Endokrin Algoritmler (2014) Editörler : Prof Candeğer Yılmaz, Prof Füsun Saygılı, Prof Gökhan Özgen, Doç Şevki Çetinkalp, Doç Mehmet Erdoğan. Prof Taylan Kabalak Konu editörü : Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız POLİKİSTİK OVER SENDROMU TANI ALGORİTMİ Klinik başvuru Doğurganlık çağındaki kadınlarda en sık karşılaşılan endokrin problem Adet düzensizliği, yüzde ve vücutta tüylenme artışı, fertilite problemleri, kilo fazlalığı, prediyabet veya erken tip 2 diyabet, özgeçmişte gestasyonel diyabet öyküsü, birinci derece yakınlarda polikistik over sendromu (PKOS) öyküsü PKOS? Hiperandrojenizm Klinik: Hirşutizm (mFG skoru > 6) 1 Biyokimyasal: Serum androjen düzeylerinde yükseklik 2 Oligo-anovulasyon Menstruel siklus sürelerinin 21 günden kısa ya da 35 günden uzun olması 3 Polikistik over morfolojisi (PKO) Overde 2-9 mm çaplı 12’den fazla follikül ve/veya over hacmi > 10 ml 4 PKOS tanısı koymadan önce dışlanması gereken durumlar Tiroid disfonksiyonu – Serum TSH ölçümü Hiperprolaktinemi – Serum prolaktin düzeyi ölçümü Non-klasik konjenital adrenal hiperplazi – Erken folliküler faz 17-OHP ölçümü ve gerekirse ACTH uyarı testi Primer over yetmezliği – Serum FSH ölçümü Androjen salgılayan tümörler – Hızlı başlangıçlı semptomlar, virilizasyon bulguları Cushing sendromu – Klinik semptomlar bulunması durumunda 24 saatlik idrarda kortizol ölçümü ya da düşük doz deksametazon supresyon testi Akromegali – Klinik semptomlar bulunması durumunda serum IGF-1 ölçümü ve GH supresyon testi PKOS tanısının koyulması NIH kriterleri: Hiperandrojenizm + oligo-anovulasyon Rotterdam Kriterleri: Hiperandrojenizm, oligo-anovulasyon, PKO (3 kriterden 2’si) AE-PCOS Society kriterleri: Hiperandrojenizm + (oligo-anovulasyon veya PKO) 1 Hirşutizm şüphesi olan kadınlarda kıllanma tipinin ve gelişiminin görsel olarak değerlendirilmesinde modifiye FerrimanGallwey (mFG) hirşutizm skorlama sistemi kullanılır. Bu sistemde vücutta dokuz farklı bölge (üst dudak, çene, göğüs, üst ve alt sırt bölgeleri, üst ve alt abdomen, kol, ve uyluk) terminal kıllanma durumuna göre 0-4 arasında skorlandırılır. Terminal kıl bulunmaması 0 olarak, aşırı yoğun terminal kıllanma ise 4 olarak değerlendirilir. Toplam skorun 6 veya daha fazla olması hirşutizm olarak tanımlanır. 2 Biyokimyasal hiperandrojenizmin belirlenmesinde total testosteron ölçümü ve SHBG ile birlikte serbest androjen indeksi ölçümü kullanılabilir. Direkt olarak serbest testosteron ölçümü sağlayan ticari kitler güvenilir değildir. Hastaların bir kısmında testosteron dışında diğer androjenlerde izole yükseklik saptanabilir. 3 Bazı hastalarda menstruel siklus aralıkları düzenli iken de oligo-ovulasyon bulunabilir. Bu durumda mid-luteal faz progestorn ölçümü tanıda yardımcıdır 4 Ultrasonografik geçerlidir olarak PKO tanısında kullanılan eşik değerler overlerde bir kist ya da dominant follikül olmadığı durumda
© Copyright 2024 Paperzz