@Ekovitrin_haziran 2014-10:EKOVITRIN_ 5/30/14 2:51 PM Page 96 RÖPORTAJ / ŞENOL YEĞİN Köksal BAYRAMOĞLU [email protected] Spekon GmbH Sahibi ve Genel Müdürü Şenol Yeğin: SPEKON, TÜRKİYE’DE ÜRETİME BAŞLIYOR Dünyanın lider paraşüt üreticilerinden Spekon, önümüzdeki aylarda Türkiye’de üretime başlayacak. Firma Almanya’daki tesislerinde yaptığı 800’den fazla savunma, havacılık ve teknik tekstil ürününün üretimini ve ihracatını Türkiye’den de gerçekleştirmeyi planlıyor. A lmanya’daki başarılı Türk girişimcilerimizden biri olan Şenol Yeğin, iflasın eşiğindeki 150 yıllık Spekon’u 1993 yılında Almanya Özelleştirme Dairesi’nden satın aldıktan sonra Spekon’u kısa zamanda dünyanın önde gelen markalarından biri haline getirdi. Dünyanın lider paraşüt üreticilerinden Spekon, bugün dünyanın 36 ülkesine ihracat gerçekleştiriyor. 2014 yılı içerisinde Türkiye’de faaliyete geçmeyi planlayan firma Almanya’daki tesislerinde yaptığı 800’den fazla savunma, havacılık ve teknik tekstil ürününün üretimini ve ihracatını Türkiye’den de gerçekleştirmeyi planlıyor. Spekon GmbH Sahibi ve Genel Müdürü Şenol Yeğin, Almanya’da edindikleri tecrübeyi, siste- 96 EKOV‹TR‹N HAZİRAN 2014 mi, teknolojiyi ve bilgi birikimini Türkiye’ye getirmek istediklerini söylüyor. Türkiye’de bir paraşüt ve yüksek kaliteli havacılık tekstili fabrikası kurulmasına öncülük edeceği için çok heyecanlı olduğunu belirten Yeğin, “Buradan hem Türkiye içi talebi karşılayacağız hem dünya ordularına ihracat yapacağız hem de Airbus gibi dünya devlerine Türkiye’den üretim yapacağız” diyor. Şenol Yeğin, Alman Spekon’u aldıktan sonra nasıl bir dünya markası olmayı başardığını Ekovitrin’e anlattı. 41 YILLIK TECRÜBE I Sizi tanıyabilir miyiz? Ticaret hayatına nasıl atıldınız? Ordu-Ünye doğumluyum. Ticaret hayatına İstanbul’da 1973 yılında ilk şirketimi kurarak başladım. Spekon GmbH Sahibi ve Genel Müdürü Şenol Yeğin, Almanya’da edindikleri tecrübeyi, sistemi, teknolojiyi ve bilgi birikimini Türkiye’ye getirmek istediklerini söylüyor. Sümerbank aracılığıyla Milli Savunma Bakanlığı’na askeri elbise ve malzeme üreterek tecrübe kazandık. O dönemde Sümerbank Bergama fabrikasına, askeri gömlek, Çanakkale sentetik deri fabrikasına subay yağmurluğu, Nazilli Sümerbank fabrikasına pijama, Manisa Sümerbank fabrikasına askeri elbiseler ve parkalar ürettik. Bu üretimlerin hepsi yüksek adetli üretimlerdi. Sümerbank’la çalışmak bana mesleki açıdan çok tecrübe kazandırdı. AVRUPA’YA AÇILMA KARARI… I Türkiye’den Almanya’ya gidiş kararını nasıl verdiniz? 80’li yıllarda konfeksiyon sektörü fazla gelişmemişti. İstanbul’daki fabrikamızda üretim yapıyorduk. Daha sonra Anadolu’da konfeksiyon fabrikaları faaliyete geçince, artık bizler sipariş alamıyorduk. Çünkü fiyatlarımız Anadolu’ya göre pahalı kalıyordu. Bizim de İstanbul üreticisi olarak, işlerimiz belli bir seviyeye gel- EKOV‹TR‹N HAZİRAN 2014 97 @Ekovitrin_haziran 2014-10:EKOVITRIN_ 5/30/14 2:51 PM Page 98 RÖPORTAJ / ŞENOL YEĞİN mişti. Ürettiğim ürünlerin dünya çapında bir marka olarak kabul göreceğine inanıyordum. O dönemde Türkiye’den bir dünya markası çıkarmak çok daha zordu. Bu hayalimi gerçekleştirmek için Avrupa’ya açılma kararı aldım. Almanya’yı ileri teknolojisi ve