KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIM TALİMATI KOD:YÖN.TL.20 YAYIN TRH:EKİM 2012 REV. TRH:EYLÜL 2014 REV NO:01 SAYFA NO:1/5 1.AMAÇ: Hastane çalışanlarını iş ortamında karşılaştığı ,kimyasal,radyolojik,fiziksel, çevresel zararlardan ve kan ve vücut sekresyonları ile bulaşan enfeksiyonlardan korumak çalışan güvenliğini sağlamaktır. 2.KAPSAM: Hastalara bakım veren personeli ve tüm hastane bölümlerinde çalışan personelleri kapsar. 3. TANIMLAR: 4. UYGULAMA: 4.1.El hijyeni ve kullanılan ekipmanlar(Sıvı sabun, kağıt havlu ,alkol bazlı el dezenfektanı 4.1.1.Eller hastane ortamında sıvı sabun ve su ile öncelikle “El hijyeni için 5 endikasyon” kuralına göre ve aşağıda belirtilen durumlarda yıkanmalıdır:  Gözle görülür kir varlığında,  Proteinasöz materyalle kontamine ise,  Kan veya diğer vücut sıvıları ile kirlendi ise,  Spor yapan bakterilerle ispatlı veya düşünülen enfeksiyon varlığında,  Hasta ile her temas öncesinde ve sonrasında,  Hasta bakımında kullanılan aletlere temas öncesinde ve sonrasında,  İnvaziv işlemler öncesinde ve sonrasında,  Eldiven giyme öncesinde ve sonrasında,  Hasta çevresi ile temas öncesinde ve sonrasında,  Vücut sıvı ve sekresyonları ile, bütünlüğü bozulmuş cilt ile veya mukoz membranlarla temas sonrasında,  Hasta ile temasta önce kontamine bir alana temas edilmesi gerekti ise, bundan sonra temiz alana yapılacak temas öncesinde,  El antiseptiği ile her beş ovalama işlemi sonrasında bir kere eller yıkanmalıdır veya el antiseptiği içerisindeki yumuşatıcı maddenin ellerde birikme hissine sebep olduğu aşamada eller yıkanmalıdır.  Tuvalete girdikten sonra ellerin su ve sabunla yıkanması gereklidir. 4.1.2.Yemekhane personeli aşağıdaki belirtilen durumlarda ellerini yıkamalıdır:  İşe başlamadan önce ve çalışma sırasında ihtiyaç duyulan sıklıklarda,  Mola zamanlarından sonra, bir şeyler yiyip içtikten sonra,  Hapşırdıktan sonra, burnunu sildikten sonra ve tuvaletten sonra,  Hammadde, et, çiğ yumurta, sebze, meyve gibi ürünlere dokunduktan sonra,  Kirli tabak, bıçak, ekipman taşıdıktan sonra,  Yerden bir şeyler aldığınızda, yerleri sildiğinizde, çöp taşıdığınızda veya çöp kutusuna dokunduktan sonra,  Temizleyici veya kimyasal madde kullandıktan sonra,  Duvar, telefon, para, kapı kolu vb. gibi cisim veya yerlere dokunduktan sonra, KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIM TALİMATI KOD:YÖN.TL.20 YAYIN TRH:EKİM 2012 REV. TRH:EYLÜL 2014 REV NO:01 SAYFA NO:1/5 4.1.3.Eller ENF.TL.03. El hijyeni ve eldiven kullanma talimatında anlatıldığı şekilde yıkanır,kağıt havlu İle eller kurulanır .Yine aynı talimatta anlatıldığı durumlarda alkol bazlı el dezenfektanı kullanılır. 4.2.Eldiven Kullanımı :Steril,non steril ve diğer eldiven çeşitlerinin kullanımı: Eldiven kullanımı ENF.TL.03. El hijyeni ve eldiven kullanma talimatında anlatılmıştır. 4.2.1. Eldiven kullanımı ile ilgili dikkat edilecek hususlar şunlardır:  Eldiven el yıkama yerine kullanılmamalıdır.  Eldiven giymeden önce ve eldiven çıkarıldıktan sonra el hijyeni sağlanmalıdır.  