“Ñÿíàéå èëè” ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ
ýþðöëÿúÿê òÿäáèðëÿð
ñàéÿñèíäÿ þëêÿìèç ðåýèîíóí
ñÿíàéå ìÿðêÿçèíÿ ÷åâðèëÿúÿê
2013-úö èë Àâðîïà Èòòèôàãû
èëÿ Àçÿðáàéúàí àðàñûíäà
ÿëàãÿëÿðäÿ ùÿëëåäèúè èë îëóá
Áó áåéíÿëõàëã ãóðóìëà ÷îõñàùÿëè ÿìÿêäàøëûã þëêÿìèçèí
Ãÿðáÿ èíòåãðàñèéà ñèéàñÿòèíèí ìÿðêÿçèíäÿ äàéàíûð
Èãòèñàäèééàòûí øàõÿëÿíäèðèëìÿñè, ãåéðè-íåôò ñåêòîðóíóí äèíàìèê èíêèøàôûíûí òÿìèí åäèëìÿñè, ðÿãàáÿòãàáèëèééÿòëèëèéèí àðòûðûëìàñû âÿ áó ñàùÿéÿ èíâåñòèñèéà ãîéóëóøóíóí ñöðÿòëÿíäèðèëìÿñè Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàô ñèéàñÿòèíèí ïðèîðèòåò èñòèãàìÿòëÿðèíäÿíäèð. Áó ñèéàñÿòÿ óéüóí îëàðàã, þëêÿìèçäÿ ãåéðè-íåôò
ñåêòîðóíóí ìöùöì áþëìÿñè îëàí ñÿíàéåíèí èíêèøàôûíà
õöñóñè ÿùÿìèééÿò âåðèëèð. Çÿíýèí éåðëè õàììàë...
Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû
Àçÿðáàéúàíû ìöñòÿãèëëèê
éîëóíäà èíêèøàô åòäèðìÿéÿ
ãàäèð áèð ïàðòèéàäûð
Áàõ ñÿh. 2
Àâðîïà Êîìèññèéàñû Àâðîïà Ãîíøóëóã Ñèéàñÿòè þëêÿëÿðèíäÿ òÿðÿããè öçðÿ íþâáÿòè èëëèê ùåñàáàòûíû éàéûá.
Àçÿðáàéúàí èëÿ áàüëû ùåñàáàòäà áèëäèðèëèð êè, 2013-úö èë
Àâðîïà Èòòèôàãû èëÿ Àçÿðáàéúàí àðàñûíäà ÿëàãÿëÿðäÿ ùÿëëåäèúè èë îëóá. Þòÿí èë òÿðÿôëÿð àðàñûíäà âèçà ðåæèìèíèí ñàäÿëÿøäèðèëìÿñè âÿ ìîáèëëèê öçðÿ òÿðÿôäàøëûã...
Áàõ ñÿh. 8
Àçÿðáàéúàíûí äþâëÿò ìöñòÿãèëëèéè Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí ìèëëè ñÿðâÿòèäèð
Ãÿçåò 1993-úö èëèí àïðåë àéûíäàí íÿøð îëóíóð. 29 ìàðò 2014-úö èë, øÿíáÿ / ¹ 052 (4211). Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñûíûí îðãàíû. Ãèéìÿòè 40 ãÿïèê
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ Ãóáà ðàéîíóíóí Ãóáà-Êöï÷àë-Êöñíÿò àâòîìîáèë
éîëóíóí òèêèíòèñè èëÿ áàüëû ÿëàâÿ òÿäáèðëÿð ùàããûíäà Ñÿðÿíúàì èìçàëàéûá
Àíêàðàíûí Êûçûëúàùàìàì ðàéîíóíäà “Õîúàëû
àáèäÿñè âÿ Õîúàëû ìóçåéè” êîìïëåêñè à÷ûëûá
Ìàðòûí 27-äÿ Àçÿðáàéúàíûí Òöðêèéÿäÿêè ñÿôèðëèéèíèí òÿøÿááöñö èëÿ Àíêàðàíûí Êûçûëúàùàìàì ðàéîíóíäà èíøà åäèëìèø “Õîúàëû àáèäÿñè âÿ Õîúàëû ìóçåéè” êîìïëåêñèíèí à÷ûëûøû
îëóá. Òÿäáèð Àçÿðáàéúàí ñÿôèðëèéèíèí âÿ Àíêàðàíûí Êûçûëúàùàìàì Áÿëÿäèééÿñèíèí òÿøêèëàò÷ûëûüû èëÿ 31 Ìàðò - Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíö èëÿ ÿëàãÿäàð ýåð÷ÿêëÿøäèðèëèá. Ñÿôèðëèêäÿí ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèáëÿð êè, êîìïëåêñèí à÷ûëûø ìÿðàñèìèíäÿ
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ïðåçèäåíòè...
Áàõ ñÿh. 2
Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôîíäóíóí
òÿøÿááöñö èëÿ Ñóìãàéûòäàêû
“Øÿùèäëÿð õèéàáàíû”
êîìïëåêñèíèí éåíèäÿí
ãóðóëìàñû èøëÿðè àïàðûëàúàã
Ñóìãàéûò øÿùÿðèíäÿ Ãàðàáàü ìöùàðèáÿñè ÿëèëëÿðèíèí âÿ
øÿùèä àèëÿëÿðèíèí ìöðàúèÿòèíÿ
óéüóí îëàðàã “Øÿùèäëÿð õèéàáàíû” êîìïëåêñèíèí éåíèäÿí ãóðóëìàñû, 20 Éàíâàð âÿ...
Áàõ ñÿh. 2
Áàùàð Ìóðàäîâà: Ìÿí áó ôèêèðëÿðè ÷îõ áþéöê
íàðàùàòëûãëà ãàðøûëàéûðàì
...Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí þëêÿéÿ ðÿùáÿðëèê åòäèéè äþâðäÿ ùÿéàòà êå÷èðäèéè äàõèëè âÿ õàðèúè ñèéàñÿò, âåðäèéè ãÿðàðëàð,
èìçàëàäûüû ñÿðÿíúàìëàð, þëêÿìèçèí èíêèøàôû ö÷öí ìöÿééÿíëÿøäèðäèéè èñòèãàìÿòëÿð, ùÿì÷èíèí, áó èñòèãàìÿòëÿðèí ðåàëëàøìàñû ö÷öí ùÿéàòà êå÷èðèëÿí Äþâëÿò ïðîãðàìëàðû, ýåíèøìèãéàñëû ëàéèùÿëÿð âÿ ñ. Àçÿðáàéúàíûí èãòèñàäè, ñèéàñè, ñîñèàë âÿ
ìÿäÿíè ñàùÿäÿ èíêèøàôûíà, þëêÿ âÿòÿíäàøëàðûíûí ðèôàùûíûí
Áàõ ñÿh. 4
éàõøûëàøìàñûíà õèäìÿò åäÿí ãÿðàðëàð...
Áþéöê Áðèòàíèéàíûí “Îïåí
Úåíòðàë Àñèà” æóðíàëûíäà
ÀçÿðÒÀú-ûí õöñóñè ìöõáèðèíèí
Áàêû Áåéíÿëõàëã Ùóìàíèòàð
Ôîðóìó ùàããûíäà ìÿãàëÿñè
äÿðú åäèëèá
ÀçÿðÒÀú-ûí Áþéöê Áðèòàíèéàäàêû õöñóñè ìöõáèðè Îðõàí Èñìàéûëîâóí áó þëêÿíèí “Îïåí
Úåíòðàë Àñèà” æóðíàëûíäà “Áàêû
Áåéíÿëõàëã Ùóìàíèòàð...
Àçÿðáàéúàí äþâëÿòè ýöúëÿíäèêúÿ, åðìÿíèëÿðèí
õàëãûìûçà ãàðøû ùÿéàòà êå÷èðäèêëÿðè ñîéãûðûìû
ñèéàñÿòè äöíéàäà äàùà ýåíèø ìèãéàñäà èôøà åäèëèð
ÀÕÚÏ-“Ìöñàâàò” ñàâàøûíäà
éåíè ìÿðùÿëÿ
...Öìóìèééÿòëÿ, ìàðò ñîéãûðûìûíà ýåäÿí òàðèõè éîëëàðà
äàùà ÷îõ íÿçÿð ñàëìàëû, îíóí ñÿáÿáëÿðèíè èçàù åòìÿëèéèê.
Ìàðò ñîéãûðûìûíà ýåäÿí éîë Ïéîòð äþâðöíäÿí áàøëàéûð âÿ
ÕÕ ÿñðÿ ãÿäÿð ýÿëèá ÷ûõûð. Îíà ýþðÿ äÿ, ìàðò ñîéãûðûìûíäàí
äàíûøàðêÿí òÿêúÿ 1918-úè èëäÿ áàø âåðÿí ïðîñåñëÿðè õàòûðëàìàã éîõ, îíäàí ÿââÿëêè âÿ ñîíðàêû ùàäèñÿëÿðè äÿ úèääè òÿùëèë åòìÿê ëàçûìäûð. Òàðèõ ñöáóò åäèð êè...
Áàõ ñÿh. 5
Èñà Ãÿìáÿð ßëè Êÿðèìëèéÿ ãàðøû
“Åë” ùÿðÿêàòû èëÿ áèðëÿøìÿéÿ ãÿðàð âåðäè
Àçÿðáàéúàíûí ìèëëè
òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí
éàðàíìàñûíûí 95 èëëèê éóáèëåéè
òÿíòÿíÿëè øÿêèëäÿ ãåéä åäèëèá
Ìàðòûí 28-äÿ Àçÿðáàéúàíûí ìèëëè ìàðàãëàðûíûí ãîðóíìàñûíäà âÿ òÿùëöêÿñèçëèéèíèí òÿìèí åäèëìÿñèíäÿ õöñóñè éåðè âÿ ðîëó îëàí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí éàðàíìàñûíûí 95-úè èëäþíöìö òàìàì îëóð...
Áàõ ñÿh. 3
Ñîí èëëÿð Áàêû øÿùÿðèíèí ìöàñèðëÿøäèðèëìÿñè,
øÿùÿð ñàêèíëÿðèíèí ùÿéàò
øÿðàèòèíèí éàõøûëàøäûðûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ ìöùöì
èøëÿð ýþðöëöð. “Àü øÿùÿð”
ëàéèùÿñè, Äÿíèçêÿíàðû...
“Ñèéàñè ôÿàëèééÿòëÿðèíè” éàëíûç Àçÿðáàéúàí äþâëÿòèíèí
âÿ õàëãûíûí ìàðàãëàðûíà ÿêñ ìþâãåéÿ êþêëÿìèø, ñàòãûíëàð êëóáó îëàí “Ìèëëè øóðà”äà þçöíö úÿìèééÿòÿ “ìöòòÿôèã” êèìè òÿãäèì åäÿí ðàäèêàë ìöõàëèôÿò ïàðòèéàëàðûíûí
ÿñàñ ìÿãñÿäëÿðè àðòûã òàì àéäûíëûüà ãîâóøóð. Áÿëëè îëóð
êè, áèð ìöääÿò þíúÿ ãîíäàðìà “øóðà”äà éåð àëàí
ÀÕÚÏ, “Ìöñàâàò” êèìè ïàðòèéàëàð, î úöìëÿäÿí, “Åë” ùÿðÿêàòûíûí ÿñàñ ìÿãñÿäè ñàäÿúÿ ðàäèêàë äöøÿðýÿäÿêè
ÿíÿíÿâè îéóíëàðûíû äàâàì åòäèðìÿê, õàðèúè åðìÿíèïÿðÿñò äàèðÿëÿðèí ÿëè èëÿ ïóë ãàçàíìàã, àíòè-àçÿðáàéúàí÷û
ìÿðêÿçëÿðèí ñèôàðèøëÿðèíè éåðèíÿ éåòèðìÿêäÿí èáàðÿò
îëóá. “Ìèëëè øóðà” òðàýèêîìåäèéàñûíûí àðäûíäàí éîëëàðû
àéðûëàí “ìåùðèáàí äöøìÿíëÿð” áó ýöí àéðû-àéðûëûãäà
áèð-áèðèëÿðèíÿ ãàðøû úÿáùÿ à÷ûáëàð âÿ ãàðøûëûãëû îëàðàã
ÿêñ òÿðÿôèí “áîñòàíûíû äàøëàìàãëà” ìÿøüóëäóðëàð. Òÿáèè
êè, èëëÿðäèð åéíè ññåíàðè èëÿ þçëÿðèíè ñèéàñè ñÿùíÿäÿ ñàõëàìàüà ÷àëûøàí áó òÿøêèëàòëàðûí...
Áàõ ñÿh. 7
31 ìàðò ñîéãûðûìû
åðìÿíèëÿðèí Àçÿðáàéúàí
õàëãûíà ãàðøû ùÿéàòà
êå÷èðäèêëÿðè âÿùøèëèêëÿðèí
íþâáÿòè ìÿðùÿëÿñè îëìóøäóð
“Ñîâåòñêè” àäëàíàí
ÿðàçèäÿ èíâåíòàðëàøäûðìà
èøëÿðè äàâàì åäèð
Áàõ ñÿh. 4
Åðìÿíèëÿðèí õàëãûìûçà
ãàðøû 200 èëäèð ìöÿééÿí ôàñèëÿëÿðëÿ àïàðäûüû ñîéãûðûìû
ñèéàñÿòè áó ýöí äÿ äàâàì
åäèð. Ñîí 200 èëëèê òàðèõèí...
Áàõ ñÿh. 2
ßëè Ùÿñÿíîâ: Ìÿãñÿäèìèç îäóð êè,
äöíéà áó òàðèõëÿðè óíóòìàñûí
Õÿáÿð âåðèëäèéè êèìè, Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ïðåçèäåíòè Àäìèíèñòðàñèéàñûíûí Èúòèìàè-ñèéàñè ìÿñÿëÿëÿð
øþáÿñèíèí ìöäèðè ßëè Ùÿñÿíîâ 31 ìàðò - Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíö èëÿ áàüëû òÿäáèðëÿðäÿ èøòèðàê åòìÿê
ö÷öí Òöðêèéÿäÿ ñÿôÿðäÿäèð. Ñÿôÿð ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ßëè Ùÿñÿíîâ Òöðêèéÿíèí ÒÐÒ Àâàç êàíàëûíà Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíö èëÿ áàüëû ìöñàùèáÿ âåðèá...
Áàõ ñÿh. 3
Äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñû Èëùàì
ßëèéåâèí ðÿùáÿðëèéè èëÿ
þëêÿìèçäÿ éàðàäûëìûø
òÿùëöêÿñèçëèê ìöùèòè âÿ
ñàáèòëèê Àçÿðáàéúàíûí
áåéíÿëõàëã íöôóçóíó
äàùà äà àðòûðûð
Áàõ ñÿh. 5
Ñÿáàèë ðàéîí Èúðà Ùàêèìèééÿòèíäÿ ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí...
Ñèéàâóø Íîâðóçîâ:
Ýÿðýèíëèê éàðàòìàã èñòÿéèðëÿð
...Áó ìÿñÿëÿ îðòàéà ÷ûõàí
ýöíäÿí, éÿíè èëê âàõòäàí Àçÿðáàéúàí Õàðèúè Èøëÿð Íàçèðëèéè áÿéàíàò éàéäû âÿ áèëäèðäè êè, ðÿñìè
Áàêû áàøãà äþâëÿòëÿðèí äàõèëè èøëÿðèíÿ ãàðûøìûð, àììà áöòöí þëêÿëÿðèí ÿðàçè áöòþâëöéöíö âÿ ñóâåðåíëèéèíè äÿñòÿêëÿéèð. Áèç ÿðàçè áöòþâëöéöíö áåéíÿëõàëã...
Áàõ ñÿh. 4
Ýÿíúÿäÿ èíòåðíåò ìåäèà
âÿ ìèëëè-ìÿíÿâè
äÿéÿðëÿð ìþâçóñóíäà
“äÿéèðìè ìàñà” êå÷èðèëèá
Áàõ ñÿh. 6
“ÐÓÙ” Àçÿðáàéúàí Æóðíàëèñòëÿðè Ìöäàôèÿ Êîìèòÿñè
(ÀÆÌÊ) Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè éàíûíäà Ãåéðè-Ùþêóìÿò Òÿøêèëàòëàðûíà Äþâëÿò...
Áàõ ñÿh. 6
2
www.yeniazerbaycan.com
29 ìàðò 2014-úö èë, øÿíáÿ / ¹ 052 (4211)
31 ÌÀÐÒ – ÄÖÍÉÀ ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍËÛËÀÐÛÍÛÍ ÑÎÉÃÛÐÛÌÛ ÝÖÍÖÄÖÐ
“Ñÿíàéå èëè” ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ýþðöëÿúÿê òÿäáèðëÿð ñàéÿñèíäÿ
þëêÿìèç ðåýèîíóí ñÿíàéå ìÿðêÿçèíÿ ÷åâðèëÿúÿê
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ: Òåõíîëîýèéàëàð Ïàðêûíäà 13 çàâîä ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð, 5 çàâîä òèêèëèð. Êå÷ÿí èë Ñóìãàéûòäà Êèìéà
Ñÿíàéå Ïàðêûíûí òÿìÿë äàøû ãîéóëìóøäóð. 200 ùåêòàðà éàõûí ÿðàçèäÿ éàõûí èëëÿðäÿ áþéöê áèð ñÿíàéå øÿùÿðè éàðàäûëàúàãäûð
Èãòèñàäèééàòûí øàõÿëÿíäèðèëìÿñè, ãåéðè-íåôò
ñåêòîðóíóí äèíàìèê èíêèøàôûíûí òÿìèí åäèëìÿñè, ðÿãàáÿòãàáèëèééÿòëèëèéèí àðòûðûëìàñû âÿ áó
ñàùÿéÿ èíâåñòèñèéà ãîéóëóøóíóí ñöðÿòëÿíäèðèëìÿñè Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ñîñèàë-èãòèñàäè
èíêèøàô ñèéàñÿòèíèí ïðèîðèòåò èñòèãàìÿòëÿðèíäÿíäèð. Áó ñèéàñÿòÿ óéüóí îëàðàã, þëêÿìèçäÿ
ãåéðè-íåôò ñåêòîðóíóí ìöùöì áþëìÿñè îëàí
ñÿíàéåíèí èíêèøàôûíà õöñóñè ÿùÿìèééÿò âåðèëèð. Çÿíýèí éåðëè õàììàë, íÿùÿíý âÿ ÷îõøÿáÿêÿëè ñÿíàéå êîìïëåêñèíèí èìêàíëàðûíûí ñÿôÿðáÿð åäèëìÿñè ñÿíàéå ñåêòîðóíóí ñîí 5 èëäÿ
êåéôèééÿò âÿ êÿìèééÿò áàõûìûíäàí ñû÷ðàéûøûíà
òÿêàí âåðèá. Éåíè âÿ ìöàñèð ñÿíàéå ìöÿññèñÿëÿðèíèí ôÿàëèééÿòÿ áàøëàìàñû íÿòèúÿñèíäÿ
öìóìèëèêäÿ, 2003-2012-úè èëëÿðäÿ ÿëàâÿ äÿéÿð
ãåéðè-íåôò ñÿíàéåñèíäÿ 2,2 äÿôÿ, î úöìëÿäÿí,
ãåéðè-íåôò åìàëû ñÿíàéåñèíäÿ 2,3 äÿôÿ àðòûá.
Þòÿí 10 èëäÿ þëêÿ ñÿíàéåñèíèí èíêèøàôûíà 40
ìèëéàðä ìàíàòäàí ÷îõ èíâåñòèñèéà éàòûðûëûá,
ìöàñèð òÿëÿáëÿðÿ óéüóí ðÿãàáÿòãàáèëèééÿòëè
ñÿíàéåíèí éàðàäûëìàñûíà éþíÿëäèëìèø òÿäáèðëÿð ðåàë íÿòèúÿëÿðèíè âåðèá. Áó èëëÿð ÿðçèíäÿ
Ñóìãàéûò Òåõíîëîýèéàëàð Ïàðêû, Íàõ÷ûâàí Àâòîìîáèë Çàâîäó, Áÿðê Ìÿèøÿò Òóëëàíòûëàðûíûí
Éàíäûðûëìàñû Çàâîäó, Ãàðàäàü ìåòàë êîíñòðóêñèéàëàð, Ýÿäÿáÿé ãûçûë-ìèñ åìàëû, Ýÿíúÿ
àëöìèíèóì, Ìèíýÿ÷åâèð åëåêòðîí àâàäàíëûãëàðû
çàâîäëàðû, Ãàðàäàü ñåìåíò çàâîäóíóí éåíè
èñòåùñàë õÿòòè, “Àçáåíòîíèò” ìöÿññèñÿñè, Ãÿáÿëÿ ïèàíî, “Ì-Ëèíå”, ÀÇÌÄÔ, “ÅÌÁÀWÎÎÄ” ìåáåë ôàáðèêëÿðè, Èìèøëè øÿêÿð, Ìàñàçûð
äóç çàâîäëàðû, Ãÿáÿëÿ âÿ Õà÷ìàçäà êîíñåðâ,
Àüúàáÿäèäÿ ñöä ìÿùñóëëàðû, Îüóçäà ãàðüûäàëû åìàëû âÿ ãëöêîçà èñòåùñàëû ìöÿññèñÿëÿðè,
åëÿúÿ äÿ åíåðýåòèêà, ìàøûíãàéûðìà, ãèäà,
ìÿèøÿò úèùàçëàðû, òèêèíòè ìàòåðèàëëàðû, Áàêûíûí
Ãàðàäàü ðàéîíóíäà ýÿìèãàéûðìà, Ãàçàõäà
ñåìåíò, Ñóìãàéûòäà ïîëàä áîðó, Äàøêÿñÿíäÿ ãûçûë, Ãÿáÿëÿäÿ øÿðàá çàâîäëàðû, Ñóìãàéûòäà òåêñòèë ïàðêû, Ùàúûãàáóëäà ñåðàìèê ïëèòÿëÿð, Àáøåðîíäà êàðòîí ãàáëàð èñòåùñàëû âÿ äèýÿð ñàùÿëÿðäÿ éöçëÿðëÿ ìöàñèð ñÿíàéå ìöÿññèñÿëÿðè ôÿàëèééÿòÿ áàøëàéûá.
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Íàçèðëÿð Êàáèíåòèíèí 2013-úö èëäÿ ôÿàëèééÿòè ùàããûíäà ùåñàáàòäà äåéèëèð êè, 2013-úö èëäÿ ñÿíàéåäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí ìöÿññèñÿëÿð âÿ ñàùèáêàðëûã
ñóáéåêòëÿðè òÿðÿôèíäÿí 33,7 ìèëéàðä ìàíàòëûã,
î úöìëÿäÿí, ìÿäÿí÷ûõàðìà áþëìÿñèíäÿ 24,9
ìèëéàðä ìàíàòëûã (74 ôàèç), åìàë áþëìÿñèíäÿ
6,8 ìèëéàðä ìàíàòëûã (20,1 ôàèç), åëåêòðèê åíåðæèñè, ãàç âÿ áóõàð èñòåùñàëû, áþëöøäöðöëìÿñè âÿ
òÿúùèçàòû áþëìÿñèíäÿ 1,87 ìèëéàðä ìàíàòëûã
(5,2 ôàèç), ñó òÿúùèçàòû, òóëëàíòûëàðûí òÿìèçëÿíìÿñè âÿ åìàëû áþëìÿñèíäÿ 222,1 ìèëéîí ìàíàòëûã (0,7 ôàèç) ìÿùñóë èñòåùñàë îëóíóá êè, áó
äà ìöâàôèã ñóðÿòäÿ íåôò ñÿíàéåñè öçðÿ 26,9
ìèëéàðä ìàíàò, ãåéðè-íåôò ñÿíàéåñè öçðÿ 6,8
ìèëéàðä ìàíàò òÿøêèë åäèá.
Þòÿí èë 2012-úè èëëÿ ìöãàéèñÿäÿ öìóìè
ñÿíàéå èñòåùñàëûíäà 1,8 ôàèç, íåôò ñÿíàéåñè
öçðÿ 1,1 ôàèç, î úöìëÿäÿí, ãåéðè-íåôò ñÿíàéå-
ñèíäÿ èñÿ 4,8 ôàèç àðòûì ãåéäÿ àëûíûá. Äþâëÿò
Ñòàòèñòèêà Êîìèòÿñèíèí (ÄÑÊ) ìÿëóìàòûíà
ÿñàñÿí, 2014-úö èëèí éàíâàð àéûíäà èñÿ ñÿíàéå ìöÿññèñÿëÿðè âÿ áó ñàùÿäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí ôèçèêè øÿõñëÿð 2,8 ìèëéàðä ìàíàòëûã ñÿíàéå ìÿùñóëó èñòåùñàë åäèáëÿð. Ãåéðè-íåôò ñÿíàéåñè ñàùÿñèíäÿ ãèäà ìÿùñóëëàðûíûí, è÷êè, ïîëèãðàôèéà, êèìéà ñÿíàéåñè ìÿùñóëëàðûíûí, ìàøûí âÿ àâàäàíëûãëàðûí, íÿãëèééàò âàñèòÿëÿðèíèí
èñòåùñàëû àðòûá.
Ñÿíàéåíèí åìàë áþëìÿñèíèí ìÿùñóëëàðûíäàí ãèäà ìÿùñóëëàðû èñòåùñàëû 0,8 ôàèç, ýåéèì
èñòåùñàëû 39,8 ôàèç, òîõóúóëóã ñÿíàéåñè ìÿùñóëëàðû èñòåùñàëû 22,3 ôàèç, êèìéà ñÿíàéåñè
ìÿùñóëëàðû èñòåùñàëû 26 ôàèç, ùàçûð ìåòàë ìÿìóëàòëàðûí èñòåùñàëû 14,6 ôàèç, òèêèíòè ìàòåðèàëëàðû èñòåùñàëû 7,8 ôàèç, ìåòàëëóðýèéà ñÿíàéåñè
ìÿùñóëëàðû èñòåùñàëû 44,9 ôàèç, ìàøûí âÿ àâàäàíëûãëàðûí èñòåùñàëû 2 ôàèç âÿ äèýÿð íÿãëèééàò
âàñèòÿëÿðè èñòåùñàëû 3,5 äÿôÿ àðòûá.
Ùàçûðêû ìÿðùÿëÿäÿ ñÿíàéåíèí ìîäåðíëÿøäèðèëìÿñè, ãåéðè-íåôò ñÿíàéåñèíèí øàõÿëÿíäèðèëìÿñè, ìþâúóä òÿáèè âÿ èãòèñàäè ðåñóðñëàðûí òÿñÿððöôàò äþâðèééÿñèíÿ úÿëá åäèëìÿñè, ÿíÿíÿâè
ñÿíàéå ñàùÿëÿðè èëÿ éàíàøû, éåíè ïðèîðèòåò èñòåùñàë ñàùÿëÿðèíèí, ñÿíàéå ïàðêëàðûíûí éàðàäûëìàñû âÿ ðåýèîíëàðäà ñÿíàéå ïîòåíñèàëûíûí
ýöúëÿíäèðèëìÿñè ÿñàñ ìÿãñÿäëÿðäÿíäèð. Ñóìãàéûòäà èñòèôàäÿéÿ âåðèëÿí ìèñ åìàëû çàâîäó
äà áó èñòèãàìÿòäÿ ýþðöëÿí êîìïëåêñ èøëÿðèí
òÿðêèá ùèññÿñèäèð. Áóðàäà ìèñ êàòîä ëþâùÿëÿðèí
åëåêòðîëèç öñóëó èëÿ, ùÿì äÿ ùàçûð ìèñ ìÿìóëàòëàðûíûí åêîëîæè úÿùÿòäÿí òÿìèç èñòåùñàëû òÿøêèë îëóíàúàã.
Éåðè ýÿëìèøêÿí, Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ
2014-úö èë ôåâðàëûí 25-äÿ Ñóìãàéûòà ñÿôÿðè ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ìèñ åìàëû çàâîäó èëÿ éàíàøû, “Àçÿðñóí Ñÿíàéå Ïàðêû”íûí íÿçäèíäÿ éàðàäûëàí
Ñóìãàéûò éàü ôàáðèêèíèí, Àçÿðáàéúàí êàüûç âÿ
êàðòîí èñòåùñàëàò êîìáèíàòûíûí à÷ûëûøûíäà èøòèðàê åäèá. Ôàáðèêäÿ èëëèê 270 ìèí òîí éàü ìÿìóëàòû, î úöìëÿäÿí ãàðüûäàëû, ýöíÿáàõàí, ìàðãàðèí éàüëàðû âÿ ÿðèäèëìèø éàüëàð, øîêîëàä éàüëàðû
âÿ ìàéîíåçëÿð èñòåùñàë îëóíàúàã. Áóðàäà èñòåùñàë åäèëÿí ìÿùñóëëàð åêîëîæè úÿùÿòäÿí òÿìèç
îëìàãëà éàíàøû, ðÿãàáÿòÿäàâàìëûëûüû èëÿ ñå÷èëèð.
Ìÿùñóëëàðûí Ýöðúöñòàí, Èðàã, Òàúèêèñòàí, Ãàçàõûñòàí, Òöðêìÿíèñòàí âÿ äèýÿð þëêÿëÿðÿ èõðàú
åäèëìÿñè äÿ íÿçÿðäÿ òóòóëóá. Ôàáðèêèí à÷ûëûø
ìÿðàñèìèíäÿ ÷ûõûø åäÿí Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ áèëäèðèá êè, áó çàâîäëàðûí ôÿàëèééÿòÿ áàøëàìàñû Àçÿðáàéúàíäà ñÿíàéåíèí èíêèøàôûíûí òÿçàùöðöäöð. Î, Ñóìãàéûòû Úÿíóáè Ãàôãàçûí
èêèíúè áþéöê ñÿíàéå ìÿðêÿçè àäëàíäûðûá: “Áèëäèéèíèç êèìè, Ñóìãàéûò øÿùÿðè Àçÿðáàéúàíûí
ñÿíàéå ìÿðêÿçèäèð. Áàêûäàí ñîíðà Úÿíóáè
Ãàôãàçäà èêèíúè áþéöê ñÿíàéå øÿùÿðèäèð.
ßñëèíäÿ Ñóìãàéûò ñÿíàéå øÿùÿðè êèìè éàðàäûëìûøäûð. Ùàçûðäà Ñóìãàéûò ìöàñèð ñÿíàéå
øÿùÿðèíÿ ÷åâðèëèð. Áóðàäà îíëàðëà çàâîä, ôàáðèê ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð. Ñóìãàéûò Òåõíîëîýèéàëàð Ïàðêû íå÷ÿ èëäèð êè, ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð.
Òåõíîëîýèéàëàð Ïàðêûíäà 13 çàâîä ôÿàëèééÿò
ýþñòÿðèð, 5 çàâîä òèêèëèð. Êå÷ÿí èë Ñóìãàéûòäà Êèìéà Ñÿíàéå Ïàðêûíûí òÿìÿë äàøû ãîéóëìóøäóð. 200 ùåêòàðà éàõûí ÿðàçèäÿ éàõûí
èëëÿðäÿ áþéöê áèð ñÿíàéå øÿùÿðè éàðàäûëàúàãäûð. Î çàâîäëàðûí ôÿàëèééÿòè ýåíèøëÿíÿúÿêäèð.
Áèð ñþçëÿ, Ñóìãàéûò ìöàñèð ñÿíàéå øÿùÿðè
êèìè áó ýöí þëêÿìèçèí ñÿíàéå ïîòåíñèàëûíûí
èíêèøàôûíäà ìöùöì ðîë îéíàéûð”.
ßëàâÿ åäÿê êè, Ñóìãàéûòäà “Àçÿðñóí Ñÿíàéå Ïàðêû”íûí íÿçäèíäÿ Àçÿðáàéúàí êàüûç âÿ
êàðòîí èñòåùñàëàò êîìáèíàòûíûí éàðàäûëìàñû ñÿíàéåíèí áó ñàùÿñèíèí èíêèøàôûíû äàùà äà ñöðÿòëÿíäèðÿúÿê. Áþéöê ùÿúìäÿ èíâåñòèñèéà òÿëÿá
åäÿí áó êîìáèíàò Ãàôãàçäà éåýàíÿ îëàðàã
Àçÿðáàéúàíäà ãóðóëóá. Êîìáèíàòûí èëëèê åìàë
ýöúö 50 ìèí òîíäóð. Ùåñàáëàìàëàðà ýþðÿ, ìöÿññèñÿíèí ôÿàëèééÿòè íÿòèúÿñèíäÿ èëäÿ 850 ìèí
øàì àüàúûíûí êÿñèëìÿñèíèí âÿ ìåøÿëÿðèí ìÿùâ
îëìàñûíûí, ùÿì÷èíèí àòìîñôåðÿ õåéëè ìèãäàðäà
çÿðÿðëè ìàääÿëÿðèí áóðàõûëìàñûíûí ãàðøûñû àëûíàúàã. Áó ëàéèùÿíèí Ñóìãàéûò ÿðàçèñèíäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè øÿùÿðèí ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôûíäà âÿ ÿùàëèíèí ìÿøüóëëóüóíóí òÿìèí îëóíìàñûíäà ìöùöì ÿùÿìèééÿòÿ ìàëèêäèð.
Áåëÿëèêëÿ, Àçÿðáàéúàíäà ãåéðè-íåôò ñåêòîðóíóí ýÿëÿúÿê èëëÿðäÿ äÿ èíêèøàôûíû òÿìèí åòìÿê ö÷öí ùàçûðäà úèääè ïðîãðàìëàðûí èúðàñûíûí âàúèáëèéèíè íÿçÿðÿ àëàí Ïðåçèäåíò Èëùàì
ßëèéåâèí 2014-úö èëè “Ñÿíàéå èëè” åëàí åòìÿñè
ÿùÿìèééÿòëè àääûìëàðäàí áèðè ùåñàá îëóíà áèëÿð. Àðòûã äþâëÿò áàø÷ûñû úàðè èëèí ìàðòûí 12-äÿ
“Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíäà 2014-úö èëèí
“Ñÿíàéå èëè” åëàí åäèëìÿñè èëÿ áàüëû Òÿäáèðëÿð
Ïëàíû”íûí òÿñäèã åäèëìÿñè ùàããûíäà Ñÿðÿíúàì èìçàëàéûá. 2014-úö èëèí “Ñÿíàéå èëè” åëàí
åäèëìÿñèíäÿ áàøëûúà ìÿãñÿä þëêÿìèçèí èãòèñàäè òÿùëöêÿñèçëèéèíè òÿìèí åòìÿê, õàðèúè äþâëÿòëÿðäÿí àñûëûëûüûíû ìèíèìóìà åíäèðìÿê, ùàáåëÿ, èäõàëû àçàëòìàã, èñòåùñàë åòäèéèìèç ìÿùñóëëàðûí ðÿãàáÿòÿ äàâàìëûëûüûíû àðòûðàðàã èõðàúàòû ÷îõàëòìàãäàí èáàðÿòäèð.
Ãåéä åäÿê êè, Àçÿðáàéúàí ö÷öí ÿíÿíÿâè
íåôò-ãàç åìàëû ñÿíàéåñèíèí èíêèøàô åòäèðèëìÿñè
ãàðøûäàêû èëëÿð ö÷öí ÿñàñ ïðèîðèòåòëÿðäÿí áèðè
îëàðàã ãàëñà äà, ãåéðè-íåôò ñÿíàéåñèíèí ïåðñïåêòèâëè ñàùÿëÿðèíäÿí áèðè éåðëè õàììàëà ÿñàñëàíàí ìåòàëëóðýèéà ñÿíàéåñèäèð. Áó ñàùÿäÿ 4
çàâîääàí èáàðÿò òàì èñòåùñàë çÿíúèðèíèí éàðàäûëìàñû íÿçÿðäÿ òóòóëóá. Àçÿðáàéúàí Ïîëàä Èñòåùñàë Êîìïëåêñè èëÿ éàíàøû, Ýÿíúÿäÿ 2-úè
àëöìèíèóì èñòåùñàë õÿòòèíèí, àëöìèíèóì éàðûìôàáðèêàò èñòåùñàëû ìöÿññèñÿëÿðèíèí òèêèíòèñè õöñóñè ÿùÿìèééÿò êÿñá åäèð. Åëÿúÿ äÿ, éåíè íåôò
âÿ ãàç åìàëû, íåôò-êèìéà âÿ Ñóìãàéûò Êàðáàìèä çàâîäëàðûíûí èíøàñû öìóìèëèêäÿ ãåéðè-íåôò
ñÿíàéåñèíèí âÿ ÿëàãÿäàð ñàùÿëÿðèí èíêèøàôûíà
òÿêàí âåðÿúÿê. Ïåðñïåêòèâëè ñàùÿëÿð ùåñàá îëóíàí ìàøûíãàéûðìà ñÿíàéåñèíäÿ, õöñóñèëÿ äÿ,
íåôò ìàøûíãàéûðìàñû ñàùÿñèíäÿ èñòåùñàë ÷åøèäëÿðèíèí âÿ ùÿúìèíèí àðòûðûëìàñû, Áàêû Ýÿìèãàéûðìà Çàâîäóíóí ôÿàëèééÿòèíèí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè ìÿãñÿäèëÿ äÿ ìöâàôèã òÿäáèðëÿð ùÿéàòà
êå÷èðèëìÿñè ïëàíëàøäûðûëûá. Ùàáåëÿ, éåíè ñåìåíò èñòåùñàëû çàâîäëàðûíûí ôÿàëèééÿòÿ áàøëàìàñû, ìåòàë êîíñòðóêñèéàëàðûí, ñåðàìèê ïëèòÿëÿðèí èñòåùñàëû òèêèíòè ìàòåðèàëëàðû ñÿíàéåñèíèí äèíàìèê èíêèøàôûíà øÿðàèò éàðàäàúàüû ýþçëÿíèëèð.
Íþâáÿòè èëëÿðäÿ àãðàð ñÿíàéåíèí èíêèøàô åòäèðèëìÿñè ìÿãñÿäèëÿ éåðëè õàììàëà ÿñàñëàíàí
êÿíä òÿñÿððöôàòû ìÿùñóëëàðûíûí åìàëûíûí àðòûðûëìàñû þëêÿ ÿùàëèñèíèí ãèäà ñÿíàéåñè ìÿùñóëëàðûíà îëàí òÿëÿáàòûíû þäÿìÿêëÿ éàíàøû, èõðàú
ïîòåíñèàëûíûí àðòûðûëìàñûíà øÿðàèò éàðàäàúàã.
Äåìÿê îëàð êè, 2014-úö èë “Ñÿíàéå èëè” ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ýþðöëÿúÿê òÿäáèðëÿð ñàéÿñèíäÿ þëêÿìèçèí ðåýèîíóí ñÿíàéå ìÿðêÿçèíÿ ÷åâðèëìÿñè òÿìèí åäèëÿúÿê.
ÑÅÂÈÍÚ
Àíêàðàíûí Êûçûëúàùàìàì ðàéîíóíäà “Õîúàëû
àáèäÿñè âÿ Õîúàëû ìóçåéè” êîìïëåêñè à÷ûëûá
Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôîíäóíóí
òÿøÿááöñö èëÿ Ñóìãàéûòäàêû
“Øÿùèäëÿð õèéàáàíû” êîìïëåêñèíèí
éåíèäÿí ãóðóëìàñû èøëÿðè àïàðûëàúàã
Ñóìãàéûò øÿùÿðèíäÿ Ãàðàáàü ìöùàðèáÿñè ÿëèëëÿðèíèí âÿ øÿùèä àèëÿëÿðèíèí ìöðàúèÿòèíÿ óéüóí îëàðàã
“Øÿùèäëÿð õèéàáàíû”
êîìïëåêñèíèí éåíèäÿí
ãóðóëìàñû, 20 Éàíâàð
âÿ Õîúàëû àáèäÿëÿðèíèí
òèêèíòèñèíÿ ùàçûðëûã èøëÿðè ýåäèð.
Ìàðòûí 28-äÿ Ñóìãàéûò Øÿùÿð Èúðà Ùàêèìèééÿòèíäÿ øÿùÿð èúòèìàèééÿòèíèí,
øÿùèä àèëÿëÿðè âÿ Ãàðàáàü ìöùàðèáÿñè ÿëèëëÿðèíèí èøòèðàêû èëÿ “Øÿùèäëÿð õèéàáàíû” êîìïëåêñèíèí Ùåéäÿð ßëèéåâ
Ôîíäóíóí òÿøÿááöñö èëÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿúÿê éåíèäÿíãóðìà, 20 Éàíâàð âÿ Õîúàëû àáèäÿëÿðèíèí èñÿ òèêèíòè èøëÿðè ëàéèùÿëÿðèíèí òÿãäèìàòû îëóá.
Òÿäáèðäÿ “Øÿùèäëÿð õèéàáàíû”íäàêû áåòîíäàí ùàçûðëàíìûø óëäóç àáèäÿñèíèí ýöíöí òÿëÿáëÿðèíÿ úàâàá âåðìÿäèéè âÿ îíóí ñþêöëÿðÿê éåðèíäÿ éåíè àáèäÿíèí óúàëäûëìàñû ôèêðè äÿñòÿêëÿíèá. Àáèäÿíèí ìåìàðû Âàãèô Íÿçÿðîâ ãåéä åäèá êè, áó àáèäÿ âàõòèëÿ Ñîâåò Èòòèôàãû äþâðöíäÿ áåøýóøÿëè óëäóç ôîðìàñûíäà ùàçûðëàíûá, ìöñòÿãèëëèê äþâðöíäÿ èñÿ ñÿêêèçýóøÿëè óëäóç ôîðìàñûíà ñàëûíàðàã ìöâÿããÿòè ñàõëàíûëûá. Î äåéèá êè, àäè áåòîíäàí
ùàçûðëàíàí áó àáèäÿ íÿ ìàòåðèàëëàðûí êåéôèééÿòè, íÿ äÿ
ìÿçìóí áàõûìûíäàí ýöíöí òÿëÿáëÿðèíÿ úàâàá âåðìèð.
Ìåìàðëàð Èòòèôàãû èäàðÿ ùåéÿòèíèí öçâö Ðàñèì Áàáàêèøèéåâ äÿ êþùíÿ àáèäÿëÿðèí ùÿì êåéôèééÿò, ùÿì äÿ
ìÿçìóí áàõûìûíäàí óéüóí îëìàäûüûíû, éåíè ëàéèùÿëÿðèí ìöàñèð ìåìàðëûã ñòàíäàðòëàðûíà òàì úàâàá âåðäèéèíè âÿ áó ìöãÿääÿñ ìÿêàíûí áåëÿ ëàéèùÿëÿðëÿ äàùà
ìþùòÿøÿì îëàúàüûíû áèëäèðèá.
Òÿäáèðäÿ èøòèðàê åäÿí Ãàðàáàü ìöùàðèáÿñè ÿëèëëÿðè âÿ
øÿùèä àèëÿëÿðè éåíè àáèäÿíèí éàðàäûëàúàüûíà ýþðÿ äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñûíà âÿ Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôîíäóíóí ïðåçèäåíòè
Ìåùðèáàí ßëèéåâàéà òÿøÿêêöðëÿðèíè áèëäèðèáëÿð.
Áþéöê Áðèòàíèéàíûí “Îïåí Úåíòðàë Àñèà”
æóðíàëûíäà ÀçÿðÒÀú-ûí õöñóñè ìöõáèðèíèí
Áàêû Áåéíÿëõàëã Ùóìàíèòàð Ôîðóìó
ùàããûíäà ìÿãàëÿñè äÿðú åäèëèá
ÀçÿðÒÀú-ûí Áþéöê Áðèòàíèéàäàêû õöñóñè ìöõáèðè Îðõàí
Èñìàéûëîâóí áó þëêÿíèí “Îïåí Úåíòðàë Àñèà” æóðíàëûíäà
“Áàêû Áåéíÿëõàëã Ùóìàíèòàð Ôîðóìó” ñÿðëþâùÿëè ìÿãàëÿñè äÿðú åäèëèá.
Ìÿãàëÿäÿ ãåéä îëóíóð êè, Áàêû Áåéíÿëõàëã Ùóìàíèòàð
Ôîðóìó ìöõòÿëèô ìèëëÿòëÿðèí íöìàéÿíäÿëÿðèíèí áèð àðàéà
ýÿëÿðÿê áÿøÿðèééÿòè äöøöíäöðÿí ïðîáëåìëÿðè ìöçàêèðÿ åòäèêëÿðè ÿí þíÿìëè òÿäáèðëÿðäÿí áèðèäèð.
