Untitled

İçindekiler
04
10
im
Yönet Üyeleri
lu
u
Kur
n
Misyo
11
16
05
n
izasyo
Organ
sı
Şema
18
ava
Türk H ABOM
ıH
Yollar Eğitim
e
d
.’
.Ş
A
arlar
Hang
g
ndin
roble
ve Bo
p
o
k
Boros ri
le
İşlem
35
46
12
nan
İmzala alar
m
Anlaş
k
Büyü
t
ve Ha tleri
e
iy
il
b
Ka
27
30
21
ve
akım
Ağır B heck
C
Letter
40
r ve
Fuarla nslar
ra
Konfe
15
Kalite rimiz ve
le
Belge larımız
ika
if
t
r
e
S
olları
ava Y
Türk H A.Ş.
M
ar
HABO vdeli Hang
ö
Dar G
28
33
50
olları
ava Y
Türk H A.Ş.
M
ngar
HABO övdeli Ha
G
Geniş
29
rk
Atatü
manı
a
Hav li tlerimiz
e
Kabiliy
Proje
NDT
imi
e
Yön t
ı
man
Havali
n
e
ç
k
eleri
a Gö
Sabih nent Atöly i
r
o
Komp t Kapasitele
e
y
li
a
Fa
48
Diğer
Ülke
e
Otorit rimiz
le
e
lg
e
B
22
çen
a Gök
Sabih anı
m
Havali tlerimiz
e
iy
il
b
Ka
ve
hizat
ar Tec izmetleri
g
n
a
H
H
hane
Takım
anı
avalim eleri
H
k
r
ü
Atöly
Atat
nent
o
p
leri
m
Ko
pasite
a
K
t
e
Faaliy
47
14
n
Çalışa iz
im
il
f
o
r
P
Bakım
23
30
06
n
Vizyo
08
Kalite sı
a
Politik
rulu
im Ku
jı
Yönet ı’nın Mesa
n
a
k
ş
a
B
Bakım
Uçak
rı
a
Sayıl
ız ve
larım
Yatırım rimiz
le
Proje
42
dışı
e Yurt
v
i
iç
t
iz
Yur
rilerim
Müşte
49
t
onen
Komp
rı
Sayıla
Bakım
etim
51
n
sız De
Bağım rı
rla
Rapo
Misyon
Hava araçları ve komponentlerinin her türlü bakım,
onarım, modifikasyon ve tasarım hizmetlerinde;
havacılık kuralları ve standartlarına uygun olarak,
paydaşlarının beklentilerini en iyi şekilde karşılayarak,
optimum kalite-fiyat anlayışı ile yetkinliklerini sürekli
geliştirerek, çevre ve sosyal sorumluluk bilinci ile
gerçekleştirerek, sektöre yön vermek.
Yeni iş fırsatları yaratarak
büyüyen, rekabetçi anlayışıyla
küresel pazarda tercih edilen
ve havacılık sektöründe
markalaşma yolunda ilerleyen
bir firma olmak.
n
o
y
z
i
V
4 5
ası
k
i
t
i
l
o
P
Kalite
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. Kalite ve Emniyet Politikası
müşteri uçak ve uçak parçalarının, SHY/FAA/EASA
gerekliliklerine maksimum seviyede uyarak uçuşa hazır
hale gelmesini ve aşağıda belirtilen kalite ve emniyet
standartlarını dikkate alarak gerçekleştirmeyi taahhüt
eder.
01
Emniyeti her zaman
ilk hedef kabul etmek.
02
İnsan faktörüyle ilgili
prensiplere kurum içerisinde
işlerlik kazandırmak.
03
Personelin bakımla ilgili
yaşanan yada yaşanması
muhtemel hataların/olayların
yazılı yada sözlü olarak rapor etmesini teşvik etmek.
04
Bütün personele, kalite ve
güvenlik standartlarına,
prosedürlere ve kurallara
uymanın görevleri gereği
olduğunun belirtilmesi.
05
Kalite denetleyicileriyle
işbirliği yapmanın, bütün
personel için gereklilik
olduğunu kabul etmek.
06
Ekip çalışması ile
Türk Hava Yolları HABOM
A.Ş.’yi geleceğe taşımak.
07
Emniyet standartlarının
ticari zorunluluklar sebebiyle
azaltılmadığından emin
olmak.
10
08
Müşteri ihtiyaç ve beklentileri
doğrultusunda bakım
hizmetinin gerçekleştirilmesi
ve sürekli iyileştirilmesi
yoluyla müşteri
memnuniyetini ve sadakatini
sağlamak.
9
Kaynakların iyi
kullanıldığından emin
olmak ve ilk girişimde doğru
bakımın yapılması için özel
olarak dikkat etmek.
Tüm personele insan
faktörleri farkındalık eğitimi
aldırmak ve bu konuda
süreklilik eğitim programını
kurmak.
11
Türk Hava Yolları HABOM
A.Ş., müşterilerinin talep
ettiği uçak ve uçak
komponenti bakımları
ile teknik eğitimleri ilgili
havacılık, iş güvenliği
kuralları, yasal şartlar ve
müşteri şartlarını karşılayarak
yapmayı taahhüt eder.
Türk Hava Yolları HABOM
A.Ş. yönetimi, yaralanma
ve hastalıkları önleme
konusunda çaba harcamayı,
iş sağlığı ve güvenliği
yönetimini ve performansını
sürekli iyileştirmeyi taahhüt
eder.
13
Türk Hava Yolları HABOM
A.Ş., OHSAS 18001
şartlarını sağlayacak iş
güvenliği yönetim sistemini
uygulamakta olup bu sistem
için gerekli kaynakları temin
eder.
12
Çalışanlara işleriyle ilgili
teknik konular, havacılık
kuralları ve standartları, şirket
prosedürleri ve iş güvenliği
konularında gerekli eğitimler
verilir.
14
Bu politika gereğince, bütün
personelin iş güvenliği
standartlarına, prosedürlere
ve kurallara uyması
görevlerinin bir gereğidir.
15
6 7
urulu ajı
K
m
i
t
Yöne nı’nın Mes
Başka
Geleceğe yön verecek en önemli sektörler arasında gösterilen
havacılık sektörü tüm hızıyla gelişimini sürdürmektedir. Havacılık
sektörünün ülkemizdeki bayrak taşıyıcısı Türk Hava Yolları
Anonim Ortaklığı olarak biz de kendimizi sürekli yenileyerek ve
geliştirerek daha büyük hedeflere emin adımlarla ilerlemekteyiz.
Dünya çapındaki reklam, tanıtım faaliyetleri ve hızla büyüyen
uçuş ağımızla, bayrağımızı uzak ülkelere taşımanın ve küresel
bir marka olmanın haklı gururu içerisindeyiz.
Değerli Çalışma Arkadaşlarım,
Türk Hava Yolları Habom A.Ş. genç bir şirket olarak enerjisiyle ve kaliteli
hizmet hedefiyle Türk Hava Yolları A.O.’nun bu başarısında büyük bir sinerji
oluşturmak üzere yola koyulmuştur. Türk Hava Yolları A.O. olarak 2013 yılı
Mayıs ayında satın aldığımız MNG Teknik ile iştiraklerimizden Habom A.Ş.
şirketleri Türk Hava Yolları Habom A.Ş. adı altında Eylül ayında birleşmiştir.
Genel merkezi Atatürk Havalimanı’nda olan şirketimiz buradaki 64.000 m2’lik
alandaki hangarlarında faaliyetlerine devam etmenin yanı sıra Kasım 2013
itibariyle de İstanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı’nda mükemmeliyet
merkezi olarak tasarlanan ve projelendirilen yeni tesislerinde “Türk Hava Yolları
HABOM A.Ş. (Türk Hava Yolları Havacılık Bakım Onarım Merkezi Anonim
Şirketi) adıyla uçak bakım faaliyetlerine başlamıştır. Türk Hava Yolları Habom
A.Ş., Atatürk Havalimanı ve Sabiha Gökçen Havalimanı tesislerimizde 2013
sonu itibariyle 2.297 personeli ile aynı anda 11 dar gövdeli 2 geniş gövdeli
uçak bakımı gerçekleştirebilmektedir. Uçak bakımlarının yanısıra her iki
tesisimizdeki boya hangarlarında uçak boya hizmetleri de verilmektedir.
Sabiha Gökçen Havalimanı’ndaki yeni tesisimiz entegre bir yapıya sahip
olup, 374.000 m2 kapalı alan içerisinde 11 dar ve 3 geniş gövdeli uçağa aynı
anda uçak bakım, onarım ve revizyon hizmeti verebilecek kapasiteye sahiptir.
Yaklaşık 500 milyon Dolar değerindeki bu tesisimiz, en son teknolojiler
dikkate alınarak tasarlanmış ve sosyal olanakları bulunan modern bir kampüs
şeklinde yapılandırılmıştır. 2013 yılı Kasım ayında Türk Hava Yolları HABOM
A.Ş.’nin Sabiha Gökçen yerleşkesindeki dar gövdeli hangarında uçak bakımına
başlanmış olup, ilk uçak olarak TC-JPR kuyruk tescilli Airbus 320 Kuşadası’nın
bakımı tamamlanmış ve 20 Kasım 2013 günü uçağın hangardan çıkışı törenle
gerçekleşmiştir. Sabiha Gökçen yerleşkesinde dar gövdeli uçak bakım kapasitesi
2014 yılında aynı anda 6 uçak bakımı yapılacak şekilde öngörülmüştür. Aynı
yerleşkedeki geniş gövde hangarının da 2014 sene sonuna doğru açılarak
aynı anda 2 uçak bakımı yapılacak kapasiteye ulaşması planlanmaktadır.
2016’dan itibaren ise aynı anda 11 dar ve 3 geniş gövdeli uçağa bakabilecek
şekilde tam kapasiteye ulaşılması hedeflenmiştir.
2013 yılında 56 milyar Dolar olan dünya MRO pazarının 2023 yılına kadar 76
milyar Dolar’a yükselmesi beklenirken, sektörün operatör ve MRO alanlarındaki
bu pozitif göstergeleri bizlere, büyüme noktasında ilham kaynağı olmuştur.
2023 yılına kadar yıllık ortalama %3 büyüyeceği öngörülen MRO pazarında
artan hangar kapasitemiz ve nitelikli insan kaynağımızla uçak bakım pazarından
ciddi pay almayı hedefleyen Türk Hava Yolları Habom A.Ş., geleneksel MRO
kalıbından çıkarak vitrinine rekabetçi ürünler koyabilen ve sektöre yön verebilecek
yeni nesil bir MRO yaklaşımını benimsemiş durumdadır.
Türkiye’nin sivil havacılıktaki en büyük avantajı olan coğrafi konumunun
farkında olan Türk Hava Yolları Habom A.Ş.’nin hangar kapasitesi ve nitelikli
işgücünü arttırmasıyla birlikte, İstanbul bir bölgesel uçak bakım merkezi
haline gelmiştir.
Ülkemiz 2023 vizyonunu dolaylı ya da direkt besleyen açılımları ile sadece
ticari kaygılarla yol alma felsefesinden arınıp, milli kaygıları da önemsemiş
bir kurum olarak kurulan Türk Hava Yolları Habom A.Ş.; yatırımları, yeniden
yapılanma çalışmaları ve sürekli istihdam sağlayan politikaları ile küresel
MRO pazarında tercih edilen bakım merkezlerinden birisi olma vizyonu ile
faaliyetlerine devam etmektedir.
Bu başarı yolunda katkısı olan herkese teşekkürlerimi sunarım.
Hamdi TOPÇU
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. Yönetim ve İcra Kurulu Bşk.
Türk Hava Yolları Habom A.Ş. uçak bakım ve boya hizmetlerinde olduğu
gibi EASA Part-145 ve Part-147 ile SHY-145 ve SHY-147 yetkileri ile eğitim
alanında da iddialı bir konumdadır. Şirketimiz EASA Part-147 ve SHY-147
yetkileri kapsamında; Airbus ve Boeing firmalarına ait uçak tiplerinde Uçak
Tip Teorik ve Pratik Eğitimlerini icra etmekte olup Türk Sivil Havacılığında
EASA Part-147 yetkisi altında uçak tip pratik eğitimini icra eden ilk kuruluş
olma unvanına sahiptir. Ayrıca kurumumuz EASA Part-147 kuruluşlarının
oluşturduğu ve EASA’nın konu ile ilgili yasama faaliyetlerine yön veren EAMTC
(European Aviation Maintenance Training Committee) organizasyonunun
aktif bir parçası olmuştur. Part-145 ve Part-147 eğitimleri kapsamında yılda
ortalama 3 bin kişiye hizmet verilmektedir.
Türk Hava Yolları Habom A.Ş. sektörün bugününü ve yarınını iyi analiz
ederek teknik bakım ve onarım alanında gelecekte sektöre yön verecek başrol
oyuncularından biri olma hedefi doğrultusunda emin adımlarla ilerlemektedir.
Global Bakım Onarım (MRO) pazarının gelecek 10 yılın sonunda 76 milyar
Dolar hacime ulaşacağı öngörülmektedir. Türk Hava Yolları A.O. olarak bu
dev pastadan büyük bir dilim alabilmek adına MRO faaliyetlerimizin yanı sıra
tüm dünyada markamızın farkındalığını arttıracak ve bize rekabet üstünlüğü
kazandıracak şekilde fiziki hangar kapasitesini artırmaya ve bu alanda uzman
teknisyenler yetiştirmeye yönelik yatırımlarımıza hızla devam etmekteyiz.
Orta ve uzun vadede bu yatırımların Türk Hava Yolları Grubu’nun ve ülkemizin
2023 vizyonuna katma değer sağlayacağı aşikardır.
8 9
Yönetim Kurulu
Üyeleri
erçek
İsmail G . Vekili
Baş
Yön. Kur.
opçu
Hamdi Trulu ve
Ku
Yönetim
anı
itesi Başk
İcra Kom
Temel Kotil
Yönetim Kurulu Üyesi
Ahmet Bolat
Yönetim Kurulu Üyesi
Cemal Ş
a
nlı
Yönetim
Kurulu Ü
yesi
YÖNETİM
KURULU
Organizasyon
Şeması
İCRA
KOMİTESİ
GENEL
MÜDÜR
BT MD. (AHL)
KALİTE
BAŞKANLIĞI
BT MD. (SAW)
KALİTE MD. (AHL)
SATIŞ & PAZARLAMA
MD.
KALİTE MD. (SAW)
SMS MD.
İNSAN KAYNAKLARI
BAŞKANLIĞI
MALİ İŞLER BAŞKANLIĞI (CFO)
EĞİTİM
BAŞKANLIĞI
TESİS BAKIM & İDARİ
İŞLER BAŞKANLIĞI
İNSAN KAYNAKLARI MD.
MUHASEBE
MD.
PART 145
MD.
GÜVENLİK
MD.
İSGÇ ŞF.
(AHL)
FİNANS VE RAPORLAMA MD.
PART 147
MD.
TESİS BAKIM &
İDARİ İŞLER MD.
(SAW)
İSGÇ ŞF.
(SAV)
BÜTÇE VE MALİ
KONTROL MD.
TESİS BAKIM &
İDARİ İŞLER ŞF.
(AHL)
GENEL MÜDÜR YRD.
GENEL MÜDÜR YRD.
(AHL)
(SAW)
UÇAK BAKIM BAŞKANLIĞI
UÇAK BAKIM BAŞKANLIĞI
UÇAK BAKIM
MD.
UÇAK BAKIM
MD.
YAPISAL İŞLER
MD.
YAPISAL İŞLER
MD.
UÇAK BAKIM
ATÖLYELER
MD.
UÇAK BAKIM
ATÖLYELER
MD.
MÜHENDİSLİK VE
ÜPK BAŞKANLIĞI
MÜHENDİSLİK VE
ÜPK BAŞKANLIĞI
ÜRETİM
PLANLAMA
MD.
ÜRETİM
PLANLAMA
MD.
MÜHENDİSLİK
VE ÜRETİM
KONTROL MD.
MÜHENDİSLİK
VE ÜRETİM
KONTROL MD.
KOMPONENT ATL.
MD.
KOMPONENT ATL.
BAŞKANLIĞI
KOMPONENT
ATL. MD.
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ
MD.
MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ
MD.
İKMAL MD.
İKMAL MD.
10 11
Çalışan
Profilimiz
Çalışan Alt GrubuToplam
AVUKAT1
BAŞKAN10
BOYA TEKNİSYENİ35
DESTEK PERSONELİ56
EĞİTMEN14
GENEL MÜDÜR1
GENEL MÜDÜR YRD.2
İŞYERİ HEKİMİ2
KABİN İÇİ TEFRİŞ PERSONELİ22
KISMİ YETKİLİ TEKNİSYEN39
MEMUR54
MÜDÜR23
MÜHENDİS159
ŞEF48
TEKNİK DESTEK PERSONELİ192
UZMAN40
YARDIMCI TEKNİSYEN1478
YETKİLİ TEKNİSYEN (ATL)3
YETKİLİ TEKNİSYEN (CS/SS)118
TOPLAM2297
31.12.2013 itibariyle Türk Hava
Yolları HABOM A.Ş toplam
personel sayısı 2.297’dir.
ÇALIŞAN ÜNVAN DAĞILIMI
Diğer %12
Yönetici %4
ÇALIŞAN EĞİTİM DURUMU
Mühendis %7
İlköğretim %7
Uzman %2
Memur %2
Üniversite %35
Lise %26
Teknisyen %74
Önlisans %32
ÇALIŞAN KADIN / ERKEK ORANI
LİSANS DURUMUNA GÖRE TEKNİSYEN/ŞEF DAĞILIMI
Lisanslı %13
Kadın %5
Erkek %95
Lisansız %87
12 13
Kalite
Belgelerimiz ve
Sertifikalarımız
KALİTE BELGELERİ
ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi
OHSAS 18001:2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetimi
SHGM – EASA – FAA-USA DOT SERTİFİKALARI
SHY-145/JAR-145 Onay Sertifikası
SHY-147 Onay Sertifikası
EASA Part-145 Onay Sertifikası
EASA Part-147 Onay Sertifikası
FAA FAR-145 Onay Sertifikası
Diger Ülke Otorite
Sertifikaları
DİĞER ÜLKE OTORİTE SERTİFİKALARI
Bahrain CAA Onay Sertifikası
Bermuda CAA Onay Sertifikası
14 15
Türk Hava Yolları
HABOM A.Ş.’de Eğitim
EĞİTİM BAŞKANLIĞI 2013 YILI
2013 yılı, Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi (EASA) tarafından teknik eğitim alanında yapılan çok yönlü değişikliklerin
yürürlüğe girdiği bir yıl oldu. 2011 yılının sonunda yayımlanan EU1149/2011 ile uçak tip ve temel eğitimlerinde
köklü değişiklikler ve uygulamalar 01 Ağustos 2013 itibariyle zorunlu hale getirildi. Eğitim Başkanlığımız, 2013 yılının
ilk on ayını bu değişikliklere uyum sağlama çalışmaları yaparak değerlendirdi. Bu çalışmalarımız tamamlanarak
EASA’ya onaylanmak üzere gönderildi.
Eğitim İhtiyaç Analiz Raporları (TNA)
• 8 uçak tipi,
• Her tip için 15 ayrı rapor katagorisinde;
• Eğitimin dokümanı, sorusu ve içeriği yenilendi,
• Eğitim süresi güncellendi,
• Pratik eğitim için gerekli işler tanımlandı.
Toplam 150 Eğitim İhtiyaç Analiz Raporu hazırlandı. Bu çalışmaların içerisinde eğitimlere ait; doküman, soru ve
kurs içerikleri yeniden hazırlandı ve gözden geçirildi. Her bir İhtiyaç Analiz Raporu için eğitmenlerimiz, destek
personelimiz ve yöneticilerimiz tam zamanlı bu faaliyette görev aldı. 2013 yılının Ekim ayı itibariyle Eğitim
Başkanlığımız EU1149/2011 düzenlemesine uyumlu hale gelerek EASA’dan yetkilerinin devamı için onay almıştır.
Eğitmenlerimizin Dil Yeterliliğinin Arttırılması
• 8 eğitmenimiz ve 118 personele seviye tespit sınavı koordine edildi,
• 8 adet yabancı dil yeterlilik kazandırma sınıfı organize edildi,
• %65 başarılı olarak yeterlilik sınavlarını tamamladı.
EU1149/2011’e uyumluluk çerçevesinde teknik personel için gerekli İngilizce seviyesini belirlemek ve sonrasında
eğitim sağlamak amacıyla yabancı dil sınav/eğitim koordinasyonu yapıldı. Kurallarda yapılan bu değişikliklerden
biri eğitmenlerimizin İngilizce seviyesinin Common European Framework of Reference for Languages (CEFR)
ile belirtilen B1 derecesine yükseltilmesidir. 2013 yılı sonu ile eğitmenlerimizin %85’i bu standardı yakalamıştır.