Eldiven giyilmesinin, ellerin kontaminasyonuna karşı tam bir koruma sağlamadığı konusunda personel bilgilendirilmelidir.  Eldiven giyme endikasyonu ortadan kalkar kalkmaz eldiven çıkarılmalıdır.  Eldivenli eller yıkanmamalı, üzerine alkol bazlı el dezenfektanı uygulanmamalıdır.  Bir hastaya bakım verdikten sonra eldiven çıkarılmalıdır.  Aynı eldiven birden fazla hastanın bakımı için kullanılmamalıdır.  Aynı eldivenle asla iki farklı girişimde bulunulmamalıdır.  Eldivenler yıkanmamalı ve yeniden kullanılmamalıdır.  Hasta bakımı sırasında, kontamine vücut bölgesinden temiz vücut bölgesine geçileceği zaman eldiven değiştirilmelidir.  Hastaların farklı vücut bölgelerine uygulanan işlemlerde, her işlemden sonra el hijyeni sağlanmalı ve eldiven değiştirilmelidir.  Hastadan hastaya geçerken eldiven değiştirilmelidir.  İzole hasta odasından çıkmadan önce eldivenler dikkatli bir şekilde çıkartılmalı, el hijyeni sağlanmalı ve odada bulunan kontamine araç-gereç ve çevre yüzeylerine dokunulmamalıdır. 4.2.2. Non-Steril Eldiven Kullanılması Gereken Durumlar:  İzolasyon uygulanmış olan hastaların odalarına girmeden önce,  Kanla ve bütünlüğü bozulmuş cilt ya da mukoz membranlarla temas; yüksek düzeyde infeksiyöz ve tehlikeli organizmaların potansiyel varlığı ile epidemik ya daacil durumlarda; intravenöz damar yolu takılması ve çıkartılması, kan alınması, venöz hattın sonlandırılması işlemlerinde; pelvik ve vajinal muayenede; endotrakeal tüplerin açık aspirasyon işlemi gibi hastanın kan, vücut sıvı ve sekresyonları, çıkartılar, ya da vücut sıvıları ile gözle görülebilir düzeyde kirlenmiş eşyalarla direkt temas gerektiren işlemlerde,  Kusmuk içeren kabın boşaltılması, aletlerin tutulması, temizlenmesi, atıkların ellenmesi ve vücut sıvı döküntülerinin temizlenmesi gibi hastanın kan, vücut sıvı ve sekresyonları, çıkartılan ya da vücut sıvıları ile gözle görülebilir düzeyde kirlenmiş eşyalarla indirekt temas gerektiren işlemlerde,  Kirli yatak takımlarının değiştirilmesi işleminde 4.2.3. Steril Eldiven Kullanılması Gereken Durumlar:  Herhangi bir cerrahi işlem ya da vajinal doğum vb gibi hastanın steril vücut bölgesine yapılacak girişimlerde,  İnvaziv radyolojik işlemlerde, KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIM TALİMATI KOD:YÖN.TL.20     YAYIN TRH:EKİM 2012 REV. TRH:EYLÜL 2014 REV NO:01 SAYFA NO:1/5 Santral damar yolu açılması, kateter yerleştirilmesi işlemlerinde, Kullanılacak malzemelerin sterilitesinin korunması gereken durumlarda, Total parenteral nutrisyon hazırlanmasında, Kemoterapötik ajanların hazırlanmasında, 4.2.4. Diğer eldiven çeşitlerinin giyilmesi gereken durumlar:  Teknik serviste çalışan teknisyenler elektrik işleri yaparken elektrik çarpmasından koruyan eldiven giymelidir.  Bahçede çalışan personeller yaralanmalara karşı kalın eldiven giymelidir  Tıbbi atık taşıyan personeller kalın eldiven giymelidir.  Mutfakta çalışan elemanlar ısı geçirmez dirseğe kadar örten eldiven giymelidir.  Sterilizasyon ünitesi çalışanları etilenoksit ile temasta kalın eldiven giymelidir.  Teknik serviste çalışan elemanlar ellerinin güvenliğini tehdit eden işlemlerde iş eldiveni yada çelik eldiven giymelidir.  