Akut olarak yaralanmış hastaların veya bazı ciddi olguların resüsitasyonunda birincil öncelik yeterli solunumun temini ve havayolu güvenliğinin sağlanmasıdır Hava yolu yönetiminde oksijenizasyon ve ventilasyon önemlidir. Havayolunu korumak Spontan yutması olmayan hastalarda havayolu tehlikeye düşerse aspirasyon riski artar. Havayolu obstrüksiyon bulguları; aşırı anksiyete, wheezing, stridor ve öksürük. Havayolu obstrüksiyonu tam olursasolunumsesleri duyulmayacaktır. • Orofarinksten kusmuk,kan veya sekresyonların uzaklaştırılması için aspirasyon katateri ile hava yolunu temizlemeli. • Çene kaldırma veya çene itme manevraları ile hava yolunu açmak gerekir. • Eğer servikal yaralanma yoksa başı koklama pozisyonuna getirmeli. (Çeneyi yukarı,boynu fleksiyona,başı ekstansiyona) • Servikal yaralanma varsa çeneyi anguluslardan öne ve yukarı itmeli. Eğer hastada apne devam ediyorsa ventilasyonu desteklemeli, derhal endotrakeal entübasyon gerçekleştirilmeli. Yüksek akımlı oksijen uygulanmalı. Hastanın solunum çabasının etkinliğini değerlendirmeli. Solunum hızı, tidal volüm, bilinç düzeyi, deri rengi, üst hava yollarına ait sesler ve AC oskültasyon sesleri değerlendirmede yardımcı bulgulardır. Eğer entübasyon endikasyonu varsa yüksek akımlı oksijene devam edilmeli. Oksijen Zor hava yolu veya solunum yetersizliği olan hastalara nazal kanül yardımı ile 6 lt/dk akım hızında oksijen, hastada %20-40 inspire oksijen konsantrasyonu sağlar. • Entübasyona başlamadan önce 2-3 dk süreyle %100 oksijen verilmeli.Bu işlem soluyan bir hastada apne gelişirse hipoksiye karşı 6-7 dk süreyle koruma sağlar. • Başarısız entübasyon girişimleri 30 saniye içinde sonlandırılmalı ve hasta yeniden oksijenlendirilmeli. Hava yolundaki kan ve sekresyonların temizlenmesi için her zaman sert tipte aspirasyon kataterlerin bulunması gereklidir. Çene kaldırma ve itme manevraları havayolunun açılmasında etkisiz ise oral veya nazal havayolu açılmalıdır.Oral hava yolu en iyi bilinci kapalı hastada kullanılır.Dil basacağının yardımıyla ya da ağzın içerisine itilerek dil görüldükten sonra çevrilmek suretiyle yerleştirilebilir Oral havayolu ;S şeklinde sert öğürme refleksi olmayan hastalarda kullanılır. Dilin üzerine konkav kısmı başa gelecek şekilde yerleştirilir.daha sonra 180 derece döndürülür. Nazal havayolu;öğürme refleksi olan hastaya yerleştirilebilir.esnektir.ucu lidokainli jel ile kayganlaştırılır. Havayolunun açılmasını takiben, entübasyondan önce hastanın preoksijenize edilmesi için pozitif basınçlı ventilasyon kullanılabilir Havayolu korunmamış hastalarda Sellick Manevrası önerilir.Krikoid kıkırdak üzerine uygulanan sert bir basınç özefagusa bası yaparak,havayolu refleksleri kaybolduğu zaman mide içeriğinin aspire edilmesini önler. Gastrik dekompresyon yapmak için nazogastrik tüpün geçişine izin verecek içi boş bir özefageal tüp içerir. • Orofarengeal havayolunun büyük distal şişirilebilir kaflı modifiye bir şeklidir. Kaf supraglottik alanda şişirilir. • Yerleştirme kolaylığı nedeniyle resüsitasyonda kullanılır. Entübasyon İleri havayolu kontrolünde, herhangi bir girişimden önce havayolu pozisyonu, aspirasyon ve %100 oksijen verilmelidir. Hastaların çoğu, kordların izlenebildiği direkt laringoskop aracılığı ile oral yol ile entübe edilebilir.Bu yolun tercih edilmesinin sebebi,tüpün kordlardan geçerek