Tüm bu çalışmalar eğitim gerçekleştirme oranımızı bir önceki seneye oranla %50 düşürmüştür.
MNG / Türk Hava Yolları A.O. - Türk Hava Yolları Habom A.Ş. Birleşmesi
• Şirketler arası geçişi sağlamak amacıyla gerekli eğitimler revize edildi,
• Toplam 30 eğitim ihtiyaca yönelik güncellendi,
• Eğitimler 600 personele hizmet olarak sunuldu.
Başkanlığımızın faaliyetlerinden olan SHY-66 modül sınavlarının yapılması, SGHM’nin bu sınavları Mart 2013
tarihinde durdurmasına kadar gerçekleştirilmiştir.
EĞİTİM / SINAV
KATAGORİLERİ
KURS / SINAV ADEDİ
HİZMET VERİLEN
MÜŞTERİ SAYISI
KURSİYER / SAAT
5169
EASA PART-147
22
276
SHY-147
17
17
EASA PART-145
163
1934
29394
4
7
3936
EASA PART-145 (OJT)
SHY-66 SINAVLARI
TOPLAM
14
955
1432
220
3147
60044
Eğitim hizmetlerimizde kapasite arttırımına yönelik
personel istihdamı ve Sabiha Gökçen tesislerimizin
faaliyete geçirilmesi için çalışmalarımız 2013 yılında
başlamış olup, halen tüm hızıyla devam etmektedir.
2014 yılının eğitim alanında daha rekabetçi ve yoğun
geçecek bir yıl olacağı tahmin edilmektedir. Hedefimiz,
alt yapımızı personel ve diğer destek alanlarında
güçlendirerek daha rekabet edici konuma yükseltmektir.
16 17
Büyük Bakım ve
Hat Kabiliyetleri
VERİLEN
HİZMETLER
Ağır Bakım
Bir MRO şirketi olarak Mühendislik,
Üretim ve Bakım Planlama,
Komponent Atölyeleri, Lojistik ve
Kalite Güvence birimleri tarafından
desteklenen Türk Hava Yolları HABOM
A.Ş. bakım birimleri, kalitenin, iş
ve uçuş güvenliğinin ve müşteri
memnuniyetinin önemini bilerek,
uçak bakımları konusunda dünya
standartlarında işçilik, zamanında teslim
ve gelişmiş teknolojiyi sunmaktadır.
Havacılık sektöründeki tecrübesi ile
Türk Hava Yolları A.O. ve diğer müşteri
uçaklarına/komponentlerine, son
derece ileri teknoloji ile donatılmış,
uluslararası standartlardaki hangarlarda
SHY/JAA, EASA ve FAA kurallarına
uygun kalitede bakım, tamir, kontrol
ve modifikasyon işlemleri hizmetleri
verilmektedir.
HANGARLARIMIZ
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş., 1 tanesi İstanbul Atatürk Havalimanı’nda, 1 tanesi İstanbul Sabiha Gökçen
Havalimanı’nda olmak üzere 2 adet tesisimiz ile uluslararası standartlarda ağır bakım hizmeti vermektedir.
18 19
Büyük Bakım ve
Hat Kabiliyetleri
Uçak Üreticisi
Uçak Tipi
Airbus
Airbus A300
Ağır Bakım
Airbus A310
Airbus A318
Airbus A319 / A320 / A321
Airbus A330
Airbus A340
Boeing
Boeing 727
Boeing 737 CL & NG
Boeing 757
Boeing 767
Boeing 777
Gulfstream
Gulfstream G IV Series
Gulfstream GV-SP Series
McDonald Douglas
MD 80 Series
Bae Systems
AVRO 146-RJ70/RJ85/RJ100
APU Modelleri
Kontrol
Honeywell GTCP331-250F
Honeywell GTCP331-250H
Honeywell GTCP85-129H
Honeywell GTCP85-129K
Honeywell GTCP131-9B
Hamilton Sundstrand APS2000
Hamilton Sundstr and APS3200
İniş Takımları Kabiliyetleri
Airbus A300-B4
Airbus A310
Airbus A320 Series
Airbus A330
Airbus A340
Boeing 737 CL
Boeing 737 NG
Boeing 757
Boeing 777
Kontrol
Hat Bakım
Türk Hava Yolları
HABOM A.Ş.
Dar Gövdeli Hangar
ÖZELLİKLER VE
VERİLEN
HİZMETLER
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş.
projesi toplamda 380.000 m2 kapalı
alana sahiptir. 200.000 m2
oturumu vardır.
Dar Gövde Hangar: 24.015,42 m²
116.000 m² Kapalı Alan
Kapı yüksekliği 14 metre
11 adet dar
gövdeye aynı
anda
hizmet
verebilecek
kapasite...
Aynı anda
11 adet dar gövdeli
uçak bakımı yapılabilir.
+20.85 KOTU
5296 m²
+15.85 KOTU
16465 m²
+10.85 KOTU
37517 m²
+6.86 KOTU
36810 m²
+3.43 KOTU
1763 m²
ZEMİN KAT
TOPLAM
36810 m²
134661 m²
20 21
Türk Hava Yolları
HABOM A.Ş.
Geniş Gövdeli Hangar
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş.
projesi toplamda 380.000 m2
kapalı alana sahiptir.
200.000 m2 oturumu vardır.
Geniş Gövde Hangarı: 14.970,29 m²
Geniş Gövde Boya Hangarı: 7.125,53 m²
Geniş Gövde Hangarı Toplam: 22.095,82 m²
Kapı: 21,36m bakım tarafına
2 adet geniş gövdeli uçak, boya tarafına
1 geniş gövdeli uçak yada
2 adet dar gövdeli uçak yeralacaktır.
+22.05 KOTU
4.293 m²
+17.05 KOTU
13,649 m²
+13.95 KOTU
4,800 m²
+10.85 KOTU
34,268 m²
+6.86 KOTU
35,371 m²
+3.43 KOTU
4,246 m²
ZEMİN KAT
35,371 m²
TOPLAM
127,752 m²
ÖZELLİKLER VE
VERİLEN
HİZMETLER
Hangar - 1
ÖZELLİKLER VE
VERİLEN
HİZMETLER
6,164 m2 Kapalı Alan
5,238 m2 Hangar Alanı
Uçak Bakım
Uçak Boya
22 23
Hangar - 2
6,438 m2 Kapalı Alan
5,344 m2 Hangar Alanı
Uçak Bakım
Aviyonik
Yapısal Tamir
NDT
ÖZELLİKLER VE
VERİLEN
HİZMETLER
Hangar - 3
ÖZELLİKLER VE
VERİLEN
HİZMETLER
7,392 m2 Kapalı Alan
6,501 m2 Hangar Alanı
Uçak Bakım
Kompozit
Kabin İçi
24 25
Hangar - 4
13,449 m2 Kapalı Alan
7,550 m2 Hangar Alanı
Uçak Bakım
Takımhane
Depo
Hidrolik, Mekanik ve Pnömatik
Oksijen ve Dolum
Slayt
ÖZELLİKLER VE
VERİLEN
HİZMETLER
Ağır Bakım ve
Letter Check
Bakımları
“Dünya çapında etkin bakım maliyetiyle ticari ve kargo hava yollarının uçaklarına bakım yaptırmak isteyen
uçak operatörlerinin yardımcısı, teknik operasyonların ve zengin uçuş noktalarının odağındaki önemli yeri
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş.’dir.”
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş.’nin büyük bakım hizmeti verdiği müşterilerden bazıları; Türk Hava Yolları A.O.,
Pegasus, Midex, Atlas Jet, Onur Air, ULS, Izair, Aerosvit, Bahrain Air, Euro Atlantik, Air Finland, Eastern Sky Jet vs.
HAT BAKIM
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş., İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’na operasyon yapan yerli ve yabancı hava
yolu şirketlerinin uçaklarına, söz konusu firmalarla IATA standart Ground Handling Agreement formatında
yapılan hat bakım anlaşmaları çerçevesinde hat bakım hizmeti vermektedir.
Bu hizmetler genel olarak 3 grupta toplanmaktadır.
• Full Technical Handling (Standart olarak yapılan Transit / Prefligth Check, Daily Check, Weekly Check, Arıza Giderme vs. faaliyetler),
• Assistance Hizmetleri (Yakıt Alımına Nezaret, Headset, Anti / De-Icing süpervision vs. faaliyetleri),
• On-Call Handling (Sadece uçağa çağrıldığımızda giderek verilen arıza giderme hizmetleri).
Uçak imalatçıları olan Boeing ve Airbus, uçakların teknik yönden zamanında uçuşa verilebilmeleri değerlendirmesi
neticesinde, Türk Hava Yolları HABOM A.Ş.’ye başarı ödülü vermişlerdir. Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. Hat
Bakım Hizmetleri ulaştığı bu değerler ile, Avrupa Hava Yolları Birliği (AEA) üyesi hava yolları içinde en iyi değere
sahip olanlar arasındadır.
ATP (International Airlines Technical Pool) ve ELMO (European Line Maintenance Organisation) üyesi de olan
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. hat bakım faaliyetleri, diğer hava yolları ile işbirliği içinde olup, 30’dan fazla
operatöre hat bakım desteği vermektedir.
26 27
Sabiha Gökçen
Havalimanı
Kabiliyetlerimiz
Kategori
Sınırlama
A1 5700 Kg Üzeri Uçaklar
Airbus A300
Airbus A300 - 600
Airbus A310
Airbus A318
Airbus A319 / A320 / A321
Boeing 727
Boeing 737 - 300 / 400 / 500
Boeing 737 - 600 / 700 / 800 / 900
Boeing 757 - 200 / 300
Boeing 767 - 200 / 300
DC – 9 Series
MD - 88
A2 5700 Kg ve Daha Hafif Uçaklar
KABİLİYETİMİZDEKİ MOTOR TİPLERİ
Kategori
Sınırlama
B1 Türbin Motorlar
CFMI CFM56-3 Series
CFMI CFM56-5A/ -5B Series
CFMI CFM56 - 5C Series
CFMI CFM56 - 7B Series
PW 2000 – 4000 – JT8D Series
GE CF6 - 80 Series
IAE - V2500 -A5 Series
Atatürk
Havalimanı
Kabiliyetlerimiz
Bakım Kabiliyetleri - AIRBUS
Hat Bakım
Üs Bakım
Hat Bakım
Üs Bakım
A 300
A 300 - 600
A 310
A
319/A320/A321
Bakım Kabiliyetleri - BOEING
B727 Series
B737-300/400/500
B737-600/700/800/900/900ER
B757-200/300
B767-200/300
MD 80 Series
TESLİM BAKIMLARI, BRIDGING CHECK BAKIMLARI
Türk Hava Yolları A.O. ve diğer müşteri uçaklarının geri iade (Redelivery) süreçlerinde, her türlü bakım işlemleri
uluslararası standartlar çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.
Teslim bakımlarında amaç, tüm birimlerin koordinasyonlu bir biçimde çalışarak, gerek uçağı alan gerekse
uçağı veren müşterilerin ihtiyaçlarına en hızlı şekilde cevap verilmesi, bakımın zamanında ve güvenilir şeklinde
tamamlanmasıdır.
TECRÜBE VE YETKİ GEREKTİREN ÖZEL İŞLEMLER VE HİZMETLER
Motor/APU değişimi, iniş takımları değişimi, tüm uçuş kumanda yüzeyleri söküm takımı, yüksek takatta motor
çalıştırma, kabin basınçlandırma, motor yıkama, tartı, yakıt kaçaklarının giderilmesi, kablo ve boru imalatı vs.
gibi özel ekipman ve eğitim gerektiren işlemler gerçekleştirilmektedir.
28 29
Boroskop ve
Boreblending
İşlemleri
BOROSKOP VE BOREBLENDİNG İŞLEMLERİ
Boroskop Atölyesindeki tecrübeli ve yetkili boroskop personeli ile aşağıdaki motor tiplerinde video boroskop
kontrolü ve boreblending işlemleri yapılmaktadır.
Boroskop
Boreblending
CFM56-3
CFM56-3
CFM56-5
CFM56-5
CFM56-7
CFM56-7
V2500
-
CF6-80 A3
CF6-80 A3
CF6-80 C2
CF6-80 C2
CF6-80 E1
CF6-80 E1
CF6-50
CF6-50
GE 90
GE 90
TRENT 700
PW JT9D
BR710
LF500
Hangar Teçhizat
ve Takımhane
Hizmetleri
Uçak Bakıma bağlı Hangar Teçhizat Atölyesinde, Uçak Bakım Başkanlığına ait 550 adet ekipman periyodik
bakıma tabidir. Bunun dışında hat bakım, dış istasyonlar ve müşteri firmalarına ait olmak üzere yaklaşık 1000
ekipmana da bakım, test ve onarım işlemi yapılmaktadır.
İstek durumunda imalat da yapan atölyemizde hizmet verdiğimiz bazı hangar teçhizat ve ekipmanları aşağıda
sıralanmıştır.
- Uçak etrafında kullanılan sehpa imalatları,
- Kuyruk dokları imalatı,
- Uçak tiplerine göre towbar imalatları,
- Motor sehpaları imalatı,
- MLG ve NLG söküm takım ekipmanları imalatları,
- IDG söküm takım ekipmanları.
UÇAK BAKIM TAKIMHANESİ
Uçak Bakım Takımhanesinde, 25.000’den fazla ekipman
ve teçhizat bulunmaktadır.
Bakım hizmetleri için kullanım haricinde, yoğun şekilde
ekipman kiralanması da yapılmaktadır.
Ekipman & Teçhizat kiralama için:
[email protected]
KABİN İÇİ BAKIMLARI
UÇAK KOLTUK ATÖLYESİ
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş., Türk Hava Yolları A.O ve
Türk Hava Yolları A.O. uçaklarına ve anlaşmalı müşteri
diğer müşteri uçaklarına ait kabiniçi modifikasyon,
uçaklarına ait tüm yolcu koltuklarının uçaktan söküm
yenileme (refurbishment), belli yetkiler dahilinde imalat,
/ takımı, bakım ve arıza işlemleri bu atölye tarafından
koltuk overhaul hizmetleri ile VIP kabin tasarımları
yapılmaktadır.
gerçekleştirmektedir.
KABİN İÇİ REVİZYON BAKIM VE DEKORATİF KAPLAMA
ATÖLYELERİ
Kabin içerisindeki hostes koltuğu, galley, lavoba,
stowage bin, PSU, oksijen sistemine ait arızalar, söküm
B/E AEROSPACE, Sogerma, Recaro, Weber ve
Contour firmalarına ait Business Class, Comfort ve
Economy Class koltukların bakım ve overhaul işlemleri
gerçekleştirilmektedir.
- takımı, sidewall kaplama ve taban kaplamalarının
söküm - takımı, kontrol, tamir ve yenilenmesi, uçağın
izolasyon yorganlarının söküm - takımı ve kontrolü,
yolcu camlarının söküm -takımı, polisaj yapılarak
çiziklerinin limitler dahilinde temizlenmesi gibi işlemleri
gerçekleştirmektedir.
KABİN TEKSTİL ATÖLYESİ
Kabin Tekstil Atölyemizde onaylı yanmaz ve zehirli
duman çıkarmaz özellikteki kumaşlar kullanmak
suretiyle ekip ve yolcu koltuk kılıfı, kabin perdesi ve
yastık yüzü, izolasyon yorganları imal edilmektedir.
İlave olarak, yanmaz ve zehirli duman çıkarmaz
özellikteki uçak halıları da kullanım boyutlarına göre
kesilip hazırlanmakta ve overlok işlemleri yapılmaktadır.
30 31
Hangar Teçhizat
ve Takımhane
Hizmetleri
YAPISAL VE KOMPOZİT BAKIMLARI
KOMPOZİT ATÖLYESİ
Türk Hava Yolları A.O. ve müşteri uçaklarına ait tüm
Kompozit Atölyesinde Thrust Reverser, Radom, Rudder,
yapısal parçalar için imalatçılar tarafından yayınlanmış
Elevator ve Spoiler gibi kompozit malzemelerden imal
olan onaylı dokümanlara ve limit dışına çıkan hasarlara
edilmiş olan uçak parçalarının bakım, onarım, tamir, kontrol,
yönelik özel olarak temin edilmiş prosedürlere göre
test ve modifikasyon işlemleri gerçekleştirilmektedir.
tamir, kontrol ve bakım hizmeti verilmektedir.
Ebatları 14 mt. x 4 mt. otoklav siparişi verilmiştir. Otoklav
geldiğinde ihtiyaç duyacağımız bütün uçaklara ait kalıp
imalatı ve kapsamlı kompozit tamirler de kabiliyetlerimiz
arasında yer alacaktır.
UÇAK BOYA HİZMETLERİ
Tüm uçak tiplerinin boyasının sökülmesi ve tekrar
boyanması işlemi Boya Atölyesindeki uzman teknisyenler
tarafından yapılır.
Boya Atölyesi uçağın boyasının sökümünü kimyasal
boya sökücü kullanarak veya zımparalama metodu ile
yapar. Uçağın gövde sacı ve kompozit parçaları hasar
(korozyon, çatlak) yönünden dikkatlice kontrol edilir
ve referans dökümanlara göre gerekli tamir yapılır.
YAPISAL TAMİR ATÖLYESİ
Yapısal Tamir Atölyemizde, uçaklardaki yapısal parçalara
ait bakım, onarım, tamir, kontrol ve modifikasyon
Boya Atölyesi hava yolunun renklerine göre uçağın
boyanmasını ve yeni logo dizaynlarını yapar.
işlemlerinin yanı sıra gövde paneli değişimi gibi
Teslim ve müşteri uçakları Jet Airways, Thai Airways,
kapsamlı işlemler de gerçekleştirilmektedir.
Jeju Air, Air Mediterranee, XL, Oren Air, Donbass Aero,
Pegasus, Sun Expres, Midwest, Asiana Airlines, Onur
Air, Sky Airlines, Yamal, Saudia Arabian, Saudia Arabian
Cargo, Pamir Airways, Neos, Ural Airlines, Kolovia,
Ariana Afghan Airlines, Air Astana, BH Airlines, Thomas
Cook, Atlas Jet, Corendon, Somon Air gibi farklı hava
yollarının logo ve renklerine Boya Atölyesi tarafından
boyanmıştır.
Uçak Boya Atölyesi aynı zamanda kabin içi parçaları
ve bazı uçak parçalarını da boyamaktadır.
NDT
Proje Yönetimi
NTD
Tahribatsız Muayene Uygulamaları Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. Uçak Bakım Başkanlığı bünyesinde faaliyet
gösteren NDT Proje Yönetimi tarafından, son teknoloji ürünleri kullanılarak profesyonel bir anlayışla yürütülmektedir.
Tahribatsız Muayene Nedir ve Neden Gereklidir?
Tahribatsız Muayene (TM), inceleme yapılacak olan malzeme ya da parçanın bütünlüğüne zarar vermeden
yapılan muayene türüdür. Tahribatsız Muayene yöntemleri, malzeme yüzeyindeki veya içerisindeki süreksizliklerin
(çatlak, korozyon, yapısal bozukluklar) tespitinde kullanılmaktadır. Tahribatsız Muayene metotlarının kullanıldığı
sektörler kısaca; parça imalatı (dövme ve döküm), otomotiv, havacılık (bakım-onarım ve parça imalatında), inşaatyapı, köprü bakımı, boru imalatı, demir yolları, endüstriyel binalar (nükleer reaktörler) olarak sıralanmaktadır.
Uçak elemanları, kullanım süreçlerinde yerde ya da havada dinamik yüklere maruz kalmaktadırlar ve bu
yapılarda zamana bağlı bazı hatalar oluşmaktadır. Bu hataların başlangıç süreçlerinde kesin olarak saptanması
ve gereken işlemlerin yapılması şarttır. Tahribatsız Muayene yöntemleri de bu noktada hataların seri ve hızlı
olarak saptanması açısından vazgeçilemez bir öneme sahiptir.
Havacılıktaki Tahribatsız Muayene; EASA PART 145.A.45’te uçak, motor veya pervane üreticileri tarafından
belirtildiği şekliyle, servisteki hava aracının (uçak, helikopter vb.) veya uçak komponentinin uygunluğunun
korunması amacıyla sürdürülen kontroller bütünüdür. Servis sırasında oluşan süreksizliklerin tespitine ek olarak,
imalatı gerçekleştirilen uçak ve komponentlerine de üretim tekniğine göre Tahribatsız Muayene yöntemleri
uygulanabilmektedir.
