Makine Elemanları I Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel bilgiler ve hesaplamalar Kaynak Bağlantıları İçerik Giriş Kaynak nedir? Kaynak metotları Kaynak mukavemet hesabı Konstrüksiyon örnekleri Örnekler 2 Giriş 3 Kaynak nedir? Kaynak; iki veya daha fazla parçanın ısı ve/veya basınç yardımıyla ilave malzeme kullanarak veya kullanmadan çözülemeyecek bir şekilde birleştirilmesi işlemidir Avantajları Perçinlerle karşılaştırıldığında daha hafif bir konstrüksiyondur. Daha az zaman aldığından üretim maliyeti düşüktür Çentik etkisi yoktur Dökümdeki gibi model hazırlama ihtiyacı yoktur Dezavantajları İç yapıda değişiklik olur ve malzeme gevrekleşir Mukavemeti azaltıcı etkiler ortaya çıkar Oluşan iç gerilmeler tavlama ile gidermek mümkün olmasına rağmen ilave masraf gerektirir Kaynak kalitesi kontrolü pahalıdır 4 Kaynak metotları Gaz Kaynağı Ergitme Kaynağı Örtülü Elektrod Kaynağı GAZALTI KAYNAĞI Elektrik Ark Kaynağı Tozaltı Kaynağı Elektron Işın Kaynağı Lazer Kaynağı Sualtı Kaynağı Sıcak Basınç Kaynağı Basınç Kaynağı Soğuk Basınç Kaynağı En fazla kullanılan kaynak metodu, Elektrik Ark kaynağı 5 Kaynak dikişi Ön tavlama gerektiren malzemelerde gerekli ısıl işlem yapılır Enine çarpılmayı önlemek için puntalama yapılır Alın kaynağı için uygun kaynak ağzı açılır Kir, toz vb. yabancı maddelerden kaynak ortamı temizlenir. 6 Kaynak dikişi 7 Kaynak dikişi 8 Kaynak mukavemet hesabı Alın kaynak dikişinde kaynak kalınlığı Köşe ve T kaynak dikişleri ve kalınlıkları 9 Kaynak mukavemet hesabı Bindirme Bağlantılarda kaynak dikiş kalınlığı Faydalı Kaynak Dikiş Boyu 10 Kaynak mukavemet hesabı Kaynak dikişindeki mukavemet azaltıcı faktörlerden dolayı kaynak dikişi emniyet gerilmesi zayıflık faktörü dikkate alınarak belirlenir. v1: kaynak dikiş faktörü v2: kaynak kalite faktörü v3: darbe faktörü Kaynak dikişi için emniyet gerilmesi: Kaynak dikiş faktörü (v1): Kaynak kalite faktörü (v2): 11 Kaynak mukavemet hesabı_alın kaynağı Çekme Normal Gerilmesi: F kç kem alk Eğilme Normal Gerilmesi: Me ke 2 kem alk / 6 12 Kaynak mukavemet hesabı_köşe ve T kaynağı Kayma gerilmesi: Burulmanın etki etmesi durumunda: 13 Kaynak mukavemet hesabı_boğaz kaynağı Kayma gerilmesi: Eğilme normal gerilmesi: Eşdeğer gerilme 14 Kaynak mukavemet hesabı_bindirme alın-köşe kaynağı Çekme Durumu Eğilme Durumu Çekme ve Eğilme Durumu 15 Kaynak mukavemet hesabı_bindirme yarı-köşe kaynağı Çekme Durumu Eğilme Durumu Çekme ve Eğilme Durumu 16 Kaynak mukavemet hesabı_dairesel kesitli kapalı kaynak Kaynak dikişi kesit alanı: Kaynak dikişi polar atalet momenti Kaynak dikişi burulma mukavemet momenti 17 Konstrüksiyon örnekleri 18 Örnek Şekilde bir kayış kasnağını taşıyan ve kaynakla bağlanmış bir askı yatağı verilmektedir. U profilleri düşey kolon yüzeyine II.kalitede boğaz kaynağı ile bağlanmıştır. Kayış kol kuvvetlerinin F bileşkesi pernonun ortasına etki etmekte olup düşeyle 300 lik bir açı yapmaktadır. F=400 daN olduğuna göre kaynak bağlantısının emniyet kontrolünü yapınız. Kaynak dikiş kalınlığı 8 mm olup kaynağın emniyetli gerilmesi 8daN/mm2 dir. 19 Örnek Aşağıda şekilde verildiği gibi St37 malzemeden imal edilmiş boru, 5mm dikiş kalınlığına sahip II. Kalite bir kaynak vasıtasıyla bir parçaya bağlanmıştır. Uygulanan F=2000N kuvvetini bu kaynak dikişi emniyetli bir şekilde taşıyabilir mi? L1=600 mm; L2= 500 mm; D=700 mm; d=60 mm St 37 için akma mukavemeti 250 MPa ve emniyet katsayısı 2’dir. 20
© Copyright 2024 Paperzz