PDF İndir - Türkiye Aile Hekimliği Dergisi

Editöre Mektup | Letter to the Editor
Türk Aile Hek Derg 2008; 12(4): 216-218
doi:10.2399/tahd.08.216
www.turkailehekderg.org
Editöre Mektup
Birinci basamak için gastroenteroloji ve
ESPCG kuruluflunun tan›t›m›
Say›n Editör,
le ülkemizde hemen hepsi “otorite temelli” k›lavuzlard›r
ve do¤ald›r ki sadece uzman bak›fl aç›s›n› yans›tmakta-
Gastrointestinal (GI) flikayetler toplumda oldukça s›k
görülmektedir. Avrupa nüfusunun %60’›ndan fazlas›n›n
y›l içerisinde bir abdominal flikayeti oldu¤u bilinmektedir.
GI flikayetleri olanlar›n yaklafl›k %20-40’› aile hekimine
d›rlar. K›lavuzlar oluflturulurken dayan›lan yerel ya da
ülke bazl› çal›flmalar genelde uzman klini¤e baflvuran yani seçilmifl gruplardaki flikayet, bulgu ve tan›lara dayanmaktad›r. Halbuki, birinci basama¤a ayr›mlaflmadan bafl-
baflvurmaktad›r. Bir aile hekimi Avrupa’da her y›l ortala-
vuran hastalar›n ilk flikayeti ve flikayetin terminolojisi
ma 200-250 aras› dispepsili hasta görmektedir. Bu da tüm
(prezantasyonu) genellikle farkl› olur. fiimdiye kadar k›-
hasta görüflmelerini yaklafl›k %5’ine tekabül etmektedir.
lavuzlar›n uzmanlarca haz›rlanmas› normal karfl›lanmal›-
Avrupa birinci basama¤›nda y›ll›k insidans 103/1000 civa-
d›r ve bir konuda yaklafl›m sistemati¤i ancak o konuda
r›ndad›r. Bu insidans toplam hasta muayenelerinin
sayg›n uzmanlar taraf›ndan getirilebilir. Ancak aile he-
%10’dan fazlas›n› oluflturarak GI sistem hastal›klar›n› bi-
kimli¤inin gerek bak›fl aç›s›ndaki farkl›l›k, gerekse içinde
rinci basamakta 4. s›radaki hastal›k grubu yapmaktad›r. GI
yer ald›¤› ve hizmet verdi¤i basamaktaki hastalar›n di¤er
hastal›klar morbidite, yaflam kalitesi ve sa¤l›k harcamalar›
uzmanlar›n yer ald›¤› hastanelerdeki gibi seçilmifl olma-
üzerine oldukça önemli bir etki yapmaktad›r.
mas›, hastal›klar›n s›kl›k, safha vb. farkl›l›klar›, birinci
GI hastal›klar›n klini¤inde dispepsi ve peptik ülser
hastal›¤› (PUD, birinci basamaktaki hasta muayenelerinin %5’i), gastroözefageal reflü hastal›¤› (GERD, %1-2),
ve irritabl barsak sendromu (IBS, %5) a¤›rl›kl› konulard›r. Onkolojik bak›fl aç›s›ndan kolorektal kanserlerin baz›
ülkelerde y›ll›k 100 binde 30’a kadar yükselmifl olmas› birinci basamakta bu hastal›klar›n erken tan›nmas›n›n gere¤ini önemle iflaret etmektedir.
Avrupa birinci basama¤› GI hastal›¤› olanlar›n büyük
k›sm›n›n sorunlar›na cevap vermekte hastal›klar›n› yönetmekte, yaklafl›k %5-10 aras› hastay› uzman bak›m› için
basamaktaki poliklinik yükü, kaynaklara ulaflmadaki güçlükler göz önüne al›n›nca, gerçekçi olmak, kolay ve etkili kullan›lmak üzere aile hekimli¤inde benimsenebilecek
yeni k›lavuzlar›n oluflturulmas›n›n gere¤i anlafl›labilir.