Kısaca süreksizlik kavramını açıklayacak olursak, bir parçanın normal fiziki yapısı ya da konfigürasyonunda
meydana gelen kesintidir. Havacılıkta karşılaşılan süreksizlikler, yorulmaya bağlı çatlaklar (fatigue cracks), korozyon
(corrosion), sünme (creep) ve kompozit yapılardaki hasarlar olarak tanımlanır. Aranılan süreksizlik türüne gore
Tahribatsız Muayene metotları belirlenir. Örneğin; yorulma süreksizliklerinin aranmasında Sıvı Penetrant Kontrolü
(PT), Manyetik Parçacık Kontorlü (MT) ve Girdap Akımları Kontrolü (ET) tercih ediliyorken, yapı içerisinde
kalan süreksizliklerin tespitinde hacimsel metotlardan Ultrasonik Kontrolü (UT), X-Işınları Radyografisi (RT) ve
Termografi Kontrolü (TT) tercih edilir. Havacılıkta kullanılan Tahribatsız Muayene Metotları ve bunlara ilişkin
süreksizlik çeşitleri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.
Tahribatsız Muayene Metodu
Kullanım Alanları
Liquid Penetrant
Bütün metal ve seramik malzemelerdeki yüzey açık süreksizliklerin
tespitinde kullanılır.
Magnetic Particle
Ferromanyetik malzemelerdeki yüzeye açık ve yüzeye yakın
süreksizliklerin tespitinde kullanılır.
Eddy Current
Elektrik iletkenliğine sahip malzemelerdeki yüzeye açık ve yüzeye
yakın süreksizliklerin tespitinde kullanılır. Malzeme iletkenlik ölçümleri
de bu metodun kapsamındadır.
Ultrasonic
Malzemelerin yüzeysel ve hacimsel kontrolleri gerçekleştirilir.
X-Ray
Malzemelerin yüzeysel ve hacimsel kontrolleri gerçekleştirilir.
Thermography
Honeycomb yapıların hacimsel kontrollerinde kullanılır.
32 33
NDT
Proje Yönetimi
TAHRİBATSIZ MUAYENE (TM) BAKIM & ONARIM MERKEZİMİZDE PROFESYONEL OLARAK UYGULANIYOR
Tahribatsız Muayene uygulamaları, Türkiye’de havacılık bakım onarımı denildiğinde ilk akla gelen Türk Hava
Yolları HABOM A.Ş.’nin bünyesinde faaliyet gösteren NDT Proje Yönetimi personeli tarafından, son teknoloji
ürünleri kullanılarak profesyonel bir anlayış çerçevesinde yapılmaktadır.
İlgili departmanımız, 10 yılı aşkın tecrübesi ve deneyimli personeliyle, uçak üzeri ve komponentlerde 5 farklı
yöntem (PT, MT, ET, UT, RT) ile kontrollerini sürdürmektedir.
Tecrübeli Seviye 2 ve Seviye 3 NDT uzmanları ve mühendis kadrosuyla üretici firmaların, Ulusal ve Uluslararası
Sivil Havacılık Otoritelerinin (SHGM, EASA, FAA) belirlediği standartlarda, müşterilerin istek ve ihtiyaçlarına
karşılık verebilecek kalitede hizmetler sunmaktadır.
TAHRİBATSIZ MUAYENE UYGULAMA VE TİP BAZINDA KABİLİYETLERİMİZ
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. bünyesinde faaliyetlerini yürüten NDT Proje Yönetimi Tahribatsız Muayene
alanında, üçyüzü aşkın referans standardı ve son teknoloji kontrol cihazları ile, birçok alanda olduğu gibi bu
alanda lider uygulayıcı konumundadır.
İstenilmesi durumunda dünyanın her yerinde TM uygulamaları için sahip olunan yetkiler kapsamında (D1 Rating)
en kısa sürede personel görevlendirilmesi yapılabilmektedir. Yerinde hizmetlerde öne çıkan özel uygulamalar
aşağıda gösterilmektedir;
• UT Phased Array,
• Uçak Motorlarındaki Ultrasonik ve Girdap Akımları Kontrolleri.
UT Phased Array Kontrolü, uçak kanatlarındaki muhtemel oluşabilecek korozyonun tespitinde öne çıkan özel
bir uygulamadır. Bu kontrol geliştirilmeden önce bölgedeki actuator ve panellerin sökülmesi yüzlerce A/S’e mal
oluyorken, Phased Array tekniği bu bölge kontrollerindeki A/S sürelerini minimuma indirmektedir.
Uçak Motorlarındaki Ultrasonik ve Girdap Akımları Kontrolleri, özellikle CFM-56 TRF ve 3-8 Drum komponentlerinde
talep edilmesi halinde dünyanın her yerinde gerçekleştirilebilmektedir.
Atatürk Havalimanı
Komponent
Atölyeleri Faaliyet ve
Kapasiteleri
HİDROLİK ATÖLYESİ
Hidrolik sistemler, hidroliği basınçlandıran, transfer
eden, bir silindire hareket veren, bir motoru döndüren
veya uçakların uçuş kumanda yüzeylerini kontrol
eden ekipmanlardan meydana gelir.
Basınç göstergeleri, switchler, transducerlar ve valfler
hidrolik sistemlerin diğer elemanlarıdır.
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. Atatürk Havalimanı Hidrolik
Atölyesi parça numarası bazında 585 adet kabiliyete
sahip olup, atölye bünyesindeki test tezgahları ve özel
alet-ekipman ile MD 80, Boeing (B737, B757, B767) ve
Airbus (A300, A310,A319, A320 series) uçaklarına geniş
kapsamlı bakım hizmetleri vermektedir.
BAKIM HİZMETİ SAĞLANAN SERVİSLER
• Hidrolik pompalar,
• Hidrolik akümülatörler,
• Hidrolik fuseler,
• Valfler,
• Hidrolik aktüatör ve silindirler,
• Pressure switchler,
• Drain / Pressure filtreler,
• Swivels.
34 35
Atatürk Havalimanı
Komponent
Atölyeleri Faaliyet ve
Kapasiteleri
LASTİK & JANT ATÖLYESİ
Uçakların yerde hareketine imkan veren Lastik &
Jant, uçağın en çok baskı gören parçaları arasında
yer almaktadır.
Bu nedenle periyodik olarak takip edilmeli, düzenli
bakımları yapılmalıdır. Öte yandan, Brake Assembly’nin
kullanıldığı frenleme sistemi uçağın iniş sonrası uygun
zaman ve mesafede durabilmesini, güvenli park etmesini
ve kalkıştan vazgeçme sırasındaki ani durabilmesini
mümkün kılmaktadır.
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. Atatürk Havalimanı
Lastik & Jant Atölyesi parça numarası bazında 672
adet kabiliyete sahip olup, Boeing, Airbus ve MD80
uçaklarında Lastik - Jant ve Fren komponentlerine
overhaul, tamir, test, modifikasyon servislerini en son
teknolojik gereksinimlerini karşılayarak sağlar.
BAKIM HİZMETİ SAĞLANAN SERVİSLER
• Lastik-Jant; Build up / Onarım / Modifikasyon / Rezervasyon,
• Fren,
• Steel; Onarım / Modifikasyon / Rezervasyon,
• Carbon; Heat Pack Change / Onarım / Modifikasyon
Rezervasyon.
EMERGENCY EKİPMAN ATÖLYESİ
Tüm sivil uçaklarda en önemli güvenlik ekipmanlarından
biri olan slidelar, acil bir durumda uçaktan hızlı bir
kaçış yöntemi sağlar.
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. Atatürk Havalimanı
Emergency Ekipman Atölyesi parça numarası bazında
1048 adet kabiliyete sahiptir. Atölyede slideların test,
tamir ve overhaulları üretici tamir dökümanlarına göre
yapılmaktadır. Airbus, Boeing ve MD80 uçak tiplerinde
slide kabiliyetleri mevcuttur.
BAKIM HİZMETİ SAĞLANAN SERVİSLER
• Slide / Raft; Onarım / Modifikasyon / Rezervasyon,
• Life Vest; Rezervasyon.
BASINÇLI TÜPLER, VALF & REGULATÖR ATÖLYESİ
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. Atatürk Havalimanı Tüp Atölyesi basınçlandırılmış gaz ihtiva eden komponentlerin
tüm hydro test, onarım ve rezervasyon hizmetlerini, sahip olduğu “DOT Approval Station” yetkisiyle vermektedir.
(Department of Transportation, Retester Identification Number: G567)
Atölye parça numarası bazında toplamda 1293 adet kabiliyete sahiptir.
Tüplerin hidrostatik testleri water jacket yöntemi ile US DOT 49 CFR kurallarına göre yapılır.
Tüplerin ve yangın söndürücülerin dolumları da tesislerimizde yapılmaktadır.
Boeing ve Airbus uçaklarında kullanılan çeşitli tiplerde Crew Oxygen maskelerinin, test, tamir ve overhaul
işlemleri de yapılmaktadır.
BAKIM HİZMETİ SAĞLANAN SERVİSLER
• Basınçlı Tüpler
Oksijen Tüpleri
Ekip ve Yolcu Oksijen Tüpü
Taşınabilir Oksijen Tüpü
• Yangın Söndürücüler
Motor, Yardımcı Güç Ünitesi, Kargo Yangın Söndürücüler
Taşınabilir Yangın Söndürücü
• Tahliye Sistemi Tüpü
• Valfler
• Oksijen Maske & Regülatörleri
36 37
Atatürk Havalimanı
Komponent
Atölyeleri Faaliyet ve
Kapasiteleri
ELEKTRİK & ELEKTRONİK ATÖLYESİ
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. Atatürk Havalimanı
Elektrik & Elektronik Atölyesi kabiliyet listesinde parça
numarası bazında 883 adet kabiliyete sahip olup, Boeing,
Airbus ve MD80 uçaklarına ait avionic komponentlerin
inspection, test, onarım, modifikasyon, rezervasyon
işlemleri yapılmaktadır.
BAKIM HİZMETİ SAĞLANAN SERVİSLER
• Mutfak Ekipmanları
Buharlı Fırın
Kahve Makinası
Su Isıtıcı
Duman Algılayıcı
• Bataryalar
Ana Batarya
Acil Batarya ve Pil Grubu
• Yer Bulma ve Haberleşme Sistem Komponentleri
Yer Bulma ve Yüksek Frekans Kontrol Paneli
Yüksek Frekans Radyo Seyrüsefer Alıcısı
Aletli İniş Sistemi Alıcısı
• Işıklandırma Sistem Komponentleri
• Elektrik Sistemleri
Jeneratör Kontrol Ünitesi
Hat Koruma Paneli
Dönüştürücü Doğrultucu
Cam Sıcaklık Kontrolcüsü
• Isı Sensörü
MAKİNA ATÖLYESİ
Uçak bakımı ve komponent overhaulu esnasında gereken
takım / teçhizatlar makine atölyesi bünyesinde imal
edilmektedir, parça tamirleri yapılabilmektedir.
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. Atatürk Havalimanı Makine
Atölyesi’nde takım / teçhizat imalatında kullanılmak
üzere 2 adet üniversal freze, 1 adet üniversal torna, birer
adet şerit testere ve dekopaj tezgahı bulunmaktadır.
Ayrıca fren rotorlarının taşlama işleminde kullanılan
1 adet hassas satıh taşlama tezgahı bulunmaktadır.
38 39
Sabiha Gökçen
Havalimanı Komponent
Atölyeleri Faaliyet ve
Kapasiteleri
SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KABİLİYET LİSTE
ATÖLYE
MPN
RATING
LASTİK & JANT ATÖLYESİ
C20637000
C14
LASTİK & JANT ATÖLYESİ
C20626200
C14
FREN ATÖLYESİ
HİDROLİK ATÖLYESİ
HİDROLİK ATÖLYESİ
HİDROLİK ATÖLYESİ
HİDROLİK ATÖLYESİ
C20633000
65-2346-1/-3/-4/-5
65-44851-1/-3/-4/-5/
-6/-7/-10/-12/-13/-14
69-69882-1/../-5
3890010-102/-103
C14
C4
C8
C12
C14
KOMPONENT
ÜRETİCİ
YETKİLİ PERSONEL
WHEEL ASSY,
SAFRAN MESSIER-
UFUK YILMAZ
NLG
BUGATI
ABDULLAH KARACA
WHEEL ASSY,
SAFRAN MESSIER-
UFUK YILMAZ
MLG
BUGATI
ABDULLAH KARACA
SAFRAN MESSIER-
UFUK YILMAZ
BRAKE ASSY
GALLEY DOOR
SNUBBER
GROUND SPOILER ACT
SWIVEL
PRESSURE RELIEF VALVE
BUGATI
BOEING
BOEING
BOEING
PNEUDRAULICS, INC.
YALÇIN FİLİZ
SEYFİ AYDIN
MEHMET ARAS
SEYFİ AYDIN
MEHMET ARAS
SEYFİ AYDIN
MEHMET ARAS
SEYFİ AYDIN
MEHMET ARAS
2-7702-1,-2-7729-1,
2-7734-1, 2-7735-1, 2
HİDROLİK ATÖLYESİ
HYDRAULIC
-7736-1, 2-7737-1,
FUSE
2-7807-1, 2-8020-1..-3,
GE
SEYFİ AYDIN
MEHMET ARAS
-5, -6,-11...-18, -24..29
HİDROLİK ATÖLYESİ
QA06753-03
C18
HALON FILTER
PALL AEROSPACE
SEYFİ AYDIN
MEHMET ARAS
• 3 Atölye
Yetki alınan atölyeler ( HİDROLİK & LASTİK / JANT – FREN & MAKİNA ATÖLYELERİ ),
• 5 Rating
Kabiliyetteki rating adedi,
• 62 PN
Kabiliyetteki parça numarası adedi.
MEKANİK / ELEKTROMEKANİK ATÖLYESİ HAZIRLIKLARI
Kalan 12 Rating ile ilgili olarak ;
• Atölye fiziksel olarak hazır duruma getirilmiştir.
Seçilen komponentlere yönelik.
• Düzeltme dosyaları 2013 - Aralık ayında Kalite Başkanlığı’ na teslim edilmiştir.
Denetleme devam ediyor.
• 5 CC/S’in Yetkilendirme dosyaları 2013 - Aralık ayında Kalite Başkanlığı’ na teslim edilmiştir.
İnceleme devam ediyor.
ATÖLYE
MPN
RATING
KOMPONENT
ÜRETİCİ
YETKİLİ PERSONEL
KAPSAM
MEKANİK /
ELEKTROMEKANİK
ATÖLYESİ
970A0000-02
970A0000-03
C1
EXTRACTOR,
WATER
HONEYWELL
BEHAT CANSEVER
HARUN ÇAKMAKÇI
EMRE AKMAZ
INSPECTION /
TEST REPAIR
MEKANİK /
ELEKTROMEKANİK
ATÖLYESİ
30529-210
C2
LEVER, ROLL
TORQUE LIMITER
GOODRICH
BEHAT CANSEVER HARUN ÇAKMAKÇI EMRE
AKMAZ
INSPECTION
/ REPAIR
REPAIR
MEKANİK /
ELEKTROMEKANİK
ATÖLYESİ
N40-1B10134-101
N40-1B20245-102
N40-1B40204-102
N40-1B40212-102
C3
HANDSET
HOLMCO
BELGİN MÖKÜKÇÜ
MUZAFFER DÖNMEZ
INSPECTION
TEST REPAIR
MEKANİK /
ELEKTROMEKANİK
ATÖLYESİ
10-62
10-62-01
C5
CHARTHOLDER,
CONTROL WHEEL
MADELEC AERO
HALIT BIÇAKÇIOĞLU
HAKAN KÖSEM
INSPECTION
REPAIR
MEKANİK /
ELEKTROMEKANİK
ATÖLYESİ
D2511225800000
C6
SLIDING TABLE
AIRBUS
BEHAT CANSEVER HARUN ÇAKMAKÇI EMRE
AKMAZ
INSPECTION
TEST REPAIR
MEKANİK /
ELEKTROMEKANİK
ATÖLYESİ
H2928-11
H2928-5
C7
ADJUSTA-KEEPER
ASSEMBLY
GOODRICH
BEHAT CANSEVER HARUN ÇAKMAKÇI EMRE
AKMAZ
INSPECTION
TEST REPAIR
MEKANİK /
ELEKTROMEKANİK
ATÖLYESİ
B97W99-116B
D97D00-501
C9
TWIN ACTUATOR
INTERTECHNIQUE
HALIT BIÇAKÇIOĞLU
HAKAN KÖSEM
INSPECTION
TEST REPAIR
MEKANİK /
ELEKTROMEKANİK
ATÖLYESİ
DK120
C13
ULB
DUKANE
BELGİN MÖKÜKÇÜ
MUZAFFER DÖNMEZ
INSPECTION /
TEST REPAIR /
OVERHAUL
MEKANİK /
ELEKTROMEKANİK
ATÖLYESİ
802642
C15
INDICATOR,
OVERBOARD
DISCHARGE,
OXYGEN
KIDDE AEROSPACE &DEFENCE
BEHAT CANSEVER HARUN ÇAKMAKÇI EMRE
AKMAZ
INSPECTION
REPAIR
MEKANİK /
ELEKTROMEKANİK
ATÖLYESİ
11-851433
C17
EXCHANGER,
PRECOOLER
LIEBHERR
BEHAT CANSEVER HARUN ÇAKMAKÇI EMRE
AKMAZ
INSPECTION
TEST
MEKANİK /
ELEKTROMEKANİK
ATÖLYESİ
141T4004-21
141T4004-22
C19
FIXED WINDOW
ASSY
BOEING
BEHAT CANSEVER HARUN ÇAKMAKÇI EMRE
AKMAZ
INSPECTION
TEST
MEKANİK /
ELEKTROMEKANİK
ATÖLYESİ
96019-01
LM-321-118
C20
FWD. VIBRATION
ISOLATOR
BARRY
BEHAT CANSEVER HARUN ÇAKMAKÇI EMRE
AKMAZ
INSPECTION
REPAIR
•
Mekanik / Elektromekanik Atölyesi için, 12 Rating , 21 PN kabiliyet başvurusu yapılmıştır.
MAKİNA ATÖLYESİ
~300 A/S iş üretildi.
~140 Ekipman - Parça imalatı & tekrar işlemi yapılmıştır. [Uçak Bakım Başkanlığı, Takımhane, Atölyeler, TCI]
KURULUMU YAPILAN TEZGAHLAR
•
DANOBAT TAŞLAMA TEZGAHI •
JET YAKITI KOMPONENT TEST TEZGAHI
EĞİTİM
•
LASTİK - JANT & FREN ATÖLYESİ
MESSIER
A320 serisi, B737-800 serisi
40 41
Yurt İçi ve Yurt Dışı
Müşterilerimiz
Hava yolu
Ülke
Kıta
Bölge
ACT Airlines
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
Aeroflot Russian Airlines
Rusya
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
Aerosvit Airlines
Ukrayna
Avrupa
Doğu Avrupa
Afriqiyah Airways
Libya
Afrika
Kuzey Afrika
Air Astana
Kazakistan
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
Air Baltic
Litvanya
Avrupa
Doğu Avrupa
Air Berlin
Aalmanya
Avrupa
Batı Avrupa
Air Bulgaria (&Hemus Air)
Bulgaristan
Avrupa
Doğu Avrupa
Air France
Fransa
Avrupa
Batı Avrupa
Air India
Hindistan
Asya
Hint Alt Kıtası
Air Moldova
Moldova
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
Air Via
Bulgaristan
Avrupa
Doğu Avrupa
Airblue
Pakistan
Asya
Hint Alt Kıtası
Alitalia
İtalya
Avrupa
Batı Avrupa
AnexTour
Türkiye
Avrupa
Doğu Avrupa
Ariana Afghan Airlines
Afganistan
Asya
Hint Alt Kıtası
Astra Airlines
Yunanistan
Avrupa
Doğu Avrupa
Atlas jet
Türkiye
Avrupa
Doğu Avrupa
Avion Express
Litvanya
Avrupa
Doğu Avrupa
Azerbaijan Havayolları
Azerbaycan
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
Berkut Air
Kazakistan
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
BH Air Ltd.
Bulgaristan
Avrupa
Doğu Avrupa
Blue Air Transport Aerian
Romanya
Avrupa
Doğu Avrupa
Borajet
Türkiye
Avrupa
Doğu Avrupa
Brussels Airlines
Belçika
Avrupa
Batı Avrupa
Buraq Air
Libya
Afrika
Kuzey Afrika
Corendon Airlines
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
Eastok Avia
Birleşik Arap Emirlikleri
Orta Doğu
Orta Doğu
Ethiopian Airlines
Etiyopya
Afrika
Doğu Afrika
Fly Dubai
Birleşik Arap Emirlikleri
Orta Doğu
Orta Doğu
Fly Niki
Avusturya
Avrupa
Batı Avrupa
Freebird (Hürkuş Havayolları)
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
Genel Havacılık A.S.
