9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. 01 Sanatların Sınıflandırılması Aşağıdakilerin hangisinde verilenlerin tümü “plastik 4. Aşağıdakilerden hangisi edebiyatla ilgilidir? sanatlar” grubunda yer alır? A) Kullandığı malzemenin ses olması A) Tiyatro -heykel - sinema B) Sınırlı sayıda konuları işleyebilmesi B) Mimari - sinema - resim C) Duygu ve düşünceleri doğrudan anlatması D) Bir sanat dalı olması C) Minyatür - heykel - kabartma E) Tek amacının insana bilgi vermek olması D) Resim - minyatür -müzik R İ T E) Heykel - müzik - dans 2. A) Bir aşk masalı B) Örümceğin büyük ağı C) Bir evin mimarisi D) Bir yemek tarifi E) Çanakkale Savaşı’nı konu edinen tarih metni 3. K E N R Ö Aşağıdakilerden hangisi sanat değeri taşır? Aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur? 5. Sanat eseri ne ahlaksızlığı öğretir ne de ahlaklı olmayı öğütler. Ahlak karşısında kayıtsızdır. Kişilere gündelik hayatta kullanılacak bilgi verdiği de söylenemez. Çünkü gerçekliği yorumlar, dönüştürür, yeni bir gerçeği ortaya çıkarır. Buna sanata özgü gerçeklik denir. Ama sanat, sezgisel bilgi vererek insanın gerçeğin ötesini düşünmesini sağlar. Yukarıdaki paragraftan aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz? A) Sanat eseri ahlaklı olmayı öğütlemez. B) Kişilere gündelik bilgi vermez. C) Sanat eserinde gerçekler olduğu gibi anlatılmaz. D) Gerçeğin ötesini sanat sayesinde görürüz. E) Sanat gerçek karşısında kayıtsızdır. 6. Dil için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Edebiyat bilim dallarından etkilenmez. A) Dil, insanlar arasındaki iletişimi sağlar. B) Şiir, gerçekleri doğrudan anlatır. B) Dil, kitleler arası yakınlaşmayı sağlar. C) İmge; zihinde tasarlanan gerçekleşmesi istenen düş, hayaldir. C) Canlı bir varlık gibi sürekli gelişir. D) Şiirin ana duygusuna aliterasyon adı verilir. E) Dil yazılı ve sözlü olmak üzere iki şekilde ifade edilir. E) Şiirde ölçü ve kafiye mutlaka olmalıdır. D) Dilin sanatla ilgisi yoktur. 01 Sanatların Sınıflandırılması 7. 11. Aşağıdakilerden hangisi edebi metnin bir özelliği değildir? Aşağıdakilerin hangisi sanatsal bir metin olamaz? A) Sözleşme A) Edebi metnin dili bilimsel metinlerin dilinden farklı değildir. B) Fıkra D) Mektup C) Makale E) Söyleşi B) Duygulandırmak, sezdirmek, düşündürmek amacıyla yazılır. C) Gerçeği kurmacadır. D) Bilgi vermeyi amaçlamaz. E) Her konuyu ele alabilir. 8. 12. Aşağıdakilerden hangisi bir sanat değeri taşımaz? Öğretici metinleri ---- metinler, ---- metinler, ---- metinler, ---- çevresinde gelişen metin türleri ve ---- hayatı konu alan metin türleri olarak gruplandırmak mümkündür. R İ T A) Bir ağaç heykeli B) Bal peteğinin altıgen şekli Bu cümledeki boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? C) Ölüm üzerine yazılan şiir D) Bahar konulu bir şarkı E) Deniz kıyısının resmi A) tarihi - felsefi - bilimsel - gazete - kişisel K E B) bilimsel - tarihi - kişisel - gazete - bilimsel C) anlatmaya dayalı - göstermeye dayalı - bilimsel - tarihfelsefi D) kişisel - bilimsel - tarihi - felsefi - günlük N R Ö “Yaprakların ağır ağır sallanması, kırlangıçların gezi güzergahları” niçin sanat olarak kabul edilemez? A) Farklı bilim dallarının konuları olduğu için B) Yapılışı belli bir emek gerektirdiği için Körfez Yayınları 9. E) felsefi - gazete - kişisel - olay - bilimsel 13. A) Coşku ve heyecanı dile getiren metinler B) Olay çevresinde oluşan metinler C) Belli bir sanat amacına yönelik olmadığı için C) Anlatmaya bağlı metinler D) Yapı bakımından farklı özellikler bulunduğu için D) Göstermeye bağlı metinler E) Daha çok biyoloji bilimine ait olduğu için 10. “Yazar-dil” arasındaki ilişkinin benzeri aşağıdakilerin hangisinde vardır? Aşağıdakilerin hangisi edebi metinlerin sınıflandırılmasıyla ilgili değildir? E) Görmeye bağlı metinler 14. Aşağıdakilerin hangisinde “bir terim, kavram ya da imge” kullanılmamıştır? A) Okyanus - baraj A) O, eserlerinde Erzurum ağzını kullanır. B) Ressam - sergi salonu B) Duygu, onun için bir şey ifade etmez. C) Müzik - şarkı C) Bugün çok yorulmuş ve erkenden uyumuşum. D) Heykeltıraş - mermer E) Fıkra - güldürü Test 01 CA D) Aslan yürekliydi benim kardeşim. E) Göğün mağrur bakışları bulutları bana doğru geliyordu sanki. 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. Aşağıdakilerden hangisi ahengi sağlayan ögelerden değildir? A) Ölçü (Ritim) 02 Şiirde Ahenk Unsurları B) Uyak D) Vurgu ve tonlama 5. C) Aliterasyon Aşağıdaki sorulardan hangisi temayı buldurmaya yöneliktir? A) Metinde anlatılan nedir? B) Metin nasıl anlatılmış? E) Sözcükler C) Metindeki olay ne zaman yaşanmış? D) Metnin türü nedir? E) Metni kim anlatmış? 2. R İ T Aşağıdakilerden hangisi ahenk unsurudur? A) Edebi sanatlar B) Dil C) Zihniyet K E D) Tema E) Ünsüz harflerin aynı mısrada sıkça tekrarlanması 3. N R Ö 6. A) Dizelerle yazılan eserlere manzum denir. B) Sanatta ilk amaç maddi çıkar sağlamaktır. C) Şiir kafiyesiz ve ölçüsüz de yazılabilir. D) Edebiyatın malzemesi dildir. E) Şiiri oluşturan bütün unsurlara “yapı” denir. Aşağıdakilerden hangisi şiir dilinin bir özelliği değildir? A) İmge ve mecazlar ön plandadır. B) Şiir dilinde doğrudan anlatım vardır. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? C) Edebi bir dildir. D) Hayaller somutlaştırılarak ifade edilir. E) Şiir dilinde sözcüklerin anlamları sözlük anlamlarından farklıdır. 7. Güzelliğin on para etmez Bu bendeki aşk olmasa Eğlenecek yer bulamam 4. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) İnsanlar duygularını hayallerini sadece dille ifade etmez. Gönlümdeki köşk olmasa Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? B) Kafiyesiz ve ölçüsüz şiir olmaz. A) Nazım birimi dörtlüktür. C) Düzyazıyla yazılan eserlere “mensur” denir. B) Redif ve kafiye vardır. D) Resmin malzemesi boyadır. C) Hece ölçüsüyle yazılmıştır. E) Şiirdeki uyum ve düzene ahenk denir. D) Şiirin teması aşktır. E) İkinci dizede imge kullanılmıştır. 02 Şiirde Ahenk Unsurları 8. 12. Şiir gerçeği mecaz ve imgelerle değiştirerek aktarır. Benden selam olsun Bolu Beyi’ne Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır Bu cümleden aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? Ok gıcırtısından kalkan sesinden Dağlar seda verip dinlemelidir. A) Şair, gerçeği olduğu gibi aktarmaz. Bu dörtlükten aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? B) Şiirdeki gerçek, görünen gerçek değildir. C) Şiirde imgeler gerçekleri başkalaştırır. A) Kahramanlık ve savaştan bahsediliyor. D) İmge ve mecazlarla şiir gerçeği ortaya çıkar. B) Epik şiire örnek gösterilebilir. E) Şair gerçeği değil, hayallerini anlatır. C) Hece ölçüsüyle yazılmıştır. D) Bir şiirin son dörtlüğüdür. E) Halk edebiyatına ait bir şiirden alınmıştır. 9. R İ T Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Koşma dörtlüklerle yazılan divan şiiri nazım biçimidir. B) Gazel aruz ölçüsüyle ve beyitlerle yazılır. C) Kaside övgü şiirleridir. K E D) Türkü değişik ezgilerle söylenir. 13. N R Ö 10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde imge yoktur? A) Peygamber çiçeğinin aydınlığında ara B) Sırrımı söylüyorum vefakar balıklara C) Bir tren ışığına, güneşe çekmek seni D) Ruhumu bayrak yapıp ben teslim edeceğim E) Rüzgarda sallanıyor ağaçlar 11. Ne bir şey düşünecek ne bir laf edeceğim, Ama sonsuz bir sevgi dolduracak içimi, Göçebeler gibi uzaklara gideceğim. Mesut, sanki yanımda bir kadın varmış gibi. Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Körfez Yayınları E) Gazel; aşk, tabiat ve güzellik konularında yazılır. A) Yarım kafiyeye ve redife yer verilmiştir. B) 14’lü hece ölçüsüyle yazılmıştır. C) Aliterasyon bulunmaktadır. D) Yurdundan ayrılmayı düşünmektedir. E) Benzetmeye yer verilmiştir. Kavuşmak bir gün toprağa Bir bahar cümbüşü olmak Dört mevsimde ayrı ayrı Tabiatın düşü olmak 14. Bu dörtlükten hareketle şiirin teması aşağıdakilerin hangisi olabilir? Karacaoğlan der ki söyle sözünü Hakka teslim eyle kendi özünü Nas işine karalama yüzünü Yolun doğrusunu buldun mu gönül A) Tabiatla bütünleşmek Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? B) Yaşama sevinci içinde olmak C) Ölümü arzu etmek A) Halk şiiri geleneğine aittir. D) Tabiatı çok sevmek B) Hece ölçüsü ile yazılmıştır. E) Baharın güzelliği karşısında hayranlık duymak C) Alındığı şiirin son dörtlüğüdür. D) İkinci ve üçüncü dizede “z” yarım kafiye, “-ünü” rediftir. E) Nazım biçimi rübaidir. Test 01 CA 1.C 2C 3C 4D 5E 6D 7A 8B 9C 10D 11A 12A 13E 14C 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. 4. Karac’oğlan der ki söyle sözünü Herkesin bildiği dilden bir isim Nas işine karalama yüzünü Eski esvaplarım, tutun elimden Yolun doğrusunu buldun mu gönül Aynalar söyleyin bana, ben kimim Bu dörtlüğün ikinci ile dördüncü dizeleri arasında hangi uyak vardır? A) Sarmal uyak düzeni vardır. A) Zengin uyak B) Hece zoruyla ünlü düşmesi uygulanmıştır. B) Cinaslı uyak C) Redif kullanılmıştır. C) Tam uyak D) Bir koşmanın son dörtlüğüdür. D) Yarım uyak E) Yarım uyak kullanılmıştır. E) Tunç uyak N R Ö Sanki kulağıma gaipten bir ses, Buluşmalar kaldı mahşere diyor. Bu dörtlük için aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Sözcük halinde redif vardır. B) Seslenmeye yer verilmiştir. C) Şair ayrılıktan yakınmaktadır. D) İlk iki dizede zengin uyak kullanılmıştır. R İ T K E Ey gönül, gidenlerden ümidini kes! Kaçan bir hayale benziyor herkes. 5. Ben bir garip halk şairiyim Gökte yıldız kadar yer gezdim Kalbimde sızım, omzumda sazım Alnımda karayazım Takılmışım bir âşık ustanın peşine Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Ulama vardır. B) Redif yoktur. C) Şair kendisiyle ilgili bilgi vermiştir. D) Serbest ölçü ile yazılmıştır. E) Şiirde ahengi sağlayan unsurlardan yararlanılmamıştır. Belki rüyalarındır bu taze açmış güller Bu yumuşak aydınlık dağların tepesinde Bitmeyen aşk türküsü kumruların sesinde Rüyası ömrümüzün çünkü eşyaya siner Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Zengin uyak kullanılmıştır. B) İkinci dizede duyu aktarımı vardır. C) Redif kullanılmıştır. D) I. ve IV. dizeler arasında tam uyak vardır. E) Soyut ögelere yer verilmiştir. 3. Lügat bir isim ver bana halimden Hakka teslim eyle kendi özünü Bu dörtlükle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? 2. 03 Şiirde Ahenk Unsurları E) Son dizede ünlü düşmesi vardır. 6. Sökülsün dağların buzu sökülsün Öne insin çöl ovaya dökülsün Erzurum dağının karı çekilsin Ak koyunlar yürüsün de gidelim Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Redife yer verilmiştir. B) Dizelerin hiçbirinde durak kullanılmamıştır. C) I. ve II. dizeler arasında tam uyak vardır. D) İmgeli anlatıma yer verilmemiştir. E) Düz uyak örgüsü kullanılmıştır. 03 Şiirde Ahenk Unsurları 7. 10. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi şiirsellik açısından daha sınırlıdır? Aşağıdaki dizelerin hangisinde redif yoktur? A) Yükselme gururunla indir başını yere A) İncecikten bir kar yağar Tahammülüm yok artık çiçeklere tüllere Tozar Elif Elif diye B) Gittikçe bembeyaz gezinenler üçer beşer B) Elif kaşlarını çatar Bildim ki ahiret denilen yerdedir beşer Gamzesi sineme batar C) Önce upuzun sonra kesik saçın vardı C) Evlerinin önü çardak Elif’in elinde bardak Tenin buğdaysı boyun bir başak kadardı D) Deli gönül abdal olmuş D) Mesut olmuş görmek isterdim hepinizi Gezer Elif Elif diye Bir bahar gününde dertliyi ümitsizi E) Elif’in uğru nakışlı Yavru balaban bakışlı R İ T E) Göl mevsimidir şimdi, bıraksın seni kışlar Aksetti yeşil koylara sazlar ve kamışlar K E (I) Ağaçların daha bu bahçelerde 11. (II) Bütün yemişleri dalda sarkıyor (III) Geceler bir nehir gibi akıyor N R Ö (IV) Umutların mola verdiği yerde Bu dizeler çarpraz kafiye örgüsüne göre düzenlenmek istense aşağıdaki değişikliklerden hangisinin yapılması gerekir? A) I. ve III dizeler yer değiştirilmelidir. B) II. ve IV. dizeler yer değiştirilmelidir. C) II. ve III. dizeler yer değiştirilmelidir. D) I. ve IV. dizeler yer değiştirilmelidir. Aşağıdakilerden hangisi redifin tanımı olmaya en uygundur? A) Mısra sonlarındaki en az üç harfin (sesin) benzeşmesine redif denir. Körfez Yayınları 8. B) Üst mısradaki son sözcüğün içinde alt mısranın son sözcüğünün tekrar edilmesine denir. C) Ölçü sebebiyle bir sözcüğün kısa hecelerinin uzatılarak yazılmasına denir. D) Bir kelimeyi hem gerçek hem mecaz anlama gelecek şekilde mısra sonunda kullanmaya denir. E) Mısra sonunda yazılışı, okunuşu, görevi anlamı aynı olan ek, sözcük ya da sözcük grubuna denir. E) III. ve IV. dizeler yer değiştirilmelidir. 9. 12. Derviş bağrı taş gerek Ela gözlerini sevdiğim dilber Güzeller cefadan niçin usanmaz Gözü dolu yaş gerek Ne cefadan kaçar ne de rahmeyler Koyundan yavaş gerek Haktan haya edip kuldan utanmaz Sen derviş olamazsın Bu dörtlüğün uyak düzeni ve türü aşağıdakilerden hangisidir? Bu dörtlükte aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Redif B) Tam Kafiye D) Düz Kafiye Test 02 CA 1.E A) B) C) D) E) C) Zengin Kafiye E) Hece ölçüsü 2E 3B 4B 5A 6B 7E 8E Çapraz - tam uyak Düz - tam uyak Sarma - zengin uyak Serbest - tam uyak Çapraz - zengin 9A 10E 11A 12D 13C 14E 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. 04 Şiir Türleri, Edebi Sanatlar 5. Ak tüylü köpektir koyun sürüsüyle Seğirtir kaval sesinde sağa sola Çobandır köyün yamacında Yayar davarı da çömelir Meşe dallarının altına Aşağıdaki dizelerin hangisinde teşbih sanatı yoktur? A) Bu ses sanki saçlarımı ıslatan sessiz bir kardı. B) Dişlerin öpülen çocuk yüzleri gibiydi. C) Yüzün yaralı bir ceylan gözleri kadar sıcaktı. Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü bir nitelik vardır? D) Halıları öpe öpe nakış yapar nakış gibi gezer ayaklar E) Sen geldin, benim deli köşemde durdun. A) Lirik B) Dramatik D) Epik C) Didaktik 6. 2. Bu dörtlük hangi şiir türünden alınmış olabilir? N R Ö B) Pastoral D) Epik 3. Aşağıdakilerden değildir? hangisi A) Telmih B) Kişileştirme K E Yiğit olan yiğit kurt gibi bakar Düşmanı görünce ayağa kalkar Kapar mızrağını meydana çıkar Yiğidin ardında duran olmalı A) Lirik R İ T E) Pastoral D) Redif C) Didaktik E) Dramatik Varsın bahçelerde rüzgar gezinsin, Yağmur ince ince toprağa sinsin Bir başka alemden gelmiş gibisin, Dalmış gözlerinle pencerelerde 7. edebi sanatlardan biri C) Benzetme E) Hüsnü talil El ayak çekilince caddelerde Yalnız seni ararım gecelerde Bu dizelerde aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi vardır? Bu dörtlük hangi şiir türünden alınmış olabilir? A) Lirik B) Epik D) Didaktik 4. A) Mübalağa B) Tenasüp C) Teşbih C) Pastoral D) Mecaz-ı mürsel E) Tevriye E) Dramatik Sana gitme demeyeceğim Üşüyorsun çeketimi al Günün en güzel saatleri bunlar Yanımda kal 8. İçine gül koyduğum tüfek ölmeye başlar Bütün yükünü sırtına yüklenen kaplumbağa Gibi ölüm önünde özbenliğim yavaşlar Bu dörtlükte hangi şiir türü ağır basmaktadır? Yukarıdaki mısralarda aşağıdaki edebi sanatlardan hangileri ağır basmaktadır? A) Lirik A) Teşhis - teşbih B) Dramatik D) Pastoral C) Satirik E) Didaktik B) Teşhis - hüsn-i talil C) Teşbih - tecahül-i arif D) Telmih - teşhis E) Telmih - teşbih 04 Şiir Türleri, Edebi Sanatlar 9. 13. Aşağıdaki dizelerin hangisinde teşbih sanatı yoktur? A) Merhametin ta kendisiydi gözlerin. Uçtuk Mohaç ufkunda görünmek hevesiyle Canlandı o meşhur ova at kişnemesiyle Bu beyitteki “uçtuk” kelimesinde hangi edebi sanat vardır? B) Merhamet yeryüzünü kaplayan sessiz bir yağmurdu. C) Sesin dünyayı dinlendiren bir melodidir. A) Açık istiare D) Güneşe açılan ara sokaklardan geliyorum. E) Köşelerde keklik gibi bakıp duran saksılar vardır. 10. B) Kapalı istiare D) Hüsnütalil 14. Bu yağmur, bu yağmur, bu kıldan ince, Öpüşten yumuşak yağan bu yağmur. Bu yağmur, bu yağmur, bir gün dinince Aynalar yüzümü tanımaz olur. “Sağ yanımda homurdayan, ak köpüklü engin deniz... İsyan eden bir insan gibi üzerimde engin bir mavi kubbe... kandillerini yakmış; sessizlik içinde huzur bulan bir derviş sanki” R İ T A) İnsan - dalga A) İstifham - teşbih B) Su - köpük K E B) Tekrir - teşhis C) Deniz - kubbe D) Sular - kubbe C) Kinaye - tenasüp E) İntak - tenasüp N R Ö Yar sana, Çağlar sular yarsana, Çünkü Ferhat’ım dersin, Bulunmaz mı yar sana? Körfez Yayınları E) İnsan - gökyüzü D) Kinaye - istiare 15. Bir gonca gül kokusu saklayan dudakların Rengi atmış bir çiçek gibi solunca yarın Maziye hasret çeken hislerle yanacaksın Bu dizelerde yapılan söz sanatıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Bu dörtlükte aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır? A) Gerçek neden, bir yana bırakılarak olay, şairce bir nedene bağlanmıştır. A) Hüsn-i talil - tecahül-i arif B) Bir varlığın güçlü bir özelliği diğer varlığa aktarılarak benzetme yapılmıştır. B) Mecaz-ı mürsel - kinaye C) Telmih - teşhis 12. E) Teşbih Yukarıdaki parçada “benzeyen” ( özellik alan) varlıklar aşağıdakilerden hangileridir? Yukarıda verilen dizelerde görülen söz sanatları aşağıdakilerden hangileridir? 11. C) Mecaz D) Cinas - telmih C) Söylenişleri aynı, anlamları farklı sözcükler kullanılmıştır. E) İstifham - teşbih D) Bilinen gerçek, bilinmezden gelinmiştir. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde kinayeli bir söyleyiş yoktur? E) Bir sözcük yakın ve uzak anlamıyla kullanılmıştır. 16. “Sen geldin diye...”cümlesi aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa bir olgu, gerçek nedeninin dışında, güzel bir nedene bağlanmış olur? A) Mum, dibine ışık vermez. B) Hamama giren terler. A) Gözlerinin içi gülüyor. C) Taşıma su ile değirmen dönmez. B) Uyku gözlerine girmiyor. D) Yuvarlanan taş, yosun tutmaz. C) Etekleri zil çalıyor. E) Bugünün işini yarına bırakma. D) Güneş erken doğuyor. E) İçi içine sığmıyor. Test 03 CA 1.E 2.A 3.E 4.B 5.A 6.B 7.C 8.C 9.C 10.B 11.E 12.A 9.SINIF Gazel, Kaside, Koşma, Semai, Türkü, Mani, Mani ve Şarkı EDEBİYAT 1. Divan şairi; gazelin ilk beytinde sevgilisinin lütfuna teşekkür eder, ikincisinde dünyanın durumunu beğenmez, üçüncüsün-de, kendi şairlik gücünü abartarak över; dördüncüsünde ilk beytinin tersine, sevgilisinin vefasızlığından yakınır, beşinci beytinde de kendi kendisine üçüncü biri gibi seslenerek, bir başkasının gazeline nazire söylediği için övünür. Onun için önemli olan, her beytin ikinci dizelerinin ilk beyitle uyaklı olmasıdır. 4. Aşağıda “kaside”yle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? B) Şairin mahlasının geçtiği beyte “taç beyit” denir. C) Kaside dua bölümüyle biter. D) Kasidenin en güzel beytine “beytül kasid” denir. E) Methiye şairin kendini övdüğü bölümdür. R İ T A) Biçimsel öğeleri önemsememesi B) Sevgili konusunda çelişki içinde olması C) Övünürken aşırılığa düşmesi D) Konu bütünlüğünü göz ardı etmesi K E N R Ö 2. Aşağıdakilerden hangisi “gazel”in özelliklerinden birisi değildir? A) Arap edebiyatından alınmış olması 5. Kadir Mevlam seni övmüş yaratmış Kısmeti olduğun kullar öğünsün Yukarıdaki dörtlüğün türü için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? D) İlk beytinin “matla” son beytinin “makta” diye adlandırılması E) En güzel beytine “beytül gazel” denmesi 3. I. Dört dizelik bir nazım biçimidir. Ela gözlerini sevdiğim dilber Şu gelip geçtiğin yollar öğünsün B) Beyitlerle ve “aa, ba, ca, ...” uyak düzeniyle yazılması C) Övmek ya da övünmek amacıyla yazılması 05 A) Genellikle 33 ile 99 beyitten oluşur. Bu parçada divan şairinin eleştirilen yönü, aşağıdakilerden hangisidir? E) Duygularını abartarak yansıtması GENEL A) Lirik - koşma - güzelleme B) Pastoral - koşma - güzelleme C) Lirik - semai - güzelleme D) Epik - koşma - destan E) Satirik - semai - taşlama 6. II. Ayaklı, kesik, artık gibi çeşitleri vardır. Halk şiirimizin en yaygın nazım biçimi sayılan “koşma” için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? III. Anonim halk edebiyatı türleri içindedir. A) Her konuda söylenebildiği IV. a a x a şeklinde kafiyelenir. B) Hecenin 11’li kalıbıyla oluşturulduğu V. Genellikle din ve tasavvufla ilgili konuları işler. C) Nazım biriminin dörtlük olduğu D) Söyleyeninin belli olmadığı Divan edebiyatındaki “mani” nazım biçimiyle ilgili bu yargılardan hangisi yanlıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Konularına göre adlandırıldığı 05 Gazel, Kaside, Koşma, Semai, Türkü, Mani, Mani ve Şarkı 7. I. 11. Türklerin edebiyata kazandırdığı bir türdür. II. En az üç, en çok beş dörtlükten oluşur. Ya gelinir ya gelinmez III. Bestelenmek amacıyla yazılır. Her dilbere meyil verme IV. Nedim bu türün başarılı örneklerini vermiş bir sanatçıdır. Ya sevilir ya sevilmez V. Genellikle tek dörtlük olarak yazılır. Yukarıdaki dörtlük hangi nazım şekliyle yazılmış olabilir? Divan edebiyatındaki “şarkı” nazım biçimiyle ilgili bu yargılardan hangisi yanlıştır? A) I. 8. B) II. C) III. D) IV. A) Koşma E) V. B) Uyak Aşık edebiyatı şeması abab, C) İslamiyetten nazım cccb, 12. önceki biçimlerindendir. dddb benzeri B) Semai D) Mani Aşağıda “koşma” için verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Koşma Gönül gurbet ele çıkma 9. sayısı E) Türkü R İ T Aşağıdakilerden hangisi edebiyatımıza ait bir şiir türü değildir? A) Koşma B) Gazel K E şeklindedir. D) Kaside “koşuk”tur. D) Taşlama, güzelleme, koçaklama, ağıt gibi türleri vardır. E) Dörtlük sınırlı değildir. Körfez Yayınları N R Ö 13. Aşağıdaki edebiyat dönemleri ile onlara ait olan nazım biçim ve türleri eşleştirilirken hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) Anonim edebiyat - semai C) Varsağı C) Şarkı E) Sone Aşık tarzı Türk halk edebiyatında, bir kişiyi ya da toplumsal düzeni eleştiren yergi konulu şiirlere ---- denir. Bunun yanı sıra doğa güzelliklerini ya da kadın, at gibi sevilen varlıkları övmek için söylenen şiirlere ---- denir. Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? B) Aşık edebiyatı - koşma C) Anonim edebiyat - türkü A) koçaklama - semai B) güzelleme - koçaklama C) taşlama - varsağı D) koçaklama - güzelleme D) Divan edebiyatı - gazel E) Tekke edebiyatı - ilâhi 10. E) taşlama - güzelleme (I) Koşma, dörtlüklerle kurulan bir nazım şeklidir. (II) Divan edebiyatında gazel neyse, halk edebiyatında koşma da odur. (III) Koşmalarda doğa, aşk, ölüm, özlem, yiğitlik gibi çok çeşitli konular işlenebilir. (IV) Koşmanın ilk dörtlüğü mani gibi kafiyelenir. (V) Koşmada 11’li hece ölçüsü kullanılır. 