ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT İMALATI SANAYİ SEKTÖR RAPORU 22 MAYIS 2014 RAPOR İÇERİĞİ VE SUNUMU SEKTÖREL TANIM VE SINIFLANDIRMA SEKTÖRÜN TEMEL GÖSTERGELERİ SEKTÖRÜN KÜRESEL KONUMU REKABET UNSURLARI VE DEĞERLENDİRME SWOT ANALİZİ SEKTÖR İÇİN STRATEJİ VE POLİTİKA ÖNERİLERİ FİRMALAR İÇİN ÖNERİLER 2 SEKTÖREL TANIM VE SINIFLANDIRMA NACE .2 SEKTÖREL SINIFLANDIRMA 27 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT İMALATI 27.1 27.11 27.12 27.2 27.3 27.31 27.32 27.33 27.4 27.5 27.51 27.52 27.9 Elektrik motoru, jeneratör, transformatör ile elektrik dağıtım ve kontrol cihazlarının imalatı Elektrik motorlarının, jeneratörlerin ve transformatörlerin imalatı Elektrik dağıtım ve kontrol cihazları imalatı Akümülatör ve pil imalatı Kablolamada kullanılan teller ve kablolar ile gereçlerin imalatı Fiber optik kabloların imalatı Diğer elektronik ve elektrik telleri ve kablolarının imalatı Kablolamada kullanılan gereçlerin imalatı Elektrikli aydınlatma ekipmanlarının imalatı Ev aletleri imalatı Elektrikli ev aletlerinin imalatı Elektriksiz ev aletlerinin imalatı Diğer elektrikli ekipmanların imalatı 3 TEKNOLOJİ YOĞUNLUĞU SINIFLANDIRMASI VE ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT İMALAT SANAYİ TEKNOLOJĠ YOĞUNLUĞU ĠTĠBARĠYLE SEKTÖR GRUPLARI DÜġÜK TEKNOLOJĠ YOĞUNLUKLU SANAYĠLER ORTA DÜġÜK TEKNOLOJĠ YOĞUNLUKLU SANAYĠLER ALT SEKTÖRLER NACE.2 KODLARI GIDA SANAYĠ ĠÇECEK SANAYĠ TÜTÜN SANAYĠ TEKSTĠL SANAYĠ HAZIR GĠYĠM SANAYĠ DERĠ VE MAMULLERĠ SANAYĠ AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERĠ KAĞIT VE KAĞIT ÜRÜNLERĠ BASIM SANAYĠ 10 11 12 13 14 15 16 17 18 (18.2 HARĠÇ) MOBĠLYA SANAYĠ DĠĞER ĠMALAT SANAYĠ 31 32 (32.5 HARĠÇ) KAYITLI MEDYANIN ÇOĞALTILMASI KOK KÖMÜR VE RAFĠNE ÜRÜNLERĠ PLASTĠK VE KAUÇUK SANAYĠ METALĠK OLMAYAN MĠNERAL SANAYĠ ANA METAL SANAYĠ METAL EġYA SANAYĠ 18.2 19 22 23 24 25 (25.4 HARĠÇ) ORTA YÜKSEK TEKNOLOJĠ YOĞUNLUKLU SANAYĠLER GEMĠ ĠNġA SANAYĠ MAKĠNE KURULUM VE BAKIM KĠMYA VE MAMULLERĠ SANAYĠ SĠLAH VE MÜHĠMMAT SANAYĠ ELEKTRĠKLĠ TEÇHĠZAT SANAYĠ MAKĠNE VE EKĠPMAN SANAYĠ KARA TAġITLARI SANAYĠ YÜKSEK TEKNOLOJĠ YOĞUNLUKLU SANAYĠLER DĠĞER TAġIT ARAÇ. SANAYĠ MEDĠKAL EKĠPMANLAR SANAYĠ ECZACILIK ÜRÜNLERĠ ĠLAÇ SANAYĠ BĠLGĠSAYAR ELEKTRONĠK, OPTĠK ÜRÜNLER SANAYĠ HAVACILIK VE UZAY SANAYĠ 30.1 33 20 25.4 27 28 29 30 (30.1 – 30.3 HARĠÇ) 32.5 21 26 30.3 KAYNAK: CLASSIFICATION OF MANUFACTURING INDUSTRIES BASED ON TECHNOLOGY INTENSITY, OECD AND EU 4 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT İMALAT SANAYİ TEMEL BÜYÜKLÜKLERİ TEMEL BÜYÜKLÜKLER YILLAR GĠRĠġĠM SAYISI ÜCRETLĠ ÇALIġAN ÜRETĠM DEĞERĠ MĠLYON TL KATMA DEĞER MĠLYON TL YATIRIMLAR MĠLYON TL 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 6.223 7.197 7.970 8.696 9.179 7.175 6.868 7.858 87.041 93.925 102.244 115.553 127.881 95.250 109.617 120.121 14.416 15.911 21.694 26.325 28.313 24.917 28.351 36.506 3.490 3.394 4.688 4.978 6.220 5.847 5.749 7.115 854 860 1.628 1.214 1.505 1.198 1.401 1.635 ELEKTRĠKLĠ TEÇHĠZAT SANAYĠNĠN ĠMALAT SANAYĠ PAYINDAKĠ GELĠġMELER YILLAR GĠRĠġĠM SAYISI ĠÇĠNDE PAYI % ÜCRETLĠ ÇALIġAN ĠÇĠNDE PAYI % ÜRETĠM DEĞERĠ ĠÇĠNDE PAYI % KATMA DEĞER ĠÇĠNDE PAYI % YATIRIMLAR ĠÇĠNDE PAYI % 2004 2.21 4,12 5.05 5.21 4.53 2005 2.38 4,14 5.10 5.63 4.22 2006 2.57 4,32 5.72 6.27 3.07 2007 2.75 4,70 6.34 6.30 3.13 2008 2.85 5,04 5.93 6.63 4.14 2009 2.23 4,21 5.93 6.90 3.27 2010 2.29 4,27 5.41 5.79 4.16 2011 2,35 4,20 5,19 5,48 3,29 KAYNAK: TÜRKĠYE ĠSTATĠSTĠK KURUMU, Ġġ ĠSTATĠSTĠKLERĠ 5 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT İMALAT SANAYİ ALT SEKTÖRLERİNİN ÜRETİM DEĞERİ İTİBARİYLE PAYLARI YÜZDE MOTOR JENERATÖR TRANSFORMATÖR 1,9 AKÜ VE PİL 21,6 2,5 46,7 21,4 KABLO VE TELLER AYDINLATMA