Àçÿðáàéúàí-Èòàëèéà
ÿëàãÿëÿðè èíêèøàô åäèð
Þëêÿìèçäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí
äèíè òÿðèãÿò âÿ úÿðÿéàíëàðûí
ôÿàëèééÿòè ãàíóíâåðèúèëèéÿ
óéüóí îëìàëûäûð
Èêè þëêÿ àðàñûíäà ýåíèø ÿìÿêäàøëûã ìöíàñèáÿòëÿðè
âÿ ñòðàòåæè ÿùÿìèééÿò äàøûéàí ìþùêÿì
ñèéàñè-èãòèñàäè òÿðÿôäàøëûã ìþâúóääóð
Õÿáÿð âåðèëäèéè êèìè, Èòàëèéàíûí “Èë Òåìïî” ãÿçåòèíäÿ
Àçÿðáàéúàíûí ïàéòàõòû Áàêûíûí äèíàìèê èíêèøàôû èëÿ áàüëû
ìÿãàëÿ äÿðú îëóíóá. Éàçûäà ãåéä îëóíóð êè, Àçÿðáàéúàí
Øÿðãèí ñåùðëè àá-ùàâàñû èëÿ Ãÿðá ìöàñèðëèéèíèí áèð àðàéà
ýÿëäèéè ìþùòÿøÿì áèð äèéàðäûð: “Ìöñòÿãèëëèéèíèí áÿðïàñûíäàí ñîíðà áó þëêÿäÿ íåôò ñåêòîðóíäàí ÿëäÿ åäèëÿí...
Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû
Àçÿðáàéúàíû ìöñòÿãèëëèê
éîëóíäà èíêèøàô åòäèðìÿéÿ
ãàäèð áèð ïàðòèéàäûð
Áàõ ñÿh. 7
Ìÿëóì îëäóüó êèìè, õàëãûìûç äöíéàäà ÿí òîëåðàíò õàëãëàðäàí, Àçÿðáàéúàí èñÿ áó èñòèãàìÿòäÿ íöìóíÿ ùåñàá
åäèëÿí äþâëÿòëÿðäÿí áèðè êèìè òàíûíûð. Àçÿðáàéúàíäà èíñàíëàðûí äèí, âèúäàí àçàäëûüû éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ ãîðóíóð. Þëêÿìèçèí âÿòÿíäàøëàðû þçëÿðèíèí äèíè èíàíú ñå÷èìëÿðèíäÿ àçàääûðëàð. Áóíóíëà éàíàøû, 1995-úè èëäÿ ãÿáóë îëóíàí þëêÿ
Êîíñòèòóñèéàñûíäà äà ãåéä åäèëäèéè êèìè, Àçÿðáàéúàíäà
äèí äþâëÿòäÿí àéðûäûð, þëêÿìèç äöíéÿâè äþâëÿòäèð...
Áàõ ñÿh. 5
Àçÿðáàéúàíûí äþâëÿò ìöñòÿãèëëèéè Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí ìèëëè ñÿðâÿòèäèð
Ãÿçåò 1993-úö èëèí àïðåë àéûíäàí íÿøð îëóíóð. 05 ìàðò 2014-úö èë, ÷ÿðøÿíáÿ / ¹ 040 (4199). Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñûíûí îðãàíû. Ãèéìÿòè 40 ãÿïèê
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ Ùåéäÿð ßëèéåâ àäûíà Èäìàí-Êîíñåðò Êîìïëåêñèíäÿ
àïàðûëàúàã ÿñàñëû òÿìèð âÿ éåíèäÿíãóðìà èøëÿðèíèí ëàéèùÿñè èëÿ òàíûø îëóá
Ïðåçèäåíòèí èø ýöíö
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû âÿòÿíäàøëàðûíûí 2014-úö èë àïðåëèí 1-äÿí 30-äÿê ìöääÿòëè
ùÿãèãè ùÿðáè õèäìÿòÿ ÷àüûðûëìàñû âÿ ìöääÿòëè ùÿãèãè ùÿðáè õèäìÿò ùÿðáè ãóëëóã÷óëàðûíûí åùòèéàòà áóðàõûëìàñû ùàããûíäà Ñÿðÿíúàì èìçàëàéûá.
Àçÿðáàéúàn èëÿ Òöðêèéÿ àðàñûnäà ènôîðìàñèéà
ñàùÿñènäÿ ÿëàãÿëÿðèn äàùà äà ýånèøëÿnäèðèëìÿñè
ìÿñÿëÿëÿðè ìöçàêèðÿ åäèëèá
Òöðêèéÿnèn Àçÿðáàéúànäàêû ñÿôèðè Èñìàéûë Àëïåð Úîøãón
ìàðòûn 4-äÿ Àçÿðáàéúàn Äþâëÿò Òåëåãðàô Àýånòëèéènäÿ
(ÀçÿðÒÀú) îëóá. ÀçÿðÒÀú-ûn áàø äèðåêòîðó Àñëàn Àñëànîâ
ýþðöøäÿ þëêÿëÿðèìèç âÿ õàëãëàðûìûç àðàñûnäà ÷îõÿñðëèê òàðèõÿ
ìàëèê ãàðäàøëûã ÿëàãÿëÿðènäÿn äànûøûá, áó ìönàñèáÿòëÿðèn
ènêèøàôûnäà ìèëëè õÿáÿð àýånòëèêëÿðènèn ðîëónó âóðüóëàéûá. Ñÿôèðÿ ÀçÿðÒÀú-ûn êå÷äèéè ènêèøàô éîëó, ìöñòÿãèëëèê èëëÿðènäÿ ãàçànäûüû óüóðëàð, äþâëÿò ñèéàñÿòènèn ènôîðìàñèéà òÿìènàòûnäà
àýånòëèéèn ìþâãåéè áàðÿäÿ ÿòðàôëû ìÿëóìàò âåðèëèá. ÀçÿðÒÀú
èëÿ Òöðêèéÿnèn Ànàäîëó Àýånòëèéè àðàñûnäà éàõûn ÿëàãÿëÿðèn
îëäóüónó ñþéëÿéÿn áàø äèðåêòîð...
Áàõ ñÿh. 3
Ìöÿëëèì ïåøÿñèíèí
íöôóçóíóí àðòûðûëìàñû öçðÿ
äþâëÿò ñèéàñÿòèíèí èíêèøàôû
Ñèðð äåéèë êè, ùàçûðäà Àçÿðáàéúàí äöíéà ìèãéàñûíäà ñöðÿòëÿ èíêèøàô åäÿí þëêÿëÿð ñûðàñûíäà þíúöë éåðëÿðäÿí áèðèíè òóòóð. Ñîñèàë, èãòèñàäè, ñèéàñè, ìÿäÿíè, åëìè, áèð ñþçëÿ, áöòöí ñàùÿëÿðäÿ ÿëäÿ åäèëÿí éöêñÿê ýþñòÿðèúèëÿð âÿ íÿòèúÿëÿð èñÿ...
ÀÁØ Äþâëÿò
Äåïàðòàìåíòèíèí ñóáéåêòèâ
“äåìîêðàòèéà” àíëàéûøû
“Ñîâåòñêè”íèí ñþêöëìÿñè èíôðàñòðóêòóð
áàõûìäàí Áàêûéà ýþçÿëëèê âåðÿúÿê
Äåìîêðàòèê äÿéÿðëÿðèí òÿøÿêêöë òàïäûüû, èíñàí âÿ âÿòÿíäàø
ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí òÿìèí îëóíäóüó Àçÿðáàéúàíà
ãàðøû áó úöð “ãàðà ïèàð” êàìïàíèéàñû àïàðìàã, ìöõòÿëèô
òÿçéèãëÿð åòìÿê ùå÷ áèð íÿòèúÿ âåðìÿéÿúÿê
Ñèéàâóø Íîâðóçîâ:
Èíñàí ùöãóãëàðû èëÿ áàüëû
Àçÿðáàéúàíà ãàðøû ÿäàëÿòñèç
ìþâãå íöìàéèø åòäèðèëèð
“Èêè äÿëÿäóç ýåäèá ùàðäàñà øóëóã ñàëûð, înón ùöãóãëàðû ÿñàñ îëóð, àììà Äàüëûã Ãàðàáàüäàn äèäÿðýèn äöøÿnëÿðèn ùöãóãëàðû ÿñàñ îëìóð”. Òðånä õÿáÿð âåðèð êè,
áónó ìèëëÿò âÿêèëè, Éånè Àçÿðáàéúàn Ïàðòèéàñûnûn...
Áàõ ñÿh. 3
Õÿáÿð âåðäèéèìèç êèìè, ÀÁØ Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòè
äöíéàäà èíñàí ùöãóãëàðûíûí âÿçèééÿòèíÿ äàèð íþâáÿòè èëëèê ùåñàáàòûíû éàéûá. Ùåñàáàòûí Àçÿðáàéúàíëà áàüëû ùèññÿñèíäÿ êèôàéÿò ãÿäÿð ãÿðÿçëè, ÿäàëÿòñèç âÿ ñóáéåêòèâ
ìþâãå ñÿðýèëÿíèá. Þëêÿìèçèí äåìîêðàòèê èíêèøàôûíäàí
éàí êå÷èëìÿñè, èíñàí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíà äàèð ïîçèòèâ ýåð÷ÿêëèéèí òÿùðèô îëóíìàñû ùåñàáàòûí ùàíñû ìÿãñÿäëÿðÿ õèäìÿò åòìÿñèíÿ àéäûíëûã ýÿòèðèð. Õöñóñèëÿ äÿ
íÿçÿðÿ àëìàã ëàçûìäûð êè, Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòè áó úöð
ãÿðÿçëè éàíàøìàíû äàâàìëû ñóðÿòäÿ ñÿðýèëÿéèð âÿ ùåñàáàòëàð ùÿð èë ùå÷ áèð äÿéèøèêëèéÿ óüðàìàäàí åéíè ìÿçìóíäà äÿðú îëóíóð. Áó èñÿ îíó äåìÿéÿ ÿñàñ âåðèð êè,
ÀÁØ Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòè þçöíöí áÿéàí åòäèéè “äåìîêðàòèê” ïðèíñèïëÿðè ñèéàñè âàñèòÿ êèìè...
Áàõ ñÿh. 4
Ìèëëè Ìÿúëèñèí éàç
ñåññèéàñûíûí íþâáÿòè èúëàñû
êå÷èðèëèá
Êîíñòèòóñèéà Ìÿùêÿìÿñè
Ïëåíóìóíóí íþâáÿòè
èúëàñû îëóá
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ìèëëè Ìÿúëèñèíèí éàç
ñåññèéàñûíûí íþâáÿòè èúëàñû êå÷èðèëèá. Ìèëëè Ìÿúëèñèí
ñÿäðè Îãòàé ßñÿäîâ èúëàñû
à÷àðàã ýöíäÿëèéè òÿãäèì
åäèá...
Ôÿðùàä Àáäóëëàéåâèí
ñÿäðëèéè èëÿ Àçÿðáàéúàí
Ðåñïóáëèêàñû Êîíñòèòóñèéà
Ìÿùêÿìÿñè Ïëåíóìóíóí
õöñóñè êîíñòèòóñèéà èúðààòû
öçðÿ íþâáÿòè à÷ûã ìÿùêÿìÿ èúëàñû îëóá...
Áàõ ñÿh. 3
Ìöáàðèç Ãóðáàíëû:
Àçÿðáàéúàíäà èíñàí ùöãóã âÿ
àçàäëûãëàðûíûí ãîðóíìàñû âÿ
òÿìèí åäèëìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ
ìöùöì àääûìëàð àòûëûð
“Èíñàí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí òÿìèíàòû Àçÿðáàéúàí
äþâëÿòèíèí áàøëûúà ïðèíñèïëÿðèíäÿíäèð. Áó ìÿíàäà Èíñàí
ùöãóãëàðû öçðÿ Ìöâÿêêèëèí ôÿàëèééÿòè...
Áàõ ñÿh. 4
Äöíÿí Ãàðàäàü ðàéîíóíäà éåðëÿøÿí Ùåéäÿð
ßëèéåâ Ìÿðêÿçèíäÿ 5 ìàðò
- Áÿäÿí òÿðáèéÿñè âÿ èäìàí ýöíö ìöíàñèáÿòè èëÿ
òÿäáèð êå÷èðèëèá...
Ñîí îí èëäÿ Àçÿðáàéúàíäà ýåäÿí àáàäëûã-ãóðóúóëóã èøëÿðè øÿùÿðñàëìàíûí äà èíêèøàôûíäà éåíè äþâðöí áàøëàíüûúûíû
ãîéóá. Áåëÿ êè, øÿùÿðëÿðèìèç ñèìàñûíû äÿéèøèð, éåíè ïàðêëàð,
õèéàáàíëàð ñàëûíûð, ìèëëè ìåìàðëûüûìûçûí çÿíýèí ÿíÿíÿëÿðèíÿ
ÿñàñëàíàí ÷îõ ýþçÿë áèíàëàð èíøà åäèëèð. Áöòöí áóíëàð Àçÿðáàéúàí ýåð÷ÿêëèéèíè òÿøêèë åäèð âÿ àáàäëûã-ãóðóúóëóã
èøëÿðèíèí ðåàë íÿòèúÿëÿðèäèð. Þëêÿ ïàéòàõòû èëÿ éàíàøû, ðåñïóáëèêàìûçûí äèýÿð øÿùÿð âÿ ðàéîí ìÿðêÿçëÿðèíäÿ èíøà åäèëÿí
éåíè ìåùìàíõàíàëàð, ýþçÿë ïàðê âÿ õèéàáàíëàð, ìÿäÿíèééÿò åâëÿðè, êèíîòåàòð âÿ òåàòð áèíàëàðû ìöàñèð øÿùÿðñàëìàíûí
Áàõ ñÿh. 4
ÿí éåíè íàèëèééÿòëÿðèíÿ ÿñàñëàíûð êè...
Ä È Ã Ã ß Ò!
ßçèç îõóúóëàð!
ÉÀÏ Ãàðàäàü ðàéîí
òÿøêèëàòû 5 ìàðò - Áÿäÿí
òÿðáèéÿñè âÿ èäìàí ýöíö
ìöíàñèáÿòèëÿ òÿäáèð êå÷èðèá
Áàõ ñÿh. 2
Áàõ ñÿh. 6
“Éåíè Àçÿðáàéúàí” ãÿçåòèíèí
“Íàð Ìîáèëå” ìîáèë îïåðàòîðó èëÿ áèðýÿ
“Áàùàð Ñåâèíúëÿðè”
àäëû ìþùòÿøÿì ùÿäèééÿ êàìïàíèéàñû
ñòàðò ýþòöðöá!
ÒßËßÑÈÍ!
Áàõ ñÿh. 5
Äàùà ÿòðàôëû 8-úè ñÿùèôÿäÿ
2
www.yeniazerbaycan.com
05 ìàðò 2014-úö èë, ÷ÿðøÿíáÿ / ¹ 040 (4199)
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ Ùåéäÿð ßëèéåâ àäûíà Èäìàí-Êîíñåðò Êîìïëåêñèíäÿ
àïàðûëàúàã ÿñàñëû òÿìèð âÿ éåíèäÿíãóðìà èøëÿðèíèí ëàéèùÿñè èëÿ òàíûø îëóá
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâ ìàðòûí 4-äÿ Ùåéäÿð ßëèéåâ àäûíà
Èäìàí-Êîíñåðò Êîìïëåêñèíäÿ àïàðûëàúàã
ÿñàñëû òÿìèð âÿ éåíèäÿíãóðìà èøëÿðèíèí ëàéèùÿñè èëÿ òàíûø îëóá.
Àçÿðáàéúàíäà ýåäÿí ñöðÿòëè èãòèñàäè èíêèøàô ïðîñåñëÿðè þëêÿ ùÿéàòûíûí áöòöí ñàùÿëÿðèíèí
äèíàìèê øÿêèëäÿ éåíèäÿí ãóðóëìàñû ö÷öí ÿëâåðèøëè øÿðàèò éàðàäûð. Èãòèñàäè èíêèøàô òåìïèíÿ
ýþðÿ ñöðÿòëÿ èíêèøàô åäÿí þëêÿìèçäÿ Ïðåçèäåíò
Èëùàì ßëèéåâèí ðÿùáÿðëèéè èëÿ ïàéòàõòäà âÿ ðåýèîíëàðäà áöòöí ñàùÿëÿðäÿ ÿí ìöàñèð èíôðàñòðóêòóðóí éàðàäûëìàñûíà, éåíè-éåíè îáéåêòëÿðèí èíøà îëóíìàñûíà, ìþâúóä êîìïëåêñëÿðèí èñÿ
ÿñàñëû øÿêèëäÿ éåíèäÿí ãóðóëìàñûíà áþéöê
þíÿì âåðèëèð.
Àçÿðáàéúàíäà áöòöí ñàùÿëÿð êèìè, èäìàíûí èíêèøàô åòäèðèëìÿñè äÿ ïðèîðèòåò ñàùÿëÿðäÿí
áèðè êèìè äþâëÿòèí äàèì äèããÿò ìÿðêÿçèíäÿäèð.
Äöíéàäà èäìàí äþâëÿòè êèìè òàíûíàí þëêÿìèçäÿ ÿí ìöàñèð ñòàíäàðòëàðà úàâàá âåðÿí éåíè
èäìàí êîìïëåêñëÿðèíèí âÿ ìöàñèð èíôðàñòðóêòóðóí éàðàäûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ àðäûúûë èøëÿð ýþ-
ðöëöð. 2015-úè èëäÿ èëê äÿôÿ Áàêûäà êå÷èðèëÿúÿê áèðèíúè Àâðîïà
Îéóíëàðûíà úèääè øÿêèëäÿ ùàçûðëàøàí þëêÿìèçäÿ ìöêÿììÿë
èíôðàñòðóêòóð îáéåêòëÿðèíèí èíøàñû èëÿ éàíàøû, ìþâúóä èäìàí
êîìïëåêñëÿðèíèí ÿñàñëû øÿêèëäÿ
éåíèäÿí ãóðóëìàñû èøëÿðè äÿ
äèããÿò ìÿðêÿçèíäÿäèð. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí òàïøûðûãëàðûíà óéüóí îëàðàã Ùåéäÿð ßëèéåâ àäûíà Èäìàí-Êîíñåðò
Êîìïëåêñèíèí ÿí ìöàñèð ñòàíäàðòëàðà óéüóí øÿêèëäÿ éåíèäÿí
ãóðóëìàñû ëàéèùÿñèíèí èúðàñûíà
áàøëàíûëûá.
Äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñû áó èäìàí-êîíñåðò
ãóðüóñóíäà ýþðöëÿúÿê èøëÿðëÿ òàíûø îëìàã
ö÷öí Êîìïëåêñÿ ýÿëèá.
Ýÿíúëÿð âÿ èäìàí íàçèðè Àçàä Ðÿùèìîâ
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâÿ ýþðöëÿúÿê èøëÿðëÿ áàüëû ìÿëóìàò âåðèá.
Äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñû Êîìïëåêñëÿ éàíàøû,
Àçÿðáàéúàí Ìöÿëëèìëÿð Èíñòèòóòóíäà
Ùåéäÿð ßëèéåâ èðñèíèí òÿäðèñè èëÿ
ÿëàãÿäàð äÿðñëÿð êå÷èðèëèá
Ìàðòûí 4-äÿ Àçÿðáàéúàí Ìöÿëëèìëÿð Èíñòèòóòóíäà Öìóììèëëè ëèäåð
Ùåéäÿð ßëèéåâèí èðñèíèí
þéðÿíèëìÿñè èëÿ ÿëàãÿäàð Íÿðèìàíîâ ðàéîíóíäàêû 34 âÿ 304
íþìðÿëè îðòà ìÿêòÿáëÿðèí 11-úè ñèíèô øàýèðäëÿðè ö÷öí äÿðñëÿð êå÷èðèëèá.
ÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, ÿââÿëúÿ øàýèðäëÿð Èíñòèòóòäà ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí Ùåéäÿð ßëèéåâ Ìÿðêÿçèíèí ôÿàëèééÿòè èëÿ òàíûø
îëóáëàð. Ìÿëóìàò âåðèëèá êè, Óëó þíäÿðèí ùÿéàò âÿ ôÿàëèééÿòèíèí
àéðû-àéðû ñÿùèôÿëÿðèíè þçöíäÿ ÿêñ åòäèðÿí Ìÿðêÿçäÿ Öìóììèëëè ëèäåðèí çÿíýèí ùÿéàò éîëó, Îíóí äþâëÿò÷èëèê âÿ ñèéàñè ôÿàëèééÿòèíè þçöíäÿ ÿêñ åòäèðÿí ÷îõëó ñàéäà êèòàá, ôîòîøÿêèë âÿ
áàøãà åêñïîíàòëàð òîïëàíûá.
Íÿðèìàíîâ ðàéîí Èúðà Ùàêèìèééÿòè áàø÷ûñûíûí ìöàâèíè
Èðàäÿ Ìàùìóäîâà áèëäèðèá êè, äÿðñëÿð Èúðà Ùàêèìèééÿòè òÿðÿôèíäÿí Óëó þíäÿðèí àíàäàí îëìàñûíûí 91-úè èëäþíöìö ÿðÿôÿñèíäÿ ðåàëëàøäûðûëàí ëàéèùÿ ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ êå÷èðèëèð.
Ìàðòûí 3-äÿí åòèáàðÿí áàøëàíàí ëàéèùÿíèí èëê ýöíö äÿðñëÿðäÿ Ôöçóëè, Úÿáðàéûë, Àüäàì, Ëà÷ûí, Êÿëáÿúÿð ðàéîíëàðûíäàí îëàí ìÿúáóðè êþ÷êöí ìÿêòÿáëÿðèíäÿí 100-äÿí ÷îõ øàýèðä èøòèðàê åäèá. Äÿðñëÿðèí, åéíè çàìàíäà, ÉÀÏ Íÿðèìàíîâ
ðàéîí òÿøêèëàòûíûí ãÿðàðýàùûíäà äà êå÷èðèëìÿñè ïëàíëàøäûðûëûð.
Îí ñÿêêèç òàðèõ ìöÿëëèìèíèí úÿëá åäèëäèéè ëàéèùÿäÿ äÿðñëÿð
Àçÿðáàéúàí âÿ ðóñ äèëëÿðèíäÿ àïàðûëûð. ßñàñ ìÿãñÿä øàýèðäëÿðè Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâèí ùÿéàò âÿ ôÿàëèééÿòè èëÿ äàùà
éàõûíäàí òàíûø åòìÿêäèð.
Äÿðñëÿð ìàéûí 30-äÿê äàâàì åäÿúÿê.
Àüñòàôà ðàéîíóíóí ìÿêòÿáëèëÿðè Óëó þíäÿð
Ùåéäÿð ßëèéåâèí çÿíýèí èðñèíè ìàðàãëà þéðÿíèðëÿð
Àüñòàôàäàêû Ùåéäÿð ßëèéåâ Ìÿðêÿçèíäÿ “Óëó þíäÿð Ùåéäÿð
ßëèéåâ ìöñòÿãèë Àçÿðáàéúàíûí ìåìàðû âÿ ãóðóúóñóäóð” ìþâçóñóíäà êå÷èðèëÿí à÷ûã äÿðñèí íþâáÿòè äèíëÿéèúèëÿðè Ïèðèëè êÿíä âÿ
Ïîéëó ãÿñÿáÿ òàì îðòà ìÿêòÿáëÿðèíèí ÕÛ ñèíèô øàýèðäëÿðè îëóáëàð.
Ðàéîí òÿùñèë øþáÿñèíäÿí ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèáëÿð êè, òàðèõ
ìöÿëëèìè Êÿìàëÿ Ùÿñÿíîâà òÿðÿôèíäÿí àïàðûëàí à÷ûã äÿðñäÿ
øàýèðäëÿðÿ Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâ ùàããûíäà ýåíèø
ìÿëóìàò âåðèëèá.
À÷ûã äÿðñäÿ Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâèí þëêÿìèçäÿ ãóðóúóëóüóí, äàâàìëû èíêèøàô âÿ èñëàùàòëàðûí áàíèñè îëäóüó äèããÿòÿ ÷àòäûðûëûá, Îíóí ìöñòÿãèë Àçÿðáàéúàí äþâëÿòèíèí ãóðóëìàñûíäà âÿ èíêèøàôûíäàêû õèäìÿòëÿðèíäÿí ýåíèø ñþùáÿò à÷ûëûá.
Ýþéýþëäÿ íþâáÿòè à÷ûã äÿðñ “Óëó þíäÿð Ùåéäÿð
ßëèéåâ ìöñòÿãèë Àçÿðáàéúàíûí ìåìàðû âÿ
ãóðóúóñóäóð” ìþâçóñóíà ùÿñð åäèëèá
Ñîí âàõòëàð Ýþéýþë øÿùÿðèíäÿêè Ùåéäÿð ßëèéåâ Ìÿðêÿçèíäÿ ðàéîíóí îðòà ìÿêòÿá øàýèðäëÿðèíè äàùà òåç-òåç ýþðìÿê
îëóð. Ðàéîí ìÿêòÿáëÿðèíèí 11-úè ñèíèô øàýèðäëÿðè ôåâðàë àéûíäàí áóðàäà òÿøêèë îëóíìóø à÷ûã äÿðñëÿðäÿ èøòèðàê åäèð, ìöñòÿãèë Àçÿðáàéúàí äþâëÿòèíèí ìåìàðû âÿ ãóðóúóñó Ùåéäÿð ßëèéåâèí èðñèíè þéðÿíèðëÿð.
ÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, íþâáÿòè à÷ûã äÿðñ “Óëó þíäÿð
Ùåéäÿð ßëèéåâ ìöñòÿãèë Àçÿðáàéúàíûí ìåìàðû âÿ ãóðóúóñóäóð” ìþâçóñóíà ùÿñð åäèëèá.
Øÿùÿð ìÿêòÿáëèëÿðèíèí èøòèðàêû èëÿ êå÷èðèëÿí ìÿøüÿëÿäÿí
ÿââÿë øàýèðäëÿð Ìÿðêÿçäÿ Óëó þíäÿðèí ùÿéàò âÿ ôÿàëèééÿòèíè
ÿêñ åòäèðÿí øÿêèëëÿðÿ áàõûáëàð.
Ñîíðà à÷ûã äÿðñÿ áàøëàíûëûá. Äÿðñ çàìàíû äöíéà øþùðÿòëè äþâëÿò õàäèìè Ùåéäÿð ßëèéåâèí Àçÿðáàéúàíäà ìöñòÿãèëëèéèí
ãîðóíìàñû âÿ îíóí èíêèøàôû íàìèíÿ ýþðäöéö íÿùÿíý èøëÿð
ôàêòëàðëà ìÿêòÿáëèëÿðèí äèããÿòèíÿ ÷àòäûðûëûá.
À÷ûã äÿðñäÿ, ùÿì÷èíèí øàýèðäëÿðèí ñóàëëàðûíà àéäûíëûã ýÿòèðèëèá.
ÿòðàô ÿðàçèëÿðäÿ àáàäëûã èøëÿðèíèí àïàðûëìàñû èëÿ
áàüëû òàïøûðûãëàð âåðèá.
Ñîíðà Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ Ùåéäÿð ßëèéåâ àäûíà Èäìàí-Êîíñåðò Êîìïëåêñèíèí àðåíàñûíäà, ìöõòÿëèô ìÿøã çàëëàðûíäà âÿ áèíàíûí
ôàñàäûíäà àïàðûëàúàã òÿìèð âÿ éåíèäÿíãóðìà
èøëÿðèíèí ëàéèùÿñè èëÿ òàíûø îëóá. Áèëäèðèëèá êè,
Êîìïëåêñèí áöòöí ñàùÿëÿðèíäÿ, î úöìëÿäÿí
ÿñàñ âÿ ìÿøã êîðïóñëàðûíäà, ìöõòÿëèô èäìàí
çàëëàðûíäà ÿñàñëû òÿìèð âÿ áÿðïà èøëÿðèíÿ áàøëàíûëìàñû ö÷öí ùàçûðëûã èøëÿðè éåíè ëàéèùÿéÿ óéüóí îëàðàã àðòûã áàøà ÷àòäûðûëûá. Êîìïëåêñäÿ
éåíè èøûãëàíäûðìà, éàíüûíäàí ìöùàôèçÿ âÿ
òÿùëöêÿñèçëèê, åéíè çàìàíäà, âèäåîìöøàùèäÿ
âÿ õÿáÿðäàðëûã ñèñòåìëÿðèíèí âÿ ìöàñèð ëèôòëÿðèí
ãóðàøäûðûëìàñû ö÷öí èøëÿð äàâàì åòäèðèëèð.
Êîìïëåêñ éåíè âÿ ñöðÿòëè èíòåðíåò øÿáÿêÿñèíÿ
ãîøóëàúàã. Áèíàäà ÿí ìöàñèð òÿëÿáëÿðÿ úàâàá
âåðÿí ùàâàëàíäûðìà ñèñòåìè àðòûã ãóðàøäûðûëûá.
Äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñû òÿìèð âÿ éåíèäÿíãóðìà èøëÿðèíèí àïàðûëàúàüû àéðû-àéðû ñàùÿëÿðè ýÿçèá, èøëÿðèí éöêñÿê êåéôèééÿòëÿ ýþðöëìÿñè èëÿ
áàüëû ìöâàôèã òàïøûðûãëàðûíû âåðèá.
Ñîíðà Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ Ùåéäÿð ßëèéåâ àäûíà Èäìàí-Êîíñåðò Êîìïëåêñèíèí éàíûíäàêû ïàðêà ýÿëèá.
Äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñû ïàðêûí éåíèäÿí ãóðóëìàñû, áóðàäà àáàäëûã âÿ ãóðóúóëóã èøëÿðèíèí
éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè èëÿ áàüëû
äà ýþñòÿðèøëÿð âåðèá.
Àëìàí òÿøêèëàòëàðû èëÿ ßäëèééÿ Íàçèðëèéè
Ìÿêòÿáëèëÿð Öìóììèëëè ëèäåð
àðàñûíäà óüóðëó ÿìÿêäàøëûã òÿãäèð åäèëèá
Ùåéäÿð ßëèéåâèí ùÿéàò âÿ
Ìàðòûí 4-äÿ ÿäëèééÿ íàçèðè, Ìÿùêÿìÿ-Ùöãóã Øóðàñûíûí
Ôèêðÿò Ìÿììÿäîâ Àëìàíèéàíûí þëêÿôÿàëèééÿòèíè äÿðèíäÿí þéðÿíèðëÿð ìèçäÿêè ñÿäðè
ñÿôèðè õàíûì Ùàéäðóí Òåìïåë èëÿ ýþðöøöá.
Êöðäÿìèð
ðàéîíóíóí
öìóìòÿùñèë ìÿêòÿáëÿðèíèí ÕÛ
ñèíèô øàýèðäëÿðè ìöàñèð Àçÿðáàéúàí äþâëÿòèíèí ãóðóúóñó
Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí ñîí äÿðÿúÿ çÿíýèí
îëàí ùÿéàò âÿ ôÿàëèééÿòèíèí
þéðÿíèëìÿñèíÿ áþéöê ìàðàã
ýþñòÿðèðëÿð. Òÿñàäöôè äåéèë êè,
Ùåéäÿð ßëèéåâ Ìÿðêÿçèíäÿ
ôåâðàëûí 3-äÿí òÿäðèñ îëóíàí
“Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâ ìöñòÿãèë Àçÿðáàéúàíûí ìåìàðû âÿ ãóðóúóñóäóð” âÿ “Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí èäåéàëàðû ìöàñèð
Àçÿðáàéúàíûí ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôûíûí òÿìèíàò÷ûñûäûð” ìþâçóëàðûíäàêû à÷ûã äÿðñëÿðäÿ øàýèðäëÿð éöêñÿê ôÿàëëûã íöìàéèø åòäèðèð, Àçÿðáàéúàíûí Óëó þíäÿðëÿ áàüëû òàðèõèíèí èíúÿëèêëÿðèíÿ ãÿäÿð þéðÿíèëìÿñèíÿ ñÿé ýþñòÿðèðëÿð.
ÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, àðòûã ìàðòûí 4-äÿê ðàéîíóí öìóìòÿùñèë
ìÿêòÿáëÿðèíèí øàýèðäëÿðè ö÷öí êå÷èðèëÿí à÷ûã äÿðñëÿðäÿ 700 íÿôÿð èøòèðàê åäèá. Äàùà 1000 íÿôÿð ÕÛ ñèíèô øàýèðäè à÷ûã äÿðñëÿðè äèíëÿéÿúÿê.
Íþâáÿòè äÿðñëÿðäÿ øÿùÿð 5 íþìðÿëè, Éåíèêÿíä âÿ ßðøÿëè êÿíä òàì
îðòà ìÿêòÿáëÿðèíèí 50 íÿôÿð øàýèðäè èøòèðàê åäèá. Òÿúðöáÿëè ìöÿëëèì,
Ãàðàñàããàë êÿíä òàì îðòà ìÿêòÿáèíèí äèðåêòîðó ßùñÿí Õàíêèøèéåâ
à÷ûã äÿðñäÿ øàýèðäëÿðÿ Öìóììèëëè ëèäåðèí ùÿéàòû, õàëãûí òÿêèäè èëÿ
èêèíúè äÿôÿ ùàêèìèééÿòÿ ýÿëèøè áàðÿäÿ ìÿëóìàò âåðèá, åðìÿíè òÿúàâöçöíÿ ìÿðóç ãàëàí, ïàð÷àëàíìàã òÿùëöêÿñè èëÿ ãàðøûëàøàí, òàì õàîñ
éàøàíàí áèð âàõòäà þëêÿíè õèëàñ åäÿðÿê ìöñòÿãèë äþâëÿò ãóðóúóëóüó
éîëóíà ÷ûõàðàí âÿ ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàô ìÿðùÿëÿñèíÿ ýÿòèðÿí áó äàùè èíñàíûí Þç õàëãû ãàðøûñûíäàêû áþéöê õèäìÿòëÿðèíäÿí äàíûøûá.
À÷ûã äÿðñëÿðäÿ øàýèðäëÿðÿ, ùàáåëÿ Óëó þíäÿðèí ñèéàñè âàðèñè Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ðÿùáÿðëèéè èëÿ áó ýöí þëêÿìèçäÿ ùöãóãè äþâëÿò, îðäó ãóðóúóëóüó, ñîñèàë-èãòèñàäè, åëì, òÿùñèë ìÿäÿíèééÿò âÿ ñàèð
ñàùÿëÿðäÿ ÿëäÿ îëóíàí áþéöê óüóðëàð áàðÿäÿ ýåíèø ìÿëóìàò âåðèëèá.
Ùåéäÿð ßëèéåâ Ìÿðêÿçèíäÿ Óëó þíäÿðèí ùÿéàò âÿ ôÿàëèééÿòèíÿ
äàèð íöìàéèø åòäèðèëÿí åêñïîíàòëàð ìÿêòÿáëèëÿðäÿ áþéöê ìàðàã
äîüóðóá.
ßäëèééÿ Íàçèðëèéèíèí ìÿòáóàò õèäìÿòèíäÿí ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèáëÿð êè, Àçÿðáàéúàíûí Àëìàíèéà èëÿ äîñòëóã âÿ ñÿìÿðÿëè ÿìÿêäàøëûüûíû âóðüóëàéàí íàçèð èêè
þëêÿíèí ßäëèééÿ íàçèðëèêëÿðè àðàñûíäà èìçàëàíìûø Áèðýÿ Áÿéàíàòûí ùöãóãè ÿëàãÿëÿðèí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñèíÿ
òÿêàí âåðäèéèíè áèëäèðèá. Íàçèð Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè
Èëùàì ßëèéåâèí ðÿùáÿðëèéè èëÿ àïàðûëàí ýåíèøìèãéàñëû
ìÿùêÿìÿ-ùöãóã èñëàùàòëàðû, î úöìëÿäÿí éåíè ìÿùêÿìÿëÿðèí éàðàäûëìàñû, ùàêèìëÿðèí ñàéûíûí àðòûðûëìàñû, îíëàðûí Àâðîïàäà ÿí øÿôôàô ñå÷èìè âÿ òÿäðèñè áàðÿäÿ ìÿëóìàò âåðèá, ùÿéàòà êå÷èðèëÿí òÿäáèðëÿðäÿ Àëìàíèéàíûí Áåéíÿëõàëã ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòûíûí (ÝÈÇ) âÿ
Áåéíÿëõàëã Ùöãóã ßìÿêäàøëûüû Ôîíäóíóí (ÈÐÇ) ôÿàë
èøòèðàêûíû ãåéä åäèá.
Þëêÿëÿðèìèç àðàñûíäà ÿìÿêäàøëûüûí ìöõòÿëèô èñòèãàìÿòëÿðäÿ, î úöìëÿäÿí ùöãóãè ñàùÿäÿ èíêèøàôûíäàí
ìÿìíóíëóüóíó áèëäèðÿí ñÿôèð àëìàí òÿøêèëàòëàðû èëÿ
ßäëèééÿ Íàçèðëèéè àðàñûíäà óüóðëó ÿìÿêäàøëûüû òÿãäèð
åäèá. Ãîíàã Àçÿðáàéúàíûí ìÿùêÿìÿ-ùöãóã ñèñòåìèíäÿêè íàèëèééÿòëÿðäÿí, õöñóñèëÿ ùàêèìëÿðèí ÷îõìÿðùÿëÿëè øÿôôàô ñå÷èìèíäÿí ùåéðàíëûüûíû èôàäÿ åäèá, ùàáåëÿ ðåñïóáëèêàìûçäà ïåíèòåíñèàð ñèñòåìèí ìöàñèðëÿøäèðèëìÿñè áàðÿäÿ ìÿëóìàòëû îëäóüóíó ñþéëÿéèá.
Õàíûì Ù.Òåìïåë Àçÿðáàéúàíûí äþâëÿò áàø÷ûñûíûí
òÿøÿááöñö èëÿ éàðàäûëìûø “ÀÑÀÍ õèäìÿò” ìÿðêÿçëÿðèíèí âÿòÿíäàøëàðà øÿôôàô õèäìÿòëÿðèí ýþñòÿðèëìÿñè áàõûìûíäàí óüóðëó ôÿàëèééÿòèíè éöêñÿê ãèéìÿòëÿíäèðèá.
Ýþðöøäÿ ÿìÿêäàøëûüûí ïåðñïåêòèâëÿðè, ùàáåëÿ èíçèáàòè ÿäëèééÿ, ìöàñèð ìÿùêÿìÿ âÿ ïåíèòåíñèàð èíôðàñòðóêòóðóí éàðàäûëìàñû, ùàêèìëÿðèí òÿäðèñè âÿ ñ.
ìÿñÿëÿëÿð ìöçàêèðÿ îëóíóá, ôàéäàëû ôèêèð ìöáàäèëÿñè
àïàðûëûá.
Ãîíàã íàçèðëèêäÿ ÿäëèééÿ òàðèõè ìóçåéè èëÿ òàíûø
îëóá.
Ñóìãàéûò ÿùàëèíèí öìóìè äèñïàíñåðëÿøäèðèëìÿñè
àêñèéàñûíäà ôÿàë èøòèðàê åäèð
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí òàïøûðûüûíà
ÿñàñÿí, Àçÿðáàéúàíûí äèýÿð øÿùÿð âÿ
ðàéîíëàðûíäà îëäóüó êèìè, Ñóìãàéûòäà
äà ÿùàëèíèí äèñïàíñåðëÿøäèðèëìÿñè óüóðëà
äàâàì åäèð. Øÿùÿð ñàêèíëÿðè äþâëÿò áàø÷ûñûíûí áó ùóìàíèñò òÿøÿááöñöíö áþéöê
ìèííÿòäàðëûãëà ãàðøûëàéûð, îíó ùÿð áèð âÿòÿíäàøûí ñàüëàìëûüûíà äèããÿò âÿ ãàéüûêåø ìöíàñèáÿò êèìè ãèéìÿòëÿíäèðèðëÿð.
ÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, Ñóìãàéûò ñàêèíëÿðèíèí ïðîôèëàêòèê ìöàéèíÿñèíèí òÿøêèë
åäèëäèéè òèáá ìöÿññèñÿëÿðè àðàñûíäà 1
íþìðÿëè øÿùÿð õÿñòÿõàíàñû äà âàð. Áó
òèáá ìöÿññèñÿñèíäÿ ùÿêèì áðèãàäàëàðû
ùÿð ýöí ñààò 9.00-äàí 17.00-äÿê øÿùÿðèí
èäàðÿ, ìöÿññèñÿ âÿ òÿøêèëàòëàðûíûí èø÷èëÿðèíè ãðàôèêÿ óéüóí ãàéäàäà ãÿáóë åäèðëÿð.
Áàø ùÿêèì Íàçèì Ùöñåéíãóëèéåâèí
ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, õÿñòÿõàíàäà àðòûã 8659
íÿôÿð äèñïàíñåðëÿøäèðìÿäÿí êå÷èá. Ïðîôèëàêòèê ìöàéèíÿ çàìàíû 338 íÿôÿðäÿ
ìöõòÿëèô õÿñòÿëèêëÿð àøêàð åäèëèá, 87 íÿôÿð
õÿñòÿõàíàéà éåðëÿøäèðèëèá, 950 íÿôÿð èñÿ
àìáóëàòîð ìöàëèúÿéÿ ýþíäÿðèëèá.
Ñóìãàéûò Øÿùÿð Òÿìèçëèê Äåïàðòà-
ìåíòèíèí ìöùÿíäèñè Úåéùóí
Ìÿììÿäîâ ìöÿññèñÿ ÿìÿêäàøëàðûíûí öìóìè ðÿéèíè èôàäÿ åäÿðÿê äåéèá: “Áèç áó ùóìàíèñò
êàìïàíèéàíûí êå÷èðèëìÿñè ñÿâèééÿñèíäÿí ÷îõ ðàçûéûã. Ùÿêèìëÿðèí þç âÿçèôÿëÿðèíÿ ìÿñóëèééÿòëÿ éàíàøìàñû, òèáá èø÷èëÿðèíèí ãàéüûêåøëèéè, äèàãíîñòèêà êàáèíåòëÿðèíèí äÿãèã èøëÿìÿñè, ïðîôèëàêòèê
ìöàéèíÿ ïðîñåñèíèí ñàêèò âÿ ðàùàò øÿðàèòäÿ àïàðûëìàñû ùàìûìûçà õîø ýÿëèð.
Áèç èíñàíëàðûí ñàüëàìëûüûíûí ãîðóíìàñûíà õèäìÿò åäÿí áó àêñèéàéà ýþðÿ
äþâëÿò áàø÷ûñûíà ìèííÿòäàðûã”.
Øÿùÿð ñÿùèééÿ øþáÿñèíèí ìöäèðè, òèáá
åëìëÿðè íàìèçÿäè ßëÿêáÿð Òàüûéåâ ãåéä
åäèá êè, ôåâðàëûí 17-äÿí áó ýöíÿäÿê
59670 ñóìãàéûòëû ïðîôèëàêòèê ìöàéèíÿäÿí êå÷èá. 96607 õöñóñè äèàãíîñòèê
ìöàéèíÿ àïàðûëûá. Ìöàéèíÿ çàìàíû 334
íÿôÿð ñòàñèîíàð ìöàëèúÿéÿ úÿëá åäèëèá,
8191 ñóìãàéûòëû èñÿ àìáóëàòîð ìöàëèúÿéÿ ýþíäÿðèëèá.
7 íþìðÿëè îðòà ìÿêòÿáèí äèðåêòîðó Òÿ-
ðàíÿ Ùàãâåðäèéåâà äåéèá: “Õàëãûìûçûí
ýÿëÿúÿéè îíóí ñàüëàìëûüûíäàí âÿ òÿùñèëèíäÿí àñûëûäûð. Áó èêè ñàùÿéÿ áþéöê
äèããÿò éåòèðäèéèíÿ ýþðÿ Ïðåçèäåíòÿ ñÿìèìè òÿøÿêêöðöìö áèëäèðèðÿì. Áó ýöí
þëêÿäÿ åëÿ áèð ðåýèîí éîõäóð êè, îðàäà
ìöàñèð òèáá ìöÿññèñÿëÿðè îëìàñûí”.
