T.C. BİTLİS VALİLİĞİ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Bitlis İl Gıda Tarım Ve Hayvancılık Müdürlüğü 2014 YILI BRİFİNGİ BİTLİS, 2014 1 KURUMUN GENEL TANIMI YASAL DAYANAK Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının kurulması; 06/04/2011 tarihli ve 6223 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak, Bakanlar Kurulu’nca 03/06/2011 tarihinde kararlaştırılmıştır. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmündeki Kararname (KHK/639), 08/06/2011 tarih ve 27958 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu kararname ile taşra teşkilatlarının kuruluşu da hükme bağlanmıştır. Bitlis İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü de bu kanun hükmündeki kararname esaslarına göre faaliyetlerini sürdürmektedir. TEŞKİLAT YAPISI "Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Taşra Teşkilatının Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları Hakkındaki Yönergenin” 4 üncü maddesine göre İl Müdürlüğü; Gıda ve Yem Şube Müdürlüğü, Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğü, Hayvan Sağlığı Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürlüğü, Tarımsal Altyapı ve Arazi Değerlendirme Şube Müdürlüğü, Kırsal Kalkınma ve Örgütlenme Şube Müdürlüğü, Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürlüğü ile İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğünden oluşmaktadır. Ayrıca İl Müdürlüğümüzde Hukuk Birimide bulunmaktadır. İlimiz Adilcevaz, Ahlat, Güroymak, Hizan, Mutki ve Tatvan İlçelerinde Bakanlık İlçe Müdürlüğü bulunmaktadır. İlçe Müdürlükleri “Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Taşra Teşkilatının Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları Hakkındaki Yönergenin” 8. maddesine göre faaliyetlerini sürdürmektedir. MİSYONUMUZ; Belirlenmiş gıda ve tarım politikaları çerçevesinde tarımsal üretim ve gıda piyasalarında etkili denetim ve düzenleme, tüketici ve halk sağlığını koruyucu tedbirler ile kırsal hayatın sosyo-ekonomik açıdan geliştirilmesi amacıyla; Çiftçi eğitimi ve örgütlenmesi, bitki, hayvan hastalık ve zararlılarıyla ilgili mücadele ve karantina, tarımsal faaliyet gösteren kurum ve kuruluşların ve gıda üreticilerinin ruhsatlandırılması ve denetlenmesi, güvenilir gıda arzı, arazi toplulaştırma hizmetleri, tarımsal işletmelere yönelik desteklerin etkinlik ve verimliliğinin sağlanması, tarımsal projelerin hazırlanması, uygulanması ve takibi, biyolojik çeşitlilik ve gen kaynaklarının korunması faaliyetlerini yürüten yenilik ve gelişime açık bir kurumuz. VİZYONUMUZ; Bilgi ve teknoloji ile bütünleşmiş, Hızlı ve etkin hizmet üreterek çevreye duyarlı, uluslararası standartlara ve kurallara uyumlu, sağlıklı gıda arzı ve sürdürülebilir tarımsal işletmeler oluşturmak. İL MÜDÜRLÜĞÜNÜN GÖREVLERİ a) İlin tarımsal envanterini çıkarmak ve ilin tarım üretim potansiyelini mevcut teknolojiye göre belirlemek, b) Her türlü il yayım programlarını hazırlamak ve yayınların kendi elemanlarına, tüketicilere ve çiftçilere ulaştırılmasını sağlamak, c) Çevreye duyarlı doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilirlikle ilgili yeni teknolojileri ve bilgileri çiftçilere ulaştırabilmek, ilin tarımsal yayım programını hazırlamak 2 programın gerçekleşebilmesi için üretici, üretici örgütleri, üniversite, özel sektör ile işbirliği yapmak, c) Araştırma kuruluşları ile doğrudan merkeze bağlı olan benzeri kuruluşlarla işbirliği halinde uygulamaya dönük deneme ve demonstrasyonlar programlamak ve yürütmek, d) İlde çiftçilerin karsılaştığı problemleri araştırma enstitülerine iletmek, çözümlerin çiftçilere iletilmesini sağlamak, ilde görev yapan personelin hizmet içi eğitimlerini koordine etmek, e) Tarım ürünlerinin islenip, değerlendirilmesine, pazarlamasına ve bunun için gerekli tesislerin kurdurulmasına yardımcı olacak çalışmaları yapmak, bu konuda üreticileri ve müteşebbisleri yönlendirmek, f) İlin tarım ürünlerini ekiliş, verim ve üretimlerini tahmin çalışmaları yapmak, tarımla ilgili her turlu istatistik bilgilerinin zamanında toplanmasını sağlamak, g) Hayvan ve bitki sağlığı ile gıda ve yem konusunda il düzeyinde risk kriterlerini ve yönetimi esaslarını belirleyerek değerlendirme yapmak ve gerekli iletişimi sağlamak, ğ) İldeki hayvanların refahının sağlanması ile salgın ve paraziter hastalıklardan korunmasını sağlamak, bulaşıcı hastalıkların yurt çapında yayılmasını önlemek amacıyla il çapında plan, program ve projeler hazırlamak, gerek bunları, gerekse Bakanlık tarafından belirlenenleri, ilde uygulamak, izlemek, denetlemek, h) İl dahilinde çözümlenemeyen hastalık, teşhis ve tedavi problemlerini ilgili araştırma merkezlerine ve Bakanlığa intikal ettirmek, araştırma ve teşhis sonuçlarına göre gerekli tedbirleri almak, ı) Suni tohumlama hizmetlerini yürütmek ve soy kütüğü sisteminin yurt çapında yaygınlaştırılması için il bazında gerekli çalışmaları yapmak, i) Bakanlığa bağlı hayvan sağlığı ile ilgili hastane, klinik vb. merkezleri yönetmek; özel sektörce kurulacak bu çeşit tesislere Bakanlıkça belirlenecek esaslara göre izin vermek ve kurulmuş olanları denetlemek, j) Hayvan sağlığı ile ilgili madde ve malzemelerin üretim, satış, ihracat, ithalat, taşıma, muhafazası ile ilgili kayıtları tutmak, Bakanlıkça belirlenmiş esaslarla ve yetkiyle sınırlı olarak faaliyetleri ile ilgili izin vermek, izlemek, kontrol etmek ve denetlemek k) Özel sektörce kurulacak suni tohumlama istasyonları ve damızlık yetiştirme isletmelerine Bakanlıkça belirlenecek esaslara göre izin vermek ve denetlemek, l) İl dahilinde uygulanan entegre ve münferit tarım ve kırsal kalkınma projelerinin gerektirdiği hizmetleri yapmak, yeni yapılacak projelerin gerektirdiği ön etüt ve envanter çalışmalarını yürütmek, m) Projeye dayalı olarak kurulacak isletmelere ait kredi taleplerini inceleyerek uygun olanların gerekli proje ve çiftlik geliştirme projelerini hazırlamak, n) İl dahilindeki bitki ve hayvan sağlığı ile ilgili iç ve dış karantina hizmetlerini mevzuatı doğrultusunda yürütmek, resmi ve özel mezbaha ve kombinaları sağlık yönünden denetlemek, ildeki damızlık boğa, koç, teke ve aygırların sağlık kontrollerini yapmak, uygun olmayanları enemek, o) İl dahilinde bitkilere zarar veren zararlı hastalık ve organizmaların tespitini yapmak ve koruma programlarını hazırlamak, onaylanmış programların uygulanmasını sağlamak, ö) İl dahilinde faaliyette bulunan bitki koruma ürünleri, zirai mücadele alet makineleri, tohum ve gübre bayileri ile ilaçlama yapan özel ve tüzel kişilerin kontrolünü yapmak, gıda ve yem stokları, gıda ve yem konularını ilgilendiren etüt ve envanterleri hazırlamak, ruhsatlı yem fabrikalarını asgari teknik ve sağlık şartları bakımından denetlemek, gıda ve yem sanayileri ürünlerinin belirlenmiş esaslara uygunluğunu denetlemek, ihracat ve ithalatında Bakanlık ile ilgili işlemlerinin il düzeyindekilerini yürütmek, p) Bitki, hayvan, gıda ve yem güvenirliğini gözeterek tüketiciyi ve halk sağlığını koruma amacıyla il düzeyinde tedbirler almak, Bakanlıkça belirlenen tedbirlerin ilde 3 uygulanmasını sağlamak, izlemek, değerlendirmek, konusunda faaliyet gösteren laboratuarları mevzuatı çerçevesinde belgelendirilmek, kaydını almak, izlemek, yetkili oldukları hususlarda denetlemek, r) Su ürünlerinin ve su ürünleri kaynaklarının sürdürülebilirlik temelinde işletilmesi ve geliştirilmesini sağlamak, buna yönelik koruma önlemlerini gerçekleştirmek, avcılık ve yetiştiriciliğe, su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasına, balıkçı barınakları ve balıkçılık ve su ürünleri alt yapılarının geliştirilmesi ve isletilmesine, su ürünleri ile ilgili her turlu bilgi ve belge toplanmasına ve bu bilgilere yönelik kayıt sisteminin geliştirilmesine ilişkin düzenlemeleri uygulamak, getirilen düzenlemeler kapsamında izleme, kontrol ve denetim ile cezai müeyyideleri gerçekleştirmek, su ürünleri ile ilgili inceleme ve değerlendirmeler yapmak ve her türlü teşvik ve koruma tedbirlerinin alınmasını, üretim alanlarının kiralanması ve işletilmesini ve buralarda verimliliğin artırılmasını sağlamak, su kaynaklarının kirletilmesini önleyecek ve su ürünlerini zarardan koruyacak tedbirleri almak ve aldırmak, balıkçılık ve su ürünleri ilgili ihracat, ithalat işlemlerini mevzuatı çerçevesinde yürütmek. s) Mera tespit tahdit, ıslah ve tahsis ile mera dışına çıkarılma ve bu gibi yerler ile ilin içerisinde bulunduğu tarım havzasına dair faaliyetlerde mevzuatı doğrultusunda işlemler yürütmek, tarım arazisinde ekili, dikili alanlarının ve bunların ürünlerinin taşınır ve taşınmaz çiftçi mallarının korunmasını ve tabii afetlerden zarar gören çiftçilere özel mevzuatına göre yardım yapılmasını sağlamak için ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak ve çalışmalara yardımcı olmak, ş) Projeler çerçevesinde köylerde istihdam imkanlarını artırmak amacıyla el sanatlarının geliştirilmesini, yayılmasını ve tanıtılmasını sağlayıcı ve mamullerinin pazarlanmasını kolaylaştırıcı tedbirler almak, t) Çiftçilerin kooperatif veya birlik seklinde teşkilatlanmasını ve kooperatifçiliği tevsik etmek, bu amaçla etüt ve projeler hazırlamak, kooperatiflerin ve birliklerin kurulması için teknik ve yetkisi dahilinde mali yardımda bulunmak ve denetlemek, u) Örnek çiftçi yetiştirmek gayesi ile çiftçi kadınlar ile çiftçi çocukları ve gençleri için eğitim programları ve projeleri uygulamak, ü) Gıda, gıda katkı maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeler konusunda faaliyette bulunan yerlerin gerekli kayıtları yapmak, izinleri vermek, üretim isleme ve satış yerlerini mevzuatı çerçevesinde denetlemek, bu malzemelerin ihracat ve ithalatında Bakanlık ile ilgili işlemlerinin il düzeyindekilerini yürütmek, v) Tohumluk üretimlerinin beyanname kabulü, tarla kontrollerini yapmak ve numune alarak ilgili kuruluşlarına göndermek, y) Tohumluk piyasasında yetkilendirme ile ilgili faaliyetleri yürütmek, tohumluk üretici ve bayilerinin kontrolünü yapmak, z) Tohumluk, süs bitkileri, doğal çiçek soğanları ve kesme çiçek ile ilgili ithalat ve ihracat işlemlerini yürütmek, aa) Bakanlıkça yürütülen iç ve dış kaynaklı entegre ve münferit bitkisel üretim, hayvancılık ve su ürünleri üretim, değerlendirme, pazarlama ve kırsal kalkınma projelerinin ili ile ilgili kısımları uygulamak, uygulatmak, hibelerin zamanında ve amacına uygun olarak kullanılmasını takip ve kontrol etmek, bb) Küresel iklim değişiklikleri, tarımsal cevre, kuraklık, çölleşme ile ilgili çalışmalar il düzeyinde olanları yürütmek, diğer afetler ve tarım sigortası ile ilgili olarak 14/6/2005 tarihli ve 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu çerçevesindeki uygulamaların yaygınlaştırılmasına yönelik eğitim, yayım ve tanıtım ve mevzuatla verilen diğer çalışmaları yapmak, cc) Hayvan ıslahı faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin veri tabanı çalışmalarını yürütmek, Bakanlıkça düzenlenen suni tohumlama kurslarına ilişkin koordinasyonu sağlamak, suni 4 tohumlama yapma izni vermek, sperma ve embriyo üretim merkezleri ve laboratuarlarının kontrol ve denetimlerini yapmak, çç) Büyükbaş ve küçükbaş damızlık yetiştiriciliği yapılan işletmelerin teknik yönden kontrolünü yapmak, dd) Hayvancılık projeleriyle ilgili personel eğitimi ve bütçe ihtiyaçlarını tespit etmek ve ilin hayvancılık konusunda üretim potansiyelini belirlemek, mevzuatı doğrultusunda projeler yapmak, yürütmek, İlde hayvansal üretimin insan sağlığı ve ekolojik dengeyi koruyucu yöntemlerle yapılmasına ilişkin çalışmalar yapıp bunları denetlemek, ee) Projeye dayalı olarak kurulmak istenen hayvancılık işletmelerine ilişkin teknik yardım taleplerini değerlendirmek, ff) İl dahilinde faaliyette bulunan her türlü gübre ve toprak düzenleyicilerin üretim yerleri, gübre bayileri ile bu bayilerin depolarını ve buralardaki piyasaya arz edilmiş ürünleri belirlenmiş esaslara göre uygunluğunu denetlemek, gg) Bakanlığın il müdürlüklerine yetki devri yaptığı gübreler için ithalat uygunluk belgelerini düzenlemek, hh) İlde ilk defa faaliyete geçen gübre fabrikaları ile gübre üretim yerleri için lisans başvurularında, bu fabrika ve üretim yerlerinin mevzuata uygunluğunu denetlemek, uygunluk raporunu Bakanlığa göndermek, ıı) İlde bitkisel, hayvansal ve su ürünleri üretimi ile ilgili bilgi sistemlerinin kurulması ve kullanılmasını sağlamak, ii) Kayıt sistemleri veri girişleri ve kayıt sistemlerine dayalı destekleme uygulamalarını yapmak, jj) Tarımsal üretimi arttırmak, geliştirmek, kolaylaştırmak, kalitesini arttırmak ve maliyeti düşürmekle ilgili iş ve işlemleri usulünce yürütmek, çiftlik muhasebe veri ağının il ile ilgili kısımlarını mevzuatı çerçevesinde gerçekleştirmek, kk) Üreticilerce toprak analiz sonuçlarına dayalı gübre kullanımını sağlamak için eğitim çalışmaları yapmak, ll) İlde bulunan toprak-bitki–sulama suyu analiz laboratuarlarının yetkilendirilmesi ve faaliyetleri ile ilgili olarak Bakanlıkça istenen hususları yerine getirmek. mm) Alternatif üretim tekniklerine yönelik üretici, üretici örgütleri, müteşebbis ve tüketicilere eğitim ve yayım hizmetlerinde bulunmak, denetim faaliyetlerini yürütmek, alternatif tarımsal üretim tekniklerine yönelik Bakanlıkça verilecek görevleri yapmak. nn) Sulamaya acılan alanlarda tarım tekniklerini çiftçilere öğretmek ve yaymak, oo) İlin, tohum, fidan, fide, gübre, ilaç, aşı, serum, zirai alet ve makine, damızlık hayvan, yumurta, civciv, balık yavrusu ve yumurtası, ipek böceği tohumu, ana arı, kovan, sperma zirai kredi gibi girdi ihtiyaçlarını ilçelerden gelen bilgiler ışığında tespit etmek, bunların tedarik ve dağıtımı için T.C. Ziraat Bankası, Tarım Kredi Kooperatifleri, Tarım Satış Kooperatifleri, tarımsal amaçlı kooperatifler, döner sermaye, bütçe imkanları ve varsa fon gibi kaynaklardan yararlanmak üzere tedbirler almak, öö) Tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerini düzenleyen, 8/9/2006 tarih ve 26283 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemleri yapmak, uygulamaları yaygınlaştırmak için eğitim, yayım ve tanıtım çalışmaları yapmak, pp) İlde kurulu bulunan döner sermaye işletmesi ile ilgili iş ve işlemleri mevzuatına uygun olarak yürütmek, rr) Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile arazi edindirme, tarım arazilerinin parçalanmasını önlemek, arazi düzenlemesi ve toplulaştırması, sulama verimliliğini arttırmak için uygun sulama tekniklerinin kullanılması ve tesislerinin yapılması, toprak kaynaklarını korumak, tarla içi geliştirme hizmetlerini yürütmek, 3083 sayılı Kanun çerçevesinde ve Bakanlıkça verilen yetki ve görevler dahilinde gerekli faaliyetleri yapmak, 5 ss) İlde bulunan Bakanlık kuruluşları arasında merkezden istenen verilerin toplanarak merkez kuruluşlarına bildirilmesi ve Bakanlıkça verilen talimat çerçevesinde koordinasyonu sağlamak, şş) Bakanlıkça önceden tespit edilen ilke ve esaslar çerçevesinde hazırlanan il yıllık yatırım ve bütçe tekliflerinin planlanmasını, uygulamasını ve değerlendirmesini yapmak, tt) İlde, Bakanlığın orta ve uzun vadeli strateji politikaları çerçevesinde çalışmalarını yürütmek. uu) Mevzuatla verilen diğer görevler ile Bakanlık ve Vali tarafından verilecek benzeri görevleri yapmak. 6 2014 Yılı Haziran Ayı İtibariyle İl / İlçe Bazlı Kadro ve Personel Durumu:15.06.2014 ÜNVANI Norm Boş Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Kadro Kadro İl Müdürü İl Müdür Yardımcısı Şube Müdürü 1 1 - - - - - - 1 0 1 1 1 7 0 -1 -6 İlçe Müdürü 0 0 1 0 0 0 1 2 6 -4 Mühendis 17 3 3 2 0 2 4 31 1 30 Veteriner Sosyolog 8 1 4 - 3 - 2 - 1 - 1 - 2 - 21 1 107 - -86 Tekniker (Ziraat) 7 4 2 0 2 0 0 15 28 -13 Teknisyen (Ziraat) 2 1 2 0 0 0 1 6 24 -18 Teknisyen(Diğer) 1 0 1 0 0 0 1 3 - 3 Tekniker(Diğer) Avukat 8 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 3 0 12 1 - Veteriner Sağlık Teknikeri 0 1 - 1 0 0 - 2 55 -53 Veteriner Sağlık Teknisyeni 1 0 - 1 1 0 - 3 50 -47 Sağlık Teknikeri 1 - - - - - 2 3 - Sivil Savunma Uzmanı 0 0 - Araştırmacı Şef 2 7 - - - - - - 2 7 - Ev Ekonomisi Teknisyeni - - - - - - 1 1 - Memur / Daktilograf 6 2 1 1 3 1 6 20 - Ambar Memuru - - - 1 1 0 - 2 - Şoför 2 0 0 0 3 1 0 6 - Teknisyen Yardımcısı Bekçi 2 - - - - 1 1 - - 3 1 - - - 1 - 1 1 3 - Hizmetli Daimi İşçi 46 4 9 8 5 3 20 95 - Geçici İşçi 15 - - - 2 - 5 22 - Bilgisayar İşletmeni 4 - - - - 1 - 5 - Veri Haz. Ve Kont. 1 2 - - 1 - 4 - Koruma ve Güvenlik Görevlisi Ayniyat Saymanı 3 1 - - - - - - 3 1 - TARGEL Mühendis (KADROLU) 6 6 6 5 5 2 6 36 - TARGEL Veteriner Hekim(KADROLU) 3 3 4 0 6 3 4 23 - TARGEL Mühendis (SÖZLEŞMELİ) TARGE Veteriner Hekim(SÖZLEŞMELİ) 5 1 1 9 Toplam 0 152 29 2 1 2 1 1 36 24 34 17 7 5 58 350 İl-İlçe Araç Durumu: (30.06.2014) Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan İl Toplamı Gayri Gayri Gayri Gayri Gayri Gayri Gayri Gayri Faal Faal Faal Faal Faal Faal Faal Faal Faal Faal Faal Faal Faal Faal Faal Faal Binek 1 - - - - - - - - - - - - - 1 - Pick-Up 3 1 1 - 1 - - - 2 - 1 - 2 - 10 1 Traktör 2 - - - 1 - - - - - - - - - 3 - Minibüs 1 - - - - - - - - - - - - - 1 - Toplam 7 1 1 - 2 - - - 2 - 1 - 2 - 15 1 Bina ve Arsa Varlığı: 30.06.2014 yılı sonu itibariyle bina ve lojman vb. taşınmazların ilçeler üzerinden dağılımı aşağıda tablo halinde verilmiştir. Hizmet Binası İlçe Adı Lojman (Adet) Misafirhane Garaj (Adet) Merkez 2 33 1 1 Adilcevaz 1 1 - 2 Ahlat 2 2 - 1 Güroymak 1 - - - Hizan 1 7 - 1 Mutki 1 4 - - Tatvan 1 0 - - Toplam 9 47 1 5 İLİMİZİN GENEL TARIMSAL DURUMU: Genel Bilgiler: 8.855 337.156 152.702 8.286 851.763 Yüzölçümü Toplam Nüfusu (2013) Belde ve Köy nüfusu (2013) ÇKS’de kayıtlı Çiftçi Sayısı (2013) ÇKS’de kayıtlı Arazi Varlığı (2013) km2 kişi kişi kişi da Tarım Arazilerinin Dağılımı: Tarım Alanlarının Dağılımı Kullanılış Şekli Tarla Arazisi Nadas Sebze Bahçeleri Meyve-Bağ Arazisi Toplam Alan (Ha) 111.101 18.126 1.422 4.269 134.918 2013 yılı İlimiz Tarım (Kültür) Alanları 8 Tarım Alanları İçindeki Oranı (%) 83 13 1 3 100 Tarım Arazilerinin % Dağılımı ALAN TİPİ İl Arazisine Oranı(%) 15,72 34,68 19,20 Toplam Alan(ha) 134.918 Tarıma Elverişli Alan 297.662 Çayır Mera Alanları Orman Fundalık ve Dağ 164.756 Alanı 187.600 Göl Alanı 73.264 Tarıma Elverişsiz Alan 858.200 TOPLAM 21,86 8,54 100,00 Bitkisel Üretim Değerleri 2014 yılı İlimizde Üretilen Başlıca Tarla Ürünleri Ekim Alanları (da) Ürün Adı Buğday Merkez Ahlat Adilcevaz Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam(da) 4.750 130.000 90.000 85.082 3.000 2.350 61.000 376.182 Arpa 200 5.000 800 10.000 50 900 2.700 19.650 Fasulye (Kuru) 200 8.000 2.500 - 200 - 1.000 11.900 Tütün 800 - - 2.500 5 1.510 - 4.815 Patates 250 30.000 450 3.000 20 - 3.500 37.220 3.500 9.000 100.000 2.000 8.000 - 8.000 130.500 20 10 40 2.000 - - 920 2.990 29.000 55.000 145.500 27.000 22.677 78.455 114.500 472.132 Silajlık Mısır 300 650 400 2.000 - 4.600 1.500 9.450 Şeker Pancarı - 17.500 550 4.243 - - 8.500 30.793 Ayçiçeği - 3.100 400 - - - - 3.500 Korunga(Yeşil Ot) Fiğ (Yeşil Ot) Yonca (Yeşil Ot) 2014 Yılı İlimizde Üretilen Başlıca Tarla Ürünleri Üretim Değerleri Ürün Adı Buğday Toplam (da) Verim (Kg/da) Üretim (Ton) Birim Fiyatı (TL/Kg) Üretim Değeri (TL) 376.182 136 51.529 0,72 37.100,880 Arpa 19.650 146 2.882 0,60 1.729,20 Fasulye (Kuru) 11.900 175 2.090 3 6.270,00 Tütün 4.185 108 521 7,5 3.907,00 Patates 37.220 2.245 83.578 0,35 29.252,00 130.500 503 65.150 0,40 26.060 2.990 703 2.352 0.40 940,80 472.132 668 315.689 0,60 189.413,00 9.450 4.186 39.560 0,22 8,703 30.793 3.268 100.647 0,127 12.782,169 3.500 102 358 1,40 501,2 Korunga(Yeşil Ot) Fiğ (Yeşil Ot) Yonca (Yeşil Ot) Silaj Mısır Şeker Pancarı Ayçiçeği 9 2014 yılı İlçeler Bazında Yetişirciliği Yapılan Başlıca Sebze Ürünleri Ekim Alanları (da) Ürün Adı Merkez Ahlat Adilcevaz Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Domates 550 1.500 2.000 1.500 200 25 2.500 8.275 Biber 85 - - 1.000 200 45 100 1.226 Patlıcan - - - - 25 - - 25 Hıyar 650 - - 700 350 - 50 1.750 Kavun - - 490 100 - - - 590 Karpuz - - 600 790 - - 10 1.400 Fasulye (Taze) 180 - - - 500 25 300 1.005 Lahana (Beyaz) 70 - - 410 - - - 480 2014 yılı İlimizde Yetiştiriciliği yapılan Başlıca Sebzelere ait Üretim Değerleri Ürün Adı Ekim Alanı (Da) Üretim Miktarı (Ton) Birim Fiyatı (TL/Kg) Domates 8.275 32.141 0,50 16.070 Biber 1.430 2.423 0,70 1.696,10 25 20 1 20,000 Hıyar 1.750 4.205 0,50 2.102,5 Kavun 590 2.210 0,40 884,000 Karpuz 1.400 6.000 0,30 1.800,00 Fasulye (Taze) 1.005 1.065 1,50 1.597,500 Lahana (Beyaz) 480 755 0,60 453,00 Patlıcan Üretim Değeri (TL) 2014 yılı İlçeler Bazında Yetişirciliği Yapılan Başlıca Meyvelik Alanları (da) Ürün Adı Merkez Ahlat Adilcevaz Güroymak Hizan Elma 385 1.415 5.142 150 175 Armut 97 123 205 20 Kiraz 172 400 153 Ceviz 274 600 Üzüm - Fındık - Mutki Tatvan Toplam 2.239 740 10.246 60 1.022 40 1.567 20 15 28 160 968 7.185 1.010 11.000 3.067 1.100 24.209 - - - 2.650 - - 2.650 - - - 4.000 - - 4.000 2014 yılı İlimizde Yetiştiriciliği yapılan Başlıca Meyvelere ait Üretim Değerleri Ürün Adı Alanı (Da) Üretim Miktarı (Ton) Birim Fiyatı (TL/Kg) Üretim Değeri (TL) Elma 10.246 5.728 0,75 4.296 Armut 1.567 1.907 1 1.907 Kiraz 968 562 4,5 2.529 Ceviz 24.209 2.477 13 32.201 Üzüm 2.650 1.250 1,75 2.187 Fındık 4.000 132 10 6 792 2014 Yılı İl/İlçe Bazında Hayvan Varlığı Merkez Adilcevaz Ahlat Büyükbaş Küçükbaş 13.310 114.112 8.351 107.000 Güroymak Hizan 15.700 112.594 21.595 132.218 Mutki 14.298 135.482 10.954 156.853 2014 Yılı İl/İlçe Irk Bazında Hayvan Varlığı BÜYÜKBAŞ KÜLTÜR IRKI KÜLTÜR MELEZİ MANDA YERLİ YERLİ MELEZİ TOPLAM Tatvan Toplam 16.831 101.039 100.000 858.259 27.396 41.394 7.499 18.451 6.299 101.039 2014 Yılı İl/İlçe Bazında Soy Kütüğü- Ön Soy Kütüğü Hayvan Varlığı Büyükbaş Merkez Soy Kütüğü Adilcevaz 1.107 181 Ön Soy Kütüğü Toplam 685 120 1.288 805 Ahlat Güroymak 3.127 316 3.443 Hizan 4.373 217 4.590 Mutki 1.169 28 89 43 132 1.197 Tatvan 2.448 252 Toplam 12.998 2.700 1.157 14.155 2014 Yılı İl/İlçe Bazında Köy Kanatlı Mevcutları İL/İLÇE Tavuk Merkez Adilcevaz Ahlât Güroymak Hizan Mutki Tatvan TOPLAM Hindi Ördek 15.000 12.500 8.721 10.200 11.250 21.683 6.550 550 3.500 1.340 456 125 1.478 5.650 300 500 743 189 60 563 120 85.904 13.099 2.475 Kanatlı Türleri Kaz Güvercin Diğer Kümes Hayvanları 1701 1.000 428 195 150 201 300 4.700 250 320 1105 550 130 1.030 500 45 62 45 500 665 400 3.975 8.085 2.217 2014 Yılı İl/İlçe Bazında eski ve yeni usul arılı kovan varlığı aşağıda verilmiştir. Köy Sayısı İlçeler Eski Usul Kovan Yeni Usul Kovan Balmumu-Arı Üretimi (KG) Bal Üretimi (KG) Toplam Kovan Sayısı Merkez 4.848 14.547 15.128 329.715 19.395 36 1.349 1.052 22.933 1.349 5 Adilcevaz Ahlat 447 2.239 2.095 45.662 2.686 4 Güroymak 90 1.739 1.426 31.093 1.829 10 Hizan 20.804 29.778 39.454 859.894 50.582 47 Mutki 1.461 8.460 7.738 168.657 9.921 11 Tatvan 210 3.711 3.058 66.657 3.921 10 Toplam 27.860 61.823 69.951 1.524.611 89.683 123 11 2014 Yılı Hayvansal Ürünler Üretimi ve Değerleri Hayvan Irkı Ürün Adı Üretim Miktarı (KG) Birim Fiyatı (TL/KG) Toplam Üretim Değeri (TL) 800.000 19,00 15.200.000,00 Süt 37.500.000 1,15 43.125.000,00 Et 1.250.000 16,00 20.000.000,00 Süt 30.000.000 1,50 45.000.000,00 Bal 1.524.611 20,00 30.492.220,00 Balmumu 69.951 1,50 104.926,50 Alabalık 603.267 8,00 4.826.136,00 8.602.000 adet 0,06 adet 516.120,00 Deri 140.000 2,50 350.000,00 Yapağı 700.000 2,00 1.400.000,00 Büyükbaş Küçükbaş Arı Su ürünleri Et Yavru Balık 247.987.402,50 Toplam 12 İL MÜDÜRLÜĞÜ 2013 YILI ÇALIŞMALARI 2013 YILI İÇERİSİNDE BİTLİS GENELİNDE YAPILAN TARIMSAL DESTEKLEMELER İŞLETME SAYISI DESTEK MİKTARI (TL) DESTEKLEMELER Anaç Koyun-Keçi Desteklemesi Anaç Sığır Desteklemesi Anaç Manda Desteklemesi Manda Islah Projesi Manda Islah Projesi Malak Sayısı Besi Sığır Desteği Buzağı Desteklemesi Hastalık Tazminat Desteği Süt Desteklemesi Arıcılık Desteklemesi Su Ürünleri Desteklemesi Hayvancılık Desteği Toplamı Mazot,Gübre,Toprak Analizi(MGD) Desteği Yem Bitkileri Desteği Sertifikalı Tohum Desteği Sertifikalı Fidan Desteği Yağlı Tohumlu Bitkiler Üretim Desteği Organik Tarım Desteği Hububat Baklagil Fark Desteği Sertifikalı Tohum Üretimi Desteği Bitkisel Üretim Desteği Toplamı Ekonomik Yatırımlar Makine, Alet-Ekipman Hibesi Kırsal Kalk. Bireysel Sulama Hibesi Doğu Anadolu Projesi uyg. işletmeler Proje uyg. Tar. Kal. Kooperatifler Tar.Danışmanlık Hizmetleri Desteklemesi Tarım Kredi ve Ziraat bankası kredi GENEL TOPLAM (Destek,Hibe,Kredi) 13 KIRSAL KALKINMA VE ÖRGÜTLENME ÇALIŞMALARI Kooperatifçilik: İlimiz genelinde faaliyet gösteren tarımsal kooperatif sayıları aşağıdaki gibidir. Merkez ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK HİZAN MUTKİ TATVAN Toplam Tarımsal Kalk. Koop. 10 4 18 20 8 13 7 80 Sulama Kooperatifleri - 1 1 - - - 1 3 Su Ürünleri Koop. - 1 2 - - - - 3 10 6 21 20 8 13 8 86 Toplam Bitlis İli genelinde 2014 yılı Haziran ayı sonu itibariyle faaliyet gösteren tarımsal birlik ve oda üye sayıları aşağıdaki gibidir. Merkez ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK HİZAN MUTKİ TATVAN Toplam 4 - 2 - 1 - - 7 4 - - - - - - 4 Ziraat Odaları 1 1 1 1 1 1 1 7 Toplam 9 1 3 1 2 1 1 18 Üretici Birlikleri (Bal,Süt,Tütün,Patates) Yetiştirici Birlikleri (Sığır,Koyun,Manda,Arı) Üye sayısı Damızlık Sığır Yetiştiriciler Birliği 514 Damızlık Koyun Keçi Yetiştiriciler Birliği 5111 Damızlık Manda Yetiştiriciler Birliği 300 Arıcılar Birliği 717 Kuruluş ve Genel Kurul: İlimizdeki 80 tarımsal kalkınma kooperatifi, 3 sulama kooperatifi ve 3 su ürünleri kooperatifi olmak üzere 86 kooperatiften 25 adedinin 2014 yılı yıllık olağan genel kurul toplantıları yapılmıştır. Ayrıca ilimizde 7 üretici birliği, 4 yetiştirici birliği olmak üzere toplam 11 birlik mevcuttur. Proje ve Kredilendirme Faaliyetleri: İlimiz üreticilerinin örgütlenmesi amacıyla, 2002 yılında 12 adet olan kooperatif sayısı 2014 yılında 86 taneye ulaşması sağlanmıştır. İlimiz kooperatiflerin 44 adedi Bakanlığımız ve sosyal Yardımlaşma Fonu kaynaklarından yatırım programları kapsamına alınarak desteklenmiştir. Desteklenen 44 adet kooperatife 4.480 adet damızlık büyükbaş hayvan ve 36.400 adette damızlık küçükbaş hayvan temin edilmiştir. Program kapsamında 2830 çiftçi ailesine 45.357.653,00 TL kaynak aktarılmıştır. Aktarılan bu kaynaklar kooperatifleşmeyi cazip hale getirmiştir. Bu faaliyetler sonucu ilimizde örgütlü üretici sayımızda büyük bir artış sağlanmıştır. Yatırıma Alınan Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri KOOPERATİF SAYISI PROJE KONUSU DAĞITILAN HAYVAN MİKTARI FAYDALANAN ÇİFTÇİ SAYISI 1 21 BÜYÜKBAŞ HAYVANCILIK 4.480 1.530 26.979.398,00 2 23 KÜÇÜKBAŞ HAYVANCILIK 36.400 2.700 18.681.630,00 TOPLAM 44 40.880 4.200 45.661.028,00 Sıra No 14 KULLANDIRILAN ÖDENEKLER 2014 yılında proje uygulayan kooperatiflerimize ödenek aktarma durumu: Sıra No 1 Koop. Adı Mutki Dereyolu Tar Kalk Koop Proje Konusu 50x25 Koyunculuk TOPLAM KULLANDIRILAN ÖDENEKLER(2014) 303.375,00 303.375,00 TL DURUMU Hayvan Alım Aşamasında Kooperatif Denetim Faaliyetleri: İlimizde proje uygulayan toplam 44 tarımsal kalkınma kooperatifinin proje izleme ve değerlendirmeleri il-ilçe müdürlüğümüz elemanlarımızca sahada incelenmiş olup, formları yılda iki dönem halinde Nisan ve Ekim aylarında Bakanlığımıza gönderilmiştir. KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ PROJESİ (KKYDP) : a- Makine ve Ekipman Alımları: 2008 yılından itibaren yürütülen ilimiz tarımında mekanizasyonunu arttırmayı amaçlayan projeler kapsamında 2008-2013 yılları arasında 1097 çiftçiye 6.772.000,00 TL hibe kaynak aktarılmıştır. Proje kapsamında ilimizde 21 çeşit makine ve ekipman alımı desteklenerek, il çiftçisinin tarımda mekanizasyona geçişi hızlandırılmış, modern tekniklerin uygulanması sağlanarak birim alandan daha fazla ürün alınması sağlanarak çiftçinin ve ilin ekonomisinin gelişmesine büyük katkı sağlanmıştır. 2013 Yılı İl Bazında Makina Dağılımı aşağıdaki gibidir. MAKİNE TÜRÜ Anıza doğrudan ekim makinesi Arıcılık makine ve ekipmanı Balyalama makinesi Biçer Bağlar Çayır Biçme Makinası Diskli tırmık El Traktörü ve Ekipmanları Mibzer Motorlu tırpan Pancar Söküm Makinesi Patates söküm Makinesi Pülverizatör Sap toplamalı saman makinası Sıra Arası Çapa Makinesi Silaj makinesi Süt sağım ünitesi ve soğutma tankı Toprak frezesi Yem hazırlama araçları TOPLAM ADET 1 2 18 3 94 3 46 39 1 36 26 6 67 4 1 5 4 8 364 HİBE TUTARI 6.763,50 3.557,10 301.602,00 11.523,00 188.156,96 7.364,70 160.320,00 174.598,50 425,85 568.134,00 80.260,20 8.867,70 394.287,00 9.268,50 16.032,00 5.373,45 14.028,00 95.941,50 2.046.503,96 2013 yılında Makine Ekipman Desteklemeleri için yapılan 541 başvurunun 101 başvurusu iptal, 440 başvuru kabul edilerek değerlendirmeye alınmıştır 384 çiftçiyle sözleşme imzalanıp, 364 çiftçi makine ekipman alımını tamamlamıştır. Toplam da 2.046.503,96 TL 15 hibe ödemesi gerçekleştirilmiştir. 2013 yılında makine ekipman için ayrılan kaynak 2.123.307,81 TL olup 2.046.503,96 TL si kullandırılmıştır. 2013 Yılı İlçe Bazında Makine Dağılımı MAKİNE TÜRÜ ADET HİBE TUTARI 118 435.854,76 ADİLCEVAZ 141 1.137.420,30 AHLAT 24 92.280,80 GÜROYMAK 20 60.621,00 HİZAN 13 42.835,50 MERKEZ 11 52.855,50 MUTKİ 37 224.636,10 TATVAN TOPLAM 364 2.046.503,96 Basınçlı Sulama Sistemleri Hibe Desteği: Sulama desteklemeleri kapsamında tarımsal faaliyetler için geliştirilen modern basınçlı bireysel sulama makine ve ekipmanlarının üreticiler tarafından kullanımını yaygınlaştırarak; daha kaliteli ve pazar isteklerine uygun üretim yapılmasını sağlamak, zor şartlarda bedenen çalışan üreticilerimizin işlerini kolaylaştırmak ve üretim maliyetlerini düşürerek uluslararası düzeyde rekabet edebilir bir seviyeye getirebilmek için bireysel sulama makine ve ekipman satın alımları desteklenmektedir. 2012 yılında 51 adet de sulama projesi tamamlanmıştır. Toplam ödenen hibe miktarı 614.424.93 tl dir. 2013 yılında ise Sulama projeleri kapsamında 135 kişiye 1.329.311,94 TL hibe ödemesi gerçekleştirildi. Sulama projeleri için toplam 151 başvuru yapılmış olup 137 yatırımcı ile sözleşme imzalandı, 135 yatırımcı mal alımını gerçekleştirdi. BAŞVURU KONUSU HİBE TUTARI ADET SULANACAK ALAN(da) Tarla İçi Damla Sulama 14 700,04 92.852,70 3 364,34 53.283,79 Tarla İçi Yağmurlama Sulama 118 7229,29 1.183.175,45 TOPLAM 135 8.293,67 1.329.311,94 Tarla İçi Mikro Yağmurlama Sulama b- Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Ekonomik Yatırım Projeleri: 2006 yılından bu yana uygulanmakta olan Kırsal Kalkınma Yatırımlarının desteklenmesi Programı kapsamında İlimizde bugüne kadar uygulanan Kırsal Kalkınma Ekonomik Yatırım Projeleri tablosu: SEKTÖREL DAĞILIM DEVAM BİTEN EDEN PROJE PROJE PROJE SAYISI SAYISI SAYISI Bitkisel Ürün İşlenmesi ve Paketlenmesi 20 17 3 Hayvansal Ürün işlenme ve Paketlenmesi 34 31 3 Soğuk Hava Deposu Su ürünleri işleme ve Paketlenmesi Koyun Ağılı TOPLAM 4 4 0 PROJE TOPLAM MALİYETİ ÖDENEN HIBE MIKTARI (TL) 8.971.268,73 4.414.533,74 3.574.283,74 15.103.318,37 7.362.787,46 6.721.987,46 1.699.042,00 841.250,00 841.250,00 1 3 1 1 0 2 350.000,00 1.725.600,00 62 54 8 27.849.229,10 16 HİBE TALEBİ 174.000,00 823.419,79 13.615.990,99 174.000,00,00 249.869,79 11.613.390,99 2013 yılında 7. Etap olarak yürütülen program kapsamında 10 yatırımcı ile hibe sözleşmesi imzalanmıştır. Bu projelerin tamamı 2013 bitirilmiş olup, nihai rapor ve eklerini tamamlayan 4 (Dört) yatırımcıya ödemeleri yapılmış , 1 Yatırımcıya İnşaat İşleri Hakedişleri yapılmış, geriye kalan 5 adet projenin nihai rapor ve ekleri eksik olduğu için bütün ödemeleri bloke edilmiştir. Sözleşme imzalanan projelerin toplam tutarı olan 5.644.150,00 TL’nin 2.822.075,00 TL si hibe olarak Bakanlığımızca karşılanacaktır. 7. etap kapsamında 2013 yılında bugüne kadar 5 yatırımcıya toplam 1.212.450,00 tl ödendi. 2013 Yılında Yapılan Hibe Desteği Başvuru Sahibi Projenin Adı Süt ve Süt Ürünleri İşleme ve Paketleme Tesisi Projesi Salça Üretim Tesisi Kapasite Artırım Tesisi 7 ÖZ GÖKÇEOĞLU Gıda Hayv. İnş. Petrol Nak.Tic.ve San.Ltd.Şti. BİMAT Eğitim İnş.Gıd.Dayanıklı Tüketim Malları Turz.ve Sig. A.Ş. . YEŞİLl Kuruyemiş İmalat Gıda Tar.Hayv.İnş.Elek.Medikal Tem.TUrz.San. ve Tic.Ltd.Şti. ELCEVAZ Gıda Ürünleri San.ve Tic.Ltd.Şti. PİR-SAN İnş.Mob.Elek.Tar.San.Tic.Ltd.Şti. KOZİK Hayv.Tar.Gıda İnş.San.ve Tic.Ltd.Şti. ANKA ET Gıd.Teks.İnş.TUrz.ve Tic.Ltd.Şti. 8 SE-NUR İnş.Tar.Hayv.Nak.Gıda ve Hizm.San.ve Tic.Ltd.Şti. No 1 2 3 4 5 6 BİLGEN Süt ve Süt Ürün.Gıd.San.ve Tic.Ltd.Şti. BAKIR Süt Ürünleri 10 İnş.Nak.Gıd.Tar.Hayv. Yemek Hiz.Orm.Ürün.San.Tic.Ltd.Şti 9 Nohut İşleme Tesisi Kurulması Projesi Ceviz Reçeli Üretim Tesisi Projesi Tulum Peyniri Üretim Tesisi Projesi 200 Başlık Manda Ahır Projesi Kuru Meyve Sebze İşleme ve Paketleme Tesisi Projesi 900 Başlık Koyun Ağılı Projesi Süt ve Süt Ürünleri İşleme Kapasite Geliştirme Projesi Tulum Peyniri Üretim Tesisi Projesi Proje Hibe Tutarı Toplam (TL) Tutarı (TL) 600.000,00 300.000,00 599.250,00 299.625,00 550.000,00 275.000,00 599.000,00 299.500,00 585.000,00 292.500,00 575.200,00 287.600,00 596.500,00 298.250,00 575.200,00 287.600,00 370.000,00 185.000,00 594.000,00 297.000,00 2013 Ödenen Hibe Tutarı Devam Ediyor Bitti Devam Ediyor Bitti Devam Ediyor Devam Ediyor Bitti Devam Ediyor Bitti Devam Ediyor 5.644.150,00 2.822.075,00 Toplam 2014 Yılında Kırsal Kalkınma Yatırımların Desteklenmesi Programı Kapsamında 12 Adet Proje Başvurusu yapılmış, Bakanlıkça 10 Proje yatırıma alınmıştır. Başvurusu onaylanan 2 Yatırımcımızla hibe sözleşmesi imzalanmıştır. DOĞU ANADOLU PROJESİ: Bakanlığımızca 22/01/2010 Tarihli ve 27470 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2010/34 Sayılı Doğu Anadolu Projesi kapsamındaki İllerde etçi ve kombine ırklar ile kurulacak Damızlık Sığır İşletmesi yatırımlarının desteklenmesine ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı ile 25/02/2010 Tarih ve 27504 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan uygulama esasları tebliği ( 2010/4 ) ve (2010/52) kapsamında yürürlüğe girmiştir. İlimizde 2010 yılında başlayan Doğu Anadolu Projesi kapsamında 2013 yılı sonu itibariyle 12 adet Damızlık Sığır İşletmesi projesi yatırımları tamamlanmış ve faaliyete geçmiştir. Söz konusu yatırımların toplam proje bedeli 7.181.930,00 TL dir ve 2.238.152,00 TL hibe ödemesi yapılmıştır. 17 2013 YILI SONUNA KADAR TAMAMLANAN DOĞU ANADOLU PROJELERİ Sıra No 1 Şirket/Yatırımcı Adı 2 Sipan ith.ihr.san.tic.ltd.şti 3 İsa ERKOÇ 4 Demirtaşlar ltd.şti 5 Tayyip URAL 6 Yıldırım CAYHAN 7 Mehmet ZEKİ TAŞ 8 9 10 11 12 Toplam Yatırım Tutarı Ödenen Hibe Tutarı UygulamaYılı Durumu Veysi CAYHAN 195.000 19.000 2010 Tamamlanan 557.000 184.412 2011 Tamamlanan 543.170 182.600 2011 Tamamlanan 465.000 168.000 2011 Tamamlanan 515.860 182.311 2011 Tamamlanan Tamamlanan 840.000 225.597 2011-2012 760.000 219.576 2011-2012 814.000 232.022 2012 697.900 240.507 2011-2013 814.000 232.000 2012-2013 680.000 232.127 2012-2013 300.000 120.000 2.238.152 2013 Tamamlanan Fatih DOĞAN Tamamlanan Seyfo AYLU Tamamlanan İsmet ÇUKUR Tamamlanan Ziya KARÇIĞA Tamamlanan Necdet SANCAR TOPLAM Tamamlanan 7.181.930 2014 YILI İÇERİSİNDE TAMAMLANAN DOĞU ANADOLU PROJELERİ S.N O Yatırımcı Adı Toplam Yatırım Tutarı Ödenen Tutarı UygulamaYılı Durumu 1 Ali DOĞAN 400.000 144.000 2013 Tamamlanan 2 İrfan ŞAKAR 814.000 199.834 2012 Tamamlanan 3 Fesih AYTIĞ 700.000 233.900 2013 Tamamlanan TOPLAM 1.914.000 577.734 Hibe 2013 yılında toplam 7 Adet proje yatırıma alınmıştır. Bunlardan 2 tanesi iptal edilmiştir. 