ANKARA ĠLĠ 2013 YILI SAĞLIK ÇALIġANINA UYGULANAN

ANKARA ĠLĠ 2013 YILI SAĞLIK ÇALIġANINA
UYGULANAN ġĠDDET OLAYLARININ
ĠSTATĠSTĠKSEL ANALĠZĠ
SEL ANALĠZĠ
ANKARAAA
1
ANKAAARA ĠL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
ÇALIġAN HAKLARI VE GÜVENLĠĞĠ BĠRĠMĠ1
ANKARA ĠL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
ÇALIġAN HAKLARI VE GÜVENLĠĞĠ BĠRĠMĠ
Hazırlayan :
Sağlık Müdür Yardımcısı Dr. Jale ÖZTÜRK
ÇalıĢan Hakları ve Güvenliği ġefi Melike Bilge ERDAL
1
ANKARA ĠLĠ 2013 YILI SAĞLIK ÇALIġANINA UYGULANAN ġĠDDET
OLAYLARININ ĠSTATĠSTĠKSEL ANALĠZĠ
AMAÇ:
Bu çalışmada Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimimizce Ankara İlinde bulunan sağlık
kuruluşlarında görevli sağlık çalışanlarının uğradığı sözel, fiziksel, şiddet olaylarının istatistiki
bilgiler ışığında analizi ve değerlendirilmesi sonucunda iyileştirme faaliyetlerinin başlatılması
amaçlanmıştır.
YÖNTEM:
Birimimizce Sağlık çalışanlarına şiddet uygulandığında çalışanın telefon ile veya kurum
yetkilisinin internet vasıtasıyla bildirim yaptığı Sağlık Bakanlığı “113 Beyaz Kod” sayfasında
2013 Yılında yer alan veriler çalışmaya esas teşkil edecek şekilde analiz edilmiştir.
Bilgiler, 113 Beyaz Kod sayfasından excele aktarılmıştır. Ana sayfada görülmeyen
bilgiler için (kurum adı, mağdur personelin ve şiddet uygulayanın cinsiyeti, şiddet olayının ayı,
saati, şiddet mağdurunun unvanı, şiddet uygulayanın bilgileri, hukuki yardım talebi durumu)
arşivimizde muhafaza ettiğimiz beyaz kod dosyalarında bulunan bilgiler ayrıştırılarak veri
tabanı oluşturulmuştur. Çalışmamıza esas teşkil eden Excelde oluşturulan veri tabanı
üzerindeki bilgiler kullanılarak
yüzdelik oranlara dayanan grafikler ve sayısal tablolar
oluşturulmuştur.Söz konusu argümanlar ışığında değerlendirmeler yapılmıştır.
ÇALIġMANIN KAPSAMINI ANKARA ĠLĠNDE BULUNAN
 Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı;
• Eğitim araştırma hastaneleri,
• Devlet hastaneleri,
• ADSM‟ler
 Üniversitelere bağlı Sağlık Kuruluşları,
 112 İl Ambulans Servisi Başhekimliğine bağlı acil yardım istasyonları ve komuta
kontrol merkezi,
 Aile sağlığı merkezleri,
Özel sağlık kuruluşlarında görevli sağlık çalışanlarına uygulanan şiddet olayları incelenmiştir.
2
2013 YILI VERĠLERĠNĠN ANALĠZĠ
1-KURUM TÜRÜNE GÖRE:
Kurum türüne göre şiddet olaylarının sıklığı veriler ışığında incelendiğinde; Belirtilen
Tarihlerde 850 Adet Şiddet vakasının,
• 377‟sinin eğitim araştırma hastanelerinde,
• 179‟unun devlet hastanelerinde,
• 106‟sının 112 Acil Yardım Ambulanslarında,
• 79‟unun Ağız ve Diş Sağlığı Merkezlerinde gerçekleştiği saptanmıştır.
