Čitanje karata u regulacionim planovima U ovom dijelu pokušaćemo dati neka pojašnjenja kada je u pitanju „čitanje“ karata. Regulacioni planovi sastoje se od tekstualnog i grafičkog dijela. Grafički dio obuhvata više karata (tematskih i sinteznih). Kada lice dođe na javni uvid u mjesnu zajednicu, objekat firme koje izrađuje plan ili u prostorije ASGBL na uvidu ima tekstualni dio plana i sve karte. Na sajtu grada bude postavljena samo jedna sintezna karta (plan prostorne organizacije) koja se odnosi na regulacioni plan koji je na javnom uvidu. Ova karta sama ne čini regulacioni plan (ona je samo jedan od mnogih grafičkih priloga – karata). Ovdje ćemo analizirati planove prostorne organizacije. Potreba za nekim pojašnjenjima leži u činjenici da se većina ljudi teško snalazi na ovim kartama (jer je prostor koji oni poznaju manje ili više izmijenjen novoprojektovanim objektima i saobraćajnicama). Strane svijeta na regulacionim planovima nisu postavljene kao na geografskim kartama. Na geografskim kartama sjever se uvijek nalazi na vrhu. Ovo nekada može predstavljati problem ljudima koji čitaju karte. Slika 2. – Prikaz različite orijentacije na regulacionim planovima Slika 3. ‐ Mjesto gjde se nalazi znak za strane svijeta Ispod znaka za orijentaciju obično se nalazi legenda. Legenda sadrži kodeks uslovnih znakova i objašnjenja koja tumače kartu. Postoji velika šarolikost kada su u pitanju boje, štafure, linije i simboli koji se primjenjuju u planovima (ne postoji usvojena standardizacija znakova, boja i šrafura za regulacione planove). Iako su regulacione planove radile različite firme, držali su se načelno slične simbologije. Kada su u pitanju individualni stambeni objekti dominiraju nijanse žute, kod stambeno poslovnih objekata dominiraju nijanse narandžase a kod objekata višeporodčnog stanovanja i poslovnih objekata dominiraju nijanse crvene boje. U većini slučajeva objekti javnih službi obojeni su plavom, ljubičastom i rozom bojom. Slika 4. – Primjer različitih znakova/boja za određene namjene objekata Slika 5. ‐ Mjesto gdje se nalazi legenda na karti Kao što je već rečeno, plan prostorne organizacije predstavlja budući izgled nekog prostora. Zbog toga se ljudi mogu zbuniti jer neko buduće rješenje može biti dosta drugačije nego postojeće stanje. Slika 6. – Prikaz postojećeg i planiranog stanja na konkretnom primjeru Ako Vam je karta na prvi pogled konfuzna i imate poteškoće u orijentaciji, pročitajte nazive ulica (ukoliko postoje), pronađite neke karakteristične objekte ili mjesta poput škola, objekata kulture, vjerskih objekata, spomenika, zelenih površina, raskrsnica i sl. Spratnost objekata Na svakom objektu označena je spratnost tj. koliko će objekat imati spratova. Oznaka Po+P+3+M znači: podrum + prizemlje + 3 sprata + mansarda. Dijelovi zgrade: (Po) Podrum – dio zgrade koji je potpuno ukopan ili je ukopan više od 50% svoje zapremine i koji se nalazi ispod prizemlja odnosno suterena. (Su) Suteren – dio zgrade čiji se prostor nalazi ispod poda prizemlja i ukopan je najviše do polovine svoje visine ili je najmanje jednom svojom fasadom izvan terena. (Pr) Prizemlje – dio zgrade čiji se prostor nalazi neposredno na površini, odnosno najviše 1,5 m iznad tla, ili čiji se prostor nalazi iznad podruma ili suterena (ispod sprata ili krova). (S) Sprat – dio zgrade čiji se prostor nalazi između dva poda iznad prizemlja. (G) Galerija – poluotvoreni ili otvoreni dio zgrade čiji se prostor koristi u sklopu prostora etaže zgrade sa kojom čini funkcionalnu cjelinu, za čiju površinu se uvećava površina etaže i sa kojom je povezana stepenicama, a u ukupnoj spratnosti zgrade tretira se kao zasebna etaža. (Pe) Povučena etaža – posljednji sprat zgrade čija je fasada povučena u odnosu na prednju fasadu zgrade. (Pk) Potkrovlje i (M) Mansarda – dio zgrade čiji se korisni prostor nalazi iznad posljednjeg sprata i neposredno ispod kosog ili zaobljenog krova, a čija visina nadzide ne može biti viša od 1,8 m. Regulaciona linija Regulaciona linija je planska linija koja odvaja zemljište planirano za javne površine od zemljišta planiranog za druge namjene. Na lijevoj slici regulaciona linija označena je isprekidanom ljubičastom linijom a na desnoj označena je crvenom isprekidanom linijom. U oba slučaja regulacione linije odvajaju javnu površinu (put) od privatnih površina (parcela). Građevinska linija Građevinska linija je planska linija na površini, iznad ili ispod površine zemlje i vode, koja predstavlja granicu do koje se objekat može graditi ili na kojoj se mora graditi, odnosno liniju koju ne smije preći najistureniji dio objekta. U ovom slučaju građevinska linija je označena plavom crta‐tačka‐crta linijom i predstavlja granicu do koje se objekat može graditi. Na ovoj slici građevinska linija predstavljena je crnom isprekidanom linijom i predstavlja granicu na kojoj se objekat mora graditi. Na slici postoje dvije vrste građevinskih linija: ‐ puna crna linija: označava građevinsku liniju prizemlja koja se ne smije preći ‐ isprekidana crna linija: građevinska linija spratova (isturenog dijela zgrade) koja se takođe ne smije preći Građevinska parcela Građevinska parcela je površina zemljišta ispod objekta i zemljišta za redovnu upotrebu objekta koja je određena numerički i grafički, sa obezbijeđenim kolskim i pješačkim pristupom na put i obezbijeđenom zelenom površinom koja obuhvata minimalno 20% ukupne površine parcele kod izgradnje novih objekata (osim u slučaju zamjene postojećeg objekta novim). Na ovoj slici pored granice parcele može se vidjeti i broj parcele. Broj parcele se uvijek piše „okrenut“ prema sjeveru.