1 adet yatırım tamamlanıp aynı yıl içerisinde hakedişi yapılmıştır. Kalan 4 adet yatırımcını 2 tanesi de 2014 yılında yatırımını tamamlamıştır. Bu projelere ek olarak 2012 yılından kalan tek projemiz de tamamlanmış ve hak edişi düzenlenmiştir. DAP kapsamında Damızlık gebe düve, modern ahır ve süt sağım üniteleri kurulacaktır. Program kapsamında tamamlanan projeler ile; ilimizin damızlık gebe düve ihtiyacının karşılanması, hijyenik süt elde edilmesi ve ilin ekonomisine katkı sağlanması hedeflenmektedir. Sıra No 2013 YILINDA DOĞU ANADOLU PROJESİ DEVAM EDEN YATIRIMCILAR YATIRIMCI Toplam Yatırım Tutarı Toplam Yatırım UYGULAMA YILI Hibe Tutarı 3 M.Zeki KARABULUT 400.000 160.000 2013 4 KIZILYAPRAK BESİ 2.000.000 710.000 2013 TOPLAM 2.400.000 870.000 18 BİTKİSEL ÜRETİM VE BİTKİ SAĞLIĞI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMALARI Bitkisel Üretim Destekleme Ödemeleri yılı 2013 destekleme bitkisel ödemelerinden üretim (hububat desteği, Organik Tarım sertifikalı fidan, sertifikalı tohum, yem bitkileri, torak analiz desteği, gübre ve mazot olarak) faydalanmak başvuran üzere çiftçilere Müdürlüğümüze 2013 yılında 14.970.897,32 TL destek ödemesi yapılmıştır. 2014 üretim sezonunda Yem Bitkileri Desteği,Yağlı Tohumlu Bitkiler Desteği, Sertifikalı Fidan/Fide,Tohum Kullanım ve Üretim Desteği, Hububat Baklagil Prim Desteği, Organik Tarım Desteği ve Mazot Gübre ve Toprak Analizi Desteği başvuruları,dosya kabulleri,saha çalışmaları ve destekleme süreci devam etmektedir. Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli Tarım havzaları; tarımsal üretim faaliyetlerinin belirli bir plan dahilinde yoğunlaştırıldığı ve entegre bir şekilde yürütüldüğü, il veya ilçe sınırları ile ayrılmış, aynı ekolojik ve sosyoekonomik şartlar itibariyle benzerlik ve bütünlük gösteren tarım bölgeleridir. Proje ile Türkiye genelinde hangi ürünün nerede öncelikli olarak ekilmesi gerektiği ve doğru ürünlerin desteklenmesini amaçlayan ”Havza Bazlı Destekleme Modeli” düşünülmüştür. Destekler tarımsal ekoloji, ürün deseni, potansiyel iç ve dış pazar imkanları gibi kıstaslar göz önüne alınarak yapılmaktadır. Bu belirlemelere göre İlimiz Vangölü ve Zap Havzaları içinde yer almıştır.09/06/2009 tarihli ve 2009/15173 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türkiye Tarım Havzalarının Belirlenmesine İlişkin Kararla, 2012 yılı üretim sezonunda üretilen ve satışı yapılan ürünler, fark ödemesi kapsamında desteklenmektedir. İlimizde Vangölü ve Zap Havzasında yer alan ilçelerimizde desteklenen ürünler aşağıdaki tablodaki gibidir. Havza Adı Vangölü Havzası Zap Havzası Fark Ödemesi Kapsamında Desteklenen Ürünler Muş, Van, Tunceli, Bingöl, Ağrı, Erzurum, Bitlis(Adilcevaz, Ahlat, Güroymak, Hizan) Arpa, Aspir, Ayçiçeği, Buğday, Çavdar, Kuru Fasulye, Mısır, Nohut Van, Hakkari, Şırnak, Siirt, Bitlis (Merkez, Hizan, Mutki) Arpa, Buğday, Çeltik, Mercimek, Pamuk, Aspir, Kuru Fasulye, Mısır, Nohut 19 2013 Üretim Sezonu Mazot-Gübre ve Toprak Analizi Desteği İlçe Adı Mazot İsletme Sayısı Mazot Alanı (da) Mazot Tutarı (TL) Kimyevi Gübre İşletme Sayısı Kimyevi Gübre Alanı (da) Kimyevi Gübre Tutarı (TL) Toprak Analizi İşletme Sayısı Toprak Analizi Alanı (da) Toprak Analizi Tutarı (TL) Toplam Tutar (TL) ADİLCEVAZ 2427 328530,408 1277671,03 2418 322979,559 1632666,36 2056 280818,547 702049,87 3612387,26 AHLAT 2596 326809,630 1377605,26 2585 317234,165 1681012,39 1326 180764,346 451914,30 3510531,95 GÜROYMAK 789 51239,262 222567,13 788 49813,148 274874,21 96 13767,645 34419,29 531860,63 HİZAN 891 26124,751 112300,35 891 26047,375 143222,77 9 563,928 1409,82 256932,94 MERKEZ 146 7726,973 33046,44 146 7201,145 39426,09 13 1677,715 4194,31 76666,84 MUTKİ 448 21334,587 90444,79 448 21181,510 115087,30 6 1237,432 3093,59 208625,68 TATVAN 989 89998,371 393270,95 987 88849,317 491828,97 354 46496,970 116243,10 1001343,02 Toplam 8286 851763,982 3506905,95 8263 833306,219 4378118,09 3860 525326,583 1313324,28 9198348,32 2013 Üretim Sezonu Mazot-Gübre ve Toprak Analizi Fark Desteği İlçe Adı Mazot İsletme Sayısı Mazot Alanı (da) Mazot Tutarı (TL) Kimyevi Gübre İşletme Sayısı Kimyevi Gübre Alanı (da) Kimyevi Gübre Tutarı (TL) Toprak Analizi İşletme Sayısı Toprak Analizi Alanı (da) Toprak Analizi Tutarı (TL) Toplam Tutar (TL) ADİLCEVAZ 3 417,626 1758,03 3 416,376 2249,59 3 380,597 951,50 1341,79 AHLAT 7 708,152 3075,15 7 662,154 3595,35 7 567,848 1419,64 3503,01 MUTKİ 4 141,671 609,20 4 141,671 779,21 0 0,000 0,00 1167,82 TATVAN 3 152,426 655,44 3 152,426 838,35 0 0,000 0,00 1493,79 Toplam 17 1419,875 6097,82 17 1372,627 7462,50 10 948,445 2371,14 7506,41 20 2013 Üretim Sezonu Yem Bitkileri 2013 Desteği İlçe Adı MERKEZ Desteğe Tabi İşletme Sayısı Desteğe Tabi Alan Toplamı (Da) 7 91,036 ADİLCEVAZ 499 29.514,926 Yonca (Kuru) Yonca (Sulu) Korunga 88,736 2,300 12.623,381 1845,234 15.001,211 Silajlık Mısır (Sulu) Fiğ Toplam Destek Miktarı (TL) 4.528,80 45,1 1.074.394,07 516,612 119.532,89 HİZAN 74 1.032,286 41,000 576,752 414,534 TATVAN 96 2.769,399 1.322,185 389,737 540,865 GÜROYMAK 139 2.775,518 275,510 1938,188 40,000 278,78 243,04 136.189,60 AHLAT 151 4.680,512 1.301,491 942,365 2.012,792 389,929 33,935 197.107,04 MUTKİ 125 2.258,753 TOPLAM Havza Adı 1.091 43.122,430 2230,803 15.563,567 8011,815 Fark Ödemesi Kapsamında Desteklenen Ürünler 21 46.648,96 27,95 18.011,702 1258,371 113.636,40 276,98 1.692.037,76 Vangölü Havzası Zap Havzası Muş, Van, Tunceli, Bingöl, Ağrı, Erzurum, Bitlis(Adilcevaz, Ahlat, Güroymak, Hizan) Arpa, Aspir, Ayçiçeği, Buğday, Çavdar, Kuru Fasulye, Mısır, Nohut Van, Hakkari, Şırnak, Siirt, Bitlis (Merkez, Hizan, Mutki) Arpa, Buğday, Çeltik, Mercimek, Pamuk, Aspir, Kuru Fasulye, Mısır, Nohut 22 2013 Üretim Sezonu Sertifikalı Fidan Kullanımı Desteği İlçe Adı Fidan Türü AHLAT AHLAT AHLAT GÜROYMAK Kayısı TATVAN ADİLCEVAZ ADİLCEVAZ Elma (Diğer) Kiraz Elma (Diğer) Ceviz Elma (Diğer) Elma (Golden) Toplam Çiftçi Sayısı 1 3 3 1 Fidan Sayısı Sertifikalı Alan (da) Standart Alan (da) Toplam Alan (da) 210 1.894 5.700 6.945 0,000 0,000 0,000 0,000 10,092 30,304 55,600 467,392 10,092 30,304 55,600 467,392 Destekleme Tutarı (TL) 1009,20 4545,60 8340,00 46739,20 1 1 1 7.000 500 100 0,000 0,000 0,000 21,000 8,400 1,600 21,000 8,400 1,600 3150,00 840,00 160,00 11 22349 0 594,388 594,388 64.784,00 Hububat Baklagil Fark Ödemeleri Desteği: Hububat Fark ödemeleri dilimler halinde ödenmekte olup, 2013 yılına ait süreç devam ettiğinden ilk parti kapsamında ödenen miktar aşağıda tablo halinde belirtilmiştir. 23 Hububat Baklagil Fark Ödemeleri Desteği (1. parti) İlçe Adı İsletme Sayısı Miktarı (TL) ADİLCEVAZ AHLAT 88 211 83534,32 246337,37 GÜROYMAK 8 8303,99 MERKEZ 1 1680,00 TATVAN 39 42641,06 382496,74 347 Hububat Baklagil Fark Ödemeleri Desteği (2. parti) İl Adı BİTLİS BİTLİS BİTLİS BİTLİS İlçe Adı İsletme Sayısı ADİLCEVAZ 112 106211,59 AHLAT 69 61395,74 GÜROYMAK 16 28148,43 TATVAN 8 23843,05 Toplam Miktarı (TL) 219598,81 205 2013 Üretim Sezonu Prim Uygulamaları 2013 (Ayçiçeği) İlçe Adı İsletme Sayısı ADİLCEVAZ 9 27766,20 AHLAT 68 233374,29 GÜROYMAK 2 13634,89 TATVAN 2 3684,00 Toplam Miktarı (TL) 81 278459,38 2014 Üretim Sezonu Sertifikalı Tohum Kullanımı (Güzlük) İlçe Adı İşletme Sayısı Destekleme Alanı (da) Destekleme Miktarı (TL) 102.686,73 AHLAT 122 13691,557 ADİLCEVAZ 48 6.164,95 46.087,16 MERKEZ 1 100,00 750,00 GÜROYMAK 6 441,74 3.313,08 TATVAN 35 3.523,60 26.322,84 TOPLAM 212 23921,85 179.159,81 24 2007 Yılı Fark Ödemeleri Desteği (Hububat, Baklagil) Ödemesi İlçe Adı İşletme Sayısı Toplam Desteklenen Miktar (TL) ADİLCEVAZ 1 560,19TL AHLAT 2 5.149,98TL 5.710,17TL Toplam 2008 Yılı Fark Ödemeleri Desteği (Hububat, Baklagil) Ödemesi İlçe Adı ADİLCEVAZ AHLAT İşletme Sayısı 14 4 Toplam Desteklenen Miktar (TL) 12.600,76TL 4.348,01TL 16.948,77TL 2009 Yılı Fark Ödemeleri Desteği (Hububat, Baklagil) Ödemesi İlçe Adı ADİLCEVAZ İşletme Sayısı 20 AHLAT 36 53.076,69TL GÜROYMAK 17 22.678,94TL TATVAN 17 26.120,71TL Toplam Desteklenen Miktar (TL) 20.744,88TL 122.621,22TL 2010 Yılı Fark Ödemeleri Desteği (Hububat, Baklagil) Ödemesi İlçe Adı ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK MERKEZ MUTKİ TATVAN İşletme Sayısı 32 161 23 1 1 45 Toplam Desteklenen Miktar (TL) 37.697,35TL 202.615,77TL 33.225,92TL 1.667,78TL 771,72TL 67.400,46TL 343.379,00TL 2011 Yılı Fark Ödemeleri Desteği (Hububat, Baklagil) Ödemesi İlçe Adı AHLAT MUTKİ TATVAN İşletme Sayısı 1 1 5 Toplam Desteklenen Miktar (TL) 2.125,00TL 1.570,00TL 5.459,82TL 9.154,82TL 25 Organik Tarım Organik tarım birim toplantıları 3 ayda bir toplantılarını muntazam bir şekilde gerçekleştirmektedir. Bitlis ili ve ilçelerine bağlı köylerde organik tarımın geliştirilmesine yönelik “Bitlis ili organik tarımın geliştirilmesi eğitim projesi” başlatılmıştır. Proje kapsamında; - İlçe Müdürlükleri köylerde görevli teknik elemanların konu ile ilgili bilgilendirme toplantıları yapıldı - İlköğretim öğrencilerine yönelik Organik Tarım seminerlerinin düzenlenmesine hedeflenmektedir. - İlçe bazlı çiftçi eğitimleri planlanması yapılmış olup İlçe personelleri ve TARGEL personelleri köylerde konu ile ilgili toplantılara devam etmektedirler. - Organik tarım ilşe ilgili Bitlis TV de Televizyon programı yapıldı. - 400 Adet organik tarım ile ilgili liflet basıldı. İl ve ilçelerde Organik Tarım desteklemesine başvuran çiftçi örgütleri ve çiftçi dosyalarının kontrolleri çalışmaları devam etmektedir 2014 Yılı Üretim Sezonunda üterimi yapılan ürünler için 2013 yılında Organik Tarım Desteği miktarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Organik Tarım Müteşebbis denetlemeleri kapsamında 2013 yılında 88 organik tarım üreticisi denetlenmiş ve denetlemeler sonucu herhangi bir olumsuzlukla karşılaşılmamıştır. 2014 yılında ise müteşebbis denetimleri devam etmektedir. 26 2013 Yılı Organik Tarım Kesin İcmali İlçe Adı İsletme Sayısı Destekleme Alanı (da) Miktarı (TL) ADİLCEVAZ 201 30545,277 305512,77 AHLAT 225 25369,152 257793,36 GÜROYMAK 21 3315,092 33150,92 MERKEZ 2 757,453 7574,53 TATVAN 52 4685,604 48355,44 64672,578 652387,02 Toplam 501 2013 Üretim Sezonu Organik Tarım 2013 Ödemesi Manuel İcmali (İcmal-1) İlçe Adı İsletme Sayısı AHLAT 1 Toplam Destekleme Alanı (da) 12,5 1 12,5 Miktarı (TL) 122,5 122,5 2013 yılı Sertifikalı Tohumluk Üretimi Desteği : 2013 yılı sertifikalı Tohumluk Üretim Destekleme Süreci devam etmektedir. İlçe Adı ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK TATVAN TATVAN ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK TATVAN TOPLAM 2013 Üretim Sezonu Sertifikalı Tohumluk Kullanımı İsletme Destekleme Miktarı Sayısı Alanı (da) (TL) 74 10807,910 79 9222,805 17 1103,364 11 844,910 8 818,750 1 48,000 190 14952,859 1 211,000 2 77,286 383 38086,884 27 64622,45 53527,26 6620,19 5069,46 4912,50 192,00 595433,11 8440,00 618,29 739.435,26 Torba Kanun Kapsamında 2011 Üretim Sezonu Fark Ödemeleri Desteği (Hububat, Baklagil) İlçe Adı İsletme Sayısı Destekleme Miktarı Alanı (da) (TL) ADİLCEVAZ 330 0,000 345464,56 AHLAT 447 0,000 564847,90 GÜROYMAK 51 0,000 54852,93 TATVAN 77 0,000 93581,94 Toplam 905 0,000 1058747,33 2014 YILI BİTKİ SAĞLIĞI UYGULAMALARI İlimiz geneli Bitki Sağlığı ve Karantina Programı ve Prensipleri kapsamında tüm ilçelerimizin katılımı ile teknik personel eğitimi düzenlenmiş olup 2014 yılında yapılacak çalışmaların değerlendirilmesi ve programı yapılmıştır. Eğitime merkez ve ilçelerden 15 kişinin katılımı sağlanmıştır. Toplantıda aşağıdaki konuların değerlendirme ve programlaması yapılmıştır. Çekirge Mücadelesi Süne Mücadelesi Tohumculuk Piyasasının Denetimi Zirai Mücadele Alet ve Makineleri Bayi Kontrolü Bitki Koruma Ürünleri Bayi Kontrolleri Bitki Sağlığı Konularında Çiftçi Eğitimleri Bitki Koruma Ürünlerinin Kayıtlarının Tutulması ve İzlenmesi Çalışmaları Entegre Mücadele Projeleri Özel Sürvey Programları Diğer Zirai Mücadele Uygulama Programı Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması 28 Bitki Hastalık ve Zararlıları İle Mücadele: Üreticilerin mücadele yöntemlerini bizzat kendileri uygulayıp, Müdürlüğümüzce piyasa da ilaç ve alet bulundurulmasını sağlamak ve çiftçilerimize mücadele konularında bilgi verilerek program uygulatılmaktadır. İlimizin bitkisel ürünlerine zarar vermesi muhtemel 28 adet hastalık ve zararlı programa alınmıştır. Program çerçevesinde yürütülen sürveylere bağlı olarak, ekonomik zarar eşiğinin üzerindeki hastalık ve zararlılara karşı ilaçlamalar önerilmektedir. İlimizde yetiştirilen kültür bitkilerinde görülen hastalık ve zararlılarla mücadele yöntemlerini üreticilerimize benimseterek, ürün kayıplarının önüne geçmek ve zirai mücadele ilaçlarının bilinçsiz ve kontrolsüz kullanımını engellemek amacıyla, şubemizce ilimiz ilçe ve köylerinde çiftçi eğitim toplantıları yapılmaktadır. En önemli mücadele konuları olarak; Süne, Çekirge, Fındık kurdu, Yaprak Biti, Meyve iç Kurdu zararlıları ile Ceviz Antraknoz hastalığı gelmektedir. Söz konusu hastalık ve zararlılarla ilgili olarak mücadele dönemleri de dikkate bilgilendirilmesi alınarak amacıyla çiftçi üreticilerimizin toplantıları düzenlenmektedir. Aşağıdaki tabloda İlimiz genelinde sürvey çalışmaları yapılmakta ve çiftçiler ilgili konularda bilgilendirilmektedir. 29 BİTLİS İLİ 2014 YILI ZİRAİ MÜCADELE PROGRAM TEKLİF FORMU Mücadele Şekli D.ZM.U Zarar Adı Toplam Ekiliş Alanı (da) 2.079 Bağ Küllemesi Mücadele Metodu Program Değeri Birimi Kimyasal 410 Da D.ZM.U 431.553 Buğday Pas Hastalıkları Kimyasal 4.500 Da D.ZM.U 431.553 Buğday Sürme Hastalıkları Kimyasal 800 Da D.ZM.U 431.553 Buğday Arpa Tarlalarında Geniş yapraklı Yabancı Otlar Kimyasal 400 Da D.ZM.U 431.553 Kimyasal 5.000 Da D.ZM.U 476.182 Tarla Fareleri Kimyasal 1.600 Da D.Y.M. 476.182 Yerli Çekirge Kimyasal 7.500 Da Süne D.ZM.U 9.461 (Meyvede) Yaprakbitleri Kimyasal 175 D.ZM.U 9.461 Akarlar (Meyvede) Kimyasal 46 Da D.ZM.U 9.461 Ağ Kurtları Kimyasal 593 Da D.ZM.U 9.461 Elma İçkurdu Kimyasal 653 Da D.ZM.U 9.461 Elma Karalekesi Kimyasal 115 Da D.ZM.U 3.502 Meyve Monilyası(Mumya) Kimyasal D.ZM.U 7.013 Sebzelerde Bozkurt Kimyasal 625 Da D.ZM.U 7.013 Sebzelerde Danaburnu Kimyasal 840 Da D.ZM.U 7.013 Sebzelerde Kırmızı Örümcekler Kimyasal 190 Da D.ZM.U 7.013 Sebzelerde Yaprakbitleri Kimyasal 1.290 Da D.ZM.U 7.013 Domates,Patlıcan ve Patateste Erken Yaprak Yanıklığı Kimyasal 295 Da D.ZM.U 7.013 Fasulye Antraknozu Kimyasal 5 Da 12 Da Da D.ZM.U 37.616 Patates Böceği Kimyasal 850 Da D.ZM.U 37.616 Patates Mildiyösü Kimyasal 300 Da D.ZM.U 37.616 Patateste Adi Uyuz Kimyasal 400 Da Kimyasal 5.250 Da D.ZM.U 343.217 Yonca Hortumlu Böceği D.ZM.U 7.026 Fındık Kurdu Kimyasal 500 Da D.ZM.U 7.026 Ceviz Antraknozu Kimyasal 1.225 Da 30 Özel Sürvey Çalışmaları Aşağıdaki tabloda karantinaya tabi hastalık ve zararlı etmenler İlimizde 2014 yılında özel sürvey kapsamında değerlendirilmiş, İlimizde tarımı yapılan bitkilere yönelik Diğer Zirai Mücadele Uygulamaları kapsamında üretim sezonu boyunca arazilerde kontrol çalışmalarına devam edilmektedir. Sürvey çalışmalarının zamanında yapılabilmesi için merkez ve ilçelerde teknik personelden oluşan 6 Sürvey Ekibi oluşturulmuştur. Aşağıdaki tabloda karantinaya tabi hastalık ve zararlı etmenler İlimizde 2014 yılı özel sürvey kapsamında değerlendirilmiştir. Bu kapsamda patates siğili ve nematod için 5 adet yemeklik patates alanlarından toprak numunesi alınmış olup Adana Biyolojik Mücadele Arşatırma İstasyonu Müdürlüğüne gönderilmiştir. Sertifikalı üretim alanlarından toprak numuneleri alım iş ve işlemleri devam etmektedir. Şarka virüsü için 13 adet sert çekirdekli meyve ağaçlarından numune alınıp Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma İstasyonu Müdürlüğüne gönderilmiştir. Sonuçları beklenmektedir. Sürvey Konusu Program Bakteriyel Solgunluk ve Patates Kahverengi Çürüklüğü Keşif Epitrix Similaris Keşif Patates Halkalı Çürüklüğü Keşif Patates Siğili Keşif Patates Kist Nematodu Keşif Şarka Virüsü Keşif Entegre Mücadele Entegre Mücadele kapsamında Hizan İlçemizde Bağ Entegre Mücadelesi için 75 dekar Bağ bahçesi için 10 çiftçi ve Ahlat İlçemizde Patates Entegre Mücadelesi için de 960 dekar ve 24 çiftçi programa alınmış ve çalışma planları uygulamaya konulmuştur. Adilcevaz, Tatvan ve Güroymak ilçelerimizde toplam 3.200 dekar alanda 72 çiftçi ile Buğday Entegre Mücadelesi programlanmıştır. 2014 yılı üretim sezonunda teorik ve pratik olmak üzere entegre mücadele eğitimleri devam etmektedir. 31 Şarka Virüsü İlimizin sert çekirdekli meyve ağaçlarında Şarka virüsünden ari olarak kalmasını sağlamak için 2014 yılında şarka Virüsü Mücadele Projesi kapsamında sürvey çalışmaları yapılmış olup 13 adet yaprak numunesi alınarak Diyarbakır Zirai Müdürlüğüne Mücadele gönderilmiş olup Araştırma numune İstasyonu sonuçları beklenmektedir. Süne Mücadelesi: İlimizde Adilcevaz İlçesinde 2009 yılında tespit edilen süne zararlısı 2011 yılında programa alınarak, mücadele uygulaması için çiftçilere yoğun bir şekilde eğitim verilmiştir. 2014 yılında 4 personelden oluşan bir ekip ile çalışmalar yapılmaktadır. Çalışma kapsamına İlimiz Adilcevaz ilçesi başta Aygır Gölü ve Yıldız Köyleri olmak üzere Süphan dağı yakınlarındaki köyler de 5000 dekarlık alanda ilkbahar kışlak sayımları ve hububat alanlarına inişler gözlemlenmiş, hububat alanlarında yapılan nimf sayımlarında ekonomik zarar eşiği görülen köylerde çiftçilere çiftçi mektubu, SMS ve birebir görüşmeler neticesinde ilaçlamaya gidilmiş ve başarı sağlanmıştır. Devlet Yardımı Mücadelesi (Çekirge Mücadelesi): 32 2014 yılı içinde İlimiz, Hizan, Güroymak ve Mutki İlçelerine bağlı köylerde 7.500 dekar alanda yerli çekirge mücadelesi programlanmıştır. Program dâhilinde çalışmalar devam etmekte olup özellikle Mutki İlçesinde yoğun görülen garsiyat alanlarında yaklaşık 3500 dekar alanda ilaçlama yapılmıştır. Birkaç yıldır ekonomik zarar eşiğine ulaşan yerli çekirgelere karşı kimyasal mücadele yapılarak, çekirgelerin bu bölgelerdeki tarımsal ürünlere zarar vermeleri büyük oranda engellenmiştir. Fidan Satış Yerlerinin Kontrolü: İl ve İlçe Müdürlüğümüz teknik elemanlarınca erken ilkbaharda ilimize diğer illerden gelen 10 fidan satıcısının getirdiği çeşitli meyve fidanı (elma, armut, ceviz, kiraz, şeftali) satış yerlerine konuşlandırılmış olup kontroller yapılmıştır. Yapılan kontroller neticesinde karantina kapsamında herhangi bir hastalık etmenine rastlanılmamıştır. Gelen fidanların bitki pasaportu sistemi kayıtları kontrol edilmiştir. 