trakeaya girdiğinin görülmesidir. Endotakeal tüpler yetişkin erkeklerde8.0-8.5 mm iç çap,kadınlarda 7.5- 8 mm iç çap tercih edilir. Kavisli bıçaklar daha az travma yaptıklarından daha fazla tercih edilirler. Entübasyon endikasyonları Solunum yetmezliği (apne, hipoksi, hipoventilasyon) Hava yolu tıkanıklığı (yabancı cisim, fikse kitle, travmatik deformite, sekresyonlar) Hiperventilasyon ihtiyacı (kafa travması, kritik hastalar veya ciddi yaralanması olan hastalarda metabolik asidoz varlığı) Havayolu açıklığını korumada yetersizlik (bilinç durumunda değişiklik, normal hava yolu reflekslerinin kaybı) Havayolu baskılanmasının tehdidi veya beklentisi (şok, çoklu travma, sedasyon veya paralizi ihtiyacı) • OROTRAKEAL ENTÜBASYON KONTRENDİKASYONLARI -Kordlarda veya hipofarinkste mekanik obstrüksiyon -Ciddi larinks/trakea travması -Beklenmeyen anatomik özellikler Komplikasyonları En erken komplikasyonları özefagial entübasyon ve ana bronş entübasyonu Tüpün yerinden çıkması Arytenoid kıkırdak avülsiyonu,kayması, Özefagial perforasyon Subglottik stenoz. Geç komplikasyonlar ise yumuşak doku enfeksiyonları, mediastinit, trakea stenozu ve disfonidir. • Entübasyondan sonra,göğüs duvarının ekspansiyonunu gözlemleyerek endotrakeal tüpün pozisyonunu değerlendirmek gerekir. • Ventilasyon sırasında her iki AC sahasını ve karnı oskülte etmek gerekir.AC seslerinin duyulmaması ya da abdominal seslerin bulunması özefageal yerleşimi düşündürür. • Eğer solunum sesleri sağda soldan daha fazla ise,sağ ana bronş entübasyonundan şüphelenmek gerekir. Hızlı ardışık entübasyon Trakeal entübasyonu kolaylaştırmak için bir indüksiyon ve bir nöromüsküler blokör ajanın eş zamanlı uygulanmasıdır . İndüksiyon ajanları; Etomidat;nonbarbitürat hipnotik,myokardiyal ve serebral iskemiden koruması açısından tercih edilir.uyanık hastalarda bulantı kusmaya neden olabilirler. Propofol;lipofilik ,hızlı etkili sedatiftir hipotansiyona neden olabilir. LARİNGEAL MASKELİ HAVA YOLU • Zor havayolu yönetiminde kurtarıcı bir seçenektir. LMA distalinde şişirilebilir bir maske içeren ve hipofarinkse körlemesine yerleştirilen yarı sert bir tüptür. • Maske larinksin üzerine yerleşir ve glottik açıklığın etrafını kapatır.vokal kordların görülemediğinde tercih edilirler. • Mide içeriğinin aspirasyonlarına karşı korumada yetersizdirler. Fiberoptik bronkoskopi Direkt laringoskopların kullanılamadığı ya da başarısız olduğu durumlarda glottis açıklığını lokalize etmek için kullanılabilir. Böylece endotrakeal tüp endoskobun üzerinden trakeaya doğru ilerletilebilir. Hipofarinks kanla ve sekresyonla dolu iken bu yöntem zaman kaybı olabilir. İğne krikotirotomi Acil cerrahi hava yolu oluşturulmasında standart yaklaşımdır. Krikotiroid membran krikoid kıkırdak tarafında kaudal olarak çevrelenmiştir. Sternal çentiğin yaklaşık olarak dört parmak üzerinde bulunur. Krikotiroid membranın üst üçte birlik kısmından transvers olarak geçen süperior krikotiroid damarların yaralanmasını önlemek için , bu membranın alt üçte birlik bölümünden iğne yerleştirilir. Cerrahi trakeostomi Kesin endikasyonu; krikotiroid membrana girişi engelleyen tiroid veya krikoid kıkırdakta kırıkla sonuçlanan künt boyun travmasıdır. Damar, sinir ve visseral dokulara yakınlığı nedeniyle komplikasyon riski yüksektir , cerrahi tecrübe gerektirir.
© Copyright 2024 Paperzz