T.C. DANIŞTAY BAŞKANLIĞI’NA ANKARA DOSYA NO : 2014 / YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEPLİDİR DAVACI : Türkiye Madenciler Derneği Şahkulu Mah. İstiklal Cad. Tunca Apt. No: 233, İç Kapı No:1 Tünel/Beyoğlu/İSTANBUL Tel: (0212) 245 1503 Faks:0.212.293 8355 VEKİLİ : Av. Adnan YILMAZ (Ankara Barosu Sic.No:19.860) İzmir 1.Cad.No:5/20 Kızılay / ANKARA Tel: 0.312.232 1998 DAVALI : Orman ve Su İşleri Bakanlığı Söğütözü Cad. No: 14/E - ANKARA : Orman ve Su İşleri Bakanlığınca 18.04.2014 tarih ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği” nin; - 3.maddesinde bulunan “Arazi izin bedeli” tanımının, - 7.maddesinin 3.fıkrasında bulunan “..kafes tel çit ile ihata edilir,” ibaresinin - 8.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendinin, - 20.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendi ile ek-1 alan izin türü katsayısı tablosu, ek-2 ekolojik denge katsayısı tablosu ve ek-3 il katsayısı tablosunun, - 20.maddesinin 1.fıkrasının (c) bendinin, - 20.maddesinin 6.fıkrasının, Öncelikle yürütmesinin durdurulması ve iptal edilmesi talebidir. KONUSU TEBLİĞ TARİHİ : 18.04.2014 AÇIKLAMALAR : OLAYLAR : Orman ve Su İşleri Bakanlığınca 18.04.2014 tarih ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de “Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği” yayımlanmıştır. Yayımlanan Yönetmeliğin hukuka aykırı maddelerinin iptali için işbu dava açılmıştır. DAVA KONUSU YÖNETMELİK İLE TÜRKİYE MADENCİLER DERNEĞİNİN MADDİ VE HUKUKİ İLGİSİ İLE DAVA AÇMA EHLİYETİ: Türkiye Madenciler Derneği, EK-1’ de sunulan tüzüğünün 4/c maddesinde belirtildiği gibi; “ülkenin madencilik sektörünü ilgilendiren her türlü konuda yetkililerce yapılacak yasal ve idari düzenlemelere yardımcı olmak, bu amaçla araştırma ve incelemeler yaptırarak bu sonuçlara göre önerilerde bulunmak ve bu önerilerin yaşama geçirilmesi için gerekli girişimlerde bulunmak” ve tüzükte belirtilen diğer konularda çalışmalar yapmaktadır. Orman ve Su İşleri Bakanlığınca 18.04.2014 tarih ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği” orman alanlarında yapılaca madencilik faaliyetlerine verilecek izinler ve alınacak bedelleri düzenlemekte ve bu nedenle doğrudan madencilik sektörünü ilgilendirmekte olup; ülkenin madencilik sektörünü ilgilendiren her türlü konuda faaliyette bulunan Türkiye Madenciler Derneğinin, üyeleri açısından müşterek sorun yaratmış olan iptali istenen maddeler ile menfaat ilgisinin bulunduğu açıktır. Bu nedenle, Derneğin iptal davası açma ehliyeti bulunmaktadır. 1/13 İPTAL NEDENLERİ : A. 18.04.2014 TARİH VE 28976 sayılı RESMİ GAZETE’DE “ORMAN KANUNUNUN 16. MADDESİNİN UYGULAMA YÖNETMELİĞİ” NİN “BEDELLERİN TESPİTİ VE TAHSİLİ” BAŞLIKLI 20.MADDESİNİN 1.FIKRASININ (B) BENDİ İLE EK-1 ALAN İZİN TÜRÜ KATSAYISI TABLOSU, EK-2 EKOLOJİK DENGE KATSAYISI TABLOSU VE EK-3 İL KATSAYISI TABLOSUNUN HUKUKA AYKIRILIĞI: Madencilik faaliyetlerinden alınan ağaçlandırma bedeli ve arazi izin bedelinin tespitinde kullanılan yöntem Bakanlık tarafından sürekli değiştirilmiş, Bakanlık kendi belirlediği yönteme uymamış, her defasında maden ruhsat sahipleri aleyhine ölçüsüz ve sınırsız bir şekilde bedellerde çok yüksek artışlar yapılmıştır. Dava konusu Yönetmelik ile de bedeller 3-4 kat artırılmıştır. 3213 sayılı Maden Kanununun “Madencilik Faaliyetlerinde İzinler” başlıklı 7.maddesinin 4.fıkrasında; “(Ek fıkra: 10/06/2010-5995 S.K./3.mad.) Devlet ormanları içinde yapılacak maden arama ve işletme faaliyetleri ile bu faaliyetler için zorunlu ve ruhsat süresine bağlı olarak yapılan geçici tesislere 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu hükümlerine göre izin verilir.” hükmü bulunmaktadır. 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 16.maddesinin 1.fıkrasında; “Devlet ormanları içinde maden aranması ve işletilmesi ile madencilik faaliyeti için zorunlu; tesis, yol, enerji, su, haberleşme ve altyapı tesislerine, fon bedelleri hariç, bedeli alınarak Çevre ve Orman Bakanlığınca izin verilir.” hükmü ile son fıkrasında “Maddenin uygulanması ile ilgili tanım, şekil, şart ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.” hükmü bulunmaktadır. Orman Kanununda madencilik faaliyetlerinden alınacak bedelin adının ne olduğu ve nasıl hesaplanacağı açık olarak belirtilmemiştir. Ancak, uygulamada Yönetmelik ile yapılan düzenlemeler sonucu madencilik faaliyetlerinden “Ağaçlandırma Bedeli” ve “Arazi İzin Bedeli” adı altında iki bedel alınmaktadır. Alınan bu bedellerin tutarı ise Orman Genel Müdürlüğünce belirlenmekte ve yıllar geçtikçe hem hesaplama yöntemi değiştirilmekte hem de bedel tutarları oldukça yüksek oranlarda artırılmaktadır. Konunun izahı için önce eski yönetmelik döneminde uygulanan bedellerin tespiti ve artırılması açıklanacak ve daha sonra yeni yönetmelik ile getirilen uygulama açıklanacaktır. 1. DAVA KONUSU YÖNETMELİKTEN ÖNCEKİ DÖNEMDE MADENCİLİK FAALİYETLERİNDEN ALINAN BEDELLER VE HESAPLAMA YÖNTEMİ 24.06.2010 tarihinde 5995 sayılı Maden Kanunu ve Bazı kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra, Ağaçlandırma bedeli ve Arazi izin bedelinin hesaplanma yöntemleri, 30.09.2010 tarih ve 27715 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği” nin “Bedellerin tespiti ve tahsili” başlıklı 26.maddesinde düzenlenmiştir. “Bedellerin tespiti ve tahsili MADDE 26 – (1) Devlet ormanlarında verilecek izinlerde alınacak bedellerden; a) Ağaçlandırma bedeli; Genel Müdürlükçe, orman bölge müdürlükleri bazında tespit edilen, giydirilmiş brüt vasıfsız işçi ücreti ile ibreli ormanlar için 1615 saat/hektar, yapraklı ormanlar için 1748 saat/hektar katsayısı ile çarpımı sonucu ile belirlenen bedelin, izin alanı ile çarpımı sonucu, b) Arazi izin bedeli; izin süresince arazi iradından yoksun kalma ve izin bitiminden sonra yetiştirilecek meşcerenin hasılat düşüklüğünden doğan zararın karşılığı olarak Genel Müdürlükçe belirlenen birim bedel ile verilecek iznin bulunduğu arazinin yol ve yerleşim merkezlerine yakınlığı, civar arazilerinin rayiç değerleri ve talep alanındaki ormanın vasfı dikkate alınarak bölge müdürlüğünce tespit edilecek birim kullanma bedelinin toplamının izin alanı ile çarpımı sonucu, bulunur. 