EKİPMANLARI 5,9 ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ DİĞER EKİPMANLAR KAYNAK: TÜRKĠYE ĠSTATĠSTĠK KURUMU, Ġġ ĠSTATĠSTĠKLERĠ 6 SANAYİ ÜRETİMİ; SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ 195,0 182,0 176,0 ÜRETİM ENDESKİ 2005=100 175,0 154,6 155,0 135,0 116,0 115,0 124,4 114,4 122,8 124,8 121,6 127,3 114,3 112,7 107,2 100,0 95,0 99,9 100,0 75,0 2005 2006 2007 ELEKTRİK ÜRÜNLERİ SANAYİ KAYNAK: TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 2008 2009 2010 2011 2012 İMALAT SANAYİ 7 İSTİHDAM İSTİHDAM ENDEKSİ 2005=100 155,0 147,8 145,0 139,4 135,0 128,9 125,0 123,0 118,0 116,3 115,0 108,2 105,0 100,0 110,1 106,3 106,0 105,9 102,5 100,1 95,5 95,0 85,0 75,0 2005 2006 2007 ELEKTRİK ÜRÜNLERİ SANAYİ KAYNAK: TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU, 2008 2009 2010 2011 2012 İMALAT SANAYİ 8 VERİMLİLİK; KİŞİ BAŞI ÜRETİM ENDEKSİ 2005=100 135,0 130,6 130,0 VERİMLİLİK ENDESKİ 2005=100 125,0 119,9 120,0 117,9 114,2 115,0 115,6 107,6 110,0 104,6 107,2 105,0 100,0 119,3 106,3 107,2 102,9 104,6 100,0 100,0 95,0 90,0 2005 2006 2007 2008 ELEKTRİK ÜRÜNLERİ SANAYİ KAYNAK: TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU, 2009 2010 2011 2012 İMALAT SANAYİ 9 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SANAYİ DIŞ TİCARETİ ELEKTRĠKLĠ TEÇHĠZAT ĠHRACAT MĠLYON DOLAR TÜRKĠYE ĠHRACAT MĠLYON DOLAR ELEKTRĠKLĠ TEÇHĠZAT ĠHRACAT PAY % ELEKTRĠKLĠ TEÇHĠZAT ĠTHALAT MĠLYON DOLAR TÜRKĠYE ĠTHALAT MĠLYON DOLAR ELEKTRĠKLĠ TEÇHĠZAT ĠTHALAT PAY % 2005 3.261 73.476 4,44 4.322 116.774 3,70 2006 4.520 85.535 5,28 5.177 139.576 3,70 2007 6.255 107.272 5,83 6.342 170.063 3,72 2008 7.221 132.027 5,46 6.859 201.964 3,40 2009 6.304 102.143 6,17 5.861 140.928 4,16 2010 7.283 113.883 6,39 7.275 185.544 3,92 2011 8.608 134.907 6,38 8.734 240.842 3,62 2012 8.956 137.710 6,50 7.477 236.545 3,16 YILLAR KAYNAK: TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU, 10 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SANAYİ DIŞ TİCARETİ TÜRKİYE İHRACATI İÇİNDE PAY % 7 6,50 6,5 6,39 6,38 2010 2011 6,17 6 5,83 5,46 5,5 5,28 5 4,5 4,44 4 2005 2006 KAYNAK: TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU, 2007 2008 2009 2012 11 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SANAYİ DIŞ TİCARET EN ÇOK İHRAÇ EDİLEN ÜRÜNLER MİLYON DOLAR ÜRÜN KODU 77315 77521 77586 77511 77111 77530 77313 77317 77262 77812 77522 77261 77884 77311 77258 77834 77259 77282 77255 77512 77312 SEÇĠLMĠġ ÜRÜN (SITC 3) Elektrik iletkenleri:80volt<gerilimi<1000 volt için Ev tipi buz dolapları (dondurucusu olsun/olmasın) Mikrodalga fırınlar, diğer fırınlar, ocaklar, ızgaralar vb ÇamaĢır makineleri: kapasitesi=<10 kg Sıvı dielektrik transformatörleri Evlerde kullanılan bulaĢık yıkama makineleri TaĢıtlarda kullanılan kablo bağlantı takımları Diğer elektrik iletkenleri:1000 voltun üstünde devreler için Sayısal kumanda panoları Elektrik akümülatörler (depolama bataryaları) Ev tipi dondurucular Kontrol-dağıtım tabloları:gerilim=<1000volt Elektrikli görüntülü iĢaret cihazları Bobin telleri Soketler, fiĢler, prizler Kara ulaĢım araçlarının aydınlatma, sinyal cihazları Diğer elektrik devresi teçhizatı Elektrik devresi teçhizatı aksam-parçaları Diğer anahtarlar (komütatörler, enterüptörler, starterlervb) Kurutma makinaları kuru çamaĢır kap.