14. A) Karacaoğlan - Erzurumlu Emrah B) Kayıkçı Kul Mustafa - Bayburtlu Zihni C) Dadaloğlu - Köroğlu Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. Test 04 CA B) II. 1.E C) III. 2D 3A D) IV. 4A 5E D) Aşık Ömer - Dadaloğlu E) Seyrani - Dadaloğlu E) V. 6D 7D Aşağıdakilerden hangisinde koçaklama şiirleriyle ünlü iki şairimiz bir arada verilmiştir? 8A 9D 10B 11D 12E 13B 14C 15B 16D 9.SINIF EDEBİYAT 1. GENEL Olay Çevresinde Gelişen Edebi Metinler, Anlatmaya Bağlı Edebi Metinler Aşağıdakilerden hangisi, mesnevi nazım biçiminin özellikleri arasında yer almaz? 4. 06 B) Beyitler arasında anlam birliğinin bulunması Tanzimat’a kadar Türk toplumunda onun yerini destanlar, efsaneler, halk hikayeleri ve mesnevilerle masallar tutmuştur. Bir edebiyat türü olarak bize Tanzimat’tan sonra Batı’dan gelmiştir. İlk örnekler Fransız edebiyatından yapılma çevirilerdir. Bunlardan ilk tanıdığımız yapıt Yusuf Kamil Paşa’nın bir çevirisidir. C) Destanlar, aşk hikayeleri, din ve tasavvufla ilgili uzun soluklu konuların işlenmesi Bu parçada sözü edilen edebiyat türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Her beytinin kendi arasında uyaklı olması D) Beyit sayısının 33 ile 99 arasında değişmesi A) Hikaye E) Beş mesneviden oluşan yapıtların “hamse” adını alması 2. 5. N R Ö B) Yazar konuşmalarda ve anlatımda dili nasıl kullanmıştır? E) Eserin dili anlaşılır nitelikte midir? 3. I. R İ T D) Anı A) Kahramanların sosyal ve kültürel yapılarıyla olayın geçtiği yer arasında uyum var mıdır? D) Anlatım kaçıncı kişi ağzından yapılmaktadır? C) Gezi E) Roman K E Bir hikâyeyi dil ve anlatım yönünden incelerken aşağıdaki sorulardan hangisi sorulmaz? C) Yazar nasıl bir anlatım yolu seçmiştir? B) Tiyatro I. Dünya savaşına yedek subay olarak katılan Ahmet Celâl, bir savaş gazisi olarak yapayalnızdır. İstanbul’un işgali üzerine emir eri Mehmet Ali’nin davetine uyarak onun köyüne gider. Köyde umduğu yakınlığı ve sıcaklığı bulamaz. Köye ve köylüye bilinçli yönelişin ilk ürünü olan roman, sefalet ve cehalet içindeki Türk köylüsüyle Türk aydını arasındaki uçurumu, çatışmayı göstermesi açısından önemlidir. Bu parçada sözü edilen roman ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir? A) Yaban - Yakup Kadri Karaosmanoğlu B) Kiralık Konak - Yakup Kadri Karaosmanoğlu C) Küçük Ağa - Tarık Buğra D) Mai ve Siyah - Halit Ziya Uşaklıgil E) Sinekli Bakkal - Halide Edip Adıvar O temayül, o tegafül, o eda O tebessüm, o tekellüm, o sada II. Kamet-i naziki bir ince fidan Arızı hem sıfatı berg-i hazan III. Bulunur bunda hep efrad-ı milel Tab’-ı insana nice vere halel IV. Dürlü dürlü derde uğratan beni Kalb-i mail çeşm-i şahid-i bazdır 6. V. Çünki yar ağyar ile dem-sazdır Bana günde bin kez ölmek azdır Batıda ve bizde ilk hikâye örnekleri aşağıdkilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Fabl - Semaver Yukarıdaki beyitlerden hangisi bir “mesneviden” alınmış olamaz? B) Boccacio - Letaif-i Rivayet C) Decameron - Hac Yolunda D) Decameron - Latif-i Rivayet A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) İlahi Komedi - Küçük Şeyler 06 Olay Çevresinde Gelişen Edebi Metinler, Anlatmaya Bağlı Edebi Metinler 7. 11. Aşağıdakilerden hangisi doğal destan değildir? A) Oğuz Kağan Destanı B) Şehname C) Üç Şehitler Destanı D) Ergenekon Aşağıdakilerden hangisi hikayenin teknik ögelerinden biri değildir? A) Kişi B) Yer(mekan) C) Ana düşünce D) Zaman E) Olay E) İlyada 8. Millet vicdanında derin izler bırakan tarih ve toplum olaylarının kuşaktan kuşağa aktarılarak olağanüstü nitelik kazanıp daha sonra bir ozan tarafından derlenmesiyle oluşan türe ---- denir. 12. D) Halk hikayesi 9. B) Söylev D) Hikâye C) Doğal destan C) Roman E) Tiyatro K E E) Efsane N R Ö Milli edebiyatımızın büyük hikayecisi ve sade dil akımının öncüsüdür.Tanzimat ile edebiyatımıza giren küçük realist hikayenin en başarılı örneklerini vermiştir. Diliyle, deyişiyle, konularıyla kendimizi bulduğumuz, Türk insanını yansıtan ilk hikayeleri o yazmıştır. Dilde, ülküde, kültürde, milliyetçiliğe yönelmede uyanışımızı hazırlar. Günlük yaşantılar, çocukluk anıları, menkıbeler, tarih, folklör; hikayelerinin konu kaynaklarıdır. Körfez Yayınları B) Yapma destan R İ T A) Efsane Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Masal Aşağıdakilerden hangisi olaya dayalı düzyazı türlerinden biri değildir? 13. Aşağıdakilerden hangisi, hikâyeyi romandan ayıran bir özelliktir? A) Yaşanabilir olayları anlatması B) Felsefi içerik taşımaması C) Kişi, yer, zaman kavramlarına yer vermesi D) Daha kısa bir tür olması Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? E) Duygulara ağırlık vermesi A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu B) Sait Faik Abasıyanık C) Memduh Şevket Esendal D) Ömer Seyfettin E) Halide Edip Adıvar 10. 14. Belirli bir sosyal sınıf ya da eğilimin özelliklerini üstünde taşıyanlarına tip denir. Cimri tip, sevecen tip .... Karakter ise kendine özgüdür, geneli temsil etme özelliği göstermez. I. Olağanüstü olayları kendine özgü bir dille anlatan türdür. II. Yer ve zaman belli değildir. Bu parçada sözü edilen kavramlar, romanların hangi öğesidir? III. Kahramanlar olağanüstü kişiler veya varlıklardır. IV. Genellikle bir tekerleme ile başlar. A) Olay B) Mekan D) Zaman C) Kişi Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir? E) Anlatım A) Hikaye B) Fabl D) Masal Test 05 CA 1.D 2C 3E 4E 5A 6D 7E 8E 9A 10D C) Roman 13E 14C E) Günlük 11B 12E 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. I. 4. Eskiden romanların yerini tutan edebi türdür. II. Beyitlerle yazılır. III. Beyit sayısında sınır yoktur. Yukarıda özellikleri verilen edebi tür, aşağıdakilerden hangisidir? B) Fabl Ders verirken gözlerim gayri ihtiyari ona dönüyordu. O da bana bakıyordu. İnci dişlerinde tatlı bir gülümseme, mavi gözlerinde dudaklarıma sürünürcesine hissettiğim bir muhabbetle annelik hissini ben, ömrümde ilk defa bugün duydum. Çalıkuşu adlı romandan alınmış yukarıdaki parça hangi bakış açısıyla kaleme alınmıştır? IV. Leyla ile Mecnun örneklerinden biridir. A) Hikaye 07 Masal, Mesnevi, Destan, Roman, Hikaye A) İlahi bakış açısı B) Gözlemci bakış açısı C) Destan R İ T C) Kamera bakış açısı D) Mesnevi E) Günlük D) İlahi - gözlemci bakış açısı E) Kahraman bakış açısı 2. K E N R Ö Bir yazarın herhangi bir yapıttan hareketle yazar-gelenek ilişkisi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 5. A) Yazarın daha önceki yazılan metinlerden etkilendiğini Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi ruhsal durumu yansıtmaktadır? B) Yazarın kendinden önce yazılan yazıları metinleri okuduğu C) Yazarın ortak bir gelenekten beslendiği D) Yazarın diğer yazarlarla ortak konuları işlediğini (I)Kapım kapalı, açmak istiyorum. (II) Açarsam hastanenin benim için hazırladığı felaketlerin hepsi birden içeri girecek sanıyorum. (III) Karanlık bastı. (IV) Elektrik düğmesini çevirdim. (V) Gayet zayıf bir ışık, odayı aydınlatmaya çalıştı. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Yazarın herhangi bir gelenekten yararlanmadığı 3. Aşağıdaki “durum-kesit” öyküsü hakkında verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Olaydan çok bir durumu anlatır. B) Serim - düğüm - çözüm bölümleri yoktur. C) Bu öykülere “Maupassant tarzı” öyküler de denir. D) Gözlem önemlidir. E) Sait Faik Abasıyanık bizdeki en önemli temsilcilerindendir. 6. Toplum yaşamında birtakım olaylarla birbirine bağlanmış olan çeşitli insanların başlarından geçen maceraları, bütün ayrıntılarıyla anlatan edebi eserdir. Olmuş ya da olabilir olayları yer, zaman ve kişilere bağlı olarak anlatılır. Olaylar, ana bir olay etrafında gelişir ve olay örgüsü geniştir. Kahramanları çoktur. Yukarıda bahsedilen edebi tür, aşağıdakilerden hangisidir? A) Hikaye B) Masal D) Fabl C) Roman E) Tiyatro 07 Polinomlar 7. 10. Cervantes tarafından yazılan ---- adlı yapıt ---- türünün dünyadaki ilk örneği kabul edilir. Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? Aşağıdakilerden hangisi nazmı (düzyazı) ayıran bir özelliktir? (şiiri) nesirden A) Metinde işlenen duygu veya düşünceler B) Deyimler ve mecazların kullanımı A) Don Kişot - roman C) Ölçü, kafiye gibi ahenk unsurları B) Don Kişot - öykü D) Üslup, dil ve anlatım özellikleri C) Decameron - öykü E) Etkileme gücü D) Decameron - roman E) 8. Don Kişot - destan 11. Bir bayram günü çocuğu dadısıyla beraber büyük babasına gönderdiler. II. Derin karakter tahlilleri yoktur. K E Dönüşte büyük efendi dedi ki: III. Romana göre daha kısa bir türdür. – Biraz dursan a Ferhunde! Senin hizmetine mükâfat zamanı geldi. IV. Kişi kadrosu geniştir. V. Öykünün ögeleri arasında olay, zaman ve mekan yer alır. Efendi çekmecenin kapağını açtı, kalemini baş parmağının tırnağında çıtlattı. Bir kağıdı çekti, düşüne düşüne, uzun uzun yazdı, tekrar okudu. A) İlahi bakış açısı B) Açıklayıcı anlatım C) Gözlemci anlatıcı bakış açısı D) Betimleyici anlatım E) Kahraman anlatıcı bakış açısı Körfez Yayınları N R Ö Yukarıdaki öykünün anlatım biçimi hangisidir? 9. Yukarıda hikaye (öykü) hakkında verilen bilgilerden hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) I. 12. Bu tür yazılarda olaylar ve kişiler tamamıyla düşseldir. Kişiler, iyiler ve kötüler olarak karşımıza çıkar. Konuşmalar kalıplaşmıştır. İnsan dışı varlıklar bile insan gibi konuşur. Olaylar karşıtlıklar üzerine kurulur. Yer ve zaman belirsizdir. B) Destan C) III. 1.D 2A IV. Manzum hikaye Yukarıdaki numaralanmış türlerin Türk edebiyatında ortaya çıkış sırası aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir? A) III - I - IV -III E) Masal 3D 4E 5A 6D E) V. I. Destan B) II - III - I - IV D) IV - I - II - III. Test 06 CA D) IV. III. Halk hikayesi C) Mesnevi D) Halk hikayesi B) II. II. Roman Bu parçada sözü edilen yazı türü, aşağıdakilerden hangisidir? A) Roman R İ T I. Olmuş ya da olabilecek olayları anlatır. 7C 8C 9D 10C C) I - III - IV -II E) I - IV - II - III 11C 12B 13D 14D 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. 08 Göstermeye Bağlı Edebi Metinler Aşağıdakilerden hangisi “Karagöz” oyununun özelliklerinden birisi değildir? 4. Tragedya türü ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Giriş, muhavere, fasıl ve bitiş bölümlerinden oluşur. A) Acıklı yönü ağır basan bir tiyatro türüdür. B) Oynatan kişilere hayali ya da Karagözcü denir. B) Ana karakterlerin halktan olması en önemli özelliğidir. C) Hacivat aydın kesimi, Karagöz halk kesimini temsil eder. C) Konuları, mitolojiden ve tarihten alınır. D) Zaman, yer ve olay birliği kuralına uyulur. D) Geleneksel Türk tiyatrosunun bir türüdür. E) Klasik bir dil ve üslup anlayışıyla yazılır. R İ T E) Oyunun yardımcı kişileri Zenne, Pişekar, Kavuklu’dur. 2. K E N R Ö Sessiz hareketler, jestler, yüz ifadeleri ve kostümler yoluyla duyguları, düşünceleri, tutkuları anlatmaya yarayan tiyatro çeşidine ---- denir. 5. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Mizansen B) Suflör D) Muhavere 3. A) Göze ve kulağa seslenmeleri B) Güldürü ögesine yer vermeleri C) Monolog E) Pandomim Aşağıdakilerden hangisi “klasik komedya”nın özelliklerinden biri değildir? A) Konuları çağdaş toplumdan, günlük yaşantıdan alma B) Karakterleri çoğunlukla üst tabakadan, soylu kişilerden seçme Aşağıdakilerden hangisi, “karagöz, meddah ve ortaoyunu” gibi seyirlik halk oyunlarının ortak özelliklerinden biri değildir? C) Şive taklitlerinden yararlanmaları D) Tek kişilik gösteri olmaları E) Sözlü tiyatro örneği olmaları 6. Aşağıdakilerden hangisi “Karagöz”ün özelliklerinden biri değildir? A) Gölge oyunudur ‘tasvir’ denilen birtakım şekillerin arkadan ışıklandırılarak beyaz bir perdeye aktarılmasıyla oluşur. B) Karagöz okumuş, Hacivat okumamış, cahil biridir. C) Toplumsal çelişkilerin gülünç yanlarını vurgulayarak düşündürmeyi amaçlama C) Oyunun kurucusunun Şeyh Küşteri olduğu söylenir. D) Vurma, yaralama gibi olayları izleyicinin gözü önünde canlandırma E) Oyunda yardımcı tipler de yer alır. E) Manzum olması ve beş perdeden oluşması D) Doğaçlamaya dayanan bir oyundur. 08 Göstermeye Bağlı Edebi Metinler 7. 11. Aşağıdakilerden hangisi “geleneksel Türk halk tiyatrosu”nun özelliklerinden biri değildir? “Bir duygu veya düşüncenin kaş, göz, ağız, yüz hareketleriyle anlatılmasıdır.” Bu cümlede tanımı verilen tiyatro terimi aşağıdakilerden hangisidir? A) İslam uygarlığı etkisindeki Osmanlı toplumunu yansıtan zengin bir kaynaktır. B) Yazılı bir metin yoktur, anlatıcı-oyuncu doğaçlamadan yararlanır. A) Aksiyon C) Söz oyunları ve tekerlemeler vardır, bölgesel özellikler ağır basar. B) Mizansen C) Diksiyon D) Suflör E) Mimik D) Geleneksel sözlü tiyatronun örneği olarak hem göze hem kulağa seslenir. E) Konular tarihten ya da mitolojiden alınır, kahramanlar seçkindir. 12. 8. Aşağıdakilerden hangisi “meddah”ın özelliklerinden biri değildir? R İ T A) Tek kişilik bir gösteridir. Aşağıdakilerden hangisi “hayali ya da hayalbaz” adı verilen kişilerce oynatılan oyuna verilen isimdir? B) Günümüzdeki karşılığı “stand up” gösterisidir. C) Geleneksel halk tiyatrosu içinde ele alınır. B) Meddah D) Ortaoyunu 9. C) Kukla oyunu K E D) Olayları doğaçlama anlatır, güldürü esasına dayanır. E) Meydan adını alan bir sahnede oyuncular oyununu oynar. E) Köy seyirlik oyunu N R Ö Bundan birkaç yıl önce Erzurum’da, Erzurumlu hoş sohbet bir emekli ilkokul öğretmenini ziyaret etmiştim. Güzel saz çalıyordu. Eskilerin “gönül ehli” dedikleri insanlardan biriydi. Bir ara insanın yeryüzündeki durumunu anlatmak için: “Beşikten ötesi gurbet.” dedi. Ben bu söze bayıldım. Türk halkı nasıl üç kelime ile derin bir duyguyu dile getiriyordu. Körfez Yayınları A) Karagöz 13. Modern tiyatro ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Trajedide koroya yer verilir. B) Komedi hayatın gülünç yanlarına yer verir. Bu parçada vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? C) Trajedi ve dramda üç birlik kuralına uyulurken, komedide bu kurala uyulmaz. A) Örf, adet ve geleneklerin dil üzerindeki etkisi D) Dramda toplumun her tabakasından insan kendine yer bulur. B) Türk halkının duygularını az sözle anlatmadaki başarısı E) Modern tiyatroya ait ilk örnekler Antik Yunan dönemine aittir. C) Anadolu insanının çok konuşmayı sevmediği D) Sözcüklerin düşünceyi ifade etmedeki yetersizliği E) Türk halkının güzel ve etkili konuşması 10. 14. Aşağıdakilerden hangisi “dram” türünün özelliklerinden biri değildir? Aşağıdakilerden hangisinde eski ozanlar ve onların devamı sayılan saz şairleri gibi bir hikaye anlatıcısı olan meddahın aksesuarları bir arada verilmiştir? A) Üç birlik kuralına uyulur. A) Sopa - sandalye - masa B) Acıklı ve gülünç olaylar yaşamda olduğu gibi iç içedir. B) Mendil - gözlük - saat C) Konular tarihten veya günlük yaşamdan alınabilir. C) Sandalye - sopa - mendil D) Nazım ve nesir iç içe yazılabilir. D) Sopa - mendil - yelpaze E) Karakterler her tabakadan olabilir. E) Mendil - şapka - baston Test 07 CA 1.D 2E 3C 4E 5B 6C 7A 8C 9E 10C 11D 12C 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. Denize bakıyorum; durgun, gürültüsüz, kokusuz bir deniz. Mavi açık mavi, o kadar açık mavi ki renksiz diyesim geliyor. Ötede, güneşin oynadığı bir yer var, pırıl pırıl yanıyor. Gözlerimi çeviriyorum oradan ışığın değil, denizin maviliğini sezmek, kendimi denizin maviliğine bırakmak istiyorum. 4. Üç yıl önce buraya sık gelir, her yeri kendi evi gibi dolaşırdı. Şimdi birine hele Balkız’a rastlayacağından korkuyor, gözlerini yerden kaldırmıyordu. Aşevinin kapısında oturan aşçı anayı görünce bir an irkildi, yaşlı kadının gözleri seçmezse tanışlık vermemek kararıyla hızlandı. Bu parçada sözü edilen kişinin hangi özelliğinden bahsedilmektedir? Bu parça için en uygun başlık aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Cesaretsiz A) Açık Deniz B) Deniz ve Yaşam C) Mavi Deniz D) Sessiz Deniz B) Kibirli N R Ö 5. A) Kelimelerin Dili B) Kelimelerin Gücü C) Kelimelerin Anlattıkları D) Kelimelerin Görevleri Usta bir denemeci, en çok kendini anlatır, okurunu kendi limanlarında gezdirir ama onun asıl marifeti sizi kırk yıllık dost gibi koluna takıp gezdirmesindedir. Bir “ben” yazarıdır denemeci; fakat dünyanın bencillikten en uzak adamıdır. Nerede bir şey bulsa getirir, sizinle paylaşır onu. Bu yüzden gerçek ve emin bir dost aradığınızda kapısını ilk çalacağınız, bir deneme yazarı olmalıdır. Bu parçaya uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir? İlk öyküm “Ana” başlıklı bir metin idi. Seksen beşin eylülü henüz olmamıştı. Hacettepe Üniversitesi’nin merkezinde okuyordum, hazırlık sınıfındaydım. Mevsimin ilk karı düşüyordu. Yaşlı bir taşralı kadınla oğlu arasında geçen üzücü, tatsız bir konuşmadan hareketle yazmıştım. Yukarıdaki paragraf aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak söylenmiş olabilir? Yukarıdaki paragrafa en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir? 3. E) Saygısız K E İnsan olarak sahip olduklarımız şeyler arasında en güçlü şeylerden biri kelimelerdir. Kelimelerin yığma, depolama yaratma gücü olduğu gibi, yıkma ve yok etme gücü de vardır. Kelimelerle düşünür, dünyamızı kelimelerle organize eder, iletişimi kelimelerle sağlar, haberleri kelimelerle verir, ilişkileri kelimelerle kurarız. Kelimeler dünyamızı kuşatır. E) Kelimelerin Tasviri C) Vurdumduymaz R İ T D) Sağduyulu E) Okyanusun Parçası 2. 09 Paragrafta Konu, Başlık, Ana fikir A) Özellikle hangi mevsimde yazılarınızı yazarsınız? B) Yazı yazarken özellikle tercih ettiğiniz bir mekân var mı? C) İlk yazınızı yazmanızda etkili olan olayı anlatır mısınız? D) Yazma merakı sizde ne zaman başladı? E) İlk yazınızı hangi dergide yayımladınız? 6. Para vermekten haz duyarım; omuzlarımdan bir yük atmış, bir çeşit kölelikten kurtulmuş gibi olurum. Ayrıca para verirken doğru bir iş yapmanın, başkasını memnun etmenin keyfini duyarım. Ama pazarlık isteyen alışverişlere yanaşamam; bu türlüsünü benim yerime yapacak kimse olmadı mı, işin uzamasına meydan vermem. Tabiatıma çok ters gelen o iğrenç konuşmalara düşmektense bırakır kaçarım. Dünyada pazarlık kadar iğrendiğim bir şey yoktur. Böyle düşünen biri için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Deneme Yazarı B) Deneme Nedir, Denemeci Kimdir A) Hiç bir şeyi pazarlayacak kadar değerli görmeyen C) Gerçek Dost B) İnsanlarla anlaşmayı pek sevmeyen D) Deneme ve Denemek C) Biçilen değerlere karşı saygı duymayan E) Deneme ve Denemeci D) Pazarlık anlayışını sadece belli amaçlar için kullanan E) Kişiliğine uymadığı için pazarlık yapmayı sevmeyen 09 Paragrafta Konu, Başlık, Ana fikir 8. (I) Edebiyatımıza bir elbise giydirmek zorundaysak bu elbiseyi mutlaka bizim dokumamız, dokuduğumuzu bizim biçmemiz ve biçtiğimizi bizim dikmemiz gereklidir. (II) Batı’da gelişen ve değişik çevrelerde değişik isimlerle anılan yöntemlerin kopya edilmesi edebiyatımızın zararınadır. (III) Konuyu bu yönüyle ele alınca karşımıza yine bir soru çıkmaktadır: “Batı’daki yöntemle ilgili değişmeleri toptan yok mu sayacağız?” (IV) Bu soruya “evet” demek pek mümkün değil elbette. (V) Türk edebiyatı dışındaki metot ve görüşlerin tanınıp değerlendirilerek bize uygun ve edebiyatımıza yön gösterecek olanlar benimsenmelidir. Bu parçada yakınılan durum numaralanmış cümlelerdenhangisinde belirtilmiştir? Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi parçanın anafikri olmaya en uygundur? A) I. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 11. Toplumumuzda hızlı okunan şeyin anlaşılmayacağı, bir konunun anlaşılabilmesi için yavaş yavaş okunması gerektiği, hızlı okunan bir şeyin çabuk unutulacağı fikri yaygındır. Halbuki okuma anında dikkat toplanırsa anlama yavaş okunandan daha iyi olmaktadır. Hızlı okumanın kazandırdığı avantajlardan biri dikkati toplamayı kolaylaştırmasıdır. Bu arada okunan süre kısalır yalnızca önemli görülen konulara dönülerek verimli bir sonuç alınabilir. N R Ö A) Hızlı okuma sayesinde insan daha iyi anlar. B) Hızlı okuma toplumumuzda kabul görmemiştir. B) II. C) III. D) IV. E) V. R İ T Bir antoloji ne bir kurutulmuş çiçekler koleksiyonu ne de bir mezarlıktır. Yaşama, şimdiki zamana ilişkindir. Konuşanlar, şarkı söyleyenler ve insanı şarkılarıyla büyüleyenler, şiirin o büyük yolunda koşmuş ve halen de koşmakta olanlar, sonsuza kadar canlı kalırlar. Ancak bu antolojilerde onlarla buluşursunuz. Onlar sizin için gizli, en içten dostlardır. K E Bu parçada karşı çıkılan düşünce aşağıdakilerden hangisidir? Bu parçada karşı çıkılan düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Şiirleriyle, şarkılarıyla insanları etkileyenler hiçbir zaman unutulmazlar. B) Beğendiğimiz bir şairin şiirleriyle bir dostla buluşur gibi bir antolojide bir araya gelebiliriz. C) Okuma anında dikkatimizi kitaplara yoğunlaştıramıyoruz. C) Sanatçının okuyucusunu etkilemesi onun hayatta olmasına bağlı değildir. D) Hızlı okumada anlama seviyemiz düşer. D) Antoloji, hafızalardaki yerini kaybetmiş şairlerin yaşam öyküleri ve şiirlerini içeren yapıtlardır. E) Yalnızca önemli konular dikkatle okunmalıdır. 9. 10. (I) Dil konusunda ileri sürdükleri iddialar yersiz. (II) Bugünkü bazı genç yazarların kullandığı dil, “uydurmaca” veya “kurmaca” diye adlandırılan bir dildir. (III) Halbuki bizim istediğimiz dil Tanzimat’la başlayıp Genç Kalemler, Beş Hececiler ile bugüne kadar devam edegelen dil özleminin tabii seyri içinde gelişmiş dildir. (IV) Dil Kurumu’nun çalışmalarıyla ortaya çıkarılan Türkçe veya Türkçe köklerden türetilmiş kelimeler, sanaçının eserinde yer buldukça ve yer bulduğu nispette edebiyatın, dolayısıyla lisanın malı olmaktadır. (V) Bugünkü sanatçılar, bu işte de kendine düşeni, olması gerektiği şekilde başarmaktadır. Körfez Yayınları 7. E) Geçmişte yaşamış şairlerle gizli dostluklar köprüsüdür antolojiler. Dünyada acılar eksik değildir. İnsan hep garip ve yalnız hisseder kendini. Ama ben her zaman yalnızlığı dağıtmanın yollarını aradım. Bunun için bazen çocukluğuma, bazen anılarıma sığındım. Arılarla, çiçeklerle, hayvanlarla arkadaşlık yaptım. Dünyanın bunca kirliliği karşısında içimde hep bir ışık yaktım. Böylece en büyük sıkıntılar içinde bile mutluluğu yakalamasını bildim. 12. Bu paragrafta aşağıdakilerden hangisine karşı çıkılmaktadır? Bu sözleri söyleyen kişi için aşağıdakilerden hangisini söylemek en uygundur? A) Türkmenlerin saray edebiyatını bilmediği düşüncesine A) Sıkıntıları kabul edip benimseyen B) Sık sık dili ağır eserlerin örnek gösterilmesine B) Sadece kendi üzüntülerini düşünen C) Divan edebiyatının dilinin hiç ağır olmadığı düşüncesine C) Her durumda mutluluğu yakalamaya çalışan D) Yaşamaya çok değer veren D) Halkın divan edebiyatını anlamadığı fikrine E) Her ortamda ayakta kalmasını başarabilen Test 08 CA 1.E 2E 3B Toroslarda yaşayan göçebe Tükmenler arasında Cumhuriyet devrinde bile pek çok divan şairinin beyitleri derlenirken, divan edebiyatının kuş uçmaz, kervan geçmez dağlarda dahi bilinip sevildiğine hayret edilecek yerde: “Halk bu edebiyatı anlamazdı.” demek ne derece isabetli bir görüştür? 