2/13 (2) Ağaçlandırma bedeli izin başlangıcında bir defaya mahsus alınır. (3) Arazi izin bedeli izin başlangıç tarihi esas alınarak bildirime gerek kalmaksızın her yıl defaten tahsil edilir. Müteakip yıllara ait arazi izin bedeli, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından bir önceki yılın aynı ayına göre açıklanan yıllık ÜFE değişim oranında artırılır.” Yönetmelikte; - Ağaçlandırma bedelinin Genel Müdürlükçe tespit edileceği ve izin başlangıcında bir defaya mahsus alınacağı, - Arazi izin bedelinin Genel Müdürlükçe tespit edilecek birim bedele Bölge Müdürlüklerince belirlenecek bedelin eklenmesi suretiyle bulunacağı, Arazi izin bedelinin izin başlangıç tarihi esas alınarak bildirime gerek kalmaksızın her yıl defaten tahsil edileceği ve müteakip yıllara ait arazi izin bedelinin Türkiye İstatistik Kurumu tarafından bir önceki yılın aynı ayına göre açıklanan yıllık ÜFE değişim oranında artırılacağı, belirtilmiştir. 2011 yılı İçin Belirlenen Ağaçlandırma Bedeli ve Arazi İzin Bedeli tutarları: 2010 Yönetmeliğinin 26.maddesi uyarınca Orman Genel Müdürlüğün 07.01.2011 tarih ve SAYI:B.18.1.OGM.0.07.04./255.03-99 sayılı yazısı ile 2011 yılı Ağaçlandırma Bedeli ve Arazi İzin Bedeli birim tutarları yayımlanmıştır. Yazı EK-2’ de sunulmuştur. Yayımlanan yazı ile 2011 yılı için; Ağaçlandırma Bedeli: ibreli ormanlarda 6.880,00 TL/ha, yapraklı ormanlarda: 7.447,00 TL/ha olarak belirlenmiştir. Arazi İzin Birim Bedeli: normal koru ormanında: 16 krş/m2, bozuk koru ormanında: 15 2 krş/m , baltalık ormanında: 13 krş/ m2, ağaçsız alanlarda: 11 krş/ m2 olarak belirlenmiştir. Buna göre; arazi izin birim bedeli: 1 hektar normal koru ormanında 10.000x16 krş = 1.600,00 TL, 1 hektar ağaçsız orman alanında 10.000x11 krş = 1.100,00 TL olarak belirlenmiş ve uygulanmıştır. Normal koru ormanı arazi izin birim bedeli, ağaçsız ormanda arazi izin birim bedelinden %45 daha fazladır. Genel Müdürlükçe belirlenen bu birim bedellere orman bölge müdürlüklerince tespit edilen kullanma bedelleri eklenerek bulunacak tutar, arazinin alanı ile çarpılmak suretiyle maden ruhsat sahibinden alınacak izin bedeli hesaplanmaktadır. 2012 yılı İçin Belirlenen Ağaçlandırma Bedeli ve Arazi İzin Birim Bedeli tutarları: TÜİK tarafından bir önceki yılın aynı ayına göre açıklanan yıllık ÜFE değişim oranı %11,13 olarak ilan edildiğinden, arazi izin birim bedelinin bu oranda artırılması gerekmekteydi. Orman Genel Müdürlüğünün 11.01.2012 tarih ve SAYI:B.23.1.OGM.0.18.01-12 sayılı yazısı ile 2012 yılı Ağaçlandırma Bedeli ve Arazi İzin Birim Bedeli tutarları yayımlanmıştır. Yazı EK-3’ te sunulmuştur. Yayımlanan yazı ile 2012 yılı için; Ağaçlandırma Bedeli: ibreli ormanlarda 7.720,00 TL/ha, yapraklı ormanlarda: 8.355,00 TL/ha olarak belirlenmiştir. Arazi İzin Birim Bedeli: normal koru ormanında: 18 krş/m2, bozuk koru ormanında: 17 krş/m2, baltalık ormanında: 15 krş/m2, ağaçsız alanlarda: 13 krş/m2 olarak belirlenmiştir. Buna göre arazi izin birim bedeli: 1 hektar normal koru ormanında 1.800,00 TL, 1 hektar ağaçsız orman alanında 1.300,00 TL olarak belirlenmiş ve uygulanmıştır. TÜİK tarafından bir önceki yılın aynı ayına göre açıklanan yıllık ÜFE değişim oranı %11,13 olarak ilan edilmesine rağmen, 2012 yılında normal koru ormanı arazi izin birim bedeli %12,5 artırılırken, ağaçsız orman arazi izin birim bedeli %19 artırılmıştır. Bu şekilde, 26.maddenin 3.fıkrasında bulunan “Müteakip yıllara ait arazi izin bedeli, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından bir önceki yılın aynı ayına göre açıklanan yıllık ÜFE değişim oranında artırılır” kuralı Genel Müdürlükçe ihlal edilmiştir. Genel Müdürlükçe belirlenen bu birim bedellere orman bölge müdürlüklerince tespit edilen kullanma bedelleri de eklenecektir. 3/13 07.07.2012 Tarihinde Yönetmeliğin 26.Maddesinde Yapılan Değişiklik ve 2012 yılı İçin Yeniden Belirlenen Ağaçlandırma Bedeli ve Arazi İzin Birim Bedeli tutarları: 07.07.2012 tarih ve 28346 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile 26.maddede değişiklik yapılarak, Ağaçlandırma Bedeli hesaplama yöntemi değiştirilmiş, Arazi İzin Bedeli hesaplama yönteminde ise değişiklik yapılmamıştır. MADDE 26 – (1) Devlet ormanlarında verilecek izinlerde alınacak bedellerden; a) (Değişik:RG-7/7/2012-28346) Ağaçlandırma bedeli: Genel müdürlükçe, Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından yılın ikinci yarısı için tespit edilen 16 yaşını doldurmuş işçilerin bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücretlerinin 294 gün/hektar katsayısıyla çarpımı sonucu belirlenen ağaçlandırma birim hektar bedelinin, izin alanı ile çarpımı sonucu, b) Arazi izin bedeli; izin süresince arazi iradından yoksun kalma ve izin bitiminden sonra yetiştirilecek meşcerenin hasılat düşüklüğünden doğan zararın karşılığı olarak Genel Müdürlükçe belirlenen birim bedel ile verilecek iznin bulunduğu arazinin yol ve yerleşim merkezlerine yakınlığı, civar arazilerinin rayiç değerleri ve talep alanındaki ormanın vasfı dikkate alınarak bölge müdürlüğünce tespit edilecek birim kullanma bedelinin toplamının izin alanı ile çarpımı sonucu, bulunur. (2) Ağaçlandırma bedeli izin başlangıcında bir defaya mahsus alınır. (3) Arazi izin bedeli izin başlangıç tarihi esas alınarak bildirime gerek kalmaksızın her yıl defaten tahsil edilir. Müteakip yıllara ait arazi izin bedeli, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından bir önceki yılın aynı ayına göre açıklanan yıllık ÜFE değişim oranında artırılır. Yönetmelikte yapılan bu değişiklikten sonra, Orman Genel Müdürlüğünün 09.07.2012 tarih ve SAYI:B.23.1.OGM.0.18.01-1012 sayılı yazısı ile 2012 yılı Ağaçlandırma Bedeli tutarları yeniden yayımlanmıştır. Yazı EK-4’ te sunulmuştur. Yayımlanan yazı ile 07.07.2012 tarihinden geçerli olmak üzere Ağaçlandırma Bedeli, ibreli/yapraklı orman ayrımı yapılmaksızın hektar başına 9.217,00 TL olarak belirlenmiştir. (Metrekare için 0,92 Krş.) Belirlenen bu bedel tutarına aşağıdaki hesap yöntemi ile ulaşıldığı anlaşılmaktadır. 