<10 kg. Koaksiyel kablolar ve diğer koaksiyelelektrik iletkenler KAYNAK: TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU, ĠHRACAT Milyon Dolar 1.530.620.675 1.321.017.551 711.294.830 691.926.025 530.973.375 381.079.046 295.927.961 254.243.791 233.362.942 222.924.234 215.735.693 209.609.937 169.164.499 152.232.770 139.899.093 138.880.982 118.883.208 111.990.138 107.736.156 106.036.079 101.094.326 12 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SANAYİ DIŞ TİCARET ALT SEKTÖR İTHALAT MİLYON DOLAR KOD ÜRÜN AÇIKLAMASI 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 77 ELEKTRĠK MAKĠNELERĠ , CĠHAZLARI VE ALETLERĠ, VB AKSAM, PARÇALARI 4.322 5.177 6.342 6.859 5.861 7.275 8.734 7.477 771 ELEKTRĠKLĠ GÜÇ MAKĠNELERĠ (716 HARĠÇ) (TRANSFORMATÖRLER, STATĠK KONVERTÖRLER, ENDÜKTÖRLER) 368 412 487 566 481 523 682 600 772 ELEKTRĠK DEVRELERĠ, REZĠSTANSLAR VB AKSAM VE PARÇALARI 911 1.170 1.655 1.769 1.437 1.756 2.130 2.032 773 ELEKTRĠK DAĞITIM DONANIMI (TELLER, KABLOLAR, ĠZALÖTÖRLER, BAĞLANTI PARÇALARI) 346 500 649 716 550 656 802 752 775 EVLERDE KULLANILAN ELEKTRĠKLĠ VEYA ELEKTRĠKSĠZ DĠĞER MAKĠNALAR 514 652 736 900 732 930 1.172 1.088 778 ELEKTRĠKLĠ MAKĠNALARIN AKSAM VE PARÇALARI 2.183 2.443 2.815 2.908 2.661 3.410 3.948 3.005 KAYNAK: TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU, 13 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SANAYİ İHRACAT MİKTAR VE DEĞER ENDEKSLERİ 280 300 231 254 250 2010 149 2009 158 147 164 147 2006 200 205 194 2005 150 132 100 160 150 129 117 2003=100 200 50 0 2007 MİKTAR ENDEKSİ KAYNAK: TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU, 2008 2011 2012 BİRİM DEĞER ENDEKSİ 14 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SANAYİ İHRACAT PAZARLARI 2005 ÜLKELER SIRA 2012 ĠHRACAT PAY % ÜLKELER SIRA ĠHRACAT PAY % 1 ĠNGĠLTERE 353 10.7 1 ĠNGĠLTERE 2 ALMANYA 343 10.4 2 IRAK 836 9,3 3 IRAK 245 7.4 3 ALMANYA 821 9,1 4 FRANSA 236 7.2 4 FRANSA 718 8,0 5 ĠTALYA 192 5.8 5 RUSYA 359 4,0 6 ĠSPANYA 137 4.2 6 ĠTALYA 311 3,5 7 RUSYA 133 4.0 7 SERBEST BÖL 274 3,0 8 BULGARĠSTAN 87 2.7 8 ĠSRAĠL 240 2,7 9 ĠSRAĠL 87 2.6 9 ĠSPANYA 216 2,4 10 UKRAYNA 72 2.2 10 TÜRKMENĠSTAN 207 2,3 11 ROMANYA 71 2.1 11 LĠBYA 202 2,2 12 CEZAYĠR 65 2.0 12 AZERBAYCAN 198 2,2 13 YUNANĠSTAN 61 1.9 13 S.ARABĠSTAN 191 2,1 14 ĠRAN 50 1.5 14 ĠRAN 171 1,9 15 KAZAKĠSTAN 49 1.5 15 BELÇĠKA 157 1,7 1.135 12,6 KAYNAK: BM TİCARET VERİ TABANI, TÜİK, DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ 15 ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ İÇ PAZAR BÜYÜKLÜĞÜ BEYAZ EŞYA ADET BULAġIK MAKĠNESĠ YURTĠÇĠ SATIġ FIRIN YURTĠÇĠ SATIġ YIL BUZDOLABI YURTĠÇĠ SATIġ ÇAMAġIR MAKĠNESĠ YURTĠÇĠ SATIġ 2000 1.467.539 1.416.528 502.534 535.794 2005 2.092.728 1.827.998 631.827 636.581 2006 2.109.663 1.778.523 838.722 726.408 2007 1.899.774 1.534.769 983.600 735.411 2008 1.906.573 1.452.735 1.107.602 699.858 2009 1.702.595 1.459.542 1.191.451 657.664 2010 1.932.590 1.587.347 1.272.508 632.121 2011 2.192.592 1.948.641 1.552.913 776.643 2012 2.316.656 1.857.413 1.512.689 768.560 2012/6 1.035.096 921.293 763.846 364.133 2013/6 1.192.195 933.445 716.520 358.103 KAYNAK: BEYAZ EŞYA SANAYİCİLERİ DERNEĞİ 16 ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ İÇ PAZAR BÜYÜKLÜĞÜ MİLYON TL YILLAR TOPLAM BEYAZ EġYA KÜÇÜK EV ALETLERĠ 2006 5.890 4.710 1.180 2007 6.301 5.030 12.71 2008 5.873 4.601 1.272 2009 6.165 4.884 1.281 2010 7.141 5.374 1.767 2011 8.588 6.506 2.082 2012 9.031 6.578 2.453 Kaynak: GFK TÜRKĠYE TEMAX RAPORLARI 17 DİĞER ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT İÇ PAZAR BÜYÜKLÜĞÜ MİLYON TL VE MİLYON DOLAR 2007 2008 2009 2010 2011 2012 ELEKTRĠK MOTORLARI, JENERATÖRLER, TRANSFORMATÖRLER, ELEKTRĠK DAĞITIM VE KONTROL CĠHAZLAR MĠLYON TL MĠLYON DOLAR 6.360 4.892 7.697 6.013 6.802 4.416 6.889 4.532 9.372 5.579 9.563 5.313 KABLO VE ĠLETKENLER MĠLYON TL MĠLYON DOLAR 5.473 4.210 4.289 3.350 4.066 2.640 5.236 3.444 6.287 3.745 6.289 3.495 AYDINLATMA EKĠPMANLARI MĠLYON TL MĠLYON DOLAR 1.502 1.155 1.724 1.347 1.647 1.070 2.105 1.385 3.470 2.065 3.730 2.075 18 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT