Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sayıştay Başkanlığı 1983 1983 1983 SSSA Y AAY TTA YIIIŞ ŞŞT Y AAYY 1978 1978 1978 SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI DENETİM RAPORU MD 8/2014 20 Haziran, 2014 Turizm Geliş rme ve Tanıtma Fonu 2010 Mali Yılı Hesaplarına İlişkin Mali Dene m Raporu Bu rapor, 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası'nın 3. maddesi uyarınca hazırlanmıştır. 20 Haziran, 2014 Raporu Hazırlayan Kıdemli Denetçi Meliha Ekinci Denetçiler Vasfiye S. And Meliha A. Karaoğlan Ertan Denizer Bu rapora Sayıştay Başkanlığının www.sayistay.gov.ct.tr adresinden ulaşılabilir. İÇİNDEKİLER ÖZET……….…………………………………………………………………………..................... 1 1. Denetim Görüşü...……………………………………………..…………………............. 1 2. Denetim Bulguları Özeti…………..……………………………………………………... 1 3. Öneriler…………………………………………………………………………………… 3 1. GİRİŞ………………………………………………………………………………….................. 5 2. ÖNEMLİ RİSKLER (Yaygın ve Spesifik Riskler)……………………………………………. 6 3. BULGULAR.……………………………………………………………………......................... 9 3.1 ÖNEMLİ BULGULAR………………………………………………………………………... 9 3.1.1 TGTF’na ait Muhasebe Sisteminin Yeterli Olmaması………………………..................... 9 3.1.2 Şans Oyunu Salonlarının Her Yıl Yenilenen Ruhsat Harcının TGTF Gelir Kalemine Yatırılmaması…................................................................................................................................. 11 3.1.3 TGTF Gelirleri Arasında Yer Alan Havaalanları ve Limanlar Yolcu Çıkış Ücretlerinin Herhangi Bir Kontrole Tabi Tutulmadan Gelir ve Vergi Dairesi Tarafından Tahsil Edilmesi 12 3.1.4 Yurtdışı Turizm Ofisleri’nin 2008/2009 Yılına Ait Harcamalarının 2010 Mali Yılı Hesaplarına Mahsup Edilmesi………............................................................................................. 13 3.1.5 TGTF Tarafından Gerçekleştirilen Ödemelerde Tespit Edilen Kanıtlayıcı Evrak Eksikliği ve Bakanlar Kurulu Kararı’na Aykırı Olarak Gerçekleştirilen Ödeme………….… 15 3.1.6 31/2009 Sayılı Şans Oyunları Yasası’nın 15(7). Maddesine İlişkin Uygulamalar……….. 18 3.1.7 Yanlış Ödeneklerden Gerçekleşen Ödemeler……………………………………………… 19 3.2 DİĞER BULGULAR………………………………………………………………………….. 20 3.2.1 TGTF’nun Makbuz Kayıt Defteri Tutmaması………………………………...................... 20 3.2.2 İşletme İzni Belgesini Yenilemeyen Turizm ve Seyahat Acentelerine Teşvik Verilmesi... 21 3.2.3 Kiralar İçin Yapılan Sözleşmeler…………………………………………………………… 22 3.2.4 Egzoz Emisyon Ölçüm Raporu Belgelerinin Temini ve Dağıtımına Ait Kayıtların Tutulmaması…………….................................................................................................................. 23 3.2.5 Antalya Turizm Ofisi’nde Ödemelerin Nakit Olarak Yapılması…...……......................... 24 3.2.6 Gelir ve Vergi Dairesi Tarafından Yapılan Tahsilat Harcı Kesintisi…………………….. 25 4. SONUÇ………...………………………………………………………………………………... 26 ÖZET Sayıştay Başkanlığı’nın tarafımıza tevdi etmiş olduğu görev doğrultusunda Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’na ait 2010 mali yılı hesaplarının denetimi, tarafımıza sunulan kayıt, bilgi ve belgeler ışığında örnekleme yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. 1. Denetim Görüşü Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu 2010 mali yılı hesaplarına ilişkin denetimde; a. “Yolcu Çıkış Ücretleri” gelirlerine ait örneklem olarak seçilen evrakların önemli bir kısmı tarafımıza ulaştırılmamış, ulaştırılan bazı evraklar üzerinde ise yeterli bilgi olmadığından söz konusu gelirlerin denetimi yapılamamıştır. b.Gider hesaplarına ilişkin denetimde ise; yapılan harcamalarda önemliliğin 1 üzerinde zamanlama, sınıflandırma ve kanıtlayıcı belge yetersizliğinden ortaya çıkan hatalar tespit edilmiş olup giderlere ait hesapların doğruluğu teyit edilememiştir. c.“Şans Oyunları Salonlarının” her yıl yenilenen imtiyaz ücretlerinin Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu gelir hesabına yatırılmadığı bu nedenle fon gelir hesabının eksik yansıtıldığı tespit edilmiştir. Yukarıda a, b ve c’de özeti verilen ve bulgular bölümünde ayrıntılı olarak izah edilen hususlardan dolayı fon hesaplarına ‘Olumsuz Görüş’ verilmiştir. 2. Denetim Bulguları Özeti a. Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu muhasebesinin etkin olarak çalışmadığı, gelir ve gider hesaplarının doğru olarak yansıtılmadığı ve Maliye Bakanlığı kayıtları ile örtüşmediği, b. Şans oyunu salonlarının her yıl yenilenen yıllık ruhsat harçlarının Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu gelir kalemine yatırılmadığı, Fon’un gelir kaybına uğradığı ve bunun Şans Oyunları Yasası’na aykırı olduğu, c. Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’nun önemli gelir kalemi olan ve Gelir ve Vergi Dairesi tarafından tahsil edilen “Yolcu Çıkış Ücretlerinin ” doğruluğunu teyit edecek etkin bir iç kontrol mekanizmasının olmadığı, 1 Önemlilik, denetçinin bir hesapta tolere edebileceği azami hata payıdır. 1 d. Genel Bütçeye Dâhil Daireler Muhasebe Tüzüğü’nün 14. maddesine aykırı olarak yurtdışı turizm ofislerinin 2008/2009 yıllarına ait harcamalarının 2010 yılı hesaplarına mahsup edildiği, e. Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu tarafından gerçekleştirilen ödemelerde kanıtlayıcı evrak eksikliği ve Bakanlar Kurulu Kararı’na aykırı olarak gerçekleştirilen ödeme bulunduğu, f. Şans Oyunları Salonlarının genelde haftalık giriş bildirimlerinin 31/2009 sayılı Şans Oyunları Yasası’nın 15(7) maddesinde belirlenen minimum kişi sayısı kadar bildirildiği, ancak bu bildirimlerin doğruluğu hususunda herhangi bir denetimin yapılmadığı, g. Bazı ödemelerin yanlış ödeneklerden gerçekleştirildiği, h. Makbuz kayıt defterinin tutulmadığı, 603351-603400 seri numaralı makbuz bloğunun kayıp olduğu, ı. Turizm ve Seyahat Acenteleri İşletme İzni Ücret Tüzüğü’nün 4. maddesine göre işletme izni belgesini yenilemeyen Turizm ve Seyahat Acentelerinin teşviklerden yararlandırıldığı, i. Değiştirilmiş şekli ile 19/1963 sayılı Pul Yasası’na aykırı olarak bazı kira sözleşmelerinin pullanmadığı, j. Egzoz emisyon ölçüm raporu belgeleri ile ilgili kayıt tutulmadığı ve Fonun kontrol mekanizmasının olmadığı, k. Antalya Turizm ofisinde ödemelerin nakit olarak yapıldığı, l. 48/1977 sayılı Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Yasası’nın 44 A. maddesi hilafına Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu tarafından tahsil edilip Gelir ve Vergi Dairesi’ne yatırılan miktarlar üzerinden de Gelir ve Vergi Dairesi’nce tahsilât harcı kesintisi yapıldığı tespit edilmiştir. 2 3. Öneriler Yapılan denetim sonucunda, elde edilen bulgular ışığında önerilerimiz aşağıdaki gibidir; a. Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’nun gelirler ve giderlerle ilgili dökümleri Maliye Bakanlığı’ndan temin ederek uyuşturması ve Bakanlık kayıtları ile uygunluğu sağlanmış hesaplarını her yıl Sayıştay Başkanlığı’na sunması, b. Şans Oyunu Salonlarının her yıl yenilenen yıllık ruhsat harcının %70’inin 31/2009 sayılı Şans Oyunları Yasası’nda belirlenen kurala uygun olarak Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’nun gelir kalemine aktarılması ve turizm amaçlarında kullanılması, c. Gelir ve Vergi Dairesi’nce tahsil edilen yolcu çıkış ücretlerinin düzenli olarak iç kontrole tabi tutulması, d. Yurtdışı turizm ofislerinin yapmış olduğu harcamalara ait mahsuplaşmaların ilgili mali yıl içerisinde yapılması için gerekli tedbirlerin alınması, e. Fon tarafından yapılacak olan harcamaların kanıtlayıcı belgelere dayandırılması, f. Şans oyunu salonları tarafından yapılan haftalık giriş bildirimlerinin doğruluğunun teyidine yönelik gerekli denetim mekanizmalarının ilgili dairece kurulması, g. Harcamaların, Bütçe Yasası’nın F cetvelinde yer alan ödeneklerin ekonomik sınıflandırılmasına ilişkin rehbere ( eko - rehber ) uygun olarak yapılması, Fon kaynaklarının daha verimli ve gerçek amacına uygun olarak kullanılmasının sağlanması için gerekli tedbirlerin alınması, h. Alınan makbuzların, makbuz kayıt defterine kaydedilmesi ve kullanıcılara verilirken imza karşılığı verilmesi, ı. İşletme izin belgelerini yenilemeyen Turizm ve Seyahat Acentelerinin Teşviklendirme Esaslarından yararlandırılmaması, bunun yanında değiştirilmiş şekliyle 25/1978 sayılı Turizm ve Seyahat Acenteleri Yasası’nda belirlenen müeyyidelerin uygulanması, i. Pullanmamış kira sözleşmelerinin 19/1963 sayılı Pul Yasası’na uygun olarak pullanması ve kiralanan taşınmazların tahsilat ve diğer işlemlerinin takibi için kira kayıtlarının oluşturulması, j. Egzoz emisyon ölçüm raporu belgelerinin temin ve dağıtımının kayıt altına alınması, k. Yurtdışı ofislerinde küçük kasa dışındaki harcamaların nakit olarak yapılmaması, 3 l. Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu adına Gelir ve Vergi Dairesi tarafından yapılan tahsilat harcı kesintisinin, değiştirilmiş şekliyle 48/1977 sayılı Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Yasası’nın 44 A maddesine uygun olarak yapılması gerekmektedir. 4 1.GİRİŞ Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’nun 2010 mali yılı gelir ve gider hesapları baz alınarak belirlenen hesap alanlarında örnekleme yöntemi kullanılarak denetim yapılmıştır. Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’na ait denetim 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası uyarınca gerçekleştirilmiştir. Bu denetim, Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’nun 31.12.2010 tarihli gelir ve gider tablolarının güvenilirliğini ölçmek ve Fon faaliyetlerinin mevzuata uygun yapılıp yapılmadığını değerlendirmek için yapılmıştır. 5 2. ÖNEMLİ RİSKLER (Yaygın ve Spesifik Riskler) Hataya Sebep Olabilecek Önemli Riskler YAYGIN RİSKLER Denetimde Yapılan Çalışmalar 1.Yönetimin kontrollerin dışında Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’na ait örnekleme olarak seçilen harcama belgelerinde, bütçe kontrolörünün ve hareket etmesi. Maliye Bakanlığı’nda görevli aritmetik ve iç kontrolün yapılıp Yaygın Risk; iç kontrol yapılmadığına bakılmıştır. Ayrıca harcamaların 16/1987 sayılı eksikliklerinden kaynaklanan ve Turizm Endüstrisi Teşvik Yasası ile bu yasa tahtında yapılan her kurumda ortaya çıkabilen tüzüklere ve 16/1999 sayılı Bütçenin Hazırlanması ve kurum yönetiminin kontrollerin Uygulanmasına İlişkin Kurallar Yasası’na uygunluğu kontrol dışında hareket etme riskidir. edilmiş ve elde kesilen tahsilat makbuzları denetime tabi tutulmuştur. Bulgular Yapılan denetimde, Maliye Bakanlığı tarafından Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’nda görevlendirilen bütçe kontrolörünün Mayıs 2010 tarihinden itibaren harcama belgeleri üzerindeki imzasının yılsonuna kadar eksik olduğu, aritmetik ve iç kontrolörlerinin imzalarının ise mevcut olduğu görülmüştür. Tahsilatlara ilişkin denetimde, makbuz kayıt defterinin olmadığı ve denetimimize sunulan makbuzlar arasından 603351-603400 seri numaralı makbuz defterinin kayıp olduğu tespit edilmiştir. (Ref: 3.2.1) 6 SPESİFİK RİSKLER Denetimde Yapılan Çalışmalar Bulgular 1.2010 mali yılı bütçesinden yurtdışı turizm ofisleriyle ilgili geriye dönük mahsuplaşma yapılmıştır, bu durum çift kayıt ve çift ödeme yapılması riskini taşır. 2008-2009 yıllarında ödendiği halde 2010 mali yılı hesaplarına kaydedilen ödemelere ait örnekleme olarak seçilen 25.05.2010 tarih ve 187928 yevmiye no’lu, 9.03.2010 tarih ve 86282 yevmiye no’lu, 22.1.2010 tarih ve 644096 yevmiye no’lu 5.7.2010 tarih ve 277565 yevmiye no’lu, 25.5.2010 tarih ve 187928 yevmiye no’lu, 20.5.2010 tarih ve 187353 yevmiye no’lu, 16.04.2010 tarih ve 230968 yevmiye no’lu, 8.4.2010 tarih ve 132222 yevmiye no’lu, 28.06.2010 tarih ve 232527 yevmiye no’lu olmak üzere toplam 9 adet harcama belgesi kontrol edilmiş, ilgili yıllara ait banka ekstreleri ile çekler karşılaştırılmıştır. Söz konusu dokuz adet harcama belgesinin ekinde bulunan faturaların 2008 ve 2009 yıllarında ödendiği ancak muhasebe kayıtlarının ilgili mali yıl hesap dönemine değil, 2010 mali yılı hesap dönemine kaydedildiği tespit edilmiştir. 2010 yılına ait mali tablolarda 2008 ve 2009 yıllarında ödemesi yapılan harcamaların da yer aldığı ve mali tabloların, 17/1999 sayılı Genel Muhasebe Yasası’nın 20. maddesi tahtında çıkarılan Genel Bütçeye Dahil Daireler Muhasebe Tüzüğü’nde yer alan “…Bütçe gelirleri tahsil edildiği, bütçe giderleri ise ödendiği yılda muhasebeleştirilir.” biçimindeki 14. maddesine uygun olarak tutulmadığı tespit edilmiştir. (Ref: 3.1.4) 2. Fon muhasebesi tarafından 2010 yılı Maliye Bakanlığı hesapları ile 2010 yılı Turizm tutulan 2010 mali yılı gider Geliştirme ve Tanıtma Fonu muhasebesine ait hesaplar hesaplarının Maliye Bakanlığı karşılaştırılmıştır. hesapları ile uyuşmaması, harcama belgelerinin eksik beyanı riskini taşır. Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’nda gider hesaplarının tam olarak tutulmadığı ve toplamda 39,197.22 TL’lik bir miktarın Fon muhasebesine ait kayıtlarda eksik olduğu tespit edilmiştir. (Ref: 3.1.1.) 7 SPESİFİK RİSKLER Denetimde Yapılan Çalışmalar 3. Kira gelirlerinde görülen kontrol Dokuz kiracıya ait sözleşmeler, ödenmemiş kiralara ait eksikliği fona eksik gelir yansıması yazışmalar incelenmiş olup, 2010 yılına ait tüm kira gelirleri ve tahsilatlarda suistimal riskini kontrol edilmiştir. Ayrıca Fon tarafından toplanan ve 2010 taşır. yılında kesilen kira gelirlerine ait makbuzlar kontrol edilmiştir. 4. Şans oyunu salonlarının her yıl yenilenen ruhsat harçlarının (imtiyaz ücretleri) Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’nun gelir kalemine aktarılmaması, Fona eksik gelir aktarılması riskini taşır. 