güçlü ekonomisi yüzünden lider görüyordum ve sürekli takip ediyordum. İki Almanya’nın birleşmesinden sonra bizim branşımızda atıl durumda satılık fabrikaların olduğunu öğrendim. Sächsische Spezial Konfektion (Spekon) da bu firmalardan biriydi. İncelemelerimden sonra bunu dünyaya açılmak için bir fırsat olarak gördüm ve 1993 yılında Alman Özelleştirme İdaresi’nden Spekon’u satın aldım. SPEKON’LA ÇIKIŞA GEÇTİ Spekon, durağan halinden çıkarak, aktif bir şekilde işleyen ve para kazanan bir şirket haline geldi. I Spekon’u Almanya Özelleştirme Dairesi’nden satın aldıktan sonra şirketi yeniden yapılandırdınız. Bu değişim sürecini anlatır mısınız? Spekon’un alınması ile birlikte, şirkete yatırım yaparak fabrikayı yeniledik ve geliştirdik; uluslararası pazarda rekabet edebilir hale getirdik. Bunun için teknoloji yatırımları yaptık, uzman elemanları fazlalaştırdık, istihdamı arttırdık ve çalışanlara İngilizce kursları aldırdık. Yeni işler aldık. Bu şekilde çalışanlarda bir motivasyon oluştu. Spekon, durağan halinden çıkarak, aktif bir şekilde işleyen ve para kazanan bir şirket haline geldi. “ALMANLAR, TÜRK İŞ ADAMLARINA KARŞI ÖN YARGILI” “TÜRKİYE’NİN PRESTİJİ 10 YIL ÖNCESİNE GÖRE DAHA İYİ” I Yurt dışında yatırım yapan bir işadamı olarak Türkiye'ye bakışınız nedir? Türkiye’nin bugünkü genel ekonomik durumunu nasıl buluyorsunuz? 10 yıl öncesi ile bugün arasında ne gibi farlılıklar bulunuyor? Yabancılar bu değişimi nasıl değerlendiriyor? Son yıllarda Türkiye’de müthiş bir gelişme var. Yeni ulaşım imkanları ki, örneğin Marmaray, 3. Havaalanı, 3. Boğaz köprüsü ve diğer yatırımlar mutluluk verici. Ekonominin stabil olabilmesi ve istikrarın devamlılığı için bunlar çok önemli gelişmeler. Bunlarla gururlanıyoruz. Ekonomik açıdan da bakıldığında Türkiye güçleniyor; Türk firmaları yurt dışında büyük işler alabiliyor; adından söz ettirebiliyorlar. Prestiji 10 yıl öncesine göre daha iyi görünüyor. 98 EKOV‹TR‹N HAZİRAN 2014 I Çok önemli bir fırsatı başarıya çevirdiniz. Almanlar bu başarınızı nasıl karşıladı? Onların yapamadığı ama sizin yaptığınız fark neydi? Tabii ki çok değişik tepkiler aldım. Almanların, Türk ve Müslüman bir iş sahibi olarak beni kabul etmeleri biraz zaman aldı; bu konuda hala sıkıntılar yaşıyorum. Ne kadar işler de başarsak, bize karşı bitmeyen, ön yargının da dışında daha derin negatif duyguları var. Buna rağmen biz burada başarılı olmak için çabalıyoruz. Kararlı ve azimliyiz. Bizim yaptığımız, özellikle Almanya’nın doğusunda, yabancıların çok da hoş karşılanmadığı bir yerde yatırım yapma cesaretini gösterebilmekti. 36 ÜLKEYE İHRACAT I Spekon’un bugün üretimini gerçekleştirdiği ürünler nelerdir? Bu ürünler hangi ülkelere ihraç ediliyor? Spekon bugün savunma ve havacılık sanayiinde kullanılmak üzere 800’ün üzerinde ürün üretiyor. Bunlardan başlıcaları askeri ve spor paraşütleri, kurtarma paraşütleri, jetler için durdurma paraşütleri, tank çadırı, çadırlar, sıcak ve soğuğa dayanıklı uzun süreli depolama sistemleri, uçak izolasyonları, uçak için perde, emniyet kemeri, helikopter halatı, kargo ağları, askeri sırt çantası, teknik giysiler. Spekon paraşüt üretiminde Almanya’nın lider; dünyanın ise önde gelen ilk üç firmasından biri. Ürünlerimizi