Ôîðóìóí òàðèõè ùàããûíäà ìÿëóìàò âåðÿí ìöÿëëèô áèëäèðèð êè, èëê äÿôÿ 2011-úè èëäÿ êå÷èðèëÿí òÿäáèð áèð ÷îõ ãëîáàë
ìÿñÿëÿëÿðëÿ áàüëû ôèêèð ìöáàäèëÿñè àïàðìàã ö÷öí ýåíèø
èìêàíëàð éàðàäûá. Àðòûã ÿíÿíÿ ùàëû àëàí Ôîðóìäà Áèðëÿøìèø Êðàëëûã äà äàõèë îëìàãëà äöíéàíûí ìöõòÿëèô þëêÿëÿðèíäÿí òàíûíìûø èúòèìàè-ñèéàñè õàäèìëÿð, ñàáèã äþâëÿò áàø÷ûëàðû, Íîáåë ìöêàôàòû ëàóðåàòëàðû, æóðíàëèñòëÿð èøòèðàê åäèðëÿð.
Áó ìþòÿáÿð òÿäáèðèí èøòèðàê÷ûëàðûíûí ñàéûíûí èëäÿí-èëÿ
àðòäûüûíû éàçàí ìöÿëëèô ÛÛÛ Áàêû Áåéíÿëõàëã Ùóìàíèòàð Ôîðóìóíäà 800 íöìàéÿíäÿíèí èøòèðàê åòäèéèíè âóðüóëàéûá.
Ìÿãàëÿäÿ äèããÿòÿ ÷àòäûðûëûð êè, áó òÿäáèðäÿ èøòèðàê åòìÿê ö÷öí Àçÿðáàéúàíà ýÿëÿí ãîíàãëàð þëêÿíèí çÿíýèí
ìÿäÿíè èðñè âÿ òàðèõè èëÿ áàüëû ýåíèø ìÿëóìàò ÿëäÿ åäèð,
ïàéòàõò Áàêû âÿ áþëýÿëÿðëÿ éàõûíäàí òàíûø îëóðëàð.
Éàçûäà Ôîðóìäà èøòèðàê åäÿí Áþéöê Áðèòàíèéà òÿìñèë÷èëÿðèíäÿí Ñóôôîëê âÿ Øÿðãè Èíýèëòÿðÿ óíèâåðñèòåòëÿðèíèí ïðîôåññîðëàðû Ìàéê Ñàêñ âÿ Æîñåô Ìèôñóäóí ìöõòÿëèô ÊÈÂ-ëÿðÿ, î úöìëÿäÿí ÀçÿðÒÀú-à ìöñàùèáÿëÿðèíäÿí ôèêèðëÿðÿ äÿ
éåð âåðèëèð.
Áàêûäà Àâðîïà Èòòèôàãû-Àçÿðáàéúàí
Ïàðëàìåíò ßìÿêäàøëûüû
Êîìèòÿñèíèí áöðî èúëàñû êå÷èðèëèá
Ìàðòûí 27-äÿ Àçÿðáàéúàíûí Òöðêèéÿäÿêè
ñÿôèðëèéèíèí òÿøÿááöñö èëÿ Àíêàðàíûí Êûçûëúàùàìàì ðàéîíóíäà èíøà åäèëìèø “Õîúàëû àáèäÿñè
âÿ Õîúàëû ìóçåéè” êîìïëåêñèíèí à÷ûëûøû îëóá.
Òÿäáèð Àçÿðáàéúàí ñÿôèðëèéèíèí âÿ Àíêàðàíûí
Êûçûëúàùàìàì Áÿëÿäèééÿñèíèí òÿøêèëàò÷ûëûüû èëÿ
31 Ìàðò - Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíö
èëÿ ÿëàãÿäàð ýåð÷ÿêëÿøäèðèëèá.
Ñÿôèðëèêäÿí ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèáëÿð êè, êîìïëåêñèí à÷ûëûø ìÿðàñèìèíäÿ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ïðåçèäåíòè Àäìèíèñòðàñèéàñûíûí Èúòèìàè-ñèéàñè ìÿñÿëÿëÿð øþáÿñèíèí ìöäèðè ßëè Ùÿñÿíîâ, ÀÌÅÀ-íûí Òàðèõ Èíñòèòóòóíóí äèðåêòîðó,
Ìèëëè Ìÿúëèñèí äåïóòàòû Éàãóá Ìàùìóäîâ, äåïóòàò Úàâàíøèð Ôåéçèéåâ, Êûçûëúàùàìàì Áÿëÿäèééÿñèíèí áàø÷ûñû Úîøêóí Öíàë, Êûçûëúàùà-
ìàì ðàéîíóíóí èúðà áàø÷ûñû Ìóñòàôà ×èò, Òöðêèéÿ Õàðèúè Èøëÿð Íàçèðëèéèíèí èäàðÿ ðÿèñè, ñÿôèð
Òàùñèí Òóí÷ Öüäöë, Àíêàðàäà àêêðåäèòÿ îëóíìóø äèïëîìàòèê êîðïóñóí, áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðûí ðÿùáÿðëÿðè âÿ òÿìñèë÷èëÿðè, éåðëè èúòèìàèééÿòèí íöìàéÿíäÿëÿðè, èúòèìàè-ñèéàñè õàäèìëÿð,
Àíêàðàäà òÿùñèë àëàí àçÿðáàéúàíëû òÿëÿáÿ âÿ
êóðñàíòëàð, ÊÈÂ íöìàéÿíäÿëÿðè èøòèðàê åäèáëÿð.
Ìÿðàñèìäÿ ÿââÿëúÿ ãàðäàø þëêÿëÿðèìèçèí
øÿùèäëÿðèíèí ÿçèç õàòèðÿñè áèð äÿãèãÿëèê ñöêóòëà
éàä åäèëèá, äþâëÿò ùèìíëÿðè îõóíóá.
Ñîíðà Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ïðåçèäåíòè Àäìèíèñòðàñèéàñûíûí Èúòèìàè ñèéàñè-ìÿñÿëÿëÿð øþáÿñèíèí ìöäèðè ßëè Ùÿñÿíîâ ìÿðàñèìäÿ ÷ûõûø åäèá.
Òöðêèéÿ Ðåñïóáëèêàñûíûí ùþêóìÿòèíÿ âÿ Êû-
çûëúàùàìàì ðàéîí ðÿùáÿðëèéèíÿ òÿøÿêêöð åäÿí
ßëè Ùÿñÿíîâ Õîúàëû ñîéãûðûìûíûí áöòöí Òöðê
äöíéàñûíûí ìöøòÿðÿê àúûñû îëäóüóíó äèããÿòÿ
÷àòäûðûá, õàëãûìûçà ãàðøû òàðèõ áîéó äàâàì åòìèø åðìÿíè ãÿñáêàðëûüû èëÿ áàüëû ùÿãèãÿòëÿðèí
äöíéà èúòèìàèééÿòèíÿ ÷àòäûðûëìàñûíûí ÿùÿìèééÿòèíè âóðüóëàéûá, áó úöð òÿäáèðëÿðèí Õîúàëû ñîéãûðûìû âÿ äèýÿð ôàúèÿëÿðèí áèð äàùà òÿêðàðëàíìàìàñû ö÷öí âàúèá îëäóüóíó áèëäèðèá. ßëè Ùÿñÿíîâ ùÿì÷èíèí Òöðêèéÿäÿ Õîúàëû ñîéãûðûìû èëÿ
áàüëû 3 àáèäÿíèí îëäóüóíó âÿ 8 áÿëÿäèééÿ ìÿúëèñèíèí Õîúàëû ôàúèÿñèíè ñîéãûðûìû àêòû êèìè òàíûäûüûíû äèããÿòÿ ÷àòäûðûá, áèð ýöí Òöðêèéÿ Áþéöê
Ìèëëÿò Ìÿúëèñèíèí äÿ Õîúàëû ôàúèÿñèíè ñîéãûðûìû
êèìè òàíûéàúàüûíà öìèä åòäèéèíè âóðüóëàéûá.
Ñÿôèð Ôàèã Áàüûðîâ þëêÿìèçèí ãàí éàääàøû-
íûí ýÿíúëÿðèìèçèí äöøöíúÿñèíÿ àøûëàíìàñûíäà
Öìóììèëëè ëèäåðèìèç Ùåéäÿð ßëèéåâèí ÿâÿçñèç
ðîëóíäàí ñþç à÷ûá, õàëãûìûçà ãàðøû òàðèõ áîéó
ùÿéàòà êå÷èðèëìèø åðìÿíè òÿúàâöçö èëÿ áàüëû
ùÿãèãÿòëÿðèí äöíéà èúòèìàèééÿòèíÿ ÷àòäûðûëìàñûíäà ýÿíúëÿðèí öçÿðèíÿ äöøÿí ìöùöì âÿçèôÿëÿðäÿí äàíûøûá.
Òàíûíìûø òàðèõ÷è àëèì Éàãóá Ìàùìóäîâ,
Êûçûëúàùàìàì áÿëÿäèééÿñèíèí ðÿùáÿðè Úîøêóí
Öíàë âÿ ðàéîíóí èúðà áàø÷ûñû Ìóñòàôà ×èò ÷ûõûø
åäÿðÿê, ãàðäàø þëêÿëÿðèìèçèí õàëãëàðûíà ãàðøû
òàðèõ áîéó äàâàì åòìèø åðìÿíè òÿúàâöçöíäÿí
ýåíèø áÿùñ åäèáëÿð.
Òÿäáèð èøòèðàê÷ûëàðûíà “Èðñ-Ìèðàñ” æóðíàëû èëÿ
éàíàøû, åðìÿíè òÿúàâöçêàðëûüû èëÿ áàüëû ùÿãèãÿòëÿðè àíëàäàí ìàòåðèàëëàð òÿãäèì îëóíóá.
Ìàðòûí 28-äÿ Ìèëëè Ìÿúëèñäÿ Àâðîïà Èòòèôàãû-Àçÿðáàéúàí Ïàðëàìåíò ßìÿêäàøëûüû Êîìèòÿñèíèí áöðî èúëàñû êå÷èðèëèá.
ÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, èúëàñû à÷àí êîìèòÿíèí ùÿìñÿäðè, Ìèëëè Ìÿúëèñ ñÿäðèíèí ìöàâèíè Âàëåù ßëÿñýÿðîâ
Àçÿðáàéúàíûí ùÿð çàìàí Àâðîïà Èòòèôàãû èëÿ ÿìÿêäàøëûüûí
ýåíèøëÿíäèðèëìÿñèíÿ áþéöê þíÿì âåðäèéèíè áèëäèðèá. Î äåéèá êè, áó ýöí Àçÿðáàéúàí èëÿ Àâðîïà Èòòèôàãûíûí áèð ÷îõ þëêÿëÿðè àðàñûíäà ñÿìèìè äîñòëóã ìöíàñèáÿòëÿðè âàð.
Â.ßëÿñýÿðîâ ÿìèí îëäóüóíó áèëäèðèá êè, èêèòÿðÿôëè ýþðöøëÿðäÿ àïàðûëàí ìöçàêèðÿëÿð ìþâúóä ìöíàñèáÿòëÿðèí äàùà äà
èíêèøàô åòäèðèëìÿñèíÿ òþùôÿ âåðÿúÿê.
Êîìèòÿíèí ×åõèéàäàí îëàí äèýÿð ùÿìñÿäðè Ìèëàí
Êàáðíîõ áèëäèðèá êè, Àçÿðáàéúàí Àâðîïà Èòòèôàãû èëÿ ñûõ
ÿìÿêäàøëûã åäÿí äîñò þëêÿäèð. Ãóðóì Àçÿðáàéúàíû äåìîêðàòèê þëêÿ êèìè òàíûéûð. ÀÈ Àçÿðáàéúàíûí ÿðàçè áöòþâëöéöíö òàì øÿêèëäÿ äÿñòÿêëÿéèð.
Èúëàñäà Àçÿðáàéúàí íöìàéÿíäÿ ùåéÿòè âÿ Àâðîïà Èòòèôàãû ïàðëàìåíòèíèí öçâëÿðè àðàñûíäà àêòóàë ìÿñÿëÿëÿðÿ äàèð ôèêèð ìöáàäèëÿñè àïàðûëûá.
3
www.yeniazerbaycan.com
29 ìàðò 2014-úö èë, øÿíáÿ / ¹ 052 (4211)
31 ÌÀÐÒ – ÄÖÍÉÀ ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍËÛËÀÐÛÍÛÍ ÑÎÉÃÛÐÛÌÛ ÝÖÍÖÄÖÐ
Àçÿðáàéúàíûí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí
éàðàíìàñûíûí 95 èëëèê éóáèëåéè òÿíòÿíÿëè øÿêèëäÿ ãåéä åäèëèá
äàøëûã ÿëàãÿëÿðèíèí äàèì èíêèøàô åòäèéèíè âóðüóëàéàðàã, ñîí èëëÿð áó ìöíàñèáÿòëÿðèí äàùà
ñÿìÿðÿëè õàðàêòåð àëäûüûíû, ùàçûðäà äöíéàíûí
70-äÿí ÷îõ õöñóñè õèäìÿò îðãàíû âÿ áåéíÿëõàëã òÿøêèëàò èëÿ ñûõ ÿìÿêäàøëûã åäèëäèéèíè áèëäèðèá. ÌÄÁ-íèí, Ãÿðá âÿ Éàõûí Øÿðã þëêÿëÿðèíèí,
ãîíøó äþâëÿòëÿðèí ìöâàôèã îðãàíëàðû èëÿ íîðìàë
òÿðÿôäàøëûã ìöíàñèáÿòëÿðè âÿ îíëàðûí óüóðëó íÿòèúÿëÿðè âàð. Áåéíÿëõàëã ÿëàãÿëÿð ñòðàòåæè âÿ òÿðÿôäàøëûã õàðàêòåðè äàøûéûð. ßìÿêäàøëûã éàëíûç
èíôîðìàñèéà âÿ òÿúðöáÿ ìöáàäèëÿñè èëÿ äåéèë,
áèð ÷îõ ùàëëàðäà áèðýÿ ôÿàëèééÿò âÿ ÿìÿëè êþìÿê øÿêëèíäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëèð. Ôÿõð åäèðèê êè,
äöíéàíûí òÿùëöêÿñèçëèê ñèñòåìèíèí ôîðìàëàøìàñûíäà âÿ þëêÿíèí áóýöíêö äèíàìèê èíêèøàôûíäà ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí äà ÿìÿéè
âàð. Åéíè çàìàíäà, áèç äþâëÿòèí ãàéüûñûíû, èúòèìàèééÿòèí äÿñòÿéèíè âÿ ðÿüáÿòèíè þçöìöç
ö÷öí áþéöê ìÿñóëèééÿò ñàéûðûã. Äþâëÿò òÿðÿôèíäÿí íîðìàë ôÿàëèééÿò ö÷öí ùÿð úöð äèããÿò âÿ
ãàéüû ýþñòÿðèëèð. ßìÿêäàøëàðûí èø âÿ ìÿíçèëìÿèøÿò øÿðàèòèíèí éàõøûëàøäûðûëìàñû, ñîñèàë ìö-
Ìàðòûí 28-äÿ Àçÿðáàéúàíûí ìèëëè ìàðàãëàðûíûí ãîðóíìàñûíäà âÿ òÿùëöêÿñèçëèéèíèí òÿìèí
åäèëìÿñèíäÿ õöñóñè éåðè âÿ ðîëó îëàí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí éàðàíìàñûíûí 95-úè èëäþíöìö òàìàì îëóð.
Éóáèëåé âÿ ïåøÿ áàéðàìû ìöíàñèáÿòèëÿ
Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéèíèí øÿõñè ùåéÿòè
Ôÿõðè õèéàáàíà ýÿëÿðÿê, Àçÿðáàéúàí òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí ôÿõðè ðÿùáÿðè, áó ìöùöì
äþâëÿò òÿñèñàòûíäà ìèëëèëÿøìÿ ïðîñåñèíèí áàíèñè, ìöñòÿãèëëèê èëëÿðèíäÿ Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéèíèí ìèëëè ìàðàãëàðà õèäìÿò åäÿí ïåøÿêàð
ãóðóì êèìè ôîðìàëàøìàñûíäà ìèñèëñèç õèäìÿòëÿðè îëàí Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí ÿçèç
õàòèðÿñèíè éàä åäèá, ìÿçàðû þíöíÿ ÿêëèë ãîéóá.
Ýþðêÿìëè îôòàëìîëîã àëèì, àêàäåìèê Çÿðèôÿ õàíûì ßëèéåâàíûí äà õàòèðÿñè åùòèðàìëà àíûëûá, ìÿçàðû öçÿðèíÿ ýöë äÿñòÿñè äöçöëöá.
Ñîíðà Øÿùèäëÿð õèéàáàíäà Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéèíèí ÿìÿêäàøëàðû Âÿòÿíèìèçèí
ìöñòÿãèëëèéè âÿ ÿðàçè áöòþâëöéö óüðóíäà úàíëàðûíäàí êå÷ìèø îüóë âÿ ãûçëàðûìûçûí óíóäóëìàç
õàòèðÿñèíè éàä åäèá, ìÿçàðëàðû öñòöíÿ ýöëëÿð
äöçöá, “ßáÿäè ìÿøÿë” àáèäÿñèíèí þíöíÿ ÿêëèë
ãîéóáëàð. Àçÿðáàéúàíûí ñóâåðåíëèéè âÿ ÿðàçè
áöòþâëöéö óüðóíäà ìöáàðèçÿäÿ ùÿëàê îëìóø
âÿ áóðàäà äÿôí åäèëìèø ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí ÿìÿêäàøëàðûíûí äà õàòèðÿñè éàä åäèëèá, ìÿçàðëàðû öçÿðèíÿ ýöë äÿñòÿëÿðè ãîéóëóá.
Áàéðàì òÿäáèðè Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéèíèí Ùåéäÿð ßëèéåâ àäûíà Àêàäåìèéàñûíäà
äàâàì åòäèðèëèá. Àêàäåìèéàíûí äþéöø áàéðàüû
òÿíòÿíÿëè øÿêèëäÿ ñûðà ìåéäàíûíà ýÿòèðèëèá.
Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí õàòèðÿñè áèð
äÿãèãÿëèê ñöêóòëà éàä åäèëèá. Äþâëÿò ùèìíè ñÿñëÿíäèðèëèá.
Ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê íàçèðè, ýåíåðàë-ïîëêîâíèê
Åëäàð Ìàùìóäîâ ìÿðàñèìäÿ ÷ûõûø åäÿðÿê,
Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâèí ïåøÿêàðëûã ÿíÿíÿëÿðè ÿñàñûíäà ìöàñèð òÿëèì-òÿäðèñ ïðîñåñèíè ùÿéàòà êå÷èðÿí áó õöñóñè òÿéèíàòëû àëè òÿùñèë îúàüûíûí øÿõñè ùåéÿòèíè, êóðñàíòëàðû âÿ äèíëÿéèúèëÿðè Àçÿðáàéúàí òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí éàðàíìàñûíûí 95 èëëèê éóáèëåéè ìöíàñèáÿòèëÿ òÿáðèê åäèá, îíëàðà þëêÿìèçèí ìèëëè ìàðàãëàðûíûí
âÿ òÿùëöêÿñèçëèéèíèí ãîðóíìàñû íàìèíÿ òÿùñèëäÿ, ìÿñóëèééÿòëè âÿ øÿðÿôëè ôÿàëèééÿòëÿðèíäÿ
óüóðëàð àðçóëàéûá. Íàçèð ÷àüäàø äþâðäÿ ìèëëè
òÿùëöêÿñèçëèéÿ úàâàáäåù ñòðóêòóðäàí äàèì
éöêñÿê ïåøÿêàðëûã, ÷åâèêëèê âÿ ñÿðèøòÿ òÿëÿá
îëóíäóüóíó ãåéä åäèá, õöñóñè õèäìÿò îðãàíëàðûíûí þëêÿäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ìöàñèðëÿøìÿ
âÿ éåíèëÿøìÿ ñèéàñÿòèíèí óüóðëà ðåàëëàøìàñûíà áóíäàí ñîíðà äà þç òþùôÿëÿðèíè âåðÿúÿêëÿðèíÿ ÿìèíëèéèíè áèëäèðèá. Íàçèð Åëäàð Ìàùìóäîâ
Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéèíèí ìöàñèð òÿëÿáëÿðÿ óéüóí èíêèøàôû, ìàääè-òåõíèêè áàçàñûíûí
ýöúëÿíìÿñè âÿ øÿõñè ùåéÿòèí ñîñèàë ìöäàôèÿñèíèí õåéëè éöêñÿëìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ Àëè Áàø
Êîìàíäàíûí äèããÿò âÿ ãàéüûñûíû õöñóñè âóðüóëàéûá, Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâÿ áöòöí øÿõñè ùåéÿòèí àäûíäàí äÿðèí ìèííÿòäàðëûüûíû áèëäèðèá.
Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéèíèí Ùåéäÿð ßëèéåâ àäûíà Àêàäåìèéàñûíûí ðÿèñè, ýåíåðàë-ëåéòåíàíò Çèéà Éóñèôçàäÿ ÷ûõûøûíäà áó òÿùñèë îúàüûíûí èíêèøàôûíäàêû õèäìÿòëÿðèíÿ ýþðÿ äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñûíà ìèííÿòäàðëûã åäèá.
Ñîíðà êóðñàíòëàð òÿíòÿíÿëè ìàðøëà òðèáóíàíûí þíöíäÿí êå÷èáëÿð.
Òÿäáèðèí ñîíóíäà õèäìÿòè ôÿàëèééÿòäÿ ôÿðãëÿíÿí ÿìÿêäàøëàðà âÿ òÿùñèëäÿ íàèëèééÿòëÿð ÿëäÿ åòìèø êóðñàíòëàðà ìåäàëëàð, ôÿõðè ôÿðìàíëàð,
ãèéìÿòëè ùÿäèééÿëÿð òÿãäèì îëóíóá, õàòèðÿ øÿêëè ÷ÿêäèðèëèá.
Éóáèëåé ìÿðàñèìè Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéèíèí Ìÿäÿíèééÿò Ìÿðêÿçèíäÿ äàâàì åòäèðèëèá.
ßââÿëúÿ Áàø íàçèð Àðòóð Ðàñèçàäÿ ìÿðàñèìäÿ èøòèðàê åòìÿê ö÷öí Áàêûéà ýÿëÿí õàðèúè
þëêÿëÿðèí òÿùëöêÿñèçëèê âÿ õöñóñè õèäìÿò îðãàíëàðûíûí ðÿùáÿðëÿðè èëÿ ýþðöøöá.
Àçÿðáàéúàí òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí éàðàíìàñûíûí 95 èëëèê éóáèëåéè ìöíàñèáÿòèëÿ òÿáðèêëÿðèíè ÷àòäûðàí Áàø íàçèð Àðòóð Ðàñèçàäÿ ãîíàãëàðû ñàëàìëàéàðàã õöñóñè õèäìÿò îðãàíëàðû
àðàñûíäà ÿìÿêäàøëûã ÿëàãÿëÿðèíèí äàùà äà èíêèøàô åòäèðèëìÿñèíèí âàúèáëèéèíè áèëäèðèá. Áóíóí
ö÷öí éàõøû ïîòåíñèàëûí îëäóüóíó äåéÿí Áàø
íàçèð þëêÿëÿðèìèç àðàñûíäà ìöõòÿëèô ñàùÿëÿðäÿ
ÿëàãÿëÿðèí èíêèøàôûíûí ìÿìíóíëóã äîüóðäóüóíó äèããÿòÿ ÷àòäûðûá.
ÌÄÁ Àíòèòåððîð Ìÿðêÿçèíèí ðÿùáÿðè Àíäðåé
Íîâèêîâ âÿ Ïîðòóãàëèéà Èíôîðìàñèéà Ñèñòåìèíèí áàø êàòèáè Æóëèî Ïåðåèðà þëêÿëÿðèìèçèí ìöâàôèã ñòðóêòóðëàðû àðàñûíäàêû ÿëàãÿëÿðèí ñÿâèééÿñèíäÿí ðàçûëûãëàðûíû áèëäèðèá âÿ áó ìöíàñèáÿòëÿðèí äþâëÿòëÿðèìèçèí áåéíÿëõàëã ÿìÿêäàøëûüûíûí ôîðìàëàøìàñûíäà äà ìöùöì ðîë îéíàäûüûíû âóðüóëàéûáëàð.
Ýþðöøäÿí ñîíðà õàòèðÿ øÿêëè ÷ÿêäèðèëèá.
Éóáèëåé ìÿðàñèìèíäÿ õàëãûìûçûí Öìóììèëëè ëèäåðè Ùåéäÿð ßëèéåâèí õàòèðÿñè áèð äÿãèãÿëèê ñöêóòëà éàä îëóíóá.
Ñîíðà Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí äþâëÿò
ùèìíè ñÿñëÿíäèðèëèá.
Ìÿðàñèìäÿ ÷ûõûø åäÿí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê
íàçèðè Åëäàð Ìàùìóäîâ ïåøÿ áàéðàìû ìöíàñèáÿòèëÿ òÿáðèêëÿðèíè ÷àòäûðûá, éóáèëåé òÿäáèðëÿðè
èëÿ ÿëàãÿäàð þëêÿìèçÿ ãîíàã ýÿëÿí òÿðÿôäàø
òÿùëöêÿñèçëèê âÿ õöñóñè õèäìÿò îðãàíëàðûíûí
ðÿùáÿðëÿðèíÿ âÿ íöìàéÿíäÿ ùåéÿòëÿðèíÿ òÿøÿêêöðöíö áèëäèðèá.
Ãåéä åäèëèá êè, òàðèõè âàðèñëèê ïðèíñèïèíÿ
äèããÿò âÿ ãàéüû èëÿ éàíàøàí Öìóììèëëè ëèäåð
Ùåéäÿð ßëèéåâèí 1997-úè èëäÿ èìçàëàäûüû Ñÿðÿíúàìëà ìàðòûí 28-è Àçÿðáàéúàí òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðû ÿìÿêäàøëàðûíûí ïåøÿ áàéðàìû ýöíö åëàí îëóíóá. 1919-úó èëäÿ ìÿùç ùÿìèí ýöí
Àçÿðáàéúàí Õàëã Úöìùóðèééÿòèíèí èëê õöñóñè
õèäìÿò îðãàíû îëàí Êÿøôèééàò âÿ ßêñ-êÿøôèééàò
Áþëìÿñè éàðàäûëûá.
Ñîâåòëÿð äþâðöíäÿ þëêÿíèí òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí ôÿàëèééÿòè ÿñàñÿí áöòþâëöêäÿ Ñîâåò
Èòòèôàãûíûí ìàðàãëàðûíà õèäìÿò åäèðäè. Ëàêèí,
ùÿìèí èëëÿðäÿ òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíäà úÿñàðÿòëè âÿ ÿäàëÿòëè èíñàíëàð äà îëóá. Àçÿðáàéúàíûí òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíäà áåëÿ øÿõñëÿð ñûðàñûíäà õàëãûìûçûí áþéöê îüëó, ÿñë ïåøÿêàð
Ùåéäÿð ßëèéåâèí õèäìÿòëÿðè õöñóñè ãåéä îëóíìàëûäûð. Óçóí ìöääÿò òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíäà õèäìÿò åòìèø äàùè øÿõñèééÿò ôåíîìåíàë áàúàðûüû ñàéÿñèíäÿ ñÿäð âÿçèôÿñèíÿ âÿ ýåíåðàë
ðöòáÿñèíÿäÿê éöêñÿëèá. Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâ Àçÿðáàéúàí òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðû
ö÷öí ìèëëè ïåøÿêàð êàäð ïîòåíñèàëûíûí éàðàäûëìàñûíû äàèì äèããÿò ìÿðêÿçèíäÿ ñàõëàéûðäû. Î,
ìöñòÿãèë Àçÿðáàéúàíà ðÿùáÿðëèê åòäèéè äþâðäÿ
äÿ äîüìà òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíà õöñóñè
ãàéüû èëÿ éàíàøûðäû. Ùÿìèí äþâðäÿ Ùåéäÿð ßëèéåâ, èëê íþâáÿäÿ, ýÿíú äþâëÿòèí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê ñòðàòåýèéàñûíû âÿ ôÿàëèééÿòèí ÿñàñ èñòèãàìÿòëÿðèíè ìöÿééÿí åäèá. Ñîíðà ãàíóíâåðèúèëèê
áàçàñûíûí ÿñàñûíû ãîéóá, 1998-úè èëäÿ èñÿ õöñóñè õèäìÿò îðãàíëàðû ö÷öí ïåøÿêàð çàáèò
êàäðëàðûíûí ùàçûðëàíìàñû ìÿãñÿäèëÿ Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéèíèí Àêàäåìèéàñûíûí éàðàäûëìàñû ùàããûíäà Ñÿðÿíúàì èìçàëàéûá.
Ñîíðàêû äþâðäÿ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè, Àëè Áàø Êîìàíäàí Èëùàì ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí ìöàñèð äþâðöí ÷àüûðûøëàðûíà âÿ
òÿëÿáëÿðèíÿ óéüóí þëêÿíèí ãàíóíâåðèúèëèê, î
úöìëÿäÿí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí íîðìàòèâ-ùöãóãè áàçàñûíûí ìþùêÿìëÿíìÿñè
ö÷öí áþéöê èøëÿð ýþðöëöá. Áèð ñûðà ãàíóíëàð,
Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Êîíñåïñèéàñû âÿ äèýÿð ìöùöì àêòëàð ãÿáóë åäèëèá.
Êàäð ïîòåíñèàëûíûí ìþùêÿìëÿíìÿñè ö÷öí
þíÿìëè òÿäáèðëÿðèí ùÿéàòà êå÷èðèëäèéèíè ãåéä
åäÿí íàçèð Åëäàð Ìàùìóäîâ ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê
îðãàíëàðûíûí ìàääè-òåõíèêè áàçàñûíûí õåéëè
òÿêìèëëÿøäèðèëäèéèíè, ùàçûðäà áó ñòðóêòóðëàðûí ÿí
ìöàñèð òåõíèêè âàñèòÿëÿðÿ ìàëèê îëäóüóíó äèããÿòÿ ÷àòäûðûá. Áèëäèðèëèá êè, Àçÿðáàéúàíûí ôîð-
ìàëàøìûø òÿùëöêÿñèçëèê ñòðàòåýèéàñû îíà åòèáàðëû òÿðÿôäàø âÿ þç ìàðàãëàðûíû ãîðóìàüà ãàäèð äþâëÿò èìèúè ãàçàíäûðûð. Ìöâàôèã äþâëÿò
ñòðóêòóðëàðûíûí áèðýÿ ôÿàëèééÿòè âÿ þíÿìëè èúòèìàè äÿñòÿê íÿòèúÿñèíäÿ ðåñïóáëèêàìûçäà ñàáèòëèê ìþâúóääóð. Áó áàõûìäàí âÿ ùÿì÷èíèí
Àçÿðáàéúàíûí áåéíÿëõàëã òÿùëöêÿñèçëèê ñèñòåìèíèí ôÿàë èøòèðàê÷ûñû îëìàñû íÿòèúÿñèíäÿ þëêÿìèçÿ åòèáàð åäèëèð, áþéöê ìÿáëÿüëÿðäÿ èíâåñòèñèéà éàòûðûëûð, èðèìèãéàñëû ëàéèùÿëÿð ùÿéàòà êå÷èðèëèð. Ìöàñèð íåôò ñòðàòåýèéàñû þëêÿìèçèí èãòèñàäè ãöäðÿòèíèí àðòìàñûíäà âÿ åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíäÿ ìöùöì ðîë îéíàéûð. Öìóìÿí, ñîí 10
èëäÿí àðòûã îëàí ìöääÿòèí Àçÿðáàéúàí ö÷öí
ÿñàñ õàðàêòåðèê úÿùÿòè ñàáèòëèê, ìöàñèðëÿøìÿ
âÿ éåíèëÿøìÿ, ñöðÿòëè èãòèñàäè èíêèøàô, õàëãûí
ìàääè ðèôàùûíûí éöêñÿëìÿñèäèð. ßí ÿñàñ øÿðò
ñþçñöç êè, õàëãûí ìöòëÿã ÿêñÿðèééÿòèíèí äþâëÿòèí ñèéàñè êóðñóíó äÿñòÿêëÿìÿñèäèð.
Ëàêèí î äà ìÿëóìäóð êè, ñàáèòëèê âÿ èãòèñàäè òÿðÿããè ìöõòÿëèô äàèðÿëÿð ö÷öí àéðû-àéðû àñïåêòëÿðäÿí úÿëáåäèúè ýþðöíöð. Ìöñáÿò àìèëëÿðëÿ éàíàøû, ðåýèîíäà ýåäÿí ïðîñåñëÿðèí òÿñèðè,
òåððîð÷ó, åêñòðåìèñò, ðàäèêàë äèíè äàèðÿëÿðèí íöôóç åòìÿê úÿùäëÿðè, ãàíóíñóç ìèãðàñèéà êèìè
òÿùäèäëÿð äÿ ìåéäàíà ÷ûõûð. Ìöñòÿãèëëèéèí áÿðïàñûíäàí þòÿí èëëÿð ÿðçèíäÿ êÿøôèééàò-ïîçóúóëóã, òåððîð-òÿõðèáàò âÿ äèýÿð úèíàéÿòêàð úÿùäëÿð
áàø âåðèð. Áó úÿùäëÿðèí ãàðøûñû ÿêñÿð ùàëëàðäà
ãàáàãëàéûúû òÿäáèðëÿðëÿ àëûíûá. Áåéíÿëõàëã òåððîð÷óëóãëà ìöáàðèçÿ ÿñàñ ôÿàëèééÿò èñòèãàìÿòè
êèìè äàèì äèããÿò ìÿðêÿçèíäÿäèð. Ñîí âàõòëàð
áÿçè ìöíàãèøÿ áþëýÿëÿðèíäÿ áåéíÿëõàëã òåððîð÷ó òÿøêèëàò âÿ ãðóïëàðûí ôÿàëëàøìàñû öìóìè íàðàùàòëûüû äàùà äà àðòûðûð. Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû áó ñàùÿäÿ áåéíÿëõàëã áèðëèéèí ñÿéëÿðèíè
òàì ìöäàôèÿ åäèð, ñèéàñè, èãòèñàäè, äèíè âÿ äèýÿð ìîòèâëÿðèíäÿí àñûëû îëìàéàðàã, òåððîðóí
áöòöí ôîðìà âÿ òÿçàùöðëÿðèíÿ ãàðøû áèðìÿíàëû
áàðûøìàç ìþâãå òóòóð.
Íàçèð Åëäàð Ìàùìóäîâ ãåéä åäèá êè, þëêÿìèçäÿ, öìóìÿí Úÿíóáè Ãàôãàçäà òÿùëöêÿñèçëèéÿ òÿñèð ýþñòÿðÿí ìöùöì àìèë Àçÿðáàéúàíûí
20 ôàèç òîðïàüûíûí Åðìÿíèñòàí òÿðÿôèíäÿí èøüàëûäûð. Íÿòèúÿäÿ ùÿìèí ÿðàçèëÿð äþâëÿò íÿçàðÿòèíäÿí âÿ áåéíÿëõàëã ùöãóã íîðìàëàðûíûí òÿñèðèíäÿí êÿíàðäà ãàëûá. Áó èñÿ áåéíÿëõàëã òåððîð÷óëóüà, íàðêîòèê âàñèòÿëÿðèí ãàíóíñóç äþâðèééÿñèíÿ âÿ èíñàí àëâåðèíÿ, êöòëÿâè ãûðüûí ñèëàùëàðû êîìïîíåíòëÿðèíèí éàéûëìàñûíà ÿëâåðèøëè
çÿìèí éàðàäûð. Ðåýèîíàë òÿùëöêÿñèçëèê ÿëåéùèíÿ îëàí áó àìèëèí àðàäàí ãàëäûðûëìàñû áåéíÿëõàëã ÿùÿìèééÿò äàøûéûð. Áó áàõûìäàí ìÿñÿëÿéÿ èêèëè ñòàíäàðòäàí äåéèë, îáéåêòèâ éàíàøûëìàñû ÷îõ âàúèáäèð.
Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéèíäÿ ñîí èëëÿð
àïàðûëàí èñëàùàòëàðûí ôÿàëèééÿòèí äàùà ñÿìÿðÿëè
ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñèíÿ çÿìèí éàðàòäûüûíû ãåéä
åäÿí íàçèð Åëäàð Ìàùìóäîâ ÿí ìöàñèð òåõíèêè âàñèòÿëÿðëÿ òÿúùèçàò ñàùÿñèíäÿ äÿ ìöùöì
èøëÿð ýþðöëäöéöíö áèëäèðÿðÿê ñþéëÿéèá: “Ñþçñöç êè, éàðàäûëàí øÿðàèò úèíàéÿòêàðëûãëà ìöáàðèçÿíèí íÿòèúÿëÿðèíÿ ìöñáÿò òÿñèð ýþñòÿðèð. Ñîí èëëÿð îíëàðëà òåððîð÷ó âÿ ðàäèêàë-åêñòðåìèñò äÿñòÿ âÿ éà ãðóï çÿðÿðñèçëÿøäèðèëìèøäèð. Öìóìÿí, òåððîð-òÿõðèáàò ôÿàëèééÿòèíèí ãàðøûñûíûí àëûíìàñû öçðÿ Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéè áþéöê óüóðëàð ãàçàíìûø âÿ
áó èøäÿ äèýÿð ùöãóã ìöùàôèçÿ îðãàíëàðû èëÿ
ãàðøûëûãëû ÿëàãÿ ìöùöì ðîë îéíàìûøäûð”.
Ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê íàçèðè áåéíÿëõàëã ÿìÿê-
äàôèÿñèíèí ýöúëÿíäèðèëìÿñè ñàùÿñèíäÿêè ñîí èëëÿðèí íÿòèúÿëÿðè ÿââÿëêè äþâðëÿ ìöãàéèñÿ îëóíìàçäûð.
Íàçèð Åëäàð Ìàùìóäîâ ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê
îðãàíëàðûíûí Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè, Àëè Áàø Êîìàíäàí Èëùàì ßëèéåâèí ÿìð
âÿ òàïøûðûãëàðûíûí èúðàñûíà ùÿð àí âÿ äþíìÿäÿí
ùàçûð îëäóãëàðûíû áèëäèðÿðÿê äåéèá: “Áèç áöòöí
áóíëàðû, åëÿúÿ äÿ éóáèëåé ÿðÿôÿñèíäÿ Ïðåçèäåíòèí ñÿðÿíúàìëàðû èëÿ áèð ãðóï ÿìÿêäàøûí
àëè çàáèò ðöòáÿëÿðè âÿ äþâëÿò ìöêàôàòëàðû èëÿ
òÿëòèô åäèëìÿñèíè ôÿàëèééÿòèìèçÿ íþâáÿòè äÿôÿ
âåðèëÿí éöêñÿê ãèéìÿò êèìè ãÿáóë åäèðèê.
Ôöðñÿòäÿí èñòèôàäÿ åäèá áèçÿ ýþñòÿðèëÿí äèããÿò âÿ ãàéüûéà ýþðÿ äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñû Èëùàì ßëèéåâÿ äÿðèí ìèííÿòäàðëûüûìûçû áèëäèðìÿê èñòÿéèðÿì. Ìþùòÿðÿì Ïðåçèäåíòè, Àëè
Áàø Êîìàíäàíû ÿìèí åäèðèê êè, øÿõñè ùåéÿòèìèç áóíäàí ñîíðà äà äþâëÿò÷èëèéèí âÿ ìöñòÿãèëëèéèí, ìèëëè ìàðàãëàðûí êåøèéèíäÿ àéûã-ñàéûã äàéàíàúàã, þëêÿäÿ ñàáèòëèéèí âÿ òÿùëöêÿñèçëèéèí åòèáàðëû òÿìèí îëóíìàñû èøèíäÿ âÿ úèíàéÿòêàðëûãëà ìöáàðèçÿäÿ äàèì äþíìÿçëèê,
ãÿòèééÿò âÿ ðÿøàäÿò íöìàéèø åòäèðÿúÿêäèð”.
Ñîíðà Ïðåçèäåíò Àäìèíèñòðàñèéàñûíûí Ùöãóã ìöùàôèçÿ îðãàíëàðû èëÿ èø øþáÿñèíèí ìöäèðè Ôóàä ßëÿñýÿðîâ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâèí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí éàðàíìàñûíûí 95 èëëèéè ìöíàñèáÿòèëÿ øÿõñè ùåéÿòÿ òÿáðèê ìÿêòóáóíó îõóéóá.
Òÿáðèê ñþçö èëÿ ÷ûõûø åäÿí Ðóñèéà Ôåäåðàë
Òÿùëöêÿñèçëèê Õèäìÿòèíèí äèðåêòîðó, îðäó ýåíåðàëû Àëåêñàíäð Áîðòíèêîâ ðÿùáÿðëèê åòäèéè ãóðóì èëÿ Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéè àðàñûíäà
ñûõ ÿìÿêäàøëûã ìöíàñèáÿòëÿðèíèí ôîðìàëàøäûüûíû áèëäèðèá. Î äåéèá êè, áó ìöíàñèáÿòëÿðèí
ÿñàñûíäà Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí Öìóììèëëè ëèäåðè Ùåéäÿð ßëèéåâèí èêè õàëã âÿ äþâëÿò àðàñûíäà ãàðøûëûãëû ÿëàãÿëÿðèí èíêèøàôûíà âåðäèéè ÿâÿçñèç òþùôÿëÿð äàéàíûð. Àëåêñàíäð Áîðòíèêîâ éóáèëåé ìöíàñèáÿòèëÿ àçÿðáàéúàíëû ùÿìêàðëàðûíû
òÿáðèê åäèá, îíëàðà ýÿëÿúÿê ôÿàëèééÿòëÿðèíäÿ
óüóðëàð àðçóëàéûá.
Àçÿðáàéúàí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíû
éóáèëåé ìöíàñèáÿòèëÿ òÿáðèê åäÿí Ïîðòóãàëèéà
Èíôîðìàñèéà Ñèñòåìèíèí áàø êàòèáè Æóëèî Ïåðåèðà ÷ûõûøûíäà áèëäèðèá êè, äöíéà õöñóñè õèäìÿò îðãàíëàðûíûí áåéíÿëõàëã òåððîð÷óëóãëà, òðàíñìèëëè
ìöòÿøÿêêèë úèíàéÿòêàðëûüûí äèýÿð òÿùëöêÿëè òÿçàùöðëÿðè èëÿ ìöáàðèçÿäÿ ÿìÿêäàøëûüû, ñÿìÿðÿëè
èíôîðìàñèéà ìöáàäèëÿñè ìöùöì ðîë îéíàéûð.
Àçÿðáàéúàíëû ùÿìêàðëàðëà òÿðÿôäàøëûã ìöíàñèáÿòëÿðèíèí èíêèøàô åòìÿñèíèí ÷îõ ìöñáÿò ùàë îëäóüóíó âóðüóëàéàí Æóëèî Ïåðåèðà áó éóáèëåé
òÿäáèðèíèí áóðàäà èøòèðàê åäÿí õåéëè ñàéäà
ùÿìêàðëàðû àðàñûíäà ÿìÿêäàøëûã ìöíàñèáÿòëÿðèíèí ýåíèøëÿíìÿñè ö÷öí äàùà áèð ñÿìÿðÿëè èìêàí éàðàäàúàüûíà ÿìèíëèéèíè ãåéä åäèá.
Òÿäáèðäÿ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí
Ïðåçèäåíòè, Ñèëàùëû Ãöââÿëÿðèí Àëè Áàø Êîìàíäàíû Èëùàì ßëèéåâÿ ìÿðàñèì èøòèðàê÷ûëàðû àäûíäàí ìöðàúèÿò ãÿáóë îëóíóá.
Ñîíäà Àçÿðáàéúàíûí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí 95 èëëèê òàðèõè éîëóíäàí, Öìóììèëëè
ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí áó îðãàíëàðûí èíêèøàôûíäàêû õèäìÿòëÿðèíäÿí, Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè
Èëùàì ßëèéåâèí Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéèíÿ
äèããÿò âÿ ãàéüûñûíäàí áÿùñ åäÿí “Õöñóñè
ôóíêñèéà” ñÿíÿäëè ôèëìè íöìàéèø îëóíóá.
Éóáèëåé ìÿðàñèìè áÿäèè ïðîãðàìëà äàâàì
åäèá.