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
Germanwings
Almanya
Avrupa
Batı Avrupa
Gulf Air
Bahreyn
Orta Doğu
Orta Doğu
HI FLY
Portekiz
Avrupa
Batı Avrupa
Iberia
İspanya
Avrupa
Batı Avrupa
Iberworld
İspanya
Avrupa
Batı Avrupa
IHY İzmir Hava Yolları A.Ş.
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
Iran Aseman
İran
Orta Doğu
Orta Doğu
Iraqi Airways
Irak
Orta Doğu
Orta Doğu
Jet Airways
Hindistan
Asya
Hint Alt Kıtası
KLM Royal Dutch Airlines
Hollanda
Avrupa
Batı Avrupa
Kolavia
Rusya
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
Lufthansa Airlines
Almanya
Avrupa
Batı Avrupa
Mahan Air
İran
Orta Doğu
Orta Doğu
Meridianafly
İtalya
Avrupa
Batı Avrupa
Midex Cargo
Birleşik Arap Emirlikleri
Orta Doğu
Orta Doğu
MNG Airlines
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
MNG Jet
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
42 43
Yurt İçi ve Yurt Dışı
Müşterilerimiz
Hava yolu
Ülke
Kıta
Bölge
Neos S.p.A
İtalya
Avrupa
Batı Avrupa
Nordwind Airlines
Rusya
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
Onur Air
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
Oren Air (Orenburg Airlines)
Rusya
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
Pegasus Hava Taşımacılık A.Ş.
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
PIA-Pakistan International Airlines
Pakistan
Asya
Hint Alt Kıtası
Prima Aviation Services Inc.
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
Privat Air
Almanya
Avrupa
Batı Avrupa
Qatar Airways
Katar
Orta Doğu
Orta Doğu
Royal Jet
Birleşik Arap Emirlikleri
Orta Doğu
Orta Doğu
Royal Jordanian
Ürdün
Orta Doğu
Orta Doğu
Safi Airways
Afganistan
Asya
Hint Alt Kıtası
Sabena Technic
Belçika
Avrupa
Batı Avrupa
Senegal Airlines
Senegal
Afrika
Batı Afrika
Shaheen Air
Pakistan
Asya
Hint Alt Kıtası
Sr Technics
İsviçre
Avrupa
Batı Avrupa
Spice Jet
Hindistan
Asya
Hint Alt Kıtası
SunExpress
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
SunExpress Deutschland
Almanya
Avrupa
Batı Avrupa
Swiftair
İspanya
Avrupa
Batı Avrupa
Tailwind Airlines
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
Transaero Airlines
Rusya
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
Travel Services Hungary
Macaristan
Avrupa
Doğu Avrupa
Turkmenistan Airlines
Türkmenistan
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
Türk Hava Yolları A.O.
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
ULS Kargo
Türkiye
Avrupa
Güney Avrupa
Ural Airlines
Rusya
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
White Airways
Portekiz
Avrupa
Batı Avrupa
Windrose
Ukrayna
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
Yakutia Airlines
Rusya
Avrupa
Bağımsız Devletler Topluluğu
Yemen Airways
Yemen
Orta Doğu
Orta Doğu
Aerosvıt
Anextour
Ifly
Ikar
Kam Aır
Metrojet
Natıonal Legacy
Royal Falcon
Saga
Somon Aır
Strong Avıatıon
Trans Medıterranean Aırlınes
Sky Greece
44 45
İmzalanan
Anlaşmalar
Üs Bakım
Hava yolu
Tip
Uçak Sayısı
AEROSVIT
B737-400
1
AEROSVIT
B737-300
1
AIR BALTIC
B757
3
ANEXTOUR
B757
9
ATLAS JET
A321
2
AVIONEXPRESS
A320
1
IFLY
B757
1
IKAR
B757
1
KAM AIR
MD87
1
METROJET
A321
1
MNG AIRLINES
A300
2
NATIONAL LEGACY
B727
1
NORDWIND
B757
1
ONUR AIR
A320
1
PEGASUS
B737-800
19
ROYAL FALCON
A320
1
SAGA
A310
1
SOMON AIR
B737-900
1
STRONG AVIATION
B727
1
SUNEXPRESS
B737-800
1
TÜRK HAVA YOLLARI
B737-800
1
TÜRK HAVA YOLLARI
A320
1
TRANS MEDITERRANEAN AIRLINES
A300F
1
TURKMENISTAN
B757
1
ULS
A310
1
Hava yolu
Tip
Uçak Sayısı
ATLAS JET
A321
1
Hava yolu
Tip
Uçak Sayısı
AEROSVIT
B737-400
1
IKAR
B757
1
MNG AIRLINES
A300
1
PEGASUS
A320
2
SKY GREECE
B767
1
YAKUTIA
B757
1
Kabin İçi
Boya
Fuarlar ve
Konferanslar
FuarTarihYer
MRO EUROPE 2013 25-26 Eylül
Londra
MRO ASIA 2013
30-31 Ekim
Sigapur
17-21 Kasım
Dubai
DUBAI AIRSHOW 2013 46 47
Uçak Bakım
Sayıları
Ağır Bakım (Revizyon)
Hat Bakım
Boya
Toplam
Türk Hava Yolları A.O. Bakım
6
2
9
17
Diğer Müşter Bakım
71
51
8
130
TOPLAM
77
53
17
147
Komponent
Bakım Sayıları
Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. ATATÜRK HAVALİMANI KOMPONENT
ATÖLYELERİ 2013 YILI KOMPONENT BAKIMI (KAPATILAN İŞ EMRİ)
SAYILARI
HİDROLİK ATÖLYESİ
Toplam: 557
LASTİK & JANT ATÖLYESİ
Toplam: 1587
EMERGENCY EKİPMAN ATÖLYESİ
Toplam: 1274
BASINÇLI TÜPLER, VALF & REGULATÖR ATÖLYESİ
Toplam: 2771
ELEKTRİK & ELEKTRONİK ATÖLYESİ
Toplam: 2420
TOPLAM
8609
48 49
Yatırımlarımız ve
Projelerimiz
Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.’nin Sabiha Gökçen Havalimanı’ndaki uzantısı olan Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. Projesi 20 hektarlık alan üzerinde
konumlanmakta olup yaklaşık 380.000 m² kapalı alana sahiptir. Tesiste Dar Gövdeli Hangar ve Anneks Binası, Geniş Gövdeli Hangar ve Anneks
Binası, Atölye Binası, İdari Bina, Sosyal Bina, Güvenlik – Giyinme - Eğitim Binası, Enerji Binası, Katlı Otopark, Kimyasal Bina, Arıtma Tesisi, Katı
Atık Deposu, Açık Otopark yer almaktadır. Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. projesinin vaziyet planı Figür 2.’de yer almaktadır. Türk Hava Yolları
HABOM A.Ş. binaları iki faz halinde yapılmaktadır. İlk faz Dar Gövdeli Hangar Binası ve Anneksini, Sosyal Binayı, Enerji Merkezini, Kimyasal
Depo ve Katı Atık Merkezini kapsamaktadır. Dar Gövdeli Hangar 3 gözlü toplam 24.015 m²’lik ve 11 dar gövdeli uçağa hizmet edebilecek alana
sahiptir. Bu üç göz arası alanı daha verimli kullanabilmek için aralarında kolonlar kullanılmamıştır. İkinci faz Geniş Gövdeli Hangar ve anneksi,
Yönetim Binası, Atölye Binasını, Katlı Otoparkı kapsamaktadır. Geniş Gövdeli Hangar binası 3 göz olup 22.095 m²’lik alana sahiptir. Bir gözü
boya hangarı olarak faaliyet gösterecek hangarın diğer iki gözü bakım için ayrılmıştır. Bakım kısmında aynı anda iki geniş gövdeli uçak, boya
kısmında aynı anda bir geniş gövdeli uçak yada iki dar gövdeli uçak yer alabilecektir. Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. projesi ayrıca LEED altın
sertifikası adayıdır. Yeşil bina konseptine sahip bu kompleks için sürdürülebilir enerji, su tasarrufu, enerji verimliliği, malzeme seçimi ve iç
çevresel kalite tasarım aşamasında göz önüne alınmıştır. Türk Hava Yolları HABOM A.Ş.’nin yeşil bina özelliklerinden göze çarpan hususlar;
• Tipik enerji verimli bir binaya oranla %30 daha düşük enerji tüketim oranı olacaktır,
• Toprak kaynaklı ısı pompaları kullanılarak tesisin ısıtma ve soğutmasına katkı sağlanacaktır. Böylece Türkiye’nin en yüksek kapasiteli toprak kaynaklı ısı pompaları kullanılmış olacaktır. Borular Dar Gövdeli ve Geniş Gövdeli Uçak Bakım Hangarının altındaki kazıklara yerleştirilerek
toplamda 1584 kazıkta toplamda 275 kilometrelik bir ağ oluşturulmuştur,
• Isıtma, soğutma ve enerji elde edebilmek için 6.000 KW kapasiteli trijenerasyon sistemi kullanılacak,
• Yağmur suları ve gri sular geri dönüştürülerek %40 su tasarrufu sağlanacaktır. Yağmur suları çatılardan toplanıp depolanarak toprak sulama
amaçlı kullanılacaktır ve gri sular geri dönüştürülerek rezervuar sistemlerinde kullanılacaktır,
• İyileştirilmiş hava sistemleri iç mekanlara %30 daha fazla taze hava sağlanacaktır.
2013 yılı Kasım ayı içinde Türk Hava Yolları HABOM A.Ş. projesi 1. fazında yer alan Dar Gövdeli Uçak Bakım Hangarı, Sosyal Bina, Eğitim –
Güvenlik - Giyinme Binalarını devreye alınarak uçak bakım faaliyetlerine başlanmıştır. Katlı Otopark hizmete açılmış olup Kimyasal Depo
ve Katı Atık Deposu kullanıma hazır haldedir. 2014 yılının ilk yarısında ikinci faz binalarınında devreye alınması planlanmaktadır. İkinci faz
binalarından Geniş Gövdeli Uçak Bakım Hangarında ince iş çalışmaları devam etmektedir. Hangar içi teleplatform ve vinç sistemleri hazır halde
olup docking sistemleri montajları devam etmektedir. Atölye binasının elektrik, mekanik, ince iş eksiklikleri tamamlanmaktadır. Çatı katında
bulunan spor salonları kapalı spor salonunu çalışmalar tamamlanmıştır. Yönetim Binası inşai ve mimari bakımdan hazır durumdadır, elektrik
- mekanik çalışmalar devam etmektedir. Çevre ve peyzaj işleri ve 2. faz dahilindeki yol çalışmaları iş programı dahilinde tamamlanmaktadır.
GENIŞ GÖVDE
HANGARI
ÜÇÜNCÜ NESİL
ENERJİ MERKEZİ
EK BİNA
MÜŞTERİ OFİSİ
ATIK
ARITMA
SOSYAL TESİS
OTOBÜS
PARK
ALANI
ARAÇ
PARK ALANI
EĞİTİM AKADEMİ
MERKEZİ
GENEL MERKEZ
DAR GÖVDE
HANGARI
FIGÜR 2
ATÖLYE
EK BİNA OFİSLERİ
UÇAK GÖVDE
ATÖLYESİ
r
F
gile
l
i
B
l
a
s
inan
Denetim Raporları
46 51
50
47
Bağımsız Denetim
Raporu
Türk Hava Yolları Havacılık Ağır Bakım Onarım Merkezi Anonim Şirketi
Yönetim Kurulu’na;
Türk Hava Yolları Havacılık Ağır Bakım Onarım Merkezi Anonim Şirketi’nin (“Şirket”), 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla
hazırlanan finansal durum tablosu ve aynı tarihte sona eren yıla ait kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu,
özkaynak değişim tablosu ve nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarının özeti ve diğer açıklayıcı
notlardan oluşan ilişikteki finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz.
Finansal Tablolarla İlgili Olarak Yönetimin Sorumluluğu
Şirket yönetimi, söz konusu finansal tabloların Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırlanmasından,
dürüst bir şekilde sunulmasından ve finansal tabloların hata veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli
yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminden sorumludur.
Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu
Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak söz konusu finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir.
Bağımsız denetimimiz, Uluslararası Denetim Standartları’na uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar etik
ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp
yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir.
Bağımsız denetim, finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla,
bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal
tabloların hata veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere
önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre
yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç
kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak
tasarlamak amacıyla, Şirket yönetimi tarafından hazırlanan finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki
ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetim, ayrıca Şirket yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları
ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun
değerlendirilmesini içermektedir.
Bağımsız denetimimiz sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, denetim görüşümüzün
oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Görüş
Görüşümüze göre, söz konusu finansal tablolar, Şirket’in 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla finansal durumunu, aynı
tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akışlarını Uluslararası Finansal Raporlama Standartları
çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır.
Diğer Husus
Şirket’in 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla hazırlanan finansal tablolarının tam kapsamlı bağımsız denetimi başka bir
bağımsız denetim şirketi tarafından gerçekleştirilmiş olup söz konusu bağımsız denetim şirketi 24 Nisan 2013
tarihli bağımsız denetim raporunda, 31 Aralık 2012 tarihli finansal tablolar ü zerine olumlu görüş bildirmiştir.
İstanbul, 17 Mart 2014
KPMG Akis Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci
Mali Müşavirlik Anonim Şirketi
52 53
TÜRK HAVA YOLLARI HAVACILIK AĞIR BAKIM ONARIM MERKEZİ ANONİM ŞİRKETİ
31 Aralık 2013 Tarihi İtibariyle Bilanço
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe ABD doları olarak gösterilmiştir.)
Dipnot
31 Aralık 2013
(Yeniden Düzenlenmiş) (*)
31 Aralık 2012
Maddi duran varlıklar
13
43,943,445
48,505,146
Maddi olmayan duran varlıklar
13
20,605
--
Peşin ödenmiş giderler
15
5,781,752
6,516,395
49,745,802
55,021,541
16
2,088,991
5,062,303
Ticari ve diğer alacaklar
14
18,615,347
7,642,299
Peşin ödenmiş giderler
15
928,966
748,948
Nakit ve nakit benzerleri
17
3,733,275
405,929
Varlıklar
Duran varlıklar
Stoklar
Dönen varlıklar
25,366,579
13,859,479
Toplam varlıklar
75,112,381
68,881,020
106,632,119
37,085,692
303,677
249,267
(56,697,122)
(29,243,782)
50,238,674
8,091,177
Özkaynaklar
Sermaye
18
Yasal yedekler
Geçmiş yıllar zararları
Toplam özkaynaklar
Yükümlülükler
Finansal borçlar
19
305
28,990,258
Çalışanlara sağlanan faydalar
20
1,479,512
1,285,678
Ticari ve diğer borçlar
21
1,497,483
--
2,977,300
30,275,936
--
16,296,159
Toplam uzun vadeli yükümlülükler
Finansal borçlar
19
Çalışanlara sağlanan faydalar
20
1,133,372
1,067,346
Ticari ve diğer borçlar
21
18,948,039
11,369,267
Ertelenmiş gelirler
23
1,727,751
1,781,135
Karşılıklar
22
87,245
--
Toplam kısa vadeli yükümlülükler
21,896,407
30,513,907
Toplam yükümlülükler
24,873,707
60,789,843
Toplam özkaynaklar ve yükümlülükler
75,112,381
68,881,020
(*) Yeniden düzenleme için Not 2’ye bakınız.
TÜRK HAVA YOLLARI HAVACILIK AĞIR BAKIM ONARIM MERKEZİ ANONİM ŞİRKETİ
31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Kar veya Zarar ve Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe ABD doları olarak gösterilmiştir.)
Dipnot
31 Aralık 2013
(Yeniden düzenlenmiş) (*)
31 Aralık 2012
Hasılat
6
53,055,869
47,072,747
Satışların maliyeti
6
(70,144,822)
(51,247,746)
(17,088,953)
(4,174,999)
Brüt zarar
Diğer gelirler
7
3,071,819
129,811
Satış ve pazarlama giderleri
8
(926,586)
(500,480)
Genel yönetim giderleri
9
(9,731,017)
(10,197,138)
Diğer giderler
7
(257,261)
(1,121,321)
(24,931,998)
(15,864,127)
Faaliyet zararı
Finansal gelir
11
859,982
5,698
Finansal giderler
11
(1,864,209)
(6,217,750)
(1,004,227)
(6,212,052)
(25,936,225)
(22,076,179)
--
(1,653,086)
(25,936,225)
(23,729,265)
Tanımlanmış emeklilik fayda yükümlülüklerindeki
aktüeryal kayıplar
(28,156)
(185,495)
Diğer kapsamlı gelir
(28,156)
(185,495)
(25,964,381)
(23,914,760)
Net finansal giderler
Vergi öncesi zarar
Dönem vergi gideri
Dönem zararı
12
Diğer kapsamlı gelirler
Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacaklar
Toplam kapsamlı gelir
(*) Yeniden düzenleme için Not 2’ye bakınız.
54 55
TÜRK HAVA YOLLARI HAVACILIK AĞIR BAKIM ONARIM MERKEZİ ANONİM ŞİRKETİ
31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Özkaynak Değişim Tablosu
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe ABD doları olarak gösterilmiştir.)
Sermaye
Yedekler
Geçmiş yıllar
Zararları
Toplam
Özkaynaklar
4,054,388
249,267
(5,329,022)
(1,025,367)
Dönem zararı
--
--
(23,729,265)
(23,729,265)
Diğer kapsamlı gelir
--
--
(185,495)
(185,495)
Toplam kapsamlı gelir
--
--
(23,914,760)
(23,914,760)
33,031,304
--
--
33,031,304
1 Ocak 2012 itibarıyla bakiyeler
Toplam kapsamlı gelir
Özkaynaklarda kayıtlara alınan, ortaklarla yapılan işlemler
Sermaye artırımı
Ortaklarla yapılan işlemler
33,031,304
--
--
33,031,304
31 Aralık 2012 bakiyesi
37,085,692
249,267
(29,243,782)
8,091,177
1 Ocak 2013 itibarıyla bakiyeler
37,085,692
249,267
(29,243,782)
8,091,177
Dönem zararı
--
--
(25,936,225)
(25,936,225)
Diğer kapsamlı gelir
--
--
(28,156)
(28,156)
Toplam kapsamlı gelir
--
--
(25,964,381)
(25,964,381)
Toplam kapsamlı gelir
Özkaynaklarda kayıtlara alınan, ortaklarla yapılan işlemler
Sermaye artırımı
Ortak kontrol altında işletme birleşmeleri etkisi
Ortaklarla yapılan işlemler
31 Aralık 2013 bakiyesi
(*) Yeniden düzenleme için Not 2’ye bakınız.
69,259,220
--
--
69,259,220
287,207
54,410
(1,488,959)
(1,147,342)
69,546,427
54,410
(1,488,959)
68,111,878
106,632,119
303,677
(56,697,122)
50,238,674
TÜRK HAVA YOLLARI HAVACILIK AĞIR BAKIM ONARIM MERKEZİ ANONİM ŞİRKETİ
31 Aralık 2013 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Nakit Akış Tablosu
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe ABD doları olarak gösterilmiştir.)
Dipnot
31 Aralık 2013
(Yeniden düzenlenmiş) (*)
31 Aralık 2013
(25,936,225)
(23,729,265)
Operasyonel faaliyetlere ilişkin nakit akışları
Dönem zararı
Düzeltmeler:
Amortisman
13
4,916,297
3,842,416
İtfa payları
13
2,031
--
Karşılıklardaki değişim
22
87,245
--
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar
20
640,991
699,138
7,14
--
1,055,734
Net finansal (gelirler)/giderler
11
1,553,281
4,361,375
Ertelenmiş vergi varlığı
12
--
1,653,086
7
(572,207)
--
(19,308,587)
(12,117,516)
Şüpheli alacak karşılık gideri
Maddi duran varlık satış karı
Stoklardaki değişim
2,973,312
(1,279,664)
(10,423,993)
8,973,625
Peşin ödenen varlıklardaki değişim
554,624
1,115,238
Ertelenmiş gelirlerdeki değişim
(53,384)
(361,722)
9,076,256
(28,806,358)
(17,181,772)
(32,476,397)
2,227,094
-(692,499)
Ticari ve diğer alacaklardaki değişim
Ticari ve diğer borçlardaki değişim
Operasyonel faaliyetlerde kullanılan nakit
Yatırım faaliyetlerine ilişkin nakit akışları:
Maddi duran varlık satışından elde edilen nakit
Maddi duran varlık alımları
13
(2,009,483)
Maddi olmayan duran varlık alımları
13
(22,636)
--
Alınan faizler
11
310,928
5,698
505,903
(686,801)
69,546,427
33,031,304
Finansman faaliyetlerindenelde edilen/(kullanılan) net nakit
Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları:
Sermaye artırımı
18
Kredi alımları
Kredi geri ödemeleri
--
7,508,841
(47,269,716)
(3,696,466)
Çalışan hakları için yapılan ödemeler
20
(409,287)
(282,121)
Ödenen faizler
11
(1,864,209)
(4,367,073)
Finansman faaliyetlerinden elde edilen net nakit
20,003,215
32,194,485
Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki net artış/(azalış)
3,327,346
(968,713)
405,929
1,374,642
3,733,275
405,929
Dönem başı nakit ve nakit benzerleri
Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri
17
(*) Yeniden düzenleme için Not 2’ye bakınız.