294/10.000 x 31,35(bir günlük asg.ücr.) x 10.000 = 9.216,90 TL Yapılan bu düzenleme ile; - yapraklı ormanlarda 2011 yılında 7.720,00 TL/ha olan ağaçlandırma bedeli 9.217,00 TL’ ye yükseltilerek yaklaşık %20 oranında artış yapılmıştır. - ibreli ormanlarda 2011 yılında 6.880,00 TL/ha olan ağaçlandırma bedeli 9.217,00 TL’ ye yükseltilerek yaklaşık %34 oranında artış yapılmıştır. 2013 yılı İçin Belirlenen Ağaçlandırma Bedeli ve Arazi İzin Birim Bedeli tutarları: 2013 yılının 2.yarısına uygulanan aylık asgari ücret 1.021,50 TL (Günlük 34,05 TL) olduğundan; 01.07.2013 den itibaren ağaçlandırma bedeli; 294/10.000 x 34,05(bir günlük asg.ücr.) x 10.000 = 10.010,70 TL hesaplanmaktadır. 2013 yılı Ağaçlandırma Bedeli ve arazi izin birim bedeli tutarlarını belirleyen Orman Genel Müdürlüğünün 08.01.2013 tarih ve SAYI:B.23.1.OGM.0.18.02-010.07-25 sayılı yazısı ile 2013 yılı Ağaçlandırma Bedeli tutarı 10.011,00 TL/ha olarak yayımlanmıştır. Yazı EK-5’ te sunulmuştur. TÜİK tarafından bir önceki yılın aynı ayına göre açıklanan yıllık ÜFE değişim oranı Ocak 2013’te %1,88 olduğundan, 2013 yılında uygulanacak arazi izin birim bedeli hesaplanırken yapılması gereken artış oranı %1,88 olması gerekirken Genel Müdürlükçe bu dikkate alınmamış ve arazi izin birim bedelinde çok yüksek oranlarda artış yapılmıştır. Şöyle ki; Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan ÜFE verileri yıllar itibariyle Yıllık değişim (Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim) Listesi EK-6’ da sunulmuştur. 4/13 07.07.2012 tarihinde yayımlanan yönetmelik değişikliğinde arazi izin birim bedelinin hesabında herhangi bir değişiklik yapılmamasına rağmen, Orman Genel Müdürlüğünün 08.01.2013 tarih ve SAYI:B.23.1.OGM.0.18.02-010.07-25 sayılı yazısında (EK-5); normal koru, bozuk koru, baltalık ve ağaçsız alanların tamamı için arazi izin birim bedeli 21 krş/m2 olarak belirlenmiştir. 2011 ve 2012 yıllarında normal koru, bozuk koru, baltalık ve ağaçsız alanların her biri için arazi izin birim bedeli farklı belirlenmiş iken, bu defa hiçbir ayrım yapılmadan her alan için aynı bedel (21 krş/m2) belirlenmiştir. Bu şekilde, 2013 yılı arazi izin birim bedeli tespit edilirken; - 2012 yılında 18 krş/m2 olan normal koru ormanı arazi izin birim bedeli %16,65 oranında artırılarak 21 krş/m2 ye yükseltilmiştir. - 2012 yılında 17 krş/m2 olan bozuk koru ormanı arazi izin birim bedeli %23,50 oranında artırılarak 21 krş/m2 ye yükseltilmiştir. - 2012 yılında 15 krş/m2 olan baltalık orman arazi izin birim bedeli %40,00 oranında artırılarak 21 krş/m2 ye yükseltilmiştir. - 2012 yılında 13 krş/m2 olan ağaçsız orman arazi izin birim bedeli %61,50 oranında artırılarak 21 krş/m2 ye yükseltilmiştir. Bu şekilde, 2012 yılında arazi izin birim bedeli 1 hektar normal koru ormanında 1.800,00 TL iken 2013 yılında 2.100,00 TL’ye yükseltilmiş, arazi izin birim bedeli 1 hektar ağaçsız orman alanında 1.300,00 TL iken 2.100,00 TL’ye yükseltilmiştir. Genel Müdürlükçe belirlenen bu bedellere orman bölge müdürlüklerince tespit edilen kullanma bedelleri de eklenecektir. Yönetmeliğin 26.maddenin 3.fıkrasında “Müteakip yıllara ait arazi izin bedeli, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından bir önceki yılın aynı ayına göre açıklanan yıllık ÜFE değişim oranında artırılır” denildiğinden; 2013 yılı arazi izin birim bedeli belirlenirken bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı olarak yukarıda tabloda gösterilen 2013 yılı Ocak ayında bulunan 1,88 rakamı esas alınarak, 2012 yılındaki arazi izin birim bedellerinin %1,88 oranında artırılması suretiyle 2013 yılı arazi izin birim bedellerinin belirlenmesi gerekirdi. Ancak, bu artış oranı dikkate alınmamış ve yönetmeliğe aykırı olarak 2013 yılı arazi izin birim bedelleri %16-23-40-61 oranlarında artırılmıştır. Genel Müdürlükçe belirlenen bu bedellere orman bölge müdürlüklerince tespit edilen kullanma bedelleri de eklenecektir. Yukarıda görüldüğü üzere, 2011 yılından 2014 yılına gelinceye kadar olan süreçte eski yönetmeliğe aykırı olarak artış oranları uygulanarak yıllık arazi izin bedelleri belirlenmiştir. 2012 yılında ağaçlandırma bedelinde % 34 oranında artış yapabilmek için hesaplama yöntemi değiştirilmiştir. 2. 18.04.2014 TARİH VE 28976 SAYILI RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANAN “ORMAN KANUNUNUN 16. MADDESİNİN UYGULAMA YÖNETMELİĞİ” NDE BELİRTİLEN ARAZİ İZİN BEDELİ HESAP YÖNTEMİ 18.04.2014 tarih ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de “Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği” yayımlanmış ve 2010 yılında yayımlanan yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. Eski yönetmeliğin 26.maddesinde düzenlenmiş olan Ağaçlandırma Bedeli ve Arazi İzin Bedeli hesaplama yöntemleri yeni Yönetmeliğin 20.maddesinde düzenlenmiştir. Yeni yönetmeliğin 20.maddesi ile Ağaçlandırma Bedeli hesaplama yöntemi değiştirilmemiş, ancak bu defa Arazi İzin Bedeli hesaplama yöntemi değiştirilmiştir. Önceki yönetmelikte bulunan Genel Müdürlükçe belirlenen birim bedel ile bölge müdürlüklerince tespit edilecek birim kullanma bedelinin toplamının izin alanıyla çarpımı ile yapılan hesaplama terk edilerek, arazi izin bedelinin ülke genelinde iller bazında Genel Müdürlükçe belirlenmesi uygulamasına geçilmiştir. Maden arama, işletme, tesis ve altyapı tesis