2-araştırma konusu ve sorusu secımı

1. ARAŞTIRMA KONUSU VE SORUSU SEÇİLMESİ
Bilimsel araştırma, belirli alanlardaki olayların gözlenerek ya da mevcut
bilgilerin toplanarak, sistemli bir biçimde analiz edilerek, sorunlara çözüm yolları
bulmayı ya da önermeyi amaçlayan çabalardır. (Dinler, 2009: 11)
Yukarıdaki tanıma dikkat edileceği üzere bilimsel araştırma soruna
sistematik bir biçimde yaklaşarak çözüm önerileri araştırmaktadır. Dolayısıyla genel
olarak kabul görmüş bir bilimsel araştırma sürecinden bahsetmek mümkündür.
Bilimsel araştırma sürecini aşağıdaki gösterebiliriz (Altunışık vd.,2010:24)

Araştırma konusunun seçimi ve araştırma önerisinin oluşturulması

Eleştirel kaynak incelemesi yaparak araştırma ve hipotezlerin
belirlenmesi

Araştırmanın konu aldığı ana kütlenin (evren) ve örnek kütlenin
belirlenmesi

Araştırma sorularının veya hipotezlerinin sınanabileceği verilerin
toplanması

Verilerin analizi

Araştırma bulgularının raporlanması
1.1. Araştırma Konusunun Seçimi
Araştırma konusu; araştırmacının günlük hayatından, iş hayatında edindiği
tecrübelerden, kuram ve uygulamalardan, geçmişte yapılmış araştırmalardan,
konunun uzmanlarından, mentorlardan yararlanarak seçilebilir. Araştırmanın akıbeti
açısından seçilen araştırma konusunun araştırmacının ilgi alanlarına hitap etmesi ve
ilgisini çekmesi çok önemli olacaktır.
Araştırmacı ilgi alanlarına öncelikle genel araştırma konularını belirleyecek
daha sonrasında ise konuyu sektörlere göre, coğrafi alana göre, zamana göre, çalışan
gruplara göre, yaş gruplarına göre, vb. kıstaslara göre bunların bir veya bir kaçını
kullanarak daraltma yoluna girecektir.
1.1.1. Araştırma Konusunun Özellikleri
1
Seçilecek olan araştırma konusu aşağıdaki özellikleri taşıması uygun
olacaktır;
Araştırma konusunun araştırmacının ilgisini çekmesi; İlgi duymadığı bir
konuda çalışma yapan bir araştırmacı belli bir süre sonra çalışma azmi ve şevkini
kaybetme riskiyle karşılaşacak aynı zamanda kendi inat, azim ve iradesiyle çalışmayı
neticelendirmek durumunda bile olsa mutlu olmadığı bir çalışmada motivasyonu
düşük bir şekilde çalışacaktır.
Araştırma konusu mantıklı, anlamlı ve araştırılabilir olmalıdır; Seçilecek
konu hakkında veri toplanabilmeli, aynı zamanda araştırma yapılan alana bir katkı
sağlayacak nitelikte olmalıdır.
Araştırma konusu orijinal olmalıdır; Üzerinde çok çalışılmış alanlarda
yapılacak katkı çok kısıtlı olacağı düşünülerek araştırmacı yaptığı kaynak taraması
ile üzerinde az çalışılmış özgün konular üzerinde yoğunlaşması uygun olacaktır.
Araştırma konusu ile ilgili çeşitli sınırların net bir biçimde belirlenmesi;
İncelenecek konunun çok geniş veya çok dar kapsamlı olmaması gerektiği gibi
seçilecek araştırma konusunun zaman, maliyet yönünden incelenmesi gereklidir.
Özellikle lisans, lisansüstü seviyeleri için hazırlanan tezler ile çeşitli bilimsel
dergilerde yayınlanacak veya bilimsel kongrelerde sunulacak çalışmalarda belli bir
sürede çalışmayı yetiştirme ihtiyacı söz konusudur. Diğer taraftan araştırılan
konunun geçerliliğinin geçmesi riski de göz önüne alınarak uygun bir zaman
belirlenmelidir.
Araştırma konusunun aşırı çaba ve para gerektirmesi de araştırmacıyı
sınırlandıran bir başka durumdur dolayısıyla araştırma konusu elde edilecek
bulgulara göre optimal maliyet ve çaba da belirlenmelidir.
Araştırma konusunun araştırmanın sunulacağı mecraya uygun seçimi;
araştırmanın gönderileceği değerlendirme komitesi veya jürinin beklentilerini
