Kök Türk (Gök Türk Devleti) Video Flash Anlatımı

Kök Türk (Gök Türk Devleti) Video Flash Anlatımı
Pazar, 03 Ocak 2010 19:35 - Son Güncelleme Çarşamba, 02 Temmuz 2014 13:29
Kök Türk (Gök Türk Devleti) Video Flash Anlatımı
BİRİNCİ GÖKTÜRK DEVLETİ (552):
Kök Türk Devleti 552'de kurulmuştur Türk adını devlet adı olarak ilk kez onlar kullanmıştır I. Kök
Türk Devleti, Asya Hun Devleti'nden sonra Orta Asya'da kurulan ikinci büyük Türk devletidir
Tarihte ilk kez "Türk" adını Devlet adı olarak kullanmışlardır.
Ergenekon destanına göre Kök Türk Devleti'ni kuran kabile "Aşına" adıyla bilinmektedir Aşına
kelimesi Türeyiş destanında belirtildiği üzere "kurt" anlamına gelmektedir.
Bumin Kağan Dönemi: Kök Türk Devleti'nin ilk kurucusudur Ötüken'i devlet merkezi yapmıştır
Onun döneminde bir Türk boyu olan Tölesler hâkimiyet altına alınmış, Çin ile siyasi ve
ekonomik ilişkiler kurulmuş, Avarlar etkisiz hâle getirilmiştir Onun ölümüyle yerine oğlu K'o-lo,
devletin başına geçmiştir K'o-lo, bir süre sonra hayatını kaybedince yerine Mukan Kağan
geçmiştir
Mukan Kağan Dönemi: Mukan Kağan zamanında Kök Türk Devleti en parlak dönemini
yaşamıştır İyi bir komutan ve devlet adamı olan Mukan Kağan (553-572), devleti amcası ile
birlikte yönetmiştir Devletin batısını amcası İstemi Yabgu'nun (552-576) yönetimine bırakmıştır.
Mukan Kağan, İstemi Yabgu'nun yardımıyla Av^rları ortadan kaldırmış, ülke sınırlarını batıda
Hazar Denizi'ne kadar genişletmiştir Onun döneminde doğudaki Kitanlar ve kuzeydeki Kırgızlar
hâkimiyet altına alınmış, Çin, baskı altında tutulmuş, Ak Hunlar üzerine seferler yapılmıştır
Ülkenin batı kanadını yöneten İstemi Yabgu, İpek Yolu'nun kontrolünün Türklerin elinde
olmasını istiyordu. Bu amaçla Ak Hunlar'a karşı Sasanilerle iş birliği yapmış, Ak Hun Devleti'nin
yıkılmasını sağlamış, bu devletin topraklarını Ceyhun Nehri sınır olmak üzere Sasanilerle
paylaşmıştır (557). İstemi Yabgu, bir süre sonra, Sasaniler'le olan ilişkiler bozulunca bu devlete
karşı Bizans'la iş birliği yapma yollarını aramıştır Onun batı yönünde izlediği bu politika ve
yaptığı fetihler sonunda devletin sınırları Büyük Okyanus' tan Volga Nehri'ne kadar genişlemiştir
Mukan Kağan'ın ölümünden sonra yerine Tapo Kağan geçmiştir .
1/3
Kök Türk (Gök Türk Devleti) Video Flash Anlatımı
Pazar, 03 Ocak 2010 19:35 - Son Güncelleme Çarşamba, 02 Temmuz 2014 13:29
Tapo Kağan Dönemi: Tapo Kağan (572-581), ülkenin çok geniş olduğunu düşünerek doğuyu
yeğeni İşbara'nın, batıyı da kardeşi Jo-tan'ın idaresine vermiştir Tapo Kağan, Manihaizm'i kabul
ederek bu dinin halk arasında yayılmasına gayret göstermiştir Onun bu hareketi Kök Türk ileri
gelenleri tarafından hoş karşılanmamıştır Bu yüzden halkıyla ters düşmüştür Dış politikada da
üst üste hatalar yapan Tapo Kağan'ın itibarı iyice sarsılmıştır Tapo Kağan 581'de hayatını
kaybetmiştir. Tapo'nun ölümü üzerine Kurultay, İşbara'yı kağan ilan etmiştir İşbara zamanında
Çin, Türkleri asimile etme yönünde yoğun çalışmalarda bulunmuştur Çin İmparatoru'nun ondan
Türk töresinden vazgeçmesini istemesi üzerine: "Bizim âdet ve geleneklerimiz çok eski
çağlardan beri devam ede gelmiştir Bundan . dolayı onları değiştirmeye benim gücüm yetmez.