izinlerinden ağaçlandırma bedeli ve arazi bedeli alınacağı hususu 8.maddede belirtilmiştir. Tanım ve Kısaltmalar MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen; e) Arazi izin bedeli: Verilen izinlerden orman idaresince alınacak kullanım bedelini, 5/13 Alınacak bedeller ve ek Devlet hakkı MADDE 8 – (1) Maden arama, işletme, tesis ve altyapı tesis ön izinlerinde ön izin bedeli, kesin izinlerde ise; a) Ağaçlandırma bedeli, b) Arazi izin bedeli, alınır. Bedellerin tespiti ve tahsili MADDE 20 – (1) Bu Yönetmeliğe göre verilecek izinlerde alınacak bedellerden; a) Ağaçlandırma bedeli: Genel müdürlükçe, Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından yılın ikinci yarısı için tespit edilen 16 yaşını doldurmuş işçilerin bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücretlerinin 294 gün/hektar katsayısıyla çarpımı sonucu belirlenen ağaçlandırma birim hektar bedelinin izin alanı ile çarpımı sonucu alınacak bedeldir. b) Arazi izin bedeli: İzin alanının metrekaresi, cari yıl ağaçlandırma birim metrekare bedeli, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan izin türü katsayısı Ek-1, ekolojik denge katsayısı Ek-2 ve il katsayısının Ek-3 çarpımlarının sonucu alınacak bedeldir. c) Ön izin bedeli: İzin alanının metrekaresi ile cari yıl ağaçlandırma birim metrekare bedelinin 30 hektara kadar olan ön izinlerde 1/10’u, 30 hektar dâhil daha büyük olan ön izinlerde ise 1/5’i ile çarpımı sonucu bulunacak bedel olup bir defaya mahsus alınır. Süre uzatımlarında ayrıca bedel alınmaz. (2) Ağaçlandırma bedeli izin başlangıcında bir defaya mahsus defaten izin sahibi tarafından ödenir. (3) Arazi izin bedeli izin başlangıç tarihi esas alınarak bildirime gerek kalmaksızın her yıl defaten izin sahibi tarafından ödenir. Müteakip yıllara ait arazi izin bedeli BAK oranında artırılmak suretiyle tespit edilerek bildirime gerek kalmaksızın izin başlangıç tarihinde defaten izin sahibi tarafından ödenir. a. Yeni Yönetmelikle Başlatılan Uygulama İle “Eşitlik İlkesi” İhlal Edilmiştir. Yönetmelik ekinde bulunan EK-3 İl Katsayıları incelendiğinde; Doğu Karadeniz bölgesinde bulunan Artvin için il katsayısı 1,6 olarak belirlenmesine rağmen, aynı coğrafi bölgede ve aynı orman niteliklerine sahip olan komşu Rize ve Trabzon illeri için il katsayısı 2 olarak belirlenmiştir. Batı Karadeniz bölgesinde bulunan Kastamonu ve Sinop için il katsayısı 1,6 olarak belirlenmesine rağmen, aynı coğrafi bölgede ve aynı orman niteliklerine sahip olan komşu Karabük, Bartın ve Zonguldak illeri için il katsayısı 2 olarak ve Samsun için 2,4 olarak belirlenmiştir. Yapılan bu düzenleme ile Artvin, Kastamonu ve Sinop illerinde madencilik yapanlar lehine aynı coğrafi bölgede komşu illerde madencilik yapanlar aleyhine bir durum yaratılmıştır. Bu durum eşitlik ilkesine aykırıdır. 18 Nisan’da yürürlüğe konulan yönetmelik ile değiştirilen arazi izin bedeli hesabı yöntemine göre belli illerde yapılacak maden tesis ve altyapı tesis izinlerinden alınacak arazi izin bedeli tutarları aşağıya çıkarılmıştır. a. Bartın, Karabük, Rize, Trabzon illerinde %41-70 kapalı ormanlık bölgede 1 hektar alan için verilecek maden tesis ve altyapı tesis izni için Arazi izin bedeli hesabı: Arazi izin bedeli = İzin alanının metrekaresi x cari yıl ağaçlandırma birim metrekare bedeli x izin türü katsayısı x ekolojik denge katsayısı x il katsayısı Arazi izin bedeli = 10.000 x 0,92 x 1 x 1,7 x 2 = 31.280,00 TL b. Aynı hesaplama Artvin, Kastamonu ve Sinop illeri için yapıldığında; Arazi izin bedeli = 10.000 x 0,92 x 1 x 1,7 x 1,6 = 25.024,00 TL Görüldüğü üzere Artvin, Kastamonu ve Sinop illerinde madencilik yapanlar lehine hektar başına 6.256,00 TL avantaj sağlanmıştır. Bu şekilde eşitlik ilkesi ihlal edilmiştir. b. Dava Konusu Yeni Yönetmelikle Başlatılan Uygulama İle Arazi İzin Bedeli Tutarları 3-4 Kat Artırılmıştır. Eski yönetmelik döneminde Genel Müdürlükçe belirlenen birim bedellere orman bölge müdürlüklerince verilecek iznin bulunduğu arazinin yol ve yerleşim merkezlerine yakınlığı, civar arazilerinin rayiç değerleri ve talep alanındaki ormanın vasfı dikkate alınarak tespit edilen kullanma bedelleri de eklenmek suretiyle belirlenen tutar ruhsat sahiplerinden tahsil edilmektedir. 6/13 Bu nedenle, aynı il içinde aynı nitelikte orman izin alanları için bölge müdürlüklerince farklı kullanım birim bedelleri belirlenerek uygulanabilmekte idi. Örnek olarak; 2013 yılında Bursa İlinde normal koru niteliğindeki orman izin alanlarının bazıları için birim kullanma bedeli m2 başına 0,52 krş. olarak belirlendiği gibi, bazıları için m2 başına 0,66 krş. olarak ve bazıları için de m2 başına 0,74 krş. olarak belirlenmiştir. Bu birim kullanma bedeline 2013 yılı için Genel Müdürlükçe normal koru orman izin alanı için belirlenen 21 krş/m2 ilave edilmektedir. Bu bilgilere göre 2013 yılında örnek olarak Bursa ilinde 1 hektar alan için tahsil edilen arazi izin bedeli tutarları aşağıya çıkarılmıştır. Bu tutarlar daha sonra yeni yönetmelik ile getirilen tutarlar ile karşılaştırılacaktır. Orman İzin Türü Alanın niteliği (Normal koru, bozuk koru, baltalık, ağaçsız) OGM tarafından belirlenen birim bedel 2 (TL/m ) Orman Bölge Md. tarafından belirlenen birim bedel 2 (TL/m ) Birim bedel 2 (TL/m ) (OGM+Bölge) 1 hektar için 2013 Arazi İzin Bedeli (TL) KDV hariç Normal koru 0,21 0,52 0,70 7.344,52 Normal koru 0,21 0,66 0,87 8.711,95 Normal koru 0,21 0,74 0,95 9.494,37 Maden İşletme İzni Maden Alt Yapı İzni Maden Alt Yapı İzni Yeni Yönetmeliğe göre örnek olarak Bursa İlinde arazi izin bedelinin hesaplanması: 18.04.2014 tarihli Orman Kanununun 16. maddesinin Uygulama Yönetmeliğine göre Arazi izin bedeli; izin alanının metrekaresi, cari yıl ağaçlandırma birim metrekare bedeli, bu yönetmeliğin ekinde yer alan izin türü katsayısı Ek-1, ekolojik denge katsayısı Ek-2 ve il