karşılar nitelikte olmalıdır. (Altunışık vd.,2010:24)
Araştırma konusu etik olmalıdır; (Büyüköztürk vd.,2012:42) Araştırma
alanındaki sosyal paydaşların durumları göz önüne alınmalı ve herhangi bir zarara
uğramamaları sağlanmalıdır.
2
1.2. Araştırma Sorusu
Araştırma konusu belirlendikten araştırmaya fikrini projeye dönüşme
safhasına geçilir. Şöyle ki araştırma sorularının ve amaçlarının belirlenmesi ile
hipotezlerin oluşturulması gereklidir.
Araştırma konularının araştırılacağı ve araştırmanın amaçlarının ortaya
konmasını sağlayacak araştırma sorularının saptanması gerekir. Bunun için neden,
niçin, nasıl, nerede, ne zaman, benzer mi, eşit mi, büyük mü, küçük mü vb. araştırma
konusuna uygun sorular sorulmalıdır. (Dinler, 2009: 27)
Pek çok araştırmada çalışmanın amacı soru cümlesi yardımı ile edilmektedir
böylece araştırma konusuyla ilgili aydınlatmak istediğimiz noktaların bir listesi
yapılabilir. (Eymen, 2003:18)
Araştırma sorusu kapsamında hipotez türetme konusunu da anlatmak olumlu
olacaktır.
1.2.1. Hipotez
Hipotez, bir araştırmanın olası sonucuna dair yapılan tahminlerin ifadesidir.
(Fraenkel ve Wallen,2006;Gay vd.,2009; akt. Büyüköztürk vd.,2012:65)
Araştırma ve istatistiksel olarak iki grupta incelenebilecek hipotezlerden
araştırma hipotezi araştırmacının araştırmasının sonucunda doğrulamayı umduğu
ilişkiler demetinin ifade biçimidir. Örnek vermek gerekirse;
H : Spor ürünleri tüketicilerinin satın alma tercihlerinde ünlü sporcuların
kullandığı marka spor malzemelerini, diğer spor malzemelerine göre tercihlerinde
anlamlı bir fark vardır
İstatistiksel hipotezlerde ise anlamlılığı test etmek adına ortaya bir iddia
atılması söz konusudur. Bu iddiaya sıfır hipotezi (H0) denilmektedir. Diğer taraftan
sıfır hipotezinin zıttı olarak ifade edilebilecek alternatif hipotez ise doğru olmasını
umduğumuz iddianın ifadesidir. Şöyle ki;
H0 : Sporcuların popülaritesi ile sporculara ait formaların satış rakamları
arasında anlamlı bir ilişki yoktur.
3
H1 : Sporcuların popülaritesi ile sporculara ait formaların satış rakamları
arasında anlamlı bir ilişki vardır.
Son olarak belirtmek gerekir ki araştırmacı açısından yeterli sayıda
istatistiksel veri, bilgi veya gözlem yoksa hipotez kurmanın bir yararı olmayacaktır.
Bunun yerine araştırma sorusu veya soruları oluşturmak araştırmanın akıbeti
açısından daha yararlı olacaktır. Unutulmamalıdır ki hipotezler yaygın olarak nicel
araştırmalarda kullanıldığı için bazı araştırmaların yapısı gereği çalışmada örtük
şekilde hipotezler olsa bile bire bir hipotez formülasyonunda hipotez bulundurmaya
araştırmacı kendini şartlamamalıdır. (Altunışık vd.,2010:24)
4
Kaynakça
Altunışık, R., Çoşkun, R., Yıldırım, E. ve Bayraktaroğlu, S. (2010). Sosyal Bilimlerde
Araştırma Yöntemleri. 6.Baskı, Sakarya: Sakarya Kitabevi.
Büyüköztürk Ş., Kılıç Çakmak, E,. Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F., (2012). Bilimsel
Araştırma Yöntemleri. 11.Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
Dinler, Z., (2009). Bilimsel Araştırma ve e- Kaynaklar, 6.Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi.
Eymen, E.,U., (2003), Bilimsel Bir Araştırma Nasıl Hazırlanır, Kalite Ofisi Yayınları,
www.istatistikmerkezi.com
Proctor, T.,(2003). Pazarlama Araştırmasının Temelleri (1.Baskı), (İ. ER çev.), İstanbul: Bilim
Teknik Yayınevi.
Tokol, T., (2002), Pazarlama Araştırması, (11.Baskı), Bursa: Vipaş
5

Download Report