Prof. Dr. Deniz Gökengin

Cinsel Yolla Bulaşan
Enfeksiyonlarda Tanı
Deniz Gökengin
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik
Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
Cinsel yolla bulaşan
enfeksiyonlar









Gonore
Klamidyal enfeksiyonlar
Bakteriyel vajinoz
Trikomoniyaz
Genital siğil
Genital herpes
Sifiliz
Hepatit B ve C
HIV
Gonore
Kimlerde aranmalı?

Asemptomatik

Sadece enfeksiyon riski yüksek
olanlarda tarama önerilir
Vajinal akıntı (genellikle pürülan)
 Ağrılı cinsel ilişki
 Ara kanama
 Servisit bulguları

Tanı






Gram boyalı preparat
endoservikal örneklerde
yeterli değil
Kültür-endoservikal
sürüntü
NAAT-endoservikal ve
vajinal sürüntü ile idrar
örnekleri
Yakınmalar devam
etmiyorsa kontrol
önerilmez
Tedavi başarısızlığı
durumunda mutlaka
kültür yapılmalı
Bildirimi zorunlu
Klamidyal
enfeksiyon
Kimlerde aranmalı?
Asemptomatik-≥25 yaş ve riski yüksek
kadınların rutin taranması önerilir
 Vajinal akıntı (genellikle pürülan)
 Ağrılı cinsel ilişki
 Ara kanama
 Servisit bulguları

Tanı
Kültür/DİF/EİA-günümüzde tercih
edilmiyor
 NAAT-endoservikal örnekler, vajinal
sürüntü, vulva sürüntüsü
 Yakınmaları devam edenlerde,
reenfeksiyon kuşkusunda ve
gebelerde tedavi bittikten 3-4 hafta
sonra kontrol

Bakteriyel vajinoz
Kimlerde aranmalı?
Asemptomatik-riski yüksek olanlarda
rutin tarama
 Bol miktarda, kötü kokulu, sarı-yeşil
akıntı, vulvada iritasyon

Tanı

Amsell kriterleri




Akıntı
“Clue” hücreleri
Vajinal pH >4,5
Pozitif Whiff testi
Trikomoniyaz
Kimlerde aranmalı?
Asemptomatik-rutin tarama önerilmez
 Sarı-yeşil, bol miktarda sulu akıntı,
kaşıntı

Tanı



Vajinal sürüntünün
doğrudan
incelemesi
Hızlı testler, nükleik
asit arama, kültür
Reenfeksiyon sık—
3 ay sonra kontrol
(yararı tartışmalı)
Genital siğil
Kimlerde aranmalı?

Makroskobik siğilleri olanlar
Tanı
Klinik tanı (NAAT önerilmez)
 Pap testi zamanı gelmiş kadınlarda
Pap taraması önerilir

Genital herpes
Kimlerde aranmalı

Veziküler ve ülseratif lezyonları
olanlar
Tanı
Klinik tanı—güvenilir değil
 Kültür
 NAAT
 Tipe özgül serolojik testler

Sifiliz
Kimlerde aranmalı
Sifiliz belirti ve bulguları gösterenler
 Başka bir cinsel yolla bulaşan
enfeksiyonu olanlar (HIV pozitifler
dahil)
 Son 3 ay içinde sifilizli kişi ile temas
öyküsü olanlar
 Gebe kadınlar

Tanı

Nontreponemal testler (VDRL, RPR)




Treponemal testler (TPHA, mTPHA, FTAABS, ELISA)



Pozitif sonuç doğrulanmalı
Aktif enfeksiyon göstergesi
Tedavi sonrası izlemde yararlı
Yaşam boyu pozitif
İzlemde kullanılmaz
Bildirimi zorunlu
Hepatit B
Kimlerde aranmalı

Hepatit kliniği olanlar

Bulantı-kusma, sarılık, KCFT
değerlerinde yükseklik
Başka bir CYBE olanlar
 Gebe kadınlar