4B 5D E) Divan edebiyatının bugün anlaşılmasının mümkün olduğuna 6B 7E 8A 9B 10A 11E 12E 13C 14C 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. 2. 10 Ana Düşünce Yardımcı Düşünce Ben hep kendimi eleştirdim. Benim en acımasız eleştirmenim yine benim. Aldığım övgülere kapılmadım, yergileri hoşgörüyle karşıladım. Hepsinden bir şeyer aldım elbette. Nurullah Ataç, Necati derdi başka bir şey demezdi. Şiirimi beğenirdi. Ama ben yeni bir şiirimde o seviyeye erişemezsem, yırtar atardım onu. Böyle yetmişin üzerinde şiirimi yok ettim. 4. Mevlana, öğrencileriyle birlikte bir gün yolda giderken birkaç köpeğin sarmaş dolaş uyuduklarını görür. Bu sırada öğrencilerden biri, bu güzelliği gıpta eder ve şöyle der: “Ne güzel bir kardeşlik örneği, keşke bütün insanlar bundan ibret alsalar.” Mevlana bu söze gülümseyerek şöyle karşılık verir: “Aralarına bir kemik atıver de o zaman gör bakalım kardeşliklerini.” Bu parçanın yazarı aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilmez? Mevlana bu sözleriyle aşağıdakilerden hangisini vurgulamıştır? A) Özeleşiri yapan A) Dostluk, karşılıklı fedakârlıklarla dolu bir alışveriştir. B) Daha iyisini yapmaya çalışan B) Kendisiyle dost olan, herkese de dosttur. C) Övgü ve yergilere kulak asmayan C) Malı olmayanın dostu olmaz. D) Başkalarınca takdir edilen D) Dost ile ye iç; alış veriş etme. E) Eleştirilere kızmayan E) Gerçek dostluk, menfaatlerin çatıştığı yerde belli olur. R İ T K E Denemelerimin bir özelliği de olayları konuşturmamdır. Kendi düşüncelerimi çıplak ve sevimsiz bir suratla öne süreceğime, onları seçtiğim olayla, olaylara verdiğim çeki düzenle anlatmayı yeğlerim. Yani kendimi her zaman gerilerde tutarım. N R Ö 5. Düşüncelerini bu şekilde belirten bir yazarın parçada vurgulamak istediği düşünce aşağıdakilerden hangisidir? (I) Aldatmaya ve aldanmaya en elverişli şeyler, bilmediğimiz şeylerdir. (II) Bir defa, görülmedik şeylere insan nedense kolay inanır, sonra da üzerlerinde konuşmaya, düşünmeye alışık olmadığımız için, bunlara kolay kolay karşı da koyamayız. (III) Bu yüzden insan en az bildiği şeye en çok inanır. (IV) Bize masal okuyanlar çok rahat konuşurlar. (V) Kâhinler, hukukçular, falcılar, doktorlar gibi... Bu parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı yargı numaralanmış cümlelerin hangisinde verilmiştir? A) Denemeler, konuşma üslubuyla meydana getirilmelidir. B) Olayla anlatılan düşünceler daha etkili ve kalıcıdır. C) Deneme yazarı eserinde kendini gizlememelidir. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) Ancak özgün biçimlere sahip denemeler etkili olabilir. E) Yazar, yazdığı konudaki olaylara egemen olmalıdır. 3. Romanlar ve şiirler birer iç yaşayıştan doğmuştur. Onları yaşayarak okumamız da bundandır. Her okuyucunun aynı davranışta olduğu söylenemez. Yaratılışın, yetişmenin verdiği farklılıklar vardır. Bu bakımdan aynı kitapta herkes biraz da kendi romanını kendi şiirini okur. Gerçek sanat eserlerinin özelliklerinden biri de çok yönlülük değil midir? Yukarıdaki parçadan ulaşılamaz? aşağıdakilerden hangisine A) Her okuyucu okuduğu eserden aynı ölçüde etkilenmez. B) Romanlar, şiirler birer iç yaşayış ürünüdür. 6. Bir olayın edebiyata yansıması için üstünden zaman geçmelidir. Bu; öykü, roman, anı ve oyun gibi türler için geçerlidir. Oysa şiir için olayın üstünden zaman geçmesi gerekmez. Bir olay öykülenirken, romanlaştırılırken sanatçının düşünce dünyasında yoğrulmalı, öylece esere alınmalıdır. Şiir ise, bu edebiyat dallarına göre daha çok coşku ve duyarlılık gerektirir. Duyarlılık, olayın yaşanma anında daha yoğun olacağından şair, olayı hemen yazabilir. Oysa yazarın, olayı kendi düş dünyasında zenginleştirmesi için zamana ihtiyacı vardır. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine varılabilir? A) Şairlerle yazarların aynı olayı sanat eserine aktarmasında bir sakınca yoktur. B) Şiir; öykü, anı, roman, gibi edebi türlerden daha kolay yazılır. C) Okuduğu romanda, şiirde okuyucu biraz da kendini bulur. C) Öykü, roman ve oyun gibi edebi türleri oluştururken geçen zaman, şiirdekinden daha kısa değildir. D) Romanlar ve şiirler gerçekleri olduğu gibi yansıtır. D) Yaşanabilirliği olan her olay, edebiyata konu olabilir. E) Gerçek sanat eserleri çok yönlüdür. E) Bir olayın şiirleştirilme zamanı ile düzyazıya aktarılmazamanı ve tarzı arasında fark vardır. 10 Ana düşünce Yardımcı Düşünce 7. 10. Yaptığınız iş, ekilmeye hazır bahçe gibidir. Bahçedeki işinizi özenle yaparsanız yüksek kazanç elde edersiniz, özen göstermezseniz verim alamazsınız. Şüphesiz bahçeler birbirine benzemez. Asıl birbirine benzemeyenler ise bahçelerde çalışan bahçıvanlardır. Öyle bahçıvanlar vardır ki, verimsiz topraklardan bile zirveyi hedefleyerek, azimle çalışarak, bol gelir elde ederler. Bunun yanında öyleleri de vardır ki, verimli topraklardan hiçbir gelir elde edemeyip, bahçesini satmak zorunda kalırlar. Sanatçı Batı’dan gelen yeniliklerle mahalli hayatı ve milli zevkleri birleştirmeyi başarmıştır. Yaşadığı dönemin İstanbul’unu canlı, renkli ayrıntılı bir şekilde ve sade bir dille anlatmıştır. Öykü, roman, inceleme, anı, fıkra alanlarında yüzden fazla eser vermiştir. Yeni bir edebiyat ortaya koymaya çalışmış, her hakikat güzeldir, anlayışıyla yazmıştır. Türk milletine okumayı sevdirmek, halkın ufkunu genişletmek amacındadır. Bu parçada sözü edilen sanatçı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? Yukarıdaki parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Çeşitli türlerde eser vermiştir. A) En iyiye ulaşmak için azmin yanında şartların uygun olması gerektiğine B) Ulusal beğenilerin ve yerli yaşamın Batıdaki yeniliklerle sentezini yapmıştır. B) Özen gösterildiğinde her işten verim alınabildiğine C) Halka seslenme, halkı eğitme yolunu benimsemiştir. D) Yeni bir edebiyat ortaya koyduğu için bazı sanatçılarla çatışmıştır. C) Kişinin azimle çalıştığında şartlar zor olsa bile başarıya ulaştığına E) Başarıya ulaşmak için zirvenin hedeflenmesi ve azim gösterilmesi gerektiğine 11. Çağdaş Fransa’nın sayılı filozoflarından Alain, uslup sahibi nadir edebiyatçılardandır. Hayatın bütün yönleri üzerine tahlilci bir zekânın ışığını tutan düşünce adamıdır. Kısa notlar içinde her gün zihnimizi meşgul eden sorulara isabetli cevaplar veren Alain’in bu kitabı size, yaşantınızda inkılaplar yaptıracak derin ve yeni görüşlerle doludur. K E Aytmatov, “Beyaz Gemi”yi ve diğer eserlerinin pek çoğunu, demir pençeli Sovyet Rusya’da yazdı. Gerçek bir sanatkâr ruha, sarsılmaz bir şahsiyete sahip olduğu için rejimin oyuncağı haline gelmedi, sanatın unsurlarından taviz vermedi. Yüz elli dile çevrilen eserleriyle milletini insanlık platformunda hakkıyla temsil eden Aytmatov’u rahmetle anıyorum. N R Ö Bu parçada Cengiz Aytmatov ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Eserlerinin birçok dile çevrilmesine Bu parçada sözü edilen yapıt ve yazarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? Körfez Yayınları 8. R İ T E) Kendi çağının İstanbul hayatını başarıyla işlemiştir. D) Yapılan her işin ekilmeye hazır bir bahçeye benzediğine A) İnsanların kafasına takılan sorulara cevaplar verdiğine B) Çağdaş Fransa’nın önemli denemecilerinden olduğuna C) Görüşlerinin insan hayatında değişikler meydana getireceğine D) Önemli bir düşünür ve edebiyatçı olduğuna E) Yaşamın her alanını tahlilci bir zekayla aydınlattığına B) Milletini uluslararası edebiyat çevrelerinde başarıyla temsil etmesine C) Eserlerinin birçoğunu Rusya’da kaleme aldığına D) “Beyaz Gemi”nin en başarılı yapıtı olduğuna 12. E) Sanatı, ideolojiye tercih ettiğine 9. Eski sözü güzelleştirerek söylemeye çaba sarf ederler; bunu, yazacakları sözleri kalıcı kılmanın şartlarından biri sayarlardı. Bu yüzden nesri de şiirsel söylemek, ona ahenk katmak ve anlatımı kuvvetlendirmek önemliydi. Cinas denilen sanat böyle doğmuş ve nesir ustaları cümlelerin arasında ritm ve kafiye bulundurmayı önemsemişlerdi. Eskilerin cinaslı bir üslupla ortaya koydukları bu tür yazılara biz sonradan süslü nesir demişiz. Türkçe’de bu üslubun ilk temsilcisi Fatih Çağı’nın ünlü bilgini Sinan Paşa’dır. Ayrıntılar, hikâyenin iç hacmini kapatmaya yetmiş miydi? Son eklediğim bölüm bütün dokuyu bozmuş muydu? Atmam gereken şeyler kalmış mıydı? Kendime özgü kullanımlarım için okur bağışlayıcı olabilir miydi? Her hikâyemde olduğu gibi son hikâyemi bitirdikten sonra da bunları düşündüm. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? Böyle konuşan bir hikaye yazarı için aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Cinas sanatının hangi gerekçeyle oluştuğuna B) Süslü nesrin ilk temsilcisinin Sinan Paşa olduğuna A) Oluşturduğu hikâyeler üzerine kaygılar taşıyan B) Hikâyelerinin üzerinde değişiklikler yapan C) Düzyazıdaki cinaslı söyleyişe sonradan süslü nesir dendiğine C) Okurdan gelebilecek tepkileri hesaba katan D) Şiirin düşünceyi etkili kılmada yetersiz olduğuna D) Yeni hikâyeler kaleme almakta kararsızlık çeken E) Nesir yazarlarının iç ahenk ve biçim güzelliğine önem verdiğine E) Bütün hikâyelerinde beğenme güçlüğü içinde olan Test 09 CA 1.C 2B 3A 4A 5C 6E 7B 8D 9C 10A 11D 12D 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. 11 Bakış Açısı, Öğretici Metinler Yazarken kitapları bir yana bırakır aklımdan çıkarırım; kendi işimi aksatırlar diye. Gerçekten de iyi yazarlar yüreksiz ederler beni. Hani bir ressam varmış, kötü horoz resimleri yapar ve uşaklarına, dükkâna hiç canlı horoz sokmamalarını sıkı sıkıya tembihlermiş. Ben de kimsenin bana el uzatamayacağı bir ortamda olmalıyım ki, yazdıklarım bana ait olabilsin. 4. Aşağıdakilerin hangisi öğretici metnin amaçlarından değildir? A) Haber vermek B) Bilgi vermek C) İkna etmek D) Göstermek E) Düşündürmek Bu parçanın yazarı hakkında aşağıdaki yargılardan, hangisine ulaşılamaz? R İ T A) Başka yazarların etkisinde kalan biridir. B) Eleştiriye açık bir kişiliğe sahiptir. C) Yazarken özgür olmayı yeğlemektedir. D) Özgün eserler vermeye özen gösteren biridir. E) Kendisinden daha güçlü yazarların varlığnı kabullenen biridir. 2. A) İlahi B) Kahraman D) Gözlemci 3. K E N R Ö Aşağıdakilerin hangisi bakış açısı değildir? 5. C) Anlatıcı E) Okuyucul Aşağıdakilerden hangisi öğretici metinleri incelerken göz önünde bulundurulması gereken özelliklerden biri de-ğildir? Herhangi bir metinden hareketle yazar-toplum ilişkisi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yazarın toplumda bir bireydir. B) Yazar toplumda meydan gelen olaylardan etkilenir. C) Toplumda yaşananlar yazar tarafından esere konu olabilir. D) Yazar içinde yaşadığı toplumu eserinde yansıtmamalıdır. E) Yazar eseriyle topluma yol gösterebilir. 6. Aşağıdakilerden hangisi sanat eseri ile ilgili olarak söylenemez? A) Kurmaca bir niteliğe sahiptir. A) Metnin ana düşüncesi B) Metni okuyan kişi sayısı C) Metnin yapısı D) Metnin dil ve anlatım özellikleri E) Metinde hakim olan zihniyet B) İmgesel anlatım kullanılabilir. C) Sadece gerçekleri dile getirir. D) Sanatçı tarafından özgün olarak üretilir. E) Toplumsal olaylardan içinde yer alabilir. 