Bizim kuzey bölgelerimizde idare edilenlerle idare edenler arasında kurulmuş olan kaideleri
yaralamaya' ben cesaret edemem." demiştir Kök Türk Devleti kuruluşundan 30 yıl sonra, iç
karışıklıklar sonucunda 582 yılında resmen ikiye ayrılmıştır Doğu Kök Türk Devleti 630 yılında,
Batı Kök Türk Devleti ise 659 yılında Çin egemenliğine girmiştir
BUMİN KAĞAN ANLATIYOR :
Ben, Bumin Kağan! Kök Türk Devleti'nin kurucusuyum. Biz Kök Türkler, Avar egemenliğinde
onlara silah yaparak varlığımızı sürdürüyorduk. Gün geldi Avar hakanı ülke içinde isyanlarla
karşılaştı Töleslerin isyanını bastıramayan Avar hakanı benden yardım istedi. Emrimdeki
kuvvetlerle Töleslerin isyanını bastırdım. Bu başarı ile ne kadargüçlü olduğumun farkına vardım.
Ona denk olduğumu düşünerek Avar hakanının huzuruna çıktım ve kızıyla evlenmek istedim.
Avar hakanı bana: "Siz bizim kölelerimiz, demircilerimizsiniz. Böyle bir talepte bulunmaya nasıl
cesaret edersiniz?" sözleriyle karşılık verdi. Bunun üzerine Avar kağanına karşı Çin imparatoru
ile iş birliğine karar verdim. Çin sarayından bir prenses ile evlendim. Bu iş birliği Çinlilerin de
işine gelmekteydi. Bu olayların üzerinden bir yıl sonra 552'de Avar hakanını büyük bir hezimete
uğrattım. Avar hakanı üzüntüsünden kendini öldürdü Avar egemenliğindeki bütün kavimler ve
ülkeler benim egemenliğime geçti ve Kök Türklere kağan oldum. Bu mücadelemde kardeşim
İstemi Yabgu'nun çok yararı oldu. Ülkenin Doğu kanadı benim, batı kanadı kardeşimin
yönetimindeydi.
Türkler Ansiklopedisi, C.2, s. 16'dan özetlenmiştir.
ERGENEKON DESTANI :
2/3
Kök Türk (Gök Türk Devleti) Video Flash Anlatımı
Pazar, 03 Ocak 2010 19:35 - Son Güncelleme Çarşamba, 02 Temmuz 2014 13:29
Türk illerinde, Türk'e boyun eğmeyen bir yer yoktur. Bu durum yabancı kavimleri birleştirerek
Türklere karşı bir mücadelenin başlamasına sebep olur. Yapılan savaşta Türkler üstün gelir.
Aldıkları yenilgi üzerine düşman kavimleri toplanıp konuşurlar; Türklere bir savaş hilesi
yapmaya karar verirler. Düşman kavimleri, başında İl Kağan'ın olduğu Türklere bir saldırı
girişiminde bulunurlar. Girişilen bu saldırıda düşman kavimleri, yenilgiye uğramış gibi yaparlar
ve ağırlıklarını bırakıp kaçarlar. Türkler, düşmanların kaçtıklarını görünce peşlerine düşerler
Ancak düşmanın kaçışının bir savaş taktiği olduğunu anlamazlar. Düşman, Türk ordusunun
disiplininin bozulduğu bir anda aniden geri dönerek vuruşmaya başlar. Vuruşmada şaşkınlığa
uğrayan Türkler yenilir ve bunların bir çoğu hayatını kaybeder Meydana gelen savaşta İl
Kağan'ın oğlu Kayı ile yeğeni Tokuz Oğuz esir düşmelerine rağmen kısa sürede kurtulmayı
başarırlar ve Türk yurduna dönerler Burada çeşitli hayvanlar bulurlar. Bu hayvanları alıp,
geldikleri yoldan başka bir çıkışı olmayan bir dağdan geçerek uygun gördükleri bir yere
yerleşirler. Burada akarsular, türlü bitkiler, yemişler, av hayvanları vardır. Türkler burayı yurt
edinip, "Ergenekon" adını verirler. Zaman içerisinde Kayı'nın ve Tokuz Oğuz'un birçok çocuğu
olur Dörtyüz yıl sonra Türkler, Ergenekon'a sığamazlar. Kurultay toplanır ve Ergenekon'dan göç
etme kararı alınır. Ancak Ergenekon'dan çıkmak için yol bulamazlar. O zaman bir demirci: "Bu
dağda demir madenî var. Demiri eritirsek, belki dağ bize geçit verir."der Türkler, dağın her yerini
odun ve kömürle doldurup körükle ateşlerler. Dağ erir ve bir yüklü deve geçecek genişliğinde yol
olur. Gök yeleli bir bozkurt ortaya çıkar. Bu bozkurt Türklere rehberlik eder Onun rehberliğinde
Türkler, Ergenekon'dan çıkmayı başarırlar. Ergenekon'dan çıkış günü, Türklerin bayramı
(Nevruz Bayramı) olur ve her yıl büyük törenlerle kutlanır.
Kemal Zeki Gençosman, Türk Destanları, s. 14-16'dan özetlenmiştir.
//
3/3