33 Bitkisel Üretimde Kullanılan Kimyasalların Kayıt Altına Alınması Çalışmaları İlimizde üretimi yapılan bitkisel ürünlerde görülen hastalık ve zararlılara karşı kullanılan zirai mücadele ilaçlarının daha bilinçli kullanılması ve ilaç kalıntılarına bağlı çevre kirlenmelerinin en aza indirilmesi amaçlanmaktadır. Bu bağlamda reçete yazma belgesi bulunan teknik elemanlarca 2014 yılı içerisinde ilaçlama eşiğine gelen hastalık ve zararlılara yönelik zirai ilaç reçetesi yazılmaktadır. Ayrıca bitkisel üretimde kullanılan bitki koruma ürünlerinin kayıtlarının tutulması ve izlenmesi amacı ile çiftçilere üretici kayıt defteri verilmektedir. İlimizde mevcut bulunan Bitki Koruma Ürünleri ve Zirai Mücadele Alet ve Makine Bayileri düzenli olarak kontroller yapılmaktadır. 2014 Yıllı Zirai İlaç Ve Zirai Alet-Makine Bayilerin Denetim Tablosu: FAALİYET KONUSU Mevcut Bayi Sayısı Yıl İçerisinde yapılan Kontrol sayısı Ruhsat Verme Zirai Mücadele İlaçları Bayi Zirai Mücadele Alet ve Makineleri Bayi 8 7 1 4 4 Ruhsat İptali --- Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması: Bitki Pasaportu Sistemi ve Operatörlerin Kayıt Altına Alınması Hakkında Yönetmelik kapsamında 2014 yılında 6 sertifikalı tohumluk patates üreticisi ile yemeklik patates üreticileri kayıt altına alınma işlemleri devam etmektedir. Kayıt öncesi muhtarlara ve çiftçilere kayıtlarının yapılması çağrısında bulunulmuş ve çiftçi mektupları gönderilmiştir. 34 Tohumculuk Faaliyetlerimiz: Tohumculuk Kanunu kapsamında İlimizde bitkisel üretimde kullanılacak tohumlukların çeşit safiyetini devam ettirmek, fiziksel özelliklerini muhafaza etmek, verim ve kalitede arzulanan hedefe ulaşmak ve de dolaysıyla üreticilerimize sertifikalı tohumluk kullandırmak tohumluk bayii tohumluk sertifikalandırma çalışmaları teknik denetim, amacıyla ruhsatlandırma ve elemanlarımızca yapılmaktadır. İlimizde 2014 yılında 6 adet sertifikalı tohum üreticimiz bulunmaktadır. İlgili üreticilerden beyanname alım işlemleri devam etmektedir. 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 SERTİFİKALI PATATES ÜRETİMİ Toplam Ekim Alanı (da.) Toplam Üretim Miktarı(Ton) 164 820 441 2.200 600 3.315 803 4.015 1.480 8.615 2.553,63 12533 Beyannameler verilecek İlimizde geniş bir alanda üretimi yapılan yemeklik patateslerin, sertifikalı tohumluk ihtiyacını karşılamak ve Patateste Karantina Etmeni Zararlı Organizmaların görüldüğü bölgelerden gelebilecek hastalıklı patateslerin İlimiz topraklarına bulaşmasını önlemek amacıyla 2008 yılından itibaren sertifikalı tohumluk patates üretimine ağırlık vermekteyiz. 2008 yılında 441 dekar alanda sertifikalı patates tohumluğu üretimi yapılırken 2013 yılında 2.553,63 dekar alanda üretim gerçekleştirilmiştir. 5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu, 15.05.2009 Tarih ve 27229 Sayılı Tohumculuk Sektöründe Yetkilendirme ve Denetleme Yönetmeliği ve 03.07.2009 Tarih ve 27277 Sayılı Meyve ve Fidan Üretim Materyali Sertifikasyonu ile Pazarlaması Yönetmeliği çerçevesinde yapılan çalışmalar aşağıya çıkarılmıştır. İlimiz genelinde bulunan 7 adet tohumculuk bayisi belirli bir periyotla kontrol edilmiştir. 35 Bitkisel Üretimin Geliştirilmesi Projesi Bitkisel Üretimin Geliştirilmesi Projesi kapsamında ilimizde ekim alanı oluşturmak ve ürün desenini geliştirmek amacı ile İlimiz iklim şartlarına uygun 2500 kg sertifikalı aspir tohumu alımı gerçekleştirilmiş olup Adilcevaz, Ahlat ve Güroymak ilçelerinde çiftçilere dağıtılmıştır. 2014 Yılı Tohum Bayileri Bayii Sayısı Bu yıl ruhsat Verilen Ruhsatı İptal Edilen 7 Yapılan Denetim Sayısı 7 Toplam Bayii Sayısı 7 EĞİTİMLER Ankara ilinde 04-05 Mart 2014 tarihinde yapılan Bitki Sağlığı ve Karantina Mevzuatı konulu eğitime İlimizden bir personelin katılımı sağlanmıştır. Erzurum ilinde yapılan bitki koruma ürünü ve makinelerinin arzı ve kontrolü çalıştayına ilimizden 1 personelin katılımı sağlanmıştır. Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma İstasyonu Müdürlüğünde I. Dönem 14-18 Nisan 2014 ve 2. Dönem 12-16 Mayıs 2014 tarihlerinde Buğday Entegre Mücadele eğitimine Adilcevaz İlçe Müdürlüğünden 1 personelin katılımı sağlanmış olup Ankara Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünde I. Dönem 23-27 Haziran 2014 ve 2. Dönem 18-22 Ağustos 2014 tarihlerinde yapılacak Patates Entegre Mücadele Eğitimine de Ahlat İlçemizden 1 personelin katılımı sağlanacaktır. İyi tarım uygulamaları eğitimine İl Müdürlüğümüzden 2 personelin katılımı sağlanmıştır. İlimiz toplantı salonunda 2014 yılı bitki sağlığı Uygulama Programı kapsamında İlçe Müdürlüklerimizden 2 şer personelin katılımı ile 2014 yılı yapılacak çalışmaların ile ilgili Nisan ayında bir toplantı gerçekleştirildi. İlimiz toplantı salonunda 28.04.2014 tarihinde 2014 yılı Sertifikalı patates üretimi yapacak üreticilerimiz ile bir toplantı yapılmış olup sertifikasyon iş ve işlemleri ile ilgili bilgilendirme yapılmıştır. 36 İlimiz genelinde Bitki Koruma Ürünlerinin Uygulama Usul Ve Esasları Yönetmeliği çerçevesinde Bitki Koruma Ürünleri Uygulayıcı eğitimi gerçekleştirilmiştir. İl ve İlçe Müdürlüklerimizce 15-31 Ocak tarihlerinde Bitlis İli genelinde 5 ilçede bitki koruma ürünleri, bitki korumanın temel prensipleri, zirai mücadele uygulamaları ve insan ve hayvan sağlığına, çevreye etkisi, kalıntı sorunu gibi konularda toplam 53 çiftçiye Uygulama Bitki Koruma Eğitimleri Ürünleri verilerek belgelendirilmişlerdir. Mart ayında Diyarbakır Zirai Araştırma istasyonu Müdürlüğünden konu uzmanlarının katılımı ile Muş İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünde süne mücadelesi kapsamında yapılan eğitime il Müdürlüğümüz ve Adilcevaz İlçe Müdürlüğünden toplam 7 personel ile katılım sağlanmıştır. Çiftçilerimize dağıtılmak üzere aşağıdaki tabloda miktarı belirtilen konularda liflet basımı gerçekleştirmiş olup İlçe müdürlüklerimize gönderilmiştir. Liflet İsmi Adet 400 500 400 400 400 400 1000 Buğday Pas Hastalığı Mücadelesi Elma İç Kurdu Mücadelesi Patates Böceği Mücadelesi Ceviz Antrakozu Mücadelesi Süne Mücadelesi Yonca Hortumu Mücadelesi Çekirge Mücadelesi Patates Karabacak Hastalığı Mücadelesi 500 37 Gübre Bayilerinin Denetlenmesi: İlimiz merkezi ile ilçelerinde faaliyet gösteren 27 adet gübre satış bayii bulunmaktadır. Nisan ayında İlçe müdürlüklerimizden sorumlu teknik personellerin katılımı ile İl Müdürlüğümüz merkez binasında Kimyevi gübre bayi denetim iş ve işlemleri ile ilgili toplantı düzenlenmiştir. Gübre Bayilerinin bayilik sözleşmesi, tescil belgeleri, depo şartları ve etiket bilgileri yönünden denetlenmiştir. 2014 yılı içerisinde ilimiz genelinde faaliyet gösteren 26 gübre bayiimiz birer defa denetlenmiştir. Gübre Satış Bayii Sayısı Denetim Sayısı Merke z 2 2 Adilceva z 4 3 Ahla t 8 8 Güroyma k 3 3 Hiza n 4 4 Mutki 0 0 Tatva n 6 6 Toplam 27 26 2014 YILI 6 AYLIK GÜBRE TÜKETİMİ/ TON GÜBRE CİNSİ %26 A.N %26 CAN %33 A.N. % 21 A. Sülfat 10-25-20 20-20-0 Kompoze 15-15-15 ZN 20-20-0 NP TSP DAP(18-46) ÜRE ( % 46) süper pancar(13-1815+2(MgO) Ocak Şubat 11 Mart 28,50 12 61 39 1 Nisan 203,85 218,55 556,45 46,25 26,75 1 Mayıs 54,7 8,85 247,05 82,55 16,8 Haziran 5 35,5 113,95 18 3 Toplam 303,05 274,90 979,5 196,05 47,55 1 22 12 15 49,75 26 107,2 20,8 3,25 17,1 160,75 195 8 173,4 996,45 97,5 244,8 17,8 44 194,2 61,8 0 483,3 1480,25 8 46 51,5 84 3,75 1,05 10,25 16,75 15.15.15.OMe 843,4 Kompoze (12.30.12) TOPLAM 17,8 60,35 578,25 38 3193,35 185,25 843,4 964,25 244,25 5058,25 4342 SAYILI MERA KANUNU ÇALIŞMALARI 4342 sayılı Mera Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile birlikte kanunda belirtilen hizmetlerin gerçekleştirilebilmesi için ilgili kanunun 6. maddesi gereğince İlimizde Sayın Valimizin görevlendirdiği Vali Yardımcısı başkanlığında Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğünden iki, Kadastro İl Müdürlüğünden bir, İl Defterdarlığından (Milli Emlak Müdürlüğü ve Muhakemat Müdürlüğü) iki, Orman İşletme Müdürlüğünden bir ve İl Özel İdaresinden bir üye olmak üzere toplam sekiz üyeden oluşturulan İl Mera Komisyonu ile bu Komisyona bağlı olarak, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü bünyesinde görev yapan 3 teknik ekip vasıtası ile çalışmalar yürütülmektedir. Mera Tespit ve Tahdit Çalışmaları 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında 2014 yılı itibariyle 1, 2 ve 3 nolu Mera Teknik Ekiplerimizce İlimizde mera tespit çalışmaları tamamlanmış Hizan İlçesinden 3 köyde ve Adilcevaz İlçesinden 2 köyde olmak üzere, toplamda 5 köyde mera tahdit çalışmaları yapılması planlanmıştır. 1 Temmuz 2014 tarihi itibariyle Hizan İlçesinden Yukarı Ayvacık, Kepirli ve Kapısuyu Köylerinde Tahdit askısına çıkılmıştır. Çayır Mera ve Yem Bitkileri Üretimini Geliştirme Projesi 2014 yılı Çayır Mera ve Yem Bitkileri Üretimini Geliştirme Projesi kapsamında 2014 yılı ilkbaharında üreticiler tarafından ekimi yapılmak üzere 116 torba (her torbada 50.000 adet ) silajlık mısır tohumu alımı yapılmıştır. Bunların 55 torbası haricinde geri kalan tüm Silajlık Mısır tohumları üreticilere dağıtılmıştır. 39 2014 Yılı Göçere Mevsimlik Mera Kiralama İşlemleri İLÇESİ KÖY BELEDİYE KİRALANAN (Meralar) ALAN (Ha.) KİRALAMA SÜRESİ (Mevsimlik) KİRALAMA BAŞLANGIÇ YILI Mutki Yeniköy Mera 200 5 Ay 2014 Ahlat Uludere Mera 199.6 5 Ay 2014 2014 yılında 1 Temmuz 2014 tarihi itibariyle; 2 köyümüzde 399.6 hektar ihtiyaç fazlası mera alanı İl dışından gelen göçerlere mevsimlik olarak kiralanmıştır. Ayrıca yine 1 Temmuz 2014 tarihi itibariyle 3 kişi muvafakat aldıkları ya da kendilerine ait tapulu çayır vasfındaki arazilerinin göçerlere kiralanabilmesi için, İl Müdürlüğümüzden Otlatma Kapasitesinin belirlenmesini talep etmişlerdir. İl Mera Teknik Ekibimiz de toplam 5.149 dekar yüzölçümlü tapulu arazide yapmış olduğu çalışmada, 257,4 BBHB (2.557 koyun) otlayabileceğini tespit etmiş ve dilekçe sahiplerine resmi yazıyla bildirmiştir. Satış ve Diğer Yapılması Düşünülen Tasarruf İşlemleri Bitlis Milli Emlak Müdürlüğü ve İlçe Malmüdürlüklerinden gönderilen Tescil-TahsisSatış yazılarıyla ilgili olarak; İl Mera Komisyonumuza bağlı olarak çalışan Mera Teknik Ekiplerimiz zeminde gerekli çalışmaları yaparak söz konusu alanlara ilişkin raporları düzenleyerek ilgili kurumlara bildirmiştir. Mera Şikayetleri (Meraya Yapılan Tecavüzler) Mera Kanunu’nun 19. Maddesi gereğince; İlçe Kaymakamlıkları ile Valilik Makamı’na intikal eden mera şikayetleri (meraya yapılan tecavüzler) hakkında İl Mera Teknik Ekipleri tarafından yerinde yapılan tespit ve incelemelerin sonucuna göre 3091 sayılı Taşınmaz Mallara Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi veya 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75. Maddesi kapsamında gerekli işlemlerin yapılması için ilgili birimlere bilgi verilmektedir. 40 Mera Kanunu 14. Madde Tahsis Amacı Değişikliği İşlemleri 2014 yılında Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şubesi Mera Birimince sürdürülen 4342 sayılı Mera Kanunu 14. Madde Tahsis Amacı Değişikliği işlemleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. İLÇENİN ADI KÖY/BELDENİN ADI PARSEL NO VASFI TOPLAM ALAN (m2) TAD'IN DAYAN AĞI TALEP EDEN KURUM YATIRIM KONUSU TALEP TARİHİ TALEP EDİLEN ALAN (m2) TAHSİS EDİLEN ALAN (m2) GÜROYMAK ŞİRİNTEPE MAHALLESİ 567 549 550 MERA 789.050,00 14/d GÜROYMAK BELEDİYESİ UYGULAMA İMAR PLANI 12.02.2013 587.500,00 GÜROYMAK DEĞİRMENKÖY KÖYÜ 399 MERA 68..253,00 14/c BİTLİS İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ OKUL YAPIMI 25.02.2013 7.219,00 G.oymak Belediyesi eksik evrakları göndermedi 20 yıllık ot parası yatırılmamış ADİLCEVAZ ALACAATLI MAH. 104-1 MERA 45.200,00 14/c KARAYOLLARI 11.BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ YOL BOYU TESİS SAHASI 26.09.2013 12.832,43 İşlemler Devam Etmekte MERKEZ TABANÖZÜ KÖYÜ 331 MERA 5.940.000,00 14/a TURAP MAD.LTD.ŞTİ. BARİT MADENİ ARAMA FAALİYETİ 02.07.2013 15.500,00 İşlemler Devam Etmekte MERKEZ TABANÖZÜ KÖYÜ 79 MERA 164.061,443 14/c TURKCELL İLETİŞİM HİZ. A.Ş. VERİCİ İSTASYONU KURULUMU 02.05.2014 100 İşlemler Devam Etmekte HİZAN KARLITEPE 104 Ada 1 Parsel MERA 3.651.296,00 14/c TURKCELL İLETİŞİM HİZ. A.Ş. VERİCİ İSTASYONU KURULUMU 07.05.2014 100 İşlemler Devam Etmekte HİZAN HARMANDÖVEN 136 Ada 1 Parsel MERA 1.100.784,386 14/c TURKCELL İLETİŞİM HİZ. A.Ş. VERİCİ İSTASYONU KURULUMU 02.05.2014 100 İşlemler Devam Etmekte MERKEZ YÜCEBAŞ 33 MERA 337.654,907 14/c TÜRK TELEKOM A.Ş. VERİCİ İSTASYONU KURULUMU 12.05.2014 100 İşlemler Devam Etmekte ADİLCEVAZ ATATÜRK MAHALLESİ 141 Ada 1 Parsel MERA 64.000,00 14/c İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ OKUL YAPIMI 24.06.2014 20.000,00 İşlemler Devam Etmekte AHLAT ERKİZAN MAHALLESİ 1121 ADA 1 Parsel MERA 1.943.497,00 14/C BİTLİS GENÇLİK HİZMETLERİ VE SPOR İL MÜDÜRLÜĞÜ KAYAK TESİSİ YAPIMI 17.01.2014 50.031,86 İşlemler Devam Etmekte 41 HAYVAN SAĞLIĞI, YETİŞTİRİCİLİĞİ VE SU ÜRÜNLERİ ÇALIŞMALARI İlimizde hayvan sağlığı çalışmalarında Bakanlığımız program ve hedefleri basarıyla gerçekleştirilmektedir. İlimizdeki büyükbaş hayvan varlığının tamamı TÜRKVET kapsamında kayıt altına alınmıştır. TÜRKVET sisteminde kayıtlı işletme sayısı 26.537’dür. Hayvancılık isletmelerinin kayıt altına alınarak hastalık, aşılama, hayvan hareketlerinin kontrolü ve denetlenmesi amacıyla TürkVet veri tabanı kullanılarak işletme ve hayvanların bilgisayar ortamında güncellenmesi çalışmaları sürdürülmektedir. 3.3.1. Hayvan Aşılama ve Sağlık Taramaları Hayvan hastalık ve zararlıları ile mücadele programı kapsamında Brucella, PPR ve Şap aşılaması program dahilinde tek periyot, halinde uygulanmış olup rutin tarama kontrolleriyle hastalıklardan koruma çalışmaları sene boyu aralıksız olarak devam etmektedir. 5996 sayılı Kanun gereğince salgın hayvan hastalıkları ile ilgili ihbarlar aynı gün içinde mahallinde değerlendirilmektedir. Hastalığın durumuna göre ölen hayvanlardan marazi madde alınarak incelenmek ve araştırılmak üzere ilgili Araştırma Enstitülerine gönderilmektedir. Laboratuar sonuçlarına göre gerekli idari ve fenni tedbirler yerinde alınmaktadır. Programlı brucella aşılaması neticesinde ilkbahar döneminde ilimizdeki küçükbaş hayvanların %48’i programlı PPR aşılaması neticesinde ve Programlı Şap aşılaması neticesinde İlkbahar döneminde ilimizdeki Büyükbaş Hayvanların % 94’i aşılanmıştır. 2014 yılında Bitlis il genelinde yapılan hayvan hastalık ve zararlıları ile mücadele çalışma sonuçları çizelgedeki gibidir. Hastalığın Adı Uygulama Sonuçları İlkbahar (*) Şap B.Baş K.Baş Koyun-Keçi Bru. Genç Koyun Keçi Vebası Sığır Brusellozu Genç Şarbon B.Baş K.Baş Kuduz K.Köpek Enteretoxemia K.B. Koy-Keçi Çiçek Keçi Ciğer Ağrısı Agalactia Program Gerçekleşme % si Mihrak Sayısı Kampanya Dışı (***) Aşılanan Toplam Hayvan sayısı İlkbahar 2751 21.213 21 94 123520 65.998 21.213 21 123.520 1.116 370 1.116 370 0 0 247 247 28.600 3.175 14.200 4.800 14 0 63.247 Sonbahar (**) 28.600 3.175 14.200 4.800 48 Sonbahar Faal Sönen 0 1 0 0 Cl.Perf.Type A Yanıkara(Blackleg) Theillerriosis Newcastle Sağlık Taraması TOPLAM 390 390 14.000 14.000 261.081 449.581 261.081 89150 538.731 126 14 1 Sağlık Taramaları: Program ve bildirim çerçevesinde ilimizde 16.938 işletmede toplam 538.731 baş hayvana sağlık taraması yapılmıştır. 42 BİTLİS İL/İLÇE BAZINDA 2014 YILINDA YAPILAN AŞI SAYILARI MERKEZ ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK HİZAN MUTKİ TATVAN TOPLAM Şap B.B. 6.897 Şap K.B. 10.195 4.200 Bruc.Rev-1 Genç 9.554 19.918 518 3.500 5.701 10.128 65.998 21.213 21 123.520 1.116 370 9.600 7.000 21 K.Keçi Vebası 7.831 Sığır Brucellozisi 70 Şarbon B Baş 370 24.573 13.692 2.964 11.460 500 420 63.000 17 109 30 180 Şarbon K.Baş Kuduz K.Köpek 13 24 Enteretoxemia K.B. 5.800 800 6.300 247 28.600 15.700 Cl.Perf.Type A Yanıkara(Blackleg) Theillerriosis 20 370 K.Keçi Çiçek 1.800 75 1.300 Agalactia 1.600 400 2.800 Keçi Ciğer Ağrısı 1.450 11.800 950 Newcastle 390 3.175 4.800 14.200 14.000 14.000 2014 Yılında İl/İlçe Bazında Isırık Vakaları İL/İLÇE MERKEZ ADİLCEVAZ AHLAT TATVAN GÜROYMAK MUTKİ HİZAN TOPLAM BİLDİRİLEN ISIRIK GİDİLEN VAKA VAKASI SAYISI SAYISI 0 15 0 0 1 1 12 12 1 1 0 0 0 0 14 29 MÜŞADEYE ALINAN VAKA SAYISI 14 0 0 3 1 0 0 NUMUNE GÖNDERİLEN VAKA SAYISI 15 YOK YOK YOK YOK YOK YOK 18 15 Hayvanların Tanımlanması Ve Tescili İşlemleri: İlimizde 2014 yılında teknik personelimiz tarafından 24.017 adet büyükbaş hayvana ve 74.667 adet küçükbaş hayvana kulak küpesi takılarak kayıt altına alınmıştır. 