31/2009 sayılı Şans Oyunları Yasası’nın bazı harç ve ücretlerin turizm maksadıyla kullanılması yan başlıklı 33. maddesi, “Bu yasanın 10’ncu maddesinin 1. fıkrası uyarınca alınan harcın ve 15. maddenin 7. fıkrası uyarınca alınan paranın %70’ i her yıl devlet bütçesinde gösterilmek ve sadece turizm maksatları için kullanmak üzere Turizm işleriyle görevli Bakanlığın bütçesine aktarılır” şeklindedir. Şans oyunu salonlarının, her yıl yenilenen ruhsat harçlarının şans oyunu salonları tarafından yatırılıp yatırılmadığı 02-60-203 Turizm Teşvik Fonu gelirleri kaleminden kontrol edilmiştir. Bulgular Girne Güzelyalı Turistik Tesisleri Ltd.,Sanpa Turizm Ltd., Taksim Güner Mirillo, Cem-Ha Ltd., Mustafa- Kemal Öztavşanlılar ve Gökmen Güneş’e ait kira sözleşmelerindeki pullamaların eksik olduğu ve kiracıların tümünün ödeme durumlarını gösteren kira kayıtlarının bulunmadığı saptanmıştır. Kira sözleşmeleri incelendiğinde, Sanpa Turizm Ltd. ile Girne Güzelyalı Turistik Tesisleri Ltd.’nin kiralarını ödemede geri kaldığı saptanmıştır. Söz konusu kiraların tahsil edilebilmesi için ilgili kiracılar alacakların takibi ve tahsili için 2012 yılında Gelir ve Vergi Dairesi’ne bildirilmiştir. Fakat Gelir ve Vergi Dairesi’ne bildirilen kiracılarla ilgili, Fon tarafından herhangi bir takibin yapılmadığı tespit edilmiştir. (Ref: 3.2.3) Her yıl yenilenen ruhsat harçlarından (imtiyaz ücretleri) elde edilen gelirin (2010 yılında Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi tarafından Başkanlığımıza sunulan hesaplarda bu miktar 17,217,168.97 TL olarak görülmektedir.) Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi tarafından Maliye Bakanlığı’na yatırıldığı, Maliye Bakanlığı’nın söz konusu geliri Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu gelir kalemine aktarmadığı, bundan dolayı fona ait gelirlerin eksik olduğu tespit edilmiştir. (Ref: 3.1.2) 8 3. BULGULAR Denetim planı hazırlanırken; hesaplara olabilecek etkisi belirlenmiş ve denetim sürecinde bu konuların nasıl ele alındığı Raporun Önemli Riskler (Yaygın ve Spesifik Riskler) kısmında açıklanmıştır. Rapor uluslararası standartlara göre denetimde tespit edilen bulgular ışığında, kuruma yarattıkları/yaratabilecekleri sorunların önemlilik düzeyleri baz alınarak, önemli bulgular ve diğer bulgular şeklinde iki kısma ayrılmıştır. 3.1 ÖNEMLİ BULGULAR 3.1.1 Turizm Geliştirme Ve Tanıtma Fonu’na Ait Muhasebe Sisteminin Yeterli Olmaması. Bulgu: Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’nca Sayıştay Başkanlığı’na sunulan hesaplar incelendiğinde, gelir olarak sadece Fon tarafından makbuz karşılığı tahsil edilen gelirlerin hesaplara yansıtıldığı, Maliye Bakanlığı tarafından tahsil edilip Fona aktarılan gelirlerin ise hesaplara yansıtılmadığı tespit edilmiştir. Talebimiz üzerine, Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu, Maliye Bakanlığı’ndan aktarılan gelirlerin dökümünü Maliye Bakanlığı’ndan temin ederek 24 Eylül 2012 tarih ve TÇKB.0.00. 68/01-12/1230 sayılı yazı ile Başkanlığımıza sunmuştur. Denetim sırasında Turizm Çevre ve Kültür Bakanlığı’na bağlı Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu muhasebesinin, Maliye Bakanlığı tarafından Fon adına tahsil edilip Fon gelirlerine aktarılan miktarlar hakkında bilgi sahibi olmadığı, bu miktarların ne şekilde yatırıldığı, doğru yatırılıp yatırılmadığı hakkında herhangi bir kontrol mekanizmasının mevcut olmadığı tespit edilmiştir. Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu muhasebesi tarafından Maliye Bakanlığı’ndan temin edilip Başkanlığımıza sunulan gider hesapları ile fon muhasebesinin tutmuş olduğu gider kayıtları karşılaştırıldığında ise bu hesapların uyuşmadığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu muhasebesinin etkin olarak çalışmadığı, gelir ve gider hesaplarını tam olarak tutmadığı ve iç kontrol mekanizmasının olmadığı anlaşılmıştır. Kurum için risk: Etkin ve verimli bir muhasebe sisteminin mevcut olmaması, iç kontrol mekanizmasının oluşturulmamış olması Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’na ait muhasebe işlemlerinin düzenli bir şekilde yürütülememesine ve muhasebe kayıtlarının eksik beyan edilmesine neden olmaktadır. 9 Öneri: Muhasebe sisteminin bu tür risklere imkan vermemesi için etkin bir muhasebe sisteminin ve iç kontrol mekanizmasının oluşturulması, Maliye Bakanlığı tarafından Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’na aktarılan gelirlere ait bilgilerin düzenli olarak temin edilmesi, gelir ve giderlere ait kontrollerin yapılarak Maliye Bakanlığı ile aylık hesap uyuşturmaları yapılması gerekmektedir. Kurum yönetiminin cevabı: “Turizm Teşvik Fonu gelirleri ile ilgili olarak Maliye Bakanlığı’na bağlı Gelir ve Vergi Dairesi ile Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi tarafından tahsil edilip Turizm Fonu’nun gelir kalemine aktarılan miktarlar hakkında Bakanlığımızın yeterli bilgi sahibi olmadığı gerçeğinden yola çıkarak defalarca hem muhasebemiz tarafından, hem dönemin bütçe kontrolörü tarafından, hem de Müsteşarımız tarafından Gelir ve Vergi Dairesi’nden sözlü olarak ayrıntılı döküm talep edilmiş, buna ek olarak Bakanlığımız tarafından 30 Mart 2010 tarih ve 375 sayılı yazı ile Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi’nden Fon gelirleri ile ilgili ayrıntılı bilgi istenmiş, fakat tarafımıza herhangi bir cevap ne sözlü olarak ne de yazılı olarak bildirilmemiştir. 2010 mali yılında Bakanlığımız muhasebesinin gider kayıtları ile Hazine ve Muhasebe Dairesi’nden alınan gider kayıtlarının uyuşmama sebebi, 2010 yılında Bakanlığımız tarafından kullanılan harcama programının Hazine ve Muhasebe Dairesi ile doğrudan bağlantısı olamamasından kaynaklanmıştır. (Bakanlığımız muhasebesi tarafından harcaması kesilip, Hazine ve Muhasebe Dairesi tarafından iptal edilen harcamalar ile ilgili belgeler tarafımıza geç ulaşmış, bu yüzden kullanılan harcama programına iptalleri girilmemiştir. Buna ilaveten 2010 yılında Yurtdışı Turizm Ofisleri’nin 2008 ve 2009 yılları ödemelerine ait mahsuplaşmaların bir miktar harcama belgesi Hazine ve Muhasebe Dairesi tarafından kesilmiş dolayısı ile kullanmış olduğumuz harcama belgesi programına bunlar girilmemiştir.) NOT: 2011 yılından itibaren Fon gelirleri ile ilgili olarak dökümler her ay Gelir ve Vergi Dairesi’nden alınmakta ve ayrıştırmaları yapılarak tarafımızdan oluşturulan gelirler tablosuna işlenmektedir. Ayrıca 2011 mali yılından itibaren Maliye Bakanlığı tarafından online harcama belgesi programına geçilmiş ve gider kayıtlarının uyuşma sorunu ortadan kaldırılmıştır.” Kurum cevabının değerlendirmesi: Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu yukarıda vermiş olduğu cevabında, Maliye Bakanlığı tarafından Fonun gelir kalemine aktarılan gelirlerle ilgili olarak Gelir ve Vergi Dairesi’nden birçok kez ayrıntılı döküm talep etmelerine rağmen Gelir ve Vergi Dairesi tarafından bilgi verilmediğini belirtmişlerdir. Hâlbuki denetimimiz sırasında tarafımızdan Gelir ve Vergi Dairesi’ne gidilerek kısa bir süre içinde bu bilgilere ulaşılmıştır. Nitekim yine kısa bir sürede aynı bilgiler talebimiz üzerine Fon 10 muhasebesi tarafından da alınmış ve düzeltilmiş hesaplar Başkanlığımıza sunulmuştur. Bu bağlamda, Fon muhasebesi Gelir ve Vergi Dairesi ile işbirliği içerisinde olmalı ve Maliye Bakanlığı tarafından Fonun gelir kalemine aktarılan gelirlerin takibi yapılmalıdır. Ayrıca yine Fon tarafından verilen cevapta, Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi’nden de bilgi alamadıkları belirtilmiştir. Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi tarafından Fon adına toplanan kira gelirleri ile ilgili olarak yaptığımız denetimde, Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi’nin toplanmayan kira gelirleri hakkında muhtelif tarihlerde Fon’a bilgi verdiği tespit edilmiştir. Giderlerle ilgili olarak ise sistemin Maliye Bakanlığı ile online hale gelmesi olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmektedir. Sonuç olarak, Fon muhasebesinin gelirlerle ilgili dökümleri Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi ile Gelir ve Vergi Dairesi’nden temin ederek uyuşturması, ve ilgili dökümlerle birlikte her yıl Sayıştay Başkanlığı’na hesaplarını sunması gerekmektedir. Benzer şekilde, gider kayıtlarının Hazine ve Muhasebe Dairesi kayıtlarıyla uygun olması gerekmektedir. 