Î ãåéä åäèá êè, ñîí èëëÿð Ñóìãàéûòûí
óúãàð éàøàéûø ìàññèâëÿðèíäÿ âÿ îíà áèòèøèê ãÿñÿáÿëÿðäÿ òåç-òåç ñÿééàð àìáóëàòîðèéà ýöíëÿðè êå÷èðèëèð, Áàêûäà ôÿàëèééÿò
ýþñòÿðÿí òàíûíìûø òèáá ìöÿññèñÿëÿðèíèí
êîëëåêòèâëÿðè äÿ Ñóìãàéûòà ýÿëÿðÿê ÿùàëèéÿ òèááè õèäìÿò ýþñòÿðèðëÿð. Ò.Ùàãâåðäèéåâà äåéèá: “Áöòöí áóíëàð äþâëÿòèí þç
âÿòÿíäàøëàðûíûí ñàüëàìëûüûíà ýþñòÿðäèéè äèããÿòèí ïàðëàã òÿçàùöðöäöð”.
ÀÌÅÀ-íûí Ìÿðêÿçè Åëìè Êèòàáõàíàñûíäà
“Ùåéäÿð ßëèéåâ âÿ Àçÿðáàéúàí íèòã
ìÿäÿíèééÿòè” êèòàáûíûí òÿãäèìàòû îëóá
Íàüäÿëè Çàìàíîâóí “Ùåéäÿð ßëèéåâ âÿ Àçÿðáàéúàí
íèòã ìÿäÿíèééÿòè” àäëû ìîíîãðàôèéàñûíûí Û úèëäè Àçÿðáàéúàí
Ìèëëè Åëìëÿð Àêàäåìèéàñûíûí
Ìÿðêÿçè Åëìè Êèòàáõàíàñûíûí
(ÌÅÊ) ôîíäóíà äàõèë îëóá.
Ôîíäà äàõèë îëàí êèòàáûí
ÌÅÊ-èí Ùåéäÿð ßëèéåâ èðñèíèí
òÿáëèüè øþáÿñèíäÿ òÿãäèìàòû
êå÷èðèëèá.
Ìÿðêÿçè Åëìè Êèòàáõàíàäàí ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèáëÿð êè,
òÿãäèìàò ìÿðàñèìèíäÿ øþáÿ ìöäèðè Ýöëøÿí ßëèéåâà
ìîíîãðàôèéàíûí ÿùÿìèééÿòèíäÿí äàíûøûá. Áèëäèðèá êè,
Óëó
þíäÿð
Ùåéäÿð ßëèéåâèí ÷ûõûø âÿ íèòãëÿðèíèí àðàøäûðûëìàñû áó ýöí äÿ àêòóàëëûüûíû ñàõëàéûð. Öìóììèëëè ëèäåðèí äöùàñûíû íöìàéèø åòäèðìÿê ö÷öí Îíóí ùàããûíäà ñèëñèëÿ êèòàáëàð íÿøð åäèëèð.
Áó áàõûìäàí, Íàüäÿëè Çàìàíîâóí “Ùåéäÿð ßëèéåâ âÿ
Àçÿðáàéúàí íèòã ìÿäÿíèééÿòè” ìîíîãðàôèéàñû áþéöê
ÿùÿìèééÿò äàøûéûð. Öìóìèëèêäÿ 14 ôÿñèëäÿí èáàðÿò îëàí
áó íÿøðèí ùÿð ôÿñëèíäÿ Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâ íèòãèíèí þçöíÿìÿõñóñëóüóíäàí ñþùáÿò à÷ûëûð. Áèëäèðèëèá êè,
ùÿð áèðèìèçèí ñòîëöñòö êèòàáû îëàúàã áó íÿøðäÿí íàòèãëèê
ñàùÿñèíäÿ áèð ÷îõ øåéëÿð ÿõç åäÿúÿéèê.
Ñîíðà øþáÿíèí ÿìÿêäàøû Àéòÿí Ãÿçÿíôÿðãûçû ôèëîëîýèéà åëìëÿðè äîêòîðó, ïðîôåññîð Ìÿñóä Ìàùìóäîâóí
åëìè ðåäàêòîðëóüó èëÿ ÷àï îëóíìóø ìîíîãðàôèéàäà
Àçÿðáàéúàí íèòã ìÿäÿíèééÿòèíèí òÿøÿêêöë òàïìàñûíäà
âÿ èíêèøàôûíäà Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâèí íèòã âÿ ÷ûõûøëàðûíûí êîìïëåêñ øÿêèëäÿ àðàøäûðûëäûüûíû áèëäèðèá. Ùÿì÷èíèí êèòàáäà Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí íèòãèíäÿ ýèðèøëÿð âÿ ñîíëóãëàð, ôÿëñÿôèëèê, ñÿìèìèééÿò, ãÿòèééÿò, íèêáèíëèê, ïîåòèêëèê, ïðîãíîçëàð êèìè åëåìåíòëÿðèí,
åëÿúÿ äÿ Îíóí ôÿðäè öñëóáóíóí äÿðèíäÿí òÿäãèã åäèëäèéèíè äåéÿí øþáÿíèí ÿìÿêäàøû ìîíîãðàôèéàíûí ñèéàñÿò,
äèë÷èëèê, äèïëîìàòèéà, æóðíàëèñòèêà, ÿäÿáèééàò âÿ äèýÿð
ñàùÿëÿðäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí âÿ òÿùñèë àëàíëàð ö÷öí äÿéÿðëè âÿñàèò îëäóüóíó âóðüóëàéûá.
Êîíñòèòóñèéà Ìÿùêÿìÿñè
Ïëåíóìóíóí íþâáÿòè èúëàñû îëóá
Ôÿðùàä Àáäóëëàéåâèí ñÿäðëèéè èëÿ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Êîíñòèòóñèéà Ìÿùêÿìÿñè Ïëåíóìóíóí õöñóñè
êîíñòèòóñèéà èúðààòû öçðÿ íþâáÿòè à÷ûã ìÿùêÿìÿ èúëàñû
îëóá.
Èúëàñäà Î.Ýÿðÿêìÿçëèíèí øèêàéÿòè öçðÿ Àçÿðáàéúàí
Ðåñïóáëèêàñû Àëè Ìÿùêÿìÿñèíèí Èíçèáàòè-Èãòèñàäè Êîëëåýèéàñûíûí 2013-úö èë 13 ìàðò òàðèõëè ãÿðàðûíûí Àçÿðáàéúàí
Ðåñïóáëèêàñûíûí Êîíñòèòóñèéàñûíà âÿ ãàíóíëàðûíà óéüóíëóüóíóí éîõëàíûëìàñûíà äàèð êîíñòèòóñèéà èøèíÿ áàõûëûá.
Êîíñòèòóñèéà Ìÿùêÿìÿñèíèí Ïëåíóìó èø öçðÿ ùàêèì
Ê.Øÿôèéåâèí ìÿðóçÿñèíè, ÿðèçÿ÷èíèí âÿ ìöòÿõÿññèñèí ÷ûõûøëàðûíû, åêñïåðòèí ðÿéèíè äèíëÿéèá, èøèí ìàòåðèàëëàðûíû
àðàøäûðûá ìöçàêèðÿ åäÿðÿê ãÿðàð ãÿáóë åäèá.
Ãÿðàðäà äåéèëèð êè, Îãòàé Ýÿðÿêìÿçëèíèí Àçÿðáàéúàí
Ðåñïóáëèêàñû Äþâëÿò Ñîñèàë Ìöäàôèÿ Ôîíäóíóí Éàñàìàë
ðàéîí øþáÿñèíÿ ãàðøû òÿéèí åäèëìèø ïåíñèéàíûí ìèãäàðûíûí äÿéèøäèðèëÿðÿê éåíèäÿí ùåñàáëàíìàñû òÿëÿáèíÿ äàèð èø
öçðÿ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Àëè Ìÿùêÿìÿñèíèí Èíçèáàòè-Èãòèñàäè Êîëëåýèéàñûíûí 2013-úö èë 13 ìàðò òàðèõëè ãÿðàðû Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Êîíñòèòóñèéàñûíûí 25-úè
ìàääÿñèíÿ, 60-úû ìàääÿñèíèí Û ùèññÿñèíÿ âÿ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Èíçèáàòè Ïðîñåññóàë Ìÿúÿëëÿñèíèí 91-úè
âÿ 96.5-úè ìàääÿëÿðèíÿ óéüóí îëìàäûüûíäàí ãöââÿäÿí
äöøìöø ùåñàá åäèëñèí. Èøÿ áó Ãÿðàðà óéüóí îëàðàã
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí èíçèáàòè âÿ ìöëêè ïðîñåññóàë ãàíóíâåðèúèëèéè èëÿ ìöÿééÿí åäèëìèø ãàéäàäà âÿ
ìöääÿòäÿ éåíèäÿí áàõûëñûí.
Ãÿðàð äÿðú åäèëäèéè ýöíäÿí ãöââÿéÿ ìèíèð, ãÿòèäèð,
ùå÷ áèð îðãàí âÿ éà øÿõñ òÿðÿôèíäÿí ëÿüâ îëóíà, äÿéèøäèðèëÿ, éàõóä ðÿñìè òÿôñèð îëóíà áèëìÿç.
Òîâóç ðàéînónón ßëèáÿéëè êÿnäè
ÿðàçèñènäÿ ñàõëànûëìûø Åðìÿnèñòàn
âÿòÿnäàøû ãàðøû òÿðÿôÿ ãàéòàðûëûá
Úàðè èë éànâàðûn 28-äÿ Àçÿðáàéúàn Ðåñïóáëèêàñû Òîâóç ðàéînónón ßëèáÿéëè êÿnäè ÿðàçèñènäÿ ñàõëànûëìûø Åðìÿnèñòàn Ðåñïóáëèêàñûnûn âÿòÿnäàøû, 1937-úè èë òÿâÿëëöäëö Õîúàéàn Ìàìèêîn Òèãðànîâè÷ ìàðòûn 4-äÿ Ãàçàõ ðàéînónón Áàëà Úÿôÿðëè êÿnäè èñòèãàìÿòènäÿ, ãîøónëàðûn òÿìàñ õÿòòènäÿ ãàðøû òÿðÿôÿ ãàéòàðûëûá.
Áó áàðÿäÿ ÀçÿðÒÀú-à ßñèð âÿ èòêèn äöøìöø, ýèðîâ ýþòöðöëìöø âÿòÿnäàøëàðëà ÿëàãÿäàð Äþâëÿò Êîìèññèéàñûnäàn
ìÿëóìàò âåðèëèá.
Ìÿëóìàòäà áèëäèðèëèð êè, ènñèäånòñèç áàøà ÷àòàn ïðîñåñ
ßñèð âÿ èòêèn äöøìöø, ýèðîâ ýþòöðöëìöø âÿòÿnäàøëàðëà ÿëàãÿäàð Äþâëÿò Êîìèññèéàñû âÿ Ìöäàôèÿ Íàçèðëèéè òÿðÿôènäÿn
Áåénÿëõàëã Ãûðìûçû Õà÷ Êîìèòÿñènèn âàñèòÿ÷èëèéè èëÿ ùÿéàòà êå÷èðèëèá.
3
www.yeniazerbaycan.com
05 ìàðò 2014-úö èë, ÷ÿðøÿíáÿ / ¹ 040 (4199)
Ìèëëè Ìÿúëèñèí éàç ñåññèéàñûíûí
íþâáÿòè èúëàñû êå÷èðèëèá
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ìèëëè Ìÿúëèñèíèí
éàç ñåññèéàñûíûí íþâáÿòè èúëàñû êå÷èðèëèá.
Ìèëëè Ìÿúëèñèí ñÿäðè Îãòàé ßñÿäîâ èúëàñû
à÷àðàã ýöíäÿëèéè òÿãäèì åäèá.
ßââÿëúÿ äåïóòàòëàð úàðè ìÿñÿëÿëÿðè ìöçàêèðÿ åäèáëÿð. Äöíéà èúòèìàèééÿòèíèí Õîúàëû ôàúèÿñè èëÿ áàüëû ìÿëóìàòëàíäûðûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ ýþðöëÿí èøëÿðè éöêñÿê ãèéìÿòëÿíäèðÿí äåïóòàòëàð áèëäèðèáëÿð êè, ìàðòûí 3-äÿ ÀÁØ-ûí äàùà
áèð øòàòûíûí - Èíäèàíàíûí Ñåíàòûíäà Õîúàëû ôàúèÿñèíèí 22-úè èëäþíöìöíÿ ùÿñð îëóíìóø ìöçàêèðÿëÿð àïàðûëûá âÿ áó ãÿòëèàìûí ñîéãûðûìû êèìè òàíûíìàñû áàðÿäÿ ãÿòíàìÿ ãÿáóë åäèëèá.
Áåëÿëèêëÿ, ÀÁØ-ûí Õîúàëû ôàúèÿñèíè ñîéãûðûìû êèìè òàíûéàí øòàòëàðûíûí ñàéû 15-ÿ ÷àòûá. Áó äà
òÿáèè êè, Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâèí
ùÿéàòà êå÷èðäèéè óüóðëó õàðèúè ñèéàñÿòèí, äèýÿð
äþâëÿò îðãàíëàðûíûí, åëÿúÿ äÿ Ìèëëè Ìÿúëèñèí áó
èñòèãàìÿòäÿ ôÿàëèééÿòèíèí, õöñóñèëÿ äÿ Ùåéäÿð
ßëèéåâ Ôîíäóíóí âèòñå-ïðåçèäåíòè Ëåéëà ßëèéåâàíûí òÿøÿááöñö èëÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí “Õîúàëûéà
ÿäàëÿò!” áåéíÿëõàëã êàìïàíèéàñû ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ
ýþðöëÿí èøëÿðèí íÿòèúÿñèäèð.
Ìèëëè Ìÿúëèñ ñÿäðèíèí áèðèíúè ìöàâèíè Çèéàôÿò ßñýÿðîâ áó éàõûíëàðäà Õîúàëû ôàúèÿñèíèí
22-úè èëäþíöìö èëÿ ÿëàãÿäàð Òöðêèéÿäÿ òÿøêèë
îëóíìóø àíìà ìÿðàñèìëÿðèíäÿ èøòèðàê åòäèéèíè, “Õîúàëûéà ÿäàëÿò” êàìïàíèéàñû ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ äèýÿð þëêÿëÿðäÿ îëäóüó êèìè, áóðàäà äà ýåíèøìèãéàñëû òÿäáèðëÿðèí ùÿéàòà êå÷èðèëäèéèíè
ñþéëÿéèá.
Þç íþâáÿñèíäÿ, ñïèêåð Îãòàé ßñÿäîâ áèëäèðèá êè, äöíéàíûí áèð ÷îõ þëêÿëÿðèíäÿ Õîúàëû
ñîéãûðûìûíûí 22-úè èëäþíöìö èëÿ áàüëû àíìà
òÿäáèðëÿðè êå÷èðèëèá. Ìèëëè Ìÿúëèñèí 20-äÿí ÷îõ
äåïóòàòû áó òÿäáèðëÿðäÿ èøòèðàê åòìÿê ö÷öí
äöíéàíûí ìöõòÿëèô þëêÿëÿðèíÿ åçàì îëóíóá.
Èúëàñäà Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí èíñàí ùöãóãëàðû öçðÿ ìöâÿêêèëèíèí (îìáóäñìàíûí) èëëèê ìÿðóçÿñè äèíëÿíèëèá.
Ìÿðóçÿ èëÿ ÷ûõûø åäÿí îìáóäñìàí Åëìèðà
Ñöëåéìàíîâà þòÿí èë þëêÿìèçäÿ èíñàí âÿ âÿòÿíäàø ùöãóãëàðûíûí âÿ àçàäëûãëàðûíûí âÿçèééÿòèíèí þéðÿíèëìÿñè âÿ òÿùëèëè, ìöñáÿò íÿòèúÿëÿðëÿ
éàíàøû, ÷àòûøìàçëûãëàðûí äà àøêàð åäèëìÿñè,
ïîçóëìóø ùöãóãëàðûí áÿðïàñû âÿ ïîçóëìàñûíûí
ãàðøûñûíûí àëûíìàñû öçðÿ ôÿàëèééÿòè áàðÿäÿ ìÿëóìàò âåðèá. Ìÿðóçÿäÿ ìöâÿêêèëèí âÿòÿíäàøëàðûí ìöëêè âÿ ñèéàñè, èãòèñàäè âÿ ñîñèàë ùöãóãëàðûíûí, ùàáåëÿ ÿùàëèíèí ìöõòÿëèô ãðóïëàðûíûí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí ìöäàôèÿñè ñàùÿñèíäÿêè
ôÿàëèééÿòè, îíëàðûí ïðîáëåìëÿðèíèí ùÿëëèíÿ éþíÿëìèø òÿêëèô âÿ òþâñèéÿëÿð, ùÿì÷èíèí èíñàí ùöãóãëàðû öçðÿ ìààðèôëÿíäèðìÿ èñòèãàìÿòèíäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëìèø òÿäáèðëÿð, èúòèìàèééÿòëÿ, êöòëÿâè
èíôîðìàñèéà âàñèòÿëÿðè èëÿ ÿëàãÿëÿð, áåéíÿëõàëã
ÿìÿêäàøëûã ìÿñÿëÿëÿðè âÿ ñ. þç ÿêñèíè òàïûá.
Áèëäèðèëèá êè, Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí èíñàí ùöãóãëàðû öçðÿ ìöâÿêêèëè ùÿð èë îëäóüó êèìè, þòÿí èë äÿ äþâëÿò ãóðóìëàðû, ãåéðè-ùþêóìÿò
òÿøêèëàòëàðû, êöòëÿâè èíôîðìàñèéà âàñèòÿëÿðè âÿ
èúìàëàð, ùàáåëÿ áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàð èëÿ ñÿìÿðÿëè ÿìÿêäàøëûã ÿñàñûíäà ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèá. Þòÿí èë ÿðçèíäÿ äàõèë îëìóø ìöðàúèÿòëÿð öçðÿ ÿùàòÿëè èø àïàðûëûá, ïîçóëìóø ùöãóãëàðûí
áÿðïàñû èñòèãàìÿòèíäÿ ìöâàôèã òÿäáèðëÿð ýþðöëöá. Ôÿàëèééÿòè äþâðöíäÿ ìöâÿêêèëèí öíâàíûíà
öìóìèëèêäÿ 101 ìèí 540, þòÿí èë èñÿ 13 ìèí
670 ìöðàúèÿò äàõèë îëóá. 2013-úö èëäÿ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Èíñàí Ùöãóãëàðû öçðÿ Ìöâÿêêèëè Àïàðàòûíäà, î úöìëÿäÿí ðåýèîíàë ìÿðêÿçëÿðäÿ öìóìèëèêäÿ 2969 øÿõñ,
åëÿúÿ äÿ 525 øÿõñ òÿêðàð îëàðàã ãÿáóë åäèëèá. Ãåéä îëóíàí ìöðàúèÿòëÿðèí 75,8 ôàèçè øèêàéÿòëÿðäÿí, 24,2 ôàèçè èñÿ ÿðèçÿëÿðäÿí èáàðÿòäèð.
2013-úö èëäÿ ìöâÿêêèëèí öíâàíûíà ñîñèàë òÿìèíàò ùöãóãó èëÿ áàüëû
äàõèë îëìóø 1118, î úöìëÿäÿí ïåíñèéà òÿìèíàòû èëÿ áàüëû 234, öíâàíëû
äþâëÿò ñîñèàë éàðäûìû èëÿ ÿëàãÿäàð
542 ìöðàúèÿòèí àðàøäûðûëìàñû âÿ òÿìèíè èñòèãàìÿòèíäÿ òÿäáèðëÿð ýþðöëöá, áèð ÷îõ ùàëëàðäà áó ñàùÿäÿ àøêàð åäèëìèø
íþãñàíëàð àðàäàí ãàëäûðûëûá, ïîçóëìóø ùöãóãëàð áÿðïà åäèëèá.
Äèããÿòÿ ÷àòäûðûëûá êè, 20 Éàíâàð ôàúèÿñè,
Õîúàëû ñîéãûðûìû, 31 ìàðò - Àçÿðáàéúàíëûëàðûí
Ñîéãûðûìû Ýöíö èëÿ áàüëû áÿéàíàòëàð âåðèëèá.
Ùÿìèí áÿéàíàòëàð ÁÌÒ-íèí áàø êàòèáèíÿ, áåéíÿëõàëã ãóðóìëàðà, õàðèúè þëêÿëÿðèí îìáóäñìàíëàðûíà, ùàáåëÿ Àçÿðáàéúàíäàêû ñÿôèðëèêëÿðèíÿ âÿ ðåñïóáëèêàìûçûí õàðèúäÿêè ñÿôèðëèêëÿðèíÿ,
àéðû-àéðû þëêÿëÿðäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí äèàñïîð
òÿøêèëàòëàðûíà öíâàíëàíûá.
Ñîíðà ìÿðóçÿ ÿòðàôûíäà ÷ûõûø åäÿí äåïóòàòëàð ùåñàáàòû éöêñÿê ãèéìÿòëÿíäèðèáëÿð.
Ìèëëè Ìÿúëèñ ñÿäðèíèí ìöàâèíè Áàùàð Ìóðàäîâà ìÿðóçÿäÿ ìöâÿããÿòè ñàõëàìà éåðëÿðèíäÿ õèäìÿò åäÿí ïîëèñ ÿìÿêäàøëàðû ñûðàñûíà
ãàäûíëàðûí úÿëá îëóíìàñû èëÿ áàüëû âåðèëÿí òþâñèéÿíè äÿñòÿêëÿéÿðÿê áó ìÿñÿëÿíèí ùÿìèí ñèñòåìäÿ ýåíäåð áÿðàáÿðëèéèíèí òÿìèíè èøèíÿ òþùôÿ îëàúàüûíû äåéèá. Äåïóòàòëàð Àçÿðáàéúàíäà
èíñàí ùöãóãëàðûíûí ãîðóíìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ
ãàíóíëàðûí ãÿáóë îëóíìàñûíûí, þëêÿìèçèí ìöâàôèã áåéíÿëõàëã êîíâåíñèéàëàðà ãîøóëìàñûíûí ðåñïóáëèêàìûçäà èíñàí ùàãëàðûíûí áÿøÿðè
äÿéÿðëÿð ñÿâèééÿñèíÿ ãàëäûðûëìàñûíà øÿðàèò éàðàòäûüûíû áèëäèðèáëÿð. Áó ñàùÿäÿ óüóðëó èñëàùàòëàðûí ùÿéàòà êå÷èðèëäèéè äèããÿòÿ ÷àòäûðûëûá. Åðìÿíèñòàíûí èøüàë÷ûëûã ñèéàñÿòè íÿòèúÿñèíäÿ þç
åâëÿðèíäÿí äèäÿðýèí äöøÿðÿê ùöãóãëàðû ïîçóëìóø ãà÷ãûí âÿ ìÿúáóðè êþ÷êöíëÿðèí ùöãóãëàðûíûí áÿðïàñû èñòèãàìÿòèíäÿ ýþðöëÿí èøëÿðèí äàùà äà ýåíèøëÿíäèðèëìÿñèíèí, öìóìèééÿòëÿ èíñàí ùàãëàðû ñàùÿñèíäÿ ìààðèôëÿíäèðìÿ òÿäáèðëÿðèíèí àðòûðûëìàñûíûí âàúèáëèéè ãåéä åäèëèá.
Ìöçàêèðÿëÿðäÿí ñîíðà ùåñàáàò ìÿðóçÿñè
òÿñäèãëÿíèá.
Ñîíðà ýöíäÿëèêäÿ äóðàí ìÿñÿëÿëÿðÿ áàõûëûá.
Ìèëëè Ìÿúëèñèí äåïóòàòëàðû èúëàñäà “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ùþêóìÿòè âÿ Ïîëøà Ðåñïóáëèêàñû Ùþêóìÿòè àðàñûíäà áåéíÿëõàëã àâòîìîáèë ÿëàãÿëÿðè ùàããûíäà” Ñàçèøèí òÿñäèã åäèëìÿñè áàðÿäÿ ãàíóí ëàéèùÿñèíÿ áàõûáëàð. Áèëäèðèëèá
êè, áó Ñàçèø èêè þëêÿ àðàñûíäà áåéíÿëõàëã àâòîìîáèë ÿëàãÿëÿðèíèí äàùà äà òÿêìèëëÿøìÿñèíÿ
õèäìÿò åäÿúÿê.
Ñîíðà Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Òèúàðÿò Ýÿìè÷èëèéè âÿ Èíçèáàòè Õÿòàëàð ìÿúÿëëÿëÿðèíäÿ äÿéèøèêëèê åäèëìÿñè ùàããûíäà ãàíóí ëàéèùÿëÿðè ìöçàêèðÿ åäèëèá. Òèúàðÿò Ýÿìè÷èëèéè Ìÿúÿëëÿñèíäÿ òÿêëèô åäèëìèø äÿéèøèêëèêëÿðÿ ÿñàñÿí 61.1.2 ìàääÿñèíäÿ “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Áàéðàüû” ñþçëÿðè “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Äþâëÿò Áàéðàüû” ñþçëÿðè èëÿ ÿâÿç îëóíóð.
Âóðüóëàíûá êè, Èíçèáàòè Õÿòàëàð Ìÿúÿëëÿñèíäÿ
åäèëÿí äÿéèøèêëèêëÿð ôîòî âÿ éà âèäåî ãåéäèééàò
ôóíêñèéàëàðûíà ìàëèê õöñóñè òåõíèêè âàñèòÿëÿðèí
êþìÿéè èëÿ àøêàð åäèëìèø èíçèáàòè õÿòàëàðà ýþðÿ èíçèáàòè õÿòà ùàããûíäà ïðîòîêîëóí èíçèáàòè
õÿòà òþðÿòìèø øÿõñèí èøòèðàêû îëìàäàí òÿðòèá
åäèëìÿñèíäÿ éåíè ãàéäàëàðûí ìöÿééÿí åäèëìÿñè, éîë ùÿðÿêÿòèíèí òÿùëöêÿñèçëèéèíÿ íÿçàðÿòè ùÿéàòà êå÷èðÿí ñóáéåêòëÿðèí ñóè-èñòèôàäÿ ùàëëàðûíà éîë âåðìÿëÿðèíèí ãàðøûñûíû àëìàã ìÿãñÿäèëÿ åäèëèá.
Äåïóòàòëàð, ùÿì÷èíèí “Àêêðåäèòàñèéà ùàããûíäà” Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí ãàíóí ëàéèùÿñèíè èêèíúè îõóíóøäà ôÿñèëëÿðëÿ òÿñäèãëÿéèáëÿð.
Àçÿðáàéúàn èëÿ Òöðêèéÿ àðàñûnäà ènôîðìàñèéà ñàùÿñènäÿ
ÿëàãÿëÿðèn äàùà äà ýånèøëÿnäèðèëìÿñè ìÿñÿëÿëÿðè ìöçàêèðÿ åäèëèá
Òöðêèéÿnèn Àçÿðáàéúànäàêû ñÿôèðè Èñìàéûë
Àëïåð Úîøãón ìàðòûn 4-äÿ Àçÿðáàéúàn Äþâëÿò
Òåëåãðàô Àýånòëèéènäÿ (ÀçÿðÒÀú) îëóá.
ÀçÿðÒÀú-ûn áàø äèðåêòîðó Àñëàn Àñëànîâ
ýþðöøäÿ þëêÿëÿðèìèç âÿ õàëãëàðûìûç àðàñûnäà
÷îõÿñðëèê òàðèõÿ ìàëèê ãàðäàøëûã ÿëàãÿëÿðènäÿn
äànûøûá, áó ìönàñèáÿòëÿðèn ènêèøàôûnäà ìèëëè
õÿáÿð àýånòëèêëÿðènèn ðîëónó âóðüóëàéûá.
Ñÿôèðÿ ÀçÿðÒÀú-ûn êå÷äèéè ènêèøàô éîëó,
ìöñòÿãèëëèê èëëÿðènäÿ ãàçànäûüû óüóðëàð, äþâëÿò
ñèéàñÿòènèn ènôîðìàñèéà òÿìènàòûnäà àýånòëèéèn ìþâãåéè áàðÿäÿ ÿòðàôëû ìÿëóìàò âåðèëèá.
ÀçÿðÒÀú èëÿ Òöðêèéÿnèn Ànàäîëó Àýånòëèéè àðàñûnäà éàõûn ÿëàãÿëÿðèn îëäóüónó ñþéëÿéÿn áàø
äèðåêòîð ùÿð èêè ãóðóìón nöôóçëó áåénÿëõàëã
ènôîðìàñèéà òÿøêèëàòëàðûnäà óüóðëà ÿìÿêäàøëûã
åòäèéènè äÿ äèããÿòÿ ÷àòäûðûá. Áåénÿëõàëã àëÿìäÿ ÷îõ nöôóçëó èêè ìåäèà ãóðóìónón - Àñèéà
âÿ Ñàêèò Îêåàn Þëêÿëÿðè Ènôîðìàñèéà Àýånòëèê-
ëÿðè Òÿøêèëàòûnûn (ÎÀÍÀ) ÕÂÛ Áàø Àññàìáëåéàñûnûn âÿ Õÿáÿð Àýånòëèêëÿðènèn
 Äönéà Êînãðåñènèn 2016-úû èëäÿ åénè
âàõòäà Áàêûäà ÀçÿðÒÀú-ûn åâ ñàùèáëèéè
èëÿ êå÷èðèëìÿñè áàðÿäÿ ãÿðàðëàðûn ãÿáóëónäà Ànàäîëó Àýånòëèéènèn äÿñòÿéè õöñóñè âóðüóëànûá. Ùÿì÷ènèn àýånòëèêëÿðèìèçèn óüóðëó ÿìÿêäàøëûüûnûn òöðêäèëëè
õàëãëàð àðàñûnäà ìÿòáóàò ñàùÿñènäÿ èøáèðëèéènèn ýånèøëÿnäèðèëìÿñè áàõûìûnäàn
ÿùÿìèééÿòè ãåéä åäèëèá.
Òöðêèéÿnèn âÿ Àçÿðáàéúànûn ùÿð çàìàn áèð-áèðènèn éànûnäà îëäóüónó äåéÿn ñÿôèð Èñìàéûë Àëïåð Úîøãón þëêÿìèçèn ñöðÿòëè ènêèøàôûnäàn ìÿìnónëóã äóéäóüónó áèëäèðèá. ßìÿêäàøëûüûn áöòön ñàùÿëÿðäÿ äènàìèê ènêèøàôûnäàn äànûøàn äèïëîìàò
Àçÿðáàéúànûn àðòûã Òöðêèéÿéÿ ÿn ÷îõ õàðèúè
ñÿðìàéÿ éàòûðàn þëêÿéÿ ÷åâðèëäèéènè äèããÿòÿ
÷àòäûðûá. Ãåéä åäèëèá êè, Áàêû-Òáèëèñè-Úåéùàn,
Áàêû-Òáèëèñè-ßðçóðóì, Áàêû-Òáèëèñè-Ãàðñ, ÒÀÍÀÏ âÿ äèýÿð ëàéèùÿëÿð þëêÿëÿðèìèç àðàñûnäàêû
ãàðäàøëûã ìönàñèáÿòëÿðènèn ènêèøàôûnûn áàðèç
nöìónÿñèäèð.
Àçÿðáàéúàn âÿ Òöðêèéÿ èëÿ áàüëû ùÿãèãÿòëÿðèn áåénÿëõàëã èúòèìàèééÿòÿ ÷àòäûðûëìàñûnûn çÿðóðèëèéènè ãåéä åäÿn Èñìàéûë Àëïåð Úîøãón ìèëëè õÿáÿð àýånòëèêëÿðèìèç àðàñûnäàêû ñûõ ÿìÿêäàøëûüûn áó áàõûìäàn ìöùöì ðîë îénàäûüûnû
äèããÿòÿ ÷àòäûðûá.
Ýþðöøäÿ þëêÿëÿðèìèç àðàñûnäà ènôîðìàñèéà
ñàùÿñènäÿ ÿëàãÿëÿðèn äàùà äà ènêèøàô åòäèðèëìÿñè èëÿ áàüëû ôèêèð ìöáàäèëÿñè àïàðûëûá.
Ñèéàâóø Íîâðóçîâ: Èíñàí ùöãóãëàðû èëÿ áàüëû
Àçÿðáàéúàíà ãàðøû ÿäàëÿòñèç ìþâãå íöìàéèø åòäèðèëèð
“Èêè äÿëÿäóç ýåäèá ùàðäàñà øóëóã ñàëûð,
înón ùöãóãëàðû ÿñàñ îëóð, àììà Äàüëûã
Ãàðàáàüäàn äèäÿðýèn äöøÿnëÿðèn ùöãóãëàðû
ÿñàñ îëìóð”. Òðånä õÿáÿð âåðèð êè, áónó ìèëëÿò âÿêèëè, Éånè Àçÿðáàéúàn Ïàðòèéàñûnûn (ÉÀÏ)
Èúðà êàòèáènèn ìöàâènè Ñèéàâóø Íîâðóçîâ Ìèëëè
Ìÿúëèñèn äöíÿí êå÷èðèëÿí ïëånàð èúëàñûnäà îìáóäñìànûn ùåñàáàòû èëÿ áàüëû ìöçàêèðÿëÿð çàìànû áèëäèðèá.
Înón ñþçëÿðènÿ ýþðÿ, ènñàn ùöãóãëàðû èëÿ
áàüëû ìöòÿìàäè îëàðàã Àçÿðáàéúànà ãàðøû
ÿäàëÿòñèç ìþâãå nöìàéèø åòäèðèëèð: “Áónäàn
èñòèôàäÿ åäÿðÿê Àçÿðáàéúànà òÿùäèäëÿð, ìöäàõèëÿëÿð åäèëèð âÿ ìÿãñÿä òÿáèè ñÿðâÿòëÿðäÿn ýöçÿøòëè øÿêèëäÿ áÿùðÿëÿnìÿêäèð. Íåúÿ
êè, Èðàãäà, Ëèâèéàäà, ßôãànûñòànäà áónäàn
áÿùðÿëÿnèðëÿð. Ìèñàë ö÷ön “Òàëèáàn” nàðêî-
òèê äþâðèééÿnè 3 ôàèçÿ ånäèðìèøäè, Àìåðèêà
îðànû èøüàë åäÿnäÿn ñînðà èñÿ áó äþâðèééÿ
65 ôàèç îëäó”.
ÀÒßÒ-èn Äåìîêðàòèê Òÿñèñàòëàð âÿ Ènñàn
Ùöãóãëàðû Áöðîñónón Àçÿðáàéúànëà áàüëû ùåñàáàòûnà äà ìönàñèáÿò áèëäèðÿn äåïóòàò äåéèá
êè, ÀÁØ-äà ñå÷êèëÿð çàìànû áó òÿøêèëàò ùå÷ þëêÿ ÿðàçèñènÿ áåëÿ áóðàõûëìàéûá: “Åëÿúÿ äÿ
Ðóñèéàäà åénè ùàë òÿêðàðëànäû. Áó îðãàn þç
ñå÷êèëÿðènÿ áóðàõûëìàäûüû ùàëäà, nÿéÿ ýþðÿ
înón âåðäèéè ùåñàáàòà ÿñàñÿn Àçÿðáàéúànû
òÿnãèä åäèðëÿð. Áó ùåñàáàòäà Àçÿðáàéúàn
ènñànû áàðÿäÿ, åëÿúÿ äÿ Õîúàëûäà ùöãóãëàðû
ïîçóëàn, Äàüëûã Ãàðàáàüäà äèäÿðýèn äöøÿðÿê áöòön ùöãóãëàðûnäàn ìÿðùóì îëàn ènñànëàð áàðÿäÿ ìÿëóìàò éîõäóð”.
Ìèëëÿò âÿêèëè áÿçè ãöââÿëÿðèn þëêÿnèn äàõèë
èøëÿðènÿ ãàðûøìàã èñòÿäèêëÿðènè äåéèá: “Ñÿn
ùàêèìñÿn, ïðîêóðîðñàn, ìÿùêÿìÿñÿn? Ñÿnèn nÿ ùöãóãón âàð êè, èñòènòàã ãóðòàðìàìûø àäàìûn àçàäëûüà áóðàõûëìàñûnû òÿëÿá
åäèðñÿn?! Áónëàðûn èüòèøàø òþðÿòìÿê ö÷ön
ùàçûðëàäûüû àäàìëàð áèð-áèð îðòàéà ÷ûõûð”.
Áåëÿ ùåñàáàòëàðûn äàõèëäÿn þòöðöëÿn “äînîñ”ëàðà ÿñàñÿn ùàçûðëànäûüûnû äåéÿn Ñ.Íîâðóçîâón ôèêðènúÿ, èëê nþâáÿäÿ, þëêÿ äàõèëènäÿêè
äöøìÿnëÿðëÿ ìÿøüóë îëìàã ëàçûìäûð: “Ùànñû
òÿøêèëàòà ãðànòëàð âåðèðëÿðñÿ, î òÿøêèëàòëàð äà
þçëÿðènÿ ëàçûì îëàn ènôîðìàñèéànû “äînîñ”
êèìè ùàçûðëàéûá înëàðà þòöðöðëÿð. Áónëàð þëêÿnèn äöøìÿnëÿðèäèð”.
“ÀÁØ Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòèíèí èëëèê
ùåñàáàòûíäà Àçÿðáàéúàíäà èíñàí ùöãóãëàðûíûí
âÿçèééÿòè èëÿ áàüëû ôèêèðëÿð ðåàëëûãäàí óçàãäûð”
“ÀÁØ Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòèíèí èëëèê ùåñàáàòûíäà Àçÿðáàéúàíäà èíñàí ùöãóãëàðûíûí âÿçèééÿòè èëÿ áàüëû ôèêèðëÿð ðåàëëûãäàí
óçàãäûð”. Áó ôèêðè Ìèëëè Ìÿúëèñèí äöíÿí êå÷èðèëÿí èúëàñûíäà Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû
Èúðà êàòèáèíèí ìöàâèíè, ìèëëÿò âÿêèëè Ñèéàâóø
Íîâðóçîâ äåéèá.
Ñ.Íîâðóçîâ áèëäèðèá êè, 10 èë ÿââÿëêè ùåñàáàòäà íÿ éàçûëûáñà, áó äÿôÿêè ùåñàáàòäà äà
ùÿìèí éàçûëàíëàð òÿêðàð îëóíóá. Îíóí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, ùåñàáàòäà Àçÿðáàéúàíûí èøüàë
îëóíàí ÿðàçèëÿðè èëÿ áàüëû áèð ôèêèð ñÿñëÿíäèðèëèá, î äà òàìàìèëÿ ãÿðÿçëè ôîðìàäàäûð.
“Ñÿíÿääÿ ãåéä åäèëèá êè, Àçÿðáàéúàíûí Äàüëûã Ãàðàáàü áþëýÿñè âÿ ÿòðàô 7 ðàéîíó ùÿëÿ äÿ Åðìÿíèñòàí ñåïàðàò÷ûëàðûíûí
êþìÿéè èëÿ èøüàë àëòûíäàäûð. Éàçûëìàéûá êè,
ùÿìèí ÿðàçèëÿð Åðìÿíèñòàí äþâëÿòèíèí âÿ
îíó ùèìàéÿ åäÿíëÿðèí ýöúö íÿòèúÿñèíäÿ
èøüàë àëòûíäàäûð. Äèýÿð òÿðÿôäÿí, Àçÿðáàé-
úàíäà èíñàí ùöãóãëàðûíûí ãîðóíìàñû èëÿ
ìÿøüóë îëàí åðìÿíè ìÿíøÿëè èíñàíëàð òÿðÿôèíäÿí éàëàí, áþùòàí, øÿð õàðàêòåðëè ìÿëóìàòëàðûí ùàìûñû ùåñàáàòäà äÿðú îëóíóá. Áó úöð èêèëè ñòàíäàðòëàðëà ìÿñÿëÿéÿ
éàíàøäûãäà, áàøãà éåðäÿ äÿ áàøãà ùàäèñÿëÿð áàø âåðèð. Ñå÷êèëÿðÿ ýÿëèíúÿ, Åðìÿíèñòàíäàêû ñå÷êèëÿðëÿ Àçÿðáàéúàíäàêû
ñå÷êèëÿðè ìöãàéèñÿ åòìÿê îëìàç. ×öíêè
þëêÿìèçäÿ àçàä, ÿäàëÿòëè âÿ øÿôôàô ñå÷êèëÿð êå÷èðèëèá. Àíúàã Åðìÿíèñòàíäà ïðåçèäåíòëèéÿ íàìèçÿäëèéèíè èðÿëè ñöðÿí èíñàíà
ãàðøû òåððîð àêòû òþðÿäèëäè. Ùåñàáàòäà
ãåéä åäèðëÿð êè, Èëãàð Ìÿììÿäîâ ïðåçèäåíòëèéÿ íàìèçÿä èäè. Éàëàíûí áþéöêëöéöíÿ áèð áàõûí. Î, íÿ âàõòäàí ïðåçèäåíòëèéÿ
íàìèçÿäëèéèíè âåðìèøäè?! Áöòöí áóíëàð
ùåñàáàòäà þëêÿìèçëÿ áàüëû ôèêèðëÿðèí éàëàí
îëäóüóíó ýþñòÿðèð” - äåéÿ, ÉÀÏ Èúðà êàòèáèíèí ìöàâèíè âóðüóëàéûá.
Ñèéàâóø Íîâðóçîâ: “Ñîâåòñêè”íèí ñþêöëìÿñè
éàëíûç øÿùÿðèí ýþçÿëëÿøäèðèëìÿñèíÿ õèäìÿò åäèð
“Ñîâåòñêè”íèí ñþêöëìÿñè éàëíûç øÿùÿðèí ýþçÿëëÿøäèðèëìÿñèíÿ õèäìÿò åäÿí àääûìëàðäàí
áèðèäèð. Áó áàðÿäÿ Òðåíä-ÿ Éåíè Àçÿðáàéúàí
Ïàðòèéàñû (ÉÀÏ) Èúðà êàòèáèíèí ìöàâèíè, ìèëëÿò
âÿêèëè Ñèéàâóø Íîâðóçîâ äåéèá.
Ñ.Íîâðóçîâ ãåéä åäèá êè, “Ñîâåòñêè” áèçíåñ, òèúàðÿò âÿ éàõóä îðàäà åâ òèêèëèá ñàòûëìàñû ìÿãñÿäèëÿ ñþêöëìöð: “Î ÿðàçèäÿ éîëëàðûí
ñàëûíìàñû, éåðàëòû àâòîìîáèë äàéàíàúàãëàðûíûí òèêèëìÿñè, âÿòÿíäàøëàðûí àñóäÿ âàõòëàðûíû ñÿìÿðÿëè êå÷èðìÿñè âÿ óøàãëàðûí ýÿçìÿñè ö÷öí ïàðêëàðûí ñàëûíìàñû íÿçÿðäÿ òóòóëóð. Éÿíè áóðàäà ñþêöíòö èøëÿðè ýÿëèð
ìÿãñÿäè äàøûìûð, ÿêñèíÿ, âÿòÿíäàøëàðûí
âàõòûíû éàõøû êå÷èðìÿñè, äèíúÿëìÿñè, øÿùÿðèí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè, ýþçÿëëÿøäèðèëìÿñè
ìÿãñÿäè äàøûéûð”.
Ìèëëÿò âÿêèëè áèëäèðèá êè, ùÿìèí ÿðàçèäÿ êö÷ÿëÿðäÿ ùÿðÿêÿò åòìÿê ìöìêöí äåéèë, äàèì òûõàúëàð îëóð: “Øÿùÿðèí ìÿðêÿçè ùèññÿñèíäÿ
áåëÿ ïðîáëåì éàðàíûðñà, áó, øÿùÿðèí ãàëàí
éåðëÿðèíÿ äÿ òÿñèð ýþñòÿðèð. Áó, éàëíûç øÿùÿðèí ýþçÿëëÿøäèðèëìÿñèíÿ õèäìÿò åäÿí àääûìëàðäàí áèðèäèð”.