Bu arada ‹ngiltere, Hollanda, Finlandiya gibi baz› ülkelerde birinci basamak uygulama k›lavuzlar›n›n iyi bir sistemi oldu¤u halde bu k›lavuzlara uyum-ba¤l›l›k son derece zay›ft›r. Bu iyi tan›t›m olmamas›, sürekli yenileme
ve gelifltirme yap›lamamas›, mâli yapt›r›mlar›n eksikli¤i,
ülkelerin bölgesel kültürel ve co¤rafi de¤ifliklikleri ile
aç›klanmaktad›r.
sevk etmektedir. Prospektif çal›flmalar›n uzun dönemli takip sonuçlar›nda da GI hastalar›n ancak %10-25 aras› en-
ESPCG
doskopi ve/veya ileri tan› ya da giriflimsel tedavileri için
ESPCG (European Society for Primary Care Gastro-
ikinci basama¤a sevk edilmekte oldu¤u görülmüfltür.
216
enterology), Birinci Basamakta Gastroenteroloji için Av-
GI hastal›klarla iliflkili k›lavuzlar ne Avrupa ne de ül-
rupa Derne¤idir. 1996’da kurulmufltur ve halen 12 Avru-
kemiz için birinci basama¤a yönelik de¤ildirler. Özellik-
pa ülkesi ile 21 di¤er ülkeden 500’ün üzerinde üyesi var-
Ungan M | Birinci basamak için gastroenteroloji ve ESPCG kuruluflunun tan›t›m›
2008 © Yay›n haklar› Türkiye Aile Hekimli¤i Uzmanl›k Derne¤i (TAHUD)'a aittir. Her hakk› sakl›d›r. Deomed Medikal Yay›nc›l›k taraf›ndan yay›mlanmaktad›r.
Copyright © 2008 Turkish Society of Family Practice. All rights reserved. Published by Deomed Medical Publishing, Istanbul.
d›r. ESPCG’de yeterli say›da üyesi olan ülkelerdeki bi-
ESPCG komitesi “executive” görevliler ve “steering
rinci basamak hekimlerinin oluflturdu¤u “ülke gruplar›”
Group” diye adland›r›lan bir yönetim kurulundan olufl-
mevcuttur. Bunlar daha çok bilgi al›flverifli, konu hakk›n-
maktad›r. Komite üyeleri y›lda en az iki kez yönetim top-
da daha kolay güncel kal›nmas› ve bilginin kolay da¤›l-
lant›s› yapmaktad›rlar.
Y›ll›k genel toplant›lar, ‹stanbul - WONCA 2008’de
komflumuz Yunanistan’da ya da Hollanda’da oldu¤u gibi
de oldu¤u gibi her y›l WONCA - Avrupa Kongresi esna-
araflt›rma planlama yürütme ve araflt›rma a¤› fonksiyonu
s›nda tüm üyelere davet gönderilerek gerçekleflmektedir.
da görmektedirler. Ayr›ca ülkelerin tecrübelerinin de
Üyelik birinci basamak ve gastroenterolojiye ilgi du-
katk› sa¤lad›¤› genel k›lavuzlar Avrupa’da kullan›lmak
yan herkese aç›kt›r ve halen “ücretsizdir”. E¤er üye olmak
üzere ESPCG taraf›ndan haz›rlanmakta ve yay›nlanmak-
isterseniz kaynaklardaki web sayfas›na ulaflarak formu
tad›r.
doldurabilirsiniz. Sekreterli¤e gönderilen forma en k›sa
Editöre Mektup›
mas› aç›s›ndan fonksiyon görmekle birlikte örne¤in
H. pylori aramak için s›ras› ile karbon-13 üre nefes testi, d›flk› antijen testi ya da performans› ölçülmüfl yerel geçerlili¤i çal›fl›lm›fl laboratuvar
seroloji.testi kullan›labilir. Eradikasyon: PPI, amoksisilin, klaritromisin 500 mg veya PPI, metronidazol, klaritromisin 250 mg rejimlerinden birini 7-14
gün sure ile kullan›n. Dispepsi devam etse dahi çok güçlü bir klinik kan›t olmad›¤› sürece tekrar HP testi yapmay›n. Baz› yan›t vermeyen ya da az
yan›t veren hastalar› uzmana ikinci bir görüfl aç›s›ndan göndermek uygun olacakt›r. Dispepsinin benign tabiat› oldu¤unu hastaya vurgulamak gerekir.