3.1.2 Şans Oyunu Salonlarının Her Yıl Yenilenen Yıllık Ruhsat Harcının Turizm Geliştirme Ve Tanıtma Fonu’nun Gelir Kalemine Yatırılmaması. Bulgu: 31/2009 sayılı Şans Oyunları Yasası’nın 33.maddesi, “Bu yasanın 10. maddesinin 1. fıkrası uyarınca alınan harcın ve 15. maddenin 7. fıkrası uyarınca alınan paranın %70’ i her yıl devlet bütçesinde gösterilmek ve sadece turizm maksatları için kullanmak üzere Turizm işleriyle görevli Bakanlığın bütçesine aktarılır.” şeklindedir. KKTC Başsavcılığı’nın 5 Nisan 2010 tarih ve SAV.0.00- TÇKB-10/616 sayılı hukuki görüşünde her yıl tahsil edilen ruhsat harcının % 70’nin Turizm Çevre ve Kültür Bakanlığı bütçesine aktarılması gerektiği belirtilmektedir. Gelirlere ait incelemede, gazinoların ilk açılış ruhsat harcının Fon hesabına yatırıldığı, ancak her yıl yenilenen yıllık ruhsat harçlarının yatırılmadığı tespit edilmiştir. (2010 yılında Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi’nce tahsil edilen toplam gelir 17,217,168.97 TL’dir.). Kurum için risk: Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu gelirlerinin eksik olması. Öneri: 5 Nisan 2010 tarih ve SAV.0.00- TÇKB-10/616 sayılı Savcılık görüşünde de belirtildiği gibi söz konusu gelirin %70’inin Fon hesabına yatırılması gerekmektedir. 11 Kurum yönetiminin cevabı: “KKTC Başsavcılığı’nın 5 Nisan 2010 tarihli yazısına atfen, Bakanlığımız tarafından 23 Temmuz 2010 tarih ve 768 sayılı yazı Sn. Maliye Bakanı’nın şahsına yazılmış ve Mart 2009’dan itibaren %70 kapsamında imtiyaz ödeneklerinden 4,317,254.34 Euro ile giriş bilet gelirlerinden de 2,293,200.00 TL’nin Turizm Fonu’na aktarılmasının yasal mevzuat gereği olduğu, ayrıca 2010 yılı sonunda da imtiyaz ödeneklerinden 5,017,703.18 Euro ile giriş bilet gelirlerinden 3,057,600.00 TL’nin Fon hesabına aktarılmasının gerektiği, bu hesaplara makine ve masa gelirlerinin de ayrıca dahil edilmesi gerektiği bildirilmiştir. Tarafımıza konu ile ilgili herhangi bir cevap yazılmamış ve Fona para aktarması gerçekleşmemiştir. 2011 ve 2012 yıllarında da aynı problem devam etmiştir.” 3.1.3 Turizm Geliştirme Ve Tanıtma Fonu’nun Gelirleri Arasında Yer Alan Havaalanları Ve Limanlar Yolcu Çıkış Ücretlerinin Herhangi Bir Kontrole Tabi Tutulmadan Gelir Ve Vergi Dairesi Tarafından Tahsil Edilmesi. Bulgu: Yolcu çıkış ücretleri, Gelir ve Vergi Dairesi tarafından tahsil edilmekte olup, Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’nun önemli gelirleri arasında yer almaktadır. Değiştirilmiş şekliyle 30/1975 sayılı Havaalanları ve Limanlar (ücretleri) Yasası'nın, Tüzük Yapma Yetkisi yan başlıklı 3. maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan Havaalanları ve Limanlar Yolcu Çıkış Ücretleri Tüzüğü’nün 3. maddesinin B fıkrasında tahsil edilen Yolcu Çıkış Hizmetleri Ücretinin Yolcu Çıkış Manifestolarının birer sureti ile birlikte her 10 günde bir veya 10 günü geçmemek üzere herhangi bir günde Gelir ve Vergi Dairesi’ne yatırılması gerektiği belirtilmektedir. Yaptığımız denetimde örnekleme olarak seçilen ve Gelir ve Vergi Dairesi’nden alınan yolcu çıkış ücretlerine ait tahsilat makbuzları kontrol edildiğinde, havayolu şirketlerinin ilgili maddelere uymadığı, tüzükte belirlenen süreyi oldukça aştığı nitekim kontrol edilen makbuzlar içerisinde 2009 yılına ait olup, 2010 yılında yatırılan yolcu çıkış ücretlerinin mevcut olduğu ve tahsilat aşamasında değiştirilmiş şekliyle 48/1977 sayılı Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Yasası’na uyulmadığı tespit edilmiştir. Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’nun önemli gelir kalemi olan Yolcu Çıkış Ücretleri’nin yatırım yapan şirketler tarafından doğru şekilde ödenip ödenmediğini kontrol etmek amacıyla 12.11.2012 tarih ve SAY.0.00.KİT.10.00.000-12/774 sayılı ile 18.12.2012 tarih ve SAY.0.00.KİT.10.00.000-12/858 sayılı yazılarımız ile, ilgili makbuzlara ait manifestolar Gelir ve Vergi Dairesi’nden temin edilen Pegasus Havayolları, Atlas Jet Havayolları ve Akgünler Turizm ve Denizcilik Şti.’ne ait manifestolardan yapılan incelemede Atlas Jet Havayolları’nın Gelir ve Vergi Dairesi’ne yapmış olduğu yatırımlarını doğru olarak yaptığı ancak Pegasus 12 Havayolları’nın ve Akgünler Turizm ve Denizcilik Şti.’nin manifestolarından yapılan kontrollerde, öğrenci olan yolcuların manifestolarda görülmemesinden dolayı yatırılan 2,800,300.75 TL tutarındaki miktarın doğru olup olmadığı teyit edilememiştir. Gelir ve Vergi Dairesi yetkilileriyle yapılan görüşmede, yolcu çıkış ücretlerini tahsil ederken şirketlerin beyanlarının ve ilgili manifestoların aynen kabul edilerek ücretin tahsil edildiği ve herhangi bir kontrol yapılmadığı, ancak zaman zaman ilgili Havayolu şirketlerine gidilerek denetim yapıldığı da ifade edilmiştir. Fakat sözlü olarak talep etmemize rağmen tarafımıza herhangi bir denetim raporu sunulmamıştır. Kurum için risk: Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’nun önemli gelir kalemi olan ve Gelir ve Vergi Dairesi tarafından tahsil edilen “Yolcu Çıkış Ücretlerinin” doğruluğunu teyit edecek etkin bir iç kontrol mekanizmasının olmaması, adı geçen daireye yatırımları yapan hava ve denizyolu şirketlerinin eksik ödeme yapması riskini doğurabilir ve kamu gelirlerinin eksik tahsil edilmesine sebebiyet verilebilir. Öneri: Gelir ve Vergi Dairesi tarafından tahsil edilen yolcu çıkış ücretleri, tahsil edildikten sonra iç kontrole tabi tutulmalıdır. Kurum yönetiminin cevabı: “Gelir ve Vergi Dairesi tarafından kontrolleri yapılıp tahsil edilen yolcu çıkış ücretleri her ayın 23’ünde toplu olarak Turizm Fonu gelirlerine işlenmektedir. 2013 yılından itibaren Fon gelirlerine, Ercan Havaalanı özelleştirildiğinden dolayı sadece deniz limanlarından elde edilecek yolcu çıkış ücretleri işlenecektir. Önerinizde de belirtildiği üzere elde edilen gelirler, Gelir ve Vergi Dairesi tarafından tahsilat yapıldıktan sonra iç kontrole tabi tutulmalı ve ayrıca Bakanlığımız tarafından görevlendirilecek olan personeller de her ay tahsil edilen yolcu çıkış ücretlerine ait makbuz ve manifestoları Gelir ve Vergi Dairesi’nden temin edip kontrol etmelidir. Bu hususta Bakanlığımız tarafından gerekli çalışmalar başlatılmıştır.” 3.1.4 Yurtdışı Turizm Ofislerinin 2008/2009 Yıllarına Ait Harcamalarının 2010 Mali Yılı Hesaplarına Mahsup Edilmesi. Bulgu: Genel Muhasebe Yasası’nın 20. maddesinin verdiği yetki kullanılarak çıkarılan Genel Bütçeye Dahil Daireler Muhasebe Tüzüğü’nün 14. maddesi “ … Bütçe gelirleri tahsil edildiği, bütçe giderleri ise ödendiği yılda muhasebeleştirilir.” şeklindedir. 