Ñ.Íîâðóçîâ ÿëàâÿ åäèá êè, áó ÿðàçèíèí ñþêöëìÿñè èëÿ áàüëû ùÿëÿëèê àðàøäûðìàëàð, èíâåíòàðëàøäûðìà ýåäèð: “Ùÿëÿ áóðàäà êîíêðåò ñþ-
êöëìÿ èëÿ áàüëû ôÿàëèééÿòÿ áàøëàíìàéûá.
Áóðàäà, ùÿì÷èíèí ãèéìÿòëÿíäèðìÿ àïàðûëûð.
Ãèéìÿòëÿíäèðìÿ îíóíëà ÿëàãÿäÿð àïàðûëûð
êè, ùÿìèí ÿðàçèäÿ òèêèëÿí éåíè áèíàëàðäà
ãèéìÿòëÿð ìöÿééÿíëÿøäèðèëèð âÿ áóíà óéüóí îëàðàã ãèéìÿò ìöÿééÿí åäèëèð. Òóòàã
êè, ùÿìèí ÿðàçèäÿ éåíè òèêèëìèø áèíàëàðäà
ìÿíçèëèí êâàäðàòìåòðè òÿãðèáÿí 1430 ìàíàò, 1350 ìàíàò, áÿçè éåðëÿðäÿ èñÿ 1200
ìàíàò úèâàðûíäàäûð âÿ áóíóí äà åêâèâàëåíòèíäÿ ùþêóìÿò ìöÿééÿíëÿøäèðèá êè, áó
ìÿñÿëÿ áàçàð ãèéìÿòè èëÿ òÿíçèìëÿíèð âÿ
áàçàð ãèéìÿòè äÿ 1500 ìàíàò ìöÿééÿí
îëóíóá”.
Ìèëëÿò âÿêèëèíèí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, ëàêèí áóðàäà áèð íå÷ÿ ìÿñÿëÿ îðòàéà ÷ûõûð êè, áóíëàð äà
ìöçàêèðÿ åäèëèá, ùÿëë îëóíìàëûäûð: “Îðàäà áÿçè èíñàíëàðûí éàøàäûüû ñàùÿ ÷îõ êè÷èêäèð,
éÿíè áèð àèëÿ 10-15 êâàäðàòìåòðëèê ìÿíçèëäÿ
éàøàéûð. Áóíëàðûí äà àëäûüû âÿñàèòëÿ ùÿìèí
ÿðàçèäÿ âÿ éàõóä éàõûí ÿðàçèëÿðäÿ ùÿð ùàíñû ìÿíçèë àëìàã ìöìêöí äåéèë. ×öíêè éåíè
òèêèëÿí áèíàëàðäà 10-15 êâàäðàòìåòðëèê ìÿíçèë éîõäóð. Éÿíè áóðàäà îáéåêòèâ âÿ ñóáéåêòèâ ñÿáÿáëÿð âàð. Ùàçûðäà Íàçèðëÿð Êàáèíåòè äÿ áó èøëÿ áàüëû äàíûøûãëàð àïàðûð âÿ
ìÿñÿëÿíèí ùÿëëè éîëëàðû àðàøäûðûëûð”.
Õÿçÿð ðàéîíóíäàêû 14 íþìðÿëè áèðëÿøìèø
øÿùÿð õÿñòÿõàíàñûíäà ìöàéèíÿ îëóíàíëàðûí
179-äà ìöõòÿëèô õÿñòÿëèêëÿð àøêàðëàíûá
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ôåâðàëûí 17-äÿí
ìàéûí 1-äÿê áöòöí þëêÿ âÿòÿíäàøëàðûíûí èúáàðè
òèááè ìöàéèíÿäÿí êå÷èðèëìÿñè èëÿ áàüëû âåðäèéè
òàïøûðûã Õÿçÿð ðàéîíóíóí 30 ìèí ñàêèíèíÿ
õèäìÿò ýþñòÿðÿí 14 íþìðÿëè áèðëÿøìèø øÿùÿð
õÿñòÿõàíàñûíäà äà óüóðëà èúðà îëóíóð.
ÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, áó áàðÿäÿ õÿñòÿõàíàíûí áàø ùÿêèìèíè ÿâÿç åäÿí Íàèëÿ Ãàðàéåâà ìÿëóìàò âåðèá. Î äåéèá êè, ÿí ìöàñèð
àâàäàíëûãëàðëà òÿúùèç îëóíìóø õÿñòÿõàíàäà
ôåâðàëûí 17-äÿí èíäèéÿäÿê 1112 íÿôÿð éîõëàíû-
ëûá. Ìöàéèíÿ îëóíàíëàðûí 179-äà ìöõòÿëèô õÿñòÿëèêëÿð àøêàðëàíûá. Îíëàðûí 17-ñè ñòàñèîíàð
ìöàëèúÿéÿ úÿëá îëóíóá.
Í.Ãàðàéåâà ñàêèíëÿðèí ÿñàñÿí ýþç õÿñòÿëèêëÿðèíäÿí ÿçèééÿò ÷ÿêäèêëÿðèíè äèããÿòÿ ÷àòäûðûá. Áèëäèðèá êè, õÿñòÿëèê àøêàðëàíàí ñàêèíëÿðèí
59-äà ýþç õÿñòÿëèéè, 2-äÿ èíôàðêò, 1-äÿ øÿêÿðëè
äèàáåò, ùÿòòà 1 íÿôÿðäÿ ñó÷è÷ÿéè àøêàð åäèëèá.
Áó èñÿ þëêÿ áàø÷ûñûíûí òàïøûðûüû ÿñàñûíäà âÿòÿíäàøëàðûí èúáàðè òèááè ìöàéèíÿäÿí êå÷èðèëìÿñè àêñèéàñûíûí áþéöê ÿùÿìèééÿòèíè ýþñòÿðèð.
Ìöàéèíÿäÿí êå÷ÿíëÿð þç ñàüëàìëûãëàðû áàðÿäÿ ìÿëóìàò ÿëäÿ åòäèêëÿðèíÿ ýþðÿ äþâëÿò
áàø÷ûñûíûí áó ùóìàíèñò àääûìûíäàí ðàçûëûãëàðûíû áèëäèðèáëÿð.
Ñöðöúö Ôÿëÿê Ìÿììÿäîâ èñÿ äåéèá: “Ìÿí
äÿ ðàéîí ñàêèíè êèìè áöòöí ìöàéèíÿëÿðäÿí
êå÷äèì. Õÿñòÿõànànûn òÿúðöáÿëè ùÿêèìëÿðè
înóðüà ñöòónóìäà éûðòûã àøêàð åòäèëÿð. Ènäè
ìÿnè ñòàñèînàð ìöàëèúÿéÿ ýþnäÿðèðëÿð. Áèçèì êèìè ñàäÿ ènñànëàðûn ñàüëàìëûãëàðûnûn
ãåéäènÿ ãàëäûüûnà ýþðÿ Ïðåçèäånò Èëùàì ßëèéåâÿ þç äÿðèn ìènnÿòäàðëûüûìû áèëäèðèðÿì”.
Îìáóäñìàn Àïàðàòûnûn ÿìÿêäàøëàðû
Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèn ìÿçàðûnû
âÿ Øÿùèäëÿð õèéàáànûnû çèéàðÿò åäèáëÿð
Àçÿðáàéúàn Ðåñïóáëèêàñûnûn ènñàn ùöãóãëàðû öçðÿ ìöâÿêêèëè (îìáóäñìàn) Åëìèðà Ñöëåéìànîâà âÿ àïàðàòûn
ÿìÿêäàøëàðû ìàðòûn 4-äÿ Ôÿõðè õèéàáànà ýÿëÿðÿê õàëãûìûçûn
Öìóììèëëè ëèäåðè, ìöàñèð ìöñòÿãèë Àçÿðáàéúàn äþâëÿòènèn
ìåìàðû âÿ ãóðóúóñó Ùåéäÿð ßëèéåâèn õàòèðÿñènè åùòèðàìëà
éàä åäèá, ìÿçàðû þnönÿ ÿêëèë ãîéóáëàð.
Ýþðêÿìëè îôòàëìîëîã àëèì, àêàäåìèê Çÿðèôÿ õànûì ßëèéåâànûn äà õàòèðÿñè ànûëûá, ìÿçàðû öçÿðènÿ ýöë äÿñòÿëÿðè äöçöëöá.
Ñînðà Øÿùèäëÿð õèéàáànûnà ýÿëÿn Îìáóäñìàn Àïàðàòûnûn ÿìÿêäàøëàðû þëêÿìèçèn àçàäëûüû âÿ ñóâåðånëèéè óüðónäà
ìöáàðèçÿäÿ øÿùèä îëìóø ãÿùðÿìàn Âÿòÿn þâëàäëàðûnûn õàòèðÿñènè åùòèðàìëà éàä åäèá, ìÿçàðëàðû öçÿðènÿ òÿð ÷è÷ÿêëÿð äöçöá, “ßáÿäè ìÿøÿë” àáèäÿñènèn þnönÿ ÿêëèë ãîéóáëàð.
Íàõ÷ûâàí øÿùÿð ïîëèêëèíèêàñûíäà ÿùàëèíèí
òèááè ìöàéèíÿñè óüóðëà äàâàì åòäèðèëèð
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí òàïøûðûã âÿ òþâñèéÿñèíÿ ÿñàñÿí,
ðåñïóáëèêàìûçûí ùÿð éåðèíäÿ îëäóüó êèìè, Íàõ÷ûâàí Ìóõòàð
Ðåñïóáëèêàñûíäà äà ÿùàëèíèí êöòëÿâè ìöàéèíÿñè óüóðëà äàâàì åòäèðèëèð.
Àêàäåìèê Çÿðèôÿ ßëèéåâà àäûíà Íàõ÷ûâàí øÿùÿð ïîëèêëèíèêàñûíûí áàø ùÿêèìè Õóðàìàí Ùàúûçàäÿ ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèá êè,
ÿí ìöàñèð àâàäàíëûãëàðëà òÿìèí îëóíìóø áó òèáá ìöÿññèñÿñèíäÿ âÿòÿíäàøëàðûí ìöàéèíÿñè ö÷öí ùÿð úöð øÿðàèò éàðàäûëûá. Ìàðòûí 1-äÿê ïîëèêëèíèêàäà 1144 ñàêèí òèááè ìöàéèíÿëÿðäÿí êå÷èá.
Íàõ÷ûâàí Ñÿùèééÿ Íàçèðëèéèíäÿí âåðèëÿí ìÿëóìàòà ýþðÿ,
ùÿìèí ìöääÿòäÿ ìóõòàð ðåñïóáëèêàäà ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí ñÿùèééÿ îúàãëàðûíäà 15 ìèíäÿí àðòûã âÿòÿíäàø ìöàéèíÿ îëóíóá.
Òèááè ìöàéèíÿëÿðèí òÿøêèëèíäÿí ðàçû ãàëàí ñàêèíëÿð îíëàðûí
ñàüëàìëûüûíà ýþñòÿðèëÿí éöêñÿê äèããÿò âÿ ãàéüûéà ýþðÿ Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâÿ þç ìèííÿòäàðëûãëàðûíû áèëäèðèðëÿð.
Õà÷ìàçäà êå÷èðèëÿí òèááè ìöàéèíÿëÿð
çàìàíû 100 íÿôÿð ñòàñèîíàð, 2500 íÿôÿð
àìáóëàòîð ìöàëèúÿéÿ úÿëá îëóíóá
Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâèí þëêÿ âÿòÿíäàøëàðûíûí ïóëñóç òèááè ìöàéèíÿäÿí êå÷èðèëìÿñè áàðÿäÿ òàïøûðûüûíà
óéüóí îëàðàã, Õà÷ìàçäà äà áó ìöùöì àêñèéàíûí ìöòÿøÿêêèëëèéèíè òÿìèí åòìÿê ö÷öí ëàçûìè òÿäáèðëÿð ýþðöëöá.
ÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, àðòûã 40 ìèíÿ éàõûí ðàéîí ñàêèíè
òèááè ìöàéèíÿäÿí êå÷ÿðÿê ñàüëàìëûãëàðû ùàããûíäà ìÿëóìàò
ÿëäÿ åäèá.
ßùàëèíèí òèááè ìöàéèíÿäÿí êå÷èðèëìÿñè èëÿ áàüëû éàðàäûëìûø êîìèññèéàíûí ñÿäðè, ðàéîí èúðà ùàêèìèééÿòè áàø÷ûñûíûí
ìöàâèíè Áÿõòèéàð Îñìàíîâ áèëäèðèá êè, ìöàéèíÿëÿð çàìàíû
õÿñòÿëèê àøêàðëàíìûø 100 íÿôÿð ñòàñèîíàð, 2500 íÿôÿð àìáóëàòîð ìöàëèúÿéÿ úÿëá îëóíóá. Ñÿééàð òèááè áðèãàäàëàð àðòûã ðàéîíóí 151 éàøàéûø ìÿíòÿãÿñèíäÿí 12-äÿ ìöàéèíÿëÿðè áàøà
÷àòäûðûáëàð.
Õóäàò Øÿùÿð Õÿñòÿõàíàñûíûí áàø ùÿêèìè Ãÿäèð Ùöñåéíîâ
âóðüóëàéûá êè, äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñûíûí òàïøûðûüûíà ÿñàñÿí òÿøêèë îëóíàí áó àêñèéà ÿùàëèíèí ñàüëàìëûüûíûí ãîðóíìàñû, õÿñòÿëèêëÿðèí åðêÿí ìÿðùÿëÿäÿ àøêàðëàíìàñû áàõûìûíäàí îëäóãúà ÿùÿìèééÿòëèäèð. Ìöàéèíÿëÿð øÿùÿðäÿêè òèáá ìöÿññèñÿëÿðèíäÿ éöêñÿê èõòèñàñëû âÿ òÿúðöáÿëè ùÿêèìëÿð òÿðÿôèíäÿí àïàðûëûð.
Ùÿì÷èíèí ñÿééàð ùÿêèì áðèãàäàëàðû ãðàôèêÿ óéüóí îëàðàã ùÿð
ýöí ðàéîí ìÿðêÿçèíäÿí óçàã ÿðàçèëÿðäÿ ñàêèíëÿðèí òèááè ìöàéèíÿñèíè ùÿéàòà êå÷èðèð.
Ðàéîí ñàêèíè Ðàôèã Òàüûéåâ ÀçÿðÒÀú-à ìöñàùèáÿñèíäÿ
ìöàéèíÿëÿðèí òÿøêèëèíäÿí, õÿñòÿõàíàäà éàðàäûëàí øÿðàèòäÿí
ðàçû ãàëäûüûíû ñþéëÿéÿðÿê äåéèá: “Áó àêñèéà õöñóñèëÿ àçòÿìèíàòëû àèëÿëÿð ö÷öí ÿâÿçñèç áèð õèäìÿòäèð. Ñàüëàìëûüûìûçà
ýþñòÿðèëÿí éöêñÿê äèããÿò âÿ ãàéüûéà ýþðÿ Ïðåçèäåíòèìèçÿ
ìèííÿòäàðûã”.
ßùàëèíèí ñàüëàìëûüûíà ýþñòÿðèëÿí
äèããÿò âÿ ãàéüû ùàìûíû ðèããÿòÿ ýÿòèðèá
“Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ÿùàëèíèí êöòëÿâè òèááè
ìöàéèíÿäÿí êå÷èðèëìÿñèíÿ
äàèð òàïøûðûüû îëäóãúà ùóìàíèñò áèð àääûìäûð. Ìÿí
âÿ àèëÿ öçâëÿðèì áó èìêàíäàí èñòèôàäÿ åäÿðÿê øÿùÿð
ïîëèêëèíèêàñûíäà
ùÿêèì
ìöàéèíÿñèíäÿí êå÷äèê.
Øöêöðëÿð îëñóí êè, ñÿùùÿòèìèçäÿ úèääè áèð ïðîáëåì àøêàðëàíìàäû”. Áó ñþçëÿðè ÀçÿðÒÀú-à ìöñàùèáÿñèíäÿ Ýþéýþë ðàéîí ìóñèãè ìÿêòÿáèíèí äèðåêòîðó Íóðàíÿ Ãóëèéåâà äåéèá. Î äàùà ñîíðà ãåéä åäèá êè, áó àêñèéà èíñàíëàðû ðèããÿòÿ ýÿòèðìÿêëÿ éàíàøû, ùÿð êÿñäÿ ùå÷ îëìàñà èëäÿ áèð äÿôÿ òèááè ìöàéèíÿäÿí êå÷ìÿéèí âàúèáëèéè áàðÿäÿ ôèêèð ôîðìàëàøäûðûá: “Ñþç éîõ êè, áó àêñèéàíûí òÿøÿááöñêàðû
ùþðìÿòëè Ïðåçèäåíòèìèç Èëùàì ßëèéåâäèð. Îäóð êè, èíñàíëàðûí
ñàüëàìëûüûíûí ãàéüûñûíà áó úöð éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ ãàëàí
äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñûíà ùàìûëûãëà ìèííÿòäàðûã”.
Íàôòàëàíëûëàð òèááè ìöàéèíÿëÿðäÿ
ìöòÿøÿêêèëëèê íöìàéèø åòäèðèðëÿð
Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâèí òàïøûðûã âÿ òþâñèéÿëÿðèíÿ óéüóí îëàðàã Íàôòàëàíäà äà
ÿùàëèíèí òèááè ìöàéèíÿäÿí êå÷èðèëìÿñè éöêñÿê
ñÿâèééÿäÿ òÿøêèë îëóíóá.
Íàôòàëàí øÿùÿð Èúðà
Ùàêèìèééÿòèíäÿí ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèáëÿð êè, áóíóí ö÷öí øÿùÿð ïîëèêëèíèêàñû ëàçûì îëàí
òèááè ëÿâàçèìàòëàðëà òÿìèí åäèëèá, ìöàéèíÿëÿðÿ ýÿëÿ áèëìÿéÿí
ñàêèíëÿðÿ åâëÿðèíäÿ ñÿùèééÿ õèäìÿòè ýþñòÿðèëìÿñè ö÷öí ùÿêèì
áðèãàäàñû éàðàäûëûá. Àêñèéà ìöääÿòèíäÿ 7 ìèí 349 íÿôÿðèí
òèááè ìöàéèíÿäÿí êå÷èðèëìÿñè íÿçÿðäÿ òóòóëóá êè, îíëàðäàí äà
2 ìèí 136 íÿôÿðè ùÿêèìëÿðèí ãÿáóëóíäà îëóá, þç ñàüëàìëûã
äóðóìëàðû áàðÿäÿ ìÿëóìàò ÿëäÿ åäèá. Ùàçûðäà òèááè ìöàéèíÿëÿð ìöòÿøÿêêèëëèêëÿ äàâàì åòäèðèëèð.
4
www.yeniazerbaycan.com
05 ìàðò 2014-úö èë, ÷ÿðøÿíáÿ / ¹ 040 (4199)
Ìöáàðèç Ãóðáàíëû: Àçÿðáàéúàíäà èíñàí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí
ãîðóíìàñû âÿ òÿìèí åäèëìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ ìöùöì àääûìëàð àòûëûð
“Èíñàí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí
òÿìèíàòû Àçÿðáàéúàí äþâëÿòèíèí
áàøëûúà ïðèíñèïëÿðèíäÿíäèð. Áó ìÿíàäà Èíñàí ùöãóãëàðû öçðÿ Ìöâÿêêèëèí ôÿàëèééÿòè òÿãäèðÿëàéèãäèð”. Áó
ôèêðè Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû
(ÉÀÏ) Èúðà êàòèáèíèí ìöàâèíè, ìèëëÿò
âÿêèëè Ìöáàðèç Ãóðáàíëû Ìèëëè Ìÿúëèñèí äöíÿíêè èúëàñûíäà Îìáóäñìàíûí èëëèê ìÿðóçÿñèíèí ìöçàêèðÿñèíäÿ
÷ûõûøû çàìàíû äåéèá.
Ì.Ãóðáàíëû áèëäèðèá êè, Àçÿðáàé-
úàíäà èíñàí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí ãîðóíìàñû âÿ òÿìèí åäèëìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ ÷îõ ìöùöì
àääûìëàð àòûëûð. Îíóí ñþçëÿðèíÿ
ýþðÿ, Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí òÿñäèã åäèëìèø “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíäà èíñàí
ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí ìöäàôèÿñèíèí ñÿìÿðÿëèëèéèíè àðòûðìàã
ñàùÿñèíäÿ Ìèëëè Ôÿàëèééÿò Ïðîãðàìû” áóíà íöìóíÿäèð. Åéíè çàìàíäà, äèýÿð ùöãóãè ñÿíÿäëÿð,
ìöâàôèã äþâëÿò ãóðóìëàðûíûí ôÿàëèééÿòè áó ùöãóãëàðû òÿìèí åäèð.
“Áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàð äà
åòèðàô åäèðëÿð êè, Àçÿðáàéúàí
èíñàí ùöãóãëàðû ñàùÿñèíäÿ áþéöê
óüóðëàð ÿëäÿ åäèá. Áèç áó ñàùÿäÿ
áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðëà òÿçéèã àëòûíäà äåéèë, áÿðàáÿðùöãóãëó öçâ
êèìè ÿìÿêäàøëûã åäèðèê. Èíñàí ùöãóãëàðûíûí éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ òÿìèíàòû äþâëÿòèìèçèí òóòäóüó éîëóí
ÿñàñ òÿðêèá ùèññÿñèäèð” - äåéÿ,
ÉÀÏ Èúðà êàòèáèíèí ìöàâèíè ãåéä
åäèá.
Àçÿðáàéúàíûí àçàä âÿ äåìîêðàòèê äþâëÿò îëäóüóíó äåéÿí ìèëëÿò âÿ-
êèëèíèí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, þëêÿìèçäÿ ãàíóíâåðèúèëèê ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ùÿð áèð âÿòÿíäàø þçöíöí áöòöí ùöãóãëàðûíäàí
èñòèôàäÿ åäèð. “Öìóìèééÿòëÿ, áåéíÿëõàëã àëÿìäÿ þëêÿìèçèí íöôóçó
éöêñÿëèá âÿ áó ïðîñåñäÿ Àçÿðáàéúàíäà äåìîêðàòèéàíûí èíêèøàôû, èíñàí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí òÿìèí
îëóíìàñû ñàùÿñèíäÿ äÿ ýþðöëÿí
èøëÿð âàúèá ðîë îéíàéûð. Åéíè çàìàíäà, Àçÿðáàéúàíäà èíòåðíåò
àçàäëûüû, ñÿðáÿñò òîïëàøìàã àçàäëûüû òàì ìþâúóääóð, èíñàí ùàãëàðû
éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ òÿìèí îëóíóá.
Àììà áó àìèëëÿðäÿí ñóè-èñòèôàäÿ
ùàëëàðû äà éîëâåðèëìÿçäèð. Áó äåìîêðàòèê øÿðàèòäÿí èñòèôàäÿ åäÿðÿê
éåíè ìåäèà ãóðóìëàðû, èíòåðíåò
ñàéòëàðû âÿ ñ. éàðàäûëûð. Áÿçè èíôîðìàñèéà ñàéòëàðû èñÿ èíñàíëàð ùàããûíäà ÿñàññûç éàçûëàðà éåð âåðèðëÿð.
Áó, äöçýöí äåéèë, ùàìû ãàíóí
ãàðøûñûíäà áÿðàáÿðäèð âÿ ùå÷ êÿñèí øÿõñèééÿòèíÿ áþùòàí àòìàã îëìàç. Îíà ýþðÿ äÿ, ùåñàá åäèðÿì
êè, ùàìû ãàíóíëàðà ðèàéÿò åòìÿëèäèð” - äåéÿ, Ì.Ãóðáàíëû âóðüóëàéûá.
Í.ÁÀÉÐÀÌËÛ
ÀÁØ Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòèíèí
ñóáéåêòèâ “äåìîêðàòèéà” àíëàéûøû
Äåìîêðàòèê äÿéÿðëÿðèí òÿøÿêêöë òàïäûüû, èíñàí âÿ âÿòÿíäàø ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí òÿìèí îëóíäóüó Àçÿðáàéúàíà
ãàðøû áó úöð “ãàðà ïèàð” êàìïàíèéàñû àïàðìàã, ìöõòÿëèô òÿçéèãëÿð åòìÿê ùå÷ áèð íÿòèúÿ âåðìÿéÿúÿê
Õÿáÿð âåðäèéèìèç êèìè, ÀÁØ
Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòè äöíéàäà èíñàí ùöãóãëàðûíûí âÿçèééÿòèíÿ äàèð íþâáÿòè èëëèê ùåñàáàòûíû éàéûá.
Ùåñàáàòûí Àçÿðáàéúàíëà áàüëû
ùèññÿñèíäÿ êèôàéÿò ãÿäÿð ãÿðÿçëè,
ÿäàëÿòñèç âÿ ñóáéåêòèâ ìþâãå
ñÿðýèëÿíèá. Þëêÿìèçèí äåìîêðàòèê
èíêèøàôûíäàí éàí êå÷èëìÿñè, èíñàí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíà äàèð
ïîçèòèâ ýåð÷ÿêëèéèí òÿùðèô îëóíìàñû ùåñàáàòûí ùàíñû ìÿãñÿäëÿðÿ
õèäìÿò åòìÿñèíÿ àéäûíëûã ýÿòèðèð.
Õöñóñèëÿ äÿ íÿçÿðÿ àëìàã ëàçûìäûð êè, Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòè áó
úöð ãÿðÿçëè éàíàøìàíû äàâàìëû ñóðÿòäÿ ñÿðýèëÿéèð âÿ ùåñàáàòëàð ùÿð èë ùå÷
áèð äÿéèøèêëèéÿ óüðàìàäàí åéíè ìÿçìóíäà äÿðú îëóíóð. Áó èñÿ îíó äåìÿéÿ ÿñàñ âåðèð êè, ÀÁØ Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòè þçöíöí áÿéàí åòäèéè “äåìîêðàòèê” ïðèíñèïëÿðè ñèéàñè âàñèòÿ êèìè èñòèôàäÿ åäÿðÿê òÿçéèã àëÿòè ãèñìèíäÿ ÷ûõûø åäèð.
Öìóìèééÿòëÿ, áó ýöí äöíéàíûí
ìöõòÿëèô þëêÿëÿðèíäÿ èúòèìàè-ñèéàñè èíñòèòóòëàðûí ìþâúóä äóðóìó, èíñàí âÿ âÿòÿíäàøëàðûí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðû, äåìîêðàòèê äÿéÿð âÿ ïðèíñèïëÿðèí ãîðóíìàñû ñÿâèééÿñè êèìè ôóíäàìåíòàë ìÿñÿëÿëÿðè àðàøäûðäûãëàðûíû èääèà åäÿí áèð
ñûðà ãóðóìëàð, î úöìëÿäÿí Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòè ôàêòèêè îëàðàã áåéíÿëõàëã
ìöíàñèáÿòëÿð ñèñòåìèíäÿ ìèëëè äþâëÿòëÿðÿ ãàðøû òÿçéèã ãðóïó ãèñìèíäÿ ÷ûõûø
åäèðëÿð. Ìöÿééÿí ìÿðêÿçëÿðèí ñèôàðèø
âÿ ýþñòÿðèøëÿðè ÿñàñûíäà ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí áó òÿñèñàòëàð èíñàí âÿ âÿòÿíäàø-
ëàðûí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðû, äåìîêðàòèê
äÿéÿðëÿð êèìè èíñòèòóñèîíàë ìÿôùóìëàðäàí òÿçéèã àëÿòè êèìè èñòèôàäÿ åòìÿêäÿ
âÿ äàùà ÷îõ þçëÿðèíèí òÿçéèã êàìïàíèéàñûíû ìöñòÿãèë ñèéàñÿò éöðöäÿí þëêÿëÿðÿ ãàðøû éþíÿëòìÿêäÿäèðëÿð.
Àçÿðáàéúàíà ãàðøû áó úöð òÿçéèã
âàñèòÿëÿðèíäÿí èñòèôàäÿ îëóíìàñû èñÿ
þëêÿìèçèí áåéíÿëõàëã íöôóçóíà êþëýÿ
ñàëìàã ìÿãñÿäè äàøûéûð. Àçÿðáàéúàíûí äèíàìèê èãòèñàäè èíêèøàôû, ìöàñèð
áåéíÿëõàëã ìöíàñèáÿòëÿð ñèñòåìèíäÿ
þç ìþâãåéèíè äàâàìëû ñóðÿòäÿ ìþùêÿìëÿíäèðìÿñè þëêÿìèçëÿ òÿðÿôäàøëûã
âÿ ÿìÿêäàøëûã ìöíàñèáÿòëÿðèíÿ ìàëèê
îëàí þëêÿëÿðäÿ ïîçèòèâ òÿÿññöðàò éàðàòñà äà, áÿçè äàèðÿëÿðäÿ íàðàùàòëûã
ùèññè ìåéäàíà ýÿòèðèð. Áó ãöââÿëÿð
ýöúëÿíÿí, äèíàìèê èíêèøàô åäÿí Àçÿðáàéúàíà òÿçéèã åòìÿê, þëêÿìèçèí
áåéíÿëõàëã èìèúèíÿ êþëýÿ ñàëìàã
ö÷öí áöòöí âàñèòÿëÿðäÿí èñòèôàäÿ åòìÿéÿ ÷àëûøûðëàð. Ùÿòòà áó êîíòåêñòäÿ
Àçÿðáàéúàí ýåð÷ÿêëèêëÿðè òÿùðèô
îëóíóð, èúòèìàè ðÿéëÿ ìàíèïóëéàñèéà åäèëèð.
Àììà íÿçÿðÿ àëìàã ëàçûìäûð
êè, äåìîêðàòèê äÿéÿðëÿðèí òÿøÿêêöë òàïäûüû, èíñàí âÿ âÿòÿíäàø
ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí òÿìèí
îëóíäóüó Àçÿðáàéúàíà ãàðøû áó
úöð “ãàðà ïèàð” êàìïàíèéàñû
àïàðìàã, ìöõòÿëèô òÿçéèãëÿð åòìÿê ùå÷ áèð íÿòèúÿ âåðìÿéÿúÿê.
×öíêè áèðèíúèñè, Àçÿðáàéúàí þç
äåìîêðàòèê èíêèøàôû èëÿ îëäóãúà
ïîçèòèâ áåéíÿëõàëã èìèú éàðàäûá.
Ñèðð äåéèë êè, áó ýöí Àçÿðáàéúàí
äåìîêðàòèê èíêèøàô éîëóíäà èðÿëèëÿéÿí
àâàíãàðä þëêÿëÿð ñûðàñûíäà éåð àëìàãäàäûð. Áóíó ñöáóò åäÿí áàøëûúà ôàêòëàðäàí áèðè äÿ þëêÿäÿ ùöãóãè äþâëÿò âÿ
âÿòÿíäàø úÿìèééÿòèíèí ìöòëÿã êîìïîíåíòëÿðèíèí òÿøÿêêöë òàïìàñûäûð.
Áåëÿ êè, ùöãóãóí àëèëèéè, èúòèìàè ùÿéàòûí áöòöí ñàùÿëÿðèíäÿ ãàíóíóí ùþêìðàíëûüû ïðèíñèïëÿðèíèí ìöùàôèçÿ îëóíìàñû äþâëÿòèí âÿ âÿòÿíäàøëàðûí ãàðøûëûãëû ìÿíÿâè ìÿñóëèééÿòèíèí ýöúëÿíìÿñèíè òÿìèí åòìÿêëÿ éàíàøû, ùöãóãè
äþâëÿòèí òÿìÿëëÿðèíè äÿ ìþùêÿìëÿíäèðèá. Äèýÿð òÿðÿôäÿí, èíñàí âÿ âÿòÿíäàø
ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíûí éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ òÿìèí âÿ ìöäàôèÿ îëóíìàñû äåìîêðàòèê èíêèøàôà ôóíäàìåíòàë òþùôÿëÿð áÿõø åäèð.
Íÿòèúÿ åòèáàðèëÿ, Àçÿðáàéúàí èíêèøàô éîëóíäà èðÿëèëÿéèð âÿ áÿçè äàèðÿëÿðèí
þëêÿìèçÿ ãàðøû àïàðäûãëàðû ãàðà ïèàð
êàìïàíèéàñû ôèàñêîéà ìÿùêóìäóð.
Íóðëàí ÃßËßÍÄßÐËÈ
“Áàêû ãûø nåôò ìÿêòÿáè” ëàéèùÿñè òÿëÿáÿëÿð àðàñûnäà áèëèê
âÿ òÿúðöáÿëÿðèn áþëöøìÿñènäÿ ÿùÿìèééÿòëè ðîë îénàéàúàã
Ìàðòûn 4-äÿ Áàêû Àëè Íåôò Ìÿêòÿáè
(ÁÀÍÌ) âÿ Àëìàn Àêàäåìèê Ìöáàäèëÿ
Õèäìÿòè (ÄÀÀÄ) òÿðÿôènäÿn òÿøêèë åäèëÿn
“Áàêû ãûø nåôò ìÿêòÿáè”nèn à÷ûëûø ìÿðàñèìè êå÷èðèëèá.
ÁÀÍÌ-ûn ìÿòáóàò õèäìÿòènäÿn
ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèáëÿð êè, òÿäáèðäÿ ÷ûõûø
åäÿn áó àëè òÿùñèë îúàüûnûn ðåêòîðó Åëìàð Ãàñûìîâ ëàéèùÿäÿ Àëìànèéànûn
Ëöäâèã Ìàêñèìèëëèàn, Áåðëèn Òåõnèêè,
Ëåéïçèã ónèâåðñèòåòëÿðènäÿn âÿ äèýÿð òànûnìûø àëè ìÿêòÿáëÿðäÿn òÿëÿáÿëÿðèn èøòèðàê åäÿúÿéènè äåéèá.
Áèëäèðèëèá êè, ëàéèùÿnèn ìÿãñÿäè ÿúnÿáè òÿëÿáÿëÿð èëÿ áèëèê âÿ òÿúðöáÿëÿðèn ènêèøàô åòäèðèëìÿñè, åénè çàìànäà, ãÿäèì òàðèõÿ, ÿñðàðÿnýèç òÿáèÿòÿ ìàëèê, Àâðîïànûn âÿ ðåýèînón ånåðæè òÿùëöêÿñèçëèéè ùÿëëènäÿ þnÿìëè ðîë îénàéàn, àðòûã äönéànûn
ånåðæè ñèéàñÿòènèn òÿðêèá ùèññÿëÿðènäÿn
áèðè îëàn Àçÿðáàéúàn èëÿ òànûøëûãäûð.
ÁÀÍÌ-ûn ôÿàëèééÿò èñòèãàìÿòëÿðè âÿ
ïåðñïåêòèâ âÿçèôÿëÿðè ùàããûnäà ìÿëóìàò
âåðÿn ðåêòîð ãåéä åäèá êè, áó àëè òÿùñèë
ìöÿññèñÿñènèn éàðànìàñûnûn ìÿãñÿäè
þëêÿìèçèn ènêèøàôûnäà ðîë îénàéàúàã
éöêñÿê èõòèñàñëû êàäðëàð éåòèøäèðìÿêäèð.
Òÿäáèðäÿ ÷ûõûø åäÿn Àçÿðáàéúàn
Ðåñïóáëèêàñû Äþâëÿò Íåôò Øèðêÿòènèn
(ÀÐÄÍØ) êàäð, ðåæèì âÿ ènôîðìàñèéà
òåõnîëîýèéàëàðû öçðÿ âèòñå-ïðåçèäånòè Õàëèê Ìÿììÿäîâ áèëäèðèá êè, áèëèê âÿ òÿúðöáÿëÿðèn áþëöøìÿñè, þëêÿëÿð àðàñûnäà èêè-
òÿðÿôëè ÿëàãÿëÿðèn ènêèøàôû áàõûìûnäàn
áó úöð ëàéèùÿëÿðèn
ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè
îëäóãúà âàúèáäèð.
Àçÿðáàéúànûn
nåôò òàðèõè ùàããûnäà
äànûøàn Õ.Ìÿììÿäîâ ãåéä åäèá êè,
äönéàäà
ñÿnàéå
öñóëó èëÿ èëê äÿôÿ
nåôò ðåñïóáëèêàìûçäà ùàñèë îëónóá âÿ
äÿnèçäÿ èëê nåôò þëêÿìèçäÿ ÷ûõàðûëûá.
Äönéànûn nåôò òàðèõènäÿ àçÿðáàéúànëû ìöòÿõÿññèñëÿðèn
ÿâÿçîëónìàç éåðè îëóá. Ñèáèðäÿ, Ùènäèñòànäà, Áðàçèëèéàäà nåôò éàòàãëàðûnûn òàïûëìàñû ìÿùç àçÿðáàéúànëû àëèìëÿðèn àäû
èëÿ áàüëûäûð.
Àçÿðáàéúànûn ånåðæè ñèéàñÿòè âÿ àðòûã òðànñìèëëè øèðêÿòÿ ÷åâðèëìèø ÀÐÄÍØ
òÿðÿôènäÿn ùÿéàòà êå÷èðèëÿn ãëîáàë ånåðæè ëàéèùÿëÿðè ùàããûnäà äà ÿòðàôëû ìÿëóìàò
âåðèëèá.
Òÿäáèðäÿ ÷ûõûø åäÿn Òÿùñèë Íàçèðëèéènèn áåénÿëõàëã ÿëàãÿëÿð øþáÿñènèn
ìöäèðè Ôàðèç Ðçàéåâ Àçÿðáàéúànäà
áåénÿëõàëã ñòànäàðòëàðà óéüón øÿêèëäÿ
àïàðûëàn èñëàùàòëàðûn âÿ ýþðöëÿn èøëÿðèn
ìèãéàñûnûn èëäÿn-èëÿ ýånèøëÿnäèéènè äåéèá. Áèëäèðèëèá êè, áó áàõûìäàn ènñàn ðå-
“Ñîâåòñêè”íèí ñþêöëìÿñè èíôðàñòðóêòóð
áàõûìäàí Áàêûéà ýþçÿëëèê âåðÿúÿê
ßñàñ ìÿãñÿä
“Ñîâåòñêè” àäëàíàí ÿðàçèäÿ
éàøàéàí ÿùàëèíèí äàùà
ìöàñèð éåðëÿðäÿ éàøàìàñûíû
òÿìèí åòìÿêäèð
Ñîí îí èëäÿ Àçÿðáàéúàíäà ýåäÿí
àáàäëûã-ãóðóúóëóã èøëÿðè øÿùÿðñàëìàíûí
äà èíêèøàôûíäà éåíè äþâðöí áàøëàíüûúûíû
ãîéóá. Áåëÿ êè, øÿùÿðëÿðèìèç ñèìàñûíû
äÿéèøèð, éåíè ïàðêëàð, õèéàáàíëàð ñàëûíûð,
ìèëëè ìåìàðëûüûìûçûí çÿíýèí ÿíÿíÿëÿðèíÿ
ÿñàñëàíàí ÷îõ ýþçÿë áèíàëàð èíøà åäèëèð.
Áöòöí áóíëàð Àçÿðáàéúàí ýåð÷ÿêëèéèíè
òÿøêèë åäèð âÿ àáàäëûã-ãóðóúóëóã èøëÿðèíèí
ðåàë íÿòèúÿëÿðèäèð.
Þëêÿ ïàéòàõòû èëÿ éàíàøû, ðåñïóáëèêàìûçûí äèýÿð øÿùÿð âÿ ðàéîí ìÿðêÿçëÿðèíäÿ èíøà åäèëÿí éåíè ìåùìàíõàíàëàð, ýþçÿë ïàðê âÿ õèéàáàíëàð, ìÿäÿíèééÿò åâëÿðè, êèíîòåàòð âÿ òåàòð áèíàëàðû ìöàñèð øÿùÿðñàëìàíûí ÿí éåíè íàèëèééÿòëÿðèíÿ
ÿñàñëàíûð êè, áó äà òÿñàäöôè äåéèë. Ìÿëóì
îëäóüó êèìè, Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâ
øÿùÿð âÿ êÿíäëÿðèìèçè ýþçÿë ýþðìÿê èñòÿéèðäè. Åéíè çàìàíäà, ìåìàðëûã ñÿíÿòèíèí èíêèøàôûíà õöñóñè äèããÿò éåòèðèðäè.
Ìÿùç áóíóí íÿòèúÿñèäèð êè, Óëó þíäÿð
ùàêèìèééÿòäÿ îëäóüó èëëÿðäÿ ìöàñèð ìåìàðëûã íöìóíÿñè îëàí áèð ñûðà êèíî, òåàðò,
ìåùìàíõàíà áèíàëàðûíûí èíøàñûíûí òÿøÿááöñ÷öñö îëóá âÿ ùÿìèí áèíàëàðûí áèð
÷îõó áó ýöí äÿ øÿùÿðëÿðèìèçèí ìåìàðëûã àíñàìáëûíûí ÿí ëàéèãëè íöìóíÿëÿðèäèð.
Åéíè
çàìàíäà,
Àçÿðáàéúàíäà äåìÿê
îëàð êè, ùÿð ýöí ìöõòÿëèô
òÿéèíàòëû éåíè áèð áèíàíûí
à÷ûëûø ìÿðàñèìè êå÷èðèëèð.
Îíëàð àðàñûíäà èäìàí
êîìïëåêñëÿðè, êîíñåðò
ñàðàéëàðû, ìÿêòÿáëÿð,
ýÿíúëÿð ìÿðêÿçëÿðè, ÿí
ÿñàñû èñÿ áèð-áèðèëÿðèíäÿí
ýþçÿë ïàðêëàð âÿ ñ. âàð. Àâðîïà þëêÿëÿðèíèí øÿùÿðñàëìà ñòàòèñòèêàñûíà íÿçÿð ñàëàíäà ýþðöðöê êè, áó ýöí Àçÿðáàéúàí ðåýèîíëàðûíäà ñàëûíàí ïàðêëàðûí ñàéû Àâðîïà þëêÿëÿðèíäÿêèíäÿí ãàò-ãàò ÷îõäóð.
“Ñîâåòñêè”äÿ éåðëÿøÿí
åâëÿðèí áèð ÷îõó êþùíÿ
âÿ éþíäÿìñèç îëìàãëà
éàíàøû, ùÿì äÿ ãÿçàëû
âÿçèééÿòäÿäèð
Éåðè ýÿëìèøêÿí, ùàçûðäà Áàêûíûí
êþùíÿ “Ñîâåòñêè” àäëàíàí ÿðàçèñèíèí éåíèäÿí ôîðìàëàøäûðûëìàñû èëÿ áàüëû äà
äþâëÿò òÿðÿôèíäÿí õöñóñè ïëàí ùÿéàòà êå÷èðèëèð. Áåëÿ êè, Áàêû øÿùÿð Èúðà Ùàêèìèééÿòè òÿðÿôèíäÿí òÿãäèì îëóíàí ïëàíà ýþðÿ, ñþêöëÿí åâëÿðèí éåðèíäÿ ùàíñûñà áèð
éàøàéûø áèíàñû âÿ éà îáéåêò òèêèëìÿéÿúÿê. Åâëÿð ÿðàçèäÿ ñàëûíàúàã ïàðêà ýþðÿ
ñþêöëöð. Åéíè çàìàíäà, ÿðàçèäÿ éåðëÿøÿí åâëÿðèí áèð ÷îõó êþùíÿ âÿ éþíäÿìñèç îëìàãëà éàíàøû, ùÿì äÿ ãÿçàëû âÿçèééÿòäÿäèð.
Áóíäàí ÿëàâÿ, àðòûã Áàêûíûí ðåýèîíàë
èíêèøàô ïëàíûíà ÿñàñÿí, 2030-úó èëÿ ãÿäÿð ïàéòàõòäà ùàíñû ÿðàçèëÿðèí ñþêöëÿúÿéè äÿ ìÿëóìäóð. Äþâëÿò Øÿùÿðñàëìà âÿ
Àðõèòåêòóðà Êîìèòÿñèíèí ìÿëóìàòûíà ýþðÿ, ñþêöíòö èøëÿðè Áàêûíûí ìÿðêÿçè ùèññÿñèíäÿ îëàí àçìÿðòÿáÿëè áèíàëàðäàí áàøëàíûëàðàã àïàðûëàúàã.