Tanı
HBsAg
Anti-HBc
Anti-HBs
Yorum
Negatif
Negatif
Negatif
Aşılama gerekir
Negatif
Pozitif
Pozitif
Geçirilmiş enfeksiyon,
bağışık
Negatif
Negatif
Pozitif
Aşılanmış, bağışık
Pozitif
Pozitif
Negatif
Akut enfeksiyon
Kronik enfeksiyon
Taşıyıcı
*Bildirimi zorunlu
Hepatit C
Kimlerde aranmalı
Akut hepatit kliniği olanlar
 KCFT değerleri yüksek bulunanlar
 Risk faktörleri bulunanlar (damar içi
ilaç kullanımı, HCV pozitif eş)
 HIV pozitifler
 Gebelerde risk faktörü olmadıkça rutin
tarama önerilmez

Tanı
Anti-HCV antikoru—pozitif sonuç
doğrulanmalı
 Bildirimi zorunlu

HIV
Kimlerde aranmalı
Başka bir CYBE olanlar
 HIV düşündürecek belirti ve bulguları
olanlar
 HIV pozitif eşi olanlar
 Gebe kadınlar
 Hangi nedenle gelmiş olursa olsun
tüm kadınlar (?)

Tanı

Anti-HIV-1/2 antikoru


Negatif sonuç



Temas üzerinden ≥3 ay geçmişse
tekrarlamaya gerek yok
Temas üzerinden ≤3 ay geçmişse 3. ayda
tekrarlanmalı
Pozitif sonuç


Temas tanımlıyorsa temastan en az 15 gün
sonra
Doğrulanmalı
Bildirimi zorunlu
Test öncesinde onam alınmalı
 Test öncesinde ve sonrasında
danışmanlık verilmeli
 Test sonucu hastaya yüz yüze
görüşmede bildirilmeli

Cinsel eşin yönetimi
Gonore, klamidya enfeksiyonu,
trikomoniyaz—eşe doğrudan tedavi
 Sifiliz, Hepatit B, Hepatit C, HIV—eşte
serolojik inceleme
 Genital herpes, siğil—eşte yakınma
yoksa gerekli değil

Gebelikte tarama
HIV testleri
Hastanın ilk ziyaretinde
 Onam alınarak
 Riskli davranış varsa 3. trimestirde
tekrarla (36. haftadan önce)
 Hasta doğum anında ilk kez
görüldüyse hızlı test

Sifiliz
Hastanın ilk ziyaretinde
 Riskli davranış varsa 3. trimestirde
(28. haftadan önce) ve doğum
başladığında tekrar
 RPR/VDRL

Hepatit B
Erken dönemde (tercihen ilk trimestir)
 Riskli davranış veya hepatit kliniği
varsa doğum için hastaneye başvuru
sırasında tekrar
 HBsAg

Klamidya
Hastanın ilk ziyaretinde
 Riskli davranış varsa 3. trimestirde
tekrar
 İlk trimestirde pozitifse 3-6 ay içinde
(tercihen 3. trimestirde) tekrar
 NAAT

Gonore
Riski yüksek olanlara ilk ziyarette
 Risk devam ediyorsa 3. trimestirde
tekrar
 İlk taramada pozitif bulunanlarda 3-6
ay içinde (tercihen 3. trimestirde)
tekrar

Hepatit C

Riski yüksek olanlarda ilk ziyarette
Diğer taramalar

Klinik belirti ve bulgular olmadıkça
rutin tarama önerilmeyenler
Bakteriyel vajinoz
 Trichomonas vaginalis
 HSV serolojisi

Sonuç
CYBE, hasta kişi, eşi ve gebe ise
bebeği açısından önemli risk
oluştururlar
 CYBE HIV bulaşına katkıda bulunurlar
 CYBE tedavi edilebilir ve önlenebilir
 Erken tanı ve hızlı tanı önemlidir