13 Örnekleme olarak seçilen yurtdışı turizm ofisleri ile ilgili 2008 ve 2009 yıllarına ait 2,001,115.92 TL tutarındaki harcamanın 2010 yılında mahsuplaştırıldığı tespit edilmiştir. Banka ekstreleri kontrol edilmiş, faturaların ilgili yılda (2008-2009) ödendiği fakat 2010 mali yılı hesaplarına kaydedildiği saptanmıştır. Kurum için risk: 2008/2009 yıllarına ait harcamalarda yapılan eksik veya fazla ödemelerin 2010 yılında fark edilmesi, ilgili hesap dönemlerinde düzeltilememesine neden olmaktadır. Ödemeler 2008/2009 mali döneminde yapıldığı halde 2010 yılı hesaplarına kaydedilmesi 2008/2009 yılları bütçe gider hesaplarının eksik, 2010 bütçe yılı gider hesaplarının ise fazla gösterilmesine, bir sonraki mali yıl bütçesinin ise doğru olarak tasarlanamamasına neden olmaktadır. Öneri: Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu Muhasebe işlemlerinin zamanında gerçekleşmesi için yurtdışı turizm ofisleri ile iletişim içerisinde olup, yurtdışı ofislerinde yapılan harcamaların elektronik ortamda muhasebe sistemine kaydı yapılmalı daha sonra orijinal evrakları ile birlikte Hazine ve Muhasebe Dairesi’ne iletilmek üzere Fon muhasebesine ulaştırılmalı ve gecikmeye fırsat verilmeden harcamalara ilişkin evraklar Maliye Bakanlığı’na ulaştırılmalıdır. Dolayısıyla Turizm Çevre ve Kültür Bakanlığı, yurtdışı turizm ofislerinin bu evraklarını zamanında göndermeleri için süre belirlemeli ve ofislerin bu süreye uymalarını sağlamalıdır. Kurum yönetiminin cevabı: “2008 ve 2009 yıllarına ait olan Yurtdışı Turizm Ofisleri’nin harcamalarının 2010 yılında mahsup edilmesinin nedeni, mahsuplaşma işlemlerinin dönemin Ekonomi ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılmaması ve Nisan 2009 da yaşanan Hükümet değişikliği ile ilgilidir. Hükümet değişikliği ile birlikte Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı fesh edilmiş, Ekonomi ve Turizm birbirinden ayrılarak Turizm, Çevre ve Kültür Bakanlığı ile Ekonomi ve Enerji Bakanlığı olarak iki ayrı Bakanlık oluşturulmuştur. Buna bağlı olarak 2009 yılı Nisan ayından önceki muhasebe birimi Ekonomi ve Enerji Bakanlığı’na kaydırılmış ve Turizm, Çevre ve Kültür Bakanlığı muhasebesi Temmuz 2009 da Bakanlığa bağlı dairelerden toplanan muhasebe personeli ile oluşturulmuştur. Bu dönemde oluşturulan muhasebe birimi personelinin konulara vakıf olmamasından ve Yurtdışı Ofisleri’ne ait harcama belgelerindeki hata ve eksiklerden dolayı ilgili yıllara ait mahsuplaşma 2010 yılına kadar sarkmıştır. Mahsuplaşma işlemleri Hazine ve Muhasebe Dairesi tarafından görevlendirilen personellerin önderliğinde ve yol gösteriminde gerçekleştirilmiştir. NOT: 2011 ve 2012 yıllarına ait Yurtdışı Turizm Ofisleri’nin harcamaları ile ilgili mahsuplaşma ilgili yıl içerisinde yapılarak herhangi bir sorun yaşanmamıştır.” 14 3.1.5 Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu Tarafından Gerçekleştirilen Ödemelerde Tespit Edilen Kanıtlayıcı Evrak Eksikliği ve Bakanlar Kurulu Kararı’na Aykırı Olarak Gerçekleştirilen Ödeme: Bulgu 1: Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu, Turizm Acentelerine getirdikleri turist miktarlarına göre teşvik vermektedir. Turizm Acentelerine verilen teşviklere ilişkin örnek olarak seçilen ödemeler incelendiğinde; 2010558936 yevmiye numaralı harcama belgesi ile 126,097.67 TL, 132222 yevmiye numaralı muhasebe işlem fişi ile 49,929.84 TL, 230968 yevmiye numaralı muhasebe işlem fişi ile 432,528.49 TL, 232527 yevmiye numaralı muhasebe işlem fişi ile 97,219.13 TL, tutarındaki toplam 705,775.13 TL’lik teşvik ödemesinin eksik veya yetersiz belgelere dayanılarak ve Turizm, Çevre ve Kültür Bakanlığı’nın iç kontrolüne tabi tutulmadan yapıldığı saptanmıştır. Buna ilaveten; 2010086331 yevmiye numaralı harcama belgesi ile Akgünler Turizm Şti. Ltd.’e ödenen 4000 € karşılığı 8,258.00 TL liman katkısı teşvikinin 26.08.2009 tarih ve E-569-2009 no’lu Bakanlar Kurulu Kararına aykırı olarak ödendiği tespit edilmiştir. 6 Haziran 2014 tarih ve SAY.0.00-KİT.10.00.000-14/371 sayılı yazımız ile Müsteşar Sayın Şahap Aşıkoğlu’nun savunması talep edilmiştir. Sayın Şahap Aşıkoğlu Başkanlığımıza gönderdiği 10 Haziran 2014 tarih ve BBY 0.00.6/01/08-14/1471 sayılı cevap yazısında özetle, söz konusu şirketin TC. Yardım Heyeti ile görüşerek ödemenin yapılabilmesi hususunda onay aldığını ve E-370-2010 sayı ve 17.2.2010 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanmasından dolayı belirtilen ödemenin yapılmasında sakınca görmediğini belirtmiştir (EK 1). Bulgu 2:Tanıtma, ağırlama, katkı ve ilan bedellerine ait ödemelere bakıldığında ise; 2010451687 yevmiye numaralı harcama belgesi ile 40,464.32 TL tanıtma ağırlama bedeli, 2010437766 yevmiye numaralı harcama belgesi ile 25,470.90 TL ilan bedeli, olmak üzere toplamda 65,935.22 TL tutarındaki miktarın faturası ve/veya gider pusulası olmadan ödendiği saptanmıştır. Kurum için risk: Bakanlar Kurulu Kararına aykırı olarak ödeme yapılması, verilen teşviklerin ve yapılan harcamaların kanıtlayıcı evraklarının bulunmaması Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu bütçesinin doğru kullanılmamasına neden olmaktadır. 15 Öneri: 16/1987 sayılı Turizm Endüstrisi Teşvik Yasası tahtında çıkarılan Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu Tüzüğü’nün 5(2) maddesi altında yapılan Mali İşler Yönetmeliği’nin Harcamalar yan başlıklı 14(2) maddesi “Ödeme emrine ödemeye esas teşkil eden fatura, makbuz ve benzeri belgeler eklenir”, 17/1999 sayılı Genel Muhasebe Yasası’nın verdiği yetkiye dayanarak çıkarılan Genel Bütçeye Dahil Daireler Muhasebe Tüzüğü’nün 13. maddesi ise “Bütün muhasebeleştirme işlemlerinin kanıtlayıcı belgelere dayandırılması zorunludur. Kanıtlayıcı belgeler, muhasebeleştirme belgesinin hazırlanmasını gerektiren ve ilgili mevzuatında belirtilen belgelerden oluşur.” şeklindedir. Bu bağlamda, yapılan harcamaların; fatura, gider pusulası ve/veya kanıtlayıcı evrakların eksik olmaması için Fon muhasebesi tarafından kontrol edildikten sonra Maliye Bakanlığı’na gönderilmesi ve Genel Muhasebe Yasası’nın verdiği yetkiye dayanarak çıkarılan Genel Bütçeye Dahil Daireler Muhasebe Tüzüğü’nün 13. maddesine uygun olarak Maliye Bakanlığı’nın da kontrollerinde bu evrakların mevcudiyetine özenle dikkat etmesi gerekmektedir. Kurum yönetiminin cevabı: 2010558936 yevmiye no'lu harcama belgesi ile ilgili; - “Gönderilen otel belgelerinin acentenin kendi otelinden olduğu için getirilen belgeler yeterli görülmüştür” 132222 ve 230968 yevmiye no’lu muhasebe işlem fişleri ile ilgili; - “Mahsuplaşma 2008 ve 2009 yıllarına ait teşvik ödemelerini içermektedir. İlgili ödemelerin mahsuplaşması 2008 ve 2009 yıllarında yapılamadığından, Hazine ve Muhasebe Dairesi mahsuplaşmalar gerçekleştirilinceye kadar Yurtdışı Turizm Ofisleri’ne para havalesini durdurmuş ve ofisler büyük sıkıntılar yaşamıştı. Bu bağlamda, mahsuplaşmaların bir an önce yapılabilmesi için dönemin İngiltere Turizm Ofisi Koordinatörü Yılmaz Kalfaoğlu’ndan teşvik ödemeleri ile ilgili kendisi tarafından hesaplanmış olan ve Bakanlığımıza gönderilen hak ediş yazışmaları yeterli görülüp, Hazine ve Muhasebe Dairesi’nden de konu ile ilgili olarak sözlü onay alınmış ve Bakanlar Kurulu Kararı çıkartılarak mahsuplaşmaları gerçekleştirilmiştir” 232527 yevmiye numaralı muhasebe işlem fişi ile ilgili; -“Harcama belgesinde belirtilen eksik otel mühürleri ile ilgili olarak, söz konusu dönemde Oteller ile ilgili denetimleri yapan kurum olan KITOB'a sorulması kanaatindeyim. Söz