11 Bakış Açısı, Öğretici Metinler 7. 11. Aşağıdakilerin hangisi öğretici metin olamaz? A) Tiyatro B) Fıkra C) Deneme D) Makale E) Anı Aşağıdakilerin hangisinde öğreticilik öne çıkmaz? A) Felsefi metinler B) Düşünce metinleri C) Tarihi metinler D) Bilimsel metinler E) Sanatsal metinler 8. 12. Itri’nin 15 adet din dışı güfte mecmuası taranarak 347 parça din dışı bestesinin güftesi, Sadettin Nüzhet Ergun tarafından toplanmış fakat yayımlanmamıştır. Aşağıdakilerden hangisi öğretici metinlerin amaçlarından biri olamaz? R İ T A) Kişide duygu ve heyecan uyndırmak Bu parçadaki metnin yazılış amacı aşağıdakilerden hangisidir? B) Okuru bir konuda bilgi vererek aydınlatmak C) Okuru bir görüşe inandırmaya çalışmak B) Yönlendirmek D) Uyarmak 9. C) Bilgi vermek K E E) İkna etmek E) O konu ile ilgili bilgi aktarmak N R Ö Aşağıdakilerin değildir? hangisi öğretici metinlerle ilgili A) Bilgi vermek esastır. B) Sanatçı duygularını dile getirir. 10. D) Kişinin o konuda düşüncesini değiştirmek Körfez Yayınları A) Tanıtmak 13. Aşağıdakilerden hangisinde öğretici metinlerle ilgili bir bilgi yanlışı vardır? A) Dil, göndergesel işlevde kullanılır. B) Herkes kendine göre bir anlam çıkarabilir. C) Anadüşüncenin etrafında yardımcı düşünceler verilir. C) Fıkra, anı, söyleşi öğretici metinlere örnektir. D) Metni yazan nesnel olmaya çalışır. D) Dilin açık, anlaşılır olması gerekir. E) Didaktik yönü ağır basar. E) Bakış açısı; dil ve anlatımı belirlemede etkilidir. 14. Bir öğretici metnin ana düşüncesinde aşağıdakilerden hangisi olamaz? Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Bir metnin yazıldığı dönemin anlatım özellikleri, metni etkiler. A) Soyut bir kavram B) Teknik bir gelişme B) Öğretici metinler, öğretme - öğrenme ilişkisi üzerine kurulur. C) Siyasi bir düşünce C) Sanatsal metinlere yazarın üslubu yansırken öğretici metinler yazarın üslubundan bağımsızdır. D) Sosyal bir buluş E) Canı sıkılan bir insan D) Düşşel öğelere ve imgelere öğretici metinlerde çok rastlanmaz. E) Öğretici metinlerde sözcüklerin temel anlamı öne çıkar. Test 10 CA 1.C 2B 3D 4E 5A 6E 7A 8D 9D 10D 11B 12D 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. 12 Gazete ve Gazete Yazıları Hollanda’da hava alanına iki kilometre kala düşen THY’ye ait Boing A-13 sefer sayılı uçakta ilk belirlenenlere göre otuz iki kişi yaşamını yitirdi. Doksan kişi hafif on iki kişi de ağır yaralandı. Kaza kırım ekipleri, uçağın kara kutusundan elde edilenlere göre uçağın ani hava boşluğundan dolayı düştüğünü belirledi. 4. I. Bir edebiyat eserinin değerlendirilmesi amacıyla yazılabilir. II. Eserin yalnızca hatalı yönlerinin gösterilmesi esastır. III. Genelde nesneldir ancak öznel olabilen eleştirilere de rastlanır. Bu parça aşağıdaki öğretici metin türlerinden hangisine ait nitelikleri taşımaktadır? IV. Tahrib-i Harabat Namık Kemal’in yazdığı eleştiri türünde bir eserdir. V. Diğer edebi türlerden bağımsız bir tür değildir. A) Makale B) Gezi yazısı D) Haber metni C) Eleştiri A) I. 2. R İ T Yukarıda “eleştiri”iyle ilgili numaralanmış cümlelerden hangisinde bir bilgi yalışlığı yapılmıştır? E) Fıkra B) II. C) III. K E Aşağıdaki cümlelerden hangisi bir eleştiriden alınmış olabilir? 5. D) IV. E) V. A) Uzun ve yorucu cümleler kurmakla okuru sıkan, okunmaz bir eser oluşturmuş. Ben; bilimsel, konularda yazarım. Yazdıklarım uzun araştırmalarımın sonunda ortaya çıkar. Yazımda belirttiğim her bilgiyi de çok rahatlıkla ispatlayabilirim. Amacım araştırma yaptığım alanda insanlara doyurucu, derinlemesine bilgiler sunmaktır. B) Belediye seçimlerinin resmi sonuçları açıklandı buna göre il il sonuçlar şöyledir: Yazdıklarını bu şekilde tanıtan biri, aşağıdaki yazı türlerinden hangisini kullanmıştır? C) Hala kendi dünyamı keşfe çalışıyorum ama bunun zorluğunu yeni yeni anladım. A) Makale N R Ö D) Burası tarihi bir yapıymış ama gördüğünüz gibi pek bilen yok. B) Röportaj D) Fıkra C) Deneme E) Sohbet E) Üçüncü kez yapılan deneyimizde farklı sonuç almamız gösteriyor ki ölçümler hassas yapılmalıdır. 3. I. 6. Yazarın özgürce seçtiği bir konuda iddia ve ispatlama kaygısı gütmeden düşüncelerini konuşma havası içerisinde “ben” merkezli bir bakışla oluşturduğu yazı türüdür. Yukarıdaki yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Deneme Kişilerin hayatını anlatan yazılardır. İnsanlığa katkıları ve yaşayışlarıyla ilgi çeken kişilerin yaşam öykülerini kaynaklara, belgelere dayanarak sergiler. B) Anı D) Röportaj C) Eleştiri E) Sohbet II. Gazeteciliğin önemli bir dalıdır, soru-cevap yoluyla hazırlanır. Bir sorunu, olayı, gerçeği araştırma ve inceleme yoluyla anlatan yazılardır. Yukarıda verilen bilgiler sırasıyla hangi iki edebi türün özelliğini yansıtır? A) Anı - deneme B) Biyografi - röportaj C) Gezi - eleştiri D) Makale - otobiyografi 7. Her gün yazıyorum. Yazdıklarım belki kalıcı değil güncel meseleler; ancak insanlar ilgiyle okuyor. Onlara kendi penceremden olayların nasıl göründüğünü aktarabilmem bana yetiyor. Bu şekilde konuşan kişi hangi türde yazmaktadır? A) Eleştiri B) Makale C) Deneme E) Röportaj - deneme D) Röportaj E) Fıkra 12 Gazete ve Gazete Yazıları 8. 12. Sevgi bir acıydı herhalde; bir kederdi, kâh hüzünle kâh mutlulukla hatırlanan. Belki de sabırdı sevgi, affetmekti, gelecek günler adına sevgiye sığınmaktı. Sevgi bir tövbeydi: samimi, içten, sıcacık. Sevgi; iyi bir ad bırakmaktı fani hayatta hatırlanacak ya da bir hatıra bırakmaktı. Yukarıdaki paragraf aşağıdaki hangisinden alınmış olabilir? A) Deneme yazı Karşısında biri varmış da onunla konuşuyormuşçasına bir üslup kullanılır. II. Anlattıklarını kanıtlama gereği duyan bir ifade vardır sanatçının cümlelerinde. III. Samimi bir üslup tercih edilir. türlerinden IV. Nesnel ifadeler çok önemlidir, yazının ana unsurunu oluşturur. B) Sohbet D) Anı I. C) Biyografi V. Ahmet Rasim, Şevket Rado, Suut Kemal Yetkin bu alanda eser vermişlerdir. E) Fıkra Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangilerinde “sohbet” türüyle ilgili bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır? A) I. ve II. 9. K E Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi “röportaj”la ilgili bilgileri içermez? C) III. D) IV. E) V. N R Ö 10. Aşağıdakilerin hangisi öğretici metin çeşitlerinden biri değildir? A) Bilimsel metinler B) Felsefi metinler C) Tarihi metinler D) Edebi metinler Körfez Yayınları B) II. 13. C) II. ve IV. R İ T D) III. ve IV. (I) Röportajda yazar kendi düşüncelerini, yargılarını ortaya koyar. (II) Konuyla ilgili fotoğraf, film, ses kayıtları kullanılır. (III) Herhangi bir olayın ya da durumun araştıma, inceleme, soruşturma yoluyla yansıtıldığı yazılardır. (IV) Röportajda gezip görmenin amacı araştırma konusunu tüm yönleriyle ortaya koymaktır. (V) Gezilen yerlerdeki gelenekleri insanları, tarihi ve turistik yerleri bize tanıtmak amacını taşır. A) I. B) II. ve III. E) IV. ve V. Divan edebiyatı dendiği zaman akla öncelikle süslü, kafiyeli ve vezinli şiirler gelir. Bu dönemin düz yazısı (nesir) da süslüdür. Dilinin günlük yaşamdan kopuk oluşu okuyucusunun az olmasına neden olmuştur. Bu edebiyat ürünlerinin sözcük dağarcığı sınırlıdır. Belirli hayal kalıplarının dışına genellikle çıkılamamıştır. Bu şiirlerin çoğu belirli mazmunlar etrafında döner. Bu nedenlerdir ki bu edebiyatı günümüzde de yaşatma çabası boşunadır. Bu parça aşağıdaki edebi türlerden hangisinden alınmış olabilir? A) Fıkra B) Eleştiri D) Biyografi C) Deneme E) Makale E) Gazete çevresinde oluşan metinler 11. 14. Kendime bazen kızıyorum. Yahu Fikret, senin neyine yeni yeni şeyler denemek. Ama olmuyor illaki deneyeceğim. Benim sanatçı olmam buna bağlı. Ben sanatçıysam kendimi tekrar etmemem gerekir. Yoksa yeni bir şey insanlara veremeyeceksem insanlar beni niye okusun ki. Bu onları kandırmaktır sadece. Onun için kalk yeni şeyler oluşturmak için kafanı ellerinin arasına al. Al ki ancak böyle üretebiliyorsun. Yukarıdaki parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisine başvurulmuştur? Bu parça aşağıdaki edebi türlerden hangisinden alınmış olabilir? A) Makale B) Fıkra D) Eleştiri Test 11 CA 1.A Sevgi yalnız kişiye vergi olmasa da kişinin yine en ulu duygusudur. Anamızı, babamızı, kardeşlerimizi, çocuğumuzu görünce içimizin titremesi, onları anarken yüreğimizin ya kaygılı bir sevinç, ya sıcak bir üzüntü ile çarpması dünyamızı genişletiverir. Biz kendimiz için yaşamaktan, öz tasamızın çemberinden kurtuluruz. A) Söyleşi C) Anı B) Anı D) Makale C) Deneme E) Fıkra E) Deneme 2E 3B 4D 5D 6C 7A 8C 9B 10E 11E 12A 13B 14C 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. 13 Gazete ve Gazete Yazıları Sohbet türüyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? 4. A) Yazar daha çok gündemdeki olayları konu olarak seçer. B) Yazar karşıdakiyle konuşuyormuş gibi sıcak ve samimi bir dil kullanır. (I) Anlatacaklarımı ispatlamak gibi bir gayret içinde olmadım, kanılarımı belirttim. (II) Bu arada bu yazımın kesin bir sonuca bağlanmasını da beklemeniz boşuna olur. (III) Karşımda biri varmış da onunla konuşur gibi yazdığımı ilk cümlelerimden itibaren anlayacağınıza da eminim. (IV) Yazılarımda çok farklı konulara değindiğimi de söyleyeyim. (V) Ahmet Haşim Bey, Nurullah Ataç, Ahmet Hamdi Tanpınar da benim bu yazdığım türün ustalarındandır. Yukarıdaki parçada “denemeyle” ilgili hangi cümlede bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır? C) Deyim, atasözü, fıkra ve nüktelerden bolca yararlanılır. D) Anlatılmak istenen düşünce birkaç yoldan net bir şekilde verilir. A) I. R İ T B) II. E) Anlatılmak istenen düşünce bilimsel ve ciddi bir şekilde anlatılır. 