Almanya pazarı dışında, Portekiz, Moğolistan, Malezya, Bulgaristan, Türkiye, Meksika, Japonya, Macaristan olmak üzere 36 ülkeye ihraç ediyoruz. “GÜÇLÜ BİR AR-GE BİRİMİMİZ VAR” I Ar-Ge ve Ür-Ge konularındaki yaklaşımınız ve çalışmalarınız nelerdir? Firmamızda güçlü bir Ar-Ge birimimiz ve kalifiye mühendislerimiz var. Bu konuya çok önem veriyoruz. Tasarım ve geliştirmelerini kendi Ar-Ge departmanımızda yaptığımız birçok patentli ürünümüz var. Yeni jenerasyon paraşütler, uçaklarda kullanılan çeşitli teknik tekstiller bunlardan bazıları. Şu an kompozit materyal kullanarak yeni bir ürünün Ar-Ge ve Ür-Ge’si üzerinde çalışıyoruz. “ALMANYA YATIRIMCILARA BÜYÜK İMKANLAR SUNUYOR” I Alman hükümetinin yatırımcılara sağladığı kolaylıklar nelerdir? Türkiye ile Almanya’yı kıyasladığımızda ne gibi farklılıklar olduğunu söyleyebiliriz? Almanya, yatırımcılara teşvik ve hibe konularında çok büyük imkanlar sunuyor. Bildiğim kadarıyla her bölgenin teşvik sistemi birbirinden farklı. Fabrikamızın bulunduğu bölge olan Saksonya, Almanya’nın en az gelişmiş bölgelerinden biri olarak görülüyor. Burada teşvik kapsamındaki hibe destekleri yüzde 40-45 civarında. Bu demek oluyor ki, yaptığınız yatırımın yüzde 40-45 kadarı şirketinizin banka hesabına nakit olarak geri yatıyor. Birde öz sermaye olarak yüzde 20 aranıyor. Ayrıca geri kalan yüzde 40 civarındaki yatırım için devletin desteklediği bankalar uzun süreli, düşük faizli krediler sağlıyor. Bu hibe oranı 20 sene önce yüzde 50 civarındaydı. Daha gelişmiş eyaletlerde mesela Berlin’de yüzde 25 civarında. EKOV‹TR‹N HAZİRAN 2014 99 @Ekovitrin_haziran 2014-10:EKOVITRIN_ 5/30/14 2:51 PM Page 100 RÖPORTAJ / ŞENOL YEĞİN Bildiğim kadarıyla Türkiye’de yatırımcılar için sadece vergi avantajlarının olduğu bir teşvik sistemi ve dönem dönem açılan ve belli bir miktara kadar olan hibeler var. Nakit para olarak herhangi bir destek yok. Almanya’da ise bu destek her yatırım için daimi olarak veriliyor. Bu da hem yabancı yatırımcı çekmek açısından hem de yatırımları teşvik etmek açısından gerçekten işe yarayan bir model. Bu açıdan bakıldığında Türkiye ile Almanya arasındaki en büyük farkın bu olduğunu düşünüyorum. Türkiye’de sanayii ve üretim yatırım teşviklerinin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi gerektiğini düşünüyorum. I Almanya dışında hangi ülkelerde temsilcilikleriniz bulunuyor? İsviçre, Fransa, Dubai, Rusya, Malezya, Çin, Arjantin, Meksika, Şili ve Bulgaristan temsilciliklerimizden bazıları. “CİROMUZUN YÜZDE 75’İ İHRACATTAN” I B ir T ü r k i ş a d a m ı o l a r a k Almanya’da iş yapmanın artıları ve eksileri nelerdir? Almanya’da iş yapmanın artıları, Avrupa pazarının merkezinde olmak, sipariş imkanlarını artırıyor. Örneğin çok sayıda fuar yapılması, uluslararası pazarda gelişmiş ülkeler ile daha güçlü rekabet edebilmek ve Almanların hatayı sıfıra indirgeyen özverili, disiplinli ve sistematik çalışmalarını bire bir tecrübe etmek ve öğrenmek… Eksileri ise, Türk ve Müslüman olarak her zaman her yerde karşılaşılan ön yargının verdiği dezavantaj. Özellikle kamu kuruluşları ve bankalarda bunu daha yoğun hissediyorsunuz. Kamu ihalelerinde de Alman firmalarına karşı bir pozitif ayrımcılık olduğunu artık