konusu dönemde KITOB’un profesyoneli olmadığından dolayı yazılı rapor hazırlamak yerine sözlü olarak tarafımıza otel denetimleri ile ilgili bilgi vermekteydi” 16 2010086331 yevmiye no'lu harcama belgesi ile ilgili; -“Tarafınıza da verilmiş olan TÇKB 0.00 6/01/52-10/69 sayı ve 22.1.2010 tarihli yazımızda Bütçe Dairesi'ne de belirtilmiş olduğu gibi, ödemeyi gerçekleştirecek olan TC Yardım Heyeti sözlü olarak Bakanlar Kurulu Kararı'nın geçerli olduğu tarihten önceki ödemelerin de yapılmasını talep etmiş olduğu için söz konusu ödemeler gerçekleştirilmiştir” 2010451687 yevmiye no.lu harcama belgesi ile ilgili; -“Bakanlar Kurulu’nun K-663-2010 sayı ve 02.09.2010 tarihli kararına istinaden İtalya’da düzenlenen Mice Form etkinliklerine katılan ve ülkemizi İtalya’da temsil eden Northern Travel’e katkı olarak ödenmiştir. Bakanlığımız tarafından katkı amaçlı yapılan ödemelere gider pusulası düzenlenmemektedir; ayrıca katkı amaçlı ödemelerde firmalardan fatura talep edilmemektedir. Bu konudaki yönlendirmeniz doğrultusunda bu gibi ödemelerin hangi belgelere göre yapılacağı tarafımızdan dikkate alınarak uygun görülen şekilde gerçekleştirilecektir” 2010437766 yevmiye no.lu harcama belgesi ile ilgili; -“İsveç’teki turizm tanıtım ve pazarlama çalışmaları kapsamında, İsveç’te faaliyet gösteren AA Travel’in İsveç’ten KKTC’ne turist getirilmesine yönelik İsveç’te yapılan reklam faaliyetlerine karşılık, Ülkemizde faaliyet gösteren yerel acentesi Saro Turizm’e 25,470.90 TL olarak ödenmiştir. 2000’li yılların başından beri Ülkemizle ilgili İsveç’teki gazete ve dergilere tanıtım yazıları yazan ve reklam veren AA Travel ilgili dökümanları Saro Turizm vasıtasıyla tarafımıza iletmiş, gerekli kontroller yapıldıktan sonra ödeme gerçekleştirilmiştir. İlgili harcama belgesinin ekinde gazete ve dergi reklamları, yapılan tüm arama çalışmalarına rağmen bulunamamış ve AA firması ile irtibata geçilerek reklam ve tanıtım yazılarını içeren gazete ve dergilerin tarafımıza yeniden iletilmesi hususunda gerekenin yapılmasını istemiş bulunmaktayız” şeklinde cevap verilmiştir. Kurum cevabının değerlendirmesi: -2010558936 yevmiye no'lu harcama belgesi ile ilgili söz konusu belgeler incelenmiş olup, belgelerin acenteler tarafından hazırlanmış listeler olduğu ancak oteller tarafından mühürlenmediği, -132222 ve 230968 no'lu muhasebe işlem fişi ile ilgili kurum tarafından verilen cevapta; İngiltere Turizm Ofisi Koordinatörü Yılmaz Kalfaoğlu’nun geriye dönük 17 teşvik ödemeleri için gerekli hesaplamaları yaparak talep yazısı yazdığı ve bunun Fon tarafından yeterli görüldüğü ve Bakanlar Kurulu Kararı çıkartılarak işlemin gerçekleştirildiği, -232527 no'lu muhasebe işlem fişi ile ilgili yapılan incelemeler neticesinde, bir kısım belgelerin otellerce mühürlendiği ancak bir kısmının ise mühürlerinin eksik olduğu tespit edilmiştir. - 2010086331 yevmiye no'lu harcama belgesi ile ilgili aşağıdaki bulgulara ulaşılmıştır. Şöyle ki; 19.11.2008 tarih ve S (K-II) 2308-2008 numaralı kararı değiştiren 26.08.2009 tarih ve E-569-2009 no'lu Bakanlar Kurulu kararı ile Türkiye Cumhuriyeti Haricindeki Diğer Ülkeler İçin Belirlenmiş Olan Teşvik Esaslarının 9. maddesinde değişiklik yapılarak verilen mazot teşviği yanında ayrıca gidiş dönüşten oluşan her sefer için liman giderlerine yönelik olarak denizyolu şirketine 4000€’ya kadar ödeme yapılacağı öngörülmüştür. Bu maddede yer alan “ Bu madde bağlamında belirlenen teşvikler için geriye dönük yükümlülük bahis konusu olamaz” hükmüne bağlı olarak söz konusu Bakanlar Kurulu kararında geriye dönük yükümlülüğün bahis konusu olamayacağı belirtilmesine rağmen ilgili Bakanlar Kurulu kararından önce yapılan 15-18 Haziran 2009, 22-25 Haziran 2009, 29 Haziran-2 Temmuz 2009, 5-9 Temmuz 2009, 13-16 Temmuz 2009, 20-23 Temmuz 2009, 27-30 Temmuz 2009, 3-6 Ağustos 2009, 10-13 Ağustos 2009, 17-20 Ağustos 2009 tarihli Gazimağusa-Lazkiye, LazkiyeGazimağusa seferleri için Bakanlar Kurulu Kararına aykırı olarak 4000 € karşılığı 8,258.00 TL liman katkısı ödemesinin yapıldığı tespit edilmiştir. 26.08.2009 tarih ve E-569-2009 no’lu Bakanlar Kurulu kararına aykırı olarak yapılan bu ödemeden dolayı ödemenin yapılmasına ita amiri sıfatıyla onay veren Müsteşar Sayın Şahap Aşıkoğlu’nun 4000 €’dan sorumlu tutulması gerektiği sonucuna varılmıştır. -2010451687 yevmiye no’lu harcama belgesi ile ilgili Fon tarafından verilen cevapta katkı amaçlı ödemelerde firmalardan fatura talep edilmediği belirtilmiş ve söz konusu harcamanın faturasının mevcut olmadığı tespit edilmiştir. -20103437766 yevmiye no’lu harcama belgesi ile Saro Turizm’e ödenen ilan bedeline ait tevsik edici belgeler ise halen tarafımıza ulaştırılmamıştır. 3.1.6 31/2009 Sayılı Şans Oyunları Yasası'nın 15(7). Maddesine İlişkin Uygulamalar. Bulgu: 31/2009 Sayılı Şans Oyunları Yasası'nın 15(7). maddesi; 18 “Şans Oyunu Salonuna giren her kişiden Şans Oyun Salonu resepsiyonunda Bakanlık onaylı bilet karşılığı 10.00 TL (On Türk Lirası) giriş ücreti tahsil edilir. Tahsil edilen bu para her haftanın ilk Pazartesi günü Bakanlık gelirler veznesine yatırılır. Her Şans Oyunu Salonu günlük girişlere bakılmaksızın en az 50 kişilik giriş ücretini taban olarak yatırmak zorundadır. Ancak, Şans Oyunu Salonlarına haftalık giriş bildirimi 350 kişiden az olamaz. Ödenen bu paranın %70’i her yıl Devlet bütçesinde gösterilmek ve sadece turizm maksatları için kullanılmak üzere Turizm İşleri ile Görevli Bakanlığın bütçesine aktarılır.” şeklindedir. Yapılan denetimde şans oyunları salonlarının genelde haftalık 350 kişilik bilet parasını Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi veznesine yatırdığı tespit edilmiştir. Yetkili kişilerle yaptığımız görüşmede, Şans Oyunları Salonlarının haftalık giriş bildirimlerinin 31/2009 sayılı Şans Oyunları Yasasının 15(7) maddesinde belirlenen minimum kişi sayısı kadar bildirildiği ve tahsilatların buna göre yapıldığı, ancak bu bildirimlerin doğruluğu hususunda herhangi bir denetimin yapılmadığı ifade edilmiştir. Kurum için risk: Şans oyunu salonlarının haftalık giriş bildiriminin minimum miktardan gösterilerek yatırım yapılması ve şans oyunu salonlarına girişler ile ilgili denetimin yapılmaması Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’na ait gelirlerin tam olarak tahsil edilememesine neden olmaktadır. Öneri: Maliye Bakanlığı tarafından gerekli denetim mekanizması kurulmalı ve oluşturulacak bir sistem aracılığı ile söz konusu yasanın 15(7). maddesine tam olarak uyulup uyulmadığı denetim altına alınmalıdır. Kurum yönetiminin cevabı: “31/2009 sayılı Yasa’ya göre tarafınızdan yapılan tespitlerin doğru olduğu, şans oyunları salonlarına girişlerin daha sık ve etkin bir biçimde denetlenmesi, eksik bildirimlere cezai müeyyidelerin uygulanması Turizm Fonu’nun bu anlamdaki gelirlerini şüphesiz olarak artıracaktır. Ancak söz konusu yasada bu türden denetimlerin yetkisi sadece Maliye Bakanlığı’na verilmiş olduğundan, Bakanlığımız birimlerinin Devlet Emlak ve Malzeme Dairesi ile işbirliği içerisinde denetim yapması mümkün değildir.” 