Okulun Örgüt Özellikleri ve Görevleri

19.03.2014
Bir Örgüt Olarak Okul
Okulun Örgüt Özellikleri
Bu başlık altında;
• Örgüt ve yönetim kavramları
• Örgüt Kuramları
• Amaç ve süreçleri işlevsiz olsa, modası geçse bile
okullar “müşteri” bulan bir kurumdur.
• Bu özellik okullarda değişim ve yeniliği zorlaştırır.
– Klasik Kuramlar
– Neo-Klasik Kuramlar
– Sistem Kuramı
1. Okulun hammaddesi toplumdan gelen ve topluma
giden insandır.
• Örgütün Boyutları
• Okulun Örgüt Özellikleri
• Okulun Görevleri
19.03.2014
– Birey boyutu kurum boyutundan daha duyarlı
– İnformal yanı formal yanından daha ağır
– Etki alanı yetki alanından daha geniştir.
2
19.03.2014
Okulun Örgüt Özellikleri
Okulun Örgüt Özellikleri
2. Okulda çeşitli değerler vardır ve bu değerler
çatışır.
• Okulun temel görevi birbiriyle çatışan sosyal,
politik ve ekonomik değerleri uzlaştırmak ve
dengelemektir.
• Okul yöneticisi kamu yararını dikkate alarak bu
değerleri uzlaştırmalıdır.
• Okul bireyin topluma uymasını sağlamak için
kurulmuş bir örgüttür.
19.03.2014
3
3. Okulun ürününü değerlendirmek güçtür.
• Öğretmenin amaçların gerçekleşmesine katkısını
ölçmek güçtür.
• Öğretim eyleminin ürününü gözlemlemek güçtür.
• Hatalı üretim fark edilmez, çoğu zaman
düzeltilemez.
• Bu üretim hatalarının düzeltilmesinden birinci
derecede okul müdürü sorumludur.
• “İyi adam” olma eğiliminde olmayan yöneticiler
tarafsız değerlendirme ve düzeltme yapabilir.
4
19.03.2014
5
Okulun Örgüt Özellikleri
Okulun Örgüt Özellikleri
4. Okul özel bir çevredir.
• Okul gerçek çevrede olmayıp istenen veya olup
istenmeyen kavram ve süreçleri düzenleyerek özel
bir çevre yaratır.
• Okul gerçek çevreyi çocuğa kolaylaştırarak,
temizleyerek ve dengeleyerek öğretir.
• Okul ile çevre arasında kopukluk olmamalıdır.
5. Okul çevredeki formal ve informal örgütlerin yön
verdiği veya etkilediği bir örgüttür.
• Okul çevrenin tüm eğitim problemlerine
katılmalıdır.
• Okul çevresine insan kaynakları hazırlayan bir
örgüttür.
• Çevreye sunduğu insan kaynakları hem toplumu
hem de okulu etkiler.
19.03.2014
6
19.03.2014
7
1
19.03.2014
Okulun Örgüt Özellikleri
Okulun Örgüt Özellikleri
6. Baskı grupları kendi yararları için okulun fikir
bağımsızlığını sınırlamaya çalışır.
• Baskı grupları okulun amaçlarını kendi yararlarına
araç olarak kullanmak ister.
• Bu bazen eğitim politikalarına da yansıyabilir.
• Toplumdaki fikir karışıklığı, eğitimde karışıklığa
neden olur.
7. Okul kültür değişimini sağlayan örgütlerin başında
yer alır.
Okulun kültürel fonksiyonu konusunda iki görüş:
a) Okul sosyal mirası, var olan kültürü, gelecek
nesillere aşılamalıdır.
Var olan bilgileri çocuğa kazandırmak
b) Okul, sosyal düzende, kültürde gerekli
düzenlemelerin yapılmasına yardım etmelidir.
Değişen kültürü toplum için en uygun yöne götürebilecek
güçte vatandaşlar yetiştirmek
19.03.2014
8
19.03.2014
Okulun Örgüt Özellikleri
Okulun Örgüt Özellikleri
8. Okul bürokratik bir kurumdur.
• Bu özellik, baskı gruplarının okulu yönlendirmesine
karşı bir güvenlik sağlar.
• Dezavantajları: rutinleşme, kalıplaşma, işlemezlik
Böyle durumlarda;
• Başarı yerine kıdem geçer
• Amaçların yerini araçlar alır
• Örgüt içi çatışmalar artar.
19.03.2014
9
9. Okulun kendine özgü bir kişiliği vardır.
• Bu kişilik örgütün havasında, ikliminde görülür.
• Çalışanlar arası ilişkiler,
• Yöneticinin davranışları,
• Liderlik tipi
gibi etkenler iklimin niteliğini belirler.
10
19.03.2014
11
Okulun Görevleri
Okulun Görevleri
Okulda yönetim sisteminin görevleri dört boyutta
toplanabilir:
1. Eğitimin amaçlarına ilişkin ana politikanın
belirlenmesi
2. Buna yönelik uygulama politikalarının belirlenmesi
3. Bu politikaların teknik ve işletmecilik yönleri
4. Yönetim süreçlerinden gereğince yararlanılması
• Okulun görevleri, eğitimin görevleridir:
Sosyal görev: Çocuğu sosyalleştirmek, ona
toplumsal kültürü aşılamaktır.
Politik Görev: Yetiştirdiği kuşağın devlet sistemine
bağlılığını sağlamak, politik liderler bulmak ve
yetiştirmektir.
Ekonomik Görev: Ekonominin beyin gücü ve insan
gücü gereksinimini karşılamaktır.
19.03.2014
12
19.03.2014
13
2
19.03.2014
Okulun Görevleri
• Eleştirel düşünce ve davranışın geliştirilmesi
Bunun için okulun tarafsızlığı şarttır.
• Toplumdaki anlaşma ve kaynaşmanın artmasını
sağlamak.
• Çevrenin kalkınmasına katkı sunmak
19.03.2014
14
3