ANOVULASVONLU HIRSUT KADINDA, KLOMIFEN SITRAT. VE DEKSAMETAZON TEDAViSiYLE OLUŞTURULAN GEBELiK Dr. Doöan CANTEKiN (9) ÖZET Anovulatuar siklusu yanında hirsutizmusu olan hastada uygulanan klo· mifen sitrat ve deksametazon tedavisiyle iyi netice alınmış, sonuçta hasta gebe kalarak sezeryenle canlı bir çocuk doğurmuştur. SUMMARY ' . in· an anovulatory, Hlrsute Woman, Dexamethasone •is a much more lo· glcal approach for the tre~tm~nt of the severe hyperandrogenic state. With an initial trial of. Clomiphene citrate at both 50 mg. and 100 mg. dosages,· the patient subsequently ovulated and ·ward successfully pregnant. GiRiŞ YAKA: 21 yaşında 3 senelik evli olan hasta karın ve yüzündeki kıllanmadan baş· ka çocuğu olmadığından şikayetçi olarak müracaat etmiştir. Anamnezinden siklusu.nun oligomenore tarzınd .olduğu, dolayısıyla bir anovulatuar siklusa işaret ettiği 'tespit edildi. . Fizik muayenede, hasta.nın 74 Kg. ağırlığında ve 158 sm. boyunda olduğu, yüzünde, karın alt bölgesinde ve ekstremitelerde kıllanmanın çok artmış olduğu saptandı. Klitoris hlpertroflsi ve ses kalınlaşması tespit edilmedi.• Vaginal tuşede, Uterus normal cesamette, Overler ise büyQk ve kıstık k.ı~ vamda bulundu. C-l Zeynep· KAmll Çocuk ve Kadın Hastalıkları Hastanesi. Şef Muavini. ZEYNJ'.UI .. KAMtL TIP B'VLTENI . Laboratuar tetkiklerinde : Plazmada Testosteron seviyesi yüksek 95 ng/ dl., lakin Dehidroepiandrosteron ise 250 ng/dl olarak bulundu. LH/FSH oranının 3/1 olması Polikistik over sendromu teşhisini doğruladı. Siklusun 25. inci günü yapılan P.C. neticesi Anovulatuar siklus olarak geldi. Histerosalpingografide bir özellik saptanmadı. Hastanın tedavisine, ilk ay günde 50 mg., diğer aylar için 100 mg. Klomifen sitrat ile başlandı. İlaveten, günde 0,5 mg. Deksametazo·n iki ay süreyle verildi. Tedavinin dördüncü ayında hasta gebe kaldı ve sezaryenle canlı bir kız çocuk doğurdu. TARTIŞMA Ciddi hiperandrojenisi olan hastalarda problem, klomifene iyi cevap veren basit bir anovulasyon hadisesinde olduğu gibi kolay değildir. Çünkü, androjenin bir kısmı da sürrenallerden gelebilir. Bu takdirde, Deksametazon sürrenal aktiviteyi baskı altında tutması açısından geçerli olur. Bununla birlikte pratikte, klomifene cevap vermiyen vakalarda doz iarttırılm·ış, ilaveten Korionik gonadotrop hormon uygulamaları da yapılmıştır. Hiperandrojenik hastalarda HCG. uygulaması sakıncalıdır, çünkü overlerden testosteron ya.. pımını hızlandırır. Bu tür hastalarda en iyi yaklaşım klomifen sitrat yanında deksametazon uygulamasıdır. ·Hirsutizm tedavisinde oral kontraseptifler 'bir alternatif olarak düşünü lebilinir. Ancak, gebelik arzusu dışında 'başka bir kontrendikasyonun var oı ması bu tür ilaçların kullanımını kısıtlar. Bu paralelde diğer bir alternatifde medroksiprogesteron 'asetatdır. Plaz.. madaki LH seviyesini düşürürken, diğer taraftan testosteron bağlayıcı akti .. viteyi hızlandırır. Hirsutizm tedavisinde başka bir görüşte Spironolaktondur. Bu madde aldosteron antagoni.sti olup, hipertansiyon tedavisinde kullanılır, iyi bir an· tiandrojenik etkiye sahiptir. Overlerde androjen sentezine mani olur. Vakamızda, hirsutizmin yanında, şiddetli çocuk arzusunun bulunması, uygulaması pratik olan klomifen sitrat ile deksametazon tedavisine yöneltti. . LITERATOR 1. Abrahem G.E., Maroulis, G.B., Boyers, S.P., et al.: Dexamethasone suppression test in the management of hyperandrogenized patients. Obstet. Gynecol 1981,, 57: 150..165. 2. Givens, J.R., Wiser, W.L., Coleman, S.A. et al.: Familialovarian hyperthacosis.·a study of two families:Am. J. Obstet. Gynecol. 1011,·110: 959~972. 24 CANTEKİN 3. Goldzieher, J.W.: Pofycystic ovarian disease. Fertil Steril 1981, 35:371-394. 4. Gordon, G.G., Southren, A.L., Calanog, A., et al.: The effect of medroxyprogesteron acetate on androgen metabolism in the polycystic ovary syndrome. J. Clin. Endocrinol. Metab. 1972, 35:444-447. 5. Lobo, R.A., Paul, W., Barch, C.M., et al.: Clomiphene and dex.amethasone in women unresponsive to clomiphene alone. Obstet. Gynecol. 1982, 60:497-501. 6. Migeon, C.J., Roosenwaks, Z., Lee, P.A .• et al.: The attenuated form of congenital adrenal hyperp!asia as an allelic form of 21-hydroxylase deficiency. J. Clin. Endocrinol. Metab. 1980, 51 :647 - 649. 7. Milewicz, A., Silber, O., Kirschner, M.A.: Therapeutic effects of spironolactone in polycystic ovary syndrome. Obstet. Gynecol. 1983, 61 :429-432. 8. Pugeat, M., Forest, M.G., Nisula, B.C., et al.: Evidence of excessive androgen secretion by both the ovary and the adrenal in patients with idiopathic hirsutism. Obstet. Gynecol 1982. 59:46-51. 9. Raj S.G., Raj M.H.G., Talbert, LM., et al.: Normalization of testosterone levels using a low estrogen containing oral contraceptive in women with pofycystic ovary syndrome. Obstet. Gynecol. 1982, 60:15-19. 10. Ralph, C.B.: Current Obstet. Gynecol. Diag. Treat. 1980, 13:272. 11. Reyniak, J.V.: The polycystic ovary syndrome. J. Aeprod. Med. 1983, 28:245-250. 12. Rosenfield, R.L., Ehrlich, E.N., Cleary, R.E.: Adrenal and ovarian contributions to the elevated free plasma androgen levels in hirsute women. J. Clin. Endocrinol. Metab. 1972, 34:92-98. 25