• 55‟inin üniversite sağlık kuruluşunda
• 46‟sının aile sağlığı merkezlerinde,
Gerçekleşmiştir.
3
2-KURUM ADINA GÖRE (Sağlık ÇalıĢanına ġiddetin en sık YaĢandığı Sağlık
Kurumları)
Sıra
No
Kurum Adı
Beyaz
Kod
Vaka
Sayısı
1.
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ İSTASYONU
108
2.
DR.NAFİZ KÖREZ SİNCAN DEVLET HASTANESİ
78
3.
ANKARA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
56
4.
DIŞKAPI YILDIRIM BEYAZIT EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
49
5.
ASM
42
6.
ANKARA NUMUNE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
41
7.
TÜRKİYE YÜKSEK İHTİSAS EĞİTİM VE ARAŞTIRMA SAĞLIK İŞLETMESİ
40
8.
KEÇİÖREN EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
38
9.
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ
34
10. DR.ABDURRAHMAN YURTARSLAN ONKOLOJİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
32
11. YENİMAHALLE DEVLET HASTANESİ
28
12. TEPEBAŞI AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI HASTANESİ
22
13. DR.ZEKAİ TAHİR BURAK KADIN SAĞLIĞI EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
22
14. ATATÜRK GÖĞÜS HASTALIKLARI VE GÖĞÜS CERRAHİSİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
20
DR.SAMİ ULUS KADIN DOĞUM ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI EĞİTİM VE ARAŞTIRMA
15. HASTANESİ
19
16. ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
19
17. ETLİK ZÜBEYDE HANIM KADIN HASTALIKLARI EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
17
18. ULUCANLAR GÖZ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
16
19. ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ CEBECİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA HASTANESİ
15
4
3-OLAY YERĠ BĠRĠME GÖRE: Sağlık çalışanına uygulanan şiddet vakaları verilere göre
değerlendirildiğinde; şiddet vakalarının,
• % 39 oranı ile en çok polikliniklerde yaşandığı saptanmıştır.
• Poliklinikleri % 22 oranı ile acil servisler,
• %19 oranı ile klinik/servisler
• % 13 oranı ile 112‟ler,
• % 2 oranı ile tetkik/görüntüleme birimleri
• %1 ile ameliyathane/yoğun bakımlar takip etmektedir.
•
4-ġĠDDETĠN TÜRÜNE GÖRE; Sağlık çalışanına uygulanan şiddet vakalarında, uyguladığı
şiddet türü analiz edildiğinde%70‟i sözel şiddet, %30‟u sözel/fiziksel şiddet uygulandığı tespit
edilmiştir.
5
5-ġĠDDET MAĞDURUNUN CĠNSĠYETĠNE GÖRE:
2013 Yılında Sağlık çalışanına uygulanan 850 adet şiddet vakasına ait, 1167 şiddet mağduru
sağlık çalışanın cinsiyeti, verilere göre değerlendirildiğinde: Şiddet vakalarında 449‟unda
şiddetin mağduru erkek, 718‟inde kadın olarak belirlenmiştir.
6-ġĠDDET UYGULAYANIN CĠNSĠYETĠNE GÖRE:
2013 Yılında Sağlık çalışanına uygulanan şiddet vakalarında şiddet uygulayan kişilerin
cinsiyeti verilere göre değerlendirildiğinde:
• Şiddet vakalarının % 60‟ında şiddeti uygulayan erkek,
• %40‟ında kadın olarak belirlenmiştir.
6
7-ġĠDDET UYGULAYAN BĠLGĠLERĠNE GÖRE:
Sağlık çalışanına uygulanan şiddet vakalarında şiddet uygulayan kişilerin bilgileri analiz
edildiğinde;
• Şiddet uygulayanların %55‟i hasta yakını,
• %45‟i hasta olarak belirlenmiştir.
