Ben «Ben» Olduğumu Nasıl Fark Ediyorum? Yrd. Doç. Dr. Nilay PEKEL ULUDAĞLI Başkent Üniversitesi Psikoloji Bölümü Benlik Duygusunun Gelişimi • Diğerlerinden ayrı şekilde var olduğumuz duygusunu ne zaman hissediyoruz? • Başkalarının «başka» olduğunun ne kadar farkındayım? • Kendimin ne kadar farkındayım? Benlik Duygusu Ne Zaman Gelişiyor? • Tartışmalar: • Yenidoğan çalışmaları • Bebeklerde empati çalışmaları • Başkalarını birbirinden ayırt edebiliyor mu? Benlik Duygusu Nasıl Gelişiyor? • Organizasyon ve adaptasyon • Dikkat • Nesne devamlılığı • Diğerleriyle etkileşim • Hareket etme ve eylemlilik duyumunun gelişimi • Sosyal referans alma • Benlik bilinci duyguları Organizasyon ve Adaptasyon • Temel amaç; dünyayı bilişsel olarak yapılandırmak • Organizasyon • Adaptasyon: asimilasyon ve okodomasyon Dikkat • • • • Yönlendirici Araştırmacı Odaklanmış dikkat Alışma (habituation) • Tanıdık ve yeni uyarıcı Nesne Devamlılığı • Nesneler sürekli ve kendisinden ayrı: • Kendimiz ve dış dünya arasında ayrım yapabilmek Diğerleriyle etkileşim • Ortak dikkat (joint attention) – Bakış takibi yapabilme – Dikkatini onun dikkat ettiğine yöneltme – Karşılıklı etkileşim • Başkalarının niyetini ve amaçlarını anlama • Bağlanma ve kültür Hareket etme ve eylemlilik duyumunun gelişimi • Sosyal dünyayı keşfetme isteği • Sosyal değiş-tokuşlar • Nesneler ve diğer kişiler üzerindeki etkilerini fark etme • Elde edilen ödüller ve daha fazla çaba gösterme Sosyal Referans Alma • Belirsiz durumlarda nasıl davranmalıyım? • Diğerlerinin duygusal ipuçlarını okuma • Kendini düzenleme • 14-22. aylar Benlik Bilinci Duyguları (Self-Conscious Emotions) • • • • • Kıskançlık Mahcubiyet Gurur Utanma Suçluluk Özel Gruplar • Otizm: – Kendini bağımsız, sosyal bir varlık olarak fark etmede zorluk – Benliği fark edememe – Benliği fark etmede gecikme – Düşük duygusal tepki • Down sendromu: – 18-20 aylık zeka yaşı Şempanzeler • • • • Kırmızı leke deneyi Bilişsel gelişim düzeyi Sosyal deneyim Sosyal izolasyon Sabrınız için teşekkür ederim Yrd. Doç. Dr. Nilay PEKEL ULUDAĞLI Başkent Üniversitesi Psikoloji Bölümü
© Copyright 2024 Paperzz