Ãåéä åòìÿê ëàçûìäûð êè, áó ýöí
“Ñîâåòñêè” àäëàíàí ÿðàçè âÿ äèýÿð áó
òèï éåðëÿð ïàéòàõòûí áöòöí ëàíäøàôòûíû
êîðëàéûð. Ùÿì÷èíèí, îðàäàêû åâëÿð àðòûã
éàøàíìàç ùàëäàäûð. Ñþçöýåäÿí ÿðàçèëÿðèí ñþêöëìÿñè èíôðàñòðóêòóð áàõûìäàí
Áàêûéà ýþçÿëëèê âåðÿúÿê, îíà ýþðÿ êè,
îðàäà áèð äÿíÿ äÿ îëñóí, áàõûìëû áèíà
ãàëìàéûá.
Éåðè ýÿëìèøêÿí ùÿêèì-êàðäèîëîã Ãàëèá Áàüûðîâ äåéèá êè, ñþçöýåäÿí ÿðàçèäÿ
éåðëÿøÿí áèíàëàð èíñàíëàðûí ñÿùùÿòè ö÷öí
äÿ áÿçè ïðîáëåìëÿð éàðàäûð. Îíóí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, Ñîâåò äþâðöíäÿ Áàêûäà èíøà
îëóíàí éàøàéûø áèíàëàðûíûí áþéöê ÿêñÿðèééÿòè ïàíåëäÿíäèð: “Ùàëáóêè ïàíåë åâëÿð èíñàí îðãàíèçìè ö÷öí òÿùëöêÿ éàðàäûð. Áó úöð åâëÿðäÿ éàøàéàíëàðûí áèð
÷îõó ðåâìàòèçì, áþéðÿê àüðûëàðû êèìè
õÿñòÿëèêëÿðäÿí ÿçèééÿò ÷ÿêèð. Äèýÿð òÿðÿôäÿí, ãûøäà ïàíåë åâëÿð äàø áèíàëàðëà
ìöãàéèñÿäÿ ÷îõ ñîéóã îëóð. Ùÿì÷èíèí, éàé àéëàðûíäà òåìïåðàòóð éöêñÿëäèêúÿ, èñòèäÿí îðàäà îòóðìàã ìöøêöë
ìÿñÿëÿéÿ ÷åâðèëèð”.
ßýÿð øÿùÿð
ìöàñèðëÿøèðñÿ,
ìöòëÿã êþùíÿ áèíàëàð
ñþêöëìÿëèäèð
Þç íþâáÿñèíäÿ ÿìëàê ìÿñÿëÿëÿðè öçðÿ åêñïåðò Ðàìèë Îñìàíëû áèëäèðèá êè, ÿðàçèäÿ éåðëÿøÿí áèíàëàðûí ÿêñÿðèééÿòè ìþâúóä òèêèíòè âÿ éàøàéûø íîðìàëàðûíà óéüóí
ýÿëìèð: “Êîììóíèêàñèéà ñèñòåìëÿðè
éàõøû âÿçèééÿòäÿ äåéèë. Ñîí äþâðëÿðäÿ
äàøûíìàç ÿìëàêûí ùÿð áèð êâàäðàòìåòðèíèí ãèéìÿòèíèí 1500 ìàíàòäàí àç îëìàñû ìöÿééÿí åäèëèá. Áóíà áàõìàéàðàã, ñàêèíëÿðÿ 1500 ìàíàò òÿêëèô îëóíóð âÿ áó äà áàçàð ãèéìÿòèíÿ óéüóíäóð. Åéíè çàìàíäà, ÿñàñ ìÿãñÿä
“Ñîâåòñêè” àäëàíàí ÿðàçèäÿ éàøàéàí
ÿùàëèíèí äàùà ìöàñèð éåðëÿðÿ êþ÷öðöëìÿñèíè òÿìèí åòìÿêäèð. Áàêûìûç ýöíöýöíäÿí ýþçÿëëÿøèð âÿ èíêèøàô åäèð.
ßýÿð øÿùÿð ìöàñèðëÿøèðñÿ, ìöòëÿã
êþùíÿ áèíàëàð ñþêöëìÿëèäèð”.
ÎÊÒÀÉ
ÀÁØ Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòèíèí 2013-úö èë öçðÿ Àçÿðáàéúàíäà
èíñàí ùöãóãëàðûíà äàèð ùåñàáàòû ãÿðÿçëè ñÿúèééÿ äàøûéûð
“ÀÁØ Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòèíèí
2013-úö èë öçðÿ Àçÿðáàéúàíäà èíñàí
ùöãóãëàðûíà äàèð ùåñàáàòû ãÿðÿçëè
ñÿúèééÿ äàøûéûð”. Áó ñþçëÿðè ÀçÿðÒÀú-à
ìöñàùèáÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàí Õàðèúè Èøëÿð Íàçèðëèéèíèí ìÿòáóàò õèäìÿòèíèí
ðÿùáÿðè Åëìàí Àáäóëëàéåâ äåéèá:
- ÀÁØ Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòèíèí
2013-úö èë öçðÿ Àçÿðáàéúàíäà èíñàí ùöãóãëàðûíà äàèð ùåñàáàòûíû
íåúÿ øÿðù åäÿðäèíèç?
- ÀÁØ Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòèíèí 2013úö èë öçðÿ Àçÿðáàéúàíäà èíñàí ùöãóãëàðûíà äàèð ùåñàáàòû þòÿí èëëÿðäÿ îëäóüó êèìè,
þëêÿäÿ èíñàí ùöãóãëàðû âÿ äåìîêðàòèéàíûí
ðåàë âÿçèééÿòèíäÿí òàì ôÿðãëè áèð ìÿíçÿðÿ
òÿãäèì åòìÿêëÿ ãÿðÿçëè ñÿúèééÿ äàøûéûð.
Ìöõòÿëèô øöáùÿëè ìÿíáÿëÿðäÿí èðÿëè ñöðöëÿí âÿ ñóáéåêòèâ ìöëàùèçÿëÿð öçÿðèíäÿ
ãóðóëäóüó àéäûí îëàí ÿñàññûç èòòèùàìëàðû
þçöíäÿ ÿêñ åòäèðÿí ñÿíÿä îáéåêòèâëèêäÿí
òàì óçàãäûð, îíó ùàçûðëàéàíëàð Àçÿðáàéúàíûí äþâëÿò âÿ ùþêóìÿò ãóðóìëàðû èëÿ
ùå÷ áèð ÿìÿêäàøëûã ÿëàãÿñè ãóðìàìûøëàð.
Äþâëÿò ãóðóìëàðûìûç þòÿí èëëÿðèí òÿúðöáÿñèíäÿí ÷ûõûø åäÿðÿê âÿ ÀÁØ òÿðÿôèíè íþâáÿòè ãåéðè-îáéåêòèâ âÿ ìåòîäîëîæè áàõûì-
äàí ãöñóðëàðëà äîëó äÿéÿðëÿíäèðìÿ ñÿíÿäèíèí äÿðú åäèëìÿñèíäÿí ÷ÿêèíäèðìÿê
ö÷öí ÿââÿëêè áÿíçÿð ùåñàáàòëàðëà áàüëû
øÿðùëÿðèíè ÀÁØ Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòèíÿ
òÿãäèì åòìèøäèð. Òÿÿññöô êè, íÿ áó øÿðùëÿð, íÿ äÿ ùåñàáàòûí ÿùàòÿ åòäèéè äþâðäÿ
Àçÿðáàéúàí ùþêóìÿòè òÿðÿôèíäÿí þëêÿäÿ
èíñàí ùöãóãëàðûíûí ãîðóíìàñûíûí òÿêìèëëÿøäèðèëìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ àòûëàí ìöùöì
ãàíóíâåðèúèëèê âÿ ïðàêòèêè àääûìëàð ñÿíÿääÿ íÿçÿðÿ àëûíìàìûøäûð.
- Èíñàí ùöãóãëàðûíûí ãîðóíìàñû
öçðÿ áåéíÿëõàëã òÿñèñàòëàð, õöñóñèëÿ, ÁÌÒ-íèí Èíñàí Ùöãóãëàðû Øóðàñû ìþâúóä îëäóüó ùàëäà, ÀÁØ
Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòèíèí áèðòÿðÿôëè
ãàéäàäà äöíéà þëêÿëÿðèíäÿ èíñàí
ùöãóãëàðûíûí âÿçèééÿòèíÿ äàèð øÿðù
âåðìÿñè íÿ äÿðÿúÿäÿ äöçýöíäöð?
- ÀÁØ Äþâëÿò Äåïàðòàìåíòèíèí äöíéà
þëêÿëÿðèíäÿ èíñàí ùöãóãëàðû âÿçèééÿòèíè äÿéÿðëÿíäèðÿí ùåñàáàòëàð äÿðú åòìÿñè òÿúðöáÿñèíèí þçöíö äîüðóëòìàäûüû àéäûíäûð.
ßýÿð áó çàìàí ýöäöëÿí ìÿãñÿä ùÿãèãÿòÿí äÿ äöíéàäà èíñàí ùöãóãëàðû äóðóìóíóí éàõøûëàøäûðûëìàñûíäàí èáàðÿòäèðñÿ, áèç
ÀÁØ òÿðÿôèíè èíñàí ùöãóãëàðû öçðÿ áåéíÿëõàëã ìåõàíèçìëÿðèí òÿêìèëëÿøäèðèëìÿñèíÿ
äàùà ÷îõ ñÿé ýþñòÿðìÿéÿ ÷àüûðûðûã.
Þëêÿäÿ ýöúëö âÿ ñÿìÿðÿëè èíñàí ùöãóãëàðûíûí ìöäàôèÿñè ñèñòåìè ãóðìàüà
ìöâÿôôÿã îëìóø Àçÿðáàéúàíà ìöíàñèáÿòäÿ áåëÿ áèð ãÿðÿçëè ñÿíÿäèí éàéûëìàñû
îíà ñèéàñè òÿçéèã ýþñòÿðèëìÿñè úÿùäëÿðèíäÿí áàøãà áèð øåé äåéèëäèð.
- Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí
Äàüëûã Ãàðàáàü ðåýèîíó âÿ ÿòðàô
éåääè ðàéîíóí èøüàëûíà ìöíàñèáÿòäÿ ùåñàáàòäà áó ÿðàçèëÿðèí Åð-
ìÿíèñòàíûí äÿñòÿéè èëÿ ñåïàðàò÷ûëàðûí “íÿçàðÿòèíäÿ” îëäóüó éàçûëûð.
- Íÿçÿðÿ àëìàã ëàçûìäûð êè, Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí, Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñè èëÿ ÿëàãÿäàð ÁÌÒ Òÿùëöêÿñèçëèê
Øóðàñûíûí äàèìè öçâö êèìè ÀÁØ-ûí èøòèðàêû èëÿ ãÿáóë åäèëìèø ÁÌÒ ÒØ-íèí 822,
853, 874 âÿ 884 ñàéëû ãÿòíàìÿëÿðèíäÿ
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí ÿðàçèëÿðèíèí
èøüàë åäèëìÿñè âÿ ñóâåðåíëèéèíèí ïîçóëìàñû ôàêòëàðû þç ÿêñèíè òàïìûøäûð.
ÀÁØ òÿðÿôèíäÿí Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí ÿðàçè áöòþâëöéöíöí, ñóâåðåíëèéèíèí âÿ ñÿðùÿäëÿðèíèí òîõóíóëìàçëûüûíûí
äÿñòÿêëÿíìÿñè äÿôÿëÿðëÿ èôàäÿ îëóíìóøäóð. Öìèäâàðûã êè, íþâáÿòè ùåñàáàòäà
ÀÁØ Àçÿðáàéúàí ÿðàçèëÿðèíèí èøüàëû âÿ
òÿúàâöç ôàêòûíû ãåéä åòìÿêäÿí ÷ÿêèíìÿéÿúÿêäèð.
Äèýÿð âàúèá ìÿãàì îíäàí èáàðÿòäèð
êè, ÿí åëåìåíòàð ùöãóãëàðäàí áåëÿ ìÿùðóì îëìóø áèð ìèëéîíäàí àðòûã àçÿðáàéúàíëû ãà÷ãûí âÿ ìÿúáóðè êþ÷êöíöí ùöãóãëàðûíûí ïîçóëìàñûíûí ÿñë ñÿáÿáëÿðèíäÿí íèééÿòëè øÿêèëäÿ áÿùñ åäèëìèð.
- Óêðàéíàäà áàø âåðÿí ñîí ùàäèñÿëÿðëÿ áàüëû íÿ äåéÿ áèëÿðñèíèç?
- Àçÿðáàéúàí Óêðàéíàäàêû âÿçèééÿòèí
þëêÿ äàõèëèíäÿêè áöòöí ñèéàñè ãöââÿëÿðèí
äèàëîãó âÿ êîíñòðóêòèâ ÿìÿêäàøëûüû, ùÿì÷èíèí ìàðàãëû òÿðÿôäàø äþâëÿòëÿðëÿ áèðýÿ
ôÿàëèééÿò âàñèòÿñèëÿ ùÿëëèíèí òÿðÿôäàðûäûð.
Àçÿðáàéúàí, ùÿì÷èíèí Óêðàéíàäà ñàáèòëèéèí, ÿìèí-àìàíëûüûí âÿ ìèëëè áèðëèéèí
áÿðãÿðàð îëìàñû ïðîñåñèíÿ úèääè õÿëÿë éåòèðÿí ðàäèêàëèçì âÿ åêñòðåìèçìèí ãàðøûñûíûí
àëûíìàñûíà ÷àüûðûð âÿ Óêðàéíàíûí êîíñòèòóñèéàñû ÿñàñûíäà þëêÿäÿêè âÿçèééÿòèí òåçëèêëÿ ñàáèòëÿøäèðèëìÿñèíèí òÿðÿôäàðûäûð.
Ñàùèáÿ Ãàôàðîâà: Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôînäónón
óøàãëàðà ýþñòÿðäèéè ãàéüû âÿ äèããÿò ìèñèëñèçäèð
ñóðñëàðûnûn ìöàñèð ñòànäàðòëàðà óéüón
øÿêèëäÿ ýöúëÿnäèðèëìÿñè îëäóãúà þnÿìëè
ìÿñÿëÿäèð. Î, Ïðåçèäånò Èëùàì ßëèéåâèn
ðÿùáÿðëèéè èëÿ þëêÿäÿ òÿùñèë ñàùÿñènäÿ
ùÿéàòà êå÷èðèëÿn èñëàùàòëàð ùàããûnäà äà
ÿòðàôëû ìÿëóìàò âåðèá.
Ñînðà Àëìàn Àêàäåìèê Ìöáàäèëÿ
Õèäìÿòènèn (ÄÀÀÄ) Áàêû Ìÿëóìàò Ìÿðêÿçènèn äèðåêòîðó Íèêîëà Óëëèø ãóðóìón
ôÿàëèééÿòè ùàããûnäà äànûøûá. Áèëäèðèá êè,
Àçÿðáàéúànäà áåénÿëõàëã ñòànäàðòëàðà
úàâàá âåðÿn ÁÀÍÌ êèìè òÿùñèë îúàãëàðûnûn éàðàäûëìàñû ÷îõ ìöùöì ìÿñÿëÿäèð.
Í.Óëëèø òÿìñèë åòäèéè òÿøêèëàòûn Áàêû
Àëè Íåôò Ìÿêòÿáè èëÿ ìöõòÿëèô òÿäðèñ âÿ
òÿùñèë ëàéèùÿëÿðè ÷ÿð÷èâÿñènäÿ ÿìÿêäàøëûãäà ìàðàãëû îëäóüónó ãåéä åäèá.
“Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôînäónón äÿñòÿéè
èëÿ òÿùñèë, ñÿùèééÿ, õåéðèééÿ, ñèâèëèçàñèéàëàðàðàñû äèàëîã èñòèãàìÿòëÿðènäÿ ÷îõñàéëû ëàéèùÿëÿð ýåð÷ÿêëÿøèð. Áó ýönëÿðäÿ Àçÿðáàéúànûn áèðènúè õànûìû, Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôînäónón ïðåçèäånòè Ìåùðèáàn ßëèéåâànûn ðÿùáÿðëèéè èëÿ Ôînäón
ìÿêòÿáÿáÿãÿäÿð òÿùñèë ìöÿññèñÿëÿðènèn ènêèøàôû ïðîãðàìûnûn òÿãäèìàòû áó
ôàêòû áèð äàùà òÿñäèãëÿéèð”. Áó ôèêèðëÿðè
éàï.îðý. àç ñàéòûnà Ìèëëè Ìÿúëèñèn äåïóòàòû, Áàêû Ñëàâéàn Ónèâåðñèòåòènèn ïðîðåêòîðó Ñàùèáÿ Ãàôàðîâà äåéèá.
Ñ.Ãàôàðîâà áèëäèðèá êè, Àçÿðáàéúànûn
áèðènúè õànûìû, Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôînäónón
ïðåçèäånòè, ÓÍÅÑÚÎ-nón âÿ ÈÑÅÑÚÎnón õîøìÿðàìëû ñÿôèðè, ìèëëÿò âÿêèëè Ìåùðèáàn ßëèéåâà õåéðèééÿ÷èëèê, òÿùñèë, ñÿùèééÿ âÿ äèýÿð ìÿñÿëÿëÿðëÿ áàüëû ùóìànèòàð
àääûìëàðûn òÿøÿááöñêàðûäûð. Înón ñþçëÿðènÿ ýþðÿ, áó áàõûìäàn, Ùåéäÿð ßëèéåâ
Ôînäó ènäèéÿäÿê òÿùñèë ñàùÿñènäÿ ìÿê-
òÿáëÿðèn, óøàã áàü÷àëàðûnûn âÿ óøàã åâëÿðènèn ènøà åäèëìÿñè âÿ éånèäÿn ãóðóëìàñû, îðòà âÿ àëè ìÿêòÿáëÿðèn äÿðñëèêëÿðëÿ
òÿìèn îëónìàñû, ènòåðnàò ìÿêòÿáëÿðènäÿ
õåéðèééÿ òÿäáèðëÿðènèn ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè
êèìè áþéöê ëàéèùÿëÿðÿ èìçà àòûá.
“Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôînäó äàèì óøàãëàðû äèããÿòäÿ ñàõëàéûð, õöñóñÿn äÿ, âàëèäåén ãàéüûñûnäàn ìÿùðóì îëàn, ôèçèêè
ãöñóðëó óøàãëàðûn ÿñë ùèìàéÿ÷èñè êèìè
ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð. Ôînäón ùóìànèòàð
ñàùÿäÿ ñîn äþâðëÿðäÿ ùÿéàòà êå÷èðäèéè
èøëÿðèn âÿ ÿëäÿ îëónàn óüóðëàðûn, ìöñáÿò nÿòèúÿëÿðèn ùÿúìè éöêñÿê ôÿàëëûãäàn õÿáÿð âåðèð. Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôînäónón ïðåçèäånòè Ìåùðèáàn õànûì ßëèéåâànûn âÿ âèòñå-ïðåçèäånòè Ëåéëà ßëèéåâànûn þëêÿäÿ âÿ ðåñïóáëèêàäàn êÿnàðäà ýþðäöêëÿðè èøëÿð, åëÿúÿ äÿ, înëàðûn
øÿõñè nöôóçó áåénÿëõàëã àëÿìäÿ Àçÿðáàéúànûn ìöñáÿò èìèúènèn ôîðìàëàøìàñûnà äà áþéöê òþùôÿäèð. Áèð äàùà
ÿìènëèêëÿ ñþéëÿìÿê îëàð êè, Ôînäón
óøàãëàðà ýþñòÿðäèéè ãàéüû âÿ äèããÿò ìèñèëñèçäèð” - äåéÿ, Ñ.Ãàôàðîâà ãåéä åäèá.
5
www.yeniazerbaycan.com
05 ìàðò 2014-úö èë, ÷ÿðøÿíáÿ / ¹ 040 (4199)
Þëêÿìèçäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí äèíè òÿðèãÿò âÿ
úÿðÿéàíëàðûí ôÿàëèééÿòè ãàíóíâåðèúèëèéÿ óéüóí îëìàëûäûð
Ìÿëóì îëäóüó êèìè, õàëãûìûç äöíéàäà ÿí òîëåðàíò õàëãëàðäàí, Àçÿðáàéúàí èñÿ áó èñòèãàìÿòäÿ
íöìóíÿ ùåñàá åäèëÿí äþâëÿòëÿðäÿí áèðè êèìè òàíûíûð. Àçÿðáàéúàíäà èíñàíëàðûí äèí, âèúäàí àçàäëûüû
éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ ãîðóíóð. Þëêÿìèçèí âÿòÿíäàøëàðû þçëÿðèíèí äèíè èíàíú ñå÷èìëÿðèíäÿ àçàääûðëàð. Áóíóíëà éàíàøû, 1995-úè èëäÿ ãÿáóë îëóíàí þëêÿ
Êîíñòèòóñèéàñûíäà äà ãåéä åäèëäèéè êèìè, Àçÿðáàéúàíäà äèí äþâëÿòäÿí àéðûäûð, þëêÿìèç äöíéÿâè äþâëÿòäèð. Äåìîêðàòèê ïðèíñèïëÿð öçÿðèíäÿ áÿðãÿðàð
îëàí Àçÿðáàéúàí äþâëÿò÷èëèéè þç èíêèøàô êîíñåïñèéàñûíäà âÿ ùÿéàòà êå÷èðäèéè äàõèëè-õàðèúè ñèéàñÿò
êóðñóíäà áóíó ùÿð çàìàí íöìàéèø åòäèðèð. Áó ýöí
Àçÿðáàéúàí äèíè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèí ìöùàôèçÿ åäèëäèéè âÿ âÿòÿíäàøëàðà êîíñòèòóñèîí ÿñàñäà þçëÿðèíèí
âèúäàí âÿ åòèãàä àçàäëûãëàðûíäàí èñòèôàäÿ åòìÿéÿ
ÿëâåðèøëè øÿðàèòèí éàðàäûëäûüû þëêÿëÿð ñûðàñûíäà õöñóñè éåð òóòìàãäàäûð. Áó ñàùÿäÿ äþâëÿò þçöíöí
àøêàð ãàéüûñû âÿ äèããÿòè èëÿ ùÿð áèð âÿòÿíäàøûíûí
äèíè, åòèãàä âÿ âèúäàí àçàäëûüûíûí òÿìèí îëóíìàñû
éþíöíäÿ ôóíäàìåíòàë òÿäáèðëÿð ýþðìÿêäÿäèð. Áåëÿ
êè, åòèãàä âÿ âèúäàí àçàäëûüûíûí òÿìèí åäèëìÿñèíÿ
äàèð ìöâàôèã ãàíóíëàðûí ãÿáóë îëóíìàñû, èíñàíëàðà þç àçàäëûãëàðûíäàí èúòèìàè àñàéèøÿ âÿ ÿõëàãà
çèää îëìàéàí ñÿâèééÿ âÿ ôîðìàäà éàðàðëàíìàüà
ýåíèø øÿðàèòèí éàðàäûëìàñû äþâëÿòèìèçèí ôóíäàìåíòàë òÿäáèðëÿðè ñûðàñûíäà éåð àëìàãäàäûð.
Äèíè ñåêòà âÿ úÿðÿéàíëàðûí
ôÿàëèééÿòèíäÿ õàðèúè
ìàðàãëàð ôàêòîðó
Àììà áÿçè õàðèúè ãöââÿëÿð äèí ôàêòîðóíäàí
ñóè-èñòèôàäÿ åäÿðÿê áóíäàí þç ìÿãñÿäëÿðè ö÷öí
éàðàðëàíìàüà ÷àëûøûðëàð. Õöñóñèëÿ, ìöñÿëìàí þëêÿëÿðèíäÿ äàõèëè ãàðøûäóðìàëàðûí éàðàäûëìàñûíäà
õàðèúè ãöââÿëÿðèí äèãòÿñè èëÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí äèíè úÿðÿéàíëàð ÿñàñ ðîë îéíàéûðëàð. Òÿáèè êè, áöòöí
áó ùÿðÿêÿòëÿðèí àðõàñûíäà êîíêðåò ìàðàãëàð äàéàíûð. Áåëÿ êè, ñèéàñè-èäåîëîæè ïðîñåñëÿðè àíàëèç
åäÿí åêñïåðòëÿðÿ éàõøû ìÿëóìäóð êè, äèíè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðè òÿùðèô âÿ èñòèñìàð åòìÿêëÿ èúòèìàè
ãàéäàëàðû ïîçìàüà âÿ áóíóíëà äà êîíêðåò ìàä-
ÉÀÏ Ãàðàäàü ðàéîí òÿøêèëàòû
5 ìàðò - Áÿäÿí òÿðáèéÿñè âÿ èäìàí
ýöíö ìöíàñèáÿòèëÿ òÿäáèð êå÷èðèá
Äöíÿí Ãàðàäàü ðàéîíóíäà éåðëÿøÿí Ùåéäÿð ßëèéåâ Ìÿðêÿçèíäÿ 5 ìàðò - Áÿäÿí òÿðáèéÿñè âÿ èäìàí ýöíö ìöíàñèáÿòè èëÿ òÿäáèð êå÷èðèëèá. Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû (ÉÀÏ) Ãàðàäàü
ðàéîí òÿøêèëàòû âÿ ðàéîí Ýÿíúëÿð âÿ Èäìàí Èäàðÿñèíèí áèðýÿ òÿøêèëàò÷ûëûüû èëÿ êå÷èðèëÿí òÿäáèðè
ýèðèø ñþçö èëÿ ÉÀÏ Ñèéàñè Øóðàñûíûí öçâö, ïàðòèéàíûí Ãàðàäàü ðàéîí òÿøêèëàòûíûí ñÿäðè Àéäûí
Ùöñåéíîâ à÷ûá.
Íàòèã Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâèí 4 ìàðò 2005-úè èë òàðèõëè Ñÿðÿíúàìû èëÿ 5 ìàðò - Áÿäÿí òÿðáèéÿñè âÿ èäìàí
ýöíöíöí òÿñèñ åäèëìÿñèíäÿí, äþâëÿòèí äèýÿð ñàùÿëÿð êèìè áÿäÿí òÿðáèéÿñè âÿ èäìàí ñàùÿñèíÿ
ýþñòÿðäèéè äèããÿò âÿ ãàéüûäàí, ÿñàñû Óëó þíäÿð
Ùåéäÿð ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí ãîéóëàí èäìàí ñèéàñÿòèíèí Îíóí ëàéèãëè äàâàì÷ûñû, þëêÿ Ïðåçèäåíòè
Èëùàì ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí óüóðëà äàâàì åòäèðèëìÿñèíäÿí äàíûøûá.
À.Ùöñåéíîâ ãåéä åäèá êè, ìöñòÿãèë Àçÿðáàéúàíäà èäìàíûí éåíè èíêèøàô ìÿðùÿëÿñè 1993úö èëäÿ áàøëàéûá. Ùÿìèí èëäÿ Óëó þíäÿð Ùåéäÿð
ßëèéåâèí þëêÿìèçäÿ èêèíúè äÿôÿ ùàêèìèééÿòÿ ýÿëìÿñèíäÿí ñîíðà èúòèìàè ùÿéàòûí ìöùöì òÿðêèá
ùèññÿñè îëàí èäìàíà äþâëÿò ãàéüûñû àðòûðûëûá.
1994-úö èëäÿ Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí
Ôÿðìàíû èëÿ Ýÿíúëÿð âÿ Èäìàí Íàçèðëèéè éàðàäûëûá: “Áèð èë ñîíðà 1995-úè èëäÿ Èäìàí Ôîíäó òÿñèñ åäèëèá. Áèð ñþçëÿ, Öìóììèëëè ëèäåð Àçÿðáàéúàíäà èäìàíûí êöòëÿâèëèéèíÿ íàèë îëìàã,
áÿäÿí òÿðáèéÿñè âÿ èäìàíû ýåíèø èíêèøàô åòäèðìÿê, óüóðëàð ÿëäÿ åòìÿê, áåéíÿëõàëã äÿðÿúÿëè èäìàí÷ûëàð éåòèøäèðìÿê ö÷öí ãóðóìëàð
ãàðøûñûíäà õöñóñè âÿçèôÿëÿð ãîéóá. 1997-úè èëäÿ èñÿ èäìàí èúòèìàèééÿòèíèí èñòÿéè èëÿ úÿíàá
Èëùàì ßëèéåâ Ìèëëè Îëèìïèéà Êîìèòÿñèíèí ïðåçèäåíòè ñå÷èëèá. Áóíóíëà äà þëêÿìèçèí èäìàí
ùÿéàòûíäà, î úöìëÿäÿí îëèìïèéà ùÿðÿêàòûíäà
äþíöø éàðàíûá. Àçÿðáàéúàí èäìàíûíà ýþñòÿðèëÿí ãàéüûíûí, ýþðöëÿí èøëÿðèí íÿòèúÿñèäèð êè,
èäìàí÷ûëàðûìûç ìöõòÿëèô áåéíÿëõàëã éàðûøëàðäà óüóðëà ÷ûõûø åäèðëÿð”.
Òÿäáèðäÿ ÷ûõûø åäÿí Ãàðàäàü ðàéîí Èúðà
Ùàêèìèééÿòè áàø÷ûñûíûí ìöàâèíè Òÿðàíÿ Èñìàéûëîâà, Áàêû øÿùÿð Ýÿíúëÿð âÿ Èäìàí Èäàðÿñèíèí
ðÿèñ ìöàâèíè Ðÿøàä ßëèéåâ, Ãàðàäàü ðàéîí
Ýÿíúëÿð âÿ Èäìàí Èäàðÿñèíèí ðÿèñè Åë÷èí Àááàñîâ, Ãàðàäàü ðàéîí Óøàã Ýÿíúëÿð Èäìàí Èäàðÿñèíèí äèðåêòîðó Ñóëèääèí Ôÿðçÿëèéåâ, Òÿùñèë èø÷èëÿðè Ùÿìêàðëàð Èòòèôàãûíûí ñÿäðè Çöìðöä Ðçàéåâà äþâëÿòèí èäìàíûí èíêèøàôûíà ýþñòÿðäèéè
äèããÿò âÿ ãàéüûäàí äàíûøûáëàð. Ñîíäà ìöõòÿëèô
éàðûøëàðäà óüóð ãàçàíìûø ãàðàäàüëû èäìàí÷û
ýÿíúëÿðÿ ôÿõðè ôÿðìàíëàð âà õàòèðÿ ùÿäèééÿëÿðè
òÿãäèì åäèëèá.
äè ìàðàãëàðû òÿìèí åòìÿéÿ ÷àëûøàí ãöââÿëÿð “ñèéàñè àêòèâëèê” äþâðö êèìè ñÿúèééÿëÿíäèðèëÿí ìÿðùÿëÿäÿ îðòàéà ÷ûõàðàã, úÿðÿéàí åäÿí ìöñáÿò èúòèìàè-ñèéàñè òåíäåíñèéàëàðà ÿíýÿë îëìàüà âÿ éà
îíëàðûí öçÿðèíÿ êþëýÿ ñàëìàüà ÷àëûøûðëàð. Ìöùöì
èúòèìàè-ñèéàñè ïðîñåñëÿð ÿðÿôÿñèíäÿ îðòàéà ÷ûõàí
áó úöð äàüûäûúû ãöââÿëÿð ýÿòèðäèêëÿðè “èäåéà”ëàðëà
èäåîëîæè-ñèéàñè ìöñòÿâèäÿ ïàðàäîêñàë ñèòóàñèéà
éàðàòìàüà úÿùä ýþñòÿðèðëÿð. Áóíóíëà äà, äþâëÿò
ñòðóêòóðëàðûíûí êîíñòèòóñèîí òÿëÿáëÿð ÿñàñûíäàêû
àøêàð ôÿàëèééÿòèíèí öçÿðèíÿ êþëýÿ ñàëìàã úÿùäëÿðè åäèëèð. Ñîí ìÿãñÿä èñÿ, ãåéä åòäèéèìèç êèìè,
êîíêðåò ãöââÿëÿðèí úÿìèééÿòèí ìÿíÿâè-èäåîëîæè
äÿéÿðëÿðè âÿ èúòèìàè ìöíàñèáÿòëÿðè öçÿðèíäÿí þçëÿðèíèí äàüûäûúû ìàðàãëàðûíûí òÿìèí îëóíìàñûíà
íàèë îëìàãäûð. Àììà áöòöí áó úÿùäëÿðÿ áàõìàéàðàã, Àçÿðáàéúàí äþâëÿòè ôóíäàìåíòàë ìàùèééÿò
êÿñá åäÿí ãàíóíëàð ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ âÿòÿíäàøëàðûíûí äèíè åòèãàä àçàäëûüûíû ÿí éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ
òÿìèí åòìÿêäÿäèð. Áåëÿ êè, áó ìÿñÿëÿäÿ äþâëÿòèí
âÿ àèäèééÿòè ñòðóêòóðëàðûí ìþâãåéè îíäàí èáàðÿòäèð êè, ùÿð áèð âÿòÿíäàø þçöíöí ùöãóã âÿ àçàäëûãëàðûíäàí, î úöìëÿäÿí, äèíè åòèãàä àçàäëûüûíäàí
èúòèìàè àñàéèøÿ âÿ ÿõëàãà çèää îëìàìàã øÿðòè èëÿ
éàðàðëàíà áèëÿð. Åéíè çàìàíäà, ãàíóíëàð ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ, êîíñòèòóñèîí ÿñàñäà ùÿð áèð âÿòÿíäàøûí
òÿùñèëàëìà ùöãóãó éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ òÿñáèò åäèëèð
âÿ áóíà äþâëÿò ñÿâèééÿñèíäÿ ëàçûìè øÿðàèò éàðàäûëûð. Îíà ýþðÿ äÿ, ùÿð áèð âÿòÿíäàø, èñòÿð ìÿìóð,
èñòÿð ñèéàñÿò÷è, èñòÿðñÿ äÿ, ñàäÿ èíñàí þç ôÿàëèééÿòèíäÿ ùàíñûñà úÿðÿéàíëàðûí ìàðàãëàðûíû äåéèë,
ìèëëè ìàðàãëàðû öñòöí òóòìàëûäûð.
Àçÿðáàéúàíäà òîëåðàíòëûã ìöùèòè
ìèëëè ìàðàãëàðà õèäìÿò åòìÿëèäèð
Ãåéä åòäèéèìèç êèìè, Àçÿðáàéúàí äöíéàíûí
ìöõòÿëèô äèíëÿðèíèíèí âÿ åòíèê ãðóïëàðûí ìåùðèáàí
øÿðàèòäÿ éàøàäûüû ÿí òîëåðàíò þëêÿñè êèìè òàíûíûð.
Äèí âÿ åòíèê ÷îõëóüó Àçÿðáàéúàí äþâëÿòè âÿ õàëãû
ö÷öí ïðîáëåì äåéèë, ÿêñèíÿ, çÿíýèí õÿçèíÿäèð êè,
îíó äà èíñàíëàðûìûç áó ýöíÿäÿê ãîðóéóá ñàõëàéûáëàð. Òàðèõ áîéó áàø âåðìèø ìöùàðèáÿëÿðäÿ, ìö-
ñèíè èôàäÿ åòìÿê âÿ éàéìàã ùöãóãó âàðäûð. Áó
ìàääÿëÿð îíó ýþñòÿðèð êè, Àçÿðáàéúàí äþâëÿòè
îíóí ÿðàçèñèíäÿ éàøàéàí èíñàíëàðûí ùÿð áèðèíèí ùöãóãëàðûíû ãîðóéóð âÿ îíëàðû ìöõòÿëèô òÿùëöêÿëÿðäÿí ìöäàôèÿ åäèð. Åéíè çàìàíäà, “Äèíè
åòèãàä àçàäëûüû ùàããûíäà” Ãàíóí ìþâúóääóð
êè, áó ñÿíÿä ñþçöýåäÿí ìÿñÿëÿëÿðè ùöãóãè úÿùÿòäÿí òÿíçèìëÿéèð. Àììà áöòöí áóíëàð, äèí
ðÿêêÿá ñèéàñè ñèòóàñèéàëàðäà þëêÿìèçäÿ éàøàéàí
ìöõòÿëèô äèíèí äàøûéûúûëàðû âÿ åòíîñëàðûí íöìàéÿíäÿëÿðè áèð-áèðèíÿ äÿñòÿê âåðèá, öìóìè äöøìÿíÿ ãàðøû áèð ñÿíýÿðäÿ âóðóøóáëàð. Ìÿùç áó
þçÿëëèéèëÿ Àçÿðáàéúàí ñþçöí ùÿãèãè ìÿíàñûíäà
äöíéàíûí äèýÿð ÷îõêîíôåññèéàëû âÿ ïîëèåòíèê þëêÿëÿðè ö÷öí íöìóíÿ òÿøêèë åäèð.
Äèíè àçàäëûã êîíñòèòóñèéà
ùöãóãóäóð, àììà...
Ùÿëÿ 1995-úè èëäÿ ðåñïóáëèêàìûçûí Êîíñòèòóñèéàñû ãÿáóë åäèëÿðêÿí, îðàäà þç ÿêñèíè òàïìûø
ìàääÿëÿð áó ñÿðâÿòèìèçèí äàùà åòèáàðëû ãîðóíìàñûíà ìöíáèò øÿðàèò éàðàòäû. Áóíóíëà äà, Àçÿðáàéúàíäà ìöõòÿëèô äèíëÿðèí âÿ éà åòíîñëàðûí íöìàéÿíäÿëÿðèíèí ùöãóãëàðû äþâëÿò ñÿâèééÿñèíäÿ ãîðóíìàüà áàøëàíäû. Êîíñòèòóñèéàíûí 18-úè ìàääÿñèíèí Û âÿ ÛÛ áÿíäëÿðèíÿ ýþðÿ, Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíäà äèí äþâëÿòäÿí àéðûäûð, áöòöí äèíè åòèãàäëàð ãàíóí ãàðøûñûíäà áÿðàáÿðäèð, èíñàí ëÿéàãÿòèíè
àë÷àëäàí âÿ éà èíñàíïÿðâÿðëèê ïðèíñèïëÿðèíÿ çèää
îëàí äèíëÿðèí éàéûëìàñû âÿ òÿáëèüè ãàäàüàíäûð. Áóíóíëà éàíàøû, àëè ãàíóíóí 48-úè ìàääÿñèíèí Û âÿ
ÛÛ áÿíäëÿðèíÿ ýþðÿ, ùÿð êÿñèí âèúäàí àçàäëûüû âÿ
ùÿð êÿñèí äèíÿ ìöíàñèáÿòèíè ìöñòÿãèë ìöÿééÿíëÿøäèðìÿê, ùÿð ùàíñû äèíÿ òÿêáàøûíà âÿ éà áàøãàëàðû èëÿ áèðëèêäÿ åòèãàä åòìÿê, éàõóä ùå÷ áèð äèíÿ
åòèãàä åòìÿìÿê, äèíÿ ìöíàñèáÿòè èëÿ áàüëû ÿãèäÿ-
ïÿðäÿñè àëòûíäà ìöõòÿëèô òÿõðèáàò÷û ôÿàëèééÿòëÿð
ñÿðýèëÿìÿéÿ ÿñàñ âåðìèð.
Äèíè èúìà âÿ ñåêòàëàðûí ôÿàëèééÿòè
ìèëëè ìàðàãëàðà ãàðøû îëìàìàëûäûð
Àçÿðáàéúàíäà äèíè ñåêòîðóí ôÿàëèééÿòèíè òÿíçèìëÿéÿí ùÿì äþâëÿò ãóðóìó, ùÿì äÿ äèíè èúìà
âàð. Ìÿëóìäóð êè, Ãàôãàç Ìöñÿëìàíëàðû Èäàðÿñè
áó ñàùÿäÿ ÷îõ áþéöê èøëÿð ýþðöð. Ãóðóì þëêÿíèí
äèíè-ìÿíÿâè ùÿéàòû èëÿ áàüëû òÿõèðÿñàëûíìàç òÿäáèðëÿðäÿ èøòèðàê åäèð âÿ èíñàíëàðûí äèíè òÿôÿêêöðöíöí äöçýöí ôîðìàëàøìàñûíäà âàúèá ðîë îéíàéûð,
äèíè ìÿðàñèìëÿðëÿ áàüëû ùÿì ìààðèôëÿíäèðèúè, ùÿì
èçàùåäèúè, ùÿì äÿ òÿáëèüåäèúè èøëÿð ýþðöð. Áóíóíëà
éàíàøû, þëêÿìèçäÿ Äèíè Èøëÿð öçðÿ Äþâëÿò Êîìèòÿñè ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð êè, áó äà ìöõòÿëèô äèíè òÿìàéöëëö òÿøêèëàòëàðëà äþâëÿòèí ìöíàñèáÿòëÿðèíè êîîðäèíàñèéà åäèð. ßëáÿòòÿ êè, Àçÿðáàéúàíäà ÷îõñàéëû
äèíè òÿðèãÿòëÿð ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð âÿ îíëàðûí áþéöê
ùèññÿñè äþâëÿò ãåéäèééàòûíäàí êå÷èá. Ìöÿééÿí
ãèñèì ñåêòàëàð èñÿ ãåéäèééàòñûç ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèðëÿð. Àììà Àçÿðáàéúàí ùöãóãè äþâëÿò îëäóüó
ö÷öí áöòöí äèíè ñåêòàëàðûí, úÿðÿéàíëàðûí ôÿàëèééÿòè ìöòëÿã ãàíóíëà òÿíçèìëÿíìÿëèäèð. Ñîí äþâðëÿð
þëêÿ ìÿòáóàòûíäà àéðû-àéðû äèíè òÿðèãÿòëÿð ùàããûíäà ìöõòÿëèô òèïëè éàçûëàð éàçûëìàãäàäûð. Áó éàçûëàðäà ÿñàñÿí âÿùàáèëèê, íóð÷óëóã, ñÿëÿôèëèê âÿ áó êèìè äèýÿð úÿðÿéàíëàðûí ôÿàëèééÿòèíäÿí áÿùñ åäèëèð.
Øöáùÿñèç êè, Àçÿðáàéúàí ýöúëö äþâëÿòäèð âÿ ùå÷
áèð ùàëäà ùàíñû òÿìàéöëäÿí, äèíè äöíéàýþðöøöíäÿí àñûëû îëìàéàðàã, áó òèïëè úÿðÿéàíëàðûí ôÿàëèééÿòè éàëíûç âÿ éàëíûç ùöãóãè ìöñòÿâèäÿ ìöìêöí
îëà áèëÿð. Îíà ýþðÿ äÿ, ìöõòÿëèô âàñèòÿëÿðëÿ äþâëÿò
èäàðÿ÷èëèéèíÿ òðàíñôåð îëìàüà úÿùä ýþñòÿðÿí àéðûàéðû ñåêòàëàðûí íöìàéÿíäÿëÿðèíèí ãàðøûñû ãÿòèééÿòëÿ äþâëÿò òÿðÿôèíäÿí àëûíûð âÿ áóíäàí ñîíðà äà àëûíàúàã. Äöíéà òÿúðöáÿñèíäÿí ýþðöðöê êè, ìöõòÿëèô
äèíè úÿðÿéàíëàðûí, òÿðèãÿò íöìàéÿíäÿëÿðèíèí áó âÿ
éà äèýÿð âàñèòÿëÿðëÿ ìÿðêÿçè äþâëÿò îðãàíëàðûíäà
òÿìñèë îëóíìàëàðû íÿòèúÿ åòèáàðèëÿ þëêÿíèí ìèëëèäþâëÿò÷èëèê ìàðàãëàðûíà çÿðáÿ âóðóð. Áó, åéíè
çàìàíäà, ùÿìèí þëêÿäÿ ìþâúóä îëàí äèí âÿ âèúäàí àçàäëûüûíà äà õÿëÿë ýÿòèðèð.