ßëè Ùÿñÿíîâ: Ìÿãñÿäèìèç îäóð
êè, äöíéà áó òàðèõëÿðè óíóòìàñûí
Õÿáÿð âåðèëäèéè êèìè, Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ïðåçèäåíòè Àäìèíèñòðàñèéàñûíûí Èúòèìàè-ñèéàñè ìÿñÿëÿëÿð øþáÿñèíèí ìöäèðè ßëè Ùÿñÿíîâ 31 ìàðò - Àçÿðáàéúàíëûëàðûí
Ñîéãûðûìû Ýöíö èëÿ áàüëû òÿäáèðëÿðäÿ èøòèðàê åòìÿê ö÷öí
Òöðêèéÿäÿ ñÿôÿðäÿäèð.
Ñÿôÿð ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ßëè Ùÿñÿíîâ Òöðêèéÿíèí ÒÐÒ
Àâàç êàíàëûíà Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíö èëÿ áàüëû ìöñàùèáÿ âåðèá.
Øþáÿ ìöäèðè áèëäèðèá êè, ùÿð èë ìàðòûí 31-è åðìÿíèëÿðèí
ñîí 200 èë ÿðçèíäÿ òöðêëÿðÿ âÿ ÿñàñÿí äÿ Àçÿðáàéúàí
òöðêëÿðèíÿ ãàðøû ùÿéàòà êå÷èðäèêëÿðè ñîéãûðûìûíûí ðÿìçè
ýöíö îëàðàã ãåéä åäèëèð. ×öíêè 1918-úè èë ìàðòûí 31-è åðìÿíèëÿðèí ÿí ÷îõ ãÿòëèàì ùÿéàòà êå÷èðäèêëÿðè òàðèõäèð. Îíëàð ùÿìèí ýöí Áàêûäà âÿ Àçÿðáàéúàíûí àéðû-àéðû áþëýÿëÿðèíäÿ èíñàíëàðû ñàäÿúÿ îëàðàã òöðê âÿ ìöñÿëìàí îëäóãëàðûíà ýþðÿ ãÿòëÿ éåòèðèáëÿð. Ìàðòûí 31-äÿ èñÿ ùÿìèí ùàäèñÿëÿðèí ÿí ãàíëûñû âÿ äÿùøÿòëèñè îëóá. Ùÿìèí ùàäèñÿëÿð çàìàíû ìèíëÿðëÿ èíñàí ãÿòëÿ éåòèðèëèá, Áàêûíûí ÿí ýþçÿë, òàðèõè ÿùÿìèééÿò êÿñá åäÿí òèêèëèëÿðè éàíäûðûëûá.
ßëè Ùÿñÿíîâ áèëäèðèá êè, ùÿìèí âàõò òöðê îðäóñó àçÿðáàéúàíëû ñîéäàøëàðûíûí êþìÿéèíÿ ýÿëèá âÿ ãàíëû äþéöøëÿðäÿí ñîíðà Áàêû àçàä åäèëèá.
Øþáÿ ìöäèðè äèããÿòÿ ÷àòäûðûá êè, Óëó þíäÿð Ùåéäÿð
ßëèéåâèí èìçàëàäûüû õöñóñè Ôÿðìàíëà ùÿð èë ìàðòûí 31-è
äöíéàäà Àçÿðáàéúàí òöðêëÿðèíÿ ãàðøû åðìÿíèëÿðèí ñîéãûðûìûíûí öìóìèëÿøäèðèëìèø ðÿìçè êèìè ãåéä îëóíóð. Áó òàðèõäÿ Àçÿðáàéúàíà áàüëû èíñàíëàð ñÿôÿðáÿð åäèëÿðÿê äöíéàíûí ùÿð éåðèíäÿ òÿäáèðëÿð êå÷èðèð, òÿáëèüàò èøëÿðè àïàðûðëàð. Àðòûã ìöÿééÿí íÿòèúÿëÿð äÿ âàð. Äöíéàíûí áèð ñûðà þëêÿëÿðè Õîúàëû ãÿòëèàìûíû ñîéãûðûìû êèìè òàíûéûá.
Ïðåçèäåíò Àäìèíèñòðàñèéàñûíûí øþáÿ ìöäèðè ãåéä åäèá
êè, 1918-úè èë ìàðòûí 31-äÿ åðìÿíèëÿð òÿðÿôèíäÿí òþðÿäèëÿí
áó ãÿòëèàì àçÿðáàéúàíëûëàðà ãàðøû àëòû ÿí äÿùøÿòëè ñîéãûðûìû àêòûíäàí áèðèäèð. Áèç áó ùàäèñÿëÿðè éàä åòìÿêëÿ åðìÿíèëÿðäÿí ãèñàñ àëìàã ùàããûíäà äöøöíìöðöê. Ìÿãñÿäèìèç îäóð êè, äöíéà áó òàðèõëÿðè óíóòìàñûí âÿ áóíó òþðÿäÿíëÿðè òàíûñûí. Ùÿì÷èíèí åðìÿíè õàëãû îíóí öçÿðèíäÿí
èíñàíëûüà ãàðøû áåëÿ úèíàéÿòëÿðèí òþðÿäèëìÿñèíÿ èìêàí
âåðìÿñèí, î úöìëÿäÿí áó ùàãñûçëûã éåðäÿ ãàëìàñûí, áóíà ãàðøû áÿøÿðèééÿò þç ìöíàñèáÿòèíè áèëäèðñèí.
ßëè Ùÿñÿíîâ ñÿôÿð ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ÒÐÒ-íèí áàø äèðåêòîðó Èáðàùèì Øàùèíëÿ äÿ ýþðöøöá.
Äèíäàðëàð ìèëëè äþâëÿò÷èëèê
ïðèíñèïëÿðèíÿ ñàäèãäèðëÿð
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí ìèëëÿòëÿðàðàñû, ìóëòèêóëòóðàëèçì âÿ äèíè ìÿñÿëÿëÿð
öçðÿ Äþâëÿò ìöøàâèðè Êàìàë
Àáäóëëàéåâ Íîâðóç áàéðàìû
ýöíëÿðèíäÿ Ëÿíêÿðàí, Àñòàðà,
Ãóáà, Ãóñàð âÿ Õà÷ìàç ðàéîíëàðûíäà îëóá.
Äþâëÿò ìöøàâèðè ÿââÿëúÿ
ùÿìèí ðàéîíëàðäà èúòèìàèééÿò
íöìàéÿíäÿëÿðè âÿ çèéàëûëàðëà
ýþðöøöá. Ñÿìèìè âÿ à÷ûã
äèàëîã øÿðàèòèíäÿ êå÷ÿí ýþðöøëÿðäÿ Àçÿðáàéúàíäà ìèëëÿòëÿðàðàñû ìöíàñèáÿòëÿð, åòíèê äèëëÿðèí âÿ ìÿäÿíèééÿòëÿðèí,
çÿíýèí ìóëòèêóëòóðàëèñò ÿíÿíÿëÿðèí èíêèøàôû, Àçÿðáàéúàí÷ûëûã èäåîëîýèéàñûíûí òÿáëèüè âÿ òÿøâèãè ñàùÿñèíäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ñèéàñÿòèí ïðèîðèòåò èñòèãàìÿòëÿðè áàðÿäÿ ÿòðàôëû ôèêèð
ìöáàäèëÿñè àïàðûëûá.
Äàùà ñîíðà Äþâëÿò ìöøàâèðèíèí Ëÿíêÿðàí, Àñòàðà, Ãóáà, Ãóñàð âÿ Õà÷ìàç ðàéîíëàðûíûí âÿ êÿíäëÿðèíèí áèð ñûðà
ìÿñúèäëÿðèíäÿ, Ãûðìûçû Ãÿñÿáÿäÿêè (Ãóáà ðàéîíó) ñèíàãîãäà, åëÿúÿ äÿ Õà÷ìàç ðàéîíóíäà ðóñ ïðàâîñëàâ êèëñÿñèíäÿ äèíè èúìà öçâëÿðè âÿ ðóùàíèëÿðëÿ ýþðöøëÿðèíäÿ äþâëÿòäèí ìöíàñèáÿòëÿðèíèí ìþâúóä äóðóìó, åòíèê-äèíè òîëåðàíòëûã
ìöùèòèíèí âÿ ìèëëè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèí ãîðóíóá ñàõëàíìàñû,
éàä äèíè èäåîëîýèéà âÿ ðàäèêàë òÿðèãÿòëÿðèí ãàðøûñûíûí àëûíìàñû çÿðóðÿòè âÿ äèýÿð àêòóàë ìþâçóëàð ìöçàêèðÿ åäèëèá.
Ìöçàêèðÿëÿð çàìàíû Àçÿðáàéúàíäàêû ÿìèí-àìàíëûüà
âÿ ùÿðòÿðÿôëè èíêèøàôà, åéíè çàìàíäà äèíëÿðÿ âÿ äèíäàðëàðà
ýþñòÿðèëÿí äèããÿò âÿ ãàéüûéà ýþðÿ Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâÿ ñÿìèìè ìèííÿòäàðëûã èôàäÿ îëóíóá.
“ÀÄÀ” Óíèâåðñèòåòèíäÿ ðåêòîð
Ùàôèç Ïàøàéåâ âÿ ìÿçóíëàðëà
ýþðöø êå÷èðèëÿúÿê
Àïðåëèí 2-äÿ “ÀÄÀ”
Óíèâåðñèòåòèíäÿ áó àëè
ìÿêòÿáèí ðåêòîðó Ùàôèç
Ïàøàéåâ âÿ ìÿçóíëàðëà
ýþðöø êå÷èðèëÿúÿê.
Òÿëÿáÿ Ãÿáóëó öçðÿ
Äþâëÿò Êîìèññèéàñûíäàí
ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèáëÿð êè,
ìÿçóíëàð “ÀÄÀ” Óíèâåðñèòåòèíäÿ òÿùñèë, òÿëÿáÿ ùÿéàòû, êàðéåðà âÿ èíêèøàô èìêàíëàðû áàðÿäÿ äàíûøàúàãëàð.
Òÿäáèðäÿ ùàçûðäà “ÀÄÀ” Óíèâåðñèòåòèíäÿ äèïëîìàòèéà
âÿ áåéíÿëõàëã ìöíàñèáÿòëÿð âÿ èúòèìàè ñèéàñÿò öçðÿ ìàýèñòðàòóðà ïðîãðàìëàðûíäà òÿùñèë àëàí òÿëÿáÿëÿð äÿ èøòèðàê
åäÿúÿêëÿð.
Ìàðàãëàíàíëàð àäìèññèîíñ@àäà.åäó.àç âÿ éàõóä
437 08 30 òåëåôîí íþìðÿñè âàñèòÿñèëÿ ãåéäèééàòäàí êå÷ÿ
áèëÿðëÿð.
4
www.yeniazerbaycan.com
29 ìàðò 2014-úö èë, øÿíáÿ / ¹ 052 (4211)
31 ÌÀÐÒ – ÄÖÍÉÀ ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍËÛËÀÐÛÍÛÍ ÑÎÉÃÛÐÛÌÛ ÝÖÍÖÄÖÐ
Áàùàð Ìóðàäîâà: Ìÿí áó ôèêèðëÿðè
÷îõ áþéöê íàðàùàòëûãëà ãàðøûëàéûðàì
Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñûíûí
(ÉÀÏ) Èäàðÿ Ùåéÿòèíèí öçâö, Ìèëëè Ìÿúëèñèí ñÿäð ìöàâèíè Áàùàð Ìóðàäîâàíûí ÑßÑ ÒÂ-éÿ ìöñàùèáÿñè:
- Áàùàð õàíûì, Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâ ùàêèìèééÿòäÿ
îëäóüó ñîí 10 èë ÿðçèíäÿ áèð ñûðà
ñÿðÿíúàìëàð âÿ ôÿðìàíëàð èìçàëàéûá, ãÿðàðëàð ãÿáóë åäèá. Öìóìèëèêäÿ áöòöí áóíëàð þëêÿìèçèí èíêèøàôûíà äàùà ùàíñû óüóð ýÿòèðÿ áèëÿð?
- Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí þëêÿéÿ
ðÿùáÿðëèê åòäèéè äþâðäÿ ùÿéàòà êå÷èðäèéè
äàõèëè âÿ õàðèúè ñèéàñÿò, âåðäèéè ãÿðàðëàð,
èìçàëàäûüû ñÿðÿíúàìëàð, þëêÿìèçèí èíêèøàôû ö÷öí ìöÿééÿíëÿøäèðäèéè èñòèãàìÿòëÿð, ùÿì÷èíèí, áó èñòèãàìÿòëÿðèí ðåàëëàøìàñû ö÷öí ùÿéàòà êå÷èðèëÿí Äþâëÿò ïðîãðàìëàðû, ýåíèøìèãéàñëû ëàéèùÿëÿð âÿ ñ.
Àçÿðáàéúàíûí èãòèñàäè, ñèéàñè, ñîñèàë âÿ
ìÿäÿíè ñàùÿäÿ èíêèøàôûíà, þëêÿ âÿòÿíäàøëàðûíûí ðèôàùûíûí éàõøûëàøìàñûíà õèäìÿò åäÿí ãÿðàðëàð, ëàéèùÿëÿð âÿ ïðîãðàìëàðäûð. Áó, ÿëáÿòòÿ êè, Àçÿðáàéúàí
äþâëÿòèíèí ìþùêÿìëÿíìÿñèíÿ, äöíéàäà
ðîëóíóí àðòûðûëìàñûíà âÿ ñ. õèäìÿò åäèð.
Åëÿúÿ äÿ, þëêÿ Ïðåçèäåíòèíèí àïàðäûüû
õàðèúè ñèéàñÿòè, áó ñèéàñÿòèí àéðû-àéðû
ìÿãàìëàðû èëÿ áàüëû âåðäèéè ãÿðàðëàðû, èêèòÿðÿôëè âÿ ÷îõòÿðÿôëè ìöíàñèáÿòëÿðèí òÿêìèëëÿøìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿêè òóòäóüó
ìþâãå âÿ àòäûüû àääûìëàðû, Àçÿðáàéúàíûí äöíéàäàêû ìþâãåéèíèí ìþùêÿìëÿíìÿñè, äöíéàíûí ÿí èíêèøàô åòìèø þëêÿëÿðè ñûðàñûíà ãîøóëìàñû èëÿ áàüëû ìÿñÿëÿëÿðè õöñóñè ãåéä åòìÿê ëàçûìäûð. Áèç úÿíàá Ïðåçèäåíòèí ùÿì þëêÿ äàõèëèíäÿ,
ùÿì äÿ þëêÿ õàðèúèíäÿêè ôÿàëèééÿòèíäÿí
ãöðóð äóéóðóã. Þëêÿìèçèí ùÿéàòà êå÷èðäèéè ñèéàñÿò íÿòèúÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàíûí
ñòðàòåæè òÿðÿôäàøëàðûíûí, äîñòëàðûíûí ñàéû
àðòûá. Åéíè çàìàíäà, áó ñèéàñÿò Àçÿðáàéúàíà ãàðøû àãðåññèâ ìþâãå òóòàí
þëêÿëÿðèí ñèéàñÿòèíèí äÿéèøìÿñèíÿ ÷îõ
úèääè òÿñèð ýþñòÿðèð. Åëÿúÿ äÿ, áó ñèéàñÿò þëêÿìèçèí ÿí ÿñàñ ïðîáëåìè îëàí
Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí, Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí áåéíÿëõàëã ùöãóãóí ïðèíñèïëÿðè ÿñàñûíäà þëêÿëÿðèí ÿðàçè
áöòþâëöéöíÿ ÿñàñëàíàðàã ùÿëëè èìêàíëàðûíû àðòûðûð.
- Íèäåðëàíä Êðàëëûüûíûí Ùààãà øÿùÿðèíäÿ êå÷èðèëÿí ÛÛÛ Íöâÿ Òÿùëöêÿñèçëèéè Ñàììèòèíèí ÿùÿìèééÿòèíè
íåúÿ ãèéìÿòëÿíäèðèðñèíèç?
- ßëáÿòòÿ, Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâèí ÛÛÛ Íöâÿ Òÿùëöêÿñèçëèéè
Ñàììèòèíäÿ èøòèðàêû ùÿð áèð Àçÿðáàéúàí
âÿòÿíäàøû òÿðÿôèíäÿí îëäóüó êèìè, ìÿíèì òÿðÿôèìäÿí äÿ éöêñÿê ãèéìÿòëÿíäèðèëèð. ×öíêè Àçÿðáàéúàíûí áåëÿ âàúèá òÿäáèðëÿðäÿ èøòèðàêû þëêÿíèí ýåòäèêúÿ àðòàí
íöôóçó âÿ ÿëäÿ åòäèéè íàèëèééÿòëÿð, áåéíÿëõàëã àëÿìäÿ õöñóñèëÿ èãòèñàäè âÿ
åíåðæè ëàéèùÿëÿðèíäÿ àðòàí ðîëó èëÿ áàüëûäûð. Úÿíàá Ïðåçèäåíòèí ñàììèòäÿêè ÷ûõûøûíà ýÿëèíúÿ, ùåñàá åäèðÿì êè, îðàäà
ñþéëÿíèëÿí ôèêèðëÿð ùÿð áèð Àçÿðáàéúàí
âÿòÿíäàøûíûí ìþâãåéèäèð. Þëêÿ áàø÷ûñû
íöâÿ òÿùëöêÿñèçëèéè ìÿñÿëÿñèíèí ùàçûðêè
äöíéà äöçÿíèíäÿ íÿ ãÿäÿð âàúèá éåð
òóòäóüóíó âóðüóëàìàãëà éàíàøû, áóíó
òÿùäèä åäÿí âÿ áó òÿùëöêÿñèçëèéèí òÿìèí
îëóíìàñûíà ìàíå÷èëèê òþðÿäÿí àìèëëÿðÿ,
õöñóñèëÿ ðåýèîí þëêÿëÿðè (Úÿíóáè Ãàôãàç) ö÷öí ÷îõ úèääè ôÿñàäëàð òþðÿäÿ áèëÿúÿê Åðìÿíèñòàíûí Àòîì Åëåêòðèê Ñòàíñèéàñûíûí (ÀÅÑ) ùÿëÿ äÿ ôÿàëèééÿòèíè äàâàì åòäèðìÿñèíÿ ìöíàñèáÿòèíè áèëäèðìÿêëÿ ðåýèîí þëêÿëÿðèíèí, î úöìëÿäÿí
Àçÿðáàéúàí âÿòÿíäàøûíûí íàðàùàò÷ûëûüûíû äèããÿòÿ ÷àòäûðûá. Áóíóíëà äà äþâëÿò
áàø÷ûñû áåéíÿëõàëã àëÿìèí äèããÿòèíè áó
ìÿñÿëÿéÿ áèð äàùà éþíÿëäèá. ×öíêè Åðìÿíèñòàí òÿúàâöçêàð ñèéàñÿò éöðöäÿí
áèð þëêÿ êèìè ùÿì þç âÿòÿíäàøëàðû, ùÿì
äÿ ðåýèîí þëêÿëÿðè âÿ ÿùàëèñè ö÷öí íàðàùàò÷ûëûã äîüóðàí ôÿàëèééÿòèíè äàâàì åòäèðìÿêäÿäèð.
Ùåñàá åäèðÿì êè, ñàììèòäÿ Ïðåçèäåíò éåðèíäÿ âÿ çàìàíûíäà áó ìÿñÿëÿ
èëÿ áàüëû ôèêèðëÿðèíè ñþéëÿäè. ×öíêè äöíéà
òÿêúÿ ìöùàðèáÿëÿð, åòíèê êîíôëèêòëÿð âÿ
ñåïàðàò÷ûëûãäàí ÿçèééÿò ÷ÿêìèð. Éàïîíèéàäà áàø âåðÿí çÿëçÿëÿäÿí ñîíðà ÀÅÑäÿêè ìÿëóì ùàäèñÿíèí áó ýöíÿ ãÿäÿð
íÿ äÿðÿúÿäÿ áþéöê ôÿëàêÿòëÿð òþðÿòäèéèíè
ùå÷ êèì óíóòìóð. ßëáÿòòÿ, Åðìÿíèñòàíäàêû ÀÅÑ-è Éàïîíèéàäàêû ñòàíñèéàëàðëà
ìöãàéèñÿ åòìÿê ìöìêöí äåéèë. Áàõìàéàðàã êè, Åðìÿíèñòàí ïðåçèäåíòè áó
÷ûõûøà úàâàá îëàðàã þçöíöí ñÿâèééÿñèíÿ
óéüóí ìþâãå èôàäÿ åäèá, àììà áó äà
áèð äàùà èøüàë÷û þëêÿíèí ùàçûðêè èãòèäàðûíûí ñèéàñÿòèíèí ìàùèééÿòèíè âÿ îíëàðûí
ìÿíÿâèééàòûíû èôàäÿ åäèð. Àçÿðáàéúàí
Ïðåçèäåíòè ôàêòëàðëà äàíûøäûüû ùàëäà èøüàë÷û þëêÿíèí ïðåçèäåíòè éàëíûç áó òÿùëöêÿëÿðè ïÿðäÿëÿìÿéÿ ÷àëûøûá.
- Óêðàéíàäà áàø âåðÿí ùàäèñÿëÿðëÿ áàüëû íÿ äåéÿ áèëÿðñèíèç?
- Ùàçûðäà Ðóñèéà èëÿ Óêðàéíà àðàñûíäà îëàí ìöíàñèáÿòëÿð åëÿ áèð ñÿâèééÿäÿäèð êè, áóíóíëà áàüëû ÿí ìöõòÿëèô ôèêèðëÿð,
ïðîãíîçëàð ñÿñëÿíäèðèëÿ áèëÿð. Àçÿðáàéúàí òÿðÿôèíèí ìþâãåéè áåëÿäèð êè, þëêÿìèç ïðîáëåìèí éàëíûç ñöëù âÿ äàíûøûãëàð
éîëó èëÿ, áåéíÿëõàëã ùöãóãóí ïðèíñèïëÿðèíÿ óéüóí îëàðàã þëêÿëÿðèí ÿðàçè áöòþâëöéö ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ùÿëëèíèí òÿðÿôäàðûäûð. Òÿáèè êè, áèç áó ìþâãåéèìèçè ùÿð çàìàí
áèëäèðèðèê. ßëáÿòòÿ êè, ïðîñåñëÿð ùå÷ äÿ
ùÿð çàìàí áó ÷ÿð÷èâÿäÿ äàâàì åòìèð.
Áó ýöí ìöùàðèáÿ òÿùëöêÿñèíèí àðòìàñû
èëÿ áàüëû áèð ÷îõ åêñïåðòëÿðèí, ïîëèòîëîãëàðûí âÿ ñèéàñÿò÷èëÿðèí ôèêðè îðòàäàäûð. Òÿáèè
êè, ìÿí áó ôèêèðëÿðè ÷îõ áþéöê íàðàùàòëûãëà ãàðøûëàéûðàì. Àðçóì îäóð êè, áöòöí
ìÿñÿëÿëÿð ñöëù éîëó èëÿ áàøà ÷àòñûí.
- ÀÒßÒ-èí Ìèíñê ãðóïóíóí ÀÁØäàí îëàí ùÿìñÿäðè Úåéìñ Óîðëèêèí
Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí,
Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñè èëÿ
áàüëû òóòäóüó åðìÿíèïÿðÿñò ìþâãåéèíè ñèç íåúÿ õàðàêòåðèçÿ åäÿðäèíèç?
- Âàñèòÿ÷èëÿðèí ìàíäàòû, îíëàðà àéðûëìûø ñÿëàùèééÿò îíäàí èáàðÿòäèð êè, îíëàð
òÿðÿôëÿð àðàñûíäà äàíûøûãëàðûí àïàðûëìàñûíà øÿðàèò éàðàäûðëàð âÿ ùÿëë âàðèàíòëàðûíû àõòàðûðëàð. ßëáÿòòÿ, ùàíñûñà áèð òÿðÿôè
òóòìàã âàñèòÿ÷èëèê ìèññèéàñûíà óéüóí
ýÿëìèð. Àììà ùàçûðêè øÿðàèòäÿ Àçÿðáàéúàíëà Åðìÿíèñòàí àðàñûíäà îëàí ìöíàãèøÿíèí âÿçèééÿòè îíäàí èáàðÿòäèð êè, áóðàäà ùÿì âàñèòÿ÷èëÿð, ùÿì âàñèòÿ÷è îëìàéàíëàð, ùÿì äÿ áó ïðîñåñè ìöøàùèäÿ
åäÿíëÿð áåéíÿëõàëã ùöãóãóí ïðèíñèïëÿðèíÿ óéüóí ìþâãå ñÿðýèëÿìÿëè âÿ ùàããû
ìöäàôèÿ åòìÿëèäèðëÿð. Òÿáèè êè, ÿäàëÿò âÿ
ùàãã äà îíäàí èáàðÿòäèð êè, ùÿãèãÿòÿí
äÿ Àçÿðáàéúàíûí ÿðàçèëÿðè èøüàëà ìÿðóç
ãàëûá, þëêÿìèç áóðàäà çÿðÿð÷ÿêìèø òÿðÿôäèð. Ñîéäàøëàðûìûç ãà÷ãûí âÿ ìÿúáóðè êþ÷êöí âÿçèééÿòèíäÿ éàøàéûð. ßýÿð áó
ìöíàãèøÿíèí ùÿëëè ùàíñûñà þëêÿëÿðÿ âÿ
áó þëêÿíèí ùÿìñÿäðëÿðèíÿ ùÿâàëÿ îëóíóáñà, áó çàìàí îíëàð îáéåêòèâ øÿêèëäÿ
ìÿñÿëÿíèí íÿ éåðäÿ îëäóüóíó äöçýöí
ñþéëÿìÿëèäèðëÿð. Òÿáèè êè, áóíó äà ñþéëÿéÿúÿê îëñàëàð, Åðìÿíèñòàíû èøüàë÷û,
Àçÿðáàéúàíû èñÿ òÿúàâöçÿ ìÿðóç ãàëàí
þëêÿ êèìè òÿãäèì åòìÿëèäèðëÿð.
“Ñîâåòñêè” àäëàíàí ÿðàçèäÿ
èíâåíòàðëàøäûðìà èøëÿðè äàâàì åäèð
Ñîí èëëÿð Áàêû øÿùÿðèíèí ìöàñèðëÿøäèðèëìÿñè, øÿùÿð ñàêèíëÿðèíèí ùÿéàò øÿðàèòèíèí éàõøûëàøäûðûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ ìöùöì èøëÿð ýþðöëöð.
“Àü øÿùÿð” ëàéèùÿñè, Äÿíèçêÿíàðû
Ìèëëè Ïàðêûí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè, øÿùÿð èíôðàñòðóêòóðóíóí òàìàìèëÿ éåíèëÿíìÿñè, íÿãëèééàò ñèñòåìèíèí èíêèøàôû âÿ äèýÿð ìöùöì òÿäáèðëÿðèí
ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè áó èøëÿðèí òÿðêèá
ùèññÿñèäèð. Îíó äà ãåéä åäÿê êè,
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ýþñòÿðèøè
ÿñàñûíäà èíäèéÿäÿê ýþðöëìöø èøëÿð
ñàéÿñèíäÿ ïàéòàõò Áàêûíûí ãÿñÿáÿëÿðèíèí èíçèáàòè ÿðàçèëÿðèíäÿêè êîììóíèêàñèéàëàð ÿñàñëû øÿêèëäÿ òÿìèð îëóíóá,
áó ÿðàçèëÿðäÿêè ïàðê âÿ ìÿäÿíèééÿò ìÿðêÿçëÿðèíèí áþéöê ÿêñÿðèééÿòè ÿí ìöàñèð
öñëóáäà èíøà åäèëÿðÿê, èíñàíëàðûí èñòèôàäÿñèíÿ âåðèëèá. Ùå÷ øöáùÿñèç ùÿéàòà êå÷èðèëÿí áó ñèéàñÿò Áàêûíûí ìöàñèð ìÿíçÿðÿñèíèí ìîäåðíëÿøìÿñèíäÿ, ïàéòàõòûí ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôûíûí ñöðÿòëÿíäèðèëìÿñèíäÿ ìöñòÿñíà ÿùÿìèééÿò êÿñá åäèð.
Îíó äà âóðüóëàìàã éåðèíÿ äöøÿð êè,
Áàêû øÿùÿðèíäÿ éåíèäÿíãóðìà èøëÿðè âÿ
øÿùÿðèí ìöàñèð ýþðêÿìäÿ äàùà äà èíêèøàôûíà éþíÿëìèø òÿäáèðëÿð ãàðøûäàêû äþâðäÿ äàùà äà ñöðÿòëÿíäèðèëÿúÿê, àáàäëûã èøëÿðè ýåíèø âöñÿò àëàúàã.
Åëÿ Áàêûíûí “Ñîâåòñêè” àäëàíàí ÿðàçèñèíäÿ íÿçÿðäÿ òóòóëàí éåíèäÿíãóðìà
âÿ àáàäëûã èøëÿðè äÿ øÿùÿðèìèçèí ìöàñèð
ýþðêÿìèíÿ ÿëàâÿ ýþçÿëëèê ãàòàúàã. Àðòûã
áóíóíëà áàüëû ìöÿééÿí ëàéèùÿëÿð, ôèêèð âÿ
òÿêëèôëÿð ìþâúóääóð. Ìÿñÿëÿí, äöíéàíûí
ìöõòÿëèô éåðëÿðèíäÿ ÷îõñàéëû ëàíäøàôò âÿ
ïàðê ëàéèùÿëÿðèíèí ìöÿëëèôè ìåìàð Ëàóðà
Ïåðåòòè Áàêûíûí ìÿðêÿçèíäÿ ïàðêûí éàðàäûëìàñû èëÿ áàüëû ìàðàãëû ëàéèùÿ òÿãäèì
åäèá. Àììà áóðàäà äèããÿò ÷ÿêÿí ÿñàñ
ìÿñÿëÿëÿðäÿí áèðè “Ñîâåòñêè” ñàêèíëÿðèíèí
êþ÷öðöëìÿñè ïðîñåñèäèð. Ìÿëóìäóð êè,
ùþêóìÿò áó èñòèãàìÿòäÿ ìöâàôèã èøëÿð
àïàðûð âÿ áó ìÿãñÿäëÿ ùÿìèí ÿðàçèíèí
ñàêèíëÿðè èëÿ äÿ ýþðöøëÿð êå÷èðèëèá. Õàòûðëàäàã êè, ìàðò àéûíûí ÿââÿëèíäÿ ñàêèíëÿðëÿ
ýþðöøÿí Áàø íàçèðèí ìöàâèíè Àáèä Øÿðèôîâ ùþêóìÿòèí éåêóí ãÿðàðûíû à÷ûãëàìûø-
Ìàðòûí 19-íà ãÿäÿð
302 àèëÿ êîìïåíñàñèéà èëÿ
áàüëû ìöðàúèÿò åäèá êè, áó
ìöðàúèÿòëÿðäÿí äÿ 166-íà
áàõûëàðàã ùÿëë îëóíóá
äû. Ùÿëÿ î çàìàí À.Øÿðèôîâ äåìèøäè êè,
ýþðöøäÿ åâëÿðäÿ èíâåíòàðëàøäûðìà èøëÿðèíèí äàâàì åòäèðèëìÿñè èëÿ áàüëû ðàçûëûã ÿëäÿ îëóíóá: “Êèì 1 êâ.ì ö÷öí 1500 ìàíàò þäÿíèëìÿñè òÿêëèôè èëÿ ðàçûäûðñà, ùÿìèí âÿñàèòè àëàðàã êþ÷ÿ áèëÿð”.
Áàø íàçèðèí ìöàâèíè ÿëàâÿ îëàðàã
ùÿð àèëÿ áàøûíà èêè àéëûã 1000 ìàíàò êèðàéÿ ùàããû, åâ ÿøéàëàðûíûí äàøûíìàñû
ö÷öí èñÿ 400 ìàíàò âåðèëÿúÿéèíè ãåéä åòìèøäè: “1 êâ.ì ö÷öí 1500 ìàíàò òÿêëèôè ãöââÿäÿ ãàëûð. Êèìè áó ãèéìÿò ãàíå
åòìèðñÿ, îíëàðëà èøèìèç éîõäóð, åâëÿðèíäÿ éàøàñûíëàð. Áèçèì ñîí ãÿðàðûìûç
áóäóð”.
À.Øÿðèôîâ èíâåíòàðèçàñèéàíûí àïàðûëìàñûíûí ñÿáÿáëÿðèíè äÿ à÷ûãëàéûá: “Áèç
áèëìèðèê êè, îðàäà íÿ ãÿäÿð àèëÿ éàøàéûð, öìóìè ñàùÿ íÿ ãÿäÿðäèð? Íÿçÿðÿ
àëûíñà êè, ìþâúóä ãàíóíëàðûìûçà ýþðÿ
ÿùàëè éàëíûç ðàçûëûãëà êþ÷öðöëÿ áèëÿð,
êèì ðàçûäûðñà, âÿñàèòèíè àëñûí, èñòÿìÿéÿí ùàëàëëûãëà éàøàñûí. Ùå÷ êèì çîðëà
êþ÷öðöëìÿéÿúÿê, êþ÷öðöëìÿéÿúÿêëÿð-
ñÿ, éîë äà òèêèëÿñè îëìàéàúàã. Èíâåíòàðëàøìà 1-2 àé ÷ÿêÿúÿê, èíâåíòàðëàøìà áàøà ÷àòàíäàí, Áàø
Ïëàí ùàçûðëàíàíäàí ñîíðà áàõàúàüûã êè, íå÷ÿ åâ ñþêöëìÿëè, íå÷ÿ
åâ ãàëìàëûäûð?”
Ñîí ýöíëÿð èñÿ áÿçè øÿõñëÿð ýóéà áó ÿðàçèäÿ èíâåíòàðëàøìàíûí
äàéàíäûðûëäûüû ùàããûíäà ìÿëóìàò
éàéûáëàð. Àììà ùþêóìÿò ðÿñìèñè
ñÿâèééÿñèíäÿ áó ìÿëóìàò òÿêçèá
îëóíóá. Áåëÿ êè, ÊÈÂ-ÿ à÷ûãëàìàñûíäà Áàêûíûí “Ñîâåòñêè” ìÿùÿëëÿñèíäÿ èíâåíòàðëàøìàíûí äàéàíìàäûüûíû äåéÿí À.Øÿðèôîâóí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ,
ñàäÿúÿ, Íîâðóç áàéðàìû èëÿ áàüëû ôàñèëÿ
âåðèëìèøäè.
Àðòûã ìàðòûí 27-äÿí èíâåíòàðëàøìà
ïðîñåñèíèí äàâàì åòäèéèíè äåéÿí Áàø
íàçèðèí ìöàâèíè èíâåíòàðëàøìàíûí éàëíûç
êþ÷ìÿê èñòÿéÿí ñàêèíëÿðèí åâëÿðè âÿ îáéåêòëÿðè èëÿ áàüëû àïàðûëäûüûíû äà áèëäèðèá:
“Éàëíûç êèì áèçÿ ìöðàúèÿò åäèð, ùÿìèí
ñàêèíëÿðèí åâëÿðèíèí âÿ îáéåêòëÿðèíèí
ñàùÿñè þë÷öëöð. Êèì êþ÷ìÿê èñòÿìèðñÿ, ãàëûá åâëÿðèíäÿ éàøàéà áèëÿð”.
À.Øÿðèôîâà îíó äà ÿëàâÿ åäèá êè, ìàðòûí 19-íà ãÿäÿð “Ñîâåòñêè” ìÿùÿëëÿñèíäÿ
éàøàéàí 302 àèëÿ êîìïåíñàñèéà èëÿ áàüëû
ìöðàúèÿò åäèá. Êîìèññèéà òÿðÿôèíäÿí áó
ìöðàúèÿòëÿðäÿí 166-íà áàõûëàðàã ùÿëë îëóíóá, 73 îáéåêòèí èñÿ ïóëó àðòûã þäÿíèëèá.
Îíóí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, ùÿð ýöí êþ÷öðìÿ èëÿ
áàüëû éàðàäûëìûø êîìèññèéàéà 10-15 ìöðàúèÿò äàõèë îëóá âÿ ùàçûðäà éåíÿ ìöðàúèÿòëÿðèí äàõèë îëìàñûíà áàøëàíûá. À.Øÿðèôîâ
åâëÿðèíèí ñàùÿñè àç îëàí ñàêèíëÿðëÿ áàüëû
ìÿñÿëÿéÿ èíâåíòàðëàøìà ïðîñåñè áàøà
÷àòàíäàí ñîíðà áàõûëàúàüûíû ãåéä åäèá.
Ýþðöíäöéö êèìè, ùþêóìÿò áó ÿðàçè
èëÿ áàüëû ùÿéàòà êå÷èðäèéè òÿäáèðëÿðäÿ ñàêèíëÿðèí ìàðàãëàðûíû ìàêñèìóì íÿçÿðÿ
àëûð. Âÿ ùå÷ øöáùÿñèç êè, “Ñîâåòñêè” àäëàíàí ÿðàçèäÿ ýþðöëÿí áó èøëÿð ùÿì Áàêûíûí äàùà äà ìöàñèðëÿøìÿñèíÿ, ùÿì
äÿ îðàäà éàøàéàí ÿùàëèíèí äàùà éàõøû
éàøàéûøûíûí òÿìèí îëóíìàñûíà õèäìÿò
åäÿúÿê.
Íàðäàð ÁÀÉÐÀÌËÛ
Ñèéàâóø Íîâðóçîâ: Ýÿðýèíëèê éàðàòìàã èñòÿéèðëÿð
Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû (ÉÀÏ) Èúðà êàòèáèíèí ìöàâèíè, ìèëëÿò âÿêèëè Ñèéàâóø Íîâðóçîâ ìàðòûí 28-äÿ “Ìåäèà ôîðóì” ñàéòûíûí ñóàëëàðûíû úàâàáëàíäûðûá.
- Óêðàéíàäà âÿ Êðûìäà ùàäèñÿëÿð
éåíè áàøëàéàíäà Àçÿðáàéúàí ìÿñÿëÿéÿ ìöíàñèáÿò áèëäèðìÿêäÿ î
ãÿäÿð äÿ ìàðàãëû ýþðöíìöðäö, áèð
ãÿäÿð ñóñãóíëóã ìöøàùèäÿ åäèëèðäè, ðÿñìèëÿð áóíóíëà áàüëû ñóàëëàðà úàâàá âåðìÿêäÿí éàéûíûðäûëàð.
Ìàðòûí 27-äÿ ÁÌÒ Áàø Àññàìáëåéàñûíäà Óêðàéíàíûí ÿðàçè áöòþâëöéöíö äÿñòÿêëÿéÿí þçÿë ãÿòíàìÿ
ìöçàêèðÿ îëóíóá âÿ ðÿñìè Áàêû
ãÿòíàìÿíèí ëåùèíÿ ñÿñ âåðèá.
Àçÿðáàéúàíûí èëê ýöíëÿð åùòèéàòëû
ìþâãå òóòìàñûíûí ñÿáÿáè íÿ èäè?
- Áó ìÿñÿëÿ îðòàéà ÷ûõàí ýöíäÿí, éÿíè èëê âàõòäàí Àçÿðáàéúàí Õàðèúè Èøëÿð Íàçèðëèéè áÿéàíàò éàéäû âÿ áèëäèðäè êè, ðÿñìè
Áàêû áàøãà äþâëÿòëÿðèí äàõèëè èøëÿðèíÿ ãàðûøìûð, àììà áöòöí þëêÿëÿðèí ÿðàçè áöòþâëöéöíö âÿ ñóâåðåíëèéèíè äÿñòÿêëÿéèð. Áèç
ÿðàçè áöòþâëöéöíö áåéíÿëõàëã ùöãóãóí
ÿñàñ ïðèíñèïè ùåñàá åäèðèê âÿ ùÿð áèð þëêÿíèí ÿðàçè áöòþâëöéöíö äÿñòÿêëÿéèðèê. Áó
áàõûìäàí, Àçÿðáàéúàíûí ÁÌÒ Áàø Àññàìáëåéàñûíûí Óêðàéíà èëÿ áàüëû ãÿòíàìÿñèíè äÿñòÿêëÿéÿúÿéè ìÿëóì èäè. Àçÿðáàéúàíûí ìþâãåéè ùÿìèøÿ áåëÿ îëóá.
Áèð íå÷ÿ èë ÿââÿë Êîñîâîíóí ìöñòÿãèëëèéè èëÿ áàüëû ãÿðàð ÁÌÒ-äÿ ñÿñâåðìÿéÿ ÷ûõàðûëìûøäû. Àçÿðáàéúàí ùÿìèí ãÿðàðà ñÿñ âåðìÿäè. Áèëäèðäè êè, áåëÿ áèð ïðåñåäåíò éàðàòìàã îëìàç, ÿðàçè áöòþâëöéö
ÿñàñ øÿðò îëìàëû âÿ ÿñàñ øÿðò êèìè ãàëìàëûäûð. Óêðàéíà èëÿ áàüëû ãÿðàð äà ÷îõ
äöçýöí âÿ ÿäàëÿòëèäèð. ×öíêè ùÿð ùàíñû
ïðèíñèï áèð þëêÿéÿ éàíàøìàäà ïîçóëóðñà, áó, áàøãà äþâëÿòëÿðÿ äÿ òðàíñôåð åäèëÿ, áàøãà þëêÿëÿðäÿ äÿ áó ïðåñåäåíòäÿí
èñòèôàäÿ îëóíà áèëÿð.
- Àçÿðáàéúàíäàí ôÿðãëè îëàðàã
ÌÄÁ-íèí öçâö îëàí Åðìÿíèñòàí âÿ
Áåëàðóñ Óêðàéíà èëÿ áàüëû ãÿòíàìÿíèí ÿëåéùèíÿ ñÿñ âåðèá, Ãàçàõûñòàí áèòÿðÿô ãàëûá. Ðóñèéà ÁÌÒ
Áàø Àññàìáëåéàñûíäàêû ñÿñâåðìÿ ôàêòûíäàí èñòèôàäÿ åäèá Àçÿðáàéúàíà òÿçéèã ýþñòÿðÿ áèëÿðìè?
Àçÿðáàéúàí ìöäàôèÿ ö÷öí ùàíñû
àääûìëàðû àòìàëûäûð?
- Àçÿðáàéúàí áèð ÷îõ þëêÿäÿí ôÿðãëè
îëàðàã ùÿìèøÿ áàëàíñëàøäûðûëìûø âÿ
ìöñòÿãèë ñèéàñÿò éöðöäöá. Áó ýöí äÿ áó
ñèéàñÿò äàâàì åäèð. Éÿíè Àçÿðáàéúàí
ùÿð áèð þëêÿ èëÿ, î úöìëÿäÿí, áåéíÿëõàëã
òÿøêèëàòëàð, àéðû-àéðû ãóðóìëàðëà áÿðàáÿð
òÿðÿôäàøëûã ÿñàñûíäà þç ìöíàñèáÿòèíè
ãóðóð. Àçÿðáàéúàí þç ãÿðàðûíû äà áó éàíàøìà èëÿ âåðèð, òÿáèè êè, ùÿð áèð þëêÿ äÿ
áó ãÿðàðû ùþðìÿòëÿ ãàðøûëàìàëûäûð.
- Ðóñèéà Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí ùÿëëè öçðÿ ÀÒßÒ-èí Ìèíñê
ãðóïóíóí ùÿìñÿäðäèð. Àçÿðáàéúàíûí Óêðàéíàíû äÿñòÿêëÿìÿñèíäÿí ñîíðà Ìîñêâàíûí Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíÿ éàíàøìàñû
äÿéèøÿ áèëÿðìè? Êðûìëà áàüëû áàø
âåðÿíëÿðèí Ãàðàáàüà áèð òÿñèðè îëà
áèëÿðìè?
- ×îõ âàõò Äàüëûã Ãàðàáàüëà Êðûìû
åéíèëÿøäèðìÿéÿ ÷àëûøûðëàð, áó ùàãäà ôèêèðëÿð ñþéëÿéèðëÿð. ßýÿð Êðûìûí òàðèõèíÿ áàõñàã, áó ÿðàçè ìöõòÿëèô äþâðëÿðäÿ ìöõòÿëèô
þëêÿëÿðèí òÿðêèáèíäÿ îëóá. Áóðàäà Ðóñèéà, Òöðêèéÿ, Óêðàéíà äà âàð, åéíè çàìàíäà Êðûìûí þçö ìöõòÿëèô òàðèõè ìÿðùÿëÿëÿðäÿ ìöñòÿãèë ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèá. Äàüëûã Ãàðàáàü èñÿ êàèíàòäà ìþâúóä îëàíäàí Àçÿðáàéúàí ÿðàçèñèäèð, Àçÿðáàéúàíûí òÿðêèáèíäÿäèð.