İMALAT SANAYİNDE TEKNOLOJİ FAALİYETLERİ ARAŞTIRMA GELİŞTİRME GÖSTERGELERİ; HARCAMALAR MİLYON TL YILLAR 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 CARĠ HARCAMA 148 166 244 277 426 193 268 TOPLAM 172 186 265 302 449 217 312 KAYNAK: TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU YATIRIM HARCAMASI 24 20 21 25 22 9 26 ALINAN PATENT SAYISI 2000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 8 13 30 29 19 47 28 36 27 7 20 20 40 31 33 49 46 49 1 3 1 14 7 9 16 14 21 32 ELEKTRİK AMPULÜ VE LAMBALARI İLE AYDINLATMA TEÇHİZATI İMALATI 2 16 31 32 36 45 47 57 51 33 BAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAMIŞ ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT İMALATI 14 25 33 44 33 31 34 51 55 SEKTÖR TOPLAMI 32 77 115 159 126 165 174 204 203 29 ELEKTRİK MOTORU, JENARÖTER VE TRANSFORMATÖRLERİN İMALATI 30 ELEKTRİK DAĞITIM VE KONTROL CİHAZLARI İMALATI, İZOLE EDİLMİŞ TEL VE KABLO İMALATI 31 AKÜMÜLATÖR, PRİMER PİL VE BATARYA İMALATI TOPLAM 720 2.757 3.427 4.365 4.584 4.529 5.146 6.011 5.907 19 DÜNYA ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SANAYİ ÜRETİCİ ÜLKELER ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SANAYİNİN İMALAT SANAYİ İÇİNDE KATMA DEĞER PAYI % ÜLKELER 2000 % PAY 2010 % PAY ALMANYA 7,84 7,29 ÇEK CUMHURĠYETĠ 6,48 7,19 AVUSTURYA 4,97 6,90 ÇĠN 3,95 4,81 SĠNGAPUR 5,06 4,75 MEKSĠKA 2,54 3,94 JAPONYA 4,61 3,78 ĠTALYA 4,38 3,64 TAYVAN 4,08 3,43 MACARĠSTAN 9,86 3,39 ABD 3,66 3,34 POLONYA 3,58 3,29 ROMANYA 3,41 3,20 TAYLAND 5,07 3,10 ĠSVEÇ 3,37 3,05 GÜNEY KORE 3,34 2,94 ENDONEZYA 3,84 2,64 ĠNGĠLTERE 4,05 2,46 BREZĠLYA 2,49 2,06 MALEZYA 3,62 1,89 FĠLĠPĠNLER 3,36 1,64 TÜRKĠYE 5,04 5.79 KAYNAK: BM UNIDO 20 DÜNYA ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SANAYİ İHRACATI VE TÜRKİYE’NİN PAYI DÜNYA ELEKTRĠKLĠ TEÇHĠZAT ĠHRACATI MĠLYAR DOLAR TÜRKĠYE ELEKTRĠKLĠ TEÇHĠZAT ĠHRACATI MĠLYAR DOLAR TÜRKĠYE ELEKTRĠKLĠ TEÇHĠZAT ĠHRACATI PAY % 2005 460 3.26 0,71 2006 536 4.52 0,84 2007 607 6.26 1,03 2008 662 7.22 1,09 2009 535 6.30 1,18 2010 666 7.28 1,09 2011 748 8.61 1,15 2012 767 8.96 1,17 YILLAR KAYNAK: BM TİCARET VERİ TABANI, TÜİK, DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ 21 DÜNYA ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SANAYİ İHRACATI MİLYAR DOLAR KOD ÜRÜN AÇIKLAMASI 77 ELEKTRĠK MAKĠNELERĠ, CĠHAZLARI VE ALETLERĠ, VB AKSAM, PARÇALARI 771 ELEKTRĠKLĠ GÜÇ MAKĠNELERĠ (TRANSFORMATÖRLER, STATĠK KONVERTÖRLER, ENDÜKTÖRLER) 772 ELEKTRĠK DEVRELERĠ, REZĠSTANSLAR VB AKSAM VE PARÇALARI 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 460 536 607 662 535 666 748 767 46 56 69 80 68 86 92 95 142 164 186 200 162 204 231 234 773 ELEKTRĠK DAĞITIM DONANIMI (TELLER, KABLOLAR, ĠZALÖTÖRLER, BAĞLANTI PARÇALARI) 61 77 92 101 73 93 108 112 775 EVLERDE KULLANILAN ELEKTRĠKLĠ VEYA ELEKTRĠKSĠZ DĠĞER MAKĠNELER 64 71 81 86 74 85 94 96 778 ELEKTRĠKLĠ MAKĠNELERĠN AKSAM VE PARÇALARI 148 167 180 195 158 198 223 230 KAYNAK: BM TİCARET VERİ TABANI, DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ 22 DÜNYA ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SANAYİ İHRACATÇI ÜLKELER MİYON DOLAR 2005 ÜLKELER SIRA 2012 ĠHRACAT ÜLKELER SIRA ĠHRACAT 1 ÇĠN 54.474 1 ÇĠN 2 ALMANYA 54.249 2 ALMANYA 76.208 3 ABD 39.657 3 ABD 56.679 4 JAPONYA 39.369 4 JAPONYA 51.360 5 HONG KONG 28.511 5 HONG KONG 48.807 6 MEKSĠKA 23.909 6 GÜNEY KORE 37.706 7 FRANSA 17.682 7 MEKSĠKA 31.802 8 ĠTALYA 17.055 8 FRANSA 21.533 9 TAYVAN 16.629 9 ĠTALYA 21.512 10 GÜNEY KORE 15.082 10 TAYVAN 19.376 11 SĠNGAPUR 12.213 11 SĠNGAPUR 16.446 12 ĠNGĠLTERE 11.896 12 ÇEK CUMH 12.906 13 MALEZYA 9.691 13 HOLLANDA 12.777 14 HOLLANDA 8.486 14 POLONYA 12.379 15 TAYLAND 8.107 15 TAYLAND 