Äèí èñòèñìàð âàñèòÿñè îëìàìàëûäûð
Áó ìÿíàäà äåéÿ áèëÿðèê êè, áó âàñèòÿëÿðëÿ äþâëÿòèìèçÿ çÿðáÿ âóðìàã ìöìêöí äåéèë âÿ þëêÿìèçèí ùöãóã-ìöùàôèçÿ îðãàíëàðû þç öçÿðèíÿ äöøÿí
âÿçèôÿëÿðè ëàéèãèíúÿ éåðèíÿ éåòèðèðëÿð. Ùå÷ áèð øÿêèëäÿ ùàíñûñà äèíè òÿðèãÿòèí Àçÿðáàéúàíäà èäàðÿåòìÿ èøëÿðèíÿ ãàðûøìàñûíà éîë âåðèëìÿéÿúÿê. Ñèðð
äåéèë êè, Àçÿðáàéúàí ãëîáàëëàøàí äöíéàäà î þëêÿëÿðäÿíäèð êè, þç ñàáèòëèéè âÿ ñòàáèë èíêèøàôû èëÿ ôÿðãëÿíèð âÿ äþâëÿòèìèç àüûð çàìàíëàðû èòêèñèç àðõàäà
ãîéà áèëèá. Áó èñÿ, ÿëáÿòòÿ êè, äþâëÿòèìèçèí ðÿùáÿðèíèí ðàñèîíàë àääûìëàðû âÿ ìèëëè ùÿìðÿéëèê ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ìþâúóä îëàí ïîçèòèâ ìöíàñèáÿòëÿð ùåñàáûíà áàø òóòóð. Îíà ýþðÿ äÿ, ìöÿééÿí õàðèúè ãöââÿëÿðèí ÿëèíäÿ âàñèòÿ îëàí ùàíñûñà äàèðÿëÿðèí äþâëÿòèí ãàíóíâåðèúèëèéèíÿ ãàðøû ÷ûõìàñû éîëâåðèëìÿçäèð. ×öíêè ùÿð êÿñ ãàíóí ãàðøûñûíäà áÿðàáÿðäèð.
Íàðäàð ÁÀÉÐÀÌËÛ
Ðåýèîíëàðûí 2014-2018-úè èëëÿðäÿ ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôûíûí ÿñàñ èñòèãàìÿòëÿðè
Ìÿëóì îëäóüó êèìè, Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû
ðåýèîíëàðûíûí 2014-2018-úè èëëÿðäÿ ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôû Äþâëÿò Ïðîãðàìû”íûí
òÿñäèã åäèëìÿñè ùàããûíäà Ôÿðìàí èìçàëàéûá. Ñÿíÿääÿ þëêÿ èãòèñàäèééàòûíûí
äèâåðñèôèêàñèéàñûíûí, ãåéðè-íåôò ñåêòîðóíóí âÿ ðåýèîíëàðûí èíêèøàôûíûí äàâàìëûëûüûíûí òÿìèí åäèëìÿñè, èíôðàñòðóêòóðóí
âÿ ñîñèàë õèäìÿòëÿðèí äàùà äà éàõøûëàøäûðûëìàñû, öìóìèëèêäÿ, áþëýÿëÿðèí ùÿðòÿðÿôëè èíêèøàôû ñàùÿñèíäÿ 2004-úö èëäÿí
áàøëàíûëìûø ìÿãñÿäéþíëö ñèéàñÿòèí äàâàìû îëàðàã “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû
ðåýèîíëàðûíûí 2014-2018-úè èëëÿðäÿ ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôû Äþâëÿò Ïðîãðàìû”íûí
ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñèíèí òÿìèí åäèëìÿñè
íÿçÿðäÿ òóòóëóá.
Ðåýèîíëàðûí èíêèøàô
ïðîãðàìëàðûíûí èúðàñû
èãòèñàäèééàòûí 3,2 äÿôÿ
àðòìàñûíà ñÿáÿá îëóá
Þòÿí 10 èëèí òÿúðöáÿñè ýþñòÿðèð êè, þëêÿíèí ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôûíäà ðåýèîíàë èíêèøàô öçðÿ Äþâëÿò ïðîãðàìëàðû ìöùöì ðîë îéíàéûá. Èúðàñû áàøà ÷àòìûø èêè
Äþâëÿò Ïðîãðàìû ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàíûí èãòèñàäè ãöäðÿòè äàùà äà éöêñÿëèá,
þëêÿäÿ èøýöçàð ôÿàëëûã àðòûá, ðåýèîíëàðäà
ñàùèáêàðëûã ôÿàëèééÿòè äàùà äà ýåíèøëÿíèá, ýåíèø âÿ þëêÿíèí áöòöí úîüðàôè ùöäóäëàðûíû ÿùàòÿ åäÿí èðè èíôðàñòðóêòóð ëàéèùÿëÿðè ùÿéàòà êå÷èðèëèá. Áþëýÿëÿðäÿ ÿí
ìöàñèð òåõíîëîýèéàëàðûí òÿòáèã îëóíäóüó
âÿ áåéíÿëõàëã òÿëÿáëÿðÿ úàâàá âåðÿí ðÿãàáÿòãàáèëèééÿòëè, èõðàúéþíöìëö ìÿùñóëëàð èñòåùñàë åäÿí éåíè ìöÿññèñÿ âÿ
îáéåêòëÿð éàðàäûëûá. Èñòåùñàë ìöÿññèñÿëÿðèíäÿ èøëÿ òÿìèí îëóíàí âÿòÿíäàøëàðûí
ðèôàùûíû õàðàêòåðèçÿ åäÿí êåéôèééÿò ýþñòÿðèúèëÿðè ÿùÿìèééÿòëè äÿðÿúÿäÿ éàõøûëàøûá. Ìÿëóì îëäóüó êèìè, ðåýèîíàë èíêèøàô öçðÿ ùÿð èêè Äþâëÿò Ïðîãðàìûíûí èúðàñû þëêÿíèí ìàêðîèãòèñàäè ýþñòÿðèúèëÿðèíèí ñöðÿòëÿ éàõøûëàøìàñûíà ñÿáÿá îëóá,
áó äþâðäÿ (2004-2014-úö èëëÿð ÿðçèíäÿ)
Öìóìè Äàõèëè Ìÿùñóë (ÖÄÌ) 3,2 äÿôÿ,
àäàìáàøûíà ÖÄÌ-íèí ùÿúìè 2,8 äÿôÿ,
ãåéðè-íåôò ñåêòîðó 2,6 äÿôÿ àðòûá âÿ þëêÿìèçäÿ îðòà èëëèê èãòèñàäè àðòûì 12,9 ôàèç
òÿøêèë åäèá. Ñòðàòåæè âàëéóòà åùòèéàòëàðû
31 äÿôÿ, õàðèúè òèúàðÿò äþâðèééÿñè 6,6 äÿôÿ, èõðàú 9,3 äÿôÿ, èäõàë 4,1 äÿôÿ, ãåéðèíåôò èõðàúû 4,7 äÿôÿ àðòûá. Äþâëÿò áöäúÿñèíèí ýÿëèðëÿðè 16 äÿôÿ, îðòà àéëûã ÿìÿêùàããû 5,5 äÿôÿ, ïåíñèéàëàð 9,6 äÿôÿ,
ÿùàëèíèí ÿìàíÿòëÿðè 27 äÿôÿ àðòûá. Ìèíèìóì ÿìÿêùàããûíûí ìÿáëÿüè þòÿí 10 èëäÿ 11,7 äÿôÿ àðòûá, éîõñóëëóüóí ñÿâèééÿñè 2003-úö èëäÿêè 44,7 ôàèçäÿí 2013úö èëäÿ 5,3 ôàèçÿ äöøöá.
Ö÷öíúö Äþâëÿò Ïðîãðàìû
áþëýÿëÿðèí èíêèøàôûíäà
éåíè ìÿðùÿëÿ à÷àúàã...
“Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû ðåýèîí-
ëàðûíûí 2014-2018-úè èëëÿðäÿ ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôû Äþâëÿò Ïðîãðàìû”íûí
ÿñàñ ìÿãñÿäè þëêÿäÿ ãåéðè-íåôò ñåêòîðóíóí èíêèøàôû, èãòèñàäèééàòûí äèâåðñèôèêàñèéàñû, ðåýèîíëàðûí ñöðÿòëè èíêèøàôû èñòèãàìÿòèíäÿ òÿäáèðëÿðèí äàâàì åòäèðèëìÿñè, õöñóñèëÿ, êÿíäëÿðèí èíêèøàôû èëÿ
áàüëû èíôðàñòðóêòóðóí âÿ ñîñèàë õèäìÿòëÿðèí äàùà äà éàõøûëàøäûðûëìàñûíäàí
èáàðÿòäèð. Áó ìÿãñÿäëÿðÿ íàèë îëìàã
ö÷öí ðåýèîíëàðäà èíôðàñòðóêòóð òÿìèíàòûíûí, î úöìëÿäÿí, ÿùàëèíèí êîììóíàë
õèäìÿòëÿðëÿ òÿìèíàòûíûí äàùà äà éàõøûëàøäûðûëìàñû, èõðàúéþíöìëö âÿ ðÿãàáÿòÿäàâàìëû ìÿùñóë èñòåùñàëû èñòèãàìÿòèíäÿ ñàùèáêàðëûüûí èíêèøàôûíûí ñöðÿòëÿíäèðèëìÿñè, ÿùàëèíèí, õöñóñèëÿ,
êÿíä ÿùàëèñèíèí ìÿøüóëëóã ñÿâèééÿñèíèí àðòûðûëìàñû âÿ éîõñóëëóüóí ñÿâèééÿñèíèí àçàëäûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ òÿäáèðëÿðèí äàâàì åòäèðèëìÿñè êèìè ìöùöì âÿçèôÿëÿðèí éåðèíÿ éåòèðèëìÿñè íÿçÿðäÿ òóòóëóð. Äþâëÿò ãàðøûäàêû 5 èëäÿ
ìþùêÿì ñèéàñè ñòàáèëëèéèí âÿ èãòèñàäè
èíêèøàôûí òÿìèí îëóíìàñûíäà ìöùöì
âàúèá ôàêòîð îëàí ìàêðîèãòèñàäè ñàáèòëèéèí ãîðóíìàñûíû áàøëûúà ïðèîðèòåòëÿðäÿí áèðè êèìè ìöÿééÿí åäèá.
Éåíè Äþâëÿò Ïðîãðàìûíûí ÿñàñ ùÿäÿôè ðåýèîíëàðäàêû èãòèñàäè ýöúö òàì
ñÿôÿðáÿð åòìÿêëÿ èñòèôàäÿ îëóíìàìûø
èãòèñàäè ðåñóðñëàðû, õàììàë åùòèéàòëàðûíû èñòåùñàë ïðîñåñèíÿ úÿëá åòìÿêäÿí
èáàðÿòäèð. Áþëýÿëÿðäÿêè èñòèôàäÿ îëóíìàìûø èãòèñàäè òÿáèè åùòèéàòëàðûí ùÿðÿêÿòÿ ýÿòèðèëìÿñè ö÷öí êÿíä òÿñÿððöôàòûíûí, àãðàð-ñÿíàéå, åìàë êîìïëåêñëÿðèíèí ìöàñèð èñòåùñàë ïðîñåñèíèí òÿëÿáëÿðèíÿ óéüóí éåíèäÿí ãóðóëìàñû èøëÿðè
ùÿéàòà êå÷èðèëÿúÿê. Äþâëÿò àãðàð ñàùÿíè ãåéðè-íåôò ñåêòîðóíóí èíêèøàôûíäà
ÿñàñ ïðèîðèòåò áþëìÿ ùåñàá åäèð. Àãðàð
ñåêòîðóí èíêèøàôû ùÿì äÿ ÿùàëèíèí ÿðçàã òÿùëöêÿñèçëèéèíèí òÿìèí åäèëìÿñèíäÿ ÿñàñ ðîë îéíàéûð âÿ áóíà ýþðÿ äÿ,
Äþâëÿò Ïðîãðàìûíäà êÿíä òÿñÿððöôàòûíûí èíêèøàôûíäà éåíè òåõíîëîýèéàëàðûí
òÿòáèãè ìöùöì ÿùÿìèééÿò êÿñá åäèð.
Àãðàð ñàùÿäÿ ôåðìåðëÿðèí áèðëÿøìÿñè
âÿ êîîïåðàòèâëÿðèí éàðàäûëìàñû àãðàð
ñåêòîðäà ýÿëèðëÿðèí âÿ êÿíä òÿñÿððöôàòû
ìÿùñóëëàðûíûí ðÿãàáÿò ãàáèëèééÿòëèëèéèíèí äàùà äà àðòûðûëìàñûíà âÿ áåéíÿëõàëã ñòàíäàðòëàðà óéüóíëàøìàñûíà òÿêàí âåðèëÿúÿê. ßíÿíÿâè êÿíä òÿñÿððöôàòû ñàùÿëÿðèíèí èíêèøàôûíûí ñòèìóëëàøäûðûëìàñû òÿäáèðëÿðèíèí äàâàì åòäèðèëìÿñè,
ðÿãàáÿòãàáèëèééÿòëè âÿ èõðàúéþíöìëö
ìÿùñóë èñòåùñàëûíûí ñòèìóëëàøäûðûëìàñû,
ÿñàñ ÿðçàã ìÿùñóëëàðû èëÿ þçöíö òÿìèíåòìÿ èëÿ áàüëû òÿäáèðëÿðèí äàâàì åòäèðèëìÿñè, àãðàð áþëìÿéÿ ìàëèééÿ äÿñòÿéèíèí àðòûðûëìàñû, ðåýèîíëàðäà êÿíä òÿñÿððöôàòû ìÿùñóëëàðûíûí èñòåùñàëû, òÿäàðöêö, ñàõëàíìàñû âÿ ñàòûøû ìÿãñÿäè èëÿ
èñòèõàíà, ñîéóäóúó âÿ òàõûë àíáàðû
êîìïëåêñëÿðèíèí éàðàäûëìàñûíûí äàâàì åòäèðèëìÿñè, åêîëîæè òÿìèç êÿíä òÿñÿððöôàòû âÿ ÿðçàã ìÿùñóëëàðû áàçàðûíûí
ôîðìàëàøìàñû ÿñàñ òÿäáèðëÿðäÿíäèð.
Áóíäàí áàøãà, ãåéðè-íåôò ìÿùñóëëàðûíûí èõðàúûíûí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè âÿ ðåýèîíëàðûí èíêèøàôûíäà áþéöê ðîëó îëàí
êÿíä òÿñÿððöôàòû âÿ åìàëû ìÿùñóëëàðûíûí áàçàðëàðà ÷ûõûø èìêàíëàðûíûí àðòûðûëìàñû, ìèëëè èñòåùñàë÷ûëàðûí õàðèúè áàçàðëàðäà ìþâãåëÿðèíèí ìþùêÿìëÿíäèðèëìÿñè äÿ ÿñàñ ïðèîðèòåòëÿðäÿíäèð.
Ãåéðè-íåôò èãòèñàäèééàòûíà
èíâåñòèñèéà ãîéóëóøëàðû
àðòàúàã...
2014-2018-úè èëëÿð ö÷öí äþâëÿòèí
èíâåñòèñèéà ñèéàñÿòèíèí ÿñàñ èñòèãàìÿòëÿðèíè èíâåñòèñèéàëàðûí ãåéðè-íåôò
ñåêòîðóíóí âÿ ðåýèîíëàðûí èíêèøàôûíà
éþíÿëäèëìÿñè, ðåýèîíàë èíâåñòèñèéà ñèéàñÿòèíèí ìöàñèð èíêèøàô òåíäåíñèéàëàðûíà óéüóí îëàðàã ïðèîðèòåòëÿøäèðèëìÿñè,
èíâåñòèñèéà ôÿàëèééÿòèíèí ñîñèàë èñòèãàìÿòèíèí äàùà äà ýöúëÿíäèðèëìÿñè, èíñàí êàïèòàëûíà, èíôðàñòðóêòóðà ãîéóëàí
èíâåñòèñèéàëàðûí ïðèîðèòåòëèéèíèí òÿìèí
åäèëìÿñèíäÿí èáàðÿò îëàúàã. Ùÿì÷èíèí, áþëýÿëÿðÿ ñÿðìàéÿ ãîéóëóøëàðûíà
õàðèúè èíâåñòîðëàðûí úÿëá åäèëìÿñè, î
úöìëÿäÿí èõðàúéþíöìëö âÿ ÿëàâÿ äÿéÿðèí õöñóñè ÷ÿêèñè éöêñÿê îëàí ñàùÿëÿðÿ éåðëè âÿ õàðèúè èíâåñòèñèéàëàðûí úÿëá
åäèëìÿñè ìÿãñÿäèëÿ ñòèìóëëàøäûðûúû
òÿäáèðëÿðèí ñöðÿòëÿíäèðèëìÿñè, ñÿíàéå
ïàðêëàðûíà éåðëè âÿ ÿúíÿáè ñÿðìàéÿ÷èëÿðèí úÿëá åäèëìÿñè èëÿ áàüëû ñòèìóëëàøäûðûúû òÿäáèðëÿð ùÿéàòà êå÷èðèëÿúÿê.
Èãòèñàäèééàòäà ìàëèééÿ âàñèòÿ÷èñè
ðîëóíóí äÿñòÿêëÿíìÿñè ìÿãñÿäèëÿ ëèêâèä áàíê ñèéàñÿòè äàâàì åòäèðèëÿúÿê âÿ
ãåéðè-íåôò ñåêòîðóíóí äàâàìëû èíêèøàôû
ùåñàáûíà èãòèñàäèééàòûí äèâåðñèôèêàñèéàñûíûí òÿìèí åäèëìÿñèíäÿ, ðåýèîíàë èíêèøàôûí ñöðÿòëÿíäèðèëìÿñèíäÿ, ñàùèáêàðëûã òÿøÿááöñöíöí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñèíäÿ
âÿ áó ÿñàñäà éîõñóëëóüóí ñÿâèééÿñèíèí
àçàëäûëìàñûíäà áàíê ñèñòåìèíèí ðîëó
ÿùÿìèééÿòëè äÿðÿúÿäÿ àðòûðûëàúàãäûð.
Ãàðøûäàêû èëëÿðäÿ áàíê ñèñòåìèíäÿ äàùà ñàüëàì ðÿãàáÿò ìöùèòè ôîðìàëàøäûðûëàúàã, ðåýèîíëàð êåéôèééÿòëè âÿ ýåíèø ÷åøèäëè áàíê õèäìÿòëÿðè èëÿ òàì òÿìèí åäèëÿúÿê, áàíêëàðûí êðåäèò âÿ èíâåñòèñèéà
èìêàíëàðû àðòûðûëàúàã, áàíê õèäìÿòëÿðè
áàçàðûíäà áÿðàáÿðùöãóãëó ðÿãàáÿò
ìöùèòèíèí òÿøêèëèíÿ íàèë îëóíàúàã. Þëêÿäÿ ñàùèáêàðëûüûí èíêèøàôû ìÿãñÿäèëÿ
áèçíåñ ìöùèòèíèí äàèì éàõøûëàøäûðûëìàñû íÿòèúÿñèíäÿ éöêñÿê êåéôèééÿòëè, èõðàúéþíöìëö âÿ ðÿãàáÿò ãàáèëèééÿòëè ìÿùñóëëàðûí èñòåùñàë åäèëìÿñè äþâëÿòèí èãòèñàäè èíêèøàô ñòðàòåýèéàñûíûí ÿñàñ ïðèîðèòåòëÿðèíäÿíäèð. Áó ñàùÿäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí äþâëÿò ñèéàñÿòè ñàùèáêàðëûüà éàðàäûëìûø ôÿàëèééÿò ìöùèòèíèí äàùà äà éàõøûëàøäûðûëìàñûíà, äþâëÿò ùèìàéÿñèíèí
òÿêìèëëÿøäèðèëìÿñèíÿ âÿ äþâëÿò-ñàùèáêàð ìöíàñèáÿòëÿðèíèí éàõøûëàøäûðûëìàñûíûí òÿìèí åäèëìÿñèíÿ éþíÿëäèëÿúÿê.
Ñÿíàéå, ÈÊÒ, òóðèçìèí
èíêèøàôû èëÿ áàüëû ÿñàñ
ùÿäÿôëÿð...
Ñÿíàéåëÿøìÿ ñèéàñÿòèíÿ óéüóí
îëàðàã, ðåýèîíëàðäà éåðëè õàììàëà
ÿñàñëàíàí ñÿíàéå ìöÿññèñÿëÿðèíèí
ôÿàëèééÿòèíèí êåéôèééÿòúÿ ìöàñèð ñÿâèééÿäÿ ãóðóëìàñû âÿ éåíè ìöÿññèñÿëÿðèí, ñÿíàéå ìÿùÿëëÿëÿðèíèí éàðàäûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ òÿäáèðëÿð ùÿéàòà
êå÷èðèëÿúÿê, èííîâàñèéàéþíöìëö òåõíîëîýèéàëàðûí òÿòáèãè ñòèìóëëàøäûðûëàúàã, èõòèñàñëàøìûø âÿ öìóìè òÿéèíàòëû
ñÿíàéå ïàðêëàðûíûí éàðàäûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ èøëÿð äàâàì åòäèðèëÿúÿê. Ñÿíàéå ïàðêëàðûíûí éàðàäûëìàñû þëêÿ èãòèñàäèééàòûíûí èíêèøàôûíà, ìîäåðíëÿøìÿñèíÿ, éöêñÿê òåõíîëîýèéàëàð ÿñàñûíäà ðÿãàáÿòãàáèëèééÿòëè ñÿíàéå èñòåùñàëûíûí âÿ þëêÿíèí èõðàú ãàáèëèééÿòèíèí äàùà äà ýåíèøëÿíìÿñèíÿ, åëÿúÿ äÿ
ìÿøüóëëóã ñÿâèééÿñèíèí éöêñÿëìÿñèíÿ
ÿùÿìèééÿòëè òÿñèð ýþñòÿðÿúÿê. Ñÿíàéåëÿøìÿ ñèéàñÿòè ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ þëêÿäÿ
èííîâàòèâ âÿ éöêñÿê òåõíîëîýèéàëàð
ÿñàñûíäà ðÿãàáÿòãàáèëèééÿòëè âÿ èõðàúéþíöìëö ñÿíàéå ìÿùñóëëàðû èñòåùñàëû
ñàùÿëÿðèíèí éàðàäûëìàñûíûí òÿøâèãè,
ãåéðè-íåôò ñÿíàéåñèíèí ÿíÿíÿâè èñòåùñàë ñàùÿëÿðèíèí - êèìéà ñÿíàéåñè, ìåòàëëóðýèéà, ìàøûíãàéûðìà, åëåêòðîòåõíèêà, åëåêòðîíèêà, éöíýöë ñÿíàéå, éåéèíòè ñÿíàéåñèíèí èíêèøàô åòäèðèëìÿñè
èëÿ ÿëàãÿäàð ëàéèùÿëÿð ùÿéàòà êå÷èðèëÿúÿê. Åéíè çàìàíäà, äöíéà òÿúðöáÿñèíäÿ ìöâÿôôÿãèééÿòëÿ òÿòáèã åäèëÿí
òÿøêèëàòè ìîäåëëÿðèí, î úöìëÿäÿí ñÿíàéå ïàðêëàðû âÿ áèçíåñ-èíêóáàòîðëàðûí
éàðàäûëìàñû èøëÿðèíèí äàâàì åòäèðèëìÿñè, þçÿëëÿøäèðìÿéÿ à÷ûëìûø ñÿíàéå
ìöÿññèñÿëÿðèíäÿ äàùà äà øÿôôàô âÿ ñÿìÿðÿëè þçÿëëÿøäèðìÿ ïðîñåñèíèí ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè, þçÿëëÿøäèðìÿäÿí ñîíðà
ìöÿññèñÿëÿðèí ôÿàëèééÿòèíèí äÿñòÿêëÿíìÿñè ìþâúóä ñÿíàéå ìöÿññèñÿëÿðèíäÿ èñòåùñàëûí òåõíîëîæè úÿùÿòäÿí éåíèäÿí ãóðóëìàñû âÿ èõòèñàñëû êàäðëàðëà òÿìèíàò ìåõàíèçìèíèí ùàçûðëàíìàñû íÿçÿðäÿ òóòóëóð. Ãåéðè-íåôò ñåêòîðóíóí
èíêèøàôû èñòèãàìÿòèíäÿ ðåýèîíëàðäà
2014-2018-úè èëëÿðäÿ èíôîðìàñèéà âÿ
êîììóíèêàñèéà òåõíîëîýèéàëàðû (ÈÊÒ)
èíôðàñòðóêòóðó èíêèøàô åòäèðèëÿúÿê, ðåýèîíëàðäà ÿùàëèéÿ ìöàñèð åëåêòðîí õèäìÿòëÿðèí ýþñòÿðèëìÿñè äàùà äà ýåíèøëÿíäèðèëÿúÿê, êÿíä éàøàéûø ìÿíòÿãÿëÿðè äÿ äàõèë îëìàãëà þëêÿ ÿðàçèñèíäÿ ýåíèøçîëàãëû, óúóç âÿ êåéôèééÿòëè èíòåðíåòÿ ÷ûõûø òÿìèí åäèëÿúÿê. Ðåýèîíàë ñèéàñÿòèí äèýÿð áèð èñòèãàìÿòè êèìè òóðèçìèí
èíêèøàôû äà ïðèîðèòåò îëàðàã ãàëàúàã, òóðèçì åùòèéàòëàðûíûí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè,
òóðèñòëÿðèí èñòèðàùÿòè, îíëàðûí òÿëÿáàòûíûí
þäÿíèëìÿñè ö÷öí çÿðóðè îëàí òóðèçì
õèäìÿòëÿðè âÿ äèýÿð ìÿäÿíè òÿäáèðëÿðèí
÷åøèäèíèí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè âÿ ìöàñèð
ñòàíäàðòëàðà óéüóíëàøäûðûëìàñû, òóðèçì
îáéåêòëÿðèíèí òèêèíòèñè èëÿ áàüëû ëàéèùÿ-
Àéäûí ÙÖÑÅÉÍÎÂ,
ÉÀÏ Ñèéàñè Øóðàñûíûí öçâö,
ÉÀÏ-ûí Èãòèñàäè ìÿñÿëÿëÿð
êîìèññèéàñûíûí ñÿäð ìöàâèíè
ëÿðèí èúðàñû äàâàì åòäèðèëÿúÿê.
Èíñàí êàïèòàëûíûí
èíêèøàôû, éåíè èø
éåðëÿðèíèí éàðàäûëìàñûíà
äþâëÿò äÿñòÿéè...
Þëêÿäÿ èíñàí êàïèòàëûíûí èíêèøàôû âÿ
ñÿìÿðÿëè ñîñèàë ìöäàôèÿ ñèñòåìèíèí òÿìèí åäèëìÿñè ñàùÿñèíäÿ ýþðöëÿí èøëÿðèí
äàâàì åòäèðèëìÿñè âÿ ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè
ÿñàñ ïðèîðèòåò êèìè ìöÿééÿí îëóíóá, áó
ìÿãñÿäëÿ þëêÿ ÿùàëèñèíèí, õöñóñÿí, ñîñèàë úÿùÿòäÿí ùÿññàñ ÿùàëè òÿáÿãÿëÿðèíèí ìÿíçèë øÿðàèòëÿðèíèí éàõøûëàøäûðûëìàñû âÿ áó ñàùÿíèí èíêèøàôû ÿñàñ ìÿñÿëÿëÿðäÿí áèðè êèìè ãàðøûéà ãîéóëóá.
2014-2018-úè èëëÿðäÿ ÿùàëèíèí ñîñèàë
ìöäàôèÿñè ñàùÿñèíäÿ äþâëÿò ñèéàñÿòèíèí
ÿñàñ ïðèîðèòåò èñòèãàìÿòëÿðè ñÿìÿðÿëè ñîñèàë ìöäàôèÿ ñèñòåìèíè èíêèøàô åòäèðìÿêëÿ ðåýèîíëàðäà éàøëû ÿùàëèíèí, àçòÿìèíàòëû àèëÿëÿðèí âÿ ñîñèàë úÿùÿòäÿí õöñóñèëÿ ùÿññàñ ãðóïëàðûí ñîñèàë ðèñêèíèí
àçàëäûëìàñû ñàùÿñèíäÿ èøëÿðèí äàâàì
åòäèðèëìÿñè, ðåýèîíëàðäà ñîñèàë õèäìÿò
ýþñòÿðÿí äþâëÿò ìöÿññèñÿëÿðèíèí ìàääè-òåõíèêè áàçàñûíûí ýöúëÿíäèðèëìÿñè,
îíëàðûí íþâëÿðè âÿ øÿáÿêÿñèíèí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñèíäÿí èáàðÿò îëàúàã.
“Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû ðåýèîíëàðûíûí 2014-2018-úè èëëÿðäÿ ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôû Äþâëÿò Ïðîãðàìû”íûí èúðàñû þëêÿ èãòèñàäèééàòûíûí èíêèøàôûíäà
ìöùöì ÿùÿìèééÿò êÿñá åòìÿêëÿ,
ìàêðîèãòèñàäè ñàáèòëèéèí òÿìèí îëóíìàñûíäà, ðåýèîíëàðäà ñàùèáêàðëûã ôÿàëèééÿòèíèí ýåíèøëÿíìÿñèíäÿ, éåíè ìöÿññèñÿëÿðèí âÿ èø éåðëÿðèíèí éàðàíìàñûíäà, èðèìèãéàñëû èíôðàñòðóêòóð ëàéèùÿëÿðèíèí ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñèíäÿ, êîììóíàë õèäìÿòëÿðèí ñÿâèééÿñèíèí éöêñÿëäèëìÿñèíäÿ, íÿòèúÿäÿ ÿùàëèíèí ðèôàù
ùàëûíûí äàùà äà éàõøûëàøäûðûëìàñûíäà
âÿ éîõñóëëóã ñÿâèééÿñèíèí àøàüû äöøìÿñèíäÿ ìöñòÿñíà ðîë îéíàéàúàã.
6
www.yeniazerbaycan.com
05 ìàðò 2014-úö èë, ÷ÿðøÿíáÿ / ¹ 040 (4199)
Ìöÿëëèì ïåøÿñèíèí íöôóçóíóí àðòûðûëìàñû
öçðÿ äþâëÿò ñèéàñÿòèíèí èíêèøàôû
Ñèðð äåéèë êè, ùàçûðäà Àçÿðáàéúàí
äöíéà ìèãéàñûíäà ñöðÿòëÿ èíêèøàô åäÿí
þëêÿëÿð ñûðàñûíäà þíúöë éåðëÿðäÿí áèðèíè òóòóð. Ñîñèàë, èãòèñàäè, ñèéàñè, ìÿäÿíè, åëìè, áèð ñþçëÿ, áöòöí ñàùÿëÿðäÿ ÿëäÿ åäèëÿí éöêñÿê ýþñòÿðèúèëÿð âÿ íÿòèúÿëÿð èñÿ þëêÿìèçèí ãöäðÿòèíè äàùà äà
àðòûðìàãäàäûð. Ìèëëè èíêèøàô ìîäåëèíèí
óüóðëà òÿòáèãè âÿ ùÿäÿôëÿíÿí íÿòèúÿëÿðèí ÿëäÿ îëóíìàñû, ñîñèàë-ñèéàñè èñëàùàòëàðûí àðäûúûë ãàéäàäà ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè, ãàíóíâåðèúèëèê áàçàñûíûí çÿíýèíëÿøäèðèëìÿñè, âÿòÿíäàø úÿìèééÿòèíèí
ôîðìàëàøäûðûëìàñû, ùÿì÷èíèí, ùöãóãè
äþâëÿò ãóðóúóëóüó éîëóíäà àòûëàí àääûìëàð, ùÿéàòà êå÷èðèëÿí òÿäáèðëÿð
Àçÿðáàéúàíûí äèíàìèê èíêèøàôûíû òÿìèí
åäÿí ôàêòîðëàð ùåñàá åäèëèð. Ìöñòÿãèë
äþâëÿòèìèçèí ñöðÿòëè âÿ àðäûúûë èíêèøàôûíà òÿêàí âåðÿí áöòöí áó òÿäáèðëÿð áþéöê óçàãýþðÿíëèêëÿ ùàçûðëàíìûø èíêèøàô ñòðàòåýèéàñûíûí òÿòáèãèíèí ðåàë íÿòèúÿëÿðèäèð.
Àçÿðáàéúàíäà òÿùñèë
ñàùÿñèíäÿ èíêèøàôûí
ÿñàñû Öìóììèëëè ëèäåð
Ùåéäÿð ßëèéåâ
òÿðÿôèíäÿí ãîéóëóá
Ìöàñèð Àçÿðáàéúàí äþâëÿòèíèí ãóðóúóñó, Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí
ìöÿééÿíëÿøäèðäèéè ñòðàòåýèéàíûí Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí óüóðëà ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè Àçÿðáàéúàíûí
ãàðøûñûíäà
áþéöê èìêàíëàð à÷ûð. Áèç áó
ñòðàòåýèéàíûí óüóðëó íÿòèúÿëÿðèíè
áöòöí ñàùÿëÿðäÿ, î úöìëÿäÿí, òÿùñèë ñèñòåìèíäÿ ÿëäÿ îëóíìóø ìöòÿðÿããè èíêèøàôäà àéäûí ýþðöðöê. Òÿùñèë ñèñòåìèíäÿ
èíòåãðàñèéà, òÿùñèë ñòàíäàðòëàðûíûí ìöàñèðëÿøäèðèëìÿñè, òÿùñèëäÿ êåéôèééÿòèí àðòûðûëìàñû, áèëèê âÿ áàúàðûãëû ýÿíú íÿñëèí éåòèøäèðèëìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ ýþðöëÿí èøëÿð
Àçÿðáàéúàí òÿùñèëèíèí èíêèøàôûíû òÿìèí
åäèá. Áó èíêèøàôûí ÿñàñû èñÿ Àçÿðáàéúàí
õàëãûíûí Öìóììèëëè ëèäåðè Ùåéäÿð ßëèéåâ
òÿðÿôèíäÿí ãîéóëóá.
Õàòûðëàòìàã éåðèíÿ äöøÿð êè, Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâèí Àçÿðáàéúàíà áèðèíúè äÿôÿ ðÿùáÿðëèê åòäèéè 1969-1982-úè èëëÿðäÿ ìàääè èñòåùñàëûí áöòöí ñàùÿëÿðèíäÿ àðäûúûë àðòûì äèíàìèêàñûíà íàèë îëóíóá, ÿùàëèíèí ñîñèàë ìöäàôèÿñè õåéëè ýöúëÿíèá. Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâ òÿùñèëèí
èíêèøàôûíà ìèëëè èíêèøàôûí âÿ äþâëÿò÷èëèéèí
òÿìÿë ìÿñÿëÿñè êèìè éàíàøàðàã éöêñÿê
áàúàðûãëû âÿ ñàâàäëû åëìè êàäðëàð ùàçûðëàéàí ìöÿññèñÿëÿðèí, ïðèîðèòåò èñòèãàìÿòëÿðäÿ ìöñòÿãèë ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí åëì-òÿùñèë
ìÿðêÿçëÿðèíèí èøèíèí ýöúëÿíäèðèëìÿñèíÿ
õöñóñè äèããÿò éåòèðìèøäèð. Åéíè çàìàíäà, 1970-1980-úè èëëÿðäÿ éöçëÿðëÿ àçÿðáàéúàíëû ýÿíú ðåñïóáëèêà ðÿùáÿðè Ùåéäÿð
ßëèéåâèí áþéöê ñÿéëÿðè íÿòèúÿñèíäÿ
ÑÑÐÈ-íèí ÿí ìþòÿáÿð àëè òÿùñèë ìöÿññèñÿëÿðèíÿ ýþíäÿðèëìèø âÿ òÿùñèë àëäûãäàí
ñîíðà éöêñÿê ñÿâèééÿëè ìöòÿõÿññèñëÿð êèìè èøëÿ òÿìèí îëóíìóø, ðåñïóáëèêàìûçûí
èíêèøàôûíà ìöùöì òþùôÿëÿð âåðìèøäèð.
1972-úè èëäÿ “Ýÿíúëÿðèí öìóìè îðòà òÿùñèëÿ êå÷èäèíè áàøà ÷àòäûðìàã âÿ öìóìòÿùñèë ìÿêòÿáèíè äàùà äà èíêèøàô åòäèðìÿê ùàããûíäà” âÿ 1973-úö èëäÿ “Êÿíä
öìóìòÿùñèë ìÿêòÿáëÿðèíèí èø øÿðàèòèíè
äàùà äà éàõøûëàøäûðìàã ùàããûíäà” ãÿáóë åäèëìèø ãÿðàðëàð íÿòèúÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàíäà öìóìòÿùñèë ìÿêòÿáëÿðèíèí ñàéû áèð íå÷ÿ äÿôÿ àðòìûø âÿ ùÿìèí èëëÿðäÿ
àëè òÿùñèë ìöÿññèñÿëÿðèíèí ñàéû äà àðòûðûëìûø, àëè òÿùñèë ìöÿññèñÿëÿðèíäÿ òÿùñèë
àëàíëàðûí ñàéû 70 ìèíäÿí 100 ìèíÿ ÷àòäûðûëìûøäûð.
Àçÿðáàéúàíäà òÿùñèë
ñèñòåìèíäÿ ÿñàñëû
èðÿëèëÿéèøëÿð
ÿëäÿ îëóíóá
Àçÿðáàéúàí 1991-úè èëäÿ ìöñòÿãèëëèê
ÿëäÿ åòñÿ äÿ, äàõèëè âÿ õàðèúè òÿçéèãëÿð,
þëêÿäÿ áàø âåðÿí òÿùëöêÿëè ïðîñåñëÿð íÿòèúÿñèíäÿ áó ìöñòÿãèëëèéè èòèðìÿê òÿùëöêÿñè èëÿ öçëÿøìèøäè. Áåëÿ áèð ÷ÿòèí äóðóìäà
Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí òÿêèäëè òÿëÿáè èëÿ éå-
íèäÿí ñèéàñè ùàêèìèééÿòÿ ãàéûäàí Óëó
þíäÿðèìèç Ùåéäÿð ßëèéåâ þëêÿìèçè, äþâëÿòèìèçè òàðèõèí äàùà áèð ÷ÿòèí ñûíàüûíäàí
öçöàü ÷ûõàðäû. Ìèëëè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèìèçèí ùàìèñè îëìóø Óëó þíäÿð Ùåéäÿð ßëèéåâèí ùàêèìèééÿòÿ ãàéûäûøû áöòöí ñàùÿëÿðäÿ îëäóüó êèìè, åëì âÿ òÿùñèë ñàùÿñèíäÿ äÿ òÿíÿççöëöí ãàðøûñûíû àëäû. Ìèëëè
èäåîëîýèéàéà õèäìÿò åäÿí òÿùñèëèìèçèí
èíêèøàôû ö÷öí ÿëâåðèøëè øÿðàèò éàðàäûëäû.
Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâ ìèëëè äþâëÿò ãóðóúóëóüó ïðîñåñèíäÿ “Åëìÿ, òÿùñèëÿ ýþñòÿðèëÿí éöêñÿê ãàéüû õàëãûí õîøáÿõò ýÿëÿúÿéèíÿ ãîéóëàí òÿìèíàòëû
ñÿðìàéÿäèð” òåçèñè èëÿ ÷ûõûø åäèðäè.
Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâ 2000-úè èë
èéóíóí 13-äÿ òÿùñèë ñèñòåìèíèí ÿñàñëû ñóðÿòäÿ òÿêìèëëÿøäèðèëìÿñèíÿ, áåéíÿëõàëã
ñòàíäàðòëàðà óéüóíëàøäûðûëìàñûíà âÿ
äöíéà òÿùñèë ñèñòåìèíÿ èíòåãðàñèéàñûíà
çÿìèí éàðàäàí “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíäà òÿùñèë ñèñòåìèíèí òÿêìèëëÿøäèðèëìÿñè ùàããûíäà” Ôÿðìàí èìçàëàìûøäû.
Åéíè çàìàíäà, àòûëàí äèýÿð ìöòÿðÿããè
àääûìëàð ñàéÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàí ìÿêòÿáè, ìèëëè òÿùñèëèìèç ÷îõ áþéöê óüóðëàð ãàçàíìûøäûð.
Ñåâèíäèðèúè ùàëäûð êè, áó ýöí Öìóììèëëè ëèäåðèìèçûí ìöäðèê ñèéàñÿòè Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí óüóðëà äàâàì åòäèðèëèð. Áó èñÿ ìöñòÿãèë þëêÿìèçÿ
éåíè-éåíè òàðèõè íàèëèééÿòëÿð ãàçàíäûðûð.
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ùÿéàòà êå÷èðäèéè òÿùñèë ñèéàñÿòèíèí ìöùöì èñòèãàìÿòëÿðèíè òÿùñèë èíôðàñòðóêòóðóíóí éåíèëÿíìÿñè âÿ ìöàñèðëÿøäèðèëìÿñè, òÿùñèëèí
âÿ êàäð ùàçûðëûüû èøèíèí êåéôèééÿòèíèí àðòûðûëìàñû òÿøêèë åäèð. Äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñûíûí ùÿéàòà êå÷èðäèéè ìÿãñÿäéþíëö ñèéàñÿò íÿòèúÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàíäà òÿùñèë
ñèñòåìèíäÿ ÿñàñëû èðÿëèëÿéèøëÿð ÿëäÿ îëóíóá. Ùÿì÷èíèí, Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôîíäóíóí ïðåçèäåíòè, ÓÍÅÑÚÎ-íóí âÿ
ÈÑÅÑÚÎ-íóí õîøìÿðàìëû ñÿôèðè
Ìåùðèáàí õàíûì
ßëèéåâàíûí áó èñòèãàìÿòäÿ ýþðäöéö èøëÿð Àçÿðáàéúàíäà àïàðûëàí òÿùñèë èñëàùàòëàðûíà
âÿ òÿùñèëèí èíêèøàôûíà þç ëàéèãëè òþùôÿëÿðèíè âåðèá.
Ñòðàòåýèéà
Àçÿðáàéúàíäà òÿùñèëèí
èíêèøàô èñòèãàìÿòëÿðèíè
ìöÿééÿíëÿøäèðèð
Ìöàñèð äþâðöìöçäÿ èíñàíëàð, äàùà
ýåíèø ÷åâðÿäÿ äþâëÿòëÿð âÿ íÿùàéÿò, áÿøÿðèééÿò áèð øåéè àéäûí äÿðê åäèá êè, òÿùñèë ôåíîìåíè äöíéàíûí éåíè èíêèøàô
òðåíäëÿðèíè ìöÿééÿí åäèð. Áó ìÿíàäà
ãëîáàëëàøàí äöíéàíûí òÿëÿáëÿðèíÿ óéüóí
òÿùñèë ñèñòåìè ôîðìàëàøäûðìàã þëêÿíèí
áåéíÿëõàëã ðÿãàáÿòëèëèéèíè øÿðòëÿíäèðÿí
ÿñàñ àìèëëÿðäÿíäèð. Áó áàõûìäàí þëêÿ
èúòèìàèééÿòèíè äöøöíäöðÿí, òÿùñèë ñàùÿñè èëÿ ìàðàãëàíàí ùÿð êÿñè íàðàùàò
åäÿí ìÿñÿëÿëÿðèí êþêëö ùÿëëèíè íÿçÿðäÿ
òóòàí “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíäà
òÿùñèëèí èíêèøàôû öçðÿ Äþâëÿò Ñòðàòåýèéàñû”íûí ãÿáóë îëóíìàñû ìöùöì ÿùÿìèééÿò êÿñá åäèð. Äþâëÿò Ñòðàòåýèéàñûíûí
ÿñàñ ùÿäÿôëÿðè ñûðàñûíäà Àçÿðáàéúàíûí
èíêèøàô êîíñåïñèéàñûíà óéüóí îëàðàã
ùÿð áèð øÿõñ ö÷öí áÿðàáÿð, êåéôèééÿòëè
òÿùñèë èìêàíëàðûíûí éàðàäûëìàñû, òÿùñèë
ñèñòåìèíèí èíñòèòóñèîíàë ÿñàñëàðûíûí, èíôðàñòðóêòóðóíóí âÿ èíñàí ðåñóðñëàðûíûí
èíêèøàô åòäèðèëìÿñè ìÿñÿëÿëÿðèíÿ õöñóñè
éåð âåðèëèá. Áöòöí áóíëàð òåõíîëîýèéàëàðû
÷åâèê ìÿíèìñÿìÿéÿ, ÿìÿê áàçàðûíäà
ëàéèãëè éåð òóòìàüà âÿ þìöð áîéó òÿùñèë
ïðîñåñèíÿ ãîøóëìàüà èìêàí âåðÿí
ñòðàòåæè âÿ êîíñåïòóàë ìÿãàìëàðäûð. Áóíà ýþðÿ äÿ, òàì ìÿñóëèééÿòëÿ äåéÿ áèëÿðèê êè, ñþçöýåäÿí ñÿíÿä Àçÿðáàéúàíäà
òÿùñèëèí èíêèøàô èñòèãàìÿòëÿðèíè ìöÿééÿíëÿøäèðèð.