Èêèíúèñè, îðòàéà àòûëàí øÿðòëÿðäÿí áèðè
áóíäàí èáàðÿòäèð êè, Êðûìäà éàøàéàí
ÿùàëèíèí áþéöê ÿêñÿðèééÿòè ðóñëàðäàí
èáàðÿòäèð âÿ ðóñëàðûí ùöãóãëàðûíû ãîðóìàã ö÷öí áó àääûì àòûëûá. Àçÿðáàéúàíûí
èøüàë îëóíìóø ÿðàçèñèíäÿ, ùÿòòà Åðìÿíèñòàíûí þçöíäÿ áó ýöí ìîíî ìèëëÿò âàð.
Îðàäà áó ýöí áàøãà ìèëëÿòèí áèð íöìàéÿíäÿñè äÿ éàøàìûð. Äàüëûã Ãàðàáàüäà
éàøàéàí àçÿðáàéúàíëûëàðûí ùàìûñû äîüìà éóðäóíäàí ÷ûõàðûëûá. Àçÿðáàéúàíûí
èøüàë îëóíìóø ÿðàçèñèíäÿ áàøãà ìèëëÿòëÿðèí íöìàéÿíäÿñè, åëÿúÿ äÿ, ðóñëàð éàøàìûð. Ö÷öíúö áèð òÿðÿôäÿí, áåéíÿëõàëã ùöãóã, ÁÌÒ-íèí ãÿòíàìÿëÿðè âàð. Î ãÿòíàìÿëÿðäÿ äÿ Àçÿðáàéúàíûí ùàããû, ÿðàçè
áöòþâëöéö òàíûíûð. Àçÿðáàéúàí ÁÌÒ-éÿ
äàõèë îëàíäà äà Äàüëûã Ãàðàáàü þëêÿìèçèí ÿðàçèñè êèìè òÿñäèã åäèëèá.
- ÁÌÒ Áàø Àññàìáëåéàñûíäà Óêðàéíà èëÿ áàüëû ñÿñâåðìÿäÿí áèð
ýöí ñîíðà Ðóñèéà Äàüûñòàíäà ýåíèøìèãéàñëû ùÿðáè òÿëèìëÿðÿ áàøëàéûá. Äàüûñòàí Àçÿðáàéúàíëà ùÿìñÿðùÿääèð. Áó ùàäèñÿëÿð àðàñûíäà
áèð áàüëûëûã âàðìû?
- Äàüûñòàí Ðóñèéà ÿðàçèñèäèð. Ðóñèéà
áó ÿìÿëèééàòëàðû Äàüûñòàíäà äà, Ñèáèðäÿ
äÿ êå÷èðÿ áèëÿð. Áó, ùÿð ùàíñû áèð ìàíåâð
âÿ éà Àçÿðáàéúàíûí ãîðõóäóëìàñû êèìè
ãèéìÿòëÿíäèðèëÿ áèëìÿç. Àçÿðáàéúàíëà
Ðóñèéà àðàñûíäà ÷îõ éàõøû ìöíàñèáÿòëÿð
âàð. Áÿçè ãöââÿëÿð ÷îõ ÷àëûøûð êè, áó ìöíàñèáÿòëÿðäÿ áèð ñîéóãëóã éàðàòñûí, àðà
ãàðûøäûðñûí. Ùÿòòà áóíëàðûí àðàñûíäà
Àçÿðáàéúàíûí äàõèëèíäÿí îëàí ãöââÿëÿð
äÿ âàð, îíëàð ìöíòÿçÿì îëàðàã èñòÿð ìÿòáóàò îðãàíëàðûíäà, èñòÿðñÿ äÿ âèðòóàë ìÿêàíäà ÷ûõûøëàð åäèðëÿð. Óêðàéíàíûí äàõèëè
èøëÿðèíÿ ãàðûøìàã, Äàüëûã Ãàðàáàüà,
Àçÿðáàéúàíûí èøüàë îëóíìóø ÿðàçèñèíÿ,
þëêÿíèí ÿçèééÿò ÷ÿêÿí ãà÷ãûíëàðûíûí,
êþ÷êöíëÿðèíèí éàíûíà äåéèë, äÿñòÿ áàüëàéûá Êðûì òàòàðëàðûíûí ìöäàôèÿñèíÿ ýåòìÿê òÿêëèôëÿðè ñÿñëÿíèð. ÀÕÚ-Ìöñàâàò ùàêèìèééÿòèíèí äþâðö õàòèðèìÿ ýÿëèð, ùÿìèí
ãöââÿëÿð, ùÿìèí àäàìëàðäûð. Þç ïðîáëåìëÿðèìèç ãàëûðäû, áèðè ×èíÿ, áèðè Ùèíäèñòàíà, áèðè äÿ Èðàíà áàéðàã òàõûðäû. Áóíëàðûí ùàìûñûíû ýþðÿ-ýþðÿ ýÿëìèøèê.
Éåíÿ äåéèðÿì, Ðóñèéàíûí Àçÿðáàéúàíëà ÷îõ éàõûí ìöíàñèáÿòëÿðè âàð. “ÌÄÁäÿí ÷ûõìàëûéûã”, “Ðóñèéàíûí ùÿìñÿäðëèéèíäÿí èìòèíà åòìÿëèéèê” êèìè òÿõðèáàò÷û
÷ûõûøëàð ñÿñëÿíñÿ äÿ, áóíëàð ùàìûñû åðìÿíè ëîááèñèíÿ õèäìÿò åäÿí, àéðû-àéðû õàðèúè
äàèðÿëÿðäÿí, êÿøôèééàò îðãàíëàðûíäàí ìàëèééÿ àëàí èíñàíëàðûí ôèêðèäèð, àðçóñóäóð,
Àçÿðáàéúàíûí Ðóñèéà èëÿ ìöíàñèáÿòëÿðèíäÿ ýÿðýèíëèê éàðàòìàã èñòÿéèðëÿð. Ùåñàá
åäèðÿì êè, áó, éîëâåðèëìÿçäèð. Ùÿì úÿìèééÿò, äþâëÿò, ùÿì äÿ âÿòÿíäàøëàð áóíà
ãàðøû úèääè ìöáàðèçÿ àïàðìàëûäûð.
- Éÿíè Àçÿðáàéúàí ö÷öí øèìàë
òÿùëöêÿñè éîõäóð?
- Õåéð, éîõäóð.
Ñèéàâóø Íîâðóçîâ: Ñþéöí Ñàäûãîâ Æèðèíîâñêèíèí “øåñòéîðêàñûäûð”
“Ñþéöí Ñàäûãîâ áó ìöñàùèáÿñè èëÿ
ñÿâèééÿñèíè áèð äàùà ýþñòÿðäè. Áèð äàùà îðòàéà ÷ûõäû êè, áó ùàíñû ñÿâèééÿäÿäèð”. Áó ôèêèðëÿðè ÑÈÀ-éà à÷ûãëàìàñûíäà Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû (ÉÀÏ) Èúðà êàòèáèíèí ìöàâèíè, ìèëëÿò âÿêèëè Ñèéàâóø Íîâðóçîâ “Àçÿððîñ”óí òÿñèñ÷èñè Ñþéöí Ñàäûãîâóí îíóí ùàããûíäà èøëÿòäèéè
ãåéðè-åòèê èôàäÿëÿðÿ ìöíàñèáÿòèíè à÷ûãëàéàðêÿí áèëäèðèá.
“Äÿôÿëÿðëÿ ñþéëÿìèøÿì, áèð äàùà äåéèðÿì êè, áó àäàì áàçàð àäàìûäûð” - äåéÿ, âóðüóëàéàí Ñèéàâóø Íîâðóçîâ îíó äà
ãåéä åäèá êè, Ñþéöí Ñàäûãîâ íÿèíêè Àçÿðáàéúàí ùàããûíäà, åëÿúÿ äÿ Ðóñèéàäà éà-
øàéàí àçÿðáàéúàíëûëàðûí ùöãóãó ùàããûíäà äàíûøà áèëìÿç: “Áó àäàì þòÿí èëèí
îêòéàáð àéûíäà êå÷èðèëÿí ïðåçèäåíò ñå÷êèëÿðèíÿ ãÿäÿð Àçÿðáàéúàí ÿëåéùèíÿ äàíûøà-äàíûøà ýÿëäè. Îíäàí ñîíðà èñÿ òàìàìèëÿ ñÿñèíè êÿñÿðÿê éîõ îëäó. Îíóí
êèìèëÿðè, åëÿúÿ äÿ Àçÿðáàéúàíäà áÿçèëÿðè Óêðàéíàäà áàø âåðÿí ùàäèñÿëÿðäÿí
ñîíðà éåíèäÿí îðòàéà ÷ûõäûëàð. Áåëÿ òèïëÿðÿ ÿùÿìèééÿò âåðìÿê ëàçûì äåéèë. Îíó
êèìèí îðòàéà ñàëìàñû, ùàíñû ãöââÿëÿðÿ
õèäìÿò åòìÿñè âÿ ìÿãñÿäèíèí íÿäÿí
èáàðÿò îëìàñû ùÿð êÿñÿ ìÿëóìäóð. Áó
áàõûìäàí, áåëÿ àäàìëàðà ÿùÿìèééÿò
âåðìèðÿì. ×öíêè îíëàðûí ñÿâèééÿñèíÿ
äöøìÿê èñòÿìèðÿì”.
Ñèéàâóø Íîâðóçîâ åéíè çàìàíäà äàùà áèð ìàðàãëû ìÿãàìà òîõóíàðàã âóðüóëàéûá êè, Ñþéöí Ñàäûãîâ áó ýöí Àçÿðáàéúàí ùàããûíäà ñÿðñÿì ôèêèðëÿð ñÿñëÿíäèðÿíëÿðÿ úàâàá âåðìÿê éåðèíÿ, òÿëõÿêëèê
âÿ “øåñòéîðêàëûã” åäèð: “Áåëÿ úÿñàðÿòëèñÿíñÿ, “äèëãîïàðàíñàíñà” Æèðèíîâñêè
áöòþâëöêäÿ Àçÿðáàéúàí õàëãûíû òÿùãèð
åäÿí çàìàí îíóí äèëèíè ãîïàðàðäûí,
úàâàáûíû âåðÿðäèí. Áåëÿ ÷ûõûð êè, ñÿí
îíà “øåñòéîðêàëûã” åäèðñÿí. Éàõøû
îëàðäû êè, áó “äèëãîïàðàí” ýåòñèí Æèðèíîâñêèíèí äèëèíè ãîïàðñûí, ÷öíêè éàíûíäàäû, óçàãäà äåéèë”.
Ñàëéàí ðàéîíóíäà 31 ìàðò - Àçÿðáàéúàíëûëàðûí
Ñîéãûðûìû Ýöíö èëÿ áàüëû òÿäáèð êå÷èðèëèá
Äöíÿí Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû
(ÉÀÏ) Ñàëéàí ðàéîí òÿøêèëàòûíäà 31
ìàðò - Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíöíÿ ùÿñð îëóíìóø òÿäáèð êå÷èðèëèá.
Òÿäáèðäÿ ÉÀÏ Ñàëéàí ðàéîí òÿøêèëàòûíûí
èäàðÿ ùåéÿòèíèí, øóðàíûí öçâëÿðè, èëê ÿðàçè ïàðòèéà òÿøêèëàòëàðûíûí ñÿäðëÿðè, ïàðòèéàíûí ôÿàëëàðû èøòèðàê åäèáëÿð.
Éûüûíúàãäà ÷ûõûø åäÿí ÉÀÏ Ñàëéàí
ðàéîí òÿøêèëàòûíûí ñÿäðè Ðÿøàä Úÿáðàéûëîâ áèëäèðèá êè, åðìÿíè ìèëëÿò÷èëÿðè âÿ îíëàðûí ùàâàäàðëàðû ñîí èêè ÿñðäÿ àçÿðáàéúàíëûëàðà ãàðøû ìÿãñÿäéþíëö øÿêèëäÿ
ñîéãûðûìû ùÿéàòà êå÷èðèáëÿð. Ãåéä åäèëèá
êè, áó åòíèê òÿìèçëÿìÿ âÿ äåïîðòàñèéà
ñèéàñÿòè íÿòèúÿñèíäÿ õàëãûìûç àüûð ìÿøÿããÿòëÿðëÿ öçëÿøèá. Ð.Úÿáðàéûëîâ áèëäèðèá êè, ÕÛÕ ÿñðèí ÿââÿëëÿðèíäÿí áàøëàéàðàã òàðèõè Àçÿðáàéúàí òîðïàãëàðû îëàí
Ãàðàáàüà, Çÿíýÿçóðà, Èðÿâàí ãóáåðíèéàñûíà, Íàõ÷ûâàíà âÿ äèýÿð áþëýÿëÿðÿ
Èðàíäàí âÿ Òöðêèéÿäÿí êþ÷öðöëÿí åðìÿíèëÿð ÕÕ ÿñðèí ÿââÿëëÿðèíäÿ Áàêûäà
àçÿðáàéúàíëûëàðà ãàðøû ñîéãûðûìûí ôÿàë
èøòèðàê÷ûëàðû îëóáëàð.
×ûõûø åäÿí ÉÀÏ Ñàëéàí ðàéîí òÿøêèëàòûíûí ñÿäð ìöàâèíè ßáöëôÿò Áÿäÿëîâ,
àïàðàò ðÿùáÿðè Ìèðçÿ Ìèðçÿéåâ âóðüóëàéûáëàð êè, åðìÿíèëÿðèí àçÿðáàéúàíëûëàðà
ãàðøû ùÿéàòà êå÷èðäèéè ñîéãûðûìû âÿ äåïîðòàñèéà ñèéàñÿòè 1918-1920-úè èëëÿðäÿ
õöñóñÿí ýåíèøëÿíèá. Áàø âåðÿí ñîéãûðûì èëÿ áàüëû ñÿíÿäëÿðäÿêè ôàêòëàð ñöáóò
åäèð êè, åðìÿíèëÿð Øàìàõûäà, Ãóáàäà,
Ñàëéàíäà, Çÿíýÿçóð ãÿçàñûíäà, Ãàðàáàüäà, Èðÿâàí ãóáåðíèéàñûíäà âÿ äèýÿð
ÿðàçèëÿðäÿ àçÿðáàéúàíëûëàðû àìàíñûçúàñûíà ãÿòëÿ éåòèðèáëÿð.
×ûõûøëàðäà î äà ãåéä îëóíóá êè,
Öìóììèëëè ëèäåðèìèç Ùåéäÿð ßëèéåâèí
1998-úè èë 26 ìàðò òàðèõëè Ôÿðìàíû èëÿ 31
ìàðòûí Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýö-
íö åëàí åäèëìÿñè âÿ áó ùàäèñÿëÿðÿ ñèéàñè-ùöãóãè ãèéìÿò âåðèëìÿñè òàðèõè ùÿãèãÿòëÿðèí äöíéà èúòèìàèééÿòèíÿ ÷àòäûðûëìàñûíäà äÿéÿðëè ìÿíáÿäèð. Áèëäèðèëèá êè,
ÿñàñû Óëó þíäÿðèìèç òÿðÿôèíäÿí ãîéóëàí
ñèéàñè êóðñóí Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ
òÿðÿôèíäÿí óüóðëà äàâàì åòäèðèëìÿñè íÿòèúÿñèíäÿ äöíéà èúòèìàèééÿòè õàëãûìûçà
ãàðøû òþðÿäèëÿí áó ñîéãûðûìû èëÿ áàüëû ùÿãèãÿòëÿðëÿ éàõûíäàí òàíûø îëóá.
Äàùà ñîíðà ÷ûõûø åäÿí ÉÀÏ Ñàëéàí
ðàéîí òÿøêèëàòûíûí øóðà öçâö Éàâÿð
Úÿáðàéûëîâ, Ýöëòÿêèí Ñóëòàíîâà, Âèëàéÿò ßñýÿðîâ ÿìèí îëäóãëàðûíû áèëäèðèáëÿð
êè, Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí àïàðäûüû
óüóðëó äàõèëè âÿ õàðèúè ñèéàñÿò íÿòèúÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàíûí ÿðàçè áöòþâëöéö
òàì áÿðïà åäèëÿúÿê, ãà÷ãûíëàð âÿ ìÿúáóðè êþ÷êöíëÿð þç äîüìà îúàãëàðûíà
ãàéûäàúàãëàð.
Ïÿðâèç ÑÀÄÀÉÎÜËÓ
5
www.yeniazerbaycan.com
29 ìàðò 2014-úö èë, øÿíáÿ / ¹ 052 (4211)
31 ÌÀÐÒ – ÄÖÍÉÀ ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍËÛËÀÐÛÍÛÍ ÑÎÉÃÛÐÛÌÛ ÝÖÍÖÄÖÐ
Àçÿðáàéúàí äþâëÿòè ýöúëÿíäèêúÿ, åðìÿíèëÿðèí
31 ìàðò ñîéãûðûìû åðìÿíèëÿðèí Àçÿðáàéúàí õàëãûíà ãàðøû
õàëãûìûçà ãàðøû ùÿéàòà êå÷èðäèêëÿðè ñîéãûðûìû ùÿéàòà êå÷èðäèêëÿðè âÿùøèëèêëÿðèí íþâáÿòè ìÿðùÿëÿñè îëìóøäóð
Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí 1998-úè èëäÿ èìçàëàíàí “Àçÿðáàéúàíëûëàðûí
ñèéàñÿòè äöíéàäà äàùà ýåíèø ìèãéàñäà èôøà åäèëèð ñîéãûðûìû
ùàããûíäà” Ôÿðìàí áó ôàúèÿ ùàããûíäà ùÿãèãÿòëÿðèí ùÿì Àçÿðáàéúàí, ùÿì
Ìèëëè Ìÿúëèñèí äåïóòàòû, òàðèõ åëìëÿðè äîêòîðó Ôÿçàèë
Èáðàùèìëè www.yaï.org.az ñàéòûíà ìöñàùèáÿ âåðèá
- Ôÿçàèë ìöÿëëèì, òàðèõ áîéó äÿôÿëÿðëÿ åðìÿíèëÿð àçÿðáàéúàíëûëàðà
ãàðøû ãûðüûíëàð òþðÿäèáëÿð. Áóíëàðûí ñûðàñûíäà ìèãéàñûíà ýþðÿ
1918-úè èëèí ìàðò àéûíäà òþðÿäèëìèø
ãÿòëèàìëàð äàùà äÿùøÿòëèäèð. Áó
ñîéãûðûìûíûí òàðèõè êþêëÿðè ùàããûíäà íÿ äåéÿ áèëÿðñèíèç? Áó ïðîñåñäÿ åðìÿíèëÿðèí Àçÿðáàéúàí ÿðàçèëÿðèíÿ êþ÷öðöëìÿñè íÿ äÿðÿúÿäÿ
ðîë îéíàéûá?
- Öìóìèééÿòëÿ, ìàðò ñîéãûðûìûíà ýåäÿí òàðèõè éîëëàðà äàùà
÷îõ íÿçÿð ñàëìàëû, îíóí ñÿáÿáëÿðèíè èçàù åòìÿëèéèê. Ìàðò ñîéãûðûìûíà ýåäÿí éîë Ïéîòð äþâðöíäÿí áàøëàéûð âÿ ÕÕ ÿñðÿ ãÿäÿð
ýÿëèá ÷ûõûð. Îíà ýþðÿ äÿ, ìàðò
ñîéãûðûìûíäàí äàíûøàðêÿí òÿêúÿ
1918-úè èëäÿ áàø âåðÿí ïðîñåñëÿðè õàòûðëàìàã éîõ, îíäàí ÿââÿëêè
âÿ ñîíðàêû ùàäèñÿëÿðè äÿ úèääè
òÿùëèë åòìÿê ëàçûìäûð. Òàðèõ ñöáóò åäèð êè, äþâð äÿéèøñÿ äÿ, èëëÿð
þòñÿ äÿ, åðìÿíèëÿðèí õèñëÿòè äÿéèøìèð. Ìÿñÿëÿí, áàáàëàðûíûí
1918-úè
èëäÿ
òþðÿòäèêëÿðè
úèíàéÿòëÿðè íÿâÿëÿðè 1992-úè èëäÿ
Õîúàëûäà òÿêðàð åäèáëÿð. Áó ìÿíèì ôèêðèìÿ ÿéàíè áèð ìèñàëäûð.
Ùåñàá åäèðÿì êè, áàø âåðÿí áó
ùàäèñÿëÿð Àçÿðáàéúàí õàëãûíà
ãàðøû ñòðàòåæè ïëàíäûð âÿ áèç áó
ïëàíûí ìàùèééÿòèíè àðäûúûë îëàðàã
úÿìèééÿòèìèçÿ ÷àòäûðìàëûéûã.
Ìÿãñÿäèìèç èñÿ ìÿùç åðìÿíè õèñëÿòèíèí
ìàùèééÿòèíè à÷ûá äöíéàéà ýþñòÿðìÿê âÿ
îíëàðûí ìÿêðëè ïëàíëàðûíûí ãàðøûñûíû àëìàã îëìàëûäûð.
Áó ùàäèñÿëÿðèí òàðèõèíäÿí äàíûøàðêÿí, ãåéä åòìÿê ëàçûìäûð êè, 1813-úö èëäÿ
èìçàëàíìûø “Ýöëöñòàí” ñöëù ìöãàâèëÿñèíäÿí ñîíðà Àçÿðáàéúàí òîðïàãëàðûíäà éåðëÿøäèðèëÿí åðìÿíèëÿðèí èøòèðàêû èëÿ ÕÕ ÿñðèí
ÿââÿëëÿðèíäÿí åòèáàðÿí àçÿðáàéúàíëûëàðà
ãàðøû ãÿòëèàìëàð òþðÿäèëèá. Éÿíè, áó äþâðäÿí åòèáàðÿí, ùàäèñÿëÿð åòíèê òÿìèçëÿìÿ,
äåïîðòàñèéà ìÿðùÿëÿñèíäÿí ñîéãûðûìû
ìÿðùÿëÿñèíÿ êå÷èá. Áåëÿ êè, èëê íþâáÿäÿ,
àçÿðáàéúàíëûëàðûí ñàùèá îëäóãëàðû ÿðàçèëÿð
ÿëëÿðèíäÿí àëûíìàüà áàøëàíûá. Êîíêðåò
îëàðàã, åðìÿíèëÿðèí êþ÷öðöëìÿñèíÿ èëê
îëàðàã Èðÿâàí ãóáåðíèéàñû ÿðàçèñèíäÿ
áàøëàíûëûá, îðàéà Íàõ÷ûâàí ãÿçàñûíûí
ÿðàçèñè, Çÿíýÿçóð ãÿçàñûíûí, Ãàðàáàü
õàíëûüûíûí ÿðàçèñè äàõèë èäè. Áó ùàäèñÿëÿðñÿ îíà ýÿòèðèá ÷ûõàðûá êè, áó ÿðàçèëÿðäÿ åðìÿíèëÿðèí ñàéû 1 ìèëéîí 300 ìèíäÿí ÷îõ
îëóá. Áàõìàéàðàã êè, “Ýöëöñòàí” ñöëù
ìöãàâèëÿñèíÿ ãÿäÿð áó ÿðàçèäÿ áèð íÿôÿð
äÿ îëñóí åðìÿíè éàøàìàéûá.
- 1918-úè èëèí ìàðò àéûíäà áàø âåðìèø ùàäèñÿ ùàããûíäà íÿ äåéÿ áèëÿðñèíèç? Áó òàðèõëÿ áàüëû ìöõòÿëèô
åùòèìàëëàð, ðÿãÿìëÿð ñÿñëÿíäèðèëèð...
- Áèëèðñèíèç êè, 1917-úè èëèí ôåâðàëûíäà
÷àð Ðóñèéàñû äàüûëûá, ùÿìèí èëèí îêòéàáðûíäà áîëøåâèêëÿð ùÿðáè ÷åâðèëèø åäÿðÿê
ùàêèìèééÿòè ÿëÿ êå÷èðèáëÿð. Áó çàìàí äåêàáðûí 16-äà Áàêû Ñîâåòèíäÿ ñÿäð îëàí
Ñòåïàí Øàóìéàí Ëåíèíèí ÿìðè èëÿ Ãàôãàçäà ôþâãÿëàäÿ âÿ ñÿëàùèééÿòëè êîìèññàð òÿéèí îëóíóá âÿ îíà 500 ìèí ðóáë ïóë
àéðûëûá. Éàíâàð àéûíäà èñÿ éåíÿ Ëåíèíèí
èìçàñû èëÿ Áàêû Ñîâåòèíÿ 30 ìèëéîí 800
ìèí ðóáë, 5 000 òöôÿíý, 2 àåðîïëàí âÿ 2
çèðåùëè ìàøûí àéðûëûá. Îíó äà ãåéä åäèì
êè, “ßðçèíúàí” ìöãàâèëÿñèíÿ ýþðÿ ðóñ îðäóñó Ãàôãàç úÿáùÿñèíäÿí Ðóñèéàéà ãàéûòìàëû èäè. Ðóñ ãîøóíëàðûíûí òÿðêèáèíäÿ
Òöðêèéÿéÿ ãàðøû âóðóøàí åðìÿíè ùÿðáè
áèðëÿøìÿëÿðè, îíëàðûí 5000 ÿñýÿðè Áàêûéà
ýÿëìèøäè. Äåìÿëè, áîëøåâèê ùþêóìÿòèíèí
àéûðäûüû 5000 òöôÿíý Áàêûéà éåðëÿøäèðèëÿí
åðìÿíè ùÿðá÷èëÿðè ö÷öí íÿçÿðäÿ òóòóëóáìóø. Áó ùÿðáè ãöââÿëÿð èñÿ àçÿðáàéúàíëûëàðûí ãÿòëÿ éåòèðèëìÿñèíÿ, ñîéãûðûìûíà
ìÿðóç ãàëìàñûíà éþíÿëäèëìèøäè. 1918-úè
èë ìàðòûí 24-äÿ Øàóìéàíûí áàø÷ûëûüû èëÿ
àçÿðáàéúàíëûëàðà ãàðøû áàøëàíìûø ñîéãûðûìû áèð íå÷ÿ ýöí äàâàì åäèá.
Àçÿðáàéúàí Õàëã Úöìùóðèééÿòè òÿðÿôèíäÿí éàðàäûëìûø Ôþâãÿëàäÿ Òÿùãèãàò
Êîìèññèéàñûíûí à÷ûãëàäûüû ðÿãÿìëÿðÿ ýþðÿ, ùÿìèí ùàäèñÿëÿð çàìàíû Áàêûäà 12
ìèí íÿôÿðäÿí àðòûã àçÿðáàéúàíëû ãÿòëÿ
éåòèðèëèá. Áàøãà ìÿíáÿëÿðäÿ èñÿ áó ðÿãÿìèí äàùà äà àðòûã îëäóüó ýþñòÿðèëèð. Ìÿ-
ñÿëÿí, “Àçÿðáàéúàí” ãÿçåòèíèí ùÿìèí
äþâðëÿðäÿ èøûã öçö ýþðÿí ñàéëàðûíäà ìàðò
ùàäèñÿëÿðè çàìàíû Áàêû âÿ ÿòðàô êÿíäëÿðäÿ 30 ìèíäÿí àðòûã àçÿðáàéúàíëûíûí ãÿòëÿ éåòèðèëäèéè ãåéä îëóíóð. Ùÿìèí âàõò åðìÿíèëÿð ÿí ýþçÿë ìåìàðëûã àáèäÿëÿðèíäÿí îëàí “Èñìàèëèééÿíè” éàíäûðûá, “Òÿçÿ
ïèð” ìÿñúèäèíèí ìèíàðÿëÿðèíè èñÿ òîï àòÿøè èëÿ äÿëèê-äåøèê åäèáëÿð.
- Ãÿòëèàìäàí ñîíðà ùàäèñÿëÿðèí
àðàøäûðûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ Àçÿðáàéúàí Õàëã Úöìùóðèééÿòèíèí àòäûüû àääûìëàðûí ÿùÿìèééÿòè íÿäÿí
èáàðÿòäèð?
- Àçÿðáàéúàí Õàëã Úöìùóðèééÿòè éàðàíäûãäàí ñîíðà 1918-úè èëèí ìàðò ùàäèñÿëÿðèíÿ õöñóñè äèããÿò éåòèðèëäè. Íàçèðëÿð
Øóðàñû 1918-úè èë èéóëóí 15-äÿ áó ôàúèÿíèí òÿäãèãè ìÿãñÿäè èëÿ ôþâãÿëàäÿ èñòèíòàã êîìèññèéàñûíûí éàðàäûëìàñû ùàããûíäà ãÿðàð ãÿáóë åòäè. Êîìèññèéà ìàðò ñîéãûðûìûíû, èëêèí ìÿðùÿëÿäÿ Øàìàõûäàêû
âÿùøèëèêëÿðè, Èðÿâàí ãóáåðíèéàñû ÿðàçèñèíäÿ åðìÿíèëÿðèí òþðÿòäèêëÿðè àüûð úèíàéÿò-
âåðäèðìÿê íÿ ãÿäÿð ÷ÿòèí îëñà äà, øÿðÿôëè âÿ ìöãÿääÿñ áèð èø êèìè ùÿð çàìàí
äàâàì åòäèðèëèð. Èíàíûðàì êè, áó, äàâàìëû õàðàêòåð àëàðàã, åðìÿíè õèñëÿòèíèí, åðìÿíè âÿùøèëèéèíèí, òîðïàãëàðûìûçûí èøüàëû
èëÿ áàüëû ùÿãèãÿòëÿðèí äöíéà áèðëèéèíÿ
÷àòäûðûëìàñûíà õèäìÿò åäÿúÿê.
- Ôÿçàèë ìöÿëëèì, äþâëÿòèìèç åðìÿíèëÿðèí õàëãûìûçà ãàðøû òþðÿòäèéè
ñîéãûðûìû ùàäèñÿëÿðèíèí áåéíÿëõàëã ìèãéàñäà òàíûíìàñû ö÷öí
ñèñòåìëè èø àïàðûð. Ãóáà ìÿçàðëûüû
äà åðìÿíè âÿùøèëèéèíèí ÿéàíè ýþñòÿðèúèñèäèð. Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôîíäóíóí òÿøÿááöñö èëÿ Ãóáà ìÿçàðëûüûíäà Ñîéãûðûìû Ìåìîðèàë Êîìïëåêñè éàðàäûëäû. Ñèçúÿ, áó ìÿêàí
åðìÿíè õèñëÿòèíè òÿñäèã åòìÿê áàõûìûíäàí áåéíÿëõàëã áèðëèê ö÷öí
êèôàéÿò äåéèëìè?
- Ñîí èëëÿð Àçÿðáàéúàí ùÿãèãÿòëÿðèíèí
äöíéàéà ÷àòäûðûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ
àïàðûëàí èøëÿð úèääè íÿòèúÿëÿð âåðìÿêäÿäèð. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ùÿéàòà êå-
ëÿðè àðàøäûðäû. Äöíéà èúòèìàèééÿòèíÿ áó
ùÿãèãÿòëÿðè ÷àòäûðìàã ö÷öí Õàðèúè Èøëÿð
Íàçèðëèéè íÿçäèíäÿ õöñóñè ãóðóì éàðàäûëäû. 1919 âÿ 1920-úè èë ìàðò àéûíûí 31-è èêè
äÿôÿ Àçÿðáàéúàí Õàëã Úöìùóðèééÿòè òÿðÿôèíäÿí öìóììèëëè ìàòÿì ýöíö êèìè
ãåéä åäèëäè. ßñëèíäÿ áó, àçÿðáàéúàíëûëàðà ãàðøû éöðöäöëÿí ñîéãûðûìû âÿ áèð ÿñðäÿí àðòûã äàâàì åäÿí òîðïàãëàðûìûçûí
èøüàëû ïðîñåñëÿðèíÿ òàðèõäÿ èëê äÿôÿ ñèéàñè
ãèéìÿò âåðìÿê úÿùäè èäè. Ëàêèí Àçÿðáàéúàí Õàëã Úöìùóðèééÿòèíèí ñöãóòó áó
èøèí áàøà ÷àòìàñûíà èìêàí âåðìÿäè.
- Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâèí Ôÿðìàíû èëÿ 31 ìàðò òàðèõè ùÿð èë Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíö êèìè ãåéä åäèëèð. Èñòÿðäèê êè, áó ñÿíÿäèí ÿùÿìèééÿòè ùàããûíäà ôèêèðëÿðèíèçè áèëäèðÿñèíèç...
- Ãåéä åòäèéèíèç êèìè, Öìóììèëëè ëèäåðèìèç Ùåéäÿð ßëèéåâèí 1998-úè èë ìàðò
àéûíûí 26-äà èìçàëàäûüû Ôÿðìàíà ÿñàñÿí, 31 ìàðò òàðèõè, Àçÿðáàéúàíëûëàðûí
Ñîéãûðûìû Ýöíö êèìè ãåéä îëóíóð. Áó,
ýÿëÿúÿê íÿñèëëÿðèí ùÿìèí òàðèõè ùàäèñÿëÿðè óíóòìàìàñû, êå÷ìèøèìèçèí õàòûðëàíìàñû ö÷öí ÷îõ ìöùöì áèð ñÿíÿääèð.
Óëó þíäÿðèí èìçàëàäûüû Ôÿðìàíëà ìÿùç
31 ìàðò òàðèõèíèí Àçÿðáàéúàíëûëàðûí
Ñîéãûðûìû Ýöíö êèìè ãåéä åäèëìÿñè ùå÷
äÿ òÿñàäöôè äåéèë. ×öíêè áóíóí ùÿì ùöãóãè, ùÿì äÿ òàðèõè ÿñàñëàðû âàð. Äàâàìëû îëàðàã ùÿð èë ôàúèÿíèí èëäþíöìöíäÿ þëêÿ Ïðåçèäåíòè òÿðÿôèíäÿí Àçÿðáàéúàí õàëãûíà ìöðàúèÿò îëóíóð. Î äà ãåéä
åäèëìÿëèäèð êè, ùÿìèí Ôÿðìàíà ãÿäÿð
áèç 31 ìàðò ñîéãûðûìû áàðÿäÿ éàëíûç åëìè ñþùáÿòëÿð åäèðäèê. Àíúàã 1998-úè èëäÿ èìçàëàíàí áó Ñÿðÿíúàìäàí ñîíðà
31 ìàðò ñîéãûðûìû äþâëÿò ñÿâèééÿñèíäÿ
ìöçàêèðÿ åäèëìÿéÿ áàøëàíäû. Áó èñÿ 31
ìàðò ñîéãûðûìûíûí äöíéàéà ÷àòäûðûëìàñû
ö÷öí áèçèì ÿëèìèçäÿ ÷îõ úèääè ÿñàñà
÷åâðèëäè. Ùàçûðäà äà 31 ìàðò Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíö äþâëÿò ñÿâèééÿñèíäÿ ãåéä åäèëèð. Ùÿìèí ýöí ñîéãûðûìû ãóðáàíëàðûíûí àíìà òÿäáèðëÿðè êå÷èðèëèð, äöíéà èúòèìàèééÿòèíèí äèããÿòè õàëãûìûçà ãàðøû àïàðûëàí úèíàéÿòêàð ñèéàñÿòÿ
éþíÿëäèëèð. Öìóìèééÿòëÿ, õàëãûìûçà ãàðøû éåðèäèëìèø ñîéãûðûìû ñèéàñÿòèíèí óçóí
òàðèõè îëñà äà, áó áàðÿäÿ ÿñë ùÿãèãÿòëÿð
éàëíûç Àçÿðáàéúàí ðÿùáÿðëèéèíèí ãÿòèééÿòè ñàéÿñèíäÿ ñîí èëëÿðäÿ äöíéà èúòèìàè ôèêðèíÿ ÷àòäûðûëìàüà áàøëàíûëûá. Áó
èøäÿ Àçÿðáàéúàí âÿòÿíäàøëàðûíûí, èúòèìàèééÿòèí, õàðèúè þëêÿëÿðäÿêè àçÿðáàéúàíëû èúìàëàðûíûí öçÿðèíÿ äÿ áþéöê ìÿñóëèééÿò äöøöð. Õàëãûìûçà ãàðøû òþðÿäèëìèø ñîéãûðûìû ùàããûíäà ùÿãèãÿòëÿðè ðåàë
ôàêòëàð, äÿëèëëÿð ÿñàñûíäà äöíéà äþâëÿòëÿðèíÿ, íöôóçëó áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðà
÷àòäûðìàã, ñàõòà åðìÿíè òÿáëèüàòû íÿòèúÿñèíäÿ ôîðìàëàøìûø éàëàí òÿñÿââöðëÿðè
äÿéèøäèðìÿê, îíà ùöãóãè-ñèéàñè ãèéìÿò
÷èðäèéè ñèéàñÿò þëêÿìèçèí ùàãã ñÿñèíèí
áåéíÿëõàëã ìöñòÿâèäÿ åøèäèëìÿñè, Åðìÿíèñòàíûí èøüàë÷ûëûã ñèéàñÿòèíèí äöíéà
èúòèìàèééÿòèíÿ ÷àòäûðûëìàñû ïðîñåñèíäÿ
þç áÿùðÿëÿðèíè âåðìÿêäÿäèð. ßìèíëèêëÿ
äåìÿê îëàð êè, äþâëÿòèìèçèí áó éþíäÿêè
ñèéàñÿòè, äèàñïîð òÿøêèëàòëàðûìûçûí, áèð ñûðà ÃÙÒ-ëÿðèìèçèí ÷îõøàõÿëè ôÿàëèééÿòè Åðìÿíèñòàíû êöíúÿ ñûõûøäûðûá. Õöñóñèëÿ
Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôîíäóíóí áó éþíäÿêè
ôÿàëèééÿòè òÿãäèð îëóíìàëûäûð. Áó ôÿàëèééÿò íÿòèúÿñèíäÿ äöíéà Åðìÿíèñòàíûí èøüàë÷ûëûã ñèéàñÿòè ùàããûíäà, åðìÿíèëÿðèí
õàëãûìûçà ãàðøû òþðÿòäèêëÿðè ãÿòëèàìëàð, î
úöìëÿäÿí Õîúàëû ñîéãûðûìû áàðÿñèíäÿ
ýåíèø ìÿëóìàòëàð ÿëäÿ åäèð. Éåðè ýÿëìèøêÿí, õàòûðëàäûì êè, áó èë Õîúàëû ñîéãûðûìûíûí 22-úè èëäþíöìö èëÿ ÿëàãÿäàð äöíéàíûí áèð ÷îõ äþâëÿòëÿðèíäÿ “Õîúàëûéà ÿäàëÿò!” êàìïàíèéàñû ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ òÿäáèðëÿð
êå÷èðèëäè. Áèð ñþçëÿ, àðòûã åðìÿíèëÿð äöíéàíû þç éàëàíëàðûíà èíàíäûðìàãäà ÷ÿòèíëèê ÷ÿêèðëÿð. ×öíêè îíëàðûí ãàðøûñûíäà
ýöúëö Àçÿðáàéúàí äþâëÿòè äàéàíûá. Áó
áàõûìäàí, Ãóáà ìÿçàðëûüûíäà éàðàäûëàí êîìïëåêñ åðìÿíèëÿðèí õàëãûìûçà ãàðøû òþðÿòäèéè ñîéãûðûìëàðûí áåéíÿëõàëã áèðëèéÿ íöìàéèø åòäèðìÿê ö÷öí õöñóñè ÿùÿìèééÿòÿ ìàëèêäèð. Ñîéãûðûìû Ìåìîðèàë
Êîìïëåêñèíÿ ýÿëèíúÿ, áóðàäà ÕÕ ÿñðèí
ÿââÿëëÿðèíäÿ Ãóáà øÿùÿðèíèí ìöõòÿëèô
ÿðàçèëÿðèíèí ýþðöíòöëÿðè, î çàìàí áóðàäà àïàðûëàí òèêèíòè-ãóðóúóëóã èøëÿðè, ÿùàëèíèí ùÿéàò òÿðçè ùàããûíäà ôîòîëàð âàð.
Êîìïëåêñäÿêè õöñóñè áþëìÿäÿ Àçÿðáàéúàí Õàëã Úöìùóðèééÿòèíèí éàðàíìà
òàðèõè, áóíóíëà áàüëû ìàðàãëû ôîòîëàð äà
éåð àëûá. Êîìïëåêñäÿ ãóðàøäûðûëìûø ñåíñîð åêðàíëû ìîíèòîðäàêû õöñóñè õÿðèòÿäÿ
åðìÿíèëÿðèí þòÿí ÿñðäÿ õàëãûìûçà ãàðøû
ðåñïóáëèêàìûçûí ìöõòÿëèô áþëýÿëÿðèíäÿ
ùÿéàòà êå÷èðäèêëÿðè ñîéãûðûìëàðû áàðÿäÿ
áèð íå÷ÿ äèëäÿ ìÿëóìàò ÿëäÿ åòìÿê
ìöìêöíäöð. Áóðàäà àçÿðáàéúàíëûëàðà
ãàðøû ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ñîéãûðûìû ñèéàñÿòèíèí èôøà îëóíàðàã äöíéà èúòèìàèééÿòèíÿ
÷àòäûðûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí ýþðäöéö èøëÿðèí, áóíóí ö÷öí èìçàëàäûüû ñÿðÿíúàìëàðûí íöìàéèø åòäèðèëäèéè ýóøÿ äÿ éàðàäûëûá.
Ùÿì÷èíèí, Ãóáà, Úàâàä, Ýþé÷àé, Øàìàõû âÿ Áàêû ãÿçàëàðû áàðÿäÿ âÿ áó ãÿçàëàðäà åðìÿíèëÿðèí òþðÿòäèêëÿðè âÿùøèëèêëÿð ùàããûíäà äîëüóí ìÿëóìàòëàð âàð. Áèëèðñèíèç êè, þëêÿìèçÿ ýÿëÿí õàðèúè ãîíàãëàð äà Ãóáà ìÿçàðëûüûíû çèéàðÿò åäèð. Áó
èñÿ ÿñë ùÿãèãÿòëÿðèí äöíéà èúòèìàèééÿòèíÿ ÷àòäûðûëìàñû áàõûìûíäàí âàúèá ìÿñÿëÿäèð. Öìóìèééÿòëÿ, Ãóáà ìÿçàðëûüû åðìÿíè âÿùøèëèéèíè, èíñàíëûüà ãàðøû úèíàéÿòëÿðè ÿêñ åòäèðÿí ÿéàíè ôàêòäûð. Áó ýöí
Àçÿðáàéúàí äþâëÿòè äàùà äà ýöúëÿíèð âÿ
ýþðöëÿí áöòöí áó èøëÿð ÿñë ùÿãèãÿòëÿðèí
äöíéà èúòèìàèééÿòèíÿ ÷àòäûðûëìàñûíäà
ìöùöì ðîë îéíàéûð.
äÿ äöíéà èúòèìàèééÿòèíÿ ÷àòäûðûëìàñûíûí ùöãóãè, èäåîëîæè ÿñàñûíû òÿøêèë åäèð
Åðìÿíèëÿðèí õàëãûìûçà ãàðøû
200 èëäèð ìöÿééÿí ôàñèëÿëÿðëÿ
àïàðäûüû ñîéãûðûìû ñèéàñÿòè áó
ýöí äÿ äàâàì åäèð. Ñîí 200 èëëèê
òàðèõèí ùÿð áèð ñÿùèôÿñèíè ÷åâèðÿíäÿ åðìÿíè âÿùøèëèéèíèí, âàíäàëèçìèíèí øàùèäè îëóðóã. Ìÿíôóð ãîíøóëàðûìûçûí áåéèíëÿðèíäÿ áÿñëÿäèêëÿðè ãîíäàðìà õÿéàëëàðûí ùÿéàòà êå÷ìÿñè ö÷öí ãåéðè-èíñàíè
éîëëàðäàí èñòèôàäÿéÿ úàí àòìàñû
ùÿð çàìàí ãàíëû ãàðøûäóðìàëàðà
éîë à÷ûá.
ßñëèíäÿ, áó ìÿíôóð ñèéàñÿòèí àðõàñûíäà äàéàíàí ìÿãàì
áèðäèð- Àçÿðáàéúàíûí òàðèõè òîðïàãëàðûíûí èøüàëû âÿ áó ÿðàçèäÿ
ìèôèê “Áþéöê Åðìÿíèñòàí” äþâëÿòè éàðàòìàã èäåéàñû. ÕÛÕ éöçèëëèêäÿ åðìÿíèëÿðèí êöòëÿâè âÿ
ìÿãñÿäëè øÿêèëäÿ Àçÿðáàéúàí
òîðïàãëàðûíà êþ÷öðöëìÿñè ñèéàñÿòè äÿ ìÿùç áó ìÿíôóð èäåéàíûí ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñèíÿ ùàçûðëûã ïðîñåñè ñàéûëà áèëÿðäè. Ìÿùç áó éîëëà àçÿðáàéúàíëûëàðû þç òàðèõè òîðïàãëàðûíäàí äèäÿðýèí ñàëìàã, èøüàëà ìÿðóç ãîéìàã
îëàðäû êè, åðìÿíèëÿð áó öñóëäàí èñòèôàäÿ
åòäèëÿð. 1905-1907, 1918 âÿ 1920-úè èëëÿðäÿ Àçÿðáàéúàíûí ìöõòÿëèô ðåýèîíëàðûíäà ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ñîéãûðûìû àêòëàðû,
çîðàêûëûã ùàëëàðû ÷èðêèí âÿ ìÿêðëè íèééÿòëÿðè ðåàëëàøäûðìàã ö÷öí áàøëàíàí ñèéàñÿòèí òÿðêèá ùèññÿñè èäè.
