2 9 . C a m S e m p o z y u m u / 2 9 . G l a s s S y mp o s i u m - 0 7 K a s ı m 2 0 1 4 / 0 7 N o v e m b e r 2 0 1 4 Kadir Has Üniversitesi Cibali Kampüsü – Balat / İstanbul (Sinema A Salonu: 4. Oturum 17:20 -17:40) CAM AMBALAJ ÜRÜNLERİNİN SOL-JEL SiO2-TiO2 NANOKOMPOZİT KAPLANARAK MEKANİK DAYANIMLARININ ARTTIRILMASI Dr. Refika Budakoğlu ¹, Dadal Arıburnu ¹, Anıl Özen ¹, Gülşah Kahraman¹, Hakan Yavaşlar ², Prof. Dr. Seda Özmutlu ³ ¹Şişecam Topluluğu, Araştırma ve Teknoloji Geliştirme Başkanlığı, Araştırma ve Teknoloji Direktörlüğü ²Şişecam Topluluğu, Cam Ambalaj Grup Başkanlığı, Geliştirme Müdürlüğü ³Yön-Eylem Bilgi Sistemleri [email protected] , [email protected] , [email protected] , [email protected] , [email protected] , [email protected] Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kimya Bölümü Yüksek Lisans programından 1998 yılında mezun olup T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Cam Araştırma Merkezi'nde araştırmacı olarak çalışmaya başlamıştır. Araştırma Merkezi'nde çalıştığı süreç içerisinde 2003-2007 yılları arasında Yıldız Teknik Üniversitesi Kimya Bölümü'nde doktorasını yapmıştır. Dr. Refika Budakoğlu, ŞİŞECAM Bilim ve Teknoloji Merkezi'nde Yönetmen Uzman Araştırmacı olarak çalışmaktadır. ÖZET Cam ambalaj, içerdiği malzemeleri uzun süre sağlıklı şartlarda muhafaza etmesine rağmen ağır olmasından dolayı, ikame ürünlere göre kullanımı sınırlanmaktadır. Şişelerin, nanokompozit SiO2-TiO2 kaplanarak mekanik dayanımlarının %20 artırılması hedefiyle TUBİTAK 1501 destekli bir proje çalışması başlatılmıştır. Sol-jel prosesiyle hazırlanan SiO2-TiO2 nanokompozit kaplama çözeltileri cam ambalaj ürünlerine daldırarak kaplama yöntemiyle uygulanmıştır. Laboratuvar ölçeğinde tekli şişe kaplama uygulamasından başlayıp pilot ölçeğinde çoklu şişe daldırma prosesiyle tamamlanması hedeflenen proje çalışması; kaplama geliştirme, uygulama ve testlerden oluşan döngüleri içermektedir. Kaplama geliştirme çalışmalarındaki proses parametrelerinin etkinliğinin belirlenmesi, optimal lveya optimale yakın parametre kombimasyonun tespit edilmesi için bir deneysel tasarım çalışması ve çok sayıda şişeden elde edilen dayanım test verilerinin istatistiksel analizi yapılmıştır. Proje kapsamında gelinen proses şartların uygulamaya dönüşmesi amacıyla, Elektrostatik Disk Boyama Tesisinde fabrika denemesi yapılmıştır. Fabrika denemesinde, hem kaplama hem de uygulama optimizasyon çalışmaları gerçekleştirilmiş ve laboratuvar ölçeğine paralel sonuçlar elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: cam ambalaj, sol-jel nanokompozit, daldırarak kaplama, elektrostatik disk boyama, deneysel tasarım. Bildiri Özetleri / Abstracts • Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı / Research and Technological Development Presidency - 1