12.365 DÜNYA 460.910 DÜNYA KAYNAK: BM TİCARET VERİ TABANI, TÜİK, DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ VERİLERİNDEN HESAPLANMIŞTIR 156.106 767.150 23 DÜNYA ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SANAYİ İTHALATÇI ÜLKELER MİLYON DOLAR 2005 ÜLKELER SIRA 2012 ĠTHALAT ÜLKELER SIRA ĠTHALAT 1 ABD 68.662 1 ABD 100.826 2 ÇĠN 40.578 2 ÇĠN 83.325 3 ALMANYA 36.828 3 ALMANYA 55.986 4 HONG KONG 26.046 4 HONG KONG 47.465 5 MEKSĠKA 20.346 5 JAPONYA 29.921 6 FRANSA 19.070 6 MEKSĠKA 28.411 7 JAPONYA 19.032 7 FRANSA 25.635 8 ĠNGĠLTERE 17.809 8 GÜNEY KORE 22.999 9 GÜNEY KORE 14.737 9 ĠNGĠLTERE 22.213 10 KANADA 13.008 10 KANADA 19.775 11 SĠNGAPUR 11.307 11 RUSYA 17.035 12 ĠTALYA 11.198 12 ĠTALYA 16.825 13 ĠSPANYA 10.035 13 TAYLAND 14.361 14 TAYVAN 9.595 14 SĠNGAPUR 14.176 15 MALEZYA 9.004 15 HOLLANDA 13.125 DÜNYA 463.981 DÜNYA KAYNAK: BM TİCARET VERİ TABANI, TÜİK, DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ VERİLERİNDEN HESAPLANMIŞTIR 774.155 24 DÜNYA ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ PAZARI PAZAR BÜYÜKLÜKLERİ MİLYON DOLAR 2012 SIRA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ÜLKELER ÇĠN ABD JAPONYA ALMANYA BREZĠLYA RUSYA ĠNGĠLTERE FRANSA GÜNEY KORE KANADA ĠTALYA HĠNDĠSTAN AVUSTRALYA HOLLANDA BATI AVRUPA (1) RUSYA MISIR S.ARABĠSTAN UKRAYNA GÜNEY AFRĠKA KAZAKĠSTAN ROMANYA B.A.E FAS CEZAYĠR Kaynak: GFK TÜRKĠYE TEMAX RAPORLARI KÜÇÜK EV ALETLERĠ BEYAZ EġYA TOPLAM 27.070 24.990 19.149 14.770 14.156 10.298 9.190 8.730 6.630 6.145 5.489 5.320 5.205 2.842 56.922 10.298 2.208 2.025 1.678 1.515 647 555 449 436 422 23.200 19.440 10.440 10.517 11.326 7.003 5.965 6.720 3.880 3.420 4.200 4.060 3.295 1.957 4.009 7.003 1.885 1.538 1.216 1.285 507 417 304 400 386 3.870 5.550 8.709 4.253 2.830 3.295 3.225 3.010 2.750 2.725 1.289 1.260 1.910 885 16.913 3.295 323 487 462 230 140 138 145 36 36 25 DÜNYA KABLO VE TEL ÜRETİMİ TİCARETİ VE TÜKETİMİ 2012 MİLYON DOLAR BÖLGELER ÜRETĠM ĠHRACAT ĠTHALAT TÜKETĠM KUZEY AMERĠKA 23.252 6.330 9.902 26.824 DĠĞER AMERĠKA 6.150 433 1.578 7.295 24.411 13.715 15.195 25.891 9.572 5.768 6.385 10.188 KUZEY DOĞU ASYA 20.516 3.840 4.272 20.949 ÇĠN 57.420 10.350 3.510 50.580 DĠĞER ASYA 27.242 6.592 8.997 29.647 AFRĠKA 4.668 1.819 3.151 5.999 AVUSTRALYA 1.532 158 632 2.007 174.763 49.003 53.621 179.381 BATI AVRUPA ORTA VE DOĞU AVRUPA RUSYA UKRAYNA TÜRKĠYE TOPLAM KAYNAK: INTERNATIONAL CABLEMAKERS FEDERATION STATISTICS 26 DÜNYA AYDINLATMA PAZARI BÜYÜKLÜĞÜ MİLYAR DOLAR 2011 2014 2016 2018 2020 TOPLAM LED AYDINLATMA 73 9 85 26 91 34 96 45 102 61 GENEL AYDINLATMA LED AYDINLATMA 55 5 67 22 72 30 77 40 83 54 OTOMOTĠV LED AYDINLATMA 14 2 16 2 18 3 18 4 18 6 BACKLIGHT LED AYDINLATMA 4 2 2 2 1 1 1 1 1 1 Kaynak: MC KINSEY, UPDATE ON THE GLOBAL LIGHTING MARKET, 2012 27 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT İMALATI SANAYİNDE TEMEL REKABET UNSURLARI DEĞER ZĠNCĠRĠ HAMMADDE VE GĠRDĠ TEDARĠKĠ ÜRETĠM TEKNOLOJĠ FAALĠYETLERĠ PAZARLAMA SATIġ FĠNANSMAN MALĠ YAPI ĠNSAN KAYNAKLARI PĠYASA VE SEKTÖR KOġULLARI BELĠRLEYĠCĠ REKABET UNSURLARI ARA GĠRDĠ ÜRETĠMĠ ULUSLAR ARASI TEDARĠK ZĠNCĠRLERĠ ĠÇĠNDE YER ALMAK ÜRETĠM TEKNOLOJĠSĠNE SAHĠP OLMAK ÇEVRE DOSTU YEġĠL ÜRETĠM VE YEġĠL ÜRÜNLER ÜRÜN ÇEġĠTLĠLĠĞĠ YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI ÜRETĠM MALĠYETLERĠ FĠRMA ÖLÇEKLERĠ TEKNOLOJĠ BĠLGĠSĠ VE GELĠġTĠRME KAPASĠTESĠ ARGE VE ÜRGE HARCAMALARI PATENT VE ENDÜSTRĠYEL TASARIM TESCĠLLERĠ SDANDART KOYUCU OLMAK MARKALAġMA YURTDIġI PAZARLARDA ÜRETĠM SATIġ KANALLARINDA YER ALABĠLME PROJE MÜHENDĠSLĠK HĠZMETLERĠ GARANTĠLER VE SATIġ SONRASI HĠZMETLER SERMAYE OLANAKLARI FĠNANSMAN OLANAKLARI SANAYĠ KARLILIĞI MÜHENDĠSLĠK EĞĠTĠMĠ ARA ELEMAN TEKNĠSYEN EĞĠTĠMĠ ARGE