1918-úè èëäÿ áàø âåðìèø 31 ìàðò ñîéãûðûìû èñÿ áó ìÿíàäà ùÿì ìèãéàñûíà,
ùÿì äÿ äÿùøÿòëè íÿòèúÿëÿðèíÿ ýþðÿ õöñóñè éåð òóòóð âÿ äöíéà òàðèõèíÿ ÿí ãàíëû àêñèéàëàðäàí áèðè êèìè äàõèë îëóá. Áåëÿ êè,
1917-úè èëäÿ Ðóñèéàäà áàø âåðìèø Îêòéàáð èíãèëàáû íÿòèúÿñèíäÿ, Ñòåïàí Øàóìéàíûí áàø÷ûëûã åòäèéè áîëøåâèê Áàêû Ñîâåòè Áàêû ãóáåðíèéàñûíäà ùàêèìèééÿòè ÿëÿ
êå÷èðäè. Áó èñÿ ùÿð çàìàí ýèçëè ïëàíëàðà
ìàëèê åðìÿíèëÿðèí ÿëèíÿ àçÿðáàéúàíëûëàðû
ìÿùâ åòìÿê ö÷öí ÿëàâÿ ñòèìóë âåðìèø
îëäó. Ìÿíøÿúÿ åðìÿíè îëàí âÿ Áðèòàíèéà
ùþêóìÿòèíäÿí, î úöìëÿäÿí, áàøãà éåðëÿðäÿ éàøàéàí åðìÿíèëÿðäÿí ìèëéîí ãûçûë
ðóáë ìÿáëÿüèíäÿ èëêèí éàðäûì àëàí Ñòåïàí Øàóìéàí, Áàêûäà àçÿðáàéúàíëûëàðà
ãàðøû áîëøåâèêëÿðëÿ åðìÿíè ìèëëèééÿò÷èëÿðèíèí ÿìÿêäàøëûüûíû òÿìèí åòäè. Õöñóñè èëÿ
ãåéä åòìÿê ëàçûìäûð êè, ìÿùç ùÿìèí
äþâðöí áîëøåâèê Ðóñèéàñû âÿ äèýÿð äöíéà ýöúëÿðè Àçÿðáàéúàíà ñàùèáëÿíìÿê
ö÷öí áöòöí âàñèòÿëÿðäÿí èñòèôàäÿ åäèðäèëÿð êè, áó éîëäà åðìÿíèëÿðëÿ “ÿìÿêäàøëûã”
åòìÿê îíëàðûí èøèíÿ éàðàéûðäû. Øàóìéàí
þç ìÿêðëè íèééÿòèíÿ ÷àòìàã ö÷öí ÿí ÿñàñû Ðóñèéà áîëøåâèêëÿðèíäÿí èñòèôàäÿ åäèðäè. Áåëÿ äåìÿê ìöìêöíäöðñÿ, ìàðò ãûðüûíûíà áàøëàìàã ö÷öí åðìÿíèëÿðÿ õûðäà
áèð ñÿáÿá ëàçûì èäè.
Áåëÿëèêëÿ, 1918-úè èë ìàðò àéûíûí 30äà åðìÿíè êèëñÿñè éàíûíäà òîïëàøàí äàøíàê äÿñòÿñè ìöñÿëìàíëàðà èëê àòÿøè à÷äû. 31 ìàðò ñÿùÿð òåçäÿí áîëøåâèê-äàøíàê äÿñòÿëÿðè àçÿðáàéúàíëûëàð éàøàéàí
Êÿðïèúõàíà, Ìÿììÿäëè âÿ áàøãà ìÿùÿëëÿëÿðÿ ùöúóì åòäèëÿð. Ùÿìèí ìÿùÿëëÿëÿðè ùàâàäàí òÿééàðÿëÿð, äÿíèçäÿí èñÿ
ùÿðáè ýÿìèëÿð áîìáàëàìàüà áàøëàäûëàð.
Åðìÿíèëÿð ðóñëàðû èíàíäûðìûøäûëàð êè, ýóéà È÷ÿðèøÿùÿðäÿ àçÿðáàéúàíëûëàð ðóñëàðû
ãûðûáëàð. Ìàòðîñëàð áóíóí éàëàí îëäóüóíó áèëÿíäÿí ñîíðà àòÿøè äàéàíäûðñàëàð
äà, àðòûã ýåú èäè, àëîâà áöðöíìöø ìÿùÿëëÿëÿðäÿ þëÿíëÿðèí ñàéû-ùåñàáû éîõ èäè.
Åðìÿíè ìèëëÿò÷èëÿðè ùå÷ êèìÿ ðÿùì åòìèðäèëÿð, ãàðøûëàðûíà ÷ûõàí ùÿð êÿñè òöðê
äåéÿ äÿðùàë ãÿòëÿ éåòèðèðäèëÿð. Äàøíàêëàð
äåéèðäèëÿð: “Áèç ùå÷ áèð áîëøåâèê òàíûìûðûã, òÿêúÿ ìöñÿëìàí îëìàüûí êèôàéÿòäèð”.
Îíëàð åâëÿðè ãàðÿò åäèð, àäàìëàðû
éàíäûðûð, ùàìèëÿ ãàäûíëàðû àüëàñûüìàç
èøýÿíúÿëÿðëÿ ãÿòëÿ éåòèðèðäèëÿð. Åðìÿíèëÿð
àçÿðáàéúàíëûëàðà ìÿõñóñ ìÿêòÿáëÿðè, êèòàáõàíàëàðû, ìÿäÿíèééÿò îúàãëàðûíûí ùàìûñûíû éàíäûðûðäûëàð. Ùÿòòà È÷ÿðèøÿùÿðÿ
ùöúóì çàìàíû À.Ìèêîéàíûí áàø÷ûëûüû èëÿ
éàðàäûëìûø “Èíãèëàáû ìöäàôèÿ” àäû èëÿ ÷ûõûø åäÿí áó ãóëäóð äÿñòÿëÿðè Áàêûíûí ÿí
ýþçÿë ìåìàðëûã àáèäÿëÿðèíäÿí îëàí “Èñìàèëèééÿíè” éàíäûðûá, “À÷ûã ñþç”, “Êàñïè”, “Áàêó”, ãÿçåòëÿðèíèí ðåäàêñèéàëàðûíû
èñÿ äàüûòäûëàð, “Òÿçÿ ïèð” ìÿñúèäèíèí ìèíàðÿëÿðèíè òîï àòÿøè èëÿ äÿëèê-äåøèê åòäèëÿð.
Áåëÿëèêëÿ, 1918-úè èëäÿ Ðóñèéàäà éàðàíìûø âÿçèééÿòäÿí èñòèôàäÿ åäÿí åðìÿíèëÿð þç èñòÿäèêëÿðèíÿ áîëøåâèçì áàéðàüû
àëòûíäà íàèë îëìàüà úÿùä ýþñòÿðäèëÿð.
Îíëàð áó ñîéãûðûìûíû ùÿéàòà êå÷èðìÿê
ö÷öí òÿõìèíÿí 7 ìèí åðìÿíè ÿñýÿðèíè
ìöõòÿëèô úÿáùÿëÿðäÿí Áàêûéà ýÿòèðìèøäèëÿð âÿ áóíäàí áàøãà, “Ãûðìûçû Ãâàðäèéà”
àäû àëòûíäà éàðàäûëàí 10-12 ìèíëèê îðäóíóí äà 70 ôàèçèíäÿí ÷îõóíó åðìÿíèëÿð
òÿøêèë åäèðäèëÿð. Ãàáàãúàäàí ùàçûðëàíàí
àíëàøìàéà ÿñàñÿí, áîëøåâèê-åðìÿíè
êîàëèñèéàñû ùöúóìà êå÷ìÿëè èäè âÿ òÿïÿ-
äÿí-äûðíàüà ãÿäÿð ñèëàùëàíìûø åðìÿíè
ÿñýÿðëÿðè ìöñÿëìàíëàðûí åâëÿðèíÿ áàñãûíëàð åäÿðÿê îíëàðû âÿùøèúÿñèíÿ þëäöðìÿëè, êþðïÿëÿðÿ âÿ ãîúàëàðà àìàí âåðìÿìÿëè èäèëÿð.
Ñ.Øàóìéàí áàøäà îëìàãëà Áàêû áîëøåâèêëÿðè äàøíàêëàðëà áèðëèêäÿ “àíòèñîâåò
ãèéàìûíà”, “ÿêñèíãèëàáà” ãàðøû ìöáàðèçÿ
àäû àëòûíäà 1918-úè èë ìàðò àéûíûí àõûðëàðûíäà (30-31-äÿ) ìèëëè ãûðüûí òÿøêèë åòäèëÿð. Áó ìöñÿëìàíëàðà ãàðøû, õöñóñèëÿ,
àçÿðáàéúàíëûëàðà ãàðøû ìèëëè ñîéãûðûìû,
Àçÿðáàéúàíûí ìèëëè èñòèãëàëûíà õÿéàíÿòêàð
ñóè-ãÿñä èäè. Áó ñîéãûðûìûíäà äàøíàê ñèëàùëû äÿñòÿëÿðè, ùàáåëÿ À.Ìèêîéàíûí áàø÷ûëûã åòäèéè “Ãûçûë Ãâàðäèéà” äÿñòÿëÿðè õöñóñèëÿ ôÿðãëÿíìèøäèëÿð.
Áîëøåâèê-äàøíàê äÿñòÿëÿðèíèí âÿùøèëèêëÿðè, òþðÿäèëÿí ñîéãûðûìûíûí úîüðàôèéàñû
éàëíûç Áàêû èëÿ ìÿùäóäëàøìûðäû. Åðìÿíèëÿð Ãóáà, Øàìàõû, Êöðäÿìèð, Ñàëéàí âÿ
Ëÿíêÿðàí ãÿçàëàðûíäà ñîéãûðûìûíû äàâàì åòäèðìèøäèëÿð. Ñ.Ëàëàéàíñûí äÿñòÿëÿðè 3-16 àïðåë òàðèõëÿðèíäÿ Øàìàõû ÿùàëèñèíÿ äèâàí òóòäó. Éåðëè åðìÿíè âÿ ðóñ-ìàëàêàí êÿíäëèëÿðèíèí êþìÿêëèéè èëÿ òÿêúÿ
ìàðò àéûíäà Øàìàõûíûí 58 êÿíäè Áàêû
Ñîâåòèíÿ áàüëû åðìÿíè îðäóñó òÿðÿôèíäÿí
äàüûäûëäû. Òÿõìèíÿí 8 ìèíÿ éàõûí èíñàí
þëäöðöëäö êè, áóíóí äà 1653 íÿôÿðè ãàäûí, 965-è èñÿ óøàã èäè. 1918-úè èëäÿ 15
ìèí ÿùàëèñè îëàí Øàìàõûíûí 1921-úè èëäÿ
ÿùàëèñè òÿõìèíÿí 1700 íÿôÿðÿ åíìèøäè.
Ãóáà ãÿçàñûíäà äà ùàäèñÿëÿð åéíè
èñòèãàìÿòäÿ úÿðÿéàí åäèðäè. Àïðåë àéûíäà Ãóáà ãÿçàñûíà ýþíäÿðèëÿí äàøíàê
äÿñòÿëÿðèíèí êîìàíäèðè Ùàìàçàñï áèëäèðìèøäè: “Ìÿí åðìÿíè õàëãûíûí ãÿùðÿìàíû âÿ îíóí ìöäàôèÿ÷èñèéÿì... Ìÿíÿ
Õÿçÿð äÿíèçèíäÿí Øàùäàüàäÿê îëàí
ÿðàçèäÿ áöòöí ìöñÿëìàíëàðû ìÿùâ åòìÿê ÿìðè âåðèëìèøäèð”.
Îíóí áàø÷ûëûã åòäèéè äàøíàê äÿñòÿëÿðè Ãóáà ãÿçàñûíäà 122 êÿíäè éàíäûðäûëàð. Éåðëè ñàêèíëÿð èñÿ äÿùøÿòëè èøýÿíúÿëÿðëÿ ãÿòëÿ éåòèðèëäèëÿð. Åðìÿíè ìèëëÿò÷èëÿðè
òÿðÿôèíäÿí òþðÿäèëÿí áó ñîéãûðûì çàìàíû
30 ìèíÿ éàõûí àäàì þëäöðöëäö.
Åðìÿíèëÿðèí íþâáÿòè ùÿäÿôè Ýÿíúÿ
øÿùÿðè èäè. Îíëàð Ãàðàáàüäà éàøàéàí åðìÿíèëÿðëÿ áèðëÿøèá Ýÿíúÿéÿ ùöúóìà ùàçûðëàøûðäûëàð. Ëàêèí 1918-úè èëèí ìàéûíäà
Àçÿðáàéúàí Õàëã Úöìùóðèééÿòèíèí éàðàäûëìàñû, Àçÿðáàéúàíûí ÿðàçè áöòþâëöéö
óüðóíäà þëöì-äèðèì ìöáàðèçÿñèíèí áàøëàíìàñû èøüàë÷ûëàðûí áöòöí ïëàíëàðûíû ïîçäó.
Öìóìèééÿòëÿ, 1918-úè èëèí ìàðò-àïðåë
àéëàðûíäà Áàêû, Øàìàõû, Ãóáà, Ëÿíêÿðàí âÿ äèýÿð ÿðàçèëÿðäÿ åðìÿíèëÿð 50 ìèí
àçÿðáàéúàíëûíû ãÿòëÿ éåòèðìèø, 10 ìèíëÿðëÿ èíñàíû þç äîüìà òîðïàãëàðûíäàí ãîâìóøëàð. Ùÿìèí ùàäèñÿ Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí òàðèõèíÿ, î úöìëÿäÿí, äöíéà òàðèõèíÿ ãàðà ùÿðôëÿðëÿ éàçûëäû.
Áó ìÿãàìäà ãåéä åòìÿê éåðèíÿ äöøÿð êè, åðìÿíèëÿð òÿðÿôèíäÿí õàëãûìûçà
ãàðøû òþðÿäèëÿí áöòöí ñîéãûðûìëàðà ùöãóãè-ñèéàñè ãèéìÿòèí âåðèëìÿñèíäÿ Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí ìöñòÿñíà ðîëó îëóá. Áåëÿ êè, ìÿùç Óëó þíäÿðèí 26
ìàðò 1998-úè èë òàðèõëè Ôÿðìàíû èëÿ 31
ìàðò Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíö
åëàí åäèëèá. ßêñÿð åêñïåðòëÿðèí äÿ âóðüóëàäûüû êèìè, áó Ôÿðìàí õàëãûìûçûí
êå÷ìèøèíèí îáéåêòèâ ìÿíçÿðÿñèíè éàðàòìàüà õèäìÿò åäÿí, åðìÿíèëÿðèí ñîéäàøëàðûìûçûí áàøûíà ýÿòèðäèêëÿðè ôàúèÿëÿðè,
ñîéãûðûìû ôàêòëàðûíû áöòöí äöíéàéà ýþñòÿðìÿê áàõûìûíäàí ìèñèëñèç áèð ñÿíÿääèð. Þçöíöäÿðê, êå÷ìèøèíÿ, òàðèõèíÿ
áàüëûëûã èñòÿð äþâëÿòèí, èñòÿðñÿ äÿ ìèëëÿòèí
ýÿëÿúÿéèíèí ôîðìàëàøäûðûëìàñûíäà, ìöùöì ðîëà ìàëèêäèð. Áó áàõûìäàí Öìóììèëëè ëèäåðèìèç Ùåéäÿð ßëèéåâ áó Ôÿðìàíëà Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí þç êå÷ìèøèíÿ ñàùèá ÷ûõìàñûíà, ìèëëÿòèìèçÿ ãàðøû
åäèëÿí ùàãñûçëûãëàðà ðåàë ãèéìÿò âåðèëìÿñèíÿ øÿðàèò éàðàòäû.
Éåðè ýÿëìèøêÿí, ùÿìèí ñÿíÿääÿ áèë-
äèðèëèð êè, ìöñòÿãèëëèê ÿëäÿ åòìÿêëÿ êå÷ìèøèí îáéåêòèâ ìÿíçÿðÿñèíè éàðàòìàã èìêàíû ãàçàíàí õàëãûìûç îíà ãàðøû îëàí
ùàãñûçëûãëàðûí, òÿùðèô åäèëìèø ùàäèñÿëÿðèí
ñèéàñè-ùöãóãè ãèéìÿòèíè âåðìÿê èìêàíû
ÿëäÿ åäèá.
Ôÿðìàí Àçÿðáàéúàí òàðèõè ö÷öí ùÿì
äÿ îíà ýþðÿ áþéöê ÿùÿìèééÿòÿ ìàëèêäèð
êè, áóðàäà “Áþéöê Åðìÿíèñòàí” óéäóðìàñûíûí Àçÿðáàéúàí òîðïàãëàðûíûí èøüàëûíà “áÿðàÿò ãàçàíäûðìàã ìÿãñÿäèëÿ” îðòàéà àòûëäûüû âÿ åðìÿíèëÿðèí òàðèõèíèí ñàõòàëàøäûðûëìàñûíà éþíÿëìèø ýåíèøìèãéàñëû
ïðîãðàìëàðûí ðåàëëàøäûðûëäûüû à÷ûã øÿêèëäÿ
ýþñòÿðèëèá. Ìàðò ãûðüûíëàðûíûí ÿñë ìàùèééÿòè 1998-úè èëäÿ èìçàëàíàí Ôÿðìàíäà
áåëÿ à÷ûãëàíûð: “1918-úè èëèí ìàðòûíäàí
åòèáàðÿí ÿêñ-èíãèëàá÷û öíñöðëÿðëÿ ìöáàðèçÿ øöàðû àëòûíäà Áàêû Êîììóíàñû
òÿðÿôèíäÿí öìóìÿí Áàêû ãóáåðíèéàñûíû àçÿðáàéúàíëûëàðäàí òÿìèçëÿìÿê
ìÿãñÿäè ýöäÿí ìÿíôóð ïëàí ùÿéàòà
êå÷èðèëìÿéÿ áàøëàíäû. Ùÿìèí ýöíëÿðäÿ
åðìÿíèëÿðèí òþðÿòäèêëÿðè úèíàéÿòëÿð
Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí éàääàøûíà ÿáÿäè
ùÿêê îëóíìóøäóð. Ìèíëÿðëÿ äèíú àçÿðáàéúàíëû ÿùàëè éàëíûç ìèëëè ìÿíñóáèééÿòèíÿ ýþðÿ ìÿùâ åäèëìèøäèð. Åðìÿíèëÿð åâëÿðÿ îä âóðìóø, èíñàíëàðû äèðè-äèðè éàíäûðìûøëàð. Ìèëëè ìåìàðëûã èíúèëÿðèíè, ìÿêòÿáëÿðè, õÿñòÿõàíàëàðû, ìÿñúèä
âÿ äèýÿð àáèäÿëÿðè äàüûòìûø, Áàêûíûí
áþéöê áèð ùèññÿñèíè õàðàáàëûüà ÷åâèðìèøëÿð. Àçÿðáàéúàíëûëàðûí ñîéãûðûìû
Áàêû, Øàìàõû, Ãóáà ãÿçàëàðûíäà, Ãàðàáàüäà, Çÿíýÿçóðäà, Íàõ÷ûâàíäà,
Ëÿíêÿðàíäà âÿ Àçÿðáàéúàíûí áàøãà
áþëýÿëÿðèíäÿ õöñóñè ãÿääàðëûãëàðëà
ùÿéàòà êå÷èðèëìèøäèð”.
Áèð ñþçëÿ, Àçÿðáàéúàí õàëãû èëëÿðëÿ,
áÿëêÿ äÿ ÿñðëÿðëÿ ùàãñûçëûãëàðëà öçëÿøèá.
Àììà áó ýöí þëêÿìèçÿ, ìèëëÿòèìèçÿ,
ÿðàçè áöòþâëöéöìöçÿ ãàðøû îëàí áöòöí
ùÿäÿëÿðè ãàðøûëàìàüà, îíëàðà ëàéèãëè úàâàá âåðìÿéÿ ýöúöìöç âàð. Áó ýöúöí
ÿñàñûíäà èñÿ Öìóììèëëè ëèäåðèìèç Ùåéäÿð ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí áàøëàíàí âÿ áó
ýöí Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí óüóðëà äàâàì åòäèðäèéè, éàëíûç ìèëëè ìÿíàôåéÿ õèäìÿò åäÿí ñèéàñÿò äàéàíûð. Þëêÿ Ïðåçèäåíòèíèí ùÿéàòà êå÷èðäèéè ùöúóì äèïëîìàòèéàñû áó ýöí áÿùðÿñèíè âåðìÿêäÿäèð.
Õîúàëû ñîéãûðûìûíûí àðäûíäàí àðòûã äöíéà èúòèìàèééÿòè 31 ìàðò-Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíöíö òàíûéûð, áóíóíëà
áàüëû ìöâàôèã ãÿòíàìÿëÿð ãÿáóë îëóíóð.
Ìÿùç Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ôÿàëèééÿòè ñàéÿñèíäÿ äöíéàíûí ÿêñÿð þëêÿëÿðèíäÿ
31 ìàðò ñîéãûðûìû ùàããûíäà ùÿãèãÿòëÿð
éàéûëûð, èíñàíëàð äöíéà åðìÿíèëèéèíèí õèñëÿòè èëÿ äàùà éàõûíäàí òàíûø îëóð. Éåðè
ýÿëìèøêÿí, àðòûã Àìåðèêà Áèðëÿøìèø Øòàòëàðûíûí Íéó-Úåðñè øòàòûíûí ßéàëÿò Ìÿúëèñè
äÿ 1918-úè èë ñîéãûðûìûíû òàíûéûá. ÍéóÚåðñè ßéàëÿò Ìÿúëèñè 1918-úè èëäÿ åðìÿíèëÿðèí àçÿðáàéúàíëûëàðà ãàðøû ñîéãûðûì
òþðÿòäèêëÿðèíè âÿ 31 ìàðòûí Íéó-Úåðñèäÿ
“Àçÿðèëÿðèí àíìà ýöíö” êèìè ãåéä îëóíìàñûíû ãÿðàðà àëûá. Õàòûðëàäàã êè, 31
ìàðòûí ñîéãûðûì ýöíö êèìè ãÿáóë îëóíìàñû èëê äÿôÿ 2012-úè èëäÿ Íéó-Éîðê ßéàëÿò Ìÿúëèñèíäÿ ãÿðàðà àëûíûá.
Áóíäàí áàøãà, åðìÿíèëÿð òÿðÿôèíäÿí
àçÿðáàéúàíëûëàðà ãàðøû ùÿéàòà êå÷èðèëÿí
ñîéãûðûìûíûí ôàêòîëîæè òÿñäèãè îëàí Ãóáà
êöòëÿâè ìÿçàðëûüû àðòûã áöòöí äöíéàäà
ìÿøùóðäóð. Þëêÿìèçÿ ýÿëÿí ãîíàãëàð
åðìÿíèëÿð òÿðÿôèíäÿí ùÿéàòà êå÷èðèëÿí
âàíäàëèçì íÿòèúÿñèíäÿ èíñàíëûüà ãàðøû
èøëÿíÿí áþéöê úèíàéÿòèí òÿñäèãè îëàí
Ãóáà ìÿçàðëûüû èëÿ ÿéàíè øÿêèëäÿ òàíûø
îëóðëàð. Ìÿëóì îëäóüó êèìè, Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí 2009-úó èë 30 äåêàáð òàðèõëè Ñÿðÿíúàìû èëÿ Ãóáà øÿùÿðèíäÿ Ñîéãûðûìû Ìåìîðèàë Êîìïëåêñè éàðàäûëûá.
Êîìïëåêñèí 3,5 ùåêòàðëûã ÿðàçèñèíäÿ ýåíèø ãóðóúóëóã èøëÿðè ýþðöëöá. Ãóáà Ñîéãûðûìû Ìåìîðèàë Êîìïëåêñèíäÿ ðÿìçè
ìÿçàðëûã ñàùÿñè éàðàäûëûá.
Ïÿðâèç ÑÀÄÀÉÎÜËÓ
6
www.yeniazerbaycan.com
29 ìàðò 2014-úö èë, øÿíáÿ / ¹ 052 (4211)
31 ÌÀÐÒ – ÄÖÍÉÀ ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍËÛËÀÐÛÍÛÍ ÑÎÉÃÛÐÛÌÛ ÝÖÍÖÄÖÐ
Ìöàñèð äöíéà âÿ àçÿðáàéúàíëûëàðûí
ñîéãûðûìû ùÿãèãÿòëÿðè
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè
éàíûíäà Äþâëÿò Èäàðÿ÷èëèê Àêàäåìèéàñûíäà 31
ìàðò - Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíöíÿ
ùÿñð îëóíìóø “Ìöàñèð äöíéà âÿ àçÿðáàéúàíëûëàðûí ñîéãûðûìû ùÿãèãÿòëÿðè” ìþâçóñóíäà åëìèïðàêòèê êîíôðàíñ êå÷èðèëèá.
ÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, òÿäáèðäÿ ÄÈÀ-íûí
ðåêòîðó, àêàäåìèê Óðõàí ßëÿêáÿðîâ ÷ûõûø åäÿðÿê 1918-úè èë ìàðòûí 30-äàí àïðåëèí 2-äÿê Áàêûäà âÿ Àçÿðáàéúàíûí äèýÿð øÿùÿð âÿ ðàéîíëàðûíäà åðìÿíè òåððîð òÿøêèëàòëàðû òÿðÿôèíäÿí òþðÿäèëìèø ôàúèÿëÿðäÿí äàíûøûá. Ðåêòîð Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí áàøûíà ýÿòèðèëìèø ôàúèÿ âÿ ãûðüûíëàðûí áåéíÿëõàëã ñÿâèééÿäÿ òàíûäûëìàñû ö÷öí
áó úöð êîíôðàíñ âÿ òÿäáèðëÿðèí êå÷èðèëìÿñèíèí
âàúèáëèéèíè âóðüóëàéûá.
Òÿäáèðäÿ “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Äàüëûã Ãàðàáàü Áþëýÿñèíèí Àçÿðáàéúàíëû Èúìàñû”
Èúòèìàè Áèðëèéèíèí ñÿäðè, Øóøà Ðàéîí Èúðà Ùàêèìèééÿòèíèí áàø÷ûñû Áàéðàì Ñÿôÿðîâ èñÿ 19481953-úö èëëÿðäÿ Ãÿðáè Àçÿðáàéúàíäà éàøàéàí
àçÿðáàéúàíëûëàðûí çîðëà þç àòà-áàáà éóðäëàðûíäàí ãîâóëìàñûíäàí, êå÷ìèø ÑÑÐÈ ðÿùáÿðëèéèíèí, ùÿì÷èíèí î äþâðäÿ Àçÿðáàéúàíà ðÿùáÿðëèê åäÿí åðìÿíèëÿðèí ùÿéàòà êå÷èðäèêëÿðè äåïîðòàñèéà ñèéàñÿòèíäÿí äàíûøûá.
Êîíôðàíñäà Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû
Ïðåçèäåíòè Àäìèíèñòðàñèéàñûíûí ñåêòîð ìöäèðè
Ãàôàð ßëèéåâ ÷ûõûø åäÿðÿê 31 ìàðò ñîéãûðûìûíäàí ñþùáÿò à÷ûá, 1987-úè èëäÿ òÿêðàð áàøëàìûø
äåïîðòàñèéà ñèéàñÿòèíäÿí, ùÿì÷èíèí åðìÿíèëÿðèí Äàüëûã Ãàðàáàüäà áàøëàäûãëàðû ìöùàðèáÿ
íÿòèúÿñèíäÿ ÷îõëó ñàéäà àçÿðáàéúàíëûëàðûí ôàúèÿëè øÿêèëäÿ ãÿòëÿ éåòèðèëìÿñèíäÿí äàíûøûá.
Êîíôðàíñ èøèíè äèýÿð ÷ûõûøëàðëà äàâàì åòäèðèá.
“Ãÿùðÿìàíëûã âÿ âÿòÿíïÿðâÿðëèê ñèìâîëó”
òàíûí åòíèê òÿìèçëÿìÿ, ñîéãûðûìû âÿ èøüàë÷ûëûã ñèéàñÿòèíèí íÿòèúÿëÿðèíèí, åëÿúÿ äÿ,
Ãàðàáàü ùàããûíäà ùÿãèãÿòëÿðèí äöíéàéà
äàùà äîëüóí âÿ îáéåêòèâ ÷àòäûðûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ ÷îõ ìöùöì àääûìëàðûí àòûëäûüûíû áèëäèðèáëÿð.
Äàùà ñîíðà “Àçÿðáàéúàí áàéðàüû” îðäåíëè ãÿùðÿìàí êÿøôèééàò÷û Èáàä Ùöñåéíîâ ýÿíúëÿðÿ þç êå÷äèéè äþéöø éîëó ùàããûíäà ÿòðàôëû ìÿëóìàò âåðèá. Áèëäèðèëèá êè,
1993-úö èë èéóí àéûíûí 11-äÿí 12-íÿ êåÉåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû
÷ÿí ýåúÿ Èáàä Ùöñåéíîâ äÿñòÿñè
(ÉÀÏ) Íèçàìè ðàéîí òÿøêèëàòûíäà
èëÿ åðìÿíèëÿðèí íÿçàðÿòè àëòûíäà
ÉÀÏ
Íèçàìè
ðàéîí
“Àçÿðáàéúàí áàéðàüû” îðäåíëè
äîüìà Ìóüàíëû êÿíäèíÿ
ãÿùðÿìàí Èáàä Ùöñåéíîâëà
òÿøêèëàòûíäà “Àçÿðáàéúàí îëàí
äàõèë îëóá. Èáàä èëÿ Ãàðàáàüäà
ýþðöø êå÷èðèëèá.
áàéðàüû” îðäåíëè ãÿùðÿìàí àçÿðáàéúàíëûëàðà äÿùøÿòëè èøÒÿäáèðäÿ ÷ûõûø åäÿí ÉÀÏ
Èáàä Ùöñåéíîâëà ýþðöø ýÿíúÿëÿð âåðìèø, òöðê äöøìÿíè,
Íèçàìè ðàéîí òÿøêèëàòûíûí ñÿä“Àâî” ëÿãÿáëè åðìÿíè òåððîð÷óñó
ðè, Ìèëëè Ìÿúëèñèí äåïóòàòû Ñÿäàêå÷èðèëèá
Ìîíòå Ìåëêîíéàí êÿíä ìÿêòÿáèíèí
ãÿò Âÿëèéåâà áèëäèðèá êè, 31 ìàðò ùÿéÿòèíäÿ öç-öçÿ ýÿëèáëÿð. Èáàä èêè äÿôÿ
Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíö ÿðÿôÿÌîíòåéÿ
àòÿø à÷äûãäàí ñîíðà åðìÿíè êîìàíñèíäÿ áåëÿ áèð ýþðöøöí êå÷èðèëìÿñèíèí ðÿìçè
äèðè
éûõûëûá
âÿ òöðêúÿ Ùöñåéíîâäàí îíó þëäöðìÿíàñû îíäàí èáàðÿòäèð êè, àçÿðáàéúàíëûëàð åðìÿìÿñè ö÷öí éàëâàðûá. Åëÿ áóðàäàúà åðìÿíèëÿð
ìÿíèëÿð òÿðÿôèíäÿí åòíèê-ìèëëè òÿìèçëÿìÿëÿðÿ,
àðàñûíäà ìÿøùóð âÿ àç ãàëà ÿôñàíÿâè åðìÿíè
äåïîðòàñèéàëàðà, ñîéãûðûìûíà ìÿðóç ãàëìàñûêîìàíäèðèíèí ñîíó ýÿëèá.
íà áàõìàðàéàã, ãÿùðÿìàíëûüûìûçû äÿôÿëÿðëÿ
Ãÿùðÿìàí êÿøôèééàò÷û Èáàä Ùöñåéíîâ èøüàë
ñöáóò åäèðèê, äöøìÿíÿ ñàðñûäûúû çÿðáÿëÿð âóðóàëòûíäà îëàí òîðïàãëàðûìûçûí äöøìÿíëÿðäÿí òÿðóã, òîðïàüûìûçûí ùÿð ãàðûøû ö÷öí ñàâàøûðûã:
ìèçëÿíìÿñè íàìèíÿ éåíèäÿí äþéöøÿ àòûëìàüà
“Åéíè çàìàíäà, åðìÿíè ôàøèñòëÿðè áèð äàùà
ùàçûð îëäóüóíó äåéÿðÿê òÿäáèðèí òÿøêèëàò÷ûëàðûýþðöðëÿð êè, Àçÿðáàéúàíûí Èáàä Ùöñåéíîâ,
íà âÿ èøòèðàê÷ûëàðûíà ìèííÿòäàðëûüûíû áèëäèðèá.
øÿùèä îëìóø Ìöáàðèç, Ôÿðèä êèìè ãÿùðÿÒÿäáèðèí ñîíóíäà ÉÀÏ Íèçàìè ðàéîí òÿøìàíëàðû âàð âÿ áó Âÿòÿí ìöäàôèÿ îëóíóð,
êèëàòûíûí ñÿäðè, Ìèëëè Ìÿúëèñèí äåïóòàòû Ñÿäàãÿò
äàèì ìöùàðèáÿéÿ, òîðïàãëàðûìûçû àçàä åòÂÿëèéåâà áèð äàùà âóðüóëàéûá êè, ýÿíúëÿð õàëãûìÿéÿ ùàçûðûã”.
ìûçûí éàøàäûüû ôàúèÿëÿð, ñîéãûðûìëàðû ùàããûíäà
Ñîíðà Èáàä Ùöñåéíîâóí ãÿùðÿìàíëûüûíìÿëóìàòëû îëìàãëà éàíàøû, Âÿòÿíèìèçèí àçàääàí áÿùñ åäÿí ôèëì íöìàéèø åòäèðèëèá.
ëûüû óüðóíäà ýåäÿí äþéöøëÿðäÿ ãÿùðÿìàíúàñûÔèëìèí íöìàéèøèíäÿí ñîíðà ÷ûõûø åäÿí
íà âóðóøìóø, äöøìÿíÿ ñàðñûäûúû çÿðáÿëÿð åí“Àòèëëà” æóðíàëûíûí áàø ðåäàêòîðó Ýöëøÿí Áåùäèðìèø Èáàä Ùöñåéíîâó, áó èýèä êÿøôèééàò÷ûíûí
áóä, Íèçàìè ðàéîí Èúðà Ùàêèìèééÿòèíèí áàø÷ûäþéöø éîëäàøëàðûíû òàíûìàëû âÿ îíëàðäàí íöìóñûíûí ìöàâèíè Ýöëíàç Èñðàôèëîâà, Íèçàìè ðàéîí
íÿ ýþòöðìÿëèäèðëÿð. Ýÿíú íÿñëèí âÿòÿíïÿðâÿð
Àüñàããàëëàð Øóðàñûíûí ñÿäðè Ìàèë ßëèéåâ Èáàä
ðóùäà áþéöìÿñè ö÷öí áåëÿ ãÿùðÿìàíëàð òÿáÙöñåéíîâóí ãÿùðÿìàíëûüûíû Àçÿðáàéúàí òàðèõèíèí áèð ñÿùèôÿñè êèìè ãèéìÿòëÿíäèðÿðÿê ñîí èëëèü åäèëìÿëèäèð. ×öíêè îíëàðûí êå÷äèéè äþéöø
ëÿðäÿ Àçÿðáàéúàí äþâëÿòè òÿðÿôèíäÿí Åðìÿíèñéîëó ýÿíúëÿðèìèç ö÷öí áèð þðíÿêäèð.
“Òàðèõ òÿêðàðëàíûð” ìþâçóñóíäà “äÿéèðìè ìàñà”
Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíöíÿ ùÿñð îëóíóá
Ìàðòûí 28-äÿ Àçÿðáàéúàí Èñòèãëàë Ìóçåéèíäÿ “Òàðèõ òÿêðàðëàíûð” ìþâçóñóíäà “äÿéèðìè ìàñà”
êå÷èðèëèá.
ÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, 31
ìàðò - Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíöíÿ ùÿñð îëóíìóø “äÿéèðìè
ìàñà”äà Àçÿðáàéúàí Èñòèãëàë Ìóçåéèíèí äèðåêòîðó Ôÿðèäÿ Øÿìñè,
Àçÿðáàéúàí Ìèëëè Åëìëÿð Àêàäåìèéàñûíûí Àêàäåìèê Çèéà Áöíéàäîâ
àäûíà Øÿðãøöíàñëûã Èíñòèòóòóíóí
àïàðûúû åëìè èø÷èñè, òàðèõ öçðÿ ôÿëñÿôÿ äîêòîðó,
ïðîôåññîð Ñîëìàç Ðöñòÿìîâà-Òîùèäè, Ìèëëè
Ìÿúëèñèí äåïóòàòû, òàðèõ åëìëÿðè äîêòîðó, ïðîôåññîð Ìóñà Ãàñûìëû, Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè éàíûíäà Äþâëÿò Èäàðÿ÷èëèê
Àêàäåìèéàñûíûí òàðèõ êàôåäðàñûíûí ìöÿëëèìè,
òàðèõ åëìëÿðè äîêòîðó, ïðîôåññîð Ùÿââà Ìÿììÿäîâà ÷ûõûø åäÿðÿê åðìÿíè âàíäàëëàðûíûí çàìàí-çàìàí õàëãûìûçûí áàøûíà ýÿòèðäèêëÿðè ìöñèáÿòëÿðäÿí äàíûøûáëàð.
Áèëäèðèëèá êè, 1918-úè èëäÿ ìàðòûí 30-äàí àïðåëèí 2-äÿê Áàêûäà, Øàìàõûäà, Ãóáàäà, þëêÿìèçèí äèýÿð øÿùÿð âÿ ðàéîíëàðûíäà òþðÿäèëìèø
ãàíëû ùàäèñÿëÿðäÿ ìèíëÿðëÿ èíñàí ãÿòëÿ éåòèðèëèá.
Áó ãàíëû ãûðüûí çàìàíû Øàìàõû ãÿçàñûíäà
110 êÿíäèí çÿðÿð ÷ÿêäèéè íÿçÿðÿ ÷àòäûðûëàðàã
áèëäèðèëèá êè, áó éàøàéûø ìÿíòÿãÿëÿðèíäÿí 96-ñû
òàìàìèëÿ éàíäûðûëûá.
Ãåéä îëóíóá êè, áó ãàíëû ùàäèñÿëÿðÿ èëê äÿôÿ Öìóììèëëè ëèäåðèìèç Ùåéäÿð ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí ñèéàñè-ùöãóãè ãèéìÿò âåðèëèá âÿ Óëó þíäÿðèí “31 ìàðò Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû ùàããûíäà” 1998-úè èë 26 ìàðò òàðèõëè Ôÿðìàíû èëÿ
ìàðòûí 31-è Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ñîéãûðûìû Ýöíö
åëàí åäèëèá.
×ûõûø åäÿíëÿð ñþéëÿéèáëÿð êè, 1918-úè èë ìàðò
ãÿòëèàìëàðû åðìÿíèëÿð òÿðÿôèíäÿí õàëãûìûçà
ãàðøû òþðÿäèëìèø èëê âÿ ñîí ùàäèñÿ îëìàéûá. ÕÕ
ÿñð áîéó áó ãÿòëèàìëàðûí äàâàì åòäèéè âóðüóëàíàðàã 1905-1907, 1918, 1920 âÿ 1988-úè èëëÿðäÿ åðìÿíèëÿðèí þëêÿìèçäÿ òþðÿòäèêëÿðè ãûðüûíëàð áàðÿäÿ ìÿëóìàò âåðèëèá.
Åðìÿíè ãÿñáêàðëàðûíûí “Áþéöê Åðìÿíèñòàí” éàðàòìàã õöëéàñû èëÿ çàìàí-çàìàí èøüàë÷ûëûã ñèéàñÿòè àïàðäûãëàðûíû äèããÿòÿ ÷àòäûðûëàðàã ãåéä åäèëèá êè, òàðèõè äöøìÿíëÿðèìèç Àçÿðáàéúàíûí ìöõòÿëèô áþëýÿëÿðèíäÿ ñîéãûðûìû òþðÿäèáëÿð.
Áèëäèðèëèá êè, Àçÿðáàéúàí Õàëã Úöìùóðèééÿòè äþâðöíäÿ éàðàäûëìûø êîìèññèéà òÿðÿôèíäÿí
áó ùàäèñÿëÿð òÿäãèã åäèëèá âÿ ôàêòëàð ñÿíÿäëÿðäÿ ãåéä îëóíóá. Òÿäãèãàòëàð íÿòèúÿñèíäÿ ñîéãûðûìû ãóðáàíëàðûíûí ñàéû ùàããûíäà éåíè ðÿãÿìëÿð àøêàð åäèëèá.
Òÿäáèðäÿ àçÿðáàéúàíëûëàðûí ñîéãûðûìûíäàí
áÿùñ åäÿí âèäåî÷àðõ íöìàéèø îëóíóá.
Ïåíèòåíñèàð ìöÿññèñÿëÿðäÿ úÿçà ÷ÿêìèø øÿõñëÿð
ö÷öí Ñîñèàë Àäàïòàñèéà Ìÿðêÿçè èíøà åäèëèð
ßìÿê âÿ ßùàëèíèí Ñîñèàë Ìöäàôèÿñè Íàçèðëèéèíèí ñèôàðèøè èëÿ Ãîáóñòàí ðàéîíóíäà ïåíèòåíñèàð ìöÿññèñÿëÿðäÿ úÿçà ÷ÿêìÿêäÿí àçàä
îëóíìóø øÿõñëÿð ö÷öí 50 éåðëèê Ñîñèàë Àäàïòàñèéà Ìÿðêÿçèíèí òèêèíòèñèíÿ áàøëàíûá.
Ìÿðêÿç ïåíèòåíñèàð ìöÿññèñÿëÿðäÿ úÿçà ÷ÿêìÿêäÿí àçàä îëóíìóø øÿõñëÿðèí ñîñèàë ìöùèòÿ
óéüóíëàøäûðûëìàñû ìÿãñÿäèíÿ õèäìÿò åäÿúÿê. Áó
ìÿãñÿäëÿ ìÿðêÿç äþâëÿò îðãàíëàðû âÿ ãåéðè-ùþêóìÿò òÿøêèëàòëàðû èëÿ ãàðøûëûãëû ÿìÿêäàøëûã øÿðàèòèíäÿ ùÿìèí øÿõñëÿðèí ùöãóãëàðûíûí, ãàíóíè ìÿíàôåëÿðèíèí ãîðóíìàñû, îíëàðà éàðäûì ýþñòÿðèëìÿñè
èñòèãàìÿòèíäÿ ìöâàôèã èøëÿðè ýþðÿúÿê.
ÏßÐÂÈÇ
Áåéëÿãàí øÿùÿðèíäÿêè Ùåéäÿð ßëèéåâ
Ìÿðêÿçèíäÿ ÕÛ ñèíèô øàýèðäëÿðè ö÷öí
à÷ûã äÿðñëÿð äàâàì åòäèðèëèð
Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí Öìóììèëëè ëèäåðèíèí èðñèíèí äàùà
äÿðèíäÿí þéðÿíèëìÿñè ìÿãñÿäè èëÿ
Áåéëÿãàí ðàéîíóíóí îðòà ìÿêòÿáëÿðèíèí ÕÛ ñèíèô øàýèðäëÿðè ö÷öí “Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâ ìöñòÿãèë Àçÿðáàéúàíûí ìåìàðû âÿ ãóðóúóñóäóð”, “Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí èäåéàëàðû ìöàñèð Àçÿðáàéúàíûí ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôûíûí òÿìèíàò÷ûñûäûð” ìþâçóëàðûíäà à÷ûã äÿðñëÿð äàâàì åòäèðèëèð.