katsayısının Ek-3 çarpımlarının sonucu olarak hesaplanır. Yukarıdaki çizelgede bulunan orman izin alanları için 18.04.2014 tarihli Orman Kanununun 16. maddesinin Uygulama Yönetmeliğine göre Arazi izin bedeli hesaplaması için esas alınan katsayılar; Ek-1' e göre izin türü katsayısı maden işletme izni için 0,7 ve tesis ve altyapı tesis izinleri için 1 olarak alınmıştır. Ek-2' ye göre ekolojik denge katsayısı 1,4 olarak alınmıştır. (% 11-40 kapalı orman) Ek-3' e göre il katsayısı Bursa için 2,4 olarak alınmıştır. Orman İzin Türü Orman İzin Alanı (1 hektar = 2 10.000 m ) Cari yıl ağaçlandırma birim bedeli İzin türü katsayısı (0,7-1) Ekolojik denge katsayısı (1,4) İl Katsayısı (2,4) Yeni Yönetmelik 2014 Arazi İzin Bedeli (TL) KDV hariç Maden İşletme İzni 10.000 1,11 0,70 1,40 2,40 26.107,20 Maden Alt Yapı İzni 10.000 1,11 1,00 1,40 2,40 37.296,00 Maden Alt Yapı İzni 10.000 1,11 1,00 1,40 2,40 37.296,00 7/13 Her iki çizelge karşılaştırıldığında; Bursa ilinde 1 hektar normal koru ormanındaki maden işletme izni için 2013 yılında ödenen arazi izin bedeli 7.344,52 TL iken, 2014 yılında yürürlüğe konulan yeni yönetmelik ile bu tutar 26.107,20 TL’ ye yükseltilerek yaklaşık %355 oranında artış yapılmıştır. Bursa ilinde 1 hektar normal koru ormanındaki maden altyapı izni için 2013 yılında ödenen arazi izin bedeli 8.711,95 TL ile 9.494,37 TL civarında iken, 2014 yılında yürürlüğe konulan yeni yönetmelik ile bu tutarlar 37.296,00 TL’ ye yükseltilerek yaklaşık %393 - 428 oranında artış yapılmıştır. Madencilik faaliyetleri için verilen orman izinlerinden alınacak bedeller tespit edilirken Bakanlıkça sınırsız, ölçüsüz ve kamu yararına aykırı bir şekilde artışlar yapılması, eşitlik ilkesinin ihlal edilmesi nedenleriyle; 18.04.2014 tarih ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği” nin “Bedellerin tespiti ve tahsili” başlıklı 20.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendi ile ek-1 alan izin türü katsayısı tablosu, ek-2 ekolojik denge katsayısı tablosu ve ek-3 il katsayısı tablosu hukuka aykırı olup iptal edilmelidir. B. 3213 SAYILI MADEN KANUNUNDA VE 6831 SAYILI ORMAN KANUNUNDA “ARAZİ İZİN BEDELİ ALINACAĞINA” DAİR BİR DÜZENLEME BULUNMAMAKTADIR. BU NEDENLE, 18.04.2014 TARİH VE 28976 SAYILI RESMİ GAZETE’DE “ORMAN KANUNUNUN 16. MADDESİNİN UYGULAMA YÖNETMELİĞİ” NİN; - “TANIM VE KISALTMALAR” BAŞLIKLI 3.MADDESİNDE BULUNAN “ARAZİ İZİN BEDELİ” TANIMI, - “ALINACAK BEDELLER VE EK DEVLET HAKKI” BAŞLIKLI 8.MADDESİNİN 1.FIKRASININ (B) BENDİ, - “BEDELLERİN TESPİTİ VE TAHSİLİ” BAŞLIKLI 20.MADDESİNİN 1.FIKRASININ (B) BENDİ İLE EK-1 ALAN İZİN TÜRÜ KATSAYISI TABLOSU, EK-2 EKOLOJİK DENGE KATSAYISI TABLOSU VE EK-3 İL KATSAYISI TABLOSU HUKUKA AYKIRI OLUP İPTAL EDİLMELİDİR. 6831 sayılı Orman Kanunu’nun 4.maddesinde; ormanların mülkiyet ve idare bakımından Devlet ormanları, hükmi şahsiyeti haiz amme müesseselerine ait ormanlar ve hususi ormanlar olarak tanımlanmıştır. Dava konusu yönetmelik ile devlete ait ormanlarla ilgili düzenlemeler yapılmaktadır. Anayasanın “Tabiî servetlerin ve kaynakların aranması ve işletilmesi” başlıklı 168.maddesinde ve “Ormanların korunması ve geliştirilmesi” başlıklı 169.maddesinde, Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufundaki yerlerde yapılan madencilik faaliyetleri için bedel alınacağına ilişkin bir hüküm olmadığı gibi, devlet ormanlarında yapılacak madencilik faaliyetlerinden kira vb. bedel alınacağına dair bir hüküm bulunmamaktadır. Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufundaki yerler ile orman alanlarında yapılan madencilik faaliyetleri için kira, ecrimisil alınmakta iken, 2004 yılında 5177 sayılı Kanun ile Maden Kanununda yapılan değişiklik ile Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufundaki yerler ile devlet ormanlarında yapılan madencilik faaliyetleri için kira, ecrimisil alınmasına son verilmiştir. Şöyle ki; 07.01.2003 tarihinde Başbakanlık tarafından TBMM’ ne sevk edilen “Maden Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı” 26.05.2004 tarihinde TBMM tarafından kabul edilerek yasalaşmış ve 5177 sayılı kanun numarasını alarak yayımlanmıştır. Kanun tasarısının 17.maddesinin gerekçesinde; “Anayasanın 168 inci maddesine göre Devletin Hüküm ve tasarrufu altında olan madenleri işleten ruhsat sahipleri, diğer sektörlerden farklı ve daha fazla olarak Devlet Hakkı ödemektedir. Bu nedenle yine Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan araziler üzerinde yapılacak madencilik faaliyetleri için kira ve ecrimisil gibi adlar altında arazi yüzey kirasının alınması madenciliğe ağır yükler getirmektedir. Yapılan düzenleme ile bu gibi arazilerden herhangi bir bedel alınmaması öngörülmüştür.” belirtilmiş ve Maden Kanununun 46 ncı maddesine “Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufundaki yerlerde yapılan madencilik faaliyetleri için, bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra kira, ecrimisil alınmaz." fıkrası eklenmiştir. 8/13 5177 sayılı Kanun ile Maden Kanununun 46.maddesine bu fıkranın eklenmesinden sonra, Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufundaki yerlerde yapılan madencilik faaliyetleri için kira veya ecrimisil adı altında bir bedel ödenmesi uygulamasına son verilmiştir. Ayrıca, 5177 sayılı Kanunla yapılan değişiklik ile Maden Kanununun 14.maddesinin 5.fıkrasında “Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerde yapılacak madencilik faaliyetlerinden Devlet hakkı % 30 fazlasıyla alınacağı”, 9.fıkrasında “Bu yerlerin Devlet ormanlarına rastlaması ve Çevre ve Orman Bakanlığınca verilen iznin beş hektarı geçmemesi halinde, fazla alınan Devlet hakkının Orman Genel Müdürlüğünün ilgili hesabına yatırılacağı, Ağaçlandırma bedeli dışında başkaca bir bedel alınmayacağı” belirtilmiştir. Bu şekilde, hazineye ait veya devletin hüküm ve tasarrufunda olan yerler ile devlet ormanlarında yapılan madencilik faaliyetlerinden kira bedeli alınmaması, ancak devlet hakkının %30 fazlasıyla alınması gerekmektedir. Yapılan bu düzenleme ile, devletin hüküm ve tasarrufunda olan madenler çıkarıldığında devlet hakkı adı altında bir bedel alınması nedeniyle, madenlerin hazineye ait veya devletin hüküm ve tasarrufunda olan yerler ile devlet ormanlarında çıkarılması halinde ayrıca kira alınmaması ilkesi kabul edilmiştir. Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufundaki yerler ile devlet ormanları özel veya tüzel kişilere başka amaçlarla tahsis edildiğinde/kiralandığında kullanım karşılığı olmak üzere yıllık olarak kira bedeli alınırken, 2004 yılından itibaren bu alanlar madencilik faaliyetine tahsis edildiğinde sadece %30 ek devlet hakkı alınması gerekmekte, kira olarak bedel alınmaması gerekmektedir. Orman Kanununun 16.maddesinin 1.fıkrasında “Devlet ormanları içinde maden aranması ve işletilmesi ile madencilik faaliyeti için zorunlu; tesis, yol, enerji, su, haberleşme ve altyapı tesislerine, fon bedelleri hariç, bedeli alınarak Çevre ve Orman Bakanlığınca izin verilir.” Hükmü bulunmaktadır. Bu maddede sadece “bedel” alınacağı belirtilmekte, “bedeller” alınacağı veya “arazi izin bedeli” alınacağı yönünde bir cümle bulunmamaktadır. Buna rağmen, ormanlık alanlarda yapılan madencilik faaliyetlerinden “ağaçlandırma bedeli” ve “arazi izin bedeli (kira)” adı altında iki bedel alınmaya devam edilmiş, ayrıca %30 fazla alınan devlet hakkı orman idaresi hesabına yatırılmıştır. Yeni yönetmelik ile de bu uygulama aynen devam ettirilmiştir. 6831 sayılı Orman Kanunu’nun Ek Madde 5’ inde; “Bu Kanunun 2, 7, 8, 9, 10, 11, l2, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 25, 26, 27, 31, 32, 33, 35, 40, 57, 63, 84, 112, 113, 114, 115, 116 ncı maddelerinin uygulanmasıyla ilgili şekil, şart ve esaslar ile orman alanlarından her türlü yararlanma karşılığı alınacak bedel miktarlarının tespiti ve tahsiline ilişkin hususlar için Tarım ve Orman Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelikler, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulur.” düzenlemesi yapılmıştır. Bu madde ile yararlanma karşılığı bedellerin tespiti konusundaki yetki Bakanlığa verilmesine rağmen, madencilik faaliyetine izin verilen alanlar Orman Kanununda her yıl arazi kullanım bedeli alınacağına dair bir hüküm bulunmadığından ve Maden Kanununun 14.maddesinde de “ağaçlandırma bedelinden başka bedel alınmaz” hükmü bulunduğundan, arazi izin bedelinin alınması uygulaması ek madde-5’ e dayandırılamaz. Madencilik faaliyeti için izin verilmesi ile orman idaresince yetiştirilmiş olan ağaçlar kesildiğinde, madencilik faaliyeti sona erdiğinde bu ağaçların yeniden yetiştirilmesi için gerekli masrafların karşılanması amacıyla Ağaçlandırma bedelinin alınması Orman Kanununa uygundur. Ancak, madencilik faaliyetine izin verilen alanlar Orman Kanununda her yıl arazi kullanım bedeli alınacağına dair bir hüküm bulunmadığından ve Maden Kanununun 14.maddesinde de “ağaçlandırma bedelinden başka bedel alınmaz” hükmü bulunduğundan, arazi izin bedeli adı altında kira alınması hukuka aykırıdır. Yukarıda açıklandığı üzere; 3213 sayılı Maden Kanununda ve 6831 sayılı Orman Kanununda “arazi izin bedeli alınacağına” dair bir düzenleme bulunmaması nedenleriyle; 18.04.2014 tarih ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği” nin; - “Tanım ve kısaltmalar” başlıklı 3.maddesinde bulunan “Arazi izin bedeli” tanımı, - “Alınacak bedeller ve ek devlet hakkı” başlıklı 8.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendi, - “Bedellerin tespiti ve tahsili” başlıklı 20.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendi ile ek-1 alan izin türü katsayısı tablosu, ek-2 ekolojik denge katsayısı tablosu ve ek-3 il katsayısı tablosu, iptal edilmelidir. 9/13 C. 18.04.2014 TARİH VE 28976 sayılı RESMİ GAZETE’DE “ORMAN KANUNUNUN 16. MADDESİNİN UYGULAMA YÖNETMELİĞİ” NİN “BEDELLERİN TESPİTİ VE TAHSİLİ” BAŞLIKLI 20.MADDESİNİN 1.FIKRASININ (C) BENDİNİN HUKUKA AYKIRILIĞI Yönetmeliğin 3.maddesinde yapılan ön izin tanımı ve ön izin süresinde ön izin alanında hiçbir faaliyet yapılamayacağına ve ön izin alanının teslim edilmeyeceğine dair 6.maddesinin 2.fıkrası ile ön izin bedelinin hesaplanmasına dair 20.maddenin 1.fıkrasının (c) bendi aşağıya çıkarılmıştır. Tanım ve Kısaltmalar MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen; dd) Ön izin: Kesin izinde istenen belgelerin hazırlanması için, sahada herhangi bir çalışma yapılmaması şartıyla verilen izni, Ön izin ve ön izin süre uzatımı MADDE 6 – (1) Uygun görülen taleplere yirmi dört aya kadar ön izin verilebilir. Ön izin sahibinin, ön izin süresi son günü mesai bitimine kadar bölge müdürlüğüne süre uzatımı talebinde bulunması, mevcut taahhüt senedi hükümlerini kabul ettiğine dair ek taahhüt senedi vermesi halinde ön izin süresinin bitim tarihinden itibaren on iki ay süreyle ön izin ve sorumlulukları devam eder. Ön izin süresi toplam otuz altı ayı geçemez. (2) Ön izin süresi içinde saha teslimi yapılmaz ve madencilik faaliyetine müsaade edilmez. Bedellerin tespiti ve tahsili MADDE 20 – (1) Bu Yönetmeliğe göre verilecek izinlerde alınacak bedellerden; c) Ön izin bedeli: İzin alanının metrekaresi ile cari yıl ağaçlandırma birim metrekare bedelinin 30 hektara kadar olan ön izinlerde 1/10’u, 30 hektar dâhil daha büyük olan ön izinlerde ise 1/5’i ile çarpımı sonucu bulunacak bedel olup bir defaya mahsus alınır. Süre uzatımlarında ayrıca bedel alınmaz. Yönetmelikte yapılan düzenlemeye göre, ön izin alındıktan sonra izin alanı maden ruhsat sahibine teslim edilmediği gibi, izin alanında herhangi bir madencilik faaliyetinde bulunulması da mümkün değildir. İzin alanında bulunan ağaçların kesilmesi de söz konusu olmadığından idarenin bir kaybı olmadığı gibi, izin alanı orman idaresinin tasarrufunda kalmaya devam ettiği için ayrıca bu alanı kullanamamaktan dolayı da bir kaybı bulunmamaktadır. 