8-ġĠDDET MAĞDURU PERSONELĠN ÜNVANINA GÖRE DAĞILIMI
Sıra
Mağdur Personelin
no
Ünvanı
Sayısı
1.
HEKĠM
596
2.
ATT
159
3.
HEMġĠRE
153
4.
ġĠRKET PERSONELĠ
75
5.
AABT
52
6.
SÜRÜCÜ
47
7.
EBE
21
8.
MEMUR
12
9.
SAĞLIK MEMURU
15
10.
RADYOLOJĠ
TEKNĠSYENĠ
8
11.
LABORANT
4
12.
DĠĞER
25
Genel Toplam
1167
7
8-ġĠDDET MAĞDURU PERSONELĠN ÜNVANINA GÖRE GRAFĠKSEL DAĞILIMI
9-ġĠDDET OLAYLARININ AYLARA GÖRE DAĞILIMI:
8
10-ġĠDDET OLAYININ MEYDANA GELDĠĞĠ SAATE GÖRE DAĞILIMI:
ġiddet olaylarının en fazla saat 10.00 ile 11.00 saatleri arasında meydana geldiği ve bu
veriyi öğleden sonra 14.00 ile 16.00 arası saatlerin takip ettiği tespit edilmiĢtir.
 Sağlık kurumlarımızda söz konusu saatlerde hasta sayısında yoğunluk olabileceği
düşünülmektedir. Bu bağlamda belirlenen saatlerde sağlık kurumlarımızda güvenlik
önlemlerinin arttırılması, bilgilendirici ve yol gösterici, halkla ilişkiler konusunda
donanımlı uygun nitelikte personel desteği sağlanması gerekmektedir.
11-ġĠDDET OLAYINI BĠLDĠRENE GÖRE:
Sağlık çalışanına uygulanan şiddet vakalarında şiddet olaylarının ;
• %80‟inin kurum yetkilisi tarafından,
• %20‟sinin şiddet mağduru tarafından “113 Beyaz Kod” sayfasına bildiriminin yapıldığı
belirlenmiştir.
9
12-KOORDĠNATÖRLÜĞE (ANKARA ĠL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ) ĠNTĠKAL
DURUMUNA GÖRE:
Sağlık çalışanına uygulanan şiddet vakalarının:
• %87‟sinin koordinatörlüğe intikal ettiği,
• %13‟ünün koordinatörlüğe intikal etmediği belirlenmiştir.
13-ADLĠ MERCĠLERE (CUMHURĠYET BAġSAVCILIĞI, POLĠS MERKEZĠ)
ĠNTĠKAL DURUMUNA GÖRE:
Sağlık çalışanına uygulanan şiddet vakalarının:
• %87‟sinin adli mercilere intikal ettiği,
• %13‟ünün adli mercilere intikal etmediği belirlenmiştir
 Adli Mercilere intikal oranını arttırmak için tarafımızca beyaz kod vakalarının takibi
yapılarak kurumlara bildirilmektedir. Ayrıca sağlık kurumlarımızın ÇHGB çalışanlarına
eğitim verilerek mevzuat konusunda bilgilendirilmektedirler.
10
14-HUKUKĠ YARDIM TALEBĠ DURUMU:
Sağlık çalışanına uygulanan şiddet vakalarında hukuki yardım kapsamına giren personel
hukuki yardım talep edip etmediklerine göre analiz edilmiştir.
• Buna göre şiddet mağduru sağlık çalışanlarının ,%58‟inin hukuki yardım talep ettiği,
• % 42‟sinin hukuki yardım talep etmediği belirlenmiştir.
MAYIS 2012 ĠLE ġUBAT 2014 TARĠHLERĠ ARASINDAKĠ BEYAZ KOD
VAKALARINDAN MAHKEMESĠ SONUÇLANAN TOPLAM DAVA SAYISI 74’TÜR
11
MAHKEMESĠ SONUÇLANAN BEYAZ KOD VAKA ÖRNEĞĠ
1.VAKA:Ankara 2. Sulh Ceza Mahkemesinde doktor sağlık çalışanına sözel şiddet “hakaretBasit Tehdit” ile ilgili açılan dava ile ilgili bilgiler:
Şiddet olayı Aralık 2012 tarihinde Abdurrahman Yurtaslan Onkoloji Hastanesinde yaşanmıştır.