56 57
TÜRK HAVA YOLLARI HAVACILIK AĞIR BAKIM ONARIM MERKEZİ ANONİM ŞİRKETİ
31 Aralık 2013 Tarihinde İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Tutarlar, aksi belirtilmedikçe ABD doları olarak gösterilmiştir.)
FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR
Dipnot
Açıklama
Sayfa
1
Şirket’in organizasyonu ve faaliyet konusu
6
2
Sunum esasları
6-8
3
Önemli muhasebe politikaları
8-16
4
Gerçeğe uygun değerlerin belirlenmesi
16
5
Ortak kontrol altında işletme birleşmeleri
17
6
Hasılat ve satışların maliyeti
17-18
7
Diğer gelir ve giderler
18
8
Satış ve pazarlama giderleri
18
9
Genel yönetim giderleri
19
10
Niteliklerine göre giderler
19
11
Finansal gelir ve giderler
20
12
Vergi
20-21
13
Maddi duran varlıklar
22-24
14
Ticari ve diğer alacaklar
24
15
Peşin ödenmiş giderler
25
16
Stoklar
25
17
Nakit ve nakit benzerleri
25
18
Özkaynaklar
26
19
Finansal borçlar
27
20
Çalışanlara sağlanan faydalar
28
21
Ticari ve diğer borçlar
29
22
Karşılıklar
29
23
Ertelenmiş gelirler
29
24
Finansal araçlar
30-34
25
Koşullu varlık ve yükümlülükler
34
26
İlişkili taraflar
34-35
27
Operasyonel kiralama
36
28
Raporlama tarihinden sonraki olaylar
36
1. ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
MNG Teknik Uçak Bakım Hizmetleri Anonim Şirketi (“MNG Teknik”), 27 Ekim 2002’de İstanbul Atatürk Havalimanı
içerisinde ticari uçaklara hat bakım, üs bakım hizmetleri vermek amacıyla kurulmuştur.
MNG Teknik hisselerinin tamamının Türk Hava Yolları Anonim Şirketi (“THY A.O.”) tarafından satın alınmasına
ilişkin hisse devir sözleşmesi Rekabet Kurumu’nun onayını müteakiben taraflar arasında 22 Mayıs 2013 tarihinde
imzalanmıştır. 29 Mayıs 2014 tarihli Ticari Sicil Gazetesi’nde MNG Teknik’in tek pay sahipli Anonim Şirket olarak
faaliyetlerine devam edeceği yayımlanmıştır. MNG Teknik’in 5 Ağustos 2013 tarihli Olağanüstü Genel Kurul
toplantısında alınan karar neticesinde, ünvanı Türk Hava Yolları Havacılık Ağır Bakım Onarım Merkezi Anonim
Şirketi (“THY Habom” veya “Şirket”) olarak değiştirilmesine karar verilmiştir. Bu değişiklik 27 Ağustos 2013 tarihli
Ticari Sicil Gazetesi’nde yer almıştır.
THY Habom’un 29 Ağustos 2013 tarihli Olağanüstü Genel Kurul toplantısında alınan karar neticesinde Habom
Havacılık Bakım Onarım ve Modifikasyon Merkezi Anonim Şirketi (“Habom”) ile Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”)
kolaylaştırılmış birleşme hükümlerine göre bütün aktif ve pasifleri ile birlikte bir bütün halinde aynen devir
almak suretiyle birleştirilmesine karar verilmiştir. Birleşme THY Habom’un yasal çatısı altında yapılmıştır ve 13
Eylül 2013 tarihli Ticari Sicil Gazetesi’nde yer almıştır.
THY Habom Türkiye’de yerleşik olup merkez adresi aşağıdaki gibidir:
Atatürk Hava Limanı, Özel Hangarlar Bölgesi
Beşyol Mah. İnönü Cd. No: 10 34295 Sefaköy, Küçükçekmece
İstanbul / Türkiye
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Şirket’in ortalama çalışan sayısı 1,262 (31 Aralık 2012: 865), yılsonu itibarıyla
2,297’dir (31 Aralık 2012: 839).
2. Sunum esasları
(a) Uygunluk beyanı
İlişikteki finansal tablolar, Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na (“UFRS”) uygun olarak hazırlanmıştır.
(b) Ölçüm esasları
Finansal tablolar, maliyet esasına göre hazırlanmıştır.
(c) Geçerli para birimi ve raporlama para birimi
58 59
İlişikteki finansal tablolar Şirket’in geçerli para birimi olan Amerikan Doları (“ABD Doları”) cinsinden sunulmuştur.
Bütün finansal bilgiler aksi belirtilmedikçe ABD Doları olarak gösterilmiştir.
(d) Muhasebe tahmin ve varsayımları
Finansal tabloların UFRS’ye uygun olarak hazırlanması, yönetimin, muhasebe politikalarının uygulanması ve
raporlanan varlık, yükümlülük, gelir ve gider tutarlarını etkileyen mesleki kanaatler, tahminler ve varsayımlar
yapmasını gerektirmektedir. Gerçekleşen sonuçlar bu tahminlerden farklılık gösterebilir.
Tahminler ve tahminlerin temelini teşkil eden varsayımlar sürekli olarak gözden geçirilmektedir. Muhasebe
tahminlerindeki güncellemeler, güncellemenin yapıldığı dönemde ve bu güncellemelerden etkilenen gelecek
dönemlerde kayıtlara alınır.
Finansal tablolarda kayıtlara alınan tutarlarla ilgili olarak önemli etkisi olan muhasebe politikalarının uygulanmasına
ilişkin önemli değerlendirmeler aşağıdaki dipnotlarda açıklanmıştır:
• Not 3 (c) – Maddi duran varlıklar
Takip eden finansal yılda önemli bir düzeltme gerektirebilecek tahminler ve varsayımlara ilişkin belirsizlikler
ile ilgili bilgiler aşağıdaki dipnotlarda açıklanmıştır:
• Not 3 (g) – Çalışanlara sağlanan faydalar
• Not 3 (h) – Karşılıklar
• Not 14 – Ticari ve diğer alacaklar
• Not 20 – Çalışanlara sağlanan faydalar
(e) İşletmenin sürekliliği varsayımı
Finansal tablolar, süreklilik varsayımının devamına ve Şirket’in yükümlülüklerinin yerine getirileceği esas alınarak
hazırlanmıştır.
Şirket’in 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren hesap dönemine ait 24,931,998 ABD Doları tutarında faaliyet zararı
bulunmakta olup, rapor tarihi itibarıyla 56,697,122 ABD Doları tutarında geçmiş yıllar zararları bulunmaktadır.
Şirket yönetimi, Mayıs 2013 Tarihi itibariyle Şirket ana hissedarı olan Türk Hava Yolları Anonim Şirketi’nin (“THY
A.O.”) devam eden desteklerini sürdüreceklerine inanmaktadır. 2 Ekim 2013 tarihinde yapılan Genel Kurul
Toplantısı’nda 100,000,000 TL sermaye artırım kararı verilmiştir ve 31 Aralık 2013 tarihine kadar 28,000,000
TL’si nakden ödenmiştir. Dolayısıyla, Şirket yönetimi, yeterli kaynaklara sahip olduğu ve finansal durumun
geliştirilmesi hususunda destekleneceği ve operasyonel faaliyetlerini gelecekte devam ettirme hususunda
makul bir beklenti içerisindedir.
(f) Muhasebe politikalarındaki değişiklikler
31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yıla ait finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları
31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla hazırlanan finansal tablolar ile tutarlı olarak uygulanmıştır.
Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem
finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. Şirket, ilk uygulama tarihi olan 1 Ocak 2013 itibarıyla, diğer
standartlardaki dolaylı değişiklikler de dahil olmak üzere, aşağıdaki yeni standart ve değişiklikleri kabul etmiştir:
(i) TMS 1 Finansal Tabloların Sunumu
TMS 1’de yapılan değişiklikler sonucunda, Şirket diğer kapsamlı gelir tablosunun sunumunu değiştirmiştir.
Diğer kapsamlı gelir içinde yer alan kalemler gelecekte kar veya zarara yeniden sınıflandırılabilir veya bir daha
sınıflandırılamaz olarak sunulmaktadır. Karşılaştırmalı bilgiler de buna uygun olarak yeniden sunulmuştur.
TMS 1’e yapılan değişikliklerin Şirket’in kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelir ile aktif ve pasifleri üzerinde bir
etkisi yoktur.
(ii) TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar (2011)
TMS 19 (2011) standardındaki değişikliğin uygulanması sonucunda, tüm aktüeryal farklar diğer kapsamlı gelir
tablosunda muhasebeleştirilmeye başlanmıştır.
Şirket, 31 Aralık 2012 tarihine kadar kıdem tazminatı karşılıklarına ilişkin aktüeryal kar/zararı gelir tablosunda
muhasebeleştirmiştir. Şirket, ilgili standardın yeniden düzenlenmesi sebebiyle muhasebe politikasındaki söz
konusu değişikliği standardın belirlediği şekilde geçmişe dönük olarak uygulamış ve bu doğrultuda önceki
dönemlerde finansal tablolar ve notlarda raporlanmış aktüeryal kar/zararlar, gelir tablolarından çıkarılıp birikmiş
karlara yansıtılmak suretiyle yeniden düzeltilmiştir.
• Şirket, 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait kar veya zarar tablosunda satışların maliyeti altında gösterilen
185,495 ABD Doları tutarındaki kıdem tazminatı karşılığına ilişkin aktüeryal kar/zararları, diğer kapsamlı gelir
olarak sınıflamıştır.
60 61
3. ÖNEMLİ MUHASEBE POLİTİKALARI
Aşağıda açıklanan muhasebe politikaları ilişikteki finansal tablolarda sunulan tüm dönemlerde tutarlı bir şekilde
uygulanmıştır.
Belirli karşılaştırmalı tutarlar cari dönem sunumu ile uyumlu olması için finansal tablolarda yeniden
sınıflandırmalara tabi tutulmuştur:
• Maddi duran varlıklar altında takip edilen 6,344,963 ABD Doları tutarındaki özel maliyetler finansal durum tablosunda yeni bir mali tablo kalem başlığı olarak açılan “Peşin Ödenmiş Giderler” hesabına sınıflandırılmıştır.
• Diğer alacaklar ve dönen varlıklar altında takip edilen 396,450 ABD Doları tutarındaki peşin ödenmiş giderler
finansal durum tablosunda yeni bir mali tablo kalem başlığı olarak açılan “Peşin Ödenmiş Giderler” hesabına
sınıflandırılmıştır.
• İlişkili şirketlerden alacaklar altında takip edilen 1,651,376 ABD Doları tutarındaki ilişkili şirketlerden alacaklar
finansal durum tablosunda “Ticari ve Diğer Alacaklar” hesabına sınıflandırılmıştır.
• İlişkili şirketlere borçlar altında takip edilen 357,429 ABD Doları tutarındaki ilişkili şirketlere borçlar finansal
durum tablosunda “Ticari ve Diğer Borçlar” hesabına sınıflandırılmıştır.
• Alınan avanslar altında takip edilen 751,612 ABD Doları tutarındaki alınan depozitolar finansal durum tablosunda “Ticari ve Diğer Alacaklar ” hesabına sınıflandırılmıştır.
• Diğer borçlar ve gider tahakkukları altında takip edilen 1,781,135 ABD Doları tutarındaki ertelenmiş gelirler
finansal durum tablosunda yeni bir mali tablo kalem başlığı olarak açılan “Ertelenmiş Gelirler” hesabına sınıflandırılmıştır.
• Diğer borçlar ve gider tahakkukları altında takip edilen 1,067,346 ABD Doları tutarındaki kullanılmamış izin karşılıkları finansal durum tablosunda kısa vadeli “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” hesabına sınıflandırılmıştır.
• Finansal kiralama yükümlülükler altında takip edilen 4,186,990 ABD Doları tutarındaki finansal kiralama yükümlülükleri ve banka kredileri altında takip edilen 41,099,427 ABD Doları tutarındaki banka kredileri borçları finansal durum tablosunda yeni bir mali tablo kalem başlığı olarak açılan “Finansal Borçlar” hesabına
sınıflandırılmıştır.
• Şirket’in satışların maliyeti içerisinde gösterilen 571,503 ABD Doları tutarındaki amortisman giderleri genel yönetim giderlerine, 2,787 ABD Doları tutarındaki amortisman giderleri satış ve pazarlama giderlerine
sınıflamıştır.
(a) Ortak kontrol altındaki işletme birleşmeleri
Şirket’i kontrol eden sermayedarın kontrolü altındaki kuruluşlardaki pay transferlerinden kaynaklı şirket
birleşmeleri, eğer birleşme en yakın karşılaştırmalı dönemin başında ya da daha sonra ortak kontrol kurulduğu
tarihte muhasebeleştirildi ise karşılaştırmalı veriler güncellenir. Edinilen varlıklar ve yükümlülükler, daha önceki yer
aldıkları Şirket’i kontrol eden sermayedarın konsolide finansal tablolarındaki defter değeri ile muhasebeleştirilir.
(b) Yabancı para cinsinden yapılan işlemler
Yabancı para biriminde yapılan işlemler, işlemin yapıldığı tarihteki kurdan geçerli para birimine çevrilmiştir.
Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler raporlama dönemi sonundaki kurlardan geçerli
para birimine çevrilmiştir. Parasal kalemlere ilişkin yabancı para çevrim farkı kar veya zararı, dönem başındaki
geçerli para birimi cinsinden tutarının etkin faiz ve dönem içerisindeki ödemelerin etkisi düzeltilerek itfa edilmiş
maliyeti ile dönem sonundaki yabancı para birimi cinsinden itfa edilmiş maliyetinin dönem sonu kurundan
çevrilmiş tutarı arasındaki farkı ifade eder.
Gerçeğe uygun değerleriyle ölçülen yabancı para, parasal olmayan varlıklar ve yükümlülükler, gerçeğe uygun
değerin yabancı para cinsinden tespit edildiği tarihteki kurdan geçerli para birimine çevrilir. Yabancı para
cinsinden tarihi maliyetleriyle ölçülen parasal olmayan kalemler işlem tarihindeki kurlar kullanılarak geçerli
para birimine çevrilir.
Yeniden çevrimle oluşan yabancı para kur farkları kar veya zararda muhasebeleştirilir.
(c) Finansal araçlar
(i) Türev olmayan finansal varlıklar
Şirket, kredi ve alacaklarını oluştukları tarihte kayıtlarına almaktadır. Gerçeğe uygun değer farkı kar veya
zarara yansıtılan finansal varlıklar dahil bütün finansal varlıklar, şirketin ilgili finansal aracın sözleşmeye bağlı
koşullarına taraf durumuna geldiği işlem tarihinde kayıtlara alınır.
Şirket, finansal varlıklarla ilgili sözleşme uyarınca meydana gelen nakit akışları ile ilgili hakları sona erdiğinde
veya ilgili haklarını, bu finansal varlık ile ilgili bütün risk ve getirilerinin sahipliğini bir alım-satım işlemiyle
devrettiğinde söz konusu finansal varlığı kayıtlardan çıkarır. Şirket tarafından devredilen finansal varlıklardan
yaratılan veya elde tutulan her türlü hak, ayrı bir varlık veya yükümlülük olarak muhasebeleştirilir.
Şirket, finansal varlık ve yükümlülüklerini, sadece ve sadece, netleştirme için yasal bir hakkı olduğunda ve
işlemi net bazda gerçekleştirmek veya varlığın gerçekleşmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesini eş zamanlı
yapma niyetinin bulunması durumunda netleştirmekte ve net tutarı finansal tablolarında göstermektedir.
Şirket türev olmayan finansal varlıklarını krediler ve alacaklar olarak sınıflamaktadır.
Krediler ve alacaklar
Krediler ve alacaklar aktif piyasada kayıtlı olmayan, sabit veya değişken ödemeli finansal varlıklardır. Bu tür
varlıklar ilk olarak gerçeğe uygun değerleri ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetlerinin eklenmesiyle
muhasebeleştirilir. İlk kayıtlara alınmalarını takiben, krediler ve alacaklar, gelecekteki anapara ve faiz nakit
62 63
akışlarının etkin faiz oranları kullanılarak itfa edilmiş maliyetleri üzerinden değer düşüklükleri indirilerek
gösterilmektedir (bakınız Not 3 (f) (i)).
Krediler ve alacaklar, nakit ve nakit benzerleri ve ticari ve diğer alacakları içerir.
Nakit ve nakit benzerleri
Nakit ve nakit benzerleri, nakit bakiyeler ve alındığı gün vadesi 3 ay veya daha kısa süreli mevduat hesaplarından
oluşur.
(ii) Türev olmayan finansal yükümlülükler
Tüm finansal yükümlülükler Şirket’in ilgili finansal aracın sözleşmeye bağlı koşullarına taraf durumuna geldiği
işlem tarihinde kayıtlara alınır.
Sözleşmeye dayalı yükümlülüklerinin yerine getirildiği, iptal ya da feshedildiği durumlarda; Şirket, söz konusu
finansal yükümlülüğü kayıtlarından çıkarır.
Şirket, türev olmayan finansal yükümlülüklerini diğer finansal yükümlülükler kategorisine sınıflamaktadır. Bu tür
finansal yükümlülükler, ilk olarak, gerçeğe uygun değerleri ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetlerinin
düşülmesiyle muhasebeleştirilir. İlk kayıtlara alınmalarını takiben finansal yükümlülükler, gelecekteki anapara
ve faiz nakit akışları etkin faiz oranları kullanılarak itfa edilmiş maliyetleri üzerinden gösterilmektedir.
Şirket’in türev olmayan finansal yükümlülükleri finansal borçlar ve ticari ve diğer borçlardır.
(iii) Sermaye
Adi hisse senetleri özkaynak olarak sınıflandırılır. Adi hisse ihracı ile doğrudan ilişkilendirilebilen ek maliyetler
vergi etkisi düşüldükten sonra özkaynaklarda azalış olarak kayıtlara alınır.
(d) Maddi duran varlıklar
(i) Muhasebeleştirme ve ölçüm
Maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden, birikmiş amortisman ve her türlü değer düşüklüğü karşılığı
düşülerek ölçülürler.
Maliyet, varlık alımlarıyla doğrudan ilişkilendirilebilen harcamaları içermektedir. Maddi duran varlıkları oluşturan
parçalar farklı faydalı ömürlere sahip olduğunda bunlar maddi duran varlığın ayrı kısımları (önemli parçaları)
olarak muhasebeleştirilir.
Bir maddi varlığın elden çıkartılmasıyla oluşan kazanç ve kayıplar, (söz konusu maddi duran varlığın elden
çıkartılmasıyla elde edilen net tutar ile defter değeri arasındaki hesaplanan fark) kar veya zararda muhasebeleştirilir.
(ii) Sonradan oluşan maliyetler
Sonradan yapılan harcamalar sadece bu harcamalar sonucunda ileride oluşacak ekonomik faydaların Şirket’e
aktarılmasının mümkün olduğu durumlarda aktifleştirilebilir. Devam eden onarım ve bakım yapıldıkça gider
olarak muhasebeleştirilir.
(iii) Amortisman
Maddi duran varlık kalemleri, kullanıma hazır hale geldikleri gün itibarıyla veya Şirket tarafından inşa edilen
varlıklar için bu varlıkların tamamlandığı ve kullanıma hazır hale geldikleri gün itibarıyla amortismana tabi
tutulurlar.
Amortisman, maddi duran varlık kalemlerinin maliyetlerinden bunların tahmini faydalı süreleri boyuncadoğrusal
yöntem ile tahmini kalıntı değerlerinin silinmesiyle hesaplanmaktadır. Amortisman başka bir varlığın defter
değerine dahil edilmediği sürece, genellikle kar veya zarar ile ilişkilendirilir. Kiralanan varlıklar, şirket kiralanan
varlığın mülkiyetini kiralama sonunda makul bir kesinlikte üzerine almayacaksa, varlığın kiralama süresi ile
faydalı ömürden kısa olanı üzerinden amortismana tabi tutulur.