6831 sayılı Orman Kanununun 16.maddesinde verilecek “izinler” den bedel alınacağı belirtilmiş olup, “ön izinler” den bedel alınacağına dair bir düzenleme bulunmamaktadır. Diğer taraftan 6831 sayılı Orman Kanunu’nun Ek Madde 5’ inde orman alanlarından yararlanma karşılığı alınacak bedel miktarlarının Bakanlıkça tespit edileceği belirtildiğinden, ön izin alanı teslim edilmeyen ve ön izin alanında hiçbir faaliyet yapamayan ön izin sahibinden “ön izin bedeli” adı altında bir bedel alınmaması gerekir. Açıklanan nedenlerle, 18.04.2014 tarih ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği” nin “Bedellerin Tespiti ve Tahsili” başlıklı 20.maddesinin 1.fıkrasının (c) bendi iptal edilmelidir. D. 18.04.2014 TARİH VE 28976 sayılı RESMİ GAZETE’DE “ORMAN KANUNUNUN 16. MADDESİNİN UYGULAMA YÖNETMELİĞİ” NİN “BEDELLERİN TESPİTİ VE TAHSİLİ” BAŞLIKLI 20.MADDESİNİN 6.FIKRASININ HUKUKA AYKIRILIĞI Yönetmeliğin 20.maddesinin 3.fıkrasında, arazi izin bedelinin izin başlangıç tarihi esas alınarak bildirime gerek kalmaksızın her yıl BAK oranında artırılarak defaten izin sahibi tarafından ödeneceği belirtilmiştir. Yani, arazi izin bedeli her yıl ve içinde bulunulan yıl için ödenmektedir. Ancak, aynı maddenin 6.fıkrasında yapılan düzenleme ile gelecek yıllara ait bedellerin de idarece istenebileceği belirtilmiştir. Yönetmeliğin 20.maddesinin 6.fıkrası aşağıya çıkarılmıştır. Bedellerin tespiti ve tahsili MADDE 20 – (6) Sonraki yıl bedellerinin peşin ödenmesinin talep edilmesi halinde ödenmesi talep edilen yıllara ait bedeller ödemenin yapıldığı yıl bedeli üzerinden defaten izin sahibi tarafından ödenir. 10/13 6.fıkrada yapılan düzenlemede ise içinde bulunulan yıl hariç gelecek yıllara ait (mesela gelecek 2-3 yıl) arazi izin bedelinin de idare tarafından peşin olarak ödenmesinin talep edilebileceği belirtilmektedir. 2010 yılında yayımlanan önceki yönetmelikte bu şekilde bir düzenleme bulunmamaktadır. Madencilik faaliyetleri yürütülürken, her yıl yapılması öngörülen giderler ile elde edilmesi öngörülen gelirler hesaplanarak yıllık işletme bütçeleri oluşturulmakta ve buna göre işletme idame ettirilmektedir. Gerçekleşen giderlerin öngörülen giderlerden fazla olması halinde işletme zarar etmekte ve iflas ederek kapanabilmektedir. Yeni yönetmelik ile arazi izin bedellerinin 3-4 kat artırılmış olduğu dikkate alındığında, İçinde bulunulan yıl için arazi izin bedelini ödemiş olan izin sahibinden ayrıca yıl içinde yapılacak bir tebligat ile gelecek 2-3 yıllık arazi izin bedelinin de yatırılmasının istenmesi, izin sahibini mali sıkıntılarla karşı karşıya getirecektir. İdare tarafından istenecek bu ödemeler izin sahibince öngörülmediğinden, ya ödenemeyeceği için izni iptal edilecek yada piyasadan ticari faiz ile borç bulunarak ödenmeye çalışılacaktır. Bu ise işletmenin ekonomik dengesini bozacaktır. Anayasanın 48.maddesinde “Devlet, özel teşebbüslerin millî ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlara uygun yürümesini, güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını sağlayacak tedbirleri alır.” hükmü bulunmaktadır. Bu kurala göre, herkes dilediği alanda çalışma ve sözleşme özgürlüğüne sahiptir. Özel teşebbüsler kurmak serbesttir. Ancak, Devlet özel teşebbüslerin millî ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlara uygun yürümesini, güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını sağlayacak önlemleri de alır. Anayasa’nın 48. maddesi ile özel teşebbüsleri ulusal ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlara göre koruma ve geliştirme görevi Devlete verilmiştir. Devletin bu madde uyarınca yerine getirmesi gereken görevi, özel teşebbüsün gelişmesini sağlayacak doğrultuda ekonomik ve sosyal politikalar uygulamak, özel teşebbüse güvenli çalışma ortamı sağlamaktır. 6831 sayılı Orman Kanununda gelecek yıllara ait arazi izin bedellerinin izin sahiplerinden istenebileceği şeklinde bir düzenleme olmaması; yapılan düzenlemeyi Anayasanın 48.maddesine aykırı hale getirmektedir. Anayasa’nın 2. maddesinde yer alan hukuk devletinin temel ilkeleri “belirlilik, açıklık ve öngörülebilirlik” tir. Bu ilkeye göre, yapılan düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır ve uygulanabilir olması, ayrıca kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarına karşı koruyucu önlem içermesi de gereklidir. Belirlilik ilkesi, hukuksal güvenlikle bağlantılı olup; birey, yapılan düzenlemelerin belirli bir kesinlik içinde, hangi somut eylem ve olguya hangi hukuksal yaptırımın veya sonucun bağlandığını, bunların idareye hangi müdahale yetkisini doğurduğunu bilmelidir. Birey, ancak bu durumda kendisine düşen yükümlülükleri öngörebilir ve davranışlarını düzenler. Hukuk güvenliği, normların öngörülebilir olmasını, bireylerin tüm eylem ve işlemlerinde devlete güven duyabilmesini, devletin de bütün düzenlemelerinde bu güven duygusunu zedeleyici yöntemlerden kaçınmasını gerekli kılar. Düzenleyici işlemlerin açık, belirli ve öngörülebilir olması, hukuk güvenliğinin, dolayısıyla hukuk devleti ilkesinin de bir gereğidir. Zira idare, ancak açık ve belirgin hukuk kurallarını yürürlüğe koymak suretiyle hukuk güvenliğini sağlayabilir. 6831 sayılı Orman Kanununda gelecek yıllara ait arazi izin bedellerinin izin sahiplerinden istenebileceği şeklinde bir düzenleme olmaması; yapılan düzenlemeyi Anayasanın 2.maddesinde düzenlenen “hukuk devleti ilkesi” ne ve Anayasanın 124. maddesinde düzenlenen “başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren yasaların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilir” hükmüne aykırı hale getirmektedir. Açıklanan nedenlerle, 18.04.2014 tarih ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği” nin “Bedellerin Tespiti Ve Tahsili” başlıklı 20.maddesinin 6.fıkrası iptal edilmelidir. 