Èíäèéÿäÿê à÷ûã äÿðñëÿðäÿ 38 öìóìòÿùñèë ìÿêòÿáèíèí 681 øàýèðäè èøòèðàê åäèá. Áóíäàí ÿëàâÿ, Ôöçóëè, Õîúàâÿíä, Úÿáðàéûë âÿ Ëà÷ûí ðàéîíëàðûíûí 17
êþ÷êöí ìÿêòÿáèíèí 120 øàýèðäè äÿ Áåéëÿãàí øÿùÿðèíäÿêè Ùåéäÿð ßëèéåâ Ìÿðêÿçèíäÿ êå÷èðèëÿí äÿðñëÿðÿ úÿëá åäèëèá.
ÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, íþâáÿòè äÿðñäÿ Èêèíúè
Øàùñåâÿí, Êÿáèðëè âÿ Ëà÷ûí ðàéîíóíóí Ãàðûêàùà
êÿíä òàì îðòà ìÿêòÿáëÿðèíèí øàýèðäëÿðè èøòèðàê åäèáëÿð. À÷ûã äÿðñäÿ ðàéîíóí ãàáàãúûë òàðèõ ìöÿëëèìëÿðè òÿðÿôèíäÿí øàýèðäëÿðÿ Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð
ßëèéåâ ùàããûíäà ýåíèø ìÿëóìàò âåðèëèá, Óëó þíäÿðèí ùÿéàò âÿ ôÿàëèééÿòèíèí ìöõòÿëèô àñïåêòëÿðè ýåíèø
òÿùëèë åäèëèá, Àçÿðáàéúàí õàëãû ãàðøûñûíäà ìèñèëñèç
õèäìÿòëÿðèíäÿí äàíûøûëûá. Øàýèðäëÿð áóðàäà, ùÿì÷èíèí Óëó þíäÿðèí ùÿéàò âÿ ôÿàëèééÿòèíè ÿêñ åòäèðÿí
øÿêèë, êèòàá âÿ åêñïîíàòëàðëà äà òàíûø îëóáëàð.
Àçÿðáàéúàí èëÿ Ìÿðàêåø àðàñûíäà
èíôîðìàñèéà ñàùÿñèíäÿ ÿìÿêäàøëûüûí
ïåðñïåêòèâëÿðè ìöçàêèðÿ îëóíóá
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû èëÿ Ìÿðàêåø
Êðàëëûüû àðàñûíäà ÿëàãÿëÿðèí èíêèøàôûíäà
ùÿð èêè þëêÿíèí ðÿñìè
èíôîðìàñèéà àýåíòëèêëÿðèíèí äÿ èìêàíëàðû
áþéöêäöð.
Áó ôèêðè Ìÿðàêåø
Êðàëëûüûíûí Àçÿðáàéúàíäàêû ôþâãÿëàäÿ âÿ ñÿëàùèééÿòëè
ñÿôèðè Ùÿñÿí Ùàìè ìàðòûí 28-äÿ Àçÿðáàéúàí Äþâëÿò
Òåëåãðàô Àýåíòëèéèíäÿ (ÀçÿðÒÀú) áàø äèðåêòîð Àñëàí
Àñëàíîâ èëÿ ýþðöøäÿ ñþéëÿéèá.
Þëêÿëÿðèìèç àðàñûíäà ÿìÿêäàøëûüûí èíêèøàôûíäà
ìèëëè èíôîðìàñèéà àýåíòëèêëÿðèíèí ðîëóíóí ìöçàêèðÿ
îëóíäóüó ýþðöøäÿ Àçÿðáàéúàí-Ìÿðàêåø ÿëàãÿëÿðèíäÿí, áó ÿëàãÿëÿðèí ãóðóëóá ìþùêÿìëÿíäèðèëìÿñèíäÿ
Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí õèäìÿòëÿðèíäÿí,
ÀçÿðÒÀú-ûí òàðèõè, êå÷äèéè èíêèøàô éîëó, ìöñòÿãèëëèê èëëÿðèíäÿ ãàçàíäûüû óüóðëàð, äþâëÿò ñèéàñÿòèíèí èíôîðìàñèéà òÿìèíàòûíäà àýåíòëèéèí ìþâãåéè áàðÿäÿ ÿòðàôëû ñþùáÿò à÷ûëûá.
Ñÿôèð Ìÿðàêåø ßðÿá Õÿáÿð Àýåíòëèéè èëÿ ÀçÿðÒÀú
àðàñûíäà èíôîðìàñèéà ìöáàäèëÿñèíÿ äàèð ìöãàâèëÿ èìçàëàíìàñûíûí ÿùÿìèééÿòèíè âóðüóëàéûá, áó ñÿíÿäèí þëêÿëÿðèìèçèí èíôîðìàñèéà ñàùÿñèíäÿ ÿëàãÿëÿðèíèí äàùà
äà ìþùêÿìëÿíìÿñèíÿ òþùôÿ âåðÿúÿéèíÿ ÿìèíëèéèíè áèëäèðèá. Äèïëîìàò ãåéä åäèá êè, ùÿð èêè þëêÿéÿ àèä õÿáÿðëÿðèí ðÿñìè ìÿíáÿëÿðÿ èñòèíàäÿí éàéûìëàíìàñû ìöùöì ìÿñÿëÿäèð.
Ýþðöøäÿ Àçÿðáàéúàíûí ñîí èëëÿðäÿ ÿëäÿ åòäèéè óüóðëàðäàí äàíûøûëûá, Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ðÿùáÿðëèéè èëÿ
þëêÿíèí èíêèøàôûíûí êåéôèééÿòúÿ éåíè ìÿðùÿëÿéÿ ãÿäÿì
ãîéäóüó äèããÿòÿ ÷àòäûðûëûá. Ãåéä åäèëèá êè, äöíéàäà
ìþâãåëÿðè ýöíäÿí-ýöíÿ ìþùêÿìëÿíÿí Àçÿðáàéúàí
áåéíÿëõàëã èãòèñàäè ìöíàñèáÿòëÿð ñèñòåìèíäÿ ÿñàñ
îéóí÷óéà ÷åâðèëèá. Àðòûã èíêèøàôûí Àçÿðáàéúàí ìîäåëè
àïàðûúû áåéíÿëõàëã ãóðóìëàð òÿðÿôèíäÿí þéðÿíèëèð.
Ìÿðàêåøëè äèïëîìàò Àçÿðáàéúàíûí ùÿãèãÿòÿí èíêèøàôûí éåíè, ñöðÿòëè äþâðöíö éàøàäûüûíû õöñóñè âóðüóëàéûá.
ßìÿê âÿ ßùàëèíèí Ñîñèàë
Ìöäàôèÿñè Íàçèðëèéè òÿðÿôèíäÿí
òÿëÿáÿ âÿ ìÿçóíëàð ö÷öí àêòèâ
ìÿøüóëëóã òÿäáèðëÿðè êå÷èðèëÿúÿê
Úàðè èëèí àïðåë àéûíäà ßìÿê
âÿ ßùàëèíèí Ñîñèàë Ìöäàôèÿñè
Íàçèðëèéè éàíûíäà Äþâëÿò Ìÿøüóëëóã Õèäìÿòè òÿðÿôèíäÿí òÿëÿáÿ
âÿ ìÿçóíëàðûí ÿìÿê áàçàðûíà
èíòåãðàñèéàñû ìÿãñÿäèëÿ Àçÿðáàéúàí Òåõíèêè Óíèâåðñèòåòèíäÿ,
Àçÿðáàéúàí Ìåìàðëûã âÿ Èíøààò
Óíèâåðñèòåòèíäÿ, “Îäëàð Éóðäó”
Óíèâåðñèòåòèíäÿ àêòèâ ìÿøüóëëóã
òÿäáèðëÿðè êå÷èðèëÿúÿê.
“Êàðéåðàäà èëê àääûì” äåâèçè
àëòûíäà òÿøêèë îëóíàí áó òÿäáèðëÿð
éóõàðû êóðñëàðäà òÿùñèë àëàí, õöñóñÿí àëè òÿùñèë îúàãëàðûíû áèòèðÿðÿê ÿìÿê ôÿàëèééÿòèíÿ áàøëàìàã ÿðÿôÿñèíäÿ îëàí ìÿçóíëàðëà èøÿýþòöðÿíëÿð àðàñûíäà
èëêèí ÿëàãÿëÿðèí ãóðóëìàñûíà, îíëàðäà ìöàñèð ÿìÿê áàçàðû
áàðÿäÿ äîëüóí ìÿëóìàòëàðûí éàðàäûëìàñûíà õèäìÿò åäèð.
Òÿäáèðëÿð çàìàíû òÿëÿáÿ âÿ ìÿçóíëàð þç èõòèñàñëàðûíà óéüóí âàêàíñèéàëàð áàðÿäÿ ìÿëóìàòëàð ÿëäÿ åòìÿê, ùÿì÷èíèí, èøÿýþòöðÿíëÿð ìöàñèð òÿëÿáëÿðÿ úàâàá âåðÿí èõòèñàñëû
êàäðëàðûí ñå÷èìèíè àïàðìàã èìêàíû ãàçàíàúàãëàð.
Ýÿíúëÿðèí ÿìÿê áàçàðûíà ÷ûõûøûíûí äÿñòÿêëÿíìÿñèíÿ
âÿ ñÿìÿðÿëè ìÿøüóëëóüóíóí òÿìèíàòûíà õèäìÿò åäÿí áåëÿ òÿäáèðëÿðèí èë ÿðçèíäÿ áèð ñûðà äèýÿð óíèâåðñèòåòëÿðäÿ, î
úöìëÿäÿí Ñóìãàéûò, Ýÿíúÿ, Ëÿíêÿðàí, Ìèíýÿ÷åâèð øÿùÿðëÿðèíäÿêè àëè òÿùñèë îúàãëàðûíäà äà êå÷èðèëìÿñè íÿçÿðäÿ òóòóëóð.
Äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñû Èëùàì ßëèéåâèí ðÿùáÿðëèéè èëÿ
þëêÿìèçäÿ éàðàäûëìûø òÿùëöêÿñèçëèê ìöùèòè âÿ ñàáèòëèê
Àçÿðáàéúàíûí áåéíÿëõàëã íöôóçóíó äàùà äà àðòûðûð
Ñÿáàèë ðàéîí Èúðà Ùàêèìèééÿòèíäÿ ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí éàðàäûëìàñûíûí 95 èëëèéè ãåéä
îëóíóá.
Ðàéîí Èúðà Ùàêèìèééÿòèíäÿí
ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèáëÿð êè, òÿäáèðäÿ
÷ûõûø åäÿí Ñÿáàèë ðàéîí Èúðà Ùàêèìèééÿòèíèí áàø÷ûñû Àñèô ßñýÿðîâ Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéèíèí (ÌÒÍ) Ñÿáàèë ðàéîí èäàðÿñèíèí øÿõñè ùåéÿòèíè éóáèëåé ìöíàñèáÿòèëÿ òÿáðèê åäèá. À.ßñýÿðîâ
Àçÿðáàéúàíûí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê
îðãàíëàðûíûí 95 èëëèê òàðèõè èíêèøàô
éîëóíäàí, õàëãûìûçûí Öìóììèëëè
ëèäåðè Ùåéäÿð ßëèéåâèí þëêÿìèçèí
ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí èíêèøàôûíäàêû õèäìÿòëÿðèíäÿí, ìèëëè êàäðëàðûí éåòèøäèðèëìÿñèíäÿí, Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè, Ñèëàùëû
Ãöââÿëÿðèí Àëè Áàø Êîìàíäàíû Èëùàì ßëèéåâèí
Ìèëëè Òÿùëöêÿñèçëèê Íàçèðëèéèíÿ äèããÿò âÿ ãàéüûñûíäàí äàíûøûá.
Íàòèã ÌÒÍ-èí Ñÿáàèë ðàéîí èäàðÿñèíèí ôÿàëèééÿòè, ïàéòàõòûí ìÿðêÿçè êèìè òàíûíàí, áèð ÷îõ éåðëè âÿ áåéíÿëõàëã òÿäáèðëÿðèí êå÷èðèëäèéè, ñàêèíëÿðèìèçèí âÿ ÷îõñàéëû ãîíàãëàðûí ñåâèìëè ýÿçèíòè âÿ
èñòèðàùÿò éåðè îëàí ðàéîíäà àñàéèøèí, èíñàíëàðûí
òÿùëöêÿñèçëèéèíèí ãîðóíìàñû, ìÿíôè ùàëëàðûí, ìöõòÿëèô òÿõðèáàòëàðûí ãàðøûñûíûí àëûíìàñû èñòèãàìÿòèíäÿêè èøëÿðäÿí äàíûøûá, èäàðÿíèí ÿìÿêäàøëàðûíà
ýÿëÿúÿê ôÿàëèééÿòëÿðèíäÿ óüóðëàð àðçóëàéûá.
ÌÒÍ-èí Ñÿáàèë ðàéîí èäàðÿñèíèí ðÿèñè, ïîëêîâíèê Ãóðáàí Ñöëåéìàíîâ 95 èë ÿââÿë éàðàäûëàí
Àçÿðáàéúàíûí èëê ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí
òàðèõèíäÿí ñþç à÷ûá. Áèëäèðèá êè, Àçÿðáàéúàíûí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðû 1919-úó èë ìàðòûí 28-äÿ
Ùÿðáè Íàçèðëèéèí Áàø Ãÿðàðýàùû íÿçäèíäÿ Êÿøôèééàò âÿ ßêñ-Êÿøôèééàò Áþëìÿñè êèìè ôÿàëèééÿòÿ áàøëàéûá. Áó îðãàíëàðäà ìèëëè ìÿíàôåëÿðÿ õèäìÿò ñòðàòåýèéàñûíûí ÿñàñûíûí Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâ òÿ-
ðÿôèíäÿí éàðàäûëäûüûíû äèããÿòÿ ÷àòäûðàí Ã.Ñöëåéìàíîâ ãåéä åäèá êè, Öìóììèëëè ëèäåðèìèçèí ìèëëè
òÿùëöêÿñèçëèê îðãàíëàðûíûí ôÿàëèééÿòèíèí éåíèäÿí
ãóðóëìàñûíà âÿ òÿêìèëëÿøäèðèëìÿñèíÿ ýþñòÿðäèéè
òÿëÿáêàðëûã, ýöíäÿëèê ãàéüû âÿ äèããÿò éåíè äþâðöí
÷àüûðûøëàðûíà óéüóí òÿùëöêÿñèçëèê ñèñòåìèíèí éàðàäûëìàñûíà áþéöê êþìÿê îëóá.
Äèããÿòÿ ÷àòäûðûëûá êè, Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâèí Àçÿðáàéúàíûí ñèâèë, äåìîêðàòèê, ùöãóãè äþâëÿò êèìè èíêèøàôûíà éþíÿëäèëìèø ñèéàñÿòèíèí Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí óüóðëà äàâàì åòäèðèëìÿñè, ÿëâåðèøëè øÿðàèòèí éàðàäûëìàñûíäà ÌÒÍ-èí
ÿìÿêäàøëàðû äà éàõûíäàí èøòèðàê åäèðëÿð. Òåððîð÷óëóãëà, òðàíñìèëëè ìöòÿøÿêêèë úèíàéÿòêàðëûãëà ìöáàðèçÿ âÿ ñ. èñòèãàìÿòëÿðäÿêè øÿðÿôëè ôÿàëèééÿò,
äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñû Èëùàì ßëèéåâèí ðÿùáÿðëèéè,
äþâëÿò ñòðóêòóðëàðûíûí âÿ ùöãóã ìöùàôèçÿ îðãàíëàðûíûí áèðýÿ ñÿéëÿðè èëÿ éàðàäûëìûø òÿùëöêÿñèçëèê
ìöùèòè âÿ ñàáèòëèê Àçÿðáàéúàíûí áåéíÿëõàëã íöôóçóíó äàùà äà àðòûðûð.
Ìÿðàñèìäÿ ÌÒÍ-èí Ñÿáàèë ðàéîí èäàðÿñèíèí
áèð ãðóï ÿìÿêäàøûíà ðàéîí Èúðà Ùàêèìèééÿòèíèí
ôÿõðè ôÿðìàíëàðû âÿ ãèéìÿòëè ùÿäèééÿëÿðè òÿãäèì
îëóíóá.
Ýÿíúÿäÿ èíòåðíåò ìåäèà âÿ ìèëëè-ìÿíÿâè
äÿéÿðëÿð ìþâçóñóíäà “äÿéèðìè ìàñà” êå÷èðèëèá
“ÐÓÙ” Àçÿðáàéúàí Æóðíàëèñòëÿðè Ìöäàôèÿ Êîìèòÿñè (ÀÆÌÊ) Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí
Ïðåçèäåíòè éàíûíäà Ãåéðè-Ùþêóìÿò Òÿøêèëàòëàðûíà Äþâëÿò Äÿñòÿéè Øóðàñûíûí ìàëèééÿ éàðäûìû èëÿ
ðåàëëàøäûðäûüû “Èíòåðíåò ìåäèà ðåñóðñëàðûíäà ìèëëè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèí ãîðóíìàñû æóðíàëèñò ïåøÿêàðëûüûíûí ÿñàñ ýþñòÿðèúèëÿðèíäÿí áèðè êèìè” ëàéèùÿñè ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ èëê “äÿéèðìè ìàñà”íû Ýÿíúÿäÿ
êå÷èðèá. “Èíòåðíåò ìåäèà ñàéòëàðûíûí ôÿàëèééÿòè âÿ
ìèëëè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿð” ìþâçóñóíà ùÿñð îëóíìóø
òÿäáèðäÿ Ýÿíúÿ øÿùÿð Èúðà Ùàêèìèééÿòèíèí íöìàéÿíäÿëÿðè, éåðëè èúòèìàèééÿòèí, øÿùÿðäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí êöòëÿâè èíôîðìàñèéà âàñèòÿëÿðèíèí
òÿìñèë÷èëÿðè èøòèðàê åäèáëÿð.
“ÐÓÙ” Àçÿðáàéúàí Æóðíàëèñòëÿðè Ìöäàôèÿ Êîìèòÿñèíäÿí ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèáëÿð êè, “äÿéèðìè
ìàñà”íû ýèðèø ñþçö èëÿ Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû Ýÿíúÿ øÿùÿð òÿøêèëàòûíûí ñÿäðè Íàãèô Ùÿìçÿéåâ à÷àðàã þëêÿäÿ àïàðûëàí ýåíèø àáàäëûã âÿ ãóðóúóëóã èøëÿðèíèí Ýÿíúÿäÿ õöñóñèëÿ äèíàìèê õàðàêòåð àëäûüûíû áèëäèðèá. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí
ìöÿééÿíëÿøäèðäèéè ìÿãñÿäéþíëö õÿòòèí ÿìÿëè
íÿòèúÿëÿðèíäÿí äàíûøàí Í.Ùÿìçÿéåâ äåéèá:
“Þòÿí èë Ýÿíúÿ Àâðîïàíûí Ýÿíúëÿð ïàéòàõòû
ñå÷èëäè. Áó, ñîí äÿðÿúÿ áþéöê óüóð, åéíè çàìàíäà ìÿñóëèééÿòäèð. Ìÿñóëèééÿòè äîüðóëòìàã ö÷öí ñÿéëÿ ÷àëûøûðûã. Áóíóíëà áàüëû ìåäèà ñàùÿñèíäÿêè èøëÿð äÿ âóðüóëàíìàëûäûð. Øÿùÿðèìèçäÿ èíòåðíåò ìåäèà ðåñóðñëàðûíûí ñàéû
àðòûð. ßíÿíÿâè ÊÈÂ-ëÿðèí ïîòåíñèàëûíûí ýöúëÿíäèðèëìÿñèíÿ äÿ äèããÿò éåòèðèëèð. Èíôîðìàñèéà ðåñóðñëàðûíûí èúòèìàè-ñèéàñè, ñîñèàë-èãòèñàäè âÿ
ìÿäÿíè ùÿéàòäà áàø âåðÿí ïðîñåñëÿðè ïåøÿêàðëûãëà èøûãëàíäûðìàëàðûíà þíÿì âåðèëèð. Öìóìÿí ÊÈÂ ñàùÿñèíäÿ äþâëÿòèí ìöÿééÿíëÿøäèðäèéè ñèéàñÿòäÿêè ñþç âÿ èôàäÿ àçàäëûãëàðûíûí
äÿðèíëÿøäèðèëìÿñè ïðèíñèïè ïðèîðèòåò ñå÷èëèð”.
Í.Ùÿìçÿéåâ “ÐÓÙ” ÀÆÌÊ-íûí òÿøÿááöñö,
ÃÙÒ-ëÿðÿ Äþâëÿò Äÿñòÿéè Øóðàñûíûí ìàëèééÿ äÿñòÿéè èëÿ êå÷èðèëÿí òÿäáèðèí öìóìè èøÿ ôàéäà âåðÿúÿéèíÿ ÿìèíëèéèíè âóðüóëàéûá, éåíè èúòèìàè èíñòèòóò
êèìè ôîðìàëàøìàãäà îëàí èíòåðíåò ìåäèà ðåñóðñëàðûíäà ìèëëè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèí ãîðóíìàñûíûí
àêòóàëëûüûíû ìöõòÿëèô ôàêòëàðëà ÿñàñëàíäûðûá.
Ëàéèùÿíèí êîîðäèíàòîðó, “ÐÓÙ” ÀÆÌÊ-íûí èúðà÷û äèðåêòîðó ßâÿç Ðöñòÿìîâ “Èíòåðíåò ìåäèà
ðåñóðñëàðûíäà ìèëëè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèí ãîðóíìàñû
æóðíàëèñò ïåøÿêàðëûüûíûí ÿñàñ ýþñòÿðèúèëÿðèíäÿí
áèðè êèìè” ëàéèùÿñè áàðÿäÿ ÿòðàôëû ìÿëóìàò âåðèá.
Áèëäèðèëèá êè, ìàðò-èéóí àéëàðû ÿðçèíäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿúÿê ëàéèùÿäÿí ìÿãñÿä îíëàéí ìåäèà ðåñóðñëàðûíäà ìèëëè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèí ãîðóíìàñû
ñàùÿñèíäÿ íÿçÿðÿ ÷àðïàí òÿìàéöëëÿðè èúòèìàèééÿòèí ìöçàêèðÿñèíÿ ÷ûõàðàðàã ìþâúóä ïðîáëåìëÿðèí àðàäàí ãàëäûðûëìàñûíà äÿñòÿê âåðìÿêäèð.
Ùÿì÷èíèí ëàéèùÿ ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ äèããÿòè æóðíàëèñò
ìÿñóëèééÿòèíÿ âÿ ïåøÿêàðëûüûíûí ìöõòÿëèô àñïåêò-
ëÿðèíÿ úÿëá åòìÿêëÿ èíòåðíåò
ìåäèàíûí ìèëëè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèí ãîðóíìàñûíäàêû ðîëóíó àðòûðìàã, úÿìèééÿò
öçâëÿðèíèí áóíóíëà áàüëû
ýþçëÿíòèëÿðèíè ãðóïëàøäûðàðàã
ìöâàôèã ãóðóìëàðà òÿãäèì
åòìÿê íÿçÿðäÿ òóòóëóð. Øÿùÿð ðÿùáÿðëèéèíèí òÿäáèðèí
òÿøêèëèíÿ ùÿññàñ éàíàøäûüûíû âóðüóëàéàí ß.Ðöñòÿìîâ
äåéèá: “Ëàéèùÿ ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ èëê òÿäáèðèìèçèí áó øÿùÿðäÿ ðåàëëàøìàñû ñîí äÿðÿúÿ âàúèáäèð. ×öíêè Ýÿíúÿ èúòèìàè-ñèéàñè, ùàáåëÿ
ìÿäÿíè ñàùÿäÿ àêòèâëèê áàõûìäàí ùÿìèøÿ ñå÷èëèá. Øÿùÿðèí áó õöñóñèééÿòèíäÿ ìåäèà äà
þçöíÿìÿõñóñ ðîë îéíàéûð. Ñîí äþâðëÿðäÿ èíòåðíåò ìåäèà ðåñóðñëàðûíûí ñàéûíäàêû àðòûì
ñþç âÿ èôàäÿ àçàäëûãëàðûíûí äÿðèíëÿøäèðèëìÿñè
áàõûìûíäàí íÿ ãÿäÿð ïîçèòèâ àìèë îëñà äà,
ïðîñåñ åéíè çàìàíäà ÷îõñàéëû íåãàòèâ úÿùÿòëÿðëÿ ìöøàéèÿò åäèëèð. Áÿçÿí áó õîøàýÿëìÿç
ùàëëàð úÿìèééÿòäÿ ÿñðëÿðëÿ ôîðìàëàøìûø äÿéÿðëÿðè òÿùäèä åäèð. Áóíà ýþðÿ äÿ áåëÿ òåíäåíñèéàëàðëà ìöáàðèçÿ àïàðûëìàëûäûð. Ìåäèà èúòèìàèééÿòè ìÿñÿëÿéÿ õöñóñèëÿ äèããÿò ýþñòÿðìÿëèäèð. Ìþâúóä èñòèãàìÿòäÿ ùÿãèãè ãÿëÿì
ñàùèáëÿðèíèí ïåøÿêàðëûüà ñþéêÿíÿðÿê òÿãäèì
åòäèêëÿðè ìàòåðèàëëàðà åùòèéàú âàð. Ùåñàá åäèðÿì êè, ëàéèùÿ ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ Ýÿíúÿäÿ êå÷èðèëÿí èëê òÿäáèð èøòèðàê÷ûëàðûí ìöçàêèðÿ îëóíàí
ìÿñÿëÿéÿ äîëüóí áàõûø áóúàüûíûí îðòàéà ãîéóëìàñû èëÿ éàääà ãàëàúàã”.
Ëàéèùÿíèí åêñïåðòè, “Æóðíàëèñò Àðàøäûðìàëàðû
Ìÿðêÿçè” Èúòèìàè Áèðëèéèíèí ñÿäðè Ñåéìóð Âåðäèçàäÿ ÷ûõûøûíäà äèããÿòè èíòåðíåò ìåäèà ðåñóðñëàðûíäà ìèëëè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðÿ åòèíàñûç éàíàøìà
ùàëëàðûíûí ìöõòÿëèô òÿçàùöð ôîðìàëàðûíà éþíÿëäÿðÿê áèëäèðèá êè, ãëîáàë ñèéàñè ïðîñåñëÿðäÿ áàøëûúà ìöáàðèçÿ âàñèòÿñèíÿ ÷åâðèëÿí ìåäèàíûí äàøûäûüû èúòèìàè ìèññèéà ÿêñÿð ùàëëàðäà óíóäóëóð.
“ßëáÿòòÿ, áó, òÿÿññöô äîüóðóð âÿ ùÿð áèð ùàëäà ìÿñÿëÿéÿ ìåäèà ïåøÿêàðëûüû íþãòåéè-íÿçÿðèíäÿí éàíàøìàã âàúèáäèð. ×öíêè ÿñëèíäÿ
èíòåðíåòèí èíêèøàôû ìåäèàíûí ÷àòäûðûëìà âàñèòÿëÿðèíè äÿéèøäèðèð, ïåøÿêàðëûã âÿ ìÿñóëèééÿò
ìåéàðëàðû èñÿ äÿéèøìÿçäèð” - äåéÿí Ñ.Âåðäèçàäÿ èíòåðíåò ìåäèà èëÿ áàüëû äöíéà ìèãéàñûíäà íÿçÿðÿ ÷àðïàí áèð ñûðà ìåéëëÿðäÿí äÿ ÿòðàôëû
ñþç à÷ûá.
“Äÿéèðìè ìàñà”äà ÷ûõûø åäÿí ÀçÒÂ-íèí áþëýÿ ìöõáèðè ßùìÿä Ãÿäèðîüëó, Àçÿðáàéúàí Äþâëÿò Òåëåãðàô Àýåíòëèéèíèí (ÀçÿðÒÀú) áþëýÿ ìöõáèðè Ñàáèð ßëèéåâ, “Ýÿíúÿíèí ñÿñè” ãÿçåòèíèí áàø
ðåäàêòîðó Ðÿôèãÿ Ñàäûãîâà, Ýÿíúÿ Äþâëÿò Óíèâåðñèòåòèíèí “Éöêñÿëèø” ãÿçåòèíèí ìöõáèðè Ôèðÿíýèç Èñìàéûëîâà, “Ðåñïóáëèêà” ãÿçåòèíèí áþëýÿ
ìöõáèðè Çàáèò Õÿëèëîâ, “Éåíè Ýÿíúÿ” ãÿçåòèíèí
áàø ðåäàêòîðó Ñöñÿí Òàüûéåâà âÿ áàøãàëàðû ìöçàêèðÿ åäèëÿí ìþâçóíóí àêòóàëëûüûíû âóðüóëàéûá,
áÿçè èíòåðíåò ñàéòëàðäà ýÿíú íÿñëèí ìÿíÿâè òÿðáèéÿñè áàõûìäàí éîëâåðèëìÿç ìàòåðèàëëàðûí éåð àëäûüûíû äèããÿòÿ ÷àòäûðûáëàð.
“Äÿéèðìè ìàñà”äà èíòåðíåò ìåäèà ñàùÿñèíäÿ
ìèëëè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðÿ åòèíàñûçëûã ìöùèòèíèí éàðàíìàñûíà ñÿáÿá îëàí ìÿñóëèééÿòñèçëèê àá-ùàâàñûíûí àðàäàí ãàëäûðûëìàñû ö÷öí ùöãóãè òÿíçèìëÿìÿ ìåõàíèçìèíèí òÿòáèãèíÿ äàèð òÿêëèôëÿð ñÿñëÿíèá. Ùÿì÷èíèí æóðíàëèñòèêà ôàêöëòÿñèíÿ ãÿáóë çàìàíû ãàáèëèééÿò èìòàùàíû ìåõàíèçìèíèí òÿòáèãè
èëÿ áàüëû òÿøÿááöñëÿð ìöñáÿò ãèéìÿòëÿíäèðèëèá.
7
www.yeniazerbaycan.com
29 ìàðò 2014-úö èë, øÿíáÿ / ¹ 052 (4211)
31 ÌÀÐÒ – ÄÖÍÉÀ ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍËÛËÀÐÛÍÛÍ ÑÎÉÃÛÐÛÌÛ ÝÖÍÖÄÖÐ
Éàé âàõòûíà êå÷ìÿê
áèçëÿðÿ íÿ âÿä åäèð?
Ìöòÿõÿññèñëÿð áóíóí áÿçè ôàéäàëàðûíûí îëäóüóíó äöøöíöðëÿð
Ýöíÿø èøûüûíäàí äàùà ÷îõ
ôàéäàëàíìàã ìÿãñÿäè èëÿ
òÿòáèã åäèëÿí éàé âàõòûíà
êå÷èä áó èë äÿ ìàðò àéûíûí ñîí áàçàð ýöíö ðåàëëàøàúàã. Áó çàìàí
ñààòëàð áèð ñààò èðÿëè
÷ÿêèëÿúÿê. Õàòûðëàòìàã
éåðèíÿ äöøÿð êè, ñààòëàðûí ÷ÿêèëìÿñè èëÿ áàüëû
òÿêëèô èëê äÿôÿ 1895-úè èëäÿ
Éåíè Çåëëàíäèéàëû çîîëîã
Úîðú Âåðíîí Ùàäñîí òÿðÿôèíäÿí
èðÿëè ñöðöëöá. Î ýöíäÿí åòèáàðÿí áèð ñûðà þëêÿëÿð áó ïåðèîäèê êå÷èääÿí èñòèôàäÿ åòìÿéÿ áàøëàéûá. Ñààòëàð èëê äÿôÿ
1908-úè èëäÿ Áþéöê Áðèòàíèéàäà ÷ÿêèëèá. Ðóñèéà èñÿ èëê äÿôÿ 1917-úè èëäÿ
éàé âàõòûíà êå÷èá.
Ôÿñèëëÿðÿ óéüóíëàøìàã
ö÷öí ñààò äÿéèøèêëèéè...
Ùÿð èë ôÿñèëëÿðè ãîâóøäóðàí ìàðò âÿ
îêòéàáð àéëàðûíäà ñààòëàðûí ÷ÿêèëìÿñè
ÿòðàôûíäà ìöçàêèðÿëÿð ãûçûøûð. Áÿçèëÿðè
áóíóí ôàéäàñûíû èñðàðëà âóðüóëàìàüà
÷àëûøàðêÿí, äèýÿð áèð ãðóï èñÿ ñààòëàðûí
÷ÿêèëìÿñèíèí çÿðÿðèíè ñöáóò åòìÿê
ö÷öí úàíôÿøàíëûã åäèðëÿð.
Àëèìëÿð èääèà åäèðëÿð êè, ñààòëàðûí
÷ÿêèëìÿñè áèð íå÷ÿ úÿùÿòäÿí ôàéäàëûäûð. ßââÿëà, ýöí èøûüûíäàí äàùà ÷îõ
éàðàðëàíìàãëà èãòèñàäèééàòà äÿñòÿê
âåðìÿê îëàð. Ìÿñÿëÿí, þòÿí èë Òöðêèéÿ
Åíåðæè Íàçèðëèéèíèí àëèìëÿðè òÿðÿôèíäÿí
àïàðûëàí àðàøäûðìàëàð ñöáóò åäèá êè,
ñààòëàðûí ÷ÿêèëìÿñè ùÿð èë 600-700 ìèëéîí êèëîâàòò åëåêòðèê åíåðæèñèíÿ ãÿíàÿòÿ èìêàí âåðèð.
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ñòàíäàðòëàøäûðìà, Ìåòðîëîýèéà âÿ Ïàòåíò
öçðÿ Äþâëÿò Êîìèòÿñèíèí ìÿòáóàò õèäìÿòèíèí ðÿùáÿðè Ôàçèë Òàëûáëû èñÿ áèëäèðèá êè, ÷àëûøäûüû ãóðóì þëêÿìèçäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí éàé âÿ ãûø âàõòëàðûíà êå÷èäÿ íÿçàðÿò åäèð: “Ìÿëóìäóð êè, Íàçèðëÿð Êàáèíåòèíèí éàé âàõòûíûí òÿòáèã åäèëìÿñè ùàããûíäà 1997-úè èë 17
ìàðò òàðèõëè ãÿðàðûíà ÿñàñÿí, ùÿð èë
ìàðò àéûíûí ñîí áàçàð ýöíö ÿãðÿáëÿðèí áèð ñààò ãàáàüà ÷ÿêèëìÿñè èëÿ
éàé âàõòûíà êå÷èëèð. Ùÿð èë îêòéàáð
àéûíûí ñîí áàçàð ýöíö èñÿ ÿãðÿáëÿðèí áèð ñààò ýåðè ÷ÿêèëìÿñè èëÿ éàé
âàõòû ëÿüâ åäèëèð. Îõøàð ïðàêòèêà
äöíéàíûí áèð ÷îõ þëêÿëÿðèíäÿ òÿòáèã
åäèëñÿ äÿ, áó öñóëäàí èñòèôàäÿ åòìÿéÿí þëêÿëÿð äÿ àç äåéèë.
Éàé âàõòûíà êå÷èäèí ùÿéàòà êå÷èðèëäèéè þëêÿëÿðäÿ ÿñàñÿí èãòèñàäè ñÿìÿðÿëèëèê ÿñàñ êèìè ýþòöðöëöð. Áÿçè
åêñïåðòëÿðèí ãÿíàÿòèíÿ ýþðÿ, ñààòëàðûí èðÿëè - ýåðè ÷ÿêèëìÿñè ìöñáÿò èãòèñàäè åôôåêò âåðèð. Áåëÿ êè, áó ãàíóíóí òÿòáèã îëóíäóüó þëêÿëÿðäÿ, î
úöìëÿäÿí, Àçÿðáàéúàíäà åëåêòðèê
åíåðæèñèíèí èëëèê èñòèôàäÿñèíÿ òÿõìè-
Íþâáÿòè à÷ûã äÿðñäÿ Ãàõ ðàéîíóíóí
Áàéäàðëû, Ãàðàòàëà âÿ Ãûï÷àã êÿíäëÿðè
òàì îðòà ìÿêòÿáëÿðèíèí ÕÛ ñèíèô
øàýèðäëÿðè èøòèðàê åäèáëÿð
Äöíéà õàëãëàðû áó ýöí äÿ ÉàÕàëãûìûçûí Öìóììèëëè ëèïîíèéàäàêû íöâÿ ðåàêòîðóíóí
äåðè Ùåéäÿð ßëèéåâèí ùÿéàò
íÿí 2 ôàèçÿäÿê ãÿíàÿò îëóïàðòëàìàñûíäàí âÿ îíäàí ñîíðà
âÿ ôÿàëèééÿòèíèí, çÿíýèí èðñèíóð. Áó ãÿíàÿò åéíè çàéàðàíìûø ÷îõ òÿùëöêÿëè âÿçèééÿòíèí þéðÿíèëìÿñè ìÿãñÿäè èëÿ
ìàíäà åêîëîýèéàéà äà
äÿí äàíûøûð. ßëáÿòòÿ êè, áó þëêÿäÿ
Ãàõ øÿùÿðèíäÿêè Ùåéäÿð
ìöñáÿò òÿñèð ýþñòÿðèð.
áàø âåðìèø çÿëçÿëÿäÿí ñîíðà íößëèéåâ Ìÿðêÿçèíäÿ ðàéîíóí
âÿ ñûçûíòûñûíûí ãàðøûñûíûí àëûíìà×öíêè åëåêòðèê åíåðæèöìóìòÿùñèë ìÿêòÿáëÿðèíèí
ñûíûí ãåéðè-ìöìêöí îëìàñû íÿòèñèíÿ ãÿíàÿò àòìîñÕÛ ñèíèô øàýèðäëÿðèíÿ ìöÿéúÿñèíäÿ îðòàéà ÷ûõìûø âÿçèééÿò
ôåðÿ àòûëàí òóëëàíòûëàéÿí îëóíìóø ìþâçóëàð öçðÿ à÷ûã òàðèõ äÿðñëÿðèíèí êå÷èðèëìÿùÿð êÿñè àòîì åëåêòðèê ñòàíñèéàëàðûí ìèãäàðûíû äà
ñè ìöâÿôôÿãèééÿòëÿ äàâàì åäèð.
ðû (ÀÅÑ) ùàããûíäà áèð
àçàëòìûø îëóð. ÀâðîÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, “Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåäàùà äöøöíìÿéÿ âàïà Èòòèôàãû þëêÿëÿðè âÿ
âèí
èäåéàëàðû
ìöàñèð
Àçÿðáàéúàíûí
ñîñèàë-èãòèñàäè
èíêèøàôûíûí
äàð åòäè. Êèëîìåòðëÿðëÿ
ÀÁØ-ûí ÿêñÿð øòàòëàðû
òÿìèíàò÷ûñûäûð” ìþâçóñóíà ùÿñð îëóíàí íþâáÿòè à÷ûã äÿðñäÿ
“þëö çîíàëàð”ûí éàðàíùÿð èë áó öñóëäàí ôàéäàëàðàéîíóí Áàéäàðëû, Ãàðàòàëà âÿ Ãûï÷àã êÿíäëÿðè òàì îðòà
ìàñûíû, îí ìèíëÿðëÿ èííûð.
ìÿêòÿáëÿðèíèí ÕÛ ñèíèô øàýèðäëÿðè èøòèðàê åäèáëÿð.
ñàíûí þç åâèíäÿí êþ÷Áó èë äÿ þëêÿìèçäÿ åéíè øÿêèëäÿ
À÷ûã äÿðñè Çÿéÿì êÿíä òàì îðòà ìÿêòÿáèíèí òàðèõ ìöÿëëèìÿñèíè, ùÿëÿ áóíäàí
ìàðò àéûíûí ñîí áàçàð ýöíö ñààòëàð
ìè Ðþâøÿí Ñàëàìîâ àïàðûá.
ñîíðà îí èëëèêëÿð ÿðçèíäÿ
áèð ñààò ãàáàüà ÷ÿêèëÿúÿê âÿ þëêÿäÿ
Øàýèðäëÿð ÿââÿëúÿ Ùåéäÿð ßëèéåâ Ìÿðêÿçèíäÿ Öìóììèëëè
ðàäèàñèéàíûí òÿñèðèíäÿí
éàé âàõòûíà ýèðèëìèø îëàúàã. Áèçäÿ
ëèäåðèí ùÿéàò âÿ ôÿàëèééÿòèíè ÿêñ åòäèðÿí çÿíýèí åêñïîçèñèéà
ùÿìèí ÿðàçèëÿðäÿ éàøàäÿ áÿçÿí éàé âàõòûíà êå÷èäèí ëÿüâè
èëÿ òàíûø îëóáëàð.
éûøûí îëìàéàúàüûíû íÿèëÿ áàüëû ìöÿééÿí ôèêèðëÿð ñÿñëÿíäèðèÒÿäðèñ ïðîñåñèíäÿ øàýèðäëÿð Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèçÿðÿ àëäûãäà, èëê îëàðàã,
ëèð. Àììà ùàë-ùàçûðäà Àçÿðáàéúàí
éåâèí Àçÿðáàéúàíäà áàçàð èãòèñàäèééàòûíà êå÷èäè øÿðòëÿíäèäèããÿò ìÿðêÿçèíÿ ×åðÐåñïóáëèêàñûíûí Íàçèðëÿð Êàáèíåòèðÿí ôÿàëèééÿòè, èãòèñàäèééàòäà áàçàð ìöíàñèáÿòëÿðèíèí òÿøÿêíîáë, äàùà ñîíðà èñÿ
íèí ãÿðàðû ãöââÿäÿäèð âÿ áèç äÿ áó
êöëöíöí ïðèîðèòåò èñòèãàìÿò êèìè ìöÿééÿí îëóíìàñû, Óëó þíÌåòñàìîð ÀÅÑ-ëÿð ýÿãÿðàðûí èúðàñûíà íÿçàðÿò åäèðèê”.
äÿðèí 1993-úö èëèí èéóíóíäà Àçÿðáàéúàíäà èêèíúè äÿôÿ ñèéàëèð.
ñè ùàêèìèééÿòÿ ãàéûäûøûíäàí ñîíðà äöíéà èãòèñàäèééàòûíà èíÕàòûðëàòìàã éåðèíÿ äöøÿð êè,
Éàé âàõòûíà êå÷èä çàìàíû
òåãðàñèéàíûí ýöúëÿíìÿñè, õàðèúè èíâåñòîðëàðûí þëêÿéÿ úÿëá
×åðíîáë ãÿçàñû çàìàíû 7000-ÿ
ñÿùÿðëÿð åðêÿí îéàíìàã
åäèëìÿñè, 1995-úè èëäÿí áàøëàéàðàã þçÿëëÿøäèðìÿíèí ùÿéàòà
éàõûí èíñàí ùÿëàê îëäó, 25000 èíêå÷èðèëìÿñè, ìàêðîèãòèñàäè ñàáèòëèéèí éàðàäûëìàñû âÿ äèýÿð
èíñàíëàðà îëäóãúà
ñàí ýöúëö ðàäèàñèéà íÿòèúÿñèíäÿ
ìÿñÿëÿëÿð áàðÿäÿ äîëüóí ìÿëóìàòëàð ÿëäÿ åäèáëÿð.
þìöðëöê øèêÿñò îëäó, îí ìèíëÿðëÿ
ìöñáÿò òÿñèð ýþñòÿðèð...
Øàýèðäëÿðÿ ñàùèáêàðëûüûí èíêèøàôûíà äàèð Äþâëÿò Ïðîãðàìûèíñàí èñÿ ñîíñóç ãàëäû. Áó ôàúèÿÙÿêèì - êàðäèîëîã Ãàëèá Áàüûðîâóí
íûí ãÿáóë îëóíìàñû, ìèëëè íåôò ñòðàòåýèéàñûíûí ÿñàñûíûí ãîéóëäÿí ñîíðà ×åðíîáëäà äîüóëàí
ôèêðèíúÿ éàé âàõòûíà êå÷èä ñàüëàìëûüà
ìàñû, “ßñðèí ìöãàâèëÿñè”íèí èìçàëàíìàñû, Áàêû-Òáèëèñè-Úåéóøàãëàðûí 90 ôàèçèíäÿ ÿëèëëèê éàðàùàí ÿñàñ èõðàú íåôò êÿìÿðèíèí òèêèíòèñèíÿ áàøëàíûëìàñû, àãðàð
îëäóãúà õåéèðëèäèð: “Äöçäöð, èëê äþâðíûð. Ùàäèñÿäÿí íå÷ÿ èëëÿð êå÷ñÿ
ñàùÿäÿ èñëàùàòëàðûí ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè, ñîñèàë ñèéàñÿò âÿ äèëÿðäÿ áÿçÿí èíñàíëàðûí áèîëîæè ðåæèäÿ, ðàäèàñèéàíûí ôÿñàäëàðû ùÿëÿ äÿ
ýÿð ìÿñÿëÿëÿð, ùÿì÷èíèí Óëó þíäÿðèí ñîñèàë-èãòèñàäè ñèéàñÿò
ìèíäÿ òàðàçëûüûí ïîçóëìàñû ùàëëàðû
Àâðîïàäà äîëàíìàãäàäûð.