Cari ve karşılaştırmalı dönemlerde önemli maddi duran varlık kalemlerinin tahmin edilen faydalı ömürler
aşağıdaki gibidir:
AçıklamaYıl
Mobilya ve teçhizatlar
5-15
Makine ve ekipmanlar
5-20
Taşıtlar5-10
Amortisman yöntemleri, faydalı ömürler ve kalıntı değerler her raporlama tarihi itibarıyla gözden geçirilir ve
gerekli durumlarda yeniden belirlenir.
(e) Maddi olmayan duran varlıklar
Şirket tarafından satın alınmış ve sınırlı faydalı ömre sahip maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden
birikmiş itfa payları ve kalıcı değer düşüklükleri çıkarılarak ölçülür.
(i) Sonradan oluşan maliyetler
Sonradan oluşan maliyetler, yalnızca ilişkili oldukları maddi olmayan duran varlıkların gelecekteki ekonomik faydasını
arttırıcı bir etkiye sahipse aktifleştirilir. Diğer tüm harcamalar gerçekleştikleri zaman kar veya zararda muhasebeleştirilir.
64 65
(ii) İtfa payları
Maddi olmayan duran varlıklar için itfa payları, kullanıma hazır oldukları tarihten itibaren ilgili varlıkların tahmini
faydalı ömürleri üzerinden doğrusal itfa yöntemi kullanılarak kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Cari ve karşılaştırmalı dönemlerde önemli maddi duran varlık kalemlerinin tahmin edilen faydalı ömürler
aşağıdaki gibidir:
AçıklamaYıl
Diğer maddi olmayan duran varlıklar
3-10
İtfa yöntemleri, faydalı ömürler ve kalıntı değerler her raporlama tarihi itibarıyla gözden geçirilir ve gerektiğinde
düzeltilir.
(f) Stoklar
Stoklar, maliyet ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanıyla değerlenir. Stok maliyetleri genel olarak ağırlıklı
ortalama yöntemiyle belirlenir ve stokların elde etme maliyetini, üretim ya da dönüştürme maliyetlerini ve
bunları son hallerine getirmek için katlanılan diğer maliyetleri içerir.
Net gerçekleşebilir değer, işin normal akışı içinde, tahmini satış fiyatından, tahmini satış giderleri toplamının,
düşürülmesiyle elde edilen tutarı ifade eder.
(g) Varlıklarda değer düşüklüğü
(i) Türev olmayan finansal varlıklar
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışındaki finansal varlıklarda her raporlama
döneminde değer düşüklüğüne dair nesnel bir kanıt olup olmadığı değerlendirilir. Bir finansal varlık eğer ilk
kayıtlara alınmasını takiben gerçekleşen bir veya daha fazla olay ile nesnel olarak değer düşüklüğü kanıtı
oluşmuş ve bu olayların gelecekte beklenen nakit akışları üzerinde güvenilir bir şekilde belirlenebilir bir etkisi
varsa değer düşüklüğü oluştuğu varsayılır.
Finansal varlıkların değer düşüklüğüne neden olan nesnel kanıt, borçlunun temerrüdünü veya yükümlülüğünü
yerine getirememesi, Şirket’in aksini dikkate alamayacağı koşullara bağlı olarak bir tutarın yeniden yapılandırılmasını,
borçlunun veya ihraççının iflas etme ihtimalinin oluşmasını, bu kişilerin ödeme durumlarında negatif durumlar
ortaya çıkması veya makul bir kıymetin aktif pazarının ortadan kalkması durumlarını kapsayabilir.
İtfa edilmiş maliyetleriyle ölçülen finansal varlıklar
Şirket, itfa edilmiş maliyetleri ile ölçülen finansal varlıklardaki (kredi ve alacaklar) değer düşüklüğü göstergelerini
hem varlık seviyesinde, hem de topluca değerlendirmektedir. Bütün önemli varlıklar belirgin bir değer
düşüklüğü için değerlendirilir. Tek başına ayrı bir varlık olarak önemli değer düşüklüğü tespit edilmeyen
varlıklar, gerçekleşmiş ancak henüz belirlenmemiş değer düşüklükleri için topluca değer düşüklüğü testine
tabi tutulurlar. Tek başına önemli olmayan varlıklar benzer risk özelliklerine sahip gruplar içinde toplu halde
değer düşüklüğü testine tabi tutulurlar.
Şirket toplu halde değer düşüklüğü hakkındaki değerlendirmesini; temerrüde düşme ihtimalinin, geri kazanılma
zamanlamasının ve oluşan zarar tutarlarının geçmişteki eğilimleri de dikkate alarak gerçekleştirir. Şirket yönetimi,
bu değerlendirmeyi yaparken güncel ekonomik durum ve kredi koşullarını dikkate alarak gerçekleşen kayıpların
geçmişteki eğilimlere göre ayrılan değer düşüklüğü karşılığndan daha fazla veya az olmasını gerektiği yönünde
kanaat kullanarak gerektiğinde düzeltme yapar.
İtfa edilmiş maliyetleriyle ölçülen finansal varlıklardaki değer düşüklüğü, finansal varlığın defter değeri ile
gelecekte beklenen nakit akışlarının, orijinal etkin faiz oranı ile bugüne değere indirgenmesi arasındaki farkı
ifade eder. Zararlar kar veya zararda kayıtlara alınır ve kredi ve alacaklarda bir karşılık hesabı kullanılmak suretiyle
gösterilir. Değer düşüklüğü oluşan varlık üzerinden hesaplanan faiz iskonto edilmek suretiyle kayıtlara alınmaya
devam edilir. Değer düşüklüğü muhasebeleştirildikten sonra meydana gelen bir olay değer düşüklüğünde
azalmaya neden olursa, bu azalış kar veya zararda muhasebeleştirilerek daha önce muhasebeleştirilmiş bulunan
değer düşüklüğü zararından iptal edilir.
(ii) Finansal olmayan varlıklar
Şirket, her bir raporlama döneminde, yatırım amaçlı elde tutulan gayrimenkuller, alım satım amaçlı gayrimenkuller
ve ertelenen vergi varlıkları dışında kalan her bir varlık için değer düşüklüğü göstergesi olup olmadığını
değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Bir varlığın
veya varlıkla ilgili nakit yaratan birimin (“NYB”) defter değeri geri kazanılabilir tutarını aşıyorsa değer düşüklüğü
gideri kayıtlara alınır.
Bir varlığın veya NYB’nin geri kazanılabilir tutarı satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değeri ile kullanım
değerinden yüksek olanıdır. Kullanım değeri, ileride nakit akışlarının ilgili varlık ya da NYB’deki belirli riskleri
ve paranın zaman değerini yansıtan cari piyasa değerlendirmelerini göstermek için vergi öncesi iskonto oranı
kullanılarak bugünkü değerine indirgenmesi ile bulunur.
Değer düşüklüğü testi için, ayrı ayrı test edilemeyen varlıklar, gruplanmak suretiyle, diğer varlıklar ve varlık
gruplarından bağımsız olarak sürdürülebilir faaliyetlerden nakit girişi yaratan en küçük birimlere ya da NYB’lere
ayrılır.
66 67
Değer düşüklüğü zararları kar veya zararda muhasebeleştirilir. NYB’lerden kaynaklanan ve muhasebeleştirilen
değer düşüklüğü karşılığı öncelikle NYB’lerdeki (“NYB gruplarındaki”) diğer varlıkların defter değerlerinden
oransal esasa göre düşülür.
Bir değer düşüklüğü zararı, bu varlığın değer düşüklüğü kayıtlara alınmasaydı, söz konusu varlık için belirlenecek
olan defter değerinin amortisman veya itfa payları düşüldükten sonraki tutarını aşmayacak ölçüde geri çevrilir.
(h) Çalışanlara sağlanan faydalar
Türk İş Kanunu’na göre kıdem tazminatı yükümlülüğü, Şirket’in çalışanların emekli olmasından doğan gelecekteki
olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı tüm çalışanlar
bu tür bir ödemeye hak kazanmış gibi hesaplanmış olup finansal tablolarda tahakkuk esası ile yansıtılmıştır.
Hesaplama hükümet tarafından duyurulan kıdem tavanı üzerinden yapılmıştır. 31 Aralık 2013 itibarıyla her
çalışma yılı için kıdem tavanı 3,438 TL’dir (31 Aralık 2012: 3,129TL).
UFRS, Şirket’in yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri
kullanılarak hesaplanmasını öngörür. 31 Aralık 2013 tarihlerinde toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında
kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir:
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
İskonto oranı %
3,96
2,50
Beklenen maaş/limit artışı %
6,00
5,00
Yukarıdaki beklenen maaş/limit artış oranı, hükümetin yıllık enflasyon için gelecekteki hedeflerine göre
belirlenmiştir.
(i) Karşılıklar
Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesi için
ekonomik fayda çıkışlarının muhtemel olması ve yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi
durumlarında karşılık ayrılır. Karşılıklar, ilerideki tahmini nakit akışlarının paranın zaman değeri ve yükümlülüğe
özel riskleri yansıtan vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirgenmesiyle belirlenir. İskonto
tutarı finansal gider olarak muhasebeleştirilir.
(j) Hasılat
(i) Hizmet sunumu
Hasılat, servis hizmetleri gerçekleştiği ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Şirket’e akmasının muhtemel olması
ve gelir tutarının güvenilir biçimde ölçülebilmesi durumunda gerçeğe uygun değeriyle muhasebeleştirilir.
Hasılat, servis sağlandıktan sonra iskonto ve primler düşülerek kayıt edilir.
(ii) Mal satışı
Asıl faaliyet konusuna ilişkin malların satışından elde edilen hasılat; karşılığında alınan veya alınacak tutardan
iadeler, satış iskontoları ve ciro primleri düşüldükten sonraki gerçeğe uygun değeri ile ölçülür.
Hâsılat, genellikle yapılan bir satış sözleşmesi suretiyle ürünün teslimi veya hizmetin verilmesi, ürünle ilgili
risk ve faydaların satın alana transfer olmuş olması, ödenecek bedelin tahsil edilebilir olması, ilgili maliyet
ve muhtemel iade tutarlarının güvenilir şekilde tahmin edilebilmesi, satışa konu mal üzerinde devam eden
yönetimsel satıcı lehine bir hak kalmamış olması ve hasılat tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebildiği durumlarına
ilişkin yeterli kanıt olması durumunda kaydedilir. Bir indirimin kabul edilmesi muhtemel ve tutarı güvenilir bir
biçimde ölçülebiliniyorsa hasılat kaydedildiği anda indirim tutarı hasılattan düşülerek kaydedilir. Önemli risk
ve getirilerin alıcıya ne zaman devredilmiş sayılacağı satış sözleşmesine ilişkin koşullara bağlıdır.
(k)
Kiralama işlemleri
(i)
Kiralanan varlıklar
Varlığın sahipliğine ilişkin önemli bütün risk ve getirilerin Şirket’e devrolduğu kiralama işlemleri yoluyla kullanılan
varlıklar finansal kiralama olarak sınıflandırılmıştır. İlk olarak finansal kiralama yoluyla elde edilen sabit kıymetler
ilgili varlığın gerçeğe uygun değeri ile asgari finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı
üzerinden ölçülür. İlk kayıtlara alınmasını takiben ise ilgili varlık için geçerli olan muhasebe politikalarına göre
muhasebeleştirilir.
Diğer kiralamalar altında kullanılan varlıklar faaliyet kiralaması olarak sınıflanır ve Şirket’in finansal durum
tablosunda muhasebeleştirilmez.
(ii) Kira ödemeleri
Faaliyet kiralamaları kapsamında yapılan ödemeler kira süresince doğrusal yöntemle kar veya zararda
muhasebeleştirilir. Alınan kira teşvikleri kira süresince toplam kira giderlerinin bir parçası olarak muhasebeleştirilir.
Finansal kiralama kapsamında yapılan asgari kira ödemeleri, finansal giderler ve kalan yükümlülüğün azaltılması
olarak paylaştırılır. Finansal giderler, yükümlülüğün kalan bakiyesi üzerinden sabit dönem faiz oranı belirlenecek
şekilde kira süresince her bir döneme dağıtılır.
(l) Finansal gelir ve giderler
Finansal gelirler, vadeli mevduattan elde edilen faiz gelirlerinden ve kur farkı gelirlerinden oluşmaktadır. Faiz
geliri etkin faiz yöntemi kullanılarak tahakkuk esasına göre kar veya zararda muhasebeleştirilir.
68 69
Finansal giderler, finansal borçların faiz giderlerini ve kur farkı giderlerini içerir.
Bir özellikli varlık satın alımı, inşası veya üretimiyle doğrudan ilgili olmayan borçlanma maliyetleri etkin faiz
yöntemi kullanılarak kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Finansal varlık ve yükümlülüklerin üzerindeki kur farkı gelir ve giderleri kur farkı hareketlerinin net pozisyonuna
göre finansal gelirler veya finansal giderler içerisinde net olarak raporlanır.
(m) Vergi
Vergi gideri, cari yıl vergisi ve ertelenmiş vergiyi içermektedir. Dönemin vergisi ve ertelenmiş vergi gideri,
doğrudan diğer kapsamlı gelir ve özkaynaklar altında kayıtlara alınan kalemlere ilişkin olanlar haricinde kar
veya zarara muhasebeleştirilir.
(i) Dönem vergisi
Dönem vergisi, raporlama dönemi sonu itibarıyla yürürlükte olan veya yürürlüğe girmesi kesine yakın olan
vergi oranları dikkate alınarak hesaplanan cari yılda vergiye konu kar veya zarar üzerinden beklenen vergi
yükümlülüğü veya alacağıdır ve geçmiş yıllardaki vergi yükümlülükleri ile ilgili düzeltme kayıtlarını da içerir.
(ii) Ertelenmiş vergi
Ertelenmiş vergi, varlık ve yükümlülüklerin finansal tablolarda yer alan defter değerleri ile vergi matrahında
kullanılan değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır.
Ertelenmiş vergi, raporlama dönem sonu itibarıyla geçici farkların geri çevrileceği zamandaki yürürlükte olan
veya yürürlüğe girmesi kesine yakın olan vergi oranı ile ölçülür. Ertelenmiş vergi varlığı ve ertelenmiş vergi
yükümlülüğü, yasal olarak dönem vergi varlıklarını dönem vergi yükümlülüklerine mahsup etme hakkının
olması ve aynı vergi mükellefi olması durumunda mahsuplaştırılabilmektedir.
Kullanılmamış geçmiş yıl mali zararları, vergi avantajları ve indirilebilir geçici farklar için ilerideki dönemde
bunların mahsup edilmesine yeterli olacak tutarda vergilendirilebilir kar elde edileceğinin muhtemel olması
halinde ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilir. Ertelenmiş vergi varlıkları her raporlama tarihinde gözden
geçirilir ve ilgili vergi avantajının kullanımının muhtemel olmadığı kısımlar için ertelenmiş vergi varlıkları azaltılır.
(iii) Türkiye’de vergilendirme
Türkiye’de kurumlar vergisi oranı yüzde 20’dir (31 Aralık 2012: yüzde 20). Kurumlar vergisi oranı, kurumların
ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında
yer alan istisnaların indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrahına uygulanır.
Türkiye’de ödenen temettüler üzerinde stopaj vardır ve sadece temettü ödemeleri yapıldığı zaman tahakkuk
ettirilirler. Bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye’de
yerleşik kurumlara yapılanlar dışındaki temettü ödemeleri üzerinde uygulanan stopaj oranı yüzde 15’tir. Dar
mükellef kurumlara ve gerçek kişilere yapılan kar dağıtımlarına ilişkin stopaj oranlarının uygulamasında, ilgili
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarında yer alan stopaj oranları göz önünde bulundurulur. Geçmiş yıllar
karlarının sermayeye tahsis edilmesi, kar dağıtımı sayılmamaktadır, dolayısıyla stopaj vergisine tabi değildir.
Transfer fiyatlandırmasına ilişkin hükümler, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13üncü maddesinde, “transfer
fiyatlandırması yoluyla gizlenmiş kar dağıtımı” başlığı altında belirtilmiştir. 18 Kasım 2007 tarihli, transfer yoluyla
gizlenmiş kar dağıtımına ilişkin genel tebliğ, uygulamayla ilgili hükümler içerir. Eğer bir vergi yükümlüsü
ilişkili kuruluşlarla mal ya da hizmet alım satımında bulunursa ve fiyatlar her iki tarafın da bağımsız olduğu
ve birbirlerine hakim durumda olmadıkları bir şekilde belirlenmiyorsa, ilgili karların gizli bir biçimde transfer
fiyatlandırmasıyla dağıtıldığı varsayılmaktadır. Bu tür gizli kar dağıtımları, kurumlar vergisi hesaplamasında
vergiden düşülememektedir.
Türk vergi mevzuatına göre mali zararlar, gelecekte oluşacak kurum kazancından mahsuplaştırılmak üzere
beş yıl süre ile taşınabilir. Ancak, mali zararlar geriye dönük taşınamazlar.
Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi yetkilileri ile nihai ve kesin bir mutabakat sağlama gibi bir
uygulama yoktur. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dört ay içerisinde
verilir. Vergi incelemesinde yetkili makamlar, beyannamenin verilişini takip eden yılın başından başlamak üzere
beş yıl süresince vergi beyannamelerini ve bunlara temel olan muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve bulguları
neticesinde yeniden tarhiyat yapabilirler.
(n) Uygulamada olmayan yeni standart ve yorumlar
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla henüz yürürlüğe girmemiş olan ve ilişikteki finansal tabloların hazırlanmasında
uygulanmamış olan yeni standartlar, standartlara ve yorumlara yapılan bir takım güncellemeler bulunmaktadır.
Henüz yürürlükte olmayan standartlar aşağıdaki gibidir:
• TFRS 9 – Finansal Araçlar, TMS 39 – Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme standardı yerine getirilecek
yeni düzenlemeler. TFRS 9, 1 Ocak 2015 tarihi itibarıyla veya sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri
için geçerli olacaktır.
• TMS 32 – Finansal Araçlar: Sunum (değişiklik): Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi
Yapılan değişiklik ile “muhasebeleştirilen tutarları netleştirme konusunda mevcut yasal bir hakkının bulunması”
‘eş zamanlı tahakkuk ve ödeme’ ifadelerine anlamına açıklık getirmekte ve TMS 32 netleştirme prensibinin eş
zamanlı olarak gerçekleşmeyen ve brüt ödeme yapılan hesaplaşma sistemlerindeki uygulama alanına açıklık
getirmektedir. Değişiklikler 1 Ocak 2014 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geriye dönük
olarak uygulanacaktır. Eğer işletmeler TFRS 7’deki değişikliklere istinaden gerekli açıklamaları yaptıysa bu
değişikliğin erken uygulamasına izin verilmektedir. Şirket, bu değişikliğin erken uygulanmasını planlamamaktadır
70 71
ve söz konusu değişikliğin Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması
beklenmemektedir.
4. GERÇEĞE UYGUN DEĞERLERİN BELİRLENMESİ
Şirket’in çeşitli muhasebe politikaları ve açıklamaları hem finansal hem de finansal olmayan varlık ve
yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesini gerektirmektedir. Gerçeğe uygun değerler değerleme
ve/veya açıklama amacıyla aşağıdaki yöntemlerle belirlenmektedir. Uygulanabilir olması halinde, gerçeğe uygun
değerlerin belirlenmesinde kullanılan varsayımlar ilgili ilave bilgiler varlık veya yükümlülüğe özgü dipnotlarda
sunulmuştur.
(a) Ticari ve diğer alacaklar, ticari ve diğer borçlar
Ticari ve diğer alacaklar ve ticari ve diğer borçların gerçeğe uygun değeri gelecekteki nakit akışlarının raporlama
dönemindeki piyasa faiz oranları ile indirgenmesiyle bulunacak değer olarak tahmin edilir.
(b) Diğer türev olmayan finansal yükümlülükler
Açıklama amacıyla belirlenen gerçeğe uygun değerler, gelecekteki anapara ve faiz nakit akışlarının raporlama
dönemindeki piyasa faiz oranları ile bugünkü değere indirgenmesi ile hesaplanmaktadır.
5. ORTAK KONTROL ALTINDA İŞLETME BİRLEŞMELERİ
Şirket’in, 29 Ağustos 2013 tarihli Olağanüstü Genel Kurul toplantısında alınan karar neticesinde, Habom ile
TTK’nın kolaylaştırılmış birleşme hükümlerine göre bütün aktif ve pasifleri ile birlikte bir bütün halinde aynen
devir almak suretiyle birleştirilmesine karar verilmiştir. Birleşme THY Habom’un yasal çatısı altında yapılmıştır
ve 13 Eylül 2013 tarihli Ticari Sicil Gazetesi’nde yer almıştır.
