oyunlar›, An› Yay›nc›l›k, Ankara, 2003.
Kapulu, Ahmet, Ulusal Bayram fiiirleri, Koza Yay›n Da¤›t›m, Ankara, 2001.
Kök Çocuk Ansiklopedisi, Cilt 1-5, Kök Yay›nc›l›k, Ankara, 2002.
Millî Egemenlik ve TBMM, TBMM Kültür, Sanat ve Yay›n Kurulu Yay›nlar›, Ankara.
Selçuk, Ziya; H. Kay›l›, L. Okut, Çoklu Zekâ Uygulamalar›, Nobel Yay›n Da¤›t›m,
Ankara, 2004.
Sivasl›o¤lu, Aziz, K›sa Pantolonlu fiiirler, Koza Yay›n Da¤›t›m, Ankara, 2002.
Ek-3
KAYNAKÇA
Sivasl›o¤lu, Aziz, Önemli Günler ve Haftalar, Koza Yay›n Da¤›t›m Afi, Ankara,
2002.
Sunat, ‹smail Hakk›, ‹lkö¤retim Monologlar›, Özyürek Bas›m ve Yay›nevi, ‹stanbul, 1999.
Sümer M., K., Bilmece Bildirmece, Bilgi Yay›nlar›, Ankara, 2000.
Tokmakç›o¤lu, Erdo¤an, Çocuk Oyunlar›, Esin Yay›nevi, ‹stanbul.
Tuncor, Ferit Rag›p, En Güzel Çocuk fiiirleri, ‹nk›lap Kitabevi Yay›n Sanayi ve Ticaret Afi, ‹stanbul.
Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yay›nlar›, Ankara, 2005.
Yaz›m K›lavuzu, Türk Dil Kurumu Yay›nlar›, Ankara, 2005.
Y›ld›r›m, Selçuk, Bilmece Bildirmece, U¤urböce¤i Yay›nlar›, ‹stanbul, 2003.
Ek-4
Ek-5
TÜRK‹YE HAR‹TASI

Öngörü yaz›lar› - Belde Gazetesi

Genç Akademi Sayi 16 - Ak Parti İstanbul Gençlik Kolları

PDF İndir - Türkiye Aile Hekimliği Dergisi

AstroRehber Portre Astroloji Raporu (T) | Steven Spielberg

STAJ YÖNERGES! - Mimarlık ve Tasarım Fakültesi

indir - TED Antalya Koleji