Åéíè çàìàíäà, ñöðÿòëÿ ìîäåðíëÿøÿí
Àçÿðáàéúàíäà òÿùñèëèí èíñàí êàïèòàëûíûí
èíêèøàôû ÷àüûðûøëàðûíà úàâàá âåðìÿñè
ö÷öí éåíè, äàùà òÿñèðëè àääûìëàðûí àòûëìàñûíà åùòèéàú âàð. Áó åùòèéàúûí þäÿíèëìÿñè òÿëÿáèíäÿí èðÿëè ýÿëÿí Äþâëÿò Ñòðàòåýèéàñûíûí ÿñàñ ìÿãñÿäè þëêÿäÿ ñÿðèøòÿëè òÿùñèëâåðÿíëÿðÿ, ÿí éåíè òåõíîëîýèéàëàðà ÿñàñëàíàí èíôðàñòðóêòóðà ìàëèê, êåéôèééÿò ñÿâèééÿñèíÿ ýþðÿ äöíéàäà þíúöë
ìþâãå òóòàí òÿùñèë ñèñòåìè ôîðìàëàøäûðìàãäûð. Áó ìÿíàäà þëêÿìèçäÿ òÿùñèë
ñèñòåìèíèíèí èíòåãðàñèéàñûíû òÿìèí åòìÿê ìÿãñÿäèëÿ àòûëàí àääûìëàð õöñóñè
ÿùÿìèééÿò êÿñá åäèð. Áåëÿ êè, Áîëîíèéà
Áÿéàííàìÿñèíäÿí èðÿëè ýÿëÿí áàøëûúà
ïðèíñèïëÿðèí òÿòáèãè èëÿ áàüëû ìöùöì
Àçÿðáàéúàí äèïëîìàòèéàñûíûí
ôÿàëèééÿòèíäÿ Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñè
Äþâëÿò ïðîãðàìëàðû ãÿáóë åäèëèá.
Ñîí 10 èëäÿ þëêÿìèçäÿ
2700-äÿí ÷îõ îðòà
ìÿêòÿá òèêèëèá
Ñîí èëëÿðäÿ àïàðûëàí ñîñèàëéþíöìëö
èñëàùàòëàð íÿòèúÿñèíäÿ ìöàñèð òÿëÿáëÿðÿ
úàâàá âåðÿí èíôðàñòðóêòóð ëàéèùÿëÿðè ùÿéàòà êå÷èðèëèá, éöêñÿê ñòàíäàðòëàðà úàâàá âåðÿí òÿùñèë, ñÿùèééÿ, ìÿäÿíèééÿò
âÿ èäìàí îáéåêòëÿðè èíøà åäèëÿðÿê èñòèôàäÿéÿ âåðèëèá. Ùÿì÷èíèí, âÿòÿíäàøëàðûí
ñîñèàë ìöäàôèÿñèíèí ýöúëÿíäèðèëìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ áèð ñûðà ìöùöì ãÿðàðëàð
ãÿáóë îëóíóá, ÿìÿêùàãëàðû âÿ ïåíñèéàëàð äÿôÿëÿðëÿ àðòûðûëûá. Áó àðòûì òÿùñèë èø÷èëÿðèíÿ äÿ ÿñàñëû òÿñèð åäèá. Åéíè çàìàíäà, òÿùñèë ñàùÿñèíÿ àéðûëàí áöäúÿ
âÿñàèòëÿðèíèí öìóìè ùÿúìèíèí ÿùÿìèééÿòëè äÿðÿúÿäÿ éöêñÿëìÿñè íÿòèúÿñèíäÿ
ñîí 10 èëäÿ þëêÿìèçäÿ òÿùñèë èíôðàñòðóêòóðóíóí ìöàñèðëÿøäèðèëìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ ìöùöì èøëÿð ýþðöëöá, 2700-äÿí ÷îõ
îðòà ìÿêòÿá òèêèëèá âÿ éà ÿñàñëû òÿìèð
îëóíóá. Íÿòèúÿäÿ 1 ìèëéîíäàí àðòûã øàýèðäèí òÿëèì øÿðàèòèíèí éàõøûëàøäûðûëìàñû
òÿìèí åäèëèá. Áó äþâðäÿ òÿùñèëèí ìÿçìóíúà éåíèëÿøäèðèëìÿñèíÿ éþíÿëìèø èñëàùàòëàð àïàðûëûá, Àçÿðáàéúàí òÿùñèëèíèí
Àâðîïà òÿùñèë ìÿêàíûíà èíòåãðàñèéàñû
èñòèãàìÿòèíäÿ ÿùÿìèééÿòëè àääûìëàð àòûëûá. Áóíóíëà éàíàøû, “2007-2015-úè èëëÿðäÿ Àçÿðáàéúàí ýÿíúëÿðèíèí õàðèúäÿ òÿùñèëèíÿ äàèð Äþâëÿò Ïðîãðàìû” ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ èíäèéÿäÿê 2612 àçÿðáàéúàíëû ýÿíú
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Äþâëÿò Íåôò
Ôîíäóíóí âÿñàèòè ùåñàáûíà ìàëèééÿëÿøäèðèëìÿêëÿ, äöíéàíûí èíêèøàô åòìèø þëêÿëÿðèíèí òàíûíìûø óíèâåðñèòåòëÿðèíÿ àëè
òÿùñèë àëìàüà ýþíäÿðèëèá. Þòÿí ìöääÿòäÿ òÿùñèë ñèñòåìèíèí èíôîðìàñèéàëàøäûðûëìàñû ñàùÿñèíäÿ äÿ ìöÿééÿí íàèëèééÿòëÿð ãàçàíûëûá. Áó äþâðäÿ òÿùñèëèí
èíôîðìàñèéàëàøäû-
ðûëìàñû ñàùÿñèíäÿ
èêè Äþâëÿò Ïðîãðàìûíûí èúðàñû íÿòèúÿñèíäÿ 2004-úö èëäÿ ùÿð 1063 øàýèðäÿ áèð
êîìïéöòåð äöøäöéö ùàëäà, ùàçûðäà ùÿð
18 øàýèðäÿ áèð êîìïéöòåð íèñáÿòè òÿìèí
îëóíóá, ìÿêòÿáëÿðèí 37 ôàèçè èíòåðíåò
øÿáÿêÿñèíÿ ãîøóëóá.
Éåíè øÿðàèò éåíè
ùÿäÿôëÿðè
ìöÿééÿíëÿøäèðèð
Áóíäàí áàøãà, þëêÿìèçäÿ êàäð ùàçûðëûüû èøèíèí òÿøêèëè, ñàâàäëû, áèëèêëè ìöÿëëèìëÿðèí, áàúàðûãëû òÿùñèë èø÷èëÿðèíèí ïîòåíñèàëûíûí àðòûðûëìàñû éþíöíäÿ äÿ àðäûúûë
èøëÿð ýþðöëöð. Òÿùñèë íàçèðè Ìèêàéûë Úàááàðîâ äåéèá êè, áó èñòèãàìÿòäÿ àòûëàí àääûìëàð äàèì äèããÿò ìÿðêÿçèíäÿäèð âÿ
ýÿëÿúÿêäÿ äàùà ýåíèø èøëÿðèí ýþðöëìÿñè
ïëàíëàøäûðûëûð: “Áèç ìþâúóä ìöÿëëèì
êîðïóñóíóí òÿêìèëëÿøäèðèëìÿñè èëÿ åéíè âàõòäà áó ýöí ìöÿëëèì êèìè ôÿàëèééÿò ýþñòÿðìÿéÿí, ëàêèí ìöâàôèã áèëèê
âÿ ñÿðèøòÿéÿ ìàëèê îëàí ïåøÿêàðëàðûí
âÿ åëì ìöòÿõÿññèñëÿðèíèí òÿùñèë ñåêòîðóíà úÿëá åäèëìÿñèíÿ íàèë îëìàëûéûã.
Áó ìÿãñÿäëÿ Òÿùñèë Íàçèðëèéè îíëàð
ö÷öí ïåäàãîæè ùàçûðëûã êóðñëàðû òÿøêèë
åòìÿéÿ ùàçûðäûð. Ìöÿëëèìëÿðèí ïåøÿêàðëûã ñÿâèééÿñèíèí êþíöëëö ÿñàñëàðëà
éîõëàíûëìàñû íÿçÿðäÿ òóòóëóð. Êå÷èðèëÿúÿê êþíöëëö àòòåñòàñèéà íÿòèúÿñèíäÿ
óüóð ÿëäÿ åäÿí ìöÿëëèìëÿðÿ àëäûãëàðû
äÿðÿúÿëÿðÿ ýþðÿ äèôåðåíñèàëëàøäûðûëìûø
ÿìÿêùàããûíûí âåðèëìÿñè òÿìèí åäèëÿúÿê, àòòåñòàñèéàäàí êå÷ìÿéÿí ìöÿëëèìëÿð ö÷öí èñÿ òÿëèìëÿð òÿøêèë îëóíàúàã, íþâáÿòè àòòåñòàñèéàéà ùàçûðëàøìàã ö÷öí èìêàí éàðàäûëàúàãäûð. Ìöÿëëèìèí êàðéåðà èíêèøàôû âÿ ôÿàëèééÿòèíèí ñòèìóëëàøäûðûëìàñû öçðÿ éåíè ñèñòåìèí éàðàäûëìàñû ö÷öí ìöâàôèã àääûìëàð àòûëàúàã, ïåäàãîæè ôÿàëèééÿòèíèí
ãèéìÿòëÿíäèðèëìÿñèíäÿí ñîíðà îíóí
ìàääè ìîòèâàñèéà âÿ âÿçèôÿ éöêñÿëèøèíèí òÿìèí îëóíìàñû öçÿðèíäÿ èøëÿìÿê
ëàçûì ýÿëÿúÿêäèð”.
Çàùèä ÈËÙÀÌÎÜËÓ
“Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí
Òÿùñèë Íàçèðëèéè, Àçÿðáàéúàí
Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè éàíûíäà
Êöòëÿâè Èíôîðìàñèéà Âàñèòÿëÿðèíèí
Èíêèøàôûíà Äþâëÿò Äÿñòÿéè Ôîíäó âÿ
Àçÿðáàéúàí Òÿùñèë Èø÷èëÿðè Àçàä
Ùÿìêàðëàð Èòòèôàãû Ðåñïóáëèêà
Êîìèòÿñè èëÿ áèðýÿ êå÷èðèëÿí
ìöñàáèãÿéÿ òÿãäèì åòìÿê ö÷öí”
ìèøè òàíûìàã âÿ òàíûòäûðìàã þëêÿíèí áó
ýöíö âÿ ýÿëÿúÿéè ö÷öí îëäóãúà áþéöê
ÿùÿìèééÿòÿ ìàëèêäèð. Ìÿùç áó èñòèãàìÿòäÿ èëëÿðäèð êè, ùÿéàòà êå÷èðèëÿí äþâëÿò
ñèéàñÿòè òàðèõèí éàääàøëàðäà ìþùêÿìëÿíäèðèëìÿñèíÿ, Àçÿðáàéúàí ùÿãèãÿòëÿðèíèí äöíéàäà òÿáëèüèíÿ éþíÿëèá.
Åðìÿíèñòàíûí èøüàë÷û ñèéàñÿòè, îíóí
àçÿðáàéúàíëûëàðà ãàðøû òþðÿòäèéè ìöùàðèáÿ âÿ èíñàíëûã ÿëåéùèíÿ úèíàéÿòëÿð âÿ
Õîúàëû ñîéãûðûìû àéðû-àéðû þëêÿëÿðèí âÿ
ÀÁØ øòàòëàðûíûí ãàíóíâåðèúè îðãàíëàðûíäà òàíûíìàãäàäûð. ßââÿëúÿ ãåéä åäÿê
êè, “ñîéãûðûìû” àíëàìûíû âåðÿí “ýåíîñèä” àíëàéûøûíûí ùöãóãè ìÿíàñû ÁÌÒ
Áàø Àññàìáëåéàñûíûí 9 äåêàáð 1948úè èë òàðèõëè ãÿòíàìÿ èëÿ ãÿáóë åòäèéè
“Ñîéãûðûì úèíàéÿòèíèí ãàðøûñûíûí àëûíìàñû âÿ îíà ýþðÿ úÿçàëàð
ùàããûíäà” Êîíâåíñèéàäà
ìöÿééÿí åäèëèá âÿ ùÿð ùàíñû ìèëëè, åòíèê, èðãè âÿ éà äèíè ãðóïëàðûí òàì âÿ éà ãèñìÿí ìÿùâ åäèëìÿñè íèééÿòèíäÿí äîüàí ìöõòÿëèô ùÿðÿêÿòëÿðè áèëäèðèð. Áóíäàí
ÿëàâÿ, Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ïðåçèäåíòèíèí “Àçÿðáàéúàíëûëàðûí ñîéãûðûìû
ùàããûíäà” 26 ìàðò 1998-úè èë òàðèõëè Ôÿðìàíû, Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Úèíàéÿò Ìÿúÿëëÿñè, ùàáåëÿ, Íöðíáåðã
Ùÿðáè Òðèáóíàëûíûí Íèçàìíàìÿñè, Áåéíÿëõàëã Úèíàéÿò Òðèáóíàëûíûí Éóãîñëàâèéà öçðÿ Íèçàìíàìÿñè, Áåéíÿëõàëã
Úèíàéÿò Òðèáóíàëûíûí Ðóàíäà öçðÿ Íèçàìíàìÿñè âÿ Áåéíÿëõàëã Úèíàéÿò
Ìÿùêÿìÿñèíèí ñòàòóñó êèìè ñÿíÿäëÿð
äÿ åðìÿíèëÿðèí Õîúàëûäà òþðÿòäèéè ãÿòëèàìûí ñîéãûðûìû àäëàíäûðûëìàñûíà âÿ
ýöíàùêàðëàðûí áó ÿñàñäà ìÿñóëèééÿòÿ
úÿëá åäèëìÿñèíÿ òàì ùöãóãè ÿñàñ âåðèð.
Õîúàëû ñîéãûðûìû áàðÿäÿ ùÿãèãÿòëÿðèí äöíéà èúòèìàèééÿòèíÿ ÷àòäûðûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ àïàðûëàí èøëÿð èñÿ îëäóãúà
òÿãäèðÿëàéèãäèð. Õöñóñÿí äÿ, äþâëÿòèí
ñèéàñè õÿòòè èëÿ éàíàøû, Ùåéäÿð ßëèéåâ
Ôîíäóíóí âèòñå-ïðåçèäåíòè Ëåéëà ßëèéåâàíûí òÿøÿááöñö èëÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí
“Õîúàëûéà ÿäàëÿò” êàìïàíèéàñû áöòöí
äöíéàéà ñÿñ ñàëûá. Òÿñàäöôè äåéèë êè,
Ìåêñèêà, Ïàêèñòàí, Êîëóìáèéà, ×åõèéà,
Áîñíèéà âÿ Ùåðñîãîâèíà, Ïåðó, Ùîíäóðàñ êèìè äþâëÿòëÿð, ÀÁØ-ûí Ìàññà÷óñåòñ, Òåõàñ, Íéó-Úåðñè, Úîðúèéà, Ìåéí,
Íéó-Ìåêñèêî, Àðêàíçàñ, Ìèññèñèïè,
Ïåíñèëâàíèéà, Îêëàùîìà, Òåííåññè,
Ãÿðáè Âèðúèíèéà, Êîííåêòèêóò, Ôëîðèäà âÿ
íÿùàéÿò, Èíäèàíà øòàòû äà äàõèë îëìàãëà
15 ôåäåðàë ñóáéåêòè, åëÿúÿ äÿ, Èñëàì
ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòû Õîúàëû ñîéãûðûìûíû òàíûéûá. 2014-úö èëäÿ ìÿùç ñàäàëàíàíëàðäàí Ùîíäóðàñ äþâëÿòè âÿ Èíäèàíà
øòàòû ñîéãûðûìûíû ðÿñìÿí òàíûéûá êè, áó
äà Àçÿðáàéúàí ùÿãèãÿòëÿðèíèí òàíûäûëìàñû èøèíèí ñÿìÿðÿëè âÿ ôàñèëÿñèç îëàðàã
àïàðûëìàñûíûí, ÿëäÿ îëóíàí óüóðëàðûí
äàâàìëû õàðàêòåð àëìàñûíûí òÿñäèãèäèð.
Ìöíàãèøÿíèí ùÿëëè èñòèãàìÿòèíäÿ íöìàéèø åòäèðèëÿí
ïðèíñèïèàë ìþâãå èëÿ éàíàøû, þëêÿìèçèí èãòèñàäè âÿ ùÿðáè
ýöúöíöí, áåéíÿëõàëã ñèéàñè íöôóçóíóí àðòìàñû èøüàë÷û
Åðìÿíèñòàíû ÷ûõûëìàç âÿçèééÿòäÿ ãîéóá
Ìÿëóì îëäóüó êèìè,
Àçÿðáàéúàíûí õàðèúè ñèéàñÿòèíäÿ âÿ äèïëîìàòèéàñûíûí ôÿàëèééÿòèíäÿ Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí, Äàüëûã
Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí
ùÿëëèíÿ, áó ÷ÿð÷èâÿäÿ, þëêÿíèí ÿðàçè áöòþâëöéöíöí áÿðïàñûíà, éóðäóíäàí äèäÿðýèí äöøìöø ìÿúáóðè êþ÷êöíëÿðèí þç
òîðïàãëàðûíà ãàéûòìàëàðûíà íàèë îëóíìàñû ïðèîðèòåò òÿøêèë åäèð. Äàùà äÿãèã
äåñÿê, ÿðàçè áöòþâëöéöíöí áÿðïàñûíûí
õàðèúè ñèéàñÿòäÿ ïðèîðèòåò îëìàñû Àçÿðáàéúàí õàðèúè ñèéàñÿòèíèí ÿñàñûíäà þëêÿíèí ìèëëè ìàðàã âÿ ìÿíàôåëÿðèíèí äàéàíäûüûíû ýþñòÿðÿí âàúèá ôàêòîðäóð.
Ãåéä åòìÿê ëàçûìäûð êè, Ïðåçèäåíò
Èëùàì ßëèéåâèí ðÿùáÿðëèéè èëÿ ðåàëëàøäûðûëàí ñèéàñÿò íÿòèúÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàí
Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí ùÿëëè èñòèãàìÿòèíäÿ ìöäàôèÿ äèïëîìàòèéàñûíäàí ùöúóì äèïëîìàòèéàñûíà êå÷èá. Áó,
èëê íþâáÿäÿ, Àçÿðáàéúàíûí èíêèøàôû âÿ
áåéíÿëõàëã àëÿìäÿêè íöôóçó èëÿ áàüëûäûð. Áåëÿ êè, ìöñòÿãèëëèéèí èëê èëëÿðèíäÿ
Àçÿðáàéúàíûí ìàëèééÿ ðåñóðñëàðûíûí
ãûòëûüû, áåéíÿëõàëã ñèéàñè àðåíàäà êèôàéÿò ãÿäÿð òàíûíìàìàñû, åðìÿíè ëîááèñèíèí âÿ Åðìÿíèñòàíûí àïàðäûüû èíôîðìàñèéà ìöùàðèáÿñèíäÿ ìÿüëóá äóðóìäà îëìàñû þëêÿíè ìöäàôèÿ ìþâãåéèíäÿ
äàéàíìàüà ìÿúáóð åäèðäè. Ëàêèí
Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí óçàãýþðÿí äàõèëè âÿ õàðèúè ñèéàñè êóðñó ñàéÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàíûí ùÿð áèð úÿùÿòäÿí ýöúëÿíìÿñè, èíôîðìàñèéà áëîêàäàñûíû éàðìàñû, äöíéàäà ìöÿééÿí íöôóç
âÿ èìèú ñàùèáè îëìàñû íÿòèúÿ åòèáàðèëÿ,
ìèëëè ìàðàãëàðûí òÿìèí îëóíìàñû éîëóíäà äàùà èíàìëû âÿ èíòåíñèâ ôÿàëèééÿòÿ
øÿðàèò éàðàäûá. Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí ùÿëëèíèí ìöçàêèðÿñè Àçÿðáàéúàíûí õàðèúè èêèòÿðÿôëè ÿëàãÿëÿðèíäÿ âÿ
áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðëà ÿìÿêäàøëûüûíäà þíÿìëè èñòèãàìÿòÿ ÷åâðèëèá.
ÌÖÍÀÃÈØßÍÈÍ ÙßËËÈ
ÈÑÒÈÃÀÌßÒÈÍÄß ÁÅÉÍßËÕÀËÃ
ÃÓÐÓÌËÀÐËÀ ÀÏÀÐÛËÀÍ ÈØ
Ìÿëóì îëäóüó êèìè, ÅðìÿíèñòàíÀçÿðáàéúàí, Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí ñöëù éîëó èëÿ ùÿëëèíÿ éàðäûì ìèññèéàñûíû ÀÒßÒ-èí 1992-úè èëäÿ éàðàäûëàí
Ìèíñê ãðóïó öçÿðèíÿ ýþòöðöá. Ðÿñìè
Áàêû 1994-úö èë ìàéûí 12-äÿ Àçÿðáàéúàí èëÿ Åðìÿíèñòàí àðàñûíäà àòÿøêÿñ
ùàããûíäà ìöãàâèëÿíèí èìçàëàíìàñûíäàí ñîíðà Ìèíñê ãðóïó ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ
àïàðûëàí äàíûøûãëàð ïðîñåñèíäÿ èøòèðàê
åäèð. Ìèíñê ãðóïóíóí ùÿìñÿäð þëêÿëÿðè
îëàí ÀÁØ, Ôðàíñà âÿ Ðóñèéàíû òÿìñèë
åäÿí ùÿìñÿäðëÿðèí âàñèòÿ÷èëèéè èëÿ áó èëëÿð ÿðçèíäÿ Àçÿðáàéúàí âÿ Åðìÿíèñòàí
ïðåçèäåíòëÿðè âÿ õàðèúè èøëÿð íàçèðëÿðè àðàñûíäà ÷îõñàéëû ýþðöøëÿð êå÷èðèëèá, ìöíàãèøÿíèí ïàêåò âÿ ìÿðùÿëÿëè ùÿëëè éþíöíäÿ òÿêëèôëÿð èðÿëè ñöðöëöá. Ëàêèí ïðîáëåìèí
ÿäàëÿòëè âÿ áåéíÿëõàëã ùöãóã íîðìàëàðûíà óéüóí ùÿëëè éþíöíäÿ Àçÿðáàéúàíûí
ñÿéëÿðèíÿ áàõìàéàðàã, Åðìÿíèñòàí þç
ãåéðè-êîíñòðóêòèâ ñèéàñÿòèíè äàâàì åòäèðÿðÿê, òÿúàâöçêàð ñèéàñÿòèíäÿí ÿë ÷ÿêìÿê èñòÿìÿäèéèíè ýþñòÿðèá. Èøüàë÷û Åðìÿíèñòàí òÿêúÿ ñèéàñè òÿìàñëàð çàìàíû
íöìàéèø åòäèðäèéè äåñòðóêòèâ ìþâãåéè èëÿ
äåéèë, ùÿì äÿ ìöíàãèøÿ çîíàñûíäà òþðÿòäèéè úèääè ïðîâîêàñèéàëàðû èëÿ âÿçèééÿòè äàùà äà ìöðÿêêÿáëÿøäèðìÿéÿ ÷àëûøûð.
Ìèíñê ãðóïó þëêÿëÿðèíèí, î úöìëÿäÿí,
ùÿìñÿäð äþâëÿòëÿðèí èøüàë÷û Åðìÿíèñòàíà òÿçéèã ýþñòÿðìÿìÿñè ìöíàãèøÿíèí
ùÿëëèíè áèð ãÿäÿð äÿ óçàäûð.
Áóíà áàõìàéàðàã, Àçÿðáàéúàí
ìöõòÿëèô íöôóçëó áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðëà
ÿìÿêäàøëûã ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñè, Åðìÿíèñòàíûí èøüàë÷û
âÿ òÿúàâöçêàð ñèéàñÿòè áàðÿäÿ ùÿãèãÿòëÿðèí áåéíÿëõàëã àëÿìÿ ÷àòäûðûëìàñûíà
÷àëûøûð. Áèëäèéèìèç êèìè, ÁÌÒ Òÿùëöêÿñèçëèê Øóðàñûíûí ãåéðè-äàèìè öçâö êèìè
ôÿàëèééÿò ýþñòÿðäèéè 2012-2013-úö èëëÿðäÿ þëêÿìèç ãóðóìóí ôÿàëèééÿòèíäÿ àêòèâ
èøòèðàê åäÿðÿê áåéíÿëõàëã ñöëù âÿ òÿùëöêÿñèçëèéÿ àèä ìÿñÿëÿëÿðäÿ ïðèíñèïèàë
ìþâãå íöìàéèø åòäèðèá. Áó äþâðäÿ
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû ö÷öí õöñóñèëÿ
ìöùöì ùàäèñÿ 2012-úè èëèí 4 ìàé òàðèõèíäÿ Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí Ñÿäðëèéè
èëÿ ÁÌÒ Òÿùëöêÿñèçëèê Øóðàñûíûí òåððîðèçìÿ ãàðøû ìöáàðèçÿ ìÿñÿëÿëÿðèíÿ ùÿñð
åäèëìèø éöêñÿê ñÿâèééÿëè èúëàñûíûí êå÷èðèëìÿñè îëóá. Ñþçöýåäÿí èúëàñ òåððîðèçìÿ ãàðøû áåéíÿëõàëã ìöáàðèçÿéÿ òþùôÿ
òÿøêèë åòìÿêëÿ éàíàøû, áèð ñûðà ðåýèîíàë
ìÿñÿëÿëÿðèí ùÿðòÿðÿôëè ìöçàêèðÿñè, î
úöìëÿäÿí, Åðìÿíèñòàíûí äþâëÿò òåððîðó
ñèéàñÿòèíèí èôøà åäèëìÿñè áàõûìûíäàí
ÿëàìÿòäàð îëóá. Èúëàñûí íÿòèúÿñè îëàðàã
ãÿáóë îëóíàí ÒØ ñÿäðèíèí áÿéàíàòûíäà
Øóðà öçâëÿðè òåððîðèçìèí áöòöí íþâëÿðèíè
ïèñëÿéèá âÿ ÁÌÒ öçâö þëêÿëÿðèí ñóâåðåíëèê, ÿðàçè áöòþâëöéö âÿ ñÿðùÿäëÿðèí òîõóíóëìàçëûüû ïðèíñèïëÿðèíÿ ùþðìÿò åòìÿñèíèí çÿðóðèëèéè âÿ äèíè âÿ ìÿäÿíè ìöõòÿëèôëèéÿ ùþðìÿòèí ÿùÿìèééÿòè âóðüóëàíûá.
Öìóìèééÿòëÿ èñÿ, þòÿí 20 èëäÿí áèð
ãÿäÿð ÷îõ ìöääÿòäÿ Äàüëûã Ãàðàáàü
ìöíàãèøÿñèíèí ÿäàëÿòëè ùÿëëèíÿ çÿìèí
éàðàäàí ÷îõëó ñàéäà áåéíÿëõàëã ùöãóãè ñÿíÿäëÿð ãÿáóë îëóíóá. Áóíëàð ñûðàñûíäà ÁÌÒ Òÿùëöêÿñèçëèê Øóðàñûíûí 4
ãÿòíàìÿñèíè, ÀÒßÒ-èí, Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòûíûí, ÀØ ÏÀ-íûí, Ãîøóëìàìà ùÿðÿêàòûíûí ãÿðàð âÿ ãÿòíàìÿëÿðèíè ýþñòÿðìÿê îëàð. ßëáÿòòÿ êè, ÿðàçèëÿðèí èøüàëûíûí àðàäàí ãàëäûðûëìàñûíû,
ìÿúáóðè êþ÷êöíëÿðèí òîðïàãëàðûíà ãàéûòìàñûíû, èøüàë àëòûíäàêû òîðïàãëàðäà
éåðëÿøÿí âÿ Àçÿðáàéúàí õàëãûíà ìÿõñóñ ìàääè-ìÿäÿíèééÿò àáèäÿëÿðèíèí
äàüûäûëìàñûíûí ãàðøûñûíûí àëûíìàñûíû
òÿëÿá åäÿí áåëÿ áåéíÿëõàëã ñÿíÿäëÿðèí
ìþâúóäëóüó Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí ùÿëëè äàíûøûãëàðûíäà þëêÿìèçèí
ìþâãåéèíè ýöúëÿíäèðÿí âàúèá àìèëäèð.
Ìÿëóì îëäóüó êèìè, Àçÿðáàéúàíûí
ÿðàçè áöòþâëöéöíöí áÿðïàñû íàìèíÿ þëêÿ ðÿùáÿðëèéèíèí óüóðëó äèïëîìàòèê ýåäèøëÿðè ùàçûðêû âÿçèééÿòäÿ Åðìÿíèñòàíû
÷ûõûëìàç âÿçèééÿòäÿ ãîéóá. ×öíêè ÁÌÒ
Íèçàìíàìÿñèíèí þëêÿëÿðèí ÿðàçè áöòþâëöéö ïðèíñèïèíÿ âÿ àäû÷ÿêèëÿí òÿøêèëàòëàðûí Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñè èëÿ áàüëû ãÿòíàìÿëÿðèíÿ ÿñàñÿí êîíôëèêòèí ùÿëëè
Åðìÿíèñòàíûí ãîøóíëàðûíû èøüàë àëòûíäà
ñàõëàäûüû Àçÿðáàéúàí òîðïàãëàðûíäàí
÷ûõàðìàñûíäàí êå÷èð. Åðìÿíèñòàí äèïëîìàòèéàñûíû ÷ÿòèí äóðóìà ñàëàí äèýÿð
ìÿãàì áåéíÿëõàëã èúòèìàèééÿòèí Àçÿðáàéúàíûí ÿðàçè áöòþâëöéöíÿ îëàí äÿñòÿéèíè àðòûðìàñûäûð. Àçÿðáàéúàí òÿðÿôè Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí, Äàüëûã Ãàðàáàü
ìöíàãèøÿñèíèí ñöëù éîëó èëÿ ùÿëëè ïðîñåñè ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ þëêÿìèçèí ÿðàçè áöòþâëöéö, ñóâåðåíëèéè âÿ ñèéàñè ìöñòÿãèëëèéèíÿ
âÿ åëÿúÿ äÿ, ìöíàãèøÿíèí áó ïðèíñèïëÿð
ÿñàñûíäà ùÿëëèíÿ áåéíÿëõàëã èúòèìàèééÿòèí äÿñòÿéèíè ÿëäÿ åòìÿê ìÿãñÿäè èëÿ
äèïëîìàòèê ñÿéëÿðèíè äàâàì åòäèðèð.
ÕÎÚÀËÛ ÑÎÉÃÛÐÛÌÛÍÛÍ
ÄÖÍÉÀÄÀ ÒÀÍÛÄÛËÌÀÑÛ
Àçÿðáàéúàí äþâëÿòè èëÿ éàíàøû, ãåéðè-ùþêóìÿò òÿøêèëàòëàðû, äèàñïîð ãóðóìëàðû Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñè ùàããûíäà ýåð÷ÿêëÿðè äöíéàéà ÷àòäûðìàã éþíöíäÿ èíòåíñèâ ôÿàëèééÿò àïàðûð. Áóíóí
äà íÿòèúÿñè îëàðàã, ñîí èëëÿðäÿ ìöíàãèøÿ ùÿãèãÿòëÿðè áàðÿäÿ áåéíÿëõàëã èúòèìàèééÿòèí ìÿëóìàòëûëûã ñÿâèééÿñè äàùà
äà àðòûá âÿ áóíóí íÿòèúÿñèíäÿ ìöõòÿëèô
èíñòàíñèéàëàðäà ìöíàãèøÿíèí áó âÿ éà
äèýÿð àñïåêòëÿðèíÿ, õöñóñÿí äÿ, åðìÿíè
âÿùøèëèéèíèí ÿí áàðèç íöìóíÿëÿðèíäÿí
îëàí Õîúàëû ñîéãûðûìûíà ìöíàñèáÿò áèëäèðÿí ãÿðàðëàð ãÿáóë îëóíóð.
Àçÿðáàéúàíûí éàõûí êå÷ìèøèíèí ôàúèÿëè ñÿùèôÿëÿðèíäÿí áèðè îëàí Õîúàëû
ñîéãûðûìû õàëãûìûçà ãàðøû ÿäàëÿòñèçëèê
îëìàãëà áÿðàáÿð èíñàíëûã ÿëåéùèíÿ úèíàéÿòäèð. Áó úèíàéÿòè òþðÿäÿíëÿðèí úÿçàëàíäûðûëìàñû, àçÿðáàéúàíëûëàðà ãàðøû
éþíÿëÿí áó ñîéãûðûìû àêòû áàðÿäÿ áåéíÿëõàëã èúòèìàèééÿòèí ìÿëóìàòëàíìàñû
âÿ äöíéàäà ãÿáóë îëóíìàñû þëêÿìèç
ö÷öí ïðèíñèïèàë þíÿì äàøûéûð. Àçÿðáàéúàí ÿðàçèëÿðèíèí 20 ôàèçèíèí äöøìÿí
òàïäàüû àëòûíäà îëäóüó, áèð ìèëéîíäàí
àðòûã ñîéäàøûìûçûí ãà÷ãûí âÿ ìÿúáóðè
êþ÷êöí ùÿéàòû éàøàäûüû áèð äþâðäÿ êå÷-
ÅÐÌßÍÈÑÒÀÍ ÄÈÏËÎÌÀÒÈÊ
ÒßÇÉÈà ÃÀÐØÛÑÛÍÄÀ
Øöáùÿñèç, äàíûøûãëàð ïðîñåñèíäÿ
Àçÿðáàéúàíûí þç ìþâãåéèíè àðäûúûë ñóðÿòäÿ ìöäàôèÿ åòìÿñè èëÿ áÿðàáÿð, ìöõòÿëèô þëêÿëÿðèí, åëÿúÿ äÿ, åðìÿíè ëîááèñèíèí ýöúëö îëäóüó ÀÁØ øòàòëàðûíûí áèð-áèðèíèí àðäûíúà Õîúàëû ñîéãûðûìûíû òàíûìàñû Åðìÿíèñòàí öçÿðèíäÿ áþéöê ñèéàñè òÿçéèã ôîðìàëàøäûðûð. Åéíè çàìàíäà,
Àçÿðáàéúàíûí ùÿðòÿðÿôëè ýöúëÿíìÿñè
àìèëè äÿ íÿçÿðäÿí ãà÷ìàìàëûäûð. Áó
ýöí Àçÿðáàéúàíûí äþâëÿò áöäúÿñè Åðìÿíèñòàíûíêûíäàí 10 äÿôÿ, ùÿðáè áöäúÿñè èñÿ èøüàë÷û þëêÿíèí äþâëÿò áöäúÿñèíäÿí ÿí àçû 2 äÿôÿ ÷îõäóð. Àçÿðáàéúàí Ñèëàùëû Ãöââÿëÿðè Úÿíóáè Ãàôãàçäà
ÿí ýöúëö îðäóäóð. Àçÿðáàéúàíûí äöíéàäàêû íöôóçóíóí àðòìàñû, ùÿì÷èíèí,
áåéíÿëõàëã ìöíàñèáÿòëÿðèí êîíéóêòóðàñûíûí þëêÿìèçèí ìàðàãëàðûíà óéüóí èñòèãàìÿòäÿ äÿéèøìÿñè Åðìÿíèñòàíû äàùà
äà ÷ûõûëìàç âÿçèééÿòÿ ñàëûá.
Áåëÿëèêëÿ, ñàäàëàíàíëàðû íÿçÿðÿ àëñàã âÿ Íàçèðëÿð Êàáèíåòèíèí 2013-úö èëèí
ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôûíûí éåêóíëàðûíà
âÿ 2014-úö èëäÿ ãàðøûäà äóðàí âÿçèôÿëÿðÿ ùÿñð îëóíìóø èúëàñûíäàêû íèòãèíäÿ
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ñþçëÿðèíäÿí
äÿ ýþðöíäöéö êèìè, ìöíàãèøÿíèí ùÿëëè
éàëíûç ÿäàëÿòèí áÿðïà åäèëìÿñè éîëó èëÿ
ìöìêöíäöð: “Ñàäÿúÿ îëàðàã Åðìÿíèñòàí ÁÌÒ Òÿùëöêÿñèçëèê Øóðàñûíûí 4
ãÿòíàìÿñèíè èúðà åòìÿëèäèð, èøüàë åäèëìèø òîðïàãëàðäàí ÷ûõìàëûäûð âÿ Àçÿðáàéúàíûí ÿðàçè áöòþâëöéö áÿðïà åäèëìÿëèäèð. Ðàçûëàøìàíûí ïðèíñèïëÿðè
áóíäàí èáàðÿòäèð. Àçÿðáàéúàí ùå÷
âàõò þç òàðèõè òîðïàüûíäà èêèíúè åðìÿíè äþâëÿòèíèí éàðàäûëìàñûíà èìêàí
âåðìÿéÿúÿêäèð. Ìÿñÿëÿ Àçÿðáàéúàíûí ÿðàçè áöòþâëöéö ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ùÿëë
åäèëìÿëèäèð âÿ ùÿëë åäèëÿúÿêäèð”.
Ùöëéà ÌßÌÌßÄËÈ
“Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí
Ïðåçèäåíòè éàíûíäà Êöòëÿâè
Èíôîðìàñèéà Âàñèòÿëÿðèíèí Èíêèøàôûíà
Äþâëÿò Äÿñòÿéè Ôîíäóíóí êå÷èðäèéè
ìöñàáèãÿéÿ òÿãäèì åòìÿê ö÷öí”
7
www.yeniazerbaycan.com
05 ìàðò 2014-úö èë, ÷ÿðøÿíáÿ / ¹ 040 (4199)
Ìÿãàëÿ ÊÈÂÄÔ-íèí ìàëèééÿ äÿñòÿéè èëÿ “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí äöíéà áèðëèéèíÿ èíòåãðàñèéàñû, ðåýèîí þëêÿëÿðè âÿ äèýÿð äþâëÿòëÿðëÿ,
áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðëà ÿìÿêäàøëûüûí èíêèøàô åòäèðèëìÿñè” èñòèãàìÿòè öçðÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ëàéèùÿ ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ùàçûðëàíìûøäûð
Àçÿðáàéúàí-Èòàëèéà ÿëàãÿëÿðè èíêèøàô åäèð
Õÿáÿð âåðèëäèéè êèìè, Èòàëèéàíûí “Èë
Òåìïî” ãÿçåòèíäÿ Àçÿðáàéúàíûí
ïàéòàõòû Áàêûíûí äèíàìèê èíêèøàôû èëÿ
áàüëû ìÿãàëÿ äÿðú îëóíóá. Éàçûäà
ãåéä îëóíóð êè, Àçÿðáàéúàí Øÿðãèí
ñåùðëè àá-ùàâàñû èëÿ Ãÿðá ìöàñèðëèéèíèí áèð àðàéà ýÿëäèéè ìþùòÿøÿì áèð äèéàðäûð: “Ìöñòÿãèëëèéèíèí áÿðïàñûíäàí ñîíðà áó þëêÿäÿ íåôò ñåêòîðóíäàí ÿëäÿ åäèëÿí ýÿëèðëÿð ùåñàáûíà
ñöðÿòëè èãòèñàäè èíêèøàô ìöøàùèäÿ
îëóíìàãäàäûð. Ýåòäèêúÿ ÷è÷ÿêëÿíÿí Àçÿðáàéúàí Àâðîïàäà, åëÿúÿ
äÿ, ãëîáàë ìÿêàíäà þçöíÿìÿõñóñ
íöôóç ãàçàíìàãäàäûð”.
Ìöÿëëèô Àçÿðáàéúàíäà áèð ÷îõ ñàùÿëÿðèí, î úöìëÿäÿí, òóðèçìèí èíêèøàôûíûí äèããÿò ìÿðêÿçèíäÿ îëäóüóíó
ãåéä åäèð. Áèëäèðèëèð êè, áó ñåêòîðóí èíêèøàôûíû þëêÿíèí áöòöí ðåýèîíëàðûíäà
ùèññ åòìÿê ìöìêöíäöð. Ñîí èëëÿð òóðèñòëÿðèí èñòèðàùÿòè âÿ âàõòëàðûíû ñÿìÿðÿëè êå÷èðìÿëÿðè ö÷öí áèð ÷îõ òÿäáèðëÿð
ùÿéàòà êå÷èðèëìÿêäÿäèð. Áó áàõûìäàí, éåíè òèêèëÿí ìöàñèð ìåùìàíõàíàëàð ýþç îõøàéûð. Àçÿðáàéúàíûí áèðèíúè òèúàðÿò òÿðÿôäàøû îëàí Èòàëèéà èëÿ
òóðèçì ñàùÿñèíäÿ ÿëàãÿëÿð áþéöê
þíÿì êÿñá åäèð.
Ãîáóñòàí ãàéàëàðû öçÿðèíäÿ ëàòûíúà éàçûëìûø âÿ Áàêû éàõûíëûüûíäà Ðîìà ãîøóíëàðûíûí îëìàñûíäàí áÿùñ
åäÿí ñþçëÿðèí àøêàðëàíìàñû, ùÿì÷èíèí, ìÿøùóð èòàëéàí ñÿééàùû Ìàðêî
Ïîëîíóí Áàêûíûí íåôòëÿ çÿíýèíëèéè èëÿ
áàüëû ôèêèðëÿðè éàçûäà õöñóñè ãåéä îëóíóð.
Ñþçöýåäÿí ìÿãàëÿäÿ äÿ âóðüóëàíäûüû êèìè, ñîí èëëÿð Àçÿðáàéúàíûí
áåéíÿëõàëã ìöñòÿâèäÿ ìþâãåéè äàùà
äà ýöúëÿíèð. Áó ïðîñåñ áèð ñûðà ðåýèîíàë âÿ áåéíÿëõàëã ëàéèùÿëÿðèí
ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñèíäÿ þëêÿìèçèí
îéíàäûüû ðîëäà äà þçöíö à÷ûã
øÿêèëäÿ ýþñòÿðìÿêäÿäèð. Õöñóñèëÿ Àâðîïàíûí åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíèí òÿìèí îëóíìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ àïàðûëàí ñèéàñÿò
äöíéàíûí àïàðûúû äþâëÿòëÿðèíèí
þëêÿìèçÿ îëàí äèããÿòèíè àðòûðìàãäàäûð. Áöòöí áóíëàð þëêÿìèç ùàããûíäà ùÿãèãÿòëÿðèí äöíéàäà îáéåêòèâ øÿêèëäÿ ãàðøûëàíìàñûíà áþéöê èìêàíëàð éàðàäûð.