Birleşme tarihi itibarıyla birleşmenin Şirket’in varlık ve yükümlülükleri üzerindeki etkisi aşağıdaki gibidir:
Birleşme tarihindeki değerler
Maddi duran varlıklar
741,396
Peşin ödenmiş giderler
22,551
Ticari ve diğer alacaklar
18,849
Nakit ve nakit benzerleri
Çalışanlara sağlanan faydalar
Ticari ve diğer borçlar
Birleşme tarihindeki net varlık değeri
Hisse transferleri
Ortak kontrol altındaki işletme birleşmeleri etkisi
211,799
(402,542)
(1,739,395)
(1,147,342)
(341,617)
(1,488,959)
Birleşme tarihinden önce Şirket’i ve Habom’u kontrol eden sermayedarın THY A.O. olması nedeniyle birleşme
ortak kontrol altındaki işletme birleşmeleri olarak yapılmıştır.
72 73
6. HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ
31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait hasılat detayı aşağıdaki gibidir:
2013
2012
Uçak bakım gelirleri
25,878,510
26,359,425
Malzeme satış gelirleri
10,679,490
9,499,180
Teknik işçilik personel tahsis gelirleri *
7,409,827
--
Atölye gelirleri
3,909,530
3,817,955
Taşeronluk gelirleri
1,633,021
3,132,514
150,185
1,153,756
Transit ticaret gelirleri **
Eğitim gelirleri
Diğer
267,639
763,987
3,127,667
2,345,930
Hasılat
53,055,869
47,072,747
Satışların maliyeti (-)
(70,144,822)
(51,247,746)
Brüt zarar
(17,088,953)
(4,174,999)
(*) THY Habom’un Türk Hava Yolları Teknik Anonim Şirketi’ndeki (“THY Teknik”) uçak bakım işleri için gönderilen
personel tahsisinden elde edilen gelirlerdir.
(**) THY Habom aracılığıyla uçak bakımı ile ilgili parçaların alınması için yapılan aracılık gelirlerinden oluşmaktadır.
31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait satışların maliyeti aşağıdaki gibidir:
2013
2012
Personel giderleri*
39,420,628
21,871,211
Malzeme giderleri
14,824,596
11,863,678
Tamir giderleri
4,651,452
4,673,216
Amortisman giderleri
4,308,405
3,365,917
Kira giderleri
3,729,205
4,477,044
Nakliye giderleri
2,629,787
3,066,896
Diğer
580,749
1,929,784
Toplam
70,144,822
51,247,746
Hasılat
53,055,869
47,072,747
Satışların maliyeti (-)
(70,144,822)
(51,247,746)
Brüt zarar
(17,088,953)
(4,174,999)
(*) Şirket’in 13 Eylül 2013 tarihi itibarıyla Habom ile birleşmesi ile 2013 yılı personel giderlerinde artış görülmektedir.
7. DİĞER GELİRLER VE GİDERLER
Diğer gelirler
31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait diğer gelirler aşağıdaki gibidir:
Konusu kalmayan karşılıklar (Not 14)
2013
2012
1,985,504
--
Maddi duran varlık satış karları
572,207
--
Diğer
514,108
129,811
3,071,819
129,811
Toplam
Diğer giderler
31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait diğer giderleri aşağıdaki gibidir:
Karşılık giderleri (Not 22)
Şüpheli alacak karşılık giderleri (Not 14)
2013
2012
87,245
--
--
1,055,734
Diğer
170,016
65,587
Toplam
257,261
1,121,321
8. SATIŞ VE PAZARLAMA GİDERLERİ
31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait satış ve pazarlama giderleri aşağıdaki gibidir:
2013
2012
Personel giderleri
541,699
--
Reklam, tanıtım ve ilan giderleri
250,539
244,406
Temsil ikram giderleri
131,374
253,750
Amortisman giderleri
2,974
2,324
926,586
500,480
Toplam
74 75
9. GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait genel yönetim giderleri aşağıdaki gibidir:
2013
2012
Personel giderleri
6,045,171
5,372,988
Hizmet giderleri
1,071,791
1,114,782
Amortisman giderleri
606,949
474,175
Araç giderleri
556,720
707,823
Aydınlatma, ısıtma ve su giderleri
461,484
777,696
Bilgi işlem giderleri
328,574
260,319
Sigorta giderleri
120,663
559,151
Diğer
539,665
930,204
9,731,017
10,197,138
Toplam
10. NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
Personel giderleri
Şirket’in 31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait personel giderleri aşağıdaki gibidir:
Satışların maliyeti (Not 6)
Genel yönetim giderleri (Not 9)
Satış ve pazarlama giderleri (Not 8)
Toplam
2013
2012
39,420,628
21,871,211
6,045,171
5,372,988
541,699
--
46,007,498
27,244,199
Amortisman ve itfa payları
Şirket’in 31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait amortisman ve itfa payları aşağıdaki gibidir:
Satışların maliyeti (Not 6)
Genel yönetim giderleri (Not 9)
Satış ve pazarlama giderleri (Not 8)
Toplam
2013
2012
4,308,405
3,365,917
606,949
474,175
2,974
2,324
4,918,328
3,842,416
11. FİNANSAL GELİR VE GİDERLER
31 Aralık tarihlerinde sona eren yıla ait finansal gelir ve giderler aşağıdaki gibidir:
2013
2012
Kur farkı gelirleri, net
549,054
--
Banka mevduatı faiz gelirleri
310,928
--
Diğer finansal gelirler
Finansal gelir
Kur farkı giderleri, net
--
5,698
859,982
5,698
--
(1,850,677)
Kredi faiz giderleri
(1,732,557)
(4,361,535)
Diğer faiz giderleri
(131,652)
(5,538)
Finansal giderler
(1,864,209)
(6,217,750)
Net finansal giderler
(1,004,227)
(6,212,052)
12. VERGİ
Gelir vergisi gideri
31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait vergi gideri aşağıdaki gibidir:
2013
2012
Cari dönem vergi gideri
--
--
Ertelenmiş vergi gideri
--
1,653,086
Toplam
--
1,653,086
76 77
31 Aralık tarihlerinde sona eren yıla ait raporlanan vergi gideri, vergi öncesi kar üzerinden yasal vergi oranı
kullanılarak hesaplanan tutardan farklı olup mutabakatı aşağıdaki gibidir:
2013
%
2012
Tutar
Dönem zararı
%
Tutar
(25,936,225)
Vergi geliri
Vergi öncesi zarar
Yasal vergi oranına göre hesaplanan vergi
(23,729,265)
--
1,653,086
(25,936,225)
(22,076,179)
20.00
(5,187,245)
20.00
(4,415,236)
(26.23)
6,803,428
(18.03)
3,980,724
11.30
(3,212,152)
(6.21)
1,370,825
Kanunen kabul edilmeyen giderler
(1.41)
365,540
(0.37)
79,966
Diğer
(3.66)
1,230,429
(2.88)
636,807
--
--
(7.49)
1,653,086
Ertelenmiş vergi hesaplamasına konu olmayan mahsup edilecek ve
kullanılmayan zararlar
Ertelenmiş vergi hesaplamasına konu olmayan diğer düzeltmelerin
etkisi
Vergi gideri
Ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü
Muhasebeleştirilmemiş ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü:
Gelecekte geçici farkların ve mali zararların kullanılabilmesini sağlayacak vergilendirilebilir karların gerçekleşmesinin
muhtemel olmaması nedeniyle hesaplanan ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilmemiştir.
2013
Varlık
Maddi ve maddi olmayan duran varlıklardaki düzeltmeler
Taşınan mali zararlar
2012
Yükümlülük
--
2012
Varlık
Yükümlülük
(2,056,411)
--
(1,002,397)
Tutar
(23,729,265)
10,124,190
--
3,980,724
--
1,653,086
Gelir tahakkukları
--
(301,494)
356,227
--
(22,076,179)
Şüpheli alacaklar karşılığı
--
--
397,990
--
(4,415,236)
Kıdem tazminatı karşılıkları
295,902
--
257,136
--
3,980,724
Kullanılmayan izin karşılıkları
226,675
--
213,469
--
1,370,825
--
(5,999)
1,148,400
--
79,966
10,646,767
(2,363,904)
6,353,946
(1,002,397)
636,807
(2,363,904)
2,363,904
(1,002,397)
1,002,397
1,653,086
8,282,863
--
5,351,549
--
(8,282,863)
--
(5,351,549)
--
--
--
--
--
Diğer
Toplam
Vergi netleşmesi
Ertelenmiş vergi varlığı
Muhasebeleştirilmemiş ertelenmiş vergi varlığı
Toplam
31 Aralık tarihleri itibarıyla devreden mali zararların tükenme tarihlerine göre dağılımı aşağıdaki gibidir:
Devreden mali zararların tükenme tarihleri
2013
2012
2015
1,078,594
1,291,396
2016
3,856,593
4,664,170
2017
11,668,622
13,948,056
2018
34,017,139
--
50,620,948
19,903,622
Toplam devreden mali zarar
31 Aralık tarihleri itibarıyla muhasebeleştirilmemiş geçici farkların hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
1 Ocak 2012
Yıl içerisindeki
değişim
31 Aralık 2012
Yıl içerisindeki
değişim
31 Aralık 2013
Maddi ve maddi olmayan duran varlıklardaki
düzeltmeler
--
(1,002,397)
(1,002,397)
(1,054,014)
(2,056,411)
Taşınan mali zararlar
--
3,980,724
3,980,724
6,143,466
10,124,190
Gelir tahakkukları
--
356,227
356,227
(657,721)
(301,494)
Şüpheli alacaklar karşılığı
--
397,990
397,990
(397,990)
--
Kıdem tazminatı karşılıkları
--
257,136
257,136
38,766
295,902
Kullanılmayan izin karşılıkları
--
213,469
213,469
13,206
226,675
Diğer geçici farklar
--
1,148,400
1,148,400
(1,154,399)
(5,999)
--
5,351,549
5,351,549
2,931,314
8,282,863
78 79
13. MADDİ DURAN VARLIKLAR
31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yıla ait maddi duran varlık hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
Tesis,
makine ve
cihazlar
Taşıtlar
Döşeme ve
demirbaşlar
Yapılmakta
olan
yatırımlar
Özel
maliyetler
Toplam
Maliyet
1 Ocak 2013 bakiyesi
6,835,089
181,096
7,364,202
--
42,277,402
56,657,789
İlaveler
299,980
--
876,465
--
88,883
1,265,328
Çıkışlar
(11,804)
(63,646)
(133,860)
(409,929)
(1,338,082)
(1,957,321)
--
--
13,333
730,822
--
744,155
7,123,265
117,450
8,120,140
320,893
41,028,203
56,709,951
(1,352,540)
(161,522)
(2,659,168)
--
(3,979,413)
(8,152,643)
(579,369)
(7,361)
(1,622,823)
--
(2,703,984)
(4,913,537)
32,946
64,663
81,427
--
123,398
302,434
Birleşmeden gelen (*)
31 Aralık 2013 bakiyesi
Birikmiş amortisman
1 Ocak 2013 bakiyesi
Dönem amortismanı
Çıkışlar
Birleşmeden gelen (*)
31 Aralık 2013 bakiyesi
--
--
(2,760)
--
--
(2,760)
(1,898,963)
(104,220)
(4,203,324)
--
(6,559,999)
(12,766,506)
Net Defter Değeri
1 Ocak 2013 bakiyesi
5,482,549
19,574
4,705,034
--
38,297,989
48,505,146
31 Aralık 2013 bakiyesi
5,224,302
13,230
3,916,816
320,893
34,468,204
43,943,445
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla sabit kıymetler üzerindeki toplam sigorta tutarları 44,834,320 ABD Doları ‘dır
(2012: 60,431,705 ABD Doları).
31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait maddi duran varlık hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
Tesis, makine
ve cihazlar
Taşıtlar
Döşeme
ve demirbaşlar
Özel
maliyetler
Toplam
6,769,390
181,096
6,779,313
42,235,491
55,965,290
65,699
--
584,889
41,911
692,499
6,835,089
181,096
7,364,202
42,277,402
56,657,789
1 Ocak 2012 bakiyesi
(650,670)
(156,331)
(1,535,111)
(1,968,115)
(4,310,227)
Dönem amortismanı
(701,870)
(5,191)
(1,124,057)
(2,011,298)
(3,842,416)
(1,352,540)
(161,522)
(2,659,168)
(3,979,413)
(8,152,643)
1 Ocak 2012 bakiyesi
6,118,720
24,765
5,244,202
40,267,376
51,655,063
31 Aralık 2012 bakiyesi
5,482,549
19,574
4,705,034
38,297,989
48,505,146
Maliyet
1 Ocak 2012 bakiyesi
İlaveler
31 Aralık 2012 bakiyesi
Birikmiş amortisman
31 Aralık 2012 bakiyesi
Net Defter Değeri
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla 22,636 ABD Doları tutarında maddi olmayan duran varlıklar girişi olmuştur. 31
Aralık 2013 tarihinde sona eren yıla ait maddi olmayan duran varlık cari dönem amortisman tutarı 2,031 ABD
Doları’dır.
14. TİCARİ VE DİĞER ALACAKLAR
31 Aralık tarihleri itibarıyla ticari ve diğer alacaklar aşağıdaki gibidir:
2013
2012
Ticari alacaklar
9,423,548
4,612,560
Diğer alacaklar
1,730,907
1,378,363
İlişki taraflardan alacaklar (Not 26)
7,460,892
1,651,376
18,615,347
7,642,299
2013
2012
Ticari alacaklar
9,256,363
7,925,077
Gelir tahakkukları
1,507,471
--
(1,384,309)
(3,369,813)
Toplam
31 Aralık tarihleri itibarıyla ticari alacaklar aşağıdaki gibidir:
Şüpheli alacak karşılığı
Diğer
Toplam
44,023
57,296
9,423,548
4,612,560
(*) Gelir tahakkukları, Şirket’in 2013 yılı içerisinde hizmetini verip 2014 yılında faturalandırdığı uçak bakım
hizmet gelir alacakları ile ilgilidir.
31 Aralık tarihinde sona eren yıla ait ticari alacaklardaki değer düşüklüğü hareketi aşağıdaki gibidir:
1 Ocak bakiyesi
Tahsilatlar
Dönem içinde ayrılan karşılık
31 Aralık bakiyesi
Toplam
2013
2012
3,369,813
2,314,079
(1,985,504)
--
--
1,055,734
1,384,309
3,369,813
9,423,548
4,612,560
80 81
31 Aralık tarihleri itibarıyla diğer alacaklar aşağıdaki gibidir:
Diğer katma değer vergisi (“KDV”)
2013
2012
1,647,749
1,211,937
Verilen depozito ve teminatlar
47,827
--
Devreden KDV
16,243
67,968
İş avansları
15,058
9,606
Personelden alacaklar
2,717
88,852
Diğer
1,313
--
1,730,907
1,378,363
2013
2012
5,781,752
5,992,465
Toplam
15. PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER
31 Aralık tarihleri itibarıyla peşin ödenmiş giderler aşağıdaki gibidir:
Gelecek yıllara ait giderler*
Verilen sipariş avansları
--
523,930
5,781,752
6,516,395
Gelecek aylara ait giderler*
739,394
748,948
Verilen sipariş avansları
189,572
--
928,966
748,948
Uzun vadeli peşin ödenmiş giderler
Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler
(*) Devlet Hava İşletmesi Genel Müdürlüğü (“DHMİ”) arazisini kiralamak amacıyla Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü
(“KEGM”) adına yapılan maliyetlerden oluşmaktadır.
16. STOKLAR
31 Aralık tarihleri itibarıyla stoklar aşağıdaki gibidir:
Ticari mallar
2013
2012
2,088,991
5,062,303
2,088,991
5,062,303
17. NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
31 Aralık tarihleri itibarıyla nakit ve nakit benzerleri aşağıdaki gibidir:
Diğer katma değer vergisi (“KDV”)
2013
2012
1,647,749
1,211,937
Verilen depozito ve teminatlar
47,827
--
Devreden KDV
16,243
67,968
İş avansları
15,058
9,606
Personelden alacaklar
2,717
88,852
Diğer
1,313
--
1,730,907
1,378,363
Toplam
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla Şirket’in bloke hesabı bulunmamaktadır.
31 Aralık 2013 itibarıyla, ABD Doları ve TL vadeli mevduatların faizleri sırasıyla yüzde 2.60 ve 9.50 ve vadeleri
1 gündür.
18. ÖZKAYNAKLAR
Ödenmiş sermaye
31 Aralık tarihleri itibarıyla ortaklık yapısı ve sahiplik yüzdeleri aşağıdaki gibidir:
2013
THY A.O.
2012
Tutar
%
195,850,000
100.00
Tutar
%
--
--
Mapa İnşaat Anonim Şirketi (“Mapa İnşaat”)
--
61,447,260
97.07
Mehmet Nazif Günal
--
1,852,710
2.93
--
Ahmet Berkmen
--
10
Ayşegül Özkaplan
--
10
--
H. Tayyar Arıca
--
10
--
63,300,000
100.00
Sermaye*
195,850,000
USD tanımlı sermaye tutarı
106,632,119
100.00
37,085,692
82 83
(*) 31 Aralık tarihleri itibarıyla sermaye tutarları TL olarak sunulmuştur.
31 Aralık tarihleri itibarıyla Şirket’in imtiyazlı hissesi bulunmamaktadır.
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Şirket’in kayıtlı sermayesi her biri 10 TL değerine sahip 19.585.000 adet hisseden
oluşan 195,850,000 TL’dir (31 Aralık 2012: her biri 1,000 TL değerine sahip 63.300 adet hisseden oluşan
63,300,000 TL).
MNG Teknik hisselerinin tamamının THY A.O. tarafından satın alınmasına ilişkin hisse devir sözleşmesi Rekabet
Kurumu’nun onayını müteakiben taraflar arasında 22 Mayıs 2013 tarihinde imzalanmıştır. Mapa İnşaat tarafından
elde tutulan 61.447,260 adet hisse, Mehmet Nazif Günal tarafından elde tutulan 1.852,710 adet hisse ve Ahmet
Berkmen, Ayşegül Özkaplan ve H. Tayyar Arıca tarafından elde tutulan 0.01’er adet hisseler THY A.O.’ya transfer
edilmiştir.
29 Mayıs 2013 tarihinde gerçekleştirilen Olağanüstü Genel Kurul toplantısı uyarınca Şirket’in ana hissedarı olan
THY A.O. tarafından Şirket’in ödenmiş sermayesi 104,050,000 TL tutarında artırılmıştır.
2 Ekim 2013 tarihinde gerçekleştirilen Olağanüstü Genel Kurul toplantısı uyarınca Şirket’in ana hissedarı olan
THY A.O. tarafından Şirket’in ödenmiş sermayesi 28,000,000 TL tutarında artırılmıştır.
29 Ağustos 2013 tarihinde Şirket’in Habom ile birleşmesi neticesinde Habom’dan transfer olan sermaye tutarı
500,000 TL’dir.
19. FİNANSAL BORÇLAR
31 Aralık tarihleri itibarıyla finansal borçlar aşağıdaki gibidir:
2013
2012
--
27,187,367
Uzun vadeli yükümlülükler
Teminatlı banka kredileri
Finansal kiralama yükümlülükleri
Kısa vadeli yükümlülükler
Teminatlı banka kredileri
305
1,802,891
305
28,990,258
2013
2012
--
5,336,512
Teminatlı banka kredilerinin kısa vadeli kısmı
--
8,575,548
Finansal kiralama yükümlülükleri
--
2,384,099
--
16,296,159
Şartlar ve kredi geri ödeme planı
Banka kredilerinin şartları ve vadeleri aşağıdaki gibidir:
2013
Teminatlı banka kredileri
Teminatlı banka kredileri
Finansal kiralama
yükümlülükleri
2012
Para Birimi
Faiz oranı%
Vade tarihi
Defter değeri
Kayıtlı değer
Defter değeri
Kayıtlı değer
ABD Doları
5%- 6%
2013
--
--
5,336,512
5,336,512
2017
--
--
35,762,915
35,762,915
2017
305
305
4,186,990
4,186,990
305
305
45,286,417
45,286,417
ABD Doları
ABD Doları
6,49%7.69%
8%
Toplam finansal borçlar
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Şirket 39,700,000 ABD Doları tutarında ödeme yaparak tüm kredilerini kapatmıştır.
Ayrıca aynı yıl içerisinde 3,500,000 ABD Doları tutarında finansal kiralama borcu ödemesi yapmıştır.
20. ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR
19 Nolu “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” başlıklı Uluslararası Muhasebe Standardı, organizasyonun çalışanlara
sağlanan faydalar adı altındaki yükümlülüklerini öngörebilmesi ve değerlendirebilmesi için istatiksel değerleme
metodunu zorunlu kılmaktadır.