êóðñóíó óüóðëà äàâàì åòäèðÿí Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí
ìöøàùèäÿ îëóíóð. Áóíà èñÿ äàùà
Ýþðöíäöéö êèìè, äàèì èíñàíìöñòÿãèë Àçÿðáàéúàíûí äàùà äà ãöäðÿòëÿíìÿñè íàìèíÿ ýþðëûüû òÿùäèä àëòûíäà ñàõëàéàí ÀÅÑ÷îõ àçéàøëûëàðûí âÿ éàøëû íÿñëèí íöäöéö íÿùÿíý èøëÿð áàðÿäÿ ýåíèø âÿ ÿòðàôëû ìÿëóìàò âåðèëèá.
ëÿð, õöñóñèëÿ äÿ, èñòèñìàð ìöääÿòè
ìàéÿíäÿëÿðèíèí ðåàêñèéà âåðäèéèíè
Ôåâðàëûí ÿââÿëèíäÿí äàâàì åäÿí à÷ûã äÿðñëÿðäÿ èíäèéÿáàøà ÷àòìûøëàð íÿèíêè éåðëÿøäèéè
äåéèðëÿð. Àììà àðòûã îðãàíèçìè êèôàäÿê ðàéîíóí 30 öìóìòÿùñèë ìÿêòÿáèíäÿí 540 íÿôÿð ÕÛ ñèíèô
áþëýÿ, ùÿòòà áöòþâ áèð ãèòÿ ö÷öí
éÿò ãÿäÿð ýöúëö îëàí îðòà éàøëû èíøàýèðäè èøòèðàê åäèá.
òÿùëöêÿëÿð éàðàäûð. Áó ñûðàäà áèñàíëàðäà èñÿ áó ùàëëàð áèð î ãÿäÿð äÿ
ðèíúè îëàðàã, Åðìÿíèñòàíäà 40 èë
þçöíö ýþñòÿðìèð. Ùÿìèí éàø êàòåäÿíèç âÿ ÁàëÀçÿðáàéþíúÿ òèêèëìèø âÿ áó ýöí òàìàìèëÿ
ãîðèéàñûíà àèä èíñàíëàð äàùà òåç
òèê ðåýèîíëàðûíäà ãàúàíûí èëê ìîáèë îïåòöêÿíìèø Ìåòñàìîð ÀÅÑ äóðóð.
àäàïòàñèéà îëóíóðëàð. Äöøöíöí, ñÿçàíûëìûø íàèëèééÿòëÿðÿ ýþðàòîðó âÿ àïàðûúû ìîáèë èíÉöêñÿê ñåéñìèê çîíàäà éåðëÿùÿð òåçäÿí éóõóäàí îéàíûðñûíûç,
ðÿ ñèéàñè õàòåðíåò ïðîøÿí, êþùíÿëìèø, îëäóãúà òÿùëöèììóíèòåò ýåò-ýåäÿ ýöúëÿíèð.
äèìëÿðÿ, äþâëÿò
âàéäåðè
îëàí
êÿëè òåõíîëîýèéàéà ÿñàñëàÝöí áîéóíúà èñÿ äàùà äà
ìÿìóðëàðûíà, äèï“Áàêúåëë” øèðêÿòè
íàí, áó åëåêòðîñòàíñèéà
ýöìðàù îëóðñóíóç. Åéíè çà- Õÿçÿð-Àâðîïà Èíòåãëîìàòèê íöìàéÿíäÿáöòöí ðåýèîí âÿ éàõûí
ìàíäà éàé âàõòûíà êå÷èä ðàñèéà Èøýöçàð Êëóáóëèêëÿðèí, äþâëÿò øèðêÿòãîíøó þëêÿëÿð ö÷öí áþçàìàíû ñÿùÿðëÿð åðêÿí íóí òÿñèñ åòäèéè “Úàñïèëÿðèíèí âÿ þçÿë øèðêÿòëÿ- éöê òÿùäèääèð. Îðàäàêû
îéàíìàã èíñàíëàðà îë- àí Åíåðýé Èíòåýðàòèîí
ðèí ðÿùáÿðëÿðèíÿ òÿãäèì ùÿð ùàíñû ãÿçàíûí
äóãúà ìöñáÿò òÿñèð ýþñ- Àwàðä - 2014” ìöêàôàòûíûí
åäèëèð.
íÿòèúÿëÿðè ùÿääèíäÿí
òÿðèð. Îêñèýåíÿ îëàí òÿ- ñàùèáè îëóá. “Èëèí ìîáèë îïåÕàòûðëàäàã êè, òÿãäèìåò- àðòûã ôàúèÿëè îëà áèëÿð.
ëÿáàòû þäÿéèð âÿ òÿìèç
Î, èñòèñìàð ìöääÿòèíè ùÿëÿ 10 èë þíúÿ
ùàâà ãÿáóë åäèðñèíèç êè,
áàøà
âóðìàñûíà
áó äà ñèçäÿ õîø ÿùâàëáàõìàéàðàã, áåéðóùèééÿ éàðàäûð. Áóíóí
íÿëõàëã áèðëèê íàðàíÿéè ïèñäèð êè?
ùàòëûüû
àðàäàí ãàëäûðìÿ
ìÿðàñèìèíäÿ
Ïðåçèäåíò
Àäìèíèñòðàñèéàðàòîðó”
íîìèíàñèéàñûíäà
ãàëèá
îëàí
“ÁàêÁóíäàí áàøãà èñòèðàñûíûí Èúòèìàè-ñèéàñè ìÿñÿëÿëÿð øþáÿñèíèí ìàã èñòÿìèð, öñòÿëèê,
ùÿò ýöíöíäÿí áàøëàéà- úåëë” øèðêÿòè àðòûã ö÷öíúö äÿôÿäèð êè, áó ìöîíóí áàüëàíìàñû ÿâÿìöäèðè ßëè Ùÿñÿíîâ, Ìèëëè Ìÿúëèñèí Èãòèñàðàã èíñàíëàð þç ýöíäÿëèê êàôàòà ëàéèã ýþðöëöð.
çèíÿ,
Åðìÿíèñòàíà ÀÅÑäè
ñèéàñÿò
êîìèòÿñèíèí
ñÿäðè,
àêàäåìèê
Ãåéä
åäÿê
êè,
Áåéíÿëõàëã
“Úàñïèàí
ðåæèìëÿðèíè êîððåêòÿ åòñÿëÿð
èí
ôÿàëèééÿòèíè
2026-úû èëÿ
Çèéàä
Ñÿìÿäçàäÿ,
ðàáèòÿ
âÿ
éöêñÿê
Åíåðýé
Èíòåýðàòèîí
Àwàðä”
ìöêàôàòû
âÿ ñààòëàðûí ÷ÿêèëäèéè ýåúÿ ÿâãÿäÿð äàâàì åòäèðìÿê
òåõíîëîýèéàëàð
íàçèðèíèí
ìöàâèíè
Èëäöíéàíûí
50
þëêÿñèíäÿ
èíòåðíåò
âÿëêè ýöíëÿðÿ íèñáÿòÿí éàðûì
ö÷öí äÿñòÿê âåðèð. Ëàêèí Åðòèìàñ Ìÿììÿäîâ, øèðêÿò ðÿùâàñèòÿñèëÿ êå÷èðèëìèø ñîðüóíóí
ñààò òåç éàòñàëàð, óéüóíëàøìà
ìÿíèñòàíà áó èøäÿ äÿñòÿê âåðÿíáÿðëÿðè, èúòèìàèééÿò íöìàíÿòèúÿëÿðèíÿ ÿñàñÿí ñîí áèð
ïðîáëåìèíè äÿ ìèíèìóìà åíäèðÿ áèëÿð áàøà äöøìÿëèäèðëÿð êè, ùÿëÿ
éÿíäÿëÿðè èøòèðàê åäèáëÿð.
èëäÿ Õÿçÿð äÿíèçè-Ãàðà
ëÿðëÿð”.
þòÿí ÿñðèí 80-úè èëëÿðèíäÿ Åðìÿíèñòàíäà áàø âåðìèø çÿëçÿëÿäÿí
ÎÊÒÀÉ
Ñÿëèì Ëîüìàíîüëó
“Áàêúåëë” øèðêÿòè “Èëèí ìîáèë îïåðàòîðó” îëäó
ÀÕÚÏ-“Ìöñàâàò” ñàâàøûíäà éåíè ìÿ
“Ñèéàñè ôÿàëèééÿòëÿðèíè” éàëíûç Àçÿðáàéúàí äþâëÿòèíèí âÿ õàëãûíûí ìàðàãëàðûíà ÿêñ ìþâãåéÿ êþêëÿìèø, ñàòãûíëàð êëóáó îëàí “Ìèëëè øóðà”äà þçöíö úÿìèééÿòÿ
“ìöòòÿôèã” êèìè òÿãäèì åäÿí ðàäèêàë ìöõàëèôÿò ïàðòèéàëàðûíûí ÿñàñ ìÿãñÿäëÿðè àðòûã òàì àéäûíëûüà ãîâóøóð. Áÿëëè îëóð êè, áèð
ìöääÿò þíúÿ ãîíäàðìà “øóðà”äà éåð àëàí
ÀÕÚÏ, “Ìöñàâàò” êèìè ïàðòèéàëàð, î úöìëÿäÿí, “Åë” ùÿðÿêàòûíûí ÿñàñ ìÿãñÿäè ñàäÿúÿ ðàäèêàë äöøÿðýÿäÿêè ÿíÿíÿâè îéóíëàðûíû äàâàì åòäèðìÿê, õàðèúè åðìÿíèïÿðÿñò äàèðÿëÿðèí ÿëè èëÿ ïóë ãàçàíìàã, àíòèàçÿðáàéúàí÷û ìÿðêÿçëÿðèí ñèôàðèøëÿðèíè éåðèíÿ éåòèðìÿêäÿí èáàðÿò îëóá. “Ìèëëè øóðà”
òðàýèêîìåäèéàñûíûí àðäûíäàí éîëëàðû àéðûëàí “ìåùðèáàí äöøìÿíëÿð” áó ýöí àéðû-àéðûëûãäà áèð-áèðèëÿðèíÿ ãàðøû úÿáùÿ à÷ûáëàð
âÿ ãàðøûëûãëû îëàðàã ÿêñ òÿðÿôèí “áîñòàíûíû
äàøëàìàãëà” ìÿøüóëäóðëàð. Òÿáèè êè, èëëÿðäèð åéíè ññåíàðè èëÿ þçëÿðèíè ñèéàñè ñÿùíÿäÿ ñàõëàìàüà ÷àëûøàí áó òÿøêèëàòëàðûí áèðáèðèëÿðèíÿ ãàðøû íöìàéèø åòäèðäèêëÿðè ãåéðèñÿìèìèëèéèí êþêöíäÿ ìöÿééÿí ñÿáÿáëÿð
äóðóð. Õàðèúè äàèðÿëÿðäÿí õÿéàíÿò ãàðøûëûüûíäà ÿëäÿ îëóíàí ìàääè âÿñàèòèí ãàðøû
òÿðÿôèí ÿëèíÿ êå÷ìÿìÿñè ö÷öí ðàäèêàëëàð
ùàíñû éîëà ýÿëäè áàø âóðóðëàð.
Ìÿëóì îëäóüó êèìè, “Ìèëëè øóðà” éàðàíàí çàìàí õàðèúäÿí ýÿëÿí ïóëëàð õàòèðèíÿ
“ãÿðáëè àüàëàðûíà” àðõà ÷åâèðÿí ðàäèêàë äöøÿðýÿ íöìàéÿíäÿëÿðè ôÿðãëè äàèðÿëÿðÿ õèäìÿò÷èëèê åòìÿéÿ áàøëàäûëàð. Àììà ñîíðàäàí “ìöòòÿôèãëÿð” àðàñûíäàêû ôèêèð àéðûëûüû
“øóðà”äà ïàð÷àëàíìàíû òàì øÿêèëäÿ ðåàëëàøäûðäû. Áó ýöí äÿ ðàäèêàë äöøÿðýÿ òÿìñèë÷èëÿðè ãàðøûëûãëû ñóðÿòäÿ áèð-áèðèëÿðèíè õÿéàíÿòêàð åëàí åäèðëÿð. Ìÿñÿëÿí, áèð ìöääÿò þíúÿ Ìöñàâàò Ïàðòèéàñûíûí “äöøöíúÿ
ìÿðêÿçè” àäëû ëàéèùÿñèíèí ýöíäÿìÿ ýÿë-
Åðìÿíèñòàíûí Àòîì Åëåêòðèê Ñòàíñèéàñû áöòöí
ðåýèîí âÿ éàõûí ãîíøóëàð ö÷öí áþéöê òÿùäèääèð
ìÿñè èëÿ ÀÕÚÏ éåíèäÿí þç êþùíÿ
“ùàâàñûíû” ÷àëìàüà áàøëàäû âÿ
“øóðà”äàí êÿíàðäà ðåàë ìöõàëèôÿòèí îëìàäûüûíû äèëÿ ýÿòèðäè.
Ìàðàãëûäûð êè, “øóðà”äàí êÿíàðäà þçöíö “òÿñäèã åòìÿéÿ” ÷àëûøàí, ÀÕÚÏ-íèí õÿéàíÿò èòòèùàìû
èëÿ öç-öçÿ ãàëàí ïàðòèéà âÿ òÿøêèëàòëàð ß.Êÿðèìëèéÿ ãàðøû áèðëÿøìÿéÿ ãÿðàð âåðèáëÿð. Àðòûã Ìöñàâàò
Ïàðòèéàñû âÿ “Åë” ùÿðÿêàòû àðàñûíäà ÿìÿêäàøëûã ñàçèøèíèí èìçàëàíìàñû èëÿ áàüëû ïðèíñèïèàë
ðàçûëûã äà ÿëäÿ îëóíóá. Áó
áàðÿäÿ à÷ûãëàìà âåðÿí Ìöñàâàò Ïàðòèéàñû ôóíêñèîíåðè
Ýöëàüà Àñëàíëû äåéèá êè, ùàçûðäà ùÿð èêè òÿðÿôèí íöìàéÿíäÿëÿðèíèí èøòèðàêû èëÿ ÿìÿêäàøëûã
ñàçèøèíèí ëàéèùÿñè ùàçûðëàíûð. Ñàçèøèí àïðåë
àéûíäà èìçàëàíìàñû íÿçÿðäÿ òóòóëóá.
Áó ìÿãàìäà, îðòàéà áèð ñûðà ñóàëëàð
÷ûõûð. Ýþðÿñÿí, âàõòèëÿ áèð-áèðèíè ãÿáóë åòìÿéÿí áó òÿøêèëàòëàðû áèð òàâàí àëòûíäà
áèðëÿøäèðÿí ùàíñû ìàðàãëàðäûð? “Åë” ùÿðÿêàòû èëÿ èðîíèê äèëäÿ äàíûøàí “Ìöñàâàò”
ôóíêñèîíåðëÿðèíèí áó “ÿìÿêäàøëûã” àðçóñó ùàðàäàí äîüóð?
Òÿáèè êè, ùÿð çàìàí îëäóüó êèìè, áó
äÿôÿ äÿ Ìöñàâàò Ïàðòèéàñûíûí ÿçÿëè äöøìÿíè ÀÕÚÏ-éÿ ãàðøû “Åë” ùÿðÿêàòû êàðòûíäàí èñòèôàäÿ åòìÿñèíèí àðõàñûíäà ìàääè
ìàðàãëàð äàéàíûð. Ýöíäÿ áèð ñèìàéà äöøÿí ðàäèêàë äöøÿðýÿíèí ãåéðè-ñÿìèìèëèê
àçàðû éåíÿ äÿ äàâàì åòìÿêäÿäèð. ßí
ÿñàñû èñÿ áóäóð êè, ðàäèêàë ìöõàëèôÿòèí áó
îéóíëàðû éàëíûç õàðèúè ãðóïëàðûí ìàääè èàíÿëÿðèíè ÿëäÿ åòìÿéÿ ùåñàáëàíûð. Äöíÿíÿ
ãÿäÿð áèð-áèðèíè òÿùãèð åäÿí ïàðòèéà òÿìñèë÷èëÿðèíèí áó ýöí “ìöòòÿôèãëèéÿ” ãÿäÿì
ðùÿëÿ
ãîéìàñû îëäóãúà ýöëöíú áèð
ìÿíçÿðÿ éàðàäûð âÿ áÿëëè îëóð
êè, àíòè-àçÿðáàéúàí÷û ãöââÿëÿð ðàäèêàë äöøÿðýÿíè
ùàíñû ñèìàäà ýþðìÿê èñòÿéèðñÿ, äöøÿðýÿ ùÿìèí ñèôÿòè
àëûð. ×îõ óçàüà ýåòìÿéÿ åùòèéàú éîõäóð. Áèð èë þíúÿ áèð-áèðèëÿðèíÿ “ìöòòÿôèã” äåéÿíëÿð ñîíðàäàí
ãàíëû äöøìÿíÿ ÷åâðèëäèëÿð. Èíäè èñÿ îíëàð
éåíèäÿí “ÿìÿäàøëûüà úàí àòûðëàð”.
Ùÿãèãÿòÿí äÿ “Ìöñàâàò” âÿ ÀÕÚÏ, î
úöìëÿäÿí, “Åë” ùÿðÿêàòû àäëàíàí òÿøêèëàòûí ìÿãñÿäè þç äöøÿðýÿäàøëàðûíà äà, úÿìèééÿòÿ äÿ éàõøû áÿëëèäèð. Þçöíö “ñèéàñÿò÷è” àäëàíäûðàí áó ãóðóìëàðûí ðÿùáÿðëÿðè äþâëÿòèí, ìèëëÿòèí ìàðàãëàðûíû àëâåð
ïðåäìåòèíÿ ÷åâðèáëÿð âÿ þç øÿõñè ìÿíàôåëÿðèíè ùÿéàòà êå÷èðìÿê ö÷öí áöòöí âàñèòÿëÿðäÿí èñòèôàäÿ åäèðëÿð. Õàðèúè äàèðÿëÿð
èñÿ îíëàðäàí õÿéàíÿò ïëàíëàðûíäà èñòèôàäÿ îëóíìàñûíûí ìöìêöíëöéöíö äÿðê
åäèð âÿ áóíäàí äà ìÿùàðÿòëÿ éàðàðëàíûð.
Áó áàõûìäàí, ðàäèêàë ìöõàëèôÿòèí õàëãû
÷àøäûðìàã âÿ ÿí ÿñàñû èñÿ õàðèúè ãöââÿëÿðäÿí ìàëèééÿ ãîïàðìàã ö÷öí ùàçûðëàäûüû “ìöòòÿôèãëèê” øîóëàðû îíëàðûí ÿñë êèìëèêëÿðèíè îðòàéà ÷ûõàðûð.
Èñà Ãÿìáÿð ßëè
Êÿðèìëèéÿ ãàðøû “Åë”
ùÿðÿêàòû èëÿ áèðëÿøìÿéÿ
ãÿðàð âåðäè
Ïÿðâèç ÑÀÄÀÉÎÜËÓ
ñîíðà ÀÅÑ-èí âÿçèééÿòè àüûðëàøûá.
Àòîì Åíåðæèñè öçðÿ Áåéíÿëõàëã
Àýåíòëèéèí (ÌÀÃÀÒÅ) Ìåòñàìîðóí èêèíúè ðåàêòîðóíóí âÿçèééÿòèíÿ äàèð ùåñàáàòûíäà ýþñòÿðèëèð êè,
ðåàêòîðóí ýöúëÿíäèðèëìÿñè ö÷öí
ìöÿééÿí ðåêîíñòðóêñèéà èøëÿðè
àïàðûëìàëû, ñòàíñèéà òÿùëöêÿñèç èø
ðåæèìèíÿ ýÿòèðèëìÿëèäèð. ßôñóñëàð
îëñóí êè, Åðìÿíèñòàíûí ùÿìèí èøëÿðè ýþðìÿñè ö÷öí ìàääè èìêàíû
éîõäóð âÿ ñÿíÿääÿ ýþñòÿðèëÿí èøëÿðèí ùå÷ áèðè ýþðöëìÿéèá. ßýÿð
çÿëçÿëÿ íÿòèúÿñèíäÿ ñòàíñèéàíûí
êîììóíèêàñèéà, èäàðÿåòìÿ, ñîéóòìà ñèñòåìëÿðè 1-2 äÿãèãÿ
ìöääÿòèíäÿ äàéàíñà, ðåàêòîð ãûçàð âÿ òåìïåðàòóð 2000-2500 äÿðÿúÿéÿ ãàëõàð. Áó èñÿ ðàäèîàêòèâ
ñûçìàíûí áàø âåðìÿñèíÿ ñÿáÿá
îëàð. Òÿáèè êè, áó äà Úÿíóáè Ãàôãàç âÿ Ãàðà äÿíèç ùþâçÿñè ö÷öí
áþéöê òÿùëöêÿëÿð éàðàäà áèëÿð. Áó
çàìàí úàâàáû ìöòëÿã ëàçûìëû îëàí
ñóàë îðòàéà ÷ûõûð: Ôóêóñèìà êèìè
ìöàñèð ÀÅÑ-äÿ áàø âåðìèø ãÿçàíûí àüûð íÿòèúÿëÿðèíè Éàïîíèéà êèìè ñóïåð èíêèøàô åòìèø þëêÿ àëà
áèëìÿäèéè ùàëäà õàðèúè èàíÿëÿð ùåñàáûíà éàøàéàí Åðìÿíèñòàí áåëÿ
áèð âÿçèééÿòÿ äöøäöêäÿ íÿ åäÿúÿê? Áó ñÿáÿáäÿí äÿ, áöòöí
äöíéà õöñóñèëÿ äÿ, Àâðîïà, åëÿ
Ðóñèéàíûí þçö äÿ Åðìÿíèñòàíà
Ìåòñàìîðóí áàüëàíìàñû èëÿ áàüëû òÿçéèãëÿð åòìÿëèäèð.
Àçÿðáàéúàí áó ýöí áó òÿùëöêÿ èëÿ ÿëàãÿäàð äöíéà äþâëÿòëÿðèíè, áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðû ìÿëóìàòëàíäûðûð. Åëÿ Ïðåçèäåíò Èëùàì
ßëèéåâèí Ùààãàäà êå÷èðèëìèø ÛÛÛ
Íöâÿ Òÿùëöêÿñèçëèéè ñàììèòèíäÿ
Ìåòñàìîð ÀÅÑ-èí éàðàòäûüû òÿùëöêÿäÿí äàíûøàðàã áèëäèðèá êè, áó
ÀÅÑ áöòöí ðåýèîí âÿ éàõûí ãîíøóëàð ö÷öí áþéöê òÿùäèääèð: “Îðàäàêû ùÿð ùàíñû ãÿçàíûí íÿòèúÿëÿðè ôàúèÿëè îëàúàã. Ëàêèí áåéíÿëõàëã íàðàùàòëûüû àðàäàí ãàëäûðìàã âÿ áó åëåêòðîñòàíñèéàíû
áàüëàìàã ÿâÿçèíÿ, Åðìÿíèñòàí
ùÿìèí Àòîì Åëåêòðèê Ñòàíñèéàñûíûí ôÿàëèééÿòèíè 2026-úû èëÿ ãÿäÿð äàâàì åòäèðìÿê ãÿðàðûíà
ýÿëèá, áàõìàéàðàã êè, î, éöêñÿê ñåéñìèê çîíàäà éåðëÿøèð âÿ
êþùíÿëìèø, îëäóãúà òÿùëöêÿëè
òåõíîëîýèéàéà ÿñàñëàíûð”.
Áóíóíëà áåëÿ, Àçÿðáàéúàí áèð
äàùà íöìàéèø åòäèðèð êè, ðåýèîíäà
âÿ áöòöí äöíéàäà íöâÿ òÿùëöêÿñèçëèéèíèí ýöúëÿíäèðèëìÿñèíÿ àèä
ìÿñÿëÿëÿð öçðÿ áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàð âÿ òÿðÿôäàøëàðû èëÿ àïàðäûüû
ÿìÿêäàøëûüûí äàâàì åòäèðèëìÿñè,
íöâÿ âÿ ðàäèîàêòèâ ìàòåðèàëëàðûí
ãåéðè-ãàíóíè äþâðèééÿñèíäÿí èðÿëè
ýÿëÿí ùÿäÿëÿðèí àçàëäûëìàñû èøèíÿ
ñàäèãäèð. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí
ñþçëÿðèëÿ äåñÿê, Àçÿðáàéúàí íöâÿ òÿùëöêÿñèçëèéèíèí áèð ÷îõ àñïåêòëÿðè öçðÿ ÌÀÃÀÒÅ
èëÿ ôÿàë ÿìÿêäàøëûã åäèð
âÿ þëêÿìèçèí èøòèðàê÷û
äþâëÿò îëäóüó Íöâÿ
Òåððîð÷óëóüóíà ãàðøû
Ìöáàðèçÿ öçðÿ Ãëîáàë
Òÿøÿááöñöí íöâÿ òÿùëöêÿñèçëèéèíèí ìþùêÿìëÿíäèðèëìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ ÁÌÒ-íèí ýþñòÿðäèéè ñÿéëÿðè äÿñòÿêëÿéèð.
Ìÿñÿëÿí, Àçÿðáàéúàí áó
éàõûíëàðäà íöâÿ, êèìéÿâè âÿ áèîëîæè ñèëàùëàðûí âÿ îíëàðûí ÷àòäûðûëìà
âàñèòÿëÿðèíèí éàéûëìàìàñû ñàùÿñèíäÿ ýþðäöéö íþâáÿòè òÿäáèðëÿð
ùàããûíäà éåíè ùåñàáàòûíû ÁÌÒ-éÿ
òÿãäèì åäèá. Ùÿì÷èíèí, 2012-úè èëäÿ ÁÌÒ-íèí Òÿùëöêÿñèçëèê Øóðàñûíäà ñÿäðëèéè çàìàíû Àçÿðáàéúàí
áåéíÿëõàëã òåððîð÷óëóã, î úöìëÿäÿí íöâÿ òåððîð÷óëóüó ìÿñÿëÿëÿðèíÿ àèä ìöçàêèðÿëÿð òÿøêèë åäèá.
Ëàêèí òÿÿññöôëÿð îëñóí êè,
Àçÿðáàéúàíûí áåéíÿëõàëã ñÿâèééÿäÿ òàíûíìûø ÿðàçèñèíèí 20 ôàèçèíèí Åðìÿíèñòàí òÿðÿôèíäÿí èøüàëû
âÿ àçÿðáàéúàíëûëàðà ãàðøû àïàðûëìûø åòíèê òÿìèçëÿìÿ ñèéàñÿòè ñÿáÿáèíäÿí þëêÿìèçèí þç ñÿðùÿäëÿðèíèí ìöÿééÿí ùèññÿñèíÿ ëàçûìè
ñÿâèééÿäÿ íÿçàðÿò åòìÿê èìêàíû
éîõäóð. Áó úöð âÿçèééÿò òðàíñìèëëè ìöòÿøÿêêèë úèíàéÿòêàðëûüà, íöâÿ
âÿ ðàäèîàêòèâ ìàòåðèàëëàðûí ãåéðèãàíóíè äàøûíìàñûíà, ùÿì÷èíèí,
ðàäèîàêòèâ òóëëàíòû ìàòåðèàëëàðûíû
áàñäûðìàãëà Àçÿðáàéúàíûí èøüàë
îëóíìóø ÿðàçèëÿðèíèí Åðìÿíèñòàí
òÿðÿôèíäÿí çÿùÿðëÿíäèðèëìÿñèíÿ
øÿðàèò éàðàäûð. Ýþðöíäöéö êèìè,
áó ýöí Åðìÿíèñòàí Úÿíóáè Ãàôãàçäà äåñòàáèëëèê ìÿðêÿçè êèìè
èíêèøàôà, ÿìÿêäàøëûüà âÿ òÿùëöêÿñèçëèéÿ áþéöê òÿùäèä îëàðàã ãàëûð. Åðìÿíèñòàíûí áó úöð ðàäèêàë
ìþâãå òóòìàñû öìóìèëèêäÿ Àâðàñèéà ýåîñòàòåæè ìÿêàíäà íöâÿ
òåððîð÷óëóüóíóí äà éàéûëìàñûíà
ñÿáÿá îëà áèëÿð. Îíà ýþðÿ äÿ, áöòöí äöíéà Ìåòñàìîð ÀÅÑ-íèí
áàüëàíìàñûíà âÿ Àçÿðáàéúàíûí
òîðïàãëàðûíäàí ÷ûõìàñû ö÷öí Åðìÿíèñòàíà òÿçéèãëÿð åòìÿëèäèð.
ßêñ ùàëäà, åðìÿíè ôàøèñòëÿðèíèí
èääèàëàðûíäàí áöòöí äöíéà äþâëÿòëÿðè ÿçèééÿò ÷ÿêÿ áèëÿð.
“Ñÿñ” Àíàëòèê ãðóïó
Ìöñàâàò Ïàðòèéàñû äàõèëè çèääèééÿòëÿðäÿí ãóðòóëà áèëìèð
ãðóïëàøìàëàðûí ùèìàéÿñèíäÿ îëàíëàðûí
ïàð÷àëàíìà ìþâñöìöíÿ öç òóòóð.
Ñèðð äåéèë êè, Àçÿðáàéúàí ñèéàñè ïàëèòìþâãåéèíäÿí ãûúûãëàíàí ýÿíúëÿð
Ìÿùç áó úöð çèääèééÿòëÿð, ùÿì÷èíèí
ðàñûíûí àóòñàéäåðëÿðèíäÿí èáàðÿò îëàí
ñîñèàë øÿáÿêÿäÿ áèð-áèðèëÿðèíè èòòèðàäèêàë ìöõàëèôÿò ãðóïëàðû äàèì áèðí,
èíè
ì÷
ùàì åòìÿéÿ áàøëàéûáëàð. Ïèê
áèðèëÿðè èëÿ ãàðøûäóðìà øÿðàèòèíäÿ
ùÿ
,
ëÿð
åñ
îñ
ïð
ûúû
üûä
Ìÿùç áó úöð äà
÷ûõàí âèðòóàë ñàâàø ÷ÿðîëóáëàð. Áóíóíëà éàíàøû, äàüûäûúû
ñàâàøû ïàðòèéàíûí íþãòÿéÿ
÷èâÿñèíäÿ èòòèùàìëàð äàùà ÷îõ
äöøÿðýÿíè òÿìñèë åäÿí àéðû-àéðû äàõèëäÿêè ãðóïëàøìàëàðûí ãðàíò
òÿøêèëàòëàð, ñèéàñè ïàðòèéàëàð äàõèêèìè ñÿúèééÿëÿíäèðèëÿí ãóðóìó èäåîëîæè ìÿñÿëÿëÿð ÿñàñûíäà
àòû
êèë
òÿø
ëÿð
íú
ýÿ
ñÿñëÿíäèðèëèð. Þíúÿ “àêñèéà” ìÿëèíäÿ äÿ ÿí ìöõòÿëèô çèääèééÿòëÿð
÷åâèðèá
ñÿëÿñèíè ýöíäÿìÿ ýÿòèðÿí ýÿíúìöøàùèäÿ åäèëèá. Õöñóñèëÿ äÿ, Ìöäà ãàðøûäóðìà ïëàòôîðìàñûíà
ëÿð äàùà ñîíðà ãàðøû òÿðÿôè “Ìöñàâàò”ûí
ñàâàò Ïàðòèéàñû äàõèëèíäÿêè ýÿðýèí
èäåîëîýèéàñûíà çèää ìþâãåäÿ äóðìàãñèòóàñèéà ñîí çàìàíëàð ñþçöýåäÿí ãóäà èòòèùàì åäèáëÿð. Ìàðàãëûäûð êè, ùÿð èêè
ðóìóí íöìàéÿíäÿëÿðè òÿðÿôèíäÿí õöñóñè
òÿðÿô äÿ þçöíöí ìöñàâàò÷ûëûã èäåîëîýèîëàðàã ýöíäÿìÿ ýÿòèðèëèð. Áó êîíòåêñòäÿ
éàñû ÿñàñûíäà ÷ûõûø åòäèéèíè äåéèð. Àìíþâáÿòè çèääèééÿò ìþâçóñó áàøãàíëûã
ìà ýþðöíÿí îäóð êè, ìöñàâàò÷ûëûãäàí
éàðûøûäûð. Øöáùÿñèç, áàøãàíëûã ñàâàøû
áÿùñ åäÿí áó äàð êÿñèìèí áó èäåîëîýè“Ìöñàâàò” äàõèëèíäÿêè ýåð÷ÿê ñèòóàñèéàéàäàí çÿððÿ ãÿäÿð àíëàéûøû éîõäóð. Ñàíû ýþñòÿðìÿêëÿ éàíàøû, áó ïàðòèéàíûí
äÿúÿ îëàðàã, áó èäåîëîýèéà ðàäèêàë ìöùàíñû ìàðàãëàð ÿñàñûíäà ôÿàëèééÿò ýþñõàëèôÿò ãðóïëàðû òÿðÿôèíäÿí èñòèñìàð îëóòÿðäèéèíè äÿ àøêàðà ÷ûõàðûð. Ýþðöíÿí
íóð âÿ þç ùÿãèãè ìÿúðàñûíäàí ÷ûõàðûëûá.
îäóð êè, äàèì “áÿðàáÿðëèê” âÿ “äåìîêðàÈêèíúèñè èñÿ, “Ìöñàâàò” îíñóç äà þç àíòèòèéà” êèìè äÿéÿðëÿðäÿí áÿùñ åäÿí “Ìöìèëëè âÿ ñÿìÿðÿñèç ôÿàëèééÿòè èëÿ Àçÿðñàâàò” ôóíêñèîíåðëÿðè êîðïîðàòèâ ìàðàãáàéúàí ñèéàñè ïàëèòðàñûíûí àóòñàéäåðèíÿ
ëàð íàìèíÿ ïàðòèéà äàõèëèíäÿ êÿñêèí ìö÷åâðèëèá. Áó óüóðñóçëóüóí êþêöíäÿ ùÿð
áàðèçÿ àïàðûðëàð. Áó ìöáàðèçÿ äàùà ÷îõ
ùàíñû áèð èäåîëîýèéàíûí òÿñèðè éîõäóð.
ìÿòáóàò öçÿðèíäÿí èòòèùàìëàð ÿñàñûíäà
ßñàñ ñÿáÿá ìöñàâàò÷ûëûã èäåîëîýèéàñûíû
äàõèëäÿêè ãðóïëàøìàëàðûí ãðàíò ñàâàøû
äàâàì åòäèðèëèð. Ùÿòòà èø î éåðÿ ÷àòûá êè,
èñòèñìàð åòìÿêëÿ àíòèìèëëè ôÿàëèééÿò ñÿðïàðòèéàíûí ýÿíúëÿð òÿøêèëàòû êèìè ñÿúèéïàðòèéà äàõèëèíäÿêè áÿçè øÿõñëÿð “ìåùðèýèëÿìÿêäèð. Ìÿùç ïàðòèéà äàõèëèíäÿ
éÿëÿíäèðèëÿí ãóðóìó äà ãàðøûäóðìà ïëàòáàí äöøìÿí” îëàí ÀÕÚÏ-äÿí äÿ äÿñòÿê
ýÿíúëÿð òÿøêèëàòû àäëàíäûðûëàí êè÷èê ãðóï
ôîðìàñûíà ÷åâèðèá. Õàòûðëàòìàã éåðèíÿ
èñòÿéèðëÿð. Áó éàðûø ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ éåòèøäà ìöñàâàò÷ûëûãäàí áÿùñ åòñÿ äÿ, àíòèäöøÿð êè, áó ãóðóìóí öçâëÿðè áèð ìöääÿò
ìÿê áèëìÿéÿí ãóðóëòàé, ôóíêñèîíåðëÿðèí
ìèëëè ìþâãå ñÿðýèëÿìÿêëÿ ñàäÿúÿ ìöÿéþíúÿ ýÿíúëÿð òÿøêèëàòûíà ñÿäð ñå÷êèñè
áàøãàíëûã ñàâàøû, äàõèëè èíòðèãàëàð “Ìöéÿí ãðóïëàøìàëàðûí ãðàíò ñàâàøûíäà
ìÿñÿëÿñèíäÿ ãàðøû-ãàðøûéà ýÿëìèøäèëÿð.
ñàâàò”äàõèëè àúûíàúàãëû äóðóìóí ùàçûðêû
úàíôÿøàíëûã åäèð. Ùàçûðêû çèääèééÿòëÿðèí,
Ñîíðàäàí íÿòèúÿñè ëÿüâ îëóíàí “ñå÷êè
úèçýèëÿðèíè òÿøêèë åäèð. “Ìöñàâàò” ôóíêñèîúÿáùÿ äþéöøëÿðèíèí ÿñàñ ñÿáÿáèíè ìÿùç
îéóíó”íóí çèääèééÿòëÿðè àðòûðäûüû áèð äþíåðëÿðè áàøãàí ñå÷êèëÿðè ìÿñÿëÿñèíäÿ
áó ìîòèâ òÿøêèë åäèð.
íÿìäÿ áÿçè ýÿíúëÿð ãóðóìäàí àéðûëìûø,
ôÿðãëè ìþâãå íöìàéèø åòäèðèðëÿð. Áÿçèëÿðè
Áåëÿëèêëÿ, Ìöñàâàò Ïàðòèéàñû íþâáÿòè
áÿçèëÿðè èñÿ ïàðòèéàäàêû äèýÿð ãðóïëàøñå÷êèëÿðèí íÿòèúÿëÿðèíèí ãóðóëòàéäà éîõ,
çèääèééÿòëÿð áóðóëüàíûíäàäûð. Áó ùàëëàð
ìàëàðà öç òóòìóøäó. Î çàìàíäàí áÿðè
ìÿúëèñäÿ ìöÿééÿí îëóíìàñûíà òÿðÿôäàð
“Ìöñàâàò”ûí ùàíñû ïðèíñèïëÿð ÿñàñûíäà
äàùà äà êÿñêèíëÿøÿí ìöíàñèáÿòëÿð èñÿ
îëäóãëàðûíû èääèà åäèðëÿð, äèýÿð áèð ãèñèì
ôÿàëèééÿò ýþñòÿðäèéèíè íþâáÿòè äÿôÿ àøùàçûðäà âèðòóàë ñàâàø ìÿðùÿëÿñèíÿ ãÿèñÿ öìóìèééÿòëÿ ñå÷êèëÿðèí áàø òóòìàñûêàð åäèð.
äÿì ãîéóá. Áåëÿ êè, àëäûüû ãðàíòëàðäàí
íû øöáùÿ àëòûíà àëûáëàð. Áåëÿ îëàí òÿãäèðãàíå îëìàéàí, ïàðòèéà äàõèëèíäÿêè äèýÿð
äÿ, “Ìöñàâàò” ñå÷êèëÿðÿ éîõ, íþâáÿòè
ÍÓÐËÀÍ
http://www.yeniazerbaycan.com
Àçÿðáàéúàíûí äþâëÿò ìöñòÿãèëëèéè Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí ìèëëè ñÿðâÿòèäèð
31 ÌÀÐÒ – ÄÖÍÉÀ ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍËÛËÀÐÛÍÛÍ ÑÎÉÃÛÐÛÌÛ ÝÖÍÖÄÖÐ
ÑÎÚÀÐ-ÀÃØ 2014-úö èëÿ
ðåêîðä ýþñòÿðèúè èëÿ áàøëàéûá
Áèíÿãÿäè ðàéîíóíóí 60 ìèíäÿí ÷îõ ñàêèíè
äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñûíûí òàïøûðûüû èëÿ ùÿéàòà
êå÷èðèëÿí ïóëñóç òèááè ìöàéèíÿëÿðäÿí éàðàðëàíûá
Ëà÷ûíëû ìÿúáóðè êþ÷êöíëÿðèí
ìÿñêóíëàøäûüû 11 éàøàéûø ìÿíòÿãÿñèíäÿ
òèááè ìöàéèíÿëÿð áàøà ÷àòûá
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí
áöòöí ëàçûìè øÿðàèò éàðàäûëûá.
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ôåâðàëûí 17äÿòè õåéëè ãàáàãëàéûð. Ìöÿññèñÿ ôÿàëèééÿòèíèí
òàïøûðûüûíà
ÿñàñÿí, þëêÿíèí
Ïîëèêëèíèêàíûí áàø ùÿêèìè Ðàóô Ñàäûõîâ
äÿí ìàéûí 1-äÿê áöòöí þëêÿ âÿòÿíäàøëàðûíûí
áöòöí ìÿðùÿëÿëÿðèíäÿ èëê þíúÿ Ñàüëàìëûã, Òåõáöòöí âÿòÿíäàøëàðû êèìè, ëàäåéèá
êè,
èíäèéÿäÿê
2
ìèí
623
íÿôÿð
ðàéîí
ñàèúáàðè
òèááè
ìöàéèíÿäÿí
êå÷èðèëìÿñè
áàðÿäÿ
íèêè Òÿùëöêÿñèçëèê âÿ ßòðàô Ìöùèòèí Ìöùàôèçÿ÷ûíëû ìÿúáóðè êþ÷êöíëÿð äÿ
êèíè òÿúðöáÿëè ùÿêèìëÿð òÿðÿôèíäÿí ùÿðòÿðÿôëè ìöàòàïøûðûüû ðåñïóáëèêàìûçûí ùÿð éåðèíäÿ îëäóüó êèñèíèí (ÑÒÒßÌÌ) òÿìèí åäèëìÿñèíÿ âÿ ãàçûéèíÿ îëóíóáëàð. Îíëàðäàí 845 íÿôÿðè àìáóëàòîð, ùàìûëûãëà òèááè ìöàéèíÿäÿí
ìè, Áèíÿãÿäè ðàéîíóíäà äà óüóðëà èúðà åäèëèð.
ëàí ãóéóëàðûí êåéôèééÿòëÿ âÿ ñöðÿòëÿ éåêóí42 íÿôÿðè èñÿ ñòàñèîíàð ìöàëè- êå÷èðèëèð. Ðåñïóáëèêàíûí 58
Áèíÿãÿäè ðàéîí Èúðà Ùàêèëàøäûðûëàðàã ñèôàðèø÷èéÿ òÿùâèë âåðèëìÿñèíÿ
øÿùÿð âÿ ðàéîíóíäà ìÿñúÿéÿ úÿëá îëóíóá.
ìèééÿòèíèí
øþáÿ
ìöäèðè
Ðàìèç
áþéöê þíÿì âåðèð. Ñèôàðèø÷è ÀÐÄÍØ-íèí
Áàø ùÿêèì äþâëÿò áàø÷ûñû- êóíëàøìûø Ëà÷ûí ñàêèíëÿðèíèí
Ýþéöøîâ ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèá êè,
“Àçíåôò” Èñòåùñàëàò Áèðëèéèäèð.
íûí òàïøûðûüû èëÿ êå÷èðèëÿí áó òèááè ìöàéèíÿñè 24 òèáá ìÿíßëàâÿ åäÿê êè, ÑÎÚÀÐ-ÀÃØ ÌÌÚ, ìàðòûí 28-äÿê ðàéîí ÿðàçèñèíäÿ
àêñèéàíûí õÿñòÿëèêëÿðèí åðêÿí òÿãÿñèíäÿ âÿ Àüúàáÿäè ðàÀçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Äþâëÿò Íåôò Øèð- ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí òèáá ìöÿññèéîíóíóí Òàõòàêþðïö ÿðàçèñèíäÿêè ìÿðêÿçè ðàéîí õÿñòÿõàíààøêàðëàíìàñû áàõûìûíäàí áþêÿòè âÿ “Àáøåðîí Ãàçìà” Øèðêÿòè ñÿëÿðèíäÿ 60 ìèíäÿí ÷îõ ñàêèí
ñûíûí ïîëèêëèíèêà øþáÿñèíäÿ àïàðûëûð. Ïîëèêëèíèêàäà Àüúàáÿäè
éöê ÿùÿìèééÿòè îëäóüóíó âóðòÿðÿôèíäÿí èíòåãðÿ îëóíìóø äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñûíûí òàïøûðûüû
ðàéîíóíäà ìÿñêóíëàøìûø 12 ìèí íÿôÿðäÿí ÷îõ ëà÷ûíëû ìÿúüóëàéûá, ðÿùáÿðëèê åòäèéè ïîëèêÑÎÚÀÐ-ÀÃØ ëàéèùÿ
ãàçìà âÿ ãóéó õèäìÿòëÿðè èëÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ïóëñóç òèááè
áóðè êþ÷êöíöí ìöàéèíÿ îëóíìàñû íÿçÿðäÿ òóòóëóð. Áó ýöíÿÑÎÚÀÐ-ÀÃØ ÄÄÑÞ 13ëèíèêàíûí äà äþâëÿò ïðîãðàìû
ýþñòÿðÿí áèðýÿ ìöÿññèñÿ ìöàéèíÿëÿðäÿí éàðàðëàíûá.