Áó áàõûìäàí, Àâðîïàíûí àïàðûúû
äþâëÿòëÿðèíäÿí, áöòþâëöêäÿ äöíéàíûí
ÿí áþéöê 8 þëêÿñèíäÿí áèðè îëàí Èòàëèéàíûí ìþâãåéè õöñóñèëÿ äèããÿòè úÿëá
åäèð. Öìóìèééÿòëÿ, Èòàëèéà þëêÿìèç
ö÷öí Àâðîïàäà âÿ äöíéàäà ÿí ìöùöì òÿðÿôäàøëàðäàí áèðèäèð. Þëêÿëÿðèìèç áöòöí èñòèãàìÿòëÿðäÿ, õöñóñèëÿ,
èãòèñàäèééàò ñàùÿñèíäÿ ÷îõ ôÿàë
ÿìÿêäàøëûã åäèð. Àçÿðáàéúàíäà óüóðëà ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí Èòàëèéà øèðêÿòëÿðèíèí þëêÿìèçäÿ èíôðàñòðóêòóð îáéåêòëÿðèíèí òèêèíòèñè, êÿíä òÿñÿððöôàòû, èíôîðìàñèéà-êîììóíèêàñèéà òåõíîëîýèéàëàðû, ÿòðàô ìöùèò, òóðèçì âÿ áèð ñûðà ñÿíàéå ñàùÿëÿðèíÿ ìàðàãëàðû ýåòäèêúÿ
àðòìàãäàäûð.
Áèð ñþçëÿ, þëêÿëÿð àðàñûíäà ñèéàñè,
èãòèñàäè, ìÿäÿíè, ùóìàíèòàð âÿ ïàðëàìåíòëÿðàðàñû ìöíàñèáÿòëÿð äàâàìëû
ñóðÿòäÿ èíêèøàô åòìÿêäÿäèð. Âÿ áó,
éàíâàðûí 23-äÿ Áàêûäà “ÀÑÊ Áèçíåñ
Êîíñàëòèíã” ÌÌÚ âÿ “ÌÀÄÅ Ñ.ï.À.”
øèðêÿòèíèí òÿøêèëàò÷ûëûüû èëÿ Àçÿðáàéúàí
âÿ Èòàëèéà ñàùèáêàðëàðû àðàñûíäà êå÷èðèëÿí èøýöçàð ýþðöøäÿ áèð äàùà âóðüóëàíûá. Òÿäáèðè ýèðèø ñþçö èëÿ à÷àí
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ñàùèáêàðëàð (Èøÿýþòöðÿíëÿð) Òÿøêèëàòëàðû Ìèëëè
Êîíôåäåðàñèéàñûíûí (ÀÑÊ) ïðåçèäåíòè
Ìÿììÿä Ìóñàéåâ áèëäèðèá êè, Èòàëèéà
Ðåñïóáëèêàñûíûí ìÿøùóð “ÌÀÄÅ
Ñ.ï.À.” øèðêÿòèíèí ÿìÿêäàøëàðû èëÿ
Àçÿðáàéúàí ñàùèáêàðëàðûíûí áó ýþðöøö èêè þëêÿ àðàñûíäà èøýöçàð ÿëàãÿëÿðèí èíêèøàôûíäà ìöùöì ðîë îéíàéàúàã.
Îíó äà õàòûðëàòìàã éåðèíÿ äöøÿð
êè, þòÿí èë äåêàáðûí 16-17-äÿ Áàêûäà
èãòèñàäè ÿìÿêäàøëûã öçðÿ Àçÿðáàéúàí-Èòàëèéà ùþêóìÿòëÿðàðàñû êîìèññèéàñûíûí ÛÛÛ èúëàñû êå÷èðèëèá. Èúëàñäà êîìèññèéàíûí ùÿð èêè òÿðÿôè òÿìñèë åäÿí
öçâëÿðè, íàçèðëèê âÿ èäàðÿëÿðèí íöìàéÿíäÿëÿðè èøòèðàê åäèáëÿð. Èòàëèéà òÿðÿôèíè õàðèúè èøëÿð íàçèðèíèí ìöàâèíè Ìàðòà
Äàññóíóí ñÿäðëèéè èëÿ ìöõòÿëèô íàçèðëèêëÿðèí 17 ÿìÿêäàøû, Àçÿðáàéúàí òÿðÿôèíè åíåðýåòèêà íàçèðè Íàòèã ßëèéåâèí
ñÿäðëèéè èëÿ äþâëÿò ãóðóìëàðûíûí 14
ÿìÿêäàøû òÿìñèë åäèá. Àçÿðáàéúàí
òÿðÿôèíèí íöìàéÿíäÿëÿðè èêè þëêÿ àðàñûíäà ÿëàãÿëÿðèí éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ îëäóüóíó, åíåðýåòèêà ñàùÿñèíäÿ, ùàáåëÿ, äèýÿð ñàùÿëÿðäÿ ÿìÿêäàøëûüû ýåíèøëÿíäèðìÿê ö÷öí ýåíèø ïåðñïåêòèâëÿðèí ìþâúóä îëäóüóíó âóðüóëàéûáëàð.
Ãåéä îëóíóá êè, 2013-úö èë íîéàáðûí
13-äÿ Èãòèñàäèééàò âÿ Ñÿíàéå Íàçèðëèéèíèí äÿñòÿéè èëÿ Áàêûäà Èõðàúûí âÿ Èíâåñòèñèéàëàðûí Òÿøâèãè Ôîíäó (ÀÇÏÐÎÌÎ) òÿðÿôèíäÿí Àçÿðáàéúàí-Èòàëèéà áèçíåñ ôîðóìó êå÷èðèëèá. Áèçíåñ
ôîðóìäà ùÿð èêè òÿðÿôèí ñÿíàéå, èíøààò, êîíñàëòèíã, ìàëèééÿ, èíôîðìàñèéàêîììóíèêàñèéà
òåõíîëîýèéàëàðû,
åíåðýåòèêà, èíôðàñòðóêòóð, àðõèòåêòóðà,
äèçàéí, ùèäðîåíåðýåòèêà âÿ ñ. ñàùÿëÿðäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí íöìàéÿíäÿëÿðè èøòèðàê åäèáëÿð. Åëÿ ùÿìèí âàõò ÀÇÏÐÎÌÎ èëÿ Èòàëèéàíûí Òèúàðÿòèí Òÿøâèãè
âÿ
Áåéíÿëìèëÿëëÿøäèðèëìÿñè
Àýåíòëèéè (ÛÚÅ) àðàñûíäà ãàðøûëûãëû àíëàøìà ùàããûíäà Ìåìîðàíäóì èìçàëàíûá. Î äà áèëäèðèëèá êè, Èòàëèéà Ðåñïóáëèêàñû þëêÿìèçèí ìöùöì õàðèúè òèúàðÿò òÿðÿôäàøûäûð. Àçÿðáàéúàí ãåéðèíåôò ñåêòîðóíäà Èòàëèéà èëÿ ÿìÿêäàøëûüû ýåíèøëÿíäèðìÿê íèééÿòèíäÿäèð. Èòàëèéà òÿðÿôèíèí íöìàéÿíäÿñè áèëäèðèá êè,
ùàçûðäà èêè þëêÿ àðàñûíäà ÿìÿêäàøëûüû
ýåíèøëÿíäèðìÿê ö÷öí ýåíèø èìêàíëàð
âàð. Îäóð êè, áó èñòèãàìÿòäÿ áèðýÿ
òÿäáèðëÿðè ýöúëÿíäèðìÿê ëàçûìäûð. Èòàëèéà øèðêÿòëÿðèíèí Àçÿðáàéúàíäàêû ÿñàñ
êàïèòàëà èíâåñòèñèéàëàðûíûí öìóìè
ìÿáëÿüè ùàçûðäà 47,9 ìèëéîí äîëëàð,
ñîí 10 èëäÿ 2,7 äÿôÿ ýåíèøëÿíÿí ãåéðè-íåôò ñåêòîðóíà èñÿ 65,6 ìèëéîí äîëëàð òÿøêèë åäèð. Ùàçûðäà Àçÿðáàéúàíäà
45 Èòàëèéà øèðêÿòè ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð. Áó
øèðêÿòëÿð
ñûüîðòà,
áàíê, òèúàðÿò
âÿ äèýÿð ñàùÿëÿðäÿ ÷àëûøûðëàð.
Î äà âóðüóëàíûá êè, Òðàíñ-Àäðèàòèê áîðó êÿìÿðè ëàéèùÿñèíèí ñå÷èëìÿñè åíåðæèäàøûéûúûëàðûíûí èõðàú ìàðøðóòëàðûíûí øàõÿëÿíäèðèëìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ Àçÿðáàéúàíûí àòäûüû ìöùöì
àääûìëàðäàí áèðèäèð. Áó áîðó êÿìÿðè
èëÿ Àçÿðáàéúàí ãàçû Òöðêèéÿäÿí Éóíàíûñòàí âÿ Àëáàíèéà ÿðàçèëÿðè èëÿ Àâðîïà áàçàðûíà ÷àòäûðûëàúàã. Ìöçàêèðÿëÿðèí éåêóíëàðûíà ÿñàñÿí ìöâàôèã
ïðîòîêîë òÿðòèá åäèëèá.
Áåëÿëèêëÿ, Èòàëèéà Ðåñïóáëèêàñû èëÿ
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû àðàñûíäà
ñûõ äÿðèí äîñòëóã òåëëÿðè, ýåíèø ÿìÿêäàøëûã ìöíàñèáÿòëÿðè âÿ ñòðàòåæè ÿùÿìèééÿò äàøûéàí ìþùêÿì ñèéàñè-èãòèñàäè òÿðÿôäàøëûã ìþâúóääóð. Ðåñïóáëèêàìûçûí äþâëÿò ìöñòÿãèëëèéèíè
áÿðïà åòìÿñèíäÿí ñîíðà Àâðîïà þëêÿëÿðè è÷ÿðèñèíäÿ ÿí éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ èãòèñàäè ÿìÿêäàøëûüû âÿ ñèéàñè
ìöíàñèáÿòëÿðè ýöúëÿíäèðÿí èëê äþâëÿòëÿðäÿí áèðè, ìÿùç Èòàëèéà îëóá. Õàòûðëàäàã êè, Èòàëèéà Ðåñïóáëèêàñû Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí ìöñòÿãèëëèéèíè 1 éàíâàð 1992-úè èë òàðèõèíäÿ òàíûéûá. Åéíè çàìàíäà, 8 ìàé 1992-úè
èë òàðèõèíäÿ èêè þëêÿ àðàñûíäà äèïëîìàòèê ÿëàãÿëÿð éàðàäûëûá. 1997-úè èëèí
ìàðò àéûíäà Èòàëèéà Ðåñïóáëèêàñûíûí
Àçÿðáàéúàíäà, 2003-úö èëèí äåêàáð
àéûíäà èñÿ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Èòàëèéàäà ñÿôèðëèéè òÿñèñ åäèëèá.
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû èëÿ Èòàëèéà
Ðåñïóáëèêàñû àðàñûíäà èíäèéÿäÿê 30
ñÿíÿä èìçàëàíûá. Èêè þëêÿ àðàñûíäà
ÿìÿêäàøëûã ðÿñìè ñÿôÿðëÿð ñàéÿñèíäÿ äàùà äà ìþùêÿìëÿíèá. Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí Èòàëèéà
Ðåñïóáëèêàñûíà èëê ðÿñìè ñÿôÿðè 2427 ñåíòéàáð 1997-úè èëäÿ áàø òóòóá.
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ èñÿ 2005-úè
èëèí 24-26 ôåâðàë òàðèõëÿðèíäÿ Èòàëèéàäà
ðÿñìè ñÿôÿðäÿ îëóá. Åéíè çàìàíäà, 2
èéóí 2011-úè èë òàðèõèíäÿ Èòàëèéàíûí
áèðëÿøäèðèëìÿñèíèí 150 èëëèéè ìöíàñèáÿòèëÿ, Ðîìàäà òÿøêèë åäèëìèø ðÿñìè
òÿäáèðäÿ èøòèðàê åòìÿê ìÿãñÿäèëÿ,
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ ùÿìèí þëêÿéÿ
ñÿôÿð åäèá. Îíó äà ãåéä åäÿê êè,
2013-úö èëèí 5-6 ìàðò òàðèõèíäÿ Àçÿðáàéúàíûí áèðèíúè õàíûìû, Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôîíäóíóí ïðåçèäåíòè, ÓÍÅÑÚÎíóí âÿ ÈÑÅÑÚÎ-íóí õîøìÿðàìëû ñÿôèðè Ìåùðèáàí ßëèéåâà Èòàëèéàäà ñÿôÿðäÿ îëóá âÿ “Ðîìàäà Áàêûéà ó÷óø.
Ìöàñèð Àçÿðáàéúàí èíúÿñÿíÿòè” ñÿðýèñèíèí à÷ûëûøûíäà èøòèðàê åäèá. Ãàðøûëûãëû ñÿôÿðëÿð ïàðëàìåíò âÿ ùþêóìÿò
íöìàéÿíäÿëÿðè ñÿâèééÿñèíäÿ äÿ äàâàì åòäèðèëèá.
Áöòþâëöêäÿ, áèðýÿ ÿìÿêäàøëûüà
äàèð ìöùöì ðàçûëàøìàëàðûí ÿëäÿ îëóíìàñû òÿðÿôëÿð àðàñûíäà ãàðøûëûãëû ìöíàñèáÿòëÿðèí ýöúëÿíìÿñèíÿ ÿëâåðèøëè
çÿìèí éàðàäûá. “ßñðèí ìöãàâèëÿñè”íèí
èìçàëàíìàñû âÿ Àçÿðáàéúàíûí íåôò
åùòèéàòëàðûíûí èøëÿíìÿñèíäÿ Èòàëèéà øèðêÿòëÿðèíèí òÿìñèë îëóíìàñû èñÿ þëêÿëÿð
àðàñûíäà èãòèñàäè-ñèéàñè ÿëàãÿëÿðèí
éåíè ìÿðùÿëÿäÿ èíêèøàôûíà òÿêàí âåðèá.
Åíåðæè ñàùÿñèíäÿ ÿìÿêäàøëûãëà
éàíàøû, ñèéàñè, èãòèñàäè, ñîñèàë, ùóìàíèòàð, åëìè-ìÿäÿíè, òÿùñèë, ñÿùèééÿ,
òóðèçì âÿ äèýÿð áþëìÿëÿðäÿ èíòåíñèâ
ÿëàãÿëÿðèí èíêèøàôû Èòàëèéà-Àçÿðáàéúàí
ìöíàñèáÿòëÿðèíäÿ éåíè äèíàìèêàéà
ñÿáÿá îëóá. Èòàëèéà èëÿ Àçÿðáàéúàí
èëäÿ Éóíàíûñòàí, Èòàëèéà âÿ Àëáàíèéà
ùþêóìÿòëÿðè Òðàíñ-Àäðèàòèê áîðó êÿìÿðè öçðÿ ùþêóìÿòëÿðàðàñû ñàçèø èìçàëàéûáëàð. Áèð ñþçëÿ, Èòàëèéà Àçÿðáàéúàíûí øàõÿëÿíäèðìÿ ñèéàñÿòèíè äÿñòÿêëÿéÿðÿê ðåýèîíäà èðè éàíàúàãêîììóíèêàñèéà äÿùëèçëÿðèíèí éàðàäûëìàñûíäà òÿøÿááöñ ýþñòÿðÿí ÿñàñ
äþâëÿòëÿðäÿí áèðèäèð. Âÿ ýþðöíÿí
îäóð êè, åíåðæè ÿìÿêäàøëûüû ôîðìàòû
ýÿëÿúÿêäÿ äàùà ýåíèø úîüðàôè ìèãéàñ àëàúàã. Àçÿðáàéúàíûí ìöÿëëèôè
îëäóüó, Áàêû-Òáèëèñè-ßðçóðóì (ÁÒß)
êÿìÿðèíèí úîüðàôèéàñû äàùà äà ýåíèøëÿíÿúÿê âÿ Áàëêàíëàðà ãÿäÿð óçàíàí ãàç õÿòòèíèí áèðëÿøäèðèëìÿñè íÿòèúÿñèíäÿ Àâðîïàäà ÿí íÿùÿíý ãàç
øÿáÿêÿñè éàðàíìûø îëàúàã. Éàíàúàüûí Àçÿðáàéúàíäàí Òöðêèéÿ âÿ Éóíàíûñòàíà, îðàäàí èñÿ Èòàëèéàéà, Áàëêàí éàðûìàäàñûíà âÿ áàøãà Àâðîïà
þëêÿëÿðèíÿ èõðàúû ö÷öí ðåýèîíäà ÿí èðè
ãàç ìàðøðóòó ìþâúóä îëàúàã. Åéíè
çàìàíäà, áó åíåðæè ñèñòåìè øàõÿëÿíÿðÿê Ìÿðêÿçè Àâðîïàíûí áèð ÷îõ
äþâëÿòëÿðèíè ÿùàòÿ åäÿúÿê. Éàíàúàüûí ñþçöýåäÿí ìàðøðóò öçðÿ Õÿçÿð
ùþâçÿñèíäÿí, Îðòà Øÿðãäÿí âÿ Ìÿðêÿçè Àñèéàäàí Àâðîïàéà ÷àòäûðûëìàñû
Èêè þëêÿ àðàñûíäà ýåíèø ÿìÿêäàøëûã
ìöíàñèáÿòëÿðè âÿ ñòðàòåæè ÿùÿìèééÿò äàøûéàí
ìþùêÿì ñèéàñè-èãòèñàäè òÿðÿôäàøëûã ìþâúóääóð
àðàñûíäà éàðàäûëìûø ùþêóìÿòëÿðàðàñû êîìèññèéàíûí èíòåíñèâ ôÿàëèééÿòè ùÿð èêè äþâëÿòèí ñèéàñè-èãòèñàäè
ìöíàñèáÿòëÿðèíÿ éåíè äèíàìèçì åëåìåíòëÿðè ÿëàâÿ åäèá. Ñîí èëëÿðäÿ ìþùêÿì òÿìÿëëÿð öçÿðèíäÿ äÿðèíëÿøÿí
Àçÿðáàéúàí-Èòàëèéà ÿëàãÿëÿðè þç íþâáÿñèíäÿ, èêèòÿðÿôëè ìöíàñèáÿòëÿð ÷ÿð÷èâÿñèíäÿí êÿíàðà ÷ûõàðàã Àâðîïà ðåýèîíóíó ÿùàòÿ åäÿí áþéöê ÿìÿêäàøëûã ôàçàñûíà ãÿäÿì ãîéóá. Ùÿð èêè
äþâëÿò Òðàíñ-Àâðîïà åíåðæè øÿáÿêÿñèíèí ôîðìàëàøìàñûíäà ùÿëëåäèúè ðîëà
ìàëèê îëìàãëà ñòðàòåæè ÿùÿìèééÿò
êÿñá åòìÿéÿ áàøëàéûá. Ãåéä åòäèéèìèç êèìè, Èòàëèéà Ðåñïóáëèêàñû èëÿ
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû àðàñûíäà
èãòèñàäè ìöíàñèáÿòëÿðèí ÿñàñ ïðèîðèòåòè
íåôò âÿ ãàç ñàùÿñèíäÿ ÿìÿêäàøëûãëà
áàüëûäûð. Áåëÿ êè, Áàêû-Òáèëèñè-Úåéùàí
(ÁÒÚ) êÿìÿðè èëÿ íÿãë îëóíàí íåôòèí
ÿñàñ àëûúûëàðûíäàí áèðè Èòàëèéàäûð. Ùàçûðäà Àâðîïà áàçàðëàðûíà íÿãë îëóíàí
íåôò ðåñóðñëàðûíûí áþéöê áèð ùèññÿñè
ìÿùç Èòàëèéà ëèìàíëàðû âàñèòÿñèëÿ Àâðîïà Èòòèôàãû (ÀÈ) þëêÿëÿðèíÿ ÷àòäûðûëûð. Áó
äþâëÿò þëêÿìèçÿ ìÿõñóñ íåôòèí 40 ôàèçèíè þç ÿðàçèñè èëÿ Àâðîïàéà òðàíçèò
åäèð. Èòàëèéà Àâðîïà Èòòèôàãûíäà éöêñÿê
íöôóçà ìàëèê äþâëÿò êèìè ðåýèîíäà
Àçÿðáàéúàíëà åíåðæè ñàùÿñèíäÿ
ÿìÿêäàøëûüûí
ìþùêÿìëÿíìÿñèíÿ
òþùôÿ âåðìÿñè èëÿ äèããÿòè úÿëá åäèð.
Ðÿñìè Ðîìà þç åíåðæè ñèéàñÿòèíè ùÿéàòà êå÷èðÿðêÿí Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû èëÿ óçóíìöääÿòëè âÿ äàâàìëû õàðàêòåðÿ ìàëèê ñòðàòåæè ëàéèùÿëÿðè ïðèîðèòåò êèìè ãÿáóë åäèð.
Èòàëèéà íåôòëÿ áÿðàáÿð, ãàç ðåñóðñëàðûíûí äà ÿñàñ àëûúûñûäûð. Õàòûðëàäàã
êè, ùÿëÿ 2007-úè èëèí äåêàáð àéûíäà
Àçÿðáàéúàíëà Èòàëèéà àðàñûíäà ãàç
ñåêòîðóíäà ÿìÿêäàøëûüà äàèð ïðîòîêîë èìçàëàíûá. ßëàâÿ åäÿê êè, “Øàùäÿíèç” êîíñîðñèóìó 28 èéóí 2013-úö
èëäÿ åëàí åäèá êè, “Øàùäÿíèç-2” ëàéèùÿñèíäÿí ùàñèë åäèëÿúÿê ãàç ùÿúìëÿðèíè Éóíàíûñòàí, Èòàëèéà âÿ úÿíóáøÿðãè Àâðîïàäàêû ìöøòÿðèëÿðÿ ÷àòäûðìàã ö÷öí Òðàíñ-Àäðèàòèê áîðó êÿìÿðèíè (ÒÀÏ) ñå÷èá. 13 ôåâðàë 2013-úö
íÿçÿðäÿ òóòóëóð. Ýÿëÿúÿêäÿ,
ùÿì÷èíèí, Ãàçàõûñòàíûí âÿ Òöðêìÿíèñòàíûí äà ãàç ðåñóðñëàðûíûí áó
äÿùëèçëÿ íÿãëè ìöìêöí ñàéûëûð. Áó
àìèë Èòàëèéà èëÿ Àçÿðáàéúàí àðàñûíäà
èãòèñàäè òÿìàñëàðû äÿðèíëÿøäèðìÿêëÿ
éàíàøû, ìÿùç ðåñïóáëèêàìûçûí åíåðæè
ñòðàòåýèéàñû íÿòèúÿñèíäÿ áó þëêÿíèí
äÿ ðåýèîíäà òðàíçèò äþâëÿòÿ ÷åâðèëìÿñèíÿ ñÿáÿá îëà áèëÿð. Éÿíè, Èòàëèéà
òÿêúÿ Àçÿðáàéúàí ãàçûíûí àëûúûñû äåéèë, ùÿì äÿ éàíàúàüûí äèýÿð Àâðîïà
äþâëÿòëÿðèíÿ èõðàúû ö÷öí òðàíçèò þëêÿ
ðîëóíó îéíàìûø îëàúàã. Àçÿðáàéúàí
ãàçû Àâñòðèéàéà, Áîëãàðûñòàíà, Ìàúàðûñòàíà, ùÿì äÿ áó þëêÿíèí ÿðàçèñèíäÿêè ìàðøðóòëàðëà ÷àòäûðûëàúàã. Áó
ñòðàòåæè àääûì, åéíè çàìàíäà, ðåñïóáëèêàìûçûí Àâðîïà ðåýèîíóíäà
÷îõâåêòîðëó åíåðæè ñèñòåìëÿðè éàðàòìàã ýöúöíö îðòàéà ãîéóð. Éåðè ýÿëìèøêÿí, Àçÿðáàéúàíëà Èòàëèéà àðàñûíäà èãòèñàäè ÿìÿêäàøëûã åíåðæè ðåñóðñëàðû èëÿ ìÿùäóäëàøìûð. Ãåéä îëóíäóüó êèìè, ùÿð èêè òÿðÿô íåôòäÿí êÿíàð
ñàùÿëÿðëÿ áàüëû áèð ñûðà ëàéèùÿëÿðè ìöçàêèðÿ åäèá. Èíäèéÿäÿê êå÷èðèëÿí
Àçÿðáàéúàí-Èòàëèéà áèçíåñ-ôîðóìëàðûíäà ìöçàêèðÿ îëóíàí ÿñàñ ìÿñÿëÿëÿð íåôò âÿ ãàç ñàùÿñèíäÿ ÿìÿêäàøëûãäàí áàøãà, ãåéðè-íåôò ñåêòîðóíäà
ÿìÿêäàøëûüû äà íÿçÿðäÿ òóòóð. Òÿðÿôëÿð èãòèñàäèééàòûí áèð ÷îõ ñàùÿëÿðè öçðÿ ýåíèø ÿìÿêäàøëûã ÿëàãÿëÿðèíè ýöúëÿíäèðìÿê íèééÿòèíäÿäèðëÿð.
Îíó äà áèëäèðìÿê éåðèíÿ äöøÿð êè,
ùàçûðäà ùÿð èêè þëêÿ ÷îõ ñûõ òèúàðè-èãòèñàäè ÿìÿêäàøëûüà ìàëèêäèð. Àçÿðáàéúàíûí õàðèúè òèúàðÿò äþâðèééÿñèíèí þëêÿëÿð öçðÿ ñòðóêòóðóíäà Èòàëèéà þíúöë
ñûðàëàðäà ãÿðàðëàøûá. Ìÿñÿëÿí, 2010úó èëäÿ Àçÿðáàéúàíëà Èòàëèéà àðàñûíäà
òèúàðÿò äþâðèééÿñèíèí ùÿúìè 5,3 ìèëéàðä àâðî îëóá. Èêè þëêÿ àðàñûíäà òèúàðÿò äþâðèééÿñèíèí ùÿúìè 2011-úè èëäÿ
9,6 ìèëéàðä ÀÁØ äîëëàðû òÿøêèë åäèá.
Áó ðÿãÿì Èòàëèéàíûí Àâðîïà Èòòèôàãûíà
äàõèë îëàí 11 þëêÿ èëÿ ìàëèê îëäóüó òèúàðÿò äþâðèééÿñèíäÿí äàùà éöêñÿêäèð.
Áöòþâëöêäÿ Àçÿðáàéúàíûí õàðèúè òèúàðÿò äþâðèééÿñèíäÿ èõðàúàòäà 35,2 ôàèç-
ëÿ Èòàëèéà, èäõàëäà èñÿ 16,8 ôàèçëÿ Ðóñèéà þíäÿ äóðóð. Éåðè ýÿëìèøêÿí, 2010úó èëäÿ Áàêûäà êå÷èðèëÿí áèçíåñ ôîðóìäà ùÿð 2 þëêÿíèí äþâëÿò ðÿñìèëÿðè,
êÿíä òÿñÿððöôàòû, ãèäà ñÿíàéåñè, ëîãèñòèêà, èíøààò, òèêèíòè, õèäìÿò, íÿãëèééàò, åíåðæè âÿ ñ. ñàùÿëÿðè òÿìñèë åäÿí
60-äàí ÷îõ øèðêÿòèí íöìàéÿíäÿñè èøòèðàê åäèá âÿ òÿäáèðäÿ èøýöçàð ÿëàãÿëÿðèí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè èìêàíëàðû ìöçàêèðÿ îëóíóá. Èøýöçàð ýþðöøëÿðëÿ äàâàì åòäèðèëÿí òÿäáèðèí éåêóíó îëàðàã,
Èòàëèéà Ðåñïóáëèêàñûíûí Èãòèñàäè Èíêèøàô Íàçèðëèéè èëÿ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Èãòèñàäè Èíêèøàô Íàçèðëèéè àðàñûíäà ÿìÿêäàøëûüà äàèð ñÿíÿä èìçàëàíûá. Ùÿìèí ñÿíÿääÿ èêè þëêÿ àðàñûíäà òèúàðÿòèí èíêèøàôû, èãòèñàäèééàòûí
ìöõòÿëèô ñàùÿëÿðè öçðÿ áèðýÿ ìöÿññèñÿëÿðèí éàðàäûëìàñû, Àçÿðáàéúàíäà
Èõðàúûí âÿ Èíâåñòèñèéàëàðûí Òÿøâèãè
Ôîíäó âÿ Èòàëèéàíûí Õàðèúè Òèúàðÿò
ßëàãÿëÿðè öçðÿ Ìèëëè Òÿøêèëàòû, åëÿúÿ
äÿ, ñàùèáêàðëàð àðàñûíäà ÿëàãÿëÿðèí
ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè, ãàðøûëûãëû èíâåñòèñèéàëàðûí úÿëá åäèëìÿñè âÿ ñ. ñàùÿëÿðäÿ
ÿìÿêäàøëûüûí èíêèøàôû íÿçÿðäÿ òóòóëóá. Þòÿí ìöääÿò ÿðçèíäÿ Èòàëèéàíûí
Àçÿðáàéúàíäà äàùà áèð íå÷ÿ øèðêÿòè
ôÿàëèééÿòÿ áàøëàéûá. Áó ìÿãàì þòÿí èë
íîéàáðûí 13-äÿ Áàêûäà êå÷èðèëìèø
Àçÿðáàéúàí-Èòàëèéà áèçíåñ ôîðóìóíäà
áèð äàùà âóðüóëàíûá. Ìÿëóìàò ö÷öí
áèëäèðÿê êè, ùÿð èêè þëêÿíèí øèðêÿòëÿ-
ðè àðàñûíäà
ÿëàãÿëÿðèí ãóðóëìàñû
áàõûìûíäàí áþéöê ÿùÿìèééÿò
êÿñá åäÿí ùÿìèí ôîðóìäà 130-äàí
àðòûã èòàëèéàëû èø àäàìû èøòèðàê åäèá.
Öìóìèééÿòëÿ, èòàëéàíëàð ðåñïóáëèêàìûçäà êÿíä òÿñÿððöôàòû, ãèäà ñÿíàéåñè, òóðèçì, éåéèíòè ñÿíàéåñè, õèäìÿò,
ìÿèøÿò àâàäàíëûãëàðû, ýåéèì, ìåáåë
âÿ äèýÿð ñàùÿëÿð öçðÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèðëÿð.
Éåðè ýÿëìèøêÿí, äèããÿòè ÷ÿêÿí ìÿãàìëàðäàí áèðè äÿ îíäàí èáàðÿòäèð êè,
Èòàëèéà Ðåñïóáëèêàñû ÅðìÿíèñòàíÀçÿðáàéúàí, Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíÿ äàèð äþâëÿò ñÿâèééÿñèíäÿ õöñóñè îëàðàã, Àçÿðáàéúàíûí ÿäàëÿòëè
ìþâãåéèíè äÿñòÿêëÿéèð. Ôàêòëàðà äèããÿò éåòèðÿê. Ìÿëóì îëäóüó êèìè, áèð
íå÷ÿ èë þíúÿ Ìèëëè Ìÿúëèñèí ñÿäðè Îãòàé ßñÿäîâóí áàø÷ûëûüû èëÿ Àçÿðáàéúàí ïàðëàìåíò íöìàéÿíäÿ ùåéÿòè Èòàëèéàäà ðÿñìè ñÿôÿðäÿ îëóá. Ñÿôÿð çàìàíû Ìèëëè Ìÿúëèñèí ñÿäðè Îãòàé ßñÿäîâóí èëê ðÿñìè ýþðöøö Èòàëèéà Äåïóòàòëàð Ïàëàòàñûíûí ñÿäðè Úèàíôðàíêî Ôèíè èëÿ îëóá. Ýþðöø çàìàíû Àçÿðáàéúàí
ïàðëàìåíòèíèí ñïèêåðè áèëäèðèá êè, þëêÿëÿð àðàñûíäà ñèéàñè äèàëîãóí äàâàì
åòäèðèëìÿñè áàõûìûíäàí éöêñÿê ñÿâèééÿëè ñÿôÿðëÿðèí ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè îëäóãúà âàúèáäèð. Îíóí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ,
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâ þëêÿëÿðèìèç âÿ
õàëãëàðûìûç àðàñûíäà ÿëàãÿëÿðèí äàùà
äà ìþùêÿìëÿíäèðèëìÿñèíÿ áþéöê
ÿùÿìèééÿò âåðèð.
Ùÿìèí ýþðöø çàìàíû Àçÿðáàéúàíûí íå÷ÿ èëëÿðäÿí áÿðè öçëÿøäèéè ÿí àüðûëû ïðîáëåìè-Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí, Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí
ùÿëëè èëÿ áàüëû ìÿñÿëÿ õöñóñèëÿ äèããÿò
ìÿðêÿçèíäÿ îëóá. Èòàëèéà Äåïóòàòëàð
Ïàëàòàñûíûí ñÿäðè Úèàíôðàíêî Ôèíè èñÿ
áèð äàùà þëêÿñèíèí áó ñàùÿäÿêè ìþâãåéèíè îðòàéà ãîéàðàã ãåéä åäèá:
“Àçÿðáàéúàí èêèãàò ùàãñûçëûãëà öçöçÿ ãàëûá. Ùÿì òîðïàãëàðû èøüàë îëóíóá, ùÿì äÿ áåéíÿëõàëã áèðëèê
ïðîáëåìèí ÿäàëÿòëè ùÿëëèíÿ äÿñòÿê
âåðìèð”.
ßëáÿòòÿ, áó ôàêò îíó ýþñòÿðèð êè,
Èòàëèéà òÿðÿôè áó ïðîáëåìÿ ùàãã âÿ
ÿäàëÿò ìöñòÿâèñèíäÿ ÷îõ ùÿññàñëûãëà
éàíàøûð. Õàòûðëàäàã êè, Èòàëèéà Ñåíàòû
Úÿíóáè Ãàôãàçäà âÿçèééÿòëÿ áàüëû
ãÿòíàìÿ ãÿáóë åäèá. Áó ãÿòíàìÿäÿ
Úÿíóáè Ãàôãàçäà ñöëùöí áÿðãÿðàð îëìàñûíäà, Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí ùÿëëèíäÿ þëêÿëÿðèí ÿðàçè áöòþâëöéö ïðèíñèïèíÿ áþéöê þíÿì âåðèëäèéè þç
ÿêñèíè òàïûá. Ñåíàò Éåíè Àâðîïà õàðòèéàñûíäà äà òÿñáèò îëóíäóüó êèìè, ñÿðùÿäëÿðèí òîõóíóëìàçëûüû ïðèíñèïèíÿ
óéüóí îëàðàã Àçÿðáàéúàíûí ÿðàçè áöòþâëöéöíö áèð äàùà äÿñòÿêëÿéèá. Ãÿòíàìÿäÿ áöòþâ áèð ðåýèîíóí èíêèøàôûíà
ìàíå÷èëèê òþðÿäÿí Äàüëûã Ãàðàáàü
ìöíàãèøÿñèíèí òåçëèêëÿ ñöëù éîëó èëÿ
ùÿëëèíèí Àâðîïà ìÿêàíû ö÷öí ÿùÿìèééÿòëè îëäóüóíà äèããÿò éåòèðèëèð. Áó ãÿòíàìÿ èëÿ Èòàëèéà Ñåíàòû ÅðìÿíèñòàíÀçÿðáàéúàí, Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíÿ äàèð ÁÌÒ, ÀÒßÒ âÿ Àâðîïà
Øóðàñûíûí áöòöí ãÿòíàìÿëÿðèíèí, ãÿðàðëàðûíûí òàì øÿêèëäÿ éåðèíÿ éåòèðèëìÿñèíèí òÿìèí åäèëìÿñèíèí âàúèáëèéèíè
ãåéä åäèð.
Áèð ñþçëÿ, Àçÿðáàéúàíëà Èòàëèéà
àðàñûíäà éàõûíëûüûí, ÿëàãÿëÿðèìèçèí
èíêèøàôûíà áþéöê òÿêàí âåðÿí ìÿãàìëàðûí ìþâúóäëóüóíó øÿðòëÿíäèðÿí
õåéëè ñàéäà íöìóíÿëÿð ýþñòÿðìÿê
ìöìêöíäöð. Ñåâèíäèðèúè ùàëäûð êè,
èêèòÿðÿôëè ìöíàñèáÿòëÿð ìöêÿììÿë
ùöãóãè áàçàéà ìàëèêäèð. Ãåéä åòäèéèìèç êèìè, áó âàõòà ãÿäÿð Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû èëÿ Èòàëèéà Ðåñïóáëèêàñû àðàñûíäà ìöõòÿëèô ñàùÿëÿðäÿ
ÿìÿêäàøëûüà äàèð òÿõìèíÿí 30 ñÿíÿä èìçàëàíûá. Áó èñÿ ìöíàñèáÿòëÿðèìèçèí éöêñÿëÿí õÿòëÿ èíêèøàôûíà ýåíèø çÿìèí éàðàäûð. Àçÿðáàéúàí âÿ
Èòàëèéà éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ ñèéàñè
äèàëîãóí èíêèøàô åòäèðèëìÿñèíäÿ,
èãòèñàäè ìöíàñèáÿòëÿðèí ýöúëÿíäèðèëìÿñèíäÿ ìàðàãëûäûðëàð. Ðåýèîíäà áåéíÿëõàëã ëàéèùÿëÿðèí
ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñèíäÿ àïàðûúû
ðîë îéíàéàí Àçÿðáàéúàíûí
Àâðîïàíûí åòèáàðëû ñòðàòåæè òÿðÿôäàøûíà ÷åâðèëìÿñè Èòàëèéà
òÿðÿôèíäÿí äÿ éöêñÿê äÿéÿðëÿíäèðèëèð.
Àçÿðáàéúàíëà Èòàëèéà áèð ñûðà
áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàð ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ âÿ åëÿúÿ äÿ, îíëàðûí ïàðëàìåíò àññàìáëåéàëàðû ñÿâèééÿñèíäÿ
ãàðøûëûãëû ôàéäàëû ÿìÿêäàøëûã åäèðëÿð
âÿ áó ÿìÿêäàøëûüû ýÿëÿúÿêäÿ äàùà
äà äÿðèíëÿøäèðìÿê ìÿãñÿäÿóéüóí
ùåñàá îëóíóð. Öìóìèééÿòëÿ, ùàçûðäà
èêè þëêÿíèí ãàíóíâåðèúèëèê îðãàíëàðû
àðàñûíäà ÿëàãÿëÿð äÿ éöêñÿëÿí õÿòëÿ
èíêèøàô åòìÿêäÿäèð. Ãåéä åäÿê êè,
Èòàëèéà Ñåíàòûíäà Àçÿðáàéúàí öçðÿ
äîñòëóã ãðóïóíà îëàí äèããÿòèí âÿ ìàðàüûí àðòìàñûíûí øàùèäè îëóðóã. Ñåíàò
öçðÿ äîñòëóã ãðóïóíóí ñàéû 32 íÿôÿðäÿí èáàðÿòäèð.
Èòàëèéà Àâðîïà Èòòèôàãûíäà äà ñþç
ñàùèáëÿðèíäÿí áèðèäèð. 2006-úû èëèí íîéàáð àéûíäà Àçÿðáàéúàí âÿ Àâðîïà Èòòèôàãû àðàñûíäà ãÿáóë åäèëìèø Ôÿàëèééÿò Ïëàíû âÿ 2009-úó èëèí ìàðò àéûíäà
Àâðîïà Èòòèôàãû Øóðàñûíûí Øÿðã Òÿðÿôäàøëûüû ùàããûíäà áÿéàííàìÿñè ñòðàòåæè ïðèîðèòåòëÿðèìèç ñûðàñûíäàäûð âÿ áó
áàõûìäàí, Àçÿðáàéúàí Àâðîïà Èòòèôàãûíûí öçâö îëàí þëêÿëÿðëÿ, î úöìëÿäÿí, Èòàëèéà èëÿ äàùà ñûõ ÿìÿêäàøëûã
åòìÿéÿ âÿ îíóí Àâðîïà Èòòèôàãûíà èíòåãðàñèéà òÿúðöáÿñèíäÿí ôàéäàëàíìàüà ìàðàãëûäûð. Ãåéä îëóíìàëûäûð êè,
ùÿãèãÿòÿí, Èòàëèéà çÿíýèí ìÿäÿíèééÿòÿ, áþéöê äþâëÿò÷èëèê òàðèõèíÿ, ýöúëö
èãòèñàäèééàòà, äöíéà ñèéàñÿòèíäÿ þçöíÿìÿõñóñ éåðÿ ìàëèê îëàí áèð þëêÿ êèìè ùÿìèøÿ ìöùöì ìàðàã êÿñá åäèð.
Àçÿðáàéúàíäà äà áó þëêÿéÿ õöñóñè
ìàðàã ìþâúóääóð. Ñèéàñè âÿ èãòèñàäè
úÿùÿòäÿí äÿ ìàðàãëàðûìûçûí öñò-öñòÿ
äöøäöéö ìÿãàìëàð ÷îõäóð. Èòàëèéàíûí
èø àäàìëàðû, øèðêÿòëÿðè, Àçÿðáàéúàí èãòèñàäèééàòûíà ñÿðìàéÿ ãîéóëóøó ùÿéàòà êå÷èðèð, Õÿçÿðèí êàðáîùèäðîýåí
åùòèéàòëàðûíûí èñòèñìàðûíäà éàõûíäàí
èøòèðàê åäèðëÿð. Àçÿðáàéúàíûí õàðèúè
ñèéàñÿòèíèí áàøëûúà ïðèîðèòåòëÿðèíäÿí
îëàí Àâðîïà âÿ Àâðîàòëàíòèê ãóðóìëàðà èíòåãðàñèéà, î úöìëÿäÿí, Àâðîïà Èòòèôàãû èëÿ ÿëàãÿëÿðèí ýöúëÿíäèðèëìÿñè,
åëÿúÿ äÿ, Àçÿðáàéúàíûí Öìóìäöíéà
Òèúàðÿò Òÿøêèëàòûíà öçâ îëìàñû ïðîñåñèíäÿ Èòàëèéàíûí þëêÿìèçÿ äÿñòÿéè
øöáùÿ äîüóðìóð. Õöñóñèëÿ, Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí, Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí áåéíÿëõàëã ùöãóã íîðìàëàðû âÿ ïðèíñèïëÿðèíÿ óéüóí øÿêèëäÿ
ùÿëëè èëÿ áàüëû Àçÿðáàéúàíûí ÿäàëÿòëè
ìþâãåéèíèí Èòàëèéà òÿðÿôèíäÿí äÿñòÿêëÿíìÿñè ïðîñåñÿ þç ìöñáÿò òÿñèðèíè
ýþñòÿðÿúÿê.
Íàäèð ÀÇßÐÈ
http://www.yeniazerbaycan.com
Àçÿðáàéúàíûí äþâëÿò ìöñòÿãèëëèéè Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí ìèëëè ñÿðâÿòèäèð
“Áàùàð Ñåâèíúëÿðè” ùÿäèééÿ êàìïàíèéàñû!
10
Ìîáèë òåëåôîíó ùÿäèééÿ!
ßçèç îõóúóëàð!
“Éåíè Àçÿðáàéúàí” ãÿçåòè “Íàð Ìîáèëå” ìîáèë îïåðàòîðó èëÿ áèðýÿ “Áàùàð Ñåâèíúëÿðè” àäëû ùÿäèééÿ êàìïàíèéàñûíà ñòàðò âåðèð.
Êàìïàíèéàíûí ñîíóíäà Ñèçèí 10 ÿäÿä ìîáèë òåëåôîíäàí áèðèíÿ ñàùèá îëìàã øàíñûíûç âàðäûð. Áóíóí ö÷öí, ñàäÿúÿ, àøàüûäàêû ïðîñåäóðà
ÿìÿë åòìÿíèç éåòÿðëèäèð.
