İL : BİLECİK TARİH : 28/02/2014 ve hala, dünyada çektiği sıkıntı ve huzursuzlukların temeli, kul hakları ihlalinden kaynaklanmaktadır. Kıymetli Kardeşlerim! ُ‫ا َﯾﺮَه‬‫ﻓَﻤَﻦْ ﯾَﻌْﻤَﻞْ ﻣِﺜْﻘَﺎلَ ذَرﱠةٍ ﺧَﯿْﺮًا ﯾَﺮَهُ وَﻣَﻦْ ﯾَﻌْﻤَﻞْ ﻣِﺜْﻘَﺎلَ ذَرﱠةٍ ﺷَﺮ‬ ‫ﻗَﺎلَ رَﺳُﻮلُ اﻟَﻞﱢ ﺻَﻠََﻲ اﻟَﻞﱡ ﻋَﻠَﯿْﮫِ وَﺳَﻠَ َﻢ‬ ِ‫ﺠﻠْﺤَﺎء‬ َ ْ‫ﻟَﺘُﺆَدﱡنﱠ اﻟْﺤُﻘُﻮقَ إِﻟَﻰ أَھْﻠِﮭَﺎ ﯾَﻮْمَ اﻟْﻘِﯿَﺎﻣَﺔِ ﺣَﺘﱠﻰ ﯾُﻘَﺎدَ ﻟِﻠﺸﱠﺎ ِة اﻟ‬ ِ‫ﻣِﻦَ اﻟﺸﱠﺎةِ اﻟْﻘَﺮْﻧَﺎء‬ KUL HAKKI Değerli Kardeşlerim! Kâinatın yaratılış ve yönetimini kendi tasarrufunda bulunduran Allah, fert ve toplum hayatının düzen içinde yürümesi için insanların gereğini yerine getirmekle yükümlü oldukları hakları, insanların istek ve arzularına göre değil, adalet ve denge prensiplerine göre belirlemiştir. İslami anlayışta bu haklar, Allah’ın hakları ve kulların hakları şeklinde ikiye ayrılıp, Allah’ın emirlerine saygı ve yaratıklarına da şefkat deyimiyle ifade edilir. Allah’ın emirlerine saygı, O’nun varlığına ve birliğine iman edip hükümlerine uygun şekilde yaşamakla gerçekleşir. Kul hakları ise; genellikle insanların canları, bedenleri, ırz ve namusları, manevi şahsiyetleri, makam ve mevkileri, dini inanç ve yaşayışları gibi konulardaki kişilik haklarıyla mallarına ve aile fertlerine ilişkin haklarından oluşmaktadır. Bunlara yönelik olarak yapılan kötülükler, verilen zararlar kul haklarına tecavüz sayılmaktadır. Kardeşlerim! Yüce Allah, birçok ayetinde insanların haklarına saygı gösterilmesini istemiş, bu haklara saldırı mahiyetindeki tutum ve davranışları yasaklamıştır. Nitekim âyet-i kerimede; “Ey iman edenler! Mallarınızı aranızda haksız yollarla yemeyin… Kendinizi helak etmeyin… Kim haddi aşarak ve zulmederek bunu yaparsa onu cehennem ateşine atacağız…”1 şeklinde uyarılarak bunun aksi olan, haklara tecavüz ve hukuksuzluk hali ise hem sosyal hayatta kargaşa ortamını doğuracak hem de ahiretin kararmasına sebep olacaktır. Allah Rasulu’nün “Zulümden sakının! Çünkü zulüm kıyamet gününde karanlıklar olacaktır”2 hadisi bu durumu çok güzel izah etmektedir. Diğer taraftan, İslam âlimlerinin telif etmiş olduğu ahlak kitaplarında beşeri ilişkilere dair bölümler, geniş ölçüde kul haklarıyla ilgili konuları içermekte olup, çeşitli ayet ve hadislere dayanarak tespit ettikleri büyük günahların (kebairin) çoğu, kul haklarıyla ilgilidir. Yine bütün insanlığın, tarih boyunca Bütün peygamberlerin tebliğ ettikleri dinlerin ruhu ve gayesi; kul hakları arasında bulunan din, can, akıl, namus ve nesil ile mal, korunması gereken beş temel ilkeden oluşmaktadır. Ancak, insanlar farkında olarak veya olmayarak bazen hak ihlali yapabilirler. Şu gerçek hiçbir zaman unutulmamalıdır ki; kimsenin yaptığı yanına kâr kalmayacak ve herkes iyi veya kötü yaptığının karşılığını görecektir. Nitekim hutbemin başında okuduğum âyet-i kerimede; “Kim zerre miktarı hayır yapmışsa onun (karşılığını) görür. Kim de zerre miktarı kötülük işlemişse onun (karşılığını) görür”3 buyrulmaktadır. Peygamberimiz (s.a.v.) de “Kıyamet gününde haklar mutlaka sahiplerine verilecektir. Hatta boynuzsuz koyun bile boynuzlu koyundan hakkını alacaktır”4 kimsenin hakkının kimsede kalmayacağını haber verip “Ümmetimin müflisi kıyamet gününe namaz, oruç ve zekât ibadetlerini ifa etmiş olduğu halde gelir. Fakat aynı zamanda ona-buna sövmüş, iftira etmiş, şunun-bunun (haksız yere) malını yemiş, kanını dökmüş, onu-bunu dövmüştür. Bu kişinin iyiliklerinin sevabından hak sahiplerine verilir. Borcu ödenmeden sevabı biterse diğerlerinin günahları ona yüklenir, sonra da cehenneme atılır”5 buyurarak ümmetini ve insanlığı uyarmış ve ayrıca “Allah’ın huzuruna, hiç kimseye haksızlık yapmadan çıkmayı umuyorum”6 şeklindeki ifadesi onun kul hakları hususundaki titizliğini göstermektedir. Kardeşlerim! Hakkaniyete dayalı sosyal ilişkiler, beraberinde hem müreffeh bir hayatı hem de ahiret yurdunda kurtuluşu getirecektir. Öyleyse, herkesin hak ve hukukuna saygılı olalım. Kul hakkıyla Allah`ın huzuruna çıkmaktan sakınalım. Kul hakkını, hak sahibi affetmedikçe Allah`ın affetmeyeceğini bilelim. Hutbemi Peygamber Efendimiz’in şu tavsiyesiyle bitiriyorum. “Kim kardeşine haksızlık etmişse, onunla helalleşsin…”7 1- Nisa,4/29-30 2- Müslim, Birr.56 3- Zilzal, 99/7-8 4- Müslim, Birr, 60 5- Müslim, Birr.59 6- Ebu Davud, Büyu’, 49 7- Buhari, Rikak, 48 Hazırlayan: Söğüt Müftülüğü İlçe İrşat Kurulu. Redaksiyon: İl İrşat Kurulu Print to PDF without this message by purchasing novaPDF (http://www.novapdf.com/)