Temizlik personeli temizlik sırasında tahriş edici malzemelerle çalışacaksa ,ya da temizlik yapacaksa temizlik eldiveni kullanabilir. 4.2.5. Bariyerli Eldiven Kullanılması Gereken Durumlar:  Kırım Kongo kanamalı ateşi hastaları ile HIV pozitif- hastalara yapılacak her tür invaziv işlemden önce  HCV ya da HIV pozitif hastalarda cerrahi girişimlerde 4.2.6. Bariyerli ve Nonsteril Eldiven Kullanılması Zorunlu Olmayan Durumlar:  Tansiyon ölçümü, ateş ve nabız ölçümü, subkutan ve intramüsküler enjeksiyon, hastanın giydirilmesi, banyo yaptırılması, hastanın taşınması ve nakli, sekresyonsuz göz/kulak muayenesi, kan sızıntısının olmadığı damar yolu kontrolü gibi hastanın vücut sıvı ve sekresyonları ile temas olasılığının olmadığı direkt hasta teması gerektiren işlemlerde,  Telefon kullanımı, hasta dosyası/günlük notların doldurulması, hastaya oral tedavi verilmesi, hastaya yemeğinin verilmesi/toplanması, , non-invaziv mekanik ventilasyon aletlerinin takılması, oksijen kanülünün takılması gibi hastanın vücut sıvı ve sekresyonları ile temas olasılığının olmadığı indirekt hasta teması gerektiren işlemlerde, 4.3 Yüz koruyucu, gözlük kullanımı ,kaynak maskesi:  Entübasyon, bronkoskopi, aspirasyon gibi işlemler ile laboratuvar çalışmaları sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kan sıçrama olasılığında,  Cerrahi girişimler esnasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar, kan ve doku sıçrama olasılığında, göz koruyucu kullanılır.  Teknik elemanların kaynak yapması yada göze sıçrama olasılığı olan işlerin olduğu durumlarda yüz koruyucu ,göz koruyucu ve kaynak maskesi kullanılır. 4.4 Maske kullanımı 4.4.1. Temel İlkeler:  Kullanılacak maskeler kişiye özel olmalıdır. KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIM TALİMATI KOD:YÖN.TL.20    YAYIN TRH:EKİM 2012 REV. TRH:EYLÜL 2014 REV NO:01 SAYFA NO:1/5 Maskeler ıslandığında değiştirilmelidir, Maskenin yüze tam oturması sağlanmalıdır. Maske ağız ve burunu İçine alacak şekilde kullanılmalıdır. 4.4.2. Cerrahi Maske:  Cerrahi işlemler esnasında,  Entubasyon, bronkoskopi, aspirasyon gibi işlemler sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kan sıçrama olasılığında,  Damlacık izolasyonu endikasyonu bulunan hastalara bir metreden daha yakın mesafede yapılacak girişimler esnasında,  Damlacık izolasyonu uygulanan hastanın transportu sırasında, hastaya da uygulanır.     4.4.3 FFP3 Maske / N 95 Maske: Solunum izolasyonu gereken hasta odalarına girişte, Solunum izolasyonu gereken hastanın transportu sırasında, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, kuş gribi, domuz gribi tanısı alan hastaların tedavi ve bakım hizmetleri esnasında, 4.4.4.Diğer maskeler:  Sterilizasyon Ünitesinde çalışanlar ETO kaçağı durumunda Özel maske kullanır.  Teknik servis elemanları özel işlemlerde toz maskesi kullanır. 4.5. Önlük kullanımı : Nem bariyerili önlükler,koruyucu önlük ,su geçirmez önlük,steril önlük,iş önlüğü :  Kan, vücut sıvıları, salgılar ve çıkartıların sıçraması ihtimali olan işlemler sırasında nem bariyerli önlük kullanılır.  