Muayene için hastaların muayene odasına alınması sırasıyla ilgili görevli hemşirelerle D.G‟nin
tartışması üzerine, hastaları muayene eden görevli doktor olan sağlık çalışanı, söz konusu
hastayı ikaz etmiştir. D.G muayene barkodunu masanın üzerine fırlatarak, doktora hitaben “
ben muayene olmaya gelmedim, senin yüzünü görmeye geldim” şeklinde sözlerle tehdit
etmiştir.
SONUÇ: Ankara 2. Sulh Ceza Mahkemesinde görülen duruşmalardan sonra hasta D.G‟nin
1000 T.L Adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir. Karar hemen uygulanmıştır.
2.VAKA:Ankara Sincan 3. Sulh Ceza Mahkemesinde sağlık çalışanına sözel şiddet “görevli
memura hakaret, basit tehdit dava ile ilgili bilgiler: Şiddet olayı Ocak 2013 tarihinde Ankara
Dr. Nafiz Körez Sincan Devlet Hastanesinde yaşanmıştır. D.Y. kalça çıkığına yönelik ultrason
muayenesi için getirdiği bebeğinin huzursuz ve çok hareketli olması sebebi ile istenen tetkik
yapılamamış görevli doktor sağlık çalışanının sağlıklı görüntü almak için bebeği sakinleştirip
tekrar gelmesini istediğinde doktora hitaben “tekrar baktırmıyorum, okumuşsun ama adam
olamamışsın” diyerek çıkmıştır. Daha sonra başka bir bayan bebeği sakinleştirdiğini
söyleyerek tekrar bakmasını istediğinde, görevli doktor “bebeğin annesinin çıkarken bana karşı
söylediği sözlerden dolayı bakmayacağını, doktorların maruz kaldığı sözel veya fiziksel
saldırılarda hastaya bakmama hakkı olduğunu ve hastanede bulunan ikinci bir doktorun
bakacağını” ifade ettiğini sonradan gelen bayanında bakmak zorundasın dediği ve bebeğin
babası B.Y „nin de görevli doktora hitaben “ adını ver, nasıl bakmazsın, ben Fatihte
oturuyorum, siz şiddeti hak ediyorsunuz, sen görürüsün” diyerek tehdit ettiği beyan edilmiştir.
SONUÇ:Ankara Sincan 3. Sulh Ceza Mahkemesinde görülen duruşmalardan sonra;
Hasta yakını D.Y.‟nin kamu görevlisine hakaret suçundan; 6.080.-TL ADLĠ PARA CEZASI
ile cezalandırılmasına, geçmişteki hali gözetilerek verilen ceza hükmün açıklanmasının geriye
bırakılması kapsamında ertelenerek, 5 yıl süreyle denetimde tutulması, bir suç işlerse bu
cezanın uygulanması kararı alınmıştır.
Hasta yakını B.Y‟nin basit tehdit suçundan; 500.-TL ADLĠ PARA CEZASI ile
cezalandırılmasına, geçmişteki hali gözetilerek verilen ceza hükmün açıklanmasının geriye
bırakılması kapsamında ertelenerek, 5 yıl süreyle denetimde tutulması, bir suç işlerse bu
cezanın uygulanması kararı alınmıştır.
*Sağlık ÇalıĢanına Uygulanan ġiddet Olaylarında Kazanılan Davaların Sonuçlarına
Ankara Ġl Sağlık Müdürlüğünün resmi internet sitesi http://www.asm.gov.tr/ adresinden
ulaĢabilirsiniz.
12