2014 Yılında İl/İlçe Bazında Yapılan Büyükbaş Ve Küçükbaş Küpe Sayıları İL/İLÇE MERKEZ AHLAT TATVAN ADİLCEVAZ GÜROYMAK HİZAN MUTKİ TOPLAM B.BAŞ KÜPE SAYILARI 3.877 3.698 3.300 1.850 5.706 3.521 2.065 24.017 K.BAŞ KÜPE SAYILARI 7.042 19.284 20.971 2.500 6.511 13.590 4.769 74.667 43 2014 Yılında İl/İlçe Bazında Çıkan Salgın Hayvan Hastalıkları: ilimizde toplam 15 hastalık mihrakı görülmüş olup, bu mihraklardan 14 tanesi de faal durumdadır. Faal mihraklar için yasal çerçevede alınan idari ve fenni tedbirler devam etmektedir. İlimizde 2014 yılında görülen vakalar aşağıdaki gibidir. Bildirim No İlçe Mahalle/Köy 13/14/00001 NARLIDERE MERKEZ İşletme No Hastalık Adı Çıkış Tarihi Onay Tarihi Sönüş Tarihi 10.02.2014 14.02.2014 Ziyaret Tarihi Ziyaret Sayısı 20.03.2014 2 27/05/2014 4 28/05/2014 2 30/05/2014 2 13/06/2014 1 13/06/2014 1 16/06/2014 2 16/06/2014 2 06/06/2014 1 17/06/2014 1 25/06/2014 1 20/06/2014 1 25/06/2014 1 30/06/2014 1 30/06/2014 1 20.03.2014 TR13-1829 ŞAP O 13/14/00002 MERKEZ ÇOBANSUY TR13-169515 U YARÖNÜ TR13-161390 NARLIDERE TR13-171983 NARLIDERE TR13-169115 NARLIDERE TR13-2030 NARLIDERE TR13-162019 YEŞİLSIRT TR13-169119 ÇOBANSUY TR13-1981 U 13/14/00003 MERKEZ 13/14/00004 MERKEZ 13/14/00005 MERKEZ 13/14/00006 MERKEZ 13/14/00007 MERKEZ 13/14/00008 MERKEZ 13/14/00009 MERKEZ 13/14/00010 MERKEZ ÇELTİKLİ 13/14/00011 MERKEZ YEŞİLSIRT 13/14/00012 MERKEZ KARINCA 13/14/00013 MERKEZ NARLIDERE 13/14/00014 MERKEZ YEŞİLSIRT 13/14/00015 MERKEZ YEŞİLSIRT 21.05.2014 23.05.2014 26.05.2014 28.05.2014 28.05.2014 03.06.2014 10.06.2014 11.06.2014 10.06.2014 12.06.2014 13.06.2014 17.06.2014 16.06.2014 17.06.2014 03.06.2014 05.06.2014 17.06.2014 19.06.2014 24.06.2014 30.07.2014 20.06.2014 - 24.06.2014 26.06.2014 29.06.2014 01.07.2014 29.06.2014 01.07.2014 KUDUZ KUDUZ KUDUZ KUDUZ KUDUZ KUDUZ KUDUZ KUDUZ KUDUZ TR13-2187 TR13-536 KUDUZ NEGATİF KUDUZ TR13-248 TR13-159583 TR13-529 KUDUZ KUDUZ KUDUZ TR13-530 2014 Yılında İl/İlçe Bazında Yapılan Suni Tohumlama Faaliyetleri: 2014 yılı içerisinde ilimizde toplam 1.172 büyükbaş hayvana suni tohumlama yapılmıştır. Suni tohumlamalar İlçe Müdürlüğümüz personelleri ve Serbest Veteriner Hekimler tarafından yapılmıştır. İlçe Müdürlüklerimiz ve Serbest Veteriner Hekimler tarafından yapılan suni tohumlamalara ait dağılım aşağıdaki gibidir: Merkez Adilcevaz Ahlat Güroym Hizan Mutki Tatvan Toplam İl/İlçe ak Serbest Veteriner Hekim İl/İlçe Müdürlüğü Toplam 200 1 201 26 12 38 265 58 323 223 0 223 0 27 27 0 0 0 360 0 360 1.074 98 1.172 İlimizde 10 adet Serbest Veteriner hekim kliniği bulunmaktadır. Bu kliniklerin yıllık rutin olarak denetimi yapılmaktadır. İlçelere göre Kliniklerin dağılımı aşağıdaki gibidir. Merkez Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Serbest Veteriner Hekim 2 2 2 2 2 10 Kliniği Sayısı Denetimler ve Ruhsatlandırmalar: İlimizde mevcut 3 adet Belediye Mezbahası ve 2 adet özel mezbaha olmak üzere 5 adet Kırmızı Et Mezbahası mevcuttur. Mezbahalar yılda iki kez olmak üzere denetimleri yapılmış, eksikliği bulunanlar uyarılmıştır. 44 Kesilen Küçükbaş Hayvan MEZBAHALAR Tatvan Belediye Mezbahası Adilcevaz Bel. Mezbahası Altun Et Ür.Gıda Hayv.İnş. San. Ve Tic.Ltd.Şti. Efser Gıda San.Tic.Ltd.Şti. Güroymak Belediye Mezbahası TOPLAM Adet 17.041 664 7.964 90 2.666 28.425 Et (Kg) 340.000 16.600 145.411 1620 45.322 548.953 İl/İlçe Bazında 2014 Yılı Arı Konaklama Sayıları İL/İLÇE Konaklayan Kişi Sayısı ADİLCEVAZ 6 AHLAT 20 GÜROYMAK 26 HİZAN 166 MERKEZ 32 MUTKİ 51 TATVAN 76 TOPLAM 377 Kesilen Büyükbaş Hayvan Adet 980 480 460 153 317 2390 Et (Kg) 236.126 105.600 134.107 27.416 64.985 568.234 TOPLAM Adet 18.021 1.144 8.424 243 2.983 30.815 Et (Kg) 576.126 122.200 279.514 29.036 110.307 1.117.183 Konaklayan Kovan Sayısı 3.084 5.142 20.476 41.176 8.785 12.441 21.246 112.350 2014 Yılında İl/İlçe Bazında Yapılan Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürün Sevkleri: İlimizden diğer illere sevk edilen hayvanların gerekli sağlık kontrolleri ve yönetmeliklerdeki zorunlu aşılamaların yapıldığı tespiti ile birlikte büyükbaş hayvanların küpelerinin takılmış olduğu kontrol edildikten sonra araçlar dezenfekte edilerek sevklerine müsaade edilmiştir. Salgın hayvan hastalıklarını önlemek ve gıda güvenliğinin sağlanması amacıyla il dışı yapılan bütün hayvan hareketleri ve hayvan maddelerinin muayeneleri yapıldıktan sonra sevklerine izin verilerek Yurtiçi Veteriner Sağlık Raporu düzenlenmektedir. İL/İLÇE MERKEZ TATVAN MUTKİ HİZAN ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK TOPLAM K.BAŞ 1.745 3.157 SIĞIR KOVAN -ARI 91 3.062 3.719 1.390 69 86 2.621 2.209 5462 59 410 1043 2740 17.252 5477 14.816 668 ET (Kg) DERİ (Kg) 19.500 25.650 BAL SALYAN ATIK İÇ (Kg) GOZ (Kg) YAĞI 18.000 9.014 9.196 445 6.580 9641 51.730 18.000 Su Ürünleri Yetiştiriciliği Faaliyetleri : İlimizde su ürünleri yetiştiricilik faaliyetleri, 1380 Sayılı Kanununa dayanılarak çıkarılan Su Ürünleri Yetiştiriciliği Yönetmeliği kapsamında yürütülmektedir. Müdürlüğümüzce su ürünleri tesislerinin işlemleri, denetimi, belgelendirilmesi, yetiştiricilik tesislerine teknik bilgi verilmesi, su kira sözleşmelerinin düzenlenmesi, ile komisyon çalışmalarına katılım, kurum görüşleri ve bilgilendirme faaliyetlerinde bulunulmaktadır. İlimizde iç sularda 9 adet su ürünleri tesisi bulunmakta olup, yıllık ortalama 625 ton alabalık üretimi yapılmaktadır. 13.02.2011 tarih ve 6111 sayılı Kanunun geçici 12. maddesi ile su kira 45 sözleşmelerinin düzenlenmesi İl Özel İdare’lerden alınarak Bakanlığımıza verilmiştir. Bakanlığımızca 01.06.2011 tarih ve 27951 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik kapsamında Müdürlüğümüzce 2012 yılında 9 adet su kira sözleşmesi düzenlenmiştir. Su ürünleri tesisi Alabalık Tesisi Yavru Balık Adet 9 Kapasite (TonAdet/Yıl) 720 12.310.000 Mevcut (TonAdet/yıl) 603,267 8.602.000 Yapılan denetim 15 Su Ürünleri Avcılık Denetimi ve Su Kirliliği Çalışmaları 1380 sayılı Su ürünleri Kanunu ile; Su Ürünleri stoklarını korumak ve Su Ürünleri kaynaklarından ekonomik olarak yararlanmak da hedeflenmiştir. 1380 Sayılı Su ürünleri Kanununa göre, ticari balıkçılıkla iştigal eden gerçek kişiler ile bu amaçla kullanılan balıkçı teknelerine ruhsat tezkeresi düzenlenmesi zorunludur. Bu çalışmalar kapsamında, gerçek kişiler ve tekne ruhsatlarına ait vize, devir vb. işlemler Müdürlüğümüzce yapılmaktadır. İlimiz sınırlarında su ürünleri avcılığı yapan gerçek kişilere, tüzel kişilere ve gemilere SUBİS’e ( Su Ürünleri Bilgi Sistemi-Balıkçılıkla ilgili verilerin girildiği bilgi sistemi) kaydedilip, sistemde ticari balıkçı tekne ve gerçek kişi ruhsat bilgileri, ruhsat vize ve iptal işlemleri, satış bildirimleri ve seyir defterlerinin girişi yapılmaktadır. 2013 yılında SUBİS’e (Su Ürünleri Bilgi Sistemi) kayıtlı Ruhsat tezkerelerinin sayıları aşağıdadır. RUHSAT ÇEŞİDİ YENİ VERİLEN VİZE EDİLEN İPTAL EDİLEN DEVREDİLEN YÜRÜRLÜKTEKİ TOPLAM GERÇEK KİŞİ 0 0 0 0 40 40 TÜZEL KİŞİ 0 0 0 0 0 0 GEMİ 0 2 0 1 10 13 Amatör balıkçı Belgesi, halen geçerli olan su ürünleri mevzuatına göre alınması ve bulundurulması zorunlu olmayan ve şu an için simgesel anlama sahip bir belgedir. Gerçek kişiler, 1380 sayılı Su ürünleri Kanunu gereğince, getirilen yasak, sınırlama ve sorumluluklara uymak şartıyla amatör balıkçılık yapabilirler. Bu kişilere müracaatları halinde, il müdürlüğümüzce “Amatör Balıkçı Belgesi” verilmektedir. 2013 yılında SUBİS’e kayıtlı Amatör Avcılık Belgelerinin sayıları aşağıdadır. Yeni Verilen Yürürlükteki Tolam Amatör Balıkçı Misafir Amatör Amatör Balıkçılık Belgesi Balıkçı Belgesi Turizm İzni 26 0 0 45 0 0 71 0 0 Amatör Balık Avı Avlanma Rehberi Belgesi Pulu 0 0 0 0 0 0 1380 sayılı Su ürünleri Kanunu gereğince; İstihsal Yerlerinin Değiştirilmesi,Avcılıkta Patlayıcı ve Zararlı Maddelerin Kullanımının Denetimi,Su Ürünleri İstihsal Yerlerine Dökülmesi Yasak Olan Zararlı ve Kirletici Maddelerin Denetimi,İstihsal Vasıtalarının Vasıf, Şartları ve Bunların Kullanılmasının Belirlenerek Kontrol Edilmesi,Su Ürünleri Avcılığının Düzenlenmesi, http://www.ankara-tarim.gov.tr/kontrol/su/ - pazarlamayla ilgili duzenlemelerSu Ürünleri Toptan ve Perakende Satış Yerleri Yönetmeliği ve bu doğrultuda usul, esas, yasak, sınırlama,yükümlülük,tedbir, kontrol ve denetim faaliyetleri yapılmaktadır. 2013 yılında Su ürünleri istihsali kontrolüne ilişkin yapılan faaliyetler aşağıdadır. Balıklandırma Çalışmaları: İlimizde mevcut su kaynaklarında (özellikle Nazik Gölünde) aşırı, bilinçsiz ve yanlış avcılıktan dolayı balık stoklarında önemli bir miktarda azalma meydana geldiği görülmektedir. Bunun üzerine İl Müdürlüğümüzce gölde yapılan incelemelerde balık stokunun bitme noktasında olduğu görülmüş ve ilgili kamu, sivil toplum kuruluşların görüşü de alınarak Nazik Gölünün avcılığa kapatılması hususu Bakanlığımıza teklif edilmiştir. Bu teklif üzerine Bakanlığımızca 2010 yılından itibaren Nazik Gölü su 46 ürünleri avcılığına tamamen kapatılmıştır. İl Müdürlüğü olarak su ürünleri istihsalinin gelişmesi, mevcut balık stokların azalmadan avlanılması ve mevcut yetiştiriciliğin daha iyi duruma gelebilmesi için yaptığımız yoğun çalışmalar kapsamında ilimizin önemli su kaynaklarından olan Nazik Göllünde özellikle sazan balığının avcılığının sürdürülebilir olması, balık stoklarının yeniden canlanması amacı ile 2011 yılı içerisinde Elazığ DSİ Bölge Müdürlüğünden uygun koşullarda taşınarak Nazik gölüne 50.000 adet yavru balık ile balıklandırma çalışması yapılmıştır. Balıklandırılan Yer Türü Miktarı Nazik Gölü Sazan 50.000 2012 Yılı içerisinde Balıklandırma Çalışması yapılmamıştır. 2013 yılı içerisinde Balıklandırma Çalışması yapılmamıştır. 2014 yılı içerisinde Balıklandırma Talebinin Sonuçlanması Bekleniyor. Su Ürünleri İstihsali Kontrolü: Müsadere Talebiyle Yapılan İdari Para Cezası Savcılığa İntikal Eden KONTROL ALANLARI Kontrol Sayısı Uygulanan Olay Sayısı Olay Sayısı Denizler ve İçsular 28 0 0 Ürünün Karaya Çıkış Noktaları 0 4 0 Balıkçı Barınak ve Çekek Yerleri 0 0 0 Balıkhaneler, Top.Per. Satış Yerleri 47 0 0 Su Ür. Yet.’İşleme ve Değer. Tesisleri 15 0 0 Soğuk ve Donmuş Muh. Depoları 0 0 0 İhraç Kapıları 0 0 0 Toplam 84 4 0 Su Kirliliği Çalışmalarımız: Su Ürünleri Kanunu’nun 20. ve bu Kanuna istinaden çıkarılan Yönetmeliğin 11. maddesi gereğince; Müdürlüğümüzce belirlenen programlar çerçevesinde, İlimiz sınırları içerisinde yer alan su ürünleri istihsal yerleri olan alıcı ortamlardan tespit edilen 4 adet sabit numune alma istasyonlarından 4 adet numune alınarak analize tabi (Çinko, Demir, Bakır, Potasyum, Sülfat, Sülfit, Amonyum iyonu, Nitrit iyonları, Nitrat iyonları, Fosfat iyonları, Klor ( Serbest ) analizleri) tutulmaktadır. Su kirliliği kontrolü yapılan yerlerde olumsuzluğa rastlanılmamıştır. 2013 yılında İlimizde bulunan Alıcı ve Atık su ortamlarında Su Kirliliği açısından yapılan denetimlerimiz aşağıdaki gibidir. Denetlenen Yer Van gölü,Tuğ Çayı (Tatvan) Van Gölü,Tatvan Bitlis Deresi ( Şehir çıkışı) Güroymak (Şelale) TOPLAM Denetim Sayısı 5 5 5 5 20 Alınan Numune Sayısı 5 5 5 5 20 47 2014 YILI BİTLİS İLİNDE OCAK- HAZİRAN AYLARINDA YAPILAN SU ÜRÜNLERİ DENETİM SONUÇLARI İlimizde 2014 Yılında Merkez ve İlçelerinde Yapılan Su Ürünleri Denetim Sayıları Aşağıdaki Tabloda Belirtilmiştir. DENETİM TARİHİ YAPILAN DENETİMİN YERİ Ocak- Haziran Ocak-Haziran Ocak-Haziran Ocak-Haziran Ocak-Haziran SAYISI MERKEZ 5 (Perakende) 38 (Perakende Yol Denetimi) TATVAN AHLAT GÜROYMAK Adilcevaz TOPLAM DENETİMİN SAYISI 16 (Nazik Gölü, Van Gölü, Pareknede) 2 (perakende) 8 (Aygır Gölü) 69 TOPLAM 5 YAPILAN İŞLEM EL EL KONULAN KONULAN ÜRÜNÜN ÜRÜN MİKATRI TÜRÜ KASA KG - EL KONULAN AV ARACI - 38 İnci Kefali 27 4 - 16 2 8 69 - 27 4 0 KESİLEN CEZA SAYISI AYKIRILIK NEDENİ Yasak ürün Nakli – Yask İhlali - KESİLEN CEZA MİKTARI TL - - 4 3.836,00 2 3.836,00 Nitrat Kirliliği Çalışmaları : AB müktesebatına uyum çalışmaları çerçevesinde “Tarımsal Kaynaklı Nitratın Neden Olduğu Kirliliğe Karsı Suların Korunması” direktifine karşılık 18 Şubat 2004 tarih ve 25377 sayılı Resmi Gazetede “Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine Karsı Suların Korunması Yönetmeliği” yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yayınlanmış olan bu Yönetmelik çerçevesinde hassas alanların tespitine yönelik olarak tarımsal kaynaklı nitratın sularda yarattığı kirlenmenin boyutunu belirleyebilmek için Müdürlüğümüzce İlimiz sınırları içerisinde tespit edilen 4 adet sabit ölçüm istasyonlarında (Numune alma) yeraltı ve yüzey suları izlenmektedir. Temmuz 2004 de başlayan izleme programı doğrultusunda bu güne kadar yapılan çalışmalarda sularımızda nitrat kirliliği olmadığı görülmüştür. 2014 YILI NİTRAT SU KALİTESİ İZLEMESİ İlimizde 2014 Yılında Merkez ve İlçelerinde Yapılan Su Ürünleri Nitrat Su Kalitesi İzlemesi Sayıları Aşağıdaki Tabloda Belirtilmiştir. TEMMUZ AGUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK 38/4262043 38/4263864 265211 264021 YÜZEY YÜZEY 12 171 4,79 ND 2,53 ND 3,24 ND 4,89 ND 0,69 ND - - - - - - - - - - - 38/4250107 245338 YÜZEY 17 1,31 3,84 11,20 5,03 4,37 - - - - - - - 38/4274089 240699 YÜZEY - 8,57 11,59 10,67 9,49 - - - - - - - İSTASYON ADI TATVAN TUĞ ÇAYI TATVAN VAN GÖLÜ BİTLİS DERESİ (şehir çıkışı) GÜROYMAK (ŞELALE) 1 2 AYLAR HAZİRAN Yüzey Yeraltı Genişlik Derinlik MAYIS Su Yüzey Yeraltı NISAN UTM Koordinatı N E MART Zone ŞUBAT Kodu NO OCAK İSTASYON HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ: 2014 Yılında Hastalık Nedeniyle Ödenen Tazminat Tutarları: İlimizde Hastalık Tazminat Desteği kapsamında ödenen Tazminat tutarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. İl/ilçe İşletme Sayısı Hayvan Sayısı Tazminat Tutarları Merkez 14 16 32.584,94 TL Ahlat 1 3 7.977.00 TL Tatvan 1 20 50.731,00 TL Güroymak 1 1 600.00 TL TOPLAM 17 39 83.315,94 TL 2013 Yılı Çiğ Süt Desteklemesi: İlimizde 2014 yılı merkez ve İlçelerinde Çiğ süt desteklemesinden 1. Dönem 31 üretici yararlanmış olup, Toplam 31 üreticinin destekleme miktarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. Üretici İlçe Adı Sayısı Fatura Adedi Süt Miktarı/kg Destekleme Miktarı/TL Ahlat (inek) 7 16 58.000 2.320,00 Ahlat (Soğt.İnek) 9 17 96.700 5.802,00 Güroymak (Soğt.İnek) 1 3 71.000 4.260,00 Mutki (Soğ.inek) 1 2 11.400 684,00 Tatvan (Soğt.İnek) 12 30 122.801 7.368,06 Merkez (Soğt.İnek) 1 1 1.400 84,00 TOPLAM 31 69 361.301 20.518,06 HAYVANCILIK EĞİTİM VE YAYIM ÇALIŞMALARI İLİ BİTLİS İLİ BİTLİS Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında "Eğitim Verilen Kişi Sayısı Sürücü 116 Bakıcı 116 Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında "Yeterlilik Belgesi Verilen Sürücü/Bakıcı Sayısı" Sürücü Bakıcı 110 116 Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında İLİ BİTLİS "Uzun Yolculuklar İçin Onaylanan Araç Sayısı" Başvuru Sayısı Onaylanan Araç Sayısı 54 54 49 İLİ BİTLİS Canlı Hayvan Ticareti Yapan Satıcıların Çalışma ve Denetlenmesi ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Kapsamında Eğitim Verilen Hayvan Çalışma İzni Verilen Hayvan Satıcısı Satıcısı Sayısı Sayısı 58 58 Hayvanların Nakilleri Sırasında Refahı ve Korunması Yönetmeliği Kapsamında İLİ BİTLİS MERKEZ AHLAT TOPLAM Tip 1 53 "Yetki Belgesi Verilen Nakliyeci Sayısı" Tip 2 (Uzun Yolculuklar Dahil Tüm Yolculuklar İçin) 0 2014 Yılı Su Ürünleri Avcılığı, Yasakları Bilgilendirme Eğitimi KATILIMCI SAYISI 0 0 0 2014 Yılı“Su Ürünleri Yetiştiriciliği, Su Ürünleri Avcılığı, Su Ürünleri Tüketimi ve Balık Hastalıkları” Konulu Bölgesel Su Ürünleri Semineri KATILIMCI SAYISI MERKEZ 0 2011 ve 2014 yıllarında Bakanlığımız bünyesince çıkartılmış olan Yönetmelik ve Tebliğlere göre ilimiz geneli 2014 yılı Hayvancılık Desteklemeleri; Anaç Küçükbaş (KoyunKeçi) Desteklemesi, Anaç Sığır Desteklemesi, Anaç Manda Desteklemesi, Halk Elinde Anadolu Mandası Islah Projesi Desteklemesi, Çiğ Süt Desteklemesi, Soy Kütüğü- Ön Soy Kütüğü Buzağı Desteği, Arılı Kovan Desteklemesi, S-19 Aşı Desteklemesi, Besi Erkek Sığır Desteklemesi, Su Ürünleri Yetiştiriciliği ve Desteklemesi olmak üzere bir çok hayvancılık dalında devam etmekte olup verilecek destek miktarları sene sonu alınan icmaller itibarıyla belli olacaktır. Bu kapsamda 2014 yılında yapılacak Hayvancılık desteklemeleri birim fiyatları aşağıdaki tabloda belirtmiştir. 2014 YILINDA YAPILACAK TARIMSAL DESTEKLEMELERE AİT BİRİM FİYATLAR DESTEKLEMELER Anaç Koyun-Keçi Desteklemesi* Anaç Sığır Desteklemesi* Anaç Manda Desteklemesi* Manda Islah Projesi Manda Islah Projesi Malak Besi Sığır Desteği Buzağı Desteklemesi* S-19-Şap Aşı Desteği Hastalıktan Ari İşletme Desteği Süt Desteklemesi Arıcılık Desteklemesi Su Ürünleri Desteklemesi Adet Adet Adet Adet Adet Adet Adet Adet Adet Manda –Koyun-Keçi İnek Sütü/Soğutulmuş İnek Sütü Kovan Alabalık Çipura-Levrek Yeni Türler DESTEK MİKTARI (TL) 20,00 TL/baş 225,00 TL/baş 400,00 TL/baş 700,00 TL/baş 100,00 TL/baş 350,00 TL/baş 75,00 TL/baş 35,00 TL/baş 375,00 TL/baş 0,2 TL/lt 0,04 TL-0,06 TL/lt 10,00 TL/Kovan 0,65 TL/kg 0,85 TL/kg 1,00 TL/kg 50 TARIMSAL ALTYAPI VE ARAZİ DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI Müdürlüğümüzce, 03.07.2005 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında; toprağın doğal ve yapay yollarla kaybını ve niteliklerini yitirmesini engelleyerek korunmasını, geliştirilmesini ve çevre öncelikli sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak, planlı arazi kullanımını sağlayacak usul ve esasları belirlemeye yönelik çalışmalar yürütülmektedir. Toprak Koruma Kurulu Teşekkülü Bitlis İl Toprak Koruma Kurulu; Vali Yardımcısı başkanlığında, İl Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü başkan yardımcılığında, İl Defterdarlığından, İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünden, Kültür ve Turizm Müdürlüğünden, İl Özel İdaresi Genel Sekreterliğinden, DSİ Şube Müdürlüğünden, Belediye Başkanlığından, Ziraat Mühendisleri Odası Bitlis İl Temsilciliğinden Ziraat Odası Başkanlığınadan birer temsilcinin katılımıyla oluşturulmuştur. Toprak Koruma Kurulunun Görevleri 1-Arazi kullanılan tüm faaliyetlerde, arazinin korunması, geliştirilmesi ve verimli kullanılmasına yönelik inceleme, değerlendirme ve izleme yapmak, ortaya çıkan olumsuzlukları belirlemek, toprak korumayı ve bununla ilgili sorunları giderici önlemleri almak, geliştirmek, uygulanmasını sağlamak için görüş oluşturmak. 2-Arazi kullanımını gerektiren tüm girişimleri yönlendirmek üzere, yerel plân veya projelerin uygulanması amacıyla takibini yapmak. 3-Toprak koruma önlemlerinin yerine getirilmesi sürecini yerel ölçekte izlemek, değerlendirmek ve çözümleyici öneriler geliştirmek, hazırlanacak toprak koruma ve arazi kullanım plânları doğrultusunda, yerel ölçekli yıllık iş programları için görüş oluşturmak ve uygulamaya konulmasının takibini yapmak. 4-Ülkesel, bölgesel veya yerel ölçekli yapılan plânlar arasındaki uyumu denetlemek. 5-Kanunda yer alan konularla ilgili başvuruları almak ve ilgililere aktarmak. 6-Kanunla verilen diğer görevleri yapmak olarak belirlenmiştir. 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu Çalışmaları 2014 yılının ilk 6 aylık dönemi içerisinde, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında tarım dışı kullanım için toplamda 6 adet başvuru gerçekleşmiştir. Bu başvuruların 3 tanesi sonuçlandırılmış olup kalan 3 tanesi ise Kamu Yararı Kararı, Toprak Koruma Projesi, dosya evraklarının eksik olması vb. sebeplerden dolayı beklemektedir. 