äÿê 8933 íÿôÿð ñàêèí ìöàéèíÿ åäèëèá, 11 éàøàéûø ìÿíòÿãÿäÿðèíëèéè
3100
ìåòð
îëàí,
äÿí ëàéèùÿ äÿðèíëèéè 3100 ì
÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ÿí ìöàñèð àâàêèìè 2007-úè èëäÿ òÿñèñ åäè- Ìöàéèíÿ îëóíàíëàðäàí 5 ìèí
ñèíäÿ ÿùàëèíèí ìöàéèíÿñè áàøà ÷àòûá. Ñàêèíëÿðèí 1307 íÿôÿîëàí 351 ñàéëû ãóéóäà ãàçìà “Ôàñèëÿ” Ëàé Äÿñòÿñèíÿ ãàçûëàí ëèá. Ìöÿññèñÿíèí ÿñàñ ôÿàëèéäàíëûãëàðëà òÿúùèç åäèëäèéèíè
13 íÿôÿðÿ àìáóëàòîð, 295
ðè àìáóëàòîð ìöàëèúÿéÿ úÿëá åäèëèá, 66 íÿôÿð ðåñïóáëèêàíûí
èøëÿðèíè óüóðëà éåêóíëàøäûðûá. 351 ñàéëû ãóéóíó ðåêîðä ìöääÿòÿ éÿòè ãóéóëàðûí ëàéèùÿëÿøäèðèëâÿ áóðàäà éöêñÿê èõòèñàñëû
íÿôÿðÿ èñÿ ñòàñèîíàð
èõòèñàñëàøìûø õÿñòÿõàíàëàðûíà ýþíäÿðèëèá.
Ëàéèùÿ äÿðèíëèéè 3100 ìåòð
ùÿêèìëÿðèí ÷àëûøäûüûíû äèããÿòÿ ÷àòäûðûá.
ìöàëèúÿ êóðñó òÿéèí åäèëèá.
ìÿñè âÿ ïëàíëàøäûðûëìàñû; íåôò
Áó áàðÿäÿ Ëà÷ûí ðàéîí Èúðà Ùàêèìèééÿòè áàø÷ûñûíûí ìöà29
ýöíÿ
ãàçàðàã
ëàéèùÿ
òÿøêèë åäÿí 351 ñàéëû ãóéó ÝöÌöàéèíÿäÿí êå÷ÿí ðàéîí ñàêèíëÿðè îíÁèëÿúÿðè ãÿñÿáÿñèíèí 30 ìèíÿ éàõûí
âÿ ãàç ãóéóëàðûíûí ãàçûëìàñû;
âèíè Òîôèã Ìèðçÿéåâ ÀçÿðÒÀú-à ìöñàùèáÿñèíäÿ ìÿëóìàò âåíÿøëè éàòàüûíûíû äàéàçñóëó ùèñëàðûí ñàüëàìëûãëàðûíûí ãåéäèíÿ ãàëñàêèíèíÿ õèäìÿò ýþñòÿðÿí 15 íþìäÿðèíëèéèíÿ ÷àòäûðûá ìàèëè èñòèãàìÿòëÿíäèðèëìèø ãóéóðèá. Ùÿì÷èíèí áèëäèðèá êè, ÿùàëèíèí ñàüëàìëûüûíûí ãîðóíìàñûäûüûíà ýþðÿ Ïðåçèäåíò Èëùàì
ðÿëè øÿùÿð ïîëèêëèíèêàñûíäà äà
ñÿñèíäÿ “Ôàñèëÿ” Ëàé Äÿñòÿñèíÿ
ëàðûí ãàçûëìàñû; ùîðèçîíòàë ãóéóëàðûí
íà éþíÿëÿí áó ìöùöì àêñèéàíûí éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ êå÷èðèëßëèéåâÿ ìèííÿòäàðëûãëàðûðàéîí ñàêèíëÿðèíèí òèááè
(ÔËÄ) ÿí ñöðÿòëÿ ãàçûëìûø ãóéóäóð. Áåëÿ
ãàçûëìàñû; ãóéóëàðûí ìÿíèìñÿíèëìÿñè; ãóìÿñèíè òÿìèí åòìÿê ö÷öí áöòöí çÿðóðè òÿäáèðëÿð ýþðöëöá.
íû áèëäèðèáëÿð.
ìöàéèíÿñè ö÷öí
êè, áó ãóéó 2388 ì/äÿçýàùÕàé êîììåðñèéà
éóëàðûí ÿñàñëû òÿìèðè; éàí ëöëÿëÿðèí ãàçûëìàñû âÿ
Äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñûíûí ÿùàëèíèí ñàüëàìëûüûíà ýþñòÿðäèéè
ñöðÿòè èëÿ ãàçûëàðàã 29 ýöí ÿðçèíäÿ 3105 ìåòð
÷îõøàõÿëè ãóéóëàðûí ãàçûëìàñû èëÿ áàüëû èø âÿ õèääèããÿò âÿ ãàéüûíû éöêñÿê ãèéìÿòëÿíäèðÿí ëà÷ûíëû ìÿúáóðè
äÿðèíëèéÿ ÷àòäûðûëûá. Îíó äà ãåéä åäÿê êè, áóíìÿòëÿðèí òÿãäèì åäèëìÿñèíäÿí èáàðÿòäèð. Ùàë-ùàêþ÷êöíëÿð òèááè ìöàéèíÿäÿ ôÿàë èøòèðàê åäèðëÿð.
äàí ÿââÿëêè ðåêîðä ýþñòÿðèúè äÿ ìÿùç ÑÎçûðäà ÑÎÚÀÐ-ÀÃØ Äàéàç Ñóëó Ýöíÿøëè éàòàÌÿðêÿçè ðàéîí õÿñòÿõàíàñûíûí áàø ùÿêèìè Ðàóô ÈñôÿíÚÀÐ-ÀÃÑ-éÿ ìÿõñóñäóð; áåëÿ êè, 13 ñàéëû
üûíäà éåðëÿøÿí 2 Äÿðèí Äÿíèç Ñòàñèîíàð Þçöäèéàðîâ áèëäèðèá êè, ñàêèíëÿð ìÿðêÿçè ðàéîí õÿñòÿõàíàñûíûí
ÄÄÑÞ-äÿí ãàçûëìûø 308 ñàéëû ãóéó 42 ýöíÿ
ëöíäÿ (ÄÄÑÞ) 3 ãàçìà ãóðüóñóíäàí èñòèôàäÿ
úÿ äÿ èíñàíëàðûí ïîëèêëèíèêà øþáÿñèíäÿ òåðàïåâò, êàðäèîëîã, ëîð, îôòàëìîëîã,
3009 ìåòð äÿðèíëèéÿ ãàçûëàðàã ëàéèùÿ äÿðèíëèéèåòìÿêëÿ ãàçìà èøëÿðè àïàðûð. ÑÎÚÀÐ-ÀÃØ
äûðûëìàñûíà, åëÿ
ðóíìàñûíà äàèì íåâðîïàòîëîã, ñòîìàòîëîã âÿ äèýÿð èõòèñàñëû ùÿêèìëÿðèí ãÿíÿ ÷àòäûðûëìûøäû.
ùÿì÷èíèí Áàùàð Åíåðæè ßìÿëèééàò Øèðêÿòèíèí
ñàüëàìëûüûíûí ãî
àí âÿéú
áà
ÿð
Àç
ð
áè
ð
èð. Èíäè åëÿ áèð áóëóíäà îëóð, êàðäèîãðàì, óëòðàñÿñ âÿ ñàèð ìöàéèíÿëÿðäÿí
Áó ýöí ùÿ
Ãåéä åäÿê êè, 351 ñàéëû ãóéóäà ãàçìà èøãàçìà ïðîãðàìû ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ 1 ãàçìà ãóðüóúèääè äèããÿò éåòèð
åäèð. Ýöíõð
ôÿ
èëÿ
è
ÿñ
þëê
îðàäà ìöàñèð êå÷èðèëèð. Áóíäàí áàøãà èêè ùÿêèì áðèãàäàñû òÿðÿôèíäÿí
òÿíäàøû þç
ëÿðèíÿ 11 ôåâðàë 2014-úö èëäÿ áàøëàíûëûá. “Ýöñó èëÿ ãàçìà èøëÿðè àïàðûð. ÑÎÚÀÐ-ÀÃØ ùÿì÷èáþëýÿ éîõäóð êè,
ìöñòÿãèë ðåñÿí
åä
àô
êèø
ûí. ßí éåíè Òàõòàêþðïö ÿðàçèñèíäÿêè îáàëàðäà éàøëûëàðà âÿ éàòàã õÿñèí
àñ
íÿ
îëì
äÿí-ýö
á ìÿðêÿçè
ûíäà
íÿøëè” éàòàüûíûí äàéàçñóëó ùèññÿñèíäÿ ãàçûëàí
íèí “ÖÌÈÄ” âÿ “Ãÿðáè Àáøåðîí” éàòàãëàðûíäà
òèá
àñ
àð
ðè
ÿëÿ
þëê
à
û èëÿ òÿúùèç åäèë- òÿëÿðèíÿ òèááè õèäìÿò ýþñòÿðèëèð. Àøêàðà ÷ûõàðûëàí õÿñòÿëèêïóáëèêàìûç äöíé
ãóéóíóí ôàêòèêè äÿðèíëèéè 3105 ì òÿøêèë åäèð.
ãàçìà èøëÿðèíèí ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè ö÷öí ùàçûðëûã
òèáá àâàäàíëûãëàð
åìàðû âÿ
Ì
á.
òó
òó
ð
éå
ëè
îúàãëàðû èõòèñàñëû ëÿð öçðÿ ìöàëèúÿ êóðñëàðû òÿéèí åäèëèð.
þçöíÿ ëàéèã
èøëÿðèíÿ äàâàì åäèð. Ìöÿññèñÿ, 2009-úó èëäÿí
“Ôàñèëÿ” Ëàé Äÿñòÿñèíÿ (ÔËÄ) ãàçûëàí ãóéó
ìèø áó ñÿùèééÿ
Ùåéäÿð ßëèèç
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí Àçÿðáàéúàíûí ùÿð áèð âÿðèì
äÿ
þí
íóá âÿ ñàó
Óë
ãóðóúóñó
â
ëàðëà äà òÿìèí îëó
äð
èéå
åòèáàðÿí ÈÀÄÚ òÿøêèëàòûíûí öçâöäöð. ÑÎÚÀÐêà
ßë
ãàçìà èëÿ úàðè èëèí 21 ìàðò 2014-úö èë òàðèõèíäÿ
àì
Èëù
ò
åí
éòàõòà òÿíäàøûíûí ñàüëàìëûüûíà äèããÿòè âÿ ãàéüûêåø ìöíàñèáÿèä
ïà
åç
Ïð
öí
ö÷
âÿ
í
ÿ
îëà
éèí
éåâ
êèíëÿðèí ìöà
ÀÃØ, Äÿíèçäÿ Íåôò âÿ Ãàç Ãóéóëàðûíûí Ãàçûëéåêóíëàøûá; áåëÿ êè, ãóéóéà èñòèñìàð êÿìÿðè
äàâàì åòäèðèëÿí
òè ëà÷ûíëû ìÿúáóðè êþ÷êöíëÿð òÿðÿôèíäÿí ìèííÿòäàðëûãëà
ãàëìûð.
òÿðÿôèíäÿí óüóðëà
áö
í
òìÿñèíÿ åùòèéàú
ìàñû âÿ Ãóéó Òÿìèðè Õèäìÿòëÿðèíèí Ýþñòÿðèëìÿûçû
ýå
åíäèðèëèá, ñåìåíòëÿíèá âÿ êèïëèéè éîõëàíûëàðàã
òûì
éà
áè
ùÿ
òèá
ç
ãàðøûëàíûá. Ïîëèêëèíèêàäà òèááè ìöàéèíÿäÿí êå÷ÿí ðàéîí
äÿ
ëñó
èí
ÿñ
ïó
í
òèú
ñèéàñÿò íÿ
íûí ÿùàëèíè
ÿ åäèëèð. Áó
ñè, Êÿìÿð Åíäèðìÿ Õèäìÿòëÿðè, Àòãûéà Ãàðøû
ñèôàðèø÷èéÿ òÿùâèë âåðèëèá.
ã ñàêèíè Âÿëèø Àáäóëëàéåâ ùÿêèìëÿðäÿí, éàðàäûëàí øÿðàèòûðû
ê íàèëèééÿòëÿð ÿëä
âëÿòèìèçèí áàø÷ûñû
ïø
éö
Äþ
òà
áþ
èéè
äÿ
ðä
èí
âå
ëÿð
åò
ùÿ
ãåéä
òöí ñà
èëìÿñè áàðÿäÿ
Àâàäàíëûãëàðûí âÿ Ãóéóàüçû Àâàäàíëûãëàðûí ÒÿÌÿëóìàò ö÷öí ãåéä åäÿê êè, ñèôàðèø÷è òÿðÿùèééÿíè õöñóñèëÿ
ìöàéèíÿäÿí êå÷èð
ßëèéåâ ùÿãè- äÿí ðàçûëûã åäÿðÿê äåéèá:
éÿòëÿð àðàñûíäà ñÿ
èëèé
íà
ðèð êè, úÿíàá Èëùàì
ñòÿ
ýþ
ìèðè
âÿ
Ñûíàüû
Õèäìÿòëÿðèíèí
ýþñòÿðèëìÿñèíÿ
ýþó
ôèíäÿí Ôàñèëÿ Ëàé Äÿñòÿñèíÿ ãàçûëàí ãóéóëàðûí
îí
åíùà
äà
ð
- 72 éàøûì âàð. Õåéëè ìöääÿò èäè êè, ìöàéèíÿäÿí
áè
ð.
òÿíäàøûíûí Ïðåçèä
áèëäèðÿí
ìÿê ëàçûìäû
ðÿ ÛÑÎ 9001:2008, ÛÑÎ 14001:2004 âÿ ÎÙÑÀÑ
ãàçìà èëÿ éåêóíëàøäûðûëìàñû ö÷öí ÿí àçû 90
áèð Àçÿðáàéúàí âÿ
à ìöñàùèáÿñèíäÿ
èð
úùÿ
òèì
ÒÀ
í
åí
ÿð
òÿ
èä
êå÷ìèðäèì.
Áó ýöí äèýÿð ðàéîí ñàêèíëÿðè êèìè ìÿí äÿ
ãÿ
Àç
åç
è
ÿð
Ïð
èðë
ì
Áó ôèê
ñîðó, òàðèõ
ðÿ ìþùòÿðÿ
18001:2007 áåéíÿëõàëã ñòàíäàðòëàðûíûí òÿëÿáëÿðèýöí âàõò ìöÿééÿí åäèëèð. Ëàêèí ÑÎÚÀÐ-ÀÃØ
ðñèòåòèíèí ïðîôåñ
Áöòöí áóíëàðà ýþ
èâå
èð.
Óí
ùÿðòÿðÿôëè
ìöàéèíÿ
îëóíäóì. Ùÿêèìëÿð ëàçûìè ìÿñëÿòèä
ò
âëÿ
à
Äþ
íð
ÿ
ñî
ùà
Ýÿíú
áèëäèðèðèê.
íÿ ÿñàñÿí ñåðòèôèêàòëàøäûðûëìûøäûð. ÑÎÚÀÐÿìÿëèééàòëàðûíäà éåíè èäàðÿåòìÿ öñóëëàðû, éåíè
íáàëà Ñàäûãîâ äà
ìèííÿòäàðëûüûìûçû
ùÿòëÿð
âåðäèëÿð.
Áèç
ìÿúáóðè
êþ÷êöíëÿð áó éöêñÿê äèãçÿ
øûëà
õø
ëÿðè äîêòîðó Ùÿñÿ
éà
åëì
í ðèôàù ùàëûíûí
ÀÃØ, ÀÏÛ Ã Ïëéóñ ñåðòèôèêàòûíû éàõûí çàìàíäà
òåõíîëîýèéà, ñòàíäàðòëàð âÿ éåíè éàíàøìà òÿòáèã
íè
àëè
ÿù
ò
åí
ãÿò
âÿ
ãàéüûéà
ýþðÿ
Ïðåçèäåíòèìèçÿ
ìèííÿòäàðûã.
èä
åç
äåéèá êè, Ïð
åòìÿêëÿ, ñèôàðèø÷è òÿðÿôèíäÿí òÿéèí åäèëÿí ìöäÿëäÿ åòìÿê ìÿãñÿäèëÿ èø àïàðûð.
ñûíà
à
ì
í
ðó
î
ã
ûí
í
ðû
ëà
ã
ëû
ì
ëà
Ýÿíúÿ ñàêèíëÿðè ñàü
ðëûã åäèðëÿð
à
òä
ÿ
í
èí
ì
òÿ
í
å
èä
ç
ðå
Ï
ýþñòÿðèëÿí äèããÿòÿ ýþðÿ
Ìÿãàëÿ ÊÈÂÄÔ-íèí ìàëèééÿ äÿñòÿéè èëÿ “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí äöíéà áèðëèéèíÿ èíòåãðàñèéàñû, ðåýèîí þëêÿëÿðè âÿ äèýÿð äþâëÿòëÿðëÿ,
áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðëà ÿìÿêäàøëûüûí èíêèøàô åòäèðèëìÿñè” èñòèãàìÿòè öçðÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ëàéèùÿ ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ùàçûðëàíìûøäûð
2013-úö èë Àâðîïà Èòòèôàãû èëÿ Àçÿðáàéúàí àðàñûíäà ÿëàãÿëÿðäÿ ùÿëëåäèúè èë îëóá
ìàíû þíÿìëè ñàçèø àäëàíäûðûá: “Áó, áèçèì Àâðîïà Èòòèôàãû èëÿ îëàí ìöíàñèáÿòëÿðèìèçèí òÿçàùöðöäöð. Áó ìöíàñèáÿòëÿð ýÿëÿúÿêäÿ äÿ èíêèøàô åäÿúÿêäèð”.
ÀÇßÐÁÀÚÀÍÄÀ ÙÖÃÓÃÈ
ÄÞÂËßÒ ÃÓÐÓÚÓËÓÜÓ
ÓÜÓÐËÀ ÙßÉÀÒÀ ÊÅ×ÈÐÈËÈÐ
Àçÿðáàéúàí-Àâðîïà Èòòèôàãû ÿëàãÿëÿðèíèí ÿùàòÿ åòäèéè ñàùÿëÿð è÷ÿðèñèíäÿ äåìîêðàòèê, ùöãóã äþâëÿòè ãóðóúóëóüó, èíñàí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ ìöäàôèÿñèíèí òÿìèí åäèëìÿñè äÿ
âàð. 9 îêòéàáð ïðåçèäåíò ñå÷êèëÿðè Àçÿð-
Àâðîïà Êîìèññèéàñû Àâðîïà Ãîíøóëóã Ñèéàñÿòè þëêÿëÿðèíäÿ òÿðÿããè öçðÿ
íþâáÿòè èëëèê ùåñàáàòûíû éàéûá. Àçÿðáàéúàí èëÿ áàüëû ùåñàáàòäà áèëäèðèëèð êè,
2013-úö èë Àâðîïà Èòòèôàãû èëÿ Àçÿðáàéúàí
àðàñûíäà ÿëàãÿëÿðäÿ ùÿëëåäèúè èë îëóá.
Þòÿí èë òÿðÿôëÿð àðàñûíäà âèçà ðåæèìèíèí
ñàäÿëÿøäèðèëìÿñè âÿ ìîáèëëèê öçðÿ òÿðÿôäàøëûã ñàçèøëÿðèíèí èìçàëàíìàñû ÿëàãÿëÿðèí ýÿëÿúÿêäÿ äàùà äà èíêèøàô åòäèðèëìÿñè ïîòåíñèàëûíû íöìàéèø åòäèðèá. Òÿðÿôëÿð
àðàñûíäà Àññîñèàòèâ Ñàçèøèí èìçàëàíìàñû èëÿ áàüëû äàíûøûãëàð äàâàì åòäèðèëèá.
Ñòðàòåæè åíåðæè òÿðÿôäàøëûüû äàùà äà ýöúëÿíäèðèëèá. Àâðîïàíûí åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíèí òÿìèíèíäÿ ìöùöì ðîë îéíàéàúàã
“Úÿíóá ãàç äÿùëèçè”íèí òèêèíòèñè èëÿ áàüëû
àääûìëàð àòûëûá.
Ùåñàáàòäà Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí,
Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíÿ äÿ òîõóíóëóð. Áèëäèðèëèð êè, ìöíàãèøÿíèí ùÿëëè èñòèãàìÿòèíäÿ äàâàì åäÿí Ìèíñê ïðîñåñèíäÿ èë ÿðçèíäÿ äóðüóíëóã ìöøàùèäÿ åäèëèá.
Ùÿì÷èíèí, Àçÿðáàéúàí âÿ Åðìÿíèñòàí
ïðåçèäåíòëÿðèíèí þòÿí èëèí íîéàáðäà êå÷èðèëÿí ýþðöøö ãåéä îëóíóá.
Ùåñàáàòäà äèããÿòÿ ÷àòäûðûëûð êè,
2014-úö èëèí ÿââÿëèíäÿ ãîøóíëàðûí òÿìàñ
õÿòòèíäÿ ýÿðýèíëèê éàøàíûá. Àâðîïà Èòòèôàãû ÀÒßÒ-èí Ìèíñê ãðóïóíóí ùÿìñÿäðëÿðèíÿ äàâàìëû ñöëùÿ íàèë îëìàã ö÷öí òàì
äÿñòÿéè äàâàì åòäèðèá.
Ãåéä îëóíóð êè, Àçÿðáàéúàí 2012-úè
Áàø ðåäàêòîð:
Ùèêìÿò ÁÀÁÀÎÜËÓ
Áó áåéíÿëõàëã ãóðóìëà ÷îõñàùÿëè
ÿìÿêäàøëûã þëêÿìèçèí Ãÿðáÿ èíòåãðàñèéà
ñèéàñÿòèíèí ìÿðêÿçèíäÿ äàéàíûð
èë öçðÿ òÿðÿããè ùåñàáàòûíäà
ýþñòÿðèëÿí òþâñèéÿëÿðÿ ÿìÿë åäÿðÿê
êîððóïñèéà èëÿ ìöáàðèçÿéÿ ãàðøû òÿäáèðëÿð
ýþðöá.
Ùÿãèãÿòÿí äÿ, þòÿí äþâðÿ íÿçÿð ñàëäûãäà, Àçÿðáàéúàí-Àâðîïà Èòòèôàãû òÿðÿôäàøëûüûíäà ìöùöì íàèëèééÿòëÿðè ìöøàùèäÿ åòìÿê ìöìêöíäöð.
Ìÿëóì îëäóüó êèìè, Àâðîïà Èòòèôàãû
èëÿ ÷îõñàùÿëè ÿìÿêäàøëûã Àçÿðáàéúàíûí
Ãÿðáÿ èíòåãðàñèéà ñèéàñÿòèíèí ìÿðêÿçèíäÿ äàéàíûð. Áó áàõûìäàí, ãåéä îëóíäóüó êèìè, 2013-úö èë ãàðøûëûãëû ìöíàñèáÿòëÿðèí äàùà äà ìþùêÿìëÿíìÿñè áàõûìûíäàí áèð ñûðà óüóðëàðëà éàääà ãàëûá.
Þòÿí äþâðäÿ Àçÿðáàéúàí-Àâðîïà Èòòèôàãû ÿëàãÿëÿðèíäÿ ìöùöì èðÿëèëÿéèøëÿðäÿí
áèðè ãóðóìóí Âèëíöñäÿ êå÷èðèëÿí ÛÛÛ “Øÿðã
òÿðÿôäàøëûüû” Ñàììèòèíäÿ òÿðÿôëÿð àðàñûíäà ñàäÿëÿøäèðèëìèø âèçà ìöãàâèëÿñèíèí
èìçàëàíìàñû îëäó. Áó ìöãàâèëÿíèí èìçàëàíìàñû Àâðîïà Èòòèôàãûíûí Àçÿðáàéúàíëà
ÿëàãÿëÿðèí ìþùêÿìëÿíäèðèëìÿñèíäÿ ìàðàãëû îëäóüóíó, ùÿì÷èíèí, þëêÿìèçèí ãóðóì âÿ îíà äàõèë îëàí äþâëÿòëÿðëÿ ÿìÿêäàøëûüû áóíäàí ñîíðà äà éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ äàâàì åòèðìÿê íèééÿòèíè ýþñòÿðäè.
Òÿñàäöôè äåéèë êè, Íàçèðëÿð Êàáèíåòèíèí 2013-úö èëèí ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôûíûí éåêóíëàðûíà âÿ 2014-úö èëäÿ ãàðøûäà
äóðàí âÿçèôÿëÿðÿ ùÿñð îëóíìóø èúëàñûíäàêû íèòãèíäÿ Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ áó
ìÿñÿëÿéÿ òîõóíàðàã ÿëäÿ îëóíàí ðàçûëàø-
Òÿñèñ÷è
Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû
îëóíäóüóíó, øÿôôàôëûã, áÿðàáÿðëèê ïðèíñèïëÿðèíèí ãîðóíäóüóíó òÿñäèãëÿéèð.
Áó ýöí äåìîêðàòèê ñèéàñè ñèñòåì, âÿòÿíäàø úÿìèééÿòè âÿ ùöãóãè äþâëÿò ãóðóúóëóüó õÿòòè èëÿ èðÿëèëÿéÿí Àçÿðáàéúàí ñîñèàë, ñèéàñè, èãòèñàäè, ìÿäÿíè âÿ èíòåëëåêòóàë òðàíñôîðìàñèéàíû þçöíäÿ ÿêñ åòäèðÿí
ùÿðòÿðÿôëè ìîäåðíëÿøìÿ éîëóíäà èíàìëà
èðÿëèëÿéèð. Èãòèñàäè ñàùÿäÿ ëèáåðàëëàøìà,
áàçàð èãòèñàäèééàòûíà êå÷èä âÿ äöíéà èãòèñàäèééàòûíà èíòåãðàñèéà ïðîñåñëÿðèíèí
óüóðëà ñöðäöðöëìÿñè íÿòèúÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàí èãòèñàäèééàòû áèð íå÷ÿ èë áóíäàí
ÿââÿë êå÷èä äþâðöíö áàøà âóðóá.
Áóíóíëà éàíàøû, þëêÿäÿ þëöì ùþêìöíöí, ìÿòáóàò öçÿðèíäÿ ñåíçóðàíûí ëÿüâ
åäèëìÿñè, ÿíÿíÿ ùàëûíû àëàí ÿôâ ôÿðìàíëàðû èëÿ ùÿð èë éöçëÿðëÿ ìÿùáóñóí àçàäëûüà ÷ûõìàñû, êîððóïñèéà âÿ ðöøâÿòõîðëóãëà ìöáàðèçÿ, ãàíóíóí àëèëèéèíèí òÿìèí
åäèëìÿñè, ñÿíÿäëÿøäèðìÿ, ãåéäèééàò, âåðýè þäÿìÿëÿðè êèìè ïðîñåñëÿðèí
óíèêàë “ÀÑÀÍ õèäìÿò” âàñèòÿñèëÿ ñàäÿëÿøäèðèëìÿñè êèìè àääûìëàð âÿ èñëàùàòëàð
Àçÿðáàéúàíûí ùÿãèãÿòÿí ùöãóãè áèð äþâëÿò êèìè ôîðìàëàøäûüûíû òÿñäèãëÿéèð.
áàéúàíûí äåìîêðàòèê äþâëÿò ãóðóúóëóüóíà íàèë îëìàñûíûí øÿêñèç òÿñäèãè îëäó.
Öìóìèééÿòëÿ, Àçÿðáàéúàíäà äåìîêðàòèê, ùöãóãè äþâëÿò ãóðóúóëóüó ýåíèø òÿúðöáÿéÿ ÿñàñëàíûð. Áåëÿ êè, ÿñàñû
Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí ãîéóëàí äåìîêðàòèê èñëàùàòëàð Àçÿðáàéúàíûí áó éîëäà ãÿòèééÿòëè îëäóüóíó
ýþñòÿðäè. Âÿòÿíäàøëàðûí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí ãîðóíìàñû, õàëãûí ñèéàñè èðàäÿñèíèí ñå÷êèëÿðäÿ þç ÿêñèíè îáéåêòèâ ñóðÿòäÿ ÿêñ åòäèðìÿñè 1995-úè èë íîéàáðûí
12-äÿ êå÷èðèëÿí ðåôåðåíäóìóí íÿòèúÿñèíäÿ Êîíñòèòóñèéàíûí ãÿáóëó èëÿ þçöíöí
ìþùêÿì ùöãóãè ÿñàñûíà ñàùèá îëäó.
Àçÿðáàéúàí âÿòÿíäàøëàðûíûí ÿí ìöõòÿëèô
ìÿñÿëÿëÿðëÿ áàüëû ùöãóã, âÿçèôÿ âÿ àçàäëûãëàðûíûí ÿêñ îëóíäóüó Êîíñòèòóñèéà þç
ìöêÿììÿëëèéè èëÿ óçóíìöääÿòëè äåìîêðàòèéà ÿíÿíÿëÿðèíÿ ìàëèê îëàí äþâëÿòëÿðèí
àëè ãàíóíëàðûíäàí ùå÷ äÿ ýåðèäÿ ãàëìûð.
Áóíóíëà éàíàøû, ñå÷êè ñèñòåìèíèí âÿ ãàíóíâåðèúèëèéèíèí Àâðîïà ñòàíäàðòëàðûíà
óéüóíëàøäûðûëìàñû ùàêèìèééÿò áþëýöñöíöí äåìîêðàòèê ÿñàñëàðäà ôîðìàëàøäûðûëìàñûíà èìêàí âåðäè. Þëêÿäÿ êå÷èðèëÿí
ñå÷êèëÿðè ìöøàùèäÿ åäÿí áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðûí ùåñàáàòëàðûíäà ÿêñèíè òàïàí
ìöñáÿò ðÿéëÿð ùÿð íþâáÿòè ñå÷êèíèí ÿââÿëêèíäÿí äàùà éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ òÿøêèë
www.yeniazerbaycan.com
ìàèë@yeniazerbaycan.úîì
Öíâàí: Áàêû - AZ-1000, Öçåéèð Ùàúûáÿéîâ - 66
Òåëåôîíëàð:
498-78-03, 498-82-21
498-81-24, 498-19-84
ÅÒÈÁÀÐËÛ ÅÍÅÐÆÈ
ÒßÐßÔÄÀØËÛÜÛ
Ìÿëóì îëäóüó êèìè, 2013-úö èë Àçÿðáàéúàíûí åíåðæè ñèéàñÿòèíäÿ áþéöê óüóðëàðëà éàääà ãàëûá. “ßñðèí ìöãàâèëÿñè”íèí
èìçàëàíäûüû äþâðäÿí åòèáàðÿí äöíéàäà
ÿñàñÿí íåôò þëêÿñè êèìè òàíûíàí Àçÿðáàéúàí 2013-úö èëäÿ àòäûüû àääûìëàðëà
áåéíÿëõàëã àëÿìäÿ ìöùöì ãàç èõðàúàò÷ûñû êèìè þçöíö òàíûòìàüà áàøëàéûá.
Ãåéä åäÿê êè, áó èñòèãàìÿòäÿ èëê áþéöê íàèëèééÿò 2007-úè èëäÿ Áàêû-Òáèëèñèßðçóðóì (ÁÒß) ãàç êÿìÿðèíèí èñòèôàäÿéÿ âåðèëìÿñè èäè. Áó áàõûìäàí, Àâðîïàíûí “ìàâè éàíàúàã” áàçàðëàðûíäà ÿñàñ
èøòèðàê÷ûëàðäàí áèðèíÿ ÷åâðèëìÿê íèééÿòèíäÿ îëàí Àçÿðáàéúàíûí òÿøÿááöñö èëÿ ãÿáóë îëóíàí Òðàíñ-Àíàäîëó ãàç êÿìÿðè
(ÒÀÍÀÏ) ëàéèùÿñè ùÿì þëêÿìèçèí, ùÿì
äÿ ãèòÿ äþâëÿòëÿðèíèí åíåðæè ìàðàãëàðûíà
úàâàá âåðèð. Áó ëàéèùÿ èëÿ Àçÿðáàéúàíûí
Àâðîïàíûí ÿí éàõûí âÿ åòèáàðëû åíåðæè òÿðÿôäàøû îëìàñû áèð äàùà òÿñäèãèíè òàïûð.
Õàòûðëàäàã êè, ùÿëÿ Àâðîïà Êîìèññèéàñûíûí ñÿäðè Õîñå Ìàíóåë Áàððîçóíóí
Èndeks: 67100
Lisenziya: N-B-317
Òèðàæ:
6074
“Êàïèòàë Áàíê”ûí Íÿðèìàíîâ ðàéîí ôèëèàëû
ù/ù - 33080019443900419109
êîä - 200093
ÂÞÅÍ - 1500486601
2011-úè èëäÿ Àçÿðáàéúàíà ñÿôÿðè çàìàíû
“Úÿíóá ãàç äÿùëèçè” èëÿ áàüëû Àíëàøìà
Ìåìîðàíäóìó èìçàëàíûá. Áó ëàéèùÿíèí
ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè ö÷öí ùÿëëåäèúè ðàçûëàøìàëàðäàí áèðè äÿ “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ùþêóìÿòè âÿ Òöðêèéÿ Ðåñïóáëèêàñû Ùþêóìÿòè àðàñûíäà Òðàíñ-Àíàäîëó
òÿáèè ãàç áîðó êÿìÿðè ñèñòåìèíÿ äàèð”
2012-úè èë èéóíóí 26-äà Èñòàíáóë øÿùÿðèíäÿ èìçàëàíìûø Ñàçèøäèð.
Åéíè çàìàíäà, ÒÀÍÀÏ ëàéèùÿñè
Òðàíñõÿçÿð ãàç êÿìÿðèíèí ýåð÷ÿêëÿøìÿñè ö÷öí äÿ éåíè èìêàíëàð éàðàäàúàã. Ãàçàõûñòàí âÿ Òöðêìÿíèñòàíûí ýÿëÿúÿêäÿ
áó ëàéèùÿéÿ ãîøóëàúàüû òÿãäèðäÿ Àçÿðáàéúàí ùÿì äÿ ãàç íÿãëèíäÿ ìöùöì
òðàíçèò þëêÿéÿ ÷åâðèëÿúÿê. Öìóìèééÿòëÿ,
ÒÀÍÀÏ ëàéèùÿñè èëÿ Øÿðã-Ãÿðá åíåðæè
äÿùëèçèíèí ôîðìàëàøìàñûíäà Àçÿðáàéúàíûí ðîëó äàùà äà àðòàúàã.
Áèëäèéèìèç êèìè, ÒÀÍÀÏ ëàéèùÿñè
Àçÿðáàéúàí ãàçûíûí Òöðêèéÿ ÿðàçèñè âàñèòÿñèëÿ Ìÿðêÿçè âÿ Úÿíóáè Àâðîïàíûí
ñÿðùÿäëÿðèíÿ ÷àòäûðûëìàñûíû íÿçÿðäÿ òóòóð. Ãàçûí Àâðîïà þëêÿëÿðèíÿ äàøûíìàñûíû ùÿéàòà êå÷èðìÿê ö÷öí èñÿ 2013-úö èëèí
èéóí àéûíäà “Øàùäÿíèç” Êîíñîðñèóìó
Òðàíñ-Àäðèàòèê ãàç êÿìÿðè (ÒÀÏ) ëàéèùÿñèíè ñå÷èá. Àçÿðáàéúàíûí åíåðæè ñèéàñÿòèíäÿ áþéöê èðÿëèëÿéèøÿ éîë à÷àí áó ãÿðàð
Àçÿðáàéúàí ãàçûíûí Éóíàíûñòàí âÿ Àëáàíèéà âàñèòÿñèëÿ, Àäðèàòèê äÿíèçè èëÿ Èòàëèéàíûí úÿíóáóíà, îðàäàí äà Ãÿðáè Àâðîïàéà íÿãëèíè íÿçÿðäÿ òóòóð. ÒÀÏ “Úÿíóá” ãàç äÿùëèçèíèí ÿñàñ ùàëãàñû ñàéûëûð.
Áåëÿëèêëÿ, ñàäàëàíàí áöòöí ìÿðùÿëÿëÿðèí ýåð÷ÿêëÿøÿúÿéè òÿãäèðäÿ Àçÿðáàéúàí þç ãàçûíû ìöíàñèá ãèéìÿòëÿðëÿ áèðáàøà Àâðîïà áàçàðëàðûíà ÷ûõàðà áèëÿúÿê.
Ñþçñöç êè, 2013-úö èëèí ÿí éàääàãàëàí âÿ óüóðëó íÿòèúÿëÿðèíäÿí áèðè äåêàáðûí 17-äÿ Áàêûäà “Øàùäÿíèç-2” öçðÿ éåêóí èíâåñòèñèéà ãÿðàðûíûí èìçàëàíìàñû
îëäó. “Øàùäÿíèç-2”íèí òÿñäèã åäèëìÿñè
ëàéèùÿíèí àðòûã ðåàëëàøäûðûëìà ìÿðùÿëÿñèíÿ ãÿäÿì ãîéìàñûíäàí õÿáÿð âåðèð.
Àçÿðáàéúàíûí ÿí áþéöê òÿáèè ãàç
ìÿíáÿéè îëàí “Øàùäÿíèç” éàòàüûíûí öìóìè åùòèéàòëàðû 1,2 òðèëéîí êóáìåòð ùÿúìèíäÿ äÿéÿðëÿíäèðèëèð. Áó Àçÿðáàéúàíûí ýÿëÿúÿêäÿ ñöðÿòëè èíêèøàôûíû òÿìèí åòìÿê ö÷öí
ìöùöì èìêàíäûð. “Øàùäÿíèç-2” ëàéèùÿñèíèí ýåð÷ÿêëÿøìÿñè “Úÿíóá ãàç äÿùëèçè”
âàñèòÿñèëÿ ìàâè éàíàúàüûí Õÿçÿð äÿíèçèíÈíôîðìàñèéà ìÿíáÿëÿðèìèç:
“ÀçÿðÒÀú”, “ÀÏÀ”,
“Àçàäèíôîðì”, “ÀññÀ-Èðàäÿ”, “ÑÈÀ”
Ãÿçåò “Éåíè Àçÿðáàécàí”ûí áèëýèñàéàð ìÿðêÿçèíäÿ éûüûëûá,
ñÿùèôÿëÿíèá âÿ “Àçÿðáàéúàí” íÿøðèééàòûíäà îôñåò öñóëó èëÿ ÷àï åäèëèá.
äÿí Àâðîïàäàêû áàçàðëàðà ÷àòäûðûëàúàüû
äåìÿêäèð. Áó, ùÿì äÿ Àçÿðáàéúàíûí
åíåðæè ñåêòîðóíà áþéöê ùÿúìäÿ éåíè èíâåñòèñèéàëàðûí éàòûðûëìàñûíà âÿ éåíè èø éåðëÿðèíèí éàðàäûëìàñûíà äà ñÿáÿá îëàúàã.
Áåëÿëèêëÿ, Áàêû-Òáèëèñè-ßðçóðóì ãàç
êÿìÿðè Àçÿðáàéúàí ãàçûíû Ýöðúöñòàíäàí êå÷ìÿêëÿ, Òöðêèéÿíèí øÿðã ùèññÿñèíÿ äàøûéûð. Òèêèëÿúÿê ÒÀÍÀÏ êÿìÿðè ãàçû Òöðêèéÿíèí øÿðãèíäÿí ãÿðáèíÿ äàøûéàúàã, éÿíè Àâðîïà èëÿ ñÿðùÿäÿ ýÿòèðÿúÿê.
ÒÀÏ áîðó êÿìÿðè èñÿ ãàçûí áóðàäàí Àâðîïà þëêÿëÿðèíÿ ïàéëàíìàñûíà èìêàí âåðÿúÿê. Áó èñÿ Àâðîïàäà ìàâè éàíàúàã
áàçàðûíû ýåíèøëÿíäèðÿúÿê, èñòåùëàê÷û þëêÿëÿð èñÿ åíåðæè ìÿíáÿëÿðèíèí ÷îõàëäûëìàñû éîëó èëÿ þç òÿùëöêÿñèçëèêëÿðèíè äàùà
åòèáàðëû òÿìèí åäÿ áèëÿúÿêëÿð.
Òÿñàäöôè äåéèë êè, Áàêûäà “Øàùäÿíèç2” ëàéèùÿñè öçðÿ éåêóí èíâåñòèñèéà ñàçèøèíèí èìçàëàíìàñû Àâðîïàíûí ðÿñìè äàèðÿëÿðèíäÿ ñåâèíúëÿ ãàðøûëàíûá. ×öíêè
“Øàùäÿíèç-2” ëàéèùÿñè öçðÿ éåêóí èíâåñòèñèéà ñàçèøèíèí èìçàëàíìàñû Àâðîïàíûí
äàùà ýöúëö åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíÿ ãàïû
à÷ìàüà èìêàí âåðèð.
Áåëÿëèêëÿ, áó ýöí Àçÿðáàéúàíûí äöíéà åíåðæè áàçàðëàðûíäà ùàñèëàò÷û þëêÿ îëàðàã þí ñûðàëàðà äîüðó èðÿëèëÿìÿñè äàíûëìàç ùÿãèãÿòäèð. Äöçýöí åíåðæè ñèéàñÿòè
ñàéÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàí þçöíöí èíêèøàôûíû òÿìèí åäèð, åéíè çàìàíäà, ÷àõñàéëû òÿðÿôäàøëàð ãàçàíìàãëà, þçöíöí áåéíÿëõàëã àëÿìäÿêè íöôóçóíó âÿ ìþâãåëÿðèíè
äóðìàäàí ýöúëÿíäèðèð.
Ñàäàëàíàíëàð îíó ýþñòÿðèð êè, èñòÿð ñèéàñè, èñòÿðñÿ äÿ èãòèñàäè ñàùÿäÿ Àçÿðáàéúàí-Àâðîïà Èòòèôàãû ÿëàãÿëÿðè éåíè
ìÿðùÿëÿéÿ éöêñÿëèð. Ìöíàñèáÿòëÿðèí èíêèøàôû, éåíè ìÿðùÿëÿéÿ äàõèë îëìàñû ÿëàãÿëÿðèí éåíè ôîðìàòûíûí éàðàäûëìàñûíà äà
åùòèéàú éàðàäûð. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ
Íàçèðëÿð Êàáèíåòèíèí èúëàñûíäàêû íèòãèíäÿ
áåëÿ áèð àääûìûí çÿðóðèëèéèíè ãåéä åäèá:
“Ùàçûðäà - òÿáèè êè, 2014-úö èëäÿ Àâðîïà Èòòèôàãû-Àçÿðáàéúàí ñòðàòåæè ÿëàãÿëÿðèíèí ýÿëÿúÿê ôîðìàòû ìöÿééÿí åäèëìÿëèäèð”.
Áåëÿ áèð ôîðìàòûí éàðàäûëàúàüû òÿãäèðäÿ ìþâúóä ïîòåíñèàëäàí ìàêñèìóì äÿðÿúÿäÿ éàðàðëàíìàãëà ãàðøûëûãëû ìöíàñèáÿòëÿðèí ñÿìÿðÿëè íÿòèúÿëÿðèíè ÿùÿìèééÿòëè äÿðÿúÿäÿ àðòûðìàã ìöìêöí îëàúàã.
Ùöëéà ÌßÌÌßÄËÈ
Ãÿçåò 1993-úö èëèí àïðåë àéûíäàí
íÿøð îëóíóð
Áóðàõûëûøà ìÿñóë:
Çàùèä ÈËÙÀÌÎÜËÓ

05-03-2014

04-12-2014

Азярбайъан Президенти Илщам Ялийев Минскдя МДБ Дювлят

02-12-2014

Азярбайъан Президенти Илщам Ялийев Исмайыллы вя Гябяля

Президент Илщам Ялийев: Дейя билярям ки, биринъи рцбцн

13.09.2014