MÜHENDĠSĠ/UZMANI EĞĠTĠMĠ SANAYĠ-ÜNĠVERSĠTE ĠġBĠRLĠĞĠ ÜRÜN STANDARTLARI/AKREDĠTASYON ĠÇ PĠYASA GÖZETĠMĠ ĠTHALAT GÖZETĠMĠ KAMU DESTEKLERĠ VE ÖZENDĠRĠCĠ TEġVĠKLER KAMU ĠHALE UYGULAMALARI 28 TÜRK ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SEKTÖRÜNÜN GÜÇLÜ YÖNLERİ ELEKTRĠKLĠ EV ALETLERĠ BEYAZ EġYA KÜÇÜK EV ALETĠ Üretimde Bilgi Birikimi ve Know- How Yüksek Üretim Kapasitesi ve AB’de Kapasite ve Üretim Liderliği Yüksek Katma Değerli Üretim, Yenilikçilik, ARGE altyapısı Avrupa’da UlaĢtığı Pazar Payı ve Pazara Yön Verme Gücü Yüksek Kalite ve Ürün Standartları ve Kalite AnlayıĢı GeliĢmiĢ Yan Sanayi Yabancı Sermaye Yatırımları Kuvvetli SatıĢ ve Servis Ağı SatıĢ Sonrası Hizmetler YurtdıĢı Üretim Kapasitesi ve YurtdıĢı Pazar Kanalları MarkalaĢma GeliĢen Pazarlara Yakınlık ELEKTRĠK MOTORU JENERATÖR, ELEKTRĠK DAĞITIM VE KONTROL CĠHAZLARI VE DĠĞER Üretim Tecrübesi ve Birikimi AB Normlarında Kaliteli ve Standart Üretim Yabancı Sermaye Yatırımları Lisans ve Know-How AnlaĢmaları Ġle Üretim MüĢteri Taleplerini KarĢılama, Esnek ve Talebe Göre Üretim KABLO VE ĠLETKENLER Üretim Tecrübesi ve Bilgi Birikimi Üretim Kapasitesi ve Ürün ÇeĢitliliği AB Normlarında Kaliteli ve Standart Üretim Yabancı Sermaye Yatırımları Yüksek Üretim Teknolojisi AYDINLATMA EKĠPMANLARI Üretim Tecrübesi ve Bilgi Birikimi Yeni Üretim Teknolojilerinin Kullanımı Esnek, Yenilikçi Üretim ve Ürün ÇeĢitliliği Avrupa Pazarına Yakınlık, Pazar Ġhtiyaçlarını Öngörebilme Dekoratif Ürünlerde Tasarım Kapasitesi ve El Becerisi Hızlı Sevkiyat ve Teslimat Yeteneği 29 TÜRK ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SEKTÖRÜNÜN ZAYIF YÖNLERİ ELEKTRĠKLĠ EV ALETLERĠ BEYAZ EġYA KÜÇÜK EV ALETĠ Yüksek Üretim Maliyetleri ve Girdiler Üzerinde Yüksek Dolaylı Vergiler Ana Girdi Paslanmaz Çelik Saçın Ġthal Edilmesi ve Ġthalatta Uygulanan Fon Kesintisi Kompresör, DC Motor, Plastik Maddeler Gibi Ara Mallarında DıĢa Bağımlılık Yüksek Finansman Maliyetleri Yüksek TaĢımacılık ve Lojistik Maliyetleri (Kara TaĢımacılığında) YurtdıĢı Yatırımlar, Üretim ve Pazarlama Kanalları OluĢturmak Ġçin Yetersiz Kamu Destekleri ELEKTRĠK MOTORU JENERATÖR, ELEKTRĠK DAĞITIM VE KONTROL CĠHAZLARI VE DĠĞER Ara Girdide YurtdıĢına Bağımlılık Sınırlı Test, Ölçme ve Laboratuar Altyapısı Üretim Teknolojisinde DıĢa Bağımlılık Yüksek Üretim, Enerji ve TaĢımacılık Maliyetleri Uluslar arası Ölçekte Yeterli ve Güçlü Mühendislik MüĢavirlik Proje ġirketleri Olmaması Sınırlı MarkalaĢma Yüksek Finansman Maliyetleri KABLO VE ĠLETKENLER Yüksek Üretim Maliyetleri (ĠĢgücü, Enerji, TaĢımacılık) Yüksek Vergi Yükleri Üretim Teknolojisinde DıĢa Bağımlılık Yetersiz Test, Ölçme ve Sertifikasyon Altyapısı Bakır ve Alüminyum’da DıĢa Bağımlılık Ġhracatta DüĢük Katma Değer Uluslar arası Ölçekte Yeterli ve Güçlü Mühendislik MüĢavirlik Proje ġirketleri Olmaması Yüksek Finansman Maliyetleri AYDINLATMA EKĠPMANLARI DüĢük Karlılık Küçük Ölçekler Ara Girdide YurtdıĢına Bağımlılık Sınırlı Katma Değer Yüksek Üretim Maliyetleri Sınırlı MarkalaĢma Yan Sanayinin GeliĢmemiĢ Olması Test, Ölçme ve Sertifikasyon Altyapısının Yetersiz Olması Yetersiz Teknoloji ve ARGE Faaliyetleri Uluslar arası Ölçekte Yeterli ve Güçlü Mühendislik MüĢavirlik Proje ġirketleri Olmaması Yüksek Finansman Maliyetleri 30 TÜRK ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SEKTÖRÜNÜN FIRSATLARI ELEKTRĠKLĠ EV ALETLERĠ BEYAZ EġYA KÜÇÜK EV ALETĠ Hızlı KentleĢme, Konut ĠnĢaatları, Demografik Yapı Ġle OluĢacak Ġç Talep GeliĢen Yeni Pazarlara Yakınlık Enerji Verimliliği Odaklı Yeni Standartların Yarattığı Yenileme Talebi Enerji Verimliliği Odaklı Ürün GeliĢtirme Ġhtiyacı Uzakdoğu Pazarı Nüfus ve Ölçek Avantajları YurtdıĢı Pazarlarda ġirket ve Marka Satın