Kirlenmiş cilt ya da giysi ve örtülerle teması gerektiren işlemler sırasında ,hasta bakımı sırasında, izolasyon gerektiren hasta odalarına girişte ve bu hastaların bakımı sırasında,laboratuvar çalışmalarında koruyucu önlük kullanılır.  Çamaşırhane ,morg ,mutfak gibi suyla ıslanma olasılığı yüksek birimlerde su geçirmez önlük kullanılır.  Laboratuvar çalışmalarında beyaz iş önlüğü giyilir.  Cerrahi girişimler ile kateter takılması gibi invaziv işlemler sırasında ,TPN hazırlarken steril önlük giyilir. 4.6.Radyasyon Koruyucuları:Kurşun paravan.gonad ve troid koruyucuları,dozimetre,kurşun önlük  Radyolojik işlemler sırasında GÖR.TL.02 Radyasyon Güvenliği talimatında anlatılan koruyucu ekipmanlar hem hasta ,hem yakınları için hem de çalışanlar için kullanılır.  Dozimetreler her çalışan için kişiseldir ve dikkat edilecek hususlar aynı talimatta belirtilmiştir. 4.7.Diğer koruyucu ekipmanlar:Özel işlem kıyafetleri(ETO koruyucu kıyafeti ,bahçe kıyafeti ,çizmeler,ayakkabılar,kulak koruyucuları,izolasyon paspası,baret,yangın müdahale tulumu, vb.teknik elemanların kullandığı ekipmanlar. KİŞİSEL KORUYUCU EKİPMAN KULLANIM TALİMATI KOD:YÖN.TL.20 YAYIN TRH:EKİM 2012 REV. TRH:EYLÜL 2014 REV NO:01 SAYFA NO:1/5  Teknik serviste çalışan elemanlar çalıştıkları bölümün iş risklerine göre kullanacakları ekipmanları bölümlerinde hazır bulundururlar.  İşe özgü kıyafet ve ekipmanları işe göre seçerler ve yanlarında bulundururlar.  Riskli işlemlerde koruyucu ekipmanı kullanmayan personel uyarılır ve ekipman kullanması sağlanır.  Gürültü düzeyi yüksek birimlerde çalışanlara işitme testi ve ortam desibel ölçümü yapılır.Yüksek çıkarsa çalışanlar kulak koruyucu ekipman kullanır. 4.8.Koruyucu ekipmanların giyme sırası şu şekilde olmalıdır .  Önlük,  Maske  Gözlük-yüz koruyucu  Eldiven Koruyucu ekipmanın çıkarma sırası şu şekilde olmalıdır.  Eldiven  Gözlük-yüz koruyucu  Önlük,  Maske 4.9.Çalışanların koruyucu ekipman kullanım eğitimleri Çalışan Güvenliği Komitesi ve Enfeksiyon Kontrol Komitesi tarafından genel olarak veya birim bazlı olarak yapılır. 4.10.Çalışan Güvenliği Komitesi tarafından hazırlanan YÖN.FR.87 Koruyucu ekipmanların birimlere göre dağılımı ve takip formu ile birimlerin koruyucu ekipmanları belirlenmiştir. 4.11.ENF.TL.04 İzolasyon Önlemleri talimatında koruyucu ekipmanların hangi izolasyonlarda kullanılacağı belirlenmiştir. 4.12.Birimlerde kullanılan koruyucu ekipmanlar üç ayda bir Çalışan Güvenliği Komitesi üyeleri tarafından kontrol edilir ve birim sorumluları tarafından görülen eksiklikler giderilir. 4.13.İdari ve Mali İşler Müdürü çalışanlara koruyucu ekipman temininde 1.derecede sorumludur. 5.SORUMLULUK: Bu talimatın uygulanmasından tüm birimler ,Çalışan Güvenliği Komitesi ve Enfeksiyon Kontrol Komitesi sorumludur. 6- EKLER: 6.1. YÖN.FR.87 Koruyucu ekipmanların birimlere göre dağılımı ve takip formu HAZIRLAYAN: ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ KOMİTESİ KONTROL EDEN: KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ ONAYLAYAN: BAŞHEKİM