3.1.7 Yanlış Ödeneklerden Gerçekleşen Ödemeler. Bulgu: Aşağıda yevmiye numaraları verilen harcama belgeleri ile yapılan ödemeler yanlış ödeneklerden yapılmıştır. Şöyle ki; 490356 yevmiye numaralı muhasebe işlem fişi ile Birmingham fuarı için stant yapımı ve boş alan gideri için ödenen 52,995.23 TL’lik tutarın tanıtma 19 ağırlama, tören, fuar, organizasyon giderleri ödeneğinden karşılanması gerekirken yurtdışı geçici görev yolluğu ödeneğinden karşılandığı, 2010088189 yevmiye numaralı belge ile yapılan 50,000.00 TL tutarındaki katkının tanıtma, ağırlama, tören, fuar, organizasyon giderleri ödeneğinden karşılanması gerekirken ilan giderleri ödeneğinden karşılandığı tespit edilmiştir. Kurum için risk: Harcamaların yanlış ödeneklerden yapılması, bir sonraki mali yıl bütçesinin doğru olarak tasarlanamamasına neden olmaktadır. Öneri: Yapılan harcamaların doğru ödeneklerden ve ilgili yasa ve tüzüklere uygun olarak yapılmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Kurum yönetiminin cevabı: “-490356 yevmiye no.lu harcama belgesi ile ödenen Birmingham Fuarı stand yapımı ve boş alan kirası gideri olan 52,995.23 TL’lik tutar, Bakanlığımız muhasebesi tarafından hatalı olarak “Yurtdışı Geçici Görev Yollukları (03-3-3-01)” kaleminden mahsup edilmiş, Hazine ve Muhasebe Dairesi tarafından da yapmış olduğumuz kalem hatası gözden kaçmıştır. İlgili harcamanın mahsubu “Tanıtma, Ağırlama, Tören, Fuar, Organizasyon Giderleri (03-6-2-01)” kaleminden yapılmalıydı. - 2010088189 yevmiye no.lu belge ile “Gölgeler ve Suretler” filmi için yapılan 50,000 TL’lik katkı Bakanlar Kurulu’nun E-787-2009 sayı ve 07 Ekim 2009 tarihli Kararında belirtilen kaleme göre yapılmıştır. (Önerge İlan Giderleri (03-5-4-01) olarak sunulmuş, Bütçe Dairesi de ilgili kaleme olur vermiştir. Katkı kalemi hatalıdır.)” 3.2 DİĞER BULGULAR 3.2.1 Turizm Geliştirme Ve Tanıtma Fonunun Makbuz Kayıt Defteri Tutmaması. Bulgu: Yapılan denetimde Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’na ait olan makbuzların herhangi bir makbuz kayıt defterine kaydedilmediği, kullanıcılara verilirken imza karşılığı verilmediği ve 17.09.2009 tarih ve 031358 sayılı mal ve malzeme alım belgesi ile alınan on blok makbuzdan 603351-603400 seri numaralı makbuz bloğunun kayıp olduğu tespit edilmiştir. Kurum için risk: Makbuz bloğunun kayıp olması tahsilatlarda suiistimal riskini taşımaktadır. Öneri: Muhasebe tarafından alınan makbuzların, makbuz kayıt defterine kaydedilmesi, makbuz defterlerinin kullanıcılara imza karşılığı verilmesi gerekmektedir. 20 Kurum yönetiminin cevabı: “Bakanlığımız tarafından ayniyat defteri no: 031358 ile 17 Eylül 2009 tarihinde 10 adet olarak alınan makbuz defterleri, 2009 yılında kayıt defterine kaydedilmemiş ve tahsilat yapan Bakanlığa bağlı Dairelere ve birimlere imza karşılığı teslim edilmemiştir. Sayıştay denetçilerinin yapmış olduğu uyarılar sonrasında kullanılmış ve kullanılmakta olan 9 adet defter bulunarak kayıt defterine kaydedilmiş, fakat 1 adet defter (603351-603400) bulunamamıştır. Bakanlığımız muhasebesi 2009 yılından günümüze kadar üç kez taşınmıştır. Yapılan tüm aramalara rağmen bulunamayan 1 adet defterin taşınma esnasında kaybolduğu düşünülmektedir.” Kurum cevabının değerlendirmesi: 16/1987 sayılı Turizm Endüstrisi Teşvik Yasası tahtında yapılan Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu Tüzüğü’nün 5(2) maddesi altında yapılan Mali İşler Yönetmeliğinin Tahsil edilen paraların kaydı ve makbuzları yan başlıklı 10(6) maddesi “Makbuz defteri, ödeme emirleri, çekler ve diğer belgelerin baskı, kayıt ve kontrolünden Bakanlık Müdürü sorumludur. Bu amaçla bir kayıt ve zimmet defteri düzenlenir. Bunların kullanılmış kökleri iade edilene kadar sorumluluk Muhasebe ve Mali İşler Sorumlusuna ait olur. Tahsilâttan sorumluların elinde cari ihtiyaçtan fazla makbuz veya diğer belgelerin bulundurulmamasına dikkat edilir. Makbuzlar, ödeme emirleri ile çekler ve diğer belgeler güvenli bir yerde ve kilit altında muhafaza edilir ve kullanılmış olanlar zaman zaman Bakanlık Müdürü tarafından kontrol edilir.” şeklindedir. İlgili maddede de belirtildiği üzere makbuz defterleri ile tahsilât yapıldığından bu evrakların muhafazası önem arz etmektedir. Bu bağlamda yetkili kişilerin görev ve sorumluluklarının bilincinde ve mevzuata uygun hareket etmeleri gerekmektedir. 3.2.2 İşletme İzni Belgesini Yenilemeyen Turizm Ve Seyahat Acentelerine Teşvik Verilmesi. Bulgu: 25/1978 sayılı Turizm ve Seyahat Acenteleri Yasası'nın 31. maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan Turizm ve Seyahat Acenteleri İşletme İzni Ücret Tüzüğü'nün 4. maddesinde; işletme izni belgesinin 1 Nisan - 31 Mart tarihlerini kapsayan 1 yıllık süre için verildiği ve her yıl yenilenmesi gerektiği belirtilmektedir. Ancak örnekleme olarak seçilen teşvik ödemeleri incelendiğinde, işletme iznini yenilemeyen Akmina Travel, Kaleideskop Turizm, MTS Turizm ve Res-Tur Turizm’in Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu teşviklerinden yararlandırıldığı tespit edilmiştir. 21 Kurum için risk: Turizm ve seyahat acentelerinin işletme izin belgesini yenilememesi, izin belgelerine ait gelirlerin toplanamamasına ve Fona eksik gelir yansımasına neden olmaktadır. Ayrıca değiştirilmiş şekli ile 25/1978 sayılı Turizm ve Seyahat Acenteleri Yasası’nın 15. maddesinde öngörülen teminat mektuplarının verilmemesi, ilgili yasaya aykırı bir durum ortaya çıkarmakta bundan dolayı da Devlet gelir kaybına uğramaktadır. Öneri: Teşviklendirme Esaslarında yapılacak yasal bir değişiklik ile acente iznini yenilemeyen acentelerin Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu tarafından ödenen teşviklerden yararlandırılmaması, Bakanlık tarafından takibi yapılarak Turizm ve Seyahat Acentelerinin işletme izin belgelerini her yıl yenilemelerinin sağlanması, ayrıca 25/1978 sayılı Turizm ve Seyahat Acenteleri Yasası’nın günün koşullarına göre güncel hale getirilmesi gerektiği önerilmektedir. Kurum yönetiminin cevabı: “Turizm ve Seyahat Acentelerinin belgelerini yenilemeleri için herhangi bir süre kısıtlaması yoktur. Dolayısıyla 2010 yılında acentelere teşvik ödemesi yapılırken izin belgelerine bakılmamıştır. Turizm ve Seyahat Acentelerinin işletme izin belgelerinin her yıl yenilenmesi gerektiği hususunda gerekli uyarılar KITSAB’a yapılmaktadır. 2012 yılından itibaren alınan kararla işletme izin belgesi almayan acentelerin Müze ve Ören yerlerine girişlerinin engellenmesi hususunda Eski Eserler ve Müzeler Dairesi’ne ve KITSAB’a bilgi verilmiştir.” Kurum cevabının değerlendirmesi: 25/1978 sayılı Turizm ve Seyahat Acenteleri Yasası'nın 5. maddesinin 8. fıkrası “Tüm İşletme Belgeleri verildiği tarihten başlayarak bir yıl süre için geçerlidir ve her yıl yenilenmesi zorunludur. İşletme belgesi karşılığı alınacak ücret tüzükle saptanır.” şeklindedir. Yasanın bu maddesinden de anlaşılacağı üzere acentelerin bu belgeleri her yıl yenilemesi zorunlu olup Bakanlığın da bu konuda gerekli takibi yapması gerekmektedir. 