Alma Olanakları Yatırım, ELEKTRĠK MOTORU JENERATÖR, ELEKTRĠK DAĞITIM VE KONTROL CĠHAZLARI VE DĠĞER Yüksek Verimli motor vb Kullanımı Ġle Ġlgili Düzenlemelerin Yarattığı Yenileme Talebi Endüstriyel Otomasyon Sistemleri Kullanımı Ġle Artan Talep Kojenerasyon ve Trijenerasyon Ürün ve Sistemlere Artan Talep ĠnĢaat ve Sanayi Alanında GeliĢen Yeni Pazarlara Yakınlık YurtdıĢı Müteahhitlik Hizmetlerinde Büyüme KABLO VE ĠLETKENLER Hızlı KenetleĢme, Büyük ve Mega Alt Yapı Projeleri Enerji ve ĠletiĢim Yatırımlarında Büyüme YurtdıĢı Müteahhitlik Hizmetlerinde Büyüme Hızlı GeliĢen ve Büyüyen Pazarlara Yakınlık GeliĢmiĢ Ülkelerin GeliĢen Ülkelerde Yatırım Eğilimi AYDINLATMA EKĠPMANLARI Enerji Tasarrufu ve Verimliliği Düzenlemelerinin Yarattığı Ġlave Talep Hızlı KentleĢme, Kentsel DönüĢüm, Konut-Konut dıĢı Bina Yatırımları, Alt Yapı Yatırımlarında Büyüme YurtdıĢı Müteahhitlik Hizmetlerinde Büyüme Hızlı GeliĢen ve Büyüyen Pazarlara Yakınlık Aydınlatma Bilincinin Yükselmesi Yabancı Sermayeli Firmaların Artan Yatırım ve Satın Alma Ġlgisi LED Teknolojisinin Yarattığı Yeni Üretim ve Ġlave Talep Olanakları 31 TÜRK ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT SEKTÖRÜNÜN TEHDİTLERİ ELEKTRĠKLĠ EV ALETLERĠ BEYAZ EġYA KÜÇÜK EV ALETĠ Ucuz ve Kalitesiz Ürünlerin Ġthalatı Lüks Tüketim Malı Statüsünde Tutularak Ürünlere Uygulanan ÖTV Teknomarketler Ġle Yabancı Marka ve Ürünlerin Pazara GiriĢi YurtdıĢı Pazarlarda Yatırım Üretim ve Pazar Kanalı OluĢturmada Çıkarılan Engeller, Vize Uygulamaları Yeni Nesil Ürünler Ġçin Yüksek ARGE ve Ġnovasyon Harcaması AB’nin Yeni Nesil STA AnlaĢmaları Uluslararası Markalar Ġle Sürekli ve Yüksek Rekabet Ġhtiyacı ELEKTRĠK MOTORU JENERATÖR, ELEKTRĠK DAĞITIM VE KONTROL CĠHAZLARI VE DĠĞER DüĢük Verimli, Kalitesiz, Uzak Doğu MenĢeli Ürünlerin Ġthalatı Ġthalatta ve Ġç Piyasada Yetersiz Denetim ve Gözetim AB’nin Yeni Nesil STA AnlaĢmaları Yeni Nesil Ürünlerin Yarattığı Ġlave Yatırım ve Finansman Ġhtiyacı Kamu’nun Ġhale Uygulamaları Standart Eksiklikleri Ġthalatta hiçbir Teknik Engel OluĢturulmaması ve Yabancıların Pazara Çok Kolay GiriĢi Ġç Piyasada ĠnĢaat ĠĢlerinde Fiyat Odaklı Tercihler Yurtiçi ve YurtdıĢı Projelerde Türk Mallarını Öne Çıkaracak Yeterli Yerli Proje ve Mühendislik Firması Olmaması KABLO VE ĠLETKENLER Haksız Rekabet Yaratan ve DıĢ Pazarlarda Ġmaj Bozan Kayıt DıĢı Üretim MüĢteri ve Tüketicilerin DüĢük Bilgi ve Bilinç Seviyesi Fiyat Odaklı Ġç Piyasa Rekabeti AB’nin Yeni Nesil STA AnlaĢmaları Kamu’nun Ġhale Uygulamaları Ġthalatta ve Ġç Piyasada Yetersiz Denetim ve Gözetim Yurtiçi ve YurtdıĢı Projelerde Türk Mallarını Öne Çıkaracak Yeterli Yerli Proje ve Mühendislik Firması Olmaması AYDINLATMA EKĠPMANLARI DüĢük Verimli, Kalitesiz, Uzak Doğu MenĢeli Ürünlerin Ġthalatı Kayıt DıĢı Firmaların Yarattığı Haksız Rekabet Uzakdoğu Kökenli Ucuz Ara Girdi ve Nihai Ürün Ġthalatı Tüketici ve Kullanıcıların DüĢük Bilinç Seviyesi Kalitesiz, Ucuz, Standart dıĢı Ġthal Girdiler Kullanılarak Yapılan Standart DıĢı Üretim AB’nin Yeni Nesil STA AnlaĢmaları Ġthalatta ve Ġç Piyasada Yetersiz Denetim ve Gözetim Yurtiçi ve YurtdıĢı Projelerde Türk Mallarını Öne Çıkaracak Yeterli Yerli Proje ve Mühendislik Firması Olmaması 32 SEKTÖR STRATEJİLERİ VE POLİTİKALAR DEĞER ZĠNCĠRĠ ARA MALI VE GİRDİ TEDARİKİ ÜRETİM TEKNOLOJİ FAALİYETLERİ PAZARLAMA SATIŞ STRATEJĠK HEDEFLER 1. 2. 3. 4. TASARIM, ÜRÜN VE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME İLE İNOVASYON FAALİYETLERİNİN GENİŞLETİLMESİ VE DESTEKLENMESİ 5. 6. 