biliyorum. Spekon, bir Alman firması olmasına rağmen, sahibi bir Türk olduğu için bu sorunu yaşıyor. Bu da işlerin daha yavaş ilerlemesine neden oluyor. Şöyle ki, ciromuzun yüzde 75’i ihracattan geliyor. Geri kalan yüzde 25 kısmı iç pazar payımız. “ALMANYA’DA LİDER DÜNYADA İLK ÜÇ ARASINDA” I Spekon’un dünya genelinde askeri ve teknik tekstil pazarındaki etkinliği nedir? Pazarın ne kadarına sahipsiniz? Spekon paraşüt üretiminde Almanya’nın lider; dünyanın ise önde gelen ilk üç firmasından biri. Özellikle yarışma ve gösteri atlayışları için ideal olan RL 16/3 paraşütü; RL 18 öğrenci stili paraşüt ve tek kişilik uçaklarda pilotlar tarafından “AB politikaları bizi etkiliyor” Avrupa Birliği politikaları Almanya’da iş yapan bizim gibi yatırımcıları 1. dereceden burada yaşayan insanları etkiliyor. I Avrupa Birliği ile Türkiye arasındaki vize sorunu henüz çözüme kavuşmadı. Bu durum sizin gibi Türk şirketlerini ve Türk iş adamlarını nasıl etkiliyor? Ben bu sorunun biteceğine inanmıyorum. Biz burada oturuma sahip olduğumuz için herhangi bir sorun yaşamıyoruz. Fakat yeni yatırım yapmak isteyenlerin ya da hala devam eden firmaların bazı sorunlar yaşadıklarını duyuyoruz. Avrupa Birliği politikaları 1. dereceden burada yaşayan insanları etkiliyor. 100 EKOV‹TR‹N HAZİRAN 2014 “YURT DIŞINDAN FİRMA SATIN ALIN” I Türkiye’de faaliyet gösteren ve yurt dışına açılmak isteyen Türk girişimcilere tavsiyeleriniz nelerdir? Yatırımcılara, yurt dışından firma satın alarak, oradaki oturmuş sistemi ve teknolojiyi Türkiye’ye getirmelerini ve Türkiye’den ihracat yapmalarını tavsiye ederim. Bu modeli çok daha benimsiyor ve önemsiyorum. Bu durumda kazanan sadece yatırımcı değil; aynı za- kullanılan SE-5L kurtarma paraşütlerinde Avrupa pazarının yüzde 50’sine yakınına hakimiz. Bu ürünlerimizi Moğolistan’dan Senegal’e kadar birçok ülkeye satıyoruz. RL 16/3 paraşütümüzü kullanan ve birçok şampiyonluğu bulunan Alman Milli Paraşüt Takımının da sponsoruyuz. Ayrıca K.K.T.C’nin özel kuvvetlerine 20 Temmuz’daki gösteri atlayışında kullanılmak üzere 15 adet RL 18 vereceğiz. Spekon askeri paraşütleri de dünyanın birçok ordusu tarafından kullanılıyor. Özellikle de yeni jenerasyon bölük paraşütlerimiz RS 4/4 kumandalı ve kumandasız, yumuşak iniş; rüzgar gücü gibi teknik özellikleri nedeniyle paraşütçü askerlere çok daha rahat bir kullanım sağlıyor. Bu nedenle de başta NATO ülkeleri olmak üzere birçok ordu yeni siparişlerinde bu paraşütleri tercih ediyor. Portekiz, Bulgaristan, Almanya, Türkiye bu ülkelerden bazıları. NATO dışında da Meksika ve Malezya gibi çeşitli ülkelere bu paraşütlerimizi satabiliyoruz. Havacılık tekstili alanında da ürünlerimizi Airbus’a ve değişik uçak üreticilerine, ayrıca Avrupa’daki çeşitli havayollarına satıyoruz. manda Türkiye olacaktır. Bunun dışında yurt dışına açılacak girişimcilere güçlü, sabırlı ve savaşa hazır olmalarını tavsiye ederim, çünkü bir Türk ve Müslüman olarak yurt dışında fabrika sahibi olmak; işçi çalıştırmak ve insan yönetmek hiç kolay olmuyor. Yabancılar ‘Türk patronu’ çok kolay özümseyemiyorlar; güvenmekte ve inanmakta zorluk çekiyorlar. Güven oluşturmak için işlerini iyi bildiklerini kanıtlamalı; doğru ve dürüst çalışmalı ve her şeyin