2. D) IV. E) V. Bu paragraf aşağıdaki türlerin hangisinden alınmış olabilir? Anlattıklarıma hemen de kızdınız be kardeşim. Ama biliyor musunuz ki Namık Kemal’ler, Ahmet Mithatlar, Hüseyin Rahmiler böyle eser vermişler. Şapkamızı önümüze koyalım düşünelim yanlış mı yani halka yönelik eser vermek? Bana sorarsanız hiç yanlış değil. İster kızın ister darılın, sanat yapmak devri geçti gidiyor. A) Makale Bu parça aşağıdaki edebi türlerden hangisinden alınmış olabilir? Kedi ne biçimli ne güzel hayvandır! Yalnız irilerini koca koca tüylerini demek istemiyorum. En çelimsizinde, hastalıklısında, sakatında bile bir zariflik vardır. Hele temizlenmelerine bayılırım. N R Ö B) Deneme C) Tartışma D) Gezi Yazısı 3. K E 5. C) III. E) Hatıra A) Sohbet D) Gezi yazısı 6. I. Gündelik konular işlenir. II. Yazar anlattıklarını ispatlamak zorunda değildir. III. Konuşma dili kullanılır. IV. Gezip görme ve araştırma esastır. B) Makale C) Röportaj E) Özyaşam öyküsü Gazete ve dergi yazısıdır. Güncel olaylar üzerine yazılabildiği gibi güncellikle ilgisi olmayan bir doğruya, bir gerçeğe ya da bilimsel bir veriye de yaslanır. Bu yazı türünün bizim edebiyatımızdaki ilk örneği Şinasi’ye aittir. V. Nesnel verilere dayalı iddacı bir üslup öne çıkar. Paragrafta sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangilerinde fıkra ile ilgili bilgi yanlışlığı vardır? A) Fıkra A) I. ve II. B) II. ve III. D) III. ve V. C) III. ve IV. E) IV. ve V. B) Deneme D) Günce C) Makale E) Anı 13 Gazete ve Gazete Yazıları 7. I. 11. Edebiyatımızda ilk örneği Şinasi tarafından verilmiştir. II. Sanat, edebiyat, bilim, siyaset gibi konularda yazılabilir. III. Sanatlı ve soyut ifadelerden uzak durulur, anlaşılır bir dil tercih edilir. Ben gazetedeki köşemde roman eleştirileri yapmam. Zaten bu köşenin görevi de eleştiri değildir. Amacım, okuyucuya sorunları tanıtmak, bu sorunlar hakkında düşüncelerimi, derinliğe inmeden, kanıtlamaya kalkmadan söylemektir. Kısa, yoğun, günübirlik yazılardır bunlar. Yukarıdaki parçada tarzını belirten sanatçının özellikle hangi türde yazdığı söylenebilir? IV. Duygusal bir anlatım ve edebi söyleyişe sıkça yer verilir. A) Mektup V. Yazar kanılarını ispatlamak için tanık gösterme, karşılaştırma, örneklendirme yollarına başvurabilir. B) Anı C) Deneme D) Makale E) Fıkra Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisine “makale” türü ile ilgili bir bilgi yanlışlığı söz konusudur? A) I. 8. B) II. C) III. D) IV. E) V. 12. Necati Cumalı günümüzün önemli Türk şairlerinden biri midir? Bilemiyorum. Ama önemsizdir, küçük bir şairdir de demiyorum. “Güzel Aydınlık”ı okuyorum şimdi. Her okuyuşumda başka bir şey buluyorum. Biliyorum kimini beğenmeyeceğim onuncu, yüzüncü okuyuşta da beğenmeyeceğim; ama kimi de var ki çok güzel birer şiir olduklarını daha şimdiden sezdiriyor. K E A) Öykü D) Fıkra Bu paragrafta aşağıdaki yazı türlerinden hangisi ağır basmaktadır? B) Eleştiri C) D) Yaşam öyküsü 9. Körfez Yayınları N R Ö A) Makale Fıkra E) Öykü 13. D) Günlük A) Röportaj E) Makale B) Eleştiri D) Deneme C) Fıkra E) Makale C) Hatıra E) Otobiyografi 14. 10. C) Sohbet Eserinizi okudum. Bir önceki romanınızdaki hatalara düşmemişsiniz. En beğendiğim yanı da anlamadığım kelimenin bulunmayışı. Berrak bir dil kullanmışsınız. Karakterleriniz kendi yöresinin dilini kullandığı için de oldukça doğal bir eser oluşmuş. Kitabı okurken siz de onlarla yemek yiyor, tarlaya gidiyor, kahvede oturuyor hissini yaşıyorsunuz. İşte bu romanı güzelleştiren de bu. Parçada sözü edilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir? B) Fıkra B) Deneme Bu yazı aşağıdaki yazı türlerinden hangisinden alınmış olabilir? Yazarın kendisiyle konuşurmuş dertleşiyormuş gibi yazdığı yazılardır. Bu türün bizdeki en tanınmış isimleri Nurullah Ataç, Sabahattin Eyüboğlu ve Oktay Akbal’dır. A) Deneme R İ T Aşağıdakilerden hangisi gazete çevresinde gelişen öğretici metinler arasında yer almaz? Aşağıdakilerden hangisi “fıkra” türüne ait bir özellik değildir? A) Gazete ve dergi yazısı olması Türkçede dört yapım eki grubu vardır. Bunların ikisi fiil yapan eklerdir. İsim türünden veya fiil türünden bir fiil oluşturur. “–la, –dır –ış...” bu eklerdendir. Diğer iki ek ise isim grubu sözcük oluşturan eklerdendir. Bunlar da isim veya fiil grubundan isim oluşturur. “–sız, –lık, –an...” bu eklere örnektir. Önemli bir özellik de eklerin çoğu kez cümledeki kullanıma göre görev değiştirmesidir. Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisinden alınmıştır? B) Konusunun güncel olaylara dayanması C) Kalıcı yazılar olması A) Sohbet D) Fikirlerin kanıtlama zorunluluğunun bulunmaması B) Fıkra C) Deneme D) Eleştiri E) Makale E) Nükteli bir dilin kullanılması Test 12 CA 1.D 2A 3B 4B 5A 6A 7E 8A 9E 10D 11E 12C 13B 14C 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. Aşağıdakilerden hangisi kişi hayatını konu alan öğretici metin türlerinden değildir? A) Seyahatname B) Anı D) Günce 2. I. 5. C) Söyleşi Herhangi bir konuda başarı kazanmış, ödül almış, bir yeniliğe imza atmış birine yazılan mektuplara ---- denirken bir yakınını kaybeden kişilere baş sağlığı dilemek amacıyla yazılanlara ise ---- mektupları denir. Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? E) Biyografi Bu tür mektuplarda gizlilik esastır. A) Tebrik - taziye B) Özel - edebi C) Teşekkür - özel D) Edebi - iş R İ T E) Aşk - edebi II. Özel kişilerin ticari kurumlarla veya ticari kurumların ticari kurumlarla yazıştığı mektup türüdür. III. Kamu kurumlarının ve tüzel kişilik taşıyan kuruluşların birbirine yazdığı mektuplardır. IV. Akraba ya da arkadaşların birbiriyle haberleştikleri mektuplardır. K E V. Sanatçıların sanat, kültür gibi genel konularda yazdıkları mektuplardır. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri özel mektubun özelliğidir? N R Ö A) I. ve II. B) I. ve IV. D) III. ve IV. 3. 14 Kişisel Hayatı Anlatan Yazı Türleri 6. A) Türk edebiyatında anı türünün en eski örneği Babürname adlı eserdir. B) II. ve V. E) IV. ve V Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? B) Anı yazarı kendi hayatı yanında devrinin olaylarını da anlatır. C) Anı türündeki yazılar, olaylardan hemen sonra yazılan yazılardır. D) Ünlü birinin anılarını bir yakını ya da bir başkası yazıya geçirebilir. (I) Yıllardır edebiyat dünyasıyla içli dışlı olmanın sonucu bu eser. (II) Kendi gözlemlerim tabii ki bu anlatılanlar. (III) Anlatılanlara itiraz edenler de çıkabilir belki ama benim penceremden görünenler böyleydi. (IV) Sesli düşünmek; herkesin gördüğünü ama herkesin düşünemediğini yakalayıp okura sunmaktı amacım. (V) Bu yılları ben yaşadım, yaşadıklarımı zaman silip götürmesin diye de kelimelere sığındım bu eserde. E) Halit Ziya, Yakup Kadri, Falih Rıfkı anı türünde eser vermişlerdir. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi anı türünün “temel niteliklerinden” biri değildir? A) I. 4. B) II. C) III. D) IV. E) V. Tuna boyundaydım geçen hafta boyu. Balkanlara hayat saçan bir nehrin kolları boyunca gezdim. Yatağından çekilmiş sular gibi ricat (çekilme) etmiş bir imparatorluğun izlerini sürdüm. Yitik bir dostu ararcasına atalarımızın kadırgalarını saldığı nehirlerden, otağlar kurduğu steplerden at sürdüğü tepelerden geçtim. Hâlâ ondan isimler taşıyan limanlara, orda “ah”lar taşıyan insanlara rastladım. Efsaneler yürüyordu Tuna’da. Yukarıdaki metnin türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Anı B) Günlük D) Deneme C) Gezi E) Fıkra yazısı 7. Bir yandan teftiş görevim sürmekte iken öbür yandan Türk Dili Tetkik Cemiyeti Merkez Heyeti’nde çalışıyordum. Bu sıralarda Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü’nde de vekil olarak yedi sekiz ay müdürlük yaptım. 09.12.1933 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Genel Müdürlüğü’ne atandım. Bu görevde 28.02.1935 tarihine kadar kaldım. Ayrılmamın nedeni, İzmir milletvekilliğine seçilmemdir. Milletvekili olduktan sonra Cumhuriyet Halk Partisi Merkez Heyeti’ne üye seçildim. Son günlerde Türk Tarih Kurumu’nda asıl üye olarak görev almış bulunuyorum. Bu parça aşağıdaki yazın türlerinden hangisinden alınmış olabilir? A) Biyografi D) Mektup B) Deneme C) Sohbet E) Otobiyografi 14 Kişisel Hayatı Anlatan Yazı Türleri 8. 12. Burdur’a bağlı Yeşilova ilçesinin Akçaköyü’nde 1919 yılında, altı çocuklu, çiftçi bir ailenin çocuğu olarak doğdum. Ben daha dokuz yaşındayken babam ölünce dayım beni okuttu. Gazi Eğitim Enstitüsü’nü bitirdikten sonra Sivas’ta Türkçe öğretmeni olarak göreve başladım. Sanat hayatım ise daha ilkokul çağlarında başlamıştı. Hece ölçüsüyle şiirler yazıyordum. Şimdilerde roman ve gazete yazılarıyla uğraşıyorum. A) Abartılı, yapay bir anlatımdan sakınılmalı; içten, akıcı, açık ve anlaşılır bir dil kullanılmalıdır. B) Yaşanmakta olanı değil, yaşanmış bir konu anlatılmalıdır. Bu parçada aşağıdaki edebi türlerden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır? C) İnsan belleğinde iz bırakan olay ve olgular anlatılmalıdır. A) Günce D) Anlattığı dönemle ilgili yazılı kaynaklardan, canlı kaynaklardan, fotoğraf vb. gibi belgelerden yararlanılabilir. B) Anı D) Öz yaşam öyküsü 9. C) Fıkra E) Yaşamöyküsü E) Yazılan olaylar ispatlanmaya çalışılmalıdır. İlk iki saat boyunca hepimiz arabanın pencerelerinden dışarı baktık. Şehir dışına çıktıkça etraf ilginçleşiyor, yeşeriyor, yol daralıyordu. Aslında tek gidiş gelişli bir yoldu ama yayalar, sürüler, kamyonlar ve arabalar buraya çift gidiş geliş muamelesi yapıyordu. Arabaların iki tekerleği asfalt yolda, diğer iki tekerleği ise toprak yolda gidiyordu. Şoförün eli ya kornadaydı ya da radyonun düğmesinde. Taksiye ilk bindiğimizde çalan Hint müziği ilgimizi çekmiş ve bizi çok neşelendirmişti. Ama bir saat sonra tiz sesli Hintli kadının sesi işkenceye dönmeye başlamıştı. 13. B) Gezi yazısı D) Eleştiri C) Hatıra E) Öykü Körfez Yayınları N R Ö A) Deneme R İ T İnsanın içini dökemeden edemediği dakikalar olur. Bir dost bu dakikalarda erişilmez bir değer kazanır. Ama her şey bir dosta söylenemez ki! Onun için, hele insan bir yazarsa masanın başına geçip gördüklerini, konuştuklarını, yaşadıklarını, coşkularını ve bütün bunların kendisinde uyandırdıklarını günü gününe not eder. İşte bu edebi tür yazarın kendisiyle alçak sesle konuşmasından doğmuştur. K E Bu parçanın alındığı yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? 10. Aşağığdakilerden hangisi anı yazarken dikkat edilmesi gereken özelliklerden biri değildir? Paragrafta sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Anı B) Makale C) Fıkra D) Deneme E) Günce Aşağıdakilerden hangisi günlüğün özelliklerinden biri değildir? A) Günlükler, okuyucu düşünülerek yazılmıştır. B) Yazıldığı günün tarihini taşırlar. 14. C) Olayı yaşayan kişi tarafından yazılmıştır. D) Anlatımda iç konuşma tekniğinden yararlanılır. E) Yazan kişinin hayatından izler taşır. 11. ---- bilim, edebiyat ve sanat alanlarında önemli işlere imza atmış kişilerin hayatını ayrıntılı olarak anlatan yazılardır. Bu tür yazı yazanlar; tarafsız olmalı, yazısını araştırmalarına dayandırarak yazmalı, kitaplardan, fotoğraflardan, ansiklopedilerden yararlanmalıdır. ---- adı verilen yazı türünde ise bir yazarın, bilim adamının, sanatçının kendi yaşamını yazması söz konusudur. Bu tür yazılar, tarihi belge olmamakla beraber, ta-rihi bazı olayların aydınlanmasına yardımcı olabilir. Yedi yaşımda bile yoktum. Arabaya binmekten, evden uzaklaşıp değişik yerler görmekten inanılmaz ölçüde hoşnut olurdum. Bir gün motora bindirdi babam beni, eski model bir motora. Yine uzaklaştık evden, değişik değişik yerler gezdik. Ama bir yer vardı, bir köprü, bir tren köprüsü. Bu köprünün altından geçerken sımsıkı sarıldım babama, bu anı hiç unutmayacağım dedim içimden, öyle de oldu, ne zaman bir köprünün altından geçsem bu anı hatırlarım. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? Yukarıda verilen parça hangi edebi türün örneğidir? D) Mektup - Otobiyografi A) Anı - Biyografi B) Gezi yazısı - Biyografi C) Günlük - Biyografi E) Biyografi - Otobiyografi A) Günlük B) Deneme C) Hatıra D) Gezi yazısı Test 13 CA 1.E E) Makale 2B 3E 4C 5A 6C 7D 8B 9A 10C 11E 12A 13B 14E 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. Aşağıdaki yazı türlerinden hangisi kişisel hayatı konu alan metin türlerinden biri değildir? A) Eleştiri 15 Kişisel Hayatı Anlatan Yazı Türleri B) Hatıra C) Gezi D) Otobiyografi 5. yazısı Birbirinden ayrı yerlerde bulunan kişi veya kurumlar arasında özel veya resmi haberleşmeyi sağlayan yazı türüne ---- denir. Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdaki yazı türlerinden hangisinin getirilmesi uygun olur? E) Mektup A) Monografi B) Anı D) Söylev 2. E) Nutuk R İ T Aşağıdakilerden hangisinde kişisel hayatı konu alan metin türleri doğru olarak verilmiştir? A) Eleştiri - günlük - röportaj - anı B) Mektup - anı - günlük - gezi yazısı 6. D) Haber yazısı - röportaj - makale - eleştiri E) Biyografi - söyleşi - mektup - gezi yazısı 3. Şirketimize 2008-2009 yılları için reklam amacıyla 10.000 kalem alınacaktır. Bu kalemlerin kalite ve fiyatlarıyla ilgili bir çıktının tarafıma en kısa zamanda gönderilmesini rica ederim. K E C) Öz eleştiri - deneme - günlük - makale N R Ö C) Mektup Yukarıdaki parça yazı dili de göz önünde bulundurulduğunda aşağıdaki mektup türlerinden hangisinin özelliğini göstermektedir? A) Özel mektup C) İş mektubu Eskiden adı seyahatnâme olan ---- birçok sanatçımız tarafından yazılmıştır. Eski adı ruznâme olan ---- ise sanatçılarımızın pek itibar etmediği bir yazı türü olmuştur. B) Edebi mektup D) Resmi mektup E) Açık mektup Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangileri sırasıyla getirilmelidir? A) Gezi yazısı - günlük B) Gezi yazısı - anı C) Günlük - biyografi D) Günlük - otobiyografi E) Özeleştiri - mektup 4. Yine lise son sınıf. Hayatımın en güzel günlerinden birini şimdi yeniden yaşıyorum. Bu, Vedat Hoca’yla bir bahar yürüyüşü, bir bahar pikniği, bir bahar akşamıdır. Sabah erken saatlerde buluşmuştuk. Hocamız bizi Yakacık’ta bekleyecekti. Şimdiki Yakacık’a hiç benzemeyen, yemyeşil, bir yerdi Yakacık. Bir pazar günüydü. Yakacık’ı, nedense yinelemek istiyorum, her yanda korular, çamlıklar içinde bulduk. Mevsimin olanca yeşili bize kucak açıyordu. Yukarıdaki yazının türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Söyleşi D) Biyografi B) Anı C) Makale E) Otobiyografi 7. Bir sanatçının ---- yazmasıdır. Yazarın güçlü bir hafızası olmalıdır bu eserlerde. Bu tür yapıtlar tarihi belge olmamakla birlikte tarihi olaylara ışık tutar. Okuyucu, sanatçının sanatı, düşünceleri, yaptığı işler hakkında birinci ağızdan sağlıklı bilgiler edinme imkânı elde eder. Yukarıd boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) önemli bir kişinin yaşamını B) kendi yaşam hikâyesini C) günlük olaylarla ilgili düşüncelerini D) gezip gördüğü yerle ilgili gözlemlerini E) zihninde kişi, yer ve zaman unsurlarıyla birlikte kurguladığı olayları 15 Kişisel Hayatı Anlatan Yazı Türleri 8. I. 11. Ayrıntıları görme ve ustalık gerektiren bir betimleme gücü gerektirir. III. Anı ile günlük, otobiyografi ve gezi yazısı arasında ilgi vardır. III. Öznellik ve şiirsel bir dil öne çıkar. IV. Anılarda anlatım, üçüncü tekil kişi ağzından olmalıdır. IV. Kurmaca gerçeklik eserin çıkış noktasıdır. V. Edebiyatımızda başlıca anı yazarları; Evliya Çelebi, Cenap Şahabettin’dir. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri gezi yazısına özgüdür? B) I. ve IV. D) II. ve IV. Anı, yaşanmakta olanı değil; yaşanmışı konu edinir. II. Anı, tarihi gerçeklerin öğrenilmesine katkı sağlar. II. Anlatılanlar bilgi ve fotoğraflarla desteklenirse daha doğru olur. A) I. ve II. I. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde bilgi yanlışlığı vardır? C) II. ve III. A) I. ve II. E) III. ve IV B) II. ve III. C) III. ve IV. D) IV. ve V. 12. Sevgili Anneceğim; Üniversite hayatı çok başkaymış. Bulunduğum şehir de bizim şehirden çok farklı. Adeta gürültü sağırı oluyoruz. Geldiğim ilk gün arkadaşlarım oldu. Onlar da benim gibi ailelerinden ilk defa ayrılmışlar. Benim söyleyeceklerim şimdilik bu kadar. Kardeşimin okulu nasıl gidiyor? Babam ve sen ne yapıyorsunuz? Acele cevaplarınızı bekliyorum. N R Ö Yukarıda hangi mektup türünden bir alıntı yapılmıştır? A) Taziye mektubu B) İş mektubu D) Açık mektup 10. C) Edebi mektup E) Özel mektup R İ T ---- Burası bir köyden çok, şehirleşmeye başlamış bir kasabaya benziyordu. Etrafta bir tek eski veya topraktan ev görünmüyordu. Otlamaya çıkarılacak hayvanlar için özel bir yol yapılmış ve diğer yolların hemen hepsi asfaltla döşenmişti. Ama bir evin içine girecek olsanız bir yemek masası dahi göremezsiniz. Yemekler yerde yenir burada. İnsanlar ütü nedir bilmez. K E ..... Yukarıda verilen parça hangi edebi türe örnektir? A) Deneme Körfez Yayınları 9. E) I. ve V. B) Makale D) Anı 13. C) Gezi yazısı E) Röportaj Güneş tam tepedeydi. Karşı caminin avlusu dolmaya başlamıştı. Gülünç olmayı da göze alarak hükümet doktoruna bir tezkere yazdım; bana evindeki kaynatılmış sudan göndermesini rica ettim. Biraz sonra bir maşrapa dolusu su geldi. İlk hızla birazını içtikten sonra dilime katı bir şeyler dokunduğunu fark ettim. Baktım: Kar .... Suyu getiren hizmetçiye “Bu ne?” dedim. O, sırıtarak “Kar koyuverdim, şuracıktan. Misafire ılık su içirecek değiliz ya!” deyiverdi. Yukarıdaki parça aşağıdaki yazı türlerinden hangisine aittir? Sanatçıların, düşünürlerin hayatlarını anlatan birçok eser yazılmıştır. Bir kimsenin doğumundan yaşadığı ana kadar geçirdiği önemli evreleri içeren yazıya, hayat hikâyesine --- denir. Bir kişinin yaşam öyküsünü kendisinin yazmasıyla oluşan yapıtlara ise ---- denir. A) Gezi B) Otobiyografi D) Söyleşi C) Anı E) Deneme Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? A) Anı - Biyografi B) Biyografi - Günlük C) Mektup - Günce D) Biyografi - Otobiyografi 14. E) Biyografi - Anı Bu tür, edebiyatımızın en eski türlerinden biridir. Birçok çeşidi olan bu tür, teknolojinin gelişmesiyle birlikte giderek gözden düşmüştür. Yukarıdaki yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Roman B) Günlük C) Seyahatname D) Mektup Test 14 CA 1.C 2B 3D 4C 5A 6C 7E 8D 9C 10A 11C E) Otobiyografi 12E 13E 14E 9.SINIF GENEL EDEBİYAT 1. 16 Karma Edebiyat Testi (I) Öğretici metinler haber vermek anlamı taşımalıdır. (II) Bu metinlerde aynı zamanda tanıtmak, yönlendirmek ve bilgi vermek amaçlanır. (III) Bazı metinler uyarmak amacıyla yazılırken, ikna etmek düşüncesi taşıyanlar da vardır. (IV) Bazılarında ise okuru inandırmak için delillere, belgelere başvurulur. (V) Sanat zevkini tattırma amacını da yabana atmamak gerekir öğretici metinlerde. 4. Bu tür yazılar tamamen hayal ürünüdür. Kişiler iyi ve kötü olarak karşımıza çıkar. Ders vermek amacı da vardır. İnsan dışı varlıklara insani özellikler yüklenir. Olayların yeri, zamanı belirsiz olup iyi-kötü, güzel-çirkin çatışması vardır. Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? Bu parçada “öğretici metinlerle” ilgili verilen bilgilerden hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) Masal B) Destan D) Halk Hikayesi A) I. 2. B) II. C) III. D) IV. K E Aşağıdakilerden hangisi Anonim halk edebiyatının özelliklerinden biri değildir? N R Ö B) Kuşaktan gelmiştir. kuşağa aktarılarak günümüze D) Şiirde hece ölçüsü kullanılmıştır. 5. Kaygusuz’um ayrı düştüm pirimden Ağlar gelir şahım Abdal Musa’ya. Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Şairin adı dörtlükte geçmektedir. B) Nefes nazım şeklinin özelliklerini taşımaktadır. E) Bazı şiirlerde Arapça ve Farsçanın etkisi çokça görülmektedir. 3. Geleneksel Türk tiyatrosunun en önemlilerinden biridir. Bir anlatı olarak dramatik türlerden ayrılsa da anlatılan olay veya hikâye seyirciler önünde hareket ve taklitle canlandırıldığından dramatik türlerden sayılır. Hareketten çok ses taklidi, jest ve mimiklere dayanır. Her türlü insan sesi taklit edilir. Özel bir sahnesi yoktur. Tek aktörlü bir oyundur. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi hakkında bilgi verilmektedir? A) Karagöz D) Ortaoyunu B) Hacivat C) Meddah E) Mizah Benim bir isteğim vardır Kerim’den Münkir bilmez evliyanın hâlinden kadar C) Halk türküleri, maniler en yaygın ürünlerindendir. E) Roman R İ T E) V. A) Anonim halk edebiyatı, sözlü edebiyattır. C) Mesnevi C) İlahi aşk ve şeyhe bağlılık ifade edilmektedir. D) 11’li hece ölçüsüyle yazılmıştır. E) Uyak düzeni abab’dır. 6. Aşağıdakilerden hangisi, halk edebiyatının özelliklerinden biri değildir? A) Münacat, naat, mesnevi, mersiye gibi ortak tür ve konuların kullanılması B) İslamiyet’ten önceki Türk edebiyatı geleneğini sürdüren sözlü bir edebiyat olması C) Şiirde hece ölçüsü ve yarım kafiye kullanılması D) Şiirlerin, “saz şairi” ya da “âşık” denen şairlerce, “bağlama” adı verilen bir sazla söylenmesi E) Düşünce ve duyguların dörder dizelik bentler biçiminde anlatılması 16 Karma Edebiyat Testi 7. 11. Aşağıda “durum öyküsü” hakkında verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Günlük hayattan bir kesite yer verilir. Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatının belirgin özelliklerinden değildir? A) Temelinde İslam dininin bulunduğu Türk, Arap ve İran edebiyatlarının karışımı, ortak kültürün bir ürünüdür. B) Serim - düğüm- çözüm bölümleri yoktur. B) Nazım birimi olarak beyit kullanılmıştır; ancak tuyuğ, şarkı ve rubailerde dörtlük kullanılır. C) Güçlü bir gözlem önemlidir. D) Bu öykülerde olayın sonuca bağlanması çok önemlidir. C) Gazel, kaside, mesnevi, rubai gibi ortak nazım şekilleri kullanılır. E) Sait Faik ve Memduh Şevket bizdeki en önemli temsilcilerindendir. D) Şiirde parça değil, bütün güzelliğine değer verilir. E) Daha çok tam ve zengin kafiye kullanılır. 8. O, bir aktör gibi sürekli rol değiştirir. Kimi zaman gerçek bir özürlü kılığına girer; hasta olur, yorgun düşer, herkesi kendisine acındırır. İş yapmamak için elinden gelen bütün hüneri gösterir. Çalışmamak, onun temel felsefesidir 12. R İ T Bulutlar yeryüzünde yaşananlara daha fazla dayanamamış ve gözyaşlarını akıtmaya başlamıştı. Bu cümlede ağır basan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir? Bu parçada aşağıdaki kavramlardan hangisi anlatılmak istenmiştir? A) Tevriye - Tezat A) Tutarsızlık B) Tembellik K E B) Mecaz-ı Mürsel - Tariz C) Yorgunluk D) Duygusuzluk C) Kişileştirme - Hüsn-i Talil E) Disiplin D) Hüsn-i Talil - İntak 9. N R Ö “Edebiyat eserleri” için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) İnsanların sanatsal zevkine seslenir. B) Nazım ve nesir türünde olanları vardır. C) Diğer bilimlerle bir bağlantısı yoktur. Körfez Yayınları E) İntak - Kinaye 13. Yolcuyum bir kuru yaprak misali Rüzgarın önüne atılmışım ben Bu beyitte aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi görülmektedir? A) Cinas D) Dil unsuru kullanılarak oluşturulur. B) Kişileştirme D) Teşhis C) Teşbih E) İstiare E) Düşünce ve duyguları aktarmada araç olarak kullanılır. 10. (I) Gazelde her beyit, iyice işlenmiş bağımsız bir bütün sayılır. (II) Bu yüzden gazelin beyitleri arasında anlam birliği önemsenmez. (III) Beyitlerin her biri ayrı şeyler anlatabileceği gibi bazen birkaç beyit bazen de gazelin bütün beyitleri tek bir tema üstüne olabilir. (IV) Anlam birliği taşıyan gazellere “yek-ahenk” adı verilir. (V) Gazel şairi çoğunlukla sondan bir önceki beyitte takma adını (mahlas) kullanır. 14. Yukarıdaki şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. Zaman bir bilge kuş gibidir, tanır Ufukların kurnaz ayak izini Anlatayım desem sözler ne sanır Gönlümün kaynayan kor denizini Zaman bilge kuş gibidir, tanır A) Redife yer verilmiştir. E) V. B) Uyağa yer verilmemiştir. C) Benzetme yapılmıştır. D) Kişileştirme yapılmıştır. E) On birli hece ölçüsüyle yazılmıştır. Test 15 CA 1.A Test 16 CA 1.E 2B 2E 3A 3C 4B 4A 5C 5E 6C 6A 7D 7B 8A 8B 9E 9C 10D 10E 11D 11D 12C 12C 13C 13C 14D 14B
© Copyright 2024 Paperzz