Şirket’in 31 Aralık tarihleri itibarıyla çalışanlara sağlanan faydaları aşağıdaki gibidir:
2013
2012
1,479,512
1,285,678
Uzun süreli faydalar
Kıdem tazminatı karşılığı
Kısa süreli faydalar
İzin karşılığı
Çalışanlara sağlanan faydalar
1,133,372
1,067,346
2,612,884
2,353,024
31 Aralık tarihleri itibarıyla Şirket’in kullandığı temel istatistiksel varsayımlar aşağıdaki şekildedir:
Beklenen enflasyon oranı %
Beklenen maaş veya limit artış oranı %
Emekli olma olasılığına ilişkin beklenen ayrılma oranı %
2013
2012
3,96
2,50
6,00
5,00
10,16
9,88
84 85
Şirket’in 31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait kıdem tazminatı karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
2013
2012
1,479,512
1,285,678
Uzun süreli faydalar
Kıdem tazminatı karşılığı
Kısa süreli faydalar
İzin karşılığı
Çalışanlara sağlanan faydalar
1,133,372
1,067,346
2,612,884
2,353,024
Şirket’in 31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllara ait izin karşılığı hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
1 Ocak bakiyesi
Dönem içerisinde ayrılan karşılık
31 Aralık bakiyesi
2013
2012
1,067,346
829,309
66,026
238,037
1,133,372
1,067,346
21. TİCARİ VE DİĞER BORÇLAR
31 Aralık tarihleri itibarıyla kısa vadeli ticari ve diğer borçlar aşağıdaki gibidir:
2013
2012
Ticari borçlar
4,684,689
7,602,166
Diğer borçlar
8,896,187
3,409,672
İlişkili taraflara borçlar (not 26)
5,367,163
357,429
18,948,039
11,369,267
Kısa vadeli ticari ve diğer borçlar
31 Aralık tarihleri itibarıyla uzun vadeli ticari ve diğer borçlar aşağıdaki gibidir:
2013
2012
Ticari borçlar
1,497,483
--
Uzun vadeli ticari borçlar
1,497,483
--
31 Aralık tarihleri itibarıyla diğer borçlar aşağıdaki gibidir:
2013
2012
Personele borçlar
4,727,757
1,544,086
Alınan diğer avanslar
2,157,945
751,612
Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri
1,228,478
581,450
771,510
532,524
10,497
--
8,896,187
3,409,672
2013
2012
Dava karşılıkları
87,245
--
Toplam
87,245
--
Ödenecek vergi ve fonlar
Diğer
Toplam
22. KARŞILIKLAR
31 Aralık tarihleri itibarıyla karşılıklar aşağıdaki gibidir:
Dava karşılıkları şirket çalışanlarının Şirket aleyhine açtıkları dava karşılıklarını içermektedir.
23. ERTELENMİŞ GELİRLER
31 Aralık tarihleri itibarıyla, ertelenmiş gelirler aşağıdaki gibidir:
Ertelenmiş gelirler
Toplam
2013
2012
1,727,751
1,781,135
1,727,751
1,781,135
2011 yılında MNG Havayolları Anonim Şirketi (“MNG Havayolları”), Şirket’e 3 adet yolcu uçağını kargo uçağına
dönüştürmesi amacıyla 5,000,000 ABD Doları tutarında ödeme yapmıştır. Dönüştürme işleminin tamamlanma
yüzdelerine göre gelir kaydedilmektedir.
24. FİNANSAL ARAÇLAR
Finansal risk yönetimi
Genel bakış
Şirket, finansal araçların kullanımına bağlı olarak aşağıdaki risklere maruz kalmaktadır:
• Kredi riski
• Likidite riski
• Piyasa riski
86 87
Bu not, Şirket’in yukarıda belirtilen risklere maruz kalması durumunda Şirket’in amaçları, politikaları ve riski
ölçme ve yönetme süreçleri ile Şirket’in sermaye yönetimine ilişkin bilgi sunmaktadır. Daha detaylı niceliksel
açıklamalar ise bu finansal tablolar içerisinde bulunmaktadır.
Şirket’in risk yönetim çerçevesinin oluşturulması ve gözetiminden ise tamamen Şirket’in Yönetim Kurulu
sorumlu bulunmaktadır.
24.1 Kredi riski
Kredi riski, bir müşterinin veya karşı tarafın finansal enstrümanlarla ilgili sözleşmenin şartlarını yerine
getirememesinden kaynaklanmakta olup temel olarak, Şirket’in ticari alacaklarından doğabilecek finansal
zararlar kredi riskini oluşturmaktadır.
Ticari ve diğer alacaklar
Şirket’in kredi riskine maruz kalma durumunu temel olarak her bir müşterinin bireysel karakteristik yapısı
etkilemektedir. Şirketin müşteri temelinin demografik yapısı ise müşterilerin faaliyette bulunduğu sektörde veya
ülkede borcu zamanında ödememe riski ile birlikte kredi riski üzerinde daha az etkiye sahip bulunmaktadır.
Şirket, değer düşüklüğü için ticari ve diğer alacaklarına ilişkin yüklenilen kayıpları yansıtan karşılıklar ayırmaktadır.
Bu karşılıkların temel bileşeni, Şirket’in yasal olarak takibe başladığı alacaklara ilişkin bireysel nitelikteki önemli
risklerle ilişkili bulunan spesifik kayıp ve zararlardır.
Maruz kalınan kredi riski
Finansal varlıkların kayıtlı değerleri, maruz kalınan azami kredi riskini gösterir. 31 Aralık tarihleri itibarıyla, maruz
kalınan azami kredi riski aşağıdaki gibidir:
Kayıtlı değeri
Dipnot
2013
2012
Ticari alacaklar
14
9,423,548
4,612,560
İlişkili taraflardan alacaklar
14
7,460,892
1,651,376
Nakit ve nakit benzerleri*
17
3,721,489
397,891
20,605,929
6,661,827
(*) Kasa, nakit ve nakit benzerlerine dahil edilmemiştir.
24.2 Likidite riski
Likidite riski, Şirket’in ileri tarihlerdeki finansal yükümlülüklerini karşılayamaması riskidir. Şirket’in likidite riski,
mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin normal koşullarda veya kriz durumlarında fonlanabilmesi
için çeşitli finansal kuruluşlardan Şirket’i zarara uğratmayacak veya itibarını zedelemeyecek şekilde yeterli
finansman olanakları temin edilerek yönetilmektedir.
Şirket, belirli bir dönemdeki operasyonel giderlerini karşılayacak kadar yeterli likiditeye sahip olduğunu garanti
etmektedir.
Finansal yükümlülüklerin muhtemel faiz ödemeleri ile birlikte sözleşmelerin netlenmesi etkisinden arındırılmış
şekilde sözleşmeye bağlı vade dağılımı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2013
Türev olmayan
finansal
yükümlülükler
Kayıtlı
Sözleşme
uyarınca
6 aydan
6-12
Değer
nakit çıkışı
Kısa
Ay
1-2 yıl
2-5 yıl
uzun
305
305
--
--
305
--
--
Ticari borçlar
6,182,172
6,182,172
4,684,689
--
1,497,483
--
--
İlişkili taraflara
borçlar
5,367,163
5,367,163
5,367,163
--
--
--
--
11,549,640
11,549,640
10,051,852
--
1,497,788
--
--
Kayıtlı
Sözleşme
uyarınca
6 aydan
6-12
Değer
nakit çıkışı
Kısa
Ay
1-2 yıl
2-5 yıl
uzun
45,286,417
45,286,417
16,296,159
--
28,990,258
--
--
7,602,166
7,602,166
6,296,074
1,306,092
--
--
--
357,429
357,429
357,429
--
--
--
--
53,246,012
53,246,012
22,949,662
1,306,092
28,990,258
--
--
Finansal borçlar
5 yıldan
31 Aralık 2012
Finansal borçlar
Ticari borçlar
İlişkili taraflara
borçlar
5 yıldan
88 89
Piyasa riski
Piyasa riski, döviz kurları, faiz oranları veya özkaynak fiyatları gibi piyasadaki değişikliklerin Şirket’in gelirinin ya
da sahip olduğu finansal varlıkların değerini değiştirmesi riskidir. Piyasa riski yönetiminin amacı, kabul edilebilir
parametreler içerisinde geri dönüşleri optimize edecek şekilde piyasa riskine maruz kalma durumunu yönetmek
ve kontrol etmektir. Şirket, kar veya zarardaki dalgalanmaları yönetmek için ise herhangi bir finansal koruma
aracı kullanmamaktadır.
Kur riski
Şirket işlemlerini ABD Doları, Avro ve TL cinsinden gerçekleştirmektedir. Şirket kur riski, Şirket’in fonksiyonel para
birimi olan ABD Doları dışındaki satışlarından ve finansal borçlarından doğmaktadır. Bu işlemlerde kullanılan
başlıca para birimleri Avro ve TL’dir. Şirket, fonksiyonel para birimi olan ABD Doları dışındaki para cinsinden
ifade edilmiş olan alacak ve borçlarından kaynaklanan kur riskine maruz kalmaktadır.
Yabancı paralı diğer parasal varlık ve yükümlülükler açısından ise Şirket, döviz kuru riskini kısa süreli dengesizlikler
söz konusu olduğunda spot oranlarda döviz alış satışı yaparak döviz kuru riskini kabul edilebilir bir seviyede
tuttuğunu garanti etmektedir.
Şirket, döviz kuru riskini varlık ve yükümlülüklerde belirtilmiş yabancı para kurlarının denkleştirilmesinden
oluşan doğal finansal koruma yöntemini kullanarak yönetmektedir.
Maruz kalınan kur riski
Şirket’in 31 Aralık tarihleri itibarıyla maruz kaldığı döviz riskinin dağılımı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2013
Varlıklar
31 Aralık 2012
Orijinal para birimi
ABD Doları
Orijinal para birimi
ABD Doları
2,147,370
1,006,124
21,553
12,091
Nakit ve nakit benzerleri (Avro)
342,535
471,280
1,223
1,614
Nakit ve nakit benzerleri (GBP)
--
--
1,014
1,633
13,735,027
6,435,378
285,038
159,900
Ticari ve diğer alacaklar (Avro)
460,768
633,953
64
84
Ticari ve diğer alacaklar (GBP)
3,579
5,888
--
Nakit ve nakit benzerleri (TL)
Ticari ve diğer alacaklar (TL)
8,552,623
-175,322
Yükümlülükler
Finansal borçlar (TL)
--
--
(867,256)
(486,512)
(21,069,711)
(9,871,954)
(4,321,211)
(2,424,106)
Ticari ve diğer borçlar (Avro)
(384,327)
(528,781)
(1,200,581)
(1,583,870)
Ticari ve diğer borçlar (GBP)
(29,631)
(48,749)
(119,796)
Ticari ve diğer borçlar (TL)
Net pozisyon
(192,927)
(10,449,484)
(4,687,415)
(1,896,861)
(4,512,093)
Dönem içerisinde kullanılan önemli kurlar aşağıdadır:
Ortalama kur
Dönem sonu kur
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
ABD Doları
1.9033
1.7922
2.1343
1.7826
Avro
2.5289
2.3041
2.9365
2.3517
GBP
2.9754
2.8384
3,5114
2.8708
Duyarlılık analizi
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla ABD Doları’nın Avro, GBP ve TL karşısında yüzde 10 değer kazanması
veya değer kaybetmesi durumunda özkaynak ve kar veya zarar aşağıda gösterildiği şekilde etkilenecektir.
Bu analiz, Şirket’in raporlama dönemi sonunda maruz kalacağı düşünülen döviz kuru oranlarındaki değişim
üzerine temellendirilmiştir. Analiz yapılırken, özellikle faiz oranları olmak üzere diğer tüm değişkenlerin sabit
kaldığı varsayılmıştır.
Söz konusu analiz, potansiyel döviz kuru oran değişimleri (TL’nin %10 değer kazanması) aşağıda belirtildiği
üzere farklı olmasına rağmen 2012 yılı ile aynı temel esas alınarak yapılmıştır:
2013
2012
Özkaynak
Kar veya (zarar)
Özkaynak
Kar veya (zarar)
Avro
(57,645)
(57,645)
158,217
158,217
GBP
4,286
4,286
19,129
19,129
TL
243,045
243,045
273,863
273,863
189,686
189,686
451,209
451,209
Faiz riski
Şirket, faizli yükümlülükleri ve varlıkların faiz oranlarındaki değişimlerinin etkisinden kaynaklanan faiz oranı
riskine maruz kalmaktadır. 31 Aralık tarihleri itibarıyla, Şirket, faiz oranı risklerinden korunma amaçlı türev
enstrümanları bulundurmamaktadır.
Profil
Şirket’in raporlama tarihi itibarıyla faizli finansal araçlarının faiz oranı pozisyonu aşağıdaki gibidir:
Dipnot
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Vadeli mevduat
17
3,135,188
--
Finansal borçlar
19
(305)
(45,286,417)
3,134,883
(45,286,417)
Sabit faizli finansal araçlar
90 91
Sabit faizli yatırım araçlarının faiz duyarlılık analizi
Raporlama tarihi itibarıyla, faiz oranları 100 baz puan yüksek veya az olsaydı özkaynak ve kar veya zarar aşağıda
gösterilen tutarlar kadar artacak veya azalacaktı. Analiz yapılırken özellikle faiz oranları olmak üzere diğer tüm
değişkenlerin sabit kaldığı varsayılmıştır ve 2012 yılında yapılan analizle aynı temel üzerine inşa edilmiştir.
31 Aralık 2013
31 Aralık 2012
Kar Zarar
Kar Zarar
100 bp artış
100 bp azalış
100 bp artış
100 bp azalış
Vadeli mevduat
31,352
(31,352)
--
--
Finansal varlıklar
31,352
(31,352)
--
--
Değişken faizli yatırım araçlarının faiz duyarlılık analizi
Şirket’in gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan herhangi bir değişken faizli finansal varlık veya
yükümlülüğü bulunmamaktadır ve Şirket, gerçeğe uygun değer finansal koruma muhasebe modeli altında
türev işlem uygulamamaktadır. Bu nedenle, raporlama tarihi itibarıyla faiz oranında meydana gelen bir değişim
değişken faizli oranlar üzerinden kar veya zararı etkilememektedir.
24.4 Gerçeğe uygun değerler
31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibarıyla finansal araçların gerçeğe uygun değerleriyle karşılaştırmalı olarak
defter değerleri aşağıdaki gibidir:
2013
Kayıtlı değer
2012
Gerçeğe uygun değer
Kayıtlı Değer
Gerçeğe uygun değer
Finansal varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri
Ticari alacaklar
İlişkili taraflardan alacaklar
3,733,275
3,733,275
405,929
405,929
16,884,440
16,884,440
6,263,936
6,263,936
7,460,892
7,460,892
1,651,376
1,651,376
305
305
45,286,417
45,286,417
11,549,335
11,549,335
7,959,595
7,959,595
5,367,163
5,367,163
357,429
357,429
Finansal yükümlülükler
Finansal borçlar
Ticari borçlar
İlişkili taraflara borçlar
Nakit ve nakit benzerleri, ticari alacaklar, ticari borçlar ve ilişkili taraflardan borç ve alacakların defter değerleri,
kısa vade sürelerine sahip olmaları nedeniyle gerçeğe uygun değerlerine yaklaşmaktadır. Kredilerin gerçeğe
uygun değerleri ise raporlama tarihi itibarıyla piyasada geçerli olan faiz oranları üzerinden iskonto edilen
gelecekteki ödemelerin nakit akışlarına göre hesaplanmıştır.
25. KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, Şirket MNG Teknik’in satın alımında alacaklarını tahsil edememe riskine karşılık
Mapa İnşaat’tan 1,000,000 ABD Doları tutarında teminat mektubu ve 5,500,000 ABD Doları tutarında teminat
senedi almıştır. Devlet Hava Meydanları İşletme Genel Müdürlüğü’ne (“DHMİ”) 2,754,431 ABD Doları (31 Aralık
2012: 3,135,039 ABD Doları) tutarında teminat mektubu vermiştir.
26. İLİŞKİLİ TARAFLAR
Üst yönetim ile yapılan işlemler
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, üst yönetime sağlanan fayda ve hizmetler toplamı 468,067 ABD Doları’dır.
(31 Aralık 2012: 620,443 ABD Doları).
İlişkili taraf bakiyeleri
31 Aralık tarihleri itibarıyla, ilişkili taraf bakiyeleri aşağıdaki gibidir:
2013
2012
İlişkili taraflardan alacaklar
THY Teknik
6,717,852
--
Güneş Ekspres Havacılık Anonim Şirketi (“Sun Ekspres)
549,740
--
THY A.O.
124,669
--
64,325
--
4,306
--
MNG Havayolları Taşımacılık Anonim Şirketi (“MNG Havayolları ve Taşımacılık”)
--
1,582,867
MNG Jet Havacılık Anonim Şirketi (“MNG Jet Havacılık”)
--
40,995
MNG Bilgisayar Anonim Şirketi (“MNG Bilgisayar”)
--
27,514
7,460,892
1,651,376
Pratt&Whitney Türk Hava Yolları Teknik Uçak Motoru Bakım
Merkezi (“P&W T.T.”)
Goodrich Türk Hava Yolları Teknik Servis Merkezi Limited
Şirketi (“Goodrich”)
92 93
31 Aralık tarihleri itibarıyla, Şirket ilişkili taraflarla aşağıdaki işlemlerde bulunmuştur:
2013
2012
İlişkili şirketlere borçlar
THY Teknik
5,194,208
--
Goodrich
123,243
--
THY A.O.
49,559
--
P&W T.T.
153
--
Mapa İnşaat
--
106,943
MNG Jet Havacılık
--
106,488
MNG Sigorta Aracılık Hizmetleri Ticaret Anonim Şirketi (“MNG
Sigorta”)
--
76,769
MNG Targem Anonim Şirketi (“MNG Targem”)
--
27,316
MNG Kargo Yurtiçi Yurtdışı Taşımacılık Anonim Şirketi (“MNG Kargo”)
--
26,730
MNG Turizm Anonim Şirketi (“MNG Turizm”)
--
12,793
Günal İnşaat Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi (“Günal İnşaat”)
--
390
5,367,163
357,429
31 Aralık tarihlerinde sona eren yıllar itibarıyla Şirket’in, ilişkili taraflarla işlemleri aşağıdaki gibidir:
2013
2012
THY Teknik
9,811,948
--
Sun Express
1,112,966
--
THY A.O
453,197
--
P&W T.T.
71,735
--
Goodrich
6,440
--
MNG Havayolları ve Taşımacılık
--
3,059,409
MNG Jet Havacılık
--
1,267,043
MNG Holding Anonim Şirketi
--
8,003
MNG Kargo
--
3,085
MNG Turizm
--
2,564
İlişkili şirketlerden gelirler
İlişkili şirketlere giderler
THY Teknik
4,618,328
--
THY A.O.
215,473
--
Goodrich
151,160
--
46,187
--
MNG Havayolları ve Taşımacılık
--
359,559
MNG Jet Havacılık
--
287,926
MNG Turizm
--
172,858
MNG Sigorta
--
119,686
Mapa İnşaat
--
107,174
MNG Kargo
--
97,221
Günal İnşaat
--
494
Sun Express
27. OPERASYONEL KİRALAMA
Kiralama sözleşmeleri
Kira sözleşmesi, kiralama süresi 20 yıl olup hangar arazisiyle ilgilidir. İlgili sözleşme 24 Eylül 2013 tarihinde
revize edilerek kiralama süresi 15 yıl olarak değiştirilmiştir.
31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, 3,066,646 ABD Doları (31 Aralık 2012: 3,118,284 ABD Doları) DHMİ arsa kirası ve
662,559 ABD Doları ( 31 Aralık 2012: 592,662 ABD Doları) teknik malzeme kira gideri olarak gelir tablosunda
muhasebeleştirilmiştir.
THY Habom’un faaliyet kiralama yükümlülükleri aşağıdaki gibidir:
İptal edilemez faaliyet kiralamalarına ilişkin taahhütler
1 yıl içinde
2013
2012
3,286,003
3,066,646
1 ile 5 yıl arasında
15,610,944
17,468,152
5 yıldan sonra
28,658,635
39,469,961
47,555,582
60,004,759
28. RAPORLAMA TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
Yoktur.
94 95
SAW-Sabiha Gökçen
Uluslararası Havalimanı
Pendik 34912 İstanbul/ Türkiye
AHL-Atatürk Havalimanı,
Özel Hangarlar Bölgesi
Beşyol Mah. İnönü Cad.
No:10 34295
Sefaköy, K.Çekmece,
İstanbul/Türkiye
www.turk ishhabom.com