3.2.3 Kiralar İçin Yapılan Sözleşmeler. Bulgu: Değiştirilmiş şekli ile 19/1963 sayılı Pul Yasası’nın ekindeki 1. Cetvelin 4. ve 18. maddelerinde kira anlaşmaları için ödenecek pul vergisinin kira bedeli veya tutarı 22 üzerinden binde beş olması gerektiği belirtilmektedir. Yapılan denetimde tarafımıza sunulan Girne Güzelyalı Turistik Tesisleri Ltd., Sanpa Turizm Ltd., Taksim Güner Mirillo, Cem-Ha Ltd., Mustafa- Kemal Öztavşanlılar ve Gökmen Güneş’e ait kira sözleşmelerinin pul vergilerinin ödenmediği tespit edilmiş ve uyarımız üzerine CemHa Ltd., Mustafa- Kemal Öztavşanlılar ve Gökmen Güneş’e ait sözleşmelerin pul vergileri kiracılar tarafından ödenmiştir. Ayrıca Turizm Bakanlığı tarafından kiralanan taşınmaz malların takibinin yapılmasına imkân veren kayıtların tutulmadığı bunun sonucu olarak kiracıların ödeme durumlarının düzenli olarak takip edilmediği tespit edilmiştir. Kurum için risk: Mevzuat gereği kiracılar tarafından ödenmesi gereken pul vergilerinin ödenmemesi ve kira kayıtlarının olmaması hem kiracıların kiralarını zamanında ödeyip ödemediğinin takibinin yapılamamasına hem de devletin gelir kaybına neden olmaktadır. Öneri: Kira sözleşmelerinin 19/1963 sayılı Pul Yasası’na uygun olarak pullanması, Taşınmaz mallara ait kira ve diğer işlemlerinin takibi için kira kayıtlarının oluşturulması ve kira bedellerinin tahsilinin zamanında yapılması gerekmektedir. Bu kayıtlar tutulurken taşınmaz malı kiralayanın kimlik bilgileri, kira bedeli, ödeme tarihi, kira yenileme tarihinin bulunmasına önem verilmelidir. Kurum yönetiminin cevabı: “Pullanmamış kira sözleşmelerinin pullanması için ivedilikle kiracılarla temasa geçilecektir. Kira gelirlerinin tahsili ile ilgili olarak önerileriniz doğrultusunda bir uygulama için çalışma başlatılacaktır.” 3.2.4 Egzoz Emisyon Ölçüm Raporu Belgelerinin Temini Ve Dağıtımına Ait Kayıtların Tutulmaması. Bulgu: Örnekleme yöntemiyle yapılan denetimde Egzoz gazları emisyon ölçüm raporu hazırlama lisansını alan firmaların, Çevre Koruma Dairesi tarafından temin ettikleri ve ölçüm karşılığı verdikleri egzoz gazları emisyon ölçüm raporu belgelerinin ücretini Turizm Teşvik Fonu gelir hesabına yatırdıkları görülmüştür. Ancak Çevre Koruma Dairesi tarafından 2010 yılında verilen motorlu taşıt egzoz emisyon ölçüm raporu belgelerinin temin ve dağıtımına ait kayıtların tutulmadığı tespit edilmiştir. 23 Kurum için risk: Kayıtların tutulmaması bu belgelerin temini ve kime verilmiş olduğunun bilinmemesine ayrıca kontrol altında tutulmayan belgelerin kaybolmasına neden olma riskini taşır. Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’ndaki iç kontrol yetersizliğinden dolayı, gelirlerde muhtemel bir gelir kaybına neden olabilir. Öneri: Egzoz emisyon ölçüm raporlarının temin ve dağıtımının kayıt altına alınması ve bu belgeler verilirken hangi seri numaralı belgelerin kime ve hangi ödeme karşılığı (MF2 no) verildiğinin kaydının tutulması gerekmektedir. Kurum yönetiminin cevabı: “Egzoz emisyon ölçüm raporları, yetkili garajların Gelir ve Vergi Dairesi’nden gerekli harcı ödediklerine dair aldıkları Genel Tahsilat Makbuzları karşılığı verilmektedir. Bu tahsilat makbuzlarının fotokopileri alınıp üzerine egzoz emisyon ölçüm raporlarının seri numarası yazılıp dosyalanmak suretiyle kayıtları tutulmaktadır. Bunun yanında verilen egzoz emisyon ölçüm raporları bilgisayara da işlenerek kayıtları tutulmaktadır. Egzoz emisyon ölçüm raporu alan her yetkili garajın kaydı Gelir ve Vergi Dairesi bilgisayar kayıtlarında da mevcuttur. Sayıştay Başkanlığı’nın denetiminden sonra yukarıda belirtilen kayıtlara ilaveten egzoz emisyon ölçüm raporlarının defter kayıtları da tutulmaya başlanmıştır. Egzoz emisyon ölçüm raporu verilen her yetkili garaj tarihleri ile birlikte deftere kaydedilmekte ve bu deftere attıkları imza karşılığı egzoz emisyon ölçüm raporlarını almaktadırlar.” 3.2.5 Antalya Turizm Ofisinde Ödemelerin Nakit Olarak Yapılması. Bulgu: Antalya Turizm Ofisi’ne ait harcamaların incelenmesi sırasında ofis koordinatörü ve turizm tanıtma memuru adına yazılmış çekler ile para çekildiği ve harcamaların nakit olarak yapıldığı saptanmıştır. Kurum için risk: Küçük kasadan yapılan ödemeler haricindeki harcamaların çek, EFT veya havale ile yapılmaması yüklü miktarda çekilen nakit paranın amacına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığının kontrol edilememesi ve amacı dışında kullanılması riskini taşır. Öneri: Küçük miktardaki harcamalar için küçük kasa sistemi oluşturulması ve bunun dışındaki harcamaların ise nakit olarak yapılmaması. 24 Kurum yönetiminin cevabı: “Öneriniz doğrultusunda Türkiye’deki Turizm Ofislerinin 200 TL üzerindeki harcamalara çek kesmeleri tarafımızdan karara bağlanmış ve Ofis Koordinatörleri’nin hesabımız olan bankalardan çek defteri edinmeleri hususunda gerekli çalışmalar ivedilikle başlatılmıştır.” 3.2.6 Gelir Ve Vergi Dairesi Tarafından Yapılan Tahsilât Harcı Kesintisi. Bulgu: Değiştirilmiş şekliyle 48/1977 sayılı Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Yasası’nın 44 A. maddesi; “Bütçe Yasasında öngörülen gelirlerin tahsilâtı hariç, çeşitli Yasa, Tüzük, Yönetmelik veya Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca kurum, kuruluş ve fonlar adına Gelir ve Vergi Dairesi tarafından yapılan tahsilâtların asli miktarları üzerinden, ilgili kurum, kuruluş veya fonlara ödeme anında % 5 (yüzde beş) oranında tahsilât harcı tahsil edilir…” şeklindedir. Gelir ve Vergi Dairesi’nden alınan 02-60-203 Turizm Teşvik Fonu gelirleri kalemi hesap ekstresi incelendiğinde, Gelir ve Vergi Dairesi’nin % 5 tahsilât harcı kesintisini, sadece Fon adına yaptığı tahsilât miktarlarından değil, Fon tarafından tahsil edilip Gelir ve Vergi Dairesi’ne yatırmış olduğu miktarlardan da yaptığı tespit edilmiştir. Kurum için risk: Turizm Geliştirme ve Tanıtma Fonu’na ait gelirlerin ilgili gelir kalemine daha az yansıtılmasına sebep olur. Öneri: Söz konusu uygulama daha önceki denetimlerimizde de benzer şekilde tespit edilmiş ve Gelir ve Vergi Dairesi’ne muhatap 25 Ekim 2010 tarih ve SAY 0.00.B.4.18.104-10/981 B.4.13-104 sayılı yazımız ile bildirilmiştir. Bu durum Gelir ve Vergi Dairesi’nce kabul edilerek gereğinin yapılacağı 20 Aralık 2010 tarih ve GVD 0.00.5/10-/3124 sayılı yazı ile beyan edilmiştir. Geçen süre içerisinde uygulanmayan yasal gereklerin yerine getirilmesi gerekmektedir. Kurum yönetiminin cevabı: “Tarafınızdan yapılan gözlem sonucunda tespit edilen Gelir ve Vergi Dairesi’nin, Turizm Fonu tarafından tahsil edilip kendi hesabına yatırmış olduğu miktarlardan da %5 tahsilat harcı kesintisi yaptığı hususunda gerekli yazışma ivedilikle Gelir ve Vergi Dairesi’ne yazılacak ve Yasa’ya uygun tahsilat harcı alınması talep edilecektir.” 25 4. SONUÇ Yapılan denetim sonucunda; 26.08.2009 tarih ve E-569-2009 no’lu Bakanlar Kurulu kararma aykırı olarak yapılan 4000 € liman katkısı ödemesinin yapılmasına ita amiri sıfatıyla onay veren Müsteşar Sayın Şahap Aşıkoğlu’nun 4000 € ’dan şahsen sorumlu olduğu ve değiştirilmiş şekli ile 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 22(1). maddesi uyarınca Sayıştay Başkanlığı’nın bildiriminden itibaren 3 av içerisinde sorumluluk tutarının öncelikle ilgili şirketten tahsil edilmesi yönüne gidilmesi, tahsil edilememesi durumunda ise belirtilen miktarın Savın Şahap Asıkoğlu tarafından Gelir ve Vergi Dairesi’ne yatırılması gerekmektedir. Meliha EKİNCİ Kıdemli Denetçi Meliha A. k a k a u ^L A N Denetçi Vasfiye S. AND Denetçi Denetçi 26
© Copyright 2025 Paperzz