11/13 E. 18.04.2014 TARİH VE 28976 sayılı RESMİ GAZETE’DE “ORMAN KANUNUNUN 16. MADDESİNİN UYGULAMA YÖNETMELİĞİ” NİN “KESİN İZİN” BAŞLIKLI 7.MADDESİNİN 3.FIKRASINDA BULUNAN “…KAFES TEL ÇİT İLE İHATA EDİLİR…” İBARESİNİN HUKUKA AYKIRILIĞI Orman izin alanının sınırlarının belirlenmesi amacıyla 2010 tarihli eski yönetmeliğin 8.maddesinin 3.fıkrasında, “izin alanının köşe noktalarına zeminden bir metre yükseklikte koordinat değerleri belirli sabit işaretler tesis ettirilerek saha teslimi yapılır” şeklinde düzenlenmiş iken; yeni yönetmelik ile izin sahasının sınırlarının kafes tel çit ile ihata edilmesi zorunluluğu getirilmiştir. Yönetmeliğin 7.maddesinin 3.fıkrası aşağıya çıkarılmıştır. Kesin İzin MADDE 7 – (3) Madencilik faaliyetine başlanılmadan önce maden işletme izin alanları ile maden stok alanı, pasa döküm alanı, verimli toprak depolama alanı, atık barajı ve kantar tesis izinlerinde izin sahasının sınırları izin sahibince kafes tel çit ile ihata edilir, yapılan ihata izin süresi ve rehabilite izleme sürecinde de izin sahibince muhafaza edilir. Aksi halde madencilik faaliyetine müsaade edilmez. İzin alanının sınırlarının belirlenmesi işlemi, bu yönetmelikten önceki dönemde bir metre yükseklikte sabit işaretler ile yapılmıştır. Bu uygulamanın izin sahibine ciddi bir mali külfeti olmamıştır. Orman alanlarında dikenli tel veya kafes tel uygulaması, mevcut ağaçlarının özellikle yeni dikilmiş olan ağaçların korunması için yapılmaktadır. Maden işletme izin alanında veya altyapı izin alanında ise orman ağaçları kesildikten sonra ruhsat sahibine teslim edilmekte ve izin alanlarında orman idaresine ait ağaç bulunmamaktadır. Bu nedenle, izin alanlarının kafes tel çit ile ihata edilmesinde kamu yararı bulunmamaktadır. İzin alanlarının kafes tel çit ile ihata edilmesi izin sahibine olağanüstü büyük mali külfet de getirmektedir. Kamu yararı olmayan bir işlem için izin sahibine mali külfet getirilmesi, Anayasanın 73.maddesine de aykırıdır. Açıklanan nedenlerle, 18.04.2014 tarih ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği” nin “Kesin İzin” başlıklı 7.maddesinin 3.fıkrasında bulunan “…kafes tel çit ile ihata edilir…” ibaresi iptal edilmelidir. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMİ: İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27.maddesine göre: "Danıştay ve idari mahkemeler, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç ve imkânsız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebilirler." denilmek suretiyle mahkemelerce yürütmeyi durdurma kararı verilebilmesi için dava konusu işlemin açıkça hukuka aykırı olması ve idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğması şartlarının birlikte gerçekleşmesini aramıştır. Görüldüğü gibi iptalini istediğimiz Yönetmelik maddeleri; Anayasaya, Orman Kanununa, Maden Kanununa, idare hukukunun temel ilkelerine açıkça aykırıdır. Yönetmeliğin iptalini istediğimiz maddelerinin uygulanması halinde, hukuka aykırı olarak arazi izin bedeli alınmaya devam edilecek, arazi izin bedelinin artırılması konusunda yasal düzenleme olmamasına rağmen arazi izin bedeli 3-4 kat artırılmış olarak ödenmeye başlanacak ve bu durum maden ruhsat sahipleri için öngörülmeyen mali külfetlere sebep olacak ve telafisi imkansız zararlara sebep olacaktır. Yönetmeliğin iptalini istediğimiz maddelerinin yapılacak yargılama sonunda iptal edilmesi halinde, aradan geçen süre içinde bu maddelere dayanılarak yapılacak işlemler nedeniyle maden yatırımcıları ve ülke ekonomisi açısından meydana gelecek zararların telafisi imkânsızdır. İşlemin yürütmesinin durdurulması halinde davalı idarenin herhangi bir zarara uğraması söz konusu değildir. Bu nedenle, teminat alınmasına gerek bulunmamaktadır. Yukarıda belirtilen nedenlerle, Yönetmeliğin iptalini istediğimiz maddeleri için yüksek mahkemenizce en kısa sürede yürütmeyi durdurma talebimizin görüşülerek kabul edilmesini talep etme zorunluluğu doğmuştur. 12/13 : T.C. Anayasası, 6831 sayılı Orman Kanunu, 3213 sayılı Maden Kanunu, hukukun genel ilkeleri ve ilgili tüm yasal mevzuat. HUKUKSAL DAYANAKLAR DELİLLER : Her türlü yasal delil. İSTEM SONUCU VE TALEP : Yukarıdaki açıklamalar ve re’sen dikkate alınacak nedenlerle; Orman ve Su İşleri Bakanlığınca 18.04.2014 tarih ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Orman Kanununun 16. Maddesinin Uygulama Yönetmeliği” nin; - 3.maddesinde bulunan “Arazi izin bedeli” tanımının, - 7.maddesinin 3.fıkrasında bulunan “..kafes tel çit ile ihata edilir,” ibaresinin - 8.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendinin, - 20.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendi ile ek-1 alan izin türü katsayısı tablosu, ek-2 ekolojik denge katsayısı tablosu ve ek-3 il katsayısı tablosunun, - 20.maddesinin 1.fıkrasının (c) bendinin, - 20.maddesinin 6.fıkrasının, Öncelikle yürütmesinin durdurulmasına ve iptal edilmesine karar verilmesini, Yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı idare üzerinde bırakılmasına karar verilmesini arz ederim. Saygılarımla. 16.06.2014 Davacı Türkiye Madenciler Derneği Vekili Av. Adnan YILMAZ EKLER : 1) Türkiye Madenciler Derneği Tüzüğü 2) Orman Genel Md.nün 07.01.2011 tarih ve SAYI:B.18.1.OGM.0.07.04./255.03-99 sayılı yazısı 3) Orman Genel Md.nün 11.01.2012 tarih ve SAYI:B.23.1.OGM.0.18.01-12 sayılı yazısı 4) Orman Genel Md.nün 09.07.2012 tarih ve SAYI:B.23.1.OGM.0.18.01-1012 sayılı yazısı 5) Orman Genel Md.nün 08.01.2013 tarih ve SAYI:B.23.1.OGM.0.18.02-010.07-25 sayılı yazısı 6) Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan ÜFE verileri yıllar itibariyle Yıllık değişim (Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim) Listesi 7) Vekâletname Sureti 8) Başvuru harcı 9) Posta ücreti 13/13
© Copyright 2024 Paperzz