fiekil 1. Ayr›mlaflmam›fl dispepsili hastaya yaklafl›m.
Türkiye Aile Hekimli¤i Dergisi | Turkish Journal of Family Practice | Cilt 12 | Say› 4 | 2008
217
therapy (with or without long-term maintenance antisecretory therapy) for
sürede yan›t verilecektir. Ayr›ca [email protected]
the prevention of recurrent bleeding from peptic ulcer. Cochrane review
adresine de üyeli¤inizi yapt›¤›n›z› bildirseniz size gerekli
The Cochrane Library (ISSN 1464-780X). http://www.cochrane.org/
bilgiler ve güncellemeler gonderilecektir. Ülkemiz baz›nda “aile hekimli¤inde gastro” ad› alt›nda bir araflt›rma a¤›
reviews/en/ab004062.html, adresinden 11/09/2008 tarihinde eriflilmifltir.
3.
kurulmaktad›r.
Editöre Mektup
ESPCG’nin tan›t›m› ile tüm aile hekimlerinin birçok
European Society for Priamry Care Gastroenterology (ESPCG) website
(Guidelines link): http://www.espcg.org/?pag=47 adresinden 11/09/2008
tarihinde eriflilmifltir.
4.
Quick reference guide, Management of dyspepsia in adults in primary care
kaynaktan yararlanabilece¤i bir konu oldu¤u kanaati ile
Issue date: August 2004, National Institute for Clinical Excellence,
belirli bir sistematik içerisinde k›sa baflvuru kayna¤› ak-
MidCity Place, 71 High Holborn, London WC1V 6NA, www.nice.org.uk
tarmay› ve okuyan› ihtiyaç duydu¤u detaylar için de çe-
adresinden 11/09/2008 tarihinde eriflilmifltir.
5.
Talley NJ, Vakil N. Guidelines for the management of dyspepsia. Practice
flitli kaynaklar› kullanmaya teflvik etmeyi amaçlad›k. Bu
Parameters Committee of the American College of Gastroenterology. Am
amac›m›za ulaflmak için buraya bir denenmifl, kan›ta da-
J Gastroenterol 2005; 100: 2324-37.
yal› birinci basmak k›lavuzu da yerlefltirerek okuyucumu-
6.
Veldhuyzen van Zanten SJ, Bradette M, Chiba N, ve ark. Canadian
Dyspepsia Working Group; Evidence-based recommendations for short-
zu üzerinde düflünmeye ve birinci basamakta aile hekim-
and long-term management of uninvestigated dyspepsia in primary care:
li¤i bak›fl aç›s› ile k›lavuzlar›n oluflturulmas› çabas›na da-
an update of the Canadian Dyspepsia Working Group (CanDys) clinical
management tool. Can J Gastroenterol 2005; 19: 285-303.
vet etmek istedik.
7.
American Academy of Family Physicians: www.aafp.org adresinden
11/09/2008 tarihinde eriflilmifltir.
Kaynaklar
1.
2.
www.espcg.org adresinden 11/09/2008 tarihinde eriflilmifltir.
Gisbert JP, Khorrami S, Carballo F, Calvet X, Gené E, DominguezMuñoz JE. H. pylori eradication therapy vs. antisecretory non-eradication
218
Ungan M | Birinci basamak için gastroenteroloji ve ESPCG kuruluflunun tan›t›m›
Doç. Dr. Mehmet Ungan
European Society for Primary Care Gastroenterology
Yönetim Kurulu Üyesi