kontrol altında olduğunu hissettirmeliler. Ayrıca, yatırım yapacakları ülkenin insanını iyi anlamalarını ve iyi ilişkiler kurmalarını tavsiye ederim. Tabi iyi – kötü senaryoları içeren sağlam bir iş planlarının olması da çok önemli. rinin etkinliğini artırması Türkiye’yi ve dünya pazarlarını ne yönde etkiliyor? Bu konuda Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın sözlerine yüzde 100 katılıyorum: “Kölelik dönemi bitmeli; efendilik dönemi başlamalı”. Kendi markamızı, kendi ürünümüzü, kendi katma değerimizi oluşturmalı ve satmalıyız. Biz de bu yeni Türkiye ekonomisinin şekillenmesinde bu fikrin öncülerinden olacağız. Almanya’da edindiğimiz tecrübe ve prensipleri Türkiye’de uygulayarak; Türkiye’de marka üretim yaparak dünyaya satacağız. Türkiye’yi Çin ve Afrika ile aynı kategoride görmüyorum. “KENDİ MARKAMIZI OLUŞTURMALIYIZ” I Türkiye’nin dünya tekstil pazarındaki rolünü nasıl görüyorsunuz? Özellikle Çin ve Afrika ülkele- “TÜRKİYE’YE GELME PLANIMIZ VAR” I Dünya ordularını ürünlerinizi sunuyorsunuz. Savunma sanayisindeki gelişimi nasıl görüyorsunuz? Savunma sanayii, orduların talep ettiği yüksek kaliteli inovatif ürünleri geliştirmek ve üretmek durumunda. Savunma Bakanlığı‘na bağlı birimler, üniversiteler ile beraber çalışarak yeni ürünler geliştirebiliyor. Ar- “TÜRKİYE’DE ÜRETİME BAŞLIYORUZ” I Spekon olarak önümüzdeki dönemde yeni yatırımlar planlıyor musunuz? Türkiye için bir planınız var mı? Spekon’un 2014 ve sonrası için hedefleri nelerdir? Almanya’nın yanında, 2014 yılı Ge, Ür-Ge ve üretim için ciddi miktarlarda destekler de alınabiliyor. Bu işbirlikleri ve destekler ile savunma sanayii çok gelişiyor ve geleceğin ürünlerini üretebiliyor. Türkiye’de de bu alanda çok ciddi ve başarılı firma ve projeler olduğunu görüyorum. Savunma Sanayi Müsteşarlığı, Türk savunma firmalarını yurt dışı pazarlara açılma konusunda destekliyor ve tanıtıyor. Biz de bunları büyük bir heyecan ve gururla takip ediyoruz ve bunun parçası olmak için çalışıyoruz. Son yıllardaki bu gelişmeler ile beraber Türkiye’ye gelme planımızı uygulamaya koyduk. I Başarınızın sırrını nasıl tanımlarsınız? Bu başarıyı etkileyen olay ve kişileri anlatır mısınız? Başarının sırrı kararlı ve azimli olmak, pozitif düşünce ve olumlu insan ilişkileri. içerisinde Türkiye’de de faaliyete geçmeyi planlıyoruz. Almanya’daki tesisimizde yaptığımız 800’den fazla savunma, havacılık ve teknik tekstil ürününün üretimini ve ihracatını Türkiye’den de gerçekleştireceğiz. Almanya’da edindiğimiz tecrübeyi, sistemi, teknolojiyi ve bilgi birikimini Türkiye’ye getiriyoruz. Türkiye’de bir paraşüt ve yüksek kaliteli havacılık tekstili fabrikası kurulmasına öncülük edeceğim için çok heyecanlıyım. Buradan hem Türkiye içi talebi karşılayacağız hem dünya ordularına ihracat yapacağız hem de Airbus gibi dünya devlerine Türkiye’den üretim yapacağız. Savunma Sanayi Müsteşarlığı, Türk savunma firmalarını yurt dışı fuarlara götürerek; yabancı potansiyel müşteriler ile tanıştırarak, firmaların iş ve pazar geliştirmelerine çok büyük katkılarda bulunuyor. Biz de bu desteklerden yaralanarak işlerimizi ve pazarlarımızı Türkiye’den büyütmeyi hedefliyoruz. E EKOV‹TR‹N HAZİRAN 2014 101
© Copyright 2024 Paperzz