Ôåâðàëûí 20-äÿí åòèáàðÿí ãÿçåòèìèçèí ñîíóíúó ñÿùèôÿñèíäÿ, ñîë éóõàðû êöíúäÿ éåðëÿøÿí êóïîíëàðû (01-äÿí 20-äÿê) ñÿëèãÿ èëÿ êÿñèá, òîïëàéûí. Ìàðòûí ñîíóíäà òîïëàäûüûíûç ùÿìèí 20 ÿäÿä êóïîíó çÿðôèí è÷ÿðèñèíÿ ãîéóá ïî÷ò âàñèòÿñè èëÿ ðåäàêñèéàéà ýþíäÿðèí. Êóïîíëàð éàëíûç
âÿ éàëíûç ìÿòáóàò éàéûìû øèðêÿòëÿðèíèí êþøêëÿðèíäÿí àëûíìûø ãÿçåòëÿðäÿí êÿñèëìÿëèäèðëÿð. Áó çàìàí çÿðôèí è÷èíÿ, ùÿì÷èíèí, êóïîíëàðûí ñàéû
ãÿäÿð éàéûì øèðêÿòëÿðè òÿðÿôèíäÿí ãÿçåòÿ âóðóëàí óéüóí øòàìïëàðû äà
êÿñèá ãîéìàüû óíóòìàéûí.
Àïðåëèí èëê ùÿôòÿñèíäÿ “Éåíè Àçÿðáàéúàí” ãÿçåòèíèí ðåäàêñèéàñûíäà çÿðôëÿðèí ÷ÿêèëèø ìÿðàñèìè êå÷èðèëÿúÿê âÿ ìîáèë òåëåôîíëàðû ãàçàíìûø
îõóúóëàðûìûçûí àäëàðû à÷ûãëàíàúàã.
Êóïîíëàðû òîïëàìàüà òÿëÿñèí!
Ìîáèë òåëåôîíà ñàùèá îëìàã øàíñûíûçû ÿëäÿí âåðìÿéèí!
Õà÷ìàç ðàéîíóíäà òèáá
ìÿíòÿãÿñèíèí òèêèëìÿñèíÿ äàèð
ãðàíò ìöãàâèëÿñè èìçàëàíûá
“Àçåðúåëë”äÿí òÿëÿáÿëÿðÿ äÿñòÿê
Òÿëÿáÿ âÿ ìÿçóíëàð ö÷öí ùÿð èë þëêÿìèçäÿ êå÷èðèëÿí ÿìÿê
éàðìàêàëàðûíäà
âÿ
ñÿðýèëÿðäÿ ôÿàë èøòèðàê
åäÿí “Àçåðúåëë” áó äÿôÿ äÿ ÿíÿíÿñèíÿ ñàäèã
ãàëàðàã, “ÀÄÀ” Óíèâåðñèòåòèíäÿ êå÷èðèëÿí
Êàðéåðà Ñÿðýèñèíäÿ
èøòèðàê åäèá. 50-éÿ éàõûí øèðêÿò, ùîëäèíã âÿ áàíêûí òÿìñèë îëóíäóüó Êàðéåðà Ñÿðýèñè àðòûã ö÷öíúö èëäèð êè, òÿøêèë îëóíóð. Òÿäáèðèí êå÷èðèëìÿñèíèí ÿñàñ
ìÿãñÿäè èñòåäàäëû ýÿíúëÿðèí êàðéåðà ãóðìàñûíà, èëê èø éåðèíè òàïìàñûíà éàðäûì÷û îëìàãäûð.
Øèðêÿòäÿí âåðèëÿí ìÿëóìàòäà ãåéä îëóíóð êè, ÿìÿê ñÿðýèñèíäÿ “Àçåðúåëë”èí àéðûúà
ñòåíäè íöìàéèø îëóíóá. Øèðêÿòèí íöìàéÿíäÿëÿðè “Àçåðúåëë”äÿ èøÿ ãÿáóë îëóíìàã àðçóñóíäà îëàí ìÿçóíëàð ö÷öí èíôîðìàñèéà ñåññèéàëàðû òÿøêèë åäèáëÿð. Åéíè çàìàíäà, óíèâåðñèòåò ìÿçóíëàðûíà “Àçåðúåëë”äÿ âàêàíò
éåðëÿð ùàããûíäà äà ìÿëóìàò âåðèëèá. Ìÿëóìàòäà äàùà ñîíðà ãåéä îëóíóð êè, “Àçåðúåëë
Òåëåêîì” ÌÌÚ þç ôÿàëèééÿòè áîéóíúà äàèì
ýÿíúëÿðèí èíêèøàôûíà
éþíÿëÿí ëàéèùÿëÿð ùÿéàòà êå÷èðèð. Øèðêÿòèí
åëàí åòäèéè Òÿãàöä
Ïðîãðàìû ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ
Àçÿðáàéúàíûí àëè òÿùñèë
ìöÿññèñÿëÿðèíäÿ òÿùñèë
àëàí ãàáèëèééÿòëè ýÿíúëÿðèìèç “Àçåðúåëë”äÿí
ÿëàâÿ òÿãàöä àëûðëàð.
Åéíè çàìàíäà, “Àçåðúåëë”èí ùÿéàòà êå÷èðèäèéè ñîñèàë ëàéèùÿëÿðèí
áþéöê áèð ãèñìè òÿùñèëëÿ áàüëûäûð. 2013-úö èëäÿ “Àçåðúåëë” þëêÿäÿ ñîñèàë ëàéèùÿëÿðèí ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè ö÷öí 0,4 ìèëéîí ìàíàò, 17 èë
ÿðçèíäÿ èñÿ òÿãðèáÿí 14 ìèëéîí ìàíàò ùÿúìèíäÿ âÿñàèò ñÿðô åäèá. 2008-úè èëäÿí áÿðè
108 íÿôÿð ýÿíú “Àçåðúåëë”èí òÿãàöä âÿ òÿúðöáÿ ïðîãðàìëàðûíäà èøòèðàê åäèá, îíëàðäàí
9-ó èøÿ ãÿáóë îëóíóá. Ùÿì÷èíèí, “Àçåðúåëë”
àïàðûúû óíèâåðñèòåòëÿðëÿ ÿìÿêäàøëûã åäèð, áó
òÿùñèë îúàãëàðûíûí ìàääè-òåõíèêè áàçàñûíûí
ýöúëÿíäèðèëìÿñèíÿ äÿ éàðäûì ýþñòÿðèð. Ìÿùç
“Àçåðúåëë”èí òÿøÿááöñö âÿ äÿñòÿéè èëÿ Ãàôãàç Óíèâåðñèòåòèíäÿ èëê äÿôÿ îëàðàã 4Ý ëàáîðàòîðèéàñû ãóðàøäûðûëûá.
Ñÿëèì ËÎÜÌÀÍÎÜËÓ
Ìàðòûí 4-äÿ Éàïîíèéà ùþêóìÿòèíèí “Îò Êþêëÿðè âÿ Èíñàí Òÿùëöêÿñèçëèéè Ãðàíò Éàðäûìû Ïðîãðàìû” ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ “Õà÷ìàç ðàéîíóíóí Ùöëþâëö
êÿíäèíäÿ òèáá ìÿíòÿãÿñèíèí òèêèíòèñè” ëàéèùÿñè
öçðÿ ãðàíò ìöãàâèëÿñèíèí
èìçàëàíìàñû ìÿðàñèìè êå÷èðèëèá.
ÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, Õà÷ìàç ðàéîí Èúðà Ùàêèìèééÿòèíäÿ êå÷èðèëìèø ìÿðàñèìäÿ ãðàíò ñàçèøèíè Éàïîíèéàíûí þëêÿìèçäÿêè ñÿôèðè Òñóãóî Òàêàùàøè âÿ Àçÿðáàéúàí
òÿðÿôäÿí “Ëèðà Ýÿíú Èñòåäàäëàð Úÿìèééÿòè” èúòèìàè áèðëèéèíèí ñÿäðè Ëàëÿ Àáûøîâà èìçàëàéûáëàð.
Ñÿôèð Òñóãóî Òàêàùàøè áèëäèðèá êè, ëàéèùÿíèí ÿñàñ
ìÿãñÿäè Ùöëþâëö êÿíäèíäÿ éåíè òèáá ìÿíòÿãÿñè òèêìÿêëÿ
ùÿìèí êÿíäèí âÿ îíà ãîíøó îëàí äèýÿð éàøàéûø ìÿíòÿãÿñèíèí ñàêèíëÿðèíÿ ýþñòÿðèëÿí òèááè õèäìÿòèí êåéôèééÿòèíè
äàùà äà éàõøûëàøäûðìàãäàí èáàðÿòäèð. Äÿéÿðè 120 ìèí
506 ÀÁØ äîëëàðû òÿøêèë åäÿí ìÿíòÿãÿ 19 ìèíÿ éàõûí ñàêèíÿ õèäìÿò ýþñòÿðÿúÿê.
Äèïëîìàò ãåéä åäèá êè, Éàïîíèéà ùþêóìÿòè èëÿ èìçàëàíìûø ñàçèø ÿñàñûíäà áóíäàí ÿââÿë Õà÷ìàç ðàéîíóíóí
Íèéàçàáàä êÿíäèíäÿ äÿ òèáá ìÿíòÿãÿñè òèêèëÿðÿê éåðëè ñàêèíëÿðèí èñòèôàäÿñèíÿ âåðèëèá.
Ìöñàâàòäàõèëè ìöáàðèçÿäÿ éåíè ìÿðùÿëÿ Èñà Ãÿìáÿð Àðèô Ùàúûëûéà ìöùàðèáÿ åëàí åäèð
Ìöñàâàò Ïàðòèéàñûíûí äÿôÿëÿðëÿ
“òÿõèðÿ” ñàëûíàí ãóðóëòàéûíûí
ìàé àéûíäà áàø òóòìà åùòèìàëûíûí ýöíäÿìÿ ýÿëìÿñè
ïàðòèéà ñÿäðè Èñà Ãÿìáÿðèí
ïîñòóíà ýþç äèêìèø âÿ èëëÿðäèð êè, áó àðçó èëÿ éàøàéàí ôóíêñèîíåðëÿðèí éåíèäÿí ïàðòèéàäàõèëè ãðóïëàøìàëàðà áþëöíÿðÿê ñàâàøà
áàøëàìàñûíà ñÿáÿá îëóá.
Ãóðóëòàéëà áàüëû âàõòûí à÷ûãëàíìàñû “Ìöñàâàò” íöìàéÿíäÿëÿðèíè áèð íå÷ÿ úÿáùÿéÿ áþëöá.
Áÿçèëÿðè áó ìÿñÿëÿäÿ ýþçëÿìÿ
ìþâãåéè ñå÷ÿðÿê ùÿëÿëèê ïðîñåñëÿðÿ ìöíàñèáÿò áèëäèðìÿñÿëÿð äÿ, ãóðóëòàéûí êå÷èðèëìÿñèíäÿ ìàðàãëû îëàí áèð ñûðà ôóíêñèîíåðëÿð à÷ûã øÿêèëäÿ Èñà Ãÿìáÿðèí
ðÿùáÿðëèêäÿí ýåòìÿéèíèí ëàáöäëöéöíö
îðòàéà ãîéóðëàð.
Òÿáèè êè, ðàäèêàë äöøÿðýÿíèí ÿêñÿð
íöìàéÿíäÿëÿðè È.Ãÿìáÿðèí “Ìöñàâàò” ðÿùáÿðëèéèíäÿí ýåäèøè èëÿ ïàðòèéàäàí èñòåôàëàðûí îëàúàüûíû âÿ ñÿäð ïîñòóíà èääèàëû îëàí øÿõñëÿðèí ëîêàë ìöáàðèçÿñè íÿòèúÿñèíäÿ áó òÿøêèëàòûí äà
ðàäèêàë äöøÿðýÿíèí úûðòäàí ïàðòèéàëàðûíà áþëöíÿúÿéèíè èñòèñíà åòìèðëÿð.
Áóíóíëà áåëÿ, ïðîñåñèí ýåäèøè ýþñòÿðèð êè, È.Ãÿìáÿðèí þç ïîñòóíäà ãàëìàñû ïåðñïåêòèâè îëäóãúà àøàüûäûð. ×öíêè ùÿëÿ ãóðóëòàéûí êå÷èðèëìÿñèíÿ áèð
íå÷ÿ àéûí ãàëìàñûíà áàõìàéàðàã,
äàõèëè ìöáàðèçÿéÿ ñòàðò âåðÿí ðàäèêàë
ìöõàëèôÿò ïàðòèéàëàðûíûí íöìàéÿíäÿëÿðè äöøÿðýÿíèí íÿçàðÿòèíäÿ îëàí ÊÈÂëÿðäÿ à÷ûã ìöáàðèçÿéÿ áàøëàéûáëàð.
Ùÿòòà áó ìöáàðèçÿäÿ þíÿ êå÷ìÿê èñòÿéÿí áÿçè ôóíêñèîíåðëÿð È.Ãÿìáÿðèí
ïàðòèéà ðÿùáÿðè îëäóüó äþâðäÿêè óüóðñóçëóãëàðûíû þçëÿðèíÿ “òðàìïëèí” ñå÷äèêëÿðèíè à÷ûã-àøêàð áöðóçÿ âåðèðëÿð.
Ìàðàãëûäûð êè, äöíÿíÿ ãÿäÿð È.Ãÿìáÿðè þçëÿðèíèí “ÿâÿçîëóíìàç ëèäåðè”
àäëàíäûðàíëàð áó ýöí íÿçàðÿòëÿðèíäÿ
îëàí ìÿòáó îðãàíäà È.Ãÿìáÿðäÿí
“ùàëàëëûã” èñòÿéèðëÿð, ùÿòòà îíóí éåíèäÿí íàìèçÿä îëà áèëìÿ åùòèìàëûíûí
öñòöíäÿí õÿòò ÷ÿêèðëÿð. Áó èñÿ î äåìÿêäèð êè, È.Ãÿìáÿðè éåíèäÿí ñÿäð
ÊÈÂ-ëÿðäÿ ìöòÿìàäè îëàðàã
“Ìöñàâàò” ñÿäðèíèí “íàìèçÿäè” ùàããûíäà ôèêèðëÿðèí ñÿñëÿíìÿñè íþâáÿòè áèð ôàêòû
îðòàéà ãîéóð. Áåëÿ êè,
È.Ãÿìáÿð äÿðê åäèð êè,
îíóí êðåñëîñóíà èääèàëû îëàí Àðèô Ùàúûëûíûí
ãàðøûñûíà åëÿ áèð íàìèçÿäëÿ ÷ûõìàëûäûð êè, ñå÷êèäÿ èñòèñíàñûç îëàðàã ãàëèáèééÿò ÿëäÿ åòñèí. Áóíóí
ö÷öíñÿ ýþðöíäöéö êèìè, àðòûã ïðîñåñÿ ñòàðò âåðèëèá.
Éÿíè, ïàðòèéà äàõèëèíäÿ áèð íå÷ÿ øÿõñèí áèðáèðëÿðèíÿ ãàðøû êàìïàíèéà àïàðìàñû, ïàðòèéàíûí
ýÿíúëÿð òÿøêèëàòû äàõèëèíäÿêè ãàðøûäóðìàëàð ýþñòÿðèð êè, íöôóç
ñàâàøû îëäóãúà ýÿðýèíëÿøèá. Äèýÿð òÿðÿôäÿí, È.Ãÿìáÿðèí þçö äÿ ïàðòèéà
ñÿäðëèéèíäÿí ýåòìÿñèíèí àðäûíäàí ñèòóàñèéàíûí ùàíñû òðàéåêòîðèéà öçðÿ èíêèøàô åäÿúÿéèíè ìöÿééÿíëÿøäèðÿ áèëìÿéèá. Ýþðöíÿí îäóð êè, áèð ìöääÿòäÿí ñîíðà êå÷ìèø ñÿäðÿ ÷åâðèëÿúÿê
È.Ãÿìáÿð äÿ ùÿëÿëèê ùàíñû ãðóïëàøìàíûí îíóí ýÿëÿúÿéèíÿ òÿìèíàò âåðÿúÿéèíè äÿãèãëÿøäèðìÿéèá. Áó ñÿáÿáäÿí
äÿ ìÿòáóàòäà ãðóïëàøìà ðÿùáÿðëÿðè
ñÿâèééÿñèíäÿ ýåäÿí ìöáàðèçÿíè ñàäÿúÿ èçëÿìÿê ìÿúáóðèééÿòèíäÿ ãàëàí
È.Ãÿìáÿð ùàíñû ãðóïëàøìàíûí þíÿ ÷ûõàúàüûíû ýþçëÿéèð. Áó, ìöÿééÿíëÿøÿúÿéè òÿãäèðäÿ î, ùÿìèí ãðóïëàøìàíûí
èðàäÿñèíÿ òàáå îëàúàã.
Àììà åëÿ íàìèçÿäëÿð äÿ âàð êè,
ùÿòòà È.Ãÿìáÿðèí ñå÷èì åäÿúÿéè òÿãäèðäÿ áåëÿ “ìåéäàíû” áîø áóðàõìàéàúàãëàðûíû áèëäèðèðëÿð. Ìÿñÿëÿí, “Ìöñàâàò” áàøãàíëûüûíà èääèàëûëàðäàí Ñÿõàâÿò ßëèñîé áèëäèðèá êè, êèìÿñÿ ýöçÿøòÿ
ýåòìÿéè äöøöíìöð. Ùÿòòà Èñà Ãÿìáÿðèí þçöíöí íàìèçÿäëèéè îëñà áåëÿ, Ñÿõàâÿò ßëèñîé íàìèçÿäëèéèíè âåðìÿê íèééÿòèíäÿäèð.
Ýþðöíäöéö êèìè, Ìöñàâàò Ïàðòèéàñûíäà áàø âåðÿíëÿð íþâáÿòè äÿôÿ òÿñäèã
åäèð êè, ðàäèêàë ìöõàëèôÿò ïàðòèéàëàðû
øÿõñè ìàðàãëàðûí õèäìÿò÷èñèäèð.
Ùàçûðêè ñÿäð ïîòåíñèàë ðÿãèáèíÿ ãàðøû áöòöí
ïàðòèéàäàõèëè ãðóïëàøìàëàðû ñÿôÿðáÿð åäèá
ïîñòóíäà ýþðìÿê ö÷öí èñðàð åäÿíëÿðÿ
èíäèäÿí ìÿüëóáèééÿò ùÿçì åòäèðèëèð.
Áöòöí áó ïðîñåñëÿðèí ôîíóíäà èñÿ
È.Ãÿìáÿðèí ñöêóòà ãÿðã îëìàñû àðòûã
óçóí ìöääÿòäèð êè, “Ìöñàâàò” ñÿäðèíèí áó èñòèãàìÿòäÿ èíêèøàô åäÿí ïðîñåñëÿðÿ òÿñèð èìêàíûíû èòèðìÿñèíäÿí
õÿáÿð âåðèð. Ùÿëÿ áèð íå÷ÿ èë þíúÿ
ïàðòèéàñûíäà èñòåôàëàðûí òöüéàí åòäèéè
äþâðäÿ îíóí ãðóïëàøìàëàðûí ÿëèíäÿ
àúèç ãàëäûüû âÿ þç òÿñèð èìêàíëàðûíû
èòèðìÿñè áÿëëè îëìóøäó. Èíäèêè ùàëäà
èñÿ ãðóïëàøìàëàð àðàñûíäàêû ãàëìàãàëûí éåíèäÿí àëîâëàíìàñû, ñàäÿúÿ
“Ìöñàâàò”ûí ãóðóëòàéûíäàí ãàáàã éåíè áèð ïàð÷àëàíìà òÿùëöêÿñèíèí äÿ
éàðàíìàñûíäàí õÿáÿð âåðèð. ßñëèíäÿ,
áó ïàð÷àëàíìà ãóðóëòàéäàí ñîíðà
ãà÷ûëìàçäûð. Éÿíè, ùÿð ùàíñû ãðóïëàøìàíûí ãàëèáèééÿòè íÿòèúÿñèíäÿ ìÿüëóá òÿðÿô ùÿìèí êîìàíäàéëà èøëÿìÿê
èñòÿìÿéÿúÿê. Áåëÿ îëàí ùàëäà èñÿ ùÿìèí ãðóïóí ïàðòèéàíû òÿðê åòìÿñè ëàáöä îëàúàã...
Áóíóíëà éàíàøû, È.Ãÿìáÿð ùÿì äÿ
éåíèäÿí þç ïîñòóíäà ãàëìàñûíûí
ìöìêöíñöçëöéöíö äÿðê åòñÿ äÿ àñàí
øÿêèëäÿ êðåñëîñóíó òÿùâèë âåðìÿê íèééÿòèíäÿ äåéèë. Ìÿùç áó ñÿáÿáäÿíäèð êè,
áèð ñûðà ìöàâèíëÿð ùÿëÿ äÿ ñå÷êèäÿ èøòèðàêëà áàüëû ãåéðè-ìöÿééÿíëèê éàøàéûðëàð. Áóíäàí áàøãà, È.Ãÿìáÿðÿ éàõûí
Òÿñèñ÷è
Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû
Áàø ðåäàêòîð:
Ùèêìÿò ÁÀÁÀÎÜËÓ
www.yeniazerbaycan.com
ìàèë@yeniazerbaycan.úîì
Öíâàí: Áàêû - AZ-1000, Öçåéèð Ùàúûáÿéîâ - 66
Òåëåôîíëàð:
498-78-03, 498-82-21
498-81-24, 498-19-84
Ïÿðâèç ÑÀÄÀÉÎÜËÓ
Ôöçóëèäÿ ÿùàëènèn òèááè ìöàéènÿñè
óüóðëà äàâàì åòäèðèëèð
Ïðåçèäånò Èëùàì ßëèéåâèn
òàïøûðûüûnà ÿñàñÿn, ðåñïóáëèêàìûçûn ùÿð éåðènäÿ îëäóüó êèìè,
Ôöçóëè ðàéînónäà äà ÿùàëènèn
òèááè ìöàéènÿäÿn êå÷èðèëìÿñè
óüóðëà äàâàì åòäèðèëèð.
ÀçÿðÒÀú õÿáÿð âåðèð êè, ðàéînäà áó ìÿãñÿäëÿ õöñóñè êîìèññèéà éàðàäûëûá, òèáá îúàãëàðûnäà èø ãðàôèêè òÿðòèá åäèëèá.
Ðàéîn ìÿðêÿçè õÿñòÿõànàñûnûn áàø ùÿêèìè Ñîëòàn ßëèéåâ
ÀçÿðÒÀú-à áèëäèðèá êè, ñàêènëÿð
ìÿðêÿçè õÿñòÿõànà èëÿ éànàøû,
Ùîðàäèç, ßùìÿäáÿéëè âÿ Ãàéûäûø
õÿñòÿõànàëàðûnäà, ùÿì÷ènèn Ôöçóëè òèáá ìÿðêÿçènäÿ ìöàéènÿäÿn êå÷èðèëèð. Ãðàôèêÿ ÿñàñÿn, èëêèn îëàðàã ðàéînón èäàðÿ âÿ ìöÿññèñÿëÿðènäÿ, òÿùñèë îúàãëàðûnäà
÷àëûøànëàð ìöàéènÿ îëónóðëàð.
Ñÿééàð ùÿêèì áðèãàäàëàðû èñÿ
ìöàéènÿéÿ ýÿëìÿê èìêànû îëìàéàn ñàêènëÿðÿ éåðëÿðäÿ õèäìÿò
ýþñòÿðèðëÿð. Ôåâðàëûn 17-äÿn ènäè-
éÿäÿê 9500 ñàêèn òèááè
ìöàéènÿäÿn êå÷èðèëèá.
Înëàðäàn 119 nÿôÿðè ìÿðêÿçè ðàéîn õÿñòÿõànàñûnäà ñòàñèînàð ìöàëèúÿéÿ
úÿëá åäèëèá, 37 nÿôÿð èñÿ
ðåñïóáëèêànûn èõòèñàñëàøìûø õÿñòÿõànàëàðûnà ýþnäÿðèëèá. Ñàêènëÿð äàùà
÷îõ áþéðÿê, öðÿê-äàìàð,
ãàn òÿçéèãè, øÿêÿðëè äèàáåò âÿ ðåâìàòèê õÿñòÿëèêëÿðäÿn
ÿçèééÿò ÷ÿêäèêëÿðènè áèëäèðèðëÿð.
Ùîðàäèç øÿùÿð õÿñòÿõànàñûnäà òèááè ìöàéènÿäÿn êå÷ÿn ðàéîn âåðýèëÿð øþáÿñènèn ìöäèðè
Ðÿøàä Ùàúûéåâ ÀçÿðÒÀú-à ìöñàùèáÿñènäÿ äåéèá êè, ñîn èëëÿð þëêÿìèçäÿ ýåäÿn èãòèñàäè òÿðÿããè
áöòön ñîñèàë ñàùÿëÿð êèìè, ñÿùèééÿnèn äÿ ènêèøàôûnà ýöúëö òÿêàn
âåðèá. Ùÿð áèð ðåýèînäà ìöàñèð
ñòànäàðòëàðà úàâàá âåðÿn ñÿùèééÿ ìöÿññèñÿëÿðè ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð. Ïðåçèäånò Èëùàì ßëèéåâèn òàï-
øûðûüûnà ÿñàñÿn, áöòön þëêÿ âÿòÿnäàøëàðûnûn òèááè ìöàéènÿéÿ
úÿëá åäèëìÿñè ÿùàëènèn ñàüëàìëûüûnà ýþñòÿðèëÿn äèããÿò âÿ ãàéüûnûn äàùà áèð áàðèç nöìónÿñèäèð.
Ìöàéènÿäÿn êå÷ÿn ðàéîn ñàêènëÿðè Ðàçè Áåùáóäîâ âÿ Çèéàäõàn Ñÿôÿðîâ ÿùàëènèn ñàüëàìëûüûnûn åòèáàðëû øÿêèëäÿ ãîðónìàñûnäà ìöùöì ÿùÿìèééÿò êÿñá åäÿn
ùóìànèòàð àêñèéànû éöêñÿê ãèéìÿòëÿnäèðèá, áónà ýþðÿ Ïðåçèäånò Èëùàì ßëèéåâÿ ìènnÿòäàðëûãëàðûnà áèëäèðèáëÿð.
Òèááè ìöàéèíÿëÿð ÿùàëèíèí ñàüëàìëûüûíûí ãîðóíìàñûíà
éþíÿëÿí íÿúèá òÿøÿááöñ âÿ õåéèðõàù àêñèéàäûð
“Þëêÿ ÿùàëèñèíèí òèááè ìöàéèíÿäÿí êå÷èðèëìÿñè èíñàíëàðûí
ñàüëàìëûüûíûí ãîðóíìàñûíà
éþíÿëÿí ÷îõ õåéèðõàù àêñèéàäûð. Áó àêñèéà çàãàòàëàëûëàð òÿðÿôèíäÿí äÿ áþéöê ðàçûëûãëà
ãàðøûëàíûð âÿ ðàéîí ñàêèíëÿðè
òèááè ìöàéèíÿëÿðäÿ îëäóãúà ôÿ-
àë âÿ ìöòÿøÿêêèë èøòèðàê åäèðëÿð”. Áó ôèêèðëÿðè
ðàéîí Èúðà Ùàêèìèééÿòè
áàø÷ûñûíûí ìöàâèíè Âÿôà Ñöëåéìàíîâà ÀçÿðÒÀú-à ìöñàùèáÿñèíäÿ
áèëäèðèá.
Èúðà
Ùàêèìèééÿòè
òÿìñèë÷èñèíèí ìÿëóìàòûíà ýþðÿ, ôåâðàëûí 17-äÿí
èíäèéÿäÿê 11 ìèí 570
ñàêèí òèááè ìöàéèíÿäÿí
êå÷èá. Ìöàéèíÿëÿð ÿââÿëúÿäÿí ìöÿééÿíëÿøäèðèëìèø úÿäâÿë
ÿñàñûíäà áåø òèáá ìöÿññèñÿñèíäÿ
àïàðûëûð. Îíëàðûí äþðäöíäÿ ìöÿññèñÿ âÿ òÿøêèëàòëàðäàí úÿëá îëóíàí
èø÷èëÿðèí ìöàéèíÿñè áàøà ÷àòäûðûëûá
âÿ ÿùàëèíèí ìöàéèíÿäÿí êå÷èðèëìÿñèíÿ áàøëàíûá.
Çàãàòàëàäà òèááè ìöàéèíÿëÿ-
ðèí óüóðëà äàâàì åòäèéèíè áèëäèðÿí Ðàéîí Ìÿðêÿçè Õÿñòÿõàíàñûíûí áàø ùÿêèìè Ëåéëà Ñåéèäÿëèéåâà èíäèéÿäÿê ìöàéèíÿ îëóíàí
âÿòÿíäàøëàðûí 2294-íöí àìáóëàòîð, 12-íèí èñÿ ñòàñèîíàð ìöàëèúÿéÿ úÿëá åäèëäèéèíè äèããÿòÿ ÷àòäûðûá. Áàø ùÿêèì áèëäèðèá êè, áèð
ýöí ÿââÿë ßëèàáàä ãÿñÿáÿ õÿñòÿõàíàñûíäà ìöàéèíÿäÿí êå÷ÿí
ñàêèíëÿðäÿí áèðèíäÿ àïïåíäèñèò
àøêàð åäèëèá âÿ õÿñòÿ òÿúèëè ÿìÿëèééàò îëóíóá.
Ìöàéèíÿëÿðäÿí êå÷ÿí ìöÿëëèì Ôóàä Ãóëèéåâ, àüñàããàë Èñëàì Èí÷èéåâ âÿ äèýÿð ñàêèíëÿð
ÿùàëèíèí ñàüëàìëûüûíûí ãîðóíìàñûíà ýþñòÿðäèéè äèããÿò âÿ ãàéüûéà ýþðÿ çàãàòàëàëûëàð àäûíäàí
Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâÿ ìèííÿòäàðëûãëàðûíû áèëäèðèáëÿð.
Ðàäèêàëëàðûí íþâáÿòè ìàíèïóëéàñèéà úÿùäè
áèð ÿëäÿãàéûðìà ãóðóìà
“éîõ” äåéèð âÿ åëÿ áó ñÿáÿáäÿí äÿ “Ìèëëè øóðà”íûí
ùå÷ áèð äàéàüû éîõäóð. Þëêÿìèçäÿ þòÿí èë îêòéàáðûí
9-äà êå÷èðèëÿí ïðåçèäåíò
ñå÷êèëÿðè èñÿ áóíó áèð äàùà
òÿñäèãëÿäè. Áåëÿ êè, ãîíäàðìà ãóðóìóí èêèíúè “âàùèä íàìèçÿä”è Úÿìèë Ùÿñÿíîâ ñå÷êèëÿðäÿ àúûíàúàãëû ìÿüëóáèééÿòÿ óüðàäû.
Ùàçûðäà èñÿ ãîíäàðìà
“Ìèëëè øóðà”íûí “Àâðîèíòåãðàñèãóðóì íÿèíêè úÿìèééÿòèí,
éà äèíëÿìÿëÿðè” êå÷èðìÿñè âÿ
åéíè çàìàíäà, ðàäèêàë
áó õöñóñäà ùàíñûñà áÿéàìöõàëèôÿò äöøÿðýÿñèÉàõóä, “Ìèëëè øóðà”íûí
íàòûí ãÿáóë åäèëìÿñè èëÿ
áÿçè òÿìñèë÷èëÿ“Àâðîèíòåãðàñèéà äèíëÿìÿëÿðè” íèí
áàüëû à÷ûãëàìàíûí âåðèëðèíèí äÿ ãûíàã îáêå÷èðìÿñè úÿìèééÿòäÿ áó
ìÿñè úÿìèééÿòäÿ, áó
éåêòèíÿ ÷åâðèëèá.
ãîíäàðìà ãóðóìó ñþçöí
Àéðû-àéðû ïàðòèéàëàãîíäàðìà ãóðóìó ëàü
ÿñë ìÿíàñûíäà, ëàü îáéåêðûí âÿ ñèéàñè ãðóïëàîáéåêòèíÿ ÷åâèðèá
òèíÿ ÷åâðèá. Áåëÿ êè, ìÿñÿëÿðûí òÿìñèë÷èëÿðè ùå÷ áèð
éÿ ìöíàñèáÿò áèëäèðÿí åêñïåðòëÿð
ýþçëÿíòè âÿä åòìÿéÿí “Ìèëëè
îéóíúàã ãóðóìóí þçöíö íþâáÿòè äÿôÿ
øóðà” èëÿ éîëëàðûíû àéûðìàüà öñòöíëöê âåýöíäÿìÿ ýÿòèðìÿê úÿùäëÿðèíè ðèøõÿíäëÿ
ðèáëÿð. Áåëÿëèêëÿ äÿ, ãîíäàðìà ãóðóì
“úÿñóð ùÿðÿêÿò” àäëàíäûðàðàã, åéíè çà“ñÿäð Úÿìèë Ùÿñÿíîâ, öñòÿýÿë ÀÕÚÏ”
ìàíäà, òÿÿúúöáëÿðèíè èôàäÿ åäèáëÿð. Ãåéä
ôîðìàòûíà ÷åâðèëèá. Áåëÿ îëàí ùàëäà ìàðîëóíóá êè, “Ìèëëè øóðà”íûí áó äèíëÿìÿëÿðëÿ
ýèíàë áèð ãóðóì ùàíñû úÿñàðÿòëÿ âÿ ìÿíÿéÿ íàèë îëìàã èñòÿäèéè àéäûí äåéèë. Áåíÿâè ùàãëà Àçÿðáàéúàíûí Àâðîèíòåãðàñèëÿ òÿõìèí åòìÿê îëàð êè, “Ìèëëè øóðà” Óêéà ìÿñÿëÿñè èëÿ áàüëû ìöçàêèðÿëÿð à÷ûð?
ðàéíà ùàäèñÿëÿðèíäÿí “èëùàì àëûð”.
Àäàìà äåéÿðëÿð, àéûáûíà êîð îë âÿ îòóð,
Ùÿãèãÿòÿí äÿ, àäû âàð, þçö éîõ áèð
îòóðäóüóí éåðäÿ!
ãîíäàðìà ãóðóìóí “Àâðîèíòåãðàñèéà
ßñëèíäÿ, ãîíäàðìà “Ìèëëè øóðà” èëê
ìöçàêèðÿëÿðè êå÷èðäèê” äåìÿñè ýöëöíú
äÿôÿ äåéèë êè, Àâðîèíòåãðàñèéà ìÿñÿëÿñè
ýþðöíöð âÿ úûüàë óøàãëàðûí “ìÿí äÿ,
ÿòðàôûíäà ñèéàñè øîó éàðàòìàã úÿùäèíäÿ
ìÿí äÿ” äåìÿñèíè õàòûðëàäûð. Áó éåðäÿ
áóëóíóð. Áåëÿ êè, úÿìè áèð íå÷ÿ àé áóíéàäà ùÿì äÿ þçöíö áöòöí ãàçàíëàðäà
äàí þíúÿ áó ìÿñÿëÿ ãîíäàðìà ãóðóìäà
ýþðìÿê èñòÿéÿí “éóéóëìàìûø ÷þì÷ÿ”
ÿìÿëëè-áàøëû ãàðøûäóðìà éàðàòìûøäû. Äàìÿñÿëÿñè äöøöð.
ùà äîüðóñó, ùÿìèí âàõò ãîíäàðìà ãóÁó ìÿãàìäà õàòûðëàòìàã éåðèíÿ äöðóìëà éîëëàðûíû àéûðìàüà áÿùàíÿëÿð àõòàøÿð êè, ãîíäàðìà “Ìèëëè øóðà” Àçÿðáàéúàí
ðàí “Ìöñàâàò”äàí ýÿëÿí Àâðîèíòåãðàñèéà
úÿìèééÿòèíèí ñîñèàë-ñèéàñè ñèôàðèøè îëàðàã
òÿêëèôèíÿ “Ìèëëè øóðà”íûí ðÿùáÿðëèéè ñÿâèéìåéäàíà ýÿëìÿéèá. Àäûíà ñöíè øÿêèëäÿ
éÿñèíäÿ úèääè òÿïêèëÿð ýþñòÿðèëäè. Ýþðÿ“ìèëëè” ñþçö éàìàã åäèëÿí áó îéóíúàã
ñÿí, àç âàõò ÿðçèíäÿ ùàíñû ñÿìò êöëÿêëÿãóðóìóí êîíòóðëàðû õàðèúäÿêè àíòè-àçÿððè ÿñèá êè, “Ìèëëè øóðà” èíäè ýþðöíìÿìèø
áàéúàí÷û äàèðÿëÿðèí ìÿòáÿõèíäÿ úûçûëûá.
äÿðÿúÿäÿ þçöíö Àâðîèíòåãðàñèéà òÿÿñÎíóí ãàðøûñûíà ãîéóëàí “ùÿäÿôëÿð” ñþçöñöáêåøè êèìè ýþñòÿðìÿê èñòÿéèð?
ýåäÿí äàèðÿëÿðäÿí ýÿëÿí ñèôàðèøëÿðè éåðèÉÿíè, “Ìèëëè øóðà”íûí éàëàí÷û Àâðîèííÿ éåòèðìÿêäÿí âÿ áó éîëëà Àçÿðáàéúàòåãðàñèéà òÿÿññöáêåøëèéèíèí àðõàñûíäà
íûí ìèëëè ìàðàãëàðûíà, áåéíÿëõàëã èìèúèãîíäàðìà ãóðóìóí ìàíèïóëéàñèéà
íÿ, äàõèëäÿêè ìþùêÿì âÿòÿíäàø ùÿìðÿéúÿùäëÿðè àéäûí ýþðöíöð. Áóíóíëà “Ìèëëè
ëèéèíÿ õÿëÿë ýÿòèðìÿêäÿí èáàðÿòäèð.
øóðà”äà òÿìñèë îëóíàíëàð þç âàðëûãëàðûíû
Òÿáèè êè, Àçÿðáàéúàí úÿìèééÿòè áåëÿ
éàäà ñàëìàã âÿ õàðèúäÿêè ùàâàäàðëàðûíûí
Èndeks: 67100
Lisenziya: N-B-317
Òèðàæ:
6074
“Êàïèòàë Áàíê”ûí Íÿðèìàíîâ ðàéîí ôèëèàëû
ù/ù - 33080019443900419109
êîä - 200093
ÂÞÅÍ - 1500486601
Èíôîðìàñèéà ìÿíáÿëÿðèìèç:
“ÀçÿðÒÀú”, “ÀÏÀ”,
“Àçàäèíôîðì”, “ÀññÀ-Èðàäÿ”, “ÑÈÀ”
Ãÿçåò “Éåíè Àçÿðáàécàí”ûí áèëýèñàéàð ìÿðêÿçèíäÿ éûüûëûá,
ñÿùèôÿëÿíèá âÿ “Àçÿðáàéúàí” íÿøðèééàòûíäà îôñåò öñóëó èëÿ ÷àï åäèëèá.
ýþçöíäÿ óúàëìàã èñòÿéèðëÿð.
Ìÿãàì äà òÿñàäöôÿí ñå÷èëìÿéèá.
Àõû, Óêðàéíàäà áàø âåðÿíëÿðèí ôîíóíäà
“Ìèëëè øóðà”íûí “Àâðîèíòåãðàñèéà ÷àüûðûøëàðû” àêòóàë ýþðöíÿ áèëÿð. Ëàêèí “Ìèëëè øóðà” òÿìñèë÷èëÿðè áóðàäà äà ùåñàáëàìàëàðûíû äÿãèã àïàðìàéûáëàð. Áåëÿ êè, Àâðîïàéà èíòåãðàñèéàíûí äÿðèíëÿøäèðèëìÿñè
Àçÿðáàéúàí äþâëÿòèíèí õàðèúè ñèéàñÿò
êóðñóíäà ïðèîðèòåò éåð òóòóð. Þëêÿìèç
2004-úö èëäÿ Àâðîïà Èòòèôàãûíûí “Àâðîïà
Ãîíøóëóã Ñèéàñÿòè”, 2009-úó èëäÿ “Øÿðã
Òÿðÿôäàøëûüû” ïðîãðàìëàðûíà ãîøóëóá.
Áóíäàí áàøãà, åëÿ áó éàõûíëàðäà Àâðîïà Èòòèôàãû èëÿ Àçÿðáàéúàí àðàñûíäà âèçàëàðûí ñàäÿëÿøäèðèëìÿñèíè, ãàíóíñóç ìèãðàíòëàðûí ãàéòàðûëìàñûíû íÿçÿðäÿ òóòàí
ðåàäìèññèéà ùàããûíäà ñàçèø èìçàëàíûá.
Öìóìèééÿòëÿ, Àâðîïà èëÿ Àçÿðáàéúàíûí
èãòèñàäè âÿ ñèéàñè ìöñòÿâèäÿ ÿìÿêäàøëûüû äàèì éöêñÿëÿí õÿòëÿ èíêèøàô åäèð.
Áöòöí áóíëàðäàí ñîíðà ùå÷ áèð ñîñèàë-ñèéàñè ýöú ìàùèééÿòè êÿñá åòìÿéÿí
“Ìèëëè øóðà”íûí, Úÿìèë Ùÿñÿíîâ, ßëè Êÿðèìëè êèìè ìàíèïóëéàòèâ “ñèéàñÿò÷èëÿðèí”
Àâðîèíòåãðàñèéà ìöçàêèðÿëÿðèíäÿ áóëóíìàëàðû äàëäàí àòûëàí äàøûí òîïóüà äÿéìÿñèíÿ áÿíçÿéèð. Âÿ øöáùÿ éîõäóð êè,
áó äÿôÿ äÿ îíëàðûí àòäûãëàðû äàø áóìåðàíã åôôåêòè âåðÿðÿê ãàéûäûá þçëÿðèíÿ äÿéÿúÿê. Àõû àäàì ÷èéíèíè äàøûí àëòûíà âåðÿíäÿ äÿ áèð ôèêèðëÿøìÿëèäèð: áó äàøû ñàõëàéà áèëÿúÿììè?
Ìöáàðèç ÀÁÄÓËËÀÉÅÂ
Àëëàù ðÿùìÿò åëÿñèí!
“Éåíè Àçÿðáàéúàí” ãÿçåòèíèí Áàø
ðåäàêòîðó Ùèêìÿò Áàáàîüëó âÿ ãÿçåòèí êîëëåêòèâè ÉÀÏ Ãàäûíëàð Øóðàñûíûí
ñÿäðè Íóðëàíà ßëèéåâàéà
àíàñûíûí
âÿôàòûíäàí êÿäÿðëÿíäèéèíè áèëäèðèð âÿ
äÿðèí ùöçíëÿ áàøñàüëûüû âåðèð.
ÉÀÏ Àáøåðîí ðàéîí òÿøêèëàòûíûí
ñÿäðè Áèëìàí Âÿëèéåâ âÿ ÉÀÏ Àáøåðîí
ðàéîí òÿøêèëàòû Ãàäûíëàð Øóðàñûíûí ñÿäðè Òÿééóáÿ Ùöñåéíîâà ÉÀÏ Ãàäûíëàð
Øóðàñûíûí ñÿäðè Íóðëàíà ßëèéåâàéà
àíàñûíûí
âÿôàòûíäàí êÿäÿðëÿíäèéèíè áèëäèðèð âÿ
äÿðèí ùöçíëÿ áàøñàüëûüû âåðèð.
Ãÿçåò 1993-úö èëèí àïðåë àéûíäàí
íÿøð îëóíóð
Áóðàõûëûøà ìÿñóë:
Çàùèä ÈËÙÀÌÎÜËÓ

28-02-2014

Бакыда Новруз байрамы мцнасибятиля цмумхалг шянлийи

Щаагада ЫЫЫ Нцвя Тящлцкясизлийи Саммити кечирилиб

Президент Илщам Ялийев Губа районунун Губа-Кцпчал

Азярбайъан газы Авропа истещлакчылары цчцн йеэаня йени газ

25-01-2014

Азярбайъан Президенти Илщам Ялийев Минскдя МДБ Дювлят

Азярбайъан Президенти Илщам Ялийев Исмайыллы вя Гябяля

02-12-2014

Азярбайъан Милли Елмляр Академийасы Мяркязи

Азярбайъан Президенти Илщам Ялийев Авропа Иттифагы

Президент Илщам Ялийев: Дейя билярям ки, биринъи рцбцн