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı kanunu çerçevesinde 6 adet cins değişikliği, 20 adet hisseli satış ve 5 adet ifraz dosyası incelenmiş ve sonuçlandırılmıştır. 6 adet cins değişikliğinin 4 tanesi belediyelerin onaylı imar planı içerisinde kaldığı için 5403 sayılı kanun kapsamında değerlendirilmediği ilgilisine bildirilmiş, 1 tanesi uygun görülmemiş ve bir tanesi ise çayır olan vasıfı kanun kapsamında yapılan etüt sonucu ile tarla vasfı taşıdığı tespit edilerek vasıfının tarlaya çevrilmesi uygun görülmüştür. 20 adet hisseli satış müracaatının 3 tanesi kanun kapsamında uygun görülmüş, 8 tanesi kanun kapsamında uygun görülmemiş ve 9 tanesi ise belediyelerin onaylı imar planı içerisinde kaldığı için 5403 sayılı kanun kapsamında değerlendirilmediği ilgilisine bildirilmiştir. 5 adet ifraz dosyasının ise 4 tanesi kanun kapsamında uygun görülmüş 1 tanesi ise bölünemez parsel büyüklüğünün altında kaldığı için uygun görülmemiştir. 3083 SAYILI SULAMA ALANLARINDA ARAZİ DÜZENLENMESİNE DAİR TARIM REFORMU KANUNU KAPSAMINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR 01.12.1984 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren, 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında; sulama alanları ile Bakanlar Kurulunca gerekli görülen alanlarda; a) Toprağın verimli şekilde işletilmesini, işletilmesinin korunmasını, birim alandan azami ekonomik verimin alınmasını, tarım üretiminin sürekli olarak artırılmasını, değerlendirilmesini ve buralarda istihdam imkanlarının artırılmasını, b) Yeterli toprağı bulunmayan ve topraksız çiftçilerin zirai aile işletmeleri kurabilmeleri için Devletin mülkiyetinde bulunan topraklarla topraklandırılmalarını, desteklenmelerini, eğitilmelerini, c) Ekonomik üretime imkan vermiyecek şekilde parçalanan tarım topraklarının gerektiğinde ve imkanlar ölçüsünde genişletilmesi suretiyle de toplulaştırılmasını, tarım arazisinin ailenin geçimini sağlamaya ve aile iş gücünü değerlendirmeye yeterli olmayacak derecede parçalanmasını ve küçülmesini önlemeyi, d) Yeni yerleşme yerleri kurmayı, mevcut yerleşme yerlerine eklemeler yapmayı, e) Zorunluluk halinde tarım arazisinin diğer amaçlara tahsisini düzenlemeyi, f) Dağıtılmayan tarım arazisinin değerlendirilme şeklini belirlemeyi, g) Bakanlar Kurulunca gerekli görülen diğer bölgelerde gayrimenkullerin Milli Güvenlik nedeniyle mülkiyet ve tasarruf şekillerinde ve yerleşim yerlerinde düzenlemeler yapmayı, sağlamaktır. 51 İlimizde, 14.07.2013 tarih ve 28707 sayılı Resmi Gazete ile 06.02.2014 tarih ve 28905 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak, 2013/4976 ve 2014/5791 sayılı Bakanlar Kurulu Kararları ile; Ahlat İlçesinden 10 köy (Saka, Yeniköprü, Ovakışla, Kınalıkoç Burcukaya, Alakır, Güzelsu, Seyrantepe, Serinbayır ve Taşharman) Güroymak İlçesinden 10 köy (Budaklı, Değirmenköy, Güzelli, Özkavnak, Taşüstü, Gölbaşı, Sütderesi, Günkırı Aşağıkolbaşı ve Tahtalı) Adilcevaz İlçesinden 5 köy (Aygırgölü, Aşağısüphan, Yukarısüphan, Erikbağı ve Yolçatı), Tatvan İlçesinden 8 köy (Adabağ, Sarıkum, Benekli, Çayırönü, Örenlik, Yumurtatepe, Kıyıdüzü ve Merkez) Merkez İlçesinden ise 3 köy (Küllüce, Yalnızçamlar, Dörtağaç) olmak üzere toplam 36 köy toplulaştırılmak üzere Uygulama Alanı olarak ilan edilmiştir. 2014 yılının ilk 6 ayı içerisinde, 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu kapsamında tarım dışı kullanım için toplamda 3 adet başvuru gerçekleşmiştir. Bu başvuruların hepsi uygun olarak sonuçlandırılmıştır. Yine 3083 sayılı Kanun kapsamında 19 adet satış müracaatının 15 tanesi Kanun kapsamında uygun görülmüş kalan 4 tanesi de Kanunun gerektirdiği şartları sağlamaması nedeni ile uygun görülmemiştir. 5403 Kapsamında Etüt Raporu Hissseli Satış Görüşü Arazi İfraz Tevhid İşlemleri 5403 kapsamında Vasıf Değişikliği 3083 Kapsamında Etüt Raporu 6 20 5 6 3 3083 Kapsamında Hazine Arazisinin Hazine Tasarrufuna Bırakılması - 3083 Kapsamında Vasıf değişikliği Tarımsal Elektrik Kullanımı Toplam - - 40 2014 BAŞVURU SAYISI 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu Uygulamalarına Ait Dönem Raporu I.DÖNEM (İlk 6 Ay) II.DÖNE M (II.6 Ay) TOPLAM İzin Verilen (ha) MT TA OT İrtifah Hakkı (ha) Kanun Kapsamı Dışında Kalan (ha) GENEL TOPLAM (ha) DT Toplam İzin verilmeyen (ha) - - 4,47 7,19 - - 11,66 - - - - - - - - - - - 4,47 7,19 - - 11,66 S M T KMT KTA STA SOT KOT 6 - 2 2,47 - - - - - - - 6 - 2 2,47 - Not: 6 adet müracaatın 3 tanesi sonuçlandırılarak tabloya işlenmiştir. Kalan 3 başvurunun yazışmaları devam etmektedir. Tarım Dışına Çıkarılan Alanların Sektörel Dağılım Cetveli (Ha / Yıl) Sanayi YILLAR I.DÖNEM (İlk 6 Ay) II.DÖNEM (II.6 Ay) TOPLAM Başvuru Sayısı Tarım Diğer 6 - 6 Turizm Eğitim Sağlık Ulaştırma Enerji Konut Diğer TOPLAM - - - - - - 4,47 - 4,47 - - - - - - - - - - - - - - - - - 4,47 - 4,47 Not: 6 adet müracaatın 3 tanesi sonuçlandırılarak tabloya işlenmiştir. Kalan 3 başvurunun yazışmaları devam etmektedir. 52 KOORDİNASYON VE TARIMSAL VERİLER ÇALIŞMALARI Çiftçi Kursları: Uzun süreli kurs olarak 2014 yılı içerisinde tarımsal ve hayvansal konularda ilimizde toplam 15 adet kurs açılmış ve 314 yetiştiricimiz kurs sonu açılan sınavda başarılı olarak belgelerini almışlardır. Çiftçi Toplantıları: 2014 yılı ilk döneminde çiftçilerimize 2014 yılı içerisinde 77 toplantı düzenlenerek 1578 çiftçinin katılımı sağlanmıştır. Bu toplantılarda bitkisel ve hayvansal üretim teknikleri, toprak işleme, sulama, zirai mücadele, hayvan hastalıkları, bakım ve beslenmesi, tarım alet ve makinelerinin kullanımı ve bakımı ile modern tarım teknikleri hakkında uygulamalı anlatımlar gerçekleştirilmiştir. Hizmetiçi Eğitim Kursları: 2014 yılı içerisinde Eğitimine ihtiyaç duyulan konularda Bakanlık Eğitim Merkezlerinde açılan Hizmet içi Eğitimlere HİEBİS başvuru sistemi üzerinden il genelinde 39 teknik personelin başvurusu onaylanmıştır. Kullanılan Kitle Yayım Vasıtaları: 2014 yılı ilk döneminde 400 adet organik tarım ile ilgili liflet basılarak dağıtımı sağlanmıştır. il genelinde tarımsal ve hayvansal konularda 700 adet Afiş ve 120 adet El Kitabı basılarak tüm ilçe müdürlüklerimize gönderilmiştir. İl Müdürlüğümüz tarafından tarımsal ve hayvansal konularda 109.942 adet SMS gönderilerek çiftçilerimizin zamanında haberdar olmaları sağlanmıştır. Tarımsal ve hayvansal konularda çiftçilerimize yönelik ulusal ve yerel görsel ve yazılı basınlarda haberler yapılmıştır. Bölge ve İl Grup Toplantısı: Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürlüğünün koordinatörlüğünde İl Müdürü Şube Müdürleri,İlçe Müdürleri ve konu uzmanı teknik elemanların katılımıyla 2 adet İl Grup Toplantısı gerçekleştirildi. Diyarbakır ilinde düzenlenen 1 adet Bölge Grup Toplantısına ilimizden katılım sağlanmıştır. 53 Demonstrasyonlar: İlimiz Güroymak ilçesinde 3 çiftçimize toplam 25 da alanda çeltik (Çeşit: Osmancık-Hamzadere-Nembo-Efe) demastrasyonu gerçekleştirildi. Hizan ilçesi merkez ve gayda köyünde 600 m2 alanda 90 çiftçiye sırıkta domates ve sırıkta salatalık demastrasyonu kuruldu. Ayrıca Teknik Gezi ve Çiftçi İnceleme Gezileri: Diyarbakır ilinde düzenlenen Ortadoğu Tarım ve Hayvancılık Fuarına ilimizden 45 çiftçinin katılımı sağlanarak son teknolojileri tanıma şansı buldular.. Ayrıca Diyarbakır/Hazro- Çorum/Osmancık ve Bitlis/ Çeltikli Köyülerine 10 çiftçimizin katılımıyla teknik gezi düzenlenmiştir. Tarımsal Yayımı Geliştirme Projesi (Tar-Gel) Projesi: Tarımsal Yayım ve Geliştirme Projesi (Tar-Gel) kapsamında İl genelinde 94 kadro mevcut olup, bunun 77’si hali hazırda görev yapmaktadır. Bu kapsamda görev yapan Ziraat Mühendisi ve Veteriner Hekimler görev aldıkları bölgelerinde eğitim , tarımsal ve hayvansal hizmetler sunarak çiftçilerimizi bilgilendirmekte, Bakanlığımızın taşrada uygulamış olduğu proje ve destekleme faaliyetlerini, İl Müdürlüğümüzün yerelde uygulamış olduğu projeleri çiftçilerimize birebir aktarmaktadırlar. Şube ve İlçe Müdürlüklerinde iş yoğunlukları nedeniyle TAR-GEL personelleri geçici olarak görevlendirilmişlerdir. Yeni başlayan TARGEL personelinin büro ve barınma şartları konusunda çalışmalar devam etmektedir. Bölgesel Ortak akıl Toplantısı: “Kırsal Alanda Kadın Çalışmalarının Geliştirilmesi ve Yaygınlaştırılması Programı” kapsamında Haziran 2014’te Bitlis ilinde 15 ilin katılımıyla “Ortak Akıl Toplantısı” düzenlenmiş kırsal alanda kadınlara yönelik ve kadınların istihdamına yönelik yapılabilecek çalışmalar/projeler değerlendirilmiştir. Yeşil Kart ve Tarım Bağkuru Yeşil Kart kapsamında Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı kanalıyla gelen müracatlar incelenip 150 çiftçimize raporları verilmiştir. Ayrıca 200 çiftçimize Tarım Bağkuru kapsamında evrak düzenlenmiştir. Sulama Amaçlı Tarımsal Elektirk Aboneliği Sulama amaçlı tarımsal elekrtrik aboneliği için toplam 6 başvuru alınmış ve raporları düzenlenmiştir. 54 Tarımsal Kredi Borçlarının Ertelenmesi Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine Borcu olan Çiftçilerimizin çeşitli nedenlerden dolayı Bakanlar Kurulu Kararıyla çıkarılan tarımsal kredi borçlarının ertelenmesi kapsamında şuana kadar 54 çiftçimizin borçları ertelenmiş olup, yıl sonuna kadar dilekçe alımları ve tespitler devam edecektir. Tabi Afet, Tarım Sigortası : İlimizde 1 Haziran 2006- 2 Temmuz 2014 tarihi itibari ile TARSİM kapsamında düzenlenen poliçe sayısı 3500’dür. ToplamPoliçeSayısı Toplam SigortaBedeli Toplam Prim Devlet Prim Desteği HasarTazminatıOlarakYapılanÖdeme 3.500Adet 72 Milyon TL 5,2 Milyon TL 2,6 Milyon TL 3,6 Milyon TL Özel İdare Kaynaklı Projeler: 2014 yılı aktarılan ödenek aşağıdaki gibidir. Yıl Projenin Adı 2014 Harcama Bitlis Merkez ve Hizan ilçesinde 10 köyde Menengiç Ağaçlarını Budama ve Fıstık Aşılama 110.330,00 Adilcevaz ve Mutki ilçelerinde 680 m2 alanda 1 adet fidan, 2 adet fide serası kurulumu 112.100,00 Meyve Fidanı Alımı (Elma-Armut) 17.200,00 Web Sitesi: İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne ait www.bitlistarim.gov.tr adresli Web sitesi ile tarım ve hayvancılık alanında ilimizde yürütülen çalışmalar, yetiştiriciliği yapılan ürünler hakkında bilgiler ile personel bilgilerine çiftçilerimizin ulaşması sağlanmıştır. İstatistik Çalışmaları: İstatistik Veri Ağı(İVA): İlimizdeki Tarla Ürünleri, Açıkta Sebze Üretimi, Meyve Üretimi ve Alet Makine varlığını İlçe bazında şubemiz tarafından 1. dönem tahminleri sisteme girildi. İstatistik Bilgi Sistemi(İBS): Tarımsal fiyatlar, tarımsal faaliyetlerle uğraşan kesimin satın alma gücünde ve ekonomik refahında zaman içinde meydana gelen değişmelere ilişkin hesaplamalar yapabilmek amacı ile derlenmektedir. Tarımsal fiyatlar Çiftçinin Eline Geçen (ÇEF) ve Çiftçinin Ödediği Fiyatlar(ÇÖF) olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Her ayın 14 ve 26. Günü mesai bitimine 2 defa sisteme girişler yapılır. Çiftçinin Eline Geçen Fiyat (ÇEF):Çiftçinin ürettiği veya yetiştirdiği ürünleri aracı kullanmadan doğrudan perakende veya toptan satması ile oluşan birim fiyattır. ÇEF formuna 55 tarla ürünleri, meyve,sebze (açıkta ve örtü altı), hayvansal ürünler ve canlı hayvanlar bölümleri için pazarlama kanalları (tüccar, fabrika, hal, üretici pazarı ve hayvan pazarı) itibari ile her ayın 1-25 arasında oluşan il veya ilçede satılan miktar ve ortalama fiyatlar işlenmektedir. Çiftçinin Ödediği Fiyatlar(ÇÖF):Çiftçini üretimini gerçekleştirmesi için satın aldığı tohum,fide,fidan ve çeşitli mal ve hizmetlere ödediği paradır. ÇÖF çiftçinin tarımsal üretim için gerekli mal ve hizmetleri (tohum, ilaç, gübre4, veterinerlik ücretleri vb.) satın alması durumunda her ayın1-25 arasında il ve ilçede gerçekleşen ortalama fiyatları içermektedir. Pazarlama Bilgi Sistemi (TÜMSİS) Tarım ürünleri maliyet sistemi çerçevesinde ilimizde yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan ürünlere ait çiftçi kayıt sistemine kayıtlı üreticilerle görüşülerek anket çalışması yapılmış ve sisteme girilmiştir. Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Desteklemesi: 2013 Yılında Tarımsal Danışmanlık Hizmeti alan ve mevzuatta belirtilen kriterlere sahip işletmelere danışmanlık hizmeti veren kişi ve kuruluşlara işletme başına 600,00 TL destekleme ödemesi yapılacak olup, İlimizde 2 adet (1 serbest tarım danışmanına ve 1 tarımsal danışmanlık şirketine) yetki belgesi verilmiştir. Bunların çiftçi sözleşmeleri ,başvuruları, müdürlüğümüz denetimleri ve incelemeleri devam etmektedir.Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Desteği kapsamında 653 işletmeye 261.200,00 TL 1. dönem ödemesi yapılmış, 2.dönem 632 işletmeye ödemesi 25 Ağustos tarihinde gerçekleşecektir. Staj Başvuruları 2014 yılı stajyer başvuruları Bakanlığımızca belirtilen kontenjan ve fiziki altyapımız göz önüne alınarak İl Müdürlüğümüzce değerlendirilmiş ve 11 üniversite öğrencisi, 4 lise öğrencisi olmak üzere toplam 15 öğrenci kurumumuzda stajını yapmaya hak kazanmıştır. İlimizde Tarımsal Kalkınma ve İstihdama Yönelik Yerel Projeler: METİP (Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma Ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilmesi Projesi): İlimize gelen tarım işçilerinin çalışma ve sosyal hayat standartlarının iyileştirilmesi amacıyla uygulamaya konulan ve yürütülen bir projedir. Ceviz Fidan ve Fide Serası Projesi; Adilcevaz cevizinin sertifikalı olarak üretiminin sağlanması kapsamında adilcevaz ve Mutki ilçelerinde fidan ve fide serası kurulmuştur. Arı Sütü Projesi; Bitlis ili Hizan ilçesinde 20 çiftçimize 1200 arılı çita verilerek arı sütü üretmesi ve üretimden gelir elde etmeleri sağlanacaktır. DAP İdaresi Projeleri: DAP İdaresi Başkanlığına Bitlis İlinde Tarım ve Hayvancılık Sektöründe Kalkınmaya ve İstihdama Yönelik 10 adet Proje hazırlanarak sunulmuştur. 1-Meyveciliği Geliştirme Projesi/İlimizde 400 dekar alanda modern kapama meyve (kiraz) bahçelerinin tesisi hedeflenmektedir. 2-Fıstık Aşılama Projesi/ 10.000 adet melengiç ağacına fıstık aşılanması planlanmaktadır. 3- Bitlis İlinde Kadınlara Yönelik Üretim Amaçlı Çilek Yetiştiriciliği Konusunda Eğitim ve Farkındalık Oluşturma Projesi; Bu proje ile oluşturulacak istihdam ile 15 çiftçi ailesinin tesis kurularak örnek teşkil etmesi ve çilek yetiştiriciliği yapmaları sağlanacaktır. 4- Bitlis İli Tarımsal Metoroloji Ağı Ve Erken Uyarı Sistemi Projesi; İlimizde tarımsal üretimde önemli yer tutan hububat, patates, elma, ceviz, muhtelif meyve ve sebze üretimi 56 yapan müteşebbislerinin konuya ilişkin bilinç düzeylerini arttırmak ve bununla beraber çevre, bitki, hayvan ve insan sağlığını azami derecede korumak;sentetik kimyasal tarımsal girdilerden kaynaklanan tehditleri engellemek, tarımsal üretimde verim artışı ve ekonomik kazanımları artırmak amaçlanmaktadır. 5- En Hijyenik Sütü Ben Üreteceğim; Bitlis Merkez ve ilçelerinde süt hayvancılığı potansiyeli olan köylerdeki işletmelerin hijyen sorunlarını çözerek üretecekleri süt ve süt ürünlerinin sağlıklı kaliteli dolayısı ile ekonomik getirisinin artışını sağlamaktır. bu saye de hijyenik çalışıldığı takdirde kazancın ciddi anlamda artacağı konusunda çiftçilerimizde bir farkındalık yaratmaktır. 6- Hayvancılık Eğitim Projesi; Uygulanacak bu proje ile çiftçilerimiz modern hayvan barınakları ve hayvan süt kalitesine etkisini, yemleme ve alternatif yem kaynakları, genç sığırların beslenmesi ve modern barınakların hayvan sağlığı üzerindeki olumlu etkileri, sivil toplum örgütlerinin işleyişi ve yetkinlikleri, hayvancılıkta kamu ve sivil toplum destekleri, çiftçiler arası koordinasyon, hayvan sağlığı mekanizmalarının çalışması ve modern barınaklarda ahır mekanizasyonu konularındaki bilgilerini artırmaları amaçlanmaktadır. 7- Ana Arı Yetiştirme Eğitimi Projesi; Verilen eğitimler ve uygulamalar çerçevesinde kazanılan bilgilerin ışığı altında arcılığın daha bilinçli bir şekilde yürütülmesini sağlamak, kırsal alanda kadınlara, gençlere ve işsizlere üretimde yer vererek istihdamı arttırmak, arıcılığı daha cazibeli bir meslek haline getirmektir. 8- Tarımsal Sulama Eğitim Projesi; Bu projenin uygulanmasıyla beraber, ilimizde son zamanlarda artma eğiliminde olan sulu tarım alanları arttırılacak, birim alanda yüksek verim elde edilecek, sulu tarım alanlarının genişletilmesiyle beraber tarımsal istihdamın arttırılması sağlanacak, işlenen tarım arazileri ve su kaynakları korunacak, toprak ve su kirliliğinin önlenecek, doğru ve etkili sulama yöntemlerinin çiftçilerimize öğretilmesiyle beraber drenaj sorunlarının önüne geçilecektir. Tarımsal üretimde elde edilecek katma değerle çiftçilerimizin gelirlerinde önemli oranda artış sağlanarak sosyal refah düzeyleri iyileştirilecek, bu gelir artışının ilimiz ekonomisine ve dolayısıyla ülke ekonomisine önemli etkileri olacaktır. Bu nedenle projenin uygulanması çok büyük önem arz etmektedir. 9- Bal Tutan Eller Projesi: Bu proje ile Bitlis ili Tatvan ilçesinde kırsal alanda yaşayan kadın çiftçilerimize istihdam ve sosyal içerme ile birlikte duyarlılık oluşturmak amaçlanmıştır. Bu duyarlılığı sağlayabilmek amacıyla ilimizde ekonomik olarak yetiştiriciliği yapılan arıcılık teşvik edilecek ve kırsal alanda istihdam yaratılması sağlanacaktır. Proje sayesinde Havza'da yaşayan kadınlar arıcılığı teorik ve uygulamalı olarak öğrenecek, arıcılık konusunda bilgi beceri sahibi olacaktır. Proje sonunda kadınların kendi gelirlerine sahip olmalarının sağlanması ve hanenin geçimine katkı sağlamaları hedeflenmektedir. 10-Bitlis Balının Coğrafi İşarete Kavuşması Projesi: Proje Bitlis İl Merkezi ve 6 ilçede uygulanacaktır. Proje kapsamında ilimizin değişik mera ve yaylalarında ilin bitki florasının tespiti yapılacaktır. Ayrıca arıcılığın yoğun olarak yapıldığı lokasyonlarda, üretim tekniğine uygun üretim yapan işletmelerden alınacak bal numuneleri alınarak tam teşekküllü tahlilleri yaptırılacaktır. Türk Patent Enstitüsüne yapılacak coğrafik işaret başvurusundan bütün Bitlis bal üretici ve satıcıları faydalanacaktır. Bitlis Balının kendine has özelliklerinin korunması, piyasada değişik bileşime sahip kalite ve kantite özellikleri bakımından düşük olduğu halde, Bitlis Balı adı altında satılan balların ekonomik pazarlarda satışlarının önlenebilmesi, ilimizdeki bal üreticilerinin ürettikleri balların kendine 57 has kalitesiyle piyasaya arzlarının sağlanması ve dolayısıyla kaybolan ekonomik değer itibarının temini için bu projenin uygulanması kaçınılmaz olmuştur. 58 SIRA NO 2014 YILI YATIRIM PROJELERİ İZLEME RAPORU DÖNEM SONUNA KADAR SEKTÖRÜN ADI 1 Tarım 2 Tarım 3 Tarım 4 Tarım 5 Tarım 6 Tarım 7 Tarım PROJENİN ADI VE YERİ Bitkisel Üretimi Geliş.Projesi (Merkez ve 6 İlçe) Hayvancılığı Geliştirme Projesi (Merkez ve 6 İlçe) Çayır Mera Yem Bit. Üretimini Geliştirme Projesi (Merkez) Bitki Sağlığı Uygulamaları ve Kontrollü Projesi (Merkez ve 6 İlçe) Hayvan Hastalık. ve Zararlıları ile Mücadele. Proj. (Merkez ve 6 İlçe) Merkez ve Taşra Teşkilatının Modernizasyonu (Merkez) Gıda Denetim Hizmetleri(Merkez) Organik Tarımın Yaygınlaştırılması ve Kontrolü(Merkez) Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Prj.(Merkez) Hayvancılık Kooperatiflerinin Desteklenmesi Prj.(Merkez) İdari Kapasitenin geliştirilmesi Projesi(Merkez) Kadın Çiftçiler Tarımsal Yayım Projesi(Merkez) PROJE PROJE BAŞLAMA BİTİŞ TARİHİ TARİHİ 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 PROJE TUTARI 2014 PROGRAM YILI ÖDENEĞİ GELEN ÖDENEK ÖNCEKİ YILLAR HARCAMASI NAKDİ HARC. (TL) NAKDİ Gerç. % FİZİKİ Gerç. % 21.954,00 21.954,00 13.886,00 14.952,00 10.052,00 46 46 175.425,00 175.425,00 117.764,00 34.164,00 111.304,00 63 63 29.985,00 29.985,00 12.087,00 25.910,00 0,00 0 0 74.697,00 74.697,00 35.044,00 61.544,00 22.048,00 30 30 124.821,00 124.821,00 64.228,00 154.695,00 21.520,00 17 17 70.800,00 70.800,00 70.800,00 17.405,00 0,00 0 0 6.990,00 6.990,00 2.402,00 4.927,00 0,00 0 0 28.089,00 28.089,00 17.056,00 0,00 9.108,00 32 32 16.485,00 16.485,00 3.857,00 9.807,00 2.960,00 18 18 3.988,00 3.988,00 1.952,00 8.955,00 0,00 0 0 1.988,00 1.988,00 719,00 0,00 459,00 23 23 50.285,00 50.285,00 31.690,00 0,00 310,00 1 1 8 Tarım 9 Tarım 10 Tarım 11 Tarım 12 Tarım 13 Tarım Kontrol Hizmetlerinin Geliştirilmesi Prj. 2014 2015 2.990,00 2.990,00 1.063,00 1.893,00 538,00 18 18 14 15 16 17 18 19 20 Tarım Su Ürünleri Üretimini Geliştirme Prj. 2014 2015 2.992,00 2.992,00 1.138,00 1.998,00 699,00 23 23 Tarım Tarımsal Yayım Hizmetleri Prj. 2014 2015 11.977,00 11.977,00 5.246,00 15.251,00 1,00 0 0 Tarım DAP İlleri AT Prj. (Dev. Eden İşler) 2014 2015 4.491,00 4.491,00 2.156,00 2.995,00 0,00 0 0 Tarım KKYDP (Makine-Ekipman) 2014 2015 1.195.637,00 1.195.637,00 1.195.637,00 2.046.503,00 1.195.637,00 100 100 Tarım KKYDP (Sulama) 2014 2015 Tarım Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri Tarım GENEL TOPLAM Doğu Anadolu Prj(Merkez ve 6 İlçe) 2010 2015 Henüz Belli Değil 1.329.311,00 0,00 0 0 7.301.617,00 7.301.617,00 5.943.677,00 5.943.677,00 5.943.677,00 81 81 13.495.930,00 3.685.886,00 2.815.886,00 2.815.886,00 2.815.886,00 76 76 79 78 22.621.141,00 12.811.097,00 10.336.288,00 12.489.873,00 10.134.199 GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 01/01/2014 – 30/06/2014 Tarihleri Arası Brifingi Gıda Güvenilirliği Politikası Bakanlığımızın temel gıda politikası; ülke genelinde "Çiftlikten Sofraya Gıda Güvenilirliği" noktasından hareketle, tamamlayıcı ve etkin bir gıda güvenilirliği sistemini yerleştirmeye yönelik çalışmalar yapmaktır. Bu manada, yeterli miktarda güvenilir gıda üreterek sadece ülke içindeki değil ülke dışındaki tüketicilere de sürdürülebilir gıda arzını sağlamak, halk sağlığını korumak, halkın gereği gibi beslenmesini sağlamak, ülke ihracatını geliştirmek ve sektörde haksız rekabeti önlemek amacıyla etkin gıda izin-tescil, denetim ve kontrolü uygulamalarını yürütmektedir. Gıda Güvenliği Kanunu 11 Haziran 2010 tarihi itibarı ile yayımlanarak yürürlüğe giren 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu sayesinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tüm gıda üretimi, tüketimi ve satış noktalarının denetiminde tek yetkili kurum haline gelmiştir. Bu Kanunun amacı, gıda ve yem güvenilirliğini, halk sağlığı, bitki ve hayvan sağlığı ile hayvan ıslahı ve refahını, tüketici menfaatleri ile çevrenin korunması da dikkate alınarak korumak ve sağlamaktır. Bu Kanun, gıda, gıda ile temas eden madde ve malzeme ile yemlerin üretim, işleme ve dağıtımının tüm aşamalarını, bitki koruma ürünü ve veteriner tıbbî ürün kalıntıları ile diğer kalıntılar ve bulaşanların kontrollerini, salgın veya bulaşıcı hayvan hastalıkları, bitki ve bitkisel ürünlerdeki zararlı organizmalar ile mücadeleyi, çiftlik ve deney hayvanları ile ev ve süs hayvanlarının refahını, zootekni konularını, veteriner sağlık ve bitki koruma ürünlerini, veteriner ve bitki sağlığı hizmetlerini, canlı hayvan ve ürünlerin ülkeye giriş ve çıkış işlemlerini ve bu konulara ilişkin resmî kontrolleri ve yaptırımları kapsar. İlimizde Faaliyette Bulunan İşletmelerin Sayıları Onay 24 60 Kayıt Yem Bayii Toplam 1846 20 1890 İl Müdürlüğümüz Bünyesinde hali hazırda toplam 26 adet Gıda Kontrol Görevlisi mevcuttur. Bitlis Adilcevaz Ahlat Güroymak Hizan Mutki Tatvan Toplam Meslek Veteriner Hekim 2 3 3 2 1 2 13 Ziraat Mühendisi 1 3 2 1 3 10 Gıda Mühendisi 3 3 Toplam 6 5 5 2 1 5 26 Kayıt ve Onay İşlemleri: 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 13.06.2010 tarih ve 27610 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak ve 13.12.2010 tarihinde yürürlüğe girmesiyle 5179 sayılı “Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun” yürürlükten kaldırılmıştır. 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 30. maddesine istinaden Onaya tâbi işletmelerin faaliyete geçmeden önce Bakanlığımızdan onay alması gerekmektedir. Kayıt işlemine tâbi işletmelerin ise faaliyetleri ile ilgili işletme kayıtlarını yaptırmak zorunluluğu bulunmaktadır. 5996 sayılı Kanun kapsamında izin verilen işletmeler ve yapılan denetim ve kontrol hizmetlerine ait tüm bilgiler 2011 yılı itibari ile Gıda Güvenliği Bilgi Sistemine kaydedilmektedir. İlimizde 2014 yılında faaliyet gösteren işletmelerin dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. 30/06/2014 Tarihine Kadar ile Toplamda Kayıt Belgesi Alan İşletme Sayıları Kayıt Belgesi Alan İşletme Mevcut İşletme Kayıt / Onay Sayısı 2014 ilk 6 ay Genel Toplam Onay 24 6 24 Kayıt 1846 311 1333 Yem Bayii 20 5 13 Toplam 1890 322 1370 Gıda Maddesi Üretim, Satış ve Toplu Tüketim İşyerleri Denetimleri: 61 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu 13.06.2010 tarih ve 27610 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak ve 13.12.2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Söz konusu kanuna bağlı olarak çıkarılan yönetmelikler gereğince gıda, gıda katkı ve gıda ambalaj materyali üretimi yapan gıda üretim işyerleri, gıda satış ve toplu tüketim işyerleri programlı olarak denetlenmekte, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği ve ürün tebliğlerine uygun olarak numune alınmaktadır. Kontrol ve denetimler; kontrol programları ile çok yıllık ulusal kontrol planlarının yanı sıra şüphe, tüketici şikâyetleri, inceleme, izlenebilirliğin sağlanması, geri izleme, gözetim ve tetkik amaçları ile de gerçekleştirilmektedir. 2014 Yılının ilk 6 ayında Onay Kapsamındaki İşletmelerde Gerçekleştirilen Denetim Sayıları ONAY İŞLETMELERİ İŞ YERİ SAYISI DENETİM SAYISI MERKEZ 7 22 ADİLCEVAZ 1 6 AHLAT 3 14 GÜROYMAK 1 4 MUTKİ 0 0 HİZAN 0 0 TATVAN 10 43 TOPLAM 22 89 2014 Yılının ilk 6 ayında Kayıtlı İşletmelerde Gerçekleşen Denetim Sayısı Kayıtlı İşyeri Gıda Üretim yeri Gıda Satış Yeri Toplu Tüketim Yeri Toplam BİTLİS ADİLCEVAZ AHLAT GÜROYMAK HİZAN MUTKİ TATVAN DENETİM SAYISI 112 12 18 23 10 4 33 199 134 64 78 67 66 46 156 611 111 32 66 52 36 20 93 412 357 108 162 142 112 70 282 1222 62 İlimizde bulunan kayıtlı Gıda Üretim Yeri, Gıda Satış Yeri ve Toplu Tüketim yeri olmak üzere toplam 1870 işletme bulunmaktadır. 2014 yılı boyunca toplam olarak 1222 denetim yapılmıştır. 2014 Yılının ilk 6 ayında alınan numunelerin sayısı ve durumları aşağıya çıkarılmıştır. 2014 Yılında Gıda Üretim, Satış ve Toplu Tüketim Yerlerinde Alınan Numune Sayıları Numune Alınan Ürünler Gıda Maddelerinde Alınan Numuneler Yem Maddelerinde Alınan Numuneler Toplam Sonuçlanmayan Numune Sayısı Olumlu Numune Sayısı Olumsuz Numune Sayısı Toplam Alınan Numune Sayısı 6 63 9 78 1 0 1 1 7 63 10 79 Alo 174 Gıda Hattı: Güvenilir gıda sağlıklı yaşam için gıda denetim hizmetlerinin etkin bir şekilde sürdürülebilmesi, tüketicinin denetim mekanizmasına aktif olarak dahil olabilmesi, gıdaya ilişkin her türlü ihbar ve şikayette tüketicinin ilgili mercie kolay bir şekilde ulaşabilmesi, iletişimin tek merkezden sağlanması sonucu tüketiciye en kısa zamanda dönüş yapılabilmesi ve sonucun takibi amacıyla Alo Gıda Hattı oluşturulmuştur. İlimiz de 2014 Yılının ilk 6 ayında Alo Gıda Hattına 26 adet şikâyet bildirimi yapılmış olup, bunlardan 22 tanesi sonuçlandırılmış 4 tanesi beklemededir. Ayrıca; kamuoyunda Güvenilir Gıda bilincinin oluşturulması ve tüketicinin denetim mekanizmasında daha etkin bir rol alması Alo 174 Gıda Hattı hizmetinin kamuoyunda tanınıp benimsenmesi, geniş toplum kesimi tarafından farkındalılığın arttırılması ve kurumsal kimliğinin oluşturulması amacıyla il ve ilçelerimizde Gıda üretim, Gıda satış ve toplu tüketim yerlerine 2013 yılı içerisinde stickerlar Gıda Denetçilerimizce asılmıştır. 63 2014 Yılının ilk 6 ayında Uygulanan İdari Yaptırımlar. 2014 Yılının ilk 6 ayı içerisinde üretim yapan, gıda maddesini toplu tüketime sunan, satışını yapan 5 işletmeye mevzuata aykırılık nedeniyle idari yaptırım uygulanmıştır. Kesilen Ceza Sayısı Ceza Nedeni 5 5996 sayılı Kanuna aykırı işlem yapmak Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS) Gıda ve Yem denetim faaliyetlerinin hızlı ve güvenilir bir şekilde yapılabilmesi için ve Bakanlığımızca alınan kararların taşrada uygulama, takip ve kontrolünün yapılması ve birimlerdeki istatistiki rakamların tahsis edilmesi amacıyla Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS) kurulmuş olup 03 Ocak 2011 tarihi itibariyle uygulamaya geçilmiştir. 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu, Kanuna dayalı çıkarılan yönetmelikler ve prosedürler, gıda denetimleri, Gıda Güvenliği Bilgi Sistemindeki güncellemeler ve değişiklikler ile ilgili her ilçede ayrı ayrı ilgili personellere eğitim ve bilgilendirme toplantıları düzenlenmiştir. 64 İLİMİZDE TARIMSAL KALKINMA VE İSTİHDAMA YÖNELİK YEREL PROJELER: METİP (Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma Ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilmesi Projesi): İlimize gelen tarım işçilerinin çalışma ve sosyal hayat standartlarının iyileştirilmesi amacıyla uygulamaya konulan ve yürütülen bir projedir. Ceviz Fidan ve Fide Serası Projesi; Adilcevaz cevizinin sertifikalı olarak üretiminin sağlanması kapsamında adilcevaz ve Mutki ilçelerinde fidan ve fide serası kurulmuştur. Arı Sütü Projesi; Bitlis ili Hizan ilçesinde 20 çiftçimize 1200 arılı çita verilerek arı sütü üretmesi ve üretimden gelir elde etmeleri sağlanacaktır. DAP İdaresi Projeleri: DAP İdaresi Başkanlığına Bitlis İlinde Tarım ve Hayvancılık Sektöründe Kalkınmaya ve İstihdama Yönelik 10 adet Proje hazırlanarak sunulmuştur. 1-Meyveciliği Geliştirme Projesi/İlimizde 400 dekar alanda modern kapama meyve (kiraz) bahçelerinin tesisi hedeflenmektedir. 2-Fıstık Aşılama Projesi/ 10.000 adet melengiç ağacına fıstık aşılanması planlanmaktadır. 3- Bitlis İlinde Kadınlara Yönelik Üretim Amaçlı Çilek Yetiştiriciliği Konusunda Eğitim ve Farkındalık Oluşturma Projesi; Bu proje ile oluşturulacak istihdam ile 15 çiftçi ailesinin tesis kurularak örnek teşkil etmesi ve çilek yetiştiriciliği yapmaları sağlanacaktır. 4- Bitlis İli Tarımsal Metoroloji Ağı Ve Erken Uyarı Sistemi Projesi; İlimizde tarımsal üretimde önemli yer tutan hububat, patates, elma, ceviz, muhtelif meyve ve sebze üretimi yapan müteşebbislerinin konuya ilişkin bilinç düzeylerini arttırmak ve bununla beraber çevre, bitki, hayvan ve insan sağlığını azami derecede korumak;sentetik kimyasal tarımsal girdilerden kaynaklanan tehditleri engellemek, tarımsal üretimde verim artışı ve ekonomik kazanımları artırmak amaçlanmaktadır. 5- En Hijyenik Sütü Ben Üreteceğim; Bitlis Merkez ve ilçelerinde süt hayvancılığı potansiyeli olan köylerdeki işletmelerin hijyen sorunlarını çözerek üretecekleri süt ve süt ürünlerinin sağlıklı kaliteli dolayısı ile ekonomik getirisinin artışını sağlamaktır. bu saye de hijyenik çalışıldığı takdirde kazancın ciddi anlamda artacağı konusunda çiftçilerimizde bir farkındalık yaratmaktır. 6- Hayvancılık Eğitim Projesi; Uygulanacak bu proje ile çiftçilerimiz modern hayvan barınakları ve hayvan süt kalitesine etkisini, yemleme ve alternatif yem kaynakları, genç sığırların beslenmesi ve modern barınakların hayvan sağlığı üzerindeki olumlu etkileri, sivil toplum örgütlerinin işleyişi ve yetkinlikleri, hayvancılıkta kamu ve sivil toplum destekleri, çiftçiler arası koordinasyon, hayvan sağlığı mekanizmalarının çalışması ve modern barınaklarda ahır mekanizasyonu konularındaki bilgilerini artırmaları amaçlanmaktadır. 7- Ana Arı Yetiştirme Eğitimi Projesi; Verilen eğitimler ve uygulamalar çerçevesinde kazanılan bilgilerin ışığı altında arcılığın daha bilinçli bir şekilde yürütülmesini sağlamak, kırsal alanda kadınlara, gençlere ve işsizlere üretimde yer vererek istihdamı arttırmak, arıcılığı daha cazibeli bir meslek haline getirmektir. 8- Tarımsal Sulama Eğitim Projesi; Bu projenin uygulanmasıyla beraber, ilimizde son zamanlarda artma eğiliminde olan sulu tarım alanları arttırılacak, birim alanda yüksek verim elde edilecek, sulu tarım alanlarının genişletilmesiyle beraber tarımsal istihdamın arttırılması sağlanacak, işlenen tarım arazileri ve su kaynakları korunacak, toprak ve su kirliliğinin önlenecek, doğru ve etkili sulama yöntemlerinin çiftçilerimize öğretilmesiyle beraber drenaj sorunlarının önüne geçilecektir. Tarımsal üretimde elde edilecek katma değerle çiftçilerimizin gelirlerinde önemli oranda artış sağlanarak sosyal refah düzeyleri iyileştirilecek, bu gelir artışının ilimiz ekonomisine ve dolayısıyla ülke ekonomisine önemli etkileri olacaktır. Bu nedenle projenin uygulanması çok büyük önem arz etmektedir. 65 9- Bal Tutan Eller Projesi: Bu proje ile Bitlis ili Tatvan ilçesinde kırsal alanda yaşayan kadın çiftçilerimize istihdam ve sosyal içerme ile birlikte duyarlılık oluşturmak amaçlanmıştır. Bu duyarlılığı sağlayabilmek amacıyla ilimizde ekonomik olarak yetiştiriciliği yapılan arıcılık teşvik edilecek ve kırsal alanda istihdam yaratılması sağlanacaktır. Proje sayesinde Havza'da yaşayan kadınlar arıcılığı teorik ve uygulamalı olarak öğrenecek, arıcılık konusunda bilgi beceri sahibi olacaktır. Proje sonunda kadınların kendi gelirlerine sahip olmalarının sağlanması ve hanenin geçimine katkı sağlamaları hedeflenmektedir. 10-Bitlis Balının Coğrafi İşarete Kavuşması Projesi: Proje Bitlis İl Merkezi ve 6 ilçede uygulanacaktır. Proje kapsamında ilimizin değişik mera ve yaylalarında ilin bitki florasının tespiti yapılacaktır. Ayrıca arıcılığın yoğun olarak yapıldığı lokasyonlarda, üretim tekniğine uygun üretim yapan işletmelerden alınacak bal numuneleri alınarak tam teşekküllü tahlilleri yaptırılacaktır. Türk Patent Enstitüsüne yapılacak coğrafik işaret başvurusundan bütün Bitlis bal üretici ve satıcıları faydalanacaktır. Bitlis Balının kendine has özelliklerinin korunması, piyasada değişik bileşime sahip kalite ve kantite özellikleri bakımından düşük olduğu halde, Bitlis Balı adı altında satılan balların ekonomik pazarlarda satışlarının önlenebilmesi, ilimizdeki bal üreticilerinin ürettikleri balların kendine has kalitesiyle piyasaya arzlarının sağlanması ve dolayısıyla kaybolan ekonomik değer itibarının temini için bu projenin uygulanması kaçınılmaz olmuştur. İLİMİZDEKİ TARIMSAL PROBLEMLER (KISITLAR), POTANSİYELLER VE İZLENECEK STRATEJİLER Sosyo- Ekonomik Problemler Göç: Bitlis İlimizin 2000 yılı genel nüfus sayımına göre nüfusu 388.678 iken, 2011 yılı itibariyle Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TUİK) verilerine göre, nüfus 336 bin 624 olarak belirlenmiştir. Belirtilen toplam nüfusun % 46’sının (178 bin 788 ) il ve ilçede, kalan %54’ünün (157 bin 836) ise belde ve köylerde ikamet ettiği tespit edilmiştir. 2000 – 2011 yılları nüfus sayım sonuçlarının karşılaştırılması sonucu; İl nüfusunun %13,4 oranında ( 52.054 kişi ) azaldığı görülmüştür. Köyden kente göç edenlerin tamamına yakını genç nüfus olması sebebiyle tarım sektöründeki aktif nüfusun azalmasına neden olmuştur. Genç nüfusun köyden kente göç etmesiyle beraber tarım arazilerinin randımanlı kullanılamaması veya tamamen terk edilmesi tehlikesi doğmuştur. Bunda köy nüfusunun yaş ortalamasının yüksek oluşu önemli bir etkendir. Eğitim :Kırsal kesimde yaşayan insanların, tarımsal ve hayvansal üretim alanlarında eğitim düzeylerinin yeterli olmadığı belirlenmiştir. Özellikle patates ve Şekerpancarı yetiştiriciliğiyle ilgili üretimin hemen her aşaması kadınlar tarafından yapılırken, erkeklerin sadece pazarlama ve nakliye aşamasında aktif rol aldıkları, üretim aşamasında ise genelde pasif rol üstlendikleri bilinmektedir. Bu sebeple eğitim ve yayım çalışmalarında kadınlara öncelik tanınması faydalı olacaktır. Bunun yanında hayvancılıkla ilgili tüm işlerin kadınlar tarafından yapılıyor olmasına rağmen; sun’i tohumlama ve hayvan besleme gibi önemli konularda kadınlara yönelik eğitim çalışmaları yetersiz kalmaktadır. Öz Sermaye Yetersizliği: İlimizdeki Tarımsal işletmeler genellikle küçük ve orta ölçeklidir. Tarım ve hayvancılık Sektöründe meydana gelen dalgalanmalar, ürünlerin piyasaya arzını ve pazarlanmasını olumsuz etkilemektedir. İşletmelerimizin sermaye yapılarının zayıf olması ve üreticilerimizin tek tip üretime bağlı olarak üretim yapmaları nedeniyle, fiyat dalgalanmalarında sürdürülebilirlik önemli ölçüde olumsuz etkilenmektedir. Gelir Düşüklüğü :Türkiye’de genelde tarımda çalışanların geliri diğer sektörlere göre düşüktür. Bitlis’te 2011 yılı istatistiklerine göre kişi başına düşen gelir 3394 TL iken Türkiye ortalaması 15.137 TL dır. Toplam nüfusunun % 86’sı tarım ve hayvancılıkla uğraşan Bitlis’te doğal olarak tarım nüfusunun geliri de düşüktür. Üretim Problemleri Hayvansal Üretim Sorunu: 66 Damızlık temini ; büyükbaş hayvan işletmelerinin damızlık ihtiyacını karşılayabilecek bölgesel damızlık işletmeleri yetersizdir. Damızlık üretimi konusunda ihtisaslaşmış işletmelere ihtiyaç duyulmaktadır. Hayvan Pazarının Olmaması; İlde hayvan pazarının olmaması sebebiyle üreticiler değerinde satış yapamamakta ve kayıt altına alınamamaktadır. Hayvansal ürün işleme sanayi; hayvansal ürün işleme sanayinde küçük işletmeler düşük kapasiteli ve yetersiz sermaye ile faaliyet yapmaktadır. Hayvansal üretimde verimlilik; bilinçsiz üretim , girdi teminindeki zorluklar, kültür ırklarının azlığı vb. sebeplerle verim düşüktür. Yem bitkileri üretimi; Uygulanan projeyle yem bitkileri üretiminde önemli artışlar olmasına rağmen kaba yem açığı ilimiz hayvancılığının en önemli problemlerinden biridir. İşletme girdileri; hayvancılıkta kullanılan yem, ilaç, damızlık vb. girdilerin fiyatları et ve süt fiyatlarına oranla daha hızlı yükselmektedir. Yayım çalışmaları; Hayvancılıkla daha çok kadınlar ilgilenmekte ve son yıllarda artan eğitim ve yayım çalışmalarına rağmen bu kesime yayım hizmeti yeterince verilememektedir. Hayvan ırkları; yüksek vasıflı hayvan ırklarında istenen düzeye ulaşılamamıştır. Hayvan barınakları; özellikle küçük işletmelerde hayvan barınakları iptidai olup üretimi olumsuz etkilemektedir. Çoban temini; kırsal kesimde çobanlık hizmeti verecek insan temininde zorluk çekilmektedir. Bu durum özellikle küçükbaş hayvan yetiştiriciliğini olumsuz etkilemektedir. Bakım ve besleme ; bilinçsiz yetiştiricilik ve işletmelerin karma tarımsal üretim işletmesi tipinde olması, hayvan yetiştiriciliğinin bir çok işletmede ikinci iş olarak yapılması, bakım ve beslemeye gerekli önemin verilmemesi sonucunu doğurmaktadır. Hayvancılık Potansiyeli: İlimizin geniş ıslahedilebilir ve kiralanabilir mera, yayla ve otlakiye alanları mevcuttur. Özellikle meraların zengin bitki florasına sahip olması İlimizde meralarda yapılan Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinden elde edilen ürünler daha kaliteli ve sağlıklı olması nedeniyle tercih edilebilir olması Dünyada ve ülkemizde Koyun - keçi süt ve süt ürünlerine her geçen gün artan talep Genç ve ucuz iş gücünün varlığı Orta doğu pazarına yakınlık İlimizde küçükbaş hayvancılıktaki düşük maliyet nedeniyle rantablitesinin yüksek olması Hayvancılık sektörüne Bakanlığımızca sağlanan hibeler, destekler ve kredilerin olması Yörenin küçük baş hayvancılığına olan kültürel ve sosyolojik yatkınlık. İlimizin iklim faktörlerinin hayvancılık yetiştiriciliğine uygun olması İlimiz Güroymak, Tatvan, Adilcevaz ve Ahlat ilçelerinde geniş yem bitkileri ekiliş alanlarının olması İlimizde bulunan besi hayvancılığı potansiyeli İlimizde önemli bir manda potansiyelinin olması, manda süt ürünlerine olan talebin artması ve pazar değerinin olması Arıcılık Potansiyeli: İlimizin zengin bitki çeşitliliğine(Kekik, ballıbaba, Geven… vb.) sahip olması nedeniyle kendine has aroması olan bal üretiminin yapılabilmesi Genç ve ucuz iş gücünün varlığı Bölgesel ve doğal ürünlere sürekli artan tüketici talebi Arıcılık sektöründe maliyetin düşük olması nedeniyle kar marjının yüksek olması. İlimizdeki arıcılık potansiyelinin yüksek olması ve bal veriminin Türkiye ortalamasının üzerinde olması İlimizde kovan üretim tesisinin olması İlimizin arı hastalık ve zararlılardan ari olması ve Arazi yapısının arıcılık için uygun olması Bitlis balının ülke çapında tanınıyor olması ve pazar değerinin yüksek olması 67 Karakovan bal üretminin yüksek olması, karakovan balına olan talebin artması ve bu durumun Bakanlığımızcada desteklenmesi İlimizdeki rakım (1500-2500) farklılıkları nedeniyle farklı bitki floralarında uzun süre bal üretimi söz konusu olması İlimizde zirai ilaç ve gübre kullanımının çok düşük olması Bitlis ilinin üreticilerinin yeterli bilgi ve kapasiteye sahip olması Konaklama ve ulaşım imkanları nedeniyle gezginci arıcılık için uygun olması Su Ürünleri Potansiyeli: Su ürünleri istihsaline uygun doğal su kaynaklarının (yer altı ve yerüstü) mevcut olması Yavru balık üretimi için uygun su kaynaklarının oldukça elverişli olması Halkın, protein bakımından zengin, kolesterolsüz ve son derece sağlıklı olan balığa talebi ve balık etini daha ucuza satın alabilecek olması Kültür balıkçılığı yönünden hastalık ve zararlılardan ari olması Vangölü, Nazik Gölü, Aygır Gölü ve Arin Göllerinin ilimiz sınırları içerisinde bulunması Vangölünde önemli bir incikefali potansiyelinin olması Hayvansal üretimde verimliliğin artırılması için izlenecek strateji: *Yerli ırktan kültür ırkına geçişin sağlanması; İlimizde genetik kabiliyeti yüksek kültür ırkı hayvancılığın yaygınlaşması için yerel kaynaklarla köy bazlı kültür ırkı hayvancılığı geliştirmek için senkronizasyona dayalı Suni tohumlama çalışmaları yapılmalıdır.Çiftçilerimize kültür ırkı hayvancılık için suni tohumlamanın yaptırmanın önemini anlatmak ve bu konuda ikna etmek amacıyla çiftçi eğitimine ve suni tohumlama çalışmalarına gerekli alt yapı ve maddi desteğin verilmesi gerekmektedir. *Yem, bakım ve beslenme şartlarının iyileştirilmesi *Etkin pazarlama ve örgütlenme sisteminin oluşturulması *Hayvansal üretime dayalı sanayinin geliştirilmesi (Manda sütü,yoğurdu,koyun keçi sütü,tulum peyniri vb.) *Projeye dayalı hayvan barınağı yapımına gerekli desteğin verilmesi *Barınak ruhsatlandırma işlemlerindeki bürakratik engellerin kaldırılması. *Yerel ve ulusal kaynaklı arıcılık projelerine destek verilerek işsiz ve fakir ailelere geçim kaynağı yaratılarak , işsiz olan aile bireylerine istihdam sahası açılması.Hizan,Mutki ve merkez ilçede arıcılığa daha fazla destek verilerek istihdam alanları oluşturulmalıdır. *Geniş mera alanları ve coğrafi özellikleri nedeniyle Hizan,Mutki ve merkez ilçede küçükbaş hayvancılığa, daha düz ,sulu geniş araziler bulunan Ahlat,Adilcevaz,Güroymak ve Tatvan ilçelerimizde büyükbaş hayvancılık projeleri desteklenerek ilimize katma değer sağlanmalıdır. * İlimizde yeni kurulacak ve kapasite artıracak Su ürünleri,arıcılık, küçükbaş ve büyükbaş İşletmelerine Kredi sağlama konusunda kolaylıklar sağlanmalıdır. *İlimizin su kaynakları tespit edilerek uygun olanların su ürünleri yetiştiriciliğinde kullanılarak, işsiz nüfusa istihdam oluşturması gerekmektedir. Böylece ülke ekonomisine ve milli gelire katkı sağlanmış olacaktır. Su Ürünleri Avcılık ve yetiştiricilik projelerine yapılacak desteklemelerle İlimizin balık eti ihtiyacının kendine yetecek ve çevre illere balık pazarlayacak düzeye çıkarılacaktır. *Hayvancılık projeleri desteklenmesi İşsiz nüfusu, kendilerine iş imkanı sağlamak suretiyle psikolojik ve sosyal açıdan rehabilite etmek, işsizliğin getirdiği sosyal erozyonu bir nebze olsa önlemiş olacaktır. Bitkisel Üretim Sorunu: *Sertifikalı tohumluk kullanımındaki yetersizlik *Mekanizasyon problemi –Makinaların optimum kullanılmaması *Amacına uygun arazi kullanılmaması, arazilerin çok parçalı ve küçük olması *Yetersiz girdi kullanımı ve Öz sermaye problemi *Erozyon problemi( rüzgar ve su erozyonu) *Pazarlama problemi ve Örgütlenme problemi *İklim problemi Bitkisel Üretim Potansiyeli: Önemli oranlarda şekerpancarı ve patates üretiminin yapılması 68 Bazı bölgelerde uygun sebzecilik ve meyvecilik alanlarının mevcut olması Meyvecilik açısından pazarlama stratejisine uygun alanların mevcut olması.(Yüksek rakımlı meyvecilik yapılabilecek yerler) Meyvecilik açısından çok çeşitli meyve türlerinin yetişiyor olması. (Nar,Üzüm,Fındık,Kiraz,Dut,Ceviz,Elma,Armut,İncir…) Adilcevaz cevizinin ülke genelinde tanınıyor olması ve pazar değerinin yüksek olması İklim değerlerinin meyveciliğe uygun olması Meyve bahçesi tesisi için yeterli arazi varlığı Ucuz iş gücü ve Orta doğu pazarına yakınlık Sektöre verilen devlet destekleri ve krediler Bitkisel üretimde verimliliğin artırılması için izlenecek strateji: *Yöreye uygun sertifikalı tohumluk kullanımının artırılması *Bilinçli girdi kullanımı *Sulanabilir alanların sulamaya açılması ve drenaj problemi olan alanların rehabilite edilmesi *Nadas alanlarının daraltılması *Tarıma elverişli kullanılmayan arazilerin değerlendirilmesi *Arazilerin parçalanmasının engellenmesi *Etkin pazarlama ve örgütlenme sisteminin oluşturulması Tarıma dayalı sanayinin geliştirilmesi * Meyvecilik ve sebzecilik projelerinin yerel ve ulusal düzeyde desteklenmesi gerekir. *İlimizde meyveciliğe uygun yer tespit edilerek özellikle elma,ceviz,kiraz ve nar meyve türlerinde bodur-yarı bodur toplu kapama meyve bahçeleri oluşturulması gerekmektedir.Bu amaçla uygulanacak meycecilik projesinin yerel düzeyde desteklenmesi gerekir.İlimizde mevcut meyvecilik potansiyelini değerlendirilerek model kapama meyve bahçeleri kurulması ve meyvecilik konusunda belli bir kapasite oluşturması,birim alanda verim ve kaliteyi yükseltmek suretiyle çiftçilerimizin gelir ve refah düzeylerinin artırması sağlanmalıdır.Böylece İlimiz ekonomisine katkı sağlanacak, yeni istihdam alanları oluşacak ve İlimiz meyve üretim ve ticaret merkezi haline gelecektir. Organik Tarım Sorunu: Ekonomik yetersizlikler ve Bilgi yetersizliği Tescil ve sertifikasyon işlemlerinde yetersizlik ve pazarlama ağı sorunu Organik Tarım Potansiyeli: İlimizdeki arazilerinin verimli ve bakir olması. Arazi yapısı ve bitki örtüsüne bağlı olarak bitkisel ve hayvansal üretimin ilimizin genelinde ekolojinin doğal yapısının bozulmamış olması. Su ve çevre kirliliğinin olmaması. Kimyasal ilaçlamaların az olması. Doğada kendiliğinden yetişen ve organik ürün olarak değeri bulunan ürün potansiyeli. Organik bal potansiyeli. Organik hayvansal ürünlerin olması. Organik meyvecilik potansiyeli. Organik ürünlere ülkemizde ve dünyada artan talepler. Organik ürünlere verilen devlet destekleri ve krediler. Organik Tarım için izlenecek strateji: * Organik Tarımsal üretimin artırılması *Organik ürünlere ilişkin tanıtın ve reklam yapılması *Organik ürün pazarını geliştirmesi *Etkin pazarlama ve örgütlenme sisteminin oluşturulması Organik Tarıma dayalı sanayinin geliştirilmesi. *İlimiz yılda 140 bin ton patates üretimi ve 150 bin ton şekerpancarı üretimi yanında meyvecilik sektörüyle de ön plana çıkmaktadır. Bitlis ilinin her ilçesinde kendi özgü bir ürün deseninden bahsedilebilir. Adilcevaz ilçemiz ceviziyle, Ahlat ilçemiz patatesiyle, Hizan ilçemiz 69 arıcılık ve meyveciliğiyle, Mutki ilçemiz koyun keçi yetiştiriciliğiyle, Tatvan ilçemiz büyükbaş hayvan yetiştiriciliğiyle, Güroymak ilçemizde özellikle manda yetiştiriciliğiyle ön plana çıkmaktadır. *İlimizde tarımsal projelere verilecek desteklerle tarım ve hayvancılık sektöründe yeni istihdam alanları meydana gelecektir. Ayrıca tarımsal üretim ve tarımsal sanayi entegrasyonunun sağlanmasına yönelik çalışmalar, tarımsal örgütlenme çalışmalarını teşviki, Pazar sorunlarını çözmeye yönelik tedbirlerin alınması ve kırsal alanda gelir getirici alternatif projelerin hayata geçirilmesi tarım sektöründe çalışan sayısını ve bu nüfusun GSYİH içindeki payının arttıracaktır. BİTLİS’DE TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN 1. Büyükbaş-Küçükbaş ve Arıcılık açısından ilimizin geniş ıslah edilebilir ve kiralanabilir mera, yayla ve otlakiye alanları mevcuttur. Özellikle meraların zengin bitki florasına sahip olması 2. Genç ve ucuz işgücü varlığı 3. Orta doğu pazarına yakınlık 4. Bölgesel ve doğal ürünlere sürekli artan tüketici talebi ve kendiliğinden yetişen ve organik ürün olarak değeri bulunan ürün potansiyeli 5. Doğal su kaynaklarında ilimiz potansiyelinin çok yüksek olması nedeniyle su ürünleri üretimine yatırım yapılabilir olması 6. Tohumluk üretiminde (patates) önemli bir yere sahip olması 7. Meyvecilik açısından pazarlama stratejisine uygun alanların mevcut olması.(Yüksek rakımlı meyvecilik yapılabilecek yerler) 8. İlimizdeki arazilerinin verimli ve bakir olması nedeniyle, bitkisel ve hayvansal üretimindeki organik potansiyelin olması. 9. Organik ürünlere ülkemizde ve dünyada artan talepler 10. Arıcılık potansiyelinin yüksek olması ve bal veriminin Türkiye ortalamasının üzerinde olması 70 T.C. BİTLİS VALİLİĞİ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü KURUMUN ÖNEMLİ SORUN VE İHTİYAÇLARI KONUNUN ÖZETİ : 1-İl Müdürlüğümüzdeki Personel İhtiyacı 2- İl Müdürlüğümüzdeki Araç İhtiyacı 3- Dap İdaresi,DAKA ve İl Özel İdaresi Kaynaklarından Tarım ve Hayvancılık Projelerinin desteklenmesi KONUNUN AÇIKLAMASI : 1-Hayvancılığı geliştirme, koruma kontrol ve denetim hizmetlerinin sağlıklı yürütülmesi, hayvan hastalık ve zararlıları ile mücadele programlarının, yem bitkileri üretiminin arttırılması, zirai mücadele faaliyetlerinin, su ürünleri hizmetlerinin yürütülmesi ve 4342 sayılı Mera Kanununun sağlıklı bir biçimde uygulanabilmesi için yeterli sayıda teknik ve idari personel ihtiyacı bulunmaktadır. 2- İl Müdürlüğümüzde Gıda Tarım ve Hayvancılık Hizmetlerinde kullanılan araçlar yeterli olmadığı mevcut olanlarda ekonomik ömürlerini tamamlamışlardır. 3-İl genelinde tarımsal kalkınma ve istihdama yönelik uygulanacak yerel bazlı Tarım ve Hayvancılık projelerine Dap İdaresi,DAKA ve İl Özel İdaresi kaynaklarından kaynak aktarılması gerekmektedir. SONUÇ-ÖNERİLER VE İSTEKLER : 1-İlimizde Tarım hizmetlerinin sağlıklı yürütülebilmesi için yeterli sayıda Ziraat Mühendisi-Gıda Mühendisi-Su Ürünleri Mühendisi-Veteriner Hekim ihtiyacı bulunmaktadır. 2- İl Müdürlüğümüz gıda denetim faaliyetlerinde (il merkezi ve ilçeler) kullanılmak üzere 3 adet küçük ticari Gıda Denetim Aracına ihtiyaç vardır. Müdürlüğümüz bünyesinde görev yapan binek araçları kullanılamaz haldedir. Bu yüzden 2013 yılında 14 adet araç kiralaması yapılmıştır. 2014 yılı arazi sürvey, bayii denetimleri, çiftçi eğitimleri, demonstrasyonlar, istatistiki arazi çalışmaları, kooperatifçilik, hayvan aşılama çalışmaları vb. faaliyetlerde kullanılmak üzere 6 adet Pick-Up ve 2 adet binek araca ihtiyaç vardır. 3- Tarımsal kalkınma ve istihdama yönelik Tarım ve Hayvancılık Projelerine yeterince kaynak aktarılması. İLGİLİ BAKANLIK VE KURULUŞ : GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI BİTLİS İL MÜDÜRLÜĞÜ Arz ederim. Bülent KORKMAZ İl Müdürü 71 2003 2004 2005 10.521.541 15.022.807 16.814.269 9.592.833 3.661.809 16.814.269 4.112.661 9.782.598 6.721.564 6.114.489 7.701.009 7.794.420 8.528.652 8.458.034 9.198.348 88.887.853 463.000 987.070 2.736.000 8.333.975 2.684.540 1.297.925 2.057.692 2.351.774 2.749.639 3.427.573 1.692.038 28.781.226 59.782 103.408 137.456 54.325 192.915 380.209 380.209 1.308.304 2.643.283 1.308.639 488.565 488.565 4.929.052 38.768 52.480 31.927 58.963 58.963 332.520 ALTERNATİF ÜRÜN DESTEĞİ (TÜTÜN) 249.267 456.306 465.061 0 0 1.170.634 YAĞLI TOHUMLU BİTKİ FARK DESTEĞİ 953 2.840 16.316 87.529 230.176 337.814 1.007.930 507.109 507.109 2.022.148 0 1.728.337 0 2.548.246 324.880 689.183 800.000 1.814.063 DGD MGD (MAZOT-GÜBRE-TOPRAK ANALİZİ) 2006 BİTKİSEL ÜRETİM DESTEĞİ 2007 2008 2002 2009 2010 2011 2012 2013 2003-2013 41.429.909 YEM BİTKİLERİ DESTEGİ 290.000 SERTİFİKALI TOHUM KULLANIM DESTEĞİ ORGANİK TARIM DESTEĞİ SERTİFİKALI FİDAN DESTEĞİ 86.064 5.355 HUBUBAT BAKLAGİL FARK DESTEĞİ KURAKLIK DESTEĞİ (PATATES DAHİL) 819.909 SERTİFİKALI TOHUM ÜRETİM DESTEĞİ GENEL TOPLAM 10.811.541 19.147.616 TAHMİNİDİR 34.615.608 16.441.494 18.116.573 9.551.950 8.341.086 10.185.145 13.355.428 14.625.959 15.825.502 13.355.408 173.561.769 HAYVANSAL ÜRETİM DESTEĞİ 2002 2003 2004 2005 2006 KOYUM-KEÇİ DESTEKLEMESİ 2007 318.390 2008 1.829.502 2009 4.504.000 2010 3.633.570 MANDA ISLAH PROJESİ ANAÇ MANDA DESTEĞİ 440.550 ANAÇ SIĞIR DESTEĞİ 51.000 2011 2012 2013 2003-2013 5.629.980 6.791.796 6.791.796 29.499.034 868.000 1.122.550 1.396.850 3.387.400 134.000 154.700 154.700 934.950 1.500.000 3.805.383 142.000 265.263 686.675 1.211.445 10.770 9.000 18.225 32.700 35.000 216.775 3.260 3.775 418.110 621.033 691.640 717.464 3.409.759 BESİ SIĞIR DESTEĞİ 33.300 117.629 120.514 BRUCELLA REV-1 GENÇ AŞI DESTEĞİ ÇİĞ SÜT DESTEKLEMESİ 390.464 BUZAĞI DESTEĞİ 111.080 S-19-ŞAP AŞI DESTEĞİ ARICILIK DESTEĞİ 48.480 48.480 153.885 139.005 BAL DESTEKLEMESİ 48.480 21.420 747.800 467.446 56.802 211.110 360.552 1.285.146 36.490 56.802 HASTALIK TAZMİNAT DESTEĞİ SUNİ TOHUMLAMA DESTEKLEMESİ PROGRAMLI AŞI DESTEKLEMELERİ GEBE DÜVE DESTEKLEMESİ 89.495 179.424 57.146 275.464 318.622 478.675 1.280.001 529.550 128.041 11.550 1.331.567 2.000.708 355.823 135.036 267.980 410.450 10.175 - - TAHMİNİDİR 96.960 159.395 1.081.109 271.443 390.464 86.904 7.434 SU ÜRÜNLERİ DESTEĞİ TOPLAM 7.035 10.175 8.000 35.000 47.750 128.750 568.750 407.026 451.673 1.646.949 1.205.236 2.112.102 5.697.460 5.363.629 9.357.707 10.859.657 12.978.239 48.911.494 2002 Ziraat Bankası Tarım Kredi Kooperatifleri TOPLAM 2003-2013 koop dap kırsal eko alet makine sulama bitki hayvan kredi toplam tar. Yayım danışmanlık desteği 2010 2011 2012 2013 360 Bin TL 50.000.000 70.000.000 17.800.000 10.056.000 37 Bin TL 3.200.000 7.300.000 5.571.100 73.200.000 25.100.000 15.627.100 300.000 397 Bin TL 50.300.000 45.300.000 2.223.000 10.800.000 6.700.000 1.900.000 173.561.769 48.911.494 164.227.100 453.623.363 261.600,00 TL 2013 yılı 164.227.100
© Copyright 2024 Paperzz