2023 YILINDA 14,9 MİLYAR DOLAR ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT İHRACATI YAPILMASI KAMUNUN SEKTÖRÜ DESTEKLEYEN TEDARİK, ALIM VE İHALE POLTİKALARI UYGULAMASI YURTDIŞI YATIRIMLARIN VE BU KAPSAMDAKİ FAALİYETLERİN GENİŞLEMESİ VE DESTEKLENMESİ YERLİ PROJE VE MÜHENDİSLİK ŞİRKETLERİNİN KAPASİTE VE YETKİNLİKLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ VE DESTEKLENMESİ 7. 8. FİNANSMAN VE MALİ YAPI İNSAN KAYNAKLARI PİYASA VE SEKTÖR KOŞULLARI ARA GİRDİDE YURTDIŞI BAĞIMLILIĞIN AZALTILMASI VE SEÇİLMİŞ ARA GİRDİLERDE ÜRETİM YAPILMASI ÜRETİM TEKNOLOJİSİNİN GELİŞTİRİLMESİ VE YÜKSEK KATMA DEĞERLİ ÜRETİM ÜRETİM VE İŞLETME MALİYETLERİ ÜZERİNDEKİ YÜKLERİN AZALTILMASI 9. SERMAYE VE FİNANSMAN İHTİYACININ UYGUN KOŞULLAR İLE KARŞILANMASI 10. NİTELİKLİ İNSAN KAYNAĞI YETİŞTİRİLMESİ VE SANAYİ-ÜNİVERSİTE İŞBİRLİĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ 11. SDANDART, TEST, ÖLÇÜM VE AKREDİTASYON KAPASİTESİNİN GELİŞTİRİLMESİ 12. İTHALATTA VE İÇ PİYASADA GÖZETİMİN ETKİNLEŞTİRİLMESİ 13. MÜŞTERİ VE SON KULANICILARIN BİLİNÇ VE BİLGİ SEVİYESİNİN ARTIRILMASI 33 ÖNCELİKLİ EYLEM PLANLARI 2 EYLEM GĠTES PROGRAMI KAPSAMINDA KRĠTĠK ARA GĠRDĠ- BĠLEġENLERĠNĠN SEÇĠLMESĠ VE YATIRIMI MÜHENDĠSLĠK MÜġAVĠRLĠK VE PROJE ġĠRKETLERĠNĠN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ VE DESTEKLENMESĠ 3 TÜRK STANDARTLARI ENSTĠTÜSÜNÜN ULUSLAR ARASI KABUL GÖRÜR BĠR YAPIYA DÖNÜġTÜRÜLMESĠ 1 ĠLGĠLĠ KAMU KURUMU TARĠH EKONOMĠ BAKANLIĞI 2014 EKONOMĠ BAKANLIĞI 2014 BST BAKANLIĞI 2014 BST BAKANLIĞI 2014 5 SEKTÖR ĠÇĠN TEST ÖLÇME VE STANDART ĠġLEVLERĠNĠ GÖRECEK ALT YAPININ (LABORATURA VB) KURULMASI BU ALANDA ÖZEL KURUMLARIN KURULMASI VE DESTEKLENMESĠ KAMU ĠHALELERĠNDE YERLĠ FĠRMALARIN KATILIMINI VE REKABET OLANAKALARINI ARTIRACAK (HAKSZI REKABET YARATMADAN) DÜZENLEMELER YAPILMASI BAKANLAR KURULU 2014 6 SEKTÖRDE ÇALIġAN ARGE, MÜHENDĠS VE NĠTELĠKLĠ ĠġGÜCÜ ÜZERĠNDEKĠ KAMU YÜKLERĠNĠN AZALTILMASI-KARġILANMASI MALĠYE BAKANLIĞI ÇALIġMA BAKANLIĞI 2014 7 GÜMRÜKLERDE ETKĠN ĠZLEME PROGRAMI UYGULANMASI, ĠHTĠSAS GÜMRÜKLERĠ KURULMASI EKONOMĠ BAKANLIĞI GÜMRÜK VE TĠCARET BAKANLIĞI 2014 8 UYGULAMALI EĞĠTĠM MÜFREDATINA GEÇĠLMESĠ, NĠTELĠKLĠ TEKNĠK ELEMAN ĠHTĠYACININ KARġILANMASI 4 YÖK, MEB 2014/ 2015 BST BAKANLIĞI 2014 EKONOMĠ BAKANLIĞI 2014 MALĠYE BAKANLIĞI 2014 MALĠYE BAKANLIĞI 2014 EKONOMĠ BAKANLIĞI 2014 EKONOMĠ BAKANLIĞI 2014 BST BAKANLIĞI 2014 ARGE TEġVĠKLERĠNDE ASGARĠ 50 KĠġĠ ÇALIġAN SAYISININ 30 KĠġĠYE ĠNDĠRĠLMESĠ 9 11 YÜKSEK KATMA DEĞERLĠ ÜRÜNLERĠN ĠHRACATI ĠÇĠN ÖZEL DESTEK PROGRAMI UYGULANMASI BEYAZ EġYA GĠBĠ ÜRÜNLERĠN LÜKS TÜKETĠM MALI KAPSAMINDAN ÇIKARILMASI VE BU ÜRÜNLERDEN ÖZEL TÜKETĠM VERGĠSĠ ALINMASINA SON VERĠLMESĠ 12 ÜRETĠM MALĠYETLERĠNDE ĠYĠLEġTĠRMELER YAPILMASI (GĠRDĠLERDE DOLAYLI VERGĠLERĠN AZALTILMASI) 10 13 14 15 ġĠRKET BÜNYELERĠNDE ENDÜSTRĠYEL TASARIM FAALĠYETLERĠNĠN DESTEKLENMESĠ ĠÇĠN “ENDÜSTRĠYEL TASARIM FAALĠYETLERĠNĠN DESTEKLENMESĠ HAKKINDA TEBLĠĞ” ÇIKARTIMASI YURTDIġINDAKĠ YATIRIM, ÜRETĠM, SATIN ALMA, PAZARLAMA, SERVĠS AĞI OLUġTURMA GĠBĠ FAALĠYETLERĠNĠN YENĠ HAZIRLANACAK BĠR “YURTDIġI YATIRIMLARIN DESTEKLENMESĠ HAKKINDA TEBLĠĞ” ĠLE DESTEKLENMESĠ, ĠÇ PĠYASA DENETĠMĠNĠN ETKĠNLEġTĠRĠLMESĠ ĠLE ETKĠN CEZAĠ MÜEYYĠDELER UYGULANMASI, bu KONUDA ÖZEL SEKTÖR FĠRMALARININ DA YETKĠLENDĠRĠLMESĠ VE ÇALIġTIRILMASI 34 FİRMALARA ÖNERİLER 1. YÜKSEK KATMA DEĞERLĠ ÜRÜNLERĠN ÜRETĠMĠ 2. MÜġTERĠ ĠHTĠYAÇLARININ ĠZLENMESĠ VE KARġILANMASI 3. ENERJĠ ĠLE ĠLGĠLĠ DÜZENLEMELERE BAĞLI ENERJĠ TASARRUFLU YEġĠL ÜRÜNLERĠN GELĠġTĠRĠLMESĠ VE ÜRETĠLMESĠ 4. ÖZEL MÜHENDĠSLĠK HĠZMETLERĠ GEREKTĠREN PROJELERE AĞIRLIK VERĠLMESĠ 5. ANAHTAR TESLĠM PAKET HĠZMETLER SUNULMASI 6. MARKALAġMA 7. YURTDIġI PAZARLARDA YATIRIM VE PAZARLAMA KANALLARINDA GENĠġLEME 8. MÜHENDĠSLĠK VE TEKNĠK ELEMAN YETĠġTĠRME VE FĠRMA ĠÇĠ EĞĠTĠMLER 9. VERĠMLĠLĠK VE KARLILIK ODAKLI YENĠDEN YAPILANMA 10.FĠRMALARIN GĠRĠġĠM SERMAYESĠ VE